Αναζήτηση στην κοινότητα

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και το 2025 επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της ρύπανσης από τα πλαστικά, τονίζεται σε ρεπορτάζ της Έρης Δρίβα στο economix.gr. Περίπου 19 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων διαρρέουν στο περιβάλλον κάθε χρόνο, ταυτόχρονα όμως, έχουν αναπτυχθεί και καινοτόμες λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος σε όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών. Το 1950, ο κόσμος παρήγαγε μόλις δύο εκατομμύρια τόνους πλαστικού. Στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε, η παραγωγή πλαστικού είχε αυξηθεί σε περίπου 450 εκατομμύρια τόνους. Πλέον, κάθε χρόνο παράγονται περίπου 350 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων, εκ των οποίων οι περίπου 19 εκατομμύρια τόνοι διαρρέουν στο περιβάλλον – 13 εκατομμύρια στη γη, 6 εκατομμύρια σε ποτάμια και σε ακτές. Αυτό βλάπτει τα είδη που ζουν σε αυτά τα οικοσυστήματα. Στο απομακρυσμένο νησί Lord Howe, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι οι κοιλιές των τοπικών πουλιών «τρίζουν όταν τις αγγίζουν», επειδή είναι τόσο γεμάτες με μικροπλαστικά. Το πλαστικό, φυσικά, έχει φέρει επανάσταση σε πολλές πτυχές της ζωής μας, συμβάλλοντας σημαντικά στην πρόοδο σε τομείς όπως η υγιεινή των τροφίμων. Ωστόσο, χωρίς δράση για την αντιμετώπιση των πλαστικών αποβλήτων, η ρύπανση θα παραμείνει ένα ζήτημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, στις 5 Ιουνίου, επικεντρώνεται στην ανάληψη συλλογικής δράσης για το #BeatPlasticPollution. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ παραθέτει μερικές μόνο λύσεις που εφαρμόζονται στον πραγματικό κόσμο. Αντικατάσταση μικροπλαστικών με απορρίμματα τροφίμων Ένας τρόπος για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά είναι η δημιουργία εναλλακτικών προϊόντων που, ενώ προσφέρουν τις ίδιες ιδιότητες, είναι καλύτερα για τον πλανήτη. Το 2022, η Mi Terro συμμετείχε στην πρόκληση του Παγκόσμιου Δικτύου Καινοτομίας Πλαστικών της UpLink και αναδείχθηκε για την καινοτόμα λύση που πρότεινε. Σύμφωνα με αυτή, τα απόβλητα από την παραγωγή τροφίμων και την παραγωγή χαρτιού χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν τα μικροπλαστικά σε πολλά καθημερινά προϊόντα. Τα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης λύσης είναι η αφαίρεση από τη διαδικασία παραγωγής πλαστικών των προϊόντων που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα, που πλέον είναι υδατοδιασπώμενα και μπορούν να αξιοποιηθούν στην οικιακή κομποστοποίηση. Ανακύκλωση Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Loughborough του Ηνωμένου Βασιλείου, η Plastic Energy παίρνει το πλαστικό που θα κατέληγε σε ταφή και εξάγει ένα προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων στην κατασκευή νέων πλαστικών. Η εταιρεία βιομηχανικής τεχνολογίας έχει υπογράψει την Παγκόσμια Δέσμευση για τη Νέα Οικονομία Πλαστικών του Ιδρύματος Ellen MacArthur και στοχεύει στην ανακύκλωση πέντε εκατομμυρίων τόνων πλαστικών αποβλήτων μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Ένζυμα που καταστρέφουν τα πλαστικά Ερευνητές από διάφορα ιδρύματα σε όλο τον κόσμο πειραματίζονται με τη χρήση ενζύμων για τη διάσπαση των πλαστικών. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο εργασίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν χρησιμοποιήθηκε ένα ένζυμο για να διασπάσει τα πλαστικά σε μόλις 24 ώρες. Χρησιμοποιώντας μηχανική μάθηση, οι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν μεταλλάξεις σε ένα φυσικό ένζυμο που επιτρέπουν στα βακτήρια να αποδομούν τα πλαστικά PET. Αντίστοιχη δουλειά γίνεται στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης στη Γαλλία και στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ. Κατασκευή βιοδιασπώμενων πλαστικών Η δημιουργία βιοδιασπόμενων πλαστικών είναι ένας άλλος δρόμος που διερευνάται τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, επιτρέποντας τη διάσπαση των πλαστικών συσκευασιών. Όπως γράφουν οι Yingxue Yu και Markus Flury στο Nature, τα εν λόγω βιοδιασπώμενα πλαστικά είναι σχεδιασμένα να μεταβολίζονται από μικροοργανισμούς σε CO2, CH4 και μικροβιακή βιομάζα. Είναι ιδιαίτερα πολύτιμα εκεί όπου η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση δεν είναι εφικτές. Οι καινοτομίες σε αυτόν τον τομέα έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα, αλλά όπως και τα συμβατικά πλαστικά, οι αποτελεσματικές δοκιμές, η σαφής επισήμανση και η αποτελεσματική διαχείριση στο τέλος του κύκλου ζωής τους είναι ακόμη απαραίτητες για να διασφαλιστεί ότι η υπόσχεσή τους εκπληρώνεται. Διαλογή πλαστικών με τεχνητή νοημοσύνη Η CleanHub που αναδείχθηκε μέσα από το UpLink Top Innovator χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για την παρακολούθηση και τον εντοπισμό πλαστικών αποβλήτων, καθιστώντας τη διαδικασία πιο αποτελεσματική και ακριβή. Η GIVO Africa, ένας ακόμη από τους κορυφαίους καινοτόμους της UpLink, παρακολουθεί τις ροές αποβλήτων σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας GPS και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων για να μειώσει τις εκπομπές και να εξασφαλίσει δίκαιες πληρωμές στους ενδιαφερόμενους. Το Φόρουμ συνεργάστηκε επίσης πρόσφατα με την Accenture για τη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας και της διαφάνειας της ανακύκλωσης πλαστικών, χρησιμοποιώντας τεχνολογία της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Αγκαλιάζοντας την κυκλική οικονομία Ένας από τους τρόπους μείωσης της ρύπανσης των οικοσυστημάτων από πλαστικά είναι η απλή επαναχρησιμοποίηση στο τέλος του κύκλου ζωής τους, στο πλαίσιο της λεγόμενης κυκλικής οικονομίας. Η πλατφόρμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της Sykell, CIRCULAR ERP, βοηθά τις επιχειρήσεις να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τα επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά δοχεία τους. Καθώς οι πλαστικές συσκευασίες είναι μία από τις μεγαλύτερες πηγές ρύπανσης από πλαστικό, τα δεδομένα που παρέχει αυτή η πλατφόρμα είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων. Καθαρισμός των ποταμιών Όλες οι καινοτόμες λύσεις για την παραγωγή πιο φιλικών προς το περιβάλλον εναλλακτικών προϊόντων ή την ενίσχυση της ανακύκλωσης δεν θα σταματήσουν το πλαστικό να φτάνει στο περιβάλλον. Η RiverRecycle, επίσης κορυφαίος καινοτόμος φορέας στο Παγκόσμιο Δίκτυο Καινοτομίας για τα Πλαστικά, στοχεύει στη δέσμευση πλαστικών αποβλήτων χαμηλής αξίας από ποτάμια πριν φτάσουν στον ωκεανό. Το πλαστικό αυτό στη συνέχεια επαναχρησιμοποιείται, ανακυκλώνεται ή απορρίπτεται κατάλληλα. Μόλις φέτος, οι καινοτόμοι λάνσαραν μια σανίδα από ανακυκλωμένο πλαστικό για χρήση στις κατασκευές. Εκδηλώσεις όπως η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος είναι σημαντικές για την ευαισθητοποίηση του κοινού, αλλά όπως δείχνουν τα παραπάνω παραδείγματα, όλο το χρόνο διεξάγεται σημαντικό έργο για τη δημιουργία πραγματικών λύσεων. Η επίλυση αυτού του παγκόσμιου προβλήματος δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας. Η κυβερνητική πολιτική και οι επενδύσεις σε υποδομές είναι απαραίτητες για να αντιστραφεί η τάση της πλαστικής ρύπανσης. Οι συνεργασίες είναι επίσης σημαντικές και γι’ αυτό οργανισμοί όπως το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και η Παγκόσμια Σύμπραξη Δράσης για τα Πλαστικά (GPAP) συγκεντρώνουν ενδιαφερόμενους από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και από την κοινωνία και την ακαδημαϊκή κοινότητα, προκειμένου να συμβάλουν στην ανάπτυξη δυναμικής για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από τα πλαστικά. Το GPAP είναι η μεγαλύτερη πρωτοβουλία στον κόσμο για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης, με 25 συνεργασίες χωρών επί του παρόντος. Μέσω του δικτύου των Εθνικών Συμπράξεων Δράσης για τα Πλαστικά, το GPAP διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και παρέχει πρακτικές γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη. View full είδηση

Η μόλυνση από τα πλαστικά καταστρέφει τον πλανήτη μας από τους ωκεανούς μέχρι τα βουνά. Τι θα συνέβαινε όμως αν μετατρέπαμε τα πλαστικά απορρίμματα σε κάτι χρήσιμο και επικερδές; Αυτό ακριβώς αποφάσισαν να κάνουν τέσσερις Κενυάτες μηχανικοί. Πριν από τρία χρόνια η Κένυα επέβαλε την πιο αυστηρή απαγόρευση στον κόσμο στην κατασκευή, τη χρήση και την εισαγωγή πλαστικού. Όπως επισημαίνει ο Έιμος Γουεμάνια από την Greenpeace, το πλαστικό βρίσκεται παντού στη ζωή μας, ακόμη και στο φαγητό: «H Greenpeace έκανε μια μελέτη το 2018 σε όλο τον κόσμο για την παρουσία μικροπλαστικών σε εταιρίες που πωλούσαν αλάτι. Βρήκαμε ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών στο θαλασσινό αλάτι, στο αλάτι των λιμνών ακόμη και σε αυτό των βράχων. Τα μικροπλαστικά λοιπόν είναι στο φαγητό μας, στον αέρα που αναπνέουμε, στο νερό και προκαλούν προβλήματα στην υγεία μας». Μια εταιρία παραγωγής στο Ναϊρόμπι στοχεύει να βάλει φρένο στην ατελείωτη ροή πλαστικών απορριμμάτων, μετατρέποντάς τα σε φιλικές για το περιβάλλον πλάκες πεζοδρομίων. Η Ενζάμπι Μπατέ είναι συνιδρύτρια της Τζιτζένγκε: «Μόνο στο Ναϊρόμπι, παράγουμε περίπου 500 μετρικούς τόνους πλαστικών απορριμμάτων κάθε μέρα. Ελάχιστα από αυτά ανακυκλώνονται. Τα υπόλοιπα καταλήγουν στο περιβάλλον και στις χωματερές. Σ’ αυτό διακρίναμε μια μοναδική ευκαιρία, γιατί τα απορρίμματα είναι ένας χρήσιμος πόρος. Ξεκινήσαμε μαζεύοντας πλαστικά απορρίμματα και τα πουλάγαμε σε εταιρίες ανακύκλωσης. Αυτό ήταν το 2017. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα έξι μηνών καταλάβαμε ότι μαζεύαμε πολύ περισσότερα από όσα πουλούσαμε, από όσα αυτές οι εταιρίες μπορούν να πάρουν. Έτσι αποφασίσαμε να καλύψουμε το κενό και αντί να στέλνουμε τα πλαστικά στη χωματερή, να τα χρησιμοποιούμε. Και έτσι ξεκίνησε η συγκεκριμένη δραστηριότητα με τις πλάκες. Σκεφτήκαμε τι παραπάνω μπορούμε να κάνουμε με το πλαστικό που μας απομένει για να κάνουμε κάτι που θα έχει προστιθέμενη αξία και να είναι ένα προϊόν που μπορεί να φτάσει στην αγορά και να έχει ως βάση του τα πλαστικά απορρίμματα. Και αρχίσαμε να φτιάχνουμε τις πλάκες». Το πλαστικό διαλύεται σε μικρά πέλετ που ταξινομούνται ανά χρώμα. Αφού αναμιχθούν με άμμο και με την επιθυμητή χρωστική ουσία, μορφοποιούνται και μπαίνουν σε μια υδραυλική πρέσα. Η Αν Μουτόνι είναι συντονίστρια του προγράμματος ανάπτυξης των φτωχογειτονιών Μουκούρου: «Χρησιμοποιούσαμε και πριν την σκυρόστρωση, αλλά οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι παραπονούνταν ότι κατέστρεφε τα παπούτσια τους. Οι πλάκες τζιτζένγκε ήταν πολύ καλύτερες. Είναι σαν να περπατάς σε καουτσούκ, γιατί έχουν λίγο πλαστικό στη σύνθεσή τους. Είναι φιλικές προς το περιβάλλον. Είναι επίσης όμορφες, γιατί έχουν διαφορετικά χρώματα. Μπορούν να καθαριστούν εύκολα, όταν τις σκουπίζουν οι οδοκαθαριστές. Πραγματικά άλλαξαν εντελώς τον οργανισμό μας». Η εταιρία μπορεί να παράγει 1500 πλάκες την ημέρα. Τις πωλούν 8-10 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Έτσι κατάφερε να γίνει επικερδής και ταυτόχρονα να είναι φιλική προς το περιβάλλον. Γενετική μηχανική: Ο κλάδος του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων με τις απίθανες προοπτικές Η γενετική μηχανική και η γονιδιωματική θα είναι ο επόμενος κλάδος με τζίρο πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο τομέας της υγείας και τα εμβόλια για την Covid-19, χρησιμοποιούν αυτή την τεχνολογία. Η Τζέιν Γουίδερσπουν από το euronews συντόνισε μια συζήτηση κορυφαίων ειδικών στην Έκθεση Τεχνολογίας της Πληροφορίας στον Κόλπο, στο Ντουμπάι. Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews: Είναι η ερώτηση του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Πού θα γίνει η επόμενη μεγάλη επιστημονική καινοτομία; Ζέεβ Ρότσταϊν, Καθηγητής-Γενικός Διευθυντής του Ιατρικού Οργανισμού Χαντασάχ: Στη γονιδιωματική. Όλη η παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19, στηρίζεται στην γονιδιωματική τεχνική CRISPR και στην πραγματική κατανόηση του αγγελιοφόρου RNA. Σ’ αυτό στηρίζουν η Pfizer και η Moderna το εμβόλιό τους. Δρ. Μανάλ Ταριάμ, Διευθύνουσα Σύμβουλος στον Πρωτοβάθμιο Τομέα Υγείας στην Υπηρεσία Υγείας του Ντουμπάι: Τη θεωρούμε ως το μέλλον της αντιμετώπισης πολλών ασθενειών. Όχι μόνο της πανδημίας αλλά και χρόνιων νοσημάτων. Το να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον γονιδιωματικό χάρτη του πώς μια κοινότητα ή ένας πληθυσμός πρόκειται να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε ιό ή βακτήριο, είναι ορόσημο για την πρόγνωση του αποτελέσματος οποιασδήποτε ασθένειας ή πανδημίας. Τι κάνει λοιπόν η γονιδιωματική; Δεν θα μας προσφέρει μόνο τη βάση δεδομένων πάνω στην οποία μπορούμε να στηρίξουμε οποιοδήποτε σχέδιο διαχείρισης, αλλά θα μας δείξει και τον γρηγορότερο δρόμο προς την εξατομικευμένη ιατρική. Και τότε δεν θα έχουμε την ανάγκη να θεραπεύσουμε τη νόσο. Θα θεραπεύουμε τον ασθενή που έχει προσβληθεί από αυτήν. Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews: Τι απαιτείται για να φτιάξουμε ένα οικοσύστημα που μπορεί να στηρίζει τις καινοτομίες στον τομέα υγείας; Ασάφ Μπαρνέα, Διευθύνων Σύμβουλος Sanara Ventures: Ενόψει της επόμενης πανδημίας, πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Θα υπάρξουν τρόποι υιοθέτησης των καινοτομιών, με τη χρήση της ψηφιακής υγείας και της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχει μια τεράστια προσπάθεια που βλέπουμε να εξελίσσεται τώρα να προχωρήσουμε στην ιατρική που βασίζεται στις επιδόσεις και στα αποτελέσματα σε αντίθεση με την αμοιβή ανά υπηρεσία. Όλες αυτές οι αλλαγές θα δημιουργήσουν τελικά ένα οικοσύστημα, που θα υποχρεώσει να υπάρξουν ρυθμίσεις, να υιοθετηθεί η νέα τεχνολογία και η ιατρική που βασίζεται στα αποτελέσματα. Αυτό θα ενισχύσει γιατρούς και νοσοκομεία όχι μόνο να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες, αλλά κι εμάς ως αγορά, ως επενδυτές και να υπάρξουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Η σημερινή κρίση είναι μια ευκαιρία για να αγκαλιάσουμε την ιατρική καινοτομία. Προσωπικές εμπειρίες αγορών στο Λονδίνο Με το 1/3 των χριστουγεννιάτικων αγορών στη Βρετανία να γίνονται από το διαδίκτυο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα καταστήματα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα για να ανταποκριθούν στην πανδημία. Για όσους αγοράζουν από κοντά, υπάρχει αυτό που αποκαλούν προσωπικές εμπειρίες αγορών. Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας Λιανικής Αγοράς, το 33% των συνολικών λιανικών πωλήσεων στην Βρετανία θα γίνουν διαδικτυακά στις γιορτές. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και το πιο παλιό εμπορικό πολυκατάστημα της Αγγλίας, το πολυτελές Burlington Arcade του Λονδίνου έχει ενισχύσει τις ψηφιακές του υπηρεσίες, όπως μας εξηγεί ο Μαρκ Λορντ: «Όλοι οι πωλητές μας έχουν προσαρμοστεί στην πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε. Προσφέρουμε λοιπόν υπηρεσίες click-and-collect από το διαδίκτυο, όπου βλέπετε τα προϊόντα που είναι διαθέσιμα στο κατάστημα. Ανταποκριθήκαμε πολύ σ’ αυτό τον νέο ψηφιακό περιβάλλον λιανικών πωλήσεων. Με την υπηρεσία click-and-collect, σας παραδίδουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο σας, στο σπίτι σας στο Λονδίνο, ή στη χώρα που βρίσκεστε. Παρόλο που έχουμε ηλικία 201 ετών, προσαρμοστήκαμε στην σύγχρονη κατάσταση». Η Τζόρτζια Μπέντατ είναι κάτοικος Λονδίνου: «Θα κάνω περισσότερα ψώνια από το διαδίκτυο, γιατί η χρονιά φέτος είναι πρωτόγνωρη. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν τα μαγαζιά θα είναι ανοικτά. Είναι πιο εύκολο λοιπόν και διασφαλισμένο να ψωνίσεις διαδικτυακά. Ο Ντέιβιντ Σίλβερ είναι διευθυντής της εταιρίας Vintage Watch: «Για lockdown, είναι απίστευτη η άνοδος των διαδικτυακών αγορών. Είχαμε πάντα μια ιστοσελίδα από την αρχή της εταιρίας μας για να είμαι ειλικρινής. Οπότε ήμασταν μπροστά, είχαμε όλη τη συλλογή μας φωτογραφημένη. Δεν χρειαζόταν να κάνουμε επιπλέον δουλειά. Η ζήτηση είναι μεγάλη. Στέλνουμε είδη μας σε όλο τον κόσμο και είμαστε τυχεροί που είμαστε σ’ αυτή τη θέση». Όταν όμως αρθεί το lockdown στο Λονδίνο, ένας μικρός αριθμός αγοραστών μπορούν να κάνουν κράτηση για μια προσωπική εμπειρία αγορών: «__Ο κόσμος έχει ανάγκη να χαρεί. Παρόλο που έχουμε την δυνατότητα του click-and-collect και μπορούμε να παραδώσουμε τα πάντα στην πόρτα σας, οι άνθρωποι θέλουν να έχουν προσωπική εμπειρία, κάτι που να τους μείνει αξέχαστο. Να υπάρχει κάτι πιο εξειδικευμένο για σας προσωπικά. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε στο Burlington Arcade. Θέλουμε να σας προσφέρουμε μια αξέχαστη εμπειρία από τη στιγμή που μπαίνετε στο κατάστημα και βρίσκετε εμένα ή κάποιον από τους συναδέλφους μου. Να εξαφανιστούν όλες οι έγνοιες του 2020 και να απολαύσετε πιο κανονικά Χριστούγεννα» τονίζει ο Μαρκ Λορντ, από το Burlington Arcade. View full είδηση

«Φόρο» 800 ευρώ για κάθε τόνο πλαστικών που δεν ανακυκλώνεται θα πρέπει να καταβάλλουν από φέτος όλες οι χώρες της Ε.Ε. Αυτό συνεπάγεται ότι η καθυστέρηση της Ελλάδας να προχωρήσει σε αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης θα «μεταφραστεί» σε περίπου 60 εκατ. ευρώ/έτος για τα επόμενα χρόνια. Την πρόβλεψη είχε προαναγγείλει μέσω της «Κ» προ δεκαπενθημέρου ο επίτροπος Περιβάλλοντος. Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε προχθές στη Βουλή. Οπως αναφέρει, θεσπίζεται ένας νέος πόρος για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της Ε.Ε., ο οποίος ορίζεται σε 0,80 ευρώ/κιλό πλαστικών που η κάθε χώρα δεν ανακυκλώνει. Συντελεστής Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, το 2018 παρήχθησαν/εισήχθησαν στη χώρα μας περίπου 202.000 τόνοι πλαστικών εκ των οποίων ανακυκλώθηκαν περίπου 80.000 τόνοι. Επομένως, το ποσό που πρέπει να καταβληθεί θα ήταν περίπου 97,6 εκατ. ευρώ. Για τις χώρες όμως των οποίων το ΑΕΠ είναι μικρότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, το ποσό αυτό απομειώνεται βάσει ενός συντελεστή, που αντιστοιχεί στην Ελλάδα σε 33 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, η χώρα μας θα κληθεί να καταβάλει φέτος 64,6 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα καταβάλλεται από όλες τις χώρες για μία επταετία, με βάση τις επιδόσεις τους στην ανακύκλωση. Ομως τα τελευταία δύο χρόνια δεν θα ισχύει ο μειωτικός συντελεστής. Επομένως, αν η Ελλάδα δεν βελτιώσει τα επίπεδα ανακύκλωσης πλαστικών συσκευασιών, θα καταβάλλει σε βάθος επταετίας περί το μισό δισ. ευρώ (518,2 εκατ. ευρώ). Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η θέσπιση του πόρου αυτού «παρέχει κίνητρο για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης, ενώ θα ενθαρρύνει την ανακύκλωση και θα τονώσει την τοπική οικονομία». Την απόφαση αυτή είχε προαναγγείλει στη χώρα μας μέσω συνέντευξης στην «Κ» (βλ. 23.2.21 «Φόρος σε όσους υστερούν στην ανακύκλωση πλαστικού») ο επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκέβιτσους. «Ευκαιρία» «Το νέο ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό τέλος είναι σημαντικό να αποτελέσει ευκαιρία για τη χώρα μας, ένα κίνητρο για να επιτύχουμε καλύτερες επιδόσεις στην ανακύκλωση σταδιακά τα επόμενα έτη. Αυτό θα βοηθήσει πολλαπλά: αφενός στη δραστική μείωση του ποσού που θα καταβάλει η χώρα στην Ε.Ε. Και αφετέρου, τόσο στη μείωση της περιβαλλοντικής και οικονομικής επιβάρυνσης που επιφέρουν οι πλαστικές συσκευασίες που οδηγούνται σε ταφή, όσο και στην αύξηση των διαθέσιμων ποσοτήτων της ποιοτικής πρώτης ύλης (από πλαστικά συσκευασιών) με την οποία θα παραχθούν νέα προϊόντα με οικονομικά βιώσιμο τρόπο», αναφέρει ο Γιώργος Ηλιόπουλος, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ). «Για να γίνει αυτό απαιτείται η εφαρμογή νέων μέτρων (κίνητρα, αντικίνητρα, οργανωτικά, ενημέρωσης), όπως τα νέα συστήματα επιστροφής για τις πλαστικές φιάλες, η νέα πολιτική διαμόρφωσης των εισφορών των παραγωγών πλαστικών συσκευασιών με βάση την ανακυκλωσιμότητα ή το ποσοστό ανακυκλωμένης πρώτης ύλης που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή τους, οι νέες σημάνσεις των προϊόντων για την ενημέρωση των καταναλωτών κ.λπ.». View full είδηση

Με Εγκύκλιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας έχει επισημανθεί ότι σύμφωνα με τον ν.4736/2020, σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, από την 1η Φεβρουαρίου 2021 οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (υπενθυμίζουμε ότι Φορείς Γενικής Κυβέρνησης είναι και οι ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού): α) απαγορεύεται να προμηθεύονται με οποιονδήποτε τρόπο τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που απαριθμούνται κατωτέρω, τα οποία είναι κατασκευασμένα εξολοκλήρου από πλαστική ύλη, καθώς και τα προϊόντα που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη, β) υποχρεούνται να περιλαμβάνουν στα έγγραφα των συμβάσεων, οι οποίες καταρτίζονται δυνάμει Προκήρυξης που δημοσιεύεται μετά την 1η/2/2021 και έχουν ως αντικείμενο τη μίσθωση ή εκμετάλλευση ή παροχή υπηρεσιών λειτουργίας κυλικείων, όρο περί απαγόρευσης της προμήθειας, της χρήσης και της διάθεσης από τον Ανάδοχο της σύμβασης των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης που απαριθμούνται κατωτέρω, τα οποία είναι κατασκευασμένα εξολοκλήρου από πλαστική ύλη, καθώς και των προϊόντων που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη. Τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που απαγορεύεται να προμηθεύονται οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι τα ακόλουθα: 1) πλαστικές μπατονέτες, εξαιρουμένων εκείνων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των 2 ΚΥΑ που αναφέρει η Εγκύκλιος, 2) πλαστικά μαχαιροπίρουνα (πιρούνια, κουτάλια, μαχαίρια, ξυλάκια φαγητού), 3) πλαστικά πιάτα, 4) πλαστικά καλαμάκια, εξαιρουμένων εκείνων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των 2 ΚΥΑ που αναφέρει η Εγκύκλιος, 5) πλαστικοί αναδευτήρες ποτών, 6) πλαστικά στηρίγματα μπαλονιών (όχι τα μπαλόνια), εκτός από μπαλόνια για βιομηχανικές ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις και εφαρμογές που δεν αφορούν διανομή στους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών που απαιτούνται για τη στήριξη των ειδών αυτών, 7) περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ), όπως κουτιά με κάλυμμα ή χωρίς κάλυμμα μέσα στα οποία τοποθετούνται τρόφιμα τα οποία: α) προορίζονται για άμεση κατανάλωση, β) καταναλώνονται συνήθως από το δοχείο και γ) είναι έτοιμα για κατανάλωση χωρίς περαιτέρω προετοιμασία (ιδίως μαγείρεμα, βράσιμο ή ζέσταμα) Στους περιέκτες αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι περιέκτες που χρησιμοποιούνται για γεύματα ταχυφαγείων ή άλλα γεύματα έτοιμα προς άμεση κατανάλωση εκτός από περιέκτες ποτών, πιάτα, πακέτα και περιτυλίγματα που περιέχουν τρόφιμα, περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και τα καλύμματά τους, και 9) κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και καλύμματά τους. Στην ως άνω απαγόρευση περιλαμβάνονται και όλα τα προϊόντα (πέραν των ανωτέρω αναφερόμενων) που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη (όπως σακούλες και περιέκτες τροφίμων από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη). Η απαγόρευση των ανωτέρω προϊόντων δεν αφορά δημόσιες συμβάσεις για τις οποίες η διαδικασία ανάθεσης έχει ξεκινήσει πριν την 1η Φεβρουαρίου. Το παρόν αφορά στα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου από πλαστική ύλη. Για τα προϊόντα μίας χρήσης, τα οποία κατασκευάζονται εν μέρει από πλαστική ύλη, αναμένονται οι τεχνικές προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να εκδοθεί η προβλεπόμενη ΚΥΑ. Αναλυτικότερα στην Εγκύκλιο: https://www.airetos.gr/UsersFiles/Documents/plastika_egyklios.pdf View full είδηση

Σύμφωνα με μελέτες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο το 80-85% των θαλάσσιων απορριμμάτων που συναντώνται στις παραλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλαστικά. Από το σύνολο των πλαστικών, 50% αντιστοιχεί σε πλαστικά αντικείμενα μιας χρήσης και 27% σε είδη αλιείας. Τα αντικείμενα αυτά δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα στα θαλάσσια οικοσυστήματα, τη βιοποικιλότητα και την ανθρώπινη υγεία και κατ’ επέκταση έχουν επιπτώσεις σε οικονομικές δραστηριότητες όπως στον τουρισμό, την αλιεία και τη ναυτιλία. Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον Ιανουάριο 2018 την Στρατηγική για τα πλαστικά με σκοπό να αλλάξει τον τρόπο που τα πλαστικά προϊόντα σχεδιάζονται, παράγονται, χρησιμοποιούνται και ανακυκλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Στρατηγική αυτή αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Νέου Σχεδίου Δράσης για την κυκλική οικονομία. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εκδόθηκε η «Οδηγία 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον». Στόχος είναι η πρόληψη και μείωση του αντίκτυπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, καθώς και την προώθηση της μετάβασης σε μία κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά συμβάλλοντας έτσι στην αποδοτική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Κατευθυντήριες Οδηγίες για τα πλαστικά μιας χρήσης Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τα διάφορα πλαστικά προϊόντα που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Συγκεκριμένα, παρέχονται κατευθύνσεις για την ερμηνεία του ορισμό του πλαστικού και για διάφορες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Νόμος 4736/2020 Στην Ελλάδα η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο 2020 με την ψήφιση του Νόμου 4736/2020 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις». Με βάση το Νόμο αυτό προβλέπονται συγκεκριμένες διατάξεις για διάφορες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, οι οποίες θα ισχύουν σε διαφορετικές ημερομηνίες. Ορισμένα προϊόντα μιας χρήσης καταργούνται από την 3η Ιουλίου 2021. Πρόκειται για εκείνα τα προϊόντα που ανευρίσκονται συνηθέστερα στις ακτές. Για άλλες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, όπως τα κυπελάκια για ποτά ή τους περιέκτες τροφίμων θα αρχίσει σταδιακά η μείωσή τους προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Οδηγίας. Η μείωση θα επιτευχθεί με στοχευμένες δράσεις, όπως για παράδειγμα με την υιοθέτηση της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος, με την υποχρέωση διάθεσης στο σημείο πώλησης επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων και χρήσης εναλλακτικών προϊόντων από υπηρεσίες catering, με αύξηση του ανακυκλωμένου πλαστικού στις φιάλες pet κ.ά. Για άλλα πλαστικά προϊόντα θα επεκταθεί το πρόγραμμα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, προκειμένου να καλύψει και άλλες κατηγορίες πλαστικών αποβλήτων. Επίσης, θα υιοθετηθεί η χωριστή συλλογή για ορισμένες κατηγορίες αποβλήτων πλαστικών. Συγκεκριμένα στο Νόμο προβλέπονται τα ακόλουθα κατ’ άρθρο: Απαγόρευση χρήσης ορισμένων πλαστικών (Άρθρο 5) Από τις 3 Ιουλίου 2021 ισχύει η απαγόρευση χρήσης των ακόλουθων 10 προϊόντων στην επικράτεια και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: 1) μπατονέτες 2) πλαστικά μαχαιροπίρουνα 3) πλαστικά πιάτα 4) πλαστικά καλαμάκια 5) πλαστικοί αναδευτήρες ποτών 6) πλαστικά στηρίγματα μπαλονιών εκτός από μπαλόνια για βιομηχανικές ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις 7) περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και τα καλύμματά τους και 9) κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και καλύμματά τους. 10) προϊόντα που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη. Για τους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης η απαγόρευση χρήσης των ανωτέρω πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου 2021. Μείωση της κατανάλωσης (Άρθρο 4) Για τα κυπελάκια για ποτά και τους περιέκτες τροφίμων τίθεται στόχος μείωσης της κατανάλωσης τουλάχιστον κατά 30% έως το 2024 και κατά 60% έως το 2026 σε σύγκριση με το 2022. Για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου: –από 1ης Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος (4 λεπτά πλέον ΦΠΑ) ανά τεμάχιο προϊόντος. Η εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα δημόσια έσοδα, τα οποία προβλέπεται να εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων εσόδων (ΑΑΔΕ), θα αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο για δράσεις αποκλειστικά συναφείς με τους σκοπούς του Νόμου. – από 1ης Ιανουαρίου 2022 οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης υποχρεούνται να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενα εναλλακτικά προϊόντα των πλαστικών μιας χρήσης στον καταναλωτή στο σημείο πώλησης – από 1ης Ιουλίου 2021 παρέχεται πρόσβαση νερού από κοινόχρηστες βρύσες σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδιές χαρές. Απαιτήσεις για τα προϊόντα (Άρθρο 6) Από 3ης Ιουλίου 2024 οι φιάλες ποτών με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά μόνον εάν τα καπάκια και τα καλύμματα παραμένουν προσαρτημένα στις φιάλες. Από 1ης Ιανουαρίου 2025 οι φιάλες ποτών «PET» με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 25% ανακυκλωμένο πλαστικό και από 1ης Ιανουαρίου 2030 όλες οι φιάλες με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων τουλάχιστον 35%. Σήμανση πλαστικών προϊόντων (Άρθρο 7) Από 3ης Ιουλίου 2021 προβλέπεται υποχρεωτική σήμανση συσκευασίας των ακόλουθων πλαστικών προϊόντων: Σερβιέτες υγιεινής, ταμπόν και εφαρμογείς ταμπόν Υγρά μαντηλάκια Προϊόντα καπνού με φίλτρο και φίλτρα για χρήση σε συνδυασμό με προϊόντα καπνού Κυπελάκια για ποτά. Με τον τρόπο αυτό ενημερώνεται ο καταναλωτής για : α) τις κατάλληλες επιλογές διαχείρισης του προϊόντος ως αποβλήτου ή τους τρόπους διάθεσης αποβλήτων που πρέπει να αποφεύγονται για το συγκεκριμένο προϊόν σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων και β) την παρουσία πλαστικών υλών στο προϊόν και τις επακόλουθες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την απόρριψη στο περιβάλλον. Για τη σήμανση έχει εκδοθεί ο Κανονισμός ΕΕ 2020/2151 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού (Άρθρα 8, 9, 10 και 11) Για τις ακόλουθες 8 κατηγορίες πλαστικών προϊόντων θεσπίζονται συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης για τα απόβλητα συσκευασίας. Περιέκτες τροφίμων Πακέτα και περιτυλίγματα από εύκαμπτο υλικό Περιέκτες ποτών έως και 3 λίτρα Κυπελάκια για ποτά Λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς Υγρά μαντηλάκια Μπαλόνια Προϊόντα καπνού ποτών Χωριστή συλλογή (Άρθρο 13) Τα απόβλητα που προκύπτουν από τις πλαστικές φιάλες ποτών έως και 3 λίτρων θα συλλέγονται χωριστά με στόχο τουλάχιστον κατά 77% έως το 2025 και κατά 90% έως το έτος 2029 των προϊόντων αυτών που διατίθενται στην αγορά. Για το σκοπό αυτό ο καταναλωτής κατά την αγορά του προϊόντος αυτού θα καταβάλλει εγγυοδοτικό αντίτιμο , το οποίο θα του αποδίδεται κατά την επιστροφή του προϊόντος με σκοπό τη χωριστή συλλογή για ανακύκλωση. View full είδηση

Τα πλαστικά φράζουν τη γη και το νερό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στη Χιλή, η οποία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πλαστικών απορριμμάτων στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με την Greenpeace. Τα στοιχεία του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Fundación Chile, αναφέρουν ότι 990.000 τόνοι πλαστικών καταναλώνονται κάθε χρόνο και τα οικοσυστήματα της χώρας τώρα επηρεάζονται αισθητά από τη ρύπανση. Ο οργανισμός προστασίας του περιβάλλοντος Greenpeace απεικονίζει τη καταστροφική ζημιά του πλαστικού με το «The Nature of Plastic», μια σειρά φωτογραφιών που απεικονίζει πραγματικούς χώρους της φύσης στη Χιλή. Αντί όμως, για πεδινά τοπία και καθαρά νερά, οι εικόνες κατασκευάζονται με κομμάτια πλαστικού. Η εικόνα έχει στόχο να δείξει πώς το πλαστικό διεισδύει και κυριαρχεί στα χιλιανά τοπία, ακόμη και σε προστατευμένα περιβάλλοντα. Η εκπληκτική καμπάνια δημιουργήθηκε από το πρακτορείο μάρκετινγκ Cheil Worldwide Chile. Οι εικόνες τοποθετήθηκαν γύρω από την πόλη με έναν συνοδευτικό κωδικό QR, τον οποίο οι ταξιδιώτες μπορούν να σαρώσουν με τα κινητά τους για να μάθουν πώς μπορούν να σταματήσουν την εξάπλωση της καταστροφικής πορείας του πλαστικού στη φύση. View full είδηση

Ο κύκλος ζωής των πρώτων ανεμογεννητριών που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1990 ολοκληρώνεται και οι εταιρείες έχουν να διαχειριστούν αφενός τη συνέχεια λειτουργίας των πιο αποδοτικών αιολικών πάρκων που ως πρώτα «έπιασαν» τις καλύτερες θέσεις από άποψη αιολικού δυναμικού και δικτύων και αφετέρου τον τεράστιο σε όγκο προς απόσυρση εξοπλισμό. Ως προς το πρώτο, τη συνέχιση της λειτουργίας των πάρκων, η λύση είναι απλή: το «repowering», η αντικατάσταση δηλαδή των παλαιών ανεμογεννητριών με νέα τεχνολογία μεγαλύτερης απόδοσης που ακολουθείται εδώ και μια δεκαετία από τις πιο ώριμες αγορές της Ευρώπης και για πρώτη φορά εφαρμόστηκε και στην Ελλάδα από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, τη θυγατρική της ΔΕΗ που ως γενική διεύθυνση της μητρικής εταιρείας εγκατέστησε το 1992 τις πρώτες ανεμογεννήτριες στα ελληνικά νησιά. Ως προς το δεύτερο, τη διαχείριση των παλιών ανεμογεννητριών που αποσύρονται, η μεγάλη πρόκληση σε όλη την Ευρώπη είναι τα πτερύγια. Σήμερα το 85%-90% της μάζας των ανεμογεννητριών ανακυκλώνεται με αποδοτικό τρόπο, με τα πτερύγια να αποτελούν την εξαίρεση εξαιτίας των συνθετικών υλικών που περιέχουν. Η WindEurope αναμένει ότι περίπου 25.000 τόνοι λεπίδων θα φτάνουν στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής ετησίως έως το 2025, ενώ ο ετήσιος όγκος παροπλισμού θα μπορούσε να διπλασιαστεί στους 52.000 τόνους έως το 2030. Η χρήση των πτερυγίων των ανεμογεννητριών για την κατασκευή ειδών αστικού εξοπλισμού αποτελούν μέρος της διαχείρισης των παροπλισμένων αιολικών πάρκων της Ευρώπης που συμπληρώνει το «repowering». Παγκάκια, ζαρντινιέρες, στέγαστρα, γραφεία, παιδικές χαρές, στάσεις λεωφορείων, info kiosk, σκελετοί ποδηλάτων με υλικό τα πτερύγια των γερασμένων ανεμογεννητριών, είναι η νέα τάση αστικού εξοπλισμού διά χειρός… ευρωπαϊκής αιολικής βιομηχανίας, που ακολουθεί κατά πόδας και η ελληνική. Στο Ρότερνταμ τα παιδιά παίζουν σε παιδικές χαρές από πτερύγια ανεμογεννητριών και στις πλατείες πολλών ευρωπαϊκών πόλεων πληθαίνουν τα πτερύγια-παγκάκια. Στην Ελλάδα, τα γραφεία της EΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας) κοσμούν γραφεία και άλλα έπιπλα από πτερύγια των πρώτων αιολικών πάρκων που εγκατέστησε η ΔΕΗ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και έκλεισαν τον κύκλο ζωής τους. Πτερύγια τοποθετήθηκαν τις ημέρες των Χριστουγέννων στο Παιδικό Χωριό του Δήμου Τρικκαίων, ενώ ένα πτερύγιο αποτελεί τη βάση του γραφείου του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωνσταντίνου Μαύρου, της 100% θυγατρικής της ΔΕΗ που ολοκλήρωσε τον πρώτο κύκλο «repowering» στην Ελλάδα. Στο προσεχές μέλλον, μάλιστα, στην Ελλάδα θα δούμε πολλά είδη αστικού εξοπλισμού από ανεμογεννήτριες διά χειρός… ΕΛΕΤΑΕΝ. Οπως αποκαλύπτει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής της EΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Παπασταματίου, ο φορέας έχει έρθει ήδη σε επαφή με εργοστάσια και είναι σε συνεργασία με την Ιντρακάτ και τη Vestas για την παραγωγή ειδών αστικού εξοπλισμού από πτερύγια ανεμογεννητριών που θα διαθέσουν σε δήμους και άλλους φορείς. Είναι προφανές ωστόσο ότι η επαναχρησιμοποίηση των πτερυγίων σε αυτόν τον τομέα δεν μπορεί να καλύψει τον τεράστιο όγκο των πτερυγίων που αποσύρονται και αυτών που θα ακολουθήσουν. Ενα μέρος των πτερυγίων που αποξήλωσε η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, όπως τονίζει στην «Κ» ο διευθυντής Λειτουργίας και Διαχείρισης Παραγωγής των έργων ΑΠΕ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΕΤΑΕΝ, Αγγελος Κασίμης, καταλήγει στην τσιμεντοβιομηχανία όπου αναμειγνύεται με το καύσιμο που καίνε για τη λειτουργία τους. «Τα πτερύγια τα παραλαμβάνουν πιστοποιημένες εταιρείες –η μεγαλύτερη βρίσκεται στη Ριτσώνα–, τα θρυμματίζουν και τα κάνουν ένα είδος πούδρας που διοχετεύεται δωρεάν στη βιομηχανία για καύση», τονίζει. Η αιολική βιομηχανία στοχεύει στην 100% ανακύκλωση των ανεμογεννητριών και στο πλαίσιο αυτό οι κατασκευάστριες εταιρείες, όπως τονίζει ο κ. Παπασταματίου, έχουν σχεδιάσει την ανάπτυξη νέων τεχνικών για την ανακύκλωση των υφιστάμενων πτερυγίων, αλλά και την ανάπτυξη νέων υλικών ώστε τα νέα πτερύγια να είναι πλήρως ανακυκλώσιμα με εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο. Το πρώτο ερευνητικό πρόγραμμα το αναπτύσσει η Vestas και το δεύτερο η Siemens Gamesa. Στην Ευρώπη, αν και η νομοθεσία επιτρέπει την ταφή μη τοξικών αποβλήτων, καμία εταιρεία δεν κάνει χρήση και δεν υπάρχουν «νεκροταφεία» ανεμογεννητριών σαν κι αυτά που βλέπουμε μέσω Διαδικτύου στις ΗΠΑ, διατείνονται οι εκπρόσωποι του κλάδου. Και όσον αφορά την αμφισβήτηση από μια μερίδα της κοινωνίας περί της «πράσινης ταυτότητας» των αιολικών πάρκων, εξαιτίας της μη δυνατότητας ανακύκλωσης των πτερυγίων, απαντούν: «Υπάρχει ένα πρόβλημα αξίας αλλά είναι άδικο να λέμε ότι αλλάζει την πράσινη ταυτότητα των αιολικών». Επικαλούνται τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης Βιομηχανίας των Συνθετικών Υλικών (EuCIA), σύμφωνα με τις οποίες «μέχρι το 2025 ο αιολικός κλάδος –παρά την ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη που αναμένεται να γνωρίσει τα επόμενα χρόνια– θα είναι υπεύθυνος για το 10% των συνθετικών αποβλήτων παγκοσμίως. Το μεγαλύτερο ποσοστό συνθετικών υλικών θα προέρχεται από τον κτιριακό τομέα και από τις ηλεκτρονικές και ηλεκτρολογικές συσκευές». Πολύπλοκη και δύσκολη η αποξήλωση και η αντικατάστασή τους στα νησιά Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες πραγματοποίησε το πρώτο Repowering στην Ελλάδα αντικαθιστώντας 106 ανεμογεννήτριες με 22 νέας τεχνολογίας σε 10 αιολικά πάρκα που είχε εγκαταστήσει τη δεκαετία του ’90 στα Ψαρά, στη Χίο, στην Ικαρία, στη Λέσβο, στην Κάρπαθο, στη Λήμνο, στην Εύβοια και στην Κρήτη. Ο διευθυντής Λειτουργίας και Διαχείρισης Παραγωγής των έργων ΑΠΕ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Αγγελος Κασίμης, το περιγράφει στην «Κ» ως μια μεγάλη πρόκληση, μια εξίσου πολύπλοκη και απαιτητική διαδικασία αντίστοιχη της ανέγερσης ενός αιολικού πάρκου. «Αποτέλεσε ένα αχαρτογράφητο πεδίο, το οποίο αντιμετωπίστηκε μεθοδικά και πλέον αποτελεί για εμάς μια πρότυπη διαδικασία», τονίζει, περιγράφοντας σειρά προκλήσεων που χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν για τη διαχείριση του αποξηλωθέντος εξοπλισμού καθώς τα περισσότερα πάρκα ήταν διάσπαρτα σε μικρά νησιά. «Δεν υπήρχαν σε όλα τα νησιά κατάλληλες πιστοποιημένες μονάδες για την ανακύκλωση των υλικών και αναγκαζόμασταν να τα μεταφέρουμε σε άλλα νησιά ή στο ηπειρωτικό σύστημα. Αυτό θέλει έναν προγραμματισμό που εξαρτάται και από τις καιρικές συνθήκες, τα δρομολόγια και τη διαθεσιμότητα των πλοίων, τη δυνατότητα να ναυλώσεις ο ίδιος ένα ιδιωτικό πλοίο», τονίζει επισημαίνοντας και τις ελλείψεις κατάλληλων συνεργείων, αφού οι ανάγκες αυτών των έργων απαιτούν τεχνογνωσία. Η διαδικασία του Repowering ξεκινάει ελέγχοντας αρχικά την προσβασιμότητα, αφού στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1990 πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει στην οδοποιία, εξηγεί ο κ. Κασίμης. Ακολουθεί το στάδιο της αποξήλωσης, της απομάκρυνσης δηλαδή του παλαιού εξοπλισμού, ξεκινώντας από τα εμφανή κομμάτια, οτιδήποτε βρίσκεται πάνω από το θεμέλιο (πυλώνας, πτερύγια, εναέριο δίκτυο κ.λπ.) και μετέπειτα των αφανών υποδομών, δηλαδή οι βάσεις, τα πιθανά υπόγεια φρεάτια και τέλος η επαναφορά του τοπίου στην προηγούμενη κατάσταση, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Από εκεί και μετά ξεκινάει το πιο δύσκολο μέρος της μεταφοράς των υλικών στις εγκαταστάσεις πιστοποιημένων εταιρειών για τη διαχείρισή τους, που δεν υπήρχαν στα μικρά νησιά. Οι εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαχείριση έχουν τρεις επιλογές, σύμφωνα με τον κ. Κασίμη: Η πρώτη είναι να τις διαθέσουν στη δευτερογενή αγορά, όπου υπάρχει ζήτηση από χώρες που το θεσμικό τους πλαίσιο επιτρέπει την εγκατάσταση παλαιών ανεμογεννητριών. Η δεύτερη είναι να αφαιρέσουν κομμάτια (κιβώτιο, γεννήτρια, άξονα κ.λπ.) και να τα διαθέσουν ως ανταλλακτικά για παρόμοιους τύπους ανεμογεννητριών. Η τρίτη επιλογή διαχείρισης αφορά τα πτερύγια, τα οποία πιστοποιημένες εταιρείες τα θρυμματίζουν και τα κάνουν ένα είδος πούδρας που διοχετεύεται για καύση στις τσιμεντοβιομηχανίες. View full είδηση

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) υπέγραψε συμφωνία συμμετοχής ύψους 50 εκατ. ευρώ στο Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών της Infinity Recycling, ένα ευρωπαϊκό ταμείο αντικτύπου που επενδύει σε εταιρείες οι οποίες αναπτύσσουν νέες διαδικασίες για την προηγμένη ανακύκλωση πλαστικών. Το ταμείο στηρίζει εταιρείες με κλιμακώσιμες τεχνολογίες που χρειάζονται χρηματοδότηση για τη βιομηχανική και εμπορική επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών έχει μέγεθος-στόχο 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ένα τρίτο καλύπτεται από τη συμμετοχή του ΕΤΕ. Η επένδυση υποστηρίζεται από το πρόγραμμα InvestEU. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών υποστηρίζει προηγμένες τεχνολογίες ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένων χημικών διεργασιών που καθιστούν δυνατή την πλήρη ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, την παραγωγή νέων πλαστικών με ιδιότητες ισοδύναμες με αυτές των παρθένων πλαστικών και την επανεισαγωγή τους στην υπάρχουσα αξιακή αλυσίδα. Ως εκ τούτου, το Ταμείο μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πλήρως κυκλικής βιομηχανίας πλαστικών. Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Η ανακύκλωση αποτελεί ήδη αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς των περισσότερων Ευρωπαίων. Η δημιουργία μιας πραγματικής κυκλικής οικονομίας απαιτεί επίσης βιομηχανικές λύσεις που οδηγούν στην πλήρη, αποτελεσματική και πολλαπλή ανακύκλωση των πλαστικών. Η σημερινή χρηματοδότηση μέσω του InvestEU θα βοηθήσει καινοτόμες ευρωπαϊκές εταιρείες να προωθήσουν την κυκλική βιομηχανία πλαστικών, προάγοντας έτσι την πράσινη μετάβαση της ΕΕ.» Το πρόγραμμα InvestEU παρέχει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση μέσω της μόχλευσης ιδιωτικών και δημόσιων πόρων για τη στήριξη των προτεραιοτήτων πολιτικής της ΕΕ. Στο πλαίσιο του προγράμματος, το ταμείο InvestEU υλοποιείται μέσω χρηματοδοτικών εταίρων που θα επενδύσουν σε έργα με την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, κινητοποιώντας έτσι τουλάχιστον 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις. Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_4309. View full είδηση

Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) ανακοίνωσε την Πέμπτη 28 Απριλίου 2022 στο Ναυτικό Αθλητικό Όμιλο Λαυρεωτικής την ολοκλήρωση του ανταγωνιστικού Ευρωπαϊκού προγράμματος «CLAIM» (Cleaning Litter by developing and Applying Innovative Methods in European seas), χρηματοδοτικά ενταγμένου στον Ορίζοντα 2020, με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και τη διοργάνωση ενός κύκλου συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, με θέμα: «Στόχος Θάλασσες χωρίς πλαστικά - Η νέα διάσταση στην αντιρρύπανση που δίνουν οι καινοτόμες τεχνολογίες και τα εργαλεία του προγράμματος CLAIM». Στο πρόγραμμα, στο οποίο το ΕΛΚΕΘΕ είχε το ρόλο του Συντονιστή μεταξύ 21 εταίρων και 16 διαφορετικών χωρών (του Λιβάνου και της Τυνησίας συμπεριλαμβανομένων) οργανώθηκε ημερίδα με τη συμβολή της Wellbeingr AMKE, με τη συμμετοχή στοχευμένα επιλεγμένων εκπροσώπων από τους εμπλεκόμενους φορείς στο πεδίο της αντιρρύπανσης και διαχείρισης πλαστικών απορριμμάτων -με εστίαση στην προστασία της θάλασσας και της παράκτιας ζώνης- και της υιοθέτησης προσέγγισης τετραπλής έλικας, όπως μεθοδολογικά έχει προταθεί από τον ΟΗΕ, με την προσαρμογή της σύμπτυξης της συνιστώσας των ακαδημαϊκών φορέων έρευνας με την Διοίκηση (Κυβερνητικοί φορείς προστασίας περιβάλλοντος). Υπό το πρίσμα αυτό, συμμετείχαν 40 εκπρόσωποι, αδρά κατηγοριοποιημένοι στις ακόλουθες τέσσερις ομάδες: α) Επιχειρηματικό Οικοσύστημα, β) Επιστημονικοί γ) Κοινωνικοί Φορείς και ΜΚΟ και δ) Τοπική Κοινωνία και Αυτοδιοίκηση. Χαιρετισμό απηύθυνε ο κ. Γεώργιος Αμυράς, Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ η κεντρική ομιλία της εκδήλωσης έγινε από τον κ. Χρίστο Δήμα, Υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιο για θέματα Έρευνας και Καινοτομίας. Την επιστημονική διάσταση ανέπτυξε ο Συντονιστής του προγράμματος CLAIM, Δρ. Γεώργιος Τριανταφύλλου, Μαθηματικός-Ωκεανογράφος, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας ΕΛΚΕΘΕ, και τις καινοτόμες μεθόδους και τεχνολογίες ο Project Manager του προγράμματος, Δρ. Γεώργιος Τριανταφυλλίδης, Υδροβιολόγος. Στο χαιρετισμό του ο Υφυπουργός, κ. Γεώργιος Αμυράς μεταξύ άλλων ανέφερε: Οι αριθμοί της ρύπανσης «ζαλίζουν»! Για πρώτη φορά εντοπίστηκαν μικροπλαστικά σε ανθρώπινους πνεύμονες, σύμφωνα με έρευνα της ιατρικής σχολής «Hull York» (Χαλ Γιόρκ) του πανεπιστημίου του Hull. Οι ποσότητες πλαστικών που καταλήγουν κάθε χρόνο στο θαλάσσιο περιβάλλον φτάνουν τους 450.000 τόνους σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τα 9 εκατομμύρια τόνους σε όλο τον πλανήτη, κάποια από τα οποία χρειάζονται έως 450 χρόνια για να αποδομηθούν ή να διασπασθούν, χωρίς ωστόσο να είναι δυνατή η εξάλειψή τους Το ΕΛΚΕΘΕ υπολογίζει ότι το 90% των απορριμμάτων στις παραλίες είναι πλαστικής προέλευσης, με τα καλαμάκια και τα καπάκια μπουκαλιών να κυριαρχούν. Τα πλαστικά απορρίμματα ενέχουν σοβαρό κίνδυνο για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, τη βιοποικιλότητα, την ανθρώπινη υγεία και επηρεάζουν σημαντικές δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, η αλιεία, η οστρακοκαλλιέργεια και η ιχθυοκαλλιέργεια. «Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές», προωθούσε ο περίφημος γλάρος της HELMEPA έχοντας ξεκινήσει πριν από ολόκληρα 34 χρόνια. Τώρα, η κατάσταση είναι τόσο επιβαρυμένη που είναι η ώρα να αλλάξουμε συνήθειες για να έχουμε εμείς και οι επόμενες γενεές ένα ζωντανό και υγιές φυσικό περιβάλλον. Παγκόσμια πρωτοβουλία H χώρα μας στήριξε εξαρχής ενεργά την Πρωτοβουλία «Μεσόγειος, μία υποδειγματική θάλασσα έως το 2030», η οποία παρουσιάστηκε από τη Γαλλική Κυβέρνηση στις 3 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Συνεδρίου της IUCN στη Μασσαλία με τον Π/Θ να δεσμεύεται για προστασία του 30% των ευρωπαϊκών θαλασσών σε καθεστώς προστατευόμενων περιοχών και το 1/3 εξ' αυτών σε καθεστώς απόλυτης προστασίας. Συνεπώς δεσμευόμαστε και στον στόχο του να τεθεί το 30% της Μεσογείου σε καθεστώς προστασίας. O Υφυπουργός, κ. Χρίστος Δήμας, στην κεντρική ομιλία της εκδήλωσης εξήρε τη δράση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. και μεταξύ άλλων ανέφερε: «Η Ελληνική Πολιτεία αποδίδει πλέον έμπρακτα μεγάλη σημασία σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, όπως αποδεικνύεται από την ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή για την «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον». Σύμφωνα με αυτό, απαγορεύεται η διάθεση των πλαστικών μίας χρήσης, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται εθνικά μέτρα με κίνητρα για πρόληψη και ανακύκλωση. Ουσιαστικά η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ψήφισε και ακολούθησε τις επιταγές της όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος, εναρμονίζοντας το εθνικό της δίκαιο με το ευρωπαϊκό και περιλαμβάνει την διακοπή διάθεσης στην αγορά 10 πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης τα οποία δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν. Αυτά τα προϊόντα δημιουργούν το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης στις θάλασσές μας, καθώς το 50% των απορριμμάτων στη θάλασσα είναι πλαστικά μίας χρήσης. Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί μια παγκόσμια και τεράστια πρόκληση. Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων χρηματοδοτεί μέσω της δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» 104 έργα Ε&Α συνολικού προϋπολογισμού 115 εκ. € όπου συμμετέχουν 315 φορείς. Ενημέρωσε ότι η χώρα μας, σε σύγκριση με το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο βελτίωσε τις επιδόσεις της στον «ΟΡΙΖΟΝΤΑ 2020» λαμβάνοντας την 8η θέση σε επίπεδο συμμετοχών και την 11η θέση σε επίπεδο απορρόφησης των ευρωπαϊκών πόρων. Αυτό δημιουργεί πολύ σημαντικές προοπτικές βελτίωσης των εθνικών μας επιδόσεων και στον «ΟΡΙΖΟΝΤΑ ΕΥΡΩΠΗ». Ο «ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020» ήταν της τάξης των 80 εκ δις. € ενώ το διάδοχο πρόγραμμα «ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΥΡΩΠΗ» (HORIZON EUROPE) διαθέτει προϋπολογισμό 95,5 δις € για την υποστήριξη κορυφαίων ερευνητών καθώς και δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Τέλος δήλωσε ότι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση άριστων προτάσεων με «Σφραγίδα Αριστείας» από το Πρόγραμμα HORIZON της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεργατικών έργων Έρευνας και Ανάπτυξης του «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ», την προώθηση της εξωστρέφειας του οικοσυστήματος καινοτομίας και κυρίως δώσαμε έμφαση στην επέκταση και αναβάθμιση των ερευνητικών φορέων που εποπτεύονται από την Γ.Γ.Ε.Κ. επενδύοντας περίπου 250 εκ.€ με ΦΠΑ. Ο Συντονιστής του προγράμματος CLAIM, Δρ. Γεώργιος Τριανταφύλλου, με την παρουσίαση του ανέπτυξε το υπόβαθρο, την επιστημονική διάσταση και το όραμα στο πλαίσιο του Στόχου «ΘΑΛΑΣΣΕΣ ΧΩΡΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ» Η νέα διάσταση στην αντιρρύπανση που δίνουν οι καινοτόμες τεχνολογίες και τα εργαλεία του προγράμματος CLAIM. Ο κ. Τριανταφύλλου παρουσίασε στατιστικά στοιχεία για την πλαστική ρύπανση, τονίζοντας ότι είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα με αριθμούς που πρέπει να μας ανησυχήσουν. Υπάρχει η εκτίμηση για 8.3 εκατομμύρια τόνους πλαστικού κάθε χρόνο – που ισοδυναμούν με 15.8 τόνους πλαστικού το λεπτό- να καταλήγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον, με το 90% αυτών να προέρχονται από 10 κύρια ποτάμια, και το 80% από μη επεξεργασμένα λύματα στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα τελευταία 10 χρόνια στον πλανήτη, κατασκευάσαμε περισσότερα πλαστικά από τον προηγούμενο αιώνα, για να καταλήξει στη δυσοίωνη πρόβλεψη ότι τα πλαστικά θα ξεπεράσουν σε πλήθος τα ψάρια μέχρι το 2050. Καταλήγοντας επίσης τόνισε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη η απομάκρυνση των πλαστικών από τη θάλασσα. Στη συνέχεια ο Δρ. Γεώργιος Τριανταφύλλου έκανε μία σύντομη αναφορά στις μεθόδους αντιμετώπισης της θαλάσσιας πλαστικής ρύπανσης και την εμπειρία που αποκτήθηκε μέσω του έργου EU H2020 «CLAIM». Πάνω από όλα όμως, όπως ο ίδιος ανέφερε, μια και ο κύριος προσανατολισμός του προγράμματος CLAIM ήταν τεχνολογικός και βασιζόταν στην καινοτομία, αναγνωρίστηκαν μία σειρά από ευκαιρίες για επιχειρηματικότητα και καινούριες συνέργειες σε αρκετές πτυχές του επιχειρηματικού οικοσυστήματος που περικλείει τον ευρύτερο τομέα: προστασία/ αντιρρύπανση θαλασσών και ακτών, συλλογή, αποκομιδή, διαχείριση, ανακύκλωση/ αξιοποίηση πλαστικών απορριμμάτων. Βασισμένοι πάνω σε αυτή τη διαπίστωση, αλλά και πατώντας στις γερές βάσεις των καινοτόμων τεχνολογιών και προϊόντων που προέκυψαν μέσω των συνεργασιών στα πλαίσια του CLAIM, το ΕΛΚΕΘΕ προχώρησε στην ανάληψη της πρωτοβουλίας για την ίδρυση μίας εταιρείας τεχνοβλαστού (spin-off), για την προώθηση των προϊόντων αυτών -σύμφωνα με τις συμφωνίες πνευματικών δικαιωμάτων που υπογράφηκαν- αλλά και για τη συμμετοχή σε προσπάθειες δικτύωσης επιχειρηματικότητας, όπου απαιτείται αυτή να συμβαδίζει με ένταση γνώσης. Η εταιρεία που συστάθηκε, ονομάσθηκε MINDS Τεχνολογίες και Επιστήμες Περιβάλλοντος. Ολοκληρώνοντας, ανέφερε χαρακτηριστικά: «μέσω της ερευνητικής και τεχνολογικής ανάπτυξης, στο πλαίσιο της αριστείας των εταίρων και της διεθνούς συνεργασίας εντός του CLAIM, σήμερα διαθέτουμε εγκαταστάσεις παραγωγής, τεχνολογία, τεχνογνωσία και έμπειρο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό». Ο Project Manager του προγράμματος CLAIM, Δρ. Γεώργιος Τριανταφυλλίδης, ανέπτυξε σε μεγαλύτερη έκταση τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους που προέκυψαν ως αποτέλεσμα του CLAIM και συγκεκριμένα το σύστημα συγκράτησης και περισυλλογής μακροπλαστικών (>5 mm) CLEAN TRASHΤΜ, την τεχνολογική διάταξη για τεμαχισμό και πυρολυτική αξιοποίηση των πλαστικών απορριμμάτων μετατρέποντας τα σε ενέργεια, το σύστημα συγκράτησης μικροπλαστικών (<5 mm) WnW EcoPlex Microplastic RemoverΤΜ για χρήση σε δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, , τη φωτοκαταλυτική συσκευή εγκλωβισμού και διάσπασης των μικροπλαστικών (>50μm) με τη βοήθεια νανοτεχνολογίας και της ηλιακής ακτινοβολίας, καθώς και τη νέα διάταξη συλλογής και καταγραφής μικροπλαστικών που προστέθηκε στα ferry-boxes των πλοίων ακτοπλοΐας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην παρουσίαση του CLEAN TRASHTM, ενός συστήματος με TRL9 (Technology Readiness Level), που έχει ενταχθεί στα προϊόντα που διαχειρίζεται εκτός των άλλων ο νέος Τεχνοβλαστός του ΕΛΚΕΘΕ «MINDS Τεχνολογίες και Επιστήμες Περιβάλλοντος». Πρόκειται για σύστημα περισυλλογής πλαστικών και άλλων επιπλεόντων απορριμμάτων από την επιφάνεια και διεπιφάνεια υδατικών συστημάτων (εκροές ή κοίτες ποταμών, χειμάρρων, λιμάνια κλπ), που έχει εξελίξει η Ελληνική εταιρεία New Naval, χωρίς να εμποδίζει την υδατική κυκλοφορία, την πανίδα και τη ναυσιπλοΐα. Συνοπτικά, το σύστημα "CLEAN TRASHΤΜ" αποτελείται από διάταξη πλωτών φραγμάτων που «οδηγούν» τα απορρίμματα προς ένα έξυπνο σύστημα περισυλλογής με 3 αυτόνομα επίπεδα κλωβών / διαμερισμάτων συλλογής, με μηχανισμό βύθισης & ανύψωσης και φωτοβολταϊκό πάνελ για παροχή ενέργειας. H διαδικασία επιτήρησης και διαχείρισης μπορεί να γίνεται και από απόσταση ασύρματα μέσω εφαρμογών κινητού τηλεφώνου, με βάση τους εγκατεστημένους αυτοματισμούς και κάμερες. Το σύστημα έχει ήδη δοκιμαστεί πιλοτικά, με εξαιρετική επιτυχία, στις εκβολές του Κηφισού ποταμού, όπου χαρακτηριστικά, μετά από 10 ημέρες με έντονη βροχόπτωση, συνέλεξε 8 κυβικά μέτρα απορριμμάτων που στην πλειοψηφία τους ήταν πλαστικά. Το όραμα και η επιδίωξη των βασικών συντελεστών της επιτυχίας του CLAIM, για την εξασφάλιση της συνέχισης, μετά τη λήξη της χρηματοδοτικής υποστήριξης από το Ευρωπαϊκό πλαίσιο Ορίζοντας 2020, ήταν η κινητήριος δύναμη που ώθησε τις πρώτες συνέργειες, οι οποίες οδήγησαν στη δημιουργία της εταιρείας MINDS, το πρώτο σημαντικό ορόσημο, με την υποστήριξη του ΕΛΚΕΘΕ, ενός πολύ σημαντικού Ερευνητικού και Τεχνολογικού Φορέα στο χώρο της θαλάσσιας έρευνας και καινοτομίας στην ανατολική Μεσόγειο. Οι επόμενοι στόχοι περιλαμβάνουν την σαφή πρόθεση για διερεύνηση και προσδιορισμό της αγοράς που μπορεί να απευθυνθεί ο νέος Τεχνοβλαστός του ΕΛΚΕΘΕ MINDS, την επιτυχή εισδοχή της στην αγορά και την αναγνωρισιμότητα των προϊόντων και υπηρεσιών της. Για την επίτευξή τους θα επιδιωχθεί η αναζήτηση συνεργειών και συμπληρωματικότητας με άλλους φορείς ακαδημαϊκούς και επιχειρηματικούς, ώστε να μπορέσει να εξελιχθεί, να είναι βιώσιμη και να κατορθώσει τελικά να ανταποδώσει το όφελος στην κοινωνία (με τη λογική ότι το όφελος πρέπει να επιστρέφει στους πολίτες-χρηματοδότες των ερευνητικών/ τεχνολογικών έργων). Με βάση και τον κεντρικό άξονα της τοποθέτησης του Υφυπουργού Κου Χρ. Δήμα, υπάρχει σαφής πρόθεση από την πλευρά της κυβέρνησης να διαμορφωθεί ένα ελκυστικό και υποστηρικτικό πλαίσιο για παρόμοιες πρωτοβουλίες και δράσεις, με στόχο την ενίσχυση του θεσμού των τεχνοβλαστών. Η μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης είναι πολυδιάστατη, απαιτεί συνέργειες και θα χαρούμε να σας ενημερώνουμε για τις νέες μας κατακτήσεις και επιτυχίες. Λίγα λόγια για το πρόγραμμα CLAIM: Το CLAIM, χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα EU-HORIZON 2020, στοχεύει στον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά στο θαλάσσιο περιβάλλον, εστιάζοντας στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων συγκράτησής και καθαρισμού στις κύριες πηγές εισόδου (ποτάμια και μονάδες επεξεργασίας λυμάτων). Στο πλαίσιο του CLAIM αναπτύχθηκαν νέες μέθοδοι και καινοτόμες τεχνολογίες για την πρόληψη και την επί τόπου διαχείριση των ορατών και μη ορατών απορριμμάτων στις θάλασσες της Μεσογείου και της Βαλτικής. View full είδηση

Η παραγωγή πλαστικού και τα πλαστικά απορρίμματα θα αυξηθούν κατά πολύ ως το 2060, παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Αν δεν γίνει κάτι, η παραγωγή πλαστικού σχεδόν θα τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2019, περνώντας από τους 460 εκατομμύρια τόνους στους 1.231 εκατομμύρια τόνους, ενώ αντίστοιχη θα είναι η αύξηση και του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων, από τους 353 εκ. τόνους σε 1.014 εκ. τόνους, σύμφωνα με την έκθεση για τις «παγκόσμιες προοπτικές των πλαστικών: σενάρια δράσης με ορίζοντα το 2060». Ο ΟΗΕ ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συμφωνία κατά της μόλυνσης από το πλαστικό, μια μάστιγα που απειλεί το περιβάλλον και πλήττει τη βιοποικιλότητα. Όμως το σχετικό κείμενο δεν αναμένεται πριν το 2024. Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικών που παράγονται κάθε χρόνο και οι οποίοι διασπώνται σε μικροπλαστικά εντοπίζονται στους ωκεανούς, στους πάγους, στον ανθρώπινο οργανισμό, στα ζώα ακόμη και σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από τις κορυφές βουνών. Ο ΟΟΣΑ εξέτασε δύο σενάρια με ενισχυμένα μέτρα για όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών (παραγωγή, χρήση, ανακύκλωση ή εξάλειψη). Το πρώτο σενάριο «περιφερειακής δράσης» προβλέπει διαφορετικές χώρες να αναλαμβάνουν διαφορετικές δεσμεύσεις, με τις πιο πλούσιες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ να υιοθετούν πιο φιλόδοξα μέτρα. Το δεύτερο σενάριο, «της παγκόσμιας φιλοδοξίας», προβλέπει «ένα σύνολο πολύ αυστηρών μέτρων για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων παγκοσμίως με στόχο σχεδόν τον εκμηδενισμό τους ως το 2060». Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα σενάρια, η χρήση πλαστικών και η παραγωγή απορριμμάτων θα αυξηθούν σημαντικά. Μείωση θα σημειώσουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ο όγκος των απορριμμάτων η επεξεργασία των οποίων δεν είναι σωστή και αυτός των απορριμμάτων που καταλήγουν αυτούσια στη φύση. Ωστόσο αν δεν γίνει τίποτα, ο όγκος των πλαστικών που συγκεντρώνεται στους υδάτινους πόρους θα τριπλασιαστεί στους ποταμούς και τις λίμνες και σχεδόν θα πενταπλασιαστεί στους ωκεανούς. Εξάλλου ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι και τα δύο σενάρια μείωσης του πλαστικού μπορούν να εφαρμοστούν «με ένα σχετικά μικρό κόστος σε σχέση με το ΑΕΠ» των χωρών. View full είδηση

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέους κανόνες για την ασφάλεια των ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται για συσκευασίες τροφίμων. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, ο νέος κανονισμός θα θέσει σαφείς κανόνες για να διασφαλίσει ότι το ανακυκλωμένο πλαστικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ. Θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής βιωσιμότητας του συστήματος τροφίμων και στην επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Ο Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις πρωτογενείς πρώτες ύλες και να οικοδομήσουμε μια πλήρως κυκλική οικονομία, πρέπει να ενισχύσουμε την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών και να μειώσουμε σημαντικά τα πλαστικά απόβλητα στον τομέα των τροφίμων και πέρα. Τα πλαστικά είναι χρήσιμα για τη διατήρηση των τροφίμων, αλλά η χρήση τους πρέπει να είναι βιώσιμη. Οι σημερινοί νέοι κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ασφαλή και βιώσιμη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών στον τομέα των τροφίμων». Από την πλευρά της, η Επίτροπος αρμόδια για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται νέους κανόνες για την παραγωγή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών που μπορούν να εμπιστευτούν οι επιχειρήσεις τροφίμων και οι καταναλωτές. Καθώς περίπου το 50% όλων των πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ χρησιμοποιούνται για προϊόντα διατροφής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο τομέας μπορεί να μεταβεί σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα – η χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών είναι το κλειδί για να επιτευχθεί αυτό.». Ο νέος κανονισμός καθιστά δυνατή την έγκριση διαδικασιών ανακύκλωσης για την κατασκευή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών για χρήση σε συσκευασίες τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης τη βιομηχανία ανακύκλωσης να δημιουργήσει κατάλληλους τρόπους για την ανακύκλωση πλαστικών που επί του παρόντος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα έχει μια σαφέστερη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των τεχνολογιών ανακύκλωσης και της ασφάλειας του ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες τροφίμων που κατασκευάζονται με διαδικασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες. View full είδηση

Αποτυχία της χώρας μας να εφαρμόσει τις προβλέψεις του νόμου για τα πλαστικά μιας χρήσης προκύπτει μέσα από την πρώτη έκθεση για την πορεία εφαρμογής του νόμου, την οποία δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το WWF Ελλάς. Σχεδόν 21 μήνες μετά τη ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας, η οποία κινούνταν σε θετική κατεύθυνση, φαίνεται πως η κυβέρνηση αδυνατεί να εφαρμόσει ορθά το νόμο που η ίδια ψήφισε για τον περιορισμό της κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης και άρα τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης. Η πλαστική ρύπανση αποτελεί μια μεγάλη παγκόσμια απειλή για το θαλάσσιο και το χερσαίο περιβάλλον. Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο διαρρέουν στους ωκεανούς 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι μόνο στις ελληνικές θάλασσες καταλήγουν ετησίως 11.500 τόνοι πλαστικών. Η κατανάλωση των πλαστικών μιας χρήσης αυξάνεται όλο και περισσότερο, πράγμα που οδήγησε την ΕΕ να εκδώσει το 2019 οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων από την πλαστική ρύπανση (ΕΕ 2019/904). Με νόμο που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2020 (ν. 4736/2020), η Ελλάδα έγινε μια από τις πρώτες χώρες της ΕΕ που ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την εν λόγω οδηγία, εκπλήσσοντας θετικά. Ο νόμος, έχοντας ως βασικό στόχο τη σταδιακή μείωση της πλαστικής ρύπανσης, προβλέπει μια σειρά από ρυθμίσεις για την κατάργηση ορισμένων προβληματικών πλαστικών μιας χρήσης, τον περιορισμό σειράς άλλων πλαστικών προϊόντων και την ορθολογική διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων που προκύπτουν. (AP Photo/Darko Vojinovic) Ωστόσο, μέχρι σήμερα, οι επιδόσεις της χώρας μας στην εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου βρίσκονται επιεικώς κάτω από τη βάση, όπως επισημαίνειτο WWF Ελλάς. Σε μια προσπάθεια να ενημερώσει τους πολίτες αλλά και να ενθαρρύνει την κυβέρνηση να κάνει πράξη τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, παρουσιάζει την πρώτη έκθεση αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής του νόμου 4736/2020 για τον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά είδη μιας χρήσης. Η περιβαλλοντική οργάνωση κατέγραψε την υφιστάμενη κατάσταση σε σχέση με τις προβλέψεις του νόμου και καταλήγει στο συμπέρασμα πως η πολιτική της κυβέρνησης για τα πλαστικά μιας χρήσης μπορεί να συνοψιστεί στη φράση «δεσμεύσεις χωρίς εφαρμογή». Το μόνο θετικό σημείο που καταγράφει η έκθεση είναι η εφαρμογή κάποιων ρυθμίσεων του νόμου για τα πλαστικά μπουκάλια. Πολλές επιχειρήσεις έχουν κινητοποιηθεί και ήδη διαθέτουν στην αγορά πλαστικές φιάλες από PET που περιέχουν ανακυκλωμένο πλαστικό πάνω από 25%, αλλά και μπουκάλια με προσαρτημένα καπάκια, παρότι δίνεται περιθώριο εφαρμογής των μέτρων αυτών μέχρι τον Ιανουάριο του 2025 και τον Ιούλιο του 2024, αντίστοιχα. Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα πλέον προβληματικά σημεία στην εφαρμογή του νόμου: Α. Τα πλαστικά καλαμάκια εξακολουθούν να κατακλύζουν την αγορά. Βάσει του νόμου, 9 πλαστικά είδη μιας χρήσης (μπατονέτες, μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, στηρίγματα μπαλονιών, περιέκτες τροφίμων και ποτών από φελιζόλ) θα έπρεπε να τεθούν εκτός αγοράς από 3/7/2021 και το αργότερο έως 3/5/2022. Στην πράξη όμως εξακολουθούμε να παρατηρούμε υπερβολική κατανάλωση σε πλαστικά καλαμάκια, μιας και όπως φαίνεται, ελλείψει ελέγχων, έχει δημιουργηθεί ένα παρακύκλωμα παράνομης διάθεσης αυτών των ειδών. Β. Κακή εφαρμογή των ρυθμίσεων για πλαστικά κύπελλα και φαγητοδοχεία. Ο νόμος επιβάλλει από 1/1/2022 εισφορά 5 λεπτών για κάθε κύπελλο ή φαγητοδοχείο μιας χρήσης και 5 λεπτά για το καπάκι τους. Προβλέπει επίσης να ενημερώνονται οι πολίτες για τη δυνατότητα να ψωνίζουν με δικό τους σκεύος τρόφιμα και ποτά από λιανεμπόριο και καταστήματα εστίασης και να κερδίζουν έκπτωση. Στην πράξη όμως, τα καταστήματα στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν ενημερώνουν τους πολίτες για τη δυνατότητα αγορών με δικά τους σκεύη, ενώ καταγγελίες από φορείς της αγοράς αναφέρουν πως σε αρκετές περιπτώσεις η εισφορά έχει ενσωματωθεί στην τελική τιμή πώλησης των προϊόντων και δεν αποδίδεται το περιβαλλοντικό τέλος στην Πολιτεία, πράγμα που οδηγεί σε απώλεια εσόδων για το κράτος της τάξης των πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Γ. Δημόσιες βρύσες μόνο στα χαρτιά. Ο νόμος περιλαμβάνει διάταξη βάσει της οποίας οι δήμοι υποχρεώνονται από 1/7/2021 να διαθέτουν κοινόχρηστες βρύσες προς δωρεάν διάθεση πόσιμου νερού σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδικές χαρές, καθώς και να επεκτείνουν το δίκτυο με κοινόχρηστες βρύσες σε χώρους συνάθροισης κοινού εντός των ορίων της αρμοδιότητάς τους. Στην πράξη, οι δημόσιες βρύσες εξακολουθούν να αποτελούν είδος προς εξαφάνιση σχεδόν στο σύνολο των μεγάλων αστικών κέντρων και δεν έχει προχωρήσει επαρκώς η επέκτασή τους. Δ. Άκρως προβληματικές μεθοδεύσεις στη δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγύησης για πλαστικά μπουκάλια. Με τον νόμο προβλεπόταν να λειτουργεί από τις 5/1/2023 -δηλαδή σε λιγότερο από 5 μήνες από σήμερα- ένα πανελλαδικό σύστημα επιστροφής εγγύησης για τα πλαστικά μπουκάλια (αλλά και για μπουκάλια γυαλιού και αλουμινίου). Βάσει αυτού, ο καταναλωτής κατά την αγορά ενός προϊόντος σε πλαστικό μπουκάλι καταβάλλει ένα έξτρα τίμημα, το οποίο θα λαμβάνει πίσω όταν επιστρέφει το άδειο μπουκάλι σε σημεία επιστροφής. Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως αυτό το σύστημα είναι το πλέον κατάλληλο για να καταφέρει η χώρα να συλλέγει και να οδηγεί στην ανακύκλωση σχεδόν το σύνολο των 2-2,5 δισεκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών που καταναλώνονται στην Ελλάδα σε ετήσια βάση. Όμως, στην πράξη παρατηρούμε δυσοίωνες εξελίξεις γύρω από την εφαρμογή του. Ο νόμος 4736/2020 προέβλεπε την ύπαρξη ενός ενιαίου πανελλαδικού συστήματος, όμως με νόμο του Ιουλίου 2021 (ν. 4819/2021) καταργήθηκε αυτή η πρόβλεψη και δίνεται το πράσινο φως για δημιουργία πολλών συστημάτων επιστροφής εγγύησης. Αυτό είναι κάτι που πολλοί φορείς της αγοράς, αλλά και το WWF Ελλάς, θεωρούν καταστροφικό, μιας και είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθούν παλινωδίες και φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των συστημάτων. Επιπρόσθετα, ενώ ο νόμος του 2020 (ν. 4736/2020) όριζε την 5η Ιανουαρίου 2023 ως ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του συστήματος επιστροφής εγγύησης, με πρόσφατο νόμο που εκδόθηκε πριν λίγες μέρες (ν. 4964/2022), η έναρξη λειτουργίας μετατίθεται για τις 3 Ιουλίου 2023. Παράλληλα, ο νόμος του 2020 προέβλεπε πως έως τις 3/7/2021 θα έπρεπε να είχε εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση σχετικά με το πεδίο και πλαίσιο εφαρμογής του συστήματος επιστροφής εγγύησης. Όμως τελικά αυτή η απόφαση εκδόθηκε με ένα χρόνο καθυστέρηση (στις 21/7/2022) και τα περιεχόμενά της περισσότερο συσκοτίζουν παρά δίνουν ένα σαφές στίγμα για την εφαρμογή του συστήματος. Η υπουργική απόφαση μάλιστα ορίζει με σχεδόν αυθαίρετο τρόπο ένα εγγυοδοτικό αντίτιμο της τάξης των 0,10-0,15€ για κάθε φιάλη, τιμή πολύ χαμηλή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εμπειρία στην εφαρμογή συστήματος εγγυοδοσίας (πχ. Γερμανία και Ολλανδία 0,25€). Βάσει της εμπειρίας από άλλες χώρες της ΕΕ, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ένα σύστημα επιστροφής εγγύησης θα πρέπει όλες οι λεπτομέρειες λειτουργίας του να έχουν οριστεί τουλάχιστον 12-18 μήνες πριν την έναρξη λειτουργίας και να έχει λάβει χώρα εκτενής διάλογος και κατάρτιση όλων των εμπλεκομένων. Παρά την παράταση που δόθηκε για την έναρξη λειτουργίας της εγγυοδοσίας, είναι πολύ πιθανό να προκύψουν νέες καθυστερήσεις ή η εφαρμογή να ξεκινήσει με κακό τρόπο. Οδηγός αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών Παράλληλα με την παραπάνω έκθεση, το WWF Ελλάς δίνει σήμερα στη δημοσιότητα και τη νέα ανανεωμένη έκδοση του «Οδηγού αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών». Μέσω του Οδηγού, οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για την ανακυκλωσιμότητα ή μη των πλαστικών μιας χρήσης που κατακλύζουν την αγορά, καθώς και να μάθουν περισσότερα για την αντικατάσταση αυτών των ειδών με άλλες εναλλακτικές λύσεις ή προϊόντα. «Οι νόμοι από μόνοι τους δεν επαρκούν για να περιοριστεί η πλαστική ρύπανση. Εάν δεν συνοδευτούν από καλή εφαρμογή και ουσιαστικούς και συστημικούς ελέγχους, οι νόμοι αποτελούν κενό γράμμα. Αν η κυβέρνηση εξακολουθεί να θεωρεί πως η πλαστική ρύπανση είναι πρόβλημα, τότε ήρθε η ώρα να εφαρμόσει σωστά τον νόμο που η ίδια θέσπισε και να κάνει σαφές πως δεν θα υπάρξουν άλλες εκπτώσεις», δηλώνει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος προγραμμάτων μείωσης αποτυπώματος του WWF Ελλάς. «Η πλαστική ρύπανση δεν είναι ένα αόριστο ζήτημα, αλλά μια υπαρκτή απειλή που καταστρέφει το περιβάλλον, θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα και τον άνθρωπο και υποβαθμίζει το τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Η μείωση της πλαστικής ρύπανσης απαιτεί τη συνδρομή όλων: Πολιτείας, επιχειρήσεων και πολιτών. Τη στιγμή που δεν γίνεται καμία ουσιαστική ενημέρωση από τη μεριά της Πολιτείας προς τους πολίτες για τις ενέργειες που μπορούν να κάνουν, ώστε να περιοριστεί η υπερκατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης, είναι υποχρέωσή μας να καλύψουμε αυτό το κενό και να προσφέρουμε πρακτική πληροφόρηση σε όλους». Δείτε την έκθεση εδώ: https://wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/ekthesi_axiologisis_nomos_plastika_mias_xrisis.pdf View full είδηση

Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που νεκρός φυσητήρας βρέθηκε στη Μύκονο. Κατά την αυτοψία, οι ερευνητές νόμισαν ότι στο στομάχι της βρίσκονταν ένα μικρό φαλαινάκι ή ένα τεράστιο καλαμάρι. Στην πραγματικότητα εκεί εντοπίστηκε μια πλαστική μάζα από 100 πλαστικές σακούλες που ευθύνονταν για τον θάνατο του φυσητήρα. Η Ελλάδα, η χώρα με τα 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, που ο μεγάλος της πλούτος είναι η θάλασσα, βρίσκεται κι αυτή αντιμέτωπη με το μεγάλο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά. Έρευνα που διεξήχθη για την πυκνότητα και σύσταση των απορριμμάτων στον βυθό τριών κόλπων της Ελλάδας (Σαρωνικός, Πατραϊκός, Εχινάδων), ενός της Ρουμανίας (Κοστάντζα) κι ενός της Κύπρου (Λεμεσού) έδειξε, σύμφωνα με το WWF Ελλάς, πως οι περιοχές της Ελλάδας είχαν μεγαλύτερη πυκνότητα απορριμμάτων στον βυθό σε σχέση με τις άλλες περιοχές. Ο βυθός του Σαρωνικού ήταν αυτός με τη μεγαλύτερη πυκνότητα. Αξίζει να σημειωθεί πως το 95% σχεδόν των απορριμμάτων που βρέθηκαν στον Σαρωνικό ήταν πλαστικά. Σε άλλη παρόμοια έρευνα σε Κυκλάδες και Ευβοϊκό, επίσης εντοπίστηκε πως τα πλαστικά απορρίμματα ήταν τα συνηθέστερα απορρίμματα που ‘αλιεύτηκαν’ από τον βυθό των συγκεκριμένων περιοχών. Σύμφωνα με έρευνα καταγραφής απορριμμάτων σε 80 παραλίες της Ελλάδας, τα πλαστικά είναι η πλέον κοινή κατηγορία απορριμμάτων που εντοπίστηκε. Το 43-51% των απορριμμάτων που καταγράφηκαν στην έρευνα ήταν πλαστικά, το 13-18% χαρτί και το 7-12% αλουμίνιο. Βάσει πρόσφατης έρευνας στο πλαίσιο του προγράμματος Life Debag, στο τοπ-10 των απορριμμάτων που εντοπίστηκαν στις παραλίες της Σύρου περιλαμβάνονται αποτσίγαρα, μικρά και μεγάλα κομμάτια πλαστικών, καλαμάκια και αναδευτήρες, πλαστικές συσκευασίες τροφίμων, πλαστικά καπάκια, πλαστικές σακούλες και πλαστικά ποτήρια. Οι Έλληνες καταναλώνουν 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια ετησίως Επιπρόσθετα, η οργάνωση Seas at Risk εκτίμησε την κατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης στις χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Σύμφωνα λοιπόν με τις μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις, στην Ελλάδα καταναλώνονται κάθε χρόνο περίπου 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια και 300 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια και καπάκια, ενώ μόνο στα ταχυφαγεία εκτιμάται ότι κάθε χρόνο καταναλώνονται σχεδόν 1 δισ. πλαστικά καλαμάκια. Όπως σχολιάζει το WWF Ελλάς, με αφορμή την έρευνά του για την πλαστική ρύπανση στη Μεσόγειο, η ρύπανση από πλαστικά μόλις τώρα άρχισε να μπαίνει στο δημόσιο διάλογο, αλλά με τρόπο αποσπασματικό και κυρίως μέσα από κατακερματισμένες δράσεις ενημέρωσης. «Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και το μέτρο εισαγωγής τέλους στη λεπτή πλαστική σακούλα μιας χρήσης αντιμετωπίστηκε ως ένας ακόμη φόρος στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης κι όχι ως ένα πρώτο βήμα για την μείωση των επιπτώσεων που η πλαστική ρύπανση φέρνει στο θαλάσσιο οικοσύστημα», αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση. Η ευαισθητοποίηση των πολιτών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Στο Ευρωβαρόμετρο 388 (Ιούνιος 2014), το 94% των Ευρωπαίων δηλώνουν ότι χρειάζονται περισσότερο ενημέρωση για τα είδη πλαστικών που ανακυκλώνονται, ενώ στο Ευρωβαρόμετρο 468 (Νοέμβριος 2017) προκύπτει πως οι πολίτες δεν είναι τόσο ευαισθητοποιημένοι όσο θα μπορούσε. Για παράδειγμα, μόλις το 34% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι αποφεύγει την αγορά πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης. Το ποσοστό για τους Έλληνες είναι ακόμα μικρότερο και μόλις φτάνει το 24%, δείγμα του ότι απαιτείται περισσότερη προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση και την ανάληψη δράσης εκ μέρους των πολιτών. Αλλά και σε επίπεδο πολιτικής, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, τονίζει η ΜΚΟ. «Καταρχάς», σημειώνει, «δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποιος σχεδιασμός για τη λήψη μέτρων με σκοπό την αποτροπή εισόδου πλαστικών απορριμμάτων στο θαλάσσιο περιβάλλον. Η εισαγωγή του τέλους πλαστικής σακούλας έγινε μόνο έπειτα από απαίτηση της Κομισιόν και με πολύ ‘χαλαρούς’ όρους (τέλος μόλις 0,04€ το 2018 και 0,09€ το 2019, όταν πχ. σε Ολλανδία και Ιρλανδία η χρέωση φτάνει τα 0,25€ και 0,22€ αντίστοιχα)». Μετεξεταστέοι στη διαχείριση πλαστικών σκουπιδιών Στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τη βάση. Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, η κακή διαχείριση γενικότερα των στερεών απορριμμάτων, το χαμηλό ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών κι ακόμα χειρότερα η ύπαρξη ανεξέλεγκτων και παράνομων χώρων απόθεσης απορριμμάτων, είναι μόνιμες αιτίες διοχέτευσης πλαστικών στο Αιγαίο, στο Ιόνιο, στη Μεσόγειο. Η Ελλάδα εξακολουθεί να πληρώνει πρόστιμα στην ΕΕ για την μη αποκατάσταση παράνομων χωματερών. Επιπλέον, εκτιμάται ότι μόλις το 20% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται, ενώ το υπόλοιπο καταλήγει σε ΧΥΤΑ ή χωματερές. Το ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών στην Ελλάδα είναι ένα από τα χειρότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πηγές Sperm whale: death by 100 plastic bags, http://oceanwildthings.com/2012/06/sperm-whale-death-by-100-plastic-bags/ (last access: 18.05.2018) Ioakeimidis, C., et al. A comparative study of marine litter on the seafloor of coastal areas in the Eastern Mediterranean and Black Seas. Mar. Pollut. Bull. (2014) Papadopoulou, K.-N., Anastasopoulou, A., Mytilineou, C. H., Smith, C. J., and Stamouli, C. (2015). “Seabed marine litter, comparison of 4 Aegean trawling grounds,” in Proceedings of 11th Panhellenic Symposium of Oceanography and Fisheries (Lesvos), 381–385. S. Kordella , M. Geraga , G. Papatheodorou , E. Fakiris & I. M. Mitropoulou (2013). Litter composition and source contribution for 80 beaches in Greece, Eastern Mediterranean: A nationwide voluntary clean-up campaign, Aquatic Ecosystem Health & Management, 16:1, 111-118 Seas at Risk, Single-use plastics and the marine environment: Leverage points for reducing single-use plastics (2017) Flash Eurobarometer 388 – June 2014, Attitudes of Europeans towards Waste Management and Resource Efficiency Special Eurobarometer 468 - October 2017 , Attitudes of European citizens towards the environment View full είδηση

Καθώς η ποσότητα των βλαβερών πλαστικών απορριμμάτων στους ωκεανούς και τις θάλασσες αυξάνεται όλο και περισσότερο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίοι βάζουν στο στόχαστρο τα 10 πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης που συναντάμε περισσότερο στις παραλίες και τις θάλασσες της Ευρώπης, καθώς και τα απολεσθέντα και εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία. Μεταξύ αυτών είναι τα μαχαιροπίρουνα, τα καλαμάκια, τα πιάτα, οι μπατονέτες αλλά και μερικώς τα ποτήρια και μπουκάλια μιας χρήσης. Όλα μαζί αυτά τα προϊόντα αποτελούν το 70% του συνόλου των θαλάσσιων απορριμμάτων. Οι νέοι κανόνες είναι αναλογικοί και σχεδιασμένοι για κάθε περίπτωση χωριστά, ώστε να επιτυγχάνονται τα βέλτιστα αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικά μέτρα θα εφαρμόζονται για διαφορετικά προϊόντα. Όταν υπάρχουν εναλλακτικά προϊόντα άμεσα διαθέσιμα και οικονομικά προσιτά, τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης θα απαγορεύονται από την αγορά.Όσον αφορά τα προϊόντα για τα οποία δεν υπάρχουν σαφείς εναλλακτικές επιλογές, δίνεται έμφαση στον περιορισμό της χρήσης τους μέσω μείωσης της κατανάλωσης σε εθνικό επίπεδο, απαιτήσεων σχεδιασμού και επισήμανσης, καθώς και υποχρεώσεων των κατασκευαστών τους για διαχείριση των αποβλήτων/καθαρισμό. Χάρη στους νέους κανόνες, η Ευρώπη θα πρωτοστατεί σε ένα ζήτημα παγκοσμίων διαστάσεων. Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Βιώσιμης Ανάπτυξης Φρανς Τίμερμανς δήλωσε τα εξής:«Η παρούσα Επιτροπή υποσχέθηκε να είναι μεγάλη στα μεγάλα ζητήματα και να αφήνει τα υπόλοιπα στα κράτη μέλη. Τα πλαστικά απόβλητα είναι αναμφισβήτητα ένα σημαντικό πρόβλημα και οι Ευρωπαίοι οφείλουν να συνεργαστούν για να το αντιμετωπίσουν, επειδή τα απόβλητα αυτά καταλήγουν στον αέρα που αναπνέουμε, στο έδαφός μας, στις θάλασσές μας, και στα τρόφιμά μας. Χάρη στις σημερινές προτάσεις, τα πλαστικά μιας χρήσης θα μειωθούν στα ράφια των σουπερμάρκετ μέσω μιας σειράς μέτρων. Θα απαγορεύσουμε ορισμένα από αυτά τα είδη και θα τα αντικαταστήσουμε με άλλα καθαρότερα, ώστε οι καταναλωτές να εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούν τα αγαπημένα τους προϊόντα». Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα Γίρκι Κάταϊνεν,πρόσθεσε: «Τα πλαστικά αντικείμενα μπορεί να είναι καταπληκτικά, αλλά πρέπει να τα χρησιμοποιούμε πιο υπεύθυνα. Τα πλαστικά μιας χρήσης δεν είναι έξυπνη οικονομική ή περιβαλλοντική επιλογή, και οι σημερινές προτάσεις θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές να στραφούν προς βιώσιμα εναλλακτικά προϊόντα. Πρόκειται για μια ευκαιρία για την Ευρώπη να πρωτοστατήσει δημιουργώντας προϊόντα που θα ζητά ο κόσμος για τις επόμενες δεκαετίες, και αποκομίζοντας μεγαλύτερη οικονομική αξία από τους πολύτιμους και περιορισμένους πόρους μας. Με τον στόχο της συλλογής πλαστικών φιαλών που θέτουμε, θα εξασφαλίσουμε τις αναγκαίες ποσότητες πλαστικού για μια ακμάζουσα βιομηχανία ανακύκλωσης πλαστικών». Σε ολόκληρο τον κόσμο, τα πλαστικά υλικά αποτελούν το 85% των θαλάσσιων απορριμμάτων και συχνά καταλήγουν στο πιάτο μας αλλά και στους πνεύμονές μας, ενώ είναι ακόμη άγνωστες οι επιπτώσεις στην υγεία μας από τα μικροπλαστικά που περιέχονται στον αέρα, στο νερό και στα τρόφιμα. Η αντιμετώπιση του προβλήματος των πλαστικών είναι επιτακτική ανάγκη, μπορεί μάλιστα να προσφέρει νέες ευκαιρίες για καινοτομία, ανταγωνιστικότητα και δημιουργία θέσεων εργασίας. Οι επιχειρήσεις θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: η εφαρμογή ενιαίου συνόλου κανόνων σε ολόκληρη την αγορά της ΕΕ θα λειτουργήσει ως εφαλτήριο για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που θα μπορέσουν να αναπτύξουν οικονομίες κλίμακας και να είναι πιο ανταγωνιστικές στην παγκόσμια αγορά όπου η ζήτηση για βιώσιμα προϊόντα έχει εκτιναχθεί στα ύψη. Μέσω της καθιέρωσης συστημάτων επαναχρησιμοποίησης (π.χ. συστημάτων εγγύησης και επιστροφής) οι επιχειρήσεις θα εξασφαλίσουν σταθερό εφοδιασμό σε υψηλής ποιότητας υλικά. Σε άλλες περιπτώσεις, το κίνητρο για την αναζήτηση εναλλακτικών, πιο βιώσιμων λύσεων, μπορεί να δώσει στις επιχειρήσεις το τεχνολογικό προβάδισμα έναντι των παγκόσμιων ανταγωνιστών τους. Διαφορετικά μέτρα για διαφορετικά προϊόντα Μετά τη θέσπιση ρυθμίσεων για τη χρήση της πλαστικής σακούλας το 2015, το 72% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι έχει μειώσει τη χρήση της (Ευρωβαρόμετρο). Η ΕΕ στρέφει σήμερα την προσοχή της στα 10 πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και στα αλιευτικά εργαλεία, που αποτελούν μαζί το 70% των θαλάσσιων απορριμμάτων στην Ευρώπη. Οι νέοι κανόνες θα επιφέρουν: Απαγόρευση ορισμένων πλαστικών προϊόντων: Όταν υπάρχουν εναλλακτικά προϊόντα άμεσα διαθέσιμα και οικονομικά προσιτά, τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης θα απαγορεύονται από την αγορά. Η απαγόρευση θα ισχύσει για μπατονέτες, μαχαιροπήρουνα, πιάτα, καλαμάκια και αναδευτήρες και καλαμάκια στήριξης μπαλονιών από πλαστικό, τα οποία θα πρέπει να κατασκευάζονται αποκλειστικά από πιο βιώσιμα υλικά. Πλαστικά δοχεία αναψυκτικών μιας χρήσης θα επιτρέπονται στη αγορά μόνο εφόσον το πώμα ή το καπάκι τους δεν αποσπάται. Στόχοι μείωσης της κατανάλωσης: Τα κράτη μέλη θα πρέπει να περιορίσουν τη χρήση πλαστικών δοχείων τροφίμων και ποτηριών,καθορίζοντας εθνικούς στόχους μείωσης, προσφέροντας εναλλακτικά προϊόντα στα σημεία πώλησης, ή διασφαλίζοντας ότι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης θα επιβαρύνονται από κάποιο τέλος. Υποχρεώσεις των κατασκευαστών: Οι κατασκευαστές θα συμμετέχουν στο κόστος της διαχείρισης αποβλήτων και του καθαρισμού, καθώς και των μέτρων ευαισθητοποίησης για δοχεία, συσκευασίες και περιτυλίγματα τροφίμων (π.χ. τσιπς και ζαχαρωτά), δοχεία και κύπελλα για ποτά, προϊόντα καπνού με φίλτρο (π.χ. αποτσίγαρα), υγρά μαντηλάκια, μπαλόνια και λεπτές πλαστικές σακούλες. Θα δοθούν επίσης κίνητρα για την ανάπτυξη λιγότερο ρυπογόνων εναλλακτικών λύσεων για τα προϊόντα αυτά· Στόχοι συλλογής: Τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να συλλέγουν το 90% των πλαστικών δοχείων για ποτάαπό το 2025, π.χ. μέσω συστημάτων εγγύησης και επιστροφής. Απαιτήσεις επισήμανσης: Για ορισμένα προϊόντα θα απαιτείται σαφής και τυποποιημένη επισήμανση η οποία θα αναφέρει τον τρόπο διάθεσης των σχετικών αποβλήτων, τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προϊόντος, και την παρουσία πλαστικών υλών στο συγκεκριμένο προϊόν. Αυτό θα ισχύει για τις σερβιέτες, τα υγρά μαντηλάκια και τα μπαλόνια. Μέτρα ευαισθητοποίησης: Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των απορριμμάτων από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και αλιευτικά εργαλεία, καθώς και σχετικά με τα διαθέσιμα συστήματα επαναχρησιμοποίησης και τις επιλογές διαχείρισης αποβλήτων για όλα αυτά τα προϊόντα. Όσον αφορά τα αλιευτικά εργαλεία, τα οποία αποτελούν το 27% όλων των απορριμμάτων στις παραλίες, η Επιτροπή έχει ως στόχο να συμπληρώσει το υφιστάμενο πλαίσιο πολιτικής με προγράμματα ευθύνης των κατασκευαστών για πλαστικά αλιευτικά εργαλεία. Οι κατασκευαστές πλαστικών αλιευτικών εργαλείων θα υποχρεωθούν να καλύπτουν το κόστος της συλλογής των αποβλήτων από τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής, καθώς και το κόστος μεταφοράς και επεξεργασίας τους. Θα καλύπτουν επίσης το κόστος των μέτρων ευαισθητοποίησης. Λεπτομερή στοιχεία σχετικά με τους νέους κανόνες για τα αλιευτικά εργαλεία είναι διαθέσιμα εδώ. View full είδηση

Για τη ραγδαία αύξηση των πλαστικών που καταλήγουν στη Μεσόγειο προειδοποίησε η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN). Μία νέα έκθεση της Ένωσης διαπιστώνει ότι περίπου 229.000 τόνοι πλαστικών διαρρέουν στη Μεσόγειο Θάλασσα κάθε χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με περισσότερα από 500 κοντέινερ ημερησίως. Μάλιστα, η έκθεση εκτιμά ότι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο τόνοι πλαστικών έχουν ήδη συσσωρευτεί μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο. Όπως τονίζει η οργάνωση, εάν δεν ληφθούν σημαντικά μέτρα για την αντιμετώπιση της διαχείρισης αποβλήτων, που αποτελεί και τη βασική αιτία της θαλάσσιας μόλυνσης, αυτή η ποσότητα αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2040. Με βάση τη συλλογή δεδομένων από μελέτες στο πεδίο, η έκθεση, με τίτλο «Mare Plasticum: The Mediterranean», που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Environmental Action, διαπιστώνει ότι οι ροές προέρχονται από 33 χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου. Επισημαίνει, ότι τα μακρο-πλαστικά που προκύπτουν από την κακή διαχείριση αποβλήτων αποτελούν το 94% της συνολικής διαρροής πλαστικών. Αφού βυθιστεί στη θάλασσα, το πλαστικό διασπάται κυρίως σε ιζήματα με τη μορφή μικροπλαστικών, δηλαδή σε σωματίδια μικρότερα από 5 mm. «Η πλαστική ρύπανση μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες βλάβες τόσο στα χερσαία όσο και τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα. Τα θαλάσσια ζώα μπορεί να μπλέκονται ή να καταπίνουν πλαστικά απορρίμματα και τελικά να πεθαίνουν από την εξάντληση και την πείνα. Επιπλέον, τα πλαστικά απόβλητα απελευθερώνουν χημικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να είναι επιβλαβείς τόσο για τα οικοσυστήματα όσο και για την ανθρώπινη υγεία, ειδικά σε μία ημίκλειστη θάλασσα, όπως η Μεσόγειος», δήλωσε η διευθύντρια του IUCN Global Marine and Polar Program, Minna Epps. Η κ. Epps ανέφερε, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, πως «με βάση την έκθεση, καθίσταται σαφές ότι τα τρέχοντα αλλά και τα ήδη προγραμματισμένα μέτρα δεν αρκούν για τη μείωση της διαρροής πλαστικών και την αποτροπή των συνεπειών». Ειδικότερα, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, η Αίγυπτος (περίπου 74.000 τόνοι/έτος), η Ιταλία (34.000 τόνοι/έτος) και η Τουρκία (24.000 τόνοι/έτος) είναι οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά διαρροής πλαστικών στη Μεσόγειο, κυρίως λόγω των μεγάλων ποσοτήτων κακοδιαχειριζόμενων αποβλήτων αλλά και λόγω των μεγάλων παράκτιων πληθυσμών τους. Κατά κεφαλήν, ωστόσο, το Μαυροβούνιο (8 κιλά/έτος/άτομο), η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία (το καθένα συμβάλλει περίπου 3 κιλά/έτος/άτομο) έχουν τα υψηλότερα επίπεδα διαρροής. Σημειώνεται, ότι η Ελλάδα, βρίσκεται ένατη από το τέλος ανάμεσα στις 33 χώρες της Μεσογείου όσον αφορά τις διαρροές πλαστικών στη θάλασσα, τέταρτη από το τέλος σε κατά κεφαλήν διαρροές (πολύ λιγότερο από ένα κιλό κατά άτομο), ενώ έχοντας τη μεγαλύτερη ακτογραμμή κατέχει την πρωτιά σε καθαρισμούς ακτών και θαλασσών. Όσον αφορά τα πρωτογενή μικροπλαστικά - πλαστικά που εισέρχονται στους ωκεανούς με τη μορφή μικρών σωματιδίων, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα πλαστικά απορρίμματα που αποικοδομούνται στο νερό - η ροή πλαστικών στη Μεσόγειο εκτιμάται σε 13.000 τόνους ανά έτος. Επίσης, η σκόνη των ελαστικών είναι η μεγαλύτερη πηγή διαρροής (53%), ενώ ακολουθούν η μόλυνση από υφάσματα (33%), μικροσφαιρίδια των καλλυντικών (12%) και σωματίδια του κύκλου παραγωγής (2%). Επιπλέον, με βάση την προβλεπόμενη ετήσια αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικών κατά 4%, η έκθεση παρουσιάζει διαφορετικά σενάρια διαρροής και αξιολογεί βασικές δράσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των ροών πλαστικών στη Μεσόγειο τα επόμενα 20 χρόνια. Διαπιστώνει, δε, ότι σύμφωνα με το business as usual σενάριο η ετήσια διαρροή θα φτάσει τους 500.000 τόνους ετησίως έως το 2040 και υπογραμμίζει πως θα απαιτηθούν φιλόδοξες παρεμβάσεις πέρα από τις τρέχουσες δεσμεύσεις για τη μείωση της ροής πλαστικών στη θάλασσα. «Οι κυβερνήσεις, ο ιδιωτικός τομέας, τα ερευνητικά ιδρύματα και άλλοι κλάδοι, αλλά και οι καταναλωτές πρέπει να συνεργαστούν για τον επανασχεδιασμό των διαδικασιών και των αλυσίδων εφοδιασμού. Να επενδύσουν στην καινοτομία και να υιοθετήσουν πρότυπα βιώσιμης κατανάλωσης, καθώς επίσης και βελτιωμένες πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων, προκειμένου να κλείσουν αυτή την "πλαστική κάνουλα"», τόνισε δήλωσε ο διευθυντής του Κέντρου Μεσογειακής Συνεργασίας του IUCN, Antonio Troya. Η βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων, αρχής γεννωμένης από τη συλλογή αποβλήτων, προσφέρει τις μεγαλύτερες δυνατότητες να μειωθεί η διαρροή πλαστικών με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με την έκθεση. Μάλιστα, η έκθεση διαπιστώνει ότι περισσότεροι από 50.000 τόνοι διαρροής πλαστικών στη Μεσόγειο θα μπορούσαν να αποφευχθούν κάθε χρόνο εάν η διαχείριση των αποβλήτων μεταξύ των κρατών επρόκειτο να βελτιωθεί στα παγκόσμια πρότυπα βέλτιστων πρακτικών. Επιπλέον, η έκθεση επισημαίνει ότι οι απαγορεύσεις αλλά και η κατάργηση πλαστικών μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις εάν εφαρμοστούν ευρέως. Για παράδειγμα, εκτιμά ότι η καθολική απαγόρευση της πλαστικής σακούλας στη λεκάνη της Μεσογείου θα μείωνε περαιτέρω τη διαρροή πλαστικών κατά περίπου 50.000 τόνους ετησίως. Τέλος, σημειώνεται ότι η έκδοση της έκθεσης υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Mava. αλήγουν ετησίως στη Μεσόγειο Θάλασσα View full είδηση

Σε συμφωνία κατέληξαν σήμερα οι Βρυξέλλες όσον αφορά σχέδιο της ΕΕ για την απαγόρευση των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, όπως τα καλαμάκια και τα πλαστικά πιάτα. Η Ελίζαμπετ Κέστινγκερ, υπουργός Βιωσιμότητας και Τουρισμού της Αυστρίας, ανακοίνωσε με μήνυμά της στο Twitter ότι επετεύχθη συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για «ένα ορόσημο στις προσπάθειές μας να μειωθούν τα πλαστικά σκουπίδια». Η Αυστρία ασκεί την τρέχουσα περίοδο την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ. Η προσωρινή αυτή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επισήμως από τα κράτη μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σε δύο χρόνια. Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την απαγόρευση μιας σειράς από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης για τα οποία υπάρχουν ήδη διαθέσιμα εναλλακτικά προϊόντα που δεν είναι πλαστικά, παράλληλα με τη μείωση της χρήσης ειδών, όπως τα πλαστικά δοχεία για φαγητό. Περισσότερο από το 80% των απορριμμάτων που μολύνουν τις θάλασσες είναι πλαστικά, ήταν το επιχείρημα που διατύπωσε κατά την παρουσίαση της πρότασής της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα πλαστικά απορρίμματα αποτελούν ιδιαίτερο πρόβλημα για τους ωκεανούς, επειδή λόγω του αργού ρυθμού αποσύνθεσής τους ίχνη τους εντοπίζονται συχνά στα θαλάσσια είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φάλαινες και τα θαλάσσια πουλιά, όπως και στα ψάρια και τα θαλασσινά που καταλήγουν στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου. Εν τω μεταξύ, η γερμανική Die Welt γράφει σήμερα στο κύριο άρθρο της ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε οριστικά ότι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης αποσύρονται από την αγορά. Όπως δε ανακοίνωσε η αυστριακή Προεδρία της ΕΕ οι διαπραγματευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη- μέλη συμφώνησαν στις Βρυξέλλες για την εφαρμογή του μέτρου. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή μόλις μέσα σε δύο χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δικαιολογεί την απόφασή της κυρίως με την προστασία των ωκεανών, καθώς περισσότερο από το 80% των σκουπιδιών στους ωκεανούς είναι πλαστικά. Η στρατηγική κατά των πλαστικών απορριμμάτων θα επιφέρει αισθητές αλλαγές σχεδόν στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Το πακέτο αφορά κυρίως τη βιομηχανία πλαστικών, η οποία σύμφωνα με τις αρχές του 2015 είχε έναν κύκλο εργασιών 340 δισ. ευρώ και απασχολούσε 1,5 εκατομμύρια άτομα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει ότι το σχέδιο θα έχει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη. Τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 3,4 εκατομμύρια τόνους. Μέχρι το 2030, θα μπορούσαν να αποφευχθούν περιβαλλοντικές ζημίες αξίας 22 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 6,5 δισ. ευρώ. View full είδηση

Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος σε ολάκερο τον κόσμο που να μην υποφέρει από την πλαστική ρύπανση. Σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων, καθημερινά εναποτίθενται περί τα 132 μικροπλαστικά σωματίδια, ανά τετραγωνικό μέτρο, στα πιο απομονωμένα δημόσια πάρκα αλλά και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας και αδιατάρακτης φύσης των Νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής, είτε με τη βοήθεια του αέρα είτε της βροχής. Περισσότεροι από έντεκα τόνους μικροπλαστικών θραυσμάτων εκτιμάται ότι επικάθονται και μολύνουν τα εδάφη σε ετήσια βάση. Ακίνδυνο; Μπα! Για κανέναν πολίτη του κόσμου ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ Η νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Science αποκαλύπτει όχι μόνο το μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης της υδρογείου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο «ταξιδεύουν» τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών θραυσμάτων -τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο- με τη βοήθεια του ανέμου και της βροχής. Υπολογίστηκε ότι περίπου έντεκα δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών μικροσκοπικών σωματιδίων θα συσσωρευτούν στο περιβάλλον μέχρι το 2025. Εμείς οι άνθρωποι όταν πετάμε τα πλαστικά απορρίμματά μας στα σκουπίδια και όχι στους κάδους ανακύκλωσης γνωρίζουμε πλέον ότι, καθώς τα πλαστικά είναι πολύ δύσκολο να βιοαποδομηθούν, «σπάνε» σε μικρά κομμάτια -πολλών μεγεθών, από έναν κόκκο ρυζιού έως μικρότερα και από ένα μόριο σκόνης- και διαρρέουν στο περιβάλλον. Θάλασσες, ποτάμια, λίμνες, βουνά είναι βαριά τραυματισμένα από την πλαστική ρύπανση όπως άλλωστε και η ατμόσφαιρα. Η νέα επιστημονική έρευνα αποτύπωσε το πώς αυτά τα μικρά πλαστικά σωματίδια μεταφέρονται, τι αποστάσεις διανύουν με τη βοήθεια του αέρα ή της βροχής, αν μολύνουν μόνο σε τοπικό επίπεδο (κοντά δηλαδή στο σημείο απόρριψής τους) τα εδάφη αλλά και -εφόσον έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν- πόσο μακριά καταφέρνουν να «πετάξουν». Κατέγραψαν όμως και τις πηγές της μόλυνσης (π.χ. αστικά κέντρα) όπως και την ταυτότητα των μικροπλαστικών αυτών σωματιδίων (από τι υλικό προέρχονται, ρούχα, πλαστικές συσκευασίες κ.ά.). Οι επιστήμονες που εκπόνησαν την έρευνα, υπό την καθοδήγηση της Janice Brahney επίκουρης καθηγήτριας διαχείρισης και προστασίας των υδροφόρων οριζόντων στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, πέρασαν έναν ολόκληρο χρόνο συλλέγοντας μικροπλαστικά θραύσματα από έντεκα εθνικά πάρκα και προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης των νοτιοδυτικών πολιτειών της Αμερικής. Χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο μπόρεσαν να εξετάσουν ξεχωριστά τα σωματίδια που «προσγειώνονταν» στο έδαφος τις ημέρες ξηρασίας και ξεχωριστά όσα μικροπλαστικά «έπεφταν» από τον ουρανό τις βροχερές ημέρες ή όταν χιόνιζε. Κατέγραψαν, ακόμη, τις ιδιαιτερότητες της «συμπεριφοράς» τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στην ατμόσφαιρα. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας ανέδειξαν το αποτροπιαστικό μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης· αποτροπιαστικό καθώς αφορά μονάχα τις προαναφερθείσες περιοχές και όχι την υδρόγειο. Οπως ήδη γνωρίζουμε, με τη βοήθεια του αέρα, μόρια σκόνης που έρχονται από περιοχές όπως η έρημος της Σαχάρα, μπορούν να «ταξιδέψουν» περίπου στη μισή επιφάνεια της Γης προτού να πέσουν στο έδαφος. Με τον ίδιο τρόπο αποδείχτηκε ότι ταξιδεύουν και τα κάθε λογής μικροπλαστικά θραύσματα. Οι επιστήμονες με την μέθοδο Fourier (Φασματοσκοπία Υπερύθρου Μετασχηματισμού Fourier) καταμέτρησαν τον ακριβή αριθμό μικροπλαστικών JANICE BRAHNEY / UTAH STATE UNIVERSITY Περισσότεροι λοιπόν από χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών επικάθονται και συσσωρεύονται στα πιο απομονωμένα και προστατευόμενα εδάφη (εθνικά πάρκα και άγρια φύση) των νοτιοδυτικών πολιτειών και εισχωρούν στα οικοσυστήματα, κάθε χρόνο. Χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών ισοδυναμούν, κατά τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, με το βάρος 120 έως 300 εκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών νερού. Αρα, εύκολα αναρωτιέται κανείς, πόσα από αυτά τα μικροσωματίδια καταλήγουν στους πνεύμονες των ανθρώπων διά της αναπνοής, τα οποία λόγω της προέλευσης αλλά και σύστασής τους κουβαλάνε στο σώμα τους την ιστορία τους που είναι καθόλα βρόμικη; Βρόμικη γιατί κουβαλάνε χημικές ενώσεις, φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα. Καταλήγουν όμως και στο στομάχι των ανθρώπων διαμέσου της τροφικής αλυσίδας. Γι’ αυτό και η πλαστική ρύπανση μας αφορά όλους, αφού δεν είναι τοπικό φαινόμενο αλλά τραγική παγκόσμια πραγματικότητα. Τα ψαράκια που καταναλώνουμε ή το κρέας, όταν ήταν ζωντανά βοσκούσαν είτε στα θαλάσσια λιβάδια είτε στα χερσαία. Και μαζί με πλαγκτόν, άλλα ψαράκια, μαλάκια, χορτάρι ή ό,τι άλλο, έφαγαν και μικροπλαστικά, τα οποία βρίσκονται πλέον παντού σύμφωνα με τους επιστήμονες όλου του κόσμου. Στις πόλεις, στους πάγους της Αρκτικής μέχρι την πιο απάτητη βουνοκορφή. Ας μην ξεχνάμε ότι η πρώτη επίσημη «ανέλκυση» μικροπλαστικών από τους ωκεανούς έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1970. Επομένως, τρώγοντάς, αναπνέοντας, πίνοντας νερό, δηλαδή κάνοντας τα απαραίτητα για να ζήσουμε, καταναλώνουμε και αποθηκεύουμε στο πεπτικό, αναπνευστικό μας σύστημα μικροπλαστικά σωματίδια. Δεν θα αναρωτηθούμε αν είναι καλό για την υγεία μας – είναι δεδομένο το αρνητικό αποτύπωμα, αλλά θα χρησιμοποιήσουμε την πληροφορία για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που ίσως μέχρι τώρα δεν είχαμε καταλάβει. Οτι κάθε πράξη μας έχει αποτέλεσμα. Κάποιος μπορεί να πετάει το μπουκάλι του νερού του στον δρόμο της γειτονιάς του και τα κομμάτια αυτού του μπουκαλιού να τα καταναλώσει ένας κάτοικος μακριά, στο αντικρινό μισό του πλανήτη, στο ψάρι του, στο μπιφτέκι, στο νερό που πίνει ή στον αέρα που αναπνέει. Γιατί αυτό ακριβώς μπόρεσαν να καταγράψουν οι επιστήμονες που εκπόνησαν την εν λόγω έρευνα. Και απέδειξαν ότι τα περισσότερα μικροπλαστικά που περισυνέλεξαν ήταν συνθετικές μικροΐνες, δηλαδή προέρχονταν από συνθετικά υφάσματα (ως γνωστόν σε κάθε πλύση που βάζουμε, χίλιες εννιακόσιες συνθετικές ίνες καταλήγουν στη θάλασσα μέσω της αποχέτευσης - https://archipelago.gr/ti-kanoume/ergastiriaki-erevna/mikroplastika/). Ο υπόλοιπος όγκος μικροπλαστικών είχε πηγή προέλευσης: χαλιά, μοκέτες, συσκευασίες από υλικά βαφής και καλλυντικών, εξοπλισμό κατασκήνωσης κ.ά., και δυστυχώς οι ερευνητές βρήκαν ποσότητες μκροπλαστικών σε κάθε ένα δείγμα που συνέλεξαν. Αναλύοντας επίσης τις καιρικές συνθήκες και τη συσσώρευση μορίων σκόνης στα εθνικά πάρκα και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης, οι επιστήμονες μπόρεσαν να καταγράψουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης των συγκεκριμένων περιοχών από τις τριγύρω πόλεις αλλά και τον μηχανισμό «πτήσεων» των πλαστικών σωματιδίων σε ολόκληρο τον πλανήτη, μηχανισμός που λειτουργεί όπως ακριβώς ο «κύκλος σκόνης», ο τρόπος δηλαδή που μεταφέρεται η φυσική σκόνη. Συγκεκριμένα, το 4% στο σύνολο των μορίων σκόνης που εξετάστηκαν, ήταν μικροπλαστικά. Τα μικροπλαστικά που εναποτέθηκαν στα εδάφη κατά τη διάρκεια καταιγίδων ήταν μεγαλύτερου μεγέθους και έφτασαν με τη βοήθεια των ανέμων που φυσούσαν από τη μεριά κατοικημένων περιοχών, παρατήρηση που έδειξε ότι η υγρή εναπόθεση μετέφερε θραύσματα που προέρχονταν από τις τριγύρω πόλεις και ότι τα μεγαλύτερου μεγέθους μικροπλαστικά ανιχνεύονται πιο κοντά στο σημείο όπου βιοαποδομούνται. Ενώ τα μικροπλαστικά σωματίδια που «προσγειώθηκαν» κατά τη διάρκεια ξηρής εναπόθεσης ήταν μικρότερου μεγέθους, πολύ περισσότερα σε αριθμό και μεταφέρθηκαν μέσω ρευμάτων αέρα από υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, παρατήρηση που ανέδειξε ότι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, αν πούμε ότι «βρέχει ο ουρανός μικροπλαστικά» θα είμαστε απόλυτα ακριβείς. View full είδηση

H δημόσια συζήτηση για τον περιορισμό της πλαστικής σακούλας στη Γερμανία συνεχίζεται. Περιβαλλοντικές οργανώσεις ασκούν πίεση, ενώ πλέον και οι ειδικοί δείχνουν ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Η πλήρης κατάργηση της πλαστικής σακούλας είναι ένα μη ρεαλιστικό σενάριο. Τουλάχιστον προς το παρόν. Ωστόσο πολλοί ειδικοί στη Γερμανία θέτουν εδώ και καιρό επί τάπητος εναλλακτικές επιλογές. Ήδη πάνω από 20 μεγάλες γερμανικές εμπορικές αλυσίδες έχουν αντικαταστήσει την πλαστική σακούλα με άλλα υλικά, φιλικά προς το περιβάλλον. Σύμφωνα με τη γερμανική ΜΚΟ Nabu η χρήση της πλαστικής σακούλας θα μπορούσε να μειωθεί ακόμη πιο δραστικά τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό συνηγορεί και η νέα έρευνα του Ινστιτούτου για το Κλίμα, το Περιβάλλον και την Ενέργεια με έδρα το Βούπερταλ, η οποία εκτιμά ότι μια μείωση της τάξεως του 80% στη χρήση πλαστικής σακούλας μέχρι το 2030 είναι εφικτή. Σε αυτό θα μπορούσε να συμβάλει και η επιβολή πρόσθετων φόρων προς τους καταναλωτές, τους λιανεμπόρους αλλά και τη βιομηχανία. Μια νέα καταναλωτική «πράσινη» συνείδηση Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα πρέπει σταδιακά να βελτιωθεί η παραγωγική διαδικασία νέων ανακυκλώσιμων υλικών, ενώ μια άλλη ενδιαφέρουσα πρόταση είναι η πώληση προϊόντων τα οποία δεν χρειάζονται ειδική πλαστική συσκευασία. Μια άλλη ιδέα θα ήταν η ενίσχυση της λεγόμενης «ανταλλακτικής οικονομίας» και η καλλιέργεια μιας εναλλακτικής καταναλωτικής συνείδησης που προωθεί την κυκλοφορία και αξιοποίηση αγαθών που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Αυτές είναι μερικές από τις ιδέες που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση «Πώς να κάνετε οικονομία στη χρήση πλαστικού στη βιομηχανία, το εμπόριο και τα νοικοκυριά». «Η Γερμανία δεν θα καταφέρει να απελευθερωθεί απόλυτα από τη χρήση πλαστικών μέσα στα επόμενα 15 χρόνια. Αυτό όμως δε σημαίνει πως δεν μπορούμε να μειώσουμε δραστικά τη χρήση τους» αναφέρει ο Mπέντζαμιν Μπόνγκαρντ, υπεύθυνος πολιτικής διαχείρισης πόρων του Nabu. Σύμφωνα με στοιχεία του γερμανικού ομίλου Werner & Mertz περίπου 1,5 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών συσκευασιών καταλήγουν στον «κίτρινο» κάδο ανακύκλωσης αλλά και στα αντίστοιχα αποθετήρια πλαστικών συσκευασιών των σουπερμάρκετ. Περίπου το 10% των πλαστικών συσκευασιών αποτελείται από τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET), μια ανθεκτική ουσία η οποία είναι ανακυκλώσιμη. Το υλικό αυτό θα μπορούσε για παράδειγμα, σύμφωνα με τον Τίμοθι Γλαντς από την Werner & Mertz, να αξιοποιηθεί περισσότερο από τη χημική βιομηχανία για την παραγωγή συσκευασιών οι οποίες θα μπορούν να ανακυκλώνονται σε μεγαλύτερο ποσοστό, διευκολύνοντας έτσι την δυνατότητα επαναχρησιμοποίησής τους στο μέλλον. Δήμητρα Κυρανούδη (epd) Πηγή: http://www.dw.de/εφι...τικά/a-18389399 Click here to view the είδηση

Ένα από τα πιο απομονωμένα μέρη του κόσμου, στην καρδιά του Ειρηνικού Ωκεανού, έχει μετατραπεί στο μεγαλύτερο σκουπιδότοπο του πλανήτη. Η ατόλη Μίντγουεϊ είναι η πιο κραυγαλέα απόδειξη της ανεξέλεγκτης μόλυνσης των θαλασσών, που καταδικάζει σε θάνατο χλωρίδα, πανίδα και τοπικά οικοσυστήματα. Σύμφωνα με τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις των επιστημόνων, μέχρι το 2050, πιστεύεται πως θα υπάρχει περισσότερο πλαστικό στους ωκεανούς απ’ό,τι ψάρια! Πηγή: http://www.cnn.gr/er...-stoys-okeanoys Click here to view the είδηση

Μόλις πέντε χώρες φαίνεται πως ευθύνονται για το 60% των 8 εκατομμυρίων τόνων πλαστικών που απορρίπτονται στους ωκεανούς του πλανήτη κάθε χρόνο. Οι χώρες αυτές είναι η Κίνα, η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ. Νέα έρευνα που έγινε έδειξε ότι το κοινό αυτών των χωρών είναι ότι βιώνουν ταχεία οικονομική ανάπτυξη, μειωμένη φτώχεια και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ωστόσο, οι εξελίξεις αυτές αυξάνουν ταυτόχρονα την κατανάλωση των πλαστικών και τα συγκεκριμένα ασιατικά κράτη δεν διαθέτουν ακόμα κατάλληλη υποδομή διαχείρισης αποβλήτων για να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση. Η κατανάλωση πλαστικών στην Ασία θα αυξηθεί κατά 80 τοις εκατό, ξεπερνώντας τους 200 εκατομμύρια τόνους. Αν δε ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για τη διαχείριση αυτών των αποβλήτων, σε δέκα μόλις χρόνια ο ωκεανός μπορεί να περιέχει ένα τόνο πλαστικών για κάθε τρεις τόνους ψαριών, αναφέρει η μελέτη του οργανισμού Ocean Conservancy. Όπως λέει η έκθεση, με στοχευμένη προσπάθεια η ροή των πλαστικών αποβλήτων μπορεί να μειωθεί κατά περίπου 45 τοις εκατό μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε χώρας, οι ερευνητές προτείνουν τις πέντε καλύτερες προσεγγίσεις όπως την μετατροπή αποβλήτων σε καύσιμα (αεριοποίηση) και τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών αποκομιδής. «Η συντονισμένη δράση, με τη μορφή ετήσιων δαπανών ύψους πέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη διαχείριση των αποβλήτων, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια δυναμική αγορά δευτερογενών πόρων, να προσελκύσει επενδύσεις στα συστήματα συσκευασίας και ανάκτησης, και φυσικά να αφήσει τους ωκεανούς να ευδοκιμήσουν», αναφέρει η έκθεση. Μάλιστα εάν οι παρεμβάσεις αυτές επεκταθούν και σε άλλες χώρες θα υπάρξουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα στο παγκόσμιο αυτό πρόβλημα. Πηγή: http://www.ellinikig...vlita-okeanous/ Click here to view the είδηση

Τον «κώδωνα» του κινδύνου κρούει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», καθώς διαπιστώνει την υπερσυσσώρευση απορριμμάτων και κυρίως πλαστικών στις ελληνικές θάλασσες και τελικά στην τροφική αλυσίδα. Όπως αναφέρει το «Αρχιπέλαγος» με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου και τη λήξη της τουριστικής περιόδου, χιλιάδες τόνοι πλαστικών και άλλων απορριμμάτων που συσσωρεύτηκαν στις άκρες των δρόμων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια ξεκινούν το καταστροφικό τους ταξίδι χωρίς… επιστροφή για τις ελληνικές θάλασσες. —Ευθύνες σε πολίτες – Τοπική Αυτοδιοίκηση Η οργάνωση επιρρίπτει ευθύνες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς όπως τονίζει όπως τονίζει για μήνες δεν υπήρξε η στοιχειώδης κινητοποίηση ώστε να καθαριστούν τα σκουπίδια, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές της χώρας να έχουν μετατραπεί σε έναν ατελείωτο σκουπιδότοπο». Ωστόσο ευθύνες επιρρίπτει και στην πλειονότητα των Ελλήνων οι οποίο όπως λέει φαίνεται να έχουν συνηθίσει την παρουσία των απορριμμάτων σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας. Σύμφωνα με το «Αρχιπέλαγος»ελάχιστοι έχουν συνειδητοποιήσει πως το πλέον επικίνδυνο υλικό για το περιβάλλον είναι το πλαστικό. Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας προσθέτει, ότι τα προσωρινά μέτρα του καθαρισμού των παραλιών λίγο πριν από το καλοκαίρι δεν επαρκούν, καθώς η αυξημένη τουριστική κίνηση οδηγεί σε νέα συσσώρευση σκουπιδιών. Ο σκουπιδότοπος αυτός, συνεχίζει, μεταφέρεται με τις πρώτες βροχές στο θαλάσσιο οικοσύστημα, καθώς τα ορμητικά νερά παρασύρουν τα απορρίμματα στη θάλασσα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένουν τα πλαστικά, τα οποία διασπώνται και οι ίνες τους καταλήγουν στο πιάτο μας. —Κίνδυνος οι πλαστικές σακούλες Για παράδειγμα, αναφέρει κάποιους κοινούς τύπους πλαστικού (όπως η σακούλα ή το μπουκάλι νερού) οι οποίο όταν απορριφθούν στο περιβάλλον, με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας, του αλατιού και του κυματισμού, σε διάστημα λίγων μόνο μηνών, διασπώνται σε μικρά κομμάτια και έπειτα καταλήγουν σε μικροσκοπικές ίνες. Ταυτόχρονα, αναφέρει ένα από τα πιο επικίνδυνα προϊόντα πλαστικού που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια είναι οι λεγόμενες «βιοδιασπώμενες» σακούλες», όπως αυθαίρετα χαρακτηρίζονται. «Η ευρεία χρήση τους αποτελεί σκάνδαλο, καθώς το υλικό τους όχι μόνο δεν βιοδιασπάται και δεν ανακυκλώνεται, αλλά μέσω της προσθήκης χημικού καταλύτη στο υλικό, διασπάται πολύ πιο γρήγορα σε μικρά κομμάτια και έπειτα σε μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία τελικά εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα σε μικρότερο χρονικό διάστημα» τονίζει η οργάνωση. Υπογραμμίζεται δε πως οι συνέπειες αυτής της σύγχρονης μορφής ρύπανσης είναι ιδιαίτερα καταστροφικές τόσο για τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας μας και τα προστατευόμενα είδη που ζουν σε αυτά όσο και για τον άνθρωπο. Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, Αρχιπέλαγος, από το 2009, πραγματοποιούν μακροχρόνια και ενδελεχή έρευνα σε όλη την ελληνική επικράτεια για τη διασπορά μικροπλαστικών, μελετώντας την περιεκτικότητά τους σε παράκτια ιζήματα, ψάρια, ασπόνδυλα, επιφανειακά νερά κ.α. Παράλληλα, ερευνώνται οι πραγματικοί χρόνοι διάσπασης διαφόρων τύπων πλαστικού σε πραγματικές συνθήκες οικοσυστημάτων, δηλ. σε παράκτια νερά, ποταμούς καθώς και σε πλήρη έκθεση στον ήλιο, σε ακτές. —Τα πλαστικά στο πιάτο μας Δυστυχώς, όπως αναφέρει το «Αρχιπέλαγος» σε πολλές ακατοίκητες περιοχές του Αιγαίου καταγράφτηκαν συγκεντρώσεις μικροπλαστικών αντίστοιχες με αυτές ακτών της Αττικής, ενώ ένα ακόμη ανησυχητικό στοιχείο είναι πως όλοι οι οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και τα ψάρια, που ελέγχονται, περιέχουν στο στομάχι τους μικροσκοπικές ίνες πλαστικού, άλλοι σε μικρότερη και άλλοι σε μεγαλύτερη ποσότητα. «Αυτό, ωστόσο, δεν πρέπει να μας αποτρέπει από την κατανάλωση ψαριών, δεδομένου ότι παραμένει μία από τις πλέον πολύτιμες και θρεπτικές τροφές για τον άνθρωπο, (ενώ συνήθως το στομάχι όπου περιέχονται οι ίνες πλαστικού δεν καταναλώνεται)» σημειώνει το «Αρχιπέλαγος» και καταλήγει πως ο περιορισμός χρήσης του πλαστικού και η ενίσχυση του μέτρου της ανακύκλωσης είναι οι μόνες λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Click here to view the είδηση