Μετάβαση στο περιεχόμενο
Ακολουθήστε τη νέα μας σελίδα στο Facebook! ×

Αναζήτηση στην κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για τις ετικέτες 'ανακύκλωση'.

  • Αναζήτηση με βάση τις ετικέτες

    Πληκτρολογήστε τις ετικέτες και χωρίστε τες με κόμμα.
  • Αναζήτηση με βάση τον συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Φόρουμ

  • Ειδήσεις
    • Ειδήσεις
  • Εργασίες Μηχανικών
    • Τοπογραφικά-Χωροταξικά
    • Αρχιτεκτονικά
    • Στατικά
    • Μηχανολογικά
    • Ηλεκτρολογικά
    • Περιβαλλοντικά
    • Διάφορα
  • Εργασιακά-Διαδικαστικά
    • Άδειες-Διαδικασίες
    • Αυθαίρετα
    • Οικονομικά-Αμοιβές
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά
    • Εκπαίδευση
    • Ειδικότητες-Συλλογικά Όργανα
  • Εργαλεία
    • Προγράμματα Η/Υ
    • Εξοπλισμός
    • Διαδίκτυο
    • Showroom
  • Γενικά
    • Αγγελίες
    • Κουβέντα
    • Δράσεις-Προτάσεις προς φορείς
    • Michanikos.gr
    • Θέματα Ιδιωτών
  • Δοκιμαστικό's Θεματολογία γενική

Κατηγορίες

  • 1. Τοπογραφικά-Πολεοδομικά
    • 1.1 Λογισμικό
    • 1.2 Νομοθεσία
    • 1.3 Έντυπα
    • 1.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 1.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 2. Συγκοινωνιακά - Οδοποιίας
    • 2.1 Λογισμικό
    • 2.2 Νομοθεσία
    • 2.3 Έντυπα
    • 2.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 2.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 3. Αρχιτεκτονικά - Σχεδιαστικά
    • 3.1 Λογισμικό
    • 3.2 Νομοθεσία
    • 3.3 Έντυπα
    • 3.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 3.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 4. Στατικά - Εδαφοτεχνικά
    • 4.1 Λογισμικό
    • 4.2 Νομοθεσία
    • 4.3 Έντυπα
    • 4.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 4.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 5. Μηχανολογικά
    • 5.1 Λογισμικό
    • 5.2 Νομοθεσία
    • 5.3 Έντυπα
    • 5.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 5.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 6. Ηλεκτρολογικά
    • 6.1 Λογισμικό
    • 6.2 Νομοθεσία
    • 6.3 Έντυπα
    • 6.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 6.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 7. ΑΠΕ - Φωτοβολταϊκά
    • 7.1 Λογισμικό
    • 7.2 Νομοθεσία
    • 7.3 Έντυπα
    • 7.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 7.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 8. Περιβαλλοντικά
    • 8.1 Λογισμικό
    • 8.2 Νομοθεσία
    • 8.3 Έντυπα
    • 8.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 8.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 9. Υδραυλικά - Λιμενικά
    • 9.1 Λογισμικό
    • 9.2 Νομοθεσία
    • 9.3 Έντυπα
    • 9.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 9.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 10. Διαχείριση Έργων - Εκτιμήσεις - Πραγματογνωμοσύνες
    • 10.1 Λογισμικό
    • 10.2 Νομοθεσία
    • 10.3 Έντυπα
    • 10.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 10.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 11. Δημόσια Έργα - Ασφάλεια και Υγιεινή
    • 11.1 Λογισμικό
    • 11.2 Νομοθεσία
    • 11.3 Έντυπα
    • 11.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 11.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 12. Αμοιβές - Φορολογικά - Άδειες
    • 12.1 Λογισμικό
    • 12.2 Νομοθεσία
    • 12.3 Έντυπα - Αιτήσεις
    • 12.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 13. Αυθαίρετα
    • 13.1 Λογισμικό
    • 13.2 Νομοθεσία
    • 13.3 Έντυπα
    • 13.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 14. Διάφορα

Categories

  • Ειδήσεις
    • Νομοθεσία
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά-Φορολογικά
    • Περιβάλλον
    • Ενέργεια-ΑΠΕ
    • Τεχνολογία
    • Χρηματοδοτήσεις
    • Έργα-Υποδομές
    • Επικαιρότητα
    • Αρθρογραφία
    • Michanikos.gr
    • webTV
    • Sponsored

Κατηγορίες

  • Εξοπλισμός
  • Λογισμικό
  • Βιβλία
  • Εργασία
  • Ακίνητα
  • Διάφορα

Product Groups

  • Τεστ 1

Βρείτε αποτελέσματα...

Βρείτε αποτελέσματα που...


Ημερομηνία δημιουργίας

  • Start

    End


Τελευταία ενημέρωση

  • Start

    End


Φιλτράρισμα με βάση τον αριθμό των...

Εντάχθηκε

  • Start

    End


Ομάδα


Επάγγελμα


Ειδικότητα

  1. Στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, ένα από τα πιο επιδραστικά γεγονότα παγκοσμίως στον τομέα, το περίπτερο της γερμανικής αντιπροσωπείας έχει μια ιδιαιτερότητα: θυμίζει λιγότερο περίπτερο σε έκθεση αρχιτεκτονικής και περισσότερο μάντρα οικοδομών. Κι αυτό γιατί στη θέση των εκθεμάτων στέκουν περήφανα ντάνες από πλακάκια, χαρτόνια, σωλήνες από PVC και ξύλινες τάβλες. Διαδικασία κατά την οποία αποσπάται ένα μέρος του τοίχου στο έργο Resource Rows στην Κοπεγχάγη. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshø) Αυτόν τον τρόπο βρήκαν οι επιμελητές για να στείλουν ένα μήνυμα στη βιομηχανία των κατασκευών, μια βιομηχανία που λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό με το τρίπτυχο αγοράζω-κατασκευάζω-πετάω. Και αυτά που πετάει μας κοστίζουν ακριβά. Σύμφωνα με στοιχεία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των κτιρίων ευθύνονται για περίπου 9% των συνολικών εκπομπών CΟ2 (διοξειδίου του άνθρακα) που σχετίζονται με την ενέργεια, ενώ, σύμφωνα με δημοσίευση του ΜΙΤ (Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης), ο χάλυβας και το σκυρόδεμα προκαλούν το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς η δημιουργία τους απαιτεί θέρμανση των πρώτων υλών σε υψηλές θερμοκρασίες και η ενέργεια για να γίνει αυτό προέρχεται συνήθως από ορυκτά καύσιμα. Η παραγωγή του τσιμέντου για το σκυρόδεμα ευθύνεται για το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CΟ2, ενώ για κάθε τόνο μετάλλου που παράγεται από χάλυβα, ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα 2,3 τόνοι διοξείδιο του άνθρακα. Αντί για τη χωματερή Με λίγα λόγια, όσο χτίζουμε, κάνουμε κακό στο περιβάλλον. Και χτίζουμε πολύ. Μόνο ανάμεσα στο 2015 και το 2021, προστέθηκαν στη Γη χτισμένα τετραγωνικά που αντιστοιχούν στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ολλανδίας. Προσπαθώντας να μειώσουν τη βλάβη, αρχιτέκτονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο αναζητούν λύσεις, και μία από αυτές είναι να σχεδιάζουν και να δημιουργούν με γνώμονα τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, εφαρμοσμένες στην κατασκευή κτιρίων. Αντί να καταλήξουν στη χωματερή, υλικά όπως αυτά που διάλεξαν οι Γερμανοί για το περίπτερό τους στην Μπιενάλε χρησιμοποιούνται ξανά σε προσόψεις, τοίχους, πατώματα. Η κυκλική χρήση υλικών δεν είναι κάτι καινούργιο στον σχεδιασμό και στην κατασκευή κτιρίων και υποδομών. «Οι άνθρωποι πάντα κοιτούσαν να χρησιμοποιήσουν ό,τι έτοιμο έβρισκαν», λέει ο αρχιτέκτονας Σπύρος Γιωτάκης. «Υπήρχε μια έννοια οικονομίας χρόνου και κόπου. Για παράδειγμα, έπαιρναν κομμάτια από ναούς, όπως αρχαίες κολόνες, και τις χρησιμοποιούσαν σε βυζαντινά κτίσματα». Σήμερα, όμως, είναι συνήθως πιο οικονομικό για τους κατασκευαστές να χρησιμοποιήσουν καινούργια υλικά, τα οποία συχνά είναι ευτελέστερα, με περιορισμένο προσδόκιμο ζωής και βλαβερά για τον πλανήτη. Η χαλύβδινη πρόσοψη της επέκτασης στο Βίντερτουρ της Ελβετίας προήλθε από το κέντρο διανομής ενός σούπερ μάρκετ. Οι αρχιτέκτονες διατήρησαν το διαγώνιο σχήμα. (Φωτογραφία: Martin Zeller) «Είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους να σκεφτούν ότι κάτι θέλει αντικατάσταση, παρά να αλλάξουν το ήδη υπάρχον, και αυτό γιατί είναι σαφώς δυσκολότερο να επεξεργαστείς κάτι παλαιότερο», λέει ο Νικ Τζάκσον, επικεφαλής του πρότζεκτ 1 Triton Square στο Λονδίνο. Κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του ευμεγέθους κτιρίου, που θα στεγάζει γραφεία για 3.500 ανθρώπους, η ομάδα του κατάφερε να εξοικονομήσει ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών (40.000 τόνους άνθρακα), παρά το γεγονός ότι πρόσθεσε τρεις ορόφους στο κτίσμα. Σχεδόν το μισό του όγκου που εξοικονομήθηκε οφείλεται σε τεχνικές που περιλάμβαναν την επανάχρηση υλικών: 33.400 τόνοι σκυροδέματος, 1.843 τόνοι χάλυβα, 3.300 τετραγωνικά μέτρα ασβεστόλιθου αλλά και τα παράθυρα όλης της πρόσοψης. «Από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνουμε στους πελάτες που έρχονται είναι: “Έχετε εξετάσει τι μπορείτε να επαναχρησιμοποιήσετε; Μπορείτε να βρείτε ένα ήδη υπάρχον κτίριο και να το διαμορφώσετε με τρόπο που να ταιριάζει στις ανάγκες σας;”» λέει στο «Κ» ο Τζάκσον. Η Arup, η πολυεθνική εταιρεία που ανέλαβε τη μελέτη και την κατασκευή, υπεύθυνη μεταξύ άλλων για έργα όπως η διάσημη Όπερα του Σίδνεϊ, έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια μια στενή συνεργασία με το Ellen MacArthur Foundation, μια ΜΚΟ με αντικείμενο την κυκλική οικονομία, στο φαγητό, στη μόδα αλλά και στο δομημένο περιβάλλον. «Δεν πρέπει αυτομάτως να υποθέτουμε ότι θα γκρεμίσουμε ένα κτίριο και θα φτιάξουμε κάτι καινούργιο και γυαλιστερό απ’ την αρχή. Είναι μια άλλη νοοτροπία για τους αρχιτέκτονες, να ξεκινούν με σημείο εκκίνησης την επαναχρησιμοποίηση, όχι την αντικατάσταση», σχολιάζει ο Τζάκσον. Άνθρακας στα θεμέλια Ο μισός άνθρακας που θα εκπέμψει μια κατοικία στον κύκλο της ζωής της έχει ήδη παραχθεί πριν καν το κτίριο εγκαινιαστεί, παρ’ όλα αυτά συνήθως η προσοχή μας δίνεται στο ρεύμα, το πετρέλαιο και στο υγραέριο που θα χρειαστεί ένα κτίριο για να θερμανθεί. Εν μέρει, επειδή αυτό αγγίζει την τσέπη μας, και ό,τι αγγίζει την τσέπη μας γίνεται οδηγός των εξελίξεων. «Μόλις τα τελευταία πέντε-δέκα χρόνια μπήκε στην κουβέντα η ενέργεια που καταναλώνουν τα κτίρια για να κατασκευαστούν, αυτό που ονομάζουμε ενσωματωμένο άνθρακα. Αυτό το κομμάτι δεν είναι εμφανές, δεν αφορά άμεσα τον χρήστη, δεν το βλέπει», λέει η Μαριάμ Καψάλη, αρχιτέκτονας και καθηγήτρια στο πρόγραμμα Βιώσιμου Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού στην Architectural Association School of Architecture. «Δεν υπάρχουν καν κριτήρια ούτε στην Αγγλία ούτε γενικά στην Ευρώπη για τον υπολογισμό του πόσο είναι πολύ και πόσο λίγο. Όλη η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από την ενέργεια. Φυσικά είναι σημαντικό κομμάτι αυτό, που επηρεάζεται και από τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά δεν είναι το μόνο». Όπως επισημαίνει η κ. Καψάλη, ακόμα κι αν αυτό δεν επικρατεί μαζικά, σήμερα έχουμε τα εργαλεία να φτιάξουμε κτίρια που καταναλώνουν κατά τη χρήση τους πολύ λίγη ενέργεια, σε οποιοδήποτε σχεδόν κλίμα, με καλή μόνωση, ανανεώσιμες πηγές, αεροστεγή υλικά και διάφορες εξελιγμένες τεχνολογίες. Όμως, ακόμα η εξίσωση του ενσωματωμένου άνθρακα όχι απλώς δεν έχει λυθεί, αλλά δεν βρισκόμαστε καν κοντά. «Ομολογώ ότι είναι μια δύσκολη πίστα, ωστόσο, αν δεν λυθεί, δεν πρόκειται να φτάσουμε στους στόχους που θέτουν η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που λειτουργούν πλέον χωριστά, αλλά παράλληλα», λέει η κ. Καψάλη, αναφερόμενη στους στόχους για μηδενικές εκπομπές των κτιρίων μέχρι το 2050. Πόλη του Μεξικού: Οι ντόπιοι δώρισαν λίγη γη και έτσι δημιουργήθηκε μια αίθουσα μουσικής, φτιαγμένη αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: τούβλα, ξύλο, μπετόν και πέτρα από το κοντινό ηφαίστειο Σαλτοκάν. (Φωτογραφία: JAIME NAVARRO) Εδώ έρχεται η ιδέα της κυκλικής οικονομίας και στην αρχιτεκτονική. Πρόσφατα, το αρχιτεκτονικό γραφείο όπου εργάζεται η ίδια, το Architype, ανέλαβε την ανακαίνιση ενός πρώην τηλεφωνικού κέντρου της δεκαετίας του 1930 το οποίο στεγάζει τα γραφεία του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ηγεσίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Σε ένα πρότζεκτ που θεωρούν ότι λειτουργεί ως εξαιρετικό παράδειγμα ανακαίνισης με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, λειτουργώντας με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, χρησιμοποίησαν φωτιστικές εγκαταστάσεις από άλλο κτίριο του ίδιου πανεπιστημίου (έλεγξαν και επανέκδωσαν πιστοποιητικά εγγύησης σε περισσότερα από 350 φώτα LED). Αντί να κατεδαφιστεί και να ξαναχτιστεί, η πέτρινη επιφάνεια της πρόσοψης επιδιορθώθηκε σύμφωνα με τη γιαπωνέζικη μέθοδο Kintsugi, που αντιμετωπίζει τη φθορά και την επισκευή ως μέρος της ιστορίας ενός αντικειμένου που αξίζει να φαίνεται και όχι να καλύπτεται. Στον χώρο της εισόδου τοποθέτησαν ένα γραφείο που προηγουμένως βρισκόταν στις εγκαταστάσεις του Netflix στο Λονδίνο. Διατήρησαν ακόμη και τους ανελκυστήρες, οι οποίοι επισκευάστηκαν και παραδόθηκαν εκ νέου. Όσα έπιπλα δεν χρησιμοποιήθηκαν, χαρίστηκαν σε κοινότητες της περιοχής, γλιτώνοντας με αυτόν τον τρόπο 21.600 κιλά καρέκλες, τραπέζια και ντουλάπια απ’ το να καταλήξουν στη χωματερή. Όψη του περιπτέρου της Γερμανίας στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, με σαφές συμβολικό μήνυμα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Αυτά συμβαίνουν στη Βρετανία, μια χώρα που υπήρξε πρωτοπόρα στην ανάπτυξη νέων βιομηχανικών προϊόντων μετά τη Μεγάλη Έκθεση του 1851 και όπου τα τελευταία χρόνια μεγάλες εταιρείες όπως η Arup, αλλά και ακαδημαϊκοί, προωθούν την ιδέα της επανάχρησης υλικών. Τρία χρόνια πριν, μια ομάδα αρχιτεκτόνων –μεταξύ των οποίων 14 νικητές του βραβείου Στέρλινγκ της RΙΒΑ, της Βασιλικής Ένωσης Αρχιτεκτόνων της Μεγάλης Βρετανίας– ξεκίνησαν μια καμπάνια ευαισθητοποίησης κατά της κατεδάφισης κτιρίων, για το καλό του πλανήτη. «Πρέπει να σταματήσουμε να κατεδαφίζουμε απερίσκεπτα», λένε. «Διαβατήρια» υλικών Στην Ολλανδία, ο Τόμας Ράου, αρχιτέκτονας, έχει αναπτύξει ένα σύστημα καταγραφής υλικών σε υπάρχοντα κτίρια, καθώς και της προοπτικής που μπορεί να έχουν για να χρησιμοποιηθούν ξανά στο μέλλον. Χρησιμοποιώντας ένα ψηφιακό «διαβατήριο υλικών», καταγράφει τα ειδικά τους χαρακτηριστικά, ώστε να διευκολυνθεί στο μέλλον η ανάκτηση, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίησή τους. Η κυβέρνηση της χώρας του σύντομα αγκάλιασε την πρωτοβουλία, προσφέροντας φορολογικές ελαφρύνσεις στους κατασκευαστές για να την υιοθετήσουν. Στην Πόλη του Μεξικού, το αρχιτεκτονικό γραφείο TO Arquitectura σχεδίασε έναν χώρο εκμάθησης κιθάρας, με τη συνεργασία των μαθητών που είχαν συμμετάσχει σε πρόγραμμα δωρεάν μαθημάτων μουσικής. Η τοπική κοινότητα δώρισε ένα μικρό χωράφι, οι αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν με τους κατοίκους και το αποτέλεσμα ήταν ένα θολωτό κτίσμα φτιαγμένο αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: κόκκινα τούβλα, ξύλο, κομμάτια από μπετόν, ηφαιστειογενή πέτρα (η περιοχή βρίσκεται κοντά στο ηφαίστειο Σαλτοκάν), κόκκινους λίθους. Το βραβευμένο Enterprise Centre της Architype χαρακτηρίστηκε το «πιο πράσινο κτίριο στη Βρετανία» – στην πρόσοψη βλέπουμε αποσπώμενες επιφάνειες από ψάθα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Στην Κοπεγχάγη, ο Άντερς Λεντάγκερ έφτιαξε το συγκρότημα 92 κατοικιών Resource Rows (υποψήφιο για το βραβείο Mies van der Rohe 2022) χρησιμοποιώντας ενιαία κομμάτια τοίχων από τούβλα τα οποία ήταν ενωμένα με κονίαμα και ήταν αδύνατο να χωριστούν, ώστε να χρησιμοποιηθούν ξανά. Προκειμένου να μην καταλήξουν στα σκουπίδια, η ομάδα του Λεντάγκερ έκοψε τους τουβλότοιχους από τα ιστορικά ζυθοποιεία της Carlsberg στην Κοπεγχάγη, από παλιά σχολεία και βιομηχανικά κτίρια σε όλη τη Δανία, σε ενιαία κομμάτια 1 επί 1 μέτρο, δημιουργώντας έτσι νέους τοίχους. Ακόμη, χρησιμοποίησε ξυλεία που προοριζόταν για πέταμα, ανακυκλωμένο τσιμέντο από μια γέφυρα και παλιά παράθυρα, εξοικονομώντας 463 τόνους απορριμμάτων και 29% σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Όπως είδαμε και πιο πάνω, η κυκλική οικονομία έχει τις ρίζες της στην ανάγκη. Μία από τους αρχιτέκτονες του βραβευμένου κτιρίου K 118 στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, Μπάρμπαρα Μπιουζέρ, έχοντας εργαστεί στην Τανζανία και το Σουδάν, παρατήρησε πόσο πολύτιμα ήταν τα υλικά αντικείμενα που στην Δύση κατέληγαν στις χωματερές, όπως ήταν για παράδειγμα τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Σχεδιάζοντας με την υπόλοιπη ομάδα το K 118, μια πρώην αποθήκη που θα έχει εφεξής μεικτή χρήση (κατοικίες, εργαστήρια, χώροι συνεργατικής τηλεργασίας), κατάφεραν να προσθέσουν τρεις επιπλέον ορόφους με πάνω από το ήμισυ των δομικών υλικών να προέρχεται από ανακυκλωμένα κτίρια. Τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, της εταιρείας Kenoteq. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Ολόκληρη η βασική κατασκευή από χάλυβα προήλθε από ένα κέντρο διανομής σούπερ μάρκετ σε γειτονική πόλη. Τα παράθυρα, οι προσόψεις, τα θερμαντικά σώματα και τα ξύλινα δάπεδα τα πήραν από κατεδαφισμένα κτίρια της περιοχής. Στην προηγούμενη ζωή της, η σκάλα του κτιρίου –η οποία είναι πάνω από 30 ετών– βρισκόταν σε ένα κτίριο γραφείων στη Ζυρίχη, όπως και τα 80 παράθυρα και οι πλάκες γρανίτη που επαναχρησιμοποιήθηκαν για τα δάπεδα του μπαλκονιού. Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζουν ότι εξοικονόμησαν 500 τόνους καινούργιων υλικών. Στη Βομβάη της Ινδίας, το αρχιτεκτονικό γραφείο S+PS δημιούργησε μια πολυτελή κατοικία όπου η ανακύκλωση των υλικών μπλέκεται με την ανακύκλωση εννοιών όπως η ιστορία και η μνήμη. Η πρόσοψη είναι φτιαγμένη από παράθυρα και πόρτες κατεδαφισμένων σπιτιών, ενώ χρησιμοποιήθηκαν υλικά όπως παλιά υφασμάτινα κομμάτια, δάπεδα από παλιά δοκάρια και τελάρα, έπιπλα από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, ενώ πρωτοβουλίες ξεπηδούν και στη βιομηχανία των κατασκευαστικών υλικών. Η Έλι Μπίρκχεντ από την Κορνουάλη σχεδιάζει τούβλα από προϊόντα τα οποία επιχειρήσεις της περιοχής της προόριζαν για πέταμα: τρίχες από ένα κομμωτήριο, μαλλί και κοπριά αλόγων από μια φάρμα (λειτουργεί συγκολλητικά για τον πηλό), απόβλητα σιταριού από μια ζυθοποιία, ανακυκλωμένα μπουκάλια ενός μπαρ. Αντίστοιχα, στη Σκωτία η εταιρεία Kenoteq παράγει τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, ενώ η δανέζικη εταιρεία d line έχει λανσάρει ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας στο οποίο τα προϊόντα της (βρύσες, πόμολα κ.ά.) επισκευάζονται και μεταπωλούνται στο 60% της τιμής, εξοικονομώντας έως και 91% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με σκοπό να επεκταθεί η περίοδος χρήσης τους έως και τα 100 χρόνια. Από τον Πικιώνη στις μπουλντόζες Πίσω στην Ελλάδα, ο Σπύρος Γιωτάκης μού θυμίζει ότι έχουμε και εδώ εμβληματικά έργα κυκλικής οικονομίας, απλώς τότε δεν τα έλεγαν έτσι. Ένα ιδιαίτερο παράδειγμα είναι η αναστήλωση του Λουμπαρδιάρη από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, ο οποίος χρησιμοποίησε μάρμαρα, πήλινα στοιχεία, υλικά από γκρεμισμένα νεοκλασικά, ακόμη και από την κατεδάφιση της Βαρβακείου Σχολής. Σήμερα, 70 χρόνια μετά, η εικόνα είναι μάλλον διαφορετική. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ του «Κ», σχολιάζοντας το κτιριακό απόθεμα της Αθήνας ο πρόεδρος των Ελλήνων αρχιτεκτόνων, Δημήτρης Ξυνομηλάκης, υπογράμμιζε τον μεγάλο αριθμό ιστορικών κτιρίων που έχουν κατεδαφιστεί. «Η βέλτιστη λύση σε ένα δομημένο περιβάλλον δεν είναι οι κατεδαφίσεις», έλεγε. Resource Rows, Κοπεγχάγη. Χρησιμοποιήθηκαν ενιαία κομμάτια από τουβλότοιχους που ήταν αδύνατο να διαχωριστούν λόγω της συγκολλητικής ουσίας ανάμεσα στα τούβλα. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshøj) Ο αρχιτέκτονας Γιάννης Δουρίδας συμφωνεί: «Η μεγαλύτερη συνεισφορά που μπορεί να έχει ένας αρχιτέκτονας στην κυκλική οικονομία είναι στην πραγματικότητα να μπορεί να ανακυκλώνει τα κτίρια. Για παράδειγμα, ένα κτίριο γραφείων που φτιάχτηκε τη δεκαετία του ’80 και έχει παλαιότερες εγκαταστάσεις ενέργειας, αλλά μπορείς να το βελτιώσεις, δεν υπάρχει λόγος να το γκρεμίσεις. Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους. Φυσικά, η γη είναι πολύ ακριβή για να το αποφύγεις εύκολα. Είχε βγάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος μια οδηγία που πριμοδοτεί όσους έχουν ένα οικόπεδο και για παράδειγμα θέλουν να κατεδαφίσουν ένα κτίριο που υπάρχει μέσα, ενεργοβόρο, και να φτιάξουν ένα καινούργιο, πιο βιώσιμο. Τους δίνει μπόνους τετραγωνικά. Αυτό έχει δύο αναγνώσεις. Η μία λέει ότι αυτό το χρέπι που είναι εκεί τρώει ενέργεια. Η άλλη ανάγνωση λέει: αν γκρεμίσουμε τα πάντα επειδή τα βαφτίζουμε ενεργοβόρα, τι γίνεται μετά;». «Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους». Γιάννης Δουρίδας, αρχιτέκτονας Πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι τον τελευταίο καιρό επικρατεί «πυρετός» κατεδαφίσεων ακόμη και μονώροφων, διώροφων και τριώροφων κτιρίων του Μεσοπολέμου, αφού οι ιδιοκτήτες τους σπεύδουν να τα κατεδαφίσουν πριν χαρακτηριστούν διατηρητέα (το σχετικό πρόγραμμα κινήτρων για τη διατήρηση των κτιρίων αυτών δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή). Όπως εξήγησε πρόσφατα ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος στην «Κ», το όριο των 100 ετών που καθιστά πιο δύσκολο το να κατεδαφιστεί ένα οικοδόμημα παλαιότερο της εκατονταετίας, οδηγεί σε αγώνα δρόμου τους ιδιοκτήτες τους ώστε να προλάβουν να τα γκρεμίσουν και στη θέση τους να υψωθούν πολυώροφες πολυκατοικίες. To 1 Triton Square εξοικονόμησε κατά την ανακαίνισή του ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών. (Φωτογραφία: Simon Kennedy) Επομένως, όταν κάποιος θέλει να κοιτάξει προς το μέλλον, το βλέμμα του μάλλον θα τον οδηγήσει εκτός Ελλάδος. Στην Ευρώπη, σε αρκετές χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει την πρόταση του Τόμας Ράου για την καταγραφή και την επανάχρηση υλικών (η πλατφόρμα του λειτουργεί σε Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο κ.α.). Σχηματικά, ίσως βρεθούμε κάποτε σε ένα μέλλον που θα μοιάζει με αυτό που περιέγραψε ο Νικ Τζάκσον: «Η επανάχρηση υλικών και συστημάτων θα αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούν οι αρχιτέκτονες. Θα γίνουμε, σταδιακά, ένα είδος δημιουργών κολάζ, δηλαδή θα συναρμολογούμε υλικά. Θα είναι μια ενδιαφέρουσα εξίσωση». View full είδηση
  2. Στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, ένα από τα πιο επιδραστικά γεγονότα παγκοσμίως στον τομέα, το περίπτερο της γερμανικής αντιπροσωπείας έχει μια ιδιαιτερότητα: θυμίζει λιγότερο περίπτερο σε έκθεση αρχιτεκτονικής και περισσότερο μάντρα οικοδομών. Κι αυτό γιατί στη θέση των εκθεμάτων στέκουν περήφανα ντάνες από πλακάκια, χαρτόνια, σωλήνες από PVC και ξύλινες τάβλες. Διαδικασία κατά την οποία αποσπάται ένα μέρος του τοίχου στο έργο Resource Rows στην Κοπεγχάγη. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshø) Αυτόν τον τρόπο βρήκαν οι επιμελητές για να στείλουν ένα μήνυμα στη βιομηχανία των κατασκευών, μια βιομηχανία που λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό με το τρίπτυχο αγοράζω-κατασκευάζω-πετάω. Και αυτά που πετάει μας κοστίζουν ακριβά. Σύμφωνα με στοιχεία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των κτιρίων ευθύνονται για περίπου 9% των συνολικών εκπομπών CΟ2 (διοξειδίου του άνθρακα) που σχετίζονται με την ενέργεια, ενώ, σύμφωνα με δημοσίευση του ΜΙΤ (Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης), ο χάλυβας και το σκυρόδεμα προκαλούν το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς η δημιουργία τους απαιτεί θέρμανση των πρώτων υλών σε υψηλές θερμοκρασίες και η ενέργεια για να γίνει αυτό προέρχεται συνήθως από ορυκτά καύσιμα. Η παραγωγή του τσιμέντου για το σκυρόδεμα ευθύνεται για το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CΟ2, ενώ για κάθε τόνο μετάλλου που παράγεται από χάλυβα, ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα 2,3 τόνοι διοξείδιο του άνθρακα. Αντί για τη χωματερή Με λίγα λόγια, όσο χτίζουμε, κάνουμε κακό στο περιβάλλον. Και χτίζουμε πολύ. Μόνο ανάμεσα στο 2015 και το 2021, προστέθηκαν στη Γη χτισμένα τετραγωνικά που αντιστοιχούν στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ολλανδίας. Προσπαθώντας να μειώσουν τη βλάβη, αρχιτέκτονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο αναζητούν λύσεις, και μία από αυτές είναι να σχεδιάζουν και να δημιουργούν με γνώμονα τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, εφαρμοσμένες στην κατασκευή κτιρίων. Αντί να καταλήξουν στη χωματερή, υλικά όπως αυτά που διάλεξαν οι Γερμανοί για το περίπτερό τους στην Μπιενάλε χρησιμοποιούνται ξανά σε προσόψεις, τοίχους, πατώματα. Η κυκλική χρήση υλικών δεν είναι κάτι καινούργιο στον σχεδιασμό και στην κατασκευή κτιρίων και υποδομών. «Οι άνθρωποι πάντα κοιτούσαν να χρησιμοποιήσουν ό,τι έτοιμο έβρισκαν», λέει ο αρχιτέκτονας Σπύρος Γιωτάκης. «Υπήρχε μια έννοια οικονομίας χρόνου και κόπου. Για παράδειγμα, έπαιρναν κομμάτια από ναούς, όπως αρχαίες κολόνες, και τις χρησιμοποιούσαν σε βυζαντινά κτίσματα». Σήμερα, όμως, είναι συνήθως πιο οικονομικό για τους κατασκευαστές να χρησιμοποιήσουν καινούργια υλικά, τα οποία συχνά είναι ευτελέστερα, με περιορισμένο προσδόκιμο ζωής και βλαβερά για τον πλανήτη. Η χαλύβδινη πρόσοψη της επέκτασης στο Βίντερτουρ της Ελβετίας προήλθε από το κέντρο διανομής ενός σούπερ μάρκετ. Οι αρχιτέκτονες διατήρησαν το διαγώνιο σχήμα. (Φωτογραφία: Martin Zeller) «Είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους να σκεφτούν ότι κάτι θέλει αντικατάσταση, παρά να αλλάξουν το ήδη υπάρχον, και αυτό γιατί είναι σαφώς δυσκολότερο να επεξεργαστείς κάτι παλαιότερο», λέει ο Νικ Τζάκσον, επικεφαλής του πρότζεκτ 1 Triton Square στο Λονδίνο. Κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του ευμεγέθους κτιρίου, που θα στεγάζει γραφεία για 3.500 ανθρώπους, η ομάδα του κατάφερε να εξοικονομήσει ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών (40.000 τόνους άνθρακα), παρά το γεγονός ότι πρόσθεσε τρεις ορόφους στο κτίσμα. Σχεδόν το μισό του όγκου που εξοικονομήθηκε οφείλεται σε τεχνικές που περιλάμβαναν την επανάχρηση υλικών: 33.400 τόνοι σκυροδέματος, 1.843 τόνοι χάλυβα, 3.300 τετραγωνικά μέτρα ασβεστόλιθου αλλά και τα παράθυρα όλης της πρόσοψης. «Από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνουμε στους πελάτες που έρχονται είναι: “Έχετε εξετάσει τι μπορείτε να επαναχρησιμοποιήσετε; Μπορείτε να βρείτε ένα ήδη υπάρχον κτίριο και να το διαμορφώσετε με τρόπο που να ταιριάζει στις ανάγκες σας;”» λέει στο «Κ» ο Τζάκσον. Η Arup, η πολυεθνική εταιρεία που ανέλαβε τη μελέτη και την κατασκευή, υπεύθυνη μεταξύ άλλων για έργα όπως η διάσημη Όπερα του Σίδνεϊ, έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια μια στενή συνεργασία με το Ellen MacArthur Foundation, μια ΜΚΟ με αντικείμενο την κυκλική οικονομία, στο φαγητό, στη μόδα αλλά και στο δομημένο περιβάλλον. «Δεν πρέπει αυτομάτως να υποθέτουμε ότι θα γκρεμίσουμε ένα κτίριο και θα φτιάξουμε κάτι καινούργιο και γυαλιστερό απ’ την αρχή. Είναι μια άλλη νοοτροπία για τους αρχιτέκτονες, να ξεκινούν με σημείο εκκίνησης την επαναχρησιμοποίηση, όχι την αντικατάσταση», σχολιάζει ο Τζάκσον. Άνθρακας στα θεμέλια Ο μισός άνθρακας που θα εκπέμψει μια κατοικία στον κύκλο της ζωής της έχει ήδη παραχθεί πριν καν το κτίριο εγκαινιαστεί, παρ’ όλα αυτά συνήθως η προσοχή μας δίνεται στο ρεύμα, το πετρέλαιο και στο υγραέριο που θα χρειαστεί ένα κτίριο για να θερμανθεί. Εν μέρει, επειδή αυτό αγγίζει την τσέπη μας, και ό,τι αγγίζει την τσέπη μας γίνεται οδηγός των εξελίξεων. «Μόλις τα τελευταία πέντε-δέκα χρόνια μπήκε στην κουβέντα η ενέργεια που καταναλώνουν τα κτίρια για να κατασκευαστούν, αυτό που ονομάζουμε ενσωματωμένο άνθρακα. Αυτό το κομμάτι δεν είναι εμφανές, δεν αφορά άμεσα τον χρήστη, δεν το βλέπει», λέει η Μαριάμ Καψάλη, αρχιτέκτονας και καθηγήτρια στο πρόγραμμα Βιώσιμου Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού στην Architectural Association School of Architecture. «Δεν υπάρχουν καν κριτήρια ούτε στην Αγγλία ούτε γενικά στην Ευρώπη για τον υπολογισμό του πόσο είναι πολύ και πόσο λίγο. Όλη η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από την ενέργεια. Φυσικά είναι σημαντικό κομμάτι αυτό, που επηρεάζεται και από τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά δεν είναι το μόνο». Όπως επισημαίνει η κ. Καψάλη, ακόμα κι αν αυτό δεν επικρατεί μαζικά, σήμερα έχουμε τα εργαλεία να φτιάξουμε κτίρια που καταναλώνουν κατά τη χρήση τους πολύ λίγη ενέργεια, σε οποιοδήποτε σχεδόν κλίμα, με καλή μόνωση, ανανεώσιμες πηγές, αεροστεγή υλικά και διάφορες εξελιγμένες τεχνολογίες. Όμως, ακόμα η εξίσωση του ενσωματωμένου άνθρακα όχι απλώς δεν έχει λυθεί, αλλά δεν βρισκόμαστε καν κοντά. «Ομολογώ ότι είναι μια δύσκολη πίστα, ωστόσο, αν δεν λυθεί, δεν πρόκειται να φτάσουμε στους στόχους που θέτουν η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που λειτουργούν πλέον χωριστά, αλλά παράλληλα», λέει η κ. Καψάλη, αναφερόμενη στους στόχους για μηδενικές εκπομπές των κτιρίων μέχρι το 2050. Πόλη του Μεξικού: Οι ντόπιοι δώρισαν λίγη γη και έτσι δημιουργήθηκε μια αίθουσα μουσικής, φτιαγμένη αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: τούβλα, ξύλο, μπετόν και πέτρα από το κοντινό ηφαίστειο Σαλτοκάν. (Φωτογραφία: JAIME NAVARRO) Εδώ έρχεται η ιδέα της κυκλικής οικονομίας και στην αρχιτεκτονική. Πρόσφατα, το αρχιτεκτονικό γραφείο όπου εργάζεται η ίδια, το Architype, ανέλαβε την ανακαίνιση ενός πρώην τηλεφωνικού κέντρου της δεκαετίας του 1930 το οποίο στεγάζει τα γραφεία του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ηγεσίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Σε ένα πρότζεκτ που θεωρούν ότι λειτουργεί ως εξαιρετικό παράδειγμα ανακαίνισης με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, λειτουργώντας με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, χρησιμοποίησαν φωτιστικές εγκαταστάσεις από άλλο κτίριο του ίδιου πανεπιστημίου (έλεγξαν και επανέκδωσαν πιστοποιητικά εγγύησης σε περισσότερα από 350 φώτα LED). Αντί να κατεδαφιστεί και να ξαναχτιστεί, η πέτρινη επιφάνεια της πρόσοψης επιδιορθώθηκε σύμφωνα με τη γιαπωνέζικη μέθοδο Kintsugi, που αντιμετωπίζει τη φθορά και την επισκευή ως μέρος της ιστορίας ενός αντικειμένου που αξίζει να φαίνεται και όχι να καλύπτεται. Στον χώρο της εισόδου τοποθέτησαν ένα γραφείο που προηγουμένως βρισκόταν στις εγκαταστάσεις του Netflix στο Λονδίνο. Διατήρησαν ακόμη και τους ανελκυστήρες, οι οποίοι επισκευάστηκαν και παραδόθηκαν εκ νέου. Όσα έπιπλα δεν χρησιμοποιήθηκαν, χαρίστηκαν σε κοινότητες της περιοχής, γλιτώνοντας με αυτόν τον τρόπο 21.600 κιλά καρέκλες, τραπέζια και ντουλάπια απ’ το να καταλήξουν στη χωματερή. Όψη του περιπτέρου της Γερμανίας στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, με σαφές συμβολικό μήνυμα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Αυτά συμβαίνουν στη Βρετανία, μια χώρα που υπήρξε πρωτοπόρα στην ανάπτυξη νέων βιομηχανικών προϊόντων μετά τη Μεγάλη Έκθεση του 1851 και όπου τα τελευταία χρόνια μεγάλες εταιρείες όπως η Arup, αλλά και ακαδημαϊκοί, προωθούν την ιδέα της επανάχρησης υλικών. Τρία χρόνια πριν, μια ομάδα αρχιτεκτόνων –μεταξύ των οποίων 14 νικητές του βραβείου Στέρλινγκ της RΙΒΑ, της Βασιλικής Ένωσης Αρχιτεκτόνων της Μεγάλης Βρετανίας– ξεκίνησαν μια καμπάνια ευαισθητοποίησης κατά της κατεδάφισης κτιρίων, για το καλό του πλανήτη. «Πρέπει να σταματήσουμε να κατεδαφίζουμε απερίσκεπτα», λένε. «Διαβατήρια» υλικών Στην Ολλανδία, ο Τόμας Ράου, αρχιτέκτονας, έχει αναπτύξει ένα σύστημα καταγραφής υλικών σε υπάρχοντα κτίρια, καθώς και της προοπτικής που μπορεί να έχουν για να χρησιμοποιηθούν ξανά στο μέλλον. Χρησιμοποιώντας ένα ψηφιακό «διαβατήριο υλικών», καταγράφει τα ειδικά τους χαρακτηριστικά, ώστε να διευκολυνθεί στο μέλλον η ανάκτηση, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίησή τους. Η κυβέρνηση της χώρας του σύντομα αγκάλιασε την πρωτοβουλία, προσφέροντας φορολογικές ελαφρύνσεις στους κατασκευαστές για να την υιοθετήσουν. Στην Πόλη του Μεξικού, το αρχιτεκτονικό γραφείο TO Arquitectura σχεδίασε έναν χώρο εκμάθησης κιθάρας, με τη συνεργασία των μαθητών που είχαν συμμετάσχει σε πρόγραμμα δωρεάν μαθημάτων μουσικής. Η τοπική κοινότητα δώρισε ένα μικρό χωράφι, οι αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν με τους κατοίκους και το αποτέλεσμα ήταν ένα θολωτό κτίσμα φτιαγμένο αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: κόκκινα τούβλα, ξύλο, κομμάτια από μπετόν, ηφαιστειογενή πέτρα (η περιοχή βρίσκεται κοντά στο ηφαίστειο Σαλτοκάν), κόκκινους λίθους. Το βραβευμένο Enterprise Centre της Architype χαρακτηρίστηκε το «πιο πράσινο κτίριο στη Βρετανία» – στην πρόσοψη βλέπουμε αποσπώμενες επιφάνειες από ψάθα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Στην Κοπεγχάγη, ο Άντερς Λεντάγκερ έφτιαξε το συγκρότημα 92 κατοικιών Resource Rows (υποψήφιο για το βραβείο Mies van der Rohe 2022) χρησιμοποιώντας ενιαία κομμάτια τοίχων από τούβλα τα οποία ήταν ενωμένα με κονίαμα και ήταν αδύνατο να χωριστούν, ώστε να χρησιμοποιηθούν ξανά. Προκειμένου να μην καταλήξουν στα σκουπίδια, η ομάδα του Λεντάγκερ έκοψε τους τουβλότοιχους από τα ιστορικά ζυθοποιεία της Carlsberg στην Κοπεγχάγη, από παλιά σχολεία και βιομηχανικά κτίρια σε όλη τη Δανία, σε ενιαία κομμάτια 1 επί 1 μέτρο, δημιουργώντας έτσι νέους τοίχους. Ακόμη, χρησιμοποίησε ξυλεία που προοριζόταν για πέταμα, ανακυκλωμένο τσιμέντο από μια γέφυρα και παλιά παράθυρα, εξοικονομώντας 463 τόνους απορριμμάτων και 29% σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Όπως είδαμε και πιο πάνω, η κυκλική οικονομία έχει τις ρίζες της στην ανάγκη. Μία από τους αρχιτέκτονες του βραβευμένου κτιρίου K 118 στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, Μπάρμπαρα Μπιουζέρ, έχοντας εργαστεί στην Τανζανία και το Σουδάν, παρατήρησε πόσο πολύτιμα ήταν τα υλικά αντικείμενα που στην Δύση κατέληγαν στις χωματερές, όπως ήταν για παράδειγμα τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Σχεδιάζοντας με την υπόλοιπη ομάδα το K 118, μια πρώην αποθήκη που θα έχει εφεξής μεικτή χρήση (κατοικίες, εργαστήρια, χώροι συνεργατικής τηλεργασίας), κατάφεραν να προσθέσουν τρεις επιπλέον ορόφους με πάνω από το ήμισυ των δομικών υλικών να προέρχεται από ανακυκλωμένα κτίρια. Τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, της εταιρείας Kenoteq. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Ολόκληρη η βασική κατασκευή από χάλυβα προήλθε από ένα κέντρο διανομής σούπερ μάρκετ σε γειτονική πόλη. Τα παράθυρα, οι προσόψεις, τα θερμαντικά σώματα και τα ξύλινα δάπεδα τα πήραν από κατεδαφισμένα κτίρια της περιοχής. Στην προηγούμενη ζωή της, η σκάλα του κτιρίου –η οποία είναι πάνω από 30 ετών– βρισκόταν σε ένα κτίριο γραφείων στη Ζυρίχη, όπως και τα 80 παράθυρα και οι πλάκες γρανίτη που επαναχρησιμοποιήθηκαν για τα δάπεδα του μπαλκονιού. Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζουν ότι εξοικονόμησαν 500 τόνους καινούργιων υλικών. Στη Βομβάη της Ινδίας, το αρχιτεκτονικό γραφείο S+PS δημιούργησε μια πολυτελή κατοικία όπου η ανακύκλωση των υλικών μπλέκεται με την ανακύκλωση εννοιών όπως η ιστορία και η μνήμη. Η πρόσοψη είναι φτιαγμένη από παράθυρα και πόρτες κατεδαφισμένων σπιτιών, ενώ χρησιμοποιήθηκαν υλικά όπως παλιά υφασμάτινα κομμάτια, δάπεδα από παλιά δοκάρια και τελάρα, έπιπλα από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, ενώ πρωτοβουλίες ξεπηδούν και στη βιομηχανία των κατασκευαστικών υλικών. Η Έλι Μπίρκχεντ από την Κορνουάλη σχεδιάζει τούβλα από προϊόντα τα οποία επιχειρήσεις της περιοχής της προόριζαν για πέταμα: τρίχες από ένα κομμωτήριο, μαλλί και κοπριά αλόγων από μια φάρμα (λειτουργεί συγκολλητικά για τον πηλό), απόβλητα σιταριού από μια ζυθοποιία, ανακυκλωμένα μπουκάλια ενός μπαρ. Αντίστοιχα, στη Σκωτία η εταιρεία Kenoteq παράγει τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, ενώ η δανέζικη εταιρεία d line έχει λανσάρει ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας στο οποίο τα προϊόντα της (βρύσες, πόμολα κ.ά.) επισκευάζονται και μεταπωλούνται στο 60% της τιμής, εξοικονομώντας έως και 91% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με σκοπό να επεκταθεί η περίοδος χρήσης τους έως και τα 100 χρόνια. Από τον Πικιώνη στις μπουλντόζες Πίσω στην Ελλάδα, ο Σπύρος Γιωτάκης μού θυμίζει ότι έχουμε και εδώ εμβληματικά έργα κυκλικής οικονομίας, απλώς τότε δεν τα έλεγαν έτσι. Ένα ιδιαίτερο παράδειγμα είναι η αναστήλωση του Λουμπαρδιάρη από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, ο οποίος χρησιμοποίησε μάρμαρα, πήλινα στοιχεία, υλικά από γκρεμισμένα νεοκλασικά, ακόμη και από την κατεδάφιση της Βαρβακείου Σχολής. Σήμερα, 70 χρόνια μετά, η εικόνα είναι μάλλον διαφορετική. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ του «Κ», σχολιάζοντας το κτιριακό απόθεμα της Αθήνας ο πρόεδρος των Ελλήνων αρχιτεκτόνων, Δημήτρης Ξυνομηλάκης, υπογράμμιζε τον μεγάλο αριθμό ιστορικών κτιρίων που έχουν κατεδαφιστεί. «Η βέλτιστη λύση σε ένα δομημένο περιβάλλον δεν είναι οι κατεδαφίσεις», έλεγε. Resource Rows, Κοπεγχάγη. Χρησιμοποιήθηκαν ενιαία κομμάτια από τουβλότοιχους που ήταν αδύνατο να διαχωριστούν λόγω της συγκολλητικής ουσίας ανάμεσα στα τούβλα. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshøj) Ο αρχιτέκτονας Γιάννης Δουρίδας συμφωνεί: «Η μεγαλύτερη συνεισφορά που μπορεί να έχει ένας αρχιτέκτονας στην κυκλική οικονομία είναι στην πραγματικότητα να μπορεί να ανακυκλώνει τα κτίρια. Για παράδειγμα, ένα κτίριο γραφείων που φτιάχτηκε τη δεκαετία του ’80 και έχει παλαιότερες εγκαταστάσεις ενέργειας, αλλά μπορείς να το βελτιώσεις, δεν υπάρχει λόγος να το γκρεμίσεις. Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους. Φυσικά, η γη είναι πολύ ακριβή για να το αποφύγεις εύκολα. Είχε βγάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος μια οδηγία που πριμοδοτεί όσους έχουν ένα οικόπεδο και για παράδειγμα θέλουν να κατεδαφίσουν ένα κτίριο που υπάρχει μέσα, ενεργοβόρο, και να φτιάξουν ένα καινούργιο, πιο βιώσιμο. Τους δίνει μπόνους τετραγωνικά. Αυτό έχει δύο αναγνώσεις. Η μία λέει ότι αυτό το χρέπι που είναι εκεί τρώει ενέργεια. Η άλλη ανάγνωση λέει: αν γκρεμίσουμε τα πάντα επειδή τα βαφτίζουμε ενεργοβόρα, τι γίνεται μετά;». «Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους». Γιάννης Δουρίδας, αρχιτέκτονας Πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι τον τελευταίο καιρό επικρατεί «πυρετός» κατεδαφίσεων ακόμη και μονώροφων, διώροφων και τριώροφων κτιρίων του Μεσοπολέμου, αφού οι ιδιοκτήτες τους σπεύδουν να τα κατεδαφίσουν πριν χαρακτηριστούν διατηρητέα (το σχετικό πρόγραμμα κινήτρων για τη διατήρηση των κτιρίων αυτών δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή). Όπως εξήγησε πρόσφατα ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος στην «Κ», το όριο των 100 ετών που καθιστά πιο δύσκολο το να κατεδαφιστεί ένα οικοδόμημα παλαιότερο της εκατονταετίας, οδηγεί σε αγώνα δρόμου τους ιδιοκτήτες τους ώστε να προλάβουν να τα γκρεμίσουν και στη θέση τους να υψωθούν πολυώροφες πολυκατοικίες. To 1 Triton Square εξοικονόμησε κατά την ανακαίνισή του ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών. (Φωτογραφία: Simon Kennedy) Επομένως, όταν κάποιος θέλει να κοιτάξει προς το μέλλον, το βλέμμα του μάλλον θα τον οδηγήσει εκτός Ελλάδος. Στην Ευρώπη, σε αρκετές χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει την πρόταση του Τόμας Ράου για την καταγραφή και την επανάχρηση υλικών (η πλατφόρμα του λειτουργεί σε Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο κ.α.). Σχηματικά, ίσως βρεθούμε κάποτε σε ένα μέλλον που θα μοιάζει με αυτό που περιέγραψε ο Νικ Τζάκσον: «Η επανάχρηση υλικών και συστημάτων θα αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούν οι αρχιτέκτονες. Θα γίνουμε, σταδιακά, ένα είδος δημιουργών κολάζ, δηλαδή θα συναρμολογούμε υλικά. Θα είναι μια ενδιαφέρουσα εξίσωση».
  3. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) υπέγραψε συμφωνία συμμετοχής ύψους 50 εκατ. ευρώ στο Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών της Infinity Recycling, ένα ευρωπαϊκό ταμείο αντικτύπου που επενδύει σε εταιρείες οι οποίες αναπτύσσουν νέες διαδικασίες για την προηγμένη ανακύκλωση πλαστικών. Το ταμείο στηρίζει εταιρείες με κλιμακώσιμες τεχνολογίες που χρειάζονται χρηματοδότηση για τη βιομηχανική και εμπορική επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών έχει μέγεθος-στόχο 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ένα τρίτο καλύπτεται από τη συμμετοχή του ΕΤΕ. Η επένδυση υποστηρίζεται από το πρόγραμμα InvestEU. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών υποστηρίζει προηγμένες τεχνολογίες ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένων χημικών διεργασιών που καθιστούν δυνατή την πλήρη ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, την παραγωγή νέων πλαστικών με ιδιότητες ισοδύναμες με αυτές των παρθένων πλαστικών και την επανεισαγωγή τους στην υπάρχουσα αξιακή αλυσίδα. Ως εκ τούτου, το Ταμείο μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πλήρως κυκλικής βιομηχανίας πλαστικών. Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Η ανακύκλωση αποτελεί ήδη αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς των περισσότερων Ευρωπαίων. Η δημιουργία μιας πραγματικής κυκλικής οικονομίας απαιτεί επίσης βιομηχανικές λύσεις που οδηγούν στην πλήρη, αποτελεσματική και πολλαπλή ανακύκλωση των πλαστικών. Η σημερινή χρηματοδότηση μέσω του InvestEU θα βοηθήσει καινοτόμες ευρωπαϊκές εταιρείες να προωθήσουν την κυκλική βιομηχανία πλαστικών, προάγοντας έτσι την πράσινη μετάβαση της ΕΕ.» Το πρόγραμμα InvestEU παρέχει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση μέσω της μόχλευσης ιδιωτικών και δημόσιων πόρων για τη στήριξη των προτεραιοτήτων πολιτικής της ΕΕ. Στο πλαίσιο του προγράμματος, το ταμείο InvestEU υλοποιείται μέσω χρηματοδοτικών εταίρων που θα επενδύσουν σε έργα με την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, κινητοποιώντας έτσι τουλάχιστον 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις. Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_4309. View full είδηση
  4. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) υπέγραψε συμφωνία συμμετοχής ύψους 50 εκατ. ευρώ στο Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών της Infinity Recycling, ένα ευρωπαϊκό ταμείο αντικτύπου που επενδύει σε εταιρείες οι οποίες αναπτύσσουν νέες διαδικασίες για την προηγμένη ανακύκλωση πλαστικών. Το ταμείο στηρίζει εταιρείες με κλιμακώσιμες τεχνολογίες που χρειάζονται χρηματοδότηση για τη βιομηχανική και εμπορική επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών έχει μέγεθος-στόχο 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ένα τρίτο καλύπτεται από τη συμμετοχή του ΕΤΕ. Η επένδυση υποστηρίζεται από το πρόγραμμα InvestEU. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών υποστηρίζει προηγμένες τεχνολογίες ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένων χημικών διεργασιών που καθιστούν δυνατή την πλήρη ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, την παραγωγή νέων πλαστικών με ιδιότητες ισοδύναμες με αυτές των παρθένων πλαστικών και την επανεισαγωγή τους στην υπάρχουσα αξιακή αλυσίδα. Ως εκ τούτου, το Ταμείο μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πλήρως κυκλικής βιομηχανίας πλαστικών. Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Η ανακύκλωση αποτελεί ήδη αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς των περισσότερων Ευρωπαίων. Η δημιουργία μιας πραγματικής κυκλικής οικονομίας απαιτεί επίσης βιομηχανικές λύσεις που οδηγούν στην πλήρη, αποτελεσματική και πολλαπλή ανακύκλωση των πλαστικών. Η σημερινή χρηματοδότηση μέσω του InvestEU θα βοηθήσει καινοτόμες ευρωπαϊκές εταιρείες να προωθήσουν την κυκλική βιομηχανία πλαστικών, προάγοντας έτσι την πράσινη μετάβαση της ΕΕ.» Το πρόγραμμα InvestEU παρέχει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση μέσω της μόχλευσης ιδιωτικών και δημόσιων πόρων για τη στήριξη των προτεραιοτήτων πολιτικής της ΕΕ. Στο πλαίσιο του προγράμματος, το ταμείο InvestEU υλοποιείται μέσω χρηματοδοτικών εταίρων που θα επενδύσουν σε έργα με την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, κινητοποιώντας έτσι τουλάχιστον 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις. Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_4309.
  5. Όσο κι αν υπάρχει η γενικότερη θέληση για καθαρές ακτές, οι παραλίες είναι πάντα ένας χώρος όπου συγκεντρώνεται μεγάλο πλήθος ανθρώπων, ειδικά τα σαββατοκύριακα, και μαζί τους μοιραία συγκεντρώνονται και απορρίμματα. Γι’ αυτό και οι καθαρές ακτές αποτελούν κάθε καλοκαίρι ένα μεγάλο στοίχημα για τους δήμους, οι οποίοι κινητοποιούν προσωπικό και ενέργεια προκειμένου να το πετύχουν. Ο δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και κινητοποιεί τώρα και τις "έξυπνες" εφαρμογές, ειδικά για τις δύο οργανωμένες πλαζ που διαθέτει, αυτές της Βουλιαγμένης και της Βάρκιζας. Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης και σε συνεργασία με τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία καινοτόμων εφαρμογών Whywasteme, υποστηρίζει την πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα για κινητά τηλέφωνα, η οποία κατά κάποιο τρόπο προσωποποιεί τις προσπάθειες προστασίας του παράκτιου περιβάλλοντος, δίνοντας κίνητρα για τη χωριστή συλλογή πλαστικών και αλουμινένιων συσκευασιών στις ακτές του δήμου. Ουσιαστικά πρόκειται για μια εφαρμογή, που ο καθένας μπορεί να κατεβάσει στο κινητό τηλέφωνό του και η οποία έχει τη δυνατότητα να καταγράφει τις συσκευασίες που ο χρήστης διοχετεύει στην ανακύκλωση. Ταυτόχρονα, υπολογίζει πόσο διοξείδιο του άνθρακα γλιτώνει η ατμόσφαιρα κι εδώ έρχεται η ανταποδοτικότητα, καθώς η εφαρμογή επιβραβεύει τον χρήστη με δώρα και δωρεές για την προστασία των θαλασσών. Έτσι, όσοι βρεθούν σε αυτές τις δύο πλαζ, θα μπορούν να κατεβάζουν δωρεάν την εφαρμογή, να δημιουργούν το δικό τους προφίλ, να σκανάρουν τις άδειες συσκευασίες και να συγκεντρώνουν πόντους για κάθε άδειο μπουκάλι ΡΕΤ ή για κάθε κουτί αλουμινίου που απορρίπτουν στους ειδικούς κάδους της Whywasteme. Κάθε πέντε πόντοι ισοδυναμούν με 1 ευρώ, το οποίο οι χρήστες μπορούν να δωρίσουν σε τρεις άλλες ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ενεργά στον καθαρισμό του βυθού και των ελληνικών ακτών. Από εκεί και πέρα, οι τρεις πρώτοι χρήστες σε επιδόσεις ανακύκλωσης, θα κερδίσουν και δώρα από ελληνικές εταιρείες βιώσιμου σχεδιασμού με υλικά από το θαλάσσιο περιβάλλον, πάνω στη λογική της επαναχρησιμοποίησης και της κυκλικής αξιοποίησης. Ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης εξηγεί: "Πρόκειται για μια πολύ ωραία πρωτοβουλία, την οποία θελήσαμε να υιοθετήσουμε. Οι ακτές μαζεύουν πάντα απορρίμματα και κυρίως πλαστικά μπουκάλια. Πολλά πλαστικά μπουκάλια. Αυτή η πρωτοβουλία λοιπόν, αποσκοπεί στο να μην πεταχτούν δεξιά και αριστερά όλα αυτά τα μπουκάλια, ώστε να προστατευτεί το περιβάλλον και παράλληλα να δώσει κίνητρο γι’ αυτό στον λουόμενο, ώστε ο καθένας να κάνει τη δική του ανακύκλωση μέσα στην ακτή. Να κατεβάσει την εφαρμογή, να σκανάρει τον μοναδικό κωδικό που έχει το κάθε μπουκάλι ή το κάθε κουτάκι και να τα ρίξει στα δοχεία υποδοχής, που έχουν τοποθετηθεί στις δύο πλαζ. Αυτομάτως, δημιουργεί ένα δικό του ‘’πορτοφόλι’’ μέσα στην εφαρμογή, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι πόντοι για την ανακύκλωση που κάνει, όχι μόνο εδώ στον δικό μας δήμο, αλλά οπουδήποτε στην Ελλάδα γίνεται χρήση αυτής της εφαρμογής. Μπορεί δηλαδή να το συνεχίσει αυτό και στην Κέρκυρα για παράδειγμα. Έτσι, αυξάνει τον δικό του λογαριασμό και μπορεί να κάνει δωρεές σε τρεις ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ειδικά στον καθαρισμό των ακτών και του βυθού. Μέχρι και "πρωτάθλημα" μπορεί να δημιουργηθεί, αφού οι χρήστες μπορούν να προσκαλέσουν άλλους λουόμενους και να δημιουργήσουν ομάδες, σ’ ένα πρωτότυπο παιχνίδι ανακύκλωσης. "Είναι μια καλομελετημένη εφαρμογή", προσθέτει στο τέλος. View full είδηση
  6. Όσο κι αν υπάρχει η γενικότερη θέληση για καθαρές ακτές, οι παραλίες είναι πάντα ένας χώρος όπου συγκεντρώνεται μεγάλο πλήθος ανθρώπων, ειδικά τα σαββατοκύριακα, και μαζί τους μοιραία συγκεντρώνονται και απορρίμματα. Γι’ αυτό και οι καθαρές ακτές αποτελούν κάθε καλοκαίρι ένα μεγάλο στοίχημα για τους δήμους, οι οποίοι κινητοποιούν προσωπικό και ενέργεια προκειμένου να το πετύχουν. Ο δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και κινητοποιεί τώρα και τις "έξυπνες" εφαρμογές, ειδικά για τις δύο οργανωμένες πλαζ που διαθέτει, αυτές της Βουλιαγμένης και της Βάρκιζας. Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης και σε συνεργασία με τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία καινοτόμων εφαρμογών Whywasteme, υποστηρίζει την πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα για κινητά τηλέφωνα, η οποία κατά κάποιο τρόπο προσωποποιεί τις προσπάθειες προστασίας του παράκτιου περιβάλλοντος, δίνοντας κίνητρα για τη χωριστή συλλογή πλαστικών και αλουμινένιων συσκευασιών στις ακτές του δήμου. Ουσιαστικά πρόκειται για μια εφαρμογή, που ο καθένας μπορεί να κατεβάσει στο κινητό τηλέφωνό του και η οποία έχει τη δυνατότητα να καταγράφει τις συσκευασίες που ο χρήστης διοχετεύει στην ανακύκλωση. Ταυτόχρονα, υπολογίζει πόσο διοξείδιο του άνθρακα γλιτώνει η ατμόσφαιρα κι εδώ έρχεται η ανταποδοτικότητα, καθώς η εφαρμογή επιβραβεύει τον χρήστη με δώρα και δωρεές για την προστασία των θαλασσών. Έτσι, όσοι βρεθούν σε αυτές τις δύο πλαζ, θα μπορούν να κατεβάζουν δωρεάν την εφαρμογή, να δημιουργούν το δικό τους προφίλ, να σκανάρουν τις άδειες συσκευασίες και να συγκεντρώνουν πόντους για κάθε άδειο μπουκάλι ΡΕΤ ή για κάθε κουτί αλουμινίου που απορρίπτουν στους ειδικούς κάδους της Whywasteme. Κάθε πέντε πόντοι ισοδυναμούν με 1 ευρώ, το οποίο οι χρήστες μπορούν να δωρίσουν σε τρεις άλλες ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ενεργά στον καθαρισμό του βυθού και των ελληνικών ακτών. Από εκεί και πέρα, οι τρεις πρώτοι χρήστες σε επιδόσεις ανακύκλωσης, θα κερδίσουν και δώρα από ελληνικές εταιρείες βιώσιμου σχεδιασμού με υλικά από το θαλάσσιο περιβάλλον, πάνω στη λογική της επαναχρησιμοποίησης και της κυκλικής αξιοποίησης. Ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης εξηγεί: "Πρόκειται για μια πολύ ωραία πρωτοβουλία, την οποία θελήσαμε να υιοθετήσουμε. Οι ακτές μαζεύουν πάντα απορρίμματα και κυρίως πλαστικά μπουκάλια. Πολλά πλαστικά μπουκάλια. Αυτή η πρωτοβουλία λοιπόν, αποσκοπεί στο να μην πεταχτούν δεξιά και αριστερά όλα αυτά τα μπουκάλια, ώστε να προστατευτεί το περιβάλλον και παράλληλα να δώσει κίνητρο γι’ αυτό στον λουόμενο, ώστε ο καθένας να κάνει τη δική του ανακύκλωση μέσα στην ακτή. Να κατεβάσει την εφαρμογή, να σκανάρει τον μοναδικό κωδικό που έχει το κάθε μπουκάλι ή το κάθε κουτάκι και να τα ρίξει στα δοχεία υποδοχής, που έχουν τοποθετηθεί στις δύο πλαζ. Αυτομάτως, δημιουργεί ένα δικό του ‘’πορτοφόλι’’ μέσα στην εφαρμογή, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι πόντοι για την ανακύκλωση που κάνει, όχι μόνο εδώ στον δικό μας δήμο, αλλά οπουδήποτε στην Ελλάδα γίνεται χρήση αυτής της εφαρμογής. Μπορεί δηλαδή να το συνεχίσει αυτό και στην Κέρκυρα για παράδειγμα. Έτσι, αυξάνει τον δικό του λογαριασμό και μπορεί να κάνει δωρεές σε τρεις ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται ειδικά στον καθαρισμό των ακτών και του βυθού. Μέχρι και "πρωτάθλημα" μπορεί να δημιουργηθεί, αφού οι χρήστες μπορούν να προσκαλέσουν άλλους λουόμενους και να δημιουργήσουν ομάδες, σ’ ένα πρωτότυπο παιχνίδι ανακύκλωσης. "Είναι μια καλομελετημένη εφαρμογή", προσθέτει στο τέλος.
  7. Κάθε Δήμος θα επιβραβεύεται, πλέον, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών προώθησης της ανακύκλωσης, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί. Αυτό προβλέπεται σε Απόφαση που υπεγράφη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πρόκειται για την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ), με θέμα: «Υπολογισμός ανά Ο.Τ.Α. α’ βαθμού των ποσοτήτων των αποβλήτων συσκευασιών και λοιπών ανακτώμενων υλικών, καθώς και των προσμίξεων, στο ρεύμα των εισερχομένων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)». Μέσω της ΥΑ θεσπίζεται ενιαία μέθοδος δειγματοληψίας στο ρεύμα των εισερχόμενων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), προκειμένου να υπολογίζεται και να αποδίδεται ανά Δήμο η ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί και προκύπτει από διαλογή στην πηγή αποβλήτων, καθώς και οι αντίστοιχες προσμίξεις (υπολείμματα). Η απόφαση ευθυγραμμίζεται με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι οι Δήμοι θα αναλαμβάνουν το κόστος διαχείρισης των υπολειμμάτων των κάδων ανακύκλωσης, ανάλογα με το πραγματικό τους υπόλειμμα και όχι οριζόντια, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Στην Απόφαση τίθενται επιπλέον και ενιαίοι κανόνες για τη δειγματοληψία, π.χ. για τη συχνότητα, που πραγματοποιείται ανά Δήμο, αλλά και για τα χρησιμοποιούμενα πρότυπα και τους φορείς ελέγχου. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε σχετικά: «Αναγνωρίζοντας την αξία της ανακύκλωσης για το περιβάλλον, εφαρμόζουμε ένα απολύτως δίκαιο σύστημα επιβράβευσης των Δήμων, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που τους αναλογεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όλοι οι Δήμοι αποκτούν ακόμη ένα κίνητρο να καταβάλλουν προσπάθεια, προκειμένου να αυξήσουν την ποσότητα της ανακύκλωσης που γίνεται μέσα από το δίκτυο των κάδων ανακύκλωσης, χαρτιού κ.λπ.». Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων σημείωσε: «Είναι ουσιώδους σημασίας η έκδοση της σχετικής ΥΑ, δεδομένου ότι επιχειρεί να αποδώσει την πραγματική ανακύκλωση που αναλογεί σε κάθε Δήμο. Έως σήμερα, η ανακύκλωση προσδιοριζόταν με απλή αναγωγή της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που προκύπτουν από τη διαλογή στα ΚΔΑΥ στη βάση του ποσοστού εισόδου των αποβλήτων που αντιστοιχεί στον εκάστοτε δήμο. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά εξομοιωνόταν ο Δήμος που έκανε καλή ανακύκλωση (μικρό ποσοστό προσμίξεων) με εκείνο που δεν είχε καλές επιδόσεις (μεγάλο ποσοστό προσμίξεων). Αυτό τώρα αλλάζει και ενθαρρύνει τους Δήμους να προσπαθήσουν ακόμα περισσότερο για πετύχουν καλύτερη ποιότητα ανακύκλωσης στο δίκτυο των κάδων που συλλέγουν». View full είδηση
  8. Κάθε Δήμος θα επιβραβεύεται, πλέον, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών προώθησης της ανακύκλωσης, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί. Αυτό προβλέπεται σε Απόφαση που υπεγράφη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πρόκειται για την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ), με θέμα: «Υπολογισμός ανά Ο.Τ.Α. α’ βαθμού των ποσοτήτων των αποβλήτων συσκευασιών και λοιπών ανακτώμενων υλικών, καθώς και των προσμίξεων, στο ρεύμα των εισερχομένων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)». Μέσω της ΥΑ θεσπίζεται ενιαία μέθοδος δειγματοληψίας στο ρεύμα των εισερχόμενων αποβλήτων στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), προκειμένου να υπολογίζεται και να αποδίδεται ανά Δήμο η ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που του αναλογεί και προκύπτει από διαλογή στην πηγή αποβλήτων, καθώς και οι αντίστοιχες προσμίξεις (υπολείμματα). Η απόφαση ευθυγραμμίζεται με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι οι Δήμοι θα αναλαμβάνουν το κόστος διαχείρισης των υπολειμμάτων των κάδων ανακύκλωσης, ανάλογα με το πραγματικό τους υπόλειμμα και όχι οριζόντια, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Στην Απόφαση τίθενται επιπλέον και ενιαίοι κανόνες για τη δειγματοληψία, π.χ. για τη συχνότητα, που πραγματοποιείται ανά Δήμο, αλλά και για τα χρησιμοποιούμενα πρότυπα και τους φορείς ελέγχου. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε σχετικά: «Αναγνωρίζοντας την αξία της ανακύκλωσης για το περιβάλλον, εφαρμόζουμε ένα απολύτως δίκαιο σύστημα επιβράβευσης των Δήμων, με βάση την ποσότητα των ανακτώμενων υλικών που τους αναλογεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όλοι οι Δήμοι αποκτούν ακόμη ένα κίνητρο να καταβάλλουν προσπάθεια, προκειμένου να αυξήσουν την ποσότητα της ανακύκλωσης που γίνεται μέσα από το δίκτυο των κάδων ανακύκλωσης, χαρτιού κ.λπ.». Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων σημείωσε: «Είναι ουσιώδους σημασίας η έκδοση της σχετικής ΥΑ, δεδομένου ότι επιχειρεί να αποδώσει την πραγματική ανακύκλωση που αναλογεί σε κάθε Δήμο. Έως σήμερα, η ανακύκλωση προσδιοριζόταν με απλή αναγωγή της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που προκύπτουν από τη διαλογή στα ΚΔΑΥ στη βάση του ποσοστού εισόδου των αποβλήτων που αντιστοιχεί στον εκάστοτε δήμο. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά εξομοιωνόταν ο Δήμος που έκανε καλή ανακύκλωση (μικρό ποσοστό προσμίξεων) με εκείνο που δεν είχε καλές επιδόσεις (μεγάλο ποσοστό προσμίξεων). Αυτό τώρα αλλάζει και ενθαρρύνει τους Δήμους να προσπαθήσουν ακόμα περισσότερο για πετύχουν καλύτερη ποιότητα ανακύκλωσης στο δίκτυο των κάδων που συλλέγουν».
  9. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει την ένταξη επιπλέον 105.000 νοικοκυριών στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», από την υπάρχουσα λίστα επιλαχόντων. Μετά και τη σημερινή ένταξη νέων νοικοκυριών, δίνεται η δυνατότητα συνολικά σε 541.000 δικαιούχους να αντικαταστήσουν τις παλιές ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές τους, με νέες, ενεργειακά αποδοτικότερες, αριθμός που αντιπροσωπεύει πάνω από το 61,5% όσων έχουν κάνει αίτηση στο πρόγραμμα μέχρι σήμερα. Σημειώνεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», έχει σχεδόν διπλασιαστεί, με τους συνολικούς πόρους να αγγίζουν τα 287 εκατ. ευρώ. Οι νέοι ωφελούμενοι ειδοποιούνται με προσωπικό μήνυμα στα κινητά τους τηλέφωνα.
  10. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει την ένταξη επιπλέον 105.000 νοικοκυριών στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», από την υπάρχουσα λίστα επιλαχόντων. Μετά και τη σημερινή ένταξη νέων νοικοκυριών, δίνεται η δυνατότητα συνολικά σε 541.000 δικαιούχους να αντικαταστήσουν τις παλιές ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές τους, με νέες, ενεργειακά αποδοτικότερες, αριθμός που αντιπροσωπεύει πάνω από το 61,5% όσων έχουν κάνει αίτηση στο πρόγραμμα μέχρι σήμερα. Σημειώνεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», έχει σχεδόν διπλασιαστεί, με τους συνολικούς πόρους να αγγίζουν τα 287 εκατ. ευρώ. Οι νέοι ωφελούμενοι ειδοποιούνται με προσωπικό μήνυμα στα κινητά τους τηλέφωνα. View full είδηση
  11. Αύξηση κατά 35% σε σχέση με το 2019 αλλά σε επίπεδα του 9,5% με στόχο το 90% βρίσκεται η Αττική στην ανακύκλωση σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη σχετική ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσαν η Περιφέρεια, ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης και ο ΕΔΣΝΑ, με θέμα «Ανακύκλωση στην Αττική: η επόμενη μέρα. Ένα νέο μοντέλο συνεργασίας και ο ρόλος των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης». Τα στοιχεία διαβάζονται ως πολύ θετικά λόγω της προόδου αλλά και αρνητικά σε σχέση με τις επενδύσεις και τον δρόμο που υπάρχει ακόμη μπροστά να διανυθεί. Τα σημαντικά βήματα προόδου που έχουν σημειωθεί στους Δήμους της Αττικής στον τομέα της ανακύκλωσης, τους βασικούς άξονες της στρατηγικής της διοίκησης της Περιφέρειας στη διαχείριση των απορριμμάτων αλλά και τους στόχους για την επόμενη περίοδο, προσδιόρισε ο Γ. Πατούλης. Όπως επισήμανε το διάστημα που πέρασε, η Αττική έχει κάνει σημαντικά βήματα μπροστά όσον αφορά την ανακύκλωση και την πράσινη διαχείριση των απορριμμάτων της. Ενδεικτικά ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως σε σχέση με το 2019: • Έχουμε πετύχει αύξηση 25% της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που εκτρέπουμε από την ταφή. • Έχουν αυξηθεί κατά 35% οι ποσότητες βιοαποβλήτων που έχουν συλλεγεί • Έχουν δοθεί 144 καφέ απορριμματοφόρα και 33.755 καφέ κάδοι σε 58 Δήμους της Αττικής. Οι πέντε (5) βασικοί άξονες πάνω στους οποίους βασίζεται το σχέδιο της Περιφέρειας: Δίνεται προτεραιότητα στην ανακύκλωση και στην υποστήριξη των δήμων. Προχωρά η Ανάπτυξη αποκεντρωμένου δικτύου διαχείρισης βιοαποβλήτων, για να ελαφρυνθεί άμεσα ο ΧΥΤΑ Φυλής, εκτρέποντας εκατοντάδες χιλιάδες τόνους αποβλήτων από την ταφή. Δημιουργούνται οι απαραίτητες νέες υποδομές, στη λογική της αποκεντρωμένης ανά περιφερειακή ενότητα διαχείρισης, για να δρομολογηθεί με έργα και όχι με λόγια το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής. Δίνεται βάρος στην ενεργό συμμετοχή των πολιτών, χωρίς την οποία καμία προσπάθεια δεν μπορεί να πετύχει. Δίνεται βάρος στην καθημερινή αξιολόγηση της προσπάθειας και στη δημόσια λογοδοσία κι έλεγχο όσων εμπλέκονται στο εγχείρημα, αλλά και στη δίκαιη επιβράβευση όσων επιτυγχάνουν τους στόχους. «Οι επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης» Επικαλούμενος τα προσωρινά στοιχεία του Παρατηρητηρίου Ανακύκλωσης, ο κ. Πατούλης ανέφερε σχετικά με τις επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης: Έως το Σεπτέμβριο του 2022 έχουμε εκτρέψει από την ταφή 50.000 τόνους βιοαποβλήτων, που αποτελούν το 3,5% του συνόλου των Αστικών Στερεών Αποβλήτων που έχουν παραχθεί. Σε σχέση με το 2019, έχουν αυξηθεί κατά 35% οι ποσότητες βιοαποβλήτων που έχουν συλλεγεί και είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι οι ποσότητες θα εκτοξευτούν, όταν όλοι οι Δήμοι λειτουργήσουν τη νέα γραμμή. Ως το Σεπτέμβριο του 2022 έχουμε εκτρέψει 130.000 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών, που αποτελούν το 9,5 % περίπου της συλλεγόμενης ποσότητας της Αστικών στερεών αποβλήτων. Σε σχέση με το 2019, έχουμε πετύχει αύξηση 25% της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που εκτρέπουμε από την ταφή. Με την αξιοποίηση του συνόλου του εξοπλισμού, οι ποσότητες αυτές θα αυξηθούν κατακόρυφα, στέλνοντας το μήνυμα πως μπορούμε να πετύχουμε ακόμη και τους πιο δύσκολους στόχους, αρκεί να είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε και να δουλέψουμε. «Συνεχώς ενισχύονται οι Δήμοι με εξοπλισμό» Στη συνέχεια ο Περιφερειάρχης αναφερόμενος στον εξοπλισμό με τον οποίο ενισχύονται οι Δήμοι της Αττικής για τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, ανακοίνωσε τα εξής: έχουν δοθεί μέχρι σήμερα 144 καφέ απορριμματοφόρα και 33.755 καφέ κάδοι σε 58 Δήμους της Αττικής. Το σύνολο των απορριμματοφόρων που θα δοθεί είναι 200 και οι κάδοι 48.372. Ο εξοπλισμός αυτός παραδίδεται χωρίς κόστος για Δήμους και δημότες, αφού η προμήθεια του γίνεται με αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων. από τους 58 Δήμους, 41 υλοποίησαν προγράμματα συλλογής βιοαποβλήτων τους τελευταίους 4 μήνες. Έχουν οργανωθεί 58 τεχνικές συναντήσεις με Δήμους κατά το διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου του 2022 για την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Εκπονούνται οδικοί χάρτες ανά Δήμο. Έχει αποσταλεί προσαρμοσμένο επικοινωνιακό υλικό σε 39 Δήμους που μας έχει ζητηθεί. Επίσης όπως υπογράμμισε, με εξασφαλισμένη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση περίπου 100 εκ. ευρώ, από το Μάρτιο του 2022 ως σήμερα : Έχουν εγκατασταθεί σε 25 Δήμους της Αττικής: 23 Πολυκέντρα Ανακύκλωσης 32 Υπογειοποιημένες Γωνιές Ανακύκλωσης 2 ρευμάτων 62 Συστήματα αποθήκευσης 4 και 5 ρευμάτων Ως το τέλος του 2023 θα έχουμε εγκαταστήσει, με υπόδειξη των κατάλληλων σημείων από κάθε Δήμο, το σύνολο του εξοπλισμού και θα λειτουργεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών σε όλη την Αττική, σε συνδυασμό με τα μέσα που θα διαθέτει κάθε Δήμος συνολικά. «Επενδύουμε στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών» Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται, όπως τόνισε, στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αξία της ανακύκλωσης, μέσα από μία ολοκληρωμένη εκστρατεία. «Από το Μάρτιο του 2022 ως σήμερα, αξιοποιώντας τη δύναμη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, έντυπων και ηλεκτρονικών, τηλεόρασης και ραδιοφώνου αλλά και τα social media, αναδείξαμε τη σημασία που έχει για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας, ο κάθε πολίτης της Αττικής να δίνει αξία στα σκουπίδια που παράγει» σημείωσε. «Δίνουμε έμφαση στην εκπαίδευση των μαθητών» Ένα άλλο σημαντικό βήμα στην εφαρμογή του σχεδίου της διοίκησης της Περιφέρειας είναι η υλοποίηση ενός πιλοτικού προγράμματος εκπαίδευσης μαθητών της Αττικής στην ανακύκλωση. Ειδικότερα: Διοργανώνεται Πρωτάθλημα Ανακύκλωσης σε 77 δημοτικά σχολεία, 66 Δήμων της Αττικής, στο οποίο θα συμμετάσχουν 20.267 μαθητές. Στα σχολεία αυτά έχουν τοποθετηθεί ειδικοί κάδοι συλλογής 3 υλικών. Χαρτί, Αλουμίνιο και Πλασικό. Τα υλικά ζυγίζονται ανά σχολείο και υλικό, καταγράφονται και δημοσιοποιούνται σε ειδική ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί με τον διακριτικό τίτλο recycleatticaschools.gr. Παράλληλα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια ενίσχυσης της ανακύκλωσης, είναι η λειτουργία των 50 κινητών πράσινων σημείων σε όλη την Αττική. Όπως ανέφερε: 50 ειδικά μετασκευασμένα φορτηγά αυτοκίνητα κυκλοφορούν καθημερινά σε όλη την Αττική και σε σχολεία της. Τα κινητά πράσινα σημεία συλλέγουν ανακυκλώσιμα υλικά, μοιράζουν εκπαιδευτικό υλικό, ενημερώνουν κι ευαισθητοποιούν τους πολίτες Ταυτόχρονα, δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες που συμμετέχουν στη συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών να εγγραφούν στην κάρτα προνομίων green card , που τους παρέχει σημαντικές προσφορές , εφόσον συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανακύκλωσης. Σήμερα πάνω από 200.000 πολίτες της Αττικής έχουν εγγραφεί στην κάρτα αυτή, αποτελώντας μέλη μιας μεγάλης πράσινης συμμαχίας για την Αττική. View full είδηση
  12. Αύξηση κατά 35% σε σχέση με το 2019 αλλά σε επίπεδα του 9,5% με στόχο το 90% βρίσκεται η Αττική στην ανακύκλωση σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη σχετική ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσαν η Περιφέρεια, ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης και ο ΕΔΣΝΑ, με θέμα «Ανακύκλωση στην Αττική: η επόμενη μέρα. Ένα νέο μοντέλο συνεργασίας και ο ρόλος των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης». Τα στοιχεία διαβάζονται ως πολύ θετικά λόγω της προόδου αλλά και αρνητικά σε σχέση με τις επενδύσεις και τον δρόμο που υπάρχει ακόμη μπροστά να διανυθεί. Τα σημαντικά βήματα προόδου που έχουν σημειωθεί στους Δήμους της Αττικής στον τομέα της ανακύκλωσης, τους βασικούς άξονες της στρατηγικής της διοίκησης της Περιφέρειας στη διαχείριση των απορριμμάτων αλλά και τους στόχους για την επόμενη περίοδο, προσδιόρισε ο Γ. Πατούλης. Όπως επισήμανε το διάστημα που πέρασε, η Αττική έχει κάνει σημαντικά βήματα μπροστά όσον αφορά την ανακύκλωση και την πράσινη διαχείριση των απορριμμάτων της. Ενδεικτικά ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως σε σχέση με το 2019: • Έχουμε πετύχει αύξηση 25% της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που εκτρέπουμε από την ταφή. • Έχουν αυξηθεί κατά 35% οι ποσότητες βιοαποβλήτων που έχουν συλλεγεί • Έχουν δοθεί 144 καφέ απορριμματοφόρα και 33.755 καφέ κάδοι σε 58 Δήμους της Αττικής. Οι πέντε (5) βασικοί άξονες πάνω στους οποίους βασίζεται το σχέδιο της Περιφέρειας: Δίνεται προτεραιότητα στην ανακύκλωση και στην υποστήριξη των δήμων. Προχωρά η Ανάπτυξη αποκεντρωμένου δικτύου διαχείρισης βιοαποβλήτων, για να ελαφρυνθεί άμεσα ο ΧΥΤΑ Φυλής, εκτρέποντας εκατοντάδες χιλιάδες τόνους αποβλήτων από την ταφή. Δημιουργούνται οι απαραίτητες νέες υποδομές, στη λογική της αποκεντρωμένης ανά περιφερειακή ενότητα διαχείρισης, για να δρομολογηθεί με έργα και όχι με λόγια το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής. Δίνεται βάρος στην ενεργό συμμετοχή των πολιτών, χωρίς την οποία καμία προσπάθεια δεν μπορεί να πετύχει. Δίνεται βάρος στην καθημερινή αξιολόγηση της προσπάθειας και στη δημόσια λογοδοσία κι έλεγχο όσων εμπλέκονται στο εγχείρημα, αλλά και στη δίκαιη επιβράβευση όσων επιτυγχάνουν τους στόχους. «Οι επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης» Επικαλούμενος τα προσωρινά στοιχεία του Παρατηρητηρίου Ανακύκλωσης, ο κ. Πατούλης ανέφερε σχετικά με τις επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης: Έως το Σεπτέμβριο του 2022 έχουμε εκτρέψει από την ταφή 50.000 τόνους βιοαποβλήτων, που αποτελούν το 3,5% του συνόλου των Αστικών Στερεών Αποβλήτων που έχουν παραχθεί. Σε σχέση με το 2019, έχουν αυξηθεί κατά 35% οι ποσότητες βιοαποβλήτων που έχουν συλλεγεί και είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι οι ποσότητες θα εκτοξευτούν, όταν όλοι οι Δήμοι λειτουργήσουν τη νέα γραμμή. Ως το Σεπτέμβριο του 2022 έχουμε εκτρέψει 130.000 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών, που αποτελούν το 9,5 % περίπου της συλλεγόμενης ποσότητας της Αστικών στερεών αποβλήτων. Σε σχέση με το 2019, έχουμε πετύχει αύξηση 25% της συνολικής ποσότητας των ανακυκλώσιμων υλικών που εκτρέπουμε από την ταφή. Με την αξιοποίηση του συνόλου του εξοπλισμού, οι ποσότητες αυτές θα αυξηθούν κατακόρυφα, στέλνοντας το μήνυμα πως μπορούμε να πετύχουμε ακόμη και τους πιο δύσκολους στόχους, αρκεί να είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε και να δουλέψουμε. «Συνεχώς ενισχύονται οι Δήμοι με εξοπλισμό» Στη συνέχεια ο Περιφερειάρχης αναφερόμενος στον εξοπλισμό με τον οποίο ενισχύονται οι Δήμοι της Αττικής για τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, ανακοίνωσε τα εξής: έχουν δοθεί μέχρι σήμερα 144 καφέ απορριμματοφόρα και 33.755 καφέ κάδοι σε 58 Δήμους της Αττικής. Το σύνολο των απορριμματοφόρων που θα δοθεί είναι 200 και οι κάδοι 48.372. Ο εξοπλισμός αυτός παραδίδεται χωρίς κόστος για Δήμους και δημότες, αφού η προμήθεια του γίνεται με αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων. από τους 58 Δήμους, 41 υλοποίησαν προγράμματα συλλογής βιοαποβλήτων τους τελευταίους 4 μήνες. Έχουν οργανωθεί 58 τεχνικές συναντήσεις με Δήμους κατά το διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου του 2022 για την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Εκπονούνται οδικοί χάρτες ανά Δήμο. Έχει αποσταλεί προσαρμοσμένο επικοινωνιακό υλικό σε 39 Δήμους που μας έχει ζητηθεί. Επίσης όπως υπογράμμισε, με εξασφαλισμένη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση περίπου 100 εκ. ευρώ, από το Μάρτιο του 2022 ως σήμερα : Έχουν εγκατασταθεί σε 25 Δήμους της Αττικής: 23 Πολυκέντρα Ανακύκλωσης 32 Υπογειοποιημένες Γωνιές Ανακύκλωσης 2 ρευμάτων 62 Συστήματα αποθήκευσης 4 και 5 ρευμάτων Ως το τέλος του 2023 θα έχουμε εγκαταστήσει, με υπόδειξη των κατάλληλων σημείων από κάθε Δήμο, το σύνολο του εξοπλισμού και θα λειτουργεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών σε όλη την Αττική, σε συνδυασμό με τα μέσα που θα διαθέτει κάθε Δήμος συνολικά. «Επενδύουμε στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών» Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται, όπως τόνισε, στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αξία της ανακύκλωσης, μέσα από μία ολοκληρωμένη εκστρατεία. «Από το Μάρτιο του 2022 ως σήμερα, αξιοποιώντας τη δύναμη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, έντυπων και ηλεκτρονικών, τηλεόρασης και ραδιοφώνου αλλά και τα social media, αναδείξαμε τη σημασία που έχει για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας, ο κάθε πολίτης της Αττικής να δίνει αξία στα σκουπίδια που παράγει» σημείωσε. «Δίνουμε έμφαση στην εκπαίδευση των μαθητών» Ένα άλλο σημαντικό βήμα στην εφαρμογή του σχεδίου της διοίκησης της Περιφέρειας είναι η υλοποίηση ενός πιλοτικού προγράμματος εκπαίδευσης μαθητών της Αττικής στην ανακύκλωση. Ειδικότερα: Διοργανώνεται Πρωτάθλημα Ανακύκλωσης σε 77 δημοτικά σχολεία, 66 Δήμων της Αττικής, στο οποίο θα συμμετάσχουν 20.267 μαθητές. Στα σχολεία αυτά έχουν τοποθετηθεί ειδικοί κάδοι συλλογής 3 υλικών. Χαρτί, Αλουμίνιο και Πλασικό. Τα υλικά ζυγίζονται ανά σχολείο και υλικό, καταγράφονται και δημοσιοποιούνται σε ειδική ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί με τον διακριτικό τίτλο recycleatticaschools.gr. Παράλληλα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια ενίσχυσης της ανακύκλωσης, είναι η λειτουργία των 50 κινητών πράσινων σημείων σε όλη την Αττική. Όπως ανέφερε: 50 ειδικά μετασκευασμένα φορτηγά αυτοκίνητα κυκλοφορούν καθημερινά σε όλη την Αττική και σε σχολεία της. Τα κινητά πράσινα σημεία συλλέγουν ανακυκλώσιμα υλικά, μοιράζουν εκπαιδευτικό υλικό, ενημερώνουν κι ευαισθητοποιούν τους πολίτες Ταυτόχρονα, δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες που συμμετέχουν στη συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών να εγγραφούν στην κάρτα προνομίων green card , που τους παρέχει σημαντικές προσφορές , εφόσον συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανακύκλωσης. Σήμερα πάνω από 200.000 πολίτες της Αττικής έχουν εγγραφεί στην κάρτα αυτή, αποτελώντας μέλη μιας μεγάλης πράσινης συμμαχίας για την Αττική.
  13. Μια μονάδα διαχείρισης αποβλήτων δημοπρατήθηκε στην Κέρκυρα, η οποία θα εξυπηρετεί τους Δήμους της Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων νησιών, της Βόρειας Κέρκυρας, της Νότιας Κέρκυρας και των Παξών. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 35.6 εκατ. ευρώ, έχει δυναμικότητα 29.518 τόνους/έτος σύμμεικτα υπολειμματικά απόβλητα, 10.000 τόνους/έτος χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα υλικά και 14.197 τόνους/έτος προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα, ενώ πρόκειται να λειτουργήσει σύμφωνα με τις νέες προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Aποτελεί μια μονάδα ανάκτησης και ανακύκλωσης, που θα δέχεται όλα τα ρεύματα αποβλήτων, όπως: ανακυκλώσιμα υλικά, προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα και απόβλητα από τον υπολειμματικό κάδο. Η νέα αυτή μονάδα της Κέρκυρας θα έχει τη δυνατότητα να παράγει και δευτερογενές καύσιμο. Με αυτόν τον τρόπο το ποσοστό ταφής στα εισερχόμενα απόβλητα, αναμένεται να είναι κάτω από το 20,4%. Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων δήλωσε: «Η χώρα μας προχωρά με γρήγορο ρυθμό στις δημοπρατήσεις των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων. Πλέον οι νέες δημοπρατήσεις που γίνονται, αφορούν μονάδες ανάκτησης και ανακύκλωσης, μονάδες κυκλικής οικονομίας που επιτυγχάνουν τους στόχους του εθνικού μας σχεδιασμού, καθώς και τους στόχους για τη διαχείριση των αποβλήτων που τίθενται από τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Τέτοια είναι και η μονάδα της Κέρκυρας που δημοπρατήθηκε. Θέλω να συγχαρώ το ΦΟΔΣΑ Ιόνιων Νήσων που προσάρμοσε γρήγορα τη συγκεκριμένη μονάδα, σε μια σύγχρονη μονάδα ανάκτησης και ανακύκλωσης, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα την επίτευξη των στόχων του εθνικού μας σχεδιασμού για τη διαχείριση των αποβλήτων της Κέρκυρας, όταν η μονάδα αρχίσει τη λειτουργία της». View full είδηση
  14. Μια μονάδα διαχείρισης αποβλήτων δημοπρατήθηκε στην Κέρκυρα, η οποία θα εξυπηρετεί τους Δήμους της Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων νησιών, της Βόρειας Κέρκυρας, της Νότιας Κέρκυρας και των Παξών. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 35.6 εκατ. ευρώ, έχει δυναμικότητα 29.518 τόνους/έτος σύμμεικτα υπολειμματικά απόβλητα, 10.000 τόνους/έτος χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα υλικά και 14.197 τόνους/έτος προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα, ενώ πρόκειται να λειτουργήσει σύμφωνα με τις νέες προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Aποτελεί μια μονάδα ανάκτησης και ανακύκλωσης, που θα δέχεται όλα τα ρεύματα αποβλήτων, όπως: ανακυκλώσιμα υλικά, προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα και απόβλητα από τον υπολειμματικό κάδο. Η νέα αυτή μονάδα της Κέρκυρας θα έχει τη δυνατότητα να παράγει και δευτερογενές καύσιμο. Με αυτόν τον τρόπο το ποσοστό ταφής στα εισερχόμενα απόβλητα, αναμένεται να είναι κάτω από το 20,4%. Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων δήλωσε: «Η χώρα μας προχωρά με γρήγορο ρυθμό στις δημοπρατήσεις των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων. Πλέον οι νέες δημοπρατήσεις που γίνονται, αφορούν μονάδες ανάκτησης και ανακύκλωσης, μονάδες κυκλικής οικονομίας που επιτυγχάνουν τους στόχους του εθνικού μας σχεδιασμού, καθώς και τους στόχους για τη διαχείριση των αποβλήτων που τίθενται από τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Τέτοια είναι και η μονάδα της Κέρκυρας που δημοπρατήθηκε. Θέλω να συγχαρώ το ΦΟΔΣΑ Ιόνιων Νήσων που προσάρμοσε γρήγορα τη συγκεκριμένη μονάδα, σε μια σύγχρονη μονάδα ανάκτησης και ανακύκλωσης, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα την επίτευξη των στόχων του εθνικού μας σχεδιασμού για τη διαχείριση των αποβλήτων της Κέρκυρας, όταν η μονάδα αρχίσει τη λειτουργία της».
  15. Υποχρεωτική γίνεται η κατασκευή μονάδων διαλογής ανακυκλώσιμων σε όλες τις νέες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Η αλλαγή έρχεται κατ’ απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει εδώ και χρόνια ξεκαθαρίσει ότι σε διαφορετική περίπτωση δεν θα χρηματοδοτηθούν από το νέο ΕΣΠΑ εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Τις αλλαγές προανήγγειλε ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ) στη Θεσσαλονίκη. Όπως ανέφερε, οι αλλαγές πρόκειται να έρθουν μέσα από την τροποποίηση του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που αναθεωρήθηκε μόλις πριν από μια διετία. «Η διαβούλευση για την επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού θα γίνει προκειμένου να τον προσαρμόσουμε σε νέα δεδομένα και νέες απαιτήσεις που έχουν προκύψει τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά κυρίως έχουν προκύψει από τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί για τη χρηματοδότηση από την Ε.Ε. των νέων μονάδων κυκλικής οικονομίας, των μονάδων ανακύκλωσης και ανάκτησης», ανέφερε. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι τροποποιήσεις του εθνικού σχεδιασμού (που εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020) πρόκειται να γίνουν για να ενσωματωθούν κατ’ αρχήν οι αλλαγές που έγιναν με τον νόμο 4821 (Ιούλιος 2021), αλλά και να «ευθυγραμμιστεί» ο σχεδιασμός με τις τελευταίες προβλέψεις τις κοινοτικής νομοθεσίας. Η σημαντικότερη αλλαγή αφορά τις «μονάδες ανακύκλωσης και ανάκτησης». Πρόκειται για τις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων που, σύμφωνα με τον ισχύοντα σχεδιασμό, πρέπει να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά δύο ροές αποβλήτων, τα σύμμεικτα σκουπίδια και τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα. Οι μονάδες αυτές θα πρέπει τώρα να εξυπηρετούν τρεις ροές (και τη διαλογή ανακυκλώσιμων). Την αλλαγή έχει ζητήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδώ και χρόνια, τονίζοντας ότι δεν θα χρηματοδοτήσει πλέον μονάδες που κάνουν απλά διαχείριση συμμείκτων και έχουν ως αποτέλεσμα την εξαγωγή ενός 10%-15% ανακυκλώσιμων κακής ποιότητας και τη μετατροπή του υπολοίπου σε απορριμματογενές καύσιμο. Η Επιτροπή ξεκαθάρισε και πρόσφατα στην Ελλάδα ότι οποιεσδήποτε μέθοδοι «ανάκτησης ενέργειας» πρέπει να γίνονται μόνο στο υπόλειμμα και όχι… στο μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων, όπως γίνεται σήμερα στη χώρα μας. Η προσθήκη αυτή θα έχει θετική επίδραση στην ανακύκλωση. Σήμερα, η διαλογή γίνεται κατά βάση από ιδιωτικά κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ), τα οποία όμως κατά κανόνα βρίσκονται κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα (δηλαδή δεν καλύπτεται μεγάλο μέρος της χώρας). Το υπουργείο Περιβάλλοντος πιθανότατα θα προσθέσει στον ΕΣΔΑ πρόβλεψη περί υποχρεωτικού εκσυγχρονισμού των όποιων δημοτικών ΚΔΑΥ, πολλά από τα οποία είναι απαρχαιωμένα. Ανάλογη πρόβλεψη (όχι υποχρεωτική, προφανώς) υπάρχει και για τα ιδιωτικά ΚΔΑΥ, με την Πολιτεία να έχει αναλάβει νομική δέσμευση ότι θα υποστηρίξει τον εκσυγχρονισμό τους. Η δεύτερη αλλαγή θα αφορά τη δυνατότητα του ιδιωτικού τομέα να αναλαμβάνει από τους δήμους ή τους φορείς διαχείρισης απορριμμάτων (ΦΟΣΑ) τη διαχείριση αποβλήτων για μεταβατικό διάστημα, έως ότου κατασκευαστούν και λειτουργήσουν οι σχεδιαζόμενες μονάδες. Η δυνατότητα αυτή έχει ήδη προβλεφθεί στον ν. 4819.
  16. Υποχρεωτική γίνεται η κατασκευή μονάδων διαλογής ανακυκλώσιμων σε όλες τις νέες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Η αλλαγή έρχεται κατ’ απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει εδώ και χρόνια ξεκαθαρίσει ότι σε διαφορετική περίπτωση δεν θα χρηματοδοτηθούν από το νέο ΕΣΠΑ εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Τις αλλαγές προανήγγειλε ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ) στη Θεσσαλονίκη. Όπως ανέφερε, οι αλλαγές πρόκειται να έρθουν μέσα από την τροποποίηση του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που αναθεωρήθηκε μόλις πριν από μια διετία. «Η διαβούλευση για την επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού θα γίνει προκειμένου να τον προσαρμόσουμε σε νέα δεδομένα και νέες απαιτήσεις που έχουν προκύψει τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά κυρίως έχουν προκύψει από τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί για τη χρηματοδότηση από την Ε.Ε. των νέων μονάδων κυκλικής οικονομίας, των μονάδων ανακύκλωσης και ανάκτησης», ανέφερε. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι τροποποιήσεις του εθνικού σχεδιασμού (που εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020) πρόκειται να γίνουν για να ενσωματωθούν κατ’ αρχήν οι αλλαγές που έγιναν με τον νόμο 4821 (Ιούλιος 2021), αλλά και να «ευθυγραμμιστεί» ο σχεδιασμός με τις τελευταίες προβλέψεις τις κοινοτικής νομοθεσίας. Η σημαντικότερη αλλαγή αφορά τις «μονάδες ανακύκλωσης και ανάκτησης». Πρόκειται για τις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων που, σύμφωνα με τον ισχύοντα σχεδιασμό, πρέπει να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά δύο ροές αποβλήτων, τα σύμμεικτα σκουπίδια και τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα. Οι μονάδες αυτές θα πρέπει τώρα να εξυπηρετούν τρεις ροές (και τη διαλογή ανακυκλώσιμων). Την αλλαγή έχει ζητήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδώ και χρόνια, τονίζοντας ότι δεν θα χρηματοδοτήσει πλέον μονάδες που κάνουν απλά διαχείριση συμμείκτων και έχουν ως αποτέλεσμα την εξαγωγή ενός 10%-15% ανακυκλώσιμων κακής ποιότητας και τη μετατροπή του υπολοίπου σε απορριμματογενές καύσιμο. Η Επιτροπή ξεκαθάρισε και πρόσφατα στην Ελλάδα ότι οποιεσδήποτε μέθοδοι «ανάκτησης ενέργειας» πρέπει να γίνονται μόνο στο υπόλειμμα και όχι… στο μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων, όπως γίνεται σήμερα στη χώρα μας. Η προσθήκη αυτή θα έχει θετική επίδραση στην ανακύκλωση. Σήμερα, η διαλογή γίνεται κατά βάση από ιδιωτικά κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ), τα οποία όμως κατά κανόνα βρίσκονται κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα (δηλαδή δεν καλύπτεται μεγάλο μέρος της χώρας). Το υπουργείο Περιβάλλοντος πιθανότατα θα προσθέσει στον ΕΣΔΑ πρόβλεψη περί υποχρεωτικού εκσυγχρονισμού των όποιων δημοτικών ΚΔΑΥ, πολλά από τα οποία είναι απαρχαιωμένα. Ανάλογη πρόβλεψη (όχι υποχρεωτική, προφανώς) υπάρχει και για τα ιδιωτικά ΚΔΑΥ, με την Πολιτεία να έχει αναλάβει νομική δέσμευση ότι θα υποστηρίξει τον εκσυγχρονισμό τους. Η δεύτερη αλλαγή θα αφορά τη δυνατότητα του ιδιωτικού τομέα να αναλαμβάνει από τους δήμους ή τους φορείς διαχείρισης απορριμμάτων (ΦΟΣΑ) τη διαχείριση αποβλήτων για μεταβατικό διάστημα, έως ότου κατασκευαστούν και λειτουργήσουν οι σχεδιαζόμενες μονάδες. Η δυνατότητα αυτή έχει ήδη προβλεφθεί στον ν. 4819. View full είδηση
  17. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέους κανόνες για την ασφάλεια των ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται για συσκευασίες τροφίμων. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, ο νέος κανονισμός θα θέσει σαφείς κανόνες για να διασφαλίσει ότι το ανακυκλωμένο πλαστικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ. Θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής βιωσιμότητας του συστήματος τροφίμων και στην επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Ο Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις πρωτογενείς πρώτες ύλες και να οικοδομήσουμε μια πλήρως κυκλική οικονομία, πρέπει να ενισχύσουμε την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών και να μειώσουμε σημαντικά τα πλαστικά απόβλητα στον τομέα των τροφίμων και πέρα. Τα πλαστικά είναι χρήσιμα για τη διατήρηση των τροφίμων, αλλά η χρήση τους πρέπει να είναι βιώσιμη. Οι σημερινοί νέοι κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ασφαλή και βιώσιμη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών στον τομέα των τροφίμων». Από την πλευρά της, η Επίτροπος αρμόδια για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται νέους κανόνες για την παραγωγή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών που μπορούν να εμπιστευτούν οι επιχειρήσεις τροφίμων και οι καταναλωτές. Καθώς περίπου το 50% όλων των πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ χρησιμοποιούνται για προϊόντα διατροφής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο τομέας μπορεί να μεταβεί σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα – η χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών είναι το κλειδί για να επιτευχθεί αυτό.». Ο νέος κανονισμός καθιστά δυνατή την έγκριση διαδικασιών ανακύκλωσης για την κατασκευή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών για χρήση σε συσκευασίες τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης τη βιομηχανία ανακύκλωσης να δημιουργήσει κατάλληλους τρόπους για την ανακύκλωση πλαστικών που επί του παρόντος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα έχει μια σαφέστερη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των τεχνολογιών ανακύκλωσης και της ασφάλειας του ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες τροφίμων που κατασκευάζονται με διαδικασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες.
  18. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέους κανόνες για την ασφάλεια των ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται για συσκευασίες τροφίμων. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, ο νέος κανονισμός θα θέσει σαφείς κανόνες για να διασφαλίσει ότι το ανακυκλωμένο πλαστικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ. Θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής βιωσιμότητας του συστήματος τροφίμων και στην επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Ο Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις πρωτογενείς πρώτες ύλες και να οικοδομήσουμε μια πλήρως κυκλική οικονομία, πρέπει να ενισχύσουμε την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών και να μειώσουμε σημαντικά τα πλαστικά απόβλητα στον τομέα των τροφίμων και πέρα. Τα πλαστικά είναι χρήσιμα για τη διατήρηση των τροφίμων, αλλά η χρήση τους πρέπει να είναι βιώσιμη. Οι σημερινοί νέοι κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ασφαλή και βιώσιμη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών στον τομέα των τροφίμων». Από την πλευρά της, η Επίτροπος αρμόδια για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται νέους κανόνες για την παραγωγή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών που μπορούν να εμπιστευτούν οι επιχειρήσεις τροφίμων και οι καταναλωτές. Καθώς περίπου το 50% όλων των πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ χρησιμοποιούνται για προϊόντα διατροφής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο τομέας μπορεί να μεταβεί σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα – η χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών είναι το κλειδί για να επιτευχθεί αυτό.». Ο νέος κανονισμός καθιστά δυνατή την έγκριση διαδικασιών ανακύκλωσης για την κατασκευή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών για χρήση σε συσκευασίες τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης τη βιομηχανία ανακύκλωσης να δημιουργήσει κατάλληλους τρόπους για την ανακύκλωση πλαστικών που επί του παρόντος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα έχει μια σαφέστερη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των τεχνολογιών ανακύκλωσης και της ασφάλειας του ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες τροφίμων που κατασκευάζονται με διαδικασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες. View full είδηση
  19. Πώς δουλεύει ο ψηφιακός οδηγός της Novoville; Με ένα κλικ στην αρχική σελίδα της εφαρμογής, https://www.novoville.com/el/ , οι πολίτες μπορούν να βρουν σημεία ανακύκλωσης, επισκευής και επαναχρησιμοποίησης στον Δήμο τους, καθώς και τα 93 κέντρα ανακύκλωσης στα καταστήματα της ΑΒ Βασιλόπουλος. Η εφαρμογή περιλαμβάνει έναν δυναμικό χάρτη της κάθε πόλης, με σημεία ανακύκλωσης ρούχων και οχημάτων, Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και Κέντρα Ανακύκλωσης στα καταστήματα ΑΒ. Όλα τα διαθέσιμα σημεία απεικονίζονται εύκολα με διαφορετικά εικονίδια, ανάλογα με το είδος του σημείου, ενώ παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες για τα ανακυκλώσιμα υλικά που δέχονται. Εκτός αυτών, προσφέρεται και υπηρεσία πλοήγησης-GPS που οδηγεί απευθείας στο κάθε σημείο. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πάνω από 1.600 σημεία ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης και επισκευής σε περισσότερους από 180 Δήμους σε όλη την Ελλάδα, γεγονός που διευκολύνει τους πολίτες να υιοθετήσουν με πρακτικό τρόπο μια πιο βιώσιμη καθημερινότητα. Η εφαρμογή Novoville έχει ως στόχο να απλοποιήσει τη σχέση Δήμου-δημότη και να βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ των δύο αυτών πλευρών. Μέχρι τη δεδομένη στιγμή περισσότεροι από 500.000 δημότες χρησιμοποιούν ήδη την εφαρμογή για να επικοινωνούν με τον Δήμο τους και να βελτιώσουν τις γειτονιές και τις πόλεις τους. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν μέσω Google Play για Android κινητά, είτε μέσω App Store για IPhone. View full είδηση
  20. Πώς δουλεύει ο ψηφιακός οδηγός της Novoville; Με ένα κλικ στην αρχική σελίδα της εφαρμογής, https://www.novoville.com/el/ , οι πολίτες μπορούν να βρουν σημεία ανακύκλωσης, επισκευής και επαναχρησιμοποίησης στον Δήμο τους, καθώς και τα 93 κέντρα ανακύκλωσης στα καταστήματα της ΑΒ Βασιλόπουλος. Η εφαρμογή περιλαμβάνει έναν δυναμικό χάρτη της κάθε πόλης, με σημεία ανακύκλωσης ρούχων και οχημάτων, Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και Κέντρα Ανακύκλωσης στα καταστήματα ΑΒ. Όλα τα διαθέσιμα σημεία απεικονίζονται εύκολα με διαφορετικά εικονίδια, ανάλογα με το είδος του σημείου, ενώ παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες για τα ανακυκλώσιμα υλικά που δέχονται. Εκτός αυτών, προσφέρεται και υπηρεσία πλοήγησης-GPS που οδηγεί απευθείας στο κάθε σημείο. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πάνω από 1.600 σημεία ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης και επισκευής σε περισσότερους από 180 Δήμους σε όλη την Ελλάδα, γεγονός που διευκολύνει τους πολίτες να υιοθετήσουν με πρακτικό τρόπο μια πιο βιώσιμη καθημερινότητα. Η εφαρμογή Novoville έχει ως στόχο να απλοποιήσει τη σχέση Δήμου-δημότη και να βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ των δύο αυτών πλευρών. Μέχρι τη δεδομένη στιγμή περισσότεροι από 500.000 δημότες χρησιμοποιούν ήδη την εφαρμογή για να επικοινωνούν με τον Δήμο τους και να βελτιώσουν τις γειτονιές και τις πόλεις τους. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν μέσω Google Play για Android κινητά, είτε μέσω App Store για IPhone.
  21. Η ανακύκλωση συσκευασιών βαίνει προς αδιέξοδο; Η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης και Αξιοποίησης (ΕΕΑΑ Α.Ε.), ευρύτερα γνωστή για το δίκτυο των μπλε κάδων που είναι αναπτυγμένο σχεδόν σε κάθε ελληνικό δήμο και καλύπτει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού της χώρας, ετοιμάζεται να συρρικνώσει τις δραστηριότητές της. Με επιστολές της προς δήμους και Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) –στους οποίους συμμετέχουν περισσότεροι του ενός δήμοι- η εταιρεία έχει ενημερώσει ότι δεν προτίθεται να ανανεώσει τις μεταξύ τους συμβάσεις συνεργασίας με τους όρους που ίσχυαν έως για περίπου μια 20ετία, επικαλούμενη την εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή, δηλαδή τη μη καταβολή των τελών συσκευασίας που υποχρεούνται να πληρώνουν οι επιχειρήσεις-παραγωγοί συσκευασμένων προϊόντων. Πολλές από αυτές τις συμβάσεις λήγουν τον Δεκέμβρη του 2022. Θα διακοπεί εντελώς η συνεργασία μεταξύ μιας σειράς δήμων και ΕΕΑΑ και θα τιναχθεί στον αέρα η ανακύκλωση συσκευασιών σε μια σειρά πόλεων ή πρόκειται για την αφετηρία μιας σταδιακής συρρίκνωσης της ανακύκλωσης που επιτυγχάνεται σήμερα μέσω των μπλε κάδων; Τα στοιχεία που παρουσιάζει η ΕΕΑΑ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μπορεί να μειωθεί έως και κάτω από το ήμισυ η δραστηριότητά της. Τόσο από πλευράς εταιρείας, όσο και από πλευράς δήμων, τονίζεται η ανάγκη κυβερνητικών πρωτοβουλιών και λήψης μέτρων για να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή και να μην καταρρεύσει η ανακύκλωση συσκευασιών. Η ΕΕΑΑ αποτελεί το πρώτο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων στην Ελλάδα και λειτουργεί για περίπου μια 20ετία, αναπτύσσοντας σχεδόν σε όλη την ελληνική επικράτεια ένα δίκτυο μπλε κάδων, όπου οι πολίτες αφήνουν ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικό, αλουμίνιο, χαρτί/χαρτόνι, γυαλί που απορρίπτεται στους μπλε κώδωνες). Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΑΑ, με την εταιρεία έχουν συμβληθεί 306 δήμοι και δημοτικοί φορείς, καλύπτοντας το 96% του πληθυσμού της χώρας. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών: αν και μεγαλομέτοχος της εταιρείας είναι η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με ποσοστό 35%, το 65% ανήκει σε μεγάλες επιχειρήσεις που παράγουν και μεγάλες ποσότητες συσκευασμένων προϊόντων (Coca-Cola 3E, Pepsico Hellas, Nestlé Ελλάς, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Πρόκτερ & Γκαμπλ Ελλάς κ.ά.). Η λειτουργία της ΕΕΑΑ εξαρτάται και από πλήθος άλλων επιχειρήσεων που παράγουν συσκευασμένα προϊόντα και από τις εισφορές που καταβάλλουν (ανάλογα με τις παραγόμενες ποσότητες συσκευασιών και από τα χρήματα που καταβάλλουν οι καταναλωτές με την αγορά προϊόντων) συγκεντρώνονται πόροι για την αγορά εξοπλισμού ανακύκλωσης (μπλε κάδοι, απορριμματοφόρα κ.λπ.) και την οργάνωση Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Υπολογίζονται σε 3.117 οι συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ επιχειρήσεις (κατά 64% δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων και των ποτών). Δεν είναι όμως όλες οι επιχειρήσεις που παράγουν συσκευασμένα προϊόντα συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ ή το έτερο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης, την «Ανταποδοτική Ανακύκλωση», με αποτέλεσμα να προκύπτει μεγάλη εισφοροδιαφυγή από πλευράς παραγωγών συσκευασιών. Πόροι που χάνονται Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των αρμόδιων αρχών τα απόβλητα συσκευασίας που εισφοροδιαφεύγουν υπολογίζονται στο 45% των ποσοτήτων που “πέφτουν” ετησίως στην αγορά. Δηλαδή, 20 χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου, σχεδόν η μία στις δυο συσκευασίες δεν συμμετέχει σε κανένα σύστημα ανακύκλωσης με συνέπεια να χάνονται πόροι για την ανακύκλωση περίπου 22 εκατ. ευρώ ετησίως. Και αυτό συνεχίζεται για 20 χρόνια. Το μερίδιο στην ανακύκλωση συσκευασιών που αντιστοιχεί στην ΕΕΑΑ ανέρχεται στο 46%, όμως η εταιρεία «παράγει διπλάσιο αποτέλεσμα από τη νομική της υποχρέωση», συμβάλλοντας κατά 95% στο εθνικό αποτέλεσμα ανακύκλωσης συσκευασιών. Ειδικότερα, στοιχεία της ΕΕΑΑ αναφέρουν ότι οι συμβεβλημένες με την ίδια ποσότητες συσκευασιών ανέρχονται σε περίπου 376.000 τόνους, αλλά η εταιρεία καταγράφει επιδόσεις που το 2021 ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο φτάνοντας τους 576.000 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών, από τους οποίους αξιοποιήθηκαν 521.0000 τόνοι αποβλήτων απλών και βιομηχανικών εμπορικών συσκευασιών – στους μπλε κάδους απορρίπτονται συσκευασίες και επιχειρήσεων που δεν είναι συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ. Ωστόσο, η ΕΕΑΑ δηλώνει ότι βαρύνεται «σχεδόν αποκλειστικά» από την τεράστια εισφοροδιαφυγή και τα έσοδά της δεν επαρκούν για τη διατήρηση και την προώθηση έργων ανακύκλωσης. Μέχρι πρότινος, λειτουργούσε αξιοποιώντας τα αποθεματικά της κι εφεξής, όπως περιγράφει ο κ. Ραζής, «η εταιρεία θα συνεχίζει να εκσυγχρονίζει τα έργα ανακύκλωσης», αλλά «η λειτουργία όλων των έργων με απόδοση της ΕΕΑΑ υπερδιπλάσια της νομικής της υποχρέωσης δεν μπορεί να συνεχιστεί, κι αυτό για να διασφαλιστεί η συνέχιση υλοποίησης όλων των έργων και η ανταπόκριση του Συστήματος στη νομική του υποχρέωση». Ο κ. Ραζής διαβεβαιώνει ότι «σε κάθε περίπτωση δεν μιλάμε για συρρίκνωση του δικτύου των μπλε κάδων», ωστόσο, «μέχρι η Δημόσια Διοίκηση να αναλάβει τον ρόλο που της αναλογεί και να λάβει τις αποφάσεις που απαιτούνται για να αρθούν οι χρονίζουσες στρεβλώσεις στην ανακύκλωση συσκευασιών, η ΕΕΑΑ δυστυχώς δεν δύναται να ανανεώνει, με τους ίδιους όρους, συμβάσεις που λήγουν». Το νέο μοντέλο που θα υιοθετήσει η εταιρεία «θα στοχεύσει στο νομικό της στόχο για το 2025 που είναι το 65% των συμβεβλημένων ποσοτήτων», μας εξηγεί ο κ. Ραζής, διευθυντής της ΕΕΑΑ. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 244.000 τόνους, επίδοση μικρότερη της μισής από αυτή που δηλώνει η ΕΕΑΑ ότι πέτυχε το 2021. Μέχρι τις αρχές Ιουλίου η ΕΕΑΑ είχε ενημερώσει 8 δήμους και 13 ΦΟΔΣΑ ότι δεν προτίθεται να ανανεώσει με τους ισχύοντες όρους τις μεταξύ τους συμβάσεις. Από τους αποδέκτες των σχετικών επιστολών, ο μεγαλύτερος πληθυσμιακά δήμος είναι αυτός της Πάτρας. Σύμφωνα με όσα περιγράφει στην «Εφ.Συν.» ο δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, με την προτεινόμενη νέα σύμβαση η ΕΕΑΑ θέλει να αφήσει στον δήμο κάθε διαδικασία ανακύκλωσης, «από την αποκομιδή, τη διαλογή μέχρι και τη διάθεση στην αγορά των ανακτώμενων», αλλά «το τίμημα που θα καταβάλλεται από την ΕΕΑΑ, θα είναι ψίχουλα μπροστά στα μεγάλα κόστη που θα πληρώνει ο δημότης με τα ανταποδοτικά. Και μάλιστα το “τίμημα” μειώνεται στο μισό, γιατί περισσότερες από τις μισές εταιρείες δεν καταβάλλουν εισφορές, ενώ τις εισπράττουν από τον καταναλωτή», εξηγεί. Η σύμβαση που πρότεινε η ΕΕΑΑ έχει καταψηφιστεί από το δημοτικό συμβούλιο Πατρέων. Ακόμη 9 δήμοι Επιπτώσεις από την προτεινόμενη σύμβαση της ΕΕΑΑ αναμένονται και για γειτονικούς της Πάτρας δήμους. Και αυτό γιατί, πέραν των παραπάνω, «η ΕΕΑΑ αποφάσισε αυθαίρετα να σταματήσει, μετά το 2022, τη λειτουργία του ΚΔΑΥ Πάτρας, παρά τα ισχύοντα για μία εικοσαετία με τις μέχρι σήμερα συμβάσεις», περιγράφει ο κ. Πελετίδης. Το συγκεκριμένο ΚΔΑΥ ανήκει στον Δήμο Πατρέων, αλλά χρησιμοποιείται από την ΕΕΑΑ για τη διαλογή ανακυκλώσιμων συσκευασιών τόσο της Πάτρας, αλλά και άλλων 9 δήμων (Αιγιαλείας, Δυτικής Αχαΐας, Καλαβρύτων, Πηνειού, Αρχαίας Ολυμπίας, Ηλιδας, Πύργου, Ναυπακτίας, Θέρμου). «Το ιδιωτικοποιημένο σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών είναι σε κατάρρευση σε όλη την Ελλάδα και δεν αφορά μόνο τον Δήμο Πάτρας. Η ανακύκλωση είναι υποχρέωση των εταιρειών που παράγουν και εμπορεύονται συσκευασμένα προϊόντα και η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της», ξεκαθαρίζει ο κ. Πελετίδης. Διαθέσεις απόσυρσης της ΕΕΑΑ από τις ευρύτερες δραστηριότητες αναδεικνύει η πρόταση της εταιρείας να περάσουν στη διαχείριση των ΦΟΔΣΑ και τα υπόλοιπα ΚΔΑΥ που έχει υπό την ευθύνη της. «Οι ΦΟΔΣΑ έχουν εδώ και χρόνια την ευθύνη πολύ μεγαλύτερων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, γιατί όχι και των ΚΔΑΥ;», αντιτείνει ο κ. Ραζής. Πληροφορίες από αυτοδιοικητικά στελέχη αναφέρουν ότι αρκετοί δήμοι της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας έχουν στείλει επιστολές διαμαρτυρίας στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και στο υπουργείο Περιβάλλοντος, λέγοντας ότι η ΕΕΑΑ δεν ανταποκρίνεται σε αιτήματά τους για αντικατάσταση κάδων και παροχή απορριμματοφόρων. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι επιστολές της ΕΕΑΑ στους δήμους για μη ανανέωση των ισχυουσών συμβάσεων ενσωματώνουν και μια τακτική άσκησης πίεσης προς την κυβέρνηση προκειμένου να επιλυθεί το χρόνιο πρόβλημα της εισφοροδιαφυγής. «Δικαίως διαμαρτύρονται οι δήμοι. Πρέπει επιτέλους να μπει μια νέα αρχή στον τομέα της ανακύκλωσης. Ανακυκλώνονται συγκεκριμένοι τόνοι, αλλά πληρώνονται μόνο οι μισοί. Πρέπει να ξαναδούμε από την αρχή την αγορά ανακύκλωσης και πρέπει ο ΕΟΑΝ να παρέμβει σε αυτόν τον τομέα. Να βάλει μια αρχή σε σχέση με τη λειτουργία των συστημάτων, την κοστολόγησή τους και, βεβαίως, την υποχρεωτικότητα καταβολής των εισφορών από πλευράς εταιρειών που υπόκεινται σε τέλη συσκευασιών. Ως ΚΕΔΕ δεν μας ενδιαφέρει πόσα θα είναι τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών. Σημασία έχει να λειτουργούν με τους ίδιους όρους και τις ίδιες προϋποθέσεις και φυσικά να είναι βιώσιμα», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου. Επί περίπου μια 20ετία η ΕΕΑΑ αποτελούσε ουσιαστικά ένα μονοπώλιο στην ανακύκλωση συσκευασιών, μέχρι να εισέλθουν στον τομέα και άλλα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. Σήμερα, η εταιρεία έχει να εκτοξεύσει βέλη κατά των αρμόδιων αρχών: στην ανεπαρκή -κατά κοινή ομολογία- ανταπόκριση της Πολιτείας στα αιτήματα για πάταξη της εισφοροδιαφυγής, «ήρθε να προστεθεί και σειρά αιφνίδιων αποφάσεων από τον ΕΟΑΝ που αφορούν και επιβαρύνουν αποκλειστικά την ΕΕΑΑ. Η μία από αυτές αφορά την αύξηση του 15% των εισφορών μόνο των επιχειρήσεων που έχουν συμβληθεί με την ΕΕΑΑ», αναφέρει ο κ. Ραζής, με την εταιρεία να εκφράζει ανησυχίες ότι αυτό θα οδηγήσει επιχειρήσεις συμβεβλημένες με την ίδια σε άλλα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. «Με τις ευλογίες της πρεσβείας» Υποβαθμίζεται το δίκτυο των μπλε κάδων και βγαίνει ευνοημένο άλλο σύστημα ανακύκλωσης στο πλαίσιο ενός επιχειρηματικού ανταγωνισμού; «Πράγματι η “Ανταποδοτική” πριμοδοτείται για να κυριαρχήσει στον χώρο της ανακύκλωσης, με την προστασία της αμερικάνικης κυβέρνησης και τις ευλογίες της πρεσβείας των ΗΠΑ. Όμως, το μόνο που ανακυκλώνει με τα αμερικάνικης προέλευσης πανάκριβα “σπιτάκια” είναι ο “αφρός” από τη μεγάλη μάζα των ανακυκλώσιμων. Από την άλλη, συγκεντρώνει όλο και περισσότερες συμμετοχές εταιρειών που παράγουν και διακινούν συσκευασμένα προϊόντα. Όπως γίνεται κατανοητό, ο ανταγωνισμός αυτός κατέληξε σε βάρος της ανακύκλωσης, αφού το ιδιωτικοποιημένο σύστημα συνολικά είναι σε καθεστώς κατάρρευσης», τονίζει ο κ. Πελετίδης. Επιπλέον, ο δήμαρχος Πατρέων θυμίζει ότι «οι προσκλήσεις στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” για τη διαχείριση των απορριμμάτων και ειδικά για την ανακύκλωση, φωτογράφιζαν τη συγκεκριμένη εταιρεία, αφού η ανταποδοτικότητα ήταν υποχρεωτική. Τελικά, εγκρίθηκαν μερικές δεκάδες εκατομμύρια για την προμήθεια και εγκατάστ αση του εξοπλισμού της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης». Χαμηλή θέση σ την Ευρώπη Στις κατώτερες ευρωπαϊκές θέσεις ως προς την ανακύκλωση συσκευασιών κατατάσσεται η Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2019, η χώρα μας πέτυχε ποσοστό ανακύκλωσης συσκευασιών 60,1%, μια επίδοση που εκ πρώτης όψεως μοιάζει να βρίσκεται ελαφρώς κάτω από τον μέσο όρο της «Ευρώπης των 27» (64,8%), αλλά καταφέρνει να ξεπεράσει τις επιδόσεις μόλις τριών χωρών και συγκεκριμένα της Ουγγαρίας (47,3%), της Κροατίας (48,9%) και της Πολωνίας (55,5%). Τα τρία υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης συσκευασιών καταγράφονται στο Βέλγιο (84,2%), στην Ολλανδία (80,7%) και στο Λουξεμβούργο (71,5%). «Το “πληρώνω όσο πετάω”, ένα πολύ σωστό μέτρο, αλλά ο ίδιος ο νόμος το μεταθέτει για το 2028» Η διαδικασία συλλογής αποβλήτων συσκευασιών μέσω των μπλε κάδων θεωρείται παρωχημένη από πλευράς περιβαλλοντικών οργανώσεων και οικολογικών κινημάτων. Οι πολίτες απορρίπτουν σε έναν κάδο ένα σύνολο προς ανακύκλωση υλικών από συσκευασίες ή ακόμα και άλλα αντικείμενα. Όπως τονίζει η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης και Αξιοποίησης (ΕΕΑΑ), αν κάποιος πετάξει στον μπλε κάδο ένα συμπαγές κομμάτι μέταλλο (π.χ. από ένα εξάρτημα) ή πλαστικό (π.χ. ένα παλιό παιδικό παιχνίδι) θα ανακυκλωθεί κι αυτό. Όμως, ενίοτε οι πολίτες αφήνουν υλικά σε κατάσταση που δεν ευνοείται η ανάκτησή τους (π.χ. λερωμένα) ή από κακή ενημέρωση (ή αδιαφορία) πετούν και κοινά σκουπίδια (π.χ. οργανικά) που υπάχρει κίνδυνος να αφήσουν εκτός ανάκτησης και υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά. Ο μπλε κάδος, ωστόσο, αποδεικνύεται ο πιο αναγνωρίσιμος κάδος από τους πολίτες: σύμφωνα με έρευνα κοινής γνώμης της Metron Analysis που έγινε για λογαριασμό της Περιφέρειας Αττικής, ο μπλε κάδος είναι ο μόνος για τον οποίο είναι σαφές στο κοινό το τι αφορά, δηλαδή ότι δέχεται ανακυκλώσιμα υλικά («όλα όσα θεωρούμε σήμερα ως τέτοια», συμπληρώνεται στα στοιχεία της έρευνας) και το 93% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει πρόσβαση σε τέτοιο κάδο στην γειτονιά του. «Εάν θέλουμε να δούμε ουσιαστική δουλειά γενικότερα στη χωριστή συλλογή αποβλήτων και στη βελτιστοποίηση της ανακύκλωσης, είτε μιλάμε για οργανικά ή για συσκευασίες, πρέπει αύριο κιόλας να εφαρμοστεί το “Πληρώνω όσο πετάω” και η χωριστή συλλογή σε επίπεδο κατοικίας ή πολυκατοικίας, απ’ όπου θα γίνεται η διαλογή. Είτε με σακούλες, όπου θα πληρώνεις ένα τίμημα, είτε με ξεχωριστούς κάδους για κάθε υλικό. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Αυτά έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό», τονίζει ο Αχ. Πληθάρας, υπεύθυνος προγραμμάτων πρόληψης αποβλήτων της WWF. «Το “Πληρώνω όσο πετάω", ένα πολύ σωστό μέτρο που θα βοηθούσε στη χωριστή διαλογή καθαρών ρευμάτων, έχει θεσμοθετηθεί μεν, αλλά ο ίδιος ο νόμος το μεταθέτει για το 2028. Φέξε μου και γλίστρησα», σχολιάζει σκωπτικά. Ο κ. Πληθάρας επισημαίνει ότι χρειάζεται πολλή δουλειά και σε επίπεδο κινητοποίησης κι ευαισθητοποίησης πολιτών για θέματα ανακύκλωσης, «δεν γνωρίζουν τι ανακυκλώνεται και τι όχι, δεν έχουν κίνητρο, κανείς δεν τους έχει εξηγήσει τι θα κερδίσει αν ανακυκλώσει». Ωστόσο, στη χώρα μας τα πράγματα κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση: «Αυτό που προτάσσεται σαν πολιτική επιλογή είναι να αφήσουμε τους πολίτες αμέτοχους και να τα χωρέσουμε όλα σε μονάδες αναποτελεσματικής επεξεργασίας αποβλήτων και μετά, το μεγαλύτερο μέρος τους, να το οδηγήσουμε σε καύση. Οι ΜΕΑ (Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων) και οι μονάδες καύσης ουσιαστικά κλέβουν και ακυρώνουν την ανακύκλωση. Αποτελούν λογικές της δεκαετίας του ’80. Βρισκόμαστε στο 2022, μιλάμε για κυκλική οικονομία, αλλά επιμένουμε σε παλαιολιθικές μεθόδους διαχείρισης απορριμμάτων», υπογραμμίζει. «Μετράμε κατ’ εκτίμηση» Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020-2030, στην Ελλάδα παράγονται ετησίως περίπου 800.000 τόνοι αποβλήτων συσκευασίας εκ των οποίων τα μισά είναι τα λεγόμενα ΒΕΑΣ (Βιομηχανικά-Εμπορικά Απόβλητα Συσκευασίας), όπως ξύλινες παλέτες, χαρτόνια και νάιλον που τυλίγουν συσκευασμένα προϊόντα στις αποθήκες. Τα ΒΕΑΣ συμπεριλαμβάνονται στα υλικά που ανακυκλώνει η ΕΕΑΑ και προσμετρώνται στις επιδόσεις της. Αλλά «αν μία στις δυο συσκευασίες εισφοροδιαφεύγει, εκτός του ότι δεν καταβάλλονται τα απαιτούμενα τέλη συσκευασιών στο σύνολό τους, σημαίνει και ότι δεν μετράμε σωστά. Μετράμε κατ’ εκτίμηση. Και αν δεν έχεις επαρκή στοιχεία, δεν ξέρεις ούτε πώς γίνεται σωστά η διαχείρισή τους, ούτε πώς τιμολογείς σωστά», τονίζει στην «Εφ.Συν.» σχετικά με την καταγραφή των αποβλήτων συσκευασίας σε εθνικό επίπεδο, ο Αχιλλέας Πληθάρας.
  22. Η ανακύκλωση συσκευασιών βαίνει προς αδιέξοδο; Η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης και Αξιοποίησης (ΕΕΑΑ Α.Ε.), ευρύτερα γνωστή για το δίκτυο των μπλε κάδων που είναι αναπτυγμένο σχεδόν σε κάθε ελληνικό δήμο και καλύπτει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού της χώρας, ετοιμάζεται να συρρικνώσει τις δραστηριότητές της. Με επιστολές της προς δήμους και Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) –στους οποίους συμμετέχουν περισσότεροι του ενός δήμοι- η εταιρεία έχει ενημερώσει ότι δεν προτίθεται να ανανεώσει τις μεταξύ τους συμβάσεις συνεργασίας με τους όρους που ίσχυαν έως για περίπου μια 20ετία, επικαλούμενη την εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή, δηλαδή τη μη καταβολή των τελών συσκευασίας που υποχρεούνται να πληρώνουν οι επιχειρήσεις-παραγωγοί συσκευασμένων προϊόντων. Πολλές από αυτές τις συμβάσεις λήγουν τον Δεκέμβρη του 2022. Θα διακοπεί εντελώς η συνεργασία μεταξύ μιας σειράς δήμων και ΕΕΑΑ και θα τιναχθεί στον αέρα η ανακύκλωση συσκευασιών σε μια σειρά πόλεων ή πρόκειται για την αφετηρία μιας σταδιακής συρρίκνωσης της ανακύκλωσης που επιτυγχάνεται σήμερα μέσω των μπλε κάδων; Τα στοιχεία που παρουσιάζει η ΕΕΑΑ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μπορεί να μειωθεί έως και κάτω από το ήμισυ η δραστηριότητά της. Τόσο από πλευράς εταιρείας, όσο και από πλευράς δήμων, τονίζεται η ανάγκη κυβερνητικών πρωτοβουλιών και λήψης μέτρων για να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή και να μην καταρρεύσει η ανακύκλωση συσκευασιών. Η ΕΕΑΑ αποτελεί το πρώτο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων στην Ελλάδα και λειτουργεί για περίπου μια 20ετία, αναπτύσσοντας σχεδόν σε όλη την ελληνική επικράτεια ένα δίκτυο μπλε κάδων, όπου οι πολίτες αφήνουν ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικό, αλουμίνιο, χαρτί/χαρτόνι, γυαλί που απορρίπτεται στους μπλε κώδωνες). Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΑΑ, με την εταιρεία έχουν συμβληθεί 306 δήμοι και δημοτικοί φορείς, καλύπτοντας το 96% του πληθυσμού της χώρας. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών: αν και μεγαλομέτοχος της εταιρείας είναι η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με ποσοστό 35%, το 65% ανήκει σε μεγάλες επιχειρήσεις που παράγουν και μεγάλες ποσότητες συσκευασμένων προϊόντων (Coca-Cola 3E, Pepsico Hellas, Nestlé Ελλάς, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Πρόκτερ & Γκαμπλ Ελλάς κ.ά.). Η λειτουργία της ΕΕΑΑ εξαρτάται και από πλήθος άλλων επιχειρήσεων που παράγουν συσκευασμένα προϊόντα και από τις εισφορές που καταβάλλουν (ανάλογα με τις παραγόμενες ποσότητες συσκευασιών και από τα χρήματα που καταβάλλουν οι καταναλωτές με την αγορά προϊόντων) συγκεντρώνονται πόροι για την αγορά εξοπλισμού ανακύκλωσης (μπλε κάδοι, απορριμματοφόρα κ.λπ.) και την οργάνωση Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Υπολογίζονται σε 3.117 οι συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ επιχειρήσεις (κατά 64% δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων και των ποτών). Δεν είναι όμως όλες οι επιχειρήσεις που παράγουν συσκευασμένα προϊόντα συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ ή το έτερο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης, την «Ανταποδοτική Ανακύκλωση», με αποτέλεσμα να προκύπτει μεγάλη εισφοροδιαφυγή από πλευράς παραγωγών συσκευασιών. Πόροι που χάνονται Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των αρμόδιων αρχών τα απόβλητα συσκευασίας που εισφοροδιαφεύγουν υπολογίζονται στο 45% των ποσοτήτων που “πέφτουν” ετησίως στην αγορά. Δηλαδή, 20 χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου, σχεδόν η μία στις δυο συσκευασίες δεν συμμετέχει σε κανένα σύστημα ανακύκλωσης με συνέπεια να χάνονται πόροι για την ανακύκλωση περίπου 22 εκατ. ευρώ ετησίως. Και αυτό συνεχίζεται για 20 χρόνια. Το μερίδιο στην ανακύκλωση συσκευασιών που αντιστοιχεί στην ΕΕΑΑ ανέρχεται στο 46%, όμως η εταιρεία «παράγει διπλάσιο αποτέλεσμα από τη νομική της υποχρέωση», συμβάλλοντας κατά 95% στο εθνικό αποτέλεσμα ανακύκλωσης συσκευασιών. Ειδικότερα, στοιχεία της ΕΕΑΑ αναφέρουν ότι οι συμβεβλημένες με την ίδια ποσότητες συσκευασιών ανέρχονται σε περίπου 376.000 τόνους, αλλά η εταιρεία καταγράφει επιδόσεις που το 2021 ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο φτάνοντας τους 576.000 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών, από τους οποίους αξιοποιήθηκαν 521.0000 τόνοι αποβλήτων απλών και βιομηχανικών εμπορικών συσκευασιών – στους μπλε κάδους απορρίπτονται συσκευασίες και επιχειρήσεων που δεν είναι συμβεβλημένες με την ΕΕΑΑ. Ωστόσο, η ΕΕΑΑ δηλώνει ότι βαρύνεται «σχεδόν αποκλειστικά» από την τεράστια εισφοροδιαφυγή και τα έσοδά της δεν επαρκούν για τη διατήρηση και την προώθηση έργων ανακύκλωσης. Μέχρι πρότινος, λειτουργούσε αξιοποιώντας τα αποθεματικά της κι εφεξής, όπως περιγράφει ο κ. Ραζής, «η εταιρεία θα συνεχίζει να εκσυγχρονίζει τα έργα ανακύκλωσης», αλλά «η λειτουργία όλων των έργων με απόδοση της ΕΕΑΑ υπερδιπλάσια της νομικής της υποχρέωσης δεν μπορεί να συνεχιστεί, κι αυτό για να διασφαλιστεί η συνέχιση υλοποίησης όλων των έργων και η ανταπόκριση του Συστήματος στη νομική του υποχρέωση». Ο κ. Ραζής διαβεβαιώνει ότι «σε κάθε περίπτωση δεν μιλάμε για συρρίκνωση του δικτύου των μπλε κάδων», ωστόσο, «μέχρι η Δημόσια Διοίκηση να αναλάβει τον ρόλο που της αναλογεί και να λάβει τις αποφάσεις που απαιτούνται για να αρθούν οι χρονίζουσες στρεβλώσεις στην ανακύκλωση συσκευασιών, η ΕΕΑΑ δυστυχώς δεν δύναται να ανανεώνει, με τους ίδιους όρους, συμβάσεις που λήγουν». Το νέο μοντέλο που θα υιοθετήσει η εταιρεία «θα στοχεύσει στο νομικό της στόχο για το 2025 που είναι το 65% των συμβεβλημένων ποσοτήτων», μας εξηγεί ο κ. Ραζής, διευθυντής της ΕΕΑΑ. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 244.000 τόνους, επίδοση μικρότερη της μισής από αυτή που δηλώνει η ΕΕΑΑ ότι πέτυχε το 2021. Μέχρι τις αρχές Ιουλίου η ΕΕΑΑ είχε ενημερώσει 8 δήμους και 13 ΦΟΔΣΑ ότι δεν προτίθεται να ανανεώσει με τους ισχύοντες όρους τις μεταξύ τους συμβάσεις. Από τους αποδέκτες των σχετικών επιστολών, ο μεγαλύτερος πληθυσμιακά δήμος είναι αυτός της Πάτρας. Σύμφωνα με όσα περιγράφει στην «Εφ.Συν.» ο δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, με την προτεινόμενη νέα σύμβαση η ΕΕΑΑ θέλει να αφήσει στον δήμο κάθε διαδικασία ανακύκλωσης, «από την αποκομιδή, τη διαλογή μέχρι και τη διάθεση στην αγορά των ανακτώμενων», αλλά «το τίμημα που θα καταβάλλεται από την ΕΕΑΑ, θα είναι ψίχουλα μπροστά στα μεγάλα κόστη που θα πληρώνει ο δημότης με τα ανταποδοτικά. Και μάλιστα το “τίμημα” μειώνεται στο μισό, γιατί περισσότερες από τις μισές εταιρείες δεν καταβάλλουν εισφορές, ενώ τις εισπράττουν από τον καταναλωτή», εξηγεί. Η σύμβαση που πρότεινε η ΕΕΑΑ έχει καταψηφιστεί από το δημοτικό συμβούλιο Πατρέων. Ακόμη 9 δήμοι Επιπτώσεις από την προτεινόμενη σύμβαση της ΕΕΑΑ αναμένονται και για γειτονικούς της Πάτρας δήμους. Και αυτό γιατί, πέραν των παραπάνω, «η ΕΕΑΑ αποφάσισε αυθαίρετα να σταματήσει, μετά το 2022, τη λειτουργία του ΚΔΑΥ Πάτρας, παρά τα ισχύοντα για μία εικοσαετία με τις μέχρι σήμερα συμβάσεις», περιγράφει ο κ. Πελετίδης. Το συγκεκριμένο ΚΔΑΥ ανήκει στον Δήμο Πατρέων, αλλά χρησιμοποιείται από την ΕΕΑΑ για τη διαλογή ανακυκλώσιμων συσκευασιών τόσο της Πάτρας, αλλά και άλλων 9 δήμων (Αιγιαλείας, Δυτικής Αχαΐας, Καλαβρύτων, Πηνειού, Αρχαίας Ολυμπίας, Ηλιδας, Πύργου, Ναυπακτίας, Θέρμου). «Το ιδιωτικοποιημένο σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών είναι σε κατάρρευση σε όλη την Ελλάδα και δεν αφορά μόνο τον Δήμο Πάτρας. Η ανακύκλωση είναι υποχρέωση των εταιρειών που παράγουν και εμπορεύονται συσκευασμένα προϊόντα και η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της», ξεκαθαρίζει ο κ. Πελετίδης. Διαθέσεις απόσυρσης της ΕΕΑΑ από τις ευρύτερες δραστηριότητες αναδεικνύει η πρόταση της εταιρείας να περάσουν στη διαχείριση των ΦΟΔΣΑ και τα υπόλοιπα ΚΔΑΥ που έχει υπό την ευθύνη της. «Οι ΦΟΔΣΑ έχουν εδώ και χρόνια την ευθύνη πολύ μεγαλύτερων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, γιατί όχι και των ΚΔΑΥ;», αντιτείνει ο κ. Ραζής. Πληροφορίες από αυτοδιοικητικά στελέχη αναφέρουν ότι αρκετοί δήμοι της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας έχουν στείλει επιστολές διαμαρτυρίας στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και στο υπουργείο Περιβάλλοντος, λέγοντας ότι η ΕΕΑΑ δεν ανταποκρίνεται σε αιτήματά τους για αντικατάσταση κάδων και παροχή απορριμματοφόρων. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι επιστολές της ΕΕΑΑ στους δήμους για μη ανανέωση των ισχυουσών συμβάσεων ενσωματώνουν και μια τακτική άσκησης πίεσης προς την κυβέρνηση προκειμένου να επιλυθεί το χρόνιο πρόβλημα της εισφοροδιαφυγής. «Δικαίως διαμαρτύρονται οι δήμοι. Πρέπει επιτέλους να μπει μια νέα αρχή στον τομέα της ανακύκλωσης. Ανακυκλώνονται συγκεκριμένοι τόνοι, αλλά πληρώνονται μόνο οι μισοί. Πρέπει να ξαναδούμε από την αρχή την αγορά ανακύκλωσης και πρέπει ο ΕΟΑΝ να παρέμβει σε αυτόν τον τομέα. Να βάλει μια αρχή σε σχέση με τη λειτουργία των συστημάτων, την κοστολόγησή τους και, βεβαίως, την υποχρεωτικότητα καταβολής των εισφορών από πλευράς εταιρειών που υπόκεινται σε τέλη συσκευασιών. Ως ΚΕΔΕ δεν μας ενδιαφέρει πόσα θα είναι τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών. Σημασία έχει να λειτουργούν με τους ίδιους όρους και τις ίδιες προϋποθέσεις και φυσικά να είναι βιώσιμα», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου. Επί περίπου μια 20ετία η ΕΕΑΑ αποτελούσε ουσιαστικά ένα μονοπώλιο στην ανακύκλωση συσκευασιών, μέχρι να εισέλθουν στον τομέα και άλλα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. Σήμερα, η εταιρεία έχει να εκτοξεύσει βέλη κατά των αρμόδιων αρχών: στην ανεπαρκή -κατά κοινή ομολογία- ανταπόκριση της Πολιτείας στα αιτήματα για πάταξη της εισφοροδιαφυγής, «ήρθε να προστεθεί και σειρά αιφνίδιων αποφάσεων από τον ΕΟΑΝ που αφορούν και επιβαρύνουν αποκλειστικά την ΕΕΑΑ. Η μία από αυτές αφορά την αύξηση του 15% των εισφορών μόνο των επιχειρήσεων που έχουν συμβληθεί με την ΕΕΑΑ», αναφέρει ο κ. Ραζής, με την εταιρεία να εκφράζει ανησυχίες ότι αυτό θα οδηγήσει επιχειρήσεις συμβεβλημένες με την ίδια σε άλλα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. «Με τις ευλογίες της πρεσβείας» Υποβαθμίζεται το δίκτυο των μπλε κάδων και βγαίνει ευνοημένο άλλο σύστημα ανακύκλωσης στο πλαίσιο ενός επιχειρηματικού ανταγωνισμού; «Πράγματι η “Ανταποδοτική” πριμοδοτείται για να κυριαρχήσει στον χώρο της ανακύκλωσης, με την προστασία της αμερικάνικης κυβέρνησης και τις ευλογίες της πρεσβείας των ΗΠΑ. Όμως, το μόνο που ανακυκλώνει με τα αμερικάνικης προέλευσης πανάκριβα “σπιτάκια” είναι ο “αφρός” από τη μεγάλη μάζα των ανακυκλώσιμων. Από την άλλη, συγκεντρώνει όλο και περισσότερες συμμετοχές εταιρειών που παράγουν και διακινούν συσκευασμένα προϊόντα. Όπως γίνεται κατανοητό, ο ανταγωνισμός αυτός κατέληξε σε βάρος της ανακύκλωσης, αφού το ιδιωτικοποιημένο σύστημα συνολικά είναι σε καθεστώς κατάρρευσης», τονίζει ο κ. Πελετίδης. Επιπλέον, ο δήμαρχος Πατρέων θυμίζει ότι «οι προσκλήσεις στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” για τη διαχείριση των απορριμμάτων και ειδικά για την ανακύκλωση, φωτογράφιζαν τη συγκεκριμένη εταιρεία, αφού η ανταποδοτικότητα ήταν υποχρεωτική. Τελικά, εγκρίθηκαν μερικές δεκάδες εκατομμύρια για την προμήθεια και εγκατάστ αση του εξοπλισμού της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης». Χαμηλή θέση σ την Ευρώπη Στις κατώτερες ευρωπαϊκές θέσεις ως προς την ανακύκλωση συσκευασιών κατατάσσεται η Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2019, η χώρα μας πέτυχε ποσοστό ανακύκλωσης συσκευασιών 60,1%, μια επίδοση που εκ πρώτης όψεως μοιάζει να βρίσκεται ελαφρώς κάτω από τον μέσο όρο της «Ευρώπης των 27» (64,8%), αλλά καταφέρνει να ξεπεράσει τις επιδόσεις μόλις τριών χωρών και συγκεκριμένα της Ουγγαρίας (47,3%), της Κροατίας (48,9%) και της Πολωνίας (55,5%). Τα τρία υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης συσκευασιών καταγράφονται στο Βέλγιο (84,2%), στην Ολλανδία (80,7%) και στο Λουξεμβούργο (71,5%). «Το “πληρώνω όσο πετάω”, ένα πολύ σωστό μέτρο, αλλά ο ίδιος ο νόμος το μεταθέτει για το 2028» Η διαδικασία συλλογής αποβλήτων συσκευασιών μέσω των μπλε κάδων θεωρείται παρωχημένη από πλευράς περιβαλλοντικών οργανώσεων και οικολογικών κινημάτων. Οι πολίτες απορρίπτουν σε έναν κάδο ένα σύνολο προς ανακύκλωση υλικών από συσκευασίες ή ακόμα και άλλα αντικείμενα. Όπως τονίζει η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης και Αξιοποίησης (ΕΕΑΑ), αν κάποιος πετάξει στον μπλε κάδο ένα συμπαγές κομμάτι μέταλλο (π.χ. από ένα εξάρτημα) ή πλαστικό (π.χ. ένα παλιό παιδικό παιχνίδι) θα ανακυκλωθεί κι αυτό. Όμως, ενίοτε οι πολίτες αφήνουν υλικά σε κατάσταση που δεν ευνοείται η ανάκτησή τους (π.χ. λερωμένα) ή από κακή ενημέρωση (ή αδιαφορία) πετούν και κοινά σκουπίδια (π.χ. οργανικά) που υπάχρει κίνδυνος να αφήσουν εκτός ανάκτησης και υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά. Ο μπλε κάδος, ωστόσο, αποδεικνύεται ο πιο αναγνωρίσιμος κάδος από τους πολίτες: σύμφωνα με έρευνα κοινής γνώμης της Metron Analysis που έγινε για λογαριασμό της Περιφέρειας Αττικής, ο μπλε κάδος είναι ο μόνος για τον οποίο είναι σαφές στο κοινό το τι αφορά, δηλαδή ότι δέχεται ανακυκλώσιμα υλικά («όλα όσα θεωρούμε σήμερα ως τέτοια», συμπληρώνεται στα στοιχεία της έρευνας) και το 93% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει πρόσβαση σε τέτοιο κάδο στην γειτονιά του. «Εάν θέλουμε να δούμε ουσιαστική δουλειά γενικότερα στη χωριστή συλλογή αποβλήτων και στη βελτιστοποίηση της ανακύκλωσης, είτε μιλάμε για οργανικά ή για συσκευασίες, πρέπει αύριο κιόλας να εφαρμοστεί το “Πληρώνω όσο πετάω” και η χωριστή συλλογή σε επίπεδο κατοικίας ή πολυκατοικίας, απ’ όπου θα γίνεται η διαλογή. Είτε με σακούλες, όπου θα πληρώνεις ένα τίμημα, είτε με ξεχωριστούς κάδους για κάθε υλικό. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Αυτά έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό», τονίζει ο Αχ. Πληθάρας, υπεύθυνος προγραμμάτων πρόληψης αποβλήτων της WWF. «Το “Πληρώνω όσο πετάω", ένα πολύ σωστό μέτρο που θα βοηθούσε στη χωριστή διαλογή καθαρών ρευμάτων, έχει θεσμοθετηθεί μεν, αλλά ο ίδιος ο νόμος το μεταθέτει για το 2028. Φέξε μου και γλίστρησα», σχολιάζει σκωπτικά. Ο κ. Πληθάρας επισημαίνει ότι χρειάζεται πολλή δουλειά και σε επίπεδο κινητοποίησης κι ευαισθητοποίησης πολιτών για θέματα ανακύκλωσης, «δεν γνωρίζουν τι ανακυκλώνεται και τι όχι, δεν έχουν κίνητρο, κανείς δεν τους έχει εξηγήσει τι θα κερδίσει αν ανακυκλώσει». Ωστόσο, στη χώρα μας τα πράγματα κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση: «Αυτό που προτάσσεται σαν πολιτική επιλογή είναι να αφήσουμε τους πολίτες αμέτοχους και να τα χωρέσουμε όλα σε μονάδες αναποτελεσματικής επεξεργασίας αποβλήτων και μετά, το μεγαλύτερο μέρος τους, να το οδηγήσουμε σε καύση. Οι ΜΕΑ (Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων) και οι μονάδες καύσης ουσιαστικά κλέβουν και ακυρώνουν την ανακύκλωση. Αποτελούν λογικές της δεκαετίας του ’80. Βρισκόμαστε στο 2022, μιλάμε για κυκλική οικονομία, αλλά επιμένουμε σε παλαιολιθικές μεθόδους διαχείρισης απορριμμάτων», υπογραμμίζει. «Μετράμε κατ’ εκτίμηση» Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020-2030, στην Ελλάδα παράγονται ετησίως περίπου 800.000 τόνοι αποβλήτων συσκευασίας εκ των οποίων τα μισά είναι τα λεγόμενα ΒΕΑΣ (Βιομηχανικά-Εμπορικά Απόβλητα Συσκευασίας), όπως ξύλινες παλέτες, χαρτόνια και νάιλον που τυλίγουν συσκευασμένα προϊόντα στις αποθήκες. Τα ΒΕΑΣ συμπεριλαμβάνονται στα υλικά που ανακυκλώνει η ΕΕΑΑ και προσμετρώνται στις επιδόσεις της. Αλλά «αν μία στις δυο συσκευασίες εισφοροδιαφεύγει, εκτός του ότι δεν καταβάλλονται τα απαιτούμενα τέλη συσκευασιών στο σύνολό τους, σημαίνει και ότι δεν μετράμε σωστά. Μετράμε κατ’ εκτίμηση. Και αν δεν έχεις επαρκή στοιχεία, δεν ξέρεις ούτε πώς γίνεται σωστά η διαχείρισή τους, ούτε πώς τιμολογείς σωστά», τονίζει στην «Εφ.Συν.» σχετικά με την καταγραφή των αποβλήτων συσκευασίας σε εθνικό επίπεδο, ο Αχιλλέας Πληθάρας. View full είδηση
  23. Στη 14η σύνοδο του δικτύου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη, υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρηματοδοτήσει με 600 εκατ. ευρώ, μέσω του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027, τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων ανάκτησης και ανακύκλωσης για την επεξεργασία αποβλήτων στην Ελλάδα. Με τους ευρωπαϊκούς πόρους εξασφαλίζεται, πλέον, η χρηματοδότηση για τη δημιουργία όλων των απαραίτητων υποδομών, ώστε η Ελλάδα να ενσωματώσει τους ευρωπαϊκούς στόχους για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή. Η ελληνική πλευρά πέτυχε: Να αλλάξει ο ευρωπαϊκός κανονισμός και να είναι δυνατή – την επόμενη περίοδο- η χρηματοδότηση σύγχρονων μονάδων ανάκτησης και ανακύκλωσης, αναγκαίων για την επίτευξη των κοινοτικών στόχων στη διαχείριση των αποβλήτων. Να χρηματοδοτηθούν οι μονάδες αυτές με 600 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό της χρηματοδότησης για κάθε μια από αυτές τις μονάδες σχετίζεται με την αποτελεσματικότητα τους και μπορεί να ανέλθει σε ποσοστό άνω του 80%. Σημειώνεται ότι η χρηματοδότηση αφορά και την αναβάθμιση παλαιότερων μονάδων που είτε λειτουργούν, είτε κατασκευάζονται, σε σύγχρονες μονάδες ανάκτησης και ανακύκλωσης. Οι τελικές λεπτομέρειες για τη χρηματοδότηση θα οριστικοποιηθούν τις επόμενες ημέρες. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξασφάλισε από την Ευρωπαϊκή Ένωση 600 εκατ. ευρώ. για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων ανάκτησης κι ανακύκλωσης στην Ελλάδα. Σήμερα, κάνουμε ένα ακόμα σημαντικό βήμα για να πετύχουμε τους φιλόδοξους στόχους μας για τη βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων, την αύξηση της ανακύκλωσης και τη μείωση της υγειονομικής ταφής. Με στοχευμένες δράσεις, εκσυγχρονίζουμε τις υποδομές μας, εδραιώνουμε την περιβαλλοντική μας συνείδηση, βελτιώνουμε την καθημερινότητα των πολιτών και δίνουμε από κοινού τη μάχη απέναντι στην κλιματική αλλαγή». Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων δήλωσε: «Έχουν γίνει άλματα στη διαχείριση των αποβλήτων. Αυτή η σημαντική πρόοδος δημιούργησε ένα απόθεμα αξιοπιστίας για την Ελλάδα, που ήταν αναγκαίο για να πετύχουμε μια συμφωνία. Πλέον η Ελλάδα θα αποκτήσει όλες τις αναγκαίες υποδομές που θα τη βοηθήσουν να διαχειρίζεται τα απόβλητα της με περιβαλλοντική ευαισθησία, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ώστε τελικά να υπάρχει προστασία του περιβάλλοντος και βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών».
  24. Στη 14η σύνοδο του δικτύου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη, υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρηματοδοτήσει με 600 εκατ. ευρώ, μέσω του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027, τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων ανάκτησης και ανακύκλωσης για την επεξεργασία αποβλήτων στην Ελλάδα. Με τους ευρωπαϊκούς πόρους εξασφαλίζεται, πλέον, η χρηματοδότηση για τη δημιουργία όλων των απαραίτητων υποδομών, ώστε η Ελλάδα να ενσωματώσει τους ευρωπαϊκούς στόχους για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή. Η ελληνική πλευρά πέτυχε: Να αλλάξει ο ευρωπαϊκός κανονισμός και να είναι δυνατή – την επόμενη περίοδο- η χρηματοδότηση σύγχρονων μονάδων ανάκτησης και ανακύκλωσης, αναγκαίων για την επίτευξη των κοινοτικών στόχων στη διαχείριση των αποβλήτων. Να χρηματοδοτηθούν οι μονάδες αυτές με 600 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό της χρηματοδότησης για κάθε μια από αυτές τις μονάδες σχετίζεται με την αποτελεσματικότητα τους και μπορεί να ανέλθει σε ποσοστό άνω του 80%. Σημειώνεται ότι η χρηματοδότηση αφορά και την αναβάθμιση παλαιότερων μονάδων που είτε λειτουργούν, είτε κατασκευάζονται, σε σύγχρονες μονάδες ανάκτησης και ανακύκλωσης. Οι τελικές λεπτομέρειες για τη χρηματοδότηση θα οριστικοποιηθούν τις επόμενες ημέρες. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξασφάλισε από την Ευρωπαϊκή Ένωση 600 εκατ. ευρώ. για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων ανάκτησης κι ανακύκλωσης στην Ελλάδα. Σήμερα, κάνουμε ένα ακόμα σημαντικό βήμα για να πετύχουμε τους φιλόδοξους στόχους μας για τη βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων, την αύξηση της ανακύκλωσης και τη μείωση της υγειονομικής ταφής. Με στοχευμένες δράσεις, εκσυγχρονίζουμε τις υποδομές μας, εδραιώνουμε την περιβαλλοντική μας συνείδηση, βελτιώνουμε την καθημερινότητα των πολιτών και δίνουμε από κοινού τη μάχη απέναντι στην κλιματική αλλαγή». Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων δήλωσε: «Έχουν γίνει άλματα στη διαχείριση των αποβλήτων. Αυτή η σημαντική πρόοδος δημιούργησε ένα απόθεμα αξιοπιστίας για την Ελλάδα, που ήταν αναγκαίο για να πετύχουμε μια συμφωνία. Πλέον η Ελλάδα θα αποκτήσει όλες τις αναγκαίες υποδομές που θα τη βοηθήσουν να διαχειρίζεται τα απόβλητα της με περιβαλλοντική ευαισθησία, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ώστε τελικά να υπάρχει προστασία του περιβάλλοντος και βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών». View full είδηση
  25. Το Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Τα Δημοτικά σχολεία πρωταθλητές στην ανακύκλωση» ολοκληρώθηκε με επιτυχία για την τρέχουσα σχολική χρονιά, με τη συμμετοχή 1.155 παιδιών από 16 δημοτικά σχολεία της Αττικής. Το Πρόγραμμα αποτελεί πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, με στόχο την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων και ανακύκλωσης. Το Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης οργάνωσαν από κοινού, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων με τη συμμετοχή διακεκριμένων αθλητών. Το Πρόγραμμα ξεκίνησε τον Μάιο του 2022, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μαθητών και καθηγητών στο μείζον θέμα της ανακύκλωσης, με έμφαση στη Διαλογή στην Πηγή. Τα 16 δημοτικά σχολεία της Αττικής που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα ήρθαν σε επαφή με το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων μέσα από διαδραστικά παιχνίδια, εκπαιδευτικό υλικό και από την προμήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού για την έναρξη της ανακύκλωσης. Στα σχολεία που έλαβαν μέρος δόθηκαν δωρεάν μπλε και κίτρινοι κάδοι για τους προαύλιους χώρους με τις αντίστοιχες αφίσες ανακύκλωσης, τσάντες ανακύκλωσης για όλες τις διδακτικές αίθουσες, εκπαιδευτικά παραμύθια για την ανακύκλωση και κονκάρδες «πρωταθλητή ανακύκλωσης» για κάθε παιδί που συμμετείχε στην παρουσίαση. Πρεσβευτές του Προγράμματος αποτέλεσαν διακεκριμένοι αθλητές, οι οποίοι ανέλαβαν να το συστήσουν στους μαθητές και να συζητήσουν μαζί τους τα πραγματικά οφέλη της ανακύκλωσης. Ο Ολυμπιονίκης, Βασίλης Κουρνέτας, καθώς και στελέχη της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων ήταν παρόντες σε όλες τις συναντήσεις με τις σχολικές μονάδες. Το Πρόγραμμα θα συνεχιστεί και την επόμενη σχολική χρονιά, προκειμένου ακόμα περισσότεροι μαθητές να εκπαιδευτούν στην ανακύκλωση. Στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των μαθητών μας θα συμβάλλει και η υποχρεωτική χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, πλαστικών, μετάλλων, μπαταριών και αποβλήτων τροφίμων, που θα εισαχθεί στις σχολικές μονάδες από την 1η Σεπτεμβρίου 2022. Είναι σημαντικό η ιδέα της ανακύκλωσης και του διαχωρισμού των αποβλήτων στην πηγή, να γίνει τρόπος ζωής για τα μικρά παιδιά. Αυτός ήταν ο στόχος του προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στα σχολεία και είναι ιδιαίτερη η χαρά για την ολοκλήρωση του και τη θετική ανταπόκριση των μαθητών στο ζήτημα της ανακύκλωσης. Το Πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τη συνδρομή των εταιρειών-χορηγών: Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ Α.Ε.), ΜΕΓΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Α.Ε., SKAG Θ.Κ. ΣΚΑΓΙΑΣ Α.Β.Ε.Ε., ΜΟΡΝΟΣ Α.Ε., AQUACARPATIKA και Combatt. View full είδηση
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.