Κόντρα παξιμάδι

[CostasV]

Για να μην λασκάρει ένα περικόχλιο, ένας τρόπος είναι να βάζουμε και ένα δεύτερο περικόχλιο (το λεγόμενο κόντρα-παξιμάδι) που με την σύσφιγξη του ασφαλίζει την σύνδεση από πιθανή αποσύσφιξγη.

Αυτό στο οποίο δεν υπάρχει συμφωνία είναι το πώς πρέπει να γίνεται η σύσφιγξη των περικοχλίων.

 

Βλέπω 3 περιπτώσεις

 

Α. Το μέσα περικόχλιο πρέπει να τίθεται σε ροπή ίση με την ονομαστική ροπή σύσφιγξης. Οπότε στην περίπτωση αυτή, το έξω περικόχλιο θα πρέπει να σφίγγεται με μικρότερη (από την ονομαστική) ροπή.

Β. Το μέσα περικόχλιο πρέπει να σφίγγεται με ροπή μικρότερη από την ονομαστική ροπή. Και το έξω θα πρέπει να σφίγγεται με την ονομαστική ροπή.

Γ. Και τα δύο περικόχλια θα πρέπει να σφίγγονται με την ίδια ροπή.

[AlexisPap]

Το πρώτο παξιμάδι πρέπει οπωσδήποτε να σφιχθεί με την ονομαστική ροπή της σύνδεσης έτσι ώστε το σώμα του μπουλονιού και η κατασκευή να παραλάβουν τις παραμορφώσεις που αντιστοιχούν στην ονομαστική ροπή (διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος τα δύο παξιμάδια να είναι σφιγμένα μεταξύ τους αλλά να μην ασκούν το ονομαστικό φορτίο στην σύνδεση λόγω ελαστικότητας του μπουλονιού, της φλάτζας, της ενδεχόμενης τσιμούχας κλπ).

 

Όταν έχουμε μόνο ένα παξιμάδι, η χαλάρωση μπορεί να προέλθει από την μικρό-ολίσθηση λόγω των δονήσεων μεταξύ παξιμαδιού και φλάτζας (συνήθως λόγω των μικρο-μετακινήσεων της φλάτζας).

 

Το δεύτερο παξιμάδι αποσκοπεί στο να παράσχει πρόσθετη τριβή στο πρώτο παξιμάδι ώστε να μην του επιτρέψει την στροφή και την χαλάρωση κατά την φάση της ενδεχόμενης μικρο-ολίσθησης. Για την παρεμπόδιση αυτή δεν είναι αναγκαίο η ροπή σύσφιξης του δεύτερου παξιμαδιού να είναι υψηλή. Ωστόσο δεν βλέπω λόγο να μην είναι ίση με την ονομαστική ροπή, εφόσον έτσι μεγιστοποιείται η προσφερόμενη ασφάλεια.

 

Για να έχουμε ένα μέτρο για το μέγεθος της αναγκαίας τριβής, μπορούμε να συγκρίνουμε με τα περικόχλια ασφαλείας που χρησιμοποιούν ροδέλα νάυλον, πχ: DIN 982. Η αναγκαία τριβή είναι πραγματικά μικρή, αλλά όταν χρησιμοποιούμε κόντρα παξιμάδι θα ήταν αφελές να μην σφίξουμε ισχυρά...

[nikmmech]

Κώστα πέρα από το θεωρητικό τμήμα της ερώτησής σου, σε απασχολεί και το πρακτικό? Δηλ το πώς θα κάνεις σύσφιξη των περικοχλίων στις τιμές ροπής που θέλεις?

 

Αν για παράδειγμα χρησιμοποιήσεις για το πρώτο περικόχλιο δυναμόκλειδο για να επιτύχεις την ροπή σύσφιξης που θέλεις και στη συνέχεια χρησιμοποιήσεις και στο δεύτερο περικόχλιο δυναμόκλειδο, από μια τιμή και πάνω, λόγω της μεταξύ τους τριβής τα περικόχλια θα περιστραφούν συγχρόνως. Αν συγκρατήσεις το πρώτο περικόχλιο για αποφυγή περιστροφής με κάποιο κλειδί, πάλι μια μικρή αλλαγή στην σύσφιξή του θα επέλθει, γιατί άνθρωπος θα κάνει την συγκράτηση και όχι μηχάνημα.

 

Σε απασχολεί για παράδειγμα αυτή η μικρή (ή μεγάλη, ανάλογα με τον στόχο σου) αλλαγή στην τελική ροπή σύσφιξης του αρχικού περικοχλίου?

[CostasV]

AlexisPap, συμφωνούμε στο ότι το μέσα παξιμάδι θα πρέπει να έχει την ονομαστική ροπή. Αν όμως το έξω παξιμάδι σφιχτεί με την ίδια ροπή τότε υπάρχει κίνδυνος να "τραβηχτεί" ο κοχλίας (ή τουλάχιστον μέρος του) προς το έξω παξιμάδι, αφήνοντας έτσι το μέσα παξιμάδι με μικρότερη προένταση προς την επιφάνεια του μεταλλικού ελάσματος.

 

nikmech, είναι από τα θέματα που δεν δίνει κάποιος πολλή σημασία, αλλά μπορεί να προκληθεί σημαντική ζημιά, ειδικά σε κρίσιμες συσφίγξεις. Ήμουν σίγουρος για την επιλογή μου (την Α, χωρίς να μπορώ να την στηρίξω σε κάποια βιβλιογραφία), αλλά πρόσφατα είδα ότι η επιλογή ορισμένων κατασκευαστών είναι η Β.

Οχι, δεν με απασχολεί η μικρή αλλαγή που θα συμβεί μετά την σύσφιγξη του έξω περικοχλίου.

Πιο πολύ το έβαλα το ερώτημα, γιατί το θεωρούσα σίγουρο ότι το Α είναι το σωστό, αλλά βλέπω ότι υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις.

 

Ενδιαφέρον θα είχε να μας πει κάποιος αν είχε αρνητική εμπειρία από κάποια σύσφιγξη με κόντρα παξιμάδι, (που να αποδείχτηκε δηλαδή εκ των υστέρων ότι η μέθοδος σύσφιγξης δεν ήταν η σωστή, όχι εάν απλώς δεν σφίχτηκαν επαρκώς) και να μας πει τι έγινε.

[nikmmech]

Την Β επιλογή με ποιο σκεπτικό την κάνουν? Θεωρούν για παράδειγμα ότι θα περιστραφεί τελικά και το πρώτο περικόχλιο και έτσι θα επιτευχθεί η τελικά απαραίτητη σύσφιξη?

 

Γιατί, σε κάθε περίπτωση η σύνδεση απαιτεί μια δεδομένη ροπή για διατηρεί τα λειτουργικά της χαρακτηριστικά. Οπότε προφανώς, το πρώτο περικόχλιο με όποια βήματα και να ακολουθηθούν, είναι αναγκαίο να επιτύχει την προϋπολογισμένη ροπή σύσφιξης.

 

[εδιτ] το απόλυτα βέβαιο είναι το ότι, αν η σύσφιξη του δεύτερου περικοχλίου γίνει με ροπή ίση με αυτή που απαιτεί η κοχλιοσύνδεση του πρώτου, δεν υπάρχει καμία περίπτωση λύσης από αποσύσφιξη. Και αυτό ισχύει γιατί πολύ απλά ο εξωτερικός κοχλίας δεν καλείται να παραλάβει κανένα φορτίο, σε αντίθεση με τον πρώτο, που παραλαμβάνει αυτό της κοχλιοσύνδεσης και είναι υπολογισμένη η σύσφιξή του για αυτό τον σκοπό.

[AlexisPap]

...υπάρχει κίνδυνος να "τραβηχτεί" ο κοχλίας (ή τουλάχιστον μέρος του) προς το έξω παξιμάδι, αφήνοντας έτσι το μέσα παξιμάδι με μικρότερη προένταση προς την επιφάνεια του μεταλλικού ελάσματος...

 

Δεν θα συμφωνήσω, αν σφιχθεί και ο δεύτερος κοχλίας με την ονομαστική τιμή τότε ο πρώτος δεν θα έχει τάση στο σπείρωμά του, η δύναμη όμως που ασκεί στην φλάτζα θα είναι η ίδια. Ίσως όμως όντως δεν πρέπει να σφιχθεί τόσο ισχυρά για να μην χαλαρώσει το σπείρωμα του πρώτου (διότι τότε θα λειτουργεί σαν ροδέλα).

[CostasV]

Την Β επιλογή με ποιο σκεπτικό την κάνουν?

 

 

http://www.michanikos.gr/downloads.php?do=file&id=1257

Μπορείτε να δείτε στην σελίδα 112 of 154, στην παράγραφο 075-5.3.4 την περιγραφή της μεθόδου σύσφιγξης. Πρώτα σφίγγει το μέσα παξιμάδι με μικρότερη (1/3 έως 2/3 της Τ) ροπή, και μετά κρατώντας το μέσα παξιμάδι με ένα κλειδί, σφίγγει το έξω παξιμάδι με την ονομαστική ροπή Τ.

[oyabun]

Έξυπνο. Δημιουργεί μια αυτένταση μεταξύ των δύο παξιμαδιών η οποία εμφανίζεται μόνο όταν χαλαρώσει πχ λόγω κραδασμών η βάση και δημιουργεί την τριβή που χρειάζεται για να μην περιστραφούν τα περικόχλια. Μ' άρεσε!

[AlexisPap]

CostasV, ευχαριστώ για το εξαιρετικό εγχειρίδιο. Ναι, έχει δίκιο για τον τρόπο σύσφιξης, το δεύτερο παξιμάδι πρέπει να σφιχτεί περισσότερο του πρώτου (άρα προσοχή, η μέθοδος αυτή δεν δίνει ακρίβεια στην προφόρτιση του κοχλία). Βρήκα και αυτό: http://www.boltscience.com/pages/twonuts.htm που είναι αρκούντως αναλυτικό και έχει και δύο ωραία βιντεάκια...

[CostasV]

AlexisPap, πολύ καλή η ιστοσελίδα της Boltscience και τα βιντεάκια. Αλλά δεν καταλαβαίνω πώς είναι δυνατόν να υπάρχει η κατάλληλη προένταση στην σύσφιγξη των ελασμάτων της σύνδεσης όταν το μέσα περικόχλιο σφιχτεί με 1/4 έως 1/2 (ή εν πάσει περιπτώσει με μικρότερη από την ονομαστική ροπή Τ) ;

Τι κι αν το έξω περικόχλιο σφιχτεί με την ονομαστική ροπή Τ; Αυτή η ροπή (και η επακόλουθη αξονική δύναμη) θα ασκηθεί ανάμεσα στο πάσο του έξω παξιμαδιού και το πάσο του μέσα παξιμαδιού. Τα δύο παξιμάδια όντως θα έχουν σφίξει πολύ καλά μεταξύ τους, αλλά η προένταση ανάμεσα στο μέσα παξιμάδι και την επιφάνεια του ελάσματος δεν θα είναι η κατάλληλη με αποτέλεσμα την πιθανή μικρο-ολίσθηση μεταξύ των στοιχείων της σύνδεσης.

 

Τι μου διαφεύγει;