Αναζήτηση στην κοινότητα

Στα σκαριά βρίσκεται πλέον η κατασκευή του πρώτου ΧΥΤΕΑ, καθώς ανατέθηκε η εκπόνηση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ) της περιόδου 2020- 2030. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού, κος Παναγόπουλος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνει: «Ενώ έχει αναδειχθεί το χρόνιο πρόβλημα της ουσιώδους διατάραξης του οικοσυστήματος του Ασωπού ποταμού και της διακινδύνευσης της υγείας χιλιάδων κατοίκων της περιοχής, από την άτυπη συγκέντρωση της μεγαλύτερης βιομηχανικής ζώνης της Επικράτειας αυτής των Οινοφύτων – Σχηματαρίου, και η ανάγκη να ληφθούν μέτρα αποκαταστάσεως του Ποταμού, όπως αυτά καταδεικνύονται στις αποφάσεις 3943/2008 και 1543/2015 του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ήρθαν κυρίως μέσω των πολύχρονων αγώνων των κατοίκων Ωρωπού, με μπροστάρη την Ομοσπονδία Συλλόγων Ωρωπού, έρχεται μια ακόμη πρόκληση για τους κατοίκους των δύο Δήμων Τανάγρας και Ωρωπού, η χωροθέτηση Μονάδας Επεξεργασίας και «Υγειονομικής» Ταφής επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων, (ΧΥΤΒΕΑ), της εταιρείας ΕΛΒΙΟΚ M.A.E. (θυγατρική του ομίλου ElvalHalcor), που θα συγκεντρώνει από την Επικράτεια, θα επεξεργάζεται και θα «θάβει» «αιώνια», μερικά από τα πιο τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα που έχουν παραχθεί από τις βιομηχανίες σιδήρου, χάλυβα, θερμικής μεταλλουργίας αλουμινίου, επεξεργασίες μετάλλων, ανά την χώρα. Η χωροθέτηση του ΧΥΤΒΕΑ υλοποιείται στην θέση Κεραμίδεζα της Δημοτικής Ενότητας Τανάγρας, που βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τους οικισμούς Τανάγρας, Σχηματαρίου, λίγα μόνο μέτρα από το αεροδρόμιο της Τανάγρας και εντός της υδρογεωλογικής λεκάνης του πολύπαθου Ασωπού. Να σημειωθεί εδώ ότι ο ΧΥΤΒΕΑ προβλέπεται να επεξεργαστεί τα επόμενα χρόνια περί τους 500.000 τόνους άκρως τοξικών στερεών βιομηχανικών αποβλήτων, χωρίς να αποκλείονται μελλοντικές επεκτάσεις του, ενώ από την αξιολόγηση της μελέτης προκύπτουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με τις παραμέτρους της μελέτης, τον έλεγχο κατά την κατασκευή και την λειτουργία της Μονάδας, ενώ ανακύπτουν ορατοί κίνδυνοι για πιθανή μόλυνση της ατμόσφαιρας, του εδάφους, των υδάτινων πόρων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος, της ευρύτερης περιοχής Τανάγρας και Ωρωπού. Για να δούμε όμως σε ποια σημεία η χωροθέτηση προσκρούει στις εκδοθείσες αποφάσεις ΣΤΕ 1543/2008 και ΣΤΕ 3943/2015 του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας για τον Ασωπό, στους πρόσφατους σχεδιασμούς κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης για την χωροθέτηση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης Οινοφύτων – Σχηματαρίου, όσο σε θεμελιώδεις αρχές της Κοινοτικής Νομοθεσίας, και συγκεκριμένα στα εξής: 1. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ΧΥΤΒΕΑ αποτελεί μια ΝΕΑ άκρως επιβαρυντική βιομηχανική δραστηριότητα, εντός του οικοσύστηματος του Ασωπού, «προσελκύοντας» επιπλέον των παραγόμενων βιομηχανικών αποβλήτων στην περιοχή, ακόμη εκατοντάδων χιλιάδων τοξικών, επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων από κάθε γωνιά της χώρας, ίσως και από τα Βαλκάνια και άλλες χώρες, που υπάρχουν μάλιστα θυγατρικές εταιρείες των εδώ δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων, συγκεντρώνοντας, επεξεργάζοντας και «θάβοντας» εκατοντάδες χιλιάδες τόνους επικίνδυνα, άκρως τοξικά βιομηχανικά απόβλητα «αιώνια», σε θέση εντός της υδρολεκάνης του Ασωπού. 2. Η μονάδα χωροθετείται σε χώρο εκτός του «περίφημου» «Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης» που χωροθετεί επίσημα το μεγαλύτερο μέρος της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης της περιοχής, και θεσμοθετήθηκε να αποτελέσει οργανωμένο υποδοχέα επιχειρήσεων και δραστηριότατων πού θα λειτουργούν κάτω από αυστηρό περιβαλλοντικό πλαίσιο, πλήρως εναρμονισμένο με τις αποφάσεις του ΣΤΕ, και κυρίως με την περιβαλλοντική δέσμευση τα παραγόμενα στο Πάρκο, (Ζώνη), επικίνδυνα υγρά και στερεά βιομηχανικά απόβλητα, να επεξεργάζονται πλήρως σε κατάλληλες σύγχρονες μονάδες. Έτσι σε αντιδιαστολή τόσο με τις παραπάνω περιβαλλοντικές δεσμεύσεις και σχεδιασμούς, όσο και με τις αποφάσεις του ΣΤΕ, δημιουργείται με τον νέο ΧΥΤΒΕΑ διασπορά νέων βιομηχανικών επικίνδυνων και άκρως τοξικών ρύπων, σε θέση που δεν είχε επηρεαστεί μέχρι σήμερα από ρυπογόνες βιομηχανίες, στις παρυφές της υδρολογικής λεκάνης του Ασωπού. 3. Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την χωροθέτηση κατάλληλων μονάδων επεξεργασίας επικίνδυνων στερεών βιομηχανικών αποβλήτων δηλαδή ανάλογων μονάδων ανά την Επικράτεια, αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα της διοίκησης και των αρμόδιων αρχών του Κράτους και σε καμία περίπτωση ιδιωτών, όταν μάλιστα οι επιχειρήσεις τους έχουν ρυπάνει ανεπανόρθωτα στο παρελθόν το περιβάλλον και έχουν διακινδυνεύσει την υγεία χιλιάδων Ελλήνων πολιτών. 4. Ο απαξιωμένος μηχανισμός κατάλληλου αξιόπιστου ελεγκτικού μηχανισμού του Κράτους, η παραχώρηση του δικαιώματος του ελέγχου από το Κράτος σε ιδιώτες που αμείβονται από τον ελεγχόμενο, δεν διασφαλίζει σε καμία περίπτωση ότι θα υπάρχει αυστηρή τήρηση ακόμη και των όποιων περιβαλλοντικών δεσμεύσεων/προβλέψεων, αφορούν την κατασκευή, συντήρηση και μακρόχρονη λειτουργία της άκρως επιβαρυντικής μονάδας ΧΥΤΒΕΑ, χωρίς τους διακριτούς ρόλους που απαιτεί ο νομοθέτης για τον «Ελεγκτή» και τον «Ελεγχόμενο». 5. Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», που δίνει έμφαση στην ευθύνη του παραγωγού των αποβλήτων, αλλά και στην αρχή της εγγύτητας σύμφωνα με την οποία επιδιώκεται τα απόβλητα, να οδηγούνται στις πλησιέστερες εγκεκριμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας ή/και διάθεσης, όπως προκύπτει από την Κοινοτική Οδηγία και Νομοθεσία, απαγορεύεται η μεταφορά επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων από όλη την Επικράτεια σε μια θέση, πολύ δε περισσότερο που η θέση αυτή είναι στις παρυφές της υδρολογικής λεκάνης του πολύπαθου Ασωπού, εντός της λεκάνης απορροής του, για την οποία οι αποφάσεις της Ελληνικής Δικαιοσύνης απαγορεύουν την περαιτέρω υποβάθμισή της και επιβάλλουν την άμεση περιβαλλοντική της εξυγίανσή της». View full είδηση

Με κοινό σύνθημα «Μείωσε Συσκευασία-Σκέψου Αειφορία» δημόσιοι φορείς, δήμοι, ΦΟΣΔΑ, επιχειρήσεις, ΜΚΟ, συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, εκπαιδευτικά ιδρύματα και ευαισθητοποιημένοι πολίτες συμμετείχαν στη φετινή Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων (European Week for Waste Reduction (EWWR), τη μεγαλύτερη Ευρωπαϊκή καμπάνια του είδους, που έλαβε χώρα από 18 έως 26 Νοεμβρίου ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Η θεματική της 15ης Ευρωπαϊκής εκστρατείας αφορούσε στο σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο των αποβλήτων συσκευασίας. Περισσότερες από 14.500 δράσεις πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη, τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη υιοθέτησης βιώσιμων πρακτικών για την αντιμετώπιση του επίμονου προβλήματος της αυξημένης παραγωγής αποβλήτων συσκευασίας, το οποίο επιδεινώνεται ιδιαίτερα από την ανάπτυξη του τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου. Στη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας οι συμμετέχοντες διοργάνωσαν ημερίδες, εκθέσεις, παζάρια, συμμετείχαν σε εκπαιδευτικά και βιωματικά εργαστήρια, ενημερώθηκαν για τους τρόπους μείωσης της παραγωγής αποβλήτων αλλά και επαναχρησιμοποίησής τους, μετέτρεψαν τις άχρηστες συσκευασίες σε τέχνη, εστιάζοντας στο τρίπτυχο “Mείωση, Eπαναχρησιμοποίηση, Aνακύκλωση», (3Rs=Reduce, Reuse, Recycle). Η Ελλάδα Στη χώρα μας, το διάστημα μεταξύ 18 έως 26 Νοεμβρίου διεξήχθησαν 117 δράσεις από επιμέρους φορείς, αριθμός ρεκόρ, όπως αναφέρεται παρακάτω, και αποτυπώνεται στο σχετικό χάρτη: 21 ΟΤΑ (Δήμοι), ΦΟΣΔΑ, Περιφέρειες 7 ΣΕΔ και ΜΚΟ 1 Επιχείρηση 88 Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (από νηπιαγωγεία μέχρι ΑΕΙ) Βασικός σκοπός όλων των δράσεων και εκδηλώσεων είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ευρύ κοινού για τη σημασία της Πρόληψης, της Επαναχρησιμοποίησης και της Ανακύκλωσης και η προαγωγή της Κυκλικής Οικονομίας. ΕΟΑΝ Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), ως εθνικός συντονιστής των δράσεων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που καταχωρούνται και υλοποιούνται μέσω της Ευρωπαϊκής πλατφόρμας, www.ewwr.eu, κατεύθυνε τους συμμετέχοντες και πρόβαλε το σύνολο των επιμέρους δράσεων στα κοινωνικά του δίκτυα. Στη συνέχεια θα προτείνει 5 δράσεις για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία βράβευσης, που θα λάβει χώρα μέσα στο 1ο Εξάμηνο του 2024. View full είδηση

Το Συμβούλιο εξέδωσε νέο κανονισμό που ενισχύει τους κανόνες βιωσιμότητας για τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών. Ο κανονισμός θα ρυθμίζει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των μπαταριών —από την παραγωγή έως την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση— και θα εγγυάται ότι είναι ασφαλείς, βιώσιμες και ανταγωνιστικές. Οι μπαταρίες αποτελούν βασικό στοιχείο της διαδικασία απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της μετάβασης της ΕΕ προς τρόπους μεταφοράς μηδενικών εκπομπών. Ταυτόχρονα, οι μπαταρίες στο τέλος του κύκλου ζωής τους περιέχουν πολλούς πολύτιμους πόρους· θα πρέπει να είμαστε σε θέση να επαναχρησιμοποιούμε αυτές τις κρίσιμες πρώτες ύλες αντί να εξαρτόμαστε από τρίτες χώρες για τις τις προμήθειές μας. Οι νέοι κανόνες θα προωθήσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και θα διασφαλίσουν ότι οι νέες μπαταρίες είναι βιώσιμες και συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση. Teresa Ribera, υπουργός οικολογικής μετάβασης της Ισπανίας Ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου θα ισχύει για όλες τις μπαταρίες, περιλαμβανομένων όλων των αποβλήτων φορητών μπαταριών, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων, μπαταριών βιομηχανικού τύπου, μπαταριών εκκίνησης, φωτισμού και ανάφλεξης (SLI) (που χρησιμοποιούνται κυρίως για οχήματα και μηχανήματα) και μπαταριών για ελαφρά μέσα μεταφοράς (π.χ. ηλεκτρικά ποδήλατα, ηλεκτρικά μοτοποδήλατα, ηλεκτρικά σκούτερ). Κυκλική οικονομία Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην προώθηση μιας κυκλικής οικονομίας μέσω της ρύθμισης των μπαταριών καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός θεσπίζει απαιτήσεις για το τέλος του κύκλου ζωής, οι οποίες περιλαμβάνουν στόχους και υποχρεώσεις συλλογής, στόχους για την ανάκτηση υλικών και διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού. Ο κανονισμός θέτει στόχους για τους παραγωγούς όσον αφορά τη συλλογή αποβλήτων φορητών μπαταριών (63 % έως το τέλος του 2027 και 73 % έως το τέλος του 2030) και εισάγει ειδικό στόχο συλλογής αποβλήτων μπαταριών για ελαφρά μέσα μεταφοράς (51 % έως το τέλος του 2028 και 61 % έως το τέλος του 2031). Ο κανονισμός θέτει τον στόχο για την ανάκτηση λιθίου από απόβλητα μπαταριών στο 50 % έως το 2027 και στο 80 % το 2031, ο οποίος μπορεί να τροποποιηθεί μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, ανάλογα με τις εξελίξεις της αγοράς και της τεχνολογίας και τη διαθεσιμότητα λιθίου. Ο κανονισμός προβλέπει υποχρεωτικά ελάχιστα επίπεδα ανακυκλωμένου περιεχομένου για τις μπαταρίες βιομηχανικού τύπου, τις μπαταρίες SLI και τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Αυτά ορίζονται αρχικά σε 16 % για το κοβάλτιο, 85 % για τον μόλυβδο, 6 % για το λίθιο και 6 % για το νικέλιο. Οι μπαταρίες θα πρέπει να διαθέτουν τεκμηρίωση για το ανακυκλωμένο περιεχόμενο. Ο στόχος απόδοσης ανακύκλωσης για τις μπαταρίες νικελίου-καδμίου τίθεται στο 80 % έως το τέλος του 2025 και στο 50 % έως το τέλος του 2025 για τα άλλα απόβλητα μπαταριών. Ο κανονισμός προβλέπει ότι, έως το 2027, οι φορητές μπαταρίες που είναι ενσωματωμένες σε συσκευές θα πρέπει να μπορούν να αφαιρούνται και να αντικαθίστανται από τον τελικό χρήστη, αφήνοντας επαρκή χρόνο στους φορείς εκμετάλλευσης να προσαρμόσουν τον σχεδιασμό των προϊόντων τους στην απαίτηση αυτή. Πρόκειται για σημαντική διάταξη για τους καταναλωτές. Οι μπαταρίες ελαφρών μέσων μεταφοράς θα πρέπει να μπορούν να αντικατασταθούν από ανεξάρτητο επαγγελματία. Δίκαιοι κανόνες για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μπαταριών και στη διασφάλιση δικαιότερου ανταγωνισμού χάρη στις απαιτήσεις ασφάλειας, βιωσιμότητας και επισήμανσης. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω κριτηρίων απόδοσης, ανθεκτικότητας και ασφάλειας, αυστηρών περιορισμών για επικίνδυνες ουσίες, όπως ο υδράργυρος, το κάδμιο και ο μόλυβδος, καθώς και υποχρεωτικών πληροφοριών σχετικά με το αποτύπωμα άνθρακα των μπαταριών. Ο κανονισμός εισάγει απαιτήσεις επισήμανσης και πληροφόρησης, μεταξύ άλλων σχετικά με τα κατασκευαστικά στοιχεία και το ανακυκλωμένο περιεχόμενο της μπαταρίας, καθώς και ηλεκτρονικό «διαβατήριο μπαταρίας» και κωδικό QR. Προκειμένου να δοθεί στα κράτη μέλη και στους οικονομικούς παράγοντες στην αγορά επαρκής χρόνος προετοιμασίας, οι απαιτήσεις επισήμανσης θα τεθούν σε ισχύ από το 2026 και ο κωδικός QR από το 2027. Μείωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων Ο νέος κανονισμός αποσκοπεί στη μείωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής της μπαταρίας. Προς τούτο, ο κανονισμός θεσπίζει αυστηρούς κανόνες δέουσας επιμέλειας για τους φορείς εκμετάλλευσης, οι οποίοι πρέπει να επαληθεύουν την πηγή των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για μπαταρίες που διατίθενται στην αγορά. Ο κανονισμός προβλέπει εξαίρεση για τις ΜΜΕ από τους κανόνες δέουσας επιμέλειας. Επόμενα βήματα Με τη σημερινή ψηφοφορία στο Συμβούλιο περατώνεται η διαδικασία έκδοσης. Ο κανονισμός θα υπογραφεί τώρα από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα. Ιστορικό Ο κανονισμός σχετικά με τις μπαταρίες αποσκοπεί στη δημιουργία κυκλικής οικονομίας για τον τομέα των μπαταριών, στοχεύοντας σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των μπαταριών, από τον σχεδιασμό έως την επεξεργασία των αποβλήτων. Η πρωτοβουλία αυτή έχει τεράστια σημασία, ιδίως λόγω της μαζικής ανάπτυξης της ηλεκτρικής κινητικότητας. Η ζήτηση για μπαταρίες αναμένεται να υπερδεκαπλασιαστεί έως το 2030. Ο νέος κανονισμός θα αντικαταστήσει την ισχύουσα οδηγία του 2006 για τις μπαταρίες και θα συμπληρώσει την ισχύουσα νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κανονισμού για τις μπαταρίες στις 10 Δεκεμβρίου 2020. Το Συμβούλιο καθόρισε γενική προσέγγιση στις 17 Μαρτίου 2022. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική θέση του στην ολομέλεια της 10ης Μαρτίου 2022. Μετά από διοργανικές διαπραγματεύσεις, επιτεύχθηκε προσωρινή συμφωνία μεταξύ της Προεδρίας του Συμβουλίου και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το αποτέλεσμα της συμφωνίας εγκρίθηκε από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 14 Ιουνίου 2023. Κανονισμός για τις ηλεκτρικές στήλες και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών Αποτέλεσμα ψηφοφορίας Δηλώσεις Δηλώσεις Επισκεφθείτε τη σελίδα της συνεδρίασης View full είδηση

Τα υλικά εκσκαφών που εξάγονται από εργοτάξια είναι μακράν η μεγαλύτερη πηγή αποβλήτων που παράγονται ετησίως στην Ευρώπη. Πρόκειται, αναλογικά, για πέντε φορές την ποσότητα των οικιακών απορριμμάτων, ωστόσο φαίνεται ότι οι κυβερνήσεις προς το παρόν παραβλέπουν το ζήτημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να συσχετίζουν τα απόβλητα με τα σκουπίδια οικιακής χρήσης, που συσσωρεύονται στους δρόμους ή σε χώρους υγειονομικής ταφής. Ωστόσο, σύμφωνα με τη Eurostat, οι εκσκαφές είναι η μεγαλύτερη πηγή απορριμμάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη. «Για παράδειγμα, στη Γαλλία παράγονται 150 εκατομμύρια τόνοι κάθε χρόνο», δήλωσε ο Emmanuel Cazeneuve, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Hesus, μιας γαλλικής νεοφυούς επιχείρησης, που ασχολείται με τη διαχείριση και διάθεση αποβλήτων κατασκευών. «Είναι πέντε φορές ο όγκος των οικιακών απορριμμάτων», σχολίασε, προσθέτοντας ότι οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν πιθανώς παρόμοια στοιχεία. Τα υλικά εκσκαφών θεωρούνται επί του παρόντος απόβλητα σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία και επομένως απορρίπτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής. Ωστόσο, το 80% αυτών των εδαφών δεν είναι μολυσμένα και θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν με ασφάλεια αλλού, εάν είχε τεθεί σε εφαρμογή ένα κατάλληλο σύστημα ιχνηλασιμότητας, λέει ο Hesus. «Δεν έχουμε σαφή εικόνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω της έλλειψης ιχνηλασιμότητας», δήλωσε ο Cazeneuve στη EURACTIV. «Σήμερα, δεν είναι εύκολο να γνωρίζουμε τον ακριβή όγκο των χωματουργικών υλικών που παράγονται στη Γαλλία, τη Γερμανία ή την Πολωνία, επειδή δεν υπάρχουν βάσεις δεδομένων» ή οι αριθμοί πνίγονται στις στατιστικές βιομηχανικών αποβλήτων, είπε. Επιπλέον, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου έλεγχοι σε χώρους διάθεσης, γεγονός που αφήνει την πόρτα ανοιχτή σε παράνομη απόρριψη μολυσμένων εδαφών που προέρχονται από παλιές βιομηχανικές περιοχές. Για παράδειγμα, «στη Γαλλία, προς το παρόν δεν διενεργούνται έλεγχοι σε σκαμμένα εδάφη που διατίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής», δήλωσε ο Cazeneuve. Ως αποτέλεσμα, κανείς δεν ξέρει με σιγουριά πού απορρίπτονται τα εσκαμμένα εδάφη, αφήνοντας ένα σημαντικό τυφλό σημείο στις προσπάθειες της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης και την προώθηση μιας κυκλικής οικονομίας. «Ορισμένα σπίτια ή και υποδομές χτίστηκαν σε μολυσμένη γη. Και έτσι σήμερα δυνητικά μπορεί να αντιμετωπίσουμε υγειονομικά σκάνδαλα. Αυτός πρόκειται να είναι και ο λόγος για τον οποίο θα τεθεί πραγματικό ζήτημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο », δήλωσε ο Cazeneuve. Σε επίπεδο ΕΕ, οι υπεύθυνοι για την χάραξη πολιτικής αρχίζουν να αντιλαμβάνονται το ζήτημα. Στο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του περασμένου έτους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεχώρισε τα απόβλητα κατασκευών σε επτά τομείς, που απαιτούν επείγουσα προσοχή από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, παράλληλα με τα ηλεκτρονικά είδη, τις συσκευασίες, τα πλαστικά, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και άλλα. Η προώθηση της «ασφαλούς, βιώσιμης και κυκλικής χρήσης των σκαμμένων εδαφών» αναφέρεται στο σχέδιο ως μέρος ενός καταλόγου δράσεων που δεσμεύονται να αναλάβουν τα εκτελεστικά στελέχη της ΕΕ. Μια στρατηγική για ένα «Βιώσιμο Δομημένο Περιβάλλον» θα κατατεθεί αργότερα φέτος, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα περιλαμβάνει την υποχρεωτική ιχνηλασιμότητα για τα εκσκαφόμενα εδάφη. Η Φλάνδρα μπαίνει επικεφαλής Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση αναλαμβάνει από κοινού δράσεις, ορισμένες χώρες κατέχουν ήδη το προβάδισμα. Στην περιοχή της Φλάνδρας του Βελγίου, όλες οι μετακινήσεις των εσκαμμένων εδαφών πρέπει να καταχωρούνται σε μια εθνική βάση δεδομένων. Αυτό κοστίζει 0,05 € ανά κυβικό μέτρο εδάφους, αλλά ο Cazeneuve λέει ότι οι σχετικές εξοικονομήσεις ανέρχονται σε 2€ / m3 σε έξοδα που σχετίζονται με φόρους υγειονομικής ταφής και μεταφοράς αποβλήτων. Για μεγάλα κατασκευαστικά συγκροτήματα – ομίλους όπως η Vinci της Γαλλίας ή η ACS της Ισπανίας, αυτή είναι δυνητικά μια σημαντική εξοικονόμηση κόστους. Αντί να μεταφέρουν φορτία εδάφους σε απομακρυσμένους χώρους υγειονομικής ταφής, θα μπορούσαν απλώς να τα επαναχρησιμοποιήσουν σε άλλα εργοτάξια πιο κοντά στις δικές τους επιχειρήσεις. «Μία εξοικονόμηση της τάξης του 20% είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα λόγω των σημαντικών όγκων», λέει ο Cazeneuve. Για να ξεκλειδώσουν αυτές οι εξοικονομήσεις και να διασφαλιστεί καλύτερη ιχνηλασιμότητα, αυτό που θα μπορούσε να κάνει η ΕΕ είναι να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν παρόμοιες βάσεις δεδομένων σε εθνικό επίπεδο. «Αυτό άρχισε να εφαρμόζει η Γαλλία και νομίζω ότι θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε αυτήν την υποχρέωση σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες», δήλωσε ο Cazeneuve. Η εξοικονόμηση άνθρακα επίσης δεν είναι αμελητέα. Σήμερα, η διαχείριση και η μεταφορά υλικών εκσκαφών αντιπροσωπεύει περίπου το 7-8% των εκπομπών άνθρακα ενός εργοταξίου, καθιστώντας την επεξεργασία αποβλήτων εκσκαφών ένα κρίσιμο ζήτημα. Μέχρι τώρα, οι κατασκευαστές μπορούσαν να αγνοήσουν το πρόβλημα των αποβλήτων τους. «Αφού εξασφαλίσουν τσιμέντο χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, θα διαπιστώσουν ότι πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν την παραγωγή αποβλήτων τους και επομένως η διαχείριση των εδαφών θα καταστεί πραγματικό ζήτημα», προέβλεψε ο Cazeneuve. [Επιμέλεια στα Αγγλικά: Zoran Radosavljevic, Δημοσιογραφική επιμέλεια στα Ελληνικά: Ηλίας Παλιαλέξης] [Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στην EURACTIV.com και στην ελληνική EurActiv και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ] View full είδηση

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η απόφαση Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/90439/1846 «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων σε εναρμόνιση με τις διατάξεις της οδηγίας 99/31/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απριλίου 1999 «περί υγειονομικής ταφής των αποβλή- των», όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/850 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018». ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 4514 Τεύχος Β’ 30 Σεπτεμβρίου 2021. Στη απόφαση μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι σε XYT δεν γίνονται δεκτά από τους υπόχρεους φο- ρείς λειτουργίας τα ακόλουθα απόβλητα: α) τα υγρά απόβλητα. β) τα απόβλητα τα οποία σε συνθήκες υγειονομικής ταφής, είναι εκρηκτικά, διαβρωτικά, οξειδωτικά, πολύ εύφλεκτα ή εύφλεκτα, γ) απόβλητα νοσοκομείων και συναφή, ολόκληρα μεταχειρισμένα ελαστικά αυτοκινήτων, τα απόβλητα που έχουν συλλεχθεί χωριστά για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και για ανακύκλωση. Τα βιοαποδομήσιμα αστικά απόβλητα που προορίζονται για ΧΥΤ πρέπει να μειωθούν στο 35% της συνολικής (κατά βάρος) ποσότητας των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που είχαν παραχθεί το 1995 ή το τελευταίο προ του 1995 έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα τυποποιημένα στοιχεία της Eurostat. Από το 2030, όλα τα απόβλητα που είναι κατάλληλα για ανακύκλωση ή άλλου είδους ανάκτηση, ιδίως όσον αφορά τα αστικά απόβλητα, δεν γίνονται δεκτά σε ΧΥΤ με εξαίρεση τα απόβλητα για τα οποία η υγειονομική ταφή παράγει τα καλύτερα αποτελέσματα για το περιβάλλον, σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 4819/2021. Με στόχο την αποτροπή ανακυκλώσιμων και ανακτήσιμων αποβλήτων από ΧΥΤ, το ΥΠΕΝ θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα του έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 κατάλογο αποβλήτων μη αποδεκτών σε ΧΥΤ. Έως το 2030, διασφαλίζεται ότι η ποσότητα των αστικών αποβλήτων που καταλήγουν σε ΧΥΤ μειώνεται στο 10 % ή λιγότερο της συνολικής ποσότητας των αστικών αποβλήτων που παράγονται (κατά βάρος). Προκειμένου να εκτιμηθεί αν έχει επιτευχθεί ο στόχος που ορίζεται στην παρ. 6 του άρθρου 5: α) υπολογίζεται το βάρος των παραχθέντων αστικών αποβλήτων που οδηγήθηκαν σε υγειονομική ταφή σε ένα δεδομένο ημερολογιακό έτος, β) το βάρος των αποβλήτων από διαδικασίες επεξεργασίας πριν από την ανακύκλωση ή άλλου είδους ανάκτηση αστικών αποβλήτων, όπως η διαλογή ή η μηχανική βιολογική επεξεργασία, τα οποία στη συνέχεια διατίθενται με υγειονομική ταφή, πρέπει να συνυπολογίζεται στο βάρος των αστικών αποβλήτων που δηλώνεται ότι διατέθηκαν με υγειονομική ταφή, Το βάρος των αστικών αποβλήτων που υποβάλλονται σε εργασίες διάθεσης με αποτέφρωση και το βάρος των αποβλήτων που προκύπτουν από τις εργασίες σταθεροποίησης του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των αστικών αποβλήτων με σκοπό την επακόλουθη υγειονομική ταφή τους δηλώνεται ως βάρος αποβλήτων που διατέθηκαν με υγειονομική ταφή. Το βάρος των αποβλήτων που παράγονται κατά την ανακύκλωση ή σε άλλες εργασίες ανάκτησης αστικών αποβλήτων που στη συνέχεια διατίθενται με υγειονομική ταφή δεν συνυπολογίζεται στο βάρος των αστικών αποβλήτων που δηλώνεται ότι διατέθηκαν με υγειονομική ταφή. Σε ΧΥΤ πραγματοποιείται διάθεση μόνο αποβλήτων που έχουν υποστεί επεξεργασία. Η διάταξη αυτή μπορεί να μην εφαρμόζεται στα αδρανή απόβλητα η επεξεργασία των οποίων είναι τεχνικά αδύνατη, ή σε οποιαδήποτε άλλα απόβλητα η επεξεργασία των οποίων δεν συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων του άρθρου 1 και ειδικότερα στη μείωση της ποσότητας των αποβλήτων ή των κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου ή το περιβάλλον. Οι δαπάνες κατασκευής και λειτουργίας ενός ΧΥΤ, στις οποίες περιλαμβάνεται, στο μέτρο του δυνατού, το κόστος της χρηματοοικονομικής ή ισοδύναμης εγγύησης ή το ειδικό αποθεματικό που αναφέρεται στο σημείο (δ) του άρθρου 9, καθώς και το κατ’ εκτίμηση κόστος της παύσης λειτουργίας του χώρου και της μετέπειτα φροντίδας του για χρονική περίοδο τουλάχιστον τριά- ντα ετών, καλύπτονται από την τιμή που χρεώνει ο φορέας λειτουργίας για τη διάθεση οποιουδήποτε τύπου αποβλήτων στον εν λόγω χώρο. Με την επιφύλαξη των απαιτήσεων της υπό στοιχεία Η.Π. 11764/653/2006 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Δικαιοσύνης «Πρόσβαση του κοινού στις δημόσιες αρχές για παροχή πληροφοριών σχετικά με το περιβάλλον, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2003/4/ΕΚ “για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ” του Συμβουλίου. Αντικατάσταση της υπ’ αρ. 77921/1440/1995 κοινής υπουργικής απόφασης (Β’ 795)», (Β’ 327), ο φορέας λειτουργίας πρέπει να εξασφαλίζει διαφάνεια κατά τη συλλογή και χρήση όλων των αναγκαίων πληροφοριών σχετικά με το εν λόγω κόστος. Ο φορέας λειτουργίας να τηρεί τις ακόλουθες διαδικασίες παραλαβής: έλεγχο των εγγράφων για τα απόβλητα, στα οποία περιλαμβάνονται τα έγγραφα που απαιτούνται δυνάμει του άρθρου 7 (σημείο Β και Γ) της υπό στοιχεία Η.Π.13588/725/2006 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οι- κονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύ- ης, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Εμπορικής Ναυτιλίας «Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ “για τα επικίνδυνα απόβλητα” του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991. Αντικατάσταση της υπ’ αρ. 19396/1546/1997 κοινή υπουργική απόφαση “Μέτρα και όροι για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλή- των” (Β’ 604)» (Β’ 383) και, όπου αυτό έχει εφαρμογή, εκείνα που απαιτούνται δυνάμει του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 για τις μεταφορές αποβλήτων. οπτική εξέταση των αποβλήτων στην είσοδο και στο σημείο απόθεσης και, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, εξακρί- βωση ότι τα απόβλητα αντιστοιχούν προς την περιγραφή που περιέχεται στα έγγραφα που υπέβαλε ο κάτοχος. Αν απαιτείται η λήψη αντιπροσωπευτικών δειγμάτων για την εφαρμογή του επίπεδου 3 της παρ. 3 του παραρτή- ματος ΙΙ, τα αποτελέσματα των αναλύσεων διατηρούνται, η δε δειγματοληψία διενεργείται σύμφωνα με άρθρο 17. Τα δείγματα φυλάσσονται επί ένα μήνα τουλάχιστον. τήρηση αρχείου των ποσοτήτων και των χαρακτηριστικών των αποτιθέμενων αποβλήτων, στο οποίο κα- ταχωρούνται η προέλευση, η ημερομηνία παράδοσης, τα στοιχεία του παραγωγού, ή εάν πρόκειται για αστικά απόβλητα, του φορέα συλλογής, και, στην περίπτωση των επικίνδυνων αποβλήτων, η ακριβής τους θέση στο ΧΥΤ. Οι πληροφορίες αυτές θα διατίθενται στις αρμόδιες εθνικές και ενωσιακές στατιστικές αρχές, όταν ζητούνται για σκοπούς στατιστικής. Ο φορέας λειτουργίας πρέπει να παρέχει πάντοτε έγγραφη βεβαίωση παραλαβής για κάθε παράδοση αποβλήτων στο χώρο του. Δείτε εδώ όλη την ΚΥΑ View full είδηση

Όλοι μας πλέον βιώνουμε σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην καθημερινότητά μας, ενώ μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει ήδη από τις συνέπειες των ακραίων και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων. Η παραγωγή ενέργειας, η υπερκατανάλωση και η ανεύθυνη ή παράνομη διαχείριση αποβλήτων συμβάλλουν άμεσα στην κλιματική αλλαγή. Ειδικά όσον αφορά στα απόβλητα που δημιουργεί το ανθρώπινο είδος, η απερίσκεπτη στάση των μεμονωμένων ανθρώπων συνδυαστικά με το οργανωμένο περιβαλλοντικό έγκλημα, που αποσκοπεί σε εξαιρετικά υψηλά παράνομα κέρδη από τη μη σύννομη διαχείριση αποβλήτων, καταστρέφουν με ταχύτατους ρυθμούς το ίδιο μας το σπίτι. Η μη κατάλληλη διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ρύπανση του περιβάλλοντος, με εξαιρετικά επιβλαβείς συνέπειες για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων, καθώς και για το κλίμα του πλανήτη μας. Η Έκθεση Αξιολόγησης GENVAL για την Ελλάδα αναγνωρίζει το Περιβαλλοντικό Έγκλημα Αποβλήτων ως μια μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα, καθώς η χώρα χρησιμοποιείται ως περιοχή διέλευσης (τράνζιτ) των παράνομων μεταφορών αποβλήτων. Συγκεκριμένα οι τάσεις στην Ελλάδα σχετικά με την παράνομη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν: · Ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος από εταιρείες που ασχολούνται με το εμπόριο, τη συλλογή, την αποθήκευση και την επεξεργασία μεταλλικών αποβλήτων (scrap). · Χρήση παράνομων χωματερών, για επικίνδυνα απόβλητα (π.χ. μπογιά, φίλτρα αερίου, τόνερ εκτυπωτών, μελάνια, μπαταρίες, άλλα χημικά) ή/και για μη επικίνδυνα απόβλητα. · Επιχειρηματικές δραστηριότητες χωρίς την απαραίτητη περιβαλλοντική έγκριση από τις αρμόδιες αρχές. · Παράνομοι χώροι ταφής απορριμμάτων. · Παράνομα απόβλητα σε επιφανειακά ύδατα (π.χ. από βιομηχανίες επεξεργασίας δέρματος). Τι έρχεται για να κάνει το έργο LIFE PROWhIBIT Ως εκ τούτου, η αντιμετώπιση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων αποτελεί πλέον προτεραιότητα για την Ελλάδα και είναι επιτακτική η ανάγκη της συμμόρφωσης με τους ισχύοντες νόμους. Στο πλαίσιο αυτό, από τις αρχές του 2021 υλοποιείται στην Ελλάδα το συγχρηματοδοτούμενο έργο LIFE PROWhIBIT που έχει ως στόχο την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αποτροπή του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων στην Ελλάδα με τη χρήση «έξυπνων» επιθεωρήσεων. Το έργο LIFE PROWhIBIT συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE που είναι το σημαντικότερο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον & το Κλίμα (διαθέτοντας 5,4 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027) και υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (συντονιστής του έργου), το Πράσινο Ταμείο και το IMPEL (European Union Network for the Implementation and Enforcement of Environmental Law). Τα κύρια αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου LIFE PROWhIBIT είναι τα εξής: Α) Ανάπτυξη και εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής για την καταπολέμηση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων στην Ελλάδα Β) Ανάπτυξη ολοκληρωμένης Ψηφιακής Πλατφόρμας για τη διαχείριση των υποθέσεων Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων. Η πλατφόρμα θα είναι προσβάσιμη μέσω ιστοσελίδας και εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, και θα επιτρέπει την άμεση αναφορά μιας πιθανής υπόθεσης Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων, καθώς και την αυτοματοποιημένη και βελτιστοποιημένη διαδικασία χειρισμού της εκάστοτε υπόθεσης από τις αρμόδιες αρχές. Πώς θα λειτουργεί η πλατφόρμα αυτή: · Μέσω της ιστοσελίδας ή της εφαρμογής για κινητά οι πολίτες θα μπορούν να αναφέρουν μια πιθανή υπόθεση παράνομης διαχείρισης αποβλήτων συμπληρώνοντας μια ηλεκτρονική φόρμα. Πλέον της ηλεκτρονικής φόρμας το σύστημα θα επιτρέπει να υποβάλλονται και τυχόν αποδεικτικά στοιχεία, όπως έγγραφα, φωτογραφίες ή βίντεο. · Μετά την αναφορά ενός περιστατικού, το σύστημα θα δημιουργεί αυτόματα μια νέα Περιβαλλοντική Υπόθεση Αποβλήτων προς διερεύνηση. · Στη συνέχεια, το σύστημα θα διερευνά στοιχεία από εξωτερικές πηγές (άλλες πλατφόρμες, μητρώα και βάσεις δεδομένων) για ιστορικά δεδομένα που πιθανόν να σχετίζονται με την αναφερόμενη Υπόθεση προς διερεύνηση και θα πραγματοποιεί μια αρχική εκτίμηση του κινδύνου βάσει περιβαλλοντικών και άλλου είδους κριτηρίων. · Η ομάδα επιθεώρησης, που ορίζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (MEE), θα ελέγχει και θα επικυρώνει την ιεράρχηση της Περιβαλλοντική Υπόθεση Αποβλήτων προς διερεύνηση. · Στη συνέχεια, η υπόθεση θα διαβιβάζεται στην αρμόδια αρχή ή τις αρμόδιες αρχές που πρέπει να αναλάβουν δράση. Η πλατφόρμα απλοποιεί και επιταχύνει τη διαδικασία αναφοράς και χειρισμού των υποθέσεων που εντοπίζονται, επιτρέποντας ταυτόχρονα την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων αρμόδιων φορέων, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα εξαγωγής των κατάλληλων εκθέσεων αναφοράς και επιτρέπει τη διατήρηση ιστορικών δεδομένων. Γ) Διεξαγωγή "έξυπνων" επιθεωρήσεων αποβλήτων με τη χρήση προηγμένων μεθόδων επιθεώρησης όπως drones & εικόνες από δορυφόρους. Στο πλαίσιο του έργου LIFE PROWhIBIT πρόκειται να πραγματοποιηθούν Ημερίδες σε όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας προκειμένου για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση τόσο των εμπλεκόμενων φορέων όσο και του κοινού, σε σχέση με το Περιβαλλοντικό Έγκλημα Αποβλήτων, καθώς και για την ενεργοποίηση της συμμετοχής τους στην επίτευξη των στόχων του έργου. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί η Εναρκτήρια Ημερίδα του έργου και μια Περιφερειακή Ημερίδα με επίκεντρο την Κρήτη. Στις ημερίδες συμμετέχουν τόσο το ευρύ κοινό όσο και φορείς που εμπλέκονται στην καταπολέμηση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων όπως: Επιθεωρητές Περιβάλλοντος| Ελεγκτές | Φορείς Αδειοδότησης | Τελωνεία | Αστυνομία | Λιμενικό | Δικαστές | Εισαγγελείς | ΣΔΟΕ. Η παράνομη απόρριψη, διαχείριση και μεταφορά αποβλήτων είναι ένα έγκλημα με θύματα τον πλανήτη μας και εμάς τους ίδιους. Η σωστή και νόμιμη διαχείριση των αποβλήτων είναι ένα εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα που μας αφορά όλους! Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://stopwastecrime.gr/ για περισσότερες πληροφορίες. View full είδηση

Με κοινό σύνθημα “Αθέατα Απόβλητα - Ποιο είναι το πραγματικό βάρος τους;” οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, δημόσιες αρχές, επιχειρήσεις, συλλογικά συστήματα ανακύκλωσης, εκπαιδευτικά ιδρύματα και ευαισθητοποιημένοι πολίτες συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων (EWWR), τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή καμπάνια για την ανακύκλωση. Οι συμμετέχοντες διοργανώνουν ημερίδες, εκθέσεις, διαγωνισμούς, ενημερώσεις και δρώμενα που εστιάζουν στο τρίπτυχο “Mείωση, Eπαναχρησιμοποίηση, Aνακύκλωση” (3Rs=Reduce, Reuse, Recycle) με στόχο την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση του κοινού για τη μείωση των αποβλήτων. Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) είναι ο εθνικός συντονιστής των δράσεων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που υλοποιούνται μέσω της ευρωπαϊκής πλατφόρμας European Week for Waste Reduction (EWWR). Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που διαμόρφωσε η πανδημία, αρκετές εκδηλώσεις ματαιώθηκαν και άλλες προσαρμόστηκαν σε συμμετοχή μέσω διαδικτύου. Το διάστημα μεταξύ 21-29 Νοεμβρίου 2020 θα διεξαχθούν πανελλαδικά 29 δράσεις για τη πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, από φορείς που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΕΟΑΝ. Μεταξύ άλλων: Οι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν διαδικτυακά στην Ecogenia, το διαδικτυακό φόρουμ που στοχεύει στην εκπαίδευση των πολιτών πως να ανακυκλώνουν σωστά, στην ενημέρωση για τους διαφορετικούς τρόπους ανακύκλωσης και τα οφέλη της, και τις ενέργειες του Δήμου Αμαρουσίου για μια πιο φιλική προς το περιβάλλον πόλη. Θα παρακολουθήσουν τηλεοπτική εκπομπή μαγειρικής σε τοπικό κανάλι της Κρήτης, όπου θα παρουσιαστούν προτάσεις για τη μείωση των αποβλήτων στα τρόφιμά μας, πώς να αξιοποιήσουμε τα υπολείμματα (οι παλιές κρητικές συνταγές είναι ένα καλό παράδειγμα), πώς να αγοράζουμε τρόφιμα χωρίς σπατάλη, πώς να οργανώσουμε σωστά το ψυγείο μας και πώς να διαβάζουμε σωστά τις ετικέτες στις συσκευασίες των τροφίμων. Θα συμμετάσχουν διαδικτυακά στην Climathon, την παγκόσμια ετήσια εκδήλωση που στόχο έχει την εύρεση λύσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο. Η φετινή Climathon θα πραγματοποιηθεί στη Κέρκυρα με θέμα τη μείωση ή και την εξάλειψη των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης από το νησί. Θα παρακολουθήσουν διαδικτυακά τα βραβευμένα ντοκιμαντέρ για τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης (με ελληνικούς υπότιλους) “The Story of Plastic”, “Plastic China”, “A Plastic Ocean, “Straws”, “The Story of Stuff”. Θα γίνει πόρτα-πόρτα συλλογή μεταχειρισμένου εξοπλισμού πληροφορικής από πολίτες και επιχειρήσεις που ανταποκρίθηκαν στο διαδικτυακό κάλεσμα για τη δωρεά τους. Οι ελαττωματικές συσκευές θα επισκευαστούν και στη συνέχεια θα δοθούν δωρεάν σε σχολεία, πανεπιστήμια και πολιτιστικούς συλλόγους. Θα συμμετάσχουν στο διαδραστικό “τραπέζι” εργασίας με θέμα «17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, Πολιτισμός & Μείωση Αποβλήτων». Θα ενημερωθούν για τα βασικά στοιχεία της κομποστοποίησης, τα οφέλη της, τις μεθόδους για κομποστοποίηση στο σπίτι, και τη μέτρηση των αποτελεσμάτων στο πρώτο χρόνο εφαρμογής της. Θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα ερωτηματολογίου σχετικά με την εμπειρία και τις πρακτικές για τις δράσεις πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση στην καθημερινή ζωή, στο οποίο κατά την περσινή σχολική χρονιά συμμετείχαν μαθητές και οι οικογένειές τους καταγράφοντας τις καθημερινές συνήθειες και συμπεριφορές τους. Θα συμμετάσχουν μέσω ψηφιακής πλατφόρμας στην εκδήλωση: «Τα αποτελέσματα του έργου BIOWASTE: σύστημα Πληρώνω Όσο Πετάω, και Αυτόνομες Μονάδες Κομποστοποίησης για Διαχείριση Βιοαποβλήτων σε Τουριστικές Περιοχές». Ομάδα εννέα αθλητών κολύμβησης θα διαγωνιστεί σε κολυμβητικό μαραθώνιο 10 χιλιομέτρων και η ομάδα υποστήριξης του κάθε αθλητή θα συλλέγει 20 αποτσίγαρα από την παραλία για κάθε χιλιόμετρο κολύμβησης, με σκοπό την προώθηση του συνθήματος «Παραλίες Καθαρές, Χωρίς Αποτσίγαρα». Ο ΕΟΑΝ συμμετέχει με τη δράση του “Ερωτηματολόγιο-κουίζ για τη μείωση των αποβλήτων” που θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του με έπαθλο για τους 100 πρώτους νικητές μία υφασμάτινη τσάντα μεταφοράς για αντικατάσταση της πλαστικής. Δείτε όλες τις δράσεις εδώ: https://ewwr.eu/actions-db/?filter_act_countries=greece View full είδηση

Σε δημόσια διαβούλευση (http://www.opengov.gr/minenv/?p=11116) δόθηκε σήμερα το νέο επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για τη δεκαετία 2020-2030, που επιδιώκει την προσέγγιση της Ελλάδας με την Ευρώπη όσον αφορά τις επιδόσεις της στον τομέα αυτό. Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 21 Αυγούστου. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Στη διαχείριση των απορριμμάτων βρισκόμαστε ακόμα στον 19ο αιώνα! Γι’ αυτό και προσπαθούμε να κάνουμε σε 4 χρόνια ό,τι δεν έγινε σε δεκαετίες. Με τον «οδικό χάρτη» του νέου ΕΣΔΑ διαμορφώνουμε το κατάλληλο πλαίσιο –υιοθετώντας καλές ευρωπαϊκές πρακτικές- για μια σύγχρονη και ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων, ώστε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος το ταχύτερο δυνατό. Ήδη κάνουμε ένα σημαντικό βήμα, με τη δημοπράτηση 17 Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων σε όλη την Ελλάδα έως το τέλος του έτους. Θέλουμε να μειωθούν οι ποσότητες των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή στο 10% στο τέλος της δεκαετίας, από το απογοητευτικό 80% σχεδόν που βρισκόμαστε σήμερα. Θέλουμε να κάνουμε άλμα στην ανακύκλωση. Επιβάλλεται να πάψουμε να είμαστε ουραγοί σε αυτά τα ζητήματα, όχι μόνο για να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας έναντι στην ΕΕ αλλά και για να προστατεύσουμε το περιβάλλον. Είναι μια προσπάθεια που έχει να κάνει και με το εθνικό μας φιλότιμο». Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος πρόσθεσε: «Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων για την επόμενη δεκαετία αποτυπώνει την ισχυρή βούλησή μας να προσαρμοστούμε ως χώρα στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης στη διαχείριση των αποβλήτων μας. Είναι το σχέδιό μας για να πετύχουμε το αυτονόητο, δηλαδή να προστατεύουμε το περιβάλλον από ταφή αποβλήτων και ταυτόχρονα να ανακυκλώνουμε τα απόβλητά μας και να παράγουμε ενέργεια από αυτά. Μπαίνουμε στη λογική της κυκλικής οικονομίας, που είναι ένας σύγχρονος τρόπος συνύπαρξης με τη φύση, έχοντας ως πυξίδα ότι το τρίπτυχο οικονομία, ανακύκλωση και σύγχρονη διαχείριση των απορριμμάτων δημιουργεί και νέες θέσεις εργασίας». Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επέσπευσε τη διαδικασία έγκρισης του νέου ΕΣΔΑ, λόγω της αποτυχίας συμμόρφωσης με τους στόχους του προηγούμενου Σχεδίου, που χρονολογείται από το Δεκέμβριο του 2015. Μεταξύ άλλων, το ΕΣΔΑ 2015-2020 προέβλεπε ποσοστό ανακύκλωσης 50% το 2020 (σήμερα κινείται στο 20%), παύση της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (σήμερα η χώρα μας πληρώνει πρόστιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για 52 παράνομες χωματερές) και μείωση της ταφής απορριμμάτων στο 26% (το ποσοστό παραμένει κοντά στο 80%). Ως εκ τούτου, η Ελλάδα εμφανίζει ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στη διαχείριση των απορριμμάτων σε σχέση με την ΕΕ, κάτι που αποτυπώνεται και στο γράφημα που ακολουθεί: Γράφημα 1 Συγκριτική αποτύπωση των ποσοστών της Ελλάδας έναντι του Ευρωπαϊκού Μ.Ο. σε ότι αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων (πηγή στοιχείων EUROSTAT) Στόχοι νέου ΕΣΔΑ Επιγραμματικά, οι στόχοι του νέου ΕΣΔΑ 2020-2030 είναι οι εξής:  Ταφή των απορριμμάτων στο 10% το 2030, πέντε χρόνια νωρίτερα από την κοινοτική υποχρέωση (2035)  Παύση της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων και αποκατάσταση των παράνομων χωματερών μέχρι το 2022  Αύξηση της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 60% το 2030 (συμπεριλαμβανομένων και των βιοαποβλήτων)  Χωριστή συλλογή οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) και ανάπτυξη σχετικών υποδομών σε όλη την επικράτεια για τη μέχρι το 2022  Πλήρης κάλυψη της χώρας μέχρι το 2030 με 43 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και 43 - 46 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ)  Τέσσερις μονάδες παραγωγής ενέργειας με ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων των ΜΕΑ. Ο σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προβλέπει –σε συνέχεια της δημοπράτησης των ΜΕΑ σε Κέρκυρα, Χερσόνησο και Τρίκαλα - τη δημοπράτηση άλλων 14 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων έως το τέλος του 2020, στις ακόλουθες περιοχές: 1. Καβάλα 2. Ανατολική Θεσσαλονίκη 3. Νάξος 4. Χίος 5. Σητεία 6. Κεφαλονιά 7. Αγρίνιο 8. Ηράκλειο (αναβάθμιση ΜΕΑ) 9. Λάρισα 10. Βόλος 11. Πάτρα 12. Λαμία 13. Χαλκίδα 14. Ρόδος Με δεδομένο ότι 6 μονάδες έχουν ήδη δημοπρατηθεί (Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ναύπακτος, Τρίκαλα, Κέρκυρα, Χερσόνησο) και άλλες 7 βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής (Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Ηλεία, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία), προβλέπεται ότι έως το τέλος του 2023 θα έχουν κατασκευαστεί 27 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα. Τα 10 κυριότερα μέτρα Οι στόχοι που προαναφέρθηκαν θα επιτευχθούν με τη λήψη 10 απαραίτητων μέτρων: 1. Τον εκσυγχρονισμό του «τέλους ταφής» αποβλήτων σε ΧΥΤΑ και την εφαρμογή στην πράξη της αρχής «Πληρώνω όσο Πετάω» 2. Την προώθηση της χωριστής συλλογής και την ενίσχυση δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών με 4 ρεύματα ανακύκλωσης (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο) 3. Την ολοκληρωμένη ανάπτυξη δικτύου συλλογής οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) μέχρι το τέλος του 2022 4. Την αύξηση και αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) προκειμένου να ανταποκρίνονται στις νέες αυξημένες ανάγκες ανακύκλωσης της χώρας 5. Την αύξηση της ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων των αποβλήτων και την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής ενέργειας με σκοπό τη μείωση της ταφής 6. Την ανάκτηση ενέργειας από την επεξεργασία των οργανικών αποβλήτων (βιομάζα) αλλά και την παραγωγή δευτερογενών υλικών (κόμποστ) στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας 7. Τη δημιουργία του πρώτου ΧΥΤΕΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων) με σκοπό την ολιστική διαχείριση των αποβλήτων της χώρας σύμφωνα με τις επιταγές της ΕΕ 8. Τη δημιουργία συστήματος ευθύνης παραγωγών για τα πλαστικά απόβλητα θερμοκηπίων και τα τις πλαστικές συσκευασίας φυτοφαρμάκων. 9. Τη επέκταση της διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού σε νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως έπιπλα, στρώματα, ληγμένα φάρμακα, απόβλητα φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, παιγνίδια κλπ. 10. Τη συνεχή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών Βασικές αρχές του νέου ΕΣΔΑ στο πλαίσιο της Κυκλικής Οικονομίας Για την επίτευξη των στόχων και την εφαρμογή των μέτρων του νέου ΕΣΔΑ 2020-2030 προκρίνονται οι βασικές αρχές ιεράρχησης στη διαχείριση των αποβλήτων, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, σύμφωνα και με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές. • Πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, • Ενίσχυση της διαλογής στην πηγή, • Προώθηση της επαναχρησιμοποίησης, • Δημιουργία εύρυθμης αγοράς δευτερογενών υλικών, • Παραγωγή δευτερογενών καυσίμων από τα υπολείμματα των ΜΕΑ, • Ενεργειακή αξιοποίηση των εναλλακτικών δευτερογενών καυσίμων, Για τη διασφάλιση των ανωτέρω υιοθετούνται τα ακόλουθα:  Η αρχή «Πληρώνω όσο πετάω»  Η διευρυμένη ευθύνη των παραγωγών αποβλήτων, με βάση την αρχή «Ο ρυπαίνων πληρώνει»  Η ενίσχυση της σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ)  Η υπεύθυνη διαχείριση των αποβλήτων των τουριστικών ροών  Η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση Τις αρχές αυτές καλούνται να υιοθετήσουν οριζόντια όσοι εμπλέκονται στη διαχείριση των απορριμμάτων, ήτοι η Αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, οι ΦοΔΣΑ (Φορείς Διαχείρισης Απορριμμάτων), τα Συστήματα Διαχείρισης, οι δημόσιοι φορείς και οι ιδιώτες. Η «πράσινη φιλοσοφία» του νέου ΕΣΔΑ Το νέο ΕΣΔΑ καλείται να διαχειριστεί το σύνολο των αποβλήτων της χώρας, το οποίο αντιστοιχεί σε 31 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων κατά έτος. Η σύσταση των αποβλήτων της χώρας παρατίθεται στο ακόλουθο Γράφημα. Γράφημα 2 Σύσταση των αποβλήτων της χώρας, τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος ΕΣΔΑ  Το νέο ΕΣΔΑ δίνει μεγάλη σημασία στην ανακύκλωση και στη διαλογή στην πηγή. Ειδικότερα προβλέπει την καθολική ξεχωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων για το σύνολο της χώρας στο τέλος του 2022, ένα χρόνο νωρίτερα από την κοινοτική οδηγία. Παράλληλα, προβλέπει ένταση των προσπαθειών για ξεχωριστή συλλογή 4 ρευμάτων προς ανακύκλωση, καθώς και προτεραιότητα στην ενίσχυση του δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών.  Επιπροσθέτως, θέτει υψηλούς στόχους ανακύκλωσης, στο πλαίσιο των κοινοτικών υποχρεώσεων (Οδηγία 2018/851)  Στόχος του νέου ΕΣΔΑ είναι επίσης η ανάκτηση και αξιοποίηση στο μέγιστο βαθμό των Βιομηχανικών Μη Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΒΜΕΑ) από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων. Προκρίνεται η υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και της βιομηχανικής συμβίωσης για την αξιοποίηση των αποβλήτων αυτών ως δευτερογενών πρώτων υλών ή/και εναλλακτικών καυσίμων.  Προτείνονται δράσεις για την ορθή και ολοκληρωμένη διαχείριση των γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων της χώρας, που παράγουν τη μεγαλύτερη ποσότητα των αποβλήτων (40%) και των οποίων η διαχείριση έως σήμερα -πλην μεμονωμένων εξαιρέσεων-, γίνεται με καύση στον τόπο παραγωγής τους, με αποτέλεσμα την εκπομπή σημαντικών ποσοτήτων αέριων ρύπων. Περιλαμβάνεται επιπλέον, ο σχεδιασμός για τη συλλογή και ανάκτηση βιοαποδομήσιμων αποβλήτων γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης και την αξιοποίηση τους στην παραγωγή δευτερογενών προϊόντων (π.χ. λίπασμα) ή/και εναλλακτικών καυσίμων.  Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάληψη των ευθυνών από τους παραγωγούς των αποβλήτων. Έτσι προβλέπεται ρητά η ανάληψη των ευθυνών διαχείρισης των αποβλήτων από τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης που λειτουργούν σήμερα καθώς και η δημιουργία νέων συστημάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για απόβλητα όπως έπιπλα, στρώματα, απόβλητα θερμοκηπίων, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, απόβλητα συσκευασιών φυτοφαρμάκων γεωργίας και λοιπά.  Προκρίνεται η συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για όλους τους δημόσιους φορείς της διαχείρισης αποβλήτων,. Αυτό αφορά σε όλα τα επίπεδα διαχείρισης των αποβλήτων (συλλογή, διαλογή, επεξεργασία κ.α.) εφόσον η συνεργασία αυτή επιτυγχάνει ικανοποιητικό λόγο ποιότητας-κόστους παροχής υπηρεσιών, προς όφελος των πολιτών και του περιβάλλοντος.  Περιλαμβάνεται αναλυτικό σχέδιο υλοποίησης των απαραίτητων υποδομών, για το σύνολο της χώρας, σε ότι αφορά τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), όπως και τις Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ).  Προβλέπεται συγκεκριμένο σχέδιο για την ανάπτυξη νέων και την ενίσχυση υφιστάμενων δικτύων συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων.  Ακολουθούνται οι καλές ευρωπαϊκές πρακτικές στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, για την ενεργειακή αξιοποίηση των δευτερογενών εναλλακτικών καυσίμων και την παραγωγή ενέργειας, συμβάλλοντας στη μείωση της ταφής των αποβλήτων.  Λαμβάνεται υπόψη η επίπτωση του τουρισμού στην παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων. Παρουσίαση με τα βασικά στοιχεία του νέου ΕΣΔΑ 2020-2030 εδώ Ενημερωτικό Σημείωμα View full είδηση

Στην Ελλάδα το 85% των αποβλήτων καταλήγει είτε σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) είτε σε ανεξέλεγκτες χωματερές, για τις οποίες η χώρα πληρώνει ακόμη υπέρογκα πρόστιμα. Η διάθεση στους ΧΥΤΑ, σύμφωνα με τις διαταγές της Ε.Ε., αποτελεί τον τελευταίο αποδεκτό τρόπο διαχείρισης αποβλήτων καθώς επιβαρύνει το περιβάλλον και δεν γίνεται διαχωρισμός ή ανακύκλωση των αποβλήτων. Επιπλέον, αποτελεί μια ασύμφορη οικονομικά επιλογή, καθώς η επιβάρυνση για τους παραγωγούς αποβλήτων είναι 40 ευρώ/tn αποβλήτου (Ν.4508/2017) και υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση έως τα 60 ευρώ/tn αποβλήτου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου το 37% των σκουπιδιών που αποστέλλονται σε υπερφορτωμένους χώρους υγειονομικής ταφής είναι οργανικό υλικό. Αυτό το σημαντικό ποσοστό θα μπορούσε εύκολα να ανακυκλωθεί με φυσικούς τρόπους, όπως η κομποστοποίηση, και να επαναχρησιμοποιηθεί, ώστε να μη βλάψει το περιβάλλον, αλλά αντιθέτως να το ωφελήσει. Μια κακή και πολυετής πρακτική είναι μεγάλες ποσότητες αποβλήτων να πετάγονται σε ανεξέλεγκτους χώρους στην ύπαιθρο ανάμεσα σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις με αποτέλεσμα να συντελείται περιβαλλοντική υποβάθμιση. H Greenagenda.gr, στην προσπάθειά της να αναδείξει μια διαχρονική ανοιχτή πληγή, θέτει μερικά καίρια ερωτήματα. Τι γίνεται με τη διαδικασία της διαχείρισης των ακατάλληλων ποσοτήτων που είναι αδιάθετες για υγειονομικούς λόγους και λόγω της μη καταβολής των δασμών στα Τελωνεία; Υπάρχει πιστοποιητικό διαχείρισής τους; Γιατί καταλήγουν στους ΧΥΤΑ; Ο ρόλος των κρατικών υπηρεσιών, για παράδειγμα των Τελωνειακών Αρχών και των Κεντρικών Αγορών όπου δικαιούνται καθημερινά τεράστιες ποσότητες φρούτων και λαχανικών, κρίνεται κομβικός, καθώς καθίστανται υπεύθυνες για την παρακολούθηση και την τήρηση της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας από τους παραγωγούς αποβλήτων. Οι δηλώσεις των παραγωγών αποβλήτων γίνονται σε ετήσια βάση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (Η.Μ.Α.). Ως υπόχρεοι εγγραφής και συμπλήρωσης του Η.Μ.Α. ορίζονται: Κάθε οργανισμός ή επιχείρηση, οι εγκαταστάσεις των οποίων παράγουν απόβλητα ή πραγματοποιούν εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων, εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κεφαλαίου Α΄ του Ν. 4014/2011 (Άρ. 209). Οι οργανισμοί ή επιχειρήσεις του προηγούμενου εδαφίου εγγράφουν ηλεκτρονικά και καταχωρούν τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις τους. Κάθε οργανισμός ή επιχείρηση συμπεριλαμβανομένων των ΟΤΑ που συλλέγει ή μεταφέρει απόβλητα και έχει την υποχρέωση να διαθέτει προς τούτο άδεια συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 36, παράγραφος 4 του Ν. 4042/2012 (Άρ. 24). Οι οργανισμοί ή επιχειρήσεις εγγράφουν ηλεκτρονικά και καταχωρούν τις αντίστοιχες δραστηριότητες τους Κάθε Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α' Βαθμού για τα δημοτικά απόβλητα που παράγει και διαχειρίζεται. Με την έναρξη της υποχρεωτικής λειτουργίας του ΗΜΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 της ΚΥΑ, υποβάλλονται ηλεκτρονικά οι ετήσιες Εκθέσεις Αποβλήτων κάθε έτους, μέχρι το τέλος Μαρτίου του επόμενου έτους και καταργείται η υποβολή των σχετικών εντύπων (ειδικά για το πρώτο έτος θα υποβληθούν οι ετήσιες εκθέσεις για τα έτη 2015 και 2016 έως 31/3/2017). Σημειώνεται πως η μη εγγραφή και καταγραφή των επιχειρήσεων, ενδέχεται να είναι αιτία μη ισχύος των υφιστάμενων αδειοδοτήσεων. Η έντυπη αποστολή των απολογιστικών εκθέσεων άλλωστε, ήταν υφιστάμενη υποχρέωση και όρος των σχετικών αδειών. Η μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας επιφέρει κυρώσεις, όπως αυτές ορίζονται στο Άρ.44 του Ν.4042/2012 («Συνέπειες μη συμμόρφωσης με την ευρωπαϊκή νομοθεσία») και αναφέρεται στην επιβολή χρηματικών προστίμων. Η επιλογή διάθεσης των παραγόμενων αποβλήτων στους ΧΥΤΑ καθίσταται πλέον ασύμφορη οικονομικά, καθώς με το Άρ.39 του Ν.4042/2012 ορίζεται η έναρξη του ειδικού τέλους ταφής (35 ευρώ/τόνο και ετήσια αύξηση κατά 5 ευρώ/τόνο έως του ποσού των 60 ευρώ/τόνο) από την 1η Ιανουαρίου 2019. «Στόχος μας είναι να διαχειριζόμαστε εμείς μόνοι μας τα οργανικά απορρίμματα. Δεν έχουμε τις απαιτούμενες υποδομές για τη διαχείρισή τους, για αυτό και καταλήγουν στον πράσινο κάδο», εξήγησε ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ), Δημήτρης Χαμπίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, «αυτό το διάστημα η ΚΑΘ βρίσκεται στη διαδικασία της διερεύνησης καθώς και των συζητήσεων με ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στη σύννομη διαχείριση οργανικών υπολειμμάτων μέσω της κομποστοποίησης και εξετάζονται οι προϋποθέσεις για πιθανές συνεργασίες». Στη Βόρεια Ελλάδα είναι ελάχιστες οι εταιρείες που διαχειρίζονται πιστοποιημένα και σύννομα στερεά οργανικά απόβλητα. Τα απόβλητα που παράγονται από τις βιομηχανίες τροφίμων, ελαιοτριβεία, εκκοκκιστήρια, βιομηχανίες οινοποιίας και ζυθοποιίας, καθώς και τα οργανικά υπολείμματα των καλλιεργειών και φυτικών οργανικών υπολειμμάτων μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, θα μπορούσαν να εκτρέπονται και να μην καταλήγουν σε ΧΥΤΑ, ώστε, μέσω της ορθολογικής διαχείρισης και της επεξεργασίας αποβλήτων, να αυξηθεί το ποσοστό κομποστοποίησης. Συνεπώς προκύπτει ότι τα βιοαπόβλητα που παράγονται στη λαχαναγορά ή τα κατασχεμένα/προς καταστροφή στο τελωνείο μπορούν να αξιοποιούνται περιβαλλοντικά και όχι να καταλήγουν σε ΧΥΤΑ. Ο Κωνσταντίνος Γιουτίκας, Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας επισήμανε: «Ήδη έχουμε ενημερώσει την Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης και άλλους φορείς ότι πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο διαχείρισής των αποβλήτων τους. Στην Περιφέρεια υπάρχει αδειοδοτημένη μονάδα διαχείρισης οργανικών αποβλήτων. Άμεσα θα μπουν τα πράγματα σε μια σειρά, αυτή είναι και η δική μας επιδίωξη», είπε ο κ. Γιουτίκας. View full είδηση

Ολοκληρώθηκε στη Θεσσαλονίκη η 7η Περιφερειακή Συνάντηση για την τελική κατάρτιση του Εθνικού Επιχειρησιακού Σχεδίου για την μελέτη, κατασκευή και λειτουργία των υποδομών διαχείρισης αστικών λυμάτων, σύμφωνα με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ. Στόχος της προσπάθειας είναι η χώρα να ολοκληρώσει την κατασκευή των υποδομών διαχείρισης λυμάτων των οικισμών, έως το τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, αξιοποιώντας τους πόρους των συγχρηματοδοτούμενων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, αλλά και της εθνικής χρηματοδότησης, έτσι ώστε τα έργα αυτά να λειτουργούν αποτελεσματικά και να μην επιβαρύνεται η χώρα με πρόστιμα της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, ανέφερε ότι η κυβέρνηση εξασφάλισε ήδη το ποσό των 916 εκ. ευρώ από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, και από αναθεώρηση του ΕΣΠΑ, ενώ μέσω του Προγράμματος "Φιλόδημος" θα δοθεί επιπλέον χρηματοδότηση για τους οικισμούς Γ' προτεραιότητας, οι οποίοι έπρεπε να είχαν ολοκληρωμένες υποδομές από το 2005. Σημειώνεται επίσης ότι το Επιχειρησιακό Σχέδιο Λυμάτων της χώρας μας υλοποιείται με τη συμμετοχή και συνεργασία όλων των συναρμόδιων φορέων οι οποίοι έχουν υπογράψει σχετική προγραμματική σύμβαση στις 18-12-2017, συγκεκριμένα τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, η ΕΝΠΕ, η ΚΕΔΕ και η ΕΔΕΥΑ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, με τη βοήθεια της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο κ. Φάμελλος επεσήμανε ότι σε προηγούμενες προγραμματικές περιόδους η νομοθεσία και οι υψηλές χρηματοδοτήσεις δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα επιβαρύνοντας τη χώρα μας με ευρωπαϊκά πρόστιμα. Για παράδειγμα, τα επιβληθέντα πρόστιμα σε Ανατολική και Δυτική Αττική, ανέρχονται σήμερα στα 25 εκ. ευρώ, ενώ παραμένει ανοικτή η πιθανότητα επιβολής νέων προστίμων, όπως αποδεικνύουν οι προειδοποιητικές επιστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, "Η απώλεια πόρων μέσω των προστίμων είναι μια μη αποδεκτή επιλογή για τη χώρα. Η συνεργασία όλων μας θα καλύψει τις αρρυθμίες του παρελθόντος που όλοι διαπίστωναν στα λόγια, αλλά επέλεγαν να αγνοούν στην πράξη", σχολίασε ο αναπληρωτής υπουργός. Όσον αφορά στην Κεντρική Μακεδονία ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι πρόκειται για την Περιφέρεια με τις περισσότερες απαιτήσεις απέναντι στην Οδηγία 91/271/ΕΟΚ, με δεδομένο ότι υπάρχουν 100 οικισμοί που στην συντριπτική τους πλειοψηφία θα έπρεπε να διαθέτουν υποδομές από το 2005. Στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο πραγματοποιούνται 30 έργα σε όλη την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 200 εκ. ευρώ. "Είναι στοίχημα για εμάς να ολοκληρώσουμε τα συγκεκριμένα έργα εντός της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. Παρά τον βαθμό δυσκολίας του συγκεκριμένου εγχειρήματος διαθέτουμε και την τεχνογνωσία και την βούληση για να το επιτύχουμε», σημείωσε, προσθέτοντας ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε 4 οικισμούς χωρίς χρηματοδότηση και σε 7 οικισμούς που δεν ικανοποιούν τις απαιτήσεις της ΕΕ και κινδυνεύουν με πρόστιμα. Τέλος, ο κ. Φάμελλος αναφέρθηκε και στην αδικία έναντι των πολιτών και των επαγγελματιών στις περιπτώσεις των παραβάσεων. Η αδικία αυτή, όπως είπε ο ίδιος, είναι πολλαπλή διότι ο πολίτης και ο επαγγελματίες στερούνται υποδομών ποιότητας ζωής, έχουν κινδύνους υγιεινής, ζουν σε υποβαθμισμένο περιβάλλον και επιπλέον θα καλούνται να καταβάλουν πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ για παραλείψεις της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης. "Αυτό είναι άδικο και απαράδεκτο", σχολίασε. "Οι αιρετοί πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη τους και να είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι, με προσωπική ευθύνη και επιπτώσεις έναντι του περιβαλλοντικού νόμου. Θα εξασφαλίσουμε όλες τις προϋποθέσεις - και τη χρηματοδότηση - θα δώσουμε και τεχνική βοήθεια, αλλά τα έργα θα κατασκευαστούν στο σύνολο τους, θα γίνουν όλες οι ιδιωτικές συνδέσεις και θα λειτουργούν σωστά, σύμφωνα με τις προδιαγραφές. Τα έργα περιβάλλοντος είναι μια συνεχής επένδυση", κατέληξε. View full είδηση

Χιλιάδες τόνοι ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών σκουπιδιών από τη Γερμανία μεταφέρονται κάθε χρόνο παράνομα σε Αφρική και Ασία. Οι έλεγχοι είναι εξαιρετικά δύσκολοι και οι αρχές φτάνουν στα όριά τους. Για τα λεγόμενα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά σκουπίδια, όπως παλιές τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα, ψυγεία, πλυντήρια ή και αυτοκίνητα, ισχύουν στις ευρωπαϊκές χώρες ειδικοί κανόνες διάθεσης των απορριμμάτων. Βασική αρχή είναι ότι πρέπει να γίνεται εξειδικευμένη και περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των συγκεκριμένων αποβλήτων. Και σε κάθε περίπτωση αυτό πρέπει να γίνεται στην ίδια τη χώρα ή εντός της ΕΕ και όχι στην Αφρική ή την Ασία. Αυτή είναι η θεωρητική πλευρά του ζητήματος. Στην πράξη τα πράγματα είναι διαφορετικά, όπως καταδεικνύουν έλεγχοι της αστυνομίας και των τελωνειακών αρχών σε λιμάνια του Ρότερνταμ, του Αμβούργου ή της Βρέμης. Ολόκληρα κοντέινερ με ηλεκτρονικά σκουπίδια μεταφέρονται εκτός ΕΕ για «ανακύκλωση». Για τις εγχώριες επιχειρήσεις διαχείρισης απορριμμάτων αυτό συνιστά τεράστιο οικονομικό πλήγμα. Για το δε περιβάλλον ακόμη μεγαλύτερο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Οικολογίας και Πολιτικής του Αμβούργου μόνον πέρσι μεταφέρθηκαν περίπου 155.000 τόνοι ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών από τη Γερμανία προς χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Το μεγαλύτερο μέρος δεν λειτουργούσε, επρόκειτο δηλαδή για ηλεκτρονικά σκουπίδια. Βουνά σκουπιδιών στη Γκάνα «Μια από τις κύριες χώρες εισαγωγής ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών σκουπιδιών είναι η Γκάνα», επισημαίνει ο Γύργκεν Μπράουν από την ακτοφυλακή της Βρέμης. Ο ίδιος ασχολείται εδώ και χρόνια με το ζήτημα της «διασυνοριακής διάθεσης απορριμμάτων», έχοντας επισκεφτεί μάλιστα χωματερές στην αφρικανική χώρα. «Ένα φρικτό αξιοθέατο», λέει ο ειδικός, τονίζοντας ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να γίνεται λόγος για περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση και διάθεση των απορριμμάτων. Παλιές τηλεοράσεις και οθόνες ρίχνονται απλά στη φωτιά, όπως λέει. Ποια καύσιμη ύλη χρησιμοποιείται γι΄ αυτό; «Τα λάστιχα αυτοκινήτων που καίνε πολύ και σε μεγάλες θερμοκρασίες» απαντά. Ενήλικες, νέοι και παιδιά που εργάζονται στις χωματερές εισπνέουν τα άκρως δηλητηριώδη αέρια που παράγονται. Την ίδια ώρα τα δηλητηριώδη υγρά μολύνουν το υπέδαφος και το νερό. Συχνά οι υπάλληλοι της αστυνομίας και των τελωνειακών αρχών στις χώρες εισαγωγής των ηλεκτρονικών αποβλήτων δεν γνωρίζουν καν πώς να αναγνωρίσουν τα εν λόγω σκουπίδια και κυρίως πώς να τα επαναπροωθήσουν στις χώρες απ΄ όπου εστάλησαν. Ολόκληρα κοντέινερ με παλιές τηλεοράσεις, ψυγεία και αυτοκίνητα μένουν συχνά μήνες ή και χρόνια σε λιμάνια. Διότι για την επιστροφή τους πρέπει να γνωρίζει κανείς τις ιδιαίτερα πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες που προβλέπονται. Αυξάνονται ραγδαία τα ηλεκτρονικά σκουπίδια Για να συνδράμει στις προσπάθειες των τοπικών αρχών η ΜΚΟ INECE αποστέλλει κάθε τόσο - υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση Ναρκωτικών και Εγκλημάτων - ειδικούς στις χώρες αυτές. Ο Μπράουν είναι ένας από αυτούς και έχει επισκεφτεί ήδη τη Γκάνα, το Βιετνάμ και τη Μαλαισία. Δεδομένης της ραγδαίας αύξησης των ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών αποβλήτων η μάχη κατά της παράνομης μεταφοράς των συσκευών είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ το 2016 είχαν συσσωρευτεί στον πλανήτη 44,7 εκατομμύρια τόνοι ηλεκτρονικών σκουπιδιών, ενώ το 2021 θα έχουν ξεπεράσει τα 52 εκατομμύρια τόνους. Χέλμουτ Ρόιτερ (dpa) / Κώστας Συμεωνίδης Πηγή: http://www.dw.com/el...διών/a-43178973 Click here to view the είδηση

Η εξόρυξη και ανάκτηση πετρελαίου είναι μια κοστοβόρα και υψηλής τεχνικής δυσκολίας διαδικασία. Με την άντληση πετρελαίου, ένα μίγμα με αναλογία έως και 10:1 νερού προς πετρέλαιο έρχεται στην επιφάνεια, από το οποίο το πετρέλαιο διαχωρίζεται με μια σειρά φυσικοχημικών διεργασιών. Όπως γίνεται αντιληπτό, κατά τη διαδικασία αυτή παράγονται σε ημερήσια βάση πολύ μεγάλοι όγκοι υγρού αποβλήτου, του επονομαζόμενου νερού παραγωγής (ΝΠ). Το ΝΠ είναι ένα απόβλητο ρυπασμένο με πετρελαϊκούς υδρογονάνθρακες, για το οποίο απαιτείται κατάλληλη επεξεργασία πριν τη διάθεσή του σε έναν τελικό αποδέκτη, κάτι που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες τεχνικές προκλήσεις λόγω των τοξικών και ανόργανων ρύπων σε αυτό. Στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, το ΝΠ αντιπροσωπεύει ένα πολύ σημαντικό κόστος στην όλη εκμετάλλευση των αποθεμάτων πετρελαίου, η διαχείριση του οποίου επηρεάζει και το εκάστοτε κόστος παραγωγής πετρελαίου. Η παραδοσιακή και ευρέως εφαρμοζόμενη μέθοδος διαχείρισης του ΝΠ είναι η επανέγχυσή του μέσω βαθιών πηγαδιών στους υπόγειους ταμιευτήρες πετρελαίου για διάφορους λόγους (πχ για τη διατήρηση της πίεσης). Η διάθεση αυτή σε βάθη που μπορεί να ξεπερνούν και τα 2 χλμ απαιτεί τεράστια ποσά ενέργειας, ενώ ενέχει και τον κίνδυνο ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα. Διάφορες χημικές/μηχανικές μέθοδοι έχουν εφαρμοστεί για την επεξεργασία του ΝΠ, οι οποίες όμως χαρακτηρίζονται από υψηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης και συχνές βλάβες. Συνεπώς, στη βιομηχανία παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου υπάρχει η ανάγκη για νέες αξιόπιστες, οικονομικές αλλά και περιβαλλοντικές τεχνολογίες ώστε να αντικαταστήσουν τη μηχανική επεξεργασία και την επανέγχυση μέσω βαθιών πηγαδιών. Τα τελευταία χρόνια, η πράσινη τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων (ΤΥ) εφαρμόζεται όλο και πιο συχνά για την επεξεργασία βιομηχανικών υγρών αποβλήτων, ως συνέχεια της αποδεδειγμένα υψηλής τους ικανότητας επεξεργασίας οικιακών και αστικών υγρών αποβλήτων. Η βιομηχανία πετρελαίου είναι ένας τομέας όπου η τεχνολογία των ΤΥ αναπτύσσεται σταδιακά, καθώς μπορεί να προσφέρει μια αποτελεσματική, οικονομική και οικολογική λύση στο πρόβλημα διαχείρισης του ΝΠ. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα εφαρμογής των ΤΥ σε μεγάλη κλίμακα παγκοσμίως βρίσκεται στα νότια της αραβικής χερσονήσου στην περιοχή των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της ερήμου του Ομάν, όπου κατασκευάστηκε και λειτουργεί από τη γερμανική εταιρεία Bauer μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις ΤΥ στον κόσμο για την επεξεργασία ΝΠ. Η θερμοκρασία στην περιοχή αυτή της ερήμου μπορεί να ξεπεράσει το καλοκαίρι τους 50˚C κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ τον χειμώνα μπορεί να πέσει και στους 5-6˚C τις νυχτερινές ώρες. Η πρώτη φάση αυτού του συστήματος ξεκίνησε το 2010 με την επεξεργασία 45.000 m³/ημέρα. Το 2015 η χωρητικότητα αυξήθηκε στα 115.000 m³/ημέρα (ή περίπου 700.000 βαρέλια/ημέρα), ενώ εντός του 2019 ολοκληρωνεται πλέον και η τρίτη φάση, που θα αυξήσει την χωρητικότητα στα 175.000 m³/ημέρα. Το τωρινό σύστημα ΤΥ καταλαμβάνει 3,6 εκατ. στρέμματα, έκταση ισοδύναμη με 640 γήπεδα ποδοσφαίρου, ενώ επιπλέον 1,2 εκατ. θα προστεθούν μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Ο ΤΥ είναι φυτεμένος με 5 ενδημικά είδη καλαμιών, ενώ πάνω από 3 εκατ. ρίζες φυτεύθηκαν αρχικά. Το ΝΠ έχει συγκέντρωση υδρογονανθράκων που μπορεί να φθάσει και τα 1000 ppm. Το πρώτο στάδιο επεξεργασίας είναι ο διαχωρισμός και η ανάκτηση του περιεχομένου πετρελαίου με μονάδες υδροκυκλώνων, χωρίς χρήση ενέργειας ή χημικών. Μετά την ανάκτηση, το ΝΠ με υπολειπόμενη συγκέντρωση υδρογονανθράκων έως και 100 ppm οδηγείται βαρυτικά στις κλίνες του ΤΥ μέσω ενός μακριού καναλιού διανομής. Η τελική επεξεργασμένη εκροή του ΤΥ έχει σχεδόν μηδενική συγκέντρωση πετρελαίου (<0.5 mg/L) και διοχετεύεται πάλι βαρυτικά σε μια σειρά από λίμνες εξάτμισης με σκοπό τη συλλογή αλατιού, λόγω της υψηλής της αλατότητας του νερού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες άλλες βιομηχανικές διεργασίες πχ ως καταλύτης. Το σύστημα αυτό έχει μειώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποσότητα του ρυπασμένου ΝΠ που επανεισάγεται στους υπόγειους ταμιευτήρες. Ολόκληρη η εγκατάσταση λειτουργεί με βαρυτική ροή, δηλαδή χωρίς χρήση αντλιών εκμεταλλευόμενη την υπάρχουσα πίεση στον αγωγό εισροής, με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας για τις διεργασίες επεξεργασίας και ελάχιστη κατανάλωση ορυκτών πόρων για τη λειτουργία της. Αυτό μεταφράζεται σε τεράστια εξοικονόμηση πόρων και κόστους, καθώς και σε εξίσου σημαντικά μειωμένες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (>99%) σε σύγκριση με την προηγούμενη πρακτική της επανέγχυσης μέσω βαθιών πηγαδιών. Το αποτέλεσμα αυτού του έργου είναι η σημαντική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος ολόκληρου του πεδίου εξόρυξης πετρελαίου. Η εγκατάσταση αυτή εκτιμήθηκε ότι συμβάλλει από μόνη της κατά 4.3% στην Εθνικά Καθορισμένη Πρόθεση Συνεισφοράς του Ομάν για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 2%. Οι τεχνητοί υγροβιότοποι με τα διαφορετικά είδη καλαμιών είναι πλέον μια πολυκαλλιέργεια που ενισχύει την ανθεκτικότητα και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Το σύστημα των υγροβιότοπων και των λιμνών δημιούργησε έναν νέο πολύτιμο βιότοπο στη μέση της ερήμου, που πλέον έχει ενσωματωθεί και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του τοπικού περιβάλλοντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι την εγκατάσταση χρησιμοποιούν χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά για ανάπαυση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους μεταξύ Ασίας και Αφρικής,ενώ πάνω από 120 διαφορετικά είδη πουλιών έχουν ήδη ταυτοποιηθεί. Μελέτες δε που έγιναν επιτόπου έδειξαν ότι η παρουσία του όλου συστήματος τεχνητών υγροβιότοπων μειώνει τη θερμοκρασία μέχρι και 10˚C σε μια απόσταση μέχρι και 500 μέτρα περιμετρικά της εγκατάστασης, αποδεικνύοντας ότι τα φυσικά συστήματα επεξεργασίας έχουν θετική επίδραση και στο μικροκλίμα της περιοχής όπου κατασκευάζονται. Στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάδειξης της εγκατάστασης αυτής ως ένα πρότυπο κυκλικής οικονομίας, εφαρμόζεται επίσης και επαναχρησιμοποίηση της επεξεργασμένης εκροής τοπικά για άρδευση καλλιεργειών. Η συνολικά αρδευόμενη έκταση ανέρχεται σε πρώτη φάση στα 220.000 στρέμματα, με πάνω από 40.000 φυτά, με απώτερο σκοπό όλη η εκροή να χρησιμοποιηθεί για άρδευση σταδιακά αντί των λιμνών εξάτμισης. Διαφορετικά είδη φυτών ανθεκτικών σε αλατότητα εξετάζονται ως προς την ικανότητα ανάπτυξης υπό τις δεδομένες συνθήκες (κλίμα της ερήμου, νερό με σχετικά υψηλή αλατότητα). Βασικό κριτήριο είναι είναι η δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησης του τελικού προϊόντος από τα φυτά, πχ. για την παραγωγή ξύλου και κεριού μελιού, για χρήση ως ανεμοφράχτες, παραγωγή φαρμάκων (ακακίες, καζουαρίνα, ευκάλυπτοι), παραγωγή χόρτων κτηνοτροφίας, βαμβάκι (κλωστοϋφαντουργία) καθώς και παραγωγή βιοκαυσίμων, όπως κόμμι γκουάρ, καστορέλαιο (ελαιοκράμβη, καστορόδεντρα, αρμυρίθρες). Την ίδια στιγμή, η βιομάζα που παράγεται από τα καλάμια χρησιμοποιείται ήδη για την παραγωγή κομπόστ, που αξιοποιείται στο αρδευτικό πεδίο, κλείνοντας έτσι τον κύκλο παραγωγής και διάθεσης αποβλήτων κάθε είδους σε όλη την εγκατάσταση. Η συνολική επίδοση του συστήματος αυτού επιβεβαιώνει εμφατικά τον βιώσιμο χαρακτήρα αυτής της πράσινης τεχνολογίας. Η οικολογική αυτή μέθοδος επεξεργασίας αποτελεί πρότυπο βιομηχανικής οικολογίας και κυκλικής οικονομίας, ενός μοντέλου ανάπτυξης όπου ελαχιστοποιείται η παραγωγή αποβλήτων και μεγιστοποιείται η προστιθέμενη αξία από την αξιοποίηση όλων των παραπροϊόντων. Η τεχνική και περιβαλλοντική επίδοση της εγκατάστασης αυτής την έχει καταστήσει σημείο αναφοράς για τον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου και την παγκόσμια περιβαλλοντική κοινότητα. Μεταξύ των βραβείων που έχουν απονεμηθεί στο έργο είναι και το Global Water Award το 2011 από τον πρώην ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν. Το υψηλής ενεργειακής αποδοτικότητας και εξαιρετικά αξιόπιστο σύστημα ΤΥ στο Ομάν παρέχει μια καθαρή τελική εκροή, ενώ μετέτρεψε την προηγούμενη ξηρή και άνυδρη έρημο σε ένα νέο οικοσύστημα. Η εγκατάσταση αυτή αποδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι τα φυσικά συστήματα επεξεργασίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για τις πιο απαιτητικές βιομηχανικές εκροές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων μπορεί κάλλιστα να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, όπου το κλίμα είναι επίσης ιδιαίτερα ευνοϊκό, δίνοντας μια οικονομική και οικολογική λύση στο πρόβλημα της επεξεργασίας και διαχείρισης αστικών αποβλήτων και όχι μόνο σε μικρομεσαίους, απομακρυσμένους, ορεινούς, νησιωτικούς και άλλους οικισμούς. *Δρ Αλέξανδρος Στεφανάκης Μηχανικός Περιβάλλοντος, M.Sc. Ph.D. Bauer Nimr LLC, Muscat, Oman Bauer Resources GmbH, Schrobenhausen, Germany German University of Technology, Muscat, Oman View full είδηση