Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    572 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σημαντικές καθυστερήσεις καταγράφονται στο πρόγραμμα αντικατάστασης λέβητα του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς ενώ έχουν κατατεθεί περίπου 10.000 αιτήσεις δεν έχουν απελευθερωθεί τα 15 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για τη χρηματοδότησή του.
       
      Σύμφωνα με Τα Νέα χιλιάδες καταναλωτές περιμένουν εδώ και μήνες στο ακουστικό τους, προσδοκώντας ότι με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τον περασμένο Σεπτέμβριο θα επιδοτηθούν για να μετατρέψουν τις κεντρικές τους θερμάνσεις πετρελαίου σε φυσικού αερίου.
       
      Ωστόσο, για αυτούς η χειμερινή περίοδος χάθηκε καθώς ακόμη και σήμερα να αποδεσμευθούν οι πιστώσεις, από την έγκριση μιας αίτησης μέχρι τη σύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου της ΕΠΑ χρειάζονται δυο μήνες.
       
      Πηγή: http://news.in.gr/economy/article/?aid=1231376879
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε πλήρη εφαρμογή τίθεται από την 1η Aπριλίου του 2022 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου, η οποία θα αποτελέσει ουσιαστικά το Μητρώο όλου του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Με αυτήν την ψηφιακή καταγραφή των ακινήτων, το κράτος δημιουργεί ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των κατασκευών, αλλά και των μεταβολών σε υφιστάμενα κτίρια καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, με σκοπό να τεθεί ένα τέλος στις νέες αυθαιρεσίες και να θωρακισθεί η ιδιοκτησία των πολιτών. Επιπλέον, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα διασυνδεθεί με άλλες πληροφοριακές υποδομές που βρίσκονται σε φάση ψηφιακής δημιουργίας όπως είναι: το Κτηματολόγιο, η ηλεκτρονική έκδοση Οικοδομικών Αδειών (e-adeies) και ο ψηφιακός χάρτης. 
      Σε ποιες πράξεις θα ζητείται υποχρεωτικά η Ταυτότητα Κτιρίου;
      Στα συμβόλαια αγοραπωλησίας, γονικής παροχής, δωρεάς κ.λπ. Οικοδομικές Άδειες εργασιών ανακαίνισης, προσθήκης, αλλαγής χρήσης κ.λπ. Επιδοτούμενα προγράμματα (Εξοικονομώ, ΕΣΠΑ κ.λπ.) Άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων Δανειακές συμβάσεις με τράπεζες Συνδέσεις με δίκτυα κοινής ωφέλειας κ.λπ. Θα υπάρξει διασταύρωση των στοιχείων;
      Ναι. Ολα τα στοιχεία του φακέλου θα μπαίνουν σε μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που θα συνδέεται με τα αρχεία του ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, της ΔΕΗ, του Δήμου και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών (Ε9) και στη συνέχεια με το Περιουσιολόγιο. Σε περίπτωση που, από τους σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων, προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι σωστές διαδικασίες, θα ενημερώνεται άμεσα η αρμόδια ΥΔΟΜ για τον έλεγχο και την καταγραφή τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών. Πέραν της διαπίστωσης αυθαιρέτων κατασκευών για την έλλειψη συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου επιβάλλεται πρόστιμο από το ΥΠΕΝ.
      Πότε αρχίζει η Ηλεκτρονική Ταυτότητα των Αυθαιρέτων;
      Οσον αφορά στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που το προηγούμενο διάστημα μπήκαν στη ρύθμιση τακτοποίησης με οποιοδήποτε νόμο, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη, μόνο όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του. Δηλαδή, η μη έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Για αυτό οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε αρμόδιο μηχανικό για την σύνταξη της ταυτότητας του κτιρίου τους.
      Οσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων δεν τα τακτοποίησαν, θα βρεθούν αντιμέτωποι και σε περιορισμούς και απαγορεύσεις για την αξιοποίηση της περιουσίας τους.
      Σημειώνεται ότι, όσοι τακτοποίησαν τα αυθαίρετά τους μελλοντικά με τη διασταύρωση των στοιχείων θα ελέγχουν για οποιεσδήποτε μελλοντικές παραβάσεις, αφού πλέον είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική ταυτότητα σε κάθε μεταβίβαση.
      Τι γίνεται με τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα και τα ακίνητα με μεγάλες αυθαιρεσίες, που δεν πρόλαβαν να «τακτοποιηθούν»;
      Κατ’ αρχάς θα πρέπει να θυμίσουμε ότι οι διαδικασίες νομιμοποίησής των κτιρίων με μεγάλες αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 5 σταμάτησαν τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, με νέες νομοθετικές ρυθμίσεις κτίρια της «Κατηγορίας 5» μετακινήθηκαν στην «Κατηγορία 4» προκειμένου να μπορούν να δηλωθούν και να αξιοποιηθούν ενώ προωθήθηκαν και άλλες ρυθμίσεις για τακτοποίηση κτιρίων της Κατηγορίας 5, τα οποία διαχειρίζονται οι τράπεζες μετά από πλειστηριασμούς, εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, μεταβιβάζονται στην ΕΤΑΔ, κληρονομούνται ή βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν το 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
      Για τα υπόλοιπα μεγάλα αυθαίρετα, που περιλαμβάνονταν κτίρια δίχως οικοδομική άδεια, ή εκείνα που έχουν υπερβάσεις άνω του 40% των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης και δόμησης και άνω του 20% του επιτρεπόμενου ύψους και δεν πρόλαβαν να τακτοποιηθούν, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει νέα νομοθετική ρύθμιση.
      Η λύση στην οποία φαίνεται να καταλήγει το Υπουργείο συνίσταται σε τέσσερις βασικούς άξονες:
      Ολα τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 θα δηλωθούν κανονικά στην πλατφόρμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Τα πρόστιμα στην περίπτωση αυτής της κατηγορίας θα είναι προσαυξημένα, ενώ τα χρήματα από τα πρόστιμα τακτοποίησης αποκλειστικά των συγκεκριμένων αυθαιρέτων, τα οποία είναι άλλωστε και τα μεγαλύτερα σε επίπεδο εσόδων, θα κατευθύνονται σε έναν ξεχωριστό κωδικό του Πράσινου Ταμείου, με στόχο να χρησιμοποιηθούν για την αποζημίωση δεσμευμένων οικοπέδων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά τα χρήματα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες τηρώντας το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Θα υπάρχει αυστηρός έλεγχος όλων των δηλώσεων στο σύνολο τους. Η τακτοποίησή τους θα συνοδεύεται από πόρισμα ελεγκτή δόμησης. Πώς αποκτά ηλεκτρονική ταυτότητα ένα κτίριο με πρόσφατα αυθαίρετα;
      Σε κάθε περίπτωση διατηρείται η κόκκινη γραμμή – την οποία έχει αποδεχθεί και το Συμβούλιο της Επικρατείας – που βάζει φρένο στην τακτοποίηση όσων παράνομων κτισμάτων έχουν κτιστεί μετά την 27η Ιουλίου του 2011.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;
      Κάθε ιδιοκτήτης θα πρέπει να απευθυνθεί σε ιδιώτη μηχανικό ο οποίος θα τον υποστηρίξει στην συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων που βρίσκονται σε διάφορες υπηρεσίες όπως: πολεοδομία, υποθηκοφυλακείο, κτηματολόγιο κλπ. Με τη συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων δημιουργείται οι φάκελος του ακινήτου, ο οποίος θα τηρείται και θα ενημερώνεται από τον αρμόδιο μηχανικό σε περίπτωση αλλαγών και θα φυλάσσεται από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.
      Ποια είναι η εργασία του μηχανικού;
      Ο μηχανικός αφού κάνει την αποτύπωση του κτιρίου ελέγχει το ακίνητο σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της πολεοδομίας (εφόσον υπάρχουν).
      Ο έλεγχος αφορά στα εξής:
      τη νομιμότητα του χώρου την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου την στατική του επάρκεια τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό Ποια έγγραφα και στοιχεία περιλαμβάνει ο φάκελος της Ταυτότητας Κτιρίου;
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της,
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια,
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,
      ε) οι δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περιπτώσεων α’, β’ και ε’,
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας και η μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται,
      η) ο πίνακας χιλιοστών και η μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον απαιτούνται,
      θ) το Πιστοποιητικό Πληρότητας για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
      Γιατί να κάνω ταυτότητα κτιρίου, ενώ το έχω χτίσει με νόμιμη οικοδομική άδεια;
      Σκοπός της ηλεκτρονικής ταυτότητας εκτός της καταγραφής του ακινήτου είναι και ο έλεγχος του τρόπου κατασκευής του κτιρίου καθώς και η παρακολούθησή του μετά την ολοκλήρωσή του σε όλη τη διάρκεια του χρόνου ζωής του, με σκοπό τον έλεγχο της ασφάλειάς του, τη συντήρηση του, καθώς και την αποτροπή εκτέλεσης πολεοδομικών αυθαιρεσιών στην πορεία. Επίσης με την ταυτότητα του κτιρίου μπορεί να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος (αγοραστής ή ενοικιαστής ή επιχειρηματίας κλπ) σε τι κατάσταση βρίσκεται το κτίριο και να αποφύγει μελλοντικά προβλήματα με την Πολεοδομία και την Εφορία.
      Κάθε φορά που θα μεταβιβάζεται το ίδιο ακίνητο θα χρειάζεται Ταυτότητα Κτιρίου;
      Η σύνταξη Ταυτότητας Κτιρίου είναι απαραίτητη από την 1η Ιανουαρίου 2021 για τις μεταβιβάσεις των ακινήτων, γεγονός που σημαίνει ότι για κάθε δικαιοπραξία, η οποία θα αλλάζει το καθεστώς ιδιοκτησίας ενός ακινήτου θα πρέπει να έχει προηγηθεί καθώς η προσάρτηση της σχετικής δήλωσης στο συμβόλαιο μεταβίβασης κυριότητας είναι απαραίτητη.
      Στις επόμενες μεταβιβάσεις ο μηχανικός που θα ορίζει εκάστοτε ο ιδιοκτήτης, θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Πληρότητας, από το οποίο θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν αυθαίρετες αλλαγές στην ιδιοκτησία αυτή, ή ότι έχει ενημερωθεί η Ταυτότητα Κτιρίου αν έχει μεσολαβήσει έκδοση οικοδομικής αδείας ή εργασιών μικρής κλίμακας για την εκτέλεση εργασιών στην ιδιοκτησία αυτή. Στις νέες οικοδομές η Ταυτότητα Κτιρίου θα εκδίδεται μαζί με την οικοδομική τους άδεια.
      Τι ισχύει για τα διαμερίσματα και γενικά για μεταβίβαση οριζόντιας ιδιοκτησίας;
      Ειδικά για τη διηρημένη ιδιοκτησία η Ηλεκτρονική Ταυτότητα περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
      το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου βρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της, τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας, το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί, δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση πλην των κοινοχρήστων χώρων, το δελτίο δομικής τρωτότητας, τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφ’ όσον απαιτούνται, το Πιστοποιητικό Πληρότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας της Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Από το Φεβρουάριο, δηλαδή από την τρέχουσα εβδομάδα, η ημέρα και η ώρα που θα παρέχεται η υπηρεσία φοροτεχνικής υποστήριξης προς τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ αλλάζουν. Αντί για Παρασκευή, από αυτήν την εβδομάδα και κάθε εβδομάδα η φοροτεχνική υποστήριξη θα παρέχεται κάθε Τετάρτη 10-13 μμ. (με πρώτη ημέρα την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016) στο ίδιο γραφείο (στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ – Νίκης 4, Αθήνα). Υπενθυμίζεται ότι η υπηρεσία αυτή του ΤΕΕ προς τους μηχανικούς μέλη του παρέχεται προκειμένου να αντιμετωπίζονται θέματα λογιστικής και φοροτεχνικής φύσης, τα οποία ενδέχεται να κωλύουν την αποτελεσματική άσκηση του επαγγέλματος.
       
      Υπενθυμίζεται ότι ήδη τους τελευταίους μήνες παρέχεται από το ΤΕΕ στους μηχανικούς μέλη του αντίστοιχη υπηρεσία νομικής υποστήριξης, για παροχή νομικών οδηγιών/συμβουλών, κάθε Τρίτη & Τετάρτη και ώρες 11.00 – 14.00 στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Επίσης το ΤΕΕ παρέχει υπηρεσία υποστήριξης για θέματα ιδιωτικών έργων και μελετών προς τους μηχανικούς μέλη του η οποία λειτουργεί κάθε Τρίτη και Τετάρτη και ώρες 10.00 – 15.00 στον 5o όροφο, γραφείο Νο 513 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Πηγή: http://web.tee.gr/nea-imera-kai-ora-h-ypiresia-forotexnikis-ypostiriksis/
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      ε νησιωτικούς δήμους εκδόθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νέων οικοδομικών αδειών το 2023. Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται δύο νησιά του Ιονίου (Λευκάδα και Ζάκυνθος), δύο των Κυκλάδων (Πάρος και Νάξος) και ένα των Δωδεκανήσων (Ρόδος). Διαφορετική είναι η εικόνα ως προς τα τετραγωνικά στα οποία οι νέες οικοδομικές άδειες αντιστοιχούν: πρώτος στη χώρα έρχεται ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και ακολουθούν η Γλυφάδα, η Ζάκυνθος, η Αθήνα και η Λευκάδα. «Εκπληξη» ο Δήμος Παγγαίου Καβάλας, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα όσον αφορά τόσο τον αριθμό νέων αδειών όσο και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν.
      Χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δημοσίευσε τα συνολικά στατιστικά στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα την προηγούμενη χρονιά. Συνολικά το 2023 εκδόθηκαν 11.079 οικοδομικές άδειες σε όλη τη χώρα, οι οποίες αντιστοιχούν σε 4.631.730 τετραγωνικά μέτρα κτιρίων. Σε επίπεδο περιφερειών, η Αττική διατηρεί τα πρωτεία (με μεγάλη διαφορά) τόσο ως προς τον αριθμό των νέων αδειών (2.209) όσο και των τετραγωνικών στα οποία αντιστοιχούν (1.584.062). Ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 1.378 άδειες (411.357 τ.μ.) και Κεντρικής Μακεδονίας με 1.367 άδειες (αλλά πολύ περισσότερα τετραγωνικά, 614.851 τ.μ.). Περίπου στα ίδια επίπεδα βρίσκονται η Περιφέρεια Κρήτης (1.320 άδειες, 416.814 τ.μ.) και Ιονίων νήσων (1.093 άδειες, 285.820 τ.μ.). Στη χαμηλότερη θέση της λίστας βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην οποία εκδόθηκαν μόλις 92 οικοδομικές άδειες (44.754 τ.μ.).

      Τα στοιχεία αυτά, ωστόσο, δίνουν μια πολύ γενική εικόνα. Το τοπίο ξεκαθαρίζει κατά τη θεώρηση των στοιχείων του 2023 ανά δήμο. Πιο συγκεκριμένα:
      • Τις πρώτες δύο θέσεις σε αριθμό νέων οικοδομικών αδειών καταλαμβάνουν δύο νησιά του Ιονίου: η Λευκάδα με 316 άδειες (84.231 τ.μ.) και η Ζάκυνθος με 253 άδειες (86.344 τ.μ.). Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα μεγάλα νησιά του Ιονίου: στην Κέρκυρα (αν αθροιστούν οι τρεις δήμοι της) εκδόθηκαν 257 άδειες για 62.317 τετραγωνικά. Και στην Κεφαλονιά (επίσης τρεις δήμοι), 225 άδειες για 43.622 τετραγωνικά.
      • Ακολουθούν δύο δήμοι των Κυκλάδων: η Πάρος με 242 οικοδομικές άδειες (66.603 τ.μ.) και ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων με 194 νέες άδειες (54.175 τ.μ.).
      • Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Ρόδος με 182 νέες άδειες (50.707 τ.μ.).
      • Στην Αττική, τα «πρωτεία» κρατούν τα νότια προάστια. Ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης βρίσκεται στην πρώτη θέση στην Ελλάδα όσον αφορά τα τετραγωνικά μέτρα (92.947) στα οποία αντιστοιχούν οι οικοδομικές άδειες του 2023 (119). Σε επίπεδο νέων τετραγωνικών μέτρων κτιρίων, τη δεύτερη θέση στην Ελλάδα έχει η Γλυφάδα με 86.576 τ.μ. (αντιστοιχούν σε 94 οικοδομικές άδειες). Ακολουθούν στην τέταρτη θέση ο Δήμος Αθηναίων με 84.231 τ.μ. (96 οικοδομικές άδειες) και στην έκτη ο Δήμος Κηφισιάς με 78.440 τ.μ. (από 116 οικοδομικές άδειες). Ψηλά βρίσκονται και η Παλλήνη με 44.059 τ.μ. και 111 νέες άδειες, το Χαλάνδρι (80 άδειες, 22.948 τ.μ.) και οι Αχαρνές (67 άδειες, 24.387 τ.μ.).
      • Στην Κεντρική Μακεδονία ξεχωρίζουν οι βασικοί δήμοι της Χαλκιδικής: Κασσάνδρας με 180 νέες άδειες το 2023 (61.126 τ.μ.), Νέας Προποντίδας με 135 άδειες (40.386 τ.μ.) και Σιθωνίας με 114 άδειες (39.907 τ.μ.). Στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνεται η ξέφρενη οικοδόμηση της Θέρμης (97 νέες άδειες για 59.384 τ.μ.), ενώ ακολουθεί ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη (71 άδειες, 28.822 τ.μ.). Στον Δήμο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν πέρυσι 51 νέες άδειες για 35.427 τ.μ.
      • Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Κρήτη. Σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας το «σκήπτρο» κρατάει το Ηράκλειο με 522 νέες άδειες για 142.979 τ.μ. κτιρίων. Ακολουθούν τα Χανιά με 367 άδειες για 138.831 τ.μ. Σε τοπικό επίπεδο τις περισσότερες άδειες έχουν οι δήμοι Χανίων (173), Ρεθύμνης (157), Ηρακλείου (126), Χερσονήσου (122), Φαιστού (113), Αποκορώνου (85), Αγίου Βασιλείου (78), Μαλεβιζίου (73), Αγίου Νικολάου (72).
      • Η δόμηση στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι γενικώς χαμηλή, αλλά ένας παραλιακός δήμος της Καβάλας κάνει την έκπληξη: πρόκειται για τον Δήμο Παγγαίου, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα τόσο σε αριθμό νέων αδειών (160, 9ος στη χώρα) όσο και νέων τετραγωνικών κτιρίων (64.475, 10η θέση στη χώρα).
      Σταθερότητα
      Πολλοί είναι οι δήμοι της χώρας –τρεις νησιωτικοί και τρεις στην ηπειρωτική Ελλάδα– στους οποίους το 2023 δεν εκδόθηκε ούτε μία νέα οικοδομική άδεια. Πρόκειται για τους δήμους Υδρας, Πρεσπών, Κόνιτσας, Γεωργίου Καραϊσκάκη Αρτας, Οινουσσών και Χάλκης. Μία οικοδομική άδεια το 2023 εκδόθηκε στους δήμους Ηράκλειας Σερρών, Παλαμά Καρδίτσας, Βοΐου Κοζάνης, Ψαρών, Αγαθονησίου, Μεγίστης, Γαύδου, αλλά και Αγίας Βαρβάρας Αττικής. Ακολουθούν οι δήμοι Νέας Ζίχνης Σερρών, Μετσόβου, Φιλιατών Ηγουμενίτσας, Αλοννήσου, Μακρακώμης Φθιώτιδας, Φούρνων Κορσεών, Ανάφης, Κάσου και Τήλου. Τέλος, τρεις οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν το 2023 στους δήμους Σερβίων Κοζάνης, Δωδώνης Ιωαννίνων, Κεντρικών Τζουμέρκων Αρτας, Ορχομενού Φθιώτιδας και Αγράφων Ευρυτανίας.
      Σε σχέση με το 2022 ο αριθμός των νέων οικοδομών έχει αυξηθεί κατά 13,1% (από 9.793 σε 11.079) και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν κατά 13,8% (από 4 εκατ. τ.μ. σε 4,6 εκατ. τ.μ.).
      Οσον αφορά τους πρωταθλητές του 2023:
      • Στη Λευκάδα και στη Ζάκυνθο το 2023 η δόμηση εκτοξεύτηκε, καθώς εκδόθηκαν αντιστοίχως 72% και 80% περισσότερες άδειες από το 2022.
      • Στην Πάρο ο αριθμός των αδειών για νέες οικοδομές αυξήθηκε κατά 57% σε σχέση με το 2022 και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κατά 43%.
      • Στον δήμο «3Β» ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε κατά 9% το 2023 και στον Δήμο Αθηναίων κατά 12,9%.
      Μειώθηκε αισθητά η δραστηριότητα στις δύο «ναυαρχίδες» του τουρισμού
      Μια άνευ προηγουμένου οικοδομική δραστηριότητα βίωσαν πέρυσι η Πάρος και η Νάξος. Η Πάρος παραμένει στην πρώτη θέση στις Κυκλάδες σε αριθμό οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ ξεπέρασε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη όσον αφορά τα τετραγωνικά των κτιρίων στα οποία αυτές οι άδειες αντιστοιχούν.
      Σημαντική παραμένει η οικοδομική δραστηριότητα και σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος και η Φολέγανδρος.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2023, που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή, στην Πάρο εκδόθηκαν πέρυσι 242 άδειες για νέες οικοδομές, που αντιστοιχούν σε 66.603 τ.μ. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν ακόμη 49 οικοδομικές άδειες για προσθήκες, που αντιστοιχούν σε επιπλέον 8.229 τετραγωνικά (συνολικά 74.832 τ.μ.).
      Αν προστεθούν και τα 281.094 τ.μ. που έχουν χτιστεί από το 2018 έως και το 2022, αυτό συνεπάγεται ότι στην Πάρο από το 2018 έχουν χτιστεί περίπου 356.000 τ.μ.
      Σημαντική είναι η οικοδομική δραστηριότητα και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Το 2023 εκδόθηκαν 194 άδειες (έναντι 151 το 2022) που αντιστοιχούν σε 54.715 τ.μ. νέων οικοδομών. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν και ακόμη 48 άδειες για προσθήκες (7.264 τ.μ.). Ολα δείχνουν ότι η Νάξος, παρότι τα προηγούμενα χρόνια παρέμενε εκτός της τουριστικής φρενίτιδας, υφίσταται πλέον σημαντική οικιστική πίεση.
      Στις «ναυαρχίδες» του τουρισμού (και τα τελευταία χρόνια υπερτουρισμού) στις Κυκλάδες, Σαντορίνη και Μύκονο, η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε αισθητά το 2023 σε σχέση με το 2022, παραμένοντας βέβαια σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα υπόλοιπα νησιά. Στη Σαντορίνη πέρυσι εκδόθηκαν 134 άδειες, έναντι 187 το 2022 (μείωση 28%), για 44.515 τ.μ. νέων οικοδομών. Ενώ στη Μύκονο εκδόθηκαν 82 νέες άδειες (έναντι 98 το 2022, μείωση 16%) για επιπλέον 30.690 τ.μ. Για τη Μύκονο, πάντως, είναι η πρώτη χρονιά από το 2018 που η έκδοση αδειών για νέες οικοδομές πέφτει κάτω από τις 100 ετησίως. Σε κάθε περίπτωση, από το 2018 το κτιριακό απόθεμα της Σαντορίνης έχει αυξηθεί κατά 500.000 τ.μ. και της Μυκόνου κατά 350.000 τ.μ., επιτείνοντας τη σταδιακή «αστικοποίησή» τους.
      Αύξηση στην οικοδομική δραστηριότητα πέρυσι είχαν: η Σύρος, όπου εκδόθηκαν 53 άδειες (έναντι 32 το 2022, αύξηση 65%) για 12.246 τ.μ. νέων οικοδομών. Η Φολέγανδρος, όπου εκδόθηκαν 18 άδειες (έναντι 6 το 2022, αύξηση 200%) για 5.727 τ.μ. (αριθμός σημαντικός για το μέγεθος του νησιού). Η Μήλος, όπου εκδόθηκαν 38 άδειες (έναντι 30 το 2022, αύξηση 26%) για 13.919 τ.μ. και η γειτονική της Κίμωλος, όπου εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι μιας το 2022) για 3.178 τ.μ. Και η Τήνος, όπου εκδόθηκαν 28 νέες άδειες (έναντι 19 το 2022, αύξηση 47%) για 8.444 τμ.
      Στα υπόλοιπα νησιά οι ρυθμοί ήταν σε γενικές γραμμές οι ίδιοι: η Αντίπαρος παρέμεινε σταθερά σε υψηλά επίπεδα, καθώς εκδόθηκαν 49 νέες άδειες (έναντι 51 το 2022) για 12.783 τ.μ. Στη Σίφνο παρατηρήθηκε μικρή μείωση, με 27 νέες άδειες (έναντι 21 το 2022) για 4.381 τ.μ. Στην Ανδρο εκδόθηκαν 20 οικοδομικές άδειες (έναντι 21 το 2022) για 5.144 τ.μ. κτιρίων. Στην Κύθνο εκδόθηκαν 14 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 3.625 τ.μ. Στην Ιο εκδόθηκαν 13 άδειες (έναντι 20 το 2022) για 2.176 τ.μ. Στην Κέα εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι 13 το 2022) για 8.319 τ.μ. Στη Σέριφο εκδόθηκαν 10 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 4.893 τ.μ. Στην Αμοργό εκδόθηκαν 8 νέες άδειες (έναντι 10 το 2022) για 1.763 τ.μ. Τέλος, στην Ανάφη εκδόθηκαν 2 άδειες (έναντι 3 το 2022) για 61 τ.μ.
      Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για όλα τα κυκλαδονήσια. Τα πρώτα που ανατέθηκαν είναι εκείνα της Σαντορίνης και της Μυκόνου (τον Αύγουστο του 2022) και σύμφωνα με τις συμβάσεις τους έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2023, ωστόσο λαμβάνουν διαδοχικές παρατάσεις.
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο κατασκευαστικός κλάδος διέρχεται ραγδαίες αλλαγές και αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις που θα διαρκέσουν δεκαετίες.
      Όπως αναφέρεται σε έρευνα για τον κλάδο στη Γαλλία που παρουσιάζει το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στο Παρίσι ορισμένες από τις προκλήσεις αυτές είναι η αύξηση του πληθυσμού, των αναγκών στέγασης και των υποδομών, η κλιματική αλλαγή, οι απειλές για τη βιοποικιλότητα, η βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, οι κοινωνικές προσδοκίες τόσο σε επίπεδο καταναλωτών όσο και
      περιφερειακών φορέων και οι ψηφιακές και ενεργειακές αλλαγές που επηρεάζουν όλους τους τομείς.
      Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο κατασκευαστικός κλάδος αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% μέσα σε δέκα χρόνια και να φτάσει τα 15 τρισ. δολάρια έναντι 11,6 τρισ. δολάρια σήμερα, γεγονός που αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τις εταιρείες του κλάδου, εφόσον αυτές παραμένουν ανταγωνιστικές και καταφέρνουν να αναπτύσσουν την παρουσία τους σε αναπτυσσόμενες ξένες αγορές.
      Στη Γαλλία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων φορέων, το 2021 ο όγκος της δραστηριότητας στον τομέα των κτηρίων αναμένεται να ανακάμψει κατά 11,3%, ενώ όσον αφορά τον τομέα των δημοσίων έργων η ανάκαμψη της δραστηριότητας αναμένεται να κυμανθεί από 5% έως και 15%. 
      Ο γαλλικός κατασκευαστικός τομέας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και τεχνογνωσίας, στοιχείων που κατατάσσουν τη χώρα μεταξύ των κορυφαίων χωρών όσον αφορά την καινοτομία. Ως εκ τούτου, για τη διείσδυση στη γαλλική αγορά απαιτείται οι εταιρείες να διαθέτουν υψηλό βαθμό τεχνολογικής ανάπτυξης, πιστοποιήσεις σύμφωνα με διεθνείς τεχνικούς κανονισμούς και να είναι ικανές να προσαρμοστούν στις αλλαγές των μεθόδων παραγωγής και των αγορών.
      Επιπλέον, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα ενσωμάτωσης των ενεργειακών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων, η οποία αποτελεί λειτουργικό άξονα για την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων του τομέα.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Αρχισε η «μάχη» της αναγνώρισης των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου. Χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων κατά την ανάρτηση και προανάρτηση του κτηματολογίου ενημερώθηκαν ότι τα ακίνητα που δήλωσαν ή τμήμα αυτών δεν υπολογίστηκαν στην ιδιοκτησία τους, αλλά καταχωρήθηκε το Ελληνικό Δημόσιο ως ιδιοκτήτης λόγω του δασικού τους χαρακτήρα. Ετσι χιλιάδες ενστάσεις έχουν κατατεθεί από τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
      Προκειμένου λοιπόν να κερδηθούν οι υποβληθείσες ενστάσεις, θα πρέπει να συνοδεύονται με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα, που να αποδεικνύουν ότι η έκταση περιήλθε στον ιδιώτη με νόμιμο τρόπο.
      Από την άλλη πλευρά το κράτος ψήφισε πρόσφατα τον νόμο 4915/2022 στον οποίο ορίζεται ρητά ότι το Ελληνικό Δημόσιο σε αγρούς που δασώθηκαν δεν προβάλλει δικαίωμα κυριότητος, εκτός εάν υπάρχει τίτλος, βάσει του οποίου θεμελιώνεται δικαιώματα κυριότητας. Όσοι όμως αγροί σήμερα φέρουν μορφή δάσους θα υπάγονται στη δασική νομοθεσία και θα προστατεύονται, ενώ όσοι αγροί σήμερα φέρουν μορφή δασικής έκτασης θα εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας.
      Το κτηματολόγιο ενημέρωσε τους αναδόχους μελετητές σε ποιες περιπτώσεις δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας το δημόσιο, προκειμένου να διορθώσουν οίκοθεν τους κτηματολογικούς πίνακες και να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις των ιδιωτών. Επίσης ξεκαθάρισε ότι στις περιπτώσεις των δασωθέντων αγρών το δικαίωμα κυριότητας ανήκει σ’ αυτόν που μπορεί να τεκμηριώσει εμπράγματο δικαίωμα, χωρίς να απαιτείται πλέον η ύπαρξη συμβολαιογραφικών τίτλων που έχουν συνταχθεί πριν τις 23-2-1946 και εφόσον το δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαίωμα βάσει τίτλου.
      Ακόμη όμως ακόμα και σήμερα είναι «μπλεγμένο» τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση και τι ανήκει στο δημόσιο, καθώς επίσης και σε ποιες περιπτώσεις εκτός της αναγνώρισης της κυριότητας από το Κτηματολόγιο είναι δυνατή από τον ιδιώτη η μεταβίβαση δασωμένου αγρού μόνο με τη χορήγηση της βεβαίωσης από το Δασαρχείο περί μη θεμελίωσης δικαιωμάτων του Δημοσίου, χωρίς να γίνει εκ των προτέρων η κατάταξη της υπό κρίση έκτασης ως δάσος ή δασικής έκτασης από την Επιτροπή Δασολογίου. 
      Τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος;
      Σύμφωνα με το Βασιλικό Διάταγμα της 17-29ης Νοεμβρίου 1836, ιδιωτικά δάση είναι μόνον εκείνα που μεταβιβάστηκαν κατά τους νόμιμους οθωμανικούς τύπους και αποδεικνύεται ότι υφίσταντο ως ιδιόκτητα πριν την έναρξη του υπέρ της Ανεξαρτησίας Αγώνα. Επίσης ιδιωτικά δάση είναι και αυτά που βρίσκονται εντός μεγάλων ιδιωτικών κτημάτων – χωρίων (τσιφλίκια), ακόμη και αν αυτά δεν αναγράφονται ρητά στους τίτλους ιδιοκτησίας των κτημάτων, εφόσον προκύπτει ότι περιέχονται εντός των ορίων τους.
      Τι σημαίνει διακατεχόμενο δάσος, που αναφέρουν πολλά συμβόλαια;
      Η κατηγορία αυτή δασών αποτελεί μία ιδιαίτερη κατηγορία των διακατεχόμενων από ιδιώτες δασικών εκτάσεων, το ιδιοκτησιακό καθεστώς των οποίων για διάφορους λόγους δεν έχει επιλυθεί. Με τις διατάξεις του Ν. 3208/2003 καθορίζονται τόσο τα δικαιώματα του Δημοσίου επί αμφισβητούμενων δασικών εκτάσεων όσο και τα δικαιώματα νομής, χρήσης και κάρπωσης των ιδιωτών επ’ αυτών, οι οποίοι ασκούσαν επί σειρά ετών πράξεις νομής και κατοχής χωρίς ενόχληση από κανέναν.
      Ποια η διαφορά δάσους και δασικής έκτασης;
       Ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικόπεριβάλλον (δασογενές).
      Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά.
      Πότε ένας ιδιώτης αναγνωρίζεται από το κτηματολόγιο ως κύριος δάσους ή δασικής έκτασης;
      Ενας ιδιώτης μπορεί να είναι κύριος δασικών ακινήτων στις περιπτώσεις που:
      1. Αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικά
      α) Με τη διαδικασία του νόμου από 17/29 Νοεμβρίου 136 "Περί ιδιωτικών δασών".
      β) Με τις διατάξεις Νόμου του 1888 "Περί διακρίσεως και οροθεσίας των δασών", εφόσον συντάχθηκαν πρωτόκολλα αποτερματισμού.
      γ) Με αμετάκλητες αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων, στις οποίες διάδικος, αρχικός ή κατά παρέμβαση, ήταν το Ελληνικό Δημόσιο.
      δ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας, που εκδόθηκαν μετά από γνωμοδοτήσεις των Συμβουλίων επί ιδιοκτησιακών θεμάτων, καθώς και με αποφάσεις των Γενικών Διοικητών και του Επιτρόπου Διοίκησης, με τις οποίες κρίθηκαν ιδιοκτησιακές υποθέσεις.
      ε) Με αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου του Υπουργείου Γεωργίας του Ν. 2201/1920 και του Ν.Δ. 21 Σεπτεμβρίου 1926.
      στ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας κατά τις διατάξεις του Ν.Δ. 841/1941 "περί λήψεως εκτάκτων μέτρων διά την εκμετάλλευσιν και διαχείρισιν των δασών, λόγω των εκ του πολέμου δημιουργηθεισών συνθηκών, του Ν.Δ. 2501/1953 "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως ενίων διατάξεων των περί δασών νόμων) και του Δασικού Κώδικα (Ν.Δ. 86/1969).
      ζ) Με τις διατάξεις του διατάγματος 2468/1917 και του Ν. 1072/1917.
      η) Με αποφάσεις νομαρχών κατά τις διατάξεις του Ν. 998/1979.
      θ) Με τις διατάξεις του ν. 248/1976 και με τη διαδικασία των άρθρων 12 του ιδίου σύμφωνα με τα οποία δεν αποτελούν δάσος ή δασική έκταση και αν ακόμη απέκτησαν μεταγενεστέρως δασικό χαρακτήρα, εφόσον έχουν εκδοθεί για τις εκτάσεις αυτές ή για τμήματα τους μέχρι τις 31.3.2011 από τις αρμόδιες δασικές αρχές διοικητικές πράξεις.
      ι) Με τις διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα.
      κ) Με τις διατάξεις του ν. δ. 2185/1952 «περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως κτημάτων προς αποκατάστασιν ακτημόνων καλλιεργητών και κτηνοτρόφων», που αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικές με τις αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων.
      λ) Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3147/ 2003.
      μ) Σύμφωνα με τις καταχωρήσεις στα κτηματολογικά βιβλία του Κτηματολογίου Ρόδου και Κω - Λέρου.
      2. Παραχωρήθηκαν κατά κυριότητα:
      α) Με τις διατάξεις των νόμων με τους οποίους εκποιήθηκαν ή παραχωρήθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών ή την Αεροπορική Άμυνα δημόσια κτήματα, ανεξαρτήτως του χρόνου εκποίησης ή παραχώρησης και της μορφής των κτημάτων.
      β) Με τις διατάξεις των προϊσχυσάντων δασικών κωδίκων των νόμων 2636/1924, 3077/1924, 3542/1928, του Ν. 4173/1929, του Α.Ν. 857/1937 "περί παραχωρήσεως δημοσίων και κοινοτικών δασικών εκτάσεων διά σκοπούς γεωργικούς και δενδροκομικής εκμεταλλεύσεως" και του Ν.Δ. 86/1969.
      γ) Με τις διατάξεις του Ν. 4108/1929 "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινών της νομοθεσίας περί δήμων και κοινοτήτων".
      δ) Με το Ν.Δ. από 17/18.10.1923 "περί παραχωρήσεως κυριότητας δασών ρητινευομένων υπό ιδιωτών και το Ν.Δ. 2501/1953.
      ε) Με τις διατάξεις του Ν. 998/1979, του Ν. 1734/1987, καθώς και άλλων διατάξεων της δασικής νομοθεσίας.
      3. Περιήλθαν «κατά κυριότητα» στις παρακάτω περιπτώσεις:
      α) Στους υπερθεματιστές
      β) Σε τρίτους, βάσει συμβιβαστικών πράξεων με το Ελληνικό Δημόσιο
      γ) Από διαχωρισμό υπέρ των Ταμείων Εφέδρων Πολεμιστών Κρήτης και των Μονών
      δ) Σε τρίτους από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος , με την προϋπόθεση ότι τα κτήματα αυτά είχαν παραδοθεί στην Ε. Τ .Ε. με πρωτόκολλο παραδόσεως και παραλαβής
      ε) Στην εγχώρια περιουσία των Νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων
      στ) Με τις διατάξεις του Ν.3208/2003 περί διακατεχόμενων δασών και κατασκηνώσεις - παιδικές εξοχές
      ζ) Κατόπιν αδείας του Υπουργού Γεωργίας.
      4. Για τις περιπτώσεις των δασωμένων αγρών
      Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου.
      Υπάρχουν έγραφα (συμβόλαια προ του έτους 1885) που αποδεικνύουν έκτακτη χρησικτησία, για την οποία θα έχει συμπληρωθεί ο χρόνος της τριακονταετούς νομής με καλή πίστη έως την 11-9-1915. Εκτάσεις που έχασαν τον δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας. Σύμφωνα με τη διάταξη του ν.998/1979, όπως αυτός τροποποιήθηκε ζητούνται τα ακόλουθα:
      Α) για οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν πριν την 11-6-1975 να προσκομισθεί:
      Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή Υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχ/κου περί μη ανάκλησης ή ακύρωσης της οικοδομικής άδειας. Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα που να βεβαιώνει ο μηχανικός για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει. Ομοίως, τα ανωτέρω υπό το Α, ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν την ισχύ του ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως 2011, για μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσής τους.
      Γ) Τα κτίρια προϋφιστάμενα του 1955 θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η ως άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου. Στη περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου θα προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και θα βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected] 
    7. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών διαμορφώθηκε πέρυσι ο αριθμός των συμφωνιών για αγορές κτιρίων γραφείων στην Ευρώπη, καθώς οι επενδυτές εγκατέλειψαν τον κλάδο, απογοητευμένοι από την τηλεργασία και το κόστος της πράσινης αναβάθμισης των κτιρίων. Ο τομέας αντιπροσώπευε μόλις το 22% των επενδύσεων αξίας 189 δισ. ευρώ σε εμπορικά ακίνητα στην Ευρώπη πέρυσι, σχεδόν το μισό δηλαδή από το ποσοστό του 2019 πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η MSCI Inc. Η συνολική αξία των συμφωνιών γραφείου ήταν η δεύτερη χαμηλότερη στην ιστορία μετά το 2009, όταν ο κλάδος υπέφερε στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όπως δείχνουν τα στοιχεία.
      «Ο τομέας εμφανίζει πόλωση, με υπεραπόδοση μόνο από τα καλά τοποθετημένα, σύγχρονα και βιώσιμα κτίρια που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των κατοίκων», δήλωσε ο Toμ Λίχι, επικεφαλής της έρευνας περιουσιακών στοιχείων της MSCI. «Ένα μεγαλύτερο ποσοστό γραφείων από ποτέ αποκτήθηκε για επανατοποθέτηση μέσω ανακατασκευής ή ανακαίνισης». Τα γραφεία, που αποτέλεσαν κάποτε το βασικό στήριγμα των θεσμικών χαρτοφυλακίων ακινήτων, έχουν πέσει σε δυσμένεια, καθώς η τηλεργασία που συνεχίστηκε μετά την πανδημία εγείρει αμφιβολίες για τη μελλοντική ζήτηση για τέτοιους χώρους. Οι εξελίξεις θυμίζουν την εμπειρία που καταγράφηκε στα ακίνητα στον χώρο του λιανεμπορίου, όταν η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου ώθησε τους επενδυτές να αγοράσουν αποθήκες για τη διανομή αγαθών, αντί για καταστήματα και εμπορικά κέντρα.
      Οι συνολικές πωλήσεις ακινήτων αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος έπειτα από αύξηση 11% το τελευταίο τρίμηνο, όταν επενδύθηκαν 55,6 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις σε εμπορικά ακίνητα πάντως άρχισαν να ανακάμπτουν ύστερα από μια διετή ύφεση προς το τέλος του 2024, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν σε τομείς όπως τα οικιστικά ακίνητα και συνέχισαν να αποφεύγουν τα κτίρια γραφείων. Μια σειρά συναλλαγών κατά το δεύτερο εξάμηνο οδήγησε την ανάκαμψη, εκτοξεύοντας την αξία των συμφωνιών που ολοκληρώθηκαν στην Ευρώπη κατά 4% στα 189 δισ. ευρώ πέρυσι, έπειτα από πτώση 45% το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την MSCI. Οι επενδυτές έστρεψαν την προσοχή τους σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα και «έριξαν» περισσότερα χρήματα σε αποθήκες καθώς στοιχηματίζουν στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου.
      Οι τιμές έχουν πέσει 23% κατά μέσον όρο σε όλη την Ευρώπη από την κορύφωση του 2021, με τις αξίες των γραφείων να πέφτουν 38%, σύμφωνα με τους αναλυτές ακινήτων της Green Street. Στις ΗΠΑ, οι μεγαλύτεροι αγοραστές εμπορικών ακινήτων είναι οι όμιλοι ιδιωτικών μετοχών με επικεφαλής την Blackstone μαζί με τις TPG, Starwood, KKR, Ares και Greystar. Η πώληση από την Blackstone ενός πολυτελούς κτιρίου στο Μιλάνο στην Kering, οι πωλήσεις μεριδίων στα εμπορικά κέντρα Liverpool One και Meadowhall του Ηνωμένου Βασιλείου και μια συμφωνία για την Elliott Management και την Oval Real Estate για την αγορά περιουσιακών στοιχείων από τη Langham Estate στο κεντρικό Λονδίνο ήταν από τις μεγαλύτερες συμφωνίες το 2024.
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε μία προσπάθεια για τον εντοπισμό και την διερεύνηση των αιτιών των τεράστιων καταστροφών στη Τουρκία, ο Καθηγητής Ευθύμης Λέκκας και η ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Παναγιώτη Καρύδη, Εμμανουήλ Βασιλάκη, Σπυρίδωνα Μαυρούλη, και Γιάννη Αργυρόπουλο παρουσιάζουν μέσα από εντυπωσιακές φωτογραφίες τα σεισμο-γεωδυναμικά αίτια, τα οποία δεν άφησαν κανένα περιθώριο στις τρωτές κατασκευές να ανταπεξέλθουν:

      1. Η μεγάλη μετακίνηση των εκατέρωθεν τεμαχίων ξεπέρασε τα 5 μέτρα, ενώ το εύρος της ζώνης έφτασε τα 50 μέτρα σε ένα ρήγμα τεραστίων διαστάσεων που έφτασε τα 300 χλμ. σε μήκος.
      2. Τα φαινόμενα του εγκλωβισμού της σεισμικής ενέργειας και της παλινδρόμησης των σεισμικών κυμάτων μέσα σε μικρές ιζηματογενείς λεκάνες με χαλαρά ιζήματα που αναπτύσσονταν πάνω σε σκληρό βραχώδες υπόβαθρο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα εξαιρετικά αρνητικό πλαίσιο για τα κτήρια των πόλεων που είναι αναπτυγμένες σε ενδοορεινες λεκάνες.
      3. Το φαινόμενο της ρευστοποίησης εδαφών, δηλαδή η μετατροπή στερεού πετρώματος σε ρευστό, με αποτέλεσμα τα κτήρια να επιπλέουν, να παίρνουν μεγάλες κλίσεις και τελικά να βυθίζονται.
      4. Τα φαινόμενο της κατευθυντικότητας των σεισμικών κυμάτων, δηλαδή της συγκέντρωσης και ανάπτυξης της ενέργειας μόνο προς ορισμένες κατευθύνσεις κατά μήκος του ρήγματος, κάτι αντίστοιχο με το να στοχεύει ένα πυροβόλο όπλο τα ευρισκόμενα στην επιφάνεια κτήρια.
      5. Η ανάπτυξη των οικιστικών περιοχών δίπλα σε ποταμούς και πάνω σε παλαιές ποτάμιες αποθέσεις, που είναι εξαιρετικά χαλαρές και ακατάλληλες για τη θεμελίωση κτηρίων.
      Τα παραπάνω σεισμο-τεκτονικά αίτια συνετέλεσαν στη μεγάλη καταστροφή σε συνδυασμό με την υψηλή τρωτότητα των κτήριων, η οποία θα αναλυθεί περαιτέρω από την έρευνα που βρίσκεται σε εξελιξη.
    9. Αρθρογραφία

      tetris

      Το πρόσφατα εκδοθέν π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών (ΦΕΚ 194/Δ/15-4-2025) (Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης) έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.
      Η θεσμική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς την προβλεπόμενη οριοθέτηση των οικισμών και το τεχνικό περιεχόμενο του π.δ., ως προς τις προβλεπόμενες διαδικασίες και, ευρύτερα, ως προς τη σκοπιμότητα της προώθησης του εν λόγω π.δ. κατά τη συγκεκριμένη συγκυρία.
      Η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην κοινωνία, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στους μελετητές οφείλεται στην προχειρότητα με την οποία προσεγγίζεται ένα τόσο σύνθετο και σημαντικό πολεοδομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό-οικονομικό ζήτημα που αφορά τους περίπου 10.000 οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, στην πλειονότητα τους προϋφιστάμενους του 1923, ανά τη Χώρα, καθώς και τους κατοίκους και τους κατόχους ιδιοκτησιών εντός των ορίων αυτών.
      Τονίζεται ότι η δημόσια διαβούλευση για τις διατάξεις του π.δ. θα όφειλε να είχε εκκινήσει από νωρίς ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση, να γνωμοδοτήσουν τα ενδιαφερόμενα μέρη και να εξηγηθούν στις τοπικές κοινωνίες και στην τοπική αυτοδιοίκηση οι λόγοι και το πλαίσιο της διαδικασίας. Αντ’ αυτού, βλέπουμε ένα π.δ. που συντάχθηκε χωρίς καμία διαβούλευση, ανακοινώθηκε σε ημερίδα στο ΥΠΕΝ και λίγο αργότερα θεσμοθετήθηκε, αγνοώντας την τοπική αυτοδιοίκηση, τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς και τους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), οι μελέτες των οποίων βρίσκονται σε εξέλιξη και στις οποίες εντάχθηκαν οι οριοθετήσεις οικισμών ως ζητούμενο. Επιπλέον, αξιοσημείωτό είναι ότι το π.δ., παρά την κρισιμότητά του, δεν συνοδεύεται από μια εισηγητική έκθεση στην οποία να διαφαίνεται μια στοιχειώδης πολιτική οικιστικής ανάπτυξης ή η τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης και των προβλημάτων της.
      Επί της αρχής, ο ΣΕΠΟΧ υποστηρίζει διαχρονικά τον περιορισμό και τη σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και την ορθολογική οργάνωση του χώρου με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου, την διαφύλαξη της αγροτικής γης και εν γένει της αδόμητης γης ως κρίσιμου πόρου, ιδιαίτερα σε απάντηση των σημερινών κλιματικών προκλήσεων. Όπως επίσης, είναι επί της αρχής ενάντια στις κατά τόπους αλόγιστες οριοθετήσεις με αποφάσεις Νομαρχών, που τελικά ακυρώθηκαν από το ΣτΕ. Οι οριοθετήσεις αυτές απέδιδαν δικαιώματα δόμησης σε εκτεταμένες περιοχές της υπαίθρου, συχνά πέραν των αναγκών και των αντοχών των οικισμών, αντικατοπτρίζοντας παράλληλα τις προσδοκίες της εποχής για αποκέντρωση και αναστροφή της μεγέθυνσης του αστικού πληθυσμού. Ο ΣΕΠΟΧ υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι το ζητούμενο της πολεοδομικής ρύθμισης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και των προϋφιστάμενων του 1923 έχει μακρά προϊστορία στη Χώρα, ήδη από τη δεκαετία του 1970. Στο πλαίσιο αυτό, είναι πράγματι αναγκαίες τόσο η ενοποίηση/κωδικοποίηση των ισχυόντων π.δ. για τους προϋφιστάμενους του 1923 οικισμούς και τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων όσο και η συμμόρφωση ως προς τις νομικές υποδείξεις του ΣτΕ, λαμβάνοντας όμως υπόψη και την υπάρχουσα σήμερα διαμορφωμένη κατάσταση.
      Από εκεί και πέρα, ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει τα εξής 5 προβληματικά σημεία:
      Προκύπτουν τεχνικά και ουσιαστικά ερωτήματα ως προς τον οριζόντιο, μηχανιστικό χαρακτήρα της προτεινόμενης οριοθέτησης σε βάρος της πολεοδομικής-χωροταξικής θεώρησης και αξιολόγησης. Τα οριζόντια κριτήρια οριοθέτησης που προτείνονται αφορούν κτηματολογικά δεδομένα, αποστάσεις κτιρίων, χρονικές περιόδους και παλαιότερες αεροφωτογραφίες. Η προσέγγιση αυτή καθιστά την οριοθέτηση ζήτημα διαπιστωτικού χαρακτήρα ως προς μετρικά στοιχεία, αγνοώντας πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια. Αναιρεί την επιστημονική τεκμηρίωση των ορίων, και τη σημασία της εκτίμησης και αξιολόγησης πραγματικών πολεοδομικών, ιστορικών, γεωγραφικών, τοπιακών παραμέτρων στο πεδίο. Αποτελεί, επιπλέον, μια πολύ συγκεκριμένη ερμηνεία των κατευθύνσεων του ΣτΕ.
      Ειδικότερα, αγνοείται η οικιστική ανάπτυξη των τελευταίων 40 χρόνων (από το 1985 ως σήμερα) και οι πραγματικές συνθήκες που αυτή έχει επιφέρει στο χώρο. Κατά συνέπεια, η σημαντική ευκαιρία να καθοριστούν οραματικές αναπτυξιακές επιλογές στην Ελληνική ύπαιθρο μέσα από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια υπονομεύεται δεδομένου ότι στρατηγικοί στόχοι για την ανασυγκρότηση της υπαίθρου και τόνωση των φθινόντων οικισμών προσκρούουν στις μεθοδολογίες της οριοθέτησης και στις κατευθύνσεις αναγνώρισης του οικιστικού χώρου προ του 1985. Το π.δ. προβλέπει οριζόντιους όρους και περιορισμούς δόμησης (αρτιότητες, συντελεστές δόμησης, ποσοστά κάλυψης κ.ο.κ.), επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ακόμη και ειδικούς μορφολογικούς κανόνες (Κεφάλαιο Β). Οι οριζόντιες ρυθμίσεις για τους περίπου 10.000 οικισμούς στους οποίους αναφέρονται υπολείπονται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Δεν λαμβάνουν υπόψη την αποφασιστική σημασία που θα όφειλε να έχει ο ίδιος ο σχεδιασμός στο να αξιολογεί την ποικιλομορφία, τα τοπικά χαρακτηριστικά, το τοπίο, την πολιτιστική κληρονομιά και την ταυτότητα του εκάστοτε οικισμού, έστω ανά γενικές κατηγορίες ή γεωγραφικές ενότητες. Οι ρυθμίσεις αυτές θα λειτουργήσουν εκ των πραγμάτων δεσμευτικά, υπονομεύοντας τη σημασία της πολεοδομικής και χωροταξικής αξιολόγησης.
      Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το π.δ. προβλέπει με οριζόντιο τρόπο την μεγάλη αρτιότητα των 2 στρεμμάτων στη ζώνη Α, η οποία αφορά τον μέχρι το 1923 οικισμό, ενώ για τη ζώνη Β, η οποία αφορά το κομμάτι των οικισμών που αναπτύχθηκε μεταξύ 1923-1985, προβλέπει μικρότερη αρτιότητα (300τ.μ.-2στρ.). Η εκπόνηση της μελέτης οριοθέτησης των οικισμών με νέες διαδικασίες, μεθοδολογία και προδιαγραφές, ανατέθηκε στους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) ως επιπλέον εργασία (ως επέκταση του μελετητικού αντικειμένου πέραν της αρχικής τους σύμβασης), χωρίς εξειδικευμένες οδηγίες για τις περιοχές που μελετούν και για ένα ιδιαίτερα εκτενές μελετητικό αντικείμενο λόγω του πλήθους των οικισμών. Η πρακτική αυτή γίνεται κατ’ εξακολούθηση από το ΥΠΕΝ, με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια να αναλαμβάνουν να λύσουν εκκρεμότητες δεκαετιών χωρίς όμως, αφενός, να υπάρχει δυνατότητα για ουσιαστική τροποποίηση των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων και, αφετέρου, να διασφαλίζεται η ομαλή εξέλιξη των διαδικασιών (π.χ. πώς θα ενσωματωθούν στις μελέτες ΤΠΣ οι μη προβλεπόμενες στις προδιαγραφές τους αναρτήσεις ορίων οικισμών και με ποιες διαδικασίες διαβούλευσης ώστε να γίνουν αποδεκτές στους μετέπειτα ελέγχους του ΣτΕ). Επιπλέον, η επέκταση αυτή αντιστοιχεί σε προβλήματα ουσίας και συμβατικών δεσμεύσεων στο βαθμό που συγχέονται διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού. Το μεν Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο εμπεριέχει τις στρατηγικές κατευθύνσεις, χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης (πρώτο επίπεδο πολεοδομικού σχεδιασμού), η δε οριοθέτηση οικισμών αφορά σχεδιασμό δεύτερου επιπέδου που συνδέεται με τοπογραφικά δεδομένα, ατομικές πράξεις και αγγίζει τα θέματα της ιδιοκτησίας. Η σύγχυση αυτή γίνεται σε βάρος του υπό εξέλιξη πολεοδομικού-χωροταξικού σχεδιασμού του ΤΠΣ. Κατ’ επέκταση, η σύγχυση αυτή δεν αφορά μόνο τα διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού αλλά και τη θεσμοθέτησή τους μέσω π.δ. Προβλέπεται ένα ιδιαίτερα προβληματικό πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης με δεδομένο μάλιστα ότι επηρεάζονται άμεσα σε βάθος χρόνου τα δικαιώματα δόμησης χιλιάδων ιδιοκτητών. Προκύπτει ότι η δημόσια παρουσίαση της οριοθέτησης θα πραγματοποιηθεί, θα ελεγχθεί και θα αξιολογηθεί μαζί και ταυτόχρονα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του εκάστοτε Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, δηλαδή στο τέλος της διαδικασίας του σχεδιασμού. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική οπισθοχώρηση για τη δημόσια διαβούλευση και τον δημοκρατικό σχεδιασμό καθώς ζητήματα δημόσιας ανάρτησης και έκφρασης αντιρρήσεων που αφορούν ατομικές πράξεις και επηρεάζουν τα δικαιώματα δόμησης επί της ιδιωτικής περιουσίας θα τεθούν σε παράλληλη διαδικασία διαβούλευσης με τη γενική οργάνωση των χρήσεων γης, τις κατευθύνσεις και τους γενικούς όρους και περιορισμούς δόμησης που θα προβλέπουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Με άλλα λόγια συγχέονται δύο διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού και δύο διαφορετικές διαδικασίες σε βάρος, τελικά, και των δύο, όπως και όλων των εμπλεκόμενων. Ευρύτερα, ο τρόπος που η Πολιτεία επιλέγει να ασκήσει πολιτική για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του χώρου δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς. Βρισκόμαστε σήμερα σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την εντατική τουριστική ανάπτυξη κατεξοχήν στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της Χώρας. Αφενός, καταγράφονται φαινόμενα ανεξέλεγκτης, διάσπαρτης τουριστικής ανάπτυξης σε βάρος του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου.
      Αφετέρου, διαπιστώνεται η στρατηγική κατεύθυνση από το ΥΠΕΝ προς την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών ανάπτυξης τουρισμού και της ιδιωτικής πολεοδόμησης, δηλαδή των μεγάλης κλίμακας στρατηγικών επενδύσεων, εγχώριων ή ξένων. Σε κάθε περίπτωση, οι νέες νόμιμες αναπτύξεις που συνδέονται με τον τουρισμό και τον παραθερισμό συμβαίνουν κατεξοχήν σε εκτός σχεδίου περιοχές είτε με τους όρους της εκτός σχεδίου δόμησης είτε με τη μορφή οργανωμένων υποδοχέων.
      Με δεδομένο ότι αφενός δεν ασκείται συνεπής πολιτική για τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης και, αφετέρου, προωθούνται οι οργανωμένοι υποδοχείς σε εκτός σχεδίου περιοχές, προκύπτει το ερώτημα για το ποια είναι, τελικά, η σκοπιμότητα της προώθησης του π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών στην παρούσα συγκυρία. Συμβάλλει το π.δ. στον περιορισμό ή στην εντατικοποίηση της εκτός σχεδίου δόμησης;
      Στο πλαίσιο των παλινωδιών του ΥΠΕΝ, η νέα ρύθμιση που συζητείται για τις αραιοδομημένες εκτάσεις μεταξύ προηγούμενου και μελλοντικού ορίου (με προτεινόμενη παρέκκλιση αρτιότητας κάτω των 4 στρεμμάτων, π.χ. στα 2 στρέμματα), προκειμένου να παρακαμφθεί η απόφαση του ΣτΕ (Πρακτικό 74/2024, Ε’ Τμήμα),ουσιαστικά επινοεί εκ νέου την παρέκκλιση ως μια νέα κατηγορία εκτός σχεδίου δόμησης με πιο ελαστικούς όρους και εγκυμονεί μια σειρά κινδύνους για τους οικισμούς. Το αναφερόμενο στα δημοσιεύματα εργαλείο των Περιοχών Ελέγχου Χρήσεων (άρ. 10, παρ. 3δ του ν. 4759/2020, όπως αντικατέστησε το άρ. 7, παρ. 3δ του ν. 4447/2016) αφορά τον ειδικό περιορισμό στις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης σε σχέση με τους όρους της εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών δόμησης και όχι σε σχέση με τους όρους των εντός σχεδίου και προς πολεοδόμηση περιοχών. Θα όφειλε, δηλαδή, να προτείνει μεγαλύτερες των 4 στρεμμάτων αρτιότητες και όχι μικρότερες. Η διαστρεβλωμένη χρήση του εργαλείου αυτού αφενός θα οδηγήσει στη βεβιασμένη εξασφάλιση οικοδομικών αδειών στο διάστημα μέχρι τη θεσμοθέτηση των οριοθετήσεων προκειμένου να κατοχυρωθεί η οικοδομησιμότητα. Αφετέρου, θα ανοίξει ένα νέο «παράθυρο» διευκόλυνσης της δόμησης, ακόμα και της οργανωμένης, καταρχάς πέριξ των οικισμών αλλά με ενδεχόμενες περαιτέρω ανεξέλεγκτες αρνητικές συνέπειες για την ορθολογική ανάπτυξη του χώρου και την ενίσχυση της εκτός σχεδίου δόμησης σε όλη την επικράτεια.
      Ο ΣΕΠΟΧ υπογραμμίζει ότι η Πολιτεία χρειάζεται να έχει μια σύγχρονη, ολοκληρωμένη και σαφή πολιτική για την ανάπτυξη του χώρου σε διάλογο με τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών. Χρειάζονται μακρόπνοες πολιτικές για τους οικισμούς της υπαίθρου που να δίνουν εναλλακτικές στην εξάρτηση από τη συνεχή νέα δόμηση (τουριστική, παραθεριστική ή οικιστική) σε εκτός σχεδίου περιοχές. Πολιτικές που να υιοθετούν με αποτελεσματικό και δεσμευτικό –για τα εργαλεία σχεδιασμού– τρόπο την αρχή της συμπαγούς πόλης ώστε να ανακοπεί δραστικά η αενάως επέκταση του δομημένου χώρου. Και, ταυτόχρονα, να κατευθύνουν προς την αναζωογόνηση και ενδυνάμωση των στάσιμων, φθινόντων και συρρικνούμενων οικισμών και την εντός ορίων ανάπτυξή τους, παράλληλα με κίνητρα επανακατοίκησής τους, αξιοποιώντας τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό και τις κοινωνικο-αναπτυξιακές διαστάσεις του. Σημειώνεται ότι στη Χώρα υπάρχουν περίπου 6.500 οικισμοί χαρακτηρισμένοι ως στάσιμοι ή φθίνοντες (π.δ. ΦΕΚ 588/Δ/6-12-1982), πολλοί από τους οποίους είναι διάσπαρτοι (π.χ. Ικαρία, Άνδρος) και μπορεί να μην πληρούν τα κριτήρια του π.δ. (εμπίπτοντας στις προβλέψεις της παρ. 7 του άρ. 5, μέρους Β του π.δ. και ειδικά του δεύτερου εδαφίου τους).
      Ο ΣΕΠΟΧ διαβλέπει ότι η προχειρότητα με την οποία το ΥΠΕΝ αντιμετωπίζει την καθοριστική για τη Χώρα διαδικασία της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού θέτει σε κίνδυνο το Πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Ορατό είναι το ενδεχόμενο σε ένα χρόνο από τώρα, που εκπνέει η προθεσμία ολοκλήρωσης του Προγράμματος, να υπάρχουν εν μέρει ολοκληρωμένες, ανόμοιας εμβάθυνσης μελέτες, κάποιες χωρίς επαρκή χωροταξική και πολεοδομική θεώρηση του χώρου, που δύσκολα θα μπορούν να θεσμοθετηθούν και δεν θα έχουν κοινωνική νομιμοποίηση, με τις τοπικές κοινότητες να τοποθετούνται ενάντια στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη καθώς οι ενέργειες της Πολιτείας απαξιώνουν το ρόλο των πολεοδόμων-χωροτακτών, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό ως μελετητικό αντικείμενο και ως διαδικασία που μπορεί να συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη.
      Ο ΣΕΠΟΧ τονίζει με κάθε τρόπο ότι:
      Για τα υπό εξέλιξη Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια η οριοθέτηση των οικισμών οφείλει να ακολουθήσει κατεξοχήν πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια, με μελέτες όπου τον πρώτο ρόλο θα πρέπει να έχουν οι πολεοδόμοι-χωροτάκτες και προτεραιότητα να δίνεται στη συνολική θεώρηση του χώρου και του τοπίου. Χρειάζεται η Πολιτεία να επιδείξει εμπιστοσύνη στο σχεδιασμό ως επιστημονικό πεδίο και στην εμπειρία των πολεοδόμων-χωροτακτών και να περιορίσει οριζόντιες ρυθμίσεις που είναι ανορθολογικές και ατεκμηρίωτες. Κρίνεται αυτονόητο ότι η Πολιτεία δεν θα προωθήσει ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τις παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης, αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία των οικισμών καθώς και των εκτάσεων που τις περιβάλλουν και του τοπίου τους γενικότερα. Τέλος, το ΥΠΕΝ οφείλει να εγγυηθεί διαδικασίες ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης ώστε οι τοπικές κοινωνίες να μην αντιμετωπίσουν με επιφύλαξη το εγχείρημα της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού. 09 Μαΐου 2025
      Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΠΟΧ
      Αναλυτικά η ανακοίνωση: https://sepox.gr/wp-content/uploads/2025/05/ΣΕΠΟΧ-2025.05.08_Για-το-π.δ.-οριοθέτησης-οικισμών.pdf
    10. Αρθρογραφία

      GTnews

      Με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που κατέθεσε πρόσφατα στη Βουλή το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εισάγονται σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία της κτηματαγοράς, αναμορφώνοντας το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, τονίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Οι προτεινόμενες διατάξεις αποσκοπούν στην τόνωση της αγοράς ακινήτων και στη συνολική αναζωογόνηση της οικονομίας, περιλαμβάνοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, επενδυτικά κίνητρα και μέτρα που διευκολύνουν τις συναλλαγές. Παράλληλα, επιχειρείται η αντιμετώπιση διαχρονικών προκλήσεων, όπως η έλλειψη προσιτής στέγης, η ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης και η προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
      Το νέο πλαίσιο στοχεύει στη μείωση του φορολογικού κόστους, την απλούστευση των διαδικασιών και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών και των επενδυτών στην αγορά. Με έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη στήριξη των νοικοκυριών, οι μεταρρυθμίσεις αυτές αποτελούν μια αποφασιστική παρέμβαση για τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος στην κτηματαγορά, επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο της ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, μέχρι την ψήφισή του, δεν αποκλείεται να υπάρξουν μικρές αλλαγές στο περιεχόμενο, ιδιαίτερα όσον αφορά τη ρύθμιση που αφορά την 3ετία για τα κλειστά διαμερίσματα, καθώς η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη εκφράσει τις ενστάσεις της και έχει προτείνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν την τελική μορφή του νομοσχεδίου.
      Οι 9 βασικές παρεμβάσεις του νομοσχεδίου περιλαμβάνουν:
      1. Απαλλαγή φόρου εισοδήματος για ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή χρησιμοποιούνταν για βραχυχρόνια μίσθωση: Κατοικίες έως 120 τ.μ., που είχαν δηλωθεί ως κενές ή χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση τα έτη 2022, 2023 και 2024, θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος. Η απαλλαγή ισχύει για μισθώσεις τουλάχιστον τριετούς διάρκειας που θα συναφθούν μεταξύ 8 Σεπτεμβρίου 2024 και 31 Δεκεμβρίου 2025. Το μέτρο στοχεύει στην αύξηση της διαθεσιμότητας προσιτής στέγης μέσω της αγοράς μακροχρόνιας μίσθωσης.
      2. Διπλάσια μείωση του ΕΝΦΙΑ για ασφαλισμένα ακίνητα: Από το 2025, η μείωση του ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από 10% σε 20% για κατοικίες με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές, όπως σεισμοί, πυρκαγιές και πλημμύρες.
      3. Παράταση αναστολής ΦΠΑ στις νέες οικοδομές: Η αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενισχύοντας την οικοδομική δραστηριότητα και διευκολύνοντας τους επενδυτές και τους αγοραστές.
      4. Αναστολή επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβιβάσεις ακινήτων: Η αναστολή του φόρου υπεραξίας επεκτείνεται έως το τέλος του 2026, διευκολύνοντας τις συναλλαγές στην κτηματαγορά και προσελκύοντας νέες επενδύσεις.
      5. Μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια: Καθιερώνεται μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια με αξία έως 400.000 ευρώ. Με αυτό το μέτρο στηρίζεται η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, καλύπτοντας το υψηλό κόστος συντήρησης των ιστορικών ακινήτων.
      6. Τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση: Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας για τουριστικά καταλύματα, κλιμακούμενο ανάλογα με την κατηγορία και την εποχή. Τα έσοδα θα αξιοποιηθούν για έργα πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών.
      7. Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα: Για το 2025, απαγορεύεται η εγγραφή νέων ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση στις 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα που ξεκινούν από 20.000 ευρώ.
      8. Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ στον Δήμο Σουφλίου: Τα ακίνητα του Δήμου Σουφλίου εξαιρούνται από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2025, 2026 και 2027, ενισχύοντας την τοπική κοινωνία και οικονομία.
      9. Χρηματοδοτικά προγράμματα για στέγαση και ενεργειακή αναβάθμιση: Το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» επεκτείνεται με στεγαστικά δάνεια και αυξημένες επιδοτήσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων. Το ανώτατο όριο στο «Ανακαινίζω - Νοικιάζω» αυξάνεται από 10.000 σε 13.500 ευρώ, καλύπτοντας πλέον το 60% των δαπανών. Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με το υπουργείο, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σταθερού, φιλικού προς την ανάπτυξη φορολογικού πλαισίου. Με τη μείωση του φορολογικού βάρους, την ενίσχυση της ασφάλειας ιδιοκτησιών και τη στήριξη της οικοδομικής δραστηριότητας, επιχειρείται η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων. Παράλληλα, το νέο πλαίσιο ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και των επενδυτών, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια δυναμική και βιώσιμη κτηματαγορά.
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Εχασε το τρένο της ανάπτυξης και της εξόδου από την επταετή κρίση η ελληνική κτηματαγορά. Πριν μερικούς μήνες οι περισσότεροι αναλυτές πίστευαν ότι το 2015 θα ήταν η πρώτη χρονιά ανάκαμψης για τη ζήτηση και τις τιμές των ακινήτων. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι η ακίνητη περιουσία των Ελλήνων θα συνεχίσει να απαξιώνεται για πολύ καιρό ακόμη.
       
      Η τελευταία έρευνα για την ελληνική αγορά ακινήτων του που εκπονήθηκε από την ομάδα του τέως καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Επ. Πανά, περιγράφει με μελανά χρώματα το μέλλον.
       
      Η Οικονομική Συγκυρία για το πρώτο εξάμηνο του 2015 που παρουσιάζει σήμερα η «Ημερησία» δείχνει ότι η κτηματαγορά θα συνεχίσει να βρίσκεται σε κρίση για τουλάχιστον 1 έως 3 χρόνια.
       
      Οι ειδικοί του κλάδου που απάντησαν στο σχετικό ερωτηματολόγιο εκτιμούν σε ποσοστό 90,3% ότι η ύφεση θα διαρκέσει πολύ ακόμη. Όπως απαντούν χαρακτηριστικά «η οικοδομή, η άλλοτε σημαντική ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας θα είναι στο σταθμό για άλλα 2 με 3 χρόνια». Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, το απόθεμα των απούλητων σπιτιών δεν μπορεί να πέσει και παραμένει σταθερά στις 200-250 χιλιάδες εξαιτίας της παντελούς έλλειψης αγοραστών. Σε δραματικά επίπεδα κινείται η ανεργία στον κλάδο και όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έμειναν κινδυνεύουν να κλείσουν.
       

       
       
      Παράλληλα, τα στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα δείχνουν ότι για να φτάσει η σημερινή ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα στα επίπεδα του 2005 θα πρέπει να αυξηθεί κατά 614,4%. Είναι χαρακτηριστικό ότι για να μπορέσει η κτηματαγορά να συγκριθεί με τα όσα ίσχυαν πριν μια δεκαετία θα πρέπει να περάσουν πολύ περισσότερα χρόνια από τα 8 που είχε αρχικά προβλεφθεί.
       
      Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της κατάρρευσης της οικοδομής θα πρέπει να συγκρίνει τον αριθμό των σπιτιών που κτίζονταν προ κρίσης και σήμερα. Το 2005 ο αριθμός των αδειών άγγιξε τις 70 χιλιάδες (69,088 άδειες) ενώ το 2006 έπεσε στις 67.516, το 2007 στις 64.885 και το 2008 στις 54.555. Δηλαδή μέσα σε τέσσερα χρόνια βγήκαν 255 χιλιάδες άδειες για νέες οικοδομές.
       

       
       
      Το 2014 ο αριθμός των αδειών έπεσε στις 11.022, δηλαδή έξι φορές λιγότερες από τα προ κρίσης επίπεδα. Ο οικοδομικός «οργασμός» των προηγούμενων ετών αποτελεί μια βασική αιτία του τεράστιου αποθέματος που δεν μπορεί να απορροφηθεί.
      Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, κ. Πανά οι βασικές αιτίες της συνέχισης της κρίσης είναι η υπερφορολόγηση των ακινήτων, η ραγδαία αύξηση της ανεργίας που οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία τα νοικοκυριά, οι συνθήκες αδιαφάνειας στον κλάδο και η έλλειψη εμπιστοσύνης σε μια αγορά ρηχή που βάλλεται και από τις συνεχείς φορο-επιδρομές.
       
      Επίμονη ύφεση
       
      Όπως αναφέρει ο κ. Πανάς: «Η ύφεση συνεχίζεται και για τις νέες τιμές των δεικτών στην κτηματαγορά. Έτσι, το σημερινό χαρακτηριστικό της κτηματαγοράς είναι ότι αυτή λειτουργεί σε συνθήκες επίμονης ύφεσης και υπερπροσφοράς κατοικιών και επαγγελματικών ακινήτων. Η κτηματαγορά χρειάζεται τη δημιουργία ενός κλίματος με προοπτική, ικανό να αντιμετωπίσει επιθετικά την ύφεση που εμφανίζεται.
       
      Φυσικά, δεν είναι εύκολο να περιμένει κάποιος ότι θα αλλάξει το κλίμα που επικρατεί σήμερα στην κτηματαγορά, όταν η Πολιτεία συνεχώς επιβάλλει φόρους, οι τράπεζες δε χορηγούν δάνεια, υπάρχει υπερπροσφορά ακινήτων και έλλειμμα ρευστότητας. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, αν δε ληφθούν δραστικά μέτρα και δε χαραχθεί επιθετική στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης σε ένα τόσο νευραλγικό τομέα της οικονομικής ζωής της χώρας μας, θα παραμένουμε σε κατάσταση έντονης κρίσης.
       
      Η συγκεκριμένη έρευνα καλύπτει το χρονικό διάστημα από Ιανουάριο μέχρι Ιούνιο 2015. Σε αυτή συμμετείχαν επιχειρήσεις Real Estate από όλες τις περιοχές της Ελληνικής επικράτειας και συμπερασματικά αναφέρουν:
       
      1.Το 94,4% των ειδικών της κτηματαγοράς θεωρεί ότι υπάρχει υπερπροσφορά κατοικιών.
      2. Το 23,4% θεωρεί ότι οι πωλήσεις των κατοικιών είναι οι ίδιες σήμερα σε σχέση με έξι μήνες πριν.
      3. Το 66,7% θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών έχουν μειωθεί σε σχέση με έξι μήνες πριν.
      4. Το 66,2% θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών θα μειωθούν τους επόμενους έξι μήνες.
      5. Το 32,1% προβλέπει σχεδόν την ίδια ζήτηση για αγορά κατοικιών το επόμενο εξάμηνο.
      6.Το 44,4% προβλέπει ότι η κρίση στην κτηματαγορά θα διαρκέσει 2 έως 3 χρόνια. Συγκεκριμένα:
       
      1.Στην ερώτηση: «Σύμφωνα με την προσωπική σας άποψη, η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει:…»
      Το μεγαλύτερο ποσοστό των ειδικών (44,4%) εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει δύο έως τρία χρόνια.
      Ένα σημαντικό ποσοστό 30,6% εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει δύο χρόνια.
       
      Το 90,3% - αθροιστικά - των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει από ένα έως τρία χρόνια.
      Αυτή η εκτίμηση του 90,3% των ειδικών, για διάρκεια μέχρι τρία χρόνια, δεν είναι και πολύ μακριά από αντίστοιχη που δείχνει σχετική μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
       
      2. Ποσοστό 36,6% των ερωτηθέντων απαντά ότι η πορεία της αγοράς για κατοικίες για τους επόμενους έξι μήνες θα είναι περίπου η ίδια. Μειωμένο εμφανίζεται το ποσοστό των ειδικών της κτηματαγοράς -από 39,1% που ήταν στην προηγούμενη συγκυρία, σε 33,3% στην παρούσα- που εκτιμά ότι η αγορά ακινήτων για κατοικίες θα είναι χειρότερη. Επίσης, αυξήθηκε το ποσοστό των ερωτηθέντων -από 13,2% που ήταν στην τελευταία συγκυρία σε 14% στην παρούσα- που εκτιμά ως μελλοντικά καλύτερη την αγορά των ακινήτων.
       
      3. Το 45,8% των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι υπάρχει ισχυρό πλεόνασμα προσφοράς στην αγορά ακινήτων για κατοικίες. Το ποσοστό αυτό είναι λίγο μεγαλύτερο σε σύγκριση με την προηγούμενη συγκυρία. Επίσης, το 48,6% θεωρεί ότι υπάρχει πλεόνασμα προσφοράς, όταν το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας ήταν 54,8%. Το 1,4% των ερωτηθέντων εκτιμά πως υπάρχει πλεόνασμα ζήτησης στην αγορά των ακινήτων για κατοικία.
       
      4. Επιχειρώντας κάποια προσέγγιση της κατάστασης των μη ενοικιασμένων κατοικιών, διαπιστώνεται ότι το 27,4% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι το ποσοστό των μη ενοικιασμένων κατοικιών είναι περίπου το ίδιο το σήμερα σε σχέση με έξι μήνες πριν, ποσοστό μειωμένο σε σύγκριση με την προηγούμενη συγκυρία (34,1%). Μειωμένοι εμφανίζονται (από 55,3% σε 39,6%) οι ερωτηθέντες που θεωρούν ότι το ποσοστό των μη ενοικιασμένων κατοικιών στην αγορά ακινήτων είναι υψηλότερο.
       
      5. Στην παρούσα συγκυρία, το 19,2% των ερωτηθέντων προσδοκά υψηλότερες πωλήσεις κατοικιών για το πρώτο εξάμηνο του 2015, ποσοστό υψηλότερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (16,1%). Το 23,4% των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι οι πωλήσεις των κατοικιών για το επόμενο εξάμηνο (πρώτο του 2015) θα είναι περίπου ίδιες με σήμερα. Το αντίστοιχο ποσοστό στη προηγούμενη συγκυρία είχε διαμορφωθεί στο 25,2%.
       
      6. Σχεδόν το ίδιο είναι το ποσοστό αυτών που εκτιμούν χαμηλότερες (αθροιστικά: «χαμηλότερες» + «πολύ χαμηλότερες») πωλήσεις κατοικιών, 57,4%, όταν το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας είχε διαμορφωθεί στο 58,7%, παραμένοντας σε υψηλά επίπεδα.
       
      7. Το 56,2% των ειδικών προσδοκά ότι θα «υπάρξει σχετική μείωση» στις τιμές πωλήσεων των κατοικιών στους επόμενους έξι μήνες, ποσοστό μειωμένο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (65,8%). Επίσης, το 31,1% εκτιμά «ότι θα μείνουν σταθερές οι τιμές των πωλήσεων», ποσοστό μεγαλύτερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (19,1%).
       
      8. Το 15,4% προσδοκά υψηλότερη ζήτηση κατοικιών για το πρώτο εξάμηνο του 2015. Περισσότεροι από τρεις στους δέκα (32,1%) των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι η ζήτηση των κατοικιών για το επόμενο εξάμηνο θα είναι περίπου ίδια με σήμερα.
      Το ποσοστό αυτών που εκτιμούν χαμηλότερη ζήτηση κατοικιών (αθροιστικά: «χαμηλότερη» + «πολύ χαμηλότερη»), το οποίο φτάνει το 52,5%, είναι λίγο αυξημένο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης μέτρησης (51%).
       
      9. Το 30,6% των ειδικών της κτηματαγοράς πιστεύει ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει 2 χρόνια, ενώ το 4,2% πιστεύει ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει λιγότερο από 6 μήνες. Επίσης, το 44,4% εκτιμά ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει 2 έως 3 χρόνια.
       
      10. Το 98,6% των ειδικών της κτηματαγο-ράς πιστεύει ότι η κρίση συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις τιμές των ακινήτων, ενώ μόλις το 1,4% πιστεύει ότι η κρίση επηρεάζει τις τιμές των ακινήτων θετικά.
       
      11. Όσον αφορά στη μελλοντική οικονομική πορεία της χώρας, οι απόψεις των ειδικών της κτηματαγοράς διίστανται, αφού το 36,6% πιστεύει πως η οικονομία της χώρας θα είναι καλύτερη μετά από 6 μήνες, ενώ το υπόλοιπο 63,4% θεωρεί πως αυτή θα είναι χειρότερη (αθροιστικά: «χειρότερη» + «πολύ χειρότερη»).
       
      12. Οκτώ στους δέκα ειδικούς (78,1%) θεωρούν ότι η οικονομική κρίση της χώρας έχει προκαλέσει σημαντικές δυσμενείς αλλαγές στο χώρο της αγοράς ακινήτων. Ακόμα και στην περίπτωση που η οικονομία ανακάμψει, η κτηματαγορά θα πρέπει να πάψει να ακολουθεί τον κανόνα που επικρατούσε στα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης: την ιδιοκτησία κατοικίας που στηρίζεται σε φθηνά δάνεια, χωρίς ανάλογες εγγυήσεις.
       
      13. Η πλειοψηφία των ειδικών της κτηματαγοράς (65,8%), θεωρεί ότι οι παρεμβάσεις της Πολιτείας για τα θέματα της κτηματαγοράς γινόταν προς τη λάθος κατεύθυνση. Ένα παράδειγμα αποτελεί η φορολογική πολιτική για τα ακίνητα. Οι συνεχεία αλλαγές τύπου «ράβε-ξήλωνε» των φορολογικών νόμων, σίγουρα δημιουργεί επιπλέον στρεβλώσεις στις οικονομικές αποφάσεις. 
       
      Η ανεργία στην πρώτη γραμμή της ανησυχίας
       
      Τα τρία πιο σημαντικά προβλήματα
       
      Τρία είναι τα κορυφαία προβλήματα για τους Ελληνες αυτή την περίοδο, σύμφωνα με τους ειδικούς της κτηματαγοράς. Πρόκειται για την ανεργία, την ύφεση και το έλλειμμα αξιών. Η ανεργία συνιστά πρόβλημα μείζονος σημασίας, καθώς επτά στους δέκα (75,7%) ερωτηθέντες την τοποθετούν αξιολογικά στην κορυφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Επίσης, οι ειδικοί κατατάσσουν τη φτώχεια στην πρώτη πεντάδα των σημαντικότερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα. Τονίζεται ότι το ποσοστό των ειδικών της κτηματαγοράς που ανησυχεί για την ανεργία είναι πάρα πολύ υψηλό (75,7%). Η λαθρομετανάστευση (6,8%), το σύστημα υγείας (5,4%) και η εγκληματικότητα (1,4%), φαίνεται να προβληματίζουν λιγότερο τους ειδικούς της κτηματαγοράς, αν και παραμένουν ως σημαντικά προβλήματα που απασχολούν τη χώρα.
       
      Υπερπροσφορά στα επαγγελματικά κτίρια
       
      Ελλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά ακινήτων
       
      Ο Γενικός Δείκτης της Κτηματαγοράς μετρά το επίπεδο της εμπιστοσύνης των ειδικών της Κτηματαγοράς. Βαθμός πάνω από 50 δείχνει ότι υπάρχει εμπιστοσύνη. Αύξηση σημειώνεται στον Γενικό Δείκτη εμπιστοσύνης της Κτηματαγοράς, καθώς αυτός διαμορφώνεται στο επίπεδο των 31,6 μονάδων, έναντι 29,1 μονάδων στη δεύτερη Συγκυρία του 2014.
       
      Σε ότι αφορά στις επιμέρους συνιστώσες του δείκτη εμπιστοσύνης, ο Δείκτης Επαγγελματικών Ακινήτων (31,1) σημείωσε μικρή άνοδο σε σύγκριση με την προηγούμενη Συγκυρία (β' εξάμηνο του 2014). Μικρή αύξηση παρατηρήθηκε και στην εξέλιξη του Δείκτη Εμπιστοσύνης των Κατοικιών (32,0), σε σχέση με την προηγούμενη Συγκυρία (30,0).
       
      Στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων οι ειδικοί εκτιμούν σε ποσοστό 95,5% ότι υπάρχει υπερπροσφορά (ισχυρό πλεόνασμα και πλεόνασμα προσφοράς).
       
      Επίσης, ότι υπάρχει σχετική μείωση τιμών σε σχέση με έξι μήνες πριν, πιστεύει το 61,9%. Το 62% εκτιμά ότι θα υπάρξει μια σχετική μείωση το επόμενο εξάμηνο ενώ το 11,8% θεωρεί ότι οι τιμές θα παραμείνουν σταθερές. Οι ειδικοί προβλέπουν σε ποσοστό 34,6% ότι θα είναι ίδια η ζήτηση για αγορά επαγγελματικών ακινήτων το επόμενο εξάμηνο και το 56,3% διαφωνεί ότι οι τιμές των επαγγελματικών ακινήτων είναι η επόμενη φούσκα. Οι μισοί ειδικοί (50,3%) πιστεύει ότι η κατάσταση θα είναι χειρότερη ή πολύ χειρότερη σε σύγκριση με έξι μήνες πριν. 
       
      Η Ελλάδα 33η σε σύνολο 97 χωρών
      Η έλλειψη διαφάνειας πλήττει τις επενδύσεις
       
      Η έρευνα στέκεται και στη διαφάνεια της κτηματαγοράς και αναφέρει: «Πολύ συχνά η διαφάνεια και ο ιδιαίτερος ρόλος της στα δρώμενα συνδέονται με την ύπαρξη μηχανισμών λογοδοσίας για τη συμπεριφορά των δημόσιων υπηρεσιών. Σ' αυτήν την περίπτωση, η διαφάνεια σχετίζεται με τη διαφθορά, οπότε θεωρείται ως ένα εργαλείο μείωσης της διαφ-θοράς.
       
      Όμως η διαφάνεια έχει μεγάλη σημασία και για τον τομέα της κτηματαγοράς. Οι επενδυτές εντός και εκτός χώρας, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, οι εταιρείες ανάπτυξης, και άλλοι φορείς επιδιώκουν αντικειμενική πληροφόρηση και ελπίζουν σε κάποια κριτήρια ηθικής για την αγορά ακινήτων.
       
      Η Ελληνική αγορά, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολη και περίπλοκη, αφού οι νόμοι, το φορολογικό σύστημα, η πολεοδομία και γενικά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, δεν μπορούν να δώσουν σαφή δεδομένα για την επικρατούσα ρευστή κατάσταση, απομακρύνοντας του όποιους επενδυτές.
       
      Εκτός από τις άλλες στρεβλώσεις της κτηματαγοράς, χρειάζεται η ύπαρξη κάποιου επιπέδου διαφάνειας. Η Lones Lang LaSalle, έχει αναπτύξει το Δείκτη Διαφάνειας της Κτηματαγοράς (Jones Lang LaSalle Real Estate Transparency Index - RETI) καλύπτοντας 102 αγορές παγκοσμίως. Ο σκοπός του δείκτη RETI, είναι να βοηθήσει τους επενδυτές της αγοράς να αντιληφθούν τις σημαντικές διαφορές, όταν αυτοί συναλλάσσονται, κυρίως σε ξένες χώρες.
       
      Πέντε βαθμίδες διαφάνειας
       
      Ο δείκτης RETI κινείται στο διάστημα τιμών από ένα έως πέντε. Η χώρα, στην οποία έχει ο δείκτης RETI τιμή ίση με τη μονάδα (=1) θεωρείται ότι διαθέτει διαφανή κτηματαγορά, ενώ κάποια χώρα που εμφανίζει τιμή δείκτη ίση με πέντε, έχει μια εντελώς αδιαφανή κτηματαγορά. Έτσι, προκύπτουν πέντε βαθμίδες διαφάνειας:
      Υψηλή διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κυμαίνεται μεταξύ 1 και 1,7
      Διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κινείται μεταξύ 1,71 και 2,45
      Ημιδιαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη βρίσκεται μεταξύ 2,46 και 3,46
      Χαμηλή Διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη βρίσκεται μεταξύ 3,47 και 3,97
      Αδιαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κυμαίνεται μεταξύ 3,98 και 5.

      Η Ελλάδα βρίσκεται στην 33η θέση, έχοντας τιμή του Δείκτη Διαφάνειας (RETI) ίση με 2,71 για το έτος 2014. Το 2012 η Ελλάδα βρισκόταν επίσης στην 33η θέση, σε σύνολο χωρών 97, με τιμή του δείκτη ίση με 2,84.
       
      Παρατηρούμε ότι η χώρα μας βρίσκεται στην ίδια ομάδα, των ημι-διαφανών χωρών μαζί με τις Ρουμανία, Σλοβακία, Τουρκία, Κροατία, Ισραήλ και Ρωσία (1η και 2η βαθμίδα). Ασφαλώς, χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και από την Πολιτεία, αλλά και τους παράγοντες της κτηματαγοράς για να ξεφύγει από την κατάσταση των ημιδιαφανών αγορών.
       
      Οπως αναφέρει η έρευνα, δεν είναι δυνατόν η χώρα μας να επιδιώκει, μέσα στα πλαίσια της ανάπτυξης του τουρισμού, την εξοχική κατοικία, τις ξενοδοχειακές μονάδες και η κτηματαγορά να βρίσκεται σε κατάσταση ημι-διαφάνειας. Η χώρα αναζητά ξένους επενδυτές, τι στιγμή που ελλοχεύει ο επενδυτικός κίνδυνος για τη χώρα, οι φορολογικοί νόμοι αλλάζουν συχνά, οι αξίες δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα και εξακολουθούν να υφίστανται και άλλες γνωστές παθογένειες του συστήματος.
       
      Πηγή: http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=113450886
    12. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ξενοδοχείων για το 2024, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 9% του τζίρου τους.
      Από το συνολικό ποσό των επενδύσεων (που διαμορφώθηκε σε 1.028.581.504 ευρώ) 200 εκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο 2024, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σήμερα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε δράσεις βιωσιμότητας παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2024, φτάνοντας περίπου το 19% του συνόλου των επενδύσεων, σε σύγκριση με 13,3% το 2023.
      «Η έρευνά μας, επιβεβαιώνει πως ο ξενοδοχειακός κλάδος εμφανίζει μια αξιοσημείωτη δυναμική με θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Με τις κατάλληλες πολιτικές πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν τα ελληνικά ξενοδοχεία καθώς αποτελούν σταθερό πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής προόδου σε όλη την Ελλάδα και έχουν τις δυνατότητες να προσφέρουν ακόμη περισσότερα» ανέφερε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός.
      Η ίδια έρευνα καταδεικνύει σταθεροποίηση της τουριστικής κίνησης κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης με την πληρότητα και τις τιμές να παραμένουν σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης τους μήνες εκτός αιχμής, η οποία αποτυπώνεται με την αύξηση της πληρότητας και της τιμής στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας.
      Αναφορικά με τον τζίρο των ξενοδοχείων το 2024 ανήλθε στα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,8% σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 1*-3*, που αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων, κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 5% το 2024 σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 4*-5* κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα ποσοστό 80% περίπου των εσόδων των ξενοδοχείων προέρχονται από διανυκτερεύσεις.
      Η συνολική συμβολή (άμεση και έμμεση) στο παραγόμενο προϊόν της ελληνικής οικονομίας φτάνει στα 17.814,9 εκατ. ευρώ και ανέρχεται στο 5,9% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, έναντι του 4,8% το 2023.
      Ο ξενοδοχειακός κλάδος για το 2024 υποστήριξε συνολικά (άμεσα και έμμεσα) πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Από αυτές περίπου οι 143.000 θέσεις συνιστούν έμμεσες θέσεις που δημιουργήθηκαν σε άλλους κλάδους.
      Επίσης, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκτιμάται ότι συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ.
      Σημειώνεται επίσης, πως την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε μόλις κατά 4% και των δωματίων κατά 11%, όπου μάλιστα διαπιστώνεται η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν είναι τα ξενοδοχεία αυτά που ευθύνονται για φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης τουριστικών ροών σε συγκεκριμένους τουρισμούς.
      Το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2024, ήταν 69,2% στα ίδια περίπου επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια ώρα πάνω από το 1/3 περίπου των πελατών των ξενοδοχείων προέρχεται από τους Online Travel Agents (OTAs).
      Αναφορικά με τα συμβόλαια του 2025, από την έρευνα προκύπτει ότι τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το ποσοστό των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 ανέρχεται στο 60% (2024: 55%). Από αυτά το 41% (2024: 72%) έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 8%, όπως και πέρυσι. Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, το 34% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment δεσμεύοντας το 56% των δωματίων τους, όπως και πέρυσι.
      Εστιάζοντας στις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ξενοδόχοι το 2024 η έρευνα καταδεικνύει ότι σε αυτές περιλαμβάνονται η εύρεση προσωπικού, και το κόστος της ενέργειας ενώ ανησυχία εξακολουθεί να προκαλεί: το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, η έλλειψη εργαζομένων και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
    13. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην αγορά ακινήτων έχει κατευθυνθεί φέτος τουλάχιστον το 40% των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, όταν το μερίδιο του real estate δεν ξεπερνούσε το 20%-25% του συνόλου των ξένων επενδύσεων. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος έγκειται στην πολύ σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα από ξένους, κυρίως λόγω των αλλαγών που άρχισαν να ισχύουν από τις αρχές Αυγούστου στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Ο δεύτερος λόγος είναι η σημαντική πτώση των άμεσων ξένων επενδύσεων κατά το τρέχον έτος.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά το φετινό εννεάμηνο το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων διαμορφώθηκε σε 3,85 δισ. ευρώ, μέγεθος που ήταν 39,2% χαμηλότερο από τα 6,34 δισ. ευρώ που είχαν εισρεύσει στην ελληνική οικονομία κατά την ίδια περίοδο του 2022. Το ίδιο διάστημα, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» υπολογίζεται ότι εισέρρευσε στη χώρα 1,55 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό προκύπτει με βάση την υποβολή 6.199 αιτημάτων χορήγησης αρχικής άδειας μόνιμου επενδυτή στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής. Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή ενός τέτοιου αιτήματος προϋποθέτει την υλοποίηση ελάχιστης επένδυσης 250.000 ευρώ για την απόκτηση ακινήτου.
      Κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (9μηνο) είχαν υποβληθεί μόλις 1.834 αιτήματα χορήγησης «χρυσής βίζας», κάτι που μεταφράζεται σε εισροές της τάξεως των 458 εκατ. ευρώ.
      Ασφαλώς οι επενδύσεις των ξένων στην αγορά ακινήτων δεν αφορούν μόνο την εξασφάλιση άδειας παραμονής, αλλά και άλλες κινήσεις, όπως π.χ. απόκτηση εξοχικής κατοικίας, ενώ σημαντική είναι φέτος και η πραγματοποίηση αγορών από επενδυτές που προέρχονται από χώρες της Ε.Ε. Ετσι, εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα το συνολικό μερίδιο των επενδύσεων σε ακίνητα, ως ποσοστό επί του συνόλου των φετινών άμεσων ξένων επενδύσεων, είναι αρκετά υψηλότερο του 40%, ίσως ακόμη και πάνω από το 50%.
      Για παράδειγμα, σε επίπεδο 10μήνου, με την προσθήκη δηλαδή και του Οκτωβρίου, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» το συνολικό ποσό των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,72 δισ. ευρώ, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων για έκδοση άδειας παραμονής ανέρχεται σε 6.890, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενη επίδοση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σύνολο του 2022 είχαν υποβληθεί 4.363 αιτήσεις που αντιστοιχούσαν σε 1,09 δισ. ευρώ, ή περίπου το 50% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ οι εισροές ξένων κεφαλαίων για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα πέρυσι είχαν ανέλθει σε 2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 68% έναντι του 2021. Κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο έχει ήδη εισρεύσει επιπλέον 1,1 δισ. ευρώ με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ, ποσό που είναι 40% υψηλότερο του αντίστοιχου του 2022, όταν οι ξένες επενδύσεις είχαν διαμορφωθεί σε 788 εκατ. ευρώ.
      Σημαντικό ρόλο στη φετινή αύξηση διαδραμάτισε η προθεσμία που είχαν οι επενδυτές του προγράμματος «χρυσή βίζα» προκειμένου να εξασφαλίσουν άδεια παραμονής με το καθεστώς των 250.000 ευρώ. Από τις αρχές Αυγούστου το ελάχιστο όριο επένδυσης στις πιο δημοφιλείς περιοχές για τους ξένους διπλασιάστηκε σε 500.000 ευρώ. Η αλλαγή αφορά το κέντρο της Αθήνας, τα νότια και τα βόρεια προάστια, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Ετσι, από τις αρχές του 2023 και μέχρι την 1η Αυγούστου επικράτησε μια επενδυτική «φρενίτιδα» από τους ενδιαφερομένους, ώστε να εξασφαλίσουν ακίνητο στις περιοχές υψηλής ζήτησης χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ.
      Ταυτόχρονα, φέτος παρατηρήθηκε και υψηλή ζήτηση από αγοραστές από χώρες της Ε.Ε. για την απόκτηση εξοχικής κατοικίας τόσο στα δημοφιλή νησιά όσο και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Έτσι, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι το 2023 θα σηματοδοτήσει νέο ιστορικό υψηλό αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων, που ενδέχεται να προσεγγίσουν ακόμη και τα 3 δισ. ευρώ.
    14. Αρθρογραφία

      GTnews

      Οι 24 Ώρες του Λε Μαν (γαλλικά:24 Heures du Mans) είναι ο παλαιότερος ενεργός αγώνας του μηχανοκίνητου αθλητισμού στον κόσμο σε αγώνες αντοχής, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από το 1923 κοντά στην πόλη Λε Μαν της Γαλλίας. Ο αγώνας θεωρείται ένας από τους πιο διάσημους αγώνες αυτοκινήτων στον κόσμο και αποκαλείται ως το «Grand Prix of Endurance and Efficiency».
      Με 100% ανανεώσιμα καύσιμα, αυτοκίνητα υδρογόνου και «πράσινο εισιτήριο», ο περίφημος αγώνας ράλι «Οι 24 ώρες του Λε Μαν», που εφέτος γιορτάζει τα 100 χρόνια του αυτό το Σαββατοκύριακο, έχει εναρμονισθεί πλήρως με την προστασία του περιβάλλοντος και φιλοδοξεί να επιτύχει ουδετερότητα άνθρακα έως το 2030.
      Μεταξύ οικολογίας και απόδοσης, η επίλυση της εξίσωσης, φαίνεται δύσκολη και ειδικά, όταν πρόκειται για αγωνιστικά αυτοκίνητα που κάνουν διαδοχικούς γύρους, με ταχύτητες που ξεπερνούν τα 300 χλμ./ώρα.
      Ωστόσο, ο Πιέρ Φιγιόν, πρόεδρος του Automobile Club de l’Ouest (ACO) και διοργανωτής του πιο διάσημου αγώνα αντοχής, διαβεβαιώνει: «Οι 24 Ωρες του Λε Μαν, είναι εδώ, για να αποδείξουν ότι με τους κατασκευαστές, υπάρχουν λύσεις για την απεξάρτηση από τον άνθρακα».
      Όπως για παράδειγμα, ένα καύσιμο «100% ανανεώσιμο» που εισήχθη το 2022 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, η εμβληματική διοργάνωση του οποίου είναι ο γύρος Sarthoise. Κατασκευασμένο από υπολείμματα κρασιού (!), αυτό το καύσιμο επιτρέπει την μείωση περισσότερο από 65% των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα στην πίστα, σύμφωνα με την εταιρεία ανάπτυξης TotalEnergies.
      Ένα άλλο σχέδιο, στον οδικό χάρτη για τον θρυλικό αγώνα, είναι να τρέχουν από το 2026 οχήματα με υδρογόνο, πιο φιλικά προς το περιβάλλον αλλά εξίσου αποτελεσματικά στην πίστα.
      Σε εργαστηριακό επίπεδο, ο ACO και η ελβετική εταιρεία Green GT, που εξειδικεύεται σε ηλεκτρικές λύσεις και λύσεις υδρογόνου, κυκλοφόρησαν το MissionH24 το 2018, με στόχο ότι μέχρι το 2030, «η κατηγορία βασίλισσας στο Le Mans θα είναι εντελώς «υδρογόνο», όπως εξηγεί ο Φιγιόν και προσθέτει: «Είναι μια τεχνολογία που ξεπερνά το αυτοκίνητο και προσαρμόζεται και στις βαριές μεταφορές, στο τρένο, στα σκάφη ακόμα και στα αεροπλάνα».
      Προς το παρόν, το υβριδικό κυριαρχεί στην Hypercar, την κορυφαία κατηγορία αντοχής, αφού 13 από τα 16 αυτοκίνητα θα τρέξουν στο Λε Μαν, με αυτήν την τεχνολογία.
      Όπως συμβαίνει με πολλά αθλητικά γεγονότα, δεν είναι ο ίδιος ο αγώνας που προκαλεί το μεγαλύτερο μέρος της ρύπανσης. Από τους περισσότερους από 36.000 τόνους CO2 που εκπέμφθηκαν στο ράλι του 2019, μόνο το 4,6% συνδέεται με την πίστα και την διοργάνωση — εκ των οποίων το 2,5% συνδέεται άμεσα με την πίστα (καύσιμα, ελαστικά κ.λπ.).
      Το υπόλοιπο, προέρχεται από παρόχους υπηρεσιών, μέσα ενημέρωσης και άλλους εθελοντές (9,3% του αποτυπώματος άνθρακα), ομάδες (21,7%), αλλά και θεατές (64,4%), σύμφωνα με στοιχεία του ACO.
      Και σ’ αυτό το τελευταίο σημείο, ο Πιερ Φιγιόν «υπερασπίζεται» τον εαυτό του: «Έχουμε αρχίσει να ενημερώνουμε τους θεατές για την μείωση του αποτυπώματος άνθρακα όταν κινούνται». Είναι χαρακτηριστικό, ότι το ACO έχει δημιουργήσει ένα «πράσινο εισιτήριο», ένα εισιτήριο χαμηλών εκπομπών άνθρακα, που επιτρέπει σε όσους χρησιμοποιούν τα δημόσια μέσα μεταφοράς, ηλεκτρικό αυτοκίνητο ή ποδήλατο να επωφεληθούν από μείωση 10% στο εισιτήριό τους.
      Για τον αγώνα πουλήθηκαν 7.000 από αυτά τα εισιτήρια – για περισσότερους από 260.000 θεατές που αναμένονται – σε σύγκριση με μόλις 2.000, πέρυσι.
    15. Αρθρογραφία

      GTnews

      Απολογιστική διαδικτυακή εκδήλωση για την ελληνική συμμετοχή στη 17η διεθνή έκθεση Αρχιτεκτονικής Biennale της Βενετίας πραγματοποιήθηκε παρουσία του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικού Επιτρόπου της Biennale ο οποίος ανακοίνωσε την παρουσίαση της έκθεσης στο Αθηναϊκό κοινό, στο Μουσείο Μπενάκη κατά το προσεχές διάστημα.
      Οι Επιμελητές της έκθεσης (Νίκος Καλογήρου, Μαρία Δούση, Δημήτρης Θωμόπουλος, Δημήτρης Κονταξάκης, Σοφοκλής Κωτσόπουλος, Θέμης Χατζηγιαννόπουλος) αναφέρθηκαν στην ελληνική συμμετοχή, που επιχείρησε να δώσει μια απάντηση στο κεντρικό ερώτημα της 17ης Biennale Αρχιτεκτονικής της Βενετίας «Howwillwelivetogether?», το οποίο πραγματεύεται τη διερεύνηση ενός νέου χωρικού κοινωνικού συμβολαίου, παρουσιάζοντας την αρχιτεκτονική και πολεοδομική διαδρομή του άξονα της Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για μια μεγάλη χειρονομία αστικού εκσυγχρονισμού, που σχεδιάστηκε με επικεφαλής τον Γάλλο αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ, πριν από 100 χρόνια, αρχικά ως «Η Λεωφόρος της Κοινωνίας των Εθνών». Εξελίχθηκε στη διάρκεια ενός αιώνα, ως πολυπολιτισμικό σταυροδρόμι, στο πλαίσιο ενός ριζικού αστικού εκσυγχρονισμού.
      Η εκπροσώπηση της Ελλάδας στην Biennale χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020 και πολύτιμη υπήρξε η συνεργασία του ΑΠΘ, της ΔΕΘ, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, του Δήμου και του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στο τελικό κείμενο συμβιβασμού στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας περιλήφθηκαν τελικά οι δύο προτάσεις που διεκδίκησε η ελληνική πλευρά. Προβλέπεται ρητά η δυνατότητα ενεργοποίησης του μηχανισμού προστασίας έναντι των τυχόν υψηλών τιμών όπως εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και αποτυπώθηκε σε σχετικό κανονισμό της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αν χρειασθεί σε περίπτωση νέας κρίσης προβλέπει συλλογή υπερεσόδων από τη χονδρική αγορά για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων των τιμών καταναλωτή.
      Επίσης, στο πλαίσιο των μηχανισμών διαθεσιμότητας ισχύος περιελήφθη ρητή διάταξη που επιτρέπει την αμοιβή διαθεσιμότητας μονάδων φυσικού αερίου εφόσον ικανοποιούν τις τεχνικές προδιαγραφές που θα απαιτηθούν, διάταξη με την οποία θα μπορεί να εφαρμοσθεί ο μηχανισμός για την ευελιξία όπως ανέφερε ρητά και η Επίτροπος Ενέργειας.
      Η διαφωνία που παρέμεινε στο Συμβούλιο αφορά στον τρόπο εφαρμογής των συμβάσεων οικονομικών διαφορών μεταξύ του κράτους και πυρηνικών σταθμών που ανακαινίζονται και παρατείνεται ο χρόνος ζωής τους. Σε όλα τα λοιπά θέματα επετεύχθη συμφωνία.
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Περισσότερες από 78.700 ήταν οι δηλώσεις για αγοραπωλησίες ακινήτων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ το πρώτο πεντάμηνο του έτους και όλα δείχνουν ότι το 2024 θα κλείσει με νέο ρεκόρ.
      Μάλιστα το έντονο ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επενδυτών για επενδύσεις στην κτηματαγορά σε συνδυασμό με το ράλι των τιμών στα ακίνητα ενισχύουν τα έσοδα του δημοσίου από τους φόρους μεταβίβασης που έχουν ήδη ξεπεράσει τα 210 εκατ. ευρώ.
      Με βάση τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων τα σκήπτρα στις αγοραπωλησίες ακινήτων κρατά ο Δήμος Αθηναίων όπου από τις αρχές του έτους έχουν αλλάξει χέρια με 2.035 ακίνητα συνολικής αξίας 1,6 δις. ευρώ και μέσης αξίας 78.859 ευρώ με τις τιμές που αναγράφονται στα συμβόλαια να κινούνται δύο και τρεις φορές πάνω από τις αντικειμενικές αξίες.
      Πάρκινγκ από «χρυσάφι»
      Την ίδια στιγμή η έλλειψη χώρων στάθμευσης ειδικά σε γειτονιές της Αθήνας, έχει εκτοξεύσει τις τιμές πώλησης των πάρκινγκ στα ύψη. Μια θέση πάρκινγκ των 10 και 11 τετραγωνικών μέτρων στην καρδιά του Λεκανοπεδίου έχει φθάσει να πωλείται κατά μέσο όρο στα 10.000 – 15.000 ευρώ ενώ δεν λείπουν και περιπτώσεις που βγάζουν μάτι.
      Είναι χαρακτηριστικό ότι πάρκινγκ 9,90 τετραγωνικών μέτρων στο Δήμο Αθηναίων, μεταβιβάστηκε έναντι 150.000 ευρώ δηλαδή 15.151 ευρώ το τ.μ και μια άλλη θέση στάθμευσης 10 τετραγωνικών μέτρων πουλήθηκε έναντι 75.000 ευρώ δηλαδή 7.500 ευρώ το τ.μ ενώ τα κοντέρ έσπασε παρκινγκ 11 τετραγωνικών μέτρων, κατασκευής του 2000 στο Δήμο Αθηναίων που πωλήθηκε έναντι 167.000 ευρώ δηλαδή 15.181 ευρώ το τ.μ. Παράλληλα από τις σελίδες αγγελιών προκύπτουν και άλλες περιπτώσεις με πανάκριβες θέσεις στάθμευσης όπως για παράδειγμα για 12 τετραγωνικά μέτρα στις παρυφές του Εθνικού Κήπου η ζητούμενη τιμή είναι 100.000 ευρώ, για 10 τ.μ στο Κολωνάκι 60.000 ευρώ ενώ 13 τετραγωνικά μέτρα κοντά στο Ιπποκράτειο πωλούνται έναντι 45.500 ευρώ. Παρότι σε πολλές εμπορικές περιοχές τα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων γίνονται σε πολλαπλάσιες των αντικειμενικών τιμές, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αποφασίσει να μην «πειράξει» τα επίπεδα των τιμών ζώνης με τις αποφάσεις για αλλαγές να λαμβάνονται εντός του 2025. Η επόμενη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών αναμένεται να γίνει με βάση τις εισηγήσεις των ιδιωτών εκτιμητών ακινήτων, καθώς καθυστερεί η ενεργοποίηση του νέου πληροφοριακού συστήματος που θα παρακολουθεί και θα καταγράφει την πορεία των εμπορικών τιμών αναπροσαρμόζοντας ανάλογα τις τιμές ζώνης.
      Εντυπωσιακό είναι και το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του υπουργείου Οικονομικών valuemaps.gov.gr όπου ενδιαφερόμενοι εισάγοντας τα αναγκαία στοιχεία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε κατοικίας μπορούν να υπολογίσουν την τρέχουσα αντικειμενική αξία του ακινήτου. Χιλιάδες αναζητήσεις γίνονται καθημερινά ενώ οι χρήστες δεν είναι αποκλειστικά κάτοικοι Ελλάδας, καθώς καταγράφονται είσοδοι στην εφαρμογή από την Ευρώπη, την Ασία καθώς και τις ΗΠΑ
      Πάντως συνεχίζεται το ράλι στις τιμές των ακινήτων καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας αυξήθηκαν κατά 10,4% ενώ το 2023 οι τιμές είχαν αυξηθεί κατά 13,8% και κατά 11,9% το 2022.
    18. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ο Εθνικός Δρυμός Αίνου είναι αναγνωρισμένος ως «Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού» (International Dark Sky Park). Ένα «Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού» είναι μια περιοχή που διαθέτει εξαιρετική  ποιότητα νυχτερινού ουρανού και ένα νυχτερινό περιβάλλον που προστατεύεται ειδικά για την επιστημονική, φυσική, εκπαιδευτική, πολιτιστική κληρονομιά και αναψυχή. Είναι το πρώτο, και ως τώρα μοναδικό, Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού που ανακηρύχθηκε επίσημα στην Ελλάδα από την International Dark-Sky Association. Η επίσημη ανακήρυξη έγινε τον Ιούνιο του 2023.
      Οι αστροβραδιές στον Αίνο παρέχουν στους συμμετέχοντες μια ανεπανάληπτη εμπειρία επαφής με το νυχτερινό ουρανό. Με χρήση τηλεσκοπίων οι συμμετέχοντες μπορούν να παρατηρήσουν νεφελώματα, αστρικά σμήνη, πλανήτες και άλλες ομορφιές του νυχτερινού ουρανού. Με τη χρήση πράσινου laser, μαθαίνουν τους αστερισμούς, τα σημαντικά άστρα και πώς να πλοηγούνται στο νυχτερινό ουρανό.
       
    19. Αρθρογραφία

      tetris

      Η διαφορά ανάμεσα σε ένα οικόπεδο που βρίσκεται εντός του σχεδίου (πόλης ή οικισμού) με ένα γειτονικό του που βρίσκεται εκτός είναι τεράστια. Η ένταξη ενός ακινήτου στο σχέδιο συνεπάγεται άλλες δυνατότητες αξιοποίησης (μικρότερη αρτιότητα, συντελεστή δόμησης, συχνά ακόμα και τη δυνατότητα δόμησης) και, συνεπώς, άλλη αξία…
      Ωστόσο η γραμμή ανάμεσα στο «εντός» και το «εκτός» δεν ήταν πάντα αυστηρή – ή τουλάχιστον δεν αντιμετωπίστηκε ως τέτοια. Ως αποτέλεσμα, εκατοντάδες χωριά σε όλη τη χώρα έχουν «ξεχειλώσει», ενώ οι προσπάθειες προηγούμενων δεκαετιών για την «αυθαίρετη» επέκταση οικισμών προς «ένταξη» των παράτυπων επεκτάσεών τους κόπηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
      Υπό αυτό το πρίσμα και με δεδομένη την προσπάθεια του υπουργείου Περιβάλλοντος να εκπονήσει πολεοδομικά σχέδια στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, το ζήτημα των ορίων των μικρών οικισμών (κάτω των 2.000 κατοίκων) ήρθε γρήγορα στο τραπέζι. Πριν από μερικούς μήνες το υπουργείο κατάρτισε ένα νέο πλαίσιο, με τη μορφή προεδρικού διατάγματος και πριν από το καλοκαίρι το απέστειλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για προδικαστικό έλεγχο (όπως γίνεται σε όλα τα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων). Παράλληλα, το υπουργείο ανάρτησε το σχέδιο προεδρικού διατάγματος μέσα στα κείμενα οδηγιών που απηύθυνε στους μελετητές των πολεοδομικών σχεδίων ως «μπούσουλα» παρότι δεν έχει ακόμα εγκριθεί, μια κίνηση που εμπεριείχε –όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια– ρίσκο λόγω των αντιρρήσεων του ΣτΕ σε κάποιες διατάξεις.
      Η νομιμότητα
      Το νέο πλαίσιο αφορά συνολικά τους οικισμούς που είναι κάτω των 2.000 κατοίκων (με βάση τις τελευταίες απογραφές) και δημιουργήθηκαν πριν από το 1983. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι λεγόμενοι οικισμοί προ του ’23 (κατηγορία οικισμών που είχε τη δική της νομοθεσία), καθώς και οι οικισμοί αυτού του μεγέθους που έχουν χαρακτηριστεί παραδοσιακοί. Αφορά την οριοθέτηση ή αναοριοθέτηση των οικισμών αλλά όχι την επέκτασή τους: όπως άλλωστε αναφέρει και το σχέδιο, «κατά τη διαδικασία επανέγκρισης ή αναοριοθέτησης, απαγορεύεται η διεύρυνση του ορίου του οικισμού με βάση τη νέα κατάσταση που προέκυψε μετά τον καθορισμό του. Το όριο του οικισμού επιτρέπεται να διευρυνθεί μόνο για λόγους νομιμότητας, όπως πλάνης περί τα πράγματα, ο δε λόγος πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς», αναφέρεται.
      Ειδική αναφορά γίνεται και στην κατηγορία των οικισμών που στο παρελθόν είχαν οριοθετηθεί με βάση την απόσταση ή ακτίνα από το κέντρο τους. Οπως επισημαίνεται, οι οικισμοί αυτοί πρέπει να επαναοριοθετηθούν υποχρεωτικά είτε με βάση τα όσα ορίζει το εν λόγω πλαίσιο ή στο πλαίσιο εκπόνησης του τοπικού πολεοδομικού σχεδίου.
      Κατηγορίες
      Οι οικισμοί χωρίζονται σε κατηγορίες: περιαστικοί, όσοι βρίσκονται κοντά σε αστικά κέντρα, παραλιακοί (σε ζώνη έως 500 μέτρων από τον αιγιαλό), ορεινοί (υψόμετρο άνω των 800 μέτρων), ημιορεινοί (υψόμετρο 300-800 μέτρων), πεδινοί (έως 300 μέτρα υψόμετρο), τουριστικοί, παραδοσιακοί (σε ειδικό καθεστώς προστασίας), αξιόλογοι (όσοι συγκροτούν σύνολο σημαντικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος) ή ενδιαφέροντες (όσοι παρουσιάζουν ενδιαφέροντα πολιτιστικά κ.ά. στοιχεία ή βρίσκονται εντός τοπίου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους) και απλοί (όσοι δεν παρουσιάζουν μορφολογικό, πολεοδομικό ή αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον).
        Ως προς τον τρόπο ανάπτυξής τους οι οικισμοί μπορεί να χαρακτηρίζονται συνεκτικοί (το 90% των οικοδομών απέχουν μεταξύ τους λιγότερο από 40 μέτρα) ή διάσπαρτοι (τουλάχιστον 50% των οικοδομών δεν απέχει περισσότερο από 80 μέτρα), δυναμικοί (άνω των 200 κατοίκων, με αύξηση πληθυσμού ή των οικοδομών άνω του 10% την τελευταία τριετία). Τέλος, ως προς τον πληθυσμό τους χαρακτηρίζονται μικροί, μεσαίοι ή μεγάλοι. Η κατηγορία του κάθε οικισμού συνεπάγεται διαφορετικούς κανόνες.
      Οσον αφορά το ζητούμενο, δηλαδή τον καθορισμό του ορίου ενός χωριού, κρίσιμος χρόνος είναι η κατάσταση που είχε ο οικισμός τον Μάρτιο του 1983 (όταν ξεκίνησε να ισχύει ο ν. 1337). Με τον τρόπο αυτό:
      • Σε όσους οικισμούς είναι παλαιότεροι του 1923, με βάση αεροφωτογραφίες και διοικητικές πράξεις πρέπει να «ξεχωρίσει» ποιο τμήμα του υπήρχε το 1923. Το τμήμα αυτό, ο ιστορικός πυρήνας του χωριού δηλαδή, αποτελεί τη Ζώνη Α.
      • Ακολούθως προσδιορίζεται το συνεκτικό τμήμα του οικισμού που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983, το οποίο αποτελεί τη Ζώνη Β.
      • Τέλος, ο τομέας του οικισμού που είναι διάσπαρτη η δόμηση και δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983 αποτελεί τη Ζώνη Β1.
      Με άλλα λόγια, οι «άτυπες» επεκτάσεις των χωριών μετά το 1983 δεν μπορούν να αναγνωριστούν με αυτή τη διαδικασία, αλλά μόνο μέσω πολεοδομικού σχεδίου.
      Από τα όρια των οικισμών πρέπει να εξαιρούνται περιοχές όπως αρχαιολογικές, δασικές, γεωργικές υψηλής παραγωγικότητας κ.λπ., και μια νέα προσθήκη, εκτάσεις γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση.
      Πώς χτίζουμε
      Οι όροι δόμησης είναι διαφορετικοί ανάλογα με τη ζώνη (Α, Β ή Β1) ενός οικισμού. Για πρώτη φορά, εκτός από την ελάχιστη αρτιότητα προστίθεται και η υποχρέωση συγκεκριμένου «προσώπου» σε δρόμο ή άλλο κοινόχρηστο χώρο, ως εξής:
      • Στη Ζώνη Α η ελάχιστη αρτιότητα είναι 2 στρέμματα και ελάχιστο μήκος «προσώπου» τα 15 μέτρα (ή 10 μέτρα σε ορεινούς ή ημιορεινούς οικισμούς). Προσοχή: η υποχρέωση «προσώπου» αφορά μόνο τα καινούργια οικόπεδα, δηλαδή όσα προκύπτουν από κατατμήσεις μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου. Oλα τα υπόλοιπα εξακολουθούν να θεωρούνται άρτια μόνο με το ελάχιστο εμβαδόν των 2 στρεμμάτων.
      • Στη Ζώνη Β άρτια θεωρούνται οικόπεδα από 300 έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο. Για όσα δημιουργήθηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2011, χρειάζεται «πρόσωπο» 10 ή 15 μέτρων (μεγαλύτερα ή μικρότερα των 500 τ.μ.).
      Παραλιακά και δίοδοι
      Oσον αφορά τους παραλιακούς οικισμούς, το πλαίσιο προβλέπει όπως σήμερα ότι η ελάχιστη απόσταση από τη γραμμή του αιγιαλού θα είναι 15 μέτρα, εκτός αν υπάρχει ζώνη παραλίας οπότε αυτή προσμετράται. Στην περίπτωση που η υπάρχουσα σήμερα γραμμή της δόμησης είναι σε μικρότερη απόσταση, τότε θα ακολουθείται αυτή η γραμμή. Μια νέα ρύθμιση που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι στους οικισμούς που η δόμηση φτάνει πιο κοντά από τα 15 μέτρα στη θάλασσα, πρέπει να καθοριστεί δίκτυο κοινόχρηστων διόδων προς τη θάλασσα πλάτους τουλάχιστον 4 μέτρων, που να συνδέουν τους δρόμους του οικισμού με την παραλία. Μάλιστα προβλέπει μια ειδική διαδικασία για την εξασφάλιση των χώρων: οι ιδιοκτήτες πρέπει να παραχωρούν τον απαραίτητο χώρο για τη δημιουργία του δρόμου ως υποχρέωση για να εκδώσουν οικοδομική άδεια (αλλά στην αρτιότητα υπολογίζεται το οικόπεδο όπως ήταν, δηλαδή πριν του αφαιρεθεί χώρος για δρόμο).
      Παραδοσιακοί οικισμοί
      Σχετικά με τους παραδοσιακούς οικισμούς, το πλαίσιο επισημαίνει ότι τα διατάγματα του χαρακτηρισμού του (και οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης κ.λπ.) εξακολουθούν να υπερισχύουν οποιασδήποτε νεότερης ρύθμισης. Αφήνει ωστόσο ένα «παράθυρο» τροποποιήσεων: «στις περιπτώσεις οριζόντιου, ομαδικού χαρακτηρισμού οικισμών ως παραδοσιακών χωρίς εξειδικευμένες κατά περίπτωση μελέτες είναι δυνατόν, μετά από προσήκουσα τεκμηρίωση (…) να τροποποιούνται επί πλέον ή επί έλαττον οι θεσμοθετημένοι όροι και περιορισμοί δόμησης», αναφέρει. Σημειώνει, ωστόσο, ότι οι νέοι όροι θα πρέπει να συνάδουν με τα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία του οικισμού και να κατατείνουν στην προστασία και τη βιωσιμότητά του, προϋποθέσεις που όπως έχει δείξει η πολεοδομική ιστορία μπορεί να ερμηνευθούν… πολύ διασταλτικά.
      Σε ό,τι αφορά τα διαδικαστικά, η οριοθέτηση των οικισμών εγκρίνεται με προεδρικό διάταγμα, ενώ η διαδικασία κινείται από τον δήμο ή το υπουργείο Περιβάλλοντος στο πλαίσιο εκπόνησης πολεοδομικού σχεδίου.
      Τι δεν πέρασε από την «κρησάρα» του ΣτΕ
      Τις «έμμεσες» επεκτάσεις οικισμών, μέσω της ένταξης πιο αραιοδομημένων τμημάτων γύρω από τους οικισμούς, μπλοκάρει το ΣτΕ. Οπως ορίζει, κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με επέκταση η οποία επιτρέπεται να γίνει μόνο ύστερα από μελέτη και στο πλαίσιο πολεοδομικού σχεδίου.
      Το ΣτΕ εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες το (υπ. αρ. 74/2024) πρακτικό επεξεργασίας του σχεδίου προεδρικού διατάγματος, στο οποίο καταθέτει τις παρατηρήσεις του. Τις παρατηρήσεις αυτές το υπουργείο είναι υποχρεωμένο να τις σεβαστεί, ειδάλλως το προεδρικό διάταγμα δεν θα εγκριθεί. Πιο συγκεκριμένα:
      • Το υπουργείο πρότεινε να συμπεριληφθούν (ως Ζώνη Γ) τα τμήματα ενός οικισμού που είχαν συμπεριληφθεί σε παλαιότερη (παράνομη) οριοθέτηση. Με τον τρόπο αυτό επιχείρησε στην πράξη να εντάξει στα όρια των χωριών τις επεκτάσεις που είχαν γίνει με απόφαση νομάρχη τις δεκαετίες του ’80-’90 (και τις οποίες το ΣτΕ έχει πολλάκις κρίνει αντισυνταγματικές). «Η αναγνώριση της ζώνης Γ οδηγεί εμμέσως σε επέκταση των ορίων του οικισμού η οποία δεν επιτρέπεται και μάλιστα με συμπερίληψη εντός των ορίων του οικισμού εκτάσεων που έχουν προκύψει από παράνομη οριοθέτηση αυτού και χωρίς να συντρέχουν τα κριτήρια της πολεοδομικής νομοθεσίας», αναφέρει το πρακτικό του ΣτΕ. «Εξάλλου, αν η διοίκηση κρίνει αναγκαία και σκόπιμη την επέκταση των ορίων των οικισμών της χώρας για την οικιστική ή άλλου είδους αξιοποίησή τους θα πρέπει να προωθήσει κατά προτεραιότητα την πολεοδόμηση των αναγκαίων εκτάσεων για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού», αναφέρει. Οπως επισημαίνει πολλαπλά το ΣτΕ, επέκταση των οικισμών επιτρέπεται μόνο στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδίου και πρέπει να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη.
      • Επίσης, το υπουργείο πρότεινε να ενταχθούν στο σχέδιο αραιοδομημένες εκτάσεις που βρίσκονται γύρω από τις πιο «πυκνοδομημένες», μέσα στα χωριά. «Ο ορισμός που προτείνεται είναι αόριστος και ενδέχεται να δημιουργήσει ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής. Κυρίως δε ενδέχεται να καθυστερήσει για μεγάλο διάστημα την οριοθέτηση των οικισμών», αναφέρει. Το ΣτΕ υπενθυμίζει τη νομολογία του, σύμφωνα με την οποία αραιοδομημένες εκτάσεις εντός συνεκτικού οικισμού μπορούν να περιλαμβάνονται εντός του ορίου μόνο εφόσον περιέχουν επαρκή αριθμό κτισμάτων με μικρή απόσταση μεταξύ τους και αποτελούν κομμάτι του διαμορφωμένου πολεοδομικού ιστού.
        Τέλος, το ΣτΕ ζήτησε να καταργηθεί η δυνατότητα οικοδόμησης χωρίς περιορισμό αρτιότητας σε οικόπεδα προ του 1968, καθώς η σχετική διάταξη έχει κριθεί αντισυνταγματική.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η παρατηρούμενη έντονη κινητικότητα προώθησης πολλών νέων μονάδων ενέργειας  στην περιοχή μας  από άλλες πηγές (αέριο, αιολικά, φωτοβολταϊκά κλπ.), αλλά και η γενικότερη κατάσταση που διαμορφώνεται με τις σχετικές επιπτώσεις, τοπικά και γενικότερα, σχολιάζεται εκτενώς στα εθνικά ΜΜΕ, ενώ ταυτόχρονα ο ρόλος της υδροηλεκτρικής ενέργειας στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας αποσιωπάται συστηματικά.
      Η συστηματική και ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ υποστήριξη των τελευταίων κυβερνήσεων του φυσικού αερίου (ΦΑ) και των «ευνοούμενων» ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά), είχε ως αποτέλεσμα να θυσιάζονται, βασικά για τη χώρα,  ζητήματα (ενεργειακή και οικονομική εξάρτηση, ανάγκη εισαγωγών τεχνολογικού εξοπλισμού και κατ’ επέκταση πολύ χαμηλή εγχώρια  προστιθέμενη αξία, περί το 20% μόνο, αυξημένες τιμές καταναλωτή, περιβάλλον, βιοποικιλότητα κοκ).

      Ας μην μας εκπλήσσει επίσης γιατί η Υδροηλεκτρική Ενέργεια (ΥΗΕ), η οποία ιστορικά και αντικειμενικά «ανήκει» στην ΔΕΗ, έχει σχεδόν τεθεί υπό διωγμό από ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, δεν εντάσσονται νέα (ΥΗ) έργα και την «παραμερίζουν», παρά τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα της (χαμηλό κόστος παραγωγής, απόλυτα οικολογική, μεγάλη εγχώρια  προστιθέμενη αξία από τα έργα αυτά –πάνω από 80%, κάλυψη  αναγκών αιχμής που σταθεροποιεί το σύστημα, «αντίδοτο» στην φυσική μεταβλητότητα των άλλων ΑΠΕ, μοναδική δυνατότητα  αποθήκευσης ενέργειας με το σύστημα άντλησης – ταμίευσης, πολλαπλή συμπληρωματική αξιοποίηση των υδάτων των (ΥΗ) ταμιευτήρων για αντιπλημμυρικούς σκοπούς – υδρεύσεις – αρδεύσεις – αποθέματα για την ξηρασία κλπ.).
      Και, όπως εύκολα αποδεικνύεται από την παράθεση αυτών των πλεονεκτημάτων, η συνδυαστική αξιοποίηση των υδάτων κατά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσφέρει ένα απόλυτα  θετικό   «κοινωνικό» αποτύπωμα.
      Το γεγονός  αυτό από μόνο του δίνει απάντηση σε ορισμένους που αντιμετωπίζουν τις διεκδικήσεις μας για ΥΗ έργα σαν κάποιο …..φετίχ η κάποια τεχνοκρατική εμμονή !
      Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα, με την έξαρση ενεργειακών έργων και ιδιαίτερα των πολυδιαφημισμένων ΑΠΕ (ΦΒ και αιολικών), τα οποία, με την αμέριστη πολιτική συνδρομή των κομμάτων εξουσίας, εγκαθίστανται σταδιακά σε όλες τις περιοχές της χώρας, αλλά και την βελτιωμένη  πλέον πληροφόρηση που υπάρχει, οι πολίτες συνειδητοποιούν   πως, παρά την γνωστή προπαγάνδα της «πράσινης» ενέργειας, τελικά όλες οι μορφές που περιέχονται στο ενεργειακό μείγμα (και όχι μόνο ο λιγνίτης ….) έχουν, στον ένα η τον άλλο βαθμό, περιβαλλοντικές επιπτώσεις (που φυσικά ποικίλλουν) και είναι φυσιολογικό να καταγράφονται αντιδράσεις όταν διαπιστώνονται κίνδυνοι για το περιβάλλον, την οικονομία αλλά και την φυσιογνωμία  σε μια περιοχή.
      Έτσι πέφτει στο κενό και η φτηνή προπαγάνδα για τις «μεγάλες» οικολογικές επιπτώσεις (και μάλιστα συλλήβδην) από τα …. «φαραωνικά» ΥΗ έργα  και  ξεφτίζει η ψεύτικη εικόνα που καλλιεργήθηκε συστηματικά και επίμονα πως δήθεν ΦΒ και αιολικά θα έδιναν λύση στην συγκράτηση των τιμών στους καταναλωτές.
      [Σημείωση : Τελευταία, εμφανίζεται «δειλά» ένα ενδιαφέρον από κάποιες ιδιωτικές ενεργειακές εταιρείες για παραγωγή ΥΗΕ και κατασκευή αντίστοιχων έργων.
      Πρόκειται όμως για επιλεγμένα έργα που ανταποκρίνονται σε  δυο τουλάχιστον συγκεκριμένες προϋποθέσεις :
      α) Σε αυτά δεν τίθεται θέμα συν διαχείρισης  με άλλους χρήστες, πχ αρδεύσεις, υδρεύσεις, όπως συμβαίνει με το έργο Ν. Πλαστήρα, που συνδυάζει ενέργεια με «κοινωνικούς» σκοπούς.
      Αντίθετα, για τους ιδιώτες είναι «επιλέξιμα»  έργα αποκλειστικής εκμετάλλευσης, όπως πχ αυτά της ΤΕΡΝΑ στην Δαφνοζωνάρα (λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια)  επί του Αχελώου και το υπό αδειοδότηση έργο στο Αυλάκι (επίσης επί του Αχελώου)
      β) Να διασφαλίζεται πρόσθετη (όχι μόνο από δικά τους κεφάλαια) προνομιακή χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς η δημόσιους πόρους, όπως πχ. συνέβη και πάλι με την ΤΕΡΝΑ στο έργο άντλησης – ταμίευσης της Αμφιλοχίας, που εξασφάλισε επιχορήγηση 250 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους ].
      Μια άλλη βασική παράμετρος σε ένα βιώσιμο σύστημα παραγωγής ενέργειας  είναι η «αποκέντρωση» της παραγωγής.
      Δυστυχώς, στην Θεσσαλία, παρά τις μεγάλες δυνατότητες αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας, η παράμετρος αυτή αγνοείται  συστηματικά [σημ. : δεν υπολογίζεται η μονάδα «γίγαντας» του ΦΑ (δες Α μέρος), η οποία, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και της αναγκαίας στροφής στις χώρες της ΕΕ, ίσως δεν πραγματοποιηθεί].
      Και ας σημειωθεί ότι οι ειδικοί στον ενεργειακό και περιβαλλοντικό τομέα θεωρούν ως «κλειδί» στο ενεργειακό ζήτημα την «ενίσχυση της αποκέντρωσης» και την «διασπορά της παραγόμενης ενέργειας στις περιφέρειες της χώρας μέσω ισχυρών αντισταθμισμάτων στις τοπικές κοινωνίες»  (δες ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,10/4/22, καθηγητής  Νικ. Φαραντούρης, σύμβουλος του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσίπρα).
      Παρόλα αυτά, όταν οι αρχές αυτές πρόκειται να εφαρμοστούν στη Θεσσαλία  μέσω της ΥΗΕ και της ολοκλήρωσης των ημιτελών έργων Άνω Αχελώου, τότε η επιστήμη, οι απόψεις των ειδικών, ακόμη και των συμβούλων της πολιτικής ηγεσίας (!), παρακάμπτονται και οι ηγεσίες αυτές, μικροπολιτικά σκεπτόμενες, υποτάσσονται στις οικοδογματικές εμμονές των κ.κ. Τσίπρα και Μητσοτάκη, στην ανάγκη δημιουργίας του «φιλοπεριβαλλοντικού» τους προφίλ,  στην «υποχώρηση» (λόγω πιθανού πολιτικού κόστους) απέναντι στους κραυγάζοντες τοπικιστές της γείτονος Αιτωλοακαρνανίας κοκ.
      Και προφανώς η συνεχιζόμενη πολιτική στασιμότητας των έργων Αχελώου και της τεράστιας οικονομικής επένδυσης που έχει γίνει σε αυτά, δεν έχει άλλη διέξοδο παρά μόνο την κατεδάφιση των έργων που πλέον, όπως βρίσκονται εγκαταλειμμένα για πάνω από δέκα χρόνια, μόνο καταστροφή στο περιβάλλον προκαλούν και μόνο κινδύνους από μεγάλες πλημμύρες αναμένεται να επιφέρουν.
      Κανείς όμως από τους πολιτικούς μας ηγέτες, για ευνόητους λόγους, δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε μια τέτοια επώδυνη  (και προφανώς χωρίς διέξοδο) συζήτηση.
      Γι’ αυτό και οι κατά τα άλλα δημοκράτες ηγέτες (και τα  ….λαλίστατα στελέχη) των δυο αυτών κομμάτων, στα  σχεδόν οκτώ χρόνια άσκησης διακυβέρνησης απέφυγαν συστηματικά (σαν ο διάολος το λιβάνι…) να πραγματοποιήσουν μια ολοκληρωμένη συζήτηση στη Βουλή, ώστε να επικυρώσουν η (εάν έτσι κρίνουν…) να ακυρώσουν τις παλαιότερες δημοκρατικά ειλημμένες αποφάσεις για την υλοποίηση των έργων Άνω Αχελώου, την ΥΗ παραγωγή, την μεταφορά μέρους των υδάτων από την δυτική (ορεινή) στην κεντροανατολική  Θεσσαλία και επιτέλους να θέσουν τα έργα αυτά (εάν κρίνουν ότι παρέλκει η κατασκευή και λειτουργία τους) εκτός του κρατικού προϋπολογισμού.
      [Σημ. : και για να είμαστε απόλυτα δίκαιοι, ούτε τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης ανέλαβαν κάποια σοβαρή πρωτοβουλία στην κατεύθυνση αυτή, ανεξάρτητα από τις θέσεις που το καθένα διακηρύσσει].
      Αντί λοιπόν για τέτοιου είδους σοβαρές και επιβεβλημένες συζητήσεις,  βλέπουμε τους «μονομάχους» να  είναι ικανοί για ασήμαντα θέματα, για ψύλλου πήδημα όπως λέμε, να προκαλέσουν  στη Βουλή  οξύτατες προσωπικές αντιπαραθέσεις, που συνήθως  δεν οδηγούν ούτε σε ουσιαστικές αποφάσεις, ούτε φυσικά προάγουν την βιώσιμη ανάπτυξη για το καλό των ανθρώπων της δουλειάς και του τόπου.
      Και σε ένα τέτοιο πολιτικό περιβάλλον, οι «φίλοι» τους στην περιοχή μας (αυτοδιοικητικοί, κομματικά στελέχη κλπ.), συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι, ανέχονται την κατάστασή αυτή, συγκαλύπτουν ουσιαστικά τους «ηγέτες», ενώ ο κόσμος παρακολουθεί απογοητευμένος (έτσι τον προτιμούν οι «σωτήρες» του….), αμήχανος, βυθισμένος στην σύγχυση και την απορία για την στασιμότητα και  οι κυβερνητικές  τετραετίες «φεύγουν» σαν το νερό στο ποτάμι….
      *Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,
      Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ
    21. Αρθρογραφία

      GTnews

      Επαναπαυόμαστε, γιατί θεωρούμε ότι έχουμε καλύτερες κατασκευές από την Τουρκία. Όσο κι αν αυτό αντικειμενικά ισχύει, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε μια «γειτονιά» με υψηλή σεισμικότητα. Οι καταστροφές στην Τουρκία και στη Συρία πρέπει να αποτελέσουν το έναυσμα για μια «επανεκκίνηση» της αντισεισμικής πολιτικής στη χώρα μας, η οποία έχει με τα χρόνια ατονήσει. Αυτά σημειώνει ο ακαδημαϊκός, πολιτικός μηχανικός, αρθρογράφος και συγγραφέας Θεοδόσης Τάσιος στην «Κ», δηλώνοντας συντετριμμένος από τις εικόνες της καταστροφής.
      Κανένας αντισεισμικός κανονισμός δεν θα μπορούσε να αντέξει το θηριώδες μέγεθος αυτού του σεισμού, επισημαίνει και ζητεί να αυξηθεί άμεσα η βοήθεια από την Ελλάδα προς την Τουρκία. «Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό», αναφέρει.

      – Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις που σας έρχονται στο μυαλό από τις εικόνες της καταστροφής;
      – Παρόλο που ασχολούμαι με το πρόβλημα σε διεθνή κλίμακα επί 50 χρόνια ως μηχανικός και ως εμπειρογνώμων της UNESCO –και ως εκ τούτου θα έπρεπε να είμαι πιο αποστασιοποιημένος– νιώθω συντετριμμένος. Αυτά τα μεγέθη σεισμών σε πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι πάρα πολύ σπάνια, όμως ο αριθμός των θυμάτων και η έκταση των οικονομικών συνεπειών είναι τεράστια.
      – Τι έφταιξε, εκτός από το μέγεθος του σεισμού;
      – Συχνά λέμε ότι ο δομικός πολιτισμός στην Τουρκία είναι χαμηλότερης στάθμης από ό,τι ο δικός μας. Αυτό γενικά ισχύει, παρότι έχει βελτιωθεί, γιατί οι κοινωνικές συνθήκες στην Τουρκία είναι πολύ διαφορετικές. Κάποτε, τη δεκαετία του ’80, το ποσοστό της αυθαίρετης δόμησης έφθανε το 50% – και δεν μιλάμε για δύο καμαρούλες αλλά για πολυώροφα κτίρια. Υπήρχε μάλιστα τεχνικός όρος στην Τουρκία, τα έλεγαν «τα χτισίματα της νύχτας». Ομως είναι εύκολο να αποδίδουμε την καταστροφή μόνο σε αυτό. Ηταν τόσο θηριώδες το μέγεθος του σεισμού, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ούτε με τις καλύτερες κατασκευές ή τον καλύτερο κανονισμό. Η μεγαλύτερη ιδιοτυπία του ήταν η μακρότατη διάρκεια των ισχυρών ταλαντώσεων (γύρω στα 60 δευτερόλεπτα). Τούτο συνεπάγεται ένα πολύ μεγάλο πλήθος ανακυκλίσεων φόρτισης, πάνω σε δομικά στοιχεία ήδη τραυματισμένα από την πρώτη ισχυρή δόνηση. Με συνέπεια την ταχύτατη μείωση της απομένουσας αντοχής των κτιρίων, ενώ, κατά το πνεύμα των κανονισμών, η απαιτούμενη αντοχή νοείται μετά από τρεις μόνον πλήρεις ανακυκλίσεις.
      – Και πόσο μάλλον στη Συρία, που βγαίνει από έναν πόλεμο.
      Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό. Οι πλουσιότεροι μένουν σε περισσότερο φροντισμένα κτίρια, σε καλύτερες κατασκευές. Οι φτωχοί σε κτίρια με χαμηλής ποιότητας μελέτη και κατασκευή, τα οποία δεν συντηρούνται.
      – Εκεί είναι δυσκολότερα τα πράγματα γιατί δεν διαθέτουν ούτε την οργάνωση ούτε την οικονομική δύναμη που έχουν οι Τούρκοι. Ούτε βέβαια τη σημαντική επιστημονική γνώση και οργάνωση που έχουν για την αντιμετώπιση των σεισμικών φαινομένων.
      – Ποιες βλάβες σε ένα κτίριο οδηγούν στην κατάρρευσή του;
      – Αυτά που είδα στην τηλεόραση από την Τουρκία ήταν αυτά που ονομάζουμε «τυπικά»: καταστρέφεται το ισόγειο και στη συνέχεια όλο το υπόλοιπο κτίριο γέρνει και πέφτει ατόφιο. Το ίδιο έγινε και στα Σκόπια προ ετών, καταστράφηκαν από τα ισόγειά τους. Σαν να έχεις ένα κουτί επάνω σε ξύλινα ποδαράκια.
      – Έχει ο σεισμός ταξικά χαρακτηριστικά;
      – Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό. Οι πλουσιότεροι μένουν σε περισσότερο φροντισμένα κτίρια, σε καλύτερες κατασκευές. Οι φτωχοί σε κτίρια με χαμηλής ποιότητας μελέτη και κατασκευή, τα οποία δεν συντηρούνται. Αυτό ισχύει παντού. Και στην Αθήνα, πάρα πολλές πολυκατοικίες σε κεντρικές περιοχές έχουν μεγάλη διάβρωση των οπλισμών στα υπόγεια, λόγω της υγρασίας. Οι φθορές αυτές μειώνουν κι άλλο την αντισεισμική τους ικανότητα, η οποία δεν ελέγχεται από πουθενά, ούτε από την Πολιτεία αλλά ούτε και από τους πολίτες. Είναι σαν να αγοράζαμε ένα αυτοκίνητο και να το χρησιμοποιούσαμε για 30 χρόνια χωρίς να το πηγαίνουμε στο συνεργείο. Η αντίληψή μας για τα κτίρια ως τεχνικό αγαθό είναι προκλητική.

      – Πολλοί συνάδελφοί σας πάντως θεωρούν ότι αν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός κοντά σε ένα σημαντικό αστικό κέντρο της Τουρκίας, οι συνέπειες θα είναι αδιανόητες, γιατί υπάρχουν ολόκληρες γειτονιές που έχουν χτιστεί αυθαίρετα.
      – Για την Κωνσταντινούπολη έχω αντίληψη γιατί είμαι επίτιμο μέλος του τουρκικού ICOMOS, συνεργαζόμουν παλαιότερα με τουρκικά πανεπιστήμια. Εχω συμμετάσχει πριν από αρκετά χρόνια σε μια συνεδρίαση που έγινε με την UNESCO για τα σενάρια ενεργοποίησης του βόρειου ρήγματος της Ανατολίας κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Μιλούσαν για μισό εκατομμύριο θύματα. Είναι τραγικό αυτό που θα μπορούσε να συμβεί με τα τεχνικά δεδομένα της παλιάς εποχής – θέλω να ελπίζω ότι στο μεταξύ οι «κατασκευές της νύχτας» θα έχουν κατεδαφιστεί.
      Τρέμει το φυλλοκάρδι μου βλέποντας τόση αδιαφορία 

      – Είναι ο αντισεισμικός μας κανονισμός επαρκής;
      – Θα μου επιτρέψετε ένα προσωπικό σχόλιο… Αίμα έφτυσα κι εγώ και οι συνεργάτες μου και οι καθηγητές των Πολυτεχνείων για να πείσουμε για τις βαθμιαίες αλλαγές στον αντισεισμικό κανονισμό. Οι αντιδράσεις ήταν μεγάλες, ακόμα και από διακεκριμένους συναδέλφους μας. Γι’ αυτό και μια περίοδο σκεφτήκαμε να στραφούμε στην Ευρώπη, να συμβάλουμε στη διαμόρφωση ενός κοινού κανονισμού τον οποίο στη συνέχεια η Ελλάδα υποχρεωτικά θα εφάρμοζε. Για τον λόγο αυτό, Ελληνες επιστήμονες έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των αντισεισμικών κανονισμών της Ευρώπης, σημαντικότερο από ό,τι οι Ιταλοί. Εχουμε λοιπόν σπουδαίους κανονισμούς, αλλά δεν έχουμε συντήρηση. Φτιάχνουμε κτίρια και τα εγκαταλείπουμε. Αν σκουριάσουν, αν στην πορεία αφαιρεθούν κομμάτια, αν έρθουν ηλεκτρολόγοι και μηχανικοί και σκαλίσουν τα υποστυλώματα, αν αλλάξει χρήση το ισόγειο, όλα αυτά δεν ελέγχονται από κανέναν. Ομως όλα αυτά συμβάλλουν στην τρωτότητα του κτιρίου και τη διακινδύνευση. 
      – Έχουμε εικόνα των τρωτών σημείων των ελληνικών πόλεων;
      – Στην απογραφή του 2000 είχαμε συμμετάσχει με την ομάδα του Εθνικού Προγράμματος Αντισεισμικής Ενίσχυσης Υφιστάμενων Κατασκευών (ΕΠΑΝΤΥΚ) του ΤΕΕ. Προετοιμάσαμε τους καταλόγους των ερωτημάτων και εκμεταλλευτήκαμε πλήρως τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε με τη συνεργασία των συναδέλφων της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και εκδώσαμε ένα βιβλίο, που έχει σχεδόν για κάθε πόλη όλα τα αποτελέσματα που ενδιαφέρουν στη χάραξη αντισεισμικής πολιτικής. Από τι κατασκευαζόταν ο φέρων οργανισμός σε κάθε περιοχή, αν τα κτίρια είναι από μπετό, τούβλα ή πέτρα, αν έχουν πιλοτή ή όχι, πότε χτίστηκαν. Στη συνέχεια, όλο μας το υλικό παραδόθηκε στον ΟΑΣΠ. Δημιουργήθηκε ο κανονισμός επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), πρόσφατα προστέθηκε και ο κανονισμός για τα κτίρια με τοιχοποιία (ΚΑΔΕΤ). Η πληρότητα των ελληνικών κανονισμών αναγνωρίζεται στην Ευρώπη. 
       
      – Μήπως όμως επαναπαυόμαστε λόγω της ύπαρξης ενός προωθημένου αντισεισμικού πλαισίου;
      – Είναι σαν τον πυρετό. Μόλις μας περάσει, νομίζουμε ότι γίναμε καλά. Eτσι και με τον σεισμό. Μόλις απομακρυνθεί το διάστημα από έναν πρόσφατο σεισμό, ξεχνάμε. Oμως οι ισχυροί σεισμοί δεν θα πάψουν στη χώρα μας, είτε σε 5 μήνες είτε σε 15 χρόνια θα ξανασυμβούν. Γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να σταματά η αντισεισμική πολιτική για τις γέφυρες, για τα νοσοκομεία, για τα σχολικά κτίρια, τα δημόσια κτίρια, τις εκκλησίες, γενικά τους χώρους συνάθροισης κοινού. Αναμφισβήτητα για όλα αυτά έχουν γίνει στο παρελθόν ενέργειες. Eχω όμως την οιονεί βεβαιότητα ότι δεν είναι επαρκείς. 
       – Πού είναι πιο ευάλωτη η Ελλάδα στην περίπτωση ενός ισχυρού σεισμού;
      – Στα δίκτυα και στις γέφυρες. Δεν γνωρίζω τι γίνεται με τα ξενοδοχεία, ο κλάδος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του. Εκεί που έχουν γίνει σοβαρά βήματα είναι στην ενίσχυση των σχολικών κτιρίων. Στα ιδιωτικά κτίρια υπάρχει ένα σημαντικό κενό, πρέπει το κοινωνικό κράτος να έλθει και να ενισχύσει τον έλεγχο και τις επισκευές μέσα από ένα εθνικό πρόγραμμα, να αξιοποιήσει την εμπειρία του ΟΑΣΠ. Τρέμει το φυλλοκάρδι μου βλέποντας τόση αδιαφορία για έναν πραγματικό κίνδυνο. 
      Πρέπει οπωσδήποτε να αυξήσουμε άμεσα τη βοήθεια που θα στείλουμε αυτή τη στιγμή στην Τουρκία. Eχουμε περιθώριο από το υστέρημά μας. Δεν πρέπει να αφήσουμε να υποφέρει ένας λαός δίπλα μας. Και να θυμηθούμε ότι σε βάθος χρόνου διατρέχουμε ανάλογο κίνδυνο – ίσως όχι τον ίδιο γιατί δεν έχουμε το ίδιο μεγάλα ρήγματα. Ελπίζω ότι θα δοθεί η αφορμή να ληφθεί μια επιτελική απόφαση, με τη συναίνεση όλων των κομμάτων, ώστε να αρχίσουμε ξανά να ασχολούμαστε με την αντισεισμική προστασία των κτιρίων μας. 
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.