Engineer
-
Περιεχόμενα
13.684 -
Εντάχθηκε
-
Τελευταία επίσκεψη
-
Days Won
39
Τύπος περιεχομένου
Profiles
Φόρουμ
Downloads
Gallery
Ειδήσεις
Media Demo
Αγγελίες
Store
Δημοσιεύσεις δημοσιεύτηκε από Engineer
-
-
Η μέση τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας για το πρώτο εξάμηνο του έτους διαμορφώθηκε στα 106,5 ευρώ/MWh.
Στην κορυφή του ενεργειακού μείγματος βρέθηκαν για μια ακόμη φορά οι ΑΠΕ τον Ιούνιο, ενώ παράλληλα καταγράφηκε σημαντική αύξηση των περικοπών ηλεκτρισμού καθώς η ταυτόχρονη παραγωγή από φωτοβολταϊκά επιβάλει την απόρριψη ενέργειας για λόγους ασφάλειας του συστήματος.
Συγκεκριμένα τον Ιούνιο η παραγωγή από ΑΠΕ ανήλθε σε 2,507 GWh καταγράφοντας αύξηση 13% σε σχέση με τον Μάιο και 10% σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2024. Ταυτόχρονα οι περικοπές έφτασαν τις 352 GWh, δηλαδή το 12,3% της μηνιαίας παραγωγής και ήταν σχεδόν εξαπλάσιες σε σύγκριση με τις περικοπές του Ιουνίου 2024 (59,5 GWh – 2,5%).
Απορρίφθηκε το 9,6% της παραγωγής ΑΠΕΤο θέμα των περικοπών ΑΠΕ απασχολεί έντονα, καθώς τους πρώτους έξι μήνες του 2025 απορρίφθηκαν 1,327 GWh, που αντιστοιχούν στο 9,6% της συνολικής παραγωγής από ΑΠΕ. Η ποσότητα αυτή είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερη από το σύνολο των περικοπών όλου του 2024 (899 GWh), και υπερδιπλάσια σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του προηγούμενου έτους (513 GWh). Ενδεικτικά, οι μεγαλύτερες περικοπές σημειώθηκαν μεταξύ 10 π.μ. και 3 μ.μ., με αποκορύφωμα την Κυριακή 1η Ιουνίου (32,7 GWh περικοπές).
Η αύξηση της παραγωγής και οι μεγάλες περικοπές ήρθαν σε μια περίοδο όπου η εγχώρια ζήτηση ενέργειας κατέγραψε σημαντική άνοδο κατά 22% σε σύγκριση με τον Μάιο φτάνοντας τις 5,094 GWh.
Η μέση τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας διαμορφώθηκε στα 85,4 ευρώ/MWh. Η μέση τιμή για ολόκληρο το πρώτο εξάμηνο του έτους διαμορφώθηκε στα 106,5 ευρώ/MWh, με τις χαμηλές τιμές του δεύτερου τριμήνου να αντισταθμίζουν τις υψηλές του πρώτου.Στη δεύτερη θέση της παραγωγής για τον Ιούνιο βρέθηκε το φυσικό αέριο με 2,040 GWh, αυξημένο κατά 39% από τον Μάιο, ενώ η χρήση του ήταν σε παρόμοια επίπεδα με τον Ιούνιο του 2024. Τρίτα κατατάχθηκαν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, με 352 GWh, που αυξήθηκαν κατά 37% συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα αλλά υπολείπονται του περσινού Ιουνίου κατά 9%. Ο λιγνίτης κατέγραψε ιστορικό χαμηλό με 66 GWh, σχεδόν αποκλειστικά από τη μονάδα Πτολεμαΐδα 5.
Στο ισοζύγιο διασυνδέσεων, η Ελλάδα διατήρησε καθαρή εξαγωγική θέση με -218 GWh, ενισχυμένη κατά 56% από τον Μάιο. Οι υψηλές εξαγωγές και η μειωμένη χρήση λιγνίτη αντικατοπτρίζουν τις νέες τάσεις στην ελληνική ηλεκτροπαραγωγή, με το αέριο και τις ΑΠΕ να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο.
Στα 27,038 GWh η ζήτηση το εξάμηνο
Για το πρώτο εξάμηνο του 2025, οι ΑΠΕ ηγήθηκαν της ηλεκτροπαραγωγής με 12,435 GWh, ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2024 (12,354 GWh). Η παραγωγή από φυσικό αέριο ακολούθησε με 10,925 GWh, καταγράφοντας υψηλό δεκαετίας, ενώ ενισχυμένες εμφανίζονται και οι καθαρές εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας που έφτασαν τις 783 GWh, επίσης ιστορικό υψηλό.
Το πετρέλαιο κατατάχθηκε τρίτο σε παραγωγή με 1,576 GWh, ακολουθούμενο από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (1,463 GWh) και τον λιγνίτη (1,413 GWh), με τον τελευταίο να βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της τελευταίας δεκαετίας. Συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του 2024, οι απώλειες ήταν σημαντικές για τα υδροηλεκτρικά (-347 GWh), το πετρέλαιο (-74,5 GWh) και τον λιγνίτη (-86 GWh), ενώ οι ΑΠΕ κατέγραψαν οριακή αύξηση μόλις +82 GWh.
Το σύνολο της ζήτησης στο εξάμηνο διαμορφώθηκε σε 27,038 GWh, με ετήσια αύξηση 0,8%. Οι ΑΠΕ κάλυψαν το 46% αυτής της ζήτησης, το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μετά το 2024, ενώ το φυσικό αέριο προσέγγισε το 40,4%. Το πετρέλαιο ακολούθησε με μερίδιο 5,8%, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 5,4% και ο λιγνίτης με μόλις 5,2%.
Η σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024 αναδεικνύει το φυσικό αέριο ως τον βασικό πρωταγωνιστή της αύξησης παραγωγής (+1,769 GWh), με κύριες κατευθύνσεις τις αυξημένες καθαρές εξαγωγές (+1,125 GWh) και την κάλυψη της ελαφρώς αυξημένης ζήτησης (+218 GWh).
Η αύξηση αυτή υπερκέρασε τη σωρευτική μείωση κατά 508 GWh από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, τον λιγνίτη και το πετρέλαιο.
Η ποσοστιαία σύγκριση με το 2024 αναδεικνύει τη δυναμική μετατόπιση του ενεργειακού μείγματος: το φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 19,3%, οι ΑΠΕ ενισχύθηκαν οριακά κατά 0,7%, ενώ το πετρέλαιο υποχώρησε κατά 4,5%, τα υδροηλεκτρικά κατά 19,2% και ο λιγνίτης κατά 5,7%. Η στροφή προς τις καθαρές εξαγωγές αποτυπώνεται σε μεταβολή -328,7% στο ισοζύγιο εισαγωγών/εξαγωγών.
-
Από τις αρχές Ιουλίου τέθηκε σε πλήρη δοκιμαστική λειτουργία το πρωτοποριακό ενεργειακό έργο που καθιστά τον Άγιο Ευστράτιο το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί στην Ελλάδα, με 100% κάλυψη σε ηλεκτρική ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), χωρίς την ανάγκη συμβατικών μονάδων. Αυτό ανακοίνωσε σήμερα το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) που υλοποιεί το έργο για λογαριασμό του Δήμου Αγίου Ευστρατίου.
Το υβριδικό ενεργειακό σύστημα, που κατασκεύασε η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, περιλαμβάνει:
– Ανεμογεννήτρια και φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 1,125 MW
– Σύστημα αποθήκευσης ενέργειας (Tesla Megapack)
– Σταθμό παραγωγής θερμότητας από την περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και δεξαμενές αποθήκευσης ζεστού νερού
– Σύστημα τηλεθέρμανσης για όλο τον οικισμό από την περίσσεια ΑΠΕ
Όπως αναφέρει το ΚΑΠΕ, το σύστημα παρακολουθείται από ένα νέο Κέντρο Ελέγχου Ενέργειας του ΔΕΔΔΗΕ και αποδίδει ήδη εξαιρετικά, καλύπτοντας το 100% της κατανάλωσης χωρίς τη χρήση πετρελαϊκού σταθμού, ο οποίος πλέον παραμένει σε εφεδρεία. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, το νέο σύστημα ανταποκρίνεται πλήρως, ακολουθώντας όλα όσα προβλέπει το πρόγραμμα δοκιμών. όπως δημοσίευσε το airetos.gr Είναι, επίσης, εμφανής η βελτίωση της ποιότητας του ηλεκτρικού δικτύου, ενώ τον χειμώνα θα λειτουργήσει και η τηλεθέρμανση σε πραγματικές συνθήκες.
Το έργο εισάγει καινοτομίες τόσο τεχνικές όσο και θεσμικές. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το ειδικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, η δυνατότητα εφαρμογής της τεχνολογίας σε άλλα νησιά ή μικροδίκτυα και η σύσταση τοπικού φορέα διαχείρισης.
Στα οφέλη του έργου περιλαμβάνονται η δραστική μείωση των συμβατικών καυσίμων, η φθηνότερη και πιο καθαρή ενέργεια για τους κατοίκους, η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και η υλοποίηση ενός προτύπου για αντίστοιχες εφαρμογές σε άλλα νησιά ή απομονωμένες περιοχές.«Το εγχείρημα του Αγίου Ευστρατίου θέτει τα θεμέλια για την πράσινη μετάβαση των νησιών της Ελλάδας και αποτελεί παράδειγμα διεθνούς ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση των ΑΠΕ σε αυτόνομα ενεργειακά δίκτυα», τονίζει το ΚΑΠΕ.
-
Εκδόθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), φορέα υλοποίησης του Προγράμματος, η 2η απόφαση Υπαγωγής αιτήσεων στο Πρόγραμμα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ - ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ».
Με την απόφαση, υπάγονται 890 Ωφελούμενοι, οι αιτήσεις των οποίων έχουν συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό 17.788.610,00€ συμπεριλαμβανομένων παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και λοιπών δαπανών απαραίτητων για την υλοποίηση των έργων.
Μπορείτε να δείτε τη σχετική απόφαση πατώντας εδώ.
Πρόγραμμα «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους»
Χρηματοδότηση: Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Παρουσίαση του προγράμματος: «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους»
Οδηγός του προγράμματος: Οδηγός εφαρμογής του Προγράμματος «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους»
Πλατφόρμα: https://exoikonomoneon.gov.gr/
Αποφάσεις Υπαγωγής Αιτήσεων
«Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους»: Η 1η απόφαση υπαγωγής 1.071 αιτήσεων στο Πρόγραμμα
-
Μέχρι το 2030, οι λύσεις “έξυπνης” διαχείρισης κυκλοφορίας αναμένεται να εξοικονομήσουν έως και 923 εκατ. μετρικούς τόνους διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως, σύμφωνα με νέα μελέτη της Juniper Research. Πρόκειται για αύξηση 151% σε σχέση με τις φετινές προβλέψεις και αντιστοιχεί σε 1,5% των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών CO₂ για το έτος-ορόσημο της πράσινης μετάβασης.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η τεχνολογία υπόσχεται πολλά - όχι μόνο σε όρους περιβαλλοντικού αποτυπώματος, αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών: πιο ομαλή κυκλοφορία, μικρότερη συμφόρηση, καλύτερη ποιότητα ζωής στα αστικά κέντρα. Όμως όσο οι αισθητήρες, τα δίκτυα και τα συστήματα λήψης αποφάσεων πολλαπλασιάζονται, τόσο μεγαλώνει και η πρόκληση της ασφάλειας.
“Έξυπνες” πόλεις: η κυβερνοασφάλεια κρίσιμος παράγοντας για την αξιοπιστία του συστήματος
Η Juniper επισημαίνει ότι χωρίς ανάλογη επένδυση σε κυβερνοασφάλεια, τα οφέλη της “έξυπνης” διαχείρισης κυκλοφορίας κινδυνεύουν να ανακοπούν. Η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, είτε για ανάλυση ροών είτε για αυτόματες παρεμβάσεις στον φωτεινό σηματοδότη, απαιτεί τεχνολογίες αιχμής: data minimisation, federated learning, λύσεις για ανωνυμοποίηση δεδομένων και αυστηρή διαχείριση της ιδιωτικότητας.
Η ανάγκη για ασφάλεια δεν είναι μόνο τεχνική - είναι και ζήτημα εμπιστοσύνης. Σύμφωνα με την έκθεση, η ενσωμάτωση τέτοιων τεχνολογιών ενισχύει τη διαφάνεια και την αποδοχή από το κοινό, περιορίζοντας τον κίνδυνο παραβίασης προσωπικών δεδομένων και εξασφαλίζοντας τη συστηματική, αδιάλειπτη λειτουργία των συστημάτων κυκλοφορίας.
Αγορά με τεράστιες προοπτικές
Η παγκόσμια αγορά των smart traffic λύσεων αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί από $14,8 δισ. το 2025 σε $32,7 δισ. το 2030. Οι εταιρείες, που θα επενδύσουν εγκαίρως σε ασφαλή, αξιόπιστα και διαφανή συστήματα, θα είναι εκείνες που θα καρπωθούν τα μεγαλύτερα οφέλη.
Η Michelle Joynson, επικεφαλής της έρευνας, σχολίασε χαρακτηριστικά: “Καθώς οι έξυπνες λύσεις διαχείρισης κυκλοφορίας συλλέγουν όλο και περισσότερα προσωπικά δεδομένα, οι απειλές στον κυβερνοχώρο αυξάνονται. Οι πάροχοι αυτών των λύσεων οφείλουν να διασφαλίσουν την αξιοπιστία των συστημάτων τους, ώστε να συνεχίσουν να προσφέρουν οφέλη σε εκπομπές και κόστος”.
Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι το θέμα της κυβερνοασφάλειας είναι κάτι παραπάνω από μείζον για την αγορά των “έξυπνων” λύσεων διαχείρισης κυκλοφορίας, οι οποίες, με τη σειρά τους, αποτελούν τον κορμό των παγκόσμιων επενδύσεων σε smart cities.
Η μελέτη “Smart Traffic Management Market 2025-2030” περιλαμβάνει προβλέψεις για 60+ χώρες, με άνω των 37.000 στατιστικών δεδομένων, καθώς και πίνακες συγκριτικής αξιολόγησης ανταγωνιστών. Πρόκειται για μια από τις πιο ολοκληρωμένες προσπάθειες αποτύπωσης της δυναμικής του κλάδου, η οποία αναμένεται να καθορίσει το μέλλον των “έξυπνων πόλεων”.
-
Συνολικά 242 χιλιάδες καταλύματα σε όλη την Ελλάδα, με περισσότερες από 1,06 εκατομμύρια κλίνες και πληρότητα που κινείται στο 40%.
Αυτή ήταν η εικόνα στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης για τον Ιούνιο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Lighthouse που έχει επεξεργαστεί στο τελευταίο στατιστικό δελτίο του το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ). Η μέση διάρκεια παραμονής στα καταλύματα τύπου ‘’Airbnb’’ τον Ιούνιο διαμορφώθηκε στις 3,8 ημέρες, από τις 3,7 ημέρες του περυσινού Ιουνίου, με το 92% των ταξιδιωτών να αποτελούν ξένους επισκέπτες και το υπόλοιπο 8% Έλληνες.
Ειδικότερα, όσον αφορά τον αριθμό των καταλυμάτων, η εξέλιξη του αριθμού τους πανελλαδικά κατά το α’ εξάμηνο του 2025 παρουσιάζει συνεχιζόμενη άνοδο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, συνεχίζοντας την τάση που ξεκίνησε το 2023 και ενισχύθηκε το 2024. Το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους ξεκίνησε θετικά, καθώς τον Απρίλιο καταγράφηκαν 228 χιλιάδες καταλύματα, αυξημένα κατά 16 χιλιάδες σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 (212 χιλιάδες).
Το Μάιο η αύξηση συνεχίστηκε με 236 χιλιάδες καταλύματα, κατά 18 χιλιάδες περισσότερα έναντι των 218 χιλιάδων του Μαΐου 2024.
Τέλος, τον Ιούνιο ο αριθμός των καταλυμάτων ανήλθε σε 242 χιλιάδες, καταγράφοντας νέα άνοδο 17 χιλιάδες έναντι των 225 χιλιάδων τον Ιούνιο του 2024. Η συνεχής αύξηση ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανοδική δυναμική που έχει διαμορφωθεί από την αρχή του έτους.
Ξεπέρασαν το 1 εκατ. οι διαθέσιμες κλίνες
Ως προς τις διαθέσιμες κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης για το μήνα Ιούνιο, οι κλίνες αυξήθηκαν περαιτέρω σε 1,061 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 70 χιλιάδες σε σύγκριση με τις 991 χιλιάδες τον Ιούνιο του 2024. Αξιοσημείωτο είναι πως το όριο του 1 εκατ. κλινών ξεπεράστηκε ήδη από τον Απρίλιο το 2025, αρκετά νωρίτερα σε σχέση με τον Ιούλιο το 2024, που αποτελεί και μήνα αιχμής για τον τουρισμό.
Σημειώνεται εδώ ότι το Μάιο και τον Ιούνιο του 2025 καταγράφηκαν διαδοχικά ρεκόρ στον αριθμό διαθέσιμων κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης, σημειώνοντας τις υψηλότερες τιμές από τον Ιανουάριο του 2019 μέχρι σήμερα, με την αμέσως επόμενη υψηλότερη επίδοση να αφορά τον Αύγουστο του 2024 που ήταν στο 1,023 εκατ. κλίνες.
-
Υπό την απειλή υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας, η συζήτηση για τους παράγοντες που οδηγούν στην ταχεία εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών επανέρχεται στο προσκήνιο, ως μια επείγουσα αλλά και δυσάρεστη επικαιρότητα. Ενώ οι δασικές πυρκαγιές από μόνες τους είναι φυσικές διαδικασίες που εδώ και εκατομμύρια χρόνια βοηθούν στην ανανέωση της βλάστησης, όταν συμβαίνουν σε αστικές περιοχές μπορούν να είναι καταστροφικές. Κάθε καλοκαίρι, οι δασικές πυρκαγιές αποκτούν συχνά καταστροφικές διαστάσεις μέσα σε λίγα μόλις λεπτά επηρεάζοντας τον αστικό ιστό, την ανθρώπινη ζωή και την περιουσία. Τι είναι όμως αυτό που ωθεί την ταχεία εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών;
Η πραγματικότητα ενέχει αρκετά επίπεδα πολυπλοκότητας, ενώ η ανεξέλεγκτη εξάπλωση μιας πυρκαγιάς δεν αποτελεί σύμπτωση, αλλά αποτέλεσμα μιας σειράς φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων, οι οποίοι συνδυαζόμενοι, έχουν τη δυσάρεστη ικανότητα να μετατρέψουν μια μικρή εστία σε καταστροφική πυρκαγιά.
Σύμφωνα με πολυετείς επιστημονικές μελέτες και με όσα αναφέρονται στον «Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον Δασικών Εκτάσεων» οι βασικοί άξονες, οι οποίοι καθορίζουν τη συμπεριφορά μιας δασικής πυρκαγιάς στο πεδίο είναι τρεις: το είδος της καύσιμης ύλης, η τοπογραφία και οι καιρικές συνθήκες.
Bλάστηση και φυτική καύσιμη ύλη αποτελεί την πρώτη ύλη της πυρκαγιάς
Ο πρώτος και κυριότερος παράγοντας για την ένταση και εξάπλωση μιας δασικής πυρκαγιάς είναι η φύση της καύσιμης ύλης. Ξερά χόρτα, πευκοβελόνες, φρύγανα, θάμνοι, μικρά δέντρα αλλά και ψηλά ξερά δέντρα όπως και εγκαταλελειμμένα χωράφια με πυκνή βλάστηση λειτουργούν ως φυσικά «προσανάμματα». Τα ελληνικά δάση, πλούσια σε πεύκα και χαμηλή βλάστηση, αποτελούν, επομένως, ένα ιδιαίτερα εύφλεκτο υπόστρωμα.
Όσο χαμηλότερη είναι η υγρασία στην περιοχή των φυτών, τόσο ευκολότερα και γρηγορότερα αυτά αναφλέγονται. Οι πευκοβελόνες και τα ξερά κλαδιά λειτουργούν ως προσανάμματα, ενώ οι συσσωρευμένοι οργανικοί όγκοι (συχνά αποτέλεσμα του ελλιπούς καθαρισμού) συμβάλλουν στην αύξηση της θερμικής έντασης. Τέλος, οι συνεχείς μονοκαλλιέργειες δέντρων, χωρίς φυσικές διακοπές ή αντιπυρικές ζώνες, συνθέτουν τις ιδανικές συνθήκες της γρήγορης εξάπλωσης.
Τοπογραφία και κλίση του εδάφους – Η πυρκαγιά «προτιμάει» τις πλαγιές
Η μορφολογία (όπως τοπογραφία, προσανατολισμός και κλίση) του εδάφους παίζει και εκείνη με τη σειρά της σημαντικό ρόλο. Οι κεκλιμένες επιφάνειες του εδάφους, όπως οι πλαγιές των βουνών ή των λόφων, επιταχύνουν τη διάδοση της πυρκαγιάς, πολλές φορές ακόμη και χωρίς την επίδραση του ανέμου, προς τα επάνω («ανάντη»), ενόσω η θερμότητα και οι φλόγες προθερμαίνουν την ύλη που βρίσκεται στην κατεύθυνση της ανόδου. Αντίθετα, η ταχύτητα εξάπλωσης προς τα κάτω («κατάντη») είναι πολύ μικρότερη. Αντίστοιχα, οι τοποθεσίες με νότιο και νοτιοδυτικό προσανατολισμό είναι συνήθως ξηρότερες και πιο ευάλωτες σε δασικές πυρκαγιές λόγω της υψηλότερης ηλιοφάνειας. Χαράδρες, φαράγγια ή στενά περάσματα μπορούν να ενισχύσουν το φαινόμενο, αυξάνοντας την ένταση της πυρκαγιάς και δημιουργώντας εσωτερικά ρεύματα, τα οποία εγκλωβίζουν τις φλόγες καθιστώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την κατάσταση πιο κρίσιμη.
Ο άνεμος ορίζει κατεύθυνση και ένταση
Ο τρίτος, και ενδεχομένως καθοριστικότερος, παράγοντας είναι ο άνεμος. Η ταχύτητα και η κατεύθυνση του ανέμου δεν καθορίζουν μόνο τη δυναμική της πυρκαγιάς, αλλά μπορούν και να τη μεταφέρουν δεκάδες ή και εκατοντάδες μέτρα μακριά (μέσω «καυτρών» δηλαδή καιγόμενων τεμαχίων καύσιμης ύλης, τα οποία εκτοξεύονται), με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων εστιών μακριά από το κύριο μέτωπο της πυρκαγιάς. Στο εσωτερικό των φαραγγιών δε, η ένταση του ανέμου ενισχύεται σημαντικά.
Η ανάγκη της πρόληψης
Η πρόληψη είτε με καθαρισμό των οικοπέδων, είτε με τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, είναι μια σημαντική παράμετρος, η οποία μπορεί να ανακόψει την επέκταση της φωτιάς, πριν αυτή μετατραπεί σε καταστροφή. Καθώς το φετινό καλοκαίρι προβλέπεται θερμό και ξηρό, η επαγρύπνηση δεν είναι επιλογή, αλλά ευθύνη. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στα μηνύματα της Πολιτικής Προστασίας που αφορούν τα δελτία πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς για διάφορες περιοχές της χώρας, καθώς και στις προειδοποιήσεις του 112 για άμεση εκκένωση όταν αυτή προτείνεται από την Πολιτεία.
Σε νέες κατασκευές είναι επίσης σημαντική η μελέτη παθητικής πυροπροστασίας, σύμφωνα με τον «Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον Δασικών Εκτάσεων», για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κατασκευής, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ακινήτων ή πληθυσμών, των οποίων η γρήγορη εκκένωση μπορεί να παρουσιάζει δυσκολίες (π.χ. νοσοκομεία, γηροκομεία, σπίτια ηλικιωμένων ή ανθρώπων με κινητικές δυσκολίες κτλ.). Μέσω των μέτρων παθητικής πυροπροστασίας δίνεται περισσότερος χρόνος αντίδρασης σε ένα κρίσιμο γεγονός δασικής πυρκαγιάς.
Πρόσβαση
Τέλος, η πρόσβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων σε μια δασική πυρκαγιά καθορίζει την ταχύτητα των ενεργειών τους και, συνεπώς, την επιτυχία ή όχι της κατάσβεσης. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να εξασφαλίζεται η καθαρή πρόσβαση προς τα ακίνητα, τα οποία βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων για την ταχύτερη επέμβαση αλλά και την ασφαλή εκκένωση των ενοίκων.
-
Οι Κυκλάδες συγκαταλέγονται επί χρόνια στους πλέον περιζήτητους διεθνώς προορισμούς δευτερεύουσας κατοικίας για την Ελλάδα.
Το παραπάνω αναφέρει η Engel & Völkers Ελλάδος στο νέο Market Report για την αγορά Εξοχικής Κατοικίας στην Ελλάδα, αναλύοντας σε βάθος τη δυναμική της αγοράς ακινήτων και τις νέες συνήθειες των αγοραστών.
Οπως λέει, η αγορά εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα το 2025 παραμένει εξαιρετικά δυναμική, προσελκύοντας το ενδιαφέρον τόσο εγχώριων, όσο και διεθνών αγοραστών.
Η φετινή έκθεση συγκεντρώνει στοιχεία από 17 περιοχές σε όλη την Ελλάδα και καταγράφει τις σύγχρονες προτιμήσεις των αγοραστών, τις τάσεις στις τιμές και τις αποδόσεις των ακινήτων, καθώς και τις περιοχές που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη κινητικότητα. Παράλληλα, αναδεικνύει τη στροφή σε απαιτήσεις που σχετίζονται με τον σχεδιασμό, τη βιωσιμότητα και την ποιότητα ζωής που προσφέρει κάθε τοποθεσία.
Όπως αναφέρει ο Γιώργος Πετράς, CEO της Engel & Völkers Ελλάδος, «Πέρα από δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος, η Πάρος, η Σαντορίνη ή η Ρόδος, ολοένα και περισσότερα μικρότερα και λιγότερο δημοφιλή νησιά έρχονται στο προσκήνιο για τους αγοραστές. Είτε πρόκειται για ιδιωτική χρήση είτε για επένδυση ενόψει συνταξιοδότησης, οι αγοραστές αναζητούν κατοικίες υψηλών προδιαγραφών που συνδυάζουν τον μεσογειακό τρόπο ζωής με μακροπρόθεσμη αξία».
Πρωταγωνιστούν οι Κυκλάδες
Η Μύκονος εξακολουθεί να προσελκύει άτομα υψηλής οικονομικής επιφάνειας (HNWI), διατηρώντας τις τιμές των ακινήτων σε υψηλά επίπεδα – οι τιμές για πολυτελείς βίλες φτάνουν έως και τα 12.000 ευρώ/τ.μ. Η γειτονική Πάρος συγκεντρώνει επίσης διεθνές ενδιαφέρον, προσφέροντας έναν ελκυστικό συνδυασμό παραδοσιακών οικισμών και σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Κατοικίες με θέα στη θάλασσα είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αγγίζουν επίσης τα 12.000 ευρώ/τ.μ. Η Σαντορίνη ξεχωρίζει για την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική και την εμβληματική θέα στην Καλντέρα, με τιμές που φτάνουν έως 7.500 ευρώ/τ.μ.
Στην Αντίπαρο καθώς και στην Κύθνο και στην Κέα, η ζήτηση για ακίνητα υψηλής ποιότητας παραμένει έντονη, με ανώτατες τιμές στα 9.800 και 9.000 ευρώ/τ.μ. αντίστοιχα. Πιο προσιτές ευκαιρίες εντοπίζονται σε νησιά όπως η Νάξος, η Σύρος, η Άνδρος και η Τήνος, όπου οι τιμές εκκίνησης ξεκινούν από τα 2.300 ευρώ/τ.μ.
Στα Δωδεκάνησα, ιδιαίτερη ζήτηση παρουσιάζουν οι βίλες σε προνομιακές τοποθεσίες στη Ρόδο, με τιμές έως 6.750 ευρώ/τ.μ. Το νησί επωφελείται από ισχυρή τουριστική ροή και την ανάπτυξη πολυτελών resorts. Στην κοντινή Σύμη, με τη χαρακτηριστική νεοκλασική αρχιτεκτονική, κορυφαία ακίνητα φτάνουν τις 6.000 ευρώ/τ.μ.
«Η Σύμη είναι από τα δικά μου insider tips», αναφέρει ο Γεώργιος Πετράς. «Οι αγοραστές εκτιμούν την αυθεντικότητα του νησιού και την ατμόσφαιρά του, η οποία παραμένει ανεπηρέαστη από τον μαζικό τουρισμό. Οι τιμές είναι ακόμη προσιτές και η Σύμη προσφέρει σημαντικές επενδυτικές προοπτικές».
Στην Πελοπόννησο, η Αργολίδα ξεχωρίζει ως ένας από τους πιο περιζήτητους προορισμούς. Το Πόρτο Χέλι, συχνά αποκαλούμενο και ως «ελληνικό Σεν Τροπέ», προσελκύει τόσο Αθηναίους όσο και διεθνείς HNWI. Εκτός από νέες πολυτελείς κατοικίες, η περιοχή διαθέτει ανεπτυγμένη αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης που προσελκύει επενδυτές. Οι τιμές για βίλες φτάνουν έως 6.000 ευρώ/τ.μ. Στη Μεσσηνία, ιδιαίτερη ζήτηση παρουσιάζουν ακίνητα κοντά σε παραλίες, γήπεδα γκολφ και resorts υψηλών προδιαγραφών, με τιμές έως 5.500 ευρώ/τ.μ. Πιο προσιτές ευκαιρίες υπάρχουν στην Κορινθία και τη Λακωνία, με υψηλής ποιότητας ακίνητα σε καίριες τοποθεσίες να ξεκινούν από τα 2.000 ευρώ/τ.μ.
Τα νησιά του Αργοσαρωνικού συνεχίζουν να προσελκύουν απαιτητική πελατεία – καλλιτέχνες, επιχειρηματίες, πολιτικούς και επενδυτές υψηλού προφίλ – χάρη στην εύκολη πρόσβαση από την Αθήνα. Στην Ύδρα, οι τιμές φτάνουν έως 7.500 ευρώ/τ.μ., ενώ στις Σπέτσες αγγίζουν τα 6.500 ευρώ/τ.μ. Στη Χαλκιδική, στη βόρεια Ελλάδα, η διεθνής ζήτηση είναι αυξημένη, με παραθαλάσσιες βίλες να φτάνουν τα 10.000 ευρώ/τ.μ.
Η ζήτηση γίνεται πιο στρατηγική
«Οι τιμές στα ελληνικά νησιά παραμένουν ανταγωνιστικές σε σχέση με άλλες αγορές εξοχικής κατοικίας στη Μεσόγειο, προσφέροντας ευκαιρίες εισόδου», τονίζει ο ίδιος. Η Engel & Völkers Ελλάδος έχει καταγράψει σημαντική αύξηση συναλλαγών – κυρίως σε παράκτιες και νησιωτικές περιοχές. Το 85% περίπου των συναλλαγών γίνεται από ξένους αγοραστές. Οι αγοραστικές ομάδες διαφέρουν ανά περιοχή και προέρχονται κυρίως από τη Κεντρική Ευρώπη (DACH Region), τις ΗΠΑ, τον Λίβανο, το Ισραήλ, τα Βαλκάνια και την Τουρκία. Η ζήτηση εστιάζει κυρίως σε βίλες με πισίνα και θέα στη θάλασσα, ενώ στα premium ακίνητα, η άμεση πρόσβαση σε παραλία αποτελεί βασικό ζητούμενο.
Οι προοπτικές της αγοράς
Η Engel & Völkers αναμένει σταθερή ζήτηση και ήπια αύξηση τιμών σε προνομιακές τοποθεσίες έως το τέλος του έτους. Σε περιοχές όπως η Μύκονος, το πάγωμα έκδοσης οικοδομικών αδειών έως το 2030 περιορίζει την προσφορά, ενισχύοντας περαιτέρω την αξία των διαθέσιμων ακινήτων.
«Τα ελληνικά νησιά επωφελούνται από συνεχή υπερβάλλουσα ζήτηση στο premium segment, από ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον και από τη δυναμική των μακροχρόνιων αποδόσεων μέσω μίσθωσης. Αυτοί οι παράγοντες ενισχύουν την περαιτέρω θετική πορεία της αγοράς», καταλήγει ο Γεώργιος Πετράς.
-
Αργούν πολύ να «ωριμάσουν» οι στρατηγικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Και παρόλο που τυγχάνουν του δικαιώματος της ταχείας αδειοδότησης, εν τούτοις χρειάζονται πέντε ή και δέκα χρόνια, για να ξεκινήσουν να υλοποιούνται. Αυτό συνέβη με την ανάπτυξη του ξενοδοχειακού θερέτρου Costa Nopia στην Κρήτη από την Cretan Sun & Sea Development.
Ήταν Δεκέμβριος του 2019 όταν ο τότε αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, ως επικεφαλής της Διϋπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ) ενέτασσε το ξενοδοχειακό θέρετρο Costa Nopia στις στρατηγικές επενδύσεις της χώρας. Η ίδια απόφαση περιέλαβε και άλλες Στρατηγικές Επενδύσεις τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως αυτή της Cape Tholos στην Κρήτη, αλλά και ενεργειακές (ΑΠΕ), όπως επίσης και αστικές αναπτύξεις (Πειραιώς 252, Noval).
Το σχέδιο για το θέρετρο Costa Nopia στα Χανιά Κρήτης, ύψους 303 εκατ. ευρώ, υποβλήθηκε από την κυπριακών συμφερόντων εταιρεία Cretan Sun & Sea Development τον Μάρτιο του 2019. H κυβέρνηση της ΝΔ που εξελέγη εκείνο το καλοκαίρι, αντέδρασε άμεσα. Εννέα μήνες αργότερα, με τη σύμφωνη γνώμη του Enterprise Greece, ενέταξε το επενδυτικό σχέδιο στις διατάξεις του νόμου περί Στρατηγικών Επενδύσεων (ν. 3894/2010).
Έκτοτε άλλαξε ο νόμος περί στρατηγικών επενδύσεων. Το 2021 η κυβέρνηση της ΝΔ έφερε νέο νόμο περί Στρατηγικών Επενδύσεων (ν. 4864/2021) και φυσικά το σχέδιο ανάπτυξης της Cretan Sun έπρεπε να συμπληρωθεί και να λάβει το πράσινο φως με βάση τις διατάξεις του νέου νόμου. Το καλοκαίρι του 2022 εγκρίθηκε από το ΥΠΕΝ η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και το Φεβρουάριο του 2023 έγινε από ΥΠΕΝ η επικύρωση των υδατορεμάτων που διασχίζουν το ακίνητο.
Έκτοτε χρειάστηκαν περισσότερο από δύο χρόνια για να εγκριθεί το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης της Στρατηγικής Επένδυσης, το γνωστό ΕΣΧΑΣΕ. Ο προνοητικός επενδυτής για να είναι σίγουρος για την επένδυσή του, ζητεί τη θέσπιση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ), προκειμένου να διασφαλίσει νομικά και ρυθμιστικά την επένδυση του.
Το ΠΔ (ΕΣΧΑΣΕ) εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα και πλέον αναμένεται να μπει εμπρός η διαδικασία έκδοσης των οικοδομικών αδειών. Πρόκειται για τις άδειες χρήσης γης και τους ειδικούς όρους δόμησης (συντελεστές δόμησης, ύψη κτιρίων κ.λπ.), οι Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) και οι άδειες δόμησης. Τέλος πρέπει να λάβει και την έγκριση λειτουργίας από τον ΕΟΤ.
Οι προαναφερόμενες άδειες απαιτούν θεωρητικά 3 έως 6 μήνες για την έκδοσή τους, αλλά στην πραγματικότητα εκτιμάται ότι θα απαιτήσουν πάνω από έτος.Τουλάχιστον αυτό έδειξε η εμπειρία από τις μεγάλες ξενοδοχειακές επενδύσεις Costa Navarino (Μεσσηνία), Elounda Hills (Ελούντα Κρήτης) και Kilada Hills (Αργολίδα). Έτσι το Costa Nopia θα χρειαστεί 7 έως 8 χρόνια για να ξεκινήσει η υλοποίησή του. Σημειωτέο ότι όλες οι προαναφερόμενες επενδύσεις το βασικό κριτήριο ενίσχυσης που λαμβάνουν είναι η ταχεία αδειοδότηση.
Τι προβλέπει το ΕΣΧΑΣΕ
Η τουριστική επένδυση του Costa Nopia είναι μια κλασσική τουριστική επένδυση με παραθεριστικό χωριό, ξενοδοχείο και άλλες εγκαταστάσεις αναψυχής. Επίσης θα περιλάβει κέντρο αγροκαλλιέργειας, ελικοδρόμιο και καλωδιωτό σιδηρόδρομο. Θα υλοποιηθεί σε έκταση έκτασης άνω των 1.100 στρεμμάτων, σε ακίνητο που βρίσκεται στο Κολυμβάρι της περιφέρειας Χανίων.
H ανάπτυξη θα γίνει σε δύο ζώνες, εκ των οποίων η πρώτη (Ζώνη Ι) που αφορά στο παραθεριστικό χωριό θα περιλάβει, παραθεριστικές κατοικίες, εγκαταστάσεις γκολφ, αθλητικές εγκαταστάσεις (γήπεδα, γυμναστήρια κ.λπ.), τουριστικό λιμένα (μαρίνα), κέντρο SPA, εγκαταστάσεις εστίασης, αναψυχής, εμπορικά καταστήματα κ.ά. Η Ζώνη Ι θα αναπτυχθεί σε 906 στρέμματα από 973 στρέμματα που είναι η συνολική έκτασή της.
Η Ζώνη ΙΙ, θα αναπτυχθεί σε 129 στρέμματα επί συνολικής έκτασης 156 στρεμμάτων και θα περιλάβει κυρίως τη δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, ξενοδοχείων, bungalows κ.λπ. Επίσης θα περιλάβει συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, υδροθεραπευτήρια, τουριστικό λιμένα, εμπορικά καταστήματα, καταστήματα παροχής υπηρεσιών κ.ά.
Επίσης η εταιρεία προτίθεται να δημιουργήσει τελεφερίκ -επικλινή ανελκυστήρα και καλωδιοκίνητο σιδηρόδρομο (funicular), ελικοδρόμιο, πολυλειτουργικό αγρόκτημα, ακόμη και ερευνητικό και επιμορφωτικό κέντρο που θα εστιάζει στον πρωτογενή τομέα και τις καινοτόμες καλλιέργειες.
Για τις ανάγκες λειτουργίας του συγκροτήματος θα δημιουργηθούν οι απαραίτητες εγκαταστάσεις τεχνικής υποδομής για την εξυπηρέτηση του συνόλου της επένδυσης (όπως μονάδα αφαλάτωσης, γεώτρηση, αντλητικές εγκαταστάσεις, υδατοδεξαμενές, φρεάτια, φωτοβολταϊκά, βιολογικός καθαρισμός λυμάτων, δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, υποσταθμός για την ηλεκτροδότηση της επένδυσης, σύστημα ήπιας γεωθερμίας κ.ά.
Η μέγιστη συνολική δόμηση ανέρχεται σε 207 στρέμματα (Σ.Δ. 0,18) η μέγιστη κάλυψη μπορεί να ανέλθει μέχρι το 50% του ακινήτου και τα κτίρια μπορεί να έχουν ύψους έως 7,5 μέτρα. Να σημειωθεί τέλος ότι όλες οι εργασίες εκσκαφής και οι λοιπές χωματουργικές εργασίες στο πλαίσιο του έργου συμπεριλαμβανομένων αποψιλώσεων, επιφανειακών εκχωματώσεων, διαμορφώσεων χώρων, επιχωματώσεων κ.λπ., επιβάλλεται να πραγματοποιηθούν υπό την εποπτεία των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού.
-
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκαν τα δύο νέα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα, τα οποία θα δημιουργηθούν στο Ιόνιο Πέλαγος και τις Νότιες Κυκλάδες, με προθεσμία συμμετοχής των πολιτών και φορέων έως τις 22 Σεπτεμβρίου. Στόχος της διαβούλευσης είναι η υποβολή σχολίων και προτάσεων για την τελική διαμόρφωση του πλαισίου προστασίας.
Τα νέα πάρκα εντάσσονται σε ένα ευρύτερο σχέδιο διασυνδεδεμένων προστατευόμενων περιοχών, το οποίο υπερβαίνει τις υπάρχουσες, μεμονωμένες ζώνες του δικτύου Natura 2000. Σκοπός τους είναι η διατήρηση της μοναδικής βιοποικιλότητας, η προστασία και η αποκατάσταση των οικοτόπων και η προώθηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το θαλάσσιο περιβάλλον. Ωστόσο, λόγω της μετατροπής μεγάλων εκτάσεων, συνολικά 80 παραλίες στα νησιά του Ιονίου και σε τμήμα της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, εντάσσονται στο θαλάσσιο πάρκο, γεγονός που επιφέρει περιορισμούς σε δημοφιλείς προορισμούς για τουρίστες και λουόμενους.
Αυτές είναι οι 80 παραλίες που εντάσσονται στο Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου
Ποιες είναι οι "απάτητες παραλίες"Ο θεσμός των «απάτητων παραλιών» θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 2024, κι όπως αναφέρεται στη σχετική ΚΥΑ, «στο σύνολο των περιοχών αυτών απαγορεύεται η
παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως:1. Η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων,
2. η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα (10) άτομα,
3. η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων,4. η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών κ.ά.
5. η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
6. λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου.
Εντός των ορίων του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ιονίου εντοπίζονται 32 «απάτητες παραλίες», οι οποίες επικαλύπτονται μερικώς ή εξολοκλήρου με αμμώδεις ακτές οι οποίες έχουν συμπεριληφθεί στα όρια του θαλάσσιου πάρκου, καθώς αποτελούν αναπαραγωγικό βιότοπο για τις θαλάσσιες χελώνες.
Νότια των Αντικυθήρων και θα καλύπτει συνολική έκταση άνω των 14.000 km² (συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων περιοχών Natura 2000 συνολικής έκτασης 3.668,86 km²). Το πάρκο θα καλύπτει πάνω από το 11% των ελληνικών χωρικών υδάτων, με τον Ιόνιο τομέα της Ελληνικής Τάφρου να αποτελεί τον πυρήνα του.
Το πάρκο δημιουργείται λόγω της μεγάλης σημασίας της περιοχής για τα θαλάσσια θηλαστικά, όπως οι Physeter macrocephalus, Ziphius cavirostris και Stenella coeruleoalba. Επιπλέον, υπάρχει σημαντική παρουσία της φώκιας Monachus monachus, καθώς και δελφινιών Grampus griseus, Delphinus delphis και Tursiops truncatus. Η περιοχή περιλαμβάνει μία από τις πιο σημαντικές περιοχές ωοτοκίας για τη Caretta caretta, περιοχές με Posidonia oceanica και Cystoseira spp s.l., καθώς και φυσικούς οικότοπους υφάλων.
Σε βαθιά ύδατα υπάρχουν επίσης σχηματισμοί κοραλλιών και βαθύβια κοράλλια, τα οποία αποτελούν θαλάσσιους βιογενείς οικοτόπους υψηλής αξίας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας
-
Το ΔΣ του Πράσινου Ταμείου ενέκρινε το Πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης στο πλαίσιο της Πρόσκλησης: «Καινοτόμες δράσεις με τους πολίτες», στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού προγράμματος «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ 2025» και αποφάσισε
- Την ένταξη των έργων με αριθμό κατάταξης 1-31 και βαθμολογία από 84 έως και 68, στον ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2: «ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ» του ΧΠ «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ 2025» όπως εμφανίζονται στον πίνακα 2: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ, συνολικού ποσού 1.488.236,00€.
- Την ένταξη των έργων με αριθμό κατάταξης 32-36 και βαθμολογία από 67 έως και 66, στον ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ» του ΧΠ «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ 2025» όπως εμφανίζονται στον πίνακα 2: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ, συνολικού ποσού 250.000,00€.
Η απόφαση: https://prasinotameio.gr/wp-content/uploads/2025/07/315.3.4-ΑΠΟΦΑΣΗ.pdf
-
Ένα εξαιρετικά ισχυρό και παρατεταμένο κύμα καύσωνα πλήττει τις τελευταίες ημέρες τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τις θερμοκρασίες να ξεπερνούν και τους 45°C. Το πιο εντυπωσιακό και ανησυχητικό στοιχείο είναι η καταγραφή θερμοκρασίας 50°C στην Τουρκία, για πρώτη φορά στην ιστορία των μετεωρολογικών μετρήσεων της χώρας.
Η θερμοκρασία αυτή σημειώθηκε την Παρασκευή 25 Ιουλίου 2025 στην περιοχή Σιλόπι (Silopi) με τιμή μέγιστης θερμοκρασίας στους 50.5°C, στη νοτιοανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ και τη Συρία. Η περιοχή αυτή επηρεάζεται συχνά από υπερβολικά θερμές και ξηρές αέριες μάζες από τη Μέση Ανατολή. Αν επιβεβαιωθεί επίσημα από την Τουρκική Μετεωρολογική Υπηρεσία (MGM), πρόκειται για νέο εθνικό ρεκόρ θερμοκρασίας, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 49.5°C που είχε σημειωθεί στο Τζίζρε το 2021.
Το κύμα καύσωνα συνοδεύεται από παρατεταμένη ξηρασία, αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών, και σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, τη γεωργία και τα ενεργειακά δίκτυα.
Εικόνα 1. Μέγιστες θερμοκρασίες την Παρασκευή 25 Ιουλίου 2025 σε μέρος της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Τουρκίας.
-
Στο νέο βίντεο του Up Stories, πετάμε με θερμικό drone πάνω από τα δύο μεγαλύτερα εργοτάξια της πόλης – Βοτανικός και Ελληνικό – και καταγράφουμε εικόνες που δύσκολα ξεχνιούνται.
- Στον Βοτανικό, μετρήσαμε έως 130°C στα μηχανήματα και 80°C στο έδαφος.
- Στο Ελληνικό, ακόμα και στην κορυφή του Riviera Tower, τα σίδερα έφτασαν τους 75°C, ενώ τα τσιμέντα στις παραθαλάσσιες κατοικίες άγγιξαν τους 80°C.Και όλα αυτά, σε μια μέρα που δεν είχε χαρακτηριστικά ακραίου καύσωνα, και χωρίς να έχουν ενεργοποιηθεί μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από την Πολιτεία.
Το βίντεο δεν είναι απλώς καταγραφή.
Είναι τεκμηρίωση μιας σκληρής καθημερινότητας.
Είναι οπτικό ντοκουμέντο για το τι σημαίνει να εργάζεσαι σε συνθήκες έντονης θερμικής καταπόνησης μέσα στην καρδιά της πόλης.
-
Η THERMI VC επενδύει 30 εκατομμύρια ευρώ σε καλλιέργειες υψηλής τεχνολογίας, αναλαμβάνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στον ανασχεδιασμό του ελληνικού αγροδιατροφικού μοντέλου, σε μια εποχή που η αγροτική παραγωγή καλείται να αντιμετωπίσει την πρόκληση της αυτάρκειας, της κλιματικής ανθεκτικότητας και της τεχνολογικής μετάβασης.
Μέσω του Northern Greece Investment Fund (NGIF) –του τρίτου επενδυτικού ταμείου που διαχειρίζεται, με έδρα τη Θεσσαλονίκη– η THERMI VC υλοποιεί στρατηγικό σχέδιο επενδύσεων σε υπερσύγχρονες υδροπονικές μονάδες, αποδεικνύοντας την έμπρακτη πίστη της στις προοπτικές της προηγμένης αγροτεχνολογίας στην Ελλάδα.
Η εταιρεία προχώρησε σε πέντε επενδύσεις στον τομέα της υδροπονικής γεωργίας, με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου παραγωγικού οικοσυστήματος που συνδυάζει την τεχνολογική καινοτομία με την πράσινη ανάπτυξη.
Το επιχειρηματικό σχέδιο περιλαμβάνει την ανέγερση θερμοκηπίων συνολικής έκτασης 80 στρεμμάτων, εξοπλισμένων με συστήματα υδροπονικής καλλιέργειας και μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας (ΣΗΘΥΑ). Η ετήσια παραγωγή αναμένεται να υπερβεί τους 3.750 τόνους σε ντομάτες, αγγούρια, φράουλες και microgreens, καλλιέργειες με υψηλή διατροφική και εμπορική αξία.
Η Ελλάδα μπορεί να γίνει πρωτοπόρος στην υδροπονία
Η γεωμορφολογία, το κλίμα και η τεχνογνωσία της Ελλάδας δημιουργούν το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη κλειστών, ελεγχόμενων καλλιεργειών, όπως η υδροπονία. Στα πλεονεκτήματα της υδροπονίας είναι η αυξημένη παραγωγικότητα, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα με εξοικονόμηση νερού έως και 90%, ενώ μειώνεται η χρήση αγροχημικών και αποφεύγεται η μόλυνση των υπογείων υδάτων. Στην υδροπονία προστατεύονται οι καλλιέργειες από ακραίες καιρικές συνθήκες και ασθένειες.
Στην Ελλάδα οι καλλιέργειες θερμοκηπίου έχουν σημειώσει ανάπτυξη κατά 22% από το 2010 στο 2023. Αντίστοιχα υπήρξε αύξηση στην παραγωγή κατά 10% κατά την ίδια περίοδο. Τα κύρια προϊόντα που παράγονται σε θερμοκήπιο είναι κηπευτικά όπως ντομάτα και φυλλώδη λαχανικά αλλά και η φράουλα. Η ντομάτα έχει μερίδιο 46% της παραγωγής και ακολουθούν το αγγουράκι και η φράουλα με 19%, ενώ η πιπεριά έχει μερίδιο παραγωγής 15% και το μαρούλι θερμοκηπίου 2%.
Οι υδροπονικές μονάδες μπορούν να καλύψουν σημαντικό μέρος της εσωτερικής ζήτησης σε φρέσκα αγροτικά προϊόντα, μειώνοντας τις εισαγωγές, ενώ ταυτόχρονα να λειτουργήσουν ως εξαγωγικές βάσεις προς απαιτητικές αγορές της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Η μετατροπή της χώρας σε κόμβο καινοτομίας στον τομέα των καλλιεργειών υψηλής τεχνολογίας είναι πλέον ρεαλιστικός στόχος, με την THERMI VC να τον υπηρετεί εμπράκτως.
Όπως δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, κ. Νικόλας Τακάς: «Η ομάδα μας προχώρησε σε σημαντικές επενδύσεις στην υδροπονική γεωργία, κατανέμοντας ουσιαστικό μέρος των κεφαλαίων του NGIF. Πιστεύουμε ακράδαντα στο μέλλον της ελληνικής παραγωγής με προηγμένες τεχνικές, και είναι ενθαρρυντικό που η χώρα αρχίζει να στηρίζει τέτοιες καινοτόμες προσπάθειες. Ήδη καταγράφουμε έντονο ενδιαφέρον από διεθνείς ομίλους και επενδυτικά funds, γεγονός που αποδεικνύει την εμπορική αξία των έργων μας. Η ανάπτυξη της θερμοκηπιακής υδροπονικής γεωργίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντιστροφή της φθίνουσας παραγωγής κηπευτικών, στην προστασία των καλλιεργειών από ακραίες καιρικές συνθήκες, την ευθυγράμμιση με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Επίσης η υδροπονία θα μπορούσε να συμβάλλει στην βελτίωση της ποιότητας, την περιφερειακή ανάπτυξη και παραγωγικότητα, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη δημιουργία εξειδικευμένων και μη εξειδικευμένων θέσεων εργασίας».
Τα νέα θερμοκήπια θα λειτουργούν με ενεργειακή αυτονομία, αξιοποιώντας τη θερμότητα για τις ανάγκες της μονάδας, ενώ η πλεονάζουσα ηλεκτρική ενέργεια θα διατίθεται στο δίκτυο, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα του ενεργειακού συστήματος.
THERMI VC: Διαχρονικός μοχλός ανάπτυξης για τη Βόρεια Ελλάδα
Το Northern Greece Investment Fund (NGIF) αποτελεί τη συνέχεια της μακράς παρουσίας της THERMI VC στο ελληνικό venture capital, με αποδεδειγμένη συνεισφορά στην ανάπτυξη επιχειρήσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας στη Βόρεια Ελλάδα. Από το 2004 έως σήμερα, η εταιρεία έχει διαχειριστεί άνω των 65 εκατ. ευρώ, μέσω τριών διαδοχικών funds, επιτυγχάνοντας εξαιρετικές αποδόσεις και συμβάλλοντας στον παραγωγικό μετασχηματισμό της περιφέρειας.
Το NGIF –συνολικού ύψους 30 εκατ. ευρώ– έχει ήδη χρηματοδοτήσει 12 δυναμικές επιχειρήσεις, διαθέτοντας κεφάλαια άνω των 26 εκατ. ευρώ σε κλάδους όπως η βιομηχανία, η τεχνολογία, η ενέργεια και πλέον η αγροτεχνολογία.
Με την ολοκλήρωση της επενδυτικής περιόδου του NGIF εντός του 2025, η THERMI VC σχεδιάζει τη δημιουργία ενός νέου επενδυτικού σχήματος για το 2026, διευρύνοντας περαιτέρω την παρουσία της σε στρατηγικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα της οικονομίας της Βορείου Ελλάδος, μεταξύ αυτών και η τεχνολογικά προηγμένη γεωργία.
-
Με το ν. 5037/2023 (ΦΕΚ Α’ 78/ 28.3.2023) ανατέθηκαν, μεταξύ άλλων, στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) η διαδικασία αξιολόγησης και ο εποπτικός έλεγχος των Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος και ορίστηκαν με σαφή τρόπο οι αρμοδιότητες της Αρχής ως προς την οργάνωση, τις παρεχόμενες υπηρεσίες ύδατος, το κόστος και την τιμολόγησή τους. Επιπλέον, σχετικές υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων προβλέπονται στην Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/103755/2994/2024 (ΦΕΚ Β’ 5438/27-09-2024) για τον καθορισμό γενικών κανόνων κοστολόγησης – τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, στην Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΔΣΔΥΥ/53924/460 (ΦΕΚ Β’ 3309/18.05.2023) για τα κριτήρια αξιολόγησης της διαχειριστικής ικανότητας των Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος, και στην Υ.Α. Δ1(δ)/ΓΠ οικ. 27829/2023 (ΦΕΚ 3525/Β’ 25.5.2023) για την ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/2184.
Βάσει του ως άνω πλαισίου, και κατ’ εφαρμογή του άρθρου 35 του ν. 5037/2023 η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. εκπονεί (2) δύο προσχέδια Πρότυπων Οδηγών για την υποβολή των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος (Γ.Σ.Υ.Υ.) και των Ετήσιων Εκθέσεων Προγραμματισμού (Ε.Ε.Π.), στο πλαίσιο ενίσχυσης της εφαρμογής του σχετικού κανονιστικού πλαισίου. Σημειώνεται ότι το παρόν δεν αποτελεί τελικό ή εγκεκριμένο κανονιστικό ή νομικό κείμενο. Οι Πρότυποι Οδηγοί των Γ.Σ.Υ.Υ. και των Ε.Ε.Π. αποσκοπούν στην υποστήριξη των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, παρέχοντας σαφείς και εναρμονισμένες οδηγίες σχετικά με τη συμπλήρωση των απαιτούμενων στοιχείων, την απαραίτητη τεκμηρίωσή τους και τη διαδικασία υποβολής τους στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ., σύμφωνα με το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο.
Με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων φορέων, η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. θέτει τα προσχέδια των ανωτέρω Οδηγών σε δημόσια διαβούλευση, η οποία θα διεξαχθεί μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της Αρχής. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς καλούνται να συμμετάσχουν στη διαβούλευση υποβάλλοντας τις απόψεις και προτάσεις τους επί του προσχεδίου του Οδηγού στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected], έως και την Παρασκευή 22 Αυγούστου 2025 και ώρα 17:00.
Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ., τηρώντας τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, καθώς και το περιεχόμενο των υποβληθέντων σχολίων, εκτός εάν υπάρχει ρητό αίτημα για μη δημοσιοποίησή τους από τον συμμετέχοντα.
Συνημμένα αρχεία:
-
Σε εφαρμογή της Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΣΕΝΕ/17806/1085, η ΓΓΠΣΨΔ κατάργησε τα παράβολα με κωδικό τύπου 8012, 8013 και 8014. Για την έκδοση ΠΕΑ απαιτούνται τα παρακάτω παράβολα:
α. Για κτίρια / κτιριακές μονάδες κάτω των 250 τ.μ: κωδικός τύπου 8440 (10 ευρώ)
β. Για κτίρια / κτιριακές μονάδες άνω των 250 τ.μ: κωδικός τύπου 8441 (30 ευρώ)
Τυχόν εκδοθέντα παράβολα των κωδικών τύπου που καταργήθηκαν, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Για την επιστροφή των χρημάτων δείτε το παρακάτω (περίπτωση Α):https://www.gsis.gr/e-paravolo/leptomereies-shetika-me-tis-epistrofes-hrimaton-toy-ilektronikoy-paraboloy
Για ερωτήσεις σχετικά με τη διαδικασία επιστροφής χρημάτων επικοινωνήστε με το helpdesk της ΓΓΠΣΨΔ: 213-1621000 ή [email protected]
-
Μια από τις σημαντικότερες αστικές αναπλάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στον Δήμο Καλαμαριάς μπαίνει στην τελική φάση της μελετητικής της ωρίμανσης. Το έργο «Αστική Ανάπλαση Τμημάτων Ανατολικής Καλαμαριάς», προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ, παρουσιάστηκε κατά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 21 Ιουλίου 2025, μετά την ολοκλήρωση της προμελέτης.
Το έργο αφορά σε παρεμβάσεις στην ανατολική είσοδο της πόλης, με έμφαση στη συνοικία του Φοίνικα και τους δημόσιους χώρους που συνδέουν τον αστικό ιστό με το παραλιακό μέτωπο, διασχίζοντας την περιφερειακή τάφρο, ενώ η σημασία του έργου καθίσταται κομβική λόγω και της επικείμενης λειτουργίας του Μετρό, με το οποίο θα συνδέεται.
Ανάδειξη του Φοίνικα – Σύνδεση των αποκομμένων λειτουργιών
Η Δήμαρχος Καλαμαριάς τόνισε τη σημασία του έργου για την ανάδειξη και την ανάπλαση του Φοίνικα, αλλά και τη δημιουργία ενιαίας ταυτότητας και αστικής συνέχειας σε μια περιοχή με σημαντικές λειτουργίες και προοπτικές.
«Στόχος είναι να δοθεί ώθηση και ταυτότητα στην περιοχή του Φοίνικα, μιας περιοχής με ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και έναν πολύ προχωρημένο για την εποχή που έγινε βιοκλιματικό σχεδιασμό, τον οποίο θέλουμε να τιμήσουμε με σύγχρονη ματιά».
Επιπλέον, η Δήμαρχος τόνισε ότι η παρέμβαση στοχεύει επίσης στη σύνδεση αποσπασματικών και σήμερα αποκομμένων πολύ σημαντικών λειτουργιών πόλης, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Δασολογική Σχολή του ΑΠΘ, την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, τον Τερματικό Σταθμό του Μετρό στην Μίκρα, καθώς και το μεγαλύτερο αθλητικό συγκρότημα στα Βαλκάνια (ΕΑΚ Μίκρας), τα οποία βρίσκονται στην περιοχή.
«Πρέπει τις ξεχωριστές και σημαντικές λειτουργίες τους, να τις αγκαλιάσουμε, να τις δέσουμε, ώστε να ενταχθούν στον ιστό της πόλης», επεσήμανε.
Δύο μελέτες – Ένα ενιαίο έργο
Η προμελέτη που παρουσιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Αλέξανδρο Κουλουκούρη και Δημήτρη Γκατζώνη του αρχιτεκτονικού γραφείου του κ. Κουλουκούρη, καλύπτει τη ζώνη από τον Φοίνικα έως τη Σχολή Δικαστών. Παράλληλα, όμως, όπως αποκάλυψε η Δήμαρχος Καλαμαριάς, οι υπηρεσίες του Δήμου εκπονούν δεύτερη μελέτη, η οποία επεκτείνεται έως την περιοχή της Χαράς και περιλαμβάνει και την Νέα Κρήνη.
Φιλοδοξία της διοίκησης του Δήμου είναι οι δύο μελέτες να παραδοθούν ταυτόχρονα, ώστε το έργο να δημοπρατηθεί ως ενιαίο. «Αν τα καταφέρουμε, δεν θα αλλάξει μόνο η εικόνα του Φοίνικα, αλλά και η ταυτότητα της Κρήνης, δίνοντας νέα πνοή στην παραλιακή ζώνη», τόνισε η κ. Αράπογλου, επισημαίνοντας ότι για τη δεύτερη μελέτη η διαδικασία είναι δύσκολη καθώς απαιτούνται πολύπλοκες αδειοδοτήσεις που αφορούν στον αιγιαλό και την παραλία.
Έκταση και δομή των παρεμβάσεων
Η προμελέτη περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε 2.675 μ. δρόμων και 25.583 τ.μ. κοινόχρηστων χώρων, μεταξύ των οποίων:
- Αθλητικές εγκαταστάσεις Φοίνικα: 13.307 τ.μ.
- Πάρκο Ιωάννη Βελλίδη: 6.752 τ.μ.
- Πλατεία Ηλία Χατζάκου: 1.475 τ.μ.
- Πάρκο Βασίλη Τζοβάνη: 1.804 τ.μ.
- Χώρος πρασίνου Ο.Τ. 2003Α: 2.245 τ.μ.
Οι οδοί που εντάσσονται στο σχέδιο είναι: Ικάρων, Δήμητρας, Αμφιτρίτης, Νικολάου Στράτου, Οδυσσέως, Πραξιτέλους, Μουσχουντή, Θησέως, Πινδάρου, Δημοκρίτου και Κακουλίδη.
Η μελέτη προτείνει τις εξής παρεμβάσεις:
- Διεύρυνση και ανακατασκευή πεζοδρομίων με νέες δαπεδοστρώσεις, οδηγούς όδευσης τυφλών, ράμπες, φυτεύσεις
- Αναδιαμόρφωση ελεύθερων χώρων πρασίνου, πάρκων και πλατειών
- Διαμόρφωση χώρων άθλησης, παιχνιδιού και εναλλακτικών δραστηριοτήτων
- Μετατροπή υφιστάμενων οδών σε οδούς ήπιας κυκλοφορίας
- Κατασκευή νέου ποδηλατόδρομου
- Εκτεταμένες νέες φυτεύσεις
- Τοποθέτηση νέου αστικού εξοπλισμού και αναδιοργάνωση κάδων
- Κατασκευή συνοδευτικών τεχνικών έργων (τοιχία, ράμπες, σκαλοπάτια)
- Εγκατάσταση νέων δικτύων (φωτισμός, όμβρια, άρδευση)
- Ενσωμάτωση «έξυπνων» συστημάτων διαχείρισης και σηματοδότησης
Βιώσιμος σχεδιασμός – Νέα ταυτότητα
Το έργο στοχεύει στη λειτουργική ενοποίηση του δημόσιου χώρου και στη σύνδεση των εσωτερικών περιοχών της Καλαμαριάς με τη φύση και τη θάλασσα. Συνδέεται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2030 και ακολουθεί τις αρχές των ανθεκτικών πόλεων, ενσωματώνοντας αρχές βιοκλιματικού σχεδιασμού, ανθεκτικότητας, προσβασιμότητας και κοινωνικής ένταξης.
Χρηματοδότηση και επόμενα βήματα
Το έργο χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μέσω του προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2021–2027», με τεχνική υποστήριξη από τη ΜΑΘ Α.Ε.. Το κόστος των μελετών ανέρχεται σε 537.000 ευρώ, ενώ η κατασκευή εκτιμάται στα 15 εκατ. ευρώ.
Αν όλα κυλήσουν σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το έργο μπορεί να ξεκινήσει πριν τα τέλη του 2026 και να ολοκληρωθεί μέσα σε τρία έτη, αλλάζοντας ριζικά την εικόνα και τη λειτουργία της ανατολικής Καλαμαριάς.
-
Σε λειτουργία τίθεται από σήμερα η ψηφιακή πλατφόρμα για το νέο πρόγραμμα «Προσβασιμότητα κατ’ οίκον», prosvasimotita.minscfa.gov.gr, μέσω της οποίας άτομα με αναπηρία μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση παρεμβάσεων στις κατοικίες τους, στους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών στις οποίες διαμένουν αλλά και στο επαγγελματικό τους περιβάλλον.
Το πρόγραμμα δίνει άμεση επιχορήγηση έως 14.500 ευρώ, με προκαταβολή 50%, για την υλοποίηση τεχνικών εργασιών και την αγορά εξειδικευμένου εξοπλισμού που ενισχύει την αυτονομία και διευκολύνει την καθημερινότητα 2.500 ατόμων με αναπηρία.
Οι επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνουν:
- Τεχνικές εργασίες διαμόρφωσης,
- Εγκατάσταση ραμπών και αναβατορίων,
- Τοποθέτηση αυτοματισμών και εξειδικευμένου εξοπλισμού,
- Αμοιβές μηχανικών για την επιμέλεια και πιστοποίηση των παρεμβάσεων.
Το ύψος της επιχορήγησης καθορίζεται ανάλογα με το είδος της αναπηρίας:
- Έως 12.000€ για κινητική αναπηρία,
- Έως 5.000€ για αισθητηριακή αναπηρία,
- Έως 14.500€ για συνδυασμό κινητικής και αισθητηριακής αναπηρίας.
Δυνητικοί δικαιούχοι είναι άτομα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%, που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν ατομικό εισόδημα έως 60.000 ευρώ. Η πρόβλεψη υψηλού εισοδηματικού ορίου διευρύνει σημαντικά τη βάση των δικαιούχων, διασφαλίζοντας τη συμμετοχή περισσότερων συμπολιτών μας στο πρόγραμμα.
Η Υπουργός υπογράμμισε:
«Με κάθε τέτοια πρωτοβουλία, μικραίνουμε τις αποστάσεις ανάμεσα στην ανάγκη και τη θεσμική απάντηση. Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για ισότιμη συμμετοχή και υποστηρίζουμε την ανεξάρτητη διαβίωση εκεί όπου έχει πραγματικό αντίκτυπο: στο σπίτι και στον χώρο εργασίας.»
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και υλοποιείται από την Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ).
Η επιτυχής έναρξη του προγράμματος κατέστη εφικτή χάρη στη στενή συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων καθώς και με την Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ_ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ_ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ_ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ_ΕΔΩ
-
Παράνομη η οποία πρέπει να άμεσα να ανακληθεί χαρακτήρισε την οικοδομική άδεια βάσει της οποίας κατασκευάζεται η πολυτελής ξενοδοχειακή μονάδα στην περιοχή Καμίνια της Μήλου η Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Στην Ανεξάρτητη Αρχή Διαφάνειας είχε απευθυνθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να διενεργηθεί έλεγχος της νομιμότητας της υπ’ αριθμ. 1134683/25-07-2024 οικοδομικής άδειας που εκδόθηκε από την ΥΔΟΜ Μήλου.
Η οικοδομική άδεια που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2024 αφορούσε στην κατασκευή νέας ξενοδοχειακής μονάδας δύο ορόφων συνολικής επιφανείας 2974,32 τμ με υπόγειο και πισίνες στη θέση «Καμίνια» της Μήλου της ευρύτερης περιοχής του Σαρακίνικου σε συνολική έκταση περίπου 19 στρ. ιδιοκτησίας της εταιρείας Unique Developments Το συγκεκριμένο ακίνητο αγοράστηκε από την εταιρεία ένα χρόνο περίπου πριν την έκδοση της αδείας.
Πρίν την έκδοση της οικοδομικής άδειας τον Ιούλιο του 2024, η εταιρεία είχε λάβει από την τοπική υπηρεσία του δήμου Μήλου Βεβαίωση Όρων Δόμησης, της οποίας προηγήθηκαν όλες οι απαιτούμενες εγκρίσεις από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, την διεύθυνση δασών, και την εφορεία αρχαιοτήτων, καθώς και η έγκριση της περιβαλλοντικής μελέτης μαζί με την οριοθέτηση του ρέματος.
Η Ανεξάρτητη αρχή στην έκθεση που έστειλε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών και στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος αναφέρει ότι:
Η εξεταζόμενη εκτός σχεδίου περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής, χωρίς το αρμόδιο υπουργείο να έχει θεσμοθετήσει εξειδικευμένους κανόνες με στόχο τον περιορισμό της οικοδομικής δραστηριότητας.
Στο υπό εξέταση γεωτεμάχιο δεν δύναται να δομηθεί τουριστική εγκατάσταση, διότι διαθέτει πρόσωπο επί αγροτικής οδού, η οποία, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, δεν προσδίδει οικοδομησιμότητα για την ελεγχόμενη τουριστική χρήση.
Επιπλέον, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΣτΕ, και ειδικότερα με την υπ’ αρ. 176/2023 Απόφαση της Ολομέλειας, η οικοδομησιμότητα των γηπέδων στην εκτός σχεδίου δόμηση συναρτάται ευθέως με την εξασφάλιση προσώπου επί εγκεκριμένης οδού.
Η Υπηρεσία Δόμησης χορήγησε βεβαίωση όρων δόμησης για την έκδοση της οικοδομικής άδειας, κρίνοντας ότι το εν λόγω γεωτεμάχιο μπορεί να δομηθεί χωρίς να απαιτείται πρόσωπο επί εγκεκριμένης οδού, μη λαμβάνοντας υπόψη την πάγια νομολογία του ΣτΕ (Συμβουλίου της Επικρατείας).
Με ευθύνη του ιδιώτη μηχανικού, για την έκδοση της ελεγχόμενης οικοδομικής άδειας δεν εξασφαλίστηκαν τα ακόλουθα:
- λήψη προσήκουσας έγκρισης από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής,
- λήψη γνωμοδότησης από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού,
- επικύρωση των ορίων της παραλίας πριν την έκδοση της οικοδομικής άδειας,
- έκδοση απόφασης οριοθέτησης ρέματος το οποίο διατρέχει το γεωτεμάχιο.
Ως εκ τούτου, η εν λόγω οικοδομική άδεια πάσχει νομιμότητας και πρέπει να ανακληθεί.
Η Ανεξάρτητη αρχή καλεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να μεριμνήσει άμεσα για την ολοκλήρωση των αναγκαίων ενεργειών που εκκρεμούν αναφορικά με τη θεσμοθέτηση κανόνων για την προστασία του Καταφυγίου Άγριας Ζωής και να παράσχει τις απαραίτητες οδηγίες για την εκτός σχεδίου δόμηση αναφορικά με την τήρηση της υποχρέωσης εξασφάλισης προσώπου επί εγκεκριμένης οδού.
Επιπλέον καλεί την Υπηρεσία Δόμησης να προβεί σε ενέργειες ανάκλησης των ελεγχόμενων διοικητικών πράξεων την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου να προβεί σε ενέργειες αναφορικά με την απόφαση καθορισμού των ορίων παραλίας και την Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Κυκλάδων να προβεί σε ενέργειες αναφορικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση της τουριστικής εγκατάστασης.
-
Στον «αέρα» βρίσκονται τα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσης των πολεοδομικών σχεδίων σε όλη τη χώρα. Οι συνεχείς νομοθετικές αλλαγές, που γίνονται ενώ το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, η προσθήκη νέων απαιτήσεων στο αντικείμενο των πολεοδομικών σχεδίων και διάφορα άλλα –νομικά ή τεχνικά– εμπόδια οδηγούν σε σοβαρή καθυστέρηση μεγάλο αριθμό μελετών. Ηδη περίπου 40% των μελετών απεντάχθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς δεν θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2026. Το υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι τα πολεοδομικά σχέδια θα ολοκληρωθούν, έστω και με καθυστέρηση.
Το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» χωρίστηκε σε τέσσερις κύκλους και περιελάμβανε την εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για 700 δημοτικές ενότητες. Στο ίδιο πρόγραμμα εντάχθηκε και η εκπόνηση 13 μελετών Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ), που αντιστοιχούν σε 75 δημοτικές ενότητες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 342,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 212,4 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Εξαρχής αποφασίστηκε ένα κομμάτι του αντικειμένου των πολεοδομικών σχεδίων να γίνει με χωριστές μελέτες, που επίσης εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης:
• Η εκπόνηση μελετών για τον χαρακτηρισμό δημοτικών οδών.
Το έργο αφορά την καταγραφή του οδικού δικτύου, με σκοπό να αποφασιστεί ποιο τμήμα αυτού θα «αναγνωριστεί» επισήμως – κάτι το οποίο επηρεάζει την εκτός σχεδίου δόμηση (καθώς για να χτίσει κάποιος, απαιτείται εκτός από την αρτιότητα και «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένο δρόμο). Ηδη η πρώτη από τις μελέτες, που αφορά νησιωτικές περιοχές, έχει ολοκληρωθεί. Αντιθέτως, το πακέτο των μελετών που αφορούν την υπόλοιπη Ελλάδα δεν έχει καν ανατεθεί. Το πρόγραμμα έχει τον πολύ υψηλό προϋπολογισμό των 196,9 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 152,8 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
• Η εκπόνηση μελετών για την οριοθέτηση οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων.
Αφορά περίπου 50 δημοτικές ενότητες, που επελέγησαν λόγω της ύπαρξης νομικών προβλημάτων ή άλλων ειδικών λόγων – οι οριοθετήσεις που είχαν γίνει με απόφαση νομάρχη έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το έργο έχει προϋπολογισμό 7,6 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το Ταμείο Ανάκαμψης θα καλύψει τα 5 εκατ. ευρώ.
• Η εκπόνηση μελετών για τον καθορισμό ζωνών υποδοχής συντελεστή.
Σύμφωνα με την απόφαση ένταξης στο Ταμείο Ανάκαμψης (που χρηματοδοτεί τα 5 εκατ. ευρώ από τα 8 εκατ. ευρώ του έργου), ο λόγος που ο καθορισμός των περιοχών δεν γίνεται μέσα από τα πολεοδομικά σχέδια είναι «σε περιπτώσεις που συντρέχουν ειδικοί λόγοι ή διαπιστώνονται προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με ταχείες διαδικασίες, όπως η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ακινήτων προσφοράς συντελεστή δόμησης σε προστατευόμενες περιοχές».
Τα βήματα του έργου – Εως τα τέλη Μαΐου του 2026 θα έχει ολοκληρωθεί το 65% των πολεοδομικών σχεδίων. Δεν θα σταματήσουν, όμως, τα υπόλοιπα πολεοδομικά σχέδια. Απλά θα πληρωθούν από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, λέει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.
• Τέλος, στο Ταμείο Ανάκαμψης εντάχθηκαν ως αυτοτελή έργα η καταβολή 300.000 ευρώ στο ΥΠΕΝ για «υποστηρικτικές δράσεις» και 3,9 εκατ. ευρώ (συν 1 εκατ. ευρώ ακόμη από το ΥΠΕΝ) για τα διαχειριστικά έξοδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το οποίο ανέλαβε αντί του υπουργείου Περιβάλλοντος να προκηρύξει τους διαγωνισμούς και να αναθέσει τις μελέτες.
Τεράστιες εκπτώσεις
Τα προβλήματα φάνηκαν πολύ γρήγορα. Στο πρώτο «πακέτο» μελετών που προκηρύχθηκαν το καλοκαίρι του 2021 οι προσφορές είχαν τεράστιες εκπτώσεις (από 55% έως 70%), με αποτέλεσμα ο διαγωνισμός να ακυρωθεί και να επαναπροκηρυχθεί. Στην πορεία προστέθηκαν και άλλα προβλήματα, λόγω κακού σχεδιασμού από πλευράς της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού: Για παράδειγμα, ο τρόπος οριοθέτησης οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων «ανακαλύφθηκε» μόλις το 2024 (ενώ το πρόγραμμα ήδη «έτρεχε» από το 2021).
Στη συνέχεια υπήρξε η γνωστή εμπλοκή με το ΣτΕ, το προεδρικό διάταγμα ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 2025, ενώ προ μηνός το ΥΠΕΝ νομοθέτησε… για να παρακάμψει το προεδρικό διάταγμα. Ετερο παράδειγμα είναι η προσθήκη, από το 2023, της υποχρέωσης εκπόνησης «έκθεσης φέρουσας ικανότητας» στο πλαίσιο του πολεοδομικού σχεδίου. Πρόκειται για κάτι που δεν περιλαμβανόταν στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο.
Περαιτέρω, τα προβλήματα στην πράξη αποδεικνύονται πολύ πιο σημαντικά από ό,τι αρχικά –και μάλλον επιπόλαια– εκτιμήθηκε. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα πολεοδομικά σχέδια της Μυκόνου και της Σαντορίνης, τα οποία αποφασίστηκε να γίνουν μέσω της (πιο σύντομης χρονικά) διαδικασίας του ΕΠΣ. Οι συμβάσεις ανατέθηκαν το καλοκαίρι το 2022 και έπρεπε να τελειώσουν στο τέλος του 2023, ενάμιση έτος αργότερα. Δύο χρόνια μετά, η υπόθεση παραμένει σε εκκρεμότητα.
Oπως είναι επόμενο, η πορεία ολοκλήρωσης των πολεοδομικών σχεδίων εκτροχιάστηκε. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης ήταν η ανάθεση του 30% των συμβάσεων (για όλες τις παρεμβάσεις) να γίνει έως το τέλος του 2022 («ορόσημο 27»), η ανάθεση του συνόλου των συμβάσεων έως το τέλος του 2023 («ορόσημο 28»). Η τελική προθεσμία («ορόσημο 29») αφορά την έκδοση πιστοποιητικού από το υπουργείο Περιβάλλοντος έως το τέλος του 2025 ότι το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε.
Πριν από μερικές ημέρες, το ΠΑΣΟΚ δημοσιοποίησε την απένταξη ή τροποποίηση 108 έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ανάμεσα σε αυτά, και ένα μέρος του προγράμματος πολεοδομικών σχεδίων. Η «Κ» απευθύνθηκε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ζητώντας περισσότερες πληροφορίες. Σύμφωνα με την απάντηση της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης (η οποία έχει και την έγκριση του ΥΠΕΝ), «η τρέχουσα αναθεώρηση αφορά την τροποποίηση του οροσήμου 29 λόγω της ανάγκης πρόσθετων μελετών που απορρέουν από τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας τα οποία συνιστούν και τα απρόβλεπτα νομικά ζητήματα που ετέθησαν στην Επιτροπή».
Λάθος μήνυμα – Υπάρχει ο κίνδυνος οι μελέτες να μην ολοκληρωθούν σωστά και να προκαλέσουν αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, περνώντας λάθος μήνυμα για την αναγκαιότητα πολεοδομικού σχεδιασμού, εκτιμά ο πρόεδρος του Συλλόγου
Πολεοδόμων Χωροτακτών, Λουκάς Τριάντης.Οπως εξηγεί η υπηρεσία, το 42% των μελετών απεντάχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς δεν μπορεί να ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα. «Η αύξηση του φυσικού αντικειμένου των συμβάσεων λόγω των ανωτέρω πρόσθετων μελετών έχει ως αποτέλεσμα η ολοκλήρωση των σχεδίων, σε κάποιες δημοτικές ενότητες (295 από τις αρχικά 700), να απαιτεί μεγαλύτερο χρόνο υλοποίησης, ο οποίος υπερβαίνει τα χρονικά όρια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και επομένως η χρηματοδότησή τους μεταφέρεται σε άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι οι πόροι του Ταμείου για τη δράση δεν μειώθηκαν, καθώς εγκρίθηκε αύξηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων από 5 σε 11 και αύξηση των δημοτικών ενοτήτων από 120 σε 149 για τις μελέτες χαρακτηρισμού δημοτικών οδών (που αποτελούν έργο στο πλαίσιο της ίδιας δράσης). Επομένως, οι πόροι της δράσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραμένουν οι ίδιοι και το έργο στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης συνεχίζεται με στόχο όσα προβλέπονται στο ορόσημο», αναφέρει. «Ολα τα σχετικά στοιχεία, στο τελικό κείμενο του αναθεωρημένου σχεδίου μόλις εγκριθεί από το ECOFIN θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του Ελλάδα 2.0».
Οι λόγοι της καθυστέρησης
«Η πορεία του έργου εξελίσσεται ικανοποιητικά», σχολιάζει στην «Κ» ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός. «Υπάρχουν αλλαγές, γιατί προκύπτουν ζητήματα όπως η αλλαγή των κανόνων για την οριοθέτηση των οικισμών, η ανάγκη οριοθέτησης ρεμάτων και άλλα έκτακτα ζητήματα όπως η ανάγκη για επιπρόσθετες γεωλογικές μελέτες σε κάποιες περιοχές π.χ. στη Σαντορίνη. Αυτό φέρνει κάποια καθυστέρηση. Η εκτίμησή μας είναι ότι έως τα τέλη Μαΐου του 2026 θα έχει ολοκληρωθεί το 65% των πολεοδομικών σχεδίων. Δεν θα σταματήσουν, όμως, τα υπόλοιπα πολεοδομικά σχέδια· θα συνεχιστούν και θα ολοκληρωθούν. Απλά θα πληρωθούν από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία». Ερωτώμενος ποια είναι τα πολεοδομικά σχέδια που απεντάσσονται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Στασινός υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. «Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει καθώς τα χρονοδιαγράμματα αλλάζουν συνέχεια».
«Ηταν επόμενο να συμβεί αυτό. Υπήρξε εξαρχής κακός σχεδιασμός και προχειρότητα. Σαν να σχεδιάστηκε το πρόγραμμα από κάποιους που δεν κατανοούν πόσο σύνθετο είναι το αντικείμενο», εκτιμά ο Λουκάς Τριάντης, επίκ. καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και πρόεδρος του Συλλόγου Πολεοδόμων-Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ).
«Το πρόγραμμα έχει υπερφορτωθεί, καθώς σταδιακά το αντικείμενο των μελετητών διευρύνθηκε με πολλά αντικείμενα, κάποια από τα οποία γίνονταν για πρώτη φορά, όπως λ.χ. η εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας. Επίσης είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί ούτε μία από τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, που υποτίθεται ότι προκηρύχθηκαν νωρίτερα για να ενταχθούν όπως είναι στα πολεοδομικά σχέδια. Πλέον, υπάρχει ο κίνδυνος οι μελέτες να μην ολοκληρωθούν σωστά και να προκαλέσουν αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, περνώντας λάθος μήνυμα για την αναγκαιότητα πολεοδομικού σχεδιασμού».
Να σημειωθεί ότι η «Κ» ζήτησε περαιτέρω πληροφόρηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος για την πορεία των πολεοδομικών σχεδίων, ωστόσο το υπουργείο δεν είχε ανταποκριθεί.
-
Τέλος χρόνου για την δυνατότητα εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, που έδωσε το Υπουργείο Οικονομικών, με τους νόμους Ν. 5024/2023 και Ν. 5113/2024.
Στην πλατφόρμα που λειτουργεί για όλη την Ελλάδα από το τέλος Οκτωβρίου 2024 και λήγει το Φθινόπωρο (30 Σεπτεμβρίου ή 31 Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκονται οι προς εξαγορά εκτάσεις), έχουν υποβληθεί χιλιάδες αιτήσεις και πολλοί είναι οι ιδιοκτήτες που απέκτησαν και τίτλους κυριότητας .
Ωστόσο, ενώ ο χρόνος τελειώνει, οι αιτήσεις είναι αρκετά περιορισμένες σε σχέση με το σύνολο των καταπατηθέντων προς εξαγορά ακινήτων που είναι περίπου 90.0000. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να ξεπεράσουν πολλά προσκόμματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως είναι: η καταβολή του τιμήματος, ζητήματα κληρονομιάς, πολύπλοκες διαδικασίες και πλήθος απαιτούμενων παραστατικών και δικαιολογητικών τα οποία πρέπει να υποβάλουν ηλεκτρονικά στην ειδική πλατφόρμα aeda.apps.gov.gr.
Λίγο πριν τη λήξη της διαδικασίας εξαγοράς των καταπατημένων εκτάσεων οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι με την λήξη της προθεσμίας και για όσα ακίνητα δεν θα υποβληθεί αίτηση εξαγοράς, θα τα κατοχυρώσει υπέρ του το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και στη συνέχεια θα ξεκινήσουν οι δικαστικές ενέργειες κατά όσων τα χρησιμοποιούν.
Ποιες είναι οι προθεσμίες;
Οι αιτήσεις εξαγοράς των ακινήτων λήγουν :
- 30 Σεπτεμβρίου 2025 για ορισμένες Περιφερειακές Ενότητες, που είναι : Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου.
- 31 Οκτωβρίου 2025 για όλες τις υπόλοιπες Περιφερειακές Ενότητες.
Η είσοδος των αιτούντων θα γίνεται με κωδικούς ΤaxisΝet μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr στην οποία θα υποβάλλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά τα οποία ορίζονται σύμφωνα με την ΚΥΑ 125935/ΕΞ 2024 ( ΦΕΚ Β΄5131/11.9.2024).
Ποιοι έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης εξαγοράς;
Δικαιούνται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς όποιος:
– Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου ή των δικαιοπάροχων (κληρονόμων) του για τουλάχιστον 30 έτη επί του Δημοσίου Ακινήτων. Στην περίπτωση που εντός του ακινήτου υπάρχει κτίσμα αυτό πρέπει να είναι κατασκευασμένο μέχρι τις 31/1/2/91.
– Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για τουλάχιστον 40 έτη επί του ακινήτου στο οποίο:
Α) βρίσκεται η κύρια και μοναδική κατοικία του η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειάς του
Β) ασκεί τουριστική, βιοτεχνική βιομηχανική δραστηριότητα με χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές ή
Γ) ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων
Επίσης απαραίτητη είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
Ποιο είναι το παράβολο πληρωμής ;
Για την υποβολή της αίτησης στη νέα πλατφόρμα οι ενδιαφερόμενοι- δικαιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν παράβολο 300 ευρώ το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται εφόσον η αίτηση απορριφθεί.
Ποιο είναι το τίμημα και σε πόσεις δόσεις καταβάλλεται;
Το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό 100% της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή του γηπέδου. Όπου δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού, το τίμημα εξαγοράς, καθορίζεται βάσει συγκριτικών στοιχείων από την αρμόδια υπηρεσία της φορολογικής διοίκησης. Εάν στην περιοχή δεν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία, το τίμημα προσδιορίζεται βάσει της μεγαλύτερης αξίας ομοειδούς οικοπέδου ή γηπέδου της πλησιέστερης περιοχής. Αν επί του οικοπέδου ή του γηπέδου υφίστανται κτίσματα ανεγερθέντα από τον αιτούντα, το ποσό του τιμήματος το ποσό προσαυξάνεται κατά 25%. Αν το κτίσμα έχει ανεγερθεί από το Δημόσιο, το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί στο 100% της αντικειμενικής αξίας.
Το τίμημα εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, ή τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ μηνιαίως.
Ποιες εκπτώσεις ισχύουν ;
Επί του τιμήματος εξαγοράς προβλέπονται εκπτώσεις που φτάνουν το ανώτατο μέχρι 80% ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος και συγκεκριμένα παρέχεται έκπτωση:
-κατά ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) ανά έτος κατοχής, μετά την πάροδο τριάντα (30) ετών, και
-κατά ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο σαράντα (40) ετών κατοχής, με ανώτατο όριο έκπτωσης και στις δύο περιπτώσεις, που ανέρχεται συνολικά σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του τιμήματος εξαγοράς.
Το ποσό όμως μπορεί να περιορισθεί και εφόσον ο δικαιούχος εμπίπτει σε μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
-30% για ανάπηρους (80% αναπηρία και άνω) με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 60.000 ευρώ
-20% για ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή έως 24.000 ευρώ οικογενειακό.
-20% εάν είναι πολύτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 80.000 ευρώ
-15% εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ
-15% εάν είναι μακροχρόνια άνεργος
– 20% εάν είναι δικαιούχος του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος
-30% εάν εντός του Δημοσίου Ακινήτου υφίσταται κτίσμα και το οποίο αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος.
Προσοχή! Οι ανωτέρω εκπτώσεις δεν εφαρμόζονται σωρευτικά και σε κάθε περίπτωση το ποσό που προκύπτει δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του τιμήματος εξαγοράς.
Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την αίτηση ;
Η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται κατ` ελάχιστον από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό διάγραμμα του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου
- Φύλλο υπολογισμού αντικειμενικής αξίας οικοπέδου, γηπέδου ή ακινήτου
- Βεβαίωση όρων δόμησης της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης.
- Οικοδομική άδεια, εφόσον υπάρχει. Υπεύθυνη δήλωση από την οποία προκύπτει ότι δεν συντρέχουν οι εξαιρέσεις του νόμου ( ρυμοτομούμενα, δασικά, κοινόχρηστα , αιγιαλός κλπ )
- Αποδεικτικό εξόφλησης του παραβόλλου τριακοσίων (300) ευρώ
- Τίτλους από τους οποίους προκύπτει η κατοχή του ακινήτου για 30 έτη και συνοδευτικό σημείωμα, στο οποίο αποτυπώνεται η κατοχή από τον αιτούντα και τους δικαιοπαρόχους του, σύμφωνα με τους τίτλους αυτούς.
- Υπεύθυνη δήλωση για την έκταση των προς εξαγορά δημοσίων ακινήτων,
- Έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση του δημοσίου ακινήτου από τον αιτούνταv Ειδικά, προκειμένου να αποδειχθεί ότι το ακίνητο συνιστά την κύρια κατοικία του αιτούντος, προσκομίζεται αντίγραφο του εντύπου Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος 2022 καθώς και αντίγραφο του εντύπου Ε9, για το ίδιο έτος
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικό φύλλο του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ.) του δημοσίου ακινήτου, στο οποίο αφορά η αίτηση εξαγοράς, εφόσον στην περιοχή όπου αυτό κείται λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο.
- Εκκαθαριστικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων ( ΕΝΦΙΑ) των πέντε (5) τελευταίων ετών που προηγούνται της υποβολής αίτησης εξαγοράς.
Πώς μπορεί να εγγραφεί στο Κτηματολόγιο από τον ιδιοκτήτη η έκταση;
Με την εξόφληση του τιμήματος οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αποκτούν τίτλους κυριότητας, τους οποίους στη συνέχεια οφείλουν να εγγράψουν στο Κτηματολόγιο και να αποκτήσουν όλα τα δικαιώματα κυριότητας.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
-
Καθώς η απειλή της λειψυδρίας κάνει ολοένα και πιο αισθητή την παρουσία της από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, τόσο περισσότερο ακούγεται στη δημόσια συζήτηση ο όρος «υπόγεια ύδατα».
«Οταν μιλάμε για υπόγεια νερά συνήθως το μυαλό μας πηγαίνει σε τεράστιες υπόγειες δεξαμενές νερού οι οποίες μας παρέχουν πρακτικά ανεξάντλητες ποσότητες, καλής, συνήθως, ποιότητας νερού», περιγράφει την κοινή αντίληψη που επικρατεί γύρω από αυτό το θέμα, η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και επιβλέπουσα της ομάδας γεωπληροφορικής.
Η ίδια προσθέτει πως η πραγματικότητα διαφέρει αρκετά από αυτήν την υπερ-απλουστευτική θεώρηση. Αυτό συμβαίνει διότι αφενός ελάχιστα έχει διδαχθεί ο μέσος πολίτης σχετικά με αυτόν τον πολύτιμο φυσικό πόρο, αφετέρου γιατί από τη φύση του το υπόγειο νερό δεν είναι ορατό στον άνθρωπο, παρά μόνο μέσω των πηγών του.
«Αυτή η ιδιαιτερότητά του λοιπόν, το καθιστά μεν περισσότερο προστατευμένο αλλά και δυσκολότερα προσβάσιμο στον άνθρωπο, σε σχέση με τα επιφανειακά νερά», εξηγεί η κ. Γκεμιτζή. Και υπογραμμίζει πως η λογική διαχείριση του νερού θα πρέπει να στηρίζεται στην εκμετάλλευση μόνο των ανανεώσιμων αποθεμάτων νερού.
Πώς ορίζεται όμως ο «ανανεώσιμος» πόρος;
«Ανανεώσιμος είναι ένας φυσικός πόρος, όπως το γλυκό νερό, ένα δάσος ή η ανανεώσιμη ενέργεια, που αντικαθίσταται με ρυθμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν που χρησιμοποιείται, που έχει την ικανότητα να ανανεώνεται και να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης επ’ αόριστον υπό τις κατάλληλες συνθήκες, αλλά που μπορεί να μετατραπεί σε μη ανανεώσιμο πόρο αν υποστεί υπερεκμετάλλευση», απαντά η κ. Γκεμιτζή.
Εν ολίγοις, για να μη μετατραπούν οι υδάτινοι πόροι μας σε μη ανανεώσιμους θα πρέπει να γνωρίζουμε τον ρυθμό ανανέωσής τους και να θεσπίζουμε προσεκτικά όρια χρήσης τους.
Πόσο εφικτό είναι αυτό;
Η κ. Γκεμιτζή αναφέρει πως ιδιαίτερα για τα υπόγεια νερά η εκτίμηση του ρυθμού εμπλουτισμού τους δεν είναι κάτι εύκολο, μιας και δεν υπάρχει μέθοδος απευθείας μέτρησης της ποσότητας αυτής, αλλά υπολογίζεται έμμεσα μέσω μαθηματικών υπολογισμών, ως μέρος των βροχοπτώσεων που δέχεται μια περιοχή. Η έλλειψη δεδομένων είναι ένα ακόμη πρόβλημα που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τους υπολογισμούς των ειδικών.
Μέση ετήσια ποσότητα εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 έως σήμερα.«Ετσι ακόμα και τα περιορισμένα δίκτυα παρακολούθησης που υπάρχουν στη χώρα μας είτε λειτουργούν αποσπασματικά και τα δεδομένα δεν επικαιροποιούνται είτε τα δεδομένα τους δεν είναι ανοιχτά και προσβάσιμα από όλους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει, θα έπρεπε μάλλον, να έχει αντιμετωπίσει η πολιτεία εδώ και καιρό», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας πως την ίδια στιγμή, η επανάσταση που έχει επέλθει στον τομέα της παραγωγής δεδομένων τα οποία αφορούν το περιβάλλον μέσω των δορυφορικών αποστολών αλλά και των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, έρχονται να βοηθήσουν καθοριστικά στον τομέα αυτό.
Μέση ετήσια ποσότητα βροχόπτωσης στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 και μετά.Υπολογίζοντας τα υπόγεια ύδατα
H ομάδα της κ. Γκεμιτζή δοκίμασε να υπολογίσει την ποσότητα εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων της χώρας μας από το 2001 έως και το 2024 συνδυάζοντας τις παραδοσιακές μεθόδους υπολογισμού με σύνολα ανοιχτών δεδομένων, όπως το Open Land Map Layers που προσφέρουν σε υψηλή ανάλυση τις ιδιότητες του ανώτερου εδαφικού στρώματος (αυτό που διαχωρίζει την ατμόσφαιρα από τα υπόγεια νερά) σε παγκόσμιο επίπεδο, με ανάλυση 250 μέτρων.
Γνωρίζοντας αυτές τις ιδιότητες, οι ειδικοί μπορούν με μαθηματικούς υπολογισμούς να εκτιμήσουν πότε το ανώτερο εδαφικό στρώμα δεν μπορεί να συγκρατήσει περισσότερο νερό ύστερα από μια βροχή, οπότε και ξεκινάει ο εμπλουτισμός των υπογείων υδάτων.
Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης δεδομένα βροχόπτωσης και δεδομένα εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα λόγω εξάτμισης και διαπνοής των φυτών) από τη δορυφορική αποστολή Terra της NASA.
Τα αποτελέσματά των δεδομένων που επεξεργάστηκε η ομάδα τα συνέκρινε με αυτά που της δόθηκαν από την αποστολή GRACE της NASA, η οποία καταγράφει τις μεταβολές των συνολικών αποθεμάτων νερού στις περιοχές του πλανήτη μας, μέσω μέτρησης των βαρυτικών μεταβολών.
«Περιοχές με αύξηση της βαρυτικής τους έλξης έχουν πλεόνασμα υδάτων (τυπική περίπτωση περιοχών που αντιμετωπίζουν πλημμύρες ή αυξημένη ποσότητα χιονοκάλυψης), ενώ σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ξηρασία παρατηρούμε μείωση της έλξης του βαρυτικού τους πεδίου», λέει σχετικά η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το χιόνι αποτελεί μικρό μέρος των συνολικών αποθεμάτων νερού, τα δεδομένα της αποστολής GRACE καταγράφουν κυρίως τις μεταβολές των αποθεμάτων υπογείου νερού, όπως έχει δειχθεί από αρκετές επιστημονικές δημοσιεύσεις.
Τα βασικά συμπεράσματα για την Ελλάδα
Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι πως τα υπόγεια ύδατα μειώνονται με καλπάζοντα ρυθμό. Η κ. Γκεμιτζή εξηγεί τον μηχανισμό που συμβαίνει αυτό:
«Πέραν των γνωστών χωρικών διαφορών –π.χ. η Δυτική Ελλάδα δέχεται σχεδόν διπλάσια ποσότητα βροχοπτώσεων– παρατηρούμε ότι στα δεδομένα που εξετάσαμε φαίνεται μια σταδιακή πτώση των βροχοπτώσεων και του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων που κορυφώνεται κατά την τελευταία πενταετία. H μείωση του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα από τις υδάτινες επιφάνειες και το έδαφος καθώς και από τη διαπνοή των φυτών), λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας. Επίσης, οφείλεται και στη μείωση των βροχοπτώσεων, κυρίως λόγω της αύξησης των ημερών χωρίς βροχή».
Τα μεμονωμένα περιστατικά ραγδαίων βροχοπτώσεων δεν μπορούν να αναπληρώσουν αποτελεσματικά τα υπόγεια ύδατα. Η μείωση των χιονοπτώσεων και του ύψους χιονιού, ιδίως κάτω από τα 1.800 μέτρα υψόμετρο, συμβάλλει επίσης σε αυτή την προβληματική εικόνα, αν και σε μικρότερο βαθμό.
Οπως τονίζει με τη σειρά του ο διευθυντής του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, καθηγητής Κωνσταντίνος Κουρτίδης, η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, που ήταν ιδιαίτερα μεγάλη την τελευταία πενταετία (το 2023 και 2024 ήταν τα πιο θερμά χρόνια από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές θερμοκρασίας) οδήγησε στη μεγάλη αύξηση της εξατμισιδιαπνοής.
Οσο για την ιλιγγιώδη αύξηση της θερμοκρασίας τα τελευταία χρόνια; «Αυτή, οφείλεται σε πολλούς λόγους, φυσικά και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η ιδιαίτερη αύξηση το 2023-2024 οφείλεται στο ιδιαίτερα ισχυρό El Nino από τα μέσα του 2023 έως τον Μάιο του 2024. Σε κάθε περίπτωση, οι αυξήσεις της θερμοκρασίας προκαλούν αλλαγές στην παγκόσμια ατμοσφαιρική κυκλοφορία. H περιοχή μας επηρεάζεται, όσον αφορά στη βροχόπτωση, από την κυκλοφορία στον Β. Ατλαντικό Ωκεανό, που μπορεί να μεταφέρει (ή να μη μεταφέρει) μεγάλες ποσότητες υγρασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναλόγως της φάσης της. Αν και αυτή τη στιγμή είναι πολύ αβέβαιο αν στο μέλλον θα μειωθεί ή θα αυξηθεί η βροχόπτωση στην περιοχή της Ελλάδας, είναι βέβαιο ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα συνεχιστεί, οπότε θα αυξηθεί περαιτέρω και η εξατμισιδιαπνοή».
Για να ελέγξει η ομάδα ότι τα αποτελέσματα της μεθοδολογίας που εφάρμοσε είναι κοντά στην πραγματικότητα, συνέκρινε τις μεταβολές του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων με τις μεταβολές του βαρυτικού πεδίου στη χώρας μας.
Οι δύο αυτές ανεξάρτητες παρατηρήσεις βρίσκονται σε συμφωνία, ενώ οι ελαφρώς μεγαλύτερες μεταβολές που καταγράφονται μέσω των βαρυτικών ανωμαλιών εξηγούνται από το γεγονός ότι στα δεδομένα αυτά περιλαμβάνονται και μεταβολές στα επιφανειακά νερά, μεταβολές της εδαφικής υγρασίας αλλά και στην ποσότητα νερού που προέρχεται από χιόνι.
Εικόνα 5. α) Μεταβολές αποθεμάτων νερού σύμφωνα με μετρήσεις του βαρυτικού πεδίου πάνω από την Ελλάδα (αποστολή GRACE), β) μεταβολές εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στη χώρα μας όπως υπολογίστηκαν με την παρούσα μέθοδο.Περιοχές σε δυσμενή θέση
Χωρικά, η απώλεια του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων στο καθένα από τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας μας κατά την τελευταία 25ετία παρουσιάζεται στην παρακάτω εικόνα, όπου φαίνεται η πραγματικά πολύ μεγάλη απώλεια που έχουν υποστεί τα υπόγεια νερά της Δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η Ανατολική Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα, αλλά ότι η Δυτική Ελλάδα που υπήρξε ευνοημένη ως προς την ποσότητα των υδάτινων πόρων της, φαίνεται να αντιμετωπίζει μια σημαντική κρίση ως προς το θέμα αυτό», σχολιάζει η κ. Γκεμιτζή.
Εικόνα 6. Συνολική μείωση εμπλουτισμού υπογείων υδάτων ανά υδατικό διαμέρισμα στην Ελλάδα (2001 – 2024).«Οπως παρατηρούμε στον χάρτη, η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου, παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων. Αντιθέτως, η Πελοπόννησος και γενικά τα δυτικά τμήματα της χώρας (Ηπειρος, Ιόνια νησιά, Δυτική Πελοπόννησος) ανήκουν στις πιο ευνοημένες περιοχές λόγω των συχνών βροχοπτώσεων και των γεωλογικών συνθηκών τους, οι οποίες ευνοούν τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Η Κρήτη μεταβαίνει σταδιακά σε μια κατάσταση με πολύ μειωμένες τιμές εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτινων πόρων της λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων τα τελευταία χρόνια αλλά και των σταθερά πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στο νησί. Η Αττική επίσης μεταβαίνει σε κατάσταση μείωσης των υπόγειων υδάτινων πόρων, αν και πρέπι να σημειώσουμε πως εδώ οι υδάτινοι πόροι ήταν ούτως ή άλλως περιορισμένοι», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή.
Η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή το νευραλγικό αυτό πρόβλημα παραμένει κάτω από το ραντάρ της Πολιτείας. «Συνδέοντας τα παραπάνω με τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) τα οποία αποτελούν το διαχειριστικό εργαλείο για τους υδάτινους πόρους της χώρας μας, θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν εντοπίσει το πρόβλημα και θα ανέλυαν τις ενδεδειγμένες λύσεις. Η 2η Αναθεώρησή τους έχει πρόσφατα ολοκληρωθεί και έτσι έχουμε στα χέρια μας τα διαχειριστικά εργαλεία για τον 3ο Κύκλο Διαχείρισης (2022-2027), στα οποία όμως δεν αποτυπώνεται η ποσοτική υποβάθμιση των υπόγειων νερών μας, σε πολλά από τα Υδατικά Διαμερίσματα της Ελλάδας.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα η καθηγήτρια αναφέρει τον χαρακτηρισμό των υπογείων υδάτων στο Υδατικό Διαμέρισμα 11 (Ανατολικής Μακεδονίας) και 12 (Θράκης) ως «καλής ποσοτικής κατάστασης», τη στιγμή που «καθημερινά όσοι ζούμε σε αυτές τις περιοχές βλέπουμε το αποτέλεσμα της ποσοτικής υποβάθμισης. Ετσι, οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας».
«Οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας».
Σύμφωνα με την ίδια, «αυτή η αδυναμία των Σχεδίων Διαχείρισης οφείλεται σε διάφορες αιτίες και κυρίως στον τρόπο που συντάσσονται και στη δυσκολία τους να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση, αφού στηρίζονται σε ένα δίκτυο παρακολούθησης που είναι διαμοιρασμένο σε διάφορους φορείς (Γενικό Χημείο του Κράτους, ΕΑΓΜΕ, ΕΛΚΕΘΕ, κ.ά.) και άρα ο συντονισμός του αποτελεί από μόνος του μια πρόκληση, αλλά και δεν επικαιροποιεί τα δεδομένα του με τους ρυθμούς που απαιτούν οι αλλαγές που παρατηρούνται στις υδρολογικές συνθήκες λόγω της αλλαγής του κλίματος. Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020».
«Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020».
Κλείνοντας η κ. Γκεμιτζή αναφέρει ως ένα άλλο πρόβλημα τη δυσκολία των φορέων να προσαρμοστούν και να χρησιμοποιήσουν σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία. «Δυστυχώς η επικοινωνία των δημόσιων φορέων με τα ερευνητικά κέντρα είναι μάλλον υποβαθμισμένη, και έτσι οποιαδήποτε τεχνολογική εξέλιξη περνάει με πολύ αργούς ρυθμούς στην υιοθέτησή της στην καθημερινότητα των δημοσίων φορέων και ακόμη περισσότερο στη χάραξη πολιτικών. Ενώ έχουμε μια αλματώδη πρόοδο στον τομέα της περιβαλλοντικής παρακολούθησης και μας προσφέρονται πλέον πολύτιμα σύνολα διαρκώς ανανεούμενων δεδομένων αλλά και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να τα αναλύσουμε και να υπολογίσουμε τα ανανεώσιμα αποθέματα των υδάτων, συνεχίζουμε να χαράζουμε τις πολιτικές διαχείρισης του πιο πολύτιμου πόρου μας με βάση ελλιπή και μη επικαιροποιημένα δεδομένα και διαδικασίες που στην καλύτερη περίπτωση δεν είναι κατάλληλες για να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση και να την επικαιροποιούν διαρκώς».
-
Το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής αντλεί νερό από τέσσερις βασικούς ταμιευτήρες: Μόρνος, Εύηνος, Υλίκη, και Μαραθώνας. Από αυτούς:
- Ο Μόρνος είναι η κύρια πηγή ύδρευσης, εξυπηρετώντας τη μεγαλύτερη κατανάλωση.
- Ο Εύηνος ενισχύει τον Μόρνο μέσω της σήραγγας Ευήνου-Μόρνου, λειτουργώντας ως μεταβατικός ταμιευτήρας.
- Η Υλίκη (φυσική λίμνη) και ο Μαραθώνας λειτουργούν συμπληρωματικά στους δύο κύριους ταμιευτήρες.
Η υπηρεσία FloodHUB της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ εκπόνησε διαχρονική αξιολόγηση των υδρολογικών και κλιματικών συνθηκών στους δύο βασικούς ταμιευτήρες που υποστηρίζουν το υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας —τον Μόρνο και τον Εύηνο— ώστε να εκτιμηθεί ο βαθμός υδρολογικής πίεσης και ξηρασίας στο σύστημα για πρώτο εξάμηνο του 2025.
Μεθοδολογία & Δεδομένα
Η ανάλυση αξιοποίησε:
- Δορυφορικά δεδομένα μεσαίας και υψηλής ανάλυσης Landsat-5,7,8 (1984–2021) και Sentinel-2 (2017–2025) για εκτίμηση της επιφάνειας των λιμνών
-
ERA5-Land κλιματικά δεδομένα (1950–2025) για μηνιαίες/ημερήσιες κλιματικές μεταβλητές για την εκτίμηση:
- Δεικτών ξηρασίας: όπως ο Standardized Precipitation Index (SPI-3) για αθροιστική βροχόπτωση τριμήνου. Ο δείκτης SPI-3 αποτυπώνει τη στατιστική απόκλιση των αθροιστικών μηνιαίων βροχοπτώσεων για διάστημα 3 μηνών σε σχέση με τις μακροχρόνιες κλιματικές κανονικές τιμές, με τις Αρνητικές τιμές να δείχνουν ξηρότερες συνθήκες από το φυσιολογικό, ενώ θετικές τιμές να δείχνουν υγρότερες.
- Δεικτών θερμικής καταπόνησης (heat ratio): με βάση την ημερήσια συχνότητα υπέρβασης της 90ης εκατοστιαίας τιμής θερμοκρασίας (δηλαδή το πλήθος των ημερών ανά μήνα που ξεπέρασαν την θερμοκρασία αυτή) που συνδέεται με την αναμενόμενη εξάτμιση
Διαχρονική εξέλιξη επιφάνειας λιμνών
Γράφημα 1: Διαχρονική Εξέλιξη της Εποχικής Διακύμανσης της Επιφάνειας των Ταμιευτήρων Μόρνου και Ευήνου (2008, 2017–2025), βάσει Ιστορικών Δορυφορικών Εικόνων Υψηλής Ανάλυσης (Sentinel-2) (% κάλυψης επιφάνειας ως προς την τιμή υπερχείλισης)
Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Μόρνου:
- Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης καλύπτει μόλις το ~65% της (σχεδόν) μέγιστης περιοχής κατάκλισης βάσει των ιστορικών στοιχείων για τον μήνα Μάϊο (βάσει Landsat-5,7,8, 1984–2021). Αντίστοιχα, το 2024 ήταν στο ~79%, και το 2022 είχε αγγίξει σχεδόν το 100%.
- Η τρέχουσα τιμή του 2025 (~11.64 km²) είναι από τις χαμηλότερες που έχουν παρατηρηθεί από το 2002 που ενσωματώθηκε στο σύστημα ο ταμιευτήρας του Εύηνου, με εξαίρεση το καλοκαίρι/φθινόπωρο του 2008, όταν η επιφάνεια κατέβηκε <10 km².
Εικόνα 1: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Μάϊο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)
Εικόνα 2: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Απρίλιο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)
Εικόνα 3: Διαχρονική Απεικόνιση Χαμηλών Τιμών Στάθμης της Λίμνης Μόρνου κατά την Τελευταία 20ετία (Αύγουστος 2008, Νοέμβριος 2024, Μάιος 2025) ; Απεικόνιση περιόδων έντονης υδρολογικής πίεσης μέσω δορυφορικών δεδομένων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2
Εικόνα 4: Σύγκριση Επιφάνειας Μόρνου τον Μάιο 2025 με τις Ιστορικές Τιμές Επαναληψιμότητας (1984–2021) Μεσαίας και Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2
Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Εύηνου:
- Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης ήταν μόλις ~2.30 km², δηλαδή σημαντικά κάτω από τη επιφάνεια στη στάθμη υπερχείλισης (3.6 km²).
- Οι τιμές του 2024 είναι αντίστοιχα χαμηλές, ενώ άλλες χρονιές, όπως το 2021 ή το 2022, παρουσιάζουν πολύ καλύτερη εικόνα.
Εικόνα 5: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Εύηνος κατά τον Μάϊο των Ετών 2023–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)
Κλιματικές Συνθήκες
Γράφημα 2: Επιφάνεια Λίμνης Μόρνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)
Γράφημα 3: Επιφάνεια Λίμνης Ευήνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)
Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Μόρνου:
- 2024: Χαμηλό ποσοστό χιονοκάλυψης (Snow cover < 10%), πολύ υψηλή θερμική καταπόνηση (heat ratio = ~30%), και χαμηλές τιμές βροχόπτωσης (SPI-3 <0 , υποδεικνύει υδρολογική ξηρασία).
- 2025: Ελαφρώς καλύτερες συνθήκες με το δείκτη βροχοπτωσης SPI-3 μεταξύ -0.5 και +1, ποσοστό χιονοκάλυψης γύρω στο 20%, και θερμική καταπόνηση κάτω του 10%.
Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Εύηνου:
- Παρόμοια κλιματικά μοτίβα με τον Μόρνο, χωρίς ένδειξη στατιστικά ισχυρών βροχοπτώσεων ή σημαντικής μείωσης της ξηρασίας.
Συμπεράσματα
- Η υφιστάμενη κατάσταση των ταμιευτήρων (Μάιος 2025) υποδεικνύει υποχώρηση της επιφάνειας λίμνης στα (δεύτερα) χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας.
- Η περίοδος του 2008 παραμένει η χειρότερη υδρολογικά, αλλά το 2025 παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά.
- Τα τελευταία έτη η επιφάνεια του ταμιευτήρα του Μόρνου έχει συνεχή πτωτική τάση. Το 2025 σε σύγκριση με το 2024, παρότι οι τιμές του δείκτη βροχόπτωσης (SPI-3) δείχνουν σχετική βελτίωση, δεν αρκούν ώστε να αντισταθμίσουν τη μείωση της αποθηκευμένης ποσότητας νερού (επιφάνεια της λίμνης) – εν αντιθέσει παρατηρείται μείωση ~10% σε σχέση με το 2024.
- Ο Εύηνος φαίνεται να επηρεάζεται πιο έντονα από τις συνθήκες ξηρασίας, λόγω του μικρού αποθηκευτικού του όγκου.
- Η παρούσα κατάσταση (αρχές 2025) παρουσιάζει συνδυαστικά δυσμενείς συνθήκες για το σύστημα Εύηνος → Μόρνος, καθώς και οι δύο ταμιευτήρες παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλά επίπεδα πληρότητας (~60%) που επιτείνει το επίπεδο υδρολογικής πίεσης στο σύστημα.
Σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση το σύστημα τον τελευταίο (τουλάχιστον) χρόνο φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση έντονης πίεσης και ως εκ τούτου απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων από τους αρμόδιους φορείς.
Ομάδα μελέτης:
- Αλέξανδρος Κωνής
- Αθανάσιος Ασκητόπουλος
- Αλεξία Τσούνη
- Σταυρούλα Σιγούρου
- Βασιλική Παγάνα
[Επιστημονικοί Συνεργάτες της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND/ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ]
Δρ. Χαράλαμπος Κοντοές [Διευθυντής Ερευνών του ΕΑΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος της Μονάδας BEYOND]
-
Με την υπ’ αριθμ. 13983/2025 απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Τουρισμού, εξειδικεύτηκαν και καθορίστηκαν οι πρόσθετες ποσοτικές και ποιοτικές προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό μιας περιοχής ως Πρότυπου Τουριστικού Προορισμού Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (ΠΤΠΟΔ), σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4875/2021.
Η ΚΥΑ με αριθμ. 13983 και θέμα: Εξειδίκευση και καθορισμός πρόσθετων ποσοτικών και ποιοτικών προϋποθέσεων για τον
χαρακτηρισμό μίας περιοχής ως Πρότυπου Τουριστικού Προορισμού Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 4875/2021 (Α’ 250) εδώ: https://search.et.gr/el/fek/?fekId=784240Πεδίο εφαρμογής
Η απόφαση ορίζει ότι ως περιοχή παρέμβασης μπορεί να χαρακτηριστεί τμήμα ή το σύνολο της διοικητικής επικράτειας ενός ΟΤΑ α’ ή β’ βαθμού, με δυνατότητα συνεργασίας πολλών ΟΤΑ όταν η περιοχή υπερβαίνει τα διοικητικά όρια ενός μόνο δήμου ή περιφερειακής ενότητας.
Βασικές προϋποθέσεις χαρακτηρισμού
Για να χαρακτηριστεί μια περιοχή ως ΠΤΠΟΔ πρέπει:
- να συμβάλλει στην ενίσχυση της τουριστικής εικόνας της χώρας,
- να τεκμηριώνεται η ανάγκη για ιδιαίτερη διαχείριση και να έχουν αναληφθεί σχετικές πρωτοβουλίες από την τοπική αυτοδιοίκηση.
Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από τεκμηριωμένη έκθεση που περιλαμβάνει ανάλυση κριτηρίων, μεθοδολογική προσέγγιση, δείκτες και αποτελέσματα.
Εξειδικευμένα Κριτήρια
Η αξιολόγηση βασίζεται σε έξι θεματικούς άξονες:
-
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά περιοχής
Περιλαμβάνει φυσικά, γεωμορφολογικά, ιστορικά και πληθυσμιακά δεδομένα, χρήσεις γης και θεσμικά στοιχεία. -
Υποδομές και Υπηρεσίες
Αξιολογείται η επάρκεια σε μεταφορές, υγεία, ενέργεια, καινοτομίες και περιβαλλοντικοί δείκτες (κατανάλωση, εκπομπές CO₂, απορρίμματα). -
Προσβασιμότητα
Εξετάζεται η φυσική και ψηφιακή προσβασιμότητα για κατοίκους και επισκέπτες, καθώς και η εφαρμογή πολιτικών για ΑμεΑ. -
Τουριστική επίδοση
Αποτιμώνται στοιχεία για αφίξεις, διανυκτερεύσεις, εποχικότητα, οικονομική αξία του τουρισμού, ικανοποίηση κατοίκων και ύπαρξη μνημείων. -
Βιώσιμη διαχείριση
Εξετάζεται η ύπαρξη στρατηγικού σχεδίου, οργανισμών προώθησης, μέτρων βιωσιμότητας και συμμετοχή σε σχετικά δίκτυα. -
Διασφάλιση μελλοντικής βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης
Περιλαμβάνει την ύπαρξη παρατηρητηρίων βιωσιμότητας και οργανισμών διαχείρισης τουριστικών προορισμών.
Βαθμολόγηση και απαιτούμενη επίδοση
Κάθε κριτήριο βαθμολογείται στην κλίμακα 1–20, με συνολικό μέγιστο 100 μονάδες. Για την έγκριση απαιτείται:
- τουλάχιστον 14/20 σε κάθε κριτήριο, και
- συνολική βαθμολογία τουλάχιστον 80/100.
Επιπλέον, πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς η εδαφική περιοχή και να τεκμηριώνεται αναλυτικά η πλήρωση των προϋποθέσεων για κάθε υποπεριοχή, αν υπάρχουν.
Μεταβατική διάταξη
Η νέα απόφαση δεν εφαρμόζεται σε αιτήσεις που εκκρεμούν ήδη ενώπιον του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.).
Η ένταξη ενός Δήμου στο καθεστώς Πρότυπου Τουριστικού Προορισμού Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (ΠΤΠΟΔ)προσφέρει σημαντικά πολλαπλά οφέλη – τουριστικά, αναπτυξιακά, περιβαλλοντικά και θεσμικά. Αναλυτικά:
1. Ενίσχυση της τουριστικής ταυτότητας
- Ο Δήμος αποκτά διακριτή αναγνώριση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο ως βιώσιμος, οργανωμένος και ποιοτικός τουριστικός προορισμός.
- Δίνεται έμφαση στη διαφοροποίηση των τουριστικών προϊόντων (π.χ. γαστρονομία, πολιτισμός, οικοτουρισμός) με προσαρμογή στις ανάγκες των σύγχρονων ταξιδιωτών.
2. Προτεραιότητα σε χρηματοδοτικά προγράμματα
-
Οι ΠΤΠΟΔ αναμένεται να έχουν πρόσβαση με προτεραιότητα ή/και πρόσθετα κίνητρα σε:
- ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης
- Χρηματοδοτήσεις για τουριστικές, περιβαλλοντικές και ψηφιακές υποδομές
- Προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης και καινοτομίας
3. Προσέλκυση επενδύσεων
- Η ύπαρξη οργανωμένου στρατηγικού σχεδίου και το brand ΠΤΠΟΔ καθιστούν τον Δήμο ελκυστικότερο για τουριστικές επενδύσεις και συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα.
4. Βελτίωση υποδομών και ποιότητας ζωής
-
Οι απαιτήσεις για χαρακτηρισμό σε ΠΤΠΟΔ λειτουργούν ως μοχλός εκσυγχρονισμού υποδομών:
- οδικά δίκτυα, δημόσιες συγκοινωνίες, προσβασιμότητα
- δίκτυα ύδρευσης-αποχέτευσης, ενεργειακή αποδοτικότητα
- ψηφιακή κάλυψη και εξυπηρέτηση πολιτών και επισκεπτών
- Οι παρεμβάσεις αυτές ωφελούν εξίσου τους κατοίκους και όχι μόνο τους τουρίστες.
5. Προώθηση περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας
- Υιοθέτηση εργαλείων για την περιβαλλοντική αειφορία: εξοικονόμηση νερού-ενέργειας, κυκλική οικονομία, ήπια μετακίνηση
- Ενσωμάτωση της τοπικής κοινωνίας στον τουριστικό σχεδιασμό, ενίσχυση τοπικών επιχειρήσεων, μείωση συγκρούσεων.
6. Επιστημονική παρακολούθηση και αξιολόγηση
-
Μέσω Παρατηρητηρίων Τουρισμού, ο Δήμος αποκτά τεκμηριωμένα στοιχεία για λήψη αποφάσεων, όπως:
- εποχικότητα
- φέρουσα ικανότητα
- ικανοποίηση επισκεπτών και κατοίκων
- Δυνατότητα δυναμικής προσαρμογής στρατηγικής με βάση μετρήσιμα δεδομένα.
7. Θεσμική ενίσχυση και τεχνική βοήθεια
- Ο Δήμος ενδυναμώνεται διοικητικά μέσω της δημιουργίας ή ενίσχυσης Οργανισμού Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (DMMO).
- Ενισχύεται η δυνατότητα συνεργασίας με την κεντρική διοίκηση και ευρωπαϊκούς θεσμούς.
8. Συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα και πιστοποιήσεις
- Οι ΠΤΠΟΔ μπορούν να συμμετέχουν σε δίκτυα αριστείας και να αποκτήσουν πιστοποιήσεις βιωσιμότητας(π.χ. Green Destinations, Ecolabel, Smart Tourism).
Συμπέρασμα:
Ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως ΠΤΠΟΔ δεν είναι απλώς μια τουριστική ταμπέλα· είναι στρατηγικό εργαλείο βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης, που προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον Δήμο και στους κατοίκους του, προετοιμάζοντας το έδαφος για ένα πιο ανθεκτικό, καινοτόμο και βιώσιμο μέλλον στον τουρισμό και όχι μόνο.
Η απόφαση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τον στρατηγικό σχεδιασμό του τουρισμού με βάση τη βιωσιμότητα, τη διαφοροποίηση προϊόντων και την ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας. Οι ΟΤΑ που ενδιαφέρονται να ενταχθούν στο πλαίσιο των ΠΤΠΟΔ οφείλουν πλέον να κινηθούν βάσει μετρήσιμων στόχων και αποδείξεων, προκειμένου να επιτύχουν αναγνωρισιμότητα, ενισχυμένη προβολή και πιθανώς, προτεραιότητα σε χρηματοδοτικά εργαλεία.
-
Τα δύο νέα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα σε Νότιες Κυκλάδες και Ιόνιο, τίθενται από σήμερα και έως τις 22 Σεπτεμβρίου σε δημόσια διαβούλευση, σύμφωνα με την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και φορείς να υποβάλουν τα σχόλια και τις προτάσεις τους. Αυτά θα ληφθούν υπόψη για την τελική διαμόρφωση του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ιονίου και του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες.
Τα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα είναι δίκτυα διασυνδεδεμένων προστατευόμενων περιοχών. Η δημιουργία τους προσφέρει σημαντικά πρόσθετα πλεονεκτήματα σε σχέση με τις μέχρι σήμερα μεμονωμένες προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000, κυρίως λόγω της ολιστικής οικολογικής, διοικητικής και κοινωνικοοικονομικής προσέγγισης. Σκοπός τους είναι η διατήρηση της μοναδικής βιοποικιλότητας, η προστασία και η αποκατάσταση των οικοτόπων και η προώθηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε:
«Τα δύο νέα εθνικά θαλάσσια πάρκα αποσκοπούν στην αποτελεσματική προστασία των θαλασσών μας και τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας της Πατρίδας μας. Η έκτασή τους σε Ιόνιο και Νότιες Κυκλάδες υπερβαίνει συνολικά τις αρχικές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, προσεγγίζοντας τα 27.500 τ.χλμ. Με τη θέσπισή τους, επιτυγχάνουμε αφ’ ενός την προστασία άνω του 35% των χωρικών υδάτων της χώρας μας, αφ’ ετέρου τον ευρωπαϊκό στόχο της χώρας μας πολύ νωρίτερα από το 2030.
Έτσι προστατεύουμε πιο αποτελεσματικά τα οικοσυστήματα στα δύο πελάγη μας, τον μοναδικό αυτόν φυσικό πλούτο της Πατρίδας μας, που ανήκει σε όλους μας. Είναι η πρώτη φάση: η κυβέρνησή μας θα συνεχίσει να θεσμοθετεί και νέα Θαλάσσια Πάρκα σε άλλες περιοχές του Αιγαίου, με περιβαλλοντική συνοχή, καθώς η θάλασσα και τα είδη που φιλοξενεί είναι αναπόσπαστο στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας. Οφείλουμε να τη διαφυλάσσουμε και να την παραδώσουμε στα παιδιά μας, στις επόμενες γενεές, όπως ακριβώς τη βρήκαμε: γεμάτη ζωή».
ΕΘΝΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΑΡΚΟ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ1 – ΝΟΤΙΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Από τον χώρο της τεχνολογίας 1 στις 4 άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα
in Ειδήσεις
Δημοσιεύτηκε
Η τεχνολογία εξελίσσεται σε βασικό πυλώνα για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση EY Attractiveness Survey 2025, το 26% των ΑΞΕ, που καταγράφηκαν το 2024, αφορούσαν τον κλάδο του λογισμικού και των υπηρεσιών πληροφορικής - το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ όλων των κλάδων.
Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι μία στις τέσσερις επενδύσεις, που γίνονται στη χώρα, προέρχεται πλέον από τον χώρο της τεχνολογίας, καταδεικνύοντας τη στροφή σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης.
Η θετική αυτή εξέλιξη δεν είναι τυχαία, σύμφωνα με τη μελέτη της ΕΥ. Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει υλοποιήσει στρατηγικές μεταρρυθμίσεις για την ψηφιακή μετάβαση και την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος καινοτομίας, που μπορεί να στηρίξει τεχνολογικές επενδύσεις μεγάλης κλίμακας.
Παράλληλα, η βελτίωση των υποδομών, η ανάπτυξη των δικτύων δεδομένων και η παρουσία εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού έχουν αναδείξει τη χώρα σε περιφερειακό κόμβο για εταιρείες πληροφορικής, αλλά και για δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης.
Λογισμικό και υπηρεσίες IT
Ο κλάδος του λογισμικού και των IT υπηρεσιών το 2024 συγκέντρωσε επενδύσεις σημαντικά υψηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (26% έναντι 15%). Η δυναμική αυτή αποδίδεται στη ζήτηση για λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά και στην επιτυχή προσέλκυση πολυεθνικών εταιρειών, που επιλέγουν την Ελλάδα για τη δημιουργία τεχνολογικών hubs.
Σημαντικό ρόλο έχουν παίξει τα κέντρα δεδομένων (data centers), τα οποία κάλυψαν το 14% των ΑΞΕ, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ψηφιακής υποδομής και στην προσέλκυση νέων επενδυτικών έργων.
Επιπλέον, η ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής αυτής της τάσης. Η χώρα φιλοξενεί, πλέον, πάνω από 3.000 startups, με αποτίμηση που ξεπερνά τα $12 δισ., ενώ το 75% των κεφαλαίων, που επενδύονται σε αυτές, προέρχονται από διεθνείς επενδυτές. Το γεγονός αυτό ενισχύει την εικόνα της Ελλάδας ως ανερχόμενου κόμβου τεχνολογικής καινοτομίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Άλλοι κλάδοι με δυναμική
Αν και ο κλάδος της τεχνολογίας βρίσκεται στην πρώτη θέση, ακολουθούν οι επαγγελματικές υπηρεσίες και υπηρεσίες προς επιχειρήσεις (20%), οι μεταφορές και τα logistics (9%), τα φαρμακευτικά (9%) και τα καταναλωτικά προϊόντα (9%). Η ποιοτική σύνθεση των ΑΞΕ αποτυπώνει, πλέον, μια μετατόπιση σε κλάδους, που συνεισφέρουν περισσότερο στην καινοτομία, στη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και στη μεταφορά τεχνογνωσίας.
Στο μεταξύ, η αυξανόμενη συμμετοχή της έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) στο 6% των ΑΞΕ - από μόλις 2% το 2023 - επιβεβαιώνει ότι οι επενδυτές αναζητούν έργα, που δημιουργούν μακροπρόθεσμη αξία. Παρ’ όλα αυτά, η βιομηχανική παραγωγή παραμένει χαμηλή (14% έναντι 30% στην υπόλοιπη Ευρώπη), υποδεικνύοντας ένα κενό, που η χώρα καλείται να καλύψει για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της.
Προκλήσεις και προοπτικές
Παρά τη θετική εικόνα, η Ελλάδα - σύμφωνα με την έρευνα - καλείται να αντιμετωπίσει ζητήματα, όπως η έλλειψη εξειδικευμένων δεξιοτήτων, οι περιορισμοί στην ενέργεια και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες. Η ενίσχυση της τεχνολογικής εκπαίδευσης, η δημιουργία κινήτρων για R&D, καθώς και η σταθερή φορολογική πολιτική, μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τη δυναμική.
Η πρόκληση για την επόμενη τριετία είναι η χώρα να κεφαλαιοποιήσει τη θετική εικόνα που έχει διαμορφωθεί και να εδραιωθεί ως κέντρο καινοτομίας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. “Οι διεθνείς εταιρείες αναζητούν, πλέον, αγορές με ευνοϊκό επενδυτικό κλίμα, σύγχρονες υποδομές και πρόσβαση σε ταλαντούχους επαγγελματίες. Η Ελλάδα φαίνεται να πληροί αυτές τις προϋποθέσεις, όμως απαιτούνται στοχευμένες δράσεις για να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η θέση της”, σχολιάζει η μελέτη.
View full είδηση