Αναζήτηση στην κοινότητα

Ολοκληρώνεται το πρώτο στάδιο για τη μεγαλύτερη πολεοδομική μεταρρύθμιση στη χώρα με την προκήρυξη των διαγωνισμών για τη σύνταξη μελετών των πέντε (5) πρώτων Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που εντάσσονται στο χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», συνολικού προϋπολογισμού 401,05 εκατ. €. Για πρώτη φορά υλοποιείται για πάνω από το 70% της Επικράτειας παράλληλος πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός με ακρίβεια και αυστηρές προδιαγραφές που θα θέσουν κανόνες και θα βάλουν τάξη στον χώρο συντεταγμένα και με ασφάλεια δικαίου, με τη θεσμική θωράκιση από το Συμβούλιο της Επικρατείας και την έκδοση των αντίστοιχων Προεδρικών Διαταγμάτων. Οι προκηρύξεις που δημοσιεύονται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, ως αναθέτουσα αρχή από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είναι ο κύριος του συνολικού έργου, αφορούν στα εξής πέντε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια: 1. Δήμου Μινώα Πεδιάδας 2. Δήμου Θήρας 3. Δήμου Μυκόνου 4. Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας (Δήμου Πύργου και Δήμου Ήλιδας) 5. Δήμου Κορινθίων & Δήμου Λουτρακίου- Περαχώρας -Αγ. Θεοδώρων Παράταση αναστολής κατά ένα έτος στην έκδοση οικοδομικών αδειών σε Μύκονο – Σαντορίνη Υπογραμμίζεται ότι της διακήρυξης του διαγωνισμού για τη σύνταξη των ΕΠΣ στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, έχει προηγηθεί η Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιου για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκου Ταγαρά, (ΦΕΚ Δ΄578/07.09.2021) με την οποία παρατείνεται η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές στη Μύκονο και τη Σαντορίνη για ένα έτος. Η παράταση αναστολής δίνεται ώστε με την ολοκλήρωσή των ΕΠΣ -μετά και την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων- να τεθούν σαφείς κανόνες και χωροταξικοί - πολεοδομικοί περιορισμοί με στόχο την προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος των νησιών αυτών, καθώς λόγω του μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος έχουν σημειωθεί φαινόμενα υπερκορεσμού και άναρχης δόμησης. Σε 4 κύκλους οι αναθέσεις των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων Τονίζεται ότι έχουν ήδη προκηρυχθεί οι διαγωνισμοί για τις μελέτες των πρώτων 12 Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) που αποτελούν τον πρώτο -και πιλοτικό- διαγωνιστικό κύκλο αναθέσεων από τους συνολικά τέσσερις (4). Στον επόμενο ενάμιση μήνα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του ΥΠΕΝ που έχει κατατεθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, θα ακολουθήσει ο δεύτερος διαγωνιστικός κύκλος που θα αφορά περίπου σε 130 μελέτες ΤΠΣ, στο σύνολο των 229 μελετών. Ειδικότερα, τα πρώτα 12 ΤΠΣ είναι τα εξής: 1. Δήμου Ήλιδας 2. Δήμου Αιγιαλείας 3. Δήμου Μεγίστης 4. Δήμου Σύρου – Ερμούπολης 5. Δήμου Ιθάκης 6. Δήμου Γρεβενών 7. Δήμων Καρπάθου και Κάσου 8. Δήμων Αίγινας και Αγκιστρίου 9. Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας 10. Δήμου Γρεβενών 11. Δήμων Πάτμου, Λειψών, Λέρου, Αγαθονησίου, Καλυμνίων 12. Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος και των ερωτημάτων των ενδιαφερομένων για συμμετοχή στους διαγωνισμούς για τα πρώτα 12 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που ήδη έχουν προκηρυχθεί, ανακοινώνεται ότι το ΤΕΕ, αποφάσισε την ολιγοήμερη παράταση της προθεσμίας υποβολής προσφορών, μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2021 και συνακόλουθα της ηλεκτρονικής αποσφράγισης των προσφορών. Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς, δήλωσε: Είμαστε αποφασισμένοι στην Κυβέρνηση να μπουν κανόνες και τάξη στον χώρο. Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια όπως και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια συνιστούν το πρώτο και πλέον σημαντικό επίπεδο πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας. Είναι σύνθετες και πλήρεις μελέτες, οι οποίες στην ολοκλήρωσή τους θα βελτιώσουν καθοριστικά την εικόνα της Ελλάδας, τόσο στο φυσικό όσο και στο αστικό Περιβάλλον, ενισχύοντας σημαντικά τις επενδύσεις με οργάνωση και τάξη. Παράλληλα, έχοντας αυτά τα σύγχρονα πολεοδομικά εργαλεία στα χέρια μας και αξιοποιώντας έγκαιρα και μεθοδικά τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης θωρακίζουμε με γρήγορες διαδικασίες, ιδιαιτέρως δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς της χώρας μας, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, καθώς με το πέρας της εκπόνησης των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων αυτών των νησιών, θα μπει τάξη στη δόμηση, αφήνοντας πίσω δυσάρεστα φαινόμενα του παρελθόντος. Οφείλω να ευχαριστήσω τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιο Μπακογιάννη, όλους τους συνεργάτες της Γενικής Γραμματείας, καθώς και τον πρόεδρο του ΤΕΕ, Γιώργο Στασινό, για τη συστηματική δουλειά και την προσήλωση που επέδειξαν για αυτή την εμβληματική πολεοδομική μεταρρύθμιση. Η εκπόνηση μελετών για πάνω από το 70% της χώρας με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελούν εθνικό στοίχημα που οφείλουμε όλοι μαζί, η Κυβέρνηση, το Υπουργείο, το ΤΕΕ, όλος ο τεχνικός κόσμος και η Αυτοδιοίκηση να κερδίσουμε προς όφελος των πολιτών και συνολικά της χώρας. Ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, δήλωσε: «Το Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας και στην περιβαλλοντική προστασία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. Μέχρι σήμερα υπήρχε πλαίσιο σε ένα μικρό μέρος της Επικρατείας, που πολλές φορές ακόμα και αυτό αμφισβητούνταν από προσφυγές πολιτών στο ΣτΕ. Πλέον, έχουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο εργαλείο που θα πατάει σε γερές βάσεις με Προεδρικά Διατάγματα, ενώ ο πολεοδομικός σχεδιασμός θα συνοδεύεται από στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση για τη βιώσιμη ανάπτυξη κάθε Δήμου της Ελλάδας». Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γιώργος Στασινός, δήλωσε: «Ξεκινάμε με πράξεις και όχι με λόγια, όπως συνέβαινε τα τελευταία χρόνια, ένα τεράστιο και παράλληλα πολύ δύσκολο εγχείρημα, την ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας. Το στοίχημα είναι μεγάλο και για να το κερδίσουμε θέλουμε αρωγούς όλους τους μελετητές που ασχολούνται με αυτό το αντικείμενο. Θα χρειαστεί να εργαστούν όλοι και μάλιστα εντατικά. Έχει φροντίσει η Κυβέρνηση να εξασφαλίσει τους σημαντικούς οικονομικούς πόρους που θα πρέπει να απορροφηθούν μέχρι το 2025. Η άψογη συνεργασία μας με τους αρμόδιους Υπουργούς Κώστα Σκρέκα, Νίκο Ταγαρά, τον Γενικό Γραμματέα, Ευθύμιο Μπακογιάννη και όλους τους συνεργάτες τους και τους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΝ, μάς δίνει την αισιοδοξία ότι θα φέρουμε εις πέρας ένα από τα πιο αναπτυξιακά έργα της χώρας. Ήρθε η ώρα να γίνουν μέσα στους επόμενους μήνες και χρόνια όσα δεν έγιναν τα τελευταία 50 χρόνια. Με σχέδιο, αποφασιστικότητα, προσήλωση στο αποτέλεσμα και συνεργασία, ο τεχνικός κόσμος της χώρας αποδεικνύει ότι θέλει και μπορεί να οδηγήσει τις προσπάθειες ώστε να αποκτήσει κάθε περιοχή της χώρας ορθό, αναπτυξιακό και δίκαιο σχεδιασμό του χώρου, για να έχουμε όλοι ένα καλύτερο μέλλον, για να γνωρίζουμε όλοι πού και πώς θα αναπτυχθεί η χώρα και η κοινωνία, πού και πώς θα προστατέψουμε τον περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πλούτο της χώρας. Το ΤΕΕ διαλέγεται και συνδράμει την Πολιτεία σε κάθε μεγάλη μεταρρύθμιση, προτείνει, αναλύει, ωριμάζει αλλά και προωθεί και εφαρμόζει όσα απαιτούνται για να πάει μπροστά η Ελληνική κοινωνία και οικονομία. Συνεχίζουμε με εντατικούς ρυθμούς τη δουλειά».

Αλλάζουν όλα στον πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας, ο οποίος πλέον θα λαμβάνει υπόψη και τις παραμέτρους της κλιματικής αλλαγής, την εκτίμηση των γεωλογικών κινδύνων, την οριοθέτηση των ρεμάτων αλλά και τις καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης (φυσικές καταστροφές). Αλλάζουν όλα στον πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας, ο οποίος πλέον θα λαμβάνει υπόψη και τις παραμέτρους της κλιματικής αλλαγής, την εκτίμηση των γεωλογικών κινδύνων, την οριοθέτηση των ρεμάτων αλλά και τις καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης (φυσικές καταστροφές). Τα παραπάνω θα επιτευχθούν μέσω των νέων Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), τα οποία καθορίζουν χρήσεις γης, ορίζουν όρους δόμησης, οριοθετούν οικισμούς, ρέματα και σχέδια πόλης, περιοχές προς πολεοδόμηση. Τα ΤΠΣ είναι η εξέλιξη των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) που υπάρχουν σήμερα. Εδώ, θα πρέπει να σημειωθεί πως για το σύνολο της χώρας δεν υπάρχουν Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, ενώ σε όσες περιοχές υπάρχουν είναι παρωχημένα. Ηδη, μέσα στις επόμενες μέρες, ολοκληρώνεται η διακήρυξη των σχετικών διαγωνισμών (η διαδικασία ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα) που αφορούν 12 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 45 δημοτικές ενότητες, με τον συνολικό προϋπολογισμό να ανέρχεται σε 14.352.660,98 ευρώ. Ειδικότερα, ο πρώτος κύκλος μελετών αφορά τους Δήμους Μεγίστης, Ιθάκης, Καρπάθου – Κάσου, Σύρου – Ερμούπολης, Γρεβενών (εδώ έχουμε δύο μελέτες), Πάτμου, Λειψών, Λέρου, Αγαθονησίου, Καλυμνίων, Μάνδρας – Ειδυλίας, Κεντρικών Τζουμέρκων, Αιγιαλείας – Ηλιδας, Αίγινας – Αγκιστρίου. Ηδη έχουν υπογραφεί και οι προδιαγραφές για τις σχετικές μελέτες των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων αλλά και των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, οι 12 πολεοδομικές μελέτες θα είναι πιλοτικές για τους επόμενους κύκλους προκήρυξης διότι αφορούν περιοχές που χαρακτηρίζονται από ποικιλία γνωρισμάτων (νησιωτικές, αστικές και περιαστικές, ορεινές, εθνικής σημασίας κ.ά.). Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια αποτελούν ένα «πολεοδομικό εργαλείο». Η έλλειψη αυτού μέχρι σήμερα έχει ως αποτέλεσμα η οριοθέτηση μεγάλων επενδύσεων και οικισμών, η χάραξη δρόμων (στις επεκτάσεις των σχεδίων), ο καθορισμός όρων δόμησης, χρήσεων γης και η ανακήρυξη περιοχών προς πολεοδόμηση να μένουν πίσω, με συνέπεια να μπλοκάρουν ή – στην καλύτερη περίπτωση – να δυσκολεύουν οι επενδύσεις, να χάνονται πολύτιμος χρόνος και χρήμα αλλά και θέσεις εργασίας. Μάλιστα, ειδικά για την οριοθέτηση οικισμών και τον χαρακτηρισμό δρόμων στις εκτός σχεδίου περιοχές υπάρχουν σήμερα πολύ σοβαρές εκκρεμότητες, ύστερα και από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που ακυρώνουν παλαιότερα σχέδια ή μη νόμιμα χαρακτηρισμένους δρόμους. 46 χρόνια προσπαθειών. Ενδεικτικό είναι το γεγονός, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, πως έπειτα από 46 χρόνια προσπαθειών (από τη δεκαετία του ’80) μόνο στο 20% των δημοτικών ενοτήτων της χώρας (σε σύνολο 1.140) έχουν εγκριθεί ΓΠΣ, μακράν το μικρότερο ποσοστό σε όλη την Ευρώπη. Την ίδια ώρα, περίπου τα μισά από αυτά (δηλαδή στο 10%) είναι παρωχημένα. Σε ό,τι αφορά τις δημοτικές ενότητες, στο 23% αυτών βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες ή Σχέδια Διαχείρισης Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης (όπου δεν λαμβάνεται υπόψη η νέα πραγματικότητα του 21ου αιώνα) είναι να εξαπλώνονται άναρχα οι διάφορες δραστηριότητες μέσω της εκτός σχεδίου δόμησης, να δυσχεραίνεται η νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα και να υποθάλπεται η αυθαίρετη. Εκτός σχεδίου δόμηση. Κοινώς, ο μεγάλος ασθενής είναι η εκτός σχεδίου δόμηση. Εδώ, αναμένεται με τα ΤΠΣ να ξεκαθαρίσει το τοπίο για: τις χρήσεις γης (με κανόνες με το τι επιτρέπεται και τι όχι), τα σχέδια πόλης (με τον διαχωρισμό του οργανωμένου δομημένου περιβάλλοντος από το αδόμητο), τους όρους δόμησης (για τον τρόπο δόμησης ενός τεμαχίου) και τον συντελεστή δόμησης (για το μέγιστο επιτρεπόμενο σύνολο δομημένης επιφάνειας ενός ακινήτου). Τα κριτήρια που έχει θέσει το υπουργείο Περιβάλλοντος για την εκπόνηση των ΤΠΣ είναι: Οι αναπτυξιακές πιέσεις στους δήμους (έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, αναξιοποίητοι αναπτυξιακοί πόροι, σε όλους τους αναπτυξιακούς κλάδους). Τα περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως το πολύ μικρό ποσοστό ελεύθερων χώρων, οι αστικές θερμικές νησίδες, η τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή (π.χ. άνοδος της στάθμης της θάλασσας). Τα κοινωνικά προβλήματα γεωγραφικά εστιασμένα, όπως η συγκέντρωση ευάλωτων (άτομα με αναπηρίες, εξαρτημένα) και ειδικών ομάδων πληθυσμού (π.χ. άνεργοι κάτοικοι απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών ή πολιτισμικές ιδιαιτερότητες – μετανάστες). Οσον αφορά την πρώτη ενότητα μελετών, όπως έχει αναφέρει ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, στόχος των προδιαγραφών για κάθε μελέτη είναι, μεταξύ άλλων, να είναι όλες οι μελέτες του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων συμβατές μεταξύ τους, να δημιουργηθούν γεωχωρικές βάσεις δεδομένων με ψηφιακές προδιαγραφές και να επιτευχθεί ψηφιακή ομοιογένεια, ώστε οι μελέτες μετά την ολοκλήρωσή τους να αποτελούν τμήμα του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη. Αναθέσεις για 768 δημοτικές ενότητες έως το 2025 Κατά τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, μέχρι το 2025 θα λάβουν χώρα τέσσερις κύκλοι αναθέσεων, οι οποίοι θα καλύψουν συνολικά 768 δημοτικές ενότητες. Επιπλέον, στα ΤΠΣ περιλαμβάνονται και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, συνέπειες από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές, αλλά και ένα πλήθος αναφορών σχεδίων, που είναι η βάση για τον χώρο. Σημειώνεται πως κάθε ανάθεση θα περιλαμβάνει: α) την κύρια μελέτη, β) τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), γ) τη Μελέτη Εκτίμησης Γεωλογικών Κινδύνων και Γεωλογικής Καταλληλότητας και δ) τη Μελέτη Οριοθέτησης Υδατορεμάτων.

Η άναρχη δόμηση της Αθήνας, το ελληνικό «εφεύρημα» της αντιπαροχής, τα δύο ποτάμια της πρωτεύουσας που δεν είναι πια ποτάμια. Πώς διαμορφώθηκε πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά η Αθήνα και ποιες προοπτικές έχει στο μέλλον; Δύο άνθρωποι με γνώσεις και αγάπη για το ίδιο αντικείμενο «συνομιλούν», τοποθετώντας στο κέντρο της συζήτησης την Αθήνα. Ο πολιτικός μηχανικός, Δημοσθένης Αντωνόπουλος, θέτει ερωτήματα στην αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα αρχιτεκτόνων στο ΕΜΠ, Ιφιγένεια Μάρη. – Σε τι οφείλεται το καταστροφικό πέρασμα της Αθήνας του τέλους του 19ου αιώνα στην Αθήνα του σήμερα; Η ερώτηση υπαινίσσεται μια καταστροφή, μια πολιτισμική απώλεια, που συντελέστηκε μέσα σε δύο σχεδόν αιώνες. Η αναπόληση ενός χαμένου πολιτισμού μάλλον μέσα στην ιστορία είναι άκαιρη: Ο μετασχηματισμός της Αθήνας του τέλους του 19ου αιώνα στην Αθήνα του σήμερα περιλαμβάνει διάφορες σειρές γεγονότων, που προκάλεσαν την ανάδειξη απρόβλεπτων μέχρι τότε αναγκών. iStock Καταρχάς συνέβησαν δύο καταστροφικοί πόλεμοι που προκάλεσαν κύματα μεταναστεύσεων προς την πόλη, π.χ. Μικρασιατική καταστροφή, ερήμωση της υπαίθρου λόγω των αλλαγών στην οικονομία. Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν μια εξαιρετική διόγκωση της πόλης με επιτακτικές ανάγκες για γρήγορη και φθηνή στέγαση. Ταυτόχρονα συνέβησαν διαδοχικές αλλαγές στην οικονομία (από την οικονομία της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής, στην οικονομία της ιδιωτικής και δημόσιας παροχής υπηρεσιών, και στην τουριστική και χρηματιστηριακή οικονομία), καθώς άλλαζε ο βαθμός εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας σταδιακά από τη γερμανική, γαλλική, αγγλική, αμερικανική, ευρωπαϊκή επιρροή. Σύμφωνα με αυτές τις αλλαγές μετατοπίζονταν οι επιχειρηματικές κατευθύνσεις και ανάλογα κάθε φορά άλλαζε η εικόνα της πόλης. Σε αυτή την αλλαγή της εικόνας της πόλης συνέβαλε επιπλέον η μετατόπιση του τρόπου ζωής από τα πρότυπα ενός εκλεκτικού νεοκλασικισμού (19ος αιώνας), στη συνέχεια ενός ελληνοκεντρικού μοντερνισμού (μεσοπόλεμος), και μιας νεοελληνικής παράδοσης (μεταπολεμικά), και τέλος στα πρότυπα της ευρωπαϊκής ταυτότητας. – Ποια η γνώμη σας για το ελληνικό εφεύρημα της αντιπαροχής έναντι διαφορετικών αρχιτεκτονικών παρεμβάσεων στην ανάπτυξη των πόλεων σε άλλες χώρες; Στην Ελλάδα η ανοικοδόμηση με αντιπαροχή και με αντικείμενο την πολυκατοικία αποτέλεσε μέσο ανάπτυξης της οικονομίας χωρίς την προϋπόθεση συσσωρευμένου κεφαλαίου, και με την απασχόληση ανειδίκευτου εργατικού δυναμικού. Σε μια περίοδο οικονομικής και κοινωνικής αστάθειας, η πράξη του Ελευθερίου Βενιζέλου το 1929 περί αναγνώρισης της οριζόντιας ιδιοκτησίας (προϋπόθεση για την ανεξάρτητη εκμετάλλευση των ορόφων και την αντιπαροχή) έδωσε μια διέξοδο στην χωρίς πόρους συγκέντρωση του πληθυσμού στην πόλη. Μια οικονομική διέξοδο που βασιζόταν στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στη μέγιστη δυνατή εκμετάλλευση της γης, καθιστώντας τον γενικό σχεδιασμό της πόλης άνευ σημασίας. iStock Η αναφορά σε αυτό το πλαίσιο καθιστά κατανοητή τη διαφορά που παρουσιάζει η ανάπτυξη της Αθήνας σε σχέση με την ανάπτυξη σε πόλεις της Ευρώπης. Σε χώρες με αναπτυγμένη βιομηχανική παραγωγή, καθώς μέσα από τις αποικίες είχαν εξασφαλίσει τη διάθεση των μαζικά παραγόμενων προϊόντων, ήταν δυνατή τόσο η οικονομική ανάπτυξη όσο και η απασχόληση ανειδίκευτου εργατικού δυναμικού, ανεξάρτητα από την ανοικοδόμηση με ιδιωτική πρωτοβουλία. Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός σχεδιασμός των πόλεων ήταν στην Ευρώπη εφικτός σε αντιδιαστολή με ό,τι συνέβη στην Αθήνα. – Ένας μεγάλος καημός: Η απώλεια των 2 κύριων ποταμών της Αττικής-Κηφισός και Ιλισός είναι μάλλον οριστικός ή υπάρχουν ακόμα κάποιες ελπίδες ανάδειξής τους; Αν η αποκάλυψη των ποταμών συνδυαστεί με την αναπτυξιακή διάσταση της πόλης, ίσως να υπάρξει η πολιτική βούληση για την ανάδειξή τους μέσα από έναν εκ νέου γενικό σχεδιασμό της πόλης. Η Αθήνα ανασκάπτεται με το μετρό. Δημιουργούνται πολλαπλά επίπεδα σε διαφορετικές στάθμες που συναντούν τα επίπεδα των ποταμών. Ας φανταστούμε ότι αντί να κινούμαστε μόνο υπογείως με το μετρό, να ανοίγονταν σε διάφορα επίπεδα υπαίθριοι χώροι στην υφιστάμενη στάθμη των ποταμών: Δημόσιοι χώροι, πλατείες και εξώστες της πόλης σε τομή! Μια χειρουργική επέμβαση που θα συνέβαλε αφενός στη βελτίωση του μικροκλίματος στις περιοχές αποκάλυψης των ποταμών, και αφετέρου στην πρόσδοση ιδιαίτερου χαρακτήρα σε αυτές. Θα τις είχε εντάξει σε αντιληπτικές / φυσικές συνέχειες, εισάγοντας ένα νέο σύστημα προσανατολισμού και νοηματοδότησης των σημείων της πόλης. Ένα σύστημα που μέσα από την ανάδυση κενών, δημόσιων χώρων με αυξημένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, θα ευνοούσε επιπλέον την επιχειρηματική και οικονομική ανάπτυξη νέων αστικών κέντρων σε επίπεδο γειτονιάς. iStock – Τι είναι μοντερνισμός στην αρχιτεκτονική; Ο μοντερνισμός έχει γενικά θεωρηθεί ως η έκφραση του ορθού λόγου στην καθημερινή ζωή. Ο μοντερνισμός χρησιμοποίησε τη γλώσσα της αφαίρεσης για μια διεθνή επικοινωνία και πρόβαλλε τη γεωμετρική και κατασκευαστική τυποποίηση ως συμβολική αναπαράσταση των μέσων μαζικής παραγωγής. Μέσα από αυτή τη διάσταση εκφράστηκε η ουτοπική αισιοδοξία της κατασκευής ενός μέλλοντος για όλους, σε διάφορα οικονομικά και πολιτικά συστήματα και με διάφορους επιμέρους τρόπους. – Ποιος ο ρόλος του Bauhaus; Η Σχολή εφαρμοσμένων τεχνών του Bauhaus κινήθηκε από τον μυστικισμό, στον εξπρεσιονισμό, στον ελεμενταρισμό, στην Art Deco, στον σουρεαλισμό, ως τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό. Μέσα από αυτή την πολυφωνία, έδειξε ότι ο μοντερνισμός είναι κάτι παραπάνω από ένα στιλ. Το Bauhaus ανέδειξε ως κοινωνική αξία τη δυνατότητα να σχεδιάζεται ενιαία το σύνολο του χώρου κατοίκησης –από την πόλη, το αρχιτεκτονικό κέλυφος μέχρι και το αντικείμενο– και να προκαθορίζονται με αυτόν τον τρόπο οι δράσεις των υποκειμένων για ένα «επιθυμητό μέλλον». – Πώς εννοούμε τη σύγχρονη πόλη; Η πόλη αλλάζει και περνάμε ίσως από την ουτοπία της κατασκευής του μέλλοντος (όπως επεδίωκε το μοντέρνο κίνημα και το Bauhaus) στην ουτοπία διαχείρισης της πολυπλοκότητας της πόλης. Μια πολυπλοκότητα που έχει αναπτυχθεί από τις πολυπολιτισμικές διαστάσεις της, τόσο με την ανάπτυξη θεσμικών ή επαγγελματικών σωμάτων με τα δικά τους ενδιαφέροντα και συμφέροντα, όσο και με τη συνεχή εισροή νέων σωμάτων με τις δικές τους καταβολές. Μια «Βαβέλ» που αισιοδοξεί ότι θα προσφέρει ως κοινά αγαθά τις προϋποθέσεις για την ομαλή συμβίωση. iStock – Πώς εννοούμε τη σύγχρονη Αθήνα; Η σύγχρονη Αθήνα είναι πολυπολιτισμική. Κατέχει μια γεωγραφικά ευαίσθητη θέση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, καθώς και μια ιστορικά ευαίσθητη θέση με τις πολλαπλές αλλαγές της ταυτότητάς της, ανάλογα με τις πολλαπλές αλλαγές της εξάρτησής της. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα καθίσταται ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον πεδίο έρευνας για τον προσδιορισμό των κοινών αγαθών που θα ευνοήσουν την ομαλή συμβίωση των πολυπολιτισμικών ομάδων που την κατοικούν. – Τι θα έπρεπε να γίνει για την Αθήνα με τα σημερινά δεδομένα; Κύριο μέλημα για τη σύγχρονη Αθήνα αποτελεί ο σχεδιασμός του δημόσιου χώρου, τόσο στο κέντρο του αστικού ιστού όσο και στις παρυφές του με τη φύση (τη θάλασσα και το βουνό), ως μια προσπάθεια αποκατάστασης της συνοχής στη ζωή της πόλης. Μιας πόλης που, όπως λέγαμε, η εικόνα της έχει προκύψει από την ιδιωτική πρωτοβουλία, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την κοινή ζωή. Ο σχεδιασμός του δημόσιου χώρου θα μπορούσε να βελτιώσει την πόλη τόσο εργονομικά (ροές, μετακινήσεις, μετασχηματισμοί, ανοιχτές προσβάσεις), όσο και διαδραστικά με την εισαγωγή κοινών μικτών χρήσεων, όπου θα αναπτύσσονταν σχέσεις συμμετοχής μεταξύ των πολιτών σε μικρές και μεγάλες κλίμακες, τοπικά και διατοπικά. Ενδεικτικά θα μπορούσαν να αναφερθούν ως πόλοι έλξης τα ανοικτά αμφιθέατρα, οι πλατείες, οι χώροι αναψυχής και οι αγορές, αλλά και τα ανοικτά πολιτισμικά κέντρα. Ένας σχεδιασμός που για να επηρεάσει όλες τις κλίμακες αναφέρεται ταυτόχρονα σε επίπεδο Δήμων και Περιφέρειας.

Από το ΥΠΕΝ εκδόθηκαν οι παρακάτω υπουργικές αποφάσεις για την κατάρτιση και έγκριση των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού που αφορούν οριοθετήσεις οικισμών, ζώνες υποδοχής συντελεστών δόμησης και αναγνώρισης οδών σε συγκεκριμένους Δήμους: -Απόφαση Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΥΠΕΝ/ΓΓΧΣΑΠ/59445/11/09.06.2022 (ΦΕΚ 2931/09.06.2022 τεύχος Β’): Κατάρτιση και έγκριση του Δ’ τμήματος των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού (Οριοθετήσεις οικισμών Ι), σε εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4759/2020, με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ειδικότερα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) - ΣΑΤΑ 075, υπό την ονομασία τίτλου έργου «(Sub.4) Αυτοτελείς Μελέτες για Οριοθέτηση Οικισμών». -Απόφαση Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΥΠΕΝ/ΓΓΧΣΑΠ/59447/12/09.06.2022 (ΦΕΚ 2931/09.06.2022 τεύχος Β’): Κατάρτιση και έγκριση του ΣΤ’ τμήματος των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού (Ζώνες Υποδοχής Συντελεστών Δόμησης), σε εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4759/2020, με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ειδικότερα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) - ΣΑΤΑ 075, υπό την ονομασία τίτλου Έργου «SUB3. Αυτοτελείς Μελέτες για καθορισμό Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (Ζ.Υ.Σ.)». -Απόφαση Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΥΠΕΝ/ΓΓΧΣΑΠ/59443/10/09.06.2022 (ΦΕΚ 2931/09.06.2022 τεύχος Β’): Κατάρτιση και έγκριση του Ε’ τμήματος των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού (Αναγνώριση οδών), σε εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4759/2020, με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) - ΣΑΤΑ 075, υπό την ονομασία τίτλου Έργου «(Sub.5) Αυτοτελείς Μελέτες για Χαρακτηρισμό Δημοτικών Οδών». Απόφαση-Υπ.-Περιβάλλοντος-και-Ενέργειας-ΥΠΕΝΓΓΧΣΑΠ5944310-09.06.2022-ΦΕΚ-2931-09.06.2022-τεύχος-Β.pdf

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με σχετική ενημέρωση του Μεγάρου Μαξίμου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, και ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς, παρουσίασαν νομοσχέδιο για την αστική ανάπλαση και αναζωογόνηση. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «Το προτεινόμενο νομοσχέδιο: -Θεσπίζει πλαίσιο για αστική αναζωογόνηση και την ανάπλαση των πόλεων, των οικισμών και των τμημάτων αυτών. -Θεσπίζει πλαίσιο για τη διαδικασία παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων ή τμημάτων κτισμάτων. -Περιλαμβάνει τροποποιήσεις των διατάξεων που αφορούν τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις. -Περιλαμβάνει ειδικές πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις για την επίλυση ειδικότερων ζητημάτων. Για παράδειγμα: α) Δίνεται η δυνατότητα να εγκατασταθούν και να λειτουργήσουν πιλοτικές εγκαταστάσεις πλωτών φωτοβολταϊκών. β) Πραγματοποιούνται μικρές βελτιώσεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) προκειμένου να επιτευχθεί ενιαία ερμηνεία κάθε ειδικότερης ρύθμισης σχετικά με την κατασκευή κτιρίων. γ) Επιχειρείται να δοθεί τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών η εξέταση των θεμάτων των οποίων χρονίζει στα Συμβούλια που εφαρμόζουν την πολεοδομική νομοθεσία. δ) Πραγματοποιούνται σημειακές τροποποιήσεις των νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν τον έλεγχο οικοδομικών αδειών και αυθαιρέτων κατασκευών, προκειμένου εν συνεχεία να καταστεί δυνατή η πλήρης ενεργοποίηση της διαδικασίας ελέγχου μέσω ελεγκτών. Με τον τρόπο αυτό θα εντοπιστούν υφιστάμενα αυθαίρετα, αλλά θα αποφευχθεί και η δημιουργία νέων αυθαιρέτων. ε) Επιλύονται μεμονωμένα ζητήματα, των οποίων έχει λάβει γνώση το Υ.Π.ΕΝ. Βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσω της αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος, πάντοτε υπό τις προϋποθέσεις που επιτάσσει το άρθρο 24 του Συντάγματος. Ειδικότεροι στόχοι: -Δημιουργούμε ένα συνεκτικό, απλό και σύγχρονο πλαίσιο για την αστική αναζωογόνηση και την ανάπλαση των πόλεων, των οικισμών και των τμημάτων αυτών. Μέσω του πλαισίου αυτού ο φορέας ανάπλασης θα δύναται να εκπονήσει και να υλοποιήσει προγράμματα κλιματικής ουδετερότητας, έξυπνης πόλης, διαχείρισης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς κ.ά. -Δίνουμε τη δυνατότητα παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων ή τμημάτων κτισμάτων που εντοπίζονται σε φορέα διαχείρισης -υπό ειδικώς οριζόμενες προϋποθέσεις- σεβόμενοι το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις, την αδυναμία ή την απουσία ενδιαφέροντος αποκατάστασης από πλευράς των ιδιοκτητών. Στόχος είναι να αποφευχθεί ή να αρθεί ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια που προκαλείται από τα εγκαταλελειμμένα κτίσματα, η αναβάθμιση των περιοχών με πλήθος τέτοιων κτιρίων, η αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων κτισμάτων, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. -Βελτιώνουμε τις ρυθμίσεις για της ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις για τη διασφάλιση των κοινοχρήστων χώρων. -Δημιουργούμε πλαίσιο για την αδειοδότηση και λειτουργία πιλοτικών εγκαταστάσεων πλωτών φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε θαλάσσιο χώρο, δεδομένου ότι η υπερκαινοτόμος τεχνολογία των πλωτών φωτοβολταϊκών συνιστά μια εξαιρετικά φιλική για το περιβάλλον και διεθνώς ανερχόμενη μέθοδο παραγωγής ενέργειας, που μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα και ως μοχλός ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. -Επιλύουμε επιμέρους πολεοδομικά ζητήματα με στόχο την επίσπευση των διαδικασιών, την αποφυγή ταλαιπωρίας των πολιτών και την ανάπτυξη.» Τα υπόλοιπα θέματα που συζητήθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο παρουσιάζονται αναλυτικά στις σελίδες 16,17,18 και19

Έναν σημαντικό διαγωνισμό, με αντικείμενο την «ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΕΙΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ», προωθεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με συνολική εκτιμώμενη αξία 150.737.755,42 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ (ποσό χωρίς ΦΠΑ 121.562.705,99 €, ΦΠΑ 29.175.049,44 €) με δικαίωμα προαίρεσης 50%. Με την υλοποίηση του παρόντος έργου επιδιώκεται: α) η ψηφιοποίηση, ψηφιακή καταχώρηση, αρχειοθέτηση και γεωκωδικοποίηση, των φακέλων των αδειών δόμησης, που υπάρχουν στις Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων όλης της χώρας και β) η επέκταση του Ψηφιακού Χάρτη σε συγκεκριμένους Δήμους της Χώρας, με σημαντική οικιστική ανάπτυξη και μεγάλη πυκνότητα ακινήτων, ενισχύοντας τη βάση του νέου μητρώου κτιρίων. Η εκτιμώμενη αξία της συμφωνίας πλαίσιο συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης ανέρχεται στο ποσό των 226.106.633,14 ευρώ (ποσό χωρίς ΦΠΑ 182.344.058,98 ευρώ, με ΦΠΑ 43.762.574,16 ευρώ). Η καταληκτική ημερομηνία παραλαβής των προσφορών είναι η 21η/03/2022. Στο έργο (ά τμήμα) δεν συμπεριλαμβάνονται οι Υπηρεσίες Δόμησης του Δήμου Τρικάλων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, του Δήμου Ηρακλείου στην Περιφέρεια Κρήτης, του πολεοδομικού ιστού των μητροπολιτικών Δήμων στην Περιφέρεια Αττικής, του Δήμου Πάτρας στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος και του Δήμου Καλαμαριάς στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η ψηφιοποίηση του αρχείου των οποίων θα γίνει στο πλαίσιο του Έργου του Ψηφιακού Χάρτη. Μέσω του τρισδιάστατου χαρτογραφικού υποβάθρου θα πραγματοποιηθεί η γεωμετρική τεκμηρίωση της συνολικής επιφάνειας που καταλαμβάνουν όλα τα κτίρια καθώς επίσης και του υψομέτρου τους, επομένως και του συνολικού τους εμβαδού. Η πληροφορία αυτή σε συνδυασμό με δεδομένα μετρήσεων στο πεδίο, θα οδηγήσει στην ταυτοποίηση των αποτελεσμάτων με τα επίσημα καταχωρημένα στοιχεία της βάσης των Δημοτικών Τελών μέσω των λογαριασμών ηλεκτροδότησης και στη βάση αυθαιρέτων του ΤΕΕ. Οι περιοχές ενδιαφέροντος του έργου που θα ενισχύσουν με τα γεωγραφικά στοιχεία τον Ψηφιακό Χάρτη είναι οι Δήμοι: 1) Αγκιστρίου, 2) Αίγινας, 3) Ασπροπύργου, 4) Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, 5) Ελευσίνας, 6) Θερμαϊκού, 7) Κασσάνδρας, Κορινθίων, 9) Κρωπίας, 10) Λαρισαίων, 11) Λαυρεωτικής, 12) Λουτρακίου – Αγίων Θεοδώρων, 13) Μάνδρας – Ειδυλλίας, 14) Μαραθώνος, 15) Μαρκοπούλου Μεσογαίας, 16) Μεγαρέων, 17) Μυκόνου, 18)Νέας Προποντίδας, 19)Παιανίας, 20)Παλλήνης, 21)Περάματος, 22)Πυλαίας – Χορτιάτη, 23) Ραφήνας – Πικερμίου, 24) Σαλαμίνος, 25) Σαρωνικού, 26) Σκιάθου, 27) Σπάτων, 28) Σπετσών 29) Σύρου – Ερμούπολης, 30) Φυλής, 31) Ωραιοκάστρου, και 32) Ωρωπού. Συνολικά σχετικά με τη γεωμετρική τεκμηρίωση των κτιρίων και την ενίσχυση της πληροφορίας στη βάση δεδομένων του ψηφιακού Χάρτη, το έργο αναφέρεται σε 32 Δήμους, 82 Δημοτικές Ενότητες, και περίπου 550.000 κτίρια (490.845 σύμφωνα με την απογραφή της ΕΣΥΕ του 2011 προσαυξημένα κατά 10% λόγω της παρέλευσης 10ετίας). Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη, από το Νοέμβριο του 2018 όλες οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και όλα τα σχέδια, μελέτες δικαιολογητικά και διοικητικές πράξεις τηρούνται ψηφιακά στο σύστημα e - Άδειες του οποίου πάροχος είναι το ΤΕΕ. Επίσης στο σύστημα καταγραφής των αυθαιρέτων, που επίσης τηρεί το ΤΕΕ, έχουν τεκμηριωθεί ηλεκτρονικά περισσότερα από ένα εκατομμύριο αυθαίρετες κατασκευές. Με το Νόμο 4782/2021 άρθρο 214 θεσπίστηκε η ψηφιοποίηση σε ηλεκτρονική μορφή των φυσικών φακέλων των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες μέχρι τη θέση σε ισχύ του πληροφοριακού συστήματος e-Άδειες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των συνοδευτικών εγγράφων και των μελετών, και η υποχρεωτική καταχώρησή τους στο πληροφοριακό σύστημα e-Άδειες μέχρι την 31η.12.2023. Η προθεσμία αυτή δύναται να παρατείνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πάντως σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης.12.2025. Με το εδάφιο 2 του ίδιου άρθρου κατέστη δυνατή η ανάθεση της υλοποίησης του σχετικού Έργου στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών. Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 4226/Β/14-9-2021) των Οικονομικών, Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, ανατέθηκε η υλοποίηση του Έργου της Ψηφιοποίησης των φακέλων των οικοδομικών αδειών στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ). Το ΤΕΕ Λειτουργεί ως Αναθέτουσα Αρχή για την προκήρυξη των σχετικών διαγωνισμών σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, για την ψηφιοποίηση σε ηλεκτρονική μορφή και καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα e-Άδειες του αρχείου των υπηρεσιών στις οποίες βρίσκονται οι φυσικοί φάκελοι των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί μέχρι τη θέση σε ισχύ του πληροφοριακού συστήματος e-Άδειες. Επιπλέον με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/31224/333/2020, ΦΕΚ 1173/Β/6-4- 2020) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ορίστηκε η ανάπτυξη, η τήρηση, η ενημέρωση και η λειτουργία του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη ανατίθενται στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ). Επίσης, συγκροτείται Συντονιστική Επιτροπή Εποπτείας – της οποίας προεδρεύει στέλεχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας – και απαρτίζεται από εκπροσώπους του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του ΤΕΕ και του Ελληνικού Κτηματολογίου. Το φυσικό αρχείο των πολεοδομιών περιλαμβάνει μεγάλο πλήθος φακέλων των οποίων η φύλαξη, η αναζήτηση εγγράφων από πολίτες και μηχανικούς κοστίζει δεκάδες εκατομμύρια ανά έτος. Επιπρόσθετα στα προηγούμενα το φυσικό αρχείο απειλείται από φυσικές καταστροφές (έχει συμβεί αρκετές φορές) αλλά και από την φυσική γήρανση του χαρτιού που επέρχεται με τον χρόνο. Σκοπός είναι η προστασία και διαφύλαξη των έντυπων αρχείων αφενός, καθώς το πέρας των ετών και οι χώροι αποθήκευσης τους προκαλούν τη φυσική φθορά των εγγράφων και αφετέρου η εύκολη πρόσβαση και διάθεση / αξιοποίηση των στοιχείων, καθώς ο μεγάλος τους όγκος καθιστά δύσκολη την αναζήτηση στοιχείων από τους ενδιαφερομένους. Η υλοποίηση του έργου περιλαμβάνει τις παρακάτω Φάσεις: 1) Φάση Α: Μελέτη Εφαρμογής, με διάρκεια δύο (2) μηνών. 2) Φάση Β - Εγκατάσταση υλικοτεχνικής υποδομής - Εκπαίδευση υπεύθυνων σάρωσης & καταχώρησης, με διάρκεια δύο (2) μηνών. 3) Φάση Γ - Σάρωση και τεκμηρίωση Εγγράφων, με διάρκεια τριάντα (30) μηνών. 4) Φάση Δ - Καταχώρηση Εγγράφων, με διάρκεια τριάντα (30) μηνών. 5) Φάση Ε – Γεωκωδικοποίηση Αδειών Δόμησης, με διάρκεια τριάντα (30) μηνών. 6) Φάση ΣΤ – Μητρώο κτιρίων νέων περιοχών, με διάρκεια τριάντα (30) μηνών. Η εκτιμώμενη αξία της συμφωνία – πλαίσιο, χωρίς τα δικαιώματα προαίρεσης, ανέρχεται στο ποσό των 150.737.755,42 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% (προϋπολογισμός χωρίς ΦΠΑ: 121.562.705,99 €, ΦΠΑ: 29.175.049,44 €). Το δικαίωμα προαίρεσης αναλύεται ως εξής: -Αύξηση του φυσικού αντικειμένου του έργου, με αντίστοιχη αύξηση του συμβατικού τιμήματος έως ποσού που δεν θα υπερβεί σε καμία περίπτωση το πενήντα τοις εκατό (50%) του προϋπολογισμού του Έργου, όπως καθορίζεται στην παρούσα, και με βάση τις τιμές μονάδας της Οικονομικής Προσφοράς του αναδόχου, ήτοι ανέρχεται το ποσό των €60.781.352,99 μη περιλαμβανομένου ΦΠΑ, με ΦΠΑ €75.368.877,71, ΦΠΑ €14.587.524,72. Η διάρκεια της Συμφωνίας Πλαισίου ορίζεται έως την εξάντληση του προϋπολογισμού της και κατά ανώτατο διάστημα τα τέσσερα (4) έτη από την υπογραφή της. Τα αρχεία των Υπηρεσιών Δόμησης έχουν μεγάλη ανομιομορφία συνθηκών τήρησης και ταξινόμησης. Επίσης δεν υπάρχει καταγραφή μεταβολών των οικοδομικών αδειών πριν την εφαρμογή του πληροφοριακού συστήματος e-άδειες. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα το έργο έχει βασιστεί στην απογραφή των κτηρίων και των μεγεθών τους που τηρεί η ΕΛΣΤΑΤ και το πραγματικό μέγεθος του έργου θα βασιστεί στα απολογιστικά στοιχεία που θα συλλεγούν κατά την υλοποίηση (κατάσταση εγγράφων, πληρότητα φακέλων, πληρότητα αρχείου κλπ) μέσω επιμέρους εκτελεστικών συμβάσεων. Σε αυτή την κατεύθυνση η επιλογή της Σύναψης Συμφωνίας Πλαισίου για την υλοποίηση του Έργου κρίνεται η προσφορότερη, δεδομένου ότι δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο για την υλοποίηση του Έργου με βάση τις πραγματικές ανάγκες όπως αυτές θα τεκμηριώνονται με ακρίβεια στην Φάση Α' κάθε εκτελεστικής Σύμβασης. Το Έργο αποτελεί μια σύνθετη και εξαιρετικά πολύπλοκη παρέμβαση που περιλαμβάνει : Α. την ψηφιοποίηση, ψηφιακή καταχώρηση, αρχειοθέτηση και γεωκωδικοποίηση των φακέλων αδειών δόμησης σε όλες τις υπηρεσίες δόμησης της χώρας, Β. την επέκταση του Ψηφιακού Χάρτη σε 32 Δήμους της χώρας με στόχο την ενίσχυση συμπλήρωση του Μητρώου Κτιρίων στην οποία περιλαμβάνονται οι παρακάτω υπηρεσίες : · Σύνταξη νέων επικαιροποιημένων φωτογραμμετρικών υποβάθρων πολύ μεγάλης ανάλυσης · Την αποτύπωση υφιστάμενων κτιρίων και εγκαταστάσεων · Την τεκμηρίωση περιγραφικών στοιχείων και την αντιστοίχιση Μετρητών Ηλεκτροδότησης Κτιρίων · Τη δημιουργία Βάσης δεδομένων και την επεξεργασία και ομογενοποίηση στοιχείων για την ένταξή τους στον Ψηφιακό Χάρτη. Το αντικείμενο αυτό αποτελεί ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο που δεν μπορεί να τμηματοποιηθεί, ούτε να κατατμηθεί γεωγραφικά, χωρίς να προκαλέσει ανυπέρβλητα προβλήματα τόσο στην υλοποίησή του όσο και στην διαλειτουργικότητα των επιμέρους δομικών στοιχείων του, δεδομένου ότι αποτελεί συνδυασμό δράσεων, υπηρεσιών και εργασιών που καταλήγουν σε ενιαία συλλειτουργία σε μια ενοποιημένη κεντρική υποδομή. Επιπρόσθετα, απαιτείται να υλοποιηθεί στο πλαίσιο μιας ενιαίας μεθοδολογίας διαχείρισης και διασφάλισης ποιότητας, ώστε να είναι δυνατή η παραλαβή και λειτουργία του ως ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο. Με αυτήν την έννοια η υλοποίηση του Έργου από ένα οικονομικό φορέα -ο οποίος βέβαια μπορεί να πάρει την μορφή Ένωσης εταιρειών με εξειδικευμένους υπεργολάβους- αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την επίτευξη των στόχων του Έργου.

Εάν προκληθεί ζημιά σε τρίτο πρόσωπο από κτίριο όπου δεν έχει γίνει αυτοψία, οι Περιφερειακές Ενότητες θα αποζημιώσουν για καταστροφές και για ηθική βλάβη - Το ΣτΕ το απασχόλησε περίπτωση αποκόλλησης πρόσοψης κτιρίου στην Κηφισιά κατά τη διάρκεια σεισμού, που τραυμάτισε οδηγό και κατέστρεψε το αυτοκίνητό του - Το ΣτΕ απεφάνθη ότι έχει δίκιο ο οδηγός, καθώς δεν είχε γίνει αυτοψία στο κτίριο από την Πολεοδομία Οι πολεοδομικές υπηρεσίες υποχρεούνται τουλάχιστον μία φορά, κατά το στάδιο της κατασκευής και αποπεράτωσης μιας οικοδομής (και σίγουρα πριν από το στάδιο της ρευματοδότησης), να διενεργούν αυτοψία. Σε περίπτωση, όμως, που δεν υλοποιηθεί αυτή και προκληθεί ζημιά σε τρίτο πρόσωπο (π.χ. λόγω αποκόλλησης τμήματος της οικοδομής) από οικοδομή που δεν έχει ελεγχθεί, τότε υπεύθυνες να αποζημιώνουν το θύμα είναι οι περιφέρειες (πρώην νομαρχίες), σύμφωνα με το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η απόφαση του Α’ Τμήματος του ΣτΕ, ερμηνεύοντας και εφαρμόζοντας την πολεοδομική νομοθεσία, συμβάλλει στην προσπάθεια να αποτραπούν οι αυθαίρετες κατασκευές σε οικοδομές που ανεγείρονται μεν με νόμιμη οικοδομική άδεια, αλλά υπάρχουν υπερβάσεις που πολλές φορές επιβαρύνουν ανεξέλεγκτα τον φέροντα οργανισμό των κτιρίων. Παράλληλα, όμως, η απόφαση αυτή ενεργοποιεί τις πολεοδομίες ώστε να διενεργούν τους προβλεπόμενους επιτόπιους έλεγχους στις οικοδομές. Την ίδια στιγμή προστατεύει αλλά και θέτει προ των ατομικών τους ευθυνών τους απασχολούμενους στις πολεοδομίες, αφού τα ποσά που επιδικάζονται σε βάρος των Περιφερειών από τα δικαστήρια καταλογίζονται στη συνέχεια από Ελεγκτικό Συνέδριο ακόμα και σε ατομικό επίπεδο. Τον Σεπτέμβριο του 1999 οδηγός κινούνταν με το αυτοκίνητό του σε δρόμο της Νέας Κηφισιάς (περιοχή Αδάμες). Ενώ λοιπόν βρισκόταν μπροστά από τριώροφο κτίριο, έγινε ο γνωστός ισχυρός σεισμός μεγέθους 5,9 Ρίχτερ, οπότε το κτίριο πήρε κλίση και αποκολλήθηκαν μεγάλα κομμάτια της πρόσοψής του, τα οποία έπεσαν πάνω στο διερχόμενο αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα το όχημα να υποστεί μεγάλες υλικές ζημιές και ο οδηγός να τραυματιστεί σοβαρά. Τον Σεπτέμβριο του 2004 ο οδηγός κατέθεσε αγωγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών σε βάρος της Πολεοδομίας της Νομαρχίας Αθηνών (νυν Περιφερειακή Ενότητα), υποστηρίζοντας ότι τα όσα που υπέστησαν ο ίδιος και το αυτοκίνητό του οφείλονται αποκλειστικά σε παραλείψεις των αρμόδιων οργάνων της, τα οποία δεν ήλεγξαν, όπως όφειλαν, την επίμαχη οικοδομή μετά την αποπεράτωσή της (ή και μεταγενέστερα), ώστε να εντοπίσουν τις υπερβάσεις τής οικοδομικής της άδειας (αυθαίρετες κατασκευές) και να επιβάλουν τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία κυρώσεις περί ανέγερσης αυθαίρετων κατασκευών (κατεδάφιση, πρόστιμα, κ.λπ.). Επικαλέστηκε ότι το τριώροφο κτίριο ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτό που προέβλεπε η οικοδομική άδεια, ενώ υπήρχαν και αποκλίσεις από τα επίσημα εγκεκριμένα από την Πολεοδομία σχέδια σε όλους τους ορόφους. Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι στο υπόγειο υπήρχε υπέρβαση κατά 98,24 τ.μ., στο ισόγειο κατά 14,14 τ.μ. και στον 3ο όροφο κατά 55,40 τ.μ. Την ίδια στιγμή υπήρχαν σημαντικές αποκλίσεις στον 1ο και 2ο όροφο με πρόσθετα εσωτερικά στοιχεία και διαρρυθμίσεις, ενώ γενικά υπήρχαν κατασκευαστικές πλημμέλειες που επηρέασαν καταλυτικά τη στατική δομή όλου του κτιρίου. Προσκόμισε ακόμη στο δικαστήριο στοιχεία (τεχνικές εκθέσεις και πραγματογνωμοσύνες κ.λπ.) σύμφωνα με τα οποία, «είχαν χτιστεί αυθαίρετα επιπλέον 167,78 τ.μ. και είχαν γίνει σημαντικές και αυθαίρετες αλλαγές στις εσωτερικές διαρρυθμίσεις των ορόφων και ιδίως στον 3ο όροφο και ότι το μέγεθος των βλαβών οφειλόταν σε πλημμελή κατασκευή του φέροντος οργανισμού και στην επιβάρυνση, που αυτός δέχτηκε λόγω των παραβάσεων αυτών». Κατόπιν αυτών ζήτησε να του καταβληθεί, έντοκα, αποζημίωση 44.319 ευρώ και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης εξαιτίας του τραυματισμού του και της καταστροφής του αυτοκινήτου του, όπως και το ποσό των 361.999 ευρώ για την αποκατάσταση της ζημίας του και της ηθικής βλάβης του, θεωρώντας πω ό,τι υπέστη οφείλεται «σε πράξεις και παραλείψεις οργάνων των πολεοδομικών υπηρεσιών» (συνολικά 406.318 ευρώ). Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών απέρριψε την αίτηση του οδηγού κρίνοντας ότι «ο κατασταλτικός έλεγχος δεν διενεργείται από την πολεοδομική αρχή αυτεπάγγελτα σε όλα τα κτίρια της χωρικής της αρμοδιότητας, αλλά αφού προηγουμένως υποβληθεί σε αυτήν έγγραφη δήλωση εκ μέρους του ιδιοκτήτη του έργου και του επιβλέποντος μηχανικού για τη γνωστοποίηση της (μερικής ή ολικής) περάτωσης ή της διακοπής των σχετικών οικοδομικών εργασιών». Ωστόσο, το ΣτΕ (με προεδρεύουσα τη σύμβουλο Επικρατείας Αννα Καλογεροπούλου και εισηγήτρια η επίσης σύμβουλος Επικρατείας Ολγα Ζύγουρα) αναίρεσε την εφετειακή απόφαση, ως μη νόμιμη και την ανέπεμψε για νέα κρίση στο Εφετείο. Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι το Εφετείο έσφαλε αποφαινόμενο ότι «η αρμόδια πολεοδομική αρχή δεν ήταν υποχρεωμένη να προβεί σε κατασταλτικό ή και μεταγενέστερο έλεγχο της οικοδομής, προτού γνωστοποιηθεί σε αυτή η περάτωση ή η διακοπή των οικοδομικών εργασιών και εν γένει η υπάρχουσα πραγματική κατάσταση αυτής» και έτσι τα πολεοδομικά όργανα, «μη διενεργώντας αυτεπάγγελτα έλεγχο, ουδεμία νόμιμη υποχρέωσή τους παρέλειψαν». Κατόπιν αυτών, το ΣτΕ υπογραμμίζει ότι «οι πολεοδομικές υπηρεσίες υποχρεούνται εκ του νόμου τουλάχιστον μία φορά, κατά το στάδιο της κατασκευής και αποπερατώσεως της οικοδομής, να διενεργούν αυτοψία για να διαπιστώνουν οποιαδήποτε ασυμφωνία μεταξύ των εκτελούμενων εργασιών και των εγκριθεισών μελετών και να επισημαίνουν οποιεσδήποτε παραλείψεις και σφάλματα και να διατάξουν τη λήψη των κατάλληλων μέτρων προς επανόρθωσή τους». Συνεπώς, η εφετειακή απόφαση, κρίνοντας ότι δεν συνέτρεχε παράλειψη των πολεοδομικών αρχών να διενεργήσουν αυτοψία, «εσφαλμένως ερμήνευσε και εφήρμοσε» τις πολεοδομικές διατάξεις.

Με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών και των επαγγελματικών φορέων του τεχνικού κόσμου λόγω του κορωνοϊού, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπεται διάταξη που αφορά σε παρατάσεις πολεοδομικών ζητημάτων. Η εν λόγω διάταξη κατατίθεται στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με τίτλο «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» και αριθμό ΦΕΚ Τεύχος A’ 75/30.03.2020. Ειδικότερα με τη διάταξη στο άρθρο 54: Δίνεται παράταση έως και τις 31.12.2020 στην καταληκτική ημερομηνία ισχύος των οικοδομικών αδειών και συγκεκριμένα για τις περιπτώσεις όπου έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου. Δίνεται παράταση έως τις 08.08.2020 στην προθεσμία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για δηλώσεις υπαγωγής με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου έως 31.12.2013. Δίνεται παράταση 6 μηνών της προθεσμίας υποβολής των δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης του άρθρου 99 του ν. 4495/2017. Δίνεται παράταση της ισχύς τους έως και τις 30.09.2020 για τις προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών, τις οικοδομικές, άδειες και τις εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας, για όσες λήγουν στο διάστημα από 01.03.2020 έως και 30.6.2020. Παρατείνονται έως και τις 30.09.2020 οι προθεσμίες αναθεώρησης άδειας μετά από λήξη της και ειδικότερα οι προθεσμίες των τεσσάρων (4) ετών από την ημερομηνία λήξης της άδειας και σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης αναθεώρησης. Επίσης, δίνεται παράταση ενός (1) έτους της δυνατότητας αναθεώρησης του χρόνου ισχύος των εγκρίσεων εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας σε περίπτωση που αυτές έληγαν κατά το διάστημα από 01.03.2020 έως και 30.6.2020. Αναστέλλονται για το χρονικό διάστημα μεταξύ 01.03.2020 και 30.6.2020 οι προθεσμίες των τριάντα (30) ημερών για τις περιπτώσεις αυτόβουλης πραγματοποίησης κατεδάφισης - αποκατάστασης της αυθαιρεσίας από τη λήψη γνώσης της έκθεσης αυτοψίας και της προθεσμίας των τεσσάρων (4) μηνών από τη διαπίστωση της πολεοδομικής παράβασης. Έτσι, δεν επιβάλλεται πρόστιμο διατήρησης και το πρόστιμο ανέγερσης περιορίζεται στο ελάχιστο ποσό των διακοσίων (200) ευρώ. ΦΕΚ Τεύχος Α' 75

Προβλέπεται νομοθετική ρύθμιση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να διευκολυνθεί η συγκρότηση των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α) και Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (Σ.Α) προκειμένου να εξεταστούν άμεσα εκκρεμείς πολεοδομικές αιτήσεις των πολιτών. Με σχετική τροπολογία του ΥΠΕΝ αντιμετωπίζονται οι δυσκολίες στη συγκρότηση των προαναφερόμενων συμβουλίων, όπως έχουν προκύψει και από τις διαπιστώσεις των Συντονιστών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Η συγκεκριμένη τροπολογία περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου «Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις». Τι προβλέπει η τροπολογία 1. Δίνεται η δυνατότητα να υποδεικνύεται απευθείας από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο ένας δικηγόρος τουλάχιστον παρ' Εφέταις, με τον αναπληρωτή του για κάθε Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α). Σε περίπτωση που δεν ορισθεί δικηγόρος από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, εντός ενός μήνα από την παραλαβή της πρόσκλησης του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης προς τον οικείο δικηγορικό σύλλογο για την απευθείας υπόδειξη δικηγόρου, τότε το ανωτέρω όργανο συγκροτείται νομίμως, χωρίς τη συμμετοχή αυτού. 2. Δίνεται η δυνατότητα να συγκροτούνται λιγότερα των δύο ή και κανένα Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων σε περιφερειακές ενότητες νησιωτικών περιοχών λόγω αδυναμίας συγκρότησης τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα συγκροτούνται ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ. με αρμοδιότητα σε περισσότερες της μίας περιφερειακές ενότητες. Για τις ίδιες περιοχές παρέχεται η δυνατότητα συγκρότησης και Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (Σ.Α), με αρμοδιότητα σε περισσότερες της μίας περιφερειακές ενότητες. 3. Για τη συγκρότηση Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής σε περιπτώσεις που δεν υφίσταται αρχιτέκτονας - μηχανικός στην οικεία Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ), δύναται να οριστεί υπάλληλος Δήμου της οικείας περιφερειακής ενότητας ή άλλου φορέα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που έχει ειδικότητα αρχιτέκτονα.

Με το άρθρο 15 του νομοσχεδίου “Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις” που κατέθεσε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκος στην Βουλή επεκτείνονται οι πολεοδομικές παρεκκλίσεις που προβλέπει μέχρι σήμερα ο νόμος 4585/2018 και για την ανέγερση Παιδικών Σταθμών και εκκλησιαστικών κτηρίων. Συγκεκριμένα το άρθρο 16 του νομοσχεδίου αναφέρει: Αντικατάσταση του άρθρου 14 του νόμου 4585/2018 (Α’ 216) ως εξής: Άρθρο 14 ρυθμίσεις για την ανέγερση κτιρίων Σε οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, εντός ορίου οικισμού προ του 1923 ή εντός ορίου οικισμού κάτω των 2.000 κατοίκων ιδιοκτησίας του οικείου φορέα, επιτρέπεται η ανέγερση δημόσιων κτηρίων προοριζομένων για την στέγαση βρεφικών και παιδικών σταθμών και λειτουργιών εκπαίδευσης και υγείας ή για τους σκοπούς της παραγράφου 1 και τις περίπτωσης ‘α της παραγράφου 3 του άρθρου 47 του νόμου 590/1977 (Α’ 146), σύμφωνα με τους ισχύοντες όρους δόμησης περιοχής εφόσον α) τα ακίνητα πληρούν τις σχετικές προδιαγραφές και β) διαπιστωθεί με αιτιολογημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ότι δεν υπάρχει άλλο κατάλληλο κτίριο η καθορισμένος χώρος για να υποδεχθεί αυτές τις λειτουργίες. Ποιες είναι οι περιπτώσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 47 του νόμου 590/1977 Α 146; 3.α. Επιτρέπεται προς εκπλήρωση των σκοπών της παρ. 1 του παρόντος άρθρου η δωρεάν παραχώρηση εμπράγματων δικαιωμάτων ή κατοχής επί εκκλησιαστικών, δημόσιων ή ακινήτων Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α.. Οι μεταβιβάσεις αυτές, όπως και οι άνευ ανταλλάγματος μεταβιβάσεις ακινήτων του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή ιδιωτών, επί των οποίων λειτουργεί ή με σκοπό να ανεγερθεί Ιερός Ναός ή Επισκοπείο ή Ιερά Μονή, προς το οικείο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο ή μεταξύ εκκλησιαστικών νομικών προσώπων του παρόντος νόμου προκειμένου να εξυπηρετηθεί η λειτουργία τους απαλλάσσονται των τελών μεταγραφής, Τα εκκλησιαστικά ακίνητα, επί τω οποίων έχουν ανεγερθή οικοδομαί, χρησιμοποιούμενα ως γραφεία Μητροπόλεων ή ενοριακών Ναών, κατοικία Αρχιερέων ή εφημερίων ή τα οποία εξυπηρετούν αμέσως ή εμμέσως την εκπλήρωσιν φιλανθρωπικών ή μορφωτικών σκοπών της Εκκλησίας της Ελλάδος ή νομικών προσώπων αυτής, εκποιούνται λόγω προφανούς εκκλησιαστικής ωφελείας, κατόπιν αποφάσεως της Δ. Ι. Σ., εκδιδομένης τη προτάσει του οικείου Αρχιερέως.

Τέλος στο χάος που επικρατεί εδώ και δεκαετίες με τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ) αναμένεται να δοθεί το ερχόμενο φθινόπωρο. Τότε θα είναι έτοιμες 60 Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), οι οποίες είναι απαραίτητες προκειμένου να είναι συνταγματικά ανεκτή η ΜΣΔ, σύμφωνα με τις επιταγές του Συμβουλίου της Επικρατείας. Οπως αναφέρει στη συνέντευξή του στο «Βήμα» ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Δημήτρης Οικονόμου, σε τρεις μήνες αναμένεται να υπάρχει ανάδοχος ώστε μετά από ένα εξάμηνο να έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές μελέτες. Οσο για την τρίτη προσπάθεια, από τη μεταπολίτευση και μετά, για να αποκτήσει όλη η χώρα πολεοδομικά σχέδια (σήμερα έχει μόνον το 20%) βρήκε σε… ξέρα καθώς, σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, τα 200 εκατ. ευρώ που επικαλείτο η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου ότι είχαν εξασφαλιστεί μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), δεν βρέθηκαν πουθενά. Ετσι, ξεκίνησε από την αρχή μια διαπραγμάτευση, η οποία αναμένεται ότι θα έχει «κλειδώσει» εντός διμήνου. Μία από τις πρώτες εξαγγελίες που είχατε κάνει είναι ότι αρχίζει το τιτάνιο έργο της εκπόνησης πολεοδομικών σχεδίων (Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, όπως λέγονται πλέον) για την κάλυψη όλης της Επικράτειας με χρήσεις γης. Πότε τελικά ξεκινά; «Οι διαγωνιστικές διαδικασίες εκτιμώ ότι θα ξεκινήσουν σε δύο μήνες. Υπήρξε θέμα με τη χρηματοδότηση». Δεν ήταν εξασφαλισμένη από την προηγούμενη κυβέρνηση; «Προβλέπεται σε υπουργική απόφαση ότι η εκπόνηση των ΤΧΣ θα χρηματοδοτηθεί από ένα δάνειο της ΕΤΕπ, το οποίο υποτίθεται ότι υπήρχε. Και εγώ ο ίδιος στη Βουλή είχα πει ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε πολύ καλά που εξασφάλισε χρηματοδότηση 200 εκατ. ευρώ ώστε να αποκτήσει επιτέλους η χώρα πολεοδομικά σχέδια. Αλλά τελικά ανακάλυψα ότι χρήματα δεν υπάρχουν. Ετσι, ξεκίνησα νέες διαπραγματεύσεις με την ΕΤΕπ, είμαστε σε καλό δρόμο και θεωρώ ότι θα εξασφαλίσουμε ανάλογα κονδύλια». Επαρκούν 200 εκατ. ευρώ για να ολοκληρωθούν τα ΤΧΣ; «Ναι. Συνολικά πρέπει να γίνουν 1.035 μελέτες σε αντίστοιχες δημοτικές ενότητες. Θα εστιάσουμε αρχικά σε περίπου 200 περιοχές, όπου υπάρχουν επείγοντα περιβαλλοντικά ζητήματα και άλλες πιέσεις. Δεν μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα 1.035 μελέτες, διότι χρειαζόμαστε πενταπλάσιους μελετητές – χωροτάκτες, πολεοδόμους, οικονομολόγους κ.λπ. – από όσους διαθέτει η χώρα. Οι χωροτάκτες είναι περίπου 80. Η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των μελετών θέλει περί τους έξι μήνες. Αρα το φθινόπωρο θα ξεκινήσουν οι πρώτες μελέτες και χρειάζονται δυόμισι χρόνια για να ολοκληρωθούν. Εκτιμώ ότι απαιτείται μια εξαετία και περισσότερο για να έχει πολεοδομικό σχέδιο όλη η χώρα». Τον Μάρτιο αναμένεται ότι θα περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο το πολυνομοσχέδιο για τη χωροταξία-πολεοδομία. Τελικά θα περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις για την ψηφιακή Τράπεζα Γης και τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, οι οποίες είχαν αφαιρεθεί από το αναπτυξιακό νομοσχέδιο το περασμένο φθινόπωρο; «Τότε είχαν αφαιρεθεί διότι δεν ήταν απολύτως ώριμες και υπήρχαν ζητήματα συνταγματικότητας. Υπάρχουν αρκετά προβλήματα που πρέπει να ξεκαθαρίσουν. Οπως ποια θα είναι η κύρια πηγή συντελεστή δόμησης; Μπορεί να είναι από διατηρητέα κτίρια, μνημεία, ρυμοτομούμενα, αλλά υπήρχε και πρόβλεψη και για εκτός σχεδίου, το οποίο είναι αμφίβολης συνταγματικότητας. Το ίδιο και με τα ωφελούμενα ακίνητα, πρέπει να αποφασιστεί πού μπορεί να μεταφερθεί ο συντελεστής δόμησης, π.χ. εντός της ίδιας δημοτικής ή περιφερειακής ενότητας; Κωλύματα υπάρχουν και με τη μεταφορά συντελεστή, μέσω της Τράπεζας Γης, στην περίπτωση νομιμοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων. Δεν έχουμε καταλήξει ακόμη διότι κάνουμε συνεννοήσεις σε νομικό επίπεδο». Σε κάθε περίπτωση, για να μπορέσει να γίνει μεταφορά συντελεστή θα πρέπει να υπάρχουν Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), οι οποίες θα καθοριστούν μέσω των ΤΧΣ, τα οποία θα καθυστερήσουν. «Γι’ αυτό ξεκινάμε ένα πρόγραμμα την άνοιξη για αυτοτελή ορισμό ορισμένων ΖΥΣ. Για να αρχίσει να λειτουργεί το σύστημα της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, υπολογίζω ότι θα χρειαστούμε περί τις 60 ζώνες υποδοχής σε όλη τη χώρα. Θα το τρέξουμε δηλαδή από την ημέρα που θα έχουμε ανάδοχο – εκτιμώ σε τρεις μήνες – και σε ένα εξάμηνο θα έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές μελέτες». Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου και διαμερίσματος θα ενεργοποιηθεί από τον Ιούλιο; «Ετοιμάζουμε τις απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις – με τις αναγκαίες τεχνικές λεπτομέρειες – ώστε από τον Ιούλιο να αρχίσουν να χρησιμοποιούνται οι ηλεκτρονικές ταυτότητες για μεταβιβάσεις ακινήτων, τακτοποιήσεις αυθαίρετων κτισμάτων (εκτός των μεγάλων αυθαιρέτων) κ.λπ.». Σχετικά με τα πρόστιμα όσων υποβάλλουν εκπρόθεσμα δηλώσεις στο Κτηματολόγιο έχει γίνει πολύς λόγος. Τελικά θα ενεργοποιηθούν; «Θα γίνει ενεργοποίηση των προστίμων. Το προβλέπει η νομοθεσία. Εκκρεμεί η έκδοση υπουργικής απόφασης, που θα γίνει πριν από τον Ιούνιο». Προωθούνται επίσης αλλαγές για τις αστικές αναπλάσεις; Θα περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο; «Οχι, θα έρθει άλλο νομοσχέδιο τον Οκτώβριο. Και με τις νέες ρυθμίσεις η αστική ανάπλαση – ή αναγέννηση -, δεν θα περιορίζεται σε πεζοδρομήσεις και διαμορφώσεις ελεύθερων χώρων, αλλά, όπως συμβαίνει την τελευταία 15ετία διεθνώς, θα αφορά και την ανανέωση ιδιωτικών κτιρίων. Στην Αγγλία ή στην Αμερική αναγέννηση σε απαξιωμένο κτιριακό απόθεμα σημαίνει ότι το γκρεμίζεις και το ξαναχτίζεις. Αλλά εκεί οι ιδιοκτήτες είναι λίγοι, μπορούν να συνεννοηθούν και έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση». Εδώ τι μπορεί να γίνει; «Στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι σύνθετο, κυρίως για τρεις λόγους. Κατ’ αρχάς, υπάρχει πολυδιάσπαση της ιδιοκτησίας, ειδικά στις παλαιές γηρασμένες πολυκατοικίες. Μια πολυκατοικία τού ’50 μπορεί σήμερα να έχει 50 ιδιοκτήτες και σε ένα μικρό οικοδομικό τετράγωνο, με 20 τέτοιες πολυκατοικίες, να υπάρχουν 1.000 ιδιοκτήτες. Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι στη διάρκεια των ετών έχουν μειωθεί οι συντελεστές δόμησης. Οπότε αν πρόκειται για απαξιωμένα κτίρια που πρέπει να γκρεμιστούν και να ξαναχτιστούν, πρέπει να πεισθούν όλοι οι ιδιοκτήτες ότι π.χ. από συνολικά 10.000 τ.μ. μπορούν να ξαναχτίσουν μόνο 6.500 τ.μ. Δύσκολο. Τρίτο πρόβλημα, η χρηματοδότηση. Οι ελληνικές τράπεζες δεν χρηματοδοτούν έργα αναγέννησης. Θέλουμε, μέσω τραπεζικού δανεισμού και άλλους χρηματοδοτικούς πόρους, να διευκολύνουμε την ανανέωση του κτιριακού αποθέματος. Αν δεν ανανεωθεί, θα εγκαταλειφθεί». Θα υπάρχουν προβλέψεις και για τα εγκαταλελειμμένα; «Πολλά από αυτά αποτελούν δημόσια απειλή καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης. Η διαδικασία, σε γενικές γραμμές, θα είναι η εξής: θα τεθούν ορισμένα κριτήρια ώστε να μπορεί ο δήμος να αναλάβει το κόστος της αναπαλαίωσης, αν είναι διατηρητέο, διαφορετικά της κατεδάφισής του. Ακολούθως θα στέλνει τον λογαριασμό στον ιδιοκτήτη. Αν δεν μπορεί να τον εντοπίσει, το ακίνητο θα περιέρχεται στον δήμο (ή στην τράπεζα που τον έχει χρηματοδοτήσει). Αν ο ιδιοκτήτης έχει τα χρήματα τότε θα το διευθετεί με τη δημοτική αρχή. Αν δεν μπορεί να αποπληρώσει όλο το ποσό, θα μπορεί να παραχωρήσει στον δήμο το μισό ή κάποιο άλλο ακίνητο ή να γίνει κάποια ρύθμιση». Τράτσα Μάχη

Παραδόθηκε στον αρμόδιο υφυπουργό για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, κ. Δημήτρη Οικονόμου, το έργο: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ: Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών για τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της Χώρας». Αντικείμενο του έργου «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» είναι η δημιουργία του πληροφοριακού συστήματος που θα παρέχει στα στελέχη των Δημοσίων Υπηρεσιών Πολεοδομικού Σχεδιασμού & Εφαρμογής της Χώρας, καθώς και στους πολίτες, ιδιώτες και μηχανικούς, έγκυρη και διαρκώς ενημερωμένη - on line - πληροφόρηση για τα δημόσια γεωχωρικά και περιγραφικά δεδομένα, τα οποία παράγονται από τις διαδικασίες πολεοδομικού σχεδιασμού και της εφαρμογής του, όπως οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης, η αρτιότητα γηπέδων, οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι κ.ο.κ. Μέχρι τώρα έχει δημοσιευτεί περιεχόμενο που αφορά τους παρακάτω δήμους: Περιφέρεια Αττικής: Αθηναίων, Δάφνης – Υμηττού, Καισαριανής, Βύρωνα, Ηλιούπολης, Ζωγράφου, Φιλοθέης – Ψυχικού, Παπάγου – Χολαργού, Χαλανδρίου, Βριλησσίων, Γαλατσίου, Λυκόβρυσης – Πεύκης, Αγ. Δημητρίου, Αγ. Παρασκευής, Αλίμου, Αμαρουσίου, Ελληνικού - Αργυρούπολης, Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνος, Γλυφάδας, Ηρακλείου, Καλλιθέας, Κηφισιάς, Μεταμόρφωσης, Μοσχάτου - Ταύρου, Νέας Ιωνίας, Νέας Σμύρνης, Π. Φαλήρου, Πεντέλης (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 10/2014 - 6/2015). Αγίας Βαρβάρας, Αγ.Αναργύρων-Καματερού, Αγκιστρίου, Αιγάλεω, Αίγινας, Ασπρόπυργου, Αχαρνών, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης Διονύσου, Ελευσίνας, Ιλίου, Κερατσινίου-Δραπετσώνας Κορυδαλλού, Κρωπίας, Κυθήρων, Λαυρεωτικής, Μάνδρας – Ειδυλλίας, Μαραθώνας, Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Μεγαρέων, Νίκαιας – Αγ. Ιωαν. Ρέντη, Παιανίας, Παλλήνης, Πειραιώς, Περάματος, Περιστερίου, Πετρουπόλεως, Πόρου, Ραφήνας-Πικερμίου Σαλαμίνος, Σαρωνικού, Σπάτων –Αρτέμιδος, Σπετσών, Τριμηνίας, Ύδρας, Φυλής, Χαϊδαρίου και Ωρωπού. (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων - Μενεμένης, Βόλβης, Θερμαϊκού, Θέρμης, Καλαμαριάς, Νεάπολης - Συκεών, Πυλαίας - Χορτιάτη, Χαλκηδόνος, Ωραιοκάστρου (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 10/2014 - 6/2015). Κορδελιού-Εύοσμου Λαγκαδά, Παύλου Μελα (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας: Νομός Βοιωτίας: Δίστομου-Αράχοβας-Αντίκυρας Θηβαίων, Λεβαδέων, Ορχομενού, Τανάγρας, Αλιάρτου-Θεσπιέων. Νομός Ευβοίας: Ερέτριας, Ιστιαίας-Αιδηψού Καρύστου, Κύμης-Αλιβερίου, Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας, Σκύρου, Χαλκιδέων, Διρφύων-Μεσσαπίων. Νομός Ευρυτανίας: Καρπενησίου, Αγράφων. Νομός Φθιώτιδας: Δομοκού, Λαμιέων, Λοκρών, Μακρακώμης, Μώλου-Αγίου Κωνσταντίνου, Στυλίδος, Αμφίκλειας-Ελάτειας. (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος: Νομός Αχαΐας: Δυτικής Αχαΐας, Ερυμάνθου, Καλαβρύτων. Περιφέρεια Πελοποννήσου: Νομός Λακωνίας: Ανατολικής Μάνης, Ευρώτα, Ελαφονήσου, Σπάρτης, Νομός Αργολίδος: Επιδαύρου, Ερμιονίδος, Ναυπλιέων, Άργους-Μυκηνων, Νομός Αρκαδίας: Γορτυνίας, Μεγαλόπολης, Νοτιας Κυνουρίας, Τρίπολης, Βόρειας Κυνουρίας, Νομός Κορινθίας: Κορινθίων, Λουτρακίου-Αγιων Θεοδώρων, Νεμέας, Ξυλοκάστρου- Ευρωστίνης, Σικυώνων, Βελου-Βόχας, Νομός Μεσσηνίας: Καλαμάτας, Μεσσήνης, Οιχαλίας, Πύλου-Νέστορος, Τριφυλίας, Δυτικής Μάνης (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Ηπείρου: Νομός Άρτας: Αρταίων, Γεωργίου Καραϊσκάκη, Κεντρικών Τζουμέρκων, Νικολάου Σκουφά, Νομός Ιωαννίνων: Βόρειων Τζουμέρκων, Δωδώνης, Ζαγορίου, Ζίτσας, Κόνιτσας, Πωγωνίου, Νομός Θεσπρωτίας: Σουλίου, Φιλιατών, Νομός Πρεβέζης: Πρεβέζης, Ζηρού (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Ιονίων: Νομός Ζακύνθου: Ζακύνθου, Νομός Κερκύρας: Κερκυραίων, Νομός Κεφαλληνίας: Ιθάκης, Κεφαλλονιάς. (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017). Περιφέρεια Θεσσαλίας: Νομός Λαρίσης: Ελασσόνας, Κιλελέρ, Τεμπών, Τύρναβου, Φαρσάλων, Αγιάς, Νομός Μαγνησίας: Αλοννήσου, Ζαγοράς-Μουρεσίου, Σκιάθου, Σκοπέλου. (από ψηφιοποιήσεις που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα 2/2017 - 10/2017).

Τη μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή σημαντικού μέρους υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σηματοδοτεί η παραλαβή από τον αρμόδιο υφυπουργό για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, κ. Δημήτρη Οικονόμου, του έργου: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ: Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών για τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της Χώρας». Αντικείμενο του έργου «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» είναι η δημιουργία του πληροφοριακού συστήματος που θα παρέχει στα στελέχη των Δημοσίων Υπηρεσιών Πολεοδομικού Σχεδιασμού & Εφαρμογής της Χώρας, καθώς και στους πολίτες, ιδιώτες και μηχανικούς, έγκυρη και διαρκώς ενημερωμένη - on line - πληροφόρηση για τα δημόσια γεωχωρικά και περιγραφικά δεδομένα, τα οποία παράγονται από τις διαδικασίες πολεοδομικού σχεδιασμού και της εφαρμογής του, όπως οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης, η αρτιότητα γηπέδων, οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι κ.ο.κ. Οι πληροφορίες αυτές, μεταξύ άλλων, αυξάνουν την ασφάλεια δικαίου και επιτρέπουντην επιτάχυνση τόσο την έκδοση οικοδομικών αδειών όσο και το σχεδιασμό και υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 11,5 εκ. ευρώ, υλοποιήθηκε με πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση 2007 – 2013» του ΕΣΠΑ 2007-2013 & του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» του ΕΣΠΑ 2014-2020, υπό την εποπτεία της Κοινωνίας της Πληροφορίας ΑΕ. Σταδιακά η Ηλεκτρονική Πολεοδομία θα αποτελέσει και μια από τις βασικότερες πηγές τροφοδότησης με δεδομένα του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη της Χώρας, η υλοποίηση του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη.

Τη Δευτέρα, οι 141 πολεοδομίες της χώρας θα έπρεπε να γίνουν 332. Μέσα από μια σειρά ακατανόητων τροποποιήσεων της νομοθεσίας, το υπουργείο Εσωτερικών αποφάσισε τον Ιούλιο ότι κάθε δήμος θα πρέπει να διαθέτει τη δική του υπηρεσία δόμησης (ΥΔΟΜ) από την 1η Νοεμβρίου για να ανακαλύψει τον Οκτώβριο ότι η υποχρέωση αυτή είχε αναβληθεί για το 2023 – και να καταργήσει την αναβολή. Προφανώς, οι δήμοι δεν είναι έτοιμοι και οι περισσότεροι δεν έχουν καν συνάψει τις προγραμματικές συμφωνίες που προβλέπει ο νόμος, ώστε να εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από άλλες πολεοδομίες, από σήμερα. Αρμοδιότητες Η μεταβίβαση των πολεοδομικών αρμοδιοτήτων στους δήμους προβλέφθηκε από τον «Καλλικράτη» το 2010. Μέχρι τότε κάποιοι μεγάλοι δήμοι (λ.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη) διέθεταν δικές τους πολεοδομίες και κάποιοι άλλοι δήμοι εξυπηρετούνταν σε ομάδες από τις λεγόμενες «νομαρχιακές». Με την κατάργηση των νομαρχιών, οι παλιές νομαρχιακές πολεοδομίες υπήχθησαν αναγκαστικά στον δήμο όπου βρισκόταν η έδρα τους και εξακολούθησαν να λειτουργούν ως είχαν. Η δε υποχρέωση των δήμων να ιδρύσουν τις δικές τους πολεοδομίες έπαιρνε αναβολές, με ελάχιστους δήμους να προχωρούν στην ίδρυση της δικής τους υπηρεσίας. Ετσι, σε πολλές περιφερειακές ενότητες (νομοί), όλοι οι δήμοι εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από μία μόνο υπηρεσία: τα Ιωάννινα (8 δήμοι), οι Σέρρες και τα Χανιά (7 δήμοι), η Καρδίτσα (6 δήμοι), η Δράμα (5 δήμοι), η Ξάνθη και η Ροδόπη (4 δήμοι), η Θεσπρωτία, η Καστοριά, η Πιερία, η Πρέβεζα και η Φλώρινα (3 δήμοι), τα Γρεβενά, η Ευρυτανία, το Κιλκίς και η Φωκίδα (2 δήμοι). Η πρακτική αυτή έχει πολλά παρεκλόμενα: λ.χ. στα νησιά, η μετακίνηση από το ένα νησί στο άλλο προϋποθέτει αρκετά έξοδα και χρόνο. Για παράδειγμα, στα Δωδεκάνησα η πολεοδομία Ρόδου εξυπηρετεί την Τήλο, τη Χάλκη και το Καστελλόριζο, η Κως εξυπηρετεί και τη Νίσυρο, η Κάλυμνος εξυπηρετεί και την Πάτμο, το Αγαθονήσι, την Αστυπάλαια και τους Λειψούς, η Κάρπαθος και την Κάσο, ενώ δική τους πολεοδομία ίδρυσαν μόνο η Σύμη και η Λέρος. Στην Αττική, το πρόβλημα είναι ο όγκος της δουλειάς. Για παράδειγμα, η πολεοδομία της Αγίας Παρασκευής εξακολουθεί να εξυπηρετεί Χαλάνδρι, Φιλοθέη-Ψυχικό, Παπάγου-Χολαργό, Πεντέλη και Βριλήσσια, η πολεοδομία της Νέας Ιωνίας τη Νέα Φιλαδέλφεια, το Ηράκλειο, το Γαλάτσι, τη Μεταμόρφωση, την Πεύκη-Λυκόβρυση, τη Νέα Ερυθραία και την Εκάλη. Το 2018, με τον ν. 4555 η πολιτεία προσπάθησε να επαναφέρει το ζήτημα. Προέβλεψε ότι όλοι οι δήμοι πρέπει να δημιουργήσουν υπηρεσία δόμησης, εφόσον πληρούν κάποια βασικά κριτήρια. Εάν δεν είναι σε θέση, τότε θα εξυπηρετούνται υποχρεωτικά από τον δήμο που έχει την έδρα της περιφερειακής ενότητας. Τον Μάρτιο του 2020 το υπουργείο Εσωτερικών αποφάσισε να επανέλθει (με τον ν. 4674), ορίζοντας έναν μηχανισμό υποστήριξης των δήμων που θέλουν να δημιουργήσουν τη δική τους πολεοδομία, αναβάλλοντας όμως την εφαρμογή του ν. 4555 έως τις 31.12.2023. Λίγους μήνες αργότερα, το υπουργείο Εσωτερικών… αλλάζει γνώμη: τον Ιούνιο, με διάταξη στον ν. 4700/20, ορίζει ότι έως την 1η Νοεμβρίου οι δήμοι θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουν δικές τους ΥΔΟΜ, ή να υπογράψουν μια προγραμματική σύμβαση με τον δήμο που τους εξυπηρετεί σήμερα. Ωστόσο ο νομοθέτης ξεχνάει την αναβολή που είχε δοθεί και έτσι την 1η Οκτωβρίου επανέρχεται… για να τροποποιήσει το ίδιο άρθρο για τρίτη φορά σε ένα έτος. Με τον ν. 4735/20 καταργεί την αναβολή που είχε δοθεί για το τέλος του 2023. Επιπλέον αλλάζει τις ειδικότητες των μηχανικών που πρέπει να έχει ένας δήμος για να ιδρύσει πολεοδομία. Εκτός από παράδειγμα κακής νομοθέτησης, η όλη υπόθεση είναι και παράδειγμα έλλειψης… αντίληψης της πραγματικότητας. Σχεδόν κανένας δήμος δεν έχει ανταποκριθεί στον ελάχιστο χρόνο που είχε, ενώ οι περισσότεροι παλεύουν για την υπογραφή των προγραμματικών συμβάσεων που θα συνεχίσουν λίγο πολύ την ισχύουσα κατάσταση. «Οποιος έγραψε τη διάταξη αυτή, είναι σαν να μη γνωρίζει την πραγματικότητα της τελευταίας δεκαετίας για τους δήμους», λέει ο δήμαρχος Νέου Ηρακλείου, Νίκος Μπάμπαλος. Προσλήψεις «Το ανθρώπινο δυναμικό μας τη δεκαετία της κρίσης έχει μειωθεί. Επιπλέον, για να προσλάβουμε κόσμο πρέπει αυτό να γίνει μέσω ΑΣΕΠ. Αυτή τη στιγμή ο δήμος έχει έναν τοπογράφο, που είναι ο διευθυντής της τεχνικής υπηρεσίας και δεν μπορεί να αναλάβει και άλλα καθήκοντα, κι έναν ηλεκτρολόγο-μηχανικό που επίσης είναι σε υπηρεσία με μεγάλο φόρτο. Σύμφωνα με τον τελευταίο νόμο εγώ πρέπει να προσλάβω επτά άτομα – δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήσεις ανθρώπους με οκτάμηνες συμβάσεις, πρέπει να εκπαιδευτούν. Αρα πρέπει να δοθεί τουλάχιστον 1-2 έτη ακόμα παράταση. Οσο για τον δήμο μας, συζητούμε με τη Νέα Ιωνία την υπογραφή σύμβασης για την παράταση της συνεργασίας μας». «Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ούτε προσωπικό μπορούμε να προσλάβουμε και να εκπαιδεύσουμε μέσα σε λίγους μήνες, ούτε καν να μεταφέρουμε το αρχείο», λέει η Δήμητρα Κεχαγιά, δήμαρχος Πεντέλης. «Στον ΑΣΕΠ, από τα 40 άτομα που ζητήσαμε πέρυσι για άμεσες ανάγκες του δήμου, μας ενέκριναν την πρόσληψη δύο. Πώς θα προχωρήσουμε έτσι; Προς το παρόν λοιπόν θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με την Αγία Παρασκευή και θα προσπαθήσουμε να αναλάβουμε ένα ακόμα μέρος των αρμοδιοτήτων, αφήνοντας μόνο το κομμάτι των οικοδομικών αδειών και των αυθαιρέτων». «Αυτή η ρύθμιση μόνο προβλήματα δημιουργεί», λέει ο Σωτήρης Κοσκολέτος, αντιδήμαρχος τεχνικών υπηρεσιών στη Νέα Φιλαδέλφεια. «Εμείς σήμερα δεν έχουμε ούτε το προσωπικό, ούτε καν τον χώρο για να μετακινήσουμε ολόκληρο το αρχείο. Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται από τη μια στιγμή στην άλλη». Αντίθετα, οι δήμοι του την τελευταία δεκαετία διαχειρίζονται τις παλιές νομαρχιακές πολεοδομίες επιμένουν ότι η ρύθμιση είναι σωστή και ότι οι υπόλοιποι δήμοι πρέπει να πιεστούν να δημιουργήσουν τις δικές τους υπηρεσίες. «Η πολεοδομία μας εξυπηρετεί οκτώ περιοχές», λέει η δήμαρχος Νέας Ιωνίας, Δέσποινα Θωμαΐδου. «Το βάρος της ευθύνης είναι μεγάλο. Κατά τη γνώμη μου, για να υπογραφούν διαδημοτικές συνεργασίες πρέπει όλοι να αναλαμβάνουν μέρος του λειτουργικού κόστους και να διαθέσουν προσωπικό. Επιπλέον κάποιοι δήμοι, όπως η Κηφισιά, που έχουν ήδη ΥΔΟΜ θα πρέπει να απορροφήσουν τις υπόλοιπες περιοχές του δήμου τους, όπως εν προκειμένω η Εκάλη και η Ερυθραία, ώστε αυτές να μην εξυπηρετούνται πια από τη Νέα Ιωνία». Απροχώρητο «Η κατάσταση βρίσκεται στο απροχώρητο», λέει ο κ. Βασίλης Σάρκουλας, αντιδήμαρχος τεχνικών υπηρεσιών στην Αγία Παρασκευή. «Η πολεοδομία μας έχει 13 άτομα για να εξυπηρετήσει 7 δήμους. Η υπηρεσία δεν μπορεί να αντεπεξέλθει: το αρχείο είναι χαοτικό, οι υποθέσεις αμέτρητες. Αν σήμερα γίνει μια καταγγελία στο τμήμα ελέγχου κατασκευών, θα χρειαστεί ένα έτος πριν γίνει αυτοψία. Αρα το σύστημα δεν λειτουργεί. Εμείς ήδη ειδοποιήσαμε τους άλλους δήμους που εξυπηρετούμε να στείλουν προσωπικό για εκπαίδευση και να αρχίσουν να παίρνουν το αρχείο τους. Ομως, μόλις δύο από τους επτά έχουν κάπως ανταποκριθεί. Κανονικά και εμείς δεν θα έπρεπε από Δευτέρα να εξυπηρετούμε και να στέλνουμε τους πολίτες στους δήμους τους. Αν το κάνουμε βέβαια αυτό θα την πληρώσουν και πάλι οι πολίτες, οι οποίοι δεν ευθύνονται».

Με πολυσέλιδο βούλευμά του το Συμβούλιο Εφετών παραπέμπει να δικαστούν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Πάτρας τέσσερα άτομα ανάμεσά τους πρώην στέλεχος της Πολεοδομίας, δύο πολιτικούς μηχανικούς και έναν ιδιώτη για διάφορα αδικήματα που αφορούν την νομιμοποίηση παράνομων κτισμάτων. Η νομιμοποίηση αφορούσε κτίσματα στην περιοχή Παναγοπούλα Αιγιάλειας στις αρχές του 2000. Πρόκειται για το γνωστό σε όλους "Καταμαράν". Για την ίδια υπόθεση τρία άλλα άτομα απηλλάγησαν με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών. Ο πρώην προϊστάμενος της Πολεοδομίας Β.Τ. κατηγορείται πως το 2001 είχε βεβαιώσει ότι ορισμένα κτίσματα υπήρχαν πριν το 1955 και δεν κατεδαφίστηκαν. Ο Δ.Σ. πολιτικός μηχανικός, φέρεται να συνέταξε για λογαριασμό του ιδιοκτήτη τοπογραφικό διάταγμα που κατά την δικαστική κρίση είναι ψευδές με σκοπό να νομιμοποιήσει παράνομα κτίσματα. Ο Δ.Λ. κατηγορείται πως ως πραγματογνώμονας κλήθηκε να γνωμοδοτήσει για το ποια κτίρια ήταν προ του 1955 και η έκθεσή του δεν περιελάμβανε αληθινά στοιχεία. Επίσης για ηθική αυτουργία είναι κατηγορούμενος και ο ιδιοκτήτης της έκτασης. Πηγή: http://dete.gr/?p=79080

Σε κόντρα ανάμεσα σε δύο δημόσιους φορείς εξελίσσεται η χρονίζουσα υπόθεση του διατηρητέου κτίσματος στη διασταύρωση της Ερμού με την Αθηνάς στο Μοναστηράκι, αλλά στην ουσία συγκρούονται... ιδιωτικά συμφέροντα. Πρόκειται για ακίνητο που είχε απαλλοτριώσει από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 η «Αττικό Μετρό» για τις ανάγκες της δεύτερης εξόδου του σταθμού επί της οδού Αθηνάς. Από τότε είχε μείνει αναξιοποίητο, παρ’ όλο που βρίσκεται στην «καρδιά» της τουριστικής Αθήνας και θα μπορούσε να εξασφαλίσει σημαντικά έσοδα για την ενίσχυση των συγκοινωνιών. Λόγω της συστηματικής εγκατάλειψης είχε λεηλατηθεί και είχε γίνει κέντρο διακίνησης ναρκωτικών, γι’ αυτό η κρατική εταιρεία είχε χτίσει όλα τα ανοίγματα. Στα τέλη του 2014, έπειτα από πλειοδοτικό διαγωνισμό, είχε μισθωθεί σε ιδιώτες για να στεγάσει επιχείρηση υγειονομικού ενδιαφέροντος. Οι εργασίες διασκευής ξεκίνησαν πριν από λίγο καιρό και ακολούθησε καταγγελία από ιδιώτη για οικοδομικές παρανομίες, που προκάλεσαν τον έλεγχο των επιθεωρητών περιβάλλοντος, όπως ενημερώνει ανακοίνωση του αναπληρωτή υπουργού Γ. Τσιρώνη που εκδόθηκε αργά το απόγευμα της Παρασκευής. Αναφέρει ότι έγινε αυτοψία και κλήθηκε η αρμόδια Πολεοδομία Αθηνών, η οποία προχώρησε σε διακοπή των οικοδομικών εργασιών. Μνημονεύονται δύο παλιότερες υπουργικές αποφάσεις με βάση τις οποίες καθορίζονται οι όροι δόμησης, για τις οποίες αναφέρεται ότι «είναι σε ισχύ». Πρόκειται για την απόφαση της 26ης Νοεμβρίου 2002 (ΦΕΚ 1040Δ/2002), με την οποία επιτρέπεται η ανέγερση δύο ορόφων πάνω από το διατηρητέο καθώς και πενταώροφο κτίσμα πάνω από την είσοδο του μετρό, που περιγράφεται αναλυτικά σε νεότερη του 2003 (ΦΕΚ 19Δ/2003). Δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημίσεων και φωτεινών επιγραφών. Αναφέρεται ότι «στο κτίριο επιτρέπονται οι χρήσεις γραφείων της Αττικό Μετρό», ενώ είναι σαφές ότι στο διατηρητέο πρόκειται να λειτουργήσει επιχείρηση υγειονομικού ενδιαφέροντος. Η «Εφ.Συν.» επικοινώνησε με συνεργάτες του αναπληρωτή υπουργού, οι οποίοι υποσχέθηκαν να μας δώσουν σήμερα περισσότερα στοιχεία που τεκμηριώνουν την απόφαση για διακοπή των εργασιών. Από την «Αττικό Μετρό» μάς εξήγησαν ότι με βάση τον ιδρυτικό νόμο 1995/1991 (ΦΕΚ 112/18.7.1991, άρθρο 7 παράγραφος 4) «όλες οι απαιτούμενες άδειες (συμπεριλαμβανομένων των οικοδομικών αδειών) για την εκτέλεση των έργων που εμπίπτουν στους σκοπούς της εταιρείας χορηγούνται με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων, κατά παρέκκλιση των υφιστάμενων σχετικών διαδικασιών και ουσιαστικών διατάξεων» και επικαλούνται τις ίδιες υπουργικές αποφάσεις για να τεκμηριώσουν τη νομιμότητα των επιλογών της εταιρείας. Σε παρατήρηση ότι η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά ενοικιαζόμενους χώρους, υποστήριξαν ότι με ίδιο θεσμικό πλαίσιο κατασκευάστηκαν το υπόγειο γκαράζ στο Γκάζι, καταστήματα στον σταθμό του Αγίου Αντωνίου και εκθεσιακός χώρος στο Σύνταγμα που νοικιάζονται σε ιδιώτες μετά από ανοιχτούς διαγωνισμούς. Δεν μας έδωσαν στοιχεία για το κόστος της απαλλοτρίωσης του ακινήτου στο Μοναστηράκι και το ύψος του ενοικίου. Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/attiko-metro-poleodomia-dimosia-kontra-gia-idiotika-symferonta

Την δεύτερη θέση από το τέλος καταλαμβάνουν οι πολεοδομίες και τα κτηματολογικά γραφεία ως προς την ικανοποίηση των επιχειρήσεων από τις παρεχόμενες υπηρεσίες, σύμφωνα με την Ετήσια Έρευνα που πραγματοποίησε το Παρατηρητήριο Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ, με τη συνδρομή της MRB, με τίτλο: «Ο σφυγμός του επιχειρείν». Συγκεκριμένα το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν ικανοποιημένες από τις εν λόγω υπηρεσίες του Δημοσίου είναι μόλις 4,4 %. Χειρότερη επίδοση στην έρευνα καταγράφεται μόνο για την Δικαιοσύνη για την οποία δηλώνουν ικανοποίηση μόνο το 4 % των επιχειρήσεων. Στον αντίποδα, θετικές γνώμες (67,2 %) καταγράφονται για τα ΚΕΠ, για το ΓΕΜΗ (43,4 %) και για την ΕΡΓΑΝΗ (27 %). Όλοι οι υπόλοιπο φορείς του Δημοσίου που μετρήθηκαν στην έρευνα (Τελωνεία, Εφορίες, Δήμοι, Περιφέρειες, Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων, Υπουργεία, Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και Ανεξάρτητες Αρχές όπως η ΡΑΕ και η ΕΕΤΤ) συγκεντρώνουν λιγότερο από 15 % θετικές ψήφους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πολεοδομίες και τα κτηματολογικά γραφεία συγκεντρώνουν τις λιγότερες θετικές ψήφους στη Βόρειο Ελλάδα (2,2%) και την Αττική (2,4 %) ενώ στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα το ποσοστό είναι 4,6 % και στα νησιά υπάρχει αισθητά καλύτερη εικόνα (12,7 %), όχι όμως καλή. Αντίστοιχη είναι η εικόνα των επιχειρήσεων για τη διαφάνεια που επικρατεί στις πολεοδομίες και τα κτηματολογικά γραφεία. Το ποσοστό που δηλώνει ικανοποίηση ως προς το συγκεκριμένο κριτήριο είναι επίσης 4,4 %, και πάλι δεύτερο από το τέλος με την τελευταία θέση να καταλαμβάνουν τα υπουργεία (3,6%). Την καλύτερη επίδοση στα θέματα διαφάνειας έχουν και πάλι τα ΚΕΠ (58,4 %) και ακολουθούν το ΓΕΜΗ (46,5 %), η ΕΡΓΑΝΗ (22,5 %), το Σύστημα Δημοσίων Συμβάσεων (13,5 %), τα τελωνεία (12,3 %) και η ΑΑΔΕ (11,2 %). Μονοψήφια ποσοστά ως προς την ικανοποίηση για τις συνθήκες διαφάνειας παίρνουν τα δικαστήρια, οι περιφέρειες, οι Δήμοι, οι ανεξάρτητες αρχές και τα γραφεία ΟΕΥ. Γεωγ ραφικά η χειρότερη επίδοση για τις Πολεοδομίες καταγράφεται στη Β. Ελλάδα (μόλις 0,2 %) και ακολουθούν Αττική (1,4 %), Κεντρική και Νότια Ελλάδα (9%) και τα νησιά (12,4 %). Το έλλειμμα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού αξιολογείται σχετικά χαμηλά στην ερώτηση για την αξιολόγηση των εμποδίων που σχετίζονται με την Καθημερινή Λειτουργία των Επιχειρήσεων (μίκρο-περιβάλλον) καθώς θεωρείται σημαντικό από μία στις πέντε περίπου επιχειρήσεις (21,2 %) ενώ στις πρώτες θέσεις βρίσκονται η φορολογία, η πολυνομία, η δικαιοσύνη και η έλλειψη χρηματοδότησης. Δείτε τα αποτελέσματα της έρευνας της MRB στη διεύθυνση http://www.sev.org.gr/vivliothiki-tekmiriosi/erevnes-meletes-2/etisia-erevna-sev-o-sfygmos-tou-epicheirein-2018-sevbusinesspulse/ tee.gr

To 1975, ο συνταγματικός νομοθέτης ενέταξε στο Σύνταγμα το άρθρο 24, το οποίο εισήγαγε δύο καινοτόμα για την εποχή τους στοιχεία: Πρώτον, αναγνώρισε το δικαίωμα των πολιτών να ζουν σε ένα ποιοτικό περιβάλλον, καθιστώντας έτσι την περιβαλλοντική πολιτική και επισήμως μια δημόσια πολιτική· και δεύτερον, υπήγαγε τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στην αρμοδιότητα του κράτους, αναγορεύοντας έτσι και την πολεοδομική πολιτική σε δημόσια πολιτική. Θα περίμενε κανείς ύστερα από τόσα χρόνια να υπάρχει ένα κώδικας περιβάλλοντος, ένα κώδικας πολεοδομίας, ένας δασικός κώδικας. Ωστόσο, όχι απλώς δεν υπάρχουν, αλλά ούτε καν έχει τεθεί από τις κατά καιρούς αρμόδιες πολιτικές και διοικητικές ηγεσίες ως προτεραιότητα, ως στόχος. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο κοινός νομοθέτης με το άρθρο 3 παρ. 6 (περ. ε) του ν. 998/1979 είχε ορίσει τις περιοχές εκείνες στις οποίες λόγω του οικιστικού χαρακτήρα τους δεν εφαρμόζεται η δασική νομοθεσία – δεν χαρακτηρίζονται δηλαδή δασικές. Στην πορεία των χρόνων που ακολούθησαν ο κατάλογος των περιοχών αυτών διευρυνόταν με αποσπασματικό τρόπο, μεταξύ άλλων και λόγω του ότι η επέκταση των οικισμών ή και διάσπαρτων οικημάτων ελάμβανε χώρα σε περιοχές που είχαν δασικό χαρακτήρα. Τις περιπτώσεις αυτές σήμερα απαριθμεί αναλυτικά το ίδιο άρθρο (περ. ζ, παρ. 6). Χαρακτηριστικότερη όλων, πάντως, είναι η διάταξη του άρθρου 154 παρ. 1 του 4389/2016 (εντάχθηκε στο λεγόμενο τρίτο μνημόνιο), που διεύρυνε ακόμη περισσότερο τον κατάλογο εξαιρώντας από τη δασική νομοθεσία εκτάσεις που οικοδομήθηκαν με την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011. Η βασική λογική εν προκειμένω είναι ότι σε οικισμούς, αλλά και σε εκτάσεις για τις οποίες εκδόθηκε άδεια οικοδομής, δεν έχει λόγο εφαρμογής η δασική νομοθεσία. Το έτος 2010 ψηφίστηκε ο νόμος 3889, ο οποίος έθεσε τις βάσεις για τη δρομολόγηση της διαδικασίας ανάρτησης των δασικών χαρτών, με απώτερο τελικό στόχο την απόκτηση δασολογίου. Βασικό χαρακτηριστικό του νόμου αυτού ήταν ο ρυθμιστικός μαξιμαλισμός. Οπως όριζε στο άρθρο 13, ως υπαγόμενη στη δασική νομοθεσία θεωρείται μια περιοχή αρκεί να εμφανίζεται ως δασική είτε σε αεροφωτογραφία του έτους 1945 είτε σε πρόσφατη αεροφωτογραφία, πολύ πλησιέστερη χρονικά στην κατάρτιση του δασικού χάρτη. Αυτά συμβαίνουν στο επίπεδο της νομοθετικής πραγματικότητας. Από την άλλη πλευρά, στο επίπεδο της πραγματικότητας όπως τη βιώνουμε, οι οικισμοί εξαπλώνονται εντός περιοχών που φέρουν μεν τυπικώς τον χαρακτηρισμό του δασικού (η ακόμη και του αναδασωτέου), αλλά στην πράξη παύουν να είναι. Στο σημείο αυτό ανακύπτει το ερώτημα τι κάνουμε με αυτές τις περιοχές ή τις μεμονωμένες εκτάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής ποιας νομοθεσίας αυτές εμπίπτουν; Με απλά λόγια, ποια νομοθεσία θα «πάρει το πάνω χέρι», η πολεοδομική ή η δασική; Εδώ ακριβώς είναι το σημείο που η νομοθεσία αδρανεί: Η πολιτική βούληση δεν είναι σαφής, το νομοθετικό έργο δεν προχωράει, ενώ διαχρονική αμηχανία επικρατεί ως προς την πολιτική και νομική διαχείριση του άρθρου 24 του Συντάγματος, ιδίως μάλιστα από τη χρονική στιγμή που ο ορισμός του δάσους εντάχθηκε στο Σύνταγμα. Η επιστήμη λειτουργεί συχνά, και πρέπει να λειτουργεί, ως έρεισμα του δικαίου, δεν ταυτίζεται όμως γενικευμένα με το δίκαιο. Πρέπει να υπάρξει υπέρβαση αυτή της κατάστασης στασιμότητας. Το κράτος θα πρέπει να αποφασίσει από τη μία τελεσίδικα ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίσει, και άρα δεν τίθεται θέμα τακτοποίησης-νομιμοποίησής τους, και από την άλλη ποιους οικισμούς ή εκτάσεις που έχουν δομηθεί θα αποσυνδέσει, και υπό ποιες προϋποθέσεις, από το «πέπλο προστασίας» της δασικής νομοθεσίας, από τη στιγμή που δεν επιλέγει την κατεδάφισή τους. Το «πέπλο προστασίας», άλλωστε, στη συγκεκριμένη περίπτωση εμπίπτει στη θεωρητική σφαίρα, δεν υφίσταται στην πράξη, διότι το έχει παρακάμψει η ίδια η πραγματικότητα, η οποία έχει επιβάλει τη δική της κανονιστικότητα. Η καταστροφή που επήλθε στο Μάτι οφείλει να αποτελέσει το έναυσμα για σαφή οριοθέτηση του δασικού με το πολεοδομικό, και συνακόλουθα για μια καθαρή νομική ματιά, χωρίς ιδεοληπτικές αγκυλώσεις, υπό το φως της «αρχής της πραγματικότητας». Ούτε η δασική νομοθεσία μπορεί να υποσκάπτει τον πολεοδομικό σχεδιασμό, εκεί όπου συνιστά αδήριτη πλέον ανάγκη, ούτε η παράνομη δόμηση, με βάση τις αρχές της ισονομίας και της δικαιοσύνης, μπορεί να γίνεται ανεκτή. Δασικοί οικισμοί, άλλωστε, δεν νοούνται, συνιστούν δυνάμει μια «εύφλεκτη» κατάσταση που εμπεριέχει, όπως αποδείχθηκε, σοβαρότατο κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή. * Ο κ. Μάριος Χαϊνταρλής είναι δικηγόρος και επίκουρος καθηγητής Δικαίου Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Το Ηλεκτρονική Πολεοδομία τίθεται σε υποχρεωτική λειτουργία την 1η Ιανουαρίου 2019. Από την ημερομηνία αυτή όλες οι πράξεις της διοίκησης οι οποίες το αφορούν για να δημοσιευτούν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως θα πρέπει να έχουν μπει στο σύστημα (εκδίδεται σχετική βεβαίωση η οποία συνοδεύει υποχρεωτικά την πράξη κατά την αποστολή της για δημοσίευση στο Εθνικό Τυπογραφείο) και θα τίθενται σε κοινή θέαση έπειτα από την δημοσίευσή τους σε ΦΕΚ. Η πλατφόρμα είναι προσβάσιμη από εδώ: http://gis.epoleodomia.gov.gr/v11/index.html Ειδικότερα, με την Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 5045 / Τεύχος Β’ /13-11-2018) καθορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για τη λειτουργία, τήρηση, επικαιροποίηση και περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Καθορίζεται μια πάγια και ενιαία διαδικασία τήρησης και ενημέρωσης του πληροφοριακού συστήματος, ορίζονται οι φορείς που συμμετέχουν στην ως άνω διαδικασία, το υποχρεωτικό της συμμετοχής τους και ο τρόπος συνεργασίας τους, το υποχρεωτικό της χρήσης και αξιοποίησης των πληροφοριακών εργαλείων που προκύπτουν από την λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος. Οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες Το Ηλεκτρονική Πολεοδομία παρέχει: α) Διαδικτυακή πύλη, προσβάσιμη από την ηλεκτρονική διεύθυνση www.epoleodomia.gov.gr, για την πληροφόρηση του ενδιαφερόμενου κοινού, στην οποία υπάρχει διακριτή περιοχή για την πρόσβαση των εμπλεκόμενων στις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού φορέων σε υπηρεσίες και σε υποσυστήματα του Συστήματος. β) Δικτυακές υπηρεσίες αναζήτησης, απεικόνισης, τηλεφόρτωσης, μετασχηματισμού και επίκλησης των πολεοδομικών δεδομένων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 του ν. 3882/2010. γ) Ενημερωτικό υλικό, εγχειρίδια χρήσης, απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις φορέων και πολιτών και κάθε απαραίτητη πληροφορία για τη διευκόλυνση των φορέων κατά την ένταξή τους στο σύστημα και στις εφαρμογές του. Στις αρμόδιες για την προώθηση και έκδοση των σχετικών διοικητικών πράξεων δημόσιες αρχές, παρέχεται μέσω του Συστήματος η δυνατότητα: α) Ελέγχου της συμβατότητας και ορθότητας της δομής και του περιεχόμενου και γεωμετρίας των δεδομένων των υποβαλλόμενων ψηφιακών GML αρχείων. β) Χορήγησης σχετικών αποδεικτικών (αναφορών και ειδοποιήσεων), μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών και εργαλείων του πληροφοριακού συστήματος, περί συμμόρφωσης των υποβαλλόμενων γεωχωρικών δεδομένων και μεταδεδομένων με τις ισχύουσες προδιαγραφές, ασφαλούς ενημέρωσης της βάσης δεδομένων και έγκυρης και έγκαιρης δημοσίευσης των δεδομένων κάθε πράξης σε κοινή θέαση και χρήση. Δικαιώματα χρήσης, διαδικασία εγγραφής και τρόπος πρόσβασης: Χρήστες του νέου Συστήματος είναι οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και φορείς της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς και φορείς της Αυτοδιοίκησης. Ειδικά για το σύνολο των φορέων του δημόσιου τομέα, χρήστες είναι οι εμπλεκόμενοι με τις διαδικασίες του πολεοδομικού (ρυθμιστικού) σχεδιασμού υπάλληλοι των φορέων αυτών, οι οποίοι χρησιμοποιούν το Σύστημα στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους. Το Ηλεκτρονική Πολεοδομία υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών σύμφωνα με τα παρακάτω: α) Απλοί χρήστες: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει φυσικά και νομικά πρόσωπα που επιθυμούν να πληροφορηθούν για το ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό. Η πρόσβαση τους στο Σύστημα πραγματοποιείται χωρίς να απαιτείται αυθεντικοποίηση. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν πρόσβαση αποκλειστικά και μόνο στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης, στον οποίο παρέχονται υπηρεσίες αναζήτησης και επισκόπησης των γεωχωρικών δεδομένων των πράξεων του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού, ενημερωτικό υλικό, κάθε πληροφορία που κρίνεται απαραίτητη για την πρόσβαση και χρήση του Συστήματος, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις. β) Πιστοποιημένοι χρήστες: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τους εμπλεκόμενους με τις διαδικασίες του πολεοδομικού (ρυθμιστικού) σχεδιασμού υπαλλήλους των φορέων της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι χρησιμοποιούν το Σύστημα στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους ως υπαλλήλων στις αρμόδιες διευθύνσεις του δημοσίου των περιφερειών και των δήμων. Ιστορικό Όρους δόμησης και χρήσεις γης μόνο με «ένα κλικ», φιλοδοξεί να παρέχει σε ιδιοκτήτες ακινήτων, επενδυτές και επαγγελματίες της αγοράς του real estate, το νέο σύστημα «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» (e-Πολεοδομία 3) του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και το οποίο ενεργοποιείται με προοπτική να τεθεί σε λειτουργία σταδιακά με την είσοδο ολοένα και περισσότερης πληροφορίας. Το εν λόγω έργο εκκρεμεί για περισσότερο από μια δεκαετία. Είχε ξεκινήσει (ως e-Πολεοδομία 1 και e-Πολεοδομία 2), στο πλαίσιο της αξιοποίησης κοινοτικών κονδυλίων από την Κοινωνία της Πληροφορίας, όμως δεν προχώρησε και η χώρα κινδύνεψε να κληθεί να επιστρέψει την κοινοτική χρηματοδότηση, κάτι που σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει αποτραπεί. Σύμφωνα με την απόφαση ενεργοποίησής του, που υπογράφεται από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Γιώργο Σταθάκη, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την τήρηση των δεδομένων που παράγονται από τις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού και της εφαρμογής του και έχουν θεσμική και κανονιστική ισχύ γενικά, ειδικά ή τοπικά στην ελληνική επικράτεια. Με άλλα λόγια αφορά τα δημόσια γεωχωρικά δεδομένα της ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας, που προσδιορίζουν το καθεστώς ιδιοκτησίας, δόμησης, εκμετάλλευσης ή και προστασίας της ακίνητης περιουσίας και εφόσον λειτουργήσει θα πρόκειται για σημαντικό βήμα εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης και των υπηρεσιών που προσφέρει στον τομέα των ακινήτων.

Την επανίδρυση των παλαιών «νομαρχιακών» πολεοδομιών, για όσους δήμους δεν έχουν καταφέρει να φτιάξουν δική τους πολεοδομία, προβλέπει το σχέδιο νόμου που κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος στη Βουλή. Η αιτία είναι απλή: επτά χρόνια από την ψήφιση τον «Καλλικράτη», στην πλειονότητά τους οι δήμοι εξακολουθούν να μην έχουν ιδρύσει δικές τους υπηρεσίες. Ενώ δεν λείπουν και οι «παρεμβάσεις» των δημάρχων στο έργο των υπαλλήλων... Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», μία από τις προβλέψεις του «Καλλικράτη» (ν. 3852/2010) που συνάντησε εξαρχής σημαντικές αντιδράσεις ήταν η «διάλυση» των παλαιών νομαρχιακών πολεοδομιών (που εξυπηρετούσαν πολλούς δήμους) και η σταδιακή μεταβίβαση σε κάθε δήμο της σχετικής αρμοδιότητας. Εκτός από τις αντιρρήσεις επί της αρχής (δηλαδή, το κατά πόσον οι δήμοι είναι αρκετά ώριμοι στη διαχείριση των πολεοδομικών τους ζητημάτων), το κυριότερο πρόβλημα ήταν η στελέχωση λειτουργικών υπηρεσιών σε μια εποχή δραστικών περικοπών. Η δημιουργία των νέων υπηρεσιών πήρε παράταση έως το 2012 και κατόπιν μετατέθηκε ασαφώς στο μέλλον. Το σχέδιο νόμου περί αυθαιρέτων και δόμησης, που κατατέθηκε προχθές για έλεγχο στην Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, προβλέπει την επαναφορά της αρμοδιότητας σε ανώτερο επίπεδο, εφόσον οι δήμοι δεν έχουν προχωρήσει. «Στις περιπτώσεις που οι δήμοι δεν έχουν συστήσει, ή αδυνατούν να συστήσουν υπηρεσία δόμησης, ή διαθέτουν υπηρεσία δόμησης που δεν καλύπτει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για την εύρυθμη λειτουργία της, συστήνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μια υπηρεσία δόμησης με χωρική αρμοδιότητα των προαναφερόμενων δήμων ανά περιφερειακή ενότητα», αναφέρεται. Οι προϋποθέσεις για τη λειτουργία και οργάνωση των υπηρεσιών δόμησης καθώς και τα κριτήρια για τη κατ’ ελάχιστον στελέχωση αυτών θα οριστούν με απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Εσωτερικών. Το πρόβλημα Για ποιο λόγο κρίθηκε αναγκαία η επιστροφή στο προηγούμενο σύστημα; Σύμφωνα με την ηλεκτρονική πύλη e-poleodomia, σε όλη την Ελλάδα λειτουργούν σήμερα 141 πολεοδομίες. Σε πολλές περιφερειακές ενότητες (νομοί), όλοι οι δήμοι εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από μία μόνο υπηρεσία: τα Ιωάννινα (8 δήμοι), οι Σέρρες και τα Χανιά (7 δήμοι), η Καρδίτσα (6 δήμοι), η Δράμα (5 δήμοι), η Ξάνθη και η Ροδόπη (4 δήμοι), η Θεσπρωτία, η Καστοριά, η Πιερία, η Πρέβεζα και η Φλώρινα (3 δήμοι), τα Γρεβενά, η Ευρυτανία, το Κιλκίς και η Φωκίδα (2 δήμοι). Το πρόβλημα είναι σύνθετο στα νησιά, όπου η μετακίνηση από το ένα νησί στο άλλο προϋποθέτει αρκετά έξοδα και χρόνο. Για παράδειγμα, στα Δωδεκάνησα η πολεοδομία Ρόδου εξυπηρετεί την Τήλο, τη Χάλκη και το Καστελλόριζο, η Κως εξυπηρετεί και τη Νίσυρο, η Κάλυμνος εξυπηρετεί και την Πάτμο, το Αγαθονήσι, την Αστυπάλαια και τους Λειψούς, η Κάρπαθος και την Κάσο, ενώ δική τους πολεοδομία ίδρυσαν μόνο η Σύμη και η Λέρος. Στην Αττική, το πρόβλημα είναι διαφορετικό: ο όγκος της δουλειάς. Για παράδειγμα, η πολεοδομία της Αγίας Παρασκευής εξακολουθεί να εξυπηρετεί Χαλάνδρι, Φιλοθέη-Ψυχικό, Παπάγου-Χολαργό, Πεντέλη και Βριλήσσια. «Η ταλαιπωρία των πολιτών περνά σε εμάς που δεν έχουμε αρκετούς υπαλλήλους για να τους εξυπηρετήσουμε», εξηγεί ο διευθυντής της πολεοδομίας Δημ. Κλεφτοδήμος. «Πλέον προχωρήσαμε σε διαδημοτικές συνεργασίες για να ανταποκριθούμε – για παράδειγμα στις αυτοψίες “δανειζόμαστε” έναν μηχανικό του εξυπηρετούμενου από εμάς δήμου». Οι δυσλειτουργίες των πολύ μεγάλων ή πολύ μικρών πολεοδομικών γραφείων απασχόλησαν και τον Συνήγορο του Πολίτη και την ΕΜΔΥΔΑΣ, που ζήτησαν πολλάκις τη στελέχωση των υπηρεσιών. Ομως το πρόβλημα στις νέες πολεοδομίες δεν είναι μόνο η ελλιπής στελέχωση, αλλά κάποιες φορές... και οι «παρεμβάσεις» των δημάρχων! Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Μάρτιο του 2017 ο γενικός διευθυντής Πολεοδομίας του υπουργείου Περιβάλλοντος Γιώργος Γκανασούλης χρειάστηκε να εκδώσει εγκύκλιο (έπειτα από συγκεκριμένη καταγγελία για επέμβαση δημάρχου), υπενθυμίζοντας ότι μόνο οι υπάλληλοι των υπηρεσιών δόμησης είναι αρμόδιοι από τον νόμο και «κάθε εμπλοκή, ενέργεια ή παρέμβαση αναρμόδιων οργάνων στις ανωτέρω διαδικασίες, ουδεμία ισχύ έχει»... Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%BF%CE%B9-%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B9%CE%B4%CF%81%CF%8D%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1/

Η υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την κατάργηση της υποχρέωσης έντυπης υποβολής για την έκδοση οικοδομικών αδειών αποτελεί μία από τις βασικές εκκρεμότητες που καλούνται να διευθετήσουν οι νέοι επικεφαλής του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας και Εσωτερικών Γιώργος Σταθάκης - Σωκράτης Φάμελλος και Π.Σκουρλέτης, αντίστοιχα. Ουσιαστικά, η e-Πολεοδομία, η διαδικασία υποβολής, ελέγχου και χορήγησης οικοδομικών αδειών και εγκρίσεων εργασιών δόμησης θα έπρεπε να είναι "ενεργή” από τις 24 Φεβρουαρίου 2015. Άλλωστε, η σύνταξη της απαιτούμενης ΚΥΑ είχε ολοκληρωθεί λίγες ημέρες πριν από τις εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. Από τότε είναι έτοιμο και το λογισμικό που επιτρέπει την ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών κτλ. Ωστόσο, τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος - Ενέργειας και Εσωτερικών, κωλυσιεργούν να υπογράψουν την ΚΥΑ που θα δώσει τέλος στην ανομία των Πολεοδομιών. Ανομία που περιορίστηκε μόνον λόγω της οικοδομικής κρίσης, με το "φακελάκι”, το γρηγορόσημο και τις "στενές σχέσεις” κατασκευαστών με υπαλλήλους Πολεοδομιών να παραμένουν μονόδρομος για την επιτάχυνση των διαδικασιών ή για την παράκαμψη της νομιμότητας... Νέα καθυστέρηση Η αδράνεια κοστίζει αρκετές χιλιάδες ευρώ, καθώς το Δημόσιο πληρώνει για τη συντήρηση ενός συστήματος που δεν έχει τεθεί, ακόμη, σε λειτουργία. Παρόλ' αυτά, η υπογραφή της απαιτούμενης ΚΥΑ θα καθυστερήσει περαιτέρω, καθώς η έκδοση της προβλέπεται, πλέον, από το νέο νόμο Σκουρλέτη - Τσιρώνη (άρθρο 45) για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος. Η διαβούλευση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ολοκληρώθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2016, ακόμη δεν έχει ψηφιστεί από τη Βουλή, γεγονός που σημαίνει ότι η e-Πολεοδομία θα παραμείνει στα χαρτιά επί μακρόν. Οφέλη Όπως σημειώνουν ειδικοί, με το νέο σύστημα θα επιτυγχανόταν η διαφάνεια στους ελέγχους θα εξαλειφόταν κάθε "ευκαιρία" για αθέμιτη συναλλαγή μεταξύ πολιτών, μηχανικών και υπηρεσιακών παραγόντων, δεδομένου ότι δεν απαιτείται η επίσκεψη του συναλλασσόμενου στις υπηρεσίες δόμησης. Ακόμη θα επιτυγχανόταν η μείωση της γραφειοκρατίας, ενώ θα απελευθερώνονταν πόροι και ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Ουσιαστικά, εάν και εφόσον τεθεί σε ισχύ το νέο σύστημα, όλα τα δικαιολογητικά και οι μελέτες για την έκδοση οικοδομικής άδειας υποβάλλονται και διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά, ενώ οι μηχανικοί, οι αρμόδιοι υπάλληλοι των υπηρεσιών δόμησης και οι ιδιοκτήτες μπορούν, από τον υπολογιστή τους, να παρακολουθούν τη διαδικασία έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Μέσα από το ίδιο ηλεκτρονικό σύστημα συνδέεται η έκδοση της οικοδομικής άδειας με την έκδοση της ταυτότητας του κτηρίου και ταυτοχρόνως γίνεται, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, ο προσδιορισμός του επιθεωρητή δόμησης, από την λίστα των μηχανικών που έχουν ήδη διαπιστευτεί στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος για όλες τις περιοχές της χώρας, προκειμένου να κάνουν αυτοψίες κατά τα προβλεπόμενα στάδια κατασκευής κάθε νέας οικοδομής. Πηγή: http://www.capital.gr/forum/thread/5836654

Οδηγίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν οι περιπτώσεις προστίμων για πολεοδομικές παραβάσεις δίνει με εγκύκλιό του στις εφορίες ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Χάρης Θεοχάρης. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, αναστολή της επιβολής και είσπραξης των προστίμων για αυθαίρετα προβλέπεται μετά από την υπαγωγή στο νόμο για τη τακτοποίηση τους και μετά από την υποβολή αίτησης του ενδιαφερόμενου στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης. Επίσης, διευκρινίζεται ότι επιστροφή προστίμων ως αχρεωστήτως καταβληθέντα θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από διαγραφή τους κατόπιν αίτησης θεραπείας και όχι στις περιπτώσεις τακτοποίησης των αυθαιρέτων. Πηγή: http://www.megatv.com/megagegonota/article.asp?catid=27370&subid=2&pubid=32035654

Μεταξύ των πέντε Δήμων της χώρας (Αθήνα, Ηράκλειο, Κομοτηνή, Πειραιάς, Χανιά) όπου θα εφαρμοστεί πιλοτικά το νέο σύστημα ηλεκτρονικής έκδοσης των οικοδομικών αδειών συγκαταλέγεται ο Δήμος Χανίων. Το νέο αυτό σύστημα έκδοσης των ηλεκτρονικών αδειών - που υλοποίησε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας αξιοποιώντας πρόγραμμα της Κοινωνίας της Πληροφορίας, με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ - θα απλοποιήσει και θα διευκολύνει ουσιαστικά τη λειτουργία της υπηρεσίας Δόμησης (Πολεοδομίας) του δήμου Χανίων ενώ παράλληλα θα εξυπηρετήσει αποτελεσματικά και τους δημότες που δεν θα χρειάζεται να χάνουν χρόνο σε ουρές και αναμονές. Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε σήμερα, Παρασκευή 18 Μαρτίου 2014, επιμορφωτικό σεμινάριο στο Δημαρχείο Χανίων, από τον υπεύθυνο Μηχανοργάνωσης του Τ.Ε.Ε., κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο, για τους υπαλλήλους και τα στελέχη της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου αναφορικά με τη λειτουργία και τις δυνατότητες του νέου ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης αδειών, ώστε αυτό να μπορεί να εφαρμοστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Νωρίτερα, ο Δήμαρχος Χανίων Μανώλης Σκουλάκης είχε συνάντηση στο γραφείο του με τον υπεύθυνο Μηχανοργάνωσης του Τ.Ε.Ε., κ. Παναγιωτόπουλο και τον Προέδρου του Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Κ., κ. Γιάννη Στρογγυλό, παρουσία του αρμόδιου Αντιδημάρχου σε θέματα Πολεοδομίας, Νικόλαου Ξυνίδη, κατά τη διάρκεια της οποίας επισημάνθηκε ότι το Ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών δόμησης θα ωφελήσει πολλαπλά τους πολίτες αφού απλοποιούνται όλες οι διαδικασίες και μειώνεται δραστικά η γραφειοκρατία. «Είμαστε από τους πρώτους Δήμους σε όλη τη χώρα που θα κάνουμε χρήση αυτού του νέου καινοτόμου εργαλείου που θα συμβάλει στην αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρονται στους πολίτες» δήλωσε ο Δήμαρχος κ. Μ. Σκουλάκης ο οποίος συμπλήρωσε ότι «με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής πολεοδομίας στο Δήμο Χανίων κάνουμε ακόμα ένα σημαντικό βήμα στο τομέα της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης χάρη στη πολύ καλή συνεργασία που υπάρχει και με το Τεχνικό Επιμελητήριο αλλά και άλλους φορείς». «Με το νέο σύστημα που θα εφαρμοστεί, οι μηχανικοί θα μπορούν να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις μελέτες και να διαχειρίζονται από το γραφείο τους όλο το φάκελο της οικοδομικής άδειας. Η πολεοδομία θα ελέγχει δικτυακά όλα τα στοιχεία, καθώς και τη θέση του ακινήτου στο χάρτη και θα χορηγεί την έγκρισή της ή θα γνωστοποιεί ηλεκτρονικά τις παρατηρήσεις της στον υπεύθυνο μηχανικό για τις απαραίτητες διορθώσεις», τόνισε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος σε θέματα Πολεοδομίας, Νικόλαος Ξυνίδης, αναφερόμενος στη συγκεκριμένη εφαρμογή, προσθέτοντας ότι ταυτόχρονα θα εξυπηρετούνται αποτελεσματικότερα και οι δημότες, που δεν θα χρειάζεται να χάνουν χρόνο σε αναμονή. Τα οφέλη, που θα προκύψουν από την εφαρμογή του πληροφοριακού συστήματος της “Ηλεκτρονικής Πολεοδομίας”, είναι μεταξύ άλλων: • Ταχύτερη και καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και βελτίωση της ποιότητας των λειτουργιών. • Αυτοματοποίηση των εσωτερικών λειτουργιών και εργασιών και μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης τους. • Περιορισμός της αναγκαιότητας της φυσικής παρουσίας του πολίτη στους χώρους των Υπηρεσιών. • Δυνατότητα ελέγχου και εκτεταμένης πληροφόρησης σε πανελλαδικό επίπεδο. Πηγή: http://flashnews.gr/page.ashx?pid=3&aid=168686&cid=3

ΜΕΣΩ του υπολογιστή ή του κινητού τηλεφώνου ο πολίτης μπορεί σε ολόκληρη την Αττική να εντοπίσει μία έκταση, από έναν ολόκληρο ορεινό όγκο μέχρι μία μικρή ιδιοκτησία και να πάρει αυτομάτως όλες τις θεσμικές πληροφορίες για τις επιτρεπόμενες χρήσεις, τους όρους δόμησης, το καθεστώς προστασίας της. Αυτή η δυνατότητα, που εξυπηρετεί αυτομάτως ελεύθερα και δωρεάν όσους ενδιαφέρονται για αγοραπωλησίες ακινήτων και επενδύσεις αλλά και εκείνους, φυσικά πρόσωπα και φορείς, που πασχίζουν να προστατέψουν από οργανωμένα συμφέροντα, επιτήδειους και καταπατητές ευαίσθητες εκτάσεις, όπως δάση, πάρκα, αρχαιολογικούς χώρους και αιγιαλούς, δεν είναι προαναγγελία για το μέλλον. Πρόκειται για τη βάση γεωχωρικής πληροφορίας του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), η οποία σιωπηρά, χωρίς προμήθειες και δαπάνες αλλά εκ των ενόντων, με σχεδόν μηδενικό κόστος και συστηματική δουλειά της διοίκησης του Οργανισμού και το μεράκι υπαλλήλων και συνεργατών της, είναι ήδη στον αέρα σε πιλοτική εφαρμογή, με στόχο να τεθεί σε κανονική λειτουργία εντός του Απριλίου. Βέβαια για αυτή την εφαρμογή, που οι χρήστες όταν την ανακαλύπτουν στην αρχή δεν πιστεύουν την ύπαρξή της και εν συνεχεία την εκθειάζουν με τα καλύτερα λόγια στο Διαδίκτυο, υπάρχει η βάσιμη ανησυχία ότι θα ακολουθήσει την τύχη του φορέα που τη δημιούργησε. Δηλαδή του ΟΡΣΑ, που με νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, το οποίο ψηφίζεται στη Βουλή, καταργείται οριστικά και μπαίνει «ταφόπλακα» συνολικά στο αναπτυξιακό έργο του Οργανισμού. Προβλέπεται οι αρμοδιότητες του ΟΡΣΑ, που αποτελεί εδώ και 35 χρόνια αυτόνομο φορέα με καταλυτικό ρόλο στον πολεοδομικό, χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό, όπως επίσης στην προστασία του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος της Αττικής, να διαχυθούν στα γρανάζια της υπηρεσιακής δομής του υπουργείου Περιβάλλοντος. Μνημονιακή υποταγή Η κυβέρνηση, εκπληρώνοντας μνημονιακές υποχρεώσεις, περιλαμβάνει τον ΟΡΣΑ, όπως αντίστοιχα τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης (ΟΡΣΘ), σε 21 καταργούμενους φορείς του Δημοσίου. Με ατεκμηρίωτα επιχειρήματα, όπως περί εξοικονόμησης πόρων και ότι έχουν ολοκληρώσει την αποστολή τους, βάζει στους δύο Οργανισμούς λουκέτο. Η εξοικονόμηση πόρων από την κατάργηση του ΟΡΣΑ θα είναι μηδενική, ενώ παράλληλα υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες και αναπτυξιακά πλάνα, που μένουν στον αέρα. Χαρακτηριστικά ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡ Γιάννης Πανούσης επισήμανε στη Βουλή ότι «ειδικά για την περιοχή της πρωτεύουσας και τον ΟΡΣΑ, καμία από τις αιτιάσεις που προβάλλει η κυβέρνηση για να αιτιολογήσει την κατάργησή του δεν ισχύει». Απέδειξε ότι οι 25 υπάλληλοι του Οργανισμού, με τις ίδιες αποδοχές θα μετακινηθούν στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ τόνισε ότι στην Αττική, όπου συγκεντρώνεται το 35% του συνολικού πληθυσμού της χώρας (66 δήμοι, εκ των οποίων 8 νησιωτικοί) και παράγεται το 48% του ΑΕΠ, είναι αυτονόητη η ανάγκη άσκησης πολιτικών σε μητροπολιτικό επίπεδο, ανάγκη η οποία είναι διαρκής και απαιτεί έναν συνεχώς εξελισσόμενο προγραμματισμό. Ο κ. Πανούσης σημείωσε ακόμη ότι «τόσο ο όγκος όσο και η σημαντικότητα των θεμάτων λογικά απαιτεί όχι την κατάργηση αλλά την αναβάθμιση του ΟΡΣΑ σε φορέα μητροπολιτικής διακυβέρνησης». Αντιθέτως, σημείωσε ότι «η κυβερνητική επιλογή είναι η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΟΡΣΑ σε επίπεδο διεύθυνσης υπουργείου, δομή η οποία δεν υπάρχει και άρα προκύπτει κενό με την κατάργηση του ΟΡΣΑ». Το αναπτυξιακό έργο του ΟΡΣΑ, όπως, ανάμεσα σε πλήθος άλλα, η εφαρμογή γεωχωρικής πληροφορίας της Αττικής, γίνεται ο αδιάψευστος μάρτυρας του λανθασμένου κυβερνητικού σχεδιασμού, που όμως υπό την πίεση των μνημονιακών επιταγών οι κυβερνητικοί αρμόδιοι δεν αναλαμβάνουν την πολιτική πρωτοβουλία να αποσοβήσουν είτε να διορθώσουν. Ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης, προφανώς φορτωμένος με πολιτικές ενοχές, καθώς λόγω της πολιτικής του προέλευσης, της περιβαλλοντικής του διαδρομής αλλά και της επιστημονικής γνώσης του είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται το ολέθριο λάθος που συντελείται με την κατάργηση του ΟΡΣΑ, φέρεται να δηλώνει αποφασισμένος να διασώσει όχι τον Οργανισμό αλλά το έργο του στη νέα δομή του υπουργείου. Δύσκολο έως ακατόρθωτο να διασωθεί το έργο του ΟΡΣΑ, λένε όσοι γνωρίζουν όχι μόνον τα κενά που υπάρχουν στην υπηρεσιακή δομή αλλά και την αδυσώπητη γραφειοκρατική λειτουργία του υπουργείου. Ετσι, ανάμεσα σε άλλα και παρά τις καλές προθέσεις είναι αβέβαιο αν η νέα ηλεκτρονική εφαρμογή του ΟΡΣΑ, που για να ζήσει θέλει διαρκή παρακολούθηση, επικαιροποίηση των δεδομένων, συνεχή διεύρυνση της βάσης των πληροφοριών σε συνεργασία με όλο το φάσμα των φορέων της κεντρικής κυβέρνησης, των οργανισμών και την αυτοδιοίκηση, τελικά θα ζήσει ή πριν καν γεννηθεί θα πνιγεί στο μαύρο σκοτάδι. Η βάση δεδομένων Η βάση γεωχωρικής πληροφορίας του ΟΡΣΑ, όπως πληροφορούμαστε από στελέχη του ΟΡΣΑ και παράγοντες του ΠΕΚΑ, με πρωτοβουλίες της πρόεδρου Βιβής Μπάτσου και της αντιπροέδρου του ΟΡΣΑ Δάφνης Μπαρμπαγιανέρη, άρχισε να υλοποιείται εδώ και περίπου 8 μήνες, με τρεις βασικούς στόχους. Ο πρώτος ήταν να πάψει να ακούγεται το επιχείρημα των πολλών τελευταίων ετών, που αποτέλεσε πρόσχημα και για πάρα πολλές παρεμβάσεις και αυθαιρεσίες, ότι «στην Αττική δεν είναι ρυθμισμένος ο χώρος». Οι άλλοι δύο στόχοι ήταν να εναρμονιστεί ο Οργανισμός με το νόμο και την Κοινοτική Οδηγία (ν. 3882/2010 περί ΕΥΓΕΠ και 2007/2/ΕΚ inspire) για τα ανοιχτά γεωχωρικά δεδομένα που πρέπει να έχουν όλοι οι φορείς του Δημοσίου και να προσφέρουν δωρεάν στους πολίτες και με το νόμο για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση (ν. 3979/11). Σε πρακτικό επίπεδο διεκπεραιώθηκε ένας πολύ μεγάλος όγκος εργασίας, ψηφιακής καταχώρησης των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων, των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου, των Προεδρικών Διαταγμάτων Προστασίας της Αττικής και πλήθος άλλες θεσμικές πληροφορίες για τα χωροταξικά, πολεοδομικά και περιβαλλοντικά δεδομένα της Αττικής, που είναι διαχρονικά θεσμοθετημένα από την πολιτεία. Η διαδικτυακή εφαρμογή παράλληλα με την ψηφιακή καταχώριση και τις θεσμικές πληροφορίες προσφέρει στο χρήστη και τη δυνατότητα πλοήγησης στο χώρο. Πολλές αποκλίσεις Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψαν πάρα πολλές αποκλίσεις, που υπήρχαν λόγω των ασύμβατων μεταξύ τους τεχνολογιών και καταχωρίσεων, οι οποίες διορθώθηκαν. Για παράδειγμα τα συμβατικά σχεδιαγράμματα που προσδιόριζαν τη ΖΟΕ Λαυρεωτικής δεν απέκλειαν αποκλίσεις που να επέτρεπαν η πολεοδομία να δώσει άδεια δόμησης σε έκταση, η οποία όμως βρίσκεται σε ζώνη προστασίας. Βρέθηκαν οι αποκλίσεις και τα σφάλματα και διορθώθηκαν οι αλληλεπικαλύψεις, με υπόβαθρο τους ορθοφωτοχάρτες της εταιρείας του Κτηματολογίου. Χαρακτηριστικά λοιπόν με τη νέα εφαρμογή του ΟΡΣΑ ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει την πολεοδομική ταυτότητα του ακινήτου που τον ενδιαφέρει. Να δει τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, να εντοπίσει σε ποιες περιοχές μπορεί να γίνει π.χ. βιομηχανία ή οποιαδήποτε άλλη επενδυτική δραστηριότητα ή να διαλέξει περιοχή αμιγούς κατοικίας για τη διαμονή του. Να γνωρίσει σε ποιες περιοχές έχουν αδειοδοτηθεί ενεργειακές επενδύσεις ή να δει τις επιτρεπόμενες χρήσεις σε όλους τους σταθμούς, υφιστάμενους και μελλοντικούς, του μετρό κ.ά. Δείτε την σελίδα εδώ: http://gis.organismosathinas.gr/ Πηγή: http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=02/03/2014&id=418280