Αναζήτηση στην κοινότητα

Η ζημιά που έχει προκαλέσει η ανθρώπινη δραστηριότητα στον πλανήτη διαπιστώνεται διαρκώς ότι είναι όλο και μεγαλύτερη. Βασική αιτία, η αύξηση των εκτάσεων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή διατροφικών ειδών και η οποία πλέον θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα του πλανήτη για να θρέψει τον πληθυσμό του. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για τις γαίες του πλανήτη (Global Land Outlook 2), οι συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι σοβαρότερες για τις γυναίκες, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς νομικά στερούνται του δικαιώματος να κατέχουν γη και συχνά εκτοπίζονται από αυτήν όταν οι συνθήκες επιδεινώνονται. Παράλληλα η ποιότητα του εδάφους υποβαθμίζεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ελλείψεις σε φυσικούς πόρους, γόνιμο έδαφος, νερό, να μειώνεται η βιοποικιλότητα, η χλωρίδα και η πανίδα σε όλο τον πλανήτη. Και ενώ πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι υποβαθμισμένη γη σημαίνει άνυδρη έρημος, τροπικά δάση που ακρωτηριάζονται από υλοτόμους ή περιοχές που καλύπτονται από πόλεις, σημαίνει παράλληλα και φαινομενικά «πράσινες» περιοχές, οι οποίες υφίστανται υπερκαλλιέργεια ή έχουν απογυμνωθεί από τη φυσική βλάστηση. Η καλλιέργεια ειδών διατροφής σε υποβαθμισμένα εδάφη γίνεται σταδιακά πιο δύσκολη, καθώς αυτά εξαντλούνται γρήγορα, όπως και οι υδάτινοι πόροι, ενώ παράλληλα χάνονται φυτικά και ζωικά είδη και επιδεινώνεται η κλιματική κρίση μειώνοντας την ικανότητα της Γης να απορροφά και να δεσμεύει άνθρακα. Εκτός από την παραγωγή τροφίμων (όπως η αυξημένη παραγωγή κρέατος που υπερκαταναλώνεται στον δυτικό κόσμο), στο πρόβλημα συμβάλλει και η παραγωγή ενδυμάτων, στο πλαίσιο της λεγόμενης «γρήγορης μόδας», δηλαδή ρούχων που φοριούνται για λίγο και μετά πετιούνται. Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι αν δεν αναληφθεί άμεσα δράση, το πρόβλημα θα επιδεινωθεί και μέχρι το 2050 μια έκταση στο μέγεθος της Νότιας Αμερικής θα προστεθεί στα εδάφη που ήδη έχουν υποστεί βλάβη. Σύμφωνα με τον Ιμπραχίμ Τιάου, εκτελεστικό γραμματέα της Σύμβασης του ΟΗΕ για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης, «η υποβάθμιση της γης επηρεάζει τα τρόφιμα, το νερό, την παραγωγή αερίων του άνθρακα και τη βιοποικιλότητα. Μειώνει το ΑΕΠ, επηρεάζει την υγεία των ανθρώπων, μειώνει την πρόσβαση σε καθαρό νερό και επιδεινώνει την ξηρασία». Η αποκατάσταση της υποβαθμισμένης γης μπορεί να επιτευχθεί, υπό τον όρο ότι θα αλλάξουν οι μέθοδοι καλλιέργειας, ακολουθώντας τη στρατηγική της αγρανάπαυσης, η συλλογή και αποθήκευση βρόχινου νερού για πότισμα των καλλιεργειών ή η φύτευση δέντρων για την πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους. Πολλοί αγρότες αδυνατούν να λάβουν αυτά τα μέτρα, λόγω της αυξανόμενης πίεσης για μεγάλη παραγωγή, της έλλειψης γνώσεων, της κακής τοπικής διακυβέρνησης ή της έλλειψης πρόσβασης σε πόρους. Ωστόσο, για κάθε 1 δολάριο που δαπανάται για την αποκατάσταση, ο ΟΗΕ υπολογίζει απόδοση μεταξύ 7 και 30 δολαρίων σε αυξημένη παραγωγή και άλλα οφέλη. Ο Ιμπραχίμ Τιάου κάλεσε τον ιδιωτικό τομέα να επενδύσει 1,6 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία για να αποκαταστήσει την ποιότητα περίπου 1 δισ. εκταρίων υποβαθμισμένης γης: πρόκειται για έκταση περίπου όσο οι ΗΠΑ ή η Κίνα. Και τονίζει ότι αυτό θα ισοδυναμούσε μόνο με ένα μικρό ποσοστό των 700 δισ. δολαρίων που δαπανώνται ετησίως για επιδοτήσεις στη γεωργία και τα ορυκτά καύσιμα, αλλά μπορεί να διασφαλίσει τα εδάφη, τους υδάτινους πόρους και τη γονιμότητα του πλανήτη. «Κάθε αγρότης, μεγάλος και μικρός, μπορεί να ασκήσει αναγεννητική γεωργία», είπε ο Τιάου μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα Guardian. «Υπάρχει μια πληθώρα τεχνικών και δεν χρειάζεται υψηλή τεχνολογία ή διδακτορικό για να τις χρησιμοποιήσει κανείς». «Η σύγχρονη γεωργία έχει αλλάξει το πρόσωπο του πλανήτη, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα. Πρέπει να επανεξετάσουμε επειγόντως τα παγκόσμια συστήματα παραγωγής τροφίμων, τα οποία ευθύνονται για το 80% της αποψίλωσης των δασών, το 70% της χρήσης του πόσιμου νερού και τη μεγαλύτερη αιτία απώλειας της χερσαίας βιοποικιλότητας», σημειώνει, Περίπου το ήμισυ της παγκόσμιας ετήσιας οικονομικής παραγωγής, ή 44 τρισ. δολάρια ετησίως, κινδυνεύει εξαιτίας της υποβάθμισης των εδαφών, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ, ωστόσο, το οικονομικό όφελος από την αποκατάσταση της υποβαθμισμένης γης θα μπορούσε να ανέλθει σε 125 έως 140 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, που θα ήταν περίπου 50% περισσότερο από τα 93 τρισ. δολάρια, όσο ήταν το παγκόσμιο ΑΕΠ για το 2021. * Η έκθεση Global Land Outlook 2, μόνο η δεύτερη τέτοια έκθεση που δημοσιεύτηκε, χρειάστηκε πέντε χρόνια για τη σύνταξη του ΟΗΕ με 21 οργανισμούς εταίρους και αντιπροσωπεύει την πιο ολοκληρωμένη βάση δεδομένων για την κατάσταση του εδάφους του πλανήτη μέχρι σήμερα.

Η ανθρωπότητα εξάντλησε ήδη τους φυσικούς πόρους που μπορεί να ανανεώσει η Γη φέτος, μέσα σε 234 ημέρες. Αυτό το στοιχείο εμπεριέχει και ένα «καλό» νέο, αν και αυτό αποτελεί συνέπεια της τεράστιας κρίσης που προκάλεσε η πανδημία. «Από το Σάββατο 22 Αυγούστου η Γη δεν μπορεί να αναπληρώσει ό,τι παίρνουμε. Αυτό αφορά κάθε δέντρο που κόβεται, κάθε ψάρι που πιάνεται, κάθε τόνο διοξειδίου άνθρακα που εκπέμπεται» αναφέρει χαρακτηριστικά το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ σε σχετικό βίντεο που ανάρτησε στα social media για την Earth Overshoot Day, όπως ονομάζεται η ημέρα κάθε χρονιάς κατά την οποία η ανθρωπότητα εξαντλεί τους φυσικούς πόρους που μπορεί να ανανεώσει ο πλανήτης μας. Φέτος, αυτή η ημέρα ήρθε τρεις εβδομάδες αργότερα σε σύγκριση με το 2019, όταν η εξάντληση των φυσικών πόρων σημειώθηκε στις 29 Ιουλίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μετάθεση της συγκεκριμένης ημερομηνίας σε ετήσια βάση από τη δεκαετία του '70, όταν υιοθετήθηκε η Earth Overshoot Day. Παρ' όλα αυτά, θα χρειαζόταν 1,6 φορές η Γη για να στηριχτεί ο ρυθμός κατανάλωσης της ανθρωπότητας. Αυτή η φετινή «επιτυχία» σημειώθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Χάρη στο lockdown, το οικολογικό αποτύπωμα της ανθρωπότητας μειώθηκε κατά 9,3% σε σύγκριση με πέρυσι, σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό έρευνας Global Footprint Network. «Η Earth Overshoot Day είναι ένας τρόπος αποτύπωσης του μεγέθους της βιολογικής πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε» εξήγησε ο επικεφαλής του οργανισμού Μάτις Γουακερνάγκελ. Παρότι τα φετινά στοιχεία είναι ενθαρρυντικά, πρέπει να γίνει περαιτέρω πρόοδος «βάσει σχεδιασμού, όχι λόγω καταστροφής», υπογράμμισε. «Υπάρχει ελπίδα. Για να μην καταναλώνουμε περισσότερα από αυτά που παράσχει ο πλανήτης η Earth Overshoot Day πρέπει να μετατίθεται κατά 5 ημέρες κάθε χρόνο, ως το 2050» αναφέρει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. «Η αντικατάσταση του 50% του κρέατος με γεύματα λαχανικών θα προκαλούσε τη μετάθεση της ημερομηνίας κατά δύο εβδομάδες. Το ίδιο θα συνέβαινε με τη μείωση κατά το ήμισυ των μετακινήσεων με αυτοκίνητο» επισημαίνει. Πηγή: Lifo.gr, με πληροφορίες από «Guardian»

Οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες μεταξύ των ενδημικών ειδών σε ορεινά και νησιωτικά οικοσυστήματα. Οι περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας, όπως οι ζούγκλες, τα τροπικά νησιά και οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, θα πληγούν δυσανάλογα αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα τέλη του αιώνα, προειδοποιεί νέα μελέτη. Χωρίς πρόσθετα μέτρα, πιθανότατα θα πρέπει να πούμε αντίο σε εμβληματικά είδη όπως οι λεμούριοι της Μαδαγασκάρης ή οι γιγάντιες χελώνες των Γκαλάπαγκος. Ανασκόπηση χιλιάδων προηγούμενων μελετών για 270 περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας προειδοποιεί ότι οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες σε απομονωμένα νησιά και βουνά που φιλοξενούν «ενδημικά» είδη, ζώα και φυτά που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο. Τα ενδημικά είδη αντιμετωπίζουν 3 έως 10 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εξαφάνισης σε σχέση με ντόπια είδη που ζουν και σε άλλες περιοχές ή σε σχέση με τα εισαγόμενα είδη, προειδοποιεί μεγάλη, διεθνής ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση Biological Conservation. Η Μαδαγασκάρη, οι Φιλιππίνες, η Σρι Λάνκα και τα νησιά της Καραϊβικής και του Ινδικού μπορεί να χάσουν όλα τα ενδημικά είδη φυτών μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, εκτιμά η μετα-ανάλυση. Πέρα από του λεμούριους, που ήδη κρέμονται στο χείλος της εξαφάνισης, άλλα είδη που κινδυνεύουν να χαθούν είναι ο γαλάζιος γερανός της Νότιας Αφρικής και η λεοπάρδαλη του χιονιού στα Ιμαλάια. Σε κίνδυνο άμεσης εξαφάνισης εκτιμάται ότι θα βρεθεί το 100% των ενδημικών ειδών στα πλούσια ορεινά οικοσυστήματα, το 84% των ενδημικών ειδών σε νησιά, το 34% σε χερσαία οικοσυστήματα και το 46% στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Σύμφωνα με τον ορισμό των ερευνητών, ο οποίος βασίζεται στα κριτήρια του οργανισμού IUCN που εκδίδει το επίσημο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ειδών, υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης αντιμετωπίζουν τα είδη των οποίων οι πληθυσμοί προβλέπεται να συρρικνωθούν κατά τουλάχιστον 80% λόγω της κλιματικής αλλαγής. Σχεδόν όλα τα χερσαία είδη στις περιοχές που εξετάστηκαν αναμένεται να επηρεαστούν, με την εξαίρεση των ξενικών (ξενόφερτων) ειδών, τα οποία μπορεί να βρουν ευκαιρία να πολλαπλασιαστούν και να ασκήσουν περαιτέρω πιέσεις στα ντόπια και ενδημικά είδη. Η μελέτη προβλέπει πάντως πως, αν η άνοδος της θερμοκρασίας μέχρι το 2100 περιοριστεί στον 1,5 βαθμό, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού κατά της κλιματικής αλλαγής, ο κίνδυνος εξαφάνισης για τα περισσότερα είδη θα μειωθεί κατά δέκα φορές. Η Συμφωνία ωστόσο δεν είναι νομικά δεσμευτική και βασίζεται σε εθελοντικές δεσμεύσεις της κάθε κυβέρνησης. Με βάση τις μέχρι σήμερα δεσμεύσεις, η άνοδος της θερμοκρασίας είναι πιθανό να φτάσει τους 3 με 5 βαθμούς μέχρι το 2100, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Ήδη η αύξηση της θερμοκρασίας υπερβαίνει σήμερα τον 1 βαθμό.

Αυστραλοί αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν τον κοντινότερο στη Γη δυνητικά κατοικήσιμο βραχώδη εξωπλανήτη, σε απόσταση μόνο 14 ετών φωτός. Ο πλανήτης, που κινείται γύρω από ένα άστρο ερυθρό νάνο, τον Wolf 1061, έχει υπερτετραπλάσια μάζα σε σχέση με τη μάζα του δικού μας πλανήτη. Γύρω από το ίδιο άστρο ανακαλύφθηκαν συνολικά τρεις εξωπλανήτες, από τους οποίους ο ένας βρίσκεται σε τροχιά πιο φιλική για την ανάπτυξη ζωής. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας, με επικεφαλής τον δρα Ντάνκαν Ράιτ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής "The Αstrophysical Journal Letters", πραγματοποίησαν την ανακάλυψη με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Λα Σίλα της Χιλής. «Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανακάλυψη, επειδή και οι τρεις εξωπλανήτες έχουν σχετικά μικρή μάζα, ώστε δυνητικά να είναι βραχώδεις και να έχουν στερεή επιφάνεια, ενώ ο μεσαίος πλανήτης, ο Wolf 1061c, βρίσκεται στην 'κατοικήσιμη' ζώνη, όπου θα μπορούσε να έχει υγρό νερό και ίσως ζωή» δήλωσε ο Ράιτ. Οι τρεις εξωπλανήτες ολοκληρώνουν μια πλήρη περιφορά (το έτος τους) γύρω από το μικρό σχετικά ψυχρό και σταθερό άστρο τους κάθε πέντε, 18 και 67 μέρες αντίστοιχα, ενώ οι μάζες τους είναι 1,4, 4,3 και 5,2 φορές μεγαλύτερες από της Γης. Αν και έχουν βρεθεί μερικοί εξωπλανήτες πιο κοντά στη Γη, κανείς δεν θεωρείται τόσο δυνητικά κατοικήσιμος όσο ο Wolf 1061c, όπως είπε ο Ράιτ. Οι μικροί βραχώδεις εξωπλανήτες όπως ο δικός μας φαίνεται πως αφθονούν στον γαλαξία μας, όμως οι περισσότεροι που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, απέχουν εκατοντάδες ή χιλιάδεςέτη φωτός. Εξαίρεση αποτελεί ο Gliese 667Cc, που απέχει 22 έτη φωτός από τη Γη, κινείται επίσης γύρω από έναν ερυθρό νάνο και έχει μάζα τουλάχιστον 4,5 φορές μεγαλύτερη του δικού μας πλανήτη. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/153281/anakalyfthike-poly-kontinos-kai-dynitika-katoikisimos-exoplanitis#.VnJeuYnz2D4.facebook

Σε αναταραχή βρίσκεται η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα εν όψει της ανακοίνωσης "μεγάλης επιστημονικής ανακάλυψης" , η οποία αφορά τον Αρη, στην οποία θα προχωρήσει εντός της ημέρας η NASA. Μεταξύ των συμμετεχόντων στην προγραμματισμένη για το απόγευμα (ώρα Ελλάδος) συνέντευξη Τύπου στην Ουάσινγκτον περιλαμβάνονται δύο επιστήμονες που υπογράφουν μελέτη που προέρχεται από την επεξεργασία φωτογραφιών που έχουν ληφθεί από τροχιά και στην οποία ισχυρίζονται ότι παρουσιάζεται νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του Αρη. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει διεθνή μέσα ενημέρωσης να πιθανολογούν ότι η σημαντική ανακοίνωση της NASA θα αφορά την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή στον "κόκκινο πλανήτη". Πρόκειται για τους Λουζέντρα Οζχα, του Georgia Institute of Technology της Atlanta και Αλφρεντ ΜακΓιούεν του University of Arizona. Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό την ύπαρξη νερού σε μορφή πάγου στους πόλους του Αρη, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν διαπιστώσει την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή. Μία τέτοια ανακάλυψη θα είχε δραματικές συνέπειες τόσο για την πιθανότητα ανακάλυψης ζωής, όσο και για τις μελλοντικές αποστολές, περιλαμβανόμενου του στόχου της NASA για την πραγματοποίηση επανδρωμένων αποστολών στον Αρη στη δεκαετία του 2030. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/144224/anakoinonei-i-nasa-megali-epistimoniki-anakalypsi-gia-ton-ari

Πακέτο μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη, «που φιλοξενούν το 80% της βιοποικιλότητας στην ξηρά, στηρίζουν τα μέσα διαβίωσης περίπου για το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού και είναι ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειές μας για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος», ενέκρινε η Κομισιόν και παρουσίασαν στις Βρυξέλλες οι Αντιπρόεδροι Κατάινεν και Τίμμερμανς. Όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ενισχυμένη προσέγγιση που ανακοινώθηκε την Τρίτη αφορά την πλευρά τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης του ζητήματος. Εισάγει μέτρα για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τα κράτη μέλη, την προώθηση της βιώσιμης χρηματοδότησης, την καλύτερη χρήση της γης και των πόρων, τη βιώσιμη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, καθώς και τη στοχευμένη έρευνα και συλλογή δεδομένων. Επίσης, δρομολογεί την αξιολόγηση πιθανών νέων ρυθμιστικών μέτρων για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών από την κατανάλωση στην ΕΕ. Ο πρώτος αντιπρόεδρος κ. Φρανς Τίμερμανς, αρμόδιος για τη βιώσιμη ανάπτυξη, δήλωσε: «Τα δάση είναι οι πράσινοι πνεύμονες του πλανήτη μας και πρέπει να τα φροντίζουμε όπως φροντίζουμε τους δικούς μας πνεύμονες. Δεν θα επιτύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα αν δεν προστατεύουμε τα δάση του πλανήτη. Τα σημαντικότερα πρωτογενή δάση παγκοσμίως δεν απαντώνται στο έδαφος της ΕΕ, αλλά οι ενέργειές μας ως ατόμων και οι επιλογές πολιτικής μας έχουν σημαντικό αντίκτυπο. Σήμερα στέλνουμε ένα σημαντικό μήνυμα στους πολίτες μας και στους εταίρους μας ανά τον κόσμο ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα κατά την επόμενη πενταετία, και πέραν αυτής». Ο αντιπρόεδρος κ. Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Η δασική κάλυψη του πλανήτη εξακολουθεί να μειώνεται με ανησυχητικό ρυθμό. Με την ανακοίνωση αυτή, εντείνουμε τη δράση της ΕΕ για την καλύτερη προστασία των υφιστάμενων δασών και τη βιώσιμη διαχείρισή τους. Όταν προστατεύουμε τα υφιστάμενα δάση και αυξάνουμε τη δασική κάλυψη κατά βιώσιμο τρόπο, διασφαλίζουμε τα μέσα βιοπορισμού και αυξάνουμε τα έσοδα των τοπικών κοινοτήτων. Τα δάση συνιστούν επίσης έναν ελπιδοφόρο τομέα της πράσινης οικονομίας, με τη δυνατότητα δημιουργίας μεταξύ 10 και 16 εκατομμυρίων αξιοπρεπών θέσεων εργασίας παγκοσμίως. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση». Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, κ. Καρμένου Βέλα, πρόσθεσε τα εξής: «Είναι αναγκαία μια ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη ευρωπαϊκή δράση για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών, διότι η κατάσταση παραμένει εύθραυστη, παρά τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβληθεί. Η αποψίλωση έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, το κλίμα και την οικονομία». Ο επίτροπος Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης, κ. Νέβεν Μίμιτσα, δήλωσε: «Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με χώρες εταίρους για να προστατεύσουμε και να διαχειριστούμε τα δάση σε όλον τον πλανήτη με βιώσιμο τρόπο. Στόχος είναι η διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και της παροχής νερού, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η ανθεκτικότητα και η ειρήνη. Σκοπός είναι να οικοδομήσουμε έναν κόσμο περισσότερο βιώσιμο και συμπεριληπτικό». Η φιλόδοξη ευρωπαϊκή προσέγγιση που περιγράφεται σήμερα αποτελεί μια αντίδραση στη συνεχιζόμενη ευρεία καταστροφή των δασών του πλανήτη· μεταξύ 1990 και 2016 χάθηκε έκταση 1,3 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, που ισοδυναμεί με περίπου 800 γήπεδα ποδοσφαίρου κάθε ώρα. Οι κύριοι παράγοντες αυτής της αποψίλωσης είναι η ζήτηση για τρόφιμα, ζωοτροφές, βιοκαύσιμα, ξυλεία και άλλα βασικά προϊόντα. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής, και γι' αυτόν τον λόγο η προστασία των δασών αποτελεί σημαντικό μέρος της ευθύνης μας να τηρήσουμε τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού. Από οικονομική και κοινωνική άποψη, τα δάση στηρίζουν τα μέσα βιοπορισμού του 25 % περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού και επίσης ενσαρκώνουν αναντικατάστατες πολιτιστικές, κοινωνικές και πνευματικές αξίες. Η ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα έχει διττό στόχο: την προστασία και τη βελτίωση της υγείας των υφιστάμενων δασών, ιδίως των πρωτογενών δασών, και τη σημαντική αύξηση της βιώσιμης κάλυψης των δασών με βιοποικιλότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Επιτροπή καθόρισε πέντε προτεραιότητες: να μειώσει το αποτύπωμα κατανάλωσης της ΕΕ στη γη και να ενθαρρύνει την κατανάλωση προϊόντων από αλυσίδες εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης στην ΕΕ· να συνεργαστεί με τις χώρες παραγωγής για τη μείωση των πιέσεων που ασκούνται στα δάση και την εξασφάλιση αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ που δεν συμβάλλει στην αποψίλωση των δασών· να ενισχύσει τη διεθνή συνεργασία για την ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και να ενθαρρύνει την αποκατάσταση των δασών· να ανακατευθύνει τη χρηματοδότηση για την υποστήριξη πιο βιώσιμων πρακτικών χρήσης της γης· να στηρίξει τη διαθεσιμότητα, την ποιότητα και την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα δάση και τις αλυσίδες εφοδιασμού βασικών προϊόντων, και να υποστηρίξει την έρευνα και την καινοτομία. Οι δράσεις για τη μείωση της κατανάλωσης στην ΕΕ και την ενθάρρυνση της χρήσης προϊόντων από αλυσίδες εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης των δασών θα διερευνηθούν μέσω της δημιουργίας μιας νέας πολυσυμμετοχικής πλατφόρμας για την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, καθώς και τη δημιουργία δασών, που θα συγκεντρώσει ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης ισχυρότερα συστήματα πιστοποίησης για προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης και θα αξιολογήσει πιθανά νομοθετικά μέτρα από την πλευρά της ζήτησης και άλλα κίνητρα. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις χώρες εταίρους για να τις βοηθήσει να μειώσουν τις πιέσεις που ασκούνται στα δάση τους και θα εξασφαλίσει ότι οι πολιτικές της ΕΕ δεν συμβάλλουν στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών. Θα βοηθήσει τους εταίρους να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα εθνικά πλαίσια για τα δάση, ενισχύοντας τη βιώσιμη χρήση των δασών και αυξάνοντας τη βιωσιμότητα των αξιακών αλυσίδων που βασίζονται στη δασοκομία. Η Επιτροπή θα εργαστεί επίσης μέσω διεθνών φόρουμ, - όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ο ΟΗΕ, οι G7 και G20, ο ΠΟΕ και ο ΟΟΣΑ - για την ενίσχυση της συνεργασίας σε δράσεις και πολιτικές στον τομέα αυτό. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι εμπορικές συμφωνίες που διαπραγματεύεται η ΕΕ συμβάλλουν στην υπεύθυνη και βιώσιμη διαχείριση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και να ενθαρρύνει το εμπόριο γεωργικών και δασικών προϊόντων που δεν προκαλούν αποψίλωση ή υποβάθμιση των δασών. Η Επιτροπή θα αναπτύξει επίσης μηχανισμούς παροχής κινήτρων για τους μικροκαλλιεργητές προκειμένου να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τις υπηρεσίες οικοσυστήματος και να ενστερνιστούν τη βιώσιμη γεωργία και διαχείριση των δασών. Για να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα και η ποιότητα των πληροφοριών και η πρόσβαση σε πληροφορίες για τα δάση και τις αλυσίδες εφοδιασμού, η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου της ΕΕ για την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, για την παρακολούθηση και τη μέτρηση των αλλαγών στη δασική κάλυψη του πλανήτη και των σχετικών αιτίων/παραγόντων που τις προκαλούν. Αυτός ο πόρος θα παράσχει στους δημόσιους φορείς, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού, ενθαρρύνοντάς τους να γίνουν περισσότερο βιώσιμοι. Η Επιτροπή θα διερευνήσει επίσης τη δυνατότητα ενίσχυσης της χρήσης του δορυφορικού συστήματος παρακολούθησης των δασών του Copernicus. Η Επιτροπή θα εστιάσει στην ανακατεύθυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης ώστε να συμβάλει στη δημιουργία κινήτρων για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών και τη βιώσιμη διαχείριση των δασικών αξιακών αλυσίδων, καθώς και για τη διατήρηση της υφιστάμενης δασικής κάλυψης και τη βιώσιμη αποκατάσταση πρόσθετης δασικής κάλυψης. Από κοινού με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα εξετάσει τους μηχανισμούς που έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν την πράσινη χρηματοδότηση για τα δάση και να ασκήσουν περαιτέρω μόχλευση καθώς και να αυξήσουν τη χρηματοδότηση. Ιστορικό Η ΕΕ έχει δείξει ότι διαδραματίζει ηγετικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο στον εν λόγω τομέα. Από το 2003, η ΕΕ εφαρμόζει το σχέδιο δράσης για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT) για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και του συναφούς εμπορίου. Σε ανακοίνωση του 2008 για την αποψίλωση των δασών η Επιτροπή καθόρισε τα αρχικά στοιχεία ενός πλαισίου πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της ΕΕ για ανάσχεση της παγκόσμιας απώλειας δασικών εκτάσεων έως το 2030 και για τη μείωση της συνολικής αποψίλωσης των τροπικών δασών κατά 50 % έως το 2020. Παρά τις προσπάθειές της, οι στόχοι της ΕΕ που καθορίστηκαν το 2008 είναι απίθανο να επιτευχθούν. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες. Η σημερινή ανακοίνωση είναι το αποτέλεσμα εκτενών διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών και την πιθανή δράση της ΕΕ. Σε αυτές περιλαμβάνονταν δύο διασκέψεις το 2014 και το 2017, μια δημόσια διαβούλευση το 2019 και τρεις μελέτες. Η ανακοίνωση ανταποκρίνεται επίσης στα επανειλημμένα αιτήματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τα οποία ζητείται πιο συντονισμένη δράση, ιδίως μέσω της εξάλειψης της αποψίλωσης των δασών από τις αλυσίδες βασικών γεωργικών προϊόντων. Τα δάση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις μεγαλύτερες προκλήσεις βιωσιμότητας της εποχής μας, όπως η μείωση της βιοποικιλότητας, η κλιματική αλλαγή και η αύξηση του πληθυσμού. Οι διεθνείς συμφωνίες και δεσμεύσεις αναγνωρίζουν την ανάγκη φιλόδοξης δράσης για την αναστροφή της τάσης αποψίλωσης. Οι εκπομπές από τη χρήση γης και την αλλαγή της χρήσης γης, κυρίως εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών, είναι η δεύτερη σημαντικότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής (μετά τα ορυκτά καύσιμα), η οποία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 12 % όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο από ό,τι ο τομέας των μεταφορών. Τα δάση του πλανήτη αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, που προέρχεται από την ατμόσφαιρα και αποθηκεύεται στη βιομάζα και το έδαφος. Η ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η βιώσιμη αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασών και η δημιουργία νέων δασών μπορεί να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό συμπληρωματικό μέτρο στις προσπάθειες για την ανάσχεση της αποψίλωσης των δασών. Εάν προγραμματιστούν ορθά και υλοποιηθούν με πλήρη σεβασμό των αρχών της βιωσιμότητας, τέτοιες αναδασωμένες περιοχές μπορούν να αποφέρουν πολλαπλά οφέλη. Για περισσότερες πληροφορίες Ε&Α Ενημερωτικό δελτίο Ανακοίνωση για την εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με τις δραστηριότητες διαβούλευσης

Η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες, προειδοποίησαν κατά τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος τα Ηνωμένα Έθνη, με 9 στους 10 ανθρώπους στον πλανήτη να αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει μια εντεινόμενη, παγκόσμια κρίση υγείας, η οποία ήδη ευθύνεται για περίπου επτά εκατομμύρια θανάτους ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, για τα μέσα μεταφοράς και για την βιομηχανία συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ είναι και η κύρια πηγή των εκπομπών άνθρακα που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η αντιμετώπιση και των δύο αυτών προβλημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει σημαντικά τη δημόσια υγεία. Ακολουθούν κάποια σημαντικά γεγονότα αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης του αέρα στον άνθρωπο: 1. Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει 800 ανθρώπους την ώρα ή 13 το λεπτό, δηλαδή τρεις φορές περισσότερους από τον ετήσιο αριθμό των θυμάτων της φυματίωσης, της ελονοσίας και του AIDS μαζί. 2. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιοι ρυπαντές συμβάλλουν τόσο στην κλιματική αλλαγή, όσο και στην τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανάμεσά τους ο μαύρος άνθρακας ή αιθάλη-- που παράγονται από την αναποτελεσματική καύση σε πηγές όπως οι φούρνοι και οι ντιζελοκινητήρες--και το μεθάνιο. 3. Οι πέντε κυριότερες πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η καύση ορυκτών καυσίμων σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση ξύλων και άλλων βιομαζών για το μαγείρεμα, η θέρμανση και ηλεκτροδότηση των σπιτιών, η βιομηχανία, ανάμεσά τους και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και οι γεννήτριες ντίζελ, τα μέσα μεταφοράς και ειδικά τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, η κτηνοτροφία, περιλαμβανομένων των ζώων που παράγουν μεθάνιο και αμμωνία, οι ορυζώνες που παράγουν μεθάνιο και η καύση των γεωργικών απόβλητων, η καύση απόβλητων σε εξωτερικούς χώρους και η υγειονομική ταφή οργανικών απόβλητων. 4. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα νοικοκυριά προκαλεί κάθε χρόνο περίπου 3,8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, η μεγάλη πλειονότητα εκ των οποίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και σχεδόν το 60% από αυτούς τους θανάτους αφορούν γυναικόπαιδα. 5. Το 93% των παιδιών σε όλον τον κόσμο ζουν σε περιοχές όπου τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που έχει θέσει ο ΠΟΥ, με 600.000 παιδιά κάτω των 15 ετών να έχουν πεθάνει από λοιμώξεις του αναπνευστικού το 2016. 6. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας ευθύνεται για το 26% των θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια, το 24% των θανάτων από εγκεφαλικά, το 43% από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το 29% από καρκίνο των πνευμόνων. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά (η ρύπανση της ατμόσφαιρας) σχετίζεται, μεταξύ άλλων προβλημάτων υγείας, με την γέννηση λιποβαρών βρεφών, άσθμα, παιδικούς καρκίνους, παχυσαρκία, ανεπαρκή ανάπτυξη των πνευμόνων και αυτισμό. 7. Το 97% των πόλεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος με περισσότερους από 100.000 κατοίκους δεν πληρεί τα κατώτερα επίπεδα ποιότητας του αέρα που θέτει ο ΠΟΥ και στις χώρες υψηλού εισοδήματος το 29% των πόλεων απέχει από τα επιτρεπόμενα όρια. 8. Σχεδόν το 25% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την ύλη των μικρών σωματιδίων στα αστικά κέντρα προκαλείται από την κίνηση στους δρόμους, το 20% από την καύση οικιακών καυσίμων και το 15% από την λειτουργία των βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της παραγωγής ηλεκτρισμού. 9. Η διατήρηση των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη "αρκετά πιο κάτω" από τους 2 βαθμούς Κελσίου--όπως έχουν δεσμευτεί με τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή του 2015 να πράξουν οι κυβερνήσεις--θα μπορούσε να σώζει περίπου ένα εκατομμύριο ζωές τον χρόνο έως το 2050 και μόνο μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. 10. Στις 15 χώρες που εκπέμπουν τα αέρια που ευθύνονται περισσότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη το κόστος της μόλυνσης της ατμόσφαιρας για τη δημόσια υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περισσότερο από το 4% του ΑΕΠ.

Η τρέχουσα κλιματική πολιτική της Ελλάδας, εφόσον θα ακολουθείτο από όλα τα κράτη του κόσμου, θα οδηγούσε τον πλανήτη σε καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας, κατά 3,8 βαθμούς Κελσίου, έως το τέλος του αιώνα. Αυτό προκύπτει από νέα έρευνα που αξιολογεί και κατατάσσει τους κλιματικούς στόχους διαφορετικών χωρών, την ίδια στιγμή που Κίνα, Ρωσία και Καναδάς, με αντίστοιχη, αλλά πιο επιβαρυντική μέθοδο, θα αύξαναν τη θερμοκρασία κατά 5 βαθμούς Κελσίου! Οι ΗΠΑ και η Αυστραλία ακολουθούν κατά πόδας, αφού αμφότεροι, μέσω των πολιτικών τους, θα μπορούσαν να οδηγήσουν την παγκόσμια θερμοκρασία σε αύξηση πάνω από 4 βαθμούς, συγκριτικά με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Παράλληλα, η Ευρώπη -που θεωρείται «κλιματικός ηγέτης»- βρίσκεται σε πορεία τουλάχιστον διπλασιασμού του 1,5 °C, του ορίου δηλαδή που οι επιστήμονες θεωρούν ως μετριοπαθές επίπεδο ασφαλείας για την υπερθέρμανση. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή στο Nature Communications, υπολογίζει τη σχέση μεταξύ της φιλοδοξίας της κάθε χώρας να περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και της αύξησης της θερμοκρασίας, που θα μπορούσε να προκαλέσει τον υπόλοιπο κόσμο να ακολουθήσει το παράδειγμά της. Στόχος της μελέτης είναι να ενημερώσει τους κλιματικούς διαπραγματευτές που ξεκινούν μια διετή διαδικασία εντατικοποίησης των δεσμεύσεων, που τη δεδομένη στιγμή παρεκκλίνουν του στόχου που τέθηκε πριν από τρία χρόνια στην COP21, στη Γαλλία, για 1,5-2 °C. Η σχετική ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε χρησιμεύει ως οδηγός για το πώς τα έθνη μοιράζονται το βάρος της ανταπόκρισης στη μεγαλύτερη περιβαλλοντική απειλή που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Μεταξύ των ισχυρών οικονομιών του πλανήτη, η μελέτη δείχνει ότι η Ινδία προπορεύεται, με έναν στόχο που παρεκκλίνει ελάχιστα από την άνοδο των 2 βαθμών Κελσίου. Λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες είναι, σε γενικές γραμμές, περισσότερο φιλόδοξες, εν μέρει γιατί διαθέτουν λιγότερη βιομηχανία, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και αυτοκίνητα, κάτι που σημαίνει πως θα πρέπει να συγκρατήσουν λιγότερες εκπομπές. Επί παραδείγματι η Ινδία, που με την πολιτική της, εφόσον εφαρμοστεί από όλους τους υπόλοιπους, μπορεί να αναχαιτίσει την άνοδο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 1,2 βαθμούς. Στον αντίποδα του σχετικού φάσματος είναι η ηλεκτροπαραγωγός Κίνα και μεγάλοι ενεργειακοί εξαγωγείς που δεν κάνουν σχεδόν τίποτε για να περιορίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εδώ συμπεριλαμβάνονται η Σαουδική Αραβία (πετρέλαιο), η Ρωσία (φυσικό αέριο) και ο Καναδάς. Τα λόμπι των ορυκτών καυσίμων στις συγκεκριμένες χώρες είναι τόσο ισχυρά που μπροστά τους οι κυβερνητικές κλιματικές δεσμεύσεις ωχριούν. Με αποτέλεσμα να βάζουν τον πλανήτη σε μία δραματική πορεία για αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από 5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα. Υπάρχει και ένα γκρουπ χωρών που σπρώχνει τον πλανήτη σε αύξηση 4 βαθμών και άνω. Ανάμεσά τους βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, που εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες αερίων εξαιτίας του ενεργειακού κλάδου, της βιομηχανίας και της γεωργίας. Η Αυστραλία, που παραμένει υπερβολικά εξαρτημένη από τις εξαγωγές άνθρακα, συγκαταλέγεται σε αυτήν την κατηγορία. Οι εύπορες κοινωνίες της Ευρώπης τα πηγαίνουν λίγο καλύτερα, κυρίως επειδή οι εκπομπές στα προϊόντα υπολογίζονται κατά την παραγωγική διαδικασία και όχι κατά την κατανάλωση- αλλά οι συντάκτες της έκθεσης τονίζουν πως οι δράσεις στην ήπειρο καθυστερούν σε σχέση με τις δεσμεύσεις, ώστε να δώσουν το θετικό παράδειγμα. «Η μελέτη δίνει στις χώρες του πλανήτη τη δυνατότητα να κατανοήσουν πώς εκλαμβάνεται από άλλα κράτη η δική τους συνεισφορά και, επομένως, να κρίνουν εάν θεωρούνται κλιματικοί ηγέτες ή... χασομέρηδες», λέει ο Τζόερι Ρόγκελι, από το Αυτοκρατορικό Κολλέγιο του Λονδίνου.

Η ιλιγγιώδης αύξηση των αποβλήτων σε όλη την υφήλιο εγείρει μια επιπρόσθετη απειλή για την ανθρώπινη υγεία και για το περιβάλλον, τονίζει η Παγκόσμια Τράπεζα σε έκθεσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη. Η ιλιγγιώδης αύξηση των απορριμμάτων και των αποβλήτων σε όλη την υφήλιο εγείρει μια επιπρόσθετη απειλή για την ανθρώπινη υγεία και για το περιβάλλον, που ήδη διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, τόνισε η Παγκόσμια Τράπεζα σε έκθεσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη. Εάν δεν ληφθούν μέτρα επειγόντως, ο όγκος των σκουπιδιών σε παγκόσμια κλίμακα θα αυξηθεί κατά 70% ως το 2050, φθάνοντας τα 3,4 δισεκατομμύρια τόνους, από 2,01 δισεκ. τόνους το 2016, τόνισε ο θεσμός της Ουάσινγκτον. «Η κακή διαχείριση των σκουπιδιών βλάπτει την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, κάτι που προστίθεται στο πρόβλημα του κλίματος», σχολίασε η Λόρα Τακ, αντιπρόεδρος της ΠΤ αρμόδια για τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Δυστυχώς, είναι συχνά οι πιο φτωχοί εκείνοι που υφίστανται τις συνέπειες της ανεπαρκούς διαχείρισης των απορριμμάτων», πρόσθεσε η ίδια. Αν και στις πλούσιες χώρες δεν ζει παρά το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού, αυτές πετούν πάνω από το ένα τρίτο (34%) των σκουπιδιών του πλανήτη. Η Ανατολική Ασία και η περιοχή του Ειρηνικού ευθύνονται, από την πλευρά τους, για περίπου το ένα τέταρτο (23%) του συνόλου των απορριμμάτων, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Ενώ ως το 2050, στην υποσαχάρια Αφρική ο όγκος των σκουπιδιών αναμένεται να τριπλασιαστεί και στη Νότια Ασία να υπερδιπλασιαστεί. «Η καλύτερη διαχείριση των απορριμμάτων έχει οικονομική λογική», παρατήρησε η Σίλπα Κάζα, ειδικός για την αστική ανάπτυξη στην Παγκόσμια Τράπεζα, υπογραμμίζοντας ότι θα είναι πολύ πιο δαπανηρό να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα για την υγεία και για το περιβάλλον από το να βρεθούν λύσεις στη διαχείριση των σκουπιδιών. Η Παγκόσμια Τράπεζα ανησυχεί ιδιαίτερα για την κακή διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων, κάτι εξαιρετικά προβληματικό καθώς αυτό το υλικό μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις, μολύνοντας οικοσυστήματα για εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια. Το 2016, ο κόσμος παρήγαγε 242 εκατομμύρια τόνους πλαστικών σκουπιδιών, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 12% του συνόλου των στερεών σκουπιδιών. Εξάλλου, ενώ οι πλούσιες χώρες ανακυκλώνουν περίπου το ένα τρίτο των απορριμμάτων τους, μόλις το 4% των σκουπιδιών ανακυκλώνεται στις φτωχότερες χώρες. Η Παγκόσμια Τράπεζα συνιστά μεταξύ άλλων να προσφερθεί χρηματοδότηση στις χώρες που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για να αναπτύξουν δημόσια συστήματα διαχείρισης των απορριμμάτων, να υποστηριχθούν πρωτοβουλίες για τη μείωση της κατανάλωσης ειδών από πλαστικό ή με πλαστικές συσκευασίες, να μειωθούν τα διατροφικά σκουπίδια και να γίνουν εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των καταναλωτών. Από το 2000, η ΠΤ έχει επενδύσει πάνω από 4,7 δισεκ. δολάρια σε προγράμματα διαχείρισης απορριμμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μπορεί το κόστος των ενοικίων να έχει αρχίσει και πάλι να "παίρνει την ανηφόρα" στη χώρα μας, όμως σε ποια θέση βρίσκεται η Αθήνα σε σχέση με τα ενοίκια των μεγαλύτερων πόλεων στον κόσμο; Προκειμένου να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, η Deutsche bank δημοσίευσε την λίστα με τις τιμές για τα ενοίκια σε όλο τον πλανήτη, με την Αθήνα να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις του σχετικού πίνακα. Στην κορυφή του βρίσκεται το Hong Kong, κάτι σχετικά αναμενόμενο αφού η πυκνότητα του πληθυσμού σε συνδυασμό με το περιορισμένο της διαθέσιμης γης, έχει οδηγήσει τα ενοίκια στα ύψη και πιο συγκεκριμένα σε ένα μέσο όρο για ένα δυάρι τα 3.737 δολάρια το μήνα. Ακολουθεί το Σαν Φρανσίσκο, με το ενοίκιο να φτάνει εκεί στα 3.664 δολάρια, ενώ η Αθήνα, σύμφωνα με τη λίστα της Deutshe Bank που δημοσιεύει το Business Insider, βρίσκεται στην 43η θέση με το μέσο ενοίκιο για ένα δυάρι να αγγίζει τα 613 δολάρια. Η τιμή για ένα δυάρι στην Αθήνα φαίνεται λίγο "τσιμπημένη" είναι η αλήθεια, κάτι που βάζει σε σκέψεις σχετικά με την αξιοπιστία της έρευνας της Deutsche Bank, όμως σε κάθε περίπτωση αυτή είναι η λίστα με τις τιμές ενοικίων ανά τον πλανήτη.

Μόλις το 0,01% της βιομάζας της Γης αποτελείται από ανθρώπους, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη έως τώρα «απογραφή» της γήινης βιόσφαιρας που έκαναν οι επιστήμονες. Το 80% της βιομάζας της Γης αποτελούν τα φυτά, το 15% τα βακτήρια και το υπόλοιπο 5% περιλαμβάνει άλλους μικροοργανισμούς και τα ζώα. Η μάζα των 7,6 δισεκατομμυρίων ανθρώπων της Γης είναι πλέον περίπου δεκαπλάσια της μάζας όλων των άγριων ζώων, καθώς στην πορεία της εξέλιξης, από την αυγή του πολιτισμού μέχρι σήμερα, οι άνθρωποι έχουν εξαφανίσει το 83% των άγριων ζώων και το 50% της μάζας των φυτών. Εν ολίγοις, από τότε που οι άνθρωποι εμφανίσθηκαν στο προσκήνιο, τουλάχιστον η μισή ζωή στη Γη έχει εξαφανισθεί. Παρόλα αυτά, οι ιοί έχουν τριπλάσια βιομάζα από τους ανθρώπους, όπως και τα σκουλήκια, τα ψάρια 12πλάσια και οι μύκητες 200 φορές μεγαλύτερη. Η συνολική βιομάζα της Γης -δηλαδή το σύνολο της μάζας κάθε έμβιου οργανισμού- εκτιμάται σε περίπου 550 γιγατόνους άνθρακα, από τους οποίους οι 450 γιγατόνοι είναι η μάζα των φυτών και οι 70 γιγατόνοι η μάζα των βακτηρίων. Εν ολίγοις, φυτά και μικροοργανισμοί κυριαρχούν στη βιόσφαιρα του πλανήτη μας. Ακολουθούν στην τρίτη θέση οι μύκητες που έχουν μάζα 12 γιγατόνων, επτά γιγατόνοι είναι η μάζα άλλων μικροοργανισμών (αρχαιοβακτήρια), τέσσερις γιγατόνοι είναι τα πρώτιστα (αμοιβάδες και άλλοι μονοκύτταροι οργανισμοί με πυρήνα), ενώ 0,2 γιγατόνοι είναι οι ιοί. Μόλις δύο γιγατόνοι είναι η μάζα των κάθε είδους ζώων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων (όλοι μαζί είμαστε 0,06 γιγατόνοι). Παρόλο που οι ωκεανοί καταλαμβάνουν το 71% της επιφάνειας της Γης, η συνολική βιομάζα της ξηράς (470 γιγατόνοι) υπολογίζεται ότι είναι σχεδόν 80 φορές μεγαλύτερη από τη συνολική βιομάζα των θαλασσών (έξι γιγατόνοι). Σχεδόν όλη η βιομάζα των φυτών βρίσκεται στην ξηρά, ενώ αντίθετα το μεγαλύτερο μέρος της βιομάζας των ζώων βρίσκεται στη θάλασσα. Περίπου το 60% της παγκόσμιας βιομάζας (320 γιγατόνοι) βρίσκεται πάνω στην επιφάνεια της Γης, ενώ η υπόλοιπη κάτω από την επιφάνεια (130 γιγατόνοι είναι οι ρίζες των φυτών και 100 γιγατόνοι τα υπόγεια βακτήρια). Το μεγαλύτερο ποσοστό της βιομάζας των μικροοργανισμών (περίπου το 90%) εκτιμάται ότι βρίσκεται βαθιά κάτω από την επιφάνεια της ξηράς και κάτω από τους βυθούς των θαλασσών. Στους ωκεανούς το 70% της θαλάσσιας βιομάζας αποτελείται από μικρόβια, ενώ το υπόλοιπο 30% είναι τα αρθρόποδα και τα ψάρια. H συνολική βιομάζα των ανθρώπων και των οικόσιτων ζώων (κυριαρχούν τα βοοειδή και οι χοίροι) είναι περίπου δεκαπλάσια από εκείνη των άγριων ζώων (0,007 γιγατόνοι). Τα κοτόπουλα και άλλα πουλερικά της πτηνοτροφίας έχουν συνολικά σχεδόν τριπλάσια βιομάζα (0,005 γιγατόνοι) σε σχέση με τα άγρια πουλιά (0,002 γιγατόνοι). Παρόλο που οι άνθρωποι και τα εξημερωμένα ζώα κυριαρχούν στη βιομάζα των θηλαστικών, αποτελούν ένα μικρό μόνο ποσοστό στη συνολική βιομάζα των ζώων (δύο γιγατόνοι), όπου κυριαρχούν τα κάθε είδους αρθρόποδα της ξηράς και της θάλασσας (1,2 γιγατόνοι) και τα ψάρια (0,7 γιγατόνοι). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρον Μίλο του Ινστιτούτου Επιστημών Βάιζμαν του Ισραήλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), έλαβαν υπόψη τους εκατοντάδες μελέτες των τελευταίων δεκαετιών, συνδυάζοντας τις έως τώρα εκτιμήσεις με νέες εκτιμήσεις. Ως μέτρο σύγκρισης χρησιμοποιήθηκε η μάζα του άνθρακα, που αντανακλά τη μάζα των μορίων της ζωής, όπως του DNA και των πρωτεϊνών, ενώ αφήνει απέξω τη μάζα του νερού μέσα στους έμβιους οργανισμούς. Οι επιστήμονες παραδέχθηκαν πάντως ότι οι υπολογισμοί τους έχουν ένα όχι αμελητέο περιθώριο σφάλματος. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι κάθε είδους ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν επιφέρει σημαντικές μειώσεις διαχρονικά στη βιομάζα των άγριων θηλαστικών, των ψαριών και των φυτών. Η συνολική βιομάζα των καλλιεργούμενων φυτών από τους ανθρώπους εκτιμάται σε δέκα γιγατόνους, δηλαδή μόνο το 2% της συνολικής βιομάζας των φυτών.

Για 400 διαδοχικούς μήνες, δηλαδή για μία περίοδο που ξεπερνά τα 33 χρόνια, η θερμοκρασία της Γης βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο, με την κλιματική αλλαγή λόγω των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων να αποτελεί τον κυριότερο λόγο πίσω από αυτή την ανησυχητική τάση. Το αρνητικό ορόσημο αναφέρθηκε στη μηνιαία έκθεση παγκόσμιου κλίματος της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των Ηνωμένων Πολιτειών, για το μήνα Απρίλιο. Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι ο Απρίλιος του 2018 είχε την τρίτη υψηλότερη θερμοκρασία κάθε Απριλίου από τότε που η NOAA άρχισε να διατηρεί αρχεία θερμοκρασίας το 1880. Επίσης, 18 από τα θερμότερα 19 έτη στην καταγεγραμμένη ιστορία έχουν συμβεί από το 2000 έως το 2017. «Η παγκόσμια υπερθέρμανση οφείλεται κυρίως στην ανθρωπογενή δραστηριότητα», δήλωσε στο CNN η κλιματολόγος του NOAA, Αχίρα Σάντσεζ. «Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική και θα συνεχίσουμε να βλέπουμε αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών στο μέλλον», πρόσθεσε. Οι θερμοκρασίες επηρεάζονται και από φυσικά φαινόμενα όπως το Ελ Νίνιο, το οποίο επηρέασε ιδιαίτερα τις υψηλές θερμοκρασίες του 2016. Ωστόσο, αν δεν υπήρχε ο ανθρώπινος παράγοντας, ο αντίκτυπος στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία θα χαρακτηριζόταν από μεταβλητότητα, αλλά τόσο προς τα πάνω όσο και προς τα κάτω. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια σημαντικών ηφαιστειακών εκρήξεων, η παγκόσμια θερμοκρασία μπορεί να μειωθεί, επειδή η τέφρα και το νέφος αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία μακριά από τη Γη. Όταν οι κλιματολόγοι αναφέρονται σε μέσες θερμοκρασίες, συγκρίνουν τους αριθμούς με τους μέσους όρους του 20ού αιώνα για ένα συγκεκριμένο μήνα ή έτος. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή, οι 400 διαδοχικοί μήνες με υψηλότερη θερμοκρασία από το μέσο όρο, αναφέρονται στις μέσες θερμοκρασίες των 100 ετών μεταξύ του 1900 και του 2000.

Τα 410 ppm (parts per million- μέρη ανά εκατομμύριο) υπερέβη για πρώτη φορά στη γνωστή ιστορία η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με μετρήσεις του Mauna Loa Observatory στη Χαβάη, το οποίο θεωρείται σημείο αναφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ινστιτούτου ΩκεανογραφίαςScripps, η μέση συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα τον Απρίλιο ήταν 410,31 ppm: Πρόκειται για την πρώτη φορά στα αρχεία του Mauna Loa Observatory που ένας μηνιαίος μέσος όρος υπερβαίνει τα 410 ppm. Αυτό επίσης αντιστοιχεί σε αύξηση 30% στη συγκέντρωση διοξειδίου άνθρακα στην ατμόσφαιρα από τότε που άρχισαν οι σχετικές μετρήσεις (Keeling Curve) το 1958. Σημειώνεται πως οι μετρήσεις για πρώτη φορά ξεπέρασαν τα 400 ppm το 2013. Πριν τη Βιομηχανική Επανάσταση, τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα παρουσίαζαν διακυμάνσεις ανά τις χιλιετίες, αλλά ποτέ δεν είχαν υπερβεί τα 300 ppm μέσα στα τελευταία 800.000 χρόνια. Σημειώνεται πως το διοξείδιο του άνθρακα αποκαλείται αέριο θερμοκηπίου λόγω της δυνατότητάς του να «παγιδεύει» ηλιακή ακτινοβολία, κρατώντας την μέσα στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται για το πιο κοινό μεταξύ όλων των αερίων θερμοκηπίου που προκύπτουν από την ανθρώπινη δραστηριότητα, και αποδίδεται στη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι εν λόγω μετρήσεις δεν αποτελούν το μόνο περιβαλλοντικό «καμπανάκι» του Απριλίου: Την περασμένη Δευτέρα, στην πόλη Ναουάμπσα του νοτίου Πακιστάν σημειώθηκε πιθανότατα παγκόσμιο ρεκόρ θερμοκρασίας τον Απρίλιο, στους 50 βαθμούς Κελσίου (122,4 βαθμούς Φαρενάιτ). Σημειώνεται πως η εν λόγω πόλη, πληθυσμού 1,1 εκατομμυρίων κατοίκων, πλησίαζε τακτικά αυτές τις θερμοκρασίες από τα μέσα του Απριλίου, με δεδομένα του Accuweather να δείχνουν υπέρβαση των 113 βαθμών Φαρενάιτ (45 βαθμών Κελσίου) κάθε μέρα από τις 23 Απριλίου. Λόγω των ακραίων θερμοκρασιών, το δίκτυο ηλεκτροδότησης του Πακιστάν έχει επιβαρυνθεί κατά πολύ, λόγω της ανάγκης για λειτουργία των συστημάτων κλιματισμού, με αποτέλεσμα μπλακάουτ σε πολλές περιοχές της χώρας. Επίσης, πολλές είναι οι περιπτώσεις θερμοπληξίας. Όσον αφορά στο αν αποτελεί όντως παγκόσμιο ρεκόρ ή όχι, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού είπε στην Washington Post πως δεν κρατούνται επίσημα αρχεία για τα μέγιστα μήνα ως προς τη θερμοκρασία. Ωστόσο ο Κρίστοφερ Μπερτ, ειδικός του χώρου, θεωρεί πως πρόκειται όντως για την υψηλότερη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί ποτέ Απρίλιο μήνα στη Γη κατά τη σύγχρονη εποχή- εκτίμηση την οποία δεν φαίνεται να αμφισβητεί ο οργανισμός, όπως είπε εκπρόσωπός του στην Washington Post.

Ο Οκτώβριος που πέρασε ήταν ο δεύτερος πιο θερμός στην ιστορία, σύμφωνα με στοιχεία από την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), η οποία διαθέτει αρχείο δεδομένων από το 1880. Μέχρι στιγμής, το 2018 είναι το τέταρτο πιο θερμό έτος στην ιστορία. Σύμφωνα με τη NOAA, ο Οκτώβριος του 2018 σηματοδοτεί τον 42ο συνεχόμενο Οκτώβριο και τον 406ο συνεχόμενο μήνα με θερμοκρασίες πάνω από το μέσο όρο του 20ου αιώνα. Σε κανένα μέρος του κόσμου δεν παρατηρήθηκαν χαμηλές θερμοκρασίες ρεκόρ τον περασμένο μήνα. Αντ' αυτού, καταγράφηκαν υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ από τον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανό ως την Αλάσκα, τη Ρωσία, την Αυστραλία και την κεντρική Αφρική. Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία τον Οκτώβριο ήταν 0,86 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο του 20ου αιώνα σε ξηρά και θάλασσα. Μόνο ο Οκτώβριος του 2015 ήταν πιο θερμός, κατά 0,99 βαθμούς πάνω από το μέσο όρο. Ξεχωριστές αναλύσεις από το Ινστιτούτο Γκόνταρντ της NASA και την Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας, υπολόγισαν επίσης ότι ο Οκτώβριος του 2018 ήταν ο δεύτερος θερμότερος στην ιστορία. Η NASA υπολόγισε τη μέση θερμοκρασία της Γης στους 0,99 βαθμούς Κελσίου πάνω από το μέσο όρο του 1951-1980, πίσω μόνο από τον Οκτώβριο του 2015 με 1,08 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο. Στους πόλους, η Αρκτική σημείωσε την τρίτη μικρότερη ποσότητα θαλάσσιου πάγου για το μήνα από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις το 1979. Στην Ανταρκτική, η έκταση των πάγων στη θάλασσα ήταν στο τέταρτο μικρότερο επίπεδο για το μήνα Οκτώβριο.

Σε σημαντικές ανακοινώσεις σχετικά με την ανακάλυψη εξωπλανήτη με μεγάλες ομοιότητες με τη Γη προέβη η NASA. Ανακάλυψε ολόκληρο ηλιακό σύστημα με ισάριθμους πλανήτες με το δικό μας όπως ανακοίνωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, την Πέμπτη, στην οποία υπεύθυνοι της διαστημικής υπηρεσίας αποκάλυψαν ότι εντοπίστηκε από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. Η ανακάλυψη δύο νέων πλανητών γύρω από το σύστημα του Κέπλερ - 90, το οποίο μοιάζει με τον δικό μας ήλιο, σημαίνει ότι το μακρινό ηλιακό σύστημα έχει όσους πλανήτες έχει και το δικό μας ηλιακό σύστημα. Το άστρο και το σύστημα γύρω του ήταν ήδη γνωστά. Η NASA, όμως, με τη βοήθεια του προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης με της Google, κατάφερε να εντοπίσει δύο ακόμη εξωπλανήτες. Ο εξωπλανήτης Kέπλερ-90i είναι πολύ ζεστός, βραχώδης και κάνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από το κεντρικό άστρο κάθε 14,4 ημέρες. «Οπως αναμενόταν, υπάρχουν συγκλονιστικές ανακαλύψεις στα αρχειοθετημένα δεδομένα του Κέπλερ που περιμένουν το σωστό εργαλείο ή τεχνολογία για να ξεθαφτούν», δήλωσε ο Πολ Χερτζ, διευθυντής του τμήματος Αστροφυσικής της NASA στην Ουάσινγκτον. Ο ερευνητής Άντριου Βάντερμπουργκ είπε ότι δεν θα του προκαλούσε έκπληξη εάν «κρύβονται» και άλλοι εξωπλανήτες γύρω από τα γνωστά συστήματα. Τόνισε ότι σχεδόν σίγουρα δεν θα είναι το τελευταίο σύστημα που έχει οκτώ πλανήτες, γεγονός που υποδηλώνει ότι το δικό μας ηλιακό σύστημα δεν είναι πραγματικά αυτό το εξαιρετικό. Σύμφωνα με τον βρετανικό Independent δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να βρεθεί ζωή στο σύστημα Κέπλερ-90. Ωστόσο, η ανακάλυψη του μεγάλου αριθμού πλανητών σε κάθε ηλιακό σύστημα αυξάνει τις πιθανότητες να βρεθεί. Πηγή: http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500182908

Στις 2 Αυγούστου θα εξαντλήσουμε και επισήμως τους πόρους που η Γη έχει τη δυνατότητα να μας παρέχει για ολόκληρο το έτος. Αυτό το θλιβερό ετήσιο ρεκόρ μετάθεσης της μέρας εξάντλησης όλο και πιο νωρίς μέσα στον χρόνο αποδεικνύει πως το οικολογικό χρέος της ανθρωπότητας μόνο βιώσιμο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση WWF και το παγκόσμιο δίκτυο Global Footprint Network. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι και το τέλος του 2017 θα ζούμε με δανεικά… από τις επόμενες γενιές. Στα κράτη της ΕΕ και ειδικότερα στην Ελλάδα, ο τρόπος ζωής μας παράγει κάθε χρόνο ένα υπέρογκο «οικολογικό χρέος». Συνολικά η ανθρωπότητα χρειάζεται 1,7 πλανήτες τον χρόνο για να συνεχίζει να ζει με τον ίδιο τρόπο, ενώ αν όλοι ζούσαν όπως οι Έλληνες, θα χρειαζόμασταν 2,5 πλανήτες. Με άλλα λόγια, η ανθρωπότητα χρησιμοποιεί τη φύση 1,7 φορές γρηγορότερα (ή στην περίπτωση των Ελλήνων 2,5 φορές ταχύτερα) από τον ρυθμό με τον οποίο τα οικοσυστήματα μπορούν να αναπληρώσουν τις απώλειες. Το ανησυχητικό είναι ότι κάθε χρόνο εξαντλούμε τα όρια της Γης όλο και νωρίτερα. Η φετινή 2η Αυγούστου είναι αρνητικό ρεκόρ από το 1970 – όταν και για πρώτη φορά η ανθρωπότητα δημιούργησε «οικολογικό χρέος» - ενώ 20 χρόνια πριν, το 1997, η αντίστοιχη ημερομηνία ήταν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Η «Μέρα που ξεπεράσαμε τα όρια της Γης» (Earth Overshoot Day) αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο ο διεθνής ερευνητικός οργανισμός Global Footprint Network υπολογίζει την ημερομηνία του έτους κατά την οποία η κατανάλωση των φυσικών πόρων από την ανθρωπότητα ξεπερνάει αυτά που ο πλανήτης μπορεί να αναπληρώσει. Κι αν η χώρα μας και ο τρόπος ζωής μας συνεχίζει να παράγει ένα υπέρογκο οικολογικό χρέος, σίγουρα δεν είμαστε στις πρώτες χώρες στον κόσμο που «χρωστάνε» στον πλανήτη. Πρώτη στη σχετική κατάταξη αναδεικνύεται η Αυστραλία (με 5,2 πλανήτες), οι ΗΠΑ ακολουθούν με 5 πλανήτες ενώ εντύπωση αλλά και ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι η Κίνα και η Ινδία – που μαζί αντιπροσωπεύουν το 36% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού – βρίσκονται ακόμη σχετικά μακριά από την κορυφή. Τι θα γίνει όμως με την άνοδο του τρόπου ζωής και σε αυτές τις χώρες; Είναι ο πλανήτης μας στα όρια εμφράγματος; Δυστυχώς, σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση του WWF, Ζωντανός Πλανήτης, η άγρια ζωή είναι πιθανό να έχει μειωθεί κατά 67% μέχρι το 2020, εξαιτίας κυρίως της πορείας που έχει διαλέξει η ανθρωπότητα. Στην έκθεση του WWF, που αποτελεί ουσιαστικά ένα καρδιογράφημα της Γης και ανανεώνεται κάθε διετία, φαίνεται πως το κοινό μας σπίτι βρίσκεται στα πρόθυρα εμφράγματος. Ήδη, μεταξύ 1970 και 2012, ο παγκόσμιος πληθυσμός των ψαριών, πουλιών, θηλαστικών, αμφιβίων και ερπετών έχει μειωθεί κατά 58%. Το ερώτημα όμως είναι αν προλαβαίνουμε να βελτιώσουμε την υγεία του προτού χρειαστεί μηχανική υποστήριξη. Λύσεις υπάρχουν και ο τρόπος ζωής μας μπορεί να είναι η αρχή για να αντιστρέψουμε τα πράγματα. Αν σκεφτεί κανείς ότι η ζήτηση για τροφή αποτελεί το 28% του παγκόσμιου αποτυπώματος της ανθρωπότητας, ενώ την ίδια στιγμή η σπατάλη τροφίμων αγγίζει τους 1,3 δισεκατομμύρια τόνους τον χρόνο, τότε απλές κινήσεις για τη μείωσή της σπατάλης μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η διαχείριση της τροφής μας είναι μόνο ένα παράδειγμα, ενώ οι καθημερινές μας μετακινήσεις, η πίεση προς τις πολιτικές ηγεσίες της κάθε χώρας για βιώσιμη στροφή και η αλλαγή του τρόπου που καταναλώνουμε, είναι μερικές μόνο ακόμα για να μειώσουμε… και ίσως να μηδενίσουμε το χρέος μας απέναντι στον πλανήτη. Πηγή: www.wwf.gr - http://www.wwf.gr/news/1990-neo-rekor-eksantlisis-ton-orion-tis-gis

Το ερώτημα «τι θα γίνει αν λιώσουν οι πάγοι» θέτει το National Geographic, που δημιούργησε και έναν διαδραστικό χάρτη με την εικόνα του πλανήτη, αν συμβεί κάτι τέτοιο. Θα χρειαστούν βέβαια 5 χιλιάδες χρόνια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, για να λιώσουν οι πάγοι της Γης, όμως όταν αυτό συμβεί, η Ελλάδα φαίνεται να τη γλυτώνει με μικρές απώλειες, την ώρα που άλλες περιοχές του πλανήτη θα συρρικνωθούν κατά πολύ. Με βάση το σενάριο του National Geographic, που βασίστηκε σε επιστημονικά δεδομένα και εκτιμήσεις, η στάθμη του νερού θα ανέβει κατά 65 μέτρα. Το Λονδίνο θα είναι απλώς μια ανάμνηση, όπως και η Βενετία. Η Ολλανδία θα σκεπαστεί από το νερό, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Δανίας. Ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης θα χαθεί, ενώ Κασπία και Μαύρη Θάλασσα θα γίνουν ένα με τη Μεσόγειο. Φθηνά φαίνεται να τη γλυτώνει και η Αφρική, όχι όμως και η Β. Αμερική, όπου η Καλιφόρνια και το Σαν Φρανσίσκο θα είναι πλέον νησιωτικές περιοχές. Στη Ν. Αμερική, ο Αμαζόνιος θα γίνει ένα με τη θάλασσα, ενώ από τα εξωτικά της νησιά της Καραϊβικής θα εξέχουν μόνο οι κορυφές των βουνών. την Ασία, 600 περίπου μίλια της αχανούς κινεζικής γης θα πλημμυρίσουν, όπως και όλο το Μπαγκλαντές, αλλά και μεγάλο μέρος της παράκτιας Ινδίας. Πηγή: http://www.o-klooun.com/gallery/pos-tha-einai-o-planitis-otan-liosoun-oi-pagoi#.UyWXVfl_sXd Δείτε αναλυτικά τους χάρτες εδώ: http://ngm.nationalgeographic.com/2013/09/rising-seas/if-ice-melted-map