Αναζήτηση στην κοινότητα

Απότομη επιστροφή της κυκλοφορίας στους δρόμους την τελευταία εβδομάδα δείχνουν τα στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην πρωτεύουσα. Τις τελευταίες ημέρες, το δελτίο τιμών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που εκδίδει το υπουργείο Περιβάλλοντος δείχνει απότομη αύξηση στις τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) και των αιωρούμενων μικροσωματιδίων (ΑΣ10). Είναι το τέλος μιας δίμηνης... ανάπαυλας (από τους ρύπους) για όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις, όπως επιβεβαιώνουν στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος. Τις τελευταίες ημέρες, λοιπόν, οι τιμές των δύο βασικών ρύπων που συνδέονται με τη ρύπανση από τα αυτοκίνητα έχουν πάρει την ανιούσα. Αρκετές ημέρες και σε αρκετούς σταθμούς οι τιμές του ΝΟ2 ξεπέρασαν τα 150 μg/m3, ενώ τα ΑΣ10 κυμάνθηκαν μεταξύ 20-50 μg/m3. Παρότι δεν υπάρχουν ακόμα συνολικά στοιχεία, είναι πλέον προφανές ότι η εικόνα έχει αλλάξει. Μία εβδομάδα νωρίτερα η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (που έχει δημιουργήσει ειδική πλατφόρμα με στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση και τον κορωνοϊό), η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αθήνα και σε αρκετές ελληνικές πόλεις εξακολουθούσε να κυμαίνεται σε πρωτόγνωρα χαμηλά επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα: – Στην Αθήνα η μέση τιμή του ΝΟ2 όλη την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 29,6 μg/m3. Δύο εβδομάδες νωρίτερα, την εβδομάδα 20-26 Απριλίου η μέση τιμή ήταν 19,8 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου 20,9 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 43 μg/m3. – Στη Θεσσαλονίκη, η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ήταν την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου στα 12,5 μg/m3, στις 20-26 Απριλίου στα 13,7 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου στα 17 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 21,7 μg/m3. – Στην Πάτρα, η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ήταν την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου στα 14,8 μg/m3, στις 20-26 Απριλίου στα 13,9 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου στα 14,6 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 28,8 μg/m3. Χαμηλές, αλλά όχι «εξαφανισμένες» ήταν οι τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων το τελευταίο δίμηνο. Οι τιμές τους είχαν ως εξής στις τέσσερις πόλεις που αναμεταδίδουν στοιχεία στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος. – Στην Αθήνα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου (4-10) η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 16 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν (κατά μέσον όρο πάντα) μεταξύ 20 και 23,6 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 33,1 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 16,6 μg/m3. – Στη Θεσσαλονίκη, την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 27,1 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 26,8 και 34,2μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 41,2 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 25,2 μg/m3. – Στην Πάτρα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 17,9 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 17,4 και 22,8 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 25,7 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 20,4 μg/m3. – Στη Λάρισα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 18,6 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 19,1 και 25,9 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 30 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 17,6 μg/m3. Στην Ευρώπη «Τα στοιχεία από τις ευρωπαϊκές πόλεις δείνουν πώς οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 –ενός ρύπου που σχετίζεται κυρίως με την κίνηση οχημάτων– έπεσαν σε πολλές πόλεις όπου επιβλήθηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας. Παρότι η ταυτόχρονη μείωση στις συγκεντρώσεις των μικροσωματιδίων αναμενόταν, δεν είναι αντίστοιχη με εκείνη του ΝΟ2. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι τα αιωρούμενα μικροσωματίδια προέρχονται όχι μόνο από το κυκλοφοριακό, αλλά και από διάφορες άλλες πηγές, όπως η οικιακή θέρμανση και οι βιομηχανικές δραστηριότητες. Επίσης, ένα σημαντικό μέρος των αιωρούμενων μικροσωματιδίων δημιουργείται στην ατμόσφαιρα από την αλληλόδραση με άλλους αέριους ρύπους, όπως την αμμωνία, που προέρχεται αυτή την περίοδο από τη χρήση γεωργικών λιπασμάτων. Αλλοι παράγοντες, όπως οι καιρικές συνθήκες, μπορεί να έχουν συμβάλει σημαντικά στη μείωση που βλέπουμε σε συγκεντρώσεις ρύπων. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί δεν έχουν όλες οι περιοχές την ίδια πτώση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος. Να σημειωθεί ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος είναι συνδεδεμένος με ένα δίκτυο 3.000 σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο μετρήσεις. Τονίζεται ότι τα στοιχεία για την πτώση της ρύπανσης στην Αθήνα αντιστοιχούν με τα κυκλοφοριακά στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής. Ειδικά από την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής των περιορισμών, στα μέσα Απριλίου, η κυκλοφορία έπεσε κατά 52,8% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο διάστημα και παρέμεινε έτσι με μικρές αυξομειώσεις μέχρι που από τα μέσα Απριλίου άρχισε μια μικρή σταδιακή αύξηση της κίνησης. Για παράδειγμα, στη λεωφόρο Κηφισού την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου η μέση κυκλοφορία ήταν 5.335 οχήματα ανά ώρα (λίγο υψηλότερη από το αντίστοιχο διάστημα του 2019), έπεσε στις 2.558 οχήματα/ώρα στις 23-29 Μαρτίου και αυξήθηκε έως τις 2.836 οχήματα ανά ώρα έως τη δεύτερη εβδομάδα του Απριλίου. Ενα ενδιαφέρον στοιχείο Μια ενδιαφέρουσα πτυχή, πάντως, που αναφέρθηκε την τελευταία εβδομάδα στις τακτικές ενημερώσεις της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας είναι ότι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κάνει ισχυρότερη την ηλιακή ακτινοβολία που φθάνει στο έδαφος. «Είναι απόλυτα φυσιολογικό», εξηγεί στην «Κ» ο Βαγγέλης Γερασόπουλος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση απορροφά ή αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία. Γι’ αυτό και σε αυτή την ιδιαίτερη περίοδο που ζούμε, έχει ανοίξει η συζήτηση σε επιστημονικό επίπεδο σχετικά με το κατά πόσον η μείωση συγκεκριμένων ρύπων, όπως τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, τελικά συντείνουν στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Πάντως, το ενθαρρυντικό είναι ότι, όπως αναφέρουν πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις ξένων πανεπιστημίων, όσο πιο έντονη είναι η ηλιακή ακτινοβολία τόσο πιο εύκολα εξοντώνεται ο κορωνοϊός».

Μια πιο καθαρή ατμόσφαιρα είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν οι Θεσσαλονικείς έστω και από τα σπίτια τους την περίοδο των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό, αφού η μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων είχε ως αποτέλεσμα να πέσουν κατακόρυφα οι δείκτες εκπομπής αιωρούμενων μικροσωματιδίων. Τα συγκριτικά αποτελέσματα των μετρήσεων για το διάστημα των 41 ημερών από τις 11 Μαρτίου έως και τις 20 Απριλίου σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, που δίνει στη δημοσιότητα η Αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας είναι άκρως ενδιαφέροντα. Λόγου χάριν, είναι χαρακτηριστικό ότι είχαμε σημαντική μείωση των τιμών των αιωρούμενων σωματιδίων. Μάλιστα η μείωση ήταν μεγαλύτερη στην περιοχή της Σίνδου φτάνοντας στο 25, 6%. Πρόκειται για μια ημιαστική περιοχή που «επηρεάζεται» κατά βάση από τα καυσαέρια των Ι.Χ. και ο δραστικός περιορισμός της κίνησης των οχημάτων, τόσο εντός αυτής της περιοχής όσο και στην εθνική οδό που είναι δίπλα, είναι οι βασικοί λόγοι της μείωσης. Στην περιοχή της Αγίας Σοφίας όμως, στο κέντρο της πόλης, οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων μειώθηκαν μόνο κατά 14% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Σε αυτή την περίπτωση, αν και μειώθηκαν στο ελάχιστο οι εκπομπές καυσαερίων, έπαιξαν τον ρόλο τους οι κεντρικές θερμάνσεις που έως τις 20 Απριλίου τουλάχιστον, ήταν σε λειτουργία. Εντυπωσιακές μειώσεις κατέγραψαν οι σταθμοί μέτρησης της Περιφέρειας και σε ό, τι αφορά στο διοξείδιο του αζώτου. Αν και ποτέ τα τελευταία χρόνια οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου δεν υπερέβησαν τα επιτρεπόμενα όρια στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων μειώθηκαν έως και 58% στο Πανόραμα, έως 46% στην περιοχή του ΑΠΘ και έως 26,3% στην περιοχή του Κορδελιού. Οι γενικώς χαμηλές τιμές του διοξειδίου του αζώτου και προ κορωνοϊού, καθώς και η σχεδόν μηδενική κυκλοφορία οχημάτων, είναι οι βασικοί παράγοντες για τις πρόσφατες εντυπωσιακές μειώσεις των τιμών του που καταγράφουν οι Σταθμοί Μέτρησης Αέριων Ρύπων της ΠΚΜ. «Η σημαντική βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, κατά το διάστημα που ’μένουμε σπίτι‘, μπορεί να είναι επακόλουθο της απουσίας οποιασδήποτε δραστηριότητας, μπορεί ωστόσο, να γίνει αφορμή για σκέψη και προβληματισμό σχετικά με τις δυνατότητες μας να διατηρήσουμε χαμηλά τα επίπεδα των αέριων ρύπων και μετά την επάνοδό μας στην κανονικότητα. Είναι μια καλή αφορμή για να επανεξετάσουμε όλοι, πολίτες και φορείς, τις επιλογές μας και να γίνουμε πιο δεκτικοί στη χρήση εναλλακτικών μέσων μεταφοράς», επισημαίνει ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κ. Γιουτίκας. Μέσοι όροι τιμών NO2 από 11/3 ως 20/4 ΣΙΝΔΟΣ Α.Π.Θ. ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 19,51 30,78 7,52 23,29 21,46 2020 16,32 16,68 3,17 17,17 19,12 μείωση 16,4% 46% 58% 26,3% 11% Μέσοι όροι τιμών PM10c από 11/3 ως 20/4 ΣΙΝΔΟΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 33,32 19 33,71 36,27 2020 24,8 17,41 30,46 31,2 μείωση 25,6% 8,4% 9,6% 14%

Η ατμοσφαιρική μόλυνση έχει μειωθεί στις αστικές περιοχές σε όλη την Ευρώπη από την επιβολή των περιοριστικών μέτρων για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Όπως δείχνουν δορυφορικές εικόνες από τον δορυφόρο Sentinel-5, ευρωπαϊκές πόλεις όπως οι Βρυξέλλες, το Παρίσι, η Μαδρίτη, το Μιλάνο και η Φρανκφούρτη κατέγραψαν μείωση στα μέσα επίπεδα του βλαβερού διοξειδίου του αζώτου κατά την περίοδο 5-25 Μαρτίου σε σύγκριση με τα στοιχεία της αντίστοιχης περιόδους του 2019. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν τους κατοίκους των πόλεων ότι παραμένουν ευάλωτοι, παρά τις συνθήκες απομόνωσης, στην εξάπλωση του Covid-19, καθώς η μακρά έκθεσή τους σε κακής ποιότητας αέρα μπορεί να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας πιο δύσκολη την αντιμετώπιση της μόλυνσης. Επειδή τα καθημερινά καιρικά φαινόμενα μπορεί να επηρεάσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, ο δορυφόρος τράβηξε εικόνες σε ένα διάστημα περίπου 20 ημερών, αποκλείοντας αναλύσεις όπου τα σύννεφα επηρέαζαν την ποιότητα των δεδομένων. Πηγή: Lifo.gr, Reuters, New York Times

H ατμοσφαιρική ρύπανση στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, μειώθηκε εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων κατά του κορoνοϊού. O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος καταγράφει τις τελευταίες εβδομάδες, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά του κορoνοϊού. Μάλισταμ σε μερικές περιπτώσεις, η μείωση των ρύπων που συνδέονται με την κυκλοφορία οχημάτων είναι εντυπωσιακή, πέφτοντας έως και στο μισό σε σχέση με πέρυσι. Ταυτόχρονα, η ίδια εικόνα επικρατεί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα. Παρόλα αυτά, ο οργανισμός προειδοποιεί ότι η πτώση αυτή είναι παροδική και οι συνέπειες της κρίσης υπονομεύουν τις μακροπρόθεσμες προσπάθειες για βελτίωση της ζωής στις πόλεις. Επίσης, ο Οργανισμός είναι συνδεδεμένος με ένα δίκτυο 3.000 σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο μετρήσεις. Σε χθεσινή του ανακοίνωση, επιβεβαιώνει τις αναφορές που υπήρχαν σε διάφορες χώρες (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) για σαφή μείωση των ρύπων που σχετίζονται με την κυκλοφορία οχημάτων. Ακόμη, αναφ΄ρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μείωση των επιπέδων του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία. Πιο συγκεκριμένα Στο Μιλάνο οι μέσες συγκεντρώσεις τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες έπεσαν κατά 24% σε σχέση με το ακριβώς προηγούμενο διάστημα. Την εβδομάδα 16-22 Μαρτίου οι συγκεντρώσεις ήταν 21% μικρότερες από το 2019. Στο Μπέργκαμο, την προηγούμενη εβδομάδα οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 μειώθηκαν κατά 47% σε σχέση με πέρυσι. Στη Ρώμη, τον τελευταίο μήνα το ΝΟ2 μειώθηκε κατά 26%-35% σε σχέση με πέρυσι. Την προηγούμενη εβδομάδα οι μέσες συγκεντρώσεις ΝΟ2 έπεσαν (σε σχέση με πέρυσι) στη Βαρκελώνη κατά 55%, στη Μαδρίτη κατά 41% και στη Λισσαβώνα κατά 51%. Η μείωση την προηγούμενη εβδομάδα (16-22 Μαρτίου) σε σχέση με την εβδομάδα πριν (9-15 Μαρτίου) ήταν 40% στη Βαρκελώνη, 56% στη Μαδρίτη, 40% στη Λισσαβώνα. Η κατάσταση στην Ελλάδα Στην Αθήνα, οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 παρουσιάζουν συνεχή μείωση τις τελευταίες 3 εβδομάδες: κατά 33% την προηγούμενη εβδομάδα, κατά 5% μία εβδομάδα νωρίτερα και κατά 15% δύο εβδομάδες νωρίτερα (η μία εβδομάδα σε σχέση με την ακριβώς προηγούμενη). Στη Θεσσαλονίκη οι συγκεντρώσεις του ίδιου ρύπου έπεσαν τις προηγούμενες τρεις εβδομάδες κατά 23% (16-22 Μαρτίου σε σχέση με 9-15 Μαρτίου), 32% (9-15 Μαρτίου σε σχέση με 2-8 Μαρτίου) και 18% (2-8 Μαρτίου σε σχέση με 24/2-1/3). Στην Πάτρα η μείωση ήταν 39% (16-22 Μαρτίου σε σχέση με 9-15 Μαρτίου), 26% (9-15 Μαρτίου σε σχέση με 2-8 Μαρτίου) και 8% (2-8 Μαρτίου σε σχέση με 24/2-1/3).

Μία νέα έρευνα του ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην παρακολούθηση της ρύπανσης που παράγεται από τα πλοία, αφού για πρώτη φορά ένας δορυφόρος μπορεί να ξεχωρίσει από το διάστημα τη ρύπανση μεμονωμένων πλοίων και μάλιστα μέσα σε λίγες ώρες από το πέρασμά τους. Μέχρι σήμερα η χωρική ανάλυση και η ποιότητα των μετρήσεων από δορυφόρους παρατήρησης της Γης επέτρεπαν μόνο τον εντοπισμό των επιπέδων αέριας ρύπανσης που παράγεται από πολλά πλοία σε διάστημα μηνών ή ετών πάνω από πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς. Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) από τον αισθητήρα TROPOMI που βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-5P, καθώς οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στην τροπόσφαιρα αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες ποιότητας του αέρα. Μελετώντας ημερήσιους χάρτες τροποσφαιρικού διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε παγκόσμιο επίπεδο οι ερευνητές εντόπισαν μια σειρά από σχηματισμούς για διάφορες μέρες και σε διάφορες περιοχές που θύμιζαν ίχνη πλοίων και τους κίνησαν το ενδιαφέρον. Για την έρευνα επιλέχθηκε μία συγκεκριμένη ημέρα, η Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018 και ως πεδίο μελέτης η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον εντοπισμό, με σαφήνεια, τέτοιων σχηματισμών (καθαρός ουρανός, άπνοια και υψηλή ανακλαστικότητα λόγω της σχετικής θέσης δορυφόρου και Γης). Παράλληλα με τα δορυφορικά δεδομένα, χρησιμοποιήθηκαν οι θέσεις 185 πλοίων που βρέθηκαν στην περιοχή τρεις ώρες πριν περάσει ο δορυφόρος όπως καταγράφηκαν από το σύστημα αυτόματης αναγνώρισής τους (AIS). Οι θέσεις αυτών των πλοίων, των οποίων οι ερευνητές γνώριζαν την ταυτότητα ήταν κοντά αλλά όχι ακριβώς πάνω στους παρατηρούμενους σχηματισμούς κάτι που ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι οι άνεμοι στην περιοχή παρασέρνουν τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται από τα διάφορα πλοία. Εφαρμόζοντας μία κατάλληλη μέθοδο που λαμβάνει υπόψη τους ανέμους στην περιοχή και τον χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της θέσης των πλοίων και του περάσματος του δορυφόρου οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν πού θα έπρεπε να βρίσκονται οι αέριοι ρύποι που παράχθηκαν από κάθε πλοίο τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος. Πράγματι, οι προβλεπόμενες θέσεις των ρύπων συνέπιπταν πλήρως με τα ίχνη του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στους χάρτες για τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή, κυρίως κοντέινερ και τάνκερ. Έτσι αποδείχτηκε για πρώτη φορά ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της ρύπανσης που προκαλείται από μεμονωμένα πλοία από το διάστημα. Η έρευνα όμως δεν τελείωσε εκεί, καθώς οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο δορυφόρος, πέρα από τον εντοπισμό, μπορεί να παρέχει και ποσοτική πληροφορία για τη ρύπανση που προκαλείται από κάθε πλοίο. Πράγματι, αποδείχθηκε ότι ο δορυφόρος κατέγραψε αναλογικά υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε περιοχές που έπλεαν μεγαλύτερα και ταχύτερα πλοία που εκπέμπουν περισσότερο. Επίσης, υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν σε περιοχές που πλοία έπλεαν παράλληλα ή που οι τροχιές τους συναντήθηκαν. Οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) που παράχθηκαν από τα πιο ρυπογόνα πλοία ή από συστάδες πλοίων είναι συγκρίσιμες με αυτές που συναντιούνται πάνω από τοπικές πηγές ρύπανσης στην ξηρά (π.χ. πάνω από εργοστάσια). Μελλοντικά αναμένεται η εφαρμογή της μεθόδου σε μεγαλύτερες κλίμακες. «Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας, καθώς κάποιες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς βρίσκονται στην περιοχή μας» αναφέρει ο Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Βασιλικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας. Στην έρευνα συμμετέχει ο Τομέας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και συγκεκριμένα ο Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας και ο Καθηγητής Πρόδρομος Ζάνης. Επίσης, συμμετέχει το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), το Πανεπιστήμιο του Wageningen (WUR) της Ολλανδίας, η Επιθεώρηση Ανθρώπινου Περιβάλλοντος και Μεταφορών (ILT) της Ολλανδίας και το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Πληροφορίας της Nanjing (NUIST) της Κίνας. Η εργασία έγινε πρόσφατα δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Environmental Research Letters» και αναμένεται να συνδράμει τις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ) για αυστηροποίηση των ελέγχων στις εκπομπές αέριων ρύπων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεθνής ναυσιπλοΐα είναι υπεύθυνη για το 13% των παγκόσμιων εκπομπών αζωτούχων ενώσεων και για 400 χιλιάδες πρόωρους θανάτους ανά έτος. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution-1.jpg Εικόνα 1: Συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στην τροπόσφαιρα όπως μετρήθηκαν από το δορυφορικό όργανο TROPOMI/S5P στις 2/7/2018. Στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου διακρίνονται ίχνη ρύπανσης από πλοία. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution.jpg Εικόνα 2: Τροποσφαιρικό ΝΟ2, οι προβλεπόμενες θέσεις της ρύπανσης (σταυροί) που παράγουν τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος και πεδία ανέμου. Στην ένθετη εικόνα φαίνεται η διαδρομή ενός μεγάλου κοντέινερ (τελείες) και η θέση του εκλυόμενου ΝΟ2 τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος (σταυροί).

Εκτοξεύθηκε η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αττική τις ώρες που δουλεύανε φουλ οι ψησταριές αλλά και τις στιγμές των βεγγαλικών. Ειδικά με τα βεγγαλικά μάλλον κάπως πρέπει να μετριαστεί αυτή η κατάσταση που δημιουργεί μεγάλες ζημιές και στο ζωικό βασίλειο (στα πουλιά, στα άλλα ζώα του περιαστικού δάσους αλλά και στα κατοικίδια). Φέτος είδαμε και τους δήμους να μπαίνουν δυνατά στο παιχνίδι των βεγγαλικών. Σύμφωνα με το δίκτυο Αιθέρας που έχει εγκαταστήσει το Πανεπιστήμιο Πάτρας και στην Αττική Το Χαιδάρι ξεπέρασε τα επιτρεπτά όρια αλλά και την επόμενη ημέρα το Ίλιον, το Ηράκλειο, η Νέα Φιλαδέλφεια, και στον Νέο Κόσμο παρέμειναν κοντά στα όρια. Καθαρότερα παρουσιάστηκαν τα προάστια το όμορα τον Υμηττό και τα παραλιακά. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας WHO δινει τον εξής ορισμό για την ατμοσφαιρική ρύπανση: “Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η ύπαρξη στην ατμόσφαιρα ουσιών για τέτοιο χρονικό διάστημα και σε τέτοια συγκέντρωση ώστε να προκαλούνται δυσμενείς επιπτώσεις στους ζωντανούς οργανισμούς (άνθρωπο, ζώα, φυτά) και τις υλικές κατασκευές”. Τα αιωρούμενα σωματίδια (Particulate Matter, PM) είναι μικρού μεγέθους στερεά ή υγρά αιωρήματα που βρίσκονται διασκορπισμένα στην ατμόσφαιρα. Τα αερολύματα με μικρή διάμετρο PM2.5 και με πολύ μικρή διάμετρο PM1, θεωρούνται ως τα πλέον επικίνδυνα για τον άνθρωπο λόγω της βαθύτερης διείσδυσης και εναπόθεσης στο ανθρώπινο σώμα. Τα όρια που έχουν θεσπιστεί είναι για τα μικρά PM2.5 με μέση ετήσια τομή 25μg/m3 και για τα μεγαλύτερα μέση ημερήσια τιμή 50μg/m3 όχι πάνω από 35 φορές το έτος. Σημειώνουμε ότι στο Γαλάτσι έπιασε φωτιά από τα βεγγαλικά δασική έκταση.

Τα σχολεία στο Πεκίνο θα κλείσουν και οι οικοδομικές εργασίες σε εξωτερικούς χώρους θα σταματήσουν, μετά τον «κόκκινο συναγερμό» που εξέδωσε για πρώτη φορά η πρωτεύουσα της Κίνας, εξαιτίας της υψηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ο «κόκκινος συναγερμός» είναι η υψηλότερη βαθμίδα συναγερμού και δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ μέχρι σήμερα στο Πεκίνο, αναφέρει το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Οι Αρχές εκτιμούν ότι η πόλη αναμένεται να καλυφθεί με πυκνή ομίχλη για τρεις συνεχόμενες ημέρες. Ο κόκκινος συναγερμός θα διαρκέσει από τις 07:00 της Τρίτης (τοπική ώρα) έως τις 12:00 το μεσημέρι της Πέμπτης, οπότε αναμένεται ότι ψυχρά ρεύματα θα διαλύσουν την ομίχλη. Οι δημοτικές αρχές θα επιβάλουν Δακτύλιο, απαγορεύοντας εκ περιτροπής την κυκλοφορία σε οχήματα των οποίων οι πινακίδες λήγουν σε ζυγό ή μονό αριθμό. Παράλληλα, οι δημοτικές αρχές ανακοίνωσαν επίσης την προσωρινή απόσυρση από την κυκλοφορία του 30% των υπηρεσιακών οχημάτων τους. Σε αντιστάθμισμα, 200 επιπλέον λεωφορεία, «κατά προτεραιότητα ηλεκτρικά ή υβριδικά», θα κυκλοφορήσουν στους δρόμους της πόλης, σύμφωνα με την εταιρεία μεταφορών του Πεκίνου, την οποία επικαλείται η εφημερίδα Beijing Daily. Το τηλεοπτικό δίκτυο CCTV της Κίνας μετέδωσε ότι στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η ορατότητα σε ορισμένες περιοχές του Πεκίνου έφτανε τα 200 μέτρα. Ο συναγερμός έρχεται την ώρα που στο Παρίσι, η διεθνής κοινότητα επιχειρεί να βρει λύση για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα θεωρείται ως η χώρα που προκαλεί τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα αυξημένα επίπεδα ρύπανσης αποδίδονται στους ρύπους που εκπέμπουν οχήματα με κινητήρα, αλλά ενισχύονται από την κατανάλωση κάρβουνου εξαιτίας του χειμώνα. Ο δείκτης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της αμερικανικής πρεσβείας, που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς, μετρούσε στις 18:00 το απόγευμα της Δευτέρας (τοπική ώρα) πυκνότητα αιωρούμενων σωματιδίων δέκα φορές πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Η συγκέντρωση των μικροσωματιδίων έφτασε απόψε τα 224 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, επίπεδο που αναμένεται να αυξηθεί τις επόμενες ημέρες. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά ένα μέσο ανώτατο όριο μόλις... 25 μικρογραμμαρίων για 24 ώρες. Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια έχουν διάμετρο 2,5 micron και εισχωρούν στους πνεύμονες προκαλώντας εκατοντάδες χιλιάδες πρόωρους θανάτους ετησίως στη χώρα. Στα τέλη Νοεμβρίου, το Πεκίνο είχε κηρύξει την πόλη σε πορτοκαλί συναγερμό. Πηγή: http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500044334

Η ατμοσφαιρική ρύπανση σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία χάρη στην αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία. Ωστόσο, πολλές πόλεις υποφέρουν από τα οξείδια του αζώτου (NOx) που εκπέμπουν σε μεγάλους όγκους τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα. Το διοξείδιο του αζώτου (NO2), ο πιο βλαβερός ρύπος αυτής της κατηγορίας συνδέεται με παθήσεις του αναπνευστικού, άσθμα και πρόωρους θανάτους. Στις ΗΠΑ, όπου κυκλοφορούν λιγότερα πετρελαιοκίνητα στους δρόμους και οι έλεγχοι των οξειδίων του αζώτου είναι αυστηρότεροι συγκριτικά με την Ευρώπη, το διοξείδιο του αζώτου βρίσκεται σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα στις μεγάλες πόλεις. Για παράδειγμα στη Νέα Υόρκη, η μέγιστη μέση τιμή σε ένα χρόνο είναι τα 42 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα, ενώ στο Λονδίνο φτάνει τα 85 μικρογραμμάρια. Στην Ευρώπη υπάρχουν περισσότεροι από 4.000 σταθμοί μέτρησης του διοξειδίου του αζώτου και άλλων αερίων ρύπων. Επισκεφθείτε τη σχετική σελίδα στη Wall Street Journal, επιλέξτε μια τοποθεσία (πχ την πόλη όπου κατοικείτε στην Ελλάδα) και δείτε μέση ετήσια συγκέντρωση διοξειδίου του αζώτου στη γειτονιά σας. Πηγή: http://www.econews.gr/2015/10/14/rypansi-petrelaiokinisi-wsj-125989/

Από τα τέλη Αυγούστου και για λίγες μέρες στην περιοχή του Πεκίνου στην Κίνα, 10.000 εργοστάσια διέκοψαν τη λειτουργία τους και δυόμιση εκατομμύρια αυτοκίνητα, τα μισά από αυτά που κατακλύζουν κάθε μέρα τους δρόμους της ασιατικής μητρόπολης, παρέμειναν ακινητοποιημένα. Στόχος των κινεζικών Αρχών ήταν ο γκρίζος ουρανός της κινεζικής πρωτεύουσας να αποκτήσει για λίγες μέρες το κανονικό γαλάζιο χρώμα του, ώστε οι φωτογραφίες από τη στρατιωτική παρέλαση που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την 70η επέτειο από την ήττα της Ιαπωνίας στον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο να βγουν «ωραίες». Λιγότερες από 24 ώρες μετά το τέλος της παρέλασης το Πεκίνο είχε και πάλι καλυφθεί από το γνωστό, γκρίζο και τοξικό πέπλο. Ενώ την ημέρα της παρέλασης ο δείκτης ατμοσφαιρικής ρύπανσης (AQI) βρέθηκε στο εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο των 17 μονάδων στις 500 για να εκτοξευτεί στο «ανθυγιεινό» επίπεδο των 160 μόλις επέστρεψαν τα αυτοκίνητα. Το γκρίζο πέπλο πάνω από το Πεκίνο είναι πλέον ο κανόνας. Στις σπάνιες περιπτώσεις που ο ουρανός γίνεται γαλάζιος, οι κάτοικοι της πόλης παίρνουν τις φωτογραφικές μηχανές τους και απαθανατίζουν το σπάνιο φαινόμενο. Πηγή: http://www.econews.gr/2015/09/06/pekino-ouranos-124891/

Η ατμοσφαιρική ρύπανση κοστίζει τη ζωή 4.000 ανθρώπων κάθε μέρα κατά μέσο όρο στην Κίνα, σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα που κατονομάζει ως κύρια αιτία την καύση ορυκτών καυσίμων στην ηλεκτροπαραγωγή, τη βιομηχανία και τις μεταφορές. Συγκεκριμένα, οι θάνατοι που σχετίζονται με τα επιβλαβή μικροσωματίδια ΡΜ2.5, διαμέτρου μικρότερης από 2,5 χιλιοστά, έφτασαν τα 1,6 εκατομμύρια ετησίως, ποσοστό 17% επί των συνολικών θανάτων στην Κίνα. Οι θάνατοι οφείλονται κυρίως σε καρδιακές και εγκεφαλικές παθήσεις, άσθμα και καρκίνο του πνεύμονα. «Όταν η ρύπανση είναι σε τόσο επικίνδυνα επίπεδα, η έκθεση σε αυτή για μία ώρα μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά 20 λεπτά. Είναι σαν κάθε άνθρωπος να καπνίζει ενάμιση τσιγάρο την ώρα», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Μιούλερ, επιστημονικός διευθυντής της ερευνητικής ομάδας Berkeley Earth που διενήργησε τη μελέτη. Οι κινεζικές αρχές έχουν αναγνωρίσει το πρόβλημα και έχουν υιοθετήσει μέτρα όπως πιο αυστηρά πρότυπα ποιότητας αέρα, σταθμούς παρακολούθησης της ρύπανσης και αυστηρότερα κριτήρια για τα καύσιμα μεταφορών, ενώ έχουν κλείσει ή μεταφέρει αρκετά εργοστάσια και σταθμούς παραγωγής ενέργειας εκτός πόλεων. Οι προσπάθειες αυτές έχουν ως αποτέλεσμα να βελτιωθεί σε κάποιο βαθμό η κατάσταση στις 150 μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Ο Μιούλερ και η ομάδα του ανέλυσαν ωριαία δεδομένα τεσσάρων μηνών, από τις 5 Απριλίου 2014 έως τις 5 Αυγούστου 2014 από περίπου 1.500 επίγειους σταθμούς στην Κίνα και ανέπτυξαν μαθηματικά μοντέλαs για να εκτιμήσουν τους θανάτους από καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες και εμφράγματα ανά κατηγορία ρυπαντή. Τα ευρήματα έδειξαν ότι το 92 τοις εκατό του πληθυσμού της Κίνας εκτέθηκε τουλάχιστον για 120 ώρες σε ανθυγιεινό αέρα από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο. Για το 38 τοις εκατό του πληθυσμού, το μέσο επίπεδο ρύπανσης σε ολόκληρη την περίοδο των τεσσάρων μηνών θεωρήθηκε ανθυγιεινό. Το 64 τοις εκατό της ενέργειας της Κίνας προέρχεται από τον άνθρακα, σύμφωνα με επίσημα κυβερνητικά στοιχεία. Στόχος του Πεκίνου είναι να αυξήσει το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών στο 20 τοις εκατό έως το 2030. Εκτός από τις εκπομπές ρύπων, την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα επιτείνουν και ατυχήματα που συμβαίνουν συχνά-πυκνά. Πρόσφατα, εκρήξεις σε βιομηχανική ζώνη της πόλης Τιαντζίν προκάλεσαν το θάνατο περίπου 100 ανθρώπων και πλημμύρισαν τον αέρα με κυανιούχο νάτριο με συνέπεια χιλιάδες κάτοικοι της περιοχής να απομακρυνθούν από τα σπίτια τους. —Εξάγει ρύπανση από υδράργυρο Το πρόβλημα της ρύπανσης είναι γενικότερο στην Ασία, καθώς στη μεγαλύτερη Ήπειρο της Γης προκαλείται διπλάσια ρύπανση από υδράργυρο σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο εξαιτίας της καύσης άνθρακα. Το χειρότερο είναι ότι η απελευθέρωση του υδραργύρου στην ατμόσφαιρα συνεπάγεται τη μεταφορά του σε άλλες περιοχές μέσω των αερίων ρευμάτων καθώς πρόκειται για έναν ρύπο που διατηρείται στον αέρα για διάστημα ενός έτους προτού καταλήξει (και μολύνει) το έδαφος και τους ωκεανούς. Ομάδα ερευνητών του ΜΙΤ σε μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Atmospheric Chemistry and Physics αναφέρει ότι η αύξηση της βιομηχανικής και ηλεκτροπαραγωγικής δραστηριότητας στην Ασία με βάση τον Άνθρακα εγκυμονεί τεράστιο κίνδυνο για τον πλανήτη. Υπολογίζεται ότι στην ατμόσφαιρα κυκλοφορούν περί τους 5000 με 6000 μετρικούς τόνους υδραργύρου κάθε στιγμή, ενώ το τοξικό μέταλλο επικάθεται κυρίως στο έδαφος. Ο υδράργυρος κατηγορείται για βλάβες στα έμβρυα, τα νεογνά και τα μικρά παιδιά που εκτίθενται σε μεγάλες ποσότητες, ειδικά όταν οι μητέρες καταναλώνουν μολυσμένα ψάρια. Βλάπτει επίσης την άγρια ζωή όπως τις πάπιες, τους ερωδιούς και άλλα πτηνά. Πηγή: http://www.econews.gr/2015/08/18/kina-rypansi-124018/

Το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενημερώνει ότι σήμερα 27/07/2015 σύμφωνα με τις μετρήσεις του Δικτύου Παρακολούθησης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης της Αθήνας, υπήρξε: - υπέρβαση του ορίου συναγερμού με μέγιστη Ωριαία Τιμή Ο3 248 μg/m3 στις 16:00 στο Σταθμό Μέτρησης Θρακομακεδόνων - υπέρβαση του ορίου ενημέρωσης (180 μg/m3) για το όζον σε τρεις ακόμη σταθμούς μέτρησης. Συγκεκριμένα μέχρι τις 16:00 σημειώθηκε Ωριαία Τιμή Ο3 145 μg/m3 (με μέγιστη Ωριαία Τιμή Ο3 204 μg/m3 νωρίτερα) στο Σταθμό Μέτρησης Αγίας Παρασκευής, Ωριαία Τιμή Ο3 166 μg/m3 (με μέγιστη Ωριαία Τιμή Ο3 225 μg/m3) στο Σταθμό Μέτρησης Λυκόβρυσης, Ωριαία Τιμή Ο3 160 μg/m3 (με μέγιστη Ωριαία Τιμή Ο3 229 μg/m3 στο Σταθμό Μέτρησης Αμαρουσίου). Στους τρεις αυτούς σταθμούς παρατηρείται ήδη αποκλιμάκωση. Αναμένεται σταδιακή μείωση των τιμών όζοντος αργά το απόγευμα. Για το λόγο αυτό σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες για την προφύλαξη του πληθυσμού: «Άτομα με αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις και γενικότερα άτομα ευαίσθητα στην ατμοσφαιρική ρύπανση συνιστάται να παραμένουν σε εσωτερικούς χώρους και να αποφεύγουν την κυκλοφορία στο εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης συνιστάται στα παραπάνω άτομα, καθώς και τα παιδιά να αποφεύγουν την έντονη σωματική άσκηση, η οποία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της αναπνευστικής οδού και να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα». Επειδή, με βάση την πρόβλεψη της ΕΜΥ, θα επικρατήσουν δυσμενείς για τη ρύπανση μετεωρολογικές συνθήκες και υψηλές θερμοκρασίες για σήμερα το απόγευμα, για αύριο και μεθαύριο, με αποτέλεσμα να ευνοείται η συσσώρευση ρύπων, συστήνονται προς τους πολίτες τα παρακάτω: · Η μείωση της χρήσης των Ι.Χ. αυτοκινήτων και η χρησιμοποίηση των Μ.Μ.Μ. · Η αποφυγή της διακίνησης υγρών καυσίμων και ιδιαίτερα βενζινών εκτός των περιπτώσεων εφοδιασμού αεροδρομίων και λιμανιών. · Ο ανεφοδιασμός καυσίμων των οχημάτων να γίνεται μετά τη δύση του ήλιου . · Η κατά το δυνατόν αποφυγή λειτουργίας μονάδων και επιχειρήσεων που εκπέμπουν οργανικούς πτητικούς υδρογονάνθρακες (στεγνοκαθαριστήρια, επιμεταλλωτήρια, βαφεία, κ.λ.π.) καθώς και χρήσης χρωμάτων, κυρίως τις μεσημβρινές και πρώτες απογευματινές ώρες. Παρακαλούμε θερμά τους πολίτες της Αττικής για τη θετική τους ανταπόκριση στις παραπάνω συστάσεις μας. Η αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΑΠΕΝ παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε 24-ωρη βάση και θα προβεί σε νεότερη ανακοίνωση εφόσον υπάρξει αξιόλογη μεταβολή. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/137913/synagermos-stin-athina-gia-tin-atmosfairiki-rypansi-logo-kaysona-ti-systinei#.VbY-MTeWWIw.facebook

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί το σπουδαιότερο περιβαλλοντικό κίνδυνο και υπολογίζεται ότι προκαλεί τον ίδιο αριθμό θανάτων με το κάπνισμα, καθώς περίπου επτά εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Υπολογίζεται ότι ο αέρας που αναπνέει το 90% των ανθρώπων μπορεί να χαρακτηριστεί ως τοξικός. Συνεχώς νέες έρευνες επιβεβαιώνουν τις δυσμενείς επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής στην υγεία, ιδιαίτερα για τα παιδιά τα οποία είναι και τα πλέον ευάλωτα στους ατμοσφαιρικούς ρυπαντές. H πανελλαδική υποδομή για τη μελέτη της ατμοσφαιρικής σύστασης και κλιματικής αλλαγής (ΠΑΝΑΚΕΙΑ/ PANACEA) αποτελεί την μοναδική ολοκληρωμένη Ερευνητική Υποδομή (ΕΥ) για τη σύσταση της ατμόσφαιρας και την κλιματική αλλαγή, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη τη Νότια Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το Πανεπστήμιο Κρήτης, η περιοχή αυτή αποτελεί σταυροδρόμι αέριας ρύπανσης από την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Μεταφερόμενοι ρύποι όπως η σκόνη της Σαχάρας και οι βιομηχανικοί ρύποι προστίθενται στους τοπικά παραγόμενους ρύπους στη περιοχή.. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περισσότεροι από οκτώ χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την ατμοσφαιρική ρύπανση, πολλοί περισσότεροι νοσούν λόγω της έκθεσης σε αυτή ενώ χιλιάδες είναι τα παιδιά που εμφανίζουν άσθμα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2019, λαμβάνει χώρα η εκστρατεία PANACEA (PANACEA 2019) με τη συμμετοχή των κορυφαίων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων της Ελλάδας. Στόχος της εκστρατείας είναι η καταγραφή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της επακόλουθης έκθεσης του ανθρώπου σε αυτή σε 6 αστικές περιοχές στην Ελλάδα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Γιάννενα, Βόλος, Ξάνθη). Πραγματοποιούνται ταυτόχρονες μετρήσεις χαρακτηρισμού των αιωρούμενων σωματιδίων (που αποτελούν και τον κύριο παράγοντα νοσηρότητας και θνητότητας) και οι σχετικές με την υγεία ιδιότητές τους στα προαναφερθέντα 6 μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας και στον σταθμό υποβάθρου για την Ελλάδα στο Φινοκαλιά στην Κρήτη. Η για πρώτη φορά ταυτόχρονη χαρτογράφηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα έξι αστικά κέντρα πραγματοποιείται μέσω επιτόπιων και τηλεπισκοπικών μετρήσεων. Το πείραμα επικεντρώνεται στα σωματίδια PM2.5 τα οποία έχουν τη μεγαλύτερη διεισδυτικότητα στο αναπνευστικό σύστημα και άρα είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν προβλήματα υγείας και στο δυναμικό πρόκλησης οξειδωτικού στρες από τα αερολύματα μέσω του προσδιορισμού των δραστικών οξειδωτικών παραγόντων. Η εκστρατεία πραγματοποιείται από αρχές Ιουλίου έως μέσα Αυγούστου 2019 και τα αποτελέσματά της θα κοινοποιηθούν μετά το πέρας των αναλύσεων στο ευρύ κοινό και κατά το πρώτο επιστημονικό συνέδριο της PANACEA στο Αμφιθέατρο Μανασσάκη στο Πανεπιστήμιο Κρήτης στις 23-24 Σεπτεμβρίου 2019. Ταυτόχρονα μια δεύτερη εκστρατεία προγραμματίζεται στις ίδιες περιοχές για τον χειμώνα του 2019-2020 περίοδο με παραδοσιακά αυξημένες συγκεντρώσεις σωματιδίων λόγω της θέρμανσης.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες, προειδοποίησαν κατά τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος τα Ηνωμένα Έθνη, με 9 στους 10 ανθρώπους στον πλανήτη να αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει μια εντεινόμενη, παγκόσμια κρίση υγείας, η οποία ήδη ευθύνεται για περίπου επτά εκατομμύρια θανάτους ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, για τα μέσα μεταφοράς και για την βιομηχανία συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ είναι και η κύρια πηγή των εκπομπών άνθρακα που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η αντιμετώπιση και των δύο αυτών προβλημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει σημαντικά τη δημόσια υγεία. Ακολουθούν κάποια σημαντικά γεγονότα αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης του αέρα στον άνθρωπο: 1. Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει 800 ανθρώπους την ώρα ή 13 το λεπτό, δηλαδή τρεις φορές περισσότερους από τον ετήσιο αριθμό των θυμάτων της φυματίωσης, της ελονοσίας και του AIDS μαζί. 2. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιοι ρυπαντές συμβάλλουν τόσο στην κλιματική αλλαγή, όσο και στην τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανάμεσά τους ο μαύρος άνθρακας ή αιθάλη-- που παράγονται από την αναποτελεσματική καύση σε πηγές όπως οι φούρνοι και οι ντιζελοκινητήρες--και το μεθάνιο. 3. Οι πέντε κυριότερες πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η καύση ορυκτών καυσίμων σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση ξύλων και άλλων βιομαζών για το μαγείρεμα, η θέρμανση και ηλεκτροδότηση των σπιτιών, η βιομηχανία, ανάμεσά τους και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και οι γεννήτριες ντίζελ, τα μέσα μεταφοράς και ειδικά τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, η κτηνοτροφία, περιλαμβανομένων των ζώων που παράγουν μεθάνιο και αμμωνία, οι ορυζώνες που παράγουν μεθάνιο και η καύση των γεωργικών απόβλητων, η καύση απόβλητων σε εξωτερικούς χώρους και η υγειονομική ταφή οργανικών απόβλητων. 4. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα νοικοκυριά προκαλεί κάθε χρόνο περίπου 3,8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, η μεγάλη πλειονότητα εκ των οποίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και σχεδόν το 60% από αυτούς τους θανάτους αφορούν γυναικόπαιδα. 5. Το 93% των παιδιών σε όλον τον κόσμο ζουν σε περιοχές όπου τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που έχει θέσει ο ΠΟΥ, με 600.000 παιδιά κάτω των 15 ετών να έχουν πεθάνει από λοιμώξεις του αναπνευστικού το 2016. 6. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας ευθύνεται για το 26% των θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια, το 24% των θανάτων από εγκεφαλικά, το 43% από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το 29% από καρκίνο των πνευμόνων. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά (η ρύπανση της ατμόσφαιρας) σχετίζεται, μεταξύ άλλων προβλημάτων υγείας, με την γέννηση λιποβαρών βρεφών, άσθμα, παιδικούς καρκίνους, παχυσαρκία, ανεπαρκή ανάπτυξη των πνευμόνων και αυτισμό. 7. Το 97% των πόλεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος με περισσότερους από 100.000 κατοίκους δεν πληρεί τα κατώτερα επίπεδα ποιότητας του αέρα που θέτει ο ΠΟΥ και στις χώρες υψηλού εισοδήματος το 29% των πόλεων απέχει από τα επιτρεπόμενα όρια. 8. Σχεδόν το 25% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την ύλη των μικρών σωματιδίων στα αστικά κέντρα προκαλείται από την κίνηση στους δρόμους, το 20% από την καύση οικιακών καυσίμων και το 15% από την λειτουργία των βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της παραγωγής ηλεκτρισμού. 9. Η διατήρηση των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη "αρκετά πιο κάτω" από τους 2 βαθμούς Κελσίου--όπως έχουν δεσμευτεί με τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή του 2015 να πράξουν οι κυβερνήσεις--θα μπορούσε να σώζει περίπου ένα εκατομμύριο ζωές τον χρόνο έως το 2050 και μόνο μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. 10. Στις 15 χώρες που εκπέμπουν τα αέρια που ευθύνονται περισσότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη το κόστος της μόλυνσης της ατμόσφαιρας για τη δημόσια υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περισσότερο από το 4% του ΑΕΠ.

Τα παιδιά εκτίθενται σε 30% περισσότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, σε σχέση με τους ενήλικες, καθώς το χαμηλότερο ύψος οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση στα καυσαέρια των αυτοκινήτων, σύμφωνα με νέα έκθεση της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Global Action Plan. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της βρετανικής Telegraph, το οποίο επικαλείται το Naftemporiki.gr, οι γονείς καλούνται να επιλέξουν πιο ήσυχους δρόμους για να προστατεύσουν τα παιδιά από τον τοξικό αέρα, καθώς και να μειώσουν τη χρήση των Ι.Χ., επειδή η ρύπανση μέσα στα οχήματα είναι κατά 50% υψηλότερη από ό,τι στο πεζοδρόμιο. Η εισπνοή μολυσμένου αέρα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας στους νέους, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και άσθματος, και πιθανώς επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη των πνευμόνων τους. Ωστόσο, η έκθεση των νέων στη ρύπανση είναι 2,5 φορές χαμηλότερη αν ακολουθήσουν μια διαδρομή κατά μήκος ήσυχων δρόμων, από ό,τι εάν περπατούν κατά μήκος πολυσύχναστων δρόμων, αποκαλύπτει η έρευνα. Η έρευνα εξέτασε παιδιά και ενήλικες σε τέσσερις πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, το Μάντσεστερ, το Λιντς, τη Γλασκώβη και το Λονδίνο. Οι συμμετέχοντες μετέφεραν μαζί τους ένα μετρητή ατμοσφαιρική ρύπανσης για δέκα λεπτά ενώ περπατούσαν κατά μήκος μιας ήσυχης διαδρομής, ενός πολυσύχναστου δρόμου, ή ταξιδεύοντας με αυτοκίνητο ή λεωφορείο σε κίνηση. Προηγούμενη ανάλυση από τη UNICEF Βρετανίας αποκάλυψε ότι ένα στα τρία παιδιά του Ηνωμένου Βασιλείου ζουν σε περιοχές με μη ασφαλή επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, γεγονός που θα μπορούσε να τους δημιουργήσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Περίπου 4,5 εκατομμύρια παιδιά, συμπεριλαμβανομένων 1,6 εκατομμυρίων νέων ηλικίας πέντε ετών και κάτω, ζουν σε περιοχές με επίπεδα μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα 2,5 φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Άλλη μια μεγάλη "διάκριση" για την Ελλάδα. Ο λιγνιτικός σταθμός του Αγίου Δημητρίου στην Κοζάνη αναδείχθηκε για το 2016 ως ο έκτος μεγαλύτερος ρυπαντής σε βαρέα μέταλλα στην ΕΕ. Αυτό καταδεικνύει η ανάλυση που δημοσίευσε στις 29 Μαΐου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος σχετικά με τις περιβαλλοντικές πιέσεις από τις εκλύσεις βαρέων μετάλλων της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται δύο εγκαταστάσεις στην Πολωνία (μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας μετάλλων καθώς και υπόγεια ορυχεία), μία στην Ισπανία (παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων) και δύο στη Γερμανία (τέσσερις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και εγκατάσταση παραγωγής και μεταποίησης μετάλλων στο Ντόρτμουντ και παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων στο Αμβούργο). Τα πρόσφατα δεδομένα από το E-PRTR (ευρωπαϊκό μητρώο για εκλύσεις και μεταφορά ρύπων) περιλαμβάνουν πληροφορίες για τις εκπομπές ρύπων στο περιβάλλον από περίπου 33.000 εγκαταστάσεις στην Ευρώπη για την περίοδο 2007-2016. Οι βιομηχανικές εκλύσεις βαρέων μετάλλων στην Ευρώπη τείνουν να προέρχονται από μικρό αριθμό εγκαταστάσεων, κυρίως επεξεργασίας μετάλλων και μονάδες καύσης για παραγωγή ενέργειας. Από τις 978 εγκαταστάσεις που απελευθέρωσαν βαρέα μέταλλα στην ατμόσφαιρα το 2016, μόλις 18 ήταν υπεύθυνες για περισσότερο από το ήμισυ της περιβαλλοντικής πίεσης, όπως αυτή εκτιμήθηκε από τους ειδικούς του Οργανισμού. Σε κάθε περίπτωση η περιβαλλοντική πίεση από τις βιομηχανικές εκπομπές βαρέων μετάλλων το 2016 ήταν κατά 39% χαμηλότερη από ό, τι το 2010. Ειδικά για τις εκλύσεις ρύπων από την εξόρυξη χαλκού, συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες πηγές περιβαλλοντικής πίεσης. Η συγκεκριμένη αναφορά του Οργανισμού επικεντρώνεται στις απελευθερώσεις ρύπων στον αέρα και το νερό των εξής βαρέων μετάλλων: αρσενικό (As), κάδμιο (Cd), χρώμιο (Cr), χαλκός (Cu), μόλυβδος (Pb), υδράργυρος (Hg) και ψευδάργυρο (Ζη).Τα βαρέα μέταλλα ενοχοποιούνται για βλάβες σε φυτά, ζώα και ανθρώπους (π.χ. επιδράσεις στην ανάπτυξη και αναπαραγωγή κλπ). Τα στοιχεία που δημοσιεύονται αποκτούν ιδιαίτερη αξία εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 2016, ο σταθμός του Αγίου Δημητρίου σημείωσε «χαμηλό» σε εκπομπές υδραργύρου το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία βαρέα μέταλλα. Το 2016 εξέπεμψε 290 Kg υδραργύρου καταλαμβάνοντας την 15η θέση στη σχετική κατάταξη της βάσης δεδομένων του E-PRTR. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση εμφανίζεται βελτιωμένη σε σύγκριση με τις τιμές που έπιανε ο συγκεκριμένος σταθμός το 2011 και 2012, οπότε, όπως αναφέρει ο υπεύθυνος του τομέα ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής, στο WWF Ελλάς κ. Νίκος Μάντζαρης, εξέπεμπε πάνω από 1.000 Kg καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη. «Μπορεί να «κατρακύλησε» στην 15η θέση στον υδράργυρο το 2016 αλλά ήταν πρώτος στην Ευρώπη ανάμεσα σε σταθμούς κάρβουνου σε εκπομπές ενός άλλου βαρέος μετάλλου, του χαλκού με 2.610 κιλά, σκαρφαλώνοντας μια θέση σε σχέση με το 2015. Επίσης, το 2016 βρέθηκε στην τρίτη θέση ανάμεσα σε όλους τους σταθμούς που καίνε κάρβουνο στην Ευρώπη στις εκπομπές αρσενικού με 700 Kg. Την ίδια χρονιά ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου ήταν 8ος στις εκπομπές καδμίου με 60,5 Kg, πίσω από τον λιγνιτικό σταθμό της Καρδιάς που φιγουράρει στη 4η θέση με 104 κιλά. Χάλκινο μετάλλιο πήρε ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου το 2016 στις εκπομπές χρωμίου με 1800 Kg πίσω και πάλι από τα 3.020 κιλά του ΑΗΣ Καρδιάς για τον οποίο πάσχισε ανεπιτυχώς η ελληνική κυβέρνηση να εξασφαλίσει επιπλέον ώρες λειτουργίας (από 17.500 σε 32.000) την 8ετία 2016-2023», αναφέρει ο κ. Μάντζαρης. Σύμφωνα με την ίδια επίσημη βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το 2016, ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου κατατάχθηκε πέμπτος σε εκπομπές νικελίου, ένατος σε εκπομπές μολύβδου και δέκατος στις εκπομπές ψευδαργύρου «με 1.560 κιλά, όπου και πάλι «υστερεί» σε σχέση με τον ΑΗΣ Καρδιάς που εξέπεμψε 2.610 κιλά την ίδια χρονιά», όπως υπογραμμίζει ο κ. Μάντζαρης, προσθέτοντας ότι σε όλα αυτά κανείς πρέπει να συνυπολογίσει και τις εκπομπές σε άλλες επιβλαβείς για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον χημικές ουσίες όπως το διοξείδιο του θείου, τα οξείδια του αζώτου και τη σωματιδική ύλη. Όπως αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά, «τα επίσημα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου είναι από τους πιο ρυπογόνους λιγνιτικούς σταθμούς στην Ευρώπη με ολέθριες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον όχι μόνο εντός αλλά και εκτός Ελλάδας. Παρόλα αυτά η ΔΕΗ εξακολουθεί να καθυστερεί την εγκατάσταση της απολύτως απαραίτητης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας για την οποία έχει δεσμευθεί στα πλαίσια του Μεταβατικού Εθνικού Σχεδίου Μείωσης Εκπομπών (ΜΕΣΜΕ). Πρέπει επιτέλους να σταματήσει να θυσιάζεται η ανθρώπινη υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος στον βωμό εξοικονόμησης πόρων για να χτιστούν νέες λιγνιτικές μονάδες».

Oλοκληρώθηκε στις 12.30 του Σαββάτου στην Π.Ε. Ξάνθης η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από τις μετρήσεις για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην περιοχή της Ξάνθης, μετά την πυρκαγιά στη βιομηχανία Sunlight. Την παρουσίαση έκανε ο Καθηγητής Σπύρος Ραψομανίκης, επικεφαλής στο Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνικής Σχολής ΔΠΘ. Συνοδεύοταν από την Καθηγήτρια Ρέα Λούπα και την υποψήφια Διδάκτορα του Τμήματος κα Καραλή. Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης Κώστας Ζαγναφέρης ανέφερε στην εισαγωγή του ότι ήταν 3 δύσκολες μέρες όμως φαίνεται ότι δεν υπήρξε καμία καταστροφή. Συνέστησε ψυχραιμία σε όλους αναφερόμενος σε ακραίες δηλώσεις των πρώτων ημερών που δεν χαρακτήρισε όλες τις αντιδράσεις. Ο Σ. Ραψομανίκης σημέίωσε: “Ήταν μια φωτιά που έκαιγε για 6 ώρες . Συγχαρητήρια στην πυροσβεστική για την γρήγορη κατάσβεση που ήταν καταλύτική για να μην επεκταθεί η ρύπανση. Ως ειδικοί και εμείς ανησυχήσαμε γιατί δεν ξέραμε τις συνέβαινε. Την ανησυχία μας τη μεταφέραμε στα προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν. Όταν αρχίσαμε τις αναλύσεις, που τέλειωσαν το βράδυ της Παρασκευής, ανησυχούσαμε, κάτι που δεν συμβάινει πλέον τώρα. ” Κατά την παρουσίαση των στοιχείων ο Καθηγητής αναφέρθηκε στη μεθοδολογία λήψης δειγμάτων σε τρεις δειγματολήπτες από την πρώτη στιγμή στην περιοχή του ατυχήματος και στα Κιμμέρια. Αναφέρθηκε στις μετρήσεις συγκέντρωσης μολύβδου που ήταν ασήμαντες, μάζας αιωρούμενων σωματιδίων, που ήταν οριακάπάνω από τα όρια αλλά δεν εμπνέουν ανησυχία και σε άλλα αιωρούμενα σωματίδια. Επίσης παρουσίασε τα στοιχεία των φίλτρων όπου συλλέχθηκαν τα δείγματα 24ωρης δειγματοληψία. “Ξεχάστε την ιστορία του μολύβδου” “Τελειώστε την υπόθεση με το μόλυβδο, δεν υπάρχει μόλυβδος, όπως μπορούμε να πούμε με υπευθυνότητα (0,04 ug/cm2, χίλιες φορές κάτω από το όριο) . Ως προς τα μέταλλα εντοπίστηκαν ασβέστιο, αλουμίνιο, σίδηρος, μαγνήσιο, χρώμιο , όλα σε απειροελάχιστες συγκεντρώσεις που δεν προκαλούν καμία ανησυχία. Σταματήσαμε να ανησυχούμε και σταματήστε να ανησυχείτε. Ως προς τα αγροτικά προϊόντα δεν υπάρχει καμία ρύπανση, χρειάζεται μόνο πλύσιμο. ” ανέφερε ο Σ. Ραψομανίκης. ’’Ξεχάστε την ιστορία του μολύβδου, είναι χίλιες φορές κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια’’. Μάλιστα, μετά από διαφωνία που παρατηρήθηκε μεταξύ δημοσιογράφων και πολιτικών παραγόντων ο Καθηγητής ανέφερε: “Έπρεπε να είμαστε σίγουροι πριν ενημερώσουμε την κοινή γνώμη για τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Ζω εδώ και αγαπώ την περιοχή, και δηλώνω υπεύθυνα και με την υπογραφή μου ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Καλύψαμε με δικούς μας πόρους όλες τις αναλύσεις και αρνηθήκαμε κάθε χρηματοδότηση του Εργαστηρίου για ευνόητους λόγους” Ασφαλή επιφανειακά ύδατα και πόσιμο νερό Τις μετρήσεις επιβεβαίωσε με μετρήσεις στα επιφανειακά ύδατα το Τμήμα Περιβάλλοντος της ΠΕ Ξάνθης. Επίσης, το Τμήμα Υγιεινής πήρε δείγματα πόσιμου νερού και επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση πόσιμου νερού είναι απολύτως ασφαλής. Καμία ουσία που να αφορά το γενικό πληθυσμό δεν παρουσιάζει συγκεντρώσεις πάνω από το όριο. Όσον αφορά τους πυροσβέστες που πήραν μέρος στην κατάσβεση και την πιθανή τους έκθεση δεν είναι κάτι που μπορέι να το εκτιμηθεί μετά τη φωτιά καθώς δεν μετρήθηκε. Όμως οι πυροσβέστες φορούσαν όλοι μάσκες οξυγόνου κλειστού τύπου, όλα τα μέσα ατομικής προστασίας και ακολούθησαν όλες οι διαδικασίες, αναφέρει ο διευθυντής της ΠΥ ΒΙΠΕ Ξάνθης Κ. Μπλέτσας.

Οι 22 από τις 30 πιο μολυσμένες πόλεις παγκοσμίως βρίσκονται επίσης στην Ινδία. Η Ινδία διαθέτει επτά από τις δέκα πόλεις του κόσμου με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, σύμφωνα με νέα έκθεση, με τις κινεζικές πόλεις αντιθέτως να παρουσιάζουν αξιοσημείωτη βελτίωση. Το Γκούρουγκραμ, ένα προάστιο της ινδικής πρωτεύουσας Νέο Δελχί, είναι η πιο μολυσμένη πόλη του κόσμου, σύμφωνα με την Greenpeace και την εταιρεία λογισμικού AirVisual, με μέσο δείκτη ποιότητας του αέρα 135,8 το 2018, σχεδόν τριπλάσιο από το προτεινόμενο όριο. Ο δείκτης αυτός βασίζεται στα επίπεδα των ιδιαίτερα μικρών σωματιδίων με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων, ονόματι ΡΜ2.5, και κατά τη διάρκεια δύο μηνών του περασμένου έτους, το προάστιο σημείωσε επίδοση πάνω από 200. Σύμφωνα με την έκθεση, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα προκαλέσει περίπου επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους παγκοσμίως το επόμενο έτος και θα έχει σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση κλέβει τα μέσα διαβίωσής μας και το μέλλον μας», δήλωσε ο Γιεμπ Σάνο, εκτελεστικός διευθυντής της Greenpeace Νοτιοανατολικής Ασίας. «Εκτός από τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται, υπάρχει ένα εκτιμώμενο παγκόσμιο κόστος 225 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε χαμένη εργασία και τρισεκατομμύρια σε ιατρικό κόστος. Αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία μας και στα πορτοφόλια μας», πρόσθεσε. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στη Νότια Ασία. Δεκαοκτώ από τις είκοσι πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο βρίσκονται στην Ινδία, το Πακιστάν ή το Μπαγκλαντές, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πληθυσμιακών κέντρων της Λαχώρης, του Δελχί, και της Ντάκα, τα οποία πέρυσι βρέθηκαν στην δέκατη, ενδέκατη και δέκατη έβδομη θέση, αντίστοιχα. «Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι ο κοινός ένοχος σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι η καύση ορυκτών καυσίμων, που επιδεινώθηκε από την αποψίλωση των δασών μας», δήλωσε ο Σάνο. Ενώ οι χώρες της Νότιας Ασίας, μαζί με την Κίνα, είναι αυτές που πλήττονται χειρότερα, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα. Κάθε πόλη που περιλαμβάνεται στην έκθεση από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική υπερέβη τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για τα PM2.5, όπως και το 99% των πόλεων στη Νότια Ασία, το 95% στη Νοτιοανατολική Ασία και το 89% στην Ανατολική Ασία. Ένα φωτεινό σημείο της έκθεσης ήταν η Κίνα, που ήταν μέχρι πρόσφατα ο παγκόσμιος ηγέτης αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι μέσες συγκεντρώσεις ρύπων μειώθηκαν στις κινεζικές πόλεις κατά 12% από το 2017 έως το 2018, ενώ η πρωτεύουσα Πεκίνο έχει πέσει από τις 100 πιο μολυσμένες πόλεις μετά από συντονισμένες προσπάθειες για τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Αν και η Κίνα σημείωσε βελτίωση, ωστόσο, πολλές γειτονικές χώρες υπέστησαν σημαντικές αυξήσεις της ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, της Νότιας Κορέας, του Βιετνάμ και της Ταϊλάνδης.

Ερευνητές στις ΗΠΑ με τη βοήθεια της Google κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν χάρτη που καταγράφει τη ρύπανση του αέρα σε τοπικό επίπεδο και πώς αυτή διαφέρει ανάμεσα στις γειτονιές ή ακόμη και μέσα στα ίδια τα οικοδομικά τετράγωνα. Πρόκειται για τον πιο λεπτομερή τοπικό χάρτη ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα για αστικές περιοχές οπουδήποτε στον κόσμο και αποκαλύπτει ότι η ρύπανση του αέρα μπορεί να διαφέρει δραματικά από δρόμο σε δρόμο ή ακόμη και στον ίδιο δρόμο. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν με επικεφαλής τον καθηγητή Τζόσουα Άπτε της Σχολής Μηχανικών, της Google, του Ταμείου Περιβαλλοντικής 'Αμυνας (EDF) και της εταιρείας κατασκευής περιβαλλοντικών αισθητήρων Aclima, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα περιβαλλοντικής επιστήμης και τεχνολογίας «Environmental Science & Technology». Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν -ειδικά εφοδιασμένα με αισθητήρες ρύπανσης- οχήματα της υπηρεσίας Google Street View, τα οποία γύριζαν επί ένα έτος στις γειτονιές της πόλης Όκλαντ της Καλιφόρνια και μετρούσαν την κατά τόπους ποιότητα του αέρα, όπως περιγράφει το Αθηναϊκό πρακτορείο. Χαρτογράφησαν έτσι την αστική ρύπανση με ανάλυση 100.000 φορές μεγαλύτερη από ό,τι ήταν εφικτό με βάση τις παραδοσιακές μεθόδους μέτρησης της ρύπανσης του αέρα. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι το ίδιο σύστημα μέτρησης μπορεί να εφαρμοσθεί σε πολλές πόλεις του κόσμου, παρέχοντας λεπτομερέστερες από κάθε άλλη φορά πληροφορίες ρύπανσης για τους πολίτες, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους επιστήμονες, φέρνοντας μια επανάσταση στον τρόπο που παρακολουθείται η ατμοσφαιρική ρύπανση. Η ρύπανση του αέρα αποτελεί ένα σοβαρό αλλά αόρατο παράγοντα κινδύνου διεθνώς για την πρόκληση διαφόρων χρονίων παθήσεων και πρόωρου θανάτου. Όπως αποκαλύπτει η νέα τεχνική, η κατά τόπους ρύπανση είναι στην πραγματικότητα πολύ χειρότερη από αυτή που εκτιμούν οι παραδοσιακές και πιο γενικές επίσημες μετρήσεις της κυβέρνησης και των επιστημονικών φορέων. Συχνά μια ενιαία εκτίμηση για την ατμοσφαιρική ρύπανση καλύπτει μια τεράστια έκταση 100 έως 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων, συγκαλύπτοντας την πολύ μεγαλύτερη κατά τόπους ρύπανση. Αντίθετα, η νέα τεχνική μέσω Google χαρτογραφεί τη ρύπανση ανά 30 περίπου μέτρα, αποκαλύπτοντας έτσι τις διαφορές ακόμη και στον ίδιο δρόμο ή στον διπλανό. Συγκρίνοντας τις μετρήσεις σε βάθος χρόνου, η νέα τεχνική επιτρέπει να έλθουν στο φως τοπικές εστίες ρύπανσης, π.χ. σε λιμάνια, πολυσύχναστες διασταυρώσεις δρόμων, εμπορικές ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις κ.α., όπου η ποιότητα του αέρα είναι συστηματικά χειρότερη από τις γειτονικές περιοχές. Η συστηματική χαρτογράφηση του Όκλαντ για διάφορους ρυπαντές του αέρα (νιτρικό οξείδιο ή μονοξείδιο του αζώτου, διοξείδιο του αζώτου, μαύρο άνθρακα ή αιθάλη κ.α.) έδειξε ότι, όχι σπάνια, στο ένα άκρο του οικοδομικού τετραγώνου η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι συστηματικά έως έξι φορές μεγαλύτερη από τη ρύπανση στο άλλο άκρο του ίδιου τετραγώνου. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που ζουν στην ίδια γειτονιά, εκτίθενται σε πολύ διαφορετικά επίπεδα ρύπανσης, άρα και οι συνέπειες για την υγεία τους είναι διαφορετικές σε βάθος χρόνου. Πηγή: cnn.gr

«Κόλαφος» για την ΔΕΗ και για άλλες ρυπογόνες εταιρείες ανά την Ευρώπη, που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με καύσιμο κάρβουνο ή λιγνίτη, συνιστά ανάλυση του Αμερικανικού φορέα Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA), που δημοσιοποιήθηκε σήμερα. Ούτε λίγο, ούτε πολύ η σχετική ανάλυση αναφέρει πως εξαιτίας της ρύπανσης του περιβάλλοντος και των νέων κοινοτικών κανονισμών για την μόλυνση του αέρα και τον περιορισμό των αερίων, που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το 1/3 των «βρώμικων» μονάδων ανά την Ευρώπη θα πρέπει ή να κλείσει ή να εκσυγχρονιστεί. Επί της ουσίας πάνω από 100 μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού σε όλη την Ευρώπη, που έχουν ως πρώτη ύλη το κάρβουνο ή τον λιγνίτη, αντιμετωπίζουν ήδη και θα αντιμετωπίσουν ακόμη περισσότερο στο μέλλον πρόστιμα γιατί ρυπαίνουν. Η επίκαιρη ανάλυση του IEEFA επιχειρεί να προβάλλει στο μέλλον τι σημαίνει για εταιρείες όπως η ΔΕΗ η προσαρμογή στους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς για την ατμοσφαιρική ρύπανση, οι οποίοι συμφωνήθηκαν από τα κράτη-μέλη της ΕΕ στις 28 Απριλίου. Οι νέοι αυτοί κανονισμοί εισάγουν καινούργια όρια για την εκπομπή τοξικών ρυπαντών, όπως τα οξείδια του θείου, το άζωτο και ο υδράργυρος. Οι μεγάλες μονάδες, όπως αυτές που διατηρεί η ΔΕΗ, θα έχουν διορία μέχρι το έτος 2021, προκειμένου να εναρμονιστούν με τα νέα όρια με ότι αυτό συνεπάγεται. Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%AD%CE%BA%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CF%8C%CE%BB%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CF%81%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%BB%CE%B9%CE%B3%CE%BD/

Μια μέθοδος, η οποία βρίσκεται στο στάδιο της μελέτης υπό περιβαλλοντικές συνθήκες, δίνει τη δυνατότητα για ακόμη καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης των επιφανειακών νερών σε λίμνες και ποτάμια. Πρόκειται για την παθητική δειγματολοψία η οποία βοηθάει τους ερευνητές να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της συσσώρευσης ρύπων σε βάθος χρόνου και μάλιστα καλύπτει ορισμένα κενά από τις άλλες κλασικές μεθόδους δειγματοληψίας. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προτείνει την παθητική δειγματοληψία ως ένα συμπληρωματικό εργαλείο σε ό,τι αφορά τον έλεγχο της ποιότητας των νερών», επισήμανε, μιλώντας στη Greenagenda.gr, η Δ. Βουτσά, καθηγήτρια του Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος, του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ. «Με την παθητική δειγματοληψία μπορούμε να έχουμε πιο ολοκληρωμένα αποτελέσματα για την έκθεση σε ρύπους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έως και μήνα, και μπορεί να ανιχνευθούν ρύποι που βρίσκονται σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις. Το δίκτυο παρακολούθησης λειτουργεί ως προσομοιωτής της συσσώρευσης των ρύπων στα επιφανειακά νερά και μπορεί να καταγράψει τυχόν επεισόδια ρύπανσης. Έτσι μπορούμε να έχουμε καλύτερη εικόνα της υπό μελέτη περιοχής», υπογράμμισε η κα. Βουτσά. Στοιχεία από τη διδακτορική διατριβή της Ε. Τερζοπούλου, υπό την επίβλεψη της κας Βουτσά, δημοσιεύονται σήμερα από την εφαρμογή της παθητικής δειγματοληψίας στη λεκάνη του Στρυμόνα. Με την παθητική δειγματοληψία ανιχνεύτηκαν 12 ενώσεις περισσότερες σε σχέση με την κλασσική μέθοδο δειγματοληψίας. Η παθητική δειγματοληψία μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά για τον έλεγχο της ποιότητας των νερών και στην αξιολόγηση του οικοτοξικολογικού κινδύνου. Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%AD%CE%B8%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CF%80%CE%B8-%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%B5%CF%8D/

Η μόλυνση του περιβάλλοντος κοστίζει τη ζωή σε 1,7 εκατομμύρια παιδιά το χρόνο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ο αριθμός αυτός αποτελεί το 25% όλων των θανάτων παιδιών κάτω των πέντε ετών. Οι κύριοι παράγοντες που δημιουργούν αυτά τα μολυσμένα και επιβλαβή περιβάλλοντα είναι το μολυσμένο νερό και αέρας, η έλλειψη κατάλληλων συνθηκών υγιεινής και ο καπνός από μη καθαρά καύσιμα, σύμφωνα με έκθεση του οργανισμού. Οι ζημιές από την έκθεση σε επιβλαβή περιβάλλοντα μπορεί να ξεκινήσουν ακόμα και στη διάρκεια της κύησης και να συνεχίσουν όταν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά εκτίθενται σε εσωτερική και εξωτερική ρύπανση του αέρα και καπνό. Η έκθεση αυτή αυξάνει τον κίνδυνο πνευμονίας καθώς και χρόνιων αναπνευστικών ασθενειών όπως το άσθμα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρκίνου, όπως αναφέρει η έκθεση. Τα παιδιά διατρέχουν μεγάλους κινδύνους επίσης όταν μεγαλώνουν σε σπίτια χωρίς πρόσβαση σε ασφαλές νερό και αποχέτευση, ή όταν εκτίθενται σε καπνό από βρώμικα καύσιμα όπως ο άνθρακας. Επιβλαβής είναι επίσης η έκθεση σε διάφορες χημικές ουσίες μέσω των τροφίμων, του νερού, του αέρα και των προϊόντων γύρω τους, καταλήγει η έκθεση. «Το μολυσμένο περιβάλλον είναι θανάσιμο, ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά», δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΠΟΥ, Μάργκαρετ Τσαν. «Τα αναπτυσσόμενα όργανα και ανοσοποιητικά συστήματά τους, καθώς και τα μικρότερα σώματα και αναπνευστικά συστήματά τους, τα καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτα στο βρώμικο αέρα και νερό», πρόσθεσε. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1211243/poy-17-ekatommuria-nekra-paidia-etisios-logo-tis-rupansis-tou-periballontos

Στο ευρωπαϊκό έργο REFORM για την υλοποίηση Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) συμμετέχει ως βασικός εταίρος η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Πρόκειται για ένα νέο ευρωπαϊκό έργο, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2017 με στόχο να υποστηρίξει την υλοποίηση Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) σε τέσσερις ευρωπαϊκές περιοχές, μεταξύ των οποίων και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Τα ΣΒΑΚ έχουν αποδειχθεί πως είναι αποτελεσματικά εργαλεία για την προώθηση περιβαλλοντικά φιλικών και βιώσιμων τρόπων μετακίνησης. Τις δράσεις του έργου REFORM στην Κεντρική Μακεδονία θα πραγματοποιήσει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΙΜΕΤ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), ενώ και οι 38 Δήμοι της Περιφέρειας θα κληθούν να συνδράμουν με τη συμμετοχή τους. «Είναι απαραίτητο να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά προς την κατεύθυνση της βιώσιμης κινητικότητας, χρησιμοποιώντας τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας ως κύριο εργαλείο και τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών ως τη ραχοκοκαλιά καινοτόμων λύσεων. Αυτός είναι και ο κύριος στόχος μας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με τη συμμετοχή μας στο έργο REFORM» δήλωσε σχετικά ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας. Η πρώτη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τους εκπροσώπους των Δήμων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και η πρώτη εσπερίδα του έργου θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη, την Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017, στην έδρα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (Αμφιθέατρο «Βεργίνα», 6ο χλμ. Χαριλάου – Θέρμης, Θέρμη). Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, το έργο REFORM είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς τα κυκλοφοριακά προβλήματα ταλανίζουν την πλειοψηφία των πόλεων της. Η περιβαλλοντική μόλυνση είναι μία από τις σημαντικότερες απόρροιες της κυκλοφοριακής συμφόρησης: σύμφωνα με καθημερινές μετρήσεις περιβαλλοντικών ρύπων, η συγκέντρωση αιρούμενων σωματιδίων PM10 ξεπερνάει τα ανώτερα επιτρεπτά όρια για περισσότερες από 30 μέρες τον χρόνο. Η κυριαρχία του ΙΧ αυτοκινήτου στις πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας είναι γεγονός, καθώς κάθε χρόνο περισσότερα από 16.000 – 20.000 νέα αυτοκίνητα προστίθενται στον υπάρχοντα στόλο της μητροπολιτικής περιοχής της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με την ΠΚΜ, το ποσοστό χρήσης του ΙΧ αυτοκινήτου ανέρχεται σε 65% - με μία μέση πληρότητα 1,44 άτομα ανά όχημα, σε αντίθεση με το ποσοστό χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς που αγγίζει μόλις το 35%. Η ενεργειακή κατανάλωση από τις μεταφορές φτάνει κατά μέσο όρο τους 851.029 τόνους πετρελαίου ετησίως, αγγίζοντας το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Το έργο REFORM ξεκίνησε επίσημα τον Ιανουάριο του 2017 και θα ολοκληρωθεί σε τέσσερα χρόνια, το Δεκέμβριο του 2020. Συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα INTERREG Europe της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συντονιστής του έργου είναι το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ). Το έργο στοχεύει να αυξήσει τον αριθμό των πόλεων που θα υλοποιήσουν Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) σε τέσσερις ευρωπαϊκές περιφέρειες: της Κεντρικής Μακεδονίας (Ελλάδα), της Emilia-Romagna (Ιταλία), του Greater Manchester (Μεγάλη Βρετανία) και του Parkstad Limburg (Ολλανδία). Προκειμένου να προωθηθεί η επιλογή μέσων μετακίνησης χαμηλών ρύπων (π.χ. Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ποδήλατο, πεζή μετακίνηση, ηλεκτρικά οχήματα), οι εταίροι του έργου REFORM θα αναπτύξουν συγκεκριμένες οδηγίες και θα πραγματοποιήσουν εκπαιδευτικές δράσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν τους Δήμους να υλοποιήσουν τα επιμέρους Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας. Ένα από τα στοιχεία που διαφοροποιούν το έργο REFORM είναι ο κεντρικός ρόλος που αποδίδεται στις Περιφέρειες ως υποστηρικτές όχι μόνο των μεγάλων, αλλά και των μικρών – μεσαίων σε μέγεθος Δήμων. Η υποστηρικτική αυτή δράση θα επιτευχθεί μέσα από τη διαμόρφωση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) κατά τέτοιο τρόπο ώστε αυτά να περιέχουν δράσεις ευρείας διάδοσης, προώθησης και υλοποίησης των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Για την υλοποίηση του έργου REFORM θα συνδράμουν, μαζί με τις τέσσερις περιοχές που προαναφέρθηκαν, τρεις Ευρωπαίοι εταίροι: το Ινστιτούτο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΙΜΕΤ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) (www.hit.certh.gr), ως συντονιστής του έργου, το ευρωπαϊκό δίκτυο πόλεων POLIS (www.polisnetwork.eu) και το Institute for Transport and Logistics Foundation από την Ιταλία (www.fondazioneitl.org) . Περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν στο σύνδεσμο : http://www.interregeurope.eu/reform/ Το Eltis, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Αστικής Κινητικότητας αναφέρει για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ): «Η ανάγκη για βιώσιμες και ολοκληρωμένες διαδικασίες σχεδιασμού ως λύση για την αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας της αστικής κινητικότητας είναι πλέον ευρέως αναγνωρισμένη. Νέες προσεγγίσεις σχεδιασμού της αστικής κινητικότητας αναδύονται πλέον, καθώς οι τοπικές αρχές προσπαθούν να ξεφύγουν από τις τετριμμένες λύσεις του παρελθόντος και να αναζητήσουν στρατηγικές που μπορούν να προκαλέσουν τη στροφή προς καθαρότερους τρόπους μετακίνησης. Το Πακέτο Αστικής Κινητικότητας 2013 καθορίζει την έννοια των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, όπως αυτή προέκυψε από μια ευρεία ανταλλαγή απόψεων μεταξύ εμπειρογνωμόνων ανά την Ευρώπη. Η έννοια των ΣΒΑΚ ενσωματώνει πλήρως τα κύρια χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης και βιώσιμης αστικής κινητικότητας». Πλατφόρμα Eltis: http://www.eltis.org/mobility-plans/sump-concept Πηγή: http://greenagenda.gr/33438/

Οι αρχές του Παρισίου απαγόρευσαν την κυκλοφορία σε οχήματα παλαιότερα του 2000, σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της ρύπανσης στην πόλη. Ο νέος νόμος απαιτεί από όλα τα αυτοκίνητα να διαθέτουν ένα αυτοκόλλητο που δείχνει σε ποια από τις έξι προβλεπόμενες κατηγορίες ανήκουν, οι οποίες αντιστοιχούν στο έτος κατασκευής του οχήματος, την ενεργειακή απόδοση και την ποσότητα εκπομπών. Κάθε όχημα με αυτοκόλλητο της κατηγορίας 5 στο παρμπρίζ, που δείχνει ότι κατασκευάστηκε μεταξύ 1997 και 2000, δεν επιτρέπεται να κυκλοφορεί στο κέντρο της πόλης. Περίπου το 6% των 32 εκατομμυρίων αυτοκινήτων της Γαλλίας εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Τα οχήματα που έχουν εγγραφεί νωρίτερα από το 1997 και τα φορτηγά και λεωφορεία παλαιότερα του 2001 δεν έχουν καταχωρηθεί σε καμία κατηγορία, που σημαίνει ότι απαγορεύεται εντελώς η κυκλοφορία τους στην πόλη, από Δευτέρα έως Παρασκευή μεταξύ 08:00 και 20:00. Τα πρόστιμα ξεκινούν από τα 22 ευρώ. Τα νέα μέτρα είναι αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων νέφους στο Παρίσι και άλλες πόλεις κατά τους τελευταίους δύο μήνες. Η Αν Ινταλγκό, δήμαρχος του Παρισιού, δήλωσε ότι η πολιτική ήταν απαραίτητη για να ενθαρρύνει τους οδηγούς να «αλλάξουν τα μέσα μεταφοράς τους», προκειμένου να μειωθεί η κυκλοφορία. Οι αρχές προσφέρουν επίσης ένα «εισιτήριο ρύπανσης», το οποίο κοστίζει 3,60 ευρώ για μια ολόκληρη ημέρα μετακίνησης οπουδήποτε στο Παρίσι. Προηγουμένως όλες οι δημόσιες μεταφορές ήταν δωρεάν σε περιόδους υψηλής ρύπανσης, αλλά το σύστημα εγκαταλείφθηκε καθώς κόστιζε 4 εκατομμύρια ευρώ ανά ημέρα. Ο δήμος αύξησε επίσης το κόστος της στάθμευσης και απαγόρευσε το δωρεάν χώρο στάθμευσης τα Σάββατα και την περίοδο των διακοπών του Αυγούστου. Τα αυτοκόλλητα αντικατέστησαν το παλιό σύστημα περιορισμού της κυκλοφορίας σύμφωνα με το μονό ή ζυγό αριθμό πινακίδας κυκλοφορίας, το οποίο δεν κρίθηκε αποτελεσματικό. Στα μέτρα αντιδρούν με θυμό αρκετοί Γάλλοι οδηγοί, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι το νέο μέτρο είναι άδικο, διότι στοχεύει τους φτωχότερους πολίτες, οι οποίοι δεν μπορούν να αγοράσουν ένα νέο όχημα. Διακόσιες ευρωπαϊκές πόλεις έχουν ήδη εφαρμόσει παρόμοια μέτρα, με το Βερολίνο να το επιβάλλει από το 2008. Σύμφωνα με μελέτη του Υπουργείου Περιβάλλοντος της Γαλλίας, περίπου 48.000 άνθρωποι πεθαίνουν από αναπνευστικά προβλήματα που συνδέονται με τη ρύπανση του αέρα ετησίως. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1197273/parisi-apagoreusi-kukloforias-autokiniton-pou-kataskeuastikan-prin-to-2000

Τα σύγχρονα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα παράγουν 10 φορές πιο τοξική ρύπανση του αέρα από τα βαρέα φορτηγά και τα λεωφορεία, σύμφωνα με νέα στοιχεία. Η σημαντική διαφορά στις εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx) οφείλεται στις πολύ πιο αυστηρότερες δοκιμές που ισχύουν για μεγάλα οχήματα στην ΕΕ, σύμφωνα με τη νέα έκθεση. Υποστηρίζουν ότι τα ίδια αυστηρά μέτρα θα πρέπει να εφαρμόζονται στα αυτοκίνητα. Η ρύπανση από τα NOx είναι υπεύθυνη για δεκάδες χιλιάδες πρόωρους θανάτους σε όλη την Ευρώπη, με το Ηνωμένο Βασίλειο ιδιαίτερα να φέρει το υψηλότερο τίμημα. Μεγάλο μέρος της ρύπανσης εκπέμπεται από πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, τα οποία εν κινήσει εκπέμπουν περίπου έξι φορές περισσότερο από το όριο των εργαστηριακών δοκιμών. http://www.euractiv.com/section/climate-environment/news/dieselgate-style-fraudsters-should-face-prison-says-un-boss/ Μετά το σκάνδαλο της Volkswagen Dieselgate, οι δοκιμές αυτοκινήτων πρόκειται να γίνουν πιο αυστηρές, αλλά ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι αρκετές. Η νέα έκθεση από το Διεθνές Συμβούλιο για τις Καθαρές Μεταφορές (International Council on Clean Transportation (ICCT)), μια ερευνητική ομάδα που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αποκάλυψη του σκανδάλου της Volkswagen, συνέκρινε τις εκπομπές από τα φορτηγά και τα λεωφορεία σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης με εκείνες των αυτοκινήτων. http://www.euractiv.com/section/languages-culture/news/vw-ditches-german-as-official-language-angers-linguists/ Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα βαρέα οχήματα τα οποία είχαν δοκιμαστεί στη Γερμανία και τη Φινλανδία εκπέμπουν περίπου 210 mg NOx ανά διανυόμενο χιλιόμετρο, λιγότερο από το μισό των 500 mg / km που εκπέμπεται από τα σύγχρονα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα τα οποία πληρούν το υψηλότερο πρότυπο «Euro 6». Ωστόσο, τα λεωφορεία και τα φορτηγά διαθέτουν μεγαλύτερες μηχανές και καίνε περισσότερο πετρέλαιο ανά χιλιόμετρο, γεγονός που σημαίνει ότι τα αυτοκίνητα παράγουν 10 φορές περισσότερο NOx ανά λίτρο καυσίμου. Η ανάλυση του ICCT έδειξε ότι οι κατασκευαστές ήταν σε θέση να εξασφαλίσουν ότι τα βαρέα οχήματα τηρούν τα όρια της ρύπανσης, εν κινήσει, αλλά οι εκπομπές από τα αυτοκίνητα αυξάνονται δραματικά φορά στο δρόμο. Οι επίσημες δοκιμές των αυτοκινήτων στην ΕΕ προς το παρόν περιορίζονται σε εργαστηριακές μετρήσεις των πρωτότυπων οχημάτων. «Αντιθέτως, για τη μέτρηση των εκπομπών NOx από τα φορτηγά και τα λεωφορεία, οι δοκιμές εν κινήσει έγιναν υποχρεωτικές το 2013. Κατά συνέπεια, τυχαία επιλεγμένα οχήματα μπορούν να δοκιμαστούν υπό πραγματικές συνθήκες οδήγησης,» δήλωσε ο Peter Mock, διευθύνων σύμβουλος της ICCT στην Ευρώπη . Οι αλλαγές στο καθεστώς δοκιμών αυτοκινήτων στην ΕΕ αναμένεται να ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο, με φορητές συσκευές, οι οποίες ονομάζονται φορητά συστήματα μέτρησης εκπομπών (PEMS), τα οποία συνδέονται με τα οχήματα που κινούνται σε πραγματικές συνθήκες. Αλλά ο Mock προειδοποίησε: «Οι κατασκευαστές θα εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ειδικά πρωτότυπα αυτοκίνητα για τους εργαστηριακούς ελέγχους. Αντ ‘αυτού, θα ήταν πολύ καλύτερα η μέτρηση των εκπομπών συνηθισμένων οχημάτων μαζικής παραγωγής, τα οποία θα βγουν στην κυκλοφορία αμέσως μετά». Ένα αντίστοιχο σύστημα χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ, όπου το σκάνδαλο Dieselgate αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά. Επίσης, το ζήτημα θα τεθεί προς συζήτηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 17 Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες, αλλά το ICCT ανέφερε ότι αντιμετωπίζει αντίσταση από ορισμένους κατασκευαστές οχημάτων και από κράτη μέλη της ΕΕ. Τον Δεκέμβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε νομική δράση κατά του Ηνωμένου Βασιλείου και έξι άλλων κρατών της ΕΕ για την αποτυχία τους να δράσουν αναλόγως στον απόηχο του σκανδάλου Dieselgate. Ωστόσο, αργότερα τον ίδιο μήνα, ένα προσχέδιο έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διαπίστωσε ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει ευθύνες για την αποτυχία της να αντιδράσει αρκετά γρήγορα ενώ είχε στοιχεία που αποδείκνυαν ότι παραπλανητικές συσκευές είχαν χρησιμοποιηθεί στις εργαστηριακές δοκιμές. Αποδεικτικά στοιχεία ότι ορισμένα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα εκπέμπουν έως και τέσσερις φορές περισσότερη ρύπανση NOx από ό, τι ένα λεωφορείο αποκαλύφθηκαν το 2015. Η Catherine Bearder, ευρωβουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και επικεφαλής διαπραγματευτής για το δίκαιο της ποιότητας του αέρα της ΕΕ, δήλωσε: «Είναι ντροπή ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων απέτυχαν να μειώσουν τις θανατηφόρες εκπομπές όταν η τεχνολογία να το πράξουν είναι προσιτή και εύκολα διαθέσιμη. Η δραματική μείωση των εκπομπών NOx στα βαρύτερα οχήματα είναι αποτέλεσμα πολύ αυστηρότερων δοκιμών της ΕΕ, που ισχύουν από το 2011, και αντιστοιχούν σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης. Αν τα λεωφορεία και τα φορτηγά μπορούν να συμμορφωθούν με αυτά τα όρια, δεν υπάρχει κανένας λόγος αυτοκίνητα να μην μπορούν». Πηγή: http://www.euractiv.gr/section/metafores/news/10-fores-pio-rypogona-ta-petreleokinita-aftokinita-apo-fortiga-ke-leoforia/?utm_source=wysija&utm_medium=email&utm_campaign=Newsletter10012017List

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Η κακή ποιότητα του αέρα βάζει σε σημαντικό κίνδυνο τη δημόσια υγεία, προκαλώντας ασθένειες των πνευμόνων και καρδιαγγειακές παθήσεις. Ακόμη, προκαλεί σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις αυξάνοντας τα ιατρικά έξοδα, τη μείωση της παραγωγικότητας. Με μια νέα οδηγία της η ΕΕ θέτει στα κράτη-μέλη αυστηρότερα όρια των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων. Η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ στις 31 Δεκεμβρίου 2016 και τα κράτη- μέλη της ΕΕ οφείλουν να την συμπεριλάβουν στην εθνική τους νομοθεσία μέχρι τις 30 Ιουνίου 2016. Το βασικό μέτρο-εργαλείο είναι το Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, το οποίο τα κράτη- μέλη πρέπει να έχουν έτοιμο μέχρι τις 31Μαρτίου 2019. Η Επιτροπή θα προμηθεύσει έναν οδικό χάρτη μέχρι την Άνοιξη του 2017 και θα συνεργαστεί στενά με τα κράτη-μέλη σε ότι αφορά την εφαρμογή του, συμπεριλαμβανομένου της διευκόλυνσης πρόσβασης τους σε υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ. Μια σημαντική τεχνική πρωτοβουλία εντός του 2017 θα είναι η συνολική αναθεώρηση των εθνικών εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων όλων των κρατών μελών, βάση της οποίας η εφαρμογή της οδηγίας θα στηριχθεί ώστε να εξασφαλιστεί ο εύρωστος υπολογισμός των πραγματικών εκπομπών ρύπων στην Ευρώπη. Η νέα οδηγία στοχεύει στον δραστικό περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέχρι το 2030: (PM) 2.5 -49% (SO2) -79% (NOx) -63% (ΝΗ3) -19% (VOC) -40% Οι κύριοι ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι: -Αιωρούμενα σωματίδια (PM) 2.5 εκπέμπονται από τα οχήματα, τη ναυτιλία, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τα νοικοκυριά και από την καύση ορυκτών καυσίμων ή βιομάζας. - Διοξείδιο του θείου (SO2) εκπέμπεται από την παραγωγή ενέργειας, τη βιομηχανία, τη ναυτιλία και τα νοικοκυριά. - Τα οξείδια του αζώτου (NOx) εκπέμπεται από τα οχήματα, η ναυτιλία, η παραγωγή ενέργειας, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά. - Αμμωνία (ΝΗ3) εκπέμπεται από τις δραστηριότητες που συνδέονται με την κοπριά και τα λιπάσματα διαχείρισης στον τομέα της γεωργίας και τη χρήση λιπασμάτων στη γεωργία. - Πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC) που εκπέμπονται από διαλύτες σε προϊόντα και τη βιομηχανία, τα οχήματα, την οικιακή θέρμανση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ αναμένεται να επωφεληθούν από τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και περισσότερο παιδιά, οι ηλικιωμένοι και όσοι υποφέρουν από άσθμα και αναπνευστικά προβλήματα Όσον αφορά τη βιομηχανία δίνεται η ευκαιρία να επωφεληθούν διότι τα μέτρα της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα ενισχύσουν την καινοτομία και την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα στον τομέα της πράσινης τεχνολογίας. Οι δημόσιες αρχές σε όλα τα επίπεδα θα επωφεληθούν καθώς η νέα πολιτική θα τους βοηθήσει να φτάσουν τα ισχύοντα πρότυπα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Θα εξοικονομηθούν δισεκατομμύρια ευρώ, θα περιοριστούν οι χαμένες εργάσιμες ημέρες και θα είναι χαμηλότερο το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης. Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επίσης επιπτώσεις στην ποιότητα του πόσιμου νερού, του εδάφους και των οικοσυστημάτων. Το 2013, περισσότεροι από 450. 000 άνθρωποι υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους πρόωρα από τη ρύπανση του αέρα στην ΕΕ Το οικονομικό κόστος μόνο των επιπτώσεων στην υγεία είναι τεράστια, εκτιμάται σε 330 - 940.000.000.000 ευρώ (3-9% του ΑΕΠ της ΕΕ). Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CF%84%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%BA/