Search the Community

Ξεκίνησε η αποτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης Σουφλίου. Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) διεξήγαγε έλεγχο στην περιοχή και στη συνέχεια αποτύπωσε σε χάρτη την έκταση και τη σφοδρότητα της πυρκαγιάς. Αξιοποίησε, μάλιστα, εξειδικευμένο εργαλείο για τη λήψη δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης, πραγματοποιώντας, παράλληλα, επιτόπια επαλήθευση (TSI Post Fire Biodiversity Hub). Με τον ίδιο τρόπο θα καταγράφεται και η σταδιακή πορεία αποκατάστασης του οικοσυστήματος της πληγείσας περιοχής. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. δρομολογεί την κατάρτιση και την υλοποίηση προγράμματος παρακολούθησης, ενώ θα πραγματοποιήσει και μελέτη αποκατάστασης. Ο έλεγχος διεξήχθη στις 6/9, κατόπιν εντολής του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, που δόθηκε στις 5/9. Αναλυτικά τα αποτελέσματα του ελέγχου: ➢ Συνολική έκταση Εθνικού Πάρκου: 424.248 στρέμματα Καμένη έκταση: 245.299 στρέμματα (57,74%) Άκαυτη έκταση: 178.949 στρέμματα (42,26%) ➢ Σφοδρότητα πυρκαγιάς σε όλο το Πάρκο Υψηλή σφοδρότητα: 23,30% Χαμηλή/μέση σφοδρότητα 34,44% Άκαυτη έκταση: 42,26% ➢ Έκταση που καταλαμβάνουν οι δύο πυρήνες (Ζώνες Α) Άκαυτη έκταση: 42.709 στρέμματα (55,46%) Καμένη έκταση: 34.294 στρέμματα (44,54%) ➢ Σφοδρότητα πυρκαγιάς στους δύο πυρήνες Υψηλή σφοδρότητα: 14,44% Χαμηλή/μέση σφοδρότητα: 30,10% Άκαυτη έκταση: 55,46% Σημειώνεται πως η υψηλή σφοδρότητα σημαίνει, επί της ουσίας, πως κάηκε όλη σχεδόν η βλάστηση και όλα τα δέντρα. Αντιστοίχως, η χαμηλή/μέση σφοδρότητα σημαίνει πως κάηκε μόνον ο υπόροφος (δηλαδή χαμηλοί θάμνοι και πόες) και τα χαμηλά σημεία των δέντρων ως τα 3 μέτρα ύψος, αλλά με υψηλό ποσοστό άκαυτων φύλλων και βελονών. View full είδηση

Σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του ΔΠΘ με έδρα της πόλη της Ορεστιάδας αναφέρει: Η έναρξη της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς συμπίπτει με την ασύλληπτης έκτασης πυρκαγιά που έπληξε με σφοδρότητα το νότιο και κεντρικό τμήμα του Νομού Έβρου. Στο δάσος της Δαδιάς και τις γειτονικές προστατευόμενες περιοχές η καταστροφή του πολύτιμου φυσικού κεφαλαίου είναι πρωτοφανής και η ελλιπής πρόληψη να αποτελεί ένα βασικό λόγο για τις διαστάσεις που έλαβε η πυρκαγιά. Σημείο έντονου προβληματισμού και ανησυχίας αποτελούν ωστόσο και οι επιπτώσεις της καταστροφής στην τοπική κοινωνία και οικονομία καθώς ο Έβρος εδώ και χρόνια υποφέρει από τη σταδιακή εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα, την έλλειψη βιώσιμων αναπτυξιακών στρατηγικών και τη συνεχιζόμενη πληθυσμιακή συρρίκνωση. Κρίνονται συνεπώς αναγκαία, μετά την αποτίμηση της ζημιάς, η άμεση έναρξη του πολύπλευρου έργου της μεταπυρικής αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος, της προσαρμογής της διαχείρισης και χειρισμού του δάσους στη νέα κατάσταση και της ανασυγκρότησης της τοπικής οικονομίας χωρίς καθυστερήσεις και προσκρούσεις σε γραφειοκρατικά εμπόδια. Η ιδιαίτερη σχέση του Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με την πληγείσα περιοχή είναι πολυετής – πλέον των δύο δεκαετιών – και είναι μια σχέση έμπρακτη η οποία υλοποιήθηκε μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα αλλά και τη θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα επί του πεδίου, πολύ συχνά σε στενή συνεργασία με τοπικούς φορείς. Η εμπειρία και η γνώση που έχει αποκτηθεί για τη συγκεκριμένη περιοχή από το Τμήμα όλα αυτά τα χρόνια, μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα και να αποτελέσουν μια στέρεη βάση τόσο για την ακριβή αποτίμηση των απωλειών από την πυρκαγιά και των πολλαπλών επιπτώσεών τους, όσο και για τον σχεδιασμό και υλοποίηση των κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων μεταπυρικής αποκατάστασης. Με γνώμονα τα παραπάνω δεδομένα το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης ευελπιστούν ότι θα συμβάλουν ουσιαστικά στο κρίσιμο έργο δημιουργίας των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν την επανάκαμψη των σπάνιων δασικών οικοσυστημάτων του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς και του νότιου Έβρου το συντομότερο δυνατό View full είδηση

Ένα «πράσινο διαμάντι», με αιωνόβια δέντρα, δίπλα στη λίμνη Δοϊράνη, περιφραγμένο επί 20 χρόνια για να διασωθεί από την αθρόα επέλαση των επισκεπτών, αναμένεται μετά τις κατάλληλες παρεμβάσεις, να γίνει ξανά «ορατό» και προσβάσιμο και σε άτομα με αναπηρία. Η περίφραξη του Δάσους των Μουριών (ή «Χίλια Δέντρα»), με υδροχαρή δέντρα ηλικίας άνω των 500 ετών, κρίθηκε επιβεβλημένη το 2009, από το Δασαρχείο Κιλκίς. Σημειώνεται ότι το Μνημείο βρίσκεται στην περιοχή του αγροκτήματος Μουριών, στο Δημοτικό Διαμέρισμα Μουριών του δήμου Κιλκίς. Η πραγματική περιφραγμένη και προστατευμένη έκτασή του είναι 155 στρέμματα και ιδιοκτησιακά ανήκει στο Δασαρχείο Κιλκίς. «Υπήρχε θέμα να καταρρεύσει το σύστημα, γι' αυτό έγινε περίφραξη και μετά διαπιστώσαμε ότι αναγεννήθηκε» λέει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δασάρχης Κιλκίς Γιώργος Βούρτσας, σε ξενάγηση που οργάνωσε για το ΑΠΕ-ΜΠΕ μέσα στο περιφραγμένο δάσος. Στην περιήγηση στο μοναδικό οικοσύστημα που έμεινε εδώ και χρόνια μακριά από τα μάτια επισκεπτών, με την απάτητη βλάστηση να φτάνει πλέον μέχρι το γόνατο και τα πουλιά να σε …ξεκουφαίνουν, η εικόνα των αιωνόβιων δέντρων με τους τεράστιους κορμούς, είναι εντυπωσιακή. «Κηρύχθηκε Μνημείο της φύσης το 1971 και μάλλον είχε 1.000 δέντρα όταν το ονόμασαν αλλά πλέον, τα μεγάλα δέντρα δεν είναι τόσα, ενώ για ένα διάστημα λειτούργησε και ως χώρος αναψυχής. Ο υφιστάμενος αριθμός των αιωνόβιων δέντρων ανέρχεται σε 100 άτομα περίπου και εντυπωσιακά αυξανόμενος είναι ο αριθμός των νέων δέντρων που προσφέρει η αναγέννηση με σπορόφυτα από τα υφιστάμενα είδη, η οποία καλύπτει όλο σχεδόν το φάσμα των ηλικιών της τελευταίας εικοσαετίας, όπου προστατεύεται η έκταση του μνημείου από την εκτεταμένη χρήση της ως χώρος δασικής αναψυχής» αναφέρει ο κ. Βούρτσας. Οι επισκέπτες με τα ΙΧ «πλήγωναν» το δάσος Το δάσος αποτελείται από υδροχαρή αιωνόβια δέντρα ηλικίας άνω των 500 ετών, των ειδών: Χνοώδους ποδισκοφόρου Δρυός (Quercus pentunculiflora), Φράξου (Fraxinus oxysporus) Φτελιάς (Ulmus minor), Πλατάνου (Platanus orientalis) και Λευκής Ιτιάς (Salix alba). Ο χώρος του μνημείου είναι περιφραγμένος με ξύλινη περίφραξη που κατασκευάστηκε το 2009 και βρίσκεται σε στάδιο «ανάνηψης» μετά την απαγόρευση της εισόδου των επισκεπτών σε αυτόν. Σύμφωνα με μελέτη για την προστασία και ανάδειξη του δάσους που υλοποίησε το Δασαρχείο Κιλκίς και η προϊσταμένη του Τμήματος Διοίκησης & Διαχείρισης Δασών Δασαρχείου Κιλκίς, Δρ Αγγελική Ουρούζη, στην πλούσια και ραγδαία ανάπτυξη της αναγέννησης σημαντικό ρόλο έχει παίξει τόσο η παρουσία άγριας πανίδας και κυρίως των αγριόχοιρων που λειτουργούν ως «καλλιεργητές» του εδάφους, όσο και η άνοδος της υπόγειας στάθμης των υπόγειων υδάτων που έχει εμφανιστεί μετά το 2014, και κατακλύζει για μεγάλο χρονικό διάστημα του έτους και κυρίως κατά τον χειμώνα και την άνοιξη, όλη σχεδόν την έκταση του μνημείου. Ο Χώρος Δασικής Αναψυχής που έχει δημιουργηθεί νοτιοδυτικά του μνημείου, έχει σταματήσει να λειτουργεί για περισσότερα από 20 χρόνια καθώς διαπιστώθηκε ότι οι επισκέπτες με τα οχήματά τους, «πλήγωναν» το δάσος και το οικοσύστημα κινδύνευε να καταρρεύσει. Μονοπάτια προσβάσιμα και από άτομα με αναπηρία Στη μελέτη που κατέθεσε το Δασαρχείο και θα υλοποιηθεί με χρηματοδότηση 400.000 ευρώ από πρόγραμμα LEADER, προβλέπεται η κατασκευή από λιθοδομή, μονοπατιών μήκους περίπου 2 χιλιομέτρων και πλάτους 3,5 μέτρων για πρόσβαση και περιήγηση των επισκεπτών αλλά και ασφαλούς διέλευσης πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς. «Η μελέτη συντάχθηκε με σκοπό να κάνει επισκέψιμο και προσβάσιμο το δάσος όλο τον χρόνο. Να μπορούν δηλαδή όλοι να θαυμάσουν θεόρατα και πανάρχαια δέντρα, να απολαύσουν τη βιοποικιλότητα, τον οργασμό της φύσης, να ακούσουν χιλιάδες πουλιά και να δουν ακόμη και ζαρκάδια» σχολιάζει ο κ. Βούρτσας. Στις παρεμβάσεις προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η κατασκευή πέτρινων παγκακιών και βρυσών, η σήμανση του προστατευόμενου χώρου με τοποθέτηση πληροφοριακών – ενημερωτικών πινακίδων για τα είδη, τη βλάστηση της περιοχής και την αναγκαιότητα της απόλυτης προστασίας τους και η τοποθέτηση μπαρών απαγόρευσης εισόδου σε οχήματα επισκεπτών στις 3 εισόδου του Μνημείου. «Παράλληλα, θα κατασκευαστεί μέσα στο δάσος, ειδικό παρατηρητήριο της πανίδας και χλωρίδας, ύψους περίπου 10 μέτρων, με ειδική ράμπα για ΑΜΕΑ. Επιπλέον, θα γίνει περιποίηση της υφιστάμενης δασικής βλάστησης και θα επισκευαστεί η περίφραξη στα τμήματα που έχει καταστραφεί» τονίζει ο δασάρχης Κιλκίς. Όπως ξεκαθαρίζει πάντως, όλες οι εργασίες, σύμφωνα και με το πρόγραμμα χρηματοδότησης, πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 και το Μνημείο να αποδοθεί στην κοινωνία. View full είδηση

Με τη συνεργασία των αρμόδιων αρχών, καθώς και της κοινωνίας των πολιτών και επιστημόνων, ολοκληρώθηκε με επιτυχία το διετές πιλοτικό έργο προδιαγεγραμμένης καύσης στη Χίο από το WWF Ελλάς, με την υποστήριξη της Procter & Gamble. Το έργο, που είχε λάβει ερευνητική άδεια από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2021, ενώ σε αυτό συμμετείχαν –εκτός από τα στελέχη και τους εξωτερικούς συνεργάτες του WWF Ελλάς- ακόμα 10 ειδικοί επιστήμονες του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ), 2 ειδικοί επιστήμονες του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στελέχη της Διεύθυνσης Δασών Χίου, 20 εθελοντές της ομάδας εθελοντικής δράσης Χίου «Όμικρον», καθώς και στελέχη και εξοπλισμός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Χίου και του Δήμου Χίου. Με άλλα λόγια, ήταν ένα έργο, η εξέλιξη και η υλοποίηση του οποίου βασίστηκαν αποκλειστικά σε μια ευρεία συνεργασία φορέων και οργανισμών που αναγνωρίζουν πως η αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών θα πρέπει να ενισχυθεί με καινοτόμες δράσεις, ικανές να φέρουν αποτελέσματα. Κεντρικοί στόχοι του έργου ήταν η δημιουργία επιστημονικών προδιαγραφών χρήσης της προδιαγεγραμμένης καύσης, αλλά και η θεσμοθέτησή της ως ένα εργαλείο διαχείρισης της βλάστησης, και κατ’ επέκταση, ως μια αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης των δασικών πυρκαγιών. Πρόκειται για μία ιδέα που τοποθετεί τη διαχείριση της βλάστησης στο επίκεντρο της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και ξεκίνησε να σχεδιάζεται το 2020 από το WWF Ελλάς και το ΙΜΔΟ, ως μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα οι ολοένα και δριμύτερες δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών. Από τον Φεβρουάριο του 2022 έως και τον Μάρτιο του 2023, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 4 αποστολές στο νησί της Χίου, κατά τις οποίες κάηκαν πειραματικά 40 στρέμματα σε 9 δειγματοληπτικές επιφάνειες με διαφορετική βλάστηση. Οι ειδικοί επιστήμονες που συμμετείχαν ή/και συντόνισαν την προσπάθεια παρακολούθησαν, μέτρησαν και κατέγραψαν επιλεγμένες παραμέτρους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από την εφαρμογή των προδιαγεγραμμένων καύσεων. Ενδεικτικά, μετρήθηκαν η συμπεριφορά της φωτιάς (ρυθμός εξάπλωσης και μήκος φλόγας) και η επίδρασή της στις ιδιότητες του εδάφους, τα δέντρα (η ροή των χυμών των δένδρων) και τη φυτική βιοποικιλότητα, η θερμοκρασία του εδάφους σε διάφορα βάθη, η διάβρωση, η υγρασία της επιφανειακής βλάστησης, κ.ά. Η χρήση φωτιάς χαμηλής έντασης κατά τις προδιαγεγραμμένες καύσεις εξυπηρέτησε τον στόχο μείωσης της καύσιμης ύλης, για τη συντήρηση αντιπυρικών και στεγασμένων ζωνών. Σύμφωνα με τα ως τώρα αποτελέσματα της παρακολούθησης των οικολογικών επιπτώσεων: Δεν υπήρξαν ενδείξεις ότι επηρεάζονται αρνητικά οι λειτουργίες της τραχείας πεύκης στις στεγασμένες ζώνες, ούτε εκείνες της γειτνιάζουσας θαμνώδους ή δενδρώδους βλάστησης. Δεν δημιουργήθηκε υδρόφοβο στρώμα εδάφους. Η φωτιά δεν προκάλεσε σημαντικές μεταβολές στις βασικές ιδιότητες των εδαφών. Η φωτιά μείωσε την καύσιμη ύλη, «ξαναστέλνοντας» τα θρεπτικά συστατικά πίσω στο έδαφος και βοηθώντας στη γρήγορη ανακύκλωσή τους. Δεν διαπιστώθηκαν αρνητικές επιπτώσεις στη μικροπανίδα. Αυξήθηκε η φυτική ποικιλότητα. Προσθέτοντας, από τη διεθνή εμπειρία, είναι προτιμότερο η συντήρηση των αντιπυρικών ζωνών να πραγματοποιείται με προδιαγεγραμμένη καύση συγκριτικά με τη χρήση βαριών ερπυστριοφόρων μηχανημάτων που αφενός διαταράσσουν το έδαφος αυξάνοντας τη διάβρωση, αφετέρου έχουν μεγαλύτερο κόστος. Όπως φαίνεται από τη χρήση της μεθόδου σε άλλες χώρες και ακολουθώντας συγκεκριμένους κανόνες, μπορεί να πετύχει και άλλους διαχειριστικούς στόχους όπως η αύξηση παραγωγής της βοσκήσιμης ύλης, η βελτίωση οικοτόπων για την άγρια πανίδα, η διατήρηση της μωσαϊκότητας του τοπίου, και η αφαίρεση ή η αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ξενικών, εισβλητικών και χωροκατακτητικών ειδών χλωρίδας. Το παρελθόν της προδιαγεγραμμένης καύσης & η επόμενη μέρα Οι πρώτες προσπάθειες για την εισαγωγή της μεθόδου της προδιαγεγραμμένης καύσης στη χώρα μας ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1970 όταν μέλη της δασικής επιστημονικής κοινότητας και στελέχη της Δασικής Υπηρεσίας εφάρμοσαν πιλοτικά την προδιαγεγραμμένη καύση. Δυστυχώς, αυτή η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε για διάφορους λόγους (έλλειψη πόρων, επιστημονικής καθοδήγησης και ξεκάθαρων στόχων σε συνδυασμό με την ανυπαρξία θεσμικής υποστήριξης). Σχεδόν μισό αιώνα μετά και ενώ η προδιαγεγραμμένη καύση χρησιμοποιείται με θετικά αποτελέσματα σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο (Αυστραλία, Η.Π.Α, Γαλλία, Πορτογαλία, Ισπανία), στην Ελλάδα δεν έχει ακόμα δημιουργηθεί το θεσμικό και επιστημονικό υπόβαθρο για την εφαρμογή της, την ίδια στιγμή που οι δασικές πυρκαγιές έχουν καταστεί πλέον ένα πρόβλημα με συνεχώς κλιμακούμενες επιπτώσεις. Κρίσιμο στοιχείο για την ορθή αξιοποίηση της προδιαγεγραμμένης καύσης αποτελεί η ρητή πρόβλεψη και ρύθμισή της στη νομοθεσία με τη θεσμοθέτηση των απαιτούμενων διαδικασιών, προδιαγραφών και προϋποθέσεων, και την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και της συνεργασίας των υπεύθυνων φορέων. Μόνο με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ο τεκμηριωμένος σχεδιασμός της μεθόδου, αλλά και η ασφαλής, αποτελεσματική και οικονομικά βιώσιμη υλοποίησή της. Παρά τα προφανή οφέλη και τη σημαντική συμβολή της μεθόδου στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, όπως προκύπτουν από τη εμπειρία πολλών άλλων χωρών και επιβεβαιώνονται από την παρούσα πιλοτική εφαρμογή, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη για τη χρήση της προδιαγεγραμμένης καύσης στη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό, το WWF Ελλάς θα παραδώσει το αμέσως επόμενο διάστημα συγκεκριμένες προτάσεις προς τους αρμόδιους φορείς για την εισαγωγή της προδιαγραμμένης καύσης στη νομοθεσία και τη δημιουργία προδιαγραφών χρήσης που προκύπτουν από την εφαρμοσμένη έρευνα. Για πολλά χρόνια τα κράτη –μεταξύ αυτών και η χώρα μας- εστίασαν τις προσπάθειες τους στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών, η οποία και θεωρήθηκε ότι από μόνη της μπορεί να μειώσει τα περιστατικά, την έκταση, αλλά και την ένταση των δασικών πυρκαγιών. Η καταστολή έχει όρια που συχνά ξεπερνιούνται, οδηγώντας ενίοτε τον μηχανισμό δασοπυρόσβεσης σε αποδιοργάνωση ή κατάρρευση. Στην πραγματικότητα, η πολιτική της καταστολής που δεν συνοδεύεται από συστηματική διαχείριση δασικής βλάστησης εκτός της αντιπυρικής περιόδου έχει οδηγήσει, λόγω και της εγκατάλειψης της υπαίθρου, στη συσσώρευση βιομάζας, η οποία αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καταστροφικών πυρκαγιών μεγάλης έντασης και δριμύτητας. Εάν στα παραπάνω, συνυπολογίσουμε και τον παράγοντα της κλιματικής αλλαγής, τότε οδηγούμαστε σε μεγαλύτερες, εντονότερες και με μεγαλύτερη διάρκεια πυρκαγιές. Επομένως, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στην πρόληψη και να αξιοποιηθούν αποτελεσματικές μέθοδοι διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών που να συνοδεύονται από επιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση, όπως είναι η προδιαγεγραμμένη καύση. «Γνωρίζουμε ότι τέτοιες προσπάθειες, όπως το πιλοτικό πρόγραμμα του WWF Ελλάς, για να έχουν αποτέλεσμα απαιτούν ευρείες συνεργασίες, αλλά και σημαντικούς πόρους. Μας δίνει ιδιαίτερη χαρά να αποτελούμε μέρος αυτής της πρωτοβουλίας και να στηρίζουμε μία δράση με τόσο σημαντική προοπτική, καθώς πιστεύουμε ότι πέρα από την υποχρέωση που έχουμε ως επιχείρηση να μειώνουμε το αποτύπωμά μας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και το κοινό μας σπίτι, τον πλανήτη μας», δηλώνει η Δέσποινα Πάσσαρη, Senior Director Corporate Communications P&G Central & South East Europe. «Είναι γνωστό σε όλους μας πλέον ότι η κλιματική κρίση θα σημαίνει μεγαλύτερη ένταση και συχνότητα δασικών πυρκαγιών. Το βασικό ζητούμενο είναι να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των δασών απέναντι στην κλιματική κρίση και σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η προδιαγεγραμμένη καύση, πάντα με επιστημονικό σχέδιο και με την καθοδήγηση των αρμόδιων φορέων. Με την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου έργου, ελπίζουμε πως θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για την ενίσχυση της πρόληψης στη χώρα μας», αναφέρει ο Δημήτρης Καραβέλλας Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς». Σημειώσεις προς συντάκτες: Factsheet «Τι είναι η προδιαγεγραμμένη καύση;» και ορισμός «Ως προδιαγεγραμμένη καύση ορίζεται η προγραμματισμένη και ελεγχόμενη χρήση της φωτιάς, σε καθορισμένη περιοχή, υπό συγκεκριμένες συνθήκες και προϋποθέσεις και βάσει συγκεκριμένων διαδικασιών και προδιαγραφών με σκοπό τη διαχείριση της δασικής βλάστησης, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τοπίου, την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και την επίτευξη διαχειριστικών στόχων όπως η βελτίωση οικοτόπων, βοσκοτόπων, η προστασία της βιοποικιλότητας, ο έλεγχος ή ο μετριασμός ασθενειών και εντόμων, η αφαίρεση ή η αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ξενικών, εισβλητικών και χωροκατακτητικών ειδών χλωρίδας». Διαθέσιμο φωτογραφικό υλικό εδώ. Πλάνα drone από τις περιοχές των καύσεων και την όλη διαδικασία που ακολουθείται, είναι διαθέσιμα ΕΔΩ. Γενικό βίντεο της Prokter & Gamble για το έργο προδιαγεγραμμένης καύσης στη Χίο, είναι διαθέσιμο ΕΔΩ. Παλιότερη ανακοίνωση για το πρόγραμμα διαθέσιμη ΕΔΩ. Πηγή: https://www.wwf.gr/ View full είδηση

Ο πλανήτης έχασε το 2022 μια επιφάνεια παρθένου, τροπικού δάσους ίση με το μέγεθος της Ελβετίας ή της Ολλανδίας, με το ζωτικής σημασίας οικοσύστημα να καταστρέφεται κυρίως λόγω της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, σύμφωνα με την ανάλυση δορυφορικών δεδομένων που δημοσιεύθηκε σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι επιφάνεια αντίστοιχη με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου καταστρεφόταν ή καιγόταν κάθε πέντε δευτερόλεπτα στη διάρκεια του 2022, αύξηση κατά 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως ανέφερε το World Resources Institute (WRI) με έδρα την Ουάσινγκτον. Η πλατφόρμα του WRI για τη δορυφορική παρακολούθηση της αποψίλωσης των δασών, το Global Forest Watch (GFW), κατέγραψε το 2022 την καταστροφή περισσότερων από 41 εκατομμυρίων στρεμμάτων τροπικού, παρθένου δάσους, που θεωρείται κρίσιμης σημασίας για τη βιοποικιλότητα του πλανήτη και την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα. Η πλέον πληγείσα χώρα είναι η Βραζιλία, όπου βρίσκεται το 43% των δασών που καταστράφηκαν. Ακολουθούν η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (13%) και η Βολιβία (9%). «Χάνουμε ένα από τα πιο αποτελεσματικά μας εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της βιοποικιλότητας και την υποστήριξη της υγείας και των μέσων διαβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων», σχολίασε η Μικέλα Βάις διευθύντρια του GFW. Η καταστροφή των τροπικών δασών το 2022 απελευθέρωσε στην ατμόσφαιρα 2,7 δισεκ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα, ποσοστό αντίστοιχο με τις ετήσιες εκπομπές άνθρακα της Ινδίας, της πιο πολυπληθούς χώρας παγκοσμίως, σημείωσε το WRI. «Από την αρχή του αιώνα παρατηρούμε την αιμορραγία κάποιων από τα πιο σημαντικά δασικά οικοσυστήματα του πλανήτη, παρά τις προσπάθειες ετών να αντιστραφεί η τάση αυτή», υπογράμμισε η Βάις. 90 δισεκ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα Περίπου 1,6 δισεκ. άνθρωποι, σχεδόν οι μισοί από τους οποίους ανήκουν σε φυλές αυτοχθόνων, εξαρτώνται άμεσα από τα δάση για να ζήσουν. Στη Βραζιλία η αποψίλωση των τροπικών δασών επιδεινώθηκε επί προεδρίας Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019- 2023) και αυξανόταν κατά 15% κάθε χρόνο, σύμφωνα με την έκθεση του GFW. Ο διάδοχός του, ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα που ορκίστηκε τον Ιανουάριο, έχει δεσμευθεί να τερματίσει την καταστροφή του Αμαζονίου ως το 2030. Οι ειδικοί εκτιμούν ωστόσο ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις για να τα καταφέρει. Εξάλλου οι επιστήμονες φοβούνται ότι η λεκάνη του Αμαζονίου θα μετατραπεί τελικά, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αποψίλωσης, σε σαβάνα. Η μετάβαση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα την απορρύθμιση των μετεωρολογικών συνθηκών στη Λατινική Αμερική και τον υπόλοιπο πλανήτη. Περίπου 90 δισεκ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα είναι αποθηκευμένοι στα δέντρα και το έδαφος του δάσους του Αμαζονίου, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με τις ετήσιες παγκόσμιες εκπομπές. «Η αναστολή και η αντιστροφή της εξαφάνισης των δασών είναι ένας από τους πιο αποδοτικούς τρόπους που διαθέτουμε σήμερα για να αμβλύνουμε την κατάσταση», προειδοποίησε η Φράνσις Σέιμουρ, ειδική του WRI. Περιορίστηκε η καταστροφή στην Ινδονησία Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό καταστράφηκαν το 2022 σχεδόν 5.000.000 στρέμματα δάσους, σύμφωνα με την έκθεση. Βασική αιτία η γεωργία και η παραγωγή κάρβουνου, ζωτικής σημασίας για τα νοικοκυριά, το 80% των οποίων δεν διαθέτει ηλεκτρικό. Η Βολιβία επίσης δεν κατάφερε να μειώσει τον ρυθμό της αποψίλωσης των δασών, ο οποίος αντιθέτως αυξήθηκε κατά 32% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Βασικές αιτίες η καλλιέργεια κακάο, η εξόρυξη χρυσού και οι πυρκαγιές. Αντιθέτως στην Ινδονησία παρατηρήθηκε μείωση της καταστροφής των δασών για πέμπτη συνεχή χρονιά. View full είδηση

Το συντονισμό ενός νέου πανευρωπαϊκού δικτύου με αντικείμενο τη μελέτη και την πρόγνωση των ακραίων δασικών πυρκαγιών αναλαμβάνει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ). Πρόκειται για τη Δράση με τίτλο “European Network on Extreme Fire Behavior” (NERO), η οποία επιλέχθηκε πρόσφατα να χρηματοδοτηθεί από το διακυβερνητικό οργανισμό COST (European Cooperation in Science and Technology) για τα επόμενα 4 έτη (2023 – 2027). Το συντονισμό και την εποπτεία της Δράσης NERO, εκπροσωπώντας το ΕΑΑ και την Ελλάδα, θα αναλάβει ο Δρ. Θοδωρής Μ. Γιάνναρος, Εντεταλμένος Ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) και μέλος της Μονάδας ΜΕΤΕΟ με εξειδίκευση στον τομέα της Πυρομετεωρολογίας. Το δίκτυο της Δράσης NERO δεν στοχεύει στην παραγωγή επιστημονικής γνώσης για την γνώση. Αντίθετα, φιλοδοξεί να φέρει στο ίδιο τραπέζι την επιστημονική/ερευνητική κοινότητα και τους επιχειρησιακούς φορείς ανά την Ευρώπη, με στόχο την από κοινού εξέταση των επιχειρησιακών αναγκών και τη συμπαραγωγή των εργαλείων και υπηρεσιών που θα μπορούσαν αποτελεσματικά να συνεισφέρουν στην αποδοτικότερη και ασφαλέστερη διαχείριση/αντιμετώπιση των ακραίων δασικών πυρκαγιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται η αντιμετώπιση πέντε βασικών προκλήσεων: Ο συντονισμός της βασικής έρευνας για τις ακραίες δασικές πυρκαγιές σε διεθνές επίπεδο. Η μεταφορά των αποτελεσμάτων της βασικής έρευνας στο πεδίο διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών με την μορφή προγνωστικών εργαλείων/υπηρεσιών. Η εδραίωση ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ ερευνητών/επιστημόνων και επαγγελματιών (π.χ., πυροσβεστικές υπηρεσίες) για την από κοινού παραγωγή νέας γνώσης και καινοτόμων εργαλείων/υπηρεσιών. Η ενίσχυση της ικανότητας διαχείρισης των ακραίων δασικών πυρκαγιών μέσα από συντονισμένες και βελτιωμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες και δράσεις τεχνικής κατάρτισης. Η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών και του κοινού για τις ακραίες δασικές πυρκαγιές. Ο ρόλος του ΕΑΑ και της Μονάδας ΜΕΤΕΟ είναι ο συντονισμός της ερευνητικής προσπάθειας που γίνεται στην Ευρώπη επάνω στις ακραίες δασικές πυρκαγιές, με την προσπάθεια αυτή να επεκτείνεται σε πολλαπλά επίπεδα καθώς οι ακραίες δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα διεπιστημονικό πρόβλημα. Το δίκτυο της Δράσης NERO επιχειρεί να φέρει στο ίδιο τραπέζι όλους τους "παίκτες", τόσο από την επιστημονική/ερευνητική όσο και από την επιχειρησιακή κοινότητα, ώστε να μπορέσει να προωθήσει την επιστημονική γνώση. Στη Δράση NERO συμμετέχουν ήδη από τη φάση της υποβολής της πρότασης 22 ευρωπαϊκές χώρες, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ, ενώ τη Δράση υποστηρίζουν ενεργά με τη συμμετοχή τους το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (European Centre for Medium-range Weather Forecasts – ECMWF) και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών (European Forest Institute – EFI). Το δίκτυο είναι ωστόσο ανοιχτό και αναμένεται η συμμετοχή και άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η μεγάλη ομοιότητα των ακραίων δασικών πυρκαγιών είναι ότι ξεπερνούν τις δυνατότητες διαχείρισης οποιουδήποτε πυροσβεστικού μηχανισμού. Ακόμη και των πλέον εξελιγμένων και σύγχρονων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, συντονίζοντας τις προσπάθειες πολλών ερευνητών από όλη την Ευρώπη, η Δράση NERO θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει ποιες είναι εκείνες οι συνθήκες που οδηγούν στην εκδήλωση αυτών των φαινομένων. Η υλοποίηση της Δράσης NERO έρχεται σε μία χρονική περίοδο όπου οι ακραίες δασικές πυρκαγιές τείνουν να μετατραπούν σε μία νέα κανονικότητα, καθώς συμβαίνουν με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση. Απέναντι σε αυτή την πρόκληση, η Μονάδα ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ αποσκοπεί μέσα από τη δράση NERO στην εδραίωση μίας νέας ευρωπαϊκής κουλτούρας που θα εκτείνεται πέρα από το διαμοιρασμό εναέριων και επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, προχωρώντας στην κατεύθυνση της αποδοτικής ανταλλαγής εμπειρογνωμοσύνης και γνώσης μεταξύ των κρατών. Συνδέοντας την επιστήμη με την πράξη, η Δράση NERO φιλοδοξεί να σπάσει στεγανά που μέχρι σήμερα κρατούν σε μεγάλο βαθμό απομονωμένες τις δύο κοινότητες, συνεισφέροντας έτσι στην ενίσχυση της απόδοσης και της ασφάλειας των επιχειρήσεων διαχείρισης και αντιμετώπισης των ακραίων δασικών πυρκαγιών. Η έναρξη των εργασιών της Δράσης NERO αναμένεται μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2023. Περισσότερες πληροφορίες για το πλαίσιο υλοποίησης της Δράσης NERO είναι διαθέσιμες στο σύνδεσμο: https://www.cost.eu/actions/CA22164/. View full είδηση

Η παρούσα Έκθεση έχει εκπονηθεί από την Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.) του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών. Η εκτενής Έκθεση παρουσιάζει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση αλλά και τις επιστημονικές προκλήσεις σχετικά με την ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή. Στο πλαίσιο της Έκθεσης μελετήθηκε η ανθεκτικότητα των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στις λοιπές κλιματικές παραμέτρους σύμφωνα με τα κλιματικά δεδομένα στο παρόν και τις πλέον πρόσφατες προσομοιώσεις των μεταβολών τους στο μέλλον. Μελετήθηκε η πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην καταλληλότητα ενδιαιτήματος των σημαντικότερων δασικών ειδών στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα πρότυπα βιοποικιλότητας της χώρας και στις περιοχές Natura 2000, στους δασικούς τύπους καθώς και στις οικοσυστημικές υπηρεσίες που τα δάση προσφέρουν. Σκοπός ήταν να υποστηριχτούν οι αρμόδιες Μονάδες Διαχείρισης με επιστημονικά κριτήρια σχετικά με τις απειλές που θα αντιμετωπίσουν οι περιοχές αυτές και οι οικοσυστημικές τους υπηρεσίες, με τελικό στόχο τη διαμόρφωση σχεδίων διαχείρισης που θα είναι προσαρμοσμένα στα νέα κλιματικά δεδομένα. Στην Έκθεση παρουσιάζονται οι στατιστικά σημαντικές κλιματικές παράμετροι που σχετίζονται με τις δασικές πυρκαγιές. Με χρήση δορυφορικών δεδομένων υψηλής διακριτικής ικανότητας και αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, αναλύθηκαν τα συμβάντα δασικών πυρκαγιών στο σύνολο της χώρας κατά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς και οι παράμετροι που σχετίζονται άμεσα με αυτές (χαρακτηριστικά υποβάθρου, μετεωρολογικές συνθήκες, μεταβατικές ζώνες, κτλ.). Με χρήση νευρωνικών δικτύων και ατμοσφαιρικών μοντέλων υψηλής ανάλυσης σε συνδυασμό με μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης, που λαμβάνουν υπόψη μεταξύ άλλων την κοινωνικοοικονομική συνιστώσα, την αστικοποίηση, την αλλαγή της αξίας γης, την κινητικότητα, τα κλιματικά - μετεωρολογικά δεδομένα καθώς και τα δορυφορικά δεδομένα, εκτιμήθηκε σε υψηλή χωρική ανάλυση ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς για διαφορετικά σενάρια εκπομπών της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Ένα άλλο αντικείμενο της Έκθεσης ήταν ο προσδιορισμός της εξάπλωσης των πυρκαγιών στο πλαίσιο της μετεωρολογικής πρόγνωσης, αλλά και των κλιματικών προσομοιώσεων, και η εκτίμηση της επίδρασης των διαφορετικών τύπων βλάστησης στην εξάπλωση της πυρκαγιάς. Η έκθεση εδώ: http://www.academyofathens.gr/sites/default/files/Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf ή Η Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf View full είδηση

Παρουσιάστηκε η μελέτη για την πρότυπη αποκατάσταση – αναδάσωση των δασικών εκτάσεων που κάηκαν τον Ιούλιο του 2022 στην περιοχή της Καλλιθέας Πεντέλης. Η μελέτη συντάχθηκε με ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και χρηματοδοτήθηκε με πόρους του ΕΣΠΑ και προβλέπει την πλήρη αναδάσωση των 9.500 στρεμμάτων περίπου που κάηκαν από την πυρκαγιά. Προβλέπει τη φύτευση πάνω από 200.000 δέντρων, πλατύφυλλων, βραδύκαυστων, δέντρων που ευδοκιμούν στο Πεντελικό βουνό σε δύο ζώνες. Η πρώτη αφορά τις περιοχές κοντά στον αστικό ιστό και τα μονοπάτια περίπου 35 χιλιομέτρων περίπου εντός του δάσος και η δεύτερη το κύριο μέρος του δάσους. Στην πρώτη ζώνη προβλέπεται η φύτευση δέντρων και θάμνων που αναδεικνύουν και την εποχικότητα της φύσης. Η πρότυπη ανάπλαση προβλέπει επίσης να τοποθετηθούν εντός του δάσους: – Κιόσκια – τραπεζόπαγκοι – παγκάκια – δυο χώροι ψυχαγωγίας παιδιών – θέσεις θέας – βοτανικός κήπος για περιβαλλοντική εκπαίδευση – σύγχρονο σύστημα πυρανίχνευσης – σύγχρονο σύστημα ύδρευσης και κατάσβεσης φωτιάς Η πρότυπη αποκατάσταση του δάσους θα γίνει με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), μέσα από το Εθνικό Πρόγραμμα Αναδασώσεων, συνολικού προϋπολογισμού 196 εκατ. ευρώ περίπου. Παράλληλα παρουσιάστηκε και η υδρολογική μελέτη για το Πεντελικό που συντάσσεται με ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και συμβάλει στη διαχείριση των υδάτων για ύδρευση, πυροπροστασία, αναψυχή και στην προστασία της περιοχής από πλημμυρικά φαινόμενα. View full είδηση

«Κλείδωσε» στο Ταμείο Ανάκαμψης το έργο με τίτλο «ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ», ύψους σχεδόν 200 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά στην αναδάσωση 16.500 εκταρίων (165.000 στρεμμάτων) υποβαθμισμένων, από φυσικές καταστροφές, δασικών οικοσυστημάτων της ελληνικής επικράτειας με στόχο την αποκατάστασή τους, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία του περιβάλλοντος και των υποδομών έναντι φυσικών καταστροφών. Η δράση ανήκει στον πυλώνα «Πράσινη Μετάβαση», στον Άξονα «Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας», με υπουργείο ευθύνης το ΥΠΕΝ (Περιβάλλοντος και Ενέργειας) και φορέα υλοποίησης το ΤΑΙΠΕΔ. Η δημόσια δαπάνη που προτείνεται προσεγγίζει τα 194 εκατ. ευρώ (ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός ΠΔΕ πάντως ξεπερνά τα 248 εκατ. ευρώ), με τη συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης να ανέρχεται σε 156,44 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πάντως ότι το ΤΑΙΠΕΔ και η μονάδα PPF μέσα στο 2022 έχουν προωθήσει συμβάσεις δεκάδων εκατ. ευρώ για τον καθαρισμό δεκάδων δρυμών της χώρας αλλά και περιαστικών δασών στην Αττική. Πλέον, προχωρά και η δράση των έργων αναδάσωσης των δρυμών που έχουν καεί το 2021 ή και πιο πίσω. Αποκατάσταση 165 χιλ. στρεμμάτων σε υποβαθμισμένα δασικά οικοσυστήματα Όπως αναφέραμε, το έργο αποσκοπεί στην αποκατάσταση 16.500 εκταρίων σε πολλά υποβαθμισμένα δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα και περιλαμβάνει τόσο τις μελέτες αναδάσωσης και όσο και την υλοποίηση των μελετών αυτών. Οι στόχοι του έργου είναι: H συμβολή στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δάση και τον δασικό τομέα. H αποκατάσταση δασικών οικοσυστημάτων και η ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας. H ρύθμιση των εκπομπών αερίων άνθρακα, η προστασία ανθρώπινων υποδομών από φυσικές καταστροφές. H δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Παράλληλα, βασικό πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων, στην κατεύθυνση της αφύπνισης της οικολογικής κουλτούρας, της καλλιέργειας περιβαλλοντικής συνείδησης και της εξάπλωσης φιλοδασικών πρωτοβουλιών αποτελεί η προώθηση και η επικοινωνία των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους. Το προτεινόμενο έργο περιλαμβάνει: Tην εκπόνηση μελετών αναδάσωσης επιλεγμένων περιοχών και την εκτέλεσή τους υπό την επίβλεψη των τοπικών δασικών υπηρεσιών. Την αναβάθμιση δημόσιων δασικών φυτωρίων. Στο φυσικό αντικείμενο περιλαμβάνεται η αναβάθμιση των απαραίτητων κρατικών δασικών φυτωρίων ώστε να αυξηθεί η παραγωγική τους δυναμικότητα και να μπορούν να παράγουν το μέγιστο αριθμό δενδρυλλίων, τα οποία θα χρησιμοποιούνται για το κύριο έργο των αναδασώσεων του Εθνικού Σχεδίου Αναδάσωσης. Εκτός από τις παραδοσιακές τεχνικές φύτευσης, θα χρησιμοποιηθούν πειραματικά καινοτόμες λύσεις, όπου είναι δυνατόν, όπως για παράδειγμα με τη χρήση drone. Θα δοθεί έμφαση στις περιοχές μίξης δασών-οικισμών με τη φύτευση αυτοχθόνων πλατυφύλλων ειδών με σκοπό να ενισχυθεί η πυροπροστασία των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας και παράλληλα των οικισμών. Το τελευταίο κρίνεται σκόπιμο, καθώς οι δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών και οι αναδασώσεις αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες αναβάθμισης και ανανέωσης του δασικού πλούτου της χώρας. Τα ορόσημα Όπως αναφέρεται στο τεχνικό δελτίο, στο 2ο τρίμηνο 2023 αναμένεται η κοινοποίηση ανάθεσης όλων των συμβάσεων και για τα δύο υποέργα αναδάσωσης: αποκατάσταση 16.500 εκταρίων υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων στην Ελλάδα, με τη χρήση κυρίως αυτόχθονων ειδών. αποκατάσταση του περιβάλλοντος του όρους Πάρνηθα. Για το 4ο τρίμηνο 2025 προβλέπεται η ολοκλήρωση όλων των εργασιών για την αποκατάσταση 16.500 εκταρίων υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων στην Ελλάδα (Αναδάσωση - πρώτο υποέργο). View full είδηση

Υπεγράφη σήμερα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μνημόνιο Συνεργασίας για την ανάδειξη και αξιοποίηση του Περιαστικού Δάσους της Θεσσαλονίκης (Σέιχ Σου) και του Δάσους Χορτιάτη. Σκοπός του Μνημονίου Συνεργασίας είναι η λειτουργική διασύνδεση του Περιαστικού Δάσους της Θεσσαλονίκης (Σέιχ Σου) και του Δάσους Χορτιάτη με τις αστικές περιοχές, λαμβάνοντας υπόψιν ότι και οι δυο αυτές δασικές εκτάσεις αποτελούν φυσικά οικοσυστήματα εξαιρετικής οικολογικής σημασίας. Οι συμμετέχοντες δεσμεύονται στο Μνημόνιο Συνεργασίας, μεταξύ άλλων: – Να εφαρμοστούν πρακτικές προστασίας και διαχείρισης των φυσικών πόρων με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής. – Να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων με γνώμονα την αυστηρή προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, τη μείωση του θορύβου, την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας. – Να προωθηθούν ειδικά προγράμματα δασικού αθλητισμού, δασικής αναψυχής και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. – Να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο διαχείρισης των δασών με πλήρη χαρτογράφηση και δημιουργία συστημάτων παρακολούθησης της βιοποικιλότητας. – Να εφαρμοσθούν δράσεις που θα μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα και θα τα βοηθήσουν στην απαραίτητη προσαρμογή. – Να ενισχυθούν τα δασικά οικοσυστήματα απέναντι στα έντονα φυσικά φαινόμενα και τις καταστροφές. – Να εφαρμοσθεί ένα ειδικό σχέδιο δράσεων για την ενίσχυση της τοπικής βιοποικιλότητας. – Να συντηρηθούν, να αποκατασταθούν και να βελτιωθούν οι παρεχόμενες πράσινες υπηρεσίες και υποδομές των περιαστικών δασών και των πράσινων διαδρόμων του πολεοδομικού συγκροτήματος. – Να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη δημιουργία, την Εθνική Πιστοποίηση και τη συντήρηση του δικτύου πεζοπορικών και ποδηλατικών μονοπατιών. – Να προχωρήσουν στις δράσεις αυτές που θα προβάλουν το Δίκτυο Μονοπατιών και την ανάδειξή του ως πόλο έλξης του Περιαστικού Δάσους Θεσσαλονίκης. – Να γίνουν όλες οι απαραίτητων ενέργειες (μελέτες, επεμβάσεις κ.α.) για τη δημιουργία πράσινων διαδρομών διασύνδεσης των περιαστικών δασών της Θεσσαλονίκης (Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης/ Σέιχ Σου – Ορεινός όγκος Χορτιάτη) με την πόλη και το παραλιακό της μέτωπο. Στο Μνημόνιο Συνεργασίας συμμετέχουν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Υπουργείο Εσωτερικών, Τομέας Μακεδονίας – Θράκης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), η Αναπτυξιακή ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. – Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Αρωγής. View full είδηση

Η ερημοποίηση αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα σε όλη την Αφρική, και ο πιο απλός τρόπος για να σταματήσει η εξάπλωση των ερήμων σε εύφορη γη είναι η φύτευση δασών. Το πρόβλημα είναι ότι στις περιοχές που έχουν πληγεί από το φαινόμενο, δεν υπάρχει αρκετό καθαρό νερό για να αναπτυχθούν τα δέντρα και να διατηρηθούν υγιή. Τώρα, ένα καινοτόμο έργο στην Αίγυπτο προσπαθεί να ξεπεράσει το πρόβλημα χρησιμοποιώντας λύματα αντί για φρέσκο νερό. Τα δέντρα που καλλιεργούνται στο δάσος μέχρι στιγμής ευδοκιμούν, και μάλιστα οι ευκάλυπτοι εκεί παράγουν ξύλο με τέσσερις φορές υψηλότερο ρυθμό σε σύγκριση με τα πεύκα. Δύο ώρες μακριά από το Κάιρο, το δάσος Σεράπιουμ είναι μέρος ενός προγράμματος που ξεκίνησε από την αιγυπτιακή κυβέρνηση τη δεκαετία του '90. Η φυτεία με έκταση 500 στρέμματα φιλοξενεί μια ποικιλία ιθαγενών και μη δέντρων, συμπεριλαμβανομένων εμπορικά πολύτιμων ειδών, όπως ο ευκάλυπτος και το μαόνι. Αν και το έδαφος σε αυτήν την περιοχή κανονικά δε διαθέτει θρεπτικές ουσίες απαραίτητες για την ανάπτυξη δέντρων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το πότισμα των δέντρων με λύματα λύνει το πρόβλημα με εντυπωσιακό τρόπο. Τα λύματα προσφέρουν τόσες πολλές θρεπτικές ουσίες που δεν είναι καν απαραίτητη η χορήγηση επιπλέον λιπάσματος. Τα λύματα περνάνε πρώτα από μηχανικά φίλτρα για να απομακρυνθούν απορρίμματα και άλλες ουσίες από το νερό. Στη συνέχεια, προστίθενται οξυγόνο και μικρόβια για την αποσύνθεση της οργανικής ύλης στο νερό. Αυτό αφήνει ένα υγρό πλούσιο σε φωσφορικά άλατα και άζωτο, ένα μείγμα παρόμοιο με αυτό που βρίσκεται σε εμπορικά λιπάσματα. Κανονικά, το υγρό αυτό δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για καλλιέργειες, καθώς η ποσότητα των λιπασμάτων στο νερό θα ήταν υπερβολική για ορισμένα φυτά, και τα βακτήρια στο νερό θα μπορούσαν να μολύνουν τα φρούτα και τα λαχανικά. Ωστόσο, σε περιοχές όπου δεν καλλιεργείται κάτι για κατανάλωση από τον άνθρωπο, η χρήση του είναι απόλυτα ασφαλής. Μέσα σε μόλις 15 χρόνια, τα δέντρα στη φυτεία ήταν έτοιμα για συγκομιδή με παραγωγή 870 κυβικά μέτρα ξυλείας ανά στρέμμα. Ενδεικτικά, τα πεύκα χρειάζονται περίπου 60 χρόνια για να φτάσουν στο ίδιο επίπεδο παραγωγής. Κατά αυτόν τον τρόπο οι φυτείες όχι μόνο βοηθούν την Αίγυπτο να διατηρήσει την εύφορη γη της, αλλά προσφέρουν και ένα πολύτιμο φυσικό πόρο που άλλως θα έπρεπε να εισαχθεί από το εξωτερικό. Πηγή: http://www.naftempor...e-xrisi-lumaton Click here to view the είδηση

Σε μόλις επτά μήνες και λίγες ημέρες, η ανθρωπότητα χρησιμοποίησε τους φυσικούς πόρους για ένα ολόκληρο έτος, όπως το νερό, τα τρόφιμα και τον καθαρό αέρα, με το γρηγορότερο ρυθμό που έχει καταγραφεί, σύμφωνα με νέα έκθεση. Το σημείο της «υπέρβασης» έφτασε επισήμως στις 8 Αυγούστου, σύμφωνα με την περιβαλλοντική ομάδα Global Footprint Network, πέντε ημέρες νωρίτερα από ό,τι πέρυσι. «Συνεχίζουμε να αυξάνουμε το οικολογικό μας χρέος», δήλωσε ο Πασκάλ Κανφίν της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, αντιδρώντας στην ετήσια ενημέρωση. «Από τη Δευτέρα 8 Αυγούστου θα ζούμε επί πιστώσει, διότι σε οκτώ μήνες καταναλώσαμε το φυσικό κεφάλαιο που ο πλανήτης μας μπορεί να ανανεώσει σε ένα χρόνο», πρόσθεσε. Το ορόσημο που σημειώνεται κάθε χρόνο είναι γνωστό ως «Ημέρα Υπέρβασης της Γης». Το 1993, η ημέρα αυτή έπεσε στις 21 Οκτωβρίου, το 2003 στις 22 Σεπτεμβρίου και πέρυσι στις 13 Αυγούστου. Το 1961, σύμφωνα με το Global Footprint Network, η ανθρωπότητα χρησιμοποίησε μόνο περίπου τα τρία τέταρτα της ετήσιας κατανομής πόρων της Γης. Από τη δεκαετία του 1970, η οικονομική και πληθυσμιακή ανάπτυξη οδήγησε σε ετήσια υπέρβαση. «Αυτό συμβαίνει επειδή εκπέμπουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από ότι οι ωκεανοί και τα δάση μας μπορούν να απορροφήσουν, και καταναλώνουμε ψάρια και χλωρίδα πιο γρήγορα από ό,τι μπορούν να αναπαραχθούν και αναγεννηθούν», αναφέρει η δήλωση της οργάνωσης. Για να υπολογιστεί η ημερομηνία για την Ημέρα Υπέρβασης της Γης, συλλέγονται στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών για χιλιάδες οικονομικούς τομείς, όπως η αλιεία, η δασοκομία, οι μεταφορές και η παραγωγή ενέργειας. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος παράγοντας υπέρβασης των οικολογικών ορίων. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί από 7,3 σε 11,2 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα, αυξάνοντας την πίεση στον πλανήτη μας και τους πεπερασμένους πόρους του. Πηγή: http://www.naftempor...mo-stin-istoria Click here to view the είδηση

Το δάσος της περιοχής Μπιαλοβιέζα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας είναι ένα από τα τελευταία παρθένα δάση της Ευρώπης. Εδώ ζουν λύκοι, βίσονες, ελάφια και λύγκες. Σήμερα το δάσος απειλείται. Κάποτε κυνηγούσαν εδώ ρώσοι τσάροι και πολωνοί πρίγκιπες. Σήμερα το δάσος της περιοχής Μπιαλοβιέζα χωρίζεται στα δύο από τα σύνορα Λευκορωσίας και Πολωνίας. Τόσο για τη μία όσο και για την άλλη χώρα η περιοχή αποτελεί εθνικό δρυμό, ενώ υπάρχει μία ζώνη που προστατεύεται από αυστηρά μέτρα. Το δάσος βρίσκεται στη λίστα της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNSESCO. Ωστόσο δεν είναι όλα καλά στο προαιώνιο δάσος, στο οποίο ζουν λύκοι, βίσονες, ελάφια και λύγκες. Η Ζωολογική Εταιρεία της Φραγκφούρτης (ZGF) έχει ξεκινήσει ένα έργο στην πλευρά της Λευκορωσίας, το οποίο στοχεύει στην αύξηση της επιφάνειας του νερού στις λίμνες της περιοχής. «Θέλουμε να διαμορφώσουμε το δάσος και πάλι με φυσικό τρόπο, γι' αυτό το σκοπό προσπαθούμε να στείλουμε νερό στις ήδη υπάρχουσες υδάτινες επιφάνειες» λέει ο υπεύθυνος του έργου Μίχαελ Μπρομπάχερ. Το δάσος στη Μπιαλοβιέζα φαίνεται πραγματικά παρθένο: γιγάντια δέντρα, κορμοί γεμάτοι μανιτάρια και χιλιάδες έντομα. Ωστόσο το πέρασμα του ανθρώπου έχει αφήσει και εδώ τα ίχνη του: δρόμοι που διασχίζουν το δάσος αλλά και ένα δίκτυο ρυακιών που έχουν ευθυγραμμιστεί για να εξυπηρετήσει τις ανθρώπινες ανάγκες. «Το νερό κυλά πολύ γρήγορα έξω από το δάσος και δεν στραγγίζει στα έλη, όπως συνέβαινε άλλοτε» εξηγεί ο Μπραμπάχερ, «τα οποία λειτουργούσαν παλιά σαν σφουγγάρια και κρατούσαν το νερό στο δάσος». Έτσι η επιφάνεια του νερού έχει μειωθεί και σε λίγες δεκαετίες το δάσος δεν θα έχει πλέον την όψη που έχει σήμερα. Επίσης πολλά είδη δέντρων δεν θα ανανεώνονται πλέον. Κίνδυνος από την ανθρώπινη παρέμβαση Προβλήματα στο δάσος υπάρχουν και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Η κυβέρνηση της Λευκορωσίας διπλασίασε πριν από μερικά χρόνια την προστατευμένη ζώνη. Ωστόσο έξω από αυτήν δεν υφίστανται πλέον βάλτοι, κι αυτό επειδή μετά τις κυρώσεις στη Ρωσία για εισαγωγή γάλακτος από την ΕΕ οι εν λόγω περιοχές χρησιμοποιούνται πλέον εντατικά από τους γαλακτοκόμους. Κίνδυνοι προέκυψαν επίσης και στην πολωνική πλευρά λόγω της εντεινόμενης υλοτομίας, η οποία αν και λαμβάνει χώρα εκτός του δρυμού παραμένει εντός των ορίων του ευρύτερου οικοσυστήματος. Πολωνοί περιβαλλοντολόγοι επέκριναν τη σχετική άδεια που εξέδωσε η πολωνική κυβέρνηση, ενώ και ο Μίχαελ Μπρομπάχερ είναι επικριτικός απέναντι στην αιτιολόγηση ότι η ξύλευση βοηθά στην αντιμετώπιση των κινδύνων που προέρχονται από τους βλαστοφάγους: «Σε ένα τέτοιο δάσος δεν υπάρχει πρόβλημα. Τα δέντρα ανανεώνονται μόνα τους» εξηγεί ο ειδικός. «Θα πρέπει να αφήνει κανείς τη φύση να παραμείνει φύση» καταλήγει. Πηγή: http://www.dw.com/el... Click here to view the είδηση

Εκδόθηκε σήμερα η εγκύκλιος του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτη Φάμελλου«Ενέργειες που ακολουθούνται μετά από πυρκαγιά στις εκτάσεις που διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας» (ΑΔΑ: 7ΛΑΑ4653Π8-ΠΞΛ). Η εγκύκλιος απευθύνεται σε όλες τις Αποκεντρωμένες Δασικές Υπηρεσίες της χώρας και παρέχονται πληροφορίες για · τα μέτρα προστασίας των καμένων εκτάσεων · τις ενέργειες αποκατάστασής τους και · τους τρόπους χρηματοδότησης των παραπάνω ενεργειών Συγκεκριμένα η εγκύκλιος ορίζει για τα μέτρα προστασίας των καμένων εκτάσεων: · Θα γίνεται άμεσα η κήρυξη της έκτασης ως αναδασωτέας μετά από αποτύπωση της καμένης περιοχής με δορυφορικές εικόνες. · Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τις εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές ή αυτές σε Εθνικά Πάρκα και σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους ως προς την αμεσότητα της κήρυξης αναδάσωσης. · Αύξηση ελέγχων και επιτήρηση καμένων εκτάσεων με τη βοήθεια της αστυνομίας, των δασικών οργάνων και άλλων φορέων φύλαξης της φύσης ώστε να αποκλεισθεί οποιαδήποτε ενέργεια αλλαγής χρήσης και καταπάτησης δασικής έκτασης. · Έκδοση Δασικών Απαγορευτικών Διατάξεων για δραστηριότητες όπως βόσκηση, θήρα, και αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων. · Ανάκληση εφαρμογής των διαχειριστικών μελετών. Όσον αφορά τις ενέργειες αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων θα γίνεται: · Αξιολόγηση αναγκαιότητας κατασκευής αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων · Μελέτη εκπόνησής τους σε περίπτωση που υπάρχει ανάγκη για τα παραπάνω έργα · Μελέτη τεχνητής αναδάσωσης, εφόσον η φυσική αναδάσωση δεν είναι εφικτή στην περιοχή. Τέλος, καθορίζονται οι τρόποι χρηματοδότησης των παραπάνω, η οποία θα γίνεται μέσω συνεργασίας με τις Περιφέρειες και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ή την ένταξη των έργων στο ΠΕΠ 2014-2020. Όλα αυτά, σύμφωνα με δήλωση του Αναπληρωτή Υπουργού Σωκράτη Φάμελλου στο Ραδιόφωνο 24/7 (88.6 FM) και συγκεκριμένα στην εκπομπή "Η Φυλή των Φίλων" του Κώστα Αρβανίτη, «δείχνουν τη σαφή βούληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προστασία και αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων, η οποία θα διασφαλίσει ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία αλλαγή στον χαρακτήρα και τη χρήση τους. Όλες οι εκτάσεις με δασικό χαρακτήρα παραμένουν ως τέτοιες στους δασικούς χάρτες και θα γίνει ενημέρωσή τους με την απόφαση κήρυξης αναδάσωσης σε όποια χρονική στιγμή και αν αναρτηθούν ή κυρωθούν».​ Πηγή: http://greenagenda.g...ν-καμένων-δασι/ Click here to view the είδηση

Η Ολλανδία μοιράζεται σήμερα με την Ιρλανδία τον τίτλο της λιγότερο δασώδους χώρας της Ευρώπης, με τα δέντρα να καλύπτουν μόνο το 11% της επιφάνειας της. Ωστόσο, σύμφωνα με επίσημη κυβερνητική ανακοίνωση, η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα της ηπειρωτικής Ευρώπης αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τη δασική της έκταση. Συγκεκριμένα, η Κρατική Δασική Επιτροπή της Ολλανδίας παρουσίασε ένα σχέδιο για την ενίσχυση της δασικής έκτασης της χώρας κατά 25%. Κατά τα επόμενα τριάντα χρόνια, η χώρα θα αποκτήσει 250.000 στρέμματα νέων δασικών εκτάσεων, ως μέρος ενός σχεδίου τόσο για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα όσο και της ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγής ξυλείας. Η Ολλανδία έχει 394 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, διασκορπισμένους σε ένα εκτεταμένο δίκτυο μικρών και μεσαίων πόλεων που περιβάλλονται από γη που σε μεγάλο βαθμό αξιοποιείται για τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ωστόσο, ο σχεδιασμός του έργου έχει καταφέρει να ξεχωρίσει μερικές λιγότερο αναπτυγμένες τοποθεσίες, η μεγαλύτερη εκ των οποίων είναι η λεγόμενη «Πράσινη Καρδιά», ένας πυρήνας στο κέντρο της ευρύτερης περιοχής που περιλαμβάνει τις τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, το Ρότερνταμ, το Άμστερνταμ, τη Χάγη και την Ουτρέχτη. Ένα άλλο μεγάλο κομμάτι γης βρίσκεται στα γερμανικά σύνορα, στην επαρχία του Ντρέντε, ενώ οι υπόλοιπες εκτάσεις θα πρέπει να βρεθούν προσθέτοντας δέντρα σε υπάρχοντα δάση, μικρά πολεοδομικά κενά και στα όρια των γεωργικών εδαφών. Η χρηματοδότηση των μελλοντικών δασών θα απαιτήσει μια επένδυση ύψους τριών δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αναμένεται να μειωθούν κατά τέσσερις μεγατόνους ετησίως. Πηγή: http://www.naftempor...-ektasi-kata-25 Click here to view the είδηση