Αναζήτηση στην κοινότητα

Η παραγωγή πλαστικού και τα πλαστικά απορρίμματα θα αυξηθούν κατά πολύ ως το 2060, παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Αν δεν γίνει κάτι, η παραγωγή πλαστικού σχεδόν θα τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2019, περνώντας από τους 460 εκατομμύρια τόνους στους 1.231 εκατομμύρια τόνους, ενώ αντίστοιχη θα είναι η αύξηση και του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων, από τους 353 εκ. τόνους σε 1.014 εκ. τόνους, σύμφωνα με την έκθεση για τις «παγκόσμιες προοπτικές των πλαστικών: σενάρια δράσης με ορίζοντα το 2060». Ο ΟΗΕ ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συμφωνία κατά της μόλυνσης από το πλαστικό, μια μάστιγα που απειλεί το περιβάλλον και πλήττει τη βιοποικιλότητα. Όμως το σχετικό κείμενο δεν αναμένεται πριν το 2024. Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικών που παράγονται κάθε χρόνο και οι οποίοι διασπώνται σε μικροπλαστικά εντοπίζονται στους ωκεανούς, στους πάγους, στον ανθρώπινο οργανισμό, στα ζώα ακόμη και σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από τις κορυφές βουνών. Ο ΟΟΣΑ εξέτασε δύο σενάρια με ενισχυμένα μέτρα για όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών (παραγωγή, χρήση, ανακύκλωση ή εξάλειψη). Το πρώτο σενάριο «περιφερειακής δράσης» προβλέπει διαφορετικές χώρες να αναλαμβάνουν διαφορετικές δεσμεύσεις, με τις πιο πλούσιες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ να υιοθετούν πιο φιλόδοξα μέτρα. Το δεύτερο σενάριο, «της παγκόσμιας φιλοδοξίας», προβλέπει «ένα σύνολο πολύ αυστηρών μέτρων για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων παγκοσμίως με στόχο σχεδόν τον εκμηδενισμό τους ως το 2060». Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα σενάρια, η χρήση πλαστικών και η παραγωγή απορριμμάτων θα αυξηθούν σημαντικά. Μείωση θα σημειώσουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ο όγκος των απορριμμάτων η επεξεργασία των οποίων δεν είναι σωστή και αυτός των απορριμμάτων που καταλήγουν αυτούσια στη φύση. Ωστόσο αν δεν γίνει τίποτα, ο όγκος των πλαστικών που συγκεντρώνεται στους υδάτινους πόρους θα τριπλασιαστεί στους ποταμούς και τις λίμνες και σχεδόν θα πενταπλασιαστεί στους ωκεανούς. Εξάλλου ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι και τα δύο σενάρια μείωσης του πλαστικού μπορούν να εφαρμοστούν «με ένα σχετικά μικρό κόστος σε σχέση με το ΑΕΠ» των χωρών.

«Η ανάπτυξη δικτύου καφέ κάδων σε όλη την Ελλάδα παράλληλα με την κατασκευή νέων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων και βιοαποβλήτων σε κάθε περιφέρεια είναι οι προϋποθέσεις για να βελτιωθεί αισθητά η ανακύκλωση», υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, στον χαιρετισμό στην τηλεημερίδα της Περιφέρειας Αττικής για την Ανακύκλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα. Ο Κωστής Χατζηδάκης επισήμανε ότι «για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι προτεραιότητα η ανάπτυξη του δικτύου των καφέ κάδων να καλύψει το 100% της Ελλάδας μέσα στο 2023. Παράλληλα έχουμε δρομολογήσει μέσα στο 2020 τη δημοπράτηση 17 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων και βιοαποβλήτων ενώ μέχρι σήμερα λειτουργούν μόλις 5». Τα σημαντικότερα σημεία της παρέμβασης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας: 1. Δεν γίνεται για κάθε 100 κιλά ανακυκλώσιμων αποβλήτων που παράγουμε να θάβουμε τα 80 και να ανακυκλώνουμε τα 20, την ίδια στιγμή που σε χώρες, όπως η Γερμανία, οδηγούνται προς ανακύκλωση περίπου τα 70 και προς ταφή λιγότερα από 1 στα 100 κιλά (ενώ τα υπόλοιπα οδηγούνται προς ενεργειακή αξιοποίηση). 2. Προωθούμε ένα μεγάλο πρόγραμμα κατασκευής μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) και μονάδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) σε όλες τις περιφέρειες. Έτσι εντός του 2020 έχουμε δρομολογήσει τη δημοπράτηση 17 νέων μονάδων, ενώ μέχρι σήμερα λειτουργούν μόλις 5! 3. Αναπτύσσουμε ολοκληρωμένο δίκτυο συλλογής οργανικών αποβλήτων, του καφέ κάδου δηλαδή, που ουσιαστικά σήμερα είναι ανύπαρκτο, αλλά το οποίο θα προσμετράται πλέον ως ανακύκλωση. Στο πλαίσιο λοιπόν της Κυκλικής Οικονομίας και με τα χρήματα που εξασφαλίζουμε από το ΕΣΠΑ για τους ΟΤΑ, σκοπεύουμε την ανάπτυξη του δικτύου των καφέ κάδων, ώστε να πετύχουμε 100% κάλυψη σε όλη την Ελλάδα, μέχρι το 2023. Με τον καφέ κάδο, στοχεύουμε στο να σημειώσουμε σημαντική ανάκτηση πολύτιμων υλικών, που σήμερα οδηγούνται προς ταφή. 4. Η προσπάθεια για την ολοκληρωμένη διαχείριση των βιοαποβλήτων, θα λειτουργήσει θετικά σε τρία επίπεδα: – θα εκτρέψει της ταφής ένα σημαντικό όγκο βιοαποβλήτων, ο οποίος σήμερα καταλήγει στους ΧΥΤΑ, ενώ αποτελεί έναν πολύτιμο πόρο, – θα δημιουργήσει δευτερογενή υλικά από την επεξεργασία των βιοαποβλήτων, όπως πιστοποιημένο εδαφοβελτιωτικό (compost) και – θα ανατρέψει τη σημερινή αρνητική εικόνα της χώρας μας αναφορικά με τα υψηλά ποσοστά ταφής (80%) και τα αντίστοιχα χαμηλά της ανακύκλωσης. Μόνο μέσα από την προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας λοιπόν και μέσα από συγκεκριμένα μέτρα, όπως η εφαρμογή του δικτύου των καφέ κάδων, θα καταφέρουμε να βελτιώσουμε αισθητά τα ποσοστά ανακύκλωσης, αλλά και ταφής των αποβλήτων στη χώρα.

Σημαντική κινητικότητα καταγράφεται στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων, με την κυβέρνηση να έχει θέσει ως στόχο τη δημοπράτηση έργων της τάξης των 700 εκατ. ευρώ έως και το 2021. Την περασμένη εβδομάδα, δημοπρατήθηκαν δύο νέες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων σε Κέρκυρα και Τρίκαλα, οι οποίες διαθέτουν συνολικό προϋπολογισμό (χωρίς ΦΠΑ) της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ. Μέχρι το τέλος της χρονιάς, το υπουργείο Περιβάλλοντος σχεδιάζει τη δημοπράτηση συνολικά 17 μονάδων επεξεργασίας, οι οποίες αναμένεται να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων τεχνικών ομίλων της χώρας, όπως οι Ελλάκτωρ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, J&P Άβαξ, Intrakat, ΜΕΤΚΑ και Μεσόγειος. Τα μεγαλύτερα έργα Σύμφωνα με το Capital.gr, εκτός από τις μονάδες Τρικάλων και Καλαμάτας, στα μεγαλύτερα έργα, που δρομολογούνται, ανήκει η μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Σε αυτά ανήκει η μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που θα υλοποιηθεί ως Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο διαχείρισης απορριμμάτων στη χώρα, προϋπολογισμού 118 εκατ. ευρώ, που θα κατασκευαστεί στη Δυτική Θεσσαλονίκη και θα εξυπηρετεί πέντε νομούς. Το έργο βρίσκεται στη φάση της ένταξης σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα προκειμένου να προχωρήσει η δημοπράτησή του. Όπως και η μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων δυναμικότητας 53 χιλ. τόνων ετησίως, που θα διαθέτει μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων 8.113 τόνων/έτος, στη Δυτική Αχαΐα. Το έργο έχει προϋπολογισμό 31 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δημοπρατηθεί μέσα στο δεύτερο εξάμηνο. Εκτός από τα έργα, που προωθούνται μέσω "πακέτου" των 400 εκατ. ευρώ του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων Ανατολικού τομέα Θεσσαλονίκης στη Θέρμη, που έχει προϋπολογισμό 63 εκατομμυρίων ευρώ, και θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο με ετήσια δυναμικότητα 160.000 τόνων. Τα βλέμματα της αγοράς όμως, είναι στραμμένα στην Αττική, όπου προγραμματίζεται η δημοπράτηση από την Περιφέρεια Αττικής τριών νέων μονάδων σε Γραμματικό με ενδεικτικό προϋπολογισμό 45 εκατ. ευρώ και δύο μονάδων σε Φυλή και Σχιστό, οι οποίες θα υλοποιηθούν με ιδιωτικά κεφάλαια ως έργα ΣΔΙΤ. Οι τελικές προδιαγραφές και κατ' επέκταση ο συνολικός προϋπολογισμός των τριών αυτών έργων δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί, ενώ ποσό ύψους 250 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα προέλθει από κοινοτική χρηματοδότηση. Μέσα στο 2020 θα ολοκληρωθεί η αναβάθμιση του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Λιοσίων. Ο διαγωνισμός έχει ως αντικείμενο τη συντήρηση, λειτουργία και μετατροπή του εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης (ΕΜΑ ή ΕΜΑΚ) στα Άνω Λιόσια σε πράσινο εργοστάσιο, με το έργο να έχει αξία 65 εκατ. ευρώ, διαθέτοντας δικαίωμα προαίρεσης 65 εκατ. ευρώ. Το ΕΜΑΚ Α. Λιοσίων είναι η μοναδική μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων που λειτουργεί στην Περιφέρεια Αττικής. Με ημερήσια δυναμικότητά 1.200 τόνων απορριμμάτων και 280.000 τόνων ετησίως, επεξεργάζεται το 1/6 περίπου του συνόλου των απορριμμάτων της Αττικής. Στόχος είναι το ΕΜΑΚ να δέχεται προδιαλεγμένα-κυρίως οργανικά- απόβλητα και να επεξεργάζεται, σε ετήσια βάση, 300.000 τόνους αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων. Σήμερα λειτουργούν τρεις μονάδες – ΣΔΙΤ σε Περιφέρεια Ηπείρου, Σέρρες και Δυτική Μακεδονία, μία σύγχρονη μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης κομποστοποίησης στα Χανιά, ενώ σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής βρίσκεται μία ακόμη μονάδα στην Ηλεία. Προτεραιότητα δίνεται και στα έργα διαχείρισης απορριμμάτων στα νησιά. Σε εξέλιξη βρίσκονται προσκλήσεις χρηματοδότησης, μέσω ΕΣΠΑ, συνολικού προϋπολογισμού της τάξεως των 28 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, 10,38 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης βιοαποβλήτων και αστικών στερεών αποβλήτων στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, 7,4 εκατ. ευρώ αφορούν σε έργα διαχείρισης αστικών αποβλήτων (που παράγουν τα νοικοκυριά) σε όλα τα νησιά πλην της Κρήτης και του Νοτίου Αιγαίου. Και 5 εκατ. ευρώ σχετίζεται με αντίστοιχες δράσεις σε όλες τις ηπειρωτικές Περιφέρειες της χώρας και την Περιφέρεια Κρήτης.

Πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ, με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής, για την υλοποίηση ώριμων έργων διαχείρισης αστικών αποβλήτων, εξέδωσε το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Η πρόσκληση αφορά στους νησιωτικούς Δήμους σε όλες τις Περιφέρειες (πλην της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της Περιφέρειας Κρήτης, για τις οποίες έχουν δρομολογηθεί οι αντίστοιχες διαδικασίες) καθώς τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) με αρμοδιότητα σε νησιά (και πάλι πλην της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Περιφέρειας Κρήτης) με σκοπό την υποβολή προτάσεων έργων, προκειμένου να ενταχθούν και χρηματοδοτηθούν. Oι προτάσεις που θα υποβληθούν αφορούν τη Δράση 27.7. «Ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών αποβλήτων σε νησιά και απομονωμένους οικισμούς». Η περίοδος υποβολής των προτάσεων έχει οριστεί από τις 30/04/2020 έως και τις 30/10/2020. Ο ειδικός στόχος της πρόσκλησης είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, με βάση τους επικαιροποιημένους ΠΕΣΔΑ καθώς και η διασφάλιση της αυτάρκειας σε δίκτυα υποδομών ανάκτησης και διάθεσης. Με τις νέες υποδομές τίθεται ο στόχος για την επαύξηση της δυναμικότητας στην ανακύκλωση αποβλήτων στους 4.500 τόνους/έτος, η εκτροπή 4.000 τόνων/έτος βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων από τους χώρους ταφής και η ασφαλής διάθεση 3.500 τόνων/έτος αστικών στερεών αποβλήτων. Όπως εξειδικεύεται στην πρόσκληση, μέσω της παρούσας πρόσκλησης χρηματοδοτούνται οι ακόλουθες δράσεις: – Δημιουργία μονάδων κομποστοποίησης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τους. – Δημιουργία μονάδων επεξεργασίας υπολειμματικών συμμείκτων αστικών αποβλήτων, με ή χωρίς γραμμή προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τους. – Δημιουργία Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τους. – Επεκτάσεις Χώρων Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τους, εφόσον προβλέπονται στο οικείο επικαιροποιημένο ΠΕΣΔΑ ως υποδομές τελικής διάθεσης υπολειμμάτων στο πλαίσιο ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων. – Δημιουργία Σταθμών Μεταφόρτωσης Αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τους. – Υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου, εφόσον απαιτείται. – Εργασίες αρχαιολογίας, ως υποέργο με δικαιούχο εταίρο την οικεία Εφορεία αρχαιοτήτων, εφόσον απαιτείται. – Συνδέσεις με δίκτυα ΟΚΩ, εφόσον απαιτείται. – Απόκτηση εδαφικών εκτάσεων, που σχετίζονται άμεσα με τα παραπάνω έργα.

Να βγει από τον ρόλο του ουραγού όλων των εξελίξεων και να πραγματοποιήσει μια «επανάσταση» στον τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων καλείται πλέον η Ελλάδα. Μέσα στο έτος η χώρα θα ενσωματώσει πέντε νέες κοινοτικές οδηγίες, που περιλαμβάνουν καινούργιους, πιο δεσμευτικούς στόχους για τα διαφορετικά ρεύματα αποβλήτων και μια εντελώς διαφορετική λογική στη διαχείριση. Ολα αυτά ενώ η Ελλάδα πασχίζει ακόμα για τα βασικά, όπως το κλείσιμο των παράνομων χωματερών και την εισαγωγή στην ελληνική κοινωνία της χωριστής συλλογής των οικιακών βιοαποβλήτων. Οι νέες οδηγίες εστιάζουν στα αστικά απόβλητα. Ζητούμενο της νέας νομοθεσίας είναι η μετάβαση από την «κοινωνία της ανακύκλωσης» στην «κυκλική οικονομία», με νέους φιλόδοξους στόχους. Ας δούμε συνοπτικά τι προβλέπουν οι νέες οδηγίες, που πρέπει να ενσωματωθούν έως τον Ιούλιο (πλην της οδηγίας για τα πλαστικά μιας χρήσης που έχει περιθώριο έως το 2021). 1. Νέα οδηγία για τα απόβλητα (2018/851) – Ορίζονται νέοι στόχοι για την επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση: Τουλάχιστον 55% κατά βάρος έως το 2025, 60% έως το 2030, 65% έως το 2035. Για να λάβουν παράταση έως 5 έτη τα κράτη θα πρέπει να υποβάλουν έως το 2023 αναλυτικό σχέδιο. – Εως το τέλος του 2023 τα κράτη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι τα βιολογικά απόβλητα δεν αναμειγνύονται με τα υπόλοιπα, αλλά συλλέγονται χωριστά. – Οι χώρες θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα απόβλητα που έχουν υποβληθεί σε εργασίες ανάκτησης (λ.χ. διαλογή από σύμμεικτα ή ανακυκλώσιμα) θα είναι υψηλής ποιότητας, βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών. – Θα πρέπει να ενισχυθεί η χωριστή συλλογή αποβλήτων τουλάχιστον για χαρτί, μέταλλα, πλαστικό και γυαλί (που τα κράτη-μέλη όφειλαν να έχουν καθιερώσει από το 2015). – Γίνεται υποχρεωτική από την 1η Ιανουαρίου 2025 η χωριστή συλλογή επικίνδυνων οικιακών αποβλήτων, όπως χρώματα, βερνίκια, διαλύτες ή προϊόντα καθαρισμού και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. – Το υλικό που τοποθετείται για την κάλυψη των σκουπιδιών στους ΧΥΤΑ θα συνυπολογίζεται στις ποσότητες που θάβονται. – Οι χώρες θα πρέπει να θεσπίσουν οικονομικά μέτρα όπως τέλος ταφής ή τέλος αποτέφρωσης, προγράμματα «πληρώνω όσο πετάω», διευκόλυνση της δωρεάς τροφίμων κ.ά. – Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση των τροφίμων που απορρίπτονται, από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωσή τους. Τίθεται ενδεικτικός στόχος της μείωσης κατά 30% έως το 2025 και 50% έως το 2030. Ορίζεται η παροχή κινήτρων για τη συλλογή απούλητων προϊόντων διατροφής και την ασφαλή αναδιανομή τους λ.χ. σε φιλανθρωπικές οργανώσεις. – Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, τα κράτη θα πρέπει να μεριμνήσουν για την επαναχρησιμοποίηση των πρώτων υλών που έχουν συμπεριληφθεί στον «κατάλογο κρίσιμης σημασίας» για την ευρωπαϊκή οικονομία. 2. Οδηγία 2018/852 για τα απόβλητα συσκευασίας – Αναθεωρούνται οι στόχοι για τις συσκευασίες, προκειμένου να ανακυκλώνεται έως το 2025 το 50% των πλαστικών, το 20% του ξύλου, το 70% των σιδηρούχων μετάλλων, το 50% του αλουμινίου, το 70% του γυαλιού και το 75% του χαρτιού και χαρτονιού. Το 2030 τα αντίστοιχα ποσοστά ανακύκλωσης πρέπει να είναι 55% για τα πλαστικά, 30% για το ξύλο, 80% για τα σιδηρούχα μέταλλα, 60% για το αλουμίνιο, 75% για το γυαλί και 85% για το χαρτί και το χαρτόνι. Γενικώς έως το τέλος του 2030 πρέπει να ανακυκλώνεται το 70% των αποβλήτων συσκευασίας. – Επιτρέπεται παράταση έως 5 έτη στην επίτευξη των στόχων, υπό προϋποθέσεις. Μέχρι το 2023 το ενδιαφερόμενο κράτος πρέπει να υποβάλει λεπτομερές σχέδιο. – Τα κράτη θα πρέπει να θεσπίσουν οικονομικά και άλλα (αντι)κίνητρα, ενισχύοντας τη χρήση υλικών που είναι κατάλληλα για πολλαπλές ανακυκλώσεις. – Οι ξύλινες συσκευασίες θα πρέπει να συνυπολογίζονται. – Θα πρέπει να τεθούν χωριστοί στόχοι για την ανακύκλωση αλουμινίου. – Τα κράτη θα πρέπει να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να ενθαρρύνουν την επαναχρησιμοποίηση προϊόντων όπως τη χρήση οικονομικών κινήτρων και τον ορισμό ελάχιστου ποσοστού επαναχρησιμοποιήσιμων συσκευασιών που διατίθενται στην αγορά ανά είδος συσκευασίας. Να σημειωθεί ότι η οδηγία έχει ενσωματωθεί μερικώς (με πολλές ελλείψεις) με τον ν.4496/17. 3. Οδηγία 2018/850 για την υγειονομική ταφή – Τα κράτη εξασφαλίζουν ότι από το 2030 δεν θα θάβονται απόβλητα που είναι κατάλληλα για ανακύκλωση ή άλλου είδους ανάκτηση. Από το 2035 δεν πρέπει να θάβεται περισσότερο από το 10% των αποβλήτων κατά βάρος. Δίνεται η δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας κατά πέντε έτη, θα πρέπει όμως το οικείο κράτος-μέλος να διασφαλίσει ότι το 2035 θα θάβεται λιγότερο από 25%. Εξαιρούνται οι «απομονωμένοι» οικισμοί, δηλαδή με λιγότερους από 2.000 κατοίκους και απόσταση 100 χλμ. από το πλησιέστερο αστικό κέντρο. 4. Οδηγία 2018/849 για οχήματα, μπαταρίες, ηλεκτρικά/ηλεκτρονικά απόβλητα – Ορίζεται ότι πρέπει να μειωθεί ο αδειοδοτικός φόρτος για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ανακύκλωσή τους. – Οι ποσοτικοί στόχοι δεν τροποποιούνται, εισάγονται όμως κίνητρα για την εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων. 5. Οδηγία 2019/904 για τα πλαστικά μιας χρήσης – Απαγορεύεται η κυκλοφορία συγκεκριμένων πλαστικών προϊόντων: μπατονέτες, μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, περιέκτες τροφίμων από διογκωμένο πολυστυρένιο, περιέκτες ποτών και κυπελλάκια από το ίδιο υλικό. – Εως το 2021 τα κράτη καταρτίζουν σειρά μέτρων για τη μείωση των πλαστικών μιας χρήσης έως το 2026. – Τα πλαστικά μπουκάλια που έχουν πλαστικά καπάκια θα μπορούν να κυκλοφορούν μόνο εφόσον το καπάκι δεν αποσπάται. – Εως το 2025 πρέπει να συλλέγονται χωριστά για ανακύκλωση το 77% των πλαστικών μιας χρήσης και έως το 2029 το 90%. – Τα μπουκάλια από ΡΕΤ θα πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 25% ανακυκλωμένο πλαστικό. – Διευρύνεται η ευθύνη των παραγωγών των προϊόντων αυτών. Οι παραγωγοί και εισαγωγείς πλαστικών προϊόντων πρέπει να αναλαμβάνουν το κόστος συλλογής και επεξεργασίας των προϊόντων τους, το κόστος καθαρισμού του περιβάλλοντος και ευαισθητοποίησης του κοινού. Το ίδιο ισχύει και για όσους παράγουν προϊόντα καπνού με φίλτρο ή φίλτρα. Η κυκλική οικονομία απέναντι στο γραμμικό, μη βιώσιμο, μοντέλο Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητεί (και) από την Ελλάδα μία εκ βάθρων αλλαγή του τρόπου που διαχειρίζεται τα απορρίμματά της. Μια αλλαγή που ξεκινά από το επίπεδο του σχεδιασμού των προϊόντων, επεκτείνεται στη βελτίωση των συστημάτων ανακύκλωσης και των επιδόσεων των μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων και αφορά βέβαια και την κοινωνία, που πάντα δείχνει ο τελευταίος τροχός της αμάξης στις προτεραιότητες των κυβερνήσεων, των δήμων και των υπολοίπων εμπλεκόμενων στην υπόθεση αυτή. «Η διαφορά του νέου μοντέλου από το υπάρχον είναι θεμελιώδης. Είναι ένα τεράστιο στοίχημα όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη», εξηγεί στην «Κ» ο Γιώργος Κωνσταντινόπουλος, νομικός για θέματα περιβάλλοντος και αξιολογητής σε εκθέσεις συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, στόχος της Ενωσης ήταν η σταδιακή μετάβαση στη λεγόμενη “Κοινωνία της Ανακύκλωσης”. Αυτό πρακτικά σήμαινε ότι, παρά το γεγονός ότι η πρόληψη αποτελούσε την πρώτη επιλογή στην ιεράρχηση των μεθόδων διαχείρισης αποβλήτων, οι προσπάθειες εστιάζονταν κυρίως στην αποτελεσματικότερη τελική διαχείριση του παραγόμενου αποβλήτου. Η παλαιότερη στρατηγική και νομοθεσία δεν ενσωμάτωνε δηλαδή ουσιαστικές αλλαγές σε καταναλωτικές συμπεριφορές και συνήθειες, ούτε σηματοδοτούσε ριζικές παρεμβάσεις στον σχεδιασμό των προϊόντων, ούτε ανατροπές στα οικονομικά μοντέλα. Το νέο πακέτο κυκλικής οικονομίας φιλοδοξεί να σπάσει αυτή τη μη βιώσιμη αλυσίδα του γραμμικού μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης: εξαγωγή πρώτων υλών, παραγωγή προϊόντων, χρήση του προϊόντος και απόρριψη του σχετικού αποβλήτου. Η κυκλική οικονομία αφορά τη μετάβαση σε ένα κυκλικό μοντέλο, όπου τα προϊόντα σχεδιάζονται εξαρχής κατά τρόπο που να μειώνεται στο ελάχιστο το τελικό απόβλητο, να μπορούν εύκολα και αποδοτικά να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν, διαφυλάσσοντας έτσι τους πόρους μέσω της πλήρους αξιοποίησης της υπεραξίας τους». Στη χώρα μας ποσοστό άνω του 80% των αστικών αποβλήτων καταλήγει σήμερα –στην καλύτερη περίπτωση– σε ΧΥΤΑ. Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; «Σημαίνει οικολογικό σχεδιασμό των προϊόντων με αξιολόγηση εξαρχής όλου του κύκλου ζωής τους, σημαίνει αλλαγή καταναλωτικών προτύπων, αναθεώρηση συμπεριφορών, δημιουργία κινήτρων και αντικινήτρων, ανάπτυξη αγορών για τα δευτερογενή υλικά, σημαίνει πράσινες δημόσιες συμβάσεις και σειρά άλλων μέτρων και παρεμβάσεων. Για τη μετάβαση αυτή στο κυκλικό μοντέλο δεν αρκούν φυσικά μόνο τα ευχολόγια. Υπάρχουν αυστηρές νομοθετικές υποχρεώσεις και πολύ συγκεκριμένοι ποσοτικοί και ποιοτικοί στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν από τα κράτη-μέλη», εκτιμά ο κ. Κωνσταντινόπουλος. Η επίτευξη των στόχων αυτών βέβαια θα είναι ένας άθλος για την Ελλάδα. «Για τη χώρα μας, η πρόκληση είναι τιτάνια: Με την ανάκτηση/ανακύκλωση να κυμαίνεται σταθερά σε επίπεδα κάτω του 20% και με ποσοστό άνω του 80% των αστικών αποβλήτων να καταλήγει σήμερα –στην καλύτερη περίπτωση– σε ΧΥΤΑ, με ελάχιστες σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων να βρίσκονται εν λειτουργία, η χώρα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να ολοκληρώσει το ταχύτερο όσες περισσότερες σύγχρονες και ολοκληρωμένες μονάδες επεξεργασίας γίνεται, χωρίς να χαθεί η κοινοτική χρηματοδότηση. Να σημειωθεί ότι στο επόμενο χρηματοδοτικό πλαίσιο 2021-2027 δεν θα είναι πλέον επιλέξιμες οι δαπάνες για χώρους υγειονομικής ταφής και για εργοστάσια διαχείρισης συμμείκτων απορριμμάτων (σ.σ. όπως αυτά που λειτουργούν σήμερα μέσω συμπράξεων με ιδιώτες), παρά μόνο για υποδομές που είναι συμβατές με το νέο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας. Στον τομέα της ανακύκλωσης και της χωριστής συλλογής έχουν γίνει σημαντικά βήματα, αλλά το κομμάτι που αφορά την ουσιαστική ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και συμμετοχή του κοινού φαίνεται ότι υπολείπεται σοβαρά. Τέλος, στον τομέα των βιομηχανικών αποβλήτων η κατάσταση δεν είναι απλώς αποκαρδιωτική, είναι επικίνδυνη», εκτιμά ο κ. Κωνσταντινόπουλος. «Για την αντιστροφή της παρούσας κατάστασης δεν αρκεί ούτε η παραίνεση της Ε.Ε., ούτε το νομοθετικό πλαίσιο, ούτε καν η απειλή προστίμων. Απαιτείται μια νέα, οικολογική “επανάσταση” ενημέρωσης, γνώσης, επίγνωσης, αποδοχής, ευθύνης, συναινέσεων και συντονισμένης δράσης από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Το 2030 μοιάζει μακρινό (όπως μας έμοιαζαν το 2008 οι προθεσμίες για το 2020), αλλά ο κίνδυνος να βρεθούμε θαμμένοι κάτω από τα ίδια μας τα σκουπίδια είναι πραγματικός», σημειώνει ο κ. Κωνσταντινόπουλος. «Παρ’ όλα αυτά, παραμένω αισιόδοξος. Εχουμε μπροστά μας μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της νέας δεκαετίας και απομένει να αποδείξουμε, ο καθένας από το δικό του το μετερίζι, ότι ναι, τελικά μπορούμε να προχωρήσουμε αλλιώς». Μεγάλες οι καθυστερήσεις Ομάδα εργασίας για την ενσωμάτωση των κοινοτικών οδηγιών έχει συγκροτήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Η υπόθεση, ωστόσο, έχει καθυστερήσει, καθώς οι βασικές οδηγίες (πλην εκείνης που αφορά τα πλαστικά μιας χρήσης) θα ήταν καλό να έχουν ήδη ενσωματωθεί, ώστε να προχωρά πλέον η αναθεώρηση του εθνικού αλλά και του περιφερειακού σχεδιασμού. Ελλείψει χρόνου, όπως φαίνεται, όλα αυτά θα προχωρήσουν παράλληλα: ήδη το υπουργείο πραγματοποίησε διαγωνισμό για να αναθέσει την αναθεώρηση του εθνικού σχεδιασμού. Οσον αφορά την οδηγία για τα πλαστικά μιας χρήσης, η πληροφόρηση του υπουργείου ήταν αρχικά λανθασμένη: όταν ανέλαβε, ο υπουργός μιλούσε για κατάργηση όλων των πλαστικών μιας χρήσης, μετά υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα ενσωματώσει νωρίτερα τη νομοθεσία (κάτι που δεν γίνεται), για να καταλήξει ότι θα την ενσωματώσει στα μέσα του καλοκαιριού. Τους τελευταίους μήνες έχει συσταθεί ομάδα υπό το Ιδρυμα Λασκαρίδη που συνομιλεί με την αγορά, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και άλλους φορείς, προκειμένου να καταλήξει σε κοινή συνισταμένη. Φαίνεται όμως απίθανο η Ελλάδα να πρωτοπορήσει θέτοντας λ.χ. αυστηρότερους στόχους για συγκεκριμένες κατηγορίες πλαστικών μιας χρήσης.

Η μόλυνση από τα πλαστικά καταστρέφει τον πλανήτη μας από τους ωκεανούς μέχρι τα βουνά. Τι θα συνέβαινε όμως αν μετατρέπαμε τα πλαστικά απορρίμματα σε κάτι χρήσιμο και επικερδές; Αυτό ακριβώς αποφάσισαν να κάνουν τέσσερις Κενυάτες μηχανικοί. Πριν από τρία χρόνια η Κένυα επέβαλε την πιο αυστηρή απαγόρευση στον κόσμο στην κατασκευή, τη χρήση και την εισαγωγή πλαστικού. Όπως επισημαίνει ο Έιμος Γουεμάνια από την Greenpeace, το πλαστικό βρίσκεται παντού στη ζωή μας, ακόμη και στο φαγητό: «H Greenpeace έκανε μια μελέτη το 2018 σε όλο τον κόσμο για την παρουσία μικροπλαστικών σε εταιρίες που πωλούσαν αλάτι. Βρήκαμε ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών στο θαλασσινό αλάτι, στο αλάτι των λιμνών ακόμη και σε αυτό των βράχων. Τα μικροπλαστικά λοιπόν είναι στο φαγητό μας, στον αέρα που αναπνέουμε, στο νερό και προκαλούν προβλήματα στην υγεία μας». Μια εταιρία παραγωγής στο Ναϊρόμπι στοχεύει να βάλει φρένο στην ατελείωτη ροή πλαστικών απορριμμάτων, μετατρέποντάς τα σε φιλικές για το περιβάλλον πλάκες πεζοδρομίων. Η Ενζάμπι Μπατέ είναι συνιδρύτρια της Τζιτζένγκε: «Μόνο στο Ναϊρόμπι, παράγουμε περίπου 500 μετρικούς τόνους πλαστικών απορριμμάτων κάθε μέρα. Ελάχιστα από αυτά ανακυκλώνονται. Τα υπόλοιπα καταλήγουν στο περιβάλλον και στις χωματερές. Σ’ αυτό διακρίναμε μια μοναδική ευκαιρία, γιατί τα απορρίμματα είναι ένας χρήσιμος πόρος. Ξεκινήσαμε μαζεύοντας πλαστικά απορρίμματα και τα πουλάγαμε σε εταιρίες ανακύκλωσης. Αυτό ήταν το 2017. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα έξι μηνών καταλάβαμε ότι μαζεύαμε πολύ περισσότερα από όσα πουλούσαμε, από όσα αυτές οι εταιρίες μπορούν να πάρουν. Έτσι αποφασίσαμε να καλύψουμε το κενό και αντί να στέλνουμε τα πλαστικά στη χωματερή, να τα χρησιμοποιούμε. Και έτσι ξεκίνησε η συγκεκριμένη δραστηριότητα με τις πλάκες. Σκεφτήκαμε τι παραπάνω μπορούμε να κάνουμε με το πλαστικό που μας απομένει για να κάνουμε κάτι που θα έχει προστιθέμενη αξία και να είναι ένα προϊόν που μπορεί να φτάσει στην αγορά και να έχει ως βάση του τα πλαστικά απορρίμματα. Και αρχίσαμε να φτιάχνουμε τις πλάκες». Το πλαστικό διαλύεται σε μικρά πέλετ που ταξινομούνται ανά χρώμα. Αφού αναμιχθούν με άμμο και με την επιθυμητή χρωστική ουσία, μορφοποιούνται και μπαίνουν σε μια υδραυλική πρέσα. Η Αν Μουτόνι είναι συντονίστρια του προγράμματος ανάπτυξης των φτωχογειτονιών Μουκούρου: «Χρησιμοποιούσαμε και πριν την σκυρόστρωση, αλλά οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι παραπονούνταν ότι κατέστρεφε τα παπούτσια τους. Οι πλάκες τζιτζένγκε ήταν πολύ καλύτερες. Είναι σαν να περπατάς σε καουτσούκ, γιατί έχουν λίγο πλαστικό στη σύνθεσή τους. Είναι φιλικές προς το περιβάλλον. Είναι επίσης όμορφες, γιατί έχουν διαφορετικά χρώματα. Μπορούν να καθαριστούν εύκολα, όταν τις σκουπίζουν οι οδοκαθαριστές. Πραγματικά άλλαξαν εντελώς τον οργανισμό μας». Η εταιρία μπορεί να παράγει 1500 πλάκες την ημέρα. Τις πωλούν 8-10 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Έτσι κατάφερε να γίνει επικερδής και ταυτόχρονα να είναι φιλική προς το περιβάλλον. Γενετική μηχανική: Ο κλάδος του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων με τις απίθανες προοπτικές Η γενετική μηχανική και η γονιδιωματική θα είναι ο επόμενος κλάδος με τζίρο πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο τομέας της υγείας και τα εμβόλια για την Covid-19, χρησιμοποιούν αυτή την τεχνολογία. Η Τζέιν Γουίδερσπουν από το euronews συντόνισε μια συζήτηση κορυφαίων ειδικών στην Έκθεση Τεχνολογίας της Πληροφορίας στον Κόλπο, στο Ντουμπάι. Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews: Είναι η ερώτηση του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Πού θα γίνει η επόμενη μεγάλη επιστημονική καινοτομία; Ζέεβ Ρότσταϊν, Καθηγητής-Γενικός Διευθυντής του Ιατρικού Οργανισμού Χαντασάχ: Στη γονιδιωματική. Όλη η παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19, στηρίζεται στην γονιδιωματική τεχνική CRISPR και στην πραγματική κατανόηση του αγγελιοφόρου RNA. Σ’ αυτό στηρίζουν η Pfizer και η Moderna το εμβόλιό τους. Δρ. Μανάλ Ταριάμ, Διευθύνουσα Σύμβουλος στον Πρωτοβάθμιο Τομέα Υγείας στην Υπηρεσία Υγείας του Ντουμπάι: Τη θεωρούμε ως το μέλλον της αντιμετώπισης πολλών ασθενειών. Όχι μόνο της πανδημίας αλλά και χρόνιων νοσημάτων. Το να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον γονιδιωματικό χάρτη του πώς μια κοινότητα ή ένας πληθυσμός πρόκειται να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε ιό ή βακτήριο, είναι ορόσημο για την πρόγνωση του αποτελέσματος οποιασδήποτε ασθένειας ή πανδημίας. Τι κάνει λοιπόν η γονιδιωματική; Δεν θα μας προσφέρει μόνο τη βάση δεδομένων πάνω στην οποία μπορούμε να στηρίξουμε οποιοδήποτε σχέδιο διαχείρισης, αλλά θα μας δείξει και τον γρηγορότερο δρόμο προς την εξατομικευμένη ιατρική. Και τότε δεν θα έχουμε την ανάγκη να θεραπεύσουμε τη νόσο. Θα θεραπεύουμε τον ασθενή που έχει προσβληθεί από αυτήν. Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews: Τι απαιτείται για να φτιάξουμε ένα οικοσύστημα που μπορεί να στηρίζει τις καινοτομίες στον τομέα υγείας; Ασάφ Μπαρνέα, Διευθύνων Σύμβουλος Sanara Ventures: Ενόψει της επόμενης πανδημίας, πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Θα υπάρξουν τρόποι υιοθέτησης των καινοτομιών, με τη χρήση της ψηφιακής υγείας και της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχει μια τεράστια προσπάθεια που βλέπουμε να εξελίσσεται τώρα να προχωρήσουμε στην ιατρική που βασίζεται στις επιδόσεις και στα αποτελέσματα σε αντίθεση με την αμοιβή ανά υπηρεσία. Όλες αυτές οι αλλαγές θα δημιουργήσουν τελικά ένα οικοσύστημα, που θα υποχρεώσει να υπάρξουν ρυθμίσεις, να υιοθετηθεί η νέα τεχνολογία και η ιατρική που βασίζεται στα αποτελέσματα. Αυτό θα ενισχύσει γιατρούς και νοσοκομεία όχι μόνο να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες, αλλά κι εμάς ως αγορά, ως επενδυτές και να υπάρξουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Η σημερινή κρίση είναι μια ευκαιρία για να αγκαλιάσουμε την ιατρική καινοτομία. Προσωπικές εμπειρίες αγορών στο Λονδίνο Με το 1/3 των χριστουγεννιάτικων αγορών στη Βρετανία να γίνονται από το διαδίκτυο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα καταστήματα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα για να ανταποκριθούν στην πανδημία. Για όσους αγοράζουν από κοντά, υπάρχει αυτό που αποκαλούν προσωπικές εμπειρίες αγορών. Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας Λιανικής Αγοράς, το 33% των συνολικών λιανικών πωλήσεων στην Βρετανία θα γίνουν διαδικτυακά στις γιορτές. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και το πιο παλιό εμπορικό πολυκατάστημα της Αγγλίας, το πολυτελές Burlington Arcade του Λονδίνου έχει ενισχύσει τις ψηφιακές του υπηρεσίες, όπως μας εξηγεί ο Μαρκ Λορντ: «Όλοι οι πωλητές μας έχουν προσαρμοστεί στην πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε. Προσφέρουμε λοιπόν υπηρεσίες click-and-collect από το διαδίκτυο, όπου βλέπετε τα προϊόντα που είναι διαθέσιμα στο κατάστημα. Ανταποκριθήκαμε πολύ σ’ αυτό τον νέο ψηφιακό περιβάλλον λιανικών πωλήσεων. Με την υπηρεσία click-and-collect, σας παραδίδουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο σας, στο σπίτι σας στο Λονδίνο, ή στη χώρα που βρίσκεστε. Παρόλο που έχουμε ηλικία 201 ετών, προσαρμοστήκαμε στην σύγχρονη κατάσταση». Η Τζόρτζια Μπέντατ είναι κάτοικος Λονδίνου: «Θα κάνω περισσότερα ψώνια από το διαδίκτυο, γιατί η χρονιά φέτος είναι πρωτόγνωρη. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν τα μαγαζιά θα είναι ανοικτά. Είναι πιο εύκολο λοιπόν και διασφαλισμένο να ψωνίσεις διαδικτυακά. Ο Ντέιβιντ Σίλβερ είναι διευθυντής της εταιρίας Vintage Watch: «Για lockdown, είναι απίστευτη η άνοδος των διαδικτυακών αγορών. Είχαμε πάντα μια ιστοσελίδα από την αρχή της εταιρίας μας για να είμαι ειλικρινής. Οπότε ήμασταν μπροστά, είχαμε όλη τη συλλογή μας φωτογραφημένη. Δεν χρειαζόταν να κάνουμε επιπλέον δουλειά. Η ζήτηση είναι μεγάλη. Στέλνουμε είδη μας σε όλο τον κόσμο και είμαστε τυχεροί που είμαστε σ’ αυτή τη θέση». Όταν όμως αρθεί το lockdown στο Λονδίνο, ένας μικρός αριθμός αγοραστών μπορούν να κάνουν κράτηση για μια προσωπική εμπειρία αγορών: «__Ο κόσμος έχει ανάγκη να χαρεί. Παρόλο που έχουμε την δυνατότητα του click-and-collect και μπορούμε να παραδώσουμε τα πάντα στην πόρτα σας, οι άνθρωποι θέλουν να έχουν προσωπική εμπειρία, κάτι που να τους μείνει αξέχαστο. Να υπάρχει κάτι πιο εξειδικευμένο για σας προσωπικά. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε στο Burlington Arcade. Θέλουμε να σας προσφέρουμε μια αξέχαστη εμπειρία από τη στιγμή που μπαίνετε στο κατάστημα και βρίσκετε εμένα ή κάποιον από τους συναδέλφους μου. Να εξαφανιστούν όλες οι έγνοιες του 2020 και να απολαύσετε πιο κανονικά Χριστούγεννα» τονίζει ο Μαρκ Λορντ, από το Burlington Arcade.

Περί τα 10,6 εκατομμύρια ευρώ θα κληθούν για πρώτη φορά φέτος να πληρώσουν οι δήμοι της Αττικής ως περιβαλλοντικό τέλος για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους. Το παράδοξο είναι ότι οι «ευκατάστατοι» δήμοι της Βόρειας και Νότιας Αττικής θα κληθούν να πληρώσουν λιγότερα από τους δήμους της Δυτικής Αττικής, που επιβαρύνονται από τη λειτουργία της χωματερής, επειδή έκαναν βήματα για την καλύτερη διαχείριση των απορριμμάτων τους. Από την άλλη πλευρά, οι ευθέως επιβαρυνόμενοι δήμοι θα λάβουν ως ανταποδοτικά τέλη το 42,9% του ετήσιου προϋπολογισμού του Ενιαίου Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Αττικής (ΕΔΣΝΑ). Πριν από λίγες ημέρες, ο ΕΔΣΝΑ ενέκρινε τον κανονισμό τιμολόγησης των 66 δήμων της Αττικής για το 2021 με βάση τις επιδόσεις τους στη διαχείριση απορριμμάτων το 2019. Οπως προκύπτει από την απόφαση: • Το 2019 παρήχθησαν συνολικά 1,89 εκατ. τόνοι απορριμμάτων σε όλη την Αττική. • Οι δέκα δήμοι στους οποίους παρήχθησαν το 2019 οι μεγαλύτερες ποσότητες είναι οι δήμοι Αθηναίων (330.084 τόνοι), Πειραιά (78.242 τόνοι), Περιστερίου (67.281 τόνοι), Κηφισιάς (57.075 τόνοι), Γλυφάδας (49.937 τόνοι), Αχαρνών (49.295 τόνοι), Νίκαιας – Ρέντη (48.152 τόνοι), Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (43.369 τόνοι), Καλλιθέας (42.928 τόνοι) και Αμαρουσίου (41.825 τόνοι). • Η εικόνα μεταβάλλεται ελαφρώς ως προς τις ποσότητες που συλλέχθηκαν μέσω των μπλε κάδων και προς ανακύκλωση. Πρώτος είναι ο Δήμος Αθηναίων (8.189 τόνοι) και ακολουθούν οι Δήμοι Πειραιά (4.774 τόνοι), Γλυφάδας (2.890 τόνοι), Κηφισιάς (2.877 τόνοι), Χαλανδρίου (2.369 τόνοι), Αμαρουσίου (2.364 τόνοι), Παλαιού Φαλήρου (2.141 τόνοι), Καισαριανής (1.970 τόνοι), Αγίας Παρασκευής (1.939 τόνοι) και Αιγάλεω (1.744 τόνοι). • Αξιοσημείωτο όμως είναι πόσα κοινά σκουπίδια εξακολουθούν να πετιούνται στους μπλε κάδους (και κατόπιν οδηγούνται στον ΧΥΤΑ). Στον Δήμο Αθηναίων, για παράδειγμα, οι ποσότητες αυτές (που ξεχωρίζονται στα κέντρα διαλογής) είναι 12.574 τόνοι, δηλαδή περίπου 4.000 τόνοι περισσότεροι από όσα ήταν τα ανακυκλώσιμα υλικά! Στον Δήμο Αμαρουσίου ήταν 3.224 τόνοι (έναντι 2.634 τόνων ανακυκλώσιμων), στον Δήμο Κηφισιάς 3.527 τόνοι (έναντι 2.877 τόνων), στον Δήμο Αγίου Δημητρίου 2.314 τόνοι (έναντι 1.939 τόνων). Λίγοι δήμοι κατάφεραν το αντίθετο: λ.χ. ο Δήμος Ελευσίνας (μέσα στον μπλε κάδο 972 τόνοι σκουπιδιών έναντι 1.030 τόνων ανακυκλώσιμων), ωστόσο κανείς δεν είχε θεαματική διαφορά υπέρ των ανακυκλώσιμων. • Τα περισσότερα βιοαπόβλητα (κλαδέματα και καφέ κάδος) συνέλεξαν οι δήμοι Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (8.237 τόνοι), Γλυφάδας (4.068 τόνοι), Φιλοθέης – Ψυχικού (2.737 τόνοι), Αθηναίων (2.725 τόνοι), Χαλανδρίου (2.681 τόνοι), Διονύσου (2.596 τόνοι). Φέτος θα χρεωθεί για πρώτη φορά στους δήμους το περιβαλλοντικό τέλος (10 ευρώ/τόνο), το οποίο μειώνεται βάσει των επιδόσεων των δήμων. Σύμφωνα με τον ΕΔΣΝΑ, τη μεγαλύτερη έκπτωση (25%) πέτυχαν οι δήμοι Κρωπίας και Κυθήρων και ακολουθούν οι δήμοι Βριλησσίων και Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Ραφήνας – Πικερμίου (20%), Διονύσου, Φιλοθέης – Ψυχικού (10%). Ετσι, το 2021 τη χαμηλότερη τιμή για την ταφή απορριμμάτων θα πληρώσουν οι δήμοι Βριλησσίων (36,19 ευρώ/τόνο), Ραφήνας – Πικερμίου (41,82 ευρώ/τόνο), Κρωπίας (42,21 ευρώ/τόνο), Κυθήρων (44,96 ευρώ τόνο), Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης (46,52 ευρώ/τόνο). Αντίθετα, ακριβότερα λόγω των κακών επιδόσεών τους θα πληρώσουν οι δήμοι Περάματος (62,48 ευρώ/τόνο), Κερατσινίου – Δραπετσώνας και Νίκαιας – Ρέντη (62,13 ευρώ/τόνο), Κορυδαλλού (61,48 ευρώ/τόνο), Σαλαμίνας (61,01 ευρώ/τόνο) και Καλλιθέας (60,07 ευρώ/τόνο). Σε πραγματικά ποσά (βάσει παραγόμενων ποσοτήτων και επιδόσεων), τα περισσότερα το 2021 θα πληρώσουν οι δήμοι Αθηναίων (19,1 εκατ. ευρώ) και Πειραιά (4,2 εκατ. ευρώ), ενώ τα λιγότερα ο Δήμος Κυθήρων (μόλις 1.861 ευρώ!) και το Αγκίστρι (43.208 ευρώ).

Ένα νέο Eλ Nτοράντο γύρω από τον χρυσοφόρο τομέα των σκουπιδιών φέρνει ο καινούργιος Eθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Aποβλήτων με δεκάδες έργα σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που «μεταφράζονται» σε μια «πίτα» 1,5 δις ευρώ για την επόμενη πενταετία. O νέος αυτός σχεδιασμός μπορεί να υπακούει στο δόγμα της κυβέρνησης για «συλλογή στην πηγή-ανακύκλωση-κομποστοποίηση- επανάχρηση», ρίχνοντας στην πυρά τα «φαραωνικά ΣΔIT» (άλλα, όπως τα 4 της Aττικής ακυρώθηκαν και άλλα βρίσκονται σε φάση συμβασιοποίησης),όπως και τις δύο κυρίαρχες τεχνολογίες διαχείρισης, ωστόσο και πάλι ανοίγει «πεδίο δόξης λαμπρό» για τους εργολάβους. Mε τη διαφορά ότι στόχος είναι το «ξαναμοίρασμα της τράπουλας». Mε τη μετάβαση από τα λίγα μεγάλα στα πολλά μικρότερα projects επιχειρείται το μπάσιμο στο παιχνίδι και άλλων μεσαίων τεχνικών εταιριών, πέραν των 4 ισχυρών παικτών (Mπόμπολας, Περιστέρης, Iωάννου, Kόκκαλης), που μέσω κοινοπραξιών πρωταγωνιστούν στον κλάδο. Oι παρασκηνιακές διεργασίες είναι πυρετώδεις και εντός της κυβέρνησης όπου υπάρχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις, όσο κυρίως στον επιχειρηματικό χώρο, με τις πληροφορίες να μιλούν για σημαντικές ανακατατάξεις, ηχηρές συμμαχίες και συγκρότηση «μετώπων» για τη διεκδίκηση των επόμενων έργων. Tον τόνο για το τι ακολουθεί δίνουν τόσο η δυναμική επανείσοδος στο σκηνικό του Xρήστου Kαλογρίτσα, γνωστού για τις στενές σχέσεις του με τη σημερινή εξουσία, όσο και το «παρών» του Bερολίνου στο πεδίο της ενεργειακής εκμετάλλευσης οργανικών αποβλήτων, που αποκαλύπτει σήμερα η Deal. TA EPΓA 900 εκατ. ευρώ έχουν ήδη «κλειδώσει» από το νέο EΣΠA ,-και προγραμματίζεται η άντληση περαιτέρω πόρων από άλλα κοινοτικά και εθνικά προγράμματα-, για τη χρηματοδότηση των υποδομών, ενώ ο τζίρος αναμένεται να ξεπεράσει τα 1,5 δις ευρώ, καθώς για την υλοποίηση των δράσεων του EΣΔA και των περιφερειακών σχεδίων (ΠEΣΔA), με «πυλώνα» την Aττική, απαιτούνται τουλάχιστον 50 μεγάλα και μικρά έργα. Πρόκειται για δεκάδες εγκαταστάσεις σε δημοτικό ή διαδημοτικό επίπεδο, όπως Xώροι Yγειονομικής Tαφής (XYT), Σταθμοί Mεταφόρτωσης Aπορριμμάτων (Σ.M.A.), Kέντρα Διαλογής Aνακυκλώσιμων Yλικών (K.Δ.A.Y.), Mονάδες Διαλογής και Eνεργειακής Aξιοποίησης Aπορριμμάτων κ.α. Συγκεκριμένα, πέρα από τους χώρους συλλογής και μεταφόρτωσης, προβλέπονται: -Mονάδες διαχείρισης των προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων για την κομποστοποίηση (αερόβια, αναερόβια ή συνδυασμένη), τη συσκευασία και τη διάθεση του παραγόμενου κομπόστ, αλλά και την αξιοποίηση του βιοαερίου, εφόσον παράγεται, -Aποκεντρωμένες μονάδες μηχανικής διαλογής για μεγάλους Δήμους ή ομάδες γειτονικών Δήμων, -XYTY που θα υποδέχονται τα σύμμεικτα, υπόλειμμα της ανακύκλωσης. Aυτά εξειδικεύονται σε: -Eγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων και προδιαλεγμένων AΣA -Mονάδες ανάκτησης προδιαλεγμένων οργανικών βιοαποβλήτων -Δίκτυο KΔAY και KAEΔIΣΠ για την κάλυψη των αναγκών σε όλη της επικράτεια -Aποκατάσταση υφιστάμενων XYTA-XYTY -Mονάδες επεξεργασίας ιλύος -Yποδομές διαχείρισης EAYM(χωριστή συλλογή, προσωρινή αποθήκευση και κατά περίπτωση επεξεργασία) -Eγκαταστάσεις αποτέφρωσης και διαχείρισης τέφρας -Kατασκευή XYT μη επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων -Kατασκευή XYT για τη διάθεση επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων -Kατασκευή XYT για την εξυπηρέτηση ιδίων αναγκών των παραγωγών βιομηχανικών αποβλήτων άνω των 10 χιλ. τόνων ετησίως -Δημιουργία XYT για τη διάθεση των υπολειμμάτων επεξεργασίας που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν (με προτεραιότητα στα νησιά) ΣTHN ATTIKH Mόνο για την Aττική, με βάση τον πρόσφατα εγκεκριμένο ΠEΣΔA προβλέπονται: -3 κεντρικές μονάδες κομποστοποίησης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων (BA Aττικής δυναμικότητας 40.000 τον., NA Aττικής δυναμικότητας 40.000 τον., Δ. Aττικής, δυναμικότητας 80.000 τον.). -Nέοι XYT -Kατασκευή νέων EMAK δυναμικότητας 400.000 τον. -Λειτουργική αναβάθμιση ΣMA Σχιστού και κατασκευή νέων κεντρικών και τοπικών ΣMA Στα «προσεχώς» προστίθενται και οι απαραίτητες υποδομές που θα προκύψουν από το Eιδικό Σχέδιο Διαχείρισης Eπικίνδυνων Aποβλήτων, η εκπόνηση του οποίου ολοκληρώνεται από το YΠAΠEN και οδεύει προς δημόσια διαβούλευση. ΠΩΣ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΜΠΟΜΠΟΛΑΣ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΗΣ – ΙΩΑΝΝΟΥ - ΚΟΚΚΑΛΗΣ Oι δύο γραμμές και ο «εμφύλιος» στην κυβέρνηση για τα ΣΔIT Tο ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων προκαλεί και εσωτερικούς τριγμούς στην κυβέρνηση, καθώς, την ώρα που επιβάλλονται πρόστιμα εκατομμυρίων στη χώρα, διαμορφώνονται ουσιαστικά δύο γραμμές. H μία που εκφράζεται βασικά από τον αναπλ. υπουργό Περιβάλλοντος Γ. Tσιρώνη και υποστηρίζει την απαρέγκλιτη εφαρμογή του νέου EΣΔA και η πιο «ρεαλιστική» που εκπροσωπούν ο υπουργός Oικονομίας Γ. Σταθάκης και τελευταία και ο υπουργός Yποδομών Xρ. Σπίρτζης. Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται, πέραν των ενστάσεων για τη δυνατότητα εφαρμογής και χρηματοδότησης του EΣΔA, η τύχη των εν εξελίξει διαγωνισμών ΣΔIT. Kι αυτό γιατί ο νέος σχεδιασμός ουσιαστικά τα ακυρώνει, ενώ έχουν εξασφαλιστεί κοινοτικά κονδύλια και έχουν προηγηθεί χρονοβόρες διαδικασίες. Mέχρι τώρα έχουν «μοιραστεί» 5 ΣΔIT, ύψους 360 εκ. H Eλλάκτωρ ('κτωρ-Hλέκτωρ) είναι η μόνη που έχει υπογράψει για τη Δ. Mακεδονία, project με προδιαγραφές-πρότυπο και χρηματοδότηση 26 εκ. από την ETEπ, που προχώρησε με προσωπική παρέμβαση του Γ. Σταθάκη. Eδώ, στο «μέτωπο των οικολόγων» υπήρξαν διαρροές, καθώς τόσο ο περιφερειάρχης Δ. Mακεδονίας, Θ. Kαρυπίδης, όσο και ο δήμαρχος Kοζάνης Λ. Iωαννίδης, που είχαν ταχθεί κατά του έργου, έδωσαν τελικά τη συγκατάθεσή τους. Tο σχήμα Iντρακάτ-Archirodon-Envitec έχει κερδίσει Σέρρες και Ήπειρο, και η συμμαχία J&P 'βαξ-Mεσόγειος-AAΓHΣ την Hλεία. Για το ΣΔIT Πελοποννήσου (150 εκατ.) που είναι το μεγαλύτερο εκτός Aττικής, με ανάδοχο την TEPNA, παρά την έγκριση του σχεδίου σύμβασης από το Eλεγκτικό Συνέδριο και την απόρριψη των προσφυγών από το ΣτE, οι υπογραφές δεν έχουν πέσει. Προκαλώντας μάλιστα και την παρέμβαση της Eπιτρόπου Corina Cretu που ζήτησε να προχωρήσει άμεσα το project. Παράλληλα, στον αέρα βρίσκονται άλλοι 4 διαγωνισμοί συνολικού προϋπολογισμού 341 εκατ. Πρόκειται για τα ΣΔIT Aν. Mακεδονίας-Θράκης (110 εκατ.), Aχαΐας (100 εκατ.), Aιτωλοακαρνανίας (70 εκατ.) και Kέρκυρας (61 εκατ.), όπου αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο. προκειμένου να δρομολογηθούν τα επόμενα βήματα. «ΠAPΩN» IΣXYPΩN Παράγοντες της αγοράς, πάντως, θεωρούν βέβαιη την παρουσία των 4 ισχυρών ομίλων και στα έργα του νέου EΣΔA, καθώς πέραν της «υπεροπλίας» σε επίπεδο εμπειρίας, όχι μόνο δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν το «φιλέτο» των σκουπιδιών, αλλά θα επιδιώξουν τη διεύρυνση της παρουσίας τους. Aποτελεί, άλλωστε, έναν από τους ελάχιστους τομείς με σίγουρη αναπτυξιακή προοπτική τα επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι το πρόβλημα της διαχείρισης αποκτά πλέον εκρηκτικές διαστάσεις. Aυτός είναι και ένας λόγος που οι ίδιοι θεωρούν ότι θα ξαναβρεθούν στο προσκήνιο, όταν οι κυβερνητικοί «πειραματισμοί» συγκρουστούν με τη σκληρή πραγματικότητα των κορεσμένων χωματερών ιδιαίτερα στην Aττική- και των ευρωπαϊκών προστίμων. Προς αυτή την κατεύθυνση πληροφορίες μιλούν για προσέγγιση με μεγάλους Δήμους και Περιφέρειες που θα διενεργήσουν τους σχετικούς διαγωνισμούς. AΠOKAΛYΨH DEAL OI 5 ETAIPIEΣ KAI H ΣYΣKEΨH ΣTH ΘEΣΣAΛONIKH Γερμανική «εισβολή» για το βιοαέριο Στο στόχαστρο γερμανικών συμφερόντων έχει μπει για τα καλά το ελληνικό «φιλέτο» των σκουπιδιών. Tο Bερολίνο, ρίχνει ιδιαίτερο βάρος στον συγκεκριμένο τομέα, επιχειρώντας, χρόνια τώρα,-από την εποχή του «περίφημου» Φούχτελ-, να ανοίξει διαύλους με την Tοπική Aυτοδιοίκηση. H Deal αποκαλύπτει σήμερα ότι, τώρα, με πολύ πιο οργανωμένο και συστηματικό τρόπο, και με επίσημο «πουσάρισμα» από τη γερμανική κυβέρνηση, επικεντρώνει στην ενεργειακή εκμετάλλευση οργανικών αποβλήτων, κυρίως μέσω βιοαερίου. Ένα θέμα αιχμής που «δένει» και με τη φιλοσοφία του νέου EΣΔA. Tο πρώτο ηχηρό «παρών» δόθηκε ήδη με την επίσκεψη επιχειρηματικής αποστολής που ήρθε για τη διερεύνηση των επενδυτικών δυνατοτήτων και τη σύναψη συνεργασιών μεταξύ γερμανικών και ελληνικών εταιριών και παρέμεινε στην Eλλάδα από τις 28 Σεπτεμβρίου έως την 1η Oκτωβρίου. H επίσκεψη πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Oμοσπονδιακού Yπουργείου Oικονομίας και Eνέργειας της Γερμανίας, και στην ημερίδα που, μεταξύ άλλων, διοργανώθηκε από το Eλληνογερμανικό Eπιμελητήριο στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Waste to Energy» πήραν μέρος εταιρίες, εξειδικευμένοι ενεργειακοί φορείς και 170 ενδιαφερόμενοι. Ξεχωριστής σημασίας ήταν η συμμετοχή και παρουσίαση πέντε γερμανικών εταιριών και συγκεκριμένα των Suma Ruhrtechnik GmbH (βιοαέριο), Farmatic Anlagenbau GmbH (βιοαέριο), Novis GmbH (βιοαέριο, βιομάζα, βιοκαύσιμα, φωτοβολταϊκά), Rendsburg-Eckenforde mbH (διαχείριση αποβλήτων και ανακύκλωση, βιοαέριο, βιομάζα), DABEC Consulting (οικονομική δραστηριότητα μονάδων βιοαερίου). Παράλληλα,αναλύθηκαν οι επενδυτικές δυνατότητες και το θεσμικό καθεστώς της ελληνικής αγοράς από ειδικά δικηγορικά γραφεία (KPAG Kοσμίδης, Σαμαράς & Συνεργάτες, MStR Law). Aπό ελληνικής πλευράς συμμετείχαν 10 εταιρίες και φορείς του τομέα της ενεργειακής εκμετάλλευσης οργανικών αποβλήτων. Ένας τομέας «παρθένος» για την Eλλάδα και ως εκ τούτου ιδανικός για επενδυτικές ευκαιρίες. Στο πλαίσιο της επιχειρηματικής αποστολής πραγματοποιήθηκαν 21 B2B συναντήσεις μεταξύ γερμανικών και ελληνικών επιχειρήσεων. Tο Eλληνογερμανικό Eπιμελητήριο,μάλιστα κρίνοντας απόλυτα πετυχημένη την επίσκεψη, οργανώνει προγραμματίζει επιχειρηματική αποστολή Eλλήνων επιχειρηματιών και φορέων στην Γερμανία, μέσα στο 2016. «MEΓAΛOI» KAI «MIKPOI» MΠAINOYN ΣTO XOPO Tι κρύβει το deal Kαλογρίτσα-Suez ΠΩΣ O «TOΞOTHΣ» ΣTOXEYΣE ΔIANA O διαγκωνισμός γύρω από το «χρυσάφι» των σκουπιδιών αναδεικνύει κινήσεις που προμηνύουν ευρείες ανακατατάξεις στον επιχειρηματικό χάρτη των κατασκευών. H πλέον χαρακτηριστική είναι η συνεργασία του Xρήστου Kαλογρίτσα με το γαλλικό κολοσσό Suez, που «εγκαινιάστηκε» στο διαγωνισμό του Φορέα Διαχείρισης Aπορριμμάτων Kεντρικής Mακεδονίας για την αποκατάσταση χωματερών της περιοχής (Σέρρες, Πολύγυρος, Kιλκίς, Aνθεμούσα). H εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί αντίστοιχες αναδιατάξεις και σε επίπεδο συμμαχιών των ισχυρών ομίλων, δεδομένου ότι η Suez την τελευταία δεκαετία ήταν μόνιμος «συμπαίκτης» της Eλλάκτωρ, με την οποία διεκδίκησαν μαζί την EYAΘ κατά την πρώτη προσπάθεια αποκρατικοποίησης (επί κυβέρνησης NΔ-ΠAΣOK) που μπλοκαρίστηκε από το ΣτE. Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, το γεγονός ότι ο όμιλος Mπόμπολα έχει κατ επανάληψη στοχοποιηθεί από την παρούσα κυβέρνηση, πιθανά να έπαιξε ρόλο στο «διαζύγιο». Aπό την άλλη, ο Kαλογρίτσας, παρά τους ιστορικούς δεσμούς του με την Aριστερά (εκδότης της εφημερίδας «Πρώτη» κλπ) έχει αποδειχθεί εργολάβος «παντός καιρού». Mπορεί κατά διαστήματα να «περιθωριοποιήθηκε» και να χτυπήθηκε από την κρίση, όπως και άλλοι επιχειρηματίες, αλλά ουσιαστικά δεν βρέθηκε ποτέ εκτός παιχνιδιού. Tώρα, όμως, όλο και περισσότεροι βλέπουν ότι διεκδικεί κεντρικό ρόλο στη «σκακιέρα». Aπό το προνομιακό πλασάρισμα στη διεκδίκηση των επόμενων projects μέχρι και τη λειτουργία του ως «καταλύτη» για την ευρύτερη ανατροπή στον κλάδο. Δεν είναι τυχαίο, ότι εσχάτως φέρεται ως πόλος συμπράξεων μεσαίων κυρίως παικτών στον τομέα των κατασκευών και της διαχείρισης απορριμμάτων (ακούγονται τα ονόματα των Pωμοσιού της Eρέτβο, του Kουβαρά της Έγνων, του Στέγγου της Πόρτο Kαρράς). Oύτε βέβαια ότι στο διαγωνισμό για την Kεντρική Mακεδονία ο Tοξότης του «στόχευσε διάνα» πετυχαίνοντας τη σύμπραξη με την τσέχικη θυγατρική της Suez, Sita CZ, η οποία παρέχει την απαραίτητη «δάνεια εμπειρία» στην ελληνική εταιρία. Tο εάν θα πάρει και τη δουλειά, θα φανεί το επόμενο διάστημα, καθώς έχει «απέναντι» την Hλέκτωρ του Mπόμπολα (γεγονός που πιστοποιεί το «διαζύγιο» με τους Γάλλους), τη Mηχανική Περιβάλλοντος και την Kαρκανιάς A.E. Στην προηγούμενη προσπάθειά του για το ΣΔIT Aλεξανδρούπολης (δάνεια εμπειρία από την ιταλική SCT) απέτυχε. O Kαλογρίτσας, που ελέγχει και την εταιρία δημοσκοπήσεων GPO, θεωρείται ότι έχει άριστες προσβάσεις στη σημερινή κυβέρνηση και ιδιαίτερα στον υπουργό Yποδομών X. Σπίρτζη, αλλά και στον υπουργό Aμυνας Π. Kαμμένο, με τον οποίο είναι και κουμπάροι (έχει βαφτίσει ένα από τα παιδιά του). Έτσι, με «όπλο» και το βαρύ όνομα της Suez μπαίνει με αξιώσεις στο παιχνίδι των σκουπιδιών, με βλέψεις και για τα «νερά», όπου το ενδιαφέρον της Suez είναι μεγάλο. Στο πλάνο των αποκρατικοποιήσεων έχει προσδιοριστεί η πώληση του 23% της EYAΘ και του 11% της EYΔAΠ και οι Γάλλοι είναι βέβαιοι μνηστήρες, αλλά είναι αβέβαιο με ποιόν ελληνικό όμιλο θα συμπράξουν. O Mπόμπολας, πάντως, συζητά ήδη με γερμανικές και ισπανικές εταιρίες, ενώ ο Kόκκαλης (Iντρακάτ),τον Φεβρουάριο του 2009, είχε υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με τη Suez Environnement για την από κοινού ανάπτυξη έργων διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων στην Eλλάδα. Πηγή: http://www.dealnews.gr/roi/item/155962-1,5-%CE%B4%CE%B9%CF%83-%CE%B7-%CF%80%CE%AF%CF%84%CF%84%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%C2%AB%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%8D%CF%82%C2%BB-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-new-entries#.Vi-k87fhDDc

Η σύγχρονη μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας υπήρξε το 2011, οπότε δημοπρατήθηκε, το πρώτο έργο σύμπραξης Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στον τομέα του περιβάλλοντος. Τέσσερα χρόνια μετά διατηρεί μία ακόμη, σχετικά πιο ιδιότυπη, πρωτιά, καθώς πρόκειται για το πρώτο έργο ΣΔΙΤ στη διαχείριση απορριμμάτων που συμβασιοποιείται επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Το έργο είναι προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, δυναμικότητας περίπου 120.000 τόνων και η κοινοπραξία των θυγατρικών του ομίλου Ελλάκτωρ, Ηλέκτωρ-Άκτωρ έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση, μελέτη, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των υποδομών του συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων για 27 χρόνια. Η σύμβαση του έργου υπογράφεται σήμερα στην Αθήνα, στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων παρουσία του προέδρου του φορέα υλοποίησης του έργου ΔΙΑΔΥΜΑ, του αναδόχου και των χρηματοοικονομικών συμβούλων. Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, η συμβασιοποίηση του συγκεκριμένου έργου υπό την παρούσα χείριστη οικονομική συγκυρία αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την ελληνική αγορά. Και όχι άδικα, καθώς η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει κατά το ήμισυ από το χρηματοδοτικό εργαλείο Jessica, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και κατά 50% από τον ανάδοχο και τραπεζικό δανεισμό. Το project που το 2013 απέσπασε το βραβείο του "project finance” της χρονιάς θα δημιουργήσει περισσότερες από 120 μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την τουλάχιστον 25ετή λειτουργία του και περισσότερες από 150 θέσεις εργασίας κατά τη διετή περίοδο κατασκευής. Τα ντεσού Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, το συγκεκριμένο έργο καταδεικνύει τον προσανατολισμό του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη στην προώθηση των έργων ΣΔΙΤ. Έτσι, θεμελιώνεται, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, μία διάσταση απόψεων μεταξύ του τεχνοκράτη Γ. Σταθάκη και του αναπληρωτή υπουργού Γιάννη Τσιρώνη ο οποίος πρόσφατα διακήρυξε το τέλος των μονάδων- μαμούθ που υλοποιούνται ως ΣΔΙΤ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Τσιρώνης, σε συνέντευξη που παραχώρησε τη Δευτέρα στον τηλεοπτικό σταθμό Flash της Κοζάνης φάνηκε να αγνοεί ότι το διοικητικό συμβούλιο της ΔΙΑΔΥΜΑ με ψήφους 6 προς 1 ενέκρινε την υπογραφή της σύμβασης του έργου. Αξίζεςι ακόμη να σημειωθεί ότι ο Δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης, που ψήφισε υπέρ του έργου, υπήρξε το 2007 και το 2009 υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα των Οικολόγων Πρασίνων, αποτελώντας ουσιαστικά τον πρώτο πράσινο τοπικό άρχοντα στην Ελλάδα. Ωστόσο, ο κ.Τσιρώνης στην πρόσφατη συνέντευξή του, απέφυγε να σχολιάσει την απόφαση του κ. Ιωαννίδη, σημειώνοντας ότι "εμείς ως υπουργείο δεν μπορούμε να κρίνουμε πώς ο κάθε ΟΤΑ θα διαχειριστεί τα απορρίμματά του”. Τέλος, παράγοντες της αγοράς σχολιάζοντας την αναγκαιότητα τέτοιου είδους έργων σημειώνουν ότι η πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις της εγκαταλελειμμένης μονάδας ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο, όπου ουσιαστικά αποθηκεύονταν τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών, καταδεικνύει γιατί δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη ο νέος εθνικός σχεδιασμός του υπουργείου Περιβάλλοντος για τα απορρίμματα. Και αυτό επειδή ο νέος σχεδιασμός προβλέπει ότι μέσα στον αστικό ιστό θα κατασκευαστούν πράσινα σημεία, όπου θα καταλήγουν, ύστερα από διαλογή στην πηγή, τα (εύφλευκτα) ανακυκλώσιμα υλικά. Πηγή: http://www.capital.gr/story/3030620/ston-omilo-em-ellaktor-em-to-proto-sdit-sta-aporrimmata

Πρόκειται για το μεγαλύτερο, στο είδος του, έργο στην Ευρώπη, κόστους περί τα 100 εκατ. ευρώ, με έντονο ελληνικό χρώμα, καθώς η κατασκευή του έγινε από ελληνικά "χέρια", με τις πλέον καινοτόμες περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Ένα πρότυπο, σε διεθνές επίπεδο, έργο, το οποίο δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων της Σόφιας, εγκαινιάστηκε την Δευτέρα 20 χλμ. έξω από τη βουλγαρική πρωτεύουσα από τον πρωθυπουργό της χώρας Μπόικο Μπορίσοφ, την υπουργό Περιβάλλοντος της χώρας Ιβελίνα Βασίλεβα και τη δήμαρχο της πρωτεύουσας Γιοβάνκα Παντόκοβα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο, στο είδος του, έργο στην Ευρώπη, κόστους περί τα 100 εκατ. ευρώ, με έντονο ελληνικό χρώμα, καθώς η κατασκευή του έγινε από ελληνικά "χέρια", με τις πλέον καινοτόμες περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Η Σόφια, μία πόλη 1,2 εκατ. κατοίκων βίωνε μία ζοφερή, αντίστοιχη με την ελληνική, πραγματικότητα, όπου οι χωματερές είχαν γίνει ο εφιάλτης της πόλης, ενώ επικρατούσε σοβαρή έλλειψη συνεννόησης, κάτω από την σκιά βαρύτατων ευρωπαϊκών προστίμων. Οι αρμόδιοι φορείς αναγκάστηκαν να λάβουν την απόφαση να συνεργαστούν και με τη βοήθεια της Ε.Ε. να υλοποιήσουν το έργο μέσα στο χρονικό διάστημα ρεκόρ των 21 μηνών, αποφασίζοντας από κοινού για το τι ακριβώς ήθελαν να κάνουν και πού, προκειμένου να δώσουν οριστική λύση στο πρόβλημα. «Δεν πρέπει να επιτρέπουμε σε προσωπικές φιλοδοξίες να δοκιμάζουν την υγεία και τα οικονομικά μίας πόλης», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, κατά την τελετή των εγκαινίων, επισημαίνοντας ότι «ξεπεράστηκαν σημαντικές πολιτικές αντιπαραθέσεις προκειμένου να προωθηθεί το έργο». Η καινοτόμα μονάδα διαχείρισης, υλοποιήθηκε από ελληνική κοινοπραξία, με τη συμβολή περίπου 300 εργαζομένων, εκ των οποίων οι περίπου 120 Έλληνες ειδικοί. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας αναμένεται να απασχοληθούν άμεσα περίπου 120 εργαζόμενοι, ενώ έμμεσα αναμένεται να απασχοληθούν περίπου άλλα 60. Σε πρώτη φάση ο κύριος όγκος των απορριμμάτων των κατοίκων της Σόφιας πρόκειται να δημιουργεί καύσιμο και να διατίθεται για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών της τσιμεντοβιομηχανίας, ενώ στα πλάνα της Σόφιας είναι η μελλοντική αξιοποίησή του για την τηλεθέρμανση των κτιρίων της πόλης. Ταυτόχρονα, ποσοστό μεταξύ 4 - 10% των απορριμμάτων της πρόκειται να ανακυκλώνονται. Η δήμαρχος της Σόφιας Γιοβάνκα Παντόκοβα, εξαίροντας τη συμβολή του δημοτικού συμβουλίου για την προώθηση των διαδικασιών σε σχέση με την εξεύρεση πόρων και τεχνογνωσίας από ευρωπαϊκούς φορείς, έκανε λόγο για το μεγαλύτερο έργο της χώρας, με δημόσια χρηματοδότηση, για τα τελευταία 25 χρόνια. «Πρόκειται για ένα όνειρο το οποίο εκπληρώθηκε», ανέφερε, καθώς όπως είπε, «το πρόβλημα της διαχείρισης απορριμμάτων της πόλης λύθηκε για δεκαετίες, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα καθαρό αέρα και ένα υγιές περιβάλλον», αφού πληροί τις πλέον σύγχρονες φιλικές προς το περιβάλλον και την υγεία των εργαζομένων πρακτικές. «Το έργο αποτελεί την πιο προηγμένη μονάδα διαχείρισης αποβλήτων στην περιοχή των Βαλκανίων και ένα από τα πιο προηγμένα στην Ευρώπη, ενώ είναι συμβατό με τις αυστηρότερες προδιαγραφές της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας», δήλωσε ο εκ των επικεφαλής της κατασκευάστριας κοινοπραξίας Άκτωρ - Ηλέκτωρ Λεωνίδας Μπόμπολας, τονίζοντας ότι «τα καλά αποτελέσματα επιτυγχάνονται μόνο με εντατικές συνεργασίες». Από την πλευρά της, η βουλγαρικής καταγωγής επίτροπος προϋπολογισμού της Ε.Ε. Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα εκπροσωπώντας τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, έκανε λόγο για ρεκόρ απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων εκ μέρους της Βουλγαρίας, καθιστώντας τη χώρα 8η μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε., ενώ ταυτόχρονα κατάφερε να απαλλαχθεί και από ένα βαρύτατο ευρωπαϊκό πρόστιμο. Ο Λάσλοβ Μπαρανγιάι εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η οποία έχει δανειοδοτήσει για έργα στη γείτονα χώρα συνολικό ποσό της τάξης των 600 εκατ. ευρώ, έκανε λόγο για «έργο ορόσημο», τονίζοντας επίσης την παροχή τεχνογνωσίας προς τον δήμο Σόφιας, εκ μέρους της τράπεζας. Όσον αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά, σε 410.000 τόνους διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) ετησίως ανέρχεται η δυναμικότητα της Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας. Τα παραγόμενα προϊόντα είναι ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτιά, πλαστικά, μέταλλα, γυαλιά) σε ποσοστό 4 - 10%, υψηλής ποιότητας δευτερογενές καύσιμο (RDF) σε ποσοστό μέχρι 70%, και υλικό τύπου compost (Compost Like Output - CLO). Τα υπολείμματα της επεξεργασίας (αδρανή κατά κύριο λόγο) οδηγούνται προς τελική διάθεση στον παρακείμενο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). Ειδικότερα, η μέθοδος που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, σε τέσσερα υπερσύγχρονα κτίρια περιλαμβάνει τα αντίστοιχα στάδια: Υποδοχή και τροφοδοσία των ΑΣΑ. Διαχωρισμός επικινδύνων, ογκωδών και ανακυκλώσιμων υλικών, που είναι κατάλληλα είτε για διάθεση είτε για ανακύκλωση. Βιολογική επεξεργασία σε βιοαντιδραστήρες ταχείας βιολογικής σταθεροποίησης για την παραγωγή ξηρού κλάσματος (το οποίο θα καταλήξει ως υψηλής ποιότητας δευτερογενές καύσιμο SRF), εφαρμόζοντας πατέντες βιολογικής ξήρανσης και σταθεροποίησης του CLO. Ακολουθεί, η μηχανική μετεπεξεργασία στη μονάδα μηχανικής επεξεργασίας για την ανάκτηση των ανακυκλώσιμων υλικών και την παραγωγή υψηλής ποιότητας δευτερογενούς καυσίμου SRF. Σημειώνεται τέλος, ότι η μονάδα έχει κατασκευαστεί σε ένα χώρο 106.204 μ² ενώ, η επιφάνεια που καλύπτουν τα κτίρια φτάνει περίπου τα 29.700 μ². Τέλος, όπως έγινε γνωστό, το έργο υπογράφηκε την 21/12/2013 από την ελληνική κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ - ΗΛΕΚΤΩΡ και το δήμο Σόφιας, ενώ το αρχικό συμβατικό τίμημα συμπεριλαμβανομένων αναθεωρήσεων ανήλθε σε 91 εκατ. ευρώ. Το 70% της χρηματοδότησης προήλθε από κοινοτικά κονδύλια του Ευρωπαϊκού επιχειρησιακού προγράμματος για το περιβάλλον 2007 - 2013, ενώ το εναπομείναν 30% προήλθε από δάνειο που έλαβε ο δήμος Σόφιας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Επίσης, οι ανάγκες κεφαλαίου κίνησης της κοινοπραξίας, καθώς και έκδοσης εγγυητικών επιστολών, συνολικού ποσού 20 εκατ. ευρώ, δανειοδοτήθηκαν από την Alpha Bank. Πηγή: http://michanikos-online.gr/news.php?aID=15897