Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1545 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2023 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από το Βόρειο ημισφαίριο και ο οποίος δείχνει ότι στο μεγαλύτερο μέρος αυτού η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις (> 3 ˚C) εντοπίζονται κυρίως σε τμήματα της Βόρειας Αμερικής και του Βορείου Ατλαντικού, ενώ σημαντικές θετικές αποκλίσεις (> 2 ˚C) εντοπίζονται και σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, τα βόρεια και ανατολικά τμήματα της Ασίας και τοπικά σε τμήματα της Βόρειας Αφρικής.
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στις περισσότερες περιοχές με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου, ενώ οι μικρότερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις εντοπίζονταν στα νοτιότερα νησιωτικά τμήματα.
       

      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2023 για το Βόρειο ημισφαίριο.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 44 καλοκαίρια (1979-2023) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2023 ήταν το 2ο πιο ακραία θερμό τα τελευταία 44 χρόνια με 179 θερμές ώρες έχοντας τον ίδιο αριθμό θερμών ωρών με το 2007 (Γράφημα 2). Το πιο θερμό καλοκαίρι παραμένει αυτό του 2021, οπότε η χώρα μας επηρεάστηκε από δύο πολυήμερους καύσωνες. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με το ισχυρό και μεγάλης διάρκειας (15 ημέρες) επεισόδιο καύσωνα του Ιουλίου που επηρέασε την χώρα μας.
       

      Γράφημα 2: Άθροισμα των ακραία θερμών ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1979-2023.
       
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του («γενική προσέγγιση») επί της πρότασης κανονισμού σχετικά με την έγκριση τύπου των μηχανοκίνητων οχημάτων και κινητήρων και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά όσον αφορά τις εκπομπές τους και τη μακροβιότητα της μπαταρίας τους (κανονισμός Euro 7). Ο νέος κανονισμός, ο οποίος για πρώτη φορά συμπεριλαμβάνει τα αυτοκίνητα, τα ημιφορτηγά και τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα σε μία ενιαία νομική πράξη, αποσκοπεί στη θέσπιση επαρκέστερων κανόνων για τις εκπομπές των οχημάτων και στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων από τις οδικές μεταφορές.
      Η Ευρώπη είναι παγκοσμίως γνωστή για την παραγωγή αυτοκινήτων χαμηλών εκπομπών και υψηλής ποιότητας. Θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Θέση μας είναι ότι θα συνεχίσουμε να ηγούμαστε της κινητικότητας του μέλλοντος και να υιοθετούμε ρεαλιστικά επίπεδα εκπομπών για τα οχήματα της επόμενης δεκαετίας, βοηθώντας παράλληλα τη βιομηχανία μας να κάνει το οριστικό άλμα προς τα καθαρά αυτοκίνητα το 2035. Η ισπανική Προεδρία επέδειξε ευαισθησία στις διάφορες απαιτήσεις και στα αιτήματα των κρατών μελών και πιστεύουμε ότι, με την παρούσα πρόταση, πετύχαμε ευρεία υποστήριξη, ισορροπία ως προς το επενδυτικό κόστος των κατασκευαστών και βελτίωση των οφελών που απορρέουν από τον κανονισμό για το περιβάλλον.
      Η θέση του Συμβουλίου ισορροπεί μεταξύ των αυστηρών απαιτήσεων για τις εκπομπές των οχημάτων και των επιπλέον επενδύσεων για τον κλάδο, σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται σε φάση μετασχηματισμού, κινούμενη προς την παραγωγή αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών. Η γενική προσέγγιση διατηρεί αμετάβλητα τα υφιστάμενα όρια εκπομπών και τις συνθήκες δοκιμής για τα ελαφρά οχήματα. Στην περίπτωση των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, τα όρια εκπομπών είναι χαμηλότερα και οι συνθήκες δοκιμής ελαφρώς προσαρμοσμένες. Ο κανονισμός Euro 7 περιέχει επίσης ειδική διάταξη για τα αστικά λεωφορεία, ώστε να διασφαλιστεί η συνοχή με τον στόχο μηδενικών εκπομπών έως το 2030 για τα εν λόγω οχήματα, ο οποίος διατυπώθηκε πρόσφατα.
      Νέα στοιχεία που καλύπτει το πρότυπο Euro 7
      Το Euro 7 θέτει όρια και για εκπομπές εκτός καυσαερίων, όπως σωματίδια από φρένα και ελαστικά. Επιπλέον, καλύπτει τις ελάχιστες απαιτήσεις επιδόσεων για τη μακροβιότητα της μπαταρίας στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και επιβάλλει αυστηρότερες απαιτήσεις για τη διάρκεια ζωής του οχήματος. Ο κανονισμός προβλέπει επίσης τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών και εργαλείων παρακολούθησης των εκπομπών.
      Εντολή του Συμβουλίου
      Το Συμβούλιο προτείνει ορισμένες ρεαλιστικές αλλαγές στην πρόταση της Επιτροπής, μη παραβλέποντας ωστόσο τους στόχους για το περιβάλλον και την υγεία. Μεταξύ άλλων:
      η θέση του Συμβουλίου διατηρεί τις υφιστάμενες συνθήκες δοκιμής και τα όρια εκπομπών (όπως καθορίζονται στο Euro 6) για τα οχήματα των κατηγοριών M1 και N1 (επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης και ημιφορτηγά) στην περίπτωση των οχημάτων M2 και M3 (λεωφορεία και πούλμαν) και των οχημάτων N2 και N3 (βαρέα επαγγελματικά οχήματα), τα όρια εκπομπών είναι χαμηλότερα και οι συνθήκες δοκιμής ελαφρώς προσαρμοσμένες, σε σύγκριση με το Euro 6/VI το κείμενο του Συμβουλίου ενισχύει την ευθυγράμμιση των ορίων για τις εκπομπές σωματιδίων από την πέδηση και για τη φθορά των ελαστικών με τα διεθνή πρότυπα που έχουν εγκριθεί από την Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη λαμβάνει υπόψη τον στόχο μηδενικών εκπομπών CO2 έως το 2030 που προτάθηκε πρόσφατα για τα αστικά λεωφορεία ορίζει επίσης σαφείς προθεσμίες για την έκδοση εκτελεστικών πράξεων (από την Επιτροπή) προκειμένου να παρέχεται στους οικονομικούς φορείς σαφήνεια και ασφάλεια δικαίου Ενημερωτικό γράφημα - Fit for 55: Προς πιο βιώσιμες μεταφορές
      Βλ. πλήρες εικονογράφημα Επόμενα βήματα
      Με τη γενική προσέγγιση που συμφωνήθηκε σήμερα επισημοποιείται η διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου. Παρέχεται στην Προεδρία του Συμβουλίου εντολή για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες θα αρχίσουν μόλις το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη θέση του.
      Γενικές πληροφορίες
      Στις 27 Οκτωβρίου 2022, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με αυστηρότερα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 για νέα αυτοκίνητα και ημιφορτηγά· συγκεκριμένα, τέθηκε ως στόχος η μείωση των εκπομπών CO2 κατά 100% τόσο για τα καινούργια αυτοκίνητα όσο και τα ημιφορτηγά έως το 2035. Ενώ ο κλάδος προετοιμάζεται για την αλλαγή αυτή, τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά εσωτερικής καύσης θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα στην αγορά έως το 2035. Ορισμένα άλλα οχήματα εσωτερικής καύσης (φορτηγά, λεωφορεία και άλλα βαρέα επαγγελματικά οχήματα) θα εξακολουθήσουν να παράγονται και μετά το 2035.
      Η πρόταση κανονισμού Euro 7 φιλοδοξεί να επιβάλει επαρκέστερους κανόνες για τις εκπομπές, αλλά και για άλλους ρύπους, και επίσης θέτει επί τάπητος ζητήματα όπως η φθορά των ελαστικών και η διάρκεια ζωής των μπαταριών. Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 10 Νοεμβρίου 2022 και συγκεντρώνει τους στόχους εκπομπών για τα ελαφρά και τα βαρέα μηχανοκίνητα οχήματα σε μια ενιαία νομική πράξη· μέχρι σήμερα περιέχονταν σε δύο διαφορετικούς κανονισμούς: τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2007 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 595/2009 για λεωφορεία, φορτηγά και άλλα βαρέα επαγγελματικά οχήματα. Ο κανονισμός Euro 7 αποτελεί μέρος της στρατηγικής της Επιτροπής του 2020 για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα και του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση του 2021.
      Γενική προσέγγιση Πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Euro 7
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι πιο εκτεταμένες και καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία από τον 19ο αιώνα (πχ. Οκτώβριο 1883) μέχρι σήμερα, οφείλοντ­­αι στο φαινόμενο της "Ψυχρής Λίμνης". Αυτός ο όρος της "δυναμικής μετεωρολογίας" χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια αποκομμένη μάζα ψυχρών αερίων μαζών στα μεσαία στρώματα της τροπόσφαιρας, συνήθως σε ύψος 5-6 χλμ πάνω από την επιφάνεια. Αυτό το φαινόμενο συνδέεται άμεσα με τη δημιουργία βαρομετρικών χαμηλών στην επιφάνεια, ευνοώντας τις ανοδικές κινήσεις, τη δημιουργία νεφών, και τη μεταφορά μεγάλης ποσότητας υδρατμών και ενέργειας στην τροπόσφαιρα.
      Όταν η ατμοσφαιρική κυκλοφορία πάνω από την Ευρώπη ευνοεί τη δημιουργία μιας Ψυχρής Λίμνης πάνω από το Ιόνιο Πέλαγος, οι αέριες μάζες γύρω της κινούνται αντίθετα των δεικτών του ρολογιού. Θερμές και υγρές αέριες μάζες κινούνται από Μεσόγειο Θάλασσα πάνω από τη χώρα μας, και ταυτόχρονα τοπικές ροές και μεγάλης κλίμακας ανοδικές κινήσεις ευνοούν τη δημιουργία καταιγίδων. Όταν μια Ψυχρή Λίμνη εντοπίζεται στο Νότιο Ιόνιο, οι πιο ισχυρές καταιγίδες πλήττουν τα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα της Ελλάδας.
      Μικρές μετατοπίσεις των Ψυχρών Λιμνών και διαφορετικά χαρακτηριστικά των αερίων μαζών που μετακινούνται προς τη χώρα μας, μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικά φαινόμενα σε διαφορετικές περιοχές. Για παράδειγμα, η περιοχή του Βόλου πλήττεται από καταστροφικές πλημμύρες όταν το κέντρο των Ψυχρών Λιμνών εντοπίζεται νότια/νοτιοδυτικά της Πελ/νήσου. Αυτό συμβαίνει λόγω της πολύπλοκης μορφολογίας του εδάφους στη χερσόνησο της Μαγνησίας (ορεινός όγκος του Πηλίου), η οποία προκαλεί συγκλίσεις αερίων μαζών και κατ' επέκταση έντονες ανοδικές κινήσεις των αερίων μαζών. Μια στάσιμη συνοπτική κατάσταση στην κυκλοφορία των αερίων μαζών, σημαίνει ότι οι τοπικές ροές στην περιοχή του Δυτικού Πηλίου θα προκαλέσουν ισχυρές και πολύωρες βροχοπτώσεις, ή και χιονοπτώσεις τους χειμερινούς μήνες.
      Η παρακάτω Εικόνα παρουσιάζει τη θέση των Ψυχρών λιμνών κατά τις 6 πιο καταστροφικές κακοκαιρίες τα τελευταία 20 χρόνια στην περιοχή του Βόλου και του Δυτικού Πηλίου
       
      Εικόνα. Οι Ψυχρές Λίμνες (αποχρώσεις του μπλε) και το κέντρο τους "L" κατά τις καταστροφικές πλημμύρες στον Βόλο 9 Οκτωβρίου 2006 (πάνω αριστερά), 10 Δεκεμβρίου 2009 (πάνω δεξιά), 28 Οκτωβρίου 2020 – κακοκαιρία "Κίρκη" (μέση αριστερά), 11 Ιανουαρίου 2022 - κακοκαιρία "Διομήδης" (μέση δεξιά), 5 Σεπτεμβρίου 2023 - κακοκαιρία "Δανιήλ" (κάτω αριστερά) και 27 Σεπτεμβρίου 2023 - κακοκαιρία "Ηλίας"
      Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται επίσης τα ημερήσια ύψη βροχής στον Βόλο και στο Δυτικό Πήλιο, καθώς και οι επιπτώσεις των 6 κακοκαιριών. 

      Συμπερασματικά, οι μετεωρολόγοι θα πρέπει να μελετούν και να αναλύουν τις ατμοσφαιρικές διατάξεις που έχουν προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στο παρελθόν, και ειδικά σε περιπτώσεις δημιουργίας Ψυχρών Λιμνών. Τα μετεωρολογικά μοντέλα υπερ-υψηλής ανάλυσης που χρησιμοποιούνται σήμερα, τα οποία έχουν μεγάλο ποσοστό επιτυχίας στην πρόγνωση των καιρικών συνθηκών για χρονικές περιόδους μικρότερες των 72 ωρών (βλ. την ανακοίνωση μας σχετικά με την επιτυχημένη πρόγνωση μας στην κακοκαιρία Δανιήλ), θα πρέπει να εμπλουτιστούν με πολλαπλά σενάρια στατιστικής πρόγνωσης, ώστε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα του επικρατέστερου καιρικού σεναρίου που θα επηρεάσει μια περιοχή τις επόμενες ημέρες .
    4. Περιβάλλον

      GTnews

      Αξιολόγηση της πορείας των μελετών και των παρεμβάσεων που προτείνονται, ώστε το Πεντελικό να αναβαθμιστεί περιβαλλοντικά και να αποκτήσει ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή διενεργήθηκε στη συνάντηση εργασίας του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Δήμαρχο Πεντέλης.
      Πιο συγκεκριμένα η πορεία των δράσεων:
      Μελέτη διαχείρισης του δασικού οικοσυστήματος της Πεντέλης
      Η εν λόγω διαχειριστική μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη, συντάσσεται και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, ενώ θα έχει χρονικό διάστημα εφαρμογής μία δεκαετία. Με αυτή θα τεθεί, για πρώτη φορά, το δάσος της Πεντέλης σε διαχείριση, η οποία θα ακολουθεί τις αρχές της αειφορίας.
      Συγκεκριμένα, με τη μελέτη θα υπολογιστεί ο ξυλώδης όγκος, δηλαδή η βιομάζα του δάσους, θα εκτιμηθεί η ετήσια προσαύξηση του ξυλώδους όγκου και θα περιγραφούν οι παρεμβάσεις που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί η ανόρθωση του δασικού οικοσυστήματος.
      Παράλληλα, θα προταθούν τα απαραίτητα έργα υποδομής, όπως η συντήρηση των δασικών δρόμων, η βελτίωση και διάνοιξη νέων δρόμων -όπου αυτό απαιτείται, η διάνοιξη και συντήρηση των μονοπατιών, η διευθέτηση των ορεινών υδάτων, τα έργα αντιπυρικής προστασίας κ.λπ.
      Δεδομένου ότι εντός του ορεινού όγκου υπάρχουν οικισμοί εφαπτόμενοι του δάσους, θα προταθούν αντιπυρικές ζώνες και γενικότερα προστατευτικά μέτρα τόσο για το δάσος όσο και για τους οικισμούς.
      Υδρολογική μελέτη για τη διαχείριση των υδάτων στο Πεντελικό
      Η μελέτη ολοκληρώθηκε και περιλαμβάνει:
      (α) Εντοπισμό θέσεων για παρεμβάσεις/δράσεις αντιπλημμυρικού χαρακτήρα για τη μείωση του πλημμυρικού κινδύνου και τον τεχνητό εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων, με κατασκευή ανασχετικών φραγμάτων από οπλισμένο σκυρόδεμα ή/και συρματοκιβώτια.
      (β) Διαχείριση υδάτινων πόρων στο Πεντελικό όρος για τις ανάγκες άρδευσης (δάσος Καλλιθέας κ.ά.) και προτάσεις για παρεμβάσεις υλοποίησής τους.
      (γ) Εντοπισμό θέσεων για κατασκευή λιμνοδεξαμενών για χρήση μικτού χαρακτήρα και συγκεκριμένα για αντιπλημμυρική προστασία, άρδευση, πυρόσβεση και αναψυχή.
      Μελέτη για την ανάλυση και εκτίμηση κινδύνων κλιματικής αλλαγής και φυσικών καταστροφών
      Η κλιματική αλλαγή, καθώς και οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών, επιβάλλουν τη σύνταξη σχεδίου αντιμετώπισής τους για το Πεντελικό Όρος. Η μελέτη εντοπίζει και αντιμετωπίζει τους κινδύνους πυρκαγιάς, κατολισθήσεων, πλημμυρών και σεισμού. Με την ολοκλήρωσή της, θα υπάρξει ανάλυση και εκτίμηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, καθώς και ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπισή τους. Γεγονός, που είναι σημαντικό για την τοπική κοινωνία, διότι θα ακολουθήσουν έργα για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων, με τελικό ωφελούμενο τον πολίτη και επισκέπτη του Πεντελικού Όρους.
      Μελέτη για τη δημιουργία δικτύου πεζοπορικών διαδρομών και διαδρομών ποδηλάτου
      Στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών και Διαδρομών Πεζοπορίας», που έχει προκηρύξει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) μέσω του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (ΟΦΥΠΕΚΑ), έχει κατατεθεί από το Δήμο Πεντέλης πρόταση για 43 πεζοπορικές διαδρομές, μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων και 12 ποδηλατικές διαδρομές, μήκους περίπου 105 χιλιομέτρων, προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ. Αναμένεται η ένταξή τους στο πρόγραμμα και η χρηματοδότηση του έργου.
      Προμελέτη για την πρότυπη αναδάσωση των 9.500 στρεμμάτων που κάηκαν στην Καλλιθέα Πεντέλης τον Ιούλιο του 2022
      Στόχος της παρέμβασης είναι να αναγεννηθεί σε πρότυπο δασικό χώρο το δάσος που κάηκε από τη φωτιά του 2022. Προβλέπεται η φύτευση 205.000 βραδύκαυστων δέντρων και 80.000 θάμνων. Προγραμματίζεται η χρηματοδότησή του έργου, στο πλαίσιο των αναδασώσεων, οι οποίες επίσης προβλέπονται για την Πεντέλη στο πρόγραμμα που θα προκηρυχθεί, άμεσα, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, συνολικού προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ.
      Μελέτη ενίσχυσης χλωρίδας και πανίδας του Πεντελικού – βιοποικιλότητας
      Με τη μελέτη για την προστασία και ανάδειξη της χλωρίδας και της πανίδας του βουνού (προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας) στο Όρος Πεντέλη και τη μελέτη για την αποκατάσταση της βλάστησης, θα καταγραφούν και θα αξιολογηθούν τα είδη χλωρίδας και πανίδας της Πεντέλης και θα προσδιοριστεί ποια χρήζουν προστασίας. Θα προβλεφθούν αναδασωτικές εργασίες με πυράντοχα είδη.
      Ολοκληρωμένο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης και επέκτασή του σε όλο το Πεντελικό Όρος
      Παρουσιάστηκε το νέο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης, με τη δημιουργία νέου Κέντρου Επιχειρήσεων (ΚΕΠΙΧ). Προμηθεύτηκαν σύγχρονα μέσα παρακολούθησης, drones και θερμοκάμερες. Συζητήθηκε πώς αυτό θα βελτιωθεί και θα καλύψει το σύνολο του Πεντελικού, στο πλαίσιο και της αντίστοιχης μελέτης που ολοκληρώνεται από τον ΣΠΑΠ, ο οποίος θα προτείνει ενδεδειγμένο σύστημα πυροπροστασίας – πυρασφάλειας, καθώς και τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη λειτουργία του συστήματος αυτού, σε μέσα παρακολούθησης και πυρόσβεσης.
      Μελέτη για την παροχή υπηρεσιών περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
      Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία δύο κέντρων Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ένα σε κάθε πλευρά του Πεντελικού, ένα σε αχρησιμοποίητο χώρο του Δασαρχείου Πεντέλης και ένα σε πανεπιστημιακό χώρο, που δεν χρησιμοποιείται στην πλευρά του Διονύσου.
      Δημιουργία GIS εφαρμογής
      Η εφαρμογή με τη μορφή ιστοσελίδας έχει ολοκληρωθεί και συμπληρώνεται, διαρκώς, με χρήσιμα δεδομένα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις δασικές υπηρεσίες, τη Δημόσια Διοίκηση, αλλά και για τους πολίτες.
      Μετά το πέρας της ενημέρωσης για τις παραπάνω δράσεις, ο Υπουργός, μαζί με τη Δήμαρχο Πεντέλης και τον Πρόεδρο του ΣΠΑΠ, πήγε στις καμένες εκτάσεις του 2022 και είδε από κοντά την εξέλιξη των πρώτων προσπαθειών αναδάσωσης στην περιοχή.
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Έλεγχος διεξήχθη την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου , κατόπιν εντολής του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη για τις επιπτώσεις  της φωτιάς και το άμεσο οικολογικό της αποτύπωμα στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου στο δάσος Δαδιάς-Λευκίμης Σουφλίου. Σε μια περιοχή που έσφυζε από ζωή, ο έλεγχος που έκανε ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.)  αποτυπώνει μια κατάσταση αποκαρδιωτική.

      Εικόνα: Σακης Γιούμπασης
      Ο  εν λόγω οργανισμός αξιοποίησε, μάλιστα, εξειδικευμένο εργαλείο για τη λήψη δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης, πραγματοποιώντας, παράλληλα, επιτόπια επαλήθευση (TSI Post Fire Biodiversity Hub). Στη συνέχεια αποτύπωσε σε χάρτη την έκταση και τη σφοδρότητα της καταστροφικής πυρκαγιάς.
      Αναλυτικά τα αποτελέσματα του ελέγχου:
      Συνολική έκταση Εθνικού Πάρκου: 424.248 στρέμματα Καμένη έκταση: 245.299 στρέμματα (57,74%) Άκαυτη έκταση: 178.949 στρέμματα (42,26%) Σφοδρότητα πυρκαγιάς σε όλο το Πάρκο
      Υψηλή σφοδρότητα: 23,30% Χαμηλή/μέση σφοδρότητα 34,44% Άκαυτη έκταση: 42,26% Έκταση που καταλαμβάνουν οι δύο πυρήνες (Ζώνες Α)
              Άκαυτη έκταση: 42.709 στρέμματα (55,46%)
              Καμένη έκταση: 34.294 στρέμματα (44,54%)
      Σφοδρότητα πυρκαγιάς στους δύο πυρήνες
      Υψηλή σφοδρότητα: 14,44% Χαμηλή/μέση σφοδρότητα: 30,10% Άκαυτη έκταση: 55,46%
      H υψηλή σφοδρότητα ουσιαστικά σημαίνει ότι κάηκε όλη σχεδόν η βλάστηση και όλα τα δέντρα. Αντιστοίχως, η χαμηλή/μέση σφοδρότητα σημαίνει ότι κάηκε μόνον ο υπόροφος ,δηλαδή χαμηλοί θάμνοι, πόες και τα χαμηλά σημεία των δέντρων έως τα 3 μέτρα ύψος, αλλά με υψηλό ποσοστό άκαυτων φύλλων και βελονών.
      Κλείνοντας αξίζει να αναφερθεί ότι το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ με επικεφαλής τον καθηγητή αλλά και συντονιστή των δύο εθνικών πάρκων Δέλτα Έβρου και Δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, Δημήτρη Μπακαλούδη, προέβη σε μία πρώτη εκτίμηση και επισημαίνει ότι: «σε δύο χρόνια κάηκε περισσότερο από το 50% του δάσους. Η καμένη έκταση μπορεί να αναγεννηθεί και πάλι σε δέκα χρόνια. Όμως, θα απαιτηθούν τουλάχιστον έξι με οκτώ δεκαετίες για να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε το δάσος να επανέλθει στην κατάσταση που ήταν πριν από τις πυρκαγιές».
    6. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ανακοινώνει την ένταξη τεσσάρων ελληνικών Δήμων στο πρόγραμμα «Twin Cities», το οποίο εστιάζει στην επιτάχυνση της κλιματικής ουδετερότητας.
      Ειδικότερα, στους τέσσερις ελληνικούς Δήμους, που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
      Δήμος Πεντέλης – Συνδεδεμένος με το Bristol’s Net Zero Investment Co-Innovation Lab. Παλαιό Φάληρο – Συνδεδεμένος με το Nantes’ Together Towards Climate Neutrality. Μυτιλήνη – Συνδεδεμένη με το Istanbul’s Green and Carbon Neutral Building Transition Guide- Istanbul Model. Βάρη–Βούλα–Βουλιαγμένη – Συνδεδεμένη με το Cluj-Napoca’s Blueprint for Net-Zero Apartment-block Neighborhoods. Υπενθυμίζεται πως στις 3.2.2023, 85 Ελληνικοί Δήμοι υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με την Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, με στόχο την προώθηση της κλιματικής τους ουδετερότητας μέχρι το 2030.
      Η συμμετοχή των τεσσάρων Δήμων στο πρόγραμμα «Twin Cities» (σ.σ. συνολικά εντάχθηκαν 40 πόλεις), σε συνδυασμό με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας, αναδεικνύει τη δέσμευση της Ελλάδας στην κλιματική αλλαγή και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι μια ευκαιρία για τους Δήμους της Ελλάδας να αποκτήσουν πρόσβαση σε πρωτοποριακές πρακτικές και να συνεργαστούν με Δήμους από όλη την Ευρώπη.
      Σημειώνεται πως στο πλαίσιο έτερου προγράμματος, του «Pilot Cities», επιλέχθηκαν Δήμοι  από την πλατφόρμα NetZeroCities (μέσα από τους πρώτους 100 Ευρωπαϊκούς Δήμους) για να υλοποιήσουν πρωτοποριακές δράσεις και πρακτικές, με στόχο την κλιματική ουδετερότητα. Σε συνέχεια αυτού του προγράμματος, στο «Twin Cities» επιλέγονται Δήμοι για να «διδαχθούν» από τις «Pilot Cities», με στόχο την αντιγραφή και την προσαρμογή πρωτοποριακών δράσεων και πρακτικών στο δικό τους περιβάλλον.
      Το ΥΠΕΝ στέκεται αρωγός στη προσπάθεια των Ελληνικών Δήμων να επιτύχουν την κλιματική τους ουδετερότητα και παράλληλα να μπορέσουν να θωρακιστούν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
      Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο: https://netzerocities.eu/2023/09/25/40-twin-cities-to-replicate-new-approaches-to-climate-neutrality/
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) στο πλαίσιο του Έργου «Δίκτυο Παρακολούθησης Υπόγειων Νερών» (ΔΙΠΥΝ) παρέδωσε την Έκθεση Αποτελεσμάτων για το έτος 2022 στη Δ/νση Προστασίας & Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
      Το έργο ΔΙΠΥΝ στοχεύει στη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Υδάτων ώστε να επιτυγχάνεται συνεκτική και συνολική εικόνα της ποσοτικής και ποιοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων της χώρας που θα συμβάλλει στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
      Κατά τη διάρκεια του έτους 2022 πραγματοποιήθηκαν τέσσερις (4) περίοδοι δειγματοληψιών και μετρήσεων πεδίου κατά τους μήνες Φεβρουάριο, Απρίλιο, Ιούλιο και Οκτώβριο. Υλοποιήθηκαν συνολικά 6.385 δειγματοληψίες για κύρια ιόντα, αζωτούχες ενώσεις, φωσφορικές ενώσεις και ιχνοστοιχεία, στα 1.896 υδροσημεία παρακολούθησης που κατανέμονται σε ολόκληρη την επικράτεια.

      Στην εκτέλεση των εργασιών υπαίθρου συμμετείχαν συνολικά 25 συνεργεία υπαίθρου της ΕΑΓΜΕ αποτελούμενα από 50 άτομα, ενώ οι σχετικές χημικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Αναλύσεων Νερών της ΕΑΓΜΕ.
      Οι μετρήσεις πεδίου αφορούν σε:
      μετρήσεις στάθμης γεωτρήσεων/πηγαδιών και παροχής πηγών και μετρήσεις φυσικοχημικών παραμέτρων (pH, αγωγιμότητα, διαλυμένο οξυγόνο, θερμοκρασία νερού & αέρα). Οι αναλύσεις των δειγμάτων νερού περιλαμβάνουν:
      Α. κύρια ιόντα (Ca, Mg, Na, K, HCO3, Cl, SO4),
      Β. αζωτούχες (NO3, NO2, NH4) και φωσφορικές (PO4-P) ενώσεις,
      Γ. σκληρότητα (ολική, παροδική και μόνιμη),
      Δ. βαρέα μέταλλα/ιχνοστοιχεία  (Fe, Mn, Cu, Crtotal, Cr6+, Ni, Pb, Cd, Al, As, Hg) και
      E. οργανικούς διαλύτες και φυτοφάρμακα. Με βάση τις διαθέσιμες χημικές αναλύσεις και μετρήσεις πεδίου πραγματοποιήθηκε ο κάτωθι χαρακτηρισμός αναφορικά με την Ποσοτική και Ποιοτική Κατάσταση των Σταθμών Παρακολούθησης των Υπόγειων Υδάτων της χώρας.
      Ποσοτική Κατάσταση Σταθμών Παρακολούθησης Υπόγειων Υδάτων
      76% Καλή Κατάσταση
      20% Κακή Κατάσταση
      4%   Άγνωστη Κατάσταση
       
      Ποιοτική Κατάσταση Σταθμών Παρακολούθησης Υπόγειων Υδάτων
      58% Καλή Κατάσταση
      29% Κακή Κατάσταση
      11% Κακή Κατάσταση από φυσικά αίτια
      2%   Άγνωστη Κατάσταση


      Τα προβλήματα υποβάθμισης των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των υπόγειων υδάτων συνεχίζουν να εντοπίζονται σε περιοχές με εντατική εκμετάλλευση των υδροφορέων. Η νιτρορύπανση και η υφαλμύρινση των υπόγειων υδάτων αποτελούν τους κύριους παράγοντες υποβάθμισής τους, που σχετίζονται αντίστοιχα, με τη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων και τη θαλάσσια διείσδυση λόγω υπεραντλήσεων. Ένα μικρό ποσοστό υπερβάσεων στις συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων/ιχνοστοιχείων και ιόντων χλωρίου οφείλεται σε φυσικά αίτια.
      Τα αποτελέσματα των Ετήσιων Εκθέσεων Αξιολόγησης του έργου ΔΙΠΥΝ αξιοποιούνται περαιτέρω κατά τη σύνταξη των αναθεωρημένων Σχεδίων Διαχείρισης ανά Λεκάνη Απορροής Ποταμού, με τελικό στόχο την άσκηση πολιτικών διαχείρισης και την διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης των υπόγειων υδάτων.
      Το έργο ΔΙΠΥΝ χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» του ΕΣΠΑ 2014-2020(2023) με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Βασίλειο Ζόραπα – Υδρογεωλόγο M.Sc., Προϊστάμενο του Τμήματος Υδρογεωλογίας και Υδρολογίας (ΥΔΡΟΓΕ).
    8. Περιβάλλον

      GTnews

      Εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠ/93462/979 ΦΕΚ 5525/Β΄/18.09.2023 με θέμα: Καθορισμός των χαρακτηριστικών γεωθερμικών πεδίων και περιοχών  γεωθερμικού ενδιαφέροντος.
      Γεωθερμικά πεδία εθνικού ενδιαφέροντος
      Ως γεωθερμικό πεδίο εθνικού ενδιαφέροντος μπορεί να χαρακτηριστεί, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4602/2019, ένα πεδίο που συγκεντρώνει τουλάχιστον τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
      1.H θερμοκρασία εξόδου των ρευστών στην επιφάνεια ή των ρευστών στην έξοδο των γεωτρήσεων είναι μεγαλύτερη των ενενήντα βαθμών Κελσίου (90o C) με την επιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου, της περίπτωσης β της παραγράφου 1, του άρθρου 23 του ν. 4602/2019.
      2.Είναι γνωστά από μετρήσεις σε γεωτρήσεις έρευνας - παραγωγής, δοκιμές και από συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων γεωφυσικών διασκοπήσεων και γεωλογικών ερευνών:
      α) Η θερμοκρασία εξόδου των ρευστών στην επιφάνεια (έξοδο των γεωτρήσεων), β) τα δεδομένα παροχής και πίεσης ρευστού, γ) η κατανομή της θερμοκρασίας στον ταμιευτήρα, η έκταση της γεωθερμικής ανωμαλίας και η μεταβολή της γεωθερμικής βαθμίδας.
      3.Είναι γνωστά τα στοιχεία των χαρακτηριστικών του ρευστού (χημική σύσταση) όπως αναφέρονται παρακάτω:
      α) Το ποσοστό υγρής και αέριας φάσης, β) η χημική ανάλυση του νερού για τα στοιχεία SiO2, Na+, K+, Ca+2, Mg+   , HCO3 -, CO3 -2, SO4 -2, HS-, Cl-, F-, Al+ , T.D.S., Fe+2+3, B,
      γ) η ανάλυση αέριας φάσης ως προς τα CO2, CH4, H2S, O2, H2, N2, NH3,
      δ) η περιεκτικότητα σε ραδιενεργά στοιχεία (ράδιο (Ra), ουράνιο (U), ραδόνιο (Rn)), ε) το pH και η θερμοκρασία P’C υπό την οποία πραγματοποιήθηκε η μέτρησή του, στ) οι τάσεις επικαθήσεων και διαβρώσεων,
      4.Αναφέρονται πιθανά παραπροϊόντα και υποπροϊόντα.
      Γεωθερμικά πεδία τοπικού ενδιαφέροντος
      Ως γεωθερμικό πεδίο τοπικού ενδιαφέροντος μπορεί να χαρακτηριστεί, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4602/19, ένα πεδίο που συγκεντρώνει τουλάχιστον τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
      1.H θερμοκρασία εξόδου των ρευστών στην επιφάνεια στην επιφάνεια ή των ρευστών στην έξοδο των γεωτρήσεων είναι μεγαλύτερη των τριάντα βαθμών Κελσίου (30o C) και μικρότερη ή ίση των ενενήντα βαθμών Κελσίου (90o C), με την επιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου, της περίπτωσης β της παραγράφου 1, του άρθρου 23 του ν. 4602/2019.
      2.Είναι γνωστά από μετρήσεις σε γεωτρήσεις έρευνας - παραγωγής, δοκιμές και από συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων γεωφυσικών διασκοπήσεων και γεωλογικών ερευνών:
      α) Η θερμοκρασία εξόδου των ρευστών στην επιφάνεια (έξοδο των γεωτρήσεων), β) τα δεδομένα παροχής και πίεσης, γ) η κατανομή της θερμοκρασίας στον ταμιευτήρα, η έκταση της γεωθερμικής ανωμαλίας και η μεταβολή της γεωθερμικής βαθμίδας.
      3.Είναι γνωστά τα στοιχεία των χαρακτηριστικών του ρευστού (χημική σύσταση) όπως αναφέρονται παρακάτω:
      α) Ποσοστό υγρής και αέριας φάσης, β) χημική ανάλυση του νερού για τα στοιχεία SiO2, Na+, K+, Ca+2, Mg+2, HCO3 -, CO3 -2, SO4 -2, HS-, Cl-, F-, Al+3, T.D.S., Fe+2+3, B,
      γ) ανάλυση αέριας φάσης ως προς τα CO2, CH4, H2S, O2, H2, N2, NH3,,
      δ) η περιεκτικότητα σε ραδιενεργά στοιχεία (ράδιο (Ra), ουράνιο (U), ραδόνιο (Rn)),
      ε) το pH και η θερμοκρασία T°C υπό την οποία πραγματοποιήθηκε η μέτρησή του,
      στ) Τάσεις επικαθήσεων και διαβρώσεων.
      4.Αναφέρονται πιθανά παραπροϊόντα και υποπροϊόντα.
      Περιοχές γεωθερμικού ενδιαφέροντος
      1.Ως περιοχή γεωθερμικού ενδιαφέροντος μπορεί να χαρακτηριστεί, με την απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4602/2019, μία περιοχή που συγκεντρώνει απαραίτητα ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
      α. Παρουσία θερμών πηγών ή γεωτεκτονικών δομών ικανών για τη δημιουργία συνθηκών συσσώρευσης θερμότητας, υψηλής ροής θερμότητας και ανώμαλης γεωθερμικής βαθμίδας.
      β. Ενδείξεις ύπαρξης γεωθερμικής ανωμαλίας από με-τρήσεις της θερμοκρασίας σε υφιστάμενες γεωτρήσεις κάθε διαμέτρου, σε σχέση με το βάθος.
      γ. Μελέτες των γεωεπιστημών που, συνδυαστικά, δύνανται να παρέχουν ενδείξεις ύπαρξης κατάλληλων συνθηκών δημιουργίας ενός βαθέως υδροθερμικού συστήματος.
      2.Η έκταση της περιοχής περιγράφεται βάσει συντεταγμένων, τα όρια της οποίας καθορίζονται βάσει των στοιχείων της παρ. 1.
      Καταργούμενες διατάξεις - Έναρξη ισχύος
      Με την παρούσα καταργείται η υπό στοιχεία Α9Β/ Φ166/οικ1508/ΓΔΦΠ374/10/27.01.2004 απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης «Χαρακτηρισμός γεωθερμικών πεδίων» (Β' 208).
      Η ισχύς της παρούσης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
      Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
      Δείτε ολόκληρο το ΦΕΚ εδώ: ΥΑ ΥΠΕΝ ΔΑΠ 93462-979 Καθορισμός των χαρακτηριστικών γεωθερμικών πεδίων και περιοχών γεωθερμικού ενδιαφέροντος ΦΕΚ 5525-Β-18.09.2023.pdf
    9. Περιβάλλον

      GTnews

      Από τις πρώτες μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα πλημμυρισμένα νερά στην περιοχή της λίμνης Κάρλας, εξαιτίας της κακοκαιρίας «Daniel», δεν προκύπτει σημαντικό πρόβλημα ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, οι μετρήσεις θα συνεχιστούν.
      Συγκεκριμένα, κατόπιν εντολής του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) διενήργησε, στις 19 Σεπτεμβρίου του 2023, μετρήσεις της ποιότητας των υδάτων σε πέντε σημεία στην περιοχή της λίμνης Κάρλας. Από αυτά, τα δύο βρίσκονται εντός της λίμνης και τα υπόλοιπα εκτός, στις παρακείμενες πλημμυρισμένες εκτάσεις, παραπλεύρως της τεχνητής λίμνης (επισυνάπτεται σχετικός χάρτης).
      Χάρτης με σημεία δειγματοληψίας 19.09.2023
      Οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν, αφορούν σε σειρά φυσικοχημικών παραμέτρων (αγωγιμότητα, pH, αιωρούμενα στερεά, διαλυμένο οξυγόνο κ.λπ.), σε ορισμένες χημικές ουσίες (αμμωνία, πετρελαϊκοί υδρογονάνθρακες και φαινόλες), καθώς και σε σειρά βαρέων μετάλλων.
      Με σκοπό να αξιολογηθεί η επίπτωση της πλημμύρας στην ποιότητα των υδάτων, διεξήχθη συγκριτική ανάλυση των μετρήσεων, σε σχέση με αντίστοιχες μετρήσεις προηγούμενων ετών εντός της λίμνης Κάρλας.
      Από τις μετρήσεις διαπιστώνεται, πως το pH εντός της λίμνης είναι ελαφρώς αυξημένο (8,9 έναντι 8,7). Το σύνολο των υπολοίπων φυσικοχημικών παραμέτρων που μετρήθηκαν, εμφανίζονται βελτιωμένες σε σχέση με τις τιμές τους στη λίμνη πριν από την πλημμύρα. Πιθανότατα αυτό συνέβη, διότι ο όγκος του νερού εντός της λίμνης έχει αυξηθεί πολύ από την εισροή μεγάλων ποσοτήτων νερού ως αποτέλεσμα της κακοκαιρίας «Daniel». Οι ίδιες φυσικοχημικές παράμετροι στα σημεία δειγματοληψίας εκτός της λίμνης παρουσιάζουν τιμές εμφανώς χαμηλότερες, από αυτές που έχουν μετρηθεί στη λίμνη πριν από την πλημμύρα (π.χ. το pH κυμαίνεται από 7,90 έως 8,26). Ενδεικτικά επισημαίνεται, επίσης, ότι τόσο εντός όσο και εκτός της λίμνης δεν ανιχνεύονται πετρελαϊκοί υδρογονάνθρακες, φαινόλες και χλωριόντα.
      Αναφορικά με τα βαρέα μέταλλα, παρατηρείται μικτή εικόνα (ανάλογα με το μεταλλικό στοιχείο και το σημείο δειγματοληψίας), η οποία χρήζει περαιτέρω παρακολούθησης.
      Συνολικά εκτιμάται, ότι η ποιότητα του νερού της λίμνης Κάρλας στα όρια που ήταν πριν από την πλημμύρα δεν έχει ουσιωδώς επιβαρυνθεί, ενώ τα συσσωρευμένα ύδατα γύρω από τη λίμνη είναι σε καλύτερη κατάσταση από τα ύδατα εντός αυτής.
    10. Περιβάλλον

      GTnews

      Εξήντα επτά κράτη υπέγραψαν τη Συνθήκη για την Ανοικτή Θάλασσα, η οποία αποσκοπεί στην προστασία των ωκεανών, την αντιμετώπιση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την πρόληψη της απώλειας βιοποικιλότητας.
      Οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο και η συμφωνία υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ τον Ιούνιο. Θεωρείται καθοριστικής σημασίας σε ό,τι αφορά την επίτευξη του στόχου να τεθεί υπό καθεστώς προστασίας το 30% των εδαφών και των ωκεανών του πλανήτη έως το 2030 – στόχος ευρύτερα γνωστός ως «30 μέχρι το '30».
      Παρά τις σχεδόν 70 υπογραφές στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η συνθήκη πρέπει να επικυρωθεί από τουλάχιστον 60 χώρες – σε εθνικό επίπεδο – προκειμένου να τεθεί σε ισχύ. «Με την υπογραφή της Συνθήκης για την Ανοικτή Θάλασσα, μπορούμε να προστατεύσουμε τους ωκεανούς από τις ανθρώπινες πιέσεις και να πλησιάσουμε πιο κοντά στον στόχο μας για την προστασία τουλάχιστον 30% του πλανήτη έως το 2030», δήλωσε ο επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους.
      Για «καθαρά συμβολική στιγμή» έκανε λόγο ο προσωρινός επικεφαλής της Greenpeace International Μαντς Κρίστενσεν. «Τώρα οι πολιτικοί πρέπει να φέρουν τη συνθήκη στις πατρίδες τους και να διασφαλίσουν ότι θα επικυρωθεί σε χρόνο ρεκόρ», τόνισε.
    11. Περιβάλλον

      GTnews

      Με αφορμή το ακραίο και καταστροφικό καιρικό επεισόδιο Daniel που έπληξε τη χώρα μας, η μονάδα METEO του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ) παραθέτει το ιστορικό των καιρικών φαινομένων που έπληξαν τη Θεσσαλία την περίοδο από το 2000 έως σήμερα (Σεπτέμβριος 2023). Πηγή είναι η βάση δεδομένων που έχει αναπτύξει  η μονάδα METEO με καιρικά επεισόδια με κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις στην Ελλάδα, μία λιγότερο λεπτομερής εκδοχή της οποίας είναι διαθέσιμη online στο meteo.gr (https://meteo.gr/weather_cases.cfm).
      Στην Ελλάδα, την περίοδο 2000 - Σεπτ.2023, καταγράφηκαν συνολικά 570 καιρικά επεισόδια με αρνητικές κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις και 284 ανθρώπινες απώλειες από διάφορα φαινόμενα (κυρίως πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες).
      Θεσσαλία, 2000 – Σεπτ.2023
      Η Θεσσαλία επλήγη από 161 επεισόδια (28% επί των συνολικών επεισοδίων), εκ των οποίων τα 13 έπληξαν και τις Σποράδες. Στο Σχήμα 1, παρουσιάζονται αναλυτικά πόσα και ποια φαινόμενα έπληξαν κάθε νομό της Θεσσαλίας.

      Η κατηγοριοποίηση των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων σε τρία επίπεδα (χαμηλό, μεσαίο, υψηλό) δείχνει ότι 27 από τα 161 επεισόδια που έπληξαν τη Θεσσαλία (17%) κατατάσσονται στο υψηλό επίπεδο.
      Σε 11 από τα παραπάνω 27 επεισόδια υπήρξαν συνολικά 30 επιβεβαιωμένες ανθρώπινες απώλειες (πιθανόν να αυξηθεί ο αριθμός αυτός καθώς υπάρχουν ακόμα αγνοούμενοι από το επεισόδιο Daniel). Από το σύνολο των θυμάτων από καιρικά φαινόμενα στη χώρα μας, το 11% καταγράφηκαν στη Θεσσαλία, η οποία αντιπροσωπεύει και σχεδόν το 11% της συνολικής έκτασης της ελληνικής επικράτειας.
      Το Σχήμα 2, παρουσιάζει τις (επιβεβαιωμένες) ανθρώπινες απώλειες ανά νομό και φαινόμενο. Από τα 30 θύματα που καταγράφηκαν στη Θεσσαλία, τα 24 (80%) έχασαν τη ζωή τους σε πλημμυρικά φαινόμενα, 5 από κεραυνό και 1 λόγω ανεμοθύελλας. Οι περισσότερες απώλειες από πλημμύρα καταγράφηκαν στην Καρδίτσα (12) και στη Μαγνησία (11).

      Τα 2 πιο πολύνεκρα και καταστροφικά επεισόδια ήταν ο Ιανός τον Σεπτέμβριο του 2020 (4 νεκροί λόγω πλημμύρας σε Καρδίτσα και Λάρισα) και ο Daniel φέτος, επίσης Σεπτέμβριο (15 νεκροί λόγω πλημμύρας σε Καρδίτσα και Μαγνησία, ενώ υπάρχουν ακόμα αγνοούμενοι και 1 νεκρός στη Φθιώτιδα).
    12. Περιβάλλον

      GTnews

      Ξεκίνησε η αποτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης Σουφλίου.
      Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) διεξήγαγε έλεγχο στην περιοχή και στη συνέχεια αποτύπωσε σε χάρτη την έκταση και τη σφοδρότητα της πυρκαγιάς. Αξιοποίησε, μάλιστα, εξειδικευμένο εργαλείο για τη λήψη δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης, πραγματοποιώντας, παράλληλα, επιτόπια επαλήθευση (TSI Post Fire Biodiversity Hub).
      Με τον ίδιο τρόπο θα καταγράφεται και η σταδιακή πορεία αποκατάστασης του οικοσυστήματος της πληγείσας περιοχής. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. δρομολογεί την κατάρτιση και την υλοποίηση προγράμματος παρακολούθησης, ενώ θα πραγματοποιήσει και μελέτη αποκατάστασης.
      Ο έλεγχος διεξήχθη στις 6/9, κατόπιν εντολής του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, που δόθηκε στις 5/9.
      Αναλυτικά τα αποτελέσματα του ελέγχου:
      ➢ Συνολική έκταση Εθνικού Πάρκου: 424.248 στρέμματα
      Καμένη έκταση: 245.299 στρέμματα (57,74%)
      Άκαυτη έκταση: 178.949 στρέμματα (42,26%)
      ➢ Σφοδρότητα πυρκαγιάς σε όλο το Πάρκο
      Υψηλή σφοδρότητα: 23,30%
      Χαμηλή/μέση σφοδρότητα 34,44%
      Άκαυτη έκταση: 42,26%
      ➢ Έκταση που καταλαμβάνουν οι δύο πυρήνες (Ζώνες Α)
      Άκαυτη έκταση: 42.709 στρέμματα (55,46%)
      Καμένη έκταση: 34.294 στρέμματα (44,54%)
      ➢ Σφοδρότητα πυρκαγιάς στους δύο πυρήνες
      Υψηλή σφοδρότητα: 14,44%
      Χαμηλή/μέση σφοδρότητα: 30,10%
      Άκαυτη έκταση: 55,46%
      Σημειώνεται πως η υψηλή σφοδρότητα σημαίνει, επί της ουσίας, πως κάηκε όλη σχεδόν η βλάστηση και όλα τα δέντρα. Αντιστοίχως, η χαμηλή/μέση σφοδρότητα σημαίνει πως κάηκε μόνον ο υπόροφος (δηλαδή χαμηλοί θάμνοι και πόες) και τα χαμηλά σημεία των δέντρων ως τα 3 μέτρα ύψος, αλλά με υψηλό ποσοστό άκαυτων φύλλων και βελονών.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Δορυφορικά δεδομένα από το ραντάρ του ευρωπαϊκού δορυφόρου Sentinel-1 που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το απόγευμα της Πέμπτης 7 Σεπτεμβρίου 2023, δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του κάμπου της Θεσσαλίας έχει πλημμυρίσει. Το μεγαλύτερο μέρος των Νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού. Στην Ανατολική Θεσσαλία, η έκταση της Λίμνης Κάρλα είναι σχεδόν ίση με την έκταση που είχε πριν την αποξήρανσή της το 1962.  
      Ο χάρτης με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δείχνει με γαλάζιο χρώμα τις περιοχές της Θεσσαλίας που έχουν πλημμυρίσει. Συνολικά υπολογίζονται περίπου 720.000 στρέμματα πλημμυρισμένων εκτάσεων. 

      Η απεικόνιση σε μεγαλύτερη ανάλυση
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Το πιο καυτό καλοκαίρι από τις απαρχές της ιστορίας της ανθρωπότητας ήταν το φετινό, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
      Τους τελευταίους τρεις μήνες καταγράφηκαν οι υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες που έχουν ποτέ καταγραφεί, ανακοίνωσε το παρατηρητήριο, που θεωρεί ότι το 2023 θα είναι πιθανότατα η θερμότερη χρονιά στην ιστορία της ανθρωπότητας.
      Κύματα καύσωνα, ξηρασίας, πλημμύρες και πυρκαγιές έπληξαν την Ασία, την Ευρώπη, την Βόρεια Αμερική κατά την περίοδο αυτή σε δραματικές ή πρωτοφανείς διαστάσεις, με υψηλό τίμημα σε ζωές και ζημίες για τις οικονομίες και το περιβάλλον.
      «Η κλιματική κατάρρευση έχει ξεκινήσει»
      Στο νότιο ημισφαίριο καταρρίφθηκαν επίσης διαδοχικά ρεκόρ ζέστης εν μέσω χειμώνα.
      «Η περίοδος Ιουνίου-Ιουλίου-Αυγούστου», που αντιστοιχεί στο θέρος στο βόρειο ημισφαίριο, όπου κατοικεί και το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, «ήταν μακράν η θερμότερη που έχει ποτέ καταγραφεί στον κόσμο, με μέση παγκόσμια θερμοκρασίας 16,77°C», ανακοίνωσε το Copernicus.
      Αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 0,66°C σε σχέση με τις μέσες θερμοκρασίες της περιόδου 1991-2020, η οποία χαρακτηρίσθηκε από την άνοδο των μέσων θερμοκρασιών εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Οι θερμοκρασίες ήταν πολύ υψηλότερες -κατά δύο τρίτα- σε σχέση με το προηγούμενο ρεκόρ του 2019.
      «Η κλιματική κατάρρευση έχει ξεκινήσει» δηλώνει σε ανακοίνωσή του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
      Ο Ιούλιος ήταν ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί, ο Αύγουστος 2023 είναι ο δεύτερος θερμότερος, διευκρινίζει το παρατηρητήριο Copernicus.
      Και στο επίπεδο των οκτώ πρώτων μηνών του έτους, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι μόνο κατά 0,01°C κάτω του 2016, της θερμότερης χρονιάς που έχει ποτέ καταγραφεί.
      Αλλά το ρεκόρ αυτό δεν κρέμεται πια παρά από μία κλωστή, με δεδομένες τις προγνώσεις και την δυναμική επιστροφή στον Ειρηνικό Ωκεανό του κλιματικού φαινομένου El Niño, που αποτελεί συνώνυμο της επιπλέον υπερθέρμανσης.
      Και «με δεδομένη την υπερβολική άνοδο της θερμοκρασίας της επιφάνειας των ωκεανών, είναι πιθανόν ότι το 2023 θα γίνει η θερμότερη χρονιά που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα» δήλωσε η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή του Copernicus.
      Η βάση δεδομένων του Copernicus ανατρέχει μέχρι το 1940, αλλά υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης με το κλίμα των περασμένων χιλιετιών στον πλανήτη, όπως έχει καταγραφεί με βάση την εποχιακή κυκλική ανάπτυξη του κορμού των δένδρων και τα δείγματα (καρότα) πάγου (ice core) που εξάγονται από τους παγετώνες για να αποτυπωθεί η κλιματική εξέλιξη πριν από την έναρξη των μετρήσεων. Αυτή η συνθετική εικόνα παρουσιάσθηκε στην τελευταία έκθεση των ειδικών του ΟΗΕ για το Κλίμα (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, IPCC, Giec).
      Σε αυτήν την βάση, οι τρεις τελευταίοι μήνες που ζήσαμε είναι οι θερμότεροι εδώ και 120.000 χρόνια, δηλαδή από τις απαρχές της ιστορίας της ανθρωπότητας», δηλώνει η Σαμάνθα Μπέρτζες.
      Σε πρωτοφανή επίπεδα η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας των θαλασσών
      Παρά τις τρεις διαδοχικές χρονιές του φαινομένου La Niña (του αντίστροφου του El Niño), που έκρυψε μερικώς την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι χρονιές 2015-2022 ήταν ήδη οι θερμότερες που είχαν ποτέ καταγραφεί.
      Η υπερθέρμανση των θαλασσών του πλανήτη, που συνεχίζουν να απορροφούν το 90% της υπερβάλλουσας θερμότητας που προκαλεί η ανθρώπινη δραστηριότητα από την έναρξη της βιομηχανικής εποχής, παίζει σημαντικό ρόλο στο φαινόμενο.
      Από τον Απρίλιο, η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας των θαλασσών εξελίσσεται σε πρωτοφανή επίπεδα υψηλών θερμοκρασιών.
      «Από τις 31 Ιουλίου μέχρι τις 31 Αυγούστου», ξεπερνούσε κάθε μέρα το προηγούμενο ρεκόρ του Μαρτίου 2016», σημειώνει το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο, φθάνοντας το συμβολικό όριο των 21°C, σημαντικά υψηλότερο όλων των καταγραφών που έχουν γίνει ποτέ.
      «Η υπερθέρμανση των ωκεανών προκαλεί την υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας και αύξηση της υγρασίας, πράγμα που προκαλεί εντονότερες βροχοπτώσεις και αύξηση της διαθέσιμης ενέργειας για τους τροπικούς κυκλώνες», επισημαίνει η Σαμάνθα Μπέρτζες.
      Η υπερθέρμανση επηρεάζει επίσης την βιοποικιλότητα: «μειώνει τις θρεπτικές ουσίες και το οξυγόνο στους ωκεανούς», πράγμα που απειλεί την ζωή της πανίδας και της χλωρίδας, λέει η επιστήμονας του Copernicus, που αναφέρεται στην λεύκανση των κοραλλιών, τον πολλαπλασιασμό των επιζήμιων αλγών ή την εν δυνάμει κατάρρευση των κύκλων αναπαραγωγής των ειδών.
      «Οι θερμοκρασίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται όσο δεν κλείνουμε την βρύση των εκπομπών» που προέρχονται από την καύση του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, υπενθυμίζει η Σαμάνθα Μπέρτζες τρεις μήνες πριν από την COP28 στο Ντουμπάι.
      Στόχος της διάσκεψης αυτής των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα είναι να επιστρέψει η ανθρωπότητα στην τροχιά της συμφωνίας του Παρισιού: περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω των +2°C και, ει δυνατόν, στον + 1,5°C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Μία σφοδρή μάχη για το τέλος των ορυκτών καυσίμων αναμένεται να εκτυλιχθεί στο Ντουμπάι.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ύπαρξη πρασίνου σήμερα ίσως φαντάζει πολυτέλεια, λόγω του ρυθμού αστικοποίησης και δόμησης. Ωστόσο, επιστήμονες δείχνουν ότι είναι άκρως σημαντικό για την υγεία των κατοίκων.
      Καθώς ο αστικός πληθυσμός αυξάνεται, η διαθεσιμότητα αστικών χώρων πρασίνου μειώνεται, ενώ η ποιότητα των οικοσυστημάτων τείνει να μειώνεται πέφτοντας θύμα της αστικής πυκνότητας.
      Μέχρι σήμερα, επιστήμονες -ανάμεσά τους και Έλληνες- προειδοποιούσαν ότι η αστική μορφή ζωής επηρεάζει την ποιότητα ζωής των πολιτών, την αστική οικονομική απόδοση, τους τρόπους μεταφοράς εντός της πόλης, και τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις, μεταξύ άλλων παραγόντων.
      Η παρουσία και η προσβασιμότητα χώρων πρασίνου σε όλες τις πόλεις αναδεικνύονται πλέον ως πολύ σημαντικά θέματα για τις αστικές πολιτικές παγκοσμίως. Σύμφωνα με τους επιστήμονες η φτώχεια και οι κοινωνικοί παράγοντες είναι οι κύριοι καθοριστικοί παράγοντες της ανθρώπινης υγείας στις αστικές περιοχές. Στη Γαλλία για παράδειγμα, υπάρχει άμεση συσχέτιση ανθρώπων με χαμηλό εισόδημα που ζουν σε περιοχές με ελάχιστο ή καθόλου πράσινο.
      Η ευτυχία είναι μετρήσιμη
      Ωστόσο, νέα έρευνα ομάδας επιστημόνων που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Landscape and Urban Planning, καταδεικνύει ότι η συμβολή του πράσινου είναι εξαιρετικά σημαντική και για την ευτυχία των ανθρώπων.
      Στην έρευνά τους με τίτλο «Happiness, life satisfaction, and the greenness of urban surroundings», οι ερευνητές εξετάζουν για πρώτη φορά η συμβολή του πράσινου χώρου στην ευτυχία σε μια πόλη μεσαίου μεγέθους στον Παγκόσμιο Νότο, όπως το Κάλι, μια πόλη 2.068.386 κατοίκων στην Κολομβία.
      Η η αύξηση του πράσινου περιβάλλοντος και της ποιότητάς του σε πυκνά αστικά περιβάλλοντα θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της ευημερίας των αστικών πληθυσμών.
      Τα αποτελέσματά της έρευνας υποδεικνύουν ότι οι αυξήσεις κατά 10% στην περιβάλλουσα πρασινάδα σε διαφορετικές αποστάσεις, από 100 έως 500 μέτρα, αυξάνουν την πιθανότητα ευτυχίας μεταξύ 13% και 18%.
      Όταν λαμβάνονται υπόψη οι ποιοτικές πτυχές των χώρων πρασίνου, συσχετίζονται επίσης σημαντικά με την ευτυχία.
      Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ανοιχτές δορυφορικές εικόνες, κάνοντας έρευνα κοινού, για να αξιολογήσουν τη σχέση μεταξύ της ευτυχίας και του πράσινου περιβάλλοντος του τόπου κατοικίας του ερωτώμενου, ενώ έλαβαν υπόψιν την ηλικία, το φύλο και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση.
      Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι, ενώ η ηλικία και η περιβάλλουσα πρασινάδα συσχετίζονται σημαντικά με την ευτυχία, ενώ οι σχέσεις με το φύλο και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση φαίνεται να μην είναι τόσο σημαντικές.
      Το πιο αστικοποιημένο μέρος του πλανήτη
      Ο λόγος που οι επιστήμονες κεντράρουν στον Παγκόσμιο Νότο είναι διότι πέραν της φτώχειας που ταλανίζει αυτό το σημείο το πλανήτη, σύμφωνα με τον ΟΗΕ η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική είναι μια από τις πιο αστικοποιημένες περιοχές του πλανήτη, με περισσότερο από το 80% του πληθυσμού της να ζει σε πόλεις.
      Οι πόλεις της Λατινικής Αμερικής έχουν περάσει από μια ταχεία διαδικασία αστικοποίησης από τη δεκαετία του 1980, μαζί με περιορισμένες επενδύσεις υποδομής, που μπορεί να οδήγησαν σε αστικές μορφές που αποτελούν εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη.
      Επί του παρόντος, οι πόλεις της Λατινικής Αμερικής εξακολουθούν να είναι διαχωρισμένες σε κοινωνικό και χωρικό επίπεδο, με υψηλό εισόδημα και κοινωνική ανισότητα, την εμμονή και την ανάπτυξη των άτυπων οικισμών, και άνιση πρόσβαση σε πράσινο και δημόσιους χώρους, μεταξύ άλλων θεμάτων.
      Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες καταδεικνύον ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες και ο χώρος πρασίνου κερδίζουν έδαφος στη μελέτη της υποκειμενικής ποιότητας ζωής. Ορισμένα χαρακτηριστικά του δομημένου περιβάλλοντος -σχεδόν όλα όσα μπορεί να δει το μάτι στο άμεσο περιβάλλον- έχουν δείξει σημαντικές συσχετίσεις με την αύξηση των θετικών συναισθημάτων των ανθρώπων, την ευτυχία, τις ευκαιρίες για κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και την αυξημένη οικιακή ευημερία.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του ΔΠΘ με έδρα της πόλη της Ορεστιάδας αναφέρει:   Η έναρξη της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς συμπίπτει με την ασύλληπτης έκτασης πυρκαγιά που έπληξε με σφοδρότητα το νότιο και κεντρικό τμήμα του Νομού Έβρου. Στο δάσος της Δαδιάς και τις γειτονικές προστατευόμενες περιοχές η καταστροφή του πολύτιμου φυσικού κεφαλαίου είναι πρωτοφανής και η ελλιπής πρόληψη να αποτελεί ένα βασικό λόγο για τις διαστάσεις που έλαβε η πυρκαγιά.   Σημείο έντονου προβληματισμού και ανησυχίας αποτελούν ωστόσο και οι επιπτώσεις της καταστροφής στην τοπική κοινωνία και οικονομία καθώς ο Έβρος εδώ και χρόνια υποφέρει από τη σταδιακή εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα, την έλλειψη βιώσιμων αναπτυξιακών στρατηγικών και τη συνεχιζόμενη πληθυσμιακή συρρίκνωση. Κρίνονται συνεπώς αναγκαία, μετά την αποτίμηση της ζημιάς, η άμεση έναρξη του πολύπλευρου έργου της μεταπυρικής αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος, της προσαρμογής της διαχείρισης και χειρισμού του δάσους στη νέα κατάσταση και της ανασυγκρότησης της τοπικής οικονομίας χωρίς καθυστερήσεις και προσκρούσεις σε γραφειοκρατικά εμπόδια.   Η ιδιαίτερη σχέση του Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με την πληγείσα περιοχή είναι πολυετής – πλέον των δύο δεκαετιών – και είναι μια σχέση έμπρακτη η οποία υλοποιήθηκε μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα αλλά και τη θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα επί του πεδίου, πολύ συχνά σε στενή συνεργασία με τοπικούς φορείς.   Η εμπειρία και η γνώση που έχει αποκτηθεί για τη συγκεκριμένη περιοχή από το Τμήμα όλα αυτά τα χρόνια, μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα και να αποτελέσουν μια στέρεη βάση τόσο για την ακριβή αποτίμηση των απωλειών από την πυρκαγιά και των πολλαπλών επιπτώσεών τους, όσο και για τον σχεδιασμό και υλοποίηση των κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων μεταπυρικής αποκατάστασης.   Με γνώμονα τα παραπάνω δεδομένα το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης ευελπιστούν ότι θα συμβάλουν ουσιαστικά στο κρίσιμο έργο δημιουργίας των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν την επανάκαμψη των σπάνιων δασικών οικοσυστημάτων του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς και του νότιου Έβρου το συντομότερο δυνατό
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε μία ακόμη συντονισμένη προσπάθεια ψηφιακού μετασχηματισμού προχώρησε η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) ολοκληρώνοντας ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο με τη δημιουργία του πρώτου Ψηφιακού Χάρτη Κοιτασματολογικών Γεωτρήσεων της χώρας.
      Η ψηφιακή γεωγραφική βάση δεδομένων (Geodatabase) που δημιουργήθηκε αποτελεί τον τόπο συγκέντρωσης των χωρικών και περιγραφικών δεδομένων 1.694 κοιτασματολογικών γεωτρήσεων του Ελλαδικού χώρου, οι οποίες εκτελέσθηκαν διαχρονικά από τη Γεωλογική Υπηρεσία της χώρας.
      Μέσω αυτού του ψηφιακού αρχείου γεωτρήσεων μπορεί να μελετηθεί η ακολουθία της μεταλλοφορίας μίας συγκεκριμένης περιοχής, με ταυτόχρονη δυνατότητα γραφικής παρουσίασης των δεδομένων.
      Η καταχώριση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε ακολουθώντας σχετικά διεθνή πρότυπα (οδηγία INSPIRE) υποστηρίζοντας την ομοιογενοποίηση, την ευχρηστία και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των δεδομένων.
      Ο Ψηφιακός Χάρτης Κοιτασματολογικών Γεωτρήσεων υλοποιήθηκε από το επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό της Διεύθυνσης Ορυκτών Πόρων και Μεταλλευτικής και του Τμήματος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΕΑΓΜΕ, στα πλαίσια του Έργου «Μελέτες και έρευνες στήριξης του ενεργειακού τομέα της βιομηχανίας και της επιχειρηματικότητας - ΟΠΥΓΕΚ» και συγκεκριμένα του υποέργου «Δράσεις για την Αξιοποίηση Πρωτογενών και Δευτερογενών Ορυκτών Πόρων - ΔΥΟΠΥ», με φορέα χρηματοδότησης το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία» ΕΠΑνΕΚ 2014-2020.
      Η πρόσβαση στα περιεχόμενα του ψηφιακού χάρτη είναι δυνατή μέσω της ιστοσελίδας της ΕΑΓΜΕ στο σχετικό σύνδεσμο:
      Ψηφιακός Χάρτης Κοιτασματολογικών Γεωτρήσεων
    18. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) υπέγραψε συμφωνία συμμετοχής ύψους 50 εκατ. ευρώ στο Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών της Infinity Recycling, ένα ευρωπαϊκό ταμείο αντικτύπου που επενδύει σε εταιρείες οι οποίες αναπτύσσουν νέες διαδικασίες για την προηγμένη ανακύκλωση πλαστικών. Το ταμείο στηρίζει εταιρείες με κλιμακώσιμες τεχνολογίες που χρειάζονται χρηματοδότηση για τη βιομηχανική και εμπορική επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών έχει μέγεθος-στόχο 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ένα τρίτο καλύπτεται από τη συμμετοχή του ΕΤΕ. Η επένδυση υποστηρίζεται από το πρόγραμμα InvestEU.
      Το Ταμείο για την Κυκλικότητα των Πλαστικών υποστηρίζει προηγμένες τεχνολογίες ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένων χημικών διεργασιών που καθιστούν δυνατή την πλήρη ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, την παραγωγή νέων πλαστικών με ιδιότητες ισοδύναμες με αυτές των παρθένων πλαστικών και την επανεισαγωγή τους στην υπάρχουσα αξιακή αλυσίδα. Ως εκ τούτου, το Ταμείο μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πλήρως κυκλικής βιομηχανίας πλαστικών.
      Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Η ανακύκλωση αποτελεί ήδη αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς των περισσότερων Ευρωπαίων. Η δημιουργία μιας πραγματικής κυκλικής οικονομίας απαιτεί επίσης βιομηχανικές λύσεις που οδηγούν στην πλήρη, αποτελεσματική και πολλαπλή ανακύκλωση των πλαστικών. Η σημερινή χρηματοδότηση μέσω του InvestEU θα βοηθήσει καινοτόμες ευρωπαϊκές εταιρείες να προωθήσουν την κυκλική βιομηχανία πλαστικών, προάγοντας έτσι την πράσινη μετάβαση της ΕΕ.»
      Το πρόγραμμα InvestEU παρέχει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση μέσω της μόχλευσης ιδιωτικών και δημόσιων πόρων για τη στήριξη των προτεραιοτήτων πολιτικής της ΕΕ. Στο πλαίσιο του προγράμματος, το ταμείο InvestEU υλοποιείται μέσω χρηματοδοτικών εταίρων που θα επενδύσουν σε έργα με την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, κινητοποιώντας έτσι τουλάχιστον 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις. 
      Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_4309. 
    19. Περιβάλλον

      GTnews

      Στην ανάγκη υλοποίησης μιας βιώσιμης πρόσβασης της ΕΕ σε κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες και στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των σχετικών εφοδιαστικών αλυσίδων αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας μιλώντας στο Συνέδριο RawMat 2023, με θέμα «Κρίσιμες πρώτες ύλες: Η στρατηγική αυτονομία της χώρας», τονίζοντας ότι ήρθε η ώρα για την Ελλάδα να προχωρήσει, άμεσα, σε πιο συγκεκριμένες δράσεις, με τελικό στόχο την κατάκτηση της στρατηγικής αυτονομίας της χώρας, αλλά και τη συνδρομή στην αυτάρκεια της Ευρώπης σε κρίσιμες πρώτες ύλες, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.
      Εκτός από την εθνική νομοθεσία, που πρέπει να είναι συνεπής και να γίνεται με βάση τον Ευρωπαϊκό κανονισμό για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες, η Υφυπουργός αναφέρθηκε και στην προωθούμενες δράσεις της κυβέρνησης που περιλαμβάνουν τρεις άξονες προτεραιοτήτων: έρευνα – προσέλκυση επενδυτών – επιτάχυνση στην αδειοδοτική διαδικασία. Τέλος σημείωσε ότι προχωράει η σύσταση Ειδικής Ομάδας Εργασίας, η οποία θα επεξεργαστεί σχέδιο τροποποιήσεων των διατάξεων του Μεταλλευτικού Κώδικα (Μ.Κ), με βασικό στόχο τη διευκόλυνση των επενδύσεων στον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο, όσο αφορά στα κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά.
      Ακολουθεί, η ομιλία της Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Είναι χαρά και τιμή μου, που βρίσκομαι μαζί σας, σήμερα, για να χαιρετίσω το συνέδριό σας και να ανοίξω τη συζήτηση στη θεματική ενότητα με τίτλο: “Greek specific issues: New raw materials industrial projects in Greece”. 
      Είναι θα έλεγα ευτυχής σύμπτωση, το ότι το συνέδριο αυτό συμβαδίζει και σχεδόν συμπίπτει χρονικά με μια μεγάλη προσπάθεια που γίνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ζήτημα της επάρκειας σε πρώτες ύλες και ειδικότερα εκείνες που χαρακτηρίζονται ως κρίσιμες. Κaι εννοώ τη  κατάρτιση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (Critical Raw Materials Act, CRMs Act),  ο οποίος βρίσκεται στην τελική ευθεία πριν την υιοθέτησή του από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.  
      Οι κρίσιμες πρώτες ύλες αποτελούν το θεμέλιο, πάνω στο οποίο οικοδομείται η πράσινη ενεργειακή, αλλά και η ψηφιακή μετάβαση. Τη μεγάλη σημασία τους, την τονίσαμε και πριν από δύο χρόνια από το ίδιο βήμα, στο επίσης ενδιαφέρον ομώνυμο συνέδριό σας του 2021. Όπως ενημερωθήκαμε και εμείς -οι μη ειδικοί- για το λίθιο, το  κοβάλτιο, το γραφίτη και το νικέλιο, που απαιτούν οι μπαταρίες της ηλεκτροκίνησης και που μάλιστα θα πρέπει να αυξηθεί η παραγωγή τους κατά 500% (ή και περισσότερο!) τις επόμενες δεκαετίες, στοχεύοντας την κλιματική ουδετερότητα, ενώ παράλληλα η ίδια ηλεκτροκίνηση, για να είναι λειτουργική, απαιτεί και μαγνήτες σπανίων γαιών, όπως π.χ. από νεοδύμιο, δυσπρόσιο, πρασεοδύμιο κ.λπ.
      Όσο κι αν φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο σε μια Ευρώπη που κατακλύζεται από εισαγωγές σε πρώτες ύλες (πάνω από 70%), θα πρέπει, σήμερα,  να πάμε στο επόμενο βήμα: Την υλοποίηση της βιώσιμης πρόσβασης της ΕΕ σε κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες και την “εν τοις πράγμασι” βελτίωση της ανθεκτικότητας των σχετικών εφοδιαστικών αλυσίδων. Και ακόμη την αύξηση τόσο του ποσοστού που παράγεται από ενδο-ευρωπαϊκές πηγές (10%, τουλάχιστον, απαιτεί ο νέος κανονισμός) όσο και το ποσοστό της ανακύκλωσης και της αξιοποίησης δευτερογενών πηγών, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας (15% αντιστοίχως). 
      Είναι η ώρα και για μας να προχωρήσουμε, άμεσα, σε πιο συγκεκριμένες δράσεις, με τελικό στόχο την κατάκτηση της στρατηγικής αυτονομίας της χώρας, αλλά και τη συνδρομή στην αυτάρκεια της Ευρώπης, σε κρίσιμες πρώτες ύλες, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό. Καταρχήν, ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός αποτελεί πράξη άμεσα εκτελεστή από τα κράτη-μέλη, ως εξ’ τούτου η  μεταγενέστερη εθνική νομοθεσία πρέπει να είναι συνεπής και να γίνεται με βάση τον Κανονισμό αυτό. Περαιτέρω, αποτελεί, για την ώρα, τη μοναδική θεσμική πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με εστίαση τις κρίσιμες πρώτες ύλες. Και για το λόγο αυτό, τόσο η συμμετοχή μας στην ορθή κατάρτισή του όσο και η έγκαιρη υλοποίηση των προβλέψεών του, αποτελούν και για μας εξίσου σημαντικές προτεραιότητες.
      Ωστόσο, δεν θα περιοριστούμε μόνο σε αυτόν. Οι δράσεις μας, πολύ συνοπτικά, περιλαμβάνουν 3 άξονες προτεραιοτήτων (έρευνα – προσέλκυση επενδυτών – αδειοδοτική διαδικασία)
      O πρώτος βασικός άξονας είναι η Έρευνα. Θα πρέπει να γνωρίζουμε -στο μέγιστο δυνατό βαθμό- το δυναμικό που διαθέτουμε και το βαθμό κοιτασματολογικής ωριμότητας του δυναμικού αυτού. Συνεπώς, αφενός θα πρέπει να επικαιροποιήσουμε την καταγραφή των Δημοσίων Μεταλλευτικών Χώρων (ΔΜΧ) που διαθέτουμε και αφετέρου να τους ιεραρχήσουμε, (έχουν περάσει σχεδόν δέκα χρόνια από την προηγούμενη προσπάθεια!),  ώστε να ξεχωρίσουν εκείνοι, οι οποίοι μπορούν να θεωρηθούν ώριμοι να τεθούν, άμεσα, σε διαγωνιστική διαδικασία. Παράλληλα, επειδή η έρευνα για την ανεύρεση νέων γηγενών πηγών αποτελεί μια κατεξοχήν δυναμική διαδικασία,  η  ανάπτυξη εθνικών προγραμμάτων μεταλλευτικής έρευνας για κρίσιμες, αλλά και λοιπές Ορυκτές Πρώτες Ύλες (ΟΠΥ), αποτελεί βασική προτεραιότητα.
      Τα στοχευμένα αυτά προγράμματα, που για τη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 θα ξεπεράσουν τα 4,5 εκατ. ευρώ, εκπονούνται από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.), στην οποία έχει ανατεθεί η υλοποίηση της δημόσιας μεταλλευτικής έρευνας στον τόπο μας.
      Από τα Τεχνικά Δελτία που έχουν υποβληθεί, το σύνολο αυτών των έργων έχουν ως κύριο σκοπό την αξιολόγηση επιλεγμένων υφιστάμενων Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων, με στόχο την αύξηση των αποθεμάτων της χώρας σε Κρίσιμες ΟΠΥ, πολύτιμα μέταλλα και μέταλλα απαραίτητα για την ενεργειακή μετάβαση, με μετρήσιμα μεγέθη οικονομικής και κοινωνικής αξίας.
      Περαιτέρω, πολλά έχουν να προσφέρουν και οι δράσεις των πανεπιστημιακών φορέων και γενικότερα της ακαδημαϊκής κοινότητας που εκπροσωπείται, ποικιλοτρόπως, στο παρόν συνέδριο και η συνδρομή των οποίων είναι πάντα ευπρόσδεκτη, αλλά και θεσμοθετημένη στον ν.5037/2023, με τον οποίο επικαιροποιήσαμε, πρόσφατα, τις διατάξεις για τη μεταλλευτική έρευνα.
      Ο δεύτερος άξονας έχει κατεξοχήν επενδυτικό χαρακτήρα και αφορά στην εκκίνηση νέων διεθνών διαγωνισμών για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών σε δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους (ΔΜΧ), με ικανοποιητικό βαθμό ωριμότητας, ώστε να προσελκύσουν το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον. Αυτό, προϋποθέτει να έχει προηγηθεί εκτεταμένη και στοχευμένη κοιτασματολογική έρευνα, αλλά και αξιόπιστες τεχνικο-οικονομικές προσεγγίσεις, σχετικά με το περιεχόμενο αποθεματικό δυναμικό προς αξιοποίηση.
      Περαιτέρω, οι στόχοι μας θα πρέπει να εντάσσονται όχι μόνο στην εθνική, αλλά και στην ευρωπαϊκή στρατηγική και αντιστοίχως τα κριτήριά μας πρέπει να εμπεριέχουν και τη διάσταση αυτή. 
      Τα υλικά πρέπει να ιεραρχηθούν με βάση την κρισιμότητά τους και το βαθμό εξάρτησης από τις εισαγωγές της ευρωπαϊκής βιομηχανίας σε αυτά. Αυτό είναι και το νόημα της συνδρομής μας στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Ευτυχώς στον τόπο μας, υπάρχει αυτή η δυνατότητα για ορισμένους δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους και ορυκτά, που μάλιστα έχουν χαρακτηριστεί ως απολύτως κρίσιμα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
      Στην προηγούμενη θητεία της, η κυβέρνηση έλαβε την απόφαση και προκηρύξαμε διεθνή διαγωνισμό για την εκμίσθωση του μεταλλευτικού χώρου των Μολάων και το αποτέλεσμα ήταν απολύτως θετικό. Ήδη θα το γνωρίζετε, ότι με την προκαταρτική έρευνα επιβεβαιώθηκαν οι ιστορικές αναλύσεις και επιπλέον, σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις της εταιρείας, βρέθηκε το σπάνιο, κρίσιμο μέταλλο γερμάνιο (Ge), με πολλές χρήσεις στην υψηλή τεχνολογία, ενώ σύντομα προγραμματίζεται η ένταξή του σε ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
      Τώρα, στο ίδιο πλαίσιο, είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε τη διαγωνιστική διαδικασία για το αντιμόνιο, το οποίο εμπεριέχεται σε όλους τους καταλόγους της ΕΕ (από το 2011 μέχρι σήμερα) ως κρίσιμο και στρατηγικό μέταλλο. Γι’ αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη διασφάλισης του ανεφοδιασμού του.
      Είμαστε έτοιμοι σημαίνει, ότι πέραν όλων των προϋποθέσεων που αφορούν στην κοιτασματολογική ωριμότητα και τα δεδομένα της αγοράς, έχουμε εξετάσει -σε υπηρεσιακό επίπεδο- και τους λοιπούς, τυχόν απαγορευτικούς παράγοντες, σε σχέση με την ασφάλεια και το περιβάλλον.  Το αντιμόνιο είναι ένα κρίσιμο μέταλλο, μεγάλης στρατηγικής σπουδαιότητας για την ευρωπαϊκή οικονομία, το οποίο -παρόλα αυτά- έχει βαθμό εξάρτησης από εισαγωγές 100% και συνεπώς ο κίνδυνος ανεφοδιασμού του είναι πολύ μεγάλος.
      Και θα ακολουθήσουν, σύμφωνα με το σχεδιασμό μας, και άλλοι χώροι, πάντα με γνώμονα την εθνική οικονομία, την ευρωπαϊκή αυτάρκεια σε κρίσιμα υλικά, αλλά σε κάθε περίπτωση χωρίς εκπτώσεις για το περιβάλλον και την κοινωνική συνοχή. Αυτό, άλλωστε, είναι για μας το μείζον, δηλαδή να προκρίνουμε επενδύσεις με όρους βιωσιμότητας, οι οποίες  θα προσφέρουν ανταγωνιστικά οφέλη για την πολιτεία, αλλά και το κοινωνικό σύνολο!
      Τέλος, ο τρίτος άξονας προτεραιοτήτων αφορά στο αδειοδοτικό πλαίσιο, καθώς και στο πλαίσιο λειτουργίας των εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Θέλω να επισημάνω κάτι εδώ -παρότι το θέμα μας είναι τα κρίσιμα ορυκτά – αναφορικά με το ζήτημα των καθυστερήσεων της αδειοδότησης.  Η αλήθεια είναι, ότι  παρά τις καθυστερήσεις που όντως υπάρχουν σε ορισμένες περιπτώσεις, τα εξορυκτικά έργα εξυπηρετούνται κανονικά.  Για παράδειγμα, αναφέραμε πριν το νέο πρότζεκτ των Μολάων, που μπορεί να αποτελέσει οδηγό και για λοιπά μεταλλευτικά πρότζεκτ. Η αδειοδότηση ενός πλήρους ερευνητικού προγράμματος έχει, ήδη, ολοκληρωθεί τόσο περιβαλλοντικά όσο και τεχνικο-οικονομικά,  μέσα στους θεσμικά προβλεπόμενους χρόνους και ήδη εντός των ημερών θα αρχίσει το γεωτρητικό έργο. 
      Περαιτέρω, τα μεγάλα έργα υποδομών που απαιτούν λατομική υποστήριξη, π.χ. έργα που αφορούν είτε τους εθνικούς οδικούς άξονες είτε εμβληματικά έργα της ΕΕ (όπως η αποθήκευση ενέργειας – αντλησιοταμίευσης κ.λπ.) αδειοδοτούνται κανονικά. Το ίδιο και τα μεγάλα έργα στους παραδοσιακούς τομείς των μαρμάρων (π.χ. τα υπόγεια λατομεία στην περιφέρεια της Αν. Μακεδονίας) και των βιομηχανικών ορυκτών ανά την επικράτεια. 
    20. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Συμβούλιο εξέδωσε νέο κανονισμό που ενισχύει τους κανόνες βιωσιμότητας για τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών. Ο κανονισμός θα ρυθμίζει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των μπαταριών —από την παραγωγή έως την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση— και θα εγγυάται ότι είναι ασφαλείς, βιώσιμες και ανταγωνιστικές.
      Οι μπαταρίες αποτελούν βασικό στοιχείο της διαδικασία απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της μετάβασης της ΕΕ προς τρόπους μεταφοράς μηδενικών εκπομπών. Ταυτόχρονα, οι μπαταρίες στο τέλος του κύκλου ζωής τους περιέχουν πολλούς πολύτιμους πόρους· θα πρέπει να είμαστε σε θέση να επαναχρησιμοποιούμε αυτές τις κρίσιμες πρώτες ύλες αντί να εξαρτόμαστε από τρίτες χώρες για τις τις προμήθειές μας. Οι νέοι κανόνες θα προωθήσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και θα διασφαλίσουν ότι οι νέες μπαταρίες είναι βιώσιμες και συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση.
      Teresa Ribera, υπουργός οικολογικής μετάβασης της Ισπανίας Ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου θα ισχύει για όλες τις μπαταρίες, περιλαμβανομένων όλων των αποβλήτων φορητών μπαταριών, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων, μπαταριών βιομηχανικού τύπου, μπαταριών εκκίνησης, φωτισμού και ανάφλεξης (SLI) (που χρησιμοποιούνται κυρίως για οχήματα και μηχανήματα) και μπαταριών για ελαφρά μέσα μεταφοράς (π.χ. ηλεκτρικά ποδήλατα, ηλεκτρικά μοτοποδήλατα, ηλεκτρικά σκούτερ).
      Κυκλική οικονομία
      Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην προώθηση μιας κυκλικής οικονομίας μέσω της ρύθμισης των μπαταριών καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός θεσπίζει απαιτήσεις για το τέλος του κύκλου ζωής, οι οποίες περιλαμβάνουν στόχους και υποχρεώσεις συλλογής, στόχους για την ανάκτηση υλικών και διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού.
      Ο κανονισμός θέτει στόχους για τους παραγωγούς όσον αφορά τη συλλογή αποβλήτων φορητών μπαταριών (63 % έως το τέλος του 2027 και 73 % έως το τέλος του 2030) και εισάγει ειδικό στόχο συλλογής αποβλήτων μπαταριών για ελαφρά μέσα μεταφοράς (51 % έως το τέλος του 2028 και 61 % έως το τέλος του 2031).
      Ο κανονισμός θέτει τον στόχο για την ανάκτηση λιθίου από απόβλητα μπαταριών στο 50 % έως το 2027 και στο 80 % το 2031, ο οποίος μπορεί να τροποποιηθεί μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, ανάλογα με τις εξελίξεις της αγοράς και της τεχνολογίας και τη διαθεσιμότητα λιθίου.
      Ο κανονισμός προβλέπει υποχρεωτικά ελάχιστα επίπεδα ανακυκλωμένου περιεχομένου για τις μπαταρίες βιομηχανικού τύπου, τις μπαταρίες SLI και τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Αυτά ορίζονται αρχικά σε 16 % για το κοβάλτιο, 85 % για τον μόλυβδο, 6 % για το λίθιο και 6 % για το νικέλιο. Οι μπαταρίες θα πρέπει να διαθέτουν τεκμηρίωση για το ανακυκλωμένο περιεχόμενο.
      Ο στόχος απόδοσης ανακύκλωσης για τις μπαταρίες νικελίου-καδμίου τίθεται στο 80 % έως το τέλος του 2025 και στο 50 % έως το τέλος του 2025 για τα άλλα απόβλητα μπαταριών.
      Ο κανονισμός προβλέπει ότι, έως το 2027, οι φορητές μπαταρίες που είναι ενσωματωμένες σε συσκευές θα πρέπει να μπορούν να αφαιρούνται και να αντικαθίστανται από τον τελικό χρήστη, αφήνοντας επαρκή χρόνο στους φορείς εκμετάλλευσης να προσαρμόσουν τον σχεδιασμό των προϊόντων τους στην απαίτηση αυτή. Πρόκειται για σημαντική διάταξη για τους καταναλωτές. Οι μπαταρίες ελαφρών μέσων μεταφοράς θα πρέπει να μπορούν να αντικατασταθούν από ανεξάρτητο επαγγελματία.
      Δίκαιοι κανόνες για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης
      Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μπαταριών και στη διασφάλιση δικαιότερου ανταγωνισμού χάρη στις απαιτήσεις ασφάλειας, βιωσιμότητας και επισήμανσης.
      Αυτό θα επιτευχθεί μέσω κριτηρίων απόδοσης, ανθεκτικότητας και ασφάλειας, αυστηρών περιορισμών για επικίνδυνες ουσίες, όπως ο υδράργυρος, το κάδμιο και ο μόλυβδος, καθώς και υποχρεωτικών πληροφοριών σχετικά με το αποτύπωμα άνθρακα των μπαταριών.
      Ο κανονισμός εισάγει απαιτήσεις επισήμανσης και πληροφόρησης, μεταξύ άλλων σχετικά με τα κατασκευαστικά στοιχεία και το ανακυκλωμένο περιεχόμενο της μπαταρίας, καθώς και ηλεκτρονικό «διαβατήριο μπαταρίας» και κωδικό QR. Προκειμένου να δοθεί στα κράτη μέλη και στους οικονομικούς παράγοντες στην αγορά επαρκής χρόνος προετοιμασίας, οι απαιτήσεις επισήμανσης θα τεθούν σε ισχύ από το 2026 και ο κωδικός QR από το 2027.
      Μείωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων
      Ο νέος κανονισμός αποσκοπεί στη μείωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής της μπαταρίας. Προς τούτο, ο κανονισμός θεσπίζει αυστηρούς κανόνες δέουσας επιμέλειας για τους φορείς εκμετάλλευσης, οι οποίοι πρέπει να επαληθεύουν την πηγή των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για μπαταρίες που διατίθενται στην αγορά. Ο κανονισμός προβλέπει εξαίρεση για τις ΜΜΕ από τους κανόνες δέουσας επιμέλειας.
      Επόμενα βήματα
      Με τη σημερινή ψηφοφορία στο Συμβούλιο περατώνεται η διαδικασία έκδοσης. Ο κανονισμός θα υπογραφεί τώρα από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα.
      Ιστορικό
      Ο κανονισμός σχετικά με τις μπαταρίες αποσκοπεί στη δημιουργία κυκλικής οικονομίας για τον τομέα των μπαταριών, στοχεύοντας σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των μπαταριών, από τον σχεδιασμό έως την επεξεργασία των αποβλήτων. Η πρωτοβουλία αυτή έχει τεράστια σημασία, ιδίως λόγω της μαζικής ανάπτυξης της ηλεκτρικής κινητικότητας. Η ζήτηση για μπαταρίες αναμένεται να υπερδεκαπλασιαστεί έως το 2030.
      Ο νέος κανονισμός θα αντικαταστήσει την ισχύουσα οδηγία του 2006 για τις μπαταρίες και θα συμπληρώσει την ισχύουσα νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κανονισμού για τις μπαταρίες στις 10 Δεκεμβρίου 2020. Το Συμβούλιο καθόρισε γενική προσέγγιση στις 17 Μαρτίου 2022. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική θέση του στην ολομέλεια της 10ης Μαρτίου 2022. Μετά από διοργανικές διαπραγματεύσεις, επιτεύχθηκε προσωρινή συμφωνία μεταξύ της Προεδρίας του Συμβουλίου και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το αποτέλεσμα της συμφωνίας εγκρίθηκε από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 14 Ιουνίου 2023.
      Κανονισμός για τις ηλεκτρικές στήλες και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών Αποτέλεσμα ψηφοφορίας Δηλώσεις Δηλώσεις Επισκεφθείτε τη σελίδα της συνεδρίασης
    21. Περιβάλλον

      GTnews

      Πρόκειται για καινοτόμα και πολύπλευρη δράση ιδιαίτερης σημασίας στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 καθώς επιχειρείται μία ολιστική αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με το νησιωτικό χώρο, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή τους.
      Σκοπός αυτής της πρωτοβουλίας είναι η προσπάθεια αλλαγής του αναπτυξιακού υποδείγματος των νησιών προς μια βιώσιμη ενδογενή ανάπτυξη στη βάση της αξιοποίησης του πολιτιστικού αποθέματος και της ενίσχυσης της πράσινης επιχειρηματικότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, με έμφαση τη σταδιακή ενεργειακή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τη φέρουσα ικανότητα των νησιών.
      Προσδοκώμενο αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας είναι να αποτελέσει έναν μοχλό κοινωνικής- οικονομικής ευημερίας και χωρικής συνοχής πρώτα από όλα για τους κατοίκους των νησιωτικών περιοχών, αναβαθμίζοντας την ποιότητα της ζωής τους και ενισχύοντας την τοπική επιχειρηματικότητα.
      Έχει ως στόχο τη μετατροπή των μικρών, μη διασυνδεδεμένων νησιών της χώρας σε πρότυπα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας και ψηφιακής καινοτομίας, ανέθεσε στη Deloitte το υπουργείο Ανάπτυξης. Οι παρεμβάσεις στοχεύουν στους βασικούς άξονες της  Ενεργειακής και Κλιματικής Ουδετερότητας, στη συνδεσιμότητας των νησιών, τον τουρισμό και την κυκλική οικονομία.

       

      Σε αυτό το πλαίσιο η  Χάλκη γίνεται το πρώτο GR-eco island και περιλαμβάνει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για την παραγωγή καθαρής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του νησιού, την παροχή αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων και υποδομών επαναφόρτισης με ταυτόχρονη ενσωμάτωση «έξυπνων» συστημάτων δημόσιου φωτισμού. Το έργο προβλέπει επίσης την ανάπτυξη καινοτόμων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και τεχνολογικών εφαρμογών, με αιχμή του δόρατος την ανάπτυξη υποδομών 5G και ευρυζωνικών δικτύων και την εφαρμογή «έξυπνων» λύσεων στα δίκτυα ενέργειας και μεταφορών του νησιού.


      Η χρήση οικονομικής, πράσινης ενέργειας για τις μετακινήσεις και τις ευρύτερες δραστηριότητες του νησιού, θα αναδείξει τη Χάλκη σε ένα διεθνές πρότυπο που θα οδηγήσει στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση και στην πλήρη απανθρακοποίηση του νησιού. Αυτό θα επιτευχθεί με ένα πλαίσιο ενεργειακής δημοκρατίας με τη δημιουργία μιας Ενεργειακής Κοινότητας, της οποίας μέλη είναι ο Δήμος και οι κάτοικοι του νησιού της Χάλκης. Με τη βοήθεια του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, η ευρύτερη κοινωνία της Χάλκης θα έχει σημαντικό οικονομικό όφελος.
      Μεταξύ άλλων νησιών στην πρωτοβουλία GReco Islands εντάσσονται  η Κύθνος, η Αστυπάλαια, ο Αη-Στράτης και αναμένεται η ένταξη 40 ακόμα νησιών με βάση το στόχο του Εθνικoύ Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.