Αναζήτηση στην κοινότητα

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ) πραγματοποίησε αρχική επένδυση ύψους 70 εκατ. ευρώ στο Ταμείο Βιώσιμων Θαλάσσιων Υποδομών, διαχειρίστρια του οποίου είναι η Eurazeo. Οι επενδύσεις του ΕΤαΕ υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών ΕπενδύσεωνΑναζητήστε διαθέσιμες μεταφράσεις του συνδέσμου αυτούEN (ΕΤΣΕ), τον κύριο πυλώνα του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη. Το Ταμείο Βιώσιμων Θαλάσσιων Υποδομών αποσκοπεί στη στήριξη της μετάβασης της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας προς μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα έως το 2050. Αυτός ο στόχος συνάδει με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αναζητήστε διαθέσιμες μεταφράσεις του συνδέσμου αυτού για μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050. Με συνολικό ποσό 200 εκατ. ευρώ μέχρι στιγμής, το Ταμείο έχει ήδη καταφέρει να συγκεντρώσει πάνω από το μισό ποσό-στόχο. Η συνολική επένδυση θα συμβάλει στη χρηματοδότηση τριών βασικών μέσων: σκάφη εξοπλισμένα με φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες που χρησιμοποιούν εναλλακτικά ή πιο αποδοτικά καύσιμα, καινοτόμο λιμενικό εξοπλισμό και υποδομές για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης, καθώς και μέσα που στηρίζουν την ανάπτυξη υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε σχετικά: «Δεδομένου του μεγάλου όγκου εμπορευμάτων που μεταφέρονται καθημερινά στους ωκεανούς μας, είναι βέβαιο ότι ο ναυτιλιακός τομέας πρέπει να συμβάλει σημαντικά στον στόχο μας για ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα έως το 2050. Το γεγονός ότι το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη συμβάλλει στη στήριξη του Ταμείου Βιώσιμων Θαλάσσιων Υποδομών αποτελεί εξαιρετική είδηση. Η στήριξη αυτή θέτει τα θεμέλια μιας ισχυρής χρηματοδότησης για πιο βιώσιμα σκάφη και λιμενικές υποδομές, με στόχο την προώθηση της ανάπτυξης υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.» Μέχρι στιγμής, το επενδυτικό σχέδιο για την ΕυρώπηΑναζητήστε διαθέσιμες μεταφράσεις του συνδέσμου αυτούEL••• έχει κινητοποιήσει 546,5 δισ. ευρώ σε επενδύσεις προς όφελος περισσότερων από 1,4 εκατ. μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυοΑναζητήστε διαθέσιμες μεταφράσεις του συνδέσμου αυτούEN.

Επιστήμονες από το Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας (NOC) του Ηνωμένου Βασιλείου αποκάλυψαν σημαντική άνοδο της στάθμης της θάλασσας στη Μεσόγειο Θάλασσα, χρησιμοποιώντας μια νέα μέθοδο για τη μέτρηση των αλλαγών στη στάθμη της θάλασσας. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Geophysical Research: Oceans, έδειξε ότι τα επίπεδα της θάλασσας στη Μεσόγειο Θάλασσα έχουν αυξηθεί με πολύ υψηλότερους ρυθμούς τα τελευταία 20 χρόνια σε σύγκριση με ολόκληρο τον 20ό αιώνα. Η μελέτη αποκάλυψε ότι η στάθμη της θάλασσας στη Μεσόγειο Θάλασσα αυξήθηκε κατά περίπου 7 εκατοστά την περίοδο 2000–2018. Οι προηγούμενες αλλαγές στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας στη Μεσόγειο Θάλασσα ήταν εξαιρετικά απρόβλεπτες λόγω περιορισμένων δεδομένων παρατήρησης, αλλά χρησιμοποιώντας αυτήν την τελευταία μέθοδο, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα στάθμης της θάλασσας από παλιρροιογράφους και δορυφόρους, αποκαλύπτοντας μια πολύ μεγάλη αύξηση ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης των ωκεανών και της τήξης χερσαίου πάγου. Oι συνολικοί σχετικοί ρυθμοί ανόδου της στάθμης της θάλασσας της Μεσογείου, για το διάστημα 2000–2018, σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του Εθνικού Κέντρου Ωκεανογραφίας του Ηνωμένου Βασιλείου Ο Δρ Francisco Mir Calafat, της ομάδας Marine Physics and Ocean Climate του Εθνικού Κέντρου Ωκεανογραφίας του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: «Η έρευνα μας δείχνει πώς η κλιματική αλλαγή έχει επιταχύνει σημαντικά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στη Μεσόγειο από το 2000 μέσω της αυξημένης τήξης του πάγου της ξηράς. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Αδριατική, το Αιγαίο και τη Θάλασσα του Λεβάντε (ανατολική Μεσόγειος), όπου η στάθμη ανεβαίνει με ακόμη πιο γρήγορο ρυθμό από την υπόλοιπη Μεσόγειο». Ο Δρ Calafat συνέχισε: «Είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να διακρίνουμε ξεκάθαρα τις φυσικές διακυμάνσεις στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις αλλαγές που προκύπτουν από τη συνεχή ανθρώπινη επίδραση στη Μεσόγειο Θάλασσα, με βάση μόνο τις παρατηρήσεις. Το πετύχαμε αυτό αναλύοντας δεδομένα από μετρητές παλίρροιας και δορυφορική υψομετρία μαζί με μοτίβα απόκρισης της στάθμης της θάλασσας στο λιώσιμο των πάγων της ξηράς, που εξηγούν πώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει χιλιάδες μίλια μακριά από λιωμένα στρώματα πάγου». «Οι νέες εκτιμήσεις θα μας επιτρέψουν να ανιχνεύσουμε την επιτάχυνση στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας πολύ νωρίτερα, δίνοντας μας περισσότερο χρόνο για να αυξήσουμε την προσαρμογή». Τα νέα σύνολα δεδομένων θα βοηθήσουν τις τοπικές αρχές να σχεδιάσουν τις παράκτιες άμυνες που προστατεύουν τις τοπικές κοινότητες, καθώς και να προσδιορίσουν καλύτερα τα καταλληλότερα επίπεδα προστασίας που απαιτούνται σε ορισμένες περιοχές. Το να μπορούμε να προβάλλουμε με ακρίβεια την περιφερειακή άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ανάπτυξης και εφαρμογές των ορθών στρατηγικών προσαρμογής των ακτών. Τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Μεσογείου, τα οποία βρίσκονται σε μία από τις πιο ευάλωτες περιοχές που είναι επιρρεπείς στην κλιματική αλλαγή, κινδυνεύουν ήδη από πλημμύρες και διάβρωση των ακτών. Πηγή: Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας του Ηνωμένου Βασιλείου – ΝΟC (National Oceanography Centre)

Μέσω του ερευνητικού προγράμματος "Coasts Untangled'', o βιολόγος διατήρησης Dr. Sol Milne και o Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της ομάδας Ghost Diving Greece, επικεντρώνονται στην ανάπτυξη εναέριων μεθόδων έρευνας, με στόχο τη μέγιστη δυνατή οπτική επαφή με τον πυθμένα, ειδικά σε περιοχές πολύπλοκης γεωμορφολογίας. Έτσι, σε συνδυασμό με υποβρύχιες διατομές, εντοπίζεται χαμένος αλιευτικός εξοπλισμός με στόχο να διευκολυνθεί τελικά η ανάσυρσή του. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Small Grants Program της Ocean Conservancy – Global Ghost Gear Initiative. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/1-600-x-450.jpg Τον Οκτώβριο του 2022 ανασύρθηκε το πρώτο δίχτυ-φάντασμα με τη χρήση αυτής της μεθοδολογίας, ένα δίχτυ απλάδι μήκους 10 μέτρων, από τη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη νήσο Πάτροκλος. Πρόκειται το πρώτο στο είδος του επίτευγμα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, για το Global Ghost Gear Initiative καθώς και για τη Ghost Diving, τον κύριο συνεργάτη του προγράμματος "Coasts Untangled". Τα συγκεκριμένα δίχτυα είναι σχεδιασμένα να κρέμονται στο νερό, με βάρη στο κάτω μέρος και μικρούς πλωτήρες στην κορυφή. Όταν χάνονται στη θάλασσα, πιάνουν αδιακρίτως όλα τα είδη της θαλάσσιας ζωής, καταδικάζοντάς τα σε ένα αργό και οδυνηρό θάνατο. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/2-270-x-600.jpg "Είναι υπέροχο να βλέπεις ένα σχέδιο να ολοκληρώνει τον κύκλο του. Βρήκαμε αυτό το δίχτυ κατά τη διάρκεια έρευνας με drone. Είχε χαθεί ή εγκαταλειφθεί από ψαράδες και είχε μπλεχτεί σε ύφαλο, όπου θα μπορούσε να παγιδεύσει θαλάσσια ζωή. Χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες από την εικόνα του drone, το εντοπίσαμε και το ανασύραμε", αναφέρει ο Dr. Milne. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/3-600-x-600.jpg Τα χαμένα αλιευτικά εργαλεία πολύ δύσκολα ποσοτικοποιούνται και έχουν ευρείες επιπτώσεις. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μόνο και μόνο στα υποτροπικά «σκουπιδονήσια» κινούνται ελεύθερα αυτή τη στιγμή 200.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων, απειλώντας τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα όπου συγκεντρώνονται. Τα δίχτυα ψαρέματος, καθώς συνήθως κατασκευάζονται από πλαστικό το οποίο δεν βιοδιασπάται, παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια. Την ίδια στιγμή διασπώνται σε μικρότερα τμήματα, τα λεγόμενα μικροπλαστικά, τα οποία καταλήγουν στα στομάχια των ψαριών και κατά συνέπεια στην τροφική μας αλυσίδα. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/4-600-x-400.jpg Στην πρώτη φάση του έργου, η ομάδα εξέτασε μια περιοχή ακτογραμμής 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε 17 τοποθεσίες, συλλέγοντας 25.790 εικόνες, οι οποίες αναλύθηκαν για τυχόν ύπαρξη διχτυών και άλλων πλαστικών απορριμμάτων. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/5-600-x-400.jpg «Μετά την συλλογή εναέριων εικόνων, πραγματοποιήσαμε υποβρύχιες διατομές, καλύπτοντας έως και 2 χιλιόμετρα κατά μήκος των περιοχών που είχαν ερευνηθεί με drone, καταγράφοντας στοιχεία σε όλη τη διαδρομή σε αναζήτηση χαμένου αλιευτικού εξοπλισμού. Είναι χαρά μας να συμβάλλουμε σε αυτή την καινοτόμα προσπάθεια που έχει στόχο να διευκολύνει το έργο μας για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος,» είπε ο Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της Ghost Diving Greece. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/6-600-x-400.jpg Με την εισαγωγή περισσότερων δεδομένων, η μεθοδολογία, η οποία παραδόξως έχει τις ρίζες της στην έρευνα για τους ουρακοτάγκους, αναπτύσσεται συνεχώς. Η ερευνητική ομάδα ελπίζει να διευρύνει την προσπάθεια και σε νέες περιοχές, ερευνώντας πώς ο εναέριος έλεγχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης παγκοσμίως, τα επόμενα χρόνια. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/7-600-x-338.jpg Μόλις το δίχτυ επέστρεψε στην ξηρά, τα βαρίδια και οι πλωτήρες αφαιρέθηκαν ώστε το πλαστικό υλικό να ανακυκλωθεί. Η οργάνωση Healthy Seas διασφαλίζει ότι τα δίχτυα που ανακτώνται από τις ομάδες Ghost Diving σε όλο τον κόσμο μετατρέπονται σε νέους πόρους. Τα νάιλον δίχτυα ανακυκλώνονται μαζί με άλλα νάιλον απορρίμματα για την παραγωγή νήματος ECONYL, τη βάση για νέα προϊόντα όπως κάλτσες, μαγιό, αξεσουάρ, χαλιά και πολλά άλλα. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/8-600-x-450.jpg ___________________________________________________________________________________ H Ghost Diving είναι διεθνής μη κερδοσκοπική οργάνωση εθελοντών τεχνικών δυτών με έδρα την Ολλανδία, που αναλαμβάνει, υποστηρίζει και προωθεί πρωτοβουλίες ανάσυρσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Από το 2012 έχει διεξάγει καταδύσεις έρευνας και απομάκρυνσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στη Βόρεια Θάλασσα, Αδριατική, Αιγαίο, Μεσόγειο και στον Ειρηνικό Ωκεανό σε συνεργασία με πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις και με την υποστήριξη μιας συνεχόμενα αυξανόμενης ομάδας εθελοντών τεχνικών δυτών. Aυτή τη στιγμή λειτουργούν 16 ομάδες σε όλον τον κόσμο. Περισσότερες πληροφορίες: https://ghostdiving.org/

Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Π.Ε. Χαλκιδικής αναφέρεται στην κατάσταση που επικρατεί στις θαλάσσιες περιοχές λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων. Την προσοχή των πολιτών εφιστά η περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής καλώντας τους να αποφεύγουν την κολύμβηση κατά την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων, έντονων βροχοπτώσεων και κεραυνών. Σε ανακοίνωσή της, η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Π.Ε. Χαλκιδικής αναφέρεται στην κατάσταση που επικρατεί στις θαλάσσιες περιοχές λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων. Σύμφωνα με την περιφερειακή ενότητα έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα επιμόλυνσης της θάλασσας από φερτά υλικά στις εκβολές των ποταμών/ρεμάτων των περιοχών που έχουν πληγεί και αναμένεται να επανεμφανιστούν. Αναλυτικά η ανακοίνωση Σε συνέχεια έντονων βροχοπτώσεων που έχουν πλήξει την Χαλκιδική, τα οποία αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διήμερο, σας ενημερώνουμε ότι έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα επιμόλυνσης της θάλασσας από φερτά υλικά στις εκβολές των ποταμών/ρεμάτων των περιοχών που έχουν πληγεί και αναμένεται να επανεμφανιστούν. Σας ενημερώνουμε ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι φυσικό, αναμενόμενο μετά από έντονες βροχοπτώσεις και αποτελεί τον φυσικό μηχανισμό δημιουργίας των αμμουδερών ακτών. Τα ρέματα και τα ποτάμια ως αποδέκτες των υδάτων που κατακλύζουν μία λεκάνη απορροής, συμπαρασύρουν τα φερτά υλικά που ξεπλένονται από αυτή και δια μέσω των ρεμμάτων καταλήγουν στην θάλασσα, ο κυματισμός της οποίας τα διαχωρίζει και εναποθέτει τελικά την άμμο στις ακτές. Κατά την εκδήλωσή του το φαινόμενο είναι ορατό με γυμνό μάτι από το χρώμα που αποκτά η θάλασσα (καφέ), ενώ ο καθαρισμός της μέσω της φυσικής αραίωσης θα έρθει σε λίγες ώρες ή/και μέρες μετά την παύση των φαινομένων και ανάλογα λοιπών γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών (υφιστάμενα θαλάσσια ρεύματα) και των μεταβολών του καιρού (ένταση και κατεύθυνση ανέμων, κλπ). Αξίζει να σημειώσουμε ότι υπό αυτές τις συνθήκες, οι θαλάσσιες εκτάσεις όπου εμφανίζεται οπτικά επιβαρυμένες παρουσιάζουν υψηλούς δείκτες ρύπανσης και μόλυνσης και σημαντική μεταβλητότητα με τον χρόνο και τον χώρο, χωρίς ωστόσο να μπορεί να χαρακτηριστεί ανθρωπογενής και χωρίς να πληρούνται όλα τα κριτήρια της παρ. 2 & 3 του άρθρου 2 του Ν. 1650/86 “Για την προστασία του περιβάλλοντος” για να χαρακτηριστεί ως ρύπανση. Σε συνέχεια των παραπάνω, εφιστούμε την προσοχή στους πολίτες όπως να αποφύγουν την κολύμβηση κατά την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων έντονων βροχοπτώσεων και κεραυνών καθώς και την κολύμβηση σε θαλάσσιες εκτάσεις που εμφανίζουν υψηλή θολερότητα και καφέ χρωματισμό από τα φερτά υλικά που έχουν εκλυθεί σε αυτή μέσω ρεμάτων. Πηγή: https://www.voria.gr/article/periferia-chalkidikis-ochi-sto-kolimpi-otan-ekdilononte-akrea-kerika-fenomena?fbclid=IwAR3n-2uVYoSMO931SyjJEpGOKspatcOK9_SQd-AKHABvpxyysbrl-K4hyjs

Πριν από τριάντα χρόνια, επιστήμονες και μηχανικοί εκτόξευσαν έναν νέο δορυφόρο για να μελετήσουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας με την πάροδο του χρόνου, μια μελέτη που κάποτε μπορούσε να γίνει μόνο από όργανα μέτρησης στις ακτές. Το TOPEX/Poseidon εκτοξεύτηκε στο διάστημα στις 10 Αυγούστου 1992 και ξεκίνησε μια καταγραφή δεδομένων 30 ετών για το ύψος της επιφάνειας των ωκεανών σε όλο τον κόσμο. Οι παρατηρήσεις έχουν επιβεβαιώσει σε παγκόσμια κλίμακα αυτό που οι επιστήμονες είδαν προηγουμένως από την ακτογραμμή: η μέση στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και ο ρυθμός επιταχύνεται συνεχώς. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας —που φαίνεται στο γραμμικό διάγραμμα πάνω— έχει αυξηθεί κατά 10,1 εκατοστά από το 1992. Τα τελευταία 140 χρόνια, οι δορυφόροι και οι μετρητές παλίρροιας δείχνουν ότι η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί 21 έως 24 εκατοστά. Ξεκινώντας με το TOPEX/Poseidon, η NASA και οι συνεργαζόμενες διαστημικές υπηρεσίες έχουν εκτοξεύσει μια σειρά δορυφόρων που χρησιμοποιούν ραντάρ υψομετρίας για την παρακολούθηση της τοπογραφίας της επιφάνειας του ωκεανού – ουσιαστικά, το κατακόρυφο σχήμα και το ύψος του ωκεανού. Τα υψομετρικά ραντάρ στέλνουν συνεχώς παλμούς ραδιοκυμάτων (μικροκύματα) που αντανακλώνται από την επιφάνεια του ωκεανού πίσω προς τον δορυφόρο. Τα όργανα υπολογίζουν τον χρόνο που χρειάζεται για να επιστρέψει το σήμα, ενώ παράλληλα παρακολουθούν την ακριβή θέση του δορυφόρου στο διάστημα. Από αυτό, οι επιστήμονες εξάγουν το ύψος της επιφάνειας της θάλασσας ακριβώς κάτω από τον δορυφόρο. Από το 1992, πέντε αποστολές με παρόμοια υψόμετρα έχουν επαναλάβει την ίδια τροχιά κάθε 10 ημέρες: TOPEX/Poseidon (1992 έως 2006), Jason-1 (2001 έως 2013), το Ocean Surface Topography Mission/Jason-2 (2008 έως 2019), Jason-3 (2016 έως σήμερα) και Sentinel-6 Michael Freilich (2020 έως σήμερα). Οι αποστολές δημιουργήθηκαν μέσω διαφόρων συνεργασιών μεταξύ της NASA, του γαλλικού Centre National d’Etudes Spatiales (CNES), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Εκμετάλλευση Μετεωρολογικών Δορυφόρων (EUMETSAT), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ. (NOAA). Μαζί, οι ομάδες της αποστολής έχουν συγκεντρώσει ένα ενοποιημένο αρχείο τοπογραφίας ωκεανών που ισοδυναμεί με το έργο μισού εκατομμυρίου μετρητών παλίρροιας. Οι επιστήμονες συσσώρευσαν και επιβεβαίωσαν ένα αρχείο δεδομένων που είναι πλέον αρκετά μεγάλο και ευαίσθητο για να ανιχνεύσει τις παγκόσμιες και περιφερειακές αλλαγές της στάθμης της θάλασσας πέρα από τους εποχιακούς, ετήσιους και δεκαετούς κύκλους που συμβαίνουν φυσικά. «Με δεδομένα 30 ετών, μπορούμε επιτέλους να δούμε τι τεράστιο αντίκτυπο έχουμε στο κλίμα της Γης», δήλωσε ο Josh Willis, ωκεανογράφος στο Jet Propulsion Laboratory και επιστήμονας του έργου της NASA για το Sentinel-6 Michael Freilich. «Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από την ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα επισκιάζει τώρα τους φυσικούς κύκλους. Και συμβαίνει όλο και πιο γρήγορα κάθε δεκαετία». Το γράφημα στην κορυφή του άρθρου δείχνει τις παγκόσμιες τάσεις στη στάθμη της θάλασσας όπως παρατηρήθηκαν από το 1993 έως το 2022 από το TOPEX/Poseidon, τις τρεις αποστολές Jason και τον Sentinel-6 Michael Freilich. Σημειώστε τις χωρικές διακυμάνσεις στον ρυθμό ανόδου της στάθμης της θάλασσας, με ορισμένα μέρη του ωκεανού να ανεβαίνουν ταχύτερα (που απεικονίζονται με κόκκινο και βαθύ πορτοκαλί) από τον παγκόσμιο ρυθμό. Πολλές από τις ανωμαλίες αντικατοπτρίζουν μακροπρόθεσμες αλλαγές στα ωκεάνια ρεύματα και τη διανομή θερμότητας. Τα δεδομένα υψομετρίας δείχνουν επίσης ότι ο ρυθμός ανόδου της στάθμης της θάλασσας επιταχύνεται. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά περίπου 1,5 mm ανά έτος. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ήταν περίπου 2,5 mm ετησίως. Την τελευταία δεκαετία, το ποσοστό αυξήθηκε στα 3,9 mm ετησίως. Οι υψηλές και χαμηλές τιμές κάθε χρόνο προκαλούνται από την ανταλλαγή νερού μεταξύ ξηράς και θάλασσας. «Η χειμερινή βροχή και η χιονόπτωση στο βόρειο ημισφαίριο μετατοπίζουν το νερό από τον ωκεανό στη στεριά και χρειάζεται λίγος χρόνος για να απορροή πίσω στους ωκεανούς», σημείωσε ο κ.Willis. «Αυτό το φαινόμενο προκαλεί συνήθως περίπου 1 cm άνοδο και πτώση κάθε χρόνο, με λίγο περισσότερο ή λιγότερο κατά τη διάρκεια των ετών Ελ Νίνιο και Λα Νίνια. Είναι κυριολεκτικά σαν τον καρδιακό παλμό του πλανήτη». Ενώ μερικά χιλιοστά ανόδου της στάθμης της θάλασσας ετησίως μπορεί να φαίνονται μικρά, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι κάθε 2,5 cm ανόδου της στάθμης της θάλασσας μεταφράζεται σε 2,5 μέτρα παραλίας που χάνονται κατά μήκος της μέσης ακτής. Σημαίνει επίσης ότι οι υψηλές παλίρροιες και οι καταιγίδες μπορούν να ανυψώσουν τον ωκεανό τοπικά ακόμη πιο ψηλά, προκαλώντας περισσότερες παράκτιες πλημμύρες, ακόμη και τις ηλιόλουστες μέρες. Σε μια έκθεση που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2022, Αμερικανοί επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μέχρι το 2050 η στάθμη της θάλασσας κατά μήκος των ακτών των ΗΠΑ θα μπορούσε να ανέβει μεταξύ 25 και 30 cm πάνω από τα σημερινά επίπεδα. «Αυτό που ξεχωρίζει από το αρχείο δορυφορικής υψομετρίας είναι ότι η άνοδος τα τελευταία 30 χρόνια είναι περίπου δέκα φορές μεγαλύτερη από τη φυσική ανταλλαγή νερού μεταξύ ωκεανού και ξηράς σε ένα χρόνο», είπε ο Willis. «Με άλλα λόγια, η άνοδος της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από τον άνθρωπο είναι τώρα δέκα φορές μεγαλύτερη από τους φυσικούς κύκλους». Πηγή: NASA, Φωτογραφία NASA/Saskia Madlener

Μια κολοσσιαία ποσότητα καθαρής ενέργειας, εκείνη από τους θαλάσσιους κυματισμούς, μένει παντελώς ανεκμετάλλευτη. Είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το σύνολο της καθαρής ενέργειας που έχει καταστεί δυνατό να παράγεται σήμερα. Συγκεκριμένα, αν αυτή τη στιγμή, από ανανεώσιμες πηγές, παράγονται 7.310 τεραβατώρες τον χρόνο, το 26% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας, τα κύματα θα μπορούσαν να δώσουν σε ολόκληρο τον πλανήτη 29.500 τεραβατώρες (Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Ενέργεια)· το 14% αναλογεί στην Ευρώπη, 2.800 τεραβατώρες/έτος στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη και 1.300 στη Μεσόγειο. Τα θεμέλια ενός σχεδίου για τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του άφθονου καθαρού αυτού ενεργειακού πόρου έχει θέσει ομάδα Ελλήνων επιστημόνων από πανεπιστημιακά ιδρύματα εντός κι εκτός της χώρας: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft (Ολλανδία). Η επιστημονική ομάδα διενεργεί έρευνες προς δύο κατευθύνσεις. Τον καθορισμό στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο των περιοχών κοντά στις ακτές και σε σχετικά μικρά βάθη όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συστήματα εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας, και τον σχεδιασμό της «μηχανής» μετατροπής της κυματικής ενέργειας σε μηχανική. «Σχεδιάζουμε μια διάταξη σημειακών μετατροπέων μπροστά από κατακόρυφο μέτωπο, ώστε η ανάκλαση των κυματισμών να δημιουργεί μεγαλύτερα ύψη, ενώ ερευνούμε τη βέλτιστη θέση τους, αλλά και τη γεωμετρία των μετατροπέων, τα σχήματα και τις διατάξεις τους ώστε να έχουν τη μεγαλύτερη απόδοση», εξηγεί στην «Κ» ο Ιωάννης Χατζηγεωργίου, αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ και καθηγητής στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών. «Με βάση εξελιγμένα αριθμητικά μοντέλα έχουμε υπολογίσει τη διαθέσιμη ενέργεια από τους κυματισμούς, ανά μέτρο ύψους κορυφής κύματος, στις 208 μεγαβατώρες (MWh) ανά έτος, για βάθη νερού έως 100 μέτρα και απόσταση από την ακτή έως 2 χιλιόμετρα. Οι αντίστοιχες τιμές για 6 ή 10 χιλιόμετρα από την ακτή είναι 952 και 4.638 MWh». Σημειωτέον ότι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς στη χώρα ανέρχεται σε 21.400 MWh, ενώ η συνολική κατανάλωση σε 6.300 MWh. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «πριν αρχίσουμε να συζητούμε για παραγωγή και εκμετάλλευση των ανεξερεύνητων έως τώρα κυματικών πόρων θα πρέπει να γίνουν μερικά πολύ σημαντικά βήματα, όπως η ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας. Ακολουθούν η στήριξη και η χρηματοδότηση ανάλογων πρωτοβουλιών». Πάντως, μέχρι στιγμής, «οι τεχνολογικές λύσεις, όσον αφορά τη μετατροπή της κυματικής ενέργειας σε μηχανική, είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο, λόγω του εξαιρετικά διαβρωτικού περιβάλλοντος, της τυχαίας φύσης των κυματισμών και των μεγεθών των φορτίων που ασκούνται. Απουσιάζει μια ομοιογενής τεχνολογία. Εχουν προταθεί διάφορες ιδέες, όπως ταλαντευόμενα πτερύγια, σημειακοί απορροφητές, εξασθενητές κ.ά., ωστόσο το κόστος τους είναι μεγάλο και δεν έχει επιτευχθεί ακόμη μία οικονομικά βιώσιμη λύση. Εως τώρα, μόνο ένας μικρός αριθμός πρωτότυπων μετατροπέων κυματικής ενέργειας έχει τεθεί σε λειτουργία, με παραγωγή που δεν υπερβαίνει τα 0,5 γιγαβάτ (GW) για εμπορική χρήση, ενώ υπό κατασκευήν βρίσκονται συστήματα συνολικής παραγωγής 1,7 GW, εκ των οποίων το 99% αφορά την εκμετάλλευση παλιρροϊκών κυμάτων. Εντούτοις, υπάρχει σε διεθνές επίπεδο μεγάλη κινητικότητα στον συγκεκριμένο τομέα». Οπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «αρκετά υποσχόμενη είναι η αρχή της ταλαντευόμενης στήλης ύδατος, η οποία βασίζεται στην άνω-κάτω κίνηση της ελεύθερης επιφάνειας της θάλασσας μέσα σε έναν κλειστό θάλαμο, η οποία ακολούθως προκαλεί συμπίεση του αέρα με αποτέλεσμα τη δυνατότητα περιστροφής μιας φτερωτής». Αιολικό πάρκο στην Ολλανδία, με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας. Φωτ. SHUTTERSTOCK Η λύση των θαλάσσιων αιολικών πάρκων Η γαλάζια ενέργεια, που παράγεται όχι μόνο από τα κύματα, αλλά και από τον άνεμο, «μπορεί να γίνει μοχλός προόδου, να συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας. Βέβαια, ναυαρχίδα της είναι η ενέργεια που παρέχεται στη θάλασσα από τον άνεμο, μολονότι οι προσπάθειες για την εκμετάλλευση του ανέμου στη θάλασσα έπονται κατά πολύ εκείνων των κυμάτων. Η τεχνολογία για την αξιοποίηση του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού είναι όχι μόνο ώριμη, αλλά και εμπορικά εκμεταλλεύσιμη. Θαλάσσια αιολικά πάρκα με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας υπάρχουν σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη. Για παράδειγμα, αιολικό πάρκο με 175 ανεμογεννήτριες που είναι εγκατεστημένες στα 20 χλμ. ανατολικά του Κεντ του Ηνωμένου Βασιλείου, σε βάθος έως 25 μέτρων, ηλεκτροδοτεί 500.000 βρετανικά νοικοκυριά», περιγράφει ο κ. Χατζηγεωργίου. «Το επόμενο βήμα που γίνεται είναι η δημιουργία πλωτών αιολικών πάρκων. Οι ανεμογεννήτριες αγκυρώνονται στον πυθμένα σε μεγαλύτερα βάθη νερού όπου το αιολικό δυναμικό είναι μεγαλύτερο και καθαρότερο και σε απόσταση από τις ακτές ώστε να αποφεύγεται η οπτική όχληση. Στη Σκωτία ένα αιολικό πάρκο πλωτών ανεμογεννητριών ήδη λειτουργεί σε απόσταση 25 χλμ. από την ακτή, ενώ έχει κατασκευαστεί και είναι έτοιμο να λειτουργήσει ένα ακόμη. Την οικονομική βιωσιμότητα του πάρκου εξασφαλίζουν οι πολύ μεγάλης ισχύος ανεμογεννήτριες· η απόδοση της κάθε μιας αγγίζει τα 10 μεγαβάτ». Στην Ελλάδα, παρατηρεί ο κ. Χατζηγεωργίου, «δεν υπάρχει ούτε μία ανεμογεννήτρια στη θάλασσα, εγκατεστημένη ή πλωτή, για διάφορους λόγους. Βασική παράμετρος είναι η ανάγκη ολοκλήρωσης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, όμως προβλήματα δημιουργεί και η ανομοιομορφία των πυθμένων της Μεσογείου, με τα μεγάλα απότομα βάθη. Στη Βόρεια Θάλασσα σε βάθη έως 40 μέτρα, ο πυθμένας είναι σχεδόν επίπεδος σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές. Πάντως, τεχνολογικές λύσεις υπάρχουν, από εκεί και έπειτα είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Σε κάθε περίπτωση, περισσότερο από ποτέ κρίσιμη για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι η γαλάζια ανάπτυξη, η εκμετάλλευση των θαλάσσιων ενεργειακών πόρων, που αποτελεί και ευρωπαϊκή στρατηγική», σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου.

Μεγαλουπόλεις της Ασίας όπως η Σανγκάη, η Βομβάη και το Χονγκ Κονγκ θα πνιγούν κάτω από το νερό των ωκεανών και οι κάτοικοί τους θα πληρώσουν πρώτοι το τίμημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτό θα συμβεί ακόμα και εάν επιτευχθεί ο στόχος για τη συγκράτηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στους δύο βαθμούς Κελσίου πάνω από τα επίπεδα της Προβιομηχανικής Εποχής, υποστηρίζει νέα έκθεση Αμερικανών ερευνητών που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Σε αυτά τα θερμοκρασιακά επίπεδα η στάθμη της θάλασσας θα συνεχίσει να ανεβαίνει, για να καλύψει περιοχές που σήμερα κατοικούνται από 280 εκατομμύρια ανθρώπους, σημειώνει η μελέτη του ερευνητικού ινστιτούτου Climate Central που δόθηκε στη δημοσιότητα τρεις εβδομάδες πριν από τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στο Παρίσι. Εάν η αύξηση της θερμοκρασίας φτάσει τους τέσσερεις βαθμούς Κελσίου η θάλασσα θα «πνίξει» παράκτιες περιοχές με συνολικό πληθυσμό άνω των 600 εκατομμυρίων ανθρώπων. Η έκθεση του Climate Central βασίζεται σε μελέτη επιστημόνων του που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο στην επιθεώρηση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (Proceedings of the National Academy of Sciences) με επικεφαλής τον Μπέντζαμιν Στράους. Η νέα έρευνα αναδεικνύει τη σχέση μεταξύ της υπερθέρμανσης που προκαλούν οι εκπομπές ρύπων, της μακροπρόθεσμης ανόδου της στάθμης των ωκεανών και του παγκόσμιου πληθυσμού. —Ποιοι κινδυνεύουν Το μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχει η Κίνα αφού με αύξηση θερμοκρασίας κατά τέσσερεις βαθμούς Κελσίου θα πληγούν 145 εκατομμύρια άνθρωποι και οι μισοί στους δύο βαθμούς. Στην ομάδα των υπολοίπων χωρών που θα πληγούν ιδιαίτερα ανήκουν η Ινδία, το Μπανγκλαντές, το Βιετνάμ, η Ινδονησία, η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ, οι Φιλιππίνες, η Αίγυπτος, η Βραζιλία, η Ταϊλάνδη, η Μιανμάρ και η Ολλανδία. Πόλεις που θα χαθούν κάτω από τα νερά των ωκεανών είναι το Χονγκ Κονγκ, η Καλκούτα, η Ντάκα, η Τζακάρτα, η Σανγκάη, η Βομβάη, το Ανόι, το Ρίο, το Μπουένος Άιρες, η Νέα Υόρκη και το Τόκιο, ενώ βέβαιη θεωρείται η βύθιση του Μαϊάμι και της Νέα Ορλεάνης. «Μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς Κελσίου μακροπρόθεσμα απειλεί την ύπαρξη πολλών μεγάλων πόλεων και παράκτιων περιοχών», δήλωσε ο Στράους. Ωστόσο τα μέτρα που θα ληφθούν για ταχεία και δραστική μείωση των εκπομπών των αερίων, που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, που διαταράσσουν το κλίμα και παραμένουν στην ατμόσφαιρα, θα κάνουν παρά ταύτα τη διαφορά: «έχουμε ακόμη μπροστά μας ένα ευρύ φάσμα επιλογών», τόνισε. —Τα σενάρια Τα σενάρια της ανόδου της στάθμης των θαλασσών που αντιστοιχούν στην άνοδο κατά 2C ή 4C θα γίνουν πραγματικότητα σε διακόσια χρόνια, ίσως και σε 2.000 χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, εάν οι εκπομπές ρύπων διατηρηθούν στα ίδια επίπεδα προκαλώντας αύξηση της θερμοκρασίας κατά τέσσερεις βαθμούς η στάθμη των ωκεανών θα ανεβεί 8,9 μέτρα. Στους τρεις βαθμούς Κελσίου, που είναι και το πιθανότερο σενάριο με βάση της δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί μέχρι σήμερα από τις παγκόσμιες κυβερνήσεις, η επιφάνεια της θάλασσας θα ανεβεί κατά 6,4 μέτρα, καλύπτοντας περιοχές που σήμερα κατοικούνται από 400 και πλέον εκατομμύρια ανθρώπους. Στους δύο βαθμούς, η στάθμη της θάλασσας θα ανεβεί κατά προσέγγιση 4,7 μέτρα και θα επηρεάσει τη ζωή υποδιπλασίου αριθμού ανθρώπων. Στο ευκταίο σενάριο ανόδου κατά ενάμιση βαθμό Κελσίου, στόχος που ζητούν τα ευάλωτα μικρά νησιωτικά κράτη, η στάθμη της θάλασσας θα ανεβεί 2,9 μέτρα και θα επηρεάσει 137 εκατομμύρια ανθρώπους. —Τα στοιχεία Οι προβλέψεις για την άνοδο της στάθμης των θαλασσών λαμβάνουν υπόψη τη διαστολή των ωκεανίων υδάτων λόγω της υπερθέρμανσης, την τήξη των παγετώνων, αλλά και την τήξη του παγοκαλύμματος της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής, που θα είναι μη αναστρέψιμη πέρα από ένα ορισμένο όριο. Από τη μία περιοχή στην άλλη, η άνοδος της στάθμης του νερού δεν θα είναι ισομερής: «στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορεί να αυξηθεί εκατοστά του μέτρου ανά αιώνα, αλλά τα δέλτα των ποταμών και οι αστικές περιοχές είναι πιο ευάλωτες, κυρίως επειδή προστατεύονται λιγότερο από τα προσχώματα. Η μελέτη βασίζεται κυρίως σε στοιχεία που ελήφθησαν από δορυφόρο για τα επίπεδα των ωκεανών. «Υπάρχουν κάποια λάθη σε ορισμένα σημεία, αλλά είναι καλύτερα να εργαζόμαστε πάνω σε στοιχεία που διατίθενται δημόσια», σχολίασε ο Στίβεν Νέρεμ του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, ο οποίος ανέλυσε τη μεθοδολογία της μελέτης. Ο Ζαν-Πασκάλ βαν Ιπερσέλ, της Διακυβερνητικής Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) έκανε λόγο για μια «στιβαρή μελέτη». Από τη βιομηχανική επανάσταση, η θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου, λόγω των αερίων που εκλύονται από την καύση ορυκτών καυσίμων στην ηλεκτροπαραγωγή, τις μεταφορές και τη μεταποίηση, αλλά και από την εντατική εκτροφή βοοειδών. Η διεθνής κοινότητα έχει θέσει στόχο τη διατήρηση της ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου. Ο Μπέντζαμιν Στράους ευελπιστεί ότι «θα είναι δυνατόν να αλλάξει, η οικονομία όπως η πολιτική». «Ορισμένες ιστορικές συναντήσεις χάραξαν σύνορα εδαφών. Η διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι (COP) θα επηρεάσει τα παγκόσμια σύνορα μεταξύ ξηράς και θάλασσας» επισημαίνει. Δείτε πώς θα πνιγεί η περιοχή του Πειραιά και των Νοτίων Προαστίων της Αθήνας. http://choices.climatecentral.org/index.html#12/37.9761/23.7361?compare=temperatures&carbon-end-yr=2100&scenario-a=warming-4&scenario-b=warming-2 Και ορισμένες προφητικές εικόνες από τις παγκόσμιες παραλιακές μητροπόλεις. Ντέρμπαν, Νότιος Αφρική Βομβάη, Ινδία Σαγκάη, Κίνα Σύδνεϋ, Αυστραλία Νέα Υόρκη, Γουόλ Στρητ Πηγή: http://www.econews.gr/2015/11/09/thalassa-stathmi-klima-126627/

Αν οι θάλασσές μας «μεταφράζονταν» σε μια εθνική οικονομία, τότε θα ήταν η έβδομη μεγαλύτερη παγκοσμίως, με «εθνικό ακαθάριστο προϊόν» που ξεπερνάει τα 2,5 τρις δολάρια ετησίως και συνολική αξία που αγγίζει τα 24 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό αποδεικνύει η έκθεση «Δίνοντας ζωή στην οικονομία των θαλασσών», την οποία παρουσίασε η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF. Το WWF, μέσα από τη συγκεκριμένη έκθεση που επεξεργάστηκε σε συνεργασία με το Global Change Institute του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ και την “The Boston Consulting Group” (BCG), αναδεικνύει την αξία των αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρει η θάλασσα στην παγκόσμια οικονομία. Ειδικότερα για την Μεσόγειο επισημαίνεται ο κρίσιμος σε παγκόσμιο επίπεδο ρόλος της αφού όπως επεσήμανε ο Τζουζέπε Ντι Κάρλο, Διευθυντής της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας του WWF :«Μόνο ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός της Μεσογείου, που αποτελεί το 1/3 της μεσογειακής θαλάσσιας οικονομίας, παράγει μια αξία 100 δισεκατομμυρίων και παρέχει 1,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας». Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση παράλληλα, όμως, κκρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη διαρκή υποβάθμισή της, κυρίως λόγω της υπερεκμετάλλευσης των θαλάσσιων πόρων και της κλιματικής αλλαγής. Να σημειωθεί ότι ο διεθνής στόχος για την αποτελεσματική προστασία και διαχείριση τουλάχιστον του 30% των ακτών και θαλασσών μέχρι το 2030 είναι μια προτεραιότητα ως προς την οποία η χώρα μας βρίσκεται πολύ πίσω. Και αυτό γιατί, μόλις το 1,48% των θαλασσών μας καλύπτεται από θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, το WWF Ελλάς, μαζί με μια σειρά από εταίρους και σε συνεργασία με τις κοινωνίες της Σύρου και της Άνδρου, φιλοδοξεί στη δημιουργία ενός πρωτοποριακού μοντέλου θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής, μέσα από το πρόγραμμα ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE. Στόχος του προγράμματος είναι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Γυάρου που φιλοξενεί τον πιο σημαντικό πληθυσμό της απειλούμενης με εξαφάνιση Μεσογειακής φώκιας Monachus monachus στη Μεσόγειο και η στήριξη ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης στην περιοχή. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/126424/24-trisekatommyria-dolaria-o-ploytos-ton-thalasson-mas#.VTom5d7jjGY.facebook

Ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να φτάσει τα 9 δισ. ως το 2050 – και η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις δυνατότητες που υπάρχουν όσον αφορά στην καλλιέργεια βρώσιμων ειδών. Σε αυτό το πλαίσιο, η Forward Thinking Architecture παρουσίασε την πρόταση Smart Floating Farms, που περιλαμβάνει 2,04 τετραγωνικά χιλιόμετρα αφιερωμένα στις ιχθυοκαλλιέργειες και τις υδροπονικές καλλιέργειες, αντλώντας ενέργεια από ηλιακούς συλλέκτες τις οροφές. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Gizmag, οι εν λόγω πλωτές φάρμες, που θα είναι δεμένες στον πυθμένα θαλασσών, ποταμών ή λιμνών, θα μπορούν να παράγουν 8 τόνους λαχανικών και 1,5 τόνους ψαριών ετησίως. Οι φάρμες αυτές προορίζονται να παρέχουν λύση στο ζήτημα της διατήρησης των επιπέδων παραγωγής τροφής σε επαρκή επίπεδα- κάτι που σημαίνει ότι απαιτείται αύξηση 70% παγκοσμίως και 100% σε αναπτυσσόμενες χώρες. Με τέτοια δεδομένα, η καλλιεργήσιμη γη θεωρείται πως κάποια στιγμή δεν θα φτάνει (αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται το 80% του συνόλου), όπως και τα αποθέματα γλυκού νερού- ενώ και οι ωκεανοί βιώνουν υπεραλίευση. Η ιδέα της εταιρείας, για μετακίνηση των καλλιεργειών στην επιφάνεια του νερού, θα αντιμετώπιζε τα προβλήματα αυτά: κάθε ένα από τα τρία επιπεδα μιας τέτοιας φάρμας θα είχε τη δική του λειτουργία (ηλιακοί συλλέκτες- υδροπονικές καλλιέργειες- ιχθυοκαλλιέργειες), με αλληλεπίδραση/ συνεργασία μεταξύ τους (χρησιμοποιημένο νερό από το υδροπονικό επίπεδο θα κατεβαίνει στην ιχθυοκαλλιέργεια ως τροφή, ενώ τα περιττώματα των ψαριών θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως λίπασμα ταχείας λειτουργίας). Το εν λόγω σύστημα (ιχθυοκαλλιέργεια με υδροπονική) ονομάζεται aquaponics και κερδίζει έδαφος, λόγω της απλότητας και των υψηλών επιδόσεών του. Μια τέτοια εγκατάσταση θα μπορούσε κάλλιστα επίσης να έχει συσκευές αφαλάτωσης, χώρους επεξεργασίας ψαριών και εγκαταστάσεις πακεταρίσματος, καθώς και ανεμοτουρμπίνες, αλλά και τουρμπίνες που αξιοποιούν την ενέργεια των κυμάτων. Φουσκωτοί κυματοθραύστες θα παρείχαν προστασία από την κακοκαιρία, με αποτέλεσμα μια τέτοια φάρμα να καθίσταται πλήρως αυτάρκης. Ο Χαβιέ Πονς, διευθύνων σύμβουλος της Forward Thinking Architecture, οραματίζεται εγκατάσταση τέτοιων φαρμών κοντά σε πυκνοκατοικημένες πόλεις (megacities), καθώς από τις 35 πόλεις με πληθυσμό άνω των 10 εκατ. οι 25 βρίσκονται κοντά σε νερό. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1007773/plotes-farmes-sti-thalassa-gia-tin-epilusi-tou-episitistikou-problimatos-sto-mellon

Την ζεύξη της Σαουδικής Αραβίας με την Αίγυπτο, πάνω από την Ερυθρά Θάλασσα ανακοίνωσε ο Σαουδάραβας Βασιλιάς Σαλμάν κατά την διάρκεια συνάντησης με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντελ Φατάχ αλ Σίσι. Λεπτομέρειες για το έργο, το κόστος και το χρονοδιάγραμμα δεν έχουν γίνει γνωστές αλλά εκτιμάται ότι οι εργασίες θα γίνουν στο στόμιο του Κόλπου της Ακαμπα, ενώνοντας την περιοχή Ρας Αλσέικ της Σαουδικής Αραβίας με την τοποθεσία Ναμπκ, στο νότιο τμήμα της Χερσονήσου του Σινά. Σε αυτό το σημείο το εύρος του θαλάσσιου περάσματος είναι μόλις 16 χιλιόμετρα. Πηγή: http://www.thetoc.gr/diethni/article/gefura-tha-enwnei-tin-aigupto-me-ti-saoudiki-arabia-stin-eruthra-thalassa

Το αρχαιότερο άθικτο ναυάγιο του κόσμου πιστεύουν ότι βρήκαν οι αρχαιολόγοι στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας, όπου φαίνεται ότι παρέμεινε... ανενόχλητο για περισσότερα από 2.400 χρόνια. Το κουφάρι του πλοίου, που έχει μήκος 23 μέτρα και εκτιμάται ότι είναι αρχαιοελληνικό, εντοπίστηκε ένα μίλι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας με το κατάρτι, τα πηδάλια και τα κουπιά του όλα στη θέση τους καθώς, σύμφωνα με τους ερευνητές, διατηρήθηκαν λόγω της έλλειψης οξυγόνου σ' αυτό το βάθος. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας, καθηγητή Τζον Άνταμς, «δεν πίστευα ποτέ ότι ήταν εφικτό ένα πλοίο από τον αρχαίο κόσμο να “επιβιώσει” στα 2 χλμ. κάτω από το νερό. Αυτό θα αλλάξει την αντίληψή μας για την κατασκευή των πλοίων και τη ναυσιπλοΐα στην αρχαιότητα». Πηγή: Guardian Ο επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας, δήλωσε επίσης ότι η ανακάλυψη θα δείξει πόσο μακριά μπορούσαν να φτάσουν οι Έλληνες έμποροι στην αρχαιότητα. Όσο για την αιτία της βύθισής του, αυτή πιθανολογείται ότι ήταν μία καταιγίδα, με το πλήρωμα πιθανότατα να μην πρόλαβε να βγάλει έγκαιρα τα νερά και να σώσει το πλοίο. Το πλοίο εκτιμάται ότι ήταν εμπορικού τύπου, όπως αυτά που οι ερευνητές είχαν δει μόνο ως εικόνα πάνω σε αρχαιοελληνικά αγγεία με τον Οδυσσέα και τις Σειρήνες που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Το έργο αυτό, το οποίο χρονολογείται από περίπου την ίδια περίοδο, απεικονίζει ένα παρόμοιο πλοίο που φέρει τον Οδυσσέα μακριά από τις σειρήνες, με τον ομηρικό ήρωα προσδεδεμένο στο ιστό να αντιστέκεται στα τραγούδια τους. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, η ερευνητική ομάδα είπε ότι σκοπεύει να αφήσει το σκάφος εκεί όπου βρέθηκε, όμως πρόσθεσε πως ένα μικρό κομμάτι του χρονολογήθηκε με άνθρακα από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και πως τα αποτελέσματα «επιβεβαίωσαν ότι πρόκειται για το παλαιότερο ναυάγιο που είναι γνωστό στην ανθρωπότητα». Η ομάδα πρόσθεσε πως τα δεδομένα θα δημοσιοποιηθούν στο συνέδριο του MAP Μαύρης Θάλασσας αργότερα αυτή την εβδομάδα στο Λονδίνο.

Ένα νέο σύστημα για την παρακολούθηση της κατάστασης του περιβάλλοντος στις ελληνικές θάλασσες άρχισαν να αναπτύσσουν το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου (Ομάδα Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης) και η ελληνική εταιρεία Geospatial Enabling Technologies (GET). Το σύστημα αναπτύσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος MARRE, που υλοποιείται μέσω της Δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του προγράμματος Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ, ΕΣΠΑ 2014-2020). Η εναρκτήρια επιστημονική συνάντηση του έργου έγινε σήμερα στις εγκαταστάσεις του ΕΛΚΕΘΕ στην Ανάβυσσο, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ. Οι τρεις συνεργαζόμενοι φορείς έχουν ως στόχο τη δημιουργία ενός γεωπληροφοριακού συστήματος ανοικτού κώδικα, με σκοπό την παρακολούθηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Το σύστημα θα κάνει χρήση δορυφορικών τηλεπισκοπικών δεδομένων, σε συνδυασμό με δεδομένα πεδίου, τόσο ιστορικά και όσο και σε πραγματικό χρόνο. Η δημιουργία ενός τέτοιου συστήματος για την Ελλάδα απορρέει από την ανάγκη υποστήριξης των εθνικών πολιτικών σε τομείς μεγάλου ενδιαφέροντος, όπως είναι η περιβαλλοντική κατάσταση της παράκτιας ζώνης και του ευρύτερου θαλάσσιου χώρου. Όσον αφορά την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των τριών εταίρων του MARRE, η GET θα αναπτύξει μια καινοτόμα χαρτοκεντρική πλατφόρμα διαχείρισης και διάχυσης των πληροφοριών, το ΕΛΚΕΘΕ (το οποίο είναι ο μεγαλύτερος φορέας θαλάσσιας έρευνας και πάροχος σχετικών δεδομένων στην Ελλάδα) θα παρέχει τα θαλάσσια δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με τα δορυφορικά δεδομένα, ενώ το Πανεπιστήμιο Αιγαίου θα αναπτύξει τους αλγορίθμους που θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία των νέων δορυφορικών προϊόντων (π.χ. χαρτών θαλάσσιας βλάστησης και αλιευτικού δυναμικού). Με αυτό τον τρόπο, θα υπάρξει σύνδεση των δεδομένων του θαλάσσιου πεδίου με τα τηλεπισκοπικά δεδομένα πολλαπλής κλίμακας, από αεροφωτογραφίες χωρικής ανάλυσης μερικών εκατοστών μέχρι δορυφορικά τηλεπισκοπικά δεδομένα χωρικής ανάλυσης δεκάδων μέτρων. Έτσι, θα καταστεί εφικτός ο συνδυασμός των πληροφοριών που εξάγονται από διαφορετικού τύπου δεδομένα, σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας του παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Μια θάλασσα από σκουπίδια.... Αυτό κατέγραψε ο φακός του φωτογράφου Στέλιου Μίσινα, που βούτηξε στον βυθό των ελληνικών θαλασσών, με τις εικόνες να ταξιδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω του πρακτορείου Reuters. Οι φωτογραφίες αποκαλύπτουν τα «ένοχα μυστικά» που κρύβει ο βυθός στη Σαλαμίνα, αλλά και σε Σίφνο και Θάσο, δύο νησιά που κάθε καλοκαίρι αποτελούν πόλο έλξης τουριστών από όλο τον κόσμο. Πλαστικά και γυάλινα μπουκάλια, δοχεία, τενεκέδες, κουτάκια μπύρας, λάστιχα αυτοκινήτων, καρέκλες, άγκυρες και άλλα μεταλλικά αντικείμενα, ακόμη και ηλεκτρικές συσκευές, όπως φούρνοι μικροκυμάτων, βρίσκονται στον πυθμένα των ελληνικών θαλασσών, απόδειξη της έλλειψης σεβασμού προς το περιβάλλον. Ανάμεσα στα λογής λογής σκουπίδια που έχουν καταλήξει στο βυθό, ζουν ψάρια, χταπόδια, μέδουσες και άλλα θαλάσσια είδη. https://cdn.cnngreece.gr/media/com_news/galleries/2018/09/20/10184/photos/full/2018-09-17T142316Z_337432619_RC1E5DD3CF80_RTRMADP_3_GREECE-ENVIRONMENT.JPG

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας Σκριπς κατέγραψαν την υψηλότερη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας εδώ και περισσότερο από εκατό χρόνια, κοντά σε μια προβλήτα στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ.Το Ινστιτούτο, το οποίο συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο, συλλέγει δεδομένα σχετικά με τις θερμοκρασίες της θάλασσας στη συγκεκριμένη αποβάθρα από το 1916. Το επίπεδο του 2018 ξεπέρασε το ρεκόρ του 1931 κατά 0,2 βαθμούς και άγγιξε τους 25,89 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου των ερευνητών, «η περιοχή των ωκεανών στη Νότια Καλιφόρνια παρουσιάζει ανώμαλες θερμοκρασίες εδώ και εβδομάδες, και τα άλλα δίκτυα παρατήρησης που βρίσκονται μακρύτερα από την ακτή έχουν αναφέρει επίσης θερμοκρασίες ρεκόρ ή σχεδόν ρεκόρ». Η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας έχει σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή και στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία μιας τοξικής άλγης, όπως αυτή που εξαπλώθηκε κατά μήκος των ακτών του βόρειου Ειρηνικού το 2014, αλλάζοντας μόνιμα την βιοποικιλότητα της περιοχής. Το περιστατικό του 2014 είχε καταστροφικές συνέπειες για τους θαλάσσιους λέοντες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά, την αλιεία, και ώθησε τις μέδουσες και τα σαλάχια προς την ακτή, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τροφικές αλυσίδες. Το 2015, το Ελ Νίνιο άλλαξε σημαντικά τα επίπεδα της θερμοκρασίας του νερού στις ακτές της Καλιφόρνια. Μετά από τέτοια περιβαλλοντικά φαινόμενα, οι θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού αναμένεται να επανέρχονται στους ιστορικούς μέσους όρους τους. Αυτή τη φορά, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το φαινόμενο αυτό και οι τελευταίες θερμοκρασίες ρεκόρ αποτελούν σημάδια των αυξανόμενων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Ο συνδυασμός της αύξησης της στάθμης της θάλασσας και των ολοένα και πιο ακραίων καταιγίδων, ως συνέπεια της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής, θα καταστήσει πολλά από τα κοραλλιογενή νησιά του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού ακατοίκητα μέχρι το 2050. Αν και πολλά από αυτά τα νησιά βρίσκονται δύο μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και παρ’ όλο που στα χειρότερα σενάρια τα επίπεδα των ωκεανών θα αυξηθούν κατά ένα μέτρο έως το 2100, οι πόροι γλυκού νερού αυτών των νησιών είναι πιθανό να μολυνθούν από τα εισερχόμενα θαλάσσια ύδατα μέχρι το 2050, σύμφωνα με νέα έρευνα. Πέρα από την τήξη των πάγων, η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί επίσης πιο ακραίους ανέμους και τροπικούς κυκλώνες, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι των νησιών να γίνονται όλο και πιο ευάλωτοι. Διεθνής επιστημονική ομάδα από τις ΗΠΑ, την Ολλανδία και το Μονακό, εξέτασαν λεπτομερώς τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής για μια ομάδα κατοίκων στις Νήσους Μάρσαλ. Υπάρχουν περίπου 1.100 νησιά χαμηλού υψομέτρου σε 29 ομάδες, τα οποία φιλοξενούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Οι ερευνητές εξέτασαν τα σενάρια για τη σταδιακή άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά επικεντρώθηκαν επίσης στη δυναμική των κυμάτων, καθώς όλο και υψηλότερα κύματα από όλο και πιο έντονες καταιγίδες χτυπούν τις χαμηλές κοραλλιογενείς δομές. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η πιθανότητα να εισέλθουν αλμυρά νερά στους φυσικούς υδροφόρους ορίζοντες που γεμίζουν σήμερα με βρόχινα ύδατα και παρέχουν πόσιμο νερό στους κατοίκους. Αυτό το φαινόμενο δεν θα επηρεάσει μόνο τις νήσους Μάρσαλ, αλλά και νησιά κοντά στις Νήσους Κουκ, τις Μαλδίβες, τις Σεϋχέλλες και τη Χαβάη. Οι ζημιές από τις πλημμύρες στα σπίτια, τα καταστήματα και άλλα κτίρια των νησιών, σε συνδυασμό με την απώλεια γλυκού νερού, θα καταστήσουν την ανθρώπινη κατοίκηση δύσκολη σε πολλά τέτοια νησιά από το 2030 έως το 2060, σύμφωνα με την έρευνα.

Ενα επαρκές δίκτυο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών αποκτά για πρώτη φορά η χώρα μας. Με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι θαλάσσιες περιοχές Natura επεκτείνονται από το 6% στο 22% των εθνικών μας υδάτων, περιλαμβάνοντας δεκάδες νησίδες στο Αιγαίο και μεγάλες περιοχές όπως ο Κορινθιακός κόλπος. Παράλληλα, με τροπολογία, το υπουργείο θα παρατείνει για ένα δίμηνο τη λειτουργία των φορέων διαχείρισης, μέχρι να ψηφιστεί το νέο πλαίσιο για τις προστατευόμενες περιοχές. Κριτήρια για την επέκταση του δικτύου Natura ήταν αφενός η κάλυψη συγκεκριμένων οικοτόπων και ειδών και αφετέρου η ένταξη σημαντικού αριθμού θαλάσσιων περιοχών. Πιο συγκεκριμένα, στο εθνικό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών εντάχθηκαν 34 χερσαίοι και 21 θαλάσσιοι οικότοποι, 26 θαλάσσιες και 1 χερσαία ζώνες προστασίας της ορνιθοπανίδας και ακόμα 13 παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές (ορισμένες είναι επεκτάσεις υφισταμένων Natura και άλλες νέες). Ενδεικτικά, στις νέες περιοχές περιλαμβάνονται η θαλάσσια περιοχή της Θράκης, το στενό Καβάλας- Θάσου, η θαλάσσια ζώνη της χερσονήσου του Αθω, ο δρυμός των Πρεσπών, η θαλάσσια περιοχή Σκιάθου και Σκοπέλου, οι νησίδες της Σκύρου, οι Λιχάδες νήσοι στην Εύβοια, η θαλάσσια περιοχή του Νότιου Ευβοϊκού, ολόκληρος ο Κορινθιακός κόλπος, η θαλάσσια περιοχή της Νότιας Μάνης και της Νότιας Μεσσηνίας, η θαλάσσια περιοχή της Μακρονήσου, η θαλάσσια ζώνη της Ανδρου, της Βόρειας Ανάφης και του ηφαιστείου Κολούμπο στη Σαντορίνη, οι Παξοί και οι Αντίπαξοι κ.ά. «Η ένταξη νέων περιοχών στο δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ακόμα ένα βήμα για την ολοκλήρωση του πλαισίου προστασίας και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος. Υπογραμμίζω ότι λόγω των χρόνιων ελλείψεων, η χώρα βρίσκεται σε προδικαστικό στάδιο (αιτιολογημένη γνώμη) με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επειδή δεν έχει λάβει μέτρα προστασίας και διαχείρισης για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης του Natura 2000», δήλωσε χθες ο αναπλ. υπουργός Σωκράτης Φάμελλος. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις χαιρέτισαν την απόφαση, επισημαίνουν ωστόσο την ανάγκη λήψης ουσιαστικών μέτρων προστασίας. «Ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Ο χαρακτηρισμός των προστατευόμενων περιοχών δεν επαρκεί. Απαιτείται ολοκληρωμένη διαχείριση, ένα λειτουργικό σύστημα διοίκησης, το οποίο θα εξασφαλίζει τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων και επαρκή χρηματοδότηση», σχολιάζει η Ιόλη Χριστοπούλου, υπεύθυνη πολιτικής για το φυσικό περιβάλλον του WWF. Οσον αφορά το «κενό» που ανέκυψε στη λειτουργία των φορέων διαχείρισης, το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε ότι θα παρατείνει τις συμβάσεις τους μέχρι τον Φεβρουάριο. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/939859/article/epikairothta/perivallon/22-twn-8alasswn-khryssetai-natura

Τον στρατηγικό οδικό χάρτη που εκπόνησε η Ocean Energy Europe για την αξιοποίηση της παλιρροϊκής και κυματικής ενέργειας στην ΕΕ, παρέλαβε ο Καρμένου Βέλα, Ευρωπαίος Επίτροπος για το περιβάλλον, τη θαλάσσια πολιτική και την αλιεία. Πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας εργασίας με διάρκεια 2 ετών, η οποία αναδεικνύει το πώς θα μπορούσε το 10% των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης να καλυφθεί από την παλιρροϊκή και κυματική ενέργεια έως το 2050. Με την αξιοποίησή αυτή θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι εκπομπές 276 εκατομμύριων τόνων CO2. «Αυτός ο χάρτης θα μας καθοδηγήσει να επιταχύνουμε την ανάπτυξη της ενέργειας των ωκεανών στην ΕΕ και θα προτείνει τις δράσεις για να κάνουμε πιο ασφαλή, πιο καθαρή, πιο αειφόρο τη διαχείριση της ενέργειας», τόνισε ο κ. Βέλα. Στον χάρτη αυτόν, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται η ανάγκη να γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις και να υποστηριχθεί η ενέργεια από τον ωκεανό. Σημειώνεται, ακόμη, ότι με τις προηγμένες τεχνολογίες θα μπορούσαν να μειωθούν τα κόστη και να εξασφαλιστεί η ενέργεια που απαιτεί η Ευρώπη. Πηγή: greenagenda.gr - http://greenagenda.gr/28473/ Περισσότερα: https://webgate.ec.europa.eu/maritimeforum/sites/maritimeforum/files/OceanEnergyForum_Roadmap_Online_Version_08Nov2016.pdf

Χωρίς χώμα, χωρίς φυτοφάρμακα, χωρίς πετρέλαιο, χωρίς νερό από γεώτρηση: είναι το πρώτο θερμοκήπιο που λειτουργεί μόνο με νερό από τον ωκεανό και ηλιακή ενέργεια, το οποίο μόλις εγκαινιάστηκε στην αφιλόξενη έρημο της Αυστραλίας. Η γιγάντια, φουτουριστική εγκατάσταση της εταιρείας Sundrop, έκτασης 200 στρεμμάτων, κρατά ευτυχισμένες 180.000 ντοματιές και εκτιμάται ότι θα παράγει 17.000 τόνους ντομάτας το χρόνο, αναφέρει το περιοδικό New Scientist. Οι μεγάλες ποσότητες νερού που απαιτούνται για την άρδευση του θερμοκηπίου παράγονται επιτόπου από μονάδα αφαλάτωσης, η οποία ρουφά θαλασσινό νερό από τον Κόλπο Σπένσερ της Νότιας Αυστραλίας μέσω ενός αγωγού δύο χιλιομέτρων. Οι καλοκαιρινοί καύσωνες καθιστούν την περιοχή ακατάλληλη για συμβατικά συστήματα καλλιέργειας, ωστόσο το φουτουριστικό θερμοκήπιο μπορεί να δροσίζει τις ντοματιές διαβρέχοντας με θαλασσινό νερό μια εσωτερική επένδυση από χαρτόνι. Τα ίδια τα φυτά αναπτύσσονται μέσα σε ένα «οικολογικό» υπόστρωμα από αλεσμένα κελύφη κοκοφοίνικα, αντί για το συμβατικό υπόστρωμα από τύρφη που ενοχοποιείται για βλάβες στο περιβάλλον. Για τη λειτουργία της μονάδας αφαλάτωσης και για τη θέρμανση του θερμοκηπίου το χειμώνα, η εγκατάσταση χρησιμοποιεί σύστημα ηλιοθερμικής ενέργειας: συνολικά 23.000 καθρέπτες εστιάζουν το φως στην κορυφή ενός πύργου ύψους 115 μέτρων, ο οποίος θερμαίνεται, παράγει ατμό και κινεί γεννήτριες για την παραγωγή έως και 39 megawatt ηλεκτρικού ρεύματος. Για την περίπτωση έλλειψης ενέργειας τις ημέρες με συννεφιά, το θερμοκήπιο είναι συνδεδεμένο στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. Η Sundrop σχεδιάζει ωστόσο βελτιώσεις που θα καταστήσουν περιττή ακόμα και αυτή τη δικλείδα ασφαλείας. Χάρη στη χρήση ηλιακής ενέργειας, τα λειτουργικά έξοδα της εγκατάστασης είναι μικρότερα από ό,τι σε ένα συμβατικό θερμοκήπιο ίδια έκτασης, λέει η εταιρεία. Αυτό σημαίνει ότι το υψηλό κόστος της υποδομής, ύψους 200 εκατ. δολαρίων, θα αποσβεστεί σχετικά γρήγορα. Χρειάστηκαν έξι χρόνια μελετών και πειραματισμών για τη δημιουργία της πρωτοποριακής φάρμας, και η Sundrop είναι πλέον αρκετά ικανοποιημένη ώστε να σχεδιάζει παρόμοια θερμοκήπια στην Πορτογαλία, τις ΗΠΑ και σε μια ακόμα περιοχή της Αυστραλίας. Θερμοκήπια που υδροδοτούνται από μονάδες αφαλάτωσης δοκιμάζονται εξάλλου και σε χώρες όπως το Ομάν, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αν και το ηλεκτρικό ρεύμα που χρειάζονται προέρχεται στις περισσότερες περιπτώσεις από το δίκτυο. Πηγή: news.in.gr/science-technology/article/

Η θάλασσα μετατρέπεται σε σκουπιδότοπο, προειδοποιεί η Κομισιόν και προτρέπει τις κυβερνήσεις να επιβάλουν απαγορεύσεις στη χρήση της πλαστικής σακούλας. Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα πρέπει στο μέλλον να χρησιμοποιούν λιγότερες πλαστικές σακούλες με στόχο την καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό η Κομισιόν θα επιτρέπει στο μέλλον στις εθνικές κυβερνήσεις να επιβάλουν απαγορεύσεις στη χρήση τους. «Οι πλαστικές σακούλες είναι ένα σύμβολο της καταναλωτικής μας κοινωνίας» δήλωσε χθες στις Βρυξέλλες ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα Περιβάλλοντος, Γιάνεζ Ποτότσνικ. «Αποτελούνται από υλικό το οποίο αντέχει εκατό χρόνια αλλά τις χρησιμοποιούμε για λίγα μόνο λεπτά». Ο Γιάνεζ Ποτότσνικ τόνισε παρόλα αυτά: «Μην το εκλάβετε ως μια σταυροφορία εναντίον όλων των ειδών της πλαστικής σακούλας». Στο στόχαστρο της Κομισιόν βρίσκονται οι σακούλες που έχουν πάχος λιγότερο από τα 0,05 του χιλιοστού. Πρόκειται δηλαδή για τις ελαφριές σακούλες για τα ψώνια. Οι προτάσεις της Κομισιόν δεν αφορούν λοιπόν τις μεγάλες σακούλες των σκουπιδιών. Μέχρι στιγμής τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να επιβάλουν φόρους αλλά δεν μπορούν να απαγορεύσουν τη χρήση τους. Το στο μέλλον μπορεί να αλλάξει. Καλύτεροι Δανοί και Φιλανδοί Οι θάλασσες 'υποφέρουν' πολύ από τις πλαστικές σακούλες Οι θάλασσες 'υποφέρουν' πολύ από τις πλαστικές σακούλες Οι μεγαλύτερες επιπτώσεις στο περιβάλλον διαπιστώνονται στη θάλασσα μια και οι πλαστικές σακούλες καταλήγουν συνήθως εκεί. Μέσα σε αυτές παγιδεύονται συχνά πουλιά και ψάρια ενώ στο 94% των ψαριών που εξετάστηκαν στη Βόρεια Θάλασσα εντοπίστηκαν στο στομάχι τους πλαστικές σακούλες. Σχεδόν 200 πλαστικές σακούλες το χρόνο χρησιμοποιεί κάθε Ευρωπαίος πολίτης σύμφωνα με την Κομισιόν. Οι Δανοί και οι Φιλανδοί χρησιμοποιούν σπάνια πλαστικές σακούλες σε αντίθεση με τους ανατολικοευρωπαίους και τους Πορτογάλους, που αναδεικνύονται σε πρωταθλητές. Η Γερμανία με 70 σακούλες ανά κάτοικο το χρόνο βρίσκεται στην έκτη θέση. Η Γερμανική Οργάνωση για την Προστασία της Φύσης χαιρέτισε τα σχέδια της Κομισιόν και προέτρεψε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε πράξεις. Και η Ένωση του Συνδέσμου Πλαστικών Ευρώπης με έδρα τις Βρυξέλλες τάχθηκε υπέρ του να επιβληθεί ένας νέος φόρος και οι πλαστικές σακούλες να πωλούνται, καθώς η παραγωγή τους κοστίζει ακριβά, όπως είπε υπεύθυνος της ένωσης. Οι προτάσεις της Κομισιόν χρειάζονται πάντως την έγκριση των κρατών μελών της ΕΕ και του Ευρωκοινοβουλίου για να υλοποιηθούν. Πηγή: http://www.dw.de/%CE%BB%CE%B9%CE%B3%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%83%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%B5/a-17203386

Υποθαλάσσια γεωλογική έρευνα της Νίκης Ευελπίδου, επίκουρης καθηγήτριας του Γεωλογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατά μήκος των ακτών των έξι νησιών των Κυκλάδων. Εως και σαράντα εκατοστά βυθίστηκαν τα τελευταία χρόνια έξι νησιά των Κυκλάδων, η Σίφνος, η Αντίπαρος, η Πάρος, η Νάξος, η Ηρακλειά και η Κέρος. Σεισμικές δονήσεις όπως αυτή στην Αμοργό που έγινε το 1956, με την πρόκληση τσουνάμι, και η άνοδος της θαλάσσιας στάθμης είναι τα αίτια του υποθαλάσσιου αυτού φαινομένου. Η υποθαλάσσια γεωλογική έρευνα κατά μήκος των ακτών των παραπάνω νησιών αποκάλυψε την απουσία παλιρροϊκών εγκοπών στη σημερινή θαλάσσια στάθμη, ενώ μια καλά αναπτυγμένη υποθαλάσσια εγκοπή εντοπίστηκε κατά μέσον όρο αρκετά εκατοστά από τη σημερινή θαλάσσια στάθμη. Η βυθισμένη εγκοπή έχει μέσο όρο οπισθοχώρησης 18,5 εκατ., το οποίο αντιστοιχεί, θεωρώντας ότι δημιουργήθηκε σε ομοιόμορφες λιθολογικές, βιολογικές και κλιματικές συνθήκες στα διάφορα νησιά, σε μια περίοδο σχετικά σταθερής θαλάσσιας στάθμης μεταξύ 185 και 925 χρόνων, η οποία στη συνέχεια διακόπηκε από μια βύθιση της τάξης των 30-40 εκατ. που επηρέασε την ευρύτερη περιοχή. Τα παραπάνω στοιχεία είναι αποτέλεσμα της υποθαλάσσιας γεωλογικής έρευνας της Νίκης Ευελπίδου, επίκουρης καθηγήτριας του Γεωλογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά μήκος των ακτών των έξι νησιών των Κυκλάδων κατά την οποία αποκάλυψε σαφείς αποδείξεις μιας πρόσφατης βύθισης, της τάξης των 30 έως 40 εκ., τμήμα της οποίας αποδόθηκε από την ερευνήτρια σε σεισμική προέλευση. Βράβευση Η πανεπιστημιακός μας, που προσφάτως βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την εργασία της «Ενδείξεις πρόσφατης ταχείας τεκτονικής βύθισης των ΝΑ Κυκλάδων. Αποτέλεσμα του σεισμού της Αμοργού του 1956;», η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό «Continental Shelf Research», θεωρεί την επίδραση του σεισμού της Αμοργού που έγινε το 1956 ως μια πιθανή εξήγηση για τα 10 εκ. της βύθισης που εντοπίστηκε. Η μοντελοποίηση των συν-σεισμικών και των βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων του εν λόγω σεισμού έδειξε ότι μέρος της παρατηρούμενης βύθισης μπορεί να αποδοθεί σε μια ταχεία μετασεισμική χαλάρωση ενός στρώματος χαμηλού ιξώδους, που υπόκειται της σεισμογενούς ζώνης. Ωστόσο, οι απομακρυσμένες παρατηρήσεις υποτιμώνται από το μοντέλο της συγκεκριμένης δημοσίευσης, γεγονός που αποδίδεται από την ερευνήτρια στην επιρροή από ένα ευρύτερο πεδίο παραμόρφωσης που προκλήθηκε από το μεγαλύτερο μετασεισμό της σεισμικής ακολουθίας της Αμοργού ή από άλλους σεισμούς. Η Νίκη Ευελπίδου εξερεύνησε συστηματικά τις βραχώδεις ακτές των Σίφνου, Αντιπάρου, Πάρου, Νάξου, Ηρακλειάς και Κέρου. Λόγω της απουσίας ανυψωμένων ακτογραμμών καθώς και της έλλειψης παλιρροϊκών εγκοπών στη σημερινή μεσοπαλιρροϊκή ζώνη, ακόμα και σε περιοχές που ευνοούν το σχηματισμό τους, η μελέτη επεκτάθηκε στον υποθαλάσσιο χώρο της ακτογραμμής τής υπό εξέταση περιοχής, η οποία και χαρτογραφήθηκε ενδελεχώς. «Στοιχεία βυθισμένων ακτογραμμών αναγνωρίστηκαν μόνον όπου το πέτρωμα δεν ήταν πολύ στρωματοποιημένο και ευνοϊκό στη βιοδιάβρωση» μας λέει. «Οι αρχαίες ακτογραμμές αναγνωρίστηκαν μέσω βυθισμένων εγκοπών. Για κάθε κατάδυση, καταγράφηκαν η ώρα και η ακριβής θέση και, υποθαλάσσια, οι παρατηρούμενες μορφές μετρήθηκαν σε σχέση με τη θαλάσσια στάθμη την ώρα της μέτρησης και φωτογραφήθηκαν. »Σε κάθε θέση μετρήθηκαν τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των παλιρροϊκών εγκοπών (π.χ. ύψος, οπισθοχώρηση, βάθος από τη μέση θαλάσσια στάθμη. »Αργότερα, οι μετρήσεις διορθώθηκαν με βάση τα στοιχεία της παλίρροιας και της ατμοσφαιρικής πίεσης. Η συγκεκριμένη έρευνα συνεχίστηκε τόσο σε έκταση όσο και σε βάθος, καλύπτοντας πλέον το σύνολο της υποθαλάσσιας ακτογραμμής των Κυκλάδων. Η χαρτογράφηση έχει πλέον ολοκληρωθεί και τα αποτελέσματα των ερευνών αναμένεται να ανακοινωθούν στον Τύπο σύντομα». Πηγή: http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=02/01/2014&id=407519

Αρχίζει επιτέλους η χαρτογράφηση της ελληνικής θαλάσσιας βλάστησης (Ποσειδωνία) ύστερα από απόφαση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με στόχο να εντοπιστούν και να προστατευθούν οι βιότοποι των ελληνικών θαλασσών, όπως προβλέπει ο κανονισμός 1967/2006 για τα μέτρα διαχείρισης του αλιευτικού πλούτου στη Μεσόγειο. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Καρασμάνης, υπέγραψε την απόφαση πρόσκλησης για την υποβολή προτάσεων ένταξης του έργου χαρτογράφησης της θαλάσσιας βλάστησης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας (ΕΠΑΛ) 2007-2013. Η δημόσια δαπάνη (κοινοτική και εθνική συμμετοχή) ανέρχεται σε 850.000 ευρώ εκ των οποίων το 75% αποτελεί την κοινοτική συμμετοχή μέσα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ). Οι ενδιαφερόμενοι δικαιούχοι - φορείς θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής μέσα σε 20 ημέρες από την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης στο ΦΕΚ. Το έργο, το οποίο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015, περιλαμβάνει τον εντοπισμό, τη χαρτογράφηση και αποτύπωση σε ναυτικούς χάρτες των υποθαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Την καταγραφή των κοραλλιογενών σχηματισμών σε τέσσερις ζώνες εκμετάλλευσης κοραλλιών: Νοτιοανατολικό Αιγαίο, Βόρειο Αιγαίο, Κρητικό Πέλαγος, και Ιόνιο. Τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση των ασβεστοφυκικών βυθών. Σε δήλωσή του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Καρασμάνης, τόνισε πως «ύστερα από πολλά χρόνια το έργο χαρτογράφησης της Ποσειδωνίας, εκτός των περιοχών Natura, εντάσσεται σε επιχειρησιακό πρόγραμμα και πέραν της συμβολής του στην προστασία του θαλάσσιου πλούτου, αποτελεί το πρώτο βήμα για να ξεκινήσει η αξιολόγηση του διαχειριστικού σχεδίου για τη χρήση του εργαλείου της βιτζότρατας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η υλοποίησή του είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία, τη διατήρηση και την ορθολογική χρήση των αλιευτικών πόρων που διαθέτει η χώρα μας, ενώ θα συμβάλει στην ανάδειξη των σπάνιων φυσικών σχηματισμών στους βιότοπους των ελληνικών θαλασσών». Ας σημειωθεί πως η χρήση βιτζότρατας έχει ενοχοποιηθεί για μεγάλες υποβρύχιες καταστροφές. Οι βιτζότρατες σέρνουν στον βυθό δίχτυα που παρασύρουν ό,τι βρουν στο πέρασμά τους. Κανονικά, στις περιοχές όπου υπάρχουν λιβάδια Ποσειδωνίας απαγορεύεται η χρήση συρόμενων διχτυών. Δυστυχώς, η απαγόρευση δεν επιτηρείται ουσιαστικά αφού δεν υπάρχει επίσημη χαρτογράφηση των περιοχών Ποσειδωνίας στο Αιγαίο. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/779030/article/epikairothta/perivallon/xartografhsh-ths-vlasthshs-ston-vy8o-twn-ellhnikwn-8alasswn

Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών παγκοσμίως κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχει επιταχυνθεί πολύ περισσότερο από ό,τι νόμιζαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες, ενώ αντίθετα πιο πριν η άνοδος των υδάτων ήταν μικρότερη σε σχέση με τις παλαιότερες εκτιμήσεις, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Μετά το 1990, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η στάθμη αυξάνεται πολύ πιο γρήγορα από τις έως τώρα εκτιμήσεις, με ρυθμό υπερδιπλάσιο από ό,τι πριν το 1990. Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και Ράτγκερς, με επικεφαλής την Κάρλινγκ Χέι και τον Έρικ Μόροου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», εκτιμούν ότι μέχρι το 1990 υπήρχε υπερεκτίμηση της ανόδου της στάθμης των υδάτων. Πηγή: http://topontiki.gr/article/93149

Περίπου 269.000 τόνοι πλαστικών πλέουν στους ωκεανούς της Γης και τους «πνίγουν», σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων. Όμως η ρύπανση, που διαφέρει από περιοχή, δεν αφορά μόνο πλαστικές σακούλες, μπουκάλια, παιγνίδια, κουβάδες, σύνεργα ψαρέματος και οτιδήποτε άλλο από πλαστικό μπορεί κανείς να φανταστεί. Σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό (92% του συνόλου) αφορά τα μικροπλαστικά, δηλαδή τα μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που πλέουν στα νερά των θαλασσών και δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι, γι' αυτό, άλλωστε, είναι δύσκολη μια εκτίμηση για το συνολικό βάρος τους. Οι ερευνητές από έξι χώρες, με επικεφαλής τον Μάρκους Έρικσεν του Ινστιτούτου "5 Gyres" της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό PLoS One, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το «Nature», ανέλυσαν στοιχεία από 24 θαλάσσιες αποστολές που έγιναν την περίοδο 2007 - 2013 ανά τον κόσμο (και στην Μεσόγειο θάλασσα). Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/89871/Pnigontai-sta-plastika-oi-thalasses---269000-tonoi-pleoun-stous-okeanous