Αναζήτηση στην κοινότητα

Ανησυχία προκαλεί στους ιδιοκτήτες διατηρητέων η πληροφορία ότι επίκειται η κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης για το ζήτημα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Κι αυτό γιατί μέχρι σήμερα οι πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας έχουν δύο πολύ σοβαρά ζητήματα: το πρώτο αφορά κάτω από ποιες συνθήκες ένα κτίριο θα χαρακτηρίζεται εγκαταλελειμμένο –και πόσο επικίνδυνα «διευρυμένος» μπορεί αυτός ο ορισμός να είναι– και το δεύτερο αφορά την πιθανότητα απώλειας της χρήσης ή και της ιδιοκτησίας, χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη, από τον δήμο ή άλλο φορέα. Μάλιστα οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών διατηρητέων μιλούν για παρασκηνιακές διαβουλεύσεις. Όπως όλα δείχνουν, το ζήτημα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων πρόκειται να προσεγγιστεί σε δύο ή τρία παράλληλα επίπεδα. Κατ’ αρχάς, υπάρχει η πληροφορία ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος πρόκειται να συμπεριλάβει σχετική ρύθμιση σε πολεοδομικό σχέδιο νόμου, που θα παρουσιάσει στις αρχές του έτους. Κατά δεύτερον, το θέμα «αγγίζεται» και από το υπό τελική διαμόρφωση ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό. Επίσης, με την πρόσφατη τροπολογία, με την οποία η «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» μετετράπη σε «Ανάπλαση Α.Ε.» με αντικείμενο όλη την Ελλάδα, υπάρχει η πληροφορία ότι ο νέος οργανισμός θα υπεισέλθει και στο θέμα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων. «Η πλειονότητα των ιδιοκτητών διατηρητέων ανησυχεί ιδιαίτερα για τις εξελίξεις. Εχουμε την εντύπωση ότι προωθούνται παρασκηνιακά διάφορα “μοντέλα” για την αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων διατηρητέων, με τα οποία είμαστε κάθετα αντίθετοι», λέει η Κωνσταντίνα Κοκοτού, ειδική γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων. «Η ανησυχία μας έγκειται σε δύο σημεία. Το πρώτο είναι το πώς θα οριστεί η έννοια του εγκαταλελειμμένου σε σχέση με τα διατηρητέα. Ανησυχούμε ποιες θα είναι οι προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο εγκαταλελειμμένο. Αν θα περιορίζονται μόνο σε όσα έχουν χαρακτηριστεί ετοιμόρροπα ή θα θέσει άλλες προϋποθέσεις». Το ζήτημα που οι ιδιοκτήτες φοβούνται, χωρίς να το λένε ευθέως, είναι μήπως ο ορισμός χρησιμοποιηθεί ως «όχημα» για να αφαιρεθεί από κάποιον ένα κτίριο κατά χρήση ή ιδιοκτησία, επειδή ενδιαφέρεται για αυτό ένας δήμος ή κάποια εταιρεία. Σε καταγραφή που πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, τα εγκαταλελειμμένα κτίρια στον Δήμο Αθηναίων υπολογίζονται σε 1.200. Ωστόσο, τα στοιχεία δεν είναι επίκαιρα, ιδιαίτερα μετά τη ραγδαία τουριστικοποίηση του κέντρου και την κατεδάφιση –μη διατηρητέων– μονοκατοικιών προς ανέγερση πολυκατοικιών (φωτογραφία αρχείου). [INTIME NEWS] Το δεύτερο θέμα αφορά προφανώς το ίδιο το ζήτημα της αντιμετώπισης των κτιρίων αυτών. «Σχέδια που έχουν ανεπίσημα περιέλθει στην αντίληψή μας δίνουν τη δυνατότητα σε έναν δήμο να παρεμβαίνει, να αποκαθιστά τη στατική επάρκεια του κτιρίου και να δίνει συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο στον ιδιοκτήτη να ολοκληρώσει την αποκατάσταση, σε αντίθετη περίπτωση να μπορεί να αναλάβει τη χρήση ή να διεκδικήσει και την ιδιοκτησία του», λέει ο Γιώργος Μισούλης, γενικός γραμματέας του συλλόγου. «Είναι η αλήθεια ότι πολλοί ιδιοκτήτες αδυνατούν να αναλάβουν το τεράστιο κόστος αποκατάστασης ενός διατηρητέου με αποτέλεσμα τα κτίρια συν τω χρόνω να περιέρχονται σε κακή κατάσταση. Θα μπορούσαμε όμως να ακολουθήσουμε τη νομοθεσία της Κύπρου, η οποία επιδότησε στο 100% την αποκατάσταση των κτιρίων αυτών και έδωσε γενναίες φοροαπαλλαγές για τη διατήρησή τους. Ή ακόμα και το παράδειγμα του ΕΟΤ, το πώς έσωσε τα αρχοντικά του Πηλίου επισκευάζοντάς τα και λειτουργώντας τα για 10 χρόνια ως ξενώνες – αλλά μετά αποδίδοντάς τα στους ιδιοκτήτες τους». «Είναι διαφορετικό θέμα η κατεδάφιση ενός ασήμαντου ετοιμόρροπου σπιτιού και διαφορετικό η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς», συμπληρώνει η κ. Κοκοτού. «Η Πολιτεία έχει ευθύνη για την προστασία της τελευταίας, βάσει της σύμβασης της Γρανάδας την οποία έχει υπογράψει. Η αφαίρεση της ιδιοκτησίας ή της χρήσης χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη είναι για εμάς εκτός συζήτησης». Αξίζει να σημειωθεί ότι σε καταγραφή που πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, τα εγκαταλελειμμένα κτίρια στον Δήμο Αθηναίων υπολογίζονται σε 1.200, η πλειονότητα των οποίων βρίσκεται στο κέντρο. Ομως τα στοιχεία δεν είναι επίκαιρα, ιδιαίτερα μετά τη ραγδαία τουριστικοποίηση του κέντρου, αλλά και την κατεδάφιση (μη διατηρητέων) μονοκατοικιών προς ανέγερση πολυκατοικιών. Θεωρείται ότι στις περιπτώσεις μεγάλων εγκαταλελειμμένων κτιρίων, το πιθανότερο πρόβλημα είναι η πολυϊδιοκτησία, ζήτημα για το οποίο οι δήμοι μπορούν πλέον να έχουν εικόνα, μέσω της ολοκλήρωσης του κτηματολογίου. View full είδηση

«Επιδημία» κατεδαφίσεων πολλών από τα τελευταία αξιόλογα κτίρια της Αθήνας λαμβάνει χώρα τα τελευταία χρόνια καθώς, παρά τις σχετικές εξαγγελίες για προγράμματα κινήτρων, οι ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων έχουν αφεθεί στην τύχη τους από την Πολιτεία και χωρίς καμία απολύτως συνδρομή για τη διατήρηση των λιγοστών αρχιτεκτονικών διαμαντιών που έχουν γλυτώσει έως τώρα από την μπουλντόζα και την αντικατάστασή τους από πολυόροφες πολυκατοικίες. Το πολυαναμενόμενο μέτρο της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, το οποίο έχει θεσπιστεί από το 1983, καρκινοβατεί εδώ και 40 χρόνια, ενώ και το πρόγραμμα «Διατηρώ» του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο εξαγγέλθηκε το 2021, έως και σήμερα δεν έχει αρχίσει ακόμα να υλοποιείται. Την ίδια στιγμή το νομοσχέδιο του ίδιου υπουργείου για τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, αν και έτοιμο εδώ και πολύ καιρό, δεν έχει λάβει ακόμα την έγκριση της κυβέρνησης ούτε για το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης. Αποτέλεσμα είναι, όπως καταγγέλλει η Ελληνική Εταιρίας Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΕΤ) μόνο την τελευταία τριετία 2020 – 2023 να έχουν εκδοθεί 380 άδειες κατεδάφισης που αφορούν κυρίως μονώροφα, διώροφα και τριώροφα κτίρια του μεσοπολέμου, (1930 – 1940) αλλά και κάποια κτίρια προ του 1950. «Ορισμένα από τα κτίρια που κρίθηκαν κατεδαφιστέα, εκτός της ιστορικής τους σημασίας έχουν και ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και συμμετέχουν στη συγκρότηση ενός ιστορικού αστικού τοπίου». Βασικός λόγος των αθρόων κατεδαφίσεων, αναφέρει η οργάνωση, είναι το «κέρδος» που προκύπτει για εργολάβους και ιδιοκτήτες, καθώς λόγω των υψηλών συντελεστών δόμησης και της επιτρεπόμενης αύξησης ύψους βάσει του ισχύοντος Οικοδομικού Κανονισμού, «τα μονώροφα, διώροφα και τριώροφα κτίρια θα αντικατασταθούν με θηριώδεις 8ώροφες ή 10ώροφες κατασκευές». Κι αυτό, όπως εξηγεί στο ethnos.gr η ομότιμη καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ και Πρόεδρος Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΕΤ, Ελένη Μαΐστρου, οδηγεί σε μία διπλή καταστροφή:Αφ’ενός μεν, σβήνεται η πολύτιμη μνήμη της πόλης, καθώς εξαφανίζονται τα αρχιτεκτονικά δείγματα μίας ολόκληρης εποχής, από τα πιο εμβληματικά κτίρια έως τα πιο ταπεινά, που όλα μαζί αποτελούν την μοναδική ταυτότητα της πόλης που χάνεται οριστικά. Αφ΄ετέρου, οι 8ώροφες και 10ώροφες νεόδμητες πολυκατοικίες θα συμβάλλουν στη ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας ζωής, στη μείωση του ηλιασμού και αερισμού –ιδιαίτερα των χαμηλότερων ορόφων των υφιστάμενων κτιρίων–, στην κυκλοφοριακή ασφυξία, στην υπερβάλλουσα ρύπανση και στην επιβάρυνση των δικτύων κοινής ωφελείας. Στη σχετική ανακοίνωση της οργάνωσης μάλιστα, αναφέρεται πως τα τελευταία χρόνια πληθώρα αξιόλογων κτιρίων έχουν κατεδαφιστεί, «κάποια εξ αυτών λόγω ουσιαστικής ή «προσχηματικής» επικινδυνότητας και κάποια άλλα απλώς επειδή τα αρμόδια γνωμοδοτικά όργανα, υποκύπτοντας σε πιέσεις, γνωμοδοτούν αρνητικά σχετικά με την ανάγκη διατήρησής τους, σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή πρακτική, που έχει με τα χρόνια καταφέρει να διατηρήσει την αρχιτεκτονική κληρονομιά των ιστορικών πόλεων». Το θέμα ανακινήθηκε με την αφορμή δύο κτιρίων επί της οδού Καλλινίκου 1 και 3, τα οποία ζητείται να χαρακτηριστούν διατηρητέα. Το ένα εκ των δύο κτιρίων κρίθηκε ως μη άξιο διατήρησης από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Α.), παρ΄ ότι το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικού Τομέα Αθηνών είχε γνωμοδοτήσει υπέρ της διατήρησής του. Το δεύτερο κρίθηκε διατηρητέο, αλλά πριν δημοσιευθεί το ΦΕΚ, ζητήθηκε η επανεξέταση της γνωμοδότησης πιθανότατα επειδή το διπλανό του «γλύτωσε» τον χαρακτηρισμό, ο οποίος δεδομένης της αδιαφορίας της Πολιτείας, εδώ και δεκαετίες μόνο βάρη προσθέτει στους ιδιοκτήτες των διατηρητέων κτιρίων και μνημείων. Και τα δύο κτίρια, πάντως, κινδυνεύουν να κατεδαφιστούν, εάν το ΚΕ.Σ.Α. δεν γνωμοδοτήσει οριστικά υπέρ της διατήρησης τους και δεν εκδοθεί άμεσα το σχετικό ΦΕΚ. Άγνωστος ο κτιριακός πλούτος της Αθήνας – Κανένα κίνητρο διατήρησης για τους ιδιοκτήτες Σύμφωνα με την ΕΛΕΤ, για να σταματήσει η κατεδάφιση αξιόλογων κτιρίων στην Αθήνα, πρέπει να σταματήσει και η ανεύθυνη, συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης, η οποία είναι αναντίστοιχη τόσο προς την υφιστάμενη γεωμετρία της πόλης (πλάτος δρόμων προς ύψος κτιρίων), όσο και προς τη φέρουσα ικανότητα των δικτύων ΟΚΩ και της εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας από το υφιστάμενο οδικό δίκτυο. Αναφορικά με τα δύο συγκεκριμένα κτίρια, η οργάνωση ζητά από το ΚΕ.Σ.Α να γνωμοδοτήσει υπέρ της διατήρησής τους ώστε να εκδοθεί άμεσα το σχετικό ΦΕΚ. «Η περίπτωση αυτών των δύο κτιρίων αποτελεί μία αφορμή για να ανοίξει η συζήτηση διατήρησης του αρχιτεκτονικού πλούτου σε μία περιοχή που διατηρεί ένα χαρακτήρα, αλλά και σε ορισμένες άλλες, στις οποίες εξακολουθούν να υπάρχουν αξιόλογα κτίρια, από την εποχή πριν το 1920 έως και τον Μεσοπόλεμο», υπογραμμίζει η κυρία Μαίστρου. Προσθέτει επίσης ότι ειδικά τα κτίρια της δεκαετίας του ΄20 βρίσκονται στην «ομάδα υψηλού κινδύνου», καθώς βάσει του υφιστάμενου πλαισίου μετά την πάροδο 100 ετών θεωρούνται αυτοδίκαια μνημεία με αποτέλεσμα αρκετοί ιδιοκτήτες να έχουν ξεκινήσει έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να εξασφαλίσουν άδεια κατεδάφισης πριν τη συμπλήρωση αιώνα. «Πρέπει να διασώσουμε ό,τι έχει απομείνει από την κατεδάφιση. Σε γειτονιές του κέντρου της Αθήνας, όπως η Κυψέλη και οι δρόμοι πάνω από την Πατησίων και την πλατεία Αμερικής υπάρχουν ακόμα κτίρια που αξίζει να διατηρηθούν. Κτίρια του ΄20 και του ΄30, αλλά και της περιόδου του Μεσοπολέμου που έχουν έναν πολύ ηπιότερο χαρακτήρα από τις πολυκατοικίες», σημειώνει η καθηγητρια του ΕΜΠ προσθέτοντας πως ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) έδωσε δυνατότητα αύξησης ύψους με διάφορες δικαιολογίες με αποτέλεσμα να προστεθούν κι άλλοι όροφοι στα κτίρια. Σύμφωνα με την ίδια, αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους, για τους οποίους υπάρχουν μαζικές αιτήσεις κατεδάφισης. Την ίδια στιγμή σήμερα κανείς δε γνωρίζει τον αριθμό, το ιστορικό και την αξία των κτιρίων της Αθήνας, καθώς δεν έχει υπάρξει ποτέ μια επίσημη καταγραφή από την Πολιτεία για τα οικοδομήματα που συγκροτούν τον αρχιτεκτονικό πλούτο και τη φυσιογνωμία της πόλης. Πριν κάποια χρόνια από το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε ζητηθεί κονδύλι για το σκοπό αυτό, το οποίο όμως ποτέ δε δόθηκε. Για την κυρία Μαΐστρου βασικός υπεύθυνος για την κατάσταση είναι η ίδια η Πολιτεία: «Δε θα έπρεπε να χορηγούνται άδειες κατεδαφισης σε αξιόλογα κτίρια. Για το σκοπό αυτό θα έπρεπε να είχαν θεσπιστεί κίνητρα για τους ιδιοκτήτες, όπως η δυνατότητα μεταφοράς συντελεστή δόμησης που δεν προχώρησε ή κίνητρα αποκατάστασης μέσω προγραμμάτων όπως το <διατηρώ> που ακόμα αναμένεται». Αρχές του 2024 έρχεται το «Διατηρώ» Στο μεταξύ για τις αρχές του 2024 έχει για άλλη μια φορά μετατεθεί η έναρξη του προγράμματος «Διατηρώ», το οποίο θα λειτουργεί στα πρότυπα των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» με βασικό στόχο την κάλυψη κόστους της αποκατάστασης αξιόλογων ιστορικών και διατηρητέων κτιρίων, πολλά εκ των οποίων μάλιστα έχουν καταστεί και επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια με το πέρασμα των χρόνων. Ο προϋπολογισμός ωστόσο του προγράμματος έχει συρρικνωθεί στα 80 εκατομμύρια ευρώ από τα 500 εκ., τα οποία αποτελούσαν τον αρχικό σχεδιασμό του υπουργείου. Το πρόγραμμα έμεινε εκτός του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με αποτέλεσμα να χρηματοδοτηθεί τελικώς από το ΕΣΠΑ με το ποσό των 80 εκ. ευρώ. Από τον κουμπαρά αυτόν, όμως, ενίσχυση θα λάβουν εκτός των ιδιωτών, τόσο το δημόσιο όσο και οι δήμοι που θα εντάξουν κτίρια στο πρόγραμμα με αποτέλεσμα το ποσό να μειώνεται για τους ιδιώτες έτι περαιτέρω, παρά το γεγονός ότι για το κτιριακό απόθεμα του Δημοσίου, θα μπορούσε να αναζητηθεί χρηματοδότηση και από άλλες πηγές. Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος επισημαίνουν στο «Έθνος», πάντως, ότι η πρόσκληση δε θα είναι κοινή, αλλά θα βγουν δύο διαφορετικές προσκλήσεις με προκαθορισμένο προϋπολογισμό ή καθεμία, μία για τα ιδιωτικά κτίρια και μία για τα δημόσια. Επιπλέον, συμπληρώνουν πως σε περίπτωση που τα κονδύλια απορροφηθούν, υπάρχει η δυνατότητα διπλασιασμού του προϋπολογισμού των 80 εκ. ευρώ. Πρόβλημα ωστόσο για τους ιδιώτες αποτελεί και το γεγονός ότι εκτός χρηματοδότησης θα είναι οι απαραίτητες μελέτες που θα κρίνουν εν πολλοίς και τις «ώριμες» περιπτώσεις, οι οποίες θα λάβουν προτεραιότητα. Τι ζητά η ΕΛΕΤ Η οργάνωση ζητά από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα εξής: να επανεξετάσει όλες τις αρνητικές προς διατήρηση γνωμοδοτήσεις αντίστοιχων αξιόλογων κτιρίων, να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση του ΝΟΚ προς το ηπιότερο και κατάργηση του καταστροφικού για το περιβάλλον άρθρου 10 που οδηγεί στην αύξηση υψών, να καταστήσει υποχρεωτική την έκδοση αδείας κατεδάφισης μόνο κατόπιν ελέγχου από τις ΥΔΟΜ, να προχωρήσει στην καταγραφή και αξιολόγηση του ιστορικού αρχιτεκτονικού πλούτου που έχει παραμείνει στην Αθήνα, με στόχο την επιλογή κτιρίων για κήρυξή τους ως «διατηρητέα», να φροντίσει για την ενεργοποίηση του θεσμού της μεταφοράς συντελεστή που έχει προβλεφθεί από τον Ν.1337/1983 και επί 40 χρόνια δεν έχει βρεθεί ο ορθός τρόπος εφαρμογής του. να φροντίσει για την εκκίνηση του προγράμματος «ΔΙΑΤΗΡΩ» το οποίο έχει εξαγγελθεί από το 2021 για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς. Από το Δήμο της Αθήνας η ΕΛΕΤ ζητά να υποβάλει αίτημα επικαιροποίησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου με αναθεώρηση προς το ηπιότερο των χρήσεων γης και των συντελεστών δόμησης και να φροντίσει για την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων ιστορικών κτιρίων για χρήση κοινωνικής κατοικίας. View full είδηση

Μετά από αρκετές δυσκολίες όλα δείχνουν ότι εισέρχεται στην τελική ευθεία η δρομολόγηση του προγράμματος «Διατηρώ κατ’ οίκον», το οποίο θα αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο αποκατάστασης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας. Προς την κατεύθυνση αυτή συνηγορεί ο διαγωνισμός που έβγαλε χθες στον αέρα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον τεχνικό σύμβουλο που θα εκπονήσει τον σχετικό οδηγό του προγράμματος. Αντικείμενο του προγράμματος θα είναι η προστασία και η ανάδειξη της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς και πιο συγκεκριμένα των ιστορικών και αξιόλογων κτηρίων μέσω ενός χρηματοδοτικού εργαλείου που θα απευθύνεται στους ιδιοκτήτες ή άμεσα επωφελούμενους των εν λόγω ακινήτων. Υπενθυμίζεται ότι το «Διατηρώ κατ’ οίκον», που κινείται στα πρότυπα του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», θα υποστηρίζει την αποκατάσταση όχι μόνο των όψεων, αλλά επιπροσθέτως και των στατικών στοιχείων του φέροντος οργανισμού των διατηρητέων κτιρίων, στο πλαίσιο των νέων ευρωπαϊκών στρατηγικών για την αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή (European Renovation Wave Strategy). Σημειώνεται ότι για αυτό το σκοπό ήδη έχουν εγκριθεί κονδύλια από το ΕΣΠΑ ύψους 500 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός και οι εταιρείες Σύμφωνα με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος μέσω καταλόγου ο διαγωνισμός αφορά την ανάθεση του Υποέργου: «Εκπόνηση οδηγού σχεδιασμού του Προγράμματος “Διατηρώ”», με προϋπολογισθείσα δαπάνη 60.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%. Η διαδικασία θα διενεργηθεί μέσω του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. και ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών ορίζεται η Παρασκευή 3 Μαρτίου 2023. Η πρόσκληση απευθύνεται στις εταιρείες Ksi Greece IKE Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές, Ambrus IKE και Addvise Solutions Mον. IKE, ενώ η κατακύρωση του έργου θα γίνει στον υποψήφιο, ο οποίος θα προσφέρει την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, βάσει τιμής. Το αντικείμενο της σύμβασης Αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκπόνηση του οδηγού σχεδιασμού του Προγράμματος «Διατηρώ», το οποίο έχει προβλεφθεί και εγκριθεί για ένταξη στην επόμενη προγραμματική περίοδο, ήτοι ΕΣΠΑ 2021 – 2027. Ο Οδηγός Σχεδιασμού του Προγράμματος, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, θα περιλαμβάνει: Περιγραφή επιλέξιμων εργασιών Προσδιορισμό σειράς και διαδικασιών τεχνικής υλοποίησης των έργων και των παρεμβάσεων Προσδιορισμό κατηγοριών κτιρίων που θα συμμετέχουν Προϋποθέσεις επιλεξιμότητας Γενικά και ειδικά κριτήρια επιλεξιμότητας Προσδιορισμό αναγκαίων αδειών εργασιών Ελάχιστους απαιτούμενους στόχους Προθεσμίες και τα ορόσημα του έργου κ.α. Όπως αναφέρεται στο διακήρυξη, η παροχή Τεχνικής Βοήθειας προς το ΥΠΕΝ καθίσταται αναγκαία για την έγκαιρη ωρίμανση του Προγράμματος «Διατηρώ». Ειδικότερα είναι αναγκαίο να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες ωρίμανσης του Προγράμματος μέσω της Τεχνικής Βοήθειας, ώστε: -Να συνταχθεί ο Οδηγός του εργασιών του Προγράμματος προκειμένου να είναι σαφείς όλες οι εργασίες και παρεμβάσεις που θα μπορούν να υλοποιηθούν μέσω αυτού και θα συνοδεύονται από την αντίστοιχη χρηματοδότηση. Ο οδηγός αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αναμένεται να αποτελέσει εφαλτήριο προετοιμασίας των ενδιαφερομένων ώστε και οι ίδιοι να ξεκινήσουν την προετοιμασία τους για την υποβολή της πρότασης χρηματοδότησης. Δεδομένου του διατηρητέου χαρακτήρα των κτιρίων ενδιαφέροντος, η έγκαιρη προετοιμασία των συμμετεχόντων θα συμβάλει στην επιτυχή χρηματοδότηση, με την επισήμανση πως και μόνο οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων ή εγκρίσεων των εργασιών/παρεμβάσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. – Να συνταχθεί ο Οδηγός εφαρμογής του Προγράμματος που θα παρουσιάσει όλες τις αναλυτικές διαδικασίες και τα έντυπα υποβολής των προτάσεων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χρηματοδότησης και για όλες τις πιθανές περιπτώσεις. Θα περιγραφούν και θα αντιμετωπιστούν όλες οι πιθανές περιπτώσεις και όλα τα πιθανά εργαλεία και επιλογές του κάθε ενδιαφερόμενου με αναλυτικές οδηγίες συμπλήρωσης και συλλογής όλων των αναγκαίων δικαιολογητικών για κάθε πρόταση. -Να αποτελέσει το Πρόγραμμα ένα σημαντικό εργαλείο αναμόχλευσης και ιδιωτικών πόρων για όλες εκείνες τις περιπτώσεις που η μελλοντική ενίσχυση ή χρηματοδότηση δε θα μπορεί να καλύψει το σύνολο των αναγκών που πιθανώς θα είναι αυξημένες. Το γεγονός αυτό αποτελεί ταυτόχρονα ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο για την αγορά αλλά και τη χώρα εν γένει. -Να συμβάλει αποφασιστικά στη συνολική αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας και στην αποφυγή περιπτώσεων απώλειας πόρων που είναι αναγκαίοι. Η τήρηση των υποχρεώσεων και των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί ώστε να μην υπάρχουν αστοχίες αποτελεί προτεραιότητα για το ΥΠΕΝ. -Να υποστηριχθεί κατάλληλα η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ, η Δ/νση Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων, μέσω εξωτερικού αναδόχου για την υλοποίηση των δυο αναγκαίων Οδηγών του Προγράμματος, ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις λόγω του μικρού αριθμού του προσωπικού της Δ/νσης και του περιορισμένου χρόνου λόγω του μεγάλου αντικειμένου που ήδη έχει (έργα Ταμείο Ανάκαμψης, έργα στο Πράσινο Ταμείο, κλπ.) Τα αναμενόμενα οφέλη της πράξης θα πρέπει να είναι η επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων του Προγράμματος «Διατηρώ». Μέσα από τις ενέργειες ωρίμανσης που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της υλοποίηση της προτεινόμενης Πράξης η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ θα μπορέσει να είναι καθ’ όλα προετοιμασμένη, να δημοσιεύσει την Πρόσκληση του Προγράμματος το συντομότερο δυνατόν. Ο αναλυτικός σχεδιασμός που θα αφορά από την χρηματοδότηση, τις επιλέξιμες δαπάνες, αλλά και τη διαστασιοποίηση του φυσικού αντικείμενου, το οποίο τυγχάνει συναρμοδιότητας με άλλους φορείς θα δώσει τη δυνατότητα ενεργοποίησης του συνόλου των εμπλεκόμενων φορέων. Έτσι, τα παραδοτέα που θα κατατεθούν από την ανάδοχο εταιρεία θα αποτελέσουν την ραχοκοκαλιά του Προγράμματος, με σκοπό την μείωση των παθογενειών στο στάδιο της υλοποίησης. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιανουαρίου 11 περιβαλλοντικές και επιστημονικές οργανώσεις με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό εξέφρασαν την ανησυχία τους για την τύχη του «Διατηρώ», αναφέροντας ότι παρά τις εξαγγελίες μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει πράξη. View full είδηση

Η προσπάθεια να υπαχθεί το χρηματοδοτικό εργαλείο του «Διατηρώ», σε κάποιον από τους πυλώνες επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, αέτυχε και όλα πλέον εξαρτώνται από την έγκριση των Τομεακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027, η οποία δεν αναμένεται να δοθεί πριν τα μέσα της ερχόμενης άνοιξης από την ΕΕ. Το «Διατηρώ», το οποίο έχει σχεδιάσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), έχει περιληφθεί στις πολλές δράσεις του άξονα αστικής αναζωογόνησης, για την υλοποίηση των οποίων έχει προϋπολογιστεί κονδύλι 450 εκατ. ευρώ. Το νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα που θα λειτουργεί στη λογική του «Εξοικονομώ» θα απευθύνεται στους ιδιοκτήτες των ακινήτων ή στους άμεσα ωφελούμενους, οι οποίοι θα μπορούν να αντλούν πόρους για έργα διατήρησης της περιουσίας τους ώστε να μην καταρρεύσει ή εγκαταλειφθεί. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε προ ημερών ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Ταγαράς, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη Βουλή, το ΥΠΕΝ «έχοντας απόλυτη επίγνωση ότι απαιτούνται πρωτοβουλίες για τη διάσωση των διατηρητέων κτιρίων, επεξεργάζεται το πρόγραμμα «Διατηρώ», το οποίο θα αποτελέσει ένα σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο ανάδειξης της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω των επεμβάσεων σε σημαντικά κτίρια της χώρας». Οι επεμβάσεις οι οποίες προβλέπεται να χρηματοδοτούνται, σύμφωνα με το διαβιβαστικό έγγραφο της αρμόδιας υπηρεσίας του ΥΠΕΝ προς τη Βουλή, θα αφορούν: στον καθαρισμό των προσόψεων για την απομάκρυνση των ατμοσφαιρικών ρύπων ή την βαφή με anti graffiti των ιστορικών κτιρίων στη λήψη άμεσων σωστικών μέτρων για το κέλυφος των κτιρίων ( όπως π.χ. στερέωση ανοιγμάτων, επιδιορθώσεις στην κεραμοσκεπή κ.ά.) προκειμένου να αποφευχθεί η μερική ή η ολική κατάρρευσή τους στην αποκατάσταση των όψεων και του κελύφους. Για παράδειγμα, θα μπορούν να επιδοτηθούν εργασίες στην κεραμοσκεπή, έργα για την αποκατάσταση του πλαστικού διακόσμου, την αντικατάσταση των κουφωμάτων, την επιδιόρθωση των μεταλλικών στοιχείων κ.ά., Επίσης, θα επιδοτούνται εργασίες για την αντικατάσταση του συνόλου του κτιρίου και του εσωτερικού του, ειδικά για την αποκατάσταση ή την ενίσχυση των ξύλινων πατωμάτων, την αποκατάσταση των κλιμάκων, αλλαγές στην διαμερισμάτωση για λειτουργικούς λόγους κ.λπ. Η διάσωση των διατηρητέων κτιρίων της χώρας, μέσω του «Διατηρώ», θα μπορεί να συνδυαστεί με την ενεργοποίηση των εργαλείων της Τράπεζας Γης και της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, τα οποία αναμένεται να «ξεπαγώσουν» το ερχόμενο διάστημα. Να σημειωθεί ότι ο τρόπος αποζημίωσής των ιδιοκτητών διατηρητέων, μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ), παραμένει ανενεργός από το 2007. Για να ενεργοποιηθεί θα πρέπει να καθοριστούν οι απαιτούμενες, από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, ειδικές Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ). Έτσι, θα μπορούν να αποζημιώνονται οι ιδιοκτήτες για την αδυναμία εκμετάλλευσης όλου του συντελεστή δόμησης που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο. Ωστόσο, οι αυτοτελείς μελέτες για τις ΖΥΣ δεν έχουν ακόμη προκηρυχτεί, αλλά ούτε και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (εκτός από τα πρώτα πιλοτικά) μέσω των οποίων θα καθοριστούν και ζώνες υποδοχής. Η ΜΣΔ θα συνδεθεί με την Ψηφιακή Τράπεζα Γης που επίσης δεν έχει ενεργοποιηθεί, στην οποία θα γίνονται οι αγοραπωλησίες των άυλων τίτλων, με τους ιδιοκτήτες διατηρητέων να δεσμεύονται ότι τα χρήματα από τους τίτλους που θα εξαργυρώνουν θα τα δαπανούν στη συντήρηση ή επισκευή των ακινήτων τους. View full είδηση

Η έννοια του διατηρητέου κτηρίου απασχολεί έντονα τους ιδιοκτήτες ακινήτων, όπως και τους νομικούς για πληθώρα λόγων. Για όσους έρχονται σε μια στενή επαφή με τα "διατηρητέα", πρέπει να υπογραμμιστούν οι εξής χρηστικές νομικές πληροφορίες: Η προστασία τους απορρέει από το άρθρο 24 παρ. 1, 6 του Συντάγματος. Η έννοια του διατηρητέου απορρέει από την πολεοδομική νομοθεσία, ενώ του μνημείου από την αρχαιολογική Η προστασία των διατηρητέων είναι ipso iure και a priori και διαγράφεται σχεδόν απόλυτη Βασικό νομικό κείμενο που ρυθμίζει τα διατηρητέα είναι ο Ν. 3028/2002. Επίσης, σε διεθνές επίπεδο εντοπίζεται η Διεθνής Σύμβαση της Γρανάδας το 1985 κυρώθηκε με τον Ν. 2039/1992. Με τη Σύμβαση της Γρανάδας προστατεύονται από την εξαφάνιση τα διατηρητέα και προσαρμόζονται σε σύγχρονες χρήσεις. Επεμβάσεις στα διατηρητέα: γενικοί κανόνες Ως γενικός κανόνας στα διατηρητέα τίθεται η απαίτηση πρότερης άδειας της αρμόδιας υπηρεσίας που εξευρίσκεται κατά περίπτωση. Οι επεμβάσεις πάσης φύσεως και κατ’ εξαίρεση χρήσεις σε διατηρητέα επιτρέπονται μόνο με την προϋπόθεση ότι εναρμονίζονται με το χαρακτήρα του οικοδομήματος, την αρχιτεκτονική διάρθρωση και δομή του, τις κτιριολογικές και κατασκευαστικές δυνατότητές του, αποβλέπουν στην απόδειξη και διατήρηση του αισθητικού και αρχιτεκτονικού του χαρακτήρα και δεν συνεπάγονται ουσιώδη αλλοίωση της μορφής του και δεν παραβλέπουν το διατηρητέο κτίριο και τον περιβάλλοντα χώρο του. Οι σχετικές αποφάσεις της διοικήσεως πρέπει να αιτιολογούνται ειδικά (ΣτΕ 3114/1998), άλλως είναι ακυρωτέες. Ο χαρακτηρισμός κτηρίου ως διατηρητέου σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία, δεν εξαρτάται από τη στατική του επάρκεια ούτε κωλύεται από τυχόν χαρακτηρισμό του ως επικινδύνως ετοιμόρροπου κατά το ΠΔ της 13-22.4.1929. Όπως γίνεται δεκτό, οι δύο αυτές διαδικασίες είναι αυτοτελείς και αποβλέπουν σε διαφορετικό σκοπό, η μεν πρώτη στην προστασία στο διηνεκές στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς που κρίνονται διατηρητέα, η δε δεύτερη στην προστασία του κοινού από στατικώς επικίνδυνα κτήρια. Από την κρίση επί του πρώτου ζητήματος εξαρτάται το είδος και η έκταση των επιτρεπομένων ή επιβαλλομένων επεμβάσεων στο κτήριο, συμπεριλαμβανομένης της μερικής ή ολικής κατεδαφίσεώς του, της αποκαταστάσεως ορισμένων στοιχείων του ή και της εξ ολοκλήρου ανακατασκευής του. Με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν 1577/1985 οριζόταν, εξάλλου ως ουσιώδης τύπος της διαδικασίας κηρύξεως κτηρίων ως διατηρητέων, η ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών, είτε με κοινοποίηση σε αυτούς της αιτιολογικής εκθέσεως, είτε με ανάρτησή της στο οικείο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα και σχετική δημοσίευση, με επιμέλεια του Δήμου ή της Κοινότητας, σε τοπική εφημερίδα ή εφημερίδα της Πρωτεύουσας του νομού (βλ. σχετικώς ΣτΕ 4221/2005). Η κρίση της Διοίκησης πάντοτε πρέπει να φέρει ειδική αιτιολογία ως προς το αναγκαίο οποιασδήποτε επέμβασης σε διατηρητέο. Η αιτιολογία μπορεί να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου. Ήδη κατά τον ΓΟΚ του 1985, η ΥΑ χαρακτηρισμού κτηρίου/μνημείου ως διατηρητέου και επιβολής ειδικών όρων προστασίας/περιορισμών δόμησης δέον όπως είναι αιτιολογημένη. Το ίδιο ισχύει και υπό το κράτος του ΝΟΚ του 2012. Τέλος, γίνεται δεκτό ότι οι πρόσθετοι όροι και περιορισμοί δομήσεως για διατηρητέα κτίρια τίθενται αποκαταστατικά για την διατήρηση του κρινομένου ως προστατευομένου κτιρίου και δεν έχουν αποζημιωτικό χαρακτήρα ούτε μπορεί να άγουν ποτέ σε υπέρβαση των γενικών για την περιοχή ισχυόντων όρων δομήσεως και χρήσεως (ΣτΕ 2987/1998). Δικηγορικό Γραφείο Παναγιώτη Γαλάνη PhD, LLM Δημοσίου Δικαίου Νομικός View full είδηση

Πλήθος ξενοδοχείων προγραμματίζονται σε ιστορικά κτίρια της Αθήνας, μερικά όμως από αυτά είναι μοναδική και διακρίνονται για την ιστορικότητα και αρχιτεκτονικής τους. Αυτή τη στιγμή τρία είναι τα ξενοδοχειακά πρότζεκτ που “τρέχουν” και αφορούν πανέμορφα διατηρητέα κτίρια της Αθήνας. 1. Το ιστορικό Sans Rival Συνεχίζει το επενδυτικό της μπαράζ στο κέντρο της Αθήνας η ισραηλινή Brown Hotels, με το νεώτερο απόκτημά της, το ιστορικό ξενοδοχείο Sans Rival, στη Λιοσίων, να μετατρέπεται σε σύγχρονο ξενοδοχείο που θα σέβεται όμως την ιστορία του. Το ξενοδοχείο βρίσκεται σε μια προνομιακή θέση στη γωνία των οδών Λιοσίων 11 και Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, πολύ κοντά στην Ομόνοια και το Σταθμό Λαρίσης, και απέναντι από το κτίριο που στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων στη Λιοσίων 22. Εγκρίθηκαν ήδη από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αθηναίων και βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες ανακαίνισης, που αφορούν τις επισκευές και εσωτερικές διαρρυθμίσεις του κτιρίου, χωρίς τροποποίηση όψεων και χωρίς εκσκαφές. Το σχεδιασμό έχει αναλάβει το γνωστό αρχιτεκτονικό γραφείο Urban Soul Project. To ιστορικό ξενοδοχείο, από τις αρχές του περασμένου αιώνα, αποτελεί ένα από τα διαμάντια της εποχής του. Αποτελούνταν από 50 δωμάτια και διαφημιζόταν ως ένα “μέγα ξενοδοχείο ύπνου” στα πρότυπα των πολυτελών ξενοδοχείων της Ευρώπης. Μάλιστα διευκρινιζόταν ότι τα δωμάτια τότε είχαν τρεχούμενο νερό αλλά και δυνατότητα θερμού λουτρού. Εδώ και πολλά χρόνια το ξενοδοχείο έχει εγκαταλειφθεί. Δείτε παρακάτω φωτογραφίες από τη σημερινή του κατάσταση. Το ιστορικό ξενοδοχείο Sans Rival στη Λιοσίων Το ιστορικό ξενοδοχείο Sans Rival στη Λιοσίων Το ιστορικό ξενοδοχείο Sans Rival στη Λιοσίων 2. Το Μέγαρο Αλμυράντη Ένα ιστορικό Μέγαρο στο κέντρο της Αθήνας, δεκαετίες μετά τη λήξη της τελευταίας εμπορικής δραστηριότητάς του, προγραμματίζεται να μετατραπεί σε μικρό πολυτελές ξενοδοχείο. Ο λόγος για το ιστορικό Μέγαρο Αλμυράντη, στη γωνία των οδών Κολοκοτρώνη και Βουλής 2, πίσω ακριβώς από την Παλιά Βουλή. Το Μέγαρο ανήκει στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα, στο οποίο περιήλθε ως κληροδότημα της Ελένης και του Ιωσήφ Αλμυράντη. Το 2016 διενεργήθηκε διαγωνισμός για τη μίσθωση του κτιρίου για 25 χρόνια και νικήτρια αναδείχθηκε η εταιρεία Νότιες Ακτές ΑΕ, με μετόχους γνωστά ονόματα της επιχειρηματικότητας, κάποιοι εκ των οποίων δραστηριοποιούνται στον τομέα αναψυχής και εστίασης στα Νότια Προάστια. Το 3ώροφο κτίριο, επιφάνειας 1.170 τ.μ. και ύψους 21 μέτρων, σύμφωνα με τα πλάνα, θα αναδιαμορφωθεί και ανακαινισθεί εσωτερικά για να μετατραπεί σε boutique ξενοδοχείο 4 αστέρων, με 12 δωμάτια. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο από το Υπουργείο Πολιτισμού, καθώς αποτελεί ιδιαίτερο δείγμα αρχιτεκτονικής του τέλους του 190υ αιώνα και της αρχής του 20ού αιώνα, για την πόλη της Αθήνας. Ήδη έχει εκδοθεί η οικοδομική άδεια για την εκτέλεση των έργων, χωρίς ωστόσο να έχει γίνει γνωστό πότε θα προχωρήσουν και ολοκληρωθούν τα έργα. Το ξενοδοχείο είναι πιθανόν να ονομαστεί “Ermitage” λόγω του ομώνυμου ξενοδοχείου που φιλοξενούνταν στο κτίριο πριν από 100 ολόκληρα χρόνια. Η συνολική επένδυση υπολογίζεται σε περίπου 2,4 εκ. ευρώ. Για την ιστορία, το κτίριο είχε προταθεί το 2010 από την τότε Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου να στεγάσει το Πρωθυπουργικό Γραφείο, το οποίο θα έφευγε από το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο θα χρησιμοποιούνταν μόνο για εθιμοτυπικούς σκοπούς. Ωστόσο, η πρόταση δεν προχώρησε. Σημειώνουμε ότι λίγες δεκάδες μέτρα πιο μακριά, ολοκληρώνεται και είναι έτοιμο να ανοίξει τις πύλες του το 5 αστέρων Xenodocheio Milos, που κατασκεύασε η ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Το ιστορικό Μέγαρο Αλμυράντη στην Παλιά Βουλή, που θα μετατραπεί σε πολυτελές ξενοδοχείο 3. Το σπίτι της Έλλης Λαμπέτη Ένα ακόμη κτίριο – κόσμημα της πόλης θα μετατραπεί σύντομα σε boutique ξενοδοχείο: το ιστορικό σπίτι της Έλλης Λαμπέτη στο Κολωνάκι. Το κτίριο βρίσκεται στην οδό Δελφών και Διδότου και ο σχεδιασμός του έγινε από την διάσημο Κρίστιαν Χάνσεν. Το ακίνητο βγήκε προς πώληση το 2015 και πλέον η Hotelising, που ειδικεύεται στην ανάπτυξη και λειτουργία ξενοδοχείων, έχει αναλάβει το project μετατροπής του σε ξενοδοχείο. με την ονομασία Villa Lambeti. Αυτό θα περιλαμβάνει 6 σουίτες και roof top, ενώ όπως τονίζεται από την εταιρεία, θα σεβαστεί τόσο την αρχιτεκτονική όσο και την ιστορία του κτιρίου. Το κτίριο έχει χαρακτηριστεί με υπουργική απόφαση (ήδη από το 1985) “έργο τέχνης” και το Υπουργείο Πολιτισμού ενέκρινε μεν την αλλαγή χρήσης του κτιρίου και την αρχιτεκτονική μελέτη, όμως έχει θέσει συγκεκριμένους αυστηρούς όρους και θα παρακολουθεί την εξέλιξη των έργων. View full είδηση

Στην κατεδάφιση τμήματος του διατηρητέου εγκαταλειμμένου κτιρίου στη διασταύρωση των οδών Ομηρίδου Σκυλίτση και Δεληγεώργη στον Πειραιά, που το μεσημέρι της Τετάρτης τυλίχτηκε στις φλόγες, προχωρά ο Δήμος Πειραιά. Η φωτιά αυτή τη φορά προκάλεσε ευτυχώς μόνο υλικές ζημιές, καθώς τον Ιανουάριο του 2020 κατά τη διάρκεια κατάσβεσης πυρκαγιάς είχε βρεθεί νεκρό ένα κοριτσάκι 3 ετών. Πληροφορίες έλεγαν τότε ότι στο κτίριο είχαν βρει στέγη περίπου 20 άτομα Ρομά βουλγαρικής υπηκοότητας και είχαν ανάψει φωτιά προκειμένου να ζεσταθούν. Μετά την εκδήλωση της νέας πυρκαγιάς και των προβλημάτων που προκάλεσε στην πόλη, ο δήμαρχος Γιάννης Μώραλης εξέφρασε την απογοήτευση και την αγανάκτησή του, καθώς, όπως εξήγησε, έχει δηλώσει προς όλους τους αρμοδίους ότι το κτίριο αυτό θα έπρεπε εδώ και χρόνια να έχει κατεδαφιστεί, αφού έχει υποστεί τεράστιες φθορές από σεισμούς και έχει καεί τουλάχιστον τρεις φορές σχεδόν ολοκληρωτικά. Ανέφερε ότι μια ολόκληρη πόλη ταλαιπωρείται, όπως και το μεγάλο λιμάνι της χώρας, κάθε φορά που κλείνει ο βασικός οδικός άξονας εξόδου από το λιμάνι και την πόλη, ενώ λόγω του κτιρίου το τραμ δεν μπορεί να ξεκινήσει τα δρομολόγιά του, αφού οι γραμμές του εφάπτονται σχεδόν με το επικίνδυνο κτίριο. Επίσης έκανε γνωστό ότι όλοι οι φορείς της πόλης έχουν κοινή άποψη για την αναγκαιότητα ολικής κατεδάφισης. «Δυστυχώς, κόντρα σε όλους, αλλά κυρίως κόντρα στη λογική, κάποιοι χαρακτηρίζουν το κτίριο ως "έργο τέχνης" και δεν μας επιτρέπουν την ολική κατεδάφισή του» σχολίασε, προαναγγέλλοντας τη μερική κατεδάφισή του από την Πέμπτη. Το κτίριο κατασκευάστηκε την περίοδο του μεσοπολέμου (μάλλον τη δεκαετία του 1930), με επιρροές ιταλικής αρχιτεκτονικής, κηρύχτηκε διατηρητέο το 1987 και το 2010 με ειδική ρύθμιση επιτράπηκε να γίνουν σε αυτό κάποιες παρεμβάσεις-εργασίες συντήρησης. Στον σεισμό του 2019 κατέρρευσε ένα τμήμα της πρόσοψής του. Πηγή: https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/291266_katedafizetai-meros-diatiriteoy-ktirioy-ston-peiraia-meta-ti-fotia-tis Αναφορά της προηγούμενης φωτιάς που είχε ξεσπάσει στο κτίριο: View full είδηση

Εκτός Ταμείου Ανάκαμψης και προσπάθεια για να ενταχθεί η χρηματοδότηση του μέσω ΕΣΠΑ, βρίσκεται το πρόγραμμα "Διατηρώ" το οποίο περιλαμβάνει την αποκατάσταση κτιρίων χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα, καθώς και κτίρια που αν και δεν έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοια βρίσκονται σε ιστορικές συνοικίες ή παραδοσιακούς οικισμούς. Αν και αρχικά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει συμπεριλάβει το πρόγραμμα "Διατηρώ" στα προτεινόμενα έργα αρμοδιότητας του, προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, εντούτοις η ένταξη του στους πόρους του εν λόγω προγράμματος δεν προχώρησε και πλέον εξετάζεται η δυνατότητα τα κονδύλια (ο προϋπολογισμός του προγράμματος είχε ανακοινωθεί στα 200 εκατ ευρώ) αυτά να προέλθουν μέσω ΕΣΠΑ, ώστε να δοθούν κατά προτεραιότητα χρήματα σε κτίρια τα οποία χρίζουν άμεσης επισκευής και άμεσης ανακαίνισης, προκειμένου να αποκατασταθεί η λειτουργία τους. Υπενθυμίζεται ότι, μέχρι αυτή τη στιγμή, έχουν καταγραφεί περί τα 9.500 ετοιμόρροπα ή επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίρια από Δήμους, σύμφωνα με στοιχεία που εστάλησαν στο υπουργείου μετά από σχετικό αίτημα. Δεδομένου όμως ότι δεν έχουν προχωρήσει σε καταγραφές όλοι οι Δήμοι της χώρας, πολλοί εκ των οποίων δεν διαθέτουν και το κατάλληλο δυναμικό για να προχωρήσουν στην καταγραφή, η εικόνα δεν είναι ακόμα πλήρης. Να σημειωθεί ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουν ενταχθεί οι Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), όπου με την ενεργοποίηση του συγκεκριμένου εργαλείου, μπαίνει τέλος μια "ομηρία" ετών για πολλούς ιδιοκτήτες διατηρητέων κτηρίων που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τον συντελεστή δόμησης που θα δικαιούνταν υπό άλλες συνθήκες. Την ίδια στιγμή, δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας κοινόχρηστων χώρων σε χώρους που παραμένουν για χρόνια δεσμευμένοι, αλλά αναξιοποίητοι, κάνοντας πλέον εφικτή την αποζημίωση των ιδιοκτητών. Ουσιαστικά, το "περίσσευμα" συντελεστή δόμησης από περιοχές και κτίρια στις οποίες δεν μπορεί να αξιοποιηθεί, μεταφέρεται σε περιοχές όπου υπάρχει "έλλειμα" βάσει περιβαλλοντικών κριτηρίων. Ο μηχανισμός με τον οποίο επιτυγχάνεται αυτό, εύκολα, γρήγορα και απρόσωπα, ονομάζεται Ψηφιακή Τράπεζα Γης. Η μεταφορά συντελεστή δόμησης δεν θα γίνεται άναρχα, αλλά μόνο σε αυστηρά προκαθορισμένες περιοχές, τις Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ) με ξεκάθαρους κανόνες. View full είδηση

Σημαντική ώθηση στην αγορά ακινήτων θα μπορούσε να δώσει το πρόγραμμα “Διατηρώ” του υπουργείου Περιβάλλοντος το οποίο προβλέπει, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, την υλοποίηση εργασιών ανακαίνισης και αποκατάστασης εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Κατά την άνθηση των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων και του Airbnb, σημαντικός αριθμός ακινήτων, που είχαν εγκαταλειφθεί, μετατράπηκαν σε ξενοδοχεία με αποτελεσμα σημαντικός αριθμός συνοικιών να αναγεννηθούν. Γι’αυτό, χθες, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, με επιστολή της, προς τη νέα ηγεσία του υπουργειου Περιβάλλοντος ζήτησε να εφαρμοστεί άμεσα το “Διατηρώ”. Κι αυτό επειδή “η ανακαίνιση των διατηρητέων και παλαιών κτιρίων σε συνδυασμό με την απαλλαγή από ετοιμόρροπα κτίρια χωρίς ιδιοκτήτη θα οδηγήσει σε άμεση αναβάθμιση πάμπολλες γειτονιές και περιοχές στην Αθήνα και τις άλλες παλιές πόλεις της χώρας μας”. Κτίρια κατασκευής 1960 Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της Διανέοσις, πάνω από το 60% των κτιρίων του κέντρου της Αθήνας είναι κατασκευασμένα πριν από το 1960. Από αυτά ποσοστό άνω του 85% χρήζει παρεμβάσεων αποκατάστασης, εκσυγχρονισμού και βελτίωσης της λειτουργικότητας και της ενεργειακής του απόδοσης. Κι ενώ τα κτήρια γραφείων του κέντρου αποτελούν «κυψέλες» επιβλητικής αρχιτεκτονικής που συνίστανται από ένα πλήθος γραφείων επιφανείας συνήθως από 10 έως 50 τ.μ., κατά βάση, είναι ενεργοβόρα. Και διαθέτουν κοινόχρηστους χώρους σε κακή κατάσταση, δεν υστερούν σε σύγχρονα δίκτυα, οι χώροι υγιεινής είναι κοινόχρηστοι, ενώ ευρύτερα τα προβλήματα συντήρησης και διαχείρισης είναι δυσεπίλυτα. Ως λοιπόν, γίνεται αντιληπτό η ανακαίνιση του εν λόγω κτιριακού δυναμικού αποτελεί μία πολλά υποσχόμενη δραστηριότητα, η οποία θα οδηγήσει και στην πλήρη αναμόρφωση του κέντρου. Μαλιστα το μέσο κόστος αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού του 70% περίπου των κτιρίων τοποθετείται σε πάνω από 400 ευρώ /τ.μ., ενώ το μέσο κόστος αποκατάστασης είναι υψηλότερο από την αγοραία αξία τους. Γι’αυτό, σύμφωνα με τους επαΐοντες, το “Διατηρώ” αποτελεί ίσως την τελευταία “ελπίδα” πριν από την...κατάρρευση των ερειπωμένων διατηρητέων κτιρίων της χώρας. Τα projects Το υψηλό άλλωστε, κόστος αποκατάστασης αποδεικνύει και το γεγονός ότι μέχρι σήμερα σχετικές επενδύσεις έχουν υλοποιήσει, ως επί το πλείστον, όσοι διαθέτουν σημαντικά κεφάλαια και δεν αναζητουν αναγκαστικά υψηλές αποδόσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση, αυτή του εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου, ο οποίος σχεδιάζει την ανακατασκευή του Μεγάρου Αθηνογένους στην οδό Σταδίου 50. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα πρότυπο τεχνολογικά εξοπλισμένο κτίριο, το οποίο θα λειτουργεί ως θερμοκοιτίδα για επιχειρήσεις, όπου σε χώρους πολλαπλών χρήσεων θα φιλοξενούνται οι δραστηριότητες, κατά βάση νεοφυών εταιρειών (startups), στα πρότυπα μεγάλων πόλεων της Ευρώπης και της Αμερικής. Επίσης, στο πρόσφατο παρελθόν ένα από τα ιστορικά ακίνητα που απέκτησαν, πρόσφατα, ξανά ζωή είναι το Μέγαρο Δεληγιώργη στην οδό Κανάρη 1 στην Αθήνα, το οποίο έχει μισθωθεί, σε συνέχεια διαγωνισμού του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων, από την παγκόσμιας φήμης γκαλερί Allouche Benias Gallery με έδρα τη Νέα Υόρκη. Αλλά και η στοά Νικολούδη, ενδεχομένως, να μην είχε ποτέ ανακαινιστεί (είχε υποστεί σοβαρές ζημιές το 2012 από τα τότε επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας), εάν η Alpha Bank δεν είχε αναλάβει τη χρηματοδότηση των εργασιών του κτίσματος. View full είδηση

Ενα νέο πρόγραμμα, το «Διατηρώ κατ’ οίκον», ραμμένο στο μοτίβο του «Εξοικονομώ» έχει ετοιμάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τις αποκαταστάσεις των ερειπωμένων κτιρίων. Η σχετική πρόταση μάλιστα, η οποία περιλαμβάνει ολοκληρωμένες δράσεις για την αναγέννηση αξιόλογων αλλά επικίνδυνων για τη δημόσια ασφάλεια κτισμάτων έχει ήδη υποβληθεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οπως αναφέρουν στο «Βήμα» στελέχη του υπουργείου, στο νέο πρόγραμμα θα μπορούν να υπαχθούν κτίρια που έχουν κριθεί ως διατηρητέα. Ιστορικές γειτονιές και οικισμοί Ωστόσο, των επιδοτήσεων θα ωφελούνται και αρχιτεκτονικά «διαμάντια» του Μεσοπολέμου, ή και μεταγενέστερες κατασκευές που ανεγέρθησαν έως και τη δεκαετία του ’60, υπό την προϋπόθεση ότι εντάσσονται σε μια ιστορική γειτονιά, ή σε έναν παραδοσιακό οικισμό. Το πρόγραμμα θα καλύπτει την πλήρη αποκατάστασή τους, αλλά και τις άμεσα μόνο αναγκαίες σωστικές επεμβάσεις ώστε να μην καταρρεύσουν. Επίσης, έχει προβλεφθεί να επιδοτούνται εργασίες αποκλειστικά για τις προσόψεις των κτιρίων, στις οποίες θα περιλαμβάνεται ακόμη και το πλύσιμο. Κι αυτό διότι τεχνικές που χρησιμοποιούνταν εκείνη την περίοδο, όπως τα αρτιφισιέλ, για να ξαναβρούν τη λάμψη τους – από τη μαρμαρόσκονη που «έκρυβε» ο σοβάς – πρέπει να πλυθούν με ειδικό τρόπο, ο οποίος μάλιστα κοστίζει ακριβότερα από ένα βάψιμο, το οποίο άλλωστε θα τα κατέστρεφε. Επεμβάσεις από τους δήμους Παράλληλα με το πρόγραμμα «Διατηρώ», το επιτελείο του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη και του υφυπουργού κ. Δημήτρη Οικονόμου έχουν στα σκαριά νομοθετική ρύθμιση για την αντιμετώπιση των θεσμικών δυσκολιών επέμβασης σε επικίνδυνα κτίρια, από δήμους και δημόσιους φορείς. Ουσιαστικά θα τους δίνεται η δυνατότητα να αναλαμβάνουν την αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων κτιρίων και εν συνεχεία να τα διαχειρίζονται έως ότου αποσβέσουν το κόστος αποκατάστασης ή και νωρίτερα εάν αυτό αποπληρωθεί από τους ιδιοκτήτες τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα νομοθετική πρωτοβουλία θα κινηθεί στη λογική του σχεδίου νόμου που είχε παρουσιαστεί τον Νοέμβριο του 2014, βάσει μελέτης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με πολλές ωστόσο βελτιώσεις. Για παράδειγμα, τότε προβλεπόταν ότι κενά και εγκαταλελειμμένα κτίρια μπορούσαν να περιέλθουν στη διαχείριση (ή ακόμη και στην κυριότητα σε ειδικές περιπτώσεις) δήμων και ιδιωτών για χρονικό διάστημα ως και 50 έτη. Προθεσμία προς τους ιδιοκτήτες Στη νέα πρόταση δεν τίθεται θέμα κυριότητας, τουλάχιστον για τις περιπτώσεις που εμφανίζονται ιδιοκτήτες, ενώ για το χρονικό διάστημα έχουν προταθεί τα 20 έτη, αν και ακόμη δεν έχει «κλειδώσει». Πάντως, θα δίνεται το δικαίωμα στον ενδιαφερόμενο δήμο να απευθύνεται στους ιδιοκτήτες του κτιρίου θέτοντας συγκεκριμένη προθεσμία και εάν δεν ανταποκριθούν θα έχει το δικαίωμα να επέμβει. Εάν πρόκειται για κατασκευή αγνώστου ιδιοκτήτη, θα προηγείται σχετική ανακοίνωση στον Τύπο για εύλογο διάστημα. Πόροι ώστε να στηριχθούν οι δήμοι για το κόστος αποκατάστασης θα αναζητηθούν από το ήδη πιεσμένο λόγω των μνημονιακών αφαιμάξεων Πράσινο Ταμείο, από το ΕΣΠΑ ή άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία. Για τις αναγκαίες κατεδαφίσεις (μη διατηρητέων κτιρίων) και πάλι οι δήμοι ή ο φορέας που θα τις αναλάβει θα μπορεί να στηριχθεί οικονομικά ενώ στην πορεία το κονδύλι θα αναζητείται από τους ιδιοκτήτες. Υπάρχει η σκέψη να τεθούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια για τους πραγματικά αδύναμους οικονομικά πολίτες ώστε να εξαιρούνται από την υποχρέωση κάλυψης του κόστους κατεδάφισης. Τα ελλείμματα στη διαχείριση Την τελευταία δεκαετία διάφορες προτάσεις – συχνά καλών προθέσεων – είδαν το φως της δημοσιότητας, όμως τελικά τις έφαγε το… μαύρο σκοτάδι καθώς το πρόβλημα είναι σύνθετο και πολυεπίπεδο. Πρώτο έλλειμμα για τη σωστή διαχείριση των γηρασμένων κτιρίων ένα συμπαγές και σαφές νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο επιχειρεί να διαμορφώνει το ΥΠΕΝ με τις νέες ρυθμίσεις. Δεύτερο έλλειμμα, η απουσία καταγραφής. Πώς θα αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα όταν δεν το γνωρίζεις; Γι’ αυτό στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο ΥΠΕΝ με τη συμμετοχή αρμόδιων φορέων αποφασίστηκε να ξεκινήσει με εθελοντές μηχανικούς του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) η καταγραφή όλων των εν δυνάμει επικίνδυνων κτιρίων ανά τη χώρα, ώστε η λίστα που θα δημιουργηθεί να λειτουργήσει ως… πυξίδα για τους δήμους. Τρίτο έλλειμμα, η στήριξη των ιδιοκτητών διατηρητέων. Ο τρόπος αποζημίωσής τους μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ) παραμένει ανενεργός από το 2007. Με τις νέες ρυθμίσεις θα ενεργοποιηθεί, μετά τον καθορισμό των απαιτούμενων, από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, ειδικών Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ). Ετσι, θα μπορούν να αποζημιώνονται οι ιδιοκτήτες για την αδυναμία εκμετάλλευσης όλου του συντελεστή δόμησης που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο. Ψηφιακή Τράπεζα Γης Η ΜΣΔ θα συνδεθεί με την Ψηφιακή Τράπεζα Γης που θα ενεργοποιηθεί από το ΤΕΕ. Σε αυτήν θα καταλήγουν τα χρήματα όσων αγοράζουν τίτλους μεταφοράς για να τους χρησιμοποιήσουν στις ΖΥΣ, τα οποία θα αποδίδονται στους ιδιοκτήτες διατηρητέων που θα υποχρεώνονται να συντηρήσουν ή εάν χρειάζεται να επισκευάσουν το κτίριο. Ωστόσο, ακόμη δεν έχει γίνει η προκήρυξη για τον εντοπισμό των πρώτων 50 ΖΥΣ για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία. Τέταρτο έλλειμμα η οικονομική και νομική κάλυψη των δήμων, ώστε να μπορούν να επεμβαίνουν σε κτίρια που θεωρούνται επικίνδυνα, ή υποβαθμίζουν είτε υγειονομικά, είτε αισθητικά, το αστικό περιβάλλον. Ρύθμιση για κατεδαφίσεις όπου ελλοχεύουν κίνδυνοι Για όσα εγκαταλελειμμένα κτίρια έχουν κριθεί επικινδύνως ετοιμόρροπα και άρα κατεδαφιστέα (στην περίπτωση που δεν είναι χαρακτηρισμένα ως «διατηρητέα»), ο δήμος θα μπορεί να βάζει μπροστά τις… μπουλντόζες. Η ρύθμιση αναμένεται ότι θα είναι έτοιμη έως τις αρχές Δεκεμβρίου, ώστε να περιληφθεί στο νομοσχέδιο για τη χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία που αναμένεται τότε να εισαχθεί προς συζήτηση στις επιτροπές της Βουλής. Η πληγή των εγκαταλελειμμένων και το καλό παράδειγμα του Βόλου Ο χαμός των δύο παιδιών στη Σάμο από την κατάρρευση ενός ερειπωμένου κτίσματος την ώρα του μεγάλου σεισμού ήταν «μαχαιριά στην καρδιά» μιας πολιτείας που εδώ και χρόνια αδιαφορεί για την εγκατάλειψη του αστικού περιβάλλοντος. Επειτα από μια δεκαετία ύφεσης και κουβαλώντας ήδη τη φθορά δεκαετιών εγκατάλειψης, χιλιάδες παλιά κτίρια αποτελούν δημόσια απειλή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του ΤΕΕ σε όλη τη χώρα υπολογίζονται στις 120.000, εκ των οποίων 20.000 είναι χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα. Από όλα αυτά τουλάχιστον 10.000 εκτιμάται ότι είναι επικινδύνως ετοιμόρροπα. Αλλα σκέτα χαλάσματα, ντουβάρια ξεγυμνωμένα, που ουδέποτε επισκευάστηκαν, άλλα γκρεμισμένα από σεισμούς ή διαβρωμένα από βροχές που τρύπωσαν από τα σπασμένα παράθυρα, τα περισσότερα εγκαταλελειμμένα από τους ιδιοκτήτες τους. Στολίδια Εντοπίζονται κυρίως στα ιστορικά κέντρα των πόλεων, ή στις πυκνοδομημένες περιοχές τους αλλά και στους περισσότερους μικρούς ή μεγάλους οικισμούς της χώρας. Μόνο στην Αθήνα, κυμαίνονται μεταξύ 1.400 και 1.800 (ανάλογα με τη μελέτη), εκ των οποίων περίπου τα μισά είναι διατηρητέα, αρχιτεκτονικά στολίδια που καταρρέουν ή απογυμνώνονται από επιτήδειους οι οποίοι αφαιρούν οτιδήποτε μπορεί να πουληθεί – από ακροκέραμα και κάγκελα μέχρι πόμολα και πλακάκια. Αλλωστε, σύμφωνα με τη μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2014), το 37% των κτιρίων του κτιριακού αποθέματος στο κέντρο της πρωτεύουσας είναι κενό. Αντιστοίχως, στον Πειραιά, οι εκθέσεις που έχουν συνταχθεί από την αρμόδια υπηρεσία του δήμου την τελευταία 20ετία αφορούν συνολικά 965 επικίνδυνα κτίρια. Στη Θεσσαλονίκη σύμφωνα με εκτιμήσεις του Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ περίπου 700 εγκαταλειμμένα κτίρια έχουν καταμετρηθεί, εκ των οποίων περισσότερα από 200 είναι διατηρητέα. Αξιοποίηση Η πόλη του Βόλου ωστόσο πρωτοπορεί στον τομέα της διάσωσης παλαιών κτιρίων, καθώς έχουν αποκατασταθεί και αξιοποιηθεί τα 27 από τα 40 παλιά βιομηχανικά κτίρια που έμειναν όρθια μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1955. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι ο Βόλος θεωρείται κορυφαία πόλη στην Ελλάδα και από τις σημαντικότερες στην Ευρώπη, μαζί με την Τεράσα της Ισπανίας, στη διάσωση και επανάχρηση του βιομηχανικού αποθέματος. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ο καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Κώστας Αδαμάκης, τη δεκαετία του ’80 ξεκίνησε στην πόλη να συζητείται το μέλλον των βιομηχανικών συγκροτημάτων που βρίσκονταν διάσπαρτα εντός του πολεοδομικού ιστού της και μαρτυρούσαν το ένδοξο βιομηχανικό παρελθόν της. Πιέσεις υπήρχαν για την κατεδάφισή τους, αλλά καμιά φορά το σύμπαν συνωμοτεί διαφορετικά. Σύμφωνα με τον καθηγητή – πρόσωπο-«κλειδί» για το επιτυχημένο εγχείρημα της διάσωσης των ιστορικών βιομηχανικών κτιρίων του Βόλου – ήταν οι συγκυρίες αλλά και άνθρωποι με όραμα που βοήθησαν. «Το 1984 ξεκινούσε τη λειτουργία του το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το οποίο εμφανίστηκε σαν από μηχανής θεός. Αντί να δημιουργήσει ένα νέο campus, αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθούν ιστορικά βιομηχανικά κτίρια, που μαζί με άλλα διατηρητέα, αποτέλεσαν το κτιριακό πλέγμα του πανεπιστημίου, εντάσσοντας την πανεπιστημιακή κοινότητα στις λειτουργίες της πόλης. Λίγα χρόνια αργότερα ανέλαβε δήμαρχος της πόλης ο Δημήτρης Πιτσιώρης, ο οποίος επίσης σεβάστηκε το όραμα της διάσωσης των ιστορικών κτιρίων» σημειώνει ο καθηγητής. Νέες χρήσεις Ετσι, στο εμβληματικό κτίριο της Καπναποθήκης Παπαστράτου, στην παραλία του Βόλου στεγάστηκε η πρυτανεία του Πανεπιστημίου. Ακολούθησαν η διάσωση και η εισαγωγή νέων χρήσεων στο συγκρότημα της υφαντουργίας Μουρτζούκου, στην πρώην μεταλλοβιομηχανία Παπαρρήγα, στο καπνεργοστάσιο και στις καπναποθήκες Ματσάγγου, στο πλινθοκεραμοποιείο Τσαλαπάτα, στο Κτίριο Σπήρερ, στην Παλιά Ηλεκτρική, στην Κίτρινη Αποθήκη, στο «Μέγαρο Τσικρίκη», στο αρχοντικό Καβούρα κ.ά. Ωστόσο, πέρα από τη βιομηχανική αρχιτεκτονική κληρονομιά που διεσώθη, παραμένουν στην πόλη 162 εγκαταλελειμμένα κτίρια, σύμφωνα με καταγραφή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Από αυτά το 10% κρίθηκε ως ετοιμόρροπο ενώ πάνω από τα μισά εμφανίζουν σημαντικές φθορές. Το πρόβλημα της δομικής τρωτότητας Πέρα από το ζήτημα της αποκατάστασης, ανακατασκευής ή κατεδάφισης ερειπωμένων κτιρίων, ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιώργος Στασινός βάζει στο τραπέζι το ζήτημα του ελέγχου δομικής τρωτότητας όλων των δημοσίων κτιρίων, ο οποίος έχει ολοκληρωθεί μόνο στο 25%. Εχουν ωστόσο ελεγχθεί οι σχολικές μονάδες που κατασκευάστηκαν έως το 1959, περίοδο κατά την οποία δεν υπήρχε αντισεισμικός κανονισμός. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Στασινός, είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσα έλεγχοι σε σχολεία, νοσοκομεία και χώρους συνάθροισης κοινού που κατασκευάστηκαν έως το 1985, χρονιά που αρχίζει να εφαρμόζεται αντισεισμικός κανονισμός. Για τα ιδιωτικά κτίρια θεωρεί ότι η λύση του αναγκαίου ελέγχου μπορεί να έρθει μέσα από την ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, η οποία ακόμη δεν λειτουργεί, ενώ για τις δημόσιες υποδομές προτείνει τη δημιουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου για την καταγραφή και τον προγραμματισμό της συντήρησής τους. Προβλήματα λόγω πολυϊδιοκτησίας και γραφειοκρατίας Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης, υπάρχουν και άλλα ζητήματα που δημιουργούν προβλήματα, με πρώτο την πολυϊδιοκτησία. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε καταγραφή του 2012, στην υποβαθμισμένη περιοχή του Γερανίου, δίπλα στην Ομόνοια, µόνο σε ένα οικοδομικό τετράγωνο ο αριθμός των ιδιοκτητών έφτανε τους 596. «Το δεύτερο ζήτημα αφορά τι κάνουμε με όσα είναι αγνώστου ιδιοκτήτη, αλλά και με τα εγκαταλειμμένα ακίνητα του Δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου φορέα, τα οποία βρίσκονται σε άθλια κατάσταση. Χρειάζεται γενναίο πρόγραμμα που θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε» αναφέρει ο κ. Μπακογιάννης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης ανήκουν 1.226 κτίρια σε όλη την Ελλάδα εκ των οποίων μόνο στο κέντρο της Αθήνας έχουν καταγραφεί 256, στην πλειονότητά τους κενά και αναξιοποίητα. Και ο αριθμός αυξάνεται κατακόρυφα εάν προστεθούν άλλα ακίνητα του Δημοσίου αλλά και τα «λιμνάζοντα κληροδοτήματα», δηλαδή οι περιουσίες ιδιωτών που πέρασαν σε ιδρύματα και δημόσιους οργανισμούς. Ενα ακόμη εμπόδιο, σύμφωνα με τον δήμαρχο Αθηναίων, είναι η γραφειοκρατικά δύσκολη διαδικασία επέμβασης στα κτίρια, όπως και η απουσία οικονομικών κινήτρων. «Το σημερινό μοντέλο δεν λειτουργεί, πρέπει να επισπευσθούν οι διαδικασίες. Υπάρχει ευρεία συναίνεση για το πού πρέπει να πάμε» τονίζει ο κ. Μπακογιάννης. Σήμερα το project του Δήμου Αθηναίων για την κατεδάφιση 13 εγκαταλελειμμένων επικίνδυνων μη διατηρητέων κτιρίων ολοκληρώνεται, ενώ έως το τέλος του έτους θα προκηρυχθεί νέα εργολαβία που θα συμπληρώσει τον κατάλογο των προς κατεδάφιση κτιρίων. Μάχη Τράτσα View full είδηση

Οδηγίες για την εφαρμογή των παρ. 5 α και β του άρθρου 6 του ν.4067/12 (Ν.Ο.Κ) καθώς και του άρθρου 7 του ν.4495/17 (αρμοδιότητες Σ.Α & ΚΕΣΑ), κοινοποίησε το ΥΠΕΝ. Δείτε παρακάτω το πλήρες κείμενο των οδηγιών: ΘΕΜΑ: Οδηγίες για την εφαρμογή των παρ. 5 α και β του άρθρου 6 του ν.4067/12 (Ν.Ο.Κ) ΣΧΕΤ: Το υπ’αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/70623/4498/15.10.2018 έγγραφο της Δ/νσης Περιβάλλοντος, Πολιτισμού & Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αθλητισμού Υπ.Εσ. Τομέα Μακεδονίας --Θράκης Με αφορμή έγγραφο – ερώτημα, της Διεύθυνσης Δόμησης του Δήμου Ξάνθης το οποίο υπεβλήθη στην Δ/νση Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αθλητισμού Τμήμα Διατηρητέων Κτιρίων του Υπ. Εσωτερικών (Τομέα Μακεδονίας - Θράκης) σχετικό με την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 6 «Προστασία Αρχιτεκτονικής και Φυσικής Κληρονομιάς» του ν. 4067/2012, διαβιβάστηκαν στην Υπηρεσία μας όλα τα σχετικά στοιχεία, προκειμένου να αποσαφηνιστεί η διαδικασία που πρέπει να τηρείται, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των ν. 4067/2012(ΝΟΚ) και ν. 4495/2017 (αρμοδιότητες Σ.Α & ΚΕΣΑ), κατά την εξέταση από μορφολογικής άποψης κτιρίων ομόρων σε διατηρητέα, για την προστασία και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του διατηρητέου κτιρίου. Στο πλαίσιο αυτό και για την ενιαία εφαρμογή των εν λόγω πολεοδομικών διατάξεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες και συλλογικά όργανα, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις διαδικασίες για την «Προστασία της Αρχιτεκτονικής και Φυσικής Κληρονομιάς» του άρθρου 6 του Ν.Ο.Κ σε εξειδίκευση των επιταγών του άρθρου 24 του Συντάγματος, όσο και τη διαχρονική υποχρέωση για αρχιτεκτονικό / αισθητικό έλεγχο στα προστατευόμενα πολιτιστικά αγαθά, διευκρινίζουμε τα εξής: Α) Ως προς τη γνωμοδότηση των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής: Σύμφωνα με την παρ. 5α του άρθρου 6 του ν.4067/12 (Ν.Ο.Κ), «Προϋπόθεση για την Έγκριση Δόμησης και χορήγηση Άδειας Δόμησης για την ανέγερση οικοδομών ή προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια σε ακίνητα όμορα διατηρητέων κτιρίων, αποτελεί η σύμφωνη γνώμη του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο γνωμοδοτεί με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του διατηρητέου κτιρίου.», ενώ Σύμφωνα και με το άρθρο 7 του ν.4495/17, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει «… συγκροτούνται Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.) σε κάθε περιφερειακή ενότητα, τα οποία είναι αρμόδια για την παροχή σύμφωνης γνώμης επί των αρχιτεκτονικών μελετών στις εξής περιπτώσεις: …β) Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή χώρους των οποίων έχει ήδη κινηθεί ή ολοκληρωθεί η διαδικασία κήρυξής τους ως διατηρητέων με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, καθώς και σε όμορα με αυτά ή έναντι αυτών κτίρια ή γήπεδα.». Συνεπώς, η διατύπωση της γνώμης των ΣΑ για την ανέγερση οικοδομών ή προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια σε ακίνητα όμορα διατηρητέων κτιρίων είναι υποχρεωτική, ανεξαρτήτως τυχόν προβλεπόμενης σχετικής γνωμοδότησης / απόφασης και άλλων αρμοδίων κατά νόμον συλλογικών οργάνων / υπηρεσιών, με μόνη εξαίρεση τα εκκλησιαστικά ακίνητα (βλ. ν. 4495/2017, άρθρο 32). Ο δε αρχιτεκτονικός έλεγχος της οικοδομικής δραστηριότητας για τις προβλεπόμενες περιπτώσεις σε ολόκληρη την Επικράτεια ασκείται από τα εν λόγω Συμβούλια, τα οποία είναι τα κατά τεκμήριο αρμόδια και εξειδικευμένα επιστημονικά τεχνικά Συλλογικά Όργανα για να γνωμοδοτούν επί των αρχιτεκτονικών μελετών με γνώμονα όλους τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης της αρχιτεκτονικής, σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν κάθε περιοχή. Για λόγους ασφάλειας των διοικητικών πράξεων η γνωμοδότηση του ΣΑ θα πρέπει να είναι δεόντως τεκμηριωμένη. Β) Ως προς τη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής: Σύμφωνα με την παρ. 5β του άρθρου 6 του ν.4067/12 (Ν.Ο.Κ), «β) Με τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο 3α μπορεί να ορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη και σε ακίνητα που είναι όμορα με τα διατηρητέα κτίρια ή σε ζώνες που συνέχονται με αυτά, για την προστασία και ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων. Εφόσον με τους παραπάνω όρους και περιορισμούς δεν μπορεί να εξαντληθεί ο ισχύων συντελεστής δόμησης των υπόψη ομόρων ακινήτων ή ακινήτων που εμπίπτουν στην παραπάνω ζώνη, εφαρμόζονται οι διατάξεις για τη μεταφορά συντελεστή δόμησης που ισχύουν για τα ακίνητα με διατηρητέα κτίρια.». Συνεπώς, η περαιτέρω εξέταση από την Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΕΝ ακινήτων που είναι όμορα με τα διατηρητέα κτίρια και η εισήγηση στο ΚΕ.ΣΑ για τη γνωμοδότησή του και την ενδεχόμενη εν συνεχεία έκδοση Απόφασης Υπουργού για έκδοση ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης, είναι δυνητική και σαφώς δεν αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Κατά την άποψή μας, η διαδικασία της παρ. 5β του άρθρου 6 του Ν.Ο.Κ εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις που κατά την εξέταση της αρχιτεκτονικής μελέτης από το αρμόδιο ΣΑ απορριφθεί η υποβληθείσα μελέτη και οι λόγοι με τους οποίους αιτιολογείται η απόρριψη για τη μη ανάδειξη του διατηρητέου κτιρίου (π.χ πραγματοποιούμενο ύψος κτιρίου, θέση κτιρίου, κ.λ.π), είτε δημιουργούν την αναγκαιότητα απόκλισης από τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής, είτε δεν επιτρέπουν την εξάντληση του ισχύοντος συντελεστή δόμησης του ακινήτου. Στην περίπτωση αυτή, για την εφαρμογή της διαδικασίας, υποβάλλεται από τον έχοντα το νόμιμο δικαίωμα του ακινήτου σχετική αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ για τις ενέργειές της, συνοδευόμενη από φάκελο με όλα τα κατά περίπτωση απαιτούμενα δικαιολογητικά και στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης και της αιτιολογημένης γνωμοδότησης του ΣΑ. Επισημαίνεται ότι η διαδικασία της ως άνω παρ. 5β αφορά αποκλειστικά και μόνον περιπτώσεις όπου απαιτείται καθορισμός ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης για την προστασία του διατηρητέου και δεν εφαρμόζεται για την εξέταση προσφυγών κατά απορριπτικών αποφάσεων των ΣΑ, με τις οποίες κρίνεται ότι η εξεταζόμενη αισθητική – μορφολογική πρόταση δεν προστατεύει επαρκώς ή δεν αναδεικνύει την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του διατηρητέου κτιρίου. Ο Προϊστάμενος της ΔΑΟΚΑ/ΥΠΕΝ View full είδηση

Έχει κλείσει η Σκυλίτση για λόγους ασφαλείας Με πρωτοβουλίες του Δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μώραλη και της Αντιπεριφερειάρχη Πειραιά Σταυρούλας Αντωνάκου, κινήθηκαν άμεσα οι διαδικασίες για την κατεδάφιση του διατηρητέου στον Πειραιά, που χθες το βράδυ έπιασε φωτιά με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένα μικρό παιδί. Σύμφωνα με το site Piraeuspress.gr, έχει κλείσει η Σκυλίτση για λόγους ασφαλείας, καθώς το κτίριο είναι έτοιμο να καταρρεύσει, μετά τη χθεσινή φωτιά που κατέληξε σε τραγωδία. Λόγω του γεγονότος ότι πρόκειται για διατηρητέο κτίριο, απαιτούνται διαδικασίες από το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο επίσης με εντολή της Υπουργού κ. Μενδώνη αναμένεται να δώσει άμεσα το πράσινο φως. Σημαντικό θα είναι το έργο της Τροχαίας το επόμενο διάστημα καθώς μια βασική έξοδος του Πειραιά έχει αποκλειστεί και με δεδομένο το παζάρι της Κυριακής και τον εορτασμό των Θεοφανείων, η κατάσταση αναμένεται να είναι ασφυκτική στις άλλες μικρότερες εξόδους του Πειραιά. View full είδηση