Μετάβαση στο περιεχόμενο
Newsletter: Ημερήσια τεχνική ενημέρωση από το Michanikos.gr ×
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1441 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Πρόκειται για καινοτόμα και πολύπλευρη δράση ιδιαίτερης σημασίας στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 καθώς επιχειρείται μία ολιστική αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με το νησιωτικό χώρο, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή τους.
      Σκοπός αυτής της πρωτοβουλίας είναι η προσπάθεια αλλαγής του αναπτυξιακού υποδείγματος των νησιών προς μια βιώσιμη ενδογενή ανάπτυξη στη βάση της αξιοποίησης του πολιτιστικού αποθέματος και της ενίσχυσης της πράσινης επιχειρηματικότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, με έμφαση τη σταδιακή ενεργειακή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τη φέρουσα ικανότητα των νησιών.
      Προσδοκώμενο αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας είναι να αποτελέσει έναν μοχλό κοινωνικής- οικονομικής ευημερίας και χωρικής συνοχής πρώτα από όλα για τους κατοίκους των νησιωτικών περιοχών, αναβαθμίζοντας την ποιότητα της ζωής τους και ενισχύοντας την τοπική επιχειρηματικότητα.
      Έχει ως στόχο τη μετατροπή των μικρών, μη διασυνδεδεμένων νησιών της χώρας σε πρότυπα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας και ψηφιακής καινοτομίας, ανέθεσε στη Deloitte το υπουργείο Ανάπτυξης. Οι παρεμβάσεις στοχεύουν στους βασικούς άξονες της  Ενεργειακής και Κλιματικής Ουδετερότητας, στη συνδεσιμότητας των νησιών, τον τουρισμό και την κυκλική οικονομία.

       

      Σε αυτό το πλαίσιο η  Χάλκη γίνεται το πρώτο GR-eco island και περιλαμβάνει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για την παραγωγή καθαρής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του νησιού, την παροχή αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων και υποδομών επαναφόρτισης με ταυτόχρονη ενσωμάτωση «έξυπνων» συστημάτων δημόσιου φωτισμού. Το έργο προβλέπει επίσης την ανάπτυξη καινοτόμων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και τεχνολογικών εφαρμογών, με αιχμή του δόρατος την ανάπτυξη υποδομών 5G και ευρυζωνικών δικτύων και την εφαρμογή «έξυπνων» λύσεων στα δίκτυα ενέργειας και μεταφορών του νησιού.


      Η χρήση οικονομικής, πράσινης ενέργειας για τις μετακινήσεις και τις ευρύτερες δραστηριότητες του νησιού, θα αναδείξει τη Χάλκη σε ένα διεθνές πρότυπο που θα οδηγήσει στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση και στην πλήρη απανθρακοποίηση του νησιού. Αυτό θα επιτευχθεί με ένα πλαίσιο ενεργειακής δημοκρατίας με τη δημιουργία μιας Ενεργειακής Κοινότητας, της οποίας μέλη είναι ο Δήμος και οι κάτοικοι του νησιού της Χάλκης. Με τη βοήθεια του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, η ευρύτερη κοινωνία της Χάλκης θα έχει σημαντικό οικονομικό όφελος.
      Μεταξύ άλλων νησιών στην πρωτοβουλία GReco Islands εντάσσονται  η Κύθνος, η Αστυπάλαια, ο Αη-Στράτης και αναμένεται η ένταξη 40 ακόμα νησιών με βάση το στόχο του Εθνικoύ Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Δοκιμαστικές έρευνες που έγιναν στην Γαλλία έδειξαν πώς οι αγροβολταϊκές εγκαταστάσεις μειώνουν αποτελεσματικά τη θερμοκρασία και τη σχετική υγρασία σε περιόδους ξηρασίας.
      Τις έρευνες δημοσίευσε η εταιρεία Sun’Agri, η οποία διεξήγαγε μια ανάλυση σχετικά με τις επιπτώσεις των ηλιακών συλλεκτών σε μηλιές, κερασιές και νεκταρίνια σε τρεις τοποθεσίες στο La Pugère, στο Etoile sur Rhône και στο Loriol, στη νότια Γαλλία.
      Η μελέτη έδειξε ότι οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις μείωσαν τη θερμοκρασία και αύξησαν τη σχετική υγρασία για τις καλλιέργειες κάτω από τα πάνελ κατά τη διάρκεια της ζέστης, σε σύγκριση με περιοχές αναφοράς χωρίς προστασία.
      Μειώθηκε η θερμοκρασία
      Στην τοποθεσία La Pugère, η σκίαση από τα πάνελ οδήγησε σε μείωση της θερμοκρασίας του αέρα κατά 3,8 C και αύξηση της σχετικής υγρασίας έως και 14% μεταξύ 2019 και 2021. Κατά μέσο όρο, οι θερμοκρασίες Ιουλίου μειώθηκαν κατά 1,2 C και η σχετική υγρασία αυξήθηκε κατά 2% την ίδια περίοδο.
      Η εταιρεία διαπίστωσε επίσης ότι το αγροβολταϊκό σύστημα συνέβαλε στη διατήρηση του νερού, με τις εισροές άρδευσης να είναι έως και 30% χαμηλότερες σε σύγκριση με τις περιοχές αναφοράς (μέση μείωση 22% μεταξύ 2019 και 2021). Η μείωση της άρδευσης παρατηρήθηκε χρησιμοποιώντας μετρητές ροής που τοποθετήθηκαν κατά μήκος των σωλήνων άρδευσης. Τα δέντρα ελέγχου έλαβαν περισσότερο νερό άρδευσης για να διατηρήσουν την άνεση του νερού.
      Το νερό
      Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η διαθεσιμότητα νερού στο έδαφος μειώθηκε λιγότερο κάτω από την αγροβολταϊκή δομή. Η επίδραση αυτή αποδόθηκε στη ρύθμιση του μικροκλίματος στη σκιά των πάνελ, η οποία παρείχε ευνοϊκές συνθήκες για τα φυτά και μείωσε τη διαπνοή και το πότισμα.
      Επιπλέον, η Sun’Agri ανέφερε ότι η κατάσταση του νερού των μηλιών κάτω από τη δομή του αγροβολταϊκού παρέμεινε ανώτερη από αυτή της ζώνης ελέγχου καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το υδάτινο δυναμικό των μηλιών κάτω από φωτοβολταϊκά πάνελ παρέμεινε περίπου 20% υψηλότερο από αυτό της περιοχής αναφοράς, αντικατοπτρίζοντας καλύτερη άνεση νερού για σκιασμένα δέντρα παρά τη μειωμένη παροχή νερού.
      Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζονται από διάφορους δείκτες, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πιθανής εξατμισοδιαπνοής και της μείωσης κατά 63% του υδατικού στρες σε σύγκριση με την περιοχή αναφοράς, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του έντονου καύσωνα τον Ιούλιο του 2019.
      Μείωση στην άρδευση
      Στην τοποθεσία Etoile sur Rhône, όπου καλλιεργούνται τα νεκταρίνια, καταγράφηκαν διαφορές θερμοκρασίας από 2 C έως 3 C μια καλοκαιρινή μέρα χωρίς αέρα τον Αύγουστο του 2022. Επιπλέον, η εταιρεία παρατήρησε μείωση 25% στην άρδευση στο αγροβολταϊκό σύστημα σε σύγκριση με τον έλεγχο περιοχή.
      Στο αγρόκτημα κερασιών Loriol, η ελάχιστη καλοκαιρινή κατάσταση νερού στα αγροβολταϊκά ήταν περίπου 30% έως 40% πιο ευνοϊκή από αυτή των κερασιών ελέγχου, όπως μετρήθηκε στις 31 Αυγούστου 2022.) ήταν επίσης πιο ευνοϊκή στα αγροβολταϊκά από εκείνη των ελέγχουν τις κερασιές κατά περίπου 30% έως 40%.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Το σχέδιο προβλέπει δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανικές διεργασίες 932 χιλ. τόνων CO2/έτος το 2035
      Με τη συνεισφορά και καινοτόμων τεχνολογιών στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) θα προχωρήσει η ενεργειακή μετάβαση της εγχώριας βιομηχανίας και κυρίως των κλάδων τσιμέντου, διύλισης και λιπασμάτων.
      Το σχέδιο του ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) που εστάλη προ ημερών στους φορείς για διαβούλευση προωθεί την ανάπτυξη επενδύσεων για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από βιομηχανικές διεργασίες, χρήση του στην παραγωγή συνθετικών καυσίμων, μελλοντικά ανάπτυξη κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών δέσμευσης CO2 και παράλληλα ανάπτυξη υποδομών γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Θέτει ως στόχο τη δέσμευση από βιομηχανικές διεργασίες και ηλεκτροπαραγωγή 0,9 εκατ. τόνων Co2/έτος το 2035 οι οποίοι θα φτάσουν τους 5,4 εκατ. τόνους Co2/έτος το 2050.
      Αναλυτικότερα, το σχέδιο του ΕΣΕΚ προβλέπει δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανικές διεργασίες 932 χιλ. τόνων CO2/έτος το 2035, 3.287 τόνων CO2/έτος το 2040, 3.447 τόνων CO2/έτος το 2045 και 3.653 τόνων CO2/έτος το 2050. Αντίστοιχα από την ηλεκτροπαραγωγή προβλέπεται η δέσμευση 1.077 τόνων CO2/έτος το 2040, 1.130 τόνων CO2/έτος το 2045 και 1.743 τόνων CO2/έτος το 2050.
      H δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από τα καυσαέρια / απαέρια της βιομηχανίας ή της ηλεκτροπαραγωγής είναι ο ταχύτερος τρόπος για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των συγκεκριμένων τομέων, τουλάχιστον έως την ανάπτυξη εναλλακτικών τεχνολογιών βασισμένων στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και το υδρογόνο. Το δεσμευόμενο διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να χρησιμοποιείται για σύνθεση συνθετικών καυσίμων έως το 2040 σύμφωνα με την πολιτική της ΕΕ (ώστε να μειωθεί η χρήση νέων ορυκτών καυσίμων στον τομέα των μεταφορών). Μπορεί επίσης να αποθηκεύεται σε στεγανούς γεωλογικούς σχηματισμούς.
      Χορήγηση κινήτρων
      Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρεται στο ΕΣΕΚ, εξετάζεται η διευκόλυνση επενδύσεων για τη δέσμευση του CO2, το οποίο εκπέμπεται από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κυρίως από τα διυλιστήρια και τις τσιμεντοβιομηχανίες. Έχει ήδη δοθεί υποστήριξη σε τέσσερα έργα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα από αντίστοιχες βιομηχανίες με υψηλές εκπομπές, για χρηματοδότηση μέσω του Innovation Fund, ενώ θα εξεταστεί η ανάγκη χορήγησης περαιτέρω κινήτρων.
      Παράλληλα, έχει ήδη εγκριθεί και ωριμάζει αδειοδοτικά η πρώτη μονάδα αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο της Καβάλας. Η υποδομή θα έχει δυναμικότητα απορρόφησης 2,5 εκατ. τόνους CO2 κατ’ έτος στην πλήρη λειτουργία της. Εκτιμάται ότι η πρώτη φάση (για δυναμικότητα περίπου ενός εκατ. τόνων ετησίως) θα ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2025 και η δεύτερη φάση (πλήρης δυναμικότητα με 2,5 - 3 εκατ. τόνους) ως το τέλος του 2027.
      Το έργο γεωλογικής αποθήκευσης CO2 «Prinos CO2» της Energean _ με την υποστήριξη του ΔΕΣΦΑ που θα αναλάβει τη μεταφορά των εκπομπών CO2 από τα σημεία δέσμευσης, δηλαδή τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις _ βρίσκεται σε διαδικασία ένταξης στα Έργα Κοινού ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest- PCI’s) καθώς πέρασε με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για συμπερίληψη στον σχετικό προκαταρκτικό 6ο κατάλογο. Η προοπτική λειτουργίας της αποθήκης στη λεκάνη του Πρίνου, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όχι μόνο της εγχώριας βιομηχανίας, αλλά και μονάδων από τα Βαλκάνια και την Ιταλία.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Για μια πολύ δύσκολη ημέρα για όλη την Ελλάδα κάνει λόγο ο καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, που μελετά την ατμοσφαιρική σύσταση και την κλιματική αλλαγή. Με τις μεγάλες πυρκαγιές σε Έβρο, Βοιωτία, Εύβοια και Αττική να είναι σε εξέλιξη, μεταξύ άλλων, σταθμοί της ΠΑΝΑΚΕΙΑ κατέγραψαν την Τρίτη υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τα πύρινα μέτωπα. «Οι βορειοανατολικοί άνεμοι μεταφέρουν τον καπνό από την Αλεξανδρούπολη μέχρι και τα νησιά του Ιονίου», εξηγεί ο καθηγητής, επισημαίνοντας ότι οι μετρήσεις χτύπησαν κόκκινο στο «τρίγωνο» Αρτα – Γιάννενα – Τρίκαλα, ενώ έχει επιβαρυνθεί και όλη η Πελοπόννησος. «Πρόκειται για πολύ μεγάλη έκταση», σημειώνει. Ο ίδιος το μεσημέρι της Τρίτης βρισκόταν στην Πελοπόννησο. «Από το Ναύπλιο βλέπαμε τον καπνό. Ηταν πραγματικά εντυπωσιακό» προσθέτει.
      Οπως αποτυπώνεται σε εικόνα του ευρωπαϊκού δορυφόρου METEOSAT-11 που επεξεργάστηκε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο καπνός από την πυρκαγιά στην περιοχή του Εβρου έφτασε περίπου 950 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, καλύπτοντας έκταση ίση με περίπου 110.000 τ. χλμ., που αντιστοιχεί περίπου στο 80% της ελληνικής επικράτειας. «Είναι από τις πιο εντυπωσιακές μεταφορές καπνού που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, δεδομένης της μεγάλης περιοχής που κάλυψε», είπε ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.
      Υπό τις παραπάνω συνθήκες, οι συγκεντρώσεις των λεπτών σωματιδίων PM2.5 (σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου), στις 11 το πρωί της Τρίτης στην Αλεξανδρούπολη, έφτασαν έως και τα 106 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο σε ωριαία βάση. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί ότι μία ασφαλής μέση τιμή 24ώρου είναι τα 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Στη μία το μεσημέρι η τιμή που καταγράφηκε στην Αρτα ήταν 111 μικρογραμμάρια, ενώ στις 4 το απόγευμα ο σταθμός στην Ανατολή Ιωαννίνων έδειχνε 80 μικρογραμμάρια, τιμές που χαρακτηρίζονται από την επιστημονική ομάδα της ΠΑΝΑΚΕΙΑ εξαιρετικά κακές. Κακές ήταν οι συνθήκες και στην Πελοπόννησο, με τους σταθμούς σε Πάτρα και Ναύπλιο να καταγράφουν τιμές τριπλάσιες των αποδεκτών.
      «Θέλει ιδιαίτερη προσοχή, καθώς 24ωρη έκθεση σε τέτοιες συγκεντρώσεις μπορεί να είναι πολύ επιβλαβής όχι μόνο για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες αλλά και για τον μέσο πολίτη», τονίζει ο κ. Μιχαλόπουλος, προτρέποντας τους πολίτες να παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου μέσα από την ιστοσελίδα air-quality.gr. Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Αττική, ο κ. Μιχαλόπουλος τη χαρακτηρίζει μέτρια, επισημαίνοντας ωστόσο ότι μπορεί να επιδεινωθεί ανάλογα με τους ανέμους.
      Οδηγίες πνευμονολόγων
      Λόγω των πυρκαγιών που βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ενωση Πνευμονολόγων Ελλάδας συνιστά στους πολίτες να απομακρύνονται άμεσα από περιοχές με πυκνό καπνό για την προστασία τους ή, εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, να παραμείνουν σε δροσερούς ή κλιματιζόμενους χώρους, με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις, ενώ αν χρειαστεί να μετακινηθούν με αυτοκίνητο εντός των συγκεκριμένων περιοχών να κρατούν τα παράθυρα κλειστά και να θέτουν σε λειτουργία την ανακύκλωση αέρα καμπίνας.
      Σε ό,τι αφορά τους ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα, οι πνευμονολόγοι συνιστούν να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον γιατρό τους και να λαμβάνουν την αγωγή τους συστηματικά, σύμφωνα με τις οδηγίες του. Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή, ο βήχας ή η αποβολή πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται άμεσα στον θεράποντα πνευμονολόγο. «Θερμή παράκληση για αποφυγή αλόγιστης χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα διακοπών σε αναπνευστικούς ασθενείς που απαιτούν συνεχή λήψη οξυγονοθεραπείας», αναφέρουν.
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο κύκλος ζωής των πρώτων ανεμογεννητριών που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1990 ολοκληρώνεται και οι εταιρείες έχουν να διαχειριστούν αφενός τη συνέχεια λειτουργίας των πιο αποδοτικών αιολικών πάρκων που ως πρώτα «έπιασαν» τις καλύτερες θέσεις από άποψη αιολικού δυναμικού και δικτύων και αφετέρου τον τεράστιο σε όγκο προς απόσυρση εξοπλισμό.
      Ως προς το πρώτο, τη συνέχιση της λειτουργίας των πάρκων, η λύση είναι απλή: το «repowering», η αντικατάσταση δηλαδή των παλαιών ανεμογεννητριών με νέα τεχνολογία μεγαλύτερης απόδοσης που ακολουθείται εδώ και μια δεκαετία από τις πιο ώριμες αγορές της Ευρώπης και για πρώτη φορά εφαρμόστηκε και στην Ελλάδα από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, τη θυγατρική της ΔΕΗ που ως γενική διεύθυνση της μητρικής εταιρείας εγκατέστησε το 1992 τις πρώτες ανεμογεννήτριες στα ελληνικά νησιά.

      Ως προς το δεύτερο, τη διαχείριση των παλιών ανεμογεννητριών που αποσύρονται, η μεγάλη πρόκληση σε όλη την Ευρώπη είναι τα πτερύγια. Σήμερα το 85%-90% της μάζας των ανεμογεννητριών ανακυκλώνεται με αποδοτικό τρόπο, με τα πτερύγια να αποτελούν την εξαίρεση εξαιτίας των συνθετικών υλικών που περιέχουν. Η WindEurope αναμένει ότι περίπου 25.000 τόνοι λεπίδων θα φτάνουν στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής ετησίως έως το 2025, ενώ ο ετήσιος όγκος παροπλισμού θα μπορούσε να διπλασιαστεί στους 52.000 τόνους έως το 2030.
      Η χρήση των πτερυγίων των ανεμογεννητριών για την κατασκευή ειδών αστικού εξοπλισμού αποτελούν μέρος της διαχείρισης των παροπλισμένων αιολικών πάρκων της Ευρώπης που συμπληρώνει το «repowering». Παγκάκια, ζαρντινιέρες, στέγαστρα, γραφεία, παιδικές χαρές, στάσεις λεωφορείων, info kiosk, σκελετοί ποδηλάτων με υλικό τα πτερύγια των γερασμένων ανεμογεννητριών, είναι η νέα τάση αστικού εξοπλισμού διά χειρός… ευρωπαϊκής αιολικής βιομηχανίας, που ακολουθεί κατά πόδας και η ελληνική.
      Στο Ρότερνταμ τα παιδιά παίζουν σε παιδικές χαρές από πτερύγια ανεμογεννητριών και στις πλατείες πολλών ευρωπαϊκών πόλεων πληθαίνουν τα πτερύγια-παγκάκια.

      Στην Ελλάδα, τα γραφεία της EΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας) κοσμούν γραφεία και άλλα έπιπλα από πτερύγια των πρώτων αιολικών πάρκων που εγκατέστησε η ΔΕΗ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και έκλεισαν τον κύκλο ζωής τους. Πτερύγια τοποθετήθηκαν τις ημέρες των Χριστουγέννων στο Παιδικό Χωριό του Δήμου Τρικκαίων, ενώ ένα πτερύγιο αποτελεί τη βάση του γραφείου του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωνσταντίνου Μαύρου, της 100% θυγατρικής της ΔΕΗ που ολοκλήρωσε τον πρώτο κύκλο «repowering» στην Ελλάδα. Στο προσεχές μέλλον, μάλιστα, στην Ελλάδα θα δούμε πολλά είδη αστικού εξοπλισμού από ανεμογεννήτριες διά χειρός… ΕΛΕΤΑΕΝ. Οπως αποκαλύπτει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής της EΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Παπασταματίου, ο φορέας έχει έρθει ήδη σε επαφή με εργοστάσια και είναι σε συνεργασία με την Ιντρακάτ και τη Vestas για την παραγωγή ειδών αστικού εξοπλισμού από πτερύγια ανεμογεννητριών που θα διαθέσουν σε δήμους και άλλους φορείς.
      Είναι προφανές ωστόσο ότι η επαναχρησιμοποίηση των πτερυγίων σε αυτόν τον τομέα δεν μπορεί να καλύψει τον τεράστιο όγκο των πτερυγίων που αποσύρονται και αυτών που θα ακολουθήσουν. Ενα μέρος των πτερυγίων που αποξήλωσε η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, όπως τονίζει στην «Κ» ο διευθυντής Λειτουργίας και Διαχείρισης Παραγωγής των έργων ΑΠΕ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΕΤΑΕΝ, Αγγελος Κασίμης, καταλήγει στην τσιμεντοβιομηχανία όπου αναμειγνύεται με το καύσιμο που καίνε για τη λειτουργία τους. «Τα πτερύγια τα παραλαμβάνουν πιστοποιημένες εταιρείες –η μεγαλύτερη βρίσκεται στη Ριτσώνα–, τα θρυμματίζουν και τα κάνουν ένα είδος πούδρας που διοχετεύεται δωρεάν στη βιομηχανία για καύση», τονίζει.
      Η αιολική βιομηχανία στοχεύει στην 100% ανακύκλωση των ανεμογεννητριών και στο πλαίσιο αυτό οι κατασκευάστριες εταιρείες, όπως τονίζει ο κ. Παπασταματίου, έχουν σχεδιάσει την ανάπτυξη νέων τεχνικών για την ανακύκλωση των υφιστάμενων πτερυγίων, αλλά και την ανάπτυξη νέων υλικών ώστε τα νέα πτερύγια να είναι πλήρως ανακυκλώσιμα με εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο. Το πρώτο ερευνητικό πρόγραμμα το αναπτύσσει η Vestas και το δεύτερο η Siemens Gamesa.

      Στην Ευρώπη, αν και η νομοθεσία επιτρέπει την ταφή μη τοξικών αποβλήτων, καμία εταιρεία δεν κάνει χρήση και δεν υπάρχουν «νεκροταφεία» ανεμογεννητριών σαν κι αυτά που βλέπουμε μέσω Διαδικτύου στις ΗΠΑ, διατείνονται οι εκπρόσωποι του κλάδου. Και όσον αφορά την αμφισβήτηση από μια μερίδα της κοινωνίας περί της «πράσινης ταυτότητας» των αιολικών πάρκων, εξαιτίας της μη δυνατότητας ανακύκλωσης των πτερυγίων, απαντούν: «Υπάρχει ένα πρόβλημα αξίας αλλά είναι άδικο να λέμε ότι αλλάζει την πράσινη ταυτότητα των αιολικών». Επικαλούνται τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης Βιομηχανίας των Συνθετικών Υλικών (EuCIA), σύμφωνα με τις οποίες «μέχρι το 2025 ο αιολικός κλάδος –παρά την ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη που αναμένεται να γνωρίσει τα επόμενα χρόνια– θα είναι υπεύθυνος για το 10% των συνθετικών αποβλήτων παγκοσμίως. Το μεγαλύτερο ποσοστό συνθετικών υλικών θα προέρχεται από τον κτιριακό τομέα και από τις ηλεκτρονικές και ηλεκτρολογικές συσκευές».
      Πολύπλοκη και δύσκολη η αποξήλωση και η αντικατάστασή τους στα νησιά
      Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες πραγματοποίησε το πρώτο Repowering στην Ελλάδα αντικαθιστώντας 106 ανεμογεννήτριες με 22 νέας τεχνολογίας σε 10 αιολικά πάρκα που είχε εγκαταστήσει τη δεκαετία του ’90 στα Ψαρά, στη Χίο, στην Ικαρία, στη Λέσβο, στην Κάρπαθο, στη Λήμνο, στην Εύβοια και στην Κρήτη.
      Ο διευθυντής Λειτουργίας και Διαχείρισης Παραγωγής των έργων ΑΠΕ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Αγγελος Κασίμης, το περιγράφει στην «Κ» ως μια μεγάλη πρόκληση, μια εξίσου πολύπλοκη και απαιτητική διαδικασία αντίστοιχη της ανέγερσης ενός αιολικού πάρκου. «Αποτέλεσε ένα αχαρτογράφητο πεδίο, το οποίο αντιμετωπίστηκε μεθοδικά και πλέον αποτελεί για εμάς μια πρότυπη διαδικασία», τονίζει, περιγράφοντας σειρά προκλήσεων που χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν για τη διαχείριση του αποξηλωθέντος εξοπλισμού καθώς τα περισσότερα πάρκα ήταν διάσπαρτα σε μικρά νησιά. «Δεν υπήρχαν σε όλα τα νησιά κατάλληλες πιστοποιημένες μονάδες για την ανακύκλωση των υλικών και αναγκαζόμασταν να τα μεταφέρουμε σε άλλα νησιά ή στο ηπειρωτικό σύστημα. Αυτό θέλει έναν προγραμματισμό που εξαρτάται και από τις καιρικές συνθήκες, τα δρομολόγια και τη διαθεσιμότητα των πλοίων, τη δυνατότητα να ναυλώσεις ο ίδιος ένα ιδιωτικό πλοίο», τονίζει επισημαίνοντας και τις ελλείψεις κατάλληλων συνεργείων, αφού οι ανάγκες αυτών των έργων απαιτούν τεχνογνωσία. Η διαδικασία του Repowering ξεκινάει ελέγχοντας αρχικά την προσβασιμότητα, αφού στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1990 πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει στην οδοποιία, εξηγεί ο κ. Κασίμης. Ακολουθεί το στάδιο της αποξήλωσης, της απομάκρυνσης δηλαδή του παλαιού εξοπλισμού, ξεκινώντας από τα εμφανή κομμάτια, οτιδήποτε βρίσκεται πάνω από το θεμέλιο (πυλώνας, πτερύγια, εναέριο δίκτυο κ.λπ.) και μετέπειτα των αφανών υποδομών, δηλαδή οι βάσεις, τα πιθανά υπόγεια φρεάτια και τέλος η επαναφορά του τοπίου στην προηγούμενη κατάσταση, όπως προβλέπει η νομοθεσία.
      Από εκεί και μετά ξεκινάει το πιο δύσκολο μέρος της μεταφοράς των υλικών στις εγκαταστάσεις πιστοποιημένων εταιρειών για τη διαχείρισή τους, που δεν υπήρχαν στα μικρά νησιά. Οι εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαχείριση έχουν τρεις επιλογές, σύμφωνα με τον κ. Κασίμη: Η πρώτη είναι να τις διαθέσουν στη δευτερογενή αγορά, όπου υπάρχει ζήτηση από χώρες που το θεσμικό τους πλαίσιο επιτρέπει την εγκατάσταση παλαιών ανεμογεννητριών. Η δεύτερη είναι να αφαιρέσουν κομμάτια (κιβώτιο, γεννήτρια, άξονα κ.λπ.) και να τα διαθέσουν ως ανταλλακτικά για παρόμοιους τύπους ανεμογεννητριών. Η τρίτη επιλογή διαχείρισης αφορά τα πτερύγια, τα οποία πιστοποιημένες εταιρείες τα θρυμματίζουν και τα κάνουν ένα είδος πούδρας που διοχετεύεται για καύση στις τσιμεντοβιομηχανίες.
    6. Περιβάλλον

      GTnews

      Πάνω από 700 νέα δέντρα θα φυτευτούν το επόμενο διάστημα στο περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Πρασίνου και Περιβάλλοντος του Δήμου Θεσσαλονίκης και τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, σε μια έκταση 11,5 στρεμμάτων στην περιοχή του Ζωολογικού Κήπου. Πρόκειται για τη δεύτερη πρότυπη δάσωση που γίνεται στην Ελλάδα για τις ανάγκες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
      Οι εργασίες δάσωσης θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο και περιλαμβάνουν κωνοφόρα και πλατύφυλλα δένδρα σε αναλογία 60-40%. Η επιλογή έγινε με δασολογικά κριτήρια με βάση το κλίμα της περιοχής, τις ανάγκες των δέντρων σε νερό αλλά και την πρόληψη καταστροφών από πυρκαγιά. Έχουν επιλεγεί πλατύφυλλα είδη, τα οποία δεν περιέχουν εύφλεκτα έλαια, και επιπλέον τα φύλλα τους έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην επιβράδυνση τυχόν πυρκαγιάς. Συγκεκριμένα, θα φυτευτούν 732 δένδρα, εκ των οποίων 439 κουκουναριές (Pinus pinea), 221 χνοώδεις δρύες (Quercus pubescens), 36 φράξοι (Fraxinus ornus) και 36 κουτσουπιές (Cercis siliquastrum).
      Αποκατάσταση των πληγών που άφησε το φλοιοφάγο έντομο
      Η συγκεκριμένη περιοχή επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από το φλοιοφάγο έντομο Tomicus piniperda. Το έντομο αυτό νέκρωσε περίπου 400 δένδρα, που απομακρύνθηκαν, καθώς αποτελούσαν κίνδυνο για τα υπόλοιπα δέντρα αλλά και εύφλεκτο υλικό.
      Ο αριθμός των δένδρων που θα φυτευτούν είναι περίπου διπλάσιος αυτών που απομακρύνθηκαν, ώστε να αυξηθεί το πράσινο στην περιοχή και να δώσει πολύτιμο καθαρό αέρα στην πόλη.
      Η διάρκεια της δάσωσης θα είναι για τουλάχιστον 30 έτη. Εκτιμάται ότι η δάσωση θα συμβάλει στην προστασία του απογυμνωμένου εδάφους από επιφανειακή διάβρωση, στη ρύθμιση των όμβριων υδάτων και στη δημιουργία δασογενούς περιβάλλοντος.
      Με τη δάσωση στο Σέιχ Σου η Διεύθυνση Διαχείρισης Πρασίνου και Περιβάλλοντος συμβάλλει στην Ευρωπαϊκή Αποστολή «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις» (Climate-Neutral and Smart Cities) στην οποία έχει ενταχθεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Η Ευρωπαϊκή Αποστολή στοχεύει στην υποστήριξη και στον μετασχηματισμό 100 ευρωπαϊκών πόλεων προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2030.
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Την έγκριση των πρώτων αιτήσεων που αφορούν στο πρόγραμμα «Πράσινος Αγροτουρισμός» ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο επισημαίνει ότι ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου Υποέργου αυξήθηκε από τα 49 εκατ. στα 74 εκατ. ευρώ κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βρίσκονται εντός και οι 87 υποβληθείσες αιτήσεις.
      Στη σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι συνεχίζεται η αξιολόγηση των αιτήσεων ενίσχυσης στα Υποέργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, όπου, μετά την ολοκλήρωση των Υποέργων «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων» και «Αναδιάρθρωση των Καλλιεργειών», προχωρούν οι πρώτες αποφάσεις έγκρισης στο Υποέργο «Πράσινος Αγροτουρισμός».
      Υπενθυμίζεται ότι, ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχονταν σε 49 εκατ. €, με ενέργειες του Υπουργείου σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (Υπουργείο Οικονομικών – ΕΥΣΤΑ), το ποσό αυξήθηκε σε 74 εκατ. €, με αποτέλεσμα να βρίσκονται εντός προϋπολογισμού και οι 87 υποβληθείσες αιτήσεις.
      Το Υποέργο προσέλκυσε επενδυτές όλων των κατηγοριών από όλες τις περιφέρειες της χώρας, επιβεβαιώνοντας την σημασία του ΕΣΑΑ και τον ρόλο του για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών για επενδύσεις στον κλάδο. Μέσα από την ταχεία απορρόφηση του προϋπολογισμού του έργου, με χρήση των διαθέσιμων εργαλείων, θα επιτευχθεί η βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροτικού τομέα καθώς και η διασύνδεση του Πρωτογενούς και Δευτερογενούς με τον Τριτογενή Τομέα, σε μία συγκυρία κατά την οποία αναδεικνύεται η σημασία της ποιοτικής διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος της χώρας.
      Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δήλωσε: «Το ΥΠΑΑΤ ανταποκρινόμενο στις ανάγκες της κοινωνίας και της σύγχρονης αγροτικής παραγωγής, συνδέει τον τουρισμό με την φιλική προς το περιβάλλον αγροτική παραγωγή στηρίζοντας τον «Πράσινο Αγροτουρισμό». Είμαστε αποφασισμένοι να πάρουμε κάθε πρωτοβουλία που θα στηρίζει την ανάπτυξη ενός νέου προτύπου αγροτικής επιχειρηματικότητας το οποίο επιδιώκουμε να αποτελεί δομικό πυλώνα του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της Ελλάδας. Ο πρωτογενής τομέας, σε όλες του τις μορφές, αποτελεί τη βάση της ανάπτυξης και συνδέεται άμεσα με τη μεταποίηση και την παροχή υπηρεσιών σε τομείς καθοριστικούς για την πορεία της οικονομίας μας, όπως ο τουρισμός. Η ανάπτυξη και η στήριξη δράσεων πιο φιλικών στο περιβάλλον συνάδει με τις επιταγές της εποχής μας και δίνει νέα ώθηση στα μοναδικής ποιότητας ελληνικά προϊόντα, καθιστώντας τα πιο ανταγωνιστικά».
      Ο αρμόδιος Υφυπουργός ΑΑΤ έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων για τον Αγροτουρισμό προχωρά η υλοποίηση μιας σημαντικής δράσης, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχει ως στόχο να συμβάλλει στη βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μέσα από τη σύνδεσή τους με τον τουρισμό αλλά και να ενσωματώσει νέες διαδικασίες, φιλικές προς το περιβάλλον, που βοηθούν στον περιορισμό του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Τα στοιχεία μαρτυρούν ότι υπήρξε σημαντικό ενδιαφέρον από την πλευρά των επενδυτών και αυτό είναι κάτι που μας προκαλεί ικανοποίηση. Συνεχίζουμε με όραμα, σχέδιο και πολλή δουλειά για την υλοποίηση του κεντρικού μας στόχου που είναι η συνολική αναδιοργάνωση του πρωτογενούς τομέα και η ανάδειξη του ως κεντρικού πυλώνα της ελληνικής οικονομίας».
    8. Περιβάλλον

      GTnews

      Όσο κι αν υπάρχει η γενικότερη θέληση για καθαρές ακτές, οι παραλίες είναι πάντα ένας χώρος όπου συγκεντρώνεται μεγάλο πλήθος ανθρώπων, ειδικά τα σαββατοκύριακα, και μαζί τους μοιραία συγκεντρώνονται και απορρίμματα. Γι’ αυτό και οι καθαρές ακτές αποτελούν κάθε καλοκαίρι ένα μεγάλο στοίχημα για τους δήμους, οι οποίοι κινητοποιούν προσωπικό και ενέργεια προκειμένου να το πετύχουν.
      Ο δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και κινητοποιεί τώρα και τις "έξυπνες" εφαρμογές, ειδικά για τις δύο οργανωμένες πλαζ που διαθέτει, αυτές της Βουλιαγμένης και της Βάρκιζας. Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης και σε συνεργασία με τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία καινοτόμων εφαρμογών Whywasteme, υποστηρίζει την πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα για κινητά τηλέφωνα, η οποία κατά κάποιο τρόπο προσωποποιεί τις προσπάθειες προστασίας του παράκτιου περιβάλλοντος, δίνοντας κίνητρα για τη χωριστή συλλογή πλαστικών και αλουμινένιων συσκευασιών στις ακτές του δήμου.
      Ουσιαστικά πρόκειται για μια εφαρμογή, που ο καθένας μπορεί να κατεβάσει στο κινητό τηλέφωνό του και η οποία έχει τη δυνατότητα να καταγράφει τις συσκευασίες που ο χρήστης διοχετεύει στην ανακύκλωση. Ταυτόχρονα, υπολογίζει πόσο διοξείδιο του άνθρακα γλιτώνει η ατμόσφαιρα κι εδώ έρχεται η ανταποδοτικότητα, καθώς η εφαρμογή επιβραβεύει τον χρήστη με δώρα και δωρεές για την προστασία των θαλασσών.
      Έτσι, όσοι βρεθούν σε αυτές τις δύο πλαζ, θα μπορούν να κατεβάζουν δωρεάν την εφαρμογή, να δημιουργούν το δικό τους προφίλ, να σκανάρουν τις άδειες συσκευασίες και να συγκεντρώνουν πόντους για κάθε άδειο μπουκάλι ΡΕΤ ή για κάθε κουτί αλουμινίου που απορρίπτουν στους ειδικούς κάδους της Whywasteme. Κάθε πέντε πόντοι ισοδυναμούν με 1 ευρώ, το οποίο οι χρήστες μπορούν να δωρίσουν σε τρεις άλλες ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ενεργά στον καθαρισμό του βυθού και των ελληνικών ακτών. Από εκεί και πέρα, οι τρεις πρώτοι χρήστες σε επιδόσεις ανακύκλωσης, θα κερδίσουν και δώρα από ελληνικές εταιρείες βιώσιμου σχεδιασμού με υλικά από το θαλάσσιο περιβάλλον, πάνω στη λογική της επαναχρησιμοποίησης και της κυκλικής αξιοποίησης.
      Ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης εξηγεί: "Πρόκειται για μια πολύ ωραία πρωτοβουλία, την οποία θελήσαμε να υιοθετήσουμε. Οι ακτές μαζεύουν πάντα απορρίμματα και κυρίως πλαστικά μπουκάλια. Πολλά πλαστικά μπουκάλια. Αυτή η πρωτοβουλία λοιπόν, αποσκοπεί στο να μην πεταχτούν δεξιά και αριστερά όλα αυτά τα μπουκάλια, ώστε να προστατευτεί το περιβάλλον και παράλληλα να δώσει κίνητρο γι’ αυτό στον λουόμενο, ώστε ο καθένας να κάνει τη δική του ανακύκλωση μέσα στην ακτή. Να κατεβάσει την εφαρμογή, να σκανάρει τον μοναδικό κωδικό που έχει το κάθε μπουκάλι ή το κάθε κουτάκι και να τα ρίξει στα δοχεία υποδοχής, που έχουν τοποθετηθεί στις δύο πλαζ. Αυτομάτως, δημιουργεί ένα δικό του ‘’πορτοφόλι’’ μέσα στην εφαρμογή, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι πόντοι για την ανακύκλωση που κάνει, όχι μόνο εδώ στον δικό μας δήμο, αλλά οπουδήποτε στην Ελλάδα γίνεται χρήση αυτής της εφαρμογής. Μπορεί δηλαδή να το συνεχίσει αυτό και στην Κέρκυρα για παράδειγμα. Έτσι, αυξάνει τον δικό του λογαριασμό και μπορεί να κάνει δωρεές σε τρεις ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ειδικά στον καθαρισμό των ακτών και του βυθού. Μέχρι και "πρωτάθλημα" μπορεί να δημιουργηθεί, αφού οι χρήστες μπορούν να προσκαλέσουν άλλους λουόμενους και να δημιουργήσουν ομάδες, σ’ ένα πρωτότυπο παιχνίδι ανακύκλωσης. "Είναι μια καλομελετημένη εφαρμογή", προσθέτει στο τέλος.
    9. Περιβάλλον

      GTnews

      Κάθε Δήμος θα επιβραβεύεται, πλέον, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών προώθησης της ανακύκλωσης, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί. Αυτό προβλέπεται σε Απόφαση που υπεγράφη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Πρόκειται για την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ), με θέμα: «Υπολογισμός ανά Ο.Τ.Α. α’ βαθμού των ποσοτήτων των αποβλήτων συσκευασιών και λοιπών ανακτώμενων υλικών, καθώς και των προσμίξεων, στο ρεύμα των εισερχομένων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)».
      Μέσω της ΥΑ θεσπίζεται ενιαία μέθοδος δειγματοληψίας στο ρεύμα των εισερχόμενων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), προκειμένου να υπολογίζεται και να αποδίδεται ανά Δήμο η ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί και προκύπτει από διαλογή στην πηγή αποβλήτων, καθώς και οι αντίστοιχες προσμίξεις (υπολείμματα).
      Η απόφαση ευθυγραμμίζεται με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι οι Δήμοι θα αναλαμβάνουν το κόστος διαχείρισης των υπολειμμάτων των κάδων ανακύκλωσης, ανάλογα με το πραγματικό τους υπόλειμμα και όχι οριζόντια, όπως γινόταν μέχρι σήμερα.
      Στην Απόφαση τίθενται επιπλέον και ενιαίοι κανόνες για τη δειγματοληψία, π.χ. για τη συχνότητα, που πραγματοποιείται ανά Δήμο, αλλά και για τα χρησιμοποιούμενα πρότυπα και τους φορείς ελέγχου.
      Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε σχετικά: «Αναγνωρίζοντας την αξία της ανακύκλωσης για το περιβάλλον, εφαρμόζουμε ένα απολύτως δίκαιο σύστημα επιβράβευσης των Δήμων, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που τους αναλογεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όλοι οι Δήμοι αποκτούν ακόμη ένα κίνητρο να καταβάλλουν προσπάθεια, προκειμένου να αυξήσουν την ποσότητα της ανακύκλωσης που γίνεται μέσα από το δίκτυο των κάδων ανακύκλωσης, χαρτιού κ.λπ.».
      Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων σημείωσε: «Είναι ουσιώδους σημασίας η έκδοση της σχετικής ΥΑ, δεδομένου ότι επιχειρεί να αποδώσει την πραγματική ανακύκλωση που αναλογεί σε κάθε Δήμο. Έως σήμερα, η ανακύκλωση προσδιοριζόταν με απλή αναγωγή της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που προκύπτουν από τη διαλογή στα ΚΔΑΥ στη βάση του ποσοστού εισόδου των αποβλήτων που αντιστοιχεί στον εκάστοτε δήμο. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά εξομοιωνόταν ο Δήμος που έκανε καλή ανακύκλωση (μικρό ποσοστό προσμίξεων) με εκείνο που δεν είχε καλές επιδόσεις (μεγάλο ποσοστό προσμίξεων). Αυτό τώρα αλλάζει και ενθαρρύνει τους Δήμους να προσπαθήσουν ακόμα περισσότερο για πετύχουν καλύτερη ποιότητα ανακύκλωσης στο δίκτυο των κάδων που συλλέγουν».
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι πόλεις είναι η πρώτη γραμμή άμυνας στη μάχη της ανθρωπότητας κατά της θανατηφόρας ζέστης. Η σειρά Hot Cities του Bloomberg Green εξετάζει τις αλλαγές που κάνουν μερικές από τις πιο ζεστές πόλεις του κόσμου για να προστατεύσουν τους πολίτες τους από τις ακραίες θερμοκρασίες, εστίασε στη Σεβίλλη και το πρότζεκτ CartujaQanat.
      Στη Σεβίλλη, στη νότια καθώς οι θερμοκρασίες πλησίαζαν τους 42 βαθμούς Κελσίου, όλοι προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο σε κλιματιζόμενους χώρους. Ωστόσο, σε λιγότερο από τρία χιλιόμετρα από το κέντρο, ένα δροσερό αεράκι φύσηξε κάτω από μια γιγάντια λευκή στέγη.
      Η δομή είναι μέρος του CartujaQanat, ενός αρχιτεκτονικού πειράματος σε λύσεις ψύξης που δεν βασίζεται στην καύση περισσότερων ορυκτών καυσίμων. Ο χώρος, περίπου στο μέγεθος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου, περιλαμβάνει δύο αμφιθέατρα, χώρους πρασίνου, χώρο περιπάτου και σκιερό χώρο με πάγκους. Αλλά ο πρωταγωνιστής του παραμένει κρυμμένος – το qanat, ένα δίκτυο υπόγειων σωλήνων εμπνευσμένων από κανάλια της περσικής εποχής.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/08/CartujaQanat_May2023-1024x683.jpg
      Το δίκτυο των υδραγωγείων μπορεί να μειώσει τις θερμοκρασίες περιβάλλοντος έως και 10 βαθμούς Κελσίου χρησιμοποιώντας μόνο αέρα, νερό και ηλιακή ενέργεια, σύμφωνα με την Emasesa, τη δημόσια εταιρεία ύδρευσης της Σεβίλλης που βοήθησε στην κατασκευή του. Το σύστημα βασίζεται σε αρχαίες σήραγγες που σκάβονταν για να φέρουν νερό σε γεωργικά χωράφια που τεκμηριώθηκαν για πρώτη φορά στο σημερινό Ιράν. Οι Πέρσες συνειδητοποίησαν πριν από 1.000 χρόνια ότι το τρεχούμενο νερό δρόσιζε επίσης τον αέρα στα κανάλια, έτσι έφτιαξαν κάθετους άξονες για να φέρουν αυτόν τον αέρα στην επιφάνεια.
      Η Σεβίλλη είναι μεταξύ των πόλεων που επλήγησαν περισσότερο από το κύμα καύσωνα που σαρώνει την Ευρώπη, που έθεσε σε κίνδυνο τον σημαντικότερο εμπορικό δρόμο της, απείλησε την αξίας 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων τουριστική βιομηχανία και έθεσε σε κίνδυνο την υγεία χιλιάδων ανθρώπων. Βρίσκεται κοντά στο νοτιότερο άκρο της ηπείρου, η ισπανική πόλη είναι πιο κοντά στο Ραμπάτ, την πρωτεύουσα του Μαρόκου, παρά στη Μαδρίτη, το ίδιο και το κλίμα της
      Ο καύσωνας είχε ήδη καταστροφικές συνέπειες στη Σεβίλλη: 103 άνθρωποι πέθαναν λόγω υπερβολικής ζέστης τους δώδεκα μήνες έως τις 2 Αυγούστου στην επαρχία. Ωστόσο, η θνησιμότητα της πόλης από τη ζέστη ανά 100.000 κατοίκους είναι χαμηλότερη από τη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη, όπου οι θερμοκρασίες σπάνια ανεβαίνουν στα άκρα που παρατηρούνται στη Σεβίλλη, υποδεικνύοντας ότι οι στρατηγικές της θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του αριθμού θανάτων. http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/08/Journal_Amphitheatre_CartujaQanat_May2023.jpg
      Οι μηχανικοί εξακολουθούν να περιμένουν δύο επιπλέον αντλίες νερού για να διασφαλίσουν ότι το σύστημα λειτουργεί σωστά. Ένα δεύτερο έργο ψύξης ενός σταθμού λεωφορείων με χρήση παρόμοιου qanat σταμάτησε επειδή καμία εταιρεία δεν υπέβαλε προσφορά για κρατικές κατασκευαστικές συμβάσεις που εκδόθηκαν στις αρχές του 2021, λόγω πληθωρισμού.
      Παρά τα εμπόδια, η CartujaQanat, παραμένει επικεντρωμένηη στο να αποδείξει ότι το πιλοτικό έργο μπορεί να λειτουργήσει. Το CartujaQanat σχεδιάστηκε από ερευνητές στο Universidad de Sevilla, οι οποίοι πρόσθεσαν μερικές σύγχρονες ανατροπές στο περσικό θαύμα της μηχανικής που χρησίμευσε ως έμπνευσή του.
      Τη νύχτα, το νερό διατρέχει εξωτερικό υδραγωγείο, το οποίο το μεταφέρει πάνω από ηλιακούς συλλέκτες στην οροφή και σε γιγάντιες δεξαμενές υπόγεια. Η επαφή με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες ψύχει το νερό, ενώ το κλειστό κύκλωμα ελαχιστοποιεί τη σπατάλη. Όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ημέρας, ηλιακές αντλίες σπρώχνουν το ίδιο νερό μέσα από μικρούς σωλήνες που τρέχουν μπροστά από ανεμιστήρες για να παράγουν κρύο αέρα. Τα μικρά ανοίγματα στο πάτωμα και τα σκαλοπάτια επιτρέπουν στο αναζωογονητικό ρεύμα να εισχωρήσει στην πλατεία.
      Το ίδιο το τετράγωνο έχει χαρακτηριστικά που διασφαλίζουν ότι οι θερμοκρασίες στο εσωτερικό είναι χαμηλότερες ακόμα και όταν το σύστημα qanat δεν λειτουργεί. Βρίσκεται δύο μέτρα κάτω από τη γη, καλύπτεται από μια λευκή οροφή που αντανακλά τη θερμότητα και περιβάλλεται από κολώνες και βλάστηση που το βοηθούν να δροσσίζεται.
      Το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών για το έργο των 5 εκατομμυρίων ευρώ , το οποίο χρηματοδοτείται κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ολοκληρώθηκε με σημαντική καθυστέρηση τον περασμένο Οκτώβριο,αφού το προοδευτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο ξεκίνησε το έργο, έχασε τις τοπικές εκλογές τον Μάιο από το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα.
      Έκτοτε το έργο βρίσκεται σε αδιέξοδο. Τους τελευταίους μήνες, το CartujaQanat έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές για διαδηλώσεις προς τις ευρωπαϊκές και τοπικές αρχές, αλλά παραμένει κλειστό για τους κατοίκους.
      Σε συνέντευξή του τον Ιούλιο λίγες μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος δήμαρχος της Σεβίλλης Χοσέ Λουίς Σανζ εξέφρασε την υποστήριξή του στο CartujaQanat και είπε ότι θέλει να αναζητήσει χρηματοδότηση από την ΕΕ για να υποστηρίξει περισσότερες πρωτοβουλίες σαν αυτό.
      Η διάσημη νυχτερινή ζωή
      Η στάση είναι διαφορετική από ορισμένους πολιτικούς συναδέλφους του. Σε άλλες πόλεις, το Λαϊκό Κόμμα κυβερνά σε συνασπισμό με το ακροδεξιό Voxπου θέλει η Ισπανία να αποχωρήσει από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Αυτές οι ιδέες έχουν εισχωρήσει στη τοπική πολιτική, με εκκλήσεις από μέλη του Λαϊκού Κόμματος να καταργήσουν τους ποδηλατόδρομους και να επιτρέψουν στους αγρότες να αποστραγγίζουν τους υγροτόπους για άρδευση. Στη Σεβίλλη, ωστόσο, υπάρχει μικρή διαφωνία ότι πρέπει να γίνει κάτι για τη ζέστη, που χτυπά τους πάντες καθημερινά.
      Η ζέστη έχει διαμορφώσει τη ζωή στη Σεβίλλη εδώ και αιώνες. Η διάσημη νυχτερινή ζωή της είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα των αφόρητων θερμοκρασιών της ημέρας.
      Η παλιά πόλη, που χρονολογείται από τον Μεσαίωνα, χτίστηκε για να αντέχει στη ζέστη. Στενά δρομάκια, μικρές πλατείες, γιγάντια δέντρα και διακοσμητικά σιντριβάνια μεγιστοποιούν τη σκιά και διατηρούν τον αέρα δροσερό. Αλλά στις σύγχρονες γειτονιές, οι φαρδιές λεωφόροι στρωμένοι με μπετόν συχνά φτάνουν σε επικίνδυνες θερμοκρασίες το καλοκαίρι, ειδικά καθώς οι καύσωνες διαρκούν περισσότερο και γίνονται πιο έντονοι.
      Για να σωθούν πραγματικά ζωές, έργα όπως το CartujaQanat πρέπει να συνοδεύονται από λύσεις χαμηλής τεχνολογίας, όπως η φύτευση. Περίπου το ένα τρίτο από τους 6.700 πρόωρους θανάτους που αποδόθηκαν στη ζέστη το 2015, ένα μέσο ευρωπαϊκό καλοκαίρι, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν το 30% των επιφανειών των πόλεων καλύπτονταν με δέντρα, σύμφωνα με μια μελέτη του Lancet. Ωστόσο, μόνο το 5% περίπου της Σεβίλλης έχει φυτευτεί με δέντρα, σύμφωνα με μια εφημερίδα του Ιανουαρίου, σε σύγκριση με το 13% στη Νάπολη της Ιταλίας.

    11. Περιβάλλον

      GTnews

      Η μείωση αυτή χαρακτηρίζεται ακόμη σημαντικότερη διότι ο Ιούλιος, που σηματοδοτεί την έναρξη της ξηρής περιόδου (ως τον Σεπτέμβριο), συγκαταλέγεται συνήθως στους χειρότερους κάθε χρονιάς ως προς την καταστροφή του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη. Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα από το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών της Βραζιλίας (INPE), η αποψίλωση στον Αμαζόνιο ήταν 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα τον περασμένο μήνα, το χαμηλότερο από το 2017.
      Αυτό σημαίνει μείωση κατά 66% σε σύγκριση με τα 1.487 τετραγωνικά χιλιόμετρα που καταγράφηκαν τον Ιούλιο του 2022, το τελευταίο έτος της προεδρικής θητείας του ακροδεξιού Γκίξ Μπολσονάρου. Ο κεντροαριστερός διάδοχός του, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα από το 2003 έως το 2010, ξεκίνησε την τρίτη θητεία του τον Ιανουάριο, υποσχόμενος να καταστήσει την προστασία του Αμαζονίου ύψιστη προτεραιότητα και να λάβει μέτρα για τον τερματισμό της παράνομης αποψίλωσης των δασών έως το 2030. «Έχουμε εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο. Όσοι διαπράττουν εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος δεν είναι πλέον πεπεισμένοι ότι δεν θα τιμωρηθούν, οπότε το σκέφτονται δύο φορές πριν αναλάβουν δράση», δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος Μαρίνα Σίλβα σε συνέντευξη Τύπου χθες.
      Τους πρώτους επτά μήνες της διακυβέρνησης Λούλα, η αποψίλωση των δασών ήταν κατά 42,5% χαμηλότερη από ό,τι την ίδια περίοδο το 2022, όταν ο Μπολσονάρου ήταν ακόμη στην εξουσία. Κατά την περίοδο αναφοράς από τον Αύγουστο έως τον Ιούλιο, την οποία χρησιμοποιούν οι ειδικοί για να αναλύσουν την κατάσταση κατά τη διάρκεια του έτους από τη μία περίοδο ξηρασίας στην επόμενη, υπήρξε μείωση κατά 7% σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες.
      Τα στοιχεία δόθηκαν στη δημοσιότητα μια εβδομάδα πριν από τη συνάντηση των εκπροσώπων των οκτώ κρατών μελών του Οργανισμού του Συμφώνου Συνεργασίας για τον Αμαζόνιο στο Μπελέμ της βόρειας Βραζιλίας.
      Ανησυχία για τον Αμαζόνιο
      Πριονιστήριο στο Moraes Almeida στην πολιτεία Para της Βραζιλίας, στις 13 Σεπτεμβρίου 2019.
      (Nelson Almedia/AFP/Getty Image)

      «Η μείωση της αποψίλωσης του Αμαζονίου τον Ιούλιο αποτελεί σημαντική ένδειξη πως ανακτάται ο έλεγχος της κατάστασης», εκτίμησε σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε χθες η Μαριάνα Ναπολιτάνου του βραζιλιάνικου παραρτήματος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF). Οι αριθμοί είναι ωστόσο πολύ πιο ανησυχητικοί όσον αφορά τη Σεχάντου, την ιδιαίτερα πλούσια σε βιοποικιλότητα τροπική σαβάνα νότια του Αμαζονίου.
      Αποψιλώθηκαν 612 τετραγωνικά χιλιόμετρα τον περασμένο μήνα, έκταση αυξημένη κατά 26% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2022.
      Ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν την ολοένα πιο έντονη ανησυχία τους πως η επικέντρωση των προσπαθειών στον Αμαζόνιο απλούστατα θα μεταφέρει τα περιβαλλοντικά εγκλήματα στη Σεχάντου, όπου η αποψίλωση τους τελευταίους δώδεκα μήνες έφθασε τα 6.359 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό που έχει καταγραφεί από το 2017.
      Μετάφραση – Επιμέλεια : Μπικιάκου Ελένη
    12. Περιβάλλον

      GTnews

      Εντυπωσιακά αποτελέσματα προκύπτουν από την ανάλυση των καμένων εκτάσεων από τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων επτά ετών (2017-σήμερα) στην Περιφέρεια Αττικής. Από το 2017 μέχρι και το τέλος Ιουλίου 2023, 11 μεγάλες πυρκαγιές έχουν κάψει περισσότερα από 550.000 στρέμματα σύμφωνα με τις αναφορές από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Η περίμετρος των καμένων εκτάσεων δίνεται στο χάρτη που ακολουθεί.

      Εικόνα 1. Περίμετρος των καμένων εκτάσεων στην Περιφέρεια Αττικής από το 2017 ως σήμερα. Με κόκκινο σημειώνονται οι εκτάσεις που έχουν καεί το 2023 (ως τις 31/7) και με κίτρινα και πορτοκαλί χρώματα οι εκτάσεις που κάηκαν τα προηγούμενα 7 έτη. Με γκρί χρώμα σημειώνεται η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής.
      Ο παρακάτω πίνακας παραθέτει τον αριθμό των καμένων στρεμμάτων ανά έτος από το 2017.

      Πίνακας 1. Συνολικές καμένες εκτάσεις κατά τα έτη 2017-2023 στην περιοχή της Αττικής.
      Η συνολική επιφάνεια της Περιφέρειας Αττικής (χωρίς την περιοχή της Τροιζηνίας, των νησιών και του Λεκανοπεδίου) είναι 2.500.000 στρέμματα, οπότε τα τελευταία 7 έτη το 23% της συνολικής επιφάνειας έχει καεί από δασικές πυρκαγιές.
      Τα παραπάνω ανησυχητικά στοιχεία για την Αττική υπογραμμίζουν την ανάγκη συνολικού επαναπροσδιορισμού της στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Ειδικότερα, η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών  απαιτεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα ενσωματώνει γνώση αιχμής από διαφορετικές επιστήμες, μεταξύ αυτών και η πυρομετεωρολογία. Είναι χαρακτηριστικό πως η εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών περιλαμβάνει τη σύζευξη, την αλληλεπίδραση φωτιάς και ατμόσφαιρας, οπότε είναι αδύνατο να χαραχθεί οποιαδήποτε στρατηγική διαχείρισης δίχως την ενεργό συνεισφορά της μετεωρολογικής γνώσης. Επιπροσθέτως, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες καθορίζουν εάν και πότε τα δασικά καύσιμα θα καταστούν εύφλεκτα, επηρεάζοντας επίσης τα χαρακτηριστικά της εξάπλωσης και της συμπεριφοράς της φωτιάς. Παρατηρησιακά δίκτυα όπως το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών της μονάδας ΜΕΤΕΟ/Ε.Α.Α μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην κατεύθυνση μιας ολοκληρωμένης, επιστημονικά τεκμηριωμένης στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Εξαιρετικά θερμός ήταν ο Ιούλιος 2023 για αρκετές περιοχές παγκοσμίως, καταρρίπτοντας εκατοντάδες ρεκόρ θερμοκρασίας. Καταγράφηκε ως ο θερμότερος Ιούλιος από το 1979 παγκοσμίως (βλ. Εικόνα 1). Μέχρι πρότινος, ο πιο θερμός Ιούλιος παγκοσμίως ήταν αυτός του 2019 με απόκλιση 0,39°C πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Ο Ιούλιος του 2023 κατέρριψε αυτό το ρεκόρ με πολύ μεγάλη διαφορά (σχεδόν διπλάσια διαφορά στην απόκλιση), καταγράφοντας απόκλιση στους 0,72°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020.
      Αποτελεί τον 2ο συνεχόμενο μήνα μετά τον Ιούνιο του 2023 που καταγράφεται ως ο θερμότερος στα χρονικά παγκοσμίως για το 2023.
      Ευρώπη
      Η μέση θερμοκρασία του Ιουλίου 2023 στην Ευρώπη κυμάνθηκε κατά 0,38°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020, ενώ παγκοσμίως κατά 0,72°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020. Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας καταγράφηκαν σε περιοχές της Νότιας Ευρώπης και κυρίως σε περιοχές της Μεσογείου, όπου επικράτησε ο μεγαλύτερος καύσωνας σε διάρκεια, των τελευταίων πολλών ετών, καταρρίπτοντας ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασίας σε πολλές χώρες της Μεσογείου (βλ. Εικόνα 2).
      Βαλκάνια
      Πολύ υψηλές θερμοκρασίες (σε επίπεδα ρεκόρ) και με μεγάλη διάρκεια επικράτησαν τον Ιούλιο του 2023 σχεδόν στο μεγαλύτερο μέρος των Βαλκανίων. Εκτός των πολύ υψηλών θερμοκρασιών, επικράτησε και ξηρασία με τις βροχές να είναι κάτω από τα κανονικά επίπεδα.
      Ελλάδα
      Στην Ελλάδα η θερμοκρασία τον Ιούλιο του 2023 κυμάνθηκε κατά 2-3°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, καταγράφοντας έναν πολύ θερμό και ξηρό Ιούλιο (βλ. Εικόνα 2 & 3).
      Αναλυτικά οι αποκλίσεις θερμοκρασίας σε Ευρώπη και Παγκοσμίως από τη νέα σελίδα του Climatebook, όπου αναμένονται και άλλες προσθήκες: https://climatebook.gr/statistics/apokliseis-thermokrasias
      Εικόνα 1. Αποκλίσεις της μέσης μηνιαίας θερμοκρασίας παγκοσμίως για το μήνα Ιούλιο από το 1979 μέχρι και το 2023. Πηγή δεδομένων: C3S/Copernicus.
      Εικόνα 2. Αποκλίσεις της θερμοκρασίας του αέρα από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 τον Ιούλιο 2023 στην Ευρώπη.
      Εικόνα 3. Απόκλιση βροχόπτωσης από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 τον Ιούλιο 2023 στην Ευρώπη.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Ισραήλ, ως άνυδρη χώρα, αναγκάστηκε από πολύ νωρίς, εδώ και τουλάχιστον εξήντα χρόνια, να αναζητήσει λύσεις για να αυξήσει την επάρκεια και να μειώσει τη σπατάλη νερού. Επένδυσε για δεκαετίες στην έρευνα και την κατασκευή υποδομών και πλέον θεωρείται πρωτοπόρο σε πολλούς τομείς, όπως η αφαλάτωση και η στάγδην άρδευση. Σήμερα ετοιμάζεται για ακόμα ένα άλμα: να γίνει, από το 2026, η πρώτη χώρα στον κόσμο στην οποία το 100% της κατανάλωσης για την ύδρευση και τη βιομηχανία θα προέρχεται από αφαλάτωση και το 2030 η πρώτη στην οποία σχεδόν το 100% των αστικών λυμάτων θα επαναχρησιμοποιείται μετά από επεξεργασία στη γεωργία.
      Εως το 2005, η κύρια πηγή νερού στο Ισραήλ ήταν η θάλασσα (έτσι ονομάζεται η λίμνη) της Γαλιλαίας. Το 2002, έπειτα από μια παρατεταμένη λειψυδρία, η χώρα αποφάσισε να προχωρήσει στην κατασκευή μεγάλων μονάδων αφαλάτωσης κατά μήκος των ακτών της. Οπως εξηγεί στην «Κ» η Ολγα Σλέπνερ, από την Αρχή Υδάτων του Ισραήλ, μέσα σε δέκα χρόνια κατασκευάστηκαν στη χώρα πέντε μεγάλα εργοστάσια: το πρώτο το 2005 στο Ασκελον (115 εκατ. m3/έτος), ακολουθούμενο από το Παλμαχίμ το 2007 (90 εκατ. m3/έτος), τη Χαντέρα το 2010 (137 εκατ. m3/έτος), το Σορέκ το 2013 (150 εκατ. m3/έτος) και το Ασντόντ το 2015 (100 εκατ. m3/έτος).
      Το μοντέλο που ακολούθησε το Ισραήλ για την τόσο ταχεία ανάπτυξη των υποδομών είναι η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα: όλες οι μονάδες αφαλάτωσης είναι ιδιωτικές (ανήκουν σε δύο εταιρείες) και κατασκευάστηκαν σε σύμπραξη με το δημόσιο (ΣΔΙΤ). Το συμβόλαιο περιλαμβάνει τη συντήρηση και λειτουργία των εργοστασίων για 25 έτη και την πώληση του νερού στο κράτος σε μια συγκεκριμένη τιμή (τη στιγμή αυτή, 0,50 ευρώ/κυβικό, από 0,70 πριν από πέντε χρόνια). Παράλληλα, εδώ και δεκαετίες η χώρα προχώρησε σε μια πολύ μεγάλη αναδιάταξη των υποδομών της, προκειμένου να αντιμετωπίσει το ελλειμματικό ισοζύγιο του πλουσιότερου σε νερό Βορρά και εντελώς άνυδρου Νότου: δημιούργησε μέσω της κρατικής εταιρείας υδάτων Mekorot έναν «εθνικό μεταφορέα», ένα ενιαίο δίκτυο που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, επιτρέποντας και την ενιαία τιμολόγηση του νερού, από όποια πηγή και αν προέρχεται.
      Η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Σήμερα βρίσκεται υπό κατασκευήν το μεγαλύτερο εργοστάσιο αφαλάτωσης στον κόσμο στο Σορέκ με στόχο να λειτουργήσει το 2023, το οποίο θα παράγει 200 εκατ. m3/έτος. Επίσης σε διαδικασία διαγωνισμού βρίσκονται ακόμα δύο μονάδες, μία βόρεια της Χάιφα για επιπλέον 100 εκατ. m3/έτος και η επέκταση του Ασντόντ για επιπλέον 100 εκατ. m3/έτος. Με αυτόν τον τρόπο, αναφέρει η κ. Σλέπνερ, το Ισραήλ θα καλύψει με αφαλάτωση έως το 2026 το 100% των αναγκών ύδρευσης, από 80% σήμερα.
      Πώς λειτουργούν όμως αυτές οι μεγάλες μονάδες αφαλάτωσης; Η επίσκεψη στη μονάδα της Χαντέρα (η οποία εξυπηρετεί περίπου 1,2 εκατ. πολίτες) δίνει την ευκαιρία να απαντηθούν αρκετές απορίες. «Το θαλασσινό νερό στην περιοχή μας έχει υψηλή αλατότητα, περίπου 40.000ppm (μέρη διαλυμένων αλάτων ανά εκατομμύριο), και μέσω της μονάδας γίνεται 240 ppm», εξηγεί η Μίριαμ Mπρουσιλόβσκι, τεχνική διευθύντρια της IDE (εταιρείας που διαχειρίζεται τρεις από τις πέντε μονάδες αφαλάτωσης της χώρας). «Το νερό έρχεται στη μονάδα μέσω τριών αγωγών, μήκους 1,25 χλμ., από βάθος 15 μέτρων. Η απορρόφηση είναι αργή, περίπου 45.000 m3/ώρα (περίπου μία πισίνα το λεπτό), ώστε να μην απορροφώνται ψάρια. Κατόπιν υφίσταται δύο στάδια προεπεξεργασίας που απομακρύνουν κάθε σωματίδιο. Στη συνέχεια το νερό αφαλατώνεται μέσω αντίστροφης ώσμωσης. Κατά τη διαδικασία αυτή ανακτάται το 45% της ενέργειας που χρειάζεται το εργοστάσιο. Το μισό από το νερό που απορροφάται από τη θάλασσα μετατρέπεται σε πόσιμο, ενώ το άλλο μισό είναι “συμπυκνωμένο”, καθώς έχει το σύνολο του αλατιού. Αυτό επιστρέφεται στη θάλασσα μπροστά στο εργοστάσιο, όπου αναμειγνύεται με το νερό που χρησιμοποιείται για την ψύξη του παρακείμενου εργοστασίου».
      Το αλμόλοιπο
      Οσον αφορά την επίδραση του αλμολοίπου (δηλαδή του υπολείμματος της επεξεργασίας στο εργοστάσιο αφαλάτωσης) στο θαλάσσιο περιβάλλον, η εταιρεία υποστηρίζει ότι είναι από τα ζητήματα που έχουν πλέον επιλυθεί. «Γίνεται έλεγχος δύο φορές το έτος, με δείγματα από το νερό και τους οργανισμούς του πυθμένα. Το αλμόλοιπο έχει 80.000 ppm αλάτων όταν εισέρχεται στη θάλασσα και σε απόσταση δέκα μέτρων από την έξοδο έχει μόλις 1% περισσότερη αλατότητα από το θαλασσινό νερό», λέει η κ. Mπρουσιλόβσκι. «Τα χημικά που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία του νερού, λ.χ. για να εμποδίζεται η σκλήρυνση των μεμβρανών της αντίστροφης ώσμωσης, είναι κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια, τα οποία αναθεωρούνται ανά κάποια χρόνια, ανάλογα με την εξέλιξη της επιστήμης».
      Πάντως κανένα από τα εργοστάσια αφαλάτωσης δεν βασίζεται στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να καλύπτει τις ανάγκες του (χρησιμοποιεί ρεύμα από το δίκτυο). «Το νέο εργοστάσιο στο Σορέκ θα καλύπτει μέρος των αναγκών του από φωτοβολταϊκά. Το ενεργειακό κόστος είναι σήμερα 3,3 KW/m3 νερού, από 4-4,5 KW/m3 πριν από λίγα χρόνια, και στα νέα εργοστάσια θα είναι στα 2,9 KW/m3», εξηγεί η εκπρόσωπος της IDE. Τέλος, όσον αφορά τις 53.000 μεμβράνες που χρησιμοποιούνται στο εργοστάσιο της Χαντέρα, περίπου το 12% ανανεώνεται κάθε δέκα χρόνια και συνήθως πωλείται σε εταιρείες που έχουν ανάγκη για παραγωγή χαμηλότερης ποιότητας νερού.
      Υδάτινες «γέφυρες» με Ιορδανία και Παλαιστίνη
      Στις άνυδρες περιοχές, η διαχείριση του νερού είναι ζήτημα επιβίωσης. Στη συγκεκριμένη «γειτονιά» του κόσμου, η διαχείριση του νερού της Θάλασσας της Γαλιλαίας και του ποταμού Ιορδάνη υπήρξε ήδη από τη δεκαετία του ’60 πηγή έντασης ή συγκρούσεων ανάμεσα στο Ισραήλ, στη Συρία, στον Λίβανο και στην Ιορδανία. Σήμερα το Ισραήλ έχει υπογράψει δύο συμφωνίες για την παροχή νερού στην Ιορδανία και στην Παλαιστινιακή Αρχή. Στην πρώτη περίπτωση, το Ισραήλ συμφώνησε να παρέχει 100 εκατ. m3 ετησίως από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας (στην Ιορδανία, το «κενό» μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης νερού είναι 500 εκατ. m3/ετησίως). Το νερό παρέχεται με την εξής συμφωνία: τα πρώτα 50 εκατ. m3 ετησίως προς 0,04 ευρώ/m3 και οτιδήποτε πάνω από αυτό προς 0,80 ευρώ/m3. «Η τιμή του νερού είναι χαμηλή γιατί αυτή τη στιγμή είναι παράγοντας ειρήνης ανάμεσα στις δύο χώρες», λέει ο Λιόρ Γκούτμαν, εκπρόσωπος της Mekorot. Οι δύο χώρες συζητούσαν πριν από λίγα χρόνια την κατασκευή κοινού εργοστασίου αφαλάτωσης, όμως η συμφωνία δεν προχώρησε. Το αίτημα για αύξηση της μεταφοράς νερού από τη Γαλιλαία στην Ιορδανία είναι ενδεχομένως και ένας από τους λόγους (μαζί με τον περιβαλλοντικό) για τους οποίους η Mekorot προχώρησε σε ένα μεγάλο έργο, για τη μεταφορά αφαλατωμένου νερού στη Θάλασσα της Γαλιλαίας: σε πρώτη φάση 120 εκατ. m3/έτος. Το έργο, που κόστισε 250 εκατ. ευρώ, θα λειτουργήσει δοκιμαστικά τον Νοέμβριο. Στην περίπτωση της Παλαιστινιακής Αρχής, η κατάσταση είναι σαφώς πιο περίπλοκη. Η διαχείριση των υδατικών πηγών της Παλαιστίνης είναι πηγή συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές ήδη από τη δεκαετία του ’60. Με τη Συμφωνία του Οσλο τέθηκαν συγκεκριμένοι περιορισμοί στις απολήψεις νερού μέσω γεωτρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Οχθη και το Ισραήλ δεσμεύτηκε για την παροχή συγκεκριμένης ποσότητας νερού. Σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, το Ισραήλ εκμεταλλεύεται μέσω γεωτρήσεων το μεγαλύτερο μέρος των υπόγειων υδάτων της Λωρίδας της Γάζας, ενώ στην Παλαιστινιακή Αρχή εμποδίζεται η διάνοιξη νέων γεωτρήσεων, με αποτέλεσμα τα παλαιστινιακά εδάφη να αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα. Από την πλευρά του το Ισραήλ υποστηρίζει ότι έχει μειώσει τις απολήψεις μέσω γεωτρήσεων και παρέχει στην Παλαιστινιακή Αρχή πολύ περισσότερο νερό από όσο ορίζει η Συμφωνία του Οσλο.
      Αρδευση από λύματα
      Στο Ισραήλ οι ανάγκες ύδρευσης αντιπροσωπεύουν το 40% της συνολικής κατανάλωσης νερού. Το 51% όμως αφορά την άρδευση. Στον τομέα αυτό η χώρα πρωτοπορεί τεχνολογικά, έχοντας αναπτύξει τη στάγδην άρδευση και άλλες μεθόδους περιορισμού της σπατάλης νερού εδώ και δεκαετίες, καταφέρνοντας να καλλιεργήσει μεγάλα τμήματα της ερήμου. Επιπλέον, μεγάλο μέρος των αναγκών (45%) καλύπτεται από επεξεργασμένα λύματα, τα οποία διοχετεύονται στις αγροτικές περιοχές με χωριστό δίκτυο. «Περίπου το 87% των λυμάτων στη χώρα καθαρίζονται και χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο, με δεύτερο υψηλότερο την Ισπανία με 20%», εξηγεί ο Λιορ Γκούτμαν, εκπρόσωπος της Mekorot (σ.σ. στην Ελλάδα η επαναχρησιμοποίηση νερού για άρδευση είναι κάτω από 1%). «Το νερό που αντλείται από τη θάλασσα είναι σε 4 ώρες από τη Μεσόγειο στα σπίτια μας. Επειτα από 72 ώρες αφότου καταλήξει στην αποχέτευση έχει καθαριστεί και χρησιμοποιείται στη γεωργία, έως και 470 χλμ. μακριά. Εως το 2030 θα καθαρίζεται σχεδόν το σύνολο των λυμάτων και θα μεταφέρεται και στις πιο απομακρυσμένες καλλιέργειες για άρδευση, υποκαθιστώντας την ανάγκη για γεωτρήσεις». Η Netafim είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο στην ανάπτυξη συστημάτων άρδευσης. «Ολα έγιναν από ανάγκη», λέει ο Γκαλ Τζόρνταν, αντιπρόεδρος της εταιρείας. «Σήμερα το 95% της γεωργίας στο Ισραήλ χρησιμοποιεί στάγδην άρδευση. Παράλληλα, αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό του επαναχρησιμοποιούμενου νερού στην άρδευση, 30% το 2015, 45% σήμερα. Σε όλο τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή αλλάζει τις συνθήκες για τη γεωργία. Ο τρόπος που χρησιμοποιείται σήμερα θα είναι επαρκής για ακόμη 5-7 χρόνια, αλλά δεν θα μπορεί να λειτουργήσει σε 15 χρόνια. Η αλλαγή δεν θα έρθει μόνο μέσα από τους αγρότες, αλλά και τις ιδιωτικές εταιρείες και τις κυβερνήσεις. Σήμερα μιλάμε για «γεωργία ακριβείας», δηλαδή τη χρήση τεχνολογίας πληροφοριών ώστε να εξασφαλίζεται ότι η καλλιέργεια και το έδαφος θα λάβει αυτό ακριβώς που χρειάζεται για τη μεγιστοποίηση της παραγωγής, ελαχιστοποιώντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα». Μια από τις εταιρείες που συνεργάζεται η Netafim στη χώρα μας είναι η Agrohellas στην Ορεστιάδα, πετυχαίνοντας 68% μικρότερη κατανάλωση νερού για την καλλιέργεια ρυζιού.
      Πολλά βήματα μπροστά στη διαχείριση υδάτων
      Το υπόλοιπο της αφαλάτωσης (νερό με διπλάσια αλατότητα) επιστρέφει στη θάλασσα στη Χαντέρα (αριστερά). Στο εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων Σαφντάν (κέντρο) καταλήγουν τα λύματα του Τελ Αβίβ μέσω ενός τεράστιου αγωγού. Δίπλα στη θάλασσα της Γαλιλαίας (δεξιά) υπάρχουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, που καλύπτουν τις ανάγκες του βόρειου Ισραήλ.
       
         
    15. Περιβάλλον

      GTnews

      Το γνωστό φαινόμενο της παλίρροιας σημειώθηκε χθες, Τρίτη, το βράδυ στη Βενετία, λίγο μετά τις 23:00, τοπική ώρα. Η στάθμη του νερού έφτασε το ένα μέτρο και ουσιαστικά πλημμύρισε μόνον ένα μέρος της πλατείας του Αγίου Μάρκου.
      Τα κινητά φράγματα του συστήματος Mόζε δεν ενεργοποιήθηκαν, διότι έχει αποφασιστεί ότι πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον όταν η στάθμη του νερού ξεπερνά το ένα μέτρο και είκοσι εκατοστά.
      REUTERS/Manuel Silvestri
      Πολλοί τουρίστες επωφελήθηκαν πάντως του σπάνιου φαινομένου (είναι η τρίτη φορά που το κέντρο της Βενετίας πλημμυρίζει, στα τελευταία 150 χρόνια) για να τραβήξουν βίντεο και να βγάλουν «σέλφι» με τα κινητά τους.
      Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου, η οποία προστατεύεται με σειρά από υάλινες πλάκες, δεν υπέστη καμία απολύτως ζημιά.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Βρετανός καθηγητής Τζιμ Σκία, ο οποίος εξελέγη την Τετάρτη νέος πρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ, χαρακτήρισε «υπαρξιακή απειλή» για τον πλανήτη την κλιματική αλλαγή.
      Ο 69χρονος καθηγητής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο Imperial College του Λονδίνου αναλαμβάνει τα ηνία της IPCC σε μια κρίσιμη δεκαετία, κατά την οποία η ανθρωπότητα θα πρέπει να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, για να ελπίζει ότι θα περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη.
      Η IPCC ιδρύθηκε το 1988 και έχει ως αποστολή να ενημερώνει, μέσα από τις εργασίες των ειδικών της, εκείνους που λαμβάνουν τις αποφάσεις για τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή.
      Για τον Τζιμ Σκία, οι ακραίες θερμοκρασίες που παρατηρήθηκαν σε όλον τον κόσμο τον Ιούλιο -«με μεγάλη βεβαιότητα, ο θερμότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ», σύμφωνα με τον ΟΗΕ- αποτελούν ένα «καλοδεχούμενο μάθημα» για όσα θα πρέπει να γίνουν στο εξής.
      ΟΗΕ: Σημαντικό να δοθούν στην ανθρωπότητα τα μέσα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων
      Είναι επίσης ουσιαστικής σημασίας να δοθούν στην ανθρωπότητα τα μέσα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και όχι μόνο «καταστροφολογικά μηνύματα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ένα αίσθημα υπαρξιακού τρόμου για το μέλλον του πλανήτη», σχολίασε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο από το Ναϊρόμπι, την πόλη όπου διεξάγεται η συνέλευση της IPCC.
      «Πρέπει να επιμείνουμε στο γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν επιλογές και να αποφασίσουν για το μέλλον τους», τόνισε.
      Έχοντας εμπειρία δεκαετιών, ο Σκία διαβεβαίωσε επίσης ότι δεν είναι «αφελής», αλλά γνωρίζει πόσο δύσκολο είναι να περάσουν στον κόσμο τα μηνύματα των επιστημόνων, δηλώνοντας όμως «εκ γενετής αισιόδοξος».
      Το έργο που αναλαμβάνει ο Σκία είναι τιτάνιο. Στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, το 2015, οι χώρες δεσμεύτηκαν να περιορίσουν την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό.
      Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, η IPCC υπολογίζει ότι οι εκπομπές αερίων θα πρέπει να μειωθούν κατά 43% μέχρι το 2030 και κατά 84% μέχρι το 2050.
      Ωστόσο, οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται. Υπάρχει επίσης ο φόβος ότι όταν δημοσιοποιηθούν οι επόμενες εκθέσεις της IPCC -σε πέντε με επτά χρόνια- αυτή η κρίσιμη για τον πλανήτη δεκαετία θα φτάνει στο τέλος της και θα είναι πολύ αργά ώστε να προσαρμοστεί ο κόσμος αναλόγως.
      Ο ίδιος ο Σκία είχε βασικό ρόλο στη σύνταξη μιας ιστορικής έκθεσης της IPCC, το 2018, που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι μόνο εάν η υπερθέρμανση περιοριστεί στον 1,5 βαθμό θα διασφαλιστεί ότι ο κόσμος δεν θα απειληθεί από την αλλαγή του κλίματος και δεν θα υπάρξει κίνδυνος κατάρρευσης του οικοσυστήματος.
      Οι ειδικοί φοβούνται ότι μπορεί να αναγκαστεί να ανακοινώσει ο ίδιος ότι αυτός ο στόχος του 1,5 βαθμού δεν είναι πλέον εφικτός.
      «Εάν διαφανεί ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος, πρέπει να το πούμε. Όμως δεν είμαστε ακόμη σε αυτό το σημείο, δεν έχουμε αποδείξεις», είπε στη συνέντευξή του.<p>Πηγή: <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr/kosmos/oie-yparxiaki-apeili-i-klimatiki-allagi">ΟΗΕ: Υπαρξιακή απειλή για τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή - iefimerida.gr</a></p>
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι εκπομπές αερίων από τις φωτιές που μαίνονται στην Ελλάδα από την περασμένη εβδομάδα, είναι οι υψηλότερες των τελευταίων 21 χρόνων στη χώρα μας, όσον αφορά το δεύτερο μισό του Ιουλίου, σύμφωνα με την Υπηρεσία Καταγραφής της Ατμόσφαιρας Copernicus (Copernicus Atmosphere Monitoring Service – CAMS).
      Πηγή: Satellite image ©2023 Maxar Technologies via AP Σύμφωνα με το CAMS, μάλιστα, οι εκλύσεις έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ του 1 μεγατόνου άνθρακα μεταξύ 1ης Ιουλίου και 25ης Ιουλίου – αριθμός σχεδόν διπλάσιος από το προηγούμενο ρεκόρ, που αφορά την ίδια περίοδο του 2007.
      Πηγή: CAMS/Copernicus «Το τρέχον κύμα καύσωνα που επηρεάζει την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, έχει αυξήσει τον κίνδυνο πυρκαγιών, κάτι που αντανακλάται στην υψηλή ένταση εκδήλωσής τους στη Μεσόγειο» παρατηρεί ο επικεφαλής επιστήμονας της CAMS, Μαρκ Πάρινγκτον.
      Οι προγνώσεις της CAMS για τα σωματίδια και άλλους ρύπους που σχετίζονται με τις εκπομπές από τις δασικές πυρκαγιές δείχνουν πως ο καπνός μεταφέρεται προς τα νότια σε όλη τη Μεσόγειο – κάτι που επιβεβαιώνεται από τις δορυφορικές εικόνες της υπηρεσίας.
      «Δυστυχώς, δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένων των ακραίων συνθηκών στην περιοχή. Η παρατηρούμενη ένταση και οι εκτιμώμενες εκπομπές καταδεικνύουν πόσο ασυνήθιστη είναι η κλίμακα των πυρκαγιών αυτού του Ιουλίου σε σχέση με τα δεδομένα προ είκοσι ετών που διατηρούμε στο σύστημα αρχείων μας», πρόσθεσε ο Πάρινγκτον που σημείωσε πως η υπηρεσία θα εξακολουθήσει να καταγράφει στενά τις εκλύσεις αερίων από τις φωτιές έως το τέλος του καλοκαιριού.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Σχεδόν 190.000 στρέμματα, δηλαδή το 13% της έκτασης του νησιού, έγιναν στάχτη στη Ρόδο μέχρι χθες βράδυ, από τα πύρινα μέτωπα που μαίνονται για ένατη μέρα. Ανάμεσα στις καμένες εκτάσεις βρίσκονται και 22.000 στρέμματα εκτάσεων Natura 2000 και καταφυγίων άγριας ζωής (έως σήμερα το πρωί), που ισοδυναμεί με το 11,6% της συνολικής καμένης έκτασης στο πολύπαθο νησί.
      Αναλυτικότερα, η καμένη έκταση στην πυρκαγιά της Ρόδου, βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus της Τρίτης 25/7 το βράδυ, ήταν 188.890 στρ. τα οποία αντιστοιχούν στο 13% της έκτασης του νησιού.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/07/Kamena-rodos2-600-x-412.jpg
      Από τα παραπάνω στρέμματα, τα 8.215 βρίσκονται εντός 4 περιοχών του Δικτύου Natura 2000, ενώ άλλα 13.750 στρ, βρίσκονται εντός δύο Καταφυγίων Άγριας Ζωής. Η αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη επικαιροποίηση των στοιχείων ήταν 9.330 στρέμματα. Συνολικά μέχρι το πρωί της Τετάρτης 26/7/2023 έχουν καεί 21.965 στρέμματα προστατευόμενων περιοχών που αντιστοιχούν στο 11,6% της συνολικής καμένης έκτασης.
      Η πυρκαγιά εξακολουθεί να καίει σε μικρά μέτωπα, συνολικά όμως βρίσκεται σε ύφεση. Πάντα, βέβαια, υπάρχει ο κίνδυνος αναζωπύρωσης. Την ίδια στιγμή, έχουν καεί πολλά πλατώνια (Dama dama), τα γνωστά ελάφια της Ρόδου.
      Η εικόνα είναι της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus, από όπου έγινε μεταφορά της σε χάρτη της ΑΝΑΒΑΣΗΣ:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/07/rodos-700-x-364.jpg
      Πάνω από 27.000 στρέμματα στάχτη στην Κάρυστο, όλα Natura!
      Παράλληλα, η καμένη έκταση στην πυρκαγιά του Πλατανιστού της Καρυστίας, στην Εύβοια, βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus, της Τρίτης 26/7 το βράδυ, είναι 27.700 στρ. τα οποία όλα βρίσκονται εντός της περιοχής του Δικτύου Natura GR2420012 «Όρος Όχη, παράκτια ζώνη και νησίδες». Από την προηγούμενη επικαιροποίηση των στοιχείων, η καμένη έκταση αυξήθηκε κατά 2.890 στρέμματα. Δυστυχώς είχαμε τρεις απώλειες ανθρώπινων ζωών, των δύο πιλότων του Καναντέρ 215 που κατέπεσε ενώ επιχειρούσε στο μέτωπο του Πλατανιστού, καθώς και ενός 41χρονου κτηνοτρόφου που βρέθηκε απανθρακωμένος στο όρος Όχη, που βρισκόταν εκεί στην προσπάθειά του να σώσει το κοπάδι του.
    19. Περιβάλλον

      GTnews

      Στο πλαίσιο της επαναξιολόγησης των παγκόσμιων γεωπάρκων της UNESCO στον Ψηλορείτη και τη Σητεία, πραγματοποιήθηκε χθες συνάντηση του περιφερειάρχη Σταύρου Αρναουτάκη με τους αξιολογητές, στην Περιφέρεια Κρήτης, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Πρόκειται για δύο αξιολογητές της UNESCO, τη Δρ Sarah Gatley, από την Γεωλογική Υπηρεσία της Ιρλανδίας και τον Δρ Sigurdur Srigursveinsson, από το Κέντρο Παρακολούθησης Ηφαιστειότητας και Διαχείρισης Κρίσεων της Ισλανδίας. Στο πλαίσιο της αποστολής τους επισκέφθηκαν τον περιφερειάρχη Κρήτης μαζί με τα στελέχη του γεωπάρκου Ψηλορείτη -απ’ όπου ξεκινά η αξιολόγηση- με σκοπό να τον ενημερώσουν από κοινού για την αποστολή αλλά και να ενημερωθούν για τη συνεργασία που έχει η περιφέρεια με το γεωπάρκο, το έργο Περιοχές UNESCO Κρήτης και άλλες συνέργειες που αναπτύσσουν μεταξύ τους.
      Η Περιφέρεια Κρήτης είναι ένας από τους εταίρους στο Δίκτυο Ιδαίων, που εδώ και μερικά χρόνια διαχειρίζεται το γεωπάρκο του Ψηλορείτη. Ο περιφερειάρχης υπογράμμισε την εξαιρετική σημασία που έχουν τα γεωπάρκα της UNESCO στην Κρήτη, τόσο της Σητείας όσο και του Ψηλορείτη, την σημασία που δίνει η Περιφέρεια Κρήτης στον θεσμό και την ενεργή στήριξη που προφέρει πάντα, σε συνεργασία με τους δήμους, τους τοπικούς φορείς και τους πολίτες.
    20. Περιβάλλον

      GTnews

      Ένα φαινόμενο, αποκαλούμενο «υπεδάφια κλιματική αλλαγή» προκαλεί την αργή βύθιση της γης κάτω από το κέντρο του Σικάγο, σύμφωνα με τους ερευνητές. 
      Τα κτήρια δεν διατρέχουν άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης και το φαινόμενο δεν απειλεί την ανθρώπινη ζωή, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, ωστόσο η αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τα πόδια των κατοίκων θα μπορούσε να δημιούργησε προκλήσεις για τη ανθεκτικότητα των δομών, υποστηρίζει η μελέτη. 
      «Η υπόγεια κλιματική αλλαγή είναι ένας σιωπηλός κίνδυνος» προειδοποιεί ο Αλεσάνδρο Ρότα Λόρια, μηχανικός και επικεφαλής της έρευνας. «Το έδαφος παραμορφώνεται ως αποτέλεσμα της θερμοκρασιακής διακύμανσης και δεν υπάρχει δομή ή υποδομή σχεδιασμένη να αντέχει τέτοιες διακυμάνσεις» εξηγεί ο ίδιος. 
      Η υπεδάφια κλιματική αλλαγή, συχνά αποκαλούμενη και «υποεπιφανειακές θερμικές νησίδες», προκαλείται από την έκλυση θερμότητας στο έδαφος από ανθρωπογενείς δομές, όπως κτήρια και δίκτυα υπόγειας συγκοινωνίας. Διαφέρει από την κλιματική αλλαγή στην ατμόσφαιρα που προέρχεται από τα αέρια θερμοκηπίου κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων. 
      Καθώς η θερμοκρασία εδάφους αυξάνεται, το αργιλώδες έδαφος του Σικάγο συστέλλεται, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ρωγμές στα θεμέλια των κτιρίων, ακόμη και σε στρέβλωση ή κλίση των κατασκευών.
      «Παντού γύρω μας υπάρχουν πηγές θερμότητας. Είναι πράγματα που οι άνθρωποι δεν βλέπουν, οπότε είναι σαν να μην υπάρχουν» λέει ο Ρότα Λόρια. 
      Και δεν κινδυνεύουν μόνο τα θεμέλια των κτηρίων από την υπεδάφια άνοδο της θερμοκρασίας. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως η υπόγεια κλιματική αλλαγή συνδέεται με αλλαγές στην ανάπτυξη των φυτών και τη θερμική ρύπανση των υπόγειων υδάτων. 
    21. Περιβάλλον

      GTnews

      Αν κανείς περνούσε τις προηγούμενες ημέρες από την περιοχή της Λαγκούνας του αεροδρομίου στη Νάξο (Laguna Coast), θα συναντούσε μία διαφορετική εικόνα από αυτές που βλέπει στα υπόλοιπα πολυσύχναστα και τουριστικά σημεία του νησιού. Εκεί έδινε ραντεβού από νωρίς το πρωί μία πολύχρωμη ομάδα φοιτητών από τις ΗΠΑ, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, τη Ρουμανία οι οποίοι εργάζονταν με πάθος όλη την ημέρα σε ένα περιβάλλον τεράστιας περιβαλλοντικής αξίας.   Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την ευθύνη της καθηγήτριας στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος κ. Νίκης Ευελπίδου, κάνει σπουδαία δουλειά επί χρόνια και όσα έχουν καταφέρει να ανακαλύψουν στο μαγικό αυτό σημείο της Νάξου, θα σας εκπλήξουν.

      Τι κάνει τη Λαγκούνα ξεχωριστή; Πού κρύβεται η αρχαία παραλία; Ποια μέθοδος πράσινης πρακτικής ανακαλύφθηκε στο νησί που έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον μέχρι και της Ιαπωνίας; Γιατί οι παραλίες της Δυτικής Νάξου, όπως ο Αγιος Προκόπιος έχουν αυτά τα διαυγή νερά; Απαντήσεις για όλα αυτά και ακόμα περισσότερα μας έδωσε η κ. Ευελπίδου αλλά και ο Laguna Coast Foundation, ο οργανισμός που στοχεύει στην υποστήριξη του σχεδίου αναβάθμισης και προστασίας της σπάνιας αυτής περιοχής.
      Η ομορφιά της Laguna Coast

      Οι ύφαλοι της Λαγκούνας

      Γιατί η Λαγκούνα του αεροδρομίου είναι τόσο σημαντική
      Μόνο τυχαίο δεν είναι που αυτός ο παράκτιος υγρότοπος των Κυκλάδων, μόλις 3 χιλιόμετρα από την πόλη της Νάξου, έχει γίνει case study για ξένα πανεπιστήμια. Πρόκειται για έναν επί γης παράδεισο που προσφέρει εξαιρετικές κλιματολογικές συνθήκες, σπάνια γεωλογικά φαινόμενα, ένα μοναδικό υποθαλάσσιο κόσμο και μια πλούσια ποικιλία χλωρίδας και πανίδας. Ηταν το φυσικό λιμάνι του νησιού στην αρχαιότητα και αποτελεί μια ζωντανή μαρτυρία της ιστορίας της ανθρωπότητας καθώς αποτελεί ένα παιχνίδι καταστροφής και δημιουργίας, ανάμεσα στην ξηρά και τη θάλασσα.

      Εδώ βρίσκεται η αλυκή της Νάξου και ουσιαστικά έχουμε ένα σύμπλεγμα διαφορετικών οικοτόπων σε μια έκταση 1.000 στρεμμάτων, με περισσότερα από 80 είδη φυτών, που αποτελεί και στάση για τα αποδημητικά πουλιά. Παλαιότερα αυτή η αλυκή ήταν ένας παραθαλάσσιος υγρότοπος που επικοινωνούσε απευθείας με τη θάλασσα, αλλά με τα χρόνια κατασκευάστηκε φράγμα που παγίδευε τα νερά, έτσι σήμερα μόνο μια τάφρος συνδέει τα γλυκά νερά με το Αιγαίο Πέλαγος. 
      Παράλληλα, η εξέλιξη και η ιστορία της περιοχής αποτελεί το κλειδί σε βασικά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της βιοποικιλότητας, την κλιματική κρίση και την ολιστική προσέγγιση για τη ζωή.

      Τι έκαναν τα πανεπιστήμια στην αποστολή τους
      Η ερευνητική αποστολή αποτελούμενη από περισσότερους από 50 επιστήμονες, διοργανώθηκε από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως. Στόχος ήταν να γίνουν μετρήσεις, να αντληθούν δεδομένα και να κατανοηθεί η ιδιαίτερη σημασία της περιοχής.
      Τα πανεπιστήμια που συμμετείχαν ήταν αυτά της Βουδαπέστης, της Μαδρίτης, της Στοκχόλμης, του Aix-Marseille (Γαλλία) και του Charleston (Η.Π.Α.), ενώ η καθηγήτρια Νίκη Ευελπίδου είχε την ευθύνη του εκπαιδευτικού προγράμματος.

      Οι φοιτητές χωρίζονται σε ομάδες, βγάζουν ίζημα, κάνουν μετρήσεις και από τα δεδομένα μετά βλέπουν τι θα συμβεί στο περιβάλλον τα επόμενα χρόνια. Θα μετακινηθεί η θάλασσα; Προς τα πού; Πόσο;

      Φοιτητές κάνουν μετρήσεις

      Στη Νάξο βρέθηκαν φοιτητές από όλο τον κόσμο


      Η αρχαία παραλία
      Η Λαγκούνα (Laguna Coast) είναι είναι ένα ιδιαίτερο περιβάλλον μεγάλης περιβαλλοντικής αξίας καθώς πίσως της έχει μία λιμνοθάλασσα, ενώ μπροστά καλύπτεται από 4 σειρές υφάλων. Οι ύφαλοι είναι μεγάλες πλάκες (εξ ου και η ονομασία Πλάκα της διάσημης παραλίας του νησιού) και το αξιοσημείωτο είναι ότι ουσιαστικά αποτελούν οι ίδιοι μία αρχαία παραλία, που η φύση την τσιμεντοποίησε με ό,τι υλικό υπήρχε: βότσαλα, άμμο, κοχύλια... Πρόκειται για ένα αρχαίο μνημείο της φύσης, το οποίο μάλιστα γέννησε σε εκείνη την περιοχή μία ιδέα που μπορεί να βοηθήσει ολόκλρο τον πλανήτη.

      «Η Laguna Coast της Νάξου είναι ένα μέρος με συνθήκες ιδανικές, ένα μέρος που κάποτε η ζωή ευδοκίμησε και μπορεί να το κάνει ξανά» όπως ανέφερε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Laguna Coast Foundation, Αντώνης Πιτταράς.
       
      Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Laguna Coast Foundation, Αντώνης Πιτταράς

      Διακρίνεται η λιμνοθάλασσα πίσω από την παραλία

      Πανοραμική άποψη

      Πανοραμική άποψη
      Η ιδέα που γεννήθηκε στη Νάξο και ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο
      Ως γνωστό εδώ και πολλά έτη βιώνουμε την αναθέρμανση του πλανήτη με τους πάγους να λιώνουν και ολοένα και περισσότερο νερό να εισέρχεται στην ωκεάνια λεκάνη. Τα αποτελέσματα είναι ορατά σε πολλά σημεία της Γης, ενώ οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για  περιοχές που θα κατακλυστούν από νερό. Η κ. Ευελπίδου μία ημέρα, πριν χρόνια, που φύσαγε πολύ στη Νάξο, ανέβηκε στις αμμοθίνες της Λαγκούνας και άρχισε να αναρωτιέται: «Είναι ένα τρωτό και ευαίσθητο περιβάλλον, η άμμος είναι τόσο λεπτή, άρα θα έπρεπε να την παίρνει το κύμα. Γιατί δεν φεύγει;». Η απάντηση είναι ότι δεν εξαφανίζεται λόγω των υφάλων καθώς η κυματική δράση εκτονώνεται και είναι πραγματικά ένα τεράστιο δώρο για τη Νάξο το γεγονός ότι στη δυτική πλευρά υπάρχουν τόσοι ακτόλιθοι στη θάλασσα και προστατεύουν τις μαγευτικές παραλίες.
      Από εκεί γεννήθηκε μία ιδέα για να προστατευτούν και οι περιοχές που δεν έχουν ακτολίθους. Γιατί να μη μιμηθούμε τη φύση που συνεκτικοποίησε το υλικό της; Γιατί να μη φτιάξουμε ακτολίθους με άμμο και στοιχεία της παραλίας που πρέπει να προστατεύσουμε; Τα πειράματα έγιναν, ήταν άκρως επιτυχημένα και δημιουργήθηκε μία νέα μέθοδος πράσινης πρακτικής. Ετσι η Νάξος έδωσε στίγμα στην παγκόσμια κοινότητα για το τι πρέπει να κάνουμε για να αποφύγουμε τη διάβρωση. Ο διδάκτωρ του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος κ. Γιάννης Σαΐτης επισήμανε ότι η μέθοδος αυτή πλέον ταξιδεύει μέχρι την Ιαπωνία και έχει τραβήξει το παγκόσμιο ενδιαφέρον.

      Το ηλιοβασίλεμα πίσω από τους υφάλους


      Οι ύφαλοι

      Οι πολύ σημαντικές αμμοθίνες και γιατί δεν πρέπει να... μισούμε τα φύκια και τις πέτρες στη θάλασσα
      Οι αμμοθίνες διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και προστασία του περιβάλλοντος και αυτό γίνεται πολύ ορατό στη Λαγκούνα. Είναι το πρώτο «τείχος» στα μεγάλα κύματα, τα οποία όπως όλα δείχνουν θα τα συναντάμε όλο και πιο συχνά πια. Αν πίσω από μία παραλία υπάρχει για παράδειγμα απλώς ένας τοίχος, το νερό επιστρέφει πίσω με την ίδια δύναμη και παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του. Αν όμως υπάρχουν αμμοθίνες, το κύμα περνάει από μέσα και δεν επιστρέφει με την ίδια ενέργεια. Και καμία φορά οι τουρίστες αγανακτούν με τις αμμοθίνες, τις πέτρες στη θάλασσα ή τα φύκια, αλλά αν ήξεραν τη σημασία τους θα σκέφτονταν διαφορετικά. Για παράδειγμα: Έχετε πάει σε δάσος και να θυμώσετε που τα φύλλα είναι κάτω; Έτσι και τα φύκια είναι τα φύλλα της βλάστησης μέσα στο νερό και μάλιστα είναι δείκτης καθαρότητας για το μέρος που κολυμπάμε. 

      Οι αμμοθίνες

      Γιατί οι παραλίες της Νάξου έχουν τόσο διαυγή νερά;
      Στη Λαγκούνα βλέπεις κανείς επίσης και σπηλαιώσεις για τις οποίες μαθαίνει κανείς πολύ σημαντικά πράγματα, όπως επί παραδείγματι για τον γρανοδιορίτη που υπάρχει εκεί, ένα πυριγενές πέτρωμα με πολύ χαλαζιακό υλικό που βγάζει την πιο ποιοτική άμμο που υπάρχει. Γι αυτό και το νησί είναι γεμάτο από μοναδικές παραλίες με διαυγή νερά και μία καταπληκτική άμμο που δεν καίει και δεν κολλάει.

      Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς
      Η ενημέρωση του κοινού είναι πάντα κομβικής σημασίας προκειμένου να υπάρξει ευαισθητοποίηση στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Στη Λαγκούνα, οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες της Νάξου είχαν τη δυνατότητα να συναντήσουν τους επιστήμονες και να ενημερωθούν για όσα γίνονται στο σημείο. Οπως είπε ο κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Εμμανουήλ «στο ΕΚΠΑ γίνεται έρευνα αιχμής και είναι σημαντικό αυτή η έρευνα να διαχυθεί στην κοινωνία».

      Οι δράσεις που πρέπει να γίνουν είναι πολλές και συνδέονται και με την αλλαγή της στάσης μας και της εικόνας που έχουμε για το ελληνικό καλοκαίρι και τα μπάνια στη θάλασσα, αλλά και για το τουριστικό προϊόν που προσφέρουμε. Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, πρέπει να προστατεύσουμε τις παραλίες μας με κάθε τρόπο. Πέτρες και φύκια μέσα στο νερό δρουν ως «πέπλο προστασίας» και γι' αυτό είναι μεγάλο λάθος όταν δήμοι ή ιδιώτες προχωρούν στην απομάκρυνσή τους για να δημιουργήσουν ένα πιο ειδυλλιακό τοπίο. Επίσης το να παρκάρουμε σχεδόν πάνω στην παραλία, κάτι που βλέπουμε πολύ συχνά στα νησιά το καλοκαίρι, είναι «τραυματικό» για το περιβάλλον.

      Ηλιοβασίλεμα στη Λαγκούνα

      Η ομορφιά της Laguna Coast

      Και αρχαιολογικό ενδιαφέρον στην περιοχή

      Μία από τις ερευνητικές ομάδες

      Οι ερευνητές σε σκάφη για μετρήσεις στα διαυγή νερά της Νάξου

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.