Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1562 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Τον Ιούνιο του 2018 η Ford είχε τραβήξει πάνω της όλα τα βλέμματα των φίλων της αυτοκίνησης, όταν ανακοίνωσε ότι κάθε όχημά της περιέχει 250 μπουκάλια ανακυκλωμένου πλαστικού. Αυτό αντιπροσώπευε στην επαναχρησιμοποίηση 1,2 δισεκατομμυρίων φιαλών ετησίως. Το 2023 η εταιρεία δήλωσε ότι περισσότερο από το 85% των ανταλλακτικών και υλικών των οχημάτων ανακυκλώνονται.
      Η Volvo είχε διασφαλίσει ότι τουλάχιστον το 25% των πλαστικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή αυτοκινήτων θα είναι ανακυκλώσιμο το 2025 στο πλαίσιο του περιβαλλοντικού σχεδίου. Έχει επισημάνει, μάλιστα, στους προμηθευτές της να κάνουν και αυτοί το ίδιο ώστε να αναπτύξουν την επόμενη γενιά εξαρτημάτων, δίνοντας βαρύτητα στη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών. Τα ανακυκλωμένα πλαστικά εξαρτήματα χρησιμοποιούνται σε πολλά σημεία του αυτοκινήτου, όπως στο σασί, στην κάλυψη του μπροστινού και του πίσω τόξου των τροχών και στην καμπίνα. Βελτιώνουν την αεροδυναμική και μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη ηχομόνωση. Όπως τονίζεται σε ρεπορτάζ του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η χρήση ανακυκλωμένου πλαστικού στα αυτοκίνητα δεν είναι κάτι καινούργιο.
      Η Opel το εφαρμόζει από το 1990. Ήδη το μοντέλο Calibra περιείχε τέσσερις τύπους ανακυκλωμένων υλικών που είχαν ενσωματωθεί στους προβολείς, στα εξαρτήματα του προφυλακτήρα και στην πολλαπλή εισαγωγής.
      Η Skoda χρησιμοποιεί, επίσης, ανακυκλωμένα πλαστικά εξαρτήματα χρησιμοποιώντας, μεταξύ άλλων, την τεχνολογία χύτευσης με έγχυση. Το πλαστικό, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, είναι μακράν το καλύτερο υλικό που χρησιμοποιείται στην αυτοκινητοβιομηχανία. Αντικαθιστά το μέταλλο, συμβάλλοντας στο χαμηλότερο βάρος του αυτοκινήτου, σε χαμηλότερες εκπομπές CO2 και χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου.
      Ο όμιλος Renault ασχολείται, επίσης, με τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών. Από την κυκλοφορία του μοντέλου Megane II στα τέλη του 2014, το 30% των εξαρτημάτων που κατασκευάζονται είναι από ανακυκλωμένα υλικά. Εν τω μεταξύ, το μοντέλο Renault Scenic E-tech διαθέτει 90% ανακυκλώσιμα υλικά. Μάλιστα, χρησιμοποιεί πλαστικό αντί για δέρμα για την επένδυση των καθισμάτων, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της εταιρείας. Τον Μάρτιο του 2019 η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία δημοσίευσε τη μελέτη «Πολυπροπυλένιο κλειστού βρόχου, μία ευκαιρία για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας», που υπογράμμιζε τις τεράστιες δυνατότητες του πολυμερούς πλαστικού, λαμβάνοντας, επίσης, υπόψη τις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού κανονισμού για την ανάκτηση υλικών από οχήματα που έχουν φτάσει στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους.
      Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε από το Field Action Science Reports, δείχνει ότι το 2015 τα πλαστικά παράγωγα αντιπροσώπευαν το 17% του συνολικού βάρους των αυτοκινήτων (12% για τα πολυμερή και 5% για τα ελαστομερή) και ότι η πρόβλεψη για το 2030 δείχνει ότι αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί σε σχεδόν 20% (15,6%, πολυμερή). Ο μέσος όρος του βάρους ενός αυτοκινήτου από 1.250 κιλά έχει φθάσει στα 1.123 κιλά, καθώς υπάρχουν περισσότερα πλαστικά, γεγονός που μειώνει το συνολικό βάρος.
      Πλαστικό χρησιμοποιεί και η ισπανική αυτοκινητοβιομηχανία. Σύμφωνα με την Ισπανική Ένωση Προμηθευτών Αυτοκινήτων (SERNAUTO), αυτός ο κλάδος επένδυσε το 2018 περίπου 1,5 δισ. ευρώ στην έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων που επιτρέπουν τον σχεδιασμό εξαρτημάτων στον δρόμο για μία πιο βιώσιμη πορεία.
      Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η δυσκολία στον διαχωρισμό των διαφόρων συστατικών των πλαστικών, καθώς και η εξάλειψη οσμών και ακαθαρσιών προκειμένου να παραχθούν υψηλής ποιότητας επαναχρησιμοποιήσιμα πλαστικά. Το σίγουρο είναι ότι η δυνατότητα ανακύκλωσης πλαστικών στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι τεράστια, αλλά θα πρέπει να ξεπεραστεί η απροθυμία κάποιων κατασκευαστών να τα χρησιμοποιήσουν. Για παράδειγμα, στη Συνέλευση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Βιομηχανιών Ανακύκλωσης Σκραπ (ISRI) το 2017, η Toyota επεσήμανε ως ένα από τα προβλήματα που πρέπει να ξεπεραστούν ότι το ανακυκλωμένο υλικό είναι χαμηλότερης ποιότητας. Για να είναι σε θέση να προσφέρουν καλής ποιότητας ανακυκλωμένα πλαστικά, οι εταιρείες πρέπει να πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές και τις απαιτήσεις ποιότητας και να προσφέρουν σταθερή απόδοση σε όλα τα αξεσουάρ
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση προόδου του 2024 σχετικά με τη δράση για το κλίμα, σύμφωνα με την οποία οι καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μειώθηκαν κατά 8,3% το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση εδώ και δεκαετίες, με εξαίρεση το 2020, όταν ο κορονοϊός οδήγησε σε μείωση των εκπομπών κατά 9,8%. Οι καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι πλέον κατά 37% χαμηλότερες από τα επίπεδα του 1990, ενώ το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 68% κατά την ίδια περίοδο, γεγονός που καταδεικνύει τη συνεχή αποσύνδεση των εκπομπών από την οικονομική ανάπτυξη. Η ΕΕ συνεχίζει να βρίσκεται σε καλό δρόμο όσον αφορά την εκπλήρωση της δέσμευσής της για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
      Μολονότι η εν λόγω έκθεση παρέχει ενθαρρυντικές ειδήσεις σχετικά με τη μείωση των εκπομπών της ΕΕ, την περσινή χρονιά σημειώθηκαν επίσης περισσότερα καταστροφικά γεγονότα και απώλειες ανθρώπινων ζωών και μέσων διαβίωσης, λόγω του ήδη μεταβαλλόμενου κλίματός μας, ενώ οι παγκόσμιες εκπομπές δεν έχουν ακόμη κορυφωθεί. Απαιτείται συνεχής δράση για να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα επιτύχει τους στόχους της για το 2030 και ότι θα βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του μελλοντικού στόχου της για το 2040, καθώς και του στόχου μηδενικών καθαρών εκπομπών για το 2050. Η ΕΕ πρέπει επίσης να συνεχίσει τις διεθνείς επαφές της, αρχής γενομένης από την COP29 τον επόμενο μήνα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι διεθνείς εταίροι μας θα λάβουν επίσης τα αναγκαία μέτρα.
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2024 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από το Βόρειο ημισφαίριο και ο οποίος δείχνει ότι στο μεγαλύτερο μέρος αυτού η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις (> 2-3 ˚C) εντοπίζονται σε τμήματα της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής, του Αρκτικού Ωκεανού και της Κεντρικής Ασίας.
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα και σχεδόν στο σύνολο της χώρας η θερμοκρασιακή απόκλιση ξεπέρασε τους 3 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας το ως το θερμότερο που έχει καταγραφεί.
       
       
      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2024 για το Βόρειο ημισφαίριο.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 45 καλοκαίρια (1979-2024) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2024 ήταν το πιο ακραία θερμό τα τελευταία 45 χρόνια με 259 ακραία θερμές ώρες, καταρρίπτοντας έτσι το πρόσφατο ρεκόρ του 2021 με 17 περισσότερες ακραία θερμές ώρες (Γράφημα 2).  Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με τις πολλαπλές περιόδους πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επηρέασαν την χώρα μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024.

       
      Γράφημα 2: Άθροισμα των ακραία θερμών ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1979-2024.
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    4. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Ευρώπη οφείλει να διαχειρισθεί καλύτερα τους υδάτινους πόρους της για να εγγυηθεί στους πολίτες της νερό καλής ποιότητας, προειδοποιεί σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ σε έκθεση ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος επισημαίνοντας ότι μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο βρίσκεται σε καλή ή πολύ καλή οικολογική υγεία. «Η υγεία των ευρωπαϊκών υδάτων δεν είναι καλή. Τα ύδατά μας αντιμετωπίζουν σειρά πρωτοφανών προβλημάτων που απειλούν την σχετική με το νερό ασφάλεια της Ευρώπης», δηλώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του οργανισμού Λέενα Ιλα-Μονόνεν.
      Σε ό,τι αφορά την χημική υγεία των επιφανειακών υδάτων δεν είναι καλή παρά στο 29% των περιπτώσεων, έναντι 77% για τον υδροφόρο ορίζοντα, από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του πόσιμου νερού που καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι.
      Καλή χημική υγεία σημαίνει απουσία υπερβάλλουσας ρύπανσης από οργανικά στοιχεία και από επιβλαβείς χημικές ουσίες όπως οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) και τα μικροπλαστικά.
      Τα επιφανειακά ύδατα απειλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση (καύση του άνθρακα, εκπομπές των αυτοκινήτων, κλπ) και την γεωργία που παράγει μεγάλες ποσότητες αποβλήτων που μολύνουν τα εδάφη.
      «Η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αυξήσει την χρήση περισσότερο αειφόρων φυσικών και αγροοικολογικών πρακτικών που θα συνοδεύονται από κίνητρα και αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών», σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
      Ο ευρωπαϊκός οργανισμός έχει αναλύσει 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την Νορβηγία και ζητά την μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030. «Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων υδάτινων ρευμάτων μας, των λιμνών, των παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων μαζών ώστε αυτός ο ζωτικής σημασίας πόρος να διατηρηθεί και να είναι ασφαλής για τις επόμενες γενιές», επισημαίνει η Λέενα Ιλα-Μονόνεν.
      Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (ξηρασία και πλημμύρες) και η υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων ασκούν επίσης πίεση στους υδάτινους πόρους. Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις την στιγμή μάλιστα που οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται υπό πίεση λόγω της κλιματικής αλλαγής, τις σφοδρές βροχοπτώσεις, την τήξη των παγετώνων και την ξηρασία, σύμφωνα με την έκθεση.
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Η πλατεία μπροστά από το δημαρχείο μεταμορφώνεται! Αυτή την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024 ξεκινούν οι εργασίες για το πρασίνισμα της εμβληματικής πλατείας. Σε διάστημα οκτώ μηνών, θα φυτευτούν 55 δέντρα για την καταπολέμηση των θερμικών νησίδων και την ενθάρρυνση της αστικής βιοποικιλότητας. Το συμβολικό αυτό έργο αποτελεί μέρος της οικολογικής πολιτικής της Anne Hidalgo, ενώ η ολοκλήρωσή του έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2025. Η Place de l'Hôtel αλλάζει και μεταμορφώνεται σε ένα νησί φρεσκάδας. Από την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου θα ξεκινήσουν οι εργασίες για να δοθεί στην περιοχή μια εντελώς νέα όψη. Θα πρέπει να περιμένουμε 8 μήνες για την ολοκλήρωση των εργασιών, δηλαδή γύρω στις 30 Ιουνίου 2025, αν όλα πάνε καλά, για να μπορέσουμε να απολαύσουμε και πάλι αυτόν τον μεταμορφωμένο χώρο.
      Αυτό το έργο πρασίνου έχει ως στόχο να μετατρέψει το προαύλιο του 4ου διαμερίσματος σε χώρο πρασίνου. 55 δέντρα θα φυτευτούν σε αυτή την τεράστια τσιμεντένια πλάκα και άλση φυτών θα κοσμούν τις πλευρές της πλατείας. Η διαδικασία αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας του Δημαρχείου για την επαναφορά της φύσης στο αστικό περιβάλλον, παρά τους τεχνικούς περιορισμούς, όπως η παρουσία ενός υπόγειου χώρου στάθμευσης. Αυτό το μελλοντικό αστικό δάσος θα συμβάλει στη μείωση των θερμικών νησίδων, παρέχοντας παράλληλα ένα καταφύγιο για την τοπική βιοποικιλότητα.
      Το έργο αυτό, που ανακοινώθηκε το 2019 από τον δήμαρχο του Παρισιού, αποτελεί μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου για τη δημιουργία πολλών μίνι-δασών στην καρδιά της πόλης. Παρόλο που ορισμένα έργα έχουν εγκαταλειφθεί, το σχέδιο Hôtel de Ville προχωράει, με στόχο να επανεξετάσει τον δημόσιο χώρο και να καταστήσει την πόλη πιο ανθεκτική απέναντι στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Η δημιουργία αυτού του νέου δάσους θα συμβάλει στο να γίνει το κέντρο του Παρισιού ένα πιο ευχάριστο μέρος για να ζει κανείς, ενώ παράλληλα θα προσφέρει μια ανάσα φρέσκου αέρα τόσο στους Παριζιάνους όσο και στους επισκέπτες.
      Οι εργασίες πρασίνου θα περιλαμβάνουν επίσης την επισκευή των σιντριβανιών, την εγκατάσταση κατάλληλου συστήματος ποτίσματος και την τοποθέτηση υποστρώματος βελτιστοποιημένου για την ανάπτυξη των δέντρων. Αυτές οι τεχνικές παρεμβάσεις θα παρακολουθούνται στενά για να διασφαλιστεί η μακροζωία αυτού του χώρου πρασίνου. Οι Παριζιάνοι θα μπορούν να ανακαλύψουν αυτόν τον νέο αστικό πνεύμονα από το επόμενο καλοκαίρι, ένα ισχυρό σύμβολο της περιβαλλοντικής αλλαγής που βρίσκεται σε εξέλιξη στην πρωτεύουσα. Όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες, η πλατεία θα αποκτήσει δύο νέους χώρους πρασίνου εκατέρωθεν της πλατείας, ενώ το κέντρο της θα παραμείνει ανοιχτό και εύκολα προσβάσιμο. Ωστόσο, παρά αυτό το κεντρικό άνοιγμα, η χριστουγεννιάτικη αγορά θα πρέπει να μεταφερθεί, καθώς δεν θα υπάρχει πλέον αρκετός χώρος για δραστηριότητες όπως οι πίστες έλκηθρου ή ο πύργος αναρρίχησης. Η Place de la Concorde θα είναι αναμφίβολα το μέρος που πρέπει να βρεθεί αν πρόκειται να εμφανιστεί το Χριστουγεννιάτικο χωριό του Παρισιού 2024.
      Σύμφωνα με τις πολεοδομικές απαιτήσεις, ιδίως για να διατηρηθεί η θέα του κοντινού καθεδρικού ναού Notre-Dame, η νότια πλευρά της πλατείας θα ανοίγει σε ένα τεράστιο ξέφωτο, προσφέροντας ανεμπόδιστη θέα του κτιρίου. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η νέα φυτεμένη έκταση, θα δημιουργηθεί ένα τέταρτο αστικό δάσος στην Place du Colonel-Fabien, σε συνέχεια εκείνων στην Place de Catalogne και στο Bois de Charonne.
      Εκτός από αισθητικά ευχάριστο, αυτό το αστικό δάσος αποτελεί άμεση απάντηση στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, προωθώντας τη δροσιά στο υπερ-αστικό μας περιβάλλον.
      Φώτο: https://www.sortiraparis.com/
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με την Smart City Expo, οι μεταφορές ευθύνονται για το 72% των εκπομπών CO2, με τα αυτοκίνητα να αντιστοιχούν στο 60% .
      Αναλύοντας τον αριθμό των ηλεκτρικών οχημάτων στους δρόμους, τα ηλεκτρικά λεωφορεία, τα σημεία φόρτισης, τις εταιρείες ενοικίασης ποδηλάτων και το μήκος των ποδηλατοδρόμων των πόλεων σε σύγκριση με τα επίπεδα ρύπανσης, η εταιρία διαμόρφωσε μία λίστα με τις ευρωπαϊκές πόλεις που διαθέτουν τις πιο πράσινες συγκοινωνίες και την πρώτη θέση κατέκτησε το Λονδίνο.
      Η πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου έχει 80.000 ηλεκτρικά οχήματα στους δρόμους της και 1.397 ηλεκτρικά λεωφορεία (με την πόλη να στοχεύει να έχει μηδενικές εκπομπές ρύπων ολόκληρου του στόλου μέχρι το 2034). Επιπλέον, η πόλη έχει μόνο μέτρια επίπεδα ρύπανσης, παρόλο που είναι μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη.
      Στη δεύτερη θέση ήταν το Άμστερνταμ, το οποίο έχει περισσότερα ποδήλατα από αυτοκίνητα στους δρόμους του, καθώς και 13.000 σταθμούς φόρτισης και στην τρίτη θέση ήταν η Βιέννη, η οποία έχει 1.300 χλμ. ποδηλατόδρομους και μια σειρά από είδη μεταφοράς, όπως μετρό, τραμ και λεωφορεία.
      Οι πόλεις με τις πιο πράσινες δημόσιες συγκοινωνίες
      Λονδίνο Άμστερνταμ Βιέννη Βερολίνο Χέλσινκι Παρίσι Άσλο Ανδόρα Βρυξέλλες Λουξεμβούργο
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Τα τελευταία 45 χρόνια (1980 έως σήμερα), η Ελλάδα έχει βιώσει 70 θανατηφόρες πλημμύρες λόγω έντονων βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα 190 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους. Τα θανατηφόρα πλημμυρικά επεισόδια καταγράφονται συστηματικά από την ομάδα METEO του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, και δίνουν μια εικόνα των καταστροφικών επιπτώσεων των πλημμυρών.
      Τα δεδομένα αποκαλύπτουν μια ανησυχητική τάση: ο αριθμός των θανάτων από πλημμύρες αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου (Εικόνα 1). Ενδεικτικά, την τελευταία δεκαετία σημειώθηκαν οι μισοί από τους καταγεγραμμένους θανάτους στο σύνολο της περιόδου των 45 ετών. Οι περισσότερες απώλειες (60%) καταγράφονται τους φθινοπωρινούς μήνες, επιβεβαιώνοντας την επικινδυνότητα των βροχοπτώσεων αυτήν την εποχή (Εικόνα 2). Τα διαθέσιμα δημογραφικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η πλειονότητα όσων έχασαν τη ζωή τους σε αυτά τα επεισόδια ήταν άνδρες (65%). Σε ότι αφορά την ηλικία, το 60% ήταν άνω των 45 ετών (Εικόνα 3).
      Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της ετοιμότητας, ειδικά κατά τους φθινοπωρινούς μήνες όταν ο κίνδυνος έντονων και ακραίων βροχοπτώσεων και πλημμυρικών φαινομένων αυξάνεται. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες και έγκυρες επιστημονικές μελέτες, η συχνότητα και η ένταση των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχουν ήδη αυξηθεί και είναι πολύ πιθανό να αυξηθούν περαιτέρω λόγω της κλιματικής αλλαγής, καθιστώντας αναγκαία την ενίσχυση των μέτρων πρόληψης και την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών για τους κινδύνους που συνδέονται με πλημμύρες.
      Για λεπτομέρειες για όλα τα καιρικά επεισόδια με αρνητικές κοιινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα από το 2000, μπορείτε να επισκεφτείτε την σχετική ιστοσελίδα  https://meteo.gr/weather_cases.cfm.

      Εικόνα 1. Πλημμυρικά επεισόδια και απώλειες ζωής από πλημμύρες στην Ελλάδα από το 1980 μέχρι και το 2024.

      Εικόνα 2. Πλημμυρικά επεισόδια και απώλειες ζωής από πλημμύρες ανά μήνα στην Ελλάδα από το 1980 μέχρι και το 2024.

      Εικόνα 3. Θύματα από πλημμύρες ανά ηλικιακή κατηγορία.
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Εάν η ανθρωπότητα δεν μεριμνήσει εγκαίρως, η παγκόσμια κρίση του νερού θα προκαλέσει καταστροφές στις οικονομίες, καθώς θα τεθεί σε κίνδυνο περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής, προειδοποιεί η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού, μια διεθνής ομάδα ηγετών και εμπειρογνωμόνων.
      Οι αδύναμες οικονομίες, η καταστροφική χρήση γης και η επίμονη κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων έχουν συνδυαστεί με την επιδεινούμενη κλιματική κρίση και έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό πρωτοφανή πίεση, όπως αναφέρει η Επιτροπή. Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι και πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων βρίσκονται σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ξηρασία ή αστάθεια στη συνολική διαθεσιμότητα νερού.
      Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση, υπολογίζεται ότι η απώλεια στο ΑΕΠ θα είναι 8% παγκοσμίως ως το 2050 και θα φτάσει έως και 15% στις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα.
      «Σήμερα, ο μισός πληθυσμός του πλανήτη αντιμετωπίζει λειψυδρία. Καθώς αυτός ο ζωτικός πόρος γίνεται όλο και πιο σπάνιος, η επισιτιστική ασφάλεια και η ανθρώπινη ανάπτυξη κινδυνεύουν και εμείς επιτρέπουμε να συμβεί αυτό», σημειώνει ο Γιόχαν Ρόκστρομ, διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας για τις Κλιματικές Επιπτώσεις του Πότσνταμ και ένας από τους τέσσερις συμπροέδρους της Επιτροπής.
      Η έκθεση ζητά μια θεμελιώδη αναπροσαρμογή της θέσης του νερού στις οικονομίες, με αλλαγή παραδείγματος, στην οποία θα συμμετέχουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, από το τοπικό ως το παγκόσμιο επίπεδο, και την ενθάρρυνση των καινοτομιών και των επενδύσεων με βάση όχι το βραχυπρόθεσμο κόστος και όφελος, αλλά με γνώμονα τα μακροπρόθεσμα οφέλη που μπορούν να επιφέρουν σε ολόκληρη την οικονομία.
      Μεταξύ άλλων προτείνονται μετασχηματισμός της γεωργίας με κλιμάκωση της μικροάρδευσης, μείωση της εξάρτησης από λιπάσματα με βάση το άζωτο, διάδοση της αναγεννητικής γεωργίας και σταδιακή στροφή από τη διατροφή με βάση τα ζώα στη διατροφή με βάση τα φυτά. Επίσης, προστασία και αποκατάσταση των περιοχών που μπορούν να συμβάλουν καλύτερα σε έναν σταθερό κύκλο του νερού, κατά προτεραιότητα, αλλά και διατήρηση του 30% των δασών και αποκατάσταση του 30% των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων ως το 2030.
      Η Επιτροπή προτρέπει, εξάλλου, για την πλήρη αξιοποίηση κάθε σταγόνας νερού με την επεξεργασία και επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων, μείωση της αναποτελεσματικότητας της διανομής και ανάκτηση πολύτιμων πόρων. Μία από τις δράσεις που προτείνει είναι και η μετάβαση σε μια εποχή καθαρής ενέργειας και η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την κατά πολύ χαμηλότερη ένταση νερού.
      Τέλος, είναι σημαντικό να τεθεί ως στόχος ότι ως το 2030 κανένα παιδί δεν θα πεθάνει από μη ασφαλές νερό. Σήμερα, υπολογίζεται ότι πάνω από 1.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από μη ασφαλές νερό.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι έντονες ξηρασίες και οι ακραίες πλημμύρες, που πολλαπλασιάζονται στον κόσμο, αποτελούν μια «πρόγευση» των επερχόμενων εξελίξεων, την ώρα που η κλιματική αλλαγή καθιστά πιο ακανόνιστο τον κύκλο του νερού, προειδοποίησε σήμερα ο ΟΗΕ.
      Τα ποτάμια του πλανήτη κατέγραψαν πέρυσι ένα επίπεδο ξηρασίας που δεν είχε προηγούμενο εδώ και 33 χρόνια, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (ΠΜΟ, WMO, OMM), μια υπηρεσία του ΟΗΕ.
      «Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, το νερό μάς δίνει μια πρόγευση των επερχόμενων εξελίξεων», εκφράζει την ανησυχία της σε ανακοίνωση η γενική γραμματέας του ΠΜΟ Σελέστ Σάουλο.
      «Τα σημάδια συναγερμού πολλαπλασιάζονται: παρακολουθούμε έναν παροξυσμό ακραίων βροχοπτώσεων, πλημμυρών και ξηρασιών, που επιβαρύνουν πολύ τις ζωές, τα οικοσυστήματα και τις οικονομίες», παρατηρεί.
      Καθώς η χρονιά 2023 ήταν η πιο ζεστή που έχει καταγραφεί ποτέ, οι αυξημένες θερμοκρασίες και η γενικευμένη εξασθένηση των βροχοπτώσεων συνέβαλαν σε παρατεταμένες ξηρασίες.
      Οι πλημμύρες ωστόσο πολλαπλασιάσθηκαν κι αυτές στον πλανήτη: τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα ευνοήθηκαν όχι μόνο από φυσικούς κλιματικούς παράγοντες, κυρίως τη μετάβαση από τις συνθήκες Λα Νίνια σε ένα επεισόδιο Ελ Νίνιο στα μέσα του 2023, αλλά επίσης από την ανθρώπινης προέλευσης κλιματική αλλαγή, αναφέρει ο ΠΜΟ.
      «Η άνοδος της θερμοκρασίας επιτάχυνε τον υδρολογικό κύκλο, ο οποίος έγινε επίσης πιο ακανόνιστος και λιγότερο προβλέψιμος», εξηγεί η Σάουλο.
      Οι συνέπειες είναι πολλαπλές: «Μια πιο ζεστή ατμόσφαιρα που μπορεί να περιέχει περισσότερη υγρασία, η άνοδος της θερμοκρασίας του κλίματος αυξάνει τον κίνδυνο ισχυρών βροχοπτώσεων» ενώ «παραλλήλως η επιτάχυνση της εξάτμισης και της ξήρανσης των εδαφών επιδεινώνει τις ξηρασίες».
      Κατά συνέπεια, «βρισκόμαστε αντιμέτωποι με όλο και πιο δύσκολες καταστάσεις, όπου το νερό είναι είτε υπερβολικά άφθονο είτε ανεπαρκές».
      Αυτή τη στιγμή 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανεπαρκή πρόσβαση στο νερό τουλάχιστον έναν μήνα τον χρόνο και ο αριθμός τους αναμένεται ότι μέχρι το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
      Η έκθεση δείχνει ότι τα ύδατα περίπου του 50% των ποταμών του πλανήτη ήταν πέρυσι λιγότερα από το κανονικό.
      Οι παγετώνες βρίσκονται επίσης στη γραμμή του μετώπου της ανόδου της θερμοκρασίας του κλίματος: σύμφωνα με προκαταρκτικά δεδομένα για την περίοδο από τον Σεπτέμβριο 2022 ώς τον Αύγουστο 2023, έχασαν πάνω από 600 γιγατόνους νερού, απώλεια που είναι η χειρότερη σε 50 χρόνια παρατηρήσεων.
      «Το λιώσιμο των πάγων και των παγετώνων απειλεί τη μακροπρόθεσμη υδροδοτική ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων. Εντούτοις δεν λαμβάνουμε τα επείγοντα μέτρα που επιβάλλονται», κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η γενική γραμματέας του ΠΜΟ.
      Ο οργανισμός ζητάει να κηρυχθούν από νωρίς συναγερμοί για όλους ώστε να προστατευθούν οι ζωές και τα μέσα επιβίωσης που συνδέονται με το νερό και καλεί να βελτιωθούν οι γνώσεις και ο διαμοιρασμός των δεδομένων για τις πηγές νερού.
      «Δεν μπορούμε να διαχειρισθούμε ένα πρόβλημα, αν δεν μετρήσουμε την έκτασή του», υπογραμμίζει η Σάουλο.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Στις 11 Σεπτεμβρίου 2024, επιστήμονες της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσαν στο διεθνές περιοδικό Atmosphere εργασία με θέμα τη μελέτη των τάσεων βασικών κλιματικών παραμέτρων στην Ελλάδα την περίοδο 1991-2020. Η μελέτη αφορούσε στις τάσεις μεταβολής της θερμοκρασίας, της βροχόπτωσης, και της θερμοκρασίας θάλασσας την τελευταία τριακονταετία. Τα δεδομένα που αναλύθηκαν προέρχονται από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
      Όσον αφορά στην επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας, η Εικόνα 1 παρουσιάζει την τάση μεταβολής της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας την τριακονταετία 1991-2020. Όπως διακρίνεται στην Εικόνα 1, στο σύνολο των ελληνικών θαλασσών η τάση αυτή είναι αυξητική. Κατά μέσο όρο και για το σύνολο των θαλασσών μας, η αύξηση της θερμοκρασίας είναι περίπου 1.5 °C κατά τα τελευταία 30 έτη.

      Εικόνα 1. Συνολική τάση της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας την τριακονταετία 1991-2020.
      Η αύξηση αυτή παρουσιάζει όμως γεωγραφικές διαφοροποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, σε πολλές περιοχές κυρίως του Θρακικού Πελάγους, του Κεντρικού Ιονίου αλλά και σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης και της Ρόδου, η τάση αύξησης φτάνει και ξεπερνά τους 2 °C μέσα στα τελευταία 30 έτη. Αντιθέτως, σε περιοχές του Κεντρικού και Νότιου Αιγαίου, η τάση αύξησης είναι αρκετά μικρότερη.

      Το πλήρες κείμενο της δημοσίευσης (στα αγγλικά) δίνεται στον σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2073-4433/15/9/1104.
    11. Περιβάλλον

      GTnews

      Καθώς τα έντονα φαινόμενα κλιματικής αλλαγής μαστίζουν όλο τον κόσμο, η πολιτιστική κληρονομιά αντιμετωπίζει σοβαρές απειλές και η προστασία της γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Tο υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, αναπτύσσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα με στόχο, μέσα από ένα πλέγμα δράσεων, την ανάπτυξη ενός στρατηγικού σχεδίου προστασίας σημαντικών ελληνικών μνημείων ως το 2025. Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για το έργο «Herisktage», το οποίο υλοποιεί εδώ και ένα χρόνο το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας του Δημόκριτου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πυρηνικών και Ραδιολογικών Επιστημών Τεχνολογίας, Ενέργειας και Ασφάλειας του Δημόκριτου και με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Το έργο έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη μιας κεντρικής πλατφόρμας για τη συνεχή παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο του μικροκλίματος σε επιλεγμένα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, την εκτίμηση της πιθανότητας και της έντασης φθοράς τους.
      Στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν επιλεγεί 30 μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι, όπου τοποθετείται ένα δίκτυο ασύρματων αισθητήρων, συλλέγοντας σε πραγματικό χρόνο δεδομένα μικροκλίματος της περιοχής των μνημείων, όπως θερμοκρασία, υγρασία, ποιότητα της ατμόσφαιρας, ταχύτητα και διεύθυνση του ανέμου. Οι αισθητήρες έχουν σχεδιαστεί από τον Δημόκριτο, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων, χωρίς να αλλοιώνουν τον χαρακτήρα τους. Στη συνέχεια, τα δεδομένα παρακολούθησης του μικροκλίματος στέλνονται σε μια κεντρική πλατφόρμα, η οποία ενσωματώνει σύγχρονα εργαλεία πρόβλεψης των καιρικών φαινομένων και της εξέλιξης των μηχανισμών φθοράς.
      Τα μνημεία επιλέγονται με κριτήριο αντιπροσωπευτικότητας ως προς την περιοχή στην οποία βρίσκονται, την κλιματική κατανομή τους (αστικό, παραθαλάσσιο, ορεινό, πεδινό κλπ), τα υλικά τους, την περίοδο κατασκευής τους (από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τα νεοκλασικά), και τον τύπο μνημείου (αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες, γέφυρες, οχυρωματικά τείχη, νεοκλασικά κτίρια). Για την εγκατάσταση αισθητήρων έχουν επιλεγεί ενδεικτικά, η Κνωσός, ο αρχαιολογικός χώρος Κεραμικού, ο αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας, η αρχαία Κόρινθος, η αρχαία Ολυμπία και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου.
      Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί διάβρωσης που απειλούν και καταστρέφουν τα μνημεία, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Γιάννης Καρατάσιος, επιστημονικός υπεύθυνος του έργου και ερευνητής στο Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι η κρυστάλλωση των διαλυτών αλάτων και ο παγετός, δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες φθοράς των μνημείων στην Ελλάδα, καθώς και οι βροχοπτώσεις και η ατμοσφαιρική ρύπανση. «Πρόκειται για μηχανισμούς που αποδυναμώνουν τη μικροδομή και αυξάνουν την ευπάθεια και την τρωτότητα των υλικών κατασκευής των μνημείων και επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από την κλιματική αλλαγή», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος, και προσθέτει: «Είναι σημαντικό όμως να σημειώσουμε ότι κλιματική αλλαγή σημαίνει αλλαγή στο μικροπεριβάλλον των μνημείων και αυτό δεν είναι απαραίτητα αρνητικό για όλους τους τύπους μνημείων. Οπότε το ζητούμενο του προγράμματος είναι να δούμε σε ποια μνημεία θα υπάρχουν διαφοροποιήσεις στους μηχανισμούς φθοράς που ήδη γνωρίζουμε και αν αυτές θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο».
      Μία από τις κύριες δράσεις του προγράμματος Herisktage είναι η μελέτη των περιβαλλοντικών δεδομένων του παρελθόντος, με περίοδο αναφοράς την 25ετία 1980-2004, με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Copernicus, προκειμένου να καταγραφεί ο ρυθμός διάβρωσης των μνημείων κατά την περίοδο αυτή. Τα δεδομένα αυτά έχουν μελετηθεί σε υψηλή χωρική ανάλυση κλίμακας 4Χ4 χιλιομέτρων γύρω από το μνημείο. Στη συνέχεια, θα μελετηθεί η επίπτωση αυτών των φαινομένων επάνω στα μνημεία, μέσα από τη συλλογή και ανάλυση δειγμάτων των μνημείων που θα ολοκληρωθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Στόχος είναι, να δημιουργηθούν προγνωστικά μοντέλα με εργαλεία ανάλυσης πεπερασμένων στοιχείων για την εξέλιξη των μηχανισμών φθοράς στα διαφορετικά υλικά κατασκευής των μνημείων (φυσικοί λίθοι, κονιάματα, πλίνθοι, επιχρίσματα) και την πιθανή επιβάρυνση των μνημείων τα επόμενα χρόνια. Η σημασία της πρόγνωσης σε μηχανισμούς φθοράς, όπως η κρυστάλλωση των αλάτων και ο παγετός, όπου η κυκλική, σωρευτική δράση τους δεν είναι πάντα αντιληπτή, είναι τεράστια μακροσκοπικά, καθώς τα αποτελέσματα των παραπάνω μηχανισμών γίνονται αντιληπτά, όταν η φθορά έχει φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο.
      «Θέλουμε να φτιάξουμε έναν χάρτη επικινδυνότητας για διαφορετικούς τύπους μνημείων σε όλη την Ελλάδα, με δεδομένες τις αλλαγές που περιμένουμε να υπάρξουν στο κλίμα και στο μικροπεριβάλλον των μνημείων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Με τη βοήθεια αυτού του χάρτη, το υπουργείο Πολιτισμού θα έχει τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να επιλέξει ποια μνημεία χρειάζονται κατά προτεραιότητα προληπτική ή επεμβατική συντήρηση και με ποιο τρόπο. Για παράδειγμα, μπορεί ο ιδανικός τρόπος για να προστατεύσεις ένα μνημείο, να είναι μια περιμετρική φύτευση χλωρίδας ώστε να επηρεάσεις τις συνθήκες υγρασίας για να μην έχεις κρυστάλλωση αλάτων ή να κάνεις μια κατεργασία στην επιφάνεια του μνημείου, ώστε να μην επηρεάζεται από την απόθεση των σωματιδιακών ρύπων».
      Καθώς το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας έχει μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη και αξιολόγηση καινοτόμων υλικών συντήρησης, η ερευνητική ομάδα μελετά και στο έργο αυτό έξυπνα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των μνημείων. Ήδη στο εργαστήριο δοκιμάζεται η αποτελεσματικότητα των βακτηρίων που υπάρχουν στο περιβάλλον ως μέσου προστασίας, τα οποία χρησιμοποιούνται διεθνώς σε τσιμεντένιες κατασκευές για την αυτοΐασή τους, αλλά και για τη στερέωση και προστασία αρχαιολογικών μνημείων. Στην επόμενη φάση, οι ίδιες δοκιμές θα γίνουν σε δείγματα από τα υπό μελέτη μνημεία.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Καύσωνες μεγαλύτερης διάρκειας και συχνότητας, έκρηξη της ζήτησης για κλιματισμό και ακόμη πιο απειλητικοί ιοί: οι μεγάλες πόλεις σε όλο τον κόσμο και οι δισεκατομμύρια κάτοικοί τους θα αντιμετωπίσουν σοβαρές κρίσεις, αν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί με αυτούς τους ρυθμούς και η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, προειδοποιεί έκθεση.
      «Η διαφορά ανάμεσα στον 1,5 °C και τους 3 °C είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο», υπογράμμισε ο Ρότζερ βαν ντεν Μπεργκ του αμερικανικού ινστιτούτου WRI, που δημοσίευσε αυτή την έκθεση η οποία καταγράφει τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι του Ντακάρ στη Σενεγάλη, του Ρίο στη Βραζιλία ή της Παντάνγκ στην Ινδονησία.
      Η έκθεση εξετάζει τους ενδεχόμενους κλιματικούς κινδύνους σε σχεδόν 1.000 μεγάλες πόλεις όπου σήμερα ζουν 2,1 δισ. άνθρωποι, δηλαδή το 26% του παγκόσμιου πληθυσμού και περισσότερο από το 50% όσων ζουν σε αστικά κέντρα.
      Οι συντάκτες της έκθεσης εξηγούν τη μεγάλη διαφορά που θα έχει για τους ανθρώπους η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 ° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, έναντι της αύξησης κατά 3 ° Κελσίου προς την οποία οδεύει αυτή τη στιγμή ο κόσμος.
      Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΟΗΕ που χρονολογούνται από τον Νοέμβριο, ο πλανήτης φαίνεται να οδεύει σε άνοδο της θερμοκρασίας κατά 2,9 ° Κελσίου, με βάση τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει μέχρι στιγμής τα κράτη.
      «Με υπερθέρμανση 3 ° Κελσίου πολλές πόλεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν καύσωνες διάρκειας ενός μήνα, έκρηξη της ζήτησης σε ενέργεια προκειμένου να τροφοδοτείται ο κλιματισμός και αλλαγή στους κινδύνους που συνδέονται με τις ασθένειες που μεταδίδονται από τα έντομα - συχνά όλα αυτά ταυτόχρονα», τονίζουν οι συντάκτες.
      «Οι άνθρωποι που ζουν σε πόλεις με χαμηλό εισόδημα θα πληγούν περισσότερο», προσθέτουν.
      Το WRI υπολογίζει ότι ο μεγαλύτερος σε διάρκεια καύσωνας που θα πλήξει τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων θα είναι 16,3 ημέρες, αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 1,5 ° Κελσίου, ενώ θα φτάσει τις 24,5 ημέρες σε περίπτωση αύξησης κατά 3 βαθμούς. Εξάλλου θα αυξηθεί και η συχνότητά τους από 4,9 κύματα καύσωνα ετησίως, σε 6,4.
      Παράλληλα λόγω των καυσώνων θα αυξηθεί και η ζήτηση σε κλιματισμό και κατά συνέπεια σε ενέργεια, ενώ η ζέστη θα αυξήσει τους ιούς που μεταδίδονται με τα κουνούπια, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ζίκα και ο τσικουνγκούνια.
      Παγκοσμίως οι πιο φτωχές χώρες, που διαθέτουν λιγότερα μέσα προσαρμογής, θα είναι πιο εκτεθειμένες στις επιπτώσεις της ανόδου της θερμοκρασίας. Σε έναν κόσμο όπου η θερμοκρασία θα είναι κατά 3 βαθμούς υψηλότερη, η υποσαχάρια Αφρική θα πληγεί περισσότερο από την αύξηση της συχνότητας των καυσώνων και την εξάπλωση των ιών.
      Κατά συνέπεια το Φριτάουν στη Σιέρα Λεόνε ή η Ντάκα «ενδέχεται να αντιμετωπίσουν καύσωνες διάρκειας μεγαλύτερης από έναν μήνα», με επτά επεισόδια καύσωνα ετησίως κατά μέσο όρο.
      «Έχει έρθει η ώρα να προετοιμάσουμε τις πόλεις για έναν πολύ πιο ζεστό κόσμο, κάνοντας ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές» αερίων του θερμοκηπίου, καταλήγει ο βαν ντεν Μπεργκ.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Καύσωνες μεγαλύτερης διάρκειας και συχνότητας, έκρηξη της ζήτησης για κλιματισμό και ακόμη πιο απειλητικοί ιοί: οι μεγάλες πόλεις σε όλο τον κόσμο και οι δισεκατομμύρια κάτοικοί τους θα αντιμετωπίσουν σοβαρές κρίσεις, αν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί με αυτούς τους ρυθμούς και η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 3° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, προειδοποιεί έκθεση.
      «Η διαφορά ανάμεσα στον 1,5° Κελσίου και τους 3° Κελσίου είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», υπογράμμισε ο Ρότζερ βαν ντεν Μπεργκ του αμερικανικού ινστιτούτου WRI, που δημοσίευσε αυτή την έκθεση η οποία καταγράφει τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι του Ντακάρ στη Σενεγάλη, του Ρίο στη Βραζιλία ή της Παντάνγκ στην Ινδονησία.
      Η έκθεση εξετάζει τους ενδεχόμενους κλιματικούς κινδύνους σε σχεδόν 1.000 μεγάλες πόλεις όπου σήμερα ζουν 2,1 δισεκ. άνθρωποι, δηλαδή το 26% του παγκόσμιου πληθυσμού και περισσότερο από το 50% όσων ζουν σε αστικά κέντρα.
      Οι συντάκτες της έκθεσης εξηγούν τη μεγάλη διαφορά που θα έχει για τους ανθρώπους η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, έναντι της αύξησης κατά 3° Κελσίου προς την οποία οδεύει αυτή τη στιγμή ο κόσμος.
      Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΟΗΕ που χρονολογούνται από τον Νοέμβριο, ο πλανήτης φαίνεται να οδεύει σε άνοδο της θερμοκρασίας κατά 2,9°Κελσίου, με βάση τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει μέχρι στιγμής τα κράτη.
      «Με υπερθέρμανση 3° Κελσίου πολλές πόλεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν καύσωνες διάρκειας ενός μήνα, έκρηξη της ζήτησης σε ενέργεια προκειμένου να τροφοδοτείται ο κλιματισμός και αλλαγή στους κινδύνους που συνδέονται με τις ασθένειες που μεταδίδονται από τα έντομα – συχνά όλα αυτά ταυτόχρονα», τονίζουν οι συντάκτες.
      «Οι άνθρωποι που ζουν σε πόλεις με χαμηλό εισόδημα θα πληγούν περισσότερο», προσθέτουν.
      Το WRI υπολογίζει ότι ο μεγαλύτερος σε διάρκεια καύσωνας που θα πλήξει τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων θα είναι 16,3 ημέρες, αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 1,5° Κελσίου, ενώ θα φτάσει τις 24,5 ημέρες σε περίπτωση αύξησης κατά 3 βαθμούς. Εξάλλου θα αυξηθεί και η συχνότητά τους από 4,9 κύματα καύσωνα ετησίως, σε 6,4.
      Παράλληλα λόγω των καυσώνων θα αυξηθεί και η ζήτηση σε κλιματισμό και κατά συνέπεια σε ενέργεια, ενώ η ζέστη θα αυξήσει τους ιούς που μεταδίδονται με τα κουνούπια, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ζίκα και ο τσικουνγκούνια.
      Παγκοσμίως οι πιο φτωχές χώρες, που διαθέτουν λιγότερα μέσα προσαρμογής, θα είναι πιο εκτεθειμένες στις επιπτώσεις της ανόδου της θερμοκρασίας. Σε έναν κόσμο όπου η θερμοκρασία θα είναι κατά 3 βαθμούς υψηλότερη, η υποσαχάρια Αφρική θα πληγεί περισσότερο από την αύξηση της συχνότητας των καυσώνων και την εξάπλωση των ιών.
      Κατά συνέπεια το Φριτάουν στη Σιέρα Λεόνε ή η Ντάκα «ενδέχεται να αντιμετωπίσουν καύσωνες διάρκειας μεγαλύτερης από έναν μήνα», με επτά επεισόδια καύσωνα ετησίως κατά μέσο όρο.
      «Έχει έρθει η ώρα να προετοιμάσουμε τις πόλεις για έναν πολύ πιο ζεστό κόσμο, κάνοντας ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές» αερίων του θερμοκηπίου, καταλήγει ο βαν ντεν Μπεργκ.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ /AFP
    14. Περιβάλλον

      GTnews

      Στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών υπεγράφη το Σύμφωνο της Κλιματικής Ουδετερότητας της Αθήνας, από εκπροσώπους επαγγελματικών ενώσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ερευνητικών κέντρων, περιβαλλοντικών και κοινωνικών οργανώσεων. Το Κλιματικό Σύμφωνο της Αθήνας 2024 στοχεύει στην κλιματική  ουδετερότητα της πόλης μέχρι το 2030, μέσα από ένα επικαιροποιημένο σχέδιο δράσεων.
      Οι δέκα στρατηγικές προτεραιότητες του Κλιματικού Συμφώνου της Αθήνας είναι:
      Κάλυψη του 88% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας του Δήμου από  ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, ώστε τουλάχιστον το 34% να έχει ενεργειακή κλάση Β ή υψηλότερη. Μείωση  της  κυκλοφορίας  αυτοκινήτων  και  μοτοσυκλετών  εντός  του  Δήμου  και ενεργή στήριξη της πεζής κίνησης, του ποδηλάτου, των καθαρών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) και της δημοτικής συγκοινωνίας καθώς και χώρων παιχνιδιού και επικοινωνίας. Στόχος είναι να δημιουργηθούν γειτονιές όπου οι πολίτες θα μπορούν να κάνουν τις περισσότερες δραστηριότητές τους μέσα σε 15 λεπτά, περπατώντας, κάνοντας ποδήλατο ή χρησιμοποιώντας καθαρά, πράσινα και αποτελεσματικά ΜΜΜ. Αύξηση της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης, δράσεις πρόληψης για τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων κατά 30% σε σύγκριση με το 2019 και ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Φύτευση περισσότερων από 35.000 δέντρων μέχρι το 2030. Ενεργή πολιτική για πράσινες και γαλάζιες υποδομές και αποκατάσταση του 20% της φύσης στην πόλη. Ψηφιακή καταγραφή όλων των δέντρων και διαχείρισή τους με βάση δεδομένα. Τήρηση νέου Κανονισμού για Πράσινες Υποδομές. Ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης των υδάτων για αποφυγή πλημμύρας και δροσισμό της πόλης, με έμφαση σε πράσινες υποδομές για επανάχρηση και απορρόφηση από το έδαφος, ανάδειξη του νερού στην πόλη, αποκατάσταση δρόμων νερού, μείωση της κατανάλωσης νερού από το δίκτυο και εξοικονόμηση ενέργειας. Δημιουργία διαδρόμων για τον δροσισμό της πόλης, αποκατάσταση όσο είναι δυνατόν του μικροκλίματος, αντιμετώπιση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας. Δημιουργία αποθέματος δημοτικής κατοικίας με κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης και ενεργή συμμετοχή του Δήμου για την  ενεργειακή αναβάθμισης πολυκατοικιών και γειτονιών. Ενίσχυση  της  πράσινης,  βιώσιμης  και  κυκλικής  οικονομίας, δημιουργία  θέσεων εργασίας, ενίσχυση έρευνας, εκπαίδευσης και κατάρτισης. Θέσπιση κοινωνικής πολιτικής, για την αντιμετώπιση των κλιματικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων της πόλης με συνεκτικό και δίκαιο τρόπο. Μεταξύ των 75 φορέων που συνυπογράφουν το Κλιματικό Σύμφωνο είναι η ΔΑΕΜ, ο Εθνικός Κήπος Μητροπολιτικό Πράσινο Α.Ε., το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΒΕΑ, η ΓΣΕΒΕΕ, ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών, η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας, η ΠΟΜΙΔΑ, το Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η UNICEF, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, η ΕΚΠΟΙΖΩ, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, το Διεθνές Ινστιτούτο Κλιματικής Αλλαγής, το Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου/Hellenic Passive House Institute, η Κίνηση Πολιτών «ΠΕΖΗ», η Οργάνωση Γη, η ΠοδηλΑΤΤΙΚΗ Κοινότητα, ο Άνεμος Ανανέωσης (Wind of Renewal), το Save Your Hood, το Ecocity, το In Common, το Holistic, το Revma, η Ecotivity AMKE, ο ΟΔΕΘ, η ΕΚΜΠ Α.Ε, η Παιδική Φροντίδα, η Κιβωτός του Κόσμου, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, το 4ο ΓΕΛ και πολλοί άλλοι.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Η μέση θερμοκρασία στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,5 ° C τα τελευταία 30 χρόνια και η αύξηση αυτή είναι μεγαλύτερη κυρίως στη βόρεια Ελλάδα, σε περιοχές απομακρυσμένες από τη θάλασσα.
      Τα παραπάνω προκύπτουν από μελέτη των τάσεων βασικών κλιματικών παραμέτρων στην Ελλάδα την περίοδο 1991-202, την οποία έκαναν επιστήμονες της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό «Atmosphere», αφορούσε στις τάσεις μεταβολής της θερμοκρασίας, της βροχόπτωσης και της θερμοκρασίας της θάλασσας, με δεδομένα που προέρχονται από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
      Κατά μέσο όρο για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας η τάση αύξησης είναι περίπου 0,05 ° C ανά έτος και 1,5 ° C για το σύνολο της 30ετίας. Ωστόσο, η αύξηση αυτή παρουσιάζει γεωγραφικές διαφοροποιήσεις. Σε πολλές περιοχές κυρίως της βόρειας Ελλάδας, οι οποίες είναι απομακρυσμένες από τη θάλασσα, η τάση αύξησης φτάνει περίπου τους 0,07 ° C ανά έτος και αυτό σύμφωνα με τους επιστήμονες σημαίνει ότι η μέση θερμοκρασία στις περιοχές αυτές έχει αυξηθεί πάνω από 2 ° C μέσα στα τελευταία 30 έτη. Αντιθέτως, σε περιοχές της νότιας Ελλάδας και κυρίως στην Κρήτη, η τάση αύξησης είναι αρκετά μικρότερη.
      Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, δρ. Κώστας Λαγουβάρδος, χαρακτηρίζει «μια μικρή έκπληξη» τα ευρήματα της έρευνας για τον ρυθμό αύξησης της θερμοκρασίας στη βόρεια Ελλάδα. «Βέβαια, το είχαμε υποπτευθεί από μετρήσεις που κάναμε τα τελευταία χρόνια με το πολύ πυκνό δίκτυο σταθμών μας και μας είχε κάνει εντύπωση ότι τα δεδομένα έβγαιναν πολύ πάνω από τα κανονικά για τη βόρεια Ελλάδα», εξηγεί και σπεύδει να διευκρινίσει: «Δεν είναι πιο ζεστή η βόρεια Ελλάδα από τη νότια Ελλάδα. Όμως, έχει γρηγορότερο ρυθμό αύξησης της θερμοκρασίας σε αυτή την 30ετία».
      Την ίδια χρονική περίοδο 1991-2020, η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί λιγότερο στον πλανήτη, αλλά και στην Ευρώπη: κατά περίπου 0,6-0,8 ° C παγκοσμίως, ενώ στην Ευρώπη κατά 1,2 ° C.
      «Όλη η Ευρώπη θερμαίνεται, αλλά με διαφορετικό ρυθμό. Η περιοχή των Βαλκανίων και της νοτιοανατολικής Ευρώπης θερμαίνονται περισσότερο», παρατηρεί ο κ. Λαγουβάρδος. Όπως προσθέτει, τα δεδομένα της έρευνας «δείχνουν ότι η χώρα μας μαζί με άλλες χώρες των Βαλκανίων και της νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι hotspot της κλιματικής αλλαγής».
      Κατά την έρευνα διαπιστώθηκε, επιπλέον, αρκετά σημαντική μείωση του αριθμού των ημερών παγετού σε ολόκληρη τη χώρα, με μεγαλύτερη μείωση των ημερών παγετού στη βορειοδυτική ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας κατά 1,5 ° C , με μέγιστη αυξητική τάση στο βόρειο Αιγαίο, στο Ιόνιο και γύρω από την Κρήτη. Σχετικά με το ετήσιο ύψος βροχής, εντοπίστηκε σταθεροποίηση των βροχοπτώσεων κατά την τελευταία 30ετία, όπως και σταθεροποίηση των περιόδων ξηρασίας. Ωστόσο, παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού των ημερών με έντονη βροχόπτωση, που υπολογίζεται σε 9-10 ημέρες στην περίοδο των 30 ετών και όπως σημειώνουν οι συγγραφείς της μελέτης «η αυξητική τάση σχετίζεται με συχνότερα πλημμυρικά γεγονότα». Πάντως, σε περιορισμένες περιοχές υπήρξε τάση μείωσης των βροχοπτώσεων και των ημερών με έντονες βροχοπτώσεις, κυρίως στην κεντρική Θεσσαλία, την ανατολική Πελοπόννησο και σε περιοχές της Κρήτης.
      Μπορεί η περίοδος μελέτης να αφορά την 30ετία μέχρι το 2020, ωστόσο φαίνεται ότι οι υψηλές θερμοκρασίες και ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης των θερμοκρασιών στη βόρεια Ελλάδα συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. «Με μία πρώτη ανάγνωση των στοιχείων των τελευταίων τεσσάρων ετών, αυτό το μοτίβο συνεχίζεται. Η θερμοκρασία έχει ανέβει ακόμα περισσότερο και πάλι οι περιοχές της βόρειας Ελλάδας έχουν σημαντικές αποκλίσεις από τις κανονικές τιμές τους σε σχέση με τη νότια Ελλάδα», παρατηρεί ο κ. Λαγουβάρδος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
      Μ.Κουζινοπούλου
    16. Περιβάλλον

      GTnews

      Πρόκειται για τον οικισμό Φάγκο του χωριού Κάτω Καλεντίνη. Στην εθνική οδό Άρτας-Τρικάλων, τον δρόμο που διασχίζει τα κεντρικά Τζουμέρκα, μετά το χωριό Μελάτες, αποκαλύπτεται ο τόπος, που «κατάπιαν» τα νερά του φράγματος Πουρναρίου πριν από 43 χρόνια. Είναι ο οικισμός Φάγκος του χωριού Κάτω Καλεντίνη.
      Το τοπίο καθηλώνει τον επισκέπτη. Με το μάτι γίνεται αντιληπτό, πως η στάθμη των υδάτων, έχει υποχωρήσει κατά πολλά μέτρα. Απόλυτη ησυχία. Ερείπια πέτρινων σπιτιών και του σχολείου βουτηγμένα στη λάσπη. Κορμοί και ρίζες δένδρων που άντεξαν στο χρόνο και το νερό, μοιάζουν με απολιθώματα. Ο βυθός σε πολλά σημεία, έχει τελείως στεγνώσει.


       Η στάθμη της τεχνητής λίμνης Πουρναρίου, λόγω της ανομβρίας, έχει πέσει τουλάχιστον 10 μέτρα, αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάτοικοι στο καφενείο της περιοχής. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό το φαινόμενο, λένε και επισημαίνουν πως έχει να βρέξει πολλούς μήνες, από τον περασμένα Απρίλιο.
      Μάλιστα ο κ. Θωμάς μας εξηγεί, πως τα νερά κάλυπταν το διθέσιο σχολείο, το οποίο τώρα, εμφανίστηκε και πάλι, για να τους θυμίζει νοσταλγικά τα παιδικά χρόνια, τότε που τις αίθουσες του πλημμύριζαν 120 μαθητές. Οι μεγαλύτεροι αγναντεύουν τα γκρεμισμένα σπίτια τους μέσα στα λασπόνερα και οι αναμνήσεις ζωντανεύουν. Όπως αναφέρουν στον οικισμό λειτουργούσαν επτά μαγαζιά, υπήρχε ζωή, ζούσαν πολλές οικογένειες. Τα νερά του φράγματος αφάνισαν τότε, τον τόπο τους.

      Η λίμνη Πουρναρίου, καλύπτει μια επιφάνεια 18,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι αποτέλεσμα της κατασκευής του ομώνυμου υδροηλεκτρικού φράγματος στον Άραχθο ποταμό, κοντά στο Πέτα.
      Η λίμνη δημιούργησε ένα υπέροχο τεχνητό οικοσύστημα στην περιοχή, με σπουδαία ιχθυοπανίδα και ορνιθοπανίδα. Στα νερά της λίμνης συναντάμε μεταξύ άλλων, κυπρίνους, στρωσίδια, άγριες πέστροφες, χέλια. Η περιοχή είναι καταφύγιο για πλήθος πτηνών, όπως νυχτοκόρακες, πρασινοκέφαλες πάπιες, αλκυόνες, φαλαρίδες, καστανοκέφαλοι γλάροι και ποταμοσφυριχτές .Η περιήγηση στην περιοχή εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, όλες τις εποχές. Η Κάτω Καλεντίνη, είναι ένα γραφικό παραλίμνιο χωριό βυθισμένο στο πράσινο της φύσης, μέσα σε πλατάνια και κουτσουπιές.
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Επενδυτικό κενό που μπορεί να φτάνει και τα 5 δισ. προκύπτει στον τομέα του εκσυγχρονισμού των δικτύων ύδρευσης, ιδιαίτερα αν συνεχιστεί η ανομβρία στη χώρα μας, ως συνέπεια της κλιματικής κρίσης.
      Βάσει στοιχείων που παρουσίασε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος Θόδωρος Σκυλακάκης και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, σε ειδική περί του προβλήματος της λειψυδρίας συνέντευξη Τύπου, οι προτεινόμενες από τους παρόχους νερού όλης της χώρας επενδύσεις (Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για το Πόσιμο Νερό Φεβρουάριος 2022) εξασφάλισης της επάρκειας, μείωσης των διαρροών και αυτοματοποίησης, ανέρχονται σε 5,9 δις. ευρώ (2 δις. για 681 νέα έργα και 3,9 δις. για 1.446 έργα αναβάθμισης – αντικατάστασης).
      Σύμφωνα επίσης με το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) τα έργα και οι χρηματοδοτήσεις που έχουν εξασφαλιστεί σήμερα είναι οι εξής:
      Με χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ έργα ύδρευσης, λυμάτων και αφαλάτωσης, ύψους 200 εκατ. (περίπου 150 εκατ., σε Κορινθία, Σαρωνικό, Αλεξανδρούπολη, Κασσάνδρα και Ρέθυμνο για ολιστικά έργα ύδρευσης και λυμάτων και 50 εκατ. κυρίως για έργα αφαλάτωσης σε άνυδρα νησιά).
      Έκτακτα έργα κατά της λειψυδρίας ύψους 80 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του ΥΠΕΝ. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας & Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συνεργάζονται για την προτεραιοποίηση περιοχών που αντιμετωπίζουν αμεσότερο πρόβλημα (π.χ. νησιά Ν. Αιγαίου). Στις περιοχές αυτές, γίνεται ιεράρχηση των απαιτούμενων έργων μετά από λεπτομερή ανάλυση των πραγματικών δεδομένων (π.χ. επιδιόρθωση δικτύων, διαχωρισμός δικτύων άρδευσης και ύδρευσης, νέες γεωτρήσεις, αφαλατώσεις με προτεραιότητα στα υφάλμυρα νερά, φράγματα, τηλεμετρία και ψηφιακοί υδρομετρητές, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση).
      Έργα αφαλατώσεων, ταμιευτήρων πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, κ.ά. στο Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, με ελάχιστη δημόσια ενίσχυση 166 εκατ. ευρώ, και με δυνατότητα τα έργα αυτά να φθάσουν έως 450 εκατ. ευρώ ανάλογα με την τιμή του CO2.
      Επιπρόσθετα θα επιχειρηθεί ευνοϊκός διακανονισμός του 75% των χρεών των ΔΕΥΑ (Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης) για δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος με τη διάθεση 250 εκατ. από τα υπερκέρδη των εταιριών ενέργειας. Η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στο να αποκτήσουν τη δυνατότητα τραπεζικού δανεισμού οι ΔΕΥΑ για να εκτελέσουν έργα.
      Τα παραπάνω στοιχεία που καταλήγουν στο επενδυτικό κενό των 5 δις. είναι επί της ουσίας ενδεικτικά καθώς η καταγραφή των αναγκών για επενδύσεις 5,9 δις. δεν έχει κλειδώσει ενώ οι απαιτήσεις για έργα είναι δυναμική.
      Σημειώνεται ότι η εικόνα στα δίκτυα ύδρευσης, όπως παρουσιάστηκε από το ΥΠΕΝ είναι άκρως απογοητευτική. Από το μόλις 42% των φορέων που υποβάλει συστηματικά στοιχεία στο σχετικό πληροφοριακό σύστημα συνάγεται ότι το συνολικό ποσοστό απωλειών (διαρροών νερού) κυμαίνεται κατά μέσο όρο στο 35,6%, αν και το πιθανότερο είναι, σύμφωνα και με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, το ποσοστό αυτό να είναι μεγαλύτερο.
      Μεταξύ των μέτρων που προτείνονται από το ΥΠΕΝ και θα λάβουν τη μορφή νομοσχεδίου περιλαμβάνεται η μεταρρύθμιση των ΔΕΥΑ με τη δημιουργία ισχυρότερων παρόχων με μείωση αριθμού τους στο 1/4 και η ενεργοποίηση της ΕΥΔΑΠ Νήσων για υποστήριξη των νησιών και της Κρήτης για εκτέλεση μεγαλύτερων έργων, όπου είναι αδύναμος ο πάροχος και ανεπαρκής η εισπραξιμότητα.
      Αναφορικά με την Αθήνα υφίσταται οξεία μείωση των αποθεμάτων νερού – από 1.100 εκατ. m3 (στοιχεία – Οκτώβριος 2022) σε κάτω από των 700 εκατ. m3 (εκτίμηση για Οκτώβριο 2024). Σε περίπτωση συνέχισης της ανομβρίας, τα υφιστάμενα αποθέματα νερού αρκούν για περίπου 4 έτη.
      Μεταξύ άλλων δρομολογείται έργο μεταφοράς νερού από ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη των Κρεμαστών (μεσοπρόθεσμα) και την ίδια τη λίμνη η οποία βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας (μακροπρόθεσμα). Πρόκειται για έργα συνολικού προϋπολογισμού 750 εκατ. που ωστόσο ακόμα είναι σε στάδιο αρχικής μελέτης και ως εκ τούτου δεν αποκλείεται να «κολλήσουν» κατά τη διαγωνιστική διαδικασία.
      Ως στρατηγική εφεδρεία ή και ως μέτρο άμεσης υλοποίησης για την Αθήνα το ΥΠΕΝ ανέφερε χθες και την επιλογή της αφαλάτωσης, ενώ μεταξύ των άλλων εξεταζόμενων μέτρων είναι η επαναχρησιμοποίηση ύδατος προερχόμενου από την Ψυττάλεια για βιομηχανική χρήση και άρδευση, καθώς και για εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.
      Τι θα γίνει με τα τιμολόγια ύδρευσης
      Αλλάζει σύντομα στο μεταξύ ο τρόπος που θα αποφασίζονται τα τιμολόγια του νερού. Στην παρούσα φάση δεν είναι γνωστό που θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις στα τιμολόγια (αυξήσεις ή μειώσεις) καθώς αναμένεται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) με την οποία καθιερώνεται η πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.
      Η ανάγκη στο μεταξύ για περισσότερες επενδύσεις, λόγω της λειψυδρίας, οδηγεί στην εκτίμηση ότι τα τιμολόγια θα αυξηθούν, χωρίς σε αυτή τη φάση να μπορεί να γνωρίζει κανείς πόσο και πότε.
      Βάσει της ΚΥΑ πάντως τα τιμολόγια θα καθορίζονται από τον πάροχο και θα ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων), δεν θα μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.
    18. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι 7 βασικές πρωτοβουλίες που περιλαμβάνει η στρατηγική για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας παρουσιάστηκαν, σε ειδική συνέντευξη Τύπου. Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Οι επτά βασικές πρωτοβουλίες για τη λειψυδρία: 
      1. Η υδροδότηση της πρωτεύουσας μέσα από τη διερεύνηση πρόσθετων πηγών τροφοδοσίας
      Η Αθήνα υφίσταται οξεία μείωση των αποθεμάτων νερού -από 1100 εκατ. m3 (στοιχεία – Οκτώβριος 2022) σε κάτω από των 700 εκατ. m3 (εκτίμηση για Οκτώβριο 2024). Μάλιστα, σε περίπτωση συνέχισης της ανομβρίας, τα υφιστάμενα αποθέματα νερού αρκούν για περίπου 4 έτη, βάσει υπολογισμών.
      Με αυτά τα δεδομένα, τα μέτρα που δρομολογούνται, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες, με κριτήριο τον χρόνο υλοποίησής τους ως εξής:
      Βραχυπρόθεσμα μέτρα:
      – Η ενεργοποίηση γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα και η προσθήκη εφεδρικών γεωτρήσεων μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού (75 εκατ. m3/έτος), με το κόστος του έργου να διαμορφώνεται στα 2 εκατ. ευρώ.
      Μεσοπρόθεσμα μέτρα:
      – Η ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου από ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη των Κρεμαστών (έως περίπου 200 εκατ. κ.μ. ανάλογα με τις ανάγκες). Για το σκοπό αυτό θα δρομολογηθεί η σχετική μελετητική και διαγωνιστική διαδικασία.
      – Η επιλογή της αφαλάτωσης ως στρατηγική εφεδρεία ή/και ως μέτρο άμεσης υλοποίησης.
      Μακροπρόθεσμα μέτρα:
      – Πρόσθετα έργα για την ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου από την Λίμνη Κρεμαστών
      – Η επαναχρησιμοποίηση ύδατος προερχόμενου από την Ψυττάλεια για βιομηχανική χρήση και άρδευση, καθώς και για εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα
      2.Έργα ύδρευσης, λυμάτων και αφαλάτωσης, ύψους 200 εκατ. ευρώ (χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ) 
      Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μέσω ΕΣΠΑ, παρέχεται χρηματοδότηση:
      Α) ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ, σε Κορινθία, Σαρωνικό, Αλεξανδρούπολη, Κασσάνδρα και Ρέθυμνο για ολιστικά έργα ύδρευσης και λυμάτων.
      Β) περίπου 50 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε άνυδρα νησιά, κυρίως για έργα αφαλάτωσης.
      3.Έκτακτα έργα κατά της λειψυδρίας ύψους 80 εκατ. ευρώ (χρηματοδότηση από ΠΔΕ)
      Δρομολογούνται έργα ύδρευσης, ύψους 80 εκατ. ευρώ, για άμεση υλοποίηση, με χρηματοδότηση, από το ΠΔΕ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας & Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συνεργάζονται για την προτεραιοποίηση περιοχών που αντιμετωπίζουν αμεσότερο πρόβλημα (π.χ. νησιά Ν. Αιγαίου). Στις περιοχές αυτές, γίνεται ιεράρχηση των απαιτούμενων έργων μετά από λεπτομερή ανάλυση των πραγματικών δεδομένων (π.χ. επιδιόρθωση δικτύων, διαχωρισμός δικτύων άρδευσης και ύδρευσης, νέες γεωτρήσεις, αφαλατώσεις με προτεραιότητα στα υφάλμυρα νερά, φράγματα, τηλεμετρία και ψηφιακοί υδρομετρητές, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση).
      4.Έργα αφαλατώσεων, ταμιευτήρων πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, κ.ά. στο Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, με ελάχιστη δημόσια ενίσχυση 166 εκατ. ευρώ
      Στο υπό σύσταση Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών έχουν συμπεριληφθεί αφαλατώσεις και ταμιευτήρες πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, με κρατική συνεισφορά συνολικού ύψους 166 εκατ. ευρώ, με δυνατότητα τα έργα αυτά να φθάσουν έως 450 εκατ. ευρώ ανάλογα με την τιμή του CO2.
      5.Μεταρρύθμιση για Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ)
      Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει πρωτοβουλίες που σχετίζονται με τη δημιουργία ισχυρότερων παρόχων με μείωση αριθμού τους στο 1/4, την ενεργοποίηση ΕΥΔΑΠ Νήσων για υποστήριξη των νησιών και της Κρήτης για εκτέλεση μεγαλύτερων έργων, όπου είναι αδύναμος ο πάροχος και ανεπαρκής η εισπραξιμότητα (< 85%). Ειδική πρωτοβουλία λαμβάνεται σε περιοχές που υφίσταται οξεία κρίση λειψυδρίας (π.χ. Κυκλάδες), με ανάληψη της συνολικής ευθύνης από την ΕΥΔΑΠ νήσων, υπό την οποία θα τεθούν οι επί μέρους ΔΕΥΑ, με την εύλογη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, προβλέπεται ευνοϊκός διακανονισμός του 75% των χρεών των ΔΕΥΑ για δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος.
      6.Υπό έκδοση ΚΥΑ κοστολόγησης – τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος
      Η εν λόγω Κοινή Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει σαφείς και διαφανείς κανόνες, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 που απαιτεί πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.
      Προβλέπει πως τα τιμολόγια καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ και δεν μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.
      Στο πλαίσιο της Απόφασης παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα καθορισμού διαφορετικών τιμών ανά περιοχή, η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.
      Υπάρχει μέριμνα για: ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες, όπως είναι οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, για υποχρέωση καταμέτρησης της κατανάλωσης 3 φορές ετησίως κ.ά.
      7.Μελέτη για την καλύτερη πρόβλεψη των ακραίων υδρολογικών φαινομένων
      Αντικείμενο αυτής της μελέτης θα είναι τα ακριβέστερα, κλιματικά μοντέλα ανά Περιφέρεια για την πρόβλεψη των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, περιλαμβανομένων και των υδρολογικών φαινομένων. Προετοιμάζεται με ευθύνη της Ακαδημίας Αθηνών και τα πρώτα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα εντός του φθινοπώρου.
      Εναλλακτικές λύσεις υδροδότησης_Συνέντευξη Τύπου
      ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ_Λειψυδρία
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Όσοι έχουμε βρεθεί σε νυχτερινή πτήση έχουμε απολαύσει το θέαμα που προσφέρει η επιφάνεια της Γης, όταν τα νυχτερινά φώτα αναδεικνύουν μοτίβα που παραπέμπουν σε έργα τέχνης. Εκτός όμως από το εντυπωσιακό θέαμα, τα νυχτερινά φώτα αποτελούν μια πολύτιμη πηγή πληροφορίας για τις δραστηριότητες του ανθρώπου και την αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον.
      Στο πλαίσιο της εξερεύνησης αυτού του πεδίου, η NASA καταγράφει συστηματικά τον νυχτερινό φωτισμό του πλανήτη μας. Τα τελευταία 10 χρόνια πολύ βελτιωμένες καταγραφές παρέχονται από τον αισθητήρα VIIRS της αποστολής SUOMI.
      «Στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο σκεφτήκαμε να ερευνήσουμε τι έχουν να μας πουν τα νυχτερινά φώτα για την πατρίδα μας» λέει στην «Κ» η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, η οποία ηγήθηκε μιας ενδιαφέρουσας έρευνας στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων.
      «Τοπικό Εγχώριο Προϊόν»
      «Κάθε χρονική και χωρική μεταβολή στον φωτισμό μιας περιοχής μας λέει και μια διαφορετική ιστορία» σημειώνει και προσθέτει ότι πρόσφατες δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά δείχνουν ξεκάθαρη σύνδεση του νυχτερινού φωτισμού με το «Τοπικό Εγχώριο Προϊόν» (Regional Domestic Product).
      Στην ουσία, οι καταγραφές των νυχτερινών φώτων είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο αφού μπορούν να αναδείξουν περιοχές όπου η ανάπτυξη επιφέρει επιπτώσεις σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, να οριοθετήσουν πόλεις και οικισμούς και να χαρτογραφήσουν τις ανθρωπογενείς εκπομπές CO2. Επιπλέον, οι καταγραφές μπορούν να εκτιμήσουν τις μεταβολές στους απομακρυσμένους πληθυσμούς, να εντοπίσουν περιοχές υπό συνθήκες φτώχειας, να εκτιμήσουν την αστάθεια του ηλεκτρικού δικτύου αλλά και να καθορίσουν τις επιπτώσεις διαφόρων παγκόσμιων κρίσεων (όπως η πανδημία COVID). O υπερ-φωτισμός μιας περιοχής συνδέεται με δραστηριότητες που διαταράσσουν τις λειτουργίες των οικοσυστημάτων.
      Η ερευνητική ομάδα του Δημοκρίτειου επεξεργάστηκε τις δορυφορικές καταγραφές Visible Infrared Imaging Radiometer Suite (VIIRS), τα πλέον αξιόπιστα δεδομένα για νυχτερινό φωτισμό, για κάθε δήμο της Ελλάδας. Η εργασία κατέληξε σε μια χρονοσειρά για τα τελευταία 10 χρόνια, για κάθε περιοχή της χώρας μας.
      Αφού από τα δεδομένα αφαιρέθηκαν ακραίες τιμές που συνδέονται με φωτιές (π.χ. περιοχή Εβρου τον Αύγουστο του 2023), για κάθε χρονοσειρά η ομάδα υπολόγισε τη διάμεσο τιμή (ως δείκτη του μέσου φωτισμού του κάθε δήμου) και ανέλυσε την τάση (αν αυξάνεται ή μειώνεται ο φωτισμός και κατά πόσο) αλλά και την εποχικότητα (αν έχουμε μεγάλες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων του έτους).
      Το μοτίβο της Μυκόνου
      Στους χάρτες που παραχώρησε η ομάδα στην «Κ» μπορεί κάποιος να εντοπίσει τις περιοχές όπου η ένταση, η εποχικότητα ή η χρονική τάση έχουν συγκεκριμένα μοτίβα.
      Τα αστικά κέντρα της χώρας μας, όπου ο νυχτερινός φωτισμός έχει πολύ μεγαλύτερη ένταση σε σχέση με την ύπαιθρο, διακρίνονται εύκολα. Ξεχωρίζουν όπως είναι αναμενόμενο η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Λάρισα, η Πάτρα, το Ηράκλειο, τα Γιάννενα.
      Σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, στην Ελλάδα μπορούμε να διακρίνουμε κάποια χαρακτηριστικά μοτίβα νυχτερινού φωτισμού, όπως αυτό των περιοχών με έντονη τουριστική δραστηριότητα.

      H Μύκονος εξαπλασίασε τον νυχτερινό της φωτισμό μέσα σε μία δεκαετία | Shutterstock Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρονική εξέλιξη του νυχτερινού φωτισμού της Μυκόνου την τελευταία δεκαετία. Στην ουσία η Μύκονος μέσα σε μια δεκαετία εξαπλασίασε τον νυχτερινό φωτισμό της. Ομως εκτός από την αύξηση της φωτεινότητας στη συγκεκριμένη περιοχή παρατηρείται και μια διαρκώς αυξανόμενη εποχικότητα, δηλαδή αύξηση των κορυφών του γραφήματος τους καλοκαιρινούς μήνες (με μια μικρή εξαίρεση το καλοκαίρι του 2020 που συνδέεται με την περίοδο COVID). «Αυτή η παρατήρηση, σε συνδυασμό με την έντονη εποχικότητα για μια μικρή περιοχή όπως ένα νησί στο μέγεθος της Μυκόνου, δημιουργεί μια πρώτη εντύπωση μη βιώσιμης ανάπτυξης η οποία θα πρέπει να επανεξεταστεί» σημειώνει η κ. Γκεμιτζή.
      Σ’ ένα άλλο διάγραμμα αποτυπώνεται η χρονοσειρά του μέσου νυχτερινού φωτισμού όλης της Ελλάδας. Σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, η χώρα μας ακολουθεί μια αυξητική πορεία του μέσου νυχτερινού φωτισμού της, η οποία είναι ιδιαίτερα εμφανής μετά το 2017. Σε μια δεκαετία ο νυχτερινός φωτισμός στη χώρα μας αυξήθηκε κατά περίπου 60%. «Από το 2014 μέχρι το 2017 παρατηρούμε μια ήπια πορεία με κάποιες αναμενόμενες εξάρσεις τις Πρωτοχρονιές. Από το 2017 και μετά αρχίζει μια σταδιακή, έντονη άνοδος» σημειώνει η καθηγήτρια. 
      Η ίδια τονίζει πως η αύξηση αυτή δεν συνδέεται με αντίστοιχη αύξηση του πληθυσμού, δεδομένου ότι η απογραφή του 2021 έδειξε ότι ο πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε κατά 3,1% το διάστημα 2011 – 2021. Η αύξηση αυτή πιθανώς συνδέεται με την ανάπτυξη που εμφανίζει η χώρα μας από το 2017 και μετά, μια περίοδο που ακολουθεί την παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης. 

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στη Μύκονο κατά την περίοδο 2014 – 2024.

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στη χώρα μας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Γιατί αυξάνεται ο νυχτερινός φωτισμός στις περιοχές Natura;
      Μια άλλη παράμετρος που χρήζει διερεύνησης, σύμφωνα με τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, είναι κατά πόσον τηρείται η εφαρμογή της περιβαλλοντικής προστασίας των περιοχών που ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000. 

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός των περιοχών Natura 2000 στη χώρα μας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Από τη σύγκριση των παραπάνω γραφημάτων προκύπτουν τα εξής:
      1) Ο μέσος νυχτερινός φωτισμός των περιοχών Natura 2000 είναι μικρότερος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ελλάδας.
      2) Ο ρυθμός, ωστόσο, της αύξησης του νυχτερινού φωτισμού σε αυτές τις περιοχές είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ελλάδας, κάτι που είναι ανησυχητικό, ως προς την ένταση των δραστηριοτήτων του ανθρώπου στις συγκεκριμένες περιοχές.
      «Αναρωτιόμαστε λοιπόν: υπάρχει αύξηση υποδομών εκεί; Πρόκειται για φωτισμένα μονοπάτια με στόχο να αυξηθεί η επισκεψιμότητα; Ή πρόκειται για ανεξέλεγκτη δόμηση και καταπάτηση; Πρέπει οι αρμόδιοι να διερευνήσουν το θέμα» υπογραμμίζει η κ. Γκεμιτζή.

      Οι δήμοι με τον πιο έντονο νυχτερινό φωτισμό
      Για να μπορέσει να επισημάνει όλες τις περιοχές με αυξημένη ένταση ή/και χρονική τάση ή/και εποχικότητα η ομάδα ανέλυσε τις χρονοσειρές όλων των δήμων της Ελλάδας.
      Στην παρακάτω εικόνα αποτυπώνονται οι δήμοι με τη μεγαλύτερη ένταση νυχτερινού φωτισμού, που όπως αναμένεται είναι αυτοί που φιλοξενούν τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.
      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Το εντυπωσιακό, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, είναι πως αρκετά ακόμα νησιά εκτός από τη Μύκονο, όπως η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Λευκάδα, η Ζάκυνθος αλλά και αρκετοί δήμοι στη Βόρεια Κρήτη, έχουν υψηλότερο μέσο νυχτερινό φωτισμό από τον μέσο όρο της χώρας μας, κάτι που παραπέμπει στη συγκέντρωση πολλών υποδομών που αφορούν κυρίως στον τουρισμό, όπως και στην πιθανή αύξηση της δόμησης.
      Αντίστοιχα, η μεγάλη εποχικότητα που εμφανίζουν οι Δήμοι Ζαγορίου, η Φλώρινα, αλλά και περιοχές πλησίον της Λίμνης Πλαστήρα, συνδέεται με τον χειμερινό τουρισμό.
      Μέσος νυχτερινός φωτισμός ανά δήμο στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Εποχικότητα νυχτερινού φωτισμού στους δήμους της Ελλάδας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Ετήσια μεταβολή νυχτερινού φωτισμού στους δήμους της Ελλάδας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Τέλος, η ομάδα προσπάθησε να ομογενοποιήσει (να φέρει σε συγκρίσιμη κλίμακα) τους τρεις δείκτες για να υπολογίσει έναν συνολικό δείκτη ως μέσο όρο των τριών προαναφερθέντων. Ο συνολικός δείκτης αναδεικνύει τις περιοχές της χώρας μας όπου το μοτίβο του νυχτερινού φωτισμού παρέχει ενδείξεις εντατικοποίησης των δραστηριοτήτων του ανθρώπου. 
      Συνδυασμένος δείκτης της έντασης, εποχικότητας και της χρονικής τάσης του νυχτερινού φωτισμού στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Το σύνολο σχεδόν των Κυκλάδων, η Ρόδος και η Κως, τα Ιόνια Νησιά, η Κασσάνδρα και η Σιθωνία στη Χαλκιδική, η Θάσος (η οποία μεταμορφώνεται τα τελευταία χρόνια σε hot spot βαλκανικού τουρισμού) αλλά και η περιοχή της Αλεξανδρούπολης (που αναπτύσσεται αλματωδώς τόσο από τουριστικής όσο και από οικονομικής άποψης), εμφανίζουν σημαντικά αυξημένους δείκτες νυχτερινού φωτισμού.
      «Κάτι τέτοιο θα πρέπει να τύχει της ιδιαίτερης προσοχής, ιδιαίτερα των υπευθύνων για τη χάραξη των χωροταξικών πολιτικών της χώρας μας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη δεν υλοποιείται σε βάρος των ευαίσθητων οικοσυστημάτων και του πολύτιμου πολιτισμικού κεφαλαίου της χώρας μας» καταλήγει η κ. Γκεμιτζή τονίζοντας όμως παράλληλα, ακόμα και με αυτή την αύξηση, οι υπερ-φωτισμένες περιοχές της Ελλάδας δεν δίνουν την εικόνα του Λονδίνου ή της Ιταλίας. Παρά τη διαρκή αύξηση που στέλνει προειδοποιητικά σήματα για διάφορες περιοχές της Ελλάδας, η χώρα μας παραμένει μια μη εντατικά φωτισμένη περιοχή.
      Ο μέσος νυχτερινός φωτισμός στην Ευρώπη (2014-2024) |Η διαφορά της Ελλάδας με τη Βόρεια Ιταλία είναι εμφανής | The Earth observation Group (EOG), Payne Institute for Public Policy, Colorado School of Mines *Οι φοιτητές στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης και το συνεργαζόμενο προσωπικό του εργαστηρίου που υπογράφουν την έρευνα είναι οι: Μιχάλης Κοϊμτζίδης, Γεώργιος Φαλαλάκης, Σταύρος Σταθόπουλος, Οδυσσέας Κοψιδάς, Κωνσταντίνος Κουρτίδης.
    20. Περιβάλλον

      GTnews

      Έως 85% μπορεί να φτάσει η κοινοτική ενίσχυση για την υλοποίηση Μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης στη χώρα μας, από το ΕΣΠΑ 2021-2027, εφόσον επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι για τη διαχείριση των αποβλήτων.
      Η παραπάνω συμφωνία της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώθηκε στην εκδήλωση της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που πραγματοποιήθηκε (6/9), στο πλαίσιο της 88ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
      Σημειώνεται πως αντίστοιχο ποσοστό ίσχυε και στην προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020.
      Συνολικά οι διαθέσιμοι πόροι για την κατασκευή μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης που θα διατεθούν από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021 – 2027: «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» (ΠΕΚΑ), ανέρχονται σε 600 εκατ. ευρώ.
      Η συμφωνία για το σκοπό αυτό, είναι αποτέλεσμα συντονισμένης συνεργασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά μετεωρολογικά δεδομένα τα οποία ανέλυσε η επιστημονική ομάδα του meteo.gr / Ε.Α.Α, το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα. 
      Το καλοκαίρι 2024 στην Ελλάδα, χαρακτηρίστηκε από μεγάλα διαστήματα με υψηλές τιμές θερμοκρασίας για πολλές ημέρες, ξεπερνώντας κατα πολύ τις κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες σε όλη την χώρα. Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος του 2024 καταγράφηκαν ως οι θερμότεροι στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα, ενώ ο Αύγουστος ως ο 2ος θερμότερος πίσω από τον Αύγουστο του 2021.
      Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η μέση θερμοκρασία για το διάστημα του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) από το 1960 μέχρι το 2024, στο σύνολο της Ελλάδας. Το καλοκαίρι του 2024 καταγράφεται ως το θερμότερο στα χρονικά για την Ελλάδα, ξεπερνώντας κατά +2.9°C την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 (μαύρη διακεκομμένη γραμμή) και κατά +1°C το μέχρι πρότινος θερμότερο καλοκαίρι του 2012. 

      Εικόνα 1. Μέση θερμοκρασία για την περίοδο του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024.
      Όσον αφορά την τάση της μέσης θερμοκρασίας στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024 για την περίοδο του καλοκαιριού αυτή παρουσιάζει άνοδο κατά +2.3°C.
      Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα για το καλοκαίρι του 2024. Σε περιοχές της Δυτικής και Βόρειας Ελλάδας η μέση θερμοκρασία για το καλοκαίρι του 2024 κυμάνθηκε κατά 2-3 °C (μέχρι και +4°C σε κάποιες περιοχές) πάνω από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020, στην υπόλοιπη χώρα κατά 1-2 °C, ενώ σε κανένα σημείο της Ελλάδας η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας δεν έπεσε κάτω από τους +1.4 °C. Οι χαμηλότερες θετικές αποκλίσεις σημειώθηκαν στην περιοχή του Αιγαίου λόγω της επίδρασης του μελτεμιού.

      Εικόνα 2. Απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας για καλοκαίρι 2024 από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα.
      Πηγή δεδομένων: Copernicus/C3S.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.