Μετάβαση στο περιεχόμενο
Ακολουθήστε τη νέα μας σελίδα στο Facebook! ×
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1435 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Σε τέσσερις ελληνικές πόλεις απονεμήθηκε το “EU Mission Label” από την ΕΕ, μια πιστοποίηση, η οποία αναγνωρίζει τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται στο πλαίσιο της Αποστολής της ΕΕ για τις «100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες πόλεις μέχρι το 2030, από και προς τον πολίτη». Ο λόγος για τις Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Κοζάνη και Ιωάννινα, οι οποίες έλαβαν αυτή τη σημαντική διάκριση κατά την τελετή «Ημέρες Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ».
      Η συγκεκριμένη πιστοποίηση αποτελεί σημαντικό ορόσημο στο έργο των πόλεων, διότι αναγνωρίζει την επιτυχημένη εφαρμογή του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού της πόλης για το κλίμα, ο οποίος περιγράφει το συνολικό όραμα για κλιματική ουδετερότητα, το σχέδιο δράσης, καθώς και την επενδυτική στρατηγική. Παράλληλα, διευκολύνει τη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την επίτευξη αυτού του στόχου. Οι πόλεις δημιουργούν από κοινού τις συμβάσεις πόλης για το κλίμα με τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα και των πολιτών.
      Η Ελλάδα, μέσω των ενεργειών της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και των ελληνικών Δήμων, συγκαταλέγεται μέχρι στιγμής, βάσει της αξιολόγησης του Συμβουλίου της Αποστολής, μεταξύ των τριών καλύτερων πρακτικών των κρατών-μελών της ΕΕ, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα των κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων.
      Τον Απρίλιο του 2022, επιλέχθηκαν 100 πόλεις στην ΕΕ και 12 πόλεις σε χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα Horizon Europe, με σκοπό να λειτουργήσουν ως κόμβοι πειραματισμού και καινοτομίας, προκειμένου να μπορέσουν όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους έως το 2050. Μετά από σχεδόν δύο χρόνια, 33 πόλεις έχουν λάβει τον τίτλο, με τις 4 ελληνικές πόλεις να φέρνουν την Ελλάδα στην 3η θέση, ανάμεσα στις χώρες που ανταποκρίθηκαν γρηγορότερα και με πληρότητα στις απαιτήσεις της Αποστολής.
      Πρόκειται συγκεκριμένα για τις παρακάτω πόλεις:
      Barcelona, Sevilla, Madrid, Valencia, Valladolid, Vitoria -Gasteiz καιZaragoza (Ισπανία), Espoo, Lahti, Lappeenranta, Tampere, Turku (Φινλανδία), Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Ιωάννινα, Κοζάνη, (Ελλάδα), Heidelberg, Mannheim (Γερμανία), Guimaraes, Lisboa (Πορτογαλία), Firenze, Parma (Ιταλία), Marseille, Lyon (Γαλλία), Stockholm, Malmö (Σουηδία), Leuven (Βέλγιο), Pecs (Ουγγαρία), Λεμεσός (Κύπρος), Sønderborg (Δανία), Klagenfurt (Αυστρία), Cluj-Napoca (Ρουμανία)   Izmir (Τουρκία) Από το 2020, η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ ανέλαβε το έργο ενημέρωσης και συντονισμού των ελληνικών Δήμων σχετικά με την Ευρωπαϊκή Αποστολή των Πόλεων, σε συνεργασία με τα μέλη του EU Mission Board, προωθώντας τη συμμετοχή τους και την ενεργό ανταπόκριση στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.
      Το αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών επικυρώθηκε τον Απρίλιο του 2022, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την επιλογή 6 ελληνικών Δήμων, της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, των Ιωαννίνων, της Καλαμάτας, της Κοζάνης και των Τρικάλων για να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια, ανάμεσα σε 377 υποψηφιότητες.
      Τονίζεται ότι τα Τρίκαλα έχουν, ήδη, αποστείλει το Κλιματικό τους Σύμφωνο στην ΕΕ προς έγκριση, ενώ η Αθήνα αναμένεται να ολοκληρώσει την προσπάθειά της τον Σεπτέμβριο του 2024.
      Ανάμεσα στις πολλές πρωτοβουλίες της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, που έφεραν την χώρα μας σε αυτή την προνομιακή θέση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν η υποστήριξη και ενεργοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων ελληνικών Δήμων για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα.
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό είναι μία μέρα ευαισθητοποίησης για ένα από τα πιο πολύτιμα αγαθά του πλανήτη μας που συνδέεται άρρηκτα με τη ζωή.
      Καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας το 1992. Στις 22 Δεκεμβρίου 1992 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πήρε την απόφαση και όρισε την 22α Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.
      Φέτος η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό έχει τίτλο “Water for Peave” και επικεντρώνεται στον κρίσιμο ρόλο που παίζει το νερό στη σταθερότητα και την ευημερία του κόσμου, καθώς μπορεί να φέρει την ειρήνη ή να πυροδοτήσει συγκρούσεις. Όταν το νερό είναι σπάνιο ή μολυσμένο, ή όταν οι άνθρωποι έχουν άνιση ή καθόλου πρόσβαση, οι εντάσεις μπορεί να αυξηθούν μεταξύ των κοινοτήτων και των χωρών.
      Περισσότεροι από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εξαρτώνται από το νερό που διασχίζει τα εθνικά σύνορα. Ωστόσο, μόνο 24 χώρες έχουν συμφωνίες συνεργασίας για όλο το κοινό τους νερό. Καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται και οι πληθυσμοί αυξάνονται, υπάρχει επείγουσα ανάγκη, εντός και μεταξύ των χωρών, να ενωθούμε γύρω από την προστασία και τη διατήρηση του πιο πολύτιμου πόρου μας.
      Σύμφωνα με έρευνες του ΟΗΕ και της Unesco:
      Περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, μην μπορώντας να καλύψουν πρωταρχικές τους ανάγκες. Τα 232 εκατομμύρια από αυτούς προέρχονται από 26 χώρες του Τρίτου Κόσμου. Το 80% του πληθυσμού των αναπτυσσόμενων χωρών υποφέρει από ασθένειες που συνδέονται με το νερό ενώ 3 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι παιδιά, πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες σχετιζόμενες με το νερό. 18 χώρες της Αφρικής και της Ασίας βρίσκονται σε οριακή κατάσταση αποθεμάτων σε νερό. 400 εκατομμύρια παιδιά στερούνται ακόμη και την ελάχιστη ποσότητα καθαρού νερού που χρειάζονται για να ζήσουν. 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι στερούνται των πλέον βασικών συνθηκών υγιεινής. Το 20% των επιφανειακών νερών στην Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται από ρύπανση. Το 2050, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα έχει ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια και η ζήτηση για νερό θα αυξάνεται κατά 64m3 / έτος.  
       
       
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Πεκίνο θα εξακολουθήσει να προωθεί την αύξηση της δασικής κάλυψης, τις δενδροφυτεύσεις, αλλά και την προστασία των δασικών πόρων, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της οικολογίας και του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τον Λιου Ντονγκσένγκ, αναπληρωτή διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Δασών και Βοσκοτόπων της Κίνας.
      Μέσω δεκαετιών δενδροφύτευσης, το ποσοστό δασικής κάλυψης της Κίνας έχει αυξηθεί από 12% στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σε 23,04% πρόσφατα, όπως υποστήριξε ο ίδιος αξιωματούχος σε μία πρόσφατη συνέντευξή του στο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.
      Η Κίνα είδε τη συγκέντρωση του όγκου των δασικών εκτάσεών της, να φτάνει στα 17,56 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
      Ο Λιου απέδωσε την πρόοδο αυτή, στις επίμονες προσπάθειες δενδροφύτευσης, σε εθνικό επίπεδο, προσθέτοντας ότι οι δασικές εκτάσεις, αλλά και η συγκέντρωση του δασικού όγκου της Κίνας, αυξάνονται για 30 συνεχή χρόνια.
      Δίνοντας έμφαση στα προβλήματα που απομένουν, αναφορικά με την ανισοκατανομή στις δενδροφυτεύσεις και την οικολογική ευπάθεια, ο Λιου είπε ότι η Κίνα θα προγραμματίσει για την επιστημονική δενδροφύτευση των εδαφών, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα υδροδότησης, μεταξύ διαφορετικών περιοχών.
    4. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Ελληνική Κυβέρνηση ζήτησε τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΕ σε συγκεκριμένους τομείς (όπως, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, σε ρυθμιστικά ζητήματα του τομέα αποβλήτων και στη διαχείριση συγκεκριμένων κατηγοριών αποβλήτων) με στόχο την αύξηση της ποιότητας και της ποσότητας της ανακύκλωσης, τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων και την αποτελεσματική χρήση οικονομικών εργαλείων. Για την επίτευξη των παραπάνω αναφερόμενων στόχων, η Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (GIZ) παρέχει «Τεχνική υποστήριξη για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) της Ελλάδας» από το 2018 έως το 2020. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), μέσω του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ), και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMU) της Γερμανίας και υλοποιείται από την GIZ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) της Ελλάδας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Ο παρών οδηγός προς τους ελληνικούς δήμους με μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την καθιέρωση της χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων εκπονήθηκε ως το τελικό παραδοτέο, για τον τομέα παρέμβασης 4, της σύμβασης με αντικείμενο τη «Βελτιστοποίηση της διαχείρισης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα - καθιέρωση αποτελεσματικής συλλογής αποβλήτων και κοστολόγησης και χρήση οικονομικών εργαλείων». Ο οδηγός περιλαμβάνει μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την καθιέρωση της χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων, χρησιμοποιώντας γνώσεις και εμπειρίες που έχουν αποκομιστεί, καθώς και συστάσεις με βάση τις ιδιαιτερότητες των διάφορων περιοχών (αστικές / αγροτικές / δυσπρόσιτες/ νησιωτικές). Οι πληροφορίες που περιέχονται στον παρόντα οδηγό μπορούν να συμπληρωθούν από το παραδοτέο με τίτλο «Οδηγός για τη χωριστή συλλογή αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα» που απευθύνεται στους δήμους, το οποίο είναι δημοσιευμένο στον ιστότοπο του ΥΠΕΝ. Ο απευθείας σύνδεσμος για τη λήψη του οδηγού διατίθεται https://ypen.gov.gr/, https://ypen.gov.gr/wp-content/uploads/2021/09/Guideline-for-municipalities_final_salonia.pdf
      Τα παραδείγματα των Δήμων Βριλησσίων και Περιστερίου
      Δήμος Βριλησσίων
      30.660 κάτοικοι (15.000 νοικοκυριά) 15.463 t/έτος (2018) Ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά στα μέσα του 2014. Αρχικά, συλλέγονταν βιοαπόβλητα μόνο από λαϊκές αγορές. Στη συνέχεια, το σύστημα επεκτάθηκε με τη συλλογή πράσινων αποβλήτων από πάρκα και σπίτια/κτίρια με κήπους (συλλογή «πόρτα - πόρτα» με συχνότητα 2-3 φορές την εβδομάδα) και, τέλος, καθιερώθηκε ένα δίκτυο κοινοτικών κάδων για χρήση από τα νοικοκυριά (το οποίο αριθμεί πάνω από 300 κάδους, χωρητικότητας 1.100 λίτρων, με συχνότητα συλλογής 6 ημέρες την εβδομάδα). Πραγματοποιήθηκε εκστρατεία ευαισθητοποίησης του κοινού με επικοινωνία «πόρτα - πόρτα», αρχικά στις λαϊκές αγορές (σε παραγωγούς και καταναλωτές) και, στη συνέχεια, στα νοικοκυριά της περιοχής πιλοτικής εφαρμογής. Σε όλους τους χρήστες διανεμήθηκαν κάδοι κουζίνας (10 λίτρων και 30 λίτρων, μαζί με δωρεάν βιοαποδομήσιμες/ κομποστοποιήσιμες σακούλες).
      Πρόσφατα, τέθηκαν σε εφαρμογή προγράμματα συνοικιακής κομποστοποίησης σε 5 πάρκα (https://rethinkproject.gr), καθώς και οικιακής κομποστοποίησης (διανεμήθηκαν οικιακοί κομποστοποιητές, χωρητικότητας 450 λίτρων). Η συμμετοχή τόσο στη συνοικιακή όσο και στην οικιακή κομποστοποίηση πραγματοποιείται σε εθελοντική βάση. Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα (https://followgreen.gr/vrilissia) με στόχο τη σύνδεση της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης με τοπικά καταστήματα και επιχειρήσεις, μέσω ενός συστήματος πόντων επιβράβευσης που αντιστοιχούν σε κουπόνια τα οποία εξαργυρώνονται στην τοπική αγορά. Οι πολίτες δηλώνουν τι ανακυκλώνουν και οι εταιρείες συνδράμουν αυτήν την προσπάθεια μέσω της προώθησης των προς πώληση προϊόντων και υπηρεσιών τους, παρέχοντας ειδικές εκπτώσεις και προσφορές.
      Το 2018, από συνολικά 15.463 τόνους παραχθέντων αστικών αποβλήτων, συλλέχθηκαν χωριστά στην πηγή 5.579 τόνοι, ποσότητα που αντιπροσώπευε το 36% των σύμμεικτων αποβλήτων. Όσον αφορά την υπόλοιπη ποσότητα σύμμεικτων αποβλήτων, 9.884 τόνοι απορρίφθηκαν στο δίκτυο των πράσινων κάδων και 5.851 τόνοι παραδόθηκαν στο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) του ΕΔΣΝΑ. Μόνο 4.033 τόνοι οδηγήθηκαν απευθείας προς τελική διάθεση σε ΧΥΤ.
      Συνολικά, εκτιμάται ότι πάνω από 8.250 τόνοι υλικών ανακτήθηκαν από ΔσΠ και μηχανική επεξεργασία, δηλαδή πάνω από το 53% των αποβλήτων του Δήμου Βριλησσίων επαναχρησιμοποιήθηκε, ενώ μόνο 7.236 τόνοι διατέθηκαν σε ΧΥΤ, ποσότητα που αντιστοιχούσε σε ποσοστό χαμηλότερο από το 47% των αστικών αποβλήτων. Επιπρόσθετα, υπήρξε μείωση κατά 25% του δημοτικού τέλους για τις υπηρεσίες καθαριότητας και διαχείρισης αποβλήτων. Σε σύγκριση με το 2017, το 2018 η ποσότητα συλλογής σύμμεικτων αποβλήτων (πράσινοι κάδοι) στα Βριλήσσια μειώθηκε κατά 8,7%. Σε περίοδο διετίας (από το 2016), μειώθηκε κατά 17%. Σε περίοδο τετραετίας (από το 2014), η μείωση υπερβαίνει το 25%, που σημαίνει ότι επιτεύχθηκε σταδιακή ελαχιστοποίηση της υγειονομικής ταφής.
      Παράγοντες επιτυχίας
      • Πλήρης δέσμευση της δημοτικής αρχής στο έργο
      • Σαφής και καρποφόρα συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών
      • Συνεχής και ευρηματική επικοινωνία με τους χρήστες (διανομή ενημερωτικών εντύπων, φυλλαδίων, αφισών κ.λπ. «πόρτα - πόρτα», δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας (https://fisikolipasma.gr), διοργάνωση εκδηλώσεων και σεμιναρίων, κατάρτιση προσωπικού και χρηστών, δραστηριότητες παρακολούθησης κ.λπ.)
      • Δημιουργία και χρήση της διαδημοτικής πλατφόρμας ανταποδοτικής ανακύκλωσης «Followgreen» (https:// followgreen.gr/vrilissia) 
       
      Δήμος Περιστερίου
      139.981 κάτοικοι (71.448 νοικοκυριά) 65.509 t/έτος (2019) Ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά το 2016. Αρχικά, η συλλογή βιοαποβλήτων περιελάμβανε μόνο πράσινα απόβλητα, ενώ το 2017 το πρόγραμμα επεκτάθηκε στους μεγάλους παραγωγούς και τις λαϊκές αγορές (με τη χρήση κάδων χωρητικότητας 360 και 770 λίτρων και 1 οχήματος συλλογής).
      Η δημοτική αρχή έχει ήδη ξεκινήσει την επέκταση του συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων στην περιοχή της Κηπούπολης (το οποίο, επί του παρόντος, εξυπηρετεί 1.000 νοικοκυριά). Σε όλους τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα διανεμήθηκαν κάδοι κουζίνας (10 λίτρων και 30 λίτρων, μαζί με δωρεάν βιοαποδομήσιμες/κομποστοποιήσιμες σακούλες).
      Το συλλεγόμενο υλικό οδηγείται σε εγκαταστάσεις κομποστοποίησης για την παραγωγή λιπάσματος υψηλής ποιότητας (κόμποστ), το οποίο, στη συνέχεια, προορίζεται για χρήση από τον δήμο και τους πολίτες σε πάρκα, κήπους και καλλιέργειες.
      Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα (https://followgreen.gr/peristeri) με στόχο τη σύνδεση της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης με τοπικά καταστήματα και επιχειρήσεις, μέσω ενός συστήματος πόντων επιβράβευσης που αντιστοιχούν σε κουπόνια τα οποία εξαργυρώνονται στην τοπική αγορά. Οι πολίτες δηλώνουν τι ανακυκλώνουν και οι εταιρείες συνδράμουν αυτήν την προσπάθεια μέσω της προώθησης των προς πώληση προϊόντων και υπηρεσιών τους, παρέχοντας ειδικές εκπτώσεις και προσφορές. Το 2017 συλλέχθηκαν 60 τόνοι βιοαποβλήτων από λαϊκές αγορές. Η ποσότητα αυτή αυξήθηκε σε 88 τόνους το 2018. Το 2017 συλλέχθηκαν 99 τόνοι βιοαποβλήτων από μεγάλους παραγωγούς. Η ποσότητα αυτή αυξήθηκε σε 265 τόνους το 2018.
      Παράγοντες επιτυχίας
      • Πλήρης δέσμευση της δημοτικής αρχής στο έργο
      • Συνεχής και ευρηματική επικοινωνία με τους χρήστες (διανομή ενημερωτικών εντύπων, φυλλαδίων, αφισών κ.λπ. «πόρτα - πόρτα», επικαιροποιημένος δημοτικός ιστότοπος, χρήση διάφορων μέσων κοινωνικής δικτύωσης, διοργάνωση εκδηλώσεων, κατάρτιση προσωπικού και χρηστών, δραστηριότητες παρακολούθησης κ.λπ.)
      • Δημιουργία και χρήση της διαδημοτικής πλατφόρμας ανταποδοτικής ανακύκλωσης «Followgreen» (https://followgreen.gr/peristeri)
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί όμως ότι το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με επικίνδυνα υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων ΡΜ2,5
      Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν βελτιωθεί στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal).
      Παρά την πρόοδο, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επισημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού εξακολουθεί να ζει σε περιοχές με υψηλή ρύπανση, κυρίως από μικροσωματίδια και διοξείδιο του αζώτου.
      Συγκεκριμένα, το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με βλαβερά για την υγεία επίπεδα μικροσωματιδίων που είναι γνωστά ως PM2,5. Το 80% ζει σε περιοχές με υπερβολικά πολλά μεγαλύτερα σωματίδια, γνωστά ως PM10, ενώ το 86% ζει σε περιοχές που πνίγονται στο διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
      Τα πανταχού παρόντα (ακόμη) στην Ευρώπη σωματίδια ΡΜ2,5 και PM10 είναι τα πλέον επικίνδυνα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχοντας διάμετρο μικρότερη από 2,5 και 10 μικρόμετρα (mμ) αντίστοιχα, όπου κάθε μικρόμετρο ισούται με ένα χιλιοστό του χιλιοστού του μέτρου, εισχωρούν κατά την εισπνοή βαθιά στους πνεύμονες και μένουν εκεί καθώς δεν αποβάλλονται με την εκπνοή, προκαλώντας καρκίνους, καρδιοπάθειες, σοβαρές αναπνευστικές ασθένειες, ακόμα και ανωμαλίες στην κύηση με πρόωρους τοκετούς.
      «Απαιτείται να γίνουν στοχευμένες ενέργειες εκ μέρους των εθνικών κυβερνήσεων υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των επιπέδων PM2,5, του όζοντος και άλλων ρύπων. Οι ενέργειες αυτές πρέπει να ενταχθούν στο πλαίσιο της κοινής αντιμετώπισης των ταχέως αυξανόμενων απειλών από την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο ερευνητής του ISGlobal και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ζάο-Γιούε Τσεν.
      Καλό, αλλά δεν φτάνει
      Η μελέτη του ISGlobal εξέτασε τα επίπεδα ρύπανσης σε περισσότερες από 1.400 περιοχές σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, όπου κατοικούν περί τα 543 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications είναι ενθαρρυντικά, καθώς φαίνεται πως έπειτα από δεκαετίες ολόκληρες ανακόπτεται μια πορεία υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα που αναπνέουν οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, δεν χωρεί αμφιβολία ότι έχουν ακόμα πολλά να γίνουν.
      Η έρευνα έδειξε ότι τα συνολικά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM2,5 και PM10) και διοξειδίου του αζώτου (NO2) έχουν μειωθεί στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Συνολικά τα μικροσωματίδια PM10 είχαν ετήσια μείωση 2,72%, τα PM2,5 είχαν ετήσια πτώση 2,45%, ενώ το διοξείδιο του αζώτου μειώθηκε κατά 1,72%.
      Τα μικροσωματίδια ΡΜ2,5 και ΡΜ10 εκτιμάται ότι προκαλούν περισσότερους από 400.000 θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι περισσότεροι από 200.000 θάνατοι από ασθένειες που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν δεν ξεπερνιούνταν τα όρια που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τις εκπομπές μικροσωματιδίων.
      Η ρύπανση από μικροσωματίδια προέρχεται από την καύση στερεών και υγρών καυσίμων κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για τις μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες) και επίσης στις κεντρικές θερμάνσεις.
      «Οι εκτιμήσεις μας για την έκθεση του πληθυσμού σε συνθήκες σύνθετης ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρέχει μια σταθερή βάση για τη μελλοντική έρευνα και την ανάπτυξη μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διαχείρισης της ποιότητας του αέρα και διασφάλισης της δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε ο Κάρλος Πέρες Γκαρσία-Πάντο, που συμμετείχε στη συγγραφή της μελέτης.
      «Οι οδηγίες της ΕΕ για τις βιομηχανικές εκπομπές ρύπων έχουν περιορίσει τη ρύπανση από τις επιχειρήσεις. Επίσης πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν εφαρμόσει ζώνες χαμηλών εκπομπών ρύπων περιορίζοντας κυρίως την κυκλοφορία των οχημάτων και έχουν καταφέρει να μειώσουν τη ρύπανση από τις εκπομπές μικροσωματιδίων. Επίσης ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από σόμπες με καύση άνθρακα», αναφέρει η έκθεση του ISGlobal.
      Όπου φτωχός κι η μοίρα του
      Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η χρήση καυσόξυλων για τη θέρμανση οικιών και καταστημάτων, όσο γραφική κι αν είναι, απαγορεύεται σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις της Δυτικής Ευρώπης, εξαιρουμένων των ελληνικών. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η συσσώρευση μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 και ΡΜ10 είναι δραματική στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στη βιομηχανικά υπερανεπτυγμένη Βόρεια Ιταλία.
      Στη Βόρεια Ιταλία καταγράφονται και τα υψηλότερα επίπεδα διοξειδίων του αζώτου, σε ό,τι αφορά τη Δυτική Ευρώπη. Υψηλή ρύπανση με NO2, που συνδέεται με την ανάπτυξη άσθματος και με αναπνευστικές φλεγμονές, καταγράφεται επίσης στη Βρετανία, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία.
      Παρατηρώντας κανείς το χάρτη ρύπανσης της Ευρώπης με μικροσωματίδια, που δημοσίευσε ο βρετανικός «Guardian», διαπιστώνει τεράστια συσσώρευση στην Ανατολική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, κυρίως στη Σερβία και στη Βουλγαρία.
      Εντυπωσιακά «καθαρές» είναι η Γαλλία και η Ιβηρική Χερσόνησος. Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον όρο της Δυτικής Ευρώπης εκτός από την Αττική που πνίγεται στους ρύπους, ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από τους βόρειους γείτονες προφανώς, αλλά και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, πιθανώς επίσης λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από την Τουρκία, την οποία όμως δεν καλύπτει η έρευνα του Ινστιτούτου της Βαρκελώνης.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Το σχέδιο έχει αναρτηθεί στον Δικτυακό Τόπο Διαβουλεύσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
      Το σχέδιο συνολικά 397 σελίδων που έχει συνταχθεί στην αγγλική γλώσσα φέρει τον τίτλο: Draft Master Plan «Water Management In Thessaly In The Wake Of Storm Daniel How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural Challenges» και αναπτύσσεται σε 6 βασικά κεφάλαια.
      Δείτε παρακάτω τη σύνοψη της κύριας έκθεσης που θα μείνει σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 29 Μαρτίου.
      HVA-DRAFT-Masterplan-Thessaly-Executive-Summary-GR-11032024.pdf
      Όλα τα αρχεία της δημόσιας διαβούλευσης:
      MASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural Challenges
      Μεταφορτώστε τα αρχεία στους κατωτέρω συνδέσμους:
      Συνοπτική περίληψη του σχεδίου στην ελληνική γλώσσα
       HVA Master Plan Executive Summary
       HVA Master Plan Introduction
       HVA Masterplan Water Management – Thessaly – Master Version DRAFT 1st delivery vol 1
        HVA Masterplan Water Management – Thessaly – Master Version DRAFT 1st delivery vol 2
       HVA Masterplan Water Management – Thessaly – Master Version DRAFT 1st delivery vol 3
      HVA Master Plan vol 4
       HVA Master Plan vol 5
       HVA Masterplan Water Management – Thessaly – Master Version DRAFT 1st delivery vol 6
       HVA Master Plan Appendices
      Περισσότερα: http://www.opengov.gr/ypaat/?p=3068
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής (C3S) του Ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus τα οποία ανέλυσε η επιστημονική ομάδα του meteo.gr/Ε.Α.Α,  ο χειμώνας του 2023-2024 ήταν ο θερμότερος στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα. 
      Ο χειμώνας του 2023-2024 (Δεκέμβριος 2023, Ιανουάριος και Φεβρουάριος 2024) στην Ελλάδα, χαρακτηρίστηκε από μεγάλα διαστήματα με υψηλές τιμές θερμοκρασίας, ξεπερνώντας κατά πολύ τις κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες.
      Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η μέση μέγιστη θερμοκρασία για την περίοδο του χειμώνα από το 1960 μέχρι το 2024 στο σύνολο της Ελλάδας. Ο χειμώνας του 2023-2024 καταγράφεται ως ο θερμότερος στα χρονικά για την Ελλάδα, ξεπερνώντας τον χειμώνα του 2015-2016. Πολύ σημαντικό γεγονός είναι πως τα τελευταία 10 χρόνια έχουν καταγραφεί οι 6 θερμότεροι χειμώνες όλων των εποχών. Η μέση μέγιστη θερμοκρασία στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024 για την περίοδο του χειμώνα παρουσιάζει άνοδο κατά 1.8 °C.

      Εικόνα 1. Μέση μέγιστη θερμοκρασία για την περίοδο του χειμώνα (Δεκέμβριος, Ιανουάριος, Φεβρουάριος) στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024.
      Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα. Σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας η μέση μέγιστη θερμοκρασία για τον χειμώνα του 2023-2024 κυμάνθηκε κατα 2-3 °C πάνω από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020, στην υπόλοιπη χώρα κατά 1-2 °C, ενώ σε κανένα σημείο της Ελλάδας η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας δεν έπεσε κάτω από τους +0.5 °C.

      Εικόνα 2. Απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας για τον χειμώνα 2023-2024 από τη μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα.
    8. Περιβάλλον

      GTnews

      Πρεμιέρα έκανε το πιλοτικό πρόγραμμα Chios Climate Chance που στοχεύει στην κατανόηση της κλιματικής αλλαγής και τις επιπτώσεις που αυτή θα φέρει στην καθημερινότητά των πολιτών. Πρόκειται για μία πρωτοποριακή πρωτοβουλία του ιδρύματος «Μαρίας Τσάκος» με τη στήριξη του Ιδρύματος Ιωάννη Λάτση και με τη συνέργεια της Ελληνικής Ένωσης Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (Helmepa).
      Η Χίος θα αποτελέσει το πρώτο νησί που θα εφαρμοστεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, μια πρωτοβουλία, που όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η ωκεανογράφος και επικεφαλής του επιστημονικού τμήματος στην Helmepa, Βάλια Αυγουστίδη, θα εστιάζει στον άνθρωπο, «σε όλους όσοι ζουν, δουλεύουν και δημιουργούν στο νησί της Χίου και στην ευρύτερη περιοχή, όπως οι Οινούσσες και τα Ψαρά ανεξαιρέτως ηλικίας , επαγγελματικής δραστηριότητας και κοινωνικής ομάδας».
      Με αφετηρία τη Χίο, και έμφαση στην «ευκαιρία» (για το λόγο αυτό Climate Chance αντί για change), το πρόγραμμα επιδιώκει να κατανοήσουν οι πολίτες με βιωματικό τρόπο την κλιματική αλλαγή στοχεύοντας στην υιοθέτηση μιας νέας νοοτροπίας με σκοπό να αποτελέσουν παράδειγμα για άλλες περιοχές, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
      «Λέμε chance, γιατί είναι ευκαιρία να κατανοήσουμε όλοι τι σημαίνει κλιματική αλλαγή, είναι ευκαιρία να κατανοήσουμε όλοι ποιοι είναι οι παράγοντες που δημιουργούν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, είναι ευκαιρία να κατανοήσουν όλοι τι είδους αλλαγές φέρνει στην καθημερινότητά μας και ίσως είναι ευκαιρία να επωφεληθούν όλοι από τρόπους που μπορεί να γίνουν συμμέτοχοι στην προσπάθεια για τον μετριασμό όσων φέρει η κλιματική αλλαγή», τονίζει στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η κ. Αυγουστίδη.
      Μέσα από μια σειρά δράσεων που ενσωματώνονται στην καθημερινότητα των κατοίκων, το Chios Climate Chance θα προσπαθήσει να αποσαφηνίσει την κλιματική αλλαγή και τους παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση του φαινομένου, ενδυναμώνοντας την τοπική κοινωνία με γνώση, εργαλεία και με τη συνειδητοποίηση ότι μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
      «Επιθυμούμε όλο το νησί να μιλάει για την κλιματική αλλαγή. Θα αποσαφηνίσουμε όρους, θα εξηγήσουμε την αλληλουχία ανάμεσα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γιατί πολλές φορές πάνε σαν ντόμινο, πχ η αύξηση της θερμοκρασίας, τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα, για τη Χίο ποια είναι τα παραδείγματα, πώς το βιώνουμε εμείς καθημερινά», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Αυγουστίδη.
      Το πρόγραμμα Chios Climate Chance θα διαρκέσει δύο χρόνια ενώ από τη Δευτέρα έως και σήμερα πραγματοποιούνται στη Χίο εκδηλώσεις και δράσεις, στο Πρότυπο Ναυτικό Λύκειο TEENS, στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο και στην Ιχθυόσκαλα Χίου και τον παραλιακό και υποθαλάσσιο χώρο της γύρω ακτής, αντίστοιχα.
      Ανάμεσα στις δράσεις του προγράμματος θα είναι η δημιουργία focus groups, δηλαδή εστιασμένων συζητήσεων σε συγκεκριμένα θέματα γύρω από την κλιματική αλλαγή. Στις ομάδες αυτές θα συμμετέχουν από 6-12 άτομα και οι συζητήσεις θα διαρκούν περίπου 1,5 ώρα. «Οι ερωτήσεις στα focus groups είναι απλές κατανοητές, η συζήτηση θα συντονίζεται από εκπρόσωπους της Helmepa, Θα κάνουμε συνολικά 10 τέτοιες συζητήσεις, θα διεξάγουμε έρευνα με μίνιμουμ 400 συμμετέχοντες με συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο με θέμα την κλιματική αλλαγή με στόχο να αναγνωρίσουμε την κατανόηση, να αναδείξει πόσο επείγουσας σημασίας είναι το ζήτημα και μέσα από αυτά ουσιαστικά θα κινητοποιηθεί όλη η κοινωνία του νησιού. Θα υπάρχουν εθελοντές από τα πεδία, διότι ένας από τους στόχους είναι να έχουμε και εθελοντές από την τοπική κοινωνία. Αναλόγως τα ευρήματα θα βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και πάνω σε αυτά τα συμπεράσματα θα αναπτύξουμε μια σειρά από εργαλεία ώστε να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε την κλιματική αλλαγή, τις επιπτώσεις, τις δράσεις με έναν τρόπο που θα είναι κατανοητός από όλους. Οι παρεμβάσεις θα εξαρτηθούν από τι θα βρούμε. Βασιζόμαστε πολύ στους εθελοντές, θα εκπαιδευθούν, θα αναλάβουν δράση, ενώ στόχος είναι να υπάρχει μαζική κινητοποίηση, σε συνεργασία με φορείς της Χίου», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Αυγουστίδη. Οι τριήμερες εκδηλώσεις σηματοδοτούν ουσιαστικά και την επίσημη έναρξη του προγράμματος.
      Όπως εξηγεί η κ. Αυγουστίδη, η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που αφορά όλους, πόσο μάλλον τα νησιά, που ανά τον κόσμο είναι πιο επιρρεπή και ευάλωτα σε αυτήν. «Η Χίος είναι το νησί - πιλότος ώστε να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το πρόγραμμα και σε άλλες περιοχές. Χρειάζεται αλλαγή συμπεριφοράς και η Helmepa θέλει να είναι κοντά και να βοηθήσει και σιγά-σιγά, βήμα-βήμα και είμαστε δίπλα στους τοπικούς φορείς να βοηθήσουμε όποιο τόπο της Ελλάδας το χρειάζεται», σημειώνει.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Έχουν περάσει σχεδόν 40 χρόνια από από την πυρηνική καταστροφή στο Τσερνόμπιλ και οι περιβαλλοντικές συνέπειες, αλλά και η ανθεκτικότητα ορισμένων ζώων στη ραδιενέργεια εξακολουθεί να αποτελεί πεδίο έρευνας για τους επιστήμονες.     Μία πρόσφατη έρευνα στο Τσερνόμπιλ προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στους επιστήμονες που ερευνούν την περιοχή, με το ιστορικό αυτό γεγονός να έχει εμπνεύσει ακόμη και τον κινηματογράφο, δημιουργώντας το εμβληματικό Call of Duty 4 που πραγματεύεται αυτή τη μεγάλη οικολογική καταστροφή που συνέβη σε ευρωπαϊκό έδαφος. Ωστόσο, αν και έχουν περάσει τέσσερις δεκαετίες από τότε, ακόμα και σήμερα κεντρίζει τον ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Μάλιστα, μια από τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις προκάλεσε μεγάλο σοκ στους επιστήμονες που ερευνούν την περιοχή.
      Συγκεκριμένα, μια νέα μελέτη με επικεφαλής ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU) προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στους επιστήμονες αφού διαπίστωσαν ότι τα ζώα που εκτέθηκαν σε χρόνια ακτινοβολία, όπως είναι τα σκουλήκια αλλά και λύκοι, που εμφανίζονται ανθεκτικοί στον καρκίνο, δεν έχουν υποστεί την παραμικρή βλάβη, ξεκαθαρίζοντας βέβαια ότι αυτό δεν σημαίνει ότι η περιοχή είναι ασφαλής για να επιστρέψουν οι άνθρωποι!
      Η Sophia Tintori, μεταδιδακτορική συνεργάτης στο Τμήμα Βιολογίας του NYU και πρώτη συγγραφέας της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS), δήλωσε: «Το Τσερνόμπιλ ήταν μια τραγωδία ασύλληπτης κλίμακας, αλλά ακόμη δεν έχουμε κατανοήσει σε μεγάλο βαθμό τις επιπτώσεις της καταστροφής. Μήπως η περιβαλλοντική αλλαγή επέλεξε είδη, ή ακόμη και πλάσματα που είναι από τη φύση τους πιο ανθεκτικά στην ιονίζουσα ακτινοβολία;»

      Η Τιντόρι δήλωσε επίσης: «Είχα δει πλάνα από τη ζώνη αποκλεισμού και εξεπλάγην από το πόσο πλούσια και καταπράσινη φαινόταν – ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι κάποτε έσφυζε από ζωή. Επιλέξαμε να συλλέξουμε σκουλήκια σε εκείνο το μέρος καθώς είναι ιδιαίτερα ανεκτικά στην ακτινοβολία. Θέλαμε να δούμε τις αντιδράσεις τους».
      Τα σκουλήκια – από το είδος oschieus tipulae, το οποίο συνήθως ζει στο έδαφος – συλλέχθηκαν από την περιοχή του Τσερνομπίλ το 2019 και μεταφέρθηκαν στο NYU για να μελετηθούν, πράγμα που περιελάμβανε και την κατάψυξή τους.
      Οι επιστήμονες ξαφνιάστηκαν από τα αποτελέσματα. Διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχαν σημάδια βλάβης από την ακτινοβολία στο DNA των σκουληκιών. Η Τιντόρι δήλωσε: «Αυτό δεν σημαίνει ότι το Τσόρνομπιλ είναι ασφαλές – μάλλον σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα σκουλήκια είναι πραγματικά ανθεκτικά ζώα και μπορούν να αντέξουν σε ακραίες συνθήκες. Επίσης, δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό καθένα από τα σκουλήκια που συλλέξαμε βρισκόταν στη Ζώνη, οπότε δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το ακριβές επίπεδο έκθεσης που δέχτηκε κάθε σκουλήκι και οι πρόγονοί του τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες».

    10. Περιβάλλον

      Engineer

      «Η πιο μεγάλη πλημμύρα, που σημειώθηκε παλαιότερα στα Τρίκαλα, είναι αυτή του 1907. Τις απογευματινές ώρες της Δευτέρας 4ης Ιουνίου άρχισε να σκοτεινιάζει από μαύρα σύννεφα και σε μικρό διάστημα εκδηλώθηκε σφοδρή κακοκαιρία, η οποία συνεχίστηκε όλη τη νύχτα με αποτέλεσμα να ξεχειλίσει ο Ληθαίος ποταμός ιδίως στην περιοχή των Κουτσομυλίων. Αλλά και μέσα στην πόλη τα νερά πέρασαν πάνω από την κεντρική μεταλλική γέφυρα και πλημμύρισαν όλη σχεδόν την πόλη λόγω ενός άλλου φράγματος, κάποιου υδρομύλου, που υπήρχε κοντά στα Σφαγεία. Από τη γέφυρα Πίχτου κατέρρευσε ένα τόξο. Οι κάτοικοι των Τρικάλων έντρομοι έτρεχαν να ανεβούν σε ψηλά σπίτια ή σε δέντρα, καθώς και κυρίως στα σπίτια των Πατικαίων, του Μάνια και του Σουλιώτη. Όσοι κατέφυγαν στο τελευταίο (48 άτομα) πνίγηκαν όλοι. Συνολικά τα θύματα της πλημμύρας αυτής υπολογίζονται από διακόσια (200) έως τριακόσια (300), ενώ τα σπίτια που κατέρρευσαν ήταν πάνω από χίλια διακόσια».
      Με αυτό τον τρόπο ο δρ Ιστορίας και πρόεδρος του Φιλολογικού, Ιστορικού, Λογοτεχνικού Συνδέσμου Τρικάλων Θεόδωρος Νημάς περιγράφει τη μεγαλύτερη πλημμύρα που έπληξε στις αρχές του 20ού αιώνα τη Δυτική Θεσσαλία σε μια πολυσέλιδη έρευνά του που δημοσιεύεται στον τελευταίο, 13ο τόμο του επιστημονικού περιοδικού «Θεσσαλικά Μελετήματα». Πλημμυρικά φαινόμενα, σύμφωνα με τον ίδιο, προκαλούνταν και θα προκαλούνται, όταν τα νερά των βροχοπτώσεων είναι πάρα πολλά και οι κοίτες των ποταμών δεν τα χωρούν, είτε λόγω της διαμορφώσεως του εδάφους, είτε λόγω άστοχων ανθρωπίνων επεμβάσεων με τις οποίες αυτές περιορίζονται είτε παραλείψεως καθαρισμού της κοίτης αυτών. Ήδη, ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων (64 π.Χ.-24 μ.Χ.) αναφέρει ότι ο Πηνειός υπερχείλιζε και τα νερά του λίμναζαν: «ὁ γὰρ Πηνειὸς διά μέσης ῥέων καὶ πολλοὺς δεχόμενος ποταμοὺς ὑπερχεῖται πολλάκις· τὸ δὲ παλαιὸν καὶ ἐλιμνάζετο, ὡς λόγος».
      Στη μελέτη του Θ. Νημά, παρατίθενται χρονολογικά οι γνωστές μεγάλες πλημμύρες στη Θεσσαλία:
      1) Οκτώβριος 1540. Συνεχής βροχόπτωση επί 30 ημέρες «έπνιξε» το Δαμάσι Λαρίσης.
      2) 27 Δεκεμβρίου 1647. Έπειτα από 24ωρη βροχόπτωση στα Τρίκαλα και στη Λάρισα πλημμύρισε η δεύτερη όπου το νερό έφτασε επάνω από τις θύρες 1500 περίπου σπιτιών και υπήρξαν πάνω από 800 νεκροί.
      3) 1673. Πλημμύρισε ο «μαχαλάς» του Αγίου Αθανασίου στην Ελασσόνα.
      4) 1684. Λόγω πολλών βροχών ξεχείλισε ο Πηνειός και «έπνιξε» τη μισή Λάρισα.
      5) 8 Φεβρουαρίου 1729. Πλημμύρισε ο Πηνειός και σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές στη Λάρισα (συνοικίες Αρναούτ, Πέρα και Ταμπάκικα), στα Τρίκαλα, καθώς και στο Μοσχολούρι από εκχείλιση του ποταμού Ονόχωνου (Σοφαδίτικου).
      6) 2 Φεβρουαρίου 1777. Από υπερχείλιση του Πηνειού πλημμύρισε η Λάρισα και «πνίγηκαν» όλα τα σπίτια του Πέρα μαχαλά, όλα τα Καλύβια, η περιοχή της Αγίας Μαρίνας, το Κιόσκι «όλον» και δύο μικροί οικισμοί πλησίον αυτής.
      7) 26 Μαρτίου 1784, Μεγάλη Τρίτη. Έβρεξε πολύ στην περιοχή της Καλαμπάκας και πλημμύρισαν οι ποταμοί.
      😎 17 Απριλίου 1796. «Βροχή κακιά» στα Μετέωρα.
      9) 1 Νοεμβρίου 1804. Σύμφωνα με ενθύμηση σε εκκλησιαστικό βιβλίο του Φλαμουλίου, ξεχείλισε ο Πηνειός με συνέπεια να καταπέσουν σπίτια και να «χαλάσουν» τα νεόσπαρτα σιτάρια από το νερό που τα κατέκλυσε από το ύψος της Μεγάρχης έως το Φλαμούλι. Τότε οι κάτοικοι του Πυργετού, της Αγίας Μονής και των Στεφανοσαίων (Δροσερού) περνούσαν τα ποτάμια με καρούτες, ενώ οι Καλυβιώτες «έφκιασαν» το «καράβι».
      10) 4-5 Αυγούστου 1811. Μεγάλη βροχόπτωση διάρκειας 40 ωρών είχε ως συνέπεια να πλημμυρίσουν χείμαρροι νοτίως της Λάρισας και να πλήξουν συνοικίες της.
      Ύστερα από τις καταστροφές αυτές έγιναν στη Λάρισα κάποια αντιπλημμυρικά έργα (χαντάκια στα νότια της πόλεως), για τη διοχέτευση των ομβρίων υδάτων στον Πηνειό ποταμό. Το κόστος ανήλθε στο ποσόν των 16.748,10 γροσίων που το κατέβαλαν οι Χριστιανοί.
      11) 1826. Από υπερχείλιση του Πηνειού προκλήθηκε πλημμύρα, η οποία προξένησε πολλές καταστροφές στη Λάρισα και στα πέριξ αυτής.
      12) 8 Δεκεμβρίου 1836. Σύμφωνα με ενθύμηση σε εκκλησιαστικό βιβλίο του χωριού Καρυές Τρικάλων, από υπερχείλιση ποταμών «πνίγηκαν» χωριά του κάμπου των Τρικάλων. Καταστράφηκαν σπίτια και πνίγηκαν πολλά ζώα (πρόβατα, άλογα, αγελάδες).
      13) 23 Σεπτεμβρίου 1840. Πλημμύρα στην περιοχή Μετεώρων Καλαμπάκας.
      14) Καλοκαίρι 1842. Έβρεχε όλο το καλοκαίρι στην περιοχή δυτικά του Κόζιακα.
      15) Αρχές 1882. Από υπερχείλιση του Πηνειού πλημμύρισε η Λάρισα και προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές.
      16) 14-15 Οκτωβρίου 1883. Σφοδρή βροχόπτωση διάρκειας 48 ωρών προκάλεσε πλημμύρα στη Λάρισα με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους 20 άνθρωποι, να καταστραφούν 300 περίπου σπίτια και άλλες υποδομές.
      Στις 20 Οκτωβρίου «ιδιαίτερος» ανταποκριτής της «Εφημερίδος» στη Λάρισα απέστειλε αναλυτική περιγραφή των πλημμυρών που έπληξαν την Λάρισα κυρίως αλλά και άλλες πόλεις και χωριά της Θεσσαλίας· αυτή δημοσιεύθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1883 με πρωτοσέλιδο τίτλο: «ΑΙ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΠΛΗΜΜΥΡΑΙ».
      17) Κατά το διάστημα μεταξύ 1883 και 1886 ο Ληθαίος ποταμός πλημμύριζε πολύ συχνά εξ αιτίας ενός φράγματος που υπήρχε στη θέση Καραμαλή και προκαλούσε καταστροφές στην πόλη των Τρικάλων.
      18) 16 Νοεμβρίου 1901. Μεγάλη πλημμύρα στη Λάρισα και υπερχείλιση του Πηνειού, τα νερά του οποίου κάλυψαν πλήρως τα πέντε πρώτα ανοίγματα της μεγάλης πέτρινης τοξωτής γέφυρας και πλημμύρισαν μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή του Αλκαζάρ και του Πέρα Μαχαλά που είχαν μεταβληθεί σε νησιά.
      19) 4-5 Ιουνίου 1907. Η πιο μεγάλη πλημμύρα, που σημειώθηκε παλαιότερα στα Τρίκαλα, είναι αυτή του 1907. Αναλυτική περιγραφή στην αρχή του ρεπορτάζ.
      20) Σεπτεμβρίου 1908. Μεγάλη πλημμύρα κατέκλυσε πάλι τη Λάρισα.
      21) 13 Οκτωβρίου 1955. Έπειτα από μεγάλη καταιγίδα πλημμύρισε η πόλη του Βόλου από υπερχείλιση των ποταμού (χειμάρρου) Άναυρου με συνέπεια 27 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, διότι πολλοί κάτοικοι της πόλης διέμεναν σε σκηνές λόγω του ισχυρού σεισμού 6,2 Ρίχτερ της 19ης Απριλίου του ίδιου έτους που κατέστρεψε πολλά σπίτια και έμειναν άστεγοι 3.500 περίπου άνθρωποι.
      22) 5 Νοεμβρίου 1986. Πλημμύρα στη Ζαγορά Μαγνησίας προκάλεσε καταστροφές σε σπίτια.
      23) 21 Οκτωβρίου 1994. Μεγάλη πλημμύρα προκάλεσε καταστροφές στην Καρδίτσα, ενώ το χωριό Μεταμόρφωση βυθίστηκε ολόκληρο στο νερό και στη λάσπη.
      24) Οκτώβριος 2006. Μεγάλη πλημμύρα έπληξε πάλι τον Βόλο. Η πόλη έμοιαζε με απέραντη λίμνη και ο Ν. Μαγνησίας κηρύχτηκε σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης». Μεγάλες ζημιές υπέστησαν ο Βόλος, η Αγριά και το Χόρτο. Η πόλη του Βόλου παρέμεινε αποκλεισμένη για μακρύ διάστημα, διότι δεν μπορούσαν να μετακινηθούν τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ και τα τρένα.
      25) 10 Δεκεμβρίου 2009. Ο Βόλος ξαναπλημμύρισε λόγω ελλείψεως αντιπλημμυρικών έργων.
      26) 19 Σεπτεμβρίου 2020. Πρωτοφανής κακοκαιρία έπληξε ολόκληρη τη Θεσσαλία και περισσότερο τον Νομό Καρδίτσης όπου προκάλεσε βιβλικές καταστροφές. Η πόλη της Καρδίτσας κατακλύστηκε από νερά, ενώ το χωριό Μεταμόρφωση βυθίστηκε ολόκληρο στα νερά και στις λάσπες. Και άλλα χωριά στην περιοχή Παλαμά και Φαρσάλων πλημμύρισαν. Στο Μουζάκι λόγω της υπερχειλίσεως του ποταμού Πάμισου (Μπλιούρη) κατέρρευσε το Κέντρο Υγείας που ήταν κτισμένο πάνω σε μπαζωμένο τμήμα του ποταμού. Στον Αλμυρό πλημμύρισε ο ποταμός Ξεριάς και καταστράφηκε η επ' αυτού γέφυρα.
      27) 6 Σεπτεμβρίου 2023. Μεγάλη πλημμύρα έπληξε την πόλη του Βόλου και χωριά του νοτίου Πηλίου, ιδίως τη Μηλίνα και τον Πλατανιά. Από την υπερχείλιση του ποταμού (χείμαρρου) Κραυσίδωνα πλημμύρισαν ή καταστράφηκαν σπίτια και καταστήματα, πολλά αυτοκίνητα θάφτηκαν στις λάσπες και αρκετά παρασύρθηκαν στη θάλασσα. Ιδιαίτερα η περιοχή πίσω από τη συνοικία Παλιά του Βόλου και οι κάθετες παρόχθιοι οδοί Καραμπατζάκη και Ζάχου, καθώς και η οδός Βυζαντίου είχαν μετατραπεί σε μια απέραντη λίμνη.
      28) 5-7 Σεπτεμβρίου 2023. Καταρρακτώδης βροχή επί δύο συνεχείς ημέρες (Τρίτη και Τετάρτη 5-6 Σεπ.) είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίσει ο Πηνειός ποταμός και οι παραπόταμοί του στη Δυτική Θεσσαλία. Κάποια αντιπλημμυρικά φράγματα έσπασαν και τα χωριά του Ν. Καρδίτσης που βρίσκονται κοντά στη συμβολή του Ενιπέα με τον Πηνειό, ήτοι ο Παλαμάς, ο Βλοχός, η Μεταμόρφωση, ο Κοσκινάς και η Μαραθέα, να καταστούν μια απέραντη λίμνη. Το ίδιο και το γειτονικό χωριό Κεραμίδι, καθώς και η κωμόπολη Φαρκαδόνα του Ν. Τρικάλων. Ιδιαίτερα το Κεραμίδι και η Μεταμόρφωση θάφτηκαν κάτω από το νερό και τη λάσπη και έχουν καταστεί ακατοίκητα. Από τις πλημμύρες πνίγηκαν 11 άνθρωποι. Μεγάλες καταστροφές υπέστησαν και χωριά των Φαρσάλων, ενώ τα χωριά Μεγάλα Καλύβια και Αγία Κυριακή του Ν. Τρικάλων πλημμύρισαν από υπερχείλιση του ποταμού Πάμισου (Μπλιούρη) που κατέρχεται από το Μουζάκι και συμβάλλει στον Πηνειό πριν από την γέφυρα του Καραβόπορου επί της οδού Τρικάλων - Καρδίτσας. Τα περισσότερα εκτρεφόμενα ζώα (πρόβατα, χοίροι κ.ά.), καθώς και πουλερικά, πνίγηκαν ενώ οι αγροί για μερικά χρόνια δεν θα μπορούν να καλλιεργηθούν λόγω της λάσπης και της μολύνσεως του εδάφους.
      Από την υπερχείλιση του Πηνειού στο ύψος της Λάρισας πλημμύρισε η αριστερά αυτού συνοικία Γιάννουλη και προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές. Αλλά και πολλά χωριά νοτίως της Λάρισας, ιδίως στην παρακάρλια περιοχή, επλήγησαν από πλημμύρες και υπέστησαν μεγάλες καταστροφές.
      Χαρακτηριστικό του μεγέθους της πλημμύρας είναι το πρωτοφανές γεγονός να κατακλυστεί από τα νερά η εθνική οδός Αθηνών - Θεσσαλονίκης στο ύψος του Ν. Λαρίσης και να διακοπεί η συγκοικωνία. Το ίδιο συνέβη και σε τμήμα της εθνικής οδού Λαρίσης - Τρικάλων. Στα χωριά του κάμπου των Νομών Καρδίτσης και Τρικάλων μερικά σπίτια κατέρρευσαν ενώ όλα τα υπόλοιπα σχεδόν κατέστησαν ακατοίκητα, οι δε οικοσκευές τους καταστράφηκαν εντελώς.
      29) Στην πόλη των Τρικάλων το βράδυ 6/7 Σεπτεμβρίου 2023 υπερχείλισε ο Ληθαίος ποταμός στην περιοχή Γούρνα, κάτω από την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, με συνέπεια να καλυφθούν οι παρακείμενες οδοί Αμαλίας (αριστερά) και Κανούτα - Καλαμάτα (δεξιά)· υπερχείλισε επίσης και στις συνοικίες Αγίου Κωνσταντίνου και Κουτσομυλίων. Στις συνοικίες Μπάρα, Καραμαλή, Τρίκκη και στην πέριξ της οδού Πατουλιάς, ανατολικά του Σταδίου Τρικάλων, λόγω του όγκου των υδάτων της βροχής και της αναβλύσεως του εδάφους, πλημμύρισαν τα υπόγεια και ημιυπόγεια με αποτέλεσμα να καταστραφούν όλες οι οικοσκευές και όποια άλλα πράγματα υπήρχαν σ' αυτά, ενώ καταστράφηκαν και τα βιβλία που φυλάσσονταν εκεί. Πρόβλημα ηλεκτροδοτήσεως και υδρεύσεως με πόσιμο νερό υπήρξε τόσο στην πόλη των Τρικάλων όσο και σε πολλά χωριά.
      30) 27 Σεπτεμβρίου 2023. Από νέα μεγάλη βροχόπτωση πλημμύρισαν τα χωριά του Δήμου Κιλελέρ του Ν. Λαρίσης. Αυτά ήταν: Το Αρμένιο, από το οποίο οι κάτοικοι αποχώρησαν εγκαίρως για να μην πνιγούν. Το ίδιο συνέβη και στο χωριό Σωτήριο, όπου το νερό ξεπέρασε το ένα μέτρο. Κάτι παρόμοιο έγινε και στο χωριό Νίκη. Το χωριό Αχίλλειο κινδύνευσε από τα νερά της λίμνης Κάρλας. Στα χωριά Νάματα και Χάλκη το νερό πέρασε έξω από τους οικισμούς. Η υπερχείλιση του Ενιπέα ποταμού προκάλεσε ζημιές στα χωριά των Φαρσάλων Μικρό και Μεγάλο Ευΰδριο, Πυργάκια και Υπέρεια. Οι καλλιέργειες στα πεδινά χωριά των περιοχών αυτών καταστράφηκαν ολοσχερώς.
      31) Τις ίδιες ημέρες (τέλος Σεπτεμβρίου) νέα θεομηνία έπληξε και πάλι την πόλη του Βόλου με ιδιαίτερη σφοδρότητα, καθώς υπερχείλισε ο ποταμός Κραυσίδων. Πολλές περιοχές, εκτός από τις ζημιές σε σπίτια και άλλες εγκαταστάσεις, έμειναν χωρίς νερό και ρεύμα. Στην Νέα Ιωνία και στα κοντινά χωριά Αγριά και Αλυκές αρκετοί κάτοικοι αποκλείστηκαν σε σπίτια ή αυτοκίνητα. Η συγκοινωνία από τον Βόλο προς Λάρισα και Νότιο Πήλιο διεκόπη.
      Μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Θεόδωρος Νημάς τονίζει ως επίλογο των παραπάνω: «Τα ποτάμια δημιουργήθηκαν από τις βροχές και τις πλημμύρες και τα νερά τους ακολουθούν τον φυσικό νόμο. Κάθε άστοχη παρέμβαση στην πορεία τους και η αφαίρεση μέρους της κοίτης τους συνήθως έχει οδυνηρές συνέπειες. Υπερχειλίσεις ποταμών και πλημμύρες γίνονταν και θα γίνονται. Το ζητούμενο είναι οι άνθρωποι να διδάσκονται από αυτά και να μην επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη».
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών οικοτόπων βρίσκονται σε κακή κατάσταση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Ε. Η νέα νομοθεσία που ψηφίστηκε πρόσφατα, έχει ως στόχο, τα κράτη μέλη πρέπει να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των υποβαθμισμένων οικοτόπων έως το 2030, το 60% έως το 2040 και το 90% έως το 2050.
      Οι κανόνες για τα γεωργικά οικοσυστήματα μπορούν να αναστέλλονται προσωρινά σε εξαιρετικές περιπτώσεις
      Ο κανονισμός της ΕΕ για την αποκατάσταση της φύσης θα αποκαταστήσει υποβαθμισμένα οικοσυστήματα σε όλες τις χώρες της ΕΕ, θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και θα ενισχύσει την επισιτιστική ασφάλεια.
      Μέχρι το 2030
      Για να επιτευχθούν οι γενικοί στόχοι της ΕΕ, τα κράτη μέλη οφείλουν μέχρι το 2030 να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των οικοτόπων που καλύπτονται από τη νέα νομοθεσία: από δάση, λιβάδια και υγροβιότοπους μέχρι ποτάμια, λίμνες και κοραλλιογενείς βυθούς.
      Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 60% για το 2040 και στο 90% για το 2050. Όπως είχε ζητήσει το Κοινοβούλιο, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις περιοχές Natura 2000 έως το 2030. Άπαξ και μια περιοχή επανέλθει σε καλή κατάσταση, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν θα υποβαθμιστεί εκ νέου. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να καταρτίσουν εθνικά σχέδια αποκατάστασης της φύσης, στα οποία θα περιγράφουν λεπτομερώς πώς σκοπεύουν να επιτύχουν τους στόχους αυτούς.
      Γεωργικά οικοσυστήματα
      Για να βελτιωθεί η βιοποικιλότητα στα γεωργικά οικοσυστήματα, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να σημειώσουν πρόοδο σε δύο από τους ακόλουθους τρεις δείκτες: τον δείκτη πεταλούδων λειμώνων, το μερίδιο των γεωργικών εκτάσεων με χαρακτηριστικά τοπίου υψηλής ποικιλομορφίας και το απόθεμα άνθρακα σε ανόργανα εδάφη καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να λάβουν μέτρα ώστε να αυξηθεί ο δείκτης πτηνών που ζουν σε γεωργικές εκτάσεις, δεδομένου ότι τα πτηνά αποτελούν καλό δείκτη όσον αφορά τη συνολική κατάσταση της βιοποικιλότητας.
      Τυρφώνες
      Έχοντας υπόψη ότι η αποκατάσταση αποστραγγισμένων τυρφώνων αποτελεί έναν από τους πλέον οικονομικά αποδοτικούς τρόπους μείωσης των εκπομπών στον γεωργικό τομέα, οι χώρες της ΕΕ πρέπει να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των εκτάσεων αυτών μέχρι το 2030 (τουλάχιστον το ένα τέταρτο πρέπει να επανυγρανθεί), το 40% μέχρι το 2040 και το 50% μέχρι το 2050, χρονιά κατά την οποία θα πρέπει πλέον να έχει επανυγρανθεί τουλάχιστον το ένα τρίτο των τυρφώνων. Η επανύγρανση τυρφώνων παραμένει προαιρετικό μέτρο για αγρότες και ιδιώτες ιδιοκτήτες γης.
      Όπως είχε ζητήσει το Κοινοβούλιο, ο νέος κανονισμός προβλέπει ότι οι στόχοι για τα γεωργικά οικοσυστήματα θα μπορούν να αναστέλλονται σε εξαιρετικές περιστάσεις, όταν εξαιτίας τους μειώνονται σημαντικά οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που απαιτούνται για την επαρκή παραγωγή τροφίμων στην ΕΕ.
      Άλλα οικοσυστήματα
      Ο νέος κανονισμός ορίζει επίσης ότι πρέπει να βελτιώνονται διάφοροι δείκτες που αφορούν τα δασικά οικοσυστήματα, ενώ προβλέπει ότι θα φυτευτούν επιπλέον τρία δισεκατομμύρια δέντρα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει ακόμη να αποκαταστήσουν τουλάχιστον 25.000 χιλιόμετρα ποταμών ελεύθερης ροής και να διασφαλίσουν ότι δεν θα μειωθούν συνολικά οι αστικοί χώροι πρασίνου και τα δέντρα στις πόλεις.
      Το κείμενο στο οποίο συμφώνησαν το Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη εγκρίθηκε με 329 ψήφους υπέρ, 275 ψήφους κατά και 24 αποχές.
      Δηλώσεις
      Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής César Luena (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε: «Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για την Ευρώπη, καθώς περνάμε από την προστασία και τη διατήρηση της φύσης στην αποκατάστασή της. Η νέα νομοθεσία θα μας βοηθήσει επίσης να εκπληρώσουμε πολλές από τις διεθνείς περιβαλλοντικές μας δεσμεύσεις. Ο κανονισμός θα αποκαταστήσει υποβαθμισμένα οικοσυστήματα με σεβασμό στον γεωργικό τομέα, παρέχοντας ευελιξία στα κράτη μέλη. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους επιστήμονες που μας παρείχαν τα επιστημονικά στοιχεία διαψεύδοντας όσους αρνούνται την κλιματική αλλαγή, καθώς και τους νέους ανθρώπους που μας υπενθυμίζουν ότι δεν υπάρχει ούτε πλανήτης Β ούτε σχέδιο Β».
      Υφιστάμενη κατάσταση
      Πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών οικοτόπων βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Στις 22 Ιουνίου του 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν κανονισμό για την αποκατάσταση της φύσης, ο οποίος θα συμβάλει στη μακροπρόθεσμη αποκατάσταση υποβαθμισμένων χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της ΕΕ, στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και στην επίτευξη των διεθνών δεσμεύσεων της ΕΕ, ιδίως του παγκόσμιου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών Kunming-Montreal για τη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο νέος κανονισμός θα επιφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη, καθώς για κάθε ευρώ που επενδύεται θα υπάρχει κέρδος τουλάχιστον οκτώ ευρώ.
    12. Περιβάλλον

      GTnews

      Επίσημη πρόσκληση από το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών να καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά για το εργοστάσιο παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Κοζάνη έλαβε η Advanced Energy Technologies, 100% θυγατρική της Advent Technologies.
       
      Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση η ίδια η εταιρεία, μετά την υποβολή από την Advent των απαιτούμενων εγγράφων το ελληνικό ΥΠΟΙΚ αναμένεται να προχωρήσει στην εκταμίευση πακέτου κρατικών ενισχύσεων ύψους 24 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) της Ελλάδας για την υλοποίηση του έργου Green HiPo. Οι δαπάνες που σχετίζονται με το έργο είναι επιλέξιμες για επιστροφή αναδρομικά από τις 15 Ιουνίου 2022, ημερομηνία κοινοποίησης στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης της συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα IPCEI Hy2Tech. Η Advent θα επιδιώξει επίσης να εξασφαλίσει πρόσθετη χρηματοδότηση για τη συμπλήρωση του συνόλου των 60 εκατομμυρίων ευρώ που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του έργου IPCEI.
      Η Advent ήταν μία από τις οκτώ μόνο μικρές και μεσαίες εταιρείες που έλαβαν επικύρωση εντός της Ευρώπης στο πλαίσιο του προγράμματος «IPCEI Hy2Tech». Όπως αναφέρεται δε, οι άμεσοι συμμετέχοντες του έργου θα συνεργαστούν στενά μέσω πολυάριθμων προγραμματισμένων συνεργασιών με περισσότερους από 300 εξωτερικούς εταίρους, όπως πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς και ΜΜΕ σε ολόκληρη την Ευρώπη.
      Το έργο
      Το έργο Green HiPo περιλαμβάνει την ανάπτυξη, το σχεδιασμό και την κατασκευή κυψελών καυσίμου HT-PEM και ηλεκτρολυτών τελευταίας τεχνολογίας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και πράσινου υδρογόνου, αντίστοιχα. Το έργο θα κατασκευαστεί στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας στην Ελλάδα και αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στη μετάβαση της περιοχής σε ένα πιο πράσινο οικονομικό μοντέλο. «Μια νέα υπερσύγχρονη εγκατάσταση στην Κοζάνη της Ελλάδας θα φιλοξενήσει την παραγωγή κυψελών καυσίμου και ηλεκτρολυτών. Θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και θα βοηθήσει την Ευρώπη να επιτύχει τον τρέχοντα στόχο της για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου μέχρι το 2030», σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση.
      Σχολιάζοντας την εξέλιξη αυτή ο Δρ Βασίλης Γρηγορίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Advent Technologies, τόνισε ότι «η πολυαναμενόμενη πρόσκληση ή “κάλεσμα” για το έργο Green HiPo από το ελληνικό κράτος έφτασε επιτέλους. Το Green HiPo, μαζί με άλλες πρωτοβουλίες που έχουν προγραμματιστεί να υλοποιηθούν στη Δυτική Μακεδονία, αποτελεί μια πολύ πραγματική ευκαιρία για την περιοχή να μεταβεί από μια οικονομία εξαρτώμενη από τον άνθρακα σε ένα πιο φιλικό προς το περιβάλλον οικονομικό μοντέλο. Είμαστε ενθουσιασμένοι που θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας σε όλη την Ευρώπη για να προχωρήσουμε προς την ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία, με τις τεχνολογίες υδρογόνου να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο.» http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/07/hydrogen.jpeg
      Η πρόκληση
      Όπως έγραφε στις 16 Ιανουαρίου ο ΟΤ, το Green HiPo στοχεύει στην ανάπτυξη κυψελών καυσίμου μεμβράνης ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας και μονάδων ηλεκτρόλυσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και πράσινου υδρογόνου, αντίστοιχα. Μέσα από το Green HiPo, η Advent θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε παράδειγμα του πώς μια μικρή χώρα μπορεί να είναι παραγωγός και όχι μόνο καταναλωτής γνώσης και καινοτομίας.
      Aξίζει να σημειωθεί ότι το πολλά υποσχόμενο υδρογόνο, αν και ακόμα σε εμβρυακό στάδιο, εκτιμάται πως μπορεί να καλύψει περίπου το 1/3 της κατανάλωσης ενέργειας του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας.
      Οι μονάδες ηλεκτρόλυσης που θα παραχθούν μέσω του έργου θα εξάγονται στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου έως το 2030, αλλά και παγκοσμίως.
      Παράλληλα, οι μεμβράνες και οι κυψέλες καυσίμου που αναμένεται να παραχθούν μέσω του έργου, στοχεύουν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ηλεκτροκίνηση των αεροσκαφών, των πλοίων και των φορτηγών οχημάτων του μέλλοντος.
      Η Advent διατηρεί ήδη στρατηγικές συνεργασίες με εταιρείες-κολοσσούς όπως η Airbus, η Hyundai Motor Company και η Siemens Energy.
      Η Advent έχει εξειδικευτεί στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου υψηλής απόδοσης. Οι κυψέλες καυσίμου χρησιμοποιούν υδρογόνο, φυσικό αέριο ή άλλες μορφές καθαρών υγρών καυσίμων για την παραγωγή «καθαρής» ενέργειας.
      Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει πολλαπλές χρήσεις στην αυτοκινητοβιομηχανία, στην αεροναυπηγική και στην παραγωγή ενέργειας εκτός δικτύου.
      Το υδρογόνο είναι ένας ευέλικτος φορέας ενέργειας που μπορεί να παραχθεί από διάφορες ανανεώσιμες πηγές, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια. Η Advent αναπτύσσει προηγμένες λύσεις παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου για να επιτρέψει την ευρεία υιοθέτηση του υδρογόνου ως πηγή καθαρής ενέργειας. Αυτές οι τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να φέρουν επανάσταση σε βιομηχανίες όπως οι μεταφορές, οι βιομηχανικές διαδικασίες και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
      Στον πυρήνα των σχεδίων της Advent είναι οι νέου τύπου κυψέλες καυσίμου HT-PEM τις οποίες η εταιρεία προκρίνει για την αεροπορία, τα βαρέα φορτηγά, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη θαλάσσια χρήση.
      Η Advent, μέσα στο 2023 ξεκίνησε νέες συνεργασίες, «χτίζοντας» ταυτόχρονα πάνω σε ήδη υπάρχουσες συμπράξεις, με εταιρείες που πρωταγωνιστούν στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, όπως οι Airbus, οι Siemens Energy και οι Hyundai Motor Company. http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/hydrogen.jpg
      «Πετάει» με την Airbus
      Η εταιρεία, το περασμένο έτος κατέληξε σε συμφωνία με την Airbus, παγκόσμιο ηγέτη στην αεροναυπηγική για ένα κοινό έργο συγκριτικής αξιολόγησης σχετικά με ένα βελτιστοποιημένο σύστημα ηλεκτροδίων μεμβράνης ζεύγους ιόντων (Ion Pair MEA) για κυψέλες καυσίμου υδρογόνου που αναπτύσσει.
      Η Airbus θα παράσχει οικονομική υποστήριξη στο έργο και την εκτεταμένη γνώση της αεροπορικής βιομηχανίας. Η Advent θα επενδύσει σε ανθρώπους, υλικά, υλικό αλλά και σε εξωτερικά ερευνητικά κέντρα, για να συμβάλει στους στόχους του έργου. Η συνεργασία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων θα πραγματοποιηθεί σε διάστημα δύο ετών. Ο στόχος του έργου είναι να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της τεχνολογίας της Advent και να συγκριθεί το Ion Pair MEA με τις αεροπορικές απαιτήσεις και τα τρέχοντα αλλά και αναμενόμενα τεχνολογικά όρια στους επερχόμενους κινητήρες αεροσκαφών με κυψέλες υδρογόνου.
      Το υδρογόνο παράγεται και χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από έναν αιώνα, κυρίως για την παραγωγή λιπασμάτων και πλαστικών και για τη διύλιση του πετρελαίου. Έχει παραχθεί ως επί το πλείστον με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, ιδίως φυσικού αερίου. Όταν, όμως, η παραγωγή τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το υδρογόνο που προκύπτει είναι πράσινο υδρογόνο.
      Η παγκόσμια αγορά πράσινου υδρογόνου αναμένεται να φτάσει τα 410 δισ. δολάρια μέχρι το 2030, σύμφωνα με αναλυτές, γεγονός που θα υπερδιπλασιάσει το σημερινό μέγεθος της αγοράς. Ωστόσο, οι αμφισβητίες του λένε ότι το καύσιμο δεν είναι πάντα βιώσιμο και ότι το πόσο πράσινο είναι καθορίζεται από την πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του.
      Οι χρήσεις του πράσινου υδρογόνου
      Το πράσινο υδρογόνο μπορεί να έχει ποικίλες χρήσεις σε βιομηχανίες όπως η χαλυβουργία, η παραγωγή σκυροδέματος και η παραγωγή χημικών ουσιών και λιπασμάτων. Μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ως καύσιμο για τις μεταφορές αλλά και για τη θέρμανση σπιτιών και γραφείων.
      Σήμερα, το υδρογόνο χρησιμοποιείται κυρίως στη διύλιση βενζίνης και στην παραγωγή λιπασμάτων. Το πράσινο υδρογόνο παράγεται με τη μέθοδο της ηλεκτρόλυσης του νερού από ηλεκτρικό ρεύμα προερχόμενο από ΑΠΕ. Συνήθως χρησιμοποιείται ηλιακή ενέργεια ή αιολική ενέργεια.
      Το πράσινο υδρογόνο έχει χαμηλούς έως μηδενικούς ρύπους CO₂. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για ηλεκτρικό ρεύμα μέσω κυψελίδων καυσίμου, είτε σε αέρια μορφή για χρήση του στις μεταφορές. Συγκριτικά με άλλες μορφές παραγωγής υδρογόνου, είναι πιο δαπανηρό προς το παρόν αλλά σίγουρα το πιο φιλικό στο περιβάλλον.
    13. Περιβάλλον

      GTnews

      Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών έργων σε περιοχές της Πάρνηθας, της Δυτικής Αττικής, του Έβρου και της Ρόδου, που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού.
      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει σχεδιάσει, συντονίζει και επιβλέπει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, με σκοπό την αποκατάσταση αυτών των περιοχών το συντομότερο δυνατόν. Η ηγεσία του και τα στελέχη των αρμόδιων Δασικών Υπηρεσιών του Υπουργείου βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τους αναδόχους αποκατάστασης.
      Αναλυτικά, η πορεία υλοποίησης των αντιδιαβρωτικών έργων, ανά περιοχή:
      Δυτική Αττική Στη Δυτική Αττική έχουν εκδοθεί πράξεις Αναδοχής Αποκατάστασης, οι οποίες αφορούν σε: ΔΕΔΔΗΕ, Ίδρυμα Παύλου & Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου – ΤΙΤΑΝ, ΤΕΡΝΑ, HELLENiQ ENERGY (ΕΛΠΕ) και ΑΔΜΗΕ. Eκτελούνται αντιδιαβρωτικά έργα αποκατάστασης στο σύνολο της πληγείσας έκτασης, αρμοδιότητας των Δασαρχείων Αιγάλεω και Θήβας. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισκέφθηκε τα έργα τριών Αναδόχων. Εκτιμάται πως ο μέσος όρος των αντιδιαβρωτικών έργων που έχουν περαιωθεί ανέρχεται σε ποσοστό 70%.
      Αναλυτικότερα η εξέλιξη των έργων ανά εταιρεία και ανά επιφάνεια αναδοχής, με τη σειρά των στάσεων:
      HELLENiQ ENERGY Η εταιρεία HELLENiQ ENERGY ανέλαβε τη σύνταξη «Μελέτης Αντιδιαβρωτικών Έργων για τις υπολεκάνες 2-3-8 στις περιοχές των Δήμων Μάνδρας, Ελευσίνας, Ασπροπύργου, που επλήγησαν από τη δασική πυρκαγιά της 17ης.7.2023».
      Σε εφαρμογή της εν λόγω μελέτης και για προϋπολογισμό 1.533.459,14 ευρώ, εκτελούνται τα έργα αποκατάστασης από Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας σε συνεργασία με Εργολήπτες Ειδικών Δασοτεχνικών Έργων.
      ΤΙΤΑΝ – ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΥΛΟΥ & ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ Η εταιρεία ΤΙΤΑΝ και το Ίδρυμα Παύλου & Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου ανέλαβαν τη σύνταξη μελετών και την υλοποίηση έργων αποκατάστασης στην Υπολεκάνη 1 και συγκεκριμένα: «Μελέτη αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας, για τη συγκράτηση του εδάφους, τον περιορισμό της διάβρωσης και της επιφανειακής απορροής στην υπολεκάνη Σαρανταπόταμος – Δερβενοχώρια (Υπολεκάνη 1), Δήμου Τανάγρας, Π.Ε. Βοιωτίας και Δήμων Μάνδρας Ειδυλλίας, Ασπροπύργου και Ελευσίνας, Π.Ε. Δυτικής Αττικής, περιοχής αρμοδιότητας του Δασαρχείου Αιγάλεω» προϋπολογισμού 369.669,32 ευρώ, καθώς και μελέτη με θέμα: «Αντιδιαβρωτικά έργα προστασίας για τη συγκράτηση του εδάφους, τον περιορισμό της διάβρωσης και της επιφανειακής απορροής στην υπολεκάνη Σαρανταπόταμος – Δερβενοχώρια (Υπολεκάνη 1) Δήμου Τανάγρας Π.Ε. Βοιωτίας και Δήμων Μάνδρας – Ειδυλλίας, Ασπροπύργου και Ελευσίνας, Π.Ε. Δυτικής Αττικής περιοχής αρμοδιότητας Δασαρχείου Θηβών», προϋπολογισμού 630.366,88 ευρώ. Σε εφαρμογή των παραπάνω και για συνολικό προϋπολογισμό 1.000.036,20 ευρώ, εκτελούνται τα έργα αποκατάστασης από ΔΑΣΕ και Εργολήπτες Ειδικών Δασοτεχνικών Έργων.
      ΤΕΡΝΑ Η εταιρεία ΤΕΡΝΑ ανέλαβε τη σύνταξη «Μελέτης αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας για τη συγκράτηση του εδάφους, τον περιορισμό της διάβρωσης και της επιφανειακής απορροής στις υπολεκάνες Σκυλορέματος ή Σούρες (Υπολεκάνη 4), Μικρό Κατερίνι (Υπολεκάνη 5) και Μεγάλο Κατερίνι (Υπολεκάνη 6) Δήμων Μάνδρας – Ειδυλλίας και Ελευσίνας» Π.Ε. Δυτικής Αττικής».
      Σε εφαρμογή της παραπάνω μελέτης και για προϋπολογισμό 1.000.367,06 ευρώ, εκτελούνται τα έργα αποκατάστασης από Εργολήπτες Ειδικών Δασοτεχνικών Έργων και Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας.
      Πάρνηθα Στην Πάρνηθα, από τις 20.11.2023, υλοποιούνται αντιδιαβρωτικά έργα αποκατάστασης καμένων εκτάσεων από Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας και από εργοληπτικές εταιρείες δασοτεχνικών έργων. Πιο συγκεκριμένα οι παρακάτω φορείς ορίστηκαν ανάδοχοι αποκατάστασης για τα εξής έργα:
      Το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης για τα «Αντιδιαβρωτικά έργα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων Πάρνηθας, στην περιοχή Ρέμα Αγίου Γεωργίου και Ρέμα Πλατανάκι (Επιφάνεια 1)» Η ΔΕΗ Α.Ε. για τα «Αντιδιαβρωτικά έργα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων Πάρνηθας, στην περιοχή Ρέμα Γιαννούλας και Ρέμα Φιχθίου (Επιφάνεια 2» Η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. για τα «Αντιδιαβρωτικά έργα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων Πάρνηθας στην περιοχή Ρέμα Κατερίνιζας και Ρέμα Πικροδάφνεζας (Επιφάνεια 3)» Στο πλαίσιο αυτών των έργων -μεταξύ άλλων- υλοτομούνται καμένα δέντρα, που βρίσκονται εκατέρωθεν του δασικού και μη οδικού δικτύου σε βάθος 30 μέτρων (ζώνη πλάτους 60 μέτρων), καθώς και αυτών που βρίσκονται εκατέρωθεν των μονοπατιών πεζοπορίας και σε βάθος 30 μέτρων (ζώνη πλάτους 60 μέτρων), τόσο για να εξασφαλιστεί η ασφαλής κυκλοφορία των εργαζόμενων και των επισκεπτών του δάσους όσο και για λόγους αντιπυρικής προστασίας.
      Τα υλοτομηθέντα δέντρα χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των αντιδιαβρωτικών έργων και εάν πλεονάζουν μετατοπίζονται στους δασόδρομους, ώστε να διατεθούν για την κάλυψη ατομικών αναγκών κατοίκων της περιοχής.
      Τα κλαδιά που προκύπτουν από την αποκλάδωση των δέντρων χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κλαδοδεμάτων και εάν πλεονάζουν θρυμματίζονται και διασκορπίζονται στις ζώνες αυτές για τον εμπλουτισμό του εδάφους.
      Σε κάθε περίπτωση, για την κατασκευή των αντιδιαβρωτικών δεν υλοτομούνται δέντρα, στα οποία έχει παραμείνει άκαυτο και ζωντανό, έστω και ελάχιστο τμήμα της κόμης τους.
      Έβρος Για τις πληγείσες περιοχές του Έβρου έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη και εγκρίθηκαν στο σύνολό τους οι μελέτες αντιδιαβρωτικών έργων για τις παρακάτω (ανά Δασαρχείο):
      Δασαρχείο Αλεξανδρούπολης: Παλαγίας, Άβαντα, καμένη περιοχή επαρχιακού δρόμου Κίρκης – Αλεξανδρούπολης, τμήματα 52-62 του Νοτίου Δασικού Συμπλέγματος, καμένη περιοχή επαρχιακού δρόμου Κίρκης – Αλεξανδρούπολης, τμήματα 43-44-45 του Νοτίου Δασικού Συμπλέγματος, Μεσημβρίας, Πεύκων, Λουτρών-Αετοχωρίου, Ατάρνης, Συκορράχης, ρέμα «Φουντουκλή» και καμένη περιοχή αναδασώσεων «Δερβένι» Δασαρχείο Σουφλίου: «Ύψωμα Καμίνια» (χώρος αναψυχής Κατρατζίδων, Τσιλίκη Μύλος) Δήμου Σουφλίου, ρέμα Λυγαριά, περιοχή «Χαμηλό» (Μικρός πυρήνας), «Καμηλοπόταμος», δασική θέση «Κακομάνδρι» (Ντιστιμπάκι), Καζάνι ρέμα, καμένη περιοχή Λευκίμης-Φράγμα Προβατώνα Δήμου Σουφλίου και Μαυρόρεμα (Καράντερε) Από τις 9.10.2023 άρχισε η κατασκευή των αναγκαίων αντιδιαβρωτικών έργων πάνω από τα χωριά Παλαγία και Άβαντας, στις Λεκάνες Απορροής Ι και ΙΙ, οι οποίες θεωρούνται από τις πιο επικίνδυνες για εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων στις καμένες περιοχές. Τα έργα έχουν, ήδη, ολοκληρωθεί. Εκτελέσθηκαν από υλοτόμους των τοπικών Δασικών Συνεταιρισμών Σιδηροχωρίου και Πετρολόφου. Έχουν προϋπολογισμό 335.000 ευρώ και Ανάδοχο την ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ Α.Ε.
      Στις 29.9.2023 ορίστηκε Ανάδοχος Αποκατάστασης η εταιρεία NOVA για την εκτέλεση των αντιδιαβρωτικών έργων στην περιοχή «Ύψωμα Καμίνια». Και αυτά τα έργα, προϋπολογισμού 240.000 ευρώ, έχουν ήδη ολοκληρωθεί από τα μέλη Δασικού Συνεταιρισμού Εργασίας Χρυσομηλιάς Τρικάλων.
      Αξίζει να επισημανθεί πως έχει προβλεφθεί η χρησιμοποίηση της ξυλείας πρώτα για τα αντιδιαβρωτικά έργα και στη συνέχεια για την κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων και για άλλες χρήσεις (τεχνική ξυλεία, θρυμματισμός για παραγωγή βιομάζας κ.λπ.).
      Με χρηματοδότηση από Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) εκτελούνται τα υπόλοιπα έργα στην περιοχή Σουφλίου, προϋπολογισμού 1.243.127,58 ευρώ, έχοντας ως χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το τέλος Μαρτίου.
      Επίσης με χρηματοδότηση από το ΤΑΑ συμβασιοποιήθηκαν, ήδη, τα υπόλοιπα έργα στην περιοχή Αλεξανδρούπολης, προϋπολογισμού 8.285.308,76 ευρώ, με προσδοκώμενο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης το τέλος Απριλίου.
      Θα ακολουθήσει η πρόσκληση για υδρονομικά έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στις ορεινές κοίτες χειμάρρων. Γι’ αυτό το σκοπό έχει συνταχθεί από τη Διεύθυνση Δασών Έβρου ολιστική αναγνωριστική μελέτη εκτίμησης φυσικών κινδύνων ορεινών λεκανών απορροής μετά την πυρκαγιά στην καμένη περιοχή της συγκεκριμένης Περιφερειακής Ενότητας. Σκοπός είναι η διερεύνηση και η ταξινόμηση των λεκανών απορροής της καμένης έκτασης, όσον αφορά στον βαθμό επικινδυνότητας πλημμυρικών φαινομένων, ώστε να ακολουθήσει ο προγραμματισμός για τη μελέτη και κατασκευή των έργων ορεινής υδρονομίας σε αυτές. Ο εκτιμώμενος συνολικός προϋπολογισμός γι’ αυτά τα έργα ανέρχεται σε 49.321.333,84 ευρώ.
      Τέλος, εκπονείται μελέτη από τη WWF με σκοπό την ολιστική προσέγγιση των περιοχών για τεχνητή αναδάσωση προς αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων, που επλήγησαν από την πυρκαγιά. Στους βασικότερους άξονες αυτής συμπεριλαμβάνεται η καταγραφή του συνόλου των καμένων εκτάσεων, με προσδιορισμό των τμημάτων των συστάδων που δεν επηρεάστηκαν από την πυρκαγιά, η αποτύπωση των περιοχών που έχουν πληγεί από επανειλημμένα περιστατικά, η αναγκαιότητα άμεσων παρεμβάσεων με αναδασωτικές εργασίες, καθώς και η αποτύπωση συστάδων για την εκτέλεση σποροσυλλογής.
      Ρόδος Στη Ρόδο, μετά από την πυρκαγιά της 18ης.7.2023, διαχωρίστηκε η καμένη έκταση σε επί μέρους υδρολογικές λεκάνες, για τις οποίες αποφασίστηκε η κατασκευή αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων (αξιοποιήθηκαν οι απαραίτητοι χάρτες που δημιουργήθηκαν, π.χ. σφοδρότητας καύσης, γεωλογικός και διάβρωσης εδαφών, ενώ πραγματοποιήθηκαν και επιτόπιες αυτοψίες).
      Η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, ως Ανάδοχος Αποκατάστασης, ανέλαβε την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών αντιπλημμυρικής – αντιδιαβρωτικής προστασίας για τη συγκράτηση του εδάφους, τον περιορισμό της διάβρωσης και της επιφανειακής απορροής για τις καμένες δασικές εκτάσεις του νησιού. Επίσης, η Ένωση είναι Ανάδοχος Αναδάσωσης για τις εκτάσεις που αφορούν στον περιβάλλοντα χώρο, πέριξ των ξενοδοχείων της παραλιακής ζώνης, καθώς και περιμετρικά των πληγέντων οικισμών, με σκοπό την εκπόνηση της απαιτούμενης μελέτης αναδάσωσης και την εκτέλεση του έργου.
      Έχουν συνταχθεί έξι συνολικά μελέτες αποκατάστασης αντιδιαβρωτικών έργων και μία μελέτη αναδάσωσης που αφορά σε τρεις εκτάσεις: α) υπερκείμενη Βορειοανατολικά του οικισμού Λαέρμων β) υπερκείμενη και βόρεια του οικισμού Ασκληπειού και γ) παρακείμενη τουριστικού μετώπου, μετά από υπόδειξη των θέσεων από τη Διεύθυνση Δασών Δωδεκανήσου, σε συνεργασία με τους ξενοδόχους της περιοχής Κιοταρίου και Γενναδίου.
      Παράλληλα, ορίστηκε ανάδοχος αποκατάστασης η «Τράπεζα EUROBANK Α.Ε.», με σκοπό τη χρηματοδότηση εκτέλεσης «Άμεσων μέτρων αντιπλημμυρικής και αντιδιαβρωτικής προστασίας καμένων εκτάσεων περιοχής ευθύνης Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου – Ζώνη 5», συνολικού προϋπολογισμού 415.000 ευρώ. Τα εν λόγω έργα έχουν ολοκληρωθεί.
      Επιπρόσθετα, ορίστηκε Ανάδοχος Αποκατάστασης η εταιρεία «Nova Telecomunications & Media Single Member S.A.», με σκοπό τη χρηματοδότηση εκτέλεσης «Άμεσων μέτρων αντιπλημμυρικής και αντιδιαβρωτικής προστασίας καμένων εκτάσεων περιοχής ευθύνης Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου – Ζώνη 4», συνολικού προϋπολογισμού 380.000 ευρώ. Η υλοποίηση του έργου ξεκίνησε στις 16.2.2024 και αναμένεται άμεσα η ολοκλήρωσή του.
      Το σύνολο των παραπάνω έργων υλοποιείται με την απασχόληση του Δασικού Συνεταιρισμού «Αγίου Δημητρίου Πιερίας».
      Για τα υπόλοιπα έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας, αναμένεται, προσεχώς, έκδοση πρόσκλησης υλοποίησης, με χρηματοδότηση από το ΤΑΑ, αλλά και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης – Ειδικό Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Στη συγκρότηση Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου προχωρά η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, διαμορφώνοντας τις προϋποθέσεις για την οργανωμένη και ολοκληρωμένη παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών και των κλιματικών μεταβολών.
      Σύμφωνα με την ΠΚΜ, το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο αποτελεί σημαντικό επιχειρησιακό μηχανισμό, που εξασφαλίζει τον έλεγχο σε συνεχή 24ωρη βάση των περιβαλλοντικών παραμέτρων και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, μέσω της συστηματικής καταγραφής των διακυμάνσεων των τιμών τους σε υδάτινους πόρους και στην ατμόσφαιρα.
      Ήδη έχει ξεκινήσει η προετοιμασία για τη μόνιμη εγκατάσταση κατά το αμέσως επόμενο διάστημα εκατοντάδων αισθητήρων και μετρητικών συστημάτων σε όλη την Κεντρική Μακεδονία. Συγκεκριμένα, στη γεωγραφική έκταση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας θα τοποθετηθούν:
      -26 μετεωρολογικοί σταθμοί σε δημόσια κτήρια και πάρκα.
      -20 τηλεμετρικά συστήματα καταγραφής των μεταβολών της στάθμης των υδάτων σε γέφυρες πάνω από ποταμούς ή χειμάρρους.
      -5 παλιρροιογράφοι σε λιμενοβραχίονες.
      -70 συστήματα επιτήρησης φρεατίων όμβριων υδάτων και υποδομών διευθέτησης υδατικών όγκων.
      -5 τηλεμετρικά συστήματα μέτρησης της ποιότητας των υδάτων σε περιοχές που είναι αποδέκτες εξόδων βιολογικών καθαρισμών.
      Εκτός από τις μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο, ο μηχανισμός του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης και των αναβαθμισμένων Σταθμών Μέτρησης των Αέριων Ρύπων στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ενώ θα παρέχει τη δυνατότητα ψηφιοποίησης και γεωχωρικής απεικόνισής τους.
      Στόχος αυτής της τομής που επιχειρεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναφορικά με την παρακολούθηση των κλιματικών και περιβαλλοντικών δεικτών είναι η αξιολόγηση συγκεκριμένων μέτρων και δράσεων για την πρόληψη καθώς και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
      Στο πλαίσιο αυτό οι νέες επικαιροποιημένες βάσεις δεδομένων, τις οποίες θα παρέχει το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο, θα αποτελέσουν πολύτιμα εργαλεία για την Πολιτική Προστασία και για το σύνολο σχεδόν των υπηρεσιών της Περιφέρειας καθώς επίσης και για τον σχεδιασμό και την κατασκευή τεχνικών υποδομών από τους Δήμους. Ο διαρκής έλεγχος των παραμέτρων, εξάλλου, θα επιτρέπει την άμεση επέμβαση σε περιστατικά περιβαλλοντικής ρύπανσης και την έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για επικίνδυνα φυσικά φαινόμενα.
    15. Περιβάλλον

      GTnews

      Αποκαλυπτικές οι δορυφορικές απεικονίσεις από την εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της Μαγνησίας και πιο συγκεκριμένα στη Λίμνη Κάρλα 5 μήνες μετά την κακοκαιρία «Daniel», όπως καταγράφηκαν από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-2.
      Στο παρακάτω βίντεο (animation) παρουσιάζεται η εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της λίμνης Κάρλας, από την κακοκαιρία «Daniel» που έπληξε με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Θεσσαλία. Οι πλημμύρες ξεκίνησαν από τις 05.09.2023 στην περιοχή καθώς αυξανόταν η στάθμη του Πηνειού (και των παραποτάμων του). 
      Η έκταση της λίμνης Κάρλας άρχισε μεγαλώνει απότομα αμέσως μετά τις ραγδαίες βροχοπτώσεις, φτάνοντας και ξεπερνώντας τα 180-190 χιλιάδες στρέμματα στο μέγιστο της έκτασής της, το οποίο παρατηρήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου 2023. Η έκταση της διατηρήθηκε καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα (περισσότερα από 120-140 χιλιάδες στρέμματα) με τάση συρρίκνωσης.
      Σύμφωνα με τα τελευταία δορυφορικά δεδομένα που ανέλυσε και επεξεργάστηκε το meteo.gr/E.A.A, η έκταση της λίμνης Κάρλας στις 12 Φεβρουαρίου 2024, ανέρχεται, προσεγγιστικά, στα 140 χιλιάδες στρέμματα.
      Η ανάλυση των δορυφορικών φωτογραφιών και η οπτικοποίηση των πλημμυρισμένων εκτάσεων πραγματοποιήθηκε από το meteo.gr/E.A.A.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ενεργειακή κρίση ανέδειξε την ανάγκη για επιτάχυνση της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο για κλιματικούς λόγους, αλλά και για αμιγώς οικονομικούς. Εκτός από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθοριστικοί για τα οικονομικά των νοικοκυριών είναι οι τομείς των κτηρίων και των οδικών μεταφορών. Καθώς μάλιστα από το 2027 η χρήση ορυκτών καυσίμων στους δύο αυτούς τομείς θα επιβαρύνεται με επιπλέον κόστος λόγω της λειτουργίας του νέου ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ-2), η ανάγκη για προληπτικά μέτρα θωράκισης των νοικοκυριών γίνεται επιτακτική.
      Για τους λόγους αυτούς το Green Tank και η εταιρεία συμβούλων Facets πραγματοποίησαν υπολογιστική ανάλυση με στόχο να προσδιοριστεί το βέλτιστο μείγμα μέτρων και πολιτικών που θα ελαχιστοποιήσουν τόσο το ανθρακικό αποτύπωμα όσο και το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών. Στην ανάλυση με τίτλο «Στρατηγικές για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στα ελληνικά νοικοκυριά» εξετάστηκαν οκτώ σενάρια για τον τομέα των κτηρίων και δύο για αυτόν των οδικών μεταφορών. Για καθένα από τα σενάρια αυτά, εκτιμήθηκε η επιτυγχανόμενη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος την περίοδο 2023-2030, το ύψος των απαιτούμενων επενδύσεων, αλλά και η οικονομική αποδοτικότητα τους. Η τελευταία αποτιμήθηκε με βάση το λεγόμενο «ετησιοποιημένο κόστος», το οποίο εκτός από το αρχικό ύψος των επενδύσεων λαμβάνει υπόψη και τα οικονομικά οφέλη που θα αποκομίσουν τα νοικοκυριά από αυτές τις επενδύσεις, σε όλη τη διάρκεια ζωής τους.
      Για τον τομέα των κτηρίων, όπως επισημαίνεται, τα βασικότερα ευρήματα της ανάλυσης συνοψίζονται ως εξής:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/02/green-tank2-650-x-812.jpg
      Τα δύο πιο οικονομικά αποδοτικά σενάρια συνδυάζουν συμπεριφορικές αλλαγές και άλλα μέτρα χαμηλού κόστους (ηλιακοί θερμοσίφωνες, αποδοτικός φωτισμός, μονώσεις σε μονά τζάμια κ.ά.), με εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, φωτοβολταϊκών για κάλυψη ιδίων αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια και ήπιες (σενάριο S2-PV) ή ριζικές (σενάριο S3-PV) ενεργειακές αναβαθμίσεις. Τα σενάρια αυτά έχουν καθαρό όφελος για τα νοικοκυριά, εμφανίζουν δηλαδή αρνητικές τιμές ετησιοποιημένου κόστους μεταξύ -€6 εκατ. και -€561 εκατ. το 2030, και μάλιστα για ένα μεγάλο εύρος τιμών παραμέτρων όπως το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και ο συντελεστής προεξόφλησης, οι οποίες εξετάστηκαν στην ανάλυση ευαισθησίας που πραγματοποιήθηκε. Οι μειώσεις των ενεργειακών δαπανών από την υλοποίηση του σεναρίου που βασίζεται στις ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις (S2-PV) θα ανέλθει σε €890 ανά έτος και για κάθε νοικοκυριό το 2030, ενώ για το σενάριο που βασίζεται στις ριζικές αναβαθμίσεις στα €1370. Το συνολικό κόστος επενδύσεων έως και το 2030 για το σενάριο που περιλαμβάνει ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις για 100,000 κατοικίες ανά έτος (S2-PV) είναι €22.7 δισ. ενώ για το σενάριο στο οποίο αντιστοιχούν ριζικές ενεργειακές αναβαθμίσεις ετησίως για 80,000 κατοικίες (S3-PV) ανέρχεται στα 28.6 δισ. Και οι δύο αυτές τιμές είναι στην ίδια τάξη μεγέθους με τις αντίστοιχες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που ανέρχονται σε €29.2 δισ. για την ίδια περίοδο (€6.3 δισ. για αναβαθμίσεις και €22.9 δισ. αγορά συσκευών). Σημειώνεται ωστόσο ότι μια ακριβής, αναλυτική σύγκριση με το ΕΣΕΚ δεν είναι εφικτή, καθώς δεν είναι γνωστά ούτε τα ακριβή μέτρα, ούτε οι παραδοχές που έγιναν προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι σχετικοί υπολογισμοί του ΕΣΕΚ. Τα δύο σενάρια θα περιορίσουν το ανθρακικό αποτύπωμα του οικιακού κτηριακού αποθέματος κατά 5.6 εκατ. τόνους CO2eq (S2-PV) και 5.72 εκατ. τόνους CO2eq (S3-PV) το 2030, 57% και 58% λιγότερο, σε σχέση με τις εκπομπές του 2022, αντίστοιχα.
      Για τον τομέα των οδικών μεταφορών:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/02/green-tank-650-x-812.jpg
      Το βασικό σενάριο (Τ1) που είναι παραπλήσιο με αυτό του ΕΣΕΚ και στοχεύει σε μερίδιο 18.5% ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο σύνολο των επιβατικών το 2030, επιτυγχάνει μείωση εκπομπών κατά 30% σε σχέση με το 2022 (630 Kt CO2eq) με σημαντικό συνολικό κόστος επένδυσης €22.9 δις για ολόκληρη την περίοδο 2023-2030. Η εφαρμογή μέτρων όπως είναι η μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους, η ήπια κινητικότητα, ο συνεπιβατισμός και η τηλεργασία, στα οποία δεν δίνεται έμφαση στο ΕΣΕΚ, αυξάνουν τις επενδύσεις μόνο κατά €28 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο σε σχέση με το βασικό σενάριο της ηλεκτροκίνησης, αλλά οδηγούν σε πολύ σημαντικές επιπλέον ετήσιες μειώσεις τόσο στο ανθρακικό αποτύπωμα (812-822 Kt CO2eq) όσο και στο ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών (€514-710 εκατ.). Η ταυτόχρονη εφαρμογή αυτών των μέτρων μαζί με αυτά για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης (σενάριο T2) θα περιορίσει τις αντίστοιχες ετήσιες δαπάνες για τα νοικοκυριά κατά 810 εκατ. ευρώ με 1.070 δισ. ευρώ και τις ετήσιες εκπομπές CO2 έως και 1.44 εκατ. τόνους CO2eq το 2030. «Η εφαρμογή ισχυρών πολιτικών μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος των νοικοκυριών μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών, της εγκατάστασης οικιακών φωτοβολταϊκών, της χρήσης αποδοτικότερων συσκευών και της αλλαγής ενεργειακών συμπεριφορών τόσο στις κατοικίες όσο και συνολικά στο μοντέλο μετακίνησής τους, θα συμβάλλει αποφασιστικά όχι μόνο στην επίτευξη των κλιματικών στόχων, αλλά και στην κάλυψη ευρύτερων κοινωνικών αναγκών όπως η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η βελτίωση της δημόσιας υγείας, η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας», δήλωσε ο Δημήτρης Λάλας, σύμβουλος της Facets.
      «Η Πολιτεία οφείλει να παράσχει τα κίνητρα και τους πόρους για την άμεση υλοποίηση μέτρων που θα θωρακίσουν οριστικά τα νοικοκυριά απέναντι στις διακυμάνσεις των ενεργειακών τιμών, προστατεύοντας παράλληλα το κλίμα. Κάτι τέτοιο θα επιτρέψει και τη θέσπιση πιο φιλόδοξων στόχων για τους τομείς των κτηρίων και των οδικών μεταφορών στο τελικό κείμενο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής του Green Tank.
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Έξι φιναλίστ επιλέχθηκαν για τα βραβεία EUROPEAN MOBILITY WEEK και MOBILITY ACTION. Τα βραβεία δίνουν έμφαση στην ευαισθητοποίηση και τη διαχείριση της κινητικότητας στον τομέα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και παρουσιάζονται ως αναγνώριση των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2023. Και οι δύο νικητές θα ανακοινωθούν σε τελετή απονομής που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 14 Μαρτίου.
      Οι υποψήφιοι για το Βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK 2023 είναι:
      Η Amadora (Πορτογαλία) για τη συνεργασία με άλλες τοπικές και περιφερειακές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Μητροπολιτικής Περιοχής της Λισαβόνας, για την προώθηση του περπατήματος, της ποδηλασίας και των δημόσιων συγκοινωνιών. Οι δραστηριότητες και η δρομολόγηση μόνιμων μέτρων μεταδόθηκαν από τοπικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκτός από την ευρεία κοινή χρήση στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
      Η Βουδαπέστη (Ουγγαρία) για ένα φιλόδοξο Σαββατοκύριακο χωρίς αυτοκίνητα (16 – 17 Σεπτεμβρίου), μετρώντας 10.000 συμμετέχοντες και με δραστηριότητες για παιδιά και ενήλικες, και μια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο (22 Σεπτεμβρίου) κατά την οποία ο Δήμαρχος της Βουδαπέστης αποκάλυψε σχέδια για την κατασκευή μιας νέας, φιλικής προς τους πεζούς ζώνης χωρίς αυτοκίνητα στο ανάχωμα του Δούναβη. Πραγματοποιήθηκαν επίσης εκδηλώσεις σχετικά με τον τρόπο «εξοικονόμησης ενέργειας» στον τομέα των μεταφορών, παράλληλα με τη στενή συνεργασία με τον Δήμο της Βιέννης (Αυστρία) για την προώθηση βέλτιστων πρακτικών στις πολιτικές πεζοπορίας και ποδηλασίας.
      Ίνσμπρουκ (Αυστρία) για την αντιμετώπιση του θέματος του 2023 «Εξοικονόμηση ενέργειας» από όλες τις οπτικές γωνίες. Η πόλη προώθησε την εξοικονόμηση ενέργειας επιτρέποντας στους κατόχους συνδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς να ταξιδεύουν με έως και τρεις φίλους, διοργανώνοντας μια εκδήλωση για τις πρακτικές πτυχές της ηλεκτροκίνησης και προσφέροντας δωρεάν ενοικίαση ποδηλάτων πόλης την Παγκόσμια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο. Το Ίνσμπρουκ εστίασε επίσης στη μετατόπιση του χώρου από τα αυτοκίνητα στους ανθρώπους ανοίγοντας θέσεις στάθμευσης για χρήση πεζών σε μια κεντρική πλατεία. η δράση ήταν τόσο δημοφιλής που παρατάθηκε για αρκετές εβδομάδες.
      Οι υποψήφιοι για το Βραβείο MOBILITY ACTION 2023 είναι:
      GSK (Wavre, Βέλγιο) για την ολοκληρωμένη προσέγγισή της στη διαχείριση της κινητικότητας, η οποία προσέφερε αναπαραγόμενα παραδείγματα για άλλους μεγάλους εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων 13 δραστηριοτήτων για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και τις μετακινήσεις με συνείδηση της κινητικότητας. Τα παραδείγματα περιελάμβαναν μια συνεδρία «speed-dating» σε πισίνα με αυτοκίνητο. μια υπηρεσία συντήρησης ποδηλάτου για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι δεν αναγκάζονται να χειρίζονται θέματα συντήρησης στον ελεύθερο χρόνο τους. και συζητήσεις με εκπρόσωπο της Εθνικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων του Βελγίου (SNCB) σχετικά με τις επιλογές εισόδου μεταφοράς για υβριδικές εργασίες.
      Nahverkehrsgesellschaft Baden-Württemberg mbH (NVBW) (Γερμανία) για την ενδυνάμωση των μαθητών σε ολόκληρη την πολιτεία της Βάδης – Βυρτεμβέργης να ταξιδεύουν στο σχολείο με ασφάλεια και βιωσιμότητα μέσω του προγράμματος «MOVERS – Active to School». Το 2023, το MOVERS (το οποίο υποστηρίζεται από το Υπουργείο Μεταφορών της Βάδης-Βυρτεμβέργης, το Υπουργείο Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού και το Υπουργείο Εσωτερικών) ενθάρρυνε τους μαθητές να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό από ποδήλατο σε σχολείο σε όλη τη Γερμανία, εκτός από την υποστήριξη σχολεία και δήμοι με επιλεγμένα μέτρα κινητικότητας.
      Nudgd (Helsingborg, Σουηδία) για την καινοτόμο διαδικτυακή πλατφόρμα της που αξιοποιεί την επιστήμη της συμπεριφοράς για να ενθαρρύνει βιώσιμες σχολικές ταξιδιωτικές συνήθειες στο Helsingborg. Μαθητές, γονείς και δάσκαλοι προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα όπου τους κινητοποιούν μηνύματα, προκλήσεις και κουίζ για να αυξήσουν το ενδιαφέρον – και να δείξουν τα οφέλη των ενεργών ταξιδιών. Η πλατφόρμα υποστηρίζει τους στόχους της πόλης του Helsingborg για την ενίσχυση της ποδηλασίας και την προώθηση ασφαλέστερων, πιο βιώσιμων ταξιδιών από τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών του δημοτικού σχολείου.
      Το βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK αναγνωρίζει τους δήμους που έχουν διαπρέψει στην προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας κατά τη διάρκεια της κύριας εβδομάδας της εκστρατείας 16-22 Σεπτεμβρίου. Εν τω μεταξύ, το βραβείο MOBILITY ACTION ξεκίνησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2022 για να αναγνωρίσει την αριστεία στις λύσεις σχεδιασμού διαχείρισης κινητικότητας που υποβλήθηκαν από επιχειρήσεις, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδρύματα ή τοπικές διοικήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Το ετήσιο θέμα και των δύο βραβείων είναι «Εξοικονόμηση ενέργειας».
      Να υπενθυμίσουμε, ότι η ευρωπαϊκή εβδομάδα κινητικότητας είναι η εκστρατεία για την προώθηση της βιώσιμης αστική ςκινητικότητας που διοργανώνεται με την υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Από τον βυθό της θάλασσας, μέχρι τα σύννεφα και από το εμφιαλωμένο νερό και την μπίρα, μέχρι τα φρούτα και τα λαχανικά, δεν υπάρχει αμφισβήτηση πως τα μικροπλαστικά επιβιώνουν και μεταφέρονται τόσο στο περιβάλλον όσο και στον οργανισμό μας. 
      Διαθέτοντας πλέον όλο και περισσότερα εργαλεία ακρίβειας για την παρατήρηση των μικροπλαστικών, επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο καταγράφουν την εξάπλωσή τους, αλλά και τις επιπτώσεις που ενδεχομένως να έχουν στον άνθρωπο. 
      Εκτός από το πλήθος ερευνών που αποδεικνύουν πως τα μικροπλαστικά καταλήγουν στο πιάτο μας μέσω των ψαριών, δύο πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πως το ταξίδι τους είναι πολύ πιο πολύπλοκο απ’ όσο πιστεύαμε. 
      Ειδικότερα σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Chemistry Lette, Ιάπωνες επιστήμονες ανέβηκαν στο όρος Φούτζι και στο όρος Ογιάμα και διαπίστωσαν πως κάθε λίτρο νερού από σύννεφο που ελέγχθηκε, περιείχε από 6,7 έως 13,9 κομμάτια πλαστικού. Μία άλλη αμερικάνικη έρευνα διαπίστωσε πρόσφατα πως το εμφιαλωμένο νερό περιέχει «εκατοντάδες χιλιάδες αόρατα νανοπλαστικά» που μπορούν να περάσουν από τα έντερα και τους πνεύμονες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Στη συνέχεια μπορούν να καταλήξουν σε όργανα, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, ή και μέσω του πλακούντα ακόμα και στα σώματα των εμβρύων.
      Τη στιγμή λοιπόν που οι έρευνες αποδεικνύουν την «κυριαρχία» των μικροπλαστικών, είναι εφικτό να μειώσουμε την έκθεσή μας σε αυτά; O Γιάννης Κατσογιάννης, καθηγητής στο τμήμα Χημεία του ΑΠΘ στον τομέα της περιβαλλοντικής τεχνολογίας, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών εξηγεί στην «Κ» τα πάντα για τα μικροπλαστικά αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε για να τα αποφύγουμε. 
      Τι είναι τα μικροπλαστικά; 
      Ο όρος «μικροπλαστικά» αναφέρεται σε οποιοδήποτε πλαστικό σωματίδιο που είναι μικρότερο από 5 χιλιοστόμετρα και προφανώς δεν είναι ορατό με γυμνό οφθαλμό. Τα μικροπλαστικά χωρίζονται σε πρωτογενή και δευτερογενή. Τα πρωτογενή είναι τα μικρά κομμάτια πλαστικών που χρησιμοποιούνται σε μεγάλες κατηγορίες βιομηχανιών, όπως των καλλυντικών. Αυτή η κατηγορία αποτελούν το 30% των μικροπλαστικών που βρίσκουμε στο περιβάλλον.
      Τα δευτερογενή μικροπλαστικά, το υπόλοιπο 70%, προέρχονται από μεγαλύτερα αντικείμενα, όπως πλαστικές σακούλες, συσκευασίες, καλαμάκια, μπουκάλια. Προέρχονται από βιομηχανικά λύματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, συνθετικά ελαστικά αυτοκινήτων, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και άλλες πηγές.
      Πώς καταλήγουν στον οργανισμό μας;
      Τα μικροπλαστικά καταλήγουν στον οργανισμό μας με τρεις τρόπους. Τρώγοντας, πίνοντας και εισπνέοντας. Τα δευτερογενή μικροπλαστικά –τα οποία δεν ανακυκλώνονται– καταλήγουν σε ποταμούς και θάλασσες και είτε εξαιτίας των καιρικών συνθηκών ή άλλων παραγόντων σπάνε σε μικρότερα κομμάτια. Υστερα μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα μέσω των ψαριών και καταλήγουν στο πιάτο μας. Μικροπλαστικά υπάρχουν βάσει ερευνών και στο πόσιμο νερό, τα οποία δεν «μπλοκάρουν» τα συνήθη φίλτρα, αλλά και στο εμφιαλωμένο καθώς εκεί δημιουργούνται μικροπλαστικά στην επαφή του μπουκαλιού με το νερό. 
      Μπορούμε να απαλλαγούμε από τα μικροπλαστικά; 
      Κατά τη γνώμη μου δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τα μικροπλαστικά σε αυτή τη φάση γιατί είναι πραγματικά παντού. Μπορούμε όμως και πρέπει να μειώσουμε τη χρήση πλαστικών ατομικά και συλλογικά, ενώ θα πρέπει να αυξηθεί και η ανακύκλωση. Επίσης οι συσκευασίες παίζουν μεγάλο ρόλο καθώς μπορεί να περιέχουν μικροπλαστικά και να το αποβάλλουν στο περιεχόμενό τους.
      Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε; 
      Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι –όπου μπορούμε– να αγοράζουμε χύμα προϊόντα και να αποφεύγουμε τα συσκευασμένα. Εννοείται χρειάζεται πάρα πολύ καλό πλύσιμο σε ό,τι τρώμε.
      Επίσης τα ρούχα από πολυεστέρα και όσα δεν είναι 100% βαμβάκι ή μαλλί απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια της πλύσης τους. Επομένως καλό θα ήταν, έστω τα εσώρουχα αλλά και όπου αλλού μπορούμε, να τα αποφεύγουμε.
      Τι επιπτώσεις έχουν στην υγεία μας τα μικροπλαστικά; 
      Υπάρχουν πολλές έρευνες που επισημαίνουν τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία μας κυρίως μέσω της συσσώρευσής τους στους πνεύμονες. Σύμφωνα με έρευνα σε περίπου 100 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών σε ποσοστό πάνω από 75% στους ιστούς των πνευμόνων τους. Εδώ να συμπληρώσουμε βέβαια πως υπάρχουν μικροπλαστικά και στα φίλτρα των τσιγάρων. Πάντως μέχρι στιγμής οι έρευνες δεν αποδεικνύουν άμεση σύνδεση των μικροπλαστικών με μία νόσο, αλλά για ενδείξεις συσχέτισης.
      Η Ε.Ε. έχει προχωρήσει στη λήψη μέτρων ή σε συστάσεις; 
      Η μεγάλη εικόνα είναι πως υπάρχει μία έλλειψη συντονισμού από την Ε.Ε. για τα μικροπλαστικά. Στο κομμάτι του τρόπου μέτρησης των μικροπλαστικών, η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε ένα πρωτόκολλο που θα είναι καθολικά αποδεκτό και θα το εφαρμόζουν όλοι. Η έλλειψη πρωτοκόλλου μέτρησης, σε συνδυασμό με την έλλειψη αποδείξεων άμεσης συσχέτισης των μικροπλαστικών με ασθένειες, έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ακόμη θεσμοθετημένοι κανόνες από την Ε.Ε. Αυτήν τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχουν θεσμοθετημένοι κανόνες ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης και προτροπή στη χρήση πλαστικών. Να σημειωθεί πως το 2020 είχε γίνει απαγόρευση για την προσθήκη μικροπλαστικών σε καλλυντικά και απορρυπαντικά.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) επιβεβαίωσε σήμερα το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8 ° C που σημειώθηκε στις 11 Αυγούστου 2021 στη Σικελία έπειτα από ένα μακρύ πρωτόκολλο εξέτασης των δεδομένων και των εργαλείων μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν για τη διασφάλιση της επιστημονικής του εγκυρότητας.
      «Μια διεθνής επιτροπή ειδικών επιστημόνων της ατμόσφαιρας επαλήθευσε τη θερμοκρασία που καταγράφηκε από έναν αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στις Συρακούσες, στο ιταλικό νησί της Σικελίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο WMO.
      Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 48,0 ° C που καταγράφηκε στην Ελλάδα στις 10 Ιουλίου 1977 στην Αθήνα και την Ελευσίνα.
      Αυτό το ρεκόρ, αν και αναγνωρίστηκε από τον WMO, δεν είχε επαληθευτεί ανεξάρτητα από τον οργανισμό, σε αντίθεση με το νέο ρεκόρ στην Ιταλία.
      Ο WMO επιβεβαιώνει ένα ρεκόρ εξετάζοντας προσεκτικά τα δεδομένα καθώς και τα όργανα μέτρησης και τις συνθήκες υπό τις οποίες καταγράφηκε, γεγονός που εξηγεί γιατί το νέο ρεκόρ επικυρώθηκε δυόμισι χρόνια αργότερα.
      «Τέτοια προσεκτική αξιολόγηση μας δίνει τη σιγουριά ότι τα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας μετρώνται σωστά», εξήγησε ο Αμερικανός γεωγράφος Ράνταλ Σερβενί, εισηγητής για το κλίμα και τις ακραίες καιρικές συνθήκες για τον WMO. Ο Σερβενί είναι καθηγητής Γεωγραφικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Arizona State και ίδρυσε το αρχείο του οργανισμού το 2007.
      «Πέρα από αυτό, αυτή η έρευνα καταδεικνύει την ανησυχητική τάση των συνεχιζόμενων ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου», τόνισε ο ίδιος.
      Τα αποτελέσματα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων, δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Climatology.
      Τα πιθανά ρεκόρ που παρουσιάζονται στον WMO είναι «στιγμιότυπα του τρέχοντος κλίματός μας και είναι δυνατό, ακόμη και πιθανό, ότι ακόμη και πιο σοβαρά ακραία ρεκόρ θα καταγραφούν στο μέλλον στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο καθηγητής.
      Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του WMO διεξάγει περαιτέρω έρευνες, συμπεριλαμβανομένου του εάν ο τροπικός κυκλώνας Φρέντι έσπασε το ρεκόρ για τον τροπικό κυκλώνα με τη μεγαλύτερη διάρκεια.
      Ο Φρέντι, ο οποίος σχηματίστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2023 στα ανοικτά των ακτών της Αυστραλίας, προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στη νότια Αφρική δύο φορές.
    20. Περιβάλλον

      GTnews

      Υιοθετώντας τη στρατηγική δέσμευση του μητρικού ομίλου Italgas για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, η ΔΕΠΑ Υποδομών έγινε μέλος της πρωτοβουλίας Oil and Gas Methane Partnership (OGMP) 2.0. Αυτή η στρατηγική δράση ευθυγραμμίζει τις φιλοδοξίες της Εταιρείας με τον μέτοχό της, ενισχύοντας περαιτέρω τον στόχο της για την ελαχιστοποίηση των εκπομπών μεθανίου. Η Italgas, ανάμεσα στα αρχικά μέλη της OGMP 2.0 ήδη από το 2020, έχει λάβει την ανώτατη διάκριση “Gold Standard” βάσει ενός αξιόπιστου και λεπτομερούς σχεδίου εφαρμογής για τα διαδοχικά έτη 2021, 2022 και 2023.
      Η OGMP 2.0 αποτελεί το μοναδικό ολοκληρωμένο, βασισμένο σε μετρήσεις, πλαίσιο εθελοντικής αναφοράς του κλάδου, ενισχύοντας την ακρίβεια και τη διαφάνεια της αναφοράς των εκπομπών μεθανίου στον τομέα του Πετρελαίου και του Φυσικού Αερίου. Η συμμαχία αυτή συγκεντρώνει περισσότερες από 120 κορυφαίες εταιρείες πετρελαίου και αερίου παγκοσμίως, καλύπτοντας τους τομείς της παραγωγής, της μεταφοράς και της διανομής, σε συνεργασία με κυβερνητικούς και κοινωνικούς φορείς.
      Τα μέλη της OGMP 2.0, συμπεριλαμβανομένης της ΔΕΠΑ Υποδομών, δεσμεύονται για μια λεπτομερή διαδικασία που περιλαμβάνει την καταγραφή όλων των πηγών εκπομπών μεθανίου, τον προσδιορισμό της ουσιαστικότητάς τους, τον καθορισμό ενός στόχου μείωσης των εκπομπών και τον σχεδιασμό ενός σχεδίου εφαρμογής για την ακριβή αναφορά τους. Οι εκπομπές μεθανίου αναφέρονται ετησίως σε διαφορετικά επίπεδα ωριμότητας (1 έως 5) στην πορεία προς τη διάκριση «Gold Standard», κάθε ένα από τα οποία αντανακλά την ποιότητα της εκτίμησης. Αυτή η πορεία εξελίσσεται από τους γενικούς συντελεστές εκπομπών προς ακριβείς μεθόδους ποσοτικοποίησης, περιλαμβάνοντας άμεσες πραγματικές μετρήσεις σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των εγκαταστάσεων.
      Εκτός από την παροχή ενός τυποποιημένου πλαισίου αναφοράς, η OGMP 2.0 λειτουργεί ως πλατφόρμα για τη διάχυση γνώσεων και τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών του κλάδου. Τεχνικά εργαστήρια που διενεργούνται περιοδικά διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών, συμβάλλοντας σε μια βαθύτερη κατανόηση των πιθανών πηγών εκπομπών, των μεθόδων ποσοτικοποίησης, των στρατηγικών μετριασμού και της υπέρβασης των σχετικών προκλήσεων.
      Η ΔΕΠΑ Υποδομών, ως εταιρεία του ομίλου Italgas, παραμένει βαθιά προσηλωμένη στη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Αξιοποιώντας προηγμένες λύσεις εντοπισμού διαρροών, εφαρμόζει με επιτυχία μέσω της θυγατρικής της ΔΕΔΑ, μια κορυφαία τεχνολογία Φασματοσκοπίας -το Picarro Surveyor- την οποία έχει ήδη εισάγει η Italgas από το 2018. Αυτή η προηγμένη τεχνολογία αναβαθμίζει την ταχύτητα εντοπισμού, την ευαισθησία στην ανίχνευση διαρροών και το εύρος των περιοχών ελέγχου. Το 2023 πάνω από το 100% του δικτύου διανομής ελέγχθηκε με το Picarro από τη ΔΕΔΑ στην Ελλάδα, επιτυγχάνοντας μάλιστα  τον στόχο του 120% μέχρι το τέλος του  έτους.
      Η υιοθέτηση αυτής της τεχνολογικής καινοτομίας, σε συνδυασμό με τις πρωτοβουλίες ψηφιοποίησης της Italgas στην Ελλάδα, ενισχύει την ασφάλεια, βελτιστοποιεί την παρακολούθηση των εκπομπών και τη συνολική διαχείριση του δικτύου και αναβαθμίζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Επίσης, επιτρέπει την εφαρμογή έξυπνων δραστηριοτήτων προληπτικής συντήρησης, προτεραιοποιώντας τις διαρροές στη βάση μιας αξιολόγησης κρισιμότητας, γεγονός που επιτρέπει την εφαρμογή των πιο οικονομικά αποδοτικών λύσεων με οφέλη τόσο για τους καταναλωτές όσο και για το περιβάλλον.
      Η ένταξη της ΔΕΠΑ Υποδομών στην OGMP 2.0, αξιοποιώντας την παρακαταθήκη της Italgas, επεκτείνει τη δέσμευσή της για τη περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη συνεχή βελτιστοποίηση της διαχείρισης των εκπομπών μεθανίου πέρα από τα ρυθμιστικά όρια που έχουν τεθεί στην Ελλάδα. Αυτή η δέσμευση συμβαδίζει με το Σχέδιο Δημιουργίας Βιώσιμης Αξίας (SVCP) του Ομίλου, το οποίο περιλαμβάνει στόχο μείωσης των εκπομπών Κατηγορίας 1 και 2 κατά 42% μέχρι το 2030 με απώτερο σκοπό την επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου άνθρακα μέχρι το 2050, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής Περιμέτρου.
    21. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Η αναθεωρημένη οδηγία είναι ένα από τα βασικά παραδοτέα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση. Η σημερινή συμφωνία με το Κοινοβούλιο μας βάζει σε σωστή πορεία για την επίτευξη του στόχου μας για μηδενική ρύπανση για την Ευρώπη. Ανοίγει τον δρόμο ώστε να καθοριστούν υψηλότατα πρότυπα για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και την παρακολούθησή τους, με σκοπό να μην απελευθερώνονται στο περιβάλλον επιβλαβείς ουσίες, όπως μικροπλαστικά ή PFAS.
      Η ισχύουσα οδηγία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική όσον αφορά τη μείωση της ρύπανσης των υδάτων και τη βελτίωση της επεξεργασίας των απορριφθέντων λυμάτων κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες· η δε προτεινόμενη αναθεώρηση αποσκοπεί στην επικαιροποίηση της οδηγίας επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής της και ευθυγραμμίζοντάς την με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
      Αναγνωρίζοντας τη δυνατότητα του τομέα επεξεργασίας λυμάτων να συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ, οι νέοι κανόνες θεσπίζουν προθεσμία για την επίτευξη ενεργειακής ουδετερότητας στον τομέα, καθώς και ένα σύστημα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που εξασφαλίζει τη δίκαιη συμβολή των πλέον ρυπογόνων τομέων στην επεξεργασία λυμάτων για μικρορύπους.
      Η συμφωνία έχει προσωρινό χαρακτήρα καθώς εκκρεμεί η τυπική έγκρισή της από τα δύο θεσμικά όργανα.
      Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας
      Για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικρούς οικισμούς, οι συννομοθέτες επέκτειναν το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ώστε να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι οικισμοί με ισοδύναμο πληθυσμού 1.000 (ι.π.) και άνω, σε αντίθεση με το αντίστοιχο όριο 2.000 ι.π. της ισχύουσας οδηγίας. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, το ισοδύναμο πληθυσμού είναι μια παράμετρος που χρησιμοποιείται για να καθοριστούν οι ποσότητες λυμάτων ως προς το δυνητικό φορτίο ρύπανσης των υδάτων από ένα άτομο ημερησίως, ενώ ως «ένα ισοδύναμο πληθυσμού» νοείται το αποικοδομήσιμο οργανικό ημερήσιο φορτίο που έχει βιοχημικές ανάγκες σε οξυγόνο πέντε ημερών (BOD 5) ίσες προς 60 g/ημέρα.
      Δίκτυα αποχέτευσης και σχέδια διαχείρισης των λυμάτων
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι η υποχρέωση δημιουργίας δικτύων αποχέτευσης αστικών λυμάτων θα πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω. Εξάλλου, ανέβαλαν την προθεσμία για συμμόρφωση με την υποχρέωση αυτή από το 2030 στο 2035, ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις. Θέσπισαν ορισμένες παρεκκλίσεις, μεταξύ άλλων για μικρότερους οικισμούς που απορρίπτουν τα λύματά τους σε παράκτια ύδατα, για απορρίψεις σε λιγότερο ευαίσθητες περιοχές, καθώς και για τα κράτη μέλη που προσχώρησαν πιο πρόσφατα στην ΕΕ, όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Κροατία.
      Εάν η δημιουργία δικτύου αποχέτευσης δεν δικαιολογείται, δεν είναι εφικτή ή οικονομικά αποδοτική, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν μεμονωμένα συστήματα για τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
      Το κείμενο ορίζει προθεσμίες εντός των οποίων τα κράτη μέλη καλούνται να καταρτίσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των αστικών λυμάτων που θα καλύπτει οικισμούς με ι.π. άνω των 100.000 έως το 2033 και οικισμούς σε κίνδυνο με ι.π. μεταξύ 10.000 και 100.000 έως το 2039. Τα ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης θα επανεξετάζονται τουλάχιστον κάθε έξι έτη, σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα.
      Επεξεργασία λυμάτων
      Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο επέκτειναν την υποχρέωση εφαρμογής δευτεροβάθμιας επεξεργασίας (δηλαδή της απομάκρυνσης της αποικοδομήσιμης οργανικής ύλης) στα αστικά λύματα πριν από την απόρριψή τους στο περιβάλλον σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω έως το 2035. Οι παρεκκλίσεις ισχύουν για μικρότερους οικισμούς και κράτη μέλη που προσχώρησαν πρόσφατα στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, πραγματοποίησαν πρόσφατα σημαντικές επενδύσεις για την εφαρμογή της ισχύουσας οδηγίας (δηλαδή Ρουμανία, Βουλγαρία και Κροατία).
      Οι συννομοθέτες ευθυγράμμισαν επίσης τα κατώτατα όρια και τα χρονοδιαγράμματα για την τριτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση του αζώτου και του φωσφόρου) και την τεταρτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση μεγάλου φάσματος μικρορύπων). Έως το 2039 και το 2045 αντίστοιχα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν την εφαρμογή τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας σε μεγαλύτερους σταθμούς επεξεργασίας με ι.π. 150.000 και άνω, με ενδιάμεσους στόχους το 2033 και το 2036 για την τριτοβάθμια επεξεργασία και το 2033 και το 2039 για την τεταρτοβάθμια επεξεργασία. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να επεκτείνουν τις υποχρεώσεις τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας έως το 2045 για μικρότερους οικισμούς με ι.π. 10.000 και άνω οι οποίοι απορρίπτουν τα λύματά τους σε περιοχές που πληρούν ορισμένα κριτήρια βάσει κινδύνου. Θέσπισαν παρέκκλιση από την απαίτηση τριτοβάθμιας επεξεργασίας, όταν τα επεξεργασμένα αστικά λύματα επαναχρησιμοποιούνται για γεωργική άρδευση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται περιβαλλοντικοί και υγειονομικοί κίνδυνοι.
      Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού
      Για να καλυφθεί το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η τεταρτοβάθμια επεξεργασία και σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», οι παραγωγοί φαρμακευτικών και καλλυντικών προϊόντων που ρυπαίνουν τα αστικά λύματα με μικρορύπους θα πρέπει να συνεισφέρουν κατ’ ελάχιστον 80 % του κόστους αυτής της πρόσθετης επεξεργασίας, μέσω ενός συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού.
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αφήσουν στα κράτη μέλη κάποια ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο κατανομής του υπόλοιπου κόστους. Το κόστος συλλογής και επαλήθευσης των δεδομένων σχετικά με τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά θα πρέπει επίσης να βαρύνει τους παραγωγούς. Οι συννομοθέτες ανέθεσαν στην Επιτροπή να εκτιμήσει τον δυνητικό αντίκτυπο της εν λόγω διάταξης στην προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των φαρμάκων.
      Ενεργειακή ουδετερότητα και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι ο τομέας της επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο για τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της για κλιματική ουδετερότητα. Θέσπισαν στόχο ενεργειακής ουδετερότητας, που σημαίνει ότι οι σταθμοί επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα πρέπει, έως το 2045, να παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, βάσει τακτικών ενεργειακών ελέγχων, με σταδιακούς ενδιάμεσους στόχους. Η παραγωγή της ενέργειας αυτής μπορεί να γίνεται εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων των σταθμών επεξεργασίας, ενώ μπορεί να αγοράζεται από εξωτερικές πηγές έως και το 35 % της ενέργειας από μη ορυκτές πηγές. Το ποσοστό αυτό ισχύει μόνο για τον τελικό στόχο.
      Επόμενα βήματα
      Η προσωρινή συμφωνία θα υποβληθεί τώρα στους αντιπροσώπους των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου (ΕΜΑ) και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου προς έγκριση. Εάν εγκριθεί, το κείμενο θα πρέπει στη συνέχεια να εκδοθεί τυπικά από αμφότερα τα θεσμικά όργανα, μετά την οριστική του διατύπωση από τους γλωσσομαθείς νομικούς, προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τεθεί σε ισχύ.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.