Ανακύκλωση φωτοβολταϊκών: Ρυθμιστικό κενό και αδιέξοδο για τις παλιές εγκαταστάσεις

[Engineer]

Σε αχαρτογράφητα νερά κινείται η ανακύκλωση των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, παρά το γεγονός πως υπάρχουν τέσσερα συστήματα ανακύκλωσης. Κυριότεροι λόγοι που οδηγούν στη στασιμότητα είναι ότι απουσιάζει το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα απαντήσει στο ερώτημα: Ποιος θα επιβαρύνεται με το τέλος ανακύκλωσης και τι θα γίνει με τα συστήματα που έχουν εγκατασταθεί τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς να έχει προϋπολογιστεί το κόστος ανακύκλωσης.

Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, «το ζήτημα είναι τι θα κάνεις με την περίοδο 2014-2025 και πώς θα διασφαλίσεις ότι η αγορά θα συμμετέχει. Για κάποιες εταιρείες θα είναι καταστροφικό σενάριο να ζητηθούν αναδρομικά ποσά». Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως δεν έχουν γίνει έλεγχοι στην αγορά, οπότε και τα στοιχεία είναι συγκεχυμένα. Ειδικά, το πρόβλημα εντοπίζεται πριν το 2020, όταν δεν υπήρχε σύστημα ανακύκλωσης στη χώρα μας. Σύμφωνα με τη ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία (οδηγία 2012/19/ΕΚ) , η οργανωτική και οικονομική (χρηματοδοτική) ευθύνη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων διαχείρισης αποβλήτων ανατίθεται στους παραγωγούς του προϊόντος, και μάλιστα, όχι όταν το προϊόν καταστεί απόβλητο αλλά όταν το προϊόν διατίθεται πρώτη φορά στην ελληνική αγορά. Οι παραγωγοί, νομικά ή φυσικά πρόσωπα, όπως ορίζονται στο αρθ. 11 του ν. 4819/2021, βαρύνονται με την ευθύνη χρηματοδότησης της ανακύκλωσης μέσω του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ)  στο οποίο οφείλουν να συμμετέχουν και να καταβάλλουν την χρηματική εισφορά ανακύκλωσης.

Για να έχει κάποιος μια συνολική εικόνα για το πρόβλημα θα πρέπει να ανατρέξει μερικά χρόνια πίσω, όταν το μοναδικό σύστημα ανακύκλωσης ήταν της «Φωτοκύκλωσης». Υπενθυμίζεται πως αρχικά το τέλος ανακύκλωσης είχε οριστεί στα 300 ευρώ ανά τόνο για τα φωτοβολταϊκά πλαίσια. Αργότερα μειώθηκε στα 150 ευρώ οδηγώντας σε αύξηση των αιτήσεων, και στη συνέχεια προτάθηκε η μείωση στα 90 ευρώ. Πρέπει να σημειωθεί πως πλέον τα φωτοβολταϊκά πλαίσια δεν εξάγονται, όπως γινόταν στο παρελθόν, αλλά ανακυκλώνονται μέσα στη χώρα, μειώνοντας το κόστος. Όμως η απόφαση του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) να ορίσει το κόστος ανακύκλωσης στα 300 ευρώ ανά τόνο ήρθε να «ταράξει τα νερά», τη στιγμή μάλιστα που εκτός από τη μείωση του κόστους προστέθηκαν και τρία νέα συστήματα. Πέρα από τη «Φωτοκύκλωση», λειτουργούν τρία νέα συστήματα: η «Ανακύκλωση – Ελληνικά Λατομεία – RE-LAT» (συμφερόντων Aktor), η «PV REVIVE Α.Ε.» (με πρωτοβουλία Jinko και ΚΑΥΚΑΣ), και η «ΑΝΑ.FOS Α.Ε.» με έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Πηγές της αγοράς αναφέρουν πως αυτή η απόφαση παρατείνει την άρνηση των εταιρειών να εγγραφούν στο μητρώο των συστημάτων, ενώ σε αυτή την επιλογή συντείνει το γεγονός πως το πρόβλημα, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, θα εμφανιστεί μετά το 2045, «οπότε ουσιαστικά από τώρα προπληρώνεις για ένα πρόβλημα που θα εμφανιστεί τις επόμενες δεκαετίες».

Στασιμότητα και στην Ευρώπη

Η τυπική διάρκεια ζωής ενός φωτοβολταϊκού είναι 20 έως 30 χρόνια. Προς το παρόν, η ποσότητα των φωτοβολταϊκών αποβλήτων είναι μικρή, αλλά αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά και μέχρι το 2050, όπου αναμένονται να συσσωρευτούν 78 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι παλιών φωτοβολταϊκών μονάδων παγκοσμίως. Τα τελευταία χρόνια, η ανακύκλωση φωτοβολταϊκών έχει εξελιχθεί σε έναν νέο τομέα στον κλάδο, ωστόσο στην Ευρώπη δεν υπάρχουν και οι καλύτερες επιδόσεις. Αναμένεται, δε, τους επόμενους μήνες να επικαιροποιηθεί το πλαίσιο κατευθύνσεων της Ε.Ε.

View full είδηση