Αναζήτηση στην κοινότητα

Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βιώνουν τουλάχιστον μία ημέρα ατμοσφαιρικής ρύπανσης προερχόμενης από πυρκαγιές σε εσωτερικούς χώρους ετησίως. Αυτό προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science Advances». Τα αιωρούμενα σωματίδια από πυρκαγιές που είναι μικρότερα από 2.5 μικρόμετρα (PM 2.5) προκαλούν αδιαμφισβήτητα βλάβες στον οργανισμό. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την έκθεση στα σωματίδια αυτά σε εσωτερικούς χώρους. Οι ερευνητές από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες χρησιμοποίησαν μοντελοποίηση για τη χαρτογράφηση των συγκεντρώσεων σε υψηλή χωρική ανάλυση από το 2003 ως το 2022 σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, περίπου 1,009 δισεκατομμύρια άνθρωποι βίωσαν τουλάχιστον μία ημέρα τον χρόνο έκθεσης σε σημαντική ρύπανση από φωτιά σε εσωτερικούς χώρους κατά την περίοδο 2003-2022. Ωστόσο, η έκθεση αυτή ήταν άνισα αισθητή σε όλο τον κόσμο. Η υψηλότερη μέση ετήσια συγκέντρωση μικροσωματιδίων από πυρκαγιά σε εσωτερικούς χώρους σε σχέση με την πυκνότητα του πληθυσμού διαπιστώθηκε στην Αφρική, ενώ ακολουθούν η Ασία και η Νότια Αμερική. Επιπλέον, οι προσομοιώσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη συσκευών καθαρισμού αέρα και το σχετικό κόστος ανά χώρα αποκάλυψαν ανισότητες και σε αυτό τον τομέα. Εκτιμάται ότι το παγκόσμιο κόστος για την αγορά και χρήση των συσκευών αυτών (συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρικού ρεύματος που δαπανάται και του κόστους αλλαγής φίλτρων) προκειμένου να διατηρείται η συγκέντρωση PM 2.5 σε εσωτερικούς χώρους κάτω από το όριο που συνιστά ο ΠΟΥ των 5 μg/m3, μπορεί να ξεπερνά τα τέσσερα τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια κατ’ έτος. Από αυτά, τα 69 δισεκατομμύρια αφορούν στη μείωση των μικροσωματιδίων που προέρχονται από πυρκαγιές. Η δυτική ακτή της Βόρειας Αμερικής και η βόρεια Ασία είχαν το υψηλότερο συνολικό κόστος, ενώ η Αφρική είχε το υψηλότερο κόστος ανά κάτοικο. Λαμβάνοντας υπόψη το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι περιοχές όπως η δυτική Αφρική, η κεντρική Αφρική και η νότια Ασία αντιμετωπίζουν το υψηλότερο κόστος. Ευρύτερα οι χώρες χαμηλού εισοδήματος επωμίζονται σχεδόν διπλάσιο κόστος μετριασμού των PM 2.5 σε εσωτερικούς χώρους σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος. View full είδηση

Εκτοξεύθηκε η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αττική τις ώρες που δουλεύανε φουλ οι ψησταριές αλλά και τις στιγμές των βεγγαλικών. Ειδικά με τα βεγγαλικά μάλλον κάπως πρέπει να μετριαστεί αυτή η κατάσταση που δημιουργεί μεγάλες ζημιές και στο ζωικό βασίλειο (στα πουλιά, στα άλλα ζώα του περιαστικού δάσους αλλά και στα κατοικίδια). Φέτος είδαμε και τους δήμους να μπαίνουν δυνατά στο παιχνίδι των βεγγαλικών. Σύμφωνα με το δίκτυο Αιθέρας που έχει εγκαταστήσει το Πανεπιστήμιο Πάτρας και στην Αττική Το Χαιδάρι ξεπέρασε τα επιτρεπτά όρια αλλά και την επόμενη ημέρα το Ίλιον, το Ηράκλειο, η Νέα Φιλαδέλφεια, και στον Νέο Κόσμο παρέμειναν κοντά στα όρια. Καθαρότερα παρουσιάστηκαν τα προάστια το όμορα τον Υμηττό και τα παραλιακά. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας WHO δινει τον εξής ορισμό για την ατμοσφαιρική ρύπανση: “Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η ύπαρξη στην ατμόσφαιρα ουσιών για τέτοιο χρονικό διάστημα και σε τέτοια συγκέντρωση ώστε να προκαλούνται δυσμενείς επιπτώσεις στους ζωντανούς οργανισμούς (άνθρωπο, ζώα, φυτά) και τις υλικές κατασκευές”. Τα αιωρούμενα σωματίδια (Particulate Matter, PM) είναι μικρού μεγέθους στερεά ή υγρά αιωρήματα που βρίσκονται διασκορπισμένα στην ατμόσφαιρα. Τα αερολύματα με μικρή διάμετρο PM2.5 και με πολύ μικρή διάμετρο PM1, θεωρούνται ως τα πλέον επικίνδυνα για τον άνθρωπο λόγω της βαθύτερης διείσδυσης και εναπόθεσης στο ανθρώπινο σώμα. Τα όρια που έχουν θεσπιστεί είναι για τα μικρά PM2.5 με μέση ετήσια τομή 25μg/m3 και για τα μεγαλύτερα μέση ημερήσια τιμή 50μg/m3 όχι πάνω από 35 φορές το έτος. Σημειώνουμε ότι στο Γαλάτσι έπιασε φωτιά από τα βεγγαλικά δασική έκταση. View full είδηση

‘Ενα οδυνηρό κοκτέιλ διαμορφώνει ο συνδυασμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς πυκνώνουν οι επιστημονικές έρευνες που αποδεικνύουν πως σε περιοχές με υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων στον αέρα, οι επιπτώσεις του SARS-CοV-2 στην υγεία των κατοίκων είναι αισθητά αυξημένες. Μάλιστα, σημαντικό ποσοστό των θανάτων από COVID-19 συνδέεται με την προηγούμενη έκθεση των ασθενών σε περιβάλλον με τοξικό-χημικό νέφος. Στις αρχές Δεκεμβρίου δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Cardiovascular Research μελέτη ερευνητών από το Ινστιτούτο Mαξ Πλανκ της Γερμανίας, από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ, από την Τριέστη στην Ιταλία κ.ά. σύμφωνα με την οποία έως και το 15% των θανάτων παγκοσμίως από COVID-19 συνδέεται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Το ποσοστό αυτό μάλιστα ανεβαίνει στο 19% στην Ευρώπη, στο 17% στη Βόρεια Αμερική, ενώ στην ανατολική Ασία, όπου η ρύπανση είναι πολύ μεγάλη, φτάνει το 27%! Οι συγγραφείς σημειώνουν πως η έκθεση των κατοίκων σε αέρια ρύπανση πιθανότατα επιδείνωσε τις «συννοσηρότητες που οδηγούν σε θανατηφόρα αποτελέσματα» της μόλυνσης από τον SARS-CoV-2, δημιουργώντας μια «υπερβολική θνησιμότητα», που θα μπορούσε να αποφευχθεί. «Υπάρχουν αρκετές μελέτες που ανιχνεύουν την επιδημιολογική διάσταση και δείχνουν συσχέτιση της αυξημένης θνητότητας από COVID-19 με υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ 2,5 μικρά (ένα μικρό ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου), όπως για παράδειγμα του Χάρβαρντ σε ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Εκεί σημειώνεται πως μια αύξηση της συγκέντρωσης ΡΜ 2,5 κατά ένα mg/m3 μπορεί να οδηγεί σε αύξηση του ρυθμού θνητότητας λόγω κορωνοϊού κατά 10%. Ερευνες στη βόρεια Ιταλία οδήγησαν σε ανάλογα συμπεράσματα», λέει στην «Κ» ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ. «Μία σειρά από μελέτες έχουν δείξει πως όσοι νοσούν από COVID-19 και έχουν εκτεθεί σε μεγάλες συγκεντρώσεις ρύπων είναι πιο πιθανό να είναι περισσότερο ευάλωτοι· ο κορωνοϊός βρίσκει πρόσφορο έδαφος», τονίζει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Παπαγιάννης, καθηγητής στο ΕΜΠ και εκ των συντελεστών της Πανελλαδικής Ερευνητικής Υποδομής για τη μελέτη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής «ΠΑΝΑΚΕΙΑ». «Είναι ήδη επιστημονικά αποδεδειγμένο πως ειδικά η καύση ξύλου προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας, αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, μεταλλάξεις DNA, ακόμα και καρκινογενέσεις. Αν και ο Ιατρικός Σύλλογος έχει προειδοποιήσει από το 2013 για την επικινδυνότητα της καύσης βιομάζας, ειδικά στις μεγάλες πόλεις, η πολιτεία κωφεύει», τονίζει ο κ. Παπαγιάννης. Η μακρόχρονη διαβίωση σε πόλεις που τις «πνίγει» το τοξικό-χημικό νέφος υποσκάπτει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. «Ειδικά τα υπέρλεπτα σωματίδια ΡΜ 2,5 και ΡΜ 1 εισχωρούν στους πνεύμονες, συμβάλλοντας σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονή. Ειδικά τα ΡΜ 1 περνούν και στα αιμοφόρα αγγεία, συμβάλλουν στη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας, επιτείνοντας τον κίνδυνο για θρόμβωση. Ολα αυτά συνδέονται με τον τρόπο που πλήττει ο κορωνοϊός τον οργανισμό», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Σαρηγιάννης. Μία άλλη πλευρά που εξετάζεται αφορά την πιθανότητα τα αιωρούμενα μικροσωματίδια να λειτουργούν ως «αερομεταφορείς» του κορωνοϊού, όταν αυτός τα συναντήσει καθώς αιωρείται. «Ο κορωνοϊός έχει διάμετρο περίπου ΡΜ 0,1, είναι δηλαδή 100 φορές μικρότερος των σωματιδίων ΡΜ 1. Εάν τα ακουμπήσει, ειδικά υπό την επίδραση υγρασίας, μπορεί να συσσωματωθούν. Στην περίπτωση αυτή ο κορωνοϊός μπορεί να αιωρείται πάνω από μία ώρα και σε απόσταση έως και οκτώ μέτρα, αντί για τα δύο μέτρα που θεωρούμε γενικά ασφαλή», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης. «Ενας ακόμη λόγος για να βγουν από την ατμόσφαιρα οι φυσικοί μεταφορείς του ιού, τα αιωρούμενα σωματίδια, ειδικά τα ΡΜ 2,5 και ΡΜ 1», συμπληρώνει. Ποιες είναι οι πηγές εκπομπής τους, ειδικά τους χειμερινούς μήνες; Οι εξατμίσεις των αυτοκινήτων και η θέρμανση. «Ακόμα και τα σύγχρονα αυτοκίνητα εκπέμπουν υπέρλεπτα σωματίδια, καθώς η Ε.Ε. εξακολουθεί να μετράει μόνο τα πιο μεγάλα ΡΜ 10 και όχι και τα πιο επικίνδυνα ΡΜ 2,5, όπως κάνουν οι ΗΠΑ», τονίζει ο καθηγητής του ΑΠΘ. Η Ελλάδα έχει υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων σε πολλές πόλεις. Μάλιστα, πριν από μερικές μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς από το 2005 έως το 2019 δεν κατάφερε να μειώσει τα αιωρούμενα σωματίδια στα επίπεδα-στόχους της Ε.Ε., τα οποία υπολείπονται από αυτά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μάλιστα, το 2019 για 67 μέρες παραβιάστηκαν τα ευρωπαϊκά όρια ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη, ένας πολύ υψηλός αριθμός. Υπάρχει άραγε συσχέτιση της βαριάς εκδήλωσης της πανδημίας στη Θεσσαλονίκη και με αυτόν τον παράγοντα; Πρόβλημα τα τζάκια «Από τις 28 Νοεμβρίου το εθνικό δίκτυο “ΠΑΝΑΚΕΙΑ” καταγράφει αυξημένες συγκεντρώσεις ΡΜ2,5 τις βραδινές ώρες και ειδικά το Σαββατοκύριακο. Ολα δείχνουν πως σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από καύση ξυλείας σε τζάκια», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Παπαγιάννης, καθηγητής στο ΕΜΠ. Καθώς βρισκόμαστε στην αρχή του χειμώνα και ενώ η κυκλοφορία των αυτοκινήτων έχει μειωθεί λόγω του lockdown, η θέρμανση αναδεικνύεται ως βασικός παράγοντας εκπομπής αέριων ρύπων (μαζί με τις βιομηχανικές δραστηριότητες). «Είναι πολύ σημαντικό να μειωθεί δραστικά η χρήση των αστικών τζακιών», τονίζει ο κ. Παπαγιάννης, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην κυβερνητική απόφαση να συμπεριληφθεί στο επίδομα θέρμανσης και η καύση βιομάζας. «Θα ήταν πολύ καλό να αποφύγουμε την καύση ξύλου σε τζάκια, ειδικά φέτος. Το επίδομα θέρμανσης ίσως θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη και περιβαλλοντικούς παράγοντες, να είναι για παράδειγμα πιο αυξημένη η ενίσχυση στο φυσικό αέριο», λέει ο κ. Σαρηγιάννης. Για την αποφυγή της καύσης ξυλείας θα μπορούσε να υπάρξει μείωση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε να χρησιμοποιηθεί πιο εκτεταμένα για θέρμανση. View full είδηση

Μία νέα έρευνα του ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην παρακολούθηση της ρύπανσης που παράγεται από τα πλοία, αφού για πρώτη φορά ένας δορυφόρος μπορεί να ξεχωρίσει από το διάστημα τη ρύπανση μεμονωμένων πλοίων και μάλιστα μέσα σε λίγες ώρες από το πέρασμά τους. Μέχρι σήμερα η χωρική ανάλυση και η ποιότητα των μετρήσεων από δορυφόρους παρατήρησης της Γης επέτρεπαν μόνο τον εντοπισμό των επιπέδων αέριας ρύπανσης που παράγεται από πολλά πλοία σε διάστημα μηνών ή ετών πάνω από πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς. Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) από τον αισθητήρα TROPOMI που βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-5P, καθώς οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στην τροπόσφαιρα αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες ποιότητας του αέρα. Μελετώντας ημερήσιους χάρτες τροποσφαιρικού διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε παγκόσμιο επίπεδο οι ερευνητές εντόπισαν μια σειρά από σχηματισμούς για διάφορες μέρες και σε διάφορες περιοχές που θύμιζαν ίχνη πλοίων και τους κίνησαν το ενδιαφέρον. Για την έρευνα επιλέχθηκε μία συγκεκριμένη ημέρα, η Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018 και ως πεδίο μελέτης η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον εντοπισμό, με σαφήνεια, τέτοιων σχηματισμών (καθαρός ουρανός, άπνοια και υψηλή ανακλαστικότητα λόγω της σχετικής θέσης δορυφόρου και Γης). Παράλληλα με τα δορυφορικά δεδομένα, χρησιμοποιήθηκαν οι θέσεις 185 πλοίων που βρέθηκαν στην περιοχή τρεις ώρες πριν περάσει ο δορυφόρος όπως καταγράφηκαν από το σύστημα αυτόματης αναγνώρισής τους (AIS). Οι θέσεις αυτών των πλοίων, των οποίων οι ερευνητές γνώριζαν την ταυτότητα ήταν κοντά αλλά όχι ακριβώς πάνω στους παρατηρούμενους σχηματισμούς κάτι που ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι οι άνεμοι στην περιοχή παρασέρνουν τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται από τα διάφορα πλοία. Εφαρμόζοντας μία κατάλληλη μέθοδο που λαμβάνει υπόψη τους ανέμους στην περιοχή και τον χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της θέσης των πλοίων και του περάσματος του δορυφόρου οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν πού θα έπρεπε να βρίσκονται οι αέριοι ρύποι που παράχθηκαν από κάθε πλοίο τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος. Πράγματι, οι προβλεπόμενες θέσεις των ρύπων συνέπιπταν πλήρως με τα ίχνη του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στους χάρτες για τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή, κυρίως κοντέινερ και τάνκερ. Έτσι αποδείχτηκε για πρώτη φορά ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της ρύπανσης που προκαλείται από μεμονωμένα πλοία από το διάστημα. Η έρευνα όμως δεν τελείωσε εκεί, καθώς οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο δορυφόρος, πέρα από τον εντοπισμό, μπορεί να παρέχει και ποσοτική πληροφορία για τη ρύπανση που προκαλείται από κάθε πλοίο. Πράγματι, αποδείχθηκε ότι ο δορυφόρος κατέγραψε αναλογικά υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε περιοχές που έπλεαν μεγαλύτερα και ταχύτερα πλοία που εκπέμπουν περισσότερο. Επίσης, υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν σε περιοχές που πλοία έπλεαν παράλληλα ή που οι τροχιές τους συναντήθηκαν. Οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) που παράχθηκαν από τα πιο ρυπογόνα πλοία ή από συστάδες πλοίων είναι συγκρίσιμες με αυτές που συναντιούνται πάνω από τοπικές πηγές ρύπανσης στην ξηρά (π.χ. πάνω από εργοστάσια). Μελλοντικά αναμένεται η εφαρμογή της μεθόδου σε μεγαλύτερες κλίμακες. «Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας, καθώς κάποιες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς βρίσκονται στην περιοχή μας» αναφέρει ο Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Βασιλικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας. Στην έρευνα συμμετέχει ο Τομέας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και συγκεκριμένα ο Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας και ο Καθηγητής Πρόδρομος Ζάνης. Επίσης, συμμετέχει το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), το Πανεπιστήμιο του Wageningen (WUR) της Ολλανδίας, η Επιθεώρηση Ανθρώπινου Περιβάλλοντος και Μεταφορών (ILT) της Ολλανδίας και το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Πληροφορίας της Nanjing (NUIST) της Κίνας. Η εργασία έγινε πρόσφατα δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Environmental Research Letters» και αναμένεται να συνδράμει τις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ) για αυστηροποίηση των ελέγχων στις εκπομπές αέριων ρύπων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεθνής ναυσιπλοΐα είναι υπεύθυνη για το 13% των παγκόσμιων εκπομπών αζωτούχων ενώσεων και για 400 χιλιάδες πρόωρους θανάτους ανά έτος. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution-1.jpg Εικόνα 1: Συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στην τροπόσφαιρα όπως μετρήθηκαν από το δορυφορικό όργανο TROPOMI/S5P στις 2/7/2018. Στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου διακρίνονται ίχνη ρύπανσης από πλοία. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution.jpg Εικόνα 2: Τροποσφαιρικό ΝΟ2, οι προβλεπόμενες θέσεις της ρύπανσης (σταυροί) που παράγουν τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος και πεδία ανέμου. Στην ένθετη εικόνα φαίνεται η διαδρομή ενός μεγάλου κοντέινερ (τελείες) και η θέση του εκλυόμενου ΝΟ2 τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος (σταυροί). View full είδηση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γιατί προκαλεί 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και 600.000 παιδιών (David R. Boyd, ειδικός εισηγητής ΟΗΕ). Τα τελευταία 15 χρόνια γιατροί και επιστήμονες έχουν ανακαλύψει πολλές βλαβερές επιπτώσεις που έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία (ιδιαίτερα οι εκπομπές άνθρακα). Η λίστα είναι μεγάλη και περιλαμβάνει καρδιαγγειακά προβλήματα, καρκίνο στον πνεύμονα και νευρολογικές διαταραχές περιλαμβανομένου του Αλτσχάιμερ. Για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα δεν έχουμε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό αλλαγών και πρακτικά σχέδια εφαρμογής, παρά μόνο μελέτες , εδώ και εκεί, κάποιων Περιφερειών. Νομίζω πως είναι για όλες τις χώρες μια πρώτης τάξεως δικαιολογία να καθυστερούν δράσεις για την κλιματική αλλαγή, αφού σου λέει κάθε χώρα έχει διαφορετικές πηγές μόλυνσης. Κάθε χρόνο εμφανίζεται η είδηση «προς νέο ρεκόρ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα» και όλοι επιστρέφουμε στην κανονικότητα. Όμως οι επιστήμονες του Global Carbon Project λένε ξεκάθαρα πως κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος ευθύνεται κάθε χρόνο για περίπου 4,8 τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων. Η πανδημία ανακουφίζει… Βάσει μελετών που δημοσίευσε το Euronews (Μάιος 2020) οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε όλο τον κόσμο μειώθηκαν κατά 7% σε σύγκριση με το Α’ εξάμηνο 2019 εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19. Αλλά αυτή η (πρόσκαιρη) πτώση δεν μπορεί να διορθώσει την πολυετή καταστροφή που κάνουμε στο κλίμα. Πόσο περισσότερο για την Ελλάδα, που ενώ η παγκόσμια κοινότητα πιέζει για «πράσινες λύσεις» εμείς ονειρευόμαστε άντληση υδρογονανθράκων, μπας και σώσουμε τα οικονομικά μας. Όμως ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αμφισβητεί τη σκοπιμότητα του προγράμματος ανάπτυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, την ίδια ώρα που εμείς -υποτίθεται- πολεμάμε τα πλαστικά καλαμάκια! Βλέπετε πόσο εύκολο είναι να έχεις agenda conflict, δηλαδή να μην ξέρεις που πας και με ποιο σχέδιο; Η Ελλάδα χρειάζεται μια πράσινη ατζέντα. Τι πρέπει να γίνει; Οι κυβερνήσεις διαχρονικά, επί 40 χρόνια, ασχολήθηκαν αποσπασματικά με το φαινόμενο, τις πηγές μόλυνσης, τη διαχείριση απορριμμάτων, τα καθαρά καύσιμα και βεβαίως περάσαμε όλες τις παλινωδίες για τις καθαρές πηγές ενέργειας. Πολιτικοί, όπως ο Αντώνης Τρίτσης και ο Στέφανος Μάνος, «πολέμησαν» το νέφος, πολύ μπροστά για την εποχή τους, αλλά από τότε ξεχάστηκε το θέμα. Σήμερα στη χώρα μας κυριαρχεί ένας θόρυβος από ιαχές κατά των κακών ανεμογεννητριών, υπέρ των φωτοβολταϊκών (αν είναι επιδοτούμενα), αλλά πλάνο δεν έχουμε. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ακούγονται «too good to be true». Κομμάτια της πράσινης ατζέντας φαίνεται να κάνει μεγάλη προτεραιότητά του το Υπουργείο Περιβάλλοντος (απορρίμματα, πλαστικό, δάση), αλλά δεν αρκεί. Η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα προκύπτει από πάρα πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες και εξίσου βιομηχανίες/αγορές, που πρέπει όλες και όλοι να συντονιστούν σε μία κοινή προσπάθεια, αν θέλουμε να βοηθήσουμε την παγκόσμια προσπάθεια να αναστραφεί η κλιματική αλλαγή. Η καρδιά του προβλήματος: ευθυνόμαστε όλοι μαζί Η καρδιά του προβλήματος είναι η εξής: παράλληλα, πολλές βιομηχανίες εισφέρουν αρνητικά στη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Για να οδηγηθούμε σε καθαρότερη εποχή, πρέπει όλοι αυτοί να κάνουν αλλαγές στο μοντέλο τους, επενδύοντας χρήμα, καινοτομία, ηθική. Όταν η Burger King ανακοινώνει πως θα ταίζει λεμονόχορτο τις αγελάδες της, ώστε να εκλύουν λιγότερες εκπομπές διοξειδίου – από μόνη της δεν φτάνει. Γιατί πρέπει όλοι οι κτηνοτρόφοι να το εστερνιστούν και να ακολουθήσουν καλά παραδείγματα. Για να μην πάμε στο θέμα, πόσο κρέας καταναλώνουμε και πόσο πιέζουμε την παραγωγική διαδικασία, που μολύνει περισσότερο, απλά για να έχουμε όλα τα αγαθά μας στο supermarket. Όλα συνδέονται μεταξύ τους και όλοι οι κλάδοι έχουν θέμα… Άρα, δεν μπορεί να «κυνηγάς» έναν επαγγελματικό χώρο, χωρίς να κάνεις κάθετες και οριζόντιες πολιτικές σε όλους. Η καμινάδα ενός παλιού εργοστασίου,οι εκπομπές των παλιών αυτοκινήτων που αποφεύγουν το ΚΤΕΟ, η καύση καλλιεργειών καρπών, τα χιλιάδες ταξί, η αύξηση βοσκοτόπων έναντι δασών, οι βιομηχανίες σιδήρου, η ένταση της αγροτικής παραγωγής με ντίζελ και βαριά μηχανήματα που δεν αντικαθίστανται από τεχνολογία. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες ευθύνονται κατά 73,2% για τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου άνθρακα. Δεξιά: Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανά κλάδο/βιομηχανία – Αριστερά: Ποσοστά ανά υποκατηγορία στον τομέα της ενέργειας. Πηγή: https://www.visualcapitalist.com/a-global-breakdown-of-greenhouse-gas-emissions-by-sector/ Όλα συνδέονται ως ένα θέμα: κλιματική αλλαγή, gas emissions, μόλυνση Πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες και διεθνείς οργανισμοί χτυπούν το καμπάνακι εδώ και χρόνια, αλλά καμμία εθνική κυβέρνηση ή κοινωνία δεν νοιάζεται πολύ. Η κλιματική αλλαγή έχει γίνει ‘debate of hoaxes’ και οι υποστηρικτές ή οι κατακριτές της …απλά μας κάνουν να χάνουμε χρόνο, να μην καταλαβαίνουμε που βρίσκεται η αλήθεια, και άρα να αναβάλλονται οι ουσιαστικές δράσεις. Με το που δούμε ένα βίντεο, όπως το παρακάτω, ή ντοκυμαντέρ παίρνουμε θέση βάσει προσωπικών προκαταλήψεων, χωρίς να μπαίνουμε στην ουσία. Ενώ το Leonardo DiCaprio Foundation χρηματοδοτεί 35 καινοτόμα projects για την προστασία οικοσυστημάτων και ειδών που τείνουν προς εξαφάνιση, εμείς μπορεί να μείνουμε στο επιφανειακό. Είναι σίγουρο πως για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, πρέπει χιλιάδες βιομηχανίες, εταιρίες και δημόσιοι οργανισμοί να κάνουν άμεσα «πράσινες αλλαγές». Αλλαγές που θα μειώσουν το αρνητικό αποτύπωμα, ώστε να μας αντέξει λίγο παραπάνω ο πλανήτης. Και επειδή όλα συνεισφέρουν σε αυτό το σχέδιο, όλα είναι άμεσες προτεραιότητες: χώροι πρασίνου, απαγόρευση εξορύξεων, καθαρισμοί πολεοδομικών ενοτήτων, καθαρά εργοστάσια, μείωση πλαστικών, πολιτική επιδότησης μόνο καθαρής ενέργειας. “The surest path to safe streets and peaceful communities is not more police and prisons, but ecologically sounds economic development. And that same path can lift us to a new, green economy – one with the power to lift people out of poverty while respecting and repairing the environment. – Van Jones” Αν δεν έχουμε ψάξει τις λύσεις, πως θα τις αναδείξουμε; Η Ελλάδα είναι μια χώρα ακόμη, από τις πολλές, που λέει μεν πως θα ήθελε καθαρή ενέργεια, αλλά χρειάζεται πολλά χρόνια για να το πετύχει. Η δέσμευση της οικονομίας από τους υδρογονάνθρακες και την παραγωγή ή εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μη-«πράσινες» πηγές κοστίζει πολύ αρνητικά στο μέλλον μας. Υπάρχουν καλά παραδείγματα σε όλη την Ευρώπη, αλλά είναι ακόμη λίγα. Αν πριν από λίγα χρόνια μας έλεγε κάποιος, πως μπορούμε να παίρνουμε ηλεκτρική ενέργεια από τα φυτά, θα απαντούσαμε «ε, αυτά δεν γίνονται». Και όμως, από το 2017 η Bioo (πρώην Arkybne Tech) παράγει πρακτική καινοτομία δίνοντας στον κόσμο ηλεκτρισμό από τη φύση. Καλά το καταλάβατε, μια πολυεθνική ομάδα νέων που ενώθηκαν στη Βαρκελώνη …ονειρεύονται, ψάχνουν, δημιουργούν, και αλλάζουν τον κόσμο μας. Η τεχνολογία τους μετατρέπει τα φυτά σε διακόπτες και άρα φορτίζουμε συσκευές και όλα τα installations τους «ζωντανεύουν». Άλλο ένα μάθημα για τη χώρα μας: Βαρκελώνη, η πόλη που διεκδικεί κάθε χρόνο 200 projects καινοτομίας και συγκεντρώνει ταλέντο, μυαλά και επιχειρήσεις που θέλουν να πάνε σε νέους δρόμους. Η Bioo είναι συγχρηματοδοτούμενη από το Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκτός από R&D κάνει εκπαίδευση στην ακαδημαϊκή κοινότητα και σε επιχειρήσεις. Η εταιρεία οραματίζεται να αλλάξει τις πόλεις μας και να δίνει μοναδικές εμπειρίες από τα Installations που κάνει σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Φανταστείτε τα φυτά γύρω μας να ενεργοποιούν μουσική, φώτα, ακόμη και τις οθόνες που έχουμε σε ένα κατάστημα ή μία εκδήλωση. Η Ελλάδα έχει μόνο να ωφεληθεί και να μάθει από διεθνείς συνεργασίες Η Allseas Group είναι μία από τις μεγαλύτερες υπεράκτιες κατασκευαστικές εταιρείες υποθαλάσσιων «pipelaying» έργων στον κόσμο, λειτουργεί γερανούς, εξειδικευμένα πλοία, τα οποία σχεδιάστηκαν εσωτερικά. Ιδρύθηκε το 1985 με γραφεία στο Châtel Saint-Denis της Ελβετίας, και στη Χάγη της Ολλανδίας. Φαντάζεστε, βαρύ «industrial service» με ιστορία και εξειδίκευση. Τι έκανε όμως την εταιρία, το Ιούλιο 2019, να εξαγοράσει τη μικρή (startup) εταιρία Bluerise, που είναι ειδικοί στην τεχνολογία Ocean Thermal Energy Conversion (OTEC); Λέγεται διαφοροποίηση, επέκταση σε νέες αγορές και κατανόηση των θεμάτων ενέργειας που απασχολούν την υφήλιο (άρα ευκαιρία ανάπτυξης σε νέο κλάδο). Γιατί η Bluerise ερευνούσε και ανάπτυξε την τεχνολογία OTEC εδώ και 9 χρόνια, σχεδιάζοντας συστήματα που χρησιμοποιούν τη φυσική διαφορά θερμοκρασίας στον ωκεανό μεταξύ κρύου νερού σε μεγάλα βάθη (5 ° C) και ζεστό επιφανειακό νερό (25 ° C) για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας! Απλώς η μικρή Bluerise που προσπαθούσε να κερδίσει proof-of-concept συμβόλαια, ανταγωνιζόταν μεγαθήρια όπως η Lockheed Martin, έκανε crowdfunding …μάλλον δεν είχε το δίκτυο, τη φήμη, και τα χρήματα να «κάνει scale». Θα βρείτε πολλά επεξηγηματικά βίντεο στο YouTube για το θέμα ενέργεια των ωκεανών (thermal power of oceans). “A new era of ocean exploration can yield discoveries that will help inform everything from critical medical advances to sustainable forms of energy. Consider that AZT, an early treatment for HIV, is derived from a Caribbean reef sponge, or that a great deal of energy—from offshore wind, to OTEC (ocean thermal energy conservation), to wind and wave energy—is yet untapped in our oceans. Philippe Cousteau, Jr.” Πώς μειώνουμε το αποτύπωμα της «κακής ενέργειας»; Μέχρι σήμερα για να σκάψουμε ένα τούνελ, να ανοιχτεί ένα μικρό ορυχείο, για να ιχνηλατήσουμε μια σπηλιά, ή να ανακαλύψουμε πηγές έπρεπε πρώτα να προηγηθούν κάποιοι επαγγελματίες-ήρωες, μετά να έρθουν οι μπουλντόζες, να περάσουν σωλήνες, να δώσουν φως, να μπουν οι γεωλόγοι, και όλες αυτές οι στρατιές …να καίνε ενέργεια, καύσιμα, και προσωπικά να διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Η Σουηδική Inkonova μειώνει το αποτύπωμα ενέργειας, βοηθώντας μας να ανακαλύψουμε απρόσιτες περιοχές και μη προσβάσιμα σημεία με τα drones της που χρησιμοποιούν 3D laser scan models, και real-time αποτύπωση. Έχουμε στο 1/5 του χρόνου, χωρίς κάψιμο καύσιμης ύλης, χωρίς κίνδυνο ζωών, ολογραφήματα απρόσιτων περιοχών. Όλοι μαζί. Ή θα πετύχουμε, ή θα οριστικοποιήσουμε την καταστροφή Η παγκόσμια θερμοκρασία ανεβαίνει ραγδαία. Κάποιοι ελπίζουν πως η ζήτηση πετρελαίου θα μειωθεί ραγδαία έως το 2050, αφού μειώνονται και τα κοιτάσματα. Η στροφή σε μια πράσινη οικονομία είναι αναγκαία. Αλλα οι βιομηχανίες είναι ανέτοιμες και φαίνεται πως δεν οδηγούνται σε αλλαγές με την καρδιά τους: αεροπορικές, εξορύξεις, μεταφορές, κτηνοτροφία, αστικός σχεδιασμός πόλεων. Γιατί υπάρχει ένα ισχυρό συμφέρον, που δεν είναι συνομωσία, αλλά παντού τριγύρω μας: κανείς σε ολόκληρη την υφήλιο δεν θέλει να αλλάξει όσα και ό,τι έκανε στην καθημερινή του δραστηριότητα, να «ξεβολευτεί» ή να χάσει μέρος των εσόδων που είχε… Γιατί η νέα οικονομία δεν απαιτεί μόνο να την ασπαστείς δημόσια (και απλά να λες τα ωραία τσιτάτα της), αλλά να επενδύσεις χρόνο, χρήμα, και ιδέες σε αυτή. Τόσο ο οδηγός της μεγαλούπολης, όσο και ο κτηνοτρόφος, ο πολιτικός και ο εργοστασιάρχης. ‘Η θα πετύχουμε όλοι μαζί σε αυτό, ή όλοι μαζί θα καταστρέψουμε σίγουρα τον πλανήτη μας. View full είδηση

Οι πόλεις στην Πολωνία και την Ιταλία είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη για την ποιότητα του αέρα, ενώ οι πόλεις στη Σκανδιναβία και τη Βαλτική βρίσκονται στην καλύτερη θέση, σύμφωνα με νέα δεδομένα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) κυκλοφόρησε την τελευταία λίστα του για την ποιότητα του αέρα στα αστικά κέντρα, επαναλαμβάνοντας ότι σε ορισμένες πόλεις η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 417.000 πολίτες από 41 ευρωπαϊκές χώρες έχασαν πρόωρα τη ζωή τους το 2018 λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, δηλαδή 60.000 λιγότεροι από μια δεκαετία νωρίτερα. Ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει τη μέγιστη ανεκτή συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων στον αέρα ως 25 μg / m3 για το έτος, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει μια πολύ πιο αυστηρή κατευθυντήρια γραμμή στα 10 μg / m3. Τα λεπτά σωματίδια είναι ο ατμοσφαιρικός ρύπος με τον υψηλότερο αντίκτυπο στην υγεία, σε επίπεδα νόσησης και πρόωρου θανάτου. Η ευρωπαϊκή πόλη με την καλύτερη ποιότητα αέρα τα δύο προηγούμενα χρόνια αναδείχθηκε η Umea στη Σουηδία, όπου η συγκέντρωση σωματιδίων είναι κατά μέσο όρο 3,7 μg / m3. Ακολούθησε το Τάμπερε στη Φινλανδία (3,8 µg / m3) και το Funchal της Πορτογαλίας (3,8 µg / m3). Στην πρώτη δεκάδα βρίσκονται επίσης η Ουψάλα και η Στοκχόλμη, στη Σουηδία, το Ταλίν, η Νάρβα και το Τατού της Εσθονίας, το Μπέργκεν και το Τρόντχαϊμ στη Νορβηγία και η ισπανική πόλη της Σαλαμάνκα. Στον αντίποδα, η πόλη με τη χειρότερη ποιότητα αέρα βρέθηκε να είναι η Nowy Sacz στην Πολωνία, με τη μέση συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων να φτάνει τα 27,3 μg / m3. Ακολουθεί η Κρεμόνα στην Ιταλία με 25,9 µg / m3 και η Slavonski Brod της Κροατίας (25,7 µg / m3). Τέσσερις άλλες πόλεις της Πολωνίας, οι Zgierz, Piotrkow Trybunalsi, Zory και η Κρακοβία, τρεις ιταλικές, (Vicenza, Brescia και Pavia) και η βουλγαρική πόλη Veliko, καταλαμβάνουν τις υπόλοιπες θέσεις με τις χειρότερες 10 πόλεις. Η Αθήνα καταγράφει μία μέση τιμή με 13,23 μg/m3. Ο ΕΟΠ χρησιμοποίησε την ημερήσια συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων 300 πόλεων για τον υπολογισμό της μέσης ετήσιας συγκέντρωσης. Σημειώνεται δε, ότι οι Βρυξέλλες παραπέμπουν τα κράτη μέλη στο δικαστήριο για θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τον Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ιταλία εμφανίζει συστηματικά παρατυπίες και παραβιάζει επίμονα την οδηγία της ΕΕ που καθορίζει τα ημερήσια και ετήσια όρια για την ποσότητα επιβλαβών λεπτών σωματιδίων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε επίσης την Πολωνία και τη Γαλλία. Πράσινο 0-10/ Κίτρινο 10-15 /Μπλε 15-25 /Κόκκινο 25-35 Με πληροφορίες του EEA/Euronews Δείτε τον χάρτη εδώ: https://public.tableau.com/app/profile/european.environment.agency/viz/City_AQ_Viewer/Dashboard1 View full είδηση

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης ανακοίνωσε την παραπομπή της Ελλάδας (C-633/21) καθώς «η Ελλάδα καταγράφει συνεχώς και σταθερά υπέρβαση της ετήσιας οριακής τιμής NO2 στην Αθήνα. Επίσης, δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος υπέρβασης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές δεν ήταν ικανοποιητικές και επαρκείς». Στην Ελλάδα καταγράφονται 15.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η χώρα θα καθίσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου, καθώς δεν κατάφερε να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του αζώτου στην πρωτεύουσα, οι οποίες υπερβαίνουν τα όρια εδώ και μια δεκαετία. Ανάλογη παραπομπή εκκρεμεί και για τη Θεσσαλονίκη, για υπερβάσεις στις τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων. Η Επιτροπή μέσα από τις ετήσιες εκθέσεις διαπίστωσε ότι δεν εκπονήθηκε ένα αποτελεσματικό σχέδιο για την ποιότητα του αέρα στην Αθήνα, ούτε στην Θεσσαλονίκη ενώ απέστειλε στην Επιτροπή τις εκθέσεις για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα των ετών 2015-2016… την άνοιξη του 2021. Το διοξείδιο του αζώτου εκπέμπεται κυρίως από δραστηριότητες όπως η οδική κυκλοφορία –ιδίως των πετρελαιοκίνητων οχημάτων– και η βιομηχανία. Η συγκεκριμένη μορφή ρύπανσης προκαλεί σοβαρές ασθένειες, όπως άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα και καρκίνο των πνευμόνων. Είναι η δεύτερη παραπομπή της χώρας μέσα σε λίγους μήνες για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Τον Απρίλιο του 2021 η Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα στο Ευρωδικαστήριο γιατί απέτυχε να αντιμετωπίσει τη σημαντική ρύπανση από αιωρούμενα μικροσωματίδια στη Θεσσαλονίκη το 2005-2019 (με την εξαίρεση ενός έτους), παραβιάζοντας έτσι την οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Η κοινοτική νομοθεσία θέτει συγκεκριμένα όρια για την ποιότητα του αέρα αλλά και την υποχρέωση εφαρμογής σχεδίων για τη διασφάλισή της, καθώς 400.000 θάνατοι στην Ε.Ε. ετησίως αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση. View full είδηση

Όπως είναι ευρέως γνωστό οι φαρμακευτικές ουσίες χρησιμοποιούνται στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών. Τα φάρμακα έχουν σχεδιαστεί να είναι χημικά σταθερά προκειμένου να φτάσουν και να αλληλοεπιδράσουν με μόρια στόχους και να προκαλούν συγκεκριμένες βιολογικές επιδράσεις σε ανθρώπους ή ζώα σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Από μια σύντομη ανασκόπηση στις βάσεις δεδομένων του ΟΟΣΑ διαπιστώνεται αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες στην κατανάλωση φαρμάκων, που αποδίδεται κυρίως στην γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση της διάρκειας ζωής (αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού με ρυθμό 3% ετησίως), τις χρόνιες παθήσεις αλλά και τις αλλαγές στην κλινική πρακτική. Έχει βρεθεί ότι υπολείμματα από εκατοντάδες, ευρέως χρησιμοποιούμενες φαρμακευτικές ουσίες δύναται να εισέλθουν στο περιβάλλον μέσα από ένα πολύπλοκο δίκτυο πηγών και οδών, που διασκορπίζεται σε πολλά μέρη της κοινωνίας. Η κύρια πηγή εισόδου τους εντοπίζεται στην ανθρώπινη κατανάλωση σε σπίτια ή νοσοκομεία. Με τη διαδικασία της απέκκρισης και μέσω των υπονόμων φαρμακευτικά ενεργές ουσίες καταλήγουν στα συστήματα αστικών λυμάτων και απορρίπτονται στους υδάτινους υποδοχείς κυρίως ως συνέπεια της ατελούς απομάκρυνσής τους από μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Φαρμακευτικοί ρυπαντές έχουν βρεθεί στα επιφανειακά ύδατα συμπεριλαμβανομένων των οικοσυστημάτων γλυκού νερού, εκβολές ποταμών, θαλάσσια περιβάλλοντα, στα υπόγεια ύδατα αλλά και στο πόσιμο νερό. Οι συγκεντρώσεις τους έχει διαπιστωθεί ότι κυμαίνονται στην περιοχή των ng/l και μg/l με τα επίπεδα ρύπανσης να εντοπίζονται μεγαλύτερα στην εκροή των εγκαταστάσεων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και μικρότερα στα ποτάμια και το θαλασσινό νερό. Σημαντική παρουσιάζεται να είναι η ρύπανση των υπόγειων υδάτων, που μπορεί να παραμείνει για δεκαετίες και να επηρεάσει άμεσα τα συνδεόμενα υδατικά και χερσαία οικοσυστήματα, εάν η φυσική εξασθένηση των ρύπων, κάτω από την επιφάνεια, δεν είναι επαρκής. Σύμφωνα με δημοσιευμένες μελέτες, οι φαρμακευτικές ουσίες που ανιχνεύονται περισσότερο στα υδάτινα περιβάλλοντα είναι τα αναλγητικά και τα αντιφλεγμονώδη λόγω της ευρείας χρήσης τους ενώ ακολουθούν τα αντιβιοτικά, η αντιεπιληπτική καρβαμαζεπίνη και άλλες θεραπευτικές κατηγορίες φαρμάκων. Μικρές παρενέργειες σε φάρμακα που χορηγούνται σε συνταγογραφούμενες δόσεις είναι κοινές, αλλά συνήθως αντισταθμίζονται από τα οφέλη του φαρμάκου για την υγεία. Αυτό δεν θα συνέβαινε στην περίπτωση ακούσιας, τακτικής έκθεσης σε φάρμακα ή μείγμα φαρμάκων. Η χρόνια έκθεση σε ιχνοστοιχεία φαρμακευτικών μειγμάτων μπορεί να είναι ουσιαστική και να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο υδάτινο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία και ανεπιθύμητες επιδράσεις στα οικοσυστήματα όπως η χρόνια τοξικότητα, η ανάπτυξη ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων και οι ενδοκρινικές διαταραχές. Η πιθανή επίδραση στη δημόσια υγεία κυρίως μέσω της τροφικής αλυσίδας εγείρει την ανησυχία καθώς φαρμακευτικά υπολείμματα αντιβιοτικών, ορμονών, αναλγητικών και άλλων θεραπευτικών ομάδων έχει βρεθεί, από εργαστηριακές μελέτες, ότι επιδρούν στη φυσιολογία των υδρόβιων οργανισμών. Η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και λήψη μέτρων για τη διαχείριση των κινδύνων διατυπώνεται από πολλούς ερευνητές. *Η Νίκη Διονυσίου Τζουανοπούλου είναι Υγιεινολόγος, MBA, MSc Επόπτρια Δημόσιας Υγείας Γ. Ν Παπαγεωργίου Διαβάστε ολόκληρη την εργασία με θέμα «Φαρμακευτικά απόβλητα και οι επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία» ΕΔΩ View full είδηση

Η αποτελεσματική ενίσχυση της δέσμευσης και των δράσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά στην περιοχή της Μεσογείου, με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, τέθηκε στο επίκεντρο του Συμφώνου Συνεργασίας που υπέγραψαν το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και ο Κύκλος των Μελών Κοινοβουλίων της Μεσογείου για την Αειφόρο Ανάπτυξη (COMPSUD) στην Αθήνα. Όπως ανακοινώθηκε, το Σύμφωνο Συνεργασίας έχει ως στόχο να παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα και επιτεύγματα του έργου που αφορούν ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, του σχεδιασμού και της υλοποίησης μέτρων για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης που οφείλεται σε αυτά. Τα δύο μέρη υπέγραψαν το Σύμφωνο σε μία υψηλού επιπέδου ειδική Συνεδρία του Διεθνούς Συνεδρίου του έργου “Interreg Med Plastic Busters MPAs” με τίτλο “Plastic Busters MPAs consolidates efforts to slash marine plastic pollution in Mediterranean Marine Protected Areas”, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο. Το παρόν εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας έδωσε η Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλευτής, Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής, που αποτελεί ενεργό μέλος του COMPSUD. Ενώ, τη Συνεδρία άνοιξαν, ο πρόεδρος του COMPSUD, Καθ. Moh Rejdali ο οποίος και υπέγραψε το Σύμφωνο Συνεργασίας, με την κα Tatjana Hema, Συντονίστρια του Σχεδίου Δράσης για την Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών. Όπως δήλωσε η κα Hema: «Το πρόγραμμα συμβάλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων για τον περιορισμό της μόλυνσης στις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές». Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να η Μεσόγειος να καταστεί μία περιοχή με στιβαρή δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος». «Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι: «Δε θα κερδίσουμε αυτή την μάχη εάν δεν συνεργαστούμε». Μάλιστα, η κα Hema τόνισε την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους μέσω του COMPSUD, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμβολή θα είναι σημαντική στο πλαίσιο των διεθνών δράσεων και προγραμμάτων. «Ο απώτερος στόχος είναι να μειώσουμε δραστικά την πλαστική μόλυνση μέχρι το 2030», με την προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και τις πρακτικές της επανάκτησης, επανάχρησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο κ. Rejdali: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, ωστόσο υπάρχει η ισχυρή βούληση να εργαστούμε για την επίτευξη των στόχων μας», τόνισε. «Αν και η περιοχή μας, η Μεσόγειος, είναι μία από τις πλέον ταραγμένες, ταυτόχρονα είναι και μία από τις πλέον πρωτοπόρες σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας», δήλωσε ο καθηγητής Μιχαήλ Σκούλλος, πρόεδρος MIO-ECSDE και γενικός γραμματέας COMPSUD, ο οποίος συντόνισε το πρόγραμμα και τη Συμφωνία. «Είμαστε εδώ για να στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα καθώς το Σύμφωνο που υπογράφηκε σήμερα στην Αθήνα, υποστηρίζει έμπρακτα όσα προβλέπει Η Σύμβαση για την Προστασία της Μεσογείου από τη Ρύπανση και τα Πρωτόκολλά της», ανέφερε ο καθηγητής. Ενώ, όπως τόνισε: «Χρειάζεται να ενισχύσουμε τους δεσμούς όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον του πλανήτη και όλων όσων χαράσσουν πολιτική, και αυτοί δεν είναι άλλοι από τους εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων». επισημαίνοντας την ανάγκη προώθησης της εκπαίδευσης στα εν λόγω ζητήματα. Σημειώνεται, ότι το Διεθνές Συνέδριο συνδιοργανώνεται από το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE) και το Πανεπιστήμιο της Σιένα. View full είδηση

Αυστηρότερους κανόνες για τους ρύπους του ατμοσφαιρικού αέρα, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι σημερινές προτάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που έχει φιλόδοξο στόχο τη μηδενική ρύπανση έως το 2050. Σε ό,τι αφορά τον αέρα και τα ύδατα, η Επιτροπή προτείνει, αφενός, να καταστούν αυστηρότερα τα επιτρεπόμενα επίπεδα ρύπων και, αφετέρου, να βελτιωθεί η εφαρμογή, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι στόχοι μείωσης της ρύπανσης επιτυγχάνονται συχνότερα στην πράξη. Η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για σχεδόν 300.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο, τονίζει η Επιτροπή. Οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες θα μειώσουν, σε βάθος δεκαετίας, κατά περισσότερο από 75% τους θανάτους που συνδέονται με επίπεδα σωματιδίων κύριου ρύπου 2,5 PM, πάνω από τις τιμές που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η Επιτροπή προτείνει να μειωθεί η ετήσια οριακή τιμή για τον κύριο ρύπο -τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (2,5 PM)- κατά περισσότερο από το ήμισυ. Η σημερινή πρόταση, εκτιμά η Επιτροπή, θα συμβάλλει στην επίτευξη σημαντικής βελτίωσης της ποιότητας του αέρα σε όλη την Ευρώπη έως το 2030, με αποτέλεσμα ακαθάριστα ετήσια οφέλη που εκτιμώνται από 42 δισεκ. έως 121 δισεκ. ευρώ το 2030, με κόστος μικρότερο από 6 δισεκ. ευρώ ετησίως. Σε ό,τι αφορά την προστασία των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από νέους ρύπους, η Επιτροπή προτείνει την επικαιροποίηση των καταλόγων των ρύπων των υδάτων που πρέπει να ελέγχονται αυστηρότερα στα επιφανειακά και στα υπόγεια ύδατα. Στους καταλόγους θα προστεθούν 25 ουσίες με καλά τεκμηριωμένες προβληματικές επιπτώσεις στη φύση και την ανθρώπινη υγεία. Σε αυτές συγκαταλέγονται: μια μεγάλη ομάδα «αιώνιων χημικών προϊόντων οι «PFAS», που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, σε μαγειρικά σκεύη, ρουχισμό και έπιπλα, αφρό πυρόσβεσης και προϊόντα προσωπικής φροντίδας, μια σειρά φυτοφαρμάκων και προϊόντων αποδόμησης φυτοφαρμάκων, όπως η γλυφοσάτη, η δισφαινόλη Α, πλαστικοποιητής και συστατικό στις πλαστικές συσκευασίες, καθώς και ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, καθώς και αντιβιοτικά. Τέλος, για την καλύτερη και οικονομικά αποδοτικότερη επεξεργασία των αστικών λυμάτων, η Επιτροπή προτείνει οι υποχρεώσεις επεξεργασίας των υδάτων να επεκταθούν σε μικρότερους δήμους με 1.000 κατοίκους (από τους 2.000 κατοίκους που ισχύει επί του παρόντος). Επιπλέον, με βάση την εμπειρία από τη νόσο Covid-19, η Επιτροπή προτείνει τη συστηματική παρακολούθηση των λυμάτων για διάφορους ιούς, μεταξύ των οποίων και ο CoV-SARS-19, και για τη μικροβιακή αντοχή. Οι προτάσεις της Επιτροπής θα εξεταστούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας. Μόλις εγκριθούν, θα τεθούν σταδιακά σε ισχύ, με διαφορετικούς στόχους για το 2030, το 2040 και το 2050 - παρέχοντας στη βιομηχανία και τις αρχές χρόνο για να προσαρμοστούν και να επενδύσουν όπου χρειάζεται. View full είδηση

Τα παιδιά εκτίθενται σε 30% περισσότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, σε σχέση με τους ενήλικες, καθώς το χαμηλότερο ύψος οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση στα καυσαέρια των αυτοκινήτων, σύμφωνα με νέα έκθεση της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Global Action Plan. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της βρετανικής Telegraph, το οποίο επικαλείται το Naftemporiki.gr, οι γονείς καλούνται να επιλέξουν πιο ήσυχους δρόμους για να προστατεύσουν τα παιδιά από τον τοξικό αέρα, καθώς και να μειώσουν τη χρήση των Ι.Χ., επειδή η ρύπανση μέσα στα οχήματα είναι κατά 50% υψηλότερη από ό,τι στο πεζοδρόμιο. Η εισπνοή μολυσμένου αέρα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας στους νέους, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και άσθματος, και πιθανώς επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη των πνευμόνων τους. Ωστόσο, η έκθεση των νέων στη ρύπανση είναι 2,5 φορές χαμηλότερη αν ακολουθήσουν μια διαδρομή κατά μήκος ήσυχων δρόμων, από ό,τι εάν περπατούν κατά μήκος πολυσύχναστων δρόμων, αποκαλύπτει η έρευνα. Η έρευνα εξέτασε παιδιά και ενήλικες σε τέσσερις πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, το Μάντσεστερ, το Λιντς, τη Γλασκώβη και το Λονδίνο. Οι συμμετέχοντες μετέφεραν μαζί τους ένα μετρητή ατμοσφαιρική ρύπανσης για δέκα λεπτά ενώ περπατούσαν κατά μήκος μιας ήσυχης διαδρομής, ενός πολυσύχναστου δρόμου, ή ταξιδεύοντας με αυτοκίνητο ή λεωφορείο σε κίνηση. Προηγούμενη ανάλυση από τη UNICEF Βρετανίας αποκάλυψε ότι ένα στα τρία παιδιά του Ηνωμένου Βασιλείου ζουν σε περιοχές με μη ασφαλή επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, γεγονός που θα μπορούσε να τους δημιουργήσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Περίπου 4,5 εκατομμύρια παιδιά, συμπεριλαμβανομένων 1,6 εκατομμυρίων νέων ηλικίας πέντε ετών και κάτω, ζουν σε περιοχές με επίπεδα μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα 2,5 φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. View full είδηση

Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που νεκρός φυσητήρας βρέθηκε στη Μύκονο. Κατά την αυτοψία, οι ερευνητές νόμισαν ότι στο στομάχι της βρίσκονταν ένα μικρό φαλαινάκι ή ένα τεράστιο καλαμάρι. Στην πραγματικότητα εκεί εντοπίστηκε μια πλαστική μάζα από 100 πλαστικές σακούλες που ευθύνονταν για τον θάνατο του φυσητήρα. Η Ελλάδα, η χώρα με τα 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, που ο μεγάλος της πλούτος είναι η θάλασσα, βρίσκεται κι αυτή αντιμέτωπη με το μεγάλο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά. Έρευνα που διεξήχθη για την πυκνότητα και σύσταση των απορριμμάτων στον βυθό τριών κόλπων της Ελλάδας (Σαρωνικός, Πατραϊκός, Εχινάδων), ενός της Ρουμανίας (Κοστάντζα) κι ενός της Κύπρου (Λεμεσού) έδειξε, σύμφωνα με το WWF Ελλάς, πως οι περιοχές της Ελλάδας είχαν μεγαλύτερη πυκνότητα απορριμμάτων στον βυθό σε σχέση με τις άλλες περιοχές. Ο βυθός του Σαρωνικού ήταν αυτός με τη μεγαλύτερη πυκνότητα. Αξίζει να σημειωθεί πως το 95% σχεδόν των απορριμμάτων που βρέθηκαν στον Σαρωνικό ήταν πλαστικά. Σε άλλη παρόμοια έρευνα σε Κυκλάδες και Ευβοϊκό, επίσης εντοπίστηκε πως τα πλαστικά απορρίμματα ήταν τα συνηθέστερα απορρίμματα που ‘αλιεύτηκαν’ από τον βυθό των συγκεκριμένων περιοχών. Σύμφωνα με έρευνα καταγραφής απορριμμάτων σε 80 παραλίες της Ελλάδας, τα πλαστικά είναι η πλέον κοινή κατηγορία απορριμμάτων που εντοπίστηκε. Το 43-51% των απορριμμάτων που καταγράφηκαν στην έρευνα ήταν πλαστικά, το 13-18% χαρτί και το 7-12% αλουμίνιο. Βάσει πρόσφατης έρευνας στο πλαίσιο του προγράμματος Life Debag, στο τοπ-10 των απορριμμάτων που εντοπίστηκαν στις παραλίες της Σύρου περιλαμβάνονται αποτσίγαρα, μικρά και μεγάλα κομμάτια πλαστικών, καλαμάκια και αναδευτήρες, πλαστικές συσκευασίες τροφίμων, πλαστικά καπάκια, πλαστικές σακούλες και πλαστικά ποτήρια. Οι Έλληνες καταναλώνουν 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια ετησίως Επιπρόσθετα, η οργάνωση Seas at Risk εκτίμησε την κατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης στις χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Σύμφωνα λοιπόν με τις μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις, στην Ελλάδα καταναλώνονται κάθε χρόνο περίπου 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια και 300 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια και καπάκια, ενώ μόνο στα ταχυφαγεία εκτιμάται ότι κάθε χρόνο καταναλώνονται σχεδόν 1 δισ. πλαστικά καλαμάκια. Όπως σχολιάζει το WWF Ελλάς, με αφορμή την έρευνά του για την πλαστική ρύπανση στη Μεσόγειο, η ρύπανση από πλαστικά μόλις τώρα άρχισε να μπαίνει στο δημόσιο διάλογο, αλλά με τρόπο αποσπασματικό και κυρίως μέσα από κατακερματισμένες δράσεις ενημέρωσης. «Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και το μέτρο εισαγωγής τέλους στη λεπτή πλαστική σακούλα μιας χρήσης αντιμετωπίστηκε ως ένας ακόμη φόρος στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης κι όχι ως ένα πρώτο βήμα για την μείωση των επιπτώσεων που η πλαστική ρύπανση φέρνει στο θαλάσσιο οικοσύστημα», αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση. Η ευαισθητοποίηση των πολιτών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Στο Ευρωβαρόμετρο 388 (Ιούνιος 2014), το 94% των Ευρωπαίων δηλώνουν ότι χρειάζονται περισσότερο ενημέρωση για τα είδη πλαστικών που ανακυκλώνονται, ενώ στο Ευρωβαρόμετρο 468 (Νοέμβριος 2017) προκύπτει πως οι πολίτες δεν είναι τόσο ευαισθητοποιημένοι όσο θα μπορούσε. Για παράδειγμα, μόλις το 34% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι αποφεύγει την αγορά πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης. Το ποσοστό για τους Έλληνες είναι ακόμα μικρότερο και μόλις φτάνει το 24%, δείγμα του ότι απαιτείται περισσότερη προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση και την ανάληψη δράσης εκ μέρους των πολιτών. Αλλά και σε επίπεδο πολιτικής, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, τονίζει η ΜΚΟ. «Καταρχάς», σημειώνει, «δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποιος σχεδιασμός για τη λήψη μέτρων με σκοπό την αποτροπή εισόδου πλαστικών απορριμμάτων στο θαλάσσιο περιβάλλον. Η εισαγωγή του τέλους πλαστικής σακούλας έγινε μόνο έπειτα από απαίτηση της Κομισιόν και με πολύ ‘χαλαρούς’ όρους (τέλος μόλις 0,04€ το 2018 και 0,09€ το 2019, όταν πχ. σε Ολλανδία και Ιρλανδία η χρέωση φτάνει τα 0,25€ και 0,22€ αντίστοιχα)». Μετεξεταστέοι στη διαχείριση πλαστικών σκουπιδιών Στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τη βάση. Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, η κακή διαχείριση γενικότερα των στερεών απορριμμάτων, το χαμηλό ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών κι ακόμα χειρότερα η ύπαρξη ανεξέλεγκτων και παράνομων χώρων απόθεσης απορριμμάτων, είναι μόνιμες αιτίες διοχέτευσης πλαστικών στο Αιγαίο, στο Ιόνιο, στη Μεσόγειο. Η Ελλάδα εξακολουθεί να πληρώνει πρόστιμα στην ΕΕ για την μη αποκατάσταση παράνομων χωματερών. Επιπλέον, εκτιμάται ότι μόλις το 20% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται, ενώ το υπόλοιπο καταλήγει σε ΧΥΤΑ ή χωματερές. Το ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών στην Ελλάδα είναι ένα από τα χειρότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πηγές Sperm whale: death by 100 plastic bags, http://oceanwildthings.com/2012/06/sperm-whale-death-by-100-plastic-bags/ (last access: 18.05.2018) Ioakeimidis, C., et al. A comparative study of marine litter on the seafloor of coastal areas in the Eastern Mediterranean and Black Seas. Mar. Pollut. Bull. (2014) Papadopoulou, K.-N., Anastasopoulou, A., Mytilineou, C. H., Smith, C. J., and Stamouli, C. (2015). “Seabed marine litter, comparison of 4 Aegean trawling grounds,” in Proceedings of 11th Panhellenic Symposium of Oceanography and Fisheries (Lesvos), 381–385. S. Kordella , M. Geraga , G. Papatheodorou , E. Fakiris & I. M. Mitropoulou (2013). Litter composition and source contribution for 80 beaches in Greece, Eastern Mediterranean: A nationwide voluntary clean-up campaign, Aquatic Ecosystem Health & Management, 16:1, 111-118 Seas at Risk, Single-use plastics and the marine environment: Leverage points for reducing single-use plastics (2017) Flash Eurobarometer 388 – June 2014, Attitudes of Europeans towards Waste Management and Resource Efficiency Special Eurobarometer 468 - October 2017 , Attitudes of European citizens towards the environment View full είδηση

Oλοκληρώθηκε στις 12.30 του Σαββάτου στην Π.Ε. Ξάνθης η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από τις μετρήσεις για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην περιοχή της Ξάνθης, μετά την πυρκαγιά στη βιομηχανία Sunlight. Την παρουσίαση έκανε ο Καθηγητής Σπύρος Ραψομανίκης, επικεφαλής στο Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνικής Σχολής ΔΠΘ. Συνοδεύοταν από την Καθηγήτρια Ρέα Λούπα και την υποψήφια Διδάκτορα του Τμήματος κα Καραλή. Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης Κώστας Ζαγναφέρης ανέφερε στην εισαγωγή του ότι ήταν 3 δύσκολες μέρες όμως φαίνεται ότι δεν υπήρξε καμία καταστροφή. Συνέστησε ψυχραιμία σε όλους αναφερόμενος σε ακραίες δηλώσεις των πρώτων ημερών που δεν χαρακτήρισε όλες τις αντιδράσεις. Ο Σ. Ραψομανίκης σημέίωσε: “Ήταν μια φωτιά που έκαιγε για 6 ώρες . Συγχαρητήρια στην πυροσβεστική για την γρήγορη κατάσβεση που ήταν καταλύτική για να μην επεκταθεί η ρύπανση. Ως ειδικοί και εμείς ανησυχήσαμε γιατί δεν ξέραμε τις συνέβαινε. Την ανησυχία μας τη μεταφέραμε στα προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν. Όταν αρχίσαμε τις αναλύσεις, που τέλειωσαν το βράδυ της Παρασκευής, ανησυχούσαμε, κάτι που δεν συμβάινει πλέον τώρα. ” Κατά την παρουσίαση των στοιχείων ο Καθηγητής αναφέρθηκε στη μεθοδολογία λήψης δειγμάτων σε τρεις δειγματολήπτες από την πρώτη στιγμή στην περιοχή του ατυχήματος και στα Κιμμέρια. Αναφέρθηκε στις μετρήσεις συγκέντρωσης μολύβδου που ήταν ασήμαντες, μάζας αιωρούμενων σωματιδίων, που ήταν οριακάπάνω από τα όρια αλλά δεν εμπνέουν ανησυχία και σε άλλα αιωρούμενα σωματίδια. Επίσης παρουσίασε τα στοιχεία των φίλτρων όπου συλλέχθηκαν τα δείγματα 24ωρης δειγματοληψία. “Ξεχάστε την ιστορία του μολύβδου” “Τελειώστε την υπόθεση με το μόλυβδο, δεν υπάρχει μόλυβδος, όπως μπορούμε να πούμε με υπευθυνότητα (0,04 ug/cm2, χίλιες φορές κάτω από το όριο) . Ως προς τα μέταλλα εντοπίστηκαν ασβέστιο, αλουμίνιο, σίδηρος, μαγνήσιο, χρώμιο , όλα σε απειροελάχιστες συγκεντρώσεις που δεν προκαλούν καμία ανησυχία. Σταματήσαμε να ανησυχούμε και σταματήστε να ανησυχείτε. Ως προς τα αγροτικά προϊόντα δεν υπάρχει καμία ρύπανση, χρειάζεται μόνο πλύσιμο. ” ανέφερε ο Σ. Ραψομανίκης. ’’Ξεχάστε την ιστορία του μολύβδου, είναι χίλιες φορές κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια’’. Μάλιστα, μετά από διαφωνία που παρατηρήθηκε μεταξύ δημοσιογράφων και πολιτικών παραγόντων ο Καθηγητής ανέφερε: “Έπρεπε να είμαστε σίγουροι πριν ενημερώσουμε την κοινή γνώμη για τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Ζω εδώ και αγαπώ την περιοχή, και δηλώνω υπεύθυνα και με την υπογραφή μου ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Καλύψαμε με δικούς μας πόρους όλες τις αναλύσεις και αρνηθήκαμε κάθε χρηματοδότηση του Εργαστηρίου για ευνόητους λόγους” Ασφαλή επιφανειακά ύδατα και πόσιμο νερό Τις μετρήσεις επιβεβαίωσε με μετρήσεις στα επιφανειακά ύδατα το Τμήμα Περιβάλλοντος της ΠΕ Ξάνθης. Επίσης, το Τμήμα Υγιεινής πήρε δείγματα πόσιμου νερού και επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση πόσιμου νερού είναι απολύτως ασφαλής. Καμία ουσία που να αφορά το γενικό πληθυσμό δεν παρουσιάζει συγκεντρώσεις πάνω από το όριο. Όσον αφορά τους πυροσβέστες που πήραν μέρος στην κατάσβεση και την πιθανή τους έκθεση δεν είναι κάτι που μπορέι να το εκτιμηθεί μετά τη φωτιά καθώς δεν μετρήθηκε. Όμως οι πυροσβέστες φορούσαν όλοι μάσκες οξυγόνου κλειστού τύπου, όλα τα μέσα ατομικής προστασίας και ακολούθησαν όλες οι διαδικασίες, αναφέρει ο διευθυντής της ΠΥ ΒΙΠΕ Ξάνθης Κ. Μπλέτσας. View full είδηση

Άλλη μια μεγάλη "διάκριση" για την Ελλάδα. Ο λιγνιτικός σταθμός του Αγίου Δημητρίου στην Κοζάνη αναδείχθηκε για το 2016 ως ο έκτος μεγαλύτερος ρυπαντής σε βαρέα μέταλλα στην ΕΕ. Αυτό καταδεικνύει η ανάλυση που δημοσίευσε στις 29 Μαΐου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος σχετικά με τις περιβαλλοντικές πιέσεις από τις εκλύσεις βαρέων μετάλλων της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται δύο εγκαταστάσεις στην Πολωνία (μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας μετάλλων καθώς και υπόγεια ορυχεία), μία στην Ισπανία (παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων) και δύο στη Γερμανία (τέσσερις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και εγκατάσταση παραγωγής και μεταποίησης μετάλλων στο Ντόρτμουντ και παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων στο Αμβούργο). Τα πρόσφατα δεδομένα από το E-PRTR (ευρωπαϊκό μητρώο για εκλύσεις και μεταφορά ρύπων) περιλαμβάνουν πληροφορίες για τις εκπομπές ρύπων στο περιβάλλον από περίπου 33.000 εγκαταστάσεις στην Ευρώπη για την περίοδο 2007-2016. Οι βιομηχανικές εκλύσεις βαρέων μετάλλων στην Ευρώπη τείνουν να προέρχονται από μικρό αριθμό εγκαταστάσεων, κυρίως επεξεργασίας μετάλλων και μονάδες καύσης για παραγωγή ενέργειας. Από τις 978 εγκαταστάσεις που απελευθέρωσαν βαρέα μέταλλα στην ατμόσφαιρα το 2016, μόλις 18 ήταν υπεύθυνες για περισσότερο από το ήμισυ της περιβαλλοντικής πίεσης, όπως αυτή εκτιμήθηκε από τους ειδικούς του Οργανισμού. Σε κάθε περίπτωση η περιβαλλοντική πίεση από τις βιομηχανικές εκπομπές βαρέων μετάλλων το 2016 ήταν κατά 39% χαμηλότερη από ό, τι το 2010. Ειδικά για τις εκλύσεις ρύπων από την εξόρυξη χαλκού, συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες πηγές περιβαλλοντικής πίεσης. Η συγκεκριμένη αναφορά του Οργανισμού επικεντρώνεται στις απελευθερώσεις ρύπων στον αέρα και το νερό των εξής βαρέων μετάλλων: αρσενικό (As), κάδμιο (Cd), χρώμιο (Cr), χαλκός (Cu), μόλυβδος (Pb), υδράργυρος (Hg) και ψευδάργυρο (Ζη).Τα βαρέα μέταλλα ενοχοποιούνται για βλάβες σε φυτά, ζώα και ανθρώπους (π.χ. επιδράσεις στην ανάπτυξη και αναπαραγωγή κλπ). Τα στοιχεία που δημοσιεύονται αποκτούν ιδιαίτερη αξία εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 2016, ο σταθμός του Αγίου Δημητρίου σημείωσε «χαμηλό» σε εκπομπές υδραργύρου το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία βαρέα μέταλλα. Το 2016 εξέπεμψε 290 Kg υδραργύρου καταλαμβάνοντας την 15η θέση στη σχετική κατάταξη της βάσης δεδομένων του E-PRTR. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση εμφανίζεται βελτιωμένη σε σύγκριση με τις τιμές που έπιανε ο συγκεκριμένος σταθμός το 2011 και 2012, οπότε, όπως αναφέρει ο υπεύθυνος του τομέα ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής, στο WWF Ελλάς κ. Νίκος Μάντζαρης, εξέπεμπε πάνω από 1.000 Kg καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη. «Μπορεί να «κατρακύλησε» στην 15η θέση στον υδράργυρο το 2016 αλλά ήταν πρώτος στην Ευρώπη ανάμεσα σε σταθμούς κάρβουνου σε εκπομπές ενός άλλου βαρέος μετάλλου, του χαλκού με 2.610 κιλά, σκαρφαλώνοντας μια θέση σε σχέση με το 2015. Επίσης, το 2016 βρέθηκε στην τρίτη θέση ανάμεσα σε όλους τους σταθμούς που καίνε κάρβουνο στην Ευρώπη στις εκπομπές αρσενικού με 700 Kg. Την ίδια χρονιά ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου ήταν 8ος στις εκπομπές καδμίου με 60,5 Kg, πίσω από τον λιγνιτικό σταθμό της Καρδιάς που φιγουράρει στη 4η θέση με 104 κιλά. Χάλκινο μετάλλιο πήρε ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου το 2016 στις εκπομπές χρωμίου με 1800 Kg πίσω και πάλι από τα 3.020 κιλά του ΑΗΣ Καρδιάς για τον οποίο πάσχισε ανεπιτυχώς η ελληνική κυβέρνηση να εξασφαλίσει επιπλέον ώρες λειτουργίας (από 17.500 σε 32.000) την 8ετία 2016-2023», αναφέρει ο κ. Μάντζαρης. Σύμφωνα με την ίδια επίσημη βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το 2016, ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου κατατάχθηκε πέμπτος σε εκπομπές νικελίου, ένατος σε εκπομπές μολύβδου και δέκατος στις εκπομπές ψευδαργύρου «με 1.560 κιλά, όπου και πάλι «υστερεί» σε σχέση με τον ΑΗΣ Καρδιάς που εξέπεμψε 2.610 κιλά την ίδια χρονιά», όπως υπογραμμίζει ο κ. Μάντζαρης, προσθέτοντας ότι σε όλα αυτά κανείς πρέπει να συνυπολογίσει και τις εκπομπές σε άλλες επιβλαβείς για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον χημικές ουσίες όπως το διοξείδιο του θείου, τα οξείδια του αζώτου και τη σωματιδική ύλη. Όπως αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά, «τα επίσημα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου είναι από τους πιο ρυπογόνους λιγνιτικούς σταθμούς στην Ευρώπη με ολέθριες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον όχι μόνο εντός αλλά και εκτός Ελλάδας. Παρόλα αυτά η ΔΕΗ εξακολουθεί να καθυστερεί την εγκατάσταση της απολύτως απαραίτητης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας για την οποία έχει δεσμευθεί στα πλαίσια του Μεταβατικού Εθνικού Σχεδίου Μείωσης Εκπομπών (ΜΕΣΜΕ). Πρέπει επιτέλους να σταματήσει να θυσιάζεται η ανθρώπινη υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος στον βωμό εξοικονόμησης πόρων για να χτιστούν νέες λιγνιτικές μονάδες». View full είδηση

Τρεις επιπλέον σταθμοί τοποθετήθηκαν και λειτουργούν στο δίκτυο μέτρησης αιωρούμενων σωματιδίων του δήμου θέρμης, έπειτα από πρωτοβουλία του δημάρχου Θέρμης Θεόδωρου Παπαδόπουλου και μετά τη σύμφωνη γνώμη του δημάρχου Θερμαϊκού Γεωργίου Τσαμασλή. Οι τρεις νέοι σταθμοί τοποθετήθηκαν στο κτήριο ΚΑΠΠΑ 2000 και σε άλλα δύο σημεία της περιοχής Τσαΐρια, η οποία βρίσκεται στα όρια μεταξύ των δύο δήμων, ανάμεσα στο Πλαγιάρι και την Περαία. Ήδη, με μία επίσκεψη στην ιστοσελίδα thermiair μπορεί κανείς να δει μετρήσεις των τριών νέων σταθμών οι οποίοι προστέθηκαν στο υπάρχον δυναμικό των είκοσι πέντε που έχουν τοποθετηθεί σε όλον τον δήμο Θέρμης. Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα παρακολούθησης και καταγραφής των αιωρούμενων σωματιδίων στον δήμο Θέρμης έχει φορέα υλοποίησης το Εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών. Στόχος είναι, μέσα από τη γνώση για τις ατμοσφαιρικές συνθήκες και την ποιότητα του αέρα, η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες, η πρόληψη και η προστασία από τις επιπτώσεις στην υγεία. Τα αιωρούμενα σωματίδια αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία. Οι επιπτώσεις θεωρούνται σημαντικές για μια σειρά από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος και ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά, αναφέρει ο δήμος. Επιπλέον, μέσω της εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται σχετικά με τις συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, την τυχόν υπέρβαση των ορίων και τις τυχόν απαιτούμενες ενέργειες για αποφυγή επιπτώσεων στην υγεία. Στο δίκτυο του thermiair.gr είχαν τοποθετηθεί εδώ και πολύ καιρό 25 σταθμοί μέτρησης σε δημοτικά κτήρια και σχολεία, σε όλο τον δήμο, με έμφαση στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές. Παράλληλα, ένας κινητός σταθμός μέτρησης πραγματοποιεί μετρήσεις που θα χρησιμοποιηθούν για να διερευνηθεί πώς αλλάζει η συγκέντρωση των αιωρούμενων σωματιδίων όσο απομακρυνόμαστε από μια σημαντική πηγή (οδική αρτηρία ή το κέντρο μιας αστικής περιοχής), αλλά και να γίνει ο εντοπισμός τοπικών πηγών που μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά την εγγύτερη περιοχή. Ειδικότερα, σταθμοί λειτουργούν: σε Θέρμη (5 σταθμοί), Βασιλικά (2 σταθμοί), Άγιο Αντώνιο, Αγία Παρασκευή, Λακκιά, Λιβάδι, Μονοπήγαδο, Περιστερά, Σουρωτή, Νέα Ραιδεστός, Νέο Ρύσιο, Ταγαράδες, Τριάδι, Καρδία (2 σταθμοί), Πλαγιάρι (2 σταθμοί), Τρίλοφος (2 σταθμοί) και Κάτω Σχολάρι. Οι σταθμοί αυτοί ανιχνεύουν και μετρούν τα πολύ μικρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 1μm (PM1), τα μικρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2.5μm (PM2.5) και τα μεγάλα σωματίδια με διάμετρο μέχρι 10μm (PM10). Για την καταγραφή των μετρήσεων χρησιμοποιούνται όργανα τελευταίας γενιάς για την παρακολούθηση των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων σε πραγματικό χρόνο. Τα όργανα έχουν ελεγχθεί από ειδικό εργαστήριο στις Η.Π.Α. τόσο σε εργαστηριακές όσο και σε πραγματικές συνθήκες περιβάλλοντος. View full είδηση

Η έκθεση του ΟΟΣΑ για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της Ελλάδας αποτυπώνει τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα, περιέχει όμως και σημεία στα οποία δεν τα πηγαίνουμε καλά. Ως ευκαιρίες χαρακτηρίζει η έκθεση τους φιλόδοξους στόχους για τη σταδιακή απολιγνιτοποίηση και την αξιοποίηση του δυναμικού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την πλούσια βιοποικιλότητα που παρέχει οικοσυστημικές υπηρεσίες και στηρίζει την οικονομία, τη χρηματοδότηση από την ΕΕ για περιβαλλοντικές υποδομές με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και την εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία και το πρόγραμμα δράσης για τη διαχείριση των αποβλήτων σε υψηλότερα επίπεδα στην πυραμίδα ιεράρχησης των αποβλήτων. Ως προκλήσεις, η έκθεση καταγράφει το ενεργειακό μίγμα, που είναι βασισμένο σε μεγάλο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα, την κυριαρχία των οδικών μεταφορών και το γηραιός στόλο οχημάτων, την επικράτηση της υγειονομικής ταφής και τα περιθώρια βελτίωσης των υποδομών για τα απόβλητα, καθώς και τα υψηλά επίπεδα άντλησης γλυκών υδάτων, εξαιτίας των οποίων αναμένονται εντεινόμενες πιέσεις λόγω λειψυδρίας. Ανάμεσα στα κυριότερα σημεία που πρέπει να βελτιωθούν είναι: Ατμοσφαιρική ρύπανση «Εξακολουθούν να καταγράφονται ατμοσφαιρικοί ρύποι στις αστικές περιοχές που υπερβαίνουν τα όρια που τίθενται από την νομοθεσία της ΕΕ, με σοβαρές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία. Η Ελλάδα υστερεί στην ανάπτυξη ενός εθνικού προγράμματος ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», αναφέρει η έκθεση. Αστικά απόβλητα Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, «το 80% των αστικών αποβλήτων καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής και είναι απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος του 50% για την επαναχρησιμοποίηση - ανακύκλωση στην Ελλάδα έως το 2020. Στα μέσα του 2018, περισσότεροι από 50 χώροι διάθεσης αποβλήτων δεν πληρούσαν τις απαιτήσεις της ΕΕ. Εξακολουθούν να υφίστανται μεγάλες ελλείψεις όσον αφορά τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων». Νερό Η Ελλάδα διαθέτει πλούσιους πόρους γλυκών υδάτων, ωστόσο αναμένεται να ενταθούν τα ζητήματα λειψυδρίας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με την έκθεση, «παρατηρείται υπέρμετρη άντληση γλυκών υδάτων εξαιτίας της άρδευσης, η οποία ευνοείται από τη μερική ανάκτηση του κόστους, τις μειωμένες τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και τις διαρροές στο σύστημα διανομής νερού. Προϋποθέσεις για βιώσιμη διαχείριση των υδάτων θα ήταν: οι τιμές να καλύπτουν το κόστος εφοδιασμού και να αντανακλούν την ανεπάρκεια των υδάτων, σε συνδυασμό με αποτελεσματικά γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα». Γερασμένα οχήματα «Ο στόλος οχημάτων στην Ελλάδα είναι από τους γηραιότερους στην Ευρώπη. Η οικονομική κρίση και τα μειωμένα τέλη κυκλοφορίας για παλαιότερα οχήματα αποτέλεσαν αντικίνητρα για την ανανέωσή του. Ο μέσος όρος ηλικίας των επιβατικών οχημάτων στην Ελλάδα είναι 15 χρόνια και των φορτηγών αυτοκινήτων 20 χρόνια», τονίζεται στην έκθεση. Κλιματική αλλαγή Αναφορικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας, ο ΟΟΣΑ επισημαίνει: «Μέχρι το τέλος του αιώνα, η βροχή αναμένεται ότι θα μειωθεί μεταξύ 5% και 19% σε όλη την επικράτεια, ενώ η θερμοκρασία του αέρα προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 3 με 4,5 βαθμούς Κελσίου. Οι πρωταρχικοί συναφείς κίνδυνοι είναι η άνοδος της στάθμης των υδάτων και η έλλειψη γλυκών υδάτων. Χωρίς την ανάληψη δράσης, η κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ κατά 2% ετησίως έως το 2050 και να φθάσει έως και 6% το 2100. Η γεωργία είναι ένας από τους κλάδους που θα δεχθεί το σοβαρότερο πλήγμα, αλλά ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό και στις παράκτιες περιοχές θα επηρεάσει ιδιαίτερα τα έσοδα των νοικοκυριών και την οικονομία. Η χώρα έχει ενισχύσει το πλαίσιο πολιτικής για την προσαρμογή. Ωστόσο, η υλοποίηση είναι σε εξέλιξη. Δεδομένου ότι η αρμοδιότητα για την εκπόνηση σχεδίων δράσης ανήκει στις περιφέρειες, η ανάπτυξη ικανότητας και ο συντονισμός των διαφόρων επιπέδων διοίκησης είναι απαραίτητα στοιχεία για την εναρμόνιση των πολιτικών. Η προσαρμογή μελετάται σε ορισμένες στρατηγικές, αλλά θα πρέπει να παρακολουθείται η πρόοδος όσον αφορά την ύδρευση, τη γεωργία και τον τουρισμό». Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι «ακραία καιρικά φαινόμενα όπως κύματα καύσωνα, ξηρασία, πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές καταγράφονται συχνά. Οι δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2018 ήταν από τις φονικότερες στον κόσμο ως προς την απώλεια ανθρώπινων ζωών. Συνολικά, εκδηλώθηκαν 34 δασικές πυρκαγιές που έκαψαν 120.660 στρέμματα γης, εκ των οποίων 23.310 στρέμματα ανήκαν σε προστατευόμενες περιοχές Natura 2000. Το ελληνικό δίκτυο Natura ήταν, σε όρους έκτασης, το έκτο κατά σειρά μεταξύ αυτών που υπέστησαν το σοβαρότερο πλήγμα στην ΕΕ το 2018». View full είδηση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση βελτιώνεται σιγά – σιγά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά εξακολουθεί να προκαλεί σχεδόν μισό εκατομμύριο πρόωρους θανάτους ετησίως, δήλωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) στην ετήσια έκθεσή του. Αν και τα επίπεδα μόλυνσης μειώθηκαν ελαφρά το 2015, παραμένουν πολύ υψηλότερα από τα πρότυπα που έχουν τεθεί τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, αναφέρει η έκθεση. Τα ευρήματα έρχονται λίγες μόνο εβδομάδες μετά την ανακοίνωση από την ΕΕ ότι τα περισσότερα κράτη μέλη δεν ανταποκρίνονται στους στόχους της που έχουν τεθεί για την ποιότητα του αέρα. Ο ΕΟΠ δήλωσε ότι η έκθεση σε σωματίδια λεπτής ρύπανσης γνωστά ως PM2,5 ήταν υπεύθυνη για περίπου 391.000 πρόωρους θανάτους στο μπλοκ των 28 χωρών το 2015. Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι 76.000 πρόωροι θάνατοι συνδέονταν με το διοξείδιο του αζώτου και περίπου 16.400 με το όζον του εδάφους στις χώρες της ΕΕ τον ίδιο χρόνο. Τα λεπτά σωματίδια ρύπανσης έχουν συνδεθεί με αναπνευστικές νόσους και καρδιακά προβλήματα, με το PM2,5, που θέτει και τους μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία καθώς μπορεί να διεισδύσει βαθιά στους πνεύμονες. Ο ΕΟΠ ανέφερε ότι μια ευρύτερη αξιολόγηση που περιλαμβάνεται στην έκθεση διαπίστωσε ότι οι πρώιμοι θάνατοι που οφείλονται σε ΑΣ 2,5 μειώθηκαν κατά περίπου μισό εκατομμύριο από το 1990. Η μείωση αυτή οφειλόταν σε ευρωπαϊκές πολιτικές για την ποιότητα του αέρα και σε τοπικά μέτρα «που έχουν οδηγήσει, για παράδειγμα, σε καθαρότερα αυτοκίνητα, βιομηχανία και παραγωγή ενέργειας». «Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας αόρατος δολοφόνος και πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την αντιμετώπιση των αιτιών της», δήλωσε ο Hans Bruyninckx, εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού. View full είδηση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες, προειδοποίησαν κατά τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος τα Ηνωμένα Έθνη, με 9 στους 10 ανθρώπους στον πλανήτη να αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει μια εντεινόμενη, παγκόσμια κρίση υγείας, η οποία ήδη ευθύνεται για περίπου επτά εκατομμύρια θανάτους ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, για τα μέσα μεταφοράς και για την βιομηχανία συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ είναι και η κύρια πηγή των εκπομπών άνθρακα που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η αντιμετώπιση και των δύο αυτών προβλημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει σημαντικά τη δημόσια υγεία. Ακολουθούν κάποια σημαντικά γεγονότα αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης του αέρα στον άνθρωπο: 1. Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει 800 ανθρώπους την ώρα ή 13 το λεπτό, δηλαδή τρεις φορές περισσότερους από τον ετήσιο αριθμό των θυμάτων της φυματίωσης, της ελονοσίας και του AIDS μαζί. 2. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιοι ρυπαντές συμβάλλουν τόσο στην κλιματική αλλαγή, όσο και στην τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανάμεσά τους ο μαύρος άνθρακας ή αιθάλη-- που παράγονται από την αναποτελεσματική καύση σε πηγές όπως οι φούρνοι και οι ντιζελοκινητήρες--και το μεθάνιο. 3. Οι πέντε κυριότερες πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η καύση ορυκτών καυσίμων σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση ξύλων και άλλων βιομαζών για το μαγείρεμα, η θέρμανση και ηλεκτροδότηση των σπιτιών, η βιομηχανία, ανάμεσά τους και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και οι γεννήτριες ντίζελ, τα μέσα μεταφοράς και ειδικά τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, η κτηνοτροφία, περιλαμβανομένων των ζώων που παράγουν μεθάνιο και αμμωνία, οι ορυζώνες που παράγουν μεθάνιο και η καύση των γεωργικών απόβλητων, η καύση απόβλητων σε εξωτερικούς χώρους και η υγειονομική ταφή οργανικών απόβλητων. 4. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα νοικοκυριά προκαλεί κάθε χρόνο περίπου 3,8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, η μεγάλη πλειονότητα εκ των οποίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και σχεδόν το 60% από αυτούς τους θανάτους αφορούν γυναικόπαιδα. 5. Το 93% των παιδιών σε όλον τον κόσμο ζουν σε περιοχές όπου τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που έχει θέσει ο ΠΟΥ, με 600.000 παιδιά κάτω των 15 ετών να έχουν πεθάνει από λοιμώξεις του αναπνευστικού το 2016. 6. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας ευθύνεται για το 26% των θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια, το 24% των θανάτων από εγκεφαλικά, το 43% από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το 29% από καρκίνο των πνευμόνων. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά (η ρύπανση της ατμόσφαιρας) σχετίζεται, μεταξύ άλλων προβλημάτων υγείας, με την γέννηση λιποβαρών βρεφών, άσθμα, παιδικούς καρκίνους, παχυσαρκία, ανεπαρκή ανάπτυξη των πνευμόνων και αυτισμό. 7. Το 97% των πόλεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος με περισσότερους από 100.000 κατοίκους δεν πληρεί τα κατώτερα επίπεδα ποιότητας του αέρα που θέτει ο ΠΟΥ και στις χώρες υψηλού εισοδήματος το 29% των πόλεων απέχει από τα επιτρεπόμενα όρια. 8. Σχεδόν το 25% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την ύλη των μικρών σωματιδίων στα αστικά κέντρα προκαλείται από την κίνηση στους δρόμους, το 20% από την καύση οικιακών καυσίμων και το 15% από την λειτουργία των βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της παραγωγής ηλεκτρισμού. 9. Η διατήρηση των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη "αρκετά πιο κάτω" από τους 2 βαθμούς Κελσίου--όπως έχουν δεσμευτεί με τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή του 2015 να πράξουν οι κυβερνήσεις--θα μπορούσε να σώζει περίπου ένα εκατομμύριο ζωές τον χρόνο έως το 2050 και μόνο μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. 10. Στις 15 χώρες που εκπέμπουν τα αέρια που ευθύνονται περισσότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη το κόστος της μόλυνσης της ατμόσφαιρας για τη δημόσια υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περισσότερο από το 4% του ΑΕΠ. View full είδηση

Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος σε ολάκερο τον κόσμο που να μην υποφέρει από την πλαστική ρύπανση. Σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων, καθημερινά εναποτίθενται περί τα 132 μικροπλαστικά σωματίδια, ανά τετραγωνικό μέτρο, στα πιο απομονωμένα δημόσια πάρκα αλλά και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας και αδιατάρακτης φύσης των Νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής, είτε με τη βοήθεια του αέρα είτε της βροχής. Περισσότεροι από έντεκα τόνους μικροπλαστικών θραυσμάτων εκτιμάται ότι επικάθονται και μολύνουν τα εδάφη σε ετήσια βάση. Ακίνδυνο; Μπα! Για κανέναν πολίτη του κόσμου ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ Η νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Science αποκαλύπτει όχι μόνο το μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης της υδρογείου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο «ταξιδεύουν» τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών θραυσμάτων -τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο- με τη βοήθεια του ανέμου και της βροχής. Υπολογίστηκε ότι περίπου έντεκα δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών μικροσκοπικών σωματιδίων θα συσσωρευτούν στο περιβάλλον μέχρι το 2025. Εμείς οι άνθρωποι όταν πετάμε τα πλαστικά απορρίμματά μας στα σκουπίδια και όχι στους κάδους ανακύκλωσης γνωρίζουμε πλέον ότι, καθώς τα πλαστικά είναι πολύ δύσκολο να βιοαποδομηθούν, «σπάνε» σε μικρά κομμάτια -πολλών μεγεθών, από έναν κόκκο ρυζιού έως μικρότερα και από ένα μόριο σκόνης- και διαρρέουν στο περιβάλλον. Θάλασσες, ποτάμια, λίμνες, βουνά είναι βαριά τραυματισμένα από την πλαστική ρύπανση όπως άλλωστε και η ατμόσφαιρα. Η νέα επιστημονική έρευνα αποτύπωσε το πώς αυτά τα μικρά πλαστικά σωματίδια μεταφέρονται, τι αποστάσεις διανύουν με τη βοήθεια του αέρα ή της βροχής, αν μολύνουν μόνο σε τοπικό επίπεδο (κοντά δηλαδή στο σημείο απόρριψής τους) τα εδάφη αλλά και -εφόσον έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν- πόσο μακριά καταφέρνουν να «πετάξουν». Κατέγραψαν όμως και τις πηγές της μόλυνσης (π.χ. αστικά κέντρα) όπως και την ταυτότητα των μικροπλαστικών αυτών σωματιδίων (από τι υλικό προέρχονται, ρούχα, πλαστικές συσκευασίες κ.ά.). Οι επιστήμονες που εκπόνησαν την έρευνα, υπό την καθοδήγηση της Janice Brahney επίκουρης καθηγήτριας διαχείρισης και προστασίας των υδροφόρων οριζόντων στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, πέρασαν έναν ολόκληρο χρόνο συλλέγοντας μικροπλαστικά θραύσματα από έντεκα εθνικά πάρκα και προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης των νοτιοδυτικών πολιτειών της Αμερικής. Χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο μπόρεσαν να εξετάσουν ξεχωριστά τα σωματίδια που «προσγειώνονταν» στο έδαφος τις ημέρες ξηρασίας και ξεχωριστά όσα μικροπλαστικά «έπεφταν» από τον ουρανό τις βροχερές ημέρες ή όταν χιόνιζε. Κατέγραψαν, ακόμη, τις ιδιαιτερότητες της «συμπεριφοράς» τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στην ατμόσφαιρα. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας ανέδειξαν το αποτροπιαστικό μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης· αποτροπιαστικό καθώς αφορά μονάχα τις προαναφερθείσες περιοχές και όχι την υδρόγειο. Οπως ήδη γνωρίζουμε, με τη βοήθεια του αέρα, μόρια σκόνης που έρχονται από περιοχές όπως η έρημος της Σαχάρα, μπορούν να «ταξιδέψουν» περίπου στη μισή επιφάνεια της Γης προτού να πέσουν στο έδαφος. Με τον ίδιο τρόπο αποδείχτηκε ότι ταξιδεύουν και τα κάθε λογής μικροπλαστικά θραύσματα. Οι επιστήμονες με την μέθοδο Fourier (Φασματοσκοπία Υπερύθρου Μετασχηματισμού Fourier) καταμέτρησαν τον ακριβή αριθμό μικροπλαστικών JANICE BRAHNEY / UTAH STATE UNIVERSITY Περισσότεροι λοιπόν από χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών επικάθονται και συσσωρεύονται στα πιο απομονωμένα και προστατευόμενα εδάφη (εθνικά πάρκα και άγρια φύση) των νοτιοδυτικών πολιτειών και εισχωρούν στα οικοσυστήματα, κάθε χρόνο. Χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών ισοδυναμούν, κατά τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, με το βάρος 120 έως 300 εκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών νερού. Αρα, εύκολα αναρωτιέται κανείς, πόσα από αυτά τα μικροσωματίδια καταλήγουν στους πνεύμονες των ανθρώπων διά της αναπνοής, τα οποία λόγω της προέλευσης αλλά και σύστασής τους κουβαλάνε στο σώμα τους την ιστορία τους που είναι καθόλα βρόμικη; Βρόμικη γιατί κουβαλάνε χημικές ενώσεις, φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα. Καταλήγουν όμως και στο στομάχι των ανθρώπων διαμέσου της τροφικής αλυσίδας. Γι’ αυτό και η πλαστική ρύπανση μας αφορά όλους, αφού δεν είναι τοπικό φαινόμενο αλλά τραγική παγκόσμια πραγματικότητα. Τα ψαράκια που καταναλώνουμε ή το κρέας, όταν ήταν ζωντανά βοσκούσαν είτε στα θαλάσσια λιβάδια είτε στα χερσαία. Και μαζί με πλαγκτόν, άλλα ψαράκια, μαλάκια, χορτάρι ή ό,τι άλλο, έφαγαν και μικροπλαστικά, τα οποία βρίσκονται πλέον παντού σύμφωνα με τους επιστήμονες όλου του κόσμου. Στις πόλεις, στους πάγους της Αρκτικής μέχρι την πιο απάτητη βουνοκορφή. Ας μην ξεχνάμε ότι η πρώτη επίσημη «ανέλκυση» μικροπλαστικών από τους ωκεανούς έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1970. Επομένως, τρώγοντάς, αναπνέοντας, πίνοντας νερό, δηλαδή κάνοντας τα απαραίτητα για να ζήσουμε, καταναλώνουμε και αποθηκεύουμε στο πεπτικό, αναπνευστικό μας σύστημα μικροπλαστικά σωματίδια. Δεν θα αναρωτηθούμε αν είναι καλό για την υγεία μας – είναι δεδομένο το αρνητικό αποτύπωμα, αλλά θα χρησιμοποιήσουμε την πληροφορία για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που ίσως μέχρι τώρα δεν είχαμε καταλάβει. Οτι κάθε πράξη μας έχει αποτέλεσμα. Κάποιος μπορεί να πετάει το μπουκάλι του νερού του στον δρόμο της γειτονιάς του και τα κομμάτια αυτού του μπουκαλιού να τα καταναλώσει ένας κάτοικος μακριά, στο αντικρινό μισό του πλανήτη, στο ψάρι του, στο μπιφτέκι, στο νερό που πίνει ή στον αέρα που αναπνέει. Γιατί αυτό ακριβώς μπόρεσαν να καταγράψουν οι επιστήμονες που εκπόνησαν την εν λόγω έρευνα. Και απέδειξαν ότι τα περισσότερα μικροπλαστικά που περισυνέλεξαν ήταν συνθετικές μικροΐνες, δηλαδή προέρχονταν από συνθετικά υφάσματα (ως γνωστόν σε κάθε πλύση που βάζουμε, χίλιες εννιακόσιες συνθετικές ίνες καταλήγουν στη θάλασσα μέσω της αποχέτευσης - https://archipelago.gr/ti-kanoume/ergastiriaki-erevna/mikroplastika/). Ο υπόλοιπος όγκος μικροπλαστικών είχε πηγή προέλευσης: χαλιά, μοκέτες, συσκευασίες από υλικά βαφής και καλλυντικών, εξοπλισμό κατασκήνωσης κ.ά., και δυστυχώς οι ερευνητές βρήκαν ποσότητες μκροπλαστικών σε κάθε ένα δείγμα που συνέλεξαν. Αναλύοντας επίσης τις καιρικές συνθήκες και τη συσσώρευση μορίων σκόνης στα εθνικά πάρκα και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης, οι επιστήμονες μπόρεσαν να καταγράψουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης των συγκεκριμένων περιοχών από τις τριγύρω πόλεις αλλά και τον μηχανισμό «πτήσεων» των πλαστικών σωματιδίων σε ολόκληρο τον πλανήτη, μηχανισμός που λειτουργεί όπως ακριβώς ο «κύκλος σκόνης», ο τρόπος δηλαδή που μεταφέρεται η φυσική σκόνη. Συγκεκριμένα, το 4% στο σύνολο των μορίων σκόνης που εξετάστηκαν, ήταν μικροπλαστικά. Τα μικροπλαστικά που εναποτέθηκαν στα εδάφη κατά τη διάρκεια καταιγίδων ήταν μεγαλύτερου μεγέθους και έφτασαν με τη βοήθεια των ανέμων που φυσούσαν από τη μεριά κατοικημένων περιοχών, παρατήρηση που έδειξε ότι η υγρή εναπόθεση μετέφερε θραύσματα που προέρχονταν από τις τριγύρω πόλεις και ότι τα μεγαλύτερου μεγέθους μικροπλαστικά ανιχνεύονται πιο κοντά στο σημείο όπου βιοαποδομούνται. Ενώ τα μικροπλαστικά σωματίδια που «προσγειώθηκαν» κατά τη διάρκεια ξηρής εναπόθεσης ήταν μικρότερου μεγέθους, πολύ περισσότερα σε αριθμό και μεταφέρθηκαν μέσω ρευμάτων αέρα από υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, παρατήρηση που ανέδειξε ότι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, αν πούμε ότι «βρέχει ο ουρανός μικροπλαστικά» θα είμαστε απόλυτα ακριβείς. View full είδηση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί μείζονα κίνδυνο για τη δημόσια υγεία όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και άλλων έγκριτων διεθνών οργανισμών. Σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο σε σύγκριση με την ελονοσία και το AIDS/HIV μαζί, ενώ τα παιδιά που μεγαλώνουν σε περιοχές με καθαρό αέρα αναπτύσσουν μεγαλύτερους και υγιέστερους πνεύμονες. Με άλλα λόγια, η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν είναι απλώς μια δύσοσμη όχληση, αλλά και ένα τεράστιο κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόβλημα που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής. Μια λύση θα ήταν να αντικαταστήσουμε τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες άνθρακα είτε με μεγάλες μονάδες ΑΠΕ συνδυαστικά με αντλησιοταμίευση είτε έστω με πιο σύγχρονες, αντιρρυπαντικές μονάδες άνθρακα που θα ενσωματώνουν τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα. Μια πιο άμεση, ευκολότερη στην υλοποίηση και αποδοτικότερη λύση θα ήταν η απόσυρση ιδιαιτέρως ρυπογόνων οχημάτων -όπως τα ταξί που δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα στο κέντρο της Αθήνας- με άλλα πιο σύγχρονα. Μια νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά υποστηρίζει ότι το 25% των αυτοκινήτων και των φορτηγών ευθύνεται για το 90% της ρύπανσης από το σύνολο των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους των πόλεων. Οι επιστήμονες διενήργησαν επιτόπιες μετρήσεις σε 100.000 οχήματα από ειδικούς αισθητήρες αξιολόγησης της ποιότητας του αέρα, εγκατεστημένους στην Κόλετζ Στρητ, έναν από τους πιο κεντρικούς δρόμους του Τορόντο. Το 25% των πιο ρυπογόνων οχημάτων εξέπεμψαν το 95% του “μαύρου” άνθρακα, κοινώς της αιθάλης, το 93% του μονοξειδίου του άνθρακα και το 76% των πτητικών οργανικών ενώσεων όπως βενζόλιο, τολουόλιο, αιθυλοβενζόλιο και ξυλόλια, μερικά από τα οποία είναι γνωστά καρκινογόνα. “Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο που βρήκαμε είναι το τεράστιο εύρος των αιτιών των εκπομπών” αναφέρει o ερευνητής Γκρεγκ Έβανς, ειδικός σε θέματα αερολυμάτων. “Η εξέταση στις εκπομπές μεμονωμένων οχημάτων έδειξε ότι το ύψος τους εξαρτάται από πλήθος παραγόντων: πώς οδηγείς, πόσο γρήγορα επιταχύνεις, την ηλικία του οχήματος και τη συντήρησή του”. Αυτό σημαίνει ότι εάν από τους δρόμους των ελληνικών πόλεων εξαφανιστούν τα παλιά πετρελαιοκίνητα φορτηγά, τα ασυντήρητα ταξί (δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα) και τα τεράστια SUV μεγάλου κυβισμού θα δούμε άμεσα θετικά αποτελέσματα στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Πηγή: http://www.econews.g...rypansi-122067/ Click here to view the είδηση

Ακόμα μία καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωδικαστήριο κόστισε η προσπάθεια των ελληνικών αρχών να υποβαθμίσουν τη νιτρορρύπανση σε 12 περιοχές της χώρας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα καθώς διαπίστωσε ότι, παρά τις εξηγήσεις που δόθηκαν, η χώρα μας αμέλησε να χαρακτηρίσει τις περιοχές αυτές «ευπρόσβλητες» και να λάβει μέτρα για την προστασία τους. Ο χαρακτηρισμός των περιοχών που αντιμετωπίζουν προβλήματα νιτρορρύπανσης (από λιπάσματα) ή ευτροφισμού ως ευπρόσβλητων και η λήψη μέτρων επιβάλλονται από την κοινοτική νομοθεσία. Το 2010, η Ελλάδα κατήρτισε έναν κατάλογο με τα ευπρόσβλητα υδατικά σώματα, τον οποίο η Επιτροπή χαρακτήρισε ελλιπή. Οι κοινοτικές αρχές ζήτησαν να επεκταθεί ο χαρακτηρισμός στις περιοχές του ποταμού Εβρου, της Θεσσαλονίκης, της Πέλλας, της Ημαθείας και της Θεσσαλικής πεδιάδας, του Νομού Εύβοιας, της Βορείου Πελοποννήσου (περιοχές Κορίνθου, Κάτω Αχαΐας, Λουσικών, Αράξου, Σφαγαίικων και Αιγίου), της Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου (περιοχή των Νομών Μεσσηνίας και Ηλείας), της Ανατολικής Πελοποννήσου (περιοχές Σπάρτης, Ελους-Σκάλας και Λεωνιδίου), της Ανατολικής Κρήτης, της Ανατολικής Αττικής και του ποταμού Ασωπού. Οι ελληνικές αρχές υποστήριξαν μεν ότι η αναθεώρηση των ευπρόσβλητων περιοχών είναι υπό εξέλιξη, εκτίμησαν δε ότι οι περιοχές που ζητεί η Επιτροπή δεν πρέπει οπωσδήποτε να χαρακτηριστούν ευπρόσβλητες ζώνες σε όλη την έκτασή τους. Ωστόσο οι ελληνικές αρχές δεν αμφισβήτησαν ότι στις περιοχές αυτές η περιεκτικότητα σε νιτρικά ιόντα είναι πάνω από τα όρια, ενώ παραδέχθηκαν ότι ορισμένες μάζες γλυκών υδάτων που έχουν προσβληθεί από φαινόμενο ευτροφισμού δεν ελήφθησαν υπόψη. «Η Ελληνική Δημοκρατία, καθόσον δεν χαρακτήρισε “ευπρόσβλητες” ορισμένες ζώνες, στις οποίες παρατηρείται παρουσία μαζών υπόγειων ή επιφανειακών υδάτων που προσβάλλονται από συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων μεγαλύτερες από 50 mg/l και/ή από φαινόμενο ευτροφισμού, και δεν εκπόνησε τα προγράμματα δράσεως σχετικά με τις ζώνες αυτές εντός ενός έτους μετά τον εν λόγω χαρακτηρισμό, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της Οδηγίας 91/676/ΕΟΚ, για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης», καταλήγει η απόφαση. Υπενθυμίζεται ότι η παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων νιτρικών ενώσεων στο υπέδαφος και στα νερά προέρχεται από ανεξέλεγκτη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων, ενώ παρατηρείται και σε περιοχές με ζωικά απόβλητα. Πηγή: http://www.kathimeri...ai-nea-katadikh Click here to view the είδηση

Οταν το κόστος των επιπτώσεων της άκρατης οικονομικής ανάπτυξης στο περιβάλλον υποτιμάται ή παραβλέπεται, η αποτίμησή του σε δολάρια ίσως είναι ικανή να «συγκινήσει» ακόμη και τους πιο δύσπιστους τεχνοκράτες. Στο συγκλονιστικό ποσό του 1,6 τρισ. δολαρίων τον χρόνο ανέχεται το κόστος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που ισοδυναμεί με περίπου το ένα δέκατο του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος του συνόλου της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως είχε διαμορφωθεί το 2013. Το υπέρογκο αυτό κόστος προέρχεται από τους περίπου 600.000 πρόωρους θανάτους και τις ασθένειες που προκλήθηκαν από την ατμοσφαιρική ρύπανση στην ευρωπαϊκή περιφέρεια το 2010. Πρώτη καταμέτρηση Το οικονομικό κόστος των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ευρώπη είναι η πρώτη αξιολόγηση της οικονομικής επιβάρυνσης από θανάτους και ασθένειες που προκύπτουν από την εξωτερική και την εσωτερική ρύπανση του αέρα στις 53 χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, συμπεριλαμβανομένων και κρατών εκτός Ε.Ε., όπως η Νορβηγία και η Ελβετία. Αν και είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί μια σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, οι δαπάνες σε ανθρώπινο και οικονομικό επίπεδο δεν είχαν κατηγοριοποιηθεί μέχρι σήμερα. Βασικά συστατικά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποτελούν τα μικρά σωματίδια που προέρχονται από τις εξατμίσεις των οχημάτων ντίζελ, και το διοξείδιο του αζώτου, ένα αέριο που μπορεί να εμποδίσει την αναπνοή σε ευπαθή άτομα. Μόνο το οικονομικό κόστος των θανάτων από την ατμοσφαιρική ρύπανση αντιπροσωπεύει πάνω από 1,4 τρισ. δολάρια. Προσθέτοντας ακόμη ένα 10% σε αυτό, ως το κόστος των ασθενειών που προέρχονται από τη ρύπανση του αέρα, φτάνουμε στο ποσό του 1,6 τρισ. δολαρίων. Στην ουσία, το ποσό αυτό αντιστοιχεί με εκείνο που θα έπρεπε να πληρώσουν οι κοινωνίες -εάν ήταν διατεθειμένες- προκειμένου να αποφύγουν αυτούς τους θανάτους και τις ασθένειες με τις αναγκαίες παρεμβάσεις που απαιτούνται. Ανησυχητικοί ρυθμοί Σε 10 από τις 53 χώρες της περιοχής, το κόστος αυτό είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 20% του ΑΕΠ τους. Σε πολλές χώρες της ανατολικής Ευρώπης το οικονομικό κόστος του βρόμικου αέρα είναι πάνω από 10% του ΑΕΠ τους. Σε απόλυτο οικονομικό κόστος, η πρώτη δεκάδα στη λίστα κυριαρχείται από μεγάλες οικονομίες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Ιταλία. Στο Λονδίνο, για παράδειγμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επιδεινωθεί τόσο που η Ευρωπαϊκή Ενωση προτίθεται να επιβάλει πρόστιμα στην τοπική αυτοδιοίκηση για τα έτη κατά τα οποία η έκταση της ρύπανσης έχει υπερβεί τα ευρωπαϊκά όρια για τους ρύπους. Στην Ελλάδα το σχετικό κόστος από την ατμοσφαιρική ρύπανση αντιστοιχεί σε 22.785 δολάρια και στο 7,1% του εθνικού ΑΕΠ. Χειρότερα οι «φτωχοί» Πάνω από το 90% των πολιτών της Ευρώπης εκτίθενται σε ετήσια επίπεδα υπαίθριων αιωρούμενων σωματιδίων που ξεπερνούν τα όρια των τιμών που έχουν τεθεί από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα. Συνέπεια αυτού ήταν η πρόκληση 482.000 πρόωρων θανάτων το 2012 από καρδιακά και αναπνευστικά νοσήματα, παθήσεις των αιμοφόρων αγγείων και εγκεφαλικά επεισόδια και από καρκίνο των πνευμόνων. Την ίδια χρονιά, η ρύπανση του αέρα των εσωτερικών χώρων οδήγησε σε επιπλέον 117.200 πρόωρους θανάτους, με πέντε φορές περισσότερους στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος σε σχέση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος. Τον περασμένο Μάρτιο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποίησε ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πεθάνουν πρόωρα κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών από την ατμοσφαιρική ρύπανση, εξαιτίας της αποτυχίας των κυβερνήσεων να λάβουν δραστικά μέτρα. Αλλά και ακόμη μία έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον ΠΟΥ και την Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη του ΟΗΕ (UNECE) διαπιστώνει ότι ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους αρρωσταίνει ή πεθαίνει πρόωρα από την ρύπανση του περιβάλλοντος. «Η μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας έχει γίνει κορυφαία πολιτική προτεραιότητα. Η ποιότητα του αέρα θα είναι ένα βασικό θέμα στην επόμενη διάσκεψη των Ευρωπαίων υπουργών Περιβάλλοντος που θα πραγματοποιηθεί στη Γεωργία το 2016», λέει ο Christian Friis Bach, εκτελεστικός γραμματέας της UNECE. «Πενήντα μία χώρες αναζητούν σήμερα την εξεύρεση κοινών λύσεων στο πλαίσιο της σύμβασης της UNECE για τη διαμεθοριακή ρύπανση της ατμόσφαιρας. Το έργο αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να μειωθεί η ρύπανση του αέρα ακόμη περισσότερο και να μην επεκτείνεται σε άλλες χώρες και σε άλλες περιοχές», λέει ο ίδιος. Πηγή: http://www.efsyn.gr/...6-tris-dolarion Click here to view the είδηση

Η δημοτική αρχή του Παρισιού ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει δραστικά τον επιτρεπόμενο αριθμό αυτοκινήτων στους δρόμους της γαλλικής πρωτεύουσας από σήμερα Δευτέρα 23 Μαΐου μετά από πολυήμερες υπερβάσεις των ορίων μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται για την τρίτη μόλις φορά που επιβάλλεται αντίστοιχο μέτρο. Σήμερα, δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία των οχημάτων με μονούς αριθμούς κυκλοφορίας εκτός εάν μεταφέρουν τρεις ή περισσότερους επιβάτες ή κυκλοφορούν λόγω άλλης ανάγκης. Την προηγούμενη εβδομάδα, η ατμοσφαιρική ρύπανση συνοδεύτηκε ένα πέπλο αιθαλομίχλης που κάλυψε τον Πύργο του Άιφελ και τα μικροσωματίδια PM10, με διάμετρο κάτω των 10 μικρομέτρων, αυξήθηκαν πάνω από τα επιτρεπόμενα επίπεδα που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Για τα σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 10 μικρόμετρα (ΡΜ10), το προτεινόμενο όριο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) είναι 80 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Τα σωματίδια αυτά δημιουργούνται από οχήματα, συστήματα θέρμανσης και ρύπους βαριάς βιομηχανίας, και περιλαμβάνουν επίσης τα σωματίδια ΡΜ2.5 με διάμετρο 2,5 μικρόμετρα, τα οποία είναι ακόμα πιο επιβλαβή καθώς μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και να προκαλέσουν καρκίνο. Σύμφωνα με την ΜΚΟ Airparif που παρακολουθεί την ατμοσφαιρική ρύπανση στο Παρίσι, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα και κατά την εβδομάδα που διανύουμε. Παράλληλα με τους περιορισμούς στην κίνηση των οχημάτων, οι δημόσιες συγκοινωνίες ήταν δωρεάν χθες Κυριακή 22 Μαρτίου όπως και σήμερα Δευτέρα 23 Μαρτίου, ενώ τα προγράμματα ενοικίασης ποδηλάτων και ηλεκτρικών αυτοκινήτων προσφέρουν δωρεάν μετακινήσεις. Η λήψη αντίστοιχων μέτρων πέρυσι συνέβαλε στη μείωση της κίνησης κατά 18% και των μικροσωματιδίων κατά 6%. Πηγή: http://www.econews.g...rypansi-121339/ Click here to view the είδηση

Χιλιάδες κυβικά καυσαερίων διοχετεύτηκαν για μια ακόμη φορά στην ατμόσφαιρα από τις καμινάδες στο διυλιστήριο των ΕΛΠΕ στην Ελευσίνα το μεσημέρι της Δευτέρας 2 Φεβρουαρίου, καθώς οι βασικές μονάδες του διυλιστηρίου «έπεσαν». Το νέο ρυπαντικό επεισόδιο διήρκεσε έως τα ξημερώματα της Τρίτης 3 Φεβρουαρίου και με τη συνδρομή των νοτιάδων των τελευταίων ημερών επέφερε περισσότερη δυσοσμία στους γειτονικούς οικισμούς. Ενα ακόμη μικρότερο ρυπαντικό επεισόδιο είχε καταγραφεί και στις 30 του περασμένου Δεκέμβρη. Το συμβάν έγινε γνωστό από την Κίνηση Πολιτών ECOELEUSIS που δραστηριοποιείται στην Ελευσίνα και το Θριάσιο, καθώς δεν εκδόθηκε καμία ανακοίνωση ούτε από τις ελεγκτικές αρχές, ούτε από τις Δημοτικές Αρχές Ελευσίνας και Μάνδρας, ούτε από την εταιρεία, η οποία -κατά τα λοιπά- περηφανεύεται τον τελευταίο καιρό για την «αριστοποίηση» και τις «περιβαλλοντικές επιδόσεις» του «πιο σύγχρονου διυλιστηρίου της Ευρώπης». Μάλιστα, σύμφωνα με την ECOELEUSIS, «η εταιρεία διοργανώνει επιλεκτικές ξεναγήσεις δημοσιογράφων στο διυλιστήριο και προκαλεί πανομοιότυπα δημοσιεύματα στα μέσα ενημέρωσης, copy-paste της κατευθυνόμενης πληροφόρησης που παρέχουν τα δελτία Τύπου των ΕΛΠΕ!». Κι αυτά συμβαίνουν σχεδόν δεκατέσσερις μήνες μετά την τελευταία αυτοψία στο διυλιστήριο από την αποδεκατισμένη Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος που ακόμη δεν έχει καταφέρει να συντάξει την έκθεση ελέγχου της εγκατάστασης. Κατά τα λοιπά, η Ελευσίνα ετοιμάζεται να θέσει υποψηφιότητα, ώστε να αναδειχθεί «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021». Πηγή: http://www.efsyn.gr/...-elpe-eleysinas Click here to view the είδηση