Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    558 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλος αριθμός ιδιοκτησιών στην Ελλάδα βρίσκεται υπό το καθεστώς ομηρίας εξαιτίας της εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίας. Το πρόβλημα είναι συνήθως σ΄ αυτούς που αποκτούν το ακίνητο από κληρονομιά και αρχίζουν οι συγκρούσεις.
      Άλλοι συνιδιοκτήτες δεν νοιάζονται, ορισμένοι βρίσκονται στο εξωτερικό και αδιαφορούν για το μικρό μερίδιο που τους αναλογεί, ενώ οι περισσότεροι συγκύριοι διαφωνούν σχετικά με το μέλλον του εξ αδιαιρέτου ακινήτου τους.
      Συγκεκριμένα, κάποιος συγκύριος μπορεί να θέλει να πουλήσει το μερίδιό του ώστε να ρευστοποιήσει το περιουσιακό του δικαίωμα, ενώ οι άλλοι να μην θέλουν την πώληση, ούτε όμως να είναι και διατεθειμένοι να αγοράσουν το μερίδιο εκείνου που θέλει την ρευστοποίηση. Η λύση για εκείνον που επιθυμεί την ρευστοποίηση του περιουσιακού στοιχείου του έναντι του άλλου που δεν θέλει αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του κοινού ακινήτου, είναι η διανομή του ακινήτου.
      Εκτός της κληρονομιάς, υπάρχουν και περιπτώσεις που έγινε αγορά εξ αδιαιρέτου ενός ακινήτου από δύο ή περισσότερους συγκύριους και στην πορεία εκδήλωσαν την επιθυμία να το χωρίσουν. Αυτή η περίπτωση αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου όπου απαγορεύεται η σύσταση καθέτου ιδιοκτησίας και αναγκαστικά αποκτήθηκαν εξ αδιαιρέτου.
      Τι κάνουμε όταν υπάρχει διαφωνία για την εκμετάλλευση του ακινήτου;
       Σε περίπτωση διαφωνίας, εκείνος από τους συγκυρίους που ενδιαφέρεται περισσότερο από τους άλλους, για την εκμετάλλευση του μεριδίου του, είτε επειδή έχει ανάγκη τα χρήματα, είτε επειδή επιθυμεί την άμεση αξιοποίηση του ακινήτου, έχει την δυνατότητα να ζητήσει την εκούσια διανομή ή να ασκήσει αγωγή διανομής στο δικαστήριο, με την οποία θα ζητεί τον χωρισμό των μεριδίων, ώστε ο καθένας από τους συγκυρίους να λάβει το μερίδιό του και να το διαθέσει όπως θέλει.
      Ποια είναι η εκούσια διανομή;
       Εάν το κοινό ακίνητο μπορεί να χωρισθεί σε τμήματα αντίστοιχα των ποσοστών εκάστου συγκυρίου, τότε μπορεί να υπάρξει εκούσια διανομή, είτε άτυπα, με προφορική δηλαδή συμφωνία, είτε εγγράφως, με συμβολαιογραφικό τύπο, ο οποίος είναι ασφαλώς και περισσότερο ενδεδειγμένος και ασφαλής τρόπος, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες, αμφισβητήσεις και δικαστικοί αγώνες.
      Πώς γίνεται η δικαστική διανομή;
      Σε περίπτωση διαφωνίας για την εκμετάλλευση του ακινήτου, εκείνος από τους συνιδιοκτήτες που ενδιαφέρεται περισσότερο από τους άλλους να εκμεταλλευτεί το μερίδιό του, είτε επειδή έχει ανάγκη τα χρήματα, είτε επειδή θέλει άμεσα να το αξιοποιήσει (εκμίσθωση, ανακαίνιση, πώληση), έχει τη δυνατότητα από το νόμο να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει τη δικαστική διανομή του ακινήτου. Με αυτήν θα ζητάει χωρισμό των μεριδίων, ώστε ο καθένας από τους συνιδιοκτήτες να πάρει το μερίδιό του και να το διαθέσει όπως θέλει. Να σημειωθεί εδώ ότι το δικαίωμα για διανομή ακινήτου δεν παραγράφεται, οπότε μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε.
      Η δικαστική τώρα διανομή, μπορεί να γίνει με πρωτοβουλία, ακόμα και ενός, από τους περισσότερους συνιδιοκτήτες, με αγωγή, η οποία στρέφεται εναντίον όλων των υπολοίπων και στην οποία, οφείλει να προτείνει ο ίδιος τον ενδεδειγμένο τρόπο διανομής
       Διότι, η δικαστική διανομή, μπορεί να γίνει επίσης, με περισσότερους, από έναν τρόπους π.χ. αυτούσια διανομή, πλειστηριασμός.
      Τι είναι η αυτούσια διανομή;
      Η αυτούσια διανομή ενός αγροτεμαχίου, οικοπέδου ή κατοικίας μπορεί να γίνει, εφόσον είναι δυνατή η διαίρεση του ακινήτου σε μέρη, ανάλογα προς τις μερίδες των κοινωνών, δίχως να μειώνεται η αξία του. Ο τρόπος αυτός, αποκλείεται, εάν η αυτούσια διανομή είναι ανέφικτη εκ των πραγμάτων (π.χ. το ακίνητο να είναι ένα διαμέρισμα) ή οδηγεί σε μείωση της αξίας του (π.χ. αν πρόκειται για οικόπεδο 1.500 τμ, σε περιοχή, όπου το όριο αρτιότητας για την οικοδόμηση είναι 800 τμ, δεν μπορεί να διαιρεθεί σε 2 οικόπεδα των 750 τμ).
      -Σε περίπτωση ακάλυπτου οικοπέδου, μπορεί επίσης να συσταθεί οριζόντια ή και κάθετη ιδιοκτησία και να λάβει ο καθένας, μετά την ανοικοδόμηση, από ένα διαμέρισμα ή μεζονέτα κλπ. Αν μετά τη σύσταση, προκύπτει ότι ένας εκ των συνιδιοκτητών πήρε ένα τμήμα του ακινήτου με μεγαλύτερη χρηματική αξία σε σχέση με κάποιον άλλον από τους συνιδιοκτήτες, τότε μπορεί να υποχρεωθεί αυτός να καλύψει τη διαφορά καταβάλλοντας ένα χρηματικό ποσό.
      -Αν υπάρχει ήδη κτίριο, μπορεί επίσης να γίνει διανομή των επιμέρους οριζόντιων ή κάθετων ιδιοκτησιών.
      Γίνεται αυτούσια διανομή όταν υπάρχουν διαφορετικά μερίδια συνιδιοκτητών;
      Ναι. Αυτούσια διανομή σημαίνει ότι το ακίνητο χωρίζεται σε τμήματα αναλόγως των μεριδίων των συνιδιοκτητών. Για παράδειγμα ένα οικόπεδο εντός σχεδίου, επιφανείας 1.000 τ.μ. χωρίζεται σε δύο τμήματα, το ένα 750 τ.μ., το οποίο λαμβάνει ο συγκύριος που έχει το 75% του οικοπέδου και σε ένα δεύτερο τμήμα, των 250 τ.μ., που λαμβάνει ο συγκύριος που έχει το 25% εξ αδιαιρέτου, υπό την προϋπόθεση ότι η ελάχιστη αρτιότητα οικοπέδου στην περιοχή είναι 250 τ.μ. και έτσι δημιουργούνται δύο άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα.
      Πότε γίνεται πλειστηριασμός;
      Εάν στο οικόπεδο/αγροτεμάχιο δεν μπορεί να γίνει αυτούσια διανομή, γιατί δεν μπορούν να προκύψουν άρτια και οικοδομήσιμα τμήματα του ακινήτου, τότε η μόνη επιτρεπτή διανομή είναι η πώληση διά πλειστηριασμού όλου του ακινήτου. Έτσι ο κάθε συγκύριος λαμβάνει το ποσό των χρημάτων που του αναλογεί.
      Τι γίνεται όταν ένας εκ τον συνιδιοκτητών ζητά από το δικαστήριο πλειστηριασμό και άλλος αυτούσια διανομή;
      Πράγματι υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο ένας συνιδιοκτήτης ασκεί αγωγή διανομής κατά των υπολοίπων, με την οποία ζητάει τη διανομή με πλειστηριασμό, όμως κάποιος από τους άλλους συνιδιοκτήτες ζητά από το δικαστήριο την αυτούσια διανομή, εφόσον αυτή είναι δυνατή. Σε αυτή την περίπτωση, το δικαστήριο είναι ελεύθερο να δεχθεί είτε το αίτημα για πλειστηριασμό είτε το αίτημα για αυτούσια διανομή. Το δικαστήριο θα κρίνει πώς θα εξασφαλιστεί καλύτερα το συμφέρον των κοινωνών και η καλύτερη οικονομική εκμετάλλευση του ακινήτου από τους συνιδιοκτήτες του. Το κυριότερο στοιχείο που θα επηρεάσει τη δικαστική απόφαση είναι η εξυπηρέτηση του συμφέροντος των συνιδιοκτητών (κοινωνών).
      Μπορεί να γίνει αυτούσια διανομή με σύσταση καθέτου ή οριζόντιας ιδιοκτησίας;
      Ναι μπορεί το δικαστήριο να διατάξει την αυτούσια διανομή κοινού οικοπέδου στο οποίο υπάρχει οικοδομή ή το οποίο είναι αδόμητο αλλά άρτιο και οικοδομήσιμο, πρέπει όμως να είναι δυνατή η διαίρεση του σε μέρη ανάλογα με τις μερίδες των συγκύριων. Μπορεί να γίνει σύσταση χωριστής ιδιοκτησίας κατ` ορόφους ή μέρη ορόφων (οριζόντια ιδιοκτησία), εφόσον πρόκειται για οικόπεδο που υπάρχει οικοδομή. Όταν το οικόπεδο είναι αδόμητο μπορεί να γίνει σύσταση χωριστής ιδιοκτησίας σε διακεκριμένα μέρη του ενιαίου οικοπέδου στα οποία θα είναι δυνατή η ανέγερση χωριστών οικοδομημάτων σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις
      Έχω το 50% σε οικόπεδο από κληρονομία της μητέρας. Εγώ έκανα αποδοχή, όχι όμως η αδελφή μου. Τι κάνω;
      Στην περίπτωση, που ο ένας από τους συγκύριος αμελεί ή για λόγους οικονομικούς δεν προχώρησε σε αποδοχή κληρονομίας, τότε ο συγκύριος που επιθυμεί την διανομή μπορεί να προβεί αυτός, για λογαριασμό του άλλου συγκληρονόμου σε ενέργειες που οδηγούν στην αναγκαστική αποδοχή και του μεριδίου του άλλου. Αυτό γίνεται π.χ. με την έκδοση από την γραμματεία του δικαστηρίου πιστοποιητικού περί μη αποποιήσεως της κληρονομίας από τον άλλο συγκληρονόμο. Το πιστοποιητικό μεταγράφεται στο υποθηκοφυλακείο στο όνομα του συγκληρονόμου και μ΄ αυτόν τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος για την αγωγή διανομής, ώστε αυτή να γίνει δεκτή από το δικαστήριο και να χωρισθεί το ακίνητο είτε αυτουσίως, είτε με πλειστηριασμό.
      Γιατί να μην μπορώ να χωρίσω και να περιφράξω το μισό χωράφι που κληρονόμησα από τον πατέρα μου μαζί με τον αδελφό μου και να το χτίσω;
      Στις εκτός σχεδίου περιοχές απαγορεύεται η σύσταση κάθετης συνιδιοκτησίας, για να μην υπάρχει κατάτμηση της γης που οδηγεί στην αυθαίρετη δόμηση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
      Μπορεί να γίνει εκούσια διανομή σε εξ αδιαιρέτου γεωτεμάχια εκτός σχεδίου με αυθαίρετα κτίσματα;
      Επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων και η σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών επί των γηπέδων αυτών, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμών και ανήκουν σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες, επί των οποίων έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 28.7.2011 οικοδομήματα νομίμως ανεγερθέντα ή αυθαίρετα, τα οποία τακτοποιούνται. Η σύσταση της καθέτου ιδιοκτησίας γίνεται με τη συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών και δίνεται το δικαίωμα να έχει ο κάθε συμβαλλόμενος το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης στο αυτοτελές οικοδόμημα του. Σε περίπτωση όμως, που δεν συναινούν όλοι οι συνιδιοκτήτες στη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης, τότε μπορούν οι συνιδιοκτήτες τουλάχιστον κατά 65% του γεωτεμαχίου επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυτοτελή οικοδομήματα, να ζητήσουν με αγωγή τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών καταθέτοντας για τη σύνταξη σχετικής πράξης τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (τοπογραφικό διάγραμμα του γηπέδου, κατόψεις, σχέδιο σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών και κανονισμού, σχέδιο διανομής των διηρημένων ιδιοκτησιών, έκθεση σχετικά με την αξία κάθε ιδιοκτησίας, πιστοποιητικό ιδιοκτησίας και βαρών του ακινήτου).
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οπως γνωρίζουμε τα πέντε τελευταία χρόνια «τρέχει» η σύνταξη κτηματολογίου. Ηδη έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και οι περισσότερες μελέτες έχουν προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, αυτό της ανάρτησης των πρώτων στοιχείων των δικαιωμάτων. Κατά τη διαδικασία της ανάρτησης οι ιδιοκτήτες ελέγχουν τα στοιχεία του ακινήτου τους (π.χ. συμβόλαιο, μεταγραφή, εμβαδό κλπ). Ομως για τα ακίνητα τα οποία δεν διαθέτουν σύγχρονο τοπογραφικό σε ΕΓΣΑ 87, δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν όσον αφορά τις συντεταγμένες του κτηματολογίου, που καθορίζουν τα τελικά όρια της ιδιοκτησίας ή τη θέση τους σε σχέση με την πραγματικότητα. Δηλαδή τα γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου. Αυτό δυστυχώς στις περισσότερες γίνεται αντιληπτό αργότερα κατά την διαδικασία της πράξης μεταβίβασης ή της έκδοσης οικοδομικής άδειας. Εκείνη τη στιγμή ο ιδιοκτήτης αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της λανθασμένης δήλωσης ή μη, καθώς και της λανθασμένης εγγραφής των εμπραγμάτων δικαιωμάτων στο κτηματολόγιο και αναζητά τον τρόπο διόρθωσης τους.
      Πού οφείλονται τα λάθη στη θέση, στην έκταση και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου;
      Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.  
      Μπορούν να διορθωθούν τα στοιχεία του κτηματολογίου;
      Σύμφωνα με το νόμο οι πρώτες εγγραφές καθίστανται οριστικές και παράγουν αμάχητο τεκμήριο υπέρ των φερόμενων ως δικαιούχων σύμφωνα με τις πρώτες εγγραφές. Σε περίπτωση, όμως, που διαπιστωθούν λάθη στις πρώτες εγγραφές δύναται να διορθωθούν.
      Ποιος ο ρόλος του τοπογράφου μηχανικού στη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων ακινήτων;
      Η συμμετοχή του Μηχανικού στην ενημέρωση της κτηματολογικής βάσης είναι σημαντική, γιατί δεν περιορίζεται στη σύνταξη του τοπογραφικούδιαγράμματος, το οποίο συνοδεύει την εγγραπτέα πράξη, αλλά στις περιπτώσεις όπου η εγγραπτέα πράξη προκαλεί μεταβολή στην γεωμετρίατων γεωτεμαχίων, ο ίδιος οφείλει να έχει προβεί σε σχετική αποτύπωση επί του κτηματογραφικού διαγράμματος που εκδίδεται προηγουμένως απότο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο και θα αποτελέσει υπόβαθρο για τηναποτύπωση των γεωμετρικών μεταβολών που επέρχονται στο γεωτεμάχιο.
      Έτσι, εισάγεται ο όρος «Διάγραμμα Γεωμετρικών Μεταβολών» (ΔΓΜ), στο οποίο απεικονίζονται οιγεωμετρικές μεταβολές που επέρχονται στα γεωτεμάχια, αποδίδοντας τις κορυφές τους με συντεταγμένες στο σύστημα ΕΓΣΑ,87. Με τον τρόποαυτό εξασφαλίζεται η τήρηση και η ενημέρωση των κτηματολογικώνδιαγραμμάτων. Ανάλογη εργασία εκτελείται από το Μηχανικό και κατά την υποβολήαιτημάτων για τη διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ΚτηματολογικώνΔιαγραμμάτων.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών;
      Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών;
      α) Αίτηση Διόρθωσης.
      β) Αντίγραφο του συμβολαίου.
      γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο.
      δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Τι συμβαίνει, αν δεν διορθωθούν τα λάθη;
      Με την πάροδο του χρόνου οριστικοποιούνται οι πρώτες εγγραφές. Αυτό σημαίνει ότι:
      Στο πρόσωπο που αναγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο ως δικαιούχος του εμπραγμάτου δικαιώματος παρέχονται όλα τα δικαιώματα του δικαιούχου ακόμη και αν δεν είναι πραγματικός δικαιούχος και δημιουργείται αμάχητο τεκμήριο υπέρ του αναγραφόμενου δικαιούχου. Ο αληθής δικαιούχος έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο και –υπό προϋποθέσεις– δικαίωμα επαναμεταβίβασης του ακινήτου. Αν στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου αναγράφεται άγνωστος ιδιοκτήτης τότε το ακίνητο περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο. Ανακριβείς εγγραφές που αφορούν προσωπικά ή ληξιαρχικά στοιχεία του δικαιούχου (ημερομηνία γέννησης-ΑΦΜ- αριθμός ταυτότητας κλπ) μπορούν να διορθωθούν οποτεδήποτε Η διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου μπορεί να γίνει οποτεδήποτε. Εμπράγματο δικαίωμα (π.χ. επικαρπία, υποθήκη, κατάσχεση κλπ) το οποίο δεν καταχωρήθηκε στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου χάνεται. Πώς γίνονται οι διορθώσεις στο κτηματολόγιο;
      Οι διόρθωση των πρώτων εγγραφών διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
      Με δικαστικές ενέργειες, όπου απαιτείται η μεσολάβηση του αρμοδίου δικαστηρίου για τη διόρθωση και Με εξωδικαστική διαδικασία, όπου μπορεί η διόρθωση να γίνει οίκοθεν ή με αίτηση του ενδιαφερομένου στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και η διόρθωση θα γίνει με απόφαση του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου ή με αίτηση του Οργανισμού Κτηματολογίου κατά περίπτωση. Τι είναι η Κτηματολογική Διαμεσολάβηση;
      Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
      Ο ενάγων οφείλει να καλέσει τον εναγόμενο σε ΥΑΣ είτε με το δικόγραφο της αγωγής, είτε με ξεχωριστό δικόγραφο επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης.
      Η ΥΑΣ διεξάγεται από «κτηματολογικό διαμεσολαβητή», ο οποίος διαθέτει ειδικές γνώσεις επί του αντικειμένου, που έχει αποκτήσει από ειδικά σεμινάρια επιμόρφωσης. Ο κτηματολογικός διαμεσολαβητής επιλέγεται από ειδικό μητρώο.
      Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, ενώ το πρακτικό αυτό καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      Ποιες διορθώσεις μπορούν να γίνουν με την εξωδικαστική διαδικασία;
      1) Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων (λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων του δικαιούχου, λάθη στα στοιχεία του συμβολαίου, στο εμβαδό του κτίσματος κλπ).
      2) Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου (το εμβαδό, τα όρια, οι συντεταγμένες).
      3) Διόρθωση για αλλαγή του δικαιώματος λόγω νέου συμβολαίου, υποθήκης, διοικητικής πράξης, δικαστικής απόφασης ή άλλης διαδικαστικής πράξης,που καταχωρίσθηκε στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου πριν από την ημερομηνία καταχώρησης των πρώτων εγγραφών.
      4) Διόρθωση χαρακτηρισμού ακινήτου ως δασικού, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη.
      Ποιες διορθώσεις απαιτείται να γίνουν δικαστικώς;
      Οταν πρόκειται για προσβολή εμπράγματου ή άλλου εγγραπτέου δικαιώματος, τότε με την κατάθεση δικογράφου αγωγής, μπορεί να προστατευτεί ο δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος από την ανακριβή πρώτη εγγραφή, με την οποία αμφισβητείται ολικά ή μερικά το δικαίωμα που έχει επί του κτηματογραφημένου ακινήτου.
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ολες οι σημαντικές πόλεις από την αρχαιότητα, τον μεσαίωνα και μέχρι τον τελευταίο αιώνα χτίζονταν πάνω σε ποτάμια και συνδέονταν με ποτάμια. Εκτός από την Αθήνα, στην οποία τα ποτάμι της μπαζώθηκαν και έγιναν άσχημοι αυτοκινητόδρομοι.
      Γνωστές πόλεις όπως το Λονδίνο, η Πράγα, η Κολονία, η Μόσχα, το Παρίσι, η Αγία Πετρούπολη, η Βουδαπέστη, η Βιέννη, κλπ, αλλά και τόσες πανέμορφες άγνωστες πόλεις όπως το Κόμπλενζ, το Μέλκ, το Ουγκλιτς, το Κίζι, το Ρουντεσχάιμ και άλλες έχουν χτιστεί γύρω από τα ποτάμια τους και αποτελούν μαγνήτη για τους ντόπιους κατοίκους και τους τουρίστες.
      Οι γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά....

      Ο Κηφισός, το τελευταίο χαμένο ποτάμι του Λεκανοπεδίου
      Η κοίτη του απλώνεται σε έκταση 12.000 στρεμμάτων και η αρχή του εντοπίζεται στην Πάρνηθα, ενώ διέρχεται μέσα από τουλάχιστον δέκα περιοχές της Αττικής, μεταξύ των οποίων η Νέα Ερυθραία, η Κηφισιά, η Λυκόβρυση, η Μεταμόρφωση και η Νέα Φιλαδέλφεια και εκβάλλει στο Φαληρικό όρμο του Σαρωνικού.
      Οι πρώτες αναφορές στον Κηφισό γίνονται από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, περισσότερα από 2000 χρόνια πριν. Ιερός ήταν για τους αρχαίους ο ποταμός Κηφισός, πηγή ζωής για τη μεγάλη, εύφορη πεδιάδα. Δυστυχώς, η υποβάθμιση του Κηφισού και των παραχειμάρρων του τα τελευταία χρόνια, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ανοικτά περιβαλλοντικά μέτωπα του Λεκανοπεδίου.
      Το όνειρο του Φορέα για τον Κηφισό:

      Απόλυτη αδιαφορία
      Το 1994 η κατάσταση του Κηφισού ήταν τόσο άσχημη ώστε εκδόθηκε προεδρικό διάταγμα για τη διαφύλαξή του. Όμως, 13 χρόνια μετά το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 632/27-6-1994) για τον καθορισμό των ζωνών προστασίας του, ο Κηφισός παραμένει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κακοποίησης του φυσικού περιβάλλοντος στην πολύπαθη Αττική και ειδικά στους γειτονικούς του Δήμους, ανάμεσα στους οποίους είναι και η Νέα Φιλαδέλφεια.
      Ταυτόχρονα, ο Φορέας Διαχείρισης και Ανάπλασης του Κηφισού που συστάθηκε με Π.Δ. (ΦΕΚ 346/2002), δεν έχει καταφέρει να ασκήσει αποτελεσματικά τις εκτεταμένες αρμοδιότητές του, καθώς δε στελεχώθηκε και δεν του έχουν καταβληθεί οι προβλεπόμενες από το νόμο χρηματοδοτήσεις και κατά συνέπεια δεν λειτούργησε ποτέ.
      Ας σημειωθεί ότι νέα ίχνη από τμήμα του Αδριάνειου υδραγωγείου εντοπίστηκαν από τα μέλη της οικολογικής εξόρμησης Αττικής στην κοίτη του Κηφισού, στο ύψος του αμαξοστασίου των ΗΛΠΑΠ, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στο συγκεκριμένο σημείο, διακρίνονται τρία φρεάτια και λιθοδομές σε μήκος περίπου 50 μέτρων. Το αρχαιολογικό εύρημα υφίσταται φθορές από τα μπάζα και τα σκουπίδια που πετούν ασυνείδητοι από τα γειτονικά κτίρια, ενώ επιβαρύνεται και από τα νερά που εκτρέπονται από την τσιμεντένια πλατφόρμα των ΗΛΠΑΠ, καθώς πρόσφατα προστέθηκαν και επιχωματώσεις και άχρηστα υλικά στον χώρο λόγω ανέγερσης παρακείμενης οικοδομής.

      Αναμνήσεις από τον Κηφισό
      «Η πλημμύρα του 1961 είχε ξεχαστεί και εμείς τα παιδιά παίζαμε στην όχθη του, που πλέον είχε κτισθεί και υψωθεί, κάπου εκεί απέναντι από το εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Μοσχάτο. Ακόμα θυμάμαι τους παππούδες που πέρναγαν τον καιρό τους ψαρεύοντας, τις βάρκες που ελλιμενίζονταν μέσα στο ποτάμι για να προφυλαχθούν από τον άγριο νοτιά, που κατά καιρούς φύσαγε στον Φαληρικό Όρμο και την πιτσιρικαρία που έκανε ποδήλατο ή έπαιζε κάτω από τους ευκαλύπτους, που είχαν φυτευτεί στις όχθες του Κηφισού.
      Βέβαια από τότε τα προβλήματα στο ποτάμι ήταν εμφανή. Η άναρχη ανοικοδόμηση του λεκανοπεδίου, η εγκατάσταση βιομηχανιών και βιοτεχνιών γύρω από το ποτάμι, χωρίς σχεδιασμό και υποδομές επιβάρυναν το περιβάλλον της περιοχής και το ποτάμι ακόμα περισσότερο. Κατά καιρούς λύματα και χημικά απόβλητα έφταναν και φτάνουν μέχρι κάτω στις εκβολές του ποταμού προκαλώντας δυσοσμία στην περιοχή ή βάφοντας τα νερά του ποταμού και του Φαληρικού Όρμου με διάφορα περίεργα χρώματα. Μεγαλώνοντας παρακολουθούσαμε σιγά – σιγά την καταστροφή του ποταμού Κηφισού.

      Οι βάρκες σάπισαν, οι ψαράδες χάθηκαν. Οι ευκάλυπτοι κόπηκαν, γιατί οι ρίζες τους ήταν επικίνδυνες για τις πολυκατοικίες, που με την αντιπαροχή κτίζονταν δεξιά και αριστερά του ποταμού. Οι όχθες από χώρος παιχνιδιού έγιναν χώρος στάθμευσης για οχήματα. Η ιδεολογία του τσιμέντου κυριάρχησε κι εδώ. Τα αυτοκίνητα αυξήθηκαν και η αναζήτηση νέων δρόμων για να κινηθούν έγινε το μεγάλο θέμα όλων των σχεδίων ανάπτυξης. Ο Κηφισός από δρόμος του νερού προς την θάλασσα και δίοδος του αέρα από την θάλασσα προς το χτισμένο ασφυκτικά λεκανοπέδιο, εύκολα έπεσε θύμα της πολιτικής «ανάπτυξη με αυτοκινητόδρομους» γράφει ο Μπάμπης Μπιλίνης στη 2η Επιστημονική Διημερίδα για τον Κηφισό που έγινε τον Δεκέμβριο του 2009.
      Οι αντιδράσεις των κατοίκων
      Το 1999 τα σχέδια για δρόμο πάνω από το ποτάμι είχαν οριστικοποιηθεί και επιτροπή κατοίκων είχε πάει στο υπουργείο για να μεταφέρει την αντίδρασή της. Συναντήθηκαν με κάποιο αρμόδιο διευθυντή, που για να τους πείσει για την αναγκαιότητα του έργου, άνοιξε πάνω σε ένα τραπέζι μια μεγάλη αεροφωτογραφία. Τους έδειξε ότι όλα ήταν χτισμένα –τσιμέντο παντού- και η μόνη ελεύθερη λωρίδα ήταν ο Κηφισός.
      «Από που θέλετε να περάσει ο δρόμος, είπε. Δεν υπάρχει άλλος χώρος».
      Με αυτές λοιπόν τις πολιτικές πορευτήκαμε την τελευταία δεκαετία. Ήρθε και η «μεγάλη ιδέα» των Ολυμπιακών Αγώνων και ο Αυτοκινητόδρομος ταχείας κυκλοφορίας πάνω από τον Κηφισό έγινε μέρος του μεγάλου ολυμπιακού δακτυλίου.
      Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι το έργο είναι ασύμβατο με την περιοχή και τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στους κατοίκους πολλά. Αρκεί μια μικρή βόλτα για να τα δει κάποιος.
      Επειδή έπρεπε να συνδεθεί με την υπερυψωμένη παραλιακή λεωφόρο, ο δρόμος υψώθηκε πάνω από το ποτάμι περνώντας κυριολεκτικά πάνω από διώροφες οικοδομές.


      Άλλαξε το μικροκλίμα της περιοχής
      Ο όγκος του τσιμέντου είναι τόσος πολύς που το μικροκλίμα της περιοχής άλλαξε. Η αύρα της θάλασσας πια δεν περνά και το καλοκαίρι η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη. Ο όγκος του δρόμου σκοτείνιασε την περιοχή και ο ήλιος δεν βλέπει αρκετά τις παρακηφίσιες κατοικίες.
      Ακόμα και το οδικό έργο μέσα σε πέντε χρόνια έφτασε στα όριά του.
      Τα μποτιλιαρίσματα στον δρόμο ταχείας κυκλοφορίας σχεδόν καθημερινά, κάνοντας ακόμα μεγαλύτερο το πρόβλημα του θορύβου και το καυσαέριο στα πνευμόνια των κατοίκων περισσότερο. Ο θόρυβος, τα ανήλιαγα νερά κάτω από τον δρόμο, τα κουνούπια από τα στάσιμα σκοτεινά νερά, η δυσοσμία κάνουν την ζωή των κατοίκων δύσκολη και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής εμφανή.
      Ποιοί μπάζωσαν τον Ιλισσό
      Αθήνα, 1937, κάλυψη Ιλισού. Ο Διοικητής Πρωτευούσης (επί δικτατορίας Μεταξά) Κωνσταντίνος Κοτζιάς επισκέπτεται τα έργα της κάλυψης Ιλισού. Στις αρχές του 20ου αιώνα ολόκληρη η περιοχή μεταξύ Ιλισού και Υμηττού είχε κηρυχθεί αναδασωτέα και είχε φυτευτεί.
      Στη δεκαετία του ’50, επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, ολοκληρώθηκε η κάλυψη της κοίτης του ποταμού και τη θέση του ποταμού πήραν οι οδοί Μιχαλακοπούλου, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Καλλιρόης. Το έργο είχε ξεκινήσει το 1939 και το θεμελίωσε ο Μεταξάς με τη χαρακτηριστική φράση : «Θάπτομεν τον Ιλισόν».

      Ο ποταμός Ηριδανός, στον Κεραμεικό:

      Οι «καταρράκτες του Ιλισσού»:

      Πώς θα ήταν η ΑΘήνα -Οπως και οι άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες:


       
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Να δώσει λύσεις στην επωαζόμενη οικιστική κρίση με τις τιμές των ενοικίων και ανάσες στην αγορά ακινήτων σκοπεύει η κυβέρνηση με δέσμη μέτρων που θα φέρει τον Σεπτέμβριο. Τα μέτρα θα είναι εστιασμένα στις στρεβλώσεις της αγοράς, καθώς στόχος είναι να αντιμετωπιστεί πρωτίστως το φαινόμενο της έλλειψης σπιτιών.
      Η κυβέρνηση σχεδιάζει έναν συνδυασμό κινήτρων με φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους σε μακροχρόνιες μισθώσεις και αντικινήτρων για τα διαμερίσματα που είναι κενά ή δηλώνονται ως τέτοια, ενοικιαζόμενα με μαύρο χρήμα. Ολες οι προσπάθειες εστιάζουν στην αποκλιμάκωση των τιμών ενοικίασης που θα φέρει η μεγαλύτερη προσφορά και στον τερματισμό του πονοκεφάλου μη ανεύρεσης σπιτιών που αναμένεται να λύσει το «Σπίτι μου 2».
      Το πρώτο μέτρο που ετοιμάζεται για το ερχόμενο φθινόπωρο εστιάζει σε περισσότερα από 200.000 (από τα περίπου ένα εκατομμύριο) οικιστικά ακίνητα, τα οποία διατηρούνται κλειστά από τους ιδιοκτήτες τους. Γι' αυτά έχει αποφασιστεί να αναπροσαρμοστεί ο ΕΝΦΙΑ - δηλαδή να αυξάνεται για όσο διάστημα οι ιδιοκτήτες τους τα διατηρούν εκτός της αγοράς, προφανώς για όσο δεν θα έχουν καμία χρήση, είτε ενοικίαση, είτε πώληση, είτε ιδιοκατοίκηση.
      Με τον αυξημένο ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα, η κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι θα πετύχει δύο στόχους. Ο πρώτος είναι η διάθεση περισσότερων σπιτιών για ενοικίαση ή και για πώληση (θυμίζουμε ότι παράγοντες της κτηματομεσιτικής αγοράς εκτιμούν ότι οι καλπάζουσες τιμές των ενοικίων, απόρροια του περιορισμένου αποθέματος ακινήτων, μπορούν να εξορθολογιστούν αν σε αυτή διατεθούν περίπου 100.000 κατοικίες), ενώ ο δεύτερος είναι η καταπολέμηση της διακίνησης μαύρου χρήματος.
      Να αποθαρρυνθούν δηλαδή οι ιδιοκτήτες ακινήτων που φοροδιαφεύγουν ενοικιάζοντας διαμερίσματα χωρίς να τα δηλώνουν στην Εφορία. Κι αυτό γιατί η είσπραξη μαύρων χρημάτων από ενοίκια πλέον δεν θα αποτελεί κίνητρο για φοροδιαφυγή, καθώς όσα κερδίζονται από τη μη δήλωση των εισπραχθέντων ενοικίων θα πληρώνονται στον αυξημένο ΕΝΦΙΑ που θα εφαρμόζεται στα κλειστά ακίνητα.
      Πόσα είναι τα κενά σπίτια
      Το γεγονός ότι η κυβέρνηση εστιάζει σε πρώτη φάση στα κλειστά σπίτια δεν είναι τυχαίο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κενών κατοικιών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ερευνα του Ινστιτούτου Eteron υπολογίζει ότι μετά τη δεκαετή κρίση στη χώρα το ένα στα τέσσερα διαμερίσματα στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας βγήκε εκτός αγοράς και παραμένει ως σήμερα κενό. Σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια οικιστικής χρήσης ακίνητα, εκ των οποίων το Eteron διαπιστώνει ότι το 1 εκατομμύριο είναι κλειστά και αναξιοποίητα. Τα περισσότερα εξ αυτών, περίπου 550.000, βρίσκονται στην Αττική, ενώ περισσότερα από 120.000 κλειστά σπίτια βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με στοιχεία παραγόντων της κτηματομεσιτικής αγοράς.
      Κυβερνητικές πηγές, ωστόσο, κατεβάζουν την εκτίμηση για τα κλειστά ακίνητα στα περίπου 200.000, καθώς στα παραπάνω κενά συνυπολογίζονται και κατοικίες οι οποίες είναι στον αέρα έπειτα από αποποιήσεις κληρονομιάς (αυτά μόνο εκτιμώνται σε περισσότερα από 450.000), αμφισβητούμενες ιδιοκτησίες μετά από κληρονομιές, αλλά και κατασχεμένες ή δεσμευμένες από funds, οι οποίες μεταφέρονται μέσω πακέτων από το ένα fund στο άλλο.
      Τα κενά οικιστικά ακίνητα που απομένουν, αφαιρώντας τις παραπάνω κατηγορίες και για τα οποία οι ιδιοκτήτες αναμένεται να κληθούν να επιλέξουν αν θα τα διαθέσουν για μίσθωση ή θα πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ, είναι αυτά που μένουν κλειστά, καθώς οι ιδιοκτήτες τους δεν θέλουν ή αδυνατούν να τα ενοικιάσουν ή να τα χρησιμοποιήσουν ως κατοικία.
      Στη δεύτερη κατηγορία πρόκειται για ακίνητα που έμειναν κλειστά για πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει σε αυτά καμία απολύτως ανακαίνιση τις τελευταίες δεκαετίες (με παλιά κουφώματα, ντουλάπια να καταρρέουν, μη λειτουργικά θερμαντικά σώματα κ.ά.) και άρα είτε είναι αδύνατο να διατεθούν στην αγορά ως κατοικήσιμα, είτε αν διατεθούν δεν θα επιλεγούν ποτέ λόγω της κατάστασής τους. Μια μερίδα ιδιοκτητών έχει κακή... εμπειρία από κακοπληρωτές, κακή συνεργασία με ενοικιαστές και αυξημένες ανάγκες συντήρησης που προέκυψαν στη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης και προτίμησαν να τα κρατήσουν κλειδωμένα, με αποτέλεσμα τα ακίνητά τους σήμερα να βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση.
      Οι κατοικίες που ανήκουν σε ιδιώτες και χρήζουν ανακαίνισης αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών (υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 70%-80%), όμως από την αγορά λείπουν χιλιάδες ακίνητα, τα οποία ανήκουν είτε σε ιδρύματα (συχνά καταλήγουν εκεί ως κληροδοτήματα), είτε σε δημόσιους φορείς. Αυτά συνήθως παραμένουν αναξιοποίητα λόγω δυσκίνητων, δαιδαλωδών διαδικασιών που απαιτούν σειρά αποφάσεων από επιτροπές και φορείς για να συντηρηθούν και να διατεθούν προς αξιοποίηση. Εκτιμάται ότι αυτά τα ακίνητα μπορεί να αγγίζουν ή και να ξεπερνούν τα 100.000.
      akinita_mak3
      Το «Σπίτι μου 2»
      Την ίδια ώρα η αγορά βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής για την ανακοίνωση του δεύτερου κύκλου του προγράμματος «Σπίτι μου» στις αρχές του φθινοπώρου. Το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου για την αγορά πρώτης κατοικίας που αναμένεται δεν διπλασιάζει μόνο το διατιθέμενο ποσό, αλλά διευρύνει και τα ηλικιακά όρια των υποψήφιων αγοραστών, κατεβάζοντας παράλληλα τα όρια ηλικίας των πωλούμενων οικοδομών. Είναι λογικές, λοιπόν, οι αυξημένες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει η αναμονή της ανακοίνωσης του προγράμματος τόσο στους αγοραστές όσο και τους πωλητές.
      Πηγές της αγοράς σχολιάζουν ότι ενώ στον πρώτο κύκλο του προγράμματος η ζήτηση διατηρήθηκε σε μέτρια επίπεδα και έμεινε ανικανοποίητη, εν πολλοίς, από τη χαμηλή προς πώληση προσφορά κατοικιών, αυτό είναι κάτι που αναμένεται να αλλάξει. Είναι τα 2 δισ. ευρώ των διαθέσιμων κονδυλίων, αλλά και το γεγονός ότι θα μειωθούν δραματικά οι περιορισμοί στα επιλέξιμα ακίνητα, αλλά κυρίως η ταυτότητα των αγοραστών που κάνει τη διαφορά. Το «Σπίτι μου 2», για το οποίο βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης οι διαπραγματεύσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση με τις ευρωπαϊκές αρχές, θα παρέχει προνομιακά (σχεδόν άτοκα) δάνεια σε 30.000 ζευγάρια για να αγοράσουν πρώτη κατοικία, ενώ θα περιλαμβάνει και τα ζευγάρια ηλικίας 40-50 ετών που είχαν αποκλειστεί από τον πρώτο κύκλο και τα οποία θεωρείται ότι θα δώσουν ζωή στο πρόγραμμα λόγω της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης που έχουν.
      Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος, λοιπόν, οι λεπτομέρειες για τον οποίο αναμένεται να ανακοινωθούν στην ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, θα αφορά δικαιούχους ηλικίας από 25 έως 50 ετών εφόσον καλύπτουν τα απαραίτητα εισοδηματικά κριτήρια (οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν ατομικό εισόδημα από 10.000 έως 16.000 ευρώ, οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ, ενώ για τις μονογονεϊκές οικογένειες το εισόδημα πρέπει να αγγίζει τα 27.000 ευρώ). Παράλληλα, προβλέπεται προσαύξηση των ορίων κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, ενώ ειδικά για τις μονογονεϊκές οικογένειες υπάρχει προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
      Χωρίς εγγυητή
      Αυτό που αναμένεται να αλλάξει, επίσης, με σκοπό να υπάρξει μεγαλύτερη προσφορά κατοικιών είναι τα επιλέξιμα ακίνητα αυτά καθαυτά, τα οποία στον πρώτο κύκλο έπρεπε να έχουν αξία ως 200.000 ευρώ, επιφάνεια έως 150 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Το δάνειο μπορεί να φτάσει κατ’ ανώτατο όριο τα 150.000 ευρώ, καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου και έχει διάρκεια αποπληρωμής μέχρι 30 έτη, με το τελικό επιτόκιο να είναι euribor (τριμήνου) +1%. Το δάνειο θα μετατρέπεται σε άτοκο και για όσα ζευγάρια αποκτήσουν 3 ή και περισσότερα παιδιά κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, ενώ πλέον δεν απαιτείται εγγυητής για την έγκρισή του.
      Με τις νέες προϋποθέσεις που θα ισχύουν στον δεύτερο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι μου» θεωρείται ότι θα αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που προκάλεσε στην αγορά ο πρώτος, καθώς λόγω των περιορισμών στα επιλέξιμα ακίνητα και των μικρών χρονικών περιθωρίων βρέθηκαν σχεδόν εν μια νυκτί σπίτια που πωλούνταν αντί 70.000-80.000 ευρώ να δίνονται με τιμή που έφτανε ως και τα 200.000 ευρώ στην Αθήνα. Βεβαίως, το πρόγραμμα αναμένεται ότι θα αυξήσει τη ζήτηση στα ακίνητα (ιδιαίτερα στην Αττική) και άρα θα βοηθήσει στη διατήρηση των υψηλών τιμών, από την άλλη όμως θα είναι ανεβασμένη και η προσφορά.
      Νέα φορολογικά κίνητρα
      Στην εξάλειψη των στρεβλώσεων, αλλά και στην αύξηση του προσφερόμενου αποθέματος ακινήτων για μακροχρόνια ενοικίαση στοχεύει και μια σειρά μέτρων που εξετάζονται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
      Σε αυτά περιλαμβάνονται (εκτός της προαναφερθείσας αύξησης του ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα) φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τις ιδιοκτησίες τους για μακροχρόνια μίσθωση, αλλά και η έναρξη λειτουργίας του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων.
      Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του έτους (ολοκληρώνεται τον Σεπτέμβριο και συνδέεται με το Κτηματολόγιο), περιλαμβάνοντας τις πλήρεις «ταυτότητες» της ακίνητης περιουσίας των φορολογουμένων. Μεταξύ αυτών, το Μητρώο θα περιέχει καταγεγραμμένα τα χαρακτηριστικά των ακινήτων, όπως η θέση και το είδος τους, η επιφάνεια, το αν πρόκειται για ολοκληρωμένη ή ημιτελή οικοδομή, τα ποσοστά συνιδιοκτησίας, αλλά κυρίως το εάν είναι νοικιασμένα ή δωρεάν παραχωρημένα, με τα ποσά των μισθωμάτων και τα στοιχεία των ενοικιαστών.
      Με τα στοιχεία να αντλούνται από το Κτηματολόγιο, από το Ε2 των φορολογικών δηλώσεων (σε αυτό καταγράφονται τα εισοδήματα από μισθώματα), καθώς και την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τα μισθωτήρια ακινήτων, το ριζοσπαστικό είναι ότι στο Μητρώο θα έχουν πρόσβαση και οι ενοικιαστές, οι οποίοι θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα που μισθώνουν με τα ποσά που πληρώνουν και να επισημάνουν όποιες αποκλίσεις παρατηρούν.
      Με τη διασταύρωση των στοιχείων των μισθωμένων -δηλωμένων- ακινήτων η ΑΑΔΕ θα μπορεί να ενημερώνεται για τα ποσά των ενοικίων που δηλώνονται και εισπράττονται, ενώ θεωρείται ότι θα αποτελέσει ένα «όπλο» ακόμα στον εντοπισμό όσων μισθώνουν αδήλωτα ακίνητα ή δηλώνουν μικρότερα μισθώματα από τα πραγματικά.
      Επιπλέον, καθώς αυξάνεται η πίεση που προκαλεί στα εισοδήματα η άνοδος των ενοικίων (συνεπεία της έλλειψης ακινήτων που διατίθενται σε μακροχρόνια μίσθωση και η υπερδραστηριότητα στη βραχυχρόνια) η κυβέρνηση εξετάζει μια σειρά μέτρων που θα ωθήσουν την αγορά σε διόρθωση των τιμών των μισθωμάτων.
      Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στοχεύει να εξισορροπήσει τις τιμές ενοικίασης αυξάνοντας την προσφορά ακινήτων σε αυτόν τον τομέα αγοράς. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που είναι πανευρωπαϊκό και έχει κάνει την εμφάνισή του στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας, σε νησιά και σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, όπου οι πολίτες (νέα ζευγάρια, γιατροί, αστυνομικοί ή δάσκαλοι που παίρνουν μετάθεση κ.ά.) πλέον δεν βρίσκουν προσιτή -ή δεν βρίσκουν καθόλου- στέγη. Το ιδανικό σενάριο θα ήταν τα μέτρα να εστιάσουν σε κίνητρα για μακροχρόνια μίσθωση ενός ακινήτου και όχι στις δρακόντειες απαγορεύσεις στις βραχυχρόνιες, οι οποίες έχουν τον κίνδυνο να καταπέσουν δικαστικά και δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα πουθενά, ούτε σε άλλες χώρες που έχουν ανάλογο πρόβλημα λόγω υπερτουρισμού (Ισπανία κ.ά.).
      Προσώρας δείχνουν να έχουν προβάδισμα περισσότερο τα μέτρα που θα παρέχουν κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες για να τα διαθέσουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως οι εκπτώσεις στον φόρο για ενοίκιο πρώτης κατοικίας ή και στους τόκους για στεγαστικά δάνεια, αν και δεν δείχνουν να προκρίνονται λόγω του μεγάλου αριθμού των δυνητικά δικαιούχων που θα περιόριζαν δραματικά το πραγματικό όφελος γι’ αυτούς για δημοσιονομικούς λόγους.
      Σε πρώτο πλάνο, λοιπόν, ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση είναι η μείωση φόρου στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Εδώ εξετάζεται η υιοθέτηση μιας ορθολογικής φορολογικής κλιμάκωσης για μισθώματα από τις 10.000 ή τα 12.000 ευρώ και ως 15.000 ή και 20.0000 ευρώ τον χρόνο, καταργώντας το σημερινό σύστημα, βάσει του οποίου από το πρώτο ευρώ ο φόρος από 15% εκτινάσσεται στο 35% μετά τα 12.000 ευρώ.
      Η κατάργηση αυτού του συστήματος εκτιμάται ότι θα φέρει επιπλέον έσοδα στα δημόσια ταμεία, καθώς θα οδηγήσει σε μείωση της φοροαποφυγής, αφού το σημερινό σύστημα ουσιαστικά αποτελεί κίνητρο να δηλώνουν πολλοί έσοδα από μισθώματα μικρότερα των 12.000 ευρώ, καθώς σε κάθε ευρώ πάνω από 1.000 ευρώ τον μήνα θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να πληρώνει το 1/3 αντί το 1/6 που ισχύει για κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο.
       
      Τι θα γίνει με τα Airbnb
      Παράλληλα με τις υπόλοιπες παρεμβάσεις για τον εξορθολογισμό της αγοράς ακινήτων που θα οδηγήσει στη λύση του προβλήματος έλλειψης ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση, η κυβέρνηση εξετάζει τη λήψη μιας σειράς μέτρων και για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Μέχρι στιγμής, η στόχευση είναι να αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα η μακροχρόνια με την παροχή κινήτρων, κάτι που οδηγεί σε δύο βασικούς δρόμους: είτε θα μείνει ίδιος ο φόρος στις βραχυχρόνιες μισθώσεις χωρίς την πρόσθεση επιπλέον επιβαρύνσεων, είτε θα αυξηθεί.
      Καθώς ακόμα από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι δεν έχει αποφασιστεί ποιος δρόμος θα επιλεγεί, ένα σενάριο που έχει προβάδισμα είναι αυτό που θέλει την αύξηση του ελάχιστου συντελεστή από 15% στο 22% για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, που θα μπορούσε να... χρηματοδοτήσει και τη μείωση για τις μακροχρόνιες. Προς εξέταση βρίσκεται και η πρόταση που έχει υποβάλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) «να αφαιρείται αντί του 5% για αποσβέσεις και για δαπάνες το 100% για τρία χρόνια μόνο και μόνο για τα σπίτια εκείνα που ήταν κλειστά όλο το 2023 ή για σπίτια που ήταν στη βραχυχρόνια μίσθωση πέρυσι, αλλά οι ιδιοκτήτες τους είναι διατεθειμένοι να καταργήσουν τον αριθμό μητρώου ακινήτου και να τα νοικιάσουν».
      Η ουσία και εδώ είναι να λυθεί το πρόβλημα της μικρής προσφοράς διαμερισμάτων σε σχέση με τη ζήτηση, φαινόμενο στο οποίο δίνει εκρηκτικές διαστάσεις η «διαρροή» επιπλέον 170.000 κατοικιών προς την Airbnb. Αυτή, άλλωστε, η μείωση της προσφοράς και όχι η βραχυχρόνια μίσθωση αυτή καθαυτή (η οποία έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής λόγω της εκρηκτικής αύξησης του τουρισμού) είναι η αιτία της αύξησης των ενοικίων και των τιμών αγοράς οικιστικών ακινήτων, όπως συμπεραίνει μελέτη του Harvard Business Review.
      Η ακαδημαϊκή μελέτη χρησιμοποιεί ως παράδειγμα τη Νέα Υόρκη, στην οποία δια πιστώνει ότι στην αύξηση της τάξης του 32% στα ενοίκια την περίοδο 2011-2021 (η οποία έφτασε το μέσο μηνιαίο μίσθωμα στα 1.800 δολάρια), η Airbnb «συνέβαλε» μόλις στο 1%. Φυσικά, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
      Στην Αθήνα, για παράδειγμα, στο κέντρο της οποίας υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 20.000 καταλύματα Airbnb, τα διατιθέμενα προς μακροχρόνια μίσθωση ακίνητα είναι πλέον ελάχιστα, καθώς στη δεκαετία της κρίσης η οικοδομική δραστηριότητα είχε σχεδόν μηδενίσει.
      Σε κάθε περίπτωση, οι νέες παρεμβάσεις στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι οποίες αναμένονται επίσης τον Σεπτέμβριο, θα αποτελούν τις δεύτερες σε λιγότερο από ένα έτος. Ηδη, από τον περασμένο Ιανουάριο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι η εκμετάλλευση τριών και περισσότερων ακινήτων θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι όσοι αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση πρέπει να καταβάλλουν τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και τον ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.
       
      Αυτό σημαίνει ότι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που τα διαθέτουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), το ελάχιστο εισόδημα που θα πρέπει να δηλώσουν στην Eφορία το 2025 θα υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών. Στην πράξη, αν κάποιος εμφανίζεται να διαθέτει προς εκμίσθωση περισσότερα από τρία ακίνητα, θεωρείται ότι ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρεί βιβλία εσόδων - εξόδων, θα φορολογείται με συντελεστή 22%, θα επιβαρύνονται τα μισθώματα με ΦΠΑ, με φόρο διαμονής κ.ά.
      Με τις ρυθμίσεις καθιερώθηκε επίσης τέλος διαμονής παρεπιδημούντων ύψους 0,5%, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων, αλλά και τέλος «ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», ύψους 1,5 ευρώ, ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα για το διάστημα από Μάρτιο έως Οκτώβριο. Αντίστοιχα, για τη χρήση για τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο το τέλος ορίζεται σε 0,50 ευρώ, ενώ για μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. διαμορφώνεται στα 10 ευρώ και βαρύνει τον διαμένοντα που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος. Βάσει όσων ισχύουν ως σήμερα, ένα φυσικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου της οικονομίας διαµοιρασµού θεωρείται εισόδημα από ακίνητη περιουσία. Αυτό σημαίνει πως εφαρμόζονται οι ανάλογοι συντελεστές: 15% για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ, 35% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ και συντελεστή 45% για μισθώματα άνω των 35.000 ευρώ.
      Τα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο προβλέπουν αυστηρές κυρώσεις με βαριά πρόστιμα για όσους διαθέτουν τα ακίνητά τους σε βραχυχρόνια μίσθωση χωρίς να το δηλώνουν. Δημιουργήθηκε το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, η μη εγγραφή στο οποίο επισύρει αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ανά έτος ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό του προστίμου δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ. Αν διαπιστωθεί υποτροπή, δηλαδή οι προϋποθέσεις δεν τηρούνται έναν χρόνο μετά την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο αυξάνεται στο διπλάσιο αυτού που είχε επιβληθεί αρχικά. Πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος, όπως αυτό εμφανίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα, προβλέπεται για τη μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, ενώ για εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής προβλέπεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.
      «Υπερθέρμανση» στα ενοίκια
      Πάντως, μέχρι τη λήψη και των νέων μέτρων η αγορά της μίσθωσης κατοικιών δείχνει να συνεχίζει την πορεία της «υπερθέρμανσης» που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια. Καθώς την τελευταία πενταετία οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί πάνω από 50%, το ράλι στις τιμές συνεχίζεται.
      Σύμφωνα με τον δείκτη SPI της Spitogatos, η ετήσια μεταβολή των τιμών ενοικίων έφτασε το 7,7% (έναντι 7,1% το 2023 και 6,7% το 2022), ενώ για το τρέχον έτος οι τιμές κορυφώθηκαν τον Μάιο (1,7%), σταθεροποιούμενες σχετικά τον Ιούλιο (μεταβολή 0,30%). Σε ό,τι αφορά τις τιμές πώλησης, ο SPI δείχνει άνοδο 7,2% φέτος και σε μηνιαία βάση, μεταβολή 0,5% από τον περασμένο Ιούλιο.
      Τα μέτρα που παίρνουν Γαλλία, Ολλανδία, Καναδάς και ΗΠΑ
      Με φορολογικά κυρίως αντικίνητρα «απαντούν» οι περισσότερες κυβερνήσεις στο πρόβλημα των κενών οικιστικών ακινήτων. Με τα ακατοίκητα σπίτια να υπολογίζονται σε περισσότερα από 11 εκατομμύρια (!) σε ολόκληρη την Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», οι κρατικές αρχές επιχειρούν να καταστήσουν μη συμφέρουσα την επιλογή των ιδιοκτητών να τα έχουν κενά και να τα... βλέπουν. Στη Γαλλία, όπου το 8% του οικιστικού αποθέματος (περίπου 3,1 εκατομμύρια σπίτια) είναι κενό, οι ιδιοκτήτες των αχρησιμοποίητων σπιτιών πληρώνουν τον φόρο ακίνητης περιουσίας χωρίς καμία απαλλαγή, αλλά και τον φόρο επί των κενών κατοικιών (TLV) για πόλεις με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων.
      Ο φόρος αυτός είναι ετήσιος, ξεχωριστός για κάθε σπίτι που είναι κενό για διάστημα άνω του 1 έτους και υπολογίζεται με βάση την κτηματολογική αξία ενοικίασης της κατοικίας. Αυτή η μισθωτική αξία αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο ανάλογα με τις αυξήσεις των τιμών. Το ποσό του φόρου προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της μισθωτικής αξίας επί έναν φορολογικό συντελεστή που ορίζεται σε 17% για το πρώτο φορολογικό έτος και 34% για τα επόμενα έτη. Οι άλλες περιοχές της Γαλλίας έχουν το δικαίωμα επιβολής του φόρου THLV, το ποσό του οποίου υπολογίζουν οι τοπικές αρχές, ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως αυτή του πρώην αντιδημάρχου του Παρισιού, Ζαν Μπροσά, ο οποίος ζήτησε επίταξη των κενών ακινήτων.
      Στην Ολλανδία, φέτος επιβλήθηκε φόρος μεταβίβασης 10,4%σε όσους αγοράζουν ακίνητο στο οποίο δεν προτίθενται να διαμείνουν, ενώ στην Ισπανία οι ιδιοκτήτες κενών ακινήτων ελέγχονται εξονυχιστικά και οι ιδιοκτήτες οφείλουν να παράσχουν έναν επίσημο 20ψήφιο κωδικό που χρησιμοποιείται για την ταυτοποίηση όλων των ακινήτων στη χώρα. Εάν δεν το κάνουν, θεωρούνται παράνομοι και απειλούνται με πρόστιμα ως και 600.000 ευρώ (!), καθώς είναι σε εξέλιξη «πόλεμος» της κυβέρνησης με όσους τα νοικιάζουν παράνομα και αδήλωτα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
      Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στον Καναδά, το Τορόντο φέτος ακολούθησε το παράδειγμα του Βανκούβερ, επιβάλλοντας φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας στα ακίνητα που μένουν κλειστά. Ανάλογο φορολογικό μέτρο ψηφίστηκε και στις ΗΠΑ, στο Σαν Φρανσίσκο.
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Για πολύ καιρό στην κοινή γνώμη κυριαρχούσε η εντύπωση ότι η ψηφιακή βιομηχανία είναι καθαρή επειδή είναι «άυλη». Μπροστά στους γίγαντες του πετρελαίου και της αυτοκινητοβιομηχανίας, η Σίλικον Βάλεϊ έμοιαζε να είναι η φυσική σύμμαχος κάθε πολιτικής κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτή η ψευδαίσθηση σιγά-σιγά διαλύεται. Μια έρευνα που διεξήχθη σε διαφορετικές ηπείρους αποκαλύπτει το υπέρογκο περιβαλλοντικό κόστος της υψηλής τεχνολογίας.
      Προγραμματιστές της Σίλικον Βάλεϊ και κατασκευαστές ημιρυμουλκούμενων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών ΜακΚίνσεϊ, ο Τζο Μπάιντεν και ο Σι Τζινπίνγκ, οι Βρετανοί Φιλελεύθεροι και οι Γερμανοί Πράσινοι: απέναντι στην κλιματική επείγουσα ανάγκη σχηματίστηκε μια παγκόσμια ιερή συμμαχία γύρω από μια πίστη. Την πίστη σε μια μεγάλη στροφή προς τον διαδικτυακό κόσμο για το καλό του πλανήτη. «Σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρούμε όλο και περισσότερο πως δεν θα μπορέσουμε να θέσουμε υπό έλεγχο την κλιματική αλλαγή χωρίς μια μαζική καταφυγή στην ψηφιακότητα», τονίζει η οργάνωση The Shift Project που δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη1. Ένα καινούργιο ευαγγέλιο υπόσχεται τη σωτηρία μέσω των «έξυπνων» πόλεων, γεμάτες από αισθητήρες και αυτόνομα ηλεκτρικά οχήματα. Η ιερή αυτή πεποίθηση μπορεί να υπολογίζει στη συνδρομή μερικών πολύ αποτελεσματικών αποστόλων για τη διάδοσή της. Όπως το Global eSustainability Initiative (GeSI), ένα εργοδοτικό λόμπι με έδρα τις Βρυξέλλες για το οποίο «οι εκπομπές που αποφεύγονται με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών είναι σχεδόν δέκα φορές πιο σημαντικές από εκείνες που προξενεί η εγκατάστασή τους»2. Όμως, ανεξάρτητοι ερευνητές αμφισβητούν τόσο τη γνησιότητα αυτών των μετρήσεων που αναπαράγονται παντού όσο και την αμεροληψία των δημιουργών τους.
      Πέρα από τις προσπάθειες του «πράσινου μάρκετινγκ» που έχουν αναπτύξει οι επιχειρηματίες και τα φερέφωνά τους, ποιος είναι ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των ψηφιακών εργαλείων; Είναι αυτά τα νέα δίκτυα επικοινωνίας συμβατά με την «οικολογική μετάβαση»; Έχοντας ολοκληρώσει μια έρευνα που μας οδήγησε σε δεκάδες χώρες, ιδού η πραγματικότητα: η ψηφιακή ρύπανση είναι κολοσσιαία –και μάλιστα είναι εκείνη που αυξάνεται με τους ταχύτερους ρυθμούς.
      «Από τη στιγμή που ανακάλυψα τα μεγέθη αυτής της ρύπανσης, είπα στον εαυτό μου: “Πώς είναι δυνατόν;”», θυμάται η Φρανσουάζ Μπερτού, ερευνήτρια σε θέματα πληροφορικής. Οι βλάβες στο περιβάλλον προέρχονται κατ’ αρχάς από δισεκατομμύρια μέσα διασύνδεσης (τάμπλετ, υπολογιστές, έξυπνα τηλέφωνα) που μας ανοίγουν την πόρτα του διαδικτύου. Προέρχονται εξίσου από τα δεδομένα που παράγουμε ανά πάσα στιγμή: καθώς μεταφέρονται, αποθηκεύονται, επεξεργάζονται μέσα σε τεράστιες εγκαταστάσεις που καταναλώνουν πόρους και ενέργεια, οι πληροφορίες αυτές θα επιτρέψουν τη δημιουργία νέου ψηφιακού περιεχομένου, για το οποίο θα απαιτούνται… διαρκώς περισσότερα μέσα διασύνδεσης!
      Προκειμένου να πραγματοποιήσουμε ενέργειες τόσο ανεπαίσθητες όπως η αποστολή ενός μέιλ στο Gmail, ενός μηνύματος στο WhatsApp, ενός ιμότζι στο Facebook, ενός βίντεο στο TikTok ή μιας σειράς φωτογραφιών με γατάκια στο Snapchat, έχουμε δημιουργήσει, σύμφωνα με την Greenpeace, μια υποδομή που πολύ σύντομα «πιθανώς να καταστεί η μεγαλύτερη κατασκευή του ανθρώπινου είδους»3.
      Οι αριθμοί είναι διαφωτιστικοί: η παγκόσμια ψηφιακή βιομηχανία καταναλώνει τόσο νερό, πρώτες ύλες και ενέργεια ώστε το αποτύπωμά της είναι τριπλάσιο εκείνου μιας χώρας όπως η Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ψηφιακές τεχνολογίες χρησιμοποιούν σήμερα το 10% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και αποβάλλουν σχεδόν το 4% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δηλαδή λίγο λιγότερο από το διπλάσιο των εκπομπών της πολιτικής αεροπορίας σε ολόκληρο τον κόσμο4. «Εάν οι ψηφιακές εταιρείες αποδειχθούν πιο ισχυρές από τις αρχές που τις επιθεωρούν, υπάρχει ο κίνδυνος να μην είμαστε πλέον σε θέση να ελέγξουμε τον οικολογικό αντίκτυπό τους», προειδοποιεί ο Γιαν Ταλίν, ιδρυτής του Skype και του ινστιτούτου Future of Life, που ασχολείται με τη δεοντολογία των τεχνολογιών5.
      Ακόμα και σήμερα, ο Γενς Τόιμπλερ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Βούπερταλ, θυμάται την έντονη έκπληξή του. Πριν από μερικά χρόνια, ο Γερμανός επιστήμονας συμμετείχε σε ένα συνέδριο που διεξήχθη στο ερευνητικό κέντρο με έδρα την ομώνυμη πόλη, στη Βεστφαλία της δυτικής Γερμανίας. Τότε, θυμάται, έμεινε «άναυδος μπροστά στην εικόνα ενός άνδρα που φορούσε μια βέρα και κουβαλούσε ένα τεράστιο σακίδιο στην πλάτη, το οποίο ανταποκρινόταν στο πραγματικό υλικό αποτύπωμα του μικρού χρυσού κρίκου του. Αυτή η εικόνα με σημάδεψε». Με αυτή την αναπαράσταση, το ινστιτούτο παρουσίαζε μια πρωτότυπη μέθοδο υπολογισμού της υλικής επίπτωσης του τρόπου με τον οποίο καταναλώνουμε, που αναπτύχθηκε από τους ερευνητές του κατά τη δεκαετία του 1990: το material input per service unit (MIPS), δηλαδή την ποσότητα των υλικών πόρων που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας6.
      Προκειμένου να υπολογιστεί ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος, η βιομηχανία ενδιαφέρεται κυρίως για τις εκπομπές της σε διοξείδιο του άνθρακα. Αυτή όμως η μέθοδος υπολογισμού συχνά επισκιάζει άλλες μορφές ρύπανσης όπως η επίπτωση της αποβολής χημικών προϊόντων στην ποιότητα των υδάτων. Από τη δεκαετία του 1990, το MIPS εστίαζε περισσότερο στην περιβαλλοντική υποβάθμιση που έχει να κάνει με την παραγωγή εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Ιδού μια πλήρης αντιστροφή της προοπτικής: να παρατηρούμε τι εισάγεται στη διαδικασία παραγωγής ενός αντικειμένου παρά τι εξάγεται από αυτήν.
      Πιο συγκεκριμένα, το MIPS υπολογίζει το σύνολο των πόρων που κινητοποιήθηκαν και μετακινήθηκαν κατά την παραγωγή, τη χρήση και την ανακύκλωση ενός ρούχου, ενός μπουκαλιού πορτοκαλάδας, ενός χαλιού, ενός smartphone… Υπολογίζονται τα πάντα: οι ανανεώσιμοι (φυτικοί) ή μη ανανεώσιμοι (ορυκτοί) πόροι, οι μεταβολές του εδάφους που προκαλούν οι γεωργικές εργασίες, το νερό και οι χημικές ουσίες που καταναλώνονται κ.ο.κ. Ας πάρουμε ένα μπλουζάκι: η παραγωγή του σε μια ινδική βιοτεχνία απαίτησε ηλεκτρισμό, ο οποίος με τη σειρά του παρήχθη από κάρβουνο, για την εξαγωγή του οποίου αποψιλώθηκε ένα πευκόδασος…
          Οικολογικό σακίδιο
      Αυτή η προσέγγιση μεταφράζεται σε έναν αριθμό, το «οικολογικό σακίδιο», δηλαδή τον συντελεστή πολλαπλασιασμού της κάθε καταναλωτικής ενέργειάς μας. Η μέθοδος δεν είναι τέλεια: «Η πλειοψηφία των δεδομένων που έχουν χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του MIPS προκύπτουν από γνώμες και εκτιμήσεις ειδικών» όπου η ανακρίβεια είναι συχνά ο κανόνας, διευκρινίζει ο Γενς Τόιμπλερ. Όπως και να έχει, δεν μπορούμε παρά να πέσουμε από τα σύννεφα μπροστά στην τρομακτική αλήθεια του: ένα δαχτυλίδι που εμπεριέχει μερικά γραμμάρια χρυσού έχει ένα MIPS… 3 τόνων! Μπορούμε επίσης να υπολογίσουμε το MIPS μιας υπηρεσίας ή μιας καταναλωτικής ενέργειας: ένα χιλιόμετρο στο αυτοκίνητο και μία ώρα τηλεόρασης χρησιμοποιούν αντιστοίχως 1 και 2 κιλά πόρων. Ένα λεπτό στο τηλέφωνο «κοστίζει» 200 γραμμάρια. Όσον αφορά ένα SMS, «ζυγίζει» 632 γραμμάρια. Για αρκετά προϊόντα, το MIPS μπορεί να παρουσιάσει μια αρκετά χαμηλή αναλογία: έτσι η κατασκευή μιας ατσάλινης ράβδου έχει ανάγκη «μονάχα» τους δεκαπλάσιους πόρους του τελικού βάρους της. Όμως, «από τη στιγμή που εμπλέκεται η τεχνολογία, το MIPS είναι υψηλότερο», εξηγεί ο Γένς Τόιμπλερ. Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι μια καλή απόδειξη, εάν λάβουμε υπόψη τον μεγάλο αριθμό μετάλλων που χρησιμοποιούν, ειδικά «ορισμένα σπάνια μέταλλα που εξορύσσονται δύσκολα από το υπέδαφος», συνεχίζει ο ερευνητής. Έτσι, ένας υπολογιστής 2 κιλών κινητοποιεί, ανάμεσα σε άλλα, 22 κιλά χημικών προϊόντων, 240 κιλά καυσίμων και 1,5 τόνο καθαρού νερού7. Το MIPS μιας τηλεόρασης ποικίλλει ανάμεσα στα 200 και 1000 προς 1, ενώ ενός smartphone είναι 1.200 προς 1 (183 κιλά πρώτης ύλης για 150 γραμμάρια τελικού προϊόντος). Όλα τα ρεκόρ όμως καταρρίπτει το MIPS ενός μικροτσίπ: 32 κιλά πρώτων υλών για ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα 2 γραμμαρίων, δηλαδή μια αναλογία 16.000 προς 1.
      «Οι άνθρωποι συχνά εκπλήσσονται από την απόκλιση ανάμεσα στην επίπτωση που νομίζουν ότι έχει η απόφασή τους να αγοράσουν ένα καταναλωτικό αγαθό και τον πραγματικό αντίκτυπό της», διαβεβαιώνει ο Γενς Τόιμπλερ. Και όχι άδικα: η γεωγραφική ζώνη που βρίσκεται στην πιο απομακρυσμένη θέση της παραγωγικής αλυσίδας είναι εκείνη που θα πληρώσει τον πιο βαρύ υλικό φόρο, πολύ μακριά από το μαγαζί πώλησης. Έτσι, η ψηφιακότητα έκανε –ανεπαίσθητα– το «υλικό αποτύπωμά» μας να εκτιναχτεί. Με δισεκατομμύρια διακομιστές (servers), κεραίες, ρούτερ και σημεία διαδικτυακής πρόσβασης να βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε λειτουργία, οι «άυλες» τεχνολογίες δεν καταναλώνουν μόνο πρώτες ύλες: θα αποτελέσουν ένα από τα μεγαλύτερα εγχειρήματα υλικής παραγωγής που έχουν ποτέ αναληφθεί.
      Ανάμεσα σε αυτές τις πολύ πραγματικές υποδομές, τα κέντρα δεδομένων (data centers) κατέχουν μια ξεχωριστή θέση. Αυτές οι τερατώδεις κατασκευές από μπετόν και ατσάλι, παστωμένες με διακομιστές, πολλαπλασιάζονται με τον ρυθμό του χειμάρρου των πληροφοριών που δημιουργούνται από το ψηφιακό μας σύμπαν: πέντε δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων ψηφιολέξεων (bytes) την ημέρα, δηλαδή ίσα με το σύνολο όλων των δεδομένων που παράχθηκαν από το ξεκίνημα της πληροφορικής μέχρι το 2003. Με αυτά μπορούν να γεμίσουν δέκα εκατομμύρια δίσκοι Blue Ray που, αν στοιβάζονταν ο ένας πάνω στον άλλον, θα έφταναν τέσσερις φορές το ύψος του Πύργου του Άιφελ. Κι όμως, όλα αυτά έχουν το μέγεθος ενός σπίρτου, αν συγκριθούν με όσα δεδομένα θα παράγουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια αντικείμενα με σύνδεση 5G που θα ξεχυθούν σύντομα στον κόσμο. Για να αντιληφθούμε τα γιγαντιαία αυτά μεγέθη, αρκεί να παρατηρήσουμε ένα απλό ηλεκτρικό πατίνι, από εκείνα που ενοικιάζονται μέσω μιας εφαρμογής.
      Πολύ λίγοι χρήστες αυτών των πατινιών γνωρίζουν πως οι εταιρείες που τα ενοικιάζουν «συλλέγουν έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, που δημιουργούνται από τις συνήθειες μετακίνησης των χρηστών», εξηγεί ο Μοχάμεντ Τάζσαρ, δικηγόρος στην Αμερικανική Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες (ACLU). Την στιγμή που δημιουργείτε έναν λογαριασμό σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή, μοιράζεστε το επώνυμο, το όνομα, την ηλεκτρονική διεύθυνση, τον ταχυδρομικό κώδικα, τον αριθμό τηλεφώνου, τις τραπεζικές λεπτομέρειες, το ιστορικό των πληρωμών σας κ.ο.κ. Μετά, η εταιρεία εντοπισμού θα μπορεί να συλλέξει όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με τις διαδρομές σας χάρη στους ανιχνευτές που βρίσκονται στα πατίνια και στα δεδομένα που μεταδίδει το κινητό τηλέφωνό σας. Ο όμιλος Bird έχει την άδεια ακόμη και να εμπλουτίσει το προφίλ σας με πληροφορίες συλλεγμένες από διαφορετικές εταιρείες που ήδη κατέχουν δικά σας δεδομένα και να διερευνήσει τη φερεγγυότητά σας στους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας! Καβαλώντας αυτό το δίτροχο, δίνετε επίσης τη συγκατάθεσή σας στον πάροχο να μοιραστεί κάποια από τα δεδομένα σας «με τρίτους για λόγους έρευνας, μάρκετινγκ και για άλλους σκοπούς» δηλώνει για παράδειγμα ο όμιλος Lime, χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις. Οι προδιαγραφές αυτές «είναι γραμμένες με ακαθόριστους και ασαφείς όρους, διότι πρέπει να παραμένουν ακατανόητες», σημειώνει ο Τάζσαρ. Αυτό το κύμα πληροφοριών, το οποίο εμπλουτίζει τα προσωπικά προφίλ που πωλούνται σε διάφορες εταιρείες σε τιμές χρυσού, αναπόφευκτα κατευθύνεται σε ένα κέντρο δεδομένων – στο cloud, το ψηφιακό «νέφος».
      Η συστηματική και σε παγκόσμια κλίμακα συλλογή κάθε είδους δεδομένων «δεκαπλασιάζει τις ανάγκες για κέντρα δεδομένων», αναλύει ένας επαγγελματίας της Bolt. Οι cloud cities («πόλεις-νέφη»), ειδικευμένες στην αποθήκευση δεδομένων, συνωστίζονται στην Κίνα. Εξάλλου, το μεγαλύτερο κέντρο δεδομένων του πλανήτη, στην πόλη Λανγκ Φανγκ, μία ώρα με το αυτοκίνητο νότια του Πεκίνου, εκτείνεται σε σχεδόν 600.000 τετραγωνικά μέτρα, δηλαδή σε επιφάνεια… 110 γηπέδων ποδοσφαίρου! Η κατανάλωση των κέντρων δεδομένων σε νερό και ηλεκτρισμό, απαραίτητων για την ψύξη των μηχανημάτων, αυξάνεται ακόμη περισσότερο όσο οι πάροχοι υπηρεσιών κάνουν τα πάντα για να αποφύγουν εκείνο που στον κλάδο τους ονομάζουν «απόλυτο σκοτάδι»: τη γενικευμένη βλάβη εξαιτίας μιας διακοπής της ηλεκτρικής τροφοδότησης, μια διαρροής νερού στο σύστημα κλιματισμού, ενός προγραμματιστικού σφάλματος… Το 2017, για παράδειγμα, μια γιγαντιαία βλάβη σε ένα κέντρο δεδομένων της εταιρείας British Airways οδήγησε στην ματαίωση 400 πτήσεων και εγκλώβισε 75.000 επιβάτες στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου. Μια παρατεταμένη μηχανική βλάβη στους διακομιστές της Amazon θα δημιουργούσε σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στη Δύση.
      Σε ένα αδιάκοπα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον, πολλές εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων δεσμεύονται ώστε οι υποδομές τους να λειτουργούν το 99,995% του χρόνου, δηλαδή οι υπηρεσίες τους δεν είναι διαθέσιμες για μόλις 26 λεπτά ετησίως. «Όσον αφορά εκείνους που παθαίνουν συχνά μπλακ-άουτ, απλώς αφήνουν το επάγγελμα», λέει ωμά ο Φιλίπ Λους, πρόεδρος του Institut Datacenter. Για να φτάσουν στην απόλυτη διαθεσιμότητα, οι εταιρείες διακομιστών πολλαπλασιάζουν τις προφυλάξεις. Κατ’ αρχάς φροντίζουν για τον «πλεονασμό» των δικτύων διανομής ενέργειας. «Βρίσκεσαι με δύο παροχές ηλεκτρισμού, δύο γεννήτριες και δύο τεράστιες αίθουσες, μεγέθους δημόσιας βιβλιοθήκης, γεμάτες με μπαταρίες μόλυβδου, για να διασφαλίσεις τη συνέχεια της λειτουργίας μεταξύ της βλάβης και της στιγμής όπου οι γεννήτριες θα αναλάβουν την τροφοδοσία», εξηγεί ο Πολ Μπενουά της Qarnot Computing. Αυτό τo σχέδιο δράσης συνοδεύεται από μια, συχνά γιγαντιαία, αλυσίδα υλικοτεχνικής υποστήριξης.
      Έτσι, οι στέγες πολλών κέντρων δεδομένων, στην ίδια την καρδιά της Νέας Υόρκης, «είναι ιλιγγιώδεις αποφύσεις» που περιέχουν «πύργους ψύξης του νερού για τον κλιματισμό (…), δεξαμενές νερού για την περίπτωση διακοπής, γερανούς για να ανεβάσουν τις γεννήτριες ντίζελ από τον δρόμο… Τα υπόγειά τους είναι επενδυμένα με καλώδια, εξοπλισμένα με δεξαμενές μαζούτ αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων λίτρων για να τροφοδοτούν τις γεννήτριες», απαριθμούν η Σεσίλ Ντιγκέ και η Φανί Λοπέζ, δύο ερευνήτριες που διεξήγαγαν μια παγκόσμια έρευνα πάνω στα κέντρα δεδομένων8. Ξεκάθαρα, καταλήγει ο Φιλίπ Λους, «δεν υπάρχει κτίριο όπου το τετραγωνικό μέτρο να κοστίζει περισσότερο απ’ ό,τι σε ένα υψηλού επιπέδου κέντρο δεδομένων».
        «Διακομιστές ζόμπι»
      Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επιπροσθέτως οι εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων πολλαπλασιάζουν κι αυτές τα κέντρα δεδομένων, όχι όμως χωρίς προηγουμένως να έχουν διασφαλίσει πως τα αντίγραφα των δικτυακών τόπων (οι «ιστότοποι-καθρέφτες») έχουν δημιουργηθεί σε διαφορετική τεκτονική πλάκα! Έτσι, ένας σεισμός δεν θα μπορούσε να μας εμποδίσει να ποστάρουμε το περιεχόμενο του πιάτου μας στο Instagram ή να καθυστερήσει ένα ραντεβού στο Tinder. Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου που είχε γίνει γύρω στο 2010, μηχανικοί της Google είχαν εξηγήσει πως η υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Gmail αντιγραφόταν έξι φορές, ενώ ο γενικός κανόνας θέλει ένα βίντεο με γατάκια να αποθηκεύεται σε τουλάχιστον επτά κέντρα δεδομένων ανά τον κόσμο. Έτσι, ο κλάδος στοιχειώνεται από «διακομιστές ζόμπι», εξίσου λαίμαργους με τους υπόλοιπους.
      Τέλος, οι εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων υπερμεγεθύνουν τις υποδομές προκειμένου να ανταποκριθούν σε ενδεχόμενες αιχμές της κίνησης. Αποτέλεσμα: «εάν ένας δρομολογητής λειτουργεί στο 60% της ικανότητάς του, είναι το ανώτερο που μπορεί να φτάσει», εκτιμά η ερευνήτρια πληροφορικής Αν-Σεσίλ Οργκερί. Το απότοκο αυτής της υπερβολής είναι μια απίστευτη κακοδιαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας. Μια παλιά έρευνα των «New York Times» (22 Σεπτεμβρίου 2012) αποκάλυπτε πως ορισμένα κέντρα δεδομένων που χρησιμοποιούνταν ελάχιστα ενδεχομένως σπαταλούσαν ακόμα και το 90% του ηλεκτρισμού που κατανάλωναν. Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου που είχε διεξαχθεί στο Παρίσι στα τέλη του 2019, στο πλαίσιο της έκθεσης Data Centre World (μίας από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των επαγγελματιών του cloud), ένα στέλεχος έκανε την εξής απίστευτη δήλωση: «Συνειδητοποιήσαμε πως τα κέντρα δεδομένων θα δεσμεύσουν το ένα τρίτο του ηλεκτρισμού της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Παρισίων»9.
      Όσο για το Amazon Web Services, που έχει εγκατασταθεί από το 2017 στην περιφέρεια Ιλ ντε Φρανς, «φέρεται να έχει υπογράψει στη Γαλλία ένα συμβόλαιο παροχής 155 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μιας πόλης πολλών εκατομμυρίων κατοίκων», αποκαλύπτει ένας ειδικός που προτιμάει να παραμείνει ανώνυμος. Ο κλάδος εκτιμάται ότι σήμερα αντιπροσωπεύει ένα ποσοστό μεταξύ 1% και 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, ένας αριθμός που, λαμβάνοντας υπόψη τον ρυθμό ανάπτυξης του cloud, θα μπορούσε να τετραπλασιαστεί ή να πενταπλασιαστεί μέχρι το 203010. Με άλλα λόγια, καταλήγουν η Σεσίλ Ντιγκέ και η Φανί Λοπέζ, τα κέντρα δεδομένων θα εμφανίζονται «ανάμεσα στους κορυφαίους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας του 21ου αιώνα»11. Και η κύρια πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ρεύματος δεν είναι άλλη από το κάρβουνο12.
      Το Διαδίκτυο διαμορφώνει ένα κόσμο όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα με την αυστηρή έννοια δεν είναι πια η μόνη που δίνει ζωή στο ψηφιακό σύμπαν. «Οι υπολογιστές και τα διασυνδεδεμένα αντικείμενα επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Η παραγωγή δεδομένων δεν περιορίζεται πλέον από κάποια εκ μέρους μας ενέργεια», διαβεβαιώνει ο Μάικ Χάζας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ13. Το φαινόμενο αυτό δημιουργεί βεβαίως έναν περιβαλλοντικό αντίκτυπο… δίχως να είμαστε ικανοί να τον υπολογίσουμε, πόσο μάλλον να τον ελέγξουμε. Εδώ τίθεται ένα ανησυχητικό ερώτημα: σε σχέση με την ψηφιακή δραστηριότητα, μπορεί κάποτε τα ρομπότ να αφήσουν ένα οικολογικό αποτύπωμα ακόμα πιο βαθύ από εκείνο των ανθρώπων; Περισσότερο από το 40% της διαδικτυακής δραστηριότητας ήδη προέρχεται από ρομποτικά προγράμματα ή από άτομα που πληρώνονται για να προκαλέσουν επίπλαστη προσοχή. «Τρολ», «μπότνετ», και «σπάμποτ» στέλνουν ανεπιθύμητα μέιλ, μεγεθύνουν τη διάδοση φημών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή μεγαλοποιούν τη δημοτικότητα ορισμένων βίντεο. Το Διαδίκτυο των Πραγμάτων επιταχύνει βέβαια αυτή τη μη ανθρώπινη δραστηριότητα: το 2023, οι συνδέσεις μεταξύ μηχανημάτων (ονομάζεται και Μ2Μ, από το «machine to machine»), ιδίως εκείνες από τα διασυνδεδεμένα σπίτια και τα «έξυπνα» αυτοκίνητα, υπολογίζεται ότι θα αποτελούν το ήμισυ των συνδέσεων στον Παγκόσμιο Ιστό14. Όσον αφορά τα δεδομένα, το μη-ανθρώπινο στοιχείο έχει ήδη αρχίσει να παράγει περισσότερα από το ανθρώπινο –και συμβαίνει ήδη από το 2012.
      Είναι μόνο η αρχή, αφού στα ρομπότ από εδώ και πέρα απαντούν… άλλα ρομπότ. Από το 2014, τα «παραγωγικά ανταγωνιστικά δίκτυα» λόγου χάρη επιτρέπουν σε λογισμικά να παράγουν πλαστά βίντεο που αντικαθιστούν ένα πρόσωπο ή τροποποιούν τα λόγια μιας προσωπικότητας (τα επονομαζόμενα deepfakes). Και σε αυτά τα δίκτυα αντιτίθενται αλγόριθμοι επιφορτισμένοι με την καταστροφή τους. «Κανένας άνθρωπος δεν έγραψε τους κώδικες για τη δημιουργία τέτοιου περιεχομένου και είναι μηχανήματα που επιστρατεύονται για να ξεσκεπάσουν τα deepfakes. Είναι ένας πόλεμος μεταξύ μηχανών», συνοψίζει ο Λίαμ Νιούκομπ, Βρετανός μηχανικός, ειδικός του διαδικτύου. Άλλο παράδειγμα: προκειμένου να αντικρούσουν τους σπάμερ (που συχνά είναι επίσης ρομπότ), μια νεοζηλανδική εταιρεία δημιούργησε το Re:scam, ένα λογισμικό που ξεκινά μια ατελείωτη συνομιλία με τους αυτοματοποιημένους απατεώνες, ώστε να τους κάνει να χάσουν πολύτιμο χρόνο15. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η αυτοματοποιημένη κερδοσκοπία αντιπροσωπεύει το 70% των παγκόσμιων συναλλαγών και έως το 40% της αξίας των διαπραγματευόμενων τίτλων. Περάσαμε από ένα δίκτυο που χρησιμοποιείται από και για τους ανθρώπους σε ένα Ίντερνετ το οποίο εκμεταλλεύονται οι μηχανές –ακόμα και για λογαριασμό τους.
      Το σύμπαν των επενδυτικών κεφαλαίων κατοικείται όλο και λιγότερο από χρηματιστές που αντιμάχονται προκειμένου να πραγματοποιήσουν τα μεγαλύτερα κέρδη. Σε αυτό τον κόσμο, υποστηρίζει ο καθηγητής Χουάν Πάμπλο Παρντό-Γκουέρρα, συγγραφέας ενός σχετικού βιβλίου, «τα άτομα παίζουν, στην καλύτερη περίπτωση, έναν περιορισμένο ρόλο»16… Ένας παλαιός αναλυτής θεωρεί πως «η απόλυτη φαντασίωση των ποσοτικών επενδυτικών κεφαλαίων είναι να μην έχουν σχεδόν καθόλου εργαζόμενους, οι οποίοι ούτως ή άλλως θα πατούν μερικά κουμπιά κάθε τόσο έτσι ώστε να λειτουργούν τα πάντα». Μαντεύουμε τη συνέχεια… «Μόλις όλη αυτή η υποδομή λειτουργήσει, δεν θέλει και πολλή φαντασία για να πεις: “Ίσως ο υπολογιστής θα μπορούσε να πάρει μόνος του την επενδυτική απόφαση”», προβλέπει ο Μάικλ Κερνς, καθηγητής της θεωρίας της πληροφορικής.
      Δίπλα στα επενδυτικά κεφάλαια που αποκαλούμε «ενεργητικά», όπου οι αγοραπωλησίες ακόμα διεξάγονται σε μεγάλο βαθμό από ανθρώπους, πολλαπλασιάζονται και τα «παθητικά» κεφάλαια, όπου οι χρηματιστηριακές πράξεις μπαίνουν σταδιακά στον αυτόματο πιλότο. Συχνά έχει να κάνει με διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (index funds), τα οποία ακολουθούν χρηματιστηριακούς δείκτες (για παράδειγμα το S&P 500, βασισμένο στις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις των αμερικανικών χρηματιστηρίων) και επενδύουν μακροπρόθεσμα στις εταιρείες που συμμετέχουν σε αυτούς. Εδώ συναντάμε την BlackRock, τη Vanguard, τη Renaissance Technologies ή ακόμα την Two Sigma. Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται από παθητικά κεφάλαια ξεπερνούν σήμερα στις ΗΠΑ εκείνες της ενεργητικής διαχείρισης 17. Με αυτόν τον τρόπο, το σύνολο της οικονομίας γίνεται, όλο και περισσότερο, ένα ζήτημα γραμμών κώδικα, αλγορίθμων και υπολογιστών.
        Ένα ρομπότ στο διοικητικό συμβούλιο
      Τα επενδυτικά κεφάλαια που κατευθύνονται από μηχανές προκαλούν πλέον μεγαλύτερες καταστροφές στο περιβάλλον από εκείνα που επιβλέπονται από ανθρώπους. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει ο Τόμας Ο’Νιλ, ένας ερευνητής που διεξήγαγε από το 2018 μια έρευνα για λογαριασμό της βρετανικής οργάνωσης InfluenceMap18. Μελετώντας ιδίως τα παθητικά επενδυτικά κεφάλαια που διαχειρίζεται η BlackRock, παρατηρεί πως το 2018 είχαν καταγράψει «μια “ένταση άνθρακα” άνω των 650 τόνων ανά εκατομμύριο δολάρια, τη στιγμή που τα ενεργητικά κεφάλαια (…) παρουσιάζουν μια πολύ κατώτερη ένταση, της τάξης των 300 τόνων ανά εκατομμύριο δολάρια». Σύμφωνα με την εκτίμηση του ερευνητή, το σύνολο των παθητικών κεφαλαίων παγκοσμίως έχει υπερεκτεθεί στα ορυκτά καύσιμα, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τα ενεργητικά κεφάλαια. Προγραμματισμένα να παράγουν κέρδος και όχι να προλαμβάνουν το λιώσιμο των πάγων, τα αλγοριθμικά επενδυτικά κεφάλαια επιταχύνουν την κλιματική κρίση.
      Βεβαίως, με διαφορετικές ρυθμίσεις θα μπορούσαν να ευνοούν τη μείωση των εκπομπών άνθρακα – σε μια τέτοια λύση όμως, οι επικεφαλής αυτών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αντιπαραθέτουν τις δεσμεύσεις που έχουν απέναντι στους πελάτες τους, τους οποίους βαρύνει, όπως ισχυρίζονται, η ευθύνη των επενδύσεών τους. Σύντομα η ερώτηση ίσως να μην τίθεται καν. Το 2017, ένα επενδυτικό κεφάλαιο με βάση το Χονγκ Κονγκ, το Deep Knowledge Ventures, ανακοίνωσε τον διορισμό ενός ρομπότ ονόματι Vital στο διοικητικό συμβούλιό του19, μέχρι του σημείου καμία απόφαση να μην οριστικοποιείται χωρίς προηγουμένως να έχει ληφθεί υπόψη η ανάλυσή του. Όσο για την αμερικανική εταιρεία EquBot, θα βασίζεται από εδώ και πέρα στις υπηρεσίες μιας «τεχνητής νοημοσύνης» ξεπερνώντας «τις ψυχολογικές και συναισθηματικές αδυναμίες που παρεμποδίζουν την ανθρώπινη λογική»20, όπως δηλώνει ο ιδρυτής της εταιρείας.
      Ποιος θα είναι ο οικολογικός αντίκτυπος ενός κόσμου στον οποίο σμήνη από αυτόνομα αυτοκίνητα θα διασχίζουν άδεια τις κοιμισμένες πόλεις και αρμάδες λογισμικών θα συγκρούονται μεταξύ τους στο διαδίκτυο, εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, ενόσω εμείς θα ασχολούμαστε με τα χόμπι μας; Θα είναι κολοσσιαίος –πιθανότατα μεγαλύτερος από το σύνολο της ψηφιακής ρύπανσης με ανθρώπινη προέλευση. Μια ένδειξη για αυτό: πρόσφατα, ερευνητές υπολόγισαν πως η τροφοδότηση μιας τεχνητής νοημοσύνης με σημαντικούς όγκους δεδομένων μπορεί να προκαλέσει τόσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα όσες πέντε αυτοκίνητα κατά τη διάρκεια ολόκληρου του κύκλου ζωής τους21. Πέρα από όλα αυτά, η επικέντρωση στις σημερινές επιπτώσεις της ψηφιακής συμπεριφοράς μας κινδυνεύει να αποδειχθεί μάταιη και απατηλή, καθώς ο ερχομός του 5G αλλάζει ριζικά τα δεδομένα.
      Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι ο καθρέφτης των σύγχρονων ανησυχιών μας, της καινούργιας οικολογικής αγωνίας μας. Κουβαλούν ωστόσο απίστευτες ελπίδες για την πρόοδο της ανθρωπότητας. Με τη χρήση τους, θα επιμηκύνουμε το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων, θα εξερευνήσουμε την αρχή του σύμπαντος, θα γενικεύσουμε την πρόσβαση στην εκπαίδευση και θα κατασκευάσουμε τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης των επόμενων πανδημιών. Θα προκαλέσουν ακόμα και εξαιρετικές οικολογικές πρωτοβουλίες.
      Για πρώτη φορά στην ιστορία, μια γενιά κινητοποιείται για να «σώσει» τον πλανήτη, να φέρει τα κράτη ενώπιον της δικαιοσύνης για την απραξία τους μπροστά στην κλιματική κρίση και να ξαναφυτέψει δέντρα. Γονείς αναστενάζουν λέγοντας πως έχουν «τρεις Γκρέτα Τούνμπεργκ στο σπίτι», που σηκώνουν το ανάστημά τους ενάντια στην κατανάλωση κρέατος, στο πλαστικό και στα αεροπορικά ταξίδια. Ταυτόχρονα, αυτή η γενιά προσφεύγει πολύ περισσότερο από τις άλλες στο διαδικτυακό εμπόριο, στην εικονική πραγματικότητα και στα βιντεοπαιχνίδια. Ξετρελαίνεται για διαδικτυακά βίντεο και δεν γνωρίζει άλλον κόσμο πέρα από εκείνον της υψηλής τεχνολογίας.
      Πρέπει να εγκαταλείψουμε κάθε αφέλεια τη στιγμή που εμπλεκόμαστε στη μεγάλη μάχη του καινούργιου αιώνα: η ψηφιακότητα, όπως ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας, στη συντριπτική πλειοψηφία της δεν τίθεται στην υπηρεσία του πλανήτη και του κλίματος. Καθώς όμως αποτελεί έναν παράγοντα σε μεταβατική φάση, είναι παραδόξως αυτή που, περισσότερο από όλους τους άλλους, θα μας εκσφενδονίσει πέρα από τα φυσικά και βιολογικά όρια του κοινού σπιτιού μας.
          «Lean ICT: pour une sobriété numérique», έκθεση της ομάδας υπό την διεύθυνση του Hugues Ferreboeuf για λογαριασμό του οργανισμού The Shift Project, Παρίσι, Οκτώβριος 2018. «#SMARTer2030 opportunity: ICT solutions for 21st century challenges», GeSI και Accenture Strategy, Βρυξέλλες, 2015. «Clicking clean: Who is winning the race to build a green Internet?», Greenpeace International, Άμστερνταμ, 2017. «Lean ICT: pour une sobriété numérique», ό.π. Εκτός αν ορίζεται διαφορετικά, οι δηλώσεις προέρχονται από συνεντεύξεις με τον συγγραφέα. Michael Ritthoff, Holger Rohn και Christa Liedtke, «Calculating MIPS: Resource productivity of products and services», Wuppertal Spezial 27e, Ινστιτούτο Wuppertal για το Κλίμα, το Περιβάλλον και την Ενέργεια, Ιανουάριος 2002. Frédéric Bordage, Aurélie Pontal, Ornella Trudu, «Quelle démarche Green IT pour les grandes entreprises françaises?», μελέτη του WeGreen IT σε συνεργασία με το WWF Γαλλίας, Οκτώβριος 2018. Cécile Diguet και Fanny Lopez, «L’impact spatial et énergétique des data centers sur les territoires», έκθεση της l’Agence de l’environnement et de la maîtrise de l’énergie (Ademe), Ανζέρ, Φεβρουάριος 2019. Παρέμβαση του José Guignard, στελέχους του Gaz réseau distribution France (GRDF), Data Centre World, Νοέμβριος 2019. Ben Tarnoff, «To decarbonize we must decomputerize: Why we need a Luddite revolution», «The Guardian», Λονδίνο, 18 Σεπτεμβρίου 2019. Cécile Diguet και Fanny Lopez, ό.π. Βλ. Sébastien Broca, «Τεχνολογίες του αύριο, ενέργεια του χθες: Ο ψηφιακός κόσμος δουλεύει με κάρβουνο», «Le Monde diplomatique – ελληνική έκδοση», 5 Απριλίου 2020, monde-diplomatique.gr. Mike Hazas, παρέμβαση στο συνέδριο «Drowning in data – digital pollution, green IT, and sustainable access», EuroDIG, Ταλίν (Εσθονία), 7 Ιουνίου 2017. «Cisco Annual Internet Report (2018-2023) White Paper», Σαν Χοσέ (ΗΠΑ), ενημερώθηκε στις 9 Μαρτίου 2020. James Vincent, «Send scam emails to this chatbot and it’ll waste their time for you», The Verge, Ουάσιγκτον, 10 Νοεμβρίου 2017. Juan Pablo Pardo-Guerra, «Automating Finance: Infrastructures, Engineers, and the Making of Electronic Markets», Cambridge University Press, 2019. «The passives problem and Paris goals: How index investing trends threaten climate action», έκθεση του Sunrise Project, Σάρι Χιλς (Αυστραλία), 2020. «Who owns the world of fossil fuels? A forensic look at the operators and shareholders of the listed fossil fuel reserves», InfluenceMap, Λονδίνο, Δεκέμβριος 2018 (ενημερώθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019). Nicky Burridge, «Artificial intelligence gets a seat in the boardroom», «Nikkei Asia», Tόκιο, 10 Μαΐου 2017. Conrad De Aenlle, «A.I. has arrived in investing. Humans are still dominating», «The New York Times», 12 Ιανουαρίου 2018. Karen Hao, «Training a single AI model can emit as much carbon as five cars in their lifetimes», MIT Technology Review, Στάνφορντ, ΗΠΑ, 6 Ιουνίου 2019.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενα εκπληκτικό video που προκαλεί ποικίλα συναισθήματα στους αιρετούς και στους σχεδιαστές των πόλεων αναρτήθηκε στο youtube και στην διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=DPLme2kG70s&feature=share
      Μπορεί οι αιρετοί, οι πολεοδόμοι, και οι συγκοινωνιολόγοι να σχεδιάζουν το μέλλον των πόλεων και των δήμων, η τεχνολογία όμως και η αγορά έρχεται να επιβάλει μέσω της κοινής γνώμης και των καταναλωτικών αναγκών τις δικές κατευθύνσεις.
      Ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής & διευθύνων σύμβουλος της Amazon σχεδιάζει τώρα να κατασκευάσει τη δική του πόλη! Όπως θα δείτε στο video σήμερα κατασκευάζονται η προετοιμάζονται τεχνικά, τόσα πολλά διαφορετικά προϊόντα και υπηρεσίες από την Amazon για τους πελάτες της, που αυτά τελικά αλληλοσυνδέονται σε κάθε πτυχή της ζωής στην πόλη! Ακόμα και τα πεζοδρόμια θα πρέπει σε λίγο να διαθέτουν Bluetooth!
      Πως θα σας φαινόταν αν ξαφνικά αντί για θέσεις πάρκινκγ οι κάτοικοι του δήμου σας να άρχιζαν επιμόνως να ζητάνε χώρους προσεδάφισης drone ή ελεύθερες διαδρομές για drone οχήματα με ειδικό λείο στρώμα δικτύων;
      Πριν από μόλις 25 χρόνια, ο Τζεφ Μπέζος πακετάριζε βιβλία στο πάτωμα του γκαράζ του στο Σιάτλ. Σήμερα, λειτουργεί ένα παγκόσμιο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας αξίας άνω των 1,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Για το αύριο, το Amazon είναι ήδη έτοιμο να αποτελεί το πλαίσιο ολόκληρου του πολιτισμού μας – στην πραγματικότητα, είμαστε ήδη στα μισά του δρόμου.
      Από την Alexa έως τα αεροσκάφη, τα κολοσσιαία κέντρα ικανοποίησης αναγκών και τη δική του αεροπορική εταιρεία, η συλλογή καινοτομίας υψηλής τεχνολογίας της Amazon συνεχίζει να αυξάνεται. Όμως, καθώς όλο και περισσότερα χρήματα του παγκόσμιου εμπορίου συγκεντρώνεται στην εταιρεία, και καθώς χιλιάδες περισσότεροι πολίτες κάθε μέρα εξαρτώνται από τις υπηρεσίες της Amazon, προτού το καταλάβουμε, θα ζούμε σε πόλεις που διευθύνονται πλήρως από την Amazon.
      Δεν πρόκειται για πολιτικά κινήματα. Πρόκειται για καταναλωτές που θα απαιτούν να αγοράσουν φτηνότερα. Και πρόκειται για ένα όραμα που μπορεί να το δούμε στα πολιτικά προγράμματα των παρατάξεων ακόμη και στις επόμενες εκλογές.
      Δείτε το video:
       
    7. Αρθρογραφία

      GTnews

      Εκπλήττει πολλούς η συνεχιζόμενη σεισμική διεργασία στις Κυκλάδες. Περισσότερο γιατί είναι ένα άγνωστο φυσικό φαινόμενο, τέτοιο που αδυνατεί να αντιληφθεί ο ανθρώπινος νους. «Πρόκειται όμως για μια εκδήλωση ενός γεωδυναμικού φαινόμενου που εξελίσσεται εδώ και αρκετά εκατομμύρια χρόνια στη γειτονιά μας και είναι ακόμη και σήμερα ενεργό!» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Ζούρος, γεωλόγος, καθηγητής του τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Και συνεχίζει: «Είναι το αποτέλεσμα της βύθισης της λιθοσφαιρικής πλάκας της Αφρικής κάτω από την λεκάνη του Αιγαίου. Καθώς βυθίζεται η αφρικανική λιθόσφαιρα στο πυρακτωμένο ανώτερο τμήμα του μανδύα, λιώνει και προκαλεί την άνοδο μάγματος το οποίο διεισδύει στην λιθόσφαιρα του Αιγαίου προκαλώντας σεισμικές δονήσεις και ηφαιστειακές εκρήξεις».
         Είναι πάει να πει, μια φυσική διαδικασία που εξελίσσεται χωρίς στάσεις, αλλά οι άνθρωποι την αντιλαμβάνονται μόνο τις στιγμές του παροξυσμού, όταν εκδηλώνεται μια σεισμική ακολουθία, ή μια ηφαιστειακή έκρηξη! Κι όμως...
         Σε ετούτη τη γειτονιά, ακόμα και στο σημερινό βορειοανατολικό Αιγαίο, υπήρξαν στην ιστορία έντονα φυσικά φαινόμενα που δεν μπορεί να αντιληφθεί ανθρώπου νους. Γιατί αυτό που συμβαίνει σήμερα στις Κυκλάδες είναι τίποτα μπροστά σε τούτο που συνέβη εδώ πριν από εκατομμύρια χρόνια. Μια απίστευτα έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα που ξεκίνησε πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια και διαμόρφωσε το Ελληνικό αρχιπέλαγος. Ξεκίνησε τότε που το σημερινό Αιγαίο δεν ήταν παρά μια εκτεταμένη χερσαία περιοχή που οι επιστήμονες βάφτισαν Αιγηίδα.
         Στα δυτικά...
         Σε ετούτη την Αιγηίδα, στη ζωή της και στις δύσκολες εκείνες «μέρες» που άρχισαν πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια μας ξεναγεί ο Νίκος Ζούρος. Που είναι και Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Ενός μουσείου για ετούτη τη μεγάλη ηφαιστειο-σεισμική δραστηριότητα - δημιουργό της «σύγχρονης» γεωμορφολογίας του Αιγαίου.
         Πίσω λοιπόν 20 εκατομμύρια χρόνια. Κι αν ένας μέσος όρος ανθρώπινης ζωής είναι τα 75 χρόνια, πίσω 265.000 ανθρώπινες ζωές!
         «Τότε, την εποχή του Μειόκαινου, μας λέει ο κ. Ζούρος, το κλίμα ήταν πολύ πιο θερμό από το σημερινό και την επιφάνεια της Αιγηίδος κάλυπταν εκτεταμένα δάση και σαβάνες που τις διέκοπταν εκτεταμένες λίμνες με γλυκό νερό. Η βλάστηση περιλάμβανε κυρίως κωνοφόρα και καρποφόρα δέντρα, όπως οι γιγαντιαίες σεκόιες, οι κουνιχάμιες, οι κυπαρισίδες, οι πευκίδες, αλλά και μπανανόδενδρα, κανελόδενδρα, βαλανιδιές, τροπικές καρυδιές, δαφνίδες, λεύκες, σκλήθρα και πολλά άλλα είδη. Δεν έλειπαν ακόμη τα φοινικόδενδρα αλλά και πολλά άλλα φυτά της οικογένειας των φοινικίδων.
         Στο χερσαίο αυτό χώρο έζησαν κατά καιρούς πάρα πολλά είδη ζώων, προβοσκιδωτών όπως ελέφαντες και δεινοθήρια, σαρκοφάγα, αντιλόπες, γαζέλες, μικρόσωμα ελάφια, καμηλοπαρδάλεις, ιπποπόταμοι, ρινόκεροι, ιππάρια, τρωκτικά, πουλιά, αμφίβια και ερπετά, όπως οι αλιγάτορες».
         Κι όλα αυτά χάθηκαν όταν τα δάση του Βορειανατολικού Αιγαίου σκεπάσθηκαν από τα προϊόντα εκατοντάδων βίαιων αλλεπάλληλων ηφαιστειακών εκρήξεων που πραγματοποιήθηκαν για μια περίοδο τεσσάρων εκατομμυρίων ετών!
         Σεισμογενείς περιοχές...
         Ο χώρος του σημερινού Αιγαίου αποτελεί ακόμα και σήμερα μία από τις πλέον ενεργές περιοχές του φλοιού της γης. Εδώ, οι γεωλογικές μεταβολές είναι έντονες και συνεχείς.
         Η εξέλιξη της μορφής του χώρου του Αιγαίου κατά τη διάρκεια της πιο «πρόσφατης» περιόδου της ιστορίας της γης που ονομάζεται ανώτερος Καινοζωικός αιώνας, δηλαδή τα τελευταία 25 εκατομμύρια χρόνια, σημαδεύτηκε από σημαντικές γεωτεκτονικές μεταβολές. Οι μεταβολές αυτές σχετίζονται με την κίνηση μεγάλων κομματιών του γήινου φλοιού, που ονομάζονται λιθοσφαιρικές πλάκες, στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου. Αυτή η κίνηση είχε ως αποτέλεσμα έντονη ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.....
         Η Αφρικανική λοιπόν λιθοσφαιρική πλάκα κινείται και βυθίζεται κάτω από την Ευρασιατική πλάκα, γεγονός που στις μέρες μας συμβαίνει στην περιοχή νότια της Κρήτης. «Η βύθιση αυτή λέει ο κ. Ζούρος, προκαλεί στον εσωτερικό χώρο του Αιγαίου πελάγους εφελκυστικές δυνάμεις σε διεύθυνση Βορρά - Νότου. Έτσι, δημιουργούνται μεγάλα ρήγματα στο φλοιό που προκαλούν τη σεισμικότητα. Το ίδιο φαινόμενο δίνει τη δυνατότητα σε ηφαιστειακό υλικό να ανέρχεται και να εκχύνεται στις θέσεις των ηφαιστείων. Με τη διαδικασία αυτή σχηματίσθηκαν στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν μια σειρά ηφαιστείων, οι θέσεις των οποίων σχηματίζουν ένα τόξο, που είναι γνωστό ως το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και αποτελείται από γνωστά και άγνωστα ηφαίστεια, τη Σαντορίνη, το Κολούμπο τη Νίσυρο, τη Μήλο, τα Μέθανα και εκτείνεται μέχρι τις Μικροθήβες στη Μαγνησία».
         Ωστόσο το Αιγαίο δεν είναι δημιούργημα μόνο της βύθισης της Αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την Ευρωπαϊκή, αλλά μια πολύπλευρη κίνηση που επηρεάζεται από την κίνηση και άλλων μικρότερων κομματιών του γήινου φλοιού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως είναι η Αραβική μικροπλάκα. «Η Αραβική μικροπλάκα, σύμφωνα με τον ειδικό επιστήμονα, αποσπάται από την υπόλοιπη Αφρική στην Ερυθρά θάλασσα και κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από την Αφρικανική, πιέζει με διεύθυνση από Νότο προ Βορρά, ένα άλλο μικρότερο κομμάτι της λιθόσφαιρας, τη Μικρασιατική λιθοσφαιρική μικροπλάκα, και την αναγκάζει να κινείται προς τα δυτικά και να συμπιέζει το χώρο του Αιγαίου. Ο φλοιός στο Αιγαίο αναγκάζεται έτσι να επεκτείνεται προς τα νοτιοδυτικά δημιουργώντας την σύγχρονη ενεργό γεωδυναμική κατάσταση στο Αιγαίο».
         Το ηφαίστειο ...Λέσβος
         Πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια το σημείο όπου βυθιζόταν η Αφρικανική λιθοσφαιρική πλάκα κάτω από την Ευρωπαϊκή δεν ήταν νότια της Κρήτης όπως σήμερα. Τότε βρισκόταν αρκετά βορειότερα και συγκεκριμένα στον χώρο των σημερινών Κυκλάδων. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα λοιπόν τότε, δημιούργησε εντυπωσιακά ηφαιστειακά κέντρα στο βόρειο και κεντρικό Αιγαίο και τη δυτική Μικρά Ασία. Δείγματά της βρίσκουμε στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, Ίμβρο, Λήμνο, Αγ. Ευστράτιο και Λέσβο, τα οποία διασώθηκαν από τη μεταγενέστερη καταβύθιση της περιοχής μεταξύ των νησιών.
         Χαρακτηριστικό δείγμα της εποχής βρίσκουμε σήμερα στη Λέσβο. Η δημιουργία του παγκόσμια γνωστού απολιθωμένου δάσους στο δυτικό νησί αλλά και του εν πολλοίς άγνωστου απολιθωμένου δάσους της Λήμνου αντανακλά τη δημιουργία και τον τρόπο δημιουργίας του Αιγαίου. «Στη Λέσβο, λέει ο διευθυντής του μουσείου φυσικής ιστορίας, τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα εντοπίζονται σήμερα στο κέντρο του νησιού, στις περιοχές του όρους Λεπέτυμνου, που είναι το υψηλότερο βουνό της Λέσβου αλλά και των χωριών Βατούσα, Ανεμώτια, Μεσότοπος και Άγρα. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν σύνθετα ηφαιστειακά οικοδομήματα με ηφαιστειακούς κρατήρες, θόλους, λαιμούς και φλέβες που μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε όλη τη βόρεια και δυτική Λέσβο.
         Η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνοδεύτηκε και από έντονη σεισμική δραστηριότητα που προηγήθηκε ή συνόδευε τις μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις. Κατά τη διάρκεια των ηφαιστειακών εκρήξεων εκτινάχτηκαν τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής στάχτης αρκετά χιλιόμετρα στην ατμόσφαιρα και ηφαιστειακές βολίδες σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων από τους ηφαιστειακούς κρατήρες. Ακολούθησαν οι ποταμοί της πυρακτωμένης λάβας που σκέπασαν μεγάλα τμήματα της ξηράς γύρω από τα ηφαίστεια. Η ηφαιστειακή στάχτη μεταφέρθηκε από τους ανέμους σε μεγάλες αποστάσεις. Όταν κάθισε στην επιφάνεια σχηματίσθηκαν στρώματα πάχους δεκάδων μέτρων που σκέπασαν τη βλάστηση. Τα ζώα έχοντας προειδοποιηθεί από τις σεισμικές δονήσεις που προηγήθηκαν απομακρύνθηκαν από την περιοχή της μεγάλης αυτής φυσικής καταστροφής και διασώθηκαν, γι αυτό δεν τα εντοπίζουμε εύκολα στην περιοχή του απολιθωμένου δάσους.
         Όμως, δεν ήταν μόνο αυτά τα στοιχεία που διαμόρφωναν το σκηνικό εκείνη την περίοδο. Η μεγάλη θερμότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων διατάραξε την ισορροπία στην ατμόσφαιρα προκαλώντας έντονες καταιγίδες. Τα νερά παράσυραν τη στάχτη και άλλα ηφαιστειακά υλικά από τα σημεία με το μεγαλύτερο υψόμετρο προκαλώντας κατολισθήσεις, πλημμύρες και λασποροές, σκεπάζοντας μεγάλες εκτάσεις. Οι νέες αυτές ποσότητες ηφαιστειακών υλικών κατέκλυσαν τις περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο και κάλυψαν ολοκληρωτικά τη βλάστηση της περιοχής, γεγονός που αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τη δημιουργία του απολιθωμένου δάσους».
         Οι διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις κατέστρεφαν κάθε φορά τη σύγχρονη βλάστηση της περιοχής γύρω από τα ηφαιστειακά κέντρα. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκαν επάλληλα απολιθωμένα δάση που συναντάμε σήμερα το ένα πάνω από το άλλο στη δυτική Λέσβο.
         Πάντα παράδεισος
         Ο «παράδεισος» της Αιγηίδας μετατρέπεται σε μια σκεπασμένη από λάβες και ηφαιστειακή στάχτη απέραντη έκταση που με τη σειρά της μετατρέπεται σε έναν άλλο παράδεισο με εναλλαγές λιμνών και μεγαλύτερων θαλάσσιων τμημάτων. Είναι η περίοδος του Μέσου και Ανώτερου Μειόκαινου, πριν από 12 έως πέντε εκατομμύρια χρόνια. Η έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει μεταφερθεί νοτιότερα, στην περιοχή της Σάμου μέχρι την Κω και της νοτιοδυτικής σημερινής Μικράς Ασίας. «Μπορεί κανείς να μιλήσει για μέγεθος των σεισμών εκείνης της εποχής;» ρωτούμε με αφέλεια ίσως τον κ. Ζούρο. «Όχι μας λέει. Ήταν σεισμοί που το μέγεθος τους δεν μπορούμε να το εκτιμήσουμε».
         Tην περίοδο του Ανωτέρου Μειόκαινου, από τα 12 έως και πέντε περίπου εκατομμύρια χρόνια η συνεχιζόμενη τεκτονική δραστηριότητα οδηγεί στον κατακερματισμό της Αιγηίδας χέρσου. Αρκετές υφάλμυρες λίμνες αλλά και λίμνες γλυκών νερών σχηματίσθηκαν ενώ διαπιστώνονται εναλλαγές θαλάσσιων και λιμναίων ιζημάτων σε ορισμένες περιοχές. Πράγμα που σημαίνει ότι περιοχές με χαμηλό ανάγλυφο σκεπάζονται από θάλασσα και το αντίθετο, ως αποτέλεσμα βυθίσεων και υψώσεων τμημάτων του φλοιού της γης. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα τότε «μεταναστεύει» νοτιότερα και δείγματα της βρίσκουμε από τη Σάμο μέχρι την Κω.
         Η διαδικασία αυτή συνεχίσθηκε με αποτέλεσμα η ξηρά να περιοριστεί σημαντικά. Αλλά ακόμη και κατά τη διάρκεια του Πλειόκαινου, πριν από δυόμιση εκατομμύρια χρόνια τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου παρέμεναν συνδεδεμένα με τις Μικρασιατικές ακτές από τις οποίες αποκόπηκαν οριστικά πολύ πιο πρόσφατα, τα τελευταία 500.000 χρόνια. Τότε, τα τελευταία τμήματα της Αιγηίδος χέρσου καταποντίστηκαν λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας της περιοχής με αποτέλεσμα τα απολιθωμένα δένδρα στην περιοχή του Σιγρίου Λέσβου, τα οποία απολιθώθηκαν σε χερσαίο περιβάλλον, όταν σκεπάστηκαν από την ηφαιστειακή στάχτη, να βρίσκονται σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
         Όσο κι αν φαίνεται περίεργο η διαδικασία της δημιουργίας του Αιγαίου συνεχίστηκε - αν δεν συνεχίζεται - μέχρι τις μέρες μας, την περίοδο του Ολοκαίνου. Τότε και γεννήθηκε το Αιγαίο που ξέρουμε... Παράδεισος σωστός. «Παραδεισένιος πάντα ήταν ο χώρος του σημερινού Αιγαίου» συμπληρώνει ο κ. Ζούρος..
         Περπατάς στους διαδρόμους των πάρκων απολιθωμάτων ή στο Μουσείο του Σιγρίου. Κορμοί πακτωμένοι σε λάβα, «πόνος» της φύσης. Η φύση δεν έχει αρχή, δεν έχει μέση, δεν έχει τέλος. Ως παράδεισος και μόνο αντιμετωπίζεται. Κι εσύ ένα τόσο δα μόριο, μια ζωή και μόνο στη σειρά 265.000 ανθρώπινων ζωών από το σήμερα ως το πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Πόσες άραγε κι ως το πότε;
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Ν. 4759/2020 επέφερε σειρά αλλαγών σε καίρια νομοθετήματα του πολεοδομικού δικαίου, αφού τροποποίησε τον Ν. 4067/2012, τον Ν. 4447/2016 και τον Ν. 4495/2017.
      Μία από τις νέες διατάξεις που προσέθεσε στον Ν. 4495/2017 είναι αυτή του άρθρου 41 Α (Αλλαγή χρήσης εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων-Εξουσιοδοτική διάταξη).
      Ο νόμος, όμως, αυτός μεριμνά και σε άλλα σημεία για τα λεγόμενα «ρυμοτομούμενα» ακίνητα, τα οποία αποτελούν πραγματικά ευρέως διαδεδομένη κατηγορία ακινήτων.
      Τι είναι ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου;
      Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου), που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες. Ο ορισμός αυτός αποτελεί και τη βάση των παρακάτω.
      Αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα με την πάροδο 10ετίας
                  Σύμφωνα με την παρ. 1 της διάταξης, εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης, κατά τις κείμενες διατάξεις επί ρυμοτομούμενων ακινήτων της παρ. 77 του άρθρου 2 του Ν. 4067/2012 (ΝΟΚ).
      Ως προϋπόθεση προβλέπεται η πάροδος 10 ετών από την κήρυξη, αλλά μη πραγματοποίηση της απαλλοτρίωσης. Συνεπώς, η νέα διάταξη «ξεμπλοκάρει» τυχόν αλλαγές που ήθελαν να πραγματοποιήσουν οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων ακινήτων, πλην, όμως, δεν μπορούσαν μέχρι πρότινος.
      Η αλλαγή χρήσης επιτρέπεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες στην περιοχή του ακινήτου χρήσεις γης, με εξαίρεση τα ρυμοτομούμενα κτίσματα εντός των κηρυγμένων χώρων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, πάρκων και αλσών επί των οποίων υφίστανται νομίμως κτίσματα, στα οποία επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης μόνο για κατοικία. Άρα, η διάταξη διαφοροποιεί την περίπτωση ύπαρξης κοινόχρηστου χώρου πρασίνου ή αλσών ή πάρκων από τις λοιπές περιπτώσεις ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Περαιτέρω, ορίζεται ότι ανεξαρτήτως του κριτηρίου της παρέλευσης δεκαετίας, σε ρυμοτομούμενα κτίρια επιτρέπονται οι αναγκαίες επισκευές για λόγους χρήσης και υγιεινής, όπως εργασίες επισκευής, αποκατάστασης, αλλαγής φέροντος οργανισμού ή πλήρης αντικατάσταση αυτού, διαρρύθμισης, ριζικής ανακαίνισης (που δεν φθάνει όμως μέχρι βαθμού ολοσχερούς κατεδάφισης και ανοικοδόμησής του), αντικατάσταση στέγης, καθώς και κοπής δέντρων σε ρυμοτομούμενα ακίνητα για λόγους επικινδυνότητας.
      Είναι σαφές ότι οι εργασίες αυτές δεν φτάνουν μέχρι του σημείου να επεμβαίνουν δραστικά στο ρυμοτομούμενο, ενώ αντιθέτως παρίστανται ως απολύτως αναγκαίες για τη διατήρηση αυτού σε μία ικανοποιητική κατάσταση.
      Οικοδομική άδεια για τις αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Η οικοδομική άδεια για την αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα ακίνητα, κάθε άλλη μεταγενέστερη ειδική αδειοδότηση, όπως π.χ. άδεια λειτουργίας, καθώς και η εκτέλεση των απαιτουμένων για την αλλαγή χρήσης εργασιών ή των εργασιών της παρ. 2, δεν επηρεάζουν το κύρος και τη διαδικασία της απαλλοτρίωσης.
      Πάντως, ορίζεται και μία εξαίρεση: Σε κάθε περίπτωση, τα αυθαίρετα ρυμοτομούμενα κτίσματα, καθώς και οι εργασίες που πραγματοποιούνται δυνάμει του παρόντος σε ρυμοτομούμενο τμήμα του ακινήτου (οικοπέδου κτιρίου) δεν αποζημιώνονται.
      Κατηγορία 1 τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών
      Ως γνωστόν, ο τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγοριοποιείται, ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, τη χρήση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί, ως εξής:

      1) Κατηγορία 1: περ. ι) περιφράξεις γηπέδων με πρόσωπο σε διεθνή, εθνική ή επαρχιακή οδό ή σε ρυμοτομούμενα οικόπεδα. Συνεπώς, σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα ρυμοτομούμενα.
      Κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας και απώτατο όριο το ρυμοτομούμενο
                Επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα, καθώς και σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων τα οποία έχουν εξαιρεθεί της κατεδάφισης ή έχουν υπαχθεί σε οποιονδήποτε νόμο εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή τακτοποίησης ή ρύθμισης αυθαίρετων κατασκευών εφόσον:
      α) δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις,
      β) τα οικόπεδα, τα γήπεδα ή τα κτίσματα, στα όποια εκτελούνται, δεν βρίσκονται σε δάσος, ρέμα, αιγιαλό ή παραλία, σε καθορισμένο αρχαιολογικό χώρο όπου απαγορεύεται η δόμηση, σε περιοχή απολύτου προστασίας, σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή του οικισμού, σε κτίρια που είναι στατικά επικίνδυνα, πριν αρθεί η επικινδυνότητα, σε τμήμα κτιρίου που έχει κατασκευαστεί μετά τη θεσμοθέτηση παρόδιας στοάς και εμπίπτει σε αυτήν, καθώς και σε ρυμοτομούμενα κτίρια, παρά το όριο διεθνών, εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης πλάτους πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας.
      Τα Ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης στη διαδικασία Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ)
      Τα ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης είναι μεταξύ άλλων και ακίνητα επί των οποίων έχει επιβληθεί απαλλοτρίωση είτε μέσω του ρυμοτομικού σχεδίου ή με πράξη κήρυξης απαλλοτρίωσης, με σκοπό τη δημιουργία κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων που προβλέπονται στο αντίστοιχο ρυμοτομικό σχέδιο, ακόμη και όταν περιέχουν κτίρια των περ. β΄ και γ΄ (ήτοι ακίνητα, στα οποία έχουν επιβληθεί όροι ή περιορισμοί δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4067/2012 ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις και  ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού, τα οποία χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 6, 10 και 13 του Ν. 3028/2002 ή άλλες διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και γενικώς της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαιολογικοί χώροι ή ιστορικοί τόποι και για τα οποία έχουν τεθεί περιορισμοί στην εξάντληση του συντελεστή δόμησης ή στα οποία απαγορεύεται τελείως η δόμηση).
      Οπότε, μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης είναι δυνατή και η αξιοποίηση των ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, εξάλλου, πραγματοποιείται από ακίνητο προσφοράς συντελεστή σε ακίνητο υποδοχής, που βρίσκεται εντός Ζώνης Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ).
       
      Παναγιώτης Γαλάνης,
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού-Πολεοδομικού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας, Υπ. Δρ. Νομικής ΕΚΠΑ
      [email protected], www.pgalanislaw.gr
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Επανέρχεται με νέα νομοθετική ρύθμιση το φθινόπωρο η δυνατότητα τακτοποίησης των κτισμάτων με μεγάλες αυθαιρεσίες. Η επαναφορά της υπαγωγής της κατηγορίας 5 θεωρείται άμεσης προτεραιότητας για την κυβέρνηση, διότι εδώ και τρία χρόνια έχουν παγώσει μεταβιβάσεις χιλιάδων ακινήτων, ενώ δεν μπορούν να ενταχθούν και στον αναπτυξιακό νόμο προς χρηματοδότηση εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες λόγω των αυθαιρεσιών τους.
      Υπενθυμίζεται ότι, η προθεσμία για την τακτοποίηση των «μεγάλων» αυθαιρέτων ( κατηγορία 5) έληξε στις 30/09/2020 και δόθηκε η δυνατότητα να συνεχιστεί η διαδικασία δηλώσεων για αυτήν την κατηγορία ΜΟΝΟ κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως: ακίνητα που αποκτήθηκαν από πλειστηριασμό, από κληρονομιά , που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.α..
      Ποια είναι η νέα νομοθετική ρύθμιση ;
      Οι προϋποθέσεις που θα ισχύουν για την επαναφορά της τακτοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 είναι:
      Η δυνατότητα νομιμοποίησης θα ισχύει για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τις 28 Ιουλίου του 2011. Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης(ιδιώτη μηχανικό και όχι την Πολεοδομία) για να διαπιστωθεί ότι το ακίνητο πληροί τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στον νόμο. Μετά τον επιτυχή πρώτο έλεγχο η δήλωση θα περνά στο επόμενο στάδιο της οριστικής υπαγωγής με την καταβολή των αναγκαίων προστίμων. Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων. Το πρόστιμο θα είναι κατά αναλογία των προηγούμενων ρυθμίσεων και θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον χρόνο υπαγωγής. Το πρόστιμο θα μπορεί να εξοφληθεί σε πολλές μηνιαίες δόσεις, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης, όπως ισχύει και στα υπόλοιπα αυθαίρετα. Δηλαδή 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούντος προστίμου. Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη. Τα αυθαίρετα μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση με την εξαγορά ίσου με την υπέρβαση συντελεστή δόμησης (Σ.Δ.) από την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων,«Τράπεζα Γης», η οποία έχει θεσμοθετηθεί, αλλά δεν έχει λειτουργήσει ακόμη. Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983). Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και ειδικής εκπαίδευσης κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών. Τι είναι το συμπληρωματικό πρόστιμο που θα πληρώσουν μετά την τακτοποίηση τους «εξαγορά» τα μεγάλα αυθαίρετα;
      Είναι ένα περιβαλλοντικό τέλος το οποίο καταβάλλεται στην Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων (Τράπεζα Γης) , με την αγορά Συντελεστή Δόμησης για την εκπλήρωση και την ταχεία πρόοδο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς και για την ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού.
      Τι είναι η Τράπεζα Γης ;
      Η Ψηφιακή Τράπεζας Γης διαμορφώνει έναν απλό και αποτελεσματικό μηχανισμό, προκειμένου να καταστεί δυνατή η μεταφορά συντελεστή δόμησης από ακίνητα προσφοράς σε ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης.
      Ποιοι εισφέρουν συντελεστή δόμησης στην ψηφιακή τράπεζα; Οι ιδιοκτήτες διατηρητέων με τίτλους συντελεστή (άχρηστους σήμερα, λόγω απόφασης του ΣτΕ). Ο διαθέσιμος συντελεστής υπολογίζεται σε 3.000.000 τετραγωνικά μέτρα. Οι ιδιοκτήτες των άλλων διατηρητέων που δεν διαθέτουν τίτλους. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι σήμερα μόλις ένας στους δέκα ιδιοκτήτες έχει τίτλο συντελεστή. Οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων κοινόχρηστων χώρων (βλέπε απαλλοτριώσεις) που πρέπει να αποζημιωθούν αλλά δεν υπάρχουν στον κρατικό μηχανισμό οι απαιτούμενοι πόροι. Πρώην στρατόπεδα, παλαιά κτίρια του Δημοσίου που είναι προς απόσυρση, δημόσιες εκτάσεις και παλαιέςυποδομές που μένουν αχρησιμοποίητες για λόγους ανάσχεσης της δομής. Ακίνητα οικοδομικών συνεταιρισμών σε δασικές εκτάσεις που χρήζουν αποζημίωσης από το κράτος. Ποια είναι η διαδικασία που θα ακολουθείται για την εξαγορά;
      Η διαδικασία είναι η εξής:
      Για κάθε δικαιούμενο ακίνητο, εκδίδεται ηλεκτρονικά τίτλος μεταφοράς (υπερβάλλοντος) συντελεστή δόμησης από το αρμόδιο υπουργείο. Ο τίτλος κατοχυρώνεται στην Ψηφιακή Τράπεζα Γης και αποκτά αξία βάσει της τιμής ζώνης που αντιστοιχεί στα τετραγωνικά που έχει. Στη συνέχεια, ο αγοραστής καταχωρεί τον ζητούμενο συντελεστή δόμησης, για ακίνητο που βρίσκεται σε Ζώνη Υποδοχής Συντελεστή και το σύστημα υπολογίζει την αντίστοιχη αξία.
      Η αξία που χρηματοδοτεί τη λειτουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης δημιουργείται από τη διαφορά μεταξύ προσφερόμενης και ζητούμενης ποσότητας αλλά και της διαφοράς μεταξύ αξιών στις τιμές ζώνης. Ο ιδιοκτήτης που διατηρητέου αρχικά θα λαμβάνει το 30% της αποζημίωσης, με τον όρο της αποκατάστασης της πρόσοψης του διατηρητέου που έχει. Και το υπόλοιπο 70% θα το παίρνει με την ολοκλήρωση – και πιστοποίηση – των εργασιών. Οι συναλλαγές με την Ψηφιακή Τράπεζα Γης επιβαρύνονται με ποσοστό 5% επί της αξίας της συναλλαγής. Τα χρήματα αυτά θα καταλήγουν στο Πράσινο Ταμείο για περιβαλλοντικές δράσεις.
      Πως θα αγοράζεται ο Συντελεστής Δόμησης από τους ιδιοκτήτες «μεγάλων» αυθαιρέτων;
      Για να καταλάβουμε τη διαδικασία δίνουμε το παρακάτω παράδειγμα . Έχουμε ένα αυθαίρετο χωρίς άδεια που τακτοποιήθηκε και βρίσκεται εντός σχεδίου πόλης στο Βόλο, 100 τετραγωνικών μέτρων με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ. Η αγορά συντελεστή δόμησης υπολογίζεται σε 120.000 ευρώ. Από αυτά το 5% θα πάει στο Πράσινο Ταμείο (6.000 ευρώ) για δράσεις αποκατάστασης του περιβάλλοντος. Ακολουθεί ο μειωτικός συντελεστής ή συμψηφισμός με ειδικό πρόστιμο (ΖΥΣ) και ο πολεοδομικός σχεδιασμός. Ύστερα από όλα αυτά, εκδίδεται η οριστική εξαίρεση από κατεδάφιση. Αντίστοιχα από αυτά τα χρήματα, αποζημιώνεται ένας ιδιοκτήτης για παράδειγμα, διατηρητέου για τα 100 τετραγωνικά μέτρα συντελεστή δόμησης που είχε εισφέρει στην Ψηφιακή Τράπεζα Γης, με το ποσό που αντιστοιχεί στη δική του τιμή ζώνης.
      Ποια θεωρούνται «μεγάλα» αυθαίρετα;
      Α) Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα
      Β) Αυθαίρετες κατασκευές που παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και τα 1.000 τ.μ. κτιρίου συνολικά και τα 1.000 τ.μ. για τις λοιπές χρήσεις.
      Οι κατασκευές αυτές μπορεί να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης με την αγορά Συντελεστή Δόμησης όταν δημοσιευθεί η σχετική Υπουργική Απόφαση.
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σημαντικές καθυστερήσεις καταγράφονται στο πρόγραμμα αντικατάστασης λέβητα του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς ενώ έχουν κατατεθεί περίπου 10.000 αιτήσεις δεν έχουν απελευθερωθεί τα 15 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για τη χρηματοδότησή του.
       
      Σύμφωνα με Τα Νέα χιλιάδες καταναλωτές περιμένουν εδώ και μήνες στο ακουστικό τους, προσδοκώντας ότι με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τον περασμένο Σεπτέμβριο θα επιδοτηθούν για να μετατρέψουν τις κεντρικές τους θερμάνσεις πετρελαίου σε φυσικού αερίου.
       
      Ωστόσο, για αυτούς η χειμερινή περίοδος χάθηκε καθώς ακόμη και σήμερα να αποδεσμευθούν οι πιστώσεις, από την έγκριση μιας αίτησης μέχρι τη σύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου της ΕΠΑ χρειάζονται δυο μήνες.
       
      Πηγή: http://news.in.gr/economy/article/?aid=1231376879
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε πλήρη εφαρμογή τίθεται από την 1η Aπριλίου του 2022 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου, η οποία θα αποτελέσει ουσιαστικά το Μητρώο όλου του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Με αυτήν την ψηφιακή καταγραφή των ακινήτων, το κράτος δημιουργεί ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των κατασκευών, αλλά και των μεταβολών σε υφιστάμενα κτίρια καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, με σκοπό να τεθεί ένα τέλος στις νέες αυθαιρεσίες και να θωρακισθεί η ιδιοκτησία των πολιτών. Επιπλέον, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα διασυνδεθεί με άλλες πληροφοριακές υποδομές που βρίσκονται σε φάση ψηφιακής δημιουργίας όπως είναι: το Κτηματολόγιο, η ηλεκτρονική έκδοση Οικοδομικών Αδειών (e-adeies) και ο ψηφιακός χάρτης. 
      Σε ποιες πράξεις θα ζητείται υποχρεωτικά η Ταυτότητα Κτιρίου;
      Στα συμβόλαια αγοραπωλησίας, γονικής παροχής, δωρεάς κ.λπ. Οικοδομικές Άδειες εργασιών ανακαίνισης, προσθήκης, αλλαγής χρήσης κ.λπ. Επιδοτούμενα προγράμματα (Εξοικονομώ, ΕΣΠΑ κ.λπ.) Άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων Δανειακές συμβάσεις με τράπεζες Συνδέσεις με δίκτυα κοινής ωφέλειας κ.λπ. Θα υπάρξει διασταύρωση των στοιχείων;
      Ναι. Ολα τα στοιχεία του φακέλου θα μπαίνουν σε μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που θα συνδέεται με τα αρχεία του ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, της ΔΕΗ, του Δήμου και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών (Ε9) και στη συνέχεια με το Περιουσιολόγιο. Σε περίπτωση που, από τους σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων, προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι σωστές διαδικασίες, θα ενημερώνεται άμεσα η αρμόδια ΥΔΟΜ για τον έλεγχο και την καταγραφή τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών. Πέραν της διαπίστωσης αυθαιρέτων κατασκευών για την έλλειψη συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου επιβάλλεται πρόστιμο από το ΥΠΕΝ.
      Πότε αρχίζει η Ηλεκτρονική Ταυτότητα των Αυθαιρέτων;
      Οσον αφορά στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που το προηγούμενο διάστημα μπήκαν στη ρύθμιση τακτοποίησης με οποιοδήποτε νόμο, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη, μόνο όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του. Δηλαδή, η μη έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Για αυτό οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε αρμόδιο μηχανικό για την σύνταξη της ταυτότητας του κτιρίου τους.
      Οσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων δεν τα τακτοποίησαν, θα βρεθούν αντιμέτωποι και σε περιορισμούς και απαγορεύσεις για την αξιοποίηση της περιουσίας τους.
      Σημειώνεται ότι, όσοι τακτοποίησαν τα αυθαίρετά τους μελλοντικά με τη διασταύρωση των στοιχείων θα ελέγχουν για οποιεσδήποτε μελλοντικές παραβάσεις, αφού πλέον είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική ταυτότητα σε κάθε μεταβίβαση.
      Τι γίνεται με τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα και τα ακίνητα με μεγάλες αυθαιρεσίες, που δεν πρόλαβαν να «τακτοποιηθούν»;
      Κατ’ αρχάς θα πρέπει να θυμίσουμε ότι οι διαδικασίες νομιμοποίησής των κτιρίων με μεγάλες αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 5 σταμάτησαν τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, με νέες νομοθετικές ρυθμίσεις κτίρια της «Κατηγορίας 5» μετακινήθηκαν στην «Κατηγορία 4» προκειμένου να μπορούν να δηλωθούν και να αξιοποιηθούν ενώ προωθήθηκαν και άλλες ρυθμίσεις για τακτοποίηση κτιρίων της Κατηγορίας 5, τα οποία διαχειρίζονται οι τράπεζες μετά από πλειστηριασμούς, εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, μεταβιβάζονται στην ΕΤΑΔ, κληρονομούνται ή βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν το 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
      Για τα υπόλοιπα μεγάλα αυθαίρετα, που περιλαμβάνονταν κτίρια δίχως οικοδομική άδεια, ή εκείνα που έχουν υπερβάσεις άνω του 40% των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης και δόμησης και άνω του 20% του επιτρεπόμενου ύψους και δεν πρόλαβαν να τακτοποιηθούν, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει νέα νομοθετική ρύθμιση.
      Η λύση στην οποία φαίνεται να καταλήγει το Υπουργείο συνίσταται σε τέσσερις βασικούς άξονες:
      Ολα τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 θα δηλωθούν κανονικά στην πλατφόρμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Τα πρόστιμα στην περίπτωση αυτής της κατηγορίας θα είναι προσαυξημένα, ενώ τα χρήματα από τα πρόστιμα τακτοποίησης αποκλειστικά των συγκεκριμένων αυθαιρέτων, τα οποία είναι άλλωστε και τα μεγαλύτερα σε επίπεδο εσόδων, θα κατευθύνονται σε έναν ξεχωριστό κωδικό του Πράσινου Ταμείου, με στόχο να χρησιμοποιηθούν για την αποζημίωση δεσμευμένων οικοπέδων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά τα χρήματα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες τηρώντας το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Θα υπάρχει αυστηρός έλεγχος όλων των δηλώσεων στο σύνολο τους. Η τακτοποίησή τους θα συνοδεύεται από πόρισμα ελεγκτή δόμησης. Πώς αποκτά ηλεκτρονική ταυτότητα ένα κτίριο με πρόσφατα αυθαίρετα;
      Σε κάθε περίπτωση διατηρείται η κόκκινη γραμμή – την οποία έχει αποδεχθεί και το Συμβούλιο της Επικρατείας – που βάζει φρένο στην τακτοποίηση όσων παράνομων κτισμάτων έχουν κτιστεί μετά την 27η Ιουλίου του 2011.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;
      Κάθε ιδιοκτήτης θα πρέπει να απευθυνθεί σε ιδιώτη μηχανικό ο οποίος θα τον υποστηρίξει στην συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων που βρίσκονται σε διάφορες υπηρεσίες όπως: πολεοδομία, υποθηκοφυλακείο, κτηματολόγιο κλπ. Με τη συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων δημιουργείται οι φάκελος του ακινήτου, ο οποίος θα τηρείται και θα ενημερώνεται από τον αρμόδιο μηχανικό σε περίπτωση αλλαγών και θα φυλάσσεται από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.
      Ποια είναι η εργασία του μηχανικού;
      Ο μηχανικός αφού κάνει την αποτύπωση του κτιρίου ελέγχει το ακίνητο σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της πολεοδομίας (εφόσον υπάρχουν).
      Ο έλεγχος αφορά στα εξής:
      τη νομιμότητα του χώρου την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου την στατική του επάρκεια τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό Ποια έγγραφα και στοιχεία περιλαμβάνει ο φάκελος της Ταυτότητας Κτιρίου;
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της,
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια,
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,
      ε) οι δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περιπτώσεων α’, β’ και ε’,
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας και η μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται,
      η) ο πίνακας χιλιοστών και η μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον απαιτούνται,
      θ) το Πιστοποιητικό Πληρότητας για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
      Γιατί να κάνω ταυτότητα κτιρίου, ενώ το έχω χτίσει με νόμιμη οικοδομική άδεια;
      Σκοπός της ηλεκτρονικής ταυτότητας εκτός της καταγραφής του ακινήτου είναι και ο έλεγχος του τρόπου κατασκευής του κτιρίου καθώς και η παρακολούθησή του μετά την ολοκλήρωσή του σε όλη τη διάρκεια του χρόνου ζωής του, με σκοπό τον έλεγχο της ασφάλειάς του, τη συντήρηση του, καθώς και την αποτροπή εκτέλεσης πολεοδομικών αυθαιρεσιών στην πορεία. Επίσης με την ταυτότητα του κτιρίου μπορεί να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος (αγοραστής ή ενοικιαστής ή επιχειρηματίας κλπ) σε τι κατάσταση βρίσκεται το κτίριο και να αποφύγει μελλοντικά προβλήματα με την Πολεοδομία και την Εφορία.
      Κάθε φορά που θα μεταβιβάζεται το ίδιο ακίνητο θα χρειάζεται Ταυτότητα Κτιρίου;
      Η σύνταξη Ταυτότητας Κτιρίου είναι απαραίτητη από την 1η Ιανουαρίου 2021 για τις μεταβιβάσεις των ακινήτων, γεγονός που σημαίνει ότι για κάθε δικαιοπραξία, η οποία θα αλλάζει το καθεστώς ιδιοκτησίας ενός ακινήτου θα πρέπει να έχει προηγηθεί καθώς η προσάρτηση της σχετικής δήλωσης στο συμβόλαιο μεταβίβασης κυριότητας είναι απαραίτητη.
      Στις επόμενες μεταβιβάσεις ο μηχανικός που θα ορίζει εκάστοτε ο ιδιοκτήτης, θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Πληρότητας, από το οποίο θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν αυθαίρετες αλλαγές στην ιδιοκτησία αυτή, ή ότι έχει ενημερωθεί η Ταυτότητα Κτιρίου αν έχει μεσολαβήσει έκδοση οικοδομικής αδείας ή εργασιών μικρής κλίμακας για την εκτέλεση εργασιών στην ιδιοκτησία αυτή. Στις νέες οικοδομές η Ταυτότητα Κτιρίου θα εκδίδεται μαζί με την οικοδομική τους άδεια.
      Τι ισχύει για τα διαμερίσματα και γενικά για μεταβίβαση οριζόντιας ιδιοκτησίας;
      Ειδικά για τη διηρημένη ιδιοκτησία η Ηλεκτρονική Ταυτότητα περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
      το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου βρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της, τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας, το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί, δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση πλην των κοινοχρήστων χώρων, το δελτίο δομικής τρωτότητας, τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφ’ όσον απαιτούνται, το Πιστοποιητικό Πληρότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας της Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Από το Φεβρουάριο, δηλαδή από την τρέχουσα εβδομάδα, η ημέρα και η ώρα που θα παρέχεται η υπηρεσία φοροτεχνικής υποστήριξης προς τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ αλλάζουν. Αντί για Παρασκευή, από αυτήν την εβδομάδα και κάθε εβδομάδα η φοροτεχνική υποστήριξη θα παρέχεται κάθε Τετάρτη 10-13 μμ. (με πρώτη ημέρα την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016) στο ίδιο γραφείο (στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ – Νίκης 4, Αθήνα). Υπενθυμίζεται ότι η υπηρεσία αυτή του ΤΕΕ προς τους μηχανικούς μέλη του παρέχεται προκειμένου να αντιμετωπίζονται θέματα λογιστικής και φοροτεχνικής φύσης, τα οποία ενδέχεται να κωλύουν την αποτελεσματική άσκηση του επαγγέλματος.
       
      Υπενθυμίζεται ότι ήδη τους τελευταίους μήνες παρέχεται από το ΤΕΕ στους μηχανικούς μέλη του αντίστοιχη υπηρεσία νομικής υποστήριξης, για παροχή νομικών οδηγιών/συμβουλών, κάθε Τρίτη & Τετάρτη και ώρες 11.00 – 14.00 στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Επίσης το ΤΕΕ παρέχει υπηρεσία υποστήριξης για θέματα ιδιωτικών έργων και μελετών προς τους μηχανικούς μέλη του η οποία λειτουργεί κάθε Τρίτη και Τετάρτη και ώρες 10.00 – 15.00 στον 5o όροφο, γραφείο Νο 513 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Πηγή: http://web.tee.gr/nea-imera-kai-ora-h-ypiresia-forotexnikis-ypostiriksis/
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      ε νησιωτικούς δήμους εκδόθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νέων οικοδομικών αδειών το 2023. Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται δύο νησιά του Ιονίου (Λευκάδα και Ζάκυνθος), δύο των Κυκλάδων (Πάρος και Νάξος) και ένα των Δωδεκανήσων (Ρόδος). Διαφορετική είναι η εικόνα ως προς τα τετραγωνικά στα οποία οι νέες οικοδομικές άδειες αντιστοιχούν: πρώτος στη χώρα έρχεται ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και ακολουθούν η Γλυφάδα, η Ζάκυνθος, η Αθήνα και η Λευκάδα. «Εκπληξη» ο Δήμος Παγγαίου Καβάλας, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα όσον αφορά τόσο τον αριθμό νέων αδειών όσο και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν.
      Χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δημοσίευσε τα συνολικά στατιστικά στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα την προηγούμενη χρονιά. Συνολικά το 2023 εκδόθηκαν 11.079 οικοδομικές άδειες σε όλη τη χώρα, οι οποίες αντιστοιχούν σε 4.631.730 τετραγωνικά μέτρα κτιρίων. Σε επίπεδο περιφερειών, η Αττική διατηρεί τα πρωτεία (με μεγάλη διαφορά) τόσο ως προς τον αριθμό των νέων αδειών (2.209) όσο και των τετραγωνικών στα οποία αντιστοιχούν (1.584.062). Ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 1.378 άδειες (411.357 τ.μ.) και Κεντρικής Μακεδονίας με 1.367 άδειες (αλλά πολύ περισσότερα τετραγωνικά, 614.851 τ.μ.). Περίπου στα ίδια επίπεδα βρίσκονται η Περιφέρεια Κρήτης (1.320 άδειες, 416.814 τ.μ.) και Ιονίων νήσων (1.093 άδειες, 285.820 τ.μ.). Στη χαμηλότερη θέση της λίστας βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην οποία εκδόθηκαν μόλις 92 οικοδομικές άδειες (44.754 τ.μ.).

      Τα στοιχεία αυτά, ωστόσο, δίνουν μια πολύ γενική εικόνα. Το τοπίο ξεκαθαρίζει κατά τη θεώρηση των στοιχείων του 2023 ανά δήμο. Πιο συγκεκριμένα:
      • Τις πρώτες δύο θέσεις σε αριθμό νέων οικοδομικών αδειών καταλαμβάνουν δύο νησιά του Ιονίου: η Λευκάδα με 316 άδειες (84.231 τ.μ.) και η Ζάκυνθος με 253 άδειες (86.344 τ.μ.). Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα μεγάλα νησιά του Ιονίου: στην Κέρκυρα (αν αθροιστούν οι τρεις δήμοι της) εκδόθηκαν 257 άδειες για 62.317 τετραγωνικά. Και στην Κεφαλονιά (επίσης τρεις δήμοι), 225 άδειες για 43.622 τετραγωνικά.
      • Ακολουθούν δύο δήμοι των Κυκλάδων: η Πάρος με 242 οικοδομικές άδειες (66.603 τ.μ.) και ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων με 194 νέες άδειες (54.175 τ.μ.).
      • Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Ρόδος με 182 νέες άδειες (50.707 τ.μ.).
      • Στην Αττική, τα «πρωτεία» κρατούν τα νότια προάστια. Ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης βρίσκεται στην πρώτη θέση στην Ελλάδα όσον αφορά τα τετραγωνικά μέτρα (92.947) στα οποία αντιστοιχούν οι οικοδομικές άδειες του 2023 (119). Σε επίπεδο νέων τετραγωνικών μέτρων κτιρίων, τη δεύτερη θέση στην Ελλάδα έχει η Γλυφάδα με 86.576 τ.μ. (αντιστοιχούν σε 94 οικοδομικές άδειες). Ακολουθούν στην τέταρτη θέση ο Δήμος Αθηναίων με 84.231 τ.μ. (96 οικοδομικές άδειες) και στην έκτη ο Δήμος Κηφισιάς με 78.440 τ.μ. (από 116 οικοδομικές άδειες). Ψηλά βρίσκονται και η Παλλήνη με 44.059 τ.μ. και 111 νέες άδειες, το Χαλάνδρι (80 άδειες, 22.948 τ.μ.) και οι Αχαρνές (67 άδειες, 24.387 τ.μ.).
      • Στην Κεντρική Μακεδονία ξεχωρίζουν οι βασικοί δήμοι της Χαλκιδικής: Κασσάνδρας με 180 νέες άδειες το 2023 (61.126 τ.μ.), Νέας Προποντίδας με 135 άδειες (40.386 τ.μ.) και Σιθωνίας με 114 άδειες (39.907 τ.μ.). Στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνεται η ξέφρενη οικοδόμηση της Θέρμης (97 νέες άδειες για 59.384 τ.μ.), ενώ ακολουθεί ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη (71 άδειες, 28.822 τ.μ.). Στον Δήμο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν πέρυσι 51 νέες άδειες για 35.427 τ.μ.
      • Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Κρήτη. Σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας το «σκήπτρο» κρατάει το Ηράκλειο με 522 νέες άδειες για 142.979 τ.μ. κτιρίων. Ακολουθούν τα Χανιά με 367 άδειες για 138.831 τ.μ. Σε τοπικό επίπεδο τις περισσότερες άδειες έχουν οι δήμοι Χανίων (173), Ρεθύμνης (157), Ηρακλείου (126), Χερσονήσου (122), Φαιστού (113), Αποκορώνου (85), Αγίου Βασιλείου (78), Μαλεβιζίου (73), Αγίου Νικολάου (72).
      • Η δόμηση στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι γενικώς χαμηλή, αλλά ένας παραλιακός δήμος της Καβάλας κάνει την έκπληξη: πρόκειται για τον Δήμο Παγγαίου, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα τόσο σε αριθμό νέων αδειών (160, 9ος στη χώρα) όσο και νέων τετραγωνικών κτιρίων (64.475, 10η θέση στη χώρα).
      Σταθερότητα
      Πολλοί είναι οι δήμοι της χώρας –τρεις νησιωτικοί και τρεις στην ηπειρωτική Ελλάδα– στους οποίους το 2023 δεν εκδόθηκε ούτε μία νέα οικοδομική άδεια. Πρόκειται για τους δήμους Υδρας, Πρεσπών, Κόνιτσας, Γεωργίου Καραϊσκάκη Αρτας, Οινουσσών και Χάλκης. Μία οικοδομική άδεια το 2023 εκδόθηκε στους δήμους Ηράκλειας Σερρών, Παλαμά Καρδίτσας, Βοΐου Κοζάνης, Ψαρών, Αγαθονησίου, Μεγίστης, Γαύδου, αλλά και Αγίας Βαρβάρας Αττικής. Ακολουθούν οι δήμοι Νέας Ζίχνης Σερρών, Μετσόβου, Φιλιατών Ηγουμενίτσας, Αλοννήσου, Μακρακώμης Φθιώτιδας, Φούρνων Κορσεών, Ανάφης, Κάσου και Τήλου. Τέλος, τρεις οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν το 2023 στους δήμους Σερβίων Κοζάνης, Δωδώνης Ιωαννίνων, Κεντρικών Τζουμέρκων Αρτας, Ορχομενού Φθιώτιδας και Αγράφων Ευρυτανίας.
      Σε σχέση με το 2022 ο αριθμός των νέων οικοδομών έχει αυξηθεί κατά 13,1% (από 9.793 σε 11.079) και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν κατά 13,8% (από 4 εκατ. τ.μ. σε 4,6 εκατ. τ.μ.).
      Οσον αφορά τους πρωταθλητές του 2023:
      • Στη Λευκάδα και στη Ζάκυνθο το 2023 η δόμηση εκτοξεύτηκε, καθώς εκδόθηκαν αντιστοίχως 72% και 80% περισσότερες άδειες από το 2022.
      • Στην Πάρο ο αριθμός των αδειών για νέες οικοδομές αυξήθηκε κατά 57% σε σχέση με το 2022 και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κατά 43%.
      • Στον δήμο «3Β» ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε κατά 9% το 2023 και στον Δήμο Αθηναίων κατά 12,9%.
      Μειώθηκε αισθητά η δραστηριότητα στις δύο «ναυαρχίδες» του τουρισμού
      Μια άνευ προηγουμένου οικοδομική δραστηριότητα βίωσαν πέρυσι η Πάρος και η Νάξος. Η Πάρος παραμένει στην πρώτη θέση στις Κυκλάδες σε αριθμό οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ ξεπέρασε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη όσον αφορά τα τετραγωνικά των κτιρίων στα οποία αυτές οι άδειες αντιστοιχούν.
      Σημαντική παραμένει η οικοδομική δραστηριότητα και σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος και η Φολέγανδρος.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2023, που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή, στην Πάρο εκδόθηκαν πέρυσι 242 άδειες για νέες οικοδομές, που αντιστοιχούν σε 66.603 τ.μ. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν ακόμη 49 οικοδομικές άδειες για προσθήκες, που αντιστοιχούν σε επιπλέον 8.229 τετραγωνικά (συνολικά 74.832 τ.μ.).
      Αν προστεθούν και τα 281.094 τ.μ. που έχουν χτιστεί από το 2018 έως και το 2022, αυτό συνεπάγεται ότι στην Πάρο από το 2018 έχουν χτιστεί περίπου 356.000 τ.μ.
      Σημαντική είναι η οικοδομική δραστηριότητα και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Το 2023 εκδόθηκαν 194 άδειες (έναντι 151 το 2022) που αντιστοιχούν σε 54.715 τ.μ. νέων οικοδομών. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν και ακόμη 48 άδειες για προσθήκες (7.264 τ.μ.). Ολα δείχνουν ότι η Νάξος, παρότι τα προηγούμενα χρόνια παρέμενε εκτός της τουριστικής φρενίτιδας, υφίσταται πλέον σημαντική οικιστική πίεση.
      Στις «ναυαρχίδες» του τουρισμού (και τα τελευταία χρόνια υπερτουρισμού) στις Κυκλάδες, Σαντορίνη και Μύκονο, η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε αισθητά το 2023 σε σχέση με το 2022, παραμένοντας βέβαια σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα υπόλοιπα νησιά. Στη Σαντορίνη πέρυσι εκδόθηκαν 134 άδειες, έναντι 187 το 2022 (μείωση 28%), για 44.515 τ.μ. νέων οικοδομών. Ενώ στη Μύκονο εκδόθηκαν 82 νέες άδειες (έναντι 98 το 2022, μείωση 16%) για επιπλέον 30.690 τ.μ. Για τη Μύκονο, πάντως, είναι η πρώτη χρονιά από το 2018 που η έκδοση αδειών για νέες οικοδομές πέφτει κάτω από τις 100 ετησίως. Σε κάθε περίπτωση, από το 2018 το κτιριακό απόθεμα της Σαντορίνης έχει αυξηθεί κατά 500.000 τ.μ. και της Μυκόνου κατά 350.000 τ.μ., επιτείνοντας τη σταδιακή «αστικοποίησή» τους.
      Αύξηση στην οικοδομική δραστηριότητα πέρυσι είχαν: η Σύρος, όπου εκδόθηκαν 53 άδειες (έναντι 32 το 2022, αύξηση 65%) για 12.246 τ.μ. νέων οικοδομών. Η Φολέγανδρος, όπου εκδόθηκαν 18 άδειες (έναντι 6 το 2022, αύξηση 200%) για 5.727 τ.μ. (αριθμός σημαντικός για το μέγεθος του νησιού). Η Μήλος, όπου εκδόθηκαν 38 άδειες (έναντι 30 το 2022, αύξηση 26%) για 13.919 τ.μ. και η γειτονική της Κίμωλος, όπου εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι μιας το 2022) για 3.178 τ.μ. Και η Τήνος, όπου εκδόθηκαν 28 νέες άδειες (έναντι 19 το 2022, αύξηση 47%) για 8.444 τμ.
      Στα υπόλοιπα νησιά οι ρυθμοί ήταν σε γενικές γραμμές οι ίδιοι: η Αντίπαρος παρέμεινε σταθερά σε υψηλά επίπεδα, καθώς εκδόθηκαν 49 νέες άδειες (έναντι 51 το 2022) για 12.783 τ.μ. Στη Σίφνο παρατηρήθηκε μικρή μείωση, με 27 νέες άδειες (έναντι 21 το 2022) για 4.381 τ.μ. Στην Ανδρο εκδόθηκαν 20 οικοδομικές άδειες (έναντι 21 το 2022) για 5.144 τ.μ. κτιρίων. Στην Κύθνο εκδόθηκαν 14 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 3.625 τ.μ. Στην Ιο εκδόθηκαν 13 άδειες (έναντι 20 το 2022) για 2.176 τ.μ. Στην Κέα εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι 13 το 2022) για 8.319 τ.μ. Στη Σέριφο εκδόθηκαν 10 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 4.893 τ.μ. Στην Αμοργό εκδόθηκαν 8 νέες άδειες (έναντι 10 το 2022) για 1.763 τ.μ. Τέλος, στην Ανάφη εκδόθηκαν 2 άδειες (έναντι 3 το 2022) για 61 τ.μ.
      Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για όλα τα κυκλαδονήσια. Τα πρώτα που ανατέθηκαν είναι εκείνα της Σαντορίνης και της Μυκόνου (τον Αύγουστο του 2022) και σύμφωνα με τις συμβάσεις τους έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2023, ωστόσο λαμβάνουν διαδοχικές παρατάσεις.
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο κατασκευαστικός κλάδος διέρχεται ραγδαίες αλλαγές και αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις που θα διαρκέσουν δεκαετίες.
      Όπως αναφέρεται σε έρευνα για τον κλάδο στη Γαλλία που παρουσιάζει το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στο Παρίσι ορισμένες από τις προκλήσεις αυτές είναι η αύξηση του πληθυσμού, των αναγκών στέγασης και των υποδομών, η κλιματική αλλαγή, οι απειλές για τη βιοποικιλότητα, η βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, οι κοινωνικές προσδοκίες τόσο σε επίπεδο καταναλωτών όσο και
      περιφερειακών φορέων και οι ψηφιακές και ενεργειακές αλλαγές που επηρεάζουν όλους τους τομείς.
      Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο κατασκευαστικός κλάδος αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% μέσα σε δέκα χρόνια και να φτάσει τα 15 τρισ. δολάρια έναντι 11,6 τρισ. δολάρια σήμερα, γεγονός που αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τις εταιρείες του κλάδου, εφόσον αυτές παραμένουν ανταγωνιστικές και καταφέρνουν να αναπτύσσουν την παρουσία τους σε αναπτυσσόμενες ξένες αγορές.
      Στη Γαλλία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων φορέων, το 2021 ο όγκος της δραστηριότητας στον τομέα των κτηρίων αναμένεται να ανακάμψει κατά 11,3%, ενώ όσον αφορά τον τομέα των δημοσίων έργων η ανάκαμψη της δραστηριότητας αναμένεται να κυμανθεί από 5% έως και 15%. 
      Ο γαλλικός κατασκευαστικός τομέας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και τεχνογνωσίας, στοιχείων που κατατάσσουν τη χώρα μεταξύ των κορυφαίων χωρών όσον αφορά την καινοτομία. Ως εκ τούτου, για τη διείσδυση στη γαλλική αγορά απαιτείται οι εταιρείες να διαθέτουν υψηλό βαθμό τεχνολογικής ανάπτυξης, πιστοποιήσεις σύμφωνα με διεθνείς τεχνικούς κανονισμούς και να είναι ικανές να προσαρμοστούν στις αλλαγές των μεθόδων παραγωγής και των αγορών.
      Επιπλέον, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα ενσωμάτωσης των ενεργειακών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων, η οποία αποτελεί λειτουργικό άξονα για την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων του τομέα.
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Αρχισε η «μάχη» της αναγνώρισης των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου. Χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων κατά την ανάρτηση και προανάρτηση του κτηματολογίου ενημερώθηκαν ότι τα ακίνητα που δήλωσαν ή τμήμα αυτών δεν υπολογίστηκαν στην ιδιοκτησία τους, αλλά καταχωρήθηκε το Ελληνικό Δημόσιο ως ιδιοκτήτης λόγω του δασικού τους χαρακτήρα. Ετσι χιλιάδες ενστάσεις έχουν κατατεθεί από τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
      Προκειμένου λοιπόν να κερδηθούν οι υποβληθείσες ενστάσεις, θα πρέπει να συνοδεύονται με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα, που να αποδεικνύουν ότι η έκταση περιήλθε στον ιδιώτη με νόμιμο τρόπο.
      Από την άλλη πλευρά το κράτος ψήφισε πρόσφατα τον νόμο 4915/2022 στον οποίο ορίζεται ρητά ότι το Ελληνικό Δημόσιο σε αγρούς που δασώθηκαν δεν προβάλλει δικαίωμα κυριότητος, εκτός εάν υπάρχει τίτλος, βάσει του οποίου θεμελιώνεται δικαιώματα κυριότητας. Όσοι όμως αγροί σήμερα φέρουν μορφή δάσους θα υπάγονται στη δασική νομοθεσία και θα προστατεύονται, ενώ όσοι αγροί σήμερα φέρουν μορφή δασικής έκτασης θα εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας.
      Το κτηματολόγιο ενημέρωσε τους αναδόχους μελετητές σε ποιες περιπτώσεις δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας το δημόσιο, προκειμένου να διορθώσουν οίκοθεν τους κτηματολογικούς πίνακες και να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις των ιδιωτών. Επίσης ξεκαθάρισε ότι στις περιπτώσεις των δασωθέντων αγρών το δικαίωμα κυριότητας ανήκει σ’ αυτόν που μπορεί να τεκμηριώσει εμπράγματο δικαίωμα, χωρίς να απαιτείται πλέον η ύπαρξη συμβολαιογραφικών τίτλων που έχουν συνταχθεί πριν τις 23-2-1946 και εφόσον το δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαίωμα βάσει τίτλου.
      Ακόμη όμως ακόμα και σήμερα είναι «μπλεγμένο» τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση και τι ανήκει στο δημόσιο, καθώς επίσης και σε ποιες περιπτώσεις εκτός της αναγνώρισης της κυριότητας από το Κτηματολόγιο είναι δυνατή από τον ιδιώτη η μεταβίβαση δασωμένου αγρού μόνο με τη χορήγηση της βεβαίωσης από το Δασαρχείο περί μη θεμελίωσης δικαιωμάτων του Δημοσίου, χωρίς να γίνει εκ των προτέρων η κατάταξη της υπό κρίση έκτασης ως δάσος ή δασικής έκτασης από την Επιτροπή Δασολογίου. 
      Τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος;
      Σύμφωνα με το Βασιλικό Διάταγμα της 17-29ης Νοεμβρίου 1836, ιδιωτικά δάση είναι μόνον εκείνα που μεταβιβάστηκαν κατά τους νόμιμους οθωμανικούς τύπους και αποδεικνύεται ότι υφίσταντο ως ιδιόκτητα πριν την έναρξη του υπέρ της Ανεξαρτησίας Αγώνα. Επίσης ιδιωτικά δάση είναι και αυτά που βρίσκονται εντός μεγάλων ιδιωτικών κτημάτων – χωρίων (τσιφλίκια), ακόμη και αν αυτά δεν αναγράφονται ρητά στους τίτλους ιδιοκτησίας των κτημάτων, εφόσον προκύπτει ότι περιέχονται εντός των ορίων τους.
      Τι σημαίνει διακατεχόμενο δάσος, που αναφέρουν πολλά συμβόλαια;
      Η κατηγορία αυτή δασών αποτελεί μία ιδιαίτερη κατηγορία των διακατεχόμενων από ιδιώτες δασικών εκτάσεων, το ιδιοκτησιακό καθεστώς των οποίων για διάφορους λόγους δεν έχει επιλυθεί. Με τις διατάξεις του Ν. 3208/2003 καθορίζονται τόσο τα δικαιώματα του Δημοσίου επί αμφισβητούμενων δασικών εκτάσεων όσο και τα δικαιώματα νομής, χρήσης και κάρπωσης των ιδιωτών επ’ αυτών, οι οποίοι ασκούσαν επί σειρά ετών πράξεις νομής και κατοχής χωρίς ενόχληση από κανέναν.
      Ποια η διαφορά δάσους και δασικής έκτασης;
       Ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικόπεριβάλλον (δασογενές).
      Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά.
      Πότε ένας ιδιώτης αναγνωρίζεται από το κτηματολόγιο ως κύριος δάσους ή δασικής έκτασης;
      Ενας ιδιώτης μπορεί να είναι κύριος δασικών ακινήτων στις περιπτώσεις που:
      1. Αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικά
      α) Με τη διαδικασία του νόμου από 17/29 Νοεμβρίου 136 "Περί ιδιωτικών δασών".
      β) Με τις διατάξεις Νόμου του 1888 "Περί διακρίσεως και οροθεσίας των δασών", εφόσον συντάχθηκαν πρωτόκολλα αποτερματισμού.
      γ) Με αμετάκλητες αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων, στις οποίες διάδικος, αρχικός ή κατά παρέμβαση, ήταν το Ελληνικό Δημόσιο.
      δ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας, που εκδόθηκαν μετά από γνωμοδοτήσεις των Συμβουλίων επί ιδιοκτησιακών θεμάτων, καθώς και με αποφάσεις των Γενικών Διοικητών και του Επιτρόπου Διοίκησης, με τις οποίες κρίθηκαν ιδιοκτησιακές υποθέσεις.
      ε) Με αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου του Υπουργείου Γεωργίας του Ν. 2201/1920 και του Ν.Δ. 21 Σεπτεμβρίου 1926.
      στ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας κατά τις διατάξεις του Ν.Δ. 841/1941 "περί λήψεως εκτάκτων μέτρων διά την εκμετάλλευσιν και διαχείρισιν των δασών, λόγω των εκ του πολέμου δημιουργηθεισών συνθηκών, του Ν.Δ. 2501/1953 "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως ενίων διατάξεων των περί δασών νόμων) και του Δασικού Κώδικα (Ν.Δ. 86/1969).
      ζ) Με τις διατάξεις του διατάγματος 2468/1917 και του Ν. 1072/1917.
      η) Με αποφάσεις νομαρχών κατά τις διατάξεις του Ν. 998/1979.
      θ) Με τις διατάξεις του ν. 248/1976 και με τη διαδικασία των άρθρων 12 του ιδίου σύμφωνα με τα οποία δεν αποτελούν δάσος ή δασική έκταση και αν ακόμη απέκτησαν μεταγενεστέρως δασικό χαρακτήρα, εφόσον έχουν εκδοθεί για τις εκτάσεις αυτές ή για τμήματα τους μέχρι τις 31.3.2011 από τις αρμόδιες δασικές αρχές διοικητικές πράξεις.
      ι) Με τις διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα.
      κ) Με τις διατάξεις του ν. δ. 2185/1952 «περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως κτημάτων προς αποκατάστασιν ακτημόνων καλλιεργητών και κτηνοτρόφων», που αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικές με τις αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων.
      λ) Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3147/ 2003.
      μ) Σύμφωνα με τις καταχωρήσεις στα κτηματολογικά βιβλία του Κτηματολογίου Ρόδου και Κω - Λέρου.
      2. Παραχωρήθηκαν κατά κυριότητα:
      α) Με τις διατάξεις των νόμων με τους οποίους εκποιήθηκαν ή παραχωρήθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών ή την Αεροπορική Άμυνα δημόσια κτήματα, ανεξαρτήτως του χρόνου εκποίησης ή παραχώρησης και της μορφής των κτημάτων.
      β) Με τις διατάξεις των προϊσχυσάντων δασικών κωδίκων των νόμων 2636/1924, 3077/1924, 3542/1928, του Ν. 4173/1929, του Α.Ν. 857/1937 "περί παραχωρήσεως δημοσίων και κοινοτικών δασικών εκτάσεων διά σκοπούς γεωργικούς και δενδροκομικής εκμεταλλεύσεως" και του Ν.Δ. 86/1969.
      γ) Με τις διατάξεις του Ν. 4108/1929 "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινών της νομοθεσίας περί δήμων και κοινοτήτων".
      δ) Με το Ν.Δ. από 17/18.10.1923 "περί παραχωρήσεως κυριότητας δασών ρητινευομένων υπό ιδιωτών και το Ν.Δ. 2501/1953.
      ε) Με τις διατάξεις του Ν. 998/1979, του Ν. 1734/1987, καθώς και άλλων διατάξεων της δασικής νομοθεσίας.
      3. Περιήλθαν «κατά κυριότητα» στις παρακάτω περιπτώσεις:
      α) Στους υπερθεματιστές
      β) Σε τρίτους, βάσει συμβιβαστικών πράξεων με το Ελληνικό Δημόσιο
      γ) Από διαχωρισμό υπέρ των Ταμείων Εφέδρων Πολεμιστών Κρήτης και των Μονών
      δ) Σε τρίτους από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος , με την προϋπόθεση ότι τα κτήματα αυτά είχαν παραδοθεί στην Ε. Τ .Ε. με πρωτόκολλο παραδόσεως και παραλαβής
      ε) Στην εγχώρια περιουσία των Νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων
      στ) Με τις διατάξεις του Ν.3208/2003 περί διακατεχόμενων δασών και κατασκηνώσεις - παιδικές εξοχές
      ζ) Κατόπιν αδείας του Υπουργού Γεωργίας.
      4. Για τις περιπτώσεις των δασωμένων αγρών
      Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου.
      Υπάρχουν έγραφα (συμβόλαια προ του έτους 1885) που αποδεικνύουν έκτακτη χρησικτησία, για την οποία θα έχει συμπληρωθεί ο χρόνος της τριακονταετούς νομής με καλή πίστη έως την 11-9-1915. Εκτάσεις που έχασαν τον δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας. Σύμφωνα με τη διάταξη του ν.998/1979, όπως αυτός τροποποιήθηκε ζητούνται τα ακόλουθα:
      Α) για οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν πριν την 11-6-1975 να προσκομισθεί:
      Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή Υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχ/κου περί μη ανάκλησης ή ακύρωσης της οικοδομικής άδειας. Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα που να βεβαιώνει ο μηχανικός για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει. Ομοίως, τα ανωτέρω υπό το Α, ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν την ισχύ του ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως 2011, για μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσής τους.
      Γ) Τα κτίρια προϋφιστάμενα του 1955 θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η ως άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου. Στη περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου θα προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και θα βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected] 
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών διαμορφώθηκε πέρυσι ο αριθμός των συμφωνιών για αγορές κτιρίων γραφείων στην Ευρώπη, καθώς οι επενδυτές εγκατέλειψαν τον κλάδο, απογοητευμένοι από την τηλεργασία και το κόστος της πράσινης αναβάθμισης των κτιρίων. Ο τομέας αντιπροσώπευε μόλις το 22% των επενδύσεων αξίας 189 δισ. ευρώ σε εμπορικά ακίνητα στην Ευρώπη πέρυσι, σχεδόν το μισό δηλαδή από το ποσοστό του 2019 πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η MSCI Inc. Η συνολική αξία των συμφωνιών γραφείου ήταν η δεύτερη χαμηλότερη στην ιστορία μετά το 2009, όταν ο κλάδος υπέφερε στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όπως δείχνουν τα στοιχεία.
      «Ο τομέας εμφανίζει πόλωση, με υπεραπόδοση μόνο από τα καλά τοποθετημένα, σύγχρονα και βιώσιμα κτίρια που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των κατοίκων», δήλωσε ο Toμ Λίχι, επικεφαλής της έρευνας περιουσιακών στοιχείων της MSCI. «Ένα μεγαλύτερο ποσοστό γραφείων από ποτέ αποκτήθηκε για επανατοποθέτηση μέσω ανακατασκευής ή ανακαίνισης». Τα γραφεία, που αποτέλεσαν κάποτε το βασικό στήριγμα των θεσμικών χαρτοφυλακίων ακινήτων, έχουν πέσει σε δυσμένεια, καθώς η τηλεργασία που συνεχίστηκε μετά την πανδημία εγείρει αμφιβολίες για τη μελλοντική ζήτηση για τέτοιους χώρους. Οι εξελίξεις θυμίζουν την εμπειρία που καταγράφηκε στα ακίνητα στον χώρο του λιανεμπορίου, όταν η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου ώθησε τους επενδυτές να αγοράσουν αποθήκες για τη διανομή αγαθών, αντί για καταστήματα και εμπορικά κέντρα.
      Οι συνολικές πωλήσεις ακινήτων αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος έπειτα από αύξηση 11% το τελευταίο τρίμηνο, όταν επενδύθηκαν 55,6 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις σε εμπορικά ακίνητα πάντως άρχισαν να ανακάμπτουν ύστερα από μια διετή ύφεση προς το τέλος του 2024, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν σε τομείς όπως τα οικιστικά ακίνητα και συνέχισαν να αποφεύγουν τα κτίρια γραφείων. Μια σειρά συναλλαγών κατά το δεύτερο εξάμηνο οδήγησε την ανάκαμψη, εκτοξεύοντας την αξία των συμφωνιών που ολοκληρώθηκαν στην Ευρώπη κατά 4% στα 189 δισ. ευρώ πέρυσι, έπειτα από πτώση 45% το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την MSCI. Οι επενδυτές έστρεψαν την προσοχή τους σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα και «έριξαν» περισσότερα χρήματα σε αποθήκες καθώς στοιχηματίζουν στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου.
      Οι τιμές έχουν πέσει 23% κατά μέσον όρο σε όλη την Ευρώπη από την κορύφωση του 2021, με τις αξίες των γραφείων να πέφτουν 38%, σύμφωνα με τους αναλυτές ακινήτων της Green Street. Στις ΗΠΑ, οι μεγαλύτεροι αγοραστές εμπορικών ακινήτων είναι οι όμιλοι ιδιωτικών μετοχών με επικεφαλής την Blackstone μαζί με τις TPG, Starwood, KKR, Ares και Greystar. Η πώληση από την Blackstone ενός πολυτελούς κτιρίου στο Μιλάνο στην Kering, οι πωλήσεις μεριδίων στα εμπορικά κέντρα Liverpool One και Meadowhall του Ηνωμένου Βασιλείου και μια συμφωνία για την Elliott Management και την Oval Real Estate για την αγορά περιουσιακών στοιχείων από τη Langham Estate στο κεντρικό Λονδίνο ήταν από τις μεγαλύτερες συμφωνίες το 2024.
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε μία προσπάθεια για τον εντοπισμό και την διερεύνηση των αιτιών των τεράστιων καταστροφών στη Τουρκία, ο Καθηγητής Ευθύμης Λέκκας και η ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Παναγιώτη Καρύδη, Εμμανουήλ Βασιλάκη, Σπυρίδωνα Μαυρούλη, και Γιάννη Αργυρόπουλο παρουσιάζουν μέσα από εντυπωσιακές φωτογραφίες τα σεισμο-γεωδυναμικά αίτια, τα οποία δεν άφησαν κανένα περιθώριο στις τρωτές κατασκευές να ανταπεξέλθουν:

      1. Η μεγάλη μετακίνηση των εκατέρωθεν τεμαχίων ξεπέρασε τα 5 μέτρα, ενώ το εύρος της ζώνης έφτασε τα 50 μέτρα σε ένα ρήγμα τεραστίων διαστάσεων που έφτασε τα 300 χλμ. σε μήκος.
      2. Τα φαινόμενα του εγκλωβισμού της σεισμικής ενέργειας και της παλινδρόμησης των σεισμικών κυμάτων μέσα σε μικρές ιζηματογενείς λεκάνες με χαλαρά ιζήματα που αναπτύσσονταν πάνω σε σκληρό βραχώδες υπόβαθρο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα εξαιρετικά αρνητικό πλαίσιο για τα κτήρια των πόλεων που είναι αναπτυγμένες σε ενδοορεινες λεκάνες.
      3. Το φαινόμενο της ρευστοποίησης εδαφών, δηλαδή η μετατροπή στερεού πετρώματος σε ρευστό, με αποτέλεσμα τα κτήρια να επιπλέουν, να παίρνουν μεγάλες κλίσεις και τελικά να βυθίζονται.
      4. Τα φαινόμενο της κατευθυντικότητας των σεισμικών κυμάτων, δηλαδή της συγκέντρωσης και ανάπτυξης της ενέργειας μόνο προς ορισμένες κατευθύνσεις κατά μήκος του ρήγματος, κάτι αντίστοιχο με το να στοχεύει ένα πυροβόλο όπλο τα ευρισκόμενα στην επιφάνεια κτήρια.
      5. Η ανάπτυξη των οικιστικών περιοχών δίπλα σε ποταμούς και πάνω σε παλαιές ποτάμιες αποθέσεις, που είναι εξαιρετικά χαλαρές και ακατάλληλες για τη θεμελίωση κτηρίων.
      Τα παραπάνω σεισμο-τεκτονικά αίτια συνετέλεσαν στη μεγάλη καταστροφή σε συνδυασμό με την υψηλή τρωτότητα των κτήριων, η οποία θα αναλυθεί περαιτέρω από την έρευνα που βρίσκεται σε εξελιξη.
    18. Αρθρογραφία

      tetris

      Το πρόσφατα εκδοθέν π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών (ΦΕΚ 194/Δ/15-4-2025) (Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης) έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.
      Η θεσμική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς την προβλεπόμενη οριοθέτηση των οικισμών και το τεχνικό περιεχόμενο του π.δ., ως προς τις προβλεπόμενες διαδικασίες και, ευρύτερα, ως προς τη σκοπιμότητα της προώθησης του εν λόγω π.δ. κατά τη συγκεκριμένη συγκυρία.
      Η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην κοινωνία, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στους μελετητές οφείλεται στην προχειρότητα με την οποία προσεγγίζεται ένα τόσο σύνθετο και σημαντικό πολεοδομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό-οικονομικό ζήτημα που αφορά τους περίπου 10.000 οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, στην πλειονότητα τους προϋφιστάμενους του 1923, ανά τη Χώρα, καθώς και τους κατοίκους και τους κατόχους ιδιοκτησιών εντός των ορίων αυτών.
      Τονίζεται ότι η δημόσια διαβούλευση για τις διατάξεις του π.δ. θα όφειλε να είχε εκκινήσει από νωρίς ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση, να γνωμοδοτήσουν τα ενδιαφερόμενα μέρη και να εξηγηθούν στις τοπικές κοινωνίες και στην τοπική αυτοδιοίκηση οι λόγοι και το πλαίσιο της διαδικασίας. Αντ’ αυτού, βλέπουμε ένα π.δ. που συντάχθηκε χωρίς καμία διαβούλευση, ανακοινώθηκε σε ημερίδα στο ΥΠΕΝ και λίγο αργότερα θεσμοθετήθηκε, αγνοώντας την τοπική αυτοδιοίκηση, τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς και τους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), οι μελέτες των οποίων βρίσκονται σε εξέλιξη και στις οποίες εντάχθηκαν οι οριοθετήσεις οικισμών ως ζητούμενο. Επιπλέον, αξιοσημείωτό είναι ότι το π.δ., παρά την κρισιμότητά του, δεν συνοδεύεται από μια εισηγητική έκθεση στην οποία να διαφαίνεται μια στοιχειώδης πολιτική οικιστικής ανάπτυξης ή η τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης και των προβλημάτων της.
      Επί της αρχής, ο ΣΕΠΟΧ υποστηρίζει διαχρονικά τον περιορισμό και τη σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και την ορθολογική οργάνωση του χώρου με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου, την διαφύλαξη της αγροτικής γης και εν γένει της αδόμητης γης ως κρίσιμου πόρου, ιδιαίτερα σε απάντηση των σημερινών κλιματικών προκλήσεων. Όπως επίσης, είναι επί της αρχής ενάντια στις κατά τόπους αλόγιστες οριοθετήσεις με αποφάσεις Νομαρχών, που τελικά ακυρώθηκαν από το ΣτΕ. Οι οριοθετήσεις αυτές απέδιδαν δικαιώματα δόμησης σε εκτεταμένες περιοχές της υπαίθρου, συχνά πέραν των αναγκών και των αντοχών των οικισμών, αντικατοπτρίζοντας παράλληλα τις προσδοκίες της εποχής για αποκέντρωση και αναστροφή της μεγέθυνσης του αστικού πληθυσμού. Ο ΣΕΠΟΧ υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι το ζητούμενο της πολεοδομικής ρύθμισης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και των προϋφιστάμενων του 1923 έχει μακρά προϊστορία στη Χώρα, ήδη από τη δεκαετία του 1970. Στο πλαίσιο αυτό, είναι πράγματι αναγκαίες τόσο η ενοποίηση/κωδικοποίηση των ισχυόντων π.δ. για τους προϋφιστάμενους του 1923 οικισμούς και τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων όσο και η συμμόρφωση ως προς τις νομικές υποδείξεις του ΣτΕ, λαμβάνοντας όμως υπόψη και την υπάρχουσα σήμερα διαμορφωμένη κατάσταση.
      Από εκεί και πέρα, ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει τα εξής 5 προβληματικά σημεία:
      Προκύπτουν τεχνικά και ουσιαστικά ερωτήματα ως προς τον οριζόντιο, μηχανιστικό χαρακτήρα της προτεινόμενης οριοθέτησης σε βάρος της πολεοδομικής-χωροταξικής θεώρησης και αξιολόγησης. Τα οριζόντια κριτήρια οριοθέτησης που προτείνονται αφορούν κτηματολογικά δεδομένα, αποστάσεις κτιρίων, χρονικές περιόδους και παλαιότερες αεροφωτογραφίες. Η προσέγγιση αυτή καθιστά την οριοθέτηση ζήτημα διαπιστωτικού χαρακτήρα ως προς μετρικά στοιχεία, αγνοώντας πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια. Αναιρεί την επιστημονική τεκμηρίωση των ορίων, και τη σημασία της εκτίμησης και αξιολόγησης πραγματικών πολεοδομικών, ιστορικών, γεωγραφικών, τοπιακών παραμέτρων στο πεδίο. Αποτελεί, επιπλέον, μια πολύ συγκεκριμένη ερμηνεία των κατευθύνσεων του ΣτΕ.
      Ειδικότερα, αγνοείται η οικιστική ανάπτυξη των τελευταίων 40 χρόνων (από το 1985 ως σήμερα) και οι πραγματικές συνθήκες που αυτή έχει επιφέρει στο χώρο. Κατά συνέπεια, η σημαντική ευκαιρία να καθοριστούν οραματικές αναπτυξιακές επιλογές στην Ελληνική ύπαιθρο μέσα από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια υπονομεύεται δεδομένου ότι στρατηγικοί στόχοι για την ανασυγκρότηση της υπαίθρου και τόνωση των φθινόντων οικισμών προσκρούουν στις μεθοδολογίες της οριοθέτησης και στις κατευθύνσεις αναγνώρισης του οικιστικού χώρου προ του 1985. Το π.δ. προβλέπει οριζόντιους όρους και περιορισμούς δόμησης (αρτιότητες, συντελεστές δόμησης, ποσοστά κάλυψης κ.ο.κ.), επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ακόμη και ειδικούς μορφολογικούς κανόνες (Κεφάλαιο Β). Οι οριζόντιες ρυθμίσεις για τους περίπου 10.000 οικισμούς στους οποίους αναφέρονται υπολείπονται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Δεν λαμβάνουν υπόψη την αποφασιστική σημασία που θα όφειλε να έχει ο ίδιος ο σχεδιασμός στο να αξιολογεί την ποικιλομορφία, τα τοπικά χαρακτηριστικά, το τοπίο, την πολιτιστική κληρονομιά και την ταυτότητα του εκάστοτε οικισμού, έστω ανά γενικές κατηγορίες ή γεωγραφικές ενότητες. Οι ρυθμίσεις αυτές θα λειτουργήσουν εκ των πραγμάτων δεσμευτικά, υπονομεύοντας τη σημασία της πολεοδομικής και χωροταξικής αξιολόγησης.
      Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το π.δ. προβλέπει με οριζόντιο τρόπο την μεγάλη αρτιότητα των 2 στρεμμάτων στη ζώνη Α, η οποία αφορά τον μέχρι το 1923 οικισμό, ενώ για τη ζώνη Β, η οποία αφορά το κομμάτι των οικισμών που αναπτύχθηκε μεταξύ 1923-1985, προβλέπει μικρότερη αρτιότητα (300τ.μ.-2στρ.). Η εκπόνηση της μελέτης οριοθέτησης των οικισμών με νέες διαδικασίες, μεθοδολογία και προδιαγραφές, ανατέθηκε στους μελετητές των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) ως επιπλέον εργασία (ως επέκταση του μελετητικού αντικειμένου πέραν της αρχικής τους σύμβασης), χωρίς εξειδικευμένες οδηγίες για τις περιοχές που μελετούν και για ένα ιδιαίτερα εκτενές μελετητικό αντικείμενο λόγω του πλήθους των οικισμών. Η πρακτική αυτή γίνεται κατ’ εξακολούθηση από το ΥΠΕΝ, με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια να αναλαμβάνουν να λύσουν εκκρεμότητες δεκαετιών χωρίς όμως, αφενός, να υπάρχει δυνατότητα για ουσιαστική τροποποίηση των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων και, αφετέρου, να διασφαλίζεται η ομαλή εξέλιξη των διαδικασιών (π.χ. πώς θα ενσωματωθούν στις μελέτες ΤΠΣ οι μη προβλεπόμενες στις προδιαγραφές τους αναρτήσεις ορίων οικισμών και με ποιες διαδικασίες διαβούλευσης ώστε να γίνουν αποδεκτές στους μετέπειτα ελέγχους του ΣτΕ). Επιπλέον, η επέκταση αυτή αντιστοιχεί σε προβλήματα ουσίας και συμβατικών δεσμεύσεων στο βαθμό που συγχέονται διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού. Το μεν Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο εμπεριέχει τις στρατηγικές κατευθύνσεις, χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης (πρώτο επίπεδο πολεοδομικού σχεδιασμού), η δε οριοθέτηση οικισμών αφορά σχεδιασμό δεύτερου επιπέδου που συνδέεται με τοπογραφικά δεδομένα, ατομικές πράξεις και αγγίζει τα θέματα της ιδιοκτησίας. Η σύγχυση αυτή γίνεται σε βάρος του υπό εξέλιξη πολεοδομικού-χωροταξικού σχεδιασμού του ΤΠΣ. Κατ’ επέκταση, η σύγχυση αυτή δεν αφορά μόνο τα διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού αλλά και τη θεσμοθέτησή τους μέσω π.δ. Προβλέπεται ένα ιδιαίτερα προβληματικό πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης με δεδομένο μάλιστα ότι επηρεάζονται άμεσα σε βάθος χρόνου τα δικαιώματα δόμησης χιλιάδων ιδιοκτητών. Προκύπτει ότι η δημόσια παρουσίαση της οριοθέτησης θα πραγματοποιηθεί, θα ελεγχθεί και θα αξιολογηθεί μαζί και ταυτόχρονα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του εκάστοτε Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, δηλαδή στο τέλος της διαδικασίας του σχεδιασμού. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική οπισθοχώρηση για τη δημόσια διαβούλευση και τον δημοκρατικό σχεδιασμό καθώς ζητήματα δημόσιας ανάρτησης και έκφρασης αντιρρήσεων που αφορούν ατομικές πράξεις και επηρεάζουν τα δικαιώματα δόμησης επί της ιδιωτικής περιουσίας θα τεθούν σε παράλληλη διαδικασία διαβούλευσης με τη γενική οργάνωση των χρήσεων γης, τις κατευθύνσεις και τους γενικούς όρους και περιορισμούς δόμησης που θα προβλέπουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Με άλλα λόγια συγχέονται δύο διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού και δύο διαφορετικές διαδικασίες σε βάρος, τελικά, και των δύο, όπως και όλων των εμπλεκόμενων. Ευρύτερα, ο τρόπος που η Πολιτεία επιλέγει να ασκήσει πολιτική για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του χώρου δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς. Βρισκόμαστε σήμερα σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την εντατική τουριστική ανάπτυξη κατεξοχήν στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της Χώρας. Αφενός, καταγράφονται φαινόμενα ανεξέλεγκτης, διάσπαρτης τουριστικής ανάπτυξης σε βάρος του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου.
      Αφετέρου, διαπιστώνεται η στρατηγική κατεύθυνση από το ΥΠΕΝ προς την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών ανάπτυξης τουρισμού και της ιδιωτικής πολεοδόμησης, δηλαδή των μεγάλης κλίμακας στρατηγικών επενδύσεων, εγχώριων ή ξένων. Σε κάθε περίπτωση, οι νέες νόμιμες αναπτύξεις που συνδέονται με τον τουρισμό και τον παραθερισμό συμβαίνουν κατεξοχήν σε εκτός σχεδίου περιοχές είτε με τους όρους της εκτός σχεδίου δόμησης είτε με τη μορφή οργανωμένων υποδοχέων.
      Με δεδομένο ότι αφενός δεν ασκείται συνεπής πολιτική για τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης και, αφετέρου, προωθούνται οι οργανωμένοι υποδοχείς σε εκτός σχεδίου περιοχές, προκύπτει το ερώτημα για το ποια είναι, τελικά, η σκοπιμότητα της προώθησης του π.δ. για την οριοθέτηση οικισμών στην παρούσα συγκυρία. Συμβάλλει το π.δ. στον περιορισμό ή στην εντατικοποίηση της εκτός σχεδίου δόμησης;
      Στο πλαίσιο των παλινωδιών του ΥΠΕΝ, η νέα ρύθμιση που συζητείται για τις αραιοδομημένες εκτάσεις μεταξύ προηγούμενου και μελλοντικού ορίου (με προτεινόμενη παρέκκλιση αρτιότητας κάτω των 4 στρεμμάτων, π.χ. στα 2 στρέμματα), προκειμένου να παρακαμφθεί η απόφαση του ΣτΕ (Πρακτικό 74/2024, Ε’ Τμήμα),ουσιαστικά επινοεί εκ νέου την παρέκκλιση ως μια νέα κατηγορία εκτός σχεδίου δόμησης με πιο ελαστικούς όρους και εγκυμονεί μια σειρά κινδύνους για τους οικισμούς. Το αναφερόμενο στα δημοσιεύματα εργαλείο των Περιοχών Ελέγχου Χρήσεων (άρ. 10, παρ. 3δ του ν. 4759/2020, όπως αντικατέστησε το άρ. 7, παρ. 3δ του ν. 4447/2016) αφορά τον ειδικό περιορισμό στις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης σε σχέση με τους όρους της εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών δόμησης και όχι σε σχέση με τους όρους των εντός σχεδίου και προς πολεοδόμηση περιοχών. Θα όφειλε, δηλαδή, να προτείνει μεγαλύτερες των 4 στρεμμάτων αρτιότητες και όχι μικρότερες. Η διαστρεβλωμένη χρήση του εργαλείου αυτού αφενός θα οδηγήσει στη βεβιασμένη εξασφάλιση οικοδομικών αδειών στο διάστημα μέχρι τη θεσμοθέτηση των οριοθετήσεων προκειμένου να κατοχυρωθεί η οικοδομησιμότητα. Αφετέρου, θα ανοίξει ένα νέο «παράθυρο» διευκόλυνσης της δόμησης, ακόμα και της οργανωμένης, καταρχάς πέριξ των οικισμών αλλά με ενδεχόμενες περαιτέρω ανεξέλεγκτες αρνητικές συνέπειες για την ορθολογική ανάπτυξη του χώρου και την ενίσχυση της εκτός σχεδίου δόμησης σε όλη την επικράτεια.
      Ο ΣΕΠΟΧ υπογραμμίζει ότι η Πολιτεία χρειάζεται να έχει μια σύγχρονη, ολοκληρωμένη και σαφή πολιτική για την ανάπτυξη του χώρου σε διάλογο με τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών. Χρειάζονται μακρόπνοες πολιτικές για τους οικισμούς της υπαίθρου που να δίνουν εναλλακτικές στην εξάρτηση από τη συνεχή νέα δόμηση (τουριστική, παραθεριστική ή οικιστική) σε εκτός σχεδίου περιοχές. Πολιτικές που να υιοθετούν με αποτελεσματικό και δεσμευτικό –για τα εργαλεία σχεδιασμού– τρόπο την αρχή της συμπαγούς πόλης ώστε να ανακοπεί δραστικά η αενάως επέκταση του δομημένου χώρου. Και, ταυτόχρονα, να κατευθύνουν προς την αναζωογόνηση και ενδυνάμωση των στάσιμων, φθινόντων και συρρικνούμενων οικισμών και την εντός ορίων ανάπτυξή τους, παράλληλα με κίνητρα επανακατοίκησής τους, αξιοποιώντας τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό και τις κοινωνικο-αναπτυξιακές διαστάσεις του. Σημειώνεται ότι στη Χώρα υπάρχουν περίπου 6.500 οικισμοί χαρακτηρισμένοι ως στάσιμοι ή φθίνοντες (π.δ. ΦΕΚ 588/Δ/6-12-1982), πολλοί από τους οποίους είναι διάσπαρτοι (π.χ. Ικαρία, Άνδρος) και μπορεί να μην πληρούν τα κριτήρια του π.δ. (εμπίπτοντας στις προβλέψεις της παρ. 7 του άρ. 5, μέρους Β του π.δ. και ειδικά του δεύτερου εδαφίου τους).
      Ο ΣΕΠΟΧ διαβλέπει ότι η προχειρότητα με την οποία το ΥΠΕΝ αντιμετωπίζει την καθοριστική για τη Χώρα διαδικασία της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού θέτει σε κίνδυνο το Πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Ορατό είναι το ενδεχόμενο σε ένα χρόνο από τώρα, που εκπνέει η προθεσμία ολοκλήρωσης του Προγράμματος, να υπάρχουν εν μέρει ολοκληρωμένες, ανόμοιας εμβάθυνσης μελέτες, κάποιες χωρίς επαρκή χωροταξική και πολεοδομική θεώρηση του χώρου, που δύσκολα θα μπορούν να θεσμοθετηθούν και δεν θα έχουν κοινωνική νομιμοποίηση, με τις τοπικές κοινότητες να τοποθετούνται ενάντια στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη καθώς οι ενέργειες της Πολιτείας απαξιώνουν το ρόλο των πολεοδόμων-χωροτακτών, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό ως μελετητικό αντικείμενο και ως διαδικασία που μπορεί να συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη.
      Ο ΣΕΠΟΧ τονίζει με κάθε τρόπο ότι:
      Για τα υπό εξέλιξη Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια η οριοθέτηση των οικισμών οφείλει να ακολουθήσει κατεξοχήν πολεοδομικά και χωροταξικά κριτήρια, με μελέτες όπου τον πρώτο ρόλο θα πρέπει να έχουν οι πολεοδόμοι-χωροτάκτες και προτεραιότητα να δίνεται στη συνολική θεώρηση του χώρου και του τοπίου. Χρειάζεται η Πολιτεία να επιδείξει εμπιστοσύνη στο σχεδιασμό ως επιστημονικό πεδίο και στην εμπειρία των πολεοδόμων-χωροτακτών και να περιορίσει οριζόντιες ρυθμίσεις που είναι ανορθολογικές και ατεκμηρίωτες. Κρίνεται αυτονόητο ότι η Πολιτεία δεν θα προωθήσει ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τις παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης, αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία των οικισμών καθώς και των εκτάσεων που τις περιβάλλουν και του τοπίου τους γενικότερα. Τέλος, το ΥΠΕΝ οφείλει να εγγυηθεί διαδικασίες ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης ώστε οι τοπικές κοινωνίες να μην αντιμετωπίσουν με επιφύλαξη το εγχείρημα της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού. 09 Μαΐου 2025
      Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΠΟΧ
      Αναλυτικά η ανακοίνωση: https://sepox.gr/wp-content/uploads/2025/05/ΣΕΠΟΧ-2025.05.08_Για-το-π.δ.-οριοθέτησης-οικισμών.pdf
    19. Αρθρογραφία

      GTnews

      Με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που κατέθεσε πρόσφατα στη Βουλή το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εισάγονται σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία της κτηματαγοράς, αναμορφώνοντας το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, τονίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Οι προτεινόμενες διατάξεις αποσκοπούν στην τόνωση της αγοράς ακινήτων και στη συνολική αναζωογόνηση της οικονομίας, περιλαμβάνοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, επενδυτικά κίνητρα και μέτρα που διευκολύνουν τις συναλλαγές. Παράλληλα, επιχειρείται η αντιμετώπιση διαχρονικών προκλήσεων, όπως η έλλειψη προσιτής στέγης, η ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης και η προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
      Το νέο πλαίσιο στοχεύει στη μείωση του φορολογικού κόστους, την απλούστευση των διαδικασιών και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών και των επενδυτών στην αγορά. Με έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη στήριξη των νοικοκυριών, οι μεταρρυθμίσεις αυτές αποτελούν μια αποφασιστική παρέμβαση για τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος στην κτηματαγορά, επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο της ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, μέχρι την ψήφισή του, δεν αποκλείεται να υπάρξουν μικρές αλλαγές στο περιεχόμενο, ιδιαίτερα όσον αφορά τη ρύθμιση που αφορά την 3ετία για τα κλειστά διαμερίσματα, καθώς η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη εκφράσει τις ενστάσεις της και έχει προτείνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν την τελική μορφή του νομοσχεδίου.
      Οι 9 βασικές παρεμβάσεις του νομοσχεδίου περιλαμβάνουν:
      1. Απαλλαγή φόρου εισοδήματος για ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή χρησιμοποιούνταν για βραχυχρόνια μίσθωση: Κατοικίες έως 120 τ.μ., που είχαν δηλωθεί ως κενές ή χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση τα έτη 2022, 2023 και 2024, θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος. Η απαλλαγή ισχύει για μισθώσεις τουλάχιστον τριετούς διάρκειας που θα συναφθούν μεταξύ 8 Σεπτεμβρίου 2024 και 31 Δεκεμβρίου 2025. Το μέτρο στοχεύει στην αύξηση της διαθεσιμότητας προσιτής στέγης μέσω της αγοράς μακροχρόνιας μίσθωσης.
      2. Διπλάσια μείωση του ΕΝΦΙΑ για ασφαλισμένα ακίνητα: Από το 2025, η μείωση του ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από 10% σε 20% για κατοικίες με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές, όπως σεισμοί, πυρκαγιές και πλημμύρες.
      3. Παράταση αναστολής ΦΠΑ στις νέες οικοδομές: Η αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενισχύοντας την οικοδομική δραστηριότητα και διευκολύνοντας τους επενδυτές και τους αγοραστές.
      4. Αναστολή επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβιβάσεις ακινήτων: Η αναστολή του φόρου υπεραξίας επεκτείνεται έως το τέλος του 2026, διευκολύνοντας τις συναλλαγές στην κτηματαγορά και προσελκύοντας νέες επενδύσεις.
      5. Μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια: Καθιερώνεται μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια με αξία έως 400.000 ευρώ. Με αυτό το μέτρο στηρίζεται η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, καλύπτοντας το υψηλό κόστος συντήρησης των ιστορικών ακινήτων.
      6. Τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση: Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας για τουριστικά καταλύματα, κλιμακούμενο ανάλογα με την κατηγορία και την εποχή. Τα έσοδα θα αξιοποιηθούν για έργα πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών.
      7. Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα: Για το 2025, απαγορεύεται η εγγραφή νέων ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση στις 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα που ξεκινούν από 20.000 ευρώ.
      8. Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ στον Δήμο Σουφλίου: Τα ακίνητα του Δήμου Σουφλίου εξαιρούνται από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2025, 2026 και 2027, ενισχύοντας την τοπική κοινωνία και οικονομία.
      9. Χρηματοδοτικά προγράμματα για στέγαση και ενεργειακή αναβάθμιση: Το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» επεκτείνεται με στεγαστικά δάνεια και αυξημένες επιδοτήσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων. Το ανώτατο όριο στο «Ανακαινίζω - Νοικιάζω» αυξάνεται από 10.000 σε 13.500 ευρώ, καλύπτοντας πλέον το 60% των δαπανών. Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με το υπουργείο, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σταθερού, φιλικού προς την ανάπτυξη φορολογικού πλαισίου. Με τη μείωση του φορολογικού βάρους, την ενίσχυση της ασφάλειας ιδιοκτησιών και τη στήριξη της οικοδομικής δραστηριότητας, επιχειρείται η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων. Παράλληλα, το νέο πλαίσιο ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και των επενδυτών, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια δυναμική και βιώσιμη κτηματαγορά.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Εχασε το τρένο της ανάπτυξης και της εξόδου από την επταετή κρίση η ελληνική κτηματαγορά. Πριν μερικούς μήνες οι περισσότεροι αναλυτές πίστευαν ότι το 2015 θα ήταν η πρώτη χρονιά ανάκαμψης για τη ζήτηση και τις τιμές των ακινήτων. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι η ακίνητη περιουσία των Ελλήνων θα συνεχίσει να απαξιώνεται για πολύ καιρό ακόμη.
       
      Η τελευταία έρευνα για την ελληνική αγορά ακινήτων του που εκπονήθηκε από την ομάδα του τέως καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Επ. Πανά, περιγράφει με μελανά χρώματα το μέλλον.
       
      Η Οικονομική Συγκυρία για το πρώτο εξάμηνο του 2015 που παρουσιάζει σήμερα η «Ημερησία» δείχνει ότι η κτηματαγορά θα συνεχίσει να βρίσκεται σε κρίση για τουλάχιστον 1 έως 3 χρόνια.
       
      Οι ειδικοί του κλάδου που απάντησαν στο σχετικό ερωτηματολόγιο εκτιμούν σε ποσοστό 90,3% ότι η ύφεση θα διαρκέσει πολύ ακόμη. Όπως απαντούν χαρακτηριστικά «η οικοδομή, η άλλοτε σημαντική ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας θα είναι στο σταθμό για άλλα 2 με 3 χρόνια». Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, το απόθεμα των απούλητων σπιτιών δεν μπορεί να πέσει και παραμένει σταθερά στις 200-250 χιλιάδες εξαιτίας της παντελούς έλλειψης αγοραστών. Σε δραματικά επίπεδα κινείται η ανεργία στον κλάδο και όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έμειναν κινδυνεύουν να κλείσουν.
       

       
       
      Παράλληλα, τα στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα δείχνουν ότι για να φτάσει η σημερινή ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα στα επίπεδα του 2005 θα πρέπει να αυξηθεί κατά 614,4%. Είναι χαρακτηριστικό ότι για να μπορέσει η κτηματαγορά να συγκριθεί με τα όσα ίσχυαν πριν μια δεκαετία θα πρέπει να περάσουν πολύ περισσότερα χρόνια από τα 8 που είχε αρχικά προβλεφθεί.
       
      Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της κατάρρευσης της οικοδομής θα πρέπει να συγκρίνει τον αριθμό των σπιτιών που κτίζονταν προ κρίσης και σήμερα. Το 2005 ο αριθμός των αδειών άγγιξε τις 70 χιλιάδες (69,088 άδειες) ενώ το 2006 έπεσε στις 67.516, το 2007 στις 64.885 και το 2008 στις 54.555. Δηλαδή μέσα σε τέσσερα χρόνια βγήκαν 255 χιλιάδες άδειες για νέες οικοδομές.
       

       
       
      Το 2014 ο αριθμός των αδειών έπεσε στις 11.022, δηλαδή έξι φορές λιγότερες από τα προ κρίσης επίπεδα. Ο οικοδομικός «οργασμός» των προηγούμενων ετών αποτελεί μια βασική αιτία του τεράστιου αποθέματος που δεν μπορεί να απορροφηθεί.
      Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, κ. Πανά οι βασικές αιτίες της συνέχισης της κρίσης είναι η υπερφορολόγηση των ακινήτων, η ραγδαία αύξηση της ανεργίας που οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία τα νοικοκυριά, οι συνθήκες αδιαφάνειας στον κλάδο και η έλλειψη εμπιστοσύνης σε μια αγορά ρηχή που βάλλεται και από τις συνεχείς φορο-επιδρομές.
       
      Επίμονη ύφεση
       
      Όπως αναφέρει ο κ. Πανάς: «Η ύφεση συνεχίζεται και για τις νέες τιμές των δεικτών στην κτηματαγορά. Έτσι, το σημερινό χαρακτηριστικό της κτηματαγοράς είναι ότι αυτή λειτουργεί σε συνθήκες επίμονης ύφεσης και υπερπροσφοράς κατοικιών και επαγγελματικών ακινήτων. Η κτηματαγορά χρειάζεται τη δημιουργία ενός κλίματος με προοπτική, ικανό να αντιμετωπίσει επιθετικά την ύφεση που εμφανίζεται.
       
      Φυσικά, δεν είναι εύκολο να περιμένει κάποιος ότι θα αλλάξει το κλίμα που επικρατεί σήμερα στην κτηματαγορά, όταν η Πολιτεία συνεχώς επιβάλλει φόρους, οι τράπεζες δε χορηγούν δάνεια, υπάρχει υπερπροσφορά ακινήτων και έλλειμμα ρευστότητας. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, αν δε ληφθούν δραστικά μέτρα και δε χαραχθεί επιθετική στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης σε ένα τόσο νευραλγικό τομέα της οικονομικής ζωής της χώρας μας, θα παραμένουμε σε κατάσταση έντονης κρίσης.
       
      Η συγκεκριμένη έρευνα καλύπτει το χρονικό διάστημα από Ιανουάριο μέχρι Ιούνιο 2015. Σε αυτή συμμετείχαν επιχειρήσεις Real Estate από όλες τις περιοχές της Ελληνικής επικράτειας και συμπερασματικά αναφέρουν:
       
      1.Το 94,4% των ειδικών της κτηματαγοράς θεωρεί ότι υπάρχει υπερπροσφορά κατοικιών.
      2. Το 23,4% θεωρεί ότι οι πωλήσεις των κατοικιών είναι οι ίδιες σήμερα σε σχέση με έξι μήνες πριν.
      3. Το 66,7% θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών έχουν μειωθεί σε σχέση με έξι μήνες πριν.
      4. Το 66,2% θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών θα μειωθούν τους επόμενους έξι μήνες.
      5. Το 32,1% προβλέπει σχεδόν την ίδια ζήτηση για αγορά κατοικιών το επόμενο εξάμηνο.
      6.Το 44,4% προβλέπει ότι η κρίση στην κτηματαγορά θα διαρκέσει 2 έως 3 χρόνια. Συγκεκριμένα:
       
      1.Στην ερώτηση: «Σύμφωνα με την προσωπική σας άποψη, η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει:…»
      Το μεγαλύτερο ποσοστό των ειδικών (44,4%) εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει δύο έως τρία χρόνια.
      Ένα σημαντικό ποσοστό 30,6% εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει δύο χρόνια.
       
      Το 90,3% - αθροιστικά - των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει από ένα έως τρία χρόνια.
      Αυτή η εκτίμηση του 90,3% των ειδικών, για διάρκεια μέχρι τρία χρόνια, δεν είναι και πολύ μακριά από αντίστοιχη που δείχνει σχετική μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
       
      2. Ποσοστό 36,6% των ερωτηθέντων απαντά ότι η πορεία της αγοράς για κατοικίες για τους επόμενους έξι μήνες θα είναι περίπου η ίδια. Μειωμένο εμφανίζεται το ποσοστό των ειδικών της κτηματαγοράς -από 39,1% που ήταν στην προηγούμενη συγκυρία, σε 33,3% στην παρούσα- που εκτιμά ότι η αγορά ακινήτων για κατοικίες θα είναι χειρότερη. Επίσης, αυξήθηκε το ποσοστό των ερωτηθέντων -από 13,2% που ήταν στην τελευταία συγκυρία σε 14% στην παρούσα- που εκτιμά ως μελλοντικά καλύτερη την αγορά των ακινήτων.
       
      3. Το 45,8% των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι υπάρχει ισχυρό πλεόνασμα προσφοράς στην αγορά ακινήτων για κατοικίες. Το ποσοστό αυτό είναι λίγο μεγαλύτερο σε σύγκριση με την προηγούμενη συγκυρία. Επίσης, το 48,6% θεωρεί ότι υπάρχει πλεόνασμα προσφοράς, όταν το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας ήταν 54,8%. Το 1,4% των ερωτηθέντων εκτιμά πως υπάρχει πλεόνασμα ζήτησης στην αγορά των ακινήτων για κατοικία.
       
      4. Επιχειρώντας κάποια προσέγγιση της κατάστασης των μη ενοικιασμένων κατοικιών, διαπιστώνεται ότι το 27,4% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι το ποσοστό των μη ενοικιασμένων κατοικιών είναι περίπου το ίδιο το σήμερα σε σχέση με έξι μήνες πριν, ποσοστό μειωμένο σε σύγκριση με την προηγούμενη συγκυρία (34,1%). Μειωμένοι εμφανίζονται (από 55,3% σε 39,6%) οι ερωτηθέντες που θεωρούν ότι το ποσοστό των μη ενοικιασμένων κατοικιών στην αγορά ακινήτων είναι υψηλότερο.
       
      5. Στην παρούσα συγκυρία, το 19,2% των ερωτηθέντων προσδοκά υψηλότερες πωλήσεις κατοικιών για το πρώτο εξάμηνο του 2015, ποσοστό υψηλότερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (16,1%). Το 23,4% των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι οι πωλήσεις των κατοικιών για το επόμενο εξάμηνο (πρώτο του 2015) θα είναι περίπου ίδιες με σήμερα. Το αντίστοιχο ποσοστό στη προηγούμενη συγκυρία είχε διαμορφωθεί στο 25,2%.
       
      6. Σχεδόν το ίδιο είναι το ποσοστό αυτών που εκτιμούν χαμηλότερες (αθροιστικά: «χαμηλότερες» + «πολύ χαμηλότερες») πωλήσεις κατοικιών, 57,4%, όταν το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας είχε διαμορφωθεί στο 58,7%, παραμένοντας σε υψηλά επίπεδα.
       
      7. Το 56,2% των ειδικών προσδοκά ότι θα «υπάρξει σχετική μείωση» στις τιμές πωλήσεων των κατοικιών στους επόμενους έξι μήνες, ποσοστό μειωμένο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (65,8%). Επίσης, το 31,1% εκτιμά «ότι θα μείνουν σταθερές οι τιμές των πωλήσεων», ποσοστό μεγαλύτερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης συγκυρίας (19,1%).
       
      8. Το 15,4% προσδοκά υψηλότερη ζήτηση κατοικιών για το πρώτο εξάμηνο του 2015. Περισσότεροι από τρεις στους δέκα (32,1%) των ειδικών της κτηματαγοράς εκτιμά ότι η ζήτηση των κατοικιών για το επόμενο εξάμηνο θα είναι περίπου ίδια με σήμερα.
      Το ποσοστό αυτών που εκτιμούν χαμηλότερη ζήτηση κατοικιών (αθροιστικά: «χαμηλότερη» + «πολύ χαμηλότερη»), το οποίο φτάνει το 52,5%, είναι λίγο αυξημένο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της προηγούμενης μέτρησης (51%).
       
      9. Το 30,6% των ειδικών της κτηματαγοράς πιστεύει ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει 2 χρόνια, ενώ το 4,2% πιστεύει ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει λιγότερο από 6 μήνες. Επίσης, το 44,4% εκτιμά ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει 2 έως 3 χρόνια.
       
      10. Το 98,6% των ειδικών της κτηματαγο-ράς πιστεύει ότι η κρίση συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις τιμές των ακινήτων, ενώ μόλις το 1,4% πιστεύει ότι η κρίση επηρεάζει τις τιμές των ακινήτων θετικά.
       
      11. Όσον αφορά στη μελλοντική οικονομική πορεία της χώρας, οι απόψεις των ειδικών της κτηματαγοράς διίστανται, αφού το 36,6% πιστεύει πως η οικονομία της χώρας θα είναι καλύτερη μετά από 6 μήνες, ενώ το υπόλοιπο 63,4% θεωρεί πως αυτή θα είναι χειρότερη (αθροιστικά: «χειρότερη» + «πολύ χειρότερη»).
       
      12. Οκτώ στους δέκα ειδικούς (78,1%) θεωρούν ότι η οικονομική κρίση της χώρας έχει προκαλέσει σημαντικές δυσμενείς αλλαγές στο χώρο της αγοράς ακινήτων. Ακόμα και στην περίπτωση που η οικονομία ανακάμψει, η κτηματαγορά θα πρέπει να πάψει να ακολουθεί τον κανόνα που επικρατούσε στα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης: την ιδιοκτησία κατοικίας που στηρίζεται σε φθηνά δάνεια, χωρίς ανάλογες εγγυήσεις.
       
      13. Η πλειοψηφία των ειδικών της κτηματαγοράς (65,8%), θεωρεί ότι οι παρεμβάσεις της Πολιτείας για τα θέματα της κτηματαγοράς γινόταν προς τη λάθος κατεύθυνση. Ένα παράδειγμα αποτελεί η φορολογική πολιτική για τα ακίνητα. Οι συνεχεία αλλαγές τύπου «ράβε-ξήλωνε» των φορολογικών νόμων, σίγουρα δημιουργεί επιπλέον στρεβλώσεις στις οικονομικές αποφάσεις. 
       
      Η ανεργία στην πρώτη γραμμή της ανησυχίας
       
      Τα τρία πιο σημαντικά προβλήματα
       
      Τρία είναι τα κορυφαία προβλήματα για τους Ελληνες αυτή την περίοδο, σύμφωνα με τους ειδικούς της κτηματαγοράς. Πρόκειται για την ανεργία, την ύφεση και το έλλειμμα αξιών. Η ανεργία συνιστά πρόβλημα μείζονος σημασίας, καθώς επτά στους δέκα (75,7%) ερωτηθέντες την τοποθετούν αξιολογικά στην κορυφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Επίσης, οι ειδικοί κατατάσσουν τη φτώχεια στην πρώτη πεντάδα των σημαντικότερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα. Τονίζεται ότι το ποσοστό των ειδικών της κτηματαγοράς που ανησυχεί για την ανεργία είναι πάρα πολύ υψηλό (75,7%). Η λαθρομετανάστευση (6,8%), το σύστημα υγείας (5,4%) και η εγκληματικότητα (1,4%), φαίνεται να προβληματίζουν λιγότερο τους ειδικούς της κτηματαγοράς, αν και παραμένουν ως σημαντικά προβλήματα που απασχολούν τη χώρα.
       
      Υπερπροσφορά στα επαγγελματικά κτίρια
       
      Ελλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά ακινήτων
       
      Ο Γενικός Δείκτης της Κτηματαγοράς μετρά το επίπεδο της εμπιστοσύνης των ειδικών της Κτηματαγοράς. Βαθμός πάνω από 50 δείχνει ότι υπάρχει εμπιστοσύνη. Αύξηση σημειώνεται στον Γενικό Δείκτη εμπιστοσύνης της Κτηματαγοράς, καθώς αυτός διαμορφώνεται στο επίπεδο των 31,6 μονάδων, έναντι 29,1 μονάδων στη δεύτερη Συγκυρία του 2014.
       
      Σε ότι αφορά στις επιμέρους συνιστώσες του δείκτη εμπιστοσύνης, ο Δείκτης Επαγγελματικών Ακινήτων (31,1) σημείωσε μικρή άνοδο σε σύγκριση με την προηγούμενη Συγκυρία (β' εξάμηνο του 2014). Μικρή αύξηση παρατηρήθηκε και στην εξέλιξη του Δείκτη Εμπιστοσύνης των Κατοικιών (32,0), σε σχέση με την προηγούμενη Συγκυρία (30,0).
       
      Στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων οι ειδικοί εκτιμούν σε ποσοστό 95,5% ότι υπάρχει υπερπροσφορά (ισχυρό πλεόνασμα και πλεόνασμα προσφοράς).
       
      Επίσης, ότι υπάρχει σχετική μείωση τιμών σε σχέση με έξι μήνες πριν, πιστεύει το 61,9%. Το 62% εκτιμά ότι θα υπάρξει μια σχετική μείωση το επόμενο εξάμηνο ενώ το 11,8% θεωρεί ότι οι τιμές θα παραμείνουν σταθερές. Οι ειδικοί προβλέπουν σε ποσοστό 34,6% ότι θα είναι ίδια η ζήτηση για αγορά επαγγελματικών ακινήτων το επόμενο εξάμηνο και το 56,3% διαφωνεί ότι οι τιμές των επαγγελματικών ακινήτων είναι η επόμενη φούσκα. Οι μισοί ειδικοί (50,3%) πιστεύει ότι η κατάσταση θα είναι χειρότερη ή πολύ χειρότερη σε σύγκριση με έξι μήνες πριν. 
       
      Η Ελλάδα 33η σε σύνολο 97 χωρών
      Η έλλειψη διαφάνειας πλήττει τις επενδύσεις
       
      Η έρευνα στέκεται και στη διαφάνεια της κτηματαγοράς και αναφέρει: «Πολύ συχνά η διαφάνεια και ο ιδιαίτερος ρόλος της στα δρώμενα συνδέονται με την ύπαρξη μηχανισμών λογοδοσίας για τη συμπεριφορά των δημόσιων υπηρεσιών. Σ' αυτήν την περίπτωση, η διαφάνεια σχετίζεται με τη διαφθορά, οπότε θεωρείται ως ένα εργαλείο μείωσης της διαφ-θοράς.
       
      Όμως η διαφάνεια έχει μεγάλη σημασία και για τον τομέα της κτηματαγοράς. Οι επενδυτές εντός και εκτός χώρας, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, οι εταιρείες ανάπτυξης, και άλλοι φορείς επιδιώκουν αντικειμενική πληροφόρηση και ελπίζουν σε κάποια κριτήρια ηθικής για την αγορά ακινήτων.
       
      Η Ελληνική αγορά, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολη και περίπλοκη, αφού οι νόμοι, το φορολογικό σύστημα, η πολεοδομία και γενικά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, δεν μπορούν να δώσουν σαφή δεδομένα για την επικρατούσα ρευστή κατάσταση, απομακρύνοντας του όποιους επενδυτές.
       
      Εκτός από τις άλλες στρεβλώσεις της κτηματαγοράς, χρειάζεται η ύπαρξη κάποιου επιπέδου διαφάνειας. Η Lones Lang LaSalle, έχει αναπτύξει το Δείκτη Διαφάνειας της Κτηματαγοράς (Jones Lang LaSalle Real Estate Transparency Index - RETI) καλύπτοντας 102 αγορές παγκοσμίως. Ο σκοπός του δείκτη RETI, είναι να βοηθήσει τους επενδυτές της αγοράς να αντιληφθούν τις σημαντικές διαφορές, όταν αυτοί συναλλάσσονται, κυρίως σε ξένες χώρες.
       
      Πέντε βαθμίδες διαφάνειας
       
      Ο δείκτης RETI κινείται στο διάστημα τιμών από ένα έως πέντε. Η χώρα, στην οποία έχει ο δείκτης RETI τιμή ίση με τη μονάδα (=1) θεωρείται ότι διαθέτει διαφανή κτηματαγορά, ενώ κάποια χώρα που εμφανίζει τιμή δείκτη ίση με πέντε, έχει μια εντελώς αδιαφανή κτηματαγορά. Έτσι, προκύπτουν πέντε βαθμίδες διαφάνειας:
      Υψηλή διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κυμαίνεται μεταξύ 1 και 1,7
      Διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κινείται μεταξύ 1,71 και 2,45
      Ημιδιαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη βρίσκεται μεταξύ 2,46 και 3,46
      Χαμηλή Διαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη βρίσκεται μεταξύ 3,47 και 3,97
      Αδιαφάνεια, όταν η τιμή του δείκτη κυμαίνεται μεταξύ 3,98 και 5.

      Η Ελλάδα βρίσκεται στην 33η θέση, έχοντας τιμή του Δείκτη Διαφάνειας (RETI) ίση με 2,71 για το έτος 2014. Το 2012 η Ελλάδα βρισκόταν επίσης στην 33η θέση, σε σύνολο χωρών 97, με τιμή του δείκτη ίση με 2,84.
       
      Παρατηρούμε ότι η χώρα μας βρίσκεται στην ίδια ομάδα, των ημι-διαφανών χωρών μαζί με τις Ρουμανία, Σλοβακία, Τουρκία, Κροατία, Ισραήλ και Ρωσία (1η και 2η βαθμίδα). Ασφαλώς, χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και από την Πολιτεία, αλλά και τους παράγοντες της κτηματαγοράς για να ξεφύγει από την κατάσταση των ημιδιαφανών αγορών.
       
      Οπως αναφέρει η έρευνα, δεν είναι δυνατόν η χώρα μας να επιδιώκει, μέσα στα πλαίσια της ανάπτυξης του τουρισμού, την εξοχική κατοικία, τις ξενοδοχειακές μονάδες και η κτηματαγορά να βρίσκεται σε κατάσταση ημι-διαφάνειας. Η χώρα αναζητά ξένους επενδυτές, τι στιγμή που ελλοχεύει ο επενδυτικός κίνδυνος για τη χώρα, οι φορολογικοί νόμοι αλλάζουν συχνά, οι αξίες δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα και εξακολουθούν να υφίστανται και άλλες γνωστές παθογένειες του συστήματος.
       
      Πηγή: http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=113450886
    21. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ξενοδοχείων για το 2024, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 9% του τζίρου τους.
      Από το συνολικό ποσό των επενδύσεων (που διαμορφώθηκε σε 1.028.581.504 ευρώ) 200 εκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο 2024, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σήμερα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε δράσεις βιωσιμότητας παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2024, φτάνοντας περίπου το 19% του συνόλου των επενδύσεων, σε σύγκριση με 13,3% το 2023.
      «Η έρευνά μας, επιβεβαιώνει πως ο ξενοδοχειακός κλάδος εμφανίζει μια αξιοσημείωτη δυναμική με θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Με τις κατάλληλες πολιτικές πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν τα ελληνικά ξενοδοχεία καθώς αποτελούν σταθερό πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής προόδου σε όλη την Ελλάδα και έχουν τις δυνατότητες να προσφέρουν ακόμη περισσότερα» ανέφερε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός.
      Η ίδια έρευνα καταδεικνύει σταθεροποίηση της τουριστικής κίνησης κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης με την πληρότητα και τις τιμές να παραμένουν σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης τους μήνες εκτός αιχμής, η οποία αποτυπώνεται με την αύξηση της πληρότητας και της τιμής στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας.
      Αναφορικά με τον τζίρο των ξενοδοχείων το 2024 ανήλθε στα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,8% σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 1*-3*, που αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων, κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 5% το 2024 σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 4*-5* κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα ποσοστό 80% περίπου των εσόδων των ξενοδοχείων προέρχονται από διανυκτερεύσεις.
      Η συνολική συμβολή (άμεση και έμμεση) στο παραγόμενο προϊόν της ελληνικής οικονομίας φτάνει στα 17.814,9 εκατ. ευρώ και ανέρχεται στο 5,9% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, έναντι του 4,8% το 2023.
      Ο ξενοδοχειακός κλάδος για το 2024 υποστήριξε συνολικά (άμεσα και έμμεσα) πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Από αυτές περίπου οι 143.000 θέσεις συνιστούν έμμεσες θέσεις που δημιουργήθηκαν σε άλλους κλάδους.
      Επίσης, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκτιμάται ότι συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ.
      Σημειώνεται επίσης, πως την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε μόλις κατά 4% και των δωματίων κατά 11%, όπου μάλιστα διαπιστώνεται η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν είναι τα ξενοδοχεία αυτά που ευθύνονται για φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης τουριστικών ροών σε συγκεκριμένους τουρισμούς.
      Το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2024, ήταν 69,2% στα ίδια περίπου επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια ώρα πάνω από το 1/3 περίπου των πελατών των ξενοδοχείων προέρχεται από τους Online Travel Agents (OTAs).
      Αναφορικά με τα συμβόλαια του 2025, από την έρευνα προκύπτει ότι τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το ποσοστό των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 ανέρχεται στο 60% (2024: 55%). Από αυτά το 41% (2024: 72%) έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 8%, όπως και πέρυσι. Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, το 34% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment δεσμεύοντας το 56% των δωματίων τους, όπως και πέρυσι.
      Εστιάζοντας στις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ξενοδόχοι το 2024 η έρευνα καταδεικνύει ότι σε αυτές περιλαμβάνονται η εύρεση προσωπικού, και το κόστος της ενέργειας ενώ ανησυχία εξακολουθεί να προκαλεί: το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, η έλλειψη εργαζομένων και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.