Αναζήτηση στην κοινότητα

Συναγερμός έχει σημάνει ανάμεσα στις μεγάλες εταιρίες ηλεκτρισμού της Ευρώπης, τους συναφείς φορείς, αλλά και την ίδια την Κομισιόν, από το γεγονός ότι οι συμβατικοί σταθμοί παραγωγής, είτε είναι μονάδες βάσης, είτε ευέλικτες μονάδες, περιορίζουν όλο και περισσότερο τις ώρες λειτουργίας τους, εξαιτίας της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ, με άμεση συνέπεια στην κερδοφορία των εταιριών, τη βιωσιμότητα των επενδύσεων, αλλά, κυρίως, τον αναφυόμενο κίνδυνο της ενεργειακής τροφοδοσίας. Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν στο να τεθούν επιτακτικά στην ατζέντα της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής οι μηχανισμοί αμοιβής ισχύος, υπό το φως των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται στην αγορά. Ήδη, η Κομισιόν δημοσίευσε πρόσφατα Σχέδιο Κατευθύνσεων ( Guide Line) για το μελλοντικό τρόπο στήριξης των ΑΠΕ, καθώς και την αναγκαιότητα εξασφάλισης διαθέσιμης ισχύος, τόσο για την επάρκεια εφοδιασμού, όσο και για υποστήριξη στις συγκεκριμένες μεταβαλλόμενες πηγές ενέργειας. Στο επόμενο δεκαήμερο το Σχέδιο αυτό θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ώστε να αποκτήσει νομοθετική ισχύ από τον Ιούλιο του 2014. Ενόψει της διαβούλευσης, η Eurelectric διοργανώνει μεθαύριο, Πέμπτη, 12 Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες, ημερίδα με θέμα «Μελλοντικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας με ή χωρίς μηχανισμούς αμοιβής ισχύος: τι λέει η Ευρώπη;» Όπως επισημαίνει η Eurelectric, οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε. βρίσκονται ενώπιον θεμελιωδών αλλαγών, ως απόρροια της ευρωπαϊκής πολιτικής για τις ΑΠΕ και τους στόχους του 2020. Ήδη, αρκετά κράτη-μέλη έχουν κινητοποιηθεί ανησυχώντας για τη μελλοντική διασφάλιση της επάρκειας ισχύος, με συνέπεια να επαναφέρουν τους μηχανισμούς αμοιβής ισχύος. Καθώς τις ανησυχίες αυτές αναγνωρίζει και συμμερίζεται η Κομισιόν, ο Επίτροπος Ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια παραβρέθηκε σε συνάντηση που διοργάνωσε η Eurelectric στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, όπου είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τις πρώτες σκέψεις της Ε.Ε. όπως αποτυπώνονται στο Σχέδιο Κατευθύνσεων. Στη συνάντηση παραβρέθηκε και ο ΕΣΑΗ, δια του αντιπροέδρου του Ντίνου Μπενρουμπή και του αναπληρωτή γενικού διευθυντή Γιώργου Στάμτση. Ο κ. Αλμούνια ανέφερε ότι η ενίσχυση που θα δίνεται μελλοντικά στις ΑΠΕ θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο μέσω μηχανισμών αγοράς. Εξέφρασε, μάλιστα, την προτίμηση της Επιτροπής σε μηχανισμούς feed- in premium έναντι των feed- in tariff. Εκτενής αναφορά έγινε στους μηχανισμούς αμοιβής ισχύος, με τον Επίτροπο να διαβεβαιώνει ότι θα συμπεριληφθούν συγκεκριμένοι κανόνες για την κρατική ενίσχυση ( state aid) στο Σχέδιο Κατευθύνσεων σχετικά με τους μηχανισμούς αυτούς. Οι κανόνες αυτοί θα εξασφαλίζουν ότι η εφαρμογή των μηχανισμών αμοιβής ισχύος θα γίνεται όταν και όπως πραγματικά απαιτείται. Ήδη, η Γερμανία, όπου έκλεισαν καινούριες μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού, με κίνδυνο τη διασφάλιση της τροφοδοσίας, επανέφερε τους μηχανισμούς αμοιβής ισχύος για να σώσει το φετινό χειμώνα. Στην Αγγλία εκτιμάται ότι θα δοθούν capacity grants από το 2015, ενώ η χώρα ανακοίνωσε ότι προτίθεται να παρέχει στην EDF ρυθμιζόμενη αμοιβή διαθεσιμότητας, προκειμένου να κατασκευάσει πυρηνικό εργοστάσιο. Στην Ιταλία δόθηκαν εσπευσμένα ανάλογες αμοιβές, γιατί η ηλεκτρική αγορά της κινδυνεύει με μπλακ άουτ. Για την Ελλάδα, η οποία μαζί με μια σειρά άλλων χωρών έχει ήδη εφαρμόσει ανάλογους μηχανισμούς (ΑΔΙ), οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι θα μπορεί να συνεχίσει να τους εφαρμόζει και μελλοντικά, αρκεί βέβαια να συμμορφώνονται με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο όταν θα τεθεί. Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Παντελής Κάπρος, μιλώντας στο πρόσφατο συνέδριο ενέργειας του ΙΕΝΕ, δεν δίστασε να προτείνει τα ΑΔΙ να μην δίνονται στις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, για να εξυγιανθεί η χονδρεμπορική αγορά. Πηγή: http://www.energia.g...sp?art_id=77007 Click here to view the είδηση

Οργανικά απόβλητα από γουρούνια ενός χοιροστασίου της περιοχής του Λέστερ στη Μεγάλη Βρετανία θα χρησιμοποιηθούν για την ηλεκτροδότηση 700 νοικοκυριών αποτρέποντας παράλληλα την απόθεση απορριμμάτων βάρους 18.000 τόνων από τη χωματερή. Τα απόβλητα των χοίρων μαζί με οργανικά απόβλητα από τρόφιμα θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοαερίου όγκου ισοδύναμου με 1,2 Μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας. Ο παραγόμενος ηλεκτρισμός διοχετεύεται στο δίκτυο για την ηλεκτροδότηση τόσο νοικοκυριών όσο και της τοπικής χοιροτροφικής μονάδας. Την τεχνολογία μετατροπής των αποβλήτων σε ενέργεια ανέπτυξε η βρετανική εταιρεία PROjEN BioEnergy, η οποία βραβεύτηκε εντός του μήνα από το Ινστιτούτο Χημικών Μηχανικών της Βρετανίας (IChemE). Η PROjEN BioEnergy βασίστηκε στη διαδικασία της αναερόβιας χώνευσης κατά την οποία φυσικά βακτήρια μετατρέπουν βιοδιασπώμενα υλικά σε αέριο. Πέρα από την παραγωγή ενέργειας περιορίστηκαν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της μονάδας αντισταθμίζοντας εκεινες που παράχθηκαν κατά την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Επίσης, αποφεύχθηκε η επιβάρυνση της τοπικής χωματερής με απόβλητα και υποπροϊόντα της μονάδας. Τέλος, η διαδικασία παράγει ένα παστεριωμένο λίπασμα υψηλής ποιότητας, καθαρό από ζιζάνια και πλούσιο σε άζωτο. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο καταναλώνονται 96 εκατομμύρια τόνοι κοπριάς στη γεωργική γη της Βρετανίας. Η παστερίωση βοηθά στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων μετάδοσης αερομεταδιδόμενων βακτηρίων όπως η λιστερία και η σαλμονέλλα. Πηγή: http://www.econews.g...ioaerio-108579/ Click here to view the είδηση

Οι νέες αυξήσεις στις χρεώσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που, σύμφωνα με πληροφορίες, θα φτάσουν έως και 70% (!) στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, φέρνουν ξανά στο προσκήνιο ένα έγκλημα που επί δεκαετίες συντελείται με θύματα τους Έλληνες καταναλωτές, το περιβάλλον και το τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Ως γνωστόν, τα νησιά που δεν συνδέονται με το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας (π.χ. Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) επί δεκαετίες στηρίζονται στο πετρέλαιο για την ηλεκτροπαραγωγή, σε ποσοστό που ξεπερνά το 95%.Το κόστος αγοράς πετρελαίου είναι τόσο υψηλό που, για να μην πληρώνουν οι κάτοικοι των νησιών 4 και 5 φορές πιο ακριβά το ρεύμα, τη διαφορά επωμίζονται (και σωστά) όλοι οι Έλληνες καταναλωτές μέσα από τις ΥΚΩ που αναφέρονται στον λογαριασμό της ΔΕΗ. Το 2011 η ΔΕΗ πλήρωσε 800 εκατ. ευρώ για αγορές υγρών καυσίμων, ενώ το 2012 το ποσό αυτό σχεδόν άγγιξε το 1 δισ. ευρώ. Οι συνεχείς αυξήσεις του κόστους πετρελαίου είχαν το (πολύ αναμενόμενο) αποτέλεσμα να ξεπερνούν σημαντικά τα 700 περίπου εκατ. που συγκεντρώνει η ΔΕΗ από τις ΥΚΩ (που επίσης χρηματοδοτούν και το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο). Μαζί με την αύξηση των ενταγμένων πολιτών στο ΚΟΤ, η ΔΕΗ πλέον καλείται να μαζέψει 1,1-1,2 δισ. τον χρόνο από τις ΥΚΩ. Εξ ου και οι αυξήσεις. Πόσο κοστίζει η διασύνδεση των Κυκλάδων με το δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας; Περίπου 1 δισ. ευρώ. Μόλις σε έναν χρόνο, δηλαδή, θα είχαμε κάνει απόσβεση… Θα περίμενε κανείς κυβέρνηση και ΔΕΗ να έχουν ως βασικό μέλημα τη διασύνδεση των νησιών, την εκμετάλλευση του τεράστιου και ανεξάντλητου δυναμικού ανανεώσιμης ενέργειας (ήλιος, αέρας, γεωθερμία) και εφαρμογή στοιχειωδών μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (ναι, υπάρχουν ακόμα ξενοδοχειακές μονάδες που δεν έχουν ηλιακούς θερμοσίφωνες για ζεστό νερό χρήσης και καίνε ρεύμα…). Άλλωστε είναι νωπή ακόμα η περυσινή πικρή εμπειρία του μπλακ-άουτ της Σαντορίνης, αποτέλεσμα του προβληματικού πετρελαϊκού συστήματος ηλεκτροδότησης που έχουμε στα νησιά. Αμ δε! Βασικός στόχος της ΔΕΗ είναι η κατασκευή νέων πετρελαϊκών μονάδων (π.χ. Ρόδος), για τις οποίες μάλιστα έχει αιτηθεί δάνειο αξίας 175 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ την ίδια ώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές το ΥΠΕΚΑ ζητά επίμονα εξαιρέσεις από την Ευρώπη για την ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλούν οι πετρελαϊκές μονάδες, με σκοπό να παρατείνει τη ρυπογόνο λειτουργία τους για πολλά χρόνια ακόμα. Αλλά δεν πειράζει. Όσο υπάρχουν 6,5 εκατομμύρια καταναλωτές στην Ελλάδα που πληρώνουν – δήθεν ως κοινωνική πολιτική – το πετρέλαιο των νησιών, ας διατηρήσουμε αυτήν την κατάσταση προς τέρψιν όσων νέμονται το αντίστοιχο κύκλωμα, π.χ. πετρέλαιο, μεταφορά, αεριοστρόβιλοι (με κάποιο μαγικό τρόπο, αυτό θυμίζει επίσης σε πολλά σημεία το καθεστώς προμήθειας νερού ύδρευσης στα νησιά με πλωτές υδροφόρες…). Λυπάμαι, αλλά για αυτήν την κατάντια δεν φταίει ούτε το μνημόνιο ούτε η Μέρκελ. Φταίει το ξερό μας το κεφάλι. Εδώ και δεκαετίες αρνούμαστε να κάνουμε το αυτονόητο και προτιμούμε να σκορπάμε δισεκατομμύρια σε εισαγωγές πετρελαίου διαιωνίζοντας ένα παράλογο σύστημα, αντί να επενδύουμε αυτά τα χρήματα στο εσωτερικό προωθώντας βιώσιμες λύσεις: να μειώσουμε το κόστος ρεύματος, να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας, να εφαρμόσουμε (πραγματική) κοινωνική πολιτική. Προς το παρόν, όσο εξαρτώμαστε από το… μαζούτ που καίμε στα νησιά μας τόσο εκτεθειμένοι θα είναι οι λογαριασμοί της ΔΕΗ στις αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου. Για τις υπόλοιπες (κρυφές και φανερές) επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, που θα φέρουν και αυτές σύντομα νέες αυξήσεις στους λογαριασμούς, θα τα πούμε μία άλλη φορά… Πηγή: http://www.greenpeac...4276&__step__=1 Click here to view the είδηση

Η «Καθημερινή» ξεκινάει σταθερή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Μανιάτη, αν. καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κλιματική Κρίση και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών». Μία φορά την εβδομάδα, θα ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας για βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία, τις εξελίξεις σε σύγχρονα θέματα τεχνολογιών και καινοτομιών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Στόχος μας, να πληροφορούμε τους αναγνώστες με κρίσιμα και κυρίως αξιόπιστα στοιχεία για την κατάσταση και την πορεία εξέλιξης της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η ενημέρωση θα πραγματοποιείται μέσα από επίσημα δημοσιευμένα και αξιόπιστα διαγράμματα διεθνών οργανισμών, στα οποία θα γίνεται ένας σύντομος σχολιασμός, δεδομένου ότι στόχος είναι, τα διαγράμματα από μόνα τους να είναι ερμηνεύσιμα όσο το δυνατόν πιο εύκολα. Στην ερευνητική ομάδα του καθ. Γιάννη Μανιάτη συμμετέχουν φοιτητές/τριες του μεταπτυχιακού προγράμματός του, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε θέματα πράσινης και έξυπνης ενέργειας, γεωπολιτικής, εξοικονόμησης ενέργειας, ευφυούς γεωργίας, έξυπνων πόλεων και μεταφορών / εφοδιαστικής αλυσίδας. Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Γεωργίας Πολυτάνου, Ανδρέα Συρεγγέλα «Πρωταγωνιστές» τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας (2018) ήταν της τάξεως των 14.000 δισ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (million tones oil equivalent – bp outlook). Από αυτήν, το 34% προέκυψε από κατανάλωση πετρελαίου, το 27% από άνθρακα, το 24% από φυσικό αέριο, το 4% από πυρηνική ενέργεια, το 7% από υδροηλεκτρικά και μόλις το 4% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Συνολικά, λοιπόν, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα συμμετείχαν κατά 85% στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας. Το ποσοστό αυτό δείχνει και τη μεγάλη παγκόσμια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας ως ανθρωπότητα, ώστε να καταστήσουμε κλιματικά ουδέτερο τον πλανήτη έως το 2050, δηλαδή σε μόλις 30 χρόνια. Παραγωγή ενέργειας Σήμερα στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουμε 10.000 Τwh από άνθρακα, 6.000 Τwh από φυσικό αέριο, λιγότερο από 1.000 Τwh από πετρέλαιο, 2.000 Τwh από πυρηνικά, 4.000 Τwh από υδροηλεκτρικά και περίπου 2.000 Τwh από φωτοβολταϊκά, αιολικά, βιομάζα, γεωθερμία κ.ά. Η Αφρική σε ρόλο-κλειδί για τις ενεργειακές αγορές Η Αφρική πρόκειται να αποτελέσει κορυφαίο συντελεστή των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών. Το 2040 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,1 δισ. κατοίκους, με δεύτερη την Ινδία με 1,6 δισ. κατοίκους και τρίτη την Κίνα με 1,4 δισ. κατοίκους. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μοντέλα του 2019, οι ανάγκες σε πετρέλαιο θα ξεπερνούσαν για την Ινδία τα 4,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα και για την Αφρική τα 3,1 εκατ. βαρέλια. Οι ανάγκες σε φυσικό αέριο αναμενόταν να είναι πάνω από 350 δισ. κυβ. μέτρα (bcm) για την Κίνα, πάνω από 250 για τη Μέση Ανατολή, πάνω από 150 για την Αφρική και περίπου 130 στην Ινδία. Στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές, η Κίνα το 2040 αναμένεται να είναι η πρωταθλήτρια με 3.000 Τwh, η Ινδία με πάνω από 2.000 Τwh, η Ε.Ε. με πάνω από 1.200 Τwh και η Αφρική με πάνω από 700 Τwh. Οι εργαζόμενοι Το ζήτημα της απασχόλησης στην κατασκευή μονάδων πράσινης ενέργειας αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη λήψη των αποφάσεων κάθε κυβέρνησης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία (2020), οι απασχολούμενοι της Ευρώπης στην αιολική ενέργεια είναι 1,4 εκατ. εργαζόμενοι στη Γερμανία, 0,7 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου 0,3 εκατ. στην Ισπανία και στη Δανία. Η χρήση των κρίσιμων μεταλλευμάτων Τα κρίσιμα μεταλλεύματα (critical minerals) έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση. Ετσι, για τα μεταλλεύματα αυτά, ενώ ένα συμβατικό αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 30 kgr/όχημα, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρειάζεται πάνω από 200 kgr/όχημα. Αντίστοιχα, οι ανάγκες σε κρίσιμα μεταλλεύματα ανά 1 ΜW είναι 15.000 kgr για τα θαλάσσια (offshore) αιολικά πάρκα, 10.000 kgr για τα χερσαία αιολικά και πάνω από 6.000 kgr για τα φωτοβολταϊκά. Οι εκπομπές αερίων Οι σημερινές εκπομπές αερίων ρύπων είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος στο πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν και η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός διοξειδίου του άνθρακα, είναι υπεύθυνη μόνο για το 13% των συνολικών εκπομπών από την προβιομηχανική εποχή έως τη σημερινή, ενώ οι ΗΠΑ ξεπερνούν το 25% και η Ευρώπη το 22%. View full είδηση

Ενισχυμένη η θέση των ΑΠΕ στο 40% στο μείγμα και μάλιστα το καθιστούν εξαγωγικό κατά 1.180 MW με συνολικό προβλεπόμενο φορτίο 5.770 MW και το φυσικό αέριο στο 50%. Στο 5% οι λιγνίτες, στο 5% και τα υδροηλεκτρικά, χαμηλότερα στα 256 g/Kwh οι εκπομπές των CO2. View full είδηση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τις εκθέσεις της για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης το 2021, στις οποίες καταγράφεται η πρόοδος που σημειώνει η ΕΕ στο πλαίσιο της μετάβασής της σε καθαρές μορφές ενέργειας, σχεδόν δύο χρόνια μετά την έναρξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αν και σημειώνονται διάφορες ενθαρρυντικές τάσεις, θα απαιτηθούν εντατικότερες προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της μείωσης των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Τα δεδομένα θα πρέπει να αναλυθούν προσεκτικά κατά το επόμενο έτος έτσι ώστε να εντοπιστούν πιο μακροπρόθεσμες τάσεις μετά την πανδημία COVID-19. Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ξεπέρασαν για πρώτη φορά τα ορυκτά καύσιμα ως κύρια πηγή ενέργειας της ΕΕ το 2020, παράγοντας το 38 % της ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με το 37 % από ορυκτά καύσιμα. Εννέα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη καταργήσει τη χρήση άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας, 13 έχουν ορίσει ημερομηνία κατάργησης και τέσσερα εξετάζουν πιθανά χρονοδιαγράμματα. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ των 27 μειώθηκαν το 2020 κατά σχεδόν 10 % σε σύγκριση με το 2019. Πρόκειται για μια πρωτοφανή πτώση ως απόρροια της πανδημίας COVID-19, η οποία οδήγησε σε μείωση του συνόλου των εκπομπών κατά 31 % σε σύγκριση με το 1990. Το 2020, η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας μειώθηκε κατά 1,9 % και η τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 0,6 %. Ωστόσο, τα επίπεδα των δύο αυτών μειώσεων δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η ΕΕ για το 2020 και το 2030. Οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του ζητήματος σε επίπεδο κρατών μελών και ΕΕ θα πρέπει να συνεχιστούν. Οι επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων υποχώρησαν ελαφρά το 2020 λόγω της συνολικά μειωμένης κατανάλωσης ενέργειας. Τόσο οι επιδοτήσεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όσο και οι επιδοτήσεις στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης αυξήθηκαν κατά το ίδιο έτος. Η φετινή έκθεση δημοσιεύεται εν μέσω μίας περιόδου απότομης αύξησης των τιμών ενέργειας στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Παρότι η κατάσταση αυτή αναμένεται να είναι προσωρινή, αναδεικνύει την εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας, η οποία έχει αυξηθεί στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών, καθώς και τη σημασία της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας ώστε να αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η ενεργειακή φτώχεια πλήττει έως και 31 εκατ. άτομα στην ΕΕ, συνεπώς το ζήτημα αυτό θα παραμείνει στο επίκεντρο της προσοχής μας εν όψει των οικονομικών προκλήσεων της πανδημίας COVID-19 και του τρέχοντος επιπέδου των τιμών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή, στην πρόσφατη ανακοίνωσή της για τις τιμές της ενέργειας, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των ευάλωτων καταναλωτών. Η έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης αναλύει τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές για την ενέργεια και το κλίμα επηρεάστηκαν από την πανδημία COVID-19 την περσινή χρονιά και παρουσιάζει την ουσιαστική πρόοδο που σημειώθηκε σε νομοθετικό επίπεδο ως προς την απανθρακοποίηση. Αναφέρονται επίσης οι προσπάθειες που καταβάλλονται σε πολιτικό επίπεδο για να διασφαλιστεί ότι οι κλιματικοί και ενεργειακοί μας στόχοι θα ενσωματωθούν περισσότερο από ποτέ στα προγράμματα ανάκαμψής μας από την πανδημία COVID-19. Ιστορικό Η έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης αναλύει τους πέντε πυλώνες της Ενεργειακής Ένωσης, οι οποίοι είναι οι εξής: η επιτάχυνση της απανθρακοποίησης με βασικό άξονα το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης· η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και προστασίας· η ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ· η έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα. Προσδιορίζει επίσης τους τομείς προτεραιότητας για τη μελλοντική ανάληψη δράσης με στόχο την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η κύρια έκθεση συνοδεύεται από πέντε εκθέσεις με αλληλοσχετιζόμενα θέματα. Παράρτημα για τις επιδοτήσεις στον τομέα της ενέργειας της ΕΕ: Οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων μειώθηκαν το 2020, κυρίως λόγω της μείωσης της ζήτησης ενέργειας εν μέσω της πανδημίας COVID-19. Θα πρέπει ωστόσο να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί ότι οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ θα συνεχίσουν να μειώνονται και δεν θα ανακάμψουν στο πλαίσιο της γενικότερης οικονομικής ανάκαμψης και της αυξημένης ζήτησης ενέργειας. Η έκθεση για την πρόοδο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα των τεχνολογιών καθαρής ενέργειας περιλαμβάνει μια αξιολόγηση του οικοσυστήματος καθαρής ενέργειας που καλύπτει από την έρευνα και την καινοτομία έως την εφαρμογή των εν λόγω τεχνολογιών. Η πρόοδος αξιολογείται με βάση βασικούς δείκτες ανταγωνιστικότητας. Η έκθεση καθιστά σαφές ότι, ενώ η ΕΕ παραμένει στην πρώτη γραμμή της έρευνας στον τομέα της καθαρής ενέργειας, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία και για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ καινοτομίας και αγοράς. Η έκθεση προόδου της δράσης για το κλίμα: «Επιτάχυνση της ευρωπαϊκής δράσης για το κλίμα με στόχο ένα πράσινο και δίκαιο μέλλον γεμάτο ευημερία» περιγράφει την πρόοδο που έχουν σημειώσει η ΕΕ και τα κράτη μέλη ως προς την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αναφέρει τις πρόσφατες εξελίξεις στην κλιματική πολιτική της ΕΕ. Η έκθεση βασίζεται σε στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της δράσης για το κλίμα. Η έκθεση για την αγορά άνθρακα περιγράφει τις εξελίξεις στη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διενέργεια των πλειστηριασμών, τη δωρεάν κατανομή, τις εξακριβωμένες εκπομπές, την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης, την εποπτεία της αγοράς, την υποδομή του ΣΕΔΕ της ΕΕ και τη συμμόρφωση με το ΣΕΔΕ. Η έκθεση για την ποιότητα των καυσίμων παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη μείωση της έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα καύσιμα των οδικών μεταφορών και την ποιότητα και τη σύνθεση των καυσίμων που διατίθενται στην ΕΕ. Η έκθεση συνοψίζει την κατάσταση που ανέφεραν τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου 7α και του άρθρου 8 παράγραφος 3 της οδηγίας για την ποιότητα των καυσίμων. View full είδηση

Το άρθρο αυτό έχει ως σκοπό να ενημερώσει για την νέα γεωπληροφοριακή εφαρμογή στην οποία αποτυπώνονται τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα στη χώρα μας. Η εγκατεστημένη αιολική ισχύς σήμερα είναι 4.374 MW. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από αιολικά πάρκα ήταν ίση με 20,4% της συνολικής καταναλωθείσας ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τον ΔΑΠΕΕΠ [1]. Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζεται το ενεργειακό μείγμα παραγωγής για το 2020. Καταγράφηκε ρεκόρ ωριαίας διείσδυσης αιολικής ισχύος: 68,8%. (τα ξημερώματα της Παρασκευής 6.11.2020 (03:00 – 04:00 CET) Συνολικά για 1235 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30%. Συνολικά για 2865 ώρες η διείσδυση μεταβλητών ΑΠΕ ήταν πάνω από 30% και για 429 ώρες ήταν πάνω από 50% η μεγαλύτερη αιολική παραγωγή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα παρατηρήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 9.12.2020 (20:00 – 21:00 CET) [2] Σύμφωνα με στατιστικά της ΕΛΕΤΑΕΝ [3] κατά το 2020 συνδέθηκαν στο δίκτυο 200 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 517,5 MW. Αυτό αποτελεί αύξηση 14,4% σε σχέση με το τέλος του 2019. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κάλυψαν το 38,2% της ετήσιας ηλεκτρικής κατανάλωσης για το 2020. Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις. Αναρτήθηκε στον ιστότοπο της ΕΛΕΤΑΕΝ η ηλεκτρονική εφαρμογή με τον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΕΛΕΤΑΕΝ. Ο χάρτης περιλαμβάνει όλα τα αιολικά πάρκα και τις ανεμογεννήτριες σε λειτουργία στην Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2021. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στον χάρτη της Ελλάδας και να επιλέγει πολύγωνα αιολικών πάρκων ή ανεμογεννήτριες που επιθυμεί. Επιλέγοντας κάποιο πολύγωνο θα του εμφανιστεί ένα νέο παράθυρο με πληροφορίες του αιολικού πάρκου, μεταξύ των οποίων η ισχύς του, το πλήθιος και ο τύπος των ανεμογεννητριών, η βεβαίωση παραγωγού, η εταιρεία έργου, το έτος έναρξης λειτουργίας, κ.ο.κ. Ομοίως και αν επιλέξει κάποια ανεμογεννήτρια. Κάθε αιολικό πάρκο έχει ένα μοναδικό κωδικό ή και υποκωδικό. Οι υποκωδικοί υποδηλώνουν τις περιπτώσεις επέκτασης, αποξήλωσης, repowering ή συνδυασμό αυτών για το συγκεκριμένο αιολικό πάρκο. Στη δεξιά πλευρά του χάρτη εμφανίζεται μία μπάρα που δίνει δυνατότητα στο χρήστη να αλλάξει το υπόβαθρο του χάρτη, να εμφανίσει το υπόμνημα του χάρτη, να μετρήσει αποστάσεις, να εκτυπώσει τον χάρτη και να διαμοιραστεί τον σύνδεσμο. Επιπλέον, δίνονται ενδιαφέρουσες στατιστικές πληροφορίες σχετικά με την συνολική εγκατεστημένη ισχύ στην Ελλάδα, πού βρισκόμαστε συγκριτικά με τον εκτιμώμενο στόχο για το 2030, πόσα MW αιολικής ενέργειας προστέθηκαν ανά έτος κλπ. Η βάση δεδομένων του χάρτη αποτελεί συνδυασμό στοιχείων από τα ανοιχτά δεδομένα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) και από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Αιολικής Ενέργειας που δημοσιεύει η ΕΛΕΤΑΕΝ και στόχος είναι να επικαιροποιείται κάθε εξάμηνο. Με τη γεωπληροφοριακή αυτή εφαρμογή, μπορεί ο πολίτης να ενημερωθεί για τις θέσεις των αιολικών πάρκων αλλά και για χρήσιμα στοιχεία τους. H συνεισφορά της αιολικής ενέργειας κατά 20,4% στην ετήσια ηλεκτρική κατανάλωση, αποδεικνύει ότι η αιολική ενέργεια αποτελεί αξιόπιστη ενεργειακή πηγή για την ηλεκτροδότηση της χώρας, χωρίς την παραγωγή κανενός είδους ρύπου, με υποκατάσταση χρήσης ορυκτών καυσίμων αλλά και ωφελειών στις τοπικές κοινωνίες. Βιβλιογραφία https://www.dapeep.gr/viosimi-anaptixi/energeiako-meigma/ https://eletaen.gr/deltio-typou-i-statistiki-tis-aiolikis-energeias-deytero-examino-2020/ https://eletaen.gr/wp-content/uploads/2021/01/2021-01-26-2020-HWEA-Statistics-Greece.pdf View full είδηση

έχρι το 2050 η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να έχει σταματήσει να εκλύει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -ή, έστω, να δεσμεύει από την ατμόσφαιρα ισοδύναμη ποσότητα όσων εκλύει. Θα πρέπει να γίνει "κλιματικά ουδέτερη". Το 2050, όμως, θα θέλουμε να έχουμε μια ακμάζουσα και αναπτυσσόμενη οικονομία, φτηνό ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη στα σπίτια, να κινούμαστε με αυτοκίνητα και μέσα μαζικής μεταφοράς, να παράγουμε βιομηχανικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε, γενικά, τους καρπούς του ανθρώπινου πολιτισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να παράγουμε και να καταναλώνουμε ενέργεια. Στην εποχή μας, τρεις δεκαετίες πριν από το 2050, ο τομέας της ενέργειας προκαλεί το 40% των εκλύσεων που στέλνουμε στην ατμόσφαιρα. Από τους 96,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 που εκλύονταν από την Ελλάδα το 2018, οι 38,3 εκατ. προέρχονταν από εκεί."96 εκατομμύρια τόνοι" (ή, "μεγατόνοι") ακούγεται πολύ, και είναι, πράγματι, περισσότερο από ό,τι εκλύουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιου μεγέθους, όπως η Πορτογαλία ή η Ουγγαρία. Αλλά είναι κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. και το χαμηλότερο νούμερο τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1990 η χώρα μας έστελνε 105,8 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 στην ατμόσφαιρα. Το 2005, τη χειρότερη χρονιά, έστειλε 139,1. To 2050 θα πρέπει να φτάσει στο μηδέν. Πώς θα το κατορθώσουμε; Και, επιπλέον, πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση λύνοντας ταυτόχρονα τα πολλά και μεγάλα προβλήματα του ενεργειακού τομέα που έχουμε σήμερα, αναβαθμίζοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας έναν από τους κρισιμότερους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις μια πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Στην πολυσέλιδή έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο πολιτικής (PDF) που προετοίμασε η ερευνητική ομάδα για το ίδιο θέμα με κεντρικό άξονα τον ρόλο του τομέα της ενέργειας στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βασικά σημεία της έρευνας συνοπτικά. 1. Ενέργεια & ελληνική οικονομία Ηπαραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή κάθε χώρας. Σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό μοντέλο της, τη βιομηχανία, τη φτώχεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Ο ενεργειακός τομέας επηρεάζει κάθε οικονομία με δύο τρόπους: αφενός συνεισφέρει απευθείας στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας με όλες τις δραστηριότητες της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας και των κλάδων που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, και αφετέρου με την ευρύτερη επίδραση στην οικονομία, μέσω των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, που επηρεάζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα (σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον ρόλο που παίζει ο κλάδος αυτός στην ελληνική οικονομία. ­ Διαβάστε Το Κείμενο Πολιτικής Για Την Ενέργεια (PDF) Η άμεση συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ελληνική οικονομία εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ (2017), ενώ ο τομέας δίνει δουλειά σε περίπου 50.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται στο (χονδρικό και λιανικό) εμπόριο καυσίμων. Αν συνυπολογίσουμε και τους κλάδους που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό, εκτιμάται ότι η ευρύτερη συνεισφορά του (ειδικότερα στην απασχόληση) είναι πολλαπλάσια. Σχεδόν το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων είναι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για προϊόντα πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια. Η χώρα μας όμως εισάγει και πολλά προϊόντα ενέργειας -το 27% των ελληνικών εισαγωγών συνολικά, με τη συντριπτική πλειοψηφία να είναι αργό πετρέλαιο που εισάγουμε κυρίως από το Ιράκ, το Καζακστάν, τη Ρωσία και άλλες χώρες, και το περισσότερο από το οποίο επανεξάγεται μετά την επεξεργασία του στα ελληνικά διυλιστήρια. Γενικά, η αξία των ενεργειακών προϊόντων που εισάγουμε είναι μεγαλύτερη από αυτών που εξάγουμε (15 δισ. ευρώ έναντι 10,7 δισ. το 2019). Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει πολύ μεγάλη σημασία και για τα δημόσια έσοδα. Το 64% της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης είναι δασμοί ή φόροι, για παράδειγμα. Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στην ενέργεια έφταναν το 3% του ΑΕΠ το 2019, έναντι 1,8% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αυτό, μάλιστα είναι κάτι που άλλαξε από το 2010 και την αρχή της κρίσης και μετά. Με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει μεγάλη σημασία για την οικονομία της χώρας. Τι περιλαμβάνει, όμως, "ο κλάδος της ενέργειας"; Η απάντηση είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές πολύ σημαντικές και διαφορετικές μεταξύ τους δραστηριότητες, κάποιες εκ των οποίων σχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. "Κάθε ενεργειακό σύστημα, με την έννοια του συνόλου των διευθετήσεων με τις οποίες αξιοποιούνται φυσικοί πόροι για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής", γράφει ο Βάτσλαβ Σμιλ, "έχει τρεις θεμελιώδεις συνιστώσες: τους φυσικούς (ανανεώσιμους ή μη ανανεώσιμους) ενεργειακούς πόρους, την τεχνολογία μετατροπής τους σε διαθέσιμη ενέργεια και μια ποικιλία ειδικών χρήσεων των διαθέσιμων ροών ενέργειας". Η έρευνα αναλύει κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες όπως λειτουργούν στη χώρα μας σε αναλυτικά κεφάλαια -εδώ θα καταγράψουμε μόνο ενδεικτικά μερικές από αυτές, μαζί με τα βασικά τους στοιχεία. Πριν ξεκινήσουμε την καταγραφή, όμως, αξίζει να σημειώσουμε τρία βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας και φτάνουν μέχρι τους ιλιγγιώδεις ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ (περίπου 2,7 δισ. ευρώ το 2019). Αλλά ας τα δούμε ένα ένα. 2. Η ηλεκτρική ενέργεια Πολλοί ταυτίζουν τον κλάδο της ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι, όμως, μόνο ένα τμήμα της ενεργειακής παραγωγής και κατανάλωσης μιας χώρας. Βεβαίως, είναι ίσως το πιο σημαντικό -και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα σημαντικότερο. Η ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, κυρίως από τον εξηλεκτρισμό τομέων τελικής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος στο κοντινό μέλλον θα χρησιμοποιεί ενέργεια από το δίκτυο ηλεκτρισμού για δραστηριότητες για τις οποίες έως τώρα έκαιγε ορυκτά καύσιμα. Η δε ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται ολοένα και περισσότερο από νέες, διαφορετικές πηγές. Αυτή η μετάβαση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα. Η ισχύς ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα μειώνεται και παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον το 1/3 της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΑΠΕ. Σκεφτείτε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στη χώρα πενταπλασιάστηκε μόνο μέσα σε δύο χρόνια, από το 2011 ως το 2013. Βεβαίως, διαχρονικά η χώρα μας βασίζεται σε κάποιο βαθμό στην καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάποια νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας καίγονται ντίζελ και μαζούτ για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα ενώ, ως γνωστόν, στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καίμε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα εργοστάσια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται κοντά στις περιοχές όπου εξορύσσεται ο λιγνίτης, ένας γαιάνθρακας που περιέχει σχετικά χαμηλό ποσοστό άνθρακα. Το 2018, το 32,3% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από καύση λιγνίτη. Αυτή, ωστόσο, είναι μια πρακτική που -όπως φαίνεται και από το διάγραμμα-, σταδιακά μειώνεται και σύντομα θα σταματήσει τελείως. Εδώ και πολλά χρόνια, η καύση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι οικονομικά ασύμφορη. Καθώς εκλύει μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία τέτοιων μονάδων κοστίζει πολλά σε δικαιώματα εκπομπών άνθρακα, η τιμή των οποίων ρυθμίζεται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της EE. To 2013 η μέση τιμή που αναγκάζονταν να πληρώνουν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανίες ήταν 4,4 ευρώ ανά τόνο CO2, αλλά το 2019 η τιμή είχε εκτοξευθεί στα 24,8 ευρώ ανά τόνο CO2, πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, πλέον όλες οι λιγνιτοπαραγωγές μονάδες της ΔΕΗ είναι ζημιογόνες. Το ελληνικό κράτος έχει ήδη προγραμματίσει το κλείσιμό τους. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι τα 3,35 GW που παράγουν αυτές οι μονάδες θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλες πηγές από το 2023 και μετά και, βεβαίως, ότι οι περιοχές που στηρίζονταν οικονομικά από αυτά τα εργοστάσια θα πρέπει να στηριχθούν κατά τη μετάβασή τους σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Στη χώρα μας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται την καταναλώνουν κυρίως οι υπηρεσίες (καταστήματα, γραφεία κλπ. -34,6% το 2019), τα σπίτια (33,6%) και η βιομηχανία (23,8% το 2019 -από 40,8% το 1990). Η ηλεκτρική ενέργεια, δε, κοστίζει ακριβά. Το 2019 η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είχε τις ακριβότερες τιμές χονδρικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό όμως δεν μεταφράζεται σε πολύ υψηλές τιμές (σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα) για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, λόγω ευνοϊκότερης φορολογίας. Ωστόσο, καθότι οι δαπάνες για ενέργεια παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα βάρη τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις -με προφανείς επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, οι ερευνητές υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια μείωση στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Πώς όμως φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα από την παραγωγή στην κατανάλωση; Στο πρώτο στάδιο στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα (ΕΔΣ) με 12 χιλιάδες χιλιόμετρα καλώδια και 356 υποσταθμούς, το οποίο διαχειρίζεται η ανώνυμη εταιρεία ΑΔΜΗΕ και το οποίο συνδέεται με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Σύστημα (μέσω Ιταλίας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας). Υπάρχουν επίσης και 29 αυτόνομα δίκτυα στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά (όπου, όπως είπαμε, κυρίως παράγεται ενέργεια με καύση μαζούτ και ντίζελ, και πλέον και από ΑΠΕ). Αξίζει να αναφέρουμε, εξάλλου, πως παρόλο που η παραγωγή ενέργειας στα νησιά αυτά έχει πολύ υψηλότερο κόστος, οι πολίτες εκεί πληρώνουν τα ίδια για ηλεκτρικό ρεύμα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Η διαφορά καλύπτεται από τις χρεώσεις για "ΥΚΩ" στους λογαριασμούς όλων των νοικοκυριών της χώρας. Αυτό προγραμματίζεται να αλλάξει, βεβαίως, με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών με το ΕΔΣ τα επόμενα χρόνια. Από εκεί και πέρα, από τους υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει στα σπίτια με ένα δίκτυο διανομής που έχει καλώδια μήκους 240 χιλιάδων χιλιομέτρων και εξυπηρετεί 7,6 εκατομμύρια πελάτες. Αυτό το δίκτυο το διαχειρίζεται ένας άλλος οργανισμός, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, γνωστός ως ΔΕΔΔΗΕ. Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια είναι η μετατροπή αυτού του δικτύου σε "έξυπνο δίκτυο" με 13 συγκεκριμένα έργα ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των υποδομών, όπως η αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών με ηλεκτρονικούς, "έξυπνους" μετρητές. Αυτές οι δομές και όλα αυτά τα αρκτικόλεξα δεν υπήρχαν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ ιδρύθηκε το 2011, ο ΔΕΔΔΗΕ το 2012. Αν και δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό από την κοινωνία, ολόκληρη η δομή και η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας έχει αλλάξει ριζικά στη χώρα μας μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Πριν από μόλις λίγα χρόνια η ΔΕΗ είχε το απόλυτο μονοπώλιο στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτό έχει αλλάξει. Βεβαίως, η ΔΕΗ ακόμα ελέγχει περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής και το 67,7% της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά το σύστημα μεταφοράς και τα δίκτυα διανομής πλέον έχουν διαχωριστεί ιδιοκτησιακά, και δεκάδες ιδιωτικές εταιρείες ανταγωνίζονται πλέον στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Μια άλλη εξαιρετικά σημαντική αλλαγή είναι το ότι τους τελευταίους μήνες -και πολύ καθυστερημένα-, η Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει το υπόδειγμα στόχος (target-model), ενώ εντάχθηκε και στις ενιαίες αγορές των ευρωπαϊκών δικτύων που ρυθμίζουν τις τιμές συντονισμένα από τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Το άνοιγμα αυτών των νέων αγορών, που θα ρυθμίζουν καλύτερα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, την προσφορά και τη ζήτηση έγινε πολύ καθυστερημένα, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασύνδεση της απομονωμένης ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 3. Τα ορυκτά καύσιμα Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε προϊόντα πετρελαίου κυρίως για θέρμανση και για κίνηση οχημάτων. Περίπου η μισή τελική κατανάλωση ενέργειας προέρχεται από τα προϊόντα πετρελαίου (53%). Είναι ένα υψηλό ποσοστό -το 5ο υψηλότερο στην ΕΕ- αλλά στο παρελθόν ήταν ακόμα μεγαλύτερο: δέκα χρόνια πριν ήταν στο 63%. Είναι αξιοσημείωτο το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα χρήματα για καύσιμα κίνησης (το 4,4% των δαπανών του μέσου νοικοκυριού) από ότι για ηλεκτρικό ρεύμα (3,1%) -κάτι το οποίο πιθανότατα σχετίζεται και με το ότι έχουμε την 3η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη στην ΕΕ. Όπως αναφέραμε, ο πολύ σημαντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική οικονομία αποτυπώνεται και από το μέγεθος των εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου (το 28% των εξαγωγών της χώρας - από 7% το 2000). Αυτός ο τομέας, όμως, θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις στο μέλλον, καθώς η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα κληθεί -όπως όλες οι χώρες του κόσμου- να μειώσει ραγδαία τις εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν όντως ληφθούν σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης διεθνώς, η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί μέσα στη δεκαετία του 2020 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί κατά περισσότερο από 50% μέχρι το 2040 στις ανεπτυγμένες οικονομίες (και κατά 10% στις αναπτυσσόμενες). Η χώρα μας εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, καθότι τα κοιτάσματα στην επικράτειά της παράγουν ελάχιστες ποσότητες (το κεφάλαιο 4 αναφέρει αναλυτικά την ιστορία αναζήτησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας). Βεβαίως, το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μπορεί να υπάρχουν στο Αιγαίο επανέρχεται πολύ συχνά στον δημόσιο διάλογο. Η έρευνα υποστηρίζει ότι υπό προϋποθέσεις η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων "δεν αντιτίθεται μεσοπρόθεσμα στη διακηρυγμένη πολιτική απο-ανθρακοποίησης" και ότι "δύναται να αποτελέσει μια δραστηριότητα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας". Τονίζει, δε, και τη γεωπολιτική σημασία μιας αναβάθμισης του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην περιοχή. Ωστόσο, υπογραμμίζει και τις προοπτικές που διαμορφώνονται από την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα στο μέλλον θα είναι, όπως είπαμε, αναπόφευκτα μικρότερη. Κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει πιθανές μελλοντικές επενδύσεις που θα έχουν ορίζοντα δεκαετιών. Εκτός από το πετρέλαιο, όμως, υπάρχει και το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο εκλύει λιγότερο CO2 και προσφέρεται για μια γρήγορη μείωση των εκπομπών, όταν αντικαθιστά τη χρήση άλλων ορυκτών καυσίμων. Στη χώρα μας μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ενεργειακό μείγμα (μόλις το 1996) και πλέον καλύπτει περίπου το 17,3% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης, ένα ποσοστό που αναμένεται να μείνει σταθερό μέχρι το 2030. Σημαντικά έργα υποδομής (αγωγοί, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης) είναι επίσης υπό κατασκευή. Στη συνέχεια και η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να μειωθεί, βεβαίως -το φυσικό αέριο θεωρείται μόνο μεταβατικό καύσιμο. Μολονότι όντως συνεισφέρει λιγότερο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από την καύση προϊόντων πετρελαίου, η διαφορά δεν είναι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν πολλοί. Η τιμή αναφοράς του συντελεστή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το φυσικό αέριο είναι 44,6% μικρότερη από το λιγνίτη, 27,5% λιγότερη από το μαζούτ και 24,3% λιγότερη από το ντίζελ. Προς το παρόν η κατανάλωσή του παγκοσμίως αυξάνεται -με την εξαίρεση του 2020, λόγω πανδημίας-, αλλά σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το 2040 (ή ακόμα και μέχρι το 2030, αν ληφθούν πιο ριζοσπαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από όσα είναι ήδη προγραμματισμένα) και στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται ραγδαία. Στην Ευρώπη αυτή η υποχώρηση αναμένεται να αρχίσει νωρίτερα, από την τρέχουσα δεκαετία. 4. Η ενεργειακή αποδοτικότητα Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα εν γένει όσο και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι το θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι ένα κρίσιμο, σοβαρό πρόβλημα το οποίο συχνά περνά απαρατήρητο από τον δημόσιο διάλογο, στο οποίο όμως υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για παρεμβάσεις και επενδύσεις, που όχι μόνο θα βελτίωναν τις προοπτικές επίτευξης των στόχων για το 2030 και το 2050, αλλά θα προσέφεραν και μια γερή τόνωση στην ελληνική οικονομία. "Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας", γράφουν οι ερευνητές, "η οποία υποστηρίζεται και προωθείται από την ενεργειακή πολιτική, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Παράλληλα, οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ενέργεια, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αντίστοιχα. Τα οφέλη είναι σημαντικά και για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων, τα οποία θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τη ζήτηση πιο εύκολα. Επιπλέον, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας". Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις "Α" και "Β". Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα προγράμματα "Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον" που χρηματοδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών στη Ελλάδα (κουφώματα, θερμομόνωση και άλλες τέτοιες παρεμβάσεις) οδήγησαν στην ανακαίνιση σχεδόν 100.000 κατοικιών. Το νέο πρόγραμμα "Εξοικονομώ-Αυτονομώ" (που έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) πρόκειται να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση πάνω από 180.000 κατοικιών. Για να φτάσουμε στο 2050 και τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ωστόσο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για το οποίο θα μιλήσουμε και παρακάτω, προβλέπει την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. 5. Οι ενεργειακές πολιτικές που υπάρχουν ΗΕυρωπαϊκή Ένωση πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από την προηγούμενη δεκαετία κιόλας έχει θέσει για λογαριασμό των κρατών-μελών συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, συνεισφέροντας στον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη όχι περισσότερο από 2οC μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με τη μέση θερμοκρασία στην προ-βιομηχανική εποχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει αναπτύξει μια εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα ως προς την παραγωγή στρατηγικών, κειμένων πολιτικής, οδηγιών και κανονισμών που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτά τα κείμενα περιέχουν και πολλούς ρυθμιστικούς κανόνες που αφορούν στην ενέργεια. Οι αρχικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την Ενέργεια και το Κλίμα (γνωστοί και ως στόχοι "20-20-20"), οι οποίοι νομοθετήθηκαν το 2009, είχαν χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020 και περιελάμβαναν: τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ μέχρι το 2020 τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20%. Η ΕΕ συνολικά τα πήγε καλά ως προς αυτούς τους στόχους. Το ίδιο και η δική μας χώρα. Στο διάστημα που μεσολάβησε όπως είδαμε και παραπάνω έγινε μεγάλη πρόοδος στην ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας. Μεγάλο ρόλο στην επίτευξη των στόχων, ωστόσο, έπαιξε και το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε η χώρα υπέστη μια γιγάντια οικονομική κρίση, με μια συνακόλουθη συρρίκνωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Πλέον η φαρέτρα των ρυθμιστικών κανόνων της ΕΕ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας πληθώρας στρατηγικών σχεδίων και στη χώρα μας, από το "ΕΣΔΕΑ" για την ενεργειακή απόδοση και το "ΕΣΕΚ" που αναφέρθηκε και παραπάνω, μέχρι το "ΣΔΑΜ" για τις λιγνιτικές περιοχές. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενσωματώνει τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής της ΕΕ και αποτελεί το βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής της χώρας για την επίτευξη ποιοτικών και ποσοτικών στόχων την περίοδο 2021-2030. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το δυναμικό, τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος στους τομείς της παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι που προβλέπει περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 42% σε σύγκριση με το επίπεδο των εκπομπών το 1990 (και 56% έναντι του 2005). Αυτός ο στόχος, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις αναμένεται να αναθεωρηθεί, βεβαίως, από 42% σε τουλάχιστον 55%. Πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να εκλύει περίπου 50 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον σε 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030 και μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 61%-64% έως το 2030. Βελτίωση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΕΑ) κατά τουλάχιστον 38% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με προβλέψεις που έγιναν το 2007. Μηδενικό μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2028. Αλλά και αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι αργά ή γρήγορα θα επανεκτιμηθούν προς το ακόμα πιο φιλόδοξο. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές για την αγορά ενέργειας, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή ασφάλεια, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αλλά και για την ενεργειακή μετάβαση σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας (στο κεφάλαιο 10.4 της μελέτης μπορείτε να βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση των πολιτικών). Μέρος των προτάσεων αυτών, δε, είναι επενδύσεις ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, αν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις 'πράσινης" ανάπτυξης. Στο κεφάλαιο 10.7 οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την "πράσινη" ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Αλλά, βεβαίως, η προσπάθεια δεν τελειώνει στο 2030. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να προετοιμάσουν και πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για το 2050 και τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας -δηλαδή για την περίπτωση της Ελλάδας το "96,1 μεγατόνοι" του 2018, που το 2030 πρέπει να έχει πάει στο "50 μεγατόνοι", θα πρέπει μέχρι το 2050 να πάει στο μηδέν. Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και στόχους που επεκτείνουν τα μέτρα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και στην επόμενη εικοσαετία αλλά, καθότι αυτά δεν είναι σε καμία περίπτωση επαρκή για μια τόσο μεγάλης κλίμακας ενεργειακή μετάβαση, πλαισιώνονται και από άλλες, πιο "εξωτικές" πολιτικές που βασίζονται εν μέρει και σε νέες τεχνολογίες οι οποίες ακόμη είναι ανώριμες ή ασύμφορες, όπως η δέσμευση και αποθήκευση εκλυόμενου άνθρακα, μέθοδοι χημικής αποθήκευσης ενέργειας, ή η εκτεταμένη χρήση υδρογόνου σε εφαρμογές στη βιομηχανία, τις μεταφορές και αλλού. 6. Οι προτάσεις της έρευνας Μετά από όλα αυτά, η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις πολιτικής που συμπληρώνουν όσα προβλέπονται από τα προαναφερθέντα σχέδια και θέτουν και μια βασική προτεραιοποίηση για όσα πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι τέσσερις άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο επόμενο διάστημα και μαζί να γίνουν και σημαντικές επενδύσεις είναι: Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ. Αναβάθμιση και ενίσχυση υποδομών στα δίκτυα ενέργειας για διευκόλυνση των ΑΠΕ και σταδιακή σύζευξη τομέων τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Δίκαιη μετάβαση των περιοχών που εξαρτώνται από το λιγνίτη. Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις πολιτικής ανά τομέα: Για την εξοικονόμηση ενέργειας: Παροχή αποτελεσματικών κινήτρων (εκπτώσεις φόρων, επιδοτήσεις κλπ.), ώστε να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια για επενδύσεις σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων (διάρθρωση κτηριακού αποθέματος, ελλιπής πληροφόρηση, αποτυχίες της αγοράς, έλλειψη τεχνικής εμπειρίας, ρυθμιστικά εμπόδια κ.ά.), Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτηρίων. Προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για κάλυψη θερμικών και ψυκτικών αναγκών. Προώθηση συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών. Βελτιώσεις στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ, κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας) με καθορισμό σύγχρονων προδιαγραφών και αποτελεσματικό έλεγχο συμμόρφωσης. Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Διατήρηση υφιστάμενων και εφαρμογή νέων μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους βιομηχανικών επιχειρήσεων. Διασφάλιση βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target-model. Προστασία των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Διασφάλιση ικανοποιητικού ρυθμού είσπραξης των λογαριασμών ηλεκτρισμού. Λειτουργία αγοράς ή μηχανισμού αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος, με συμμετοχή και της ζήτησης. Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλαιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ (repowering). Ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα. Για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας: Ψηφιοποίηση και αναβάθμιση. Οριστικοποίηση μοντέλου διενέργειας επένδυσης σε "έξυπνους" μετρητές και "ευφυή" δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πηγών χρηματοδότησης. Εισαγωγή μηχανισμών οικονομικών κινήτρων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των δικτύων. Στενή συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων. Καθορισμός ενιαίου πλαισίου ασφάλειας του κυβερνοχώρου στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων προληπτικών, διορθωτικών και αμυντικών σχεδίων για το ενεργειακό σύστημα. Για τις ενεργειακές υποδομές: Αναβάθμιση και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνδέσεων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες. Υποστήριξη των ΑΠΕ που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες (π.χ. υδρογόνο, βιοοικονομία κ.λπ.) και των "πράσινων" μεταφορών. Ανάπτυξη εθνικού σχεδίου για σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης με δεσμεύσεις σχετικά με την ταχύτητα αύξησης φορτίου και την επενδυτική προσέγγιση. Προετοιμασία του δικτύου και άλλων εγκαταστάσεων για λύσεις γρήγορης φόρτισης. Ανάπτυξη σταθμών γρήγορης φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Κανονισμούς για την κατασκευή σταθμών φόρτισης σε κατοικίες και εμπορικά κτήρια. Διευκόλυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ανάπτυξη δικτύου σταθμών φόρτισης με σταθερό και ελκυστικό για επενδύσεις επιχειρηματικό πλαίσιο για τη λειτουργία σε περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αστικές και αγροτικές περιοχές. Και ακόμα: Αναπτυξιακός σχεδιασμός με στρατηγικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Διαμόρφωση στρατηγικού μακροπρόθεσμου πλαισίου για την Έρευνα και Ανάπτυξη στον τομέα Ενέργειας με εστίαση: α) στο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό δυναμικό της έρευνας στον ενεργειακό τομέα και β) σε συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους στον τομέα της καινοτομίας. Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, έξυπνων δικτύων, τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας κ.ά. Ενεργή συμμετοχή των κεντρικών και τοπικών αρχών της χώρας για τη διευκόλυνση των σχεδιαζόμενων ή σε εξέλιξη έργων (διασύνδεση νησιών, ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επενδύσεις σε ΑΠΕ κ.ά.). View full είδηση

Η Ελλάδα, παρά τις αντιξοότητες της πρωτοφανούς πανδημίας, μπαίνει δυναμικά στο δρόμο της Βιώσιμης Ανάπτυξης, φιλοδοξώντας να δημιουργήσει μία οικονομία και μία κοινωνία μηδενικών εκπομπών ρύπων έως το 2050, αλλάζοντας παράλληλα ριζικά το παραγωγικό υπόδειγμά της. Οι φιλόδοξοι στόχοι που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, σε πλήρη αντιστοιχία με τη Συμφωνία των Παρισίων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι πρωτοποριακές δράσεις για την προστασία και τη διαχείριση του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που δίνονται μέσα από το σχέδιο Ελλάδα 2.0 του Ταμείου Ανάκαμψης, προσφέρουν νέες δυναμικές προοπτικές για τη χώρα, για την ανάδειξη του φυσικού της πλούτου, αλλά και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ με μία σειρά webinar προσπαθεί να εξερευνήσει και να αναδείξει τον καινούριο αυτό κόσμο, που αναδύεται στο δρόμο της Πράσινης Μετάβασης, μέσα από τη φωνή των ειδικών του χώρου. 1ο Webinar: Η Ελλάδα στο δρόμο της Πράσινης Ενέργειας O οδικός χάρτης του Ελληνικού Green Deal Tα οφέλη για τους πολίτες και το περιβάλλον Οι προοπτικές για καταναλωτές και επενδυτές Τα προβλήματα και οι δυσκολίες της Πράσινης Μετάβασης Συμμετέχοντες: Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου Ειδικός Επιστήμονας, Διευθυντής Γρ. Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων ΡΑΕ, Δρ. Διονύσης Παπαχρήστου Πρόεδρος του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά, Δρ. Στέλιος Λουμάκης Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), Δρ. Παναγιώτης Παπασταματίου View full είδηση

Στην αδειοδότηση μονάδων αποθήκευσης ενέργειας συνολικής ισχύος πάνω από 1,7 γιγαβάτ προχώρησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, σύμφωνα με αποφάσεις που αναρτήθηκαν στη «Διαύγεια». Τη «μερίδα του λέοντος» έλαβε η ΔΕΗ Ανανεώσιμες με 8 άδειες Αδειες Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών αποθήκευσης στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Αρκαδίας, συνολικής ισχύος 950 MW. Όπως επισημαίνουν πηγές της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, ο όμιλος ΔΕΗ αυξάνει το είδος των τεχνολογιών για τις οποίες διαθέτει 'Αδεια Παραγωγής έχοντας πλέον ένα μεγάλο και πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη. «Ο όμιλος θεωρεί ότι οι μονάδες αποθήκευσης θα είναι απαραίτητες στο νέο ενεργειακό μίγμα που προγραμματίζεται και δίνει μεγάλη προσοχή ώστε να επενδύσει σε αυτές. Με προσεκτικά επιχειρηματικά βήματα και έχοντας ως βάση το επιστημονικό δυναμικό του Ομίλου προχωράει γρήγορα στην ανάπτυξη και υλοποίηση αυτών των επενδύσεων», προσθέτουν. Οι αδειοδοτήσεις περιλαμβάνουν ακόμη μονάδες του ομίλου Κοπελούζου (300 μεγαβάτ στον 'Αγιο Χαράλαμπο Κοζάνης) και της ΤΕΡΝΑ (4 μονάδες 375 μεγαβάτ σε Κοζάνη, Αρκαδία, Θεσσαλονίκη και Θήβα), της «Αποθηκευτική Ενεργειακή Υβριδική Εταιρεία» (75μεγαβάτ στην 'Αρτα), της «Υβριδικά Μήλου» (75 μεγαβάτ στην 'Αρτα) «ΕΥΔΩΡΗ Ενεργειακή» (10 μεγαβάτ στο Μέτσοβο). Σύμφωνα με τις άδειες που εκδόθηκαν, οι μονάδες αποθήκευσης υποχρεούνται να υποβάλλουν προσφορές απορρόφησης και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τη νομοθεσία και με βάση τα διαθέσιμα αποθέματα ενέργειας στο αποθηκευτικό σύστημα του σταθμού. Οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες κ.α.) αποτελούν βασική συνιστώσα για την αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα ηλεκτροδότησης καθώς διασφαλίζουν την απορρόφηση της «πράσινης» ενέργειας σε περιόδους χαμηλής ζήτησης και την κάλυψη της ζήτησης σε περιόδους χαμηλής παραγωγής ΑΠΕ. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση

Στην τελική ευθεία μπαίνει η συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την αποθήκευση ενέργειας, η οποία είναι απαραίτητη προκειμένου να προχωρήσουν οι αναγκαίες επενδύσεις στον τομέα. Όπως προέκυψε από τη συνάντηση του αρμόδιου υπουργού ενέργειας Κ. Σκρέκα με την αντιπρόεδρο της ΕΕ αρμόδια για θέματα ανταγωνισμού Μ. Βερστάγκερ, μέχρι τον Ιούνιο αναμένεται να έχει κοινοποιηθεί στις Βρυξέλλες το σχήμα για την ενίσχυση των μονάδων αποθήκευσης, το οποίο θα πρέπει να λάβει την αναγκαία έγκριση στο πλαίσιο των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Μόλις το θεσμικό πλαίσιο εγκριθεί τότε ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση σημαντικών επενδυτικών σχεδίων, που είναι κομβικές για το στόχο της απανθρακοποίησης του ηλεκτρικού συστήματος και την περαιτέρω διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Και αυτό διότι η παραγωγή των ΑΠΕ είναι στοχαστική, οπότε οι μονάδες αποθήκευσης μπορούν να "στοκάρουν” την περίσσεια παραγωγή ΑΠΕ, η οποία στη συνέχεια αξιοποιείται από το σύστημα όταν υπάρχει έλλειψη. Με τα συστήματα αποθήκευσης, θα μπορούν στο μέλλον οι ΑΠΕ να μετατρέπονται σε μονάδες βάσης, δηλαδή σε μονάδες που θα καλύπτουν βασικά φορτία του συστήματος. Αξίζει να αναφερθεί ότι η κυβέρνηση έχει εντάξει τις επενδύσεις για την δημιουργία συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, στο Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα προβλέπεται να ενισχυθούν έργα αποθήκευσης ενέργειας είτε με μπαταρίες είτε αντλησιοταμίευσης, με χρηματοδότηση ύψους 450 εκατ. ευρώ. Παίκτες Σε κάθε περίπτωση η αποθήκευση ενέργειας ήδη έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον και μεγάλοι παίκτες της εγχώριας ενεργειακής αγοράς προετοιμάζονται προκειμένου να μετατρέψουν σε έργα μια σειρά από μεγάλα ή μικρότερα project. Χαρακτηριστικές είναι οι επενδύσεις που προωθεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης και συγκεκριμένα δύο μεγάλα έργα σε Αμφιλοχία και Αμάρι Ρεθύμνου. Το έργο της Αμφιλοχίας προβλέπεται να έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση) και ετήσια παραγωγή ενέργειας περίπου 816.00 GWh. Περιλαμβάνει δυο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 hm3 και 2 hm3 αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ. Η επένδυση της τάξεως των 500 εκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να δημιουργήσει 900 θέσεις εργασίας στην περίοδο της κατασκευής και άλλες 60 μόνιμες για τη λειτουργία. Αντίστοιχα το έργο του Αμαρίου, η αντλητική λειτουργία προβλέπεται να τροφοδοτείται αποκλειστικά από δύο αιολικά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 89,1 MW στο νομό Λασιθίου. Η αντλησιοταμίευση θα πραγματοποιείται στο φράγμα Ποταμών στο νομό Ρεθύμνου. Η εγγυημένη ισχύς της εγκατάστασης προβλέπεται ναι είναι 50 MW (εγκατεστημένη 75 MW) και θα αποδίδει στο σύστημα της Κρήτης εγγυημένη ενέργεια 227 GWH. Η επένδυση, ύψους περίπου 280 εκατομμυρίων ευρώ, έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Είκοσι μία μονάδες αποθήκευσης με χρήση συσσωρευτών, ισχύος 50MW η κάθε μια προβλέπεται να δημιουργήσει η Mytilineos, η οποία απέκτησε τα project κατά την πρόσφατη μεγάλη συναλλαγή εξαγοράς του χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών από την Egnatia Group. Εκτός από τα παραπάνω έργα η Mytilineos προωθεί ακόμη 4 πρόσθετα υπό ανάπτυξη έργα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργεια με χρήση συσωρευτών ενεργειακά επικουρούμενων από φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Έργα αποθήκευσης ενέργειας τόσο με συσσωρευτές όσο και με χρήση πράσινου υδρογόνου προωθεί και ο όμιλος Κοπελούζου. White dragon Ένα ακόμη εμβληματικό έργο που προωθείται από τη ΔΕΠΑ, ως συντονιστή, και συμμετέχουν η Advent Technologies, η Damco Energy (όμιλος Κοπελούζου) η ΔΕΗ, ο ΔΕΣΦΑ, τα Ελληνικά Πετρέλαια, η Motor Oil, η Σωληνουργεία Κορίνθου, ο TAP και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή είναι το project πράσινου υδρογόνου White Dragon. Την περασμένη εβδομάδα μάλιστα κατατέθηκε η εθνική πρόταση στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τα σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος υδρογόνου (IPCEI). Ο πυρήνας του έργου βασίζεται στη σταδιακή αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Δυτικής Μακεδονίας και τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας με τελικό στόχο την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας. Το έργο "White Dragon" θα χρησιμοποιήσει ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα (GW) για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης στη Δυτική Μακεδονία. Το υδρογόνο, στη συνέχεια, θα αποθηκεύεται άμεσα (βραχυπρόθεσμη αποθήκευση υδρογόνου) και έμμεσα (διοχέτευση στον αγωγό φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ) και, μέσω κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, θα προσφέρει στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας ηλεκτρική ενέργεια ως μία σταθερή μονάδα βάσης συμπαραγωγής πράσινης ενέργειας και θερμότητας. Η παραγόμενη θερμότητα, ως παραπροϊόν της παραγωγής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, αρχικά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στα δίκτυα τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας και μελλοντικά σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν θερμότητα ή/και ψύξη (βιομηχανίες, data centers, θερμοκήπια κ.λπ.). Το συνολικό κόστος της επένδυσης η οποία αναμένεται να αναπτυχθεί από το 2022 έως το 2029 είναι 8,063 δισ. ευρώ και προβλέπεται η παραγωγή 250.000 τόνων υδρογόνου ετησίως. View full είδηση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο αυστηρότερων κανόνων που καθορίζουν εάν η ενέργεια καύσης ξύλου μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανανεώσιμη και να υπολογίζεται σε πράσινους στόχους, σύμφωνα με σχέδιο που επικαλείται το Reuters. Η Κομισιόν τον επόμενο μήνα θα προτείνει ένα πακέτο πολιτικών για τη μείωση των εκπομπών θέρμανσης του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στο φόρο καυσίμων και των μεταρρυθμίσεων στην αγορά άνθρακα. Όλα έχουν σχεδιαστεί για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030, από τα επίπεδα του 1990. Το πακέτο θα περιλαμβάνει επίσης μια αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προκειμένου αποφασίζουν πόσο γρήγορα το μπλοκ πρέπει να επεκταθεί σε πηγές όπως η αιολική, ηλιακή και η ενέργεια βιομάζας που παράγεται από καύση σφαιριδίων ξύλου ή τσιπ. Βιώσιμα κριτήρια Σύμφωνα με σχέδιο πρότασης, το οποίο επικαλείται το Reuters, θα απαιτείται μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας με καύση βιομάζας χωρητικότητας 5 μεγαβάτ (MW) ή παραπάνω, να εκπληρούν βιώσιμα κριτήρια και να προσφέρουν σημαντικές μειώσεις εκπομπών σε σύγκριση με την καύση ορυκτών καυσίμων. Οι εγκαταστάσεις βιομάζας με χωρητικότητα κάτω των 20MW εξαιρούνται επί του παρόντος από αυτές τις απαιτήσεις. Τα εργοστάσια με βιομάζα θα θεωρηθούν ανανεώσιμα μόνο εάν παράγουν 70% λιγότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις μονάδες παραγωγής ενέργειας με βάση τα ορυκτά καύσιμα, ανέφερε το προσχέδιο. Επί του παρόντος, αυτή η απαίτηση ισχύει μόνο για νέες εγκαταστάσεις που άρχισαν να λειτουργούν φέτος. Το προσχέδιο αναφέρει ότι όλα τα εθνικά καθεστώτα στήριξης που προωθούν τη χρήση ενέργειας από βιομάζα πρέπει να ακολουθούν μια «αρχή», όπου το ξύλο πρέπει να καίγεται μόνο για ενέργεια ως έσχατη λύση. Ο στόχος είναι να σταματήσει το ξύλο που είναι κατάλληλο για άλλους σκοπούς, όπως η κατασκευή επίπλων, να καταλήγει ως καύσιμο. Σχέδιο πρότασης Ο νόμος θα θέσει επίσης πιο φιλόδοξους στόχους για την ΕΕ για την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι αριθμοί για αυτούς τους νέους στόχους δεν συμπεριλήφθηκαν στο σχέδιο πρότασης. Ο τρέχων στόχος της ΕΕ είναι να επεκτείνει το μερίδιό της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο 32% της τελικής κατανάλωσης έως το 2030, αν και η ανάλυση της Επιτροπής υποδηλώνει ότι θα χρειαστεί αύξηση στο 38-40% για να συμμορφωθεί με τον νέο στόχο μείωσης των εκπομπών του μπλοκ. Οι ανανεώσιμες πηγές παρείχαν μόλις το 20% της ενέργειας της ΕΕ το 2019. View full είδηση

Η Ε.Ε. πρόκειται να ενισχύσει το στόχο για τις ΑΠΕ ως το 2030 στο 38-40% από 32% προηγουμένως, σύμφωνα με κείμενο που επικαλείται το Euractiv. Ο υψηλότερος στόχος θεωρείται απαραίτητος για να στηρίξει το στόχο για τους ρύπους που αναθεωρήθηκε σε 55%. Ως εκ τούτου, η αιολική ενέργεια θα πρέπει να αγγίξει τα 433-452 γιγαβάτ ως το 2030, εκ των οποίων τα 361-374 γιγαβάτ χερσαία και τα 73-79 γιγαβάτ υπεράκτια, σύμφωνα με τον σύνδεσμο αιολικών, WindEurope. Πρόκειται για ισχύ τριπλάσια σε σύγκριση με τα σημερινά 179 γιγαβάτ και 90 γιγαβάτ περισσότερα από τις προηγούμενες στοχεύσεις. Σημειώνεται ότι ο προηγούμενος στόχος μεταφραζόταν σε ετήσιες προσθήκες αιολικών 18 γιγαβάτ και ο νέος σε 27 γιγαβάτ ετησίως, σύμφωνα με το σύνδεσμο. Στην περίπτωση της θέρμανσης και ψύξης, ο στόχος της Ε.Ε. υποδηλώνει ανάπτυξη 1,1% ετησίως, ενώ στις μεταφορές οι ΑΠΕ πρέπει να φτάσουν από 14% στο 26%. View full είδηση

Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. Ο ενεργειακός τομέας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτές τις επιδιώξεις και να αναδειχθεί ως ένας από τους πλέον σημαντικούς τομείς για τις οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας.» Η νέα έρευνα της διαΝΕΟσις σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα γίνεται μια πλήρης και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Όπως αναφέρεται «ο ενεργειακός τομέας δύναται επομένως να αποτελέσει μια σημαντική συνιστώσα σε ένα νέο βιώσιμο παραγωγικό πρότυπο για την Ελλάδα, προσελκύοντας επενδύσεις και ενισχύοντας την ισορροπία του εξωτερικού ισοζυγίου και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Καλείται, όμως, να υποστηρίξει την ανάπτυξη της οικονομίας σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από έντονη μεταβλητότητα, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά τον ενεργειακό και τον επενδυτικό σχεδιασμό» σημειώνεται σχετικά. Οι συντάκτες της μελέτης επικαλούμενοι το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα κάνουν λόγο για σχεδιασμό επενδύσεων ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, όταν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις ‘πράσινης” ανάπτυξης. Ειδικά οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την “πράσινη” ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Μείωση του κόστους ενέργειας έως 10% Οι ερευνητές στέκονται στη μείωση του κόστους ρεύματος και υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια κίνηση τόσο στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας όσο και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Να σημειωθεί ότι με βάση τη μελέτη κομβικό σημείο είναι και η ενεργειακή αποδοτικότητα. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι, όπως αναφέρεται στην μελέτη, τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Μάλιστα η μελέτη επικαλούμενη το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) κάνει λόγο για ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις “Α” και “Β”. «Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια» τονίζει η μελέτη . Σύμφωνα, πάντως, με τη μελέτη, δε, τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας. View full είδηση

Αντιδρώντες σε αιολικά πάρκα υποστηρίζουνε ότι οι εγκαταστάσεις έργων αιολικής ενέργειας (αιολικά πάρκα) δεν προχωρούν, δεν είναι βιώσιμα, είναι πανάκριβα, είναι επιδοτούμενα, παράγουν ασταθή ηλεκτρισμό, έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τον άνθρωπο και ότι στο εξωτερικό μία-μία οι χώρες εγκαταλείπουν αυτές τις εγκαταστάσεις και ότι γενικότερα δεν έχουν μέλλον. Επιπλέον δίνουν και ψευδή στοιχεία για μεμονωμένες χώρες όπως τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ποια είναι η πραγματικότητα που επιμελώς αποκρύπτουν; Αυτό είναι το δεύτερο από μια σειρά τριών άρθρων στα οποία θα παρουσιαστεί περιληπτικά η πραγματικότητα της εξέλιξης των αιολικών πάρκων μέχρι σήμερα και τη μελλοντική τους εξέλιξη στην Ελλάδα, την Ευρώπη και παγκόσμια. Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με το παρόν και το μέλλον της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη. Α. Παρόν της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη Τα στοιχεία προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση Αιολικής Ενέργειας (WindEurope) και αποτυπώνονται στην έκδοση με θέμα «Wind energy in Europe – 2020 Statistics and the outlook for 2021-2025», που δημοσιεύθηκε τον 2/2021 [1]. Στην Ευρώπη εγκαταστάθηκε νέα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 14,7 GW (14.700 MW) το 2020. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαταστάθηκαν τα 10,5 GW (10.500 MW) και κάλυψαν το 16% της καταναλωθείσας ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ 27 και Ηνωμένο Βασίλειο). Στην Ευρώπη σήμερα η συνολική εγκατεστημένη ισχύς είναι 220 GW (220.000 MW) Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζεται η νέα εγκατεστημένη ισχύς στην Ευρώπη για το 2020. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν νέα 517 MW, με πρώτες χώρες: Oλλανδία, Γερμανία, Νορβηγία, Ισπανία, Γαλλία και Τουρκία. Στα παρακάτω σχήματα παρουσιάζεται η εικόνα των εγκαταστάσεων αιολικών πάρκων στην Ευρώπη για το 2020. Οι πέντε χώρες με τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη αιολική ισχύ είναι: Γερμανία – 62.627 MW – κάλυψε το 27% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Ισπανία – 27.264 MW– κάλυψε το 22% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Γαλλία – 17.949 MW – κάλυψε το 9% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Ιταλία – 10.852 MW – κάλυψε το 7% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Σουηδία – 9.992 ΜW– κάλυψε το 20% της ετήσια συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Ενδεικτικά για την Ελλάδα και την Κύπρο έχουμε: Η Ελλάδα είχε το 2020 εγκατεστημένη αιολική ισχύ ίση με 4.113MW – κάλυψε το 27% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Η Κύπρος είχε το 2020 εγκατεστημένη αιολική ισχύ ίση με 158MW – κάλυψε το 6% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται ανά χώρα, η νέα εγκατεστημένη ισχύς για το 2020, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς και το μερίδιο κάλυψης με αιολική ενέργεια της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας για το 2020. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως η αιολική ενέργεια κάλυψε το 16% της ετήσιας συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στις πέντε πιο υψηλές θέσεις ως προς τη κάλυψη της ετήσιας καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (όπως φαίνεται και από το παρακάτω σχήμα) από αιολικά πάρκα βρίσκονται οι : Δανία με 48% Ιρλανδία με 38% Γερμανία με 27% Ηνωμένο Βασίλειο με 27% Πορτογαλία με 25% Η Ελλάδα βρίσκεται στο 15%. Β. Το μέλλον της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη ως το 2025 Αναμένεται στην Ευρώπη να εγκατασταθούν νέα αιολικά πάρκα ισχύος 105GW (105.000 MW) τη περίοδο 2021-2025 σύμφωνα με τις υπάρχουσες δεσμεύσεις-στόχους των Εθνικών Κυβερνήσεων, εκ των οποίων το 70% θα είναι στη ξηρά. Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζονται οι εκτιμήσεις της ετήσιας νέας αιολικής εγκατεστημένης ισχύος για τη περίοδο 2021-2025. Η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 εκτιμάται ότι θα εγκαταστήσει 75 GW (75.000MW) ως το 2025 με ένα ρυθμό 15GW (15.000MW) ανά έτος. Το 72% των νέων εγκαταστάσεων θα είναι χερσαίες και το 28% θαλάσσια αιολικά πάρκα. Εκτιμάται ότι η Γερμανία θα εγκαταστήσει νέα αιολική ισχύ 16.000MW, η Γαλλία 12.000MW, η Σουηδία 7.000MW και η Ολλανδία 6.000MW. Οι ΑΠΕ αλλά και ιδιαίτερα τα αιολικά πάρκα έχουν ευοίωνο μέλλον και ισχυρές προοπτικές να συνεχίσουν την επιτυχημένη πορεία τους στην Ευρώπη. Συμπερασματικά, μετά την παράθεση όλων αυτών των στατιστικών στοιχείων από αξιόπιστες πηγές εξάγεται εύκολα το συμπέρασμα ότι η αιολική ενέργεια είναι ανταγωνιστική, ταχέως αναπτυσσόμενη και αποτελεί τη λύση για ασφαλή, αξιόπιστη και οικονομική ενεργειακή πηγή για την Ευρωπαϊκή ήπειρο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αιολική ενέργεια στην Ελλάδα μπορείτε να βρείτε στα: www.eletaen.gr, www.ask4wind.gr, ενώ για την Ευρώπη στο site www.windeurope.org και ειδικά στατιστικά της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη στο πιο κάτω link, αλλά και στον κόσμο. Βιβλιογραφία: https://windeurope.org/intelligence-platform/product/wind-energy-in-europe-in-2020-trends-and-statistics/ View full είδηση

Συστάσεις προς μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος να περιορίσουν ή και να μηδενίσουν τη ζήτηση κατά το διάστημα 6-10 μ.μ. σήμερα απηύθυναν το πρωί οι αρμόδιες αρχές από τη βιομηχανία, σύμφωνα με πληροφορίες. Πρόκειται για το κρίσιμο διάστημα του 24ωρου που η ζήτηση (λόγω ζέστης και χρήσης των κλιματιστικών) εξακολουθεί να είναι υψηλή αλλά δεν υπάρχει η συνεισφορά των φωτοβολταϊκών που καλύπτουν μεγάλο μέρος της μεσημβρινής αιχμής. Κατά τις ίδιες πληροφορίες η βιομηχανία θα ανταποκριθεί προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω κίνδυνοι για το σύστημα ηλεκτροδότησης. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ το μέγιστο φορτίο του συστήματος αναμένεται να φθάσει στα 9.550 μεγαβάτ στις 7-9 μ.μ. απόψε, μέγεθος που δεν περιλαμβάνει τις μονάδες που συνδέονται στο δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης. Το συνολικό φορτίο εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 11.000 μεγαβάτ. Χθες σχεδόν η μισή ενέργεια (48 %) καλύφθηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου και ακολουθούν: εισαγωγές (19 %), λιγνίτες (16 %), υδροηλεκτρικά (12 %) και ΑΠΕ (5 %). Στελέχη και τεχνικό προσωπικό στις εταιρίες παραγωγής, τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ βρίσκονται σε επιφυλακή. Νωρίτερα, το energypress έγραφε: Και νέο ρεκόρ δεκαετίας αναμένεται να κάνει σήμερα η κατανάλωση ρεύματος, ξεπερνώντας το χθεσινό των 10.700 MW. Στο stand by οι βιομηχανίες, αναμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ να «σβήσουν» με το το σύστημα να ποντάρει πλέον στα μελτέμια της Πέμπτης, δηλαδή στις ενισχύσεις από τα αιολικά πάρκα. Αν και νωρίς για απολογισμό, εντούτοις μετά τα πρώτα 24ωρα καύσωνα το σύστημα δείχνει να αντέχει. Τον τόνο για την ώρα δίνουν μικροπροβλήματα και μικρής διάρκειας διακοπές σε Αττική, Λάρισα, Αγρίνιο και αλλού, ωστόσο η ανησυχία όλων είναι τι μπορεί να συμβεί τις επόμενες ώρες. Κατά πόσο ένα πεπαλαιωμένο σύστημα, θα συνεχίσει να αντέχει επί μέρες φορτία 9.000 και 10.000 και να καταπονείται, χωρίς αστοχίες και απρόοπτες βλάβες. Η συμμετοχή του λιγνίτη καθοριστική. Τις περισσότερες ώρες της Δευτέρας συμμετείχε στη ζήτηση με 16%-18%, ενώ η επί μήνες εκτός αγοράς «Μεγαλόπολη 3» δούλεψε κανονικά στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας. Ανάλογη η εικόνα και σήμερα. Η πρόβλεψη του ΑΔΜΗΕ για σήμερα στις 3 το μεσημέρι μιλά για 8.520 MWh, αλλά μαζί τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, η αιχμή πιθανότατα θα πλησιάσει τις 11.000 MWh, κάνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ. Το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, η διάρκεια του φαινομένου. Ευτυχώς, από Πέμπτη αναμένεται να φυσήξει και να αυξηθεί η συμμετοχή των αιολικών, που εδώ και μέρες είναι μειωμένη, όπως δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία. Χθες στις 10 το βράδυ, οι ΑΠΕ, δηλαδή τα αιολικά, συμμετείχαν με μόνο 6% στην κάλυψη του φορτίου. Εδωσαν μόλις 527 MW, με το υπόλοιπο να καλύπτεται κατά 14% από λιγνίτες (1.350 MW), 43% από φυσικό αέριο (4.029 MW), 21% από υδροηλεκτρικά (1.980 MW) και 16% από εισαγωγές (1.493 MW). Συνολικά, το μέγιστο βραδινό φορτίο έφτασε τις 9.379 MW, χαμηλότερο κατά 12% από το μεσημεριανό, λόγω ακριβώς της απουσίας των φωτοβολταϊκών. Για σήμερα, η πρόβλεψη για τη μέγιστη ζήτηση που δίνει ο ΑΔΜΗΕ- πάντα χωρίς τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται μέσω ΔΕΔΔΗΕ- είναι 8.520 MW στις 3 το μεσημέρι, 8.560 MW (4 μμ), 9.320 MW (7μμ), 9.510 MW (9μμ) και 9.530 MW (10μμ). Ανά πάσα στιγμή ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να ενεργοποιήσει τη διακοψιμότητα για όποιες ώρες χρειαστεί. Εως και χθες αυτό δεν είχε απαιτηθεί. Αρκετές πάντως βιομηχανίες έχουν ήδη αναστείλει εθελοντικά τη λειτουργία τους για αυτή την εβδομάδα (μείωση φορτίου 200 MW από τις χαλυβουργίες) και οι υπόλοιπες περιμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ. Ακριβώς, όπως τον Δεκέμβριο του 2016 και τον Ιανουάριο του 2017, οπότε και υπήρξαν ακραίες καιρικές συνθήκες και μηδενική συμβολή των ΑΠΕ λόγω ολικού παγετού έτσι και τώρα ο ισχυρός καύσωνας συνοδευόμενος από άπνοια, δηλαδή απουσία στήριξης του συστήματος από τα αιολικά, δημιουργεί σοβαρό θέμα επάρκειας ισχύος με τη δύση του ηλίου. Η σημασία της διακοψιμότητας προφανής. Οπως επίσης και του μέτρου της στρατηγικής εφεδρείας. Η επιστράτευση του συνόλου του λιγνιτικού στόλου της ΔΕΗ για την διασφάλιση επάρκειας, ακόμη και της «Μεγαλόπολης 3», επί μήνες εκτός αγοράς λόγω του κορεσμένου δικτύου της Πελοποννήσου, αναδεικνύει το βάσιμο του αιτήματος που έχει υποβληθεί από την Αθήνα προς την Κομισιόν για έγκριση μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας. Εξελίξεις στο μέτωπο αυτό δεν υπάρχουν, είναι ωστόσο βέβαιο ότι το ΥΠΕΝ θα εμπλουτίσει το φάκελο και με τη συμβολή των λιγνιτικών μονάδων για τη διασφάλιση της επάρκειας κατά τον τρέχοντα καύσωνα. View full είδηση

Διπλός συναγερμός έχει σημάνει στον χώρο της ενέργειας. Ο παρατεταμένος καύσωνας απειλεί να δοκιμάσει ξανά τις αντοχές τόσο του συστήματος, όσο και των προμηθευτών, μαζί φυσικά με τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις-πελάτες τους. Συνδυασμός παραγόντων, με κυριότερο τον συνεχή καλπασμό των τιμών στο φυσικό αέριο που «χτυπούν κόκκινο» κάνοντας ρεκόρ 16ετίας, εκτινάσσουν σήμερα την χονδρική στα 136 ευρώ η μεγαβατώρα. Και είμαστε ακόμη στην αρχή. Η αδιάλειπτη χρήση των κλιματιστικών αναμένεται τις επόμενες ημέρες να αυξήσει περαιτέρω τη ζήτηση - με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε τιμές- θέτοντας σε κατάσταση υψηλής επιφυλακής διαχειριστές, ΡΑΕ, ΥΠΕΝ, ΔΕΗ και ιδιώτες παραγωγούς. Σοβαρή ανησυχία προς ώρας δεν διαφαίνεται, βλάβες σε μονάδες δεν υπάρχουν και η «επιστράτευση» του λιγνίτη μαζί με τις μεγάλες ΑΠΕ δημιουργούν περιβάλλον ασφάλειας για τις δύσκολες βραδινές ώρες, από τις 7 έως τα μεσάνυχτα. Η προσφορά καλύπτει απόλυτα τη ζήτηση. Καταναλώσεις που απαιτούν ισχύ περί τα 9,5 γιγαβάτ, όπως αυτές των τελευταίων ημερών, καλύπτονται από το σύστημα μεταφοράς (8 γιγαβάτ) και από ΑΠΕ (1,5 γιγαβάτ) που δίνουν ρεύμα απευθείας στο δίκτυο διανομής στη μέση τάση. Τούτο δεν σημαίνει ότι ο πολυήμερος καύσωνας δεν μπορεί να «τεστάρει» τις δυνάμεις του συστήματος γι’ αυτό και ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε συνεννοήσεις τόσο με τους διαχειριστές γειτονικών χωρών ώστε αν χρειαστεί να αυξηθούν οι εισαγωγές, όσο και με τη βιομηχανία, ώστε αν απαιτηθεί να περιορίσει τη λειτουργία της. Το πλάνο για την επιστράτευση μονάδων, οι ενισχυμένες βάρδιες, το προσωπικό και οι εργολαβοι στις κρίσιμες υποδομές, αν χρειαστεί θα επικαιροποιηθεί, καθώς από την επόμενη εβδομάδα, εκτιμάται ότι μπορεί το σύστημα να χρειαστεί επιπλέον 0,5 γιγαβάτ. Εκτός κάποιου ακραίου απρόοπτου γεγονότος, η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη, όπως μεταφέρουν πηγές της ΡΑΕ που συμμετείχαν σε συσκέψεις με ΥΠΕΝ, διαχειριστές και ΔΕΗ. Η όποια αγωνία συνδέεται με τυχόν συνθήκες άπνοιας από εβδομάδα, και άρα μείωση της συμμετοχής των ΑΠΕ, ενώ ο ΑΔΜΗΕ έχει ζητήσει αυξημένη ετοιμότητα από τους ιδιώτες παραγωγούς και τη ΔΕΗ καλώντας τους να διασφαλίσουν συνεχή διαθεσιμότητα των μονάδων τους. Καύσωνας και στις τιμές Καύσωνας επικρατεί κάθε μέρα και περισσότερο και στις τιμές. Σήμερα η τιμή στην χονδρική θα «χτυπήσει» τα 137 ευρώ / Mwh! Χθες ήταν στα 124, προχθες στα 119, τη Δευτέρα στα 93 και την περασμένη εβδομάδα στα 75 ευρώ. Αύξηση 83% μέσα σε μια εβδομάδα! Η κλιμάκωση της ζήτησης λόγω υψηλών θερμοκρασιών και η σταθερά κολλημένη στα 54 ευρώ/ τόνο τιμή του CO2, είναι η μια αιτία. Η άλλη βρίσκεται στον συνεχιζόμενο καλπασμό των τιμών του φυσικού αερίου. Καθώς η οικονομία ανακάμπτει και η παγκόσμια ζήτηση πολλαπλασιάζεται, οι τιμές στα συμβόλαια αερίου βρίσκονται σε υψηλό 16ετίας. Ο ολλανδικός δείκτης TTF ξεπέρασε τα 41 ευρώ / Mwh (41,44 ευρώ χθες), συνεχίζοντας την τρελή κούρσα των τελευταίων εβδομάδων- μηνών και φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2005. Προχθες, οι τιμές spot σε Ιαπωνία και Κορέα για τον Αύγουστο έφτασαν τα 15 δολάρια ανά MMBtu, ενώ στην Βρετανία οι τιμές αερίου ξεπέρασαν τις 100 πέννες/therm για πρώτη φορά από το 2005 εν μέσω παγκόσμιας πίεσης στην πλευρά της προσφοράς. Τι σημαίνουν αυτά στην πράξη ; Δύο πράγματα. Πρώτον, αυξήσεις στο ρεύμα. Τα τιμολόγια λιανικής για το μήνα Ιούλιο θα είναι ακόμη πιο τσιμπημένα απ' ότι του Ιουνίου. Αναμενόμενο, όταν ο μέσος όρος της τιμής εκκαθάρισης μέσα στον Ιούλιο ήταν στα 100,48 ευρώ η μεγαβατώρα. Είναι προφανές ότι η τελική μέση τιμή μήνα θα κλείσει πάνω από τα 100. Δεύτερον, τα παραπάνω προκαλούν πονοκέφαλο για τους προμηθευτές. Γιατί μπορεί στην χαμηλή τάση, να ενεργοποιείται αυτόματα η ρήτρα, αλλά στη μέση τάση, οι τιμές καθορίζονται κατόπιν διαπραγμάτευσης προμηθευτή και επιχείρησης. Αν ένα συμβόλαιο λήγει π.χ. στις 31 Αυγούστου, και ο πάροχος έχει κλείσει τιμή στα 70-75 ευρώ / μεγαβατώρα, τώρα που η χονδρική κινείται στα 130-140 ευρώ, αυτός θα πουλάει με ζημιά. Αν η μέση τιμή μήνα κλείσει π.χ. στα 120 ευρώ, τότε θα πρέπει να καλύψει τουλάχιστον 50 ευρώ / μεγαβατώρα… Είναι ο δεύτερος συνεχόμενος μήνας σε αυτό το κλίμα. Αυξήσεις είχαμε και στα τιμολόγια Ιουνίου. Συνυπολογίζοντας την μέση τιμή εκκαθάρισης (83,47 ευρώ/ μεγαβατώρα) και τα πρόσθετα κόστη στην ΧΤ (25 ευρώ), προέκυπτε ένα μέσο κόστος προμηθευτή κοντά στα 100 ευρώ. Άρα η τελική τιμή δεν θα μπορούσε παρά να είναι 120- 130 ευρώ/ μεγαβατώρα… View full είδηση

Για πρώτη φορά από τη δημιουργία του Ταμείου Καινοτομίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει 118 εκατ. ευρώ σε 32 καινοτόμα έργα μικρής κλίμακας που βρίσκονται σε 14 κράτη μέλη της ΕΕ, την Ισλανδία και τη Νορβηγία. Οι επιχορηγήσεις θα στηρίξουν έργα που αποσκοπούν στη διάθεση τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην αγορά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, το υδρογόνο, την αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εκτός από τις ανωτέρω επιχορηγήσεις, 15 έργα που βρίσκονται σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία θα ωφεληθούν από συνδρομή για την ανάπτυξη έργων, ύψους έως 4,4 εκατ. ευρώ, με στόχο να βελτιωθεί το επίπεδο ωριμότητας. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε σχετικά: «Με τις επενδύσεις που ανακοινώνονται σήμερα, η ΕΕ παρέχει απτή στήριξη σε έργα καθαρών τεχνολογιών σε ολόκληρη την Ευρώπη, με σκοπό την κλιμάκωση τεχνολογικών λύσεων που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Η αύξηση των πόρων του Ταμείου Καινοτομίας που προτείνεται στη δέσμη μέτρων ‟Fit for 55ˮ θα επιτρέψει στην ΕΕ να στηρίξει ακόμη περισσότερα έργα στο μέλλον, να τα επιταχύνει και να τα διαθέσει στην αγορά το συντομότερο δυνατόν.». Τα 32 έργα που επιλέχτηκαν για χρηματοδότηση αξιολογήθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες ως προς την ικανότητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις συμβατικές τεχνολογίες και την ικανότητα καινοτομίας πέραν των τεχνολογιών αιχμής, ενώ παράλληλα έπρεπε να βρίσκονται σε αρκετά ώριμο στάδιο ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία παράδοσή τους. Άλλα κριτήρια περιλάμβαναν τις δυνατότητες κλιμάκωσης και την ικανοποιητική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των έργων. Τα επιλεγμένα έργα καλύπτουν ευρύ φάσμα τομέων σχετικών με την απανθρακοποίηση διαφόρων τμημάτων του βιομηχανικού και ενεργειακού τομέα της Ευρώπης. Το ποσοστό επιτυχίας των επιλέξιμων προτάσεων της παρούσας πρόσκλησης υποβολής προτάσεων είναι 18 %. Τα 15 έργα που μπορούν να ωφεληθούν από συνδρομή για την ανάπτυξη έργων κρίθηκαν επαρκώς καινοτόμα και πολλά υποσχόμενα όσον αφορά την ικανότητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά δεν ήταν ακόμη αρκετά ώριμα ώστε να λάβουν επιχορήγηση. Η στήριξη, που θα παρέχεται με τη μορφή εξατομικευμένης τεχνικής βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αποσκοπεί στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής ή τεχνικής ωριμότητάς τους, με προοπτική για πιθανή εκ νέου υποβολή τους στο πλαίσιο μελλοντικών προσκλήσεων του Ταμείου Καινοτομίας. Επόμενα βήματα Μεμονωμένες συμφωνίες επιχορήγησης αρχίζουν να προετοιμάζονται για τα επιτυχημένα έργα στο πλαίσιο της πρόσκλησης για έργα μικρής κλίμακας. Αυτές θα πρέπει να οριστικοποιηθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2021, επιτρέποντας στην Επιτροπή να εκδώσει την αντίστοιχη απόφαση χορήγησης και να αρχίσει την εκταμίευση των επιχορηγήσεων. Τα έργα έχουν προθεσμία έως και τέσσερα έτη για το χρηματοοικονομικό τους κλείσιμο. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα επικοινωνήσει με τα έργα που επιλέχθηκαν για συνδρομή ανάπτυξης έργων στο πλαίσιο της πρόσκλησης για έργα μεγάλης κλίμακας, προκειμένου να συνάψει μεμονωμένες συμφωνίες και να καταστήσει δυνατή την έναρξη της υπηρεσίας κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Για περισσότερες πληροφορίες Χάρτης επιτυχημένων έργων Περιγραφή των επιτυχημένων έργων μικρής κλίμακας Περιγραφή των επιτυχημένων έργων μεγάλης κλίμακας Ιστότοπος του Ταμείου Καινοτομίας Eπόμενες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας View full είδηση

Διαχρονική Μεταβολή Ηλεκτροπαραγωγής στον Πλανήτη μας (1980-2020). Αποτελεί η Ηλεκτρική Ενέργεια το δρόμο για μια πράσινη ενεργειακή λύση; 1. Εγκατεστημένη Ηλεκτρική Ισχύς σε Πλανητικό Επίπεδο Η ηλεκτρική ενέργεια θεωρείται ως η πιο εύχρηστη ενεργειακή μορφή που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος στη σύγχρονη εποχή. Αποτελεί άλλωστε ένα κοινωνικό κεκτημένο τουλάχιστον στις βιομηχανικές χώρες του πλανήτη μας, δεδομένου ότι υποστηρίζει το σύνολο των καθημερινών ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Σήμερα, η ηλεκτρική ισχύς των εγκατεστημένων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στον πλανήτη μας ξεπερνάει τα 7100GWe, ενώ η αντίστοιχη ετήσια ηλεκτροπαραγωγή υπερβαίνει τις 27.000TWhe, οδηγώντας σε μια μέση ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση που κυμαίνεται στα επίπεδα των 3500kWhe/έτος/cap. Σχήμα 1: Διαχρονική Μεταβολή της Εγκατεστημένης Πλανητικής Ηλεκτρικής Ισχύος Από τα διαθέσιμα στοιχεία, τα τελευταία σαράντα χρόνια παρατηρείται υπερτριπλασιασμός της εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος, από 2000GWe το 1980 (Σχήμα 1), σε περίπου 7200GWe σήμερα, με κύριους άξονες αύξησης την Κίνα αλλά και τις υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας (ιδιαίτερα την τελευταία εικοσαετία) καθώς και τις ΗΠΑ. Πράγματι, στα τέλη του 2020 η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς στις χώρες της βόρειας Αμερικής (ΗΠΑ-Καναδάς) ξεπέρασε τα 1300GWe (Σχήμα 2), με την πλειοψηφία της οποίας ναι μεν να βασίζεται σε θερμικούς σταθμούς, εντούτοις τη συμμετοχή των ΑΠΕ να ξεπερνάει τα 400GWe, τιμή υπερτριπλάσια των 120GWe που καταγράφηκαν στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας. Ειδικότερα τα αιολικά πάρκα συμμετέχουν με περίπου 140GWe (το 2010 η αντίστοιχη τιμή ήταν μόλις 40GWe) υπερβαίνοντας από μόνα τους την εγκατεστημένη ισχύ των υφιστάμενων εν λειτουργία πυρηνικών σταθμών. Σχήμα 2: Διανομή της εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος ανά περιοχή και καύσιμο, 2018 Αντίστοιχα στην Ευρώπη, η συνολικά εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς ξεπέρασε τα 1200 GWe έναντι των 900 GWe που καταγράφηκε το 2010, ενώ σημαντική εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι περισσότερο από το 50% των εν λειτουργία εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής προέρχεται από σταθμούς αξιοποίησης ΑΠΕ. Η μεγαλύτερη όμως με διαφορά αύξηση καταγράφεται στην ασιατική ήπειρο, δεδομένου ότι η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς (κυρίως της Κίνας, αλλά και της Ιαπωνίας, της Ινδίας και του Ιράν) αντιπροσωπεύει σχεδόν το 50% του συνόλου του πλανήτη μας, καθώς πλησιάζει τα 3300 GWe. Αν και η πλειοψηφία των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στην Ασία είναι θερμικοί σταθμοί (περίπου 2000 GWe), είναι σημαντικό ότι οι ανανεώσιμης προέλευσης σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή υπερβαίνουν τα 1100 GWe. Στην αντίπερα όχθη μπορεί κανείς να κατατάξει τις περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και κυρίως την Αφρική, όπου τα εν λειτουργία εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής είναι περιορισμένα αναλογικά με τον πληθυσμό των συγκεκριμένων περιοχών. Ως μόνο θετικό θα μπορούσε επίσης κανείς να χαρακτηρίσει το γεγονός ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής ανανεώσιμης προέλευσης αποτελούν την πλειοψηφία των σταθμών στις περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Σχήμα 3: Κατανομή πλανητικής ηλεκτρικής ισχύος ανά ενεργειακή πηγή (2008 & 2019) Συνοψίζοντας, σε πλανητικό επίπεδο το 58% της εγκατεστημένης (2019) πλανητικής ηλεκτρικής ισχύος αντιπροσωπεύει θερμικές μονάδες (άνθρακα, φυσικού αερίου και πετρελαίου), το 18% αντιστοιχεί σε υδροηλεκτρικά έργα, οι υπόλοιπες ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) αντιπροσωπεύουν το 19% της εγκατεστημένης πλανητικής ισχύος, ενώ τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν συρρικνωθεί στο ποσοστό του 5%, Σχήμα 3. 2. Ιστορική Εξέλιξη Ηλεκτρικής Παραγωγής Η αντίστοιχη συμμετοχή των επιμέρους ενεργειακών πηγών στην ετήσια ηλεκτροπαραγωγή την τελευταία τριακονταπενταετία (1985-2020) παρουσιάζεται στο Σχήμα 4. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάλυση των επίσημων στοιχείων είναι η αύξηση κατά περισσότερο από 150% της ηλεκτρικής παραγωγής σε διάστημα 35 ετών, η οποία πλησιάζει πλέον τις 30000 TWhe. Αναλύοντας περαιτέρω την προναφερθείσα τιμή μπορεί κανείς να παρατηρήσει την κυρίαρχη συμμετοχή των θερμικών σταθμών σε ποσοστό περίπου 60% στην κάλυψη της ηλεκτρικής ζήτησης, τη σταθερή συμμετοχή των πυρηνικών σταθμών καθώς και των υδροηλεκτρικών στο πλανητικό ισοζύγιο ηλεκτροπαραγωγής αλλά και τη διαρκώς αυξανόμενη συμβολή των λοιπών ΑΠΕ, η οποία μέχρι το 2000 ήταν ιδιαίτερα περιορισμένη. Αξίζει να σημειωθεί επίσης αφενός η σταδιακά μειούμενη συμμετοχή του πετρελαίου και αφετέρου η διαρκώς ενισχυόμενη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην πλανητική ηλεκτροπαραγωγή, ενώ παρά τις συνεχείς εκκλήσεις των ειδικών για ανακοπή της επερχόμενης κλιματικής αλλαγής, ο άνθρακας εξακολουθεί να αποτελεί το κυρίαρχο καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συνοδευόμενος από σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (περίπου 1kg CO2/kWhe). Σχήμα 4: Διαχρονική Μεταβολή της Πλανητικής Κατανάλωσης Ηλεκτρικής Ενέργειας Προσπαθώντας να εξηγήσουμε τη διαφορετική εικόνα που παρουσιάζουν τα Σχήματα 3 και 4 όσον αφορά τα ποσοστά της εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος και της συμμετοχής στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας των διαφορετικών ενεργειακών πηγών είναι σημαντικό να τονισθεί ο διαφορετικός βαθμός χρήσης των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, όπως αυτός εκφράζεται μέσω του συντελεστή αξιοποίησης (Capacity Factor "CF") των εν λειτουργία μονάδων. Πράγματι, η αποδιδόμενη ηλεκτρική ενέργεια "Ε" σε χρονικό διάστημα "Δt" από οποιονδήποτε σταθμό ηλεκτροπαραγωγής εκφράζεται με τη βοήθεια της εξίσωσης (1): Ε=CF.Po.Δt ή Ey=CFy.Po.8760 (1) όπου "Po" είναι η ονομαστική ισχύς του σταθμού. Σε ετήσια βάση, οπότε Δt=8760h/year, προκύπτει η ετήσια ηλεκτροπαραγωγή "Ey", εφόσον χρησιμοποιηθεί και η αντίστοιχη τιμή του "CFy". Στο πλαίσιο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι η τιμή του συντελεστή αξιοποίησης διαφοροποιείται σημαντικά ανάμεσα στις επιμέρους ενεργειακές τεχνολογίες, καθώς τιμές του CF στα επίπεδα του 70%-90% καταγράφονται για τους μεγάλους σταθμούς άνθρακα και τα πυρηνικά εργοστάσια, ενώ αντίστοιχα οι τιμές του CF κυμαίνονται μεταξύ 15%-20% για φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις και 25%-35% για χερσαία και 30%-50% για υπεράκτια αιολικά πάρκα. Συνεπώς, π.χ. για την ίδια ετήσια παραγωγή ενός σταθμού άνθρακα απαιτείται η εγκατάσταση υπερτριπλάσιας (μέγιστης) ισχύος φωτοβολταϊκών πλαισίων. Σχήμα 5: Πρόβλεψη μεταβολής της πλανητικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή για το χρονικό διάστημα 2018-2050 3. Μελλοντικές Τάσεις στην Ηλεκτρική Παραγωγή Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι, παρόλο που αυτή τη στιγμή η ηλεκτρική ενέργεια προέρχεται κυρίως από θερμικούς σταθμούς, οι ΑΠΕ αναμένεται να συνεχίσουν να είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες ενεργειακές μορφές σε ολόκληρο τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια, υπερκαλύπτοντας το 2030 τις μονάδες που βασίζονται στην καύση του άνθρακα, Σχήμα 5. Πιο συγκεκριμένα, η πλανητική ηλεκτροπαραγωγή το 2050 εκτιμάται ότι θα διπλασιασθεί προσεγγίζοντας τις 45000 TWhe εκ των οποίων τουλάχιστον το 50% θα προέρχεται από ΑΠΕ. Σταθερή σε απόλυτα μεγέθη αλλά περιορισμένη σε ποσοστό αναμένεται η συμβολή της πυρηνικής ενέργειας, ενώ το φυσικό αέριο σύντομα θα συναγωνίζεται τα στερεά καύσιμα σε ποσοστό κάλυψης της πλανητικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαχρονική εξέλιξη της εγκατεστημένης ισχύος όλων των τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας στην Ε.Ε. από το 1990 έως το 2018. Όπως προκύπτει από το Σχήμα 6, τα τελευταία δέκα χρόνια, η αιολική ενέργεια και τα φωτοβολταϊκά αποτελούν τις ταχύτερα αξιοποιούμενες τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε την περίοδο 1990-2010. Επιπλέον, την τελευταία δεκαετία καταγράφεται σημαντική απόσυρση ανθρακικών αλλά και πυρηνικών μονάδων. Σχήμα 6: Ετήσια μεταβολή εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος ανά ενεργειακή πηγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1991-2018) Ολοκληρώνοντας το Τρίτο Μέρος της ετήσιας Ενεργειακής Ανάλυσης του Πλανήτη μας, είναι σαφής η σημαντική στροφή του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής προς την αξιοποίηση των ΑΠΕ, κυρίως λόγω των προσπαθειών περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στον τομέα αυτό πρωτοστατεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει θέσει ως στόχο την πλήρη απανθρακοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής το 2050. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο αποτελεί και η περιορισμένη πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια των κατοίκων της Αφρικής καθώς και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Σε κάθε περίπτωση βέβαια τα τελευταία χρόνια καταγράφεται έντονη αύξηση των εγκατεστημένων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής κυρίως στην Κίνα αλλά και στις υπόλοιπες ισχυρές οικονομικά χώρες, ενώ η αύξηση στην πλανητική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ξεπερνά το 150% τα τελευταία τριάντα χρόνια. Απόσπασμα από τα Συμπεράσματα (Τρίτο Μέρος) της Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Τρίτο Μέρος Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Ιωάννης K. Καλδέλλης, Δέσποινα Μπουλογιώργου, Παναγιώτης Τριανταφύλλου Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας Περιβάλλοντος, Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής e-mail: [email protected] View full είδηση

Με την ανακύκλωση του υπολείμματος καφέ, μέσω του πρότζεκτ «κάΦσιμο» που λαμβάνει χώρα σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς, απετράπη η έκλυση στην ατμόσφαιρα 81 τόνων διοξειδίου του άνθρακα CO2, μια αρκετά σημαντική ποσότητα του αερίου του θερμοκηπίου που σε διαφορετική περίπτωση θα είχε επιβαρύνει περιβαλλοντικά τον πλανήτη. Σε ενάμιση χρόνο περισσότεροι από 18 τόνοι υπολείμματος καφέ έχουν συλλεχθεί. Με άλλα λόγια, 900.000 καφέδες οι οποίοι αντιστοιχούν σε αυτόν τον όγκο υπολείμματος! Αυτή η ποσότητα ήταν ικανή ώστε το πρότζεκτ «κάΦσιμο» της ΑΜΚΕ ΙnCommOn - Innovative Communities Onwards να αξιοποιήσει το υπόλειμμα του καφέ τόσο σε μονάδες παραγωγής πέλλετ και βιοαερίου όσο και ως εδαφοβελτιωτικό σε συγκεκριμένες καλλιέργειες της περιοχής του Κιλκίς. Το στερεό υπόλειμμα του καφέ από επαγγελματικούς χώρους εστίασης συλλέγεται σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς και μετατρέπεται από απόρριμμα σε μια πολύτιμη πρώτη ύλη. Ένα έργο που ξεκίνησε συστηματικά τον Σεπτέμβριο 2020 κάνει -για πρώτη φορά στη χώρα μας- πραγματικότητα τη συμμετοχική ανακύκλωση καφέ. Η έναρξη του έργου σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς συνέπεσε με την έξαρση της πανδημίας και τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της, στα τέλη του 2020. Οι χώροι εστίασης είτε έκλεισαν είτε βρέθηκαν σε καθεστώς ημι-λειτουργίας με μόνη δυνατότητα το take away και το delivery και, έτσι, χρειάστηκε επαναπροσδιορισμός του χρονοδιαγράμματος και των δράσεων, κυρίως των συμμετοχικών. Επιπλέον, οι δράσεις που αφορούσαν εργαστήρια και αλληλεπίδραση με τους πολίτες δέχθηκαν τη μεγαλύτερη αναπροσαρμογή για το χρονικό διάστημα που οι περιορισμοί ήταν σε ισχύ. «Παρά τις προκλήσεις της πανδημίας και τις επιπτώσεις στη λειτουργία της εστίασης επιτεύχθηκαν οι στόχοι που είχαμε θέσει σε επίπεδο όγκου συλλογής ενώ ξεπεράστηκαν ως προς την αφοσίωση που αναμέναμε. Η συλλογή του οικιακού υπολείμματος προστέθηκε ενώ δεν είχε προγραμματιστεί για τη χρονιά που πέρασε, καθώς ήταν πολύ έντονη η ζήτηση από τους ίδιους τους πολίτες», λέει στη Greenagenda.gr η συντονίστρια του έργου Μάρα Αγγελίδου. Η ομάδα δράσης του πρότζεκτ «κάΦσιμο» αναπτύχθηκε σε πάνω από 70 σημεία σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς. Παράλληλα έχει υπάρξει έντονο ενδιαφέρον για συμμετοχή νέων χώρων εστίασης (καφετεριών, ξενοδοχείων, χώρων γραφείων) εντός του 2022. «Ξεκινήσαμε να συλλέγουμε και το οικιακό υπόλειμμα του καφέ σας. Για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, η ομάδα του Κύκλος-Εργαστήριo Αστικής Βιωσιμότητας και Κυκλικότητας σας περιμένει για να γνωριστούμε και να κλείσουμε όλοι μαζί τον κύκλο του καφέ», λέει η κ. Αγγελίδου. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προσέρχονται στην οδό Αγίας Σοφίας 105 καθημερινά από τις 10:00 - 18:00, ώστε να βοηθήσουν συλλογικά και ατομικά στη μείωση των οργανικών μας υπολειμμάτων από τις χωματερές. Ένα δεύτερο σημείο συλλογής του οικιακού υπολείμματος καφέ ενεργοποιήθηκε σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Ομάδα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας όπου ο χαρακτηριστικός κάδος του «καΦσίμου» με ειδική σήμανση βρίσκεται πλέον στο φουαγιέ, στο ισόγειο του Ιδρύματος. «Ένας από τους βασικούς στόχους του έργου είναι να υπάρχει η επαφή και ενεργή συμμετοχή της κοινότητας. Με όλες τις ενέργειες και όπου αυτό επιδιώχθηκε, ήταν ταυτόχρονα πολύ ενθαρρυντικό και σημαντικό το πώς αυτές επιτεύχθηκαν, παρά τη μεγάλη δυσκολία που βιώσαμε λόγω των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Χαρακτηριστικά και από την εκκίνηση του έργου ήταν ουσιαστικό ο παραγωγός του αποβλήτου να γίνει σύμμαχος του εγχειρήματος», σημειώνει η κ. Αγγελίδου. Το «κάΦσιμο» της ΑΜΚΕ ΙnCommOn - Innovative Communities Onwards επαναπροσδιορίζει τις δυνατότητες του υπολείμματος καφέ ως μια ανεκτίμητη πρώτη ύλη και αξιοποιεί την ευκαιρία για τη δημιουργία ενός μοντέλου κυκλικής οικονομίας, σαν απάντηση στην κατασπατάληση πόρων και την υπερπαραγωγή οργανικών αποβλήτων. Μέχρι σήμερα, μέσα από το «κάΦσιμο», 240 άτομα έχουν εκπαιδευτεί στη διαλογή στην πηγή και στη διαχείριση οργανικών αποβλήτων, 70 σημεία σε 2 πόλεις έχουν κάνει μη αναστρέψιμη συνήθειά τους την ανακύκλωση καφέ και θεωρούνται σημεία αναφοράς για την τοπική κοινωνία, 104 σημεία εστίασης έχουν ζητήσει να γίνουν μέρος του καΦσίμου, και πάνω από 4.000 άτομα έχουν ενημερωθεί για τις δυνατότητες αξιοποίησης του υπολείμματος καφέ. Δείτε τον χάρτη με όλα τα καταστήματα που άλλαξαν συνήθεια και ανακυκλώνουν το υπόλειμμά τους ΕΔΩ. View full είδηση

Εκδόθηκε η ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/123669/4743/2021 που αφορά: Καθορισμός των στοιχείων των περιπτώσεων α έως θ της παρ. 4 του άρθρου 47Α του ν. 4495/2017 (Α’ 167), που απαιτούνται για την έκδοση και τον έλεγχο της βεβαίωσης σύνδεσης με το Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας κατά τη διαδικασία ηλεκτροδότησης Αριθμ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/123669/ 4743/2021 στο (ΦΕΚ Β' 6548/31-12-2021) Άρθρο 1 Απαιτούμενα δικαιολογητικά και στοιχεία για την έκδοση της βεβαίωσης σύνδεσης με το Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Για την έκδοση της βεβαίωσης σύνδεσης με το Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά και στοιχεία: 1. Για κτίσματα, εγκαταστάσεις και κατασκευές οι οποίες προϋποθέτουν την έκδοση πράξης εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης (οικοδομική άδεια, έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, έγκριση δομικών κατασκευών κεραίας, κ.λπ.): α) Για την περίπτωση προσωρινής σύνδεσης/εργοταξιακής ηλεκτροδότησης, όπου απαιτείται, υποβάλλονται τα κάτωθι: αα) υπεύθυνη δήλωση του κυρίου του έργου ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα, για την ανάθεση της διαχείρισης της αίτησης σε εξουσιοδοτημένο μηχανικό ή τεχνική εταιρεία, αβ) τα στοιχεία του ακινήτου και τα γεωχωρικά δεδομένα για τον εντοπισμό του, αγ) τα στοιχεία του κυρίου του έργου ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα, αδ) τα στοιχεία νομιμότητας ιδιοκτησίας/κτιρίου/κατασκευής (οικοδομική άδεια, άδεια δόμησης, έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, έγκριση δομικής κατασκευής κ.λπ.). β) Για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης, υποβάλλονται επιπροσθέτως, πέραν των ανωτέρω, τα κάτωθι: βα) αντίγραφο της βεβαίωσης που εκδίδεται από τον οικείο δήμο σχετικά με την επιφάνεια της προς ηλεκτροδότηση ιδιοκτησίας/κτιρίου, ββ) η θεώρηση της οικοδομικής άδειας/άδειας δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4495/2017. Στην περίπτωση αιτημάτων ηλεκτροδότησης πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών που έχουν χορηγηθεί από αρμόδια όργανα του άρθρου 31 του ν. 4495/2017, πλην της οικείας ΥΔΟΜ, όπως την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, τις Υπηρεσίες Αποκατάστασης Σεισμόπληκτων, τον Αυτόνομο Οικοδομικό Οργανισμό Αξιωματικών, Υπηρεσίες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Κτιριακές Υποδομές», τις Διευθύνσεις Ελέγχου Κατασκευής Έργων, την Εκκλησία της Ελλάδος και την Εκκλησία της Κρήτης για την ηλεκτροδότηση Ιερών Ναών, Ιερών Μονών και Μητροπολιτικών Μεγάρων, τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, κ.λπ, υποβάλλεται, θεωρημένη, η εκδοθείσα οικοδομική άδεια από τα ως άνω όργανα και φορείς. Σε περίπτωση που έχει αποπερατωθεί αυτοτελές τμήμα της οικοδομής ή των οικοδομών (π.χ. διαμέρισμα, κατάστημα, κ.λπ.) τα ως άνω στοιχεία της περίπτωσης β’ αφορούν το συγκεκριμένο τμήμα. γ) Για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης κατασκευών ή εγκαταστάσεων οι οποίες δεν έχουν εκτελεστεί με οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης, αλλά σύμφωνα με άλλη διοικητική πράξη εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών (όπως έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, έγκριση δομικών κατασκευών κεραίας, κ.α.) υποβάλλεται, πέραν των αναφερόμενων στην παράγραφο α, η πράξη ολοκλήρωσης των εργασιών ή το θετικό πόρισμα Ελεγκτή Δόμησης, εφόσον προβλέπονται, άλλως Τεχνική Έκθεση αρμόδιου μηχανικού για την ολοκλήρωση των εργασιών. δ) Για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης κτηνοτροφικών στέγαστρων της υπ’ αρ. 5888/3.2.2004 κοινής απόφασης των Υφυπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Γεωργίας, «Καθορισμός προϋποθέσεων, όρων και δικαιολογητικών για την έκδοση της έγκρισης κατασκευής και εγκατάστασης κτηνοτροφικών στέγαστρων με σκελετό θερμοκηπίου και κινητών κτηνοτροφικών στέγαστρων» (Β’ 355), υποβάλλεται η θεωρημένη έγκριση της κατασκευής από την αρμόδια ΥΔΟΜ. ε) Για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης κατασκευών και εγκαταστάσεων που είναι αυθαίρετες, υποβάλλεται ελλείψει της απαιτούμενης οικοδομικής άδειας ή άλλης πράξης εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών, είτε η βεβαίωση υπαγωγής σε διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων, συνοδευόμενη από το αποδεικτικό καταβολής τουλάχιστον της πρώτης δόσης του ενιαίου ειδικού προστίμου, είτε η απόφαση εξαίρεσής τους από την κατεδάφιση. 2. Για εγκαταστάσεις και κατασκευές, οι οποίες προϋποθέτουν την έκδοση εγκριτικής πράξης από τον αρμόδιο κατά περίπτωση πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο ΟΤΑ, υποβάλλονται για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης, τα κάτωθι: α) υπεύθυνη δήλωση/απόφαση του εκπροσώπου του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα για την ανάθεση της διαχείρισης της αίτησης στον Διαχειριστή αίτησης σε εξουσιοδοτημένο μηχανικό ή τεχνική εταιρεία, β) τα στοιχεία της κατασκευής και τα γεωχωρικά δεδομένα για τον εντοπισμό της γ) τα στοιχεία του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα δ) τεχνική έκθεση αρμοδίου μηχανικού για την ολοκλήρωση των εργασιών, ε) αντίγραφο της βεβαίωσης που εκδίδεται από τον οικείο δήμο σχετικά με την επιφάνεια της προς ηλεκτροδότηση ιδιοκτησίας/κτιρίου, εφόσον απαιτείται, στ) τα στοιχεία νομιμότητας της κατασκευής (βεβαίωση, άδεια, ή έγγραφο της κατά περίπτωση αρμόδιας Υπηρεσίας του οικείου Δήμου ή της Περιφέρειας). Ειδικότερα: i. Στην περίπτωση φωτεινών επιγραφών, προσκομίζεται η άδεια του οικείου Δήμου σύμφωνα με τον ν. 2946/2001 (Α’ 224). ii. Στην περίπτωση κατασκευών και εγκαταστάσεων σε κοινόχρηστους χώρους οικισμών, υποβάλλεται έγγραφο, με το οποίο εγκρίνεται η αντίστοιχη μελέτη από την αρμόδια κατά περίπτωση Υπηρεσία της Περιφέρειας ή του Δήμου. iii. Στην περίπτωση αρδευτικών εγκαταστάσεων, κατατίθεται ειδικό δελτίο από την αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας. iv. Στην περίπτωση ηλεκτροδότησης φωτεινών σηματοδοτών, υποβάλλεται έγγραφο των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ή της Περιφέρειας, σε αντιστοιχία με την αρμοδιότητα επί του δρόμου, επί του οποίου τοποθετείται ο σηματοδότης. 3. Για ειδικές κατασκευές και εγκαταστάσεις, οι οποίες προϋποθέτουν την έκδοση πράξης λοιπών δημόσιων Υπηρεσιών και φορέων, υποβάλλονται για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης, τα κάτωθι: α) υπεύθυνη δήλωση/απόφαση του εκπροσώπου του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα για την ανάθεση της διαχείρισης της αίτησης στον Διαχειριστή αίτησης σε εξουσιοδοτημένο μηχανικό ή τεχνική εταιρεία, β) τα στοιχεία της κατασκευής και τα γεωχωρικά δεδομένα για τον εντοπισμό της, γ) τα στοιχεία του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα, δ) τεχνική έκθεση αρμοδίου μηχανικού για την ολοκλήρωση των εργασιών, ε) αντίγραφο της βεβαίωσης που εκδίδεται από τον οικείο δήμο σχετικά με την επιφάνεια της προς ηλεκτροδότηση ιδιοκτησίας/κτιρίου, εφόσον απαιτείται. στ) τα στοιχεία νομιμότητας της κατασκευής (βεβαίωση, άδεια, ή έγγραφο της κατά περίπτωση αρμόδιας Υπηρεσίας του οικείου Δήμου ή της Περιφέρειας). Ειδικότερα: i. Στην περίπτωση πλατειών και κοινόχρηστων χώρων που διαμορφώνονται, υποβάλλεται βεβαίωση ότι περατώθηκαν τα έργα διαμόρφωσης από τον αντίστοιχο κατά περίπτωση φορέα, σύμφωνα με μελέτες εγκεκριμένες από Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή νομικά πρόσωπα ή την Εταιρεία Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων αντιστοίχως. ii. Στην περίπτωση στάσεων, στέγαστρων, σταθμαρχείων, εποπτειών, εκδοτηρίων εισιτηρίων, κουβούκλιων αναμονής οδηγών καθώς και λοιπές συναφείς εγκαταστάσεις του ΟΟΣΑ, υποβάλλεται το οικείο έγγραφο του ΟΟΣΑ. iii. Στην περίπτωση Υ/Σ της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., υποβάλλεται σχετικό έγγραφο της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.. iv. Στην περίπτωση αρχαιολογικών εγκαταστάσεων και μνημείων, υποβάλλεται έγγραφο του Προϊσταμένου των Εφορειών Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Νεότερων Μνημείων και των Υπηρεσιών Νεώτερων Μνημείων, και Τεχνικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. v. Στην περίπτωση κτισμάτων και εγκαταστάσεων εντός των συνόρων του Αγίου Όρους, υποβάλλεται έγγραφο του Κέντρου Διαφύλαξης της Αγιορείτικης Κληρονομιάς. 4. Για εγκαταστάσεις και κατασκευές για τις οποίες δεν απαιτείται έκδοση οικοδομικής άδειας ή έγκρισης εκτέλεσης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή άλλης πράξης εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών υποβάλλεται για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης, έγγραφο της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης στο οποίο βεβαιώνεται ότι για τη συγκεκριμένη εργασία δεν απαιτείται οικοδομική άδεια και οι υπόψη κατασκευές και εγκαταστάσεις δύνανται να ηλεκτροδοτηθούν. Στην παραπάνω περίπτωση εμπίπτουν, περίπτερα αναπήρων πολέμου, σταθμαρχεία, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις ύδρευσης αποχέτευσης-άρδευσης Δήμων και Κοινοτήτων, μάνδρες οικοδομικών υλικών, λατομεία μεταλλεία, τροχογραφεία της ΕΛΠΑ, τροχόσπιτα του Ινστιτούτου Ωκεανογραφικών και Αλιευτικών Ερευνών, καντίνες, χώροι παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού και ποτών επί του δρόμου (street food), θερμοκήπια, αναμεταδότες της ΕΡΤ, πλατείες, οδοί και πάρκα, καθώς και αντλίες μη αγροτικών εκμεταλλεύσεων. 5. Για τις υποδομές επαναφόρτισης Η/Ο που εγκαθίστανται είτε σε υφιστάμενα ήδη ηλεκτροδοτούμενα κτίρια της παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 4710/2020 (Α’ 142) είτε σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, υποβάλλονται για την περίπτωση οριστικής σύνδεσης/αρχικής ηλεκτροδότησης, τα κάτωθι: α) υπεύθυνη δήλωση/απόφαση του εκπροσώπου του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα για την ανάθεση της διαχείρισης της αίτησης στον Διαχειριστή αίτησης, β) τα στοιχεία της κατασκευής και τα γεωχωρικά δεδομένα για τον εντοπισμό της, γ) τα στοιχεία του φορέα ή του έχοντος το νόμιμο δικαίωμα, δ) υπεύθυνη δήλωση αρμοδίου μηχανικού στην οποία δηλώνει πως η ηλεκτρολογική εγκατάσταση των σημείων επαναφόρτισης Η/Ο έχει διενεργηθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις και προδιαγραφές που ορίζονται στο Ελληνικό Πρότυπο ΕΛΟΤ 60364, και είναι ολοκληρωμένες. Επιπλέον των ανωτέρω υποβάλλονται: i. για κοινόχρηστες υποδομές επαναφόρτισης Η/Ο που εγκαθίστανται σε κοινόχρηστους ή/και κοινόκτητους χώρους υφιστάμενου κτιρίου σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 22, ν. 4710/2020 (Α’ 142), τεχνική έκθεση ηλεκτρολόγου/ηλεκτρολόγου μηχανικού στην οποία συμπεριλαμβάνονται η λειτουργία και ο τρόπος χρήσης του συνόλου της εγκατάστασης. ii. για υποδομές επαναφόρτισης Η/Ο που εγκαθίστανται σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους εντός οικισμού, σχέδιο κάτοψης, υπογεγραμμένο από τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό, κατάλληλης κλίμακας ανάλογα με το μέγεθος της εγκατάστασης, στο οποίο εμφαίνεται η ηλεκτρολογική εγκατάσταση των σημείων επαναφόρτισης Η/Ο με την αντίστοιχη υποδομή καλωδίωσης και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος του χώρου στάσης και στάθμευσης. Άρθρο 2 Διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής και έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης Η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής και έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας γίνεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος “e-Άδειες”. Εξουσιοδοτημένος διαχειριστής εισάγει αίτηση με τα στοιχεία του άρθρου 1 στο πληροφοριακό σύστημα και επιλέγει την αρμόδια για τη θέση της κατασκευής ΥΔΟΜ. Με τη συμπλήρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών και μετά από υπεύθυνη δήλωση του διαχειριστή της αίτησης για την ορθότητα, εγκυρότητα και πληρότητα των υποβαλλόμενων στοιχείων, ο μηχανικός υποβάλλει την αίτηση και το σύστημα εκδίδει αυτόματα τη βεβαίωση, στην οποία αναφέρεται η διάρκεια ισχύος της και λαμβάνει μοναδικό αριθμό. Στις περιπτώσεις για τις οποίες η πράξη εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών ή τυχόν αναθεωρήσεις/ενημερώσεις αυτής έχουν εκδοθεί μέσω του πληροφοριακού συστήματος “e-Άδειες”, η αίτηση για τη βεβαίωση διασυνδέεται ηλεκτρονικά με την προγενέστερη πράξη με δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία αυτής. Άρθρο 3 Ισχύς βεβαίωσης - Έντυπο βεβαίωσης Η ισχύς της βεβαίωσης σύνδεσης με το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ορίζεται σε έξι (6) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής της και αναγράφεται επί των εντύπων των βεβαιώσεων οριστικής ή προσωρινής σύνδεσης. Σε περίπτωση που παρέλθει άπρακτο το χρονικό διάστημα ισχύος της βεβαίωσης η αίτηση του άρθρου 2 επανυποβάλεται, με αντίστοιχη ανανέωση του χρόνου ισχύος της. Η ανωτέρω βεβαίωση χρησιμοποιείται και για τη σύνδεση της ιδιοκτησίας/κτιρίου με το δίκτυο ύδρευσης. Άρθρο 4 Διαδικασία ελέγχου από τις Υπηρεσίες Δόμησης Η αρμόδια ΥΔΟΜ έχει πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα και διενεργεί δειγματοληπτικό έλεγχο των βεβαιώσεων σε ποσοστό τουλάχιστον είκοσι τοις εκατό (20%) ετησίως. Ο έλεγχος αφορά την πληρότητα των απαιτούμενων δικαιολογητικών και στοιχείων. Σε περίπτωση διαπίστωσης ελλείψεων ή σφαλμάτων, ο μηχανικός καλείται, όπως εντός δύο (2) μηνών προσκομίσει, διορθώσει ή διευκρινίσει τα απαραίτητα στοιχεία. Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας αυτής, η ΥΔΟΜ ανακαλεί τη βεβαίωση και ενημερώνει αμελλητί τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας για τη διακοπή της ηλεκτροδότησης. Άρθρο 5 Τεχνικές προδιαγραφές των ηλεκτρονικών αρχείων των δικαιολογητικών Στο πληροφοριακό σύστημα έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας υποβάλλονται ηλεκτρονικά ψηφιακά αρχεία περιγραφικών δεδομένων, όπου απαιτούνται βάσει του άρθρου 1 του παρόντος, οι τεχνικές προδιαγραφές των οποίων περιγράφονται στην παρ.2 του άρθρο 19 υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/48123/6983/23.07.2018 υπουργικής απόφασης (Β’ 3136/2018). Άρθρο 6 Όροι πρόσβασης και διάθεσης στο πληροφοριακό σύστημα και στις ηλεκτρονικές πληροφορίες Για τα δικαιώματα χρήσης, τη διαδικασία εγγραφής και τον τρόπο πρόσβασης στο πληροφοριακό σύστημα έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 16 της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/48123/6983/23.07.2018 υπουργικής απόφασης (Β’ 3136/2018). Η διαφύλαξη εμπιστευτικότητας, οι όροι πρόσβασης και διάθεσης στα πληροφοριακά συστήματα, τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και τα δεδομένα περιγράφονται στο άρθρο 17 της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/48123/6983/23.07.2018 υπουργικής απόφασης (Β’ 3136/2018). Άρθρο 7 Ορισμοί και προδιαγραφές πληροφοριακού συστήματος και διαλειτουργικότητας με άλλα ηλεκτρονικά συστήματα Για τους κανόνες και τα πρότυπα σχεδιασμού, ανάπτυξης και λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος καθώς και τις γεωχωρικές πληροφορίες, τα δεδομένα, τα μεταδεδομένα, τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που παρέχονται από το σύστημα ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 13 της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/48123/6983/23.07.2018 υπουργικής απόφασης (Β’ 3136/2018). Το πληροφοριακό σύστημα ακολουθεί κανόνες και πρότυπα για τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα με τρίτα πληροφοριακά συστήματα και εφαρμογές, σύμφωνα με το Παράρτημα II της υπό στοιχεία ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 (Β’ 1301) απόφασης και σύμφωνα με τα ισχύοντα δυνάμει του ν. 4727/2020. Το πληροφοριακό σύστημα έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας θα έχει πρόσβαση για μεταφορά δεδομένων με όρους διαλειτουργικότητας με σχετιζόμενα διαθέσιμα πληροφοριακά συστήματα (πχ. σύστημα δηλώσεων αυθαίρετων κατασκευών ν. 4495/2017) και ιδίως με το αντίστοιχο πληροφοριακό σύστημα του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσω της ηλεκτρονικής διάθεσης των δεδομένων υλοποιείται και η διαδικασία ενημέρωσης του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας στις περιπτώσεις ανάκλησης ή και εν γένει παύσης ισχύος της βεβαίωσης σύνδεσης. Άρθρο 8 Υποχρεώσεις διαχειριστή του πληροφοριακού συστήματος και τέλος ανταπόδοσης για την έκδοση κάθε βεβαίωσης σύνδεσης 1. Οι γενικές υποχρεώσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), ως διαχειριστή του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, είναι οι ακόλουθες: α) να υποστηρίζει την λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος με υψηλή διαθεσιμότητα παρέχοντας διαδικτυακή πρόσβαση, υποστήριξη των συστημάτων, προσαρμογές αποδοτικότητας και να προβαίνει σε κάθε απαραίτητη ενέργεια για την εξασφάλιση της απρόσκοπτης και αποδοτικής λειτουργίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρούσα, β) να μεριμνά για τη συντήρηση του εξοπλισμού και του λογισμικού του συστήματος, προκειμένου να εξασφαλίζεται η απαιτούμενη απόδοση και ασφάλεια, γ) να προσαρμόζει τις λειτουργίες του πληροφοριακού συστήματος σε τυχόν αλλαγές της νομοθεσίας και, εφόσον απαιτηθεί, να προβαίνει σε αναβαθμίσεις και προσθήκες λειτουργικότητας, σύμφωνα με οδηγίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δ) να παρέχει πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ε) να αναλαμβάνει την υποστήριξη των χρηστών και των αρμόδιων υπηρεσιών στη λειτουργία και χρήση του συστήματος. 2. Ο διαχειριστής του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης της βεβαίωσης σύνδεσης, για την άσκηση των ανωτέρω υποχρεώσεων, δικαιούται την είσπραξη ποσοστού ανταπόδοσης, το οποίο ορίζεται σε 10€ ανά εκδιδόμενη βεβαίωση. Άρθρο 9 Έναρξη λειτουργίας 1. Η διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 47Α του ν. 4495/2017 τίθεται σε πλήρη εφαρμογή μετά την πάροδο έξι (6) μηνών από την έκδοση της παρούσας. 2. Δύναται με διαπιστωτική πράξη του Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) να τίθεται σε πιλοτική λειτουργία η έκδοση της βεβαίωσης σύνδεσης με τα δίκτυα στο πληροφοριακό σύστημα «e-Άδειες» και προ της αναφερόμενης στην παρ. 1 ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΦΕΚ ΕΔΩ View full είδηση

1. Εισαγωγή στην Εγχώρια Ενεργειακή Κατάσταση Με την είσοδο της τρίτης χιλιετίας καταγράφονται ριζικές μεταβολές στον ενεργειακό χάρτη της χώρας μας. Ήδη από την προηγούμενη δεκαετία και με την ψήφιση και σταδιακή εφαρμογή του Νόμου 2244/1994 επετράπη για πρώτη φορά η ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, βασισμένων αποκλειστικά σε τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), μέχρι ενός συγκεκριμένου ορίου ισχύος. Τα επόμενα χρόνια (μετά το 2000) ακολούθησε μία σημαντική αύξηση της εγκατεστημένης αιολικής ισχύος καθώς και μία αξιόλογη αύξηση του αριθμού των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Τέλος, μετά το 2010, ξεκίνησε μία ραγδαία αύξηση των φωτοβολταϊκών (Φ/Β) εγκαταστάσεων, η οποία συνεχίζεται έως και σήμερα. Παράλληλα, ήδη από τις αρχές του 21ου αιώνα δρομολογήθηκαν δομικές αλλαγές στον ενεργειακό τομέα της χώρας μας (ίδρυση Ρ.Α.Ε., Α.Δ.Μ.Η.Ε., Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε., κ.λπ.), ενώ επετράπη η ελεύθερη παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από όλες τις ενεργειακές πηγές (συμβατικές και ανανεώσιμες) από ιδιώτες παραγωγούς. Τα επόμενα έτη, η επίδραση της οικονομικής κρίσης τόσο σε πλανητικό όσο και σε εθνικό επίπεδο καθώς και η σταδιακή αλλαγή του εγχώριου ενεργειακού μίγματος, με τη σταδιακή απόσυρση των θερμικών-λιγνιτικών μονάδων και την αντικατάστασή τους από μονάδες ΑΠΕ, οδήγησαν σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, βλέπε Σχήμα 1. Σχήμα 1: Διαχρονική Μεταβολή Εγχώριας Κατανάλωσης Πρωτογενούς Ενέργειας. 2. Διαχρονική Μεταβολή της Πρωτογενούς Κατανάλωσης Ενέργειας Ειδικότερα, αναλύοντας τη διαχρονική μεταβολή του εγχώριου ενεργειακού μίγματος κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας (Σχήμα 2) παρατηρείται, πέραν της προαναφερθείσας μείωσης, η κυρίαρχη παρουσία του εισαγόμενου πετρελαίου, παρά τη μικρή μείωση της κατανάλωσής του την τελευταία πενταετία. Παράλληλα, καταγράφεται σημαντική μείωση της συμμετοχής του εγχώριου λιγνίτη, ο οποίος σταδιακά αντικαθίσταται από εισαγόμενο φυσικό αέριο, του οποίου η πρώτη εμφάνιση χρονολογείται από το 1997, με τη συμβολή του να έχει έκτοτε αυξηθεί σημαντικά. Σταθερή μπορεί να θεωρηθεί η συμμετοχή της βιομάζας, ενώ η περιορισμένη συμμετοχή των υδροηλεκτρικών σταθμών είναι η μόνη παρουσία των ΑΠΕ πριν το 2000. Τέλος, η συμμετοχή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων στην κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, αν και διαρκώς αυξανόμενη, παραμένει σχετικά περιορισμένη, με αποτέλεσμα το 2020 η συνολική συμμετοχή των ΑΠΕ στην εγχώρια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας να μην υπερβαίνει το 16,5%. Για το ίδιο έτος, η καταγεγραμμένη ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας ανερχόταν στα επίπεδα των 18,8 Mtoe (1 toe αντιστοιχεί σε ενέργεια που περιέχεται σε ένα ισοδύναμο τόνο πετρελαίου ή περίπου σε 11600 kWh). Σχήμα 2: Κατανάλωση Πρωτογενούς Ενέργειας στην Ελλάδα (ανά ενεργειακή πηγή). Σχήμα 3: Ενεργειακή Ανεξαρτησία της Ελλάδας στο χρονικό διάστημα 1990-2020. Εξετάζοντας προσεκτικά τη διάρθρωση του εγχώριου ενεργειακού μίγματος του Σχήματος 2, είναι προφανές ότι οι ενεργειακές ανάγκες της χώρας μας καλύπτονται κατά κύριο λόγο από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ παράλληλα η συμμετοχή των ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων των υδροηλεκτρικών σταθμών -μικρών και μεγάλων-) δεν έχει παρουσιάσει την αναμενόμενη αύξηση. Η πληροφορία αυτή αποτυπώνεται ποσοτικά στο Σχήμα 3, όπου παρουσιάζεται η διαχρονική μεταβολή της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας μας τα τελευταία 30 χρόνια. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας μας παρέμεινε χαμηλή στα επίπεδα του 35% μέχρι και το 2014, ενώ στη συνέχεια μειώθηκε ακόμα περισσότερο, ώστε το 2020 το 82% περίπου της ενέργειας που κατανάλωσε η χώρα μας να προέρχεται από το εξωτερικό, με αναπόφευκτες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες. 3. Εγχώριο Ενεργειακό Μίγμα Ηλεκτροπαραγωγής Στο πλαίσιο αυτό αξίζει κανείς να αναλύσει το εγχώριο ενεργειακό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, όπως αυτό αποτυπώνεται στο Σχήμα 4 για το έτος 2021 αξιοποιώντας τα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία, λαμβάνοντας υπόψιν και το είδος της αξιοποιούμενης τεχνολογίας. Σχήμα 4: Κατανομή Εγκατεστημένης Ηλεκτρικής Ισχύος στη Χώρα μας ανά είδος τεχνολογίας (2021). Πράγματι, στα τέλη του 2021, η ηλεκτρική ισχύς των εγκατεστημένων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας προσέγγισε τα 20.700 MWe. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της σταδιακής απόσυρσης της λειτουργίας των λιγνιτικών σταθμών που έχει υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, μόνο τρεις (3) λιγνιτικοί σταθμοί έχουν παραμείνει σε λειτουργία (οι Μονάδες του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, η Μονάδα IV του ΑΗΣ Μεγαλόπολης και ο ΑΗΣ Μελίτης/Φλώρινα), η εγκατεστημένη ισχύς των οποίων ανέρχεται σε περίπου 1.700 MWe κι αντιστοιχεί σε 8% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος. Όσον αφορά τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με καύσιμο το φυσικό αέριο (καταλαμβάνουν το 25% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος), υπάρχουν εγκατεστημένοι έντεκα (11) σταθμοί συνδυασμένου κύκλου συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 5.100 MWe (πέντε (5) εκ των οποίων ανήκουν στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. και οι υπόλοιποι έξι (6) σε ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς) και τρεις (3) σταθμοί αεροστροβίλων ανοικτού κύκλου συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 150 MWe (που ανήκουν σε ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς). Ακολούθως, οι πετρελαϊκοί σταθμοί που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες των νησιωτικών περιοχών έχουν εγκατεστημένη ισχύ περίπου 1.750 MWe (8% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος). Αντίστοιχα, στη χώρα μας βρίσκονται σε λειτουργία δεκαέξι (16) μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ περίπου 3.170 MWe (15% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος). Όσον αφορά τους υπόλοιπους σταθμούς ΑΠΕ, στα τέλη του 2021, στη χώρα μας είχαν εγκατασταθεί περίπου 4.450 MWe αιολικής ισχύος (εκ των οποίων 205 MWe στην Κρήτη και 105 MWe στα υπόλοιπα νησιά), 4.100 MWe φωτοβολταϊκών συστημάτων (εκ των οποίων 100 MWe στην Κρήτη και 60 MWe στα υπόλοιπα νησιά), 100 MWe βιομάζας (όλα σχεδόν στην ηπειρωτική χώρα) και 240 MWe μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχουν εγκατεστημένοι γεωθερμικοί σταθμοί στη χώρα μας, παρά το υψηλό γεωθερμικό δυναμικό που έχει καταγραφεί σε ορισμένες περιοχές του Αιγαίου. Για λόγους καλύτερης κατανόησης της διαχρονικής εξέλιξης του μίγματος εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος στην Ελλάδα, στο Σχήμα 5 αποτυπώνεται η αντίστοιχη κατανομή για το έτος 2000, όπου είναι εμφανής η κυρίαρχη παρουσία των λιγνιτικών σταθμών σε ποσοστό 43%, ακολουθούμενη από τους μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς (27%), τους πετρελαϊκούς (18%) και τους σταθμούς φυσικού αερίου (10%). Τέλος, αξίζει να επισημανθεί η ισχνή παρουσία των λοιπών σταθμών ΑΠΕ, η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς των οποίων αντιπροσώπευε μόλις το 2% της συνολικής εγχώριας εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος του έτους 2000. Σχήμα 5: Κατανομή Εγκατεστημένης Ηλεκτρικής Ισχύος στην Ελλάδα ανά είδος τεχνολογίας (2000). Εντούτοις, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η συμμετοχή των επιμέρους τεχνολογιών στο μίγμα εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος "Po" δε συμβαδίζει με την αντίστοιχη ηλεκτροπαραγωγή "Ey", γεγονός που οφείλεται στο διαφορετικό (ετήσιο) συντελεστή αξιοποίησης "CFy" των επιμέρους τεχνολογιών (Εξίσωση (1)). Ey=CFy.Po.8760 (1) Ειδικότερα, οι θερμικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της χώρας μας παρουσιάζουν συντελεστή αξιοποίησης της τάξης του 50-80%, εν αντιθέσει με τους σταθμούς ΑΠΕ των οποίων οι συντελεστές αξιοποίησης περιορίζονται σε σημαντικά μικρότερες τιμές, ενώ παρουσιάζουν ακόμη μεγαλύτερη διακύμανση του "CFy" ανά τεχνολογία ΑΠΕ. Πιο συγκεκριμένα, για τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς ο συντελεστής αξιοποίησης κυμαίνεται μεταξύ 15% και 22%. Αντίστοιχα, η μακρόχρονη εμπειρία αξιοποίησης των χερσαίων αιολικών πάρκων έχει συμβάλλει έτσι ώστε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης να κυμαίνεται μεταξύ 25% και 35%, ενώ για την περίπτωση των υδροηλεκτρικών σταθμών πρέπει να γίνει σαφής διαφοροποίηση μεταξύ μικρών (CFy μεταξύ 30% και 50%) και μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών, καθώς και αν οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως μονάδες αιχμής (CFy μεταξύ 10% και 20%) ή ως μονάδες βάσης, οπότε ο αντίστοιχος συντελεστής αξιοποίησης προσεγγίζει τις τιμές των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. 4. Διαχρονική Μεταβολή Παραγωγής και Κατανάλωσης Ηλεκτρικής Ενέργειας Λαμβάνοντας υπόψιν την ενεργειακή εξάρτηση της Ελλάδας από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), όπως αναλύθηκε διεξοδικά στην Ενότητα 2, καθίσταται αδήριτη ανάγκη να γίνει μεγαλύτερη εμβάθυνση στη διαχρονική μεταβολή της παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μας. Πιο συγκεκριμένα, το Σχήμα 6 παρουσιάζει τη μεταβολή της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ανά οικονομικό κλάδο της χώρας μας τα τελευταία 30 χρόνια, με τη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να κυμαίνεται εδώ και αρκετά χρόνια στα επίπεδα των 50-52 TWhe. Από το συγκεκριμένο Σχήμα γίνεται ιδιαίτερα εμφανής η αύξηση των ενεργειακών αναγκών που αντιστοιχούν στον οικιακό και τον εμπορικό τομέα καθώς και στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών στο υπό εξέταση χρονικό διάστημα. Από την άλλη πλευρά, τόσο η βιομηχανία όσο και ο αγροτικός τομέας καθώς και ο τομέας των μεταφορών παρουσιάζουν σχεδόν σταθερή ετήσια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σε βάθος 30ετίας. Σχήμα 6: Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ενέργειας ανά οικονομικό κλάδο στο χρονικό διάστημα 1990-2019. Με τη σειρά της, η διαχρονική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή στην Ελλάδα αποτυπώνεται στο Σχήμα 7. Από το εν λόγω γράφημα καθίσταται εμφανής η σταδιακή μείωση της ηλεκτροπαραγωγής τόσο των λιγνιτικών όσο και των πετρελαϊκών σταθμών καθώς και η παράλληλη αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής των σταθμών φυσικού αερίου. Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή των ΑΠΕ (μεγάλοι και μικροί υδροηλεκτρικοί, αιολικοί, φωτοβολταϊκοί και σταθμοί βιομάζας) παρουσιάζει διαρκή αύξηση, με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή για το 2020 να προσεγγίζει το 38%. Σχήμα 7: Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή στο χρονικό διάστημα 1990-2020. Συγκρίνοντας τα Σχήματα 6 και 7 μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η ηλεκτροπαραγωγή της χώρας μας υπολείπεται της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στα αντίστοιχα έτη, γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από τις γειτονικές χώρες (Αλβανία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία και Τουρκία). Στο πλαίσιο αυτό, το Σχήμα 8 παρουσιάζει τη διαχρονική (1990-2020) μεταβολή των εισαγωγών και εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μας. Από τα διαθέσιμα στοιχεία γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν αυξηθεί σημαντικά (ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία όπου η μέση τιμή τους υπερβαίνει τις 8,5 TWhe), ενώ αντίθετα οι εξαγωγές παρουσιάζουν μία διαρκή διακύμανση γύρω από τη μέση τιμή των περίπου 2 TWhe. Σχήμα 8: Ισοζύγιο Εισαγωγών και Εξαγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα στο χρονικό διάστημα 1990-2020. 5. Η Ενεργειακή Κατάσταση στη Νησιωτική Χώρα Το κύριο στοιχείο που χαρακτηρίζει τα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα της χώρας μας είναι η εποχικότητα που παρουσιάζει η ηλεκτρική κατανάλωση λόγω της δραστηριοποίησης του τουριστικού τομέα, με τις ενεργειακές ανάγκες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι δύο (2) ή ακόμη και τρεις (3) φορές οι αντίστοιχες ανάγκες των χειμερινών μηνών (αριθμός που εξαρτάται κάθε φορά από το μέγεθος του νησιωτικού ηλεκτρικού δικτύου). Επιπρόσθετα, ένα άλλο χαρακτηριστικό της νησιωτικής χώρας αποτελούν οι περιορισμένοι υδάτινοι πόροι τόσο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής όσο και για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων σε πόσιμο νερό. Για την τελευταία περίπτωση, οι λύσεις που έχουν υιοθετηθεί από τις εκάστοτε Αρχές είναι οι εξής: η μεταφορά πόσιμου νερού μέσω μικρών δεξαμενοπλοίων (υδροφόρες) από τα κεντρικά λιμάνια της χώρας (οδηγώντας σε αύξηση του σχετικού κόστους) ή/και η εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού -κατά κύριο λόγο με βάση την τεχνολογία της αντίστροφης ώσμωσης- αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τις ενεργειακές ανάγκες του αντίστοιχου νησιωτικού ηλεκτρικού δικτύου. Στο προαναφερθέν λοιπόν πλαίσιο, και σε αντίθεση με την ηπειρωτική χώρα, το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής κατανάλωσης των νησιωτικών περιοχών καλύπτεται από αυτόνομες θερμικές μονάδες πετρελαίου (οι οποίες οδηγούν σε σημαντική αύξηση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου), με τη συμμετοχή των ΑΠΕ (κυρίως αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί) να περιορίζεται σε ποσοστό 17-18% (Σχήμα 9). Στο συγκεκριμένο μικρό ποσοστό συμβάλλει πρωτίστως ο κορεσμός των υφιστάμενων νησιωτικών ηλεκτρικών δικτύων, με αποτέλεσμα η εγκατεστημένη ισχύς αιολικών αλλά και φωτοβολταϊκών σταθμών να παραμένει αμετάβλητη τα τελευταία πέντε (5) χρόνια. Την ίδια χρονική περίοδο, αρκετά νησιά συνδέονται πλέον με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο (Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα), συμπεριλαμβανομένης της μικρής διασύνδεσης Πελοποννήσου - Δυτικής Κρήτης, ενώ έχει ξεκινήσει η υλοποίηση ενός μεγαλόπνοου σχεδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης τόσο της Κρήτης όσο και των υπολοίπων νησιών του Αιγαίου με χρονικό ορίζοντα το 2030 και συνολικό ύψος επενδύσεων 4,3 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, στον τομέα των μεταφορών (συμπεριλαμβανομένης και της αλιείας) χρησιμοποιείται αποκλειστικά το ορυκτό πετρέλαιο (απουσία δικτύου φυσικού αερίου), ενώ για την κάλυψη των θερμικών αναγκών των νησιών μας αξιοποιείται το πετρέλαιο και λιγότερο η ηλιακή θερμική ενέργεια όπως και η βιομάζα. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η συνεισφορά του περιορισμένου υδάτινου δυναμικού στην ηλεκτροπαραγωγή παραμένει ελάχιστη, ενώ απουσιάζει πλήρως η αξιοποίηση των υφιστάμενων γεωθερμικών πεδίων υψηλής και μέσης ενθαλπίας. Σχήμα 9: Ενεργειακή Παραγωγή και Συμμετοχή των ΑΠΕ στα Νησιωτικά Ηλεκτρικά Δίκτυα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερη μνεία και στο αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα (Σχήμα 10), γεγονός που οφείλεται τόσο στο προαναφερθέν μίγμα ηλεκτροπαραγωγής όσο και στο ιδιαίτερο στοιχείο του απομακρυσμένου χαρακτήρα των νησιωτικών περιοχών και κατ’ επέκταση της δυσκολίας πρόσβασης. Αξίζει να αναφερθεί ότι το κόστος ηλεκτροπαραγωγής λαμβάνει συνήθως τιμές 150-250 €/MWhe στα μεγάλα νησιωτικά ηλεκτρικά δίκτυα (π.χ. της Κρήτης, της Κω-Καλύμνου και της Ρόδου), ενώ για τα πολύ μικρά νησιωτικά δίκτυα (π.χ. Αγαθονήσι, Δονούσα) υπερβαίνει τα 900 €/MWhe ή ακόμη προσεγγίζει (π.χ. Αντικύθηρα, Οθωνοί) και τα 1.400 €/MWhe. Οι συγκεκριμένες τιμές καταδεικνύουν τη σημαντική οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται οι καταναλωτές όχι μόνο των νησιωτικών περιοχών αλλά και όλης της χώρας (μέσω των χρεώσεων Υ.Κ.Ω. στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος), όπως επίσης και την άμεση εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής των νησιών μας από το εισαγόμενο ορυκτό πετρέλαιο. Σχήμα 10: Εύρος Κόστους Ηλεκτροπαραγωγής (2020) στα Νησιωτικά Ηλεκτρικά Δίκτυα. 6. Προοπτικές και Προκλήσεις της Εθνικής Ενεργειακής Μετάβασης Ολοκληρώνοντας το Πέμπτο Μέρος της ετήσιας Έκθεσης, που αναφέρεται στην ανάλυση της Ενεργειακής Κατάστασης της χώρας μας, παρατηρείται μια περιορισμένη μείωση της εθνικής κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας (η μείωση εντείνεται στην περίοδο της πανδημίας) καθώς και μια σταθεροποίηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας την τελευταία πενταετία. Ακολούθως, εξετάζοντας τη διαχρονική πορεία του εγχώριου ενεργειακού μίγματος, καθίσταται προφανές ότι στο πλαίσιο της Ενεργειακής Μετάβασης της χώρας μας σε τεχνολογίες μηδενικών (χαμηλών) εκπομπών άνθρακα καταγράφεται μια υπερβολική εξάρτηση της χώρας μας από εισαγόμενες ενεργειακές πηγές (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια), με αποτέλεσμα η ενεργειακή μας αυτονομία να περιορίζεται σε ποσοστό περίπου 18% για το έτος 2020. Επιπλέον, οι έντονες διακυμάνσεις στην τιμή των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων επιβαρύνει σημαντικά τόσο την εθνική οικονομία όσο και τους Έλληνες καταναλωτές. Ως θετική εξέλιξη μπορεί να θεωρηθεί η ενίσχυση των εφαρμογών αξιοποίησης της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, η οποία όμως για να υλοποιήσει τους στόχους που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) (το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2030 να υπερβεί το 61%), προϋποθέτει προσεκτικό επανασχεδιασμό και αναβάθμιση του εθνικού ηλεκτρικού δικτύου με ταυτόχρονη δημιουργία κατάλληλων υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Παράλληλα, η χώρα μας θα πρέπει να αξιοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό το υφιστάμενο υδάτινο δυναμικό, λαμβάνοντας υπόψιν και τα ιδιαίτερα θετικά λειτουργικά χαρακτηριστικά των υδροηλεκτρικών σταθμών, που μπορούν σε σημαντικό βαθμό να υποκαταστήσουν -με κριτήριο την ασφάλεια του εθνικού ηλεκτρικού συστήματος- το σταθεροποιητικό ρόλο των υπό απόσυρση λιγνιτικών μονάδων. Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην προσεκτική εισαγωγή της ηλεκτροκίνησης, ώστε αφενός να αποτελέσει μια καθαρή περιβαλλοντική επιλογή βασισμένη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και αφετέρου οι απαιτούμενοι σταθμοί φόρτισης να ενταχθούν προγραμματισμένα και ομαλά στα υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα, προς εξυπηρέτηση και των Ελλήνων πολιτών. Στο επίπεδο των νησιών μας, επιπλέον των ιδιαίτερα σημαντικών προσπαθειών διασύνδεσης τουλάχιστον των μεγαλύτερων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ολοκληρωμένη υλοποίηση υβριδικών ενεργειακών λύσεων ΑΠΕ, με κατάλληλα συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας -περιορισμένης περιβαλλοντικής όχλησης- σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη κάλυψη της ζήτησης νερού και την εφαρμογή λύσεων καθαρής ηλεκτροκίνησης. Σε όλες αυτές τις δράσεις είναι ζωτικής σημασίας η συστηματική και έγκαιρη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών όχι μόνο για να αποφευχθούν φαινόμενα δυναμικής αντίδρασης αλλά κυρίως για να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των κατοίκων στις ολοκληρωμένες δράσεις για καθαρή ενέργεια μέσα και από τη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων. Συνοψίζοντας την παραπάνω ανάλυση, είναι σημαντικό να τονισθεί ότι για τη βελτίωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής κατάστασης της χώρας μας αρχικά θα πρέπει να ενταθούν οι εθνικές δράσεις εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας στους κύριους ενεργοβόρους κλάδους της οικονομίας (βιομηχανία, εμπορικός και οικιακός τομέας, μεταφορές, δημόσιες υπηρεσίες, κ.λπ.). Επιπλέον, είναι απαραίτητο να υιοθετηθούν και σε επίπεδο εφαρμογής οι πρακτικές της κυκλικής οικονομίας και να ληφθούν υπόψιν με ιδιαίτερη κοινωνική ευαισθησία οι επιπτώσεις του επιχειρούμενου ενεργειακού μετασχηματισμού στις εμπλεκόμενες περιοχές/κοινωνίες της χώρας μας. Αναφορικά με την κάλυψη των εθνικών ενεργειακών αναγκών, είναι προφανές από τα διαθέσιμα στοιχεία ότι για την επίτευξη ενός βιώσιμου (αειφόρου) ενεργειακού μετασχηματισμού απαιτείται η προσεκτική αξιοποίηση του συνόλου του διαθέσιμου δυναμικού ΑΠΕ της χώρας μας (συμπεριλαμβανομένου του υδάτινου αλλά και του θαλάσσιου δυναμικού) σε πλήρη συνδυασμό με την ενίσχυση των ηλεκτρικών μας δικτύων και την ανάπτυξη κατάλληλων συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας ρεαλιστικών διαστάσεων. Στόχος της εθνικής ενεργειακής πολιτικής θα πρέπει να είναι η εξασφάλιση της επάρκειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μας (μεγιστοποίηση της ενεργειακής μας αυτονομίας), η εξασφάλιση των ελάχιστων δυνατών τιμών των ενεργειακών προϊόντων (μηδενισμός της ενεργειακής φτώχειας) και φυσικά η προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από βιώσιμες ενεργειακές λύσεις! Απόσπασμα από τα Συμπεράσματα (Πέμπτο Μέρος) της Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Πέμπτο Μέρος Ετήσιας Έκθεσης Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Ιωάννης K. Καλδέλλης, Δέσποινα Μπουλογιώργου, Παναγιώτης Τριανταφύλλου Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας Περιβάλλοντος, Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής View full είδηση

Για πρώτη φορά, το 2022 ο ηλεκτρισμός που δεν παράγεται με την καύση ορυκτών καυσίμων θα υπερβεί το 50% του ενεργειακού μίγματος της Κίνας. Η αιολική ενέργεια, η ηλιακή ενέργεια, υδροηλεκτρικά φράγματα και πυρηνικοί σταθμοί θα συνεισφέρουν πάνω από τη μισή παραγωγή ηλεκτρισμού στο ενεργειακό μίγμα της Κίνας το 2022, ξεπερνώντας για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας τα ορυκτά καύσιμα, προβλέπει αρμόδιος δημόσιος φορέας. Η Κίνα, η χώρα που κατατάσσεται πρώτη στον κόσμο σε ό,τι αφορά τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση στον πλανήτη και πρώτη στον κόσμο ως προς την κατανάλωση άνθρακα, αναμένεται φέτος να προσθέσει 180 γιγαβάτ (GW) στο ενεργειακό της μίγμα που δεν θα προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων, με τη συνολική συνεισφορά των πηγών αυτού του είδους να φθάνει τα 1.300 GW, ανακοίνωσε χθες Πέμπτη το βράδυ το Συμβούλιο Ηλεκτρισμού της Κίνας. Με άλλα λόγια, θα ξεπεράσει το ήμισυ του προβλεπόμενου συνολικού ηλεκτροπαραγωγικού δυναμικού της Κίνας, που θα ανέρχεται σε 2.600 GW περί τα τέλη της χρονιάς, κατά την εκτίμηση που διατυπώνεται σε έκθεση του Συμβουλίου. Τα 1.140 GW θα προέρχονται αντιθέτως από μονάδες που καίνε άνθρακα. Η Κίνα έχει δεσμευτεί να «ελέγξει» την κατανάλωση άνθρακα την περίοδο 2021-2025 και να αυξήσει την παραγωγή ηλεκτρισμού από αιολικές και φωτοβολταϊκές μονάδες σε τουλάχιστον 1.200 GW ως το τέλος της δεκαετίας, προκειμένου να βάλει όριο στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ως το 2030 και να φθάσει στη λεγόμενη κλιματική ουδετερότητα περί το 2060. Το Συμβούλιο Ηλεκτρισμού της Κίνας ανέφερε νωρίτερα αυτόν τον μήνα πως η βιομηχανία παραγωγής ενέργειας της χώρας, στην οποία αναλογεί το 41% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, θα μπορούσε να θέσει στόχο να φθάσει στο όριο εκπομπών περί το 2028. Στη χθεσινή του έκθεση, το Συμβούλιο προβλέπει εξάλλου ότι η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος το 2022 θα αυξηθεί κατά 5 ως 6% φέτος, φθάνοντας τις 8,7 ως 8,8 τρισεκ. κιλοβατώρες. «Αναμένουμε ότι η κατάσταση όσον αφορά την προσφορά και τη ζήτηση να είναι γενικά ισορροπημένη σε όλη τη χώρα. Όμως ορισμένες περιφέρειες μπορεί να αντιμετωπίσουν ελλείψεις κατά τη διάρκεια των ωρών της κορύφωσης της ζήτησης την καλοκαιρινή και τη χειμερινή περίοδο», σημειώνεται στο κείμενο. Οι μισές και πλέον κινεζικές περιφέρειες αντιμετώπισαν για αρκετούς μήνες ελλείψεις το 2021, εν μέρει εξαιτίας της χαμηλότερης της προβλεπόμενης παραγωγής από υδροηλεκτρικά φράγματα και των ανεπαρκών προμηθειών άνθρακα. Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ View full είδηση

Στα 4.451 μεγαβάτ ανερχόταν η συνολική αιολική ισχύς στην Ελλάδα στο τέλος του 2021 όπως προκύπτει από την ετήσια Στατιστική της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα που ανακοίνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). Με βάση τη Στατιστική, το περασμένο έτος, 2021, συνδέθηκαν στο δίκτυο 128 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 338,3 MW που αντιστοιχούν σε επενδύσεις συνολικού ύψους άνω των 340 εκατ. ευρώ. Το νούμερο συνιστά αύξηση της τάξης του 8,2% σε σχέση με το τέλος του 2020. Ο θετικός αυτός ρυθμός ανάπτυξης είναι μειωμένος σε σχέση με την επίδοση του κλάδου 2020 κατά 43% κάτι που οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην αυξημένη γραφειοκρατία και τα διοικητικά εμπόδια αλλά και στις ποικίλες καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας. Κατά το 2021: η μεγαλύτερη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν 73,5% και παρατηρήθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας 25.10.2021 (03:00 – 04:00) συνολικά για 2010 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30% συνολικά για 3684 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 841 ώρες ήταν πάνω από 50% η συνολική ωριαία διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ξεπέρασε το 81% τις ώρες του μεσημεριού της Πέμπτης 28.10.2021 (10:00 – 16:00) φθάνοντας το 92,6% την ώρα 13:00-14:00 Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις. Κατά το τέλος του 2021 ήταν υπό κατασκευή πάνω από 650 MW νέων αιολικών πάρκων, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων αναμένεται να συνδεθεί στο δίκτυο εντός των επόμενων 18 μηνών. Η γεωγραφική κατανομή Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 1837 MW (41%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 619 ΜW (14%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 501 MW (11%). https://www.energia.gr/media/inlinepics/Wind-Statistics-ELETAEN-2021-site.jpg Οι επενδυτές Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται: η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 703 MW (15,8%) ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 482 MW (10,8%) η ENEL Green Power με 368 MW (8,3%) η Iberdrola Rokas με 271 MW (6,1%) και η EREN με 250 MW (5,6%) Ακολουθούν η EDF, η Motor Oil, ο όμιλος Μυτιληναίου, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η Jasper Energy κ.α. Στα αξιοσημείωτα του 2021 είναι ότι ολοκλήρωσαν νέα αιολικά πάρκα πάνω από 16 διαφορετικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Ο πλουραλισμός αυτός αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητα του κλάδου. Οι κατασκευαστές H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 44,6% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 25,1%, η Siemens Gamesa με 18,5%, η Nordex με 7,1% και η GE Renewable Energy με 3,5%. Ειδικά για το 2021 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν: η Siemens Gamesa κατά 47,5% (160,6 MW), η Vestas κατά 34,3% (116 ΜW), η Enercon κατά 11,6% (39,3 MW), η Nordex κατά 4,3% (14,4 ΜW) και κατά μικρότερα ποσοστά η Leitwind (3MW), η Goldwind (2,6MW) και η EWT (2,3 MW). Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο. Το οικονομικό όφελος για τους καταναλωτές από τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα: Τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα στην Ελλάδα δημιουργούν απτό οικονομικό όφελος και μειώνουν το συνολικό κόστος ενέργειας για τους καταναλωτές. Με τον τρόπο αυτό επιτρέπουν στην Πολιτεία να μεταφέρει πρόσθετους πόρους στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης μέσω των οποίων επιδοτεί τους λογαριασμούς των καταναλωτών. Από την επεξεργασία των στοιχείων του τελευταίου Δελτίου του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. προκύπτουν τα εξής: To όφελος που πρόσφεραν τα αιολικά πάρκα στους καταναλωτές τον Οκτώβριο του 2021 (πλέον πρόσφατος μήνας για τον οποίο δημοσιεύθηκαν επίσημα στοιχεία) ήταν τουλάχιστον 114 εκατ. ευρώ για τον έναν αυτό μήνα. Το όφελος αυτό προκύπτει από τη διαφορά της μέσης τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς (204 €/MWh) από τη μέση αποζημίωση των αιολικών πάρκων. Το όφελος αυτό είναι στην πραγματικότητα ακόμα μεγαλύτερο, διότι δεν λαμβάνει υπόψη της μείωση της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς που συμβαίνει χάρη στη διείσδυση της αιολικής ενέργειας, όπως έχει τεκμηριωθεί από πλήθος μελετών. Με προβολή των στοιχείων αυτών για το πρώτο τετράμηνο του 2022, τότε εφόσον η ενεργειακή κρίση διατηρηθεί στα επίπεδα του Οκτωβρίου 2021, το οικονομικό πλεόνασμα από την λειτουργία των αιολικών πάρκων ανέρχεται σε περίπου 800 εκατ. Ευρώ για το επτάμηνο από τον Οκτώβριο 2021 και μετά. Τα ποσά αυτά είναι μια μικρή ανακούφιση από τη μεγάλη πίεση που ασκείται στους καταναλωτές και την οικονομία, εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους των ορυκτών καυσίμων και ειδικά του φυσικού αερίου. Με αφορμή τη δημοσίευση της Στατιστικής ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Λαδακάκος, δήλωσε: «Το 2021 έκλεισε για την αιολική ενέργεια με θετικό πρόσημο. 8,2% ετήσια ανάπτυξη δεν είναι λίγη, αλλά είναι σαφώς μειωμένη σε σχέση με το 2019 και του 2020 και κυρίως σε σχέση με αυτή που έχει ανάγκη η χώρα. Ειδικά αυτή την περίοδο της κρίσης τιμών των ορυκτών καυσίμων, η ανάγκη για περισσότερα αιολικά πάρκα είναι πιο έντονη. Τα αιολικά πάρκα που λειτουργούν στην χώρα μας προσφέρουν μια ανακούφιση τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία που πιέζονται από τους υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος. Και θα συνεχίσουν δυστυχώς να πιέζονται, όσο παραμένουμε τόσο εξαρτημένοι από τα ορυκτά καύσιμα και ο λογαριασμός του καταναλωτή καθορίζεται από τις τιμές του φυσικού αερίου». Μπορείτε να κατεβάσετε τη Στατιστική εδώ View full είδηση

Έξι στο σύνολο φτάνουν τα καινοτόμα έργα ενέργειας που αναπτύσσονται σήμερα στα ελληνικά νησιά με στόχο την προώθηση της «πράσινης» ενέργειας και την δημιουργία αυτόνομων ενεργειακών συστημάτων. Πρόκειται για έργα στα νησιά Ικαρία, Τήλος, Κύθνος, Άγιος Ευστράτιος, Αστυπάλαια και Χάλκη. Ικαρία Το έργο αποτελεί ένα συνδυασμό υδροηλεκτρικής παραγωγής και αιολικής παραγωγής και εγγυάται ισχύ 2,55 MW. Πιο συγκεκριμένα, το έργο αποτελείται από δύο μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς (1 MW & 3 MW) και έναν αιολικό σταθμό 2,7 MW που δίνει ενέργεια σε αντλίες νερού (για να ανεβάζουν το νερό (ισχύος 3 MW). Ο εν λόγω υβριδικός σταθμός θα καλύψει το 30% των ενεργειακών αναγκών της Ικαρίας. Τήλος Το έργο έχει τεθεί ήδη σε λειτουργία και αποτελείται από μια ανεμογεννήτρια Enercon E-53 ισχύος 800 kW. Εγκαταστάθηκε τον Ιούλιο του 2017 και η ετήσια παραγωγή φτάνει περίπου τις 2 GWh (<30% CF), και καλύπτει περίπου το 65% των ηλεκτρικών αναγκών της Τήλου. Επιπρόσθετα, διαθέτει φωτοβολταϊκό σταθμό ισχύος 160kW, ο οποίος έχει εγκατασταθεί στο κέντρο του νησιού μεταξύ των χωριών Λιβαδιά και Μεγάλο Χωριό. Αναμένεται ετήσια παραγωγή περίπου 265 MWh και θα καλύψει περίπου το 9% των ηλεκτρικών αναγκών της Τήλου. Επίσης σε λειτουργία βρίσκεται μπαταρία 2.88 MWh (80% αξιοποιήσιμη) παρέχοντας περίπου 12 ώρες αυτονομία στο νησί με ονομαστική ισχύ 800 kW, πολύ κοντά στην υψηλότερη ζήτηση του νησιού. Κύθνος Το έργο βρίσκεται υπό κατασκευή. Αφορά την δημιουργία ενός μικροδικτύου στη θέση Γαϊδουρομάνα και το οποίο περιλαμβάνει 12 σπίτια με φωτοβολταϊκά και μπαταρίες (52 kWh) και μια γεννήτρια 9 kVA Diesel για ώρα ανάγκης. Άγιος Ευστράτιος Επίσης το έργο βρίσκεται υπό κατασκευή. Πρόκειται για υβριδικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρισμού και θέρμανσης από ΑΠΕ. Περιλαμβάνει ένα σταθμό ΑΠΕ και συγκεκριμένα μια ανεμογεννήτρια ισχύος 0,9 MW και έναν φ/β σταθμό ισχύος 0,23 MW. Επιπρόσθετα, το σχέδιο του έργου περιλαμβάνει έναν κεντρικό σταθμό με μια μπαταρία (BESS) ισχύος 2.560 kWh, με υποδομή λειτουργίας και συντήρησης και σύστημα τηλεθέρμανσης (DHP) 1.050 kW. Τέλος περιλαμβάνει ένα δίκτυο θέρμανσης 5 χιλιομέτρων που καλύπτει 90 κτίρια. Αστυπάλαια Το έργο διακρίνεται σε 2 φάσεις με την 1η φάση να έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023 και την 2η φάση έως το 2026. Κατά την πρώτη φάση ανάπτυξης του έργου, προβλέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκής μονάδας 3 MW με σύστημα μπαταρίας ισχύος 7 MWh. Η ανάπτυξη των συγκεκριμένων έργων θα επιτρέψει την κάλυψη σημαντικού μέρους τόσο της συνολικής ενεργειακής ζήτησης του νησιού όσο και των αναγκών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ήδη από την πρώτη φάση. Κατά την δεύτερη φάση, το υβριδικό σύστημα προβλέπεται να επεκταθεί με την πιθανή προσθήκη ανεμογεννητριών. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το ποσοστό κάλυψης να υπερβεί το 80% της συνολικής ζήτησης του νησιού. Πιο ειδικά για την ηλεκτροκίνηση έχουν τεθεί οι παρακάτω στόχοι: Ηλεκτροκίνηση οχημάτων: Ένας βασικός στόχος του έργου είναι η σταδιακή αντικατάσταση του υπάρχοντα στόλου με ηλεκτρικά οχήματα. Έξυπνη κινητικότητα: Η δημόσια συγκοινωνία θα λειτουργεί κατά παραγγελία, με τη χρήση εφαρμογής Φόρτιση και Υποδομή: Ένα υβριδικό σύστημα ενέργειας από ΑΠΕ θα αντικαταστήσει σταδιακά τις υπάρχουσες πετρελαιογεννήτριες. Αυτόνομη Οδήγηση: Μελλοντική Επιλογή: θα δοκιμαστεί στο νησί όταν είναι διαθέσιμη η κατάλληλη τεχνολογία Χάλκη Η Χάλκη γίνεται το πρώτο «GR-eco νησί» της χώρας και γίνεται πρότυπο νησί ενεργειακής μετάβασης. Το «GR-eco νησί» είναι μια στρατηγική πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης με στόχο να μετατρέψει τα ελληνικά νησιά σε μοντέλα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας, ψηφιακής καινοτομίας και οικολογικής κινητικότητας. Περιλαμβάνει δράσεις όπως η αυξημένη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η δημιουργία ψηφιακών υποδομών, η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης, η αειφόρος διαχείριση απορριμμάτων και υδάτων, η ηλεκτροκίνηση και ηλεκτροδότηση των μεταφορών, ο πράσινος μετασχηματισμός της γεωργίας και του τουρισμού, και την ανάπτυξη λιμενικών και άλλων υποδομών, μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων και προσαρμοσμένων προγραμμάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των συναρμόδιων Υπουργείων, υπό την «ομπρέλα» του Εθνικού Σχεδίου Ενέργειας και Κλίματος. Η ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας «ΧαλκιΟΝ», στην οποία ο Δήμος Χάλκης και όλοι οι κάτοικοι του νησιού έγιναν μέλη και μέσω της διαδικασίας Virtual Net Metering να δυνδέθηκαν εξ αποστάσεως το σύστημα Φ/Β γεννήτριας με τους μετρητές των μελών του, είναι η πρώτη περίπτωση τέτοιου έργου στην Ελλάδα. Μετά τη συλλογή στοιχείων μέσω των λογαριασμών ρεύματος των κατοίκων της Χάλκης, οι ανάγκες του νησιού υπολογίστηκαν σε 1.700 MWh ετησίως κατά μέσο όρο, γεγονός που καθιστά την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού πάρκου 1 MW ικανή να χαρακτηρίσει τη Χάλκη ως το Πρώτο Ενεργειακό Αυτόνομο Νησί στην Ελλάδα. Ορισμένες βασικές επισημάνσεις για το έργο στη Χάλκη: Η «ΧαλκιΟΝ» είναι η 1η Ενεργειακή Κοινότητα που διαθέτει Φ/Β σταθμό σε λειτουργία σε μη διασυνδεδεμένο ελληνικό νησί, με τη συμμετοχή των τοπικών αρχών. Ο σχεδιασμός της πρωτοβουλίας της Χάλκης καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του νησιού. Οι κάτοικοι της Χάλκης μπορούν να ζήσουν σε ένα καταπράσινο νησί που υποστηρίζεται από τις σημερινές τεχνολογίες. Το Virtual Net Metering είναι η καταλληλότερη μέθοδος για τα μέλη του «ΧαλκιΟΝ» να αντισταθμίσουν την ενέργεια που παράγεται από τα Φ/Β με τις πραγματικές καταναλώσεις των λογαριασμών ρεύματος. Τα τέλη παροχής ηλεκτρικής ενέργειας φτάνουν σχεδόν στο μηδέν. Οι κάτοικοι πληρώνουν μόνο τα ρυθμιζόμενα τέλη. Το ανταγωνιστικό μέρος των λογαριασμών χρηματοδοτείται από τον ήλιο. View full είδηση