Αναζήτηση στην κοινότητα

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) επιβεβαίωσε σήμερα το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8 ° C που σημειώθηκε στις 11 Αυγούστου 2021 στη Σικελία έπειτα από ένα μακρύ πρωτόκολλο εξέτασης των δεδομένων και των εργαλείων μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν για τη διασφάλιση της επιστημονικής του εγκυρότητας. «Μια διεθνής επιτροπή ειδικών επιστημόνων της ατμόσφαιρας επαλήθευσε τη θερμοκρασία που καταγράφηκε από έναν αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στις Συρακούσες, στο ιταλικό νησί της Σικελίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο WMO. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 48,0 ° C που καταγράφηκε στην Ελλάδα στις 10 Ιουλίου 1977 στην Αθήνα και την Ελευσίνα. Αυτό το ρεκόρ, αν και αναγνωρίστηκε από τον WMO, δεν είχε επαληθευτεί ανεξάρτητα από τον οργανισμό, σε αντίθεση με το νέο ρεκόρ στην Ιταλία. Ο WMO επιβεβαιώνει ένα ρεκόρ εξετάζοντας προσεκτικά τα δεδομένα καθώς και τα όργανα μέτρησης και τις συνθήκες υπό τις οποίες καταγράφηκε, γεγονός που εξηγεί γιατί το νέο ρεκόρ επικυρώθηκε δυόμισι χρόνια αργότερα. «Τέτοια προσεκτική αξιολόγηση μας δίνει τη σιγουριά ότι τα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας μετρώνται σωστά», εξήγησε ο Αμερικανός γεωγράφος Ράνταλ Σερβενί, εισηγητής για το κλίμα και τις ακραίες καιρικές συνθήκες για τον WMO. Ο Σερβενί είναι καθηγητής Γεωγραφικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Arizona State και ίδρυσε το αρχείο του οργανισμού το 2007. «Πέρα από αυτό, αυτή η έρευνα καταδεικνύει την ανησυχητική τάση των συνεχιζόμενων ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου», τόνισε ο ίδιος. Τα αποτελέσματα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων, δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Climatology. Τα πιθανά ρεκόρ που παρουσιάζονται στον WMO είναι «στιγμιότυπα του τρέχοντος κλίματός μας και είναι δυνατό, ακόμη και πιθανό, ότι ακόμη και πιο σοβαρά ακραία ρεκόρ θα καταγραφούν στο μέλλον στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο καθηγητής. Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του WMO διεξάγει περαιτέρω έρευνες, συμπεριλαμβανομένου του εάν ο τροπικός κυκλώνας Φρέντι έσπασε το ρεκόρ για τον τροπικό κυκλώνα με τη μεγαλύτερη διάρκεια. Ο Φρέντι, ο οποίος σχηματίστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2023 στα ανοικτά των ακτών της Αυστραλίας, προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στη νότια Αφρική δύο φορές. View full είδηση

Δοκιμαστικές έρευνες που έγιναν στην Γαλλία έδειξαν πώς οι αγροβολταϊκές εγκαταστάσεις μειώνουν αποτελεσματικά τη θερμοκρασία και τη σχετική υγρασία σε περιόδους ξηρασίας. Τις έρευνες δημοσίευσε η εταιρεία Sun’Agri, η οποία διεξήγαγε μια ανάλυση σχετικά με τις επιπτώσεις των ηλιακών συλλεκτών σε μηλιές, κερασιές και νεκταρίνια σε τρεις τοποθεσίες στο La Pugère, στο Etoile sur Rhône και στο Loriol, στη νότια Γαλλία. Η μελέτη έδειξε ότι οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις μείωσαν τη θερμοκρασία και αύξησαν τη σχετική υγρασία για τις καλλιέργειες κάτω από τα πάνελ κατά τη διάρκεια της ζέστης, σε σύγκριση με περιοχές αναφοράς χωρίς προστασία. Μειώθηκε η θερμοκρασία Στην τοποθεσία La Pugère, η σκίαση από τα πάνελ οδήγησε σε μείωση της θερμοκρασίας του αέρα κατά 3,8 C και αύξηση της σχετικής υγρασίας έως και 14% μεταξύ 2019 και 2021. Κατά μέσο όρο, οι θερμοκρασίες Ιουλίου μειώθηκαν κατά 1,2 C και η σχετική υγρασία αυξήθηκε κατά 2% την ίδια περίοδο. Η εταιρεία διαπίστωσε επίσης ότι το αγροβολταϊκό σύστημα συνέβαλε στη διατήρηση του νερού, με τις εισροές άρδευσης να είναι έως και 30% χαμηλότερες σε σύγκριση με τις περιοχές αναφοράς (μέση μείωση 22% μεταξύ 2019 και 2021). Η μείωση της άρδευσης παρατηρήθηκε χρησιμοποιώντας μετρητές ροής που τοποθετήθηκαν κατά μήκος των σωλήνων άρδευσης. Τα δέντρα ελέγχου έλαβαν περισσότερο νερό άρδευσης για να διατηρήσουν την άνεση του νερού. Το νερό Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η διαθεσιμότητα νερού στο έδαφος μειώθηκε λιγότερο κάτω από την αγροβολταϊκή δομή. Η επίδραση αυτή αποδόθηκε στη ρύθμιση του μικροκλίματος στη σκιά των πάνελ, η οποία παρείχε ευνοϊκές συνθήκες για τα φυτά και μείωσε τη διαπνοή και το πότισμα. Επιπλέον, η Sun’Agri ανέφερε ότι η κατάσταση του νερού των μηλιών κάτω από τη δομή του αγροβολταϊκού παρέμεινε ανώτερη από αυτή της ζώνης ελέγχου καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το υδάτινο δυναμικό των μηλιών κάτω από φωτοβολταϊκά πάνελ παρέμεινε περίπου 20% υψηλότερο από αυτό της περιοχής αναφοράς, αντικατοπτρίζοντας καλύτερη άνεση νερού για σκιασμένα δέντρα παρά τη μειωμένη παροχή νερού. Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζονται από διάφορους δείκτες, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πιθανής εξατμισοδιαπνοής και της μείωσης κατά 63% του υδατικού στρες σε σύγκριση με την περιοχή αναφοράς, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του έντονου καύσωνα τον Ιούλιο του 2019. Μείωση στην άρδευση Στην τοποθεσία Etoile sur Rhône, όπου καλλιεργούνται τα νεκταρίνια, καταγράφηκαν διαφορές θερμοκρασίας από 2 C έως 3 C μια καλοκαιρινή μέρα χωρίς αέρα τον Αύγουστο του 2022. Επιπλέον, η εταιρεία παρατήρησε μείωση 25% στην άρδευση στο αγροβολταϊκό σύστημα σε σύγκριση με τον έλεγχο περιοχή. Στο αγρόκτημα κερασιών Loriol, η ελάχιστη καλοκαιρινή κατάσταση νερού στα αγροβολταϊκά ήταν περίπου 30% έως 40% πιο ευνοϊκή από αυτή των κερασιών ελέγχου, όπως μετρήθηκε στις 31 Αυγούστου 2022.) ήταν επίσης πιο ευνοϊκή στα αγροβολταϊκά από εκείνη των ελέγχουν τις κερασιές κατά περίπου 30% έως 40%. View full είδηση

Η Ε.Ε. θα χρειαστεί σχέδια έκτακτης ανάγκης προκειμένου να διατηρήσει την ισορροπία στο δίκτυο ηλεκτρισμού της από το 2030 και έπειτα, καθώς θα αυξηθεί σημαντικά η διείσδυση των ΑΠΕ και οι καύσωνες θα γίνονται όλο και συχνότεροι στους θερινούς μήνες. Αυτό προειδοποιούν ειδικοί του χώρου που μίλησαν στο Μontel. Ο Φουκ-Βιν Νγκούγιεν, ερευνητής του ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ, τόνισε σχετικά ότι η Ευρώπη χρειάζεται μια πραγματική δοκιμή που θα συμπεριλάβει τη μεγαλύτερη ποικιλία ΑΠΕ προκειμένου να προετοιμαστεί για το μέλλον. Στα τέλη αυτής της δεκαετίας η ήπειρος θα δυσκολεύεται περισσότερο να εξισορροπήσει το σύστημα ηλεκτρισμού διότι τα καλοκαίρια θα υπάρχει χαμηλότερη διαθεσιμότητα πυρηνικών και υδροηλεκτρικών μονάδων παράλληλα με αυξημένη ζήτηση. Η επέκταση των διασυνδέσεων αποτελεί μονόδρομο, σύμφωνα με τον Υβ Λε Θίεις, αναλυτή της Compasss Lexecon, ενώ το διαφορετικό προφίλ των ευρωπαϊκών κρατών όσον αφορά τις αιχμές της ζήτησης συνηγορεί προς αυτή την κατεύθυνση. Το ζήτημα είναι φλέγον και για την Αμερική, όπου η Nexans προειδοποίησε για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Σε δηλώσεις του στο Energy Monitor, ο διευθυντής καινοτομίας, Ζερόμ Φουρνιέ, τόνισε ότι είναι θέμα χρόνου μέχρι να σημειωθούν σημαντικές διακοπές ρεύματος στο δίκτυο των ΗΠΑ. Παράλληλα, στις ΗΠΑ μεγαλύτερο μέρος του δικτύου είναι εναέριο σε σύγκριση με την Ευρώπη, γεγονός που το καθιστά ευάλωτο σε ακραία καιρικά φαινόμενα. Ο ίδιος εκτιμά ότι η αναλογία των εναέριων και υπόγειων γραμμών πρέπει να σχεδιαστεί προσεκτικά, όπως και οι σχετικές επενδύσεις των διαχειριστών. Καθώς μιλάμε για ένα συχνά πεπαλαιωμένο δίκτυο ηλικίας 40-50 ετών, η αξιοπιστία του παίζει κρίσιμο ρόλο. "Είναι λίγο σαν την πανδημία: Όλοι έλεγαν ότι υπάρχει ο κίνδυνος πριν συμβεί, αλλά κανείς δεν έκανε τίποτα. Σήμερα βλέπουμε μικρές διακοπές ρεύματος εδώ και εκεί, αλλά σύντομα θα γίνει κάτι με μεγαλύτερο αντίκτυπο", υπογράμμισε ο Φουρνιέ. View full είδηση

Εξαιρετικά θερμός ήταν ο Ιούλιος 2023 για αρκετές περιοχές παγκοσμίως, καταρρίπτοντας εκατοντάδες ρεκόρ θερμοκρασίας. Καταγράφηκε ως ο θερμότερος Ιούλιος από το 1979 παγκοσμίως (βλ. Εικόνα 1). Μέχρι πρότινος, ο πιο θερμός Ιούλιος παγκοσμίως ήταν αυτός του 2019 με απόκλιση 0,39°C πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Ο Ιούλιος του 2023 κατέρριψε αυτό το ρεκόρ με πολύ μεγάλη διαφορά (σχεδόν διπλάσια διαφορά στην απόκλιση), καταγράφοντας απόκλιση στους 0,72°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020. Αποτελεί τον 2ο συνεχόμενο μήνα μετά τον Ιούνιο του 2023 που καταγράφεται ως ο θερμότερος στα χρονικά παγκοσμίως για το 2023. Ευρώπη Η μέση θερμοκρασία του Ιουλίου 2023 στην Ευρώπη κυμάνθηκε κατά 0,38°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020, ενώ παγκοσμίως κατά 0,72°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020. Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας καταγράφηκαν σε περιοχές της Νότιας Ευρώπης και κυρίως σε περιοχές της Μεσογείου, όπου επικράτησε ο μεγαλύτερος καύσωνας σε διάρκεια, των τελευταίων πολλών ετών, καταρρίπτοντας ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασίας σε πολλές χώρες της Μεσογείου (βλ. Εικόνα 2). Βαλκάνια Πολύ υψηλές θερμοκρασίες (σε επίπεδα ρεκόρ) και με μεγάλη διάρκεια επικράτησαν τον Ιούλιο του 2023 σχεδόν στο μεγαλύτερο μέρος των Βαλκανίων. Εκτός των πολύ υψηλών θερμοκρασιών, επικράτησε και ξηρασία με τις βροχές να είναι κάτω από τα κανονικά επίπεδα. Ελλάδα Στην Ελλάδα η θερμοκρασία τον Ιούλιο του 2023 κυμάνθηκε κατά 2-3°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, καταγράφοντας έναν πολύ θερμό και ξηρό Ιούλιο (βλ. Εικόνα 2 & 3). Αναλυτικά οι αποκλίσεις θερμοκρασίας σε Ευρώπη και Παγκοσμίως από τη νέα σελίδα του Climatebook, όπου αναμένονται και άλλες προσθήκες: https://climatebook.gr/statistics/apokliseis-thermokrasias Εικόνα 1. Αποκλίσεις της μέσης μηνιαίας θερμοκρασίας παγκοσμίως για το μήνα Ιούλιο από το 1979 μέχρι και το 2023. Πηγή δεδομένων: C3S/Copernicus. Εικόνα 2. Αποκλίσεις της θερμοκρασίας του αέρα από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 τον Ιούλιο 2023 στην Ευρώπη. Εικόνα 3. Απόκλιση βροχόπτωσης από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 τον Ιούλιο 2023 στην Ευρώπη. View full είδηση

Ο κίνδυνος εντοπίζεται κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες λόγω της απουσίας παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς και ενδεχομένως από αιολικούς εάν επικρατήσουν συνθήκες άπνοιας σε μεγάλο μέρος της χώρας. Υπό τον φόβο έκτακτων γεγονότων που ενδεχομένως θα ανατρέψουν τη διαθεσιμότητα των θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, βρίσκονται οι αρμόδιοι για τη διαχείριση του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας εν όψει παρατεταμένου καύσωνα. Ο κίνδυνος εντοπίζεται κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες λόγω της απουσίας παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς και ενδεχομένως από αιολικούς εάν επικρατήσουν συνθήκες άπνοιας σε μεγάλο μέρος της χώρας. Πάντως επί του παρόντος οι αρμόδιοι δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι υπογραμμίζοντας ότι η διαθεσιμότητα θερμικής παραγωγής είναι αυξημένη κατά τουλάχιστον 1000 MW σε σχέση με τον καύσωνα του 2021, ενώ ικανοποιητική είναι και η διαθεσιμότητα υδάτων στους ταμιευτήρες των μεγάλων υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ. Χθες ο υπουργός και η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης και Αλεξάνδρα Σδούκου, πραγματοποίησαν σύσκεψη με στελέχη της ΡΑΑΕΥ, του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και της ΔΕΗ προκειμένου να ενημερωθούν για την κατάσταση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και για να δώσουν κατευθύνσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η επάρκεια και «να προσδιοριστούν μέτρα αντιμετώπισης έκτακτων και μη αναμενόμενων γεγονότων», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση. Με δεδομένο δε ότι το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις νυχτερινές ώρες, η πολιτική ηγεσία απηύθυνε έκκληση προς τους πολίτες για λελογισμένη χρήση των ηλεκτρικών συσκευών κατά τις βραδινές ώρες αιχμής, δηλαδή από τις 20:00 έως τις 22:00. Απηύθυνε επίσης σύσταση στους πολίτες να μεταφέρουν, στο μέτρο του δυνατού, την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ενεργοβόρες συσκευές, κατά τις ώρες 14:00-18:00, όταν κορυφώνεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Τα φορτία Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από το ΥΠΕΝ τα φορτία κατά τις ημέρες του καύσωνα εκτιμάται ότι θα καλυφθούν χωρίς πρόβλημα αφού οι νέοι φωτοβολταϊκοί σταθμοί που προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια φθάνουν τα 3000 MW, ενώ η συνολική εγκατεστημένη ισχύς φωτοβολταικών συστημάτων αγγίζει τα 5.000 MW. Υπενθυμίζεται ότι το ημερήσιο φορτίο είχε ξεπεράσει τα 11.000 MW στους καύσωνες του 2021. Ωστόσο η κατάσταση είναι περισσότερο επισφαλής κατά τη διάρκεια της νύχτας λόγω της απουσίας φωτοβολταικών και ενδεχομένως αιολικών. Το νυχτερινό φορτίο του 2021 έφθασε στα 9.300 MW αλλά όπως επισημαίνουν παράγοντες με γνώση της κατάστασης του συστήματος εφέτος τα πράγματα είναι καλύτερα αφού είναι διαθέσιμη η μονάδα της ΔΕΗ Άγιος Δημήτριος 5 ισχύος 300 MW η οποία το 2021 βρισκόταν σε συντήρηση, ενώ είναι διαθέσιμες σε συνθήκες δοκιμαστικής λειτουργίας και οι δυο νέες Πτολεμαΐδα 5 της ΔΕΗ και Άγιος Νικόλαος 2 της Μυτιληναίος. Η εγκατεστημένη ισχύς των δυο μονάδων φθάνει τα 1400 MW. Εκτιμάται δε ότι ακόμη και αν λόγω της δοκιμαστικής λειτουργίας δώσουν στο σύστημα το μισό της εγκατεστημένης ισχύος τους δηλαδή 700 MW, εξασφαλίζονται 1000 MW θερμικής ισχύος περισσότερα σε σχέση με το 2021. Επιπλέον δεν φαίνεται να υπάρχουν ζητήματα στη λειτουργία του συστήματος ή του δικτύου μέσης και χαμηλής τάσης, αν και οι εμπλεκόμενοι είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί για τις εξελίξεις σε έναν επόμενο καύσωνα ή σε ενδεχόμενα έκτακτα φαινόμενα όπως πυρκαγιές που θα μπορούσαν να θέσουν εκτός συστήματος περισσότερες από μια μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή και η σχετιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως καθώς οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα, και επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία. Συγκεκριμένα, οι παρατεταμένες περίοδοι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή οι καύσωνες, επηρεάζουν την θερμοφυσιολογία του ανθρώπου δημιουργώντας θερμικό στρες, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρόωρο θάνατο. Οι καύσωνες θεωρούνται το πιο θανατηφόρο καιρικό φαινόμενο. Για τους λόγους αυτούς, οι κλιματολογικές αναλύσεις των χαρακτηριστικών και των τάσεων των καυσώνων μπορούν να έχουν σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης καυσώνων καθώς και στην αποτελεσματική εφαρμογή σχεδίων προσαρμογής και βελτίωσης της ετοιμότητας από τις τοπικές αρχές. Η μονάδα ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Climate σχετικά με την κλιματολογική μεταβολή των καυσώνων και άλλων δεικτών που σχετίζονται με τη θερμική αίσθηση του ανθρώπινου σώματος στην Ελλάδα. Η μελέτη αφορά στη χρονική περίοδο 1950-2020 και για την εκπόνησή της χρησιμοποιήθηκαν μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης (~10 km) από τη βάση δεδομένων ERA5-Land της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η τάση μεταβολής του μέσου ετήσιου αριθμού επεισοδίων καύσωνα ανά δεκαετία για την περίοδο 1950–2020. Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι: Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο 0,7 καύσωνες ετησίως από το 1950 έως το 2020. Η μέση τιμή αυτή έχει αυξηθεί σε 1,1 καύσωνα ετησίως από το 1990 έως το 2020. Η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα κυμαίνεται από 3,7 έως 7,5 ημέρες κατά μέσο όρο. Υπάρχει αυξητική τάση σε όλα τα χαρακτηριστικά των καυσώνων (π.χ. ένταση, διάρκεια, συχνότητα εμφάνισης) την περίοδο 1950 - 2020. Οι περιοχές της Ελλάδας που βιώνουν τουλάχιστον έναν καύσωνα ετησίως έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1990 και μετά. Οι περιοχές της χώρας μας στις οποίες έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των επεισοδίων καύσωνα είναι το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας καθώς και τα δυτικά τμήματα της Ηπείρου και της Πελοποννήσου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες εντοπίστηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον αριθμό των καυσώνων που σημειώθηκαν τον μήνα Ιούνιο. Περισσότερες πληροφορίες για τη μελέτη αυτή μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2225-1154/11/1/5 View full είδηση

Αν δεν ληφθούν μέτρα αποτροπής, 90.000 Ευρωπαίοι υπάρχει κίνδυνος να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών ως το τέλος του αιώνα. Αν δεν ληφθούν μέτρα αποτροπής, 90.000 Ευρωπαίοι υπάρχει κίνδυνος να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών ως το τέλος του αιώνα, καθώς οι καύσωνες εγείρουν τη σοβαρότερη απειλή για την ανθρώπινη υγεία που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, προειδοποιεί σήμερα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ). «Αν δεν ληφθούν μέτρα προσαρμογής, βάσει του σεναρίου αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 3° Κελσίου ως το 2100, 90.000 Ευρωπαίοι μπορεί να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των κυμάτων ζέστης», τονίζει στα μηνύματα-κλειδιά έκθεσης που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα ο ΕΟΠ. Αν η αύξηση της θερμοκρασίας περιοριστεί στον 1,5° Κελσίου, τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού, ο αριθμός αυτούς θα μειωθεί «στους 30.000 θανάτους τον χρόνο», προσθέτει, παραπέμποντας σε μελέτη του 2020. Από το 1980 ως το 2020, εκτιμάται πως πέθαναν εξαιτίας των κυμάτων ζέστης 129.000 Ευρωπαίοι, σύμφωνα με τους αριθμούς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, που τονίζει ότι καταγράφηκε ανησυχητική αύξησή τους τα τελευταία χρόνια. Ο συνδυασμός των ολοένα πιο συχνών καυσώνων, της γήρανσης του πληθυσμού και της υψηλής αστικοποίησης κάνει πιο ευάλωτους τους Ευρωπαίους στις υψηλές θερμοκρασίες, ειδικά στα κράτη του νότου, επισημαίνει ο ΕΟΠ. Προχθές Δευτέρα, το ευρωπαϊκό γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) τόνισε ότι τουλάχιστον 15.000 θάνατοι στην Ευρώπη συνδέονταν άμεσα με τα κύματα ζέστης το καλοκαίρι του 2022. Πέρα από τους αλλεπάλληλους καύσωνες, η κλιματική αλλαγή κάνει την Ευρώπη ολοένα πιο επιρρεπή στην εκδήλωση και στη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών. Ορισμένα είδη κουνουπιών, που μεταδίδουν την ελονοσία και τον δάγκειο πυρετό, ζουν για μεγαλύτερα διαστήματα στην Ευρώπη, τονίζει ο Οργανισμός. Η άνοδος των θερμοκρασιών ευνοεί εξάλλου την εξάπλωση στο νερό βακτηρίων, ιδίως στη Βαλτική θάλασσα των βακτηρίων Vibrio, το πιο γνωστό από τα οποία ευθύνεται για τη χολέρα. Μέτρα πρόληψης και επιτήρησης μπορούν πάντως να αποτρέψουν τις θανάσιμες συνέπειες για τους ανθρώπους. «Πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή ευρύ φάσμα λύσεων, όπως η κατάρτιση αποτελεσματικών σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση των κυμάτων ζέστης, η οικολογική μεταμόρφωση των πόλεων (‘urban greening’), η βελτίωση της κλιματικής αποδοτικότητας κτιρίων και η προσαρμογή των ωραρίων και συνθηκών εργασίας», σύμφωνα με την έκθεση, που τονίζει ότι μπορεί έτσι να αποφευχθεί μεγάλο μέρος των θανάτων που οφείλονται στους καύσωνες. View full είδηση

Eως και 80% αυξήθηκε η θνησιμότητα στην ευρύτερη αστική περιοχή της Αθήνας στις αρχές Αυγούστου 2021, λόγω ενός θανάσιμου συνδυασμού των ιδιαίτερα αυξημένων θερμοκρασιών και της επίδρασης της δασικής πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη! Πρόκειται για αποτέλεσμα μιας πολύ ενδιαφέρουσας μελέτης που θα παρουσιαστεί στο 34ο ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας (ISEE 2022), που πραγματοποιείται από την Κυριακή έως τις 21 Σεπτεμβρίου στο Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής στην Αθήνα. Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε την εξέλιξη της μέσης θερμοκρασίας στην Αθήνα από την 1η Μαΐου μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2021, σε σχέση με τον μέσο όρο των ετών 2017-2020. Στην έρευνα, όπως φαίνεται στο γράφημα, αποτυπώθηκε μια ευθεία συσχέτιση ανάμεσα στην άνοδο των θερμοκρασιών και την αύξηση της θνησιμότητας. Ειδικά σε συνθήκες παρατεταμένου καύσωνα στα τέλη Ιουλίου – αρχές Αυγούστου του 2021 η θνησιμότητα πήρε την ανηφόρα, ενώ υπό την επίδραση και των κοντινών δασικών πυρκαγιών (με τον καπνό και το στρες) κορυφώθηκε, αποδεικνύοντας τη βαριά επικινδυνότητα της κλιματικής αλλαγής και των περιβαλλοντικών καταστροφών για τη δημόσια υγεία. «Η μεταβολή της εβδομαδιαίας θνησιμότητας έφθασε στο +80% σε σχέση με τον ημερήσιο αριθμό θανάτων την ίδια περίοδο τα έτη 2017-2020, όταν συνδυάστηκαν ο καύσωνας και η δασική φωτιά που επηρέασε την ατμόσφαιρα της Αθήνας και εξέθεσε σε συνδυασμένο κίνδυνο τον πληθυσμό από τη ζέστη και τον καπνό. Ωστόσο, μετά από προσεκτικό έλεγχο όλων των παραγόντων που επηρεάζουν τη θνησιμότητα (χρονολογικές τάσεις, ημέρα της εβδομάδας κ.ά.) και ανάλυση δεδομένων από το 2011 μέχρι το 2021, υπολογίστηκε ότι η αύξηση της θνησιμότητας τις ημέρες του συγκεκριμένου καύσωνα πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς ήταν 20%, ενώ μετά την εκδήλωση της φωτιάς ήταν 70% σε σχέση με ημέρες που δεν χαρακτηρίζονται από καύσωνες», λέει στην «Κ» η κυρία Κλέα Κατσουγιάννη, ομότιμη καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Imperial College London. «Πάντως στη σύγκριση που έγινε με τις επιδράσεις από τον εξίσου σημαντικό καύσωνα του Ιουλίου 1987 βρέθηκε ότι το 2021 οι επιδράσεις των υψηλών θερμοκρασιών στη θνησιμότητα ήταν μικρότερες από αυτές που θα περιμέναμε με βάση τη σχέση που καταγράφηκε το 1987. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σήμερα και από τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία και διάφορους φορείς για την προστασία του πληθυσμού», συμπληρώνει η κυρία Κατσουγιάννη, που συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα μαζί με τους Αντώνη Αναλυτή (ΕΤΕΠ, επιστημονικός συνεργάτης), Σοφία Ζαφειράτου (υποψήφια διδάκτωρ) και Ευαγγελία Σαμόλη (αναπλ. καθηγήτρια Επιδημιολογίας). Στο συμπόσιο «Κλιματικές καταστροφές, δημόσια υγεία και πολιτικές προστασίας», στο πλαίσιο του ISEE 2022, θα παρουσιαστούν μελέτες από διάφορες περιοχές του κόσμου. Στην Αυστραλία, όπου τη διετία 2019-20 υπήρχε ιδιαίτερη αύξηση των πυρκαγιών, εκτιμήθηκε ότι υπήρξαν 429 θάνατοι σχετιζόμενοι με τον καπνό, περίπου 3.230 εισαγωγές στα νοσοκομεία και 1.523 προσελεύσεις με κρίσεις άσθματος. Το κόστος από την επιβάρυνση του συστήματος υγείας ανήλθε σε 1,95 δισ. δολάρια Αυστραλίας, εννέα φορές μεγαλύτερο από τη διάμεση τιμή των προηγούμενων 19 ετών. Στη δική της παρουσίαση η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (Davis) Irva Hertz-Picciotto θα αναφέρει –μεταξύ άλλων– πως 40.235 κτίρια καταστράφηκαν στην Πολιτεία από δασικές πυρκαγιές την τελευταία πενταετία, πολύ περισσότερα από τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους λόγω δασικών πυρκαγιών την τριετία 2017-19. «Ενα άλλο εξαιρετικά ενδιαφέρον και επίκαιρο θέμα που θα παρουσιαστεί στο ISEE 2022 είναι η αλληλεπίδραση των περιβαλλοντικών παραγόντων με τη μετάδοση του κορωνοϊού και τη σοβαρότητα νόσησης από COVID-19», σημειώνει η κυρία Κατσουγιάννη, που προεδρεύει στο συνέδριο μαζί με την κυρία Σαμόλη και παρουσιάζει μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα που θα αναπτυχθούν από τους περίπου 1.500 συμμετέχοντες (1.100 με φυσική παρουσία). Στο συμπόσιο «Λοιμώξεις και Περιβάλλον», που συντονίζεται από τον καθηγητή Μανόλη Κογεβίνα του ερευνητικού κέντρου ISGLOBAL στη Βαρκελώνη, θα γίνει συνθετική παρουσίαση των περίπου 100 μελετών της τελευταίας διετίας, που διερευνούν τη σχέση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της συχνότητας ή σοβαρότητας της COVID-19. Σε αυτές αποτυπώνεται με τεκμηριωμένο τρόπο ότι η νόσηση και η σοβαρότητα της COVID-19 αυξάνονται όταν μεγαλώνει η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Επίσης, μελέτες για την ανοσολογική απόκριση δείχνουν ότι αυτή είναι αυξημένη μεταξύ νοσούντων, όταν υπάρχει ταυτόχρονη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Προς το παρόν δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες για την επίδραση της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τη «μακροχρόνια» COVID. Αντίστοιχη συνθετική παρουσίαση θα γίνει από τον Jan Semenza του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης για τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με τις λοιμώξεις. Οι μετεωρολογικές αλλαγές, οι μετακινήσεις πληθυσμών, οι αλλαγές χρήσεων γης, η αστικοποίηση κ.λπ. πυροδοτούν υγειονομικούς κινδύνους, που περιλαμβάνουν και την έκρηξη επιδημιών. View full είδηση

Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού. Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή. Ο χάρτης που ακολουθεί δίνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από την Ευρώπη και ο οποίος δείχνει ότι η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003. Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις. Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2022 για την Ευρώπη. Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες. Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες (Γράφημα 2). Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, όπως είχαμε τονίσει και πέρυσι με αντίστοιχη ανακοίνωση, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών. Γράφημα 2: Άθροισμα των ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1950-2022 όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας στα 850 hPa με περίοδο αναφοράς το 1981-2010. Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF). View full είδηση

Τις τελευταίες εβδομάδες, ένα έντονο κύμα καύσωνα πλήττει και τη Γροιλανδία. Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει την ταχεία τήξη των στρωμάτων πάγου, απελευθερώνοντας περίπου 6 δισεκατομμύρια τόνους νερού την ημέρα στον ωκεανό μεταξύ 15 και 17 Ιουλίου 2022. Η παρακάτω εικόνα η οποία ελήφθη από έναν από τους δορυφόρους Copernicus Sentinel-2 στις 22 Ιουλίου 2022 και δημοσιεύεται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα copernicus, δείχνει την υψηλή εναπόθεση ιζήματος που προκαλείται από το έντονο λιώσιμο των πάγων στο φιόρδ Godthåbsfjord, στη νοτιοδυτική Γροιλανδία. Σύμφωνα με το CNN, κάθε καλοκαίρι, οι επιστήμονες ανησυχούν ότι θα δουν μια επανάληψη του ρεκόρ τήξης που σημειώθηκε το 2019, όταν 532 δισεκατομμύρια τόνοι πάγου διοχετεύθηκαν στη θάλασσα. Μια απροσδόκητα θερμή άνοιξη και ένα κύμα καύσωνα του Ιουλίου εκείνου το έτος προκάλεσαν την τήξη σχεδόν ολόκληρης της επιφάνειας του πάγου. Ως αποτέλεσμα, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας ανέβηκε μόνιμα κατά 1,5 χιλιοστό. Η Γροιλανδία έχει αρκετό πάγο ο οποίος -αν έλιωνε όλος- θα μπορούσε να προκαλέσει ανύψωση της στάθμης της θάλασσας κατά 7,5 μέτρα σε όλο τον πλανήτη. Πηγή: Ευρωπαϊκή Ένωση, αποστολή Copernicus Sentinel- 2, με πληροφορίες από CNN View full είδηση

Η ομάδα Up Stories σε συνεργασία με τον διακεκριμένο χειριστή Drone Βασίλη Γαλανάκη παρουσιάζει ένα βίντεο με χρήση θερμικού Drone από το κέντρο της Αθήνας. Συγκεκριμένα η πτήση πραγματοποιήθηκε σήμερα 25 Ιουλίου 2022 στην ευρύτερη περιοχή της Λεωφόρου Αθηνών και του Κηφισού. Τα ευρήματα για ακόμα μια φορά προκαλούν δέος καθώς αν και δεν μιλάμε για μια ιστορικά ζεστή μέρα οι ενδείξεις του Drone μας έδειξαν θερμοκρασίες μερικές φορές ακόμα και στους 90 βαθμούς Κελσίου. Από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία των μετρήσεών μας είναι τα γνωστά πρακτορεία ΚΤΕΛ στον Κηφισό που τέτοιες μέρες κατακλύζονται από χιλιάδες τουρίστες. Η θερμοκρασία στην οροφή του παλαιού αυτού κτήριου έφτανε τους 80 βαθμούς Κελσίου με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα αληθινό θερμοκήπιο στο εσωτερικό του τερματικού σταθμού. View full είδηση

Περιπετειώδες αναμένεται να είναι από καιρικής απόψεως το φετινό καλοκαίρι με τους μετεωρολόγους να προβλέπουν υψηλές θερμοκρασίες και περιόδους καύσωνα που θα διακόπτονται αιφνιδιαστικά από μπόρες, βροχοπτώσεις ακόμα και χαλαζοπτώσεις. Η κλιματική αλλαγή που συντελείται τα τελευταία χρόνια είναι η πηγή των νέων καιρικών συνθηκών που επικρατούν σχεδόν σε όλες τις εποχές του χρόνου ενώ το κύριο γνώρισμα των φαινομένων είναι η ένταση και η σφοδρότητά τους. Εξάλλου μια πρόγευση του καιρού που θα χαρακτηρίσει τελικά όλο το καλοκαίρι έχουμε ήδη λάβει στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική με τις καιρικές συνθήκες να είναι για κάποιες ώρες της ημέρας καυτές, με τον υδράργυρο στα ύψη, και άλλες ώρες να βρέχει έντονα και να πέφτει η θερμοκρασία. Όπως ανέφερε στη Voria.gr ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, το φετινό καλοκαίρι θα είναι θερμό με έντονες διακυμάνσεις. «Περιμένουμε και κύματα καύσωνα αλλά και κύματα αστάθειας με μπουρίνια και σφοδρές καταιγίδες ακόμα και χαλαζοπτώσεις» είπε χαρακτηριστικά. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/06/sun1-600-x-400.jpg Τα φαινόμενα όπως επισήμανε ο μετεωρολόγος θα είναι έντονα και σφοδρά «και σε ένταση και σε συχνότητα». Έτσι, από τη μία ο υδράργυρος φέτος το καλοκαίρι θα εκτινάσσεται στα ύψη «και θα βιώσουμε περιόδους καύσωνα», οι οποίες όμως «αιφνιδιαστικά θα διακόπτονται από τα κύματα αστάθειας». Οι έντονες εναλλαγές του καιρού που αναμένεται να σημαδέψουν το φετινό καλοκαίρι όπως είπε ο κ. Σιούτας μπορεί να προσομοιάσουν κάπως και έως ένα σημείο με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε τροπικές περιοχές όμως επί της ουσίας πλέον έχουμε έναν νέο τύπο καιρού που εισάγεται όλο και περισσότερο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. «Τελευταία υπάρχει αυτή η τάση, δηλαδή η αντίφαση του καιρού με την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών και μετά διαστήματα έντονης αστάθειας. Είναι μια τάση που θα τη δούμε μπροστά μας στο μέλλον, στην πορεία των αλλαγών του κλίματος. Έχει κάποια τροπικά χαρακτηριστικά, αλλά είναι ένας νέος τύπου καιρού που εισάγει η κλιματική αλλαγή με κύρια χαρακτηριστικά τις έντονες και αντιφατικές διακυμάνσεις από τον καύσωνα στις μπόρες, στις πλημμύρες και ξανά πάλι στον καύσωνα» είπε. View full είδηση