Το ανθρακικό αποτύπωμα της ηλεκτροπαραγωγής - Σε χαμηλό τριετίας τον Απρίλιο 2025

[GTnews]

Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (0.88 εκατ. τόνοι),  έπεσαν σε χαμηλό τριετίας, χάρη στη μεγάλη μείωση του αερίου αυτόν τον μήνα. Ωστόσο, συνολικά για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025 εκπέμφθηκαν 5.38 εκατ. τόνοι, για το 52% των οποίων υπεύθυνο ήταν το αέριο. Ως αποτέλεσμα έχει ήδη εκπεμφθεί το 53% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα του τομέα (10.2 εκατ. τόνοι), ο οποίος βρίσκεται εκτός τροχιάς επίτευξης του σχετικού στόχου που αποτυπώνεται στο ΕΣΕΚ.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα ηλεκτροπαραγωγής (Απρίλιος 2025 για το διασυνδεμένο δίκτυο και Μάρτιο 2025 για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά) και αυτά των ετήσιων εκπομπών CO2 από το ΣΕΔΕ (2023), εκτιμώνται οι μηνιαίες εκπομπές από κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας, ακολουθώντας τη μεθοδολογία και τις παραδοχές που παρουσιάζονται εδώ.

Τον Απρίλιο 2025 η ένταση άνθρακα[1] ήταν 226 γρ. CO2/kWh, αυξημένη κατά 3.3% σε σχέση με τον Μάρτιο 2025, αλλά και πάλι μικρότερη του μέσου ετήσιου συντελεστή έντασης του 2024 (263 γρ. CO2/kWh) και του μέσου όρου των δύο πρώτων μηνών του 2025 (332 γρ. CO2/kWh για Ιανουάριο-Φεβρουάριο). Η αύξηση αυτή στην ένταση άνθρακα οφείλεται κατά βάση στη μείωση της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής (-16% σε σχέση με τον Μάρτιο) που υπερκέρασε τη μείωση των συνολικών εκπομπών αυτόν τον μήνα (-13% σε σχέση με τον Μάρτιο).

Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές άνθρακα από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα ήταν 0.88 εκατ. τόνοι, και οι χαμηλότερες των τελευταίων 36 μηνών. Οι επόμενες χαμηλότερες ήταν τον Απρίλιο 2022 με εκατ. τόνους. Η επίδοση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η ηλεκτροπαραγωγή από αέριο που αποτελεί πλέον τη βασική πηγή εκπομπών του τομέα, έπεσε σε χαμηλό 17 μηνών αυτό το μήνα.

Παρά τις μειωμένες εκπομπές τον Απρίλιο, οι εκπομπές του πρώτου τετράμηνου του 2025 έφτασαν αθροιστικά τους 5.38 εκατ. τόνους και ήταν οι υψηλότερες των τελευταίων τριών ετών για το ίδιο διάστημα. Ο λόγος είναι η τεράστια αύξηση της χρήσης ορυκτού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή τους πρώτους τρεις μήνες του 2025, που έχουν οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών εκπομπών κατά 16% σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2024.

Οι εκπομπές από τις μονάδες ορυκτού αερίου ήταν 2.78 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και οι υψηλότερες της τελευταίας δεκαετίας τουλάχιστον. Ευθύνονται για το 52% του συνόλου των εκπομπών της ηλεκτροπαραγωγής και παρουσίασαν άνοδο 35% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024.

Οι εκπομπές από τις μονάδες λιγνίτη ήταν 1.75 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και κοντά στις εκπομπές του 2024 για το ίδιο διάστημα (1.77 εκατ. τόνοι), αντιπροσωπεύοντας το 32% των συνολικών εκπομπών.

Οι εκπομπές από τις μονάδες πετρελαίου στα μη διασυνδεδεμένα νησιά εκτιμάται ότι ήταν 0.72 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και κοντά στο μέσο όρο των τελευταίων τριών ετών (0.7 εκατ. τόνοι). Σύντομα αναμένουμε να δούμε μείωση χάρη στην καινούρια διασύνδεση της Κρήτης που ξεκίνησε δοκιμαστικά τον Μάιο[2].

Όσον αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών ανά σταθμό ηλεκτροπαραγωγής, ο λιγνιτικός ατμοηλεκτρικός σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Δημητρίου παρέμεινε στην πρώτη θέση με εκπομπές 1.29 εκατ. τόνους για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025. Το διάστημα αυτό ο ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου εξέπεμψε 75% των εκπομπών από λιγνίτη και 25% των συνολικών εκπομπών ηλεκτροπαραγωγής. Επίσης, ήταν ο μοναδικός λιγνιτικός σταθμός σε λειτουργία τον Απρίλιο.

Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Μεγαλόπολη V με 0.44 εκατ. τόνους. Στην τρίτη θέση έπεσε η

Την πρώτη πεντάδα των μεγαλύτερων ρυπαντών για το πρώτο τετράμηνο του 2025 συμπλήρωσαν δύο σταθμοί ορυκτού αερίου, ο Άγιος Νικόλαος ΙΙ με 0.42 εκατ. τόνους και το Λαύριο IV-V με 0.36 εκατ. τόνους. Για το σταθμό Λαυρίου IV-V αυτό αποτελεί αύξηση εκπομπών 62% σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2024.

Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, οι τρεις μεγαλύτεροι ρυπαντές παραμένουν οι τρεις πετρελαϊκοί σταθμοί της Κρήτης Αθερινόλακκος, Λινοπεράματα και ο σταθμός των Χανίων με εκπομπές 0.17, 0.13 και 0.063 εκατ. τόνους αντίστοιχα για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025. Οι τρεις αυτοί σταθμοί αθροιστικά ήταν υπεύθυνοι για 51% των εκπομπών από μονάδες πετρελαίου. Ακολούθησαν ο σταθμός της Ρόδου με εκπομπές 0.06 εκατ. τόνους και ο σταθμός της Λέσβου με εκπομπές 0.05 εκατ. τόνους.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που υποβλήθηκε τον Ιανουάριο 2025 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εκπομπές στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής αναμένεται να μειωθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα στόχος είναι το 2030 οι εκπομπές και από τα τρία καύσιμα να μην ξεπερνούν τους 4 εκατ. τόνους. Αυτό συνιστά μια σημαντική μείωση (-91%) σε σχέση με το 2013, έτος κατά το οποίο οι θερμικές μονάδες άρχισαν να επιβαρύνονται με το κόστος του άνθρακα τον οποίο εξέπεμπαν στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ).

Στο τελικό ΕΣΕΚ η εκτίμηση για τις εκπομπές του τομέα το 2025 είναι 10.2 εκατ. τόνοι, 5.05 εκατ. τόνοι δηλαδή λιγότεροι από το 2024 (15.25 εκατ. τόνοι [3]). Το πρώτο τετράμηνο του 2025 εκτιμάται ότι εκπέμφθηκαν εκατ. τόνοι από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής. Αυτό αποτελεί 52.8% του διαθέσιμου προϋπολογισμού άνθρακα για όλο το έτος. Ο εναπομένων προϋπολογισμός άνθρακα είναι μόλις 4.82 εκατ. τόνοι για τους υπόλοιπους 8 μήνες του 2025, γεγονός που δείχνει ότι είναι εκτός τροχιάς επίτευξης του στόχου.

Μπορείτε να δείτε την εξέλιξη των εκπομπών του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από το 2013 ως σήμερα και να διαβάσετε τις αναλύσεις προηγούμενων μηνών εδώ.

[1] Η ένταση άνθρακα ορίζεται ως ο λόγος των εκπομπών από τα τρία καύσιμα (λιγνίτης, αέριο και πετρέλαιο, συμπεριλαμβανομένων και των ΣΗΘΥΑ) ως προς τη συνολική ηλεκτροπαραγωγή της χώρας από το διασυνδεδεμένο δίκτυο και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

[2] https://www.ariadne-interconnection.gr/i-etaireia/anakoinoseis/xekina-i-dokimastiki-leitoyrgia-tis-ilektrikis-diasyndesis-kritis-attikis

[3] Οι εκπομπές του 2024 είναι οι εκτιμώμενες με βάση τις παραδοχές που αναφέρονται εδώ.

View full είδηση