Αναζήτηση στην κοινότητα

Δύο ηλεκτρονικά μητρώα ελέγχου διαχείρισης των απορριμμάτων της χώρας, υλοποιεί ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), ενώ ταυτόχρονα καταβάλει προσπάθειες να αντιμετωπίσει τις περιβαλλοντικές συνέπειες της προσφυγικής κρίσης, καθώς τυχόν ολιγωρία αναμένεται να έχει άμεσες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία. Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό από τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του ΕΟΑΝ Δημήτρη Πολιτόπουλο, τα απορρίμματα, τα οποία προκύπτουν από την προσφυγική κρίση, φθάνουν τους 20 τόνους ημερησίως. Ειδικότερα, στη Λέσβο τα απορρίμματα φθάνουν στα 4.000 κυβικά μέτρα και είναι στοιβαγμένα σε ένα οικόπεδο. Όπως έγινε γνωστό, εάν αυτά σύντομα δεν αποσυρθούν, ελλοχεύει σοβαρός υγειονομικός κίνδυνος. Όπως υπογραμμίστηκε, μόνο τα κόστη συλλογής, συγκέντρωσης και φύλαξης είναι τεράστιο. Όπως δήλωσε ο Δημήτρης Πολιτόπουλος, απαιτείται εθνική και κοινοτική πολιτική στο θέμα, προκειμένου να αναζητηθούν πόροι από την ΕΕ, ενώ έκανε γνωστό ότι σε επεξεργασία βρίσκεται οικονομικοτεχνική έκθεση ειδικά για τις λέμβους, η οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί εντός δύο εβδομάδων. Επιπλέον, ο ΕΟΑΝ υλοποιεί δύο μητρώα για τον έλεγχο της διαχείρισης των απορριμμάτων σε εθνικό επίπεδο. Το πρώτο το οποίο ήδη εμπλουτίζεται με στοιχεία, είναι το εθνικό μητρώο παραγωγών που είναι εγγεγραμμένοι στα συστήματα προϊόντων ή συσκευασιών και αφορά την ανακύκλωση, ενώ συντάσσεται παράλληλα και η σχετική ΚΥΑ. Το κεντρικό μητρώο αφορά την καταγραφή και διαχείριση όλων των απορριμμάτων της χώρας, όπως βιομηχανικά απόβλητα, επικίνδυνα απόβλητα κ.λπ. Όπως εκτιμάται, τέλος Απριλίου θα έχει ολοκληρωθεί το τεχνικό κομμάτι και ακολουθεί η σχετική ΚΥΑ. Το εν λόγω σύστημα θα είναι συνδεδεμένο με το ΓΕΜΥ και ΤAXIS, ενώ αναμένεται να φέρει επιπλέον έσοδα στα κρατικά ταμεία όπου θα μπορούν να διατεθούν στον τομέα της ανακύκλωσης. Ταυτόχρονα, με σχετική νομοθετική ρύθμιση θα προβλέπονται κυρώσει σε περίπτωση μη συμμόρφωσης παραγωγών. Πέρα από τα περιβαλλοντικά οφέλη, στόχο αποτελεί η μείωση της εισφοροδιαφυγής η οποία βρίσκεται σήμερα σε ποσοστό της τάξης του 35%. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα φθάσουμε από τους 500.000 στους 800.000 τόνους ανακυκλώσιμων σε πρώτη φάση. Ενώ η μείωση του κόστους διαχείρισης στους δήμους αναμένεται να φθάσει το 35%. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερα έσοδα και καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού, όπως υπογραμμίστηκε. Σημειώνεται δε, ότι στα 45 εκατ. ευρώ ανέρχονται τα ετήσια έσοδα από τα συστήματα, με βάση τα στοιχεία του 2014. «Με αυτή τη διαδικασία θα έχουμε τις ακριβείς ποσότητες, άρα και ο σχεδιασμός θα είναι πιο αποτελεσματικός, ενώ θα βλέπουμε κατά πόσο επιτυγχάνονται οι στόχοι του ΕΣΔΑ και θα γίνονται παρεμβάσεις τοπικού χαρακτήρα εάν χρειαστούν» ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΟΑΝ. Επίσης, αναμένεται τροποποίηση του νομού 2939 του 2011 προκειμένου να υπάρξουν βελτιώσεις για διαφανή διαχείριση των κοινωνικών πόρων όσον αφορά την ανακύκλωση, την αναβάθμιση του ΕΟΑΝ, καθώς επίσης και τη σχέση του με τα συστήματα, τα οποία θα χρειαστούν να συμμορφωθούν σε νέους κανόνες, όπως τονίστηκε. «Υπάρχουν κενά στη νομοθεσία. Απαιτείται να δοθεί η δυνατότητα στον ΕΟΑΝ να ελέγχει, να δίνει κατευθύνσεις και να υποδεικνύει την διάθεση των πόρων κυρίως σε πράσινα σημεία των δήμων με δημιουργία ΚΔΑΥ, για τα οποία θα αποφασίζει ο εκάστοτε δήμος για τη διαχείρισή τους ανάλογα με το τι τον συμφέρει», δήλωσε ο Δημήτρης Πολιτόπουλος. Επεσήμανε δε, ότι «οι φυσικοί μας συνεργάτες είναι οι δήμοι. O ΕΟΑΝ θα είναι ο φορέας της πολιτείας που συμμετέχει, ελέγχει και κατανέμει τους πόρους μαζί με τα συστήματα. Το ρόλο αυτό θα παίξει σθεναρά και με κάθε τρόπο». Πηγή: http://www.tanea.gr/news/greece/article/5343328/dyo-nea-mhtrwa-gia-ton-elegxo-ths-diaxeirishs-twn-aporrimmatwn/

Από την πίσω πόρτα επιχειρούν να ακυρώσουν συγκεκριμένους διαγωνισμούς για Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στα απορρίμματα οι ηγεσίες των υπουργείων Εσωτερικών και Περιβάλλοντος. Εξαιτίας της διαμάχης μεταξύ του περιφερειάρχη Πελοποννήσου Πέτρου Τατούλη, που προωθεί την υπογραφή σύμπραξης για τα απορρίμματα, με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη, επανήλθε στο σχέδιο νόμου για το «παράλληλο πρόγραμμα» η διάταξη με την οποία στην ουσία «δένουν τα χέρια» των περιφερειών. Το άρθρο 37 του σχεδίου νόμου καταργεί διάταξη του νόμου 4071/2012 για τους φορείς ολοκληρωμένης διαχείρισης (ΦΟΣΔΑ). Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, η καταργούμενη διάταξη «δίνει τη δυνατότητα επιµήκυνσης του διαστήµατος ανάθεσης αρµοδιοτήτων, ακόµη κι αν αρθούν οι λόγοι της ανάθεσης, δηλαδή η πληµµελής ή ανεπαρκής λειτουργία των ΦΟΔΣΑ, σε βαθµό που να τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η δηµόσια υγεία ή το δηµόσιο συµφέρον. Για παράδειγµα, στην περίπτωση σύναψης συµβάσεων σύµπραξης βάσει του άρθρου 17 του ν. 3389/2005 (ΣΔΙΤ), αυτό το διάστηµα µπορεί να επιµηκυνθεί σε είκοσι οκτώ χρόνια». Στην πραγματικότητα, όμως, επιτρέπει στις πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Εσωτερικών να διαλέγουν ποια ΣΔΙΤ θα προχωρήσουν και ποια θα ακυρωθούν, κόντρα στον σχεδιασμό των περιφερειών, όπως υποστηρίζουν όσοι ζητούν την απόσυρσή της. Ο βουλευτής Αρκαδίας του ΠΑΣΟΚ Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο οποίος είχε ζητήσει και τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν κατατέθηκε για πρώτη φορά η διάταξη που στην ουσία αφαιρεί από τις περιφέρειες την αρμοδιότητα διαχείρισης των απορριμμάτων, επανήλθε σήμερα. Υπενθυμίζεται πως ο κ. Κωνσταντινόπουλος είχε υποστηρίξει προ διμήνου πως πίσω από τη διάταξη «κρύβονται κοινοτικά κονδύλια και επιχειρηματικά συμφέροντα». Eιδικά για το ΣΔΙΤ της περιφέρειας Πελοποννήσου, η κυβέρνηση ζήτησε αλλαγές στη σύμβαση που ετοιμαζόταν να υπογράψει ο κ. Τατούλης, μετά και την έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ομως, μέχρι στιγμής δεν έχει επέλθει συμφωνία, καθώς ανατρέπεται το χρηματοοικονομικό μοντέλο που έχει συμφωνηθεί με τις τράπεζες και άλλα σημεία τα οποία συνδέονται με τη βιωσιμότητα του έργου. Πηγή: http://www.ypodomes.com/index.php/astiki-anaptixi/perivallontika-erga/item/33712-%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%8E%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%AC%CE%BB%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1-%CF%83%CE%B4%CE%B9%CF%84-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD

Γραμματικό, Σχιστό, Ελληνικό, Ελαιώνας, λατομείο Βάρης αλλά και περιοχή εντός των ορίων των δήμων Ηρακλείου, Νέας Ιωνίας, Νέας Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας και Μεταμόρφωσης αποτελούν τα «καυτά σημεία» για τη διαχείριση των σκουπιδιών στην Αττική. Εκεί εξετάζεται να δημιουργηθούν μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) ή και διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών για το Λεκανοπέδιο. Την ίδια ώρα μόλις πριν από λίγες ημέρες (4 Νοεμβρίου 2015) η Ελλάδα διά εκπροσώπων της βρέθηκε υπόλογη στις Βρυξέλλες καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε να απολογηθεί για την αναποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων. Μεταξύ άλλων, οι Κοινοτικοί... έβγαζαν καπνούς από τα αφτιά για το κυβερνητικό φρένο στις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για τα απορρίμματα. Οπως επισημαίνουν στο «Βήμα» κύκλοι από τις Βρυξέλλες, η ΕΕ είχε συνεχείς αναφορές του περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Πέτρου Τατούλη και του περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρου Καχριμάνη κατά της κυβέρνησης για τη στάση της στα έργα μέσω ΣΔΙΤ. Στο μεταξύ η Περιφέρεια Πελοποννήσου κέρδισε και τη μάχη στο Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο άναψε «πράσινο φως» για το ΣΔΙΤ στη Μεγαλόπολη. Την ίδια στιγμή η πρόσφατη διάταξη που προβλέπει ότι τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) μπορούν να εκπονούνται για περισσότερες της μιας περιφέρειες έχει πυροδοτήσει σενάρια για μεταφορά απορριμμάτων από περιοχές με έντονο πρόβλημα μιας περιφέρειας σε χώρους γειτονικής περιφέρειας. Σενάρια για... εξαγωγή Με επίκεντρο τα έργα ΣΔΙΤ, έχουν πυκνώσει οι συζητήσεις μεταξύ παραγόντων στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης για αυτό το ενδεχόμενο. Ετσι, αν και δεν θεωρείται πιθανό από τους ειδικούς, υπάρχει θεωρητικά η δυνατότητα να διοχετευθεί όγκος απορριμμάτων από περιοχές, π.χ., της Ηλείας ή της Αχαΐας (ανήκουν στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας αλλά βρίσκονται στην Πελοπόννησο) σε περιοχή που ανήκει στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ή να υπάρξει δούναι και λαβείν, π.χ., μεταξύ Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και Ηπείρου. Η φημολογία θέλει και την Περιφέρεια Αττικής να έχει συζητήσει ανεπίσημα το ζήτημα με την Περιφέρεια Πελοποννήσου αλλά και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Από το επιτελείο της περιφερειάρχου Αττικής κυρίας Ρένας Δούρου επισημαίνουν στο «Βήμα» ότι «δεν ισχύει κάτι τέτοιο και δεν έχουν γίνει συζητήσεις». Μάλιστα, ηγετικό στέλεχος της περιφερειακής αρχής λέει με έμφαση: «Είναι έξω από τη λογική μας η εξαγωγή απορριμμάτων. Εδώ δεν δεχτήκαμε να έρχονται τα απορρίμματα από την Τρίπολη, θα στείλουμε εμείς εκεί; Η στάση μας σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων διέπεται, μεταξύ άλλων, από την αρχή της εγγύτητας...». Παράλληλα, στελέχη με εμπειρία στη διαχείριση απορριμμάτων εξηγούσαν στο «Βήμα» ότι σύμφωνα με τη νομοθεσία (Ν. 4342/2015) πρέπει να υπάρχει συναπόφαση περιφερειακών συμβουλίων για τη διαπεριφερειακή σύνταξη σχεδιασμού. Ως τώρα δεν έχει προκύψει τέτοια διάσταση κατά τη διαδικασία σύνταξης των 13 ΠΕΣΔΑ - βέβαια δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Εκτός από την Κρήτη - έχει εγκεκριμένο σχεδιασμό από το 2013 - η Αττική προχωρεί με γρήγορα βήματα σε σχέση με άλλες περιφέρειες. Οσον αφορά τα τοπικά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων, σήμερα από τους 66 δήμους της Αττικής έχουν φτάσει τους 55 εκείνοι που έχουν καταθέσει (ήταν 22 δήμοι τον περασμένο Αύγουστο), ενώ 11 δεν έχουν ακόμη ανταποκριθεί. Οι τροποποιήσεις στο ΠΕΣΔΑ Ο Ενιαίος Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) και η περιφερειακή αρχή έχουν να αντιμετωπίσουν το αγκάθι της χωροθέτησης χώρων για τη διαχείριση απορριμμάτων. Εξάλλου, μείζον είναι το ζήτημα να πείσουν τις τοπικές κοινωνίες για το «νέο μοντέλο», με διαλογή στην πηγή, μείωση του όγκου, ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών με οικονομικό κίνητρο και τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον. Σύμφωνα με πληροφορίες, με βάση τις μέχρι στιγμής διαβουλεύσεις και παρατηρήσεις φορέων επί του αρχικού σχεδίου, ο νέος ΠΕΣΔΑ Αττικής περιλαμβάνει τις εξής τροποποιήσεις: - Βάζει τέλος στην επιβάρυνση μιας περιοχής με έργα παντός τύπου, από την προδιαλογή ως την τελική διάθεση (ολοκληρωμένη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων). - Δεν επεκτείνεται η Φυλή και δεν θα χρησιμοποιηθεί το τρίτο κύτταρο. Το πρώτο κύτταρο εξαντλήθηκε και εναπόθεση απορριμμάτων γίνεται στο δεύτερο μέχρι να εξαντληθεί η δυνατότητά του, που υπολογίζεται από ενάμιση ως δυόμισι χρόνια. Δεν θα γίνει εργοστάσιο στο δεύτερο κύτταρο και η έκταση που είχε αδειοδοτηθεί θα χρησιμοποιηθεί για υγειονομική ταφή. - Επιδιώκει τη δημιουργία τεσσάρων ως έξι μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων κοντά στην πηγή παραγωγής τους. - Αποφορτίζονται τα σημεία που θα επιλεγούν ώστε αλλού να γίνουν μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ), εγκαταστάσεις διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και αλλούΧώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). - Διερευνάται η δυνατότητα δημιουργίας ΧΥΤΥ σε σημεία που είχαν θεσμοθετηθεί ήδη από το 2003 με τον νόμο 3164 (π.χ., Γραμματικό, Πολυδένδρι, Κερατέα, Κορωπί, Μάνδρα), μόνο που οι χώροι θα είναι μικρής δυναμικότητας. - Το ζήτημα του Γραμματικού βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση, με δεδομένο ότι είναι προχωρημένα τα έργα στην περιοχή. Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να γίνει εκεί ΧΥΤΥ (χαμηλής δυναμικότητας) για απορρίμματα που θα αφορούν τον Δήμο Μαραθώνα και όμορους δήμους. - Οταν ένας χώρος κορεσθεί, θα αναζητείται άλλος με κριτήριο την αρχή της εγγύτητας. - Συζητείται μεταξύ άλλων ο χώρος του Ελληνικού - ήδη το θέμα είχε ανοίξει πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου από το υπουργείο Οικονομικών (αξιοποίηση 12 στρεμμάτων). Εχει κατατεθεί πρόταση προς τον ΕΔΣΝΑ για τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων τους με διαλογή στην πηγή και μονάδες διαχείρισης από τους δήμους Αργυρούπολης - Ελληνικού, Ηλιούπολης, Γλυφάδας και Αλίμου. - Γίνεται προσπάθεια για την αξιοποίηση στρεμμάτων στον Ελαιώνα, ενώ το Σχιστό αποτελεί χώρο για μονάδα επεξεργασίας που βρίσκει την αποδοχή της δημοτικής αρχής του Πειραιά και όχι μόνο. - Αναζητείται χώρος στο πλαίσιο του τοπικού σχεδίου που έχουν καταθέσει οι δήμοι Ηρακλείου, Νέας Ιωνίας και Νέας Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας. - Διερευνάται για την περιοχή Βάρης - Βουλιαγμένης αξιοποίηση ενός λατομείου της περιοχής Βάρης για μονάδα επεξεργασίας, το οποίο σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις είναι κατάλληλο. Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=753917

Το τελευταίο διάστημα, όλο και πληθαίνουν οι πληροφορίες και τα σημάδια για το ότι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια επιχείρηση ολικής επαναφοράς του μοντέλου της συγκεντρωτικής διαχείρισης των απορριμμάτων και των συμπράξεων δημόσιου - ιδιωτικού τομέα, που είναι περισσότερο γνωστές σαν ΣΔΙΤ. Τι είναι, όμως, το μοντέλο της συγκεντρωτικής διαχείρισης και τι το αμφισβήτησε, για να μιλάμε για «πλάνο ολικής επαναφοράς» του; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Στη δεκαετία του ’90 ανάγονται οι πρώτες προσπάθειες να μπει σε μια ορθολογική βάση η διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας, που ήταν -και, δυστυχώς, εξακολουθεί να είναι- σε τριτοκοσμική κατάσταση. Καταρτίστηκε πλαίσιο για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων (1996 - 1997) και το 1997 είχαμε τον πρώτο εθνικό σχεδιασμό. Η διαχείριση των απορριμμάτων πήρε πιο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά την επόμενη δεκαετία, τότε που άρχισαν να εγκρίνονται τα περιφερειακά σχέδια διαχείρισης στερεών αποβλήτων, τα λεγόμενα ΠΕΣΔΑ. Αυτό που προδιέγραφαν ήταν ένα μοντέλο, που έδινε μικρή σημασία στην προδιαλογή και στην ανακύκλωση των υλικών, εστιάζοντας σε μεγάλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και καύσης, χωρίς το τελευταίο να ομολογείται ανοιχτά. Έτσι, σε όλες τις περιφέρειες της ηπειρωτικής χώρας δρομολογήθηκε η κατασκευή μιας ή δύο τέτοιων κεντρικών μονάδων και σε λίγες περιπτώσεις τριών (Πελοπόννησος, Θεσσαλία) ή περισσοτέρων (Αττική, Κ. Μακεδονία). Το άλλο χαρακτηριστικό του σχεδιασμού ήταν η διευκόλυνση της ιδιωτικοποίησης υποδομών και υπηρεσιών στον τομέα της διαχείρισης. Αφορούσε, κυρίως, τους διαγωνισμούς, μέσω ΣΔΙΤ, για την κατασκευή των κεντρικών μονάδων επεξεργασίας, με τεράστια χρηματοδότηση της κατασκευής τους από το δημόσιο (40-60%) και παραχώρηση στους ιδιώτες της λειτουργίας τους για 25-27 χρόνια. Εννοείται έναντι υψηλού τιμήματος. Το συγκεκριμένο μοντέλο ήταν ένα ισχυρό εργαλείο, που «έσπρωχνε» προς αυτήν την κατεύθυνση. Όχι, όμως, το μόνο. Υπήρχε, πρωτίστως, η πολιτική βούληση των κυβερνήσεων των τελευταίων δύο δεκαετιών, στην οποία ήρθαν να προστεθούν και οι ισχυρές πιέσεις της τρόικας τα τελευταία χρόνια. Ποιος δε θυμάται το «αλισβερίσι» του κ. Φούχτελ με τους αυτοδιοικητικούς όλης της επικράτειας ή τα περίφημα συνέδρια της ελληνογερμανικής συνεργασίας; Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής ήταν η ιδιωτικοποίηση ή η προσπάθεια για ιδιωτικοποίηση και άλλων τομέων της διαχείρισης των απορριμμάτων, πλην των μεγάλων εργοστασίων, ακόμη και της περισυλλογής των απορριμμάτων. Κρίσιμη καμπή η συνολική αμφισβήτηση του μοντέλου Η προσπάθεια υλοποίησης αυτών των πολιτικών δεν ήταν ανέφελη, γι αυτό και δεν ευοδώθηκε πλήρως, ως τώρα. Υπήρξαν σοβαρές αντιδράσεις και αντιστάσεις, μόνο που ήταν ατελείς και αποσπασματικές. Τα θέματα της ιδιωτικοποίησης και των ΣΔΙΤ τα «σήκωσαν» κυρίως οι εργαζόμενοι στην αυτοδιοίκηση, που δικαιολογημένα ανησυχούν για τις θέσεις εργασίας. Σπανίως, όμως, συνδυάζοντας αυτά τα ζητήματα με το ίδιο το μοντέλο της συγκεντρωτικής διαχείρισης, κάτι που εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα, σε μεγάλο βαθμό. Τοπικές αντιστάσεις, κάποιες εκ των οποίων είχαν μεγάλες διαστάσεις (Φυλή το 2005, Λευκίμμη το 2008, Κερατέα το 2010-2011), αναπτύχθηκαν στη βάση της αντίθεσης σε συγκεκριμένες χωροθετήσεις του σχεδιασμού και όχι στον πυρήνα του σχεδιασμού, που είναι η συγκεντρωτική, φιλοεργολαβική, αντιπεριβαλλοντική και φορομπηχτική λογική του. Η κατάσταση αυτή δημιουργούσε τις προϋποθέσεις να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι κατηγορίες για τοπικισμό και ιδιοτέλεια όσων αντιδρούσαν. Ο αντίλογος περιορίζονταν στην προβολή καλών πρακτικών (ανακύκλωση, κομποστοποίηση κλπ.) και μονοπωλούνταν από τις κλασικές ΜΚΟ, με λόγο και πρακτικές εύκολα ενσωματώσιμες. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και εξακολουθεί να παίζει το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της αριστεράς και του αντισυστημικού χώρου γενικότερα εξακολουθεί να έχει πλήρη σύγχυση ως προς το ποια πρέπει να είναι η εναλλακτική λύση, να έλκεται από λογικές αυστηρού κεντρικού - κρατικού σχεδιασμού, να μην απορρίπτει το συγκεντρωτισμό, παρά μόνο τον έλεγχο από το ιδιωτικό κεφάλαιο και να έχει αλλεργία σε κάθε μορφή ενεργού συμμετοχής της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών στη διαχείριση των απορριμμάτων. Η κατάσταση αρχίζει να αλλάζει τα τελευταία τέσσερα - πέντε χρόνια, όταν αρχίζει να σχηματοποιείται, μέσα από κινηματικές διαδικασίες, το εναλλακτικό μοντέλο της αποκεντρωμένης διαχείρισης, με δημόσιο - κοινωνικό χαρακτήρα και με έμφαση στην προδιαλογή και ανάκτηση των υλικών. Από τις καλές πρακτικές, περνάμε σε έναν ουσιαστικό αντίλογο και αρχίζει να παίρνει «σάρκα και οστά» το αντίπαλο δέος στο κυρίαρχο συγκεντρωτικό μοντέλο. Οι τοπικές αντιστάσεις και οι εργαζόμενοι στην αυτοδιοίκηση εμπλουτίζουν και ισχυροποιούν, αλλού λιγότερο και αλλού περισσότερο, το λόγο τους, η συζήτηση στην κοινωνία διευρύνεται, αυτοδιοικητικά σχήματα αρχίζουν να επεξεργάζονται συγκεκριμένες προτάσεις και πολιτικές δυνάμεις να αναπροσαρμόζουν τις θέσεις τους. Δημιουργήθηκαν ρήγματα, που πρέπει να βαθύνουν Στην παρούσα συγκυρία ήταν σημαντικό ότι η λογική της αποκεντρωμένης διαχείρισης υιοθετήθηκε και ενσωματώθηκαν στον επίσημο λόγο του ΣΥΡΙΖΑ. Αφού οι δυνάμεις του, λίγο αργότερα, βρέθηκαν στη διοίκηση της μεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας (Αττική), από το Σεπτέμβρη του 2014 και στην κυβέρνηση, από το Γενάρη του 2015. Παρόλα αυτά, η αυτή η προγραμματική εξέλιξη, τώρα είμαστε βέβαιοι γι αυτό, δεν είχε και δεν έχει πλήρως αφομοιωθεί από το κομματικό «σώμα» του ΣΥΡΙΖΑ. Γι αυτό και είναι συχνή η επικοινωνιακή και όχι η ουσιαστική αξιοποίηση της αποκεντρωμένης διαχείρισης, κάτι που φαίνεται καθαρά στην πολιτική και στις επιλογές της περιφέρειας Αττικής. Επειδή, όμως, το αποτέλεσμα μετράει, αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτή η μεταστροφή του κλίματος οδήγησε σε κάποιες επιλογές, που, αντικειμενικά, αποτελούν ρήγματα στο υφιστάμενο φιλοεργολαβικό πλαίσιο διαχείρισης των απορριμμάτων και αποτελούν, κυρίως, προϊόν των κινηματικών διεργασιών και πιέσεων που προηγήθηκαν. Για τι μιλάμε, όμως; Το Δεκέμβρη του 2014 ανακοινώνεται η ακύρωση του «πολιορκητικού κριού» των ΣΔΙΤ, δηλαδή των διαγωνισμών για τα τέσσερα εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων της Αττικής. Ενώ και οι υπόλοιποι διαγωνισμοί ΣΔΙΤ, σε μερικούς από τους οποίους είχε γίνει επιλογή προσωρινού αναδόχου, «πάγωσαν» μέχρι πρόσφατα. Τον Ιούνη του 2015 δημοσιοποιείται το νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων, εντελώς διαφοροποιημένο από αυτό που ετοίμαζε η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, που ενσωματώνει σε μεγάλο βαθμό τη λογική της αποκεντρωμένης διαχείρισης. Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη, παρόλο ότι μόλις πρόσφατα επιλύθηκε το πρόβλημα της επικύρωσης, άρα και της νομικής θωράκισής του. Ξανάνοιξε η αναγκαία διαδικασία της ριζικής αναθεώρησης των παλιών περιφερειακών σχεδιασμών (ΠΕΣΔΑ), που είχε μπει στο χρονοντούλαπο για πολλά χρόνια, προκειμένου να μη διαταραχθεί η διαδικασία δημοπράτησης των μεγάλων έργων. Καθιερώθηκε μια σημαντική καινοτομία, αυτή της υποχρέωσης των δήμων να εκπονούν και να υλοποιούν τοπικά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων, γεγονός που, ήδη, έχει προκαλέσει μια πρωτόγνωρη κινητικότητα στις τοπικές κοινωνίες. Παρόλο που οι διαδικασίες που ακολουθούνται και τα αποτελέσματα που παράγουν είναι πολλές φορές απογοητευτικά. Πηγή και πλήρες άρθρο: http://www.efsyn.gr/arthro/plano-olikis-epanaforas-sygkentrotikis-diaheirisis-aporrimmaton-kai-sdit

Παράταση ενός μήνα θα δοθεί στις Περιφέρειες για να ολοκληρώσουν τον σχεδιασμό τους για τα απορρίμματα. Ο γενικός γραμματέας που έχει οριστεί αρμόδιος για τον συντονισμό όλων των εμπλεκομένων, Βαγγέλης Καπετάνιος, εκτιμά ότι τα περισσότερα περιφερειακά σχέδια βρίσκονται πλέον στην τελική ευθεία, ωστόσο αποκλείει το ενδεχόμενο να προχωρήσουν άλλες Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για τα απορρίμματα πλην της Δυτικής Μακεδονίας. «Ο εθνικός σχεδιασμός για τα απορρίμματα έπρεπε εδώ και αρκετά χρόνια να έχει αναθεωρηθεί», λέει ο κ. Καπετάνιος, γ.γ. Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων. «Πολλώ δε μάλλον που με την οικονομική κρίση μεταβλήθηκαν πολλά στον τρόπο ζωής των κοινωνιών, μειώθηκαν τα παραγόμενα απορρίμματα – υπολογίζουμε κατά 30% στις πόλεις και ακόμα περισσότερο στις επαρχιακές περιοχές. Δεν μεταβλήθηκαν όμως μόνο οι ποσότητες αλλά και η ποιοτική σύνθεση των απορριμμάτων. Τα έργα σχεδιάζονταν με παλαιά δεδομένα, παλαιές υψηλές εκτιμήσεις κόστους κ.λπ.». Oσον αφορά την πορεία αναθεώρησης των 13 Περιφερειακών Σχεδίων (ΠΕΣΔΑ) σύμφωνα με τον νέο εθνικό σχεδιασμό (ΕΣΔΑ), που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί προχθές, τα συναρμόδια υπουργεία θα δώσουν παράταση ενός μήνα. «Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται τα ΠΕΣΔΑ της Αττικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας και Κρήτης, που έχουν υποβληθεί και έχουν ζητηθεί περιορισμένες αλλαγές», εξηγεί ο κ. Καπετάνιος. Τα λιγότερο προχωρημένα είναι εκείνα του Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Κεντρικής Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Ελλάδας, που δεν είχαν ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης πριν από τον νέο ΕΣΔΑ, οπότε πρέπει να καλύψουν μεγαλύτερη απόσταση. Ως προς τις ΣΔΙΤ Πελοποννήσου, Ηπείρου, Σερρών και Ηλείας, που βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο, ο κ. Καπετάνιος εκφράζει την εκτίμηση ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν. «Πώς θα προχωρήσει η ΣΔΙΤ Πελοποννήσου, όταν το έργο δεν ήταν σύμφωνο ούτε καν με το προηγούμενο ΠΕΣΔΑ, πόσο μάλλον το νέο. Οι άλλες τρεις περιοχές δεν έχουν αναθεωρήσει τα ΠΕΣΔΑ τους. Σε όσα έργα δεν είχε υπογραφεί σύμβαση, αυτά θα πρέπει να επανασχεδιαστούν. Η πολιτική είναι άλλη, μπορεί το έργο να χρειαστεί να είναι ακόμα και 50% μικρότερο. Στην Ηλεία, για παράδειγμα, προτάθηκε να είναι 40% μικρότερο. Θα το δεχθεί ο ανάδοχος; Κάποιες ΣΔΙΤ θα “πεθάνουν” από μόνες τους, είτε επειδή δεν μπορούν να σταθούν στον νέο σχεδιασμό ή λόγω των αντιδράσεων των δήμων». Oσον αφορά τις παράνομες χωματερές, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία οι ενεργές είναι 49 και οι προς αποκατάσταση 159. Από τις ενεργές, 20 βρίσκονται στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και 11 στο Νότιο Αιγαίο. Να σημειωθεί ότι στην Περιφέρεια Πελοποννήσου οι προς αποκατάσταση χωματερές παραμένουν 60, περίπου όσες και πέρυσι. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/833182/article/epikairothta/ellada/nea-pro8esmia-toy-sxediasmoy-gia-ta-aporrimmata

Πριν από έναν ακριβώς χρόνο είχαμε γράψει στο econews.gr ότι η Σουηδία ανακυκλώνει ή αξιοποιεί ενεργειακά το 99% των απορριμμάτων που παράγει με αποτέλεσμα ποσοστό μόλις 1% επί του συνολικού όγκου να καταλήγει στις χωματερές. Πλέον, η καύση των απορριμμάτων για την παραγωγή ενέργειας έχει εξελιχθεί σε έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο σε βαθμό τέτοιο που οι παραγωγοί έχουν ξεμείνει από εγχώρια σκουπίδια, δηλαδή πρώτη ύλη. Έτσι, η Σουηδία εισάγει δύο εκατομμύρια τόνους σκουπιδιών ετησίως από γειτονικές χώρες. Κυρίως από τη Νορβηγία και τη Φινλανδία, αλλά και από την Ιρλανδία, τη Βρετανία, την Ολλανδία και τη Δανία. Τα κέντρα αποτέφρωσης απορριμμάτων που λειτουργούν στη σκανδιναβική χώρα Η ηλεκτροδοτούν 250.000 νοικοκυριά και θερμαίνουν ακόμα 950.000 νοικοκυριά ετησίως. —«Πόλεμος» με τη Νορβηγία Η υψηλή ζήτηση για σκουπίδια από τα αποτεφρωτήρια στη Σουηδία έχει μειώσει δραματικά το κόστος αγοράς τους. Έτσι, πολλοί δήμοι και κοινότητες της γειτονικής Νορβηγίας τα πωλούν στα σουηδικά αποτεφρωτήρια που ζητούν λιγότερα χρήματα, ακόμα και αν τους χωρίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα. Ενδεικτικά, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) ο δήμος του Βος στη δυτική Νορβηγία στέλνει τα απορρίμματα στο Γιόνκοπινγκ της Σουηδίας, 800 χιλιόμετρα μακριά, και όχι στην τοπική μονάδα του Μπέργκεν που απέχει μόνο 100 χιλιόμετρα. Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις από νορβηγούς επιχειρηματίες που βλέπουν τη Σουηδία να «κανιβαλίζει» τις τιμές των απορριμμάτων και να εμποδίζει την ανάπτυξη του κλάδου στη χώρα τους. «Τα νορβηγικά κέντρα πρέπει να εισάγουν απορρίμματα από τη Βρετανία» παραπονιέται ο Οντ Τέργιε Ντόβικ, επικεφαλής του κέντρου αποτέφρωσης Returkraft στη νότια Νορβηγία. «Έχει γίνει πλέον τόσο συμφέρον να καίει κανείς τα σκουπίδια του στη Σουηδία ώστε διαβρώνεται το κίνητρο για τη διαλογή και ανακύκλωση απορριμμάτων στη Νορβηγία» προσθέτει. Η αλήθεια είναι ότι η διασυνοριακή μεταφορά σκουπιδιών απαιτεί καύσιμα και επομένως επιβαρύνει το περιβάλλον. Οι Σουηδοί, όμως, επιμένουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα: «Έχουν γίνει πολλοί υπολογισμοί και έρευνες για το θέμα. Αυτό που βρήκαν είναι ότι η ίδια η μεταφορά [δηλαδή το περιβαλλοντικό κόστος] είναι αμελητέα» διαβεβαιώνει ο Βάινε Βίκβιστ, εκπρόσωπος του Σουηδικού Συνδέσμου Διαχείρισης Αποβλήτων. Όπως εξηγεί, η εξοικονόμηση πετρελαίου και άλλων καυσίμων χάρη στην αποτέφρωση προσφέρει μεγάλο όφελος και δικαιολογεί την εισαγωγή σκουπιδιών, πολλά από τα οποία θα κατέληγαν σε χωματερές. —«Θύμα» η ανακύκλωση Το πρόβλημα είναι όμως ότι η έλλειψη οικονομικού κινήτρου στη Νορβηγία έχει επιδεινώσει τα στατιστικά στοιχεία της ανακύκλωσης και της αξιοποίησης των οικιακών αποβλήτων με το ποσοστό να πέφτει στο 37% το 2014 έναντι 44% το 2009. «Το περιβάλλον θα κέρδιζε πολλά αν τα σουηδικά κέντρα ανακύκλωσης μάζευαν σκουπίδια από την Ανατολική Ευρώπη, όπου η μόνη εναλλακτική είναι οι χωματερές» λέει ο Ντόβικ. Παρά την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση του όγκου των σκουπιδιών που καταλήγουν σε χωματερές, περισσότεροι από 100 εκατομμύρια τόνοι απορρίπτονται εκεί κάθε χρόνο. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε οκτώ πτυχές του σουηδικού θαύματος στη διαχείριση των σκουπιδιών. Πηγή: http://www.econews.gr/2015/09/15/souidia-skoupidia-norvigia-125092/

Αναστολή όλων των έργων διαχείρισης σύμμεικτων απορριμμάτων που είχαν δρομολογηθεί μέσω ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) και για τα οποία δεν είχαν υπογραφεί συμβάσεις μέχρι τη μέρα έγκρισης του νέου ΕΣΔΑ προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που είχε τεθεί για διαβούλευση τον Ιούνιο και δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Στο αναθεωρημένο κείμενο, επίσης, απορρίπτεται η καύση ως μέθοδος διαχείρισης των απορριμμάτων, δίνοντας το στίγμα της νέας ηγεσίας του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικότερα, ακυρώνονται όλοι οι διαγωνισμοί που αφορούσαν διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων (ΑΣΑ) σε μεγάλες εγκαταστάσεις σε Πελοπόννησο, Δυτική Μακεδονία, Ηλεία, Σέρρες, Ηπειρο, Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Φωκίδα κ.α., που θα αντικατασταθούν από έργα και υποδομές βάσει του νέου σχεδιασμού, ο οποίος δίνει βάση στη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων και στην ανακύκλωση, σύμφωνα και με τη νέα κοινοτική νομοθεσία. Γενικότερα, δίνεται έμφαση στον ρόλο των δήμων σε όλο το φάσμα της διαχείρισης, ενώ θεσμοθετούνται Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης που ενσωματώνονται στα νέα Περιφερειακά Σχέδια (ΠΕΣΔΑ). Τα ΠΕΣΔΑ, τα οποία πρέπει να έχουν αναθεωρηθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου, μπορεί να προβλέπουν ΣΔΙΤ συμβατά με τον νέο ΕΣΔΑ. Το φιλόδοξο σχέδιο αντιστρέφει σε σχέση με πριν το ισοζύγιο επεξεργασίας των σύμμεικτων ΑΣΑ υπέρ των ανώτερων μορφών διαχείρισης, με έμφαση στη διαλογή στην πηγή, θέτοντας στόχο για το 2002 την αναλογία 74% ανάκτηση και 26% διάθεση. Στο πλαίσιο αυτό καθιερώνεται η χωριστή συλλογή αποβλήτων για γυαλί, χαρτί, μέταλλο και πλαστικό, ώστε να εξασφαλισθεί η ανακύκλωση του 65% του συνολικού τους βάρους από το στάδιο της προδιαλογής έως το 2020. Η σημαντικότερη διαφοροποίηση σε σχέση με το αρχικό κείμενο είναι η σαφής απορριπτική αναφορά στην καύση ως μέθοδο διαχείρισης, καθώς αποτελεί διεργασία υψηλής περιβαλλοντικής όχλησης. Αντ’ αυτής προστέθηκε με διακριτό τρόπο το κεφάλαιο «Ανάκτηση Ενέργειας-Ενεργειακή Αξιοποίηση Αποβλήτων», δηλαδή πρακτικές ήπιας περιβαλλοντικής όχλησης που μέσω βιολογικών ή και χημικών διεργασιών παράγουν δευτερογενή αέρα ή υγρά καύσιμα για παραγωγή ενέργειας (π.χ., ανάκτηση βιοαερίου από ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, παραγωγή βιοαερίου μέσω αναερόβιας αποδόμησης και παραγωγή βιοντίζελ από απόβλητα έλαια). Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης χαρακτήρισε το νέο ΕΣΔΑ «φιλόδοξο σχεδιασμό που σηματοδοτεί την ανατροπή των ακολουθούμενων μέχρι σήμερα πολιτικών των κυβερνήσεων της τελευταίας τουλάχιστον δεκαετίας και κατευθύνει προς μια οικονομία και μια κοινωνία με μηδενικά απόβλητα, που θα μετατρέπει τα απόβλητα σε πόρους». Οπως ανέφερε: «Η εναρμόνισή του με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και η αξιοποίηση -αλλά και υπέρβαση σε ορισμένες περιπτώσεις- των πιο θετικών στοιχείων του κοινοτικού κεκτημένου, σε συνδυασμό με τη διασφαλισμένη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων υποδομών και δράσεων, αποτελούν το πρώτο βήμα για το πέρασμα από τη μεσαιωνικού τύπου ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων στη σύγχρονη αντίληψη της ανάκτησής τους με φιλικό για το περιβάλλον και την κοινωνία τρόπο». Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η ανακύκλωση στην Ελλάδα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Μολονότι το 2011 τα οργανικά απόβλητα αντιστοιχούσαν στο 15% της συνολικής παραγωγής, οι ποσότητες οργανικού κλάσματος που ανακτήθηκαν την ίδια χρονιά μέσω χωριστής συλλογής (κομποστοποίηση και ενεργειακή ανάκτηση) αντιστοιχούσαν μόλις στο 3% επί των συνολικά παραγόμενων αστικών απορριμμάτων. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/825652/article/epikairothta/ellada/pagwnoyn-ta-erga-diaxeirishs-aporrimmatwn-mesw-sdit

Υπεγράφη από τους Υπουργούς Εσωτερικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (1277 Β/15.4.19) η Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία καθορίζεται η νέα τιμολογιακή πολιτική για τους Δήμους, με κίνητρα για την ενίσχυση της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή από πολίτες και επαγγελματίες. Η έκδοση ΚΥΑ προβλέπεται στο νόμο για την αναβάθμιση της ανακύκλωσης (ν. 4496/2017) και είναι σε εναρμόνιση με τις διατάξεις για τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ν. 4555/2018), το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων. Με βάση την ΚΥΑ από την 01/01/2020 θα εφαρμόζεται διαφορετική τιμολόγηση των υπηρεσιών των ΦΟΔΣΑ, σύμφωνα με την ιεράρχηση των δράσεων και εργασιών διαχείρισης αποβλήτων. Επιπλέον, η επίδοση κάθε ΟΤΑ στην ανακύκλωση, στη χωριστή συλλογή συσκευασιών και βιοαποβλήτων (υπολείμματα τροφών και πράσινα απόβλητα) και γενικά στην εκτροπή από την ταφή θα οδηγεί σε μείωση της εισφοράς του στον ΦΟΔΣΑ. Έτσι, το συνολικό ποσό εισφοράς κάθε ΟΤΑ προς τους ΦΟΔΣΑ, απομειώνεται από 5% έως 25%, ανάλογα με τις επιδόσεις κάθε ΟΤΑ. Επίσης, καθορίζεται νέος τρόπος διαμόρφωσης του Κανονισμού Τιμολόγησης, με την ενσωμάτωση κινήτρων για την ενθάρρυνση της σύγχρονης διαχείρισης των απορριμμάτων των Δήμων, τη μείωση του κόστους διαχείρισης προς όφελος των δημοτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να υιοθετήσει και να εφαρμόσει άμεσα τις σχετικές προβλέψεις, ώστε να προκύψουν απτά αποτελέσματα για τους πολίτες και τους επαγγελματίες. Τέλος, η έκδοση της ΚΥΑ εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο δράσεων για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, με ριζικές αλλαγές στην παραγωγή και την κατανάλωση, με στόχο τη βιώσιμη διαχείριση υλικών και τη σταδιακή μείωση της υγειονομικής ταφής. Ταυτόχρονα, στοχεύει στην πρόληψη των δυσμενών επιπτώσεων που έχει στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον η μη ορθή διαχείριση των αποβλήτων, ενώ διασφαλίζει ότι τα απόβλητα υλικά θα ανακτώνται προοδευτικά και αποτελεσματικά, εισφέροντας πολύτιμους πόρους στην οικονομία.

Η χώρα καταβάλλει εκατ. ευρώ σε ευρωπρόστιμα διότι δεν συμμορφώνεται με αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα συνεχίζει να κατέχει τη θλιβερή πρωτιά στις υποθέσεις μη συμμόρφωσης με αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ), οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 11. Έχει όμως κερδίσει …επάξια και τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη σε αριθμό ανοιχτών υποθέσεων (27) παραβίασης του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι έως σήμερα, η χώρα μας έχει καταβάλλει 105 εκατ. ευρώ σε χρηματικές ποινές μόνο για υποθέσεις διαχείρισης αποβλήτων. Η 14η ετήσια έκθεση του WWF Ελλάς με τίτλο «Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα» που φέτος εκδόθηκε σε συνεργασία με τη μη κερδοσκοπική εταιρεία περιβαλλοντικού δικαίου «Νόμος + Φύση» και παρουσιάστηκε σήμερα στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, φέρνει στο φως μια πολύ δυσάρεστη εικόνα για την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Ειδικότερα, όσον αφορά στη διαχείριση απορριμμάτων, οι χωματερές (ΧΑΔΑ – Χώροι Ανεξέλεγκτης Απόθεσης Απορριμμάτων) αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα της χώρας, αν και είναι ελάχιστα τα διαθέσιμα και αξιόπιστα στοιχεία για τη συνολική τους εικόνα ανά τη χώρα. Με δεδομένες τις αποφάσεις με τις οποίες το Δικαστήριο της ΕΕ επιβάλλει στην Ελλάδα χρηματικές ποινές για μη συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο για τα απόβλητα (στερεά και υγρά) _ με χρονικά παλαιότερη την απόφαση C-378/13 για τη λειτουργία χωματερών _, έχει από το 2015 έως σήμερα καταβληθεί στην ΕΕ από τα κρατικά ταμεία το συνολικό ποσό των 104.232.715 ευρώ. Ωστόσο, το ύψος των προστίμων, όπως φαίνεται, δεν είναι από μόνο του ικανό να αποτρέψει τη λειτουργία χωματερών και την παράνομη διαχείριση στερεών αποβλήτων σε αρκετές περιοχές της χώρας. Αν και δεν υποτιμάται η πρόοδος που έχει συντελεστεί, το πρόβλημα παραμένει, καθώς, όπως ανέφερε ο νομικός συντονιστής της οργάνωσης κ. Γιώργος Χασιώτης, εκτιμάται ότι κατά το 2018, περίπου 160.000 τόνοι στερεών αστικών αποβλήτων εξακολουθούν να καταλήγουν σε χωματερές. Την εικόνα για το περιβάλλον στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν ο γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς, κ. Δημήτρης Καραβέλλας και η υπεύθυνη περιβαλλοντικής πολιτικής της οργάνωσης κυρία Θεοδότα Νάντσου, συμπληρώνουν επιγραμματικά και οι παρακάτω αρνητικές εξελίξεις: – Δάση: Η πολύνεκρη πυρκαγιά στο Μάτι κατέδειξε τις συνέπειες της αυθαίρετης και της εκτός σχεδίου δόμησης, αλλά και τις συνέπειες από ένα σύστημα δασοπυρόσβεσης που εξακολουθεί να βασίζεται στην καταστολή κι όχι στην πρόληψη. Παράλληλα, οι πρώτες σημαντικής έκτασης κατεδαφίσεις αυθαιρέτων στιγματίστηκαν από την παράδοξη ταυτόχρονη νομιμοποίηση παρανομιών. – Ενέργεια: Η δρομολόγηση της πώλησης λιγνιτικών στοιχείων της ΔΕΗ, διαιωνίζει την εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα από το κάρβουνο. – Χωρικός σχεδιασμός: Η σκανδαλώδης κάλυψη με διατάξεις τυπικού νόμου διάφορων έργων και δραστηριοτήτων που στερούνται απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων εξυπηρετεί πλέον μεγάλους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας (πχ. ξενοδοχειακά καταλύματα, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής σε μη διασυνδεδεμένα νησιά και λατομεία διάφορων κατηγοριών). – Περιβαλλοντικός έλεγχος: Η υπηρεσία των επιθεωρητών περιβάλλοντος παραμένει εξαιρετικά υποστελεχωμένη και πολιτικά εξαρτημένη από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου περιβάλλοντος. Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθούν και θετικές εξελίξεις που συνέβησαν τους περασμένους μήνες: – Σημαντικό ορόσημο αποτελεί η επέκταση του Δικτύου Natura 2000 και ο νόμος για τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών. Με την επέκταση αυτή, η Ελλάδα εκπληρώνει τον ευρωπαϊκό και τον παγκόσμιο στόχο. – Νευραλγικής σημασίας είναι και η ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης που θα χρηματοδοτείται από τα δημόσια έσοδα δημοπράτησης δικαιωμάτων CO2. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που αξιοποιεί αυτά τα έσοδα για τη χρηματοδότηση της μετάβασης στη μεταλιγνιτική περίοδο. – Ο νόμος για τις ενεργειακές κοινότητες που ανοίγει τον δρόμο για κοινωνική συμμετοχή στην αποκεντρωμένη παραγωγή ΑΠΕ. – Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία, της οδηγίας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό με σαφή κατεύθυνση για ενιαία αντιμετώπιση του θαλάσσιου και παράκτιου χώρου. Παραμένει ωστόσο, αδικαιολόγητη η μη κύρωση του πρωτοκόλλου για την παράκτια ζώνη. Σχετικά με τους πράσινους πόρους, αν και πρόστιμα για περιβαλλοντικές παραβάσεις βεβαιώνονται, εντούτοις μόνο ένα πολύ μικρό μέρος φαίνεται πως εισπράττεται από το κράτος. Ειδικά σε σχέση με το Πράσινο Ταμείο, το ποσοστό των πράσινων πόρων που καταλήγει σε αυτό και μπορεί να διοχετευθεί σε δράσεις περιβαλλοντικής προστασίας παραμένει περιορισμένο στο ετήσιο 2,5%. Φέτος, για πρώτη φορά θεσμοθετήθηκε εξαίρεση, με αφορμή την πολύνεκρη πυρκαγιά στο Μάτι. Από τον κρατικό προϋπολογισμό τα έσοδα με περιβαλλοντικό χαρακτήρα, μέρος των οποίων εισπράττεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου, προβλέπεται ότι θα είναι για το 2018 περίπου στα 82 εκατ. ευρώ.

Το σχέδιο της κυβέρνησης για την επόμενη ημέρα στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας, ανέλυσε σε εκδήλωση στην Κοζάνη ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος. Προανήγγειλε ότι θα υπάρξουν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ανακύκλωση με στόχο την περαιτέρω ενίσχυσή της. Δήλωσε ότι πρόθεση του υπουργείου είναι «η πλήρης διαφάνεια σε όλα τα στάδια, η καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής που επικρατεί στον κλάδο» και τα χρήματα που προκύπτουν από την πραγματική ανακύκλωση να επιστρέφουν στους πολίτες και όχι στους κάθε λογής μεσάζοντες του κλάδου. Ανακοίνωσε ότι από το 2018 θα καθιερωθεί χωρίς εξαιρέσεις το τέλος ταφής για τα ανεπεξέργαστα απορρίμματα των δήμων, μίλησε για κίνητρα που θα δοθούν στους δήμους για την μείωση την αποβλήτων και προανήγγειλε την έκδοση ΚΥΑ που θα εκδοθεί το επόμενο διάστημα για «την πλήρη απαγόρευση της χρήσης πλαστικής σακούλας». Ο Σωκράτης Φάμελλος αναφέρθηκε και στα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα προορίζονται για τον κλάδο της ιδιωτικής οικονομίας στην ανακύκλωση των υλικών μίλησε για κονδύλι ύψους 80 εκατ. ευρώ που θα χρηματοδοτήσει την περιβαλλοντική βιομηχανία η οποία θα επεξεργάζεται τα ανακυκλωμένα υλικά προκειμένου να επανεισέρχονται στον κύκλο της οικονομίας. Τέλος αναφερόμενος στην νέα μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων στην Κοζάνη, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ, εξήρε την στάση των φορέων της αυτοδιοίκησης και παρομοίασε το έργο της ΜΕΑ στην περιοχή «ως το βήμα από την γη στην σελήνη» αφού οι δήμοι της δυτικής Μακεδονίας είναι οι πρώτοι και μοναδικοί στον ελλαδικό χώρο που κατέκτησαν όλους τους στόχους που έχει θέσει η ΕΕ στην διαχείριση των απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων. Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος θα επισκεφθεί την Καβάλα και την Θεσσαλονίκη όπου θα λάβει μέρος σε συναντήσεις με τους φορείς της αυτοδιοίκησης για την επίσπευση υλοποίησης του Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων.

Η πορεία προς τον πλήρη εξηλεκτρισμό των αυτοκινήτων είναι πλέον μη αναστρέψιμη και αυτό αποδεικνύεται από τις προσπάθειες που καταβάλλονται ώστε η συγκεκριμένη τεχνολογία να επεκταθεί σε νέους τύπους οχημάτων. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι εκείνο της Volvo, καθώς η σουηδική φίρμα μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έχει παρουσιάσει δύο πειραματικά ηλεκτροκίνητα φορτηγά. Το δεύτερο φέρει την κωδική ονομασία FE, διαθέτει μεγαλύτερες διαστάσεις και την ικανότητα να μεταφέρει φορτίο βάρους 27 τόνων. Για την κίνησή του φροντίζουν δύο ηλεκτρικά μοτέρ, η συνδυαστική απόδοση αγγίζει τα 370 kW (496 ίππους), ενώ ανάλογα με την έκδοση η αυτονομία φτάνει έως και τα 200 χιλιόμετρα. Το πρώτο ηλεκτροκίνητο Volvo FE αναμένεται να βρεθεί στους ευρωπαϊκούς δρόμους το 2019, όταν και θα αναλάβει χρέη απορριμματοφόρου στην πόλη του Αμβούργου. Φώτο: http://www.motor.com.co/fotos/volvo-fe-electric/30519

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε έγκαιρη προειδοποίηση για τις χώρες που έχουν πρόβλημα στην διαχείριση των αστικών αποβλήτων μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα που βρίσκεται στις χειρότερες θέσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα επιτύχει τους στόχους για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση 55% ως το 2025 και για ανακύκλωση στο 65% των αποβλήτων συσκευασίας για το 2025. Η Κομισιόν μεταξύ άλλων αμφισβητεί τον ισχυρισμό των Ελληνικών εθνικών αρχών ότι τα απόβλητα συσκευασίας στην Ελλάδα είναι μόλις 81 κιλά ανά κάτοικο, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 177 κιλά ανά κάτοικο. Υποστηρίζει ότι ο καφές κάδος δεν θα φέρει αποτέλεσμα καθώς το σύστημα είναι λάθος στημένο. Αμφισβητεί και το σύστημα της διαλογής στην πηγή και σημειώνει ότι οι δήμοι δεν καταβάλουν προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Σημειώνει ότι δεν υπάρχει πρόληψη παραγωγής σκουπιδιών, και επαναχρησιμοποίησης αλλά προτίμηση στα κατώτερα στάδια της ιεραρχίας διαχείρισης των αποβλήτων με σημαντικό κόστος. Παρατηρεί ότι υπάρχει μεγάλη αδράνεια και καθυστέρηση στον φόρο ταφής σκουπιδιών, και στο “πληρώνω όσο πετάω” που τα θεωρεί βασικά και αποτελεσματικά εργαλεία. Και βέβαια τονίζει ως απαράδεκτη κατάσταση την λειτουργία των παράνομων χωματερών. Τέλος σημειώνει ότι δεν έχει γίνει τίποτα ουσιαστικό για την ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των πολιτών. ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Η έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα που συνοδεύει το έγγραφο Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τον εντοπισμό των κρατών μελών που κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων για το 2025, τον στόχο ανακύκλωσης των απορριμμάτων συσκευασίας για το 2025 και τον στόχο μείωσης της υγειονομικής ταφής των αποβλήτων για το 2035 1.Εισαγωγή Η έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης έχει ως στόχο να βοηθήσει τα κράτη μέλη που κινδυνεύουν να μην επιτύχουν: i) τον στόχο της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και της ανακύκλωσης του 55 % των αστικών αποβλήτων τους έως το 2025 [ο στόχος αυτός καθορίζεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2008/98/ΕΚ]· και ii) τον στόχο της ανακύκλωσης του 65 % των απορριμμάτων συσκευασίας τους έως το 2025 [ο στόχος αυτός καθορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο στ) της οδηγίας 1994/62/ΕΚ]. Παρέχει επίσης ενημέρωση για τις επιδόσεις των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη του στόχου τους για το 2035 ο οποίος έγκειται στον περιορισμό των αστικών αποβλήτων που αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 10 % (ο στόχος αυτός καθορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 5 της οδηγίας 1999/31/ΕΚ). Η παρούσα έκθεση βασίζεται στην προηγούμενη στήριξη που παρείχε η Επιτροπή για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης, κατά περίπτωση, της έκθεσης έγκαιρης προειδοποίησης του 2018 1 . Στην αξιολόγηση η οποία αποτελεί τη βάση για την έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης εντοπίστηκαν 18 κράτη μέλη που κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης του 2025 για τα αστικά απόβλητα, εκ των οποίων 10 κινδυνεύουν επίσης να μην επιτύχουν τον στόχο ανακύκλωσης του 2025 για το σύνολο των απορριμμάτων συσκευασίας. Η εν λόγω αξιολόγηση βασίζεται σε συνεργατική και διαφανή διαδικασία στην οποία συμμετείχαν τα οικεία κράτη μέλη και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος 2 και σε διεξοδική ανάλυση των πλέον πρόσφατων εξελίξεων πολιτικής στα κράτη μέλη. Η εν λόγω διαδικασία περιλάμβανε επίσης εκτενή διαβούλευση με τις αρχές των κρατών μελών που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση των αποβλήτων. Οι πιθανές δράσεις που προσδιορίστηκαν κατά τη διαδικασία αυτή βασίζονται σε υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές και αποβλέπουν στην παροχή βοήθειας προς τα κράτη μέλη προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους για το 2025 και, ως εκ τούτου, επικεντρώνονται σε μέτρα πολιτικής τα οποία μπορούν να ληφθούν βραχυπρόθεσμα. Οι δράσεις αυτές θα πρέπει να γίνουν αντιληπτές ως συμπληρωματικές εκείνων που συνιστώνται στους χάρτες πορείας οι οποίοι καταρτίστηκαν στο πλαίσιο των προηγούμενων δραστηριοτήτων προώθησης της συμμόρφωσης και εκείνων που συνιστώνται στην επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής 3 . 2.Βασικά πορίσματα Με βάση την ανάλυση των συλλεχθέντων στοιχείων και των υφιστάμενων πολιτικών στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, η Ελλάδα θεωρείται ότι κινδυνεύει να μην επιτύχει i) τον στόχο της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και της ανακύκλωσης του 55 % των αστικών αποβλήτων της έως το 2025 και ii) τον στόχο να ανακυκλώνει το 65 % των απορριμμάτων συσκευασίας της έως το 2025. Το χάσμα μεταξύ της τρέχουσας κατάστασης και του στόχου για υγειονομική ταφή του 10 % των αστικών αποβλήτων έως το 2035 προκαλεί επίσης ανησυχία. Η παραγωγή αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα (524 kg κατά κεφαλήν) ήταν ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ (501 kg κατά κεφαλήν) το 2019. Ωστόσο, τα απορρίμματα συσκευασίας που παρήχθησαν το 2019 ήταν λιγότερα από το ήμισυ του μέσου όρου της ΕΕ (81 kg κατά κεφαλήν έναντι 177 kg κατά κεφαλήν). Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι σημαντικές ποσότητες συσκευασιών οι οποίες διατίθενται στην αγορά, και θεωρούνται ως η ποσότητα των παραγόμενων απορριμμάτων συσκευασίας, δεν αναφέρονται. Το 2019 το ποσοστό ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων που ανέφερε η Ελλάδα ήταν 21 % (34 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από τον στόχο για το 2025), ενώ το ποσοστό υγειονομικής ταφής ήταν 77,7 % (υπερτριπλάσιο του μέσου όρου της ΕΕ). Η κατάσταση προκαλεί επίσης ανησυχία όσον αφορά τις γενικές τάσεις, καθώς το ποσοστό ανακύκλωσης αυξάνεται με πολύ αργούς ρυθμούς (από 15,8 % το 2015 σε 21 % το 2019), και το ποσοστό υγειονομικής ταφής μειώθηκε μόνο οριακά, κατά περίπου 4 ποσοστιαίες μονάδες κατά τα εν λόγω 5 έτη. Το χαμηλό ποσοστό λιπασματοποίησης και χώνευσης θεωρείται ένας από τους κύριους λόγους αυτής της επίδοσης. Η υφιστάμενη ικανότητα χωριστής συλλογής και επεξεργασίας βιολογικών αποβλήτων είναι τέτοια ώστε μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών βιολογικών αποβλήτων που παράγονται στην Ελλάδα μπορούν να συλλεχθούν και να υποβληθούν σε επεξεργασία. Η ποσότητα των αστικών αποβλήτων που αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής παραμένει επίσης υπερβολικά υψηλή. Το 2019 το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης συσκευασιών ανήλθε σε 60,1 %, ποσοστό που προσεγγίζει αρκετά τον στόχο για το 2025 (65 %). Ωστόσο, υπάρχουν ζητήματα ποιότητας των δεδομένων όσον αφορά τις συσκευασίες. Για παράδειγμα, υπάρχει αξιοσημείωτη απόκλιση μεταξύ του χαμηλού ποσοστού ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων και των αρκετά υψηλών ποσοστών ανακύκλωσης των απορριμμάτων συσκευασίας, απόκλιση η οποία ενδέχεται να οφείλεται στην ελλιπή αναφορά των συσκευασιών που διατίθενται στην αγορά. Τα σύνολα δεδομένων για τα αστικά απόβλητα και τα απορρίμματα συσκευασίας φαίνονται ασύμβατα, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος των απορριμμάτων συσκευασίας παράγεται από νοικοκυριά και, ως εκ τούτου, αποτελεί μέρος των αστικών αποβλήτων. Απαιτούνται σημαντικές βελτιώσεις για να ευθυγραμμιστεί η ελληνική διαχείριση των αποβλήτων με την ιεράρχηση των αποβλήτων της ΕΕ. Ορισμένες από τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στη διαχείριση των αποβλήτων είναι οι εξής: –Υψηλή εξάρτηση από την υγειονομική ταφή, στο πλαίσιο των χαμηλών φόρων υγειονομικής ταφής και των υψηλών ποσοστών παράνομης απόρριψης. –Ανεπαρκής ικανότητα επεξεργασίας βιολογικών αποβλήτων. Ακόμη και με σχέδια αύξησης της ικανότητας, θα καλυπτόταν λιγότερο από το 30 % της συνολικής παραγωγής βιολογικών αποβλήτων. –Ζητήματα ποιότητας των δεδομένων, ιδίως όσον αφορά την αναφερόμενη ποσότητα των παραγόμενων απορριμμάτων συσκευασίας. –Ανεπαρκείς υπηρεσίες χωριστής συλλογής για μη οικιακά αστικά απόβλητα και βιολογικά απόβλητα. 3.Βασικές συστάσεις Μεταξύ των μέτρων που κρίθηκαν αναγκαία για τη στήριξη των προσπαθειών της Ελλάδας να βελτιώσει τις επιδόσεις της στη διαχείριση των αποβλήτων, παρατίθενται κατωτέρω τρεις κύριες συστάσεις: 1.Να στηριχθεί η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση των αστικών αποβλήτων και τα συστήματα επαναχρησιμοποίησης συσκευασιών. 2.Να επεκταθεί σε εθνικό επίπεδο η χωριστή συλλογή στην πηγή (ιδίως για τα βιολογικά απόβλητα) και να βελτιωθεί η ευαισθητοποίηση των πολιτών όσον αφορά τον διαχωρισμό και την πρόληψη δημιουργίας των αποβλήτων. Να εφαρμοστούν οικονομικά μέσα, όπως η πληρωμή κατά την απόρριψη και η αύξηση του φόρου υγειονομικής ταφής με σκοπό την παροχή κινήτρων για τη χωριστή συλλογή στην πηγή και την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής. 3.Να αναπτυχθούν περαιτέρω οι υποδομές επεξεργασίας αποβλήτων που συνδέονται με τα υψηλότερα στάδια της ιεράρχησης των αποβλήτων (ειδικότερα, ενίσχυση της ικανότητας επεξεργασίας των βιολογικών αποβλήτων και υποστήριξη της οικιακής λιπασματοποίησης) και να θεσπιστεί σύστημα διαχείρισης ποιότητας για το λίπασμα/χώνευμα από βιολογικά απόβλητα. 4.Να βελτιωθεί το σύστημα διαχείρισης δεδομένων ώστε να παρουσιάζονται συνεκτικά και επαληθεύσιμα σύνολα δεδομένων (π.χ. απορρίμματα συσκευασίας). Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται ορισμένες πιθανές δράσεις για τη στήριξη των προσπαθειών της Ελλάδας να βελτιώσει τις επιδόσεις της στη διαχείριση των αποβλήτων. 4.Ορθές πρακτικές Τα ακόλουθα μέτρα που εφαρμόζει η Ελλάδα θεωρούνται ορθές πρακτικές που θα μπορούσαν να αναπαραχθούν και να βοηθήσουν τα κράτη μέλη στην επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων: –Έργο LIFE «Εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας στην Ελλάδα» 4 — Αυτό το εθνικής κλίμακας έργο αποσκοπεί στη μείωση της ποσότητας των αστικών αποβλήτων που αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής και στην προώθηση, αφενός, της πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων και, αφετέρου, της επαναχρησιμοποίησής τους. Το έργο περιλαμβάνει δραστηριότητες επίδειξης, όπως η εγκατάσταση κέντρων επαναχρησιμοποίησης σε τρεις αστικούς δήμους, η προώθηση και παρακολούθηση της πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων, η ανάπτυξη ικανοτήτων των ενδιαφερόμενων μερών, και εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς των πολιτών και των τοπικών κοινοτήτων. –Πρόγραμμα ανακύκλωσης και πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων σε μικρό νησί 5 — Αυτό το πρόγραμμα ανακύκλωσης και πρόληψης με την ονομασία «Just Go Zero» δρομολογήθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 στην Τήλο. Παρότι αφορούσε μια μικρή κοινότητα (περίπου 800 κατοίκους), προκάλεσε σημαντική αλλαγή νοοτροπίας στον τομέα της πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων και ως προς τη συμμετοχή των πολιτών. Μετά από λιγότερο από ένα έτος, άνω του 85 % των αστικών αποβλήτων ανακυκλώθηκε ή λιπασματοποιήθηκε. Επιπλέον, το έργο συνέβαλε στην ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσμού σχετικά με τη σημασία της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων. –Καθορισμός φιλόδοξων εθνικών στόχων — Η Ελλάδα έχει συμπεριλάβει στην εθνική νομοθεσία υποχρεωτικό στόχο περιορισμού των αποβλήτων που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής στο 10 % έως το 2030 6 . Με τον φιλόδοξο αυτό στόχο προβλέπει την επίτευξη του σχετικού στόχου της ΕΕ και θέτει μια πολύ σαφή δέσμευση έναντι όλων των σχετικών φορέων. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΙΘΑΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ Διακυβέρνηση 1)Αντιμετώπιση ζητημάτων ποιότητας των δεδομένων, ιδίως σε σχέση με τα παραγόμενα απορρίμματα συσκευασίας και τις σχετικές ποσότητες που ανακυκλώνονται. Διασφάλιση της ταχείας και αποτελεσματικής ενοποίησης του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών και του Γενικού Εμπορικού Μητρώου. 2)Διασφάλιση της παύσης της λειτουργίας και της αποκατάστασης των εναπομενόντων χώρων υγειονομικής ταφής που δεν πληρούν τα πρότυπα και ανάληψη δράσης κατά των παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής και της ανεξέλεγκτης απόθεσης. Αύξηση της ικανότητας επιβολής της νομοθεσίας με σκοπό την επιθεώρηση, τον έλεγχο και την αποθάρρυνση της ανεξέλεγκτης απόρριψης. 3)Καθορισμός υποχρεωτικών δεικτών και στόχων για τη χωριστή συλλογή αποβλήτων οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν από τους φορείς που είναι αρμόδιοι για τη συλλογή των αστικών αποβλήτων (π.χ. δήμοι) με σκοπό την παρακολούθηση, την επιβολή και την επίτευξη υψηλότερων ποσοστών δέσμευσης. Αυτό μπορεί να συμπληρωθεί με ένα σύστημα οικονομικών επιβραβεύσεων και κυρώσεων ανάλογα με τις επιδόσεις των φορέων ως προς την επίτευξη των στόχων. Επίσης, μπορούν να καταστούν διαθέσιμες στο ευρύ κοινό πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις των εν λόγω φορέων, με σκοπό την ευαισθητοποίηση (π.χ. σε ιστότοπο). Πρόληψη 4)Λήψη μέτρων για την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και την πρόληψη της παραγωγής μη ανακυκλώσιμων αστικών αποβλήτων. 5)Διασφάλιση κατάλληλης παρακολούθησης της εφαρμογής των μέτρων για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων. Υπό το πρίσμα των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ελληνικής επικράτειας, περαιτέρω στήριξη της επέκτασης σε πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές επιτυχημένων πιλοτικών έργων μικρής κλίμακας για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων. Ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ του επιπέδου κεντρικής κυβέρνησης και του τοπικού επιπέδου για την επίτευξη των στόχων πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων της ΕΕ. Χωριστή συλλογή 6)Ανάπτυξη, επιβολή και παρακολούθηση των ελάχιστων εθνικών προτύπων υπηρεσιών για τη χωριστή συλλογή αποβλήτων (συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών αποβλήτων). Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τον προσδιορισμό του τύπου και του όγκου των κάδων, της ελάχιστης και της μέγιστης συχνότητας συλλογής και του τύπου του χρησιμοποιούμενου οχήματος, λαμβανομένων υπόψη παραγόντων όπως το είδος του αποθέματος κατοικιών, το κλίμα και η εποχικότητα κ.λπ. Διασφάλιση της εγκατάστασης των αναγκαίων υποδομών χωριστής συλλογής. Επεξεργασία αποβλήτων 7)Στήριξη της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση των αστικών αποβλήτων και ανάπτυξη υποδομών επεξεργασίας αποβλήτων κατά τρόπο που να επικεντρώνεται στα υψηλότερα στάδια της ιεράρχησης των αποβλήτων. Απαιτούνται σταθερά σχέδια και συγκεκριμένες δράσεις, όπως η συμπλήρωση της κεντρικής επεξεργασίας βιολογικών αποβλήτων με αποκεντρωμένες λύσεις λιπασματοποίησης, όπως η οικιακή λιπασματοποίηση και η λιπασματοποίηση σε επίπεδο κοινότητας. 8)Στήριξη της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση των αστικών αποβλήτων και ανάπτυξη υποδομών επεξεργασίας αποβλήτων κατά τρόπο που να επικεντρώνεται στα υψηλότερα στάδια της ιεράρχησης των αποβλήτων. Απαιτούνται σταθερά σχέδια και συγκεκριμένες δράσεις, όπως η συμπλήρωση της κεντρικής επεξεργασίας βιολογικών αποβλήτων με αποκεντρωμένες λύσεις λιπασματοποίησης, όπως η οικιακή λιπασματοποίηση και η λιπασματοποίηση σε επίπεδο κοινότητας. 9)Ανάπτυξη υποδομών επεξεργασίας αποβλήτων που συνδέονται με τα υψηλότερα στάδια της ιεράρχησης των αποβλήτων. Απαιτούνται σταθερά σχέδια και συγκεκριμένες δράσεις, όπως η στήριξη της οικιακής λιπασματοποίησης και η ενίσχυση της ικανότητας επεξεργασίας των βιολογικών αποβλήτων, προκειμένου να καλυφθούν πλήρως τα παραγόμενα βιολογικά απόβλητα. 10)Η ικανότητα διαλογής και ανακύκλωσης των χωριστά συλλεγόμενων απορριμμάτων συσκευασίας πρέπει να αυξηθεί. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την αύξηση του αριθμού των νέων κέντρων διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών που δημιουργούνται σε ολόκληρη τη χώρα και με τη βελτίωση της ικανότητας των υφιστάμενων. Επικοινωνία και ευαισθητοποίηση 11)Διατήρηση και ενίσχυση δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης ειδικά προσαρμοσμένων σε διαφορετικές ομάδες-στόχους (π.χ. νοικοκυριά και εμπορικοί παραγωγοί αποβλήτων, εκπαιδευτικοί και σπουδαστές, τουρίστες) ώστε να ενισχυθεί η συμμετοχή στη χωριστή συλλογή. Θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα σύνολο εθνικού επικοινωνιακού υλικού με σαφή και συνεπή μηνύματα και με ιδιαίτερη έμφαση στα βιολογικά απόβλητα, στην οικιακή λιπασματοποίηση και στην ορθή διαχείριση των αποβλήτων (π.χ. διαλογή). Εξέταση του ενδεχομένου να καταρτιστεί επικοινωνιακό υλικό (π.χ. φυλλάδια) και στα αγγλικά εκτός των ελληνικών για να βοηθηθούν οι τουρίστες να συμβάλουν στον διαχωρισμό των απορριμμάτων. Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού και οικονομικά μέσα 12)Εφαρμογή οικονομικών μέσων (π.χ. φόρου υγειονομικής ταφής επαρκούς ύψους) ως κινήτρων για τη διαχείριση αποβλήτων που συνδέεται με τα υψηλότερα στάδια της ιεράρχησης των αποβλήτων, ώστε η επαναχρησιμοποίηση, η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση να καταστούν οικονομικά ελκυστικές και να μειωθεί η εξάρτηση από την υγειονομική ταφή των αποβλήτων. Το οικονομικά κίνητρα θα πρέπει να σχεδιαστούν και να καταστούν αρκετά ισχυρά ώστε να λειτουργήσουν καθοδηγητικά. Διασφάλιση της εφαρμογής των ρυθμίσεων υψηλότερης φορολόγησης της υγειονομικής ταφής που θεσπίστηκαν πρόσφατα σε όλους τους δήμους. Εξέταση της προοπτικής αύξησης του φόρου υγειονομικής ταφής που έχει προγραμματιστεί επί του παρόντος έως το 2027. 13)Εφαρμογή συστήματος πληρωμής κατά την απόρριψη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα νοικοκυριά προκειμένου να επιτευχθούν υψηλότερα ποσοστά δέσμευσης για ανακυκλώσιμα κλάσματα και να μειωθούν τα υπολειμματικά απόβλητα. Οι τοπικές αρχές θα μπορούσαν να υποστηριχθούν μέσω καθοδήγησης σχετικά με τον σχεδιασμό των μηχανισμών παροχής κινήτρων και μέσω της ανάπτυξης πιλοτικών έργων ή της άντλησης διδαγμάτων από αυτά. 14)Η εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη θέσπιση συστημάτων επαναχρησιμοποίησης των συσκευασιών θα αποφέρει περιβαλλοντικά οφέλη και θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τους στόχους της ΕΕ για την ανακύκλωση των συσκευασιών. (1) Το 2018 εκδόθηκε έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα [SWD(2018) 418 final]. Στην αξιολόγηση διατυπώθηκαν συνολικά 10 συστάσεις. Οι ελληνικές αρχές θεωρούν ότι πέντε από τις συστάσεις που διατυπώθηκαν σε αυτήν εφαρμόστηκαν, τέσσερις εφαρμόστηκαν εν μέρει και μία δεν έχει εφαρμοστεί. (2) ΕΟΠ και ETC/CE (2022). Early Warning Assessment Related to the 2025 Targets for Municipal and Packaging Waste (Αξιολόγηση έγκαιρης προειδοποίησης σχετικά με τους στόχους του 2025 για τα αστικά απόβλητα και τα απορρίμματα συσκευασίας) ( https://www.eea.europa.eu/publications/country-profiles-early-warning-assessments ). (3) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2022). Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής 2022. COM(2022) 438 final. ( https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/ALL/?uri=comnat%3ACOM_2022_0438_FIN ) (4) https://webgate.ec.europa.eu/life/publicWebsite/index.cfm?fuseaction=search.dspPage&n_proj_id=7404 (5) https://www.justgozero.com/tilos-the-first-zero-waste-island/ (6) Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 39 (ΦΕΚ 185 A/2020) — Έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως 185/A/29-09-2020. Η έκθεση: https://www.eea.europa.eu/publications/many-eu-member-states/greece/view

Μπορεί η Ελλάδα να μην είναι σε θέση να διαχειριστεί τα απορρίμματα που παράγει και να επαπειλείται με την επιβολή υπέρογκων προστίμων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο το μακρινό Σάο Πάολο έχει αναθέσει σε Έλληνες τη διαχείριση των συνολικά 40.000 τόνων σκουπιδιών που θα παραχθούν κατά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου τον προσεχή Ιούνιο. Συγκεκριμένα, η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία D-waste ανέλαβε τη σύμβαση, προϋπολογισμού 140.000 ευρώ, παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στην περιφέρεια της βραζιλιάνικης πρωτεύουσας, έργο που διεκδικούσαν αμερικανικών και βρετανικών συμφερόντων κολοσσοί. «Πρόκειται για ένα έργο-"πιλότο", του οποίου τα συμπεράσματα θα εφαρμοστούν σε αντίστοιχα έργα σε όλη τη Βραζιλία. Βασική μας αποστολή είναι η δημιουργία ενός πρότυπου μηχανισμού, που θα μας επιτρέπει να εποπτεύουμε εάν οι εταιρείες που έχουν αναλάβει την αποκομιδή και ανακύκλωση των απορριμμάτων κάνουν σωστά τη δουλειά τους», εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος της D-waste, Αντώνης Μαυρόπουλος. Παρά τον μικρό προϋπολογισμό του έργου, ο ρόλος της ελληνικής εταιρείας θα είναι καταλυτικός, καθώς θα αποτρέπει τη μετατροπή σε... απέραντο σκουπιδότοπο του Σάο Πάολο, της έκτης μεγαλύτερης διεθνώς πόλης βάσει πληθυσμού (11,2 εκατομμύρια). Επίσης, η D-waste θα «διδάξει» το βραζιλιάνικο Δημόσιο, μέσω ενημερωτικών ημερίδων, πώς πραγματοποιείται η διαχείριση των απορριμμάτων, ενώ θα καθορίζει το ύψος της αμοιβής των εταιρειών επεξεργασίας απορριμμάτων βάσει της παραγόμενης ποσότητας. Οι...ρακοσυλλέκτες Όπως αναφέρει ο κ. Μαυρόπουλος, σε αντίθεση με την Ελλάδα, στη Βραζιλία οι περίπου 2 εκατομμύρια ρακοσυλλέκτες αποτελούν έναν αναγνωρισμένο επαγγελματικό κλάδο και αναλαμβάνουν την αποκομιδή και ανακύκλωση απορριμμάτων όντας οργανωμένοι σε συνεταιρισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, η D-waste θα πρέπει να μεριμνήσει για την «αρμονική» συνύπαρξη των ρακοσυλλεκτών με τους μεγάλους ομίλους επεξεργασίας απορριμμάτων, μιας και η δραστηριότητα των πρώτων περιορίζει το περιθώριο κέρδους των εταιρειών. Κατά πόσο είναι δύσκολη η δραστηριοποίηση στην αγορά της Βραζιλίας της D-waste, που ιδρύθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια; «Προσφέραμε κατά 20% χαμηλότερη τιμή και λιγότερες ανθρωποημέρες συγκριτικά με τον δεύτερο υποψήφιο. Εξάλλου, οι Βραζιλιάνοι βρίσκονται πιο κοντά στην κουλτούρα με τους Έλληνες, σε σχέση με τους Βρετανούς ή τους Αμερικανούς. Το συγκεκριμένο έργο δεν είναι το πρώτο μας στη συγκεκριμένη χώρα, όπου έχουμε αναλάβει την εκπαίδευση του προσωπικού των νοσοκομείων για τη διαχείριση των νοσοκομειακών αποβλήτων, ενώ συμμετείχαμε στην κατάρτιση του νόμου για τα διαχειριστικά σχέδια στον κλάδο των απορριμμάτων», εξηγεί ο κ. Μαυρόπουλος. Οι δεσμοί του κ. Μαυρόπουλου με τη Βραζιλία ξεκίνησαν το 2008, οπότε βρέθηκε στη χώρα ως πρόεδρος της διεθνούς μη κυβερνητικής οργάνωσης διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Σήμερα η D-waste κατασκευάζει εφαρμογές στα πορτογαλικά, την επίσημη γλώσσα της Βραζιλίας, για «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα, που επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, στους επαγγελματίες του κλάδου διαχείρισης απορριμμάτων να γνωρίζουν πόσος διάθεσιμος χρόνος ζωής απομένει σε μια χωματερή. Ένα από τα πιο σημαντικά «apps» της εταιρείας είναι o Waste Atlas, ένας παγκόσμιος χάρτης του κόσμου, που παρουσιάζει με ποιον τρόπο διαχειρίζεται κάθε χώρα τα απορρίμματά της. Πηγή:www.capital.gr

Σε μια προσπάθεια να επιτύχει το στόχο για ανακύκλωση του 60% των απορριμμάτων που παράγονται στην πόλη, η δημοτική Αρχή του Σηάτλ στις βορειοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες εστιάζει στα υπολείμματα τροφίμων που καταλήγουν στις χωματερές. Ένας νέος νόμος που υπερψήφισε την περασμένη Δευτέρα το δημοτικό συμβούλιο της αμερικανικής πόλης προβλέπει πρόστιμα για τους πολίτες που πετούν τρόφιμα και άλλα οργανικά απόβλητα, που θα μπορούσαν να γίνουν κομπόστ, στον κάδο των απορριμμάτων. Συγκεκριμένα, όταν οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα θα εντοπίζουν κάδους απορριμμάτων με οργανικό περιεχόμενο σε ποσοστό άνω του 10% θα καταγράφουν την παράβαση σε ειδικό λογισμικό που φέρει το υπολογιστικό σύστημα του απορριμματοφόρου (απίθανα πράγματα) και θα αφήνουν μια κλίση πάνω στον κάδο για τον παραβάτη. Το αρχικό πρόστιμο θα έχει προειδοποιητικό χαρακτήρα αφού θα ανέρχεται σε μόλις ένα δολάριο, αλλά θα κλιμακώνεται στα 50 δολάρια για τους κατοίκους του Σηάτλ που δεν θα συμμορφώνονται. Το σύστημα δεν εφαρμόζεται μόνο σε μονοκατοικίες, αλλά και σε πολυκατοικίες και επαγγελματικούς χώρους. Σε αυτή την περίπτωση θα γίνονται δύο προειδοποιήσεις προτού αρχίσει η επιβολή προστίμων των 50 δολαρίων. Ο νόμος του Σηάτλ δεν είναι τόσο αυστηρός όσο εκείνος του Σαν Φρανσίσκο όπου η κομποστοποίηση είναι υποχρεωτική με νόμο του 2009 και οι παραβάτες αντιμετωπίζουν πρόστιμα της τάξης των 100 δολαρίων. Η νέες ρυθμίσεις σκοπό δεν έχουν να γεμίσουν τα ταμεία του δήμου, όπως συνήθως συμβαίνει στην “κοντόφθαλμη” Ελλάδα, αλλά να πείσουν τους κατοίκους της πόλης να κάνουν διαλογή των απορριμμάτων τους στην πηγή. Τα νέα μέτρα θα εφαρμοστούν από τους υπαλλήλους συλλογής απορριμμάτων της πόλης και τα πρόστιμα θα αποστέλλονται στους παραβάτες με τα δημοτικά τέλη. Την ψήφιση του νόμου ζήτησε η υπηρεσία Κοινής Ωφέλειας του Σηάτλ. Παρότι η πόλη παρουσιάζει ποσοστά κομποστοποίησης και ανακύκλωσης 56% το 2013, είχε μείνει πίσω στην επίτευξη του στόχου για ανακύκλωση του 60% των στερεών της αποβλήτων ως το 2015. “Ακόμα στέλνουμε 300.000 τόνους σκουπιδιών στη χωματερή του ανατολικού Όρεγκον. Πιστεύω ότι μπορούμε να τα πάμε καλύτερα” δήλωσε το μέλος του δημοτικού συμβουλίου Σάλλυ Μπάγκσοου. Περίπου το 40 τοις εκατό όλων των τροφίμων που αγοράζονται στην Αμερική καταλήγουν στα σκουπίδια, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Συμβουλίου Φυσικών Πόρων. Το 2012, μόλις το 5 τοις εκατό αυτών των απορριμμάτων κατέληξαν στα ειδικά κέντρα επεξεργασίας όπου αποσυντίθενται τα οργανικά απορρίμματα όπως το φαγητό, τα φύλλα από τους κήπους και τα χάρτινα προϊόντα, αναφέρει η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ. Μετά την εργολαβίστικη προσέγγιση στη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής που επέδειξε η προηγούμενη ηγεσία της Περιφέρειας υπό τον Γιάννη Σγουρό, αναμένουμε με πραγματικό ενδιαφέρον τις λύσεις που θα προτείνουν η Ρένα Δούρου, ο Θέμης Μπαλασόπουλος και οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις του τόπου. Πηγή: http://www.econews.gr/2014/09/26/kompostopoiisi-prostima-117779/

Σημαντική θεωρεί την προστασία του περιβάλλοντος το 97% των Ελλήνων σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, ένα αποτέλεσμα που μόνο έκπληξη προκαλεί δεδομένων των περιβαλλοντικών προβλημάτων που σοβούν επί δεκαετίες στη χώρα μας (πχ διαχείριση απορριμμάτων, αυθαίρετη δόμηση, αποχαρακτηρισμοί δασών), αλλά και την εν γένει αδυναμία της ελληνικής κοινωνίας να υιοθετήσει πρακτικές όπως η ανακύκλωση. Στην έρευνα που διεξήχθη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο συμμετείχαν περίπου 28.000 άτομα. Στα επί μέρους θέματα οι συμπατριώτες μας και οι συμμετέχοντες από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδωσαν τις παρακάτω απαντήσεις: Το 95% των Ευρωπαίων πιστεύει πως η προστασία του περιβάλλοντος είναι σημαντική (97% των Ελλήνων), ενώ το 95% θεωρεί πως μπορεί με την ατομική συμπεριφορά του να διαδραματίσει κάποιο ρόλο σε αυτό (ίδιο ποσοστό και στην Ελλάδα). Ποσοστό 88% των Ελλήνων πιστεύει πως η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να συνδράμει στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης (ΕΕ: 74%). Σε αυτό το πλαίσιο, το 79% των Ευρωπαίων συμμερίζεται την άποψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι ανταγωνιστική με την οικονομική ανάπτυξη και το 74% ζητά αποδοτικότερη χρήση των φυσικών πόρων. Το 77% των ερωτηθέντων θεωρεί πως τα περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν άμεση επίδραση στην καθημερινότητά τους ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα αγγίζει το 97%. Το 80% των Ευρωπαίων πολιτών πιστεύει ότι η οικονομία επηρεάζει αρνητικά και την ποιότητα της ζωής τους, ενώ το 77% θεωρεί πως τα περιβαλλοντικά προβλήματα έχουν άμεση επίπτωση στην καθημερινή τους ζωή Το 77% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι οι μεγάλες εταιρείες και η βιομηχανία δεν κάνουν αρκετά και το 93% πιστεύει ότι οι ρυπαίνοντας θα πρέπει να υποχρεώνονται σε από κατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς• το 70% ψέγουν τις κυβερνήσεις τους επειδή δεν εφαρμόζουν πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον. Το 65 % πιστεύει ότι οι ίδιοι οι πολίτες θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα. Σε ποσοστό 59% οι Ευρωπαίοι ιεραρχούν κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες ως εξίσου σημαντικές παραμέτρους όσο τα οικονομικά κριτήρια και η οικονομική πρόοδος μια χώρας Το 56% των Ευρωπαίων διατυπώνει ιδιαίτερη ανησυχία για την ατμοσφαιρική ρύπανση, το 50% για τη ρύπανση των υδάτων, ενώ εκφράζουν φόβους για τις επιπτώσεις των απόβλητων και για την εξάντληση των φυσικών πόρων. Ως προς την καταναλωτική συμπεριφορά, το 75% δηλώνει ότι εξακολουθεί να αγοράζει προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, για την ανακύκλωση, παρότι πλήττονται από οικονομική κρίση. Τέλος, στο ερώτημα πώς θα πρέπει να λαμβάνονται οι αποφάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, σε επίπεδο εθνικό ή από κοινού με την ΕΕ, το 60% τάσσεται υπέρ της ευρωπαϊκής αντιμετώπισης ενώ το 36% υπέρ της εθνικής προσέγγισης. Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, 62% είναι υπέρ των ευρωπαϊκών λύσεων στα ζητήματα περιβάλλοντος και το 37% ισχυρίζεται ότι τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος θα πρέπει να λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο. Πηγή: http://www.econews.gr/2014/09/10/ellada-perivallon-eurovarometro-117434/

Ξεκινάει σήμερα στις 10 το πρωί και θα μεταδοθεί απευθείας από το www.avgi.gr το Διεθνές Συνέδριο που διοργανώνει η Περιφέρεια Αττικής η Περιφέρεια Αττικής και ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), με θέμα την "Βιώσιμη, οικολογική, οικονομική διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική", το οποίο θα έχει τριήμερη διάρκεια (Πέμπτη – Σάββατο) στο Αμφιθέατρο του Υπ. Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Στο συνέδριο, μετέχουν εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης , της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της επιστημονικής κοινότητας και αντικείμενο η παρουσίαση της πολύπλευρης διεθνούς εμπειρίας με παρεμβάσεις από χώρες, δήμους και κοινότητες από το Βέλγιο, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Εσθονία, το Ισραήλ, την Αυστρία καθώς και από διεθνείς οργανισμούς. Θα ξεκινήσει με την εναρκτήρια ομιλία της Περιφερειάρχη Αττικής, Ρένας Δούρου καθώς και χαιρετισμούς των υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Νίκου Βούτση, Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργου Σταθάκη, Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη, του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος, Γιάννη Τσιρώνη. Εκ μέρους της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα χαιρετίσει ο M. Sponar, υπεύθυνος σχετικά με τη διαχείριση φυσικών πόρων και αποβλήτων. Χαιρετισμούς θα απευθύνουν επίσης: εκ μέρους της ΕΝΠΕ η περιφερειάρχης Β. Αιγαίου, συνεδρίασή του το Περιφερειακό Συμβούλιο, ύστερα από Χριστιάνα Καλογήρου, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γ. Πατούλης, ο πρόεδρος της ΠΕΔΑ, Η. Γκότσης, ο δήμαρχος Αθηναίων, Γ. Καμίνης, ο δήμαρχος Πειραιά, Γ. Μώραλης, ο πρόεδρος της ΠΟΕ- ΟΤΑ, Θ. Μπαλασόπουλος, ο πρώτος αντιπρόεδρος του ΤΕΕ, Θ. Σεραφίδης και η πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, Μ. Καραβασίλη. Οι θεματικές του συνεδρίου είναι οι ακόλουθες: Διαχείριση απορριμμάτων, θεσμικό πλαίσιο, υφιστάμενη κατάσταση, μέθοδοι διαχείρισης (Πέμπτη απόγευμα) Διαχείριση απορριμμάτων: η διεθνής εμπειρία (Παρασκευή πρωί), Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός (Παρασκευή απόγευμα) Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων, ο ρόλος των δήμων, θεσμικό πλαίσιο, χρηματοδότηση (Σάββατο πρωί) Οι εργασίες του συνεδρίου θα ολοκληρωθούν με συζήτηση στρογγυλής τραπέζης το απόγευμα το Σαββάτου καθώς και τη διατύπωση συμπερασμάτων. Δείτε ζωντανά εδώ: https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=MChGa3q6_T4 Πηγή: http://www.avgi.gr/article/5306755/diethnes-sunedrio-tis-perifereias-attikis-kai-tou-edsna-biosimi-oikologiki-oikonomiki-diaxeirisi-ton-aporrimmaton-stin-attiki-zontani-metadosi-#prettyPhoto

Την άμεση ακύρωση της απόφασης μεταφοράς 4.000 τόνων απορριμμάτων από την Τρίπολη στη Φυλή αποφάσισε σήμερα, σε συνεδρίασή της, η ΕΕ του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ). Η απόφαση που ελήφθη από τους γενικούς γραμματείς Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής και Πελοποννήσου στις 28 Ιανουαρίου, μία ημέρα πριν παραιτηθεί ο γγ Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, Μανώλης Αγγελάκας, «επέτρεπε» στον δήμο Τρίπολης να μεταφέρει σταδιακά στη Φυλή, έως και τον Απρίλιο 2015, 4.000 τόνους απορριμμάτων. Σημειώνεται ότι ο δήμος κηρύχθηκε για το θέμα, από τον γγ Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 13 Ιανουαρίου. Η Περιφέρεια Αττικής αντέδρασε άμεσα από προχθές στην απόφαση των δύο γγ Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σημειώνοντας ότι μια τέτοια απόφαση είναι εξουσιοδοτημένος να λάβει μόνον ο ΕΔΣΝΑ και ότι η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ έχει αποφασίσει να τερματίσει σε εύλογο χρονικό διάστημα το σύστημα διαχείρισης σύμμεικτων απορριμμάτων με τελικό αποδέκτη τη Φυλή. Σήμερα, η Εκτελεστική Επιτροπή αποφάσισε να ακυρώσει άμεσα την απόφαση των δύο γενικών γραμματέων, σημειώνοντας ότι έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με τη βούληση της ίδιας (της ΕΕ) και προσθέτοντας επιπλέον ότι πρόκειται για παράνομη απόφαση, αφού οι αιρετοί δεν δύναται να εκπροσωπηθούν από κυβερνητικούς ή υπηρεσιακούς παράγοντες και δεν προκύπτει από πουθενά τέτοια εξουσιοδότηση προς τους γγ Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Επιπλέον, στην απόφαση σημειώνεται ότι την ευθύνη για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Τρίπολης φέρει ο ίδιος ο δήμος Τρίπολης και η περιφέρεια Πελοποννήσου που θα έπρεπε, σύμφωνα με τον νόμο, να έχουν μεριμνήσει εδώ και χρόνια για την επίλυση του σοβαρού θέματος της διαχείρισης των απορριμμάτων. Πηγή: http://web.tee.gr/%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CF%8D%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%BF/