Αναζήτηση στην κοινότητα

Η πορεία του Μετρό της Θεσσαλονίκης, που διασχίζει το κέντρο της, ακολουθεί τον άξονα του κυριότερου δρόμοι του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης που πλαισιωνόταν με κιονοστοιχίες και στοές και είχε οδόστρωμα πλάτους 16μ. Ξεκινούσε από τη Χρυσή Πύλη (Porta Aurea), τη σημερινή πλατεία Βαρδαρίου, και κατέληγε στην Κασσανδριωτική Πύλη, στη σημερινή Πλατεία Συντριβανίου. Στην περιοχή των δύο αυτών κομβικών πυλών της παλιάς πόλης, έξω από τις οποίες αναπτύσσονταν τα πλουσιότερα τμήματα των νεκροταφείων της, οι εργασίες κατασκευής σταθμών του Μετρό φέρνουν στο φως σημαντικές αρχαιότητες, που ανήκουν σε διάφορες χρονικές περιόδους. Σημαντικές αρχαιότητες και μάλιστα αντιπροσωπευτικές πολλών περιόδων ζωής της πόλης έρχονται στο φώς και κατά την κατασκευή των δύο άλλων σταθμών του Μετρό που βρίσκονται εντός των ορίων του ιστορικού κέντρου της πόλης. Πρόκειται για τους σταθμούς Βενιζέλου και Αγ. Σοφίας, που καταλαμβάνουν σημαίνουσες θέσεις της αρχαίας Θεσσαλονίκης. Στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιείται η μεγαλύτερη αρχαιολογική ανασκαφή που συντελέστηκε ποτέ στη Β. Ελλάδα, καλύπτοντας επιφάνεια 20.000 τ.μ. Οι αρχαιολογικές εργασίες, συνολικού προϋπολογισμού 132,6 εκ. ευρώ, έχουν φέρει στο φως 130.000 αρχαιολογικά ευρήματα. Σχετικά με τον σταθμό Βενιζέλου, έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΚΑΣ, η μελέτη της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων και ήδη έχουν εκκινήσει οι εργασίες. Δείτε αναλυτικά όλες τις εικόνες εδώ: https://www.ametro.gr/?page_id=20845

Ιστορία αιώνων κυλάει κάτω από τα πόδια μας και την άσφαλτο των δρόμων της πρωτεύουσας, με τη φαντασία όλων μας ωστόσο να αποδεικνύεται αδύναμη μπροστά σε αυτά τα μεγέθη. Μια δόση από τα αρχαία χρόνια και την ισχυρή πόλη-κράτος που πρωτοστάτησε σε διοικητική και πολιτική οργάνωση παίρνουμε στα σκάμματα με μνημεία μεγάλων σωστικών ανασκαφών: από το αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού μέχρι την Αρχαία Αγορά πάνω απ’ το Μοναστηράκι. Αλήθεια, όμως, πόσο ξεκάθαρη είναι στο μυαλό μας η εικόνα μιας πόλης όπως η Αρχαία Αθήνα με οχύρωση, κρήνες και λατρευτικά κέντρα; Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι τα τείχη τελείωναν στη Βασιλίσσης Σοφίας, στο ύψος του Εθνικού Κήπου, ότι στο τμήμα του Ηλεκτρικού μεταξύ Πλάκας και Αγίων Ασωμάτων στο Θησείο έχουν βρεθεί τα περισσότερα ευρήματα από την εποχή του Χαλκού, καθώς και ότι κάτω από την πλατεία Συντάγματος διαπερνούν υπόγεια ρεύματα που για εκατονταετίες τροφοδοτούσαν τους πολίτες αυτής της πόλης; Τέτοιους είδους αναπάντεχα τετ-α-τετ με την ιστορία της αρχαίας Αθήνας σε περιμένουν, εάν ξεκινήσεις μια βόλτα στο κέντρο με το κινητό στο χέρι, συγχρονισμένο στη web-mapping πλατφόρμα Χαρτογραφώντας τις Αρχαιότητες των Αθηνών – ένα πολύτιμο εργαλείο για τους ερευνητές, όσο και τους περιπατητές της πόλης που θέλουν να ανακαλύψουν βιωματικά όσα κρύβονται κάτω από την τωρινή της εμφάνιση. Τι είναι το Χαρτογραφώντας τις Αρχαιότητες των Αθηνών https://player.vimeo.com/video/616833401?h=263e76c1bc Χρειάστηκαν χρόνια και αξιέπαινη επιμονή για το αποτέλεσμα που βρίσκεται πλέον δύο κλικ μακριά, με ελεύθερη πρόσβαση. Δεδομένου του ιστορικού βάρους που φέρει στην πλάτη της η Αθήνα, πράγματι η δημιουργία ενός χάρτη με το σύνολο των σωστικών ανασκαφών που έχουν πραγματοποιηθεί ήταν χρόνιο αίτημα από πλευράς της αρχαιολογικής κοινότητας, κυρίως διότι θα διευκόλυνε ραγδαία το έργο της. Το απαιτητικό και κοπιώδες έργο ανέλαβε η μη κερδοσκοπική οργάνωση Δίπυλον, η οποία προσεγγίζει την αρχαιολογική τοπογραφία με διεπιστημονικές μεθόδους. Η ομάδα για να προχωρήσει την έρευνα για την πλατφόρμα «Χαρτογραφώντας τις Αρχαιότητες των Αθηνών» συνεργάστηκε με πολλούς αρχαιολόγους, χαρτογράφους, τοπογράφους μηχανικούς, φιλόλογους και ειδικούς σε βάσεις δεδομένων, φτάνοντας εν τέλει σε ένα πρωτοφανές αποτέλεσμα: την αποδελτίωση όλων των σωστικών ανασκαφών που έχουν γίνει τα τελευταία 160 χρόνια σε 1.470 σημεία του κέντρου. https://www.instagram.com/dipylon_athens/ «Προσπαθήσαμε να αποδώσουμε σε έναν χάρτη την εικόνα της τοπογραφίας της αρχαίας Αθήνας με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια», εξηγεί η ομάδα σε ένα από τα κείμενα της ιστοσελίδας του πρότζεκτ. «Με τη χαρτογράφηση των σωστικών ανασκαφών, σκοπός του έργου είναι η ανάδειξη των όψεων μιας εντελώς άγνωστης Αθήνας». Στην Αρχαία Αθήνα με ξεναγό μία ψηφική πλατφόρμα Χαρτογραφήθηκαν στο σύνολο περίπου 6.700 στρέμματα σύγχρονου αστικού χώρου, από τα Πετράλωνα και το Θησείο μέχρι το Κολωνάκι και από το Μεταξουργείο έως τον Νέο Κόσμο. «Αντιστοιχεί στο τμήμα εκείνο της αρχαίας πόλης που περιέκλειαν στα όριά τους το Θεμιστόκλειο και το Βαλεριάνειο τείχος με μία εξωτερική περιμετρική ζώνη πλάτους 500 μέτρων», διευκρινίζουν οι ερευνητές της ομάδας Δίπυλον. Μία επιλογή είναι η ελεύθερη περιπλάνηση με φιλοσοφία flaneur που επιθυμεί να βουτήξει στα κεφάλαια του βιβλίου «Αθήνα», χωρίς πολύ σκέψη και προετοιμασία. Αλλά το ουσιαστικό προτέρημα που κάνει καινοτόμα και εξαιρετικά χρήσιμη την όλη προσπάθεια της web-mapping πλατφόρμας είναι η αναλυτική ταξινόμηση που εμπεριέχει: ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στον ιστό της πόλης ανά ιστορική περίοδο, είτε ανά είδος και χρήση μνημείου που έχει εντοπιστεί, πχ δρόμοι, κτίρια, λουτρά, αγορές. Ανάλογα με όσα επιλέξει στα φίλτρα, αποκαλύπτεται ο αντίστοιχος χάρτης. Η ψηφιακή πλατφόρμα είναι διαθέσιμη σε ελληνικά και αγγλικά, ενώ επόμενος στόχος είναι να διευρυνθεί η χαρτογράφηση προς τα νοτιοδυτικά και τα βορειοδυτικά, όπου βρίσκεται και η πολύτιμη για την ιστορία Ακαδημία των Αθηνών στον Κολωνό. Μέγας δωρητής για την υλοποίηση της πλατφόρμας ήταν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Ψηφιακή αναβίωση της Αρχαίας Ολυμπίας, με τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και της Microsoft.

Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης κατέθεσαν από κοινού η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και η Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία. Η προσφυγή στρέφεται ενάντια στην απόφαση της υπουργού Πολιτισμού για απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων του σταθμού, η οποία, όπως υποστηρίζουν οι δύο φορείς, «υποθηκεύει την ιστορία και την ταυτότητα της Θεσσαλονίκης και στερεί από τη διεθνή κοινότητα έναν μοναδικό αρχαιολογικό χώρο, χωρίς να παρέχονται καν οι εγγυήσεις για την ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού και ως συνέπεια για τη λειτουργία της γραμμής του Μετρό μέσα στο 2023». «Ήταν μία προδιαγεγραμμένη πορεία» είπε στο GRTimes.gr η πρόεδρος του παραρτήματος Θεσσαλονίκης της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Πάτρα Θεολογίδου. «Εμείς από το 2013, όταν είχε προκύψει το θέμα, είχαμε κινητοποιηθεί για τη διάσωσή τους. Στη συνέχεια το ζήτημα πήρε μία θετική πορεία, γι’ αυτό και ήταν στεναχώρια και έκπληξη για εμάς το ότι ανατράπηκε αυτή η πορεία. Συμμετείχαμε και στη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και δεν έχουμε πειστεί από τα επιχειρήματα. Και θεωρούμε ότι δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε» πρόσθεσε. Εφικτή η διατήρηση Στην κοινή τους ανακοίνωση οι δύο εταιρείες που προσέφυγαν στο ΣτΕ αναφέρουν ότι η κατασκευή του σταθμού με την κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων είναι εφικτή τεχνικά, οικονομικά και χρονικά. «Η οριστική μελέτη για τα έργα πολιτικού μηχανικού για το τμήμα του σταθμού κάτω από τις αρχαιότητες εκπονήθηκε και παραδόθηκε στην Αττικό Μετρό το καλοκαίρι του 2019, αποδεικνύοντας το εφικτόν της κατασκευής. Οι τροποποιήσεις που έγιναν επί της μελέτης από το μελετητικό γραφείο, σύμφωνα με τις υποδείξεις της Αττικό Μετρό, ουδέποτε παρελήφθησαν από αυτή. Αντίθετα, το έργο, αν και σε εξέλιξη, διακόπηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Χάθηκαν δηλαδή μέχρι σήμερα 10 ολόκληροι μήνες από την κατασκευή του έργου με την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων, καθώς η κατασκευή του σταθμού, κάτω από τις αρχαιότητες, θα ήταν τώρα σε εξέλιξη!» αναφέρουν χαρακτηριστικά. Η κ. Θεολογίδου υπογράμμισε ότι το κόστος της διατήρησης κατά χώραν μπορεί να είναι πιο ακριβό, αλλά το επιπλέον κόστος θα είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη για την πόλη σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο. Άλλωστε, όπως ανέφερε, κόστος έχει και η απομάκρυνση, η οποία έχει πολλές επισφάλειες και καθιστά αμφίβολη την κατασκευή του έργου μέχρι το 2023. Παράλληλα, ανέφερε ότι «σύμφωνα με τη διεθνή και την ελληνική νομοθεσία, είμαστε υποχρεωμένοι να τα διατηρήσουμε κατά χώραν». Μοναδικής αξίας ευρήματα Στην ανακοίνωσή τους οι δύο εταιρείες επισημαίνουν την τεράστια αρχαιολογική αξία των ευρημάτων. «Τα ευρήματα αυτά χρονολογούνται από τον 4ο μέχρι τον 9ο μ.Χ. αιώνα και αποτελούν υλικά τεκμήρια της δομής και της οργάνωσης της δεύτερης πόλης στη βυζαντινή αυτοκρατορία, της Θεσσαλονίκης, που μόνο η Κωνσταντινούπολη θα μπορούσε να ανταγωνιστεί. »Η μετατροπή του χώρου από αρχαιολογικό, με τα επάλληλα στρώματα της ιστορίας του και τα άυλα στοιχεία της ζωής των κοινωνιών που για αιώνες τα κατοίκησαν, σε απλά εκθεσιακό χώρο, θα ξεριζώσει ένα κομμάτι της πόλης και θα το μετατρέψει σε σκηνογραφική εγκατάσταση διακόσμησης των χώρων του σταθμού» σημειώνουν. «Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να είναι το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Αν συνδεθούν με τα υπόλοιπα μνημεία της, θα μπορούσαν να "απογειώσουν" την πόλη» διευκρίνισε η κ. Θεολογίδου. Έρχονται κι άλλες προσφυγές Σύμφωνα με πληροφορίες του GRTimes.gr, θα ακολουθήσουν προσφυγές και άλλων φορέων στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τον σταθμό Βενιζέλου. Το αργότερο μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα προσφύγει η Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, όπως είχε προαναγγείλει, καθώς και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων. Πηγή: GRTimes.gr

Ο σταθμός Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης με τα αρχαία ευρήματα μετά την επανατοποθέτησή τους απεικονίζεται σε ένα εντυπωσιακό 3D βίντεο. Η τελική μορφή του σταθμού Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης όταν αυτός θα αποδοθεί στο κοινό με τις αρχαιότητες να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του σταθμού και να αναδεικνύονται εντός αυτού αποκαλύπτεται σε ένα εντυπωσιακό βίντεο. Το βίντεο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο της επίσκεψης στον Σταθμό Βενιζέλου της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών συνοδευόμενη από τον Πρόεδρο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Αττικό Μετρό Νίκο Ταχιάο και Νίκο Κουρέτα αντίστοιχα. Ο Σταθμός «Βενιζέλου» είναι ο τρίτος από τα βορειοδυτικά σταθμός του Μετρό Θεσσαλονίκης και αναμένεται να εξυπηρετεί 65.000 επιβάτες ημερησίως. Κατά την κατασκευή του, η αρχαιολογική ανασκαφή που προηγήθηκε αποκάλυψε τμήμα της πολεοδομικής οργάνωσης της Βυζαντινής πόλης σημαντικής αρχαιολογικής αξίας. Τα υφιστάμενα αρχαιολογικά ευρήματα θα επανατοποθετηθούν σχεδόν στο σύνολό τους δηλ σε ποσοστό περίπου 92%, οριζοντιογραφικά και υψομετρικά στην ίδια ακριβώς θέση που βρέθηκαν. Για να επιτευχθεί αυτό, η πλάκα του επιπέδου -1 τοποθετείται σε υψόμετρο χαμηλότερο από την συμβατικά προβλεπόμενη θέση της. Το κτήριο του Σταθμού αποτελείται από 4 κύρια επίπεδα: Επίπεδο Οδού (Επίπεδο 0) Ο Σταθμός έχει δύο ισοδύναμες προσβάσεις εκατέρωθεν της οδού Εγνατίας. Και οι δύο προσβάσεις κατασκευάζονται ως το επίπεδο -2, εξυπηρετώντας τον αρχαιολογικό χώρο και το επίπεδο διακίνησης επιβατών του μετρό. Μέρος των προσβάσεων παραμένει ανοικτό με κάλυψη γυάλινων στεγάστρων, ώστε να υπάρχει οπτική επαφή και φυσικός φωτισμός προς το επίπεδο -1 του αρχαιολογικού χώρου. Οι προσβάσεις διαθέτουν κυλιόμενες και σταθερές κλίμακες ενώ η νότια διαθέτει και ανελκυστήρα. Επίπεδο Θέασης Αρχαιοτήτων (Μεσοπάτωμα) Το μεσοπάτωμα διαμορφώνεται στο χώρο των εισόδων στο ενδιάμεσο του ύψους μεταξύ της πλάκας οροφής του σταθμού και του αρχαιολογικού χώρου. Είναι προσβάσιμο από τις σταθερές κλίμακες και τον ανελκυστήρα. Το σύνολο του Μεσοπατώματος, επιφανείας περίπου 440τμ., λειτουργεί ως χώρος έκθεσης ευρημάτων και εισαγωγή στον διδακτικό τομέα με βιτρίνες εκθεμάτων, οθόνες προβολής, επιφάνειες επεξηγηματικών κειμένων κτλ. Στη στάθμη του μεσοπατώματος τοποθετείται διάδρομος που γεφυρώνει τη Βόρεια και Νότια Πρόσβαση του Σταθμού, εντός του αρχαιολογικού χώρου από μεταλλικό σκελετό αναρτημένο από την οροφή με επικάλυψη από υαλοπίνακες ασφαλείας, μια ελαφριά κατασκευή που επιτρέπει τη βέλτιστη θέαση των αρχαιοτήτων. Επίπεδο Αρχαιοτήτων (Επίπεδο -1) Στο επίπεδο αυτό που είναι προσβάσιμο από τις κυλιόμενες και σταθερές κλίμακες των εισόδων καθώς και τον ανελκυστήρα, εκτίθενται οι ευρεθείσες αρχαιότητες σε άμεση γειτνίαση με την διαδρομή των επιβατών του μετρό. Στη νότια πρόσβαση δίνεται και η δυνατότητα εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο εξασφαλίζοντας την άμεση και βιωματική εμπειρία αυτού. Στον χώρο και των δύο εισόδων σε αυτό το επίπεδο προβλέπεται επανατοποθέτηση αρχαιολογικών ευρημάτων από την μελλοντική ανασκαφή σε συνέχεια του υφιστάμενου αρχαιολογικού χώρου Επίπεδο Έκδοσης Εισιτηρίων – Κίνησης Επιβατών (Επίπεδο -2) Στο επίπεδο αυτό που είναι τυπικό των σταθμών της Θεσσαλονίκης, καταλήγουν οι σταθερές και κυλιόμενες κλίμακες και ο ανελκυστήρας των προσβάσεων από το επίπεδο οδού και ξεκινούν οι σταθερές και κυλιόμενες κλίμακες και ο ανελκυστήρας προς την αποβάθρα. Ταυτόχρονα, περιλαμβάνονται οι χώροι και οι εγκαταστάσεις έκδοσης και επικύρωσης των εισιτηρίων, οι χώροι προσωπικού και μηχανολογικοί χώροι. Τέλος, διατίθεται χώρος 60τ.μ. στη Βόρεια Πρόσβαση και 80τ.μ. στη Νότια Πρόσβαση για την ανάδειξη αρχαιοτήτων και πληροφοριακού υλικού. Επίπεδο Ηλεκτρομηχανολογικών Χώρων (Η/Μ) (Επίπεδο -3) Στο επίπεδο αυτό τοποθετούνται όλες οι υπόλοιπες απαιτούμενες για τη λειτουργία του σταθμού Ηλεκτρομηχανολογικές Εγκαταστάσεις. Επίπεδο Αποβάθρας (Επίπεδο -4) Στο επίπεδο αυτό βρίσκεται η κεντρική αποβάθρα και εκατέρωθεν οι σιδηροτροχιές των συρμών προς τις δύο κατευθύνσεις. Από το Επίπεδο Αποβάθρας ξεκινούν τα δύο κλιμακοστάσια κινδύνου που βρίσκονται στα δύο άκρα του σταθμού. Δείτε τις φωτογραφίες της ρεαλιστικής απεικόνισης του σταθμού Βενιζέλου:

«Νέα δεδομένα για την ελληνιστική Θεσσαλονίκη από τις ανασκαφές του μετρό» παρουσίασε με εισήγησή της, στο πλαίσιο της 32ης επιστημονικής συνάντησης για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, η Γενική έφορος αρχαιοτήτων -πρώην διευθύντρια του αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και ανασκαφέας σειράς θέσεων στη Βόρειο Ελλάδα, κα Πολυξένη Βελένη. Ήταν η Θεσσαλονίκη αρχικώς -στα ελληνιστικά χρόνια- μια μακρόστενη πόλη με ορεινά και πεδινά μέρη, η οποία ξεκινούσε από την Άνω Πόλη και έφθανε μέχρι τη θάλασσα; Μια πρώιμη κατασκευή ενός τοίχου, κτισμένου με πράσινο σχιστόλιθο και δομημένου με λίθους εγκάρσια τοποθετημένους, το πλάτος του οποίου κυμαίνεται από 60 έως 90 εκατοστά που εντοπίστηκε στη διάρκεια των εκτεταμένων ανασκαφών στον σταθμό Αγίας Σοφίας, στο πλαίσιο της κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου (μετρό), με προβληματική προς το παρόν ερμηνεία χρήσης, δημιουργεί ήδη ερωτηματικά και σκέψεις. «Θα μπορούσε, άραγε, να είναι ένας πρώτος περίβολος της πόλης, ένα τείχος; Προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχυτικό είναι το στοιχείο ότι ένα τείχος στον ίδιο άξονα και με κατεύθυνση προς τα νότια εντοπίστηκε σε μεγάλο μήκος στον δυτικό περίβολο της Μονής Βλατάδων. Αν αυτό συμβαίνει, τότε πιθανώς να έχουμε μια αρχικώς μακρόστενη πόλη με ορεινά και πεδινά μέρη, η οποία θα ξεκινούσε από την Άνω Πόλη και έφθανε μέχρι τη θάλασσα», έλεγε, μεταξύ άλλων, στην εισήγησή της, στην επιστημονική συνάντηση, η κα Βελένη, υπογραμμίζοντας, παράλληλα, πως «με αφορμή την κατασκευή του σημαντικού αυτού έργου υποδομής της πόλης, δόθηκε η ευκαιρία να ερευνηθεί και να μελετηθεί η στρωματογραφία της Θεσσαλονίκης από την ίδρυσή της μέχρι την πρόσφατη ιστορία της, σε ικανό βαθμό, οδηγώντας με περισσότερη βεβαιότητα στην εξαγωγή ασφαλέστερων πορισμάτων και τη διατύπωση νέων θεωριών και ερμηνειών».

Τους θησαυρούς της αρχαίας Ελληνικής πρωτοπορίας στη μηχανική θαύμασαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και εμφανή έκπληξη οι προσκεκλημένοι στα εγκαίνια του -πρωτοποριακού στη σύλληψη -Μουσείου Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας που κοσμεί από χθες το κέντρο της Αθήνας χάρη στο παραγωγικό πάθος του Μηχανολόγου Μηχανικού κ.Κώστα Κοτσανά που αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (http://kotsanas.com/biography.php). Το Μουσείο, εγκαινίασαν στο ιστορικό «αρ νουβό» κτήριο της οδού Πινδάρου 6 & Ακαδημίας, στο Κολωνάκι, ο ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Π. και πρόεδρος της ΕΜΑΕΤ κ. Θεοδόσης Τάσιος και ο καθηγητής Φυσικής Διαστήματος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ξενοφών Μουσάς ,παρουσία εκπροσώπων του πολιτικού κόσμου, των πρέσβεων της Γαλλίας, της Ισπανίας, του Μεξικού και του Καναδά, εκπροσώπων των πολιτιστικών φορέων και της επιχειρηματικής κοινότητας. Το υδραυλικό αυτόματο των φθεγγομένων ορνέων υποδεχόταν στην είσοδο τους προσκεκλημένους, τους οποίους δεξιώνονταν στη συνέχεια οι αυτόματες θεραπαινίδες, ένα εντυπωσιακό ρομπότ του Φίλωνος του Βυζαντίου (3ος αιώνας π.Χ.), οι οποίες περπατούσαν, απευθύνονταν στον καθένα ξεχωριστά, τον ρωτούσαν κελαηδιστά αν επιθυμεί οίνο ή νερό και τον σέρβιραν ανάλογα με την επιθυμία του, όταν αυτός τοποθετούσε το κύπελλο στο χέρι της καθεμιάς τους! Όταν ο κάθε προσκεκλημένος έπαιρνε το κύπελλό του, αυτές συνέχιζαν να περπατούν για να σερβίρουν αυτόματα τον επόμενο καλεσμένο. Οι παριστάμενοι θαύμασαν τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων στο φυσικό του μέγεθος και σε μεγάλο διαδραστικό έκθεμα, και μυήθηκαν στη λειτουργία και τη χρησιμότητά του περιστρέφοντας έναν χειρομοχλό που έθετε σε κίνηση την πρόβλεψη σημαντικών αστρονομικών και ημερολογιακών γεγονότων. Επίσης, στην είσοδο του Μουσείου υπήρχε πλήρες ανάπτυγμα του Μηχανισμού σε τεράστιο μέγεθος που λειτουργούσε σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή, ο Ήλιος βρισκόταν στην αντίστοιχη θέση στο ζωδιακό κύκλο, η Σελήνη μάς έδειχνε τη φάση της, μπορούσαμε να δούμε την επόμενη έκλειψη Ηλίου ή Σελήνης κ.ά. Παράλληλα, τέθηκαν σε λειτουργία το ξυπνητήρι του Πλάτωνος, το υδραυλικό ωρολόγιο του Κτησιβίου, ένα θαύμα του αυτοματισμού του 3ου αι. π.Χ., και ο ηχητικός συναγερμός που περιγράφεται από τον Ήρωνα τον Αλεξανδρέα, ο οποίος ενεργοποιούνταν όταν οι προσκεκλημένοι διάβαιναν τη θύρα που προστατεύει! Ακολούθησε επίδειξη του πολυβόλου καταπέλτη του Διονυσίου του Αλεξανδρέως, με αυτοματοποιημένη συνεχή ρίψη βελών, και του αυτόματου ανοίγματος των θυρών του ναού, όπως συνέβαινε κατά την αρχαιότητα μετά την τέλεση θυσίας στο βωμό του. Παράλληλα, οι παρευρισκόμενοι μπορούσαν να ρίξουν ένα νόμισμα και να πάρουν λίγο αγιασμό από τον αυτόματο πωλητή του Ήρωνος, να ανάψουν φωτιές και να στείλουν μηνύματα από την πυρσεία και τον υδραυλικό τηλέγραφο του Αινεία, να ανυψώσουν βαρείς λίθους από μια τρίποδη ανυψωτική μηχανή, να λειτουργήσουν την πυροσβεστική αντλία του Ήρωνος και πολλά άλλα. Η αξιοθαύμαστη λησμονημένη τεχνολογία «Ο σύγχρονος τεχνολογικός πολιτισμός δεν είναι μια αύξουσα καμπύλη εξέλιξης, όπως συνήθως πιστεύεται, αλλά μια ταχύτατη ανάπτυξη και κορύφωση κατά τον 3ο αιώνα π.Χ., μια υποχώρηση και απώλεια αυτής της τεχνολογίας στους επόμενους αιώνες και μια σταδιακή επανάκτησή της, με τον 13ο αιώνα μ.Χ. να ισοβαθμίζει την τεχνολογία αιχμής των αρχών του 2ου π.Χ. αιώνα. Το Μουσείο στεγάζει και παρουσιάζει στο κοινό αυτή την αξιοθαύμαστη λησμονημένη τεχνολογία και τα επιτεύγματά της, τα οποία η ανθρωπότητα επανέκτησε μετά από 1.500 χρόνια ωρίμανσης», τόνισε ο κ. Κοτσανάς. Ο κ. Τάσιος ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας: «Θεωρητικώς μόνον (να εξηγούμεθα: θεωρητικώς, μόνον) θα μπορούσα σήμερα να πω “νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα”, αφού το πάθος μου με την Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία εύρεν την δικαίωσίν του: Ετούτο το Μουσείο είναι ένα απ’ τα κεντρικά σύμβολα της τεράστιας προόδου που έγινε στη χώρα μας σ’ αυτό το θέμα. Ανατράπηκε πλέον η ανιστόρητη αντίληψη «δεν είχαν οι αρχαίοι Έλληνες τεχνολογίαν – οι Ρωμαίοι την είχαν, τάχα» και έκλεισε σημειώνοντας: «Τώρα, ακόμη και το σεβαστόν Υπουργείο Παιδείας δεν θ’ αντέξει για πολύ πριν προσθέσει στο σχολικό βιβλίο της Ελληνικής Ιστορίας ένα σπουδαίο κεφάλαιο για τη θεμελιώδη συνιστώσα του Ελληνικού Πολιτισμού που ήταν η Τεχνολογία. Αφού άλλωστε με την «Έντεχνον Σοφίαν» οι αρχαίοι θεοί έσωσαν το ανθρώπινο γένος (Πλάτωνος «Πρωταγόρας», 322c). Με όλα αυτά, λοιπόν, πώς να μην είμαστε ευγνώμονες στον κ. Κοτσανά, ευχόμενοι στο Μουσείο κάθε προκοπή». Ο κ. Μουσάς τόνισε μεταξύ άλλων: «Η τεχνολογία που βασίζεται στην επιστήμη, και αυτήν έχουμε εδώ, σε αυτό το υπέροχο μουσείο, είναι εκείνη που άλλαξε πράγματι τον κόσμο. Και ο κ. Κοτσανάς με σειρά από μουσεία που έχει φτιάξει και περιοδείες ανά τον κόσμο, έχει παρουσιάσει τη συνιστώσα της τεχνολογίας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο». Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά, Πινδάρου 6 & Ακαδημίας, Κολωνάκι, 10671 Αθήνα Επικοινωνία: 211 4110044, 6907 292002 Ώρες λειτουργίας: 09:00–17.00 καθημερινά και Σαββατοκύριακα, 09:00–20.00 τους μήνες Ιούνιο - Σεπτέμβριο Website: http://kotsanas.com/, Facebook: @KotsanasMuseumOfAncientGreekTechnology, Instagram: @kotsanasmuseum

Αρχαία Μεσσήνη, Η πόλη ιδρύθηκε το 370 π.Χ.όταν ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας απελευθέρωσε τη περιοχή από τη σπαρτιατική επιρροή και επέλεξε τους πρόποδες του όρους Ιθώμη για να χτίσει την πρωτεύουσα των ελεύθερων Μεσσηνίων. Εδώ σε αυτόν τον αρχαιολογικό χώρο η Στέγη προοετοιμάζει ένα project που θα ζωντανέψει ξανά την αρχαία πόλη, μέσω του ήχου. Το Tuned City είναι ένα διεθνές project που εξερευνά την ιστορία, την αρχιτεκτονική και την παράδοση του αστικού χώρου, μέσω του ήχου και της ακρόασης. Οι προηγούμενοι σταθμοί του Tuned City συνήθως λαμβάνουν χώρα σε κεντρικές ευρωπαϊκές μητροπόλεις, όπως το Βερολίνο (2008), το Ταλίν (2011) και οι Βρυξέλλες (2013). Αυτή τη χρονιά, το Tuned City πραγματοποιείται στην Αρχαία Μεσσήνη και αναζητά την υποδειγματική «ιδεατή πόλη»: την αρχαιοελληνική πόλιν. https://player.vimeo.com/video/261124275?title=0&byline=0&portrait=0&color=07a2c1&wmode=transparent Τι θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε μέσω του Tuned City στην Αρχαία Μεσσήνη: Έχει ήχο σήμερα μια αρχαία πόλη που έχει μετατραπεί σε ιστορικό μνημείο; Και πώς την αφουγκραζόμαστε εμείς ως ιστορία, ως τοποθεσία, ως μυθολογία και ως περιβάλλον; Η Αρχαία Μεσσήνη μεταμορφώνεται σε ένα ανεξάντλητο ηχοτοπίο και μας επανασυστήνεται. Ηχητικές εγκαταστάσεις, μουσικά και διαδραστικά δρώμενα, ομιλίες και περίπατοι, μας προσκαλούν να εξερευνήσουμε τη μνήμη της ιστορίας, μέσα από μια εντελώς νέα και ταυτόχρονα προσωπική προοπτική, που έχει ως άξονα της τον ήχο και την ακρόαση. Κάθε ημέρα των εκδηλώσεων είναι εστιασμένη σε ένα κεντρικό θέμα: Πολιτικές της Ακρόασης, Μέσα και Υλικότητες, Φασματικές Ατμόσφαιρες. Η Στέγη καλύπτει το αντίτιμο του εισιτηρίου για την είσοδο του κοινού στον αρχαιολογικό χώρο. Δυνατότητα προκράτησης δελτίων εισόδου. Δείτε πληροφορίες για τη διαμονή και τη μεταφορά του κοινού από και προς την Αρχαία Μεσσήνη: http://www.sgt.gr/gre/SPG2027/ Info: Tuned City, Αρχαία Μεσσήνη, 1-3 Ιουνίου. Είσοδος ελεύθερη.ι ένα διεθνές project που εξερευνά την ιστορία, την αρχιτεκτονική και την παράδοση του αστικού χώρου, μέσω του ήχου και της ακρόασης. Οι προηγούμενοι σταθμοί του Tuned City συνήθως λαμβάνουν χώρα σε κεντρικές ευρωπαϊκές μητροπόλεις, όπως το Βερολίνο (2008), το Ταλίν (2011) και οι Βρυξέλλες (2013). Αυτή τη χρονιά, το Tuned City πραγματοποιείται στην Αρχαία Μεσσήνη και αναζητά την υποδειγματική «ιδεατή πόλη»: την αρχαιοελληνική πόλιν. [Πηγή: www.doctv.gr] Το Tuned City είναι ένα διεθνές project που εξερευνά την ιστορία, την αρχιτεκτονική και την παράδοση του αστικού χώρου, μέσω του ήχου και της ακρόασης. Οι προηγούμενοι σταθμοί του Tuned City συνήθως λαμβάνουν χώρα σε κεντρικές ευρωπαϊκές μητροπόλεις, όπως το Βερολίνο (2008), το Ταλίν (2011) και οι Βρυξέλλες (2013). Αυτή τη χρονιά, το Tuned City πραγματοποιείται στην Αρχαία Μεσσήνη και αναζητά την υποδειγματική «ιδεατή πόλη»: την αρχαιοελληνική πόλιν. [Πηγή:

Η δημιουργία του Μητροπολιτικού Σιδηρόδρομου της Θεσσαλονίκης, του περίφημου Μετρό, είναι μια ιστορία δεκαετιών καθώς η συζήτηση ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80. Τελικά οι εργασίες άρχισαν το καλοκαίρι του 2006, διακόπηκαν αρκετές φορές λόγω τεχνικών ζητημάτων αλλά και αρχαιολογικών ευρημάτων που άναψαν φωτιές. Υψηλό αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σταθμοί Αγία Σοφία και Βενιζέλου, αφού από τις πρώτες ανασκαφές κάτω από τον άξονα της Εγνατίας, εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της βυζαντινής πόλης. Επειτα από διαφορετικές αποφάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) για την τύχη τους και κυρίως για το σπουδαίο μνημειακό σύνολο της βυζαντινής Θεσσαλονίκης στον σταθμό Βενιζέλου, όπου βρέθηκαν σε εξαιρετική κατάσταση οι οδικοί άξονες των Decumanus Maximus και cardo, οι εργασίες ξεκίνησαν μετά την τελευταία απόφαση του ΚΑΣ στις αρχές του 2017, η οποία προέβλεπε συνύπαρξη αρχαιοτήτων και μετρό. Στις αρχές του καλοκαιριού, με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου, η αρχαιολόγος Πολυξένη Αδάμ-Βελένη τοποθετήθηκε στη θέση της αναπληρώτριας προϊσταμένης στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης με κύριο έργο την παρακολούθηση των αρχαιολογικών εργασιών στα εργοτάξια. Αρχαιολόγος και ανασκαφέας της Θεσσαλονίκης για 30 χρόνια, με δεκάδες ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, γνωρίζει τη γενέθλια πόλη της εξίσου καλά υπέργεια και υπόγεια. Στη συζήτηση που ακολουθεί, μας μιλάει για την πορεία των εργασιών οι οποίες συνεχίζονται με ταχύτατους ρυθμούς, για τις προσλήψεις των περίπου 150 υπαλλήλων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας που θα γίνουν την ερχόμενη εβδομάδα, για τα 300.000 ευρήματα που ήρθαν στο φως και για την εικόνα της Θεσσαλονίκης, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Βυζαντίου μετά την Κωνσταντινούπολη, καθώς η γνώση των επιστημόνων, αλλά και των πολιτών, εμπλουτίζεται μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα. • Ξεκινώντας από τα ανατολικά της πόλης από το εργοτάξιο στο Σιντριβάνι, βρέθηκε το νεκροταφείο της αρχαίας πόλης. Πώς πάνε οι εργασίες; Στους εκατοντάδες τάφους έχουμε όλη τη διαστρωμάτωση των εποχών από τους πρώιμους ελληνιστικούς μέχρι τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους και τους παλαιοχριστιανικούς. Οι τάφοι είναι διαφόρων τύπων και κατηγοριών, ανοιχτοί λάκκοι, κλειστοί, σαρκοφάγοι κ.ά. Στη νότια είσοδο του σταθμού έχουμε βρει ταφικό οικοδόμημα του 1ου αι. μ.Χ. με ψηφιδωτά δάπεδα, με τοιχογραφίες. Εχει ληφθεί η απόφαση μεταφοράς του εκτός εργοταξίου ώστε να επανατοποθετηθεί - θα δούμε σε ποια θέση. Οι εργασίες μας έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Δεν έχουμε πάνω από δύο μήνες δουλειάς. Τελειώνουμε οριστικά και αποχωρούμε ως Αρχαιολογική Υπηρεσία. • Συνεχίζοντας στον σταθμό Αγία Σοφία τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα; Εχουμε τη νότια και βόρεια είσοδο όπου βρέθηκαν δύο πλατείες. Στη βόρεια, βρέθηκαν και μεσοβυζαντινά κατάλοιπα από τον 7ο έως τον 13ο αιώνα. Είναι δείγμα αστικού μεσοβυζαντινού ιστού όταν δεν σώζονται ούτε καν εκκλησίες της εποχής ακόμα και στην Κωνστανινούπολη. Είναι σπουδαίο ότι βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη. Η απόφαση είναι να διατηρηθούν στη θέση τους, ωστόσο θα μειωθεί το πλάτος των προσβάσεων και ιδιαίτερα της βόρειας. Πριν αναλάβω εγώ εντοπίστηκε και εκεί υδράργυρος οπότε καθυστερήσαμε, αλλά ξεκινούν πάλι οι εργασίες. Ωστόσο θέλω να πω ότι τα 4/5 των ευρημάτων θα παραμείνουν στις θέσεις τους. Εμείς εκεί έχουμε ολοκληρώσει. Εκκρεμεί η μελέτη στερέωσης, ανάδειξης και διαμόρφωσης η οποία δρομολογείται. Στη νότια πρόσβαση, βρέθηκε επίσης κομμάτι ημικυκλικής πλατείας. Οι πλάκες, που έτσι κι αλλιώς χρειάζονταν συντήρηση, θα αφαιρεθούν και θα επανατοποθετηθούν μαζί με τους κίονες που βρέθηκαν. Το κέλυφος του σταθμού δεν θα έχει πολλές αρχαιότητες αλλά περισσότερο οπτικό υλικό, κείμενα και φωτογραφίες απ’ όλα τα στάδια κατασκευής. Αρχαιότητες θα έχουμε από τη νότια και τη βόρεια πρόσβαση. Στο κέλυφος δεν μπορεί να επανατοποθετηθεί ούτε τμήμα του δρόμου μήκους 73 μέτρων που ξηλώθηκε με απόφαση του 2011. Το σημείο όπου θα τοποθετηθεί, όπως και άλλες αρχαιότητες που έχουν αποσπαστεί, είναι αντικείμενο δουλειάς της επιτροπής με εκπροσώπους του υπουργείου Πολιτισμού, της Αττικό Μετρό, της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Ξεκινάει για πρώτη φορά στις 11 Σεπτεμβρίου. • Στον σταθμό Βενιζέλου; Εμείς έχουμε τελειώσει με τις ανασκαφές. Περιμένουμε να μπουν μικροπάσσαλοι στον αρχαίο δρόμο, ο οποίος μένει ανέπαφος και αμετακίνητος κατά 97%. Στις δύο πλευρές του και όπου υπήρχε η μεγαλύτερη καταστροφή αφαιρέθηκαν οι πλάκες και από τα δυτικά, ένα τμήμα του τετραπύλου στο σημείο που ενώνεται με τη σημερινή Βενιζέλου και στην αρχαιότητα υπήρχε κάθετος δρόμος προς τη θάλασσα. Ενα τμήμα αφαιρέθηκε για να μπορέσουν να κατεβούν οι τεχνικοί και να υποστυλώσουν τον δρόμο από κάτω. Είμαστε στη φάση της κατασκευής αυτού του μεγάλου τεχνικού έργου. Αρχίζει, επίσης, η φάση κατασκευής της πλάκας που θα καλύπτει τις αρχαιότητες και τον σταθμό. Αρχές Αυγούστου περάσαμε από το ΚΑΣ μελέτη για να προστατεύονται οι αρχαιότητες με σάκους άμμου που μετά θα αφαιρεθούν. Μιλάμε για επίτευγμα που θα μας δώσει μεγάλη τεχνογνωσία και οι τεχνικοί θα μπορούν να το δείχνουν στο μέλλον ως έργο πρότυπο. Να θυμίσουμε ότι στις 24/1/2012 με εισήγηση της Ευγενίας Γερούση, με προεδρεύουσα του ΚΑΣ τη γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και με μεγάλη επιμονή του Μιχάλη Τιβέριου, αποφασίστηκε να αποσπαστεί ο δρόμος με τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχει άλλη λύση. Ωστόσο λύση υπήρχε. • Ηταν μια επιτυχία των αρχαιολόγων και του δημάρχου; Ακριβώς. Είναι τεράστια επιτυχία του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και θα πρέπει να πούμε ότι «έσωσε» τις αρχαιότητες. Ισως αποτελεί μοναδικό παράδειγμα στην Ελλάδα η Τοπική Αυτοδιοίκηση να μάχεται υπέρ των αρχαιοτήτων, ενώ συνήθως γίνεται το αντίθετο. Ο συγκεκριμένος σταθμός έχει περισσότερη δουλειά και απαιτεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Κατά την εκτίμηση των τεχνικών, θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2020 ίσως και το 2021. Θα είναι ο τελευταίος σταθμός που θα παραδοθεί. Τρέχουμε πάντως και είμαστε σε απόλυτη συναίνεση και σύμπνοια και με την Αττικό Μετρό και την κοινοπραξία που ανέλαβε την περαίωση του έργου. Κάνουμε συσκέψεις σε εβδομαδιαία βάση, κατεβαίνουμε μαζί στα εργοτάξια για να επιλύσουμε επιτόπου οτιδήποτε συμβαίνει. Ωστόσο ισχύει αυτό που λέγαμε εξ αρχής, ότι μπορούμε να έχουμε και μετρό και αρχαία. Αρκεί να θέλει κανείς να το κάνει, δεν είναι ανέφικτο. Τέλος, στον σταθμό Δημοκρατίας βρέθηκαν νεκροταφείο και μικρό τμήμα κτιριακού μοναστικού συγκροτήματος. Οι ανασκαφές έχουν τελειώσει, έχει αποδοθεί από εμάς, όπως έχει τελειώσει και ο σταθμός του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού και έχει αποδοθεί πολύ πριν αναλάβω εγώ. • Με το προσωπικό τι γίνεται, επαρκεί; Δεν έχουμε έλλειψη, κάναμε παύση 45 ημερών και ξαναρχίζουμε με όλο το δυναμικό όπως είμαστε αρχές Αυγούστου. Στις 15 Σεπτεμβρίου θα προσληφθούν περίπου 150 υπάλληλοι. Θα επανέλθει όλο το επιτελείο στο μεγάλο εργοτάξιο στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης που λειτουργεί ως κεντρικός server της επιστημονικής τεκμηρίωσης. Εκεί οι αρχαιολόγοι παραλαμβάνουν τα καινούργια ευρήματα, τα ταυτίζουν, τα καταγράφουν, τα φωτογραφίζουν. Εχει γίνει τεράστια αρχαιολογική δουλειά, μιλάμε για περισσότερα από 300.000 κινητά ευρήματα, αντικείμενα εξαιρετικά σημαντικά, πολύτιμα και μη, όπως νομίσματα από τα ελληνιστικά χρόνια έως τον 19ο αιώνα, αγγεία, εργαλεία, χρυσά κοσμήματα και στεφάνια, επιγραφές κ.ά. • Μέσα από αυτόν τον πλούτο των ευρημάτων τι εικόνα θα έχουμε πλέον για τη Θεσσαλονίκη; Η εικόνα μας για την αρχαία Θεσσαλονίκη έχει βελτιωθεί, γνωρίζουμε πολλά για τον κεντρικό της άξονα στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια και στους πρώιμους βυζαντινούς χρόνους. Εχουμε πολλά στοιχεία από την καθημερινότητα της πόλης και τις ενασχολήσεις των κατοίκων, για τις συναλλαγές τους, τα επαγγέλματα, την προέλευσή τους, αφού έχουμε Ελληνες, Ρωμαίους, Εβραίους και αργότερα Οθωμανούς. Ξετυλίγεται ένα καινούργιο πρόσωπο της πόλης καθώς πολλά πράγματα ήταν λίγο terra incognita. • Προχωράει δηλαδή και η επιστημονική μελέτη; Πολύ. Μπορεί κανείς να πει ότι εμείς οι αρχαιολόγοι είχαμε αντίρρηση να περάσει από την καρδιά της αρχαίας Θεσσαλονίκης ένα υπόγειο έργο. Εν πάση περιπτώσει πρέπει να δει κανείς τα οφέλη εφόσον είναι στο μεγαλύτερο μέρος κατασκευασμένο. Ωφελούμαστε επιστημονικά και για όλες τις εποχές. Γιατί η ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης δεν σταμάτησε ποτέ από την ίδρυσή της το 315 π.Χ. • Αυτό το επαναλαμβάνετε με κάθε ευκαιρία. Το λέω διότι αυτή είναι η διαφοροποίησή της με την Αθήνα που την ξανανακάλυψαν και την ξαναδημιούργησαν από τον 19ο αιώνα και μετά. Η Αθήνα είχε γίνει χωριό, η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα αστικό κέντρο. Και αυτό αποδεικνύεται από τη διαστρωμάτωση των δύο πόλεων. Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/300-hiliades-eyrimata-stis-rages-toy-metro

Όσοι εγγραφούν στο νέο online σεμινάριο για την αρχαία Ρώμη, που διοργανώνει το πανεπιστήμιο του Reading, θα έχουν τη δυνατότητα να «επισκεφθούν» τα μνημεία και τους ναούς, αλλά και να περιηγηθούν στους δρόμους της πόλης, μέσω του πιο λεπτομερούς ψηφιακού μοντέλου της πρωτεύουσας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που έγινε ποτέ. Το μοντέλο δημιουργήθηκε από τον Matthew Nicholls, λέκτορα στο τμήμα κλασικών σπουδών του πανεπιστημίου, ο οποίος χρειάσθηκε 10 χρόνια για να το δημιουργήσει. Ο Nicholls είναι και ο υπεύθυνος του σεμιναρίου, το οποίο όπως λέει απευθύνεται σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για την αρχαία Ρώμη – από αρχαιολόγους και φοιτητές ιστορίας, μέχρι υπεύθυνους τουριστικών πρακτορείων. Στην αναπαράσταση εμφανίζεται η πόλη όπως ήταν το 315 π.Χ., ενώ σε αυτήν φαίνονται στα σημαντικότερα αξιοθέατα της εποχής, σε διαφορετικές ώρες της ημέρας. Έτσι, ανάμεσα σε άλλα, ο «επισκέπτης» μπορεί να θαυμάσει το Κολοσσαίο τόσο από το θεωρείο του αυτοκράτορα, όσο και από τις πιο «ταπεινές» ξύλινες κερκίδες. Πηγή: http://www.insomnia.gr/_/articles/%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B1/variousgadgets/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CE%BF-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B5%CE%B9-%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%B5%CE%AC%CE%BD-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%AE%CE%B3-r13700

Ολόκληρη η κάτοψη και τα θεμέλια ενός ναού, παλαιοχριστιανικών ή μεσοβυζαντινών χρόνων, ήρθαν στο φως στον Αβαντα του Εβρου, μόλις 10 χιλιόμετρα από την Αλεξανδρούπολη, στη διάρκεια των εργασιών εγκατάστασης του αγωγού φυσικού αερίου TAP. Οι αρχαιολόγοι χρονολογούν το σπουδαίο αυτό εύρημα στον 4ο-6ο μ.Χ. αιώνα, χωρίς να μπορούν ακόμη να πουν με βεβαιότητα αν ανάγεται στους παλαιοχριστιανικούς ή στους μεσοβυζαντινούς χρόνους. Το εντυπωσιακό με τον ναό είναι πως έχει σωθεί ολόκληρη η κάτοψη και η θεμελίωσή του, κάτι που είναι εξαιρετικά σπάνιο για τα παλαιοχριστιανικά μνημεία, ενώ έχουν επίσης βρεθεί νομίσματα, σκεύη και άλλα κινητά ευρήματα. Οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Εβρου έχουν φωτογραφίσει τα αρχιτεκτονικά μέλη του ναού -έχουν πάρει και αεροφωτογραφίες- και έχουν καταγράψει τα κινητά ευρήματα. Η ανασκαφή συνεχίζεται, ενώ τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσει η μελέτη του υλικού και πληροφορίες αναφέρουν ότι το σημαντικό αυτό εύρημα θα παρουσιαστεί σε έναν χρόνο στην 31η Επιστημονική Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Εργο στη Μακεδονία και στη Θράκη. Φράγκικοι πύργοι Ο Αβαντας έχει αρχαιολογικό ενδιαφέρον, καθώς συνυπάρχουν τείχη μυκηναϊκής, κλασικής και βυζαντινής εποχής, οχυρωματικοί πύργοι ύψους 5-8 μέτρων, αλλά και το κάστρο του που βρίσκεται στο ύψωμα Μπαζ-Τεπέ και χρονολογείται στον 13ο αιώνα. Στα νότια του σημερινού οικισμού υπάρχουν οι φράγκικοι πύργοι των Γατελούζων του 15ου αιώνα, ενώ σε ένα φαράγγι δυτικά, υπάρχουν σπήλαια σε ένα από τα οποία βρίσκεται ο βραχώδης ναός των Αγίων Θεοδώρων, με αγιογραφίες που πρέπει να έγιναν σε δύο φάσεις: η πρώτη χρονολογείται στο τέλος του 11ου αιώνα και ανήκει στη λεγόμενη «μοναστική» τεχνοτροπία και η δεύτερη στην αλλαγή του 12ου με τον 13ο αιώνα και διακρίνεται από τα χαρακτηριστικά της λεγόμενης «μεταβατικής» εποχής, ενώ γενικά το εικονογραφικό πρόγραμμα αντανακλά τη μεγάλη παράδοση των αγιογραφιών της Κωνσταντινούπολης. Πηγή: http://www.ethnos.gr/politismos/arthro/o_agogos_efere_sto_fos_nao_tou_4ou_6ou_m_x_ai-65031401/

Τα υπουργεία Πολιτισμού και Υποδομών, ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η Αττικό Μετρό συμφώνησαν ομόφωνα και «προσυπέγραψαν» τη διαμόρφωση της τελικής πρότασης που προβλέπει τη διατήρηση των αρχαιοτήτων με την ταυτόχρονη κατασκευή του υπόγειου σταθμού του μετρό στο ίδιο σημείο αλλά σε μεγαλύτερο βάθος στο σταθμό Βενιζέλου. Η πρόταση μαζί με τα συνοδευτικά σχέδια θα κατατεθεί στο υπουργείο Πολιτισμού για να εκδοθεί η σχετική απόφαση, μετά τη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Σύμφωνα με την πρόταση, θα δημιουργηθεί ένα επίπεδο στήριξης των αρχαιοτήτων και κάτω από εκεί θα γίνει ο σταθμός Βενιζέλου. Στα δύο άκρα της ανασκαφής, στο δυτικό τμήμα (Μπεζεστένι και Αλκαζάρ), τα αρχαία θα αποσπαστούν και θα επανατοποθετηθούν στην ίδια θέση. Στο τμήμα αυτό θα είναι η είσοδος και η κάθοδος προς τους συρμούς με διπλή σκάλα, και όσο χρησιμοποιούν τις κυλιόμενες σκάλες θα μπορούν να βλέπουν τις αρχαιότητες. Η πρόταση είναι σύμφωνη και με την τελευταία απόφαση του ΚΑΣ και προβλέπει την κατασκευή του σταθμού στην ίδια θέση με τα αρχαιολογικά ευρήματα αλλά σε μεγαλύτερο βάθος, με ταυτόχρονη διατήρηση και ανάδειξη των ευρημάτων κατά χώρο. Οι εκπρόσωποι των φορέων που συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη υπέγραψαν από κοινού το μνημόνιο συναντίληψης και συνεργασίας με τίτλο «Για τη μελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στο σκάμμα του σταθμού Βενιζέλου στο πλαίσιο της κατασκευής του Μετρό Θεσσαλονίκης» και συμφώνησαν ομόφωνα στη διαμόρφωση της τελικής πρότασης για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων και την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης. Ετσι πήρε τέλος ένα θέμα που καθυστερούσε το έργο και προκαλούσε έντονους διαξιφισμούς στην πόλη. Στη συμβολή των οδών Εγνατία και Βενιζέλου, σε βάθος 6 μέτρων και σε έκταση 1.600 τ.μ., αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών του μετρό αρχαιότητες των πρωτοβυζαντινών, μεσοβυζαντινών και υστεροβυζαντινών χρόνων. Συγκεκριμένα ήρθαν στο φως μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, δρόμοι και ανάμεσά τους ο κύριος οδικός άξονας της βυζαντινής Θεσσαλονίκης, η Μέση Οδός, που διατηρήθηκε μέχρι τον 18ο αιώνα. Λαμπρή στην αρχική της κατασκευή, στρωμένη με μάρμαρα και ορθογώνιες λίθινες πλάκες, η Μέση Οδός δίνει σημαντικές πληροφορίες για την πολεοδομική οργάνωση της πόλης από τα μεσοβυζαντινά (11ος-12ος αι.) μέχρι τα υστεροβυζαντινά χρόνια (13ος-14ος αι.), που παρέμεινε αμετάβλητη μέχρι τον 19ο αιώνα. Παράλληλα, βρέθηκαν δύο υπόγειοι κεραμοσκεπείς χώροι με σκαλιά ανόδου και καθόδου, πολύ γερά χτισμένοι, η χρήση των οποίων παραμένει άγνωστη. Βρέθηκαν επίσης 24 πλινθόκτιστα κτίρια, πολλά αρχιτεκτονικά μέλη, δύο κάθετοι άξονες, άφθονη κεραμική, νομίσματα και κινητά ευρήματα, όπως ένα όμορφο χρυσό έλασμα με τη μορφή της Παναγίας διακοσμημένο με σμάλτο. Πηγή: http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/to_metro_kato_apo_ta_arxaia_sti_thessaloniki-64746207/