Search the Community

Η στρατηγική τους θέση δίπλα στη θάλασσα τις ανέδειξε σε εμπορικά και πολιτιστικά κέντρα, όμως οι παράκτιες πόλεις πλέον απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Από το Μουμπάι ως το Μαϊάμι, τη Ντάκα και τη Βενετία, αυτές οι πόλεις με τους εκατομμύρια κατοίκους τους βρίσκονται «στην πρώτη γραμμή» της κλιματικής κρίσης, η οποία απειλεί να αλλάξει τον παγκόσμιο χάρτη, προειδοποιεί έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC). «Το επίπεδο της θάλασσας εξακολουθεί να ανεβαίνει, οι πλημμύρες είναι ολοένα και συχνότερες και πιο έντονες, η υπερθέρμανση αυξάνει την οξύτητα των ωκεανών και κάνει τους καύσωνες πιο έντονους», σημειώνουν οι επιστήμονες σε αυτή την έκθεση των 4.000 σελίδων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Κατά συνέπεια «πρέπει να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις». Λόγω της θερμικής διαστολής των ωκεανών και του λιώσιμου των πάγων εξαιτίας της υπερθέρμανσης της Γης, η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας απειλεί να μολύνει με θαλασσινό νερό τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και να καταστρέψει στρατηγικής σημασίας υποδομές, όπως λιμάνια και αεροδρόμια. «Ένας κίνδυνος για τις κοινωνίες και την παγκόσμια οικονομία εν γένει», προειδοποιεί η IPCC, καθώς περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού και των υποδομών βρίσκονται λιγότερα από 10 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Και σε κάποιες μεγαλουπόλεις, μικρά νησιά και αρκτικές κοινότητες οι επιπτώσεις ενδέχεται να καταστούν εμφανείς πολύ γρήγορα, στη διάρκεια της ζωής του υφιστάμενου πληθυσμού. Εκτοπισμοί Η μετανάστευση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει στο Μπανγκλαντές, όπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν ως το 2050 λόγω της ανόδου του επιπέδου της θάλασσας. Οι κλιματικοί μετανάστες ίσως επιλέξουν τη Ντάκα, όμως και η πρωτεύουσα του Μπανγκλαντές απειλείται. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σε έναν κόσμο όπου η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή (ο ελάχιστος στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα), κάτι που σημαίνει ότι το επίπεδο των ωκεανών μπορεί να αυξηθεί κατά 60 εκατοστά ως το τέλος του αιώνα. Η τύχη πολλών παράκτιων πόλεων θα είναι τραγική, αν δεν μειωθεί δραστικά η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, τονίζει η IPCC. Ανεξαρτήτως του ρυθμού εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα «η άνοδος του επιπέδου των ωκεανών επιταχύνεται και θα συνεχίσει να επιταχύνεται επί χιλιετίες», προσθέτει. «Οι περισσότερες παράκτιες πόλεις κινδυνεύουν να πεθάνουν. Πολλές άλλες θα εξαφανιστούν λόγω των πλημμυρών. Ως το 2050 θα έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα», εξηγεί ο Μπεν Στράους του οργανισμού Climate Central. Παρά τις πολλές δυσοίωνες προβλέψεις, οι παράκτιες πόλεις εξακολουθούν να μεγαλώνουν, αυξάνοντας τον αριθμό των πιθανών θυμάτων, κυρίως στην Ασία και την Αφρική. «Μπανιέρα» Πώς μπορούν να προστατευθούν οι μεγαλουπόλεις; Με τη δημιουργία φραγμάτων, την κατασκευή τειχών, την αποκατάσταση παράκτιων οικοσυστημάτων που παρέχουν φυσική προστασία. Δεν υπάρχουν θαυματουργές λύσεις και οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πολλές και ολοένα και πιο περίπλοκες. «Πρέπει να δράσουμε και να δράσουμε τώρα, διότι ήδη έχουμε καθυστερήσει», σχολιάζει ο Γιόχαν Φερλίντε, υπεύθυνος του προγράμματος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στο Ρότερνταμ. Με το 85% του εδάφους της κάτω από το επίπεδο της θάλασσας η ολλανδική πόλη είναι «σαν μπανιέρα», εξηγεί. «Πρέπει να αντλούμε κάθε σταγόνα νερού που πέφτει. Πρέπει πραγματικά να καινοτομήσουμε για να διατηρήσουμε στεγνά τα πόδια μας». Όμως δεν μπορούν όλες οι χώρες να υιοθετούν καινοτόμους τρόπους προστασίας. Και η IPCC προειδοποιεί ότι όλα τα χρήματα του κόσμου δεν αποτελούν σίγουρη εγγύηση κατά της μετανάστευσης των κατοίκων των παράκτιων πόλεων. Η Ινδονησία ήδη σκοπεύει να μετακινήσει την πρωτεύουσά της από τη Τζακάρτα στο Βόρνεο. Όμως κάποια κτίσματα είναι αναντικατάστατα, όπως στη Βενετία, όπου το 90% των οικημάτων απειλείται από το νερό. Στη διάρκεια του φαινομένου της πλημμυρίδας, το νερό φτάνει ως την πλατεία του Αγίου Μάρκου. Όμως αν το επίπεδο της θάλασσας ανέβει κατά 30 εκατοστά, το νερό που θα πλημμυρίζει την πόλη θα παραμένει στάσιμο επί εβδομάδες. «Οι προσπάθειές μας να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή έχουν στόχο να προστατεύσουν τις ζωές μας σήμερα, όμως καθορίζουν και τις ιστορίες που θα λένε οι απόγονοί μας για εμάς», σχολιάζει ο Μπεν Στράους. «Και πιστεύω ότι οι ιστορίες που θα διηγούνται όλα όσα χάσαμε, όλα όσα δεν καταφέραμε να προστατεύσουμε θα είναι πολλές», προσθέτει. Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP

Για το 2022, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα, IQAir που καταγράφει τη συγκέντρωση σωματιδίων άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η χειρότερη πανελλαδικά ποιότητα αέρα εντοπίζεται στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης Σύμφωνα με τα όρια που έχει θέσει η ΕΕ η μέση ετήσια τιμή ΡΜ2.5 σωματιδίων άνθρακα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει την οριακή τιμή των 25μg/m3. Στην περίπτωση των 20 ελληνικών πόλεων, διαπιστώνεται ότι το 2022, όλες πλησίασαν σημαντικά στο συγκεκριμένο όριο. Το IQAir μέτρησε τα επίπεδα ποιότητας του αέρα σε χιλιάδες περιοχές σε όλον τον πλανήτη, με βάση τη συγκέντρωση των αερομεταφερόμενων σωματιδίων που βλάπτουν τους πνεύμονες και είναι γνωστά ως PM2.5. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές προσβολές, κρίσεις άσθματος και πρόωρο θάνατο, ενώ μελέτες έχουν, επίσης, συνδέσει τη μακροχρόνια έκθεση σε PM2.5 με υψηλότερα ποσοστά θανάτου από την Covid-19, δηλαδή τον κορωνοϊό. H ΙQAir είναι μια ελβετική εταιρία που ασχολείται με τεχνολογίες καταγραφής ποιότητας του αέρα, με ειδίκευση στην προστασία από ατομσφαιρικούς ρύπους. Ασχολείται εντατικά με την «οπτικοποίηση δεδομένων» για τη ρύπανση, ενώ συντάσσει και ετήσιες εκθέσεις. Πρόκειται φυσικά για μια ιδιωτική εταιρία, ωστόσο αντλεί δεδομένα και από δημόσιους, κατά τόπους, σταθμούς. Στην έκθεση του 2022, η Ελλάδα, στην κατάταξη των πιο επιβαρυμένων χωρών, είναι στην 50η θέση (σε 131 χώρες). Είναι επίσης 7η χώρα στην Ευρώπη, με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις PM2.5 (mg/m3). Οι «πρωταθλήτριες» πόλεις Την αρνητική πρωτιά στην ετήσια συγκέντρωση των επιβλαβών αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM2.5 (σε μg/m³) το 2022 κατέχουν στη χώρα μας τα Βασιλικά Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρει το voria.gr. Η έκθεση αυτή δείχνει ότι την περασμένη χρονιά περίπου το 90% της ανθρωπότητας ήρθε αντιμέτωπο με ανθυγιεινή ποιότητα αέρα και μόνον 6 χώρες και 7 νησιά-αποικίες πληρούσαν τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για ασφαλή επίπεδα ατμοσφαιρικών ρύπων. Συγκεκριμένα, στα Βασιλικά, που βρίσκονται στην 59η χειρότερη θέση στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά την ποιότητα του αέρα και την ατμοσφαιρική ρύπανση, με τον ετήσιο μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM2.5 στα 23,9 μg/m³, ελαφρά επιδεινωμένος σε σχέση με το 2021 (23,2 μg/m³). Οι τρεις μήνες με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην περιοχή, σύμφωνα με τις μετρήσεις της IQAir, είναι ο Ιανουάριος, ο Μάρτιος και ο Δεκέμβριος του 2022, όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν σε τουλάχιστον επταπλάσια (!) επίπεδα από αυτά που ο ΠΟΥ κρίνει ως αποδεκτά (5 µg/m3 ή λιγότερα). Αμέσως μετά τα Βασιλικά, στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Ηράκλειο στην Κρήτη, με 23,6 μg/m³ για το 2022, η πόλη της Ελλάδας με τη δραματικότερη επιδείνωση στην ποιότητα του αέρα, αφού το 2021 η συγκέντρωση ήταν στα 20,8 μg/m³. Στην τρίτη θέση βρίσκεται το Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης, με ετήσια συγκέντρωση τα 22,9 μg/m³ (από 22,1 το 2021) -ευρισκόμενο στην 68η θέση πανευρωπαϊκά-, μαζί με τα Ιωάννινα (69η θέση στην Ευρώπη), όπου τα επίπεδα ρύπανσης μένουν αμετάβλητα σε σχέση με το 2021. Την πρώτη πεντάδα κλείνει η Καρδία, και πάλι στη Θεσσαλονίκη, με μέσο όρο 22,6 μg/m³, έναντι 22,1 μg/m³ το 2021. Η Καρδία είναι στην 71η χειρότερη θέση στην Ευρώπη. Στην 8η χειρότερη θέση στη χώρα μας βρίσκεται η περιοχή της Περαίας (21,3 μg/m³) και στην 11η η Θέρμη (20,4 μg/m³). Στην 9η θέση συναντούμε την Ξάνθη (21,2 μg/m³) και την 10άδα κλείνει το Αγρίνιο (21,0 μg/m³). Στον αντίποδα, η πιο… καθαρή περιοχή στην Ελλάδα είναι η πόλη της Κέρκυρας, η μοναδική σε όλη τη χώρα που πληροί τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ! Σημειώνει, μάλιστα, και αισθητή βελτίωση στον συγκεκριμένο δείκτη σε σχέση με το 2021 (3,1 μg/m³), με συγκέντρωση μόλις 2,3 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο.

Η δεντροφύτευση σε αστικές περιοχές με στόχο την μείωση της θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες μπορεί να μειώσει κατά ένα τρίτο τον αριθμό των θανάτων που συνδέονται άμεσα με τον ζεστό καιρό και με τα κύματα καύσωνα, όπως ανακοίνωσαν σήμερα ερευνητές. Μοντελοποίηση διαπίστωσε ότι αυξάνοντας στο 30% τον αριθμό δέντρων σε μια έκταση μειώνεται κατά 0,4 βαθμούς Κελσίου –κατά μέσο όρο– η κατά τόπους θερμοκρασία στη διάρκεια των θερινών μηνών, αναφέρουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση The Lancet. Από τους 6.700 πρόωρους θανάτους που αποδίδονται στις υψηλότερες θερμοκρασίες σε 93 ευρωπαϊκές πόλεις στη διάρκεια του 2015, το ένα τρίτο θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Σήμερα, κατά μέσο όρο, μόλις κάτι λιγότερο από 15% αστικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη καλύπτεται από κάποιο είδος πρασίνου. Η μελέτη είναι η πρώτη που προβάλλει τον αριθμό των πρόωρων θανάτων εξαιτίας των υψηλότερων θερμοκρασιών στις πόλεις, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί από μεγαλύτερη δεντροφύτευση, λέει ο επικεφαλής της, ο Ταμάρ Ιούνγκμαν, ερευνητής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης. «Ήδη γνωρίζουμε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες σε αστικά περιβάλλοντα συνδέονται με αρνητικά αποτελέσματα υγείας, όπως η καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια, η νοσηλεία και ο πρόωρος θάνατος», αναφέρει ο ίδιος σε ανακοίνωσή του. «Ο στόχος μας είναι να πληροφορήσουμε αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις και χαράσσουν πολιτική σε τοπικό επίπεδο για τα οφέλη της στρατηγικής ενσωμάτωσης πράσινων υποδομών στον αστικό σχεδιασμό προκειμένου να προωθηθούν τα πιο βιώσιμα, ανθεκτικά και υγιή αστικά περιβάλλοντα», προσθέτει. Οι πόλεις καταγράφουν υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με τα περιβάλλοντα προάστια ή με την εξοχή εξαιτίας των επιπτώσεων της αποκαλούμενης αστικής θερμικής νησίδας. Αυτή η πλεονάζουσα θερμοκρασία προκαλείται κυρίως από την έλλειψη βλάστησης, από τις εξατμίσεις των κλιματιστικών συστημάτων μαζί με μαύρη άσφαλτο και με κατασκευαστικά υλικά που εγκλωβίζουν την θερμότητα. Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη εντείνει το πρόβλημα. Τον περασμένο χρόνο η Ευρώπη έζησε το θερμότερο καλοκαίρι στα χρονικά και τον δεύτερο θερμότερο χρόνο. Οφέλη Για την Υγεία Οι καύσωνες ανά τον κόσμο καταρρίπτουν ύψη ρεκόρ και τις τελευταίες δεκαετίες έχει αυξηθεί η διάρκειά τους. Σήμερα, το κρύο εξακολουθεί να προκαλεί περισσότερους θανάτους στην Ευρώπη από την ζέστη. Αλλά τα κλιματικά μοντέλα προβάλλουν ότι οι ασθένειες και ο θάνατος που συνδέονται με τις υψηλές θερμοκρασίες θα αποτελούν μεγαλύτερο βάρος για τις υπηρεσίες υγείας εντός μιας δεκαετίας. “Αυτό γίνεται όλο και πιο επείγον καθώς η Ευρώπη βιώνει περισσότερες διακυμάνσεις ακραίων θερμοκρασιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή”, εξηγεί ο Ιούνγκμαν. Οι ερευνητές εκτίμησαν τα ποσοστά θνησιμότητας για ανθρώπους άνω των 20 ετών μεταξύ του Ιουνίου και του Αυγούστου του 2015, που αναλογούν σε 57 εκατομμύρια κατοίκους συνολικά. Τα δεδομένα αυτά αναλύθηκαν σε σχέση με τον ημερήσιο μέσο όρο θερμοκρασίας στις πόλεις σε δύο σενάρια μοντελοποίησης. Το πρώτο συνέκρινε τη θερμοκρασία της πόλης με και χωρίς αστική θερμική νησίδα. Το δεύτερο προσομείωσε την πτώση της θερμοκρασίας αν αυξανόταν η παρουσία των δέντρων στο 30%. Κατά μέσον όρο, η θερμοκρασία στις πόλεις ήταν κατά 1,5 βαθμό υψηλότερη το καλοκαίρι του 2015 σε σχέση με την επαρχία. Η πόλη με την μεγαλύτερη διαφορά θεμοκρασίας (4,1C) ήταν η Κλουζ-Ναπόκα της Ρουμανίας. Σε όλες τις πόλεις, το 75% του συνολικού πληθυσμού ζει σε περιοχές τουλάχιστον κατά ένα βαθμό θερμότερες, ενώ το 20% σε θερμοκρασίες τουλάχιστον δύο βαθμούς υψηλότερες. Συνολικά πόλεις με τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων που συνδέονται με τις υψηλές θερμοκρασίες βρίσκονταν στη νότια και ανατολική Ευρώπη. Παλαιότερες μελέτες έδειξαν ότι οι πράσινοι χώροι μπορεί να έχουν επιπλέον οφέλη για την υγεία όπως η μείωση των κρουσμάτων καρδιαγγειακών προβλημάτων, άνοιας και κακής ψυχικής υγείας, ενώ βελτιώνουν και τις γνωστικές λειτουργίες στα παιδιά και στους ηλικιωμένους.

Ζητήματα όπως η στεγαστική κρίση και η κλιματική αλλαγή ενισχύουν τις τάσεις για δημιουργία μιας νέας γενιάς πόλεων υψηλής τεχνολογίας. Παγκοσμίου φήμης αρχιτεκτονικά στούντιο προτείνουν σχέδια για τη δημιουργία φουτουριστικών αστικών κέντρων, με έμφαση στη βιωσιμότητα. The Line, Σαουδική Αραβία Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας σχεδιάζει μια γραμμική πόλη μήκους 170 χιλιομέτρων και ύψους 500 μέτρων, που σχεδιάστηκε ως μέρος της μεγα-ανάπτυξης Neom. Παρά το μήκος της και τον αναμενόμενο πληθυσμό των εννέα εκατομμυρίων, η The Line θα έχει πλάτος μόλις 200 μέτρα και ένα σύστημα μεταφοράς που αναμένεται να συνδέει τα δύο άκρα της πόλης μέσα σε 20’. Η πόλη σχεδιάστηκε ως εναλλακτική στην παραδοσιακή κυκλική αστική διάταξη, με τον διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, να τη διαφημίζει ως «πρότυπο για τη διατήρηση της φύσης και την ενίσχυση της ανθρώπινης βιωσιμότητας». Telosa, ΗΠΑ, από τους BIG Ο Δανός αρχιτέκτονας Bjarke Ingels και το στούντιό του BIG σχεδιάζουν την Telosa, μια πόλη πέντε εκατομμυρίων που θα χτιστεί από το μηδέν σε μια άγνωστη μέχρι στιγμής τοποθεσία στην έρημο των ΗΠΑ. Το έργο είναι ιδέα του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Marc Lore, ο οποίος ελπίζει ότι θα γίνει «η πιο βιώσιμη πόλη στον κόσμο». Μέρος του οράματος του Lore είναι ότι οι αυξήσεις στην αξία της γης θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη της πόλης, με προτεραιότητα την ευημερία των κατοίκων. BiodiverCity, Μαλαισία, από τους BIG Η BIG είναι επίσης ο υπεύθυνος για το σχεδιασμό του BiodiverCity, μια ανάπτυξη έκτασης 18,21 τ.χλμ που θα αποτελείται από τριών τεχνητών νησιών χτισμένα στις ακτές του νησιού Penang της Μαλαισίας. Κάθε νησί αναμένεται να φιλοξενήσει 15.000 έως 18.000 κατοίκους και να συνδέεται με ένα αυτόνομο δίκτυο μεταφορών χωρίς αυτοκίνητα. Τα κτίρια θα κατασκευαστούν κυρίως χρησιμοποιώντας συνδυασμό μπαμπού, ξυλείας και σκυροδέματος που παράγεται από ανακυκλωμένα υλικά. Νέα Διοικητική Πρωτεύουσα, Αίγυπτος, από τους SOM Η Αίγυπτος χτίζει μια εντελώς νέα πρωτεύουσα για έως και επτά εκατομμύρια ανθρώπους, προκειμένου να ανακουφίσει τη συμφόρηση στο ταχέως αναπτυσσόμενο Κάιρο, τη σημερινή της πρωτεύουσα. Η αρχιτεκτονική εταιρεία SOM εκπόνησε ένα γενικό σχέδιο για το έργο που χρηματοδοτήθηκε από ιδιώτες, το οποίο θα καλύπτει 700 τ.χλμ. και θα διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα αστικά πάρκα στον κόσμο. Amaravati, Ινδία, από τους Foster + Partners Στις όχθες του ποταμού Κρίσνα, η πόλη Amaravati θα λειτουργήσει ως η νέα πρωτεύουσα για την πολιτεία Andhra Pradesh στην Ινδία. Θα αναπτυχθεί γύρω από ένα κυβερνητικό κτίριο με μυτερή οροφή, ενώ περισσότερο από το 60% της κεντρικής του περιοχής θα καταλαμβάνεται από πράσινο ή νερό. «Ο σχεδιασμός συγκεντρώνει την έρευνά μας για δεκαετίες σε βιώσιμες πόλεις, ενσωματώνοντας τις πιο πρόσφατες τεχνολογίες που αναπτύσσονται επί του παρόντος στην Ινδία», δήλωσε η Foster + Partners. Smart Forest City, Μεξικό, από τον Stefano Boeri Architetti Ο Ιταλός αρχιτέκτονας Stefano Boeri επεξεργάζεται σχέδια για μια δασική έξυπνη πόλη κοντά στο Κανκούν που θα περιέχει 7,5 εκατ. φυτά και δέντρα που θα απορροφούν άνθρακα, σε μια έκταση 5,57 τ.χλμ. Θα σχεδιαστεί για να στεγάσει 130.000 άτομα σε οικονομικά προσιτά, καλυμμένα με φυτά σπίτια και στοχεύει να πρωτοστατήσει σε έναν πιο βιώσιμο τρόπο ζωής στην πόλη. «Το Smart Forest City Cancun είναι ένας βοτανικός κήπος μέσα σε μια σύγχρονη πόλη, βασισμένος στην κληρονομιά των Μάγια», δήλωσε το στούντιο του Boeri. «Ένα αστικό οικοσύστημα όπου η φύση και η πόλη είναι αλληλένδετες και λειτουργούν ως ένας οργανισμός». The Orbit, Καναδάς, από τους Partizans Η Orbit είναι μια άλλη σχεδιασμένη έξυπνη πόλη, που προορίζεται να μεταμορφώσει μια καναδική αγροτική πόλη μέσω εκτεταμένης χρήσης οπτικών ινών, drones και αυτόνομων οχημάτων, με σχεδιασμό που βασίζεται σε big data. Η εταιρεία Partisans του Τορόντο στοχεύει να εξισορροπήσει τις νέες τεχνολογίες με το υπάρχον αγροτικό περιβάλλον, αυξάνοντας παράλληλα τον πληθυσμό της πόλη από 30.000 σε 150.000 κατοίκους. Maldives Floating City, Maldives, από την Waterstudio Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής σημαίνει ότι μεγάλο μέρος των Μαλδίβων αναμένεται να είναι ακατοίκητο έως το 2050. Σε απάντηση, η κυβέρνηση της χώρας συνεργάστηκε με την αρχιτεκτονική εταιρεία Waterstudio για να σχεδιάσει μια πλωτή πόλη που θα φιλοξενεί 20.000 ανθρώπους σε μια λιμνοθάλασσα κοντά στην πρωτεύουσά της. Οι αρχιτέκτονες την χαρακτηρίζουν ως την «πρώτη αληθινή πλωτή νησιωτική πόλη στον κόσμο», θα περιλαμβάνει 5.000 πλωτά σπίτια και θα χτιστεί σε μια σειρά από εξαγωνικές κατασκευές που θα ακολουθούν τη στάθμη της θάλασσας. Chengdu Future City, Κίνα, από την OMA Η ολλανδική εταιρεία αρχιτεκτονικής OMA δημιούργησε ένα masterplan χωρίς αυτοκίνητα για την πρωτεύουσα της επαρχίας Σετσουάν της Κίνας, το οποίο ισχυρίζεται ότι αμφισβητεί τα συμβατικά μοντέλα πολεοδομικού σχεδιασμού που οδηγούνται από οδικά δίκτυα ή μεγιστοποιούν την ακαθάριστη επιφάνεια δαπέδου. Το Chengdu Future City, που θα καταλαμβάνει μια τοποθεσία 4,6 τ. χλμ, θα επικεντρωθεί στην κυλιόμενη τοπογραφία της γης, με έξι διακριτές ζώνες σχεδιασμένες για να συνδυάζονται με το γύρω τοπίο. Όλα τα κτίρια σε κάθε ζώνη θα είναι προσβάσιμα με τα πόδια μέσα σε 10 λεπτά, ενώ ένα «δίκτυο έξυπνης κινητικότητας» που θα χρησιμοποιεί αυτοματοποιημένα οχήματα, θα συνδέει την πόλη με το υπόλοιπο Τσενγκντού. Innovation Park, ΗΠΑ, από την Ehrlich Yanai Rhee Chaney Architects και την Tom Wiscombe Architecture Ο μεγιστάνας των κρυπτονομισμάτων Τζέφρι Μπερνς σχεδιάζει να αναπτύξει μέρος της ερήμου της Νεβάδα σε μια έξυπνη πόλη που τροφοδοτείται από τεχνολογία blockchain. Με τη βοήθεια των αρχιτεκτονικών στούντιο Ehrlich Yanai Rhee Chaney Architects και Tom Wiscombe Architecture, σκοπεύει να μετατρέψει το οικόπεδο έκτασης 27.113 εκταρίων σε μια κοινότητα όπου οι άνθρωποι μπορούν να δραστηριοποιηθούν, να ψηφίζουν και να αποθηκεύουν δεδομένα χωρίς τη συμμετοχή κυβερνήσεων ή τρίτων. Πηγή: Dezeen

Μια καινούργια πόλη προβάλλει από τα νερά του Ινδικού Ωκεανού. Σε μια τιρκουάζ λιμνοθάλασσα, μόλις 10 λεπτά με το πλοίο από το Μαλέ, την πρωτεύουσα των Μαλδίβων, κατασκευάζεται μια πλωτή πόλη, αρκετά μεγάλη για να φιλοξενήσει 20.000 ανθρώπους. Η πόλη θα αποτελείται από 5.000 πλωτές μονάδες που θα περιλαμβάνουν σπίτια, εστιατόρια, καταστήματα και σχολεία, με κανάλια να τρέχουν ενδιάμεσα. Οι πρώτες μονάδες θα παρουσιαστούν αυτόν τον μήνα, με τους κατοίκους να αρχίζουν να μετακινούνται στις αρχές του 2024 και ολόκληρη η πόλη αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2027. Το έργο, μια κοινοπραξία μεταξύ της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Dutch Docklands και της κυβέρνησης των Μαλδίβων, δεν θεωρείται ένα πείραμα ή ένα φουτουριστικό όραμα: κατασκευάζεται ως μια πρακτική λύση στη σκληρή πραγματικότητα της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Ένα αρχιπέλαγος από 1.190 «χαμηλά» νησιά, οι Μαλδίβες είναι ένα από τα πιο ευάλωτα έθνη του κόσμου στην κλιματική αλλαγή. Το 80% της χερσαίας έκτασής του είναι λιγότερο από ένα μέτρο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και με τα επίπεδα του νερού που προβλέπεται να ανέλθουν έως και ένα μέτρο μέχρι το τέλος του αιώνα, σχεδόν ολόκληρη η χώρα θα μπορούσε να βυθιστεί. @Waterstudio Αλλά αν μια πόλη επιπλέει, θα μπορούσε να υψωθεί μαζί με τη θάλασσα. Αυτή είναι «νέα ελπίδα» για τους περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους των Μαλδίβων, είπε ο Κέν Όλθιους, ιδρυτής του Waterstudio, της αρχιτεκτονικής εταιρείας που σχεδίασε την πόλη. «Το πρότζεκτ μπορεί να αποδείξει ότι υπάρχουν προσιτές κατοικίες, μεγάλες κοινότητες και κανονικές πόλεις στο νερό που είναι επίσης ασφαλείς. Οι κάτοικοί τους θα μετατραπούν από πρόσφυγες του κλίματος σε καινοτόμους για το κλίμα», είπε στο CNNi. Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Ολλανδία, όπου περίπου το ένα τρίτο της γης βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ο Όλθιους έζησε κοντά στο νερό όλη του τη ζωή. Η οικογένεια της μητέρας του ήταν ναυπηγοί και ο πατέρας του προέρχεται από μια σειρά αρχιτεκτόνων και μηχανικών, οπότε φαινόταν φυσικό να συνδυάσει και τα δύο, είπε. Το 2003, ο Όλθιους ίδρυσε την Waterstudio, μια αρχιτεκτονική εταιρεία αφιερωμένη αποκλειστικά στην κατασκευή στο νερό. Εκείνη την εποχή υπήρχαν σημάδια κλιματικής αλλαγής, αλλά δεν θεωρούνταν αρκετά μεγάλο ζήτημα που κάποιος θα μπορουσε να δημιουργήσει μια εταιρεία γύρω από αυτό, είπε. Το μεγαλύτερο πρόβλημα τότε ήταν ο χώρος: οι πόλεις επεκτείνονταν, αλλά η κατάλληλη γη για νέα αστική ανάπτυξη τελείωνε... @Waterstudio Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή έχει γίνει «καταλύτης» καθιστώντας την πλωτή αρχιτεκτονική την επικρατούσα τάση, εξήγησε. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το Waterstudio έχει σχεδιάσει περισσότερα από 300 πλωτά σπίτια, γραφεία, σχολεία και κέντρα υγείας σε όλο τον κόσμο. Η Ολλανδία έχει γίνει ένα κέντρο για το κίνημα, με σπίτια σε πλωτά πάρκα, μια πλωτή φάρμα γαλακτοκομικών προϊόντων και ένα πλωτό κτίριο γραφείων, το οποίο λειτουργεί ως έδρα για το Παγκόσμιο Κέντρο Προσαρμογής (GCA), έναν οργανισμό που επικεντρώνεται στη δημιουργία λύσεων προσαρμογής στο κλίμα. Ο Patrick Verkooijen, Διευθύνων Σύμβουλος της GCA, βλέπει την πλωτή αρχιτεκτονική ως μια τόσο πρακτική όσο και οικονομικά έξυπνη λύση για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. «Το κόστος της μη προσαρμογής σε αυτούς τους κινδύνους πλημμύρας είναι εξαιρετικό», είπε στο CNNi. «Έχουμε μια επιλογή να κάνουμε: είτε καθυστερούμε και πληρώνουμε, είτε σχεδιάζουμε και ευημερούμε. Τα πλωτά γραφεία και τα πλωτά κτίρια αποτελούν μέρος αυτού του σχεδιασμού προσαρμογής στο κλίμα του μέλλοντος». Πέρυσι, οι πλημμύρες στοίχισαν στην παγκόσμια οικονομία περισσότερα από 82 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τον αντασφαλιστικό οργανισμό Swiss Re, και καθώς η κλιματική αλλαγή προκαλεί πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, το κόστος αναμένεται να αυξηθεί. Μια έκθεση από το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Πόρων προβλέπει ότι μέχρι το 2030, αστική περιουσία αξίας άνω των 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα επηρεάζεται ετησίως από πλημμύρες στις ακτές και τα ποτάμια. Όμως, παρά τη δυναμική τα τελευταία χρόνια, η πλωτή αρχιτεκτονική έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει όσον αφορά την κλίμακα και την οικονομική προσιτότητα, είπε ο Verkooijen. «Αυτό είναι το επόμενο βήμα σε αυτό το ταξίδι: πώς μπορούμε να κλιμακώσουμε, και ταυτόχρονα, πώς μπορούμε να επιταχύνουμε; Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για κλιμάκωση και ταχύτητα». @Waterstudio Το έργο των Μαλδίβων στοχεύει να επιτύχει και τα δύο, κατασκευάζοντας μια πόλη για 20.000 ανθρώπους σε λιγότερο από πέντε χρόνια. Και άλλα σχέδια για πλωτές πόλεις έχουν ξεκινήσει, όπως το Oceanix City στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας και μια σειρά πλωτών νησιών στη Βαλτική Θάλασσα που αναπτύχθηκε από την ολλανδική εταιρεία Blue21, αλλά κανένα δεν ανταγωνίζεται αυτήν την κλίμακα και το χρονοδιάγραμμα. Η πόλη του Waterstudio έχει σχεδιαστεί για να προσελκύει τους ντόπιους με τα σπίτια στο χρώμα του ουράνιου τόξου, τα μεγάλα μπαλκόνια και τη θέα στη θάλασσα. Οι κάτοικοι θα κυκλοφορούν με βάρκες ή θα μπορούν να περπατούν, να κάνουν ποδήλατο ή να οδηγούν ηλεκτρικά σκούτερ ή καρότσια στους αμμώδεις δρόμους. Προσφέρει χώρο που είναι δύσκολο να βρεθεί στην πρωτεύουσα. Το Μαλέ είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις στον κόσμο, με περισσότερους από 200.000 ανθρώπους στριμωγμένους σε μια περιοχή περίπου οκτώ τετραγωνικών χιλιομέτρων. Και οι τιμές είναι ανταγωνιστικές με εκείνες στο Hulhumalé (ένα ανθρωπογενές νησί που χτίστηκε κοντά για να μειώσει τον συνωστισμό), ξεκινώντας από 150.000 δολάρια για ένα στούντιο ή 250.000 δολάρια για ένα οικογενειακό σπίτι, είπε ο Όλθιους. Οι αρθρωτές μονάδες κατασκευάζονται σε ένα τοπικό ναυπηγείο και στη συνέχεια ρυμουλκούνται στην πλωτή πόλη. Μόλις τοποθετηθούν, στερεώνονται σε μια μεγάλη υποβρύχια τσιμεντένια γάστρα, η οποία βιδώνεται στον βυθό της θάλασσας σε τηλεσκοπικά χαλύβδινα ξυλοπόδαρα που της επιτρέπουν να ανεβοκατεβαίνει απαλά με τα κύματα. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι που περιβάλλουν την πόλη αποτελούν έναν φυσικό κυματοθραύστη, σταθεροποιώντας την και εμποδίζοντας τους κατοίκους να αισθάνονται ναυτία. Ο Όλθιους πρόσθεσε ότι οι πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κατασκευής στα κοράλλια αξιολογήθηκαν αυστηρά από τοπικούς εμπειρογνώμονες και εγκρίθηκαν από τις κυβερνητικές αρχές πριν ξεκινήσει η κατασκευή. Για την υποστήριξη της θαλάσσιας ζωής, τεχνητές τράπεζες κοραλλιών από αφρό γυαλιού συνδέονται με το κάτω μέρος της πόλης, κάτι που, όπως είπε, βοηθά τα κοράλλια να αναπτυχθούν φυσικά. Αναλυτικά: A floating city in the Maldives begins to take shape, Nell Lewis, CNNi

Έρευνα της JLL διερευνά το περίπλοκο τοπίο των καθαρών μηδενικών δεσμεύσεων, μέσα από κανονισμούς, απαιτήσεις αναφορών και κίνητρα. Καθώς τα κτίρια αντιπροσωπεύουν κατά μέσο όρο το 60% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις πόλεις και η μείωση του αποθέματος των ενεργοβόρων ακινήτων αποτελεί ζωτικής σημασίας στόχο για την επίτευξη μιας οικονομίας με μηδενικές εκπομπές η πίεση στους ιδιοκτήτες ακινήτων, τους κατασκευαστές και τους χρήστες αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια. Εντούτοις, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της JLL "Decarbonizing Cities and Real Estate", η οποία βασίζεται σε συμπεράσματα που αντλήθηκαν από 32 χώρες, οι υπάρχουσες πολιτικές και τα νομικά πλαίσια, ένας από τους κυριότερους μοχλούς πίεσης, δεν αντιστοιχούν στα επιστημονικά ευρήματα, τα οποία καλούν για αυστηρότερα μέτρα με άμεση εφαρμογή. Όσο ο δημόσιος τομέας καθυστερεί να ανταποκριθεί αυτή τη στιγμή, τόσο το βάρος μετακυλά στον ιδιωτικό τομέα καλώντας τον να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της δράσης για το κλίμα. Η πρόκληση της μετασκευής των κτιρίων σε λιγότερο ενεργοβόρα στις ανεπτυγμένες πόλεις, όπου περίπου το 80% του κτιριακού αποθέματος που θα υφίσταται το 2050 έχει ήδη κατασκευαστεί, είναι τεράστια. Για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2050, τα ποσοστά των κτιρίων που θα αναβαθμίζονται ενεργειακά θα πρέπει να υπερβαίνουν το 3% ετησίως. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ζωτικής σημασίας ρόλο θα μπορούσε να παίξει ο ηλεκτρισμός του δομημένου περιβάλλοντος και η στροφή των ενεργειακών δικτύων σε πιο πράσινες επιλογές, χώροq όπου η βιομηχανία ακινήτων έχει ελάχιστο άμεσο έλεγχο. Οι κεντρικοί φορείς θα έπρεπε επίσης να σκεφτούν τις αστικές αναπλάσεις, την εφαρμογή κυκλικής οικονομίας, καθώς και θεσμικές παρεμβάσεις, μέσω των οποίων θα επιδοτείται η συνεργατικότητα και οι συνέργειες μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και θα μπορούσε να εξασφαλισθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Οι πόλεις και τα ακίνητα, καταλήγει η έρευνα, είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της μάχης κατά της κλιματικής αλλαγής. Εντούτοις, για την επίτευξη των στόχων τους, απαιτείται δράση πέρα από την τρέχουσα νομοθεσία, με σκοπό τη δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και την προστασία των περιουσιακών στοιχείων – που αφορά όλους τους εμπλεκόμενους, είτε πρόκειται για ιδιοκτήτες, κατασκευαστές, επενδυτές ή και τελικούς χρήστες. Αναλυτικά η έρευνα εδώ: https://www.us.jll.com/en/trends-and-insights/research/decarbonizing-cities-and-real-estate

Από τις κολώνες φωτισμού στους δρόμους και τις διαφημιστικές πινακίδες νέον, μέχρι τη νυχτερινή λάμψη των αστικών κτιρίων, το υπερβολικό τεχνητό φως αντιμετωπίζεται ολοένα και περισσότερο ως πρόβλημα για τις πόλεις. Ως αποτέλεσμα, οι αρχές παίρνουν πρωτοβουλίες για τη μείωση της φωτορύπανσης, η οποία εκτός των άλλων μπορεί να διαταράξει και την ανθρώπινη υγεία. Στην Ευρώπη, η Κροατία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Σλοβενία συγκαταλέγονται στις χώρες με εθνικούς νόμους για την φωτορύπανση, οι οποίοι αποσκοπούν στον περιορισμό του χρώματος και της έντασης του νυχτερινού φωτισμού. Η Ελλάδα δε βρίσκεται μεταξύ των χωρών που διαθέτουν σχετική νομοθεσία, ενώ ούτε η ΕΕ δεν έχει προχωρήσει μέχρι στιγμής σε σχετικές πρωτοβουλίες. Η Jennifer Fortenberry, Global Product Manager, Energy & Sustainability στην JLL επισημαίνει ότι η φωτορύπανση αντιπροσωπεύει σημαντικές ποσότητες σπατάλης ενέργειας. «Η μείωση της φωτορύπανσης σημαίνει βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των συστημάτων φωτισμού, μειώνοντας τελικά και τις εκπομπές άνθρακα» τονίζει η ίδια. Ο φωτισμός θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργειακή σπατάλη ενός κτιρίου -μετά την ρύθμιση θερμοκρασίας. Ως αποτέλεσμα, καθώς πολλές εταιρείες στοχεύουν πλέον στο να κάνουν την ακίνητη περιουσία τους πιο βιώσιμη, τα φώτα είναι ένας από τους πρώτους τομείς που έρχονται στο προσκήνιο στα σχέδια ενεργειακής απόδοσης. Χαρακτηριστικά, στις ΗΠΑ ο ηλεκτρικός φωτισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της κατανάλωσης ενέργειας σε εμπορικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας που καταναλώνει ο εξαερισμός για την απομάκρυνση της θερμότητας που παράγεται από αναποτελεσματικούς λαμπτήρες. Η αναβάθμιση σε λάμπες νεότερης τεχνολογίας είναι ένα απλό βήμα, δεδομένου ότι τα LED καταναλώνουν έως και 90% λιγότερη ενέργεια από τα φώτα αλογόνου ή τα φώτα φθορισμού, τα οποία παράλληλα απελευθερώνουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους με τη μορφή θερμότητας. Φυσικά, τα προηγμένα συστήματα ελέγχου φωτισμού, μέσω, για παράδειγμα, της χρήση χρονοδιακόπτη, αισθητήρων κίνησης και μηχανισμών ρύθμισης έντασης, μπορούν να έχουν έναν ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο στο αποτέλεσμα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τέτοιου είδους συστήματα μπορούν να μειώσουν τις ενεργειακές απαιτήσεις για φωτισμό ενός κτιρίου ως και κατά το ήμισυ. Οι κατασκευαστές φωτιστικών έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά στο να συμπιέσουν την ενεργειακή κατανάλωση, αλλά ακόμα και τα πιο ενεργειακά φώτα είναι πιο ενεργοβόρα από τα σβησμένα φώτα. Ένας συνδυασμός λαμπτήρων LED και αποδοτικών συστημάτων ελέγχου μπορεί να έχει πραγματικά εντυπωσιακό αντίκτυπο στην κατανάλωση. Και, φυσικά, ο σωστός προγραμματισμός απαιτεί και τη συλλογή σχετικών δεδομένων. Οι τακτικές αξιολογήσεις και οι έλεγχοι της νυχτερινής χρήσης των κτιρίων παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτές τις διαδικασίες. Όμως η βελτιστοποίηση του φυσικού φωτός και η μείωση των τεχνητών πηγών είναι πλέον εξίσου σημαντικά και για την ανάπτυξη υγιών κτιρίων, τα οποία εκτιμώνται όλο και περισσότερο τόσο από τους ενοικιαστές όσο και από τους επενδυτές. «Πέρα από την οικονομική απόδοση, τα άυλα οφέλη της καλύτερης ποιότητας φωτός περιλαμβάνουν τη βελτιωμένη παραγωγικότητα, την καλή διάθεση και την αυξημένη απόδοση», σύμφωνα με την κα Fortenberry. «Τελικά, αυτό επηρεάζει θετικά τους εργαζόμενους, τη δυνατότητα ενοικίασης των ίδιων των χώρων και την ελκυστικότητα αυτών των περιουσιακών στοιχείων στην αγορά». Καθώς οι νέοι κανονισμοί βιωσιμότητας τίθενται σε ισχύ σε όλο τον κόσμο, τα κτίρια που υπολείπονται αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της απαξίωσης από τους ενοικιαστές και τους επενδυτές, σε σύγκριση με τα πράσινα κτίρια. Και ο ενεργειακά αποδοτικός φωτισμός, αν και αποτελεί ένα μικρό βήμα, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο αστικό περιβάλλον.

Το Ηράκλειο, τα Ιωάννινα, η Καλαμάτα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη θέτουν υποψηφιότητα συμμετοχής στο μεγάλο εγχείρημα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο τον μετασχηματισμό 100 ευρωπαϊκών πόλεων προς την ουδετερότητα του κλίματος έως το 2030. Όπως έκανε γνωστό το ΥΠΕΝ, η επονομαζόμενη Ευρωπαϊκή Αποστολή- Mission Board "100 climate neutral cities by 2030" αποτελεί ένα ολιστικό σύστημα διακυβέρνησης, χρηματοδότησης και υποστήριξης των 100 πόλεων που τελικά θα επιλεγούν. Καθώς η επιλογή των 100 πόλεων θα προκύψει μετά από απαιτητική αξιολόγηση, η άρτια προετοιμασία των ελληνικών υποψήφιων δήμων είναι καθοριστικής σημασίας. Η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αποστολή προετοιμάζουν τις ελληνικές συμμετοχές από τον Απρίλιο του 2020. Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη με τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιου Μπακογιάννη, του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Move), Matthew Baldwin, των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Αποστολής, Μαρίας Βασιλάκου και Χρύση Νικολαΐδη, της αρμόδιας της ευρωπαϊκής πολιτικής, Laura Hetel και των δημάρχων των υποψήφιων πόλεων. Κατά την τηλεδιάσκεψη ο Ευθύμιος Μπακογιάννης υπογράμμισε ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εντάξει στο πρόγραμμά της έργα μεγάλης κλίμακας που απευθύνονται σε δήμους και ιδιώτες με στόχο την κλιματική ουδετερότητα, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, από το ΕΣΠΑ 21-27, από το Πράσινο Ταμείο, από το Πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης καθώς και από τα επικείμενα Εξοικονομώ, Διατηρώ, Ανακαινίζω, Διαβιώ, Ηλέκτρα κλπ». Ο Matthew Baldwin χαιρέτισε την πρωτοβουλία των πέντε ελληνικών πόλεων να συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής των 100 κλιματικά ουδέτερων πόλων μέχρι το 2030 τονίζοντας ότι «οι συγκεκριμένες πόλεις διαθέτουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τις καθιστούν πολύ σημαντικές για τη συλλογή δεδομένων από την νοτιοανατολική Μεσόγειο, τα οποία θα συνεισφέρουν στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας όλης της Ευρώπης μέχρι το 2050, μέσω της Πράσινης Συμφωνίας». Ευρωπαϊκή Αποστολή - Mission Board "100 climate neutral cities by 2030" Η Ευρωπαϊκή Αποστολή θα καλύψει τις ανάγκες επανασχεδιασμού και αναζωογόνησης των αστικών περιοχών με αναμενόμενα αποτελέσματα τη βελτίωση της ποιότητας και της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος, της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των κτιρίων, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του υπαίθριου δημόσιου χώρου, τη μείωση παραγωγής ρύπων από τις καθημερινές μετακινήσεις, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων καθώς και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των αστικών περιοχών. Τέλος, η υλοποίηση όλων των δράσεων θα συνδέσει τις υφιστάμενες με τις νέες πρωτοβουλίες και πολιτικές της ΕΕ (Ευρωπαϊκά Προγράμματα που ήδη τρέχουν π.χ. ΣΒΑΚ) με συνολικό παρονομαστή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Οι πόλεις που θα επιλεγούν, θα συμμετάσχουν σε ένα ολοκληρωμένο πλάνο ολιστικών παρεμβάσεων με καθορισμένο προϋπολογισμό και χρονοδιάγραμμα τα 10 χρόνια. Οι φιναλίστ θα έχουν την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα τους (city re-branding) και μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ, θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Τελικός σκοπός της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες πόλεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις πλήρους κλίμακας.

Η Νέα Υόρκη φιλοξενεί τα άτομα με τη μεγαλύτερη καθαρή αξία στον κόσμο, σύμφωνα με μια νέα έκθεση της εταιρείας συμβούλων επενδυτικής μετανάστευσης Henley & Partners. Περίπου 345.600 εκατομμυριούχοι κατοικούν στο λεγόμενο «Μεγάλο Μήλο» μαζί με 15.470 πολυεκατομμυριούχους που έχουν περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 10 εκατομμυρίων δολαρίων, 737 εκατομμυριούχους (πλούτος 100 εκατομμυρίων δολαρίων ή περισσότερο) και 59 δισεκατομμυριούχους, αναφέρει η έκθεση. Το οικονομικό κέντρο των Η.Π.Α. αναγνωρίζεται ως η πλουσιότερη πόλη στον κόσμο με διάφορα μέτρα. Η έκθεση διαπιστώνει ότι περίπου το 4% των 8,38 εκατομμυρίων πολιτών της Νέας Υόρκης κατέχουν επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία –ακίνητα, μετρητά ή μετοχές– αξίας άνω του 1 εκατομμυρίου δολαρίων. Ο αριθμός μειώνεται σημαντικά σε 15.470 όταν αξιολογούνται όσοι έχουν περισσότερα από 10 εκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία. Ο συνολικός ιδιωτικός πλούτος που κατείχαν οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης βρέθηκε να ξεπερνά τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτός είναι περισσότερος από τον συνολικό ιδιωτικό πλούτο που κατέχουν οι περισσότερες μεγάλες χώρες της G-20. Στη δεύτερη θέση το Τόκιο Η πρωτεύουσα της Ιαπωνίας Τόκιο κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 304.900 άτομα υψηλής καθαρής αξίας. Σε σύγκριση με τη Νέα Υόρκη, ένα πολύ μικρότερο ποσοστό από αυτούς έχει περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 10 εκατομμυρίων δολαρίων. Η έκθεση διαπίστωσε ότι 7.350 άνθρωποι στο Τόκιο είναι πολυεκατομμυριούχοι, 263 έχουν πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια και 12 είναι δισεκατομμυριούχοι. Η περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο – η οποία περιλαμβάνει τη Σίλικον Βάλεϊ – ολοκληρώνει τις τρεις πιο πλούσιες πόλεις, με 276.400 άτομα υψηλής καθαρής αξίας, 12.890 εκ των οποίων είναι πολυεκατομμυριούχοι. Η έκθεση ανέφερε ότι 623 έχουν περιουσιακά στοιχεία αξίας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων και 62 δισεκατομμυριούχοι ζουν στην πόλη. Το Λος Άντζελες, το Σικάγο και το Χιούστον είναι οι άλλες Η.Π.Α. πόλεις στην πρώτη 10άδα, καταλαμβάνοντας την 6η, την 7η και την 8η θέση, αντίστοιχα. Το Χιούστον έχει επίσης έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους πληθυσμούς εκατομμυριούχων – άτομα με υψηλή καθαρή αξία που έχουν αυξηθεί κατά 6% μέχρι στιγμής εφέτος, σύμφωνα με την έκθεση. Το Ώστιν, το Μαϊάμι, το Γουέστ Παλμ Μπιτς και το Γκρίνουιτς είναι άλλες αμερικανικές πόλεις που καταγράφουν σημαντική αύξηση. Αρωγοί οι κλάδοι γραφείων και Data Centers Η έκθεση το συνδέει με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες που μεταφέρουν τα κεντρικά τους γραφεία σε αυτές τις πόλεις. Από την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού και τη στροφή προς την ευέλικτη εργασία, οι εταιρείες χρειάζονται λιγότερο χώρο γραφείων και πολλοί εργαζόμενοι μετακόμισαν σε μικρότερες πόλεις για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και να μειώσουν το κόστος ζωής τους. Αυτή η τάση είναι ιδιαίτερα κοινή στον τομέα της τεχνολογίας, με την Oracle και την Tesla να μετακινούνται από την Καλιφόρνια στο Ώστιν και την Hewlett-Packard Enterprise να μετακομίζει στο Χιούστον νωρίτερα μέσα στη χρονιά. Επιπλέον, αυτές οι πόλεις έχουν γίνει βασικοί προορισμοί για συνταξιούχους, δήλωσε στο CNBC ο Andrew Amoils, επικεφαλής έρευνας στην εταιρεία New World Wealth, ο οποίος συνεργάστηκε στην έκθεση με την Henley & Partners. «Η Φλόριντα είναι ένας ολοένα και πιο δημοφιλής προορισμός για συνταξιούχους με υψηλή περιουσία, ειδικά σε εκείνους από τις πόλεις της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ», είπε. Ωστόσο, οι πέντε κορυφαίες πόλεις με τον ταχύτερα αυξανόμενο πληθυσμό εκατομμυριούχων δεν βρίσκονται στις ΗΠΑ. Το Ριάντ στη Σαουδική Αραβία, η Σάρτζα και το Ντουμπάι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Λουσάκα στη Ζάμπια και η Λουάντα στην Αγκόλα βρίσκονται στην κορυφή. Το πρώτο εξάμηνο του 2022, είδαν αύξηση έως και 20% όσον αφορά τον πληθυσμό τους με υψηλή καθαρή αξία. Η έκθεση αναφέρει ότι αυτό οφείλεται στην άνοδο των βιομηχανιών πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν ανθίσει καθώς οι τιμές της ενέργειας έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και ενισχύουν τα χρηματιστήρια σε αυτές τις περιοχές.

Οι πόλεις του μέλλοντος: Κλιματικά ουδέτερες με έξυπνες εφαρμογές σε ενέργεια και μεταφορές. Mπορείτε να παρακολουθήσετε το σχετικό αφιέρωμα στο παρακάτω βίντεο του gr. euronews.com.

Σε μια προηγούμενη δημοσίευση μου, The Coronavirus and the Future of Main Street, υποστήριξα την αναγέννηση των τοπικών μας γειτονιών, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να βγουν από το γραφείο. Αναφέρθηκα στο άρθρο του Eric Reguly From the Globe and Mail: “Εάν περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να εργαστούν από το σπίτι, οι γειτονιές θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν. Φανταστείτε την επανέναρξη της αστικής ιδέας της Jane Jacobs, όπου οι γειτονιές θα αποκτούσαν ένα ευρύ φάσμα εργασιακών και οικογενειακών λειτουργιών”. Και ο Sharon Wood της Public Square αναφέρει: “Φανταστείτε τα pop-up offices, ομάδες συσκέψεων και τεχνολογικά κέντρα που συνδέονται με πλατείες της πόλης …. Οι συμπληρωματικές υπηρεσίες να συγκεντρωθούν σε κοντινή απόσταση και με τα πόδια, όπως κέντρα αντιγραφής και εκτύπωσης, καταστήματα προμηθειών γραφείων, υπηρεσίες αποστολής, εταιρείες πληρεξούσιων / τίτλων, τραπεζικές συναλλαγές, κέντρα, γυμναστήρια, εστιατόρια και καφετέριες”. Αυτή η αποκέντρωση των υπηρεσιών έχει γίνει γνωστή ως η “πόλη των 15 λεπτών”, όπου μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας, να πάτε στο σχολείο, να δείτε το γιατρό σας και να διασκεδάσετε και όλα να βρίσκονται σε μια ακτίνα 15 λεπτών από το σημείο όπου ζείτε. Εφαρμόστηκε στο Παρίσι από την δήμαρχο Hidalgo και η ιδέα αναπτύχθηκε (πριν από τον κοροναϊό) από τον καθηγητή Carlos Moreno της Σορβόνης. Σύμφωνα με την Natalie Whittle στους Financial Times: .. η έννοια του “la ville du quart dheheure” είναι μια ιδέα στην οποία οι καθημερινές αστικές ανάγκες είναι προσβάσιμες σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο. Εργασία, σπίτι, καταστήματα, ψυχαγωγία, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη – σύμφωνα με το όραμα του Moreno, όλα αυτά θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τστον ίδιο χρόνο που ένας πολίτης θα περίμενε κάποτε σε μια σιδηροδρομική πλατφόρμα. Τώρα η ιδέα ξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Υιοθετήθηκε και από τους Δημάρχους της C40 ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης “Green and Just”. Εφαρμόζουμε πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την προώθηση της «πόλης 15 λεπτών» (ή «πλήρεις γειτονιές») ως πλάνο ανάκαμψης, όπου όλοι οι κάτοικοι της πόλης μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες ανάγκες τους σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από το σπίτι. Η παρουσία κοντινών ανέσεων, όπως η υγειονομική περίθαλψη, τα σχολεία, τα πάρκα, τα καταστήματα τροφίμων και τα εστιατόρια, τα απαραίτητα καταστήματα και τα γραφεία, καθώς και η ψηφιοποίηση ορισμένων υπηρεσιών, θα επιτρέψει αυτήν τη μετάβαση. Προκειμένου να το επιτύχουμε στις πόλεις μας, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να ενθαρρύνει τη συνολική χωροθέτηση, την ανάπτυξη μικτής χρήσης, με ευέλικτα κτίρια και χώρους. Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα για το 2015 έχει στόχο τον Πλήρη Γειτονιά, όπου το 90% των κατοίκων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις καθημερινές ανάγκες εργασίας τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. “Ως μέρος αυτής της εργασίας, το Πόρτλαντ έχει μετατρέψει περισσότερα από 90 μίλια πολυσύχναστων δρόμων σε δρόμους γειτονιάς – όπου τα δέντρα του δρόμου σκιάζουν τα πεζοδρόμια και οι πράσινες λημνούλες παρέχουν βιώσιμη αποστράγγιση και ηρεμία κυκλοφορίας, και όπου υπάρχουν νέα διαμερίσματα και επιχειρήσεις σε επίπεδο δρόμου.” Μια παλιά ιδέα με ένα πιασάρικο νέο όνομα Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν την ιδέα. Το κίνημα των New Urbanists μιλούσε πάντα για αυτό , όπως και οι ακτιβιστές που προσπαθούσαν να προωθήσουν την αναζωογόνηση των κεντρικών δρόμων. Έχω γράψει ότι “πριν από την Walmart και τα big box stores, σχεδόν όλοι αγόραζαν τοπικά. Τώρα, με τα μεγάλα ψυγεία και τα μίνι βανς μας, οι άνθρωποι κατευθύνονται προς το κέντρο για τα είδη πρώτης ανάγκης και δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση από ανθρώπους σε κοντινή απόσταση με τα πόδια για να διατηρηθούν μαγαζιά στην γειτονιά.” Πρόβαλα την αναζωογόνηση της γειτονιάς ως έναν τρόπο να βγάλω τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητά τους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση. Αλλά ο κοροναϊός άλλαξε την εικόνα και πρόσθεσε νέα επείγοντα δεδομένα. Όπως γράφει η Patrick Sisson στο Citylab, το rebranding και η «υιοθέτηση της πόλης του 15-λεπτου μπορεί να είναι ο πιο συνοπτικός και πιασάρικος τρόπος για να επανασυσκευάσουμε την ιδέα ως εργαλείο οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης της πανδημίας». Ο Sisson αναφέρει τον δήμαρχο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, μια πόλη με αμερικανικό στιλ: “Οι τοπικοί ηγέτες αλλάζουν τώρα την πολιτική μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης 40 χιλιομέτρων νέων λωρίδων ποδηλάτων, επιταχύνοντας τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων «γειτονιών 20 λεπτών» και ενισχύοντας τη μαζική μετακίνηση. «Κάθε πόλη μιλάει για το πώς να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να επανατοποθετηθεί και να επικεντρωθεί σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει. “Αν δεν αξιοποιήσουμε αυτές τις στιγμές για να κάνουμε υλική αλλαγή, είμαστε τρελοί.” Δεν είναι η μόνη που σκέφτεται ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία. Εχω γράψει ότι “Οι managers δεν θα θέλουν να βάλουν όλα τα αυγά των υπαλλήλων τους σε ένα καλάθι και δεν θα θέλουν να νοικιάσουν πολύ περισσότερο χώρο για να τους φιλοξενήσουν όλους με χαμηλότερες πυκνότητες. Έμαθαν επίσης ότι μπορούν να τους επιβλέπουν και να τους διαχειρίζονται ακόμη και όταν δεν τους έχουν πρόσωπό με πρόσωπο. Έτσι είναι πιθανό ότι ένα σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού θα συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι. Αυτή, νομίζω, ήταν η ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τις κοινότητές μας, ακόμη και τις οικονομικές μας δομές. Όπως σημείωσε και η δήμαρχος του Μόντρεαλ στα εγκαίνια μια ακόμη λωρίδας ποδηλάτων: «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αγοράσουν τοπικά και να ξεχάσουν το Amazon». Η μήπως δεν είναι έτσι; Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν είναι τόσο σίγουροι για την ιδέα. Στους Financial Times, η Natalie Whittle απαντάει στον αναλυτή των Κέντρων Πόλεων, Anthony Breach ο οποίος πιστεύει ότι η πόλη των 15 λεπτών «θα ήταν αντίθετη με αυτό που γνωρίζουμε για τη ζωή της πόλης». Πιστεύει ότι οι μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο θα είναι πάντα ελκυστικές. “Υπάρχει μια ιδιαίτερη ποιότητα στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο, τις οποίες οι βιντεοκλήσεις δεν μπορούν να αναπαραγάγουν. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτή τη ζήτηση στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να ζήσουν και να εργαστούν στο Λονδίνο … Ιστορικά, με την εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του διαδικτύου. . . κάθε φορά που υπάρχει τεχνολογική πρόοδος, οι άνθρωποι προβλέπουν ότι θα είμαστε όλοι σε θέση να εργαστούμε στην ύπαιθρο. Αλλά η ελκυστικότητα των κέντρων της πόλης αυξάνεται μόνο. Οι πληροφορίες που μπορούν να ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο γίνονται πιο πολύτιμες”. Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι ο Breach έχει δίκιο αυτή τη φορά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά είναι επίσης και βιολογική. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι έχει δίκιο για την ιστορία. Ο τηλεγράφος και το τηλέφωνο ήταν μέρος της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης μεταξύ 1870 και 1914 που δημιούργησε πραγματικά το γραφείο, μας έδωσε έναν λόγο να πάμε εκεί και την τεχνολογία μεταφορών για να φτάσουμε εκεί. Ο Ryan Avent το περιέγραψε στο βιβλίο του The Wealth of Human: “Αυτή ήταν η εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις υγιεινής και εσωτερικών υδραυλικών εγκαταστάσεων, και στις οποίες οι πόλεις αυξήθηκαν σε πραγματικά μοντέρνο μέγεθος, σε κλίμακα και πληθυσμό. Ήταν η περίοδος που μας έδωσε σήμερα τις πιο προηγμένες τεχνολογίες προσωπικής κινητικότητας: το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο. Ήταν αυτή η περίοδος που έκανε τον σύγχρονο κόσμο αυτό που είναι”. Βρισκόμαστε τώρα σε κάποιο σημείο στη μέση της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ψηφιακής επανάστασης, και θα μπορούσαμε κάλλιστα να περάσουμε σε μια ακόμη τεράστια αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε, ζούμε και οργανώνουμε την κοινωνία μας. Απλώς συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα, χάρη σε ένα μεγάλο λάκτισμα από τον κοραναϊό. https://www.treehugger.com/the-15-minute-city-is-having-a-moment-5071739 Αρθρο του Lloyd Alter στο Treehugger

Το Ηράκλειο συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των 100 intelligent cities (Έξυπνες Πόλεις) της Ευρώπης μετά από αξιολόγηση της ψηφιακής πολιτικής του. Η αξιολόγηση έγινε από την πρωτοβουλία Intelligent cities challenge της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2018 ο Δήμος Ηρακλείου συμπεριελήφθη στη λίστα των 27 ισχυρότερων ψηφιακά πόλεων της Ευρώπης ύστερα από αξιολόγηση της ίδιας πρωτοβουλίας. «Πρόκειται για το εξαιρετικό αποτέλεσμα μίας διαχρονικής και άοκνης προσπάθειας του Δήμου Ηρακλείου και της ψηφιακής πολιτικής του. Δεν είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζεται και επιβραβεύεται η προσπάθεια αυτή, και σίγουρα δε θα είναι και η τελευταία! Η πόλη του Ηρακλείου έχει καταφέρει να αποτυπωθεί στην συνείδηση των Ευρωπαίων ως έξυπνη πόλη και αυτό είναι σημαντικό» υπογράμμισε ο αντιδήμαρχος Αναπτυξιακού Προγραμματισμού και Ψηφιακού Μετασχηματισμού Γιώργος Σισαμάκης. Ως προς τη διαδικασίας, από τις 27 Φεβρουαρίου έως τις 29 Μαΐου, το Ηράκλειο συμμετείχε σε μία μεγάλη διαδικασία αξιολόγησης της ψηφιακής του πολιτικής μαζί με 192 πόλεις από 20 Ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Intelligent cities challenge. Το αποτέλεσμα είναι ότι το Ηράκλειο συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των 100 intelligent cities της Ευρώπης. Στη λίστα αυτή υπάρχουν 10 πόλεις με διεθνή ακτινοβολία, 8 πόλεις- μέντορες και 82 άλλες πόλεις με ισχυρή αξιολόγηση της ψηφιακής τους πολιτικής.

Τις δυνατότητες της τεχνολογίας LiDAR στον τομέα της Αρχαιολογίας τις έχουμε δει μερικές φορές στο παρελθόν, καθώς χρησιμοποιείται τακτικά για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση κρυμμένων τοποθεσιών στην Κεντρική Αμερική. Εκτός, όμως, από το LiDAR, εξίσου εντυπωσιακά αποτελέσματα δίνει και η μια παλαιότερη τεχνολογία με ονομασία GPR (ground-penetrating radar). Χάριν στην τελευταία, οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να χαρτογραφήσουν με εξαιρετική λεπτομέρεια τη Ρωμαϊκή πόλη Falerii Novi, η οποία βρίσκεται θαμμένη σε απόσταση περίπου 50km από τη Ρώμη. Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιείται η τεχνολογία GPR για την πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση θαμμένης πόλης. Ο τρόπος λειτουργίας είναι παρόμοιος με αυτόν του LiDAR: η κεραία του ραντάρ στέλνει έναν παλλόμενο ραδιοφωνικό σήμα προς το έδαφος και “μεταφράζει” την ηχώ που προκαλείται από το χτύπημα του σε κάποιο αντικείμενο κάτω από την επιφάνεια (στο LiDAR είναι υπέρυθρη ακτινοβολία). Για τη χαρτογράφηση, χρειάστηκε να σέρνουν τον εξοπλισμό επάνω στην επιφάνεια με ένα ειδικό όχημα για περίπου 4 μήνες, αλλά ακόμη κι έτσι η εξοικονόμηση χρόνου και πόρων είναι τεράστια σε σύγκριση με μια παραδοσιακή ανασκαφή. Με αυτή τη μέθοδο ανακάλυψαν ότι η Falerii Novi διέθετε τείχη, ένα μοναδικό μνημείο, ναό, τουλάχιστον 60 κατοικίες, αγορά, θέατρο και λουτρά, αλλά και ένα εξελιγμένο για την εποχή υπόγειο σύστημα ύδρευσης. Η Falerii Novi ιδρύθηκε το 241 π.Χ. και κατοικήθηκε για περίπου 1000 χρόνια (έως το 700 μ.Χ.), ενώ υπολογίζουν ότι κατοικούσαν κατά καιρούς έως και 3000 άνθρωποι.

6 δράσεις για την προώθηση του ποδηλάτου και την δημιουργία πεζόδρομων ανακοίνωσε η ΚΕΔΕ με το σύνθημα «6 για έξω» υλοποιώντας πρόσφατη απόφασή της. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της η πρωτοβουλία της Κ.Ε.Δ.Ε.,αποσκοπεί στο «να δούμε τις πόλεις μας αλλιώς». Η Αυτοδιοίκηση αναφέρει η ανακοίνωση ήταν εκεί, όταν οι πολίτες είδαν τη ζωή τους «αλλιώς». H εμπειρία που όλοι, και πρώτα από όλα οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης αποκτήσαμε, από τη διαχείριση της πρόσφατης πανδημίας του κορωνοιϊού, μας έδωσε το ερέθισμα να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το μοντέλο λειτουργίας των πόλεών μας και τον τρόπο ζωής μας μέσα σε αυτές. Τους μήνες που πέρασαν, αναγκαστήκαμε «να δούμε τη ζωή μας αλλιώς». Και η ανακοίνωση συνεχίζει: Στην καρδιά της υγειονομικής κρίσης, αναδείξαμε το ανθρώπινο πρόσωπο της αυτοδιοίκησης. Ενώσαμε δυνάμεις για να στηρίξουμε με επιτυχία τους συμπολίτες μας που ανήκαν στις ευάλωτες ομάδες. Λόγω των αναγκαστικών περιορισμών στην κυκλοφορία, θυμηθήκαμε ξανά πως είναι να ζούμε σε πόλεις ήσυχες, χωρίς αυτοκίνητα και θόρυβο. Με κλειστά τα περισσότερα καταστήματα. Διαπιστώνοντας ξανά την ξεχωριστή σημασία που έχει για την καθημερινή ζωή και την ασφάλειά μας το πλήρωμα του περιπολικού, ο φούρναρης της γειτονιάς, ο γνωστός μας που εργάζεται στο σούπερ μάρκετ, ο φαρμακοποιός της διπλανής πόρτας, ο ντελιβεράς, οι γιατροί και νοσηλευτές που εφημέρευαν 24 ώρες το 24ωρο για να διαχειρισθούν κρίσιμα περιστατικά. Ο εργαζόμενος στην αποκομιδή των απορριμμάτων αλλά και ο συνεργάτης του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι που δεν άφησε κανέναν συνάνθρωπό μας με πραγματική ανάγκη χωρίς τα απαραίτητα τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Ανακαλύψαμε ξανά την αξία του να ζεις σε πόλεις με πράσινο, με πεζοδρόμους που μπορείς να κυκλοφορείς με άνεση και ασφάλεια, με διαδρομές που μπορείς να κάνεις ποδήλατο, με πολλούς ελεύθερους ανοιχτούς δημόσιους χώρους, που όλοι μπορούμε να περπατήσουμε και να αθληθούμε χωρίς περιορισμούς. Επαναπροσδιορίσαμε βασικές αξίες και προτεραιότητες της ζωής μας, όπως είναι η οικογένεια, η φιλία, η εργασία, η υγεία, το αίσθημα να νοιάζεσαι για το γείτονα και το συνάνθρωπό σου. Στη διάρκεια αυτής της ξεχωριστής κατάστασης η αυτοδιοίκηση έδωσε με επιτυχία τη μάχη για να κρατηθούν οι τοπικές κοινωνίες όρθιες και να παραμείνουν οι πόλεις μας καθαρές, όμορφες, λειτουργικές. Για να μην μείνει κανένας μόνος σε αυτή την κρίση. Τώρα είναι η ώρα να δούμε και τις πόλεις μας «αλλιώς» Η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα και τα μέτρα που λαμβάνονται για να σταθεί η κοινωνία ξανά στα πόδια της και να πάρει μπροστά η οικονομία και η επιχειρηματικότητα, δεν μπορεί να μην λαμβάνουν υπόψη μια ακόμη κρίσιμη παράμετρο, αυτήν της ποιότητας ζωής των πολιτών. Για να μην πάνε χαμένες οι θυσίες και οι περιορισμοί στους οποίους όλοι μας υποβληθήκαμε το προηγούμενο διάστημα, οφείλουμε όλοι, με πρώτη την αυτοδιοίκηση, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και συντονισμένες δράσεις, για να παραμείνουν στην καθημερινότητά μας οι ανθρώπινες συνθήκες ζωής. Να κερδίσουμε ξανά τις πόλεις μας και τις ζωές μας, όπως νικήσαμε τον κορωνοϊό. Τώρα είναι η ώρα «να δούμε τις πόλεις μας αλλιώς». Η ΚΕΔΕ ξανά στην «πρώτη γραμμή» Στο επόμενο Δ.Σ. της ΚΕΔΕ θα συζητηθεί η νέα πρωτοβουλία που αναλαμβάνει η Αυτοδιοίκηση, σε συνεργασία με τους πολίτες των τοπικών κοινωνιών, για την ανάληψη 6 συγκεκριμένων δράσεων, που θα μας επιτρέψουν να βελτιώσουμε την καθημερινότητα στις πόλεις μας. Είναι μια πρωτοβουλία που θα επιδιώξουμε να αναπτυχθεί σε όλη την Ελλάδα, από τον πιο μικρό ως το μεγαλύτερο Δήμο της χώρας. Θα ξεκινήσουμε πιλοτικά με όσους Δήμους είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν και σταδιακά θα επιδιώξουμε να γίνει καθολική η συμμετοχή. Αναγκαία προϋπόθεση για να πετύχει το νέο αυτό εγχείρημα, είναι να υλοποιηθεί μαζί με τους πολίτες, με τη συμμετοχή τους στη διαβούλευση, με τη συνεργασία τους στο σχεδιασμό και την αποδοχή και τη συναίνεσή τους στην υλοποίηση. 6 δράσεις για ανθρώπινες πόλεις Ουσιαστικά η πρόταση της ΚΕΔΕ περιλαμβάνει 6 δράσεις Τοπικές ψηφοφορίες για προτάσεις βιώσιμων αναπλάσεων Τουλάχιστον μία πεζοδρόμηση ή δημιουργία ποδηλατοδρόμου στους Δήμους που θα συμμετέχουν, για ελάχιστο διάστημα 6 μηνών Δημιουργία μιας βόλτας ή ποδηλατικής διαδρομής μήκους 13.033 μέτρων ( με αφορμή τον αριθμό 13033 που στέλναμε sms, για να τιμήσουμε τους συνανθρώπους μας που έχασαν τη μάχη της ζωής από τον κορωνοϊό.) Διοργάνωση Ποδηλατάδας στις 03/06, παραμονές της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος Ανάληψη μέτρων από πλευράς Δήμων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης στα ποδήλατα και την αύξηση της χρήσης των ηλεκτρικών ποδηλάτων από τους πολίτες Τη δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, σε όλους τους Δήμους. Τα μέτρα αυτά μπορούν να υλοποιηθούν στο πλαίσιο των έργων που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη σε πολλούς Δήμους κι αφορούν τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, αλλά και με μέτρα που σχεδιάζει η ΚΕΔΕ κι αφορούν στην ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, που σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε. «6 για έξω». Με ένα μήνυμα sms και ένα πενταψήφιο νούμερο κάνουμε την αρχή. Καμία πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοσθεί αποτελεσματικά, αν δεν έχει τη στήριξη των πολιτών. H ιδέα μας είναι «να δούμε αλλιώς», θετικά αυτή τη φορά, τον τρόπο με τον οποίο μέχρι χθες στέλναμε μήνυμα για να ασκηθούμε ή να κάνουμε τον περίπατό μας. Και να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία αυτή για να αλλάξουμε την εικόνα των πόλεων μας και να κάνουμε πιο ανθρώπινη τη ζωή όλων μας. • Οι Δήμοι καταρχήν που θα συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία, θα προτείνουν 6 χώρους που θα μπορούν για 6 μήνες αρχικά να πεζοδρομήσουν ή να μετατρέψουν σε ποδηλατόδρομους, με αντιστοίχιση από το 1 ως το 6 • Στέλνοντας ο πολίτης μήνυμα Β6 σε έναν πενταψήφιο αριθμό που σύντομα θα έχουμε και θα ανακοινώσουμε, θα συμμετέχει στη δημόσια διαβούλευση και θα ψηφίζει για την πόλη του, ποιον από αυτούς τους δρόμους προτείνει την αλλαγή χρήσης του. Για να διασφαλιστεί ότι ο πολίτης ψηφίζει για την πόλη που ζει , θα προβλέψουμε να υπάρχει η χρήση του κωδικού της πόλης και στη συνέχεια η επιλογή από το 1 ως το 6 ( π.χ. Κωδικός πόλης 2431 και επιλογή 2) Ο κάθε Δήμος θα δεσμευθεί ότι για 6 τουλάχιστον μήνες θα δοκιμάσει να πεζοδρομήσει με προσωρινά μέτρα το δρόμο που θα επιλέξουν οι πολίτες του. Χτίζουμε από την αρχή, μια νέα σχέση εμπιστοσύνης Η ιδέα της ΚΕΔΕ έρχεται την στιγμή που οι πολίτες σε όλη τη χώρα χρειάζονται περισσότερο από ποτέ, τέτοιας μορφής πρωτοβουλίες από την αυτοδιοίκηση. Τώρα είναι η ώρα για να κάνουμε ριζικές αλλαγές στη λειτουργία των πόλεων μας. Να αναδείξουμε τις ξεχωριστές ομορφιές τους, να δώσουμε περισσότερο δημόσιο χώρο στους πολίτες μας, να ενισχύσουμε εναλλακτικά μοντέλα αστικής κινητικότητας, να παραμερίσουμε όσο μπορούμε το ΙΧ από τη ζωή μας. Και θα είναι από τις ελάχιστες φορές που τέτοιου είδους πρωτοβουλίες θα υλοποιούνται με τη συμμετοχή των πολιτών, δημιουργώντας μια ξεχωριστή σχέση μεταξύ κατοίκων και πόλεων. Μπαίνουν οι βάσεις για μια μόνιμη, ανοιχτή σχέση ζωής μεταξύ των Διοικήσεων των Δήμων , των πολιτών και του χώρου που ζούμε. Μια σχέση διαρκής, ειλικρινής, αμφίδρομη κι εξελικτική, που θα αξιολογείται διαρκώς και θα υπηρετεί το συμφέρον όλων μας.

Οι δαπάνες προσωπικού, οι δαπάνες λειτουργίας καθώς και οι συνολικοί φόροι παρουσιάζονται σημαντικά κριτήρια στις μεγάλες και τις μεσαίες πόλεις. Το Ίδρυμα για την Έρευνα των Διοικήσεων και των Δημόσιων Πολιτικών (Fondation pour la Recherche sur les Administrations et les Politiques Publiques –iFRAP) είναι ένα γαλλικό εργαστήριο (think tank) που ιδρύθηκε το 1985 από τον Bernard Zimmern και αντιπροσωπεύει συμφέροντα (lobby) σχετικά με την Εθνική Συνέλευση. Πιο συγκεκριμένα το ίδρυμα πραγματοποιεί επιστημονικές έρευνες για την αποτελεσματικότητα των δημόσιων πολιτικών, κυρίως αυτές που αφορούν την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη και στοχεύει να τις παρουσιάζει στην δημόσια γνώμη, να προτείνει μέτρα βελτίωσης και γενικά να προσπαθεί να τις κάνει να εφαρμοστούν από την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο. Μάνατζμεντ των 80 πιο σημαντικών πόλεων της Γαλλίας Η έρευνα αφορά τη διαχείριση δαπανών λειτουργίας (δαπάνες προσωπικού) δαπάνες επένδυσης, δανείων καθώς και την εξέλιξη των φόρων (τοπικοί φόροι) μέσα σε πόλεις άνω των 64.790 κατοίκων. Το ίδρυμα μαζί με το περιοδικό Le Point πραγματοποιούν εδώ και είκοσι χρόνια έρευνες για την αποτελεσματικότητα διαχείρισης των πόλεων και τις κατατάσσουν σύμφωνα με την ποιότητα ζωής και την ελκυστικότητα. Δεδομένα και μεθοδολογία Τα δεδομένα και τα κριτήρια αξιολόγησης βρίσκονται στο site του ιδρύματος και του περιοδικού Le Point. Η κατάταξη βασίζεται σε μια βαθμολόγηση με άριστα το 20. Κάθε βαθμός υπολογίζεται με απόκλιση από το μέσο όρο των 20 πόλεων της ομάδας. Οι πόλεις χωρίζονται σε ομάδες των 20. Οι πολύ μεγάλες, οι μεγάλες, οι μεσαίες και οι μικρές πόλεις. Η μέση βαθμολογία της κάθε πόλης αντιστοιχεί σε ένα μέσο όρο τεσσάρων θεματικών κριτηρίων: -Βαθμολογία των δαπανών λειτουργίας ανά κάτοικο το 2018. -Βαθμολογία των δαπανών επένδυσης ανά κάτοικο σε μέσο όρο των 4 ετών (2014-2018). -Βαθμολογία των δανείων το 2018. -Βαθμολογία συνολικών φόρων ανά κάτοικο το 2018. Η κατάταξη για το 2018 για τις 80 πόλεις σε 4 ομάδες βρίσκεται στο site του iFRAP και του Le Point (Πέμπτη 23/01/2020, no 2474, σελ. 18-20). Οι τρεις πρώτες πόλεις ανά ομάδα είναι οι ακόλουθες Paris 17o και Marseille 19η στην ομάδα των πολύ μεγάλων πόλεων. Πολυκριτήρια μέθοδος UTA Μετά την εμπειρική κατάταξη του ιδρύματος iFRAP, η ερώτηση που τίθεται είναι η ακόλουθη: ποια είναι η συνεισφορά του κάθε κριτηρίου (δηλαδή το βάρος του) στην τελική κατάταξη των πόλεων; Ποιο/α είναι, δηλαδή, το/τα κριτήριο/α που δείχνει/ουν περισσότερο ότι μια πόλη διοικείται αποτελεσματικά; Χρησιμοποιείται για το λόγο αυτό η πολυκριτήρια μέθοδος UTA (UTilites Additives, Jacquet-Lagreze, E. και Siskos, J., 1982, Assessing a set of additive utility functions for multicriteria decision making: The UTA method, European Journal of Operational Research, 10, 151-164) Έστω Α το σύνολο των εναλλακτικών λύσεων ενός προβλήματος (στην περίπτωση μας οι πόλεις) και g=(g1,g2,…,gn) μια συνεπής οικογένεια κριτηρίων εκτίμησης των εναλλακτικών λύσεων (κριτήρια που συνεισφέρουν στην κατάταξη των πόλεων). Για την ανάπτυξη του μοντέλου προτιμήσεων λαμβάνεται υπόψη η κατάταξη του αποφασίζοντα (η κατάταξη του iFRAP το 2018) και γίνεται η σύνθεση των κριτηρίων ώστε να προκύψει μια νέα κατάταξη όσο πιο κοντά γίνεται με την κατάταξη του iFRAP. Η αξιοπιστία του πολυκριτήριου μοντέλου μετρείται από δύο δείκτες: το τ του Kendall και μια συνάρτηση λάθους F (Zopounidis, C., 1999, Multicriteria decision aid in financial management, European Journal of Operational Research, 119(2), 404-415). Αποτελέσματα – Συνεισφορά Τα αποτελέσματα έδειξαν μια πλήρη αναπαράσταση της κατάταξης του ιδρύματος iFRAP από την πολυκριτήρια μέθοδο, δηλαδή τ =1 και F=0 (κανένα λάθος κατάταξης). Τα βάρη των κριτηρίων στις τέσσερις ομάδες πόλεων παρουσιάζουν ως ακολουθεί: σε (%) Σε κάθε ομάδα πόλεων τα σημαντικά κριτήρια είναι: -δάνεια και δαπάνες επένδυσης για τις πολύ μεγάλες πόλεις, -δαπάνες επένδυσης, δάνεια και συνολικοί φόροι για τις μεγάλες πόλεις, -δαπάνες προσωπικού, δαπάνες επένδυσης, δάνεια και δαπάνες λειτουργίας για τις μεσαίες πόλεις, -δαπάνες επένδυσης και δάνεια για τις μικρές. Συμπερασματικά οι δαπάνες επένδυσης και τα δάνεια παρουσιάζονται ως σημαντικά κριτήρια και στις τέσσερις ομάδες πόλεων. Αυτό το αποτέλεσμα είναι απόλυτα φυσιολογικό διότι από τη μια οι πόλεις έχουν ανάγκη από επενδύσεις υποδομών και ανάπτυξης και από την άλλη, ο υψηλός δανεισμός δημιουργεί προβλήματα υπερχρέωσης και αποπληρωμής των τοκοχρεολυσίων. Βέβαια, στην περίπτωση κρίσης δεν είναι εύκολο να έχεις πρόσβαση σε πηγές δανεισμού λόγω των υψηλών επιτοκίων. Χρειάζεται μάνατζμεντ του χρέους. Οι δαπάνες προσωπικού, οι δαπάνες λειτουργίας καθώς και οι συνολικοί φόροι παρουσιάζονται επίσης σημαντικά κριτήρια στις μεγάλες και τις μεσαίες πόλεις. Το σύγχρονο επιστημονικό μάνατζμεντ είναι πλέον απαραίτητο στη σύγχρονη διοίκηση πόλεων και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ανάπτυξης μιας χώρας. των Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Μιχάλη Δούμπου, Γιώργου Φακωτάκη και Μαριάννας Εσκαντάρ* *Καθηγητής, Ακαδημαϊκός στο Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France και Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engrineering και Υπ. Διδ. Πολυτεχνείο Κρήτης & ΜΑΙΧ, Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engrineering και MSc, Πολυτεχνείο Κρήτης, Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering

Το Πράσινο Ταμείο ως φορέας αξιοποίησης των πράσινων πόρων δυνάμει του Ν.3889/10, έχει καταρτίσει χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την «απόκτηση μέσω απαλλοτρίωσης ακινήτων, τα οποία δεν ανήκουν στο Δημόσιο ή τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως Κοινόχρηστοι Χώροι» όπως προβλέπεται στην περ. η παρ. 1 άρθρου 77 του Ν.4495/17. Σκοπός του προγράμματος με τίτλο «Απόκτηση ελεύθερων Κοινόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2019» προϋπολογισμού 15.000.000 ευρώ είναι η χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού για την απόκτηση αμιγώς Κοινοχρήστων Χώρων και χώρων πρασίνου που προβλέπονται σε εγκεκριμένα Ρυμοτομικά Σχέδια, οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη πολεοδομική σημασία και των οποίων η εξασφάλιση αποζημίωσης έχει επείγοντα χαρακτήρα. Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος είναι οι Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού όλης της χώρας. Τα αιτήματα των Ο.Τ.Α. αφορούν ώριμες απαλλοτριώσεις σε τεχνικό και οικονομικό επίπεδο. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού μπορούν να υποβάλλουν τα αιτήματά τους στην υπηρεσία συμπληρώνοντας το Ειδικό Έντυπο Συμμετοχής που έχει αναρτηθεί με τη παρούσα ανακοίνωση υποβολής προτάσεων καθώς και τα δικαιολογητικά όπως αναφέρονται στην παρούσα Πρόσκληση και στον Οδηγό Διαχείρισης του Προγράμματος. Η πρόσκληση θα παραμείνει ανοιχτή από την 30η Δεκεμβρίου 2019 έως και την 31η Αυγούστου 2020, που είναι καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων. Η πρόσκληση στο σύνολό της, το Ειδικό Έντυπο Συμμετοχής και ο Οδηγός Διαχείρισης επισυνάπτονται. 7883_ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.pdf ΕΝΤΥΠΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ_ΚΧ2019.doc ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ.pdf

Ναι, οι πόλεις του μέλλοντος θα είναι πιο μεγάλες, πιο έξυπνες, πιο βιώσιμες. Ποιες όμως είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να προηγηθούν; Πώς σχεδιάζονται οι σύγχρονες πόλεις; Οδεύουμε σε ένα μέλλον με πόλεις που θα μεγαλώνουν όλο και περισσότερο σε έκταση και πληθυσμό; Ποιες παραμέτρους λαμβάνει (ή πρέπει να λαμβάνει) ο αστικός σχεδιασμός; Ποιοι συμμετέχουν; Ποιος είναι ο ρόλος της τεχνολογίας; Στο νέο μας podcast αναζητούμε τις απαντήσεις σ’ αυτά και ακόμα περισσότερα ερωτήματα. Στις ερωτήσεις μας (και ελπίζουμε κάποιες από αυτές να αντιπροσωπεύουν και τις δικές σας απορίες) καλέσαμε να μας απαντήσει τη Γιάννα Σταυρουλάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Αστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας Τσάλμερς στο Γκέτεμποργκ. Ως επιστήμονα, που μελετά και ερευνά το συγκεκριμένο πεδίο για αρκετά χρόνια και ταυτόχρονα ως κατοίκου της Σουηδίας για να μας δώσει μια εικόνα για τη διαδικασία που ακολουθείται και τους φορείς που συμμετέχουν στον αστικό σχεδιασμό. Φορείς, από τους οποίους δεν εξαιρούνται και οι ίδιοι οι πολίτες, όπως σημειώνει στη συζήτησή μας η κα Σταυρουλάκη. Για την ίδια, η αντιπαραβολή μεταξύ Ελλάδας – Σουηδίας και άλλων χωρών του ευρωπαϊκού βορά έγκειται στο γεγονός ότι τα συγκεκριμένα κράτη έχουν έντονη την κουλτούρα του σχεδιασμού. Του ολοκληρωμένου σχεδιασμού, που λαμβάνει υπόψη του όλους τους πολίτες, τη βιωσιμότητα και την κινητικότητα και πλήθος άλλων παραμέτρων. Όπως, όμως σπεύδει να προσθέσει υπάρχουν και στοιχεία από τις πόλεις της Ελλάδας ή του νότου συνολικά που τα αναζητεί πλέον και η άλλη πλευρά. Δεν θα τα πούμε όμως όλα από εδώ. Πατήστε το play και περιμένουμε τα σχόλιά σας.

Εκδόθηκε την 19η Οκτωβρίου η αριθμ. ΑΤ08 Πρόσκληση του Προγράμματος “Αντώνης Τρίτσης” με τίτλο « Smart cities, ευφυείς εφαρμογές, συστήματα και πλατφόρμες για την ασφάλεια, υγεία - πρόνοια, ηλεκτρονική διακυβέρνηση, εκπαίδευση - πολιτισμό – τουρισμό και περιβάλλον, δράσεις και μέτρα πολιτικής προστασίας, προστασίας της δημόσιας υγείας και του πληθυσμού από την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 ». Ο συνολικός προϋπολογισμός της ανέρχεται σε 130.000.000,00 ευρώ. Δυνητικοί δικαιούχοι που μπορούν να υποβάλουν προτάσεις είναι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες της Χώρας. Ως έναρξη υποβολής Αιτημάτων ένταξης ορίστηκε η ημερομηνία δημοσίευσης της Πρόσκλησης (δηλαδή χθες) και ως ημερομηνία λήξης της υποβολής Αιτημάτων η 31η Μαρτίου 2021. Στο κείμενο της Πρόσκλησης περιγράφονται αναλυτικά οι επιλέξιμες δράσεις ανά τομέα: - Πολιτική Προστασία – Ασφάλεια - Κινητικότητα - Υγεία – Πρόνοια - Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση - Εκπαίδευση - Πολιτισμός – Τουρισμός - Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων – Κυκλική Οικονομία - Ενέργεια - Επιχειρηματικότητα - Αγροτικά - Διαχείριση Υδατικών Πόρων. Κάθε Δικαιούχος έχει δικαίωμα υποβολής 2 Αιτήσεων χρηματοδότησης, οι οποίες συνολικά δύναται να περιλαμβάνουν τα εξής υποέργα: - 1 κύριο υποέργο για «Δράσεις και μέτρα παρακολούθησης, ελέγχου, πρόληψης και έγκαιρης προειδοποίησης», - 1 κύριο υποέργο για «Δράσεις και μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής ικανότητας για την αντιμετώπιση κινδύνων», - 2 κύρια υποέργα για «Δράσεις προστασίας του πληθυσμού από την εξάπλωση της πανδημίας του COVID-19», - 1 κύριο υποέργο για «Ευφυείς εφαρμογές, συστήματα και πλατφόρμες για την πολιτική προστασία – ασφάλεια, υγεία - πρόνοια, ηλεκτρονική διακυβέρνηση, εκπαίδευση - πολιτισμό – τουρισμό και περιβάλλον». Ολόκληρη η Πρόσκληση βρίσκεται ΕΔΩ

Ένα video που παρουσιάζει τις μεγαλύτερες μεγαλουπόλεις του κόσμου όπως προβλέπεται να εξελιχθούν έως το 2050:

Γνωρίζατε τις παρακάτω πόλεις; Εκτός από τις πολύ γνωστές, υπάρχουν και σημεία μιας άλλης Αμερικής, που ίσως να μην είχατε γνωρίσει ποτέ. Charleston, Νότια Καρολίνα Ρετρό αισθητική και αμερικανική παράδοση, η πόλη αυτή είναι σαν ένα ταξίδι με τη μηχανή του χρόνου. St. Petersburg, Φλόριντα Ζεστός καιρός, καθαρός ουρανός και πολύ πράσινο, μεγάλες παραλίες και ήλιος σχεδόν όλο το χρόνο! Newport, Rhode Island Αγαπημένη πόλη της οικογένειας Kennedy, με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και ιστορικές περιοχές. San Francisco Με θέα για καρτ ποστάλ, όμορφες παραλίες και υπέροχα πάρκα, το San Fran είναι must. Madison, Wisconsin Ενώ είναι πολύ μεγάλη, δεν δίνει την αίσθηση μεγαλούπολης. Ένας θησαυρός στη βόρεια Αμερική. Virginia Beach, Βιρτζίνια Καλοκαίρι, παραλίες τεραστίων εκτάσεων και σέρφερ που σκίζουν τα κύματα του Ατλαντικού. Jackson, Wyoming Με δύο εθνικά πάρκα και θέρετρα για σκι, το Jackson είναι εκπληκτικός προορισμός. Perdido Key, Φλόριντα Ένα κρυμμένο διαμάντι στην Pensacola, με χαλαρούς και χαμογελαστούς ανθρώπους, παραλίες και πάρκα. Philadelphia Τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τα πάνω της – νέα εστιατόρια, μουσεία, μπαρ και πολλά σπουδαία κτίρια. Lincoln, Νεμπράσκα Βιομηχανική αισθητική, νέα καταστήματα εστίασης σε κάθε γωνία του δρόμου, μουσεία και πολλά εμπορικά κέντρα. Περισσότερα: Οι πιο όμορφες πόλεις της Αμερικής - Akous. Living - http://akous.gr/living/oi-pio-omorfes-poleis-ths-amerikhs-pics.35781.asp

Μια εφαρμογή για κινητά που δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να διαμορφώσουν τον μεγαλύτερο συμμετοχικό χάρτη πρασίνου στις πόλεις μας ανακοίνωσε το WWF. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, με το WWF GreenSpaces δίνεται πλέον στα χέρια των πολιτών ένα εργαλείο χαρτογράφησης των πράσινων χώρων αλλά και διεκδίκησης του πράσινου που αξίζουμε. Ταυτόχρονα, με κορύφωση την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου, η καμπάνια καλεί δήμους και συλλογικότητες σε ολόκληρη την Ελλάδα να διοργανώσουν αντίστοιχες δράσεις και να ενταχθούν στον «πράσινο χάρτη» των πόλεών μας. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, από τις 10 Μαΐου μέχρι τις 5 Ιουνίου οι πολίτες της χώρας προσκαλούνται να πάρουν το πράσινο στα χέρια τους και να πουν την άποψή τους για το πράσινο της πόλης τους, με τη χρήση της εν λόγω εφαρμογής, που δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες κάθε ηλικίας να καταγράψουν πράσινους χώρους σε κάθε ελληνική πόλη, να τους βαθμολογήσουν και να σχολιάσουν την πραγματική κατάστασή τους. Δείτε τον χάρτη με τους χώρους πρασίνου που έχουν ήδη καταγραφεί από εθελοντές. Η καμπάνια θα κορυφωθεί εορταστικά στις 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, με δράσεις στο πράσινο που θα αναλάβουν τόσο Δημοτικές Αρχές ανά την Ελλάδα, όσο και συλλογικότητες πολιτών. Οι δράσεις θα αναρτούνται στον πανελλαδικό χάρτη δράσεων που βρίσκεται στην ιστοσελίδα της καμπάνιας http://greenspaces.gr . Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1101538/wwf-nea-efarmogi-gia-to-prasino-stis-poleis

Οι τρόποι μέσω των οποίων η μεγέθυνση των πόλεων και η κλιματική αλλαγή αλληλεπιδρούν είναι το αντικείμενο μεγάλης έρευνας αιχμής τεσσάρων ερευνητικών ομάδων από Ελλάδα, Γερμανία και Βρετανία, που βρίσκει στη θέση τού συντονιστή Ελληνα ερευνητή. Πρόκειται για το ερευνητικό έργο «Urbisphere, σύζευξη δυναμικών πόλεων και κλίματος», το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τα επόμενα έξι χρόνια, με ποσό που υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ. Ως συντονιστής του προγράμματος, που ανήκει στην κατηγορία των Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας), επιλέχθηκε ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική όσο και τιμητική διάκριση, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελληνας ερευνητής αναλαμβάνει συντονιστής ερευνητικού έργου της κατηγορίας Synergy Grant. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ικανότητα του ΙΤΕ να λειτουργεί ως συλλέκτης επιλεγμένων και υψηλών ερευνητικών χρηματοδοτήσεων, έχοντας αναλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων από το ERC, με συνολικό ποσό άνω των 32 εκατ. ευρώ. «Πρόκειται για μια μεγάλη διάκριση για το ινστιτούτο και το ΙΤΕ και ένα μεγάλο έργο. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την πρόταση που τελικά επιλέχθηκε από το ERC. Εχουμε πραγματοποιήσει πολλές έρευνες για το αστικό οικοσύστημα και το αστικό κλίμα, ενώ επιλεχθήκαμε για τον ρόλο του συντονιστή λόγω της εμπειρίας μας σε αυτόν τον τομέα. Στα θετικά της πρότασης, η ύπαρξη πολύ καλών συνεργατών, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο δρ Χρυσουλάκης. Πού στοχεύει το έργο urbi-sphere; «Στόχος είναι η παραγωγή καινούργιας γνώσης, που θα καλύψει το χάσμα μεταξύ της μελέτης της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης, τις δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις στην εποχή μας. Παρότι έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος, αφενός, και το αστικό σύστημα, αφετέρου, μελετούν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα μέχρι τώρα σενάρια κλιματικής αλλαγής δεν εξετάζουν αναλυτικά και δυναμικά τις τάσεις εξέλιξης των πόλεων και το πώς θα επιδράσουν στην κλιματική διαφοροποίηση», σημειώνει ο δρ Χρυσουλάκης. Οι πόλεις παράγουν σήμερα το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα επηρεάζουν το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα δέχονται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα κύματα καύσωνα. «Θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς», τονίζει ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης. Νέα γνώση «Με το urbisphere θα επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της αλληλεπίδρασης μεταξύ των πόλεων και της κλιματικής αλλαγής, θα βάλουμε όλα τα στοιχεία μαζί και θα δούμε τους τρόπους αλληλοεπηρεασμού», εξηγεί ο συντονιστής του έργου. «Συγκεκριμένα, θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Αναμένεται να δημιουργήσουμε νέα γνώση σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον και να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα». Από πού θα ξεκινήσουν; Το urbisphere θα ξεκινήσει από το Λονδίνο, όπου υπάρχει μια υποδομή παρατηρήσεων και μάλιστα με χρονοσειρές που πάνε βαθιά στο πέρασμα του χρόνου. Στη βρετανική πρωτεύουσα υπάρχει μεγάλη υποδομή αστικής καταγραφής των εκπομπών και γι’ αυτό θα μελετηθεί η έκθεση του πληθυσμού σε ρύπους και άλλους παράγοντες, εντός και εκτός κτηρίων. Ταυτόχρονα, το έργο διαθέτει κονδύλι άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υποδομής αστικών παρατηρήσεων μέσα στο 2020, η οποία θα περιλαμβάνει εξοπλισμό παρατήρησης της αστικής δομής (UAVs και drones με υπερφασματικές κάμερες ακριβείας κλπ.), της αστικής λειτουργίας και των εκπομπών (Eddy Covariance, Wind Lidars, Scintillometers, Ceilometers, όργανα μέτρησης συγκεντρώσεων και ισοτόπων στην αστική επιφάνεια κλπ.), καθώς και εξοπλισμό παρατήρησης της έκθεσης του πληθυσμού (θερμικές κάμερες, φορητούς αισθητήρες, δίκτυα έξυπνων αισθητήρων εντός και εκτός των κτηρίων κ.λπ.). Η μελέτη στο Λονδίνο υπολογίζεται πως θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια· στη συνέχεια, και αφού δημιουργηθούν τα κατάλληλα εργαλεία, το ερευνητικό έργο θα επεκταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Φράιμπουργκ (Γερμανία), το Λοτζ (Πολωνία) και η Βασιλεία (Ελβετία), όπου υπάρχουν επίσης αρχεία παλαιότερων μετρήσεων. Στη φάση αυτή θα ενταχθεί και το Ηράκλειο Κρήτης, όπου το ΙΤΕ έχει αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, ενώ έχει εγκαταστήσει στο κέντρο της πόλης έναν μικρομετεωρολογικό πύργο για απευθείας μέτρηση ροών θερμότητας και CO2. Το Ηράκλειο είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα που διαθέτει τέτοιο εξοπλισμό. Στη συνέχεια, η έρευνα θα επεκταθεί σε πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη. «Ο στόχος μας είναι να κατέβει η ικανότητα ανάλυσής μας σε επίπεδο γειτονιάς και όχι πόλεως», υπογραμμίζει ο κ. Χρυσουλάκης. Ο ερευνητής του ΙΤΕ σημειώνει και την ευνοϊκή χρονική συγκυρία του μεγάλου προγράμματος: «Θα είμαστε σε θέση να συμβάλουμε στις μελλοντικές Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) και κυρίως στην Ειδική Εκθεση για τις Πόλεις και το Κλίμα που αναμένεται στον κύκλο της 7ης Εκθεσης του IPCC μετά το 2023, όταν το urbisphere θα έχει ώριμα αποτελέσματα». Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ σε μια τόσο συνολική και καινοτόμο πολυετή έρευνα, και μάλιστα από τη θέση του συντονιστή, θα συνεισφέρει στην παραγωγή νέας γνώσης και στη διάχυσή της και στην Ελλάδα και διεθνώς, με θετικά αποτελέσματα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία.

Η σημασία των προστατευόμενων ποδηλατοδρόμων για την αστική ανάπτυξη. Δείτε το σχετικό video:

Ο Ομότιμος Καθηγητής Πολεοδομίας κ. Αθ. Αραβαντινός στο πρόσφατο άρθρο του στον «Προμηθέα 9ο τεύχος» -έκδοση του ΕΜΠ- συμπεραίνει μετά τη σχετική σε βάθος και λεπτομερή ανάλυση σεναρίων ότι το μέλλον των πόλεων θα είναι «το αποτέλεσμα της αρμονικής συνεργασίας των τριών ομάδων συντελεστών – αιρετών, τεχνοκρατών και πληθυσμού (πολιτών)» kassiosΗ άποψη αυτή είναι σωστή μεν αλλά αναφορικά με το ρόλο του κάθε συντελεστή στο μέλλον των πόλεων δεν είναι ισοβαρής. Θεωρώ ότι ο ρόλος των πολιτών έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και επιρροή στη διαμόρφωση της δυναμικής των δυο άλλων συντελεστών. Είναι οι πολίτες εκείνοι που εκλέγουν και επιλέγουν τους αιρετούς εκπροσώπους τους και είναι οι πολίτες εκείνοι που αποδέχονται των τεχνοκρατών τις απόψεις λαμβανομένης υπόψη της από του «κοινού» αποδοχής-έγκρισης των προτάσεων των τεχνοκρατών. Για τις ελληνικές πόλεις και όχι μόνον το μέλλον είναι συνυφασμένο με την αντίληψη περί ποιότητας ζωής και περιβάλλοντος που οι πολίτες επιθυμούν. Τα αυστηρά ρυμοτομικά σχέδια του σχεδιασμού των πόλεων του παρελθόντος –προϊόντα των τεχνοκρατών –έχουν από μακρού εγκαταλειφθεί και τα διαδέχτηκαν οι δορυφορικές πόλεις με ανοιχτούς ορίζοντες και με άφθονο πράσινο. Η συνεχώς βελτιούμενη παιδεία των πολιτών σε αστικά και περιαστικά κέντρα δημιουργεί νέες αναζητήσεις αναφορικά με την ποιότητα ζωής τους. Οι αρχές και αναγνωρισμένες αξίες της αειφόρου διαχείρισης των πόλεων, οδηγούν στην απαίτηση από τους πολίτες σε περισσότερο πράσινο, σε καθαρότερη ατμόσφαιρα στην πόλη, σε βελτίωση της κινητικότητας –π.χ εκτεταμένη τη χρήση ποδηλάτου- . Οι νέες αυτές αντιλήψεις, απόψεις των πολιτών εκφράζονται σε προτιμήσεις με την επιλογή αιρετών με ανάλογες απόψεις και που τελικά οδηγούν τους τεχνοκράτες – τρίτο συντελεστή – στην προσαρμογή στην υλοποίηση των απαιτήσεων των πολιτών. Nέες τεχνολογίες – δορυφορικά δεδομένα, drowns, καιρικές προβλέψεις, κλιματική αλλαγή κλπ θα έχουν να παίξουν ένα αποφασιστικό ρόλο στο σχεδιασμό και στη διαμόρφωση των νέων πόλεων και προσαρμογής των παλαιότερων στις σύγχρονες απαιτήσεις διαβίωσης των πολιτών. Μια νέα δυναμική θα αναπτυχθεί με τη δημιουργία περιαστικών ενοτήτων πρασίνου με έντονες αναδασώσεις, με μελέτη για περισσότερη ασφάλεια έναντι φυσικών κινδύνων, πυρκαγιών, πλημμυρών κ.α και την εκ νέου αποκάλυψη της παλαιότερης φυσιογραφικής μορφής της πόλης. Η βιοποικιλότητα και πανίδα θα γίνουν απαίτηση για την επαναφορά τους στις πόλεις, ενώ η ροή παλαιότερων επιφανειακών ρευμάτων που θα αποκαλυφθούν θα δημιουργήσει νέες συνθήκες τοπο-μικρό κλιματικής βελτίωσης. Το ανάγλυφο της πόλης θα διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο με τη χρήση νέων υλικών επίστρωσης (ψυχρά υλικά) που πλέον η άσκηση με περπάτημα θα αποτελεί ένα σύγχρονο τρόπο κίνησης, μετακίνησης, και σωματικής άσκησης των πολιτών. Είναι λοιπόν εξάρτηση των απαιτήσεων των πολιτών, το μέλλον των πόλεων που καλόν είναι έγκαιρα, αιρετοί αλλά και τεχνοκράτες να ενστερνιστούν και ανάλογα να πράξουν με τη δημιουργία ενός νέου περιβάλλοντος διαβίωσης στις πόλεις με συνεργό και σύμμαχο τη φύση που κατά τον Bakon πρέπει να υπακούεται και όχι να χειραγωγείται.

Εχουν ξεκινήσει οι εγγραφές για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Περιφερειών και Πόλεων, που θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες 8-11 Οκτωβρίου 2018, Οι εγγραφές θα παραμείνουν ανοιχτές μέχρι τις 28 Σεπτεμβρίου 2018. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Περιφερειών και Πόλεων, “Για μια Ισχυρή Πολιτική Συνοχής της ΕΕ μετά το 2020”, θα διοργανωθούν περισσότερες από 170 συναντήσεις, εκδηλώσεις δικτύωσης και επισκέψεις σε έργα στις Βρυξέλλες. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα. https://europa.eu/regions-and-cities/_en Η εκδήλωση Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων είναι μια τετραήμερη εκδήλωση που διεξάγεται κάθε χρόνο στις Βρυξέλλες, κατά την οποία εκπρόσωποι περιφερειακών και τοπικών αρχών, εμπειρογνώμονες και πανεπιστημιακοί έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές και τεχνογνωσία στον τομέα της περιφερειακής και αστικής ανάπτυξης. Είναι επίσης μια αναγνωρισμένη πλατφόρμα πολιτικής επικοινωνίας ως προς την ανάπτυξη της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, χάρη στην οποία οι φορείς λήψης αποφάσεων ευαισθητοποιούνται σχετικά με τη σημασία των περιφερειών και των δήμων στη χάραξη πολιτικών της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων αποτελεί τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δημόσια εκδήλωση τέτοιου είδους. Στις αρχές Οκτωβρίου, περίπου 6 000 συμμετέχοντες και 600 ομιλητές από όλη την Ευρώπη, αλλά και από αλλού, συγκεντρώνονται στις Βρυξέλλες για ένα πρόγραμμα περίπου 100 εργαστηρίων, εκθέσεων και εκδηλώσεων δικτύωσης με θέμα την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη. Κάθε χρόνο, οι διοργανωτές προσαρμόζουν το πρόγραμμα στο εκάστοτε ειδικό πλαίσιο του θεματολογίου της ΕΕ. Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι δωρεάν. Οι περιφέρειες και οι δήμοι συμμετέχουν στον σχεδιασμό των περισσότερων πολιτικών της ΕΕ. Οι υποεθνικές δημόσιες αρχές της ΕΕ έχουν την ευθύνη του ενός τρίτου των δημοσίων δαπανών (2 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως), καθώς και των δύο τρίτων των δημοσίων επενδύσεων (περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ), που συχνά πρέπει να διενεργούνται σύμφωνα με τις νομοθετικές διατάξεις της ΕΕ. Το 2003, η Επιτροπή των Περιφερειών, η συνέλευση των τοπικών και των περιφερειακών εκπροσώπων της ΕΕ, προσκάλεσε τοπικές και περιφερειακές αντιπροσωπείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση με έδρα τις Βρυξέλλες να ανοίξουν ταυτόχρονα τις πόρτες τους στους επισκέπτες, στο πλαίσιο κοινών «Ημερών ελεύθερης προσέλευσης του κοινού». Με την πάροδο των ετών, η πρωτοβουλία μετατράπηκε σε σημαντική ετήσια εκδήλωση με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων φορέων. Το 2016, εγκαταλείπεται η ονομασία «OPEN DAYS» και η εκδήλωση αποκαλείται πλέον «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων». Αυτό έγινε για να μην συγχέεται με τις ετήσιες εκδηλώσεις «Ανοιχτές πόρτες»/«Ημέρα γνωριμίας» που διοργανώνονται τον Μάιο, κοντά στην «Ημέρα της Ευρώπης», στις Βρυξέλλες, από όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, καθώς και με παρόμοιες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται από τις αντιπροσωπείες της Επιτροπής στα κράτη μέλη, με την ίδια ευκαιρία. Την εκδήλωση «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων» διοργανώνουν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) και η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής και Πολεοδομικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΓΔ REGIO). Οι διοργανωτές δημοσιεύουν πρόσκληση για την υποβολή αίτησης συμμετοχής εταίρων στις αρχές του έτους, συνήθως τον Ιανουάριο. Σε συνέχεια της πρόσκλησης, επιλέγονται πάνω από 200 εταίροι από όλη την Ευρώπη: περιφέρειες και δήμοι —κατά κανόνα ομαδοποιημένοι σε θεματικούς ομίλους («περιφερειακές συμπράξεις»)—, εταιρείες, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, διεθνείς ή πανεπιστημιακές οργανώσεις. Οι εταίροι καλούνται να διοργανώσουν σεμινάρια κοινού ενδιαφέροντος, συχνά στο πλαίσιο της υλοποίησης των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών ταμείων και άλλων προγραμμάτων της ΕΕ. Το πρόγραμμα είναι οργανωμένο με άξονα ένα βασικό σύνθημα και σειρά σχετικών θεμάτων. Επιπλέον, τα εργαστήρια και οι συζητήσεις κατανέμονται σε τρεις κατηγορίες με βάση τους εταίρους: 1) εκείνα που διοργανώνονται από τις περιφερειακές συμπράξεις, αποτελούμενα από ευρωπαϊκές περιφέρειες ή δήμους 2) εκείνα που διοργανώνονται από θεσμικούς εταίρους της ΕΕ και 3) εκείνα που διοργανώνονται από εταιρείες, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τοπικές και ευρωπαϊκές ενώσεις. Οι συμμετέχοντες και οι ομιλητές καλούνται να κινηθούν μεταξύ διαφορετικών χώρων εκδηλώσεων στις Βρυξέλλες: στην ευρωπαϊκή συνοικία των Βρυξελλών, στις αντιπροσωπείες των κρατών μελών και των περιφερειών και σε άλλες εγκαταστάσεις. Τί είναι το «Πανεπιστήμιο»; Πρόκειται για σειρά εργαστηρίων που διοργανώνουν η ΓΔ REGIO, η ΕτΠ και ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά δίκτυα που ειδικεύονται στην περιφερειακή ανάπτυξη, με έμφαση στην διάσταση της πολιτικής. Το Πανεπιστήμιο ευαισθητοποιεί και διευκολύνει τις ανταλλαγές απόψεων μεταξύ πανεπιστημιακών και περιφερειακών και τοπικών εκπροσώπων σχετικά με τα αποτελέσματα ερευνών που αφορούν την περιφερειακή και την αστική ανάπτυξη και την πολιτική της ΕΕ για τη συνοχή. Από το 2013, το Πανεπιστήμιο φιλοξενεί επίσης ένα σεμινάριο αριστείας για διδακτορικούς φοιτητές/νέους ερευνητές στον τομέα της περιφερειακής και της πολεοδομικής πολιτικής. Σκοπός του είναι επίλεκτοι Ευρωπαίοι διδακτορικοί φοιτητές και νέοι ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα την πολιτική της ΕΕ για τη συνοχή και να αναδειχθεί το ερευνητικό της δυναμικό. Ποιοί συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων; Το ακροατήριο ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την περιφερειακή και πολεοδομική πολιτική, άρα πρόκειται κυρίως για εκπροσώπους αρχών του τοπικού, περιφερειακού, εθνικού και ενωσιακού επιπέδου. Ο τυπικός συμμετέχων προέρχεται από κάποια περιφερειακή ή τοπική αρχή, συμμετέχει για πρώτη φορά και βρίσκεται στις Βρυξέλλες ειδικά για αυτήν την εκδήλωση. Πώς μπορούν να δοθούν κίνητρα μέσω της «Ευρωπαϊκής εβδομάδας των δήμων και των περιφερειών» για τη διεξαγωγή τοπικών εκδηλώσεων ανά την Ευρώπη; Σε σύνδεση με την «Ευρωπαϊκή εβδομάδα των δήμων και των περιφερειών» που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, κάθε συνεργαζόμενη περιφερειακή οντότητα προσκαλείται να διοργανώσει μια τοπική εκδήλωση ως μέρος της πρωτοβουλίας «Η Ευρώπη στην πόλη / περιφέρειά μου». Η εκδήλωση αυτή πρέπει να έχει τη μορφή διαλόγου πολιτών ή πολιτικού διαλόγου και να περιλαμβάνει ένα μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών. Σκοπός του διαλόγου των πολιτών είναι να καταγραφούν οι σχετικές ανταλλαγές απόψεων στους δήμους και τις περιφέρειες και να μεταφερθούν άμεσα. Οι τοπικές εκδηλώσεις απευθύνονται σε ένα ευρύ φάσμα συμμετεχόντων που περιλαμβάνει το ευρύ κοινό, αρμοδίους χάραξης πολιτικής, ειδήμονες, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, καθώς και τον Τύπο και αποσκοπούν στην καλύτερη ενημέρωση των δήμων και των περιφερειών όσον αφορά την επίδραση των ενωσιακών πολιτικών. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Περιφερειών και των πόλεων; Από τότε που ξεκίνησε η εκδήλωση, ο αντίκτυπός της αξιολογείται συστηματικά. Οι συμμετέχοντες έχουν επισημάνει, πιο συγκεκριμένα, ότι θεωρούν σημαντική για την επαγγελματική διαχείριση εκ μέρους τους των πόρων της ΕΕ, τη χρήσιμη πληροφόρηση που τους παρέχεται από τα όργανα της ΕΕ και τη δικτύωση με συναδέλφους από άλλες χώρες. Η σημασία της εκδήλωσης αποδεικνύεται, εξάλλου, και από τη σημαντική προβολή που της επιφυλάσσουν τα μέσα ενημέρωσης. Εδώ και χρόνια, έως και 300 δημοσιογράφοι του Τύπου, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης και των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης από όλη την Ευρώπη, έρχονται στις Βρυξέλλες για να καλύψουν την εκδήλωση.