Αναζήτηση στην κοινότητα

Οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή. Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) μεταξύ 1961 και 2018 σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή ΕΕ των 27 και τη Βρετανία). Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια». Από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 φτάσαμε σε μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015. «Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης Τερέζα Μπρας του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά». Πρώτο θύμα ξηρασίας τα σιτηρά Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές» πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.Τα πρώτα θύματα είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη. «Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%», διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας. Στροφή σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν «στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος». Αυτό «απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων», σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του La Nova School στη Λισαβόνα. Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει «επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα», είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη. Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη «προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών». View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή γίνεται όλο και πιο απειλητική για την ανθρωπότητα. Το 2019 καταγράφηκαν 308 φυσικές καταστροφές, το 77% των οποίων αφορούσε το κλίμα, σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση για τις Καταστροφές στον Κόσμο (World Disasters Report) του 2020, η οποία δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ) σήμερα στη Γενεύη. Σύμφωνα με αυτήν, 97,6 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν το 2019 από φυσικές καταστροφές όπως καταιγίδες, καύσωνες και πλημμύρες, ενώ πέθαναν εξ αιτίας τους 24.396 άνθρωποι. «Μακροπρόθεσμα, η αλλαγή του κλίματος είναι μεγαλύτερη πρόκληση από την πανδημία του κορωνοϊού. Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει επειγόντως να δράσει για να σταματήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα τελευταία δέκα χρόνια, οι φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα είχαν ως συνέπεια περισσότερους από 410.000 νεκρούς, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων σε φτωχές χώρες. Ο αριθμός των ακραίων καιρικών φαινομένων αυξήθηκε κατά 35% από τη δεκαετία του 1990», δήλωσε ο Κρίστιαν Ρόιτερ (Christian Reuter), γενικός γραμματέας του γερμανικού Ερυθρού Σταυρού, στην εφημερίδα του Βερολίνου «Tagesspiegel». View full είδηση

Σε παγκόσμιο επίπεδο ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν κατά 0,05 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός από τον ίδιο μήνα το 2019 Ο πιο θερμός Σεπτέμβριος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως ήταν ο Σεπτέμβριος του 2020, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Κοπέρνικος για την κλιματική αλλαγή, η οποία εκτίμησε ότι το 2020 ίσως τελικά να είναι πιο ζεστή χρονιά από το 2016. Από τον Οκτώβριο του 2019 ως τον Σεπτέμβριο του 2020 η θερμοκρασία ήταν 1,28 βαθμό Κελσίου πάνω από αυτή της προβιομηχανικής εποχής. Ο αριθμός αυτός πλησιάζει επικίνδυνα τον στόχο που έχει τεθεί βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού. Με τη συμφωνία αυτή που συνήφθη το 2015 σχεδόν 200 χώρες δεσμεύθηκαν να μειώσουν τις εκπομπές τους των αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη να περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου, ή στο χειρότερο σενάριο στους 2 βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Όμως ο πλανήτης έχει ήδη ζεσταθεί κατά περισσότερο από έναν βαθμό Κελσίου και η θερμοκρασία ανεβαίνει κατά μέσο όρο κατά 0,2 βαθμό Κελσίου κάθε δεκαετία μετά τη δεκαετία του 1970, σύμφωνα με τον Κοπέρνικο. Το 2020 ακολουθεί την ίδια πορεία, με τους μήνες Ιανουάριο, Μάιο και Ιούνιο να ήταν οι πιο θερμοί που έχουν καταγραφεί ποτέ. «Σε παγκόσμιο επίπεδο ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν κατά 0,05 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός από τον ίδιο μήνα το 2019, ο οποίος ήταν μέχρι πρότινος ο πιο θερμός που είχε καταγραφεί ποτέ», επεσήμανε η ευρωπαϊκή υπηρεσία. Οι θερμοκρασίες ήταν ιδιαίτερα υψηλές στη Σιβηρία, συνεχίζοντας ένα κύμα καύσωνα που ξεκίνησε την άνοιξη και συνέβαλε στο ξέσπασμα τεράστιων πυρκαγιών. Η ζέστη ήταν πολύ μεγαλύτερη από το κανονικό και σε όλο τον Αρκτικό Ωκεανό, σύμφωνα με τον Κοπέρνικο. Εξάλλου η Βόρεια Αμερική γνώρισε έναν ιδιαίτερα θερμό Σεπτέμβριο, με θερμοκρασία 40 βαθμών Κελσίου να καταγράφεται στο Λος Άντζελες, σε μια Καλιφόρνια που καταστρέφεται ακόμα από τις πυρκαγιές. Εκτός από τον Σεπτέμβριο, τα δορυφορικά δεδομένα δείχνουν ότι η περίοδος από τον Ιανουάριο ως τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν πιο θερμή από την ίδια περίοδο το 2019, μια χρονιά που θεωρείται η δεύτερη θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Εξάλλου τους εννέα πρώτους μήνες του 2020 παρατηρούνται «αρκετά παρόμοιες» ανωμαλίες με αυτές που είχαν καταγραφεί τους εννέα πρώτους μήνες του 2016, της πιο θερμής χρονιάς που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως. Παρά ταύτα κλιματικά φαινόμενα, όπως ένα επεισόδιο Ελ Νίνια που βρίσκεται σε εξέλιξη και τείνει να μειώνει την παγκόσμια θερμοκρασία, «θα επηρεάσουν το ενδεχόμενο το 2020 να γίνει η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ». «Μένουν τρεις μήνες στη διάρκεια των οποίων μπορούν να συμβούν τα πάντα», σχολίασε η Φρέχα Βάμποργκ, επιστήμονας του Κοπέρνικου. View full είδηση

Καθώς τα ολοένα πιο συχνά φαινόμενα ξηρασίας στους ποταμούς θα εξαντλούν τους υδάτινους πόρους της ηπείρου, οι λαοί και οι οικονομίες οφείλουν να αναζητήσουν νέες λύσεις προσαρμογής. Την 1η Ιουνίου του 2018, τα αποτελέσματα έδειξαν πτώση της τάξης του 4,5%. Έναν μήνα μετά, έδειξαν 10,8%. Σχεδόν τέσσερις μήνες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου, περίπου το 35,9% των ευρωπαϊκών ποταμών παρουσίαζαν αφύσικα χαμηλή ροή, τη χαμηλότερη από το 1991, τουλάχιστον. Οι ελάχιστες έως και απούσες θερινές βροχοπτώσεις στέρησαν από τα μεγάλα υδάτινα συστήματα τα άκρως απαραίτητα νερά, τα διαδοχικά κύματα καύσωνα επιτάχυναν την εξάτμιση και οι απώλειες νερού αυξήθηκαν. Φέτος, η ξηρασία, είτε μετρίου είτε ακραίου βαθμού, είχε κάνει την εμφάνισή της ήδη από τον Απρίλιο σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή του Κοπέρνικου (C3S), ενώ η ξηρασία συνεχίστηκε σε πολλές περιοχές μέχρι και τον Ιούνιο, καθιστώντας το 2020 το τρίτο κατά σειρά έτος με αναπάντεχα ξηρές συνθήκες, όπως αναφέρει η έκθεση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτων Περιστατικών του Κοπέρνικου (EMS). Πηγή: μοντέλο ποτάμιων απορροών της EMS του Κοπέρνικου. Εκπόνηση μελέτης: EMS του Κοπέρνικου / ΕΚΜΜΠ. Στο μέλλον, αυτό μπορεί να αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Έως τα μέσα του αιώνα, αναμένεται πως οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές, και αυτό συνιστά απειλή για ευρύ φάσμα τομέων, από την υδροδότηση και την παροχή ενέργειας μέχρι τις ποτάμιες μεταφορές και τη γεωργία. «Στην υπο-περιοχή της Μεσογείου, όπου ήδη σημειώνεται η χειρότερη κατάσταση λειψυδρίας, προβλέπεται να εκδηλωθούν οι αρνητικότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις συνθήκες ξηρασίας», είπε στο Euronews η ομάδα που μελετά τις ξηρασίες στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC). «Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θα εντείνεται, η εμφάνιση ελλειμάτων ροής στην περιοχή αναμένεται να αυξηθεί, να οξυνθεί και να έχει μεγαλύτερη διάρκεια», ανέφερε η ομάδα του JRC. Αν η θερμοκρασία του πλανήτη ανέλθει κατά 3 βαθμούς Κελσίου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα αυξηθούν κατά 11 εκατομμύρια οι άνθρωποι και κατά 45 εκατομμύρια τα στρέμματα γης που θα πλήττονται κάθε έτος από την ξηρασία, ενώ παλιότερα αυτό συνέβαινε μονάχα μία φορά ανά δέκα χρόνια σχεδόν. «Μεγάλο χάσμα δημιουργείται στην Ευρώπη, με περισσότερη ξηρασία στον Νότο και λιγότερη στον Βορρά», λέει ο δρ Νίκο Βάντερς, ερευνητής ακραίων υδρολογικών συνθηκών στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Παρατηρούμε ότι οι ακραίες ξηρασίες είναι πιθανό να γίνουν πιο δριμείες. Αιτία είναι ο συνδυασμός υψηλότερων θερμοκρασιών και αυξημένης εξάτμισης που οδηγεί σε μεγαλύτερες απώλειες νερού», κατά τον δρα Βάντερς. ©ESRI Αρνητική παράμετρο συνιστά το γεγονός ότι οι ποταμοί δέχονται λιγότερο νερό από τους παγετώνες, σύμφωνα με ειδικούς στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ. Η άνοδος της θερμοκρασίας στις Άλπεις κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μείωση των χιονοπτώσεων, έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση των παγετωνικών περιοχών κατά τι λιγότερο από 54% από τη δεκαετία του 1850· προβλέπεται πως μακροπρόθεσμα θα σημειωθεί περαιτέρω σημαντική μείωση. Στους ποταμούς που επηρεάζονται από την ξηρασία δεν παρατηρείται μόνο πτώση της στάθμης του νερού. Οι λιγότερες βροχές συνεπάγονται αναποτελεσματική αραίωση των ρύπων στα ποτάμια. Το αποτέλεσμα είναι υψηλότερες συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου, βαρέων μετάλλων αλλά και μικροπλαστικών, όπως υποστηρίζουν ειδικοί της ερευνητικής κοινοπραξίας MaRIUS. Η συσσώρευση οργανικής ύλης ευνοεί την παραγωγή άλγης, και είναι πιθανό οι άνθρωποι να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το νερό εξαιτίας αυτής της ανάπτυξης. Επιπλέον, τα θερμά ποτάμια ύδατα συγκρατούν λιγότερο οξυγόνο από τα ψυχρά, γεγονός που βλάπτει τα ψάρια και άλλα είδη της υδρόβιας πανίδας. Φορτηγίδα μεταφέρει εμπορευματοκιβώτια σε συνθήκες ρηχίας επί του ποταμού Ρήνου στη Γερμανία. Η μείωση της στάθμης είναι επίσης ζημιογόνος για τις επιχειρηματικές και βιοποριστικές δραστηριότητες. Η σταθερή εισροή γλυκού νερού είναι απαραίτητη για την κάλυψη της ζήτησης στην ηλεκτροδότηση και την υδροδότηση, τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή, μεταξύ άλλων. Το 2018, ο Ρήνος έγινε ακατάλληλος για την πλεύση του μεγαλύτερου μέρους του στόλου εξαιτίας της χαμηλής στάθμης του, και ειδικά για υψηλό ποσοστό μεγαλύτερων και νεότερων πλεούμενων, εμποδίζοντας την αποστολή εμπορευμάτων από μεγάλους προμηθευτές και αναγκάζοντας εταιρείες ποικίλου τύπου να προχωρήσουν σε περιστολή της παραγωγής. Μολονότι αυτή η διακύμανση είναι φυσική για τον ποταμό, αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή Ναυσιπλοΐας του Ρήνου (CCNR), η χαμηλή ποτάμια στάθμη επιφέρει μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις σε σύγκριση με το παρελθόν, όταν η βιομηχανική δραστηριότητα και οι ναυτιλιακές μεταφορές ήταν μειωμένες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, ο κλάδος των ναυτιλιακών μεταφορών στη Γερμανία έχασε περίπου 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Ολλανδία, η πρωτοφανής ξηρασία του 2018 προκάλεσε πτώση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, θέτοντας σε κίνδυνο ένα εκατομμύριο σπίτια εξαιτίας της καθίζησης του εδάφους. Τον Σεπτέμβριο του 2003, έπειτα από έλλειψη βροχοπτώσεων και υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες, ο Κάτω Δούναβης έφτασε στο απόλυτο κατώτατο όριο από το 1840. Τα δρομολόγια πλοίων και φορτηγίδων διακόπηκαν από τη νότια Γερμανία έως και τη Ρουμανία, όπου έκλεισε για σχεδόν έναν μήνα ο εκεί πυρηνικός σταθμός λόγω έλλειψης νερού για την ψύξη των αντιδραστήρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ειδικοί του MaRIUS εκτιμούν ότι δεν κατέστη δυνατή η ενεργειακή παραγωγή 4,6 τεραβατώρων κατά τα τελευταία 40 χρόνια, προκαλώντας στις εταιρείες ζημία ύψους 45 εκατομμυρίων λιρών ανά έτος. ©Copernicus Να πάμε με τα νερά του προβλήματος; Από κλιματική άποψη, το χειρότερο ενδεχόμενο είναι να αυξηθούν κατά πέντε φορές οι οικονομικές απώλειες εξαιτίας της ξηρασίας, όπως δείχνει πρόσφατη μελέτη του JRC. Αν όμως ληφθούν μέτρα άμβλυνσης, η αύξηση αυτή μπορεί να μειωθεί στο μισό, διαβάζουμε στην ίδια μελέτη. «Το παν είναι ο σχεδιασμός», λέει ο δρ Βάντερς. Η βελτίωση του υδρολογικού σχεδιασμού και ελέγχου εξαρτάται ολοένα περισσότερο από τα κλιματικά δεδομένα, τα οποία συμβάλλουν στην πρόγνωση της ξηρασίας. «Η προληπτική ποτάμια διαχείριση προαπαιτεί προβλέψεις ξηρασίας· οι καλές παρατηρήσεις πραγματικού χρόνου είναι το παν», προσθέτει ο δρ Βάντερς. Ειδικοί της C3S και του Σουηδικού Μετεωρολογικού και Υδρολογικού Ινστιτούτου (SMHI) διαμορφώνουν μια υπηρεσία που θα βοηθήσει τις αρχές και τις επιχειρήσεις να χειρίζονται καλύτερα τα ακραία φαινόμενα όπως η ξηρασία των ποταμών. Η υπηρεσία χρησιμοποιεί υδρολογικά μοντέλα και τοπικά μοντέλα κλίματος ώστε να παρέχει προβλέψεις με ορίζοντα πολλών μηνών για την απορροή υδάτων, καθώς και πληροφορίες για την πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις βροχοπτώσεις, τις θερμοκρασίες και τις στάθμες των ποταμών έως το 2100. Πρόγνωση μέσης απορροής ποτάμιων υδάτων για τον Μάρτιo του 2020, με σημείο εκκίνησης την 1η Φεβρουαρίου του 2020. «Νευραλγικοί τομείς που κάνουν χρήση των υδρολογικών προγνώσεων είναι αυτοί της διαχείρισης υδάτινων πόρων και αποβλήτων, της διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, της πολιτικής προστασίας, της υδροηλεκτρικής ενέργειας, των ποτάμιων μεταφορών, της γεωργίας και του τουρισμού», λέει ο δρ Σον Χάριγκαν, επιστήμονας υδρολογικών προγνώσεων στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ΕΚΜΜΠ). «Οι υδρολογικές προγνώσεις προειδοποιούν εγκαίρως αυτούς τους τομείς για ακραία φαινόμενα, όταν στα ποτάμια υπάρχει είτε περίσσεια είτε έλλειψη νερού, και έτσι αντιμετωπίζουν καλύτερα τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα, λαμβάνοντας πιο εύστοχες αποφάσεις με θετικά κοινωνιο-οικονομικά αποτελέσματα», υποστηρίζει ο δρ Χάριγκαν.
 Οι τοπικές αρχές στην περιοχή της Μεσογείου στοχεύουν στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε ενδεχόμενο ξηρασίας. Στην ανατολική Ισπανία, οι αρχές ύδρευσης στη Λεκάνη του ποταμού Χούκαρ, που παρέχει νερό άρδευσης για σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο στρέμματα γης, καθώς και σε πόλεις, σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικές μονάδες, χρησιμοποιούν κλιματικά δεδομένα από τη C3S με σκοπό την προσαρμογή της κατανομής του νερού σε σχέση με τον καιρό και τις συνθήκες απορροής, καθώς και για να θωρακίσουν την περιοχή, την οποία πλήττει ασταμάτητα η ξηρασία από το 2013. Στόχοι της δράσης αυτής είναι η σύνδεση των κλιματικών και υδρολογικών δεδομένων από όλη την Ευρώπη με τοπικά δεδομένα, αλλά και η στήριξη των τοπικών αρχών κατά τον σχεδιασμό καλύτερων στρατηγικών αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
 Η Canal Isabel II, η εταιρεία διαχείρισης υδάτων της Κοινότητας της Μαδρίτης, παρεμβαίνει σε πολλά μέτωπα για να αντιμετωπίσει την ξηρασία στην περιοχή και να έχουν νερό οι 6 εκατομμύρια και πλέον κάτοικοι. «Υφιστάμεθα τις συνέπειες της έλλειψης νερού εδώ και καιρό. Η μέση αναπλήρωση στις υδατοδεξαμενές μας έχει πέσει σχεδόν κατά 20% τα τελευταία 30 χρόνια συγκριτικά με τις μέσες τιμές από το 1914 κι έπειτα», αναφέρουν εκπρόσωποι της εταιρείας. Πέραν των εφεδρικών πηγών νερού, η εταιρεία χρησιμοποιεί επίσης μοντέλα πρόγνωσης της διαθεσιμότητας νερού και σχεδιάζει να εξοπλίσει τις υδατοδεξαμενές της με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για ακραίες συνθήκες. Επιπροσθέτως, η Canal Isabel II έχει επενδύσει στην αναγέννηση λυμάτων προς ικανοποίηση των αστικών και βιομηχανικών αναγκών και είναι σε θέση να μειώνει την κατανάλωση πόσιμου νερού. Στην Ιταλία, μια εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών προσφέρει ψηφιακά εργαλεία βελτίωσης της διαχείρισης υδάτων. «Παρέχουμε υπηρεσίες πρόγνωσης των αναγκών και της διαθεσιμότητας νερού με γνώμονα την εποχικότητα και την κλιματική αλλαγή σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών – αρδευτικές αρχές, διαχειριστές υδάτινων πόρων και επιχειρήσεις παροχής ενέργειας», λέει ο δρ Πάολο Ματσόλι, τεχνικός διευθυντής της GECOsistema. Η υπηρεσία smartRIVER χρησιμοποιεί δεδομένα από την C3S και άλλες πηγές, καθώς και επιτόπια δεδομένα (ήτοι, από μετεωρολογικούς σταθμούς) για τη δημιουργία προγνώσεων ποτάμιων ροών και διαθεσιμότητας νερού που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών. «Η υπηρεσία smartRIVER έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και δύο φορές τον μήνα παρέχει προγνώσεις του όγκου των υδάτινων εισροών για τον υδροταμιευτήρα του Ριντράκολι», δηλώνει ο δρ Ματσόλι. «Αυτό το φράγμα κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στα Απέννινα της περιφέρειας Εμίλια Ρομάνια. Έχει χωρητικότητα περίπου 30 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και παρέχει πόσιμο νερό σε άνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπους σε τέσσερις επαρχίες», λέει ο δρ Ματσόλι. «Ο διαχειριστής του υδροταμιευτήρα κάνει χρήση των προγνώσεων για να βελτιστοποιήσει την κατανάλωση και την κατανομή του νερού». Οι ακριβείς προβλέψεις των ποτάμιων ροών απαιτούν την προσομοίωση ολόκληρου του κύκλου του νερού, εξηγεί ο δρ Χάριγκαν. «Κατά παράδοση, αυτό συνέβαινε με γνώμονα τις λεκάνες απορροής ποταμών, όπου κάναμε αρκετά καλής ποιότητας παρατηρήσεις του καιρού και της ποτάμιας ροής. Τώρα […] οι δορυφόροι μάς επιτρέπουν να κάνουμε υδρολογικές προβλέψεις περιοχών του κόσμου για τις οποίες υπάρχουν ελάχιστες έως μηδενικές παρατηρήσεις εδάφους», λέει ο δρ Χάριγκαν. Εξακολουθούν, βεβαίως, να υπάρχουν θολά σημεία. «Μία από τις μεγαλύτερες ασάφειες αφορά την πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούν ακραία υδρολογικά φαινόμενα, ειδικά αν πρόκειται για διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων», αναφέρει ο δρ Χάριγκαν. «Μία άλλη αφορά τη δυνατότητα να προσομοιώνουμε τι συμβαίνει στη βροχή όταν διαποτίζει και διαπερνά το έδαφος. Ωστόσο, οι καινοτομίες στην τηλεανίχνευση είναι πολλά υποσχόμενες». Ασφαλώς, στις προγνώσεις για τη στάθμη των ποταμών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες. Σύμφωνα με τους ειδικούς του JRC, εξακολουθούν να μην υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για την ποσότητα νερού που καταναλώνεται για διάφορους σκοπούς ή για την επίδραση της άντλησης των υπόγειων υδάτων στις ποτάμιες ροές. «Η μεγαλύτερη δυσκολία κατά τη σύσταση υδρολογικών μοντέλων είναι η προσμέτρηση του ανθρώπινου συντελεστή στο ισοζύγιο νερού, ιδίως για μεγάλες γεωγραφικές εκτάσεις. Αν καταφέρουμε να μοντελοποιήσουμε αποδοτικότερα τέτοιους παράγοντες, θα ελαττωθεί σε σημαντικό βαθμό το επίπεδο αβεβαιότητας στις παρατηρήσεις και τις προβλέψεις ξηρασίας», σημειώνει η ομάδα του JRC. View full είδηση

Καινούργιο ντοκιμαντέρ για την κλιματική αλλαγή έδωσε στη δημοσιότητα ο Μάικλ Μουρ: τo Planet of the Humans, σκηνοθετικό ντεμπούτο του Jeff Gibbs, εδώ και χρόνια συνεργάτη του Moore, θα είναι ελεύθερα διαθέσιμο στο YouTube για τις επόμενες 30 μέρες. Το ντοκιμαντέρ, στο οποίο εκτελεστικός παραγωγός ήταν ο ίδιος ο Moore, δόθηκε στη δημοσιότητα χτες, παραμονή της σημερινής επετείου της Ημέρας της Γης. Ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε να δοθεί ευρύτερη δημοσιότητα στο Planet of the Humans, αργότερα μέσα στη χρονιά, αλλά οι Moore και Gibbs αποφάσισαν να το παρουσιάσουν τώρα, μεσούσης της πανδημίας, ελπίζοντας ότι θα κάνουν τον κόσμο να σκεφτεί «τον ρόλο που οι άνθρωποι και η συμπεριφορά τους έπαιξαν στο εύθραυστο οικοσύστημά μας». Το ντοκιμαντέρ δεν εστιάζει απλά και μόνο στις καταστροφικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, αλλά παρουσιάζει και μια κριτική θεώρηση των τρόπων με τους οποίους – σύμφωνα με την ανακοίνωση Τύπου – «το περιβαλλοντικό κίνημα έχασε τη μάχη, μέσω επιλογών που έγιναν με καλή θέληση αλλά αποδείχθηκαν καταστροφικές, συμπεριλαμβανομένης της πεποίθησης ότι τα ηλιακά πάνελ και οι ανεμογεννήτριες θα μας σώσουν, και με το να παραδοθεί στα επιχειρηματικά συμφέροντα της Wall Street». «Αγνοήσαμε τις προειδοποιήσεις και, αντιθέτως, διάφοροι αυτοαποκαλούμενοι ηγέτες μάς οδήγησαν μακριά από τις πραγματικές λύσεις που θα μπορούσαν να μας σώσουν» υπογραμμίζει, σε ανακοίνωση, ο Moore. «Αυτή η ταινία δεν χαρίζεται σε κανέναν και αποκαλύπτει την αλήθεια για το πώς μάς παραπλάνησαν στον αγώνα να σώσουμε τον πλανήτη, σε τέτοιο βαθμό που αν δεν ανακρούσουμε πρύμναν ακριβώς τώρα, γεγονότα σαν την τρέχουσα πανδημία θα γίνουν πολυάριθμα, καταστροφικά και ανυπέρβλητα. Η ενθαρρυντική εμπειρία αυτής της ταινίας είναι ότι, στην πραγματικότητα, έχουμε την ευφυΐα και τη θέληση να μην αφήσουμε να συμβεί αυτό – όμως, μόνον αν ξεκινήσουμε αμέσως μια καινούργια περιβαλλοντική εξέγερση» προσθέτει. View full είδηση

Οι χώρες της Μεσογείου πλήττονται ιδιαίτερα από την κλιματική αλλαγή καθώς η αύξηση των θερμοκρασιών είναι υψηλότερη από τη μέση και απειλεί τους γεωργικούς και τους υδάτινους πόρους, προειδοποίησαν ειδικοί της περιοχής αυτής. Οι 600 και πλέον επιστήμονες από τις μεσογειακές χώρες που ανήκουν στο δίκτυο MedEcc παρουσίασαν την έκθεσή τους την Πέμπτη στη Βαρκελόνη κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης της Ένωσης για τη Μεσόγειο, στην οποία μετέχουν οι ευρωπαϊκές χώρες και αυτές που είναι στη λεκάνη της Μεσογείου. "Είμαστε μια από τις περιοχές του κόσμου που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή", είπε ο Αιγύπτιος Νάσερ Καμέλ, γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη Μεσόγειο, κατά την παρουσίαση της μελέτης. Οι επιστήμονες του MedEcc αναφέρουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη λεκάνη της Μεσογείου έφθασε ήδη τον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, ενώ η παγκόσμια μέση αύξηση είναι 1,1 βαθμός Κελσίου. Το 2040, σύμφωνα με τη μελέτη τους, η αύξηση αναμένεται να φθάσει τους 2,2 ° C και μπορεί να ανέβει στους 3,8 ° C σε ορισμένα μέρη της λεκάνης της Μεσογείου στο τέλος του αιώνα, ενώ οι καύσωνες θα γίνουν "συχνότεροι και/ή εντονότεροι". Αυτή η αύξηση των θερμοκρασιών θα συνοδεύεται από τη "μείωση των βροχοπτώσεων τις επόμενες δεκαετίες", που μπορεί να φτάσουν μέχρι και 30% σε περιοχές όπως τα Βαλκάνια ή η Τουρκία. Αναμένεται επίσης αύξηση καταρρακτωδών βροχών. "Η μείωση των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με την εντατικοποίηση της υπερθέρμανσης συμβάλλει σε ισχυρές τάσεις προς μια ξήρανση", αναφέρει η μελέτη. Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, "ο μεσογειακός πληθυσμός που θεωρείται 'φτωχός σε νερό' (δηλαδή διαθέτει λιγότερο από 1.000 m3 ανά κάτοικο ετησίως) αναμένεται να αυξηθεί από 180 εκατομμύρια (το 2013) σε περισσότερα από 250 εκατομμύρια την προσεχή 20ετία". Οι σοδειές μπορεί να πληγούν από την εξάντληση του εδάφους, τις ξηρασίες ή τα κύματα καύσωνα, ενώ η αλιεία μπορεί να επηρεαστεί από την υπερεκμετάλλευση και την απώλεια ειδών λόγω της υπερθέρμανσης των θαλασσών. "Οι αναπόφευκτες καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή απειλούν τη Μεσόγειο με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι πιστεύαμε", τόνισε ο Νάσερ Καμέλ. View full είδηση