Αναζήτηση στην κοινότητα

Δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών η ετήσια έκθεσή της ΕΕ για την κατάσταση των περιφερειών και των πόλεων για το 2022. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν τα μείζονα θέματα που έχει να αντιμετωπίσει η Ε.Ε. το επόμενο διάστημα. Δείτε την έκθεση εδώ: https://cor.europa.eu/en/engage/brochures/Documents/EU Annual Report on the State of Regions and Cities Factsheet 2022/4739 EU Annual Report 2022 Factsheet EL.pdf

Το πρώτο εξάμηνο οι τυπικοί πάροχοι λογισμικού ή διαδικτυακών πλατφορμών επλήγησαν περισσότερο από την πτώση της αγοράς από ό,τι οι τεχνολογικές εταιρείες που σχετίζονται με κλάδους «υλικών», αναφέρει η BCM Begin Capital Markets. Ο τομέας της τεχνολογίας αντιμετωπίζει ένα από τα χειρότερα μισά του χρόνου στη μεταπολεμική ιστορία όσον αφορά τον χρηματιστηριακό τομέα, ενώ η Ευρώπη, στο σύνολό της, υφίσταται σημαντικές συνέπειες από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η εταιρεία που μέχρι πρότινος βρισκόταν στην κορυφή, ο γερμανικός κολοσσός λογισμικού SAP, «εκτοπίστηκε» από μια τεχνολογική εταιρεία που εστιάζει στην υγειονομική περίθαλψη, τη Medtronic. Αντίστοιχα, η ελβετο-σουηδική ΑΒΒ βελτίωσε τη θέση της και πλέον κατατάσσεται 4η, αποφεύγοντας τη βαθιά πτώση της κεφαλαιοποίησης της αγοράς, όπως δείχνει το σχετικό γράφημα που ενημερώθηκε μετά το πρώτο εξάμηνο του 2022. «Συγκρίνοντας τις διαφορές των διαγραμμάτων για το πρώτο εξάμηνο του έτους, φαίνεται ότι οι τυπικοί πάροχοι λογισμικού ή διαδικτυακών πλατφορμών επλήγησαν περισσότερο από την πτώση της αγοράς από ό,τι οι τεχνολογικές εταιρείες που σχετίζονται με κλάδους «υλικών», όπως η υγειονομική περίθαλψη ή τα μηχανήματα», σχολίασε ο Tomas Kolomaznik, επικεφαλής αναλυτής της BCM Begin Capital Markets, της εταιρείας που έκανε γνωστό το συγκεκριμένο γράφημα για πρώτη φορά τον περασμένο Ιανουάριο και παρουσίασε τη μελέτη της για τους ηγέτες της ευρωπαϊκής τεχνολογίας. «Ενώ τα έτη 2020 και 2021 ήταν ευνοϊκά για τον τεχνολογικό τομέα, η ανάπτυξη από την αρχή του τρέχοντος έτους κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σε κάποιον βαθμό, αυτό οφείλεται στη σταδιακή εξασθένηση της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά και στην επικείμενη έναρξη μιας παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης λόγω του πληθωρισμού που έσπασε ρεκόρ, ενώ, τέλος, μεγάλο ρόλο διαδραμάτισε και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία», πρόσθεσε ο Tomas Kolomaznik. Η κατάταξη των δέκα κορυφαίων παικτών τεχνολογίας στην Ευρώπη βασίζεται στην κεφαλαιοποίηση της αγοράς, αλλά υπάρχουν άλλοι παράγοντες που μπορούν να προστεθούν στο γράφημα, όπως η θέση της εταιρείας στο τμήμα της αγοράς και η εξέλιξη των τριμηνιαίων οικονομικών στοιχείων. Η BCM Begin Capital Markets CY Ltd εποπτεύεται και ρυθμίζεται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (CySEC), τον εποπτικό και ρυθμιστικό φορέα για εταιρείες επενδυτικών υπηρεσιών στην Κύπρο, με αριθμό άδειας ΚΕΠΕΥ 274/15. Προειδοποίηση κινδύνου: Τα CFD είναι πολύπλοκα μέσα και διατρέχουν υψηλό κίνδυνο γρήγορης απώλειας χρημάτων λόγω μόχλευσης. | Το 86,86% των λογαριασμών επενδυτών λιανικής χάνουν χρήματα όταν ανταλλάσσουν CFD με αυτόν τον πάροχο. | Θα πρέπει να σκεφτείτε εάν καταλαβαίνετε πώς λειτουργούν τα CFD και αν μπορείτε να αναλάβετε τον υψηλό κίνδυνο απώλειας των χρημάτων σας Σημείωση: Πηγή εσόδων και καθαρών εσόδων όλων των εισηγμένων είναι η Ετήσια Έκθεση 2021 της αντίστοιχης εταιρείας.

Οι έντονες ξηρασίες που επηρέασαν πολλές περιοχές της Ευρώπης από τις αρχές του καλοκαιριού επιδεινώθηκαν τον Αύγουστο, σύμφωνα με το Copernicus EU Το τελευταίο 10ήμερο του Αυγούστου: - Το 35% της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρισκόταν ακόμα σε συνθήκη προειδοποίησης - Το 25% των εκτάσεων ήταν σε συναγερμό Δείτε τους σχετικούς χάρτες εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/edov2/php/index.php?id=1111 Βρείτε δεδομένα σχετικά με την ξηρασία σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/gdo/php/index.php?id=2112

Ο Ρήνος, ο σημαντικότερος ποταμός για το εμπόριο και ευρύτερα την οικονομία της Ευρώπης, στερεύει. Η στάθμη των υδάτων στον Δούναβη και τον Πάδο έχει μειωθεί επικίνδυνα. Ο Τάμεσης εκπέμπει SOS. Τα ποτάμια της ηπείρου υποφέρουν από μία ξηρασία, που οι επιστήμονες προειδοποιούν πως ίσως αποδειχθεί η χειρότερη των τελευταίων 500 ετών. Και ο «θάνατος» των ποταμών, σε μία περίοδο ενεργειακής κρίσης και πολλαπλών προκλήσεων, ίσως να οδηγήσει και τις οικονομίες στην εντατική. Λευκή σκόνη και χιλιάδες νεκρά ψάρια καλύπτουν είναι το σκηνικό που αντικρύζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι σε περιοχές από τις οποίες άλλοτε έτρεχαν τα νερά ποταμών. Η άνευ προηγουμένου ξηρασία καίει αγροτικές σοδειές, επιβάλλει περιορισμούς στο νερό, προκαλεί πυρκαγιές και απειλεί τα υδρόβια είδη. VIA REUTERS/GREENPEACE Εδώ και σχεδόν δύο μήνες δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές βροχοπτώσεις στη Δυτική, Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Και η ξηρή περίοδος αναμένεται να έχει συνέχεια. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις συνθήκες καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιταχύνουν την εξάτμιση των υδάτων, τα διψασμένα φυτά προσλαμβάνουν περισσότερη υγρασία και η μειωμένη χιονόπτωση τον χειμώνα περιορίζει τα αποθέματα γλυκού νερού που είναι διαθέσιμο για άρδευση το καλοκαίρι. Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη που βιώνει μία τέτοια κλιματική κρίση. Συνθήκες έντονης ξηρασίας αναφέρθηκαν επίσης στην Ανατολική Αφρική, τις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και το βόρειο Μεξικό. Το Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι οι συνθήκες ξηρασίας θα επιδεινωθούν και δυνητικά θα επηρεάσουν το 47% της ηπείρου. Ο Αντρέα Τορέτι, ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, σε δηλώσεις του στο Associated Press τόνισε: «Η ξηρασία το 2018 ήταν τόσο ακραία που δεν υπήρξαν παρόμοια γεγονότα τα τελευταία 500 χρόνια, αλλά φέτος, νομίζω, είναι πολύ χειρότερη». Για τους επόμενους τρεις μήνες, «βλέπουμε πολύ υψηλό κίνδυνο ξηρών συνθηκών στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο», προειδοποίησε. Η τρέχουσα κατάσταση είναι αποτέλεσμα μακρών περιόδων ξηρών καιρικών συνθηκών που προκαλούνται από αλλαγές στα παγκόσμια καιρικά συστήματα, όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος Πίτερ Χόφμαν του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων στο Βερολίνο. «Απλώς το καλοκαίρι το νιώθουμε περισσότερο», είπε. «Αλλά στην πραγματικότητα η ξηρασία συσσωρεύεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους». Σύμφωνα με τον Χόφμαν οι παρατηρήσεις τα τελευταία χρόνια ήταν όλες στο ανώτερο άκρο αυτού που προέβλεπαν τα υπάρχοντα κλιματικά μοντέλα. Οι επιπτώσεις Η ξηρασία έχει οδηγήσει ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να επιβάλουν περιορισμούς στη χρήση του νερού και η ναυτιλία βρίσκεται σε κίνδυνο στον Ρήνο και στον Δούναβη. Ο Ρήνος θα μπορούσε να φτάσει σε κρίσιμα χαμηλά επίπεδα τις επόμενες ημέρες, καθιστώντας τη μεταφορά εμπορευμάτων - συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα και του πετρελαίου - όλο και πιο δύσκολη. Στον Δούναβη, οι αρχές στη Σερβία άρχισαν να εκτρέφουν άμμο για να εμβαθύνουν την πλωτή οδό και να διατηρήσουν την ομαλή κίνηση των πλοίων. Μία πλήρης διακοπή της κυκλοφορίας στον Ρήνο θα έπληττε σκληρά τη γερμανική –και την ευρωπαϊκή– οικονομία: οι ειδικοί υπολόγισαν ότι μια εξάμηνη αναστολή το 2018 κόστισε περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ, Τα χαμηλά επίπεδα νερού να αναμένεται να αφαιρέσουν φέτος τουλάχιστον 0,2 μονάδες από την ανάπτυξη του γερμανικού ΑΕΠ. Ενώ η ΕΕ έχει πει ότι η ενίσχυση των θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών κατά 25% είναι μία από τις προτεραιότητες της πράσινης μετάβασης του μπλοκ, η Γερμανία εργάζεται τώρα για να τις εκτρέψει σε σιδηροδρομικές και οδικές - αν και χρειάζονται μεταξύ 40 και 100 φορτηγά για να αντικαταστήσουν ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Τα ποτάμια της Γαλλίας μπορεί να μην είναι τόσο βασικές εμπορευματικές αρτηρίες, αλλά χρησιμεύουν για την ψύξη των πυρηνικών σταθμών που παράγουν το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Καθώς οι τιμές έφτασαν στα υψηλά όλων των εποχών, ο γίγαντας ηλεκτρικής ενέργειας EDF αναγκάστηκε να μειώσει την παραγωγή λόγω της ξηρασίας. Οι εμπορευματικές μεταφορές στα 2.850 χιλιόμετρα του Δούναβη έχουν επίσης διαταραχθεί σοβαρά, ωθώντας τις αρχές στη Σερβία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία να αρχίσουν να ανοίγουν βαθύτερα κανάλια, προκειμένου πλοία που μεταφέρουν κυρίως καύσιμα για τις γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας να καταφέρουν να προχωρήσουν. Ακόμη και η Νορβηγία, η οποία βασίζεται στην υδροηλεκτρική ενέργεια για περίπου το 90% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έχει πει ότι τα ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα των δεξαμενών της μπορεί τελικά να την υποχρεώσουν να περιορίσει τις εξαγωγές ενέργειας. Στην Ουγγαρία, μεγάλα τμήματα της δημοφιλούς λίμνης Velence κοντά στη Βουδαπέστη, έχουν μετατραπεί σε κομμάτια αποξηραμένης λάσπης. Έχει εγκατασταθεί εξοπλισμός αερισμού και κυκλοφορίας νερού για την προστασία της άγριας ζωής, αλλά η ποιότητα του νερού έχει επιδεινωθεί σε σημείο που επιβλήθηκε απαγόρευση κολύμβησης. Οι εκτάσεις του Πάδου, του μακρύτερου ποταμού της Ιταλίας, είναι τόσο χαμηλές που βάρκες, οι οποίες είχαν βυθιστεί που βυθίστηκαν πριν από δεκαετίες ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια. Η ξηρασία έχει επίσης επηρεάσει τη νότια Αγγλία, η οποία έλαβε μόνο το 10% της μέσης βροχόπτωσης τον Ιούλιο. Οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με έναν άνευ προηγουμένου αριθμό πυρκαγιών και στους ανθρώπους σε αρκετές περιοχές έχει απαγορευτεί να ποτίζουν το γκαζόν τους.

Το 2020 ήταν η πιο ζεστή χρονιά για την Ευρώπη ανακοίνωσε το πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την κλιματική αλλαγή. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 2020 ήταν η μία από τις δύο πιο θερμές χρονιές που έχουν καταγραφεί, στα ίδια επίπεδα με το 2016. Όμως, ήταν η πιο ζεστή χρονιά που έχει βιώσει η Ευρώπη, καθώς η μέση θερμοκρασία ξεπέρασε κατά 0,4 βαθμό Κελσίου αυτή των πέντε πιο θερμών ετών, όλα τους την προηγούμενη δεκαετία. «Η θερμοκρασία παρουσιάζει άνοδο όλες τις εποχές στην Ευρώπη», παρατήρησε η Φρέγια Βάμποργκ επιστήμονας του ευρωπαϊκού προγράμματος. Ο χειμώνας του 2020 ήταν ο πιο ζεστός που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη κατά 3,4 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία που καταγράφηκε τους χειμώνες την περίοδο 1981-2020. Η υπερθέρμανση ήταν ιδιαίτερα αισθητή στο βορειοανατολικό τμήμα της ηπείρου, κυρίως στις αρκτικές περιοχές της Σιβηρίας, όπου καταγράφηκε η πιο ζεστή χρονιά από τότε που διατηρούνται αρχεία, με θερμοκρασία κατά 4,3 βαθμούς ανώτερη από τον μέσο όρο. Στο σύνολό της η Αρκτική γνώρισε τη δεύτερη θερμότερη χρονιά της, με τη θερμοκρασία να είναι 2,2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2020. Αλλά και το περασμένο φθινόπωρο ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη. Από την άλλη, οι καύσωνες του καλοκαιριού δεν ήταν ούτε τόσο έντονοι, ούτε τόσο παρατεταμένοι όσο τα τελευταία χρόνια, παρά το γεγονός ότι σε κάποιες περιοχές καταγράφηκε ρεκόρ ζέστης, όπως στις σκανδιναβικές χώρες και τη Γαλλία. Η συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, κυρίως του διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου, αυξήθηκε κατά 0,6% και 0,8% αντίστοιχα σε σχέση με το 2019, για να φτάσει το 2020 στο υψηλότερο επίπεδό που έχει καταγραφεί πότέ από το 2003 που διατηρούνται αρχεία. Τα συμπεράσματα της έκθεσης του προγράμματος Copernicus απέχουν πολύ από τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που προβλέπει τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5% βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα πρέπει να μειωθεί η έκλυση του διοξειδίου του άνθρακα κατά 7,6% ετησίως κάθε χρόνο από το 2020 ως το 2030. «Είναι επιτακτική ανάγκη να δράσουμε. Όλοι οι δείκτες πάνω προς τη λάθος κατεύθυνση», τόνισε ο Ζαν- Νοέλ Τεπότ διευθυντής του ευρωπαϊκού προγράμματος.

Μπορεί στο διπλωματικό πεδίο ΗΠΑ και Ευρώπη να επιθυμούν ολοένα και μεγαλύτερη προσέγγιση και σύγκλιση, ωστόσο γεωλογικά η απομάκρυνση των δύο ηπείρων είναι γεγονός που υπολογίζεται μάλιστα στα τέσσερα εκατοστά κάθε χρόνο. Οι τεκτονικές πλάκες, πάνω στις οποίες «πατάνε» η Βόρεια και η Νότια Αμερική, απομακρύνονται κατά τέσσερα εκατοστά κάθε χρόνο από τις πλάκες της Ευρώπης και της Αφρικής, καθώς ο Ατλαντικός Ωκεανός πλαταίνει ολοένα περισσότερο. Έτσι, σπρώχνει όλο και πιο μακριά τις ηπείρους στις δύο αντίπερα όχθες του, όπως διαπιστώνει νέα βρετανική επιστημονική μελέτη, η οποία έχει μία εξήγηση γι’ αυτό το γεωλογικό φαινόμενο: τα θερμικά ρεύματα μεταφοράς από τα έγκατα του πλανήτη. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον σεισμολόγο δρα Matthew Agius του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, οι οποίοι έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», εκτιμούν ότι η συνεχής ανάδυση υλικών από τα βάθη της Γης ωθούν όλο και πιο μακριά την Αμερική από την Ευρώπη και την Αφρική. Περίπου στο μέσον του βυθού του Ατλαντικού βρίσκεται η Μεσο-Ατλαντική Ράχη, η οποία «γεννά» νέες τεκτονικές πλάκες και αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε αυτές που κινούνται προς τα δυτικά και εκείνες που ωθούνται προς τα ανατολικά. Καθώς οι πλάκες απομακρύνονται μεταξύ τους, το κενό αναπληρώνεται από τα νέα πετρώματα που αναδύονται από τη ράχη. Η κινητήρια δύναμη πίσω από την απομάκρυνση των ατλαντικών πλακών ακόμη παραμένει μυστήριο, μεταδίδει το ΑΜΠΕ. Τώρα, για πρώτη φορά οι επιστήμονες εντόπισαν ενδείξ εις για ανοδική κίνηση υλικών στον μανδύα -το ενδιάμεσο στρώμα μεταξύ φλοιού και πυρήνα του πλανήτη- από βάθη τουλάχιστον 600 χιλιομέτρων κάτω από τη Μεσο-Ατλαντική Ράχη. Αυτή η ανάδυση φαίνεται να σπρώχνει τις πλάκες από κάτω, προκαλώντας τη σταδιακή απομάκρυνσή τους. Μέχρι τώρα τέτοιες ανοδικές κινήσεις κάτω από τις υφαλορράχες θεωρείτο ότι ξεκινούσαν μόνο από πολύ μικρότερα βάθη περίπου 60 χιλιομέτρων. Τα νέα στοιχεία προέκυψαν με τη βοήθεια δύο ερευνητικών πλοίων (RV Langseth και RRV Discovery) που εγκατέστησαν 39 σεισμογράφους στα βάθη του Ατλαντικού, καταφέρνοντας έτσι την πρώτη μεγάλης κλίμακας και υψηλής ανάλυσης απεικόνιση του μανδύα κάτω από τη Μεσο-Ατλαντική Ράχη, σε βάθη 410 έως 660 χιλιομέτρων κάτω από τον βυθό. Ανιχνεύθηκε, έτσι, μία απρόσμενη, αργή κίνηση υλικών από τα βάθη του μανδύα, κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν οπουδήποτε στη Γη. «Υπάρχει μία διευρυνόμενη απόσταση ανάμεσα στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, που δεν οφείλεται σε πολιτικές ή φιλοσοφικές διαφορές, αλλά στα θερμικά ρεύματα του μανδύα (φαινόμενο της συναγωγής)», δήλωσε ο ερευνητής δρ Νικ Χάρμον. «Η νέα έρευνα είναι εντυπωσιακή και έρχεται να αμφισβητήσει τις καθιερωμένες θεωρίες ότι οι μεσο-ωκεάνιες ράχες παίζουν παθητικό ρόλο στην τεκτονική των πλακών. Αντίθετα, φαίνεται πως στις πλάκες σε μέρη όπως η Μεσο-Ατλαντική Ράχη υπάρχουν δυνάμεις που παίζουν σημαντικό ρόλο στην απομάκρυνση των πρόσφατα δημιουργημένων πλακών», ανέφερε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Μάικ Κένταλ. Πηγή εικόνας και βίντεο: University of Southampton, scitechdaily.com

Ο φετινός χειμώνας (τρίμηνο Δεκεμβρίου 2019-Φεβρουαρίου 2020) ήταν με διαφορά ο πιο θερμός στην Ευρώπη από το 1855, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus Climate Change Service. Η μέση θερμοκρασία τριμήνου ήταν 1,4 βαθμοί Κελσίου πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ θερμοκρασίας χειμώνα, που είχε καταγραφεί το 2015-16. Ο φετινός χειμώνας ήταν επίσης 3,4 βαθμούς πιο θερμός από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010. Παγκοσμίως, το 2019 υπήρξε το δεύτερο πιο ζεστό έτος στα μετεωρολογικά χρονικά, ενώ τόσο η τελευταία πενταετία όσο και η τελευταία δεκαετία ήσαν οι θερμότερες των τελευταίων 150 ετών. Ο Φεβρουάριος του 2020 ήταν ο δεύτερος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά τόσο στην Ευρώπη, όσο και σε όλη τη Γη. Οι θερμοκρασίες του περασμένου μήνα ήσαν σχεδόν σε όλη την Ευρώπη πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 γι' αυτό τον μήνα. Ο πιο ζεστός Φεβρουάριος ήταν εκείνος του 2016 (μόλις 0,1 βαθμό πάνω από τον φετινό Φεβρουάριο). Το δωδεκάμηνο Μαρτίου 2019-Φεβρουαρίου 2020 υπήρξε 0,64 βαθμούς πιο ζεστό από το μέσο όρο 1981-2010.

Καθώς τα ολοένα πιο συχνά φαινόμενα ξηρασίας στους ποταμούς θα εξαντλούν τους υδάτινους πόρους της ηπείρου, οι λαοί και οι οικονομίες οφείλουν να αναζητήσουν νέες λύσεις προσαρμογής. Την 1η Ιουνίου του 2018, τα αποτελέσματα έδειξαν πτώση της τάξης του 4,5%. Έναν μήνα μετά, έδειξαν 10,8%. Σχεδόν τέσσερις μήνες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου, περίπου το 35,9% των ευρωπαϊκών ποταμών παρουσίαζαν αφύσικα χαμηλή ροή, τη χαμηλότερη από το 1991, τουλάχιστον. Οι ελάχιστες έως και απούσες θερινές βροχοπτώσεις στέρησαν από τα μεγάλα υδάτινα συστήματα τα άκρως απαραίτητα νερά, τα διαδοχικά κύματα καύσωνα επιτάχυναν την εξάτμιση και οι απώλειες νερού αυξήθηκαν. Φέτος, η ξηρασία, είτε μετρίου είτε ακραίου βαθμού, είχε κάνει την εμφάνισή της ήδη από τον Απρίλιο σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή του Κοπέρνικου (C3S), ενώ η ξηρασία συνεχίστηκε σε πολλές περιοχές μέχρι και τον Ιούνιο, καθιστώντας το 2020 το τρίτο κατά σειρά έτος με αναπάντεχα ξηρές συνθήκες, όπως αναφέρει η έκθεση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτων Περιστατικών του Κοπέρνικου (EMS). Πηγή: μοντέλο ποτάμιων απορροών της EMS του Κοπέρνικου. Εκπόνηση μελέτης: EMS του Κοπέρνικου / ΕΚΜΜΠ. Στο μέλλον, αυτό μπορεί να αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Έως τα μέσα του αιώνα, αναμένεται πως οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές, και αυτό συνιστά απειλή για ευρύ φάσμα τομέων, από την υδροδότηση και την παροχή ενέργειας μέχρι τις ποτάμιες μεταφορές και τη γεωργία. «Στην υπο-περιοχή της Μεσογείου, όπου ήδη σημειώνεται η χειρότερη κατάσταση λειψυδρίας, προβλέπεται να εκδηλωθούν οι αρνητικότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις συνθήκες ξηρασίας», είπε στο Euronews η ομάδα που μελετά τις ξηρασίες στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC). «Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θα εντείνεται, η εμφάνιση ελλειμάτων ροής στην περιοχή αναμένεται να αυξηθεί, να οξυνθεί και να έχει μεγαλύτερη διάρκεια», ανέφερε η ομάδα του JRC. Αν η θερμοκρασία του πλανήτη ανέλθει κατά 3 βαθμούς Κελσίου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα αυξηθούν κατά 11 εκατομμύρια οι άνθρωποι και κατά 45 εκατομμύρια τα στρέμματα γης που θα πλήττονται κάθε έτος από την ξηρασία, ενώ παλιότερα αυτό συνέβαινε μονάχα μία φορά ανά δέκα χρόνια σχεδόν. «Μεγάλο χάσμα δημιουργείται στην Ευρώπη, με περισσότερη ξηρασία στον Νότο και λιγότερη στον Βορρά», λέει ο δρ Νίκο Βάντερς, ερευνητής ακραίων υδρολογικών συνθηκών στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Παρατηρούμε ότι οι ακραίες ξηρασίες είναι πιθανό να γίνουν πιο δριμείες. Αιτία είναι ο συνδυασμός υψηλότερων θερμοκρασιών και αυξημένης εξάτμισης που οδηγεί σε μεγαλύτερες απώλειες νερού», κατά τον δρα Βάντερς. ©ESRI Αρνητική παράμετρο συνιστά το γεγονός ότι οι ποταμοί δέχονται λιγότερο νερό από τους παγετώνες, σύμφωνα με ειδικούς στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ. Η άνοδος της θερμοκρασίας στις Άλπεις κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μείωση των χιονοπτώσεων, έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση των παγετωνικών περιοχών κατά τι λιγότερο από 54% από τη δεκαετία του 1850· προβλέπεται πως μακροπρόθεσμα θα σημειωθεί περαιτέρω σημαντική μείωση. Στους ποταμούς που επηρεάζονται από την ξηρασία δεν παρατηρείται μόνο πτώση της στάθμης του νερού. Οι λιγότερες βροχές συνεπάγονται αναποτελεσματική αραίωση των ρύπων στα ποτάμια. Το αποτέλεσμα είναι υψηλότερες συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου, βαρέων μετάλλων αλλά και μικροπλαστικών, όπως υποστηρίζουν ειδικοί της ερευνητικής κοινοπραξίας MaRIUS. Η συσσώρευση οργανικής ύλης ευνοεί την παραγωγή άλγης, και είναι πιθανό οι άνθρωποι να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το νερό εξαιτίας αυτής της ανάπτυξης. Επιπλέον, τα θερμά ποτάμια ύδατα συγκρατούν λιγότερο οξυγόνο από τα ψυχρά, γεγονός που βλάπτει τα ψάρια και άλλα είδη της υδρόβιας πανίδας. Φορτηγίδα μεταφέρει εμπορευματοκιβώτια σε συνθήκες ρηχίας επί του ποταμού Ρήνου στη Γερμανία. Η μείωση της στάθμης είναι επίσης ζημιογόνος για τις επιχειρηματικές και βιοποριστικές δραστηριότητες. Η σταθερή εισροή γλυκού νερού είναι απαραίτητη για την κάλυψη της ζήτησης στην ηλεκτροδότηση και την υδροδότηση, τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή, μεταξύ άλλων. Το 2018, ο Ρήνος έγινε ακατάλληλος για την πλεύση του μεγαλύτερου μέρους του στόλου εξαιτίας της χαμηλής στάθμης του, και ειδικά για υψηλό ποσοστό μεγαλύτερων και νεότερων πλεούμενων, εμποδίζοντας την αποστολή εμπορευμάτων από μεγάλους προμηθευτές και αναγκάζοντας εταιρείες ποικίλου τύπου να προχωρήσουν σε περιστολή της παραγωγής. Μολονότι αυτή η διακύμανση είναι φυσική για τον ποταμό, αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή Ναυσιπλοΐας του Ρήνου (CCNR), η χαμηλή ποτάμια στάθμη επιφέρει μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις σε σύγκριση με το παρελθόν, όταν η βιομηχανική δραστηριότητα και οι ναυτιλιακές μεταφορές ήταν μειωμένες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, ο κλάδος των ναυτιλιακών μεταφορών στη Γερμανία έχασε περίπου 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Ολλανδία, η πρωτοφανής ξηρασία του 2018 προκάλεσε πτώση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, θέτοντας σε κίνδυνο ένα εκατομμύριο σπίτια εξαιτίας της καθίζησης του εδάφους. Τον Σεπτέμβριο του 2003, έπειτα από έλλειψη βροχοπτώσεων και υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες, ο Κάτω Δούναβης έφτασε στο απόλυτο κατώτατο όριο από το 1840. Τα δρομολόγια πλοίων και φορτηγίδων διακόπηκαν από τη νότια Γερμανία έως και τη Ρουμανία, όπου έκλεισε για σχεδόν έναν μήνα ο εκεί πυρηνικός σταθμός λόγω έλλειψης νερού για την ψύξη των αντιδραστήρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ειδικοί του MaRIUS εκτιμούν ότι δεν κατέστη δυνατή η ενεργειακή παραγωγή 4,6 τεραβατώρων κατά τα τελευταία 40 χρόνια, προκαλώντας στις εταιρείες ζημία ύψους 45 εκατομμυρίων λιρών ανά έτος. ©Copernicus Να πάμε με τα νερά του προβλήματος; Από κλιματική άποψη, το χειρότερο ενδεχόμενο είναι να αυξηθούν κατά πέντε φορές οι οικονομικές απώλειες εξαιτίας της ξηρασίας, όπως δείχνει πρόσφατη μελέτη του JRC. Αν όμως ληφθούν μέτρα άμβλυνσης, η αύξηση αυτή μπορεί να μειωθεί στο μισό, διαβάζουμε στην ίδια μελέτη. «Το παν είναι ο σχεδιασμός», λέει ο δρ Βάντερς. Η βελτίωση του υδρολογικού σχεδιασμού και ελέγχου εξαρτάται ολοένα περισσότερο από τα κλιματικά δεδομένα, τα οποία συμβάλλουν στην πρόγνωση της ξηρασίας. «Η προληπτική ποτάμια διαχείριση προαπαιτεί προβλέψεις ξηρασίας· οι καλές παρατηρήσεις πραγματικού χρόνου είναι το παν», προσθέτει ο δρ Βάντερς. Ειδικοί της C3S και του Σουηδικού Μετεωρολογικού και Υδρολογικού Ινστιτούτου (SMHI) διαμορφώνουν μια υπηρεσία που θα βοηθήσει τις αρχές και τις επιχειρήσεις να χειρίζονται καλύτερα τα ακραία φαινόμενα όπως η ξηρασία των ποταμών. Η υπηρεσία χρησιμοποιεί υδρολογικά μοντέλα και τοπικά μοντέλα κλίματος ώστε να παρέχει προβλέψεις με ορίζοντα πολλών μηνών για την απορροή υδάτων, καθώς και πληροφορίες για την πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις βροχοπτώσεις, τις θερμοκρασίες και τις στάθμες των ποταμών έως το 2100. Πρόγνωση μέσης απορροής ποτάμιων υδάτων για τον Μάρτιo του 2020, με σημείο εκκίνησης την 1η Φεβρουαρίου του 2020. «Νευραλγικοί τομείς που κάνουν χρήση των υδρολογικών προγνώσεων είναι αυτοί της διαχείρισης υδάτινων πόρων και αποβλήτων, της διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, της πολιτικής προστασίας, της υδροηλεκτρικής ενέργειας, των ποτάμιων μεταφορών, της γεωργίας και του τουρισμού», λέει ο δρ Σον Χάριγκαν, επιστήμονας υδρολογικών προγνώσεων στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ΕΚΜΜΠ). «Οι υδρολογικές προγνώσεις προειδοποιούν εγκαίρως αυτούς τους τομείς για ακραία φαινόμενα, όταν στα ποτάμια υπάρχει είτε περίσσεια είτε έλλειψη νερού, και έτσι αντιμετωπίζουν καλύτερα τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα, λαμβάνοντας πιο εύστοχες αποφάσεις με θετικά κοινωνιο-οικονομικά αποτελέσματα», υποστηρίζει ο δρ Χάριγκαν.
 Οι τοπικές αρχές στην περιοχή της Μεσογείου στοχεύουν στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε ενδεχόμενο ξηρασίας. Στην ανατολική Ισπανία, οι αρχές ύδρευσης στη Λεκάνη του ποταμού Χούκαρ, που παρέχει νερό άρδευσης για σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο στρέμματα γης, καθώς και σε πόλεις, σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικές μονάδες, χρησιμοποιούν κλιματικά δεδομένα από τη C3S με σκοπό την προσαρμογή της κατανομής του νερού σε σχέση με τον καιρό και τις συνθήκες απορροής, καθώς και για να θωρακίσουν την περιοχή, την οποία πλήττει ασταμάτητα η ξηρασία από το 2013. Στόχοι της δράσης αυτής είναι η σύνδεση των κλιματικών και υδρολογικών δεδομένων από όλη την Ευρώπη με τοπικά δεδομένα, αλλά και η στήριξη των τοπικών αρχών κατά τον σχεδιασμό καλύτερων στρατηγικών αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
 Η Canal Isabel II, η εταιρεία διαχείρισης υδάτων της Κοινότητας της Μαδρίτης, παρεμβαίνει σε πολλά μέτωπα για να αντιμετωπίσει την ξηρασία στην περιοχή και να έχουν νερό οι 6 εκατομμύρια και πλέον κάτοικοι. «Υφιστάμεθα τις συνέπειες της έλλειψης νερού εδώ και καιρό. Η μέση αναπλήρωση στις υδατοδεξαμενές μας έχει πέσει σχεδόν κατά 20% τα τελευταία 30 χρόνια συγκριτικά με τις μέσες τιμές από το 1914 κι έπειτα», αναφέρουν εκπρόσωποι της εταιρείας. Πέραν των εφεδρικών πηγών νερού, η εταιρεία χρησιμοποιεί επίσης μοντέλα πρόγνωσης της διαθεσιμότητας νερού και σχεδιάζει να εξοπλίσει τις υδατοδεξαμενές της με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για ακραίες συνθήκες. Επιπροσθέτως, η Canal Isabel II έχει επενδύσει στην αναγέννηση λυμάτων προς ικανοποίηση των αστικών και βιομηχανικών αναγκών και είναι σε θέση να μειώνει την κατανάλωση πόσιμου νερού. Στην Ιταλία, μια εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών προσφέρει ψηφιακά εργαλεία βελτίωσης της διαχείρισης υδάτων. «Παρέχουμε υπηρεσίες πρόγνωσης των αναγκών και της διαθεσιμότητας νερού με γνώμονα την εποχικότητα και την κλιματική αλλαγή σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών – αρδευτικές αρχές, διαχειριστές υδάτινων πόρων και επιχειρήσεις παροχής ενέργειας», λέει ο δρ Πάολο Ματσόλι, τεχνικός διευθυντής της GECOsistema. Η υπηρεσία smartRIVER χρησιμοποιεί δεδομένα από την C3S και άλλες πηγές, καθώς και επιτόπια δεδομένα (ήτοι, από μετεωρολογικούς σταθμούς) για τη δημιουργία προγνώσεων ποτάμιων ροών και διαθεσιμότητας νερού που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών. «Η υπηρεσία smartRIVER έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και δύο φορές τον μήνα παρέχει προγνώσεις του όγκου των υδάτινων εισροών για τον υδροταμιευτήρα του Ριντράκολι», δηλώνει ο δρ Ματσόλι. «Αυτό το φράγμα κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στα Απέννινα της περιφέρειας Εμίλια Ρομάνια. Έχει χωρητικότητα περίπου 30 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και παρέχει πόσιμο νερό σε άνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπους σε τέσσερις επαρχίες», λέει ο δρ Ματσόλι. «Ο διαχειριστής του υδροταμιευτήρα κάνει χρήση των προγνώσεων για να βελτιστοποιήσει την κατανάλωση και την κατανομή του νερού». Οι ακριβείς προβλέψεις των ποτάμιων ροών απαιτούν την προσομοίωση ολόκληρου του κύκλου του νερού, εξηγεί ο δρ Χάριγκαν. «Κατά παράδοση, αυτό συνέβαινε με γνώμονα τις λεκάνες απορροής ποταμών, όπου κάναμε αρκετά καλής ποιότητας παρατηρήσεις του καιρού και της ποτάμιας ροής. Τώρα […] οι δορυφόροι μάς επιτρέπουν να κάνουμε υδρολογικές προβλέψεις περιοχών του κόσμου για τις οποίες υπάρχουν ελάχιστες έως μηδενικές παρατηρήσεις εδάφους», λέει ο δρ Χάριγκαν. Εξακολουθούν, βεβαίως, να υπάρχουν θολά σημεία. «Μία από τις μεγαλύτερες ασάφειες αφορά την πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούν ακραία υδρολογικά φαινόμενα, ειδικά αν πρόκειται για διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων», αναφέρει ο δρ Χάριγκαν. «Μία άλλη αφορά τη δυνατότητα να προσομοιώνουμε τι συμβαίνει στη βροχή όταν διαποτίζει και διαπερνά το έδαφος. Ωστόσο, οι καινοτομίες στην τηλεανίχνευση είναι πολλά υποσχόμενες». Ασφαλώς, στις προγνώσεις για τη στάθμη των ποταμών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες. Σύμφωνα με τους ειδικούς του JRC, εξακολουθούν να μην υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για την ποσότητα νερού που καταναλώνεται για διάφορους σκοπούς ή για την επίδραση της άντλησης των υπόγειων υδάτων στις ποτάμιες ροές. «Η μεγαλύτερη δυσκολία κατά τη σύσταση υδρολογικών μοντέλων είναι η προσμέτρηση του ανθρώπινου συντελεστή στο ισοζύγιο νερού, ιδίως για μεγάλες γεωγραφικές εκτάσεις. Αν καταφέρουμε να μοντελοποιήσουμε αποδοτικότερα τέτοιους παράγοντες, θα ελαττωθεί σε σημαντικό βαθμό το επίπεδο αβεβαιότητας στις παρατηρήσεις και τις προβλέψεις ξηρασίας», σημειώνει η ομάδα του JRC.

Το Sport24.gr έψαξε και σας παρουσιάζει τα 12 πιο ιστορικά γήπεδα της Ευρώπης. Άξιο αναφοράς είναι ότι τα παρακάτω στάδια προέρχονται απ' τα πέντε μεγαλύτερα Ευρωπιακά πρωταθλήματα (σ.σ. Αγγλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία). Βέβαια, μπορεί όλα να έχουν συμπληρώσει 100 χρόνια από τότε που άνοιξαν τις πύλες τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν δείχνουν την αρχική τους μορφή. Οι ιθύνοντες των συλλόγων έχουν φροντίσει, ώστε να ανακατασκευάζονται συχνά και να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις επιθυμίες των αθλητών και των φιλάθλων. Το αρχαιότερο γήπεδο είναι το "Stamford Bridge", μιας και κουβαλά ιστορία 140 χρόνων! Πάντως, η σημερινή του μορφή δεν μαρτυρά σε καμία περίπτωση τα τόσα χρόνια ύπαρξης. JEAN-BOUIN DE ANGERS Ομάδα: Ανζέ Χώρα: Γαλλία Έτος κατασκευής: 1912 (105 ετών) Χωρητικότητα: 16.500 ROAZHON PARK Ομάδα: Ρεν Χώρα: Γαλλία Έτος κατασκευής: 1912 (105 ετών) Χωρητικότητα: 29.778 STADIO LUIGI FERRARIS Ομάδα: Τζένοα, Σαμπντόρια Χώρα: Ιταλία Έτος κατασκευής: 1911 (106 ετών) Χωρητικότητα: 36.599 WESERSTADION Ομάδα: Βέρντερ Βρέμης Χώρα: Γερμανία Έτος κατασκευής: 1909 (108 ετών) Χωρητικότητα: 42.500 EL MOLINON Ομάδα: Σπόρτινγκ Χιχόν Χώρα: Ισπανία Έτος κατασκευής: 1908 (109 ετών) Χωρητικότητα: 30.000 THE HAWTHORNS Ομάδα: Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1900 (117 ετών) Χωρητικότητα: 26.850 WHITE HART LANE Ομάδα: Τότεναμ Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1899 (118 ετών) Χωρητικότητα: 36.284 PARC DES PRINCES Ομάδα: Παρί Σεν-Ζερμέν Χώρα: Γαλλία Έτος κατασκευής: 1897 (120 ετών) Χωρητικότητα: 48.583 GOODISON PARK Ομάδα: Έβερτον Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1892 (125 ετών) Χωρητικότητα: 39.572 ANFIELD Ομάδα: Λίβερπουλ Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1884 (133 ετών) Χωρητικότητα: 54.074 TURF MOOR Ομάδα: Μπέρνλι Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1883 (134 ετών) Χωρητικότητα: 21.401 STAMFORD BRIDGE Ομάδα: Τσέλσι Χώρα: Αγγλία Έτος κατασκευής: 1877 (140 ετών) Χωρητικότητα: 41.490 *Αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα απ' αυτά τα γήπεδα έχουν ανακατασκευαστεί με την πάροδο των ετών.

Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε ως στόχο να καταργήσει σταδιακά όλες τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας έως το 2027. Εντούτοις, η εκτίναξη των τιμών και το ενδεχόμενο να παραμείνει η Ευρώπη δέσμια των απειλών διακοπής της τροφοδοσίας, καθιστά επιτακτική την ταχύτερη δυνατή απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα. Πόσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο; Θα φανεί στην πράξη. Προς το παρόν και για το προσεχές μέλλον, πάντως, η Ευρώπη είναι ενεργειακά εξαρτημένη από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Το φυσικό αέριο και εν μέρει το πετρέλαιο φτάνει από τη Ρωσία, μέσα από ένα περίπλοκο δίκτυο αγωγών. Η Ρωσία παρέχει παραπάνω από το ένα τρίτο του φυσικού αερίου που καταναλώνει η Ευρώπη και παράλληλα παραμένει μια από τις κυριότερες πηγές προμήθειας πετρελαίου στη Γηραιά Ήπειρο. Η ΕΕ εισάγει φυσικό αέριο και από Νορβηγία, Βρετανία και Ολλανδία, αλλά τα αποθέματα των τριών αυτών χωρών εξαντλούνται. Έτσι, η Ρωσία παραμένει ο βασικότερος ενεργειακός τροφοδότης της Ευρώπης, καθώς την προμηθεύει με 158 δισ. μετρικούς τόνους φυσικού αερίου. Είναι ενδεικτικό ότι το 50% του φυσικού αερίου που εισάγει η Γερμανία προέρχεται από τη Ρωσία. Η Γαλλία καλύπτει τον ενεργειακό της εφοδιασμό από την Ρωσία κατά 25%, λόγω του γεγονότος ότι στηρίζεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα στην πυρηνική ενέργεια. Η εξάρτηση της Ιταλίας από το ρωσικό φυσικό αέριο αγγίζει το 46%. Μικρότερες χώρες, όπως η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Μολδαβία, η Φινλανδία και η Λετονία εξαρτώνται ακόμα περισσότερο από από το ρωσικό φυσικό αέριο. Σε κάποιες περιπτώσεις, η εξάρτηση υπερβαίνει και το 90%. Σημαντική είναι και η εξάρτηση της Ελλάδας. Αντιθέτως, το Ηνωμένο Βασίλειο αντλεί το ήμισυ των ενεργειακών του αναγκών σε φυσικό αέριο από εγχώριες πηγές, ενώ κύριοι προμηθευτές του από το εξωτερικό είναι η Νορβηγία και το Κατάρ. Λόγω της γεωγραφικής θέσης της, η Ισπανία τροφοδοτείται κυρίως από την Αλγερία και τις ΗΠΑ. Ο υποθαλάσσιος Nord Stream 1 Στην Ευρώπη υπάρχουν οι εν ενεργεία αγωγοί, οι αγωγοί που περιμένουν έγκριση, οι αγωγοί που βρίσκονται υπό κατασκευή και τέλος όσοι αγωγοί δεν λειτουργούν πια. Σημαντικός λειτουργικός αγωγός είναι ο υποθαλάσσιος Nord Stream 1, ο οποίος τροφοδοτεί απευθείας τη Γερμανία με ρωσικό φυσικό αέριο, μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Έκανε πρεμιέρα το 2011, αλλά το σχέδιο κατασκευής του ξεκίνησε την δεκαετία 1990. Η κατασκευή του, που κόστισε 7,4 δισ. ευρώ, πραγματοποιήθηκε από κοινοπραξία τεσσάρων κορυφαίων εταιρειών, με πρώτη τη ρωσική Gazprom (51%). Το 2012 λειτούργησε και η δεύτερη γραμμή του. Μέσω του Nord Stream 1 διοχετεύεται στην Ευρώπη το 1/3 όλων των εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας προς την Ευρώπη. Ο αγωγός συνέδεσε την ρωσική πόλη Vyborg (130 χλμ βορειοδυτικά της Αγίας Πετρούπολης) με την γερμανική πόλη Greifswald. Όπως προαναφέρθηκε διασχίζει υποθαλάσσια τη Βαλτική Θάλασσα, περνώντας από τις ΑΟΖ της Ρωσίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Δανίας, καθώς και από τα χωρικά ύδατα της Ρωσίας, της Δανίας και της Γερμανίας. Έχοντας 1.224 χλμ μήκος, είναι ο μακρύτερος υποθαλάσσιος αγωγός στον κόσμο, ξεπερνώντας τον αγωγό Λάντζελντ κατά 54 χλμ. Η ετήσια δυναμικότητα του Nord Stream 1 είναι 55 δισ. κυβικά μέτρα. Αποτελείται από χιλιάδες σωλήνες βάρους 24 τόνων ο καθένας. Η κατασκευή του αγωγού είχε τότε προκαλέσει πολιτικές αντιδράσεις, κυρίως από την Πολωνία. Αναμφίβολα εδραίωσε ακόμα περισσότερο την ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά ταυτόχρονα έλυσε με φτηνό τρόπο το ενεργειακό πρόβλημα αυτών των χωρών. Ο Nord Stream 2 Έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή και του παράλληλου υποθαλάσσιου αγωγού Nord Stream 2, αλλά η λειτουργία του έχει παγώσει, αρχικά λόγω κάποιων νομικών προβλημάτων και στη συνέχεια λόγω της ουκρανικής κρίσης. Ο εν λόγω αγωγός φυσικού αερίου θα κάλυπτε ενεργειακές ανάγκες της Γερμανίας, αλλά και γειτονικών ευρωπαϊκών χωρών. Ο Nord Stream 2, που κόστισε 11 δισ. δολάρια, έχει μήκος 1.230 χλμ και δυνατότητα να μεταφέρει 151 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα, δηλαδή έχει τη δυνατότητα να διπλασιάσει την ποσότητα ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγει η Γερμανία μέσω Βαλτικής. Ο χερσαίος αγωγός Yamal-Europe Νοτιότερα υπάρχει ο χερσαίος αγωγός Yamal-Europe, ο οποίος διέρχεται από τη Λευκορωσία και τροφοδοτεί την Πολωνία και τη Γερμανία. Ο αγωγός Yamal-Europe έχει μήκος 4.196 χλμ και συνδέει τα ρωσικά κοιτάσματα φυσικού αερίου στη χερσόνησο Yamal στη δυτική Σιβηρία με την Πολωνία και τη Γερμανία. Ο αγωγός διοχετεύει περίπου το 15% της ετήσιας παροχής φυσικού αερίου της Ρωσίας προς τα δυτικά. Η χωρητικότητά του είναι 33 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, ή περίπου 100 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα. Ο Yamal-Europe άρχισε να λειτουργεί και αντίστροφα, μεταφέροντας φυσικό αέριο από τη Γερμανία προς την Πολωνία. Ο υποθαλάσσιος αγωγός Blue Stream Στον Νότο βρίσκεται ο υποθαλάσσιος αγωγός Blue Stream με μήκος 774 χλμ και δύο γραμμές, που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία διαμέσου της Μαύρης θάλασσας. Το κόστος του έργου ήταν 3,2 δισ. δολάρια. Η μεταφορική του ικανότητα είναι 16 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Η προετοιμασία του έργου άρχισε το 1997 και η κατασκευή του πραγματοποιήθηκε το 2001-2002. Η υποθαλάσσια διαδρομή σχεδιάστηκε από την ιταλική εταιρεία Saipem και το χερσαίο τμήμα στη Ρωσία από την Stroytransgaz (ξεκινάει από τη Σταυρούπολη και καταλήγει στην επαρχεία Κρασνοντάρ). Ο Blue Stream άρχισε να λειτουργεί τον Φεβρουάριο 2003. Ωστόσο, λόγω της διαφωνίας μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας σχετικά με τις τιμές, η επίσημη τελετή έναρξης στο σταθμό μέτρησης αερίου Darusu έγινε στις 17 Σεπτεμβρίου 2005. Ο Blue Stream άρχισε να λειτουργεί πλήρως το 2010. Ο γερμανικός αγωγός NEL Ένας λιγότερο γνωστός αγωγός είναι ο γερμανικός NEL, ο οποίος κόστισε ένα δισ. ευρώ. Καταλήγει στην πόλη Rehden, έχει μήκος 440 χλμ και μπορεί να μεταφέρει περί 20 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο ετησίως. Παράλληλα συνδέεται με δύο αγωγούς τον Rehden-Hamburg και τον Midal. Στην ουσία τροφοδοτεί το Nότο της Γερμανίας με φυσικό αέριο. Ο αγωγός OPAL Ο αγωγός OPAL διασχίζει την ανατολική Γερμανία. Κινείται παράλληλα στα γερμανοπολωνικά σύνορα. Έχει μήκος 470 χλμ και μεταφέρει περισσότερα από 35 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο ετησίως. Συνδέεται με τους αγωγούς της κεντρικής Ευρώπης στα γερμανοτσεχικά σύνορα. Με βάση τη νομοθεσία, επειδή ο αγωγός συνδέεται μόνο με τον Nord Stream 1 θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μόνο το 50% της δυναμικότητας του. Η Γερμανία το 2016 άλλαξε αυτήν τη διάταξη, κάτι το οποίο δημιούργησε εντάσεις με την Πολωνία. Συγκεκριμένα, το 2016, κατόπιν αιτήσεως και της Gazprom, η γερμανική ομοσπονδιακή υπηρεσία δικτύων κοινοποίησε στην Κομισιόν την πρόθεσή της να τροποποιήσει ορισμένες διατάξεις της χορηγηθείσας το 2009 εξαιρέσεως. Κατ’ ουσίαν, με τη σχεδιαζόμενη τροποποίηση θα καθίστατο δυνατή η εκμετάλλευση της πλήρους δυναμικότητας του αγωγού φυσικού αερίου OPAL, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον το 50% του φυσικού αερίου που μεταφέρει θα πωλούνταν με δημοπρασίες. Το κατάφεραν για κάποια χρόνια αλλά το 2019, μετά απο πιέσεις-απειλές της κυβέρνησης Τραμπ, οι Γερμανοί επέστρεψαν στον παλιό καθεστώς του 50%. Ο αγωγός Soyuz Ο αγωγός Soyuz ξεκινάει από την Ρωσία και ενώνεται με τον αγωγό Brotherhood-Transgas. Μέσω της Ουκρανίας τροφοδοτείται η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Σερβία. Μέσω διακλάδωσης, παρέχεται φυσικό αέριο και στην Βοσνία. Επίσης, τροφοδοτείται και η Κροατία μέσω Αυστρίας και Σλοβενίας. Μέσω της νότιας διακλάδωσης του Soyuz, η οποία διέρχεται από την Μολδαβία παρέχεται φυσικό αέριο στην Ρουμανία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία (με διακλάδωση) και Ελλάδα. Το Μαυροβούνιο και το Κόσοβο δεν διαθέτουν υποδομές φυσικού αερίου, ενώ στην Αλβανία αυτές είναι αρκετά περιορισμένες, χωρίς να διασυνδέονται με διεθνείς αγωγούς. Παλαιότερα, όλοι οι αγωγοί που έστελναν ρωσικό φυσικό αέριο ήταν χερσαίοι και περνούσαν από την Ουκρανία. Ήταν εξάλλου πιο σύντομη η διαδρομή και πιο εύκολη η κατασκευή τους. Ήταν οι διαφωνίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου και η ρωσική κατηγορία ότι οι Ουκρανοί έπαιρναν φυσικό αέριο χωρίς να πληρώνουν, που υποχρέωσαν τη Ρωσίας να αναζητήσει εναλλακτικές διαδρομές διοχέτευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Έτσι προέκυψε ο αγωγός NordStream και το σχέδιο για τον αγωγό SouthStream. Ο αγωγός SouthStream Το σχέδιο για τον SouthStream, λοιπόν, ήταν μια απόπειρα της Ρωσίας να κατασκευάσει μια επιπλέον οδό προς τις μεγάλες αγορές της Ευρώπης. Είχε σχεδιαστεί να ξεκινάει υποθαλάσσια από την Ρωσία και το υποθαλάσσιο τμήμα του να καταλήγει στην Βουλγαρία από όπου θα διακλαδωνόταν. Ο ένας κλάδος θα πήγαινε στην Ελλάδα και από στην Ιταλία. Ο άλλος κλάδος θα πήγαινε στη Σερβία και από εκεί στην κεντρική Ευρώπη. Η ΕΕ αρνήθηκε να εντάξει τον αγωγό στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων, οι δε ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, ακύρωσαν το σχέδιο, λόγω και της βουλγαρικής στάσης. Έτσι, αντί του SouthStream κατασκευάστηκε ο TurkishStream, ο οποίος μετέφερε ποθαλάσσια ρωσικό αέριο στην τουρκική ακτή και από εκεί τροφοδοτεί την Ελλάδα και άλλες βαλκανικές χώρες. Ο αγωγός TurkishStream Ο TurkishStream περιλαμβάνει δύο δίδυμους αγωγούς, με ετήσια χωρητικότητα 15,75 δισ. κυβικών μέτρων ο καθένας. Ο πρώτος αγωγός προμηθεύει την Τουρκία και ο δεύτερος τροφοδοτεί τις βαλκανικές χώρες. Έτσι, μεταφέρει ετησίως 31,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, διασχίζοντας τη Μαύρη Θάλασσα σε μήκος 930 χλμ. Έτσι, η Τουρκία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα-πελάτη της Ρωσίας μετά τη Γερμανία. Ο αγωγός Druzhba Ο αγωγός Druzhba που σημαίνει «Φιλία» μεταφέρει πετρέλαιο σε μιαν απόσταση 4.000 χλμ. Ξεκινά από την πόλη Σαμάρα, χωρίζεται εντός της Λευκορωσίας σε δύο κλάδους με τον ένα να πηγαίνει στην Πολωνία και Γερμανία και τον άλλο προς Ουκρανία, Σλοβακία και Τσεχία-Ουγγαρία. Ο αγωγός Baltic Pipeline System Ο αγωγός BPS (Baltic Pipeline System) είναι πετρελαιαγωγός δυναμικότητας 1,3 εκατ. bbl ημερησίως, που καταλήγει στο λιμάνι Primorsk κοντά στην Πετρούπολη από όπου το πετρέλαιο διοχετεύεται στις αγορές με τάνκερ. Ο επίσης πετρελαιαγωγός BTC, Baku-Tbilisi-Ceyhan μεταφέρει αζέρικο πετρέλαιο στο λιμάνι Τσεϊχάν στη νότια Τουρκία, απέναντι από την Κύπρο. Μεταφέρει αργό πετρέλαιο σε διαδρομή 1.760 χλμ. Ο αγωγός αυτός έγινε με παρότρυνση της Δύσης, η οποία ήθελε να αποφύγει το πέρασμα του αγωγού από ρωσικό έδαφος και επιπλέον έπρεπε να παρακαμφθεί και ο Βόσπορος, στον οποίο υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση. Η χαρτογράφηση των αγωγών είναι ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία. Σύμφωνα με το Global Energy Monitor, στο τέλος του 2020 υπήρχαν σε όλον τον πλανήτη τουλάχιστον 2.381 λειτουργικοί αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου που περνούν από την επικράτεια 162 χωρών. Το συνολικό μήκος αυτών των αγωγών υπολογίζεται σε πάνω από 1.180.000 χλμ – είναι δηλαδή αρκετό για να κυκλώσει τη Γη 30 φορές! Οι 649 από τους 2.381 είναι αγωγοί πετρελαίου και οι 1.732 αγωγοί μεταφέρουν φυσικό αέριο, ενώ 33 τελούν υπό κατασκευή. Πρώτη σε αγωγούς είναι οι ΗΠΑ. Ακολουθεί η Ρωσία, η οποία διαθέτει αγωγούς πετρελαίου 38.419 χλμ. και φυσικού αερίου 92.831 χλμ. Ακολουθεί ο Καναδάς, η Κίνα και η Αυστραλία.

Σήμερα, κατά την έναρξη του 8ου Φόρουμ Συνοχής, η Επιτροπή εγκαινίασε την «Kohesio», μια δημόσια διαδικτυακή πλατφόρμα που συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες για πάνω από 1,5 εκατ. έργα στα 27 κράτη μέλη, τα οποία έχουν λάβουν χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) από το 2014. Για πρώτη φορά δημιουργείται και ανοίγει για το κοινό μια τόσο ολοκληρωμένη πλατφόρμα δεδομένων για έργα σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ. Η δημιουργία της απαίτησε τη στενή συνεργασία με τις διαχειριστικές αρχές στα διάφορα κράτη μέλη ή περιφέρειες, καθώς τα έργα συνοχής τελούν υπό τη διαχείριση των εθνικών και περιφερειακών αρχών. Ένα χρήσιμο εργαλείο για όλους Η πλατφόρμα Kohesio καθιστά διαθέσιμες σε όλους τις πληροφορίες που κατέχουν οι διαχειριστικές αρχές. Ο εντυπωσιακός πλούτος δεδομένων της αποτυπώνει τη ζωτική συνεισφορά της πολιτικής συνοχής στην οικονομική, εδαφική και κοινωνική συνοχή των περιφερειών της ΕΕ, καθώς και στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, μέσω της εφαρμογής και της χρηματοδότησης ευρέος φάσματος πολιτικών προτεραιοτήτων στα κράτη μέλη. Ενθαρρύνει επίσης τον εντοπισμό και τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών μεταξύ διαφορετικών περιφερειών και κρατών μελών. Τι μπορεί να προσφέρει η Kohesio; τυποποιημένα δεδομένα για 1,5 εκατ. έργα της περιόδου χρηματοδότησης 2014-2020, στα οποία περιλαμβάνονται σύνδεσμοι που παραπέμπουν στα αντίστοιχα προγράμματα και ταμεία· τυποποιημένα δεδομένα για 500.000 δικαιούχους έργων και την κατάσταση υλοποίησης των έργων· δεδομένα που καλύπτουν πάνω από 300 επιχειρησιακά προγράμματα και στα 27 κράτη μέλη· διαδραστικός χάρτης που επιτρέπει τη γεωγραφική ανάκτηση των δεδομένων· όλες οι πληροφορίες πρόκειται να μεταφραστούν σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ. Ορισμένα παραδείγματα έργων συνοχής στην Kohesio. Με τη βοήθεια της Kohesio οι χρήστες θα μπορούν να διαπιστώσουν πώς το ΕΤΠΑ στηρίζει τη δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας σε επίπεδο κοινότητας στη Γαλλία. Θα ενημερώνει επίσης σχετικά με το χρηματοδοτούμενο από το ΕΚΤ πρόγραμμα YouthReach στην Ιρλανδία. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στηρίζει νέους που εγκατέλειψαν πρόωρα το σχολείο ώστε να ξαναβρούν σιγουριά και να κάνουν με επιτυχία τα πρώτα βήματά τους προς την εξεύρεση εργασίας. Μόνο μεταξύ του 2014 και του 2020 στο πρόγραμμα συμμετείχαν 14.000 νέες και νέοι. Τέλος, η Kohesio μπορεί να δείξει τον τρόπο με τον οποίο το Ταμείο Συνοχής συμβάλλει στη βελτίωση των σιδηροδρομικών συνδέσεων στην Τσεχία. Επόμενα βήματα Σε συνεργασία με τις διαχειριστικές αρχές, οι οποίες επιλέγονται από τα κράτη μέλη για να διαχειρίζονται τα κονδύλια συνοχής, η Επιτροπή θα συνεχίσει να αναπτύσσει την πλατφόρμα Kohesio ώστε να εμπλουτιστεί με έργα της νέας περιόδου προγραμματισμού 2021-2027. Τους επόμενους μήνες η πλατφόρμα θα είναι διαθέσιμη σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Ιστορικό Η Επιτροπή είναι προσηλωμένη στη διαφάνεια και στη δημόσια παροχή των δεδομένων. Για τον λόγο αυτό τον Δεκέμβριο του 2015 δημιουργήθηκε η πλατφόρμα ανοιχτών δεδομένων για τη συνοχή, η οποία επιτρέπει στους χρήστες να παρακολουθούν πώς προχωράει η εφαρμογή της πολιτικής συνοχής στο επίπεδο της ΕΕ, ανά θέμα, χώρα ή ταμείο. Η πλατφόρμα Kohesio συμπληρώνει την πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων για τη συνοχή παρέχοντας ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο αποθετήριο πληροφοριών για τα έργα και τους δικαιούχους που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής. Οι δύο πλατφόρμες θα συνυπάρχουν, καθώς παρέχουν δύο διαφορετικές γωνίες οπτικής: τα ανοικτά δεδομένα συνοχής δίνουν οικονομικές πληροφορίες σε επίπεδο προγράμματος, ενώ η πλατφόρμα Kohesio δίνει λεπτομερείς πληροφορίες σε επίπεδο έργου.

Αφού γνώρισε σταθερή ετήσια αύξηση από το 2014 έως το 2020, ο ρυθμός κατασκευών νέων ξενοδοχείων στην Ευρώπη επιβρανδύθηκε από το δεύτερο τρίμηνο του 2020, καθώς η πανδημία οδήγησε σε ακύρωση μεγάλο αριθμό έργων. Σύμφωνα με την Lodging Econometrics η εικόνα άλλαξε θεαματικά στο τέλος του 4ου τριμήνου του 2021, με τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ευρώπη να είναι σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα από αυτά στο τέλος του 2019 (1.824 έργα και 295.152 δωμάτια). Ταυτόχρονα, τα ανακοινωθέντα έργα ανακαίνισης και μετατροπής και ο αριθμός των δωματίων έφτασε στο ιστορικό υψηλό των 433 έργων/62.368 δωμάτια, σημειώνοντας αύξηση 19% όσο αφορά σε έργα και 21% όσον αφορά στα δωμάτια σε ετήσια βάση. Τους επόμενους 12 μήνες αναμένεται να ξεκινήσουν να κατασκευάζονται πανευρωπαϊκά 470 ξενοδοχεία/72.194 δωμάτια, σημειώνοντας πτώση μόλις 1% (έργα) και 3% (δωμάτια) σε ετήσια βάση. Οι προοπτικές δείχνουν έκρηξη νέων κατασκευών καθώς τα έργα που βρίσκονται στο αρχικό στάδιο του σχεδιασμού αυξήθηκαν κατά 7% σε ετήσια βάση, φτάνοντας το 4ο τρίμηνο του 21ου έτους τα 494 έργα που αντιστοιχούν σε 80.060 δωμάτια. Ο χάρτης των νέων ξενοδοχείων Τα περισσότερα έργα δρομολογούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο (313 έργα/48.770 δωμάτια), και ακολουθεί η Γερμανία (με 277 έργα/48.827 δωμάτια), η Γαλλία (159 έργα/19.003 δωμάτια), η Πορτογαλία (119 έργα/14.362 δωμάτια) και η Πολωνία (85 έργα/12.285 δωμάτια). Πρωταθλήτρια σε νέα έργα είναι η ξενοδοχειακή αλυσίδα Accor με 300 έργα/42.846 δωμάτια. Ακολουθεί το Hilton με αριθμούς ρεκόρ για την εταιρεία 216 έργων που αντιστοιχούν σε 33.130 δωμάτια. Τρίτη η Marriott International με 211 έργα/33.353 δωμάτια και τέταρτη η InterContinental Hotels Group (158 έργα/23.486 δωμάτια). Αυτές οι τέσσερις εταιρείες αναπτύσσουν το 49% των έργων που βρίσκονται συνολικά σε εξέλιξη. Οργασμός κατασκευής νέων ξενοδοχείων και στην Ελλάδα Οργασμός ανάπτυξης νέων ξενοδοχείων και στην Ελλάδα παρά τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας που είχαν σαν συνέπεια τις πολύ χαμηλές πληρότητες, το 2021. Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η gbr Consulting, για λογαριασμό της Ενωσης Ξενοδοχείων Αθηνών Αττικής Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ) μόνο στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών σημειώθηκε αύξηση των ξενοδοχείων 5 αστέρων κατά 17%, των ξενοδοχείων 4 αστέρων κατά 7% και των ξενοδοχείων 2 αστέρων κατά 3% σε σύγκριση με το 2020. Σε ό,τι αφορά τα δωμάτια ξενοδοχείων, σημειώθηκε αύξηση 4% και 6% για τις μονάδες 5 και 4 αστέρων αντίστοιχα. Σε ετήσια βάση στην Αττική ο συνολικός αριθμός ξενοδοχείων αυξήθηκε 2,6% και των δωματίων ξενοδοχείων κατά 2,8%. Δυναμικά επεκτείνονται και οι διεθνείς αλυσίδες στην ελληνική ξενοδοχειακή αγορά με πρωταθλήτρια τη Marriott με 667 δωμάτια ενώ από κοντά ακολουθεί και η Ηilton Συγκεκριμένα η Marriott, φέρνει το brand W στην Ελλάδα στο Costa Navarino στην Πύλο της Μεσσηνίας, έπειτα από συμφωνία με την ΤΕΜΕΣ. Το νέο ξενοδοχείο θα βρίσκεται στο Navarino Waterfront, τη νέα περιοχή ανάπτυξης της Costa Navarino, και θα διαθέτει 246 μοντέρνα δωμάτια, σουίτες και βίλες, πολλές από τις οποίες με ιδιωτικές πισίνες. Τον Μάρτιο κάνει το ντεμπούτο του στην ξενοδοχειακή αγορά της Αθήνας το brand της Marriott Moxy με Moxy Athens City στην πλατεία Ομονοίας, στο ακίνητο, ιδιοκτησίας του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, που μέχρι πριν από μερικά χρόνια στέγαζε το Ειρηνοδικείο Αθηνών. Το ξενοδοχείο, δυναμικότητας 200 δωματίων, αναπτύσσεται μετά τη ριζική ανακατασκευή του Σαρόγλειου Μεγάρου, που έχει μισθωθεί για 25 χρόνια από την Dimand και μετά την ολοκλήρωσή του θα περάσει στο χαρτοφυλάκιο της Prodea Investments ΑΕΕΑΠ. Τον Ιούνιο του 2022 στη Μεσαριά Σαντορίνης θα λειτουργήσει το NOŪS δυναμικότητας 121 δωματίων υπό τα Design Hotels, ενός premium brand που επίσης περιλαμβάνεται στο portfolio των σημάτων της Marriott. Τέλος τον Ιούλιο θα ανοίξει στη Θεσσαλονίκη υπό την ομπρέλα της Marriott, το Monasty by Autograph Collection. Όσον αφορά στην Hilton παρά τις αλλαγές στο εμβληματικό ξενοδοχείο των Αθηνών η φίρμα ενισχύει το χαρτοφυλάκιο των ξενοδοχείων της στην ελληνική αγορά Το Hilton Athens, θα λειτουργήσει μετά την μεγάλη ανακατασκευή που βρίσκεται σε εξέλιξη υπό το σήμα Conrad και θα διαθέτει 280 δωμάτια και σουίτες, ενώ οι 50 πολυτελείς κατοικίες που θα κατασκευαστούν θα λειτουργήσουν υπό τα brands Conrad Residences και Waldorf Astoria Residences της Hilton. Για πρώτη φορά έρχεται στην Ελλάδα, το σήμα της συγκεκριμένης αλυσίδας Hampton by Hilton στο Hampton by Hilton Piraeus στο Μικρολίμανο, μία μονάδα δυναμικότητας 83 δωματίων, του ομίλου SCD (Θεόδωρος Δουζόγλου). Η συμφωνία με τον Όμιλο προβλέπει και την επαναλειτουργία του ιστορικού ξενοδοχείου Πεντελικόν στην Κηφισιά δυναμικότητας 117 δωματίων ως ένα από τα ξενοδοχεία της υπό το σήμα της Hilton Curio. Τέλος υπό το σήμα Curio by Hilton θα λειτουργήσει και το Sea Breeze Santorini Beach Resort, στη Σαντορίνη, δυναμικότητας 37 δωματίων.

Αφού έχασε την πρωτοκαθεδρία από την Ευρώπη το 2020, η Κίνα βρίσκεται και πάλι στην κορυφή πρωτοστατόντας στις παγκόσμιες πωλήσεις νέων ενεργειακών οχημάτων (NEV). Σύμφωνα με το κινεζικό μέσο ενημέρωσης EV CnEVPost, η Κίνα πούλησε 3,31 εκατομμύρια NEV (ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία, plug-in υβριδικά οχήματα και οχήματα κυψελών καυσίμου) από ένα σύνολο 6,23 εκατομμυρίων παγκοσμίως το 2021. Με βάση τα στοιχεία της China Passenger Car Association (CPCA) , αυτό σημαίνει ότι η Κίνα κατέλαβε μερίδιο 53% της παγκόσμιας αγοράς, ξεπερνώντας το 33% της Ευρώπης και το 11% των ΗΠΑ. Αν και η επαλήθευση των δεδομένων αυτών είναι δύσκολη, τα στοιχεία αυτά εναρμονίζονται με τα ευρήματα του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), που δημοσιεύθηκαν στα τέλη Ιανουαρίου. Σύμφωνα με τον IEA, οι παγκόσμιες πωλήσεις NEV ήταν ελαφρώς υψηλότερες, στα 6,6 εκατομμύρια οχήματα. Η Κίνα σημείωσε ολόκληρο το 2021, 3,4 εκατομμύρια πωλήσεις NEV, οι οποίες θα αντιστοιχούσαν σε μερίδιο 51,5% της παγκόσμιας αγοράς, ένα ποσοστό 1,5% μικρότερο από τα στοιχεία που έδωσε το CPCA. Η ανάλυση του CPCA δείχνει ακόμα ότι το 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την Κίνα, γεγονός που επέτρεψε στην Ευρώπη να πάρει το προβάδισμα στην παγκόσμια αγορά για πρώτη φορά, φτάνοντας το 44% των ηλεκτρικών οχημάτων που πωλήθηκαν. Αντίθετα, το μερίδιο αγοράς της Κίνας μειώθηκε στο 41%, παρόλο που κατείχε δεσπόζουσα θέση μεταξύ το 2016 και το 2019. Το CPCA αποδίδει την ύφεση αυτή σε δύο βασικούς λόγους: τις ανανεωμένες περιβαλλοντικές πολιτικές και φυσικά την πανδημία COVID. Συγκεκριμένα, το 2020 η Κίνα μείωσε τον αριθμό των ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων που ήταν επιλέξιμα για επιδοτήσεις, χωρίς να παρέχει οποιαδήποτε για οχήματα κυψελών καυσίμου (fuel cell). Στην άλλη άκρη του κόσμου, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν σε σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις και κίνητρα αγορών για να προσελκύσουν τους καταναλωτές στα ηλεκτροκίνητα οχήματα.

Το μεγάλο πρόβλημα της στέγασης στην Ευρώπη και η δημιουργία πολυλειτουργικών χώρων αντανακλώνται, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, στη βραχεία λίστα των υποψήφιων έργων για το αρχιτεκτονικό βραβείο Μις φαν ντερ Ρόε. Εργα «κοινωνικής κατοικίας» που είτε αποκαθιστούν πρώην βιομηχανικά και μνημειακά κτίρια είτε δημιουργούν νέες κατασκευές από οικονομικά υλικά, αποτελούν τις εννέα από τις 40 υποψηφιότητες για το γερμανικό βραβείο με προτάσεις από την πρωτοπόρο Βαρκελώνη, το Βουκουρέστι, το Βερολίνο, τη Βιέννη, το Λινζ και τις Βρυξέλλες. Αν υπάρχει ένα κοινό στοιχείο που μοιράζονται πολλά από τα υποψήφια έργα, αυτό είναι η δημιουργία των χώρων κατοικίας συνήθως γύρω από μια εσωτερική αυλή ή αίθριο. Τα διαμερίσματα εξυπηρετούν τις βασικές ανάγκες των ενοίκων και οι ιδιωτικοί χώροι είναι κατά κανόνα μικροί (από 40 έως 75 τ.μ.) –υπάρχουν και οι εξαιρέσεις– για να εξυπηρετούν μεγάλο αριθμό ατόμων αλλά και να εξασφαλίζουν πρόσβαση σε μεγαλύτερους, κοινόχρηστους χώρους. Βεράντες, αυλές, βιβλιοθήκες, εργαστήρια ελεύθερου χρόνου, κουζίνες, πλυντήρια ή και ξενώνες είναι συνήθως κοινόχρηστα σε μια λογική «κατέχω λίγα, αλλά έχω πρόσβαση σε πιο πολλά». Συνήθως τα υλικά κατασκευής είναι σκυρόδεμα, μέταλλο και ελαφρύ ξύλο για λόγους οικονομίας και αντοχής. Μεταμόρφωση δημόσιου χώρου στο Portas do Mar, Λισσαβώνα. Χαρακτηριστικό αυτής της τάσης είναι το κτιριακό συγκρότημα στην περιοχή Cornellà de Llobregat της Βαρκελώνης. Οι αρχιτέκτονες δημιούργησαν 85 διαμερίσματα σε πέντε ορόφους, σε μια έκταση 2.000 τ.μ., μειώνοντας στο ελάχιστο τους κοινόχρηστους εσωτερικούς διαδρόμους, προκειμένου να αυξήσουν τη δυναμικότητα του κτιρίου. Τα διαμερίσματα έχουν μια τετράγωνη διάταξη (μοιάζουν με μεγάλα δωμάτια ξενοδοχείου), ενώ η ξυλεία που χρησιμοποιήθηκε ήρθε από την κοντινή Χώρα των Βάσκων μειώνοντας το αποτύπωμα της κατασκευής σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος που επέλεξαν Ισπανοί αρχιτέκτονες να αναστηλώσουν έναν οχυρωματικό πύργο του 13ου αιώνα, ύψους 14 μέτρων. Συμμετοχική διαδικασία Από τα έργα που συνδυάζουν μεικτές χρήσεις ξεχωρίζει το πρότζεκτ Frizz23, το οποίο έχει ήδη βραβευθεί στο Βερολίνο. Οι αρχιτέκτονες εισήγαγαν στην πράξη τη θεωρία της συμμετοχικής διαδικασίας και πρώτα συζήτησαν με τους χρήστες του κτιρίου, κατά κύριο λόγο μικρές μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και την ευρύτερη γειτονιά και σχεδίασαν το κτίριο των 9.000 τ.μ. για να καλύπτει τις ανάγκες τους. Εργα «κοινωνικής κατοικίας» που είτε αποκαθιστούν πρώην βιομηχανικά και μνημειακά κτίρια είτε δημιουργούν νέες κατασκευές, αποτελούν τις εννέα από τις 40 υποψηφιότητες. Στα πολιτιστικά κτίρια που διαγωνίζονται ξεχωρίζει η ανακαίνιση της νέας Εθνικής Πινακοθήκης του Βερολίνου, η οποία στεγάζεται σε κτίριο που σχεδίασε ο ίδιος ο Μις φαν ντερ Ρόε και μάλιστα είναι το μοναδικό που δημιούργησε μετά την εγκατάστασή του στις ΗΠΑ. Ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος που επέλεξαν Ισπανοί αρχιτέκτονες να αναστηλώσουν έναν οχυρωματικό πύργο του 13ου αιώνα, ύψους 14 μέτρων, που κινδύνευε με κατάρρευση. Για τον πύργο της Μερόλα στην περιοχή του Puig-reig δημιουργήθηκε μια ξύλινη κατασκευή που στηρίζει το οικοδόμημα ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει στους επισκέπτες και στους συντηρητές να ανέβουν μέχρι τα ψηλότερα σημεία του. Το ξενοδοχείο «Δεξαμενές» στην Κουρούτα, που γνώρισε μεγάλες δόξες ως οινοποιείο την εποχή της σταφίδας, απέκτησε δεύτερη ζωή από το K-Studio. Μια εντυπωσιακή μεταμόρφωση δημόσιου χώρου που θα μπορούσε να δώσει και μερικές ιδέες στα καθ’ ημάς είναι η αποκατάσταση του Portas do Mar στη Λισσαβώνα της Πορτογαλίας. Πρόκειται για έναν ανοιχτό δημόσιο χώρο δίπλα σε μία από τις μαρίνες της πόλης που είχε καταντήσει ανεξέλεγκτος χώρος στάθμευσης. Μια μεγάλη αρχιτεκτονική ομάδα επανασχεδίασε την πλατεία Portas do Mar και την απέδωσε στους πεζούς, κατασκευάζοντας παράλληλα ένα υπόγειο πάρκινγκ 200 θέσεων με φυσικό και τεχνητό φωτισμό. Ανάμεσα στις υποψηφιότητες υπάρχει και μια ελληνική που είναι και η μοναδική της κατηγορίας Φαγητό/Φιλοξενία. Πρόκειται για το παραθαλάσσιο ξενοδοχείο «Δεξαμενές» στην Κουρούτα της Πελοποννήσου που γνώρισε μεγάλες δόξες ως οινοποιείο την εποχή της σταφίδας και απέκτησε μια δεύτερη ζωή από το K-Studio. Οι αρχιτέκτονες αποκατέστησαν τις μεγάλες τσιμεντένιες δεξαμενές του παλιού οινοποιείου και τις μετέτρεψαν σε σουίτες με μικρές στεγασμένες αυλές. Διατήρησαν ωστόσο τα μεταλλικά σιλό και τα στοιχεία που υποδηλώνουν την προηγούμενη χρήση του χώρου αναδεικνύοντας έτσι την μπρουτάλ αισθητική του. Οι αρχιτέκτονες του πρότζεκτ Frizz23 στο Βερολίνο πρώτα συζήτησαν με τους χρήστες του κτιρίου και μετά προχώρησαν στον σχεδιασμό. Τα 40 έργα επιλέχθηκαν από ένα σύνολο 535 υποψηφιοτήτων και αντιστοιχούν σε 18 χώρες της Ευρώπης πλην της Μεγάλης Βρετανίας. Η περυσινή εκδήλωση για το βραβείο, το οποίο απονέμεται ανά διετία, αναβλήθηκε λόγω του κορωνοϊού και γι’ αυτό τα έργα που διαγωνίζονται δημιουργήθηκαν πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, η οποία δεν ενθαρρύνει τη χρήση και την επένδυση σε κοινόχρηστους χώρους διαβίωσης και αυτό ίσως είναι μια μελλοντική πρόκληση για τους αρχιτέκτονες. Οι νικητές του βραβείου που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 60.000 ευρώ και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ανακοινωθούν την άνοιξη στις Βρυξέλλες.

Οι επενδύσεις σε ευρωπαϊκά εμπορικά ακίνητα έφτασαν τα €359 δισ. το 2021, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων ακινήτων CBRE. Σύμφωνα με τους αναλυτές της CBRE ο συνολικός όγκος των επενδύσεων έφθασε σε ιστορικό υψηλό όλων των εποχών για τη χρονιά που μόλις πέρασε σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 25% το 2020 και κατά 8% το 2019. Το δ' τρίμηνο του 2021 ήταν επίσης ένα τρίμηνο ρεκόρ για τις ευρωπαϊκές επενδύσεις σε ακίνητα, με συνολικό όγκο στα €136 δισ. αυξημένο κατά 37% σε σχέση με το δ' τρίμηνο του 2020 και 10% από το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Η Γερμανία και οι Σκανδιναβικές χώρες κατέγραψαν ρεκόρ επενδύσεων σε όγκο με αυξήσεις το 2021 κατά 39% και 44% αντίστοιχα. Η Γερμανία είδε τις επενδύσεις στο real estate να αγγίζουν τα €110 δισ. στο υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ από ευρωπαϊκή χώρα. Οι περισσότερες μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές παρουσίασαν υψηλότερους όγκους για ολόκληρο το 2021 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου (49%), της Ιρλανδίας (54%), της Ισπανίας (33%) και της Ιταλίας (13%). Ωστόσο, η ανάκαμψη στους όγκους δεν ήταν καθολική, με τους όγκους του 2021 να μειώνονται σε σχέση με το 2020 σε αρκετές αγορές, όπως η Γαλλία (-9%), η Πορτογαλία (-21%) και η Ολλανδία (-10%). Η χρονιά ρεκόρ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε πολλές μεγάλες συμφωνίες όπως η εξαγορά από τη Vonovia ύψους €22,3 δισ. της πλατφόρμας οικιστικών ακινήτων της Deutsche Wohnen στη Γερμανία και της πώλησης €9,1 δισ. του βραχίονα οικιστικών ακινήτων Akelius στη Γερμανία και της Heimstaden, όπου η CBRE ενήργησε ως σύμβουλος. Οπως λένε οι ειδικοί η παραπάνω τάση ειδικά για τον τομέα των οικιστικών ακινήτων και συγκεκριμένα των πολυκατοικιών θα συνεχιστεί και την εφετινή χρονιά. Σύμφωνα με την CBRE, η αγορά των γραφείων παραμένει ο μεγαλύτερος τομέας στην Ευρώπη όσον αφορά στις επενδύσεις, με όγκους που φθάνουν τα €111 δισ. το 2021, αυξημένοι κατά 16% σε σχέση με το 2020, σηματοδοτώντας την επιστροφή της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην "πολύπαθη" από την πανδημία αγορά. Τα deals στα γραφεία ήταν ιδιαίτερα ισχυρά στις Σκανδιναβικές χώρες (άνοδος 117%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (άνοδος 48%), στην Ολλανδία (άνοδος 30%), στην Ισπανία (άνοδο 27%) και στη Γερμανία (άνοδος 10%). Οπως τονίζει στην έκθεσή της η CBRE αναμένει ευρύτερη ανάκαμψη των επενδύσεων στον τομέα των γραφείων επί ευρωπαϊκού εδάφους και το 2022. Η αγορά των πολυκατοικιών συνέχισε να αποδίδει εξαιρετικά, σημειώνοντας ρεκόρ το 2021 προσπερνώντας τα γραφεία που ήταν ο μεγαλύτερος επενδυτικός τομέας. Ο συνολικός όγκος των επενδύσεων έφτασε τα €102,6 δισ. πέρυσι, μόλις €9 δισ. πίσω από τα γραφεία. Ο όγκος των επενδύσεων αυξήθηκε κατά 42% σε σχέση με το 2020. Η περσινή χρονιά ήταν επίσης χρονιά ρεκόρ για επενδύσεις στα βιομηχανικά ακίνητα με τον όγκο να αυξάνεται κατά 48% φθάνοντας τα €62 δισ. Τέλος, οι επενδύσεις σε ξενοδοχειακά ακίνητα συνέχισαν την ανοδική τους πορεία με τον όγκο να φθάνει τα €17,1 δισ. το 2021, αυξημένος κατά 70% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Εν τω μεταξύ, το retail εξακολουθεί να βρίσκεται υπό πίεση με μειωμένους όγκους κατά 11% στα €35,2 δισ. το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα, όμως, ορισμένες αγορές παρουσίασαν άνοδο συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου (51%), των Σκανδιναβικών χωρών (23%) και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (41%).

Στις 15 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την τελευταία έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τα ύδατα, που μετρά την πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη της καλής κατάστασης όλων των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων έως το 2027. Η έκθεση μετρά την πρόοδο των κρατών μελών ως προς την επίτευξη του στόχου αυτού, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση της ρύπανσης, της άντλησης και της αποδοτικής χρήσης των υδάτων. Ωστόσο, η έκθεση καταδεικνύει επίσης ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά κενά όσον αφορά την πλήρη συμμόρφωση με τους στόχους της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα. Υπάρχουν αρκετά εμπόδια που δεν επιτρέπουν στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν άμεσα τα σχετικά μέτρα. Μεταξύ αυτών είναι κυρίως η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, ενώ επίσης υπάρχουν καθυστερήσεις και άλλα ζητήματα διακυβέρνησης. Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Αλιείας και Ωκεανών κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε τα εξής: «Η ξηρασία και η καταπόνηση των υδάτινων πόρων προκαλούν ζημίες ύψους 9 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται οι ζημίες στα οικοσυστήματα και στις υπηρεσίες που προσφέρουν. Μόνο τα υγιή ποτάμια και οι υγιείς λίμνες μπορούν να μας βοηθήσουν να προστατευθούμε από τις αυξανόμενες προκλήσεις της ξηρασίας και των πλημμυρών. Ενώ τα κράτη μέλη σημειώνουν πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση, πρέπει να δράσουμε ταχύτερα και να επενδύσουμε περισσότερο στη διαχείριση των υδάτων. Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορούμε να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των υδάτων μας σε όλες τις πολιτικές.» Η έκθεση δείχνει ότι, μέχρι τα μέσα του κύκλου διαχείρισης των υδάτων της περιόδου 2016-2021, η εφαρμογή των μέτρων βρισκόταν σε καλό δρόμο σε όλα τα κράτη μέλη, με καθυστερήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Η μείωση των κινδύνων πλημμύρας σε ολόκληρη την Ευρώπη απαιτεί συνεπή εφαρμογή της οδηγίας για τις πλημμύρες, καθώς επίσης και διασυνοριακή συνεργασία. Τα μισά κράτη μέλη έχουν βελτιώσει τη συλλογή δεδομένων ή/και τις μεθόδους για την πρώτη αξιολόγηση των κινδύνων πλημμύρας. Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών λαμβάνουν υπόψη τις συνέπειες των μελλοντικών πλημμυρών στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα. Η έκθεση συμπληρώνεται από τρεις μελέτες: την οικονομική μελέτη σχετικά με το κόστος και τις επενδύσεις στον τομέα των υδάτων, τη μελέτη για τις πλημμύρες και την κλιματική αλλαγή και τη μελέτη για τις πλημμύρες και τη γεωργία. Περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται στο σχετικό ειδησεογραφικό άρθρο.

Τα απολογιστικά στοιχεία διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων για το 2020 και το 9μηνο του 2021 δημοσίευσε το Port Economics. Επιμέλεια: Β. Βεγιάζη Όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα, ο Πειραιάς κατετάγη 4ος στην Ευρώπη το 2020, ξεπερνώντας οριακά το λιμάνι της Βαλένθια, εάν και σύμφωνα με τους αναλυτές, φέτος το ισπανικό λιμάνι ενδέχεται να προσπεράσει. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι πρώτοι 9 μήνες του 2021 έφεραν ισχυρή ανάπτυξη στα μικρότερα λιμάνια. Τα λιμάνια που υπέστησαν διψήφιες απώλειες φορτίων το 2020 ανέκαμψαν το 2021, με τη Χάβρη (+49%) και τη Βαρκελώνη (+30,5%) να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ανάκαμψη. Η Χάβρη αρχικά επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την εθνική απεργία της Γαλλίας τον Δεκέμβριο του 2019 και τον Ιανουάριο του 2020 και τη μείωση του ασιατικού φορτίου το πρώτο εξάμηνο του 2020, αλλά το γαλλικό λιμάνι ανέκαμψε έντονα το 2021, βοηθούμενο από τα προβλήματα συμφόρησης σε άλλους μεγάλους κόμβους της Βόρειας Ευρώπης. Αντίστοιχα, η απότομη πτώση στη Βαρκελώνη το πρώτο εξάμηνο του 2020 οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην κατάρρευση της διαμετακομιστικής κυκλοφορίας. Εφέτος, οι ροές εμπορευματοκιβωτίων εισαγωγών/εξαγωγών στο λιμάνι της Καταλονίας επηρεάστηκαν λιγότερο. Τέλος, το λιμάνι του Πειραιά, που ανήκει στην Cosco, και το λιμάνι του Γκντάνσκ στην Πολωνία, κατέγραψαν αρνητικά ποσοστά ανάπτυξης το 2020, αλλά μόνο το Γκνάνσκ μπόρεσε να ανατρέψει την τάση στο 1ο και 3 τρίμηνο του 2021. O Πειραιάς, όπως αναφέρεται, κινδυνεύει να χάσει την 4η θέση στην κατάταξη της ΕΕ από τη Βαλένθια εφέτος.

Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής (ΚΚΕρ) παρουσίασε την 21η ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2020. Μετά το 2019 —τη χειρότερη χρονιά που καταγράφηκε ποτέ—, το 2020 ήταν ένα ακόμη έτος κατά το οποίο οι πυρκαγιές κατέκαψαν μεγάλες φυσικές εκτάσεις στην Ευρώπη. Παρά το αυξημένο επίπεδο ετοιμότητας στις χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με την Κομισιόν, κάηκαν περίπου 340.000 εκτάρια στην ΕΕ το 2020, έκταση κατά 30% μεγαλύτερη από το Λουξεμβούργο. Το 2021, η περίοδος των πυρκαγιών είναι ακόμη χειρότερη. Μέχρι την έκδοση της παρούσας έκθεσης, περίπου 0,5 εκατομμύρια εκτάρια γης έχουν γίνει παρανάλωμα του πυρός, εκ των οποίων το 61% είναι δάση που θα χρειαστεί χρόνια για να ανακάμψουν. Περίπου το 25% των ζωνών που κάηκαν στην Ευρώπη βρίσκονται εντός περιοχών Natura 2000 — των ταμιευτήρων βιοποικιλότητας της ΕΕ. Η ΕΕ ενίσχυσε φέτος την ικανότητά της να συνδράμει τις διάφορες χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής των πυρκαγιών, και η ικανότητα αυτή χρησιμοποιήθηκε ήδη εκτενώς κατά τις μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν στην περιοχή της Μεσογείου το φετινό καλοκαίρι. Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, η κλιματική αλλαγή γίνεται κάθε χρόνο και πιο αισθητή. Διακρίνουμε σαφέστατα μια ανοδική τάση, η οποία σημαίνει υψηλότερο επίπεδο κινδύνου πυρκαγιών, αύξηση της διάρκειας των εποχών των πυρκαγιών, καθώς και έντονες και ταχέως εξαπλούμενες γιγαντιαίες πυρκαγιές, τις οποίες ελάχιστα μπορούν να αντιμετωπίσουν τα παραδοσιακά μέσα πυρόσβεσης. Φέτος, είχαν ήδη καεί περίπου 130.000 εκτάρια έως τα τέλη Ιουνίου, οπότε αρχίζει κατά κανόνα η εποχή των πυρκαγιών. Οι πυρκαγιές δεν πλήττουν πλέον μόνο τα κράτη της νότιας Ευρώπης, αλλά αποτελούν αυξανόμενη απειλή και για την κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Περισσότερες από 9 στις 10 πυρκαγιές στην ΕΕ προκαλούνται από ανθρώπινες ενέργειες. Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και οι εκπαιδευτικές εκστρατείες σχετικά με τον κίνδυνο πυρκαγιών είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη των καταστροφών. Κύρια πορίσματα της έκθεσης Η έκθεση του 2020 για τις δασικές πυρκαγιές δείχνει ότι η Ρουμανία ήταν η χώρα που επλήγη περισσότερο, ακολουθούμενη από την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία, σύμφωνα με τις εκθέσεις των κρατών μελών· Οι δασικές πυρκαγιές έπληξαν σοβαρά τις προστατευόμενες περιοχές Natura 2000 της Ευρώπης: κάηκαν 136 331 εκτάρια —περίπου το 40 % του συνόλου της καμένης γης το 2020—, έκταση ελαφρώς λιγότερη από ό,τι το 2019, αλλά πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων 9 ετών· Όπως και το 2019, δυστυχώς, στη Ρουμανία βρίσκεται και πάλι σχεδόν το ήμισυ των εκτάσεων που κάηκαν σε περιοχές Natura 2000, κυρίως στην προστατευόμενη περιοχή του δέλτα του Δούναβη· Το 2020, πυρκαγιές έκτασης άνω των 30 εκταρίων ξέσπασαν σε 20 κράτη μέλη της ΕΕ κατακαίγοντας 339.489 εκτάρια συνολικά, έκταση που υπερβαίνει ελαφρώς εκείνη που κάηκε το 2019· Επίσης, περισσότεροι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους την περίοδο των πυρκαγιών του 2020 από ό,τι το 2019: στις εκθέσεις που υποβλήθηκαν από την Ισπανία αναφέρονται έξι νεκροί, τέσσερις εκ των οποίων ήταν πυροσβέστες· Το 2020, η ταχεία χαρτογράφηση της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης Copernicus ενεργοποιήθηκε 17 φορές για τη λεπτομερή χαρτογράφηση δασικών πυρκαγιών, δηλαδή λιγότερες φορές από ό,τι μέχρι σήμερα το 2021· Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ αναβαθμίστηκε με έναν στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών μέσω του rescEU το 2019, γεγονός που ενίσχυσε την ικανότητά του να συνδράμει τις διάφορες χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής πυρκαγιών. Η περίοδος δασικών πυρκαγιών του 2020 χαρακτηρίστηκε από μεγάλο αριθμό ανεξέλεγκτων πυρκαγιών το πρώτο εξάμηνο. Πυρκαγιές ξέσπασαν τον χειμώνα στο δέλτα του Δούναβη και στα Πυρηναία, και την άνοιξη κυρίως στην περιοχή των Βαλκανίων. Οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο το καλοκαίρι και το φθινόπωρο ήταν οι χώρες της Μεσογείου, ιδίως η Ισπανία και η Πορτογαλία, στις οποίες καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες πυρκαγιές στην ΕΕ το 2020. Οι μεγαλύτερες δασικές πυρκαγιές του έτους σημειώθηκαν εκτός της ΕΕ, στην Ουκρανία κοντά στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ. Η κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, η οποία είναι αρμόδια για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δήλωσε σχετικά: «Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τον κίνδυνο και το μέγεθος των δασικών πυρκαγιών παντού στον πλανήτη. Από το 2016, οι πρωτοφανείς πυρκαγιές που συνέβησαν σε όλον τον κόσμο έχουν συμπεριφορά και ένταση που όμοιές τους δεν είχαμε αντιμετωπίσει ποτέ στο παρελθόν. Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε τα δάση μας να αναπτύσσονται στην ΕΕ· χρειάζεται περισσότερο από ποτέ να διαφυλάξουμε τα δάση αυτά προκειμένου να θεραπεύσουμε τον πλανήτη μας. Το ΚΚΕρ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινητοποιούν την επιστήμη, τις τεχνολογίες, τις πολιτικές και τη συνεργασία όλων με σκοπό την πρόληψη αυτών των τεράστιων πυρκαγιών, τη διαφύλαξη των δασών μας, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και, κυρίως, την προστασία ζωών στην ΕΕ και πέραν αυτής.» Ο Επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων, κ. Γιάνες Λέναρτσιτς, δήλωσε: «Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντικό κίνδυνο καταστροφών για ολόκληρη την Ευρώπη καθώς και για τις άλλες περιοχές του πλανήτη. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ ανταποκρίθηκε σε περισσότερες από σαράντα μεγάλης κλίμακας καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που αφορούσαν δασικές πυρκαγιές. Η κλιματική αλλαγή επιμηκύνει επίσης κατά αρκετούς μήνες την περίοδο των δασικών πυρκαγιών, αυξάνοντας την πιθανότητα να αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκές κοινότητες στο μέλλον περισσότερες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω δασικών πυρκαγιών. Είμαστε αποφασισμένοι και αποφασισμένες να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών σε όλη την ΕΕ, ώστε να βοηθήσουμε στην πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.» Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, δήλωσε: «Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη διάρκεια και την επικινδυνότητα των εποχών των πυρκαγιών θέτοντας έτσι σε κίνδυνο περισσότερες ζωές και απειλώντας τη φύση. Η σημερινή έκθεση δείχνει πόσο καταστροφική υπήρξε η περυσινή χρονιά, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του τρέχοντος έτους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια νέα δασική στρατηγική της ΕΕ με σκοπό την αύξηση της ανθεκτικότητας των δασών στην Ευρώπη. Η ύπαρξη υγιών και ανθεκτικών δασών, καθώς και εκτάσεων που υπόκεινται σε διαχείριση κατά τρόπο που προστατεύει τη βιοποικιλότητα και τους ανθρώπους, είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό των επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας και τις εθνικές αρχές με στόχο να καθιερωθεί ως κανόνας η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών βάσει χερσαίων λύσεων.» Ιστορικό Το Κοινό Κέντρο Ερευνών συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου καταστροφών από δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη και παγκοσμίως μέσω της ανάπτυξης και λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Στο πλαίσιο του προγράμματος Copernicus της ΕΕ και της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τις δασικές πυρκαγιές (EGFF), το EFFIS παρέχει συνεχή παρακολούθηση, μέσω δορυφόρων, της κατάστασης όσον αφορά τις πυρκαγιές στην Ευρώπη. Παρέχει στις χώρες μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών όσον αφορά την πρόληψη, την πυρόσβεση, την αποκατάσταση και τη διαχείριση των πυρκαγιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το EFFIS χρησιμοποιήθηκε από κυβερνητικές οργανώσεις και πολίτες, με σχεδόν 300.000 χρήστες από 178 χώρες το 2020. Το EFFIS συμπληρώνεται επίσης από το παγκόσμιο σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (Global Wildfire Information System – GWIS), το οποίο επεκτείνει την παρακολούθηση σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι εκθέσεις του ΚΚΕρ για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική παρέχουν μια πολύ ολοκληρωμένη επισκόπηση της κατάστασης όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές. Η έκδοση του 2020 περιλαμβάνει εκθέσεις από 33 χώρες στις καλυπτόμενες περιοχές, στις οποίες περιγράφονται οι εθνικές δραστηριότητες διαχείρισης των πυρκαγιών και οι δράσεις που αναλήφθηκαν τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά τη διάρκεια των αντιπυρικών εκστρατειών την εν λόγω περίοδο. Η ΕΕ εργάζεται ενεργά για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, τη διατήρηση των δασών, την ανάκτηση της βιοποικιλότητας και τη διάσωση ζωών. Φέτος τον Μάρτιο, η Επιτροπή δημοσίευσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και τη διαχείριση των δασών και της βλάστησης με σκοπό τη μείωση της εξάπλωσης και της έντασης των πυρκαγιών, καθώς και για την αποτελεσματική τους αντιμετώπιση. Με βάση τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, στο πλαίσιο της εμβληματικής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Επιτροπή πρότεινε νέα δασική στρατηγική της ΕΕ με ορίζοντα το 2030, η οποία σκοπό έχει να ενταθεί η δράση για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και να δοθεί ώθηση για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Για περισσότερες πληροφορίες Έκθεση για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2020 Δασικές πυρκαγιές Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) Παγκόσμιο σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (GWIS) Πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ

Aλματώδη αύξηση κατά 34% σημείωσαν οι τιμές αγοράς των κατοικιών στην ΕΕ, την περίοδο από το 2010 έως το 2ο τρίμηνο του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία για τις τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια που δημοσίευσε η Eurostat την περασμένη εβδομάδα. Στον αντίποδα την αντίστοιχη περίοδο οι τιμές κατακρημνίστηκαν στις χώρες του Νότου και των μνημονίων με την μεγαλύτερη μείωση στις τιμές αγοράς να σημειώνεται στην Ελλάδα (-28%), ενώ ακολουθεί με μεγάλη διαφορά η Ιταλία (-13%), η Κύπρος (-8%) και η Ισπανία (-3%). Tον ρυθμό αυτό δεν παρακολούθησαν οι τιμές ενοικίασης οι οποίες αυξήθηκαν μόνο κατά 16% την ίδια περίοδο. Εξαίρεση και εδώ η Ελλάδα όπου οι τιμές ενοικίασης σημείωσαν την μεγαλύτερη πτώση (-25%) και η Κύπρος (-3%). Ειδικότερα οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε 23 χώρες της ΕΕ και μειώθηκαν σε τέσσερις, με τη μεγαλύτερη άνοδο να σημειώνεται στην Εσθονία (+133%), το Λουξεμβούργο (+111%) και την Ουγγαρία (+109%). Στα ενοίκια, οι τιμές αυξήθηκαν σε 25 κράτη μέλη της ΕΕ και μειώθηκαν σε δύο, με τη μεγαλύτερη άνοδο στην Εσθονία (+142%), τη Λιθουανία (+109%) και την Ιρλανδία (+66%) Αρχικά μεταξύ του 2010 και του 2ου τριμήνου 2011, οι τιμές των κατοικιών και των ενοικίων στην ΕΕ ακολούθησαν παρόμοιους δρόμους, αλλά από το δεύτερο τρίμηνο του 2011, αυτές οι διαδρομές άρχισαν να αποκλίνουν σημαντικά και ενώ τα ενοίκια αυξάνονταν σταθερά καθ 'όλη τη διάρκεια έως το 2ο τρίμηνο του 2021, οι τιμές πώλησης των κατοικιών παρουσίασαν σημαντική διακύμανση. Μετά από μια απότομη πτώση μεταξύ του 2ου τριμήνου 2011 και του 1ου τριμήνου 2013, οι τιμές των κατοικιών παρέμειναν λίγο πολύ σταθερές το διάστημα μεταξύ 2013 και 2014. Στη συνέχεια, στις αρχές του 2015, σημειώθηκε ραγδαία άνοδος, και από τότε οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν να αυξάνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό από τα ενοίκια.

Σταθερή ανάπτυξη καταγράφει η αγορά τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται το 2026 να φτάσει στα $191 δισ. Παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον πληθωρισμό, τις περικοπές στους προϋπολογισμούς της πληροφορικής και τις απολύσεις, που ανακοινώνονται ακόμη και από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας, η αγορά τεχνητής νοημοσύνης (AI) επί ευρωπαϊκού εδάφους δείχνει να παραμένει αλώβητη. Η ευρωπαϊκή αγορά τεχνητής νοημοσύνης συνεχίζει να αναπτύσσεται παρά την κρίσηΜάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της International Data Corporation (IDC), η αγορά, συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού, του hardware και των υπηρεσιών, θα “τρέξει” με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 25,5% την περίοδο 2022-2026. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας ερευνών, που περιλαμβάνονται στο “IDC Worldwide Semiannual Artificial Intelligence Tracker”, ατμομηχανή της ανάπτυξης για την αγορά τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη θα αποτελέσει κυρίως το λογισμικό. Το software με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να καταγράψει μέσο ετήσιο ρυθμό (CAGR) 32,4%, ενώ η ανάπτυξη θα είναι σημαντικά χαμηλότερη στις υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης (CAGR 27,2%), στο λογισμικό με επίκεντρο την AI (CAGR 16,7%) και στο hardware AI (CAGR 15,2%). “Τα επόμενα πέντε χρόνια θα αποτελέσουν μια κρίσιμη περίοδο για την εμπορική υιοθέτηση του λογισμικού AI, καθώς πολλές εταιρείες και κυβερνήσεις επενδύουν τώρα περισσότερα για να κάνουν τις διαδικασίες τους πιο ευέλικτες, αποτελεσματικές και ανθεκτικές”, εξηγούν οι αναλυτές της IDC. Όπως προσθέτουν, καινοτόμα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, όπως μοντέλα γλώσσας που βασίζονται σε βαθιά μάθηση ή διάφορα μοντέλα για ψηφιακά δίδυμα, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν σημαντική επιχειρηματική αξία. Πλήγμα στις υποδομές Λόγω του πληθωρισμού, της ύφεσης και των ελλείψεων εργατικού δυναμικού, οι επενδύσεις σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης θα πληγούν περισσότερο από εκείνες στο hardware πιο γενικής χρήσης, καθώς η υποδομή τεχνητής νοημοσύνης έχει υψηλότερη τιμή. Η IDC προβλέπει ότι η αγορά για διακομιστές/αποθηκευτικούς χώρους τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη θα παρουσιάσει αργό - αλλά σταθερό - μοτίβο ανάπτυξης κατά την περίοδο έως το 2026. Η αγορά υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης έδειξε την ανθεκτικότητά της κατά τη διάρκεια της πανδημίας και η IDC αναμένει ότι η ζήτηση για λύσεις τεχνητής νοημοσύνης από επαγγελματίες παρόχους υπηρεσιών θα συνεχίσει να αυξάνεται. “Η αυτοματοποίηση διαδικασιών βάσει τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν φαινόμενα, όπως ο πληθωρισμός και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού”, αναφέρει η IDC στην ανάλυσή της. “Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια πιθανή ύφεση, ενώ η αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από αντιφατικές δυνάμεις - έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων σε ορισμένους τομείς τεχνολογίας από τη μια πλευρά, ενώ από την άλλη ακόμη και οι μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Amazon, η Google και η Microsoft, απολύουν δεκάδες χιλιάδων εργαζομένων. Αναμένουμε ότι η αγορά τεχνητής νοημοσύνης θα συνεχίσει να αποδίδει δυναμικά, ωστόσο, λόγω των δυνατοτήτων της τεχνολογίας για μακροπρόθεσμη βελτιστοποίηση του κόστους και ως πιθανή λύση στο χάσμα δεξιοτήτων”, καταλήγει το σχετικό report.

Πάνω από 117 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε 20 πολυεθνικά έργα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για να συμβάλουν στην αποστολή της ΕΕ για την αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας. Τα έργα θα εστιάσουν σε δράσεις για την προστασία και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, την καταπολέμηση της ρύπανσης, τη στήριξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πλατφόρμας «Digital Twin Ocean» («Το ψηφιακό δίδυμο του ωκεανού») και τη διασφάλιση της συμμετοχής των πολιτών. Τα έργα φέρνουν σε επαφή 297 εταίρους από 39 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ. Ορισμένα από αυτά τα έργα παρουσιάστηκαν στο 1ο ετήσιο φόρουμ της αποστολής στις Βρυξέλλες. Το φόρουμ φέρνει σε επαφή την κοινότητα των ενδιαφερόμενων μερών που συμμετέχουν στην αποστολή, μεταξύ άλλων εκπροσώπους ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, εθνικών και περιφερειακών δημόσιων αρχών, οργανισμών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Προέβει σε απολογισμό των δράσεων της αποστολής κατά το πρώτο έτος δραστηριοποίησής της ενώ θα παρουσιαστούν πρωτοβουλίες και έργα που αποτελούν πηγή έμπνευσης. Αποτελεί ευκαιρία επίσης για τον εορτασμό της επίτευξης ενός νέου ορόσημου: περισσότερες από 200 δράσεις δεσμεύτηκαν να στηρίξουν τον χάρτη της αποστολής, συμβάλλοντας στην υλοποίησή της. Η Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ δήλωσε σχετικά: «Περισσότερες από 200 δράσεις, πόλεων και περιφερειών, πανεπιστημίων και ΜΚΟ, ερευνητικών ινστιτούτων και ιδρυμάτων, έχουν δεσμευτεί να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της αποστολής για την αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας. Ανανεώνουμε την πρόσκλησή μας προς όλους να συμμετάσχουν στις τέσσερις κοινότητες – φάρους, σε όλες τις θάλασσες, τους ωκεανούς και τις κύριες λεκάνες απορροής ποταμών της ΕΕ!» Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε τα εξής: «Η αποστολή αυτή δεν είναι απλώς επίκαιρη. Η αποστολή αυτή είναι επείγουσα. Η διατήρηση και αποκατάσταση της υγείας των ωκεανών και των υδάτων μας σημαίνει διαφύλαξη της ζωής μας και της ζωής γενικά στον πλανήτη. Ενώνοντας τις δυνάμεις μας θα αναζωογονήσουμε τα θαλάσσια ενδιαιτήματα, θα συμβάλουμε στην ανάκαμψη των πληθυσμών των ψαριών και θα καταστήσουμε τη γαλάζια οικονομία μας πιο βιώσιμη. Χάρη στα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα, την έρευνα, τον ακτιβισμό των πολιτών και τον αυξανόμενο αριθμό οργανώσεων, βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για την επιτυχία αυτής της ουσιαστικής αποστολής.» Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στη σχετική ανακοίνωση, όπου θα βρείτε περισσότερες λεπτομέρειες για τα έργα.

Η πτώση αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των πρώτων υλών και στην δυσκολία στα δίκτυα διανομής καθώς και στη μειωμένη ζήτηση. Η εισβολή στην Ουκρανία επιδείνωσε σαφώς τις συνθήκες στον κατασκευαστικό κλάδο. Η κατασκευαστική δραστηριότητα μειώθηκε κατά 2,5% στη ζώνη του ευρώ και κατά 2,0% στην ΕΕ το 2022 ενώ η πτώση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2023. Μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι μεγαλύτερες μηνιαίες μειώσεις κατασκευαστική δραστηριότητα καταγράφηκαν στη Γερμανία (-8,0%), στην Αυστρία (-7,6%) και στην Πολωνία (-3,8%). Οι υψηλότερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στη Σλοβενία (+10,6%), τη Σλοβακία (+9,5%) και τη Σουηδία (+4,3%). Φρένο στα έργα υποδομών αλλά και στις κατασκευές κτιρίων Στη ζώνη του ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022, σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2021, τα έργα πολιτικού μηχανικού μειώθηκαν κατά 1,5% και οι κατασκευές κτιρίων κατά 1,3%. Μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις στην παραγωγή στις κατασκευές παρατηρήθηκαν στη Γερμανία (-8,2%), στην Ισπανία (-6,3%) και στην Αυστρία (-6,0%). Οι υψηλότερες αυξήσεις καταγράφηκαν στη Σλοβενία (+74,5%), στη Ρουμανία (+18,4%) και στην Ολλανδία (+4,9%). Στο ίδιο μήκος κύματος και η κατασκευαστική δραστηριότητα στην Ελλάδα η οποία αυξήθηκε κατά 3% το 1ο τρίμηνο του 2022 και κατά 14.8% το 2ο τρίμηνο για να ακολουθήσει μεγάλη βουτιά -0.6% στο 3ο τρίμηνο του 2022. Η αύξηση του κόστους των οικοδομικών υλικών και η έλλειψη εργατικού δυναμικού έχει σαν αποτέλεσμα πολλά έργα είτε να ακυρώνονται είτε να αναβάλλονται για αργότερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ακύρωση του διαγωνισμού του ΙΣΝ για την κατασκευή των τριών νέων νοσοκομείων σε Κομοτηνή Θεσσαλονίκη και Σπάρτη καθώς όλες οι προσφορές που υποβλήθηκαν ήταν πολύ υψηλότερες του οικονομικού αντικειμένου της δωρεάς.

Το 21% των αυτοκινήτων που παράγονται σήμερα παγκοσμίως, κατασκευάζονται στην Ευρώπη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, στην Ήπειρό μας βρίσκονται συνολικά 290 εργοστάσια παραγωγής αυτοκινήτων (επιβατικών και επαγγελματικών), λεωφορείων, φορτηγών και κινητήρων. Από αυτά, τα 135 παράγουν επιβατικά αυτοκίνητα, τα 37 ελαφρά επαγγελματικά, τα 54 φορτηγά, τα 58 λεωφορεία και τα 71 κινητήρες οχημάτων. Από το σύνολο των εργοστασίων τα 185 από τα 290 βρίσκονται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα περισσότερα εργοστάσια στην Ευρώπη τα έχει η Γερμανία (41 εργοστάσια) και ακολουθούν η Ρωσία (34), η Γαλλία (30), η Μεγάλη Βρετανία (30) και η Ιταλία (22). Αντίθετα, χωρίς εργοστάσιο παραγωγής αυτοκινήτων παραμένει η Ελλάδα η οποία από τη δεκαετία του '90 που έκλεισε το εργοστάσιο της Nissan στο Βόλο, δεν παράγει σήμερα κάποιο όχημα. Εκτός από την Ελλάδα, χωρίς εργοστάσια είναι οι: Νορβηγία, Δανία, Ελβετία, Ιρλανδία, Βουλγαρία, Μάλτα, Εσθονία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία και Λουξεμβούργο. Το σίγουρο είναι ότι η αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί μια από τις ατμομηχανές της οικονομίας κάθε χώρας. Συμβάλει στη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και τονώνει σε μεγάλο βαθμό την τοπική αγορά της περιοχής του εργοστασίου. Σήμερα υπάρχουν κάποιες σκέψεις για κατασκευή εργοστασίου στη χώρα μας, όπως στην περίπτωση της γερμανικής e.go mobile, η οποία πριν λίγους μήνες ανακοίνωσε πως σκέφτεται να κατασκευάσει εργοστάσιο παραγωγής στη χώρα μας. Ωστόσο ακόμη δεν ανακοίνωσε κάτι για αυτό το θέμα. Εκτός Ευρώπης, στην Κίνα σήμερα κατασκευάζεται το 33% του συνόλου των αυτοκινήτων παγκοσμίως, ενώ στην Ιαπωνία- Κορέα το 16%. Στην Β. Αμερική υπάρχουν εργοστάσια που κατασκευάζουν το 15% των αυτοκινήτων παγκοσμίως, ενώ στη Ν. Αμερική το 3%. Το χάρτη των εργοστασίων συμπληρώνουν η Ν. Ασία με 10% και η Αφρική με 2%. ΑΠΕ ΜΠΕ.

Το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου, στην Κορινθία αναβαθμίζεται και μετατρέπεται στο μεγαλύτερο διαστημικό κόμβο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 10,8 εκατομμύρια € από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αγορά καινούριων ραντάρ, λέιζερ, ένα νέο υπερσύγχρονο ρομποτικό τηλεσκόπιο και άλλο απαραίτητο εξοπλισμό. Παράλληλα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 4,3 εκατομμύρια € για κτιριακές υποδομές όπως το αμφιθέατρο, ο εκθεσιακός χώρος, γραφεία κ.ά με την συνολική επένδυση να ξεπερνά τα 15 εκατομμύρια €. Πρόκειται, όχι μόνο για την μεγαλύτερη επένδυση από συστάσεως της υποδομής του, αλλά και για την μεγαλύτερη επένδυση στην επιστημονική έρευνα στην Κορινθία και την Πελοπόννησο. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ο διαστημικός κόμβος υπολογίζεται να είναι πλήρως λειτουργικός και επιχειρησιακός εντός του 2026. Επίσης, θα πραγματοποιηθεί μεταφορά κρίσιμου εξοπλισμού υποδομών από την Πεντέλη στο Κρυονέρι και αγορά βασικού λογισμικού για το πρόγραμμα EU-SST, ενώ θα γίνει και τοποθέτηση οπτικών ινών. Το τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου έχει διάμετρο 1,2 μέτρα και οι ερευνητικές του υποδομές είναι σημαντικές τόσο για εθνικά ερευνητικά προγράμματα όσο και για διεθνή προγράμματα, καθώς ήδη αξιοποιείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Σήμερα πραγματοποιούνται σημαντικά ερευνητικά προγράμματα στις ερευνητικές υποδομές του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου, με αιχμή του δόρατος τις συστηματικές παρατηρήσεις των εκλάμ ψεων που προκαλούνται από προσκρούσεις μετεωροειδών και παραγόντων αντικειμένων στην επιφάνεια της σελήνης. Μέσω του εγκατεστημένου ειδικού οργάνου παρατήρησης, οι παρατηρήσεις αυτές παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για τις μάζες και τις διαστάσεις των προσπιπτόντων αντικειμένων, τις θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κατά τις προσκρούσεις, αλλά και τη συχνότητα με την οποία συμβαίνουν τέτοια γεγονότα. Επίσης, η παρατήρηση της τροχιάς διαστημοπλοίων, δυνητικά επικίνδυνων σωμάτων όπως μετεωρίτες, η ασφάλεια για τους αστροναύτες και τους δορυφόρους, ακόμα και η πλανητική ασφάλεια είναι ανάμεσα στα ερευνητικά και επιχειρησιακά προγράμματα που υλοποιεί το επιστημονικό προσωπικό του Αστεροσκοπείου. Το αναβαθμισμένο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου θα είναι ένα ανοικτό κέντρο επισκεπτών για μαθητές, φοιτητές και επισκέπτες, όπου θα γίνεται διάχυση της επιστημονικής έρευνας. Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων δήλωσε τα εξής: «Μετατρέπουμε το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου Κορινθίας στο μεγαλύτερο Διαστημικό κόμβο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Από το Κρυονέρι ήδη γίνεται εξαιρετική δουλειά από την επιστημονική του ομάδα με διεθνή αναγνώριση ειδικότερα στη παρακολούθηση των προσκρούσεων μετεωριτών στην επιφάνεια της Σελήνης. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης το χρηματοδοτούμε, προκειμένου να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις υποδομές που θα βοηθήσει τους επιστήμονες να αξιοποιήσουν την γνώση και την εμπειρία τους ακόμα περισσότερο. Συγχαρητήρια σε όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας για το σπουδαίο ερευνητικό τους έργο αλλά και για το όραμα τους να ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου για την διάχυση της επιστήμης σε μαθητές, φοιτητές επισκέπτες αλλά και στην τοπική κοινωνία της Κορινθίας.» Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Παναγιώτης Νίκας δήλωσε τα εξής: «Ως Περιφέρεια Πελοποννήσου θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό ώστε το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου να ενδυναμωθεί ως πηγή έρευνας και να προσφέρει τα καλύτερα. Η δέσμευση εκ μέρους μας αφορά στη διάθεση των αναγκαίων πιστώσεων προκειμένου να βελτιωθούν οι υποδομές και ο εξοπλισμός του. Ως Περιφέρεια Πελοποννήσου έχουμε πλήρη συνείδηση ότι το εν λόγω έργο είναι από τα πλέον σημαντικά της περιφερειακής μας Αρχής, καθόσον αφορά στην ενδυνάμωση ενός διεθνούς εμβέλειας επιστημονικού κέντρου ενώ παράλληλα προσφέρει επισκεψιμότητα, τόσο με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, όσο και με ερευνητικό αντικείμενο. Ευχαριστώ την πολιτεία και το αρμόδιο υπουργείο, όπως και την διοίκηση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, για την πολύτιμη βοήθεια που έχουν προσφέρει.» Ο διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Εμμανουήλ Πλειώνης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι: «Η στενή συνεργασία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) με την Περιφερειακή και Τοπική αυτοδιοίκηση στη Πελοπόννησο οδηγεί στην υλοποίηση του οράματος του ΕΑΑ αλλά και της τοπικής κοινωνίας για την ανάδειξη του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε κέντρο διάχυσης της επιστημονικής γνώσης και αξιοποίησης του ως εφαλτήριο για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Με μια συνολική επένδυση περίπου 4.000.000 ευρώ από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, μέσω του ΠΔΕ, μπαίνουν σήμερα οι βάσεις για την κατασκευή και λειτουργία ενός μοναδικού πολυχώρου γνώσης, με μεγάλο αμφιθέατρο, εκθεσιακό και μουσειακό χώρο όπου θα αναδεικνύεται η διαχρονική διεπαφή πολιτισμού και επιστήμης. Παράλληλα, η στενή συνεργασία του ΕΑΑ, με την Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με το Υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων (τμήμα Έρευνας & Καινοτομίας) και την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας οδήγησε σε χρηματοδότηση του ΕΑΑ με άλλα 10.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αναβάθμιση του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Εθνικό και Περιφερειακό Διαστημικό κόμβο για την παροχή κρίσιμων διαστημικών υπηρεσιών ασφάλειας προς την Πολιτεία και την Ευρώπη» Ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ κ. Σπύρος Βασιλάκος ανέφερε χαρακτηριστικά πώς: «Με τη σημερινή υπογραφή της σύμβασης του έργου, που αφορά την κτιριακή αναβάθμιση του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου, ξεκινά η διαδικασία στο τέλος της οποίας η υποδομής μας θα μετατραπεί στο μεγαλύτερο Διαστημικό κόμβο στη Νοτιανατολική Ευρώπη. Όταν ολοκληρωθεί αυτό το εμβληματικού έργο θα είναι χωρίς υπερβολή το μεγαλύτερο τεχνολογικό/ερευνητικό πάρκο στην Ελλάδα που αναμένεται να αποτελέσει αναπτυξιακό πόλο για την ευρύτερη περιοχή της Κορίνθου. Επιπλέον, η δημιουργία αυτής της νέας υποδομής αποτελεί ποιοτικό άλμα στις αναπτυξιακές δράσεις του ΙΑΑΔΕΤ και του ΕΑΑ, αναδεικνύοντας την εθνική υποδομή του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς καθιστώντας τη χώρα μας σημαντικό παίκτη διεθνώς σε θέματα που σχετίζονται με την πλανητική ασφάλεια και τη διαστημική έρευνα. Πράγματι, είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι μετά από επιτυχημένες διαπραγματεύσεις με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου πρόκειται να συμμετάσχει ως Ευρωπαϊκός επίγειος σταθμός στην εμβληματική αποστολή της NASA (Psyche), όπου η εν λόγω διαστημοσυσκευή θα παρατηρήσει έναν αστεροειδή σε απόσταση 300εκ. χιλιομέτρων από τη Γη. Για τον σκοπό αυτό μέσα στους επόμενους 2 μήνες θα στηθεί στους χώρους του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου ειδικό τηλεσκόπιο το οποίο θα μπορεί να εκπέμψει δέσμη laser. Η προαναφερθείσα μπορεί να φτάσει σε αυτές τις μεγάλες αποστάσεις με σκοπό να επικοινωνεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με τη διαστημοσυσκευή που με τη σειρά της θα στέλνει δέσμη laser στο Αστεροσκοπείο Χελμού όπου και τελικά θα ανιχνεύεται. Συνεπώς στόχος μας είναι τα δύο ερευνητικά τηλεσκόπια μας, τα οποία αποτελούν τον πυρήνα των σχετικών οργάνων σε όλη τη Νοτιανατολική Ευρώπη, να συνεργαστούν για την επιτυχία του προγράμματος της NASA (Psyche). Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο του προγράμματος του ΕΑΑ NOA/AEGIS προχωρούμε με γοργούς ρυθμούς στην αγορά και στην εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού ώστε με την ολοκλήρωση των κτιριακών εγκαταστάσεων να έχουμε αμέσως μια λειτουργική υποδομή η οποία θα επιτελεί στο ακέραιο την αποστολή της ως Ευρωπαϊκός Διαστημικός κόμβος καθιστώντας την Ελλάδα σημαντική συνιστώσα στην παγκόσμια προσπάθεια για την ασφάλεια της Γης από το διάστημα.»

Το ένα τέταρτο (25,0%) των δαπανών των νοικοκυριών της ΕΕ, αφορούσε το κόστος συνολικό κόστος στέγασης (Στέγαση, νερό, ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα) μειωμένες όμως κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) σε σύγκριση με το 2020, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ. «Τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά» μειώθηκε επίσης μεταξύ των κατηγοριών δαπανών των νοικοκυριών, αντιπροσωπεύοντας το 14,3% των συνολικών δαπανών το 2021. Πέρυσι, η «Μεταφορές» κατετάγη τρίτη στις κατηγορίες δαπανών των νοικοκυριών, αντιπροσωπεύοντας το 12,1% των συνολικών δαπανών, σημειώνοντας αύξηση 0,5 π.μ. Η ίδια τάση σημειώθηκε στις κατηγορίες «Αναψυχή και πολιτισμός», «Εστιατόρια και ξενοδοχεία», «Υγεία» και «Ένδυση και υπόδηση». Το συνολικό μερίδιο των δαπανών τους αυξήθηκε σε 8,0%, 6,6%, 4,7% και 4,2% το 2021 (έναντι 7,8%, 6,0%, 4,6% και 4,1% αντίστοιχα το 2020). Αντίθετα στην Ελλάδα το κόστος στέγασης αφορά στο 21% των συνολικών δαπανών του νοικοκυριού το 18,1% πάει για διατροφή ενώ διπλάσια ποσά από τον μέσο ευρωπαίο ξοδεύουν οι Έλληνες για εστιατόρια και ξενοδοχεία. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης καθώς το 73,3% των πολιτών στην Ελλάδα διαμένουν σε ιδιόκτητο σπίτι, Το ποσοστό αυτό όμως βαίνει μειούμενο καθώς μια δεκαετία πριν, το 2011 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ήταν 78,3% και το 2001 ήταν 79,8%.