Jump to content
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1548 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Επιταχύνεται η κλιματική κρίση - Νέα στοιχεία για την άνοδο της θερμοκρασίας

      Engineer

      Σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα διατηρήθηκε η παγκόσμια θερμοκρασία διατηρήθηκε τον Απρίλιο του 2025, συνεχίζοντας μια αδιάκοπη πορεία ρεκόρ που ξεκίνησε από τον Ιούλιο του 2023, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα του ευρωπαϊκού προγράμματος Κοπέρνικος.
      Πρόκειται για τον δεύτερο θερμότερο Απρίλιο που έχει καταγραφεί ποτέ, μετά τον περσινό του 2024, με τις μετρήσεις να δείχνουν ότι σχεδόν κάθε μήνας της τελευταίας διετίας ξεπερνά τους 1,5°C σε σύγκριση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής (1850–1900)!
      Τον Απρίλιο, οι θερμοκρασίες κυμάνθηκαν σε επίπεδα άνω του μέσου όρου στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης, με τις εντονότερες θερμές αποκλίσεις να καταγράφονται στην ανατολική Ευρώπη, τη δυτική Ρωσία, το Καζακστάν και τη Νορβηγία. Εκτός Ευρώπης, υψηλότερες από τις φυσιολογικές θερμοκρασίες σημειώθηκαν στην Ανατολική Ρωσία, σε μεγάλο μέρος της δυτικής και κεντρικής Ασίας, στη Βόρεια Αμερική, σε περιοχές της Αυστραλίας, καθώς και σε ολόκληρη την Ανταρκτική Χερσόνησο και τη Δυτική Ανταρκτική.
       Λιώνουν οι πάγοι στην Ανταρκτική – Ασυνήθιστη βλάστηση σε περιοχές που άλλοτε ήταν μόνιμα παγωμένες
      Οι επιστήμονες ανησυχούν για την ταχύτητα της υπερθέρμανσης
      Παρά την προσδοκία για μια φυσική «παύση» μετά το τέλος του Ελ Νίνιο, οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλές.
      Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ, Γιόχαν Ρόκστρεμ, σημείωσε ότι «η επιταχυνόμενη υπερθέρμανση συνεχίζεται», ενώ η Σαμάνθα Μπέργκες από την υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου σχολίασε πως τα πρόσφατα στοιχεία αγγίζουν τα ανώτερα όρια των κλιματικών μοντέλων.
      Η μειωμένη ένταση του φαινομένου Ελ Νίνιο που υπό κανονικές συνθήκες θα μείωνε τη θερμοκρασία, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, όπως εξηγεί ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός.

      Κινδυνεύει ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού
      Οι εκτιμήσεις του Κοπέρνικου δείχνουν ότι η μέση παγκόσμια θερμοκρασία για το 2024 αυξήθηκε κατά 1,39°C, με περίπου 50 κλιματολόγους να συγκλίνουν στην τιμή του 1,36°C. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, ο στόχος του 1,5°C που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού ενδέχεται να ξεπεραστεί μέχρι το 2029, ή και νωρίτερα.
      Ο κλιματολόγος Ζουλιέν Κατιό προειδοποιεί ότι κάθε δέκατο του βαθμού μετρά, καθώς ενισχύει φαινόμενα ξηρασίας, ακραίων θερμοκρασιών και φυσικών καταστροφών. «Πλέον δεν μιλάμε για πρόληψη, αλλά για περιορισμό της ζημιάς», υπογραμμίζει.

      Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον
      Αν δεν περιοριστεί η παγκόσμια υπερθέρμανση, ο πλανήτης ενδέχεται να κινηθεί προς ένα σενάριο με άνοδο 2 έως και 4 βαθμών Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, με πολλαπλές και διαδοχικές επιπτώσεις σε περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία.
      «Τώρα, αυτό που πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε είναι να περιορίσουμε την υπερθέρμανση όσο γίνεται πιο κοντά» […] «δεν είναι το ίδιο αν στοχεύουμε σε ένα κλίμα στο οποίο η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2° Κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή) στα τέλη του αιώνα» με την περίπτωση που έχει αυξηθεί «κατά 4°», εξηγεί ο Ζουλιέν Κατιό.

      ΠΗΓΗ: workenter.gr
      Read more...

        0

    2. Περιβάλλον

      Πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι βιώνουν ατμοσφαιρική ρύπανση από πυρκαγιές σε εσωτερικούς χώρους

      Engineer

      Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βιώνουν τουλάχιστον μία ημέρα ατμοσφαιρικής ρύπανσης προερχόμενης από πυρκαγιές σε εσωτερικούς χώρους ετησίως. Αυτό προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science Advances».
      Τα αιωρούμενα σωματίδια από πυρκαγιές που είναι μικρότερα από 2.5 μικρόμετρα (PM 2.5) προκαλούν αδιαμφισβήτητα βλάβες στον οργανισμό. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την έκθεση στα σωματίδια αυτά σε εσωτερικούς χώρους. Οι ερευνητές από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες χρησιμοποίησαν μοντελοποίηση για τη χαρτογράφηση των συγκεντρώσεων σε υψηλή χωρική ανάλυση από το 2003 ως το 2022 σε παγκόσμιο επίπεδο.
      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, περίπου 1,009 δισεκατομμύρια άνθρωποι βίωσαν τουλάχιστον μία ημέρα τον χρόνο έκθεσης σε σημαντική ρύπανση από φωτιά σε εσωτερικούς χώρους κατά την περίοδο 2003-2022. Ωστόσο, η έκθεση αυτή ήταν άνισα αισθητή σε όλο τον κόσμο. Η υψηλότερη μέση ετήσια συγκέντρωση μικροσωματιδίων από πυρκαγιά σε εσωτερικούς χώρους σε σχέση με την πυκνότητα του πληθυσμού διαπιστώθηκε στην Αφρική, ενώ ακολουθούν η Ασία και η Νότια Αμερική.
      Επιπλέον, οι προσομοιώσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη συσκευών καθαρισμού αέρα και το σχετικό κόστος ανά χώρα αποκάλυψαν ανισότητες και σε αυτό τον τομέα. Εκτιμάται ότι το παγκόσμιο κόστος για την αγορά και χρήση των συσκευών αυτών (συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρικού ρεύματος που δαπανάται και του κόστους αλλαγής φίλτρων) προκειμένου να διατηρείται η συγκέντρωση PM 2.5 σε εσωτερικούς χώρους κάτω από το όριο που συνιστά ο ΠΟΥ των 5 μg/m3, μπορεί να ξεπερνά τα τέσσερα τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια κατ’ έτος. Από αυτά, τα 69 δισεκατομμύρια αφορούν στη μείωση των μικροσωματιδίων που προέρχονται από πυρκαγιές. Η δυτική ακτή της Βόρειας Αμερικής και η βόρεια Ασία είχαν το υψηλότερο συνολικό κόστος, ενώ η Αφρική είχε το υψηλότερο κόστος ανά κάτοικο. Λαμβάνοντας υπόψη το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι περιοχές όπως η δυτική Αφρική, η κεντρική Αφρική και η νότια Ασία αντιμετωπίζουν το υψηλότερο κόστος. Ευρύτερα οι χώρες χαμηλού εισοδήματος επωμίζονται σχεδόν διπλάσιο κόστος μετριασμού των PM 2.5 σε εσωτερικούς χώρους σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος.
      Read more...

        0

    3. Περιβάλλον

      Wave4Us: Προγνωστικό σύστημα ωκεανογραφικών παραμέτρων για τον Θερμαϊκό και τη στάθμη της θάλασσας της Μεσογείου

      Engineer

      Επιχειρησιακή πλατφόρμα για την πρόγνωση των μετεωρολογικών και ωκεανογραφικών παραμέτρων στον Θερμαϊκό Κόλπο είναι διαθέσιμη στις τοπικές αρχές, τους ερευνητές αλλά και τους πολίτες. Η πλατφόρµα Wave4Us παρέχει υψηλής ανάλυσης και εξειδικευµένες προβλέψεις, προσβάσιµες σε καθημερινή βάση (γύρω στις 11 π.μ.) ανά τρίωρο για το επόμενο τριήμερο για τον Θερμαϊκό και το επόμενο τετραήμερο στη Μεσόγειο θάλασσα.
      Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Παράκτιας Τεχνικής & Ωκεανογραφίας του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Γιάννη Ν. Κρεστενίτη, η πλατφόρμα στηρίζεται στη σύζευξη τεσσάρων ομάδων μοντέλων. Το μετεωρολογικό (για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, αλλά και το πιο λεπτομερές για τη νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια), της στάθμης της θάλασσας (Μεσογείου, Αιγαίου και Θερμαϊκού), του κυματισμού (Αιγαίου και Θερμαϊκού) και το ωκεανογραφικό (ρεύματα, θερμοκρασία, αλατότητα) για τον Θερμαϊκό, χρησιμοποιώντας και διαθέσιμα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος «Copernicus». Η πλατφόρμα προσφέρει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο και τουλάχιστον για το επόμενο τριήμερο στους φορείς αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και στις παράκτιες αρχές κατά τη διάρκεια επικίνδυνων συμβάντων -για παράδειγμα τη μεταβολή της στάθμης θάλασσας, τους έντονους κυματισμούς, την παράκτια πλημμύρα και τους θαλάσσιους καύσωνες.

      Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί (σε συνεργασία με την ομάδα μελέτης) για την πρόγνωση της κίνησης και εξάπλωσης πετρελαιοκηλίδας, την εξάπλωση φερτών υλικών από εκβολές ποταμών και ρεμάτων, την πορεία μετακίνησης παρασυρόμενων πλωτών κατασκευών κ.ά.
      Η αποτελεσματικότητα των προβλέψεων έχει αξιολογηθεί σε σύγκριση με δορυφορικές και επιτόπιες παρατηρήσεις που διαχρονικά έχουν συλλεγεί ή συλλέγονται στη διάρκεια σχετικών προγραμμάτων και βέβαια αξιοποιώντας και τα στοιχεία του συστήματος «Copernicus». Ειδικότερα για τα αποτελέσματα του προγνωστικού συστήματος, τόσο αυτά της καθημερινής τρίμερης και ανά τρίωρο πρόγνωσης όσο και αυτά που μπορούν να ζητηθούν για ειδικές περιπτώσεις: (i) η προσοµοίωση εξάπλωσης πετρελαιοκηλίδας επαληθεύεται από δορυφορικά δεδοµένα- (ii) οι µοντελοποιηµένες εκροές γλυκού νερού επικυρώνονται με βάση υπάρχουσες µετρήσεις πεδίου (υψηλή συσχέτιση, RMSE < 10%)- (iii) η έντονη εξάπλωση του πλουµίου ποταµού επιβεβαιώνεται από προσοµοιώσεις της ωκεάνιας κυκλοφορίας, με τη χρήση μοντέλου ιχνηθέτη (tracer) και δορυφορικές εικόνες, (iv) η πρόβλεψη της στάθμης της θάλασσας, των κυματικών συνθηκών και των παράκτιων πλημμυρών, ως απόρροια ενός μετεωρολογικού συστήματος χαμηλής πίεσης επικυρώνεται έναντι μετρήσεων και καταγεγραμμένων γεγονότων- (v) οι προβλέψεις των θαλάσσιων θερμικών καυσώνων (marine heat waves) επιβεβαιώνονται με τη σύγκριση προσομοιωμένων και δορυφορικών θερμοκρασιών θάλασσας (σφάλμα < 1%).

      «Οι αξιολογήσεις αυτές αποδεικνύουν την αξιοπιστία της πλατφόρμας στην πρόβλεψη βασικών περιβαλλοντικών κινδύνων, βοηθώντας τις προσπάθειες λήψης αποφάσεων και αντιμετώπισης τους για την περιοχή του Θερμαϊκού Κόλπου» σημειώνει στη Greenagenda.gr ο κ. Κρεστενίτης.
      Να σημειωθεί ότι ο Θερμαϊκός Κόλπος, που βρίσκεται στη βορειοανατολική Μεσόγειο Θάλασσα, αντιμετωπίζει σημαντικές ανθρωπογενείς πιέσεις και φυσικούς κινδύνους, γεγονός που απαιτεί αξιόπιστες προγνώσεις για τον καιρό, την ωκεάνια κυκλοφορία, τη στάθμη της θάλασσας, τα κύματα και τις προβλέψεις κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων αυτών της μεταφοράς ρύπων, των παράκτιων πλημμυρών και των ποτάμιων εκροών και των συσχετιζόμενων με αυτές εκροών φερτών υλικών.
      Στη δημιουργία της επιχειρησιακής πλατφόρμας πρόγνωσης συνέβαλε και ένας σημαντικός αριθμός ερευνητών της ομάδας του κ. Κρεστενίτη προερχόμενο από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ.
      Read more...

        0

    4. Περιβάλλον

      ΥΠΕΝ και ΕΥΔΑΠ καλούνται να αντιμετωπίσουν τη λειψυδρία

      GTnews

      Πάνω από 10 δισ. ευρώ θα πρέπει να δαπανήσει η Ελλάδα μέχρι το 2030 με σκοπό να καταφέρει να αντιμετωπίσει το μείζον ζήτημα της λειψυδρίας, όπως παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Workshop, με τίτλο «Στρατηγικές Αντιμετώπισης της Λειψυδρίας: Πρόληψη & Προετοιμασία».
      Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, το ΥΠΕΝ και η ΕΥΔΑΠ παραμένουν εγκλωβισμένοι σε έναν διαρκή κύκλο συζητήσεων και διαβουλεύσεων, αναζητώντας το καταλληλότερο μοντέλο λύσεων για τα νησιά, αλλά και ειδικά για την Αθήνα. Άνθρωπος με γνώση του θέματος ανέφερε χαρακτηριστικά πως το τελικό μοντέλο των έργων θα είναι αναμφίβολα συνδυαστικό, ωστόσο στο εσωτερικό του διαλόγου κυριαρχούν δύο διακριτές σχολές σκέψης. Στο τραπέζι για να λυθεί το υδροδοτικό πρόβλημα της Αθήνας βρίσκεται αφενός το έργο των Κρεμαστών, το οποίο προτείνεται ως μια μακροπρόθεσμη και διαρθρωτική λύση, και αφετέρου τα έργα αφαλάτωσης, τα οποία –παρά το υψηλό λειτουργικό τους κόστος– κερδίζουν σταθερά έδαφος, προσελκύοντας το βλέμμα του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
      Ενώ κάποιοι θεωρούν πως η επέκταση του υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας μέχρι τη λίμνη των Κρεμαστών μπορεί να γίνει μέσα σε δύο χρόνια και να αντιμετωπιστεί έτσι άμεσα το πρόβλημα της λειψυδρίας, κάποιοι έχουν διαφορετική άποψη. Όπως εξηγούν, η εμπειρία από τα έργα κατασκευής των δικτύων αποχέτευσης και των βιολογικών καθαρισμών στην Ανατολική Αττική δείχνει πως τελικά μπορεί να χρειαστούμε μέχρι και οκτώ χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η επέκταση προς τη λίμνη Κρεμαστών. Στο τέλος φαίνεται πως θα επικρατήσει μια ενδιάμεση λύση με συμμετοχή και της αφαλάτωσης. Ο Χάρης Σαχίνης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο αξιοποίησης της τεχνολογίας αφαλάτωσης ως λύση ενίσχυσης της υδροδοτικής επάρκειας, τόνισε ότι η διαδικασία θα μπορούσε να προχωρήσει με απλό και διαφανή τρόπο μέσω διαγωνισμού. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «να βγουν τα σημεία και να αφήσουμε τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τις προσφορές τους». Με τον τρόπο αυτό, εκτιμά ότι η υλοποίηση θα είναι πιο γρήγορη και τα κόστη πιο ανταγωνιστικά, ενώ δεν θα απαιτηθεί η κατασκευή νέων υποδομών για τη σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο. Μεταξύ των ενδιαφερομένων περιλαμβάνονται ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι καθώς και ισραηλινές εταιρείες με σχετική εξειδίκευση. Το δεύτερο φλέγον ζήτημα που αναδεικνύεται είναι το ποιος τελικά «θα πληρώσει τον λογαριασμό γι’ αυτά τα έργα». Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν στο energygame.gr πως το ερώτημα αυτό κυριαρχεί στις συζητήσεις του ΥΠΕΝ και της ΕΥΔΑΠ, με δεδομένο το γεγονός πως στον δημόσιο προϋπολογισμό δεν υπάρχουν διαθέσιμα 10 δισεκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των σχετικών επενδύσεων. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο κρίσιμο αυτό σκέλος, χαρακτηρίζοντας την εξεύρεση των απαραίτητων κονδυλίων ως τον δεύτερο θεμελιώδη πυλώνα της εθνικής στρατηγικής απέναντι στη λειψυδρία. Η αναζήτηση και διάθεση πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την ενίσχυση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων υποδομών αποτελεί μια δύσκολη πρόκληση, την οποία όμως η χώρα δεν μπορεί πλέον να αναβάλει. «Δεν υπάρχει πια χρόνος να μην γίνουν αυτές οι επενδύσεις», τόνισε χαρακτηριστικά, θέτοντας με σαφήνεια την αναγκαιότητα άμεσης κινητοποίησης όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.
      Σύμφωνα με τον κ. Βαρελίδη είναι απολύτως αναγκαίο οι ίδιοι οι πάροχοι να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να στέκονται απλώς ως παρατηρητές, αλλά πρέπει να συνδράμουν ενεργά και να συμμετάσχουν στην υλοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αυξήσεις στην τιμολόγηση του νερού. Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας και η αναβάθμιση των υποδομών, πρόσθεσε, απαιτούν συλλογική ευθύνη και ουσιαστική εμπλοκή όλων των εμπλεκομένων. Η συνεισφορά αυτή, όπως εξηγεί, δεν είναι απαραίτητα οριζόντια, αλλά σε ορισμένες περιοχές θα μεταφραστεί αναγκαστικά σε αύξηση της τιμής του νερού. Όπου οι διαρροές φτάνουν σε εξωφρενικά επίπεδα –όπως για παράδειγμα με παρόχους που δηλώνουν 99% μη τιμολογούμενο νερό– το κόστος της απώλειας αυτής δεν μπορεί πλέον να μετακυλίεται μόνο στον κρατικό προϋπολογισμό. Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί επενδύσεις, και αυτές χρειάζονται χρήματα. Παράλληλα, τονίζει πως η ορθολογική τιμολόγηση του νερού δεν πρέπει να ιδωθεί ως τιμωρία για τους πολίτες, αλλά ως μοχλός εξορθολογισμού και εξοικονόμησης πόρων. Όπου υπάρχει διαρροή 60% και αυτή μειωθεί στο 30%, η εξοικονόμηση είναι τεράστια και ενισχύει έμπρακτα τη βιωσιμότητα του συστήματος. Άρα, η ευθύνη των παρόχων δεν εξαντλείται στη διαχείριση, αλλά επεκτείνεται και στη συμβολή τους στο χρηματοδοτικό σκέλος. «Το νερό είναι δημόσιο αγαθό αλλά δεν είναι δωρεάν – και αυτό πρέπει να ενσωματώνεται και στην τιμή του», ήταν το σαφές μήνυμα του Βαρελίδη.
      Η γεωγραφική ιδιομορφία της Ελλάδας, με τον έντονα νησιωτικό χαρακτήρα και τους ορεινούς όγκους, συνιστά μια διαρκή πρόκληση για την καθολική, ισότιμη και αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών ύδρευσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Πέτρος Βαρελίδης ανέδειξε την ανάγκη έμπρακτης στήριξης προς τους μικρούς και αδύναμους παρόχους, ώστε να αποκτήσουν τις δυνατότητες και τα μέσα που απαιτεί η σύγχρονη εποχή. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο αυξημένο ενεργειακό κόστος, το οποίο –όπως υπογράμμισε– διαφοροποιείται σημαντικά από περιοχή σε περιοχή και επιβαρύνει δυσανάλογα τη λειτουργία πολλών δικτύων. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τη νοοτροπία πως «κάποιος άλλος θα δώσει τη λύση». Το κάθε δίκτυο, όπως είπε, πρέπει να αξιολογήσει τις δυνατότητές του και να δράσει: «Το κόστος για κάθε πάροχο είναι διαφορετικό. Δεν μπορείς απλά να περιμένεις να μειωθεί το κόστος. Πρέπει να δεις τι μπορείς να κάνεις».
      Στο ολοένα και πιο ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί η κλιματική κρίση, έχουν πληθύνει τα μπρα ντε φερ μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και της ΕΥΔΑΠ απέναντι στην λειψυδρία. Η Αθήνα, η πρωτεύουσα είναι μία περιοχή που βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της σύγκρουσης. Όπως αποκάλυψε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ Χάρης Σαχίνης στο πλαίσιο του ίδιου Workshop «έχουμε νερό για ακόμα δυόμιση χρόνια, εφόσον συνεχιστεί η ίδια υδρολογική συμπεριφορά. «Έχει έρθει η ώρα να περάσουμε στις δράσεις». Το ζητούμενο, όπως αναφέρθηκε, είναι να επεκταθεί το σημερινό υδατικό απόθεμα ώστε να καλύπτει 3–4 χρόνια αντί για 2,5, δίνοντας το περιθώριο να ωριμάσουν τα απαραίτητα έργα. Παράλληλα, αναμένονται επενδύσεις για τον περιορισμό των διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης, το οποίο διακινεί περίπου 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Σημειώνεται πως η ΕΥΔΑΠ έχει προτείνει διάφορες λύσεις όπως τη μεταφορά νερού με πλοία από τον Αχελώο, την κατασκευή αφαλατώσεων, την επαναλειτουργία γεωτρήσεων, την αξιοποίηση υπόγειων υδροφορέων κ.ά. Ωστόσο, ως μόνιμη λύση που θα εξασφαλίσει την υδροδότηση της Αττικής για δεκαετίες έχει προτείνει τα έργα διασύνδεσης των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη με τον ταμιευτήρα του Ευήνου, ώστε να αξιοποιηθούν νερά από τα Κρεμαστά, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 534 εκατ. ευρώ.
      Η Ελλάδα αντλεί διδάγματα από τη διεθνή εμπειρία
      «Η λειψυδρία στο Ισραήλ είναι η κανονικότητα», τόνισε ο Giora Shaham, πρώην Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Αρχής Υδάτων του Ισραήλ, παρουσιάζοντας την εντυπωσιακή εμπειρία της χώρας του στην ολιστική διαχείριση υδάτινων πόρων. Σε μια ομιλία γεμάτη αριθμούς, παραδείγματα, αλλά και πολιτικές αιχμές, ο Shaham μετέφερε στους συμμετέχοντες του συνεδρίου στην Ελλάδα την εικόνα μιας χώρας που όχι μόνο επιβίωσε στη σκιά της ερήμου, αλλά εξελίχθηκε σε παγκόσμιο ηγέτη στη βιώσιμη διαχείριση του νερού.
      Σήμερα, πάνω από το 50% του νερού που χρησιμοποιείται στο Ισραήλ προέρχεται από επαναχρησιμοποιημένα λύματα και από υφάλμυρο ή θαλασσινό νερό που έχει υποστεί αφαλάτωση. Η αφαλάτωση καλύπτει ήδη το 57% της ζήτησης, ποσοστό που αναμένεται να ξεπεράσει το 60% μέχρι το 2050. Οι Ισραηλινοί δεν αντιμετώπισαν ποτέ το δίλημμα «επαναχρησιμοποίηση ή αφαλάτωση». «Δεν έχεις επιλογή, τα χρειάζεσαι όλα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Shaham, εξηγώντας ότι το δίκτυο ύδρευσης της χώρας βασίζεται σε πέντε τύπους νερού: φυσικό, επεξεργασμένο, υφάλμυρο, αφαλατωμένο από υφάλμυρες πηγές και αφαλατωμένο θαλασσινό.
      Με έμφαση στην ανθεκτικότητα, το Ισραήλ έχει δημιουργήσει μια ενιαία εθνική υδροδοτική υποδομή, ένα grid που συνδέει όλες τις περιοχές, μεταφέροντας νερό από πηγές πλεονασμάτων σε περιοχές με ελλείψεις. Το δίκτυο αυτό επιτρέπει την ανακατανομή των πόρων σε περιόδους ξηρασίας ή κρίσης, προσφέροντας την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα. Παράλληλα, το 85% των επεξεργασμένων λυμάτων επαναχρησιμοποιείται – το υψηλότερο ποσοστό παγκοσμίως – κυρίως στη γεωργία. Όπως υπογράμμισε ο Shaham, αυτή η στρατηγική δεν προστατεύει μόνο τους φυσικούς πόρους, αλλά παράγει περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Η προσέγγιση της χώρας στη συντήρηση του υδάτινου ισοζυγίου δεν περιορίζεται σε υποδομές. Η μείωση των απωλειών στο δημοτικό δίκτυο από 25%-30% σε μόλις 8% τα τελευταία 20 χρόνια, οφείλεται σε εκτεταμένες τεχνικές παρεμβάσεις, ελέγχους διαρροών και μηχανική ακρίβεια.
      Η τιμολογιακή πολιτική παίζει, επίσης, ρόλο: τα τιμολόγια είναι διαβαθμισμένα, αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος του νερού και αποτρέπουν τη σπατάλη. Όπως σημείωσε ο Shaham, «η διατήρηση μιας κουλτούρας εξοικονόμησης είναι αποτέλεσμα τεσσάρων στρατηγικών: μηχανικής, εκπαίδευσης, τιμολογιακής πολιτικής και συνείδησης». Στο τέλος της παρουσίασής του, ο Giora Shaham απηύθυνε έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα προς τις χώρες που τώρα αρχίζουν να σχεδιάζουν την υδατική τους στρατηγική – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. «Χρειάζονται πολλά χρόνια για να χτιστεί ένα εθνικό σύστημα. Μην βασίζεστε στις βροχές. Μην επιλέγετε μεταξύ λύσεων – χρησιμοποιήστε όλες. Και κυρίως: εμπλέξτε το κοινό. Χωρίς τους πολίτες, δεν υπάρχει ανθεκτικότητα».
      Την ώρα που και στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ο δημόσιος διάλογος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε χθες με συντριπτική πλειοψηφία τις θέσεις του για τη νέα Στρατηγική Ανθεκτικότητας στο Νερό, την οποία αναμένεται να παρουσιάσει η Κομισιόν πριν από το καλοκαίρι του 2025. Μεταξύ των βασικών αξόνων της έκθεσης περιλαμβάνεται η θέσπιση δεσμευτικών στόχων ανά τομέα και ανά λεκάνη απορροής για την αποδοτικότητα στη χρήση του νερού και τον περιορισμό της υπεράντλησης, η δραστική μείωση της ρύπανσης από χημικά και φαρμακευτικά κατάλοιπα –συμπεριλαμβανομένης της πλήρους κατάργησης των PFAS– και η ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και αντίδρασης σε ξηρασία, λειψυδρία και πλημμύρες. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές ζητούν αφιερωμένη χρηματοδότηση και επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα συστήματα εντοπισμού διαρροών σε πραγματικό χρόνο, η έξυπνη άρδευση και η ανακύκλωση νερού.
      Read more...

        0

    5. Περιβάλλον

      Λειψυδρία: Δεν είναι μόνο τα νησιά που την αντιμετωπίζουν - Απαιτούνται σχέδια εναλλακτικών λύσεων

      GTnews

      Ένα ιδιαίτερα απαιτητικό καλοκαίρι προβλέπεται ως προς την διαχείριση των υδατικών πόρων, αλλά και της λειψυδρίας σε ορισμένες περιοχές. Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξη της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δρ. Ελισάβετ Φελώνη, Υδρολόγος - διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, τονίζοντας ότι οι περιοχές που αντιμετωπίζουν ήδη τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι τα νησιά -όχι μόνο του Αιγαίου πλέον-, η Κρήτη και ορισμένα τμήματα της ανατολικής Πελοποννήσου.
      Για την Αττική σημειώνει ότι «οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις του φετινού χειμώνα συνέβαλαν μερικώς στην αναπλήρωση ποσοτήτων νερού που καταναλώθηκαν κατά την περασμένη ξηρή περίοδο. Ωστόσο, οι εισροές από έναν ''μέτριο'' χειμώνα δεν επαρκούν για την κάλυψη μακροχρόνιων αναγκών». Υπογραμμίζει επίσης ότι οι μονάδες αφαλάτωσης για την Αττική δεν αποτελούν ακόμη κρίσιμη ανάγκη παρά μόνο ένα μέτρο εφεδρικό.
      «Το φετινό καλοκαίρι θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό»
      Για το αν την ανησυχεί η κατάσταση για το φετινό καλοκαίρι, σχολίασε: «Τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν πως το φετινό καλοκαίρι θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό ως προς τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Παρόλο που οι βροχοπτώσεις του χειμώνα και της άνοιξης ήταν αυξημένες σε ορισμένες περιοχές σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα ξηρά υδρολογικά έτη, το υδατικό διαθέσιμο είναι περιορισμένο. Ο χειμώνας ήταν γενικά ήπιος και σχετικά ξηρός, όπως σχετικά χαμηλές και οι χιονοπτώσεις που τελικά δεν βοήθησαν στην σημαντική αύξηση των αποθεμάτων τόσο στους επιφανειακούς ταμιευτήρες όσο και στους υπόγειους υδροφορείς. Οι περιοχές που αντιμετωπίζουν ήδη τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι τα νησιά -όχι μόνο του Αιγαίου πλέον-, η Κρήτη και ορισμένα τμήματα της ανατολικής Πελοποννήσου. Η άνιση κατανομή των βροχοπτώσεων, η χρόνια υπεράντληση και η περιορισμένη δυνατότητα αποθήκευσης καθιστούν τα νησιά εξαιρετικά ευάλωτα. Στην Κρήτη, το ήδη επιβαρυμένο υδρολογικό ισοζύγιο συνδυάζεται με αυξανόμενες πιέσεις, κυρίως λόγω αγροτικών αναγκών και της συνεχούς αύξησης του τουρισμού».
      Πόσο νερό έχει «χάσει» η Αττική - Το σχέδιο για τη λειψυδρία
      Για το αν αντιμετωπίζει πράγματι πρόβλημα η Αττική, είπε: «Οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις του φετινού χειμώνα συνέβαλαν μερικώς στην αναπλήρωση ποσοτήτων νερού που καταναλώθηκαν κατά την περασμένη ξηρή περίοδο. Ωστόσο, οι εισροές από έναν «μέτριο» χειμώνα δεν επαρκούν για την κάλυψη μακροχρόνιων αναγκών. Ενδεικτικά, αν εξετάσουμε τα συνολικά αποθέματα των τεσσάρων κύριων ταμιευτήρων που υδροδοτούν την πρωτεύουσα, παρατηρούμε ότι σε μια «καλή» υδρολογική χρονιά τα αποθέματα στα τέλη Μαρτίου συνήθως είναι πάνω από 1 δισ. κυβικά μέτρα νερού, όπως καταγράφηκαν και τον Μάρτιο του 2023».
      Και πρόσθεσε: «Κατόπιν, με την μετεωρολογική ξηρασία του 2023-2024, στα τέλη Μαρτίου του 2024, τα διαθέσιμα αποθέματα ήταν 930 εκατ. κυβικά, και φέτος, τον Μάρτιο του 2025, η καταγραφή έδειξε μόλις 650 εκατ. κυβικά μέτρα νερού - με γενικά φθίνουσα τάση έως σήμερα (631 εκατ. κυβικά, Μάιος 2025). Η εικόνα αυτή καταδεικνύει ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη συγκυρία. Παρότι η συνολική ετήσια κατανάλωση της Αθήνας κινείται λίγο πάνω από τα 400 εκατ. κυβικά, και δεν τίθεται άμεσο θέμα επάρκειας, αν συνεχιστούν οι ξηρές συνθήκες και δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα ενίσχυσης του υδροσυστήματος, η κατάσταση θα επιδεινωθεί σημαντικά».
      Η κα. Φελώνη σημείωσε πως δεν πρόκειται για μια προσωρινή «υδατική κρίση», αλλά για μια πρόκληση με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα.
      «Τον χειμώνα που πέρασε, στο πανεπιστήμιο πραγματοποιήσαμε πανελλαδική έρευνα για τη λειψυδρία, καθώς και ειδικά ερωτηματολόγια σε περιοχές όπως η Κρήτη, για την αξιολόγηση των καταναλωτικών συνηθειών. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά: η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών αναγνωρίζει ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι υπαρκτό στη χώρα, αν και μόνο μερικώς αισθάνεται επηρεασμένη από τις επιπτώσεις. Στην Αθήνα ειδικά, το πρόβλημα θεωρείται -εσφαλμένα- λιγότερο σημαντικό. Ταυτόχρονα, οι πολίτες δεν γνωρίζουν με ακρίβεια την ποσότητα νερού που καταναλώνουν, ούτε βέλτιστες πρακτικές εξοικονόμησης που θα μπορούσαν να υιοθετήσουν στην καθημερινότητά τους. Παρατηρείται ένα έλλειμμα ενημέρωσης και εκπαίδευσης, ενώ πάνω από το 90% δηλώνει ότι επιθυμεί σχετική πληροφόρηση - τόσο μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, όσο και μέσω δράσεων για τους πολίτες και τους αγρότες» σημείωσε.
      «Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλάμε για ατομική ευθύνη χωρίς να προηγούνται ουσιαστικές πρωτοβουλίες σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο. Κατά την άποψή μου, η φετινή εκστρατεία ενημέρωσης έχει καθυστερήσει, ενώ χρειάζεται σαφώς διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με πέρσι - τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τον τρόπο διάχυσης» πρόσθεσε ακόμη.
      Για πιθανές λύσεις, είπε πως από τεχνικής άποψης, έχουν τεθεί ορισμένες στο τραπέζι, όπως «η αξιοποίηση επιφανειακών υδατικών πόρων (μακροπρόθεσμα), η ενεργοποίηση μονάδων αφαλάτωσης σε περιόδους αιχμής, και, τέλος, το σενάριο μεταφοράς νερού με υδροφόρα πλοία. Η τελευταία επιλογή αποτυπώνει την έντονη ανησυχία για μελλοντικές ελλείψεις, όμως σε καμία περίπτωση δεν συνιστά βιώσιμη λύση - οικονομικά ή περιβαλλοντικά».
      «Δυστυχώς, η καθυστέρηση στην ωρίμανση εναλλακτικών λύσεων δημιουργεί τον κίνδυνο να οδηγηθούμε σε μέτρα έκτακτης ανάγκης, ανεπαρκή για τις απαιτήσεις της εποχής» πρόσθεσε.
      Το ανησυχητικό φαινόμενο της λειψυδρίας
      Για το αν το πρόβλημα θα είναι πιο έντονο από πέρυσι, απάντησε καταφατικά.   «Ναι, δυστυχώς υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατάσταση σε αρκετές περιοχές θα είναι φέτος πιο επιβαρυμένη. Η αυξημένη θερμοκρασία, η μειωμένη χιονόπτωση και η μεγαλύτερη εξάτμιση επιτείνουν την απώλεια νερού. Επίσης, το φαινόμενο της λειψυδρίας είναι σωρευτικό - δεν διορθώνεται από μία «σχετικά καλύτερη» χρονιά βροχοπτώσεων, ιδίως όσο οι πιέσεις από την αυξημένη ζήτηση εμμένουν και όσο δεν βελτιώνονται οι συνθήκες διαχείρισης του διαθέσιμου νερού. Επιτρέψτε μου να πω ότι, τη δεδομένη στιγμή, με το φαινόμενο σε εξέλιξη και τον αγροτικό τομέα να έχει διαρκείς και μεγάλες ανάγκες σε νερό, δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα. Είναι δεδομένο ότι θα δούμε επιπτώσεις στις καλλιέργειες - μειωμένες αποδόσεις, αλλά και, τελικά, αυξημένες τιμές στα προϊόντα. Οφείλουμε όμως να δράσουμε άμεσα, ώστε αυτό να είναι πραγματικά το τελευταίο καλοκαίρι που μιλάμε σε χρόνο μέλλοντα για το τι πρέπει να γίνει».
      Καταλήγοντας, είπε ότι «θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε φιλοπεριβαλλοντικές τεχνικές και τεχνολογίες, όπως η συλλογή και αξιοποίηση όμβριων υδάτων, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερού, η ευφυής γεωργία. Κατά προτεραιότητα απαιτείται η διοχέτευση πόρων για επενδύσεις κατά τόπους και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, όπως η δημιουργία μικρών φραγμάτων και ταμιευτήρων, ο εκσυγχρονισμός των αρδευτικών και υδρευτικών δικτύων που παρουσιάζουν μεγάλες απώλειες, και -οπωσδήποτε-επιβάλλεται η ενίσχυση της υδατικής παιδείας του πληθυσμού».
      Read more...

        0

    6. Περιβάλλον

      Φράγμα Μόρνου: Επάρκεια νερού για 2,5 χρόνια - Σοκάρουν οι δορυφορικές φωτογραφίες από τον Μόρνο

      Engineer

      Το θέμα της λειψυδρίας είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας. Είναι θέμα τέτοιας μορφής που χρειάζεται μια συμμαχία της πολιτείας, της κοινωνίας, των οργανισμών, μια υδάτινη συμμαχία. Είναι θέμα που απαιτεί στρατηγική, σχεδιασμό και χρήματα. Είναι ένα δύσκολο θέμα για το οποίο πρέπει να βρούμε μια λύση τώρα. Πρέπει να βρούμε τρόπο να εξοικονομήσουμε το νερό και για αυτό πρέπει να γίνει μια μεγάλη καμπάνια ευαισθητοποίησης». Τα παραπάνω ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, στο πρώτο workshop της σειράς «Υδάτινες Συμμαχίες / Γνώση-Λύση-Δράση για το μέλλον του Νερού», που διοργάνωσαν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), η ΕΥΔΑΠ, το Ινστιτούτο ΤΕΕ-ΤΜΕΔΕ και το Ινστιτούτο «We are Greece».
      Το workshop επικεντρώθηκε στην ανάγκη πρόληψης και προετοιμασίας απέναντι στις προκλήσεις της λειψυδρίας, μέσα από παραδείγματα καλών πρακτικών και στρατηγικών διαχείρισης των υδάτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
      Στην ίδια εκδήλωση, ο Χάρης Σαχίνης, διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, μίλησε για τις εναλλακτικές λύσεις και παρεμβάσεις που επεξεργάζεται η ΕΥΔΑΠ για τη λειψυδρία εν μέσω κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας πως «η ταχεία μείωση των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες είναι ξεκάθαρη. Ολοι κάναμε φέτος την προσευχή μας να βρέξει και να χιονίσει, αλλά αυτό δεν έγινε, ενώ είχαμε παράλληλα πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Εχουμε λοιπόν μια κατάσταση ανομβρίας που αν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό για άλλες δύο υδατικές χρονιές, καταλαβαίνουμε πως έχουμε νερό για 2,5 χρόνια ακόμα. Σε δύο χρόνια και νωρίτερα πρέπει να έχουμε βρει παραπάνω νερό».
      Η υδάτινη επιφάνεια του Μόρνου μειώνεται
      Η εικόνα στην τεχνητή λίμνη του Μόρνου είναι ενδεικτική του δυστοπικού τοπίου που έχει διαμορφωθεί.
      Τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για λογαριασμό της «Κ» αποτυπώνουν τη μείωση της έκτασης και του όγκου του νερού. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Λαγουβάρδο, διευθυντή ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και επικεφαλής της μονάδας meteo, «η επιφάνεια της λίμνης τα τρία τελευταία χρόνια κρούει τον κώδωνα του κινδύνου».
      Η επιφάνεια της λίμνης τον Απρίλιο, τα 3 τελευταία χρόνια
      Επεξεργασία εικόνων: Γιώργος Κύρος, επιστημονικός συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών To 2023 To 2024 To 2025
      «Τον Απρίλιο του 2023 η επιφάνεια της λίμνης η οποία ήταν καλυμμένη με νερό έφτανε τα 17 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Εναν χρόνο αργότερα, μια χρονιά με λίγες χιονοπτώσεις είχαμε πέσει στα 13, 9 τετραγωνικά χιλιόμετρα κάτι που φαίνεται πιο έντονα στον βορειοανατολικό τομέα της λίμνης και στα μέσα Απριλίου της φετινής χρονιάς η επιφάνεια είναι ακόμα πιο περιορισμένη στα 11, 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η μείωση και της έκτασης αλλά και του όγκου του νερού είναι μεγάλη. Οσον αφορά την επιφάνεια της λίμνης, από το 2023 στο 2024 η μείωση φτάνει στο 18% και από το 2024 στο 2025 το 15%».
      Τα στοιχεία για τον όγκο του ταμιευτήρα είναι εξίσου ανησυχητικά.
      Σύμφωνα με το δελτίο αποθεμάτων της ΕΥΔΑΠ στις 18 Απριλίου 2025, ο Μόρνος καλυπτόταν από 331 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ενώ στις 18 Απριλίου 2024 τα κυβικά νερού έφταναν τα 476 εκατομμύρια.
      Τι δείχνουν τα ύψη βροχόπτωσης και χιονόπτωσης
      Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγει ο σταθμός του meteo στον Μόρνο, η εικόνα των βροχοπτώσεων είναι η εξής:
      10/2022-04/2023    =          636.4 mm
      10/2023-04/2024    =          627.4 mm
      10/2024-04/2025    =          682.0 mm
      Το ποσοστό χιονοκάλυψης στους ορεινούς όγκους γύρω από τον Μόρνο, οι οποίοι τροφοδοτούν τη λίμνη με νερό, μετά το λιώσιμο των πάγων αποτυπώνεται στο διάγραμμα της ομάδας meteo για λογαριασμό της «K».
      Επεξεργασία δεδομένων: Γιάννης Μασλουμίδης, επιστημονικός συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
      Οπως εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος, «η μαύρη γραμμή αποτυπώνει το ποσοστό χιονοπτώσεων και χιονοκάλυψης των βουνών της περιοχής, ανά ημέρα, την περίοδο 2005- 2025. Την περίοδο 2023 -2024 (μπλε γραμμή) καθώς είχαμε έναν πολύ ζεστό χειμώνα, τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά, κάτω από 20%. Η φετινή χρονιά (κόκκινη γραμμή) είναι καλύτερη από την περσινή όσον αφορά την έκταση της χιονοκάλυψης, αλλά είναι και πάλι κάτω από τον μέσο όρο. Η μόνη περίοδος κοντά στον μέσο όρο φέτος ήταν στα μέσα Ιανουαρίου, όπου είχαμε καλές χιονοπτώσεις στην περιοχή. Το συμπέρασμα είναι πως έχουμε δύο συνεχόμενες κακές χρονιές όσον αφορά στη χιονοκάλυψη των ορεινών όγκων γύρω από τον Μόρνο».
      Ο κ. Λαγουβάρδος σημειώνει πως «τα τελευταία 30 χρόνια οι βροχές στη χώρα μας δεν παρουσιάζουν σημαντική μεταβολή. Είναι περίπου σταθερές, με εναλλαγή ανάμεσα σε καλές και κακές χρονιές. Παράλληλα, οι χιονοπτώσεις μειώνονται ενώ η θερμοκρασία αυξάνεται. Το αποτέλεσμα είναι να μειώνονται τα αποθέματα νερού. Και ας μην ξεχνάμε πως οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν το φαινόμενο της εξάτμισης του νερού στην επιφάνεια της λίμνης. Το 2024 ήταν το πιο θερμό καταγεγραμμένα έτος, με το 2025 να ακολουθεί μια παρόμοια πορεία».
      Παρατηρώντας τη στάθμη της λίμνης να πέφτει
      «Κάθε χρόνο και χειρότερα. Πρόπερσι η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική από φέτος» λέει στην «Κ» ο Κωνσταντίνος Κουτσούμπας, αντιδήμαρχος πολιτικής προστασίας στον Δήμο Δωρίδας-Δημοτική Ενότητα Λιδωρικίου, περιγράφοντας αυτό που αντικρίζουν καθημερινά οι κάτοικοι οι οποίοι ζουν στην περιοχή του Μόρνου.
      Οπως συνεχίζει να περιγράφει, «στο κανάλι που φεύγει για την Αθήνα και καταλήγει στον Μαραθώνα, μέσα από υπόγεια διαδρομή, το νερό τείνει να περιορίζεται. Το χιόνι που έπεσε φέτος ήταν πολύ λίγο. Και μπορεί οι βροχοπτώσεις στην περιοχή να ήταν ήταν καλύτερες από το 2023- 2024, όμως και πάλι, δεν ήταν αξιόλογες, με αποτέλεσμα η στάθμη του νερού στον Μόρνο να έχει κατέβει σημαντικά».
      Η τεχνητή λίμνη του Μόρνου
      Στην κοίτη του ποταμού Μόρνου, 7 χλμ. δυτικά του Λιδορικίου στον νομό Φωκίδος, δημιουργήθηκε με την κατασκευή χωμάτινου φράγματος ο ταμιευτήρας του Μόρνου. Το έργο άρχισε τον Μάιο του 1969 και ολοκληρώθηκε το 1979, αλλά άρχισε να λειτουργεί κανονικά το 1981. Το φράγμα του Μόρνου, ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, αποτελείται από αδιαπερατό αργιλικό πυρήνα.
      Η ΕΥΔΑΠ προμηθεύεται ακατέργαστο νερό κυρίως από επιφανειακούς υδατικούς πόρους (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος, Εύηνος). Από τους ταμιευτήρες αυτούς, μόνο αυτός της Υλίκης είναι φυσικός, ενώ οι υπόλοιποι έχουν δημιουργηθεί με την κατασκευή φραγμάτων στην κοίτη των ποταμών Ευήνου, Μόρνου και Χαράδρου (φράγμα Μαραθώνα). Στις πηγές υδροληψίας που χρησιμοποιεί η ΕΥΔΑΠ περιλαμβάνονται και υπόγειοι υδατικοί πόροι που αξιοποιούνται με τη λειτουργία 100 γεωτρήσεων συνολικής ετήσιας αντλητικής ικανότητας 70-125 εκατ. κ.μ. νερού περίπου ανά έτος.
      Με βάση τις σημερινές συνθήκες λειτουργίας, οι πηγές υδροληψίας της ΕΥΔΑΠ μπορούν να διαχωριστούν σε:
      κύριους υδροδότες (Μόρνος, Εύηνος) βοηθητικούς υδροδότες (Υλίκη, Μαραθώνας) εφεδρικούς υδροδότες (υπόγειοι υδατικοί πόροι). Η τεχνητή λίμνη έχει χωρητικότητα 780 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αντίστοιχα, το υδραγωγείο του Μόρνου, μήκους 192 χλμ., είναι το μεγαλύτερο. 
      Κεντρική φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ |Το καλοκαίρι του 2024 εξαιτίας της ανομβρίας και των εκτεταμένων καυσώνων «εμφανίστηκαν» τα ερείπια του χωριού Κάλλιο, στην τεχνητή λίμνη Μόρνου.
      Read more...

        0

    7. Περιβάλλον

      25 χρόνια πυρκαγιών στην Ελλάδα: Τι δείχνουν τα δεδομένα

      Engineer

      Τι μάθαμε από 25 χρόνια πυρκαγιών στην Ελλάδα;
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά. Το αρχείο των τελευταίων 25 ετών του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει ότι ο κίνδυνος στη χώρα μας εξελίσσεται — και συχνά δεν μένει στο ημερολόγιο.
      - Λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, μεγαλύτερη ζημιά: Αν και οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, η συνολική καμένη έκταση αυξάνεται σταθερά.
      - Όλο και μεγαλύτερες μεγάλες πυρκαγιές: Οι πυρκαγιές άνω των 2.000 στρεμμάτων γίνονται συχνότερες και μεγαλύτερες.
      - Αθόρυβη έξαρση εκτός εποχής: Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες παρουσιάζουν αύξηση τόσο σε ενάρξεις πυρκαγιών όσο και σε καμένες εκτάσεις.
      - Ο χάρτης αλλάζει: Η Βόρεια Ελλάδα και άλλες περιοχές με όχι σημαντικό ιστορικό πυρκαγιών εμφανίζουν πλέον σημάδια επιδείνωσης.
      Διαβάστε παρακάτω την πλήρη ανάλυση των δεδομένων.
      Η μεγάλη εικόνα: Τι δείχνει το αρχείο του Πυροσβεστικού Σώματος (2000–2024);
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά.
      Από το 2000 έως το 2024, καταγράφεται σαφής μείωση στις ετήσιες πυρκαγιές εντός της αντιπυρικής περιόδου (Εικόνα 1). Από περίπου 4.300 ετησίως, κατά μέσο όρο, την περίοδο 2000–2012, πέφτουμε στις 3.700 την περίοδο 2013–2024.
      Εικόνα 1. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Όμως, αυτή η μείωση στις ενάρξεις δεν μεταφράζεται σε μείωση της συνολικής καμένης έκτασης. Αντίθετα, η καμένη έκταση μέσα στην αντιπυρική περίοδο παρουσιάζει αυξητική τάση, περίπου ίση με επιπλέον 6.000 στρέμματα κάθε χρόνο (Εικόνα 2).
      Εικόνα 2. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Με απλά λόγια, η ανάλυση των δεδομένων του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει πως όταν ξεφεύγει μια πυρκαγιά, ξεφεύγει πολύ. Από το 2000 έως το 2024, ο αριθμός των πυρκαγιών που ξεπερνούν τα 2.000 στρέμματα —μέγεθος που αντιστοιχεί μόλις στο 0.5% καταγεγραμμένων πυρκαγιών της περιόδου 2000–2024— παρουσιάζει αύξηση (Εικόνα 3).
      Εικόνα 3. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών άνω των 2.000 στρεμμάτων στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Παράλληλα, αν εξετάσουμε το ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους — δηλαδή εκείνων που αντιστοιχούν μόλις στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών — διαπιστώνουμε ότι αυτό αυξάνεται σταθερά από το 2000 έως το 2024 (Εικόνα 4).
      Εικόνα 4. Ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους στην Ελλάδα (πυρκαγιών που αντιστοιχούν στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών), Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Αυτό το εύρημα ίσως αντικατοπτρίζει τις επιδεινούμενες λόγω της κλιματικής κρίσης πυρομετεωρολογικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλων πυρκαγιών. Ίσως όμως να αντανακλά και μια αδυναμία του μηχανισμού να ανταποκρίνεται και να προσαρμόζεται αποτελεσματικά στις πυρκαγιές που ξεφεύγουν της πρώτης προσβολής και αποκτούν διαστάσεις. Τα δεδομένα δεν απαντούν στο “γιατί”, αλλά μας καλούν να το διερευνήσουμε.
      Την ίδια στιγμή, η εκτός αντιπυρικής περιόδου δραστηριότητα των πυρκαγιών εξελίσσεται αθόρυβα αλλά ανησυχητικά. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες εμφανίζουν αύξηση τόσο στις ενάρξεις όσο και στη συνολική καμένη έκταση. Ο μέσος ετήσιος αριθμός πυρκαγιών αυξήθηκε κατά 47% μετά το 2012 (Εικόνα 5), ενώ η μέση καμένη έκταση αυξήθηκε από περίπου 18.000 σε πάνω από 23.000 στρέμματα (Εικόνα 6).
      Εικόνα 5. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Εικόνα 6. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Έχει αλλάξει η γεωγραφία των πυρκαγιών;
      Η μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει μόνο στο χρόνο. Έχει επίσης αλλάξει και στο χώρο.
      Κατά την αντιπυρική περίοδο, οι περισσότερες περιοχές της χώρας παρουσιάζουν μείωση στις ενάρξεις (Εικόνα 7). Αυτό όμως δεν αποτυπώνει ολόκληρη την αλήθεια. Σε ορισμένες περιοχές —ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, όπου ιστορικά η παρουσία της φωτιάς ήταν περιορισμένη— οι ενάρξεις αυξάνονται. Μικροί, τοπικοί θύλακες αύξησης κάνουν την εμφάνισή τους σε μια περίοδο όπου, πανελλαδικά, οι πυρκαγιές υποχωρούν.
      Εικόνα 7. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η εικόνα εκτός αντιπυρικής περιόδου. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες δείχνουν γενικευμένη αύξηση στις ενάρξεις σχεδόν σε όλη την επικράτεια, ακόμα και σε περιοχές που δεν θεωρούνταν ποτέ ιδιαίτερα πυρόπληκτες (Εικόνα 8).
      Εικόνα 8. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Σε ό,τι αφορά την καμένη έκταση, η γενική αύξηση εντός της αντιπυρικής περιόδου δεν κατανέμεται ομοιόμορφα. Την τάση οδηγούν συγκεκριμένες περιοχές — η Αττική, η Εύβοια, ο Έβρος, η Βοιωτία και τα Δωδεκάνησα — που έχουν βιώσει πολλαπλά μεγάλα περιστατικά πυρκαγιών τα τελευταία λίγα χρόνια (Εικόνα 9). Εκτός αντιπυρικής περιόδου, η αύξηση στην καμένη έκταση είναι ευρύτερη, με πολλές περιοχές να παρουσιάζουν σαφή επιδείνωση (Εικόνα 10).
      Εικόνα 9. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Εικόνα 10. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Τι δεν δείχνουν τα δεδομένα (κι όμως έχει σημασία);
      Η ανάλυση δεδομένων είναι απαραίτητη. Αλλά από μόνη της δεν αρκεί.
      Τα επίσημα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να σχεδιάσουμε την μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Να καταγράψουμε τάσεις, να αναγνωρίσουμε υφιστάμενα και αναδυόμενα μοτίβα, να ποσοτικοποιήσουμε την επιβάρυνση. Αλλά η ανάλυση τους αδυνατεί να μας απαντήσει στο “γιατί;”. Και χωρίς το γιατί, η κατανόηση μας παραμένει περιορισμένη.
      Πρώτον, δεν γνωρίζουμε τι προκαλεί τις ενάρξεις πυρκαγιών. Τα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος δεν περιλαμβάνουν ως πληροφορία τις αιτίες έναρξης. Και αυτό είναι κρίσιμο. Αν δεν ξέρουμε τι ή ποιος προκαλεί τις φωτιές, πώς θα μπορέσουμε να τις προλάβουμε; Δεν μπορούμε να περιορίσουμε αυτό που δεν κατανοούμε.
      Δεύτερον, τα στοιχεία είναι περιγραφικά, όχι αναλυτικά. Μας λένε πόσες φωτιές ξεκίνησαν και πόσα στρέμματα κάηκαν. Αλλά δεν μας λένε πώς εξαπλώθηκαν, πόσο γρήγορα, με τι ένταση, με ποιες πυρομετεωρολογικές συνθήκες. Δεν έχουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πυρκαγιών. Και χωρίς αυτά, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι ενδεχομένως πήγε λάθος — ούτε να σχεδιάσουμε καλύτερα για το μέλλον.
      Τρίτον, τα δεδομένα είναι γεωχωρικά περιορισμένα. Η γεωγραφία τους περιορίζεται στο επίπεδο των νομών — διοικητικών ενοτήτων που πλέον δεν υφίστανται. Δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς θέσεις των ενάρξεων. Δεν έχουμε δεδομένα των τελικών ή/και ενδιάμεσων περιμέτρων. Και χωρίς αυτά τα κρίσιμα δεδομένα, δεν μπορούμε να συσχετίσουμε με λεπτομέρεια τις πυρκαγιές με το ανάγλυφο, τη βλάστηση ή τον καιρό. Χάνουμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε τους τοπικούς παράγοντες που ενισχύουν ή υποβαθμίζουν τον κίνδυνο.
      Με λίγα λόγια: δεν αμφισβητούμε τη χρησιμότητα των επίσημων δεδομένων. Αλλά αναγνωρίζουμε τα όρια τους. Αν θέλουμε να περάσουμε από την καταγραφή στην κατανόηση — και από την κατανόηση στην πρόληψη και την πρόγνωση — χρειαζόμαστε καλύτερα δεδομένα.
      Η ουσία — Όχι στον πανικό, ναι στο μοτίβο
      Η κινδυνολογία δεν αποτελεί στρατηγική. Η απάθεια, όμως, είναι εξίσου επικίνδυνη.
      Αυτό που μας δείχνουν τα δεδομένα της τελευταίας 25ετίας δεν είναι μια καταστροφή χωρίς ελπίδα. Είναι ένα μοτίβο που, αν το διαβάσουμε σωστά, μας δίνει κατευθύνσεις — όχι μόνο για το πού βρισκόμαστε, αλλά και για το πού πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα.
      🔹 Οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, αλλά γίνονται πιο καταστροφικές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα άμεσης προσβολής και η επιχειρησιακή διαχείριση των περιστατικών όταν η πρώτη προσβολή αποτύχει.
      🔹 Οι πυρκαγιές εκτός αντιπυρικής περιόδου αυξάνονται — και συχνά περνούν «κάτω από το ραντάρ». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η χρονική στόχευση της πρόληψης και της επιτήρησης. Ο κίνδυνος δεν ακολουθεί πλέον το αυστηρό ημερολόγιο του παρελθόντος.
      🔹 Ορισμένες περιοχές επαναλαμβάνονται στον χάρτη των μεγάλων πυρκαγιών. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εκπλησσόμαστε κάθε φορά. Αυτές οι περιοχές χρειάζονται εστιασμένη ετοιμότητα — όχι μόνο επιχειρησιακή, αλλά και πολιτική, τεχνική, επιστημονική.
      🔹 Τέλος, η έλλειψη λεπτομερών δεδομένων δεν πρέπει να μας παγιδεύει στην αδράνεια. Αντίθετα, είναι η καλύτερη υπενθύμιση πως η καλύτερη εικόνα προκύπτει όταν οι ανάγκες των επιχειρησιακών, θεσμικών και ερευνητικών φορέων ευθυγραμμιστούν.
      Καθώς μια ακόμη αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, η ουσία δεν είναι να προφητεύσουμε τι θα συμβεί, ούτε να επιδοθούμε σε αγώνες δηλώσεων ετοιμότητας. Είναι να είμαστε παρόντες — και προετοιμασμένοι — με τα σωστά ερωτήματα, τις σωστές προτεραιότητες και τα σωστά εργαλεία.
      Γιατί η φωτιά, όπως δείχνει το ιστορικό αρχείο, δεν περιμένει ποτέ να είμαστε έτοιμοι.
      Read more...

        0

    8. Περιβάλλον

      Earthitect 2: Ένας νέος μεσογειακός τρόπος κατοίκησης

      Engineer

      Το συγκρότημα Earthitect 2 στην Κρήτη μεταφέρει μία ενδιαφέρουσα άποψη για το πώς θα μπορούσε να είναι η κατοίκηση του μέλλοντος στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο. Με την υπογραφή των Deplot Architects «παντρεύει» τις ποιότητες της μονοκατοικίας και της πολυκατοικίας, ενώ επιτρέπει στη φύση να εισχωρήσει στον αστικό ιστό.
      Για ποιον χτίζουμε; Ποιοι θα είναι ευτυχείς να ζήσουν εδώ; Πώς αναβαθμίζουμε τον τρόπο ζωής τους και πώς συνδέουμε τη σύγχρονη καθημερινότητα με έναν οικείο, αυθεντικό τρόπο διαβίωσης;
      Η αρχιτέκτονας Ουρανία Πικραμένου και οι Deplot Architects απαντούν σε αυτά τα ερωτήματα σχεδιάζοντας το Earthitect 2. Πρόκειται για ένα οικιστικό συγκρότημα στην Κρήτη, που συνδυάζει την ιδιωτικότητα της μονοκατοικίας με τη λογική της σύγχρονης micro-community. Με 12 πολυτελείς κατοικίες ενταγμένες σε ένα αρμονικό σύνολο, το Earthitect 2 προσφέρει έναν νέο τρόπο ζωής, βασισμένο στην οικειότητα, τη φύση και τον βιώσιμο σχεδιασμό.

      Η εξέλιξη της κατοίκησης από την πολυκατοικία στη νέα αυτονομία
      «Μετά τη δεκαετία του ’60, η αντιπαροχή άλλαξε ριζικά την ελληνική πόλη, καθιερώνοντας την πολυκατοικία ως το βασικό μοντέλο κατοίκησης. Οι νέες συνθήκες, όμως, μας οδηγούν να ξανασκεφτούμε το πώς ζούμε. Το Earthitect 2 είναι ένα βήμα προς το μέλλον. Ένα συγκρότημα που διατηρεί την αυτονομία της μονοκατοικίας, αλλά παράλληλα εισάγει κοινόχρηστους χώρους που ενισχύουν την αίσθηση κοινότητας», διευκρινίζει η Ουρανία Πικραμένου, επικεφαλής αρχιτέκτονας των Deplot Architects.

       
      Όπως εξηγεί, στο Earthitect 2 δεν υπάρχει η έννοια της μεσοτοιχίας που χαρακτηρίζει την τυπική ελληνική πολυκατοικία. Αντί για στενούς διαδρόμους και μικρά διαμερίσματα, εδώ οι κατοικίες περιβάλλονται από αίθρια, φυτεμένα δώματα και ιδιωτικές αυλές, διαμορφώνοντας έναν ανοιχτό τρόπο ζωής που φέρνει τη φύση μέσα στον αστικό ιστό. Μάλιστα, το κύριο δώμα του συγκροτήματος φιλοξενεί έναν υπαίθριο κινηματογράφο, έναν χώρο χαλάρωσης και συνάντησης.
      Αρχιτεκτονική που γεφυρώνει τη φύση με την πόλη
      «Η αρχιτεκτονική μας αντιλαμβάνεται ότι γύρω της προϋπάρχει μία γειτονιά, όπως επίσης ότι γειτνιάζει με την παρθένα φύση στις παρυφές της πόλης. Δημιουργεί λοιπόν μία γέφυρα, μία νησίδα που εισάγει αυτή τη φύση στον αστικό ιστό», συνεχίζει η Ουρανία Πικραμένου.
      Η πρόσβαση στο συγκρότημα είναι σχεδιασμένη έτσι, ώστε να ενισχύει αυτή την αίσθηση ένταξης. Το Earthitect 2 ανοίγεται προς όλες τις πλευρές, επιτρέποντας μια φυσική ροή προς το εσωτερικό του. Το σύνολο των κατοικιών είναι προσανατολισμένο προς το Κρητικό Πέλαγος, προσφέροντας ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα, ενώ η είσοδος σχεδιάστηκε έτσι, ώστε ο επισκέπτης να διασχίζει ένα φυσικό τοπίο με δέντρα και βλάστηση πριν φτάσει στο εσωτερικό.


      Οι Deplot Architects αξιοποίησαν τη βιώσιμη αρχιτεκτονική σε μεγαλύτερη κλίμακα από αυτήν μιας μονοκατοικίας. Οι φυσικές επικλινείς επιφάνειες των κήπων λειτουργούν ως φυσική περίφραξη, αλλά και ως ένα βιωματικό τοπίο περιήγησης. Οι προσβάσιμες φυτεμένες ταράτσες δεν είναι μόνο ένας τρόπος να επεκταθεί ο λειτουργικός χώρος του συγκροτήματος, αλλά δημιουργούν μικροκλίμα και φυσική θερμομόνωση.

      Το συγκρότημα διαθέτει ενεργειακή κλάση Α++, μειώνοντας το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα στο ελάχιστο. Το κτίριο δεν παράγει κανένα ενεργειακό αποτύπωμα, ενσωματώνοντας έξυπνες τεχνολογίες που το καθιστούν ανθεκτικό και βιώσιμο στον χρόνο.
      Τι σημαίνει «αίσθηση μονοκατοικίας» όταν ζούμε σε συγκρότημα;
      Η ιδιωτικότητα είναι κεντρικό στοιχείο του σχεδιασμού. Κάθε κατοικία διαθέτει ιδιωτική πισίνα, ευρύχωρο κήπο, καθιστικό, BBQ ή τραπεζαρία, προσφέροντας μια εμπειρία διαμονής που ξεπερνά την τυπική αστική κατοικία. Ταυτόχρονα, η κοινωνικότητα αποτελεί μια εξίσου σημαντική πτυχή.



      «Η αρχιτεκτονική μας βασίζεται στην προσαρμοστικότητα. Θέλουμε να δημιουργούμε κτίρια που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σήμερα, αλλά ταυτόχρονα να παραμένουν επίκαιρα και λειτουργικά για τις μελλοντικές γενιές. Για αυτόν τον λόγο, σχεδιάσαμε διακριτικούς κοινόχρηστους χώρους, που δίνουν τη δυνατότητα στον κάτοικο να επιλέξει πότε και πώς θέλει να συνδεθεί με την κοινότητά του», εξηγεί η αρχιτέκτονας. Χαρακτηριστική είναι η ύπαρξη κινηματογράφου σε μία από τις κοινόχρηστες ταράτσες.


      Συνολικά η αρχιτεκτονική προτείνει μια σύγχρονη, smooth luxury προσέγγιση στη ζωή, όπως αρμόζει στο πνεύμα της Μεσογείου. «Το Earthitect 2 φιλοδοξεί να προσφέρει ένα νέο αφήγημα για το πώς θα μπορούσε να είναι η κατοίκηση του μέλλοντος στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο».



      Read more...

        0

    9. Περιβάλλον

      ΡΑΑΕΥ: Τρεις νέες πιστοποιήσεις Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

      Engineer

      Στην πιστοποίηση ακόμη τριών Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.) προχώρησε ο Κλάδος Αποβλήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την εποπτεία και την ενίσχυση της διαχειριστικής επάρκειας τους.
      Όπως έγινε γνωστό με σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για τους Φο.Δ.Σ.Α. της Πελοποννήσου, των Ιονίων Νήσων και τη ΔΙΑΜΑΑΘ (Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης), οι οποίοι πιστοποιήθηκαν το πρώτο τετράμηνο του 2025.
      Ταυτόχρονα, σε προχωρημένο στάδιο πιστοποίησης βρίσκονται ο Φο.Δ.Σ.Α. Ηπείρου και ο Ε.Σ.Δ.Α.Κ. (Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης) οι οποίοι έχουν εκκρεμότητες που περιορίζονται σε τυπικά ζητήματα.
      Σημειώνεται ότι δεν πιστοποιήθηκαν ο ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) και ο ΣΥ.ΔΙ.Σ.Α. (Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) Ν. Αχαΐας.
      Υπενθυμίζεται πως o Κλάδος Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ είχε πιστοποιήσει ήδη από το 2024 επτά Φο.Δ.Σ.Α. δίνοντας στους υπόλοιπους επτά Μη πιστοποιημένους Φορείς, τρίμηνη παράταση από τις 28 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 30 Μαρτίου 2025 για την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων.
      Συνολικά έως σήμερα έχουν πιστοποιηθεί 10 από τους 14 Φο.Δ.Σ.Α. της χώρας.
      Για τη διαπίστωση της διαχειριστικής ικανότητας κάθε Φο.Δ.Σ.Α. ελήφθησαν υπόψη η διοικητική, διαχειριστική, επιχειρησιακή και τεχνική επάρκεια του κάθε Φορέα, καθώς και η χρηματοοικονομική βιωσιμότητα.
      Σημειώνεται πως τεχνικά κλιμάκια της ΡΑΑΕΥ με επικεφαλής τον Αντιπρόεδρο του Κλάδου Αποβλήτων, κ. Κωνσταντίνο Αραβώση έχουν πραγματοποιήσει ήδη επισκέψεις στους περισσότερους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της χώρας, προκειμένου να επιλύσουν επιτόπου τεχνικά και οργανωτικά ζητήματα σχετικά με την πιστοποίηση. Οι επισκέψεις συνεχίζονται και αναμένεται να ολοκληρωθούν το προσεχές διάστημα.
      Όλες οι αποφάσεις σχετικά με την πιστοποίηση των Φο.Δ.Σ.Α. βρίσκονται στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.raaey.gr/apovlita/apofaseis/
      Read more...

        0

    10. Περιβάλλον

      Ξήρανση δέντρων στο Δάσος του Υμηττού

      GTnews

      Από το 2023 έχουν γίνει οι πρώτες αναφορές σχετικά με τα δέντρα στον Υμηττό που ξεραίνονται, με την Φιλοδασική Ένωση Αθηνών, να έχει φιλοξενήσει στην σελίδα της σχετικά άρθρα. Τι συμβαίνει λοιπόν στον Υμηττό και που οφείλεται το φαινόμενο;
      Μπορεί η Πάρνηθα και η Πεντέλη να είναι τα βουνά που έχουν υποστεί τις περισσότερες καταστροφές από πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια, ωστόσο και ο Υμηττός, έχει ένα βεβαρημένο παρελθόν. Σε αντίθεση με την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα, ήταν για πολλά χρόνια, ένα αποψιλωμένο βουνό.
      Η γειτνίαση του με την ανάπτυξη του αστικού ιστού της παλιάς Αθήνας, σήμαινε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της ξυλείας για τις ανάγκες των κατοίκων προερχόταν από εκεί, την εποχή που δεν υπήρχε καν σαν έννοια η αειφορική διαχείριση των δασών. Παράλληλα η υπερβόσκηση καθιστούσε αδύνατη την όποια προσπάθεια του δάσους να αναγεννηθεί.
      Μετά τη λήξη του ΒΠΠ και δεδομένου ότι στην κατοχή υλοτομήθηκε σχεδόν όλο το βουνό, έγινε μια μεγάλη –και επιτυχημένη- προσπάθεια αναδάσωσης. Η Φιλοδασική Ένωση Αθηνών ανέλαβε αυτό το έργο και μεθοδικά, κατάφερε να αναγεννήσει το βουνό. Το μεγαλύτερο ποσοστό πρασίνου του Υμηττού λοιπόν, προέρχεται από διαδικασία αναδάσωσης.

       

       
       

       
      Γιατί ξεραίνονται τα δέντρα;
      Τα είδη δέντρων που επιλέχθηκαν για την αναδάσωση του Υμηττού, ήταν ανθεκτικά στη ξηρασία και στο «φτωχό» έδαφος του βουνού. Οι επεμβάσεις στο σύνολο του αισθητικού δάσους από τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών, είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός μωσαϊκού βλάστησης όπου κυριαρχεί η τραχεία πεύκη σε αμιγείς συστάδες ή σε ανάμειξη με κυπαρίσσια και με πλατύφυλλα είδη όπως η κουτσουπιά, η χαρουπιά και η χνοώδης δρυς.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Αυτό που δεν μπορούσαν φυσικά να γνωρίζουν οι δασολόγοι όταν ξεκίνησαν το έργο, ήταν το μείζων ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, το οποίο αποτελεί την βασική αιτία εκδήλωσης του φαινομένου, με τρόπο έμμεσο αλλά απόλυτα συνδεδεμένο με αυτή.
      Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως η «Μήδεια»(2021) και η «Ελπίς» (2022), όπου και υπήρξε ασυνήθιστη χιονόπτωση στην Αττική, είχαν ως αποτέλεσμα τη θραύση πολλών μεγάλων κλαδιών ή και ολόκληρων δέντρων από το βάρος. Η κόμη των δέντρων αραίωσε με αποτέλεσμα το έδαφος να εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία, αφαιρώντας την πολύτιμη για την ανάπτυξη και συντήρηση του δάσους, υγρασία.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Προσθετικά σε αυτό, οι παρατεταμένοι καύσωνες που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, αλλά και οι απότομες μεταβολές του καιρού, καταπόνησαν ακόμη περισσότερο το δάσος. Τα δέντρα, προσβάλλονται πιο εύκολα από φλοιοφάγα έντομα και κάμπιες, με εξάρσεις που έχουν κατά τόπους επιδημιολογικές διαστάσεις, οδηγώντας τελικά στη αποξήρανση και νέκρωση τους.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Βλέπουμε λοιπόν ότι το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό σε ότι αφορά στις στοιχεία που το προκαλούν, ωστόσο η γενεσιουργός αιτία που το πυροδοτεί είναι μια, η κλιματική αλλαγή, δημιουργώντας μια «αλυσίδα» επιπτώσεων.
      Πέραν του προφανούς προβλήματος, τα νεκρά / αποξηραμένα δέντρα προσθέτουν μεγάλο όγκο και μάζα στην εύφλεκτη ύλη του δάσους, δημιουργώντας μια «πυριτιδαποθήκη» σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς.
      Τι προσπάθειες γίνονται για να σωθεί ο Υμηττός
      Η Φιλοδασική Ένωση Αθηνών είναι αυτή που και πάλι πρωτοστατεί σε ενέργειες για την προστασία του δάσους του Υμηττου. Στο άρθρο «Ξήρανση δέντρων στο Αισθητικό Δάσος του Υμηττού: Αντιμετωπίζοντας την πρόκληση με θετική ματιά» που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Ένωσης και υπογράφεται από τον Δρ. Νίκο Πάγκα (Δασοτεχνικός Υπεύθυνος Διαχείρισης του Αισθητικού Δάσους), διαβάζουμε τα εξής:
      «Ωστόσο ήδη έχουν ξεκινήσει εξυγιαντικές επεμβάσεις σε ορισμένα σημεία, δηλαδή κοπή και απομάκρυνση ξερών δέντρων, ώστε να μειωθεί ο πληθυσμός των φλοιοφάγων εντόμων και να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωσή τους. Παράλληλα προγραμματίστηκαν οι επόμενες ενέργειες/προετοιμασίες για την απομάκρυνση των νεκρών ατόμων και από άλλες περιοχές.

      Ειδικά για την περιοχή που περιβάλλει τη Μονή Καισαριανής και εκτείνεται μέχρι τον λόφο των Ταξιαρχών (που διακρίθηκε το 1993 ως ένας Ιστορικός Κήπος της Ευρώπης), η Φιλοδασική δεν περιορίστηκε στην κοπή και απομάκρυνση των ξερών δέντρων αλλά προχώρησε και σε φύτευση νέων δέντρων, δίνοντας έμφαση στη διατήρηση του ιστορικού τοπίου.
      Το Αισθητικό Δάσος του Υμηττού είναι ένα τεχνητά δημιουργημένο δάσος που είναι αποτέλεσμα επιτυχημένων αναδασώσεων σε διάφορες περιόδους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίες έχουν δημιουργήσει ένα μωσαϊκό ετερογενών ενοτήτων. Συνεπώς, οι επεμβάσεις στη βλάστηση δεν είναι δυνατόν να ακολουθήσουν τους δόκιμους δασοκομικούς κανόνες και απαιτείται μια κατά περίπτωση εξειδίκευση στις διάφορες δασοσυστάδες που συναπαρτίζουν το δάσος.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών Φιλοδασική Ένωση Αθηνών  
      Ενόψει λοιπόν της ανάγκης για μείωση κατ’ αρχάς της ενδεχόμενης εξάπλωσης των φλοιοφάγων εντόμων, διενεργούνται οι εξυγιαντικές επεμβάσεις σε επιλεγμένα σημεία του δάσους. Ταυτόχρονα, παρακολουθείται η αντίδραση των καταπονημένων δέντρων στις τρέχουσες καιρικές συνθήκες και προγραμματίζονται τα επόμενα βήματα. Σύμμαχος στην προσπάθεια αυτή είναι τα 373,2 χιλ. βροχής που κατέγραψε ο μετεωρολογικός σταθμός της Φιλοδασικής στο δάσος, για την περίοδο 16/11/2024 – 24/2/2025.»
      Πληροφορίες, στοιχεία και φωτογραφίες αντλήθηκαν από τις ιστοσελίδα της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών και της ΕΔΝΥ (Εθελοντική Δασοπροστασία Νοτίου Υμηττού).
      Read more...

        1

    11. Περιβάλλον

      Τα φύκια στην υπηρεσία του ευ ζην: Πώς ο έλεγχος των επιπέδων αμύλου μειώνει τα αέρια του θερμοκηπίου

      Engineer

      Τα φύκια με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο είναι σημαντικά για την παραγωγή βιοκαυσίμων, ως «συμπλήρωμα διατροφής» στη γεωργία και ως αποτελεσματικός τρόπος δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα.
      Οι ερευνητές βρήκαν τώρα μια νέα μέθοδο ελέγχου της αποθήκευσης αμύλου στα φύκια – ένα εύρημα με πιθανές εφαρμογές σε τομείς όπως η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.

      “Η τροποποίηση ενός μονοπατιού σηματοδότησης που ενεργοποιείται από το μπλε φως καθιστά δυνατή τη ρύθμιση της αποθήκευσης. Αυτό προσφέρει σημαντικά υψηλότερη απόδοση από τις παραδοσιακές μεθόδους που βασίζονται στη στέρηση θρεπτικών συστατικών”, λέει ο Δημήτρης Πετρούτσος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Communications.
      Το φως είναι απαραίτητο για φωτοσυνθετικούς οργανισμούς όπως τα φυτά και τα φύκια.  Στα πράσινα φύκια, όπως το Chlamydomonas reinhardtii, η ενέργεια από το ηλιακό φως χρησιμοποιείται για τη μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε υδατάνθρακες, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανάπτυξη ή να αποθηκευτούν ως ενέργεια με τη μορφή αμύλου.
      Ειδικό εφέ μπλε φωτός
      Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές δείχνουν ότι το μπλε φως έχει μια ιδιαίτερη επίδραση. Επηρεάζει την αποθήκευση αμύλου στα φύκια μέσω μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται φωτοτροπίνη. Όταν η φωτοτροπίνη ανιχνεύει το μπλε φως, ενεργοποιεί μια οδό σηματοδότησης που μειώνει τη συσσώρευση αμύλου ελέγχοντας βασικά μεταβολικά γονίδια. Αυτή η ρύθμιση της αποθήκευσης άνθρακα που βασίζεται στο φως επιτρέπει στα φύκια να ρυθμίζουν την κατανομή της ενέργειας μεταξύ της άμεσης ανάπτυξης (χαμηλό άμυλο) και της μακροχρόνιας αποθήκευσης (υψηλό άμυλο).
      Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα γενετικά τροποποιημένα φύκια χωρίς φωτοτροπίνη αύξησαν την περιεκτικότητα σε άμυλο από 5 έως 25 τοις εκατό του ξηρού βάρους των φυκών – χωρίς να διακυβεύεται η ανάπτυξη ή η φωτοσύνθεση.
      Οι τομείς που επωφελούνται

      Τρεις τομείς που θα μπορούσαν να ωφεληθούν περισσότερο από τη μεγαλύτερη ρύθμιση της αποθήκευσης αμύλου είναι:
      Βιοκαύσιμα: Τα πλούσια σε άμυλο φύκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοαιθανόλης και άλλων βιοκαυσίμων. Ο χειρισμός της σηματοδότησης της φωτοτροπίνης καθιστά δυνατή την αύξηση της παραγωγής αμύλου με ελεγχόμενο τρόπο.
      Βιώσιμη γεωργία: Τα μικροφύκη χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα ζωοτροφών στη γεωργία. Ο έλεγχος της αποθήκευσης αμύλου θα καταστήσει δυνατή τη βελτίωση της θρεπτικής αξίας των συμπληρωμάτων και θα τα καταστήσει πιο αποτελεσματικά ως ζωοτροφές και ως ενισχυτικά του εδάφους.
      Σύλληψη άνθρακα: Ελέγχοντας τη συσσώρευση αμύλου, μπορούμε να επηρεάσουμε τον τρόπο με τον οποίο τα φύκια αποθηκεύουν άνθρακα, ο οποίος θα μπορούσε να βοηθήσει στη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα και στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
      «Προηγούμενες μελέτες επικεντρώθηκαν κυρίως στο πώς η ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών επηρεάζει το σχηματισμό αμύλου, αλλά σε αυτή τη μελέτη καταφέραμε να δείξουμε ότι το μπλοκάρισμα της οδού φωτοτροπίνης καθιστά δυνατή την αύξηση της αποθήκευσης αμύλου χωρίς να επηρεάζεται η ανάπτυξη», λέει ο Πετρούτσος.
      Read more...

        0

    12. Περιβάλλον

      Οι δέκα (10) περιοχές της Ελλάδας που κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το νερό μέχρι το 2050

      Engineer

      Με τη στάθμη της θάλασσας να σημειώνει άνοδο ρεκόρ λόγω κλιματικής κρίσης, ορισμένες περιοχές της Ελλάδας αναμένεται να χαθούν κάτω από το νερό μέχρι το 2050.
      Ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται οι περιοχές που είναι περιμετρικά του Αμβρακικού Κόλπου, περιοχές του Μεσολογγίου και της Λαμίας.

      Υπενθυμίζεται, δε, πως σύμφωνα με την 6η έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος του ΟΗΕ (IPCC), η παγκόσμια μέση άνοδος της στάθμης της θάλασσας μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της υπερθέρμανσης.
      Όσον αφορά την Ελλάδα, στην περίπτωση που το 2100 έχουμε μια υπερθέρμανση 3 βαθμών Κελσίου, εκτιμάται ότι η άνοδος της στάθμης θα κυμανθεί στα 0,5-0,7 μέτρα. Οι ακτές της όμως ενδέχεται να δουν τιμές πέραν αυτού του εύρους λόγω κάθετων μετατοπίσεων της στεριάς και άλλων παραγόντων.
      Read more...

        0

    13. Περιβάλλον

      Τοξικά βαρέα μέταλλα μολύνουν το 1/6 της παγκόσμιας γεωργικής γης

      GTnews

      Επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αόρατη απειλή από τα βαρέα μέταλλα που καταλήγει στο πιάτο μας. Η ανάλυση, που αξιοποίησε δεδομένα από πάνω από 1.000 τοπικές μελέτες και τεχνητή νοημοσύνη, αποκαλύπτει μια σοβαρή, αλλά συχνά αόρατη, περιβαλλοντική απειλή που αφορά έως και 1,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
      Η μόλυνση ξεκινά από το έδαφος και φτάνει στο τραπέζι μας
      Η μόλυνση του εδάφους με βαρέα μέταλλα οφείλεται τόσο σε φυσικά αίτια όσο και σε ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η εξόρυξη, η βιομηχανική ρύπανση και η χρήση φυτοφαρμάκων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι:
      Η βιοσυσσώρευση τοξικών μετάλλων περνά στην τροφική αλυσίδα μέσω των καλλιεργειών και των ζώων. Προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας: βλάβες στο δέρμα, το νευρικό σύστημα και τα όργανα, αλλά και καρκινογενέσεις. Μειώνει την γεωργική απόδοση και υποβαθμίζει την ποιότητα του νερού. Η Dr Liz Rylott, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ, που δεν συμμετείχε στη μελέτη, τονίζει: «Αυτά τα φυσικά δηλητήρια έχουν διεισδύσει στο έδαφος, το φαγητό και το νερό μας, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία και το περιβάλλον μας»
      Η "πράσινη μετάβαση" επιδεινώνει το πρόβλημα
      Η αυξανόμενη ζήτηση για μέταλλα όπως το κοβάλτιο και το νικέλιο, απαραίτητα για την κατασκευή ανεμογεννητριών, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και φωτοβολταϊκών, ενδέχεται να επιδεινώσει τη ρύπανση.
      «Η προσπάθειά μας να στραφούμε σε "πράσινες" τεχνολογίες, χωρίς σωστή διαχείριση, μπορεί να εντείνει την τοξικότητα στο έδαφος», προειδοποιεί η Rylott.
      Περιοχές υψηλού κινδύνου
      Η μελέτη διαπιστώνει ότι η ευρύτερη παρουσία καδμίου εντοπίζεται σε:
      Νότια και Ανατολική Ασία Τμήματα της Μέσης Ανατολής Περιοχές της Αφρικής Περίπου 900 εκατομμύρια έως 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης.
      «Η ρύπανση με βαρέα μέταλλα δεν γνωρίζει σύνορα. Για την αντιμετώπισή της, απαιτείται διεθνής συνεργασία», σημειώνει η Rylott.
      «Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, όπου οι επιπτώσεις στην υγεία και τη γεωργία επιτείνουν τη φτώχεια».
      Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιμολυσμένες καλλιέργειες μπαίνουν σε παγκόσμιες αλυσίδες τροφίμων, κάτι που αυξάνει την έκθεση και σε χώρες όπου η μόλυνση του εδάφους δεν είναι τόσο διαδεδομένη.
      Read more...

        0

    14. Περιβάλλον

      Eξασφάλιση υγιέστερων εδαφών επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την προσωρινή πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για οδηγία για την παρακολούθηση και την ανθεκτικότητα του εδάφους.
      Ο νόμος για την παρακολούθηση του εδάφους θα θέσει την ΕΕ σε πορεία προς υγιή εδάφη προς όφελος των πολιτών, των γεωργών, των διαχειριστών γης και του περιβάλλοντος.
      Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της η Επιτροπή, πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των πιεστικών προκλήσεων για την υγεία του εδάφους που επηρεάζουν κάθε ευρωπαϊκή χώρα, την ανθεκτικότητα της τροφικής αλυσίδας μας και την ευρύτερη οικονομία. Ο νέος νόμος θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των εδαφών σε φυσικές καταστροφές, καύσωνες και ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και σε άλλες κρίσιμες περιβαλλοντικές προκλήσεις, όπως η διάβρωση, η μόλυνση και η απώλεια βιοποικιλότητας. Πρωταρχικός στόχος της νέας οδηγίας είναι η θέσπιση ενός πλαισίου για την παρακολούθηση της υγείας του εδάφους σε ολόκληρη την ΕΕ, το οποίο θα είναι ρεαλιστικό και ευέλικτο και θα βασίζεται σε εθνικά συστήματα παρακολούθησης του εδάφους. Δεδομένης της πολυπλοκότητας του εδάφους, η οδηγία αφήνει μεγάλη ευελιξία στα κράτη μέλη να προσαρμόσουν την προσέγγισή τους στις τοπικές εδαφικές συνθήκες.
      Σύμφωνα με το θεματολόγιο απλούστευσης, η σταδιακή και ρεαλιστική προσέγγιση της οδηγίας θα διατηρήσει χαμηλό το βάρος για τα κράτη μέλη. Η συμφωνία παρέτεινε επίσης τις περισσότερες προθεσμίες για τη σταδιακή εφαρμογή της οδηγίας που πρότεινε η Επιτροπή. Επιπλέον, τα κράτη μέλη που έχουν ανάγκη θα είναι σε θέση να λάβουν τη βοήθεια της Επιτροπής για τη διενέργεια δειγματοληψίας, δοκιμών και αρχειοθέτησης του εδάφους. Η οδηγία δεν θα επιβάλλει επίσης υποχρεώσεις για την παρακολούθηση ή τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους στους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές γης, συμπεριλαμβανομένων των γεωργών.
      Ειδικά μέτρα για την εξασφάλιση υγιέστερων εδαφών
      Η συμφωνία που επιτεύχθηκε προβλέπει τη λήψη των ακόλουθων βασικών μέτρων από τα κράτη μέλη
      • Θέσπιση ενός ολοκληρωμένου και εναρμονισμένου, αλλά ευέλικτου, πλαισίου παρακολούθησης της υγείας του εδάφους με κριτήρια για υγιές έδαφος·
      • Παροχή στήριξης στους διαχειριστές του εδάφους για τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους·
      • Να μετριάσουν τις επιπτώσεις της δέσμευσης γης, όπως τα κτίρια και οι υποδομές, στην ικανότητα του εδάφους να παρέχει άλλες οικοσυστημικές υπηρεσίες, χωρίς να εμποδίζει την αδειοδότηση τέτοιων δραστηριοτήτων·
      • Εντοπισμός δυνητικά μολυσμένων περιοχών και διαχείριση αυτών για την εξάλειψη των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, τηρώντας παράλληλα την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
      Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει τώρα επίσημα να εγκρίνουν τη νέα οδηγία πριν τεθεί σε ισχύ. Στη συνέχεια, θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, μετά την οποία τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή το εθνικό πλαίσιο εντός 3 ετών για τη λειτουργία της οδηγίας.
      60 έως 70% των εδαφών στην ΕΕ βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση
      Η υποβάθμιση και η μόλυνση του εδάφους ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για την επισιτιστική ασφάλεια και ασφάλεια, τη βιοποικιλότητα, την ανθεκτικότητα στο κλίμα και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Επί του παρόντος, το 60 έως 70 % των εδαφών στην ΕΕ βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση. Για παράδειγμα, ένα δισεκατομμύριο τόνοι εδάφους ξεπλένονται κάθε χρόνο λόγω της διάβρωσης, με αποτέλεσμα εκτιμώμενη ετήσια απώλεια γεωργικής παραγωγικότητας ύψους 1,25 δισ. ευρώ. Το κόστος που συνδέεται με την υποβάθμιση του εδάφους εκτιμάται σε πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
      Η διάθεση των δεδομένων για το έδαφος θα στηρίξει την καινοτομία, τις τεχνολογικές και οργανωτικές λύσεις, ιδίως στις γεωργικές πρακτικές. Θα βοηθήσει τους αγρότες και άλλους ιδιοκτήτες γης να εφαρμόσουν τις πλέον κατάλληλες μεθόδους επεξεργασίας και να τους βοηθήσει να αυξήσουν τη γονιμότητα του εδάφους και τις αποδόσεις, ελαχιστοποιώντας παράλληλα την κατανάλωση νερού και θρεπτικών ουσιών. Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά θα βελτιώσουν την κατανόησή μας σχετικά με τις τάσεις όσον αφορά την ξηρασία, τη συγκράτηση και τη διάβρωση των υδάτων, ενισχύοντας την πρόληψη και τη διαχείριση καταστροφών. Τα υγιή εδάφη και τα καλύτερα δεδομένα παρέχουν πρόσθετες ευκαιρίες εισοδήματος για τους γεωργούς και τους διαχειριστές γης, οι οποίοι μπορούν να ανταμειφθούν για την ανθρακοδεσμευτική γεωργία, να λάβουν ενισχύσεις για οικοσυστημικές υπηρεσίες ή για την αύξηση της αξίας των υγιών εδαφών και των τροφίμων που παράγονται σε αυτά.
      Η Jessika Roswall, επίτροπος Περιβάλλοντος, Ανθεκτικότητας των Υδάτων και Ανταγωνιστικής Κυκλικής Οικονομίας, υπογράμμισε: «Η συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των κινδύνων που αντιμετωπίζει η ΕΕ λόγω της υποβάθμισης του εδάφους για την επισιτιστική μας ασφάλεια, τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της κοινωνικοοικονομικής ευημερίας σε όλες τις περιφέρειες και τις πόλεις μας. Ο νόμος θα ωφελήσει ιδιαίτερα τους αγρότες και τους διαχειριστές εδάφους, παρέχοντάς τους υποστήριξη και καλύτερη γνώση των εδαφικών συνθηκών, χωρίς να τους επιβάλλει υποχρεώσεις. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τα κράτη μέλη, τους γεωργούς, τους δασοκόμους και άλλους διαχειριστές εδάφους για την κινητοποίηση της αναγκαίας στήριξης και δέσμευσης για τη διαφύλαξη αυτού του θεμελιώδους πόρου για τις μελλοντικές γενιές».
      Read more...

        0

    15. Περιβάλλον

      Πως ένα νέο δάσος θα δώσει «ανάσα» στην ανατολική Θεσσαλονίκη

      GTnews

      Ένα νέο δάσος «γεννιέται» στην ανατολική Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα σε ιδιόκτητη έκταση περίπου 4.700 στρεμμάτων του δήμου Θέρμης στην περιοχή Βούζαρη, στα Βασιλικά, εκεί όπου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη εργασίες αναδάσωσης. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για έργο προϋπολογισμού 8,1 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτείται με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - NextGenerationEU. Σκοπός του είναι η αποκατάσταση της βλάστησης, κυρίως για λόγους προστασίας, αλλά και η αισθητική αναβάθμιση του υποβαθμισμένου δασικού οικοσυστήματος μέσα στα διοικητικά όρια του δήμου Θέρμης.
      Η οριοθέτηση της περιοχής αναδάσωσης προέκυψε έπειτα από συνεννόηση με τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας και μετά τη σύμφωνη γνώμη των υπεύθυνων αρχαιολογικών υπηρεσιών, καθώς στην περιοχή υπάρχουν σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
      Η συγκεκριμένη έκταση είναι χαρακτηρισμένη ως «Δασική» και η σημερινή βλάστησή της αποτελείται από αείφυλλα πλατύφυλλα (πουρνάρι, παλιούρι, ρείκι, άρκευθος, σπάρτο, αγριελιά, γκορτσιά κ.λπ.) και αναδασώσεις κωνοφόρων (κυρίως τραχεία πεύκη, κυπαρίσσι και αριζόνα εκατέρωθεν της κορυφογραμμής, ακακία σε πρανή δρόμων, πικροδάφνη κατά θέσεις κ.λπ.). Στην κορυφή του λόφου υπάρχει και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, ενώ η κορυφή χρησιμοποιείται ενίοτε ως θέση απογείωσης αιωροπτερισμού. Στη χαρτογράφηση που προηγήθηκε αποτυπώθηκαν οι γυμνές εκτάσεις, οι παλαιότερες αναδασώσεις κωνοφόρων και οι θαμνώνες, καθώς και το υφιστάμενο οδικό δίκτυο (δασικό και τρακτερόδρομοι), ενώ σχεδιάστηκαν ζώνες διέλευσης για τη διευκόλυνση στις αναδασωτικές και καλλιεργητικές εργασίες.
      Ήδη έχουν γίνει οι προπαρασκευαστικές εργασίες καθαρισμού της δασικής βλάστησης (καθαρισμοί, αραιώσεις και κλαδεύσεις κωνοφόρων, λεπτών κορμών, θρυμματισμός προϊόντων καθαρισμού και σκόρπισμα πριονιδίων) σε συνολική έκταση 4.000 στρεμμάτων, ενώ οι φυτεύσεις ολοκληρώθηκαν σε ποσοστό περίπου 30%. Ο συνολικός αριθμός των φυταρίων που θα τοποθετηθούν στην περιοχή αναδάσωσης θα ανέλθει σε 210.605 φυτά. Για την επιλογή των δασοπονικών ειδών τα οποία φυτεύονται ήδη λήφθηκαν υπόψη οι οικολογικές συνθήκες ώστε η φύτευση και η συντήρησή τους να είναι σχετικά εύκολη και χωρίς ιδιαίτερα υψηλές δαπάνες, ενώ επιλέχθηκαν αρκετά ανθοφόρα φυτά με σκοπό την ενίσχυση της μελισσοκομίας στην περιοχή.
      Στόχος είναι η δημιουργία ενός μικτού δάσους γι’ αυτό τα κωνοφόρα είδη τα οποία θα φυτευτούν, θα καλύπτουν περίπου το 70% των εκτάσεων και τα πλατύφυλλα το υπόλοιπο 30%. Συγκεκριμένα, τα δασικά είδη που προτείνονται να φυτευτούν είναι: χαλέπιος πεύκη, ροδιά, σπάρτο, κράταιγος, χρυσόξυλο, μουριά, συκιά, πυκροδάφνη, κελτίδα, κουτσουπιά, αγριοκερασιά, φράξος, χνοώδης δρυς και αγριά.
      Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το έργο θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025, ενώ τα επόμενα δύο χρόνια θα ακολουθήσουν από την ανάδοχο εταιρεία και με την επίβλεψη της Διεύθυνσης Αναδασώσεων οι εργασίες συντήρησης και άρδευσης όλων των φυτεύσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του νέου αυτού μικτού δάσους. «Οι εργασίες, καθαρισμοί και φυτεύσεις προχωρούν και γίνεται πολύ καλή δουλειά», δήλωσε ο δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, που πραγματοποίησε αυτοψία στην περιοχή τονίζοντας πως «το έργο αυτό θα προσφέρει πολλά οφέλη, περιβαλλοντικά, βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, αναβάθμιση των δυνατοτήτων υπαίθριας δασικής αναψυχής, εναλλακτικών μορφών άθλησης και περιήγησης, ενίσχυση της βιοποικιλότητας, καθώς και αύξηση της επισκεψιμότητας».
      Read more...

        0

    16. Περιβάλλον

      Το 2024 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη

      GTnews

      Το 2024, η Ευρώπη ήταν η ήπειρος που θερμάνθηκε ταχύτερα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή έκθεση για την κατάσταση του κλίματος. Η Ευρώπη γνώρισε τη θερμότερη χρονιά στην ιστορία της, που προκάλεσε τουλάχιστον 335 θανάτους και επηρέασε περίπου 413.000 ανθρώπους.
      Η υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την κλιματική αλλαγή Copernicus δημοσίευσε την ετήσια έκθεση για την κατάσταση του κλίματος στην Ευρώπη το 2024, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) των Ηνωμένων Εθνών. Με βάση επιστημονικά δεδομένα και αναλύσεις, η έκθεση επιβεβαιώνει τη διαρκή τάση αύξησης των θερμοκρασιών και της κλιματικής αλλαγής σε ολόκληρη την Ευρώπη.
      Τα στοιχεία του περασμένου έτους δείχνουν ρεκόρ ετήσιων θερμοκρασιών σχεδόν στη μισή Ευρώπη, καθώς και επαναλαμβανόμενα καιρικά φαινόμενα, όπως σοβαρές καταιγίδες και εκτεταμένες πλημμύρες. Επιπλέον, το 2024 οι Ευρωπαίοι βίωσαν ένα ξεκάθαρο κλιματικό χάσμα: η Ανατολή αντιμετώπισε ακραία ζέστη και ξηρασία, ενώ η Δύση ζέστη και εξαιρετική υγρασία, με τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες από το 2013. Η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας έφτασε επίσης σε επίπεδα ρεκόρ, 0,7°C πάνω από τον μέσο όρο.
      Η ευρωπαϊκή έκθεση για το κλίμα καταδεικνύει για άλλη μια φορά την ανάγκη η Ευρώπη να καταστεί κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική, και να επιταχυνθεί η μετάβασή μας στην καθαρή ενέργεια και η λήψη μέτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση.
      Όπως επισημάνθηκε και πέρυσι στην ευρωπαϊκή εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων, η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος, καθώς οι θερμοκρασίες της αυξάνονται σχεδόν με τη διπλάσια ταχύτητα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
      Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και έχει εγκρίνει στόχους και νομοθεσία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030. Τον Απρίλιο του 2024 η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση για το πώς η ΕΕ μπορεί να προετοιμαστεί αποτελεσματικά για τους κλιματικούς κινδύνους και να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της στην κλιματική αλλαγή. Θα παρουσιάσει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή το 2026.
      Read more...

        0

    17. Περιβάλλον

      Κάθε μήνας και σοβαρές πλημμύρες το 2024 στην Ευρώπη

      Engineer

      Πάνω από 410.000 άτομα επηρεάστηκαν από πλημμυρικά φαινόμενα στην Ευρώπη το 2024, σύμφωνα με έκθεση του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Κοπέρνικος σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.
      Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνουν οι δύο οργανισμοί σε κοινή τους ανακοίνωση, η Ευρώπη αντιμετώπισε το 2024 τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες που έχουν καταγραφεί στην περιοχή από το 2013, με το 30% των ποταμών της ηπείρου να ξεχειλίζουν, αν και την ίδια στιγμή καταγράφηκαν υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ.
      Πρόκειται «για τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες» που έχει γνωρίσει η Ευρώπη «από το 2013», υπογράμμισε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η Σαμάνθα Μπέρτζες του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τις Μεσοπρόθεσμες Μετεωρολογικές Προβλέψεις (ECMWF).
      Από τις πλημμύρες έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 335 άνθρωποι στην Ευρώπη το 2024, ενώ επηρεάστηκαν περισσότεροι από 410.000, επεσήμαναν οι δύο οργανισμοί σε κοινή τους ανακοίνωση.
      «Πληγωμένη» η δυτική Ευρώπη
      Η δυτική Ευρώπη επλήγη περισσότερο, με το 2024 να είναι η δέκατη πιο υγρή χρονιά που έχει γνωρίσει η περιοχή από το 1950, όταν ξεκίνησαν να διατηρούνται αρχεία. Οι καταιγίδες και οι πλημμύρες προκάλεσαν εξάλλου υλικές ζημιές ύψους 18 δισ. δολαρίων.
      Οι καταστροφές αυτές σημειώθηκαν στη διάρκεια της πιο ζεστής χρονιάς που έχει γνωρίσει ο κόσμος από τότε που διατηρούνται αρχεία, και η πιο ζεστή για την Ευρώπη, και καταδεικνύουν ότι ένας πιο ζεστός πλανήτης που απορροφά περισσότερο νερό από την ατμόσφαιρα οδηγεί σε πιο βίαιες βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
      «Κάθε επιπλέον δέκατο του βαθμού που αυξάνει η θερμοκρασία έχει σημασία διότι εντείνει τους κινδύνους για τις ζωές μας, τις οικονομίες μας και για τον πλανήτη μας», υπογράμμισε η Σελέστ Σάουλο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.
      Τον Σεπτέμβριο λόγω της καταιγίδας Μπόρις έπεσε μέσα σε πέντε ημέρες ποσότητα βροχής που συνήθως καταγράφεται σε διάστημα τριών μηνών, με αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρές πλημμύρες και υλικές ζημιές σε οκτώ χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.
      Έναν μήνα αργότερα ισχυρές καταιγίδες, που ενισχύθηκαν από τους ζεστούς και υγρούς ανέμους από τη Μεσόγειο, προκάλεσαν καταρρακτώδεις βροχές στην Ισπανία, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα να σημειωθούν μεγάλες καταστροφές στη Βαλένθια και να χάσουν τη ζωή τους 232 άνθρωποι.
      Σχεδόν κάθε μήνα του 2024 καταγράφονταν σοβαρές πλημμύρες στην Ευρώπη: τον Ιανουάριο στη Βρετανία, τον Φεβρουάριο στη βόρεια Ισπανία, τον Μάρτιο και τον Μάιο στη βόρεια Γαλλία, τον Ιούνιο στη Γερμανία και την Ελβετία.
      Αντίθετα συστήματα πίεσης
      Την ίδια ώρα η νοτιοανατολική Ευρώπη γνώρισε το μεγαλύτερης διάρκειας κύμα καύσωνα που έχει καταγραφεί ποτέ, συνολικά 13 ημέρες, οι παγετώνες της Σουηδίας μειώθηκαν με τους γρηγορότερους ρυθμούς που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής, ενώ αυξήθηκε και το θερμικό στρες στους κατοίκους της ηπείρου.
      Σύμφωνα με τη Μπέρτζες, «αυτή η αντίθεση» δεν συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, αλλά περισσότερο με τα αντίθετα συστήματα πίεσης που επηρεάζουν τα σύννεφα και τη μεταφορά υγρασίας.
      Πιο βίαιες οι καταιγίδες το 2024
      Όμως οι καταιγίδες το 2024 «μάλλον ήταν πιο βίαιες εξαιτίας της πιο ζεστής και πιο υγρής ατμόσφαιρας», εξήγησε. «Με την κλιματική αλλαγή παρατηρούμε πιο συχνά και πιο ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα», πρόσθεσε.
      Αυτό επιβεβαιώνει και τις προβλέψεις των ειδικών για το κλίμα της IPCC (Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή ), σύμφωνα με τους οποίους η Ευρώπη είναι μία από τις περιοχές του κόσμου όπου θα αυξηθεί περισσότερο ο κίνδυνος πλημμυρών λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
      Από τα χρόνια του 1980 η θερμοκρασία στην Ευρώπη αυξάνεται δύο φορές πιο γρήγορα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Πρόκειται «για την ήπειρο που θερμαίνεται περισσότερο» και έχει αναχθεί σε ένα από τα «καυτά σημεία» την κλιματικής αλλαγής, τόνισε η Φλοράνς Ραμπιέ διευθύντρια του ECMWF.
      «Είναι επείγον να δράσουμε διότι η σοβαρότητα του κινδύνου αναμένεται να φτάσει σε κρίσιμα ή καταστροφικά επίπεδα ως τα μέσα ή το τέλος του αιώνα», υπενθύμισε ο Άντριου Φερόν επιστημονικός συντονιστής της ΕΕ στη Σύμβαση- πλαίσιο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC).
      Μόνο οι μισές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν καταρτίσει σχέδια προσαρμογής για να αντιμετωπίσουν τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες και οι πλημμύρες. «Πρόκειται για ενθαρρυντική πρόοδο σε σχέση με το 2018», όταν μόνο το 18% των ευρωπαϊκών πόλεων ήταν προετοιμασμένες, επισημαίνεται στην έκθεση.
      Read more...

        0

    18. Περιβάλλον

      ΕΕΔΣΑ: Δέκα (10) προτάσεις για ένα Βιώσιμο Σχέδιο Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ)

      Engineer

      Όπως γνωρίζετε, η ΕΕΔΣΑ αποτελείτον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
      Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών (ΑΕΠΥ), η ΕΕΔΣΑ καταθέτει τις ακόλουθες βασικές 10 προτάσεις στους παρακάτω 4 άξονες, με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας, της περιβαλλοντικής συμβατότητας και της οικονομικής αποδοτικότητας του όλου σχεδιασμού
      1. Διαχειριζόμενες Ποσότητες ΑΕΠΥ προς ενεργοβόρο βιομηχανία ( ΕΒ) και νέες επενδύσεις ενεργειακής αξιοποίησης ( WtE)
      Α. Οι ποσότητες των ΑΕΠΥ ( tn/έτος) θα πρέπει να περιορίζονται αυστηρά ώστε να είναι συμβατές με:
      • Την εφαρμογή δράσεων και στόχων πρόληψης (π.χ. μείωση σπατάλης τροφίμων),
      • Εύλογη εξέλιξη του πληθυσμού (μόνιμου και εποχικού),
      • Πλήρη επίτευξη των στόχων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.
      Β. Οι ποσότητες πρέπει να είναι τυποποιημένες ποιοτικά, σε δύο κλάσεις:
      α) SRF Κλάσης 3 ( σχετικής ΚΥΑ) ποιότητας και θερμογόνου δύναμης
      β) Ενεργειακές α ύλες, κατώτερης ποιότητας και θερμογόνου δύναμης
      Γ. Η κατανομή των ποσοτήτων ΑΕΠΥ γίνεται ορθολογικά μεταξύ:
      • Νέων επενδύσεων WtE (ανά γεωγραφική ενότητα) , που δέχονται ΑΕΠΥ ανεξαρτήτως κλάσης ποιότητας
      • Υφιστάμενων ενεργοβόρων βιομηχανιών (ΕΒ), που δέχονται ανώτερη κλάση ποιότητας (SRF 3) με βάση:
      α) την αρχή της εγγύτητας (για μείωση του μεταφορικού κόστους),
      β) τη διασφάλιση πλήρους απορρόφησης σε μακροχρόνιο ορίζοντα,
      γ)τη βελτιστοποίηση του συνολικού κόστους διαχείρισης (GF, μεταφορικά, λειτουργική ενίσχυση τμήματος ΑΠΕ)
      2. Τεχνολογίες WtE
      Προτείνεται η προώθηση επενδύσεων , ανοικτών τεχνολογιών WtE :
      Α. που θα επιτυγχάνουν ενεργειακή αποδοτικότητα R1 > 65%
      Β. που να έχουν κίνητρα για:
      α) Συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής/ψυκτικής ενέργειας
      β) Ανάκτηση υλικών (π.χ. μέταλλα)
      γ) Χρήση υπολειμμάτων σε χρήσιμες εφαρμογές, με προσαρμογή της νομοθεσίας ώστε να προωθείται η χρήση και εντός της Ελλάδας
      3. Χρηματοδότηση
      Α. Για το κύριο τμήμα Διαχείρισης αποβλήτου του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ , η ανάκτηση του κόστους (Gate Fee και μεταφορικά euro/tn) θα πρέπει να γίνεται από τους πολίτες, όπως γίνεται σήμερα για τις ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας και διαχείρισης αποβλήτων.
      Β. Για το δευτερεύον τμήμα ΑΠΕ του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ, προτείνεται να προβλεφθεί αύξηση της λειτουργικής ενίσχυσης, ( euro/ΜWh), του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των ΑΕΠΥ (παράλληλα με την πώληση ενέργειας του μη βιαποδομήσιμου με τιμές αγοράς) , ώστε να διασφαλίζεται εύλογη επενδυτική απόδοση και affordable συνολικό κόστος για τους πολίτες με χαμηλή % επιβάρυνση σε ανταποδοτικά τέλη, συγκριτικά με τα οφέλη που θα προκύπτουν από τον μηδενισμό της ταφής.
      4. Δημιουργία νέας Αγοράς Ενέργειας από ΑΕΠΥ
      Α. Απαιτείται εκτεταμένη διαβούλευση σε όλα τα στάδια και ειδικότερα:
      • Περιβαλλοντική και αξιολόγηση μέσω Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
      • Θεσμική μέσω της πρότασης νέου Ειδικού Νόμου Πλαισίου

      Β. Ο Νόμος Πλαίσιο θα πρέπει να ορίζει με σαφήνεια τους ρόλους και τις υποχρεώσεις των βασικών εμπλεκόμενων φορέων:
      1. ΥΠΕΝ: Διαχειριστής της αγοράς ΑΕΠΥ, αρμόδιος για αδειοδοτήσεις και εκκαθαρίσεις για το μεταφορικό έργο
      2. ΡΑΑΕΥ: Ρυθμιστής, επιβλέπων φορέας, καθορισμός τιμολόγησης και μεθοδολογίας αυτής
      3. ΔΑΠΕΕΠ: Εκκαθαριστής στην ενέργεια (ΑΠΕ & ΤΕΑ), και για το GF επεξεργασίας των ΑΕΠΥ
      4. Αποδέκτες ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς επενδυτές σε WtE / ΕΒ
      5. Μεταφορείς ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς μεταφοράς προς WtE/ΕΒ
      6. Λοιποί Φορείς κατά περίπτωση όπως ΑΔΜΗΕ , σε ειδικά θέματα μεταφοράς ενέργειας
      7. Φορείς Παραγωγής ΑΕΠΥ: ΦοΔΣΑ, ιδιωτικοί φορείς επεξεργασίας (π.χ. ΚΔΑΥ)
      Γ. Είναι κρίσιμο να διαμορφωθούν μηχανισμοί για:
      • Παρακολούθηση και πιστοποίηση ποσότητας και ποιότητας ΑΕΠΥ
      • Πρότυπη μεθοδολογία της ΡΑΑΕΥ για τον περιοδικό καθορισμό του % βιοαποδομήσιμου κλάσματος, βασισμένη σε ευρωπαϊκή/διεθνή εμπειρία, με μηχανισμό two-way (Δημοσίου / Επενδυτών) αντιστάθμισης, σε περίπτωση μεταβολής του αρχικού % βιοαποδομήσιμου κλάσματος
      • Πιστοποίηση περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητας των WtE / ΕΒ
      • Υπολογισμό των carbon credits, με βάση τις αναμενόμενες ευρωπαϊκές προδιαγραφές
      Με τις παραπάνω προτάσεις, η ΕΕΔΣΑ επιδιώκει τη διαμόρφωση μιας ισορροπημένης και μακροπρόθεσμα βιώσιμης πολιτικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των ΑΕΠΥ, η οποία θα συνδυάζει περιβαλλοντική υπευθυνότητα, τεχνική αρτιότητα , οικονομική βιωσιμότητα και κοινωνική αποδοχή.
      Read more...

        0

    19. Περιβάλλον

      Ολοένα και πιο τρωτά στην κλιματική κρίση τα κυρίαρχα είδη δένδρων στην Ελλάδα

      Engineer

      Εμφανή είναι τα σημάδια των ξηράνσεων στα κυρίαρχα δενδρώδη είδη της χώρας, όπως τα πεύκα, τα έλατα, οι οξιές και οι φυλλοβόλες δρύες, τόσο στα χαμηλότερα όσο και υψηλότερα υψόμετρα των δασών. Αυτό τονίστηκε στην ημερίδα με τίτλο: «Πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας. Ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εκτίμησης της τρωτότητας των δασών και διερεύνησης εναλλακτικών προσαρμογής», στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου (Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα: «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Δράσεις 2023», Άξονας Προτεραιότητας 3: «Έρευνα και Εφαρμογή»).
      Στην ημερίδα που έλαβε χώρα στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου ενώ συζητήθηκαν μέτρα και πρακτικές για την προσαρμογή των δασών της Ελλάδας στην κλιματική αλλαγή.
      Η ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιου Αιγαίου Αναστασία Χριστοπούλου ανέφερε ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μαζικές ξηράνσεις στα ελληνικά δάση που καλύπτουν σχεδόν ολόκληρη την επικράτεια. Παλιότερα παρατηρούνταν στα έλατα ή τη δασική πεύκη, πλέον την τελευταία δεκαετία αυτές παρατηρούνται λόγω της κλιματικής κρίσης. Εξαιτίας των εκτεταμένων ξηρασιών, δηλαδή την έλλειψη νερού σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, προκαλούνται ξηράνσεις αλλά και η προσβολή των δένδρων από διάφορα έντομα ή παθογόνα με αποτέλεσμα να έχουμε τη νέκρωση των δένδρων. Στη Νότια Ελλάδα παρατηρούμε τα είδη να ζορίζονται περισσότερο και αυτό είναι αναμενόμενο, διότι έχουμε λιγότερες βροχοπτώσεις, κατά τη διάρκεια των περιόδων της άνοιξης και του θέρους».

      Ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ Νικόλαος Φύλλας αναφέρθηκε στον στόχο του έργου και της ημερίδας, κατά την εναρκτήρια ομιλία του. Μιλώντας για τις προβλέψεις αλλαγών των κλιματικά κατάλληλων ενδιαιτημάτων κυρίαρχων δασικών, τόνισε ότι «εξετάσαμε την τρωτότητα των δασών σε ολόκληρη την Ελλάδα, αναλύοντας κάθε περιοχή σε ακτίνα 9 χιλιομέτρων για να έχουμε τον καθένα δείκτη τρωτότητας που περιλαμβάνει τη θνησιμότητα, την ξηρασία, την παραγωγικότητα, τις συνθήκες για την αναγέννηση του δάσους αλλά και την τρωτότητα απέναντι στην πυρκαγιά για δέκα βασικά είδη, μεταξύ των οποίων τη χαλέπιο πεύκη, την τραχεία πεύκη, την κεφαλληνιακή ελάτη, την ερυθρελάτη, την οξιά, την πλατύφυλλη δρυ, τη χνοώδη δρυ και τη δασική πεύκη». Κάποια είδη έχουν μεγαλύτερη τρωτότητα, κάποια είναι σε καλύτερη κατάσταση. Ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο, έντονα είναι τα φαινόμενα της ξηρασίας τα τελευταία 2 -3 χρόνια από την Κόρινθο και νοτιότερα όπου παρατηρούνται έντονες ξηρασίες».
      Η Καλλιόπη Ραδόγλου, καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, διεξάγει έρευνες για τις επιδράσεις της κλιματικής κρίσης στα δασικά οικοσυστήματα καθώς και τον ευεργετικό ρόλο τους στην υγεία των οικοσυστημάτων. «Χωρίς τα δασικά οικοσυστήματα θα είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση. Εκτός από τα προϊόντα τους θα χάσουμε όλα τα πλεονεκτήματά τους, καθώς, εκτός των άλλων, προσφέρουν ρύθμιση του κύκλου του νερού και της τροφοδοσίας του υπόγειων νερών αλλά και τη βελτίωση του μικροκλίματος κοντά σε έντονα οικιστικές περιοχές. Αναγκαίες συνθήκες είναι λοιπόν η επίτευξη των διαχειριστών στόχων για την προστασία των δασών, η λήψη μέτρων για την αντοχή τους από την κλιματική κρίση καθώς και η παρακολούθηση (monitoring)», ανέφερε η κ. Ραδόγλου.
      Read more...

        0

    20. Περιβάλλον

      Λειψυδρία: Καμπανάκι ειδικών για τις μειωμένες βροχές

      Engineer

      Παραμένει το πρόβλημα με τη λειψυδρία, με τις βροχές να μη θεωρούνται αρκετές ούτε φέτος - Στον Πηνειό ξεκινάμε ήδη κάτω από το όριο ασφαλείας των 84 μ., λέει ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης από το ΙΓΜΕ.
      Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για τα αποθέματα νερού καθώς οι βροχοπτώσεις ούτε φέτος ήταν αρκετές για να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία που πλήττει πολλές περιοχές της χώρας, με τις προβλέψεις για το μέλλον να είναι δυσοίωνες λόγω της κλιματικής κρίσης.
      Σύμφωνα με τον διευθυντή Υδάτινων Πόρων και Γεωθερμίας του ΙΓΜΕ, Παναγιώτη Σαμπατανάκη, αν και φέτος από άποψη βροχοπτώσεων τα πράγματα ήταν καλύτερα από την περασμένη χρονιά, δεν ήταν τόσο καλά όσα θα θέλαμε για να αναπληρωθεί το έλλειμμα του προηγούμενου έτους.
      Στο φράγμα του Πηνειού η κατάσταση είναι οριακή, όπως εξηγεί ο ίδιος στο ΕΡΤNews, και φέτος αξιολογείται μάλιστα ακόμη πιο οριακή από την περσινή χρονιά διότι το φράγμα γεμίζει στα 94 μέτρα, το όριο ασφαλείας είναι 84 και αυτή τη στιγμή είμαστε στα 83.
      «Ξεκινάμε δηλαδή κάτω και από το όριο ασφαλείας και από εδώ και πέρα μέχρι τον Οκτώβρη πολύ δύσκολα θα ξαναβρέξει» τονίζει ο ίδιος. Επίσης από τον Πηνειό αρδεύεται όλος ο Κάμπος και η περσινή χρονιά συνοδεύτηκε από τριβές και εντάσεις μεταξύ των καλλιεργητών και της γενικής διοίκησης του οργανισμού που διαχειρίζεται το φράγμα, διότι η εκ περιτροπής άρδευση και η παροχή λιγότερου νερού προκαλεί διαφωνίες.
      Οι καύσωνες οξύνουν το πρόβλημα
      Η μεγαλύτερη ξηρασία που έχει υποστεί η χώρα μας – και η χειρότερη που έχει καταγραφεί με επιστημονικό τρόπο – ήταν την περίοδο 1989 – 1990. Όμως οι ανάγκες μας σε ύδρευση ήταν διαφορετικές, εξηγεί ο κ. Σαμπατανάκης, επειδή η Αθήνα τότε είχε ανάγκη 650.000 κυβικά ημερησίως ενώ σήμερα απαιτούνται 1,2 εκατ. κυβικά περίπου ημερησίως.
      Η βραχονησίδα που εμφανίστηκε στη λίμνη του Μαραθώνα
      «Πέρυσι είχαμε και δύο δεκαήμερα κύματα καύσωνα τον Ιούλιο. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι αν επαναληφθούν και αυτή την χρονιά τόσο μεγάλες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών, με το νερό από τώρα να βρίσκεται στα χαμηλότερα από το όριο ασφαλείας επίπεδα, κανένας δεν μπορεί να ξέρει πώς θα εξελιχθεί η χρονιά σε ό, τι αφορά την αγροτική παραγωγή» προσθέτει.
      Στον αγροτικό τομέα, είμαστε στο 83% των συνολικών υδατικών πόρων που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας, έχοντας το υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με όλες τις μεσογειακές κυρίως χώρες, καθώς οι αγροτικές ανάγκες ύδρευσης έχουν πολλαπλασιαστεί.
      Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση και, όπως υπογραμμίζει, κανείς δεν μπορεί να κάνει μετεωρολογικές προβλέψεις σε καμία χώρα για το ποσοστό των βροχοπτώσεων το επόμενο έτος ή ακόμα και το επόμενο εξάμηνο.
      Οι υδάτινοι πόροι
      Αναφερόμενος στη διαχείριση των υδάτινων πόρων ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης τόνισε ότι είναι σημαντικό οι αγρότες να μην ποτίζουν τις μεσημεριανές ώρες καθώς το νερό ουσιαστικά δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί από το χώμα.
      Ταυτόχρονα οι κάτοικοι περιοχών της Αττικής που διαθέτουν γεωτρήσεις θα ήταν σωστό να μην τις χρησιμοποιούν για να γεμίζουν πισίνες ή να ποτίζουν γκαζόν. Είναι σημαντικό – όπως είπε – να κατανοήσουμε ότι η σωστή διαχείριση και οπωσδήποτε η μεγαλύτερη σύνεση σε ό,τι αφορά την κατανάλωση του νερού είναι κάτι πολύ σημαντικό για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
      Το θέμα του προβλήματος της λειψυδρίας σε πάρα πολλές περιοχές οφείλεται σε θέματα διαχείρισης βελτίωσης των δικτύων, σύμφωνα με τον ίδιο, ο οποίος αναφέρθηκε και στη λίμνη του Μαραθώνα όπου για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έχουν εμφανιστεί διάφορα νησάκια καθώς φαίνεται πως πέφτει ολοένα και περισσότερο η στάθμη.
      Καταληκτικά, ο ειδικός σημείωσε ότι με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα, είμαστε στο υψηλότερο επίπεδο ημερήσιας κατανάλωσης νερού μαζί με την Ιταλία, περίπου στα 170 λίτρα, με 180 ημερησίως κατά μέσον όρο.
      Οι μεγαλύτερες απώλειες νερού
      Στην εκκίνησή του φετινού υδρολογικού έτους (ξεκινά πάντα την 1η Οκτωβρίου) οι βροχές ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κυρίως τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, σύμφωνα με όσα ανέφερε προ ημερών στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο διευθυντής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Θοδωρής Κολυδάς.
      Παρότι ο χειμώνας που ακολούθησε είχε, σε γενικές γραμμές, φυσιολογικές βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, εντούτοις «το νερό δεν κατάφερε, όπως φαίνεται, να αναπληρώσει στη λεκάνη απορροής του Εύηνου και του Μόρνου, τα χαμένα αποθέματα».
      Οι μεγαλύτερες απώλειες υδάτων καταγράφονται στον Μόρνο. Ειδικότερα, ανά ταμιευτήρα, τα απολήψιμα αποθέματα την 17η Μαρτίου 2025 και την 17η Μαρτίου 2024 ήταν:
      στον Μόρνο 350 εκατ. κυβικά νερού από 500 εκατ. κυβικά πέρυσι την ίδια ημέρα στον Εύηνο 25 εκατ. κυβικά υδάτων ενώ πέρυσι ήταν στα 54 εκατ. κυβικά στον Μαραθώνα 20 εκατ. κυβικά από 22,7 εκατ. πέρυσι, και στην Υλίκη 262 εκατ. κυβικά από 355,5 εκατ. κυβικά αντίστοιχα πέρυσι Υπενθυμίζεται ότι για την εξασφάλιση της υδροδότησης της Αττικής υπό τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται λόγω της κλιματικής κρίσης και της επαναλαμβανόμενης παρατεταμένης ανομβρίας, η κυβέρνηση – σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ η οποία διαθέτει την τεχνογνωσία και έμπειρο προσωπικό – έχει καταστρώσει από πέρυσι ένα φιλόδοξο αλλά αναγκαίο σχέδιο για τη διασφάλιση της επάρκειας υδάτων για την περιοχή της πρωτεύουσας.
      Το εν λόγω σχέδιο περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις και μακροχρόνιες λύσεις για την ενίσχυση των υδατικών αποθεμάτων, τη χρήση εναλλακτικών πηγών και την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών.
      Read more...

        0

    21. Περιβάλλον

      Unesco: Με τους πιο γοργούς ρυθμούς από ποτέ λιώνουν πλέον οι παγετώνες

      Engineer

      Με τους πιο γοργούς ρυθμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ λιώνουν παγετώνες σε όλο τον κόσμο, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρήθηκαν απώλειες ρεκόρ, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Unesco που δημοσιεύθηκε σήμερα.
      «Η διατήρηση των παγετώνων δεν είναι απλώς ζήτημα περιβαλλοντικής, οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης. Είναι ζήτημα επιβίωσης», υπογράμμισε η γενική γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) Αντρέα Σελέστε Σάουλο με την ευκαιρία της σημερινής, πρώτης Παγκόσμιας Ημέρας Παγετώνων.
      Οι 9.000 γιγατόνοι πάγου που έχουν χαθεί από τους παγετώνες από το 1975 αντιστοιχούν περίπου «σε ένα κομμάτι πάγου στο μέγεθος της Γερμανίας με πάχος 25 μέτρα», είπε ο Μίχαελ Ζεμπ διευθυντής της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Παρακολούθησης Παγετώνων με έδρα την Ελβετία παρουσιάζοντας  στην οποία παρουσιάστηκε η έκθεση της Unesco.
      Η δραματική απώλεια πάγου, από την Αρκτική ως τις Άλπεις και από τη Λατινική Αμερική ως το Θιβέτ, αναμένεται να επιταχυνθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τα ορυκτά καύσιμα και η οποία αυξάνει τη θερμοκρασία της Γης. Αυτό είναι πιθανό να επιτείνει τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα σε όλον τον κόσμο καθώς αυξάνεται η στάθμη των θαλασσών και μειώνεται ο όγκος των παγετώνων, μιας βασικής πηγής νερού.
      Σύμφωνα με τον Ζεμπ, τα πέντε από τα έξι τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν οι μεγαλύτερες απώλειες στον όγκο των παγετώνων, ενώ μόνο το 2024 έχασαν 450 γιγατόνους μάζας.
      Με τους τρέχοντες ρυθμούς πολλοί παγετώνες στον δυτικό Καναδά και στις ΗΠΑ, στη Σκανδιναβία, στην Kεντρική Ευρώπη, στον Καύκασο, στη Νέα Ζηλανδία και στους τροπικούς δεν θα συνείσουν τα υπάρχουν μετά τον 21ο αιώνα, τόνισε ο WMO.
      Η επιτάχυνση του ρυθμού με τον οποίο λιώνουν οι παγετώνες είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στην άνοδο της στάθμης των θαλασσών, θέτοντας χιλιάδες ανθρώπους σε κίνδυνο για πλημμύρες και καταστρέφοντας υδάτινους δρόμους από τους οποίους εξαρτώνται δισεκατομμύρια άνθρωποι για υδροηλεκτρική ενέργεια και τη γεωργία.
      Ο Στέφαν Ούλεμπρουκ, διευθυντής Υδάτων και Κρυόσφαιρας στον WMO, δήλωσε ότι σε όλο τον κόσμο απομένουν περίπου 275.000 παγετώνες οι οποίοι αποτελούν περίπου το 70% του φρέσκου νερού της Γης.
      Οι κίνδυνοι
      Περίπου 1,1 δισεκ. άνθρωποι ζουν σε ορεινές κοινότητες οι οποίες πλήττονται περισσότερο από τις άμεσες επιπτώσεις της απώλειας των παγετώνων λόγω του αυξημένου κινδύνου φυσικών καταστροφών και των μη αξιόπιστων πηγών νερού.
      Η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης αναμένεται να επιδεινώσει τις ξηρασίες σε περιοχές που εξαρτώνται από το χιόνι για να έχουν νερό, ενώ θα αυξήσει τόσο την ένταση  όσο και τη συχνότητα φυσικών καταστροφών όπως οι κατολισθήσεις, οι χιονοστιβάδες, οι ξαφνικές πλημμύρες και οι υπερχειλίσεις λιμνών που σχηματίζονται από παγετώνες.
      Σύμφωνα με την έκθεση της Unesco, το λιώσιμο των παγετώνων στην ανατολική Αφρική έχει οδηγήσει σε αύξηση των συγκρούσεων με αφορμή την πρόσβαση στο νερό.
      Εξάλλου από το 2000 ως το 2023 λόγω της μείωσης του όγκου των παγετώνων η στάθμη των θαλασσών παγκοσμίως έχει αυξηθεί κατά 18 χιλιοστά, σχεδόν ένα χιλιοστό ετησίως. Κάθε επιπλέον χιλιοστό εκθέτει περίπου άλλους 30.000 ανθρώπους σε πλημμύρες, επεσήμανε η Παγκόσμια Υπηρεσία Παρακολούθησης Παγετώνων.
      Μονόδρομος η λύση
      Για τον ΟΗΕ η μόνη απάντηση στο πρόβλημα είναι η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με τον περιορισμό των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
      «Μπορούμε να διαπραγματευθούμε για πολλά πράγματα στον ΟΗΕ, αλλά δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε τους νόμους της φυσικής που αφορούν το λιώσιμο των πάγων», υπογράμμισε ο Ούλενμπρουκ.
      Read more...

        0

×
×
  • Create New...

Important Information

We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue.