Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    538 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Ευρωπαϊκός οδικός χάρτης έως το 2030 για την έρευνα και την καινοτομία σε λύσεις που βασίζονται στη φύση

      GTnews

      Οι ευκαιρίες για την εφαρμογή λύσεων με βάση τη φύση (Nature-based Solutions -NBS)  σε ολόκληρη την ΕΕ εξακολουθούν να είναι άφθονες: Με βάση ισχυρά στοιχεία και εμπειρογνωμοσύνη, ένας νέος οδικός χάρτης διερευνά τα κρίσιμα κενά γνώσης και χαράζει μια πορεία προς τα εμπρός μέχρι το 2030.
      Αυτός ο οδικός χάρτης έως το 2030, από το NetworkNature, προσδιορίζει τους βασικούς τομείς δράσης για την ευρωπαϊκή έρευνα και καινοτομία σχετικά με τις λύσεις που βασίζονται στη φύση (NBS), οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ.  Προσφέρει μια ολιστική άποψη των προσπαθειών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, επισημαίνει κρίσιμα κενά γνώσης και προωθεί τη συνεργασία και τον συντονισμό των ευρωπαϊκών δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας που σχετίζονται με τις NBS.

      Το πρωταρχικό όραμα του χάρτη πορείας είναι η έρευνα και η καινοτομία της ΕΕ να ενδυναμώσουν την πολιτική, την πρακτική, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες στην κινητοποίηση του πλήρους δυναμικού των NBS για την επίτευξη ενός βιώσιμου και δίκαιου μετασχηματισμού της κοινωνίας, βασιζόμενοι σε ισχυρά στοιχεία και εμπειρογνωμοσύνη. Ο παρών χάρτης πορείας βασίζεται στη συν-ανάπτυξη, εφαρμογή και διάδοση της γνώσης και το χρονοδιάγραμμά του ευθυγραμμίζεται με βασικές διαδικασίες πολιτικής της ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο που σχετίζονται με τ τις NBS και την Ε&Κ.
      Το πλήρες κείμενο του οδικού χάρτη “European Roadmap to 2030 for Research and Innovation on Nature-based Solutions” είναι διαθέσιμο εδώ: https://networknature.eu/sites/default/files/uploads/networknatureeuropean-ri-roadmap-nbs.pdf
      Περισσότερα...

        0

    2. Αρθρογραφία

      Αύξηση στην προτίμηση των αγοραστών για έξυπνα σπίτια

      GTnews

      Κάνοντας το γύρο της μεγαλύτερης έκθεσης ψηφιακών επικοινωνιών και τεχνολογιών του κόσμου στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, της Mobile World Congress στην Βαρκελώνη, ο όρος «smart» είχε ξεκινήσει δειλά δειλά να κάνει την εμφάνιση του: έξυπνο σπίτι, έξυπνο αυτοκίνητο, έξυπνες οικιακές συσκευές και τελικά έξυπνη πόλη (smart city). H δημιουργία του νέου διασυνδεδεμένου κόσμου ήταν ακόμη σε πρώιμο πιλοτικό στάδιο, χωρίς να ενδιαφέρει στην πράξη το ευρύ κοινό.
      Ελάχιστοι ίσως θα μπορούσαν να φανταστούν ότι μόλις 15 χρόνια μετά με την ραγδαία ανάπτυξη των δικτύων και του Internet of Things αυτός ο νέος διασυνδεδεμένος κόσμος θα έχει γίνει σήμερα σε μεγάλο βαθμό πραγματικότητα. Στο πλαίσιο αυτό ελάχιστοι επαγγελματίες από τον τομέα των ακινήτων θα μπορούσαν να προβλέψουν τις εξελίξεις που θα έφερναν οι νέες αυτές τεχνολογίες στη δημιουργία της «έξυπνης», «πράσινης», διασυνδεδεμένης κατοικίας. Μιας κατοικίας που σήμερα ακόμη και στην χώρα μας, δεν είναι ένα είδος πολυτελείας αλλά ενδιαφέρει ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό πολιτών.
      Σταθερή αύξηση στην προτίμηση των αγοραστών για τα έξυπνα σπίτια
      Ειδικότερα, στην εποχή μας, παρατηρούμε μια σταθερή αύξηση στην προτίμηση των αγοραστών για τα έξυπνα σπίτια στην Ελλάδα, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος του New Deal Real Estate Group, Χρήστος Μπλέτας. Αναλυτικότερα σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνει ότι οι λόγοι είναι πολλαπλοί και σημαντικοί. Καταρχάς, τα έξυπνα σπίτια προσφέρουν άνεση, καθώς αυτοματοποιούν καθημερινές εργασίες όπως η διαχείριση φωτισμού και θερμοκρασίας, εξοικονομώντας χρόνο και προσπάθεια για τους κατοίκους. Επιπλέον, η εξοικονόμηση ενέργειας είναι ένας ακόμη παράγοντας που ενθαρρύνει την επιλογή τους, καθώς τα συστήματα αυτά μειώνουν την κατανάλωση και το κόστος, ειδικά σε περιόδους απουσίας των κατοίκων. Η ασφάλεια είναι επίσης ένας κρίσιμος λόγος, με τα σύγχρονα συστήματα να προσφέρουν προηγμένες λύσεις όπως συναγερμούς, κάμερες και έξυπνες κλειδαριές, αυξάνοντας την αίσθηση ασφάλειας. Η δυνατότητα προσαρμογής και εξατομίκευσης των συστημάτων στις ανάγκες και τις προτιμήσεις του κάθε ατόμου είναι ένας επιπλέον παράγοντας που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Τέλος, η τεχνολογία αιχμής που ενσωματώνουν τα έξυπνα σπίτια προσφέρει μια εμπειρία ζωής που συνδυάζει την πρακτικότητα με την καινοτομία, προσθέτει, επίσης
      Στο επίκεντρο των ανακαινίσεων η ενσωμάτωση έξυπνων και πράσινων τεχνολογιών
      Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις μηχανικών που αναλαμβάνουν την επίβλεψη έργων ανακαινίσεων και μίλησαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στη διάρκεια ανακαινίσεων ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ιδιοκτητών έχει ως πρώτη προτεραιότητα την ενσωμάτωση έξυπνων και πράσινων τεχνολογιών. Εξάλλου οδηγία της ΕΕ προβλέπει πλέον για υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση που αφορά δημόσια κτίρια, νέες οικοδομές, παλαιότερες πολυκατοικίες και άλλες κατοικίες προκειμένου να πουληθούν ή να ενοικιαστούν. ούτε να νοικιάσει το ακίνητο που διαθέτει, εάν δεν διαθέτει την ελάχιστη πιστοποίηση. Ωστόσο, τα χρονικά περιθώρια είναι διαφορετικά, καθώς η οδηγία αυτή θα ξεκινά να ισχύει από το 2026 και η προθεσμία θα πάει μέχρι το τέλος του 2032.
      Όπως επισημαίνουν οι μηχανικοί οι αλλαγές που έχουν προκύψει σε κατασκευαστικό επίπεδο στη διάρκεια ακόμη και της τελευταίας πενταετίας, σε σχέση ακόμη και με αμέσως προηγούμενα χρόνια είναι μεγάλες και ουσιαστικές. Αφορούν από τις γενικές προδιαγραφές κατασκευής, μέχρι τα υλικά που χρησιμοποιούνται, ακόμη και τα εργαλεία. Οι νέες τεχνολογίες και ο όρος «smart» έχει διεισδύσει παντού. Τα νέα ζευγάρια επιθυμούν, παρά τις όποιες οικονομικές δυσκολίες αντιμετωπίζουν, να δημιουργήσουν ένα όσο το δυνατόν πιο «έξυπνο» σπίτι που να ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες σε κάποιο ελάχιστο έστω βαθμό, ώστε να μπορούν να το εξοπλίσουν και με έξυπνες οικιακές συσκευές.
      Την τάση προς τη δημιουργία ενός έξυπνου σπιτιού δείχνουν και οι προτιμήσεις των καταναλωτών να τα εξοπλίζουν με έξυπνες συσκευές. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από την XIAOMI στην Ελλάδα, οι καταναλωτές δείχνουν ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον που μετατρέπεται σε αγορές για έξυπνες οικιακές συσκευές οι οποίες συμβάλλουν στη δημιουργία ενός smart home. Μεγαλύτερη ζήτηση στην χώρα μας έχουν συσκευές όπως ρομποτικές ηλεκτρικές σκούπες, Air Fryer, έξυπνος φωτισμός, τηλεοράσεις, λύσεις προσωπικής ασφάλειας χώρου, ψυκτικές και θερμαντικές συσκευές και άλλες έξυπνες λύσεις για την κατοικία. Όπως αναφέρει η ΧΙΑΟΜΙ, κοινά χαρακτηριστικά των έξυπνων συσκευών σε ένα smart home είναι η δυνατότητα σύνδεσης και ελέγχου από το έξυπνο κινητό τηλέφωνο, η αυτοματοποίηση, η ευελιξία διαχείρισης και η παροχή διαφορετικών λύσεων με βάση τις καθημερινές ανάγκες.
      Στην Ελλάδα η πρώτη έξυπνη πόλη διεθνώς με όλες τις κατοικίες «smart» και πράσινες
      Στο επίκεντρο των εξελίξεων και των τάσεων αναφορικά με τα νέα οικιστικά ακίνητα, που ενσωματώνουν όλες τις έξυπνες και πράσινες τεχνολογίες όχι μόνον στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς είναι το έργο του Ελληνικού, που είναι σε εξέλιξη από την Lamda Development. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η εταιρεία στο ενημερωτικό δελτίο που έδωσε στη δημοσιότητα την εβδομάδα που μας πέρασε, εκτός από τις σπουδαίες αρχιτεκτονικές υπογραφές που βρίσκονται πίσω από κάθε οικιστική και εμπορική ανάπτυξη του The Ellinikon, αυτό που καθιστά μοναδικές τις κατοικίες της νέας πόλης είναι τα «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης. Τα «Σπίτια του Μέλλοντος», επισημαίνει η Lamda Development, θα διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή ώστε να προσφέρουν μοναδικές υπηρεσίες στους κατοίκους τους, όπως ο κεντρικός έλεγχος και προγραμματισμός όλων των οικιακών συσκευών τους και η βελτιστοποίηση της λειτουργίας τους με βάση τις ανάγκες και τις συνήθειες τους. Με αυτόν τον τρόπο, θα ελαχιστοποιείται η κατανάλωση πόρων και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, εξασφαλίζοντας ένα βιώσιμο μέλλον για όλους. Οι «έξυπνες» τεχνολογίες που θα διαθέτουν οι υπερσύγχρονες κατοικίες του Ελληνικού, εντάσσονται στο ξεχωριστό πρότυπο διαβίωσης που εισάγει η νέα πόλη, καθώς πέρα από την ευκολία στις μετακινήσεις, τελευταίας γενιάς θα είναι και οι υποδομές.
      Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανέφερε ο Δημήτρης Καραστογιάννης, chief business development officer της Lamda Development, μιλώντας σε ημερίδα του ΣΕΒ και του ΙΑΑ Greece, δημιουργείται η έξυπνη πόλη The Ellinikon, μία πόλη του μέλλοντος, που θα αξιοποιεί τεχνολογία και έξυπνες υποδομές. Δίκτυα αισθητήρων, Internet of Things και εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) θα αξιοποιούν δεδομένα, προβλέποντας ανάγκες συντήρησης κτιρίων και υποδομών, εντοπίζοντας βλάβες σε αρχικό στάδιο, εξοικονομώντας δαπάνες, ενέργεια και φυσικούς πόρους. Επιπλέον, η αξιοποίηση αυτών των τεχνολογιών θα επιτρέψει τη δημιουργία σύγχρονων υπηρεσιών επικοινωνίας και διαλειτουργικότητας, καθώς και προηγμένες ψηφιακές λύσεις, προσφέροντας μια αξέχαστη εμπειρία, στους κατοίκους και τους επισκέπτες του The Ellinikon, ανέφερε ο κ. Καραστογιάννης.
      Οι προκλήσεις στο δρόμο για το έξυπνο σπίτι
      Όπως επισημαίνεται από στελέχη του χώρου των τεχνολογιών o δρόμος για την δημιουργία του έξυπνου κόσμου και κατ’ επέκταση του smart home σε διεθνές επίπεδο και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα έχει μια σειρά από προκλήσεις. Καθώς απαιτείται η ταυτόχρονη ανάπτυξη και προσαρμογή στα νέα δεδομένα πολλών επιμέρους κλάδων της οικονομίας καθώς και η συνεργασία εμπλεκομένων επιχειρήσεων και φορέων. Όλοι μαζί σε συνεργασία με την πολιτεία που είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των υποδομών θα πρέπει να συντονιστούν, σε συνδυασμό με τη δημιουργία ενός σύγχρονου θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου για τη δημιουργία του διασυνδεδεμένου έξυπνου κόσμου που είναι σε πλήρη εξέλιξη.
      Περισσότερα...

        0

    3. Αρθρογραφία

      Μπορούν οι ΑΠΕ να καλύψουν τις ηλεκτρικές ανάγκες του Πλανήτη μας;

      Engineer

      1. Εγκατεστημένη Ηλεκτρική Ισχύς των ΑΠΕ σε Πλανητικό Επίπεδο
      Όπως έχει καταστεί διαχρονικά σαφές για τις ανθρώπινες κοινωνίες, η ηλεκτρική ενέργεια θεωρείται η πιο εύχρηστη και τελικά η πιο απαραίτητη ενεργειακή μορφή που χρησιμοποιεί ο σύγχρονος άνθρωπος για την κάλυψη των αναγκών του. Λαμβάνοντας υπόψιν τη διαρκώς αυξανόμενη ανησυχία του ανθρώπου για τη σταδιακή υποβάθμιση του περιβάλλοντος αλλά και την απειλή της εξάντλησης των αποθεμάτων των συμβατικών καυσίμων, αρχικά με αφορμή τις διαδοχικές πετρελαϊκές κρίσεις του ’70 και ακολούθως με την πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ (1986), ξεκίνησε μία δυναμική και συστηματική προσπάθεια αξιοποίησης των διαθέσιμων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

      Σχήμα 1: Διαχρονική Μεταβολή Εγκατεστημένης Πλανητικής Ηλεκτρικής Ισχύος ΑΠΕ.
      Πράγματι, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 άρχισαν να καταγράφονται πρώιμες μεν τεχνολογικά, ιδιαίτερα δε φιλόδοξες προσπάθειες αξιοποίησης τόσο της αιολικής όσο και της ηλιακής ενέργειας, με πρώτο μαζικό "τεχνολογικό πείραμα" αυτό της εγκατάστασης περίπου 16000 αιολικών μηχανών (περίπου 1700 MWe εγκατεστημένης ισχύος) στην πολιτεία της Καλιφόρνια. Μία σαφώς πιο ώριμη τεχνολογική εφαρμογή των ΑΠΕ ήταν και είναι η αξιοποίηση του υδάτινου δυναμικού στις υδροηλεκτρικές μονάδες, τεχνολογία που καταγράφει πλήθος εγκαταστάσεων από τα μέσα του 20ου αιώνα. Αντίστοιχα, την ίδια χρονική περίοδο μικρός αριθμός εφαρμογών στην ηλεκτροπαραγωγή αναφέρονται και στον τομέα της γεωθερμίας όπως και στην αξιοποίηση της βιομάζας, ενώ μία πρωτοποριακή εγκατάσταση αξιοποίησης των παλιρροιών (240 MWe) καταγράφεται από το 1966 στη Γαλλία στον ποταμό La Rance. Τέλος, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, δεν είχαν επίσημα καταγραφεί άλλες εφαρμογές αξιοποίησης της θαλάσσιας ενέργειας (π.χ. κυματική ενέργεια, θερμική ενέργεια ωκεανών, κ.λπ.), ενώ η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας με τη βοήθεια φωτοβολταϊκών πλαισίων βρισκόταν ουσιαστικά σε δοκιμαστικό στάδιο.
      Σχήμα 2: Κατανομή Εγκατεστημένης Ισχύος Ηλεκτροπαραγωγής στον Πλανήτη μας ανά είδος τεχνολογίας (2020).
      Στα επόμενα χρόνια, και ειδικότερα από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 και μέχρι σήμερα, καταγράφεται μία εντυπωσιακή αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, όπως αποδίδεται στο Σχήμα 1, ενώ η εγκατεστημένη ισχύς στο τέλος του 2020 αποδίδεται σε ποσοστιαία ανάλυση στο Σχήμα 2. Από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ σήμερα υπερβαίνει τα 3000 GWe, υπερδιπλάσια της αντίστοιχης ισχύος το 2010. Πιο συγκεκριμένα, με εξαίρεση τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς οι οποίοι εμφανίζουν μία γραμμική αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος τους, που πλέον προσεγγίζει τα 1150 GWe για τους μεγάλους υδροηλεκτρικούς και τα 50 GWe για τους μικρούς, η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των αιολικών και των ηλιακών συστημάτων είναι εκθετική, ειδικά μετά το 1995 και το 2005 αντίστοιχα. Στο τέλος του 2020 τα εγκατεστημένα αιολικά πάρκα αντιστοιχούσαν σε περίπου 710 GWe στη στεριά και 35 GWe στη θάλασσα, ενώ αντίστοιχα τα εγκατεστημένα Φ/Β συστήματα στο σύνολο του πλανήτη μας υπερέβησαν τα 700 GWe, με την εγκατεστημένη ισχύ των ηλιακών θερμικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής να προσεγγίζει παράλληλα τα 6.5 GWe. Τέλος, οι διάφορες τεχνολογίες βιομάζας συμβάλλουν στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής με περίπου 110 GWe, η γεωθερμία με 15 GWe και η θαλάσσια ενέργεια με περίπου 0.5 GWe, κυρίως λόγω των δύο μονάδων αξιοποίησης των παλιρροιών σε Γαλλία και Νότια Κορέα καθώς και περιορισμένου αριθμού πιλοτικών εγκαταστάσεων αξιοποίησης της κυματικής ενέργειας.
      2. Ιστορική Εξέλιξη Ενεργειακής Ηλεκτροπαραγωγής των ΑΠΕ
      Εξετάζοντας στη συνέχεια τη διαχρονική συμβολή των ΑΠΕ στην κάλυψη των αναγκών ηλεκτροπαραγωγής του Πλανήτη μας (Σχήμα 3), η συνεισφορά σχεδόν αποκλειστικά των υδροηλεκτρικών σταθμών είναι ιδιαίτερα αξιόλογη, παρουσιάζοντας αύξηση από τις 1000 TWhe το 1965 σε περίπου 2000 TWhe το 1990. Από το 1990 κι έπειτα αρχίζει παράλληλα να καταγράφεται αξιόλογη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από κάθε μορφής βιομάζα καθώς και μικρή αρχικά συμμετοχή των αιολικών πάρκων, η οποία και ενισχύεται σημαντικά μετά το 2005, οπότε και αλλάζει εκθετικά η παρουσία των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή του Πλανήτη μας. Πράγματι, από το 2005 κι έπειτα (Σχήμα 4), η συμμετοχή των ΑΠΕ στο μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής γίνεται σημαντική καθώς αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα πλησιάζουν τη συνολική παραγωγή των 2000 TWhe και μαζί με τη συμμετοχή της βιομάζας αρχίζουν να αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία των υδροηλεκτρικών σταθμών. Σε κάθε περίπτωση η ετήσια παραγωγή των ΑΠΕ υπερβαίνει πλέον τις 7500 TWhe, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 25% της πλανητικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (περίπου 27000 TWhe), ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έναρξη αξιοποίησης της θαλάσσιας ενέργειας, με τη συμμετοχή επί του παρόντος μόνο των θαλάσσιων αιολικών πάρκων.

      Σχήμα 3: Διαχρονική Εξέλιξη Ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ σε επίπεδο Πλανήτη και επιλεγμένων περιοχών.
      Βλ. Άρθρο
      Σχήμα 4: Διαχρονική μεταβολή του ενεργειακού μείγματος ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, μη λαμβάνοντας υπόψιν τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς.
      Τέλος, σε εθνικό επίπεδο η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή της Ευρώπης και των ΗΠΑ έχει ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του ’60. Από το 2004 κι έπειτα εντάθηκαν περαιτέρω οι προσπάθειες αξιοποίησης των ΑΠΕ στην ευρωπαϊκή ήπειρο, με αποτέλεσμα το 2020 η συνεισφορά των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή της ΕΕ-27 να υπερβαίνει τις 1700 TWhe. Οι αντίστοιχες προσπάθειες στις ΗΠΑ ξεκίνησαν το 2010 αλλά με σχετικά χαμηλότερη ένταση, ως εκ τούτου το 2020 οι ΑΠΕ στις ΗΠΑ παρήγαγαν περίπου 800 TWhe. Όσον αφορά τις χώρες της ασιατικής ηπείρου, καθοριστική στην αξιοποίηση των ΑΠΕ για την ηλεκτροπαραγωγή αποτελεί η συμβολή της κινεζικής οικονομίας, ενώ περιορισμένη αξιοποίηση των ΑΠΕ καταγράφεται στην Ιαπωνία και την Ινδία. Ειδικότερα για την Κίνα, μετά το 1995 αρχίζει μία εντυπωσιακή ανάπτυξη των εφαρμογών ΑΠΕ, με αποτέλεσμα το 2014 η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ να υπερβεί αυτήν της ΕΕ και σήμερα η Κίνα να παρουσιάζει περίπου 2200 TWhe από ΑΠΕ, αντιπροσωπεύοντας το 30% περίπου της αντίστοιχης πλανητικής παραγωγής.
       Ey=CFy.Po.8760    (1)
      Σε μια προσπάθεια να συγκρίνουμε την εγκατεστημένη ισχύ "Po" των μονάδων αξιοποίησης των ΑΠΕ (μεγάλοι και μικροί υδροηλεκτρικοί σταθμοί, αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκές και ηλιακές θερμικές εγκαταστάσεις, μονάδες αξιοποίησης βιομάζας, γεωθερμικοί και παλιρροϊακοί σταθμοί και κυματικά πάρκα), Σχήμα 5, με την αντίστοιχη ηλεκτροπαραγωγή "Ey" των Σχημάτων 3 και 4, πρέπει να ληφθεί υπόψιν αφενός η εξίσωση (1), αφετέρου ο διαφορετικός (ετήσιος) συντελεστής αξιοποίησης (CFy) των επιμέρους τεχνολογιών ΑΠΕ με βάση και την περιοχή εγκατάστασης. Ειδικότερα, η μακρόχρονη εμπειρία αξιοποίησης των χερσαίων αιολικών πάρκων έχει συμβάλλει έτσι ώστε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης να κυμαίνεται μεταξύ 25% και 35%, ενώ για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα η σχετική περιοχή τιμών κυμαίνεται μεταξύ 35% και 50% σε μακροχρόνια βάση. Αντίστοιχα, για τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς ο συντελεστής αξιοποίησης κυμαίνεται μεταξύ 15% και 22%, ενώ για την περίπτωση των υδροηλεκτρικών σταθμών πρέπει να γίνει σαφής διαφοροποίηση μεταξύ μικρών (CFy μεταξύ 30% και 50%) και μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών, καθώς και αν οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως μονάδες αιχμής (CFy μεταξύ 10% και 20%) ή ως μονάδες βάσης, οπότε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης προσεγγίζει τις τιμές των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών.
      Βλ. Άρθρο
      Σχήμα 5: Η συμμετοχή των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής περιοχών του Πλανήτη μας το 2018.
      3. Ανάπτυξη Αιολικών και Ηλιακών Εφαρμογών (1990-2020)
      Λαμβάνοντας υπόψιν ότι τα τελευταία είκοσι χρόνια καταγράφεται μία εκθετική αύξηση των εφαρμογών αρχικά της αιολικής και πιο πρόσφατα της ηλιακής ενέργειας στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, η ανάλυση που ακολουθεί θα επικεντρωθεί στις εν λόγω τεχνολογίες, οι οποίες και θεωρούνται σχεδόν αποκλειστικά υπεύθυνες για τη μορφή του Σχήματος 3.

      Σχήμα 6: Διαχρονική Εξέλιξη Εγκατεστημένης Αιολικής Ισχύος σε επίπεδο Πλανήτη και ΕΕ.

      Σχήμα 7: Διαχρονική μεταβολή της αιολικής ηλεκτροπαραγωγής σε επίπεδο Πλανήτη καθώς και στις ισχυρότερες οικονομίες του Πλανήτη μας.
      Ειδικότερα, στο Σχήμα 6 παρουσιάζεται η διαχρονική μεταβολή της εγκατεστημένης αιολικής ισχύος στο χρονικό διάστημα (1990-2020) τόσο σε πλανητικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πέραν του γεγονότος ότι το 2020 η εγκατεστημένη αιολική ισχύς υπερέβη τα 740 GWe (σήμερα (τέλος 2021) προσεγγίζει τα 800 GWe), σημαντική είναι η σταδιακή μείωση του ποσοστού της ΕΕ-28 (220 GWe) λόγω του εντυπωσιακού ρυθμού αύξησης των εγκατεστημένων αιολικών πάρκων στην Κίνα (280 GWe). Η εξέλιξη αυτή συμβαδίζει και με την πορεία της ενεργειακής παραγωγής των αιολικών πάρκων στο Σχήμα 7, όπου περίπου 1600 TWhe προήλθαν το 2020 από την αιολική ενέργεια, με σχεδόν ίση συμμετοχή από την πλευρά της Ευρώπης και της Κίνας. Ειδικότερα για την Ευρώπη, σε ορισμένες χώρες όπως η Δανία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ελλάδα, η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή (Σχήμα είναι καθοριστική, με ποσοστά που υπερβαίνουν για τη Δανία το 50% ενώ και για τις υπόλοιπες χώρες κυμαίνονται στην περιοχή του 15% έως 25%. Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική και ελπιδοφόρα είναι η αξιοποίηση της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας με την κατασκευή θαλάσσιων (offshore) αιολικών πάρκων κυρίως στην Ευρώπη, με τη λειτουργία ήδη σταθμών συνολικής εγκατεστημένης ισχύος ίσης με 35 GWe για την αξιοποίηση του υψηλού διαθέσιμου αιολικού δυναμικού των θαλασσών (Σχήμα 9).

      Σχήμα 8: Συμμετοχή Αιολικής Ενέργειας στην Ηλεκτροπαραγωγή των μελών της ΕΕ-28.

      Σχήμα 9: Διαχρονική Εξέλιξη Εγκατεστημένης Θαλασσίας Αιολικής Ισχύος στις ισχυρότερες οικονομίες του Πλανήτη μας.
      Ανάλογη συμπεριφορά, αλλά με μια καθυστέρηση περίπου 10-15 ετών καταγράφεται και στις εφαρμογές της ηλιακής ενέργειας, με έμφαση στη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων καθώς και πιλοτικές κυρίως ηλιακές θερμικές εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής (6.5 GWe). Ειδικότερα, τα μόλις 1 GWe εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών πάρκων το 2000, έχουν προσεγγίσει τα 710 GWe το 2020 (Σχήμα 10). Πιο συγκεκριμένα, στην Κίνα έχουν εγκατασταθεί περίπου 255 GWe, στην Ιαπωνία, που διεκδικεί από τις ΗΠΑ (76 GWe) τη δεύτερη θέση σε μέγεθος εγκαταστημένων φωτοβολταϊκών πάρκων στον Πλανήτη μας, λειτουργούν περισσότερα από 67 GWe, ενώ η Γερμανία έχει εγκαταστήσει 54 GWe και μαζί με την Ιταλία (21 GWe) και την Ισπανία (15 GWe) αποτελούν τις κυριότερες ευρωπαϊκές περιοχές με σημαντική αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή. Αντίστοιχα, στην Ασιατική αγορά, εκτός από τη δεσπόζουσα παρουσία της Κίνας και τη διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή της Ιαπωνίας, σημαντική εγκατεστημένη φωτοβολταϊκή ισχύ εμφανίζει η Ινδία (40 GWe), το Βιετνάμ (16.5 GWe) και η Νότια Κορέα (15 GWe), ενώ η Αυστραλία εμφανίζει με τη σειρά της 18 GWe εγκατεστημένης φωτοβολταϊκής ισχύος.
      Βλ. Άρθρο
      Σχήμα 10: Διαχρονική Εξέλιξη Εγκατεστημένης Ηλιακής Ισχύος σε επίπεδο Πλανήτη.
      Βλ. Άρθρο
      Σχήμα 11: Διαχρονική Εξέλιξη Τεχνολογιών κατασκευής εμπορικών φωτοβολταϊκών πλαισίων.
      Αναφορικά με τις τεχνολογίες παραγωγής των εμπορικών φωτοβολταϊκών πλαισίων, η κυριαρχία των μονοκρυσταλλικών (mono-Si) πλαισίων στις αρχές της δεκαετίας του ’90 έχει παραχωρήσει (Σχήμα 11) μεγάλο μέρος της αγοράς στα πολυκρυσταλλικά (poly-Si) πλαίσια, τα οποία αντιπροσωπεύουν πλέον περισσότερο από το 50% των σχετικών εφαρμογών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συμμετοχή του άμορφου πυριτίου (thin-film) στην κατασκευή των φωτοβολταϊκών πλαισίων, που αν και φάνηκε ότι θα κυριαρχήσει στις ηλιακές εφαρμογές στα τέλη της δεκαετίας του ’90, εντούτοις κατόπιν αρκετών διακυμάνσεων στα επόμενα χρόνια φαίνεται να ισορροπεί σε ένα μερίδιο αγοράς περίπου 15%. Φυσικά, δεν πρέπει να παραληφθούν και οι ιδιαίτερα φιλόδοξες προσπάθειες για αξιοποίηση νέων ανόργανων καθώς και οργανικών ενώσεων (ribbon-Si) για τη βελτίωση της ενεργειακής και οικονομικής απόδοσης των φωτοβολταϊκών πλαισίων που καταγράφηκαν τα επόμενα χρόνια.
      4. Οι Προοπτικές Αξιοποίησης των ΑΠΕ
      Λαμβάνοντας υπόψιν αφενός τις δεσμεύσεις των κρατών μελών του ΟΗΕ (Σύνοδος για το Κλίμα 2021 στη Γλασκώβη) για την προστασία του κλίματος αλλά και την απειλή εξάντλησης των αποθεμάτων συμβατικών (ορυκτών) καυσίμων, το μεγαλύτερο μέρος του Πλανήτη μας επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στη δυναμική αξιοποίηση των ΑΠΕ. Από τις διαθέσιμες επιστημονικές αναλύσεις είναι κοινώς παραδεκτό ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ περιορίζει έως και δύο τάξεις μεγέθους τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (Σχήμα 12) σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα σε ανάλυση κύκλου ζωής ανά μονάδα παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (από 450-1200 kg CO2/MWhe σε 20-100 kg CO2/MWhe), γεγονός που αναμένεται να ενθαρρύνει ακόμα περισσότερο τις εφαρμογές των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή σε υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο το 2050 να απουσιάζουν τα αέρια του θερμοκηπίου από τον τομέα ηλεκτροπαραγωγής των κρατών μελών της Ένωσης.
       
      Σχήμα 12: Σύγκριση Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου από την Αξιοποίηση Όλων των Τεχνολογιών του τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής, σε ανάλυση κύκλου ζωής.  
      Συνυπολογίζοντας και τη συγκέντρωση καθώς και τον έλεγχο των αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων σε συγκεκριμένες περιοχές του Πλανήτη μας, οι ΑΠΕ αναμένεται να συνεχίσουν να είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες (γεωγραφικά κατανεμημένες) ενεργειακές μορφές σε ολόκληρο τον Πλανήτη τα επόμενα χρόνια, υπερκαλύπτοντας το 2025 την παραγωγή των μονάδων που βασίζονται στην καύση του άνθρακα (Σχήμα 13). Πιο συγκεκριμένα, η πλανητική ηλεκτροπαραγωγή το 2050 εκτιμάται ότι θα διπλασιασθεί προσεγγίζοντας τις 45000 TWhe, εκ των οποίων τουλάχιστον το 50% θα προέρχεται από τις τεχνολογίες των ΑΠΕ. Εκτιμάται δε ότι ήδη μετά το 2030 νέες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως η κυματική ενέργεια σε συνδυασμό με τις θαλάσσιες αιολικές εφαρμογές, και η ηλιακή θερμική ενέργεια θα περάσουν σταδιακά κι αυτές σε επίπεδο εμπορικής εφαρμογής.

       Σχήμα 13: Πρόβλεψη εξέλιξης ενεργειακού μείγματος ηλεκτροπαραγωγής έως το 2050.
      Ολοκληρώνοντας το Τέταρτο Μέρος της ετήσιας Ενεργειακής Ανάλυσης του Πλανήτη μας, είναι ευδιάκριτη η σημαντική αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, με προφανείς προοπτικές για σταδιακή υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων από ΑΠΕ, κυρίως λόγω των προσπαθειών περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στην προσπάθεια αυτή σταθερή είναι εδώ και πολλά χρόνια η συμμετοχή των υδροηλεκτρικών σταθμών, ενώ τα τελευταία χρόνια εντυπωσιακή είναι η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολική και ηλιακή ενέργεια (κυρίως από φωτοβολταϊκούς σταθμούς). Παράλληλα, διαγράφεται μία στροφή των αιολικών εφαρμογών προς το θαλάσσιο χώρο, γεγονός που αναμένεται σταδιακά να ενεργοποιήσει και το ενδιαφέρον για την παράλληλη εγκατάσταση εμπορικών κυματικών μηχανών. Με πρωτοπόρο την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και με κυρίαρχη την παρουσία της Κίνας, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αναμένεται το 2050 να υπερκεράσει την παραγωγή των ορυκτών καυσίμων, καλύπτοντας τουλάχιστον το 50% της πλανητικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας έναντι του 27% που αντιπροσωπεύει σήμερα (τέλος 2021).
       
      RES Contribution on Elecricity of our Planet_v14.doc
      Απόσπασμα από τα Συμπεράσματα (Τέταρτο Μέρος) της Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
      Περισσότερα...

        0

    4. Αρθρογραφία

      Έκθεση με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης για ένα σύστημα Συνεχούς Επαγγελματικής Ανάπτυξης των Αρχιτεκτόνων από το UK Register of Architects (ARB)

      GTnews

      Μια νέα έκθεση διαβούλευσης που δημοσιεύθηκε αποκαλύπτει τις απόψεις του επαγγέλματος σχετικά με το νέο σύστημα CPD- Continuing Professional Development από το Architects Registration Board -ARB στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο θα ξεκινήσει το επόμενο έτος.
      Μετά την πιο πρόσφατη διαβούλευση που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, το ARB δημοσίευσε έκθεση που παρουσιάζει τα σχέδιά του  για το νέο σύστημα υποχρεωτικής συνεχιζόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης των Αρχιτεκτόνων. Ο αριθμός-ρεκόρ των απαντήσεων που έλαβε η διαβούλευση – 1.350 – παρείχε μεγάλο όγκο ανατροφοδότησης σχετικά με τις προτάσεις του ARB. Όλες αυτές οι απαντήσεις καταδεικνύουν άμεσα τις απόψεις του επαγγέλματος σχετικά με τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη επαγγελματική ανάπτυξη. Αναλύθηκαν προσεκτικά και χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για τις τελικές εξελίξεις του ARB σχετικά με το νέο υποχρεωτικό σύστημα που θα απαιτείται για όλους τους εγγεγραμμένους Αρχιτέκτονες.
      Σύμφωνα με το νέο, εστιασμένο στα αποτελέσματα σύστημα, προκειμένου να παραμείνουν εγγεγραμμένοι οι Αρχιτέκτονες θα πρέπει να πραγματοποιούν δραστηριότητες CPD κάθε χρόνο και να επιβεβαιώνουν ότι τις έχουν αναλάβει όταν καταβάλλουν το τέλος συνδρομής. Οι Αρχιτέκτονες είναι ελεύθεροι να προσδιορίσουν τις δικές τους δραστηριότητες CPD. Εάν ένας Αρχιτέκτονας έχει εξελιχθεί επαγγελματικά και μπορεί να εφαρμόσει αυτά που έχει μάθει στην πρακτική του, τότε αυτό μπορεί να θεωρηθεί συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων – 58% – συμφώνησε ότι η καταγραφή των δραστηριοτήτων είναι ένας καλός τρόπος μέτρησης της αναληφθείσας CPD.
      Ο Alan Kershaw, πρόεδρος του Συμβουλίου του ARB , δήλωσε:
      “Χαίρομαι που λάβαμε μια τόσο ισχυρή και λεπτομερή απάντηση στη διαβούλευσή μας. Αυτή η ανατροφοδότηση αποτελεί ζωτικό μέρος του έργου μας για τη διαμόρφωση αυτού του νέου συστήματος, του οποίου κεντρικός στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι Αρχιτέκτονες διαθέτουν τις γνώσεις που χρειάζονται για τη δημιουργία και τη διατήρηση ενός δομημένου περιβάλλοντος που είναι τόσο ασφαλές όσο και βιώσιμο“.
      Το ARB θα καταστήσει αρχική απαίτηση του συστήματος ότι οι Αρχιτέκτονες πραγματοποιούν υποχρεωτική CPD σχετικά με τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια των κτιρίων με τρόπο που να είναι σχετικός με την πρακτική τους. Το ARB θα εκδώσει οδηγίες για να υποστηρίξει τους Αρχιτέκτονες σε αυτό, και θα συνεργαστεί με τους επαγγελματικούς φορείς για να υποδείξει τις πηγές γνώσης. Δεν θα υπάρχει ελάχιστος αριθμός δραστηριοτήτων που πρέπει να ολοκληρώσει ένας Αρχιτέκτονας. Αντιθέτως, το ARB θα προτείνει, αλλά δεν θα απαιτεί, οι Αρχιτέκτονες να αναλαμβάνουν οκτώ δραστηριότητες ετησίως.
      Το ARB θα επαναξιολογήσει  το σύστημα CPD για να κατανοήσει καλύτερα την αποτελεσματικότητά του και να εξετάσει κατά πόσον διαφορετικοί τομείς της Αρχιτεκτονικής θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο υποχρεωτικής CPD στο μέλλον.
      Η ανάλυση έδειξε ότι οι περισσότερες ανησυχίες επικεντρώθηκαν στον τρόπο εφαρμογής αυτής της απαίτησης και όχι στον υποκείμενο σκοπό και το όφελος. Το 68% δεν υποστήριξε τη συνολική πρόταση: οι πιο συνηθισμένες ανησυχίες ήταν ότι ήταν υπερβολικά γραφειοκρατική και ότι αφαιρούσε χρόνο από την εργασία που αποφέρει αμοιβή.
      Το πλήρες κείμενο της έκθεσης “Consultation on a Scheme for Continuing Professional Development – Architects Registration Board”, είναι διαθέσιμο εδώ: https://arb.org.uk/consultations/results/arbs-consultation-on-a-scheme-for-continuing-professional-development/
      Περισσότερα...

        0

    5. Αρθρογραφία

      Μελέτη ΙΟΒΕ: Οι τάσεις, οι προκλήσεις και οι προοπτικές της ανάπτυξης των Κατασκευών στην Ελλάδα

      Engineer

      Η μελέτη που παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσαν το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων - ΤΜΕΔΕ και το ΙΟΒΕ, καταγράφει τη μεγάλη ανάπτυξη που έχει σημειώσει ο κλάδος των κατασκευών, με αύξηση του αντικειμένου κατά 84% από το 2017 μέχρι σήμερα. Παράλληλα, υπογραμμίζει τις μεγάλες προσδοκίες για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου τα επόμενα χρόνια με ώθηση από τους υψηλούς εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Όπως εκτιμά το ΙΟΒΕ,τα έργα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και οι πόροι του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 σε συνδυασμό με τις ιδιωτικές επενδύσεις (περιλαμβάνοντας τις επενδύσεις σε κατοικίες) θα κινητοποιήσουν κατά την περίοδο 2024 – 2026 συνολικά πόρους άνω των 52 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανόμενης και της τραπεζικής χρηματοδότησης.
      Έτσι οι επενδύσεις σε Κατασκευές –κυρίως στις υποδομές– εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν σημαντικά το μερίδιό τους στο ΑΕΠ την περίοδο 2024 - 2026.
      Το αποτύπωμα του κατασκευαστικού κλάδου
      Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η αξία παραγωγής του κλάδου των Κατασκευών εκτιμάται ότι έφτασε το 2023 τα 12,8 δισ. ευρώ, επίπεδο υψηλότερο κατά 84% συγκριτικά με το 2017.
      Στον κλάδο απασχολούνταν συνολικά 197 χιλ. εργαζόμενοι το 2022, αριθμός που παρουσιάζει σχετική στασιμότητα, με τάση ελαφριάς ανόδου τα τελευταία χρόνια. Στις δραστηριότητες Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών απασχολούνταν 74 χιλ. άτομα το 2022, χωρίς αξιοσημείωτη μεταβολή από το 2017.
      Οι επενδύσεις σε κατασκευές αντιπροσώπευαν το 4,8% του ΑΕΠ το 2022, έναντι 14,7% το 2007, ενώ η απόκλιση για το 2022 σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 υπερβαίνει τις 6 ποσοστιαίες μονάδες.
      Στα στοιχεία των επιμέρους βραχυπρόθεσμων δεικτών αποτυπώνεται η ισχυρή ανάκαμψη του τομέα τα τελευταία χρόνια, με αξιοσημείωτη άνοδο της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, αν και από πολύ χαμηλή βάση, αύξηση του κύκλου εργασιών και ενίσχυση των θετικών επιχειρηματικών προσδοκιών. Ωστόσο, αναδεικνύεται επίσης, η σημαντική αύξηση του κόστους κατασκευής και των τιμών των ακινήτων και η συγκρατημένη άνοδος της στεγαστικής πίστης, με παράλληλη αύξηση του σχετικού κόστους δανεισμού.
      Ιδιαίτερα ενισχυμένη την τελευταία διετία είναι και η αγορά κατασκευής δημόσιων έργων, με αύξηση τόσο του πλήθους των δημοπρασιών όσο και του συνολικού προϋπολογισμού των δημόσιων έργων και αποκλιμάκωση του μέσου ποσοστού εκπτώσεων.
      Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου ανήλθε το 2023 (στοιχεία μέχρι το εννεάμηνο του έτους) σε 15,35 δισ. ευρώ, σημαντικά αυξημένο κατά 63% έναντι του προηγούμενου έτους και περίπου τριπλάσιο συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2018-2020.
      Ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης
      Με βάση την ανάλυση των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) εκτιμάται ότι σε έργα που έχουν άμεση σχέση με τις Κατασκευές θα κατευθυνθούν επιχορηγήσεις ύψους 9,9 δισ. ευρώ, κινητοποιώντας συνολικούς πόρους ύψους 12,8 δισ. ευρώ. Τα κατασκευαστικά έργα που στηρίζονται με επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) αφορούν κυρίως τους πυλώνες της Πράσινης Μετάβασης (6,3 δισ. ευρώ) και των Ιδιωτικών Επενδύσεων (2,7 δισ. ευρώ).
      Μαζί με τους πόρους από τα δάνεια του ΤΑΑ (και τους κινητοποιούμενους από τα δάνεια πόρους χρηματοδότησης) εκτιμάται ότι για έργα με άμεση σχέση με τις Κατασκευές θα κινητοποιηθούν την περίοδο 2022-2026 συνολικά 23,9 δισ. ευρώ (12,8 δισ. ευρώ από τις επιχορηγήσεις και 11,1 δισ. ευρώ από τα δάνεια).
      Συνεπώς, οι επενδύσεις σε Κατασκευές εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν σημαντικά το μερίδιό τους στο ΑΕΠ την περίοδο 2023-2026. Μεσοπρόθεσμα εκτιμώνται επιπρόσθετες επενδύσεις σε υποδομές και κατοικίες ετησίως ύψους έως 3,0% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο (συγκριτικά με το 2022) –με το ποσοστό των επενδύσεων σε κατασκευαστικά έργα να φτάνει μέχρι το 8,6%
      του ΑΕΠ το 2025 από 4,8% το 2022. 
      Εκτιμάται επίσης ότι η αξία παραγωγής των κατασκευαστικών έργων υποδομών και κατοικιών θα ακολουθήσει ισχυρή ανοδική πορεία την περίοδο 2024-2026, ξεπερνώντας τα 18 δισ. ευρώ το 2025, από 10,3 δισ. ευρώ το 2022.
      Εκτίμηση αναγκών χρηματοδότησης
      Η χρηματοδότηση του κλάδου των Κατασκευών από τα εγχώρια Νομισματικά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα δεν σημείωσε σημαντική μεταβολή τα έτη 2020 και 2021, καθώς τα νέα δάνεια ανήλθαν σε 273 και 289 εκατ. ευρώ αντιστοίχως. Μεγάλη αύξηση σημειώθηκε το 2022, όταν τα νέα δάνεια ανήλθαν σε 602 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το 2023, παρά την περαιτέρω άνοδο της κατασκευαστικής δραστηριότητας, η χρηματοδότηση των Κατασκευών υποχώρησε στα 280 εκατ. ευρώ. Η σημαντική άνοδος του κόστους δανεισμού το 2023 ήταν ένας από τους παράγοντες που ενδεχομένως επηρέασαν τις ροές χρηματοδότησης. Την περίοδο 2020-2023, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου έλαβαν κατά μέσο όρο το 72% των νέων δανείων και οι μεγάλες το υπόλοιπο 28%.
      Όπως τονίζεται στη μελέτη του ΙΟΒΕ, η ανάπτυξη των δημόσιων και ιδιωτικών κατασκευαστικών έργων, η συμμετοχή σε δημόσια έργα και ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού δυναμικού του κλάδου θα απαιτήσουν αυξημένους πόρους χρηματοδότησης από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τόσο σε κεφάλαια κίνησης όσο και σε μεσοπρόθεσμα
      και μακροπρόθεσμα δανειακά κεφάλαια.
      Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός των επιχειρήσεων του τομέα την περίοδο 2023-2026 θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 972 εκατ. έως 1,77 δισ. ευρώ.



      Το αρχείο της έρευνας: https://iobe.gr/docs/research/RES_05_F_27032024_REP.pdf και
      ΙΟΒΕ Τάσεις, προκλήσεις και προοπτικές των Κατασκευών RES_05_F_27032024_REP.pdf
      Το αρχείο της παρουσίασης: https://iobe.gr/docs/research/RES_05_F_27032024_PRE.pdf
       
       
       
       
       
      Περισσότερα...

        0

    6. Αρθρογραφία

      Διαγωνισμός Smart Forest Innovation Challenge

      GTnews

      Οι  προτάσεις που έχουν κατατεθεί, στοχεύουν στην ανάδειξη τεχνολογικών προκλήσεων σε τομείς όπως η πρόληψη και προστασία, η αποκατάσταση και η ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων για τη διαχείριση των δασών και στην καταγραφή λύσεων που μπορούν να αξιοποιηθούν επιχειρηματικά στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για την διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων.
       Οι προτάσεις που θα κατακτήσουν τις τρεις πρώτες θέσεις, θα λάβουν χρηματικά έπαθλα που φτάνουν έως και τις 3.000 €. Εκτός από τα χρηματικά έπαθλα, στους διακριθέντες θα δοθεί η δυνατότητα να παρουσιάσουν τις λύσεις τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και παράλληλα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα τους υποστηρίξει, ώστε να ενσωματώσουν τις προτεινόμενες καινοτομίες στην εφαρμογή της δασικής πολιτικής του Υπουργείου. Τέλος, θα τους δοθεί η δυνατότητα να συμμετάσχουν απευθείας στο «GreenTech Challenge by ESU NTUA», ένα εθνικό πρόγραμμα καινοτομίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
      Ο Γενικός Γραμματέας Δασών δήλωσε σχετικά: «Όραμα της Γενικής Γραμματείας Δασών είναι ο σύγχρονος Δασάρχης να έχει στον οθόνη του όλα τα δεδομένα που χρειάζεται για την παρακολούθηση και διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων. Ο διαγωνισμός Smart Forest Innovation Challenge με τις τεχνολογίες που συγκεντρώνει θα μας βοηθήσει να προχωρήσουμε προς αυτό το όραμα».
      Για περισσότερες πληροφορίες και συμμετοχή στο Πρόγραμμα: https://smartforest.mantisbi.io/
      Περισσότερα...

        0

    7. Αρθρογραφία

      Πρακτικός οδηγός Φ/Β για την αυτοκατανάλωση με net-billing

      Engineer

      Νέος πρακτικό οδηγό εξέδωσε ο ΣΕΦ για την αυτοκατανάλωση με net-billing. Ο οδηγός αναφέρει:
      Ο νόμος 5106/2024 (ΦΕΚ 63Α, 1.5.2024), επέφερε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά την αυτοκατανάλωση. Συγκεκριμένα, περιόρισε τις κατηγορίες καταναλωτών που μπορούν να αξιοποιήσουν το θεσμικό εργαλείο του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) που ίσχυε μέχρι πρόσφατα, προκρίνοντας ως κύριο θεσμικό εργαλείο για την αυτοκατανάλωση τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό (net-billing).
      Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024 δημοσιεύτηκε η εφαρμοστική του νόμου υπουργική απόφαση (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/93976/2772, ΦΕΚ 5074Β/5.9.2024), ενώ, με νέες ρυθμίσεις, περιορίζονται και άλλο οι νέες εφαρμογές netmetering, και αφορούν πλέον μόνο σε επαγγελματίες αγρότες οι οποίοι εγκαθιστούν συστήματα έως 30 kWp.
      Τι πρέπει να γνωρίζετε για το net-billing;
      1. Αφορά όλες τις κατηγορίες καταναλωτών (οικιακούς, εμπορικούς, αγρότες, ΟΤΑ, Ενεργειακές Κοινότητες).
      2. Στο net-billing, ο συμψηφισμός μεταξύ παραγόμενης και καταναλισκόμενης ενέργειας γίνεται σε πραγματικό χρόνο. Τυχόν πλεονάζουσα ενέργεια εγχέεται στο δίκτυο και αποζημιώνεται για μια εικοσαετία με βάση την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες της έγχυσης.
      3. Για την εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος έως 10,8 kW με εφαρμογή ταυτοχρονισμένου ή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού αποκλειστικά για οικιακούς καταναλωτές (νοικοκυριά) θεσπίστηκε ειδικό πρόγραμμα “Oικιακά Φωτοβολταϊκά”.
      4. Οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές δεν θεωρούνται επιτηδευματίες και δεν υπόκεινται σε φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της παραγόμενης και εγχυθείσας ενέργειας στο πλαίσιο του συμψηφισμού.
      5. Ειδικά για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ), λόγω της μη ύπαρξης οργανωμένης αγοράς, η πλεονάζουσα ενέργεια πληρώνεται στον αυτοκαταναλωτή με τιμή (€/MWh) η οποία ισούται με την Ειδική Τιμή Αγοράς (Ε.Τ.Α.) τεχνολογιών ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ, και εκκαθαρίζεται από τον Διαχειριστή των ΜΔΝ (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε), σε καθένα από τα ηλεκτρικά συστήματα ΜΔΝ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ΜΔΝ.
      6. Προβλέπεται συλλογική αυτοκατανάλωση σε επίπεδο κτιρίου με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing). Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο μπορούν να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους, με την επιφύλαξη των εν ισχύι τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό, υπό το σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων σε κτίρια.
      7. Στην περίπτωση του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net-billing) καθώς και μηδενικής έγχυσης (zero feed-in), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε 3/23 kVA). Στην περίπτωση του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων.
      8. Ο σταθμός του αυτοκαταναλωτή μπορεί να ανήκει στην κυριότητά του ή σε τρίτο πρόσωπο ή να αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης μέσω τρίτου προσώπου, της εγκατάστασης και λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της μέτρησης και της συντήρησης, αν το τρίτο πρόσωπο παραμένει υπό τις εντολές του αυτοκαταναλωτή. Στην περίπτωση αυτή, το τρίτο πρόσωπο δεν θεωρείται αυτοκαταναλωτής. Στην περίπτωση που ο σταθμός αυτοκαταναλωτή εγκαθίσταται από τρίτο πρόσωπο και όχι από τον ίδιο αυτοκαταναλωτή, το οικονομικό αποτέλεσμα της πλεονάζουσας ενέργειας για τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό
      ή τον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό εφόσον aποζημιώνεται, έχει ως ωφελούμενο αποκλειστικά τον αυτοκαταναλωτή.
      9. O αυτοκαταναλωτής ή το τρίτο πρόσωπο που κατέχει τον σταθμό μπορεί να συνάπτει διμερείς συμβάσεις αγοροπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για την πλεονάζουσα ενέργεια για τις περιπτώσεις του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού που πληρώνεται από την αγορά. Αντίστοιχα, ο Προμηθευτής ή ο Φορέας Σωρευτικής εκπροσώπησης μπορεί να εγγυάται σταθερή τιμή πωλήσης για την πλεονάζουσα ενέργεια.
      Βασικοί ορισμοί που αφορούν την αυτοκατανάλωση με net-billing
      1. Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (net-billing): Είναι ο συμψηφισμός της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του αυτοκαταναλωτή, σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας) βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή. Σε περίπτωση έγχυσης ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή το Σύστημα, ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Εγχυθείσα ενέργεια εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα (για εμπορικούς -μη οικιακούςαυτοκαταναλωτές απαιτείται να υπάρχει ο σχετικός ΚΑΔ για παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας). Η παροχή κατανάλωσης βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τον σταθμό παραγωγής ή βρίσκεται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης. Ο σταθμός παραγωγής συνδέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα μέσω της παροχής της εγκατάστασης κατανάλωσης.
      2. Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing): Ο συμψηφισμός της Παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής με την Απορροφηθείσα ηλεκτρική ενέργεια στην παροχή κατανάλωσης προς συμψηφισμό του αυτοκαταναλωτή, ο οποίος διενεργείται σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας), βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή, ενώ ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Πλεονάζουσα ενέργεια, εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα. Οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν συνδέονται ηλεκτρικά με την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση του σταθμού παραγωγής ακόμη και αν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο. Οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε Περιφέρεια της χώρας, ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό, με την προϋπόθεση ότι τόσο ο σταθμός όσο και οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης βρίσκονται στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα, δηλαδή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα.
      3. Αυτοκατανάλωση εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού για Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού: ο Εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός από σταθμούς Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, με την Απορροφηθείσα ενέργεια σε εγκαταστάσεις κοινωφελών επιχειρήσεων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης του άρθρου 107 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων υγείας και νοσοκομείων, δημοτικών και δημοσίων αθλητικών κέντρων, εγκαταστάσεων και δικτύων οδοφωτισμού, εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς επίσης και κάθε άλλου κτιρίου, υποδομής ή εγκατάστασης που είτε ανήκει, είτε εξυπηρετεί ανάγκες του Ο.Τ.Α. Για την εφαρμογή του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, η παροχή των σταθμών παραγωγής, καθώς και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν είναι αναγκαίο να είναι επ’ ονόματι του ιδίου νομικού προσώπου.
      4. Αυτοκαταναλωτές ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που ενεργούν από κοινού (Συλλογική αυτοκατανάλωση): Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο δύνανται να συμμετέχουν από κοινού στην εγκατάσταση σταθμών και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από αυτούς, με την επιφύλαξη των εν ισχύ τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στο σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων των κτιρίων. Για τους αυτοκαταναλωτές ενέργειας που ενεργούν από κοινού, εφαρμόζεται Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός.
      5. Αυτοκατανάλωση χωρίς έγχυση (zero feed-in): Ο συμψηφισμός της παραχθείσας ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της Απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του τελικού καταναλωτή, χωρίς έγχυση ενέργειας από το σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή στο Σύστημα.
      Πρακτικός οδηγός Φ-Β για την αυτοκατανάλωση με net-billing HELAPCO_Self_Consumption_16Sep2024.pdf
      Περισσότερα...

        0

    8. Αρθρογραφία

      Προκλήσεις και προοπτικές της διείσδυσης των ΑΠΕ στην ελληνική ηλεκτροπαραγωγή

      Engineer

      Η ανάπτυξη που έχουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα αποτελεί μία από τις καλύτερες εξελίξεις –και μάλλον την πιο θεαματική– που μπορεί να επιδείξει γενικά η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται, σίγουρα, για ένα από τα πιο σημαντικά παραδείγματα επενδύσεων σε νέο πάγιο και παραγωγικό κεφάλαιο που πραγματοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, με τις εκτιμήσεις για το ύψος τους τα τελευταία 5 έτη να φτάνουν περίπου στα €9,5 δισεκ. σε έργα δημιουργίας μονάδων ΑΠΕ, συνοδευτικά έργα και έργα υποδομών και δικτύων.1 Και οι επενδύσεις αυτές έχουν ήδη αποδώσει απτά αποτελέσματα στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο σύστημα, το 2024 παρήχθησαν συνολικά 25,2 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών («ΑΠΕ εξ. Υ/Η», εφεξής),2 ένα επίπεδο παραγωγής υπερδιπλάσιο αυτού που είχαμε το 2019 (12,2 TWh), που υποδηλώνει έναν μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης της τάξεως του 15,6%. Η ραγδαία αυτή επαύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων των ΑΠΕ, σε συνδυασμό με την υιοθέτηση της πολιτικής της πλήρους απολιγνιτοποίησης έως το 2028 –παρά την αναπροσαρμογή της εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία–, είχαν σαν αποτέλεσμα μια ριζική αλλαγή στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.

      Όπως φαίνεται και στο Γράφημα, η πλειονότητα (55,3%) της ζητούμενης ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα το 2024 καλύφθηκε από ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων και των υδροηλεκτρικών), κάτι το οποίο επιτεύχθηκε για πρώτη φορά το 2023 (51,4%), με το μερίδιο κάλυψης να βαίνει διαρκώς και ταχέως αυξανόμενο. Αντίθετα, πέραν από –και παρά– τη δραστική μείωση στη χρησιμοποίηση του λιγνίτη, φαίνεται ότι πετύχαμε το 2024 και τον ουσιαστικό εκμηδενισμό των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χώρα μας να μετατρέπεται οριακά σε καθαρό εξαγωγέα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί μετά το 2000.3
      Η συνολική καθαρή παραγωγή ξεπέρασε τη ζήτηση κατά 307 MWh, οι οποίες αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό 0,6% της ζήτησης. Η παραπάνω εικόνα δεν διαφοροποιείται σημαντικά, αν συνυπολογίσουμε και τα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, τα οποία ηλεκτροδοτούνται κατά κύριο λόγο από μονάδες καύσης πετρελαίου και φυσικού αερίου,4 με τη σχετική συμμετοχή των ΑΠΕ να είναι πολύ μικρότερη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του The Green Tank για το σύνολο του 2024,5 οι ΑΠΕ καταγράφουν μια ελαφρά μικρότερη σχετική συμμετοχή στην κάλυψη της ζήτησης στο συνολικό ηλεκτρικό σύστημα, αλλά διατηρούν την απόλυτη πλειονότητα, με μερίδιο 50,8%.
      Ο ραγδαίος ρυθμός επαύξησης της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ αλλά και η επίτευξη μεριδίων ρεκόρ στη συμμετοχή τους στην ηλεκτροπαραγωγή έχουν, αναμφίβολα, ιδιαίτερα θετικές συνέπειες στην απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας τόσο από την καύση άνθρακα –τουλάχιστον όσον αφορά στις ενεργειακές ανάγκες που καλύπτονται μέσω του ηλεκτρισμού–, και τις ακόλουθες εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ), όσο και από τις εισαγωγές ενεργειακών αγαθών από το εξωτερικό. Συνεπάγονται, όμως, και μια σειρά νέων τεχνικών προκλήσεων, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και εγκαίρως προκειμένου να μην αποτελέσουν ανασταλτικούς παράγοντες στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ ή και εστίες σημαντικών προβλημάτων.
      Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την ανάλυση, εδώ:
      ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ (PDF)
      Παραπομπές
      1. Βλ. σχετικά τις δηλώσεις του κ. Ιωάννη Γιαρέντη, Διευθύνοντα Συμβούλου του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), στο 6ο Renewable & Storage Forum, την 31η Οκτωβρίου 2024, η οποία είναι διαθέσιμη στο https://renewablestorageforum.gr/videos-31-10-1 (Ενότητα 2, Πάνελ 1, Συζήτηση).
      2. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα εμπίπτουν απολύτως στον ορισμό της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Όμως, διατηρούν μεγάλη ευχέρεια κατά βούληση προσαρμογής της ισχύος τους, υπό τον περιορισμό μόνο της διατήρησης μιας ελάχιστης και μέγιστης στάθμης νερού, εν αντιθέσει με ό,τι συμβαίνει με τις υπόλοιπες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως εξηγείται στη συνέχεια του κειμένου. Αυτό δημιουργεί σημαντική διαφοροποίηση στη συμπεριφορά και στη διαχείριση των υδροηλεκτρικών, που προσομοιάζουν περισσότερο με των θερμικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού (καύσης λιγνίτη, φυσικού αερίου ή ντίζελ) παρά με των υπόλοιπων ΑΠΕ. Έτσι, καθίσταται πιο χρήσιμη η ξεχωριστή καταγραφή τους, στον βαθμό που είναι αυτή δυνατή βάσει των διαθέσιμων στοιχείων.
      3. Για την ακρίβεια, βάσει των στοιχείων της Eurostat, στο διάστημα 1990-2023 η Ελλάδα είχε μη-αρνητικό ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας μόνο το 2000, με καθαρές εξαγωγές περί τις 11 GWh. Πολύ κοντά στον ισοσκελισμό του ισοζυγίου ήταν η χώρα μας και το 1999, με καθαρές εισαγωγές 164 GWh. Σε όλα τα υπόλοιπα έτη του διαστήματος αυτού, η Ελλάδα χρειάστηκε σημαντικές ποσότητες καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.
      4. Με μια αναλογία περίπου 3/4 - 1/5.
      5. The Green Tank (2024). Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Δεκέμβριος 2024.
      Περισσότερα...

        0

    9. Αρθρογραφία

      Λειψυδρία στην Ευρώπη: Τα ποσοστά ανά χώρα, οι επιπτώσεις και λύσεις

      Engineer

      Το νερό είναι ένας απαραίτητος πόρος - όχι μόνο για τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και τα οικοσυστήματά του, αλλά και για την παραγωγή ενέργειας, τη γεωργία και την επισιτιστική ασφάλεια. Όσο σημαντικό κι αν είναι, το νερό δεν είναι ένας ανεξάντλητος πόρος και πρέπει να προστατεύεται από τη ρύπανση και την υπερεκμετάλλευση.

      Οι σύνθετες προκλήσεις σχετικά με το νερό επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη. Ζητήματα όπως η σπανιότητα, η ρύπανση και οι αυξανόμενοι κίνδυνοι από πλημμύρες και ξηρασίες δεν περιορίζονται πλέον σε απομονωμένες περιοχές.

      Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέβαλε φιλόδοξες προτάσεις για τον μετριασμό αυτών των προκλήσεων σε μια έκθεση σχετικά με την επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ανθεκτικότητα στο Νερό πριν από το καλοκαίρι του 2025.

      Λειψυδρία στην Ευρώπη: επιπτώσεις και λύσεις
      Η έλλειψη υδάτινων πόρων είναι ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι. Έως και το 34% του πληθυσμού της ΕΕ και το 40% της επικράτειάς της αντιμετώπισαν εποχιακή λειψυδρία το 2022. Στη Νότια Ευρώπη, έως και το 70% του πληθυσμού υφίσταται λειψυδρία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

      Πληροφοριακό γράφημα για τη λειψυδρία στην Ευρώπη Ο Δείκτης Εκμετάλλευσης Νερού Plus (WEI+) μετρά την κατανάλωση νερού ως ποσοστό των ανανεώσιμων πόρων γλυκού νερού για μια δεδομένη περιοχή και περίοδο. Ο παραπάνω χάρτης δείχνει ότι η Κύπρος αντιμετώπισε τα μεγαλύτερα προβλήματα διαθεσιμότητας νερού μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ το 2022, ακολουθούμενη από τη Μάλτα και τη Ρουμανία.

      Ωστόσο, οι ετήσιοι υπολογισμοί του WEI+ σε εθνικό επίπεδο δεν αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι οι υδάτινοι πόροι ενδέχεται να είναι ανεπαρκείς σε ορισμένες περιοχές κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εποχών.

      Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μια χώρα αντιμετωπίζει «υδάτινη πίεση» όταν οι ετήσιοι υδάτινοι πόροι της είναι κάτω από 1.700 m³ ανά κάτοικο. Χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα, η Πολωνία και η Τσεχία αντιμετωπίζουν χρόνια υδάτινη πίεση.
      30% των Ευρωπαίων που επηρεάζονται από την έλλειψη νερού κάθε χρόνο
      Πηγή: https://www.eea.europa.eu/en/analysis/publications/europes-state-of-water-2024?activeTab=12807558-bd9c-4df7-b03e-1fc91154d58f Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (EEA), περίπου το 20% της ευρωπαϊκής επικράτειας και το 30% του πληθυσμού επηρεάζονται από την έλλειψη νερού κάθε χρόνο.
      Οι ευρωβουλευτές ζητούν δεσμευτικούς στόχους για την αποδοτικότητα των υδάτων που να καλύπτουν όλες τις χρήσεις του νερού, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας, της γεωργίας και των νοικοκυριών.
      Οι προτεινόμενες λύσεις περιλαμβάνουν την υιοθέτηση πιο βιώσιμων γεωργικών μοντέλων, με τη βοήθεια καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων, την παροχή κινήτρων για πρακτικές επαναχρησιμοποίησης νερού, τη μείωση της ρύπανσης και της ζήτησης νερού.
      Ρύπανση των υδάτων: οι κύριες απειλές και πώς να τις αποτρέψουμε
      Τα προβλήματα με τα ύδατα στην ΕΕ δεν περιορίζονται στην ποσότητα, αλλά σχετίζονται και με την ποιότητα. Το 2021, μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης είχαν επιτύχει «καλή» ή «υψηλή» οικολογική κατάσταση, ενώ μόλις το 29% πληρούσε την «καλή» χημική κατάσταση, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Μια καλή οικολογική και χημική κατάσταση υποδηλώνει ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν έχει επηρεάσει σημαντικά ένα επιφανειακό υδάτινο σύστημα.

      Οι κύριοι ρύποι των υδάτων περιλαμβάνουν βιομηχανικά χημικά, όπως βαρέα μέταλλα και επίμονες επιβλαβείς ουσίες γνωστές ως «έμμονοι ρύποι», χημικά που χρησιμοποιούνται στη γεωργία και καταλήγουν σε ποτάμια, λίμνες και άλλα ύδατα, καθώς και αναδυόμενους ρύπους όπως τα μικροπλαστικά.

      Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ρύπανσης των υδάτων (όπως η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα και η οδηγία για το πόσιμο νερό) πρέπει να εφαρμόζεται και να επιβάλλεται καλύτερα. Προσθέτουν ότι η ΕΕ πρέπει να μειώσει περαιτέρω τη ρύπανση από χημικά, φαρμακευτικά προϊόντα, βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, μικροπλαστικά, χημικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα.

      Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει τη σταδιακή κατάργηση των «έμμονων ρύπων» σε καταναλωτικά αγαθά που έχουν αποδειχθεί ανησυχητικές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, καθώς και την επικαιροποίηση των ορίων για αυτές τις χημικές ουσίες στο πόσιμο νερό.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Διαβάστε περισσότερα σχετικά με το πώς η ΕΕ θέλει να αποτρέψει τη ρύπανση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων
      Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής
      Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τα προβλήματα ύδρευσης στην Ευρώπη. Οι ακραίες θερμοκρασίες, οι παρατεταμένες ξηρασίες και οι καταστροφικές πλημμύρες βλάπτουν τα οικοσυστήματα και την ανθρώπινη υγεία και προκαλούν σημαντικές διαταραχές στις οικονομικές δραστηριότητες.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Δείτε τον χάρτη μας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη
      Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος   Επιπτώσεις της ξηρασίας στα οικοσυστήματα στην Ευρώπη   Πηγή "Μέχρι τα μέσα του αιώνα, η συχνότητα και η ένταση των καυσώνων και της ξηρασίας προβλέπεται να αυξηθούν στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης."Ανοίγει σε νέο παράθυρο Οι ευρωβουλευτές προτείνουν επείγοντα μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της ξηρασίας, όπως μεγαλύτερη επαναχρησιμοποίηση λυμάτων, αυξημένη εξοικονόμηση νερού στους κτιριακούς και βιομηχανικούς τομείς και βελτιωμένη αποδοτικότητα των υδάτων στη γεωργία. Οι επενδύσεις σε τεχνικές αποθήκευσης νερού είναι επίσης κρίσιμες για τη διατήρηση των αποθεμάτων νερού κατά τη διάρκεια των περιόδων ξηρασίας.

      Για να βοηθήσει στον μετριασμό των κινδύνων πλημμύρας, η έκθεση προτείνει λύσεις βασισμένες στη φύση, όπως η αποκατάσταση υγροτόπων και η δημιουργία πράσινων ζωνών προστασίας.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Μάθετε περισσότερα για τα μέτρα της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
      Κοινοί υδάτινοι πόροι: διασυνοριακή συνεργασία
      Πολλά ποτάμια και λίμνες της Ευρώπης μοιράζονται από πολλές χώρες, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη διασυνοριακή διαχείριση των υδάτων.

      Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η ανθεκτικότητα στο νερό πρέπει να αποτελεί κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει την περιφερειακή και διακρατική αλληλεγγύη μέσω συντονισμένων πολιτικών για το νερό και διευκολύνοντας τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

      Οι επενδύσεις σε υποδομές ύδρευσης και έξυπνα συστήματα παρακολούθησης είναι απαραίτητες για την παρακολούθηση της ποιότητας και της χρήσης του νερού σε πραγματικό χρόνο. Ως εκ τούτου, οι ευρωβουλευτές προτείνουν ένα ξεχωριστό και ειδικό ταμείο στον επερχόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, αρχής γενομένης από το 2028, για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας στο νερό στις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από λειψυδρία.
      Έξυπνη διαχείριση νερού: τεχνολογίες για ένα βιώσιμο μέλλον
      Οι σύγχρονες προκλήσεις απαιτούν σύγχρονες λύσεις. Οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στον μετασχηματισμό της διαχείρισης των υδάτων και να κάνουν τη χρήση του νερού πιο βιώσιμη.

      Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να επενδύσει σε λύσεις τεχνητής νοημοσύνης (AI), αισθητήρες για την παρακολούθηση της ποιότητας και της ποσότητας του νερού σε πραγματικό χρόνο, έξυπνη άρδευση και τεχνολογίες για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των υδάτων.

      Η επεξεργασία λυμάτων μπορεί επίσης να επωφεληθεί από προηγμένες διαδικασίες επεξεργασίας που επιτρέπουν υψηλότερα ποσοστά επαναχρησιμοποίησης του νερού τόσο σε αστικές όσο και σε αγροτικές περιοχές.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Ενημερωτικό δελτίο για την προστασία και τη διαχείριση των υδάτων Podcast του EPRS - «Τι θα γινόταν αν η Ευρώπη αντιμετώπιζε έλλειψη νερού;»Ανοίγει σε νέο παράθυρο Ενημέρωση EPRS - «Τι θα γινόταν αν η Ευρώπη αντιμετώπιζε έλλειψη νερού;»
      Περισσότερα...

        0

    10. Αρθρογραφία

      Πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier 2024

      GTnews

      Ανακοινώθηκε η έναρξη της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, το θέμα του οποίου για το 2024 είναι “Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική”.
      Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier 2024 επιβραβεύει αρχιτεκτονικά έργα, αστικές και αγροτικές αναπτύξεις που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια και προωθούν την αρχιτεκτονική σε αρμονία με τη φύση, που εκτιμούν την τοπική ταυτότητα, την ιστορία και τη χειροτεχνία μέσω της συνετής χρήσης αρχών κοινής λογικής, φυσικών υλικών και τεχνικών κατασκευής μακράς διάρκειας και απευθύνεται σε αρχιτέκτονες, πολεοδόμους, τεχνίτες και κατασκευαστές κάθε είδους.
      Σημαντικές πληροφορίες:
      Προθεσμία παραλαβής συμμετοχών: 30 Απριλίου 2024
      Συνεδρίαση της κριτικής επιτροπής στις Βρυξέλλες: 28 & 29 Ιουνίου 2024
      Τελετή απονομής βραβείων & έναρξη έκθεσης στις Βρυξέλλες :26 Οκτωβρίου 2024
      Για περισσότερες πληροφορίες και για υποβολή αίτησης για συμμετοχή στον διαγωνισμό δείτε ΕΔΩ
      Περισσότερα...

        0

    11. Αρθρογραφία

      Νέα ανάλυση της υπηρεσίας FloodHUB για το υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας - Συνεχίζεται η πτώση των ταμιευτήρων Μόρνου και Εύηνου

      Engineer

      Το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής αντλεί νερό από τέσσερις βασικούς ταμιευτήρες: Μόρνος, Εύηνος, Υλίκη, και Μαραθώνας. Από αυτούς:
      Ο Μόρνος είναι η κύρια πηγή ύδρευσης, εξυπηρετώντας τη μεγαλύτερη κατανάλωση. Ο Εύηνος ενισχύει τον Μόρνο μέσω της σήραγγας Ευήνου-Μόρνου, λειτουργώντας ως μεταβατικός ταμιευτήρας. Η Υλίκη (φυσική λίμνη) και ο Μαραθώνας λειτουργούν συμπληρωματικά στους δύο κύριους ταμιευτήρες. Η υπηρεσία FloodHUB της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ εκπόνησε διαχρονική αξιολόγηση των υδρολογικών και κλιματικών συνθηκών στους δύο βασικούς ταμιευτήρες που υποστηρίζουν το υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας —τον Μόρνο και τον Εύηνο— ώστε να εκτιμηθεί ο βαθμός υδρολογικής πίεσης και ξηρασίας στο σύστημα για πρώτο εξάμηνο του 2025.
      Μεθοδολογία & Δεδομένα
      Η ανάλυση αξιοποίησε:
      Δορυφορικά δεδομένα μεσαίας και υψηλής ανάλυσης Landsat-5,7,8 (1984–2021) και Sentinel-2 (2017–2025) για εκτίμηση της επιφάνειας των λιμνών ERA5-Land κλιματικά δεδομένα (1950–2025) για μηνιαίες/ημερήσιες κλιματικές μεταβλητές για την εκτίμηση: Δεικτών ξηρασίας: όπως ο Standardized Precipitation Index (SPI-3) για αθροιστική βροχόπτωση τριμήνου. Ο δείκτης SPI-3 αποτυπώνει τη στατιστική απόκλιση των αθροιστικών μηνιαίων βροχοπτώσεων για διάστημα 3 μηνών σε σχέση με τις μακροχρόνιες κλιματικές κανονικές τιμές, με τις Αρνητικές τιμές να δείχνουν ξηρότερες συνθήκες από το φυσιολογικό, ενώ θετικές τιμές να δείχνουν υγρότερες. Δεικτών θερμικής καταπόνησης (heat ratio): με βάση την ημερήσια συχνότητα υπέρβασης της 90ης εκατοστιαίας τιμής θερμοκρασίας (δηλαδή το πλήθος των ημερών ανά μήνα που ξεπέρασαν την θερμοκρασία αυτή) που συνδέεται με την αναμενόμενη εξάτμιση Διαχρονική εξέλιξη επιφάνειας λιμνών 

      Γράφημα 1: Διαχρονική Εξέλιξη της Εποχικής Διακύμανσης της Επιφάνειας των Ταμιευτήρων Μόρνου και Ευήνου (2008, 2017–2025), βάσει Ιστορικών Δορυφορικών Εικόνων Υψηλής Ανάλυσης (Sentinel-2) (% κάλυψης επιφάνειας ως προς την τιμή υπερχείλισης)
      Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Μόρνου:
      Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης καλύπτει μόλις το ~65% της  (σχεδόν) μέγιστης περιοχής κατάκλισης βάσει των ιστορικών στοιχείων για τον μήνα Μάϊο (βάσει Landsat-5,7,8, 1984–2021). Αντίστοιχα, το 2024 ήταν στο ~79%, και το 2022 είχε αγγίξει σχεδόν το 100%. Η τρέχουσα τιμή του 2025 (~11.64 km²) είναι από τις χαμηλότερες που έχουν παρατηρηθεί από το 2002 που ενσωματώθηκε στο σύστημα ο ταμιευτήρας του Εύηνου, με εξαίρεση το καλοκαίρι/φθινόπωρο του 2008, όταν η επιφάνεια κατέβηκε <10 km².
      Εικόνα 1: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Μάϊο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)

      Εικόνα 2: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Απρίλιο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)

      Εικόνα 3: Διαχρονική Απεικόνιση Χαμηλών Τιμών Στάθμης της Λίμνης Μόρνου κατά την Τελευταία 20ετία (Αύγουστος 2008, Νοέμβριος 2024, Μάιος 2025) ; Απεικόνιση περιόδων έντονης υδρολογικής πίεσης μέσω δορυφορικών δεδομένων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2

      Εικόνα 4: Σύγκριση Επιφάνειας Μόρνου τον Μάιο 2025 με τις Ιστορικές Τιμές Επαναληψιμότητας (1984–2021) Μεσαίας και Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2
      Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Εύηνου:
      Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης ήταν μόλις ~2.30 km², δηλαδή σημαντικά κάτω από τη επιφάνεια στη στάθμη υπερχείλισης (3.6 km²). Οι τιμές του 2024 είναι αντίστοιχα χαμηλές, ενώ άλλες χρονιές, όπως το 2021 ή το 2022, παρουσιάζουν πολύ καλύτερη εικόνα.
      Εικόνα 5: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Εύηνος κατά τον Μάϊο των Ετών 2023–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)
      Κλιματικές Συνθήκες

      Γράφημα 2: Επιφάνεια Λίμνης Μόρνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)

      Γράφημα 3: Επιφάνεια Λίμνης Ευήνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)
      Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Μόρνου:
      2024: Χαμηλό ποσοστό χιονοκάλυψης (Snow cover < 10%), πολύ υψηλή θερμική καταπόνηση (heat ratio = ~30%), και χαμηλές τιμές βροχόπτωσης (SPI-3 <0 , υποδεικνύει υδρολογική ξηρασία). 2025: Ελαφρώς καλύτερες συνθήκες με το δείκτη βροχοπτωσης SPI-3 μεταξύ -0.5 και +1, ποσοστό χιονοκάλυψης γύρω στο 20%, και θερμική καταπόνηση κάτω του 10%. Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Εύηνου:
      Παρόμοια κλιματικά μοτίβα με τον Μόρνο, χωρίς ένδειξη στατιστικά ισχυρών βροχοπτώσεων ή σημαντικής μείωσης της ξηρασίας. Συμπεράσματα
      Η υφιστάμενη κατάσταση των ταμιευτήρων (Μάιος 2025) υποδεικνύει υποχώρηση της επιφάνειας λίμνης στα (δεύτερα) χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας. Η περίοδος του 2008 παραμένει η χειρότερη υδρολογικά, αλλά το 2025 παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά. Τα τελευταία έτη η επιφάνεια του ταμιευτήρα του Μόρνου έχει συνεχή πτωτική τάση. Το 2025 σε σύγκριση με το 2024, παρότι οι τιμές του δείκτη βροχόπτωσης (SPI-3) δείχνουν σχετική βελτίωση, δεν αρκούν ώστε να αντισταθμίσουν τη μείωση της αποθηκευμένης ποσότητας νερού (επιφάνεια της λίμνης) – εν αντιθέσει παρατηρείται μείωση ~10% σε σχέση με το 2024. Ο Εύηνος φαίνεται να επηρεάζεται πιο έντονα από τις συνθήκες ξηρασίας, λόγω του μικρού αποθηκευτικού του όγκου. Η παρούσα κατάσταση (αρχές 2025) παρουσιάζει συνδυαστικά δυσμενείς συνθήκες για το σύστημα Εύηνος → Μόρνος, καθώς και οι δύο ταμιευτήρες παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλά επίπεδα πληρότητας (~60%) που επιτείνει το επίπεδο υδρολογικής πίεσης στο σύστημα. Σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση το σύστημα τον τελευταίο (τουλάχιστον) χρόνο φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση έντονης πίεσης και ως εκ τούτου απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων από τους αρμόδιους φορείς.
      Ομάδα μελέτης:
      Αλέξανδρος Κωνής Αθανάσιος Ασκητόπουλος Αλεξία Τσούνη Σταυρούλα Σιγούρου  Βασιλική Παγάνα [Επιστημονικοί Συνεργάτες της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND/ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ]
      Δρ. Χαράλαμπος Κοντοές [Διευθυντής Ερευνών του ΕΑΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος της Μονάδας BEYOND]
      Περισσότερα...

        0

    12. Αρθρογραφία

      Ο ρόλος της ανάλυσης των δεδομένων στις κατασκευές

      Engineer

      Οι κατασκευές και γενικότερα ο κατασκευαστικός κλάδος, διαδραματίζουν έναν κεντρικό ρόλο στις ανθρώπινες κοινωνίες, αφού σχετίζονται άμεσα με την ποιότητα ζωής και την ευημερία των πολιτών, ενώ παράλληλα διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό, αλλά και το ενεργειακό περιβάλλον γύρω τους.
      Όπως είναι λογικό, η σπουδαιότητα του συγκεκριμένου κλάδου, ουσιαστικά «αναγκάζει» τον επιστημονικό κόσμο να ανακαλύπτει συνεχώς νέες λύσεις, καινοτόμα υλικά και πρωτοποριακές τεχνολογίες, με σκοπό πάντα την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία εξασφαλίζει τις ίδιες ή και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και για τις επόμενες γενιές.
      Η ανάλυση και η εκμετάλλευση δεδομένων, στην εποχή μάλιστα της ψηφιοποίησης και της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, έρχονται να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην ενίσχυση και τη βελτίωση ενός πλήθους από παράγοντες που σχετίζονται με τις κατασκευές. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες, είναι οι εξής:
      Βελτίωση της αποδοτικότητας των κατασκευών
      Η ανάλυση και η σύγκριση δεδομένων μπορούν να επιφέρουν σημαντικά αποτελέσματα στον προγραμματισμό, την κοστολόγηση και την ανάπτυξη των κατασκευών, αλλά και στη συντήρησή τους. Μία πλατφόρμα για παράδειγμα, η οποία συγκεντρώνει πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεση ενός έργου, όπως οι τιμές των υλικών, οι προσφορές των υπεργολάβων, οι αμοιβές των εργατών, αλλά και τεχνικές λεπτομέρειες όπως σχέδια και χρονοδιαγράμματα, μπορεί σίγουρα να εξοικονομήσει χρόνο σε μια τεχνική εταιρεία που θα αναλάβει ένα ιδιωτικό έργο με ομοιότητες στο μέλλον, αλλά και να δώσει μια πλήρη και ξεκάθαρη εικόνα για τις λεπτομέρειες για παράδειγμα μιας ανακαίνισης δημόσιου σχολείου η οποία ολοκληρώθηκε πριν 20 χρόνια.
      Εξοικονόμηση πόρων και χρημάτων
      Έχει υπολογιστεί πως περίπου το 35% του συνολικού κατασκευαστικού κόστους ενός έργου, προέρχεται μόνο από τη σπατάλη υλικών και τα ανθρώπινα λάθη. Η ανάλυση των δεδομένων που αφορούν τις παραγγελίες υλικών και την κατανομή τους στις διάφορες εργασίες και τα αντίστοιχα συνεργεία στο εργοτάξιο, μπορεί να συμβάλλει στην ενοποίηση όλων των διαδικασιών διαχείρισης πόρων σε ένα πρόγραμμα, η παρακολούθηση του οποίου μπορεί να αποτρέψει και να μειώσει σωρεία λαθών που σε αντίθετη περίπτωση θα επιβάρυναν το έργο χρονικά, αλλά και οικονομικά.
      Ασφάλεια στο εργοτάξιο
      Η καταγραφή δεδομένων που αφορούν συνθήκες που μπορούν να επηρεάσουν την ασφάλεια των εργαζομένων σε ένα έργο, όπως είναι τα γεωτεχνικά χαρακτηριστικά του εδάφους, η παρακολούθηση των καιρικών φαινομένων στο πέρασμα του χρόνου, αλλά και η σύγκριση του εξοπλισμού και των τεχνικών που πιθανώς να έχουν χρησιμοποιηθεί στην πορεία της εκτέλεσης ενός έργου, χαρίζουν χρήσιμα συμπεράσματα για την ασφάλεια των κατασκευών αλλά και των εργαζομένων.
      Συντονισμός των εργασιών και συνεργασία των εργαζομένων
      Ο συντονισμός των εργασιών, αλλά και των συνεργείων που αναλαμβάνουν τις επί μέρους εργασίες ενός έργου, αποτελεί ουσιαστικά μια πολυκριτηριακή ανάλυση δεδομένων και αποφάσεων που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχή ολοκλήρωση ενός έργου, σε λειτουργικό, αισθητικό, αλλά και οικονομικό επίπεδο. Η δυνατότητα παρακολούθησης όλων των εργασιών, από όλους τους εμπλεκόμενους ενός έργου, σε πραγματικό ουσιαστικά χρόνο, εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία ενός εργοταξίου και την άριστη συνεργασία μεταξύ των επιτελείων, παράγοντα ιδιαίτερα κρίσιμο σε ένα εργασιακό περιβάλλον.
      Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος
      Η περιβαλλοντική δήλωση προϊόντος αποτελεί ουσιαστικά μια πλατφόρμα με την πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όλων των προϊόντων ενός έργου, που προκύπτουν καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Παρέχει διαφανείς, συγκρίσιμες και επαληθευμένες πληροφορίες σχετικά με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προϊόντων, από την εξόρυξη των πρώτων υλών τους μέχρι και την τελική απόρριψή τους, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Η ενσωμάτωση τέτοιων εργαλείων σε εφαρμογές κατασκευών, μπορεί κάλλιστα να συμβάλλει στη διαφάνεια αλλά και την τελική επιλογή ενός υλικού, με γνώμονα την «πράσινη» ανάπτυξη, αλλά και την εξάλειψη ενός πλήθους ρυπαντών που προκύπτουν από τη χρήση υλικών μη φιλικών στο Περιβάλλον.
      Αυτοματοποίηση και εξοικονόμηση ενέργειας
      Η αυτοματοποίηση στις κατασκευές, κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος σε νέα αλλά και σε υφιστάμενα έργα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα «έξυπνα» κτίρια, τα οποία συνδυάζουν ένα πλήθος από πληροφορίες και παράγοντες, ώστε να αυτοματοποιήσουν κάποιες διαδικασίες όπως το αυτόματο κλείσιμο του κλιματιστικού ή των φωτιστικών σε περίπτωση που ο κάτοικος αμελήσει να το κάνει ή ακόμα και την αυτόματη έναρξη της λειτουργίας της θέρμανσης, λίγο πριν την επιστροφή ενός ανθρώπου από την εργασία του. Τα εργαλεία αυτά, παρέχουν άνεση και ασφάλεια στους χρήστες τους, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην εξοικονόμηση ενέργειας, τη στιγμή μάλιστα που οι κατασκευές ευθύνονται συνολικά περίπου για το 40% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, που προκύπτουν από την κατανάλωση ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών τους.
      Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ο ρόλος της καταγραφής, της ανάλυσης, της σύγκρισης, αλλά και της αξιοποίησης δεδομένων σε όλες τις φάσεις της κατασκευής, αναμένεται να αποδειχτεί καταλυτικός στο άμεσο μέλλον, χαρίζοντας μάλιστα ένα πλήθος από δυνατότητες και πλεονεκτήματα, τα οποία δεν υπήρχαν εύκολα στο παρελθόν.
      Λάζαρος Π. Σισμανίδης,
      Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
      Email: [email protected] 
      Περισσότερα...

        0

    13. Αρθρογραφία

      ΣΕΠΟΧ: Προχειρότητα ΥΠΕΝ στον πολεοδομικό σχεδιασμό, σε κίνδυνο το πρόγραμμα εκπόνησης ΤΠΣ

      tetris

      Το πρόσφατα εκδοθέν π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών (ΦΕΚ 194/Δ/15-4-2025) (Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης) έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.
      Η θεσμική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς την προβλεπόμενη οριοθέτηση των οικισμών και το τεχνικό περιεχόμενο του π.δ., ως προς τις προβλεπόμενες διαδικασίες και, ευρύτερα, ως προς τη σκοπιμότητα της προώθησης του εν λόγω π.δ. κατά τη συγκεκριμένη συγκυρία.
      Η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην κοινωνία, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στους μελετητές οφείλεται στην προχειρότητα με την οποία προσεγγίζεται ένα τόσο σύνθετο και σημαντικό πολεοδομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό-οικονομικό ζήτημα που αφορά τους περίπου 10.000 οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, στην πλειονότητα τους προϋφιστάμενους του 1923, ανά τη Χώρα, καθώς και τους κατοίκους και τους κατόχους ιδιοκτησιών εντός των ορίων αυτών.
      Τονίζεται ότι η δημόσια διαβούλευση για τις διατάξεις του π.δ. θα όφειλε να είχε εκκινήσει από νωρίς ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση, να γνωμοδοτήσουν τα ενδιαφερόμενα μέρη και να εξηγηθούν στις τοπικές κοινωνίες και στην τοπική αυτοδιοίκηση οι λόγοι και το πλαίσιο της διαδικασίας. Αντ’ αυτού, βλέπουμε ένα π.δ. που συντάχθηκε χωρίς καμία διαβούλευση, ανακοινώθηκε σε ημερίδα στο ΥΠΕΝ και λίγο αργότερα θεσμοθετήθηκε, αγνοώντας την τοπική αυτοδιοίκηση, τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς και τους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), οι μελέτες των οποίων βρίσκονται σε εξέλιξη και στις οποίες εντάχθηκαν οι οριοθετήσεις οικισμών ως ζητούμενο. Επιπλέον, αξιοσημείωτό είναι ότι το π.δ., παρά την κρισιμότητά του, δεν συνοδεύεται από μια εισηγητική έκθεση στην οποία να διαφαίνεται μια στοιχειώδης πολιτική οικιστικής ανάπτυξης ή η τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης και των προβλημάτων της.
      Επί της αρχής, ο ΣΕΠΟΧ υποστηρίζει διαχρονικά τον περιορισμό και τη σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και την ορθολογική οργάνωση του χώρου με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου, την διαφύλαξη της αγροτικής γης και εν γένει της αδόμητης γης ως κρίσιμου πόρου, ιδιαίτερα σε απάντηση των σημερινών κλιματικών προκλήσεων. Όπως επίσης, είναι επί της αρχής ενάντια στις κατά τόπους αλόγιστες οριοθετήσεις με αποφάσεις Νομαρχών, που τελικά ακυρώθηκαν από το ΣτΕ. Οι οριοθετήσεις αυτές απέδιδαν δικαιώματα δόμησης σε εκτεταμένες περιοχές της υπαίθρου, συχνά πέραν των αναγκών και των αντοχών των οικισμών, αντικατοπτρίζοντας παράλληλα τις προσδοκίες της εποχής για αποκέντρωση και αναστροφή της μεγέθυνσης του αστικού πληθυσμού. Ο ΣΕΠΟΧ υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι το ζητούμενο της πολεοδομικής ρύθμισης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και των προϋφιστάμενων του 1923 έχει μακρά προϊστορία στη Χώρα, ήδη από τη δεκαετία του 1970. Στο πλαίσιο αυτό, είναι πράγματι αναγκαίες τόσο η ενοποίηση/κωδικοποίηση των ισχυόντων π.δ. για τους προϋφιστάμενους του 1923 οικισμούς και τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων όσο και η συμμόρφωση ως προς τις νομικές υποδείξεις του ΣτΕ, λαμβάνοντας όμως υπόψη και την υπάρχουσα σήμερα διαμορφωμένη κατάσταση.
      Από εκεί και πέρα, ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει τα εξής 5 προβληματικά σημεία:
      Προκύπτουν τεχνικά και ουσιαστικά ερωτήματα ως προς τον οριζόντιο, μηχανιστικό χαρακτήρα της προτεινόμενης οριοθέτησης σε βάρος της πολεοδομικής-χωροταξικής θεώρησης και αξιολόγησης. Τα οριζόντια κριτήρια οριοθέτησης που προτείνονται αφορούν κτηματολογικά δεδομένα, αποστάσεις κτιρίων, χρονικές περιόδους και παλαιότερες αεροφωτογραφίες. Η προσέγγιση αυτή καθιστά την οριοθέτηση ζήτημα διαπιστωτικού χαρακτήρα ως προς μετρικά στοιχεία, αγνοώντας πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια. Αναιρεί την επιστημονική τεκμηρίωση των ορίων, και τη σημασία της εκτίμησης και αξιολόγησης πραγματικών πολεοδομικών, ιστορικών, γεωγραφικών, τοπιακών παραμέτρων στο πεδίο. Αποτελεί, επιπλέον, μια πολύ συγκεκριμένη ερμηνεία των κατευθύνσεων του ΣτΕ.
      Ειδικότερα, αγνοείται η οικιστική ανάπτυξη των τελευταίων 40 χρόνων (από το 1985 ως σήμερα) και οι πραγματικές συνθήκες που αυτή έχει επιφέρει στο χώρο. Κατά συνέπεια, η σημαντική ευκαιρία να καθοριστούν οραματικές αναπτυξιακές επιλογές στην Ελληνική ύπαιθρο μέσα από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια υπονομεύεται δεδομένου ότι στρατηγικοί στόχοι για την ανασυγκρότηση της υπαίθρου και τόνωση των φθινόντων οικισμών προσκρούουν στις μεθοδολογίες της οριοθέτησης και στις κατευθύνσεις αναγνώρισης του οικιστικού χώρου προ του 1985. Το π.δ. προβλέπει οριζόντιους όρους και περιορισμούς δόμησης (αρτιότητες, συντελεστές δόμησης, ποσοστά κάλυψης κ.ο.κ.), επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ακόμη και ειδικούς μορφολογικούς κανόνες (Κεφάλαιο Β). Οι οριζόντιες ρυθμίσεις για τους περίπου 10.000 οικισμούς στους οποίους αναφέρονται υπολείπονται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Δεν λαμβάνουν υπόψη την αποφασιστική σημασία που θα όφειλε να έχει ο ίδιος ο σχεδιασμός στο να αξιολογεί την ποικιλομορφία, τα τοπικά χαρακτηριστικά, το τοπίο, την πολιτιστική κληρονομιά και την ταυτότητα του εκάστοτε οικισμού, έστω ανά γενικές κατηγορίες ή γεωγραφικές ενότητες. Οι ρυθμίσεις αυτές θα λειτουργήσουν εκ των πραγμάτων δεσμευτικά, υπονομεύοντας τη σημασία της πολεοδομικής και χωροταξικής αξιολόγησης.
      Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το π.δ. προβλέπει με οριζόντιο τρόπο την μεγάλη αρτιότητα των 2 στρεμμάτων στη ζώνη Α, η οποία αφορά τον μέχρι το 1923 οικισμό, ενώ για τη ζώνη Β, η οποία αφορά το κομμάτι των οικισμών που αναπτύχθηκε μεταξύ 1923-1985, προβλέπει μικρότερη αρτιότητα (300τ.μ.-2στρ.). Η εκπόνηση της μελέτης οριοθέτησης των οικισμών με νέες διαδικασίες, μεθοδολογία και προδιαγραφές, ανατέθηκε στους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) ως επιπλέον εργασία (ως επέκταση του μελετητικού αντικειμένου πέραν της αρχικής τους σύμβασης), χωρίς εξειδικευμένες οδηγίες για τις περιοχές που μελετούν και για ένα ιδιαίτερα εκτενές μελετητικό αντικείμενο λόγω του πλήθους των οικισμών. Η πρακτική αυτή γίνεται κατ’ εξακολούθηση από το ΥΠΕΝ, με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια να αναλαμβάνουν να λύσουν εκκρεμότητες δεκαετιών χωρίς όμως, αφενός, να υπάρχει δυνατότητα για ουσιαστική τροποποίηση των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων και, αφετέρου, να διασφαλίζεται η ομαλή εξέλιξη των διαδικασιών (π.χ. πώς θα ενσωματωθούν στις μελέτες ΤΠΣ οι μη προβλεπόμενες στις προδιαγραφές τους αναρτήσεις ορίων οικισμών και με ποιες διαδικασίες διαβούλευσης ώστε να γίνουν αποδεκτές στους μετέπειτα ελέγχους του ΣτΕ). Επιπλέον, η επέκταση αυτή αντιστοιχεί σε προβλήματα ουσίας και συμβατικών δεσμεύσεων στο βαθμό που συγχέονται διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού. Το μεν Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο εμπεριέχει τις στρατηγικές κατευθύνσεις, χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης (πρώτο επίπεδο πολεοδομικού σχεδιασμού), η δε οριοθέτηση οικισμών αφορά σχεδιασμό δεύτερου επιπέδου που συνδέεται με τοπογραφικά δεδομένα, ατομικές πράξεις και αγγίζει τα θέματα της ιδιοκτησίας. Η σύγχυση αυτή γίνεται σε βάρος του υπό εξέλιξη πολεοδομικού-χωροταξικού σχεδιασμού του ΤΠΣ. Κατ’ επέκταση, η σύγχυση αυτή δεν αφορά μόνο τα διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού αλλά και τη θεσμοθέτησή τους μέσω π.δ. Προβλέπεται ένα ιδιαίτερα προβληματικό πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης με δεδομένο μάλιστα ότι επηρεάζονται άμεσα σε βάθος χρόνου τα δικαιώματα δόμησης χιλιάδων ιδιοκτητών. Προκύπτει ότι η δημόσια παρουσίαση της οριοθέτησης θα πραγματοποιηθεί, θα ελεγχθεί και θα αξιολογηθεί μαζί και ταυτόχρονα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του εκάστοτε Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, δηλαδή στο τέλος της διαδικασίας του σχεδιασμού. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική οπισθοχώρηση για τη δημόσια διαβούλευση και τον δημοκρατικό σχεδιασμό καθώς ζητήματα δημόσιας ανάρτησης και έκφρασης αντιρρήσεων που αφορούν ατομικές πράξεις και επηρεάζουν τα δικαιώματα δόμησης επί της ιδιωτικής περιουσίας θα τεθούν σε παράλληλη διαδικασία διαβούλευσης με τη γενική οργάνωση των χρήσεων γης, τις κατευθύνσεις και τους γενικούς όρους και περιορισμούς δόμησης που θα προβλέπουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Με άλλα λόγια συγχέονται δύο διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού και δύο διαφορετικές διαδικασίες σε βάρος, τελικά, και των δύο, όπως και όλων των εμπλεκόμενων. Ευρύτερα, ο τρόπος που η Πολιτεία επιλέγει να ασκήσει πολιτική για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του χώρου δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς. Βρισκόμαστε σήμερα σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την εντατική τουριστική ανάπτυξη κατεξοχήν στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της Χώρας. Αφενός, καταγράφονται φαινόμενα ανεξέλεγκτης, διάσπαρτης τουριστικής ανάπτυξης σε βάρος του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου.
      Αφετέρου, διαπιστώνεται η στρατηγική κατεύθυνση από το ΥΠΕΝ προς την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών ανάπτυξης τουρισμού και της ιδιωτικής πολεοδόμησης, δηλαδή των μεγάλης κλίμακας στρατηγικών επενδύσεων, εγχώριων ή ξένων. Σε κάθε περίπτωση, οι νέες νόμιμες αναπτύξεις που συνδέονται με τον τουρισμό και τον παραθερισμό συμβαίνουν κατεξοχήν σε εκτός σχεδίου περιοχές είτε με τους όρους της εκτός σχεδίου δόμησης είτε με τη μορφή οργανωμένων υποδοχέων.
      Με δεδομένο ότι αφενός δεν ασκείται συνεπής πολιτική για τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης και, αφετέρου, προωθούνται οι οργανωμένοι υποδοχείς σε εκτός σχεδίου περιοχές, προκύπτει το ερώτημα για το ποια είναι, τελικά, η σκοπιμότητα της προώθησης του π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών στην παρούσα συγκυρία. Συμβάλλει το π.δ. στον περιορισμό ή στην εντατικοποίηση της εκτός σχεδίου δόμησης;
      Στο πλαίσιο των παλινωδιών του ΥΠΕΝ, η νέα ρύθμιση που συζητείται για τις αραιοδομημένες εκτάσεις μεταξύ προηγούμενου και μελλοντικού ορίου (με προτεινόμενη παρέκκλιση αρτιότητας κάτω των 4 στρεμμάτων, π.χ. στα 2 στρέμματα), προκειμένου να παρακαμφθεί η απόφαση του ΣτΕ (Πρακτικό 74/2024, Ε’ Τμήμα),ουσιαστικά επινοεί εκ νέου την παρέκκλιση ως μια νέα κατηγορία εκτός σχεδίου δόμησης με πιο ελαστικούς όρους και εγκυμονεί μια σειρά κινδύνους για τους οικισμούς. Το αναφερόμενο στα δημοσιεύματα εργαλείο των Περιοχών Ελέγχου Χρήσεων (άρ. 10, παρ. 3δ του ν. 4759/2020, όπως αντικατέστησε το άρ. 7, παρ. 3δ του ν. 4447/2016) αφορά τον ειδικό περιορισμό στις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης σε σχέση με τους όρους της εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών δόμησης και όχι σε σχέση με τους όρους των εντός σχεδίου και προς πολεοδόμηση περιοχών. Θα όφειλε, δηλαδή, να προτείνει μεγαλύτερες των 4 στρεμμάτων αρτιότητες και όχι μικρότερες. Η διαστρεβλωμένη χρήση του εργαλείου αυτού αφενός θα οδηγήσει στη βεβιασμένη εξασφάλιση οικοδομικών αδειών στο διάστημα μέχρι τη θεσμοθέτηση των οριοθετήσεων προκειμένου να κατοχυρωθεί η οικοδομησιμότητα. Αφετέρου, θα ανοίξει ένα νέο «παράθυρο» διευκόλυνσης της δόμησης, ακόμα και της οργανωμένης, καταρχάς πέριξ των οικισμών αλλά με ενδεχόμενες περαιτέρω ανεξέλεγκτες αρνητικές συνέπειες για την ορθολογική ανάπτυξη του χώρου και την ενίσχυση της εκτός σχεδίου δόμησης σε όλη την επικράτεια.
      Ο ΣΕΠΟΧ υπογραμμίζει ότι η Πολιτεία χρειάζεται να έχει μια σύγχρονη, ολοκληρωμένη και σαφή πολιτική για την ανάπτυξη του χώρου σε διάλογο με τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών. Χρειάζονται μακρόπνοες πολιτικές για τους οικισμούς της υπαίθρου που να δίνουν εναλλακτικές στην εξάρτηση από τη συνεχή νέα δόμηση (τουριστική, παραθεριστική ή οικιστική) σε εκτός σχεδίου περιοχές. Πολιτικές που να υιοθετούν με αποτελεσματικό και δεσμευτικό –για τα εργαλεία σχεδιασμού– τρόπο την αρχή της συμπαγούς πόλης ώστε να ανακοπεί δραστικά η αενάως επέκταση του δομημένου χώρου. Και, ταυτόχρονα, να κατευθύνουν προς την αναζωογόνηση και ενδυνάμωση των στάσιμων, φθινόντων και συρρικνούμενων οικισμών και την εντός ορίων ανάπτυξή τους, παράλληλα με κίνητρα επανακατοίκησής τους, αξιοποιώντας τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό και τις κοινωνικο-αναπτυξιακές διαστάσεις του. Σημειώνεται ότι στη Χώρα υπάρχουν περίπου 6.500 οικισμοί χαρακτηρισμένοι ως στάσιμοι ή φθίνοντες (π.δ. ΦΕΚ 588/Δ/6-12-1982), πολλοί από τους οποίους είναι διάσπαρτοι (π.χ. Ικαρία, Άνδρος) και μπορεί να μην πληρούν τα κριτήρια του π.δ. (εμπίπτοντας στις προβλέψεις της παρ. 7 του άρ. 5, μέρους Β του π.δ. και ειδικά του δεύτερου εδαφίου τους).
      Ο ΣΕΠΟΧ διαβλέπει ότι η προχειρότητα με την οποία το ΥΠΕΝ αντιμετωπίζει την καθοριστική για τη Χώρα διαδικασία της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού θέτει σε κίνδυνο το Πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Ορατό είναι το ενδεχόμενο σε ένα χρόνο από τώρα, που εκπνέει η προθεσμία ολοκλήρωσης του Προγράμματος, να υπάρχουν εν μέρει ολοκληρωμένες, ανόμοιας εμβάθυνσης μελέτες, κάποιες χωρίς επαρκή χωροταξική και πολεοδομική θεώρηση του χώρου, που δύσκολα θα μπορούν να θεσμοθετηθούν και δεν θα έχουν κοινωνική νομιμοποίηση, με τις τοπικές κοινότητες να τοποθετούνται ενάντια στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη καθώς οι ενέργειες της Πολιτείας απαξιώνουν το ρόλο των πολεοδόμων-χωροτακτών, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό ως μελετητικό αντικείμενο και ως διαδικασία που μπορεί να συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη.
      Ο ΣΕΠΟΧ τονίζει με κάθε τρόπο ότι:
      Για τα υπό εξέλιξη Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια η οριοθέτηση των οικισμών οφείλει να ακολουθήσει κατεξοχήν πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια, με μελέτες όπου τον πρώτο ρόλο θα πρέπει να έχουν οι πολεοδόμοι-χωροτάκτες και προτεραιότητα να δίνεται στη συνολική θεώρηση του χώρου και του τοπίου. Χρειάζεται η Πολιτεία να επιδείξει εμπιστοσύνη στο σχεδιασμό ως επιστημονικό πεδίο και στην εμπειρία των πολεοδόμων-χωροτακτών και να περιορίσει οριζόντιες ρυθμίσεις που είναι ανορθολογικές και ατεκμηρίωτες. Κρίνεται αυτονόητο ότι η Πολιτεία δεν θα προωθήσει ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τις παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης, αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία των οικισμών καθώς και των εκτάσεων που τις περιβάλλουν και του τοπίου τους γενικότερα. Τέλος, το ΥΠΕΝ οφείλει να εγγυηθεί διαδικασίες ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης ώστε οι τοπικές κοινωνίες να μην αντιμετωπίσουν με επιφύλαξη το εγχείρημα της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού. 09 Μαΐου 2025
      Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΠΟΧ
      Αναλυτικά η ανακοίνωση: https://sepox.gr/wp-content/uploads/2025/05/ΣΕΠΟΧ-2025.05.08_Για-το-π.δ.-οριοθέτησης-οικισμών.pdf
      Περισσότερα...

        0

    14. Αρθρογραφία

      Ο Όλυμπος θέτει υποψηφιότητα για την ένταξη στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO

      GTnews

      Στην υποβολή του προκαταρκτικού φακέλου υποψηφιότητας του Ολύμπου για την ένταξη στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO προχώρησε το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.).
      Ο φάκελος θα αξιολογηθεί σε πρώτη φάση από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και, μετά την αποστολή παρατηρήσεων, αναμένεται να υποβληθεί στην οριστική του μορφή στις αρχές του 2023.
      Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το αποτέλεσμα της αξιολόγησης θα ανακοινωθεί το επόμενο το καλοκαίρι.
      Η κατάθεση του φακέλου είναι το αποτέλεσμα μίας μακράς διαδικασίας, καθώς η υποψηφιότητα του Ολύμπου κατατέθηκε στην δοκιμαστική λίστα υποψηφιοτήτων το 2014.
      Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, σήμερα, μόλις δύο περιοχές είναι εγγεγραμμένες στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς: τα Μετέωρα και το Άγιον Όρος.
      Παγκοσμίως, ο Κατάλογος περιλαμβάνει 1.155 Μνημεία. Για να ενταχθεί μία περιοχή πρέπει να πληροί μία σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με τα στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, τα γεωλογικά-μορφολογικά χαρακτηριστικά, την πλούσια βιοποικιλότητα και την ύπαρξη σημαντικών οικολογικών-βιολογικών διεργασιών για την εξέλιξη της ζωής.
      Η ένταξη μίας περιοχής στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO συνοδεύεται από σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για την τοπική κοινωνία, που συνδέονται με την αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της τουριστικής κίνησης, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν αυστηροί κανόνες για την προστασία και διαχείρισή της.
      Ο Όλυμπος το ψηλότερο βουνό της χώρας με ύψος 2.918 μ., έγινε το 1938 ο πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας, ενώ από το 1981 έχει χαρακτηριστεί ως Απόθεμα Βιόσφαιρας της UNESCO. Το 2021 ανακηρύχθηκε με Προεδρικό Διάταγμα ως Εθνικό Πάρκο.
      Η περιοχή του Ολύμπου θεωρείται «ο παράδεισος των βοτανολόγων» με 1.700 είδη και υποείδη φυτών, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 25% της ελληνικής χλωρίδας. Ο δε αριθμός των 26 ενδημικών φυτών του Ολύμπου, αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό ενδημικών φυτών που απαντάται σε οποιοδήποτε άλλο ελληνικό βουνό.
      Ο Όλυμπος αποτελεί σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού.
       Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε «Όνομα σύμβολο, από τα πλέον αναγνωρίσιμα διεθνώς, ο Ολύμπος, είναι συνδεδεμένος με τη μυθολογία του ελληνικού δωδεκαθέου, ενώ ξεχωρίζει για την πολύτιμη βιοποικιλότητά του. Αποτελεί τον ιδανικό συνδυασμό φύσης, μυθολογίας και ιστορίας. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προωθούμε την ένταξη του Ολύμπου στα φυσικά τοπία της UNESCO, ώστε να συμβάλλει ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας».
      Ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Πέτρος Βαρελίδης, δήλωσε: «Η υποψηφιότητα του Ολύμπου είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί συνδυάζει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του μοναδικού αυτού τόπου με την εξαιρετικά υψηλή του βιοποικιλότητα, για την προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και την ανάδειξη και προστασία της περιοχής».
      Περισσότερα...

        0

    15. Αρθρογραφία

      Οδηγία Συλλόγου Αρχιτεκτόνων - με αφορμή την Ταυτότητα Κτιρίου

      Didonis

      Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων, αφού συζήτησε διεξοδικά τη διαφαινόμενη εφαρμογή της Ταυτότητας των Κτιρίων, προχώρησε σε παρέμβαση προς το ΥΠΕΝ και παράλληλα ενημερώνει.
      Η διαδικασία Ταυτότητας του Κτιρίου, όπως παρουσιάστηκε από το ΤΕΕ, στοχεύει στην κάλυψη βασικών αναγκών σχεδιασμού όλων των επιπέδων, στον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της διοίκησης με «χρήση» του ιδιώτη μηχανικού ως «μοχλού» διευκόλυνσης της διόρθωσης εγγενών αδυναμιών της.
      Η ΗΤΚ θα αφορά σε διαμερίσματα ή κτιριακές μονάδες. Επομένως θα έπρεπε να ονομάζεται ταυτότητα ακινήτου, γιατί μόνο όταν σε μια πολυκατοικία συμπληρωθεί η διαδικασία για όλα τα διαμερίσματα, θα δημιουργείται η πραγματική Ταυτότητα του συνολικού Κτιρίου.
      * Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι τα εξής:
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της,
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια,
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,
      ε) οι δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περιπτώσεων α΄, β΄ και ε΄,
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας και η μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται,
      η) ο πίνακας χιλιοστών και η μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον απαιτούνται,
      και παράγεται:
      το Πιστοποιητικό Πληρότητας για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
      * «Ταυτότητα Κτιρίου» ν. 4495/2017 / κεφάλαιο δεύτερο / Άρθρο 54
          Συμπλήρωση ηλεκτρονικής ταυτότητας – Έκδοση πιστοποιητικών
      Βασικά ζητούμενα του ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ:
      Δεδομένου ότι η πολιτεία ήδη έχει επιδείξει ασυνέπεια ως προς τις δεσμεύσεις της προς τους μηχανικούς και θα έπρεπε να μην κάναμε ρυθμίσεις αν πρώτα η πολιτεία, ως όφειλε βάσει του νόμου, δεν είχε αναρτήσει όλες τις αεροφωτογραφίες προ του 2011 και δεν διασφάλιζε απρόσκοπτη πρόσβαση στα απαραίτητα στοιχεία των ΥΔΟΜ και άλλων Υπηρεσιών ως όφειλε επίσης εκ του νόμου, παρ’ όλ’ αυτά η διαδικασία καταγραφής των αυθαιρέτων συνεχίζεται.
      Πριν ξεκινήσει, με αντίστοιχα επώδυνες για την άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού συνθήκες, η εφαρμογή της Ταυτότητας, θα πρέπει να διασφαλιστούν κατ’ ελάχιστο οι παρακάτω όροι:
      Να μην βγάζουμε ΗΤΚ, αν πρώτα η πολιτεία δεν διασφαλίσει σαφώς ότι δεν υποχρεούμαστε α) σε έλεγχο νομιμότητας εκδοθεισών οικ. αδειών, β) σε έλεγχο νομιμότητας ρυθμίσεων, γ) σε έλεγχο εφαρμογής της νομοθεσίας σε κάθε κτήριο. Να μην βγάζουμε ΗΤΚ αν πρώτα οι ΥΔΟΜ δεν οργανωθούν ώστε να μας παρέχουν ψηφιοποιημένα αρχεία σχεδίων (όπως μία ή δύο ήδη κάνουν) και όχι να κάνουμε εμείς τη δουλειά που θα έπρεπε να έχει ήδη γίνει από τη Διοίκηση. Με το υπάρχον πλαίσιο, οι διαχειριστές της Ταυτότητας προκειμένου να εκδώσουν μια ΗΤΚ γίνονται και ελεγκτές δόμησης, ελεγκτές νομιμότητας ρυθμίσεων, διεκπεραιωτές και ψηφιοποιητές εγγράφων και σχεδίων και πολλά άλλα.
      Η μέχρι σήμερα διαφαινόμενη από τις απαντήσεις υποχρέωση επανελέγχου της ορθότητας προγενέστερων Αδειοδοτήσεων και Τακτοποιήσεων, είναι ένα πρόβλημα που γεννά δυσανάλογα μεγάλες ευθύνες για τον διαχειριστή της Ταυτότητας, χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος για αυτό.
      Επιμέρους παρατηρήσεις:
      Ζητείται η Μελέτη Κατανομής Δαπανών Θέρμανσης. Μέσω αυτού του δικαιολογητικού ανοίγει φαύλος κύκλος αντιδικιών των συνιδιοκτητών σε σχέση με τα αυθαίρετα και τις δαπάνες για τη θέρμανση.
      Ένα δικαιολογητικό το οποίο θα ήταν λογικό να υποβάλλεται είναι το σχέδιο που επισυνάπτεται στο συμβόλαιο σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας του ακινήτου. Είναι πλέον φανερό πως το σχέδιο αυτό μαζί με το αντίστοιχο της οικοδομικής άδειας, αποτελούν την πραγματική και ουσιαστική ταυτότητα του ακινήτου μιας και το περιγράφουν ιδιοκτησιακά αλλά και πολεοδομικά.
      Θεωρητικά αυτά τα δύο σχέδια μαζί με την υφιστάμενη κατάσταση θα έπρεπε να ταυτίζονται. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε τι θα γίνεται όταν υπάρχουν ενδεχομένως μικρές διαφοροποιήσεις της αποτύπωσης από τις εγκεκριμένες κατόψεις και τι ανοχές θα έχουν αυτές οι διαφοροποιήσεις, όπως αλλαγές σε διαστάσεις, εσωτερικές διαρρυθμίσεις, θέση και διαστάσεις κουφωμάτων κλπ.
      Το δελτίο δομικής τρωτότητας είναι ένα ακόμα δικαιολογητικό. Όταν είχε χρησιμοποιηθεί το εργαλείο κατάταξης της δομικής τρωτότητας των κτιρίων που προέκυψε από το δελτίο προσεισμικού ελέγχου του ΟΑΣΠ, στον Ν. 4014/11, έπρεπε θεωρητικά να αντιστοιχεί ένα για ολόκληρο το κτίριο. Αν και αυτό πρακτικά ήταν αδύνατο να γίνει, εντούτοις και σε όσα κτίρια υπάρχει θα πρέπει να ξαναγίνει για κάθε διαμέρισμα; Επίσης, με τον  Ν. 4495/17 σταμάτησε να είναι απαιτούμενο δικαιολογητικό, μιας και η ηγεσία του τότε ΥΠΕΝ θεωρούσε πως σε όλα τα ακίνητα που υπάγονται σε αυτόν θα έπρεπε να γίνονται Μελέτες Στατικής Επάρκειας. Όταν όμως έγινε αντιληπτό πως κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο, αντικατέστησαν το Δελτίο Δομικής Τρωτότητας με την Τεχνική Έκθεση Στατικού Ελέγχου.
      Με το ΔΕΔΟΤΑ μπορούσε λόγω της δομής του να κωδικοποιηθεί η πληροφορία που προσέφερε και με κατάλληλη επεξεργασία να μπορεί να δώσει την πραγματική κατάσταση του κτιριακού αποθέματος που έχει ελεγχθεί με αυτόν τον τρόπο. Αντίθετα η Τεχνική Έκθεση Στατικού Ελέγχου δεν προσφέρεται για αξιολόγηση.
      Εφόσον μας ενδιαφέρει να  υπάρξει μια χρήσιμη καταγραφή, θα μπορούσε το ΔΕΔΟΤΑ να υποβάλλεται σε ηλεκτρονική φόρμα μέσα στην πλατφόρμα, ώστε να είναι δυνατή η αυτόματη αξιολόγησή του και η σύγκρισή του με τα αντίστοιχα των διαμερισμάτων του ίδιου κτιρίου και φυσικά να υπάρξει κάποιο όργανο που θα συλλέξει, θα αξιολογήσει και αξιοποιήσει τα αποτελέσματα των ΔΕΔΟΤΑ.
      Με βάση όλα τα παραπάνω, το ΔΣ του ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ καταρχάς
      καλεί τα μέλη του να μη συντάσσουν Ταυτότητα Κτιρίου μέχρις ότου καταργηθεί η υποχρέωση ελέγχου της πολεοδομικής νομοθεσίας.
      Παράλληλα, ζητά από τους λοιπούς συλλογικούς και συνδικαλιστικούς φορείς των Μηχανικών να συμπορευτούν σε αυτήν την προσπάθεια εξορθολογισμού του περιεχομένου και των διαδικασιών της ΗΤΚ.
      Η ΗΤΚ είναι ένας πολύ σημαντικός θεσμός καταγραφής και παρακολούθησης της εξέλιξης του Δομημένου Περιβάλλοντος, που οφείλει να εκκινήσει χωρίς τις παθογένειες που βιώνουμε όλοι κατά την καταγραφή και τακτοποίηση των Αυθαιρέτων.
      Αναμένουμε απάντηση από το ΥΠΕΝ σε σχετική πρότασή μας για εξάμηνη παράταση της ΗΤΚ, ώστε να κάνουμε βελτιωτικές παρεμβάσεις σε σημεία που έχουμε επισημάνει.
       
       
      Πηγή. ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ
      Περισσότερα...

        23

    16. Αρθρογραφία

      Yπαίθριες διαφημιστικές πινακίδες: Οι χώροι στους οποίους επιτρέπονται και υπό ποιες προϋποθέσεις

      Engineer

      H ρύθμιση των όρων και των προϋποθέσεων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης καθορίζεται από τις διατάξεις της ΚΥΑ 46526/2020 (ΦΕΚ 3049/Β’/22.07.2020).
      Χώροι στους οποίους απαγορεύεται η προβολή υπαίθριας διαφήμισης Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης απαγορεύεται στους εξής χώρους:
      α) Σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και στις ζώνες προστασίας γύρω από αυτούς, σε παραδοσιακούς οικισμούς, στον περιβάλλοντα χώρο τους, καθώς και σε τόπους που χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      β) Σε μνημεία, στον περιβάλλοντα χώρο τους ή και στις ζώνες προστασίας τους και παραδοσιακά κτίρια, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      γ) Σε κτίρια στα οποία στεγάζονται δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες των ΟΤΑ και άλλων Ν.Π.Δ.Δ.
      δ) Σε κοιμητήρια, κτίρια ιερών ναών κάθε θρησκείας και δόγματος καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο τους.
      ε) Σε επιφάνειες τεχνικών έργων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 2190/1994, όπως τοίχοι αντιστήριξης, γέφυρες, σήραγγες, το κατάστρωμα δρόμων και πεζοδρομίων καθώς και στύλοι και υποσταθμοί εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας.
      στ) Σε στοές κτιρίων.
      ζ) Σε πινακίδες δημόσιας πληροφόρησης, σε πινακίδες οδικής σήμανσης και στους φωτεινούς σηματοδότες οδικής κυκλοφορίας.
      η) Σε χώρους που απαγορεύεται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν. 2696/1999 (Α΄ 57), όπως ισχύει.
      θ) Σε εκτάσεις που προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 3 του Ν. 998/1979 (Α΄289), όπως ισχύει, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που ορίζουν ειδικώς οι οικείες διατάξεις.
      Χώροι στους οποίους επιτρέπεται η υπαίθρια διαφήμιση Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης επιτρέπεται να διενεργείται μόνο μέσα σε ειδικά διαμορφωμένα πλαίσια (διαφημιστικά πλαίσια), τα οποία τοποθετούνται στους χώρους που έχουν καθοριστεί για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 4 του άρθρου 3 και των διατάξεων του άρθρου 5 του Ν. 2946/2001.
      Η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων και οι προδιαγραφές κατασκευής τους διέπονται από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον ν. 2946/2001, καθώς και από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με τα επόμενα άρθρο της παρούσας απόφασης.
      Έτσι οι χώροι στους οποίους επιτρέπονται οι υπαίθριες διαφημίσεις είναι:
      Πλατείες και πεζόδρομοι Στέγαστρα στάσεων συγκοινωνιών Χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών Στάδια Περίπτερα (εκτός από κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους) Περιφράξεις οικοπέδων Γήπεδα εκτός σχεδίου  
      Καθορισμός των προδιαγραφών κατασκευής των διαφημιστικών πλαισίων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης και γενικοί όροι τοποθέτησής τους 1. Τα διαφημιστικά πλαίσια αποτελούνται από ωφέλιμη επιφάνεια και σκελετό (κορνίζα) που συγκρατεί την επιφάνεια αυτή. Η ωφέλιμη επιφάνεια επιτρέπεται να έχει διαστάσεις πολλαπλάσιες του παραλληλόγραμμου 0,70 m x 1,05 m (μονάδα) και μέχρι 32 μονάδες συνολικά, ανάλογα με τη θέση που τοποθετείται το διαφημιστικό πλαί­σιο κατά τα οριζόμενα κατωτέρω. Όταν τοποθετούνται οι μονάδες σε σειρές, ο αριθμός των μονάδων κάθε σειράς πρέπει να είναι ίσος. Το κάτω μέρος του διαφημιστικού πλαισίου, με εξαίρεση τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» και «ΡΑΚΕΤΑ» πρέπει να απέχει από το έδαφος το πολύ 0,20m. Ο σκελετός του διαφημιστικού πλαισίου (κορνίζα) πρέπει να έχει μέγιστο πλάτος μέχρι 0,20m.
      2. Τα διαφημιστικά πλαίσια επιτρέπεται να είναι κατασκευασμένα είτε από γαλβανισμένα χαλυβδοελάσματα, είτε από προφίλ αλουμινίου ή από άλλο ανθεκτικό υλικό, καθώς επίσης και από συνδυασμό των προαναφερομένων υλικών. Εσωτερικά πρέπει να φέρουν ενίσχυση έτσι ώστε να εξασφαλίζεται τόσο η απόλυτη σταθερότητα σε πλευρικές ανεμοπιέσεις όσο και το αμετάθετο της κατασκευής.
      3. Η βαφή τους πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η διάρκεια και η σταθερότητά της.
      4. Η στήριξη των σταθερών διαφημιστικών πλαισίων στο έδαφος επιτυγχάνεται με εγκιβωτισμό των κατακόρυφων στοιχείων σε βάση από σκυρόδεμα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται η σταθερή πάκτωσή τους. Η στήριξη των κινητών διαφημιστικών πλαισίων επιτρέπεται να γίνεται με την τοποθέτηση νεκρών φορτίων στη βάση τους, αντί για την πάκτωσή τους στο έδαφος. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η τοποθέτηση αντηρίδων.
      5. Για κάθε διαφημιστικό πλαίσιο, υποβάλλεται στον οικείο Δήμο υπεύθυνη δήλωση, υπογεγραμμένη από πολιτικό μηχανικό, με την οποία πιστοποιείται η στατική επάρκεια του διαφημιστικού πλαισίου.
      6. Προκειμένου για φωτεινά ή φωτιζόμενα διαφημιστικά πλαίσια, η ηλεκτρολογική εγκατάσταση, πρέπει να φέρει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την ασφαλή λειτουργία της (ασφάλειες, αντιηλεκτροπληξιακοί αυτόματοι διακόπτες, γειώσεις κ.λπ.).
      7. Στα φωτιζόμενα ή φωτεινά διαφημιστικά πλαίσια, η προβολή των διαφημιστικών μηνυμάτων πραγματοποιείται είτε μέσω αφισών είτε μέσω συστημάτων προβολής σύγχρονης τεχνολογίας οπισθίου φωτισμού (digital) ή με δίοδο εκπομπή φωτός (LED) ή μέσω βίντεο ή με συχνότητα εναλλαγής μηνυμάτων όχι μικρότερη των είκοσι (20) δευτερολέπτων ανά μήνυμα. Στα πλαίσια αυτά, η ένταση του φωτισμού δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει κατά περισσότερο από 250 κηρία την ανώτατη ένταση φωτός που υπάρχει στο δημόσιο χώρο στον οποίο βρίσκονται, ώστε να μην προκαλούν θάμβωση στους χρήστες της οδού. Για την ηλεκτροδότηση των διαφημιστικών πλαισίων που επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα, υποβάλλονται προς τον αρμόδιο φορέα/ πάροχο υπεύθυνες δηλώσεις αδειούχου εγκαταστάτη, υπογεγραμμένες από διπλωματούχο ηλεκτρολόγο ή μηχανολόγο μηχανικό.
      8. Στα διαφημιστικά πλαίσια που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 30m από δασικές εκτάσεις ή εκτάσεις με πλούσια βλάστηση, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν υλικά με πυραντοχή μικρότερη των 240 λεπτών (RF-240).
      9. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες επιφάνειες, τοποθετημένες σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέλιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση 3,00m και μέγιστη οριζόντια 4,00m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας της ωφέλιμης επιφάνειας πρέπει να είναι τουλάχιστον 2,5m, ενώ το ανώτατο ύψος αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,50m από το γύρω φυσικό έδαφος.
      10. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΡΑΚΕΤΑΣ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες ωφέλιμες επιφάνειες, τοποθετημένες αντικριστά σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέ­λιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση έως 2,00m και μέγιστη οριζόντια έως 1,30m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας των ωφέλιμων επιφανειών πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,70m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      11. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΥΡΓΟΣ» είναι κυλινδρικά ή τριγωνικά, επιτρέπεται να φέρουν έως τρεις ωφέλιμες επιφάνειες με μέγιστη διατομή 1,50m2 και μέγιστο ύψος 4,20m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      12. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στο οδόστρωμα των οδών, στις διαχωριστικές νησίδες, στις νησίδες ασφαλείας και στο οδόστρωμα των οδών παρόδιας εξυπηρέτησης, στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, στον οδηγό τυφλών και στα κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες και σκάφες), ακόμη και όταν αυτά δεν έχουν διαμορφωθεί.
      13. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων μπροστά από καταστήματα, εμπορικές επιχειρήσεις και κατοικίες, όταν επηρεάζεται ο φωτισμός τους, η θέα τους ή η πρόσβαση σε αυτά.
      14. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων ή κατασκευών που προκαλούν ενόχληση στους χρήστες των κοινοχρήστων χώρων και τους ενοίκους των παρακείμενων κτιρίων, με δονήσεις, θορύβους ή φωτισμό ανώτερο από τα επιτρεπόμενα όρια της παρ. 7.
      15. Τα διαφημιστικά πλαίσια στα γήπεδα εκτός σχεδίου, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε ακτίνα τουλάχιστον 1.000m από άλλο διαφημιστικό πλαίσιο.
      16. Η διαφήμιση επικολλάται ή απεικονίζεται στην επιφάνεια των πλαισίων - στοιχείων. Διαφημίσεις που εξέχουν από την επιφάνεια αυτή καθ΄ οποιονδήποτε τρόπο ή είναι ανάγλυφες, απαγορεύονται.
      17. Οι διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) καθώς και τυχόν άλλες ειδικές διατάξεις που επιβάλλουν επιπλέον προϋποθέσεις, περιοριστικούς όρους και προδιαγραφές τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων, συνεχίζουν να ισχύουν.
      Επιτρεπόμενοι τύποι και μεγέθη διαφημιστικών πλαισίων ανάλογα με τη θέση τοποθέτησής τους Ανάλογα με το χώρο που έχει καθοριστεί σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του ν. 2946/2001 για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, ο τύπος του διαφημιστικού πλαισίου, το μέγεθος και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις τοποθέτησης τους, καθορίζονται ως εξής:
      ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Πλατείες - Πεζόδρομοι
      Στις πλατείες και στους πεζόδρομους επιτρέπεται η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων των προβλεπομένων στο προηγούμενο άρθρο με τους ακόλουθους σωρρευτικούς όρους και προϋποθέσεις:
      α) Κάθε τμήμα του πλαισίου πρέπει να απέχει τουλάχιστον 2,00 μέτρα από το άκρο του ασφαλτοτάπητα κάθε μη πεζοδρομημένης οδού που εφάπτεται στον πεζόδρομο.
      β) Η κορνίζα της ωφέλιμης επιφάνειάς τους πρέπει να απέχει από τη ρυμοτομική γραμμή τουλάχιστον 2,50m.
      γ) Το πλαίσιο τοποθετείται σε θέση και κατά τρόπο που δεν παρεμποδίζει την κυκλοφορία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία, την κυκλοφορία των οχημάτων που εισέρχονται ή εξέρχονται στον πεζόδρομο καθώς και την πρόσβαση στα κτίρια που έχουν πρόσοψη σε αυτόν.
      δ) Δεν παρεμποδίζεται η ορατότητα των πινακίδων σήμανσης και των φωτεινών σηματοδοτών.
      ε) Τα διαφημιστικά της παρούσας πρέπει, για λόγους ασφαλείας των πολιτών και δημοσίου συμφέροντος, να έχουν:
      εα) Εγκαταστημένο φωτιστικό σύστημα τέτοιο ώστε να εξασφαλίζεται η φωτεινότητα του περιβάλλοντος χώρου σε ακτίνα τουλάχιστον 1,5 μ περιμετρικά της κατασκευής και
      εβ) Υποδομές για πλήκτρο επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης δυνάμενο να συνδεθεί με αρμόδια υπηρεσία, καθώς και κέντρο διαμοιρασμού ασύρματου δικτύου (Hot Spot WiFi).
      Τα διαφημιστικά πλαίσια που τοποθετούνται στις πλατείες επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα μηνύματα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ. 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 3, εκτός αν άλλως έχει προβλεφθεί για τη συγκεκριμένη θέση με την απόφαση καθορισμού χώρων για υπαίθρια διαφήμισης της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2946/2001.
      Β. Λοιποί κοινόχρηστοι χώροι.
      Σε πάρκα, άλση, στον αιγιαλό και την παραλία και γενικά σε κάθε άλλο κοινόχρηστο χώρο, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων, τόσο μέσα στους κοινόχρηστους αυτούς χώρους, όσο και κατά μήκος του ορίου τους. Προκειμένου για κατοικημένες περιοχές, η απαγόρευση τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων κατά μήκος του ορίου, καταλαμβάνει σε κάθε περίπτωση όλη την έκταση του πλησιέστερου προς το όριο αυτό πεζοδρομίου της οδού.
      Γ. Στέγαστρα στάσεων.
      Η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στα στέγαστρα στάσεων αναμονής των αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών που βρίσκονται σε οδούς ταχείας κυκλοφορίας, στα εκτός κατοικημένης περιοχής τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών, καθώς και στα, εντός κατοικημένης περιοχής, τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών που το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας για τα επιβατηγά οχήματα είναι ανώτερο των 70 χλμ/ώρα, επιτρέπεται μόνο στην παράλληλη, προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι η πλευρά αυτή ή τμήμα της προβλέπεται να είναι κλειστό.
      Η διαφήμιση επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών, εφόσον δεν είναι κάθετες προς τον άξονα οποιασδήποτε άλλης οδού. Στις λοιπές περιπτώσεις επιτρέπεται η τοποθέτηση πλαισίων στην αντίθετη, προς την κατεύθυνση της κυκλοφορίας, πλευρά των στεγάστρων, μεγίστων διαστάσεων 1,40 m (οριζόντια διάσταση) επί 2,00 m (κατακόρυφη διάσταση), καθώς και στην, παράλληλη προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι οι πλευρές αυτές ή τμήμα αυτών προβλέπεται να είναι κλειστά.
      Όταν τοποθετούνται πλαίσια σε δύο πλευρές των στεγάστρων πρέπει στην πλάτη αυτών να εξασφαλίζεται ελεύθερη δίοδος μήκους τουλάχιστον ενός (1) μέτρου καθ΄ όλο το ύψος αυτής. Η προβολή της διαφήμισης επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών. Τα ανωτέρω διαφημιστικά πλαίσια, επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα διαφημιστικά μηνύματα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις παρ. 5, 6, 7, 8 του άρθρου 3 του παρόντος.
      2. ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Περιφράξεις οικοπέδων
      α) Οι διαστάσεις της ωφέλιμης επιφάνειας των διαφημιστικών πλαισίων που τοποθετούνται επί των περιφράξεων των οικοπέδων, είναι ακέραια πολλαπλάσια της μονάδας 0,70 Χ 1,05m, με μέγιστο όριο τις 32 μονάδες συνολικά, μέγιστο μήκος τα 11,20m (16 Χ 0,70m) και μέγιστο ύψος 2,10m (2 Χ 1,05m).
      β) Τα διαφημιστικά αυτά πλαίσια, τοποθετούνται υποχρεωτικά κατά μήκος της οικοδομικής γραμμής (με τήρηση των υποχρεωτικών στοών και πρασιών), παράλληλα και ευθύγραμμα με αυτή και όχι σε τεθλασμένες γραμμές.
      γ) Τα διαφημιστικά πλαίσια στις περιφράξεις οικοπέδων, δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Β. Γήπεδα εκτός σχεδίου
      α) Σε γήπεδα εκτός σχεδίου επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων τύπου «ΠΙΖΑ» ύστερα από άδεια που χορηγείται σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2946/2001 και υπό την προϋπόθεση τήρησης των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 2696/1999.
      β) Δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Γ. Ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις κτιρίων.
      Στις ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις των κτιρίων, επιτρέπονται μόνον εικαστικές παρεμβάσεις μη εμπορικού χαρακτήρα, χρηματοδοτούμενες από χορηγίες. Ο χορηγός επιτρέπεται να εμφανίζει σε αυτές την επωνυμία ή το λογότυπό του, σε επιφάνεια όχι μεγαλύτερη από το 2,5% της συνολικής επιφάνειας της εικαστικής παρέμβασης. Η πράξη αυτή αποτελεί διαφήμιση και υπόκειται σε τέλος κατά τις ισχύουσες διατάξεις.
      Διαφημιστικά πλαίσια σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών και σε στάδια και περίπτερα   1. Οι διαφημίσεις σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών καθώς και σε στάδια, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε πλαίσια και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 της παρούσας, καθώς και οι διατάξεις της περ. (α) της παρ. 2 Α του προηγούμενου άρθρου. Οι ειδικότερες προδιαγραφές των πλαισίων, οι λοιποί όροι και οι προϋποθέσεις, καθορίζονται από τον φορέα στον οποίο ανήκει η εκμετάλλευση των ανωτέρω χώρων. 2. Στα περίπτερα επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημίσεων φωτεινών ή μη, σε πλαίσιο ύψους 0,40m από τη βάση της στέγης του περιπτέρου. Το πλαίσιο αυτό δεν δύναται να προεξέχει πέραν των επιτρεπόμενων διαστάσεων της βάσης του περιπτέρου. Επί των κινητών προστεγασμάτων (τεντών), χρώματος μπεζ ή λευκού, επιτρέπεται η εκτύπωση διαφημιστικού μηνύματος, μέγιστης νοητής διάστασης 0,75m (κατακόρυφη διάσταση) επί 1,8 m (οριζόντια διάσταση), το οποίο πρέπει να είναι ιδίου περιεχομένου ή σε απόλυτη συνάφεια με αυτό που προβάλλεται στο πλαίσιο του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Η διαφήμιση επί του προστεγάσματος επιτρέπεται να είναι φωτιζόμενη και να προβάλλεται επί των τεσσάρων πλευρών αυτού.
      Η ως άνω ρύθμιση δεν εφαρμόζεται σε περίπτερα που βρίσκονται σε κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους.
      Περισσότερα...

        0

    17. Αρθρογραφία

      Το ΕΠΙΣΕΥ του ΕΜΠ στο τιμόνι για το ελληνικό σκέλος του μεγαλύτερου οικοσυστήματος ψηφιακής καινοτομίας στην Ευρώπη

      GTnews

      Σε κλίμα εορταστικό και με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η επίσημη έναρξη της λειτουργίας του γραφείου EIT Digital στην Αθήνα, στο πλαίσιο της εκδήλωσης ‘EIT Digital: Taking Greece’s Digital Transformation to the next level’ που διοργάνωσε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε συνεργασία με τη διοίκηση του EIT Digital στις Βρυξέλες, στις 17 Ιανουαρίου. Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση που μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η εκδήλωση σηματοδότησε την εκκίνηση μιας σημαντικής πρωτοβουλίας για την Αθήνα, και ευρύτερα για τη χώρα μας, καθώς το EIT Digital του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Έρευνα και την Τεχνολογία (ΕΙΤ)- το μεγαλύτερο οικοσύστημα καινοτομίας στην Ευρώπη που συνδέει εταιρείες, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και start-ups προκειμένου να προωθήσει την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και προϊόντων στον ψηφιακό τομέα- επεκτείνεται για να αποκτήσει ένα ισχυρό ελληνικό σκέλος. Tο έργο της ανοικοδόμησης της κοινότητας αυτής στον ελληνικό χώρο έχει αναλάβει το ΕΠΙΣΕΥ του ΕΜΠ με το όραμα να συμβάλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας προωθώντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και συνεργατικές δράσεις που προσφέρει η καθοδήγηση και ο διάλογος με ένα δυνατό ευρωπαϊκό φορέα.
      Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο οποίος υπογράμμισε τη σημασία της λειτουργίας του γραφείου της EIT Digital στην Αθήνα, καθώς θα δώσει την ευκαιρία να δημιουργηθούν νέες γέφυρες συνεργασίας μεταξύ της ερευνητικής- ακαδημαϊκής κοινότητας, του επιχειρηματικού κόσμου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ώστε να ανθίσουν νέες καινοτόμες ιδέες και να αναπτυχθούν νέα ψηφιακά εργαλεία. «Τα τελευταία χρόνια, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους έχει συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη ενός συστήματος καινοτομίας στη χώρα μας. Ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης συνεχίζουμε δυναμικά την προσπάθεια αυτή, ενδυναμώνοντας το ψηφιακό άλμα της Ελλάδας στο μέλλον», τόνισε ο κ. Παπαστεργίου χαρακτηριστικά.
      To κοινό καλωσόρισαν ο Διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ, Δρ Άγγελος Αμδίτης μαζί με τον Federico Menna, CEO της ΕIT Digital, φορέα που από το 2010 που δημιουργήθηκε, επενδύει σε στρατηγικούς τομείς για την επιτάχυνση της αγοράς και την κλιμάκωση των τεχνολογιών ψηφιακής έρευνας (deep tech), επικεντρώνοντας στις κύριες κοινωνικές προκλήσεις της Ευρώπης: Ψηφιακή Τεχνολογία, Ψηφιακές Πόλεις, Ψηφιακή Βιομηχανία, Ψηφιακή Ευημερία και Ψηφιακή Χρηματοοικονομική με όλες τις εφαρμογές τους μεταξύ άλλων στου τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, της διακυβέρνησης. Χαιρετισμό απεύθυναν επίσης ο πρύτανης του ΕΜΠ, καθ. Ι. Χατζηγεωργίου, και ο πρόεδρος του ΕΠΙΣΕΥ, καθ Ιωάννης Ψαρράς. Ο πρύτανης του ΕΜΠ τόνισε ότι υπάρχει ένα τεράστιο δυναμικό από υψηλής ποιότητας έρευνα και τεχνογνωσία στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και είναι επείγουσα η ανάγκη να μετατραπεί αυτή η γνώση σε χειροπιαστά οφέλη για την τοπική αγορά, την οικονομία και την κοινωνία. Σημείωσε ότι στον ακαδημαϊκό χώρο σήμερα έχει ξεκινήσει η μετάβαση προς μια κουλτούρα καινοτομίας και συνεργασίας καθώς το ΕΜΠ και το ΕΠΙΣΕΥ αναζητούν νέους τρόπους σύνδεσης με την επιχειρηματική πραγματικότητα, δημιουργούν spin offs και ενθαρρύνουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων, στοιχεία που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο μιας κοινωνίας η οποία ετοιμάζεται να καινοτομήσει ψηφιακά.
      Εστιάζοντας στο πλούσιο έργο του ΕΠΙΣΕΥ, ερευνητικού βραχίονα του ΕΜΠ, ο καθηγητής Ιωάννης Ψαρράς, Διευθυντής του Ινστιτούτου, επικεντρώθηκε στα οφέλη που απορρέουν για την ελληνική κοινότητα της ψηφιακής καινοτομίας, από την ανταλλαγή συσσωρευμένης τεχνογνωσίας στον τομέα των ψηφιακών τεχνολογιών.
      Από τη θέση του Διευθυντή Έρευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ, ο εμπνευστής του εγχειρήματος αυτού, και υπεύθυνος υλοποίησης και παρακολούθησης του, ο Δρ Άγγελος Αμδίτης εστίασε στην αναγκαιότητα για ενδυνάμωση της κουλτούρας συνεργασίας στον ελληνικό χώρο και διασύνδεσης του με ευρωπαϊκές δομές. «Στο ΕΠΙΣΕΥ παράγουμε καθημερινά διεθνή αριστεία και υποστηρίζουμε την ψηφιακή καινοτομία μέσα από πρωτοποριακά ερευνητικά αποτελέσματα που μπορούν να έχουν εφαρμογή σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Από τον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών μέχρι τον τομέα της υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής κρίσης, η ψηφιακή καινοτομία κρατάει απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας». Τόνισε τη σημασία της ψηφιακής καινοτομίας ως βασικό πυλώνα της πορείας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και απέδειξε πώς στη σύγχρονη πραγματικότητα η ψηφιακή καινοτομία περνάει μόνο μέσα από τη συνεργασία.
      Η ομιλία της Elena Contioso-Fleming, Interim Regional Director South στο EIT Digital παρουσίασε χειροπιαστά στοιχεία για το έργο και τις δράσεις του EIT Digital, φορέα που από το 2010 που δημιουργήθηκε, επενδύει σε στρατηγικούς τομείς για την επιτάχυνση της αγοράς και την κλιμάκωση των τεχνολογιών ψηφιακής έρευνας (deep tech), επικεντρώνοντας στις κύριες κοινωνικές προκλήσεις της Ευρώπης: Ψηφιακή Τεχνολογία, Ψηφιακές Πόλεις, Ψηφιακή Βιομηχανία, Ψηφιακή Ευημερία και Ψηφιακή Χρηματοοικονομική με όλες τις εφαρμογές τους μεταξύ άλλων στου τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, της διακυβέρνησης. Οι δράσεις του EIT Digital περιλαμβάνουν προγράμματα εκπαίδευσης, επιχειρηματικής επιτάχυνσης για start-ups, έρευνα και καινοτομία, καθώς και στήριξη για την ανάπτυξη ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι το EIT Digital έχει υποστηρίξει περισσότερα από 780 start-ups και scale-ups για διεθνή ανάπτυξη, περισσότερες από 250 επιχειρηματικές προσπάθειες και έχει εκκινήσει περισσότερα από 540 προϊόντα και υπηρεσίες εμπορικά.
      Ελληνικές επιχειρήσεις και φορείς που είναι μέλη του οικοσυστήματος έδωσαν το παρόν στην εκδήλωση και ηγήθηκαν της συζήτησης που ακολούθησε στο πάνελ με τίτλο «Mobilizing a Dynamic Greek innovation Ecosystem, Open and Connected». Στο πάνελ συμμετείχαν οι Μ.Πουρνάρη, COO of EDIH Health Hub & Intl Growth Mgr στο JOIST Innovation, ο Π.Παπαγεωργίου, Innovation Division Director at Hellenic Development Bank (HDB), ο Χ.Μυγδάλης, Group Chief Digital Officer στη Eurobank, ο Φ.Ζακόπουλος Managing Partner στο Found.ation και ο Γ.Μιχαλίτσης, New Ventures, Cyber and Data Intelligence Director στη Netcompany-Intrasoft. Το πάνελ συντόνισε ο Ο.Τρασανίδης, Managing Director - EIT Hub Silicon Valley, θέτοντας κάποια καίρια ερωτήματα για την ελληνική πραγματικότητα. Ποιές είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην πορεία τους πρός τον τεχνολογικό και ψηφιακό μετασχηματισμό; Ποιός ο ρόλος των χρηματοδοτικών μηχανισμών;
      Η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αναδύεται ως κλειδί που μπορεί να επιταχύνει την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών. Σε αυτή την πορεία, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν καινοτόμα σχήματα χρηματοδότησης που ανταποκρίνονται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες του τοπίου και να αντιμετωπιστούν ζητήματα διαλειτουργικότητας συστημάτων και δεδομένων που προκύπτουν και που είναι ζωτικά για την αποδοτικότητα των ψηφιακών υπηρεσιών και τη βιωσιμότητα των ψηφιακών υποδομών. Χρηματοπιστωτικοί φορείς όπως η HDB μπορούν να προάγουν την καινοτομία μέσω δημιουργικών οικονομικών μέσων και εργαλείων αξιολόγησης επιχειρηματικών ευκαιριών, μειώνοντας τους κινδύνους και τα επιχειρηματικά ρίσκα. Κορυφαίοι παροχείς ψηφιακών υπηρεσιών όπως η Eurobank μπορούν να στηρίξουν τις ελληνικές ΜΜΕ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της ψηφιακής ενσωμάτωσης μέσω στρατηγικών πρωτοβουλιών, εκπαίδευσης και συνεργασιών.
      Τα ζητήματα εμπιστοσύνης που εμποδίζουν τις ελληνικές startups καλούν για συνεργατικά μέτρα ενίσχυσης της αξιοπιστίας τους. Τέλος φορείς και συνεργατικοί σχηματισμοί όπως το iED/ Joist park & Found.ation αναμένεται να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στην πορεία προς την ενσωμάτωση της ψηφιακής καινοτομίας, προσφέροντας το κατάλληλο περιβάλλον για να αξιοποιηθούν τα πλούσια ερευνητικά αποτελέσματα που παρέχουν τα ερευνητικά ιδρύματα και τα πανεπιστήμια της χώρας. Στην κατάμεστη αίθουσα του InnovAthens παρευρέθηκαν εξέχοντες εκπρόσωποι της πολιτικής, ακαδημαϊκής, ερευνητικής και επιχειρηματικής κοινότητας που ενημερώθηκαν για τους στόχους της πρωτοβουλίας. «Η καλλιέργεια και η ενδυνάμωση μιας συνεργατικής κουλτούρας στο ελληνικό γίγνεσθαι εμφανίζεται σήμερα ώς προϋπόθεση για την ανάδυση της ψηφιακής καινοτομίας και επιτάχυνση της τεχνολογικής μετάβασης στο νέο μοντέλο της βιομηχανίας 4.0» δήλωσε ο Δρ Αμδίτης προσκαλώντας την ελληνική κοινότητα, επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, πανεπιστήμια, εταιρείες, clusters, δημόσιους οργανισμούς κ.α να αγκαλιάσουν το εγχείρημα αυτό, συμμετέχοντας ως μέλη στην κοινότητα της ΕΙΤ Digital. Η εκδήλωση έκλεισε με το εορταστικό τελετουργικό της κοπής κορδέλας.
      Το γραφείο της ΕΙΤ Digital στην Αθήνα, θα λειτουργήσει στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
      Περισσότερα...

        0

    18. Αρθρογραφία

      Ένας αιώνας σχεδιασμού του χώρου: από το Διάταγμα του 1923 στον σύγχρονο χωρικό σχεδιασμό

      akis73

      ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ: Ένας αιώνας σχεδιασμού του χώρου: από το Διάταγμα του 1923 στον σύγχρονο χωρικό σχεδιασμό
      Κυκλοφόρησε ο συλλογικός τόμος (ΕΛΛΕΤ, ΣΕΠΟΧ, ΣΕΜΠΧΠΑ) “Ένας αιώνας σχεδιασμού του χώρου: από το Διάταγμα του 1923 ‘Περί σχεδίων πόλεων..’ στον σύγχρονο χωρικό σχεδιασμό” σε επιστημονική επιμέλεια των: Αιμιλίας Αλεξανδροπούλου, Σοφίας Αυγερινού-Κολώνια, Λουδοβίκου Βασενχόβεν, Μάρως Ευαγγελίδου, Μαίρης Ζήφου, Γιώργου Μελισσουργού και Μαίρης Τζιράκη.
      Ο τόμος περιλαμβάνει τα πρακτικά της Επετειακής Επιστημονικής Ημερίδας με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη θεσμοθέτηση του πρώτου θεμελιακού νομοθετήματος πολεοδομικού σχεδιασμού στην Ελλάδα. Η ημερίδα διοργανώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023 από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), τον Σύλλογο Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) και τον Σύλλογο Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΣΕΜΠΧΠΑ).
      Βασικός στόχος και φιλοδοξία της ημερίδας ήταν η διερεύνηση των σύγχρονων τάσεων και απαιτήσεων στον ολοκληρωμένο χωρικό σχεδιασμό, η ανάδειξη των διακυβευμάτων του σήμερα για τη χώρα και η εκτίμηση της ανταπόκρισης του συστήματος σε αυτά, μετά τη διαμόρφωση του πρόσφατου ενιαίου θεσμικού πλαισίου του χωρικού σχεδιασμού, περιλαμβάνει όμως και μια συνοπτική αναγνώριση της συνεισφοράς του Ν.Δ. του 1923 στην ιστορική του συγκυρία και τη διαχρονική εφαρμογή του. Με κεντρική επιδίωξη την ανάπτυξη επιστημονικού προβληματισμού αλλά και τη διατύπωση προτάσεων για την ασκούμενη πολιτική σχεδιασμού του χώρου στην Ελλάδα, η ημερίδα επικεντρώνεται στη διερεύνηση ερωτημάτων που ομαδοποιούνται στις εξής θεματικές ενότητες: (α) ιστορική αναδρομή, (β) ρόλος και χαρακτήρας του συστήματος χωρικού σχεδιασμού, (γ) διακυβεύματα του σήμερα.
      Ο τόμος κυκλοφορεί με τα ISBN των τριών φορέων, με την επιμέλεια της Μαίρης Τζιράκη και σε σχεδιασμό, γλωσσική επιμέλεια και παραγωγή από τις εκδόσεις Προπομπός.
      Μπορείτε να διαβάσετε/αποθηκεύσετε όλον τον τόμο ΕΔΩ !
      Περισσότερα...

        0

    19. Αρθρογραφία

      Κατάθεση τροπολογίας για την επιδότηση οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας

      GTnews

      Τροπολογία, η οποία αφορά στην επιδότηση οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο: «Αναδιάρθρωση σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών». Το συνολικό ύψος της επιδότησης διαμορφώνεται σε 200 εκατ. ευρώ.
      Η τροπολογία προβλέπει πως από τα έσοδα του ειδικού λογαριασμού του Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης επιδοτείται μέρος των οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.), οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως την 31η Οκτωβρίου 2024 προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Για την επιδότηση λαμβάνονται υπόψη τα ταμειακά διαθέσιμα των Δ.Ε.Υ.Α. που μπορούν να διατεθούν για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που διαπιστώνονται με έκθεση απογραφής, η οποία συντάσσεται από ορκωτό ελεγκτή – λογιστή, σε κάθε Δ.Ε.Υ.Α. με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η επιδότηση μεταφέρεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 σε λογαριασμούς των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας σε πιστωτικά ιδρύματα, που υποδεικνύονται από αυτούς στην εταιρεία με την επωνυμία «Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης Ανώνυμη Εταιρεία» (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), που διαχειρίζεται τον ειδικό λογαριασμό «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης».
      Αν υπάρχουν οφειλές μίας Δ.Ε.Υ.Α. προς περισσότερους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, η επιδότηση επιμερίζεται αναλογικά σε όλους τους παρόχους.
      Σημειώνεται πως επιδοτείται το 70% της οφειλής κάθε Δ.Ε.Υ.Α. προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας:
      α) αν, εντός του 2025, οι αρμοδιότητες της οικείας Δ.Ε.Υ.Α. περιέλθουν στην Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης A.E. και στην Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε.
      β) αν, εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του άρθρου εφαρμόζεται η περίπτωση περί επέκτασης της περιοχής αρμοδιότητας συνιστώμενης επιχείρησης δήμου ή κοινότητας. Σε αυτή την περίπτωση, δύνανται να ρυθμίζουν τη σταδιακή πληρωμή του υπολοίπου της οφειλής τους μετά από την καταβολή της επιδότησης, εντός τεσσάρων ετών.
      Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, η εκάστοτε Δ.Ε.Υ.Α. επιδοτείται σε ποσοστό έως 30% της οφειλής της προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον τη 15η Ιανουαρίου 2026 πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις που διασφαλίζουν τη δυνατότητα της ΔΕΥΑ να λειτουργεί αποτελεσματικά (προβλέπονται στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 12Β του ν. 4001/2011).
      Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να καθίστανται δυνητικοί δικαιούχοι της επιδότησης και άλλοι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, καθώς και να διευκρινίζονται οι λεπτομέρειες αναφορικά με τον προσδιορισμό των δυνητικών δικαιούχων της επιδότησης.
      Περισσότερα...

        0

    20. Αρθρογραφία

      Βράβευση του ΤΑΙΠΕΔ από τον οργανισμό Capital Finance International για την Καλύτερη Στρατηγική Αξιοποίησης Περιουσιακών Στοιχείων στην Ευρώπη το 2022

      GTnews

      Το ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου, ανακοινώνει την τιμητική διάκριση που έλαβε από τον οργανισμό Capital Finance International (CFI.co) με το βραβείο «Καλύτερη Στρατηγική Αξιοποίησης Περιουσιακών Στοιχείων – Ευρώπη 2022» - “Best Asset Development Strategy Europe 2022”. Το Ταμείο βραβεύτηκε από το CFI.co για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την προσήλωσή του σε πολιτικές βιωσιμότητας και αειφορίας. Στην ανακοίνωσή του (https://cfi.co/awards/europe/2022/hellenic-republic-assetdevelopment-fund-best-asset-development-strategy-europe-2022/) ο οργανισμός επισημαίνει ότι τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που έχει στο χαρτοφυλάκιό του το ΤΑΙΠΕΔ ανέρχονται σε 20 δισ. ευρώ, τονίζοντας ότι η συνεισφορά του Ταμείου στο ΑΕΠ υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ, ενώ έχει συμβάλλει στη δημιουργία περισσότερων από 20.000 νέων θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει το CFI.co στην τεχνογνωσία που διαθέτει το Ταμείο στην ωρίμανση έργων στρατηγικής σημασίας που χρηματοδοτούνται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στον νέο του ρόλο ως Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων και στη δέσμευση που έχει αναλάβει να προάγει πολιτικές ESG και βιώσιμης ανάπτυξης για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (SDGs).
       Διευθύνων Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, Δημήτρης Πολίτης, δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για τη διάκριση που έλαβε το Ταμείο από έναν οργανισμό με κύρος και αξιοπιστία όπως είναι το CFI.cο. H βράβευση αυτή αναγνωρίζει τις άοκνες προσπάθειες της Διοίκησης και των εργαζομένων για τη βέλτιστη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που έχουμε στο χαρτοφυλάκιό μας. Αποτελεί, επίσης, σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης στον νέο, διευρυμένο ρόλο που διαδραματίζει το ΤΑΙΠΕΔ στη μεγάλη προσπάθεια για την ανάταξη της εθνικής οικονομίας η οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπη με απανωτές και πολυεπίπεδες προκλήσεις. Είμαι πεπεισμένος ότι το βραβείο αυτό θα μας δώσει ώθηση να συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα και να επιταχύνουμε την αποστολή μας ως φορέας αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας».
      Το CFI.co με έδρα το Λονδίνο, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκδοτικούς οργανισμούς στην Ευρώπη με εξειδίκευση στην κάλυψη και ανάλυση οικονομικών και επιχειρηματικών θεμάτων. Συνεργάζεται με σημαντικούς φορείς, όπως τον όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ διαθέτει 180.000 συνδρομητές και αναγνώστες. Οι υποψηφιότητες για τα ετήσια βραβεία που διοργανώνει ο οργανισμός προκύπτουν έπειτα από ψηφοφορία στην οποία συμμετέχουν οι αναγνώστες του CFI.co και οι εργαζόμενοι στους φορείς με τους οποίους συνεργάζεται. 
      Περισσότερα...

        0

    21. Αρθρογραφία

      Η Ενεργειακή Κατάσταση της Ελλάδας. Πόσο ασφαλής και οικονομικά βιώσιμη είναι η επιχειρούμενη Ενεργειακή Μετάβαση;

      Engineer

      1. Εισαγωγή στην Εγχώρια Ενεργειακή Κατάσταση
      Με την είσοδο της τρίτης χιλιετίας καταγράφονται ριζικές μεταβολές στον ενεργειακό χάρτη της χώρας μας. Ήδη από την προηγούμενη δεκαετία και με την ψήφιση και σταδιακή εφαρμογή του Νόμου 2244/1994 επετράπη για πρώτη φορά η ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, βασισμένων αποκλειστικά σε τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), μέχρι ενός συγκεκριμένου ορίου ισχύος. Τα επόμενα χρόνια (μετά το 2000) ακολούθησε μία σημαντική αύξηση της εγκατεστημένης αιολικής ισχύος καθώς και μία αξιόλογη αύξηση του αριθμού των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Τέλος, μετά το 2010, ξεκίνησε μία ραγδαία αύξηση των φωτοβολταϊκών (Φ/Β) εγκαταστάσεων, η οποία συνεχίζεται έως και σήμερα. Παράλληλα, ήδη από τις αρχές του 21ου αιώνα δρομολογήθηκαν δομικές αλλαγές στον ενεργειακό τομέα της χώρας μας (ίδρυση Ρ.Α.Ε., Α.Δ.Μ.Η.Ε., Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε., κ.λπ.), ενώ επετράπη η ελεύθερη παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από όλες τις ενεργειακές πηγές (συμβατικές και ανανεώσιμες) από ιδιώτες παραγωγούς.
      Τα επόμενα έτη, η επίδραση της οικονομικής κρίσης τόσο σε πλανητικό όσο και σε εθνικό επίπεδο καθώς και η σταδιακή αλλαγή του εγχώριου ενεργειακού μίγματος, με τη σταδιακή απόσυρση των θερμικών-λιγνιτικών μονάδων και την αντικατάστασή τους από μονάδες ΑΠΕ, οδήγησαν σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, βλέπε Σχήμα 1.

      Σχήμα 1: Διαχρονική Μεταβολή Εγχώριας Κατανάλωσης Πρωτογενούς Ενέργειας. 
      2. Διαχρονική Μεταβολή της Πρωτογενούς Κατανάλωσης Ενέργειας
      Ειδικότερα, αναλύοντας τη διαχρονική μεταβολή του εγχώριου ενεργειακού μίγματος κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας (Σχήμα 2) παρατηρείται, πέραν της προαναφερθείσας μείωσης, η κυρίαρχη παρουσία του εισαγόμενου πετρελαίου, παρά τη μικρή μείωση της κατανάλωσής του την τελευταία πενταετία. Παράλληλα, καταγράφεται σημαντική μείωση της συμμετοχής του εγχώριου λιγνίτη, ο οποίος σταδιακά αντικαθίσταται από εισαγόμενο φυσικό αέριο, του οποίου η πρώτη εμφάνιση χρονολογείται από το 1997, με τη συμβολή του να έχει έκτοτε αυξηθεί σημαντικά. Σταθερή μπορεί να θεωρηθεί η συμμετοχή της βιομάζας, ενώ η περιορισμένη συμμετοχή των υδροηλεκτρικών σταθμών είναι η μόνη παρουσία των ΑΠΕ πριν το 2000. Τέλος, η συμμετοχή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων στην κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, αν και διαρκώς αυξανόμενη, παραμένει σχετικά περιορισμένη, με αποτέλεσμα το 2020 η συνολική συμμετοχή των ΑΠΕ στην εγχώρια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας να μην υπερβαίνει το 16,5%. Για το ίδιο έτος, η καταγεγραμμένη ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας ανερχόταν στα επίπεδα των 18,8 Mtoe (1 toe αντιστοιχεί σε ενέργεια που περιέχεται σε ένα ισοδύναμο τόνο πετρελαίου ή περίπου σε 11600 kWh).

      Σχήμα 2: Κατανάλωση Πρωτογενούς Ενέργειας στην Ελλάδα (ανά ενεργειακή πηγή).

      Σχήμα 3: Ενεργειακή Ανεξαρτησία της Ελλάδας στο χρονικό διάστημα 1990-2020.
      Εξετάζοντας προσεκτικά τη διάρθρωση του εγχώριου ενεργειακού μίγματος του Σχήματος 2, είναι προφανές ότι οι ενεργειακές ανάγκες της χώρας μας καλύπτονται κατά κύριο λόγο από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ παράλληλα η συμμετοχή των ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων των υδροηλεκτρικών σταθμών -μικρών και μεγάλων-) δεν έχει παρουσιάσει την αναμενόμενη αύξηση. Η πληροφορία αυτή αποτυπώνεται ποσοτικά στο Σχήμα 3, όπου παρουσιάζεται η διαχρονική μεταβολή της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας μας τα τελευταία 30 χρόνια. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας μας παρέμεινε χαμηλή στα επίπεδα του 35% μέχρι και το 2014, ενώ στη συνέχεια μειώθηκε ακόμα περισσότερο, ώστε το 2020 το 82% περίπου της ενέργειας που κατανάλωσε η χώρα μας να προέρχεται από το εξωτερικό, με αναπόφευκτες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες.
      3. Εγχώριο Ενεργειακό Μίγμα Ηλεκτροπαραγωγής
      Στο πλαίσιο αυτό αξίζει κανείς να αναλύσει το εγχώριο ενεργειακό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, όπως αυτό αποτυπώνεται στο Σχήμα 4 για το έτος 2021 αξιοποιώντας τα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία, λαμβάνοντας υπόψιν και το είδος της αξιοποιούμενης τεχνολογίας.

      Σχήμα 4: Κατανομή Εγκατεστημένης Ηλεκτρικής Ισχύος στη Χώρα μας ανά είδος τεχνολογίας (2021).
      Πράγματι, στα τέλη του 2021, η ηλεκτρική ισχύς των εγκατεστημένων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας προσέγγισε τα 20.700 MWe. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της σταδιακής απόσυρσης της λειτουργίας των λιγνιτικών σταθμών που έχει υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, μόνο τρεις (3) λιγνιτικοί σταθμοί έχουν παραμείνει σε λειτουργία (οι Μονάδες του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, η Μονάδα IV του ΑΗΣ Μεγαλόπολης και ο ΑΗΣ Μελίτης/Φλώρινα), η εγκατεστημένη ισχύς των οποίων ανέρχεται σε περίπου 1.700 MWe κι αντιστοιχεί σε 8% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος. Όσον αφορά τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με καύσιμο το φυσικό αέριο (καταλαμβάνουν το 25% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος), υπάρχουν εγκατεστημένοι έντεκα (11) σταθμοί συνδυασμένου κύκλου συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 5.100 MWe (πέντε (5) εκ των οποίων ανήκουν στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. και οι υπόλοιποι έξι (6) σε ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς) και τρεις (3) σταθμοί αεροστροβίλων ανοικτού κύκλου συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 150 MWe (που ανήκουν σε ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς). Ακολούθως, οι πετρελαϊκοί σταθμοί που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες των νησιωτικών περιοχών έχουν εγκατεστημένη ισχύ περίπου 1.750 MWe (8% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος). Αντίστοιχα, στη χώρα μας βρίσκονται σε λειτουργία δεκαέξι (16) μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ περίπου 3.170 MWe (15% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος). Όσον αφορά τους υπόλοιπους σταθμούς ΑΠΕ, στα τέλη του 2021, στη χώρα μας είχαν εγκατασταθεί περίπου 4.450 MWe αιολικής ισχύος (εκ των οποίων 205 MWe στην Κρήτη και 105 MWe στα υπόλοιπα νησιά), 4.100 MWe φωτοβολταϊκών συστημάτων (εκ των οποίων 100 MWe στην Κρήτη και 60 MWe στα υπόλοιπα νησιά), 100 MWe βιομάζας (όλα σχεδόν στην ηπειρωτική χώρα) και 240 MWe μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχουν εγκατεστημένοι γεωθερμικοί σταθμοί στη χώρα μας, παρά το υψηλό γεωθερμικό δυναμικό που έχει καταγραφεί σε ορισμένες περιοχές του Αιγαίου.
      Για λόγους καλύτερης κατανόησης της διαχρονικής εξέλιξης του μίγματος εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος στην Ελλάδα, στο Σχήμα 5 αποτυπώνεται η αντίστοιχη κατανομή για το έτος 2000, όπου είναι εμφανής η κυρίαρχη παρουσία των λιγνιτικών σταθμών σε ποσοστό 43%, ακολουθούμενη από τους μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς (27%), τους πετρελαϊκούς (18%) και τους σταθμούς φυσικού αερίου (10%). Τέλος, αξίζει να επισημανθεί η ισχνή παρουσία των λοιπών σταθμών ΑΠΕ, η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς των οποίων αντιπροσώπευε μόλις το 2% της συνολικής εγχώριας εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος του έτους 2000.

      Σχήμα 5: Κατανομή Εγκατεστημένης Ηλεκτρικής Ισχύος στην Ελλάδα ανά είδος τεχνολογίας (2000).
      Εντούτοις, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η συμμετοχή των επιμέρους τεχνολογιών στο μίγμα εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος "Po" δε συμβαδίζει με την αντίστοιχη ηλεκτροπαραγωγή "Ey", γεγονός που οφείλεται στο διαφορετικό (ετήσιο) συντελεστή αξιοποίησης "CFy" των επιμέρους τεχνολογιών (Εξίσωση (1)). 
      Ey=CFy.Po.8760
      (1)
      Ειδικότερα, οι θερμικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της χώρας μας παρουσιάζουν συντελεστή αξιοποίησης της τάξης του 50-80%, εν αντιθέσει με τους σταθμούς ΑΠΕ των οποίων οι συντελεστές αξιοποίησης περιορίζονται σε σημαντικά μικρότερες τιμές, ενώ παρουσιάζουν ακόμη μεγαλύτερη διακύμανση του "CFy" ανά τεχνολογία ΑΠΕ. Πιο συγκεκριμένα, για τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς ο συντελεστής αξιοποίησης κυμαίνεται μεταξύ 15% και 22%. Αντίστοιχα, η μακρόχρονη εμπειρία αξιοποίησης των χερσαίων αιολικών πάρκων έχει συμβάλλει έτσι ώστε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης να κυμαίνεται μεταξύ 25% και 35%, ενώ για την περίπτωση των υδροηλεκτρικών σταθμών πρέπει να γίνει σαφής διαφοροποίηση μεταξύ μικρών (CFy μεταξύ 30% και 50%) και μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών, καθώς και αν οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως μονάδες αιχμής (CFy μεταξύ 10% και 20%) ή ως μονάδες βάσης, οπότε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης προσεγγίζει τις τιμές των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών.
      4. Διαχρονική Μεταβολή Παραγωγής και Κατανάλωσης Ηλεκτρικής Ενέργειας
      Λαμβάνοντας υπόψιν την ενεργειακή εξάρτηση της Ελλάδας από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), όπως αναλύθηκε διεξοδικά στην Ενότητα 2, καθίσταται αδήριτη ανάγκη να γίνει μεγαλύτερη εμβάθυνση στη διαχρονική μεταβολή της παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μας. Πιο συγκεκριμένα, το Σχήμα 6 παρουσιάζει τη μεταβολή της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ανά οικονομικό κλάδο της χώρας μας τα τελευταία 30 χρόνια, με τη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να κυμαίνεται εδώ και αρκετά χρόνια στα επίπεδα των 50-52 TWhe. Από το συγκεκριμένο Σχήμα γίνεται ιδιαίτερα εμφανής η αύξηση των ενεργειακών αναγκών που αντιστοιχούν στον οικιακό και τον εμπορικό τομέα καθώς και στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών στο υπό εξέταση χρονικό διάστημα. Από την άλλη πλευρά, τόσο η βιομηχανία όσο και ο αγροτικός τομέας καθώς και ο τομέας των μεταφορών παρουσιάζουν σχεδόν σταθερή ετήσια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σε βάθος 30ετίας.

      Σχήμα 6: Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ενέργειας ανά οικονομικό κλάδο στο χρονικό διάστημα 1990-2019.
      Με τη σειρά της, η διαχρονική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή στην Ελλάδα αποτυπώνεται στο Σχήμα 7. Από το εν λόγω γράφημα καθίσταται εμφανής η σταδιακή μείωση της ηλεκτροπαραγωγής τόσο των λιγνιτικών όσο και των πετρελαϊκών σταθμών καθώς και η παράλληλη αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής των σταθμών φυσικού αερίου. Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή των ΑΠΕ (μεγάλοι και μικροί υδροηλεκτρικοί, αιολικοί, φωτοβολταϊκοί και σταθμοί βιομάζας) παρουσιάζει διαρκή αύξηση, με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή για το 2020 να προσεγγίζει το 38%.

      Σχήμα 7: Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή στο χρονικό διάστημα 1990-2020.

      Συγκρίνοντας τα Σχήματα 6 και 7 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η ηλεκτροπαραγωγή της χώρας μας υπολείπεται της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στα αντίστοιχα έτη, γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από τις γειτονικές χώρες (Αλβανία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία και Τουρκία). Στο πλαίσιο αυτό, το Σχήμα 8 παρουσιάζει τη διαχρονική (1990-2020) μεταβολή των εισαγωγών και εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μας. Από τα διαθέσιμα στοιχεία γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν αυξηθεί σημαντικά (ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία όπου η μέση τιμή τους υπερβαίνει τις 8,5 TWhe), ενώ αντίθετα οι εξαγωγές παρουσιάζουν μία διαρκή διακύμανση γύρω από τη μέση τιμή των περίπου 2 TWhe.

      Σχήμα 8: Ισοζύγιο Εισαγωγών και Εξαγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα στο χρονικό διάστημα 1990-2020.
      5. Η Ενεργειακή Κατάσταση στη Νησιωτική Χώρα
      Το κύριο στοιχείο που χαρακτηρίζει τα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα της χώρας μας είναι η εποχικότητα που παρουσιάζει η ηλεκτρική κατανάλωση λόγω της δραστηριοποίησης του τουριστικού τομέα, με τις ενεργειακές ανάγκες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι δύο (2) ή ακόμη και τρεις (3) φορές οι αντίστοιχες ανάγκες των χειμερινών μηνών (αριθμός που εξαρτάται κάθε φορά από το μέγεθος του νησιωτικού ηλεκτρικού δικτύου). Επιπρόσθετα, ένα άλλο χαρακτηριστικό της νησιωτικής χώρας αποτελούν οι περιορισμένοι υδάτινοι πόροι τόσο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής όσο και για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων σε πόσιμο νερό. Για την τελευταία περίπτωση, οι λύσεις που έχουν υιοθετηθεί από τις εκάστοτε Αρχές είναι οι εξής: η μεταφορά πόσιμου νερού μέσω μικρών δεξαμενοπλοίων (υδροφόρες) από τα κεντρικά λιμάνια της χώρας (οδηγώντας σε αύξηση του σχετικού κόστους) ή/και η εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού -κατά κύριο λόγο με βάση την τεχνολογία της αντίστροφης ώσμωσης- αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τις ενεργειακές ανάγκες του αντίστοιχου νησιωτικού ηλεκτρικού δικτύου.
      Στο προαναφερθέν λοιπόν πλαίσιο, και σε αντίθεση με την ηπειρωτική χώρα, το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής κατανάλωσης των νησιωτικών περιοχών καλύπτεται από αυτόνομες θερμικές μονάδες πετρελαίου (οι οποίες οδηγούν σε σημαντική αύξηση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου), με τη συμμετοχή των ΑΠΕ (κυρίως αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί) να περιορίζεται σε ποσοστό 17-18% (Σχήμα 9). Στο συγκεκριμένο μικρό ποσοστό συμβάλλει πρωτίστως ο κορεσμός των υφιστάμενων νησιωτικών ηλεκτρικών δικτύων, με αποτέλεσμα η εγκατεστημένη ισχύς αιολικών αλλά και φωτοβολταϊκών σταθμών να παραμένει αμετάβλητη τα τελευταία πέντε (5) χρόνια. Την ίδια χρονική περίοδο, αρκετά νησιά συνδέονται πλέον με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο (Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα), συμπεριλαμβανομένης της μικρής διασύνδεσης Πελοποννήσου - Δυτικής Κρήτης, ενώ έχει ξεκινήσει η υλοποίηση ενός μεγαλόπνοου σχεδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης τόσο της Κρήτης όσο και των υπολοίπων νησιών του Αιγαίου με χρονικό ορίζοντα το 2030 και συνολικό ύψος επενδύσεων 4,3 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, στον τομέα των μεταφορών (συμπεριλαμβανομένης και της αλιείας) χρησιμοποιείται αποκλειστικά το ορυκτό πετρέλαιο (απουσία δικτύου φυσικού αερίου), ενώ για την κάλυψη των θερμικών αναγκών των νησιών μας αξιοποιείται το πετρέλαιο και λιγότερο η ηλιακή θερμική ενέργεια όπως και η βιομάζα. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η συνεισφορά του περιορισμένου υδάτινου δυναμικού στην ηλεκτροπαραγωγή παραμένει ελάχιστη, ενώ απουσιάζει πλήρως η αξιοποίηση των υφιστάμενων γεωθερμικών πεδίων υψηλής και μέσης ενθαλπίας.

      Σχήμα 9: Ενεργειακή Παραγωγή και Συμμετοχή των ΑΠΕ στα Νησιωτικά Ηλεκτρικά Δίκτυα.
      Στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερη μνεία και στο αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα (Σχήμα 10), γεγονός που οφείλεται τόσο στο προαναφερθέν μίγμα ηλεκτροπαραγωγής όσο και στο ιδιαίτερο στοιχείο του απομακρυσμένου χαρακτήρα των νησιωτικών περιοχών και κατ’ επέκταση της δυσκολίας πρόσβασης. Αξίζει να αναφερθεί ότι το κόστος ηλεκτροπαραγωγής λαμβάνει συνήθως τιμές 150-250 €/MWhe στα μεγάλα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα (π.χ. της Κρήτης, της Κω-Καλύμνου και της Ρόδου), ενώ για τα πολύ μικρά νησιωτικά δίκτυα (π.χ. Αγαθονήσι, Δονούσα) υπερβαίνει τα 900 €/MWhe ή ακόμη προσεγγίζει (π.χ. Αντικύθηρα, Οθωνοί) και τα 1.400 €/MWhe. Οι συγκεκριμένες τιμές καταδεικνύουν τη σημαντική οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται οι καταναλωτές όχι μόνο των νησιωτικών περιοχών αλλά και όλης της χώρας (μέσω των χρεώσεων Υ.Κ.Ω. στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος), όπως επίσης και την άμεση εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής των νησιών μας από το εισαγόμενο ορυκτό πετρέλαιο. 
      Σχήμα 10: Εύρος Κόστους Ηλεκτροπαραγωγής (2020) στα Νησιωτικά Ηλεκτρικά Δίκτυα.
      6. Προοπτικές και Προκλήσεις της Εθνικής Ενεργειακής Μετάβασης 
      Ολοκληρώνοντας το Πέμπτο Μέρος της ετήσιας Έκθεσης, που αναφέρεται στην ανάλυση της Ενεργειακής Κατάστασης της χώρας μας, παρατηρείται μια περιορισμένη μείωση της εθνικής κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας (η μείωση εντείνεται στην περίοδο της πανδημίας) καθώς και μια σταθεροποίηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας την τελευταία πενταετία. Ακολούθως, εξετάζοντας τη διαχρονική πορεία του εγχώριου ενεργειακού μίγματος, καθίσταται προφανές ότι στο πλαίσιο της Ενεργειακής Μετάβασης της χώρας μας σε τεχνολογίες μηδενικών (χαμηλών) εκπομπών άνθρακα καταγράφεται μια υπερβολική εξάρτηση της χώρας μας από εισαγόμενες ενεργειακές πηγές (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια), με αποτέλεσμα η ενεργειακή μας αυτονομία να περιορίζεται σε ποσοστό περίπου 18% για το έτος 2020. Επιπλέον, οι έντονες διακυμάνσεις στην τιμή των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων επιβαρύνει σημαντικά τόσο την εθνική οικονομία όσο και τους Έλληνες καταναλωτές.
      Ως θετική εξέλιξη μπορεί να θεωρηθεί η ενίσχυση των εφαρμογών αξιοποίησης της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, η οποία όμως για να υλοποιήσει τους στόχους που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) (το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2030 να υπερβεί το 61%), προϋποθέτει προσεκτικό επανασχεδιασμό και αναβάθμιση του εθνικού ηλεκτρικού δικτύου με ταυτόχρονη δημιουργία κατάλληλων υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Παράλληλα, η χώρα μας θα πρέπει να αξιοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό το υφιστάμενο υδάτινο δυναμικό, λαμβάνοντας υπόψιν και τα ιδιαίτερα θετικά λειτουργικά χαρακτηριστικά των υδροηλεκτρικών σταθμών, που μπορούν σε σημαντικό βαθμό να υποκαταστήσουν -με κριτήριο την ασφάλεια του εθνικού ηλεκτρικού συστήματος- το σταθεροποιητικό ρόλο των υπό απόσυρση λιγνιτικών μονάδων. Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην προσεκτική εισαγωγή της ηλεκτροκίνησης, ώστε αφενός να αποτελέσει μια καθαρή περιβαλλοντική επιλογή βασισμένη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και αφετέρου οι απαιτούμενοι σταθμοί φόρτισης να ενταχθούν προγραμματισμένα και ομαλά στα υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα, προς εξυπηρέτηση και των Ελλήνων πολιτών.
      Στο επίπεδο των νησιών μας, επιπλέον των ιδιαίτερα σημαντικών προσπαθειών διασύνδεσης τουλάχιστον των μεγαλύτερων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ολοκληρωμένη υλοποίηση υβριδικών ενεργειακών λύσεων ΑΠΕ, με κατάλληλα συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας -περιορισμένης περιβαλλοντικής όχλησης- σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη κάλυψη της ζήτησης νερού και την εφαρμογή λύσεων καθαρής ηλεκτροκίνησης. Σε όλες αυτές τις δράσεις είναι ζωτικής σημασίας η συστηματική και έγκαιρη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών όχι μόνο για να αποφευχθούν φαινόμενα δυναμικής αντίδρασης αλλά κυρίως για να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των κατοίκων στις ολοκληρωμένες δράσεις για καθαρή ενέργεια μέσα και από τη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων.
      Συνοψίζοντας την παραπάνω ανάλυση, είναι σημαντικό να τονισθεί ότι για τη βελτίωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής κατάστασης της χώρας μας αρχικά θα πρέπει να ενταθούν οι εθνικές δράσεις εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας στους κύριους ενεργοβόρους κλάδους της οικονομίας (βιομηχανία, εμπορικός και οικιακός τομέας, μεταφορές, δημόσιες υπηρεσίες, κ.λπ.). Επιπλέον, είναι απαραίτητο να υιοθετηθούν και σε επίπεδο εφαρμογής οι πρακτικές της κυκλικής οικονομίας και να ληφθούν υπόψιν με ιδιαίτερη κοινωνική ευαισθησία οι επιπτώσεις του επιχειρούμενου ενεργειακού μετασχηματισμού στις εμπλεκόμενες περιοχές/κοινωνίες της χώρας μας. Αναφορικά με την κάλυψη των εθνικών ενεργειακών αναγκών, είναι προφανές από τα διαθέσιμα στοιχεία ότι για την επίτευξη ενός βιώσιμου (αειφόρου) ενεργειακού μετασχηματισμού απαιτείται η προσεκτική αξιοποίηση του συνόλου του διαθέσιμου δυναμικού ΑΠΕ της χώρας μας (συμπεριλαμβανομένου του υδάτινου αλλά και του θαλάσσιου δυναμικού) σε πλήρη συνδυασμό με την ενίσχυση των ηλεκτρικών μας δικτύων και την ανάπτυξη κατάλληλων συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας ρεαλιστικών διαστάσεων. Στόχος της εθνικής ενεργειακής πολιτικής θα πρέπει να είναι η εξασφάλιση της επάρκειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μας (μεγιστοποίηση της ενεργειακής μας αυτονομίας), η εξασφάλιση των ελάχιστων δυνατών τιμών των ενεργειακών προϊόντων (μηδενισμός της ενεργειακής φτώχειας) και φυσικά η προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από βιώσιμες ενεργειακές λύσεις!
      Απόσπασμα από τα Συμπεράσματα (Πέμπτο Μέρος) της Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
      Πέμπτο Μέρος Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
      Ιωάννης K. Καλδέλλης, Δέσποινα Μπουλογιώργου, Παναγιώτης Τριανταφύλλου
      Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας Περιβάλλοντος, 
      Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής 
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.