Search the Community

Οι επιστήμονες στο MIT πιστεύουν ότι ίσως βρήκαν επιτέλους έναν τρόπο να αντιστρέψουν την κλιματική αλλαγή. Ή, τουλάχιστον, για να βοηθήσουν ώστε να περιοριστεί κάπως το πρόβλημα, επισημαίνει ο ιστότοπος bgr.com που εστιάζει σε επιστημονικά επιτεύγματα και ειδήσεις. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, η ιδέα περιστρέφεται σε μεγάλο βαθμό γύρω από τη δημιουργία και την ανάπτυξη φυσαλίδων πυριτίου που μοιάζουν με λεπτό φιλμ. Οι «διαστημικές φυσαλίδες» όπως τις αποκαλούν (οι επιστήμονες), θα ενώνονταν μεταξύ τους σαν μία σχεδία. Μόλις αναπτυχθεί αυτή στο διάστημα θα έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με τη Βραζιλία. Οι φυσαλίδες θα λειτουργούσαν στη συνέχεια σαν ένα επιπλέον ρυθμιστικό φίλτρο, έναντι της επιβλαβούς ηλιακής ακτινοβολίας που προέρχεται από τον Ήλιο. Ο στόχος με αυτές τις νέες «διαστημικές φυσαλίδες» θα ήταν η χαλάρωση ή ακόμα και η αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής. Η Γη έχει δει αυξανόμενες θερμοκρασίες τους τελευταίους αρκετούς αιώνες. Στην πραγματικότητα, η NASA περιγράφει λεπτομερώς πώς έχει αλλάξει η παγκόσμια θερμοκρασία με τα χρόνια. Τώρα, βλέπουμε τεράστια «στόματα στην κόλαση» να ανοίγουν. Η «πηγή» της ιδέας Υπάρχει, επίσης, το γεγονός ότι οι επιστήμονες μόλις ανακάλυψαν μια ακόμη τρύπα στο στρώμα του όζοντος της Γης. Ως εκ τούτου, η εύρεση τρόπων για τη χαλάρωση ή την αναστροφή της κλιματικής αλλαγής εξακολουθεί να αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για πολλούς. Αυτό το νέο σχέδιο βασίζεται σε μια ιδέα που προτάθηκε για πρώτη φορά από τον αστρονόμο Roger Angel, o οποίος αρχικά πρότεινε τη χρήση ενός «σύννεφου» από μικρά διαστημόπλοια για την προστασία της Γης από την ακτινοβολία του Ήλιου. Οι ερευνητές στο MIT έχουν υιοθετήσει την ίδια βασική ιδέα και τη βελτίωσαν, ωστόσο αντικαθιστώντας τα διαστημόπλοια με φουσκωτές φυσαλίδες πυριτίου. Το να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε την κλιματική αλλαγή θα ήταν ένα τεράστιο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, η θωράκιση της Γης από την ακτινοβολία του Ήλιου θα ήταν μόνο ένα μέρος της λύσης. Θα πρέπει ακόμα να περιορίσουμε και άλλα πράγματα. Πώς θα θωρακίσουν τη Γη οι φυσαλίδες; Αλλά πώς ακριβώς προστατεύει μια «σχεδία» διαστημικών φυσαλίδων τη Γη από την ακτινοβολία του Ήλιου; H βασική ιδέα απαιτεί την αποστολή των φυσαλίδων σε συγκεκριμένο σημείο έξω από την ατμόσφαιρα: στο λεγόμενο «Σημείο Λαγκράνζ». Αυτή είναι η τοποθεσία ακριβώς μεταξύ της Γης και του Ήλιου όπου η βαρύτητα «μηδενίζει» καθώς η έλξη του Ήλιου αντισταθμίζει την βαρύτητα της Γης. Ως εκ τούτου, οι διαστημικές φυσαλίδες θα μπορούσαν θεωρητικά να «επιπλέουν» χωρίς μεγάλη έλξη από κανένα σώμα. Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι πιθανότατα θα χρειαστεί ακόμα να στείλουμε κάποιο είδος διαστημικού σκάφους εκεί έξω για να βοηθήσουμε να μείνουν τα πράγματα σε καλό δρόμο. Ωστόσο, θα μπορούσε να μας δώσει μια καλή ευκαιρία να αντιστρέψουμε την κλιματική αλλαγή ή τουλάχιστον να επιβραδύνουμε τις αλλαγές. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το MIT δεν το βλέπει ως εναλλακτική λύση στις τρέχουσες προσπάθειες και στα μέτρα που λαμβάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Αντίθετα, είναι μια εφεδρική λύση που προορίζεται να βοηθήσει εάν τα πράγματα ξεφύγουν από τον έλεγχο. View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η ξηρασία δεν είναι νέα προβλήματα: Ήδη στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, μεγάλοι πολιτισμοί κατέρρευσαν λόγω της κλιματικής αλλαγής και ιδίως της ξηρασίας. Αυτό υποστηρίζει ο Γκέρχαρντ Γκέρολντ, καθηγητής γεω-οικολογίας του πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών Λεοπολντίνα, στο βιβλίο του «Η αλλαγή του κλίματος και η κατάρρευση των προηγμένων πολιτισμών – τι μας διδάσκει η ιστορία;». Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πολιτισμούς πολλά χρόνια πίσω Η λεπτομερής του ανάλυση βασίζεται στις επιστημονικές γνώσεις της αρχαιολογίας, της ιστορίας και της παλαιοκλιματικής έρευνας που αποκτήθηκαν τα τελευταία 20-30 χρόνια. Περιγράφει το πολύπλοκο δίκτυο πολιτιστικών-ιστορικών και περιβαλλοντικών-οικολογικών συνθηκών που επικρατούσαν στο παρελθόν και εξηγεί τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής στην κατάρρευση προηγμένων πολιτισμών από τη Μεσοποταμία και την Ελλάδα έως την Λατινική Αμερική και την Γροιλανδία. Η παλαιολιθική κοινωνία κυνηγών-τροφοσυλλεκτών με χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα άλλαξε κατά τη μετάβαση από το Πλειστόκαινο στο Ολόκαινο με την αύξηση της δασοκάλυψης και την πρώιμη χρήση γης από πολυπληθείς ομάδες μεταξύ 10.000 και 5.000 πΧ (Νεολιθική Επανάσταση) Σε διάφορες περιοχές της Μεσοπαταμίας εμφανίστηκαν προηγμένοι πολιτισμοί κατά την Εποχή του Χαλκού. Η Ουρούκ εξελίχθηκε σε μεγάλη πόλη κατά τη διάρκεια της 4ης χιλιετίας, αλλά λόγω μιας σημαντικά πιο ξηρής κλιματικής φάσης από το 3300-3000 πΧ κατέρρευσε. Επίσης, η μεγάλη Ακκαδική Αυτοκρατορία κατέρρευσε σχετικά απότομα γύρω στα 4200 χρόνια πΧ. Υπεύθυνη για την κατάρρευση όλων των προηγμένων πολιτισμών της ύστερης Εποχής του Χαλκού (γύρω στα 3100 χρόνια πΧ) θεωρείται μεταξύ άλλων η κλιματική αλλαγή η οποία συνοδευόταν από περιόδους μεγάλης ξηρασίας κατά τον διαπρεπή Γερμανό επιστήμονα. Η ξηρασία του 2200 πΧ και οι αρνητικές επιπτώσεις Ενώ όμως η μεγάλη ξηρασία του 2200 πΧ είχε εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις στην ανατολική Μεσόγειο με αποτέλεσμα οι πόλεις είτε να καταστραφούν ή να εγκαταλειφθούν μέχρι το τέλος της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, αντίστροφα στην ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Κάτω Μεσοποταμία σημειώθηκε πολιτιστική άνοδος κατά την χρονική περίοδο προς τη Μέση Εποχή του Χαλκού. Η δε Ύστερη Εποχή του Χαλκού μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «χρυσή εποχή» όσον αφορά το εμπόριο, τον πλούτο και την διασύνδεση πόλεων-κρατών όπως η Ουγκαρίτ ή το Χαλέπι. Κυρίαρχες ήταν οι αυτοκρατορίες των Χετταίων, των Ασσυρίων και των Αιγυπτίων, καθώς επίσης και οι πόλεις-κράτη του ελλαδικού χώρου όπως των Μυκηνών, της Κρήτης και της Κύπρου. Οι κλιματικές συνθήκες ήταν αρχικά ευνοϊκές. Τα προϊόντα -φυσικά και τα γεωργικά- διακινούνταν συστηματικά μέσω των δρόμων των καραβανιών και των θαλασσίων οδών στη Μεσόγειο. Εκείνη την εποχή υπήρχε ένα μεγάλης κλίμακας, περίπλοκο και σταθερό οικονομικό σύστημα βασισμένο στον καταμερισμό της εργασίας. Μεταξύ του 1200 και του 900 πΧ ωστόσο, κατέρρευσαν αυτοκρατορίες και πόλεις-κράτη, όπως επίσης κατέρρευσε ολοκληρωτικά το εμπόριο και το εμπορικό δίκτυο, η βάση δηλαδή της ευημερίας στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Ο ρόλος των περιβόητων Λαών της Θάλασσας παραμένει αμφιλεγόμενος. Ποια ήταν επομένως η αιτία της κατάρρευσης; Η απάντηση κατά τον Γκέρχαρντ Γκέρολντ είναι ότι «η μεγάλη ξηρασία του 1200-850 πΧ με ένα μικρό διάλειμμα από το 1050-1000 πΧ είχε σοβαρές επιπτώσεις σε ολόκληρη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Λόγω της μείωσης των χειμερινών βροχοπτώσεων κατά 30-50% και των ψυχρότερων θερμοκρασιών που επικράτησαν από το 1100 πΧ, σε μεγάλα τμήματα της Ανατολίας, της Συρίας, της Μέσης Ανατολής όπως επίσης και της Πελοποννήσου δοκιμάστηκε η καλλιέργεια σιτηρών. Έτσι κατέρρευσε μια σημαντική βάση διατροφής η οποία δεν μπορούσε να αντισταθμιστεί πλέον με τις εισαγωγές. Η μεγάλη κατάρρευση οφείλεται σε ένα συνδυασμό διαφόρων παραγόντων, με καθοριστική αιτία τη μεγάλη ξηρασία». Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συνέβη και με τις πολυάριθμες βασιλικές πόλεις των Μάγια τον 9ο και 11ο αιώνα μΧ. Ο συγγραφέας του βιβλίου θεωρεί ως αιτίες τα κλιματικά προβλήματα, την αποψίλωση των δασών -προκειμένου να εξασφαλιστεί ο επισιτισμός- και την αύξηση του πληθυσμού: Με εξαίρεση μερικές βασιλικές πόλεις, όπως η Λαμανάι στο Μπελίζ (700-15 μΧ) και η Μαγιαπάν, πρωτεύουσα των Μάγια στο βόρειο Γιουκατάν (1000-1442 μΧ) στο σημερινό Μεξικό, οι πόλεις-κράτη εξαφανίστηκαν κάτω από τον καταπράσινο θόλο του τροπικού δάσους και ανακαλύφθηκαν ξανά στη σύγχρονη εποχή. Οι ξηρασίες δεν ήταν ο μοναδικός λόγος για την κατάρρευσή τους, ωστόσο η συχνή εμφάνισή τους τον 9ο αιώνα (τέσσερις μεγάλες περίοδοι ξηρασίας) και τον 11ο αιώνα συμπίπτει με την υπερεκμετάλλευση των πόρων λόγω της απότομης αύξησης του πληθυσμού και της συνακόλουθης ανεπάρκειας τροφίμων που προκάλεσαν μια πολιτική και κοινωνική κρίση μεταξύ 750 και 750 -1000 μΧ με πολυάριθμες συγκρούσεις και πολέμους. Η ξηρασία και οι κοινωνικές συγκρούσεις Πάντως, η μεταγενέστερη κατάρρευση της Μαγιαπάν, τον 14ο και 13ο αιώνα μΧ, πιθανότατα πυροδοτήθηκε επίσης από μια ξηρασία, η οποία προκάλεσε κοινωνικές συγκρούσεις, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications και στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες του Ινστιτούτου Κλιματικής Αλλαγής (PIK) του Πότσνταμ. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι μετά την κατάρρευσή της, οι κάτοικοι μετανάστευσαν σε άλλες μικρότερες πόλεις και έτσι κατάφεραν να επιβιώσουν μέχρι τον 16ο αιώνα. Συμπεραίνουν δε ότι οι επιπτώσεις της ξηρασίας στις πολιτικές και κοινωνικές δομές στην χερσόνησο Γιουκατάν ήταν -αιώνες πριν από την εποχή μας- ιδιαίτερα περίπλοκες, και μπορούν να μας χρησιμεύσουν ως σημαντικό παράδειγμα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κλιματικών αλλαγών. Ο Γκέρολντ αφιερώνει και ένα κεφάλαιο στην παρακμή των Βίκινγκς στην Γροιλανδία τον 14ο αιώνα. Οι αυτάρκεις κοινότητες βασίζονταν εκεί στο κυνήγι ζώων και φώκιας, καθώς επίσης και στο εμπόριο προϊόντων της φύσης με την πατρίδα τους την Νορβηγία – μέχρι που οι πάγοι κάλυψαν τη θάλασσα και τους οικισμούς τους και συντόμευσαν τις περιόδους βλάστησης. Έτσι παρήκμασαν. Στο βιβλίο του χρησιμοποιεί και πολλά άλλα ιστορικά παραδείγματα προκειμένου να γίνει σύγκριση με σύγχρονες περιβαλλοντικές κρίσεις και κάνει πολλούς παραλληλισμούς. Απειλούμαστε άραγε και εμείς με ανάλογη κοινωνική κατάρρευση όπως οι πολιτισμοί που περιγράφει; Ο ίδιος απαντά εμμέσως στο τέλος του βιβλίου του ως εξής: «Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σήμερα, τίθεται το ερώτημα ως προς τις συνέπειες σε έναν εξαιρετικά περίπλοκο βιομηχανοποιημένο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο». View full είδηση

Οι Ευρωπαίοι έζησαν πέρυσι το θερμότερο καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ, με πυρκαγιές, πλημμύρες και έντονα κύματα καύσωνα να πλήττουν τη Γηραιά Ήπειρο, σύμφωνα με έκθεση Ευρωπαίων επιστημόνων που δημοσιεύθηκε τη Μεγάλη Παρασκευή. Οι θερινές θερμοκρασίες ήταν κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των τριών τελευταίων δεκαετιών, με την Ιταλία να καταγράφει ακόμα και θερμοκρασία 48,8° Κελσίου – ανεπίσημο ρεκόρ σε όλη την Ευρώπη. Ιδιαίτερα σφοδρό κύμα καύσωνα στη Μεσόγειο συνέβαλε να ξεσπάσουν σοβαρές πυρκαγιές στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στην Ιταλία… Ενώ βροχοπτώσεις-ρεκόρ προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες στο Βέλγιο και τη δυτική Γερμανία και στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 200 ανθρώπους. Η έκθεση, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, επιτόπου μετρήσεις και υπολογιστικά μοντέλα για να σχηματιστεί επικαιροποιημένη εικόνα για το κλίμα στην Ευρώπη. «Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις», σημείωσε ο Μάουρο Φατσίνι, επικεφαλής της διεύθυνσης της Μονάδας Κοπέρνικος για την ΕΕ. Εξήγησε ότι οι θερμοκρασίες-ρεκόρ του 2021 και οι ακραίες καιρικές συνθήκες αποτυπώνουν την επείγουσα ανάγκη να μειώσουν οι χώρες τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη που θα προκαλούσε ακόμα πιο καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Παγκοσμίως, τα τελευταία επτά χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Η περυσινή χρονιά, ωστόσο, ήταν λίγο πιο ψυχρή συγκριτικά με τα τελευταία χρόνια καθώς οι θερμοκρασίες μετριάστηκαν από το φαινόμενο Λα Νίνια. Αν και όλες οι χώρες δεσμεύθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι περισσότερες δεν έχουν καταφέρει να σημειώσουν επαρκή πρόοδο και την περασμένη χρονιά οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανέκαμψαν πολύ, μετά την προσωρινή μείωσή τους λόγω της πανδημίας. Οι χώρες ήδη βιώνουν τις συνέπειες της έλλειψης δράσης. Επιστήμονες του κλίματος κατέληξαν πέρυσι ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στη δυτική Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι έγιναν κατά τουλάχιστον 20% πιο πιθανές λόγω της κλιματικής αλλαγής – γεγονός που αντανακλά μια ήδη γνωστή αρχή: για κάθε ένα βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα, μπορεί να συγκρατηθεί 7% περισσότερη υγρασία, αυξάνοντας τις πιθανότητες σφοδρών βροχοπτώσεων. «Είναι μια από τις πιο εμφανείς και αισθητές αλλαγές που βλέπουμε με την υπερθέρμανση του πλανήτη», δήλωσε στο Reuters ο Βιμ Τιερί, επιστήμονας κλίματος στο Vrije Universiteit στις Βρυξέλλες. View full είδηση

Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως καταιγίδες, καύσωνες και πλημμύρες προκάλεσαν οικονομικές απώλειες περίπου μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ τα τελευταία 40 χρόνια και οδήγησαν σε 85.000 έως 145.000 ανθρώπινους θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Λιγότερο από το ένα τρίτο αυτών των απωλειών ήταν ασφαλισμένο, σύμφωνα με ανάλυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για τις οικονομικές απώλειες και τους θανάτους από καιρικά φαινόμενα και γεγονότων που σχετίζονται με το κλίμα. Περίπου το 3% όλων αυτών των γεγονότων ευθύνονται για το 60% των απωλειών σύμφωνα με την έκθεση «Οικονομικές απώλειες και θάνατοι από γεγονότα που σχετίζονται με τις καιρικές και κλιματικές συνθήκες στην Ευρώπη» του ΕΟΠ η οποία αξιολογεί δεδομένα για τις οικονομικές απώλειες από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα. Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό – και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΠ (1980-2020) – ανά τύπο κινδύνου (με βάση τα δεδομένα CATDAT) Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό – και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΧ (1980-2020) – ανά τύπο κινδύνου (με βάση τα δεδομένα NatCatSERVICE) Ο στόχος της έκθεσης είναι να παράσχει περισσότερες πληροφορίες βασισμένες σε δεδομένα σχετικά με τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων και των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, όπως οι καύσωνες, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι ξηρασίες και ο αυξημένος κίνδυνος που συνιστούν για τα περιουσιακά στοιχεία, τις υποδομές και την ανθρώπινη υγεία. Τα γεγονότα αυτά, τα οποία αναμένεται να αυξηθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής, προκαλούν ήδη σημαντικές οικονομικές απώλειες. Η παρακολούθηση των επιπτώσεων τέτοιων γεγονότων είναι σημαντική για την ενημέρωση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, ώστε να μπορούν να βελτιώσουν την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τα μέτρα μείωσης του κινδύνου καταστροφών για την ελαχιστοποίηση των ζημιών και των απωλειών ανθρώπινων ζωών. Επι τοις εκατό -μερίδιο των ασφαλισμένων ζημιών που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 – από τη βάση δεδομένων CATDAT Ενώ είναι γενικά αποδεκτό ότι οι παγκόσμιες οικονομικές απώλειες αυξήθηκαν τον τελευταίο μισό αιώνα, (σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού), τα διαθέσιμα στοιχεία δεν δείχνουν μια σαφή τάση απωλειών για την Ευρώπη τις τελευταίες 4 δεκαετίες. Παρά τις υπάρχουσες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων διεθνών οργανισμών, δεν υπάρχει επί του παρόντος κανένας μηχανισμός στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ για τη συλλογή, αξιολόγηση ή αναφορά οικονομικών απωλειών από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα με ομοιογενή τρόπο και με επαρκείς λεπτομέρειες για την υποστήριξη πολιτικών προσαρμογής. Η συλλογή συγκρίσιμων δεδομένων από ευρωπαϊκές χώρες είναι απαραίτητη για να παρουσιαστεί μια συνεκτική και έγκυρη επισκόπηση των απωλειών και των θανάτων από ακραίες καιρικές και κλιματικές συνθήκες. Η αξιολόγηση βασίζεται σε βάσεις δεδομένων ιδιωτικών πηγών (NatCatSERVICE από την Munich Re GmbH and CATDAT από την Risklayer GmbH) και καλύπτει την περίοδο 1980-2020 και 32 χώρες μέλη του ΕΟΠ (συμπεριλαμβανομένων και των 27 κρατών μελών της ΕΕ, συν τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Τουρκία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν). Σημαντικά ευρήματα Η Ευρώπη αντιμετωπίζει οικονομικές απώλειες και θανάτους από ακραίες καιρικές και κλιματικές συνθήκες κάθε χρόνο και σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης. Ο οικονομικός αντίκτυπος αυτών των γεγονότων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των χωρών, σύμφωνα με την αξιολόγηση του ΕΟΠ. Για τις χώρες μέλη του ΕΟΠ, οι συνολικές οικονομικές απώλειες από φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα ανήλθαν μεταξύ 450 και 520 δισεκατομμυρίων ευρώ (σε ευρώ του 2020), για την περίοδο 1980-2020 (7,7 -10,4 δις ευρώ για Ελλάδα και 380-390 εκατομμύρια ευρώ για Κύπρο), με βάση τα στοιχεία από δύο ξεχωριστές βάσεις δεδομένων (NatCatSERVICE and CATDAT). Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 ανά έτος- με βάση τα δεδομένα CATDAT Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΧ (1980-2020) ανα έτος- με βάση τα δεδομένα NatCatSERVICE Σε απόλυτες τιμές, οι υψηλότερες οικονομικές απώλειες την περίοδο 1980-2020 καταγράφηκαν στη Γερμανία, κατόπιν τη Γαλλία και μετά την Ιταλία. Οι υψηλότερες κατά κεφαλήν απώλειες καταγράφηκαν στην Ελβετία, τη Σλοβενία και τη Γαλλία και οι μεγαλύτερες απώλειες ανά περιοχή στην Ελβετία, τη Γερμανία και την Ιταλία. Περίπου το 23 % των συνολικών ζημιών ήταν ασφαλισμένο, αν και αυτό διέφερε επίσης σημαντικά μεταξύ των χωρών, από 1 % στη Ρουμανία και τη Λιθουανία έως 56 % στη Δανία και 55 % στην Ολλανδία . Συνολικές οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ (1980-2020) – κατά κεφαλήν, με βάσητα δεδομένα CATDAT Συνολικές οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 – ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο με βάση τα δεδομένα CATDAT Ετήσια μέση απώλεια κλάσματος του ΑΕΠ της χώρας από φυσικές καταστροφές σε χώρες μέλη του ΕΟΠ (2005-2014) – σε ‰ με βάση τα δεδομένα NatCatService Η αξιολόγηση διαπίστωσε επίσης ότι το συντριπτικό ποσό των θανάτων —περισσότερο από 85% στην περίοδο των 40 ετών— οφειλόταν σε καύσωνες. Ο καύσωνας του 2003 προκάλεσε τους περισσότερους θανάτους, αντιπροσωπεύοντας μεταξύ του 50 και 75% όλων των θανάτων από καιρικά και κλιματικά φαινόμενα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με τα στοιχεία. Παρόμοιοι καύσωνες μετά το 2003 προκάλεσαν σημαντικά μικρότερο αριθμό θανάτων, καθώς λήφθηκαν μέτρα προσαρμογής σε διαφορετικές χώρες και από διαφορετικούς παράγοντες. Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος- ΕΟΠ (European Environment Agency) View full είδηση

Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή προκαλεί επικίνδυνη και εκτεταμένη αναστάτωση στη φύση, επηρεάζοντας τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) για την κατάσταση του κλίματος που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι η κλιματική αλλαγή είναι εδώ για να μείνει και ορισμένες από τις επιπτώσεις της είναι πλέον αναπόφευκτες και καλεί για φιλόδοξη, ταχεία δράση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ταυτόχρονα με τις γρήγορες, βαθιές περικοπές στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η έκθεση, στη σύνταξη της οποίας συμμετέχουν περισσότεροι από 270 ειδικοί για το κλίμα, είναι η δεύτερη έκδοση της τελευταίας αξιολόγησης του κλίματος από τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή και αναφέρεται στις επιπτώσεις, την προσαρμογή και την τρωτοτητα στην κλιματική αλλαγή. Η πρώτη έκδοση, που δόθηκε στη δημοσιότητα τον περασμένο Αύγουστο, αξιολογεί τη φυσική κατάσταση του κλίματος και η τρίτη που έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο θα επικεντρωθεί στην αξιολόγηση των επιλογών της ανθρωπότητας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβάνοντας τρόπους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με την έκθεση, εκτιμάται ότι 3,3 έως 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές που θεωρούνται «πολύ ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή». Ωστόσο, αυτές οι επιπτώσεις είναι άνισα κατανεμημένες και όσοι κινδυνεύουν περισσότερο συχνά αποκόπτονται από πόρους που μπορούν να τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν ή να μετριάσουν τον κίνδυνο. Η έκθεση χρησιμοποιεί στοιχεία από περισσότερες από 34.000 επιστημονικές πηγές και δείχνει πώς οι ακραίες καταιγίδες, οι ξηρασίες, οι πλημμύρες, οι καύσωνες και οι πυρκαγιές προκαλούν προβλήματα στην παραγωγή τροφίμων, την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια προκαλώντας ζημιές στις πόλεις, τις υποδομές και την ανθρώπινη υγεία. Βασικά Συμπεράσματα: Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη προκαλέσει «σημαντικές βλάβες και ολοένα και πιο μη αναστρέψιμες απώλειες, σε χερσαία, γλυκά ύδατα και παράκτια και ανοιχτά θαλάσσια οικοσυστήματα των ωκεανών». Τα αυξανόμενα καιρικά και κλιματικά ακραία φαινόμενα «έχουν εκθέσει εκατομμύρια ανθρώπους σε οξεία επισιτιστική ανασφάλεια και μείωσαν την ασφάλεια του νερού», με τις πιο σημαντικές επιπτώσεις σε περιοχές της Αφρικής, της Ασίας, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και της Αρκτικής. Περίπου το 50 έως 75% του παγκόσμιου πληθυσμού θα μπορούσε να εκτεθεί σε περιόδους «απειλητικών για τη ζωή κλιματικών συνθηκών» λόγω υπερβολικής ζέστης και υγρασίας έως το 2100. Η κλιματική αλλαγή «θα ασκήσει ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στην παραγωγή και την πρόσβαση τροφίμων, ειδικά σε ευάλωτες περιοχές, υπονομεύοντας την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή». Η έκθεση κάνει κάλεσμα για φιλόδοξη, ταχεία δράση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και για γρήγορες, βαθιές περικοπές στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Δορυφορική υποστήριξη Οι δορυφορικές παρατηρήσεις και δεδομένα προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος- ESA και άλλων διαστημικών οργανισμών, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της τεκμηριωμένης αξιολόγησης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε χερσαία, γλυκά νερά, ωκεανούς, παράκτια, ορεινά και πολικά συστήματα. Η έκθεση χρησιμοποιεί συστηματικές δορυφορικές παρατηρήσεις ως ζωτικής σημασίας στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων πολλών μακροπρόθεσμων συνόλων δεδομένων βασικών πτυχών του κλίματος (φυσικές παράμετροι για το κλίμα γνωστές ως Essential Climate Variables), που δημιουργούνται μέσω των κορυφαίων ερευνητικών ομάδων της Ευρώπης οι οποίες εργάζονται στα πλαίσια προγραμμάτων όπως της πρωτοβουλίας κλιματικής αλλαγής (Climate Change Initiative) τoυ ESA. Ενδεικτικά συμπεράσματα της πρόσφατης έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την κλιματική αλλαγή που βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα προγραμμάτων του ESA : Τα δεδομένα κάλυψης γης του ESA προειδοποιούν ότι η απώλεια βιοποικιλότητας αναμένεται να επηρεάσει μεγαλύτερο αριθμό περιοχών , με περίπου το ένα τρίτο της γης να κινδυνεύει με απώλεια άνω του 50% των ειδών που κατοικούν επί του παρόντος σε αυτά τα οικοσυστήματα. Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, οι απώλειες των ειδών προβλέπεται να είναι χειρότερες στη Νότια Αμερική, στη νότια Αφρική, στο μεγαλύτερο μέρος της Αυστραλίας και στα βόρεια μεγάλα γεωγραφικά πλάτη. Η έκθεση επισημαίνει μια σαφή εικόνα της ανθρώπινης αλλοίωσης του παγκόσμιου κύκλου του νερού και της κρυόσφαιρας, που ήδη επηρεάζουν το κλιματικό σύστημα, τη γεωργία, τη διαθεσιμότητα νερού και τους υδρολογικούς κινδύνους και είναι ανιχνεύσιμα από δορυφόρους. Οι αλλαγές στη βροχόπτωση, στην εξατμισοδιαπνοή και στην αύξηση της θερμοκρασίας αντανακλώνται και σε αλλαγή στην υγρασία του εδάφους παγκοσμίως. Οι περιφερειακές αλλαγές ποικίλλουν, με αυξήσεις και μειώσεις 20% ή περισσότερο σε ορισμένες περιοχές μεταξύ του τέλους της δεκαετίας του 1970 και των μέσων της δεκαετίας του 2010. Οι δορυφόροι έχουν καταγράψει ανεκτίμητες αποδείξεις της μεταβαλλόμενης κρυόσφαιρας. Το πρόγραμμα Climate Change Initiative Snow του ESA δείχνει απώλειες μάζας χιονιού στη Βόρεια Αμερική 4.600.000.000 τόνων ετησίως από το αρχείο παρατήρησης, το οποίο εκτείνεται από το 1980 έως το 2018. Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης τις κοινωνικές επιπτώσεις της μείωσης της απορροής των παγετώνων στην άρδευση, την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και τον τουρισμό, καθώς και τις επιπτώσεις στην κατανομή των ειδών. Το έργο Climate Change Glaciers της ESA, το οποίο χαρτογραφεί την αλλαγή της μάζας των παγετώνων σε παγκόσμια κλίμακα, αναφέρεται ως απόδειξη της επιταχυνόμενης απώλειας μάζας παγετώνων σε σχέση με το αρχείο παρατήρησης, δείχνοντας ότι οι σημερινοί ρυθμοί τήξης των παγετώνων συμβάλλουν στο 25-30% της παγκόσμιας αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- ESA (European Space Agency), Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) View full είδηση

Το σημαντικότερο μνημείο πολιτισμού στον κόσμο η Ακρόπολη των Αθηνών και ο Παρθενώνας που πρόσφατα βραβεύτηκε από το Business Insider ως το ομορφότερο αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα στον κόσμο κατόπιν έρευνας που αποφάσισε να διεξαγάγει μεταξύ διάσημων αρχιτεκτόνων από όλο τον κόσμο δοκιμάζεται σκληρά από την κλιματική αλλαγή. Η Ακρόπολη των Αθηνών ίσως να διανύει τις 365 πιο δύσκολες μέρες της ένδοξης και μακρόχρονης ιστορίας της καθώς χτυπιέται ανελέητα από ακραίους καύσωνες και σφοδρές χιονοθύελλες. Από τα περσινά 45αρια και πλέον που είχαμε καταγράψει με χρήση ειδικού drone βρέθηκε αντιμέτωπη με την ακραία χιονοθύελλα που προκάλεσε η κακοκαιρία «Ελπίς» τον χειμώνα που μας πέρασε και από σήμερα είναι και πάλι αντιμέτωπη με μια μακρά περίοδο υψηλών θερμοκρασιών όπως προειδοποιούν οι μετεωρολόγοι. Το ευτύχημα είναι πως τόσο οι αρχαιολόγοι που χρόνια τώρα δίνουν πραγματικό αγώνα για την συντήρηση και αποκατάσταση αυτό του εμβληματικού μνημείου για ολόκληρο τον πλανήτη αλλά και οι ειδικοί επιστήμονες που εργάζονται στο πλευρό τους τόσο με την αμέριστη αγάπη τους αλλά και την συνδρομή της τεχνολογίας εμφανίζονται καθησυχαστικοί για την πορεία του μνημείου στο πέρασμα των χρόνων. View full είδηση

Στροφή σε κατοικίες που ενσωματώνουν υψηλότερη τεχνολογία με στόχο να μειώσουν το ενεργειακό αποτύπωμα και να διασφαλίσουν περισσότερα βιωσιμότητα έχει αρχίσει να καταγράφεται το τελευταίο διάστημα σε όλο και περισσότερες χώρες. Πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για αναγκαστική στροφή ακόμη και από νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος, λόγω της μεγάλης αύξησης στο κόστος της ενέργειας που έχει δημιουργηθεί από τις επιπτώσεις της πανδημίας και κυρίως από την πόλεμο στην Ουκρανία που έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα ύψη. Ενώ παλιότερα οι πιο πράσινες και έξυπνες κατοικίες αφορούσαν κυρίως νεόδμητα ακίνητα, τώρα δεν είναι λίγοι εκείνοι που προχωρούν σε μετατροπές και παλαιότερων κατοικιών κάνοντας χρήση και επιδοτήσεων που προσφέρουν ορισμένες χώρες. Έξυπνα σπίτια χαρακτηρίζονται κατοικίες που ενσωματώνουν μεταξύ άλλων πράσινες τεχνολογίες που μεγιστοποιούν τη χρήση της διαθέσιμης ενέργειας –κι ευνοούν και το πορτοφόλι των ιδιοκτητών. Πρόκειται για χρήση πιο σύγχρονης τεχνολογίας που παράγει περισσότερη θερμότητα ή ψύξη σε σχέση με την ενέργεια που καταναλώνεται. Πολλές φορές επιτυγχάνεται με αυτή καλύτερη επικοινωνία μεταξύ περιφερειακών συσκευών από κλιματιστικά μέχρι λέβητες, ψυγεία και κουζίνες. Ανάμεσα σε όσα χρησιμοποιούνται τελευταία είναι πιο έξυπνοι θερμοστάτες οι οποίοι σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει από φορείς όπως η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση του μηνιαίου λογαριασμού ενέργειας από 10% έως 30%. Επίσης σημαντικές παρεμβάσεις γίνονται σε κατοικίες και όσον αφορά τη μόνωση ώστε να εξασφαλίζεται περισσότερη δροσιά και καλοκαίρι και πιο πολύ ζέστη το χειμώνα, «παγιδεύοντας» στο εσωτερικό τους την υπάρχουσα θερμοκρασία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι έξυπνες και πράσινες κατοικίες αποτελούν σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής επειδή στις πόλεις ζει η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων του πλανήτη. Στοιχεία ΟΗΕ Νέα στοιχεία από τον ΟΗΕ δείχνουν ότι εάν και οι πόλεις καταλαμβάνουν το 3% των χερσαίων εκτάσεων της Γης, εκεί ζει το 50% περίπου του πληθυσμού. Επίσης σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία στις πόλεις παράγεται το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το 2020 ο συνολικός αριθμός των κατοίκων του πλανήτη που ζούσαν σε πόλεις ανερχόταν σε περίπου 4,4 δις, ενώ το 2050 ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει τα 6,7 δις άτομα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Επιπλέον το δομημένο περιβάλλον αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ακινήτων JLL. Ουσιαστικά αυτό δείχνει πως ο κλάδος των ακινήτων και ιδιαίτερα των έξυπνων και πράσινων ακινήτων μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις προσπάθειες για περισσότερη βιωσιμότητα, ειδικά στις πόλεις. Όπως αναφέρει το Bloomberg, τα κτίρια ευθύνονται για το 40% περίπου της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ και για το 36% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια του μπλοκ των χωρών αυτών. Ενώ άλλοι τομείς υψηλών εκπομπών ρύπων, όπως η ενέργεια και οι μεταφορές, έχουν επωφεληθεί από καινοτομίες στην ανανεώσιμη ενέργεια και τα ηλεκτρικά οχήματα, ο κατασκευαστικός κλάδος δεν έχει αξιοποιήσει ακόμη κάθε πιθανό δυναμικό. Η παραγωγή τσιμέντου και χάλυβα παραμένουν μεταξύ των βιομηχανιών με τη μεγαλύτερη ένταση άνθρακα στον κόσμο. Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο μέρος του υπάρχοντος αποθέματος κατοικιών της ΕΕ είναι παλιό και ενεργειακά αναποτελεσματικό και σε αυτό υπάρχουν πολλά περιθώρια για βελτίωση. View full είδηση

Δόθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η περιβαλλοντική έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» 2021-2027. Το πρόγραμμα εντάσσεται στο νέο αναπτυξιακό πλαίσιο της χώρας, με κεντρικό άξονα σχεδιασμού την επίτευξη του Στόχου Πολιτικής 2 του ΕΣΠΑ 2021-2027, που αφορά σε μια πιο πράσινη Ευρώπη. Ο σημαντικός αυτός στόχος θα επιτευχθεί με την προώθηση της Δίκαιης Μετάβασης σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας, «πράσινων» και «γαλάζιων» επενδύσεων, πολιτικών κυκλικής οικονομίας, προσαρμογής της πο9λιτικής και των δράσεων στην κλιματική αλλαγή, καθώς και στην πρόληψη και διαχείριση των περιβαλλοντικών κινδύνων. Στους άξονες προτεραιότητας του προγράμματος εντάσσονται, η Ενεργειακή απόδοση, η διείσδυση νέων έργων ΑΠΕ, οι Ενεργειακές Υποδομές, η Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η Αστική αναζωογόνηση, η Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων, η Μετάβαση στην κυκλική οικονομία, η. Προστασία της Βιοποικιλότητας και τέλος, η Τεχνική Βοήθεια. Σημειώνεται ότι η ολοκληρωμένη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον θα πρέπει να αποτελέσει οριζόντια απαίτηση κατά τις διαδικασίες υλοποίησης του Προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» 2021-2027. Προκειμένου να τηρηθούν όλα τα προαπαιτούμενα, η Αρχή Σχεδιασμού, οφείλει να διασφαλίζει ότι οι δράσεις του προγράμματος θα χαρακτηρίζονται από επαρκή περιβαλλοντική συμβατότητα, όπως και θα λαμβάνεται υπόψη ο εθνικός κλιματικός νόμος, καθώς και οι περιφερειακές και εθνικές δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για την κλιματική αλλαγή, αναφορικά με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργιας έχει λάβει μέριμνα ώστε κατά την εφαρμογή του το πρόγραμμα, να συνοδεύεται από σύστημα καταγραφής των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, με τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων που θα καταγράφονται κατά την επιχειρησιακή παρακολούθηση υλοποίησης του προγράμματος, να πραγματοποιείται με ευθύνη της Αρχής Σχεδιασμού. Η συλλογή και επεξεργασία των παραπάνω στοιχείων θα πραγματοποιείται στην αρχή κάθε έτους από την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος και τα αποτελέσματα θα αποτυπώνονται σε έκθεση περιβαλλοντικής παρακολούθησης, η οποία θα δημοσιοποιείται με ανάρτησή της στο διαδικτυακό τόπο της Αρχής Σχεδιασμού, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στο ενδιαφερόμενο κοινό να εκφράσει τις απόψεις του για το περιεχόμενο της έκθεσης. View full είδηση

Επενδυτικός πυρετός επικρατεί στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, απειλώντας να «εγκλωβίσει» τον πλανήτη σε μη αναστρέψιμη κλιματική αλλαγή. Κινητήριος δύναμη πίσω από τις επενδύσεις είναι οι τιμές της ενεργειακής αγοράς, οι οποίες σημειώνουν εκρηκτική αύξηση στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετική έκθεση από την περιβαλλοντική οργάνωση Carbon Action Tracker (CAT), υπάρχουν «στα σκαριά» νέα σχέδια στο φυσικό αέριο. Πολλά από αυτά δεν θα ολοκληρωθούν εγκαίρως, ώστε να αντιμετωπίσουν την τρέχουσα ενεργειακή κρίση. Μακροπρόθεσμα, όμως. θα αυξήσουν την εκπομπή αέριων ρύπων. Συγκεκριμένα, η έρευνα αναφέρεται στα νέα προγράμματα LNG στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ολλανδία. γράφημα: CAT Στο πλαίσιο του σχεδίου RePowerEU, η Ευρώπη «ποντάρει» στο LNG, προκειμένου να αντικαταστήσει τα εκατομμύρια τόνους ρωσικού αερίου, που αυτή τη στιγμή εισάγει από τη Ρωσία. Ενόσω προχωρούν τα σχέδια επιτάχυνσης των έργων ΑΠΕ, έως και 12 δισ. ευρώ θα δαπανηθούν σε προγράμματα φυσικού αερίου. Αυτά, σύμφωνα με την έκθεση της CAT, ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση των προμηθειών φυσικού αερίου της περιοχής κατά 25% σε σχέση με την περίοδο πριν την μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία. Παράλληλα, Καναδάς, Φινλανδία και Εσθονία επιταχύνουν τα νέα έργα γύρω από το LNG. Επίσης, από την έναρξη του πολέμου έχει αυξηθεί η παραγωγή ορυκτών καυσίμων στον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, την Ιταλία και την Ιαπωνία. Η CAT σημειώνει ότι μετά την αποτυχία των κυβερνήσεων παγκοσμίως να εστιάσουν στο κλίμα κατά την ανάκαμψη από τον κορωνοϊό, τώρα κινούνται ξανά προς τη λάθος κατεύθυνση ενόψει ενός παγκόσμιοy ενεργειακού σοκ. Αναγνωρίζει βέβαια ότι σε ορισμένες χώρες επιταχύνθηκε η στροφή προς τις ΑΠΕ και το πράσινου υδρογόνου. Ωστόσο, οι προσπάθειες αυτές σε καμία περίπτωση δεν είναι επαρκείς, σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση. Επίσης, παρατηρείται ότι ορισμένες κυβερνήσεις, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, σπεύδουν να αποζημιώσουν τους καταναλωτές για τους υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος, ενώ παράλληλα άλλες υποστηρίζουν την ενεργοβόρα συμπεριφορά με φοροαπαλλαγές στην βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η έκθεση συστήνει στις κυβερνήσεις όταν υποχωρήσουν οι τιμές ενέργειας να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία και να μειώσουν τις επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα ή να αυξήσουν την τιμολόγηση του άνθρακα, ώστε να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων. Στην ίδια έκθεση παρατηρείται ότι δεδομένων των υψηλότατων τιμών στην ενεργειακή αγορά, ορισμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ορυκτών καυσίμων, καταγράφουν κέρδη ρεκόρ. Ωστόσο, λίγες είναι οι χώρες που φορολογούν τα υπερκέρδη, όπως παρατηρεί η CAT και προτείνει την αξιοποίηση των εσόδων από την φορολόγηση για την ανακούφιση των νοικοκυριών ή για την αύξηση της αποδοτικότητας στις ΑΠΕ και συνολικά τον κλάδο της ενέργειας. moneyreview.gr View full είδηση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη επελέγησαν ανάμεσα σε 377 ευρωπαϊκές πόλεις για να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες», εξέλιξη που συνιστά μεγάλη εθνική επιτυχία. Οι 6 ελληνικές πόλεις, εντασσόμενες στο Πρόγραμμα, καλούνται να επιτύχουν σε λιγότερο από δέκα χρόνια τον στόχο της κλιματική ουδετερότητας, -δηλαδή 20 χρόνια νωρίτερα από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη- αξιοποιώντας σημαντικούς κοινοτικούς πόρους με πολλά περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά, επενδυτικά, αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά οφέλη. Ειδικότερα, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ οι πόλεις θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις που θα επιταχύνουν τη μετάβαση τους στην κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, να προωθήσουν ολιστικές λύσεις στον πολεοδομικό τους σχεδιασμό, να εφαρμόσουν έξυπνες τεχνολογίες, και ευέλικτα συστήματα διαχείρισης ενέργειας και υιοθετήσουν φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο μετακίνησης και μεταφοράς. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα τελευταία 2 χρόνια εργάζεται εντατικά για τον στόχο αυτόν και σε συνεργασία με τo EU Mission Board προετοίμασε τις περισσότερες ελληνικές συμμετοχές από τον Απρίλιο του 2020. Σημειώνεται ότι είχαν υποβληθεί 22 αξιόλογες αιτήσεις από ελληνικούς Δήμους / Φορείς Σύμπραξης Δήμων οι περισσότεροι εκ των οποίων συνάψει τον Ιανουάριο του 2022 Μνημόνιο Συνεργασίας για την Ευρωπαϊκή Αποστολή «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις μέχρι το 2030» με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ για την επιτάχυνση της μετάβασής τους στην κλιματική ουδετερότητα και στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, ανακάμπτοντας ταυτόχρονα από την πανδημία του κορωνοϊού. Τελικός στόχος της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες πόλεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις μεγάλης κλίμακας. View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή και η μικροβιακή αντοχή είναι δύο από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία, σύμφωνα με νέα έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον. Η έκθεση εστιάζει στον κίνδυνο δημιουργίας υπερ-μικροβίων, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής και άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων, που εντείνουν το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής. Η μικροβιακή αντοχή (AMR) είναι η κατάσταση κατά την οποία ιοί και μικρόβια (όπως βακτήρια και μύκητες) αναπτύσσουν αντοχή στις αντιμικροβιακές ουσίες, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο ή και καθόλου ευάλωτα στα φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για την αντιμετώπισή τους. Τα ανθεκτικά μικρόβια δεν καταστρέφονται από τα αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν, να πολλαπλασιάζονται ελεύθερα, μεταδίδοντας την αντοχή στις επόμενες γενιές μικροβίων, με αποτέλεσμα να επικρατούν και να αναπτύσσονται στις χλωρίδες ανθρώπων και ζώων, όπως εξηγεί ο ΕΟΔΥ. «Η ανάπτυξη και η εξάπλωση της AMR σημαίνει ότι τα αντιμικροβιακά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και τη θεραπεία λοιμώξεων σε ανθρώπους, ζώα και φυτά μπορεί να καταστούν αναποτελεσματικά, με τη σύγχρονη ιατρική να μην είναι πλέον σε θέση να θεραπεύσει ακόμη και ήπιες λοιμώξεις», αναφέρει το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην ανάπτυξη επικίνδυνων υπερ-μικροβιών-1 Πηγή Unsplash Εκατομμύρια νεκροί κάθε χρόνο Σύμφωνα με την έκθεση, το 2019 περίπου πέντε εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως συνδέθηκαν με τη μικροβιακή αντοχή, και ο ετήσιος απολογισμός αναμένεται να έχει αυξηθεί στα 10 εκατομμύρια μέχρι το 2050, εάν δεν ληφθούν μέτρα. Αντιμικροβιακές ουσίες χρησιμοποιούνται σε φάρμακα, προϊόντα καθαρισμού και φυτοφάρμακα για να σκοτώνουν μικροοργανισμούς και να αποτρέπουν την εξάπλωση μικροβίων μεταξύ ανθρώπων, ζώων και καλλιεργειών. Η ανθεκτικότητα στα φάρμακα μπορεί να προκύψει και φυσικά, μέσω της εξέλιξης, αλλά οι ειδικοί λένε πως η υπερβολική χορήγηση αντιμικροβιακών ουσιών σε ανθρώπους και ζώα και η χρήση τέτοιων ουσιών στην παραγωγή τροφίμων, επιταχύνει τη μικροβιακή αντοχή. Οι μικροοργανισμοί που επιβιώνουν είναι ισχυρότεροι και μπορούν να μεταδώσουν τα ανθεκτικά στα φάρμακα γονίδιά, σε μικρόβια που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ σε αντιμικροβιακά φάρμακα. Το κλίμα αλλάζει. Μαζί με αυτό και οι ρυθμοί εξάπλωσης Μέχρι στιγμής, η προσοχή έχει επικεντρωθεί στην υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, αλλά οι ειδικοί επισημαίνουν τα ολοένα και περισσότερα στοιχεία, που αποδεικνύουν ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και διεύρυνση της μικροβιακής αντοχής. «Η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, οι αλλαγές στα καιρικά μοτίβα, οι συχνότερες βροχοπτώσεις, οι πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις και αστικές περιοχές – όλα αυτά διευκολύνουν την εξάπλωση της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά. Και είμαι βέβαιος ότι αυτό το φαινόμενο θα ενταθεί σε βάθος χρόνου, αν δεν λάβουμε δραστικά μέτρα για να το περιορίσουμε», δήλωσε ο Δρ. Σκοτ Ρόμπερτς, ειδικός στις λοιμώδεις νόσους στην Ιατρική Σχολή του Γέιλ. Η κλιματική κρίση επιδεινώνει την αντιμικροβιακή αντοχή με διάφορους τρόπους. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες αυξάνουν τόσο τον ρυθμό ανάπτυξης βακτηρίων όσο και τον ρυθμό εξάπλωσης γονιδίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά μεταξύ μικροοργανισμών. Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην ανάπτυξη επικίνδυνων υπερ-μικροβιών-2 Πηγή Unsplash Οι ακραίες συνθήκες, και ιδίως η υπερθέρμανση, επιταχύνουν τον ρυθμό εξέλιξης της μικροβιακής αντοχής. Έτσι, περιορίζοντας την άνοδο της θερμοκρασίας και τη σφοδρότητα των φαινομένων, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά την πιθανότητα ανάπτυξης μιας νέας περίπτωσης ανθεκτικότητας σε φάρμακα, εξήγησε ο Δρ Ντέιβιντ Γκράχαμ, καθηγητής μηχανικής οικοσυστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ και ένας από τους συγγραφείς της έκθεσης του ΟΗΕ. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι σοβαρές πλημμύρες (ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής) επίσης μπορούν να οδηγήσουν σε συνθήκες υπερπληθυσμού, κακής υγιεινής και αυξημένης ρύπανσης, οι οποίες είναι γνωστό ότι αυξάνουν τα ποσοστά μόλυνσης και τη μικροβιακή αντοχή. Η ανθρωπογενής ρύπανση, τα βαρέα μέταλλα και άλλοι ρύποι στο νερό δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας από τα μικρόβια. «Οι ίδιοι παράγοντες που προκαλούν περιβαλλοντική υποβάθμιση επιδεινώνουν το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής. Οι επιπτώσεις της θα μπορούσαν να καταστρέψουν τα συστήματα υγείας και (σ.σ τις «αλυσίδες») διατροφής μας», προειδοποίησε στη συνέντευξη τύπου η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον. Πιο δύσκολη η αντιμετώπιση ασθενειών Η περιβαλλοντική πίεση δημιουργεί σταδιακά μικροοργανισμούς που ευδοκιμούν στο ανθρώπινο σώμα, κάτι που είναι ασυνήθιστο για ορισμένα είδη. Ένας διακεκριμένος ειδικός μυκητολογίας υποστηρίζει ότι ο λόγος που η θερμοκρασία του σώματος είναι 37 βαθμοί Κελσίου, είναι επειδή αυτή είναι η θερμοκρασία στην οποία οι μύκητες δεν μπορούν να αναπτυχθούν τόσο καλά. «Τώρα βλέπουμε το Candida auris και μερικά από τα νέα μικρόβια που έχουν εμφανιστεί, να αναπτύσσονται πραγματικά αρκετά καλά – ακόμη και σε θερμοκρασίες 37 βαθμών Κελσίου στο ανθρώπινο σώμα», παρατηρεί ο Ρόμπερτς, υποστηρίζοντας πως η κλιματική αλλαγή αποτελεί το υπόβαθρο για μία «φυσική επιλογή» οργανισμών που θα μπορούν να προσαρμοστούν σε θερμότερα περιβάλλοντα, αυξάνοντας την πιθανότητα να μολύνουν ανθρώπους. Τέτοιες ευκαιριακές λοιμώξεις απειλούν όχι μόνο μεμονωμένους ασθενείς αλλά ολόκληρες ιατρικές μεθόδους και πρακτικές, όπως οι αντικαταστάσεις αρθρώσεων, οι μεταμοσχεύσεις οργάνων και η χημειοθεραπεία – διαδικασίες στις οποίες οι ασθενείς διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο μόλυνσης και για τις οποίες απαιτούνται αποτελεσματικά αντιβιοτικά. Οι ανθεκτικές στα φάρμακα λοιμώξεις μπορούν να καταστήσουν τη θεραπεία δύσκολη, ακόμα και αδύνατη. Ο Ρόμπερτς λέει ότι η προσφυγή σε θεραπείες που αποτελούν την «τελευταία επιλογή» των γιατρών, δεν είναι το καλύτερο σενάριο για έναν ασθενή: «υπάρχουν λόγοι που δεν τις χρησιμοποιούμε εκ των προτέρων», όπως η τοξικότητα τους και ο κίνδυνος να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια οργάνων, εξηγεί ο Ρόμπερτς. «Όταν κάποιος έχει μολυνθεί από ένα ανθεκτικό στα φάρμακα βακτήριο ή μύκητα και πρέπει πραγματικά να βασιστούμε σε ένα από αυτά τα φάρμακα τελευταίας γραμμής, η θεραπεία είναι συνήθως πρόκληση (…) Σπάνια ξεμένουμε από επιλογές, και σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει πραγματικά τίποτα που μπορούμε να κάνουμε. Ευτυχώς, αυτές οι περιπτώσεις παραμένουν αρκετά σπάνιες, αλλά είμαι βέβαιος ότι με το εντεινόμενο πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, θα αυξηθούν σε συχνότητα με την πάροδο του χρόνου». View full είδηση

Το φαινόμενο της «αστικής θερμονησίδας» απειλεί τα μισά σχολεία και νοσοκομεία της Ευρώπης, σύμφωνα με ανάλυση της υπηρεσίας για το περιβάλλον της ΕΕ, αναφορικά με την κλιματική αλλαγή. Η υπηρεσία συνεχίζει λέγοντας πως με τον τρόπο αυτό ευάλωτοι πληθυσμοί εκτίθενται σε θερμοκρασίες απειλητικές για την υγεία τους, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται. Συγκεκριμένα, η ανάλυση κάνει λόγο για περίπου το 46% των νοσοκομείων και το 43% των σχολείων, που βρίσκονται σε σημεία στα οποία η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον δύο βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο όρο της περιοχής. Η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας πυροδοτεί σοβαρότερες επιπτώσεις σε σχέση με τις αγροτικές περιοχές, ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (EEA) σε ανάλυσή του για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη μπορεί να προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή. Κατά το φαινόμενο της «αστικής θερμονησίδας», πυκνές συστάδες κτηρίων και υποδομών, όπως είναι οι δρόμοι απορροφούν και διατηρούν περισσότερη θερμότητα σε σχέση με τις πράσινες περιοχές. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία σημειώνει ο Μπλαζ Κούρνικ, επικεφαλής του τμήματος κλιματικής προσαρμογής του ΕΕΑ. Η κλιματική αλλαγή, που προκαλείται από τη συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων από τη βιομηχανία, έχει ως αποτέλεσμα οι καύσωνες να είναι σφοδρότεροι και συχνότεροι. Η τάση αυτή αν συνδυαστεί με τις «αστικές θερμονησίδες», δημιουργεί κινδύνους, μεταξύ αυτών και οι αυξημένοι θάνατοι από θερμοπληξία, ειδικά για τους ευάλωτους πληθυσμούς όπως είναι οι ηλικιωμένοι. «Η ευαλωτότητα στην Ευρώπη επίσης αυξάνεται λόγω του γηράσκοντος πληθυσμού, λόγω των πιο πυκνοκατοικημένων πόλεων. Αυτό είναι κάτι το οποίο, σε συνδυασμό με τους καύσωνες, θα αποτελέσει κίνδυνο για τις κοινωνίες του μέλλοντος», διευκρίνισε ο Μπλαζ Κούρνικ. Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις όπου έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο: κατά τη διάρκεια του καύσωνα στον Αύγουστο του 2020, η συνδεόμενη με τις υψηλές θερμοκρασίες θνητότητα σε πόλεις της περιοχής της Βρετανίας Γουέστ Μίντλαντς ήταν δύο φορές υψηλότερη σε σχέση με τις επαρχιακές περιοχές εκεί. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος κάλεσε επειγόντως τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου της «αστικής θερμονησίδας» στα αστικά κέντρα. Ένας τρόπος περιορισμού του φαινομένου είναι και η κατασκευή περισσότερων πράσινων χώρων δροσιάς και νερού. Άλλα μέτρα μπορεί να είναι η έναρξη των σχολικών διακοπών νωρίτερα από το καθορισμένο ούτως ώστε να αποφεύγεται η διδασκαλία σε συνθήκες υπερβολικής ζέστης. View full είδηση

Ποιες μητροπόλεις κινδυνεύουν να «σβηστούν» από τον χάρτη - Η γη κάτω από τις μεγαλουπόλεις υποχωρεί προς το επίπεδο της θάλασσας υπό το βάρος των κατασκευών. Οι μεγαλουπόλεις βυθίζονται. Οι λίστες με τα αστικά κέντρα και τις περιοχές που κινδυνεύουν σταδιακά να βρεθούν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας διαρκώς μακραίνουν, όπως πολλαπλασιάζονται και οι επιστημονικές έρευνες που καταγράφουν και μελετούν το φαινόμενο. Και ο λόγος δεν είναι μόνο ο προφανής, δηλαδή η κλιματική αλλαγή. Δεν φταίει μόνο η κλιματική αλλαγή Η θάλασσα αγκαλιάζει κάθε χρόνο ολοένα και πιο σφιχτά τις πόλεις, αλλά και το αντίστροφο, δηλαδή οι πόλεις… χαμηλώνουν αγγίζοντας τα νερά της. Αφενός, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη οι πάγοι λιώνουν, οι θάλασσες «φουσκώνουν» και εισβάλλουν στις πόλεις. Αφετέρου, τα μεγάλα αστικά κέντρα, λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων που οδηγούν σε καθιζήσεις, γέρνουν υπό το βάρος του τσιμέντου προς το επίπεδο της θάλασσας. Ετσι, μπορεί παράκτιες πόλεις όπως το Μαϊάμι των ΗΠΑ και η Καντόνα της Κίνας να αντιμετωπίζουν την προοπτική τεράστιων πλημμυρών όσο η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, λόγω της κλιματικής αλλαγής, ωστόσο μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Geophysical Research Letters» και εξέτασε 99 πόλεις ανά τον κόσμο, προσδιόρισε μια πιο επείγουσα απειλή. Οπως αποκάλυψαν οι επιστήμονες, οι μεγαλουπόλεις του πλανήτη βυθίζονται ταχύτερα από τον ρυθμό που ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας. Κι αυτό διότι η γη υποχωρεί και καθιζάνει πολλά εκατοστά κάθε χρόνο εξαιτίας αλλαγών στο υπέδαφος που προκαλούνται από διάφορες δραστηριότητες. Για παράδειγμα, με τις υπεραντλήσεις υπόγειων υδάτων, το νερό βγαίνει στην επιφάνεια, η γη συμπιέζεται και οι κατασκευές που είναι χτισμένες στην κορυφή βουλιάζουν σταδιακά, πλησιάζοντας το επίπεδο της θάλασσας. Συναγερμός στη Νοτιοανατολική Ασία Τουλάχιστον 33 πόλεις «χαμηλώνουν» πάνω από ένα εκατοστό ετησίως, δηλαδή με ρυθμό πέντε φορές μεγαλύτερο από εκείνον της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Εκείνες που κινδυνεύουν να γίνουν ταχύτερα «υποβρύχια» βρίσκονται συγκεντρωμένες στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία και ήδη αναγκάζονται να προσαρμοστούν. Η Ινδονησία, για παράδειγμα, μεταφέρει την πρωτεύουσά της από την Τζακάρτα, μια μεγαλούπολη 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων, σε μια νεόκτιστη πόλη στο Βόρνεο, 2.000 χλμ. μακριά, για διάφορους λόγους, μεταξύ των οποίων και η σταδιακή βύθιση της πόλης. Μάλιστα, το 2022 η τοπική κυβέρνηση της Βόρειας Τζακάρτα απαγόρευσε την εξόρυξη υπόγειων υδάτων στην περιοχή. Οι δέκα ταχύτερα βυθιζόμενες πόλεις στον πλανήτη (από το σύνολο των 99 που μελετήθηκαν) είναι η Τιεντσίν της Κίνας με 5,22 εκατοστά τον χρόνο (cm/έτος), η Σεμαράνγκ και η Τζακάρτα της Ινδονησίας (3,96 cm/έτος και 3,44 εκατ./έτος αντίστοιχα), η Σαγκάη (2,94 cm/έτος), η Χο Τσι Μινχ και το Ανόι του Βιετνάμ (2,81 cm/έτος και 2,44 cm/έτος αντίστοιχα), το Τσιταγκόνγκ του Μπαγκλαντές (2,35 cm/έτος), το Κόμπε της Ιαπωνίας (2,26 cm/έτος), η Κεράλα της Ινδίας (1,96 cm/έτος) και το Χιούστον των ΗΠΑ (1,95 cm/έτος). Παράλληλα, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 8 Μαΐου στο επιστημονικό έντυπο «Earth’ s Future», και η πιο εμβληματική πόλη των ΗΠΑ, η Νέα Υόρκη, βουλιάζει υπό το βάρος των εκατοντάδων ουρανοξυστών. Υπολογίστηκε ότι πέρα από την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης, η αμερικανική μητρόπολη χάνει κάθε χρόνο 1 με 2 χιλιοστά από το ύψος της λόγω καθίζησης. Μάλιστα, από το 1950 έως σήμερα το νερό στη Νέα Υόρκη έχει ανέβει κατά περίπου 22 εκατοστά. Αντιστοίχως, και η Βομβάη υποχωρεί έως και 0,8 εκατοστά ετησίως ενώ ανάλυση κινδύνου που έγινε πέρυσι κατέδειξε ότι σχεδόν 2.500 κτίρια στην ινδική μητρόπολη κινδυνεύουν να καταστραφούν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας έως το 2050. Σύμφωνα με τους επιστήμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC) του ΟΗΕ, χωρίς μείωση των εκπομπών αερίων που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή, τα επίπεδα της θάλασσας παγκοσμίως θα ανέβουν κατά ένα μέτρο έως το 2100, απειλώντας τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα του πλανήτη, αλλά και αγροτικές περιοχές, θέρετρα κ.λπ. που βρίσκονται σε επαφή με το νερό. Η «εισβολή» αλμυρού νερού μπορεί να καταστρέψει βασικούς κλάδους της οικονομίας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί ταχύτερα από το 1900 έως σήμερα από ό,τι σε οποιονδήποτε προηγούμενο αιώνα τα τελευταία 3.000 χρόνια. Μάλιστα, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ακόμη και αν η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης συγκρατηθεί ως εκ θαύματος στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, η θάλασσα θα συνεχίσει να «φουσκώνει» ενώ εάν αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, τότε η άνοδος της θαλάσσιας στάθμης θα μπορούσε να διπλασιαστεί απειλώντας μεγαλουπόλεις, όχι μόνο στην Ασία, αλλά σε κάθε άλλη ήπειρο, όπως είναι το Κάιρο, το Λάγος, το Μαπούτο, η Ντάκα, η Κοπεγχάγη, το Λονδίνο, το Λος Αντζελες, η Νέα Υόρκη, το Μπουένος Αϊρες, το Σαντιάγο κ.ά. Σχεδόν 900 εκατομμύρια άνθρωποι – το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού – ζουν σε παράκτιες ζώνες, με τον πληθυσμό στα μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη του Δυτικού Ειρηνικού να αντιμετωπίζουν μια άνοδο της στάθμης της θάλασσας έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Υπό βύθιση περιοχές και στην Ελλάδα Οι κλιματικές μεταβολές δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστη την Ελλάδα. Ηδη επιστήμονες έχουν καταγράψει επίδραση τόσο στην παραγωγικότητα των καλλιεργειών, αλλά και στο τουριστικό προϊόν, δηλαδή στους δύο βασικούς «πυλώνες» της ελληνικής οικονομίας. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο ακαδημαϊκός κ. Χρήστος Ζερεφός, επικεφαλής του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελεί το Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, ο άλλοτε λαχανόκηπος της περιοχής, από τους βυζαντινούς χρόνους. Οπως εξηγεί, εξαιτίας των αλλαγών στο κλίμα, πλέον η μέση στάθμη της θάλασσας βρίσκεται στο ίδιο υψόμετρο με το έδαφος, το αλμυρό νερό διεισδύει με συνέπεια να παρατηρείται υφαλάτωση της γης, η οποία είναι καταστροφική για την αγροτική παραγωγή. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα σε χιλιόμετρα ακτογραμμών με χαμηλό υψόμετρο, σε δέλτα ποταμών όπως του Νέστου, του Αξιού, του Αλιάκμονα, ή στα παράλια του Μεσολογγίου κ.λπ. Στο σενάριο ενός ήπιου μετριασμού των εκπομπών αερίων, στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας για την περίοδο 2031 – 2060 προβλέπεται σημαντική άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Περισσότερο θα επηρεαστούν τα νησιά του Κεντρικού Αιγαίου στο βόρειο και νοτιοδυτικό τμήμα της Κρήτης, η ακτογραμμή του Ιονίου της ηπειρωτικής χώρας όπου η άνοδος της στάθμης θα φτάσει έως και τα 30 εκατοστά. Αλλά και στο σύνολο της ελληνικής ακτογραμμής υπολογίζεται μια άνοδος της στάθμης των θαλασσινών υδάτων από 10 έως 20 εκατοστά. Για την ίδια τριακονταετία, σύμφωνα με το πιο δυσμενές σενάριο, δηλαδή χωρίς περιορισμό των θερμοκηπικών αερίων, διαφαίνεται ότι σχεδόν σε όλη την ελληνική ακτογραμμή η θάλασσα θα ανέβει από 20 και σε ορισμένες περιοχές έως 30 εκατοστά. Σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι δεδομένο ότι στις περιοχές όπου η στάθμη της θάλασσας θα ανεβαίνει, οι ακτές θα διαβρώνονται και θα χάνονται οι αμμουδιές. Στην Ελλάδα ήδη σήμερα το 20% της ακτογραμμής κινδυνεύει από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία έχει επιταχυνθεί τα τελευταία 10 χρόνια, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην πρώτη πεντάδα των ευρωπαϊκών χωρών ως προς την παράκτια τρωτότητα. Οι συνέπειες των μακροχρόνιων μεταβολών της θαλάσσιας στάθμης σε συνδυασμό με παροδικές ακραίες κυματικές καταστάσεις θα επηρεάσουν πολλούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας (τουρισμό, χρήσεις γης, μεταφορές, κ.λπ.). Και όσο οι προσπάθειες της παγκόσμιας κοινότητας για μείωση των επικίνδυνων για το κλίμα εκπομπών θα συνεχίζονται, απαιτείται παράλληλα άμεση ενίσχυση της άμυνας των παράκτιων περιοχών και πόλεων ώστε να σταθούν όρθιες στα «χτυπήματα» των κλιματικών φαινομένων που, ούτως ή άλλως, έρχονται. Στην Ελλάδα το έργο του πολεοδομικού σχεδιασμού για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας βρίσκεται στο στάδιο της προκήρυξης των μελετών για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ), τα οποία σχεδιάζεται να ολοκληρωθούν εντός τριετίας με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το «φράγμα» της Βενετίας Για αιώνες στη Βενετία μεγάλες παλίρροιες βύθιζαν τα σοκάκια, πλημμύριζαν τα κτίρια, εμπόδιζαν την κίνηση των σκαφών κάτω από τις γέφυρες. Εδώ και μια τριετία όμως η ζωή των κατοίκων και των εμπόρων έχει βελτιωθεί. Το πρόβλημα της βύθισης της πόλης προφανώς δεν λύνεται με το φράγμα, παρά ταύτα η ζωή των κατοίκων γίνεται κάπως ευκολότερη. Το έργο υδραυλικής μηχανικής (γνωστό με το ιταλικό ακρωνύμιο «MOSE») ολοκληρώθηκε με τεράστιες καθυστερήσεις, έπειτα από δύο δεκαετίες και πλέον λειτουργεί και προστατεύει τη Βενετία και τη λιμνοθάλασσά της. Σε κάθε περίπτωση, δεν λείπουν οι «γκρίνιες» για τη χρησιμότητα του φράγματος που κόστισε 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Μελέτη του 2021 προέβλεψε άνοδο της στάθμης του νερού στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας μεταξύ 32 και 110 εκατοστών έως το 2100, ανάλογα με το πόσο δραστικά θα περιοριστούν οι εκπομπές άνθρακα. View full είδηση

Τα τελευταία είκοσι χρόνια, το 90% των καταστροφών έχει προκληθεί από κλιματολογικά αίτια. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και αλλάζει την ταχύτητα αντιμετώπισης των δεδομένων. Οφείλουμε να θωρακιστούμε έγκαιρα και να ενημερωθούμε, ώστε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της. Οι πολιτικές προσαρμογής συνίστανται στην ανάληψη κατάλληλων δράσεων με στόχο την αντιμετώπιση των αναμενόμενων ζημιών και των αρνητικών συνεπειών, ιδιαίτερα στους ευάλωτους τομείς. Με γνώμονα τα παραπάνω, η Περιφέρεια Κρήτης δημιούργησε το www.safecrete.gr ένα ιστοχώρο με την τεχνική υπογραφή της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Περιφέρειας, ο οποίος περιέχει τεκμηριωμένα στοιχεία και πληροφορίες που αφορούν την κλιματική αλλαγή, τα αίτια και τις συνέπειές της. Ο σκοπός του SafeCrete, είναι μέσω της ενημέρωσης και της διάδρασης, να δημιουργήσει το υπόβαθρο γνώσης, ώστε η κοινωνία να προσαρμοστεί και τελικά να ανταποκριθεί στους κινδύνους που αντιμετωπίζει. Η Αυτοδιοίκηση, εκτός από την ετοιμότητα στη διάρκεια της φυσικής καταστροφής, δίνει τώρα περισσότερο βάρος στα στάδια της πρόληψης και της προετοιμασίας. Για την εξασφάλιση ετοιμότητας και ανταπόκρισης του νησιού σε αιφνίδιες αλλαγές, οφείλουν ωστόσο και οι ίδιοι οι πολίτες να συμμετέχουν. Μέσα από την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση, τη γνώση και τη διάδοση της ιδέας στις τοπικές κοινωνίες, θα μπορέσουν οι πολίτες να προετοιμαστούν κατάλληλα. Είναι μία ακόμη δράση της Περιφέρειας Κρήτης για την ασφάλεια και προστασία των φυσικών πόρων, τη θωράκιση έναντι των ακραίων φυσικών φαινομένων και τελικά τη διαφύλαξη της κλιματικής ισορροπίας του νησιού, στο μέτρο του εφικτού, πάντα σε συνάφεια με την Εθνική, Ευρωπαϊκή, αλλά και Παγκόσμια Στρατηγική. Η επόμενη δεκαετία θα είναι η πιο κρίσιμη για την υλοποίηση των «πράσινων σχεδίων δράσης» με κύριο γνώμονα αποτελεί η νησιωτικότητα και το πως αυτή μπορεί να αναδειχθεί σε πλεονέκτημα ασφάλειας, προστασίας και αειφορίας. Για όλες τις αλλαγές που αφορούν στο κλίμα και συντελούνται φυσικά και διοικητικά, το SafeCrete προωθεί τη διασύνδεση με τους επιμέρους θεματικούς φορείς και γενικά αναδεικνύει οτιδήποτε διαφοροποιεί την Κρήτη ως ξεχωριστή κλιματική ζώνη, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν και συμπίπτουν με τα γεωγραφικά και διοικητικά της όρια. Το νησί στοχεύει για άλλη μια φορά να αποτελέσει πιλότο σε αυτόν τον τομέα. Οι πολίτες καλούνται να γίνουν “μέρος της λύσης”, δημιουργείται μια κρίσιμη μάζα ανθρώπων που θα συμμετέχουν ενεργά, κατανοώντας ότι η προστασία τους εξαρτάται και από αυτούς τους ίδιους. Συνεπώς υιοθετείται ένα νέο μοντέλο περιφερειακής στρατηγικής για την κλιματική αλλαγή και την πολιτική προστασία. View full είδηση

Οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή. Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) μεταξύ 1961 και 2018 σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή ΕΕ των 27 και τη Βρετανία). Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια». Από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 φτάσαμε σε μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015. «Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης Τερέζα Μπρας του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά». Πρώτο θύμα ξηρασίας τα σιτηρά Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές» πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.Τα πρώτα θύματα είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη. «Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%», διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας. Στροφή σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν «στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος». Αυτό «απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων», σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του La Nova School στη Λισαβόνα. Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει «επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα», είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη. Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη «προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών». View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή γίνεται όλο και πιο απειλητική για την ανθρωπότητα. Το 2019 καταγράφηκαν 308 φυσικές καταστροφές, το 77% των οποίων αφορούσε το κλίμα, σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση για τις Καταστροφές στον Κόσμο (World Disasters Report) του 2020, η οποία δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ) σήμερα στη Γενεύη. Σύμφωνα με αυτήν, 97,6 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν το 2019 από φυσικές καταστροφές όπως καταιγίδες, καύσωνες και πλημμύρες, ενώ πέθαναν εξ αιτίας τους 24.396 άνθρωποι. «Μακροπρόθεσμα, η αλλαγή του κλίματος είναι μεγαλύτερη πρόκληση από την πανδημία του κορωνοϊού. Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει επειγόντως να δράσει για να σταματήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα τελευταία δέκα χρόνια, οι φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα είχαν ως συνέπεια περισσότερους από 410.000 νεκρούς, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων σε φτωχές χώρες. Ο αριθμός των ακραίων καιρικών φαινομένων αυξήθηκε κατά 35% από τη δεκαετία του 1990», δήλωσε ο Κρίστιαν Ρόιτερ (Christian Reuter), γενικός γραμματέας του γερμανικού Ερυθρού Σταυρού, στην εφημερίδα του Βερολίνου «Tagesspiegel». View full είδηση

Σε παγκόσμιο επίπεδο ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν κατά 0,05 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός από τον ίδιο μήνα το 2019 Ο πιο θερμός Σεπτέμβριος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως ήταν ο Σεπτέμβριος του 2020, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Κοπέρνικος για την κλιματική αλλαγή, η οποία εκτίμησε ότι το 2020 ίσως τελικά να είναι πιο ζεστή χρονιά από το 2016. Από τον Οκτώβριο του 2019 ως τον Σεπτέμβριο του 2020 η θερμοκρασία ήταν 1,28 βαθμό Κελσίου πάνω από αυτή της προβιομηχανικής εποχής. Ο αριθμός αυτός πλησιάζει επικίνδυνα τον στόχο που έχει τεθεί βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού. Με τη συμφωνία αυτή που συνήφθη το 2015 σχεδόν 200 χώρες δεσμεύθηκαν να μειώσουν τις εκπομπές τους των αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη να περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου, ή στο χειρότερο σενάριο στους 2 βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Όμως ο πλανήτης έχει ήδη ζεσταθεί κατά περισσότερο από έναν βαθμό Κελσίου και η θερμοκρασία ανεβαίνει κατά μέσο όρο κατά 0,2 βαθμό Κελσίου κάθε δεκαετία μετά τη δεκαετία του 1970, σύμφωνα με τον Κοπέρνικο. Το 2020 ακολουθεί την ίδια πορεία, με τους μήνες Ιανουάριο, Μάιο και Ιούνιο να ήταν οι πιο θερμοί που έχουν καταγραφεί ποτέ. «Σε παγκόσμιο επίπεδο ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν κατά 0,05 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός από τον ίδιο μήνα το 2019, ο οποίος ήταν μέχρι πρότινος ο πιο θερμός που είχε καταγραφεί ποτέ», επεσήμανε η ευρωπαϊκή υπηρεσία. Οι θερμοκρασίες ήταν ιδιαίτερα υψηλές στη Σιβηρία, συνεχίζοντας ένα κύμα καύσωνα που ξεκίνησε την άνοιξη και συνέβαλε στο ξέσπασμα τεράστιων πυρκαγιών. Η ζέστη ήταν πολύ μεγαλύτερη από το κανονικό και σε όλο τον Αρκτικό Ωκεανό, σύμφωνα με τον Κοπέρνικο. Εξάλλου η Βόρεια Αμερική γνώρισε έναν ιδιαίτερα θερμό Σεπτέμβριο, με θερμοκρασία 40 βαθμών Κελσίου να καταγράφεται στο Λος Άντζελες, σε μια Καλιφόρνια που καταστρέφεται ακόμα από τις πυρκαγιές. Εκτός από τον Σεπτέμβριο, τα δορυφορικά δεδομένα δείχνουν ότι η περίοδος από τον Ιανουάριο ως τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν πιο θερμή από την ίδια περίοδο το 2019, μια χρονιά που θεωρείται η δεύτερη θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Εξάλλου τους εννέα πρώτους μήνες του 2020 παρατηρούνται «αρκετά παρόμοιες» ανωμαλίες με αυτές που είχαν καταγραφεί τους εννέα πρώτους μήνες του 2016, της πιο θερμής χρονιάς που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως. Παρά ταύτα κλιματικά φαινόμενα, όπως ένα επεισόδιο Ελ Νίνια που βρίσκεται σε εξέλιξη και τείνει να μειώνει την παγκόσμια θερμοκρασία, «θα επηρεάσουν το ενδεχόμενο το 2020 να γίνει η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ». «Μένουν τρεις μήνες στη διάρκεια των οποίων μπορούν να συμβούν τα πάντα», σχολίασε η Φρέχα Βάμποργκ, επιστήμονας του Κοπέρνικου. View full είδηση

Στις 22 Φεβρουαρίου 2023 και ώρα 15:00 – 18:00 στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας έλαβε χώρα Ημερίδα με θέμα «Η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής και η απάντηση της έρευνας για την πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια» στο πλαίσιο των δράσεων της Βραδιάς του Ερευνητή και διοργανώθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και με τη συνδρομή του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Πολιτικός Μηχανικός, κος Γιώργος Στασινός, καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και υπογράμμισε τον πολυδιάστατο ρόλο του ΤΕΕ στην πράσινη ανάπτυξη και έρευνα. Δήλωσε δε αρωγός στην υλοποίηση της καινοτομίας που χρειάζεται η κοινωνία, όπως στο πρόγραμμα ΑΕΙ, όπου μετείχε ο ίδιος στον τοπικό διάλογο. Ο Καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, κος Ευάγγελος Σαπουντζάκης, Αντιπρύτανης Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης ΕΜΠ, σημείωσε ότι το ΕΜΠ βρίσκεται κάθε χρόνο πρωταγωνιστής σε αυτή τη μεγάλη γιορτή για την επιστήμη και την έρευνα – καινοτομία, προσβλέποντας στη βελτίωση της κοινωνικής αναγνώρισης των ερευνητών, την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού. Ενημέρωσε ότι στις 15 Φεβρουαρίου 2023 πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για την παρουσίαση του πρώτου Επαγγελματικού Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση έργων , υποδομών και κατασκευών» του ΕΜΠ με φορέα χρηματοδότησης τον όμιλο εταιρειών ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ, το πρώτο στο είδος του στην Ελλάδα στο πλαίσιο του νέου θεσμικού πλαισίου για τα Πανεπιστήμια, που φιλοδοξεί να γίνει φορέας καινοτομίας και καταλύτης δράσεων για την αξιοποίηση και συγκράτηση του επιστημονικού δυναμικού στη χώρα. Ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Αθηναίων, κος Βασίλειος – Φοίβος Αξιώτης, Αντιδήμαρχος Αστικών και Κτηριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως, επεσήμανε ότι η καινοτομία και η διαρκής έρευνα είναι μια διέξοδος για όλη την κοινότητα και κυρίως για τους νέους ανθρώπους προς τα εμπρός, μέσο διαφυγής από κάθε κρίση, από κάθε αγκύλωση της εθνικής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. Πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα μέσω του Athens Digital Lab πήραν το πράσινο φως δέκα ιδέες από τις εβδομήντα που κατατέθηκαν, που θα γίνουν πραγματικότητα και θα κάνουν την Αθήνα πιο έξυπνη, την πρωτεύουσα πιο προσιτή, όπου ταυτόχρονα οι νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν στήριξη και προοπτική για να αναπτυχθούν περαιτέρω. Ο εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Αττικής, κος Νικόλαος Παπαδάκης, Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος για το Περιβάλλον, αναφέρθηκε στην προτεραιότητα του θέματος για τη διοίκηση της Περιφέρειας και τόνισε ότι στο πλαίσιο του ΠΕΣΠΚΑ για το 2023 δημιουργείται παρατηρητήριο για την κλιματική αλλαγή, εκπονείται πιλοτική εφαρμογή για την αντιμετώπιση του πλημμυρικού κινδύνου, δύο έργα αναμένονται να ολοκληρωθούν ως το τέλος του 2023, ενώ προκηρύσσονται μέτρα στον τομέα των μεταφορών, όπου η Περιφέρεια Αττικής έχει υψηλή τρωτότητα. Η κα Μαρία Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Πρόεδρος ΔΣ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, τόνισε ότι ο ΟΦΥΠΕΚΑ, από την ίδρυσή του το 2020, είναι συμπαραστάτης αδιάλειπτα στη διοργάνωση της Βραδιάς του Ερευνητή και ότι η προστασία από την κλιματική κρίση πρέπει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αειφόρο ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε ορεινές, νησιωτικές, απομονωμένες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό ο ΟΦΥΠΕΚΑ υλοποιεί ένα πρόγραμμα 100 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και ήδη βρίσκεται στον αέρα το υπο-έργο που αφορά τα μονοπάτια αλλά και τις αναβαθμίδες, όπου οι νησιωτικές περιοχές, όπως αυτές για τις οποίες συζητάμε στην εκδήλωση, είναι επιλέξιμες. Ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κος Πέτρος Βαρελίδης, παρουσιάζοντας τις εθνικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης υπογράμμισε ότι το ευρωπαϊκό Social Climate Fund στοχεύει να χρηματοδοτήσει τα φτωχότερα στρώματα, ενώ η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζει την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ο Κλιματικός Νόμος θέτει στόχο μείωσης των εκπομπών σε σχέση με το 1990 κατά 55% και 80% για το 2030 και 2040 αντίστοιχα και μηδενισμού τους έως το 2050, με ταυτόχρονους στόχους και υποχρέωση μέτρησης του αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα σε όλες τις δομές της χώρας, με έμφαση στη βιομηχανία και στους δήμους, υπογραμμίζοντας τον αναγκαίο ρόλο και τις θέσεις των μηχανικών στο έργο αυτό. Υπογράμμισε, επίσης, την ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα δικαιώματα από την πράσινη μετάβαση για την απανθρακοποίηση των νησιών και για τη στρατηγική υποστήριξη των μικρών δήμων, αλλά και τους αυστηρούς δείκτες ποιότητας που θεσπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα για τη βιοασφάλεια (ύδρευση, αποχέτευση απόβλητα) με τη θέσπιση Ανεξάρτητης Αρχής και κάλεσε τον επιστημονικό και τεχνικό κόσμο και τις start – up εταιρείες καινοτομίας να συμβάλουν στην εφαρμογή των νέων τεχνολογιών για την πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια. Η κα Αντωνία Μοροπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Βραδιάς του Ερευνητή στο ΕΜΠ και Μέλος ΔΕ ΤΕΕ, παρουσίασε το πρόγραμμα της Ημερίδας. Ως Επιστημονικά Υπεύθυνη, παρουσίασε το πρόγραμμα ΑΕΙ «Αειφόρος Ανάπτυξη Λιγότερο Αναπτυγμένων Περιοχών με την Δημιουργία Νέων Τουριστικών Πόρων & Προϊόντων μέσω Ανάλυσης, Τεκμηρίωσης, Μοντελοποίησης, Διαχείρισης, και Διατήρησης Πολιτιστικού Αποθέματος με χρήση Εφαρμογών ΤΠΕ», το οποίο χρηματοδοτείται από τη ΓΓΕΚ, το συντονίζει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μετέχει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, το Ίδρυμα Τεχνολογίας Έρευνας, το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων και οι εταιρείες Consortis και Telesto με μία διεπιστημονική παρουσία, μια συλλογική δουλειά, καθώς έχουν συνδράμει και όλοι οι τοπικοί φορείς, από τις εφορίες αρχαιοτήτων μέχρι τους δήμους, τα περιφερειακά γραφεία και όλους τους φορείς συνολικά, αφορά όλο τον εθνικό κορμό, τον Νομό Αιτωλοακαρνανίας που θεωρείται ο λιγότερο ανεπτυγμένος στην Ελλάδα, την Κεντρική και Βόρεια Εύβοια μετά τις φωτιές, τη Χίο, τα μικρά νησιά της Δωδεκανήσου (Ηρωική Νήσο Κάσο, Χάλκη, Σύμη, Καστελόριζο). Η κα Μοροπούλου σημείωσε: «Πρόκληση σήμερα είναι η εφαρμογή. Έχουμε συζητήσει με την τοπική αυτοδιοίκηση, με την τοπική κοινωνία, το παρουσιάσαμε στη Βουλή με όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Επιτροπή Περιφερειών, όπου εκφράστηκε η συναίνεση όλων. Πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή 40 χρόνια μετά την εποχή που εισηγηθήκαμε στους διεθνείς οργανισμούς την ιδέα της αειφόρου ανάπτυξης μπορούμε να πούμε ότι επειδή ακριβώς η κρίση έχει καταλάβει τον πλανήτη και οι στρατηγικές της πράσινης μετάβασης είναι εδώ στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ότι όλα αυτά τα σχέδια θα υλοποιηθούν. Με αυτές τις σκέψεις μπορούμε να πάμε σε ένα ευρύτερο πεδίο σχεδιασμών.» Ο κος Θύμιος Μπακογιάννης, Επίκουρος Καθηγητής της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, παρουσίασε ερευνητικές δράσεις της Γενικής Γραμματείας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος στοπ πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ενώ ο Δήμαρχος Κοζάνης, κος Λάζαρος Μαλούτας, και οι Αντιδήμαρχοι Θεσσαλονίκης, κος Μιχάλης Κούπκας και Καλαμάτας, κος Νίκος Μπασακίδης, καθώς και η εκπρόσωπος του Δήμου Ιωαννιτών, κα Κατερίνα Βίνη, έθεσαν τις εμπειρίες των ελληνικών πόλεων που μετέχουν στην Αποστολή των Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ευρωπαϊκή πρωτοβουλία), ενώ ο Δήμαρχος της Ηρωικής Νήσου Κάσου, κος Μιχάλης Ερωτόκριτος, ο Πρόεδρος του ΠΤ ΤΕΕ Ευβοίας κος Κώστας Λάππας και ο πρόεδρος Νομαρχιακής Επιτροπής Χίου του ΠΤ ΤΕΕ ΒΑ Αιγαίου, κος Μάνος Μισυρλής, κατέθεσαν τη σημασία της εφαρμογής του προγράμματος στο οποίο μετέχουν για την ανάπτυξη των περιοχών τους. Στη συνέχεια, η κα Ειρήνη Κορωνάκη, Καθηγήτρια της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιμελήτρια της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών του ΤΕΕ, και ο κος Χάρης Δούκας, Αναπληρωτής Καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ, Μέλος της Αντιπροσωπείας ΤΕΕ, αναφέρθηκαν στη διάσταση της ενέργειας στην πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και κάλεσαν για την κατάθεση άρθρων στο νέο επιστημονικό Διεθνές Περιοδικό του ΤΕΕ, Technical Annals, που το επόμενο τεύχος του είναι αφιερωμένο στην ενέργεια. Στη θεματική «Η ποιότητα της βιοασφάλειας στη δημοτική / δημόσια διαχείριση των υδάτινων πόρων», η κα Αναστασία Χασάπη, Αντιπρόεδρος Έρευνας της DNA Sequence SRL, παρουσίασε την καινοτομία της μεταγενομικής και βιοπληροφορικής ανάλυσης και ταυτοποίησης του μικροβιώματος, που επιτρέπει την άμεση και ταχεία εφαρμογή των προδιαγραφών της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη βιοασφάλεια. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, το Lifescience τίμησε την εταιρεία με τη διάκριση “Company of the Yeαr” διεθνώς. Η κα Φανή Μισκάκη, Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Υποστηρικτικών Λειτουργιών Ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ, παρουσίασε τις εφαρμογές ελέγχου ποιότητας στην ΕΥΔΑΠ με τη συνεργασία Πανεπιστημίων – Ερευνητικών Κέντρων – Start-ups (ΕΚΠΑ, Δημόκριτος, DNA Sequence SRL) στις καινοτόμες εφαρμογές που προαναφέρθηκαν και κατέγραψαν ότι η ΕΥΔΑΠ σκοράρει στις προδιαγραφές ποιότητας με επιτυχία 99,8 % ! Ο κος Δημήτρης Τσίκκης, Πρόεδρος του ΔΣ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Δήμου Ρόδου, δήλωσε ότι η ΔΕΥΑΡ είναι παρούσα στις πιλοτικές εφαρμογές ελέγχου ποιότητας κατά τα ανωτέρω με καινοτομία και ήδη έχει αναλάβει πρωτοβουλίες. Στη συζήτηση ο κος Μιχάλης Δρίτσας, Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΣ της ΑΕ Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Elevate Greece, παρουσίασε το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων και το ρόλο τους στην εισαγωγή καινοτομίας για την πράσινη μετάβαση. Υπογράμμισε δε τη διεθνή και εθνική διάκριση start-up βιοασφάλειας. Ο κος Σταύρος Διβάνης, εκπροσωπώντας τον κο Βασίλη Κουτσιώρη, Γενικό Διευθυντή του Δικτύου Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη, αναφέρθηκε στο Δίκτυο ΔΕΠΑΝ, μέσω του οποίου 140 δήμοι έχουν έρθει κοντά, αναπτύσσοντας ένα πακέτο υπηρεσιών για τους μικρούς κυρίως δήμους που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν ως προς τις απαιτήσεις που τίθενται σήμερα στην κατεύθυνση της πράσινης μετάβασης με βιοασφάλεια. Η σύμπραξη δημοσίου – ιδιωτικού τομέα στην έρευνα είναι μία μεγάλη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με καινοτομία στην πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια, όπως συμπέραναν ο κος Πέτρος Βαρελίδης και η κα Αντωνία Μοροπούλου στο κλείσιμο της Ημερίδας. Παρακολουθήστε το βίντεο της εκδήλωσης View full είδηση

Νέα μελέτη αποκαλύπτει πόσο θα κοστίσει η κλιματική αλλαγή τόσο στις οικονομίες της ΕΕ όσο και στην Ελλάδα. Όπως αναφέρεται σε μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Scientific Reports» του ομίλου Nature, μια ενδεχόμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να κοστίσει στις οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου έως και 872 δισεκατομμύρια ευρώ ως το 2100. Μεταξύ των χωρών που αναμένεται να επηρεαστούν πολύ από αυτό συγκαταλέγεται και η Ελλάδα. Ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής επιστήμονες από το ολλανδικό πανεπιστήμιο Delft, στην οποία συμμετέχει και ο Έλληνας μεταδιδακτορικός ερευνητής του Delft, Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης, μοντελοποίησε τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας για 271 ευρωπαϊκές περιοχές ως το 2100, σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών και χωρίς την εφαρμογή νέων μέτρων προστασίας των ακτών μετά το 2015. Όπως σημειώνει η ερευνητική ομάδα, «η αλλαγή του κλίματος απειλεί την οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως, με έντονες ανισότητες στους επιταχυνόμενους κινδύνους σε διάφορες περιοχές. Ιδιαίτερα, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας λόγω του κλίματος αποτελεί μια αυξανόμενη ανησυχία. Η καταστροφική της δυνατότητα επηρεάζει περιοχές, όπου συγκεντρώνονται το παραγωγικό κεφάλαιο και ο πληθυσμός: παράκτιες πόλεις και περιοχές». Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρουν, πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη, δηλαδή περίπου το 44% των πληθυσμών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου ζουν εντός 50 χιλιομέτρων από την ακτογραμμή και άρα υπό τον κίνδυνο παράκτιων πλημμυρών. Επιπλέον, αυτές οι παράκτιες περιοχές συμβάλλουν σχεδόν στο 40% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Ευρώπης, ενώ το 75% του διεθνούς εμπορικού όγκου της Ευρώπης διεξάγεται μέσω θαλάσσιων διαδρομών. Η ομάδα συνδύασε ένα οικονομικό μοντέλο που είχε αναπτυχθεί προηγουμένως με δεδομένα σχετικά με τις προβλεπόμενες επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, τις τάσεις των επενδύσεων και την κατανομή των οικονομικών απωλειών που προκλήθηκαν από 155 πλημμυρικά φαινόμενα στην Ευρώπη την περίοδο 1995-2016. Εκτίμησε τις πιθανές οικονομικές απώλειες και κέρδη σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας και με ετήσια οικονομική ανάπτυξη 2% σε όλες τις περιοχές. Μοντελοποίησε επίσης τον αντίκτυπο των στοχευμένων επενδύσεων σε διάφορους οικονομικούς τομείς στις περιφερειακές οικονομίες μετά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές απώλειες 872 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο ως το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης είναι οι περιφερειακές διαφορές στις οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας: η πλειονότητα των οικονομικών απωλειών ως και 21% του περιφερειακού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ως το 2100 συγκεντρώνεται σε παράκτιες περιοχές, όπως το Βένετο και η Εμίλια – Ρομάνια στην Ιταλία και η επαρχία Δυτικής Πομερανίας στην Πολωνία. Στις περιοχές που αναμένεται να υποστούν σχετικά υψηλότερες οικονομικές απώλειες συγκαταλέγεται και η Ελλάδα, όπως και οι βελγικές ακτές και η δυτική Γαλλία. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης, «οι οικονομικές αξιολογήσεις της κλιματικής ζημιάς σε εθνικό επίπεδο μπορούν να αποκρύψουν σημαντικές περιφερειακές διαφορές» και προσθέτει ότι «με τη χρήση νέων δεδομένων για τα κλιματικά ευαίσθητα περιουσιακά στοιχεία και την προώθηση των μακροοικονομικών εργαλείων μοντελοποίησης, είμαστε πλέον σε θέση να παρέχουμε πιο λεπτομερείς αναλύσεις». Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρει ο ίδιος, οι συνολικές ζημιές για την Ευρώπη είναι μόλις 1,26% του ΑΕΠ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στο σενάριο υψηλού επιπέδου ως το 2100. Ωστόσο, στην Ιταλία οι εθνικές απώλειες είναι 4,43%, ενώ η μείωση της παραγωγικότητας στο Βένετο κυμαίνεται περίπου στο 20,84%. Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι περιοχές στο εσωτερικό της Ευρώπης, όπως στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ουγγαρία, θα παρουσιάσουν οικονομικά κέρδη ως και 1% του περιφερειακού ΑΕΠ ως το 2100 και αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στη μετεγκατάσταση της παραγωγής από τις πλημμυρισμένες παράκτιες στις ενδοχώρες. Ο κ. Χατζηβασιλειάδης, ωστόσο, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι μπορεί οι περιφερειακές επιπτώσεις να είναι πολύ μεγαλύτερες στις παράκτιες περιοχές και κάποιες ευρωπαϊκές ενδοχώρες να βλέπουν μέτρια κέρδη, αλλά η οικονομία είναι αλληλένδετη. «Το ερώτημα είναι: αυτά τα κέρδη αρκούν για να αντισταθμίσουν τις απώλειες στις παράκτιες περιοχές; Δυστυχώς, η απάντηση είναι πως όχι. Η συνολική επίδραση είναι ακόμα αρνητική, με κάποιες εξαιρέσεις, όπως η Γερμανία, όπου τα κέρδη και οι απώλειες ισορροπούν στο μηδέν», τονίζει. Τα δεδομένα για την Ελλάδα Στην έρευνα η Ελλάδα αναλύθηκε σε επίπεδο περιφερειών για τις οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε ένα σενάριο υψηλών εκπομπών ως το 2100. Όπως επισημαίνει ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ελλάδα ως χώρα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο στη μείωση του ΑΕΠ, ωστόσο εμφανίζει μεγάλες μειώσεις σχεδόν σε όλες τις περιφέρειές της, καθώς είναι παράκτιες. Σε αυτό το ακραίο κλιματικό σενάριο που μελετήθηκε, τις μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις φαίνεται ότι θα έχουν η Στερεά Ελλάδα (-6,88%) και το βόρειο Αιγαίο (-6,06%). Στην Αττική, η ανάλυση δείχνει μηδενικές επιπτώσεις. Μόνο μία περιφέρεια, η δυτικής Μακεδονία, δεν βρέχεται από θάλασσα και εκεί οι ερευνητές αναμένουν μια αύξηση του ΑΕΠ περίπου 0,87% ως το τέλος του αιώνα, αύξηση που οφείλεται στον κατασκευαστικό τομέα της περιοχής, που θα χρησιμοποιηθεί για την ανακατασκευή του κεφαλαίου που θα έχει καταστραφεί σε όλη τη χώρα. Ο κατασκευαστικός τομέας σημειώνει παντού αύξηση στη χώρα, εκτός από την περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όπου υπάρχει πτώση. Η μεγαλύτερη πτώση αφορά στον αγροτικό τομέα παραγωγής και στον δημόσιο τομέα- περίπου το 6% της παραγωγής χάνεται στην Ήπειρο και στην ανατολική Μακεδονία και στους δύο αυτούς τομείς. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για οικονομικές πολιτικές ανά περιφέρεια για την αντιμετώπιση των άνισων επιπτώσεων της στάθμης της θάλασσας στις διάφορες περιφέρειες και τις οικονομίες τους. View full είδηση

Ένα σερί 13 μηνών με ρεκόρ παγκόσμιας θερμοκρασίας έλαβε τέλος τον προηγούμενο μήνα, αναφέρει το Associated Press. Ο ευρωπαϊκός οργανισμός για το κλίμα Copernicus δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Ιούλιος του 2024 δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον Ιούλιο του περασμένου έτους. Ενώ ο ελαφρώς πιο δροσερός μήνας είναι μια καλή είδηση και θα μπορούσε να προσφέρει μια μικρή ανακούφιση στους ανθρώπους που εκτίθενται σε ακραία ζέστη, οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι η βασική αιτία της αύξησης των θερμοκρασιών, η κλιματική αλλαγή, παραμένει η ίδια. Τα 5 συμπεράσματα από το 13μηνο σερί Οι ακραίες θερμοκρασίες θα συνεχιστούν. Ένας παράγοντας για την ελαφρά μείωση της θερμοκρασίας είναι η ύφεση του Ελ Νίνιο, ένα φυσικό μοτίβο θέρμανσης σε μέρος του Ειρηνικού που μετατοπίζει τα καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο. Αλλά ακόμη και αν αυτό βοηθήσει να μην καταρριφθούν σύντομα περισσότερα ρεκόρ, η ανοδική τάση των θερμοκρασιών δεν θα σταματήσει. Αυτό συμβαίνει επειδή η κινητήρια δύναμη της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου από την καύση καυσίμων όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και ο άνθρακας, συνεχίζεται σχεδόν αμείωτη. Το συμπέρασμα: ακραία καιρικά φαινόμενα όπως έντονες καταιγίδες, καύσωνες και παρατεταμένες ξηρασίες θα συνεχιστούν. Θερμοί ωκεανοί. Μερικές φορές χάνεται σε όλη την εστίαση στη ζέστη γύρω μας το πόσο ζεστοί είναι οι ωκεανοί. Οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει τεράστιες ποσότητες CO2, καθιστώντας τους βασικούς ρυθμιστές του κλίματος. Πέρα από αυτό, οι θερμοί ωκεανοί έχουν καταστροφικές συνέπειες, από τον αφανισμό ψαριών και άλλων θαλάσσιων ζώων μέχρι τη δημιουργία ιδανικών συνθηκών για ισχυρούς τυφώνες. Οι θερμοκρασίες των ωκεανών έχουν αυξηθεί τόσο πολύ που πριν από λίγους μήνες οι επιστήμονες δήλωσαν ότι ο κόσμος βρισκόταν στα πρόθυρα της χειρότερης λεύκανσης κοραλλιών στην ιστορία. Αυτή την εβδομάδα, μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι θερμοκρασίες στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο, στα ανοικτά της Αυστραλίας, ήταν οι θερμότερες που είχαν σημειωθεί τα τελευταία 400 χρόνια. 1,5 δεν είναι πιθανό να είναι «ζωντανό». Επιστρέφοντας στη συμφωνία του Παρισιού του 2015, ο κόσμος έθεσε ως στόχο τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμό Κελσίου (2,7 Φαρενάιτ) από τη δεκαετία του 1850. Τα τελευταία χρόνια, περιβαλλοντολόγοι έως πολιτικοί έχουν χρησιμοποιήσει το σύνθημα «κρατήστε τον 1,5 ζωντανό» με την ελπίδα να συσπειρώσουν τις κυβερνήσεις να θεσπίσουν αλλαγές πολιτικής που θα μειώσουν δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ ο στόχος θα συνεχίσει αναμφίβολα να συζητείται, όπως κατά τη διάρκεια της ετήσιας διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα στο Αζερμπαϊτζάν αργότερα φέτος, οι τελευταίοι 13 μήνες έχουν δείξει ότι η διατήρηση της θερμοκρασίας κάτω από αυτό το όριο είναι πολύ απίθανη. Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι περίπου 1,2 βαθμοί Κελσίου (2,2 βαθμοί Φαρενάιτ) σε παγκόσμιο επίπεδο και τμήματα του κόσμου έχουν ήδη ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό αύξησης. Οι κυβερνήσεις προσπαθούν. Η ζέστη των τελευταίων 13 μηνών αποκάλυψε πόσο πολύ αγωνίζονται οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσουν τους πολίτες να προσαρμοστούν στην αύξηση της θερμοκρασίας. Η πρόκληση είναι πιο έντονη στις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν διαθέτουν τις υποδομές ή τους πόρους για να αποτρέψουν την έκθεση των πολιτών στην ακραία ζέστη, η οποία προσβάλλει τα όργανα και μπορεί τελικά να προκαλέσει το θάνατο. Αλλά και τα ανεπτυγμένα έθνη αγωνίζονται. Οι περισσότεροι θάνατοι συμβαίνουν σε εσωτερικούς χώρους- η ύπαρξη κλιματισμού δεν έχει σημασία αν οι άνθρωποι δεν τον ενεργοποιούν λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, για παράδειγμα. Λύσεις στο επίκεντρο. Οι επιστήμονες λένε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες υπογράμμισαν την επείγουσα ανάγκη να μειωθεί η έκλυση αερίων του θερμοκηπίου από όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής, από τις μεταφορές μέχρι τη θέρμανση και την ψύξη. Οι τεχνολογίες για να γίνει αυτό είναι καθιερωμένες: η ηλιακή, η αιολική, η υδροηλεκτρική και η γεωθερμική ενέργεια, μεταξύ άλλων. Το 2023, ο κόσμος έφτασε σε ένα ορόσημο: 30% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Στις περσινές συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα στο Ντουμπάι, η διεθνής κοινότητα συμφώνησε επίσης να “μεταβεί” από τα ορυκτά καύσιμα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενώ γίνονται σημαντικά βήματα, παραμένουν τεράστια εμπόδια για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, από τη συνέχιση των επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα όπως το φυσικό αέριο μέχρι την ανάγκη για τρισεκατομμύρια δολάρια που απαιτούνται σε επενδύσεις. Πηγή: AP View full είδηση

Το καλοκαίρι του 2024 στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης, χαρακτηρίζεται από παρατεταμένους καύσωνες που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την παραγωγικότητα των ανθρώπων, με τις συνέπειες να είναι ιδιαίτερα αισθητές στις ευάλωτες ομάδες και στους εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους. Καύσωνες: Τι είναι οι διάδρομοι ψυχρού αέρα που προτείνονται ως λύση Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ Ανδρέας Φλουρής, καθηγητής Φυσιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, «η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως υπερθερμία, θερμική εξάντληση, θερμοπληξία και αφυδάτωση. Η ζέστη που βιώνουμε τους τελευταίους δύο μήνες αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες δράσεις προστασίας της υγείας. Οι συνέπειες των υψηλών θερμοκρασιών είναι σοβαρές και απαιτούν συντονισμένη προσπάθεια από την πολιτεία αλλά και πολλούς φορείς.» Ευάλωτες οι έγκυες Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής εξηγεί ότι «ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι έγκυες γυναίκες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ζέστη μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την υγεία των εγκύων και των εμβρύων. Η έκθεση της μητέρας στη ζέστη αυξάνει τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης, όπως συγγενείς ανωμαλίες, θνησιγένεια, πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης, προεκλαμψία και πρόωρη ρήξη εμβρυικών υμένων. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο πώς η έκθεση στη ζέστη προκαλεί αυτές τις ανεπιθύμητες συνέπειες. Αυτή την περίοδο πραγματοποιούμε μελέτες για να μελετήσουμε τους μηχανισμούς με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία της εγκύου και του εμβρύου. Αν κατανοήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς, μπορούμε να βρούμε λύσεις για να μειώσουμε τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης.» Οι μελέτες του Δρ Ανδρέα Φλουρή και των συνεργατών του αναδεικνύουν τη σημασία της προστασίας των εγκύων από τις ακραίες θερμοκρασίες, επισημαίνοντας την ανάγκη για κατάλληλα μέτρα πρόληψης και παρέμβασης. Η κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών για την προστασία αυτών των ευάλωτων ομάδων. Κάθε καλοκαίρι, η Ελλάδα αντιμετωπίζει περιστατικά θανάτων τουριστών λόγω θερμοπληξίας, συνήθως κατά τη διάρκεια πεζοπορίας. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «φέτος, αυτά τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τραγικός θάνατος του δημοσιογράφου του BBC, Μάικλ Μόσλει, ο οποίος πέθανε από θερμοπληξία κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορίας στη Σύμη. Ο Μόσλει βρέθηκε κοντά σε ένα beach bar, και αν κάποιος τον είχε δει και τον είχε μεταφέρει σε δροσερό μέρος και του είχε δώσει νερό, ίσως να είχε σωθεί. Τέτοια περιστατικά υπογραμμίζουν τη σημασία της λήψης σωστών αποφάσεων όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες καύσωνα. Είναι κρίσιμο να γνωρίζουμε καλά τους κινδύνους της σωματικής δραστηριότητας σε υψηλές θερμοκρασίες και να αποφεύγουμε να είμαστε μόνοι. Τα μέτρα αυτοπροστασίας περιλαμβάνουν την αποφυγή έκθεσης στη ζέστη και τον ήλιο, την επαρκή ενυδάτωση, τη χρήση κατάλληλων ανοιχτόχρωμων και φαρδιών ρούχων, καθώς και την κατανάλωση ελαφριάς διατροφής που περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά.» Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η πολιτεία, οι τοπικές αρχές και οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες ενημέρωσης και προστασίας των τουριστών από την ακραία ζέστη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με καμπάνιες ευαισθητοποίησης, παροχή πρώτων βοηθειών και διαθεσιμότητα νερού σε τουριστικές περιοχές, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των περιστατικών θερμοπληξίας και στην ασφάλεια όσων επισκέπτονται τη χώρα μας.» Παραγωγικότητα Οι επιπτώσεις του καύσωνα στην παραγωγικότητα είναι εξίσου σημαντικές. Οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, όπως οι διανομείς, αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους. Ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η ζέστη μπορεί να προκαλέσει ζάλη, υπερθερμία, ακόμη και θερμοπληξία, ενώ επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά των εργαζομένων να εκτελούν αποτελεσματικά την εργασία τους. Οι διανομείς ντελίβερι, για παράδειγμα, συχνά αναφέρουν ότι νιώθουν σαν να τους φυσάει καυτός αέρας συνεχώς, με αποτέλεσμα να έχουν μειωμένα αντανακλαστικά και να κινδυνεύουν από ατυχήματα.» Η οικονομική ζημία από την απώλεια παραγωγικότητας λόγω της ζέστης είναι επίσης, σημαντική. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «παλαιότερα θεωρούσαμε ότι οι επιπτώσεις αυτές εμφανίζονται σε αρκετά υψηλή ζέστη, δηλαδή μόνο όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος ξεπεράσει τους 27 βαθμούς Κελσίου. Επομένως, είχε παγιωθεί η ιδέα ότι τα προβλήματα αφορούν τους εργαζόμενους λίγων χωρών ή μόνο σε κάποιες βιομηχανίες όπως η γεωργία και οι κατασκευές. Τα δεδομένα των μελετών μας την τελευταία δεκαετία έχουν δείξει ότι τα προβλήματα στην υγεία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων ξεκινούν να εμφανίζονται από τους 15 βαθμούς Κελσίου. Για παράδειγμα, βρήκαμε ότι για κάθε βαθμό Κελσίου που η θερμοκρασία αυξάνεται πάνω από τους 15 βαθμούς, η παραγωγικότητα ενός εργαζόμενου μειώνεται κατά 2% περίπου. Αυτό το εύρημα έχει παίξει σημαντικό ρόλο για να αλλάξει η αντίληψη που έχουν οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Σημαίνει ότι τα προβλήματα είναι πολύ πιο διαδεδομένα από ό,τι πιστεύαμε και ότι οι χώρες αυτές που παλαιότερα θεωρούσαν ότι δεν επηρεάζονται πολύ από την κλιματική αλλαγή, στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουν έντονες μειώσεις στην παραγωγικότητα των εργαζομένων τους. Σύμφωνα με μελέτες μας, η Ελλάδα χάνει ετησίως 2.2 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω της μείωσης στην παραγωγικότητα που προκαλείται από την έκθεση των εργαζομένων ζέστη. Η εφαρμογή προληπτικών μέτρων μπορεί να μειώσει τις οικονομικές απώλειες και να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας, προσφέροντας μακροπρόθεσμα οφέλη τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για την οικονομία.» View full είδηση

Οι πυρκαγιές της Αττικής δοκίμασαν και τις αντοχές του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας και υπενθύμισαν με τρόπο που δεν έγινε αντιληπτό πέραν των κατοίκων στις πληγείσες περιοχές, το ότι να κρατηθούν τα φώτα αναμμένα δεν είναι πλέον κάτι το αυτονόητο. Τα συνεργεία του ΑΔΜΗΕ ανοιγόκλειναν για όσο διάστημα μαίνονταν οι πυρκαγιές τους διακόπτες των γραμμών υψηλής τάσης, ανακατεύθυναν διαρκώς τις γραμμές μεταφοράς και προχώρησαν σε ανακατανομή των μονάδων παραγωγής ενισχύοντας το σύστημα της Αττικής για να καταφέρουν να διατηρήσουν την ευστάθεια του συστήματος και να αποτρέψουν τον πολύ πιθανό κίνδυνο για μπλακ άουτ. Κάποιες εβδομάδες νωρίτερα, στις 21 Ιουνίου και ενώ οι θερμοκρασίες στην περιοχή των Βαλκανίων είχαν χτυπήσει για πολλές ημέρες κόκκινο, τα δίκτυα των χωρών της περιοχής που είχαν σχεδιαστεί για χειμερινές αιχμές δεν άντεξαν την υψηλή ζήτηση που σημειώθηκε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Η κλιματική αλλαγή ανέτρεψε μια βασική σταθερά για τον προγραμματισμό συντήρησης των γραμμών μεταφοράς ρεύματος που ακολουθούν οι Διαχειριστές των χωρών της περιοχής. Η σταθερά αυτή λέει ότι η αιχμή της ζήτησης σημειώνεται το χειμώνα με τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που ανεβάζουν την ζήτηση για θέρμανση, οπότε σταδιακά και εκ περιτροπής τμήματα των γραμμών μεταφοράς βγαίνουν εκτός λειτουργίας για συντήρηση τους θερινούς μήνες, κάτι που έγινε και φέτος. Ετσι, ο ασυνήθιστος για τις γειτονικές χώρες καύσωνας στα μέσα Ιουνίου βρήκε το δίκτυο (εγχώριο και περιφερειακό) αδύναμο να σηκώσει τα πρωτοφανή για την εποχή υψηλά φορτία. Οι γραμμές υπερφορτώθηκαν και μετά από ένα πρώτο βραχυκύκλωμα σε εναέρια γραμμή υψηλής τάσης στο Μαυροβούνιο ακολούθησε ένα ντόμινο συμβάντων που οδήγησε σε κατάρρευση μεγάλο μέρος των συστημάτων μεταφοράς της Αλβανίας, του Μαυροβουνίου, της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης καθώς και της Κροατίας και γενική συσκότιση σε όλη αυτή την περιοχή. Η λειτουργία των συσκευών προστασίας διέσωσε τα ηλεκτρικά συστήματα της Ηπειρωτικής Ευρώπης καθώς αποσυνδέθηκαν αυτόματα από τα υπό κατάρρευση συστήματα της Νοτιο Ανατολικής Ευρώπης και έτσι δεν βυθίστηκαν στο σκοτάδι. Μόλις πρόσφατα εξάλλου, ανήμερα του 15 Αυγουστου τα νησιά Φολέγανδρος, Ιος και Σίκινος βυθίστηκαν στο σκοτάδι γύρω στις 8.30 του βράδυ και έμειναν χωρίς ρεύμα τουλάχιστον για 8 ώρες. Στην Ιο μάλιστα μέχρι και αργά το απόγευμα το μεγαλύτερο μέρος του νησιού έπαιρνε ρεύμα εκ περιτροπής ανά ώρα. Τα τρία νησιά των Δυτικών Κυκλάδων ηλεκτροδοτούνται μέσω δύο υποβρύχιων καλωδίων μέσης τάσης από το σύστημα της Πάρου το οποίο έχει διασυνδεθεί από τον ΑΔΜΗΕ με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας. Και οι δύο γραμμές διασύνδεσης Πάρου-Ιου κατέρρευσαν λόγω υπερφόρτωσης καθώς ο συνδυασμός υψηλής τουριστικής κίνησης και καύσωνα έχει ανεβάσει τη ζήτηση σε επίπεδα που όταν σχεδιάστηκαν οι γραμμές πριν από πολλές δεκαετίες ήταν αδύνατον να προβλεφθούν. Η κλιματική αλλαγή αυξάνει την ένταση και τη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων σε ολόκληρο τον πλανήτη καθιστώντας ασταθή τα μέχρι πρότινος στιβαρά ηλεκτρικά συστήματα των αναπτυγμένων χωρών που σχεδιάστηκαν πριν από πολλές δεκαετίες υπό άλλες κλιματικές συνθήκες και μοντέλα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ο παράγοντας της κλιματικής αλλαγής αξιολογείται και στο αναθεωρημένο σχέδιο του ΕΣΕΚ ως καθοριστικός και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας χωρίς ωστόσο να έχει ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό. Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι η μειωμένη διαθεσιμότητα των υδάτων θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία των θερμοηλεκτρικών μονάδων, οι παράκτιες ενεργειακές υποδομές απειλούνται από τη στάθμη της θάλασσας, ενώ η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας αναμένεται να μειώσει τις ενεργειακές ανάγκες για θέρμανση τη χειμερινή περίοδο και να αυξήσει τις ανάγκες για ψύξη τη θερινή περίοδο. Δεν είναι όμως μόνο η κλιματική αλλαγή που απειλεί την ευστάθεια των ηλεκτρικών συστημάτων και την ενεργειακή ασφάλεια των αναπτυγμένων χωρών. Η ενεργειακή μετάβαση και ο τρόπος που έχει σχεδιαστεί αποτελεί ήδη μια καθημερινή πρόκληση για τους Διαχειριστές. Η έμφαση που δόθηκε στις ΑΠΕ δεν έλαβε υπόψη της την δυναμικότητα των δικτύων, παράγοντας που σε συνδυασμό με την ασταθή παραγωγή της διάσπαρτης γεωγραφικά πράσινης παραγωγής να αποτελεί παράγοντα αποσταθεροποίησης του συστήματος σε περιόδους χαμηλής ζήτησης. Σε όλη την Ευρώπη οι Διαχειριστές περικόπτουν όλο και πιο συχνά και όλο και μεγαλύτερες ποσότητες πράσινης ενέργειας για να διατηρήσουν την ευστάθεια των συστημάτων, όταν η παραγωγή των ΑΠΕ υπερβαίνει τη ζήτηση. Στην Ελλάδα η πιο δύσκολη ημέρα για τον ΑΔΜΗΕ ήταν η Κυριακή του Πάσχα φέτος και συγκεκριμένα οι μεσημεριανές ώρες όταν η παραγωγή των ΑΠΕ κορυφώθηκε λόγω της υψηλής παραγωγής των φωτοβολταϊκών και οι μετασχηματιστές στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ με το οποίο είναι συνδεδεμένα 7,5 χιλιάδες μεγαβάτ διάσπαρτα μικρά φωτοβολταϊκά αντί να μεταφέρουν ενέργεια από την υψηλή τάση στη μέση τάση δούλευαν σε αντίστροφη ροή. Λόγω της χαμηλής ζήτησης η ροή της ενέργειας άλλαξε και μεταφέρονταν από την μέση τάση στην υψηλή, μετατρέποντας ουσιαστικά το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ από δίκτυο διανομής σε δίκτυο παραγωγής. Η ζήτηση στο σύστημα υψηλής τάσης ήταν αρνητική και ο ΑΔΜΗΕ για να κρατήσει το σύστημα όρθιο και να αποτρέψει ένα γενικευμένο μπλακ άουτ, χρειάστηκε να θέσει εκτός για πρώτη φορά το σύνολο της παραγωγής των ΑΠΕ που ήταν σε λειτουργία , περίπου 2,5 χιλιάδες μεγαβάτ και να δώσει εντολή στον ΔΕΔΔΗΕ να βγάλει επίσης εκτός λειτουργίας 1000 μεγαβάτ φωτοβολταϊκών. Στην αποτροπή του μπλακ άουτ συνέβαλε και το γεγονός ότι ο ΑΔΜΗΕ είχε υποβάλει μια εβδομάδα νωρίτερα στους Διαχειριστές των γειτονικών χωρών για παύση των εισαγωγών ρεύματος. Οι μεγαλύτερες πιέσεις στο ελληνικό σύστημα από την πλεονάζουσα παραγωγή των ΑΠΕ ασκούνται το Φθινόπωρο και την Ανοιξη που παραδοσιακά πέφτει η ζήτηση. Χρόνο με το χρόνο το πρόβλημα οξύνεται καθώς αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ ενώ η ζήτηση υστερεί. Ένα από τα μέτρα που εξετάζει το ΥΠΕΝ είναι η μετατόπιση του νυχτερινού τιμολογίου τις μεσημεριανές ώρες που η παραγωγή των ΑΠΕ φτάνει στο ζενίθ, ώστε να αυξηθεί εκείνες τις ώρες η κατανάλωση και να περιοριστούν οι περικοπές ενέργειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ το διάστημα Ιανουαρίου- Mαίου 2024 οι περικοπές πράσινης ενέργειας έφτασαν τις 430 GWh, ποσότητα σχεδόν διπλάσια από αυτή των 228 GWh που περικόπηκε καθ όλη την διάρκεια του 2023. View full είδηση

Μια σειρά από πιθανές καταστροφές της κλιματικής αλλαγής ανησυχεί τους επιστήμονες, αλλά ορισμένα σενάρια είναι τόσο τρομακτικά που οι ειδικοί παρακολουθούν συνεχώς πόσο κοντά είμαστε στην καταστροφή. Αυτή η εβδομάδα έφερε μερικές καλές ειδήσεις για το κλίμα για ένα από αυτά τα σενάρια στην Ανταρκτική: Ο λεγόμενος «παγετώνας της Αποκάλυψης» μπορεί να είναι πιο σταθερός από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε. Ο παγετώνας Thwaites στο απέραντο στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής αποκαλείται κοινώς «Παγετώνας της Αποκάλυψης» λόγω της δυνατότητάς του να ανεβάσει σημαντικά τη στάθμη της θάλασσας, πλημμυρίζοντας παράκτιες κοινότητες χαμηλού υψόμετρου και εκτοπίζοντας εκατομμύρια ανθρώπους. Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρακολουθούν αρκετούς άλλους πιθανούς μεγάλης κλίμακας που προκαλούν κλιματικές ταραχές. Σενάρια που περιλαμβάνουν την Ατλαντική Μεσημβρινή Κυκλοφορία Ανατροπή (AMOC) και το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν ριζικά τη ζωή στη Γη τα επόμενα χρόνια, δεκαετίες ή αιώνες. Το χειρότερο σενάριο είναι απίθανο, προς το παρόν Ο παγετώνας Thwaites έχει μελετηθεί εδώ και χρόνια ως δείκτης της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο. Σε ένα εφιαλτικό σενάριο, το τήγμα του παγετώνα τροφοδοτεί μια άνοδο 50 ποδιών στη στάθμη της θάλασσας. Η χερσόνησος της Φλόριντα θα βυθιζόταν, εκτός από μια λωρίδα εσωτερικού ψηλού εδάφους που εκτείνεται από το Gainesville μέχρι βόρεια της λίμνης Okeechobee, με τις παράκτιες πόλεις της πολιτείας να βρίσκονται κάτω από το νερό. Αυτό το σενάριο φαίνεται πλέον απίθανο – προς το παρόν, λέει η νέα μελέτη. «Γνωρίζουμε ότι αυτή η ακραία προβολή είναι απίθανη κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Mathieu Morlighem, καθηγητής επιστημών της γης στο Πανεπιστήμιο Dartmouth, σε μια δήλωση. «Δυστυχώς, ο παγετώνας Thwaites πρόκειται να υποχωρήσει ακόμα και μαζί του και το μεγαλύτερο μέρος του πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής, αλλά όχι τόσο γρήγορα όσο υποδεικνύεται ένα σενάριο», είπε ο Morlighem στο USA TODAY. Η στάθμη της θάλασσας πιθανότατα θα αυξηθεί κατά περίπου 2-3 πόδια μέχρι το τέλος του αιώνα και θα συνεχίσει να ανεβαίνει και μετά, καθώς τα στρώματα πάγου συνεχίζουν να λιώνουν, είπε στο USA TODAY. Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας Υπάρχουν ανάμεικτα νέα για ένα παρόμοιο ανησυχητικό στρώμα πάγου στη Γροιλανδία. Συνολικά, το στρώμα πάγου καλύπτει περισσότερα από 656.000 τετραγωνικά μίλια και αν λιώσει πλήρως, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας θα ανέβαινε περίπου 20 πόδια. Η Γροιλανδία χάνει περίπου 270 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως, σημαίνοντας την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ανέφερε η NASA. Μια μελέτη νωρίτερα φέτος διαπίστωσε ότι το στρώμα πάγου στη Γροιλανδία λιώνει πιο γρήγορα από ό,τι πίστευαν οι ερευνητές . Αλλά μια μελέτη πέρυσι διαπίστωσε ότι το στρώμα πάγου μπορεί να είναι πιο ανθεκτικό στην κλιματική αλλαγή από ό,τι πιστεύαμε κάποτε. Βασικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι «το χειρότερο σενάριο κατάρρευσης στρώματος πάγου και επακόλουθης αύξησης της στάθμης της θάλασσας μπορεί να αποφευχθεί – και ακόμη και εν μέρει να αντιστραφεί – εάν καταφέρουμε να μειώσουμε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες που προβλέπονται για μετά το 2100», είχε δηλώσει προηγουμένως ο Bryn Hubbard, παγετωνολόγος στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth στην Ουαλία. Κατάρρευση AMOC Το Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC) – ένα μεγάλο σύστημα ωκεάνιων ρευμάτων που μεταφέρουν ζεστό νερό από τους τροπικούς στον Βόρειο Ατλαντικό – θα μπορούσε να καταρρεύσει μέχρι τα μέσα του αιώνα, ή πιθανώς οποιαδήποτε στιγμή από το 2025 και μετά. Μια κατάρρευση του AMOC στην πραγματική ζωή θα μπορούσε να προκαλέσει γρήγορες καιρικές και κλιματικές αλλαγές στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και αλλού. Αν συνέβαινε, θα μπορούσε να προκαλέσει μια εποχή παγετώνων στην Ευρώπη και άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε πόλεις όπως η Βοστώνη και η Νέα Υόρκη, καθώς και πιο ισχυρές καταιγίδες και τυφώνες κατά μήκος της Ανατολικής Ακτής. Μια άλλη μελέτη δείχνει ότι η κατάρρευση θα μπορούσε να συμβεί μέχρι το 2050, αλλά η έρευνα είναι ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο. Νωρίτερα φέτος, μια δημοσιευμένη μελέτη διαπίστωσε ότι κάποια στιγμή ερχόταν μια κατάρρευση του, αλλά δεν έδωσε ενδείξεις για το πότε θα μπορούσε να συμβεί. View full είδηση