Αναζήτηση στην κοινότητα

Ολόκληρες περιοχές βυθίστηκαν κάτω από το νερό στο Ντουμπάι και σε άλλες περιοχές, μετά τις καταρρακτώδεις βροχές που έπληξαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Λόγω της έντασης των ισχυρών βροχοπτώσεων, οι δορυφόροι εξακολουθούν να τις βλέπουν από το Διάστημα, ημέρες αφότου τα σύννεφα υποχώρησαν και σταμάτησε να βρέχει. Το Ντουμπάι κατέγραψε βροχοπτώσεις ενός έτους σε μόλις 12 ώρες, ενώ οι περιοχές πιο ανατολικά κατέγραψαν βροχοπτώσεις σχεδόν 2 ετών σε λιγότερο από 24 ώρες. Η ισχυρότερη βροχόπτωση σημειώθηκε σε περιοχές βόρεια και ανατολικά της πρωτεύουσας Άμπου Ντάμπι. Τι κατέγραψε ο δορυφόρος Landsat 9 Ο δορυφόρος Landsat 9 πέρασε πάνω από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα την Παρασκευή (19/4) και κατέγραψε εικόνες από τις μεγάλες πλημμύρες, σε λιγότερο από δύο ημέρες αφότου υποχώρησε η βροχή. Ο δορυφόρος λειτουργεί από τη NASA και το Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών και συλλέγει λεπτομερείς εικόνες της επιφάνειας της Γης. Στις φωτογραφίες από τον δορυφόρο διακρίνεται το έντονο μπλε όπου απεικονίζονται τα νερά που παραμένουν από τις πλημμύρες, σε αντίθεση με το τυπικά ξηρό έδαφος της περιοχής (καστανό ή ανοιχτό καφέ). Εικόνα από τον δορυφόρο πριν τις πλημμύρες: Εικόνα από τον δορυφόρο μετά τις πλημμύρες: Εκτεταμένες πλημμύρες κατέγραψε ο δορυφόρος και στο Άμπου Ντάμπι. Ρηχά σώματα νερού φαίνονται με ανοιχτό μπλε, ενώ τα μεγαλύτερα και βαθύτερα σημεία με νερό που παραμένουν πλημμυρισμένα διακρίνονται σε χρώμα σκούρο μπλε. Από τις δορυφορικές εικόνες φαίνεται το χάος που άφησαν πίσω τους οι ισχυρές βροχοπτώσεις, αν και δεν αποτυπώνεται στο 100% η έκταση των πλημμυρών στη χώρα. View full είδηση

Σε προτάσεις για ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των υδάτων καταλήγει το αρχικό πόρισμα των Ολλανδών εμπειρογνωμόνων που ανέλαβαν να διερευνήσουν τις αιτίες της καταστροφής στη Θεσσαλία και που παρουσιάζει σήμερα η εφημερίδα “Καθημερινή”. Στα ευρήματά τους συγκαταλέγονται περιβαλλοντικά εγκλήματα, όπως παράνομα φράγματα για άρδευση και αυθαίρετες παρεμβάσεις κοντά στις κοίτες των ποταμών. Στην έκθεση που έχουν υποβάλει στην κυβέρνηση, οι Ολλανδοί επισημαίνουν την ανάγκη ενιαίου φορέα διαχείρισης στη θέση του σημερινού κατακερματισμού αρμοδιοτήτων και προτείνουν την ίδρυση ενός οργανισμού παρακολούθησης πλημμυρικού κινδύνου. Ξεχάστε τα μεγάλα, ακριβά φράγματα. Αντ’ αυτών δώστε ζωτικό χώρο στα ποτάμια. Αυτό είναι ένα από τα βασικά μηνύματα που στέλνει στην κυβέρνηση η ομάδα των Ολλανδών εμπειρογνωμόνων, σχετικά με την αντιπλημμυρική προστασία της Θεσσαλίας. Η ομάδα υποστηρίζει ότι πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα – πρόληψη, διακυβέρνηση, διαχείριση κρίσεων– και θα συμπεριλάβει στην πρότασή της και την ανάταξη της αγροτικής παραγωγής στον Θεσσαλικό Κάμπο. Από την πλευρά της η κυβέρνηση δείχνει δεκτική στις προτάσεις των Ολλανδών, εκτιμώντας ότι η καταστροφή έχει δώσει την ευκαιρία για μια ευρύτερη ανάταξη της Θεσσαλίας, με οργανωμένο, σύγχρονο και βιώσιμο τρόπο. Η χρηματοδότηση παραμένει ζητούμενο και γι’ αυτόν τον λόγο θα ζητηθεί από τους Ολλανδούς να ιεραρχήσουν έργα και παρεμβάσεις. Πριν από λίγες ημέρες, η συμβουλευτική εταιρεία HVA International κατέθεσε στην κυβέρνηση το πρώτο από τα τρία «παραδοτέα» για τη Θεσσαλία. Το κείμενο αποτυπώνει τα βασικά ευρήματα της ομάδας και σκιαγραφεί τη στρατηγική η οποία θα πρέπει να ακολουθηθεί για την ανάταξη του Θεσσαλικού Κάμπου. Το νέο σχέδιο διαχείρισης πλημμυρών για τη Θεσσαλία θα παρέχει κατευθύνσεις για την ανάπτυξη υποδομών προστασίας αλλά και μέτρα για τη διαχείριση κρίσεων, βασισμένα σε προσυμφωνηθέντα επίπεδα ασφαλείας. «Τα επίπεδα ασφαλείας οφείλουν να διαφοροποιούνται ανάλογα με τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές λειτουργίες της περιοχής όπου θα εφαρμοστούν. Η ανάπτυξη των διαφορετικών επιπέδων ασφάλειας είναι μια σύνθετη τεχνικά και πολιτικά άσκηση, και θα απαιτήσει τεχνογνωσία, οικονομική ειδημοσύνη και πολιτικό διάλογο», αναφέρουν. Οι πρώτες προτάσεις των Ολλανδών διαρθρώνονται σε τρία επίπεδα: στα έργα πρόληψης, στην αντιμετώπιση των προβλημάτων διακυβέρνησης και στον τρόπο διαχείρισης κρίσεων. «Oλες οι αντιπλημμυρικές υποδομές πρέπει να αναθεωρηθούν ώστε να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα αναβάθμισής τους. Οι υποδομές για την αντιπλημμυρική προστασία θα είναι ένας συνδυασμός δημιουργίας εγκαταστάσεων συγκράτησης του νερού, εγκαταστάσεων για την αύξηση της αποστράγγισης του νερού και βελτίωσης του δικτύου αναχωμάτων». Οι εμπειρογνώμονες αναβαθμίζουν στην έκθεσή τους το πρόβλημα των ανθρωπογενών παρεμβάσεων στους ποταμούς της Θεσσαλίας, που είχαν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της κοίτης και των πλημμυρικών ζωνών τους. «Οι ποταμοί και τα ρέματα συχνά περιορίζονται σε στενά περάσματα, “σφηνωμένα” ανάμεσα σε αναχώματα ώστε να μεγιστοποιήσουν τις παρακείμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις. Πολυάριθμες βιομηχανίες και περιοχές κατοικίας έχουν χτιστεί επάνω στις πλημμυρικές ζώνες χειμάρρων και ποταμών, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Γέφυρες, δρόμοι και σιδηροδρομικές γραμμές επλήγησαν, καθώς ο σχεδιασμός τους δεν είχε λάβει υπόψη τις σύγχρονες απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων. Ως αποτέλεσμα μετατράπηκαν σε εμπόδια, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή. Δεν υπάρχει επίσης καμία συντονισμένη συντήρηση των υδραυλικών υποδομών», αναφέρει η πρώτη έκθεση των Ολλανδών. Πλημμυρικές ζώνες Η δεύτερη σύσταση των Ολλανδών είναι να αυξηθούν και πάλι οι πλημμυρικές ζώνες των ποταμών («Δώστε χώρο στον ποταμό», αναφέρεται χαρακτηριστικά). Οι εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι βάσει της διεθνούς εμπειρίας, η προοπτική συγκράτησης των πλημμυρικών ροών από ταμιευτήρες και μεγάλα φράγματα είναι περιορισμένη. «Τα μεγάλα φράγματα είναι ακριβά, απαιτούν ειδικές συνθήκες και συχνά εξυπηρετούν άλλους σκοπούς (λ.χ. παραγωγή ενέργειας, άρδευση) που κατά πάσα πιθανότητα έρχονται σε σύγκρουση με τη διαχείριση πλημμυρών», αναφέρουν. Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, καθώς σε τοπικό επίπεδο στη Θεσσαλία εξακολουθεί να προβάλλεται ως λύση για τις πλημμύρες η υλοποίηση φραγμάτων που έχουν τα προηγούμενα χρόνια σχεδιαστεί χωρίς να προχωρήσει η κατασκευή τους (συνήθως λόγω κόστους ή δυσθεώρητου περιβαλλοντικού αποτυπώματος). Ο δεύτερος τομέας στον οποίο οι Ολλανδοί εκτιμούν ότι απαιτείται παρέμβαση είναι η διακυβέρνηση. Όπως αναφέρει η πρώτη έκθεσή τους, οι πρόσφατες πλημμύρες απέδειξαν ότι η διαχείριση των υδατικών πόρων και των πλημμυρών είναι κατακερματισμένη σε πλήθος οργανισμών που έχουν αρμοδιότητες σε διοικητικές ενότητες, τα όρια των οποίων δεν συμπίπτουν με εκείνα των υδρολογικών λεκανών. Παράλληλα υπάρχει ανεπαρκής συντονισμός και εποπτεία αυτών των οργανισμών, «που λειτουργούν μόνο με βάση τα συμφέροντα αυτών που τους απαρτίζουν», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Για παράδειγμα, δεν υπάρχουν επίσημα, εγκεκριμένα από την κεντρική κυβέρνηση πρωτόκολλα για τη λειτουργία των αντλιών και των θυρών (λ.χ. σε φράγματα). Όπως επισημαίνουν οι εμπειρογνώμονες, η διαχείριση των υδάτων θα πρέπει να βασίζεται σε υδρολογικά δεδομένα (λ.χ. λεκάνες απορροής ποταμών) και γι’ αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητο να θεσπιστεί μια Αρχή Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής, με εκτελεστικές αρμοδιότητες. Η διάρθρωση και το μοντέλο διακυβέρνησης αυτών των Αρχών θα εξειδικευθούν στο masterplan που θα παραδώσουν οι εμπειρογνώμονες. Τέλος, οι Ολλανδοί εκτιμούν ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στο μοντέλο διαχείρισης κρίσεων. «Υπάρχει άμεση ανάγκη για την εγκατάσταση ενός συστήματος έγκαιρης ειδοποίησης που θα λειτουργεί σε 24ωρη βάση, το οποίο θα λαμβάνει, θα αναλύει και θα επεξεργάζεται πληροφορίες για τις πλημμυρικές ροές σε πραγματικό χρόνο. Το σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης θα πρέπει να διαθέτει την τεχνογνωσία και τα εργαλεία ώστε να πραγματοποιεί ακριβείς προγνώσεις πλημμυρικών φαινομένων και να πληροφορεί αποτελεσματικά τους τοπικούς φορείς», αναφέρει η έκθεση. Οπως επισημαίνουν οι Ολλανδοί, παρότι εστάλησαν πολλά μηνύματα από το 112, πολλοί κτηνοτρόφοι ανέφεραν ότι θα μπορούσαν να είχαν σώσει τα κοπάδια τους αν είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως για να τα μετακινήσουν ή είχαν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η ετοιμότητα για μελλοντικές πλημμύρες μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω με τη δημιουργία σταθμών όπου θα φυλάσσονται εξοπλισμός και μηχανήματα για επείγουσες επισκευές και απομάκρυνση φερτών υλικών, σκάφη για επιχειρήσεις διάσωσης και σάκοι με άμμο οι οποίοι θα διανέμονται σε πολίτες και φορείς ώστε να προστατεύσουν ευαίσθητα σημεία στα αναχώματα, αλλά και κατοικίες και υποδομές ζωτικής σημασίας. Το χρονοδιάγραμμα Η κυβέρνηση έχει επενδύσει σημαντικά σε αυτή την ολιστική προσέγγιση. Σύμφωνα με ανώτατες κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι η καταστροφή στη Θεσσαλία να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία για μια συνολικότερη ανάταξη τόσο της αντιπλημμυρικής προστασίας όσο και της αγροτικής οικονομίας στον Θεσσαλικό Κάμπο, με στροφή σε πιο οργανωμένες, σύγχρονες και βιώσιμες επιλογές. Η πρώτη έκθεση των Ολλανδών θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα στη Θεσσαλία. Θα ακολουθήσει μια περίοδος διαβούλευσης με φορείς και την τοπική κοινωνία, ώστε να διαμορφωθεί το τελικό κείμενο του masterplan. Το πόρισμα έχει ζητηθεί να περιλαμβάνει διαφορετικά σενάρια και να ιεραρχεί τα έργα, καθώς η χρηματοδότησή τους παραμένει ένα πολύ σημαντικό ζήτημα. «Πολυάριθμες βιομηχανίες και περιοχές κατοικίας έχουν χτιστεί επάνω στις πλημμυρικές ζώνες χειμάρρων και ποταμών, επιδεινώνοντας το πρόβλημα», διαπιστώνει η ομάδα των ειδικών. Τι είδαν και τι εισηγούνται οι Ολλανδοί Κοίτες Βιομηχανίες και οικισμοί έχουν χτιστεί πάνω σε πλημμυρικές ζώνες χειμάρρων και ποταμών, διαπιστώνουν οι εμπειρογνώμονες και προτείνουν να δοθεί χώρος στα ποτάμια. Φράγματα Συνιστάται η αποφυγή των μεγάλων φραγμάτων που κοστίζουν, ενώ επιδεινώνουν ενίοτε τον κίνδυνο πλημμύρας, αφού έχουν κατασκευαστεί για αλλότριο σκοπό (άρδευση, παραγωγή ενέργειας). Καλλιέργειες Προτείνεται η αποφυγή υδροβόρων καλλιεργειών, που οδηγεί τους αγρότες είτε σε υπεράντληση των υπόγειων υδάτων είτε ακόμη και σε κατασκευή παράνομων φραγμάτων. Διαχείριση Διαπιστώνεται κατακερματισμός αρμοδιοτήτων σε πλήθος οργανισμών, χωρίς καν αντιστοίχιση με τα όρια των υδρολογικών λεκανών. Θα καταρτιστεί σχετικό masterplan για ενιαία διαχείριση των υδάτινων πόρων. Εγκαιρη ειδοποίηση Επισημαίνεται άμεση ανάγκη για την εγκατάσταση ενός συστήματος έγκαιρης ειδοποίησης που θα λειτουργεί σε 24ωρη βάση και θα επεξεργάζεται πληροφορίες για τις πλημμυρικές ροές σε πραγματικό χρόνο. View full είδηση

Στο πλαίσιο του έργου «Integrated actions for joint coordination and responsiveness to flood risks in the cross border area» με ακρωνύμιο FLOODGUARD του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία INTERREG V-A GREECE – BULGARIA 2014-2020» πραγματοποιήθηκε Διεθνές Συνέδριο για τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου. Το έργο Floodguard καλείται να αντιμετωπίσει προκλήσεις διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας μέσα από ολοκληρωμένες δράσεις για κοινό συντονισμό και ανταπόκριση σε κινδύνους πλημμύρας στη διασυνοριακή περιοχή. Το έργο εστιάζει σε διαφορετικές πτυχές της διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας: • Εισαγωγή κοινής θεσμικής προσέγγισης μεταξύ των εμπλεκόμενων αρχών για την αξιολόγηση, τον προγραμματισμό, την πρόληψη και την καταπολέμηση των πλημμυρών • Αύξηση της τεχνικής και διοικητικής ικανότητας των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας για κοινές δράσεις στον τομέα της ετοιμότητας και της αντίδρασης σε περιπτώσεις πλημμυρών • Εισαγωγή αποτελεσματικών δομών και συστημάτων ανταλλαγής πληροφοριών για την αξιολόγηση των κινδύνων πλημμύρας, τον μετριασμό και τη διαχείριση. Οι Εταίροι του έργου αποτελούνται από πέντε (5) φορείς από τη Δημοκρατία της Βουλγαρίας και δύο (2) φορείς από την Ελληνική Δημοκρατία: • Fire Safety and Civil Protection Directorate General, Ministry of the Interior, BG (Lead Beneficiary) • EA River Basin District Plovdiv (PB2) • WA Ricer Basin District Blagoevgrad (PB3) • National Institute of Meteorology and Hydrology (PB4) • District Administration Blagoevgrad (PB5) • Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, ΥΠΕΝ (PB6) • Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης (PB7) Το συνέδριο διοργανώθηκε από τη Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη (Theodora Hall, Ξενοδοχείο Capsis, Μοναστηρίου 16). Συμμετείχαν εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας και στελέχη των Εταίρων του έργου και άλλων φορέων της δημόσιας διοίκησης καθώς και εκπρόσωποι κοινωνικών εταίρων και ιδιώτες. Κατά την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου, 24 Οκτωβρίου 2023, χαιρέτησε την εκδήλωση ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (ΥΠΕΝ), Δρ. Πέτρος Βαρελίδης και ο Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης, Δρ. Ιωάννης Σάββας. Εκ μέρους της Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος – Κοινής Γραμματείας για το «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία INTERREG V-A GREECE – BULGARIA 2014-2020» απηύθυνε χαιρετισμό ο κ. Δημήτριος Λιάτσης. Τέλος, στέλεχος από τον Επικεφαλής Εταίρο του έργου (Lead Beneficiary - Fire Safety and Civil Protection Directorate General, Ministry of the Interior, BG) απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους του Επιτρόπου, κ. Yuliyan Grancharov. Την ίδια ημέρα έλαβε χώρα συνέντευξη τύπου. Στις εργασίες της πρώτης ημέρας του Συνεδρίου εντάχθηκε και η παρουσίαση του συνόλου του έργου από την Δρ. Ελένη Αθανασίου, Project Manager της Ομάδας Έργου της Γενικής Γραμματείας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (ΓΓΦΠΥ - PB6) καθώς και του ρόλου και της συμμετοχής της ΓΓΦΠΥ ως Εταίρου στην υλοποίηση του έργου. Η παρουσίαση ανέδειξε τα οφέλη που προέκυψαν από την ενδυνάμωση της διασυνοριακής συνεργασίας που επετεύχθη στον τομέα διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας μέσω αφενός της δημιουργίας και λειτουργίας Κοινής Ομάδας Εργασίας (Joint Working Group) και αφετέρου μέσω της ενίσχυσης των υποδομών με την ανάπτυξη και λειτουργία του πληροφοριακού Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης Πλημμυρών στον π. Έβρο. Επίσης, εκ μέρους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης, ο κ. Γεώργιος Καμπάς, Project Manager της Ομάδας Έργου για τον Εταίρο PB7, παρουσίασε τη συμβολή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης στο έργο και τη σημασία της ενδυνάμωσης των υποδομών μέσω της εγκατάστασης νέων τηλεμετρικών σταθμών, τόνισε την βαρύτητα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη διασυνοριακή περιοχή μεταξύ των δύο χωρών και την αναγκαιότητα ανάληψης κατάλληλων δράσεων υπό το πλαίσιο κοινής και συντονισμένης διαχείρισης. Κατά τη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου παρουσιάσθηκε ο ρόλος και η συμβολή όλων των Εταίρων του έργου, τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα καθώς και οι δυνατότητες και ευκαιρίες για το μέλλον της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας. Παρουσιάσθηκαν, μεταξύ άλλων, ο υπερσύγχρονος διασωστικός και λοιπός εξοπλισμός για τις εκπαιδευτικές ανάγκες αντιμετώπισης πλημμυρικών συμβάντων, η πρόοδος του έργου ανέγερσης Κοινού Εκπαιδευτικού Κέντρου στο Blagoevgrad, Βουλγαρία, το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Πλημμυρών που αναπτύχθηκε και λειτουργεί για τη λεκάνη απορροής π. Έβρου, οι νέοι τηλεμετρικοί σταθμοί τεχνολογίας αιχμής οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στους τρεις μεγάλους διασυνοριακούς ποταμούς που η χώρα μας μοιράζεται με τη Βουλγαρία (π. Έβρος – Maritsa, π. Νέστος – Mesta, π. Στρυμώνας – Strouma) καθώς και η αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου στη Βουλγαρική πλευρά και ο ανακαινισμένος και πλήρως εξοπλισμένος χώρος στην Καβάλα για διενέργεια εκπαιδευτικών και λοιπών δράσεων. Επίσης, παρουσιάσθηκαν μελέτες και λοιπές δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος οι οποίες συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των ικανοτήτων των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση κινδύνων πλημύρας και στην ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας στον χώρο και οι προοπτικές στο μέλλον. Για τις δράσεις του έργου FLOODGUARD μπορείτε να ενημερώνεστε από το site: https://floodguardinterreg.eu/ View full είδηση

Οι πιο εκτεταμένες και καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία από τον 19ο αιώνα (πχ. Οκτώβριο 1883) μέχρι σήμερα, οφείλοντ­­αι στο φαινόμενο της "Ψυχρής Λίμνης". Αυτός ο όρος της "δυναμικής μετεωρολογίας" χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια αποκομμένη μάζα ψυχρών αερίων μαζών στα μεσαία στρώματα της τροπόσφαιρας, συνήθως σε ύψος 5-6 χλμ πάνω από την επιφάνεια. Αυτό το φαινόμενο συνδέεται άμεσα με τη δημιουργία βαρομετρικών χαμηλών στην επιφάνεια, ευνοώντας τις ανοδικές κινήσεις, τη δημιουργία νεφών, και τη μεταφορά μεγάλης ποσότητας υδρατμών και ενέργειας στην τροπόσφαιρα. Όταν η ατμοσφαιρική κυκλοφορία πάνω από την Ευρώπη ευνοεί τη δημιουργία μιας Ψυχρής Λίμνης πάνω από το Ιόνιο Πέλαγος, οι αέριες μάζες γύρω της κινούνται αντίθετα των δεικτών του ρολογιού. Θερμές και υγρές αέριες μάζες κινούνται από Μεσόγειο Θάλασσα πάνω από τη χώρα μας, και ταυτόχρονα τοπικές ροές και μεγάλης κλίμακας ανοδικές κινήσεις ευνοούν τη δημιουργία καταιγίδων. Όταν μια Ψυχρή Λίμνη εντοπίζεται στο Νότιο Ιόνιο, οι πιο ισχυρές καταιγίδες πλήττουν τα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα της Ελλάδας. Μικρές μετατοπίσεις των Ψυχρών Λιμνών και διαφορετικά χαρακτηριστικά των αερίων μαζών που μετακινούνται προς τη χώρα μας, μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικά φαινόμενα σε διαφορετικές περιοχές. Για παράδειγμα, η περιοχή του Βόλου πλήττεται από καταστροφικές πλημμύρες όταν το κέντρο των Ψυχρών Λιμνών εντοπίζεται νότια/νοτιοδυτικά της Πελ/νήσου. Αυτό συμβαίνει λόγω της πολύπλοκης μορφολογίας του εδάφους στη χερσόνησο της Μαγνησίας (ορεινός όγκος του Πηλίου), η οποία προκαλεί συγκλίσεις αερίων μαζών και κατ' επέκταση έντονες ανοδικές κινήσεις των αερίων μαζών. Μια στάσιμη συνοπτική κατάσταση στην κυκλοφορία των αερίων μαζών, σημαίνει ότι οι τοπικές ροές στην περιοχή του Δυτικού Πηλίου θα προκαλέσουν ισχυρές και πολύωρες βροχοπτώσεις, ή και χιονοπτώσεις τους χειμερινούς μήνες. Η παρακάτω Εικόνα παρουσιάζει τη θέση των Ψυχρών λιμνών κατά τις 6 πιο καταστροφικές κακοκαιρίες τα τελευταία 20 χρόνια στην περιοχή του Βόλου και του Δυτικού Πηλίου Εικόνα. Οι Ψυχρές Λίμνες (αποχρώσεις του μπλε) και το κέντρο τους "L" κατά τις καταστροφικές πλημμύρες στον Βόλο 9 Οκτωβρίου 2006 (πάνω αριστερά), 10 Δεκεμβρίου 2009 (πάνω δεξιά), 28 Οκτωβρίου 2020 – κακοκαιρία "Κίρκη" (μέση αριστερά), 11 Ιανουαρίου 2022 - κακοκαιρία "Διομήδης" (μέση δεξιά), 5 Σεπτεμβρίου 2023 - κακοκαιρία "Δανιήλ" (κάτω αριστερά) και 27 Σεπτεμβρίου 2023 - κακοκαιρία "Ηλίας" Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται επίσης τα ημερήσια ύψη βροχής στον Βόλο και στο Δυτικό Πήλιο, καθώς και οι επιπτώσεις των 6 κακοκαιριών. Συμπερασματικά, οι μετεωρολόγοι θα πρέπει να μελετούν και να αναλύουν τις ατμοσφαιρικές διατάξεις που έχουν προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στο παρελθόν, και ειδικά σε περιπτώσεις δημιουργίας Ψυχρών Λιμνών. Τα μετεωρολογικά μοντέλα υπερ-υψηλής ανάλυσης που χρησιμοποιούνται σήμερα, τα οποία έχουν μεγάλο ποσοστό επιτυχίας στην πρόγνωση των καιρικών συνθηκών για χρονικές περιόδους μικρότερες των 72 ωρών (βλ. την ανακοίνωση μας σχετικά με την επιτυχημένη πρόγνωση μας στην κακοκαιρία Δανιήλ), θα πρέπει να εμπλουτιστούν με πολλαπλά σενάρια στατιστικής πρόγνωσης, ώστε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα του επικρατέστερου καιρικού σεναρίου που θα επηρεάσει μια περιοχή τις επόμενες ημέρες . View full είδηση

Μετά από τις μεγάλες πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023 που έπληξαν την Θεσσαλία καταστρέφοντας χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η πολιτεία ενεργοποίησε την ηλεκτρονική πλατφόρμα arogi.gov.gr για την άμεση καταγραφή των ζημιών και την καταβολή χρημάτων για την ανακούφιση των πληγέντων. Στον ιστότοπο αυτόν συγκεντρώνεται το σύνολο των μέτρων και των παρεμβάσεων της Ελληνικής Κυβέρνησης για τη στήριξη και την αποκατάσταση των περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές το 2023, όπως είναι: Πυρκαγιά στον Έβρο, Πυρκαγιά στην Κέρκυρα, Πυρκαγιά στην Μαγνησία, Πυρκαγιά στο Λουτράκι, Πυρκαγιές στην Αττική. Οι αιτήσεις οικονομικής ενίσχυσης αφορούν τη στεγαστική συνδρομή, την αποζημίωση οικοσκευής, την επιχορήγηση επιχειρήσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, την απαλλαγή ΕΝΦΙΑ κ. άλ. Οσον αφορά τις κατοικίες που επλήγησαν, τα μέτρα στήριξης και αποκατάστασης που προσφέρει το κράτος καλύπτουν την στέγαση, την αποκατάσταση βλαβών, την επιδότηση ενοικίου, την παράταση Καταβολής ΕΕΕ και Στεγαστικού Επιδόματος και την απαλλαγή ΕΝΦΙΑ. Ποια είναι η επιχορήγηση για απλές επισκευές και οικοσυσκευή; Ειδικότερα, θα χορηγηθούν τα παρακάτω: (α) Ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, η οποία θα κυμαίνεται μέχρι του ποσού των 6.000 ευρώ για κύρια κατοικία, ανάλογα με την καταγραφή της σοβαρότητας των ζημιών από τη Γενική Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ειδικά για κατοικίες που βρίσκονται σε συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, η ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, θα ανέρχεται στο ποσό των 6.000 ευρώ. (β) Ενίσχυση για τις πρώτες βιοτικές ανάγκες, η οποία θα ανέρχεται στα εξακόσια (600) ευρώ για κύρια κατοικία που έχει πληγεί. Αθροιστικά, το ποσό των ενισχύσεων θα διαμορφώνεται ως το ποσό των 6.600 ευρώ ανά κύρια κατοικία, όπου για τις συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, να ακολουθηθεί αυτοματοποιημένη διαδικασία ως προς τη χορήγηση. Δικαιούμαι επιχορήγηση και για δεύτερη κατοικία; Ναι. Οι εν λόγω ενισχύσεις θα ισχύσουν και για δευτερεύουσες κατοικίες, περιοριζόμενες στο 50% των ποσών που καταβάλλονται για τις κύριες κατοικίες (και για μέχρι μία δευτερεύουσα κατοικία ανά δικαιούχο). Οι ανωτέρω ενισχύσεις θα καταβάλλονται μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr, μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους, με ειδική μέριμνα για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά. Επιπλέον, θα καταβληθεί, σε συνεργασία με τους Δήμους: (α) προσαύξηση του επιδόματος πρώτων βιοτικών αναγκών για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία, σε νοικοκυριά που έχει πληγεί η κύρια κατοικία τους, και (β) οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ, σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία (67%) από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή. Ποιοί δικαιούνται αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής; Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι ιδιοκτήτες, κατά πλήρη ή ψιλή κυριότητα, κτιρίων που υπέστησαν βλάβες από τις πλημύρες και έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ως επικίνδυνα για χρήση («κόκκινα») ή ως προσωρινά ακατάλληλα για χρήση («κίτρινα»), με το ποσό της πρώτης αρωγής να ανέρχεται σε 10.000 ευρώ ή σε 5.000 ευρώ, αντίστοιχα. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να υποβάλουν αίτηση για την πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής για τα πληγέντα κτίρια, η οποία θα καταβάλλεται μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους. Ποια είναι η παροχή στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση κτιρίων; Με την ολοκλήρωση των αυτοψιών από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, θα οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές και θα χορηγηθεί στεγαστική συνδρομή για την επισκευή/ανακατασκευή των κτιρίων, μετά από συμψηφισμό με την πρώτη αρωγή. Η στεγαστική συνδρομή, η οποία αποτελείται από δωρεάν κρατική αρωγή (80%) και άτοκο δάνειο (20%) με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, χορηγείται στους ιδιοκτήτες των πληγέντων κτιρίων και έως το μέγιστο όριο των 150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών των ιδιοκτησιών τους, με σκοπό την αποκατάστασή τους (επισκευή ή ανακατασκευή, ανάλογα με τις βλάβες που παρουσιάζουν). Ειδικά για την αποκατάσταση κτιρίων με ελαφρές βλάβες, ο φάκελος επισκευής συντάσσεται από τους μηχανικούς της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, χωρίς να απαιτείται ιδιώτης μηχανικός, με τη στεγαστική συνδρομή να υπολογίζεται με καθορισμένη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο πληγείσας επιφάνειας. Ποια θα είναι η επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης; Παρέχεται, στις οριοθετημένες περιοχές που επλήγησαν, επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πλημμύρες. Η επιδότηση προσωρινής στέγασης χορηγείται στους δικαιούχους, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας που διέμεναν στην πληγείσα κατοικία, θα κυμαίνεται από 300 έως 500 ευρώ το μήνα και θα δίδεται έως δύο (2) χρόνια στους ιδιοκτήτες και για έξι (6) μήνες στους ενοικιαστές. Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες εντός τριών (3) μηνών από την έκδοση της σχετικής απόφασης, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση, στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, για τη χορήγηση της επιδότησης, επιλέγοντας είτε την επιδότηση ενοικίου, είτε την επιδότηση συγκατοίκησης – η εκδοχή αυτή αφορά τις περιπτώσεις όπου ο δικαιούχος φιλοξενείται σε κατοικία συγγενικού ή φιλικού προσώπου για τις παραπάνω χρονικές περιόδους. Τι ισχύει με την Καταβολή του Στεγαστικού Επιδόματος; Παρατείνεται η καταβολή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (πρώην ΚΕΑ) και του Επιδόματος Στέγασης. Οι δικαιούχοι που επλήγησαν από τις πλημμύρες δεν χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση. Ειδικότερα, παρατείνονται για τρεις μήνες οι εγκριτικές αποφάσεις του Επιδόματος Στέγασης και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, η ισχύς των οποίων έληγαν τον Σεπτέμβριο και για δύο μήνες παρατείνονται οι εγκριτικές αποφάσεις των ανωτέρω προγραμμάτων η ισχύς των οποίων λήγει τον Οκτώβριο. Ποια κτίσματα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ; Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πλημμυρών και έχουν χαρακτηρισθεί ως επικίνδυνα ή προσωρινά ακατάλληλα για χρήση, καθώς και τα αγροτεμάχια που έχουν καταστραφεί, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ για μία τριετία, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού. Ειδική μέριμνα, ως προς το εύρος της κάλυψης του μέτρου, θα ληφθεί για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά από τις εκτεταμένες πλημμύρες. View full είδηση

Κατά τη διάρκεια του πρωτοφανούς ακραίου και καταστροφικού φαινομένου «Daniel», με βάση τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ιστοσελίδα www.meteo.gr ), καταγράφηκαν μέγιστες 24ωρες βροχοπτώσεις σε σταθμούς της Θεσσαλίας τουλάχιστον ίσες με τον μέσο ετήσιο υετό. Για παράδειγμα στις 5/9/23, στον Σταθμό «Βόλος» καταγράφηκαν 450,8 mm και στον Σταθμό «Πορταριά» 761,9 mm, ποσά που προσεγγίζουν το 90% και το 120% περίπου της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης, αντίστοιχα. Το φαινόμενο «Daniel» στη Θεσσαλία, σε ύψος, ένταση και έκταση ξεπέρασε κατά πολύ το αντίστοιχο του «Ιανού» (Σεπτέμβριος 2020), με παραπάνω από 700.000 στρέμματα να πλημμυρίζουν, σε σχέση με τα 150.000 στρέμματα της αντίστοιχης πλημμύρας του Ιανού. Από πλευράς στατιστικής, το φαινόμενο χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο που συνιστά «βιβλική καταστροφή». Τέτοια φαινόμενα Μεσογειακών Κυκλώνων – Medicanes, που είναι μικρογραφίες σε ένταση και έκταση των τροπικών κυκλώνων, όπως ο «Ιανός» προ τριετίας και ο «Daniel» σήμερα, αναμένεται να απαντώνται όλο και πιο συχνά σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας της θάλασσας της Μεσογείου. Συνεπώς, η σφοδρότητα και η επαναληψιμότητα των καταιγίδων και των επακόλουθων πλημμυρών, αναμένεται να αυξηθεί. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορούμε ως Κοινωνία και Πολιτεία να θεωρήσουμε όλα τα ακραία φαινόμενα ως απότοκα της κλιματικής αλλαγής και να απαλλασσόμαστε από ευθύνες και δράσεις, γιατί ζούμε στη νέα παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής και τα αντιμετωπίζουμε όλο και πιο συχνά. Αρχικά χρειάζεται αλλαγή στη νοοτροπία αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων με τη λογική της πρόληψης. Μερικές σκέψεις προς την κατεύθυνση αυτή, θα μπορούσαν να είναι οι παρακάτω: α) τακτική συντήρηση και καθαρισμός των υδραυλικών έργων. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/09/thes4-800-x-451.jpg Τόνοι φερτών υλών και κλαδιών μείωσαν την παροχετευτικότητα του ποταμού Κραυσίδωνα στο κέντρο του Βόλου (11/9, Γέφυρα ΟΣΕ- Οδός Παπαδιαμάντη) β) καθαρισμός των χειμάρρων, με σεβασμό στο ποτάμιο οικοσύστημα και την παρόχθια βλάστηση, χωρίς οριζόντια αποξήλωση και καταστροφή της χλωρίδας, όπου μετατοπίζεται το πρόβλημα της πλημμύρας στα κατάντη. γ) ενίσχυση των έργων ορεινής υδρονομίας, τα οποία συγκρατούν μεγάλες ποσότητες νερού και φερτών υλών και δρουν ανασταλτικά προς τα πλημμυρικά φαινόμενα. Αυτό απαιτεί ενίσχυση του ρόλου των Δασικών Υπηρεσιών και των Δασαρχείων, τα οποία αποδυναμώθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια. δ) εφαρμογή των θεσμοθετημένων και εγκεκριμένων μελετών – σχεδίων διαχείρισης του πλημμυρικού κινδύνου στα υδατικά διαμερίσματα της χώρας που ολοκληρώθηκαν το έτος 2018. Με βάση τα σχέδια αυτά, είχαν επισημανθεί οι περιοχές πλημμύρας, για περιόδους επαναφοράς Τ = 50, 100 και 1000 ετών, οι οποίες σχεδόν ταυτίζονται με τις περιοχές της πλημμύρας που προκλήθηκε από τον Daniel, ε) εφαρμογή των master plan, για τις περιοχές που έχουν ήδη εκπονηθεί και η εκπόνηση νέων σε περιοχές που χρήζουν άμεσης προστασίας, εξειδικεύοντάς τα παραπάνω σχέδια διαχείρισης του πλημμυρικού κινδύνου, σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας και Δήμου. Σε αυτά, θα πρέπει προβλέπονται και ζώνες ελεγχόμενου πλημμυρισμού σε χώρους παλαιοκοιτών των ποταμών (όπου αυτό είναι εφικτό από πλευράς χωροταξίας) και άλλα επιχειρησιακά μέτρα, όπως η ελεγχόμενη θραύση αναχωμάτων, με γνώμονα την προστασία αρχικά των ανθρώπινων ζωών και στη συνέχεια των περιουσιών και της τοπικής οικονομίας. στ) διάνοιξη ρεμάτων που έχουν υπογειοποιηθεί με πλακοσκεπείς οχετούς ή έχουν μπαζωθεί ή τσιμεντοποιηθεί εντός σχεδίων πόλεων και αποκατάσταση της κοίτης, στο πλαίσιο του εφικτού από πλευράς χωροταξίας. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/09/thes2-800-x-450.jpg Λεπτόκοκκα φερτά υλικά στις εκβολές του Κραυσίδωνα (13/9, οκτώ ημέρες μετά την έντονη βροχόπτωση) ζ) χρήση κατάλληλων υλικών – κυβολίθων – εντός των σχεδίων πόλεων, για μείωση της στεγανοποίησης του εδάφους, η οποία οδηγεί σε επιφανειακή απορροή με πολύ μεγάλη ταχύτητα, αδυναμία διήθησης του νερού και έντονη διαβρωτικότητα. η) σε περιπτώσεις καταστροφών, ανακατασκευή των υδραυλικών έργων με βάσει υδρολογικούς υπολογισμούς των νέων δεδομένων των όμβριων καμπύλων (ΥΠΕΚΑ, 2016). θ) η χρήση της Περιόδου Επαναφοράς – Σχεδιασμού ενός υδραυλικού έργου, μπορεί να είναι επαυξημένη σε σχέση με το προηγούμενο παρωχημένο θεσμικό πλαίσιο του Π.Δ. 696/74. Για παράδειγμα, σε μία γέφυρα Εθνικής Οδού, όπου η Περίοδος Επαναφοράς λαμβάνεται ίση με Τ = 100 έτη, εάν ληφθεί ίση με 1000 έτη, η προσαύξηση της παροχής σχεδιασμού θα είναι της τάξης του 33%, και αν ληφθεί ίση με 10000 έτη, η αντίστοιχη προσαύξηση θα είναι της τάξης του 67%, κάτι που δεν καθιστά απαγορευτικό το κόστος κατασκευής ενός έργου. Σε συνδυασμό, μάλιστα, και με το κόστος των καταστροφών που αναμένεται να προλάβει, θα έπρεπε να προκρίνεται μία τέτοια λύση. η) αυστηρός έλεγχος στις αλλαγές των χρήσεων γης και ιδιαίτερα σε περιπτώσεις καταπατήσεων – μπαζωμάτων και επιχωματώσεων – παραποτάμιων περιοχών. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/09/thes1-800-x-451.jpg Η 2ας Νοεμβρίου στον Βόλο θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο (11/9) θ) εκπαίδευση στους μαθητές και στους πολίτες σε ότι αφορά τον κίνδυνο της πλημμύρας και την προστασία μας από αυτόν, όπως καθιερώθηκε σταδιακά μετά τον μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης το 1978 για θέματα προστασίας από το σεισμικό κίνδυνο. Να τονιστεί εδώ ότι ο πλημμυρικός κίνδυνος είναι κάτι που μπορεί να προβλεφθεί με μεγάλη ακρίβεια σε σχέση με τον σεισμικό κίνδυνο, για τον οποίον δεν μπορεί να γίνει πρόβλεψη. ι) εγκατάσταση ολοκληρωμένων συστημάτων έγκαιρης πρόγνωσης πλημμυρικών φαινομένων, σε συνδυασμό με την πρόγνωση του καιρού και του ύψους των βροχοπτώσεων, τα οποία θα ενημερώνουν για το πού και πότε θα παρουσιαστεί το πλημμυρικό φαινόμενο, ώστε να δίνεται χρόνος για την ασφαλή απομάκρυνση και προστασία του πληθυσμού. Με τέτοια κατακλυσμιαία φαινόμενα, βέβαια, όπου ξεπεράστηκε κατά πολύ η Περίοδος Επαναφοράς και Σχεδιασμού των υδραυλικών έργων, ακόμα κι αν τηρούνταν τα παραπάνω, η πλημμύρα θα ήταν αναπόφευκτη, αλλά θα μπορούσε τουλάχιστον να μετριαστεί το μέγεθος της καταστροφής και να αποφευχθούν και οι ανθρώπινες απώλειες. Τέλος, σε ό,τι αφορά το οικονομικό μέγεθος των ζημιών, ίσως θα πρέπει να γίνει κοινός τόπος η ασφάλιση των κατοικιών από φυσικές καταστροφές. Τα ποσά, συνήθως, είναι της τάξης των 100 – 200 € ετησίως, τάξεις μεγέθους κάτω από τα ποσά των επαπειλούμενων φυσικών καταστροφών και επειδή το κράτος αδυνατεί να ανταπεξέλθει στα μεγέθη αυτά και υπάρχει πολύ χρονοβόρα γραφειοκρατική διαδικασία, αξίζει τον κόπο μία μικρή οικονομική θυσία, όπως ακριβώς συμβαίνει σε προηγμένες χώρες του εξωτερικού. *Ο Άρης Ψιλοβίκος είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διευθυντής του Εργαστηρίου Οικοϋδραυλικής & Διαχείρισης Εσωτερικών Υδάτων, Ιδρυματικός Εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Δίκτυο Climpact για την κλιματική αλλαγή και πρόεδρος της Ελληνικής Υδροτεχνικής Ένωσης **Κεντρική φωτογραφία:Έντονη πρανική διάβρωση στον ποταμό Κραυσίδωνα και καταστροφές οικιών λίγο πριν τη γέφυρα προς Κουκοράβα (11/9) View full είδηση

Δορυφορικά δεδομένα υπερυψηλής ανάλυσης του δορυφόρου της αμερικανικής εταιρείας Maxar Technologies που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το πρωί του Σαββάτου 9 Σεπτεμβρίου 2023, δείχνουν σε πολύ υψηλή ανάλυση τις πρωτοφανείς πλημμύρες στον κάμπο της Θεσσαλίας. Πιο συγκεκριμένα, ο δορυφόρος υπερυψηλής ανάλυσης της Maxar παρουσιάζει την κατάσταση πριν και μετά τις φονικές πλημμύρες στην περιοχή της Μεταμόρφωσης Καρδίτσας. Αριστερά διακρίνεται η Μεταμόρφωση Καρδίτσας όπως αποτυπώθηκε από τον δορυφόρο στις 16.09.2022 και δεξιά όπως αποτυπώθηκε το Σάββατο 09.09.2023. Διακρίνονται μόνο οι σκεπές των σπιτιών και μέρη των κτιριακών δομών, καθώς τα υπόλοιπα σημεία καλύφθηκαν από τα λασπόνερα μεγάλου ύψους. Ο χάρτης με τα δορυφορικά δεδομένα ελήφθη από την αμερικανική εταιρεία Maxar Technologies και επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr. View full είδηση

Δορυφορικά δεδομένα από το ραντάρ του ευρωπαϊκού δορυφόρου Sentinel-1 που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το απόγευμα της Πέμπτης 7 Σεπτεμβρίου 2023, δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του κάμπου της Θεσσαλίας έχει πλημμυρίσει. Το μεγαλύτερο μέρος των Νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού. Στην Ανατολική Θεσσαλία, η έκταση της Λίμνης Κάρλα είναι σχεδόν ίση με την έκταση που είχε πριν την αποξήρανσή της το 1962. Ο χάρτης με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δείχνει με γαλάζιο χρώμα τις περιοχές της Θεσσαλίας που έχουν πλημμυρίσει. Συνολικά υπολογίζονται περίπου 720.000 στρέμματα πλημμυρισμένων εκτάσεων. Η απεικόνιση σε μεγαλύτερη ανάλυση View full είδηση

Σε μια από τις πιο ισχυρές κακοκαιρίες που έχει βιώσει η χώρα μας εξελίσσεται η κακοκαιρία Daniel, με τα ημερήσια ύψης βροχής στην Κεντρική Ελλάδα να ξεπερνούν κατά πολύ προηγούμενα ρεκόρ, τουλάχιστον από το 2006. Οι πολύωρες ισχυρές βροχοπτώσεις στη Μαγνησία και στα παράλια της Λάρισας έχουν προκαλέσει τον θάνατο ενός ανθρώπου και σημαντικά προβλήματα στις υποδομές. Το μεγαλύτερο ημερήσιο ύψος βροχής μέχρι τις 20:45 καταγράφεται στη Ζαγορά Πηλίου και είναι ίσο με 754 mm*. Το προηγούμενο ρεκόρ ημερήσιου ύψους βροχής 644,7 mm είχε καταγραφεί στην Παλική Κεφαλονιάς κατά τη διάρκεια του Μεσογειακού Κυκλώνα Ιανού τον Σεπτέμβριο 2020. Στον χάρτη και στον ένθετο πίνακα παρουσιάζονται τα 8 μεγαλύτερα ύψη βροχής σε χιλιοστά μέχρι τις 20:45, όπως καταγράφηκαν από το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr την Τρίτη 5/9, με υποσημείωση στους μετεωρολογικούς σταθμούς που σταμάτησαν να μεταδίδουν νωρίτερα λόγω διακοπής ηλεκτρικού ρεύματος. Οι βροχοπτώσεις στις περισσότερες περιοχές συνεχίζονται. *Για λόγους σύγκρισης, αναφέρεται ότι στην περιοχή της Αθήνας (μετεωρολογικός σταθμός Ελληνικού, ΕΜΥ) σημειώνονται κατά μέσο όρο περίπου 400 mm σε έναν χρόνο! View full είδηση

Συχνότητα μίας πλημμύρας κάθε 1-2 μήνες μπορεί να προκαλέσει η κλιματική αλλαγή στην περιοχή της Θεσσαλονίκης την επόμενη δεκαετία ως το 2033, χωρίς περαιτέρω αντιπλημμυρική θωράκιση, η οποία αν και βρίσκεται σε εξέλιξη θα ήταν χρήσιμο να επιταχυνθεί και να εμπλουτιστεί. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα αντιμετωπίζει κίνδυνο «καταβύθισης» σημαντικών τμημάτων της ακτογραμμής σε διάφορες περιοχές (Αττική, Θεσσαλονίκη, Πελοπόννησος, Κρήτη, Δωδεκάνησα, κ.α.) μέσα στις επόμενες δεκαετίες – με το αντίστοιχο κόστος για την οικονομία και για τις τοπικές κοινωνίες – αν δεν ληφθούν και αποδώσουν μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Στα παραπάνω συμπεράσματα συγκλίνουν οι μελέτες και προτάσεις φορέων και επιστημόνων που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση του ΤΕΕ/ΤΚΜ για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος με θέμα: «Κλιματική Αλλαγή – Επιπτώσεις στην Παράκτια Ζώνη – Αντιπλημμυρική θωράκιση Θεσσαλονίκης» στο Αμφιθέατρο του Τμήματος. Χαιρετίζοντας, την εκδήλωση ο Πρόεδρος του TEE/TKM κ. Γιώργος Τσακούμης, υπογράμμισε πως η διάβρωση των ακτών είναι ένα θέμα που μάλλον πρόσφατα ξεκίνησε να απασχολεί με τόση ένταση την επιστημονική κοινότητα, καθώς στο μέλλον αναμένεται να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την οικονομική δραστηριότητα. Υπογράμμισε δε τον ρόλο του Επιμελητηρίου στην υποβολή προτάσεων και στην προτροπή ταχείας λήψης μέτρων, που θα αποσοβήσουν τους κινδύνους από τις εκτιμώμενες επιπτώσεις: «Με τον τεχνικό κόσμο στην πρώτη γραμμή, Πολιτεία και Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού, σχεδιάζουν και προγραμματίζουν έργα και παρεμβάσεις που μπορούν να αποτελέσουν ανάχωμα στους κινδύνους και στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι, αλλά την αισιοδοξία την δικαιώνει η αποτελεσματικότητα, με βασικό παράγοντά της, την ταχύρρυθμη ιεράρχηση μετεξέλιξη των σχεδίων σε έργα.» Ο Αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Πάρις Μπίλλιας, κατά τον χαιρετισμό – εκ μέρους και του Περιφερειάρχη κ. Απόστολου Τζιτζικώστα – αλλά και κατά την εισήγησή του, υπογράμμισε πως η ΠΚΜ έχει ήδη συστήσει παρατηρητήριο της εξέλιξης του φαινομένου της διάβρωσης των ακτών. «Πρόκεται για κάτι που πάντα συνέβαινε. Η ακτογραμμή σήμερα δεν έχει καμία σχέση με αυτή που υπήρχε πριν εκατοντάδες χρόνια. Σήμερα όμως, και στο άμεσο μέλλον, οι επιπτώσεις καταγράφονται και θα είναι πολύ μεγαλύτερες, λόγω της μορφής και της έντασης της ανθρώπινης δραστηριότητας». Σημείωσε επίσης ότι «υπάρχει ασάφεια για το ποιος είναι ο φορέας που έχει ευθύνη για την διαχείριση και αντιμετώπιση του φαινομένου», ενώ «είναι πολύς ο απαιτούμενος χρόνος ωρίμανσης των σχετικών έργων, αφού μια μελέτη ακτομηχανικής μπορεί να χρειαστεί έως τρία χρόνια, γεγονός που σίγουρα χρήζει νομοθετικής ρύθμισης». Σε ότι αφορά τα αντιπλημμυρικά έργα, ο κ. Μπίλλιας τόνισε πως «καλά είναι τα master plan που καταρτίζουμε, αλλά θα πρέπει να συνοδεύονται από τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους και το απαιτούμενο επιστημονικό δυναμικό. Πρόσθεσε τέλος πως σε εξέλιξη βρίσκονται από το Υπουργείο Υποδομών και την ΠΚΜ 16 έργα και μελέτες που αφορούν την αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλονίκης, ενώ έχουν υποβληθεί προτάσεις για 15 νέες μελέτες. Την ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων σημείωσε και ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων του Δήμου Θεσσαλονίκης κ. Εφραίμ Κυριζίδης, χαιρετίζοντας την εκδήλωση και εκ μέρους του Δημάρχου κ. Κωνσταντίνου Ζέρβα. Ο ίδιος σημείωσε πως ο Δήμος έχει καταθέσει αρκετές προτάσεις, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τη διαχείριση των ρεμάτων, ένα θέμα που έχει δημιουργήσει πολλά αδιέξοδα, αφού μέχρι το 1990 τα ρέματα θεωρούνταν επισήμως κατάλληλα για τη χωροθέτηση κατασκευών για κοινωφελείς σκοπούς. Αναφερόμενος στις καταγεγραμμένες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και στις εκτιμήσεις για μελλοντικές, ο Μετεωρολόγος κ. Μιχάλης Σιούτας περιέγραψε μια Θεσσαλονίκη με μεγάλες εκτάσεις πέριξ του σημερινού Δέλτα του Αξιού βυθισμένες από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε βάθος 50-100 ετών, αλλά και την πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης βυθισμένη μέχρι και το ύψος της οδού Τσιμισκή. Αναφερόμενος στα στοιχεία που ανέδειξε πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ (Μάιος 2023) ο κ. Σιούτας τόνισε πως: Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή τα τελευταία 50 χρόνια στοίχισαν τη ζωή σε 2 εκατομ. ανθρώπους κι έχουν προξενήσει ζημιές 4,3 τρις δολ. την περίοδο1976-21. Στην περίοδο 1976-21 σημειώθηκαν 11.778 μεγάλες καταστροφές εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Στη διετία 2020-21 οι θάνατοι που προκλήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα ήταν 22.607 σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά θα ήταν γύρω στις 50.000 αν δεν υπήρχαν οι έγκαιρες προειδοποιήσεις, που όπως είπε σώζουν ζωές (βλ. 112). Περισσότερο από το 90% των θανάτων από τα φαινόμενα αυτά συνέβησαν στις φτωχότερες, αναπτυσσόμενες χώρες. Οι πλούσιες χώρες έχουν πληγεί περισσότερο οικονομικά. Οι θάνατοι μειώνονται, αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις από καταστροφές που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Οι οικονομικές απώλειες είχαν 7πλασιαστεί από το 1970 έως το 2019, αυξανόμενες από 49 εκατομ. δολ. την ημέρα στη δεκαετία 1970-80 σε 383 εκατομ. δολ. την ημέρα στην τελευταία δεκαετία 2010-20. Ο κ. Σιούτας συμπλήρωσε ότι «αν διατηρηθούν οι σημερινές συνθήκες, με βάση το πιθανότερο σενάριο προβλέπεται να εμφανισθούν 5 έως 8 πλημμυρικά επεισόδια ανά έτος στην περιοχή της Θεσσαλονίκης την προσεχή 10ετία, 2023-33». Ο Καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ κ. Γιώργος Βέργος, παρουσίασε τη μεθοδολογία και στοιχεία του Παρατηρητηρίου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που μέσω της επεξεργασίας γεωχωρικών και άλλων δεδομένων επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις για τον κίνδυνο μελλοντικής καταβύθισης περιοχών της ακτογραμμής. Όπως είπε πιο συγκεκριμένα, «η περιοχή του Αξιού, καθώς και οι παράκτιες περιοχές της Περαίας, της Επανομής και του αεροδρομίου “Μακεδονία” κινδυνεύουν από έντονες πλημμύρες στο μέλλον». Ο ίδιος μεταξύ των προτεινόμενων μέτρων παρέμβασης, ανέφερε την ανάγκη νέας πολεοδομικής νομοθεσίας με επανεξέταση των χρήσεων γης στις παράκτιες περιοχές, μέτρα για την αποκατάσταση παράκτιων οικοτόπων και νέους κώδικες και κανονισμούς για την κατασκευή υποδομών, που να αντέχουν στην παράκτια διάβρωση και στα κύματα των καταιγίδων. Ο Μελετητής Ακτομηχανικών – Λιμενικών _Υδραυλικών Έργων κ. Αντώνιος Βαλσαμίδης, παρουσίασε διάφορα μοντέλα προσομοιώσεων μέτρων προστασίας παράκτιων περιοχών, ενώ αναφερόμενος στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σημείωσε πως «η γενική μορφοδυναμική τάση εξελίξεως των ακτών σε συνδυασμό με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να αφανίσει τις μισές αμμώδεις παραλίες παγκοσμίως μέχρι το τέλος του αιώνα», ενώ αντίθετα «η αισθητή μείωση των αερίων του θερμοκηπίου θα μπορούσε να απομειώσει κατά 40% την τάση υποχωρήσεως των ακτογραμμών». Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού, Έργων και Ανάπτυξης της ΕΥΑΘ κ. Αλέξανδρος Μεντές, παρουσίασε τις προσπάθειες της ΕΥΑΘ στο εκτεταμένο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης που ελέγχει, για τη συντήρηση και τον καθαρισμό του, ως μέτρο πρόληψης πλημμυρικών φαινομένων. Μιλώντας για τα προβλήματα που προκλήθηκαν τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλονίκη σε επεισόδια βροχής >15mm, ανέφερε 929 προβλήματα (77,4 ανά έτος περίπου) την περίοδο 2010-2022, που κυρίως αφορούν σε πλημμύρες ισογείων και υπογείων λόγω φραγμένων σχαρών ή φραγμένων αγωγών. Αντίστοιχα για επεισόδια βροχής >25mm την ίδια περίοδο, καταγράφονται πέριξ του κέντρου τουλάχιστον 75 σημεία στα οποία καταγράφηκε πλημμύρα περισσότερες από δύο φορές. Ο επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ κ. Ζήσης Μάλλιος, μιλώντας για της κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, παρουσίασε κλιματικά σενάρια για την επόμενη 50ετία, βάσει των οποίων στην Ελλάδα: Η θερμοκρασία θα αυξηθεί από 2οC (RCP 2.6) έως 3.4οC (RCP 8.5) Οι ημέρες με καύσωνα στην Ελλάδα θα αυξηθούν κατά 15-20 ημέρες ετησίως Οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν από 10% έως 25% Οι ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς θα αυξηθούν από 15% έως και 70% Τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα είναι πολύ πιο συχνά Οι προβλέψεις ανόδου της στάθμης της θάλασσας κυμαίνονται από 0,2 έως και 2 μέτρα μέχρι το 2100 Την εκδήλωση συντόνισε ο επικεφαλής της Διαρκούς Ομάδας Εργασίας Φυσικών, Τεχνολογικών και άλλων Καταστροφών του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Πολιτικός Μηχανικός κ. Βασίλης Λεκίδης. Μπορείτε να δείτε τις εισηγήσεις στον ιστότοπο του ΤΕΕ/ΤΚΜ, ΕΔΩ. ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Κλιματική κρίση και πλημμυρικά φαινόμενα στη Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη Μιχάλης Σιούτας, Δρ. Μετεωρολόγος ΕΛΓΑ Ανάπτυξη ολοκληρωμένου παρατηρητηρίου της παράκτιας διάβρωσης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Γιώργος Βέργος, Δρ. ΑΤΜ, Καθηγητής, Τμ. Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών ΑΠΘ Παρεμβάσεις της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην αντιπλημμυρική θωράκιση της πόλης Πάρις Μπίλλιας, Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων, ΠΚΜ Τοπικές αστοχίες των υφιστάμενων δικτύων ομβρίων και λυμάτων κατά τα πλημμυρικά φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη Μεντές Αλέξανδρος, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού, Έργων και Ανάπτυξης ΕΥΑΘ Κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής - Μετριασμός και Προσαρμογή Ζήσης Μάλλιος, Δρ. ΠΜ, Επίκουρος Καθηγητής, Τμ. Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ Κλιματική αλλαγή και παράκτια προστασία Δρ. Αντώνιος Βαλσαμίδης, Ακτομηχανικός - Λιμενολόγος - Υδραυλικός Μηχανικός Μελετητής Δημοσίων Έργων View full είδηση

Περισσότερους από 650 νεκρούς έχει θρηνήσει η χώρα μας τα τελευταία 100 χρόνια από πλημμύρες, σύμφωνα με τα στοιχεία του δρ Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μιχάλη Διακάκη. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αν δεν προχωρήσουμε άμεσα σε δραστικές παρεμβάσεις, κινδυνεύουμε να θρηνήσουμε ακόμη περισσότερους και να έχουμε ακόμη μεγαλύτερες καταστροφές. Η κλιματική αλλαγή, ο τρόπος που οι βροχοπτώσεις γίνονται πιο ραγδαίες, η αποκοπή των ρεμάτων, οι πυρκαγιές και η έντονη αστικοποίηση αποτελούν τους επιβαρυντικούς παράγοντες που τελικά επιταχύνουν και κάνουν πιο έντονα τα πλημμυρικά φαινόμενα και κατά συνέπεια τις καταστροφές που αυτά επιφέρουν σε δεκάδες περιοχές της χώρας, σημειώνουν σε ρεπορτάζ τους «Τα Νέα»,. Σε αυτό το φόντο, η προειδοποίηση για τα σημεία εκείνα που υποδηλώνουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης πλημμυρών το προσεχές διάστημα αποκτά βαρύνουσα σημασία και δεν πρέπει να αγνοηθεί. Σύμφωνα με τον καθηγητή Δυναμικής Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευθύμιο Λέκκα οι «κόκκινες» περιοχές μπορούν να κατανεμηθούν σε κατηγορίες επικινδυνότητας ανάλογα με το σημείο και τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά που τις περιβάλλουν. Έτσι στις λεγόμενες ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου εντάσσονται οι περιοχές που βρίσκονται κοντά σε χειμάρρους, ποτάμια και ταυτόχρονα βιώνουν μεγάλη τουριστική ανάπτυξη. Αυτά τα τμήματα βρίσκονται παντού στον ελλαδικό χώρο και πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η πλημμύρα στην περιοχή της Αγίας Πελαγίας στην Κρήτη με τραγικό απολογισμό δύο νεκρούς. Οι «κόκκινες» περιοχές Έβρος Χαλκιδική Θεσσαλονίκη Καρδίτσα Κεφαλλονιά Πάτρα Μάνδρα Κινέτα Άργος Ηράκλειο Όπως ανέφερε ο κ. Λέκκας, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», στην πρώτη κατηγορία θα μπορούσαμε να εντάξουμε την Κινέτα, τη Μάνδρα, την Κεφαλονιά, τη Χαλκιδική και τη Βόρεια Πελοπόννησο. Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται οι περιοχές που βρίσκονται πιο μέσα στον ηπειρωτικό χώρο, όπως η Καρδίτσα και στην τρίτη κατηγορία οι περιοχές που πλήττονται από ποτάμιες πλημμύρες (Έβρος, Αξιός, Νέστος κλπ). Από την πλευρά του ο δρ Διακάκης ανέφερε πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορά στις αστικές και παραθαλάσσιες περιοχές και πιο συγκεκριμένα την Αττική, τη Θεσσαλονίκη, το Άργος, την Πάτρα και το Ηράκλειο της Κρήτης. «Πρόκειται για περιοχές με μεγαλύτερη τρωτότητα, όπως η Αγία Πελαγία», ανέφερε. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι λεγόμενες «κόκκινες» περιοχές μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι η ανθρώπινη επιβάρυνση, ειδικά για την Αττική και τις παράκτιες, τουριστικά ανεπτυγμένες πόλεις, η γειτνίαση με ποτάμια ή χειμάρρους, όπου η λεκάνη απορροής είναι πολλές φορές «μπλοκαρισμένη» και υπάρχει έντονη και πυκνή δόμηση κατά μήκος των εκβολών, τα αυξημένα ύψη βροχής και οι καμένες εκτάσεις πέριξ των κατοικημένων σημείων. View full είδηση

Σημαντική αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, κυρίως καταιγίδων και σφοδρών βροχοπτώσεων, καταγράφεται τα τελευταία δέκα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον πολύ αισθητές στην πόλη, η οποία πλήττεται από ακραίες καταστάσεις με μεγάλη μεταβλητότητα, από έντονη ξηρασία μέχρι κατακλυσμιαίες βροχές, που έχουν προκαλέσει όχι μόνο σοβαρές καταστροφές σε υποδομές και περιουσίες, αλλά ακόμα και απώλεια ανθρώπινων ζωών. Οι δε προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων είναι δυσοίωνες, καθώς δείχνουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της συχνότητας και της έντασης των έντονων καιρικών φαινομένων. Στα ανησυχητικά αυτά συμπεράσματα καταλήγει η μελέτη με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Σφοδρά Καιρικά Φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη» που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της Διαρκούς Ομάδας Εργασίας (ΔΟΕ) του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας – Τμήμα Κεντρικής Μακεδόνιας για τις Φυσικές, Τεχνολογικές και άλλες Καταστροφές στο Φυσικό και Αστικό Περιβάλλον. Στο πλαίσιο της μελέτης συνεργάστηκαν ο διευθυντής Έρευνών του ΙΤΣΑΚ και συντονιστής της ΔΟΕ, Βασίλης Λεκίδης, ο πολιτικός μηχανικός, πρώην διευθυντής Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Κοκολάκης και ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, οι οποίοι εξέτασαν τα δεδομένα των τελευταίων 43 ετών του Ευρωπαϊκού Κέντρου Προγνώσεων (ECMWF). Εξετάζοντας τη βάση δεδομένων έντονων καιρικών φαινομένων για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια (1983-2022) οι τρεις επιστήμονες εντόπισαν συνολικά 110 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Οι έντονες καταιγίδες με σφοδρές βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες αποτελούν το φαινόμενο με τα μεγαλύτερες επιπτώσεις και ζημιές στην περιοχή Θεσσαλονίκης, αποτελώντας το 65,4% των συνολικών συμβάντων. Ακολουθούν οι χιονοπτώσεις και ο παγετός με ποσοστό 17,3%, οι ανεμοθύελλες με ποσοστό 10,9% και οι κεραυνοί με 6,4%. Άλλα δυσμενή φαινόμενα είναι οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες, οι ομίχλες, οι χαλαζοπτώσεις και οι ανεμοστρόβιλοι ξηράς και θάλασσας. Από τα σφοδρά καιρικά φαινόμενα συνολικά 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ καταγράφηκαν εκατοντάδες τραυματισμοί, αποκλεισμένοι και ζητούντες βοήθεια απεγκλωβισμού ή διάσωσης. Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες και χαλαζοπτώσεις σημειώνονται κατά μέσο όρο 23 ημέρες το χρόνο στη Θεσσαλονίκη με βάση τα δεδομένα που εξετάσθηκαν. Μάλιστα, ο μέσος ετήσιος αριθμός έντονων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει εμφανή αυξητική τάση, μάλιστα την τελευταία δεκαετία υπερδιπλασιάσθηκε και συγκεκριμένα αυξήθηκε σε 7 συμβάντα ετησίως έναντι 3 τις δεκαετίες πριν το 2000. Ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός με 18 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη σημειώθηκε το 2014, ένα έτος με συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις 1.052,4 χιλιοστά, ποσό κατά 398,5 χιλιοστά πάνω από το κανονικό. Εκτός από αυτήν τη χρονιά, πλημμύρες έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα κατά τα έτη 2015, 2018, 2019, 2020 και 2022. Όπως προκύπτει από τη μελέτη, ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη συχνότητα σφοδρών καιρικών φαινομένων, εμφανίζοντας το 15,5% των συνολικών γεγονότων. Ακολουθεί ο Ιούνιος με 13,6% και στη συνέχεια ο Ιανουάριος και ο Δεκέμβριος με 10,9%. Αυξητική τάση έχει και η θερμοκρασία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, με τη μέση ετήσια τιμή να έχει ξεπεράσει την κανονική τιμή κατά έναν βαθμό Κελσίου την τελευταία δεκαετία. Τα αποτελέσματα της μελέτης, σύμφωνα με τον κ. Σιούτα, είναι σαφής ένδειξη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. «Αυτά που αυξάνονται πολύ είναι τα γεγονότα ακραίων βροχοπτώσεων. Παρέμεινε ίδιος ο αριθμός των βροχών, όμως οι ποσότητες νερού είναι μεγαλύτερες. Το ίδιο ισχύει και για τις χιονοπτώσεις, που είναι λιγότερες σε αριθμό, αλλά σφοδρότερες, όπως και για τα κύματα ψύχους, που είναι μικρότερα σε αριθμό αλλά μεγαλύτερα σε ένταση. Οι χαλαζοπτώσεις δείχνουν να αυξάνονται, όπως και τα μεγέθη χαλαζόκοκκου. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερες ζημιές σε υποδομές, αντικείμενα, όπως αυτοκίνητα, εγκαταστάσεις, ακόμα και στο ζωικό κεφάλαιο. Το κύριο χαρακτηριστικό του καιρού είναι η μεγάλη μεταβλητότητα, οι αντιφατικές καιρικές καταστάσεις. Από τη μια έχουμε ξηρασίες από τη μια, από την άλλη πέφτει το νερό όλο μαζί. Αυτό είναι δείκτης κλιματικής αλλαγής», ανέφερε στη Voria.gr, τονίζοντας πως στόχος της μελέτης είναι να διαπιστωθούν ποια φαινόμενα επηρεάζουν, ώστε να υπάρχει τεκμηρίωση ως προς τις προτεραιότητες σε επίπεδο υποδομών και συστημάτων προστασίας, αλλά και σε ενέργειες προσαρμογής και μετριασμού των δυσμενών επιπτώσεων. Της Φωτεινής Στεφανοπούλου View full είδηση

2η Έκδοση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Πλημμυρικών Φαινομένων με την κωδική ονομασία «ΔΑΡΔΑΝΟΣ 2», στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη “Ξενοκράτης” Το έτος 2019 η Δ/νση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, εξέδωσε την 1η έκδοση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Πλημμυρικών Φαινομένων με την κωδικήονομασία «ΔΑΡΔΑΝΟΣ» Το έτος 2022, η Δ/νση Σχεδιασμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ, έχοντας υπόψη ότι από τη 1η έκδοση του σχεδίου επήλθαν διοικητικές και οργανωτικές αλλαγές οι οποίες αφορούσαν κατά κύριο λόγο φορείς της κεντρικής διοίκησης (μετονομασία υπουργείων, αλλαγές υπαγωγής φορέων, κλπ), έκρινε αναγκαία την επικαιροποίηση και αναθεώρηση του ανωτέρω σχεδίου. Στο πλαίσιο αυτό η Δ/νση Σχεδιασμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ προχώρησε στην παρούσα 2η έκδοση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση ΠλημμυρικώνΦαινομένων με την κωδική ονομασία «ΔΑΡΔΑΝΟΣ 2», Ο σκοπός της παρούσας 2ης έκδοσης Γενικού Σχεδίου είναι η άμεση και συντονισμένη απόκριση των εμπλεκόμενων Φορέων σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο: για την υλοποίηση προπαρασκευαστικών μέτρων και δράσεων πολιτικής προστασίας που συμβάλλουν στην ετοιμότητα του ανθρώπινου δυναμικού και των μέσων για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και την άμεση/βραχεία διαχείριση των συνεπειών από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων και την άμεση διαχείριση των συνεπειών τους, δράσεις που αποβλέπουν στην προστασία της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών, καθώς και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των υποδομών της χώρας Η πλήρης έκδοση του Σχεδίου θα διαβιβαστεί αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στους εμπλεκομένους φορείς και θα αναρτηθεί στον ιστοχώρο της ΓΓΠΠ http://www.civilprotection.gr. Το Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Πλημμυρικών Φαινομένων με την κωδική ονομασία «ΔΑΡΔΑΝΟΣ 2»: https://www.civilprotection.gr/sites/default/gscp_uploads/ap_a2033_egkrisi_kai_apostoli_2is_ekdosis_genikoy_shedioy_plimmyron_plires_psth5046npith-55o.pdf View full είδηση