Δημόσιες Συμβάσεις: Οι σημαντικότερες αλλαγές που επιφέρει ο Ν. 5218/2025

[Engineer]

ημοσιεύθηκε ο Ν. 5218/2025 (ΦΕΚ Α 125/14.7.20225), ο οποίος στο Μέρος Β΄ αυτού ενσωμάτωσε σημαντικές αλλαγές στην προετοιμασία και στην ανάθεση αλλά και στην έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων.

Οι πιο καίριες διαφοροποιήσεις δύναται να αποδελτιωθούν ως ακολούθως:

1. Εξαιρούνται της υποχρεωτικής χρήσεως του ΕΣΗΔΗΣ πλέον όλες οι προσκλήσεις που αφορούν σε διαδικασίες ανάθεσης των άρθρων 118 και 128 Ν. 4412/2016 (Άρθρο 11)

2. Ως ισοδύναμος οργανισμός αξιολόγησης της συμμόρφωσης λογίζεται πλέον και αυτός: α) που είναι εγκατεστημένος σε κράτος, που δεν είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, β) είναι διαπιστευμένος από εθνικό οργανισμό διαπίστευσης, που δεν είναι εγκατεστημένος σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Συνεργασίας για τη Διαπίστευση ή του Διεθνούς Οργανισμού Διαπίστευσης Εργαστηρίων ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (Άρθρο 13)

3. Δημιουργούνται δύο ξεχωριστές επιτροπές εξέτασης μέτρων αυτοκάθαρσης, μία για προμήθειες και υπηρεσίες και μία για τα έργα. Περαιτέρω στις συμβάσεις με αξία έως και 30.000 ευρώ δεν εφαρμόζονται πλέον οι δυνητικοί λόγοι αποκλεισμού (Άρθρο 14)

4. Τα αποδεικτικά μέσα που γίνονται αποδεκτά κατά την παρ. 12 του άρθρου 80 Ν 4412/2016 θεωρείται ότι ισχύουν και κατά τον χρόνο υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ, εκτός αν η αναθέτουσα αρχή, αυτεπαγγέλτως, ή έτερος οικονομικός φορέας με την άσκηση προσφυγής αποδείξει ότι τα αναφερόμενα σε αυτά δεν ίσχυαν κατά τον χρόνο υπογραφής του (Άρθρο 15)

5. Πλέον προβλέπεται ότι στις υπηρεσίες και στις προμήθειες οι προτεινόμενες τιμές των οικονομικών προσφορών μπορούν να δίδονται είτε ως τιμή μονάδας είτε ως ποσοστό έκπτωσης επί της εκτιμώμενης τιμής μονάδας ή της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (Άρθρο 16).

6. Καταργούνται οι προβλέψεις περί δυνατότητας των αναθετουσών αρχών να κατακυρώνουν μικρότερες ή μεγαλύτερες ποσότητες αγαθών ή υπηρεσιών από αυτές που αναφέρονται ρητά στη σύμβαση (Άρθρο 17). Σύμφωνα πάντως με τα διαλαμβανόμενα στην αιτιολογική έκθεση η πρόβλεψη αυτή δε θίγει τη λειτουργία των ρητρών αναθεώρησης.

7. Στο πρόγραμμα Διαύγεια θα πρέπει να αναρτάται πλέον το σύνολο της διακήρυξης και όχι μόνο η περίληψη αυτού (Άρθρο 18)

8. Κυρώσεις των άρθρων 206, 207, 208, 213, 218, 219 και 220, συνολικού ύψους που δεν ξεπερνά το 2% επί της αξίας της σύμβασης δεν θεωρούνται σοβαρή πλημμέλεια, εφόσον ο οικονομικός φορέας έχει εξοφλήσει το σύνολο του ποσού στην αναθέτουσα αρχή, εκτός αν η τελευταία κρίνει διαφορετικά. Η παράλειψη της δήλωσης των παραπάνω κυρώσεων στο ΕΕΕΣ δεν λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή της περ. ζ) του άρθρου 73 Ν. 4412/2016, εκτός αν ζητηθεί η συμπερίληψή τους από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα. Για τον υπολογισμό των δύο εκατοστιαίων μονάδων (2%) του δεν υπολογίζονται οι κυρώσεις για τις οποίες τα επανορθωτικά μέτρα που λήφθηκαν έχουν κριθεί επαρκή από την αρμόδια Επιτροπή (Άρθρο 19).

9. Η σύμφωνη γνώμη της ΕΑΔΗΣΥ για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ασκείται πλέον σε προθεσμία 10 (αντί 20) εργασίμων ημερών από τη λήψη του σχεδίου απόφασης με δυνατότητα παρατάσεως σε εξαιρετικές περιπτώσεις για 5 (αντί για 15) επιπλέον εργάσιμες ημέρες (Άρ-θρο 20).

10. Αυξάνεται ο αριθμός των Συμβούλων και των μελών της ΕΑΔΗΣΥ (Άρθρο 21), ενώ το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΑΔΗΣΥ ορίζεται ως υπεύθυνο για τη συγκρότηση της Επταμελούς Επιτροπής (Άρθρο 22)

11. Η προθεσμία για την άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά διακήρυξης διαγωνισμού (και κατά οποιασδήποτε τροποποιήσεως αυτής) ορίζεται πλέον σε 15 ημέρες από τη δημοσίευση αυτής στο ΚΗΜΔΗΣ (Άρθρο 23)

12. Σε περίπτωση τεχνικής αδυναμίας λειτουργίας του ΕΣΗΔΗΣ, η οποία ανακοινώνεται και πιστοποιείται εκ των προτέρων αρμοδίως, αναστέλλονται για το αντίστοιχο διάστημα οι σχετικές προθεσμίες ασκήσεως προδικαστικής προσφυγής. Σε περίπτωση αιφνίδιας τεχνικής αδυναμίας του ΕΣΗΔΗΣ, η προσφυγή κατατίθεται στην ΕΑΔΗΣΥ με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η δε τεχνική αδυναμία πιστοποιείται εκ των υστέρων (Άρθρο 24)

13. Η έκταση της προσφυγής δεν υπερβαίνει το όριο των είκοσι πέντε (25) σελίδων. Υπέρβαση του ορίου αυτού δικαιολογείται σε εξαιρετικές περιστάσεις, όπως ιδίως, αν με την προσφυγή αμφισβητείται η πλήρωση πλήθους τεχνικών προδιαγραφών. Το Κλιμάκιο μπορεί να ζητήσει τον περιορισμό της αδικαιολόγητης έκτασής της. Αν ο προσφεύγων δεν συμμορφωθεί καταβάλλει παράβολο ίσο προς το διπλάσιο του παραβόλου που προβλέπεται για την άσκηση της προσφυγής (Άρθρο 24)

14. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ και αναπέμψει την υπόθεση σε αυτήν για νέα κρίση, αν το παράβολο είχε επιστραφεί, κατατίθεται νέο ισόποσο παράβολο εντός τριών (3) ημερών από την κοινοποίηση στον προσφεύγοντα της σχετικής πράξης ορισμού εξέτασης. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ χωρίς να αναπέμψει την υπόθεση στην Αρχή για νέα κρίση, αποφαίνεται το ίδιο και για την τύχη του καταβληθέντος του παραβόλου της προσφυγής. Στην περίπτωση αυτή, αν το δικαστήριο παραλείψει να περιλάβει στην απόφασή του διάταξη για την τύχη του παραβόλου της προδικαστικής προσφυγής, του οποίου είχε διαταχθεί η κατάπτωση, αυτό επιστρέφεται από την ΕΑΔΗΣΥ, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου (Άρθρο 25)

15. Δεν είναι πλέον υποχρεωτική η έκδοση αποφάσεως προσωρινών μέτρων από την ΕΑΔΗΣΥ και προβλέπεται πλέον η δυνατότητα άρσεως της απαγορεύσεως σύναψης στης σύμβασης σε περίπτωση ασκήσεως απαράδεκτης ή προδήλως αβάσιμης προδικαστικής προσφυγής (Άρθρο 27)

16. Προβλέπεται πλέον η δυνατότητα διορθώσεως των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ (Άρθρο 28)

17. Οι προθεσμίες για την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών και την έκδοση της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ, αναστέλλονται κατά το διάστημα από τις 5 μέχρι και τις 20 Αυγούστου (με εξαίρεση κατεπείγουσες περιπτώσεις ή διαγωνιστικές διαδικασίες που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) (Άρθρο 29)

18. Για την άσκηση της αιτήσεως του άρθρου 372 Ν. 4412/2016 οι οικονομικοί φορείς καταβάλλουν παράβολο, το ύψος του οποίου ανέρχεται σε ποσοστό μηδέν κόμμα πέντε τοις εκατό (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ και ανώτερο από τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ (Άρθρο 30)

19. Επήλθαν τροποποιήσεις στην παρ. 1 του άρθρου 377 Ν 4412/2026 αναφορικά με τις δημοσιεύσεις διακηρύξεων στον περιφερειακό και τοπικό τύπο (Άρθρο 31)

20. Η ισχύς του Νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του. Η ισχύς των άρθρων 11 έως 18 και 20 αρχίζει από την 1η Οκτωβρίου 2025 (Άρθρο 80)

*Ο κ. Κωνσταντίνος Καλονόμος είναι Δικηγόρος, LL.M. – Διαχειριστής Εταίρος στην «Καλονόμος – Παρλάτζα Δικηγορική Εταιρία»

View full είδηση