Αναζήτηση στην κοινότητα

Μέσω του ερευνητικού προγράμματος "Coasts Untangled'', o βιολόγος διατήρησης Dr. Sol Milne και o Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της ομάδας Ghost Diving Greece, επικεντρώνονται στην ανάπτυξη εναέριων μεθόδων έρευνας, με στόχο τη μέγιστη δυνατή οπτική επαφή με τον πυθμένα, ειδικά σε περιοχές πολύπλοκης γεωμορφολογίας. Έτσι, σε συνδυασμό με υποβρύχιες διατομές, εντοπίζεται χαμένος αλιευτικός εξοπλισμός με στόχο να διευκολυνθεί τελικά η ανάσυρσή του. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Small Grants Program της Ocean Conservancy – Global Ghost Gear Initiative. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/1-600-x-450.jpg Τον Οκτώβριο του 2022 ανασύρθηκε το πρώτο δίχτυ-φάντασμα με τη χρήση αυτής της μεθοδολογίας, ένα δίχτυ απλάδι μήκους 10 μέτρων, από τη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη νήσο Πάτροκλος. Πρόκειται το πρώτο στο είδος του επίτευγμα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, για το Global Ghost Gear Initiative καθώς και για τη Ghost Diving, τον κύριο συνεργάτη του προγράμματος "Coasts Untangled". Τα συγκεκριμένα δίχτυα είναι σχεδιασμένα να κρέμονται στο νερό, με βάρη στο κάτω μέρος και μικρούς πλωτήρες στην κορυφή. Όταν χάνονται στη θάλασσα, πιάνουν αδιακρίτως όλα τα είδη της θαλάσσιας ζωής, καταδικάζοντάς τα σε ένα αργό και οδυνηρό θάνατο. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/2-270-x-600.jpg "Είναι υπέροχο να βλέπεις ένα σχέδιο να ολοκληρώνει τον κύκλο του. Βρήκαμε αυτό το δίχτυ κατά τη διάρκεια έρευνας με drone. Είχε χαθεί ή εγκαταλειφθεί από ψαράδες και είχε μπλεχτεί σε ύφαλο, όπου θα μπορούσε να παγιδεύσει θαλάσσια ζωή. Χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες από την εικόνα του drone, το εντοπίσαμε και το ανασύραμε", αναφέρει ο Dr. Milne. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/3-600-x-600.jpg Τα χαμένα αλιευτικά εργαλεία πολύ δύσκολα ποσοτικοποιούνται και έχουν ευρείες επιπτώσεις. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μόνο και μόνο στα υποτροπικά «σκουπιδονήσια» κινούνται ελεύθερα αυτή τη στιγμή 200.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων, απειλώντας τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα όπου συγκεντρώνονται. Τα δίχτυα ψαρέματος, καθώς συνήθως κατασκευάζονται από πλαστικό το οποίο δεν βιοδιασπάται, παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια. Την ίδια στιγμή διασπώνται σε μικρότερα τμήματα, τα λεγόμενα μικροπλαστικά, τα οποία καταλήγουν στα στομάχια των ψαριών και κατά συνέπεια στην τροφική μας αλυσίδα. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/4-600-x-400.jpg Στην πρώτη φάση του έργου, η ομάδα εξέτασε μια περιοχή ακτογραμμής 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε 17 τοποθεσίες, συλλέγοντας 25.790 εικόνες, οι οποίες αναλύθηκαν για τυχόν ύπαρξη διχτυών και άλλων πλαστικών απορριμμάτων. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/5-600-x-400.jpg «Μετά την συλλογή εναέριων εικόνων, πραγματοποιήσαμε υποβρύχιες διατομές, καλύπτοντας έως και 2 χιλιόμετρα κατά μήκος των περιοχών που είχαν ερευνηθεί με drone, καταγράφοντας στοιχεία σε όλη τη διαδρομή σε αναζήτηση χαμένου αλιευτικού εξοπλισμού. Είναι χαρά μας να συμβάλλουμε σε αυτή την καινοτόμα προσπάθεια που έχει στόχο να διευκολύνει το έργο μας για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος,» είπε ο Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της Ghost Diving Greece. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/6-600-x-400.jpg Με την εισαγωγή περισσότερων δεδομένων, η μεθοδολογία, η οποία παραδόξως έχει τις ρίζες της στην έρευνα για τους ουρακοτάγκους, αναπτύσσεται συνεχώς. Η ερευνητική ομάδα ελπίζει να διευρύνει την προσπάθεια και σε νέες περιοχές, ερευνώντας πώς ο εναέριος έλεγχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης παγκοσμίως, τα επόμενα χρόνια. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/7-600-x-338.jpg Μόλις το δίχτυ επέστρεψε στην ξηρά, τα βαρίδια και οι πλωτήρες αφαιρέθηκαν ώστε το πλαστικό υλικό να ανακυκλωθεί. Η οργάνωση Healthy Seas διασφαλίζει ότι τα δίχτυα που ανακτώνται από τις ομάδες Ghost Diving σε όλο τον κόσμο μετατρέπονται σε νέους πόρους. Τα νάιλον δίχτυα ανακυκλώνονται μαζί με άλλα νάιλον απορρίμματα για την παραγωγή νήματος ECONYL, τη βάση για νέα προϊόντα όπως κάλτσες, μαγιό, αξεσουάρ, χαλιά και πολλά άλλα. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/8-600-x-450.jpg ___________________________________________________________________________________ H Ghost Diving είναι διεθνής μη κερδοσκοπική οργάνωση εθελοντών τεχνικών δυτών με έδρα την Ολλανδία, που αναλαμβάνει, υποστηρίζει και προωθεί πρωτοβουλίες ανάσυρσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Από το 2012 έχει διεξάγει καταδύσεις έρευνας και απομάκρυνσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στη Βόρεια Θάλασσα, Αδριατική, Αιγαίο, Μεσόγειο και στον Ειρηνικό Ωκεανό σε συνεργασία με πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις και με την υποστήριξη μιας συνεχόμενα αυξανόμενης ομάδας εθελοντών τεχνικών δυτών. Aυτή τη στιγμή λειτουργούν 16 ομάδες σε όλον τον κόσμο. Περισσότερες πληροφορίες: https://ghostdiving.org/

Τις μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες που σχετίζονται με το κλίμα που αντιστοιχούν σε 91 ευρώ ανά κάτοικο κατέγραψε η Ελλάδα για το 2020 σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, που αναδημοσίευσε η Eurostat. Οι απώλειες για τους Έλληνες ήταν σχεδόν τρεις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ (€27/κάτοικο). Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που σχετίζονται με το κλίμα, όπως τα κύματα καύσωνα, οι πλημμύρες και οι καταιγίδες, έχουν προκαλέσει οικονομικές απώλειες άνω των 145 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία. Στην τριάδα με τις χώρες που πλήρωσαν βαρύ τίμημα από την κλιματική αλλαγή η Γαλλία (δεύτερη θέση) με απώλειες ύψους €62 ανά κάτοικο και η Ιρλανδία (τρίτη θέση) με €42/ κάτοικο. Οι χαμηλότερες απώλειες ανά κάτοικο καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (€0,7 ανά κάτοικο), τη Σλοβενία και τη Σλοβακία (€4 και στις δύο χώρες). Δυσοίωνες οι προβλέπεις Σταθερά ανοδικά, κινείται ο μέσος όρος 30 ετών των οικονομικών απωλειών που σχετίζονται με το κλίμα, αυξάνοντας σχεδόν 2% ετησίως την τελευταία δεκαετία. Μόνο το 2020, οι συνολικές οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ. Η μεγαλύτερη συνολική απώλεια καταγράφηκε το 2017 (27,9 δισεκατομμύρια ευρώ), υπερδιπλάσια από αυτή του 2020, ως αποτέλεσμα των καύσωνα που καταγράφηκε στην Ευρώπη που στέγνωσε τη γη και προκάλεσαν μεγάλες πυρκαγιές. Η χαμηλότερη συνολική απώλεια παρατηρήθηκε το 2012 (3,7 δισ. ευρώ).

Τα οδικά τούνελ που έχουν κατασκευαστεί στη χώρα μας έχουν μειώσει τον χρόνο ταξιδιού, την ίδια ώρα που έχουν παρακάμψει κάποια ιδιαίτερα επικίνδυνα τμήματα. Πάνω σε γερά θεμέλια «οικοδομείται» το οδικό δίκτυο της χώρας μας τελευταία χρόνια, χάρη στην ολοκλήρωση ενός μεγάλου αριθμού έργων που εντάσσουν την Ελλάδα στον χάρτη των χωρών με τις πιο σύγχρονες οδικές υποδομές. Καθοριστική είναι η συμβολή και των οδικών σηραγγών που πέρα από τη μείωση των αποστάσεων, αναβαθμίζουν κατακόρυφα την οδική ασφάλεια. Ακολουθούν οι μεγαλύτερες οδικές σήραγγες - κοινώς γνωστές και ως τούνελ - στην Ελληνική Επικράτεια. Σήραγγα T2 Τεμπών Οι σήραγγες στα Τέμπη συνιστούν ένα έργο-ορόσημο για τη χώρα μας, αφενός διότι παρακάμπτουν την «αιματοβαμμένη» κοιλάδα, και αφετέρου επειδή διαφημίζουν τη χώρα μας στη Βαλκανική χερσόνησο. Συνδέουν την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη, μειώνοντας τον χρόνο το ταξιδιού σε περίπου τέσσερις ώρες. Με μήκος 6 χλμ., η σήραγγα T2 των Τεμπών (υπάρχουν και οι Τ1 & Τ3) δεν αποτελεί απλά το μακρύτερο οδικό τούνελ στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Γνωστή και ως σήραγγα Μαρίνου Αντύπα-Ρήγα Φεραίου προς τιμήν του κοινωνικού αγωνιστή Μαρίνου Αντύπα, έχει δύο λωρίδες κυκλοφορίας πλάτους 3,75 μ. σε κάθε κλάδο και μία Λωρίδα Έκτακτης ανάγκης. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 2008 και ολοκληρώθηκε στις 7 Απριλίου του 2017. Σήραγγα Δρίσκου Για την κατασκευή της Εγνατίας απαιτήθηκε η διάνοιξη 73 δίδυμων οδικών τούνελ, με μεγαλύτερη από αυτές τη δίδυμη σήραγγα Δρίσκου στο τμήμα Ιωάννινα – Άραχθος. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 2001 και παραδόθηκε στην κυκλοφορία στις 18 Ιουνίου του 2008. Το μήκος της ανά κλάδο κυκλοφορίας είναι 4,5 χλμ. (4.563,94 μ. για τον αριστερό κλάδο και 4.476,79 μ. για το δεξιό κλάδο, και το εύρος είναι 11 μέτρα. Σήραγγα Παναγοπούλας Την τρίτη θέση καταλαμβάνει η σήραγγα Παναγοπούλας – με την επίσημη ονομασία «Ανδρέας Παπανδρέου» - αποτελεί μια δίδυμη σήραγγα μήκους 4 χλμ. και αποτελεί τη μεγαλύτερη οδική σήραγγα της Ολυμπίας Οδού. Τα έργα κατασκευής της ξεκίνησαν το 2008, ενώ τα εγκαίνιά της έγιναν το 2017. Οι δύο κλάδοι της σήραγγας, μήκους 4.000 μέτρων ο δεξιός και 3.160 μέτρων ο αριστερός έχουν 3 σήραγγες διαφυγής, 5 συνδετήριες σήραγγες οχημάτων, καθώς και 5 χώρους στάθμευσης ανά σήραγγα, μήκους 50 μέτρων ο κάθε χώρος. Σήραγγα Μετσόβου Στη λίστα με τις μεγαλύτερες σήραγγες της Ελλάδας συμπεριλαμβάνεται και ένα ακόμα τούνελ της Εγνατίας Οδού, αυτό του Μετσόβου, μήκους 3,5 χλμ. ανά κλάδο κυκλοφορίας. Αποτελεί μία από τις 32 δίδυμες σήραγγες της Εγνατίας Οδού στην Ήπειρο (όπως και η σήραγγα Δρίσκου), οι οποίες συνολικά καλύπτουν μήκος 30 χλμ. Στην Εγνατία Οδό βρίσκεται και η σήραγγα Δωδώνης, μήκους 3,36 χλμ. Σήραγγα Κλόκοβας Με επίσημη ονομασία Σήραγγα «Κένταυρος Νέσσος» βρίσκεται στην Ιονία Οδό. Κατασκευάστηκε με σκοπό ο αυτοκινητόδρομος να διέρχεται από το όρος Κλόκοβα (γνωστό και ως Παλιοβούνα), καθώς μέχρι τότε το μόνο πέρασμα αποτελούσε η παλιά εθνική οδός με τη στενή διαμόρφωση. Η κατασκευή της ξεκίνησε τον Μάρτιο 2015 και ολοκληρώθηκε με την παράδοση του έργου στις 12 Απριλίου 2017. Η σήραγγα είχε διανοιχτεί ήδη από τον Ιούνιο του 2016, δηλαδή είχε κατασκευαστεί σε μόλις 14 μήνες, σπάζοντας κάθε ελληνικό ρεκόρ στον συγκεκριμένο τομέα. Το μήκος φτάνει τα 3 χιλιόμετρα. Σήραγγα Πλαταμώνα Έχει μήκος 2,7 χλμ. και αποτελε τμήμα του οδικού άξονα Α1 στο τμήμα Λάρισα Κατερίνης. Δόθηκε στην κυκλοφορία στις 6 Απριλίου του 2017, ως μέρος της Παράκαμψης Τεμπών-Πλαταμώνα, ενώ οι εργασίες κατασκευής της είχαν ξεκινήσει το 2008. Σήραγγα Αγίου Κωνσταντίνου Η Σήραγγα Κνημίδας – γνωστή και ως Σήραγγα Αγίου Κωνσταντίνου - αποτελεί κομμάτι του Αυτοκινητοδρόμου ΑΘΕ και έχει μήκος 2,5 χλμ. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 2003 και ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2006. Παραδόθηκε στην κυκλοφορία το 2007, ως μέρος του τμήματος «Πέταλο Μαλιακού-Παράκαμψη Αγίου Κωνσταντίνου».

Για πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος, την περασμένη Παρασκευή 7 Οκτωβρίου από τις 11 το πρωί ως τις 4 το μεσημέρι η ζήτηση καλύφθηκε κατά 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΗΜΕ στις 7 Οκτωβρίου, η παραγωγή από ΑΠΕ άγγιξε νέο ιστορικό υψηλό (3.106 MW) καλύπτοντας πλήρως τη ζήτηση καθώς η παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένες στην Υψηλή και Υπερυψηλή Τάση, κινήθηκαν σε επίπεδα από 98% έως 121%, υπερβαίνοντας το μέγεθος του καθαρού φορτίου στο Σύστημα Μεταφοράς. «Η άνθηση των ΑΠΕ και το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέες μονάδες πράσινης ενέργειας συνεχίζουν αμείωτα, με τη χώρα να ξεπερνά το φράγμα των 10 GW εγκατεστημένης ισχύος και με 11,5 επιπλέον GW έργων να έχουν λάβει Προσφορές Σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ. Κρίσιμα για τη διατήρηση αυτής της δυναμικής είναι τα έργα ανάπτυξης και ενίσχυσης των ηλεκτρικών δικτύων, μέσα από τα οποία δημιουργείται ικανός ηλεκτρικός χώρος για ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα», αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ και προσθέτει: Το δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ, με νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις σε θάλασσα και στεριά πρόκειται να αυξήσει τη χωρητικότητα του Συστήματος Μεταφοράς για μονάδες πράσινης ενέργειας σε περίπου 28 GW -από 17 GW σήμερα- ξεπερνώντας κατά 4 GW τον αντίστοιχο στόχο του ΕΣΕΚ για την ίδια περίοδο. Η αυξημένη συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών στο ενεργειακό μείγμα, εκτός από τα προφανή περιβαλλοντικά οφέλη, αποφέρει και σημαντικό οικονομικό όφελος για τους καταναλωτές. Όπως επισημαίνει με αφορμή το ρεκόρ της Παρασκευής η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές (τιμή αποζημίωσης των παραγωγών) για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται σε 94 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τα αιολικά πάρκα, 190 ευρώ για τους λιγνιτικούς σταθμούς και 499 ευρώ για τους σταθμούς φυσικού αερίου. Σημειώνεται ότι για τα νέα αιολικά πάρκα που συμμετείχαν στην τελευταία δημοπρασία της ΡΑΕ και αναμένεται να λειτουργήσουν τα επόμενα χρόνια, η τιμή αποζημίωσης είναι ακόμα χαμηλότερη και διαμορφώνεται στα 58 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Πτώσεις στις τιμές ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών το τελευταίο τρίμηνο στην Αθήνα, ποικίλουν οι τάσεις στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αν και οι τιμές των φοιτητικών κατοικιών προς ενοικίαση παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το 2019, το τελευταίο τρίμηνο παρατηρείται σχετική πτώση, ειδικά στην πρωτεύουσα, όπου καταγράφεται πτώση μέχρι και -30% στην Καισαριανή και -15% στον Νέο Κόσμο. Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιησε το Spitogatos τον Αύγουστο, επί του παρόντος, η υψηλότερη μέση τιμή ανά τετραγωνικό καταγράφεται στο Κολωνάκι/Λυκαβηττό (14.8 €) και το Μετς (14.2 €) και η χαμηλότερη στη Νίκαια (6.6€). Στη Θεσσαλονίκη επίσης παρατηρείται μικρή πτώση τιμών το τελευταίο τρίμηνο, σχεδόν σε όλες τις περιοχές φοιτητικού ενδιαφέροντος, με την Σταυρούπολη να εμφανίζει τη μεγαλύτερη πτώση (-11%), καθώς και τη χαμηλότερη τιμή ανά τετραγωνικό (6.1 €). Στην υπόλοιπη Ελλάδα οι τάσεις ποικίλουν, ωστόσο η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές φοιτητικών κατοικιών σε σχέση με το 2019 παρατηρείται στο Ναύπλιο (22%) και τη Χαλκίδα (15%) και σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο στο Αγρίνιο (23%) και την Τρίπολη (20%). Αξιοσημείωτη πτώση, αντιθέτως, παρουσιάζουν σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο οι τιμές στην Αμαλιάδα, αλλά και τα Χανιά (-13%). Χαμηλότερες τιμές ανά τετραγωνικό παρατηρούνται στις Σέρρες (4.6€) και το Αίγιο (5.2€) και ακολουθούν Σπάρτη (5.3€), Ρίο (5.8€) και Ξάνθη (5.8€). Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η μέση τιμή ανά τετραγωνικό, το ποσοστό μεταβολής σε σχέση με το 2019, καθώς και σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μέση τιμή στα διαμερίσματα και, τέλος, η μέση τιμή στα studio/γκαρσονιέρες, ανά περιοχή φοιτητικού ενδιαφέροντος. Ζητούμενες τιμές φοιτητικών σπιτιών προς ενοικίαση - Αύγουστος 2020 Περιοχή Μέση τιμή / τμ Ετήσια μεταβολή Τρίμηνη μεταβολή Μ.O. διαμερίσματος έως 65 τ.μ. M.O. στούντιο Αθήνα Πειραιάς 9.0 € 2% -2% 418 € 314 € Κυψέλη 8.4 € 3% -1% 402 € 312 € Βύρωνας 7.9 € -6% -11% 398 € 310 € Προάστια Πειραιά 7.6 € 3% -2% 380 € 315 € Δάφνη 9.2 € 8% 10% 434 € 390 € Ιλίσια 10.3 € -7% -9% 510 € 326 € Ζωγράφου 9.0 € -1% -6% 400 € 322 € Καλλιθέα 9.7 € 6% 2% 480 € 331 € Κολωνάκι - Λυκαβηττός 14.8 € 0% -4% 778 € 456 € Αιγάλεω 10.1 € 14% 23% 369 € 329 € Κουκάκι - Μακρυγιάννη 10.9 € 1% -11% 550 € 406 € Νίκαια 6.6 € -2% 6% 355 € 200 € Παγκράτι 9.8 € -5% -9% 488 € 337 € Γουδή 10.0 € 4% 1% 438 € 351 € Λεωφ. Πατησίων - Λεωφ. Αχαρνών 8.1 € 7% -3% 391 € 323 € Νέος Κόσμος 9.4 € 2% -15% 429 € 372 € Κέντρο 12.1 € -2% -7% 582 € 463 € Καισαριανή 9.2 € 11% -30% 456 € 280 € Νέα Σμύρνη 9.4 € -8% -8% 469 € 387 € Γκάζι - Μεταξουργείο - Βοτανικός 10.1 € 5% -5% 485 € 342 € Εξάρχεια - Νεάπολη 9.8 € 10% -5% 466 € 367 € Μετς 14.2 € 6% -7% 709 € 650 € Θεσσαλονίκη Άνω Πόλη 8.2 € 1% -4% 341 € 322 € 40 Εκκλησιές - Ευαγγελίστρια 9.0 € 4% -7% 356 € 340 € Κέντρο Θεσσαλονίκης 9.7 € 0% -3% 432 € 389 € Τούμπα 8.5 € 1% -5% 378 € 338 € Εύοσμος 6.6 € 1% -6% 284 € 265 € Χαριλάου 8.0 € 6% 2% 375 € 338 € Σταυρούπολη 6.1 € 4% -11% 281 € 267 € Ανάληψη - Μπότσαρη – Ν. Παραλία 8.6 € 2% 2% 391 € 355 € Τριανδρία - Δόξα 9.1 € 5% -4% 377 € 357 € Ντεπώ 8.8 € 6% 6% 366 € 345 € Υπόλοιπη Ελλάδα Αλεξανδρούπολη 6.9 € 3% 1% 287 € 238 € Ξάνθη 5.8 € 4% -3% 282 € 241 € Κομοτηνή 6.4 € 0% 7% 273 € 251 € Κοζάνη 6.4 € 10% -1% 250 € 218 € Σέρρες 4.6 € 3% 0% 193 € 197 € Καβάλα 6.4 € 8% 2% 306 € 264 € Τρίκαλα 6.8 € -17% -5% 312 € 252 € Καρδίτσα 6.0 € 2% 0% 254 € 229 € Λάρισα 7.3 € 13% -1% 282 € 224 € Βόλος 7.4 € 6% 3% 338 € 243 € Ιωάννινα 7.8 € 10% 6% 327 € 280 € Αγρίνιο 5.9 € 2% 23% 262 € 202 € Λαμία 4.9 € 3% 1% 207 € 183 € Χαλκίδα 7.4 € 14% 5% 287 € 241 € Κέρκυρα 9.3 € 3% -1% 421 € 333 € Λέσβος - Μυτιλήνη 7.3 € 7% 6% 294 € 253 € Ρόδος 7.9 € -7% -7% 355 € 306 € Χίος 7.3 € -13% -3% 317 € 278 € Ρέθυμνο 9.4 € 4% 10% 358 € 305 € Ηράκλειο Κρήτης 8.4 € 1% -1% 354 € 267 € Χανιά 8.3 € 0% -13% 381 € 286 € Αίγιο 5.2 € -6% 1% 234 € 191 € Πάτρα 6.7 € 8% 5% 290 € 225 € Κόρινθος 6.4 € 4% 15% 308 € 235 € Ναύπλιο 7.3 € 22% 5% 326 € 276 € Σπάρτη 5.3 € 0% 9% 225 € 188 € Τρίπολη 6.2 € 12% 20% 255 € 232 € Ρίο 5.8 € 8% 3% 266 € 199 € Αμαλιάδα 6.1 € 0% -13% 260 € 250 € Τα στοιχεία αφορούν τις τιμές προσφοράς που αναγράφονται στις δημοσιευμένες αγγελίες του Spitogatos. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του Spitogatos, σε σχέση με το 2019, σημειώνεται αύξηση στην προσφορά φοιτητικών κατοικιών προς ενοικίαση της τάξεως του 80% στην Αθήνα και του 25% στη Θεσσαλονίκη, ενώ ο αριθμός διαθέσιμων φοιτητικών σπιτιών στην υπόλοιπη Ελλάδα παραμένει στα ίδια επίπεδα. Ο CEO του Spitogatos, Δημήτρης Μελαχροινός, σημειώνει: «H σημαντική αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό διαθέσιμων φοιτητικών κατοικιών στην πρωτεύουσα, όπως και η μικρή πτώση των τιμών ενοικίασης το τελευταίο τρίμηνο, οφείλεται αναμφίβολα εν μέρει στη μείωση των ακινήτων που διατίθενται προς βραχυχρόνια μίσθωση. Το φαινόμενο αυτό, το οποίο είχε επηρεάσει εντυπωσιακά τον κλάδο του real estate εν γένει, είχε οδηγήσει σε μεγάλη μείωση της διαθεσιμότητας των φοιτητικών διαμερισμάτων στις περιοχές της Ελλάδας όπου λειτουργούν σχολές και πανεπιστήμια, ιδιαίτερα τις πιο τουριστικές. Αυτό είχε ως άμεση συνέπεια τόσο την αύξηση των τιμών των φοιτητικών διαμερισμάτων, όσο και στο να αλλάξουν οι “πιάτσες”, καθώς οι φοιτητές άρχισαν να προσανατολίζονται σε πιο οικονομικές συνοικίες. Φέτος φαίνεται να υπάρχει μια αντίστροφη τάση αυτού του φαινομένου. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις εξελίξεις καθημερινά και δεν θα μας προκαλέσει εντύπωση να δούμε περαιτέρω μεταβολές των τιμών και της διαθεσιμότητας το φθινόπωρο.»

Σε «χωματερή» των παλαιών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων της Ευρώπης έχει μετατραπεί η Ελλάδα, καθώς η αγορά αυτοκινήτου κυριαρχείται ήδη από εισαγωγές μεταχειρισμένων επιβατικών και ελαφρών φορτηγών, τα οποία, πολλές φορές, ξένες χώρες «σπρώχνουν» στο εξωτερικό λόγω των ρύπων τους. Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις εισαγόμενων μεταχειρισμένων που έχουν παραποιημένα στοιχεία (αριθμός χιλιομέτρων), δεν υπόκεινται δηλαδή στους νόμιμους ελέγχους, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ασφάλεια των επιβατών. Ετσι, την τελευταία εξαετία οι εισαγωγές μεταχειρισμένων επιβατικών στη χώρα μας δωδεκαπλασιάστηκαν, καθώς από 6.280 οχήματα το 2013 αυξήθηκαν στις 71.095 το 2019, ενώ για το 2020 οι εκτιμήσεις (προ κορωνοϊού) μιλούσαν για περίπου 80.000 εισαγωγές. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα για τα μεταχειρισμένα ελαφρά φορτηγά καθώς τα μεταχεισισμένα είναι διπλάσια των καινούργιων. Στην ελληνική αγορά, το 2019, εισήχθησαν 15.413 μεταχειρισμένα LCV και μόλις 7.972 καινούργια. Παράλληλα, η χώρα μας έχει έναν από τους πιο γηρασμένους στόλους αυτοκινήτων της Ευρωζώνης, φθάνοντας μάλιστα στο σημείο να συγκρίνεται και με κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Η μέση ηλικία των εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων είναι 10,6 έτη με μόλις το 5,2% εξ αυτών να είναι σύγχρονης τεχνολογίας. Οσα επιβατικά κινούνται στους δρόμους της χώρας μας έχουν μέση ηλικία 15,7 έτη από 11,3 έτη προ δεκαετίας, ενώ το 88% εξ αυτών είναι πρότυπο Euro 4 (ή πριν), δηλαδή παλαιότερα των 10 ετών. Η αθρόα εισαγωγή μεταχειρισμένων αυτοκινήτων στη χώρα μας έχει επιπτώσεις περιβαλλοντικές, οικονομικές, ενώ θέτει σε κίνδυνο και την ασφάλεια των επιβατών. Aρχικά, όσα είναι παλαιότερης τεχνολογίας είναι και πιο ρυπογόνα, ενώ οι έλεγχοι στα συγκεκριμένα αυτοκίνητα είναι ανεπαρκείς. Τα περισσότερα εισαγόμενα μεταχειρισμένα έχουν παραποιημένα στοιχεία (π.χ. αριθμός χιλιομέτρων) τα οποία, εξαιτίας της απουσίας διασύνδεσης των ΚΤΕΟ κάθε χώρας, δεν μπορούν να επαληθευθούν. Η δε τιμή τους πολλές φορές είναι υψηλότερη σε σύγκριση με τα εγχώρια μεταχειρισμένα, καθώς φαίνεται ότι βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση και πως έχουν λιγότερα χιλιόμετρα. Εν τω μεταξύ, ευνοούνται και από τη χαμηλή φορολογία, καθώς εισφέρουν σε φόρους μόλις το 1/10 σε σχέση με τα εγχώρια μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Αυτό συμβαίνει διότι δεν επιβαρύνονται με ΦΠΑ ενώ παράλληλα, λόγω της παλαιότητάς τους, έχουν ελάχιστο τέλος ταξινόμησης. Η στρέβλωση αυτή δρα εις βάρος της εγχώριας αγοράς αλλά και του ίδιου του καταναλωτή. Η εισαγωγή μεταχειρισμένων εμποδίζει την πώληση εγχώριων μεταχειρισμένων, ενώ ο καταναλωτής που δεν μπορεί να πουλήσει το δικό του παλαιό αυτοκίνητο –λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού από τα «πειραγμένα» του εξωτερικού– δεν προχωρεί σε αγορά καινούργιου. Αποτέλεσμα λοιπόν όλων των παραπάνω είναι η γήρανση του στόλου και η απαξίωση των εγχώριων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, με την αγορά να παραμένει καθηλωμένη. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει τις ελληνικές πόλεις να έχουν από τις υψηλότερες τιμές ρύπων οξειδίων του αζώτου, όζοντος και σωματιδίων μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή, νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την ηλεκτροκίνηση, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπει τη θέσπιση αντικινήτρων για την εισαγωγή μεταχειρισμένων οχημάτων παλαιάς τεχνολογίας ή ακόμη και αναστολή των εισαγωγών για διάστημα τουλάχιστον μιας διετίας. Πιο συγκεκριμένα, βάσει του νομοσχεδίου επιβάλλεται επιπλέον του τέλους ταξινόμησης έκτακτο περιβαλλοντικό τέλος ύψους 4.000 ευρώ στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα παλαιού τύπου (τεχνολογίας Euro 4). Tα έσοδα που προκύπτουν από αυτό θα μπορούσαν να διατεθούν για την προώθηση «καθαρών» αυτοκινήτων. (από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")

Αύξηση της ζήτησης από το εξωτερικό εμφανίζεται για τον μήνα Μάιο, σύμφωνα με τον δείκτη ζήτησης SDI, ο οποίος διαμορφώνεται από τον όγκο αναζητήσεων του Spitogatos. Πιο συγκεκριμένα, οι επισκέψεις στη Νο.1 ελληνική ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων από χρήστες που διαμένουν σε χώρες του εξωτερικού ανέβηκαν τον τελευταίο μήνα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι. Για την ακρίβεια, ως επί το πλείστον, ακίνητο στην Ελλάδα ψάχνουν κάτοικοι από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α., την Κύπρο, την Αυστραλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ελβετία και τον Καναδά ενώ οι 10 πιο δημοφιλείς περιοχές για τους χρήστες από το εξωτερικό είναι η Γλυφάδα, η Πάρος, η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, η περιοχή Κασσάνδρα στη Χαλκιδική, η ευρύτερη περιοχή που συμπεριλαμβάνει το Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό, η Μύκονος, η Καβάλα και η Σιθωνία Χαλκιδικής. Μέσα από έρευνα που διεξήχθη στην ιστοσελίδα σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο στην Ελλάδα, προκύπτει ότι το 69,5% προσβλέπουν σε αγορά κατοικίας, έναντι 14,8% που προσβλέπουν σε ενοικίαση, ενώ το 8% αναζητούν οικόπεδο για αγορά, το 3,1% επαγγελματικό ακίνητο για αγορά, το 0,6% επαγγελματικό ακίνητο για ενοικίαση και ένα 4% λοιπές κατηγορίες. Η συντριπτική πλειονότητα των δυνητικών αγοραστών από το εξωτερικό συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση ακινήτου στην Ελλάδα Πιο συγκεκριμένα, μόνο το 17% των χρηστών που ερωτήθηκαν αν θα προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια αγοράς ή ενοικίασης ακινήτου, τείνει προς το να αναβάλει την απόφασή του, ενώ το υπόλοιπο 83% που συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση, κατανέμεται κυρίως μεταξύ εκείνων που ανησυχούν αλλά δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν την ιδέα (24%) και εκείνων που αισθάνονται πιο αισιόδοξοι και συνεχίζουν την αναζήτηση (44%). Τέλος, το 13% δηλώνει πως η κατάσταση δεν επηρεάζει καθόλου την απόφασή τους, ενώ ένα 2% είχε ήδη προχωρήσει σε ενέργειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στο 17% των χρηστών που κρίνουν σκόπιμο να αναβάλουν την αγορά ή ενοικίαση ακινήτου, οι προβληματισμοί ποικίλλουν: για το 48,3% των χρηστών αυτών κύριος λόγος αναβολής είναι η απειλή μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης που θα θέσει σε κίνδυνο το χρέος τους, το 27,1% υποθέτουν ότι μπορεί να υπάρξει μείωση τιμών λόγω της πανδημίας, το 18,6% ανησυχούν για τη σταθερότητα του εισοδήματός τους, ενώ το 5,9% όσων ενδιαφέρονται για αγορά ακινήτου δεν πιστεύουν ότι θα πάρουν στεγαστικό δάνειο. Σχετικά με την προοπτική τους για την επόμενη μέρα της οικονομίας, το 47,4% των χρηστών αυτών πιστεύουν ότι θα οδηγήσει σε οικονομική ύφεση, το 23,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική ανάπτυξη με αργά βήματα, κατά 15,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική άνθηση με την επανέναρξη όλων των δραστηριοτήτων, ενώ ένα 14,4% πιστεύουν ότι θα υπάρξουν περιορισμένες οικονομικές απώλειες. *Το 83% αφορά τους χρήστες κατά τη χρονική περίοδο 30 Απριλίου έως και 25 Μαΐου που συνέχισαν να μπαίνουν στο Spitogatos και να ψάχνουν για ακίνητο «Πάντα υπήρχε ενδιαφέρον στην περιοχή από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από την Κίνα, όμως αυτή την περίοδο είναι σε ύφεση καθώς υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες και κακή ψυχολογία. Συμβόλαια που ήταν εν εξελίξει έχουν παγώσει, οι ενδιαφερόμενοι αδυνατούν να κάνουν πληρεξούσια στα προξενεία και το ενδιαφέρον είναι περισσότερο ερευνητικό παρά ουσιαστικό.», δήλωσε σχετικά ο Αντώνης Νίνος του BROKERHOUSE Real Estate, στη Γλυφάδα. Σύμφωνα με τον Μανώλη Ακάλεστο του SCOPAS REAL ESTATE, στην Πάρο «η ζήτηση από το εξωτερικό έχει επανέλθει στα ίδια επίπεδα με πριν την πανδημία και λαμβάνουμε καθημερινά αιτήματα με τα περισσότερα να προέρχονται από Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία και Βέλγιο.» «Το ενδιαφέρον από το εξωτερικό για τη Ρόδο παραμένει αμείωτο, κυρίως από Αυστραλία, Αγγλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιταλία και Σκανδιναβικές χώρες. Τα αιτήματα μειώθηκαν το προηγούμενο διάστημα χωρίς όμως να σταματήσουν και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν περαιτέρω, καθώς το νησί είχε ελάχιστα κρούσματα.» δήλωσε από την πλευρά του ο Ανδρέας Κατσουλίδης του AKTA-Bee Real Estate, στη Ρόδο. Τέλος, σύμφωνα με τον Γιώργο Τσιγαρά των Halkidiki Properties Real Estate και Greek Properties Group «παρατηρείται 15% αύξηση σε αιτήματα ενδιαφέροντος από το εξωτερικό σε σχέση με πέρυσι και 45% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, για τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον για Χαλκιδική είναι πιο έντονο από Σερβία, Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία, ενώ για Θεσσαλονίκη μεγάλη αύξηση εμφανίζεται από το Ισραήλ τη Βουλγαρία και τη Γερμανία». «Μετά την πρόσκαιρη μείωση τις πρώτες 2-3 εβδομάδες της πανδημίας, από το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου παρατηρήσαμε μια σταθερή αύξηση της διεθνούς επισκεψιμότητας όλων των ελληνικών ιστοσελίδων του δικτύου μας, η οποία μέχρι το Πάσχα είχε επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα. Παράλληλα, τον Μάιο πραγματοποιήθηκε ιστορικό υψηλό τόσο της εγχώριας, όσο και της διεθνούς επισκεψιμότητάς μας.» δήλωσε σχετικά ο CEO του Spitogatos, Δημήτρης Μελαχροινός και συμπλήρωσε: «Σημαντικό ποσοστό των χρηστών από το εξωτερικό, μας είπε ότι κάνει περισσότερο έρευνα αγοράς ή/και συζητά με αγγελιοδότες, καθότι για πρακτικούς λόγους δεν μπορούσε να προχωρήσει σε επίσκεψη ή συναλλαγή λόγω των περιοριστικών μέτρων. Ωστόσο, και πέραν της συγκεκριμένης έρευνας, είμαστε σε θέση να παρατηρούμε τη ζήτηση και τις τάσεις της αγοράς στο αρχικό τους στάδιο και τα τωρινά δεδομένα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την εξέλιξη της αυξημένης αυτής ζήτησης και τις νέες ισορροπίες που θα δημιουργηθούν στην αγορά. Μπορούμε, ωστόσο, να πούμε με βεβαιότητα ότι, με βάση τα δεδομένα μας, αυτή την περίοδο ο κόσμος ψάχνει περισσότερο από ποτέ.» Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020 σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο τον τελευταίο μήνα μέσω του Spitogatos.gr, εκ των οποίων 68,4% άνδρες και 31,6% γυναίκες, ηλικίας 18-24 ετών (3,6%), 25-34 ετών (11,1%), 35-44 ετών (20,5%), 45-54 ετών (30,9%) και άνω των 55 ετών (34%). Πηγή: Spitogatos.gr

Την ανάγκη η Ελλάδα να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει το «υδάτινο» μέλλον της επισημαίνει το National Geographic με αφορμή το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται στην 26η θέση της λίστας των χωρών που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή φέρνει πιο κοντά τον κίνδυνο ένα 30% της επιφάνειας της Ελλάδας να γίνει έρημος μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Συνολικά η Ελλάδα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά κατά κεφαλήν προμηθειών νερού ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου αλλά οι βροχοπτώσεις διαφέρουν σημαντικά σε όλη την επικράτεια, επισημαίνει το περιοδικό. https://www.nationalgeographic.com/science/2020/05/partner-content-where-our-water-goes-greece/#/greece-water-crisis5.jpg Σύμφωνα με τα στοιχεία ενώ οι δυτικές περιοχές είναι σχετικά υγρές και στα βουνά τους καταγράφονται 85 ίντσες βροχής το χρόνο, άλλες περιοχές μετα βίας φτάνουν τις 15 ίντσες. «Η ανισορροπία αυτή φέρνει περιοχές όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ελλείψεων. Και η κλιματική αλλαγή θα κάνει τα πράγματα χειρότερα» αναφέρεται στο άρθρο του Jon Heggie για το National Geographic. O συντάκτης σημειώνει ότι μέχρι το 2050 η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου με 18% λιγότερες βροχοπτώσεις. «Οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες ενώ η "επαναφόρτιση" του υδροφόρου ορίζοντα, στον οποίο βασίζεται η Ελλάδα, θα συνεχίζει να μειώνεται» αναφέρεται χαρακτηριστικά και επισημαίνεται ότι στην χώρα μας περισσότερο από το 40% του πόσιμου νερού προέρχεται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. «Σε περιοχές, όμως, όπως η Κρήτη και η Κόρινθος το υπόγειο νερό αντλείται πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να αποκατασταθεί με φυσικό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μειώνονται τα αποθέματα αλλά την ίδια ώρα το θαλασσινό νερό "μολύνει" όλο το απόθεμα» προστίθεται στο άρθρο. Ειδικά για τα μικρά νησιά το άρθρο προτείνει ως λύση την εφαρμογή της τεχνικής της αφαλάτωσης. «Η Ελλάδα έχει ήδη τη δυνατότητα να παράγει 20.000 κυβικά μέτρα φρέσκου νερού την ημέρα με τη μέθοδο αυτή με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να επεκτείνει τον αριθμό των μικρού μεγέθους τέτοιων εργοστασίων προκειμένου κάθε νησί να είναι τελείως αυτόνομο ως προς την παροχή νερού» αναφέρεται στο άρθρο στο οποίο γίνεται ειδική αναφορά σε μια μονάδα στη νήσο Στρογγύλη η οποία παίρνοντας ενέργεια από τον ήλιο παράγει 5 κ.μ. νερό την ημέρα αλλά και σε δύο μονάδες στο Καστελόριζο οι οποίο παράγουν 400 κ.μ. νερό την ημέρα με κόστος παραγωγής στο 1/5 της μεταφοράς αντίστοιχης ποσότητας νερού με πλοίο-υδροφόρα. Πρόβλημα ωστόσο ίσως να αντιμετωπίσει τα επόμενα 30 χρόνια και η Αθήνα, σύμφωνα με τον συντάκτη του άρθρου, με την αύξηση της ζήτησης να κινείται σε ρυθμούς 6% τον χρόνο «όχι μόνο λόγω της αύξησης του πληθυσμού αλλά και λόγω της αύξησης των σπιτιών με "διψασμένους" κήπους». Το άρθρο, πάντως, δεν μένει μόνο στις διαπιστώσεις αλλά σε αυτό περιγράφονται και προστάσεις για τη μείωση της κατανάλωσης νερού στα νοικοκυριά στα οποία αντιστοχεί το 14% της κατανάλωσης - σχεόν 177 λίτρα την ημέρα ανά άτομο. Ένα ντους μικρότερης διάρκειας μπορεί να γλιτώσεις 12 λίτρα νερό το λεπτό ενώ παρά το γεγονός ότι έχουν υιοθετηθεί τα διπλά καζανάκια ακόμα υπάρχει ποσότητα 9 λίτρων ανά πάτημα σε κάθε χρήση. Τα πλυντήρια πιάτων καταναλώνουν περίπου 8 λίτρα αντί για 60 λίγρα για πλύσιμο στο χέρι.

Θερμός ήταν ο χειμώνας 2019/20 στο μεγαλύτερο τμήμα της Ελλάδας, όπως προκύπτει από την ανάλυση των παρατηρήσεων του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ). Με βάση τα δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα η Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus ο φετινός χειμώνας στην Ευρώπη ήταν ο θερμότερος των τελευταίων 165 ετών. Στην Ελλάδα σε σύνολο 16 επιλεγμένων σταθμών, 11 παρουσίασαν θετικές αποκλίσεις και μόλις 5 παρουσίασαν αρνητικές αποκλίσεις. «Πρωταθλήτρια» του φετινού θερμού χειμώνα (σε όρους αύξησης της θερμοκρασίας) ανακηρύσσεται η Ορεστιάδα, όπου η μέση ημερησία θερμοκρασία βρέθηκε υψηλότερη κατά 1,2°C της αντίστοιχης μέσης τιμής της περιόδου 2010 – 2019. Υψηλές θετικές αποκλίσεις, κοντά στον 1°C παρατηρήθηκαν επίσης στους σταθμούς της Αλεξανδρούπολης, του Κιλκίς, της Λήμνου, του Βόλου και της Θεσσαλονίκης, ενώ μικρότερες θετικές αποκλίσεις, μεταξύ 0,2 – 0,6°C, καταγράφηκαν στην Ήπειρο (Πρέβεζα, Ιωάννινα), τη Δ. Μακεδονία (Φλώρινα), την Πελοπόννησο (Σπάρτη) και τις Κυκλάδες (Τήνος). Στον αντίποδα, ελαφρά αρνητικές αποκλίσεις μεταξύ -0,1°C και -0,4°C, καταγράφηκαν σε 5 μετεωρολογικούς σταθμούς της νότιας χώρας, σε Κρήτη (Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Αγ. Νικόλαος), Βοιωτία (Λιβαδειά) και Αττική (Αθήνα). Οι αρνητικές αυτές αποκλίσεις είναι απόρροια των μετεωρολογικών συνθηκών που σημάδεψαν το φετινό χειμώνα στη χώρα μας, με την επικράτηση βορείου ρεύματος για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο χειμώνας 2019/20 στην Ευρώπη ήταν κατά 3,4°C θερμότερος του μέσου χειμώνα της περιόδου 1981 – 2010, με τις αντίστοιχες αποκλίσεις στη χώρα μας να κυμαίνονται μεταξύ 0,5– 1ºC όπως φαίνεται και στον επόμενο χάρτη, σε συμφωνία με την ανάλυση των δεδομένων των μετεωρολογικών σταθμών του ΕΑΑ.

Κώδωνα κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι ο χρόνος έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα. Αν δεν ληφθούν μέτρα το 40% της χώρας θα οδηγηθεί σε ερημοποίηση, θα υποφέρουμε από περισσότερους καύσωνες και έλλειψη βροχών, θα θρηνούμε θύματα από πλημμύρες. Για να αποφευχθεί το εφιαλτικό αυτό σενάριο απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων, τονίζουν οι ειδικοί, εστιάζοντας στην ανάγκη υιοθέτησης διαφορετικού τρόπου σκέψης σε όλα τα επίπεδα και κατ΄επέκταση διαφορετικού τρόπου ζωής. «Ερημοποίηση στο 40% της Ελλάδας» «Σε ερημοποίηση θα οδηγηθεί το 40% της χώρας μέχρι το τέλος του αιώνα, σε περίπτωση μη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή», ανέφερε ο ακαδημαϊκός, Χρήστος Ζερεφός σε ημερίδα της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και του forum «Συγκλίσεις», στο Μουσείο της Ακρόπολης. Όπως σημείωσε ο καθηγητής, στο προσεχές μέλλον το φαινόμενο πρόκειται να ενταθεί, καθώς οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν σημαντικά κυρίως στην Αν. Πελοπόννησο, ενώ η διάρκεια της ξηρής περιόδου θα επιμηκυνθεί. Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή, η Δυτική Ελλάδα αναμένεται να έχει την πρωτιά όσον αφορά τον δείκτη δυσφορίας. Εκτίμησε ότι η μέση θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους τρεις βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα. Όπως είπε, η επιβάρυνση του κλίματος στη χώρα μας αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ παρατηρούνταν δύο καύσωνες κάθε τριάντα χρόνια μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα, πλέον το φαινόμενο εκδηλώνεται έντονα κάθε δεύτερο χρόνο. «Παγκόσμια υπαρξιακή κρίση» «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμια υπαρξιακή κρίση», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο συνιδρυτής της ΕΛΛΕΤ, Κώστας Καρράς και τόνισε ότι οι πολιτικές ηγεσίες παγκοσμίως καθυστερούν σημαντικά στην ανάληψη δράσης, την ώρα που «μαζί με τη φύση κινδυνεύουν μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού, αλλά και οι δημοκρατικοί θεσμοί». Όπως έκανε γνωστό σε πανελλαδική δημοσκόπηση του 2019 στην Ελλάδα σε ποσοστό 30% οι πολίτες συμφωνούν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το μέγιστο περιβαλλοντικό πρόβλημα. «Δεν θα πετύχει η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αν δεν αλλάξουν τα πρότυπα σύγχρονης ζωής, ο σεβασμός των βασικών αξιών που συνιστούν τη θετική ταυτότητα των Ελλήνων και επικρατήσουν ενέργειες υποβάθμισης της φύσης και της βιοποικιλότητας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καρράς. «Να σκεφτούμε διαφορετικά για τον τρόπο ζωής μας» «Καλούμαστε να αλλάξουμε. Να σκεφτούμε διαφορετικά για τον τρόπο ζωής μας σε όλα τα πεδία. O διαφορετικός τρόπος σκέψης θα κάνει τη διαφορά στο μέλλον», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, Κώστας Συνολάκης. Στην Ελλάδα οι θάνατοι από πλημμύρες έχουν ήδη ξεπεράσει τους θανάτους από σεισμούς, ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής, επισημαίνοντας ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών από πλημμύρες τα τελευταία 100 χρόνια έχει φθάσει στα 800 δισεκατομμύρια ευρώ. «Το ακραίο αντιμετωπίζεται πλέον σαν καθημερινό. Μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση και να αλλάξουμε το μέλλον μας», ανέφερε και επεσήμανε την ανάγκη να «επιβραδύνουμε τις επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας». «Χωρίς άμεσα μέτρα σε μερικά χρόνια θα βλέπουμε τις περισσότερες ελληνικές παραλίες σε κάρτ ποστάλ», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Υπάρχει ελπίδα (…) νέο κοινωνικό οικοσύστημα» «Απαιτούνται συγκλίσεις για να δημιουργήσουμε έναν καινούριο κόσμο. Ένα καινούριο πολιτισμικό, πολιτιστικό, κοινωνικό, οικονομικό, μοντέλο», ανέφερε η πρόεδρος του Convergences Greece Forum «Συγκλισεις», Αλεξάνδρα Μητσοτάκη. Όπως ανέφερε, απαιτούνται «συγκλίσεις μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου, του πολιτικού κόσμου, της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κοινωνίας των πολιτών, τους επιστήμονες, τα ΜΜΕ». Σύμφωνα με την κυρία Μητσοτάκη, «υπάρχει ελπίδα και έρχεται από την καινοτομία και την τεχνολογία. Με τη βοήθεια των ΑΠΕ και των νέων τεχνολογιών, η Ελλάδα θα μπορούσε σε 20 χρόνια να εξάγει ενέργεια στην περιοχή. Αυτό που προσπαθούμε είναι να χτίσουμε ένα νέο κοινωνικό οικοσύστημα», ανέφερε. «Βρισκόμαστε σε ενεργειακή παγίδα» «Ζητούμενο είναι το πώς θα ενεργοποιήσουμε όλα τα εμπλεκόμενα μέλη να συμμετάσχουν στη μάχη της κλιματικής αλλαγής» δήλωσε ο αναπληρωτής καθηγητής, συντονιστής του προγράμματος Η2020 «Paris Reinforce», Χάρης Δούκας. Τόνισε την ανάγκη άμεσης κλιματικής δράσης, καθώς όπως είπε, «βρισκόμαστε σε μία ενεργειακή παγίδα», αφού όπως είπε «παρατηρείται μία συνεχής αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα».

Τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργαζόμαστε καθημερινά στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δίνουν μια συνοπτική εικόνα της χιονοκάλυψης στη χώρα μας, αρκεί το έδαφος να μην καλύπτεται από πυκνά νέφη. Την τελευταία ημέρα του 2020 η δορυφορική εκτίμηση της συνολικής έκτασης χιονοκάλυψης στην Ελλάδα έδειξε ότι μόλις το 1.3% της χώρας μας καλύπτεται από χιόνι ενώ ο μέσος όρος της περιόδου 2004-2020 είναι 9% (Γράφημα). Και τον χειμώνα 2019-2020 η χιονοκάλυψη είχε κυμανθεί σε πολύ χαμηλά για την εποχή επίπεδα, όμως δύο σοβαρές κακοκαιρίας στα τέλη του Δεκεμβρίου 2019 (Ζηνοβία) και αρχές Ιανουαρίου 2020 (Ηφαιστίωνας) είχαν αυξήσει πρόσκαιρα τη χιονοκάλυψη, κάτι που φέτος δεν αναμένεται να συμβεί σύντομα. Την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου 2021 προβλέπονται χιονοπτώσεις σε μεγάλα υψόμετρα που δεν αναμένουμε να αυξήσουν σημαντικά τη χιονοκάλυψη. Γράφημα. Η ημερήσια πορεία της χιονοκάλυψης επί τοις 100 της έκτασης της Ελλάδας τον φετινό χειμώνα (κόκκινη καμπύλη) και ο μέσος όρος 16 ετών (μαύρη καμπύλη) όπως εκτιμήθηκαν από δορυφορικές μετρήσεις την περίοδο 2004 - 2020. Η χιονοκάλυψη είναι ένας σημαντικός παράγοντας του καιρού και του κλίματος μιας περιοχής καθώς για παράδειγμα βοηθά στην εκτίμηση εκδήλωσης ξαφνικών πλημμυρών και παρέχει την απαραίτητη ποσότητα νερού στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/articles_all.cfm

Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο. Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο. Η έκθεση του ΕΟΠ «Air quality in Europe -- 2020 report» (Η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη-έκθεση του 2020) εκτιμά ότι στην Ελλάδα το 2018, 11.800 πρόωροι θάνατοι θα μπορούσαν να αποδοθούν στα μικροσωματίδια (ΡΜ2,5), 3.000 στα οξείδια του αζώτου (ΝΟ2) και 650 στο όζον (Ο3) ή συνολικά 15.450. Η βελτίωση κατά την περίοδο 2009-2018 φαίνεται, σύμφωνα με την έκθεση, από το ότι το 2009 οι πρόωροι θάνατοι στη χώρα μας λόγω ρύπανσης του αέρα εκτιμώνταν αντίστοιχα σε 14.700 από μικροσωματίδια, σε 4.500 από οξείδια του αζώτου και σε 750 από όζον ή συνολικά σχεδόν 20.000. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πρόωροι θάνατοι το 2018 εκτιμώνταν σε 379.000 για τα ΡΜ2,5, 54.000 για τα ΝΟ2 και 19.400 για το Ο3, δηλαδή συνολικά 443.400. Η έκθεση αναφέρει ότι, όσον αφορά το ποσοστό του αστικού πληθυσμού στην Ελλάδα που εκτίθετο σε ρύπους πάνω από τα ευρωπαϊκά όρια, ήταν μηδενικό όσον αφορά τα μικρότερα σωματίδια διαμέτρου έως δυόμισι εκατομμυριοστά του μέτρου ΡΜ2,5 (όριο τα 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), 3,1% όσον αφορά τα μεγαλύτερα σωματίδια ΡΜ10 (όριο τα 50 μg/m3), 3,2% για τα οξείδια του αζώτου (όριο τα 40 μg/m3) και σχεδόν 96% για το όζον (όριο τα 120 μg/m3). Έξι κράτη είχαν υπερβεί το 2018 τα όρια της ΕΕ για τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (PM2,5): η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Μόνο τέσσερις χώρες στην Ευρώπη --η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Ιρλανδία-- είχαν συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 κάτω από τις αυστηρότερες κατευθυντήριες τιμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην έκθεση του ΕΟΠ επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει χάσμα μεταξύ των ορίων που ισχύουν στην ΕΕ για την ποιότητα του αέρα και των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ, ζήτημα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αντιμετωπίσει με την αναθεώρηση των προτύπων της στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση. Σύμφωνα με την έκθεση, οι περικοπές εκπομπών σε βασικούς τομείς έχουν βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη. Από το 2000, οι εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου (NOx), που προέρχονται από τις μεταφορές, έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι εκπομπές ρύπων από τον ενεργειακό εφοδιασμό έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά, σε αντίθεση με τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια και τη γεωργία, η οποία σημειώνει αργή πρόοδο. Χάρη στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, οι πρόωροι θάνατοι εξαιτίας της ρύπανσης από λεπτά αιωρούμενα σωματίδια μειώθηκαν κατά 60.000 το 2018, σε σύγκριση με το 2009. Όσον αφορά το διοξείδιο του αζώτου, η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου 54% την τελευταία δεκαετία. Η έκθεση του ΕΟΠ παρέχει επίσης μια γενική περιγραφή της σχέσης που συνδέει την πανδημία Covid-19 με την ποιότητα του αέρα, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αξιολογήσεις που κατέδειξαν μείωση έως και 60% ορισμένων ατμοσφαιρικών ρύπων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπου εφαρμόστηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας την άνοιξη του 2020. Ο ΕΟΠ δεν διαθέτει ακόμη εκτιμήσεις σχετικά με τις πιθανές θετικές επιπτώσεις του καθαρότερου αέρα στην υγεία για το 2020. Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους προκαλεί καρδιαγγειακές και αναπνευστικές νόσους, οι οποίες έχουν προσδιοριστεί αμφότερες ως παράγοντες κινδύνου θανατηφόρου έκβασης σε ασθενείς με Covid-19. Ωστόσο, τονίζεται ότι η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της σοβαρότητας των λοιμώξεων από τη νόσο δεν είναι σαφής και απαιτείται περαιτέρω επιδημιολογική έρευνα.

Το WWF Ελλάς καλεί πολίτες και οικονομικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη συνδιαμόρφωση πρότασης κλιματικού νόμου, που θα στηρίζεται σε στέρεη επιστημονική βάση. «Τώρα είναι η στιγμή να χτίσουμε το μέλλον μας, καθώς κάθε μέρα που χάνουμε μας οδηγεί πιο κοντά στο ξέσπασμα μιας ανεξέλεγκτης κλιματικής κρίσης», τονίζει το WWF Ελλάς. Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, τα πλέον έγκυρα και πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι ανοχύρωτη μπροστά στις επιπτώσεις ακόμα και της μέχρι τώρα συγκριτικά ήπιας κλιματικής αλλαγής. «Με ελάχιστο χρόνο να απομένει προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη», το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Vouliwatch και με την υποστήριξη επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων, αναλαμβάνει πρωτοβουλία δημόσιου διαλόγου για το κλίμα. Η πρωτοβουλία που ανακοινώνεται σήμερα στοχεύει στη συνδιαμόρφωση μιας φιλόδοξης και συνεκτικής πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου, που θα ευθυγραμμίζει την οικονομική και κοινωνική πολιτική της χώρας, καθώς και την αναπτυξιακή της στρατηγική με τον στόχο συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5°C. Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι σήμερα μόλις 1,1°C πιο υψηλή σε σχέση με τις απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης, αλλά αν δεν ληφθούν γενναία μέτρα θα ξεπεράσει τους +3°C ως το τέλος του αιώνα. Η συγκράτηση της αύξησης στον 1,5 βαθμό είναι κρίσιμης σημασίας. Αξίζει να σημειωθεί πως για την Ελλάδα η αύξηση 1,5°C σημαίνει και αύξηση κατά 173% για τους ακραίους καύσωνες που κανονικά εμφανίζονται μία φορά στα είκοσι χρόνια, ενώ αν ανέβει η θερμοκρασία 2°C οι ακραίοι καύσωνες θα αυξηθούν κατά 478%. Όπως αναφέρει το WWF, η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία. «Η πρόκληση είναι μακροπρόθεσμη - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει η ανάγκη για άμεσα, βραχυπρόθεσμα μέτρα. Απαιτούνται μηχανισμοί παρακολούθησης και διεύθυνσης, ένα πλαίσιο προγραμματισμού και νομικής ασφάλειας. Πάνω από όλα, πρέπει να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, και η ισότητα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Οι ανάγκες αυτές υπερβαίνουν το ισχύον νομικό πλαίσιο, και επιβάλλουν μία νέα νομική παρέμβαση: έναν νέο κλιματικό νόμο», αναφέρει η οργάνωση. «Όραμά μας είναι ένας κλιματικός νόμος που θα θωρακίζει τη χώρα από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και θα έχει συνδιαμορφωθεί από χιλιάδες συγγραφείς. Η "από τα κάτω" πρωτοβουλία μας ακούει ενεργητικά την επιστήμη και μιλάει ουσιαστικά με την κοινωνία για να στείλει ένα θετικό, αλλά επείγον μήνυμα: η τολμηρή κλιματική δράση σήμερα προστατεύει τον φυσικό πλούτο, μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες από την απανθρακοποίηση της οικονομίας και εξασφαλίζει ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους πολίτες, ιδίως τους πιο ευάλωτους. Αυτή η ευθύνη ανήκει σε όλους μας, αλλά πρώτα από άλλα ανήκει στην πολιτική ηγεσία της χώρας», δήλωσε ο Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος του τομέα κλίματος και ενέργειας στο WWF Ελλάς. Ειδικότερα, η πρόταση κλιματικού νόμου, στην οποία αποσκοπεί η νέα πρωτοβουλία του WWF, θα στηρίζεται σε δύο στρατηγικούς πυλώνες. Ο πρώτος είναι το γεγονός ότι θα αποτελεί ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο νομικό εργαλείο. Δηλαδή, θα στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα για την αποτροπή μίας ανεξέλεγκτης κλιματικής κρίσης, εστιάζοντας στη μετάβαση σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών όσο το δυνατόν νωρίτερα από το 2050. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει συσταθεί επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο που θα συμβάλει στη διαμόρφωση της πρότασης νόμου και στην επεξεργασία των συμβολών που θα κατατεθούν στο πλαίσιο της ανοιχτής συμμετοχικής διαβούλευσης. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/10/11-600-x-174.jpg Ο δεύτερος πυλώνας είναι η ευρεία κοινωνική συμμετοχή. Πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να συνδιαμορφώσουν το προσχέδιο της πρότασης κλιματικού νόμου από μηδενική βάση, μέσω της συμμετοχής τους σε σχετικό ερωτηματολόγιο που θα δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα. Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και τις απαντήσεις τους, το WWF Ελλάς θα αναρτήσει το αρχικό κείμενο προς δημόσια διαβούλευση σε ειδική ιστοσελίδα. Εκεί, πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να σχολιάσουν ή και να τροποποιήσουν το προσχέδιο, καθώς και να ανταλλάξουν απόψεις μεταξύ τους, συνδιαμορφώνοντας την τελική πρόταση νόμου. Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο θα αναλάβει την τελική διαμόρφωση του κειμένου, στη βάση των σχολίων και τροποποιήσεων που θα έχουν κατατεθεί. Οι πολίτες και οι φορείς των οποίων τα σχόλια και οι συμβολές θα συμπεριληφθούν στην τελική πρόταση νόμου, θα αναφέρονται από κοινού συντάκτες. «Από την εμπειρία μας στο Vouliwatch είμαστε αισιόδοξοι ότι οι πολίτες θα αγκαλιάσουν αυτή την πρωτοβουλία ανοιχτής συζήτησης και συνδιαμόρφωσης για ένα τόσο επείγον και σημαντικό θέμα όπως η κλιματική αλλαγή και ότι θα αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα συμμετοχικής δημοκρατίας με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας για την Ελλάδα και την Ευρώπη», συμπληρώνει ο Διευθυντής του Vouliwatch, Στέφανος Λουκόπουλος. Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, καθώς οι ηγέτες του πλανήτη καλούνται να συμφωνήσουν για το ύψος της κλιματικής φιλοδοξίας, ενώ ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε προχωρημένες διεργασίες για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού κλιματικού στόχου* και την ψήφιση ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου έως το 2030, προειδοποιεί το WWF Ελλάς. Το WWF Ελλάς απευθύνει κάλεσμα σε πολίτες και φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία δημόσιου διαλόγου και συνδιαμόρφωσης της πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου. Ορόσημο της πρωτοβουλίας είναι η επόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο του 2021. Σκοπός είναι η τελική πρόταση νόμου που θα διαμορφωθεί στο πλαίσιο ευρείας και ουσιαστικής διαβούλευσης, να αποτελέσει τη βάση για έναν πρωτοποριακό ελληνικό νόμο που θα γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ επιστήμης, δικαίου και πολιτικής για την κλιματική κρίση και την προστασία του περιβάλλοντος. Το επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο απαρτίζεται από διακεκριμένες-ους επιστήμονες και εμπειρογνώμονες που ειδικεύονται σε γνωστικά πεδία, τα οποία οφείλει να καλύπτει μία συνεκτική πρόταση κλιματικού νόμου. Εδώ μπορείτε να δείτε τα μέλη του συμβουλίου. Στόχος του WWF Ελλάς είναι ο δημόσιος διάλογος να ξεκινήσει από όσο το δυνατόν προγενέστερο χρονικό σημείο. Ως εκ τούτου, το πλαίσιο και τα περιεχόμενα της πρότασης νόμου θα διαμορφωθούν κατόπιν επεξεργασίας των απαντήσεων σε σχετικό ερωτηματολόγιο, ενώ το τελικό κείμενο κατόπιν της διαβούλευσης. Σε κάθε περίπτωση, ο δημόσιος διάλογος και η διαδικασία συνδιαμόρφωσης του κειμένου θα πρέπει να εξελιχθούν μέσα σε ένα υφιστάμενο πλαίσιο αρχών που μπορείτε να βρείτε εδώ. *Έως το τέλος του έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να έχει καταλήξει σε νέο κλιματικό στόχο για το 2030 που θα αναβαθμίζει τον υφιστάμενο (40% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου). Στις 7 Οκτωβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε στόχο 60% ενώ νωρίτερα η Επιτροπή είχε προτείνει 55%. Πλέον το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καταλήξει στον τελικό στόχο τον Δεκέμβριο.

Ενώ πριν από 20 χρόνια δόθηκε εντολή, από το τότε, ΥΠΕΧΩΔΕ και μετά από τον ΟΑΣΠ να γίνει προσεισμικός έλεγχος σε περίπου 80.000 κτήρια του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σήμερα, δυο δεκαετίες μετά, έχουν ελεγχθεί γύρω στα 25.000 (!). Το 2% της παγκόσμιας σεισμικής ενέργειας απελευθερώνει κάθε χρόνο η Ελλάδα – και πάνω από το 50% της ευρωπαϊκής (!). Εντυπωσιακό, ε; Και βέβαια εντυπωσιακό, αλλά δεν είναι αυτή η είδηση… Την είδηση, την δίνει ο ακαδημαϊκός, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών / Ομότιμος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Παναγιώτης Καρύδης. Ποια είναι αυτή; Είναι πως, ενώ πριν από 20 χρόνια (το 2001) δόθηκε εντολή, από το τότε, ΥΠΕΧΩΔΕ και μετά από τον ΟΑΣΠ να γίνει προσεισμικός έλεγχος σε περίπου 80.000 κτήρια του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σήμερα, δυο δεκαετίες μετά, έχουν ελεγχθεί γύρω στα 25.000 (!). Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει με απλά μαθηματικά ότι περίπου 55.000 κτήρια – ανάμεσά τους και πολλά εγκαταλελειμμένα σε ερειπιώδη κατάσταση – δεν έχουν ελεγχτεί με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού για την ασφάλεια όσων θα περνούν κάτω ή δίπλα από αυτά … Εδώ όμως θα πρέπει να βάλουμε και μια άλλη παράμετρο. Στον προαναφερόμενο αριθμό των προς έλεγχο κτηρίων, θα πρέπει να προστεθούν και τα κτήρια που επλήγησαν από μεγάλους και καταστροφικούς σεισμούς στα χρόνια που ακολούθησαν. Και από το 2001 έως σήμερα, είχαμε 18 σεισμούς με μέγεθος πάνω από 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ σε πολλά μέρη της Ελλάδας όπως για παράδειγμα, στην Ελασσόνα, στην Κω, στη Σάμο κι αλλού. Υπομονή, άλλα 45 χρόνια έμειναν… Και πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτός ο έλεγχος; Δεν το λέω εγώ, αλλά ο πατριάρχης της αντισεισμικής μηχανικής στην Ελλάδα. « Με τον ρυθμό που πάμε, θα χρειαστούμε άλλα 45 χρόνια για να ολοκληρώσουμε τον έλεγχο, χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο θα έπρεπε να έχουμε ολοκληρώσει άλλες δυο σειρές ελέγχων και λόγω της γήρανσης των κτηρίων, αλλά και εξαιτίας της συσσωρευμένης καταπόνησης από τους προαναφερόμενους σεισμούς. Και βέβαια, είναι απαραίτητος και ο προσεισμικός έλεγχος όλων των έργων υποδομής όπως είναι οι γέφυρες, τα συγκοινωνιακά έργα και τα λιμάνια». Πού πάμε μετά από έναν μεγάλο σεισμό; Ένα άλλο θέμα που αναδεικνύεται σχεδόν πάντα μετά από έναν μεγάλο σεισμό είναι η έλλειψη ασφαλών χώρων συγκέντρωσης προκειμένου να αποφευχθεί κυκλοφοριακό κομφούζιο στους δρόμους. Το παραδέχεται και ο Παναγιώτης Καρύδης: «Ναι πράγματι λείπουν», λέει. Έχει όμως μια πρόταση: «Θα πρότεινα, ακολουθώντας τη μεθοδολογία του αναδασμού να δημιουργηθούν οι απαραίτητοι χώροι πρασίνου / συγκέντρωσης/ ανακούφισης των κατοίκων στα αστικά κέντρα, με πρόβλεψη βέβαια ύπαρξης υποδομών υποστήριξης. Ακούγεται λογικό; Και βέβαια. Το θέμα είναι να ακούσουν ( και να υλοποιήσουν την πρόταση) οι υπεύθυνοι. Σεισμός στην εποχή του κορωνοϊού Ένας σεισμός μπορεί να εκδηλωθεί οποιαδήποτε ώρα και στιγμή. Και εύλογα αναρωτιέται κάποιος: και τώρα με τον κορωνοιό τι κάνουμε; «Για την προστασία μας από τον σεισμό και τους άλλους φυσικούς κινδύνους, ισχύουν οι ίδιες βασικές αρχές, όπως και για την προστασία μας από τον κορωνοϊο», υποστηρίζει ο Παναγιώτης Καρύδης. Σύμφωνα με τον ίδιο «η ασπίδα προστασίας μας από τον κορωνοϊο είναι η μάσκα, η τήρηση των αποστάσεων και η συμπεριφορά μας , για τον δε σεισμό είναι οι αντισεισμικές κατασκευές, η μικρή (κτηριακή )πυκνότητα (ένας ένοικος σε κτήριο στο Ψυχικό είναι πολύ πιο ασφαλής από αυτόν σε ολόιδιο κτήριο στην Κυψέλη ή σε άλλη πυκνοδομημένη περιοχή) και η συμπεριφορά μας (αποφεύγουμε τα «νοσούντα- επικίνδυνα» κτήρια) ». Καλοί οι σχεδιασμοί, αλλά τι γίνεται με το κόστος; Κατά τον Παναγιώτη Καρύδη, το κόστος της προστασίας μας έναντι του σεισμού εκτιμάται γύρω στο 3 έως 5 % της αξίας του κτηρίου, ενώ, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, τόσο οι ανθρώπινες όσο και οι υλικές απώλειες θα είναι τεράστιες. Ένας σεισμός ωστόσο, δεν περιμένει την πολιτεία να ολοκληρώσει –όποτε- ολοκληρώσει τον σχεδιασμό της. Τι κάνουμε λοιπόν; Περιμένουμε; Όχι. Ακολουθούμε τις συμβουλές του ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του στη βελτίωση της αντισεισμικής θωράκισης της χώρας; Ποιες είναι αυτές; Να προβούμε σε έναν προσεισμικό έλεγχο του κτηρίου από έναν έμπειρο Πολιτικό Μηχανικό. Και μετά; Μετά να δώσουμε μεγάλη προσοχή στη στερέωση κάθε αντικειμένου στο σπίτι, στο γραφείο, στο κατάστημα, είτε αυτό είναι κινητό είτε εντοιχισμένο όπως αντικείμενα σε ράφια, κάδρα, βιβλιοθήκες, τζαμαρίες, δεξαμενή πετρελαίου, καυστήρας κ.α. Συμπέρασμα; Τα κτήρια σκοτώνουν όχι οι σεισμοί…

Τα πρώτα σημάδια ενδιαφέροντος από ψηφιακούς νομάδες για την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα έχουν αρχίσει να καταγράφουν στελέχη της αγοράς ακινήτων το τελευταίο διάστημα. Παρότι ακόμα η σχετική ζήτηση είναι διερευνητική και ανεπίσημη (δηλαδή μέσω γνωριμιών με ανθρώπους στην Ελλάδα), είναι σαφές ότι η χώρα διαθέτει τις προϋποθέσεις να διεκδικήσει με επιτυχία ένα σημαντικό μερίδιο από την «πίτα» των ψηφιακών νομάδων, δηλαδή ανθρώπων μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων, οι οποίοι ενδιαφέρονται να μισθώσουν ένα ακίνητο, από το οποίο να μπορούν να εργάζονται απομακρυσμένα. Στελέχη του κλάδου επισημαίνουν ότι μέχρι στιγμής, η ζήτηση αυτή αφορά κυρίως βίλες στην Αττική Ριβιέρα, ωστόσο όσο μεγαλώνει το ενδιαφέρον, θα αρχίσει να καταγράφεται ενδιαφέρον και για άλλες περιοχές, που να προσφέρουν και πιο προσιτά ακίνητα. «Εχουμε ήδη γίνει αποδέκτες ζήτησης από ανθρώπους που εντάσσονται στην κατηγορία των ψηφιακών νομάδων. Μέχρι στιγμής, πρόκειται για στελέχη επιχειρήσεων από την Ισλανδία και τη Σουηδία, οι οποίοι ενδιαφέρονται να μετεγκατασταθούν στην Ελλάδα για περίοδο από έξι μήνες μέχρι κι ένα χρόνο. Ενδιαφέρονται για βίλες που κοστίζουν 2.000 έως 3.000 ευρώ/μήνα. Ωστόσο, είναι σαφές ότι πρόκειται είτε για ανώτερη στελέχη επιχειρήσεων, ή για ελεύθερους επαγγελματίες», σημειώνει στην «Κ», ο κ. Νάσος Γαβαλάς, επικεφαλής της Mint, εταιρείας διαχείρισης ακινήτων μέσω πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για ανθρώπους που είναι εξοικειωμένοι με το να εργάζονται από τρίτη χώρα, καθώς μέχρι πρόσφατα διέμεναν στην Ισπανία, που είναι μια μεγάλη αγορά για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων. Πλέον, ένα μέρος των ανθρώπων έχει αρχίσει να εξετάζει την επιλογή της Ελλάδας, η οποία είναι και πιο προσιτή από οικονομικής πλευράς, ιδίως αν υπολογιστούν οι προδιαγραφές που προσφέρουν τα εδώ ακίνητα σε σχέση με το κόστος τους. «Αρχίζει και η Ελλάδα να μπαίνει στον χάρτη των ψηφιακών νομάδων», σημειώνει ο κ. Γαβαλάς. Ασφαλώς, η σταδιακή προσέλκυση των ψηφιακών νομάδων αναμένεται να επιδράσει καταλυτικά και στην αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς θα επιτρέψει σε μία σειρά από επαγγελματίες να διευρύνουν το αντικείμενό τους και να μεταφέρουν ένα μέρος του αποθέματος των ακινήτων που διαχειρίζονται προς τη συγκεκριμένη αγορά. Ουσιαστικά δηλαδή, ορισμένα ακίνητα θα αξιοποιούνται μέσω μεσοπρόθεσμων μισθώσεων, διάρκειας από έξι έως 12 μήνες, αντί για το υφιστάμενο μοντέλο της εκμίσθωσης του κάθε διαμερίσματος ως τουριστικού καταλύματος, με την τιμή να διαμορφώνεται ανά διανυκτέρευση. Σημειωτέον ότι και η ίδια η Airbnb έχει περιγράψει τη διεύρυνση αυτή του μοντέλου λειτουργίας της, ήδη από τα πρώτα στάδια της πανδημίας. Συγκεκριμένα, ο αμερικανικός κολοσσός έκανε λόγο για σταδιακή στροφή και προς μισθώσεις μεγαλύτερης διάρκειας, προκειμένου να καλυφθούν και οι ανάγκες ενός διαφορετικού κοινού από το αμιγώς τουριστικό. Με τον τρόπο αυτό, θα μειωθεί και το ρίσκο από τυχόν μεταπτώσεις στον τουριστικό κλάδο, αλλά και θα ενισχυθούν τα έσοδα των ιδιοκτητών/επενδυτών, καθώς θα μπορέσουν να απευθυνθούν σε μια νέα, πολυπληθή ομάδα δυνητικών επισκεπτών. Για τον σκοπό αυτό, η ίδια η Airbnb δρομολογεί τον εμπλουτισμό των υπηρεσιών της, ώστε να παράσχει στους ιδιοκτήτες και τη δυνατότητα να προωθούν ακίνητα για μισθώσεις μεγαλύτερης διάρκειας. Οπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς ακινήτων, η εξέλιξη αυτή θα εμπλουτίσει σημαντικά και τη λίστα των περιοχών ενδιαφέροντος για τους ξένους. Μέχρι σήμερα, με δεδομένο ότι το κοινό που αξιοποιεί τις βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι τουρίστες, στην «πρώτη γραμμή» της ζήτησης βρίσκονται περιοχές εντός ή πέριξ του εμπορικού τριγώνου του κέντρου της Αθήνας (π.χ. Κουκάκι, Μοναστηράκι, Πλάκα, Γκάζι, Ψυρρή, Νέος Κόσμος, Μεταξουργείο, Κεραμεικός, πλ. Αττικής), δηλαδή πλησίον των τουριστικών αξιοθέατων, ή εναλλακτικά σημεία στα νότια προάστια της Αττικής, πλησίον του παράκτιου μετώπου. Με τη διεύρυνση της «δεξαμενής» των ξένων επισκεπτών, θα ενισχυθεί και η λίστα των περιοχών ζήτησης, με την ένταξη περιοχών που διαθέτουν ποιοτικά διαμερίσματα σύγχρονων προδιαγραφών, όπως π.χ. τα βόρεια και τα ανατολικά προάστια. Ουσιαστικά, δηλαδή, παρέχονται οι προϋποθέσεις για το άνοιγμα μιας εντελώς νέας αγοράς στον τομέα των ενοικιάσεων. Το κατά πόσον αυτή θα τροφοδοτηθεί με μια σταθερή και ικανή ροή επισκεπτών για να πυροδοτήσουν περισσότερες επενδύσεις στην αγορά κατοικίας, θα εξαρτηθεί από το πόσο σωστά θα οργανωθεί το άνοιγμα της χώρας προς το εξωτερικό και τα κίνητρα που ενδεχομένως να παρασχεθούν. Μεγάλα οφέλη Σύμφωνα με μελέτη του «MIT Enterprise Forum», εάν η Ελλάδα κατορθώσει να προσελκύσει 100.000 ψηφιακούς νομάδες σε ετήσια βάση, με μία μέση παραμονή έξι μηνών, το οικονομικό όφελος θα ξεπερνούσε το 1,6 δισ. ευρώ, ποσό που είναι αντίστοιχο των εσόδων που εισρέουν στην Ελλάδα από μία εβδομάδα παραμονής 2,5 εκατ. τουριστών. Υπολογίζεται ότι πριν από την πανδημία, τουλάχιστον τέσσερα εκατ. εργαζομένων απασχολούνταν απομακρυσμένα σε τρίτη χώρα, σε σχέση με την έδρα του εργοδότη τους. Μετά την πανδημία, υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί ακόμα και σε 1 δισ. μέχρι το 2035, αποτελώντας μια πολύ σημαντική τάση σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου η σχετική προσπάθεια να γίνει συντεταγμένα, προγραμματίζονται και νομοθετικές ρυθμίσεις από το υπουργείο Εξωτερικών, σε συνεργασία με το υπουργείο Μετανάστευσης. Συγκεκριμένα, σχεδιάζεται να εκδίδεται μια νέα «ψηφιακή βίζα», διάρκειας ενός έτους, με δυνατότητα επέκτασης για δύο ακόμα χρόνια.

Η Ελλάδα και η Νέα Ζηλανδία είναι από τις πρώτες χώρες στις οποίες η Google ενεργοποιεί την υπηρεσία Android Earthquake Alerts. Η υπηρεσία απευθύνεται σε κατόχους android smartphone χρησιμοποιώντας τους αισθητήρες που αυτό ενσωματώνει, προκειμένου να ενημερώσει τον κάτοχό του για επικείμενο σεισμό καθώς και τρόπους προστασίας. Όπως αναφέρει η Google, οι χρήστες κινητών Android θα λαμβάνουν αυτόματες έγκαιρες ειδοποιήσεις κάθε φορά που σημειώνεται σεισμός στη περιοχή τους ενώ όσοι δεν επιθυμούν να λαμβάνουν αυτές τις ειδοποιήσεις θα μπορούν να απενεργοποιήσουν την υπηρεσία από τη συσκευή τους. Για να γίνει κάτι τέτοιο εφικτό, η υπηρεσία χρησιμοποιεί το επιταχυνσιόμετρο που διαθέτουν σχεδόν όλα τα android smartphones της αγοράς για τον εντοπισμό σεισμικών κυμάτων που υποδεικνύουν την πιθανότητα σεισμού. Εάν το κινητό καταγράψει μια δόνηση την οποία “αντιλαμβάνεται” ως σεισμική, τότε στέλνει σήμα στο διακομιστή ανίχνευσης σεισμών, μαζί με υπόδειξη της περιοχής όπου σημειώθηκε η δόνηση. Στη συνέχεια, ο διακομιστής διασταυρώνει τις πληροφορίες από πολλά κινητά ώστε να εντοπίσει το σεισμό, το μέγεθος του, και την ακριβή τοποθεσία του. Η υπηρεσία Android Earthquake Alert λανσαρίστηκε τον Αύγουστο του 2020, με τη Google να συνεργάζεται με το United States Geological Survey (USGS) και το ShakeAlert, παρέχοντας έγκαιρες ειδοποιήσεις στους χρήστες Android στην Καλιφόρνια. Στη συνέχεια, η υπηρεσία επεκτάθηκε στο Όρεγκον, ενώ μέσα στο Μάιο θα είναι διαθέσιμη και στην Ουάσιγκτον.

έχρι το 2050 η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να έχει σταματήσει να εκλύει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -ή, έστω, να δεσμεύει από την ατμόσφαιρα ισοδύναμη ποσότητα όσων εκλύει. Θα πρέπει να γίνει "κλιματικά ουδέτερη". Το 2050, όμως, θα θέλουμε να έχουμε μια ακμάζουσα και αναπτυσσόμενη οικονομία, φτηνό ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη στα σπίτια, να κινούμαστε με αυτοκίνητα και μέσα μαζικής μεταφοράς, να παράγουμε βιομηχανικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε, γενικά, τους καρπούς του ανθρώπινου πολιτισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να παράγουμε και να καταναλώνουμε ενέργεια. Στην εποχή μας, τρεις δεκαετίες πριν από το 2050, ο τομέας της ενέργειας προκαλεί το 40% των εκλύσεων που στέλνουμε στην ατμόσφαιρα. Από τους 96,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 που εκλύονταν από την Ελλάδα το 2018, οι 38,3 εκατ. προέρχονταν από εκεί."96 εκατομμύρια τόνοι" (ή, "μεγατόνοι") ακούγεται πολύ, και είναι, πράγματι, περισσότερο από ό,τι εκλύουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιου μεγέθους, όπως η Πορτογαλία ή η Ουγγαρία. Αλλά είναι κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. και το χαμηλότερο νούμερο τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1990 η χώρα μας έστελνε 105,8 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 στην ατμόσφαιρα. Το 2005, τη χειρότερη χρονιά, έστειλε 139,1. To 2050 θα πρέπει να φτάσει στο μηδέν. Πώς θα το κατορθώσουμε; Και, επιπλέον, πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση λύνοντας ταυτόχρονα τα πολλά και μεγάλα προβλήματα του ενεργειακού τομέα που έχουμε σήμερα, αναβαθμίζοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας έναν από τους κρισιμότερους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις μια πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Στην πολυσέλιδή έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο πολιτικής (PDF) που προετοίμασε η ερευνητική ομάδα για το ίδιο θέμα με κεντρικό άξονα τον ρόλο του τομέα της ενέργειας στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βασικά σημεία της έρευνας συνοπτικά. 1. Ενέργεια & ελληνική οικονομία Ηπαραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή κάθε χώρας. Σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό μοντέλο της, τη βιομηχανία, τη φτώχεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Ο ενεργειακός τομέας επηρεάζει κάθε οικονομία με δύο τρόπους: αφενός συνεισφέρει απευθείας στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας με όλες τις δραστηριότητες της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας και των κλάδων που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, και αφετέρου με την ευρύτερη επίδραση στην οικονομία, μέσω των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, που επηρεάζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα (σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον ρόλο που παίζει ο κλάδος αυτός στην ελληνική οικονομία. ­ Διαβάστε Το Κείμενο Πολιτικής Για Την Ενέργεια (PDF) Η άμεση συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ελληνική οικονομία εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ (2017), ενώ ο τομέας δίνει δουλειά σε περίπου 50.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται στο (χονδρικό και λιανικό) εμπόριο καυσίμων. Αν συνυπολογίσουμε και τους κλάδους που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό, εκτιμάται ότι η ευρύτερη συνεισφορά του (ειδικότερα στην απασχόληση) είναι πολλαπλάσια. Σχεδόν το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων είναι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για προϊόντα πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια. Η χώρα μας όμως εισάγει και πολλά προϊόντα ενέργειας -το 27% των ελληνικών εισαγωγών συνολικά, με τη συντριπτική πλειοψηφία να είναι αργό πετρέλαιο που εισάγουμε κυρίως από το Ιράκ, το Καζακστάν, τη Ρωσία και άλλες χώρες, και το περισσότερο από το οποίο επανεξάγεται μετά την επεξεργασία του στα ελληνικά διυλιστήρια. Γενικά, η αξία των ενεργειακών προϊόντων που εισάγουμε είναι μεγαλύτερη από αυτών που εξάγουμε (15 δισ. ευρώ έναντι 10,7 δισ. το 2019). Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει πολύ μεγάλη σημασία και για τα δημόσια έσοδα. Το 64% της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης είναι δασμοί ή φόροι, για παράδειγμα. Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στην ενέργεια έφταναν το 3% του ΑΕΠ το 2019, έναντι 1,8% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αυτό, μάλιστα είναι κάτι που άλλαξε από το 2010 και την αρχή της κρίσης και μετά. Με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει μεγάλη σημασία για την οικονομία της χώρας. Τι περιλαμβάνει, όμως, "ο κλάδος της ενέργειας"; Η απάντηση είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές πολύ σημαντικές και διαφορετικές μεταξύ τους δραστηριότητες, κάποιες εκ των οποίων σχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. "Κάθε ενεργειακό σύστημα, με την έννοια του συνόλου των διευθετήσεων με τις οποίες αξιοποιούνται φυσικοί πόροι για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής", γράφει ο Βάτσλαβ Σμιλ, "έχει τρεις θεμελιώδεις συνιστώσες: τους φυσικούς (ανανεώσιμους ή μη ανανεώσιμους) ενεργειακούς πόρους, την τεχνολογία μετατροπής τους σε διαθέσιμη ενέργεια και μια ποικιλία ειδικών χρήσεων των διαθέσιμων ροών ενέργειας". Η έρευνα αναλύει κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες όπως λειτουργούν στη χώρα μας σε αναλυτικά κεφάλαια -εδώ θα καταγράψουμε μόνο ενδεικτικά μερικές από αυτές, μαζί με τα βασικά τους στοιχεία. Πριν ξεκινήσουμε την καταγραφή, όμως, αξίζει να σημειώσουμε τρία βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας και φτάνουν μέχρι τους ιλιγγιώδεις ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ (περίπου 2,7 δισ. ευρώ το 2019). Αλλά ας τα δούμε ένα ένα. 2. Η ηλεκτρική ενέργεια Πολλοί ταυτίζουν τον κλάδο της ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι, όμως, μόνο ένα τμήμα της ενεργειακής παραγωγής και κατανάλωσης μιας χώρας. Βεβαίως, είναι ίσως το πιο σημαντικό -και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα σημαντικότερο. Η ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, κυρίως από τον εξηλεκτρισμό τομέων τελικής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος στο κοντινό μέλλον θα χρησιμοποιεί ενέργεια από το δίκτυο ηλεκτρισμού για δραστηριότητες για τις οποίες έως τώρα έκαιγε ορυκτά καύσιμα. Η δε ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται ολοένα και περισσότερο από νέες, διαφορετικές πηγές. Αυτή η μετάβαση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα. Η ισχύς ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα μειώνεται και παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον το 1/3 της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΑΠΕ. Σκεφτείτε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στη χώρα πενταπλασιάστηκε μόνο μέσα σε δύο χρόνια, από το 2011 ως το 2013. Βεβαίως, διαχρονικά η χώρα μας βασίζεται σε κάποιο βαθμό στην καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάποια νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας καίγονται ντίζελ και μαζούτ για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα ενώ, ως γνωστόν, στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καίμε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα εργοστάσια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται κοντά στις περιοχές όπου εξορύσσεται ο λιγνίτης, ένας γαιάνθρακας που περιέχει σχετικά χαμηλό ποσοστό άνθρακα. Το 2018, το 32,3% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από καύση λιγνίτη. Αυτή, ωστόσο, είναι μια πρακτική που -όπως φαίνεται και από το διάγραμμα-, σταδιακά μειώνεται και σύντομα θα σταματήσει τελείως. Εδώ και πολλά χρόνια, η καύση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι οικονομικά ασύμφορη. Καθώς εκλύει μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία τέτοιων μονάδων κοστίζει πολλά σε δικαιώματα εκπομπών άνθρακα, η τιμή των οποίων ρυθμίζεται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της EE. To 2013 η μέση τιμή που αναγκάζονταν να πληρώνουν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανίες ήταν 4,4 ευρώ ανά τόνο CO2, αλλά το 2019 η τιμή είχε εκτοξευθεί στα 24,8 ευρώ ανά τόνο CO2, πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, πλέον όλες οι λιγνιτοπαραγωγές μονάδες της ΔΕΗ είναι ζημιογόνες. Το ελληνικό κράτος έχει ήδη προγραμματίσει το κλείσιμό τους. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι τα 3,35 GW που παράγουν αυτές οι μονάδες θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλες πηγές από το 2023 και μετά και, βεβαίως, ότι οι περιοχές που στηρίζονταν οικονομικά από αυτά τα εργοστάσια θα πρέπει να στηριχθούν κατά τη μετάβασή τους σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Στη χώρα μας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται την καταναλώνουν κυρίως οι υπηρεσίες (καταστήματα, γραφεία κλπ. -34,6% το 2019), τα σπίτια (33,6%) και η βιομηχανία (23,8% το 2019 -από 40,8% το 1990). Η ηλεκτρική ενέργεια, δε, κοστίζει ακριβά. Το 2019 η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είχε τις ακριβότερες τιμές χονδρικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό όμως δεν μεταφράζεται σε πολύ υψηλές τιμές (σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα) για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, λόγω ευνοϊκότερης φορολογίας. Ωστόσο, καθότι οι δαπάνες για ενέργεια παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα βάρη τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις -με προφανείς επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, οι ερευνητές υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια μείωση στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Πώς όμως φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα από την παραγωγή στην κατανάλωση; Στο πρώτο στάδιο στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα (ΕΔΣ) με 12 χιλιάδες χιλιόμετρα καλώδια και 356 υποσταθμούς, το οποίο διαχειρίζεται η ανώνυμη εταιρεία ΑΔΜΗΕ και το οποίο συνδέεται με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Σύστημα (μέσω Ιταλίας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας). Υπάρχουν επίσης και 29 αυτόνομα δίκτυα στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά (όπου, όπως είπαμε, κυρίως παράγεται ενέργεια με καύση μαζούτ και ντίζελ, και πλέον και από ΑΠΕ). Αξίζει να αναφέρουμε, εξάλλου, πως παρόλο που η παραγωγή ενέργειας στα νησιά αυτά έχει πολύ υψηλότερο κόστος, οι πολίτες εκεί πληρώνουν τα ίδια για ηλεκτρικό ρεύμα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Η διαφορά καλύπτεται από τις χρεώσεις για "ΥΚΩ" στους λογαριασμούς όλων των νοικοκυριών της χώρας. Αυτό προγραμματίζεται να αλλάξει, βεβαίως, με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών με το ΕΔΣ τα επόμενα χρόνια. Από εκεί και πέρα, από τους υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει στα σπίτια με ένα δίκτυο διανομής που έχει καλώδια μήκους 240 χιλιάδων χιλιομέτρων και εξυπηρετεί 7,6 εκατομμύρια πελάτες. Αυτό το δίκτυο το διαχειρίζεται ένας άλλος οργανισμός, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, γνωστός ως ΔΕΔΔΗΕ. Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια είναι η μετατροπή αυτού του δικτύου σε "έξυπνο δίκτυο" με 13 συγκεκριμένα έργα ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των υποδομών, όπως η αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών με ηλεκτρονικούς, "έξυπνους" μετρητές. Αυτές οι δομές και όλα αυτά τα αρκτικόλεξα δεν υπήρχαν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ ιδρύθηκε το 2011, ο ΔΕΔΔΗΕ το 2012. Αν και δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό από την κοινωνία, ολόκληρη η δομή και η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας έχει αλλάξει ριζικά στη χώρα μας μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Πριν από μόλις λίγα χρόνια η ΔΕΗ είχε το απόλυτο μονοπώλιο στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτό έχει αλλάξει. Βεβαίως, η ΔΕΗ ακόμα ελέγχει περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής και το 67,7% της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά το σύστημα μεταφοράς και τα δίκτυα διανομής πλέον έχουν διαχωριστεί ιδιοκτησιακά, και δεκάδες ιδιωτικές εταιρείες ανταγωνίζονται πλέον στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Μια άλλη εξαιρετικά σημαντική αλλαγή είναι το ότι τους τελευταίους μήνες -και πολύ καθυστερημένα-, η Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει το υπόδειγμα στόχος (target-model), ενώ εντάχθηκε και στις ενιαίες αγορές των ευρωπαϊκών δικτύων που ρυθμίζουν τις τιμές συντονισμένα από τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Το άνοιγμα αυτών των νέων αγορών, που θα ρυθμίζουν καλύτερα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, την προσφορά και τη ζήτηση έγινε πολύ καθυστερημένα, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασύνδεση της απομονωμένης ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 3. Τα ορυκτά καύσιμα Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε προϊόντα πετρελαίου κυρίως για θέρμανση και για κίνηση οχημάτων. Περίπου η μισή τελική κατανάλωση ενέργειας προέρχεται από τα προϊόντα πετρελαίου (53%). Είναι ένα υψηλό ποσοστό -το 5ο υψηλότερο στην ΕΕ- αλλά στο παρελθόν ήταν ακόμα μεγαλύτερο: δέκα χρόνια πριν ήταν στο 63%. Είναι αξιοσημείωτο το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα χρήματα για καύσιμα κίνησης (το 4,4% των δαπανών του μέσου νοικοκυριού) από ότι για ηλεκτρικό ρεύμα (3,1%) -κάτι το οποίο πιθανότατα σχετίζεται και με το ότι έχουμε την 3η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη στην ΕΕ. Όπως αναφέραμε, ο πολύ σημαντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική οικονομία αποτυπώνεται και από το μέγεθος των εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου (το 28% των εξαγωγών της χώρας - από 7% το 2000). Αυτός ο τομέας, όμως, θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις στο μέλλον, καθώς η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα κληθεί -όπως όλες οι χώρες του κόσμου- να μειώσει ραγδαία τις εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν όντως ληφθούν σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης διεθνώς, η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί μέσα στη δεκαετία του 2020 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί κατά περισσότερο από 50% μέχρι το 2040 στις ανεπτυγμένες οικονομίες (και κατά 10% στις αναπτυσσόμενες). Η χώρα μας εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, καθότι τα κοιτάσματα στην επικράτειά της παράγουν ελάχιστες ποσότητες (το κεφάλαιο 4 αναφέρει αναλυτικά την ιστορία αναζήτησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας). Βεβαίως, το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μπορεί να υπάρχουν στο Αιγαίο επανέρχεται πολύ συχνά στον δημόσιο διάλογο. Η έρευνα υποστηρίζει ότι υπό προϋποθέσεις η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων "δεν αντιτίθεται μεσοπρόθεσμα στη διακηρυγμένη πολιτική απο-ανθρακοποίησης" και ότι "δύναται να αποτελέσει μια δραστηριότητα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας". Τονίζει, δε, και τη γεωπολιτική σημασία μιας αναβάθμισης του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην περιοχή. Ωστόσο, υπογραμμίζει και τις προοπτικές που διαμορφώνονται από την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα στο μέλλον θα είναι, όπως είπαμε, αναπόφευκτα μικρότερη. Κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει πιθανές μελλοντικές επενδύσεις που θα έχουν ορίζοντα δεκαετιών. Εκτός από το πετρέλαιο, όμως, υπάρχει και το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο εκλύει λιγότερο CO2 και προσφέρεται για μια γρήγορη μείωση των εκπομπών, όταν αντικαθιστά τη χρήση άλλων ορυκτών καυσίμων. Στη χώρα μας μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ενεργειακό μείγμα (μόλις το 1996) και πλέον καλύπτει περίπου το 17,3% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης, ένα ποσοστό που αναμένεται να μείνει σταθερό μέχρι το 2030. Σημαντικά έργα υποδομής (αγωγοί, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης) είναι επίσης υπό κατασκευή. Στη συνέχεια και η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να μειωθεί, βεβαίως -το φυσικό αέριο θεωρείται μόνο μεταβατικό καύσιμο. Μολονότι όντως συνεισφέρει λιγότερο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από την καύση προϊόντων πετρελαίου, η διαφορά δεν είναι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν πολλοί. Η τιμή αναφοράς του συντελεστή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το φυσικό αέριο είναι 44,6% μικρότερη από το λιγνίτη, 27,5% λιγότερη από το μαζούτ και 24,3% λιγότερη από το ντίζελ. Προς το παρόν η κατανάλωσή του παγκοσμίως αυξάνεται -με την εξαίρεση του 2020, λόγω πανδημίας-, αλλά σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το 2040 (ή ακόμα και μέχρι το 2030, αν ληφθούν πιο ριζοσπαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από όσα είναι ήδη προγραμματισμένα) και στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται ραγδαία. Στην Ευρώπη αυτή η υποχώρηση αναμένεται να αρχίσει νωρίτερα, από την τρέχουσα δεκαετία. 4. Η ενεργειακή αποδοτικότητα Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα εν γένει όσο και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι το θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι ένα κρίσιμο, σοβαρό πρόβλημα το οποίο συχνά περνά απαρατήρητο από τον δημόσιο διάλογο, στο οποίο όμως υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για παρεμβάσεις και επενδύσεις, που όχι μόνο θα βελτίωναν τις προοπτικές επίτευξης των στόχων για το 2030 και το 2050, αλλά θα προσέφεραν και μια γερή τόνωση στην ελληνική οικονομία. "Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας", γράφουν οι ερευνητές, "η οποία υποστηρίζεται και προωθείται από την ενεργειακή πολιτική, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Παράλληλα, οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ενέργεια, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αντίστοιχα. Τα οφέλη είναι σημαντικά και για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων, τα οποία θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τη ζήτηση πιο εύκολα. Επιπλέον, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας". Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις "Α" και "Β". Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα προγράμματα "Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον" που χρηματοδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών στη Ελλάδα (κουφώματα, θερμομόνωση και άλλες τέτοιες παρεμβάσεις) οδήγησαν στην ανακαίνιση σχεδόν 100.000 κατοικιών. Το νέο πρόγραμμα "Εξοικονομώ-Αυτονομώ" (που έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) πρόκειται να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση πάνω από 180.000 κατοικιών. Για να φτάσουμε στο 2050 και τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ωστόσο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για το οποίο θα μιλήσουμε και παρακάτω, προβλέπει την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. 5. Οι ενεργειακές πολιτικές που υπάρχουν ΗΕυρωπαϊκή Ένωση πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από την προηγούμενη δεκαετία κιόλας έχει θέσει για λογαριασμό των κρατών-μελών συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, συνεισφέροντας στον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη όχι περισσότερο από 2οC μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με τη μέση θερμοκρασία στην προ-βιομηχανική εποχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει αναπτύξει μια εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα ως προς την παραγωγή στρατηγικών, κειμένων πολιτικής, οδηγιών και κανονισμών που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτά τα κείμενα περιέχουν και πολλούς ρυθμιστικούς κανόνες που αφορούν στην ενέργεια. Οι αρχικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την Ενέργεια και το Κλίμα (γνωστοί και ως στόχοι "20-20-20"), οι οποίοι νομοθετήθηκαν το 2009, είχαν χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020 και περιελάμβαναν: τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ μέχρι το 2020 τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20%. Η ΕΕ συνολικά τα πήγε καλά ως προς αυτούς τους στόχους. Το ίδιο και η δική μας χώρα. Στο διάστημα που μεσολάβησε όπως είδαμε και παραπάνω έγινε μεγάλη πρόοδος στην ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας. Μεγάλο ρόλο στην επίτευξη των στόχων, ωστόσο, έπαιξε και το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε η χώρα υπέστη μια γιγάντια οικονομική κρίση, με μια συνακόλουθη συρρίκνωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Πλέον η φαρέτρα των ρυθμιστικών κανόνων της ΕΕ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας πληθώρας στρατηγικών σχεδίων και στη χώρα μας, από το "ΕΣΔΕΑ" για την ενεργειακή απόδοση και το "ΕΣΕΚ" που αναφέρθηκε και παραπάνω, μέχρι το "ΣΔΑΜ" για τις λιγνιτικές περιοχές. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενσωματώνει τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής της ΕΕ και αποτελεί το βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής της χώρας για την επίτευξη ποιοτικών και ποσοτικών στόχων την περίοδο 2021-2030. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το δυναμικό, τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος στους τομείς της παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι που προβλέπει περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 42% σε σύγκριση με το επίπεδο των εκπομπών το 1990 (και 56% έναντι του 2005). Αυτός ο στόχος, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις αναμένεται να αναθεωρηθεί, βεβαίως, από 42% σε τουλάχιστον 55%. Πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να εκλύει περίπου 50 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον σε 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030 και μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 61%-64% έως το 2030. Βελτίωση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΕΑ) κατά τουλάχιστον 38% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με προβλέψεις που έγιναν το 2007. Μηδενικό μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2028. Αλλά και αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι αργά ή γρήγορα θα επανεκτιμηθούν προς το ακόμα πιο φιλόδοξο. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές για την αγορά ενέργειας, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή ασφάλεια, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αλλά και για την ενεργειακή μετάβαση σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας (στο κεφάλαιο 10.4 της μελέτης μπορείτε να βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση των πολιτικών). Μέρος των προτάσεων αυτών, δε, είναι επενδύσεις ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, αν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις 'πράσινης" ανάπτυξης. Στο κεφάλαιο 10.7 οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την "πράσινη" ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Αλλά, βεβαίως, η προσπάθεια δεν τελειώνει στο 2030. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να προετοιμάσουν και πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για το 2050 και τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας -δηλαδή για την περίπτωση της Ελλάδας το "96,1 μεγατόνοι" του 2018, που το 2030 πρέπει να έχει πάει στο "50 μεγατόνοι", θα πρέπει μέχρι το 2050 να πάει στο μηδέν. Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και στόχους που επεκτείνουν τα μέτρα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και στην επόμενη εικοσαετία αλλά, καθότι αυτά δεν είναι σε καμία περίπτωση επαρκή για μια τόσο μεγάλης κλίμακας ενεργειακή μετάβαση, πλαισιώνονται και από άλλες, πιο "εξωτικές" πολιτικές που βασίζονται εν μέρει και σε νέες τεχνολογίες οι οποίες ακόμη είναι ανώριμες ή ασύμφορες, όπως η δέσμευση και αποθήκευση εκλυόμενου άνθρακα, μέθοδοι χημικής αποθήκευσης ενέργειας, ή η εκτεταμένη χρήση υδρογόνου σε εφαρμογές στη βιομηχανία, τις μεταφορές και αλλού. 6. Οι προτάσεις της έρευνας Μετά από όλα αυτά, η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις πολιτικής που συμπληρώνουν όσα προβλέπονται από τα προαναφερθέντα σχέδια και θέτουν και μια βασική προτεραιοποίηση για όσα πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι τέσσερις άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο επόμενο διάστημα και μαζί να γίνουν και σημαντικές επενδύσεις είναι: Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ. Αναβάθμιση και ενίσχυση υποδομών στα δίκτυα ενέργειας για διευκόλυνση των ΑΠΕ και σταδιακή σύζευξη τομέων τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Δίκαιη μετάβαση των περιοχών που εξαρτώνται από το λιγνίτη. Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις πολιτικής ανά τομέα: Για την εξοικονόμηση ενέργειας: Παροχή αποτελεσματικών κινήτρων (εκπτώσεις φόρων, επιδοτήσεις κλπ.), ώστε να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια για επενδύσεις σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων (διάρθρωση κτηριακού αποθέματος, ελλιπής πληροφόρηση, αποτυχίες της αγοράς, έλλειψη τεχνικής εμπειρίας, ρυθμιστικά εμπόδια κ.ά.), Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτηρίων. Προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για κάλυψη θερμικών και ψυκτικών αναγκών. Προώθηση συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών. Βελτιώσεις στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ, κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας) με καθορισμό σύγχρονων προδιαγραφών και αποτελεσματικό έλεγχο συμμόρφωσης. Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Διατήρηση υφιστάμενων και εφαρμογή νέων μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους βιομηχανικών επιχειρήσεων. Διασφάλιση βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target-model. Προστασία των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Διασφάλιση ικανοποιητικού ρυθμού είσπραξης των λογαριασμών ηλεκτρισμού. Λειτουργία αγοράς ή μηχανισμού αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος, με συμμετοχή και της ζήτησης. Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλαιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ (repowering). Ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα. Για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας: Ψηφιοποίηση και αναβάθμιση. Οριστικοποίηση μοντέλου διενέργειας επένδυσης σε "έξυπνους" μετρητές και "ευφυή" δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πηγών χρηματοδότησης. Εισαγωγή μηχανισμών οικονομικών κινήτρων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των δικτύων. Στενή συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων. Καθορισμός ενιαίου πλαισίου ασφάλειας του κυβερνοχώρου στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων προληπτικών, διορθωτικών και αμυντικών σχεδίων για το ενεργειακό σύστημα. Για τις ενεργειακές υποδομές: Αναβάθμιση και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνδέσεων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες. Υποστήριξη των ΑΠΕ που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες (π.χ. υδρογόνο, βιοοικονομία κ.λπ.) και των "πράσινων" μεταφορών. Ανάπτυξη εθνικού σχεδίου για σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης με δεσμεύσεις σχετικά με την ταχύτητα αύξησης φορτίου και την επενδυτική προσέγγιση. Προετοιμασία του δικτύου και άλλων εγκαταστάσεων για λύσεις γρήγορης φόρτισης. Ανάπτυξη σταθμών γρήγορης φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Κανονισμούς για την κατασκευή σταθμών φόρτισης σε κατοικίες και εμπορικά κτήρια. Διευκόλυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ανάπτυξη δικτύου σταθμών φόρτισης με σταθερό και ελκυστικό για επενδύσεις επιχειρηματικό πλαίσιο για τη λειτουργία σε περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αστικές και αγροτικές περιοχές. Και ακόμα: Αναπτυξιακός σχεδιασμός με στρατηγικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Διαμόρφωση στρατηγικού μακροπρόθεσμου πλαισίου για την Έρευνα και Ανάπτυξη στον τομέα Ενέργειας με εστίαση: α) στο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό δυναμικό της έρευνας στον ενεργειακό τομέα και β) σε συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους στον τομέα της καινοτομίας. Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, έξυπνων δικτύων, τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας κ.ά. Ενεργή συμμετοχή των κεντρικών και τοπικών αρχών της χώρας για τη διευκόλυνση των σχεδιαζόμενων ή σε εξέλιξη έργων (διασύνδεση νησιών, ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επενδύσεις σε ΑΠΕ κ.ά.).

Η Ελλάδα και η Κύπρος θα είναι μεταξύ των πιο σημαντικών τουριστικών προορισμών και αυτό το καλοκαίρι, εκτιμά ο γερμανικός ταξιδιωτικός κολοσσός TUI. Υπενθυμίζεται ότι ο ταξιδιωτικός όμιλος ανακοίνωσε «έκρηξη ταξιδιών» κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (Δείτε το σχετικό θέμα εδώ). "Την πρώτη ζήτηση για ταξίδια θα την δούμε να εκδηλώνεται από το Πάσχα. Από τον Μάιο υπολογίζουμε μεγαλύτερο αριθμό ταξιδιών στο εξωτερικό και το καλοκαίρι η διάθεση των Γερμανών για ταξίδια θα είναι και πάλι μεγάλη», δηλώνει στην εφημερίδα ο πρόεδρος του Γερμανικού Ταξιδιωτικού Συνδέσμου DRV, Νόρμπερτ Φίμπιγκ, συμμεριζόμενος την άποψη του κ. Μπαράις, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες, μιλώντας στο Reuters, προέβλεψε «έκρηξη ταξιδιών» ήδη από το καλοκαίρι. «Ασφαλώς και το 2021 θα είναι έτος κρίσης», πρόσθεσε ο αρμόδιος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τον Τουρισμό, για να διευκρινίσει ότι οι ελπίδες του βασίζονται στο καλοκαίρι και γενικότερα στο δεύτερο μισό του έτους. Τα ταξίδια πιθανότατα αρχικά θα είναι και πάλι δυνατά εντός της Γερμανίας και της Ευρώπης και σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα προς απομακρυσμένους προορισμούς στο εξωτερικό, συνέχισε ο κ. Μπαράις και πρόσθεσε ότι με τους αυξανόμενους εμβολιασμούς και τα περισσότερα γρήγορα τεστ, τα ταξίδια θα μπορούσαν και πάλι να καταστούν σταδιακά και πάλι εφικτά. Οι Γερμανοί έχουν μεγάλη λαχτάρα να ταξιδέψουν, εκτιμά ο ίδιος. Οι δηλώσεις του γερμανού πολιτικού προκάλεσαν ικανοποίηση στον τουριστικό κλάδο που πλήττεται ιδιαίτερα από τις συνέπειες της πανδημίας. «Αυτή η δήλωση του κ. Μπαράις είναι σημαντική για μας και δίνει προοπτική στους ταξιδιωτικούς πράκτορες, τα ταξιδιωτικά γραφεία, τις αεροπορικές εταιρίες και τα ξενοδοχεία», ανέφερε το στέλεχος της TUI. Ο ταξιδιωτικός όμιλος επιβεβαίωσε ακόμη την διάθεση των Γερμανών να ταξιδέψουν, επισημαίνοντας ότι οι δικές του αναλύσεις αγοράς δείχνουν τεράστια επιθυμία του κόσμου να μπορέσει να ταξιδέψει και πάλι με χαλαρότητα, έπειτα από την δύσκολη περίοδο. Η TUI εκτιμά ότι οι πιο σημαντικοί καλοκαιρινοί προορισμοί θα μπορούσαν να είναι η Ισπανία, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κύπρος και η Πορτογαλία, ενώ μεγάλη ζήτηση προβλέπεται και για προορισμούς με οδική πρόσβαση, όπως η Αυστρία, η Ιταλία και η Κροατία. Ο εκπρόσωπος της TUI προειδοποιεί μάλιστα ότι για τις διακοπές Ιουλίου - Αυγούστου σε κάποιες περιοχές της Μεσογείου είναι πολύ πιθανό οι θέσεις στα αεροπλάνα να κλειστούν πολύ γρήγορα. Εντός Γερμανίας, θα υπάρχει ζήτηση για τις ακτές της Βαλτικής και την περιοχή των λιμνών του Μεκλεμβούργου. Ο πρόεδρος των Ταξιδιωτικών Πρακτόρων ωστόσο επισημαίνει ότι ακόμη και μια έκρηξη στα ταξίδια το καλοκαίρι δεν θα φέρει πίσω τον χαμένο τζίρο των προηγούμενων μηνών: «Όσοι δεν είχαν την δυνατότητα να πάνε χειμερινές διακοπές, δεν μπορούν τώρα να το αντισταθμίσουν. Γι' αυτό και μεγάλο μέρος του χαμένου τζίρου λόγω του lockdown δεν θα είναι δυνατόν να αντισταθμιστεί. Η ανάκαμψη των ταξιδιωτικών επιχειρήσεων θα διαρκέσει πολύ», προβλέπει ο κ. Φίμπιγκ, αν και από την πλευρά της κυβέρνησης, ο κ. Μπαράις δεν θεωρεί ότι θα υπάρξει κύμα πτωχεύσεων στον κλάδο, καθώς, όπως εξηγεί, η ταξιδιωτική βιομηχανία μπήκε στην κρίση του κορονοϊού έπειτα από δέκα χρόνια ραγδαίας ανάπτυξης. «Ελπίζω να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε σχετικά γρήγορα μια προοπτική». Αν συμβεί αυτό, πολλές επιχειρήσεις θα θυμηθούν και πάλι τις παλιές τους επιτυχίες, τόνισε ο Τόμας Μπαράις.

Τα μερίδια αγοράς χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων μέσων στον τομέα του τουρισμού αποτυπώνει η μελέτη, με τίτλο: «Χαρακτηριστικά ταξιδιών εσωτερικού ημεδαπών τουριστών 2019» που έδωσε στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων» του ΙΝΣΕΤΕ. Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη Όπως προκύπτει από αυτή, τα χερσαία μέσα μεταφοράς συνεχίζουν να προτιμούν οι Έλληνες για τις τουριστικές μετακινήσεις τους, με 74%. Ακολουθούν με μεγάλη διαφορά τα θαλάσσια μέσα με 21% και τα εναέρια με 6%. Το εντυπωσιακό είναι ότι τα συγκεκριμένα ποσοστά παραμένουν σχεδόν ίδια την τελευταία 5ετία (εξαιρείται το 2020). Η κυριαρχία των οδικών μέσων σχετίζεται με τη γεωγραφία της Ελλάδας, αλλά και με το γεγονός ότι πλοία και αεροπλάνα εξυπηρετούν λιγότερους επιβάτες, σε συνδυασμό με τις πιο «τσιμπημένες» τιμές τη θερινή περίοδο. Τα βασικά ευρήματα της μελέτης έχουν ως εξής: -Tην περίοδο 2015-2019, τα ταξίδια εσωτερικού παρουσίασαν αύξηση κατά 100 χιλ./+2,1%, οι διανυκτερεύσεις κατά 5 εκατ./+26,5% και οι δαπάνες κατά 335 εκατ. ευρώ /+26,5%. Αύξηση παρουσίασαν και οι βασικοί δείκτες. Ειδικότερα, η δαπάνη ανά ταξίδι αυξήθηκε κατά 62 ευρώ /+23,9%, η δαπάνη ανά διανυκτέρευση κατά 4 ευρώ /+14,7% και μέση διάρκεια παραμονής κατά 0,8/+8%. -Το 2019 πραγματοποιήθηκαν 4,9 εκατ. προσωπικά ταξίδια εσωτερικού, σημειώνοντας μείωση κατά 11%/-582 χιλ. σε σχέση με το 2018, 53,6 εκατ. διανυκτερεύσεις παρουσιάζοντας μείωση κατά 6 εκατ./-10% και δαπανήθηκαν σε ταξίδια που πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό 1,6 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 6,8%. -Τα περισσότερα ταξίδια εσωτερικού το 2019, πραγματοποιήθηκαν με χερσαία μέσα μεταφοράς (3,6 εκατ. ταξίδια). Ακολούθησαν τα ταξίδια με θαλάσσια μέσα (1 εκατ. ταξίδια), ενώ μόλις 272 χιλ. ταξίδια πραγματοποιήθηκαν με αεροπλάνο. Η κατανομή των ταξιδιών ανάλογα με το μέσο μεταφοράς, δεν παρουσιάζει σημαντικές μεταβολές την τελευταία πενταετία. -Το 60% των ταξιδιών εσωτερικού µε διαμονή το 2019, πραγματοποιήθηκε σε μη ενοικιαζόμενα καταλύματα και το 39% σε ενοικιαζόμενα καταλύματα. Στα ενοικιαζόμενα καταλύματα αντιστοιχεί μόλις 21% των διανυκτερεύσεων (εκ των οποίων 11% αντιστοιχεί στα ξενοδοχεία και παρόμοια καταλύματα και 10% στα ενοικιαζόμενα δωμάτια). -Ο κύριος όγκος των ταξιδιών συγκεντρώνεται τους καλοκαιρινούς μήνες. Το 2019, πάνω από 60% των ταξιδιών πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο ενώ συμπεριλαμβανομένου και του Ιουνίου το ποσοστό ανέρχεται σχεδόν σε 80%. Δηλαδή, υπάρχει υψηλή εποχικότητα. -1,1 δισ. ευρώ ή το 70% των δαπανών προήλθαν από τις ηλικιακές ομάδες 25-44 ετών και 45-64 ετών. -35% των δαπανών πραγματοποιήθηκε σε ταξίδια διάρκειας 4-7 διανυκτερεύσεων. -Το 51,8% ή 836 εκατ. ευρώ δαπανήθηκαν είτε σε ιδιόκτητες εξοχικές κατοικίες (26,2%/419 εκατ. ευρώ) είτε σε καταλύματα που παρέχονται δωρεάν από συγγενείς και φίλους (25,6%/410 εκατ. ευρώ). -Τέλος, το 2019 το 49,2% των Ελλήνων αδυνατούσε να πραγματοποιήσει μια εβδομάδα διακοπών μακριά από το σπίτι. Το ποσοστό είναι παρόμοιο με το αντίστοιχο του 2013, μετά από μια επιδείνωση την περίοδο 2015 – 2016. Η κύρια αιτία αδυναμίας πραγματοποίησης διακοπών ήταν οι οικονομικοί λόγοι.

Το iMEdD Lab παρουσιάζει, για πρώτη φορά, διαδραστικό χάρτη με την πορεία του εμβολιασμού ανά περιφερειακή ενότητα, με επίσημα στοιχεία που αντλεί, σε πραγματικό χρόνο, από την πύλη διάθεσης δεδομένων του ελληνικού κράτους. Το πρωί της 27ης Δεκεμβρίου 2020 ξεκίνησε ο εμβολιασμός για την COVID-19 στην Ελλάδα, με τη νοσηλεύτρια ΜΕΘ Ευσταθία Καμπισιούλη να είναι η πρώτη πολίτης της χώρας που έκανε το εμβόλιο. Έκτοτε, περισσότεροι από 71.000 άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί (έως τις 15 Ιανουαρίου 2021) στην επικράτεια, που αντιστοιχεί περίπου στο 0,65% του γενικού πληθυσμού. Σε αντίθεση με την πολιτική που έχει ακολουθήσει ο ΕΟΔΥ, ο οποίος δημοσιεύει τα επιδημιολογικά στοιχεία σε μη επεξεργάσιμη μορφή (αρχεία .pdf, ελεύθερο κείμενο, email), τα δεδομένα για την πορεία των εμβολιασμών δημοσιεύονται σε εξειδικευμένο κόμβο διάθεσης δεδομένων και σε αναγνωρίσιμη, από τους υπολογιστές, μορφή. Τα στοιχεία που παρέχονται, ανά ημέρα και ανά περιφερειακή ενότητα της χώρας, αφορούν τον αριθμό των εμβολιασμών (ημερησίως & αθροιστικά), τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν εμβολιαστεί (αθροιστικά), καθώς και τη διαφορά των εμβολιασμών από μέρα σε μέρα. Τα δεδομένα, που δημοσιεύονται στο data.gov.gr, λαμβάνονται αυτόματα μέσω κλήσης API και οπτικοποιούνται, σε πραγματικό χρόνο, στην εξειδικευμένη εφαρμογή για την COVID-19 που έχει αναπτύξει το iMEdD Lab από τον Μάρτιο του 2020. Ο σχετικός χάρτης οπτικοποιείται βάσει του αριθμού των εμβολιασμένων πολιτών ανά 100.000 κατοίκους. Αυτός ο δείκτης μας επιτρέπει να συγκρίνουμε περιοχές της χώρας με ανόμοιο πληθυσμό. Για παράδειγμα, 1.000 εμβολιασμένοι πολίτες ανά 100 χιλ. πληθυσμού στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών θα σήμαινε ότι, με βάση τον αριθμό των ατόμων που έχουν εμβολιαστεί και τον πληθυσμό της περιοχής, εάν η Αθήνα είχε 100.000 κατοίκους, οι 1.000 θα ήταν εμβολιασμένοι. Έως σήμερα, στις 27 χώρες της ΕΕ είναι διαθέσιμο το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech, ενώ έχει εγκριθεί και το εμβόλιο της Moderna και έπεται η αίτηση έγκρισης του εμβολίου από την AstraZeneca στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Στις 20 Ιανουαρίου ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του σχεδίου “Ελευθερία” με τον εμβολιασμό των υγειονομικών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που ξεκίνησε στις 4 Ιανουαρίου. Το Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Εμβολιασμού κατά της COVID-19, «Ελευθερία», προβλέπει τον εμβολιασμό του πληθυσμού σε τρεις φάσεις. Η δεύτερη φάση, που ξεκινά από 20 Ιανουαρίου 2021, προβλέπει τον εμβολιασμό πολιτών από 85 ετών και άνω. Υπολογίζεται ότι στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα ανήκουν περισσότερα από 100.000 άτομα. Τον Ιούνιο αναμένεται να ξεκινήσει ο εμβολιασμός ατόμων άνω των 18 ετών χωρίς υποκείμενο νόσημα. Αν και η δημοσίευση των δεδομένων στο data.gov.gr δεν συνοδεύεται από το απαραίτητο έγγραφο τεκμηρίωσης («documentation»), στο οποίο να εξηγείται η μέθοδος συλλογής και επεξεργασίας των στοιχείων, εκτιμάμε ότι όσο προχωρά η πορεία του εμβολιασμού και οι πολίτες λαμβάνουν τη δεύτερη δόση του εμβολίου, ο αριθμός των εμβολιασμών (χορηγούμενων δόσεων) θα πρέπει να είναι πάντα μεγαλύτερος του αριθμού των ανθρώπων που έχουν εμβολιαστεί, ώστε να μπορούμε να εκτιμήσουμε το ποσοστό της ανοσίας ανά περιφερειακή ενότητα. Προϋπόθεση για να οικοδομηθεί το λεγόμενο «τείχος ανοσίας», το οποίο θα επιτρέψει να οδηγηθούμε στην αναστολή όλων των μέτρων κατά της πανδημίας, είναι να εμβολιαστεί το 60%-70% του πληθυσμού.

Οι Έλληνες εξακολουθούν να επενδύουν στην εκπαίδευση αν και οι σπουδές δεν αποτελούν πλέον ένα ασφαλές εισιτήριο για την αγορά εργασίας. Η Ελλάδα, μάλιστα, παράγει τους περισσότερους άνεργους πτυχιούχους ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ, όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση «Μια ματιά στην εκπαίδευση» του διεθνούς οργανισμού που δόθηκε στη αυτήν την εβδομάδα στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα ποσοστά αυτά μάλιστα παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το 2000 όταν πανεπιστημιακούς τίτλους διέθετε το 18% του εργατικού δυναμικού (25-64 ετών). Το 2014 πτυχίο είχε το 28%, ενώ στις ηλικίες 25-34 η διαφορά είναι ακόμη μεγαλύτερη: από το 24% το 2000 πέρασε στο 26% το 2005 για να ανεβεί στο 31% το 2010 και στο 39% σήμερα. Αντίστοιχα είναι τα ποσοστά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία (44%), η Φινλανδία (40%) και η Ισπανία (40%), αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες (42%). Ωστόσο, η έξοδος στην αγορά εργασίας γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Η Ελλάδα μετράει τους περισσότερους άνεργους πτυχιούχους όχι μόνο σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και με άλλες χώρες του κόσμου, ενώ μετράει και τους περισσότερους ανέργους ανάμεσα σε εκείνους που έχουν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ή έχουν διπλώματα από μεταλυκειακά προγράμματα. Κοντά στα ποσοστά ανεργίας της Ελλάδας βρίσκεται μόνο η Ισπανία, ενώ είναι χαρακτηριστικό ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι υποτετραπλάσιος. Εξίσου υψηλά είναι τα ποσοστά στους νέους (25-34 ετών) που αγγίζουν περίπου το 35%. Ακολουθούν οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία). Ο κύριος παράγοντας αυτής της εξέλιξης είναι η οικονομική κρίση. Το 2000 η ανεργία στην Ελλάδα ήταν 11,2%, το 2005 ήταν 9,6%, το 2010 12,5%, ενώ το 2014 είχε εκτοξευθεί στο 27,6% (36% στις ηλικίες 25-34). Απογοητευτικά είναι και τα ποσοστά των ΝΕΕΤ, όπως χαρακτηρίζονται διεθνώς οι νέοι από 20 έως 24 ετών που ούτε σπουδάζουν ούτε εργάζονται (από τα αρχικά των λέξεων Not in Education, Employment, or Training). Οι «ούτε ούτε» στην Ελλάδα φτάνουν το 30%, ποσοστό που ξεπερνούν μόνο η Ισπανία και η Τουρκία. Ως προς την κατανομή των φύλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η Ελλάδα ακολουθεί τον γενικό κανόνα: οι γυναίκες που σπουδάζουν είναι περισσότερες από τους άνδρες. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η Ιαπωνία όπου υπερτερούν οι άνδρες και (πολύ οριακά) η Τουρκία. Οι γυναίκες, πάντως, δεν παύουν να πλήττονται περισσότερο από τους άνδρες στην Ελλάδα από την ανεργία παρά το γεγονός ότι διαθέτουν περισσότερα τυπικά προσόντα. Πηγή: http://www.e-typos.com/gr/ellada/article/158332/tous-perissoterous-anergous-ptuhiouhous-paragei-i-ellada/

Στην κορυφή της λίστας του ΟΟΣΑ με τις χώρες που έχουν τους περισσότερους άνεργους πτυχιούχους βρίσκεται η Ελλάδα, όπως αναφέρει σε άρθρο του το γνωστό αμερικανικό περιοδικό Forbes. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, το ποσοστό των ανέργων που έχουν αποφοιτήσει από κάποιο ίδρυμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα βρίσκεται μια ανάσα από το 20% και συγκεκριμένα στο 19,4%. Σημειώνεται δε πως πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο που έχουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας μεταξύ των πτυχιούχων ανώτατης εκπαίδευσης, έχουν επηρεαστεί πολύ έντονα από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και της αδυναμίας να αντιμετωπιστεί από τα προγράμματα «διάσωσης» καταγράφηκε σε έκθεση του διεθνούς οργανισμού που καταδεικνύει το τεράστιο πρόβλημα. Η ανεργία των νέων πτυχιούχων λειτουργεί ως το «εισιτήριο» που απομακρύνει τους νέους από την Ελλάδα και κάνει ακόμη χειρότερο το πρόβλημα για το μέλλον της χώρας. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Ισπανία που ακολουθεί την Ελλάδα στη σχετική λίστα με το ποσοστό της ανεργίας των νέων πτυχιούχων να βρίσκεται στο 14,9%. Την τριάδα συμπληρώνει η Τουρκία με ανεργία στο 7,7%. Στον αντίποδα οι χώρες με τη μικρότερη ανεργία των νέων πτυχιούχων είναι οι ΗΠΑ με 4,1%, η Ιαπωνία με 3,2%, η Νότιος Κορέα με 2,9%, η Γερμανία με 2,4% και το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας νέων πτυχιούχων το έχει η Νορβηγία με μόλις 1,8%. Πηγή: http://www.epixeiro.gr/%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1/31012-%CE%BF%CE%BF%CF%83%CE%B1-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%AC-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%80%CF%84%CF%85%CF%87%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF%CF%85%CF%82

Πτωτική τάση παρατηρήθηκε στους ενεργειακούς δείκτες της χώρας μας, με την κατανάλωση στις περισσότερες ενεργειακές πηγές να περιορίζεται. Μεγαλύτερο πλήγμα από τα ορυκτά καύσιμα δέχτηκε το φυσικό αέριο που είδε την δική του κατανάλωση να υποχωρεί κατά 23,5%. Σύμφωνα με έκθεση της ΒΡ, στη χώρα μας η κατανάλωση πετρελαίου μειώθηκε το 2014 κατά 2,4%, στα 289.000 βαρέλια ημερησίως ή 14,2 εκατ. τόνους. Η παραγωγική δυνατότητα των διϋλιστηρίων παρέμεινε σταθερή στα 498.000 βαρέλια ημερησίως. Στο φυσικό αέριο παρατηρήθηκε έντονη πτώση της κατανάλωσης κατά 23,5% στα 2,7 δις. κ.μ. Οι εισαγωγές μέσω αγωγών έφτασαν τα 2,3 δις. κ.μ. με τη Ρωσία να προμηθεύει 1,7 δις. κ.μ. Στον άνθρακα, τα αποθέματα λιγνίτη της χώρας έφτασαν τους 3020 εκατ. τόνους και η παραγωγή μειώθηκε κατά 8,7% στους 6,3 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου. Αντίστοιχα, η κατανάλωση μειώθηκε κατά 7,5% στους 6,5 εκατ. τόνους. Στα υδροηλεκτρικά υπήρξε πτώση της κατανάλωσης κατά 30,1%, ενώ στις υπόλοιπες ΑΠΕ παρατηρήθηκε άνοδος 11,4% στους 2 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου. Τέλος, η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας στη χώρα μας μειώθηκε κατά 6,6% στους 26,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου, γεγονός που αποδίδεται ασφαλώς στην οικονομική κρίση, καθώς αντίστοιχες πτωτικές τάσεις παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια συνεχόμενα. Επίσης, ένα μέρος αποδίδεται και στις προσπάθειες εξοικονόμησης ενέργειας. Πηγή:

Τέσσερα στα δέκα κτήρια στη χώρα μας δεν είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο αποχέτευσης και είναι κατασκευασμένα πριν από το 1970, όπως προκύπτει από την έρευνα καταγραφής κτηρίων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη με βάση τα στοιχεία, όπως αυτά προέκυψαν από την απογραφή κτηρίων 2011, ο αριθμός των κτηρίων της χώρας ανήλθε σε 4.105.637, από τα οποία το μεγαλύτερο ποσοστό, 19,1% (ή 783.752 κτήρια) βρίσκεται στην Περιφέρεια Αττικής και το μικρότερο, 3,4% (140.810 κτήρια) στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Πάντως, διαπιστώνεται πως από το σύνολο των κτηρίων της χώρας, 1.777.872 κτήρια (ποσοστό 43,3%) είναι συνδεδεμένα σε δίκτυο αποχέτευσης, 2.256.650 κτήρια (ποσοστό 55%) δεν είναι συνδεδεμένα, ενώ για 71.115 κτήρια (ποσοστό 1,7%) δεν δηλώθηκε η σύνδεση σε δίκτυο αποχέτευσης. Στην περιοχή της Αττικής, το ποσοστό των κτηρίων που δεν είναι συνδεμένο με το δίκτυο αποχέτευσης προσεγγίζει το 40%, ενώ η Περιφέρεια με το υψηλότερο ποσοστό συνδέσεων κτηρίων με το αποχετευτικό δίκτυο είναι η Δυτική Μακεδονία που φτάνει το 65%. Αρνητική πρωτιά εμφανίζει η Περιφέρεια Ηπείρου, όπου λιγότερο από το 20% των κτηρίων είναι συνδεμένο με το δίκτυο της αποχέτευσης. Ως προς την παλαιότητα των κτηρίων το 41,2% έχουν κατασκευαστεί πριν το 1970 (1.691.432. Το υψηλότερο ποσοστό κτηρίων προ του 1970 συναντάται στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (58,7%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 48,5%. Κατά δεκαετία, το μεγαλύτερο ποσοστό των κτηρίων (704.340) κατασκευάστηκε την περίοδο 1971-1980 (ποσοστό 17,2%). Τα αμέσως επόμενα ποσοστά είναι 15,6% (639.475 κτήρια που κατασκευάστηκαν τη χρονική περίοδο 1961-1970) και 14% (573.250 κτήρια που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1946-1960). Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/129464/gerasmena-kai-horis-prosvasi-sto-diktyo-apoheteysis-4-sta-10-ktiria-stin-ellada-pano#.VVtGSWROhvo.facebook

Περισσότερα από 4,1 εκατ. κτίρια υπήρχαν στην Ελλάδα το 2011, όταν έγινε η τελευταία απογραφή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Από αυτά, το μεγαλύτερο ποσοστό (19,1% - 783.752 κτίρια) βρίσκεται στην Περιφέρεια Αττικής και το μικρότερο (3,4% - 140.810 κτίρια) στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το 97% του συνόλου των κτιρίων της χώρας ανήκει σε ιδιώτες, το 2,9% στο Δημόσιο και το υπόλοιπο 0,1% και στους δύο φορείς. Από το σύνολο των κτιρίων που ανήκουν σε ιδιώτες το μεγαλύτερο ποσοστό (74,8%) χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως κατοικία, δηλαδή η ιδιοκατοίκηση στη χώρα μας σημείωσε σημαντική υποχώρηση καθώς προ δεκαετίας είχε ξεπεράσει το 81%. Από το σύνολο των κτιρίων που ανήκουν στο Δημόσιο το μεγαλύτερο ποσοστό (37,2%) είναι εκκλησίες και το 14,2% χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως σχολικό κτίριο. Ενώ από το σύνολο των κτιρίων των οποίων τμήμα τους ανήκει στο Δημόσιο και το υπόλοιπο σε ιδιώτες το μεγαλύτερο ποσοστό 33,1% χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως κατοικία και το 18,2% έχει μεικτή χρήση. Στην Αττική υπάρχουν 624.278 κατοικίες, 3.098 εκκλησίες - μοναστήρια, 3.454 σχολικά κτίρια, 35.545 κτίρια - γραφεία, 1.447 πάρκινγκ, 470 νοσοκομεία και κλινικές, και περίπου 20 χιλ. είναι με άλλη χρήση. Προ του 1960 κατασκευάστηκαν 105.133 κτίρια, την περίοδο 1961-1985 πάνω από 380 χιλ. κτίρια και από το 1986 μέχρι την ημέρα της απογραφής 298 χιλ. κτίρια Στο σύνολο της Ελλάδας, το μεγαλύτερο ποσοστό των κτιρίων (704.340 κτίρια) κατασκευάστηκε την περίοδο 1971-1980 (ποσοστό 17,2%). Τα αμέσως επόμενα ποσοστά είναι 15,6% (639.475 κτίρια) που κατασκευάστηκαν τη χρονική περίοδο 1961-1970 και 14% (573.250 κτίρια) που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1946-1960. Μέχρι και το 1995 το μεγαλύτερο ποσοστό των κτιρίων που κατασκευάζονταν ήταν ισόγεια (ποσοστό 42,7% τη χρονική περίοδο 1991-1995), ενώ στις επόμενες χρονικές περιόδους υπερτερούν τα ποσοστά των κτιρίων με έναν όροφο. Την περίοδο 1996-2000, ποσοστό 38,6% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν έχουν έναν όροφο και 38,4% είναι ισόγεια. Την περίοδο 2001- 2005, ποσοστό 40,1% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν έχουν έναν όροφο και 33% είναι ισόγεια. Το μεγαλύτερο ποσοστό των «κατοικιών» (16,4%), των «εργοστασίων-εργαστηρίων» (16,6%), των «καταστημάτων-γραφείων» (15%), των «σταθμών αυτοκινήτων» (14,1%) και των «νοσοκομείων-κλινικών» (15,6%) κατασκευάστηκαν την περίοδο 1971-1980. Το μεγαλύτερο ποσοστό των «εκκλησιών-μοναστηριών» (28,9%) κατασκευάστηκε την περίοδο πριν από το 1919, των «ξενοδοχείων» (15,3%) την περίοδο 1986-1990 και των «σχολικών κτιρίων» (17,1%) την περίοδο 1946-1960. Από το σύνολο των κτιρίων, το 51,5% είναι ισόγεια, ενώ 33,3% των κτιρίων έχουν έναν όροφο. Τα 3.775.848 (ποσοστό 92,0%) είναι αποκλειστικής χρήσης, ενώ τα 329.789 (ποσοστό 8,0%) μεικτής χρήσης. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εμφανίζει τα μεγαλύτερα ποσοστά «εκκλησιών-μοναστηριών» (3,1%), «ξενοδοχείων» (4,4%), «σταθμών αυτοκινήτων» (1,4%) και «καταστημάτων-γραφείων» ( 5,8%) στο σύνολο των κτιρίων της. Το μεγαλύτερο ποσοστό «εργοστασίων-εργαστηρίων» (1,1%), στο σύνολο των κτιρίων της, εμφανίζει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά «σχολικών κτιρίων» (0,7%) στο σύνολο των κτιρίων τους. Από το σύνολο των κτιρίων της χώρας, 1.777.872 κτίρια (ποσοστό 43,3%) είναι συνδεδεμένα σε δίκτυο αποχέτευσης, 2.256.650 κτίρια (ποσοστό 55%) δεν είναι συνδεδεμένα, ενώ για 71.115 κτίρια (ποσοστό 1,7%) δε δηλώθηκε η σύνδεση σε δίκτυο αποχέτευσης. Πηγή: http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=113528268