Μετάβαση στο περιεχόμενο
Ακολουθήστε τη νέα μας σελίδα στο Facebook! ×

Αναζήτηση στην κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για τις ετικέτες 'δασική'.

  • Αναζήτηση με βάση τις ετικέτες

    Πληκτρολογήστε τις ετικέτες και χωρίστε τες με κόμμα.
  • Αναζήτηση με βάση τον συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Φόρουμ

  • Ειδήσεις
    • Ειδήσεις
  • Εργασίες Μηχανικών
    • Τοπογραφικά-Χωροταξικά
    • Αρχιτεκτονικά
    • Στατικά
    • Μηχανολογικά
    • Ηλεκτρολογικά
    • Περιβαλλοντικά
    • Διάφορα
  • Εργασιακά-Διαδικαστικά
    • Άδειες-Διαδικασίες
    • Αυθαίρετα
    • Οικονομικά-Αμοιβές
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά
    • Εκπαίδευση
    • Ειδικότητες-Συλλογικά Όργανα
  • Εργαλεία
    • Προγράμματα Η/Υ
    • Εξοπλισμός
    • Διαδίκτυο
    • Showroom
  • Γενικά
    • Αγγελίες
    • Κουβέντα
    • Δράσεις-Προτάσεις προς φορείς
    • Michanikos.gr
    • Θέματα Ιδιωτών
  • Δοκιμαστικό's Θεματολογία γενική

Κατηγορίες

  • 1. Τοπογραφικά-Πολεοδομικά
    • 1.1 Λογισμικό
    • 1.2 Νομοθεσία
    • 1.3 Έντυπα
    • 1.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 1.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 2. Συγκοινωνιακά - Οδοποιίας
    • 2.1 Λογισμικό
    • 2.2 Νομοθεσία
    • 2.3 Έντυπα
    • 2.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 2.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 3. Αρχιτεκτονικά - Σχεδιαστικά
    • 3.1 Λογισμικό
    • 3.2 Νομοθεσία
    • 3.3 Έντυπα
    • 3.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 3.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 4. Στατικά - Εδαφοτεχνικά
    • 4.1 Λογισμικό
    • 4.2 Νομοθεσία
    • 4.3 Έντυπα
    • 4.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 4.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 5. Μηχανολογικά
    • 5.1 Λογισμικό
    • 5.2 Νομοθεσία
    • 5.3 Έντυπα
    • 5.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 5.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 6. Ηλεκτρολογικά
    • 6.1 Λογισμικό
    • 6.2 Νομοθεσία
    • 6.3 Έντυπα
    • 6.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 6.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 7. ΑΠΕ - Φωτοβολταϊκά
    • 7.1 Λογισμικό
    • 7.2 Νομοθεσία
    • 7.3 Έντυπα
    • 7.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 7.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 8. Περιβαλλοντικά
    • 8.1 Λογισμικό
    • 8.2 Νομοθεσία
    • 8.3 Έντυπα
    • 8.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 8.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 9. Υδραυλικά - Λιμενικά
    • 9.1 Λογισμικό
    • 9.2 Νομοθεσία
    • 9.3 Έντυπα
    • 9.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 9.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 10. Διαχείριση Έργων - Εκτιμήσεις - Πραγματογνωμοσύνες
    • 10.1 Λογισμικό
    • 10.2 Νομοθεσία
    • 10.3 Έντυπα
    • 10.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 10.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 11. Δημόσια Έργα - Ασφάλεια και Υγιεινή
    • 11.1 Λογισμικό
    • 11.2 Νομοθεσία
    • 11.3 Έντυπα
    • 11.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 11.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 12. Αμοιβές - Φορολογικά - Άδειες
    • 12.1 Λογισμικό
    • 12.2 Νομοθεσία
    • 12.3 Έντυπα - Αιτήσεις
    • 12.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 13. Αυθαίρετα
    • 13.1 Λογισμικό
    • 13.2 Νομοθεσία
    • 13.3 Έντυπα
    • 13.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 14. Διάφορα

Categories

  • Ειδήσεις
    • Νομοθεσία
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά-Φορολογικά
    • Περιβάλλον
    • Ενέργεια-ΑΠΕ
    • Τεχνολογία
    • Χρηματοδοτήσεις
    • Έργα-Υποδομές
    • Επικαιρότητα
    • Αρθρογραφία
    • Michanikos.gr
    • webTV
    • Sponsored

Κατηγορίες

  • Εξοπλισμός
  • Λογισμικό
  • Βιβλία
  • Εργασία
  • Ακίνητα
  • Διάφορα

Product Groups

  • Τεστ 1

Βρείτε αποτελέσματα...

Βρείτε αποτελέσματα που...


Ημερομηνία δημιουργίας

  • Start

    End


Τελευταία ενημέρωση

  • Start

    End


Φιλτράρισμα με βάση τον αριθμό των...

Εντάχθηκε

  • Start

    End


Ομάδα


Επάγγελμα


Ειδικότητα

  1. Το έδαφος αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των χερσαίων οικοσυστημάτων, τόσο των φυσικών όσο και των γεωργικών, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, καθώς και για την αποσύνθεση και ανακύκλωση της νεκρής βιομάζας. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο ετερογενές μέσο που περιέχει ανόργανα και οργανικά υλικά, νερό και αέρα. Επιπλέον, αποτελεί ενδιαίτημα για πολλούς οργανισμούς, παίζει κρίσιμο ρόλο στον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων, στη δέσμευση του άνθρακα καθώς επίσης και στην ανάπτυξη των φυτών. Το έδαφος είναι δυναμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις ως προς την υγρασία, το pH και τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και επίσης, ακολουθεί μια σταδιακή μεταβολή ως αντίδραση στις αλλαγές των περιβαλλοντικών παραγόντων. Θεωρείται μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος, λόγω της ταχείας φθοράς και της αργής φάσης σχηματισμού του. Επομένως, η υποβάθμιση των βιολογικών, χημικών και φυσικών ιδιοτήτων των δασικών εδαφών μειώνει την ικανότητά τους να λειτουργούν πλήρως, με επιπτώσεις είτε προσωρινές είτε μόνιμες. Βασικοί παράγοντες υποβάθμισης του εδάφους στα δασικά οικοσυστήματα είναι η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η ρύπανση. Η διαχείριση του εδάφους πρέπει να εξασφαλίζει, πέραν των άλλων, την πρόληψη της υποβάθμισής του ή καλύτερα τη συνεχή βελτίωσή του, γιατί θεωρείται ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος που εξασφαλίζει στον άνθρωπο, μέσω των λειτουργιών του, σημαντικά υλικά αγαθά. Σήμερα, τα δάση της χώρας μας καταλαμβάνουν τα αβαθή, φτωχά, πετρώδη, με μεγάλες κλίσεις εδάφη, που δεν μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν και συνήθως βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές. Τα δασικά εδάφη μπορούν να θεωρηθούν φυσικοί σχηματισμοί, με σχετικά καλά καθορισμένους φυσικούς ορίζοντες, ενώ στα γεωργικά εδάφη επιδιώκεται με τεχνικά μέσα η δημιουργία επιθυμητών φυσικών και χημικών συνθηκών. Η γονιμότητα των δασικών εδαφών μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα με την ανάπτυξη υγιών και συμπαγών συστάδων από δασικά είδη, καλά προσαρμοσμένων στο εκάστοτε κλιματεδαφικό περιβάλλον. Κάτω από ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, για ένα συγκεκριμένο δασοπονικό είδος, η παραγωγικότητα ενός τόπου εξαρτάται αποκλειστικά από τις εδαφικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζουν την αύξηση των δέντρων είναι πρακτικά σταθερές και δεν επηρεάζονται εύκολα από τον άνθρωπο, όπως είναι η μηχανική σύσταση, το βάθος και η τοπογραφική διαμόρφωση. Άλλες, όπως είναι η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, η δομή, το πορώδες και η διηθητικότητα του εδάφους, μπορούν να μεταβληθούν. Για τις αυξητικές συνθήκες των δασικών δέντρων στη χώρα μας, μεγάλη σημασία έχει ο όγκος του εδάφους, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ρίζες τους, επειδή από τον όγκο αυτόν εξαρτώνται άμεσα η ποσότητα και το είδος των διαθέσιμων για τα φυτά θρεπτικών στοιχείων και η διαθέσιμη υγρασία. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B122-539-x-600.jpg Σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής. Ο διαθέσιμος για τα δέντρα όγκος του εδάφους εξαρτάται κυρίως από το βάθος του. Στην Ελλάδα, ο σπουδαιότερος παράγοντας για την αύξηση της δασικής βλάστησης είναι το βάθος του εδάφους, όχι τόσο γιατί αυτό εξασφαλίζει καλή στήριξη στα δέντρα, αλλά γιατί με το μεγάλο όγκο εδάφους που εκμεταλλεύονται οι ρίζες, εξασφαλίζονται θρεπτικά στοιχεία και υγρασία για τις ανάγκες των φυτών. Το ριζικό σύστημα πολλών δασοπονικών ειδών εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα. Δηλαδή, οι ρίζες έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφή τους ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες. Η πεύκη σε βαθιά, χαλαρά εδάφη σχηματίζει βαθύ και ισχυρό ριζικό σύστημα με πασσαλόριζα και φθάνει σε βάθος μεγαλύτερο από 4 μέτρα, ενώ σε αβαθή εδάφη δεν σχηματίζει πασσαλόριζα, αλλά πλάγιες ρίζες που εκτείνονται σε μεγάλο χώρο. Επειδή η παραγωγικότητα του εδάφους συνδέεται άμεσα με την αύξηση των φυτών, των οποίων οι ανάγκες συχνά είναι διαφορετικές σε θρεπτικά στοιχεία, είναι δυνατόν ένα έδαφος να έχει την ικανότητα να εφοδιάζει ικανοποιητικά με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ένα δασοπονικό είδος, όχι όμως και ένα άλλο με διαφορετικές απαιτήσεις. Η ικανότητα αυτή των δασικών εδαφών δεν είναι πάντα σταθερή, αλλά εξαρτάται από τα αποθηκευμένα στο έδαφος θρεπτικά στοιχεία που μπορούν να προσληφθούν από τα φυτά, από το μητρικό πέτρωμα, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων, τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών, καθώς και από τις τοπογραφικές συνθήκες της περιοχής. Με την τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι ακραίες ξηρασίες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών. Υπάρχουν αρκετές πρόσφατες προβλέψεις σχετικά με την πιθανή αύξηση της διάρκειας, της έντασης και της συχνότητας των πυρκαγιών σε δασικές περιοχές, λόγω υψηλότερων θερμοκρασιών. Επομένως, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς δεν θα επηρεάσει μόνο τη δασική χλωρίδα, αλλά και τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν καταστροφικό παράγοντα στα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα των εύκρατων περιοχών και θεωρούνται παγκόσμια φαινόμενα που επηρεάζουν τις περισσότερες χερσαίες περιοχές. Επιδρούν στην οικολογία και τη λειτουργία των δασών, επηρεάζοντας την ανανέωση των θρεπτικών στοιχείων, την υδροφοβία, τη σύνθεση και την αναγέννηση των ειδών και την οικολογική βιοποικιλότητα. Οι πυρκαγιές είναι συχνά αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενώ οι φυσικές πυρκαγιές αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των παγκόσμιων πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντική αιτία υποβάθμισης του εδάφους και απώλειας θρεπτικών στοιχείων μέσω της εξαέρωσης και της διάβρωσης. Επίσης, επηρεάζουν τη βιολογική και φυσικοχημική ποιότητα των εδαφών και μειώνουν τα αποθέματα θρεπτικών στοιχείων μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η εξάτμιση, η οξείδωση, η μεταφορά τέφρας και η διάβρωση. Πολλές μελέτες αναφέρουν μια δραστική μείωση του άνθρακα και της μικροβιακής βιομάζας σε βραχυπρόθεσμη βάση, μετά από δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, μετά την πυρκαγιά παρατηρείται μείωση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, καθώς ελαττώνονται κατά 50-75% το άζωτο (Ν), 35-50% ο φώσφορος (P) και 25-50% το μαγνήσιο (Mg) μέσω της εξαέρωσης και των διεργασιών της οξείδωσης. Δασικές πυρκαγιές με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 300°C είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της υδατοϊκανότητας του εδάφους, με σημαντικό αντίκτυπο στον κύκλο του νερού του εδάφους και στα χαρακτηριστικά της διάβρωσης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των πυρκαγιών στους δείκτες ποιότητας του εδάφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και τη συχνότητά τους. Μια έντονη πυρκαγιά που κινείται με αργό ρυθμό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση στο έδαφος από μια πυρκαγιά που κινείται γρήγορα. Επιπλέον, θερμοκρασίες 850°C και υψηλότερες μπορούν να αναπτυχθούν σε επιφάνειες εδάφους με μεγάλη ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης και μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις εδαφικές ιδιότητες. Για τον περιορισμό όλων αυτών των καταστρεπτικών συνεπειών, μετά από κάθε πυρκαγιά θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα και όσο το δυνατόν αποτελεσματικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες συνθήκες που αφορούν τόσο την καμένη έκταση όσο και τις καλλιεργήσιμες και κατοικημένες περιοχές. Σε μια καμένη λεκάνη απορροής είναι αναμενόμενο ότι οποιαδήποτε επέμβαση που αφορά την απομάκρυνση της εναπομείνουσας βιομάζας θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των επιφανειακών συσσωματωμάτων του εδάφους και την απώλεια εδαφικού υλικού πλούσιου σε οργανική ουσία. Να σημειωθεί ότι η υλοτομία και η μεταφορά της ξυλείας πρέπει να περιορίζεται μέχρι την τρέχουσα βλαστική περίοδο και όχι παραπάνω από ένα έτος. Ανάλογα με τη μορφολογία της καμένης επιφάνειας, καθορίζονται συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων παρουσιάζουν τα φαινόμενα της πλημμυρικής απορροής. Οι θέσεις αυτές πρέπει να εντοπίζονται, ιδιαίτερα όταν έχουν άμεση επίδραση σε κατοικημένες περιοχές και να δρομολογούνται έργα που θα προστατεύσουν το έδαφος της ίδιας της θέσης από φαινόμενα διάβρωσης, αλλά και όλης της περιοχής που βρίσκεται προς τα κατάντη. Η διάβρωση προκαλεί καταστροφές στην περιοχή που λαμβάνει χώρα και συγχρόνως έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα σε θέσεις έξω από την περιοχή διάβρωσης, μέσα στο ευρύτερο τοπίο. Οι επιπτώσεις έξω από τη βασική περιοχή που υπέστη διάβρωση, οφείλονται στην περίσσεια νερού, ιζημάτων και στο χημικό φορτίο προς τα κατάντη των λόφων και των ρεμάτων. Η περισσότερο εμφανής καταστροφική πλευρά της διάβρωσης είναι η ίδια η απώλεια του εδάφους. Στην πραγματικότητα, η υποβάθμιση που υφίσταται το έδαφος είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει η απώλειά του, γιατί το εδαφικό υλικό που απομακρύνθηκε έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό που έμεινε πίσω. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B133-270-x-600.jpg Μικρό ξύλινο φράγμα. Τα αντιδιαβρωτικά έργα που θα πραγματοποιηθούν για τη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους στην ευρύτερη δασική περιοχή θα πρέπει να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης. Επειδή το κόστος των αντιδιαβρωτικών έργων κρίνεται αρκετά υψηλό, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα της χρησιμοποίησης υλικών από την ίδια την περιοχή. Τα σημαντικότερα από τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις πλαγιές και στα ρέματα μπορεί να είναι: Κορμοδέματα Κλαδοπλέγματα Σανιδότοιχοι Μικρά ξύλινα φράγματα Φράκτες από συρματοπλέγματα και ξύλινους πασσάλους. Φράγματα από οπλισμένο σκυρόδεμα Φράγματα από συρματόπλεκτα κιβώτια Τοίχοι από ξηρολιθοδομή Στις περιπτώσεις που λόγω αποστάσεων και απουσίας δασικών δρόμων, δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση των κορμών των καμένων δένδρων, θα πρέπει να γίνεται υλοτομία και τοποθέτηση των κορμών κατά τις χωροσταθμικές καμπύλες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο όλα τα υλικά που θα προκύψουν από την αποκλάδωση των κορμών να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους, με σκοπό να ενισχυθεί η γονιμότητά του. *Η Ευγενία Παπαϊωάννου είναι κάτοχος MSc και PhD Εδαφολογίας, ΑΠΘ Κεντρική φωτογραφία: Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα πλησίον κατοικημένων περιοχών. View full είδηση
  2. Το έδαφος αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των χερσαίων οικοσυστημάτων, τόσο των φυσικών όσο και των γεωργικών, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, καθώς και για την αποσύνθεση και ανακύκλωση της νεκρής βιομάζας. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο ετερογενές μέσο που περιέχει ανόργανα και οργανικά υλικά, νερό και αέρα. Επιπλέον, αποτελεί ενδιαίτημα για πολλούς οργανισμούς, παίζει κρίσιμο ρόλο στον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων, στη δέσμευση του άνθρακα καθώς επίσης και στην ανάπτυξη των φυτών. Το έδαφος είναι δυναμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις ως προς την υγρασία, το pH και τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και επίσης, ακολουθεί μια σταδιακή μεταβολή ως αντίδραση στις αλλαγές των περιβαλλοντικών παραγόντων. Θεωρείται μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος, λόγω της ταχείας φθοράς και της αργής φάσης σχηματισμού του. Επομένως, η υποβάθμιση των βιολογικών, χημικών και φυσικών ιδιοτήτων των δασικών εδαφών μειώνει την ικανότητά τους να λειτουργούν πλήρως, με επιπτώσεις είτε προσωρινές είτε μόνιμες. Βασικοί παράγοντες υποβάθμισης του εδάφους στα δασικά οικοσυστήματα είναι η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η ρύπανση. Η διαχείριση του εδάφους πρέπει να εξασφαλίζει, πέραν των άλλων, την πρόληψη της υποβάθμισής του ή καλύτερα τη συνεχή βελτίωσή του, γιατί θεωρείται ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος που εξασφαλίζει στον άνθρωπο, μέσω των λειτουργιών του, σημαντικά υλικά αγαθά. Σήμερα, τα δάση της χώρας μας καταλαμβάνουν τα αβαθή, φτωχά, πετρώδη, με μεγάλες κλίσεις εδάφη, που δεν μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν και συνήθως βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές. Τα δασικά εδάφη μπορούν να θεωρηθούν φυσικοί σχηματισμοί, με σχετικά καλά καθορισμένους φυσικούς ορίζοντες, ενώ στα γεωργικά εδάφη επιδιώκεται με τεχνικά μέσα η δημιουργία επιθυμητών φυσικών και χημικών συνθηκών. Η γονιμότητα των δασικών εδαφών μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα με την ανάπτυξη υγιών και συμπαγών συστάδων από δασικά είδη, καλά προσαρμοσμένων στο εκάστοτε κλιματεδαφικό περιβάλλον. Κάτω από ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, για ένα συγκεκριμένο δασοπονικό είδος, η παραγωγικότητα ενός τόπου εξαρτάται αποκλειστικά από τις εδαφικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζουν την αύξηση των δέντρων είναι πρακτικά σταθερές και δεν επηρεάζονται εύκολα από τον άνθρωπο, όπως είναι η μηχανική σύσταση, το βάθος και η τοπογραφική διαμόρφωση. Άλλες, όπως είναι η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, η δομή, το πορώδες και η διηθητικότητα του εδάφους, μπορούν να μεταβληθούν. Για τις αυξητικές συνθήκες των δασικών δέντρων στη χώρα μας, μεγάλη σημασία έχει ο όγκος του εδάφους, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ρίζες τους, επειδή από τον όγκο αυτόν εξαρτώνται άμεσα η ποσότητα και το είδος των διαθέσιμων για τα φυτά θρεπτικών στοιχείων και η διαθέσιμη υγρασία. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B122-539-x-600.jpg Σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής. Ο διαθέσιμος για τα δέντρα όγκος του εδάφους εξαρτάται κυρίως από το βάθος του. Στην Ελλάδα, ο σπουδαιότερος παράγοντας για την αύξηση της δασικής βλάστησης είναι το βάθος του εδάφους, όχι τόσο γιατί αυτό εξασφαλίζει καλή στήριξη στα δέντρα, αλλά γιατί με το μεγάλο όγκο εδάφους που εκμεταλλεύονται οι ρίζες, εξασφαλίζονται θρεπτικά στοιχεία και υγρασία για τις ανάγκες των φυτών. Το ριζικό σύστημα πολλών δασοπονικών ειδών εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα. Δηλαδή, οι ρίζες έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφή τους ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες. Η πεύκη σε βαθιά, χαλαρά εδάφη σχηματίζει βαθύ και ισχυρό ριζικό σύστημα με πασσαλόριζα και φθάνει σε βάθος μεγαλύτερο από 4 μέτρα, ενώ σε αβαθή εδάφη δεν σχηματίζει πασσαλόριζα, αλλά πλάγιες ρίζες που εκτείνονται σε μεγάλο χώρο. Επειδή η παραγωγικότητα του εδάφους συνδέεται άμεσα με την αύξηση των φυτών, των οποίων οι ανάγκες συχνά είναι διαφορετικές σε θρεπτικά στοιχεία, είναι δυνατόν ένα έδαφος να έχει την ικανότητα να εφοδιάζει ικανοποιητικά με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ένα δασοπονικό είδος, όχι όμως και ένα άλλο με διαφορετικές απαιτήσεις. Η ικανότητα αυτή των δασικών εδαφών δεν είναι πάντα σταθερή, αλλά εξαρτάται από τα αποθηκευμένα στο έδαφος θρεπτικά στοιχεία που μπορούν να προσληφθούν από τα φυτά, από το μητρικό πέτρωμα, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων, τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών, καθώς και από τις τοπογραφικές συνθήκες της περιοχής. Με την τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι ακραίες ξηρασίες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών. Υπάρχουν αρκετές πρόσφατες προβλέψεις σχετικά με την πιθανή αύξηση της διάρκειας, της έντασης και της συχνότητας των πυρκαγιών σε δασικές περιοχές, λόγω υψηλότερων θερμοκρασιών. Επομένως, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς δεν θα επηρεάσει μόνο τη δασική χλωρίδα, αλλά και τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν καταστροφικό παράγοντα στα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα των εύκρατων περιοχών και θεωρούνται παγκόσμια φαινόμενα που επηρεάζουν τις περισσότερες χερσαίες περιοχές. Επιδρούν στην οικολογία και τη λειτουργία των δασών, επηρεάζοντας την ανανέωση των θρεπτικών στοιχείων, την υδροφοβία, τη σύνθεση και την αναγέννηση των ειδών και την οικολογική βιοποικιλότητα. Οι πυρκαγιές είναι συχνά αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενώ οι φυσικές πυρκαγιές αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των παγκόσμιων πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντική αιτία υποβάθμισης του εδάφους και απώλειας θρεπτικών στοιχείων μέσω της εξαέρωσης και της διάβρωσης. Επίσης, επηρεάζουν τη βιολογική και φυσικοχημική ποιότητα των εδαφών και μειώνουν τα αποθέματα θρεπτικών στοιχείων μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η εξάτμιση, η οξείδωση, η μεταφορά τέφρας και η διάβρωση. Πολλές μελέτες αναφέρουν μια δραστική μείωση του άνθρακα και της μικροβιακής βιομάζας σε βραχυπρόθεσμη βάση, μετά από δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, μετά την πυρκαγιά παρατηρείται μείωση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, καθώς ελαττώνονται κατά 50-75% το άζωτο (Ν), 35-50% ο φώσφορος (P) και 25-50% το μαγνήσιο (Mg) μέσω της εξαέρωσης και των διεργασιών της οξείδωσης. Δασικές πυρκαγιές με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 300°C είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της υδατοϊκανότητας του εδάφους, με σημαντικό αντίκτυπο στον κύκλο του νερού του εδάφους και στα χαρακτηριστικά της διάβρωσης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των πυρκαγιών στους δείκτες ποιότητας του εδάφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και τη συχνότητά τους. Μια έντονη πυρκαγιά που κινείται με αργό ρυθμό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση στο έδαφος από μια πυρκαγιά που κινείται γρήγορα. Επιπλέον, θερμοκρασίες 850°C και υψηλότερες μπορούν να αναπτυχθούν σε επιφάνειες εδάφους με μεγάλη ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης και μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις εδαφικές ιδιότητες. Για τον περιορισμό όλων αυτών των καταστρεπτικών συνεπειών, μετά από κάθε πυρκαγιά θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα και όσο το δυνατόν αποτελεσματικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες συνθήκες που αφορούν τόσο την καμένη έκταση όσο και τις καλλιεργήσιμες και κατοικημένες περιοχές. Σε μια καμένη λεκάνη απορροής είναι αναμενόμενο ότι οποιαδήποτε επέμβαση που αφορά την απομάκρυνση της εναπομείνουσας βιομάζας θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των επιφανειακών συσσωματωμάτων του εδάφους και την απώλεια εδαφικού υλικού πλούσιου σε οργανική ουσία. Να σημειωθεί ότι η υλοτομία και η μεταφορά της ξυλείας πρέπει να περιορίζεται μέχρι την τρέχουσα βλαστική περίοδο και όχι παραπάνω από ένα έτος. Ανάλογα με τη μορφολογία της καμένης επιφάνειας, καθορίζονται συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων παρουσιάζουν τα φαινόμενα της πλημμυρικής απορροής. Οι θέσεις αυτές πρέπει να εντοπίζονται, ιδιαίτερα όταν έχουν άμεση επίδραση σε κατοικημένες περιοχές και να δρομολογούνται έργα που θα προστατεύσουν το έδαφος της ίδιας της θέσης από φαινόμενα διάβρωσης, αλλά και όλης της περιοχής που βρίσκεται προς τα κατάντη. Η διάβρωση προκαλεί καταστροφές στην περιοχή που λαμβάνει χώρα και συγχρόνως έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα σε θέσεις έξω από την περιοχή διάβρωσης, μέσα στο ευρύτερο τοπίο. Οι επιπτώσεις έξω από τη βασική περιοχή που υπέστη διάβρωση, οφείλονται στην περίσσεια νερού, ιζημάτων και στο χημικό φορτίο προς τα κατάντη των λόφων και των ρεμάτων. Η περισσότερο εμφανής καταστροφική πλευρά της διάβρωσης είναι η ίδια η απώλεια του εδάφους. Στην πραγματικότητα, η υποβάθμιση που υφίσταται το έδαφος είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει η απώλειά του, γιατί το εδαφικό υλικό που απομακρύνθηκε έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό που έμεινε πίσω. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B133-270-x-600.jpg Μικρό ξύλινο φράγμα. Τα αντιδιαβρωτικά έργα που θα πραγματοποιηθούν για τη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους στην ευρύτερη δασική περιοχή θα πρέπει να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης. Επειδή το κόστος των αντιδιαβρωτικών έργων κρίνεται αρκετά υψηλό, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα της χρησιμοποίησης υλικών από την ίδια την περιοχή. Τα σημαντικότερα από τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις πλαγιές και στα ρέματα μπορεί να είναι: Κορμοδέματα Κλαδοπλέγματα Σανιδότοιχοι Μικρά ξύλινα φράγματα Φράκτες από συρματοπλέγματα και ξύλινους πασσάλους. Φράγματα από οπλισμένο σκυρόδεμα Φράγματα από συρματόπλεκτα κιβώτια Τοίχοι από ξηρολιθοδομή Στις περιπτώσεις που λόγω αποστάσεων και απουσίας δασικών δρόμων, δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση των κορμών των καμένων δένδρων, θα πρέπει να γίνεται υλοτομία και τοποθέτηση των κορμών κατά τις χωροσταθμικές καμπύλες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο όλα τα υλικά που θα προκύψουν από την αποκλάδωση των κορμών να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους, με σκοπό να ενισχυθεί η γονιμότητά του. *Η Ευγενία Παπαϊωάννου είναι κάτοχος MSc και PhD Εδαφολογίας, ΑΠΘ Κεντρική φωτογραφία: Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα πλησίον κατοικημένων περιοχών.
  3. Τα μέτρα που θα λειτουργήσουν ως ανάχωμα στις «αιτήσεις ευκαιρίας» για Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, καθώς οι απλοποιήσεις των επομένων βημάτων αδειοδότησης, θα τεθούν επί τάπητος, μεταξύ άλλων, στη σημερινή σύσκεψη της Επιτροπής Αδειοδότησης ΑΠΕ, όπως ανέφερε σε εκδήλωση του ΑΠΕ-ΜΠΕ την Παρασκευή η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Α. Σδούκου. Την ίδια στιγμή, στη σύσκεψη θα συζητηθούν και στοχευμένες παρεμβάσεις σε μία σειρά από επιμέρους εμπόδια που δυσχεραίνουν την υλοποίηση των έργων - «μικρά ζητήματα που κάνουν τη ζωή των επενδυτών δύσκολη, καθυστερώντας τον σχεδιασμό και την υλοποίηση», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Ένα τέτοιο ζήτημα, σύμφωνα με την κ. Σδούκου, αφορά τη διαχείριση των ομαδικών αιτημάτων «μικρών» έργων στον ΑΔΜΗΕ, τα οποία όπως πρόσθεσε με τη συσσώρευσή τους στον Διαχειριστή, έχουν μπλοκάρει τα μεγαλύτερα έργα που «έρχονται» με Βεβαίωση Παραγωγού από τη ΡΑΕ. Η Γενική Γραμματέας δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες στο τι σχεδιάζει το ΥΠΕΝ, ωστόσο η αναφορά αυτή υποδηλώνει πως το υπουργείο έχει καταλήξει σε παρεμβάσεις, που θα «απαντούν» στο πρόβλημα. Επίσης, στη σημερινή σύσκεψη θα συζητηθεί ο τρόπος επιτάχυνσης της εξέτασης από τον ΔΕΔΔΗΕ των αιτήσεων σύνδεσης, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην αξιολόγηση του ιδιοκτησιακού, που δημιουργεί και το μεγαλύτερο φόρτο στον Διαχειριστή. Τρίτο πρόβλημα είναι η επίσπευση των έργων σύνδεσης από τους Διαχειριστές, καθώς οι επενδυτές εκφράζουν παράπονα ότι συχνά εξαντλείται η διορία του 12μηνου. Τρίτη «γάγγραινα», όπως ανέφερε η κ. Σδούκου, είναι οι τροποποιήσεις των έργων, οι οποίες ουσιαστικά έχουν ως αποτέλεσμα την επανεκκίνηση της αδειοδοτικής διαδικασίας. Ένα ακόμη θέμα που θα παρουσιασθεί η ανελαστικότητα εκ μέρους των Διαχειριστών σε σχέση με την Οριστική Προσφορά Σύνδεση για μικρότερη ισχύ σε σχέση με εκείνη που ορίζει η ΑΕΠΟ, ώστε να μπορεί να ηλεκτροδοτείται σταδιακά ένα αιολικό έργο, καθώς και για την εξάρτηση της Σύμβασης Σύνδεσης με την Άδεια Εγκατάστασης. Επίσης, θα παρουσιασθούν παρεμβάσεις και για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν στην υλοποίηση έργων σε δασικές εκτάσεις, με τις απαρχαιωμένες πλέον προδιαγραφές στη δασική οδοποιία και τα εμπόδια που μπαίνουν με τις μελέτες αναδάσωσης. Η κ. Σδούκου σημείωσε πως το υπουργείο έχει σκεφτεί παρεμβάσεις, και έχει παρακινήσει την αρμόδια Γενική Γραμματεία και τη Γενική Διεύθυνση Δασών, για να βρεθούν λύσεις. Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στη σύσκεψη θα συζητηθούν οι παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ για απλοποίηση των μετέπειτα αδειοδοτικών βημάτων, με τον περιορισμό των δικαιολογητικών για την υποβολή αιτήσεων σε κάθε φάση, αλλά και με ψηφιοποιημένες διαδικασίες τόσο κατά την υποβολή, όσο και κατά την έκδοση όλων των αδειών. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ένα one stop shop, που θα λειτουργεί ως «πύλη εισόδου» για τους επενδυτές, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν την ταυτότητα των έργων. Όπως έχει γράψει το energypress, με τις παρεμβάσεις δεν επέρχεται κάποια κεντρική μεγάλη αλλαγή (όπως ήταν η κατάργηση της άδειας παραγωγής στην απλοποίηση της πρώτης φάσης), αλλά εισάγονται σειρά από ρυθμίσεις που επιλύουν πολλά από τα αγκάθια που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην ωρίμανση των έργων τους και επιταχύνονται κατά πολύ οι χρόνοι που απαιτούνται για την αδειοδότηση. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις, θα απαιτούνται πια λιγότερα βήματα, μικρότερος αριθμός δικαιολογητικών και διοικητικών αποφάσεων για τη λήψη από την οριστική προσφορά σύνδεσης, μέχρι την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στη σύσκεψη αναμένεται να συζητηθεί και η προοπτική υποχρεωτικής επιβολής εγγυητικής επιστολής μαζί με την αίτηση για τη Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, ως δικλείδα ασφαλείας για την οικονομική φερεγγυότητα του επενδυτή. Πληροφορίες «δείχνουν» πως η απόφαση είναι πλέον ειλημμένη, με σκοπό να εφαρμοσθεί οπωσδήποτε από τον επόμενο Κύκλο υποβολής, που θα «ανοίξει» τον Ιούνιο. Μάλιστα, υπήρχαν ενδείξεις πως στόχος του ΥΠΕΝ είναι το μέτρο να έχει και αναδρομική ισχύ, με την εφαρμογή από τον Κύκλο υποβολής του Δεκεμβρίου 2020, με τον οποίο έκανε «πρεμιέρα» η Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ. Ωστόσο, παραμένει ερώτημα κατά μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, με δεδομένο ότι έχουν ήδη πάρει το «πράσινο φως» από τη ΡΑΕ 1.544 αιτήσεις για έργα 34,48 MW, για τα οποία απομένει μόνο η καταβολή του τέλους έκδοσης ώστε να λάβουν Βεβαίωση Παραγωγού. View full είδηση
  4. Σε συνέχεια της περσινής εξαιρετικά αρνητικής αντιπυρικής περιόδου, το πρώτο τρίμηνο του 2022 επιμένουν τα αρνητικά στατιστικά στοιχεία όπως αυτά προκύπτουν από την ανάλυση των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu). Ειδικότερα, τα νεότερα στατιστικά στοιχεία (από την αρχή του έτους έως την 9 Απριλίου 2022), δείχνουν μια σχεδόν εκθετική αύξηση του αριθμού των δασικών πυρκαγιών, η οποία είναι της τάξης του 750 % σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2021. Εξίσου ανησυχητική είναι και η εξαιρετικά μεγάλη αύξηση της συνολικής καμένης έκτασης στην χώρα μας, η οποία και φτάνει το 275 % σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2021. Γράφημα 1: Συνολικός αριθμός δασικών πυρκαγιών κατα το πρώτο τρίμηνο του 2022 (πορτοκαλί γραμμή). Η μαύρη γραμμή δείχνει το μέσο όρο δασικών πυρκαγιών κατα την περίοδο 2008-2021, και η γραμμοσκιασμένη γκρι ζώνη δείχνει το εύρος μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής για την ίδια περίοδο. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να επισημανθεί ότι σε απόλυτους αριθμούς, τόσο το πλήθος των δασικών πυρκαγιών όσο και η συνολική καμένη έκταση καταγράφουν τις μεγαλύτερες τιμές που έχουν παρατηρηθεί ποτέ στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του έτους, από το 2008 έως και το 2021. Πιο αναλυτικά, από την αρχή του 2022 έως τις 9 Απριλίου 2022 στην χώρα μας έχουν χαρτογραφηθεί από το EFFIS 30 δασικές πυρκαγιές έναντι 4.4 που καταγράφονταν κατα μέσο όρο αυτή την περίοδο, ενώ έχουν καεί 10.330 στρέμματα έναντι 375 στρεμμάτων κατα μέσο την ίδια περίοδο. Γράφημα 2: Συνολική καμένη έκταση κατα το πρώτο τρίμηνο του 2022 (κόκκινη γραμμή). Η μαύρη γραμμή δείχνει το μέσο όρο καμένων εκτάσεων κατα την περίοδο 2008-2021, και η γραμμοσκιασμένη γκρι ζώνη δείχνει το εύρος μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής για την ίδια περίοδο. View full είδηση
  5. Στο Μεσογειακό Νότο οι φωτιές κάθε χρόνο καταστρέφουν ζωές, περιουσίες και το περιβάλλον, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής αλλά και των ανορθολογικών επιλογών του ανθρώπου στην πολεοδόμηση και στις δομικές κατασκευές ιδιαίτερα στις περιοχές μίξης δασών και οικισμών. Μετά τις πρόσφατες ιστορικά πρωτόγνωρες φωτιές στην πατρίδας μας, το Ελληνικό Ινστιτούτο Πυροπροστασίας Κατασκευών (ΕΛΙΠΥΚΑ), ως εκ του θεσμικού ρόλου του, αλλά και με βαθύ αίσθημα ευθύνης ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου και στρατεύεται, στην υπηρεσία των αρμόδιων αρχών προσφέροντας τεχνογνωσία, προτάσεις και εκπαίδευση, για την προστασία της ζωής και της περιουσίας από τη φωτιά στις κατασκευές και στις περιοχές μίξης δασών και οικισμών. Aπό την ίδρυση του, το ΕΛΙΠΥΚΑ έχει καταθέσει προτάσεις προς την Πολιτεία, οι οποίες αυτή τη χρονική συγκυρία είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ όπως ενδεικτικά : Τροποποίηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας με ειδικές ρυθμίσεις για τη δόμηση σε περιοχές μίξης δασών-οικισμών, οι οποίες μέσω των προδιαγραφών να βελτιώνουν την ανθεκτικότητα των κατασκευών σε πυρκαγιές. Υποχρεωτικός έλεγχος ασφάλειας σε αυθαίρετες κατασκευές εκτός σχεδίου και προσαρμογή/τροποποίηση των υφιστάμενων κτισμάτων σε πυρασφαλή, ως προϋπόθεση της πολεοδομικής νομιμοποίησής τους. Θέσπιση και εφαρμογή αυστηρών υποχρεωτικών προδιαγραφών για τη δόμηση ανθεκτικών στη φωτιά κτιρίων στο πλαίσιο της πρόληψης σε σχέση με τους ανθρώπους, τις κατοικίες και τις υποδομές. Θεσμοθέτηση Πιστοποιητικού Μηχανισμού για τον έλεγχο εφαρμογής και συμμόρφωσης των ανωτέρω 1,2,3. Εκπαίδευση, πιστοποίηση και ευαισθητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και ιδιαίτερα των τεχνιτών και των μηχανικών που εμπλέκονται στην πυροπροστασία των κατασκευών. Οι παραπάνω γενικές προτάσεις του ΕΛΙΠΥΚΑ βασίζονται σε εξειδικευμένες αναλύσεις και προσεγγίσεις από Ειδικούς Επιστήμονες τους οποίους το Ινστιτούτο θέτει στη διάθεση της Πολιτείας, προκειμένου να συνδράμουν στη στελέχωση Επιτροπών που θα λειτουργήσουν συμβουλευτικά και επικουρικά προς τις αρμόδιες Δημόσιες Αρχές για τη θεσμοθέτησή και τη γρήγορη εφαρμογή τους. Παράλληλα το ΕΛΙΠΥΚΑ εξετάζει επιπλέον τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να συνδράμει στην πρόληψη παρόμοιων καταστροφών στο μέλλον. View full είδηση
  6. Δασικές εκτάσεις (κυρίως πρώην αγροί) που εγκαταλείφθηκαν και... «δασώθηκαν» απελευθερώνονται για την αξιοποίησή τους μέσω γεωργικής χρήσης ή «έξυπνων» καλλιεργειών, ή και για δόμηση (υπό αυστηρές προϋποθέσεις). Έτσι, το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρά σε αποχαρακτηρισμό 6,9 εκ. στρεμμάτων, τα οποία ήταν κάποτε αγροτικά. Πρόθεση του υπουργείου είναι να υπάρξει χωριστή μεταχείριση για τις εκτάσεις, ανάλογα με τη βλάστηση που έχουν σήμερα, εξαρτώντας από αυτή τη δυνατότητα του ιδιοκτήτη να τις χρησιμοποιήσει στο μέλλον. «Πίσω» από αυτή την κίνηση, είναι οι δύο αποφάσεις του ΣτΕ για τους δασικούς χάρτες, που «ξεκλειδώνουν» τον αποχαρακτηρισμό της συγκεκριμένης κατηγορίας εκτάσεων. Οι εκτάσεις αυτές καταλαμβάνουν το 5,5% των αναρτημένων δασικών χαρτών. Αυτές οι εκτάσεις αντιμετωπίζονται ως δασικές, εκτός από κάποιες περιπτώσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αγροτική καλλιέργεια. Προβλήματα από τα μεγάλα ποσοστά δασωμένων αγρών δημιουργήθηκαν σε πολλές περιοχές (πχ Λευκάδα, Κυκλάδες, Πελοπόννησο), και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, αποφάσισε την κατάργηση της κατηγορίας. Παράλληλα, υπάρχουν ισχυρές πιέσεις από τοπικούς παράγοντες για τον αποχαρακτηρισμό των εκτάσεων, με το Υπουργείο να θεωρεί ότι θα πετύχει «με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια», καθλως θα μειωθούν κατά χιλιάδες οι «αντιρρήσεις» κατά την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Η σχετική νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί πριν το τέλος του έτους. View full είδηση
  7. Από τον Απρίλιο ξεκινά ο προληπτικός καθαρισμός του περιαστικού δάσους του Σέιχ Σου, ενώ πανελλαδικά θα καθαριστούν σχεδόν 50.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων, όπως ειπώθηκε στο περιθώριο σύσκεψης για τη φετινή αντιπυρική περίοδο που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης παρουσία του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη και του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Γιώργου Αμυρά, με στελέχη της Πυροσβεστικής και της Δασικής Υπηρεσίας, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ο κ. Στυλιανίδης, στις δηλώσεις του, στάθηκε στην κοινή «μάχη» της Πυροσβεστικής με τη Δασική Υπηρεσία και στην απόκτηση ενιαίων πρωτοκόλλων για το πώς θα λειτουργούν και θα χειρίζονται τα περιστατικά πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη πυρκαγιά. «Δεν πρέπει να βάζουμε τα πράγματα κάτω από το χαλί και πρέπει να ομολογήσουμε ότι υπήρξε μια περίοδος που οι δύο αυτές υπηρεσίες του κράτους δεν ήταν σε τόσο αρμονική συνεργασία όσο θα θέλαμε. Οι νέες ηγεσίες των Υπουργείων αποφασίσαμε ότι η συνεργασία θα πρέπει να επιταχυνθεί και να γίνει πιο αποτελεσματική, όχι μόνο την ώρα που θα επιδιώξουμε να σβήσουμε μια μεγάλη πυρκαγιά αλλά και πριν και μετά», είπε ο υπουργός. Ο κ. Στυλιανίδης πρόσθεσε πως θα γίνουν περιοδείες σε όλη την Ελλάδα για την ενημέρωση του πλαισίου συνεργασίας και πως «σήμερα από τη Θεσσαλονίκη ξεκινά μια προσπάθεια που είμαι σίγουρος ότι θα είναι επιτυχημένη γιατί βλέπω το κλίμα από τη μυρωδιά της προετοιμασίας. Είναι όλοι σαν μια οικογένεια και αντιλαμβάνονται ότι όλοι μαζί πρέπει να δώσουμε τη μάχη της σωστής προετοιμασίας για τη νέα αντιπυρική περίοδο». Ο κ. Αμυράς μίλησε για «μία πολύ σημαντική μέρα η οποία άργησε 24 χρόνια. Τόσα χρόνια πέρασαν από τότε που η Δασική Υπηρεσία είχε ενεργό ρόλο, σε κάτι πολύ σημαντικό, στην πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Είναι σημαντικό ότι το Υπουργείο Κλιματικής και Πολιτικής Προστασίας κάνει ένα βήμα εξαιρετικά αποδοτικό. Φέρνει την Πυροσβεστική σε απόλυτη αρμονία, σε συντονισμό και επικοινωνία με τις δασικές υπηρεσίες». Ο υφυπουργός συμπλήρωσε πως θα πρέπει να υπάρχει συνέργεια ώστε οι δύο υπηρεσίες να αποκτήσουν ενιαία πρωτόκολλα για το πως πρέπει να χειρίζονται μια κατάσταση, πριν κατά τη διάρκεια και μετά τη φωτιά, ενώ χαρακτήρισε «κλειδί» την πρόληψη. «Ζούμε σε εποχές κλιματικής κρίσης και μας έχει δείξει τα δόντια της, είναι αδυσώπητη, είναι αδιανόητα σκληρή σε ανθρώπους και οικοσυστήματα», είπε ο κ. Αμυράς. View full είδηση
  8. Εμφανής επένδυση στην καταστολή έναντι της πρόληψης, υποαπορρόφηση χρηματοδοτικών πόρων, καθυστερήσεις, έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού, καθώς και ελλιπείς ελεγκτικοί μηχανισμοί, τροχοπέδη για την πρόληψη Παρουσιάστηκε σήμερα από το WWF Ελλάς η απολογιστική έκθεση του διετούς προγράμματος με θέμα τη διαχείριση των κρατικών πόρων για την πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών, το οποίο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR). Το πρόγραμμα με τίτλο "Ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στη χρηματοδότηση της πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών με τη συμβολή των πολιτών", είχε ως κεντρικό στόχο να ρίξει φως στο θέμα της διαχείρισης των κρατικών πόρων που διατίθενται για τη δασοπυροπροστασία, να χαρτογραφήσει τα σημαντικότερα κενά στην όλη διαδικασία διάθεσης, απορρόφησης και αξιοποίησης αυτών των πόρων, και εν τέλει, μέσω συγκεκριμένων προτάσεων, να ενισχυθεί η εύρυθμη λειτουργία του εθνικού συστήματος δασοπυροπροστασίας. Η ολοκλήρωση του έργου συμπίπτει με την έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, η οποία έρχεται μετά από μια δύσκολη χρονιά κατά την οποία σημειώθηκε ο δεύτερος χειρότερος απολογισμός καμένων εκτάσεων των τελευταίων 20 ετών για τη χώρα μας (συνολικά 1,5 εκατ. καμένα στρέμματα). Το 2021, για μια ακόμα φορά, το εθνικό σύστημα δασοπυροπροστασίας βασισμένο εν πολλοίς σε μια κατασταλτική φιλοσοφία, δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, με βαριές συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον, την άγρια ζωή, αλλά και την κοινωνία. Με την κλιματική κρίση να επιδρά καθοριστικά πλέον στην αύξηση της έντασης, αλλά και της συχνότητας των πυρκαγιών στη Μεσόγειο, είναι σαφές ότι χρειάζεται άμεσα μετακίνηση του ειδικού επιχειρησιακού βάρους από την καταστολή στη πρόληψη, αλλά και αναθεώρηση των διαδικασιών που αφορούν στη χρηματοδότηση των κρατικών φορέων που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Τι ρόλο, όμως, παίζουν οι πόροι που δίνονται για την αποτελεσματική ή μη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών; Η χρηματοδότηση της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα περιλαμβάνει ένα σύνθετο πλέγμα ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων και πόρων που προέρχονται από πολλές πηγές (εθνικές και ενωσιακές) και διοχετεύονται σε εξίσου πολυάριθμους δικαιούχους, συνθέτοντας έτσι ένα δαιδαλώδες σύστημα διαδικασιών. Ωστόσο, παρά την κομβική σημασία της διαχείρισης και κατανομής των χρηματοδοτήσεων, δεν έχει υπάρξει έως και σήμερα στη χώρα μας καμία προσπάθεια καταγραφής, αξιολόγησης και δημοσιοποίησης στοιχείων που αφορούν στη διαχείριση των πόρων που δαπανώνται στην πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Χωρίς αυτά τα δεδομένα, είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε τεκμηριωμένη απολογιστική αξιολόγηση του τί δουλεύει, τί πρέπει να βελτιωθεί και τί πρέπει να αλλάξει. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ανέλυσε δύο σημαντικές πτυχές της χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα: Αφενός, την εκτίμηση των πόρων που έχουν διατεθεί για την πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών κατά την περίοδο 2016-2020, και αφετέρου, την αξιολόγηση της διαδικασίας που ακολουθείται για την κατανομή των πόρων στα κύρια χρηματοδοτικά εργαλεία (χρηστή διακυβέρνηση, λογοδοσία, διαφάνεια). Τα κύρια συμπεράσματα της έκθεσης του WWF Ελλάς αποτυπώνονται ως εξής: Ανισοκατανομή μεταξύ καταστολής και πρόληψης και υποαπορρόφηση: Το σύστημα χρηματοδότησης της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών εστιάζει κυρίως σε δράσεις καταστολής έναντι δράσεων πρόληψης. Μάλιστα, για την περίοδο 2016-2020, το 83,95% των συνολικών κρατικών πόρων κατευθύνεται προς την καταστολή και μόλις το 16,05% προς την πρόληψη. Την ίδια στιγμή, η τελευταία έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ κάνει έκκληση προς τις κυβερνήσεις να επανεξετάσουν τις δαπάνες για την κατάσβεση των πυρκαγιών προτείνοντας τη διάθεση του 45% του προϋπολογισμού τους για την πρόληψη και την ετοιμότητα, το 35% για την καταστολή των πυρκαγιών και το 20% για την αποκατάσταση. Παράλληλα, παρατηρείται υπο-απορρόφηση των πόρων, ειδικά στον τομέα της δασικής διαχείρισης, καθώς και καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση επαναλαμβανόμενων δράσεων. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 (Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα) μέχρι σήμερα έχουν απορροφηθεί συνολικά 26.546.715,8€ από τον συνολικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό που ανέρχεται στα 49.812.023,39€ (απορρόφηση κατά 53,29%). Αντίστοιχα, στον θεματικό στόχο “Κλιματική αλλαγή – Πρόληψη” από τα 817.462.866€ που είναι διαθέσιμα έχει συμβασιοποιηθεί και είναι σε διαδικασία υλοποίησης μόλις το 51,5% των πόρων. Και αυτό παρότι υπάρχουν τεράστιες ανάγκες, όπως για παράδειγμα η ενίσχυση των εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας με υλικό εξοπλισμό και η δασική διαχείριση. Χαρακτηριστικό είναι επίσης, το γεγονός ότι στο Πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” από τους 332 Δήμους της χώρας, τις 13 Περιφέρειες και τους Διαδημοτικούς Φορείς (Συνδέσμους), μέχρι στιγμής μόνο 11 δήμοι, 1 Περιφέρεια και 1 σύνδεσμος δήμων (ΣΠΑΥ) έχουν υποβάλει προτάσεις. Όπως αναδείχθηκε στα εργαστήρια διαβούλευσης που πραγματοποιήσαμε, αυτό οφείλεται στην έλλειψη συνεργασίας, σχεδιασμού, τεκμηρίωσης και υλοποίησης ανάμεσα στα τμήματα Προγραμματισμού και Πολιτικής Προστασίας των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού. Έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού της χρηματοδότησης των δράσεων πρόληψης και καταστολής: Η χρηματοδότηση των δράσεων πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών γίνεται αποσπασματικά, από διαφορετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, χωρίς ολοκληρωμένο και μακροχρόνιο κεντρικό σχεδιασμό για την καταγραφή των αναγκών και των απαιτούμενων δράσεων με στόχο την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Ανεπαρκής τεκμηρίωση και αιτιολόγηση των αποφάσεων και κενά στη συμμετοχή των πολιτών: Οι αποφάσεις κατανομής και διάθεσης των πόρων στηρίζονται σε μια αποσπασματική καταγραφή των υφιστάμενων αναγκών από τους δικαιούχους φορείς χωρίς να προηγείται μία ολοκληρωμένη τεκμηρίωση των απαιτούμενων δράσεων. Κενά διαπιστώθηκαν, επίσης, τόσο στη δημόσια πρόσβαση των πολιτών στις πληροφορίες και στα έγγραφα βάσει των οποίων ελήφθησαν οι σχετικές αποφάσεις κατανομής των πόρων, όσο και στη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία καταγραφής των αναγκών ή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Έλλειψη απολογιστικών εκθέσεων: Μέχρι σήμερα κανένας αρμόδιος δημόσιος φορέας δεν φαίνεται να συντάσσει εκθέσεις πεπραγμένων, στις οποίες να συμπεριλαμβάνεται και οικονομικός απολογισμός των έργων με βάση τους πόρους που έλαβε. Αποσπασματικότητα ελέγχων σχετικά με την αξιοποίηση των δημόσιων πόρων: Ενώ τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαχειρίζονται ενωσιακούς πόρους έχουν ένα δομημένο, αυστηρό και πολυεπίπεδο σύστημα ελέγχων για τα πεπραγμένα, δεν συμβαίνει το ίδιο με τις υπόλοιπες πηγές χρηματοδότησης των δασικών πυρκαγιών. Οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται ανά χρηματοδοτικό εργαλείο φαίνονται αποσπασματικοί και ελλιπείς, καθώς απουσιάζει η προηγούμενη τεκμηρίωση των αναγκών, στοιχείο που αποτελεί βασικό κενό στο υπάρχον σύστημα δασοπυροπροστασίας. Βάσει των συμπερασμάτων αυτών, η έκθεση περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις του WWF, οι οποίες αποσκοπούν να ενισχύσουν τις δράσεις πρόληψης, κυρίως μέσα από την καλύτερη οργάνωση και συντονισμό των χρηματοδοτικών εργαλείων. Σημειώνεται πως οι προτάσεις αυτές αξιοποιούν και ενισχύουν το υφιστάμενο καθεστώς χρηματοδότησης και διαχείρισης των πόρων για τις δασικές πυρκαγιές, καθώς και τις προβλέψεις του πρόσφατου νόμου 4662/2020 (Α΄27) για τον εθνικό μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων και αντιμετώπισης κινδύνων. Ειδικότερα, οι προτάσεις είναι οι εξής: Κατάρτιση ενός Εθνικού Σχεδίου Αντιπυρικής Προστασίας με συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, που θα αποτελεί μέρος ενός μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού για τη χρηματοδότηση δράσεων για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Ενίσχυση και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 12 του ν. 4662/2020 (Α΄27) για τον αποτελεσματικό συντονισμό των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων στο πλαίσιο της εφαρμογής του προτεινόμενου Εθνικού Σχεδίου Αντιπυρικής Προστασίας. Δημιουργία μιας ανοιχτής Ενιαίας Πλατφόρμας Δεδομένων Χρηματοδότησης για την Αντιμετώπιση των Δασικών Πυρκαγιών (με προτεινόμενη ονομασία ΗΦΑΙΣΤΟΣ) για την ενίσχυση της διαφάνειας και της πρόσβασης των πολιτών σε πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση δράσεων για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Δημιουργία ενός κεντρικού ελεγκτικού μηχανισμού στη ΓΓΠΠ για τον οικονομικό έλεγχο των αποφάσεων κατανομής και αξιοποίησης των πόρων. Ο μηχανισμός αυτός θα παρακολουθεί και θα ελέγχει τις αποφάσεις κατανομής στα υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, τόσο σε ό,τι αφορά στην εναρμόνισή τους με το προτεινόμενο Εθνικό Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας και την αποδοτικότητά τους από οικονομικής άποψης, καθώς και την αξιοποίηση των διατιθέμενων οικονομικών πόρων για την υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων. Η Παναγιώτα Μαραγκού, επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος στο WWF Ελλάς, δήλωσε: «Η ανάγκη ενίσχυσης των πόρων για την πρόληψη σε σχέση με την καταστολή είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα. Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των πυρκαγιών απαιτεί επιπλέον και κατά κύριο λόγο, την εγκαθίδρυση κατάλληλων επιχειρησιακών πλαισίων, την κινητοποίηση της κοινωνίας και την αποτελεσματική και διαφανή χρήση των διαθέσιμων πόρων. Πρόκειται για ένα τρίπτυχο που είναι ικανό να θωρακίσει τα φυσικά οικοσυστήματα, αλλά και τις κοινωνίες από τις δασικές πυρκαγιές, μέσω της πρόληψης. Αρκεί, βέβαια, να τεθεί σε άμεση εφαρμογή». Στη χαοτική νέα κανονικότητα που διαμορφώνει η κλιματική κρίση, οι πιο διαχειρίσιμες πυρκαγιές είναι εκείνες που προλαμβάνονται. Μόνο μέσω της πρόληψης, μπορεί να ελεγχθεί η εξάπλωσή τους και να ελαχιστοποιηθεί η έντασή τους. Η αλλαγή της κουλτούρας του συστήματος δασοπυροπροστασίας είναι το μεγάλο ζητούμενο. Χρειαζόμαστε μια νέα στρατηγική που θα λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και τα σενάρια εξέλιξης του φαινομένου των δασικών πυρκαγιών, θα εξασφαλίζει τη μετακίνηση της έμφασης στην πρόληψη, θα υπαγορεύει αναγκαίες αλλαγές στον χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, θα αξιολογεί συστηματικά το σύστημα δασοπυροπροστασίας ώστε να εντοπίζει εγκαίρως κενά και παραλείψεις με σαφή και τεκμηριωμένο τρόπο. Μια κουλτούρα που θα στηρίζεται στη συνεργασία, στην επιστημονική γνώση, και στη διακομματική συναίνεση. Θα μαθαίνει από τα λάθη του παρελθόντος, θα αξιοποιεί τα πορίσματα των ειδικών επιτροπών και τις εκθέσεις διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών αδιαφορώντας για τις όποιες βραχυχρόνιες πολιτικές σκοπιμότητες. Η πλήρης έκθεση με τα συμπεράσματα, τις προτάσεις του WWF, καθώς και τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε είναι διαθέσιμη εδώ. Σημειώσεις & συνοδευτικά υλικά Μπορείτε να κατεβάσετε σχετικά infographics από εδώ. Γενικό φωτογραφικό υλικό, διαθέσιμο εδώ. Υπόμνημα WWF προς υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστο Στυλιανίδη, με προτάσεις για θέματα βελτίωσης του συστήματος δασοπυροπροστασίας (Φεβρουάριος 2022). Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr View full είδηση
  9. Με αφορμή τη συμπλήρωση 1 έτους από τη δασική πυρκαγιά στο Σχίνο Κορινθίας (έναρξη το βράδυ της 19.05.2021), η ερευνητική ομάδα της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) παρουσιάζει τα διδάγματα σχετικά με τις συνθήκες που συνετέλεσαν στην εξάπλωση και τη συμπεριφορά της πυρκαγιάς. Υπενθυμίζεται ότι με βάση την έκταση που κατέκαψε (52.000 στρέμματα), η δασική πυρκαγιά του Σχίνου ανήκει στο ανώτερο 1% όλων των μεγάλων πυρκαγιών της περιόδου 2000 – 2021 και αποτελεί μέχρι και σήμερα την πιο καταστροφική πυρκαγιά που αντιμετώπισε ποτέ η χώρα μας κατά το μήνα Μάιο, πριν δηλαδή από την έναρξη του καλοκαιριού. Η δασική πυρκαγιά στο Σχίνο εκδηλώθηκε σε αγροτοδασική περιοχή το βράδυ (21:44) της 19.05.2021. Παρότι εκδηλώθηκε νυχτερινές ώρες και στην αρχή της αντιπυρικής περιόδου, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές για την εξάπλωσή της. Από την εξέταση των δεδομένων θερμών σημείων (hotspots) του συστήματος FIRMS (Fire Information for Resource Management) της NASA, προκύπτει ότι η δασική πυρκαγιά του Σχίνου εξαπλώθηκε ραγδαία, φτάνοντας σχεδόν στα όρια της τελικής περιμέτρου μέσα σε χρονικό διάστημα περίπου 24 ωρών (Εικόνα 1). Ειδικότερα, εκτιμάται ότι o μέσος ρυθμός ανάπτυξης της πυρκαγιάς ήταν της τάξης των 2.670 (±1.670) στρμ./ώρα. Επιπρόσθετα, η πυρκαγιά παρουσίασε ακραία συμπεριφορά την 20.05.2021, η οποία εκδηλώθηκε μέσα από το σχηματισμό πυροσωρειτών πάνω από το πλούμιο του καπνού. Ο σχηματισμός των νεφών αυτών υποδηλώνει τη σύζευξη μεταξύ της φωτιάς και της ατμόσφαιρας, με την πυρκαγιά να καθίσταται εφεξής αυτοκαθοδηγούμενη, «δημιουργώντας το δικό της καιρό». Εικόνα 1. Η εξέλιξη της δασικής πυρκαγιάς στο Σχίνο Κορινθίας με βάση τα δεδομένα θερμών σημείων (hotspots) του συστήματος FIRMS/NASA. Η σχεδόν εκρηκτική εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς του Σχίνου, αλλά και η μεγάλη έκλυση και μεταφορά καπνού, φαίνονται και στο επόμενο βίντεο. Σε αυτό το βίντεο παρουσιάζεται η εξάπλωση και συμπεριφορά της πυρκαγιάς, όπως αυτή προσομοιώθηκε από το προγνωστικό σύστημα IRIS 2.1. Το IRIS 2.1 αποτελεί την τελευταία έκδοση του επιχειρησιακού συστήματος που ανέπτυξε το 2017 το ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ με στόχο την παροχή προγνώσεων εξάπλωσης και συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα. Η παρούσα έκδοση του συστήματος χαρακτηρίζεται από (1) αναπαράσταση της διαθέσιμης δασικής καύσιμης ύλης με πολύ υψηλή οριζόντια ανάλυση 10x10 m, (2) ακριβέστερο μαθηματικό υπολογισμό της συμπεριφοράς της φωτιάς, και (3) ακριβέστερη αναπαράσταση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της φωτιάς και της ατμόσφαιρας («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό»). Στοχεύοντας στην καλύτερη κατανόηση των μετεωρολογικών συνθηκών που συνεισφέρουν στην εκδήλωση δασικών πυρκαγιών όπως αυτή του Σχίνου, στο ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ υλοποιείται το ερευνητικό έργο FLAME. Στα πλαίσια του FLAME έχουν καθοριστεί οι διαφορετικοί τύποι καιρού που συνδέονται με πυρομετεωρολογικές συνθήκες που προάγουν την εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών. Ειδικότερα, έχουν ήδη ταυτοποιηθεί πέντε (5) βασικοί «πυρομετεωρολογικοί τύποι δασικών πυρκαγιών», κάθε ένας από τους οποίους συνδέεται με συγκεκριμένες πυρομετεωρολογικές συνθήκες και διαφορετικά επίπεδα επικινδυνότητας (Εικόνα 2). Εικόνα 2. Πυρομετεωρολογικοί τύποι δασικών πυρκαγιών για την Ελλάδα. Ειδικότερα για τη δασική πυρκαγιά του Σχίνου, αυτή συνδέεται με τον τρίτο (3ο) πυρομετεωρολογικό τύπο. Ο συγκεκριμένος πυρομετεωρολογικός τύπος χαρακτηρίζεται από σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, χαμηλή υγρασία, ενισχυμένους ανέμους, και υπό συνθήκες ατμοσφαιρική αστάθεια. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της δασικής πυρκαγιάς του Σχίνου, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες πηδαλιουχήθηκαν από τη διέλευση μίας σκάφης χαμηλών πιέσεων πάνω από τα Βαλκάνια. Η διέλευση αυτής της σκάφης ενεργοποίησε την μεταφορά θερμών αεριών μαζών από τη Β. Αφρική προς τη χώρα μας και την ενίσχυση των ανέμων στην επιφάνειας ως αποτέλεσμα της δημιουργίας βαροβαθμίδας μεταξύ του Αιγαίου και του Ιονίου. Επιπρόσθετα, το μεσημέρι της 20.05.2021, οι ατμοσφαιρικές συνθήκες ευνόησαν την μεταφορά υγρασίας στην μέση τροπόσφαιρα, γεγονός που επέτρεψε την εκδήλωση ατμοσφαιρικής αστάθειας και κατ’ επέκταση τη σύζευξη της φωτιάς με την ατμόσφαιρα. Κατά τον τρόπο αυτό, η πυρκαγιά του Σχίνου ανέπτυξε ισχυρή επαγωγική στήλη και κατέστη αυτοκαθοδηγούμενη, δημιουργώντας χαρακτηριστικά πυρονέφη. Με την αντιπυρική περίοδο του 2022 να βρίσκεται ήδη στον πρώτο μήνα, η μονάδα ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ υπενθυμίζει την πληθώρα εργαλείων και υπηρεσιών που δύναται να παρέχει επιχειρησιακά, σε καθημερινή βάση, με στόχο την ενίσχυση της ετοιμότητας της χώρας μας: Ημερήσια εκτίμηση επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση το Καναδικό Σύστημα Πυρομετεωρολογικών Δεικτών, τα όρια του οποίου έχουν προσαρμοστεί κατάλληλα στο πυρικό περιβάλλον της Ελλάδας. Μετεωρολογικές και πυρομετεωρολογικές παρατηρήσεις σε πραγματικό χρόνο από το πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών που λειτουργεί στην Ελλάδα από το 2007. Ημερήσιες εκτιμήσεις της ευφλεκτότητας της λεπτής νεκρής δασικής καύσιμης ύλης για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, ανανεούμενες ανά 3 ώρες καθημερινά. Προγνώσεις εξάπλωσης και συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών, συμπεριλαμβανομένου του εκλυόμενου καπνού, από το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.1. Το ερευνητικό έργο FLAME υποστηρίχθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης "2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών (Αριθμός Έργου: 00559). Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος Ε.Α.Α. – Πεντέλη, View full είδηση
  10. Mε 700 εποχικούς υπαλλήλους ενισχύει τις δασικές υπηρεσίες σε ολόκληρη τη χώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οι προσλήψεις, που θα πραγματοποιηθούν μέσω του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ, αφορούν σε 350 θέσεις Δασολόγων ΠΕ, 200 θέσεις Δασοπόνων ΤΕ και 150 θέσεις Διοικητικών ΔΕ. Οι 700 υπάλληλοι θα στελεχώσουν τις Δασικές Υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος. Σε δήλωσή του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς σημείωσε πως «στηρίζουμε κι ενισχύουμε την προσπάθεια των δασικών υπηρεσιών στο δύσκολο και συγχρόνως πολύτιμο έργο που επιτελούν για τους πολίτες». Η Δασική Υπηρεσία έχει αναλάβει να ολοκληρώσει σημαντικές δράσεις με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, όπως: ● Αναμόρφωση, ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών εντός του 2021 σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο του ν. 4685/20. ● Απορρόφηση των πιστώσεων, που αφορούν στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2104-2020 για έργα πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών. ● Συμμετοχή και υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων. ● Άμεση εκπόνηση και υλοποίηση διαχειριστικών μελετών για τα δημόσια δάση. ● Σχεδιασμό μελετών αντιπυρικών σχεδίων των δασικών οικοσυστημάτων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με τα υπουργεία Εργασίας και Ανάπτυξης, συμμετέχει στο πρόγραμμα απασχόλησης κοινωφελούς εργασίας για ανέργους εγγεγραμμένους στο μητρώο του ΟΑΕΔ. Άμεσα θα ανακοινωθεί η κατανομή των θέσεων ανά οργανική δομή και ειδικότητα. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί η πρόσκληση από τον ΟΑΕΔ για τη διαδικασία υποβολή αιτήσεων.
  11. Τέλος στην εξαγορά δασικών εκτάσεων από αυτούς που τις εκχέρσωσαν παράνομα και τις καλλιεργούν βάζει απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, «τινάζοντας στον αέρα» τον όλο μηχανισμό. Όπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δ.Υ. (ΠΕΔΔΥ), Νικόλαος Μπόκαρης, με την απόφαση 710/2020 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνονται ως αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις για τα ξεχερσωμένα δάση και τις δασικές εκτάσεις για γεωργική χρήση πριν και μετά το έτος 1975. Την προσφυγή στο ΣτΕ είχαν καταθέσει η ΠΕΔΔΥ και το ΓΕΩΤΕΕ και η απόφαση αφορά 2 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα, εκ των οποίων τα 139.683 στρ. είναι στη Μεσσηνία. Αντισυνταγματικές διατάξεις Αρχικά, η προσφυγή είχε συζητηθεί πέρυσι στο Ε’ τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του 2014 και του 2017 με τις οποίες δόθηκε η δυνατότητα έναντι τιμήματος να γίνεται εξαγορά δασικών εκτάσεων και να καλλιεργούνται. Λόγω της σοβαρότητας, όμως, του θέματος το Τμήμα παρέπεμψε το ζήτημα στην Ολομέλεια. Ωστόσο, παρά την πρώτη απόφαση του ΣτΕ από το Ε’ τμήμα περί αντισυνταγματικότητας, η διαδικασία για τις εξαγορές από τις Δασικές Υπηρεσίες συνεχίζονταν κανονικά με εντολή του αρμόδιου υπουργείου. Προσφυγή Η τότε προσφυγή της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) και του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ) αφορούσε στη συνταγματικότητα τεσσάρων υπουργικών αποφάσεων, με τις οποίες ορίζονται πτυχές της διαδικασίας εξαγοράς παράνομα εκχερσωμένων δασών και δασικών εκτάσεων. Οι αποφάσεις βασίζονται σε διατάξεις των νόμων 4280/2014 (που έμεινε γνωστός ως «αντιδασικός») και 4467/2017, με τις οποίες δόθηκε η πλήρους εξαγοράς εκτάσεων που εκχερσώθηκαν πριν το 1975 και αγοράς του δικαιώματος αγροτικής χρήσης για όσες εκχερσώθηκαν από το 1975 έως το 2007. Να σημειωθεί ότι η σχετική δυνατότητα έπειτα από διαδοχικές παρατάσεις έχει πλέον καταληκτική ημερομηνία έως τις 8 Αυγούστου 2020. Από την πλευρά του, ο κ. Μπόκαρης σε ανάρτησή του για τη θετική έκβαση της προσφυγής ανέφερε: «Η δικαίωση της ΠΕΔΔΥ και του ΓΕΩΤΕΕ θα έπρεπε να σηματοδοτήσει την αλλαγή στάσης των πολιτικών ηγεσιών των εκάστοτε κυβερνήσεων απέναντι στα δασικά οικοσυστήματα και, κυρίως, την ασφαλέστερη νομοθέτηση για αυτά (βλέπετε Δασικοί Χάρτες) με κριτήριο τη συνταγματική κανονικότητα». Μεσσηνία Η απόφαση του ΣτΕ αφορά εκατομμύρια στρέμματα που όχι μόνο έχουν εκχερσωθεί παράνομα και καλλιεργούνται, αλλά επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ το 2017, σε ρεπορτάζ της «Καθημερινής», είχε εκτιμήσει ότι οι παράνομα εκχερσωμένες εκτάσεις που επιδοτούνται ξεπερνούν τα 2 εκατ. στρέμματα. Στις περιοχές με τις περισσότερες παράνομα επιδοτούμενες εκτάσεις (από τους αναρτημένους δασικούς χάρτες) είναι και η Μεσσηνία. Πρώτος έρχεται ο Νομός Λαρίσης με 554.952 στρέμματα, ακολουθεί ο Νομός Ηλείας με 302.556 στρέμματα, η Αχαΐα με 198.227 στρ., η Λακωνία με 169.585 στρ., η Μαγνησία με 149.695 στρ. και η Μεσσηνία με 139.683 στρ. Της Βίκυς Βετουλάκη - η αρχικη απόφαση https://dasarxeio.com/2019/05/09/67376/ - η 710/2020 https://dasarxeio.com/2020/05/09/80997/ και εδώ: https://www.ethnos.gr/ellada/104963_ston-aera-oi-exagores-ekhersomenon-dasikon-ektaseon-kai-oi-agrotikes-apozimioseis
  12. Υποβολή στοιχείων και εγγράφων ατομικών διοικητικών πράξεων για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των δασικών χαρτών από τις Διευθύνσεις Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας. Ξεκινά από τις Δασικές Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, η διαδικασία αναμόρφωσης και κατάρτισης των δασικών χαρτών σε εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/08-07-2020 (ΦΕΚ 2773 τ. Β΄), σύμφωνα με την οποία ορίζεται το πλαίσιο του «Καθορισμού των διοικητικών πράξεων, των λοιπών πρόσφορων στοιχείων, των τεχνικών προδιαγραφών και της διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση & κατάρτιση των δασικών χαρτών κατά το άρθρο 48 του Ν. 4685/2020 (Α΄92). Συγκεκριμένα, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να προσκομίσουν στις κατά τόπους Διευθύνσεις Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, τα στοιχεία που αφορούν σε ατομικές διοικητικές πράξεις της περίπτωσης ζ΄ της παραγράφου 6 και της παραγράφου 7 του άρθρου 3 του Ν. 998/1979 (Α΄289) και οι οποίες εξειδικεύονται στα άρθρα 1 και 2 της παρούσας υπουργικής απόφασης, εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών με ημερομηνία έναρξης αύριο Τετάρτη 22 Ιουλίου 2020 και λήξης την Πέμπτη 20 Αυγούστου 2020. Οι σχετικές ανακοινώσεις-προσκλήσεις των Διευθύνσεων Δασών είναι αναρτημένες στις ιστοσελίδες του ΥΠΕΝ, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας και του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στις Διευθύνσεις Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, στοιχεία επικοινωνίας των οποίων παρέχονται στο διαδικτυακό τόπο του φορέα : www.apdhp-dm.gov.gr όπως και παρακάτω: 1 Διεύθυνση Δασών Άρτας Τηλ. 26810-26360 fax 26810-26360 E-mail : [email protected] 2 Διεύθυνση Δασών Γρεβενών Τηλ. 24623-53400 fax 24623-53383 E-mail : [email protected] 3 Διεύθυνση Δασών Θεσπρωτίας Τηλ. 26650-23100 fax 26650-28345 E-mail : [email protected] 4 Διεύθυνση Δασών Ιωαννίνων Τηλ. 26510-88040 fax 88049 E-mail : [email protected] 5 Διεύθυνση Δασών Καστοριάς Τηλ. 24670-26666 fax 26470-22230 E-mail : [email protected] 6 Διεύθυνση Δασών Κοζάνης Τηλ. 24613-50125 fax 24610-53131 E-mail : [email protected] 7 Διεύθυνση Δασών Πρεβέζης Τηλ. 26820-24870 fax 26820-24870 E-mail : [email protected] 8 Διεύθυνση Δασών Φλώρινας Τηλ. 23850-24171 fax 23850-25722 E-mail : [email protected]
  13. Δασικές εκτάσεις (κυρίως πρώην αγροί) που εγκαταλείφθηκαν και... «δασώθηκαν» απελευθερώνονται για την αξιοποίησή τους μέσω γεωργικής χρήσης ή «έξυπνων» καλλιεργειών, ή και για δόμηση (υπό αυστηρές προϋποθέσεις). Έτσι, το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρά σε αποχαρακτηρισμό 6,9 εκ. στρεμμάτων, τα οποία ήταν κάποτε αγροτικά. Πρόθεση του υπουργείου είναι να υπάρξει χωριστή μεταχείριση για τις εκτάσεις, ανάλογα με τη βλάστηση που έχουν σήμερα, εξαρτώντας από αυτή τη δυνατότητα του ιδιοκτήτη να τις χρησιμοποιήσει στο μέλλον. «Πίσω» από αυτή την κίνηση, είναι οι δύο αποφάσεις του ΣτΕ για τους δασικούς χάρτες, που «ξεκλειδώνουν» τον αποχαρακτηρισμό της συγκεκριμένης κατηγορίας εκτάσεων. Οι εκτάσεις αυτές καταλαμβάνουν το 5,5% των αναρτημένων δασικών χαρτών. Αυτές οι εκτάσεις αντιμετωπίζονται ως δασικές, εκτός από κάποιες περιπτώσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αγροτική καλλιέργεια. Προβλήματα από τα μεγάλα ποσοστά δασωμένων αγρών δημιουργήθηκαν σε πολλές περιοχές (πχ Λευκάδα, Κυκλάδες, Πελοπόννησο), και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, αποφάσισε την κατάργηση της κατηγορίας. Παράλληλα, υπάρχουν ισχυρές πιέσεις από τοπικούς παράγοντες για τον αποχαρακτηρισμό των εκτάσεων, με το Υπουργείο να θεωρεί ότι θα πετύχει «με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια», καθλως θα μειωθούν κατά χιλιάδες οι «αντιρρήσεις» κατά την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Η σχετική νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί πριν το τέλος του έτους.
  14. Με αφορμή τη συμπλήρωση 1 έτους από τη δασική πυρκαγιά στο Σχίνο Κορινθίας (έναρξη το βράδυ της 19.05.2021), η ερευνητική ομάδα της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) παρουσιάζει τα διδάγματα σχετικά με τις συνθήκες που συνετέλεσαν στην εξάπλωση και τη συμπεριφορά της πυρκαγιάς. Υπενθυμίζεται ότι με βάση την έκταση που κατέκαψε (52.000 στρέμματα), η δασική πυρκαγιά του Σχίνου ανήκει στο ανώτερο 1% όλων των μεγάλων πυρκαγιών της περιόδου 2000 – 2021 και αποτελεί μέχρι και σήμερα την πιο καταστροφική πυρκαγιά που αντιμετώπισε ποτέ η χώρα μας κατά το μήνα Μάιο, πριν δηλαδή από την έναρξη του καλοκαιριού. Η δασική πυρκαγιά στο Σχίνο εκδηλώθηκε σε αγροτοδασική περιοχή το βράδυ (21:44) της 19.05.2021. Παρότι εκδηλώθηκε νυχτερινές ώρες και στην αρχή της αντιπυρικής περιόδου, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές για την εξάπλωσή της. Από την εξέταση των δεδομένων θερμών σημείων (hotspots) του συστήματος FIRMS (Fire Information for Resource Management) της NASA, προκύπτει ότι η δασική πυρκαγιά του Σχίνου εξαπλώθηκε ραγδαία, φτάνοντας σχεδόν στα όρια της τελικής περιμέτρου μέσα σε χρονικό διάστημα περίπου 24 ωρών (Εικόνα 1). Ειδικότερα, εκτιμάται ότι o μέσος ρυθμός ανάπτυξης της πυρκαγιάς ήταν της τάξης των 2.670 (±1.670) στρμ./ώρα. Επιπρόσθετα, η πυρκαγιά παρουσίασε ακραία συμπεριφορά την 20.05.2021, η οποία εκδηλώθηκε μέσα από το σχηματισμό πυροσωρειτών πάνω από το πλούμιο του καπνού. Ο σχηματισμός των νεφών αυτών υποδηλώνει τη σύζευξη μεταξύ της φωτιάς και της ατμόσφαιρας, με την πυρκαγιά να καθίσταται εφεξής αυτοκαθοδηγούμενη, «δημιουργώντας το δικό της καιρό». Εικόνα 1. Η εξέλιξη της δασικής πυρκαγιάς στο Σχίνο Κορινθίας με βάση τα δεδομένα θερμών σημείων (hotspots) του συστήματος FIRMS/NASA. Η σχεδόν εκρηκτική εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς του Σχίνου, αλλά και η μεγάλη έκλυση και μεταφορά καπνού, φαίνονται και στο επόμενο βίντεο. Σε αυτό το βίντεο παρουσιάζεται η εξάπλωση και συμπεριφορά της πυρκαγιάς, όπως αυτή προσομοιώθηκε από το προγνωστικό σύστημα IRIS 2.1. Το IRIS 2.1 αποτελεί την τελευταία έκδοση του επιχειρησιακού συστήματος που ανέπτυξε το 2017 το ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ με στόχο την παροχή προγνώσεων εξάπλωσης και συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα. Η παρούσα έκδοση του συστήματος χαρακτηρίζεται από (1) αναπαράσταση της διαθέσιμης δασικής καύσιμης ύλης με πολύ υψηλή οριζόντια ανάλυση 10x10 m, (2) ακριβέστερο μαθηματικό υπολογισμό της συμπεριφοράς της φωτιάς, και (3) ακριβέστερη αναπαράσταση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της φωτιάς και της ατμόσφαιρας («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό»). Στοχεύοντας στην καλύτερη κατανόηση των μετεωρολογικών συνθηκών που συνεισφέρουν στην εκδήλωση δασικών πυρκαγιών όπως αυτή του Σχίνου, στο ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ υλοποιείται το ερευνητικό έργο FLAME. Στα πλαίσια του FLAME έχουν καθοριστεί οι διαφορετικοί τύποι καιρού που συνδέονται με πυρομετεωρολογικές συνθήκες που προάγουν την εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών. Ειδικότερα, έχουν ήδη ταυτοποιηθεί πέντε (5) βασικοί «πυρομετεωρολογικοί τύποι δασικών πυρκαγιών», κάθε ένας από τους οποίους συνδέεται με συγκεκριμένες πυρομετεωρολογικές συνθήκες και διαφορετικά επίπεδα επικινδυνότητας (Εικόνα 2). Εικόνα 2. Πυρομετεωρολογικοί τύποι δασικών πυρκαγιών για την Ελλάδα. Ειδικότερα για τη δασική πυρκαγιά του Σχίνου, αυτή συνδέεται με τον τρίτο (3ο) πυρομετεωρολογικό τύπο. Ο συγκεκριμένος πυρομετεωρολογικός τύπος χαρακτηρίζεται από σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, χαμηλή υγρασία, ενισχυμένους ανέμους, και υπό συνθήκες ατμοσφαιρική αστάθεια. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της δασικής πυρκαγιάς του Σχίνου, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες πηδαλιουχήθηκαν από τη διέλευση μίας σκάφης χαμηλών πιέσεων πάνω από τα Βαλκάνια. Η διέλευση αυτής της σκάφης ενεργοποίησε την μεταφορά θερμών αεριών μαζών από τη Β. Αφρική προς τη χώρα μας και την ενίσχυση των ανέμων στην επιφάνειας ως αποτέλεσμα της δημιουργίας βαροβαθμίδας μεταξύ του Αιγαίου και του Ιονίου. Επιπρόσθετα, το μεσημέρι της 20.05.2021, οι ατμοσφαιρικές συνθήκες ευνόησαν την μεταφορά υγρασίας στην μέση τροπόσφαιρα, γεγονός που επέτρεψε την εκδήλωση ατμοσφαιρικής αστάθειας και κατ’ επέκταση τη σύζευξη της φωτιάς με την ατμόσφαιρα. Κατά τον τρόπο αυτό, η πυρκαγιά του Σχίνου ανέπτυξε ισχυρή επαγωγική στήλη και κατέστη αυτοκαθοδηγούμενη, δημιουργώντας χαρακτηριστικά πυρονέφη. Με την αντιπυρική περίοδο του 2022 να βρίσκεται ήδη στον πρώτο μήνα, η μονάδα ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ υπενθυμίζει την πληθώρα εργαλείων και υπηρεσιών που δύναται να παρέχει επιχειρησιακά, σε καθημερινή βάση, με στόχο την ενίσχυση της ετοιμότητας της χώρας μας: Ημερήσια εκτίμηση επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση το Καναδικό Σύστημα Πυρομετεωρολογικών Δεικτών, τα όρια του οποίου έχουν προσαρμοστεί κατάλληλα στο πυρικό περιβάλλον της Ελλάδας. Μετεωρολογικές και πυρομετεωρολογικές παρατηρήσεις σε πραγματικό χρόνο από το πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών που λειτουργεί στην Ελλάδα από το 2007. Ημερήσιες εκτιμήσεις της ευφλεκτότητας της λεπτής νεκρής δασικής καύσιμης ύλης για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, ανανεούμενες ανά 3 ώρες καθημερινά. Προγνώσεις εξάπλωσης και συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών, συμπεριλαμβανομένου του εκλυόμενου καπνού, από το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.1. Το ερευνητικό έργο FLAME υποστηρίχθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης "2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών (Αριθμός Έργου: 00559). Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος Ε.Α.Α. – Πεντέλη,
  15. Εμφανής επένδυση στην καταστολή έναντι της πρόληψης, υποαπορρόφηση χρηματοδοτικών πόρων, καθυστερήσεις, έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού, καθώς και ελλιπείς ελεγκτικοί μηχανισμοί, τροχοπέδη για την πρόληψη Παρουσιάστηκε σήμερα από το WWF Ελλάς η απολογιστική έκθεση του διετούς προγράμματος με θέμα τη διαχείριση των κρατικών πόρων για την πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών, το οποίο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR). Το πρόγραμμα με τίτλο "Ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στη χρηματοδότηση της πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών με τη συμβολή των πολιτών", είχε ως κεντρικό στόχο να ρίξει φως στο θέμα της διαχείρισης των κρατικών πόρων που διατίθενται για τη δασοπυροπροστασία, να χαρτογραφήσει τα σημαντικότερα κενά στην όλη διαδικασία διάθεσης, απορρόφησης και αξιοποίησης αυτών των πόρων, και εν τέλει, μέσω συγκεκριμένων προτάσεων, να ενισχυθεί η εύρυθμη λειτουργία του εθνικού συστήματος δασοπυροπροστασίας. Η ολοκλήρωση του έργου συμπίπτει με την έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, η οποία έρχεται μετά από μια δύσκολη χρονιά κατά την οποία σημειώθηκε ο δεύτερος χειρότερος απολογισμός καμένων εκτάσεων των τελευταίων 20 ετών για τη χώρα μας (συνολικά 1,5 εκατ. καμένα στρέμματα). Το 2021, για μια ακόμα φορά, το εθνικό σύστημα δασοπυροπροστασίας βασισμένο εν πολλοίς σε μια κατασταλτική φιλοσοφία, δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, με βαριές συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον, την άγρια ζωή, αλλά και την κοινωνία. Με την κλιματική κρίση να επιδρά καθοριστικά πλέον στην αύξηση της έντασης, αλλά και της συχνότητας των πυρκαγιών στη Μεσόγειο, είναι σαφές ότι χρειάζεται άμεσα μετακίνηση του ειδικού επιχειρησιακού βάρους από την καταστολή στη πρόληψη, αλλά και αναθεώρηση των διαδικασιών που αφορούν στη χρηματοδότηση των κρατικών φορέων που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Τι ρόλο, όμως, παίζουν οι πόροι που δίνονται για την αποτελεσματική ή μη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών; Η χρηματοδότηση της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα περιλαμβάνει ένα σύνθετο πλέγμα ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων και πόρων που προέρχονται από πολλές πηγές (εθνικές και ενωσιακές) και διοχετεύονται σε εξίσου πολυάριθμους δικαιούχους, συνθέτοντας έτσι ένα δαιδαλώδες σύστημα διαδικασιών. Ωστόσο, παρά την κομβική σημασία της διαχείρισης και κατανομής των χρηματοδοτήσεων, δεν έχει υπάρξει έως και σήμερα στη χώρα μας καμία προσπάθεια καταγραφής, αξιολόγησης και δημοσιοποίησης στοιχείων που αφορούν στη διαχείριση των πόρων που δαπανώνται στην πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Χωρίς αυτά τα δεδομένα, είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε τεκμηριωμένη απολογιστική αξιολόγηση του τί δουλεύει, τί πρέπει να βελτιωθεί και τί πρέπει να αλλάξει. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ανέλυσε δύο σημαντικές πτυχές της χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα: Αφενός, την εκτίμηση των πόρων που έχουν διατεθεί για την πρόληψη και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών κατά την περίοδο 2016-2020, και αφετέρου, την αξιολόγηση της διαδικασίας που ακολουθείται για την κατανομή των πόρων στα κύρια χρηματοδοτικά εργαλεία (χρηστή διακυβέρνηση, λογοδοσία, διαφάνεια). Τα κύρια συμπεράσματα της έκθεσης του WWF Ελλάς αποτυπώνονται ως εξής: Ανισοκατανομή μεταξύ καταστολής και πρόληψης και υποαπορρόφηση: Το σύστημα χρηματοδότησης της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών εστιάζει κυρίως σε δράσεις καταστολής έναντι δράσεων πρόληψης. Μάλιστα, για την περίοδο 2016-2020, το 83,95% των συνολικών κρατικών πόρων κατευθύνεται προς την καταστολή και μόλις το 16,05% προς την πρόληψη. Την ίδια στιγμή, η τελευταία έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ κάνει έκκληση προς τις κυβερνήσεις να επανεξετάσουν τις δαπάνες για την κατάσβεση των πυρκαγιών προτείνοντας τη διάθεση του 45% του προϋπολογισμού τους για την πρόληψη και την ετοιμότητα, το 35% για την καταστολή των πυρκαγιών και το 20% για την αποκατάσταση. Παράλληλα, παρατηρείται υπο-απορρόφηση των πόρων, ειδικά στον τομέα της δασικής διαχείρισης, καθώς και καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση επαναλαμβανόμενων δράσεων. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 (Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα) μέχρι σήμερα έχουν απορροφηθεί συνολικά 26.546.715,8€ από τον συνολικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό που ανέρχεται στα 49.812.023,39€ (απορρόφηση κατά 53,29%). Αντίστοιχα, στον θεματικό στόχο “Κλιματική αλλαγή – Πρόληψη” από τα 817.462.866€ που είναι διαθέσιμα έχει συμβασιοποιηθεί και είναι σε διαδικασία υλοποίησης μόλις το 51,5% των πόρων. Και αυτό παρότι υπάρχουν τεράστιες ανάγκες, όπως για παράδειγμα η ενίσχυση των εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας με υλικό εξοπλισμό και η δασική διαχείριση. Χαρακτηριστικό είναι επίσης, το γεγονός ότι στο Πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” από τους 332 Δήμους της χώρας, τις 13 Περιφέρειες και τους Διαδημοτικούς Φορείς (Συνδέσμους), μέχρι στιγμής μόνο 11 δήμοι, 1 Περιφέρεια και 1 σύνδεσμος δήμων (ΣΠΑΥ) έχουν υποβάλει προτάσεις. Όπως αναδείχθηκε στα εργαστήρια διαβούλευσης που πραγματοποιήσαμε, αυτό οφείλεται στην έλλειψη συνεργασίας, σχεδιασμού, τεκμηρίωσης και υλοποίησης ανάμεσα στα τμήματα Προγραμματισμού και Πολιτικής Προστασίας των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού. Έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού της χρηματοδότησης των δράσεων πρόληψης και καταστολής: Η χρηματοδότηση των δράσεων πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών γίνεται αποσπασματικά, από διαφορετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, χωρίς ολοκληρωμένο και μακροχρόνιο κεντρικό σχεδιασμό για την καταγραφή των αναγκών και των απαιτούμενων δράσεων με στόχο την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Ανεπαρκής τεκμηρίωση και αιτιολόγηση των αποφάσεων και κενά στη συμμετοχή των πολιτών: Οι αποφάσεις κατανομής και διάθεσης των πόρων στηρίζονται σε μια αποσπασματική καταγραφή των υφιστάμενων αναγκών από τους δικαιούχους φορείς χωρίς να προηγείται μία ολοκληρωμένη τεκμηρίωση των απαιτούμενων δράσεων. Κενά διαπιστώθηκαν, επίσης, τόσο στη δημόσια πρόσβαση των πολιτών στις πληροφορίες και στα έγγραφα βάσει των οποίων ελήφθησαν οι σχετικές αποφάσεις κατανομής των πόρων, όσο και στη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία καταγραφής των αναγκών ή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Έλλειψη απολογιστικών εκθέσεων: Μέχρι σήμερα κανένας αρμόδιος δημόσιος φορέας δεν φαίνεται να συντάσσει εκθέσεις πεπραγμένων, στις οποίες να συμπεριλαμβάνεται και οικονομικός απολογισμός των έργων με βάση τους πόρους που έλαβε. Αποσπασματικότητα ελέγχων σχετικά με την αξιοποίηση των δημόσιων πόρων: Ενώ τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαχειρίζονται ενωσιακούς πόρους έχουν ένα δομημένο, αυστηρό και πολυεπίπεδο σύστημα ελέγχων για τα πεπραγμένα, δεν συμβαίνει το ίδιο με τις υπόλοιπες πηγές χρηματοδότησης των δασικών πυρκαγιών. Οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται ανά χρηματοδοτικό εργαλείο φαίνονται αποσπασματικοί και ελλιπείς, καθώς απουσιάζει η προηγούμενη τεκμηρίωση των αναγκών, στοιχείο που αποτελεί βασικό κενό στο υπάρχον σύστημα δασοπυροπροστασίας. Βάσει των συμπερασμάτων αυτών, η έκθεση περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις του WWF, οι οποίες αποσκοπούν να ενισχύσουν τις δράσεις πρόληψης, κυρίως μέσα από την καλύτερη οργάνωση και συντονισμό των χρηματοδοτικών εργαλείων. Σημειώνεται πως οι προτάσεις αυτές αξιοποιούν και ενισχύουν το υφιστάμενο καθεστώς χρηματοδότησης και διαχείρισης των πόρων για τις δασικές πυρκαγιές, καθώς και τις προβλέψεις του πρόσφατου νόμου 4662/2020 (Α΄27) για τον εθνικό μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων και αντιμετώπισης κινδύνων. Ειδικότερα, οι προτάσεις είναι οι εξής: Κατάρτιση ενός Εθνικού Σχεδίου Αντιπυρικής Προστασίας με συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, που θα αποτελεί μέρος ενός μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού για τη χρηματοδότηση δράσεων για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Ενίσχυση και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 12 του ν. 4662/2020 (Α΄27) για τον αποτελεσματικό συντονισμό των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων στο πλαίσιο της εφαρμογής του προτεινόμενου Εθνικού Σχεδίου Αντιπυρικής Προστασίας. Δημιουργία μιας ανοιχτής Ενιαίας Πλατφόρμας Δεδομένων Χρηματοδότησης για την Αντιμετώπιση των Δασικών Πυρκαγιών (με προτεινόμενη ονομασία ΗΦΑΙΣΤΟΣ) για την ενίσχυση της διαφάνειας και της πρόσβασης των πολιτών σε πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση δράσεων για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Δημιουργία ενός κεντρικού ελεγκτικού μηχανισμού στη ΓΓΠΠ για τον οικονομικό έλεγχο των αποφάσεων κατανομής και αξιοποίησης των πόρων. Ο μηχανισμός αυτός θα παρακολουθεί και θα ελέγχει τις αποφάσεις κατανομής στα υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, τόσο σε ό,τι αφορά στην εναρμόνισή τους με το προτεινόμενο Εθνικό Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας και την αποδοτικότητά τους από οικονομικής άποψης, καθώς και την αξιοποίηση των διατιθέμενων οικονομικών πόρων για την υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων. Η Παναγιώτα Μαραγκού, επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος στο WWF Ελλάς, δήλωσε: «Η ανάγκη ενίσχυσης των πόρων για την πρόληψη σε σχέση με την καταστολή είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα. Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των πυρκαγιών απαιτεί επιπλέον και κατά κύριο λόγο, την εγκαθίδρυση κατάλληλων επιχειρησιακών πλαισίων, την κινητοποίηση της κοινωνίας και την αποτελεσματική και διαφανή χρήση των διαθέσιμων πόρων. Πρόκειται για ένα τρίπτυχο που είναι ικανό να θωρακίσει τα φυσικά οικοσυστήματα, αλλά και τις κοινωνίες από τις δασικές πυρκαγιές, μέσω της πρόληψης. Αρκεί, βέβαια, να τεθεί σε άμεση εφαρμογή». Στη χαοτική νέα κανονικότητα που διαμορφώνει η κλιματική κρίση, οι πιο διαχειρίσιμες πυρκαγιές είναι εκείνες που προλαμβάνονται. Μόνο μέσω της πρόληψης, μπορεί να ελεγχθεί η εξάπλωσή τους και να ελαχιστοποιηθεί η έντασή τους. Η αλλαγή της κουλτούρας του συστήματος δασοπυροπροστασίας είναι το μεγάλο ζητούμενο. Χρειαζόμαστε μια νέα στρατηγική που θα λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και τα σενάρια εξέλιξης του φαινομένου των δασικών πυρκαγιών, θα εξασφαλίζει τη μετακίνηση της έμφασης στην πρόληψη, θα υπαγορεύει αναγκαίες αλλαγές στον χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, θα αξιολογεί συστηματικά το σύστημα δασοπυροπροστασίας ώστε να εντοπίζει εγκαίρως κενά και παραλείψεις με σαφή και τεκμηριωμένο τρόπο. Μια κουλτούρα που θα στηρίζεται στη συνεργασία, στην επιστημονική γνώση, και στη διακομματική συναίνεση. Θα μαθαίνει από τα λάθη του παρελθόντος, θα αξιοποιεί τα πορίσματα των ειδικών επιτροπών και τις εκθέσεις διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών αδιαφορώντας για τις όποιες βραχυχρόνιες πολιτικές σκοπιμότητες. Η πλήρης έκθεση με τα συμπεράσματα, τις προτάσεις του WWF, καθώς και τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε είναι διαθέσιμη εδώ. Σημειώσεις & συνοδευτικά υλικά Μπορείτε να κατεβάσετε σχετικά infographics από εδώ. Γενικό φωτογραφικό υλικό, διαθέσιμο εδώ. Υπόμνημα WWF προς υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστο Στυλιανίδη, με προτάσεις για θέματα βελτίωσης του συστήματος δασοπυροπροστασίας (Φεβρουάριος 2022). Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr
  16. Στο Μεσογειακό Νότο οι φωτιές κάθε χρόνο καταστρέφουν ζωές, περιουσίες και το περιβάλλον, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής αλλά και των ανορθολογικών επιλογών του ανθρώπου στην πολεοδόμηση και στις δομικές κατασκευές ιδιαίτερα στις περιοχές μίξης δασών και οικισμών. Μετά τις πρόσφατες ιστορικά πρωτόγνωρες φωτιές στην πατρίδας μας, το Ελληνικό Ινστιτούτο Πυροπροστασίας Κατασκευών (ΕΛΙΠΥΚΑ), ως εκ του θεσμικού ρόλου του, αλλά και με βαθύ αίσθημα ευθύνης ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου και στρατεύεται, στην υπηρεσία των αρμόδιων αρχών προσφέροντας τεχνογνωσία, προτάσεις και εκπαίδευση, για την προστασία της ζωής και της περιουσίας από τη φωτιά στις κατασκευές και στις περιοχές μίξης δασών και οικισμών. Aπό την ίδρυση του, το ΕΛΙΠΥΚΑ έχει καταθέσει προτάσεις προς την Πολιτεία, οι οποίες αυτή τη χρονική συγκυρία είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ όπως ενδεικτικά : Τροποποίηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας με ειδικές ρυθμίσεις για τη δόμηση σε περιοχές μίξης δασών-οικισμών, οι οποίες μέσω των προδιαγραφών να βελτιώνουν την ανθεκτικότητα των κατασκευών σε πυρκαγιές. Υποχρεωτικός έλεγχος ασφάλειας σε αυθαίρετες κατασκευές εκτός σχεδίου και προσαρμογή/τροποποίηση των υφιστάμενων κτισμάτων σε πυρασφαλή, ως προϋπόθεση της πολεοδομικής νομιμοποίησής τους. Θέσπιση και εφαρμογή αυστηρών υποχρεωτικών προδιαγραφών για τη δόμηση ανθεκτικών στη φωτιά κτιρίων στο πλαίσιο της πρόληψης σε σχέση με τους ανθρώπους, τις κατοικίες και τις υποδομές. Θεσμοθέτηση Πιστοποιητικού Μηχανισμού για τον έλεγχο εφαρμογής και συμμόρφωσης των ανωτέρω 1,2,3. Εκπαίδευση, πιστοποίηση και ευαισθητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και ιδιαίτερα των τεχνιτών και των μηχανικών που εμπλέκονται στην πυροπροστασία των κατασκευών. Οι παραπάνω γενικές προτάσεις του ΕΛΙΠΥΚΑ βασίζονται σε εξειδικευμένες αναλύσεις και προσεγγίσεις από Ειδικούς Επιστήμονες τους οποίους το Ινστιτούτο θέτει στη διάθεση της Πολιτείας, προκειμένου να συνδράμουν στη στελέχωση Επιτροπών που θα λειτουργήσουν συμβουλευτικά και επικουρικά προς τις αρμόδιες Δημόσιες Αρχές για τη θεσμοθέτησή και τη γρήγορη εφαρμογή τους. Παράλληλα το ΕΛΙΠΥΚΑ εξετάζει επιπλέον τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να συνδράμει στην πρόληψη παρόμοιων καταστροφών στο μέλλον.
  17. Σε συνέχεια της περσινής εξαιρετικά αρνητικής αντιπυρικής περιόδου, το πρώτο τρίμηνο του 2022 επιμένουν τα αρνητικά στατιστικά στοιχεία όπως αυτά προκύπτουν από την ανάλυση των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu). Ειδικότερα, τα νεότερα στατιστικά στοιχεία (από την αρχή του έτους έως την 9 Απριλίου 2022), δείχνουν μια σχεδόν εκθετική αύξηση του αριθμού των δασικών πυρκαγιών, η οποία είναι της τάξης του 750 % σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2021. Εξίσου ανησυχητική είναι και η εξαιρετικά μεγάλη αύξηση της συνολικής καμένης έκτασης στην χώρα μας, η οποία και φτάνει το 275 % σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2021. Γράφημα 1: Συνολικός αριθμός δασικών πυρκαγιών κατα το πρώτο τρίμηνο του 2022 (πορτοκαλί γραμμή). Η μαύρη γραμμή δείχνει το μέσο όρο δασικών πυρκαγιών κατα την περίοδο 2008-2021, και η γραμμοσκιασμένη γκρι ζώνη δείχνει το εύρος μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής για την ίδια περίοδο. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να επισημανθεί ότι σε απόλυτους αριθμούς, τόσο το πλήθος των δασικών πυρκαγιών όσο και η συνολική καμένη έκταση καταγράφουν τις μεγαλύτερες τιμές που έχουν παρατηρηθεί ποτέ στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του έτους, από το 2008 έως και το 2021. Πιο αναλυτικά, από την αρχή του 2022 έως τις 9 Απριλίου 2022 στην χώρα μας έχουν χαρτογραφηθεί από το EFFIS 30 δασικές πυρκαγιές έναντι 4.4 που καταγράφονταν κατα μέσο όρο αυτή την περίοδο, ενώ έχουν καεί 10.330 στρέμματα έναντι 375 στρεμμάτων κατα μέσο την ίδια περίοδο. Γράφημα 2: Συνολική καμένη έκταση κατα το πρώτο τρίμηνο του 2022 (κόκκινη γραμμή). Η μαύρη γραμμή δείχνει το μέσο όρο καμένων εκτάσεων κατα την περίοδο 2008-2021, και η γραμμοσκιασμένη γκρι ζώνη δείχνει το εύρος μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής για την ίδια περίοδο.
  18. Από τον Απρίλιο ξεκινά ο προληπτικός καθαρισμός του περιαστικού δάσους του Σέιχ Σου, ενώ πανελλαδικά θα καθαριστούν σχεδόν 50.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων, όπως ειπώθηκε στο περιθώριο σύσκεψης για τη φετινή αντιπυρική περίοδο που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης παρουσία του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη και του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Γιώργου Αμυρά, με στελέχη της Πυροσβεστικής και της Δασικής Υπηρεσίας, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ο κ. Στυλιανίδης, στις δηλώσεις του, στάθηκε στην κοινή «μάχη» της Πυροσβεστικής με τη Δασική Υπηρεσία και στην απόκτηση ενιαίων πρωτοκόλλων για το πώς θα λειτουργούν και θα χειρίζονται τα περιστατικά πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη πυρκαγιά. «Δεν πρέπει να βάζουμε τα πράγματα κάτω από το χαλί και πρέπει να ομολογήσουμε ότι υπήρξε μια περίοδος που οι δύο αυτές υπηρεσίες του κράτους δεν ήταν σε τόσο αρμονική συνεργασία όσο θα θέλαμε. Οι νέες ηγεσίες των Υπουργείων αποφασίσαμε ότι η συνεργασία θα πρέπει να επιταχυνθεί και να γίνει πιο αποτελεσματική, όχι μόνο την ώρα που θα επιδιώξουμε να σβήσουμε μια μεγάλη πυρκαγιά αλλά και πριν και μετά», είπε ο υπουργός. Ο κ. Στυλιανίδης πρόσθεσε πως θα γίνουν περιοδείες σε όλη την Ελλάδα για την ενημέρωση του πλαισίου συνεργασίας και πως «σήμερα από τη Θεσσαλονίκη ξεκινά μια προσπάθεια που είμαι σίγουρος ότι θα είναι επιτυχημένη γιατί βλέπω το κλίμα από τη μυρωδιά της προετοιμασίας. Είναι όλοι σαν μια οικογένεια και αντιλαμβάνονται ότι όλοι μαζί πρέπει να δώσουμε τη μάχη της σωστής προετοιμασίας για τη νέα αντιπυρική περίοδο». Ο κ. Αμυράς μίλησε για «μία πολύ σημαντική μέρα η οποία άργησε 24 χρόνια. Τόσα χρόνια πέρασαν από τότε που η Δασική Υπηρεσία είχε ενεργό ρόλο, σε κάτι πολύ σημαντικό, στην πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Είναι σημαντικό ότι το Υπουργείο Κλιματικής και Πολιτικής Προστασίας κάνει ένα βήμα εξαιρετικά αποδοτικό. Φέρνει την Πυροσβεστική σε απόλυτη αρμονία, σε συντονισμό και επικοινωνία με τις δασικές υπηρεσίες». Ο υφυπουργός συμπλήρωσε πως θα πρέπει να υπάρχει συνέργεια ώστε οι δύο υπηρεσίες να αποκτήσουν ενιαία πρωτόκολλα για το πως πρέπει να χειρίζονται μια κατάσταση, πριν κατά τη διάρκεια και μετά τη φωτιά, ενώ χαρακτήρισε «κλειδί» την πρόληψη. «Ζούμε σε εποχές κλιματικής κρίσης και μας έχει δείξει τα δόντια της, είναι αδυσώπητη, είναι αδιανόητα σκληρή σε ανθρώπους και οικοσυστήματα», είπε ο κ. Αμυράς.
  19. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ), με κύρια αποστολή το συντονισμό των φορέων που εμπλέκονται σε όλο το φάσμα της διαχείρισης κινδύνων από την εκδήλωση καταστροφών, ολοκλήρωσε την Εγκύκλιο για το Σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας σχετικά με την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, Εγκύκλιο, η οποία εστάλη με συστημένη αποστολή σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ΟΤΑ Α’ & Β’ βαθμού, Δ/νσεις Υπουργείων, Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα, κ.α.). Ταυτόχρονα η ΓΓΠΠ προχώρησε στην ολοκλήρωση και έκδοση των δύο Σχεδίων Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης Διαχείρισης Βραχείων Συνεπειών τόσο από πλημμυρικά φαινόμενα όσο και εξαιτίας δασικών πυρκαγιών. Τα δύο αυτά σχέδια, με κωδικές ονομασίες “ΔΑΡΔΑΝΟΣ” [1] (για το σχέδιο που αφορά στις πλημμύρες) και “IΟΛΑΟΣ” [2](για τις δασικές πυρκαγιές), θα παρουσιαστούν σε συνέντευξη Τύπου στις εγκαταστάσεις του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος, την Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 12.00. Σημειώνεται ότι με τα σχέδια επιδιώκεται η άμεση και συντονισμένη απόκριση των εμπλεκόμενων Φορέων σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο, σύμφωνα με το νέο δόγμα και δομή της ΓΓΠΠ, που αποτυπώθηκε πρόσφατα με τον Ν.4623/19. [1] ΔΑΡΔΑΝΟΣ: Ο Δάρδανος, γιός του Δία και Ηλέκτρας κόρης του Άτλαντα, ήταν μυθικός βασιλιάς της Αρκαδίας, που έζησε στα χρόνια μετά τον κατακλυσμό, σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με το Διόνυσο τον Αλικαρνασσέα, ο Δάρδανος έφυγε απ’ την Αρκαδία για να ιδρύσει μια αποικία στο βορειοανατολικό Αιγαίο Πέλαγος. Ο Δάρδανος βρέθηκε στην Σαμοθράκη μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του Ιασίωνα και την αδελφή του Αρμονία κατά την διάρκεια ενός κατακλυσμού στον οποίο βούλιαξε το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού. [2] ΙΟΛΑΟΣ: O Ιόλαος ήταν γιος του ετεροθαλούς αδελφού του Ηρακλή, βοηθός και συμπαραστάτης του τελευταίου τον οποίο υποστήριζε στην επιτέλεση των άθλων του. Κατεβάστε απο εδώ την εγκύκλιο View full είδηση
  20. Σε μία πρωτότυπη έκδοση Εγχειριδίου Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων προχώρησε η Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete: “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” (LIFE13 INF/GR/000188). Στο έργο, το οποίο χρηματοδοτείται σε ποσοστό 50% από το χρηματοδοτικό εργαλείο LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, και συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και από το Πράσινο Ταμείο, συνεργάζονται η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ) και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ). Το έργο LIFE Natura 2000 Value Crete με θέμα “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” υλοποιήθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μ.Φ.Ι.Κ. και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κατά την τετραετία 2014-2018 και ουσιαστικά, επιχειρεί να αφυπνίσει, με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους διάδοσης της πληροφορίας, όλες τις κοινωνικές ομάδες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ή διαμένουν στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 σχετικά με την προστιθέμενη αξία και τις δυνατότητες ανάπτυξης που προσδίδει η περιβαλλοντική προστασία και διατήρηση σε όλους τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Οι Δασικές Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης έχουν να επιδείξουν ένα σημαντικό έργο με την πολυετή συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά προγράμματα LIFE (Περιβάλλον & Κλιματική Αλλαγή, Φύση & Βιοποικιλότητα, Πληροφόρηση & Επικοινωνία). Η γνώση και η εμπειρία που έχουν κατακτηθεί μέσω των έργων LIFE αποτελούν εχέγγυο για τη σύγχρονη και επιστημονικά άρτια παροχή υπηρεσιών των Διευθύνσεων Δασών της Α.Δ.Κ., με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση του κρητικού τοπίου και την εξυπηρέτηση του πολίτη. Το "Εγχειρίδιο Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων" είναι ένας πρακτικός οδηγός για την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας προς αυτή την κατεύθυνση της αποτελεσματικής προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της άγριας πανίδας. Αποτελεί το πόνημα ενός έμπειρου και δραστήριου συναδέλφου, του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Δασών Ηρακλείου κ. Γιώργου Παπαδόπουλου, ο οποίος καταπιάστηκε με αυτό το εγχείρημα εξειδικευμένης ενημέρωσης γνωρίζοντας, από πρώτο χέρι, την επιτακτική ανάγκη για την αποτελεσματική πάταξη της εγκληματικότητας εναντίον του περιβάλλοντος, των δασών και της άγριας ζωής. Η έκδοση του δασικού εγχειριδίου αποτελεί έργο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης με σκοπό την πληροφόρηση και ενημέρωση ομάδων στόχων για τα αποτελέσματα της έρευνας και των δράσεων του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete. Η επιμόρφωση των δασικών υπαλλήλων της Γενικής Διεύθυνσης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πάνω σε θέματα εφαρμογής των διατάξεων της νομοθεσίας για την ανάσχεση των δασικών ανομημάτων, είναι μια δράση που υλοποιεί τα αποτελέσματα του έργου LIFE δια της άσκησης των καθηκόντων των κρατικών δασικών και περιβαλλοντικών Υπηρεσιών μετά τη λήξη του συγχρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού προγράμματος. Δείτε το εγχειρίδιο των 165 σελίδων, ΕΔΩ. - https://www.apdkritis.gov.gr/sites/default/files/eggrafa/egheiridio_dasikon_paravaseon_.pdf View full είδηση
  21. Με αφορμή την τροπολογία του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε και ψηφίστηκε χθες στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Οικονομικών και αφορά σε μέτρα στήριξης των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας στην εκπομπή "Άλλη Διάσταση" της ΕΡΤ1 ανέφερε ότι η νομοθετική ρύθμιση έρχεται σε συνέχεια της ανάρτησης των δασικών χαρτών σε Ανατολική και Δυτική Αττική και της κήρυξης αναδασωτέας στις εν λόγω περιοχές. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη τροπολογία αφορά στην παροχή άμεσης βεβαίωσης από τις δασικές υπηρεσίες στα κτήρια που δεν παραβιάζουν τους κανόνες της δασικής νομοθεσίας, ώστε να ανοικοδομηθούν το ταχύτερο δυνατό και να επιστρέψουν οι ιδιοκτήτες τους σε αυτά. Σύμφωνα με τον κ. Φάμελλο, η εν λόγω τροπολογία περιλαμβάνει την άμεση έκδοση δασικών βεβαιώσεων για την αναδόμηση ή ανακατασκευή και επισκευή των κτισμάτων για τις περιοχές της πυρκαγιάς στις 23 και 24 Ιουλίου 2018. Αφορά όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές και πρακτικά δίνει τη δυνατότητα άμεσης έκδοσης βεβαίωσης της δασικής υπηρεσίας, που σε άλλες περιπτώσεις θα έπρεπε να περιμένει την κύρωση του δασικού χάρτη ή την πράξη χαρακτηρισμού. Συνεπώς, ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να πάρει άμεσα τη βεβαίωση απευθείας από τις πληροφορίες του αναρτημένου δασικού χάρτη, χωρίς να περιμένει την κύρωση των δασικών χαρτών. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό, η ίδια πρόβλεψη ισχύει για το περίγραμμα της κατοικίας και για όσους είχαν οικοδομική άδεια για τις περιοχές αυτές. Άρα, όσοι πολίτες είχαν οικοδομική άδεια και όσοι βρίσκονται σε περιοχές εκτός δασικής νομοθεσίας με βάση την πληροφορία του δασικού χάρτη, παίρνουν άμεσα δασική βεβαίωση για να προχωρήσει το έργο της ανακατασκευής, της επισκευής ή της αναδόμησης μιας πυρόπληκτης κατοικίας, γλιτώνοντας τουλάχιστον πέντε μήνες καθυστέρηση. Η δυνατότητα γρήγορης δασικής βεβαίωσης δίνεται και για τις περιοχές οικιστικών πυκνώσεων και περιοχών υπό ένταξη. Σημειώνεται ότι η βεβαίωση αποκλείει κάθε πιθανότητα παραβίασης της δασικής ή της πολεοδομικής νομοθεσίας και δίνει τη δυνατότητα αποκατάστασης της κατοικίας και της περιουσίας του πολίτη. Πρόταση επαναδόμησης στο Μάτι Επίσης, ο κ. Φάμελλος προανήγγειλε ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών θα παρουσιάσουν πρόταση σχετικά με την επαναδόμηση στην Ανατολική Αττική, στην περιοχή της πυρκαγιάς, η οποία θα περιλαμβάνει χάραξη δρόμων και διασφάλιση της πρόσβασης στον αιγιαλό, ώστε να αποκλειστεί στο μέλλον ο κίνδυνος απώλειας της ανθρώπινης ζωής. Επιπλέον, «θα παρουσιάσουμε έναν απολογισμό για όλη την Αττική, Ανατολική και Δυτική, συμπεριλαμβανομένων των κατεδαφίσεων αυθαιρέτων», είπε, προσθέτοντας ότι σε περίπου ένα εξάμηνο μπορεί να ολοκληρωθεί η α' φάση του ειδικού χωρικού σχεδίου για το Μάτι θέτοντας τέλος στην παραβίαση της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας που ίσχυε στην περιοχή. «Είναι σαφές ότι τακτοποιήσεις αυθαιρέτων κτισμάτων που παραβιάζουν τη δασική και περιβαλλοντική νομοθεσία δεν επιτρέπονται», ξεκαθάρισε, συμπληρώνοντας ότι η πολιτεία σε καμία περίπτωση δεν θα δώσει βεβαιώσεις εξαίρεσης από τη δασική νομοθεσία σε κτίσμα που βρίσκεται σε δασική περιοχή και στερείται τίτλων ιδιοκτησίας και οικοδομικής άδειας. Στις περιπτώσεις αυτές «θα υπάρξει πρόβλεψη για υποστήριξη των οικογενειών προκειμένου αυτές να μετεγκατασταθούν και θα δημιουργηθεί μια τράπεζα γης, μέσω της οποίας θα δοθούν χώροι που θα διαθέτουν πολεοδομική οργάνωση». Ερωτηθείς για τα αντιπλημμυρικά έργα και τις κατεδαφίσεις στην Μάνδρα ο κ. Φάμελλος σημείωσε ότι υλοποιούνται συμβάσεις και από το ΥΠΕΝ και από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής για την κατεδάφιση των αυθαιρέτων στην Ανατολική Αττική και στην Μάνδρα. Επίσης, ολοκληρώθηκε το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας που έχει κυρωθεί από το ΥΠΕΝ εδώ και τέσσερις μήνες. «Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι όταν η πολιτεία επιδεικνύει πολιτική βούληση, τα έργα γίνονται με ταχύτητα και διαφάνεια. Διότι, δυστυχώς, στο παρελθόν είτε δεν γίνονταν τα απαραίτητα έργα είτε γίνονταν με αδιαφανείς διαδικασίες», επεσήμανε. Στη συνέχεια, κληθείς να σχολιάσει την κοινοβουλευτική συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση ο κ. Φάμελλος είπε πως «δεν πρόκειται για μια άχρωμη πολιτικά και κοινωνικά συζήτηση, αλλά στοχεύει στην καρδιά της δημοκρατίας, εφόσον πρόκειται για μια διαδικασία που ωφελεί τα συμφέροντα των πολλών έναντι των λίγων», ενώ πρόσθεσε ότι «ακριβώς λόγω των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της η συζήτηση δεν μπορεί να περιοριστεί σε στείρους διαλόγους μεταξύ συνταγματολόγων». «Βγαίνουμε από μία κρίση η οποία αφορούσε πρωτίστως στη δημοκρατική λειτουργία της χώρας με την κοινωνία να μην έχει πρόσβαση σε βασικά αγαθά, όπως η εργασία, η υγεία, η παιδεία κ.α. και τους νόμους του κράτους να γράφονταν στο εξωτερικό. Οφείλουμε λοιπόν να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της πολιτικής και των θεσμών της, τη σχέση της πολιτικής με τον πολίτη και τη συμμετοχή του τελευταίου στα κοινά, μέσα από έναν κοινό δημοκρατικό δρόμο», συμπλήρωσε ο κ. Φάμελλος. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να καταστεί δυνατό, όπως σημείωσε, «χωρίς να θίξουμε ζητήματα όπως ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, η ασυλία των βουλευτών, ή η κυριαρχία της οικογενειοκρατίας στην πολιτική». Διευκρίνισε, δε, ότι εάν η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση παραμείνει μόνο στο επίπεδο του Κοινοβουλίου, τότε δεν θα επιτευχθεί το βασικό ζητούμενο που είναι η αποκατάσταση των σχέσεων κοινωνίας και πολιτικής, καθώς και η αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας διαφόρων θεσμικών όψεων του δημόσιου βίου, όπως είναι η λειτουργία όλων των βαθμίδων της διοίκησης, το εκλογικό σύστημα, οι διεξαγωγές δημοψηφισμάτων κ.ά.. Τέλος, σε ερώτηση για το άνοιγμα των λογαριασμών του πρώην πρωθυπουργού κ. Σημίτη, ο κ. Φάμελλος ανέφερε ότι «δεν μπορούμε να μιλάμε για την πολιτική και τους πολίτες θεωρώντας ότι θα είμαστε εσαεί οι εκπρόσωποί τους, ότι δεν θα κρινόμαστε και δεν θα αξιολογούμαστε από αυτούς. Κανένας μας δεν είναι μόνιμος κάτοικος, ή ακόμα χειρότερα, ιδιοκτήτης των θρόνων της εξουσίας». «Προσωπικά, με φοβίζει η ατιμωρησία αυτών που εκμεταλλεύτηκαν θέσεις εξουσίας και παραβίασαν τα δικαιώματα κράτους και πολιτών. Όλοι κρινόμαστε. Εξάλλου, δεν πρέπει ποτέ, μα ποτέ να ξεχνάμε ότι η πηγή εξουσίας είναι ο λαός και κανένας άλλος», κατέληξε ο ίδιος. View full είδηση
  22. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ), με κύρια αποστολή το συντονισμό των φορέων που εμπλέκονται σε όλο το φάσμα της διαχείρισης κινδύνων από την εκδήλωση καταστροφών, ολοκλήρωσε την Εγκύκλιο για το Σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας σχετικά με την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, Εγκύκλιο, η οποία εστάλη με συστημένη αποστολή σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ΟΤΑ Α’ & Β’ βαθμού, Δ/νσεις Υπουργείων, Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα, κ.α.). Ταυτόχρονα η ΓΓΠΠ προχώρησε στην ολοκλήρωση και έκδοση των δύο Σχεδίων Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης Διαχείρισης Βραχείων Συνεπειών τόσο από πλημμυρικά φαινόμενα όσο και εξαιτίας δασικών πυρκαγιών. Τα δύο αυτά σχέδια, με κωδικές ονομασίες “ΔΑΡΔΑΝΟΣ” [1] (για το σχέδιο που αφορά στις πλημμύρες) και “IΟΛΑΟΣ” [2](για τις δασικές πυρκαγιές), θα παρουσιαστούν σε συνέντευξη Τύπου στις εγκαταστάσεις του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος, την Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 12.00. Σημειώνεται ότι με τα σχέδια επιδιώκεται η άμεση και συντονισμένη απόκριση των εμπλεκόμενων Φορέων σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο, σύμφωνα με το νέο δόγμα και δομή της ΓΓΠΠ, που αποτυπώθηκε πρόσφατα με τον Ν.4623/19. [1] ΔΑΡΔΑΝΟΣ: Ο Δάρδανος, γιός του Δία και Ηλέκτρας κόρης του Άτλαντα, ήταν μυθικός βασιλιάς της Αρκαδίας, που έζησε στα χρόνια μετά τον κατακλυσμό, σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με το Διόνυσο τον Αλικαρνασσέα, ο Δάρδανος έφυγε απ’ την Αρκαδία για να ιδρύσει μια αποικία στο βορειοανατολικό Αιγαίο Πέλαγος. Ο Δάρδανος βρέθηκε στην Σαμοθράκη μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του Ιασίωνα και την αδελφή του Αρμονία κατά την διάρκεια ενός κατακλυσμού στον οποίο βούλιαξε το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού. [2] ΙΟΛΑΟΣ: O Ιόλαος ήταν γιος του ετεροθαλούς αδελφού του Ηρακλή, βοηθός και συμπαραστάτης του τελευταίου τον οποίο υποστήριζε στην επιτέλεση των άθλων του. Κατεβάστε απο εδώ την εγκύκλιο
  23. Ενημερωτικό σποτ της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας με τα βασικά μέτρα πρόληψης για τις δασικές πυρκαγιές.
  24. Με ιδιαίτερη ικανοποίηση πληροφορηθήκαμε το περιεχόμενο εγγράφου που έστειλε η Διεύθυνση Πληροφορικής & Επικοινωνιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου (Α.Δ.Π.Δ.Ε.&Ι.) στις δασικές, και όχι μόνο, υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης αναφορικά με την καθιέρωση της χρήσης ελεύθερου λογισμικού Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών Ανοιχτού Κώδικα. Ελεύθερο Λογισμικό/Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) είναι το λογισμικό που ο καθένας μπορεί ελεύθερα να χρησιμοποιεί, να αντιγράφει, να διανέμει και να τροποποιεί ανάλογα με τις ανάγκες του. Παρά τα σημαντικά οικονομικά και λειτουργικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει παραμένει αναξιοποίητο από την ελληνική δημόσια διοίκηση, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιείται ευρέως ή και κατ’ αποκλειστικότητα από τις κρατικές υπηρεσίες. Με το έγγραφό της, η Διεύθυνση Πληροφορικής & Επικοινωνιών της Α.Δ.Π.Δ.Ε.&Ι., ενημερώνει τις υπηρεσίες ότι αντί να αγοράσουν λογισμικό ARCGIS για την αποτύπωση εκτάσεων σε ψηφιακό υπόβαθρο να επιλέξουν τις δυνατότητες που προσφέρει η χρήση ελεύθερου λογισμικού Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών QGIS, το οποίο εγκαθίσταται εύκολα στους υπολογιστές με απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο. Όπως αναφέρει το έγγραφο, το λογισμικό QGIS είναι πιο εύκολο στην εκμάθηση από το εμπορικό ARCGIS και έχει τις ίδιες δυνατότητες με αυτό καθώς σαν εργαλείο εμφανίζει και επεξεργάζεται αρχεία τύπου shapefile τα οποία έχουν προσκομίσει μελετητές ή έχουν δημιουργήσει οι υπηρεσίες για την αποτύπωση των εκτάσεων που επιθυμούν σε ψηφιακό υπόβαθρο. Για την εκμάθησή του υπάρχουν στο διαδίκτυο αρχεία με οδηγίες για χαρτογράφηση με ανοικτό λογισμικό qgis ενώ εξετάζεται και η δυνατότητα σχετικού σεμιναρίου από το ΕΚΔΔΑ σε συνεργασία με το Αυτοτελές Τμήμα Εκπαίδευσης. Η χρήση του ελεύθερου λογισμικού επιβάλλεται και από τις εγκυκλίους του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης αλλά και από την Ευρωπαική πρακτική, όπως η εφαρμογή του στο Ιταλικό Δημόσιο «Το Ιταλικό Ψηφιακό Πρακτορείο (Italian Digital Agency) εξέδωσε κανόνες που ορίζουν πως όλοι οι κυβερνητικοί οργανισμοί της χώρας πρέπει να λάβουν υπόψη τους τη χρήση Ελεύθερου Λογισμικού πριν προβούν σε αγορά αδειών για ιδιοκτησιακά προγράμματα». Στόχος είναι η δραστική μείωση του λειτουργικού κόστους των Υπηρεσιών του Κράτους. Για τον λόγο αυτό, εφεξής, όλες οι Υπηρεσίες μας (εννοεί της Α.Δ.Π.Δ.Ε.&Ι.) να καθιερώσουν το ελεύθερο λογισμικό που αναφέραμε σαν εργαλείο ώστε να μην είναι αναγκασμένες να αιτούνται εμπορικά προγράμματα και μάλιστα με υψηλό κόστος, καταλήγει το έγγραφο. Ελπίζουμε το παράδειγμα της συγκεκριμένης διεύθυνσης να το ακολουθήσουν και οι αντίστοιχες υπηρεσίες των άλλων Αποκεντρωμένων, αλλά και των ΟΤΑ. Η χρήση ελεύθερου λογισμικού στις υπηρεσίες δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στο λογισμικό των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών αλλά οπωσδήποτε και στις εφαρμογές γραφείου (επεξεργασία κειμένου, λογιστικά φύλλα, κ.α.) για την απεξάρτηση από τα προγράμματα της Microsoft Office. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση είναι η ελεύθερη σουίτα ανοικτού κώδικα LibreOffice, η οποία παρέχει έξι (6) εφαρμογές για όλη την παραγωγή εγγράφων, καθώς και για την κάλυψη των αναγκών διαχείρισης δεδομένων. Στον ιστότοπο της Εταιρείας ΕΛΛΑΚ μπορείτε να βρείτε τα ισοδύναμα λογισμικά ανοικτού κώδικα καθημερινής και προχωρημένης χρήσης που μπορούν να αντικαταστήσουν, στις περισσότερες των περιπτώσεων, τα ιδιόκτητα, γνωστά λογισμικά. Ιστότοποι που αξίζει να επισκεφτείτε: ΕΛ/ΛΑΚ – Ελεύθερο Λογισμικό/Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα Quantum GIS (QGIS) αλλά και QGIS Tutorials και Συμβουλές (ελληνικά) LibreOffice Το LibreOffice στα Ελληνικά Πηγή: http://dasarxeio.com/2015/05/11/1240-7/
  25. Απαγορεύεται, για τουλάχιστον δέκα χρόνια, η δασική εκμετάλλευση στην Αλβανία, καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την καλπάζουσα αποψίλωση των δασών της. Γι’ αυτό τον λόγο, προκειμένου να μπορέσει να προλάβει μία περιβαλλοντική καταστροφή, η χώρα απαγόρευσε για την επόμενη δεκαετία τη δασική εκμετάλλευση. Η καινούργια νομοθεσία, η οποία ψηφίστηκε από 101 εκ των 140 βουλευτών της αλβανικής βουλής, επιβάλλει δεκαετές μορατόριουμ στη χορήγηση αδειών εκχέρσωσης για βιομηχανικούς σκοπούς. Οπως επισήμανε ο Αλβανός υπουργός Περιβάλλοντος, Λεφτέρ Κόκα, λίγο πριν από τη χθεσινή ψηφοφορία, «η Αλβανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία οικολογική καταστροφή και είμαστε υποχρεωμένοι να επιβάλλουμε δραστικά μέσα κατά της δασικής εκμετάλλευσης για βιομηχανικούς σκοπούς όπως, εξάλλου και κατά του εμπορίου που συνδέεται με αυτή». Αξίζει να σημειωθεί, ότι η νέα νομοθεσία προβλέπει δεκαετή ποινή κάθειρξης για οποιαδήποτε παράνομη δραστηριότητα που αφορά τον δασικό πλούτο της χώρας. Η Αλβανία καλυπτόταν κατά 51% της έκτασής της από δάση πριν από το 1990. Σήμερα τα δάση δεν καλύπτουν παρά το 25% της συνολικής της έκτασης, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το αλβανικό υπουργείο Περιβάλλοντος. Κατά την περίοδο από το 2007 έως το 2013 καταστράφηκε περισσότερο από το 17% των δασών είτε λόγω εμπρησμών, είτε λόγω εκχέρσωσης. Η παράνομη αποψίλωση γίνεται σε δεκαπλάσια έκταση συγκριτικά με την προγραμματισμένη υλοτόμηση και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία έχει προκαλέσει μεγάλες ζημίες στο Εθνικό Πάρκο του Λούρε, ένα από τα ομορφότερα των Βαλκανίων. «Οι εντατικές εγκληματικές δραστηριότητες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε αγαστή συνεργασία με τους δήθεν προστάτες των δασών, ευθύνονται για την καταστροφή που βιώνουμε σήμερα» ανέφερε, εκφράζοντας τη θλίψη του για την κατάσταση που διαμορφώθηκε, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Εντι Ράμα. Οι ειδικοί, εξάλλου, εκφράζουν έντονη ανησυχία και για την καταστροφή των δασών που βρίσκονται κοντά στις κοίτες των ποταμών, καθώς δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για πλημμύρες που θα έχουν ανυπολόγιστο κόστος. Η νέα νομοθεσία προστασίας των δασών απαγορεύει την εκμετάλλευση του ξύλου και όλων των παραγώγων του. Τα ξύλα μπορούν να χρησιμοποιούνται για την οικιακή θέρμανση, μόνο εφόσον έχουν υλοτομηθεί με ειδική άδεια. Πηγή: http://www.ellinikigeorgia.gr/apagoreusi-tis-dasikis-ekmetalleusis/
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.