Αναζήτηση στην κοινότητα

Το παρόν δελτίο παρουσιάζει την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ για τις συνθήκες ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 10η Νοεμβρίου 2025. Η ανάλυση βασίζεται στην απόκλιση της υγρασίας των στρωμάτων υπεδάφους από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα σε δύο στρώματα: το επιφανειακό στρώμα 7-28 εκατοστών, όπου η υγρασία εδάφους διαμορφώνεται κυρίως από τις μετεωρολογικές συνθήκες των τελευταίων εβδομάδων το βαθύτερο στρώμα 28-100 εκατοστών, το οποίο έχει μεγαλύτερη αδράνεια στις μεταβολές του καιρού και αντικατοπτρίζει τις συνθήκες των τελευταίων μηνών Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Στη συνέχεια, ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Μετά τον ψυχρότερο του κανονικού και ιδιαίτερα βροχερό Οκτώβριο καθώς και τα επεισόδια βροχοπτώσεων κατά το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, η υγρασία εδάφους και των δύο στρωμάτων είχε εμφανή άνοδο σε σχέση με τις αρχές Οκτωβρίου. Η συσσώρευση υγρασίας είναι ιδιαίτερα εμφανής στο πιο επιφανειακό υπό εξέταση στρώμα υπεδάφους (7-28 εκ.), που όπως είπαμε αποκρίνεται πιο άμεσα στις μετεωρολογικές συνθήκες. Στο στρώμα αυτό, το σύνολο της χώρας πλην του μεγαλύτερου μέρους της Κρήτης βρίσκεται σε συνθήκες πλεονάσματος υγρασίας (Εικόνα 1). Όσον αφορά το βαθύτερο στρώμα (28-100 εκ.), έχουμε επίσης αύξηση της υγρασίας εδάφους σε μεγάλο μέρος της χώρας. Ωστόσο, λόγω της μεγαλύτερης αδράνειας του στρώματος αυτού, σε συνθήκες ήπιας έως έντονης ξηρασίας (επίπεδα 1 έως 4) βρίσκεται η Κρήτη και σε συνθήκες ήπιας ή μέτριας ξηρασίας (επίπεδα 1 και 2) βρίσκεται μεγάλο μέρος της Αττικής, της Εύβοιας, της ανατολικής Μακεδονίας και των νησιών του Αιγαίου. Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 10η Νοεμβρίου 2025 στα στρώματα υπεδάφους 7-28 εκ. (αριστερά) και 28-100 εκ. (δεξιά). Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση σχετικής ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο. Η περιεκτικότητα σε νερό στα στρώματα αυτά του υπεδάφους είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, την εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτά είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες. Όπως προαναφέρθηκε, τα επίπεδα ξηρασίας αυτά έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Αντικατοπτρίζουν την κατάσταση του εδάφους σε σχέση με τις μέσες συνθήκες της περιόδου αναφοράς (1991-2020). Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και επίπεδο 5 ξηρασίας (ακραία ξηρασία) χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος. Παρομοίως, αν η εδαφική υγρασία είναι ιδιαίτερα χαμηλή σε απόλυτο βαθμό, αλλά σε κανονικά για την εποχή επίπεδα, τότε έχουμε κανονικές συνθήκες ξηρασίας (ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός). Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε σχετικό πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες. View full είδηση

Το πρόβλημα της μείωσης της έκτασης αλλά και των αποθεμάτων της λίμνης του Μόρνου, οδήγησε τη μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, να ενεργοποιήσει μια νέα υπηρεσία ενημέρωσης των πολιτών, το Παρατηρητήριο της Τεχνητής Λίμνης Μόρνου (www.meteo.gr/mornos). Βασικό στοιχείο του Παρατηρητηρίου αποτελούν οι δορυφορικές εικόνες της λίμνης, οι οποίες θα ανανεώνονται ανά δεκαπενθήμερο και θα συγκρίνονται με παλαιότερες. Η πιο πρόσφατη δορυφορική φωτογραφία του Μόρνου παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2025 παρατηρείται η μικρότερη έκταση της λίμνης του Μόρνου από το 2014 όπου έχουμε διαθέσιμα δεδομένα από τον δορυφόρο Sentinel-2. Η τωρινή έκταση είναι περίπου 8.9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τον Σεπτέμβριο του 2024, η έκταση της λίμνης του Μόρνου ήταν 11.4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το 2023, 15.3 τετραγωνικά χιλιόμετρα-αυτή είναι και η μέση τιμή των τελευταία περίπου 10 ετών. Εικόνα 1. Έκταση της περιφέρειας της λίμνης του Μόρνου τον Σεπτέμβριο 2025 και 2024 από τον δορυφόρο Sentinel-2. Όσον αφορά τα αποθέματα του ταμιευτήρα της λίμνης του Μόρνου, η μείωση σε αυτά συμπίπτει με τη συρρίκνωση της επιφάνειας: -42%. Τον Σεπτέμβριο του 2024 , σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, η λίμνη είχε 328 εκατομμύρια κυβικά νερού. Τον Σεπτέμβριο του 2025, 193 εκατομμύρια κυβικά νερού. Όσον αφορά στις βροχοπτώσεις, αυτές αποτυπώνονται στο Παρατηρητήριο Τεχνητής λίμνης Μόρνου μέσα από τις μετρήσεις από δύο μετεωρολογικούς σταθμούς του ΜΕΤΕΟ, ο ένας στην κοινότητα Κoνιάκου, η οποία βρίσκεται βόρεια της λεκάνης του Μόρνου και ο άλλος στο φράγμα του Μόρνου. Τα συγκεκριμένα δεδομένα θα ανανεώνονται καθημερινά. Εικόνα 2. Συνολική αθροιστική βροχόπτωση από την αρχή του 2025, όπως καταγράφεται από τον μετεωρολογικό σταθμό του Ε.Α.Α./meteo.gr στο Φράγμα Μόρνου. Τέλος, το Παρατηρητήριο παρουσιάζει την πορεία της χιονοκάλυψης στην ευρύτερη περιοχή του Μόρνου και τη σύγκριση με το μέσο όρο της περιόδου 2005-2024. Η έκταση της χιονοκάλυψης στα βουνά της περιοχής τον χειμώνα του 2025 ήταν κατά 20% μειωμένη σε σχέση με τον μέσο όρο 2005-2024. Περίπου το 65% των ημερών του χειμώνα που μας πέρασε σημειωνόταν μικρότερη έκταση χιονοκάλυψης σε σχέση με την περίοδο 2005-2024. Εικόνα 3. Ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης στη λεκάνη του Μόρνου κατά τον χειμώνα 2024–2025, σε σύγκριση με τη μέση τιμή της περιόδου 2005–2024. View full είδηση

Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζεται ο δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Σεπτεμβρίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ. Όπως προκύπτει, με εξαίρεση αρκετές περιοχές της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας. Μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Λέσβου πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5). Σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3) βρίσκονται πολλές περιοχές της Αττικής, της Εύβοιας, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς και πολλά νησιά της χώρας. Συνολικά, η γεωγραφική κατανομή της υγρασίας εδάφους στη χώρα δεν διαφέρει πολύ σε σχέση με τις αρχές Αυγούστου, αλλά οι χαμηλές για την εποχή βροχοπτώσεις κατά τον προηγούμενο μήνα οδήγησαν σε αύξηση της έντασης της ξηρασίας σε περιοχές που ήδη πλήττονταν από αυτήν. Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 1η Σεπτεμβρίου 2025. Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση σχετικής ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια. Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες. Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Οι καταστάσεις αυτές έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και ακραία ξηρασία χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος. Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές για την εποχή συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες. View full είδηση

Πάνω από το ήμισυ των εδαφών στην Ευρώπη και στην περιφέρεια της Μεσογείου εξακολούθησαν να πλήττονται από την ξηρασία την περίοδο από τις 11 ως τις 19 Ιουλίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση από το Γαλλικό Πρακτορείο των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO). Αυτό το ποσοστό του 51,9%, 21 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, είναι το πιο αυξημένο που έχει καταγραφεί σ’ αυτή την περίοδο της χρονιάς αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις το 2012. Η αναλογία των εδαφών που πλήττονται είναι σταθερή σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Ο δείκτης ξηρασίας του παρατηρητηρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus, που βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, συνδυάζει τρεις παραμέτρους: βροχοπτώσεις, υγρασία των εδαφών και κατάσταση της βλάστησης. Περιλαμβάνει τρία επίπεδα ξηρασίας (παρακολούθηση, προειδοποίηση, συναγερμός). Η ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πλήττονται ιδιαίτερα. Στη Σερβία, όπου σχεδόν το σύνολο (99%) των εδαφών αντιμετωπίζει λειψυδρία, το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 68%. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί τους παραγωγούς σμέουρων (φραμπουάζ), των οποίων η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγούς. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού, με ποσοστά 63%, 52% και 51% αντιστοίχως. Στη δυτική Ευρώπη, η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Με 21% των εδαφών σε συναγερμό, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ισχυρή ξηρασία, έπειτα από μια άνοιξη που ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία του. Στη Γερμανία, το τμήμα της χώρας που βρίσκεται σε συναγερμό αυξήθηκε πολύ, περνώντας από το 9% στο 26% από το πρώτο στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου. Στη Γαλλία, το ποσοστό αυτό φθάνει το 19%, κυρίως στο δυτικό τμήμα της χώρας. Η ξηρασία αυτή ευνοεί τις πυρκαγιές, όπως η ιστορικών διαστάσεων και φονική φωτιά που ξέσπασε την Τρίτη στο νομό Οντ, στη νότια Γαλλία. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με τη λειψυδρία: πάνω από τα τρία τέταρτα της χώρας (76%) αντιμετωπίζει ξηρασία. Το ποσοστό των εδαφών της που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 18%. Στην περιφέρεια της Σμύρνης, η ξηρασία αυτή ενισχύει τις συγκρούσεις για τη χρήση του νερού ανάμεσα σε τουρίστες και κατοίκους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και σε άλλες χώρες της μεσογειακής περιφέρειας, οι οποίες συγκεντρώνουν το 30% του παγκόσμιου τουρισμού και θα γνωρίσουν, σύμφωνα με τους κλιματολόγους, μείωση των βροχοπτώσεων στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών. Αντιθέτως η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (10% και 7%). ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση

Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζεται ο δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Αυγούστου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ. Όπως προκύπτει, με εξαίρεση αρκετές περιοχές της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας. Μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Λέσβου πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5). Σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3) βρίσκονται πολλές περιοχές της Αττικής, της Εύβοιας, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς και πολλά νησιά της χώρας. Μετά τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουλίου, σχεδόν το σύνολο της χώρας βρίσκεται σε υψηλότερο για την εποχή επίπεδο ξηρασίας σε σχέση με τις αρχές του προηγούμενου μήνα. Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια. Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες. Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Οι καταστάσεις αυτές έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και ακραία ξηρασία χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος. Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές για την εποχή συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες. Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 1η Αυγούστου 2025. Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση σχετικής ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο. View full είδηση

Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζεται ο δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Ιουλίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ. Όπως προκύπτει, μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Θράκης βρίσκονται σε συνθήκες ξηρασίας. Από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5) πλήττονται αρκετές περιοχές στους νομούς Χανίων, Ηρακλείου, Λασιθίου, Αρκαδίας, Αργολίδας, Μεσσηνίας, Ηλείας και Λέσβου. Μετά τις ιδιαίτερα ψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουνίου, σχεδόν το σύνολο της χώρας βρίσκεται σε υψηλότερο για την εποχή επίπεδο ξηρασίας σε σχέση με τις αρχές Ιουνίου. Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια. Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες. Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Οι καταστάσεις αυτές έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και ακραία ξηρασία χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος. Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές για την εποχή συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες. Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 1η Ιουλίου 2025. Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση σχετικής ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο. View full είδηση

Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζεται ο δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Ιουνίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του Ε.Α.Α. Όπως προκύπτει, μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου και της δυτικής Στερεάς Ελλάδας βρίσκονται σε συνθήκες ξηρασίας. Από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5) πλήττονται περιοχές στους νομούς Χανίων, Ηρακλείου, Λασιθίου, Αρκαδίας και Αργολίδας Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια. Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες. Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες. Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 1η Ιουνίου 2025. Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο. View full είδηση

Οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή. Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) μεταξύ 1961 και 2018 σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή ΕΕ των 27 και τη Βρετανία). Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια». Από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 φτάσαμε σε μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015. «Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης Τερέζα Μπρας του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά». Πρώτο θύμα ξηρασίας τα σιτηρά Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές» πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.Τα πρώτα θύματα είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη. «Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%», διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας. Στροφή σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν «στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος». Αυτό «απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων», σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του La Nova School στη Λισαβόνα. Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει «επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα», είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη. Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη «προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών». View full είδηση

Στις 15 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την τελευταία έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τα ύδατα, που μετρά την πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη της καλής κατάστασης όλων των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων έως το 2027. Η έκθεση μετρά την πρόοδο των κρατών μελών ως προς την επίτευξη του στόχου αυτού, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση της ρύπανσης, της άντλησης και της αποδοτικής χρήσης των υδάτων. Ωστόσο, η έκθεση καταδεικνύει επίσης ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά κενά όσον αφορά την πλήρη συμμόρφωση με τους στόχους της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα. Υπάρχουν αρκετά εμπόδια που δεν επιτρέπουν στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν άμεσα τα σχετικά μέτρα. Μεταξύ αυτών είναι κυρίως η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, ενώ επίσης υπάρχουν καθυστερήσεις και άλλα ζητήματα διακυβέρνησης. Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Αλιείας και Ωκεανών κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε τα εξής: «Η ξηρασία και η καταπόνηση των υδάτινων πόρων προκαλούν ζημίες ύψους 9 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται οι ζημίες στα οικοσυστήματα και στις υπηρεσίες που προσφέρουν. Μόνο τα υγιή ποτάμια και οι υγιείς λίμνες μπορούν να μας βοηθήσουν να προστατευθούμε από τις αυξανόμενες προκλήσεις της ξηρασίας και των πλημμυρών. Ενώ τα κράτη μέλη σημειώνουν πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση, πρέπει να δράσουμε ταχύτερα και να επενδύσουμε περισσότερο στη διαχείριση των υδάτων. Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορούμε να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των υδάτων μας σε όλες τις πολιτικές.» Η έκθεση δείχνει ότι, μέχρι τα μέσα του κύκλου διαχείρισης των υδάτων της περιόδου 2016-2021, η εφαρμογή των μέτρων βρισκόταν σε καλό δρόμο σε όλα τα κράτη μέλη, με καθυστερήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Η μείωση των κινδύνων πλημμύρας σε ολόκληρη την Ευρώπη απαιτεί συνεπή εφαρμογή της οδηγίας για τις πλημμύρες, καθώς επίσης και διασυνοριακή συνεργασία. Τα μισά κράτη μέλη έχουν βελτιώσει τη συλλογή δεδομένων ή/και τις μεθόδους για την πρώτη αξιολόγηση των κινδύνων πλημμύρας. Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών λαμβάνουν υπόψη τις συνέπειες των μελλοντικών πλημμυρών στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα. Η έκθεση συμπληρώνεται από τρεις μελέτες: την οικονομική μελέτη σχετικά με το κόστος και τις επενδύσεις στον τομέα των υδάτων, τη μελέτη για τις πλημμύρες και την κλιματική αλλαγή και τη μελέτη για τις πλημμύρες και τη γεωργία. Περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται στο σχετικό ειδησεογραφικό άρθρο. View full είδηση

Οι έντονες ξηρασίες που επηρέασαν πολλές περιοχές της Ευρώπης από τις αρχές του καλοκαιριού επιδεινώθηκαν τον Αύγουστο, σύμφωνα με το Copernicus EU Το τελευταίο 10ήμερο του Αυγούστου: - Το 35% της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρισκόταν ακόμα σε συνθήκη προειδοποίησης - Το 25% των εκτάσεων ήταν σε συναγερμό Δείτε τους σχετικούς χάρτες εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/edov2/php/index.php?id=1111 Βρείτε δεδομένα σχετικά με την ξηρασία σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/gdo/php/index.php?id=2112 View full είδηση

Αντιμέτωπη με πρωτοφανή ξηρασία, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας συνέστησε σε 43 δήμους να αυξήσουν προσωρινά την τιμή του νερού για τους μεγαλύτερους καταναλωτές και να αναστείλουν τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα των δημόσιων πάρκων και των κήπων. Η Πορτογαλία πλήττεται από σοβαρή ή ακραία ξηρασία μετά τα κύματα καύσωνα των τελευταίων μηνών, ανακοίνωσε το ινστιτούτο μετεωρολογίας της χώρας IPMA. Αργά χθες Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας Ντουάρτε Κορντέιρο δήλωσε ότι από τα 61 φράγματα στην Πορτογαλία, τα 10 είναι σε κρίσιμη κατάσταση με τον αποθηκευμένο όγκο νερού να έχει πέσει κάτω από το 20% της χωρητικότητάς τους. Αυτά τα σχεδόν άδεια φράγματα παρέχουν νερό σε 40 δήμους στο βόρειο και το κεντρικό τμήμα της χώρας και σε τρεις στο Αλγκάρβε στον νότο. Αν και η χώρα στο σύνολό της διαθέτει επαρκή αποθέματα νερού για δύο χρόνια, το νερό που υπάρχει στα 10 φράγματα που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση αρκεί μόλις για ένα χρόνο, εξήγησε ο Κορντέιρο. Συνολικά στην Πορτογαλία υπάρχουν 278 δήμοι που είναι αρμόδιοι για την παροχή νερού στους δημότες τους. Στους 43 δήμους που έχουν επηρεαστεί περισσότερο η κυβέρνηση συνέστησε, για την περίοδο που η ξηρασία είναι πιο σοβαρή, να αυξήσουν την τιμή του νερού για τις οικογένειες και τις εταιρείες που καταναλώνουν περισσότερα από 15 κυβικά μέτρα νερού μηνιαίως. Η μέση οικογένεια στην Πορτογαλία καταναλώνει 10 κυβικά μέτρα νερού τον μήνα. Επίσης θα πρέπει «να αναστείλουν προσωρινά τη μη απαραίτητη χρήση νερού, κυρίως για τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα του πρασίνου, όπως και στα σιντριβάνια και τις πισίνες», επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος. Πρόσθεσε εξάλλου ότι η κυβέρνηση θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν άμεσα, αν και εκτίμησε ότι οι δημοτικές αρχές συμμορφώνονται με τις συστάσεις. Τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ζήτησε να σταματήσει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από έξι φράγματα, ενώ από τον Αύγουστο οι αρχές έχουν πάψει να ποτίζουν τα γήπεδα του γκολφ, τα δημόσια πάρκα και τους κήπους στο Αλγκάρβε προκειμένου να αποφύγουν να επιβάλλουν δελτίο στην κατανάλωση νερού από τους πολίτες. Εικόνες από: https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/em-montalegre-nao-ha-memoria-de-tao-pouca-agua-na-barragem-do-alto-rabagao# View full είδηση

Δασικές πυρκαγιές, ξερά πηγάδια και καλλιέργειες υπό απειλή: πριν καν μπει το καλοκαίρι και η ξηρασία απειλεί ήδη ένα μέρος της Ευρώπης, από την Ανατολή έως τον Βορρά, έπειτα από μια χρονιά, το 2018, όπου η βροχή ήταν ήδη ένα σπάνιο φαινόμενο. «Εάν η ξηρά περίοδος συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, θα μπορούσαμε να έχουμε την ίδια ξηρασία με το 2018 ή και ακόμα χειρότερα» προειδοποιεί η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γερμανίας (DWD), όπου η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική στο ανατολικό τμήμα της χώρας, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία και την Τσεχία. Την ίδια ώρα, οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με τις φλόγες, με την έκταση των πυρκαγιών να είναι ακόμα περιορισμένη, το φαινόμενο, ωστόσο, να είναι σίγουρα ασυνήθιστο για την εποχή. «Σαβάνα» Οι αγροί στην περιοχή του Βραδεμβούργου, στα περίχωρα του Βερολίνου, παραπέμπουν σε σαβάνα, καθώς από τις αρχές του έτους έχει ελάχιστα βρέξει. Οι μετεωρολόγοι προβλέπουν για τις επόμενες ημέρες βροχοπτώσεις στη Γερμανία και στην κεντρική Ευρώπη, όμως το νερό που θα πέσει δεν θα επαρκέσει για να καλυφθεί το κενό. «Οι συνθήκες ανάπτυξης της βλάστησης το 2019 σε περιοχές της Γερμανίας είναι ξεκάθαρα δυσχερέστερες σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο» σημείωσε ο επικεφαλής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Ούντο Μπους, δεδομένης της ξηρασίας που έπληξε τη χώρα το 2018. Η γερμανική κυβέρνηση χρειάστηκε να εκταμιεύσει ήδη κονδύλια που διέθεσε ως στήριξη στους αγρότες για τις απώλειες που υπέστησαν στη συγκομιδή. Στη γειτονική Αυστρία, οι πρώτες ενδείξεις ξηρασίας είναι ορατές στο ανατολικό και το βόρειο τμήμα της χώρας, εγείροντας φόβους για μεγαλύτερες ζημίες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Σε ορισμένες περιοχές, ο όγκος της βροχής που έπεσε τις τελευταίες εβδομάδες έφθασε μόλις μεταξύ του ¼ και του μισού του μέσου επίπεδου των τελευταίων 10 ετών. Η Τσεχία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με την ξηρασία: το 99% των εδαφών της θεωρείται ήδη ότι έχει πληγεί, ενώ η περιοχή στο βορειοδυτικό τμήμα της πρωτεύουσας Πράγας είναι η πλέον πληγείσα. Οι καλλιέργειες έχουν σταματήσει να αναπτύσσονται εδώ και εβδομάδες. Σε πολλά χωριά, τα πηγάδια έχουν στερέψει, αναγκάζοντας τους πολίτες να βρίσκουν άλλα μέσα για να προμηθευτούν νερό. Πυρκαγιές στην Σκανδιναβία Στη Σουηδία ξέσπασαν πυρκαγιές σε δάση και χαμηλή βλάστηση. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις δίνουν μάχη σε περίπου 10-15 πύρινα μέτωπα καθημερινά αυτήν την εβδομάδα, ιδίως στο νότιο τμήμα της χώρας, έπειτα από έναν μήνα Απρίλιο, κατά τον οποίο δεν έπεσε ούτε μία σταγόνα βροχής. Στο σοβαρότερο μέτωπο, που εκτείνεται σε 3.000 στρέμματα, οι αρχές διέταξαν την εκκένωση περίπου πενήντα ανθρώπων στο βόρειο τμήμα της χώρας. Στη Νορβηγία, η πιο απειλητική εστία, στην κοινότητα Σοκντάλ (νοτιοδυτικά) τέθηκε υπό έλεγχο, όμως περίπου 70 πυροσβέστες, με τη συνδρομή ενός ελικοπτέρου, επιχειρούν σήμερα για να σβήσουν τις εστίες που επιμένουν σε μια περιοχή 7.500 στρεμμάτων, η οποία καταστράφηκε αυτήν την εβδομάδα από τις φλόγες. View full είδηση

Η Καλιφόρνια υποφέρει από τη μεγαλύτερη ξηρασία των τελευταίων 100 χρόνων. Μετά από έναν εξαιρετικά άνυδρο χειμώνα η ανατολική πολιτεία των ΗΠΑ λαμβάνει τώρα έκτακτα μέτρα για να προλάβει τα χειρότερα. Η Καλιφόρνια ήταν κάποτε η πιο αξιοζήλευτη πολιτεία των ΗΠΑ λόγω των ευνοϊκών κλιματολογικών συνθηκών. Ένας πραγματικός «παράδεισος» για τους καλλιεργητές οπωροκηπευτικών και ένα ιδανικό θέρετρο για τις διακοπές αμερικανών και ξένων τουριστών. Εδώ και τρία χρόνια όμως έχει μετατραπεί σε μια άνυδρη «κόλαση». Η Καλιφόρνια αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα παρατεταμένης ξηρασίας. Σύμφωνα με επιστήμονες πρόκειται για την χειρότερη περίοδο ξηρασίας που έχει γνωρίσει η περιοχή εδώ και έναν αιώνα. Πρόσφατη έρευνα τoυ Πανεπιστημίου Στάνφορντ κατέδειξε ότι από το 2012 και έπειτα μειώθηκαν δραματικά τα αποθέματα νερού στην Κεντρική Κοιλάδα της Καλιφόρνιας, η οποία τροφοδοτεί με φρούτα και λαχανικά ολόκληρη την επικράτεια των ΗΠΑ. Στο μεταξύ η ξηρασία συνεχίζεται, με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικές αλλά και οικονομικές συνέπειές της να είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Σημειωτέον ότι οι ζημίες στην αγροτική παραγωγή της ευρύτερης περιοχής ανήλθαν μέσα στο 2014 στα 2 δις δολάρια (περίπου 1,8 δις ευρώ). Στο μεταξύ παρά τα πρώτα μέτρα που έλαβαν οι τοπικές αρχές, ο Ιανουάριος 2015 ήταν ο ξηρότερος μήνας που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις ειδικών η ξηρασία αναμένεται να συνεχιστεί σε μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση και τα επόμενα 200 χρόνια. Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας Υπό αυτές τις αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Τζέρι Μπράουν ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες τη λήψη πρωτοφανών έκτακτων μέτρων για την εξοικονόμηση νερού, υπογραμμίζοντας ότι η «κλιματική αλλαγή δεν είναι αποκύημα της φαντασίας» στην περίπτωση της Καλιφόρνιας. Σύμφωνα με τα νέα μέτρα η αμερικανική πολιτεία των 40 εκατομμυρίων κατοίκων προτίθεται να μειώσει την κατανάλωση νερού κατά 25%. «Πρόκειται για ένα σήμα κινδύνου που θα έπρεπε να αφορά όλο τον κόσμο. Η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη λόγω έκτακτων συνθηκών», ανέφερε ο Τζέρι Μπράουν, δίνοντας έμφαση στα πρόστιμα που θα καλούνται να πληρώνουν οι παραβάτες της νέας νομοθεσίας για το νερό. Κάποια από αυτά αναμένεται να ανέλθουν μάλιστα στα 500 δολάρια. Ωστόσο στόχος των νέων μέτρων είναι να μη θιγούν τα συμφέροντα του αγροτικού τομέα, παρά το γεγονός ότι εκεί καταναλώνεται περίπου το 80% του νερού. Κι αυτό διότι, όπως επισημαίνει ο Τζέρι Μπράουν, «οι αγρότες δεν είναι εκείνοι που ξοδεύουν άσκοπα νερό για να ποτίσουν το γκαζόν τους ή για να κάνουν μπάνιο για πολύ ώρα. Αντίθετα χρειάζονται το νερό γιατί παράγουν το μεγαλύτερο μέρος των οπωροκηπευτικών στις ΗΠΑ, τα οποία αποτελούν επίσης σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας παραγωγής». Ανάμεσα στα νέα μέτρα συγκαταλέγεται επίσης η αντικατάσταση 4,5 εκατομ. τ.μ. γκαζόν με φυτά που αντέχουν στην ξηρασία, ενώ παράλληλα θα τεθούν νέοι κανόνες για την κατανάλωση νερού σε αποχετεύσεις και τουαλέτες. Για τον Τζέρι Μπράουν μάλιστα καθοριστικής σημασίας κρίνεται ο ρόλος της λεγόμενης... «αστυνομίας νερού», η οποία έχει ήδη επιφορτιστεί με ελέγχους αναφορικά με την διαχείριση των υδάτινων πόρων στην αμερικανική πολιτεία. Στο μεταξύ καθώς οδεύουμε προς το καλοκαίρι οι επιστημονικές προβλέψεις εξακολουθούν να είναι δυσοίωνες. Σύμφωνα με τον καθηγητή γεωλογίας Νόα Ντιφενμπάουγκ από το Πανεπιστήμιο του Στάνφροντ, εάν η ξηρασία συνεχιστεί με την ίδια ένταση, η Καλιφόρνια θα έρθει αντιμέτωπη με σημαντικές ελλείψεις σε υδάτινους πόρους μέσα στο καλοκαίρι, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει τόσο την καθημερινότητα των κατοίκων όσο και το φυσικό περιβάλλον. Lisa Duhm / Δήμητρα Κυρανούδη (DW, dpa, afp) Πηγή: http://www.dw.de/αστ...σίας/a-18363665 Click here to view the είδηση

Τους τελευταίους μήνες αρκετές χώρες της νότιας Αφρικής έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της ιδιαίτερα σκληρής ξηρασίας. Οι δυσμενείς συνθήκες έχουν επιδεινωθεί από τις επιδράσεις του φαινομένου Ελ Νίνιο, οδηγώντας σε αποτυχία καλλιεργειών, θανάτους ζώων, και μία κρίση τροφίμων που επηρεάζει περισσότερα από 32 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι αφρικανικές χώρες που έχουν επηρεαστεί αρνητικά από την ξηρασία κατά τους τελευταίους μήνες καταγράφηκαν από μία νέα έκθεση του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ) των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, πρόκειται για την ξηρότερη διετή περίοδο στην περιοχή από το 1981. Το Λεσότο, το Μαλάουι, η Σουαζιλάνδη, η Νότια Αφρική και η Ζιμπάμπουε είναι μεταξύ των χωρών που έχουν δηλώσει κάποια μορφή έκτακτης ανάγκης, με την τελευταία να έχει δεχθεί ίσως τα σοβαρότερα πλήγματα. «Η χώρα προέρχεται από μια πολύ φτωχή γεωργική σεζόν, που παρήγαγε μόλις το 40 τοις εκατό της κανονικής παραγωγής καλαμποκιού. Πρόκειται για μία ήδη εύθραυστη αγροτική οικονομία», εξηγεί ο Άντριου Οντέρο, αναλυτής επισιτιστικής ασφάλειας του προγράμματος. Τον Φεβρουάριο, οι αξιωματούχοι της χώρας ζήτησαν τόσο εγχώριες όσο και διεθνείς ενισχύσεις συνολικού ύψους 1,5 δις δολαρίων, προκειμένου να εξασφαλίσουν τρόφιμα για τους αγρότες των οποίων οι καλλιέργειες έχουν καταστραφεί ανεπανόρθωτα από την πενιχρή συγκομιδή της προηγούμενης σεζόν και τις συνέπειες του Ελ Νίνιο. Η κατάσταση ίσως επιδεινωθεί αργότερα φέτος, καθώς υπάρχει μια πιθανότητα 50 τοις εκατό ότι θα εκδηλωθεί το φαινόμενο Λα Νίνια στην περιοχή κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές πλημμύρες. Πηγή: http://www.naftempor...uria-afrikanous Click here to view the είδηση

Το μετεωρολογικό φαινόμενο Ελ Νίνιο είναι ένα εκ των πλέον σφοδρών που έχουν καταγραφεί από το 1950 και αναμένεται να ενισχυθεί επιπλέον έως τα τέλη του 2015, προκαλώντας ξηρασία και εκτεταμένες πλημμύρες, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. «Οι εκτεταμένες ξηρασίες και οι καταστροφικές πλημμύρες που πλήττουν σήμερα τις τροπικές και υποτροπικές ζώνες φέρουν την υπογραφή του φαινομένου Ελ Νίνιο, του σφοδρότερου που έχουμε καταγράψει τα τελευταία 15 και πλέον χρόνια» εξήγησε ο Μισέλ Ζαρόντ, ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, ενός οργανισμού του ΟΗΕ. Το Ελ Νίνιο, η υπερθέρμανση των τροπικών περιοχών του Ειρηνικού, η οποία οδηγεί παραδοσιακά σε άνοδο της θερμοκρασίας της Γης και αποτελεί έναν καθοριστικής σημασίας παράγοντα για την πρόκληση ακραίων καιρικών φαινομένων, αναμένεται να ενισχυθεί έως τα τέλη του έτους σύμφωνα με το τελευταίο ενημερωτικό δελτίο που δημοσίευσε ο διεθνής οργανισμός. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας επισημαίνει ότι η μέση ανώτατη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του τριμήνου στην επιφάνεια των θαλασσών στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού θα ξεπεράσει τη φυσιολογική θερμοκρασία κατά δύο βαθμούς Κελσίου, γεγονός που κατατάσσει το τρέχον Ελ Νίνιο στις τάξεις των πλέον έντονων επεισοδίων που έχουν παρατηρηθεί από το 1950. Παρόμοια αύξηση της θερμοκρασίας του Ειρηνικού Ωκεανού δεν έχει καταγραφθεί παρά 3 φορές κατά τη διάρκεια των 65 τελευταίων ετών: το 1972- 1973, το 1982- 1983, το 1997- 1998. Στη νοτιοανατολική Ασία, το Ελ Νίνιο προκαλεί κυρίως ξηρασία. Αυτό ακριβώς το φαινόμενο έχει ευνοήσει τους τελευταίους μήνες το ξέσπασμα δασικών πυρκαγιών στην Ινδονησία, που είναι από τις πιο καταστροφικές στην ιστορία της περιοχής. Το Ελ Νίνιο επιτείνει επίσης το σχηματισμό καταιγίδων στο ανατολικό και κεντρικό τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας έδωσε στη δημοσιότητα το ενημερωτικό δελτίο την παραμονή μιας διεθνούς διάσκεψης με θέμα το Ελ Νίνιο στη Νέα Υόρκη. «Το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο και η κλιματική αλλαγή που είναι απόρροια της ανθρώπινης δραστηριότητας μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τρόπο πραγματικά πρωτοφανή» υπογράμμισε ο Μισέλ Ζαρόντ. Πηγή: http://www.topontiki...7RFalM.facebook Click here to view the είδηση

Η ξηρασία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που άρχισε το 1998 και συνεχίζεται ακόμη, είναι πιθανότατα η χειρότερη των τελευταίων 900 ετών, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η περιοχή που πλήττεται από την ξηρασία, περιλαμβάνει την Κύπρο, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Λίβανο, τη Συρία και ένα μέρος της Τουρκίας. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Γκόνταρντ της NASA και του Γεωπαρατηρητηρίου Λάμοντ-Ντόχερτι του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον κλιματολόγο Μπεν Κουκ, κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Journal of Geophysical Research-Atmospheres» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης. Οι επιστήμονες βάσισαν τις εκτιμήσεις τους κυρίως στην μελέτη δακτυλίων δέντρων, ζωντανών και νεκρών. Τα σχετικά στοιχεία -που αφορούν και την Ελλάδα- περιλαμβάνονται στον λεγόμενο «’Ατλαντα Ξηρασίας Παλαιού Κόσμου». Τα στοιχεία από τα δέντρα συνδυάσθηκαν με περιγραφές του κλίματος από τα ιστορικά κείμενα. Η έλλειψη ή η αφθονία νερού σε μια περιοχή επηρεάζει διαχρονικά την ανάπτυξη των δέντρων. Όσο πιο λεπτοί είναι οι δακτύλιοι, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται ότι είναι η ξηρασία. Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, η ξηρασία μετά το 1998 στην περιοχή του Λεβάντε είναι περίπου 50% πιο έντονη από την πιο ξηρή περίοδο των τελευταίων 500 ετών και 10 έως 20% ξηρότερη από την χειρότερη ξηρασία των προηγούμενων 900 ετών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το βόρειο τμήμα της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, νότια Γαλλία, νότια Ισπανία) τείνουν να είναι ξηρό, όταν η βορειοανατολική Αφρική είναι υγρή -και το αντίστροφο. Οι αυξομειώσεις της ξηρασίας στην Μεσόγειο σχετίζονται με το κλίμα του Ατλαντικού. Κατά περιόδους, στη λεκάνη της Μεσογείου εισέρχονται παρατεταμένα ρεύματα ζεστού και ξηρού αέρα, με συνέπεια να μειώνονται οι βροχές, να ανεβαίνει η θερμοκρασία και τελικά να επικρατεί ξηρασία. Όλα τα κλιματολογικά μοντέλα εκτιμούν ότι το μέλλον της Μεσογείου, ιδίως στης ανατολικής, προβλέπεται ξηρό. Και η νέα μελέτη δείχνει ότι η ξηρασία στο Λεβάντε είναι ο προάγγελος όσων θα ακολουθήσουν. Πηγή: http://www.ellinikig...rasia-900-eton/ Click here to view the είδηση

Η αποξήρανση της λίμνης Πουπό της Βολιβίας επιβεβαιώθηκε επίσημα ως συνέπεια της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη της χώρας παρείχε τα προς το ζην για τους κατοίκους της περιοχής, αλλά τώρα μόνο το μισό του πληθυσμού παραμένει κοντά στη λίμνη, που αποξηράθηκε πλήρως το περασμένο Δεκέμβριο. Δυστυχώς, οι επιστήμονες λένε ότι η ανάκαμψη πλέον είναι αδύνατη. «Αυτή είναι μια εικόνα του μέλλοντος της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Γερμανός κλιματολόγος Ντιρκ Χόφμαν, ο οποίος μελετά το ρόλο της ανόδου της θερμοκρασίας από την καύση ορυκτών καυσίμων στην τήξη των παγετώνων της Βολιβίας. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ξηρασία λόγω των επαναλαμβανομένων φαινομένων Ελ Νίνιο είναι η κύρια αιτία της φυσικής καταστροφής. Ένας άλλος παράγοντας είναι η εκμετάλλευση των ποταμών που τροφοδοτούν τη λίμνη για λόγους γεωργίας και εξόρυξης. Το ευαίσθητο οικοσύστημα της Βολιβίας έχει δεχθεί μεγάλη πίεση κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών, με τη μέση θερμοκρασία να σημειώνει αύξηση κατά περίπου ένα βαθμό Κελσίου. Η αποξήρανση της λίμνης έχει επίσης σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τους κατοίκους της περιοχής οι οποίοι έπαυσαν τις αλιευτικές δραστηριότητες, πούλησαν τα ζώα τους και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τους παραλίμνιους οικισμούς. Τα τελευταία τρία χρόνια ο μισός πληθυσμός έχει φύγει από την περιοχή για οικονομικούς λόγους, αφήνοντας πίσω κυρίως ηλικιωμένους κατοίκους. Τουλάχιστον 3.250 κάτοικοι έχουν δεχθεί ανθρωπιστική βοήθεια, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βολιβίας. Η στάθμη της λίμνης έχει μειωθεί στο μόλις δύο τοις εκατό του αρχικού της επιπέδου. Η παρουσία των ζώων έχει επίσης επηρεαστεί, καθώς περίπου 75 είδη πτηνών έχουν εξαφανιστεί από τη λίμνη. Η κυβέρνηση έχει ήδη ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση 140 εκατομμύρια δολάρια για έργα αποκατάστασης, αλλά η ερευνητική κοινότητα της Βολιβίας δεν είναι αισιόδοξη για την έκβαση των προσπαθειών. Η λίμνη, η οποία κάποτε είχε επιφάνεια 4.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είχε εξατμιστεί και το 1994, αλλά κατάφερε να ανακάμψει μετά από κάποια χρόνια. Πηγή: http://www.naftempor...matikis-allagis Click here to view the είδηση

Μετά από τη μελέτη δορυφορικών μετρήσεων σε βάθος δεκαετίας, οι επιστήμονες της NASA παρατήρησαν την ανησυχητική τάση πολλές υγρές περιοχές σε όλο τον κόσμο να γίνονται ακόμα πιο υγρές, ενώ αρκετές ξηρές περιοχές γίνονται ακόμα ξηρότερες. Οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα από δορυφόρους της NASA μεταξύ 2002 και 2014 και διαπίστωσαν ότι οι περιοχές που έχουν γίνει πιο υγρές περιλαμβάνουν το βόρειο Αμαζόνιο, τον ποταμό Μιζούρι, κομμάτια της Αφρικής, καθώς και άλλα τμήματα των τροπικών περιοχών. Αντίθετα, περιοχές στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη έγιναν ξηρότερες, όπως στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, σε περιοχές της Ινδίας και της Κίνας, και στο μεγαλύτερο μέρος των νότιων και δυτικών Ηνωμένων Πολιτειών. Τα ευρήματα αυτά ήταν μέρος μιας μελέτης που υπολόγισε για πρώτη φορά πώς οι επί χρόνια υγρές καιρικές συνθήκες σε ορισμένα μέρη του κόσμου έχουν αφήσει περισσότερο νερό σε λίμνες, εδάφη και υδροφόρους ορίζοντες, τόσο ώστε να έχουν επίδραση στο ρυθμό αύξησης της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας. Η έρευνα κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσει σε αναπροσαρμογές στους υπολογισμούς για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στις επερχόμενες εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ. Οι ερευνητές δεν μπορούν να πουν εάν και σε ποιο βαθμό οι αλλαγές μπορεί να σχετίζονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη, και όχι με τις φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος, εν μέρει επειδή η περίοδος των 12 ετών είναι πολύ μικρή για να εξαχθούν τέτοια συμπεράσματα. Τα ευρήματα της μελέτης όμως ενισχύουν προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι πολλοί από τους μεγάλους υδροφόρους ορίζοντες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στις σημαντικότερες περιοχές παραγωγής τροφίμων, έχουν σημειώσει ραγδαία πτώση. Εξάλλου, πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, και κυρίως στην Κίνα και την Ινδία, ζουν υπό συνθήκες λειψυδρίας για ένα μήνα κάθε χρόνο, και μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν υπό αυτές τις συνθήκες κάθε ημέρα. Πηγή: http://www.naftempor...ntStory/1069232 Click here to view the είδηση