Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    525 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Ιπποκράτειος Πολιτεία: Ο οικισμός στην καρδιά της Πάρνηθας

      Engineer

      Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από την εποχή της χούντας, οπότε με το νομοθετικό διάταγμα 886/1971, περί οικοδομικών συνεταιρισμών, επετράπη η απεριόριστη οικιστική εκμετάλλευση των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας. Τις ολέθριες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) συνέπειες εκείνης της περιόδου τις βιώνουμε έως και σήμερα, με αποκορύφωμα, στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, την καταστροφική πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021, που αποτέφρωσε το μεγαλύτερο μέρος του άλλοτε ειδυλλιακού οικισμού στην καρδιά της Πάρνηθας.
      Παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που η νομοθεσία, βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, κρίθηκε αντισυνταγματική (ΣτΕ Ολ 3754/1981), καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον Ελλάδος δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος, που έχει διαμορφωθεί, με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου. Παρομοίως και οι δικαστικές αποφάσεις (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010, ΣτΕ 2585/2016 αλλά και το Πρακτικό ΣτΕ ΠΕ 305/2006), που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, θεωρούν στο σύνολό τους ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του οικισμού αυτού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε διαδικασία και επιλογή που θα μπορούσε να διασαλεύσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή και αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητάς του.

       
      Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές, δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων, προωθείται επίσημα και συστηματικά πλέον η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας. Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές.
      Με εξαίρεση δε τη μειοψηφήσασα γνώμη στην απόφαση ΣτΕ Ολ 2282/1992, αποτελεί απογοητευτική διαπίστωση το γεγονός ότι ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών στις σχετικές δίκες εφήρμοσε τη θεμελιώδη δημοκρατική αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος».
      Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του μαγευτικού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και για τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του. Ας δούμε όμως αναλυτικά τις ιδιαίτερες πτυχές αυτής της τόσο σημαντικής υποθέσεως.
      Τα τηλεοπτικά πλάνα με τις φλόγες των πυρκαγιών των τελευταίων ημερών να καταπίνουν κατοικίες στην άλλοτε παραδεισένια Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι εφιαλτικά. Γεμίζουν την καρδιά με απόγνωση και σε κάνουν, για ακόμα μια φορά, να αναλογίζεσαι πόσο μικρός μοιάζει ο άνθρωπος μπροστά σε κινδύνους τέτοιου μεγέθους. Δάση και περιουσίες απανθρακώνονται μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Οι εικόνες καθηλώνουν και λένε όσα χιλιάδες λέξεις δεν μπορούν να πουν μαζί.
      Παρακολουθώντας έναν από τους πλέον ειδυλλιακούς οικισμούς της Αττικής να γίνεται στάχτη, ανακαλώ στη μνήμη όλο το νομικό πλαίσιο που στήριξε τη δημιουργία και την ύπαρξή του, προσπαθώντας να βρω μιαν απάντηση στο «πώς» και στο «γιατί» ετούτης της ασύλληπτης καταστροφής που -φευ- είναι μόνο μέρος της γενικότερης, εθνικών διαστάσεων τραγωδίας, που χτύπησε τη χώρα μας τα τελευταία εικοσιτετράωρα και ακόμα την ταλανίζει, με ανυπολόγιστες συνέπειες και για το μέλλον.
      Ο οικισμός της Ιπποκρατείου Πολιτείας αριθμεί περισσότερες από 600 κατοικίες και περίπου χίλιους (1.000) μονίμους κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011[1]. Ανήκει διοικητικά στον δήμο Ωρωπού. Το νομικό καθεστώς της Ιπποκρατείου Πολιτείας βασίζεται στα ακόλουθα σημεία – σταθμούς της ιστορίας της, που σχετίζονται άρρηκτα με το καθεστώς προστασίας και διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας.
      1. Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας και το καθεστώς προστασίας του
      Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας,[2] συνολικής εκτάσεως 3.812 εκταρίων, ιδρύθηκε με το βασιλικό διάταγμα 644/1961 (ΦΕΚ Α’ 155/13.09.1961), ενώ o Υμηττός, το Πεντελικό όρος, ο Κορυδαλλός και το όρος Αιγάλεω κηρύχθηκαν το 1969 «περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους». Αργότερα, με το πδ/γμα 107/1974 (ΦΕΚ Α’ 34/08.02.1974) το δάσος Τατοΐου κηρύχθηκε επίσης Εθνικός Δρυμός και με το πδ/γμα της 31.08-20.10.1978 (Δ’ 544/20.10.1978) καθορίστηκαν οι ζώνες προστασίας του Υμηττού.
      Η Πάρνηθα καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση στη γεωγραφική περιοχή της Αττικής, αποτελώντας το σημαντικότερο οικοσύστημά της. Μαζί με τα όρη Πεντέλη, Υμηττός και Αιγάλεω – Ποικίλο περικλείει την πρωτεύουσα και τα προάστιά της. Σύμφωνα με το βδ/γμα 644/1961, ο Δρυμός της Πάρνηθας αποτελείται από τον πυρήνα που περιλαμβάνει τον κεντρικό όγκο του βουνού (38.000 στρ.) και την περιφερειακή ζώνη (250.000 στρ.). Το μεγαλύτερο μέρος του πυρήνα (90%) καλύπτεται από Κεφαλληνιακή Ελάτη (Abies cephalonica), ενώ η περιφερειακή ζώνη καλύπτεται, ως επί το πλείστον, από υψηλά δάση Χαλεπίου Πεύκης (Pinus halepensis).
      Η Ιπποκράτειος Πολιτεία πριν την πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021 (protothema.gr)
      Η καταστροφική πυρκαγιά της 28ης Ιουνίου 2007 κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Εθνικού Δρυμού, αφανίζοντας 10.500 στρ. πευκοδάσους, 21.800 στρ. ελατοδάσους και 4.300 στρ. μακκίας. Η πρωτοφανής αυτή καταστροφή επίσπευσε την έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007), με το οποίο καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας.
      Η χλωρίδα της Πάρνηθας, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες, περιλαμβάνει περισσότερα από 1.100 φυτικά είδη, αριθμός που αποτελεί περίπου το 1/6 των ειδών της ελληνικής χλωρίδας. Μεταξύ αυτών, τα 92 είναι ελληνικά ενδημικά εκ των οποίων πολλά έχουν χαρακτηριστεί σπάνια και απειλούμενα και προστατεύονται με ειδικές διατάξεις από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Η πανίδα της Πάρνηθας είναι εξ ίσου σημαντική με κυριότερο εκπρόσωπο το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus), που αριθμεί πάνω από 500 άτομα στο βουνό. Επίσης μεγάλος αριθμός θηλαστικών, πτηνών, αμφιβίων και ασπονδύλων συμπληρώνουν την πλούσια και θαυμαστή πανίδα της.
      Πολλά από τα είδη της Πάρνηθας προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία και κυρίως από το πδ/γμα 67/1981, αλλά και από τη διεθνή νομοθεσία, όπως τη Σύμβαση της Βέρνης, τη Σύμβαση CITES, την οδηγία των οικοτόπων 92/43 και την οδηγία για τα πουλιά 79/409. Επιπλέον, ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και έχει χαρακτηρισθεί Ειδική Περιοχή Προστασίας για τα πουλιά (SPA), Καταφύγιο Θηραμάτων και Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους.
      Εν όψει των διατάξεων του ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) και προς επίτευξη των σκοπών του, εκπονήθηκε για την προστασία του ορεινού όγκου της Πάρνηθας μελέτη από το Τμήμα Περιβάλλοντος του Οργανισμού Αθήνας, τον Ιούλιο του έτους 2003. Σε αυτήν: α) οριοθετείται ο ανωτέρω ορεινός όγκος τόσο με γενικά κριτήρια (τοπογραφία, υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, χρήσεις γης κ.λπ.) όσο και με ειδικά (φυσικοί σχηματισμοί, σταθερά τεχνικά έργα, όρια σχεδίων πόλεων κ.λπ.), β) Αναλύονται τα στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού του περιβάλλοντος, και γ) παρατίθενται οι κύριες αιτίες υποβαθμίσεώς του, η αξιολόγηση των προβλημάτων και οι τρόποι αντιμετωπίσεώς τους. Σε αυτές περιλαμβάνεται η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία γύρω από και μέσα στον ορεινό όγκο, που εμφανίζεται: ι) με την επέκταση του οικιστικού ιστού, είτε με τη μορφή εντάξεως στο σχέδιο πόλεως, είτε με τη μορφή αυθαίρετης δομήσεως είτε, τέλος, με την εκτός σχεδίου δόμηση καθώς και ιι) με την ύπαρξη σε περίοπτες θέσεις, χρήσεων προϋφισταμένων, λειτουργουσών επί μακρό χρονικό διάστημα και των οποίων, κατά κανόνα δεν είναι εφικτή η απομάκρυνση αλλά, όσων είναι δυνατόν, η σταδιακή μετεγκατάσταση.
      Οι χρήσεις αυτές, που επηρεάζουν αρνητικά την αισθητική του τοπίου και τη χλωρίδα και πανίδα είναι, μεταξύ άλλων, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, το πάρκο κεραιών, οι εγκαταστάσεις του Ο.Τ.Ε., οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οι λατομικές εργασίες και ορισμένοι χώροι αναψυχής. Εν όψει δε αυτών προτείνεται με την ανωτέρω μελέτη ο καθορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων σε ένδεκα ζώνες. Από αυτές οι υπό στοιχ. Α1 και Α2 είναι περιοχές απόλυτης προστασίας του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού με διαβαθμισμένη ένταση απαγορεύσεων, ενώ οι υπό στοιχεία Β και Δ, περαιτέρω υποδιαιρούμενες, αποτελούν γύρω από τον ανωτέρω πυρήνα ζώνη αναψυχής, η οποία θα λειτουργεί προστατευτικά για τον πυρήνα, αλλά και γι’ αυτήν την ίδια, εφ’ όσον σε ορισμένες υποδιαιρέσεις της θα υπάρχουν ενισχυμένες χρήσεις αναψυχής, αθλητισμού και πολιτισμού, ώστε να συγκεντρώσουν το μεγαλύτερο μέρος της  ανθρώπινης πιέσεως για αναψυχή. Μετά την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης καταρτίστηκε σχετικό σχέδιο πδ/τος σύμφωνα με τις προτάσεις της, επί της οποίας γνωμοδότησε η Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Αθήνας (πρ. 2/συν. 52/23.7.2003).
      2. Ιπποκράτειος Πολιτεία: Νομικό καθεστώς και διεκδικήσεις
      Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός εθνικού δρυμού, στην καρδιά της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από τα εγκληματικά νομοθετήματα της χούντας, των οποίων τις ολέθριες συνέπειες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) βιώνουμε έως και σήμερα.
      (google.commaps)
      α) Μορφολογία – Διαχείριση
      Σύμφωνα με Έκθεση δασολόγου του Δασαρχείου Πεντέλης «επί διεκδικουμένης δασικής εκτάσεως», της 10ης Αυγούστου 1974, κατόπιν αυτοψίας που πραγματοποιήθηκε στις 13.7.1974, η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας καλύπτεται, κατά ποσοστό 66%, «υπό διφυούς και πολυορόφου δάσους χαλεπίου πεύκης (ως ανωρόφου) και αειφύλλων πλατυφύλλων (ως υπορόφου) ακανονίστου υποκηπευτοειδούς έως ομηλίκου μορφής ηλικίας μέχρι 80 ετών, μέσης συγκομώσεως 0,6-0,7 και παραγωγικότητος περίπου 1,00 κ.μ. ξυλώδους όγκου κατ’ έτος και εκτάριον», ενώ το υπόλοιπο ποσοστό της επιφανείας της «τυγχάνει γυμνόν δασικής βλαστήσεως, άγονον και γεωργοδενδροκομικώς καλλιεργημένον, είναι κατανεμημένον εις μικρά τμήματα διάσπαρτα εντός του ως ανωτέρω δάσους …».[3]
      Από άποψη εκμεταλλεύσεως, η έκταση χαρακτηρίζεται ως «δασοαγροτική» για τα μεγαλύτερα υψόμετρα, ως «οικιστική – βιομηχανική – αγροτική – τουριστική» για τα χαμηλότερα. Σε σχέση με την οικοπεδική αξία της εκτάσεως, στην έκθεση αναφέρεται ότι αυτή είναι μεγάλη, καθ’ όσον προορίζεται για την ίδρυση της Διεθνούς Ιπποκρατείου Πολιτείας. Περαιτέρω, από την ίδια έκθεση προκύπτει ότι το επίμαχο δάσος τυγχάνει διαχειρίσεως ως «διακατεχόμενο», δυνάμει σχετικών εγγράφων, έτους 1972, της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας και του Δασαρχείου Αθηνών, τα οποία απευθύνονται στον αναγκαστικό συνεταιρισμό διαχειρίσεως του συνιδιόκτητου δάσους «Αγία Τριάς» καθώς και ότι συνέχεται με άλλα μεγάλα δάση της περιοχής, όπως το δημόσιο δάσος Τατοΐου.[4]
      β) Ιδιοκτησιακό καθεστώς
      Σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εκτάσεως, οι τίτλοι ιδιοκτησίας των δικαιοπαρόχων του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ανάγονται στο έτος 1835, οπότε ο Ομέρ Πασάς μεταβίβασε το «τσιφλίκι Γκιούρκα», που περιλαμβάνει και το επίμαχο δάσος, στον Αλέξανδρο Ματθαίου Κατακουζινόν, μαζί με το «τσιφλίκι Τατοΐου». Ο τελευταίος μεταβίβασε, το 1838, την έκταση, ως προίκα, στη θυγατέρα του Ελπίδα σύζυγο Σκαρλάτου Σούτζου. Η έκταση αυτή εξαιρέθηκε της απαλλοτριώσεως που είχε κηρυχθεί με το βδ/γμα της 22ας Φεβρουαρίου 1912 στα δάση της ευρύτερης περιοχής υπέρ των ακτημόνων καλλιεργητών και υλοποιήθηκε το έτος 1922 με την υπ’ αριθ. 8/1922 απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων. Το 1926 οι κληρονόμοι της ανωτέρω Ελπίδος Σούτζου μεταβίβασαν την έκταση στον Σωτήριο Αντωνίου Βλάχο και σε άλλους 165 κατοίκους Κιούρκων (κοινότητας Αφιδνών).[5]
      Τμήματα της ευρύτερης εκτάσεως κηρύχθηκαν απαλλοτριωτέα μεταξύ των ετών 1953-1972 για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων, ως δικαιούχος δε της αποζημιώσεως αναγνωρίσθηκε ο αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιοκτήτου δάσους «Αγία Τριάς». Οι περισσότεροι από τους δικαιοδόχους των ως άνω κατοίκων της κοινότητας Αφιδνών (πλην τεσσάρων) είχαν μεταβιβάσει τα τμήματα της εκτάσεως που τους ανήκαν στον υποβαλόντα την από 11.6.1974 αίτηση οικοδομικό συνεταιρισμό, δυνάμει συμβολαίων που συνετάγησαν το έτος 1973, αφού προηγουμένως, με την υπ’ αριθ. 5403/Δ4δ/8544/128/27.7.1970 κοινή απόφαση των Υπουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών και Δημοσίων Έργων εγκρίθηκε η απόκτηση της εκτάσεως από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό και προεγκρίθηκε η υπό όρους ίδρυση οικισμού σε αυτήν[6].
      (star.gr)
      Σύμφωνα με την ως άνω έκθεση του Δασαρχείου Πεντέλης οι δικαιοπάροχοι του οικοδομικού συνεταιρισμού είχαν προβεί σε πληθώρα πράξεων νομής και κατοχής επί της επίμαχης εκτάσεως (διακατοχικές πράξεις), οι οποίες και παρατίθενται στην έκθεση, το δε Ελληνικό Δημόσιο «δεν φαίνεται να πραγματοποίησεν ουδεμίαν πράξιν νομής και κατοχής επί του επιδίκου». Επίσης, αναφέρονται στην έκθεση μαρτυρίες υπέρ της κατοχής και νομής της εκτάσεως από τους δικαιοπαρόχους του οικοδομικού συνεταιρισμού, ενώ επισημαίνεται ότι δεν ανευρέθη μάρτυρας υπέρ του Δημοσίου. Σε άλλο σημείο της εκθέσεως αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση αποτελεί αντικείμενο ιδιωτικής διαχειρίσεως από την Επανάσταση του 1821 έως το έτος 1926 και από το έτος αυτό έως το έτος 1972 χαρακτηρίζεται ως «συνιδιόκτητο ακίνητο», ενώ με σχετικά έγγραφα της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας του έτους 1972 χαρακτηρίζεται ως «διακατεχόμενο». Ο χαρακτήρας της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως συνάγεται, κατά την έκθεση, από την υπ’ αριθ. 442/1902 απόφαση του Αρείου Πάγου, την υπ’ αριθ. 492/1959 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για το «τσιφλίκι Καρελά» και την υπ’ αριθ. 11505/1853 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, ενώ στα βιβλία του Δασαρχείου Πεντέλης η έκταση είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο ιδιωτικών δασών και όχι στο βιβλίο εθνικών δασών ως δημόσια.
      Περαιτέρω, στην ως άνω έκθεση αναφέρεται ότι από το έτος 1926 το δάσος «Αγία Τριάς» διαχειρίζεται ο ομώνυμος αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιόκτητου δάσους, του οποίου το καταστατικό ανανεώθηκε το 1954 με την υπ’ αριθ. 219/110/22.1.1954 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, και ότι ο εν λόγω συνεταιρισμός είχε επίσης ζητήσει, με την υπ’ αριθ. 269/31.03.1970 αίτησή του, την αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικού δάσους, πλην στις 29.7.1970 ανακάλεσε την αίτησή του αυτή. Εξάλλου, επί δικαστικής διαμάχης μεταξύ του αναγκαστικού συνεταιρισμού «Αγία Τριάς» και του Ελληνικού Δημοσίου για την κυριότητα της εκτάσεως εκδόθηκαν οι υπ’ αριθ. 13131/1972 και 13132/1972 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με τις οποίες η συζήτηση κηρύχθηκε απαράδεκτη.
      Ενόψει όλων των ανωτέρω, ο συντάκτης της εκθέσεως καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αβιάστως και ητιολογημένως» συνάγεται ότι πρόκειται για δασοαγρόκτημα, το οποίο κατέχουν και νέμονται διαδοχικά από απροσδιορίστου χρόνου και, πάντως, από την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους και εντεύθεν, ιδιώτες με διάνοια κυρίου και καλή πίστη, με νόμιμους τίτλους και αδιάλειπτα, χωρίς διεκδικήσεις από το Δημόσιο, πραγματοποιώντας όλες τις προσιδιάζουσες σε κυρίους πράξεις νομής και κατοχής και ότι οι ιδιώτες αυτοί, επομένως, έχουν καταστεί κύριοι και κατά παράγωγο και κατά πρωτότυπο τρόπο (έκτακτη χρησικτησία, συμπληρωθείσα στις 11.9.1915, ημερομηνία μετά την οποία άρχισε να ισχύει ο κανόνας περί μη δυνατότητας αντιτάξεως ενστάσεως χρησικτησίας έναντι του Δημοσίου).
      Υπό τα δεδομένα αυτά, στην ως άνω έκθεση προτείνεται η αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως, ανήκουσας κατά κυριότητα, μεταξύ άλλων, στον αιτούντα οικοδομικό συνεταιρισμό. Τα ίδια, εξάλλου, αναφέρονται και στο υπ’ αριθ. Χ16389/30.11.1973 έγγραφο του Δασάρχη Πεντέλης (και συντάκτη της ως άνω εκθέσεως) προς το Υπουργείο Γεωργίας, με αφορμή την παροχή ή μη συγκαταθέσεως του εν λόγω Υπουργού στην έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου της Ιπποκρατείου Πολιτείας. Στο έγγραφο αυτό παρατίθενται αφ’ ενός τα ίδια με την έκθεση στοιχεία σχετικά με την ιδιοκτησία της εκτάσεως και σημειώνεται, αφ’ ετέρου, ότι η εν λόγω έκταση αντιμετωπιζόταν ανέκαθεν από το Δασαρχείο Πεντέλης ως ιδιωτική, αν και το Νομικό Τμήμα της Γενικής Διεύθυνσης Δασών με το υπ’ αριθ. 130019/3608π.ε/8.1.1972 έγγραφό του ενημέρωσε το Δασαρχείο Πεντέλης ότι, εφόσον η έκταση δεν έχει αναγνωρισθεί ως ιδιωτική με κάποιον από τους μνημονευόμενους στην υπ’ αριθ. 138079/1204εγκ.951/29.11.1960 εγκύκλιο διαταγή τρόπους, προσήκει σε αυτήν ο χαρακτηρισμός της διακατεχομένης.

      Το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών, με την υπ’ αριθ. 69/14/12.11.1974 πράξη του, γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της αιτήσεως του προαναφερθέντος οικοδομικού συνεταιρισμού και της αναγνώρισης της εξ αδιαιρέτου κυριότητάς του στο 89% της επίμαχης δασικής εκτάσεως, εμβαδού 7.635 στρεμμάτων, υιοθετώντας, ουσιαστικά, τις διαπιστώσεις της από 10.8.1974 εκθέσεως. Κατόπιν των ανωτέρω, με την υπ’ αριθ. 102700/7967/28.12.1974 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας αναγνωρίσθηκε ότι η διεκδικούμενη από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό «Αγία Τριάς» δασική έκταση 7.633 στρεμμάτων αποτελούσε ιδιωτική κτήση, ανήκουσα κατά κυριότητα σε αυτόν, σε ποσοστό 89% εξ αδιαιρέτου.
      Με την ίδια απόφαση ο Υπουργός Γεωργίας κάλεσε τον Δασάρχη Πεντέλης να παραδώσει την έκταση αυτή στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό με πρωτόκολλο. Ακολούθως, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977) εγκρίθηκε ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού στην επίμαχη έκταση του εν λόγω οικοδομικού συνεταιρισμού και καθορίσθηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης των εντός των ορίων του οικοπέδων. Ωστόσο, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 1341/1983 (με το άρθρο 9 του οποίου παρασχέθηκε στον Υπουργό Γεωργίας η δυνατότητα υποβολής αιτήσεως στο εν τω μεταξύ συσταθέν με το άρθρο 8 του ν. 998/1979 Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών για τον επανέλεγχο των πράξεων των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών που είχαν εκδοθεί υπό το κράτος ισχύος του νδ/τος 86/1969 και με τις οποίες είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιωτική κτήση δάση και δασικές εκτάσεις), ο Υφυπουργός Γεωργίας παρέπεμψε, τον Ιούνιο του 1983, τον φάκελο της επίμαχης εκτάσεως στο Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), προκειμένου αυτό να γνωμοδοτήσει εκ νέου σχετικά με τη φύση της ως δημόσιας ή ιδιωτικής.
      Το Α.Σ.Ι.Δ., με την υπ’ αριθ. 32/7/17.10.1984 γνώμη του, έκρινε την προσφυγή παραδεκτή (μειοψηφούντος μέλους του, το οποίο υποστήριξε ότι η επίμαχη έκταση ευρίσκεται, πλέον, εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, με συνέπεια να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 παρ. 6 εδάφ. ε’ του ν. 998/1979 περί εξαιρέσεως από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού) και γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της, με το σκεπτικό ότι από τα στοιχεία του φακέλου και την εν γένει διαδικασία ενώπιόν του δεν προέκυψε ότι η έκταση ανήκε στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό. Συγκεκριμένα, το Α.Σ.Ι.Δ. έκρινε ότι τα προσκομισθέντα από τον συνεταιρισμό συμβόλαια των ετών 1834 και 1886 αφορούσαν, αντίστοιχα, προπώληση (και όχι πώληση) ρητίνης(!) και ορισμό πληρεξουσίου, ότι δεν προέκυπτε εάν τα συμβόλαια των ετών 1882 και 1883 αφορούσαν την επίδικη έκταση και ότι οι μετά το 1887 διακατοχικές πράξεις δεν ασκούσαν επιρροή ως προς το επίμαχο ζήτημα.[7]
      γ) Ρυμοτομία, οικοδόμηση και δικαστικές διαμάχες
      Με αίτησή του προς το Υπουργείο Γεωργίας της 11ης Ιουνίου 1974, ο οικοδομικός συνεταιρισμός υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ζήτησε την κίνηση της προβλεπομένης στον Δασικό Κώδικα (νδ/γμα 86/1969) διαδικασίας για την αναγνώριση («επιβεβαίωση») του δικαιώματός του ιδιοκτησίας και νομής σε «συνιδιόκτητο δάσος» 7.635, περίπου, στρεμμάτων στη θέση «Αγία Τριάς Αφιδνών» της Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής, με την παροχή σχετικής γνωμοδοτήσεως από το αρμόδιο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (ΣΙΔ). Το αίτημα αυτό ο οικοδομικός συνεταιρισμός το υπέβαλε εν όψει της ολοκληρώσεως της κινηθείσης με δική του πρωτοβουλία, κατ’ άρθρο 5 του νδ/τος 886/1971 διαδικασίας εγκρίσεως ρυμοτομικού σχεδίου για την οικιστική εκμετάλλευση της ως άνω εκτάσεως.[8]
      Προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977
      Ως οικισμός η Ιπποκράτειος Πολιτεία ρυμοτομήθηκε από την κυβέρνηση Κων. Καραμανλή, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977), που υπογράφεται από τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο και τους συναρμόδιους υπουργούς Γεωργίας Ιωάννη Μπούτο και Δημοσίων Έργων Χριστόφορο Στράτο.
      Η έκδοση ωστόσο του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977 στηρίζεται στο άρθρο 5 του νομοθετικού διατάγματος 886/1971 περί Οικοδομικών Συνεταιρισμών (ΦΕΚ Α’ 109/31.05.1971), που κρίθηκε αντισυνταγματικό με την απόφαση 3754/1981[9] της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τον λόγο ότι προέβλεπε τη δυνατότητα μετατροπής δασικών εκτάσεων σε οικιστικές επιτρέποντας, σε απεριόριστο βαθμό, την αλλοίωση της μορφής τους έως και την ολοσχερή καταστροφή τους.
      Και παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που κρίθηκε αντισυνταγματική η νομοθεσία βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον και σύγχρονης Ελλάδας δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος που έχει διαμορφωθεί με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου της Πάρνηθας.
      (sputniknews.gr)
      Γνωμοδότηση Α.Σ.Ι.Δ. 32/7/17.10.1984
      Το 1984, το Ανώτατο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), με την ιστορικής σημασίας για την περιοχή γνωμοδότησή του 32/7/17.10.1984, η οποία είναι δεσμευτική για τον αρμόδιο υπουργό, έκρινε τεκμηριωμένα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας έχει δημόσιο δασικό χαρακτήρα και ουδέποτε ανήκε στον φερόμενο ως κύριό της οικοδομικό συνεταιρισμό, καθώς ούτε τα συμβόλαια που είχαν προσκομιστεί συνιστούσαν νομίμους τίτλους κυριότητας ούτε προέκυπτε ότι αφορούσαν τη συγκεκριμένη έκταση.[10]
      Η γνωμοδότηση αυτή του Α.Σ.Ι.Δ. προκάλεσε μία άνευ προηγουμένου άσκηση πιέσεων από τον τότε Υφυπουργό Γεωργίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γεώργιο Μωραΐτη, ο οποίος ζητούσε επίμονα από το Α.Σ.Ι.Δ. να γνωμοδοτήσει εκ νέου, παρ’ όλο που η αρμοδιότητά του αυτή ασκείται άπαξ, όπως επιβεβαιώθηκε και από τη γνωμοδότηση 584/1992 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, της οποίας την έκδοση προκάλεσε η Διεύθυνση Προστασίας Δασών.
      ΣτΕ Ολ 2282/1992
      Τον Δεκέμβριο του 1988, με σχετική αίτησή τους προς τον Υπουργό Γεωργίας, τα σωματεία «Φιλοδασική Ένωση Αθηνών», «Πανελλήνια Κίνηση Δασολόγων», «Εταιρεία Οικολογίας και Ανάπτυξης» και «Ορειβατικός Σύνδεσμος Αθηνών», επικαλούμενα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας είναι δάσος χαλεπίου πεύκης που ρυμοτομήθηκε αθέμιτα, κατ’ εφαρμογή του αντισυνταγματικού νδ/τος 886/1971, ζήτησαν από τους τότε υπουργούς ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Γεωργίας την ανάκληση του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977. Στην αίτησή τους αυτή η Διοίκηση παρέλειψε να απαντήσει. Κατά της παραλείψεως αυτής τα ως άνω σωματεία άσκησαν, εν συνεχεία, αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου απέρριψε την αίτηση, με την απόφαση 2282/1992[11], αποφαινόμενη ότι, λόγω της φύσεως και των επιπτώσεων των ρυμοτομικών σχεδίων, δεν επιτρέπεται η ανάκλησή τους έστω και αν με αυτά ρυμοτομούνται δασικές εκτάσεις! Κρίθηκε περαιτέρω ότι η Διοίκηση δεν ήταν υποχρεωμένη να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, η δε σχετική παράλειψή της δεν συνιστούσε οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια.
      Αξιοσημείωτη είναι στην απόφαση αυτή η αντίθετη άποψη εννέα μελών του δικαστηρίου που μειοψήφησαν, υποστηρίζοντας ότι η Διοίκηση όφειλε να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, δεδομένου ότι απαγορεύεται ρητά η υπαγωγή των δασών και των δασικών εκτάσεων σε σχέδιο πόλεως και η μεταβολή του προορισμού τους με τη συστηματική οικοπεδοποίησή τους από τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς κατά το νδ/γμα 886/1971, το οποίο αντιστρατεύεται το άρθρο 24 του Συντάγματος.
      Υποστηρίχθηκε ακόμα από την άποψη αυτή της μειοψηφίας ότι στο πλαίσιο της ειδικής μέριμνας του συντακτικού νομοθέτη για τη διαφύλαξη και την προστασία του δασικού πλούτου της Χώρας (άρθρα 24 παρ. 1 συνδ. με 117 παρ. 3 του Συντάγματος) ο ν. 998/1979 περί προστασίας των δασών, με το άρθρο 3 παρ. 6 εξαίρεσε από την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας τις περιοχές όπου υπάρχουν, όχι απλώς εγκεκριμένα, αλλ’ έγκυρα σχέδια πόλεως, αποδίδοντας στον όρο «έγκυρα» σχέδια την έννοια ότι συνάδουν με τις προστατευτικές των δασών συνταγματικές διατάξεις και επιβάλλοντας την ανάκληση ρυμοτομικών σχεδίων που ρυμοτόμησαν αθέμιτα δασικές εκτάσεις.
      Προεδρικό διάταγμα της 19ης Ιουλίου 2007
      Μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Ιουνίου του 2007 και 22 χρόνια μετά τον ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) κρίθηκε επιβεβλημένη η άμεση ψήφιση ενός ολοκληρωμένου καθεστώτος προστασίας για την Πάρνηθα. Έτσι εκδόθηκε το πδ/γμα της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007).
      Ειδικά δε για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, με το άρθρο 5 του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως των οικοπέδων της και, ειδικότερα, καθορίζεται συντελεστής δόμησης 0.15, προβλέπεται ότι στο ποσοστό κάλυψης 10% συνυπολογίζονται όλες οι κατασκευές στους ακαλύπτους χώρους, ορίζεται μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μετρούμενο από το φυσικό έδαφος 7 μ. και επιβάλλεται στέγη μεγίστου ύψους 1,5 μ. Για το καθεστώς αυτό της Ιπποκρατείου Πολιτείας το πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου διατάγματος 305/2006 αναφέρει ρητά (παρατήρηση 34), ότι η περιοχή αυτή ευρίσκεται εντός του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, κυρίαρχο δε στοιχείο της είναι η πυκνή δασική βλάστηση. 

      ΣτΕ ΠΕ 305/2006 (Τμ. Ε’)
      Επί του σχεδίου του διατάγματος αυτού, το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε το πρακτικό επεξεργασίας 305/2006[12], υπό την προεδρία του τότε Αντιπροέδρου ΣτΕ Κωνσταντίνου Μενουδάκου και με Εισηγήτρια την τότε Σύμβουλο Επικρατείας, νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικ. Σακελλαροπούλου.
      Το εν λόγω πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου πδ/τος 305/2006 του Συμβουλίου της Επικρατείας παραδέχεται ευθέως ότι σκοπός του διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό της Ιπποκρατείου Πολιτείας, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού. Είναι δε αξιοσημείωτες και οι σκέψεις 7-33 του πρακτικού, που αφορούν το καθεστώς προστασίας και άλλων -πυρόπληκτων σήμερα- περιοχών της Πάρνηθας, όπως η Βαρυμπόμπη, το Τατόι, οι Αφίδνες, ο Άγιος Στέφανος, η Δροσοπηγή.
      Το πρακτικό αυτό, ναι μεν περιέχει σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με την ενίσχυση και τη διασφάλιση της προστασίας του ορεινού όγκου, ορίζοντας μάλιστα (παρατήρηση 36), ότι δεν παρέχεται δυνατότητα αποκλίσεων από την ισχύουσα δασική νομοθεσία, πλην όμως ενέχει και σειρά σκέψεων και επιλογών, που γεννούν εύλογο προβληματισμό και, τελικά, τορπιλίζουν την παρεχομένη δασική και περιβαλλοντική προστασία στην περιοχή της Πάρνηθας. Συγκεκριμένα:
      1. Παρ’ ότι επισημαίνεται κατηγορηματικά (παρατήρηση 7) η όλως παράνομη και αντισυνταγματική εξαίρεση εκτάσεως 500 στρ., του πρώην λατομείου της εταιρείας ΑΓΕΤ Ηρακλής, από το όριο προστασίας του ορεινού όγκου στις Αφίδνες, για την εντελώς αυθαίρετη δημιουργία βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής (Β.Ε.ΠΕ.) σύμφωνα και με την παράνομη κυα Φ/Α/19.2./22514/1625/13.12.2004 των Υπουργών Ανάπτυξης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β’ 1848/13.12.2004), θεωρήθηκε τελικά ότι η εξαίρεση αυτή δεν εκώλυε την περαιτέρω επεξεργασία και τελική έγκριση του σχεδίου διατάγματος καθώς κρίθηκε ότι οι λοιπές περιοχές που εξέταζε δεν τελούσαν σε συνάρτηση με τη συγκεκριμένη έκταση(!). Και όλα αυτά παρ’ όλο που, όπως ρητά επισημαίνεται, η επίμαχη έκταση ευρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, επί του αυχένα, στον οποίο εντοπίζεται το μοναδικό σημείο σύνδεσης με τη ζώνη προστασίας της Πεντέλης, και για τον λόγο αυτόν δεν δύναται η συγκεκριμένη περιοχή να εξαιρεθεί του ορίου προστασίας. Επισημαίνεται επίσης ότι η εκτός των ορίων προστασίας της Πάρνηθας περιοχή της Κοινότητας Αφιδνών αποτελεί το όριο σύνδεσης της Πάρνηθας με τον ορεινό όγκο της Πεντέλης, οι δε περιοχές σύνδεσης των ορεινών όγκων της Αττικής αποτελούν φυσικούς «διαδρόμους» των ρευμάτων των ανέμων, των οποίων η διαφύλαξη συνιστά καθοριστικής σημασίας παράγοντα για την προστασία των κατοίκων του Λεκανοπεδίου.
      2. Ομοίως προβληματική φαίνεται και η υποστηριζόμενη θέση (παρατήρηση 17) ότι τμήμα του ορεινού όγκου (ζώνες Γ) εντός του οποίου «εντοπίζονται ήδη μικρές συσπειρώσεις παραθεριστικών κατοικιών», το οποίο «τείνει να αλλάξει χαρακτήρα μεταβαλλόμενο σε περιοχή μόνιμης κατοικίας» και στο οποίο επιτρέπεται, υπό όρους, η ανέγερση και νέων κατοικιών, δεν θεωρείται ότι έχει χαρακτήρα περιοχής οργανωμένης δόμησης αλλά θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως ζώνη αναψυχής(!).
      3. Συναφώς, επισημαίνεται (παρατήρηση 17) ότι ο προβλεπόμενος στο σχέδιο χαρακτηρισμός «ζώνη κατοικίας», ο οποίος προσήκει σε περιοχές οργανωμένης δόμησης, δεν τίθεται νομίμως, δεδομένου ότι στον ορεινό όγκο δεν δύνανται να προβλέπονται, με το ίδιο το διάταγμα προστασίας του, περιοχές προοριζόμενες για δόμηση και τούτο, ανεξαρτήτως αν οι περιοχές αυτές ευρίσκονται στα όρια οικιστικών περιοχών. Παρά ταύτα, δέχεται το πρακτικό, λίγο παρακάτω, ότι η ζώνη κατοικίας «Γ1» πρέπει να προσδιορισθεί συγκεκριμένα ως «περιοχή του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας»!…
      4. Ακολούθως, καίτοι ορίζεται ρητά (παρατήρηση 22) ότι δεν χωροθετείται η ίδρυση νεκροταφείου της Κοινότητας Αγίου Στεφάνου εντός των ορίων προστασίας του ορεινού όγκου (ζώνη Ε5), εν τούτοις παρέχεται, κατ’ εξαίρεση, η δυνατότητα της συγκεκριμένης χρήσεως στην ανωτέρω ζώνη, εάν δεν υφίσταται άλλος κατάλληλος χώρος για την εγκατάσταση του νεκροταφείου αυτού.
      Είναι φανερό ότι στα σημεία αυτά, αλλάζοντας τους αποδιδόμενους όρους -αλλά ποτέ την ίδια την ουσία των ρυθμίσεων και το υφιστάμενο καθεστώς- οι προτεινόμενες διατάξεις προσλαμβάνουν την αναγκαία επίφαση νομιμότητας, που θα τους επέτρεπε νομοθετικά «να σταθούν» και να παραμείνουν σε ισχύ σε περίπτωση μελλοντικής προσβολής τους διά της δικαστικής οδού, όπερ και εγένετο μερικά χρόνια μετά, όπως ακολούθως θα δούμε…
      (newpost.gr)
      Ειδικά για την Ιπποκράτειο Πολιτεία δέχθηκε το Ε’ Τμήμα ΣτΕ με το πρακτικό του 305/2006, ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου διατάγματος έβρισκαν νόμιμο έρεισμα στις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 1515/1985 καθώς και στις επιταγές του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος και στις κατευθύνσεις του ν. 1515/1985 (ΡΣΑ). Το πρακτικό παραδέχεται ωστόσο ρητά ότι υφίσταται ήδη υποβάθμιση του ορεινού όγκου της Πάρνηθας από την παρουσία και ανάπτυξη του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός αυτού και δηλώνει ότι σκοπός του υπό επεξεργασία σχεδίου προεδρικού διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού.
      Έτσι, εγκρίθηκε από το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας η έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 1977 με όλες τις διατάξεις που θέσπιζαν χρήσεις ασυμβίβαστες με τον χαρακτήρα της Πάρνηθας ως αυστηρά προστατευόμενου Εθνικού Δρυμού και των οποίων η ψήφιση είχε στηριχθεί σε ένα νομοθετικό και θεσμικό καθεστώς αμφιβόλου νομιμότητας ή και πλήρους αντισυνταγματικότητας, όπως απεδείχθη για το άρθρο 5 παρ. 6 του χουντικού νδ/τος 886/1971, στο οποίο είχε στηριχθεί η ίδρυση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του δάσους της Πάρνηθας και η ρυμοτόμησή του. Και όλα αυτά, παρά την ισχύ του αναγκαστικού νόμου 856/1937 «Περί εθνικών δρυμών» (ΦΕΚ Α’  368/21.09.1937) και παρ’ όλο που το άρθρο 79 του Δασικού Κώδικα (νδ/γμα 86/1969, ΦΕΚ Α’ 7/18.01.1969, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 5 του νδ/τος 996/1971 (ΦΕΚ Α’ 192), όριζε και εξακολουθεί να ορίζει, στις παρ. 1 και 2 αυτού, ότι: «1. Έκαστος εθνικός δρυμός αποτελείται: α)  Από τον πυρήνα αυτού ή τον καθ’ αυτό εθνικόν δρυμόν απολύτου προστασίας … β) Από την περί τον πυρήνα ζώνην (περιφερειακήν ζώνην) … η εκμετάλλευσις της οποίας οργανούται κατά  τρόπον συμβάλλοντα εις την εκπλήρωσιν των υπό του πυρήνος του εθνικού δρυμού επιδιωκομένων σκοπών …».
      ΣτΕ 3501/2010 (Τμ. Ε’ 7μ.)
      Κατά του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 ασκήθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας νέα αίτηση ακυρώσεως από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής, η οποία απερρίφθη με την απόφαση 3501/2010[13] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Δικαστηρίου. Με την απόφαση αυτή έγινε, μεταξύ άλλων, δεκτό ότι με τα κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 1515/1985 εκδιδόμενα προεδρικά διατάγματα, προς συμπλήρωση και εξειδίκευση του προγράμματος προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, δύνανται να τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως και των οικισμών με εγκεκριμένα σχέδια πόλεως, οι οποίοι περιλαμβάνονται στα όρια της περιοχής παρέμβασης και ότι, κατ’ εξαίρεση, είναι ανεκτή η διατήρηση των από μακρού χρόνου υφισταμένων στους ορεινούς όγκους εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων(!), εφ’ όσον πάντως πρόκειται για ήπιες χρήσεις, οι οποίες δεν επιδεινώνουν τη λειτουργία τους ως οικοσυστημάτων.
      Περαιτέρω, με την ανωτέρω απόφαση έγινε δεκτό ότι με το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα καθορίζονται: α) Ζώνες Α1 και Α2 απόλυτης προστασίας του Εθνικού Δρυμού, στη δεύτερη των οποίων επιτρέπεται η κίνηση των πάσης φύσεως οχημάτων κατά μήκος του κυρίως οδικού δικτύου, με περιορισμούς ανά ώρες, ημέρες, εποχές και θέσεις που θα καθορισθούν από τον Κανονισμό Λειτουργίας του (άρθρο 2 περ. 2), β) Ζώνες Β1, Β3, Β4, Δ3 και Γ1 ως ζώνες αναψυχής, όπου επιτρέπεται κατά διαβάθμιση η ανέγερση αναψυκτηρίων, εστιατορίων, υπαίθριων αθλητικών εγκαταστάσεων και μη υπαίθριων μόνο στα ήδη υφιστάμενα κτήρια της ζώνης Δ3 και η χρήση για πολιτιστικούς λόγους μόνο των υφισταμένων κτηρίων στη ζώνη Δ2 (άρθρο 2 περ. 3 και 5-10) και υπό όρους δομήσεως καθοριζόμενους στο άρθρο 4 ήτοι αρτιότητα γηπέδου 20.000 τ.μ. και μέγιστη επιφάνεια 120 τ.μ., και γ) Ορίζεται ότι: «Στις περιοχές που για οποιονδήποτε λόγο υπάγονται στη δασική νομοθεσία, εφαρμόζονται παραλλήλως οι ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας αυτής» (άρθρο 6).
      Ακατάληπτο παραμένει στον κοινό νου, πώς με την απόφαση αυτή η τσιμεντοποίηση του δάσους βαφτίζεται «δημόσιο συμφέρον!!»… Καίτοι δηλαδή η απόφαση χαρακτηρίζει ευθέως τη δόμηση εντός τμήματος του δάσους της Πάρνηθας ως «πηγή υποβάθμισης του περιβάλλοντος του ορεινού όγκου της», εν τέλει εξαίρει και εγκρίνει και μάλιστα ως διαδικασίες «που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον», τόσο την ύπαρξη του ρυμοτομημένου οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός της ζώνης Γ2 όσο και τις «μικρές συσπειρώσεις κατοικιών» που τείνουν να προσδώσουν στη ζώνη Γ1 του δρυμού χαρακτήρα περιοχής μόνιμης κατοικίας με κτήρια επιμελημένης κατασκευής(!)…
      (tanea.gr)
      Η υπουργική απόφαση 129182/4530/27.08.2015
      Το έτος 2015, ο τότε Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.Α.Π.ΕΝ.) έθεσε εκ νέου το ζήτημα της αποδοχής της γνωμοδοτήσεως 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., με την οποία η έκταση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας είχε χαρακτηριστεί ως δημόσιο δάσος, με την επισήμανση ότι η αποδοχή των αρνητικών γνωμοδοτήσεων του εν λόγω συλλογικού οργάνου είναι δεσμευτική για τον Υπουργό, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 4 του ν. 998/1979 περί προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων (ΦΕΚ Α’ 289/29.12.1979).
      Κατόπιν αυτού, ο τότε αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Γιάννης Τσιρώνης, με την απόφασή του 129182/4530/27.08.2015, αποδέχθηκε τη γνωμοδότηση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., κατ’ επίκληση των διατάξεων του α.ν. 1539/1938 «περί προστασίας των δημοσίων κτημάτων» (ΦΕΚ Α’ 488/29.12.1938), του άρθρου 8 του ν. 998/1979 και του άρθρου 9 του ν. 1341/1983 (ΦΕΚ Α’ 38/30.03.1983).
      Ειδικότερα, με την απόφαση αυτή απερρίφθη η από 10.6.1974 αίτηση του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» για την αναγνώριση υπέρ αυτού δικαιώματος κυριότητας σε έκταση δασικού χαρακτήρα εμβαδού 7.635 στρεμμάτων στις θέσεις «Αγία Τριάς» – «Λούσι» – «Άρμες» – «Μαυροχώραφο» – «Μπελέτσι» κ.λπ. της περιφέρειας της (πρώην) Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής (ήδη δε Δήμου Ωρωπού, κατ’ άρθρο 1 παρ. 2 κεφ. 5 αριθ. 5.3 περ. Α1 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α’ 87), με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε ότι ασκήθηκαν συγκεκριμένες διακατοχικές πράξεις καρπώσεως στην έκταση του δάσους καθ’ όλο το χρονικό διάστημα των 30 ετών (από το 1885 έως το 1915), ούτε εάν οι πράξεις αυτές καλύπτουν ολόκληρη την έκταση, ώστε να γίνει δεκτή η απόκτηση κυριότητας έναντι του Δημοσίου με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας.
      Επιπλέον, στην ίδια απόφαση αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση «θα διαχειρίζεται και προστατεύεται ως δημόσια», ζητείται δε από το Δασαρχείο Καπανδριτίου να ενημερώσει τον οικοδομικό συνεταιρισμό ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 998/1979, έχει δικαίωμα να προσφύγει μόνο στα πολιτικά δικαστήρια. Κατόπιν τούτου, η ασκούσα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης με σχετικό έγγραφό της προς την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Αττικής και το Δασαρχείο Καπανδριτίου, ζήτησε το 2015 από τις υπηρεσίες αυτές να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες για τη δήλωση της επίμαχης εκτάσεως ως δημόσιας δασικής στο Κτηματολόγιο, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2308/1995.
      ΣτΕ 2585/2016 (Τμ. Ε’ 7μ.)
      Με την απόφαση ωστόσο 2585/2016[14] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε η ως άνω απόφαση του Αναπλ. Υπουργού 129182/4530/27.8.2015 με την οποία έγινε αποδεκτή η απόφαση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., έκτοτε δε η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, θεωρείται ιδιωτική και νομίμως ρυμοτομηθείσα εντός της ζώνης Γ2 του ορεινού όγκου της Πάρνηθας.
      (dikaiologitika.gr)
      3. Σκέψεις και συμπεράσματα
      Κοινός τόπος όλων των δικαστικών αποφάσεων (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010 και ΣτΕ 2585/2016) καθώς και του Πρακτικού επεξεργασίας σχεδίου προεδρικού διατάγματος ΣτΕ ΠΕ 305/2006, που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι ότι:
      α) Θεωρούν ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του εν λόγω οικισμού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας.
      β) Προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε δικαστική, διοικητική ή νομοθετική διαδικασία και επιλογή, η οποία θα μπορούσε να διασαλεύσει ή ν’ απομειώσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή.
      γ) Απορρίπτουν κάθε απόπειρα καταργήσεως του υφισταμένου καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας για λόγους που ανάγονται στην τυπική, κυρίως, νομιμότητα των εκάστοτε υπό κρίση διοικητικών πράξεων, και
      δ) Αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητας του ρυμοτομικού και οικιστικού καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας ως επαχθέστατης επέμβασης στο δασικό περιβάλλον του ορεινού όγκου της Πάρνηθας.
      Μοιάζει επομένως, στην υπόθεση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, ωσάν η ελληνική δικαιοσύνη κυριολεκτικά να «είδε το δέντρο και να έχασε το δάσος», κατά την παλιά σοφή παροιμία… Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές[15], δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων προωθείται, επίσημα και συστηματικά, η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας.
      Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων, που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές.
      Ομοίως κοινή, όσο και απογοητευτική, διαπίστωση για όλες τις ως άνω δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι πως -με εξαίρεση τη μειοψηφήσασα γνώμη στη ΣτΕ Ολ 2282/1992- ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών, που συμμετείχαν στη σύνθεσή τους, εφάρμοσε τη θεμελιώδη για τη δημοκρατία αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος». Τούτο δε δοθέντος ότι, δυνάμει της αποφάσεως 3754/1981 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι διατάξεις του άρθρου 5 του δικτατορικού νδ/τος 886/1971, στις οποίες στηρίζεται έως και σήμερα η ύπαρξη της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του ορεινού οικοσυστήματος της Πάρνηθας, κρίθηκαν κατάφωρα αντισυνταγματικές ως ευθέως αντικείμενες στο άρθρο 24 παρ. 1 του ισχύοντος Ελληνικού Συντάγματος.
      (documentonews.gr)
      4. Ως επίλογος, μια τραγωδία…
      Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του ειδυλλιακού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του.
      Τη συνέχεια και την κατάληξη όλων αυτών τη γνωρίζουμε όλοι… Η καταστροφή δεν άργησε να έρθει μέσα από τον πύρινο εφιάλτη που, στις 6 Αυγούστου 2021, μετέτρεψε την Ιπποκράτειο Πολιτεία σε στάχτες, στο πλαίσιο μίας τραγωδίας εθνικών διαστάσεων, που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες από τις τεράστιες δασικές πυρκαγιές που κατακαίνε τη χώρα απ’ άκρη σε άκρη, εξαντλώντας τις δυνάμεις, τις αντοχές και το κουράγιο ενός ολόκληρου λαού. Δυστυχώς μαζί με το καμμένο δάσος και τις υλικές περιουσίες θρηνούμε ήδη και την απώλεια του εθελοντή πυροσβέστη Βασίλη Φιλώρα, πατέρα δύο παιδιών, που τραυματίστηκε θανάσιμα ενώ επιχειρούσε με αυταπάρνηση στην Ιπποκράτειο Πολιτεία για την κατάσβεση της τρομακτικής πυρκαγιάς.
      «Ενός κακού μύρια έπονται», λέει ο σοφός λαός και δυστυχώς στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας το κακό σωρεύτηκε επί δεκαετίες και έδωσε το καταστροφικό αποτέλεσμα που παρακολουθούμε παγωμένοι κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Η κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει πως είναι ικανοποιημένη που δεν θρηνήσαμε ανθρώπινες ζωές από τις πυρκαγιές εξ αιτίας της άμεσης εφαρμογής σχεδίων εκκένωσης των περιοχών, όπου ξεσπούσε πυρκαγιά. Αναμφίβολα είναι ευτύχημα ότι δεν βρήκαν, και πάλι, συνάνθρωποί μας τραγικό θάνατο μέσα στη φωτιά. Ωστόσο το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής αλλά και της συμφοράς των ανθρώπων, που είδαν τους κόπους μιας ολόκληρης ζωής να χάνονται, είναι ανυπολόγιστο.
      Στην πραγματικότητα οι υπεύθυνοι νομίζουν πως έσωσαν τους ανθρώπους… Αρκεί να αναλογιστούμε πως, όταν χάνονται τα δάση, ουσιαστικά χάνονται και οι ανθρώπινες ζωές μαζί, απλά ο θάνατος είναι παρατεταμένος και θα τον δούμε με πολλές μορφές να μας πλήττει στις επόμενες χρονιές και γενιές… Και δυστυχώς αφορά όλους μας, είτε ζούμε στις πυρόπληκτες περιοχές είτε στο ευρύτερο περιβάλλον τους, καθώς «στη φύση τίποτε δεν υπάρχει μόνο του και ανεξάρτητο από όλα τα άλλα…», κατά την Ρέιτσελ Κάρσον,[16] αλλά τα πάντα -στοιχεία και διαδικασίες- είναι αλληλένδετα και αλληλεξαρτώμενα.
      (newsbreak.gr)
      Η καταστροφή που συντελέστηκε για το περιβάλλον της Αττικής και, κυρίως, για το μοναδικό οικοσύστημα της Πάρνηθας, που ακόμα δεν είχε ανακάμψει από την πυρκαγιά του 2007, είναι καταλυτική για την οικολογική ισορροπία του Λεκανοπεδίου, για τον άνθρωπο και τη ζωή του στην ελληνική πρωτεύουσα που διαρκώς υποβαθμίζεται. Και είναι πλέον βέβαιο πως θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε τις συνέπειές της και στα χρόνια που έρχονται. Τα λόγια των επιστημόνων και των πυροσβεστών για την Ιπποκράτειο Πολιτεία προειδοποιούσαν προφητικά, ήδη από το 2018, μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι: «Θα έχουμε φωτιά, εδώ είναι το Μάτι της Πάρνηθας»[17]. Ας ευχηθούμε να ήταν αυτή -έστω- η τελευταία περιβαλλοντική καταστροφή για τη χώρα μας.
      Περισσότερα...

        18

    2. Αρθρογραφία

      Ιστορικά κτίρια αλλάζουν χρήση για χάρη του τουρισμού

      GTnews

      Εμβληματικά-ιστορικά κτίρια και ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ετοιμάζονται να αλλάξουν χρήση και να παραδώσουν τη σκυτάλη στον τουρισμό, ενισχύοντας τις υποδομές φιλοξενίας με νέες ξενοδοχειακές μονάδες πολυτελείας.
      Το Μέγαρο Μποδοσάκη, το πιο εμβληματικό μέγαρο της πλατείας Συντάγματος, αναζητά ενοικιαστή, ενώ επενδυτή αναζητά και ο e-ΕΦΚΑ για το τριώροφο διατηρητέο κτίριο που διαθέτει στην οδό Σταδίου 58, προκειμένου να το μετατρέψει σε ξενοδοχείο πολυτελείας. Την ίδια στιγμή, στη Θεσσαλονίκη δρομολογείται ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης που αφορά την ανακατασκευή των εγκαταστάσεων της πρώην ζυθοποιίας Φιξ στη δυτική είσοδο της πόλης.
      Ενδεικτικό της δυναμικής που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια η Αθήνα ως τουριστικός προορισμός είναι το γεγονός ότι το διάστημα από το 2017 έως το 2022 έχουν κάνει το ντεμπούτο τους στην Αθήνα 71 νέα ξενοδοχεία, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 20% των μονάδων και το 14% των δωματίων που προσφέρονται σήμερα στην ελληνική πρωτεύουσα. Μάλιστα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), το 72% όλων των ξενοδοχείων στην Αττική (μη συμπεριλαμβανομένων των νησιών του Αργοσαρωνικού) βρίσκονται στον κεντρικό τομέα Αθηνών. Συνολικά στην Αττική, στο τέλος του 2022, με βάση τα στοιχεία από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ο αριθμός των ξενοδοχείων ανήλθε σε 698, με δυναμικότητα 34.577 δωματίων και 66.802 κλινών.
      Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το εμβληματικό Μέγαρο Μποδοσάκη που βρίσκεται επί της λεωφόρου Αμαλίας 20 και Σουρή 5, απέναντι ακριβώς από τον Εθνικό Κήπο, και θεωρείται από τα «τοπόσημα» του Συντάγματος, το  Ίδρυμα Μποδοσάκη έχει αναθέσει τη μίσθωσή του σε εταιρεία συμβούλων ακινήτων (Savills Hellas). Ο σύμβουλος έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε υποψήφιους μισθωτές (ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και γνωστοί ξενοδοχειακοί όμιλοι) για το ιστορικό και μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίριο με συνολική επιφάνεια 12.819 τ.μ., σε συνέχεια της λήξης του συμβολαίου με τη Eurobank στα τέλη του τρέχοντος έτους. Η τράπεζα αναμένεται να μετακομίσει στο ανακαινισμένο «πράσινο» κτίριο, επιφάνειας  4.650 τ.μ., που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ομήρου 2 και Σταδίου, απέναντι από την Παλαιά Βουλή, το οποίο απέκτησε το 2018.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/03/megaro_schliemann.jpg
      Με βάση την πρόσκληση της εταιρείας συμβούλων, το Μέγαρο Μποδοσάκη μπορεί να μισθωθεί είτε τμηματικά κατ’ όροφο είτε αυτοτελώς. Με βάση τα στοιχεία του Ιδρύματος Μποδοσάκη, στο τέλος Δεκεμβρίου του 2022 η εύλογη αξία του ακινήτου ήταν στα 72,54 εκατ. ευρώ.
      Οι υποψήφιοι μισθωτές είναι ελεύθεροι να προτείνουν την προτιμώμενη χρήση, η οποία πέραν των γραφείων μπορεί να περιλαμβάνει και τη λειτουργία ξενοδοχείου. Οι μη δεσμευτικές προσφορές για το ακίνητο αναμένεται να κατατεθούν στις 17 Ιουλίου, για να ακολουθήσει στη συνέχεια η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών στο τέλος Σεπτεμβρίου.
      Το εξαώροφο κτίριο γραφείων των επιχειρήσεων Μποδοσάκη (Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης, 1891-1979) οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1949-1958, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ανδρέα Πλουμιστού, ιδρυτικού μέλους της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας, που ήταν για πολλά χρόνια επικεφαλής του αρχιτεκτονικού τομέα στον Δήμο Αθηναίων. Η καθηγήτρια Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ το χαρακτηρίζει «κλασικομοντέρνας τεχνοτροπίας ή δείγμα του πώς ένα καινούργιο κτίσμα μπορεί να είναι ουσιαστικά παλιό ή ακαδημαϊκής τεχνοτροπίας».
      Επτά όροφοι
      Το κτίριο που ανακαινίστηκε τη δεκαετία του 2000 για να φιλοξενήσει τα γραφεία της Eurobank διαθέτει επτά ορόφους και δύο υπόγεια, έχει επιφάνεια πάνω από 12.800 τ.μ. και προσφέρει απρόσκοπτη θέα προς την Ακρόπολη, τον λόφο του Λυκαβηττού και τον Εθνικό Κήπο.
      Το διατηρητέο του e-ΕΦΚΑ. Την αξιοποίηση ενός ακόμη εμβληματικού κτιρίου που ανήκει στον e-ΕΦΚΑ και βρίσκεται στην οδό Σταδίου 58 δρομολογεί ο ασφαλιστικός φορέας που προκήρυξε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκμίσθωσή του. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προσφορών είναι η 28η Ιουνίου.
      Στόχος είναι η επαναλειτουργία του ακινήτου ως ξενοδοχείου τουλάχιστον 4 αστέρων και η επίτευξη υψηλής προσόδου. Το τριώροφο κτίριο με δώμα, συνολικής επιφάνειας 3.105 τ.μ., βρίσκεται σε απόσταση 50 μέτρων από τον σταθμό του μετρό στην Ομόνοια.
      Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, η διάρκεια μίσθωσης του ακινήτου έχει οριστεί στα 30 χρόνια, με δικαίωμα παράτασης για άλλα 10 χρόνια, και το μηνιαίο μίσθωμα έναρξης του διαγωνισμού έχει προσδιοριστεί στα 20.500 ευρώ. Επίσης, προβλέπεται η υλοποίηση από τον μισθωτή επενδυτικού προγράμματος, ύψους τουλάχιστον 3,8 εκατ. ευρώ, με στόχο την επαναλειτουργία του «ασφαλιστικού» ακινήτου σε ξενοδοχείο πολυτελείας.
      Βάσει των όρων του διαγωνισμού, ο διαχειριστής του ξενοδοχείου (hotel operator) θα πρέπει να έχει εμπειρία στο management τουλάχιστον τριών ξενοδοχείων 4 αστέρων, ένα εκ των οποίων υποχρεωτικά δυναμικότητας άνω των 100 δωματίων.
      Έργα ανάπλασης της πρώην ζυθοποιίας Φιξ
      Σε τροχιά υλοποίησης αναμένεται να τεθεί το προσεχές διάστημα ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ανακατασκευή των εγκαταστάσεων της πρώην ζυθοποιίας Φιξ στη δυτική είσοδο της πόλης.
      Το έργο που προωθείται από την Dimand Real Estate αναμένεται να απαιτήσει κεφάλαια της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ. Η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών δρομολογείται για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
      Στη θέση του παλιού εργοστασίου Φιξ πρόκειται να δημιουργηθούν νέοι χώροι που θα ξεπερνούν τα 51.000 τ.μ. και θα περιλαμβάνουν συνδυασμό χρήσεων. Περίπου 36.000 τ.μ. θα αφορούν νέα κτίρια, ενώ 15.500 τ.μ. θα αφορούν την αξιοποίηση υφιστάμενων διατηρητέων κτισμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, από τα 36.000 τ.μ. εξετάζεται η αξιοποίηση περίπου 28.000 τ.μ. για τη δημιουργία 220-230 νέων διαμερισμάτων. Στα υπόλοιπα 8.000 τ.μ. προβλέπεται η κατασκευή ενός νέου ξενοδοχείου.
      Περισσότερα...

        0

    3. Αρθρογραφία

      Καθορισμός ορίων αιγιαλού και παραλίας - Διοικητική διαδικασία και δικαστική προστασία

      Engineer

      Στο παρόν άρθρο φωτίζουμε τον τρόπο με τον οποίο διενεργείται η οριοθέτηση του αιγιαλού, σύμφωνα με τον νόμο, ήτοι βασικά τον Ν. 2971/2001, όπως πολλάκις τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα.
      Ορισμοί σύμφωνα με τον Ν. 2971/2001
      «Αιγιαλός» είναι η ζώνη ξηράς που βρέχεται από τη θάλασσα κατά τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της. Ο αιγιαλός αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος της Χώρας, που προστατεύεται από την Πολιτεία, η οποία το διαχειρίζεται, σύμφωνα με τη φύση του και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του (άρθρο 1 παρ. 1 Ν. 2971/2001). Ο αιγιαλός τοποθετείται άρα στη στεριά. Ο αιγιαλός δεν δημιουργείται με σχετική πράξη της Πολιτείας, αλλά προκύπτει από φυσικά φαινόμενα, ήτοι τις μεγαλύτερες, αλλά συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων, για τη διαπίστωση δε του πραγματικού αυτού γεγονότος προβλέπεται σχετική διοικητική διαδικασία, άρα ο καθορισμός του ερείδεται σε αντικειμενικά στοιχεία.
      «Παραλία» είναι η ζώνη της ξηράς η οποία προστίθεται στον αιγιαλό, σύμφωνα με τα άρθρα 3 έως 10, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα, καθώς και για τη διατήρηση και προστασία των ακτών από τη διάβρωση και γενικότερα την προστασία του αιγιαλού
      Καθορισμός ορίων αιγιαλού/παραλίας/παλαιού αιγιαλού
      Ο καθορισμός των ορίων του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού γίνεται από Επιτροπή.
      Η οριογραμμή του αιγιαλού χαράσσεται με κόκκινο χρώμα στους έγχρωμους ορθοφωτοχάρτες  ακριβείας με υψομετρική πληροφορία, κλίμακας τουλάχιστον 1:1000 και φωτοληψίας ετών 2008- 2009, που απεικονίζουν παράκτια ζώνη εύρους τουλάχιστον 300 μέτρων από την ακτογραμμή  («υπόβαθρα»).
      Εκτός της δυνατότητας της αυτεπάγγελτης κίνησης της διαδικασίας, όποιος  ενδιαφέρεται για τον καθορισμό αιγιαλού και παραλίας, απευθύνεται στην  αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, η οποία μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την υποβολή  σχετικής αίτησης ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο αν έχει ήδη γίνει καθορισμός.
      Η Επιτροπή καθορίζει τις οριογραμμές του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού εντός μηνός από την εισαγωγή της υπόθεσης σε αυτήν και συντάσσει σχετική έκθεση. Η Επιτροπή καθορίζει την παλαιά θέση του αιγιαλού, που υπήρχε μέχρι το έτος 1884 αν υφίστανται κατοχές ιδιωτών, αλλά και προγενέστερα εάν δεν υφίστανται τέτοιες κατοχές, εφόσον η θέση του παλαιού αιγιαλού προκύπτει από ενδείξεις επί του εδάφους  ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία εξαιρουμένων των μαρτυρικών καταθέσεων.
      Η νομολογία για τον καθορισμό ορίων
      Α) Ο αιγιαλός ως «δημόσια κτήση»
      Ήδη με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 3 του προϊσχύοντος α.ν. 2344/1940 καθιερώθηκε διοικητική διαδικασία οριοθέτησης της δημόσιας κτήσης, που προέκυπτε από τη μετατόπιση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα.
      Ενόψει της φύσης του τμήματος αυτού της ξηράς, ως ανεπίδεκτου κτήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων όταν καταλαμβανόταν από τις αναβάσεις των χειμέριων κυμάτων, μετά την επέκταση των ορίων της ακτογραμμής προς τη θάλασσα αποτελούσε τμήμα της δημόσιας κτήσης. Λόγω του χαρακτήρα της αυτού η ως άνω διαδικασία μπορούσε κατ’ αρχήν να αναχθεί σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά το παρελθόν.
      Ο νομοθέτης, όμως, σταθμίζοντας τις επιπτώσεις του ως άνω καθορισμού σε διακατοχικές καταστάσεις που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν θέσπισε ένα χρονικό όριο μέχρι του οποίου μπορεί να ανατρέξει η διαπίστωση αυτή. Ειδικότερα, αν πριν από το έτος 1884 υπήρχαν κατοχές ιδιωτών στην έκταση μεταξύ του σημερινού και του παλαιού αιγιαλού, η Επιτροπή μπορούσε να αναχθεί μόνο μέχρι του χρόνου αυτού για να διαπιστώσει την θέση και τα όρια του παλαιού αιγιαλού. Η κρίση της Διοίκησης για τον χρόνο διαμόρφωσης του παλαιού αιγιαλού έπρεπε να στηρίζεται σε ενδείξεις τεκμηριωμένες επιστημονικά ή σε μαρτυρικές καταθέσεις (ΣτΕ 1992/2017).
      Β) Η αιτιολογία της απόφασης της αρμόδιας Επιτροπής
      Νόμιμο στοιχείο κρίσεως για τον καθορισμό της οριογραμμής του αιγιαλού αποτελούν οι διαπιστώσεις της Επιτροπής από επιτόπια επίσκεψη και αυτοψία και οι σχετικές εκτιμήσεις της για τη μορφολογία της ακτής, τη μορφολογία των συνεχόμενων με την ακτή εκτάσεων, το φυσικό όριο της βλάστησης και τη μορφολογία αυτού κατά τόπους, το γεγονός ότι στην περιοχή δεν εντοπίσθηκαν παράκτιοι φυσικοί πόροι, τα μετεωρολογικά στοιχεία της περιοχής, τη μορφολογία του πυθμένα, τον τομέα ανάπτυξης του κυματισμού σε σχέση με το μέτωπο της ακτής, τη μη ύπαρξη νόμιμων τεχνικών έργων, την ύπαρξη χωροταξικών κατευθύνσεων και χρήσεων γης που επηρεάζουν την παράκτια ζώνη, τη μη ύπαρξη καταγεγραμμένων δημοσίων κτημάτων σε άμεση γειτνίαση με την παράκτια ζώνη, τη μη ύπαρξη κτηματολογίου, την ύπαρξη ευπαθών οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών. Κατόπιν τούτων, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος και καθ’ ό μέρος πλήττει την ανέλεγκτη τεχνική κρίση της Διοίκησης ως απαράδεκτος, ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης είναι ελλιπής και αόριστη, διότι η ύπαρξη άμμου προέρχεται μόνον από τη διάβρωση εκ της αέναης κυματικής δράσης και όχι από την εναπόθεση φερτών υλών (ΣτΕ 1391/2016).
      Για περισσότερα, βλ. https://www.pgalanislaw.gr/blog/
      Παναγιώτης Γαλάνης,
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, PhD, LLM
      [email protected]
      www.pgalanislaw.gr
      Περισσότερα...

        5

    4. Αρθρογραφία

      Καμπανάκι κινδύνου από τους επιστήμονες για τα γερασμένα φράγματα ανά τον κόσμο

      Engineer

      Η έρευνα εκτιμά ότι έως το 2050, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει κάτω από δεκάδες χιλιάδες γερασμένα μεγάλα φράγματα. «Πρόκειται για ένα αναδυόμενο παγκόσμιο κίνδυνο».
      Πολλά από τα μεγάλα φράγματα νερού στη Γη γερνάνε πια και αποτελούνε ένα νέο παράγοντα κινδύνου, σύμφωνα με μία νέα μελέτη από το Ινστιτούτο για το Νερό, το Περιβάλλον και την Υγεία του Πανεπιστημίου των Ηνωμένων Εθνών. Τα περισσότερα από τα 58.700 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα ανά τον κόσμο, τα οποία έχουν κατασκευασθεί μεταξύ 1930 και 1970, σχεδιάστηκαν για να διαρκέσουν 50 έως 100 χρόνια, συνεπώς συνιστούν σταδιακά ένα αναδυόμενο καθόλου αμελητέο κίνδυνο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
      Η έρευνα εκτιμά ότι έως το 2050, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει κάτω από δεκάδες χιλιάδες γερασμένα μεγάλα φράγματα. «Πρόκειται για ένα αναδυόμενο παγκόσμιο κίνδυνο, στον οποίο δεν έχουμε δώσει ακόμη προσοχή. Ο κίνδυνος από τα φράγματα μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο, δεκαετία με τη δεκαετία», προειδοποίησε ο διευθυντής του ινστιτούτου, Βλαντιμίρ Σμάκτιν. Όπως ανέφερε, «ένα μεγάλο τσιμεντένιο φράγμα 50 ετών, πιθανότατα θα αρχίσει να εμφανίζει σημάδια γήρανσης».
      Η «χρυσή» εποχή των φραγμάτων στην Ευρώπη και στις άλλες ανεπτυγμένες χώρες, ήταν στις δεκαετίες του 1960 και 1970. Επειδή έχει έκτοτε μειωθεί δραστικά ο αριθμός των νέων μεγάλων φραγμάτων που βρίσκονται υπό κατασκευή ή σχεδιασμό, το παγκόσμιο δυναμικό των φραγμάτων γερνάει συνεχώς. Χάρη στην έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή κ.ά.), πολλά από τα σχεδιαζόμενα φράγματα πιθανώς δεν θα κατασκευαστούν ποτέ, καθώς δεν αναμένεται να υπάρξει άλλη κατασκευαστική «επανάσταση» στα φράγματα.
      Αν ένα φράγμα έχει σχεδιαστεί καλά, έχει κατασκευαστεί σωστά και συντηρείται κανονικά, τότε μπορεί εύκολα να παραμείνει λειτουργικό για ένα τουλάχιστον αιώνα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι αρκετά από τα μεγάλα φράγματα στον πλανήτη δεν πληρούν κάποια - ή κάποιες - από αυτές τις τρεις προϋποθέσεις. Δεκάδες έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές ή και κατάρρευση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ινδία, τη Βραζιλία και το Αφγανιστάν.
      Ο αριθμός των προβληματικών φραγμάτων αυξάνεται κάθε χρόνο και ο κίνδυνος επιτείνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία έχει κάνει πιο συχνές τις καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος υπερχείλισης των φραγμάτων, αλλά και διάβρωσης τους. Εκτός από τον κίνδυνο για τους πληθυσμούς στα κατάντη των υδροηλεκτρικών φραγμάτων, τα τελευταία γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά και στην παραγωγή ηλεκτρισμού. 
      Η μελέτη, αν και θεωρεί σπάνια μια μεγάλης κλίμακας καταστροφή σε ένα φράγμα, επισημαίνει την πρόκληση να αυξηθούν οι προσπάθειες συντήρησης των φραγμάτων (που εκ των πραγμάτων γίνονται μια ολοένα πιο δαπανηρή διαδικασία) και παράλληλα να τεθούν εκτός λειτουργίας μια σειρά από φράγματα που κρίνονται πλέον μη ασφαλή ή δυσλειτουργικά - ένα φαινόμενο που κερδίζει έδαφος στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Όμως μέχρι σήμερα, λίγα μεγάλα φράγματα έχουν πάρει «σύνταξη», συνεπώς δεν υπάρχει αρκετή σχετική τεχνογνωσία. Ο «παροπλισμός» ακόμη κι ενός μικρομεσαίου φράγματος, απαιτεί εργασίες ετών, αν όχι δεκαετιών.
      Στην Ινδία, 64 μεγάλα φράγματα θα έχουν ηλικία τουλάχιστον 150 ετών το 2050. Στη Βόρεια Αμερική και στην Ασία υπάρχουν ήδη περίπου 2.300 εν λειτουργία φράγματα που έχουν ηλικία άνω των 100 ετών και 16.000 που είναι 50 έως 100 ετών. Στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι περίπου ένα στα δέκα μεγάλα φράγματα έχει ηλικία πάνω από ένα αιώνα.
      Παγκοσμίως εκτιμάται ότι 7.000 έως 8.300 κυβικά χιλιόμετρα νερού βρίσκονται παγιδευμένα πίσω από μεγάλα φράγματα, αρκετά για να σκεπάσουν σχεδόν όλο τον Καναδά κάτω από ένα μέτρο νερού. Σχεδόν το 50% της παγκόσμιας ροής των ποταμών εμποδίζεται από φράγματα, κάτι που δημιουργεί αυξανόμενες περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανησυχίες, πέρα από εκείνες για την ασφάλεια.
      Το 93% των μεγάλων φραγμάτων (τέτοια θεωρούνται όσα έχουν ύψος τουλάχιστον 15 μέτρων ή όγκο νερού τουλάχιστον τρία εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού) βρίσκονται σε μόνο 25 χώρες, με την «πρωταθλήτρια» Κίνα να διαθέτει το 40% του συνόλου (σχεδόν 24.000). Πάνω από τα μισά φράγματα του κόσμου (το 55% ή συνολικά 32.716) βρίσκονται σε μόνο τέσσερις χώρες της Ασίας: Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Ν.Κορέα. 
      Η μελέτη του UN University εδώ: https://inweh.unu.edu/ageing-water-storage-infrastructure-an-emerging-global-risk/
      Περισσότερα...

        2

    5. Αρθρογραφία

      Καμπανάκι κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημοσίων υποδομών και ιδιωτικών κτιρίων της χώρας

      Engineer

      Καμπανάκι κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημοσίων υποδομών της χώρας, αλλά και των ιδιωτικών κτιρίων χτυπά η κλιματική κρίση που αυξάνει σημαντικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με τους σεισμούς, ο κίνδυνος των οποίων έχει συνυπολογιστεί σε σημαντικό ποσοστό του κτιριακού αποθέματος της Ελλάδας, αλλά όχι στα παλαιότερα που είχαν χτιστεί πριν τους πιο σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς.
      Συναγερμός για τις υποδομές στην Ελλάδα
      Οδικοί άξονες και γέφυρες στους σύγχρονους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους της χώρας συντηρούνται συστηματικά βάσει και των ισχυουσών συμβάσεων, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί τον κανόνα για τα παλαιότερα έργα υποδομών, τα οποία πλησιάζουν ή και έχουν ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους και συντηρούνται αποσπασματικά και κυρίως μετά από συμβάντα.
      Αντίστοιχα και στα δημόσια κτίρια, σχολεία, νοσοκομεία και χώρους συνάθροισης κοινού στη βάση δεδομένων του ΟΑΣΠ έχουν ενταχθεί 17.000 κτίρια από το σύνολο των περίπου 75.000. Παρά το γεγονός ότι με την πάροδο των ετών εκτιμάται πως σε χρήση ενδεχομένως να παραμένουν περίπου τα μισά από αυτά, το 50% παραμένει ανέλεγκτο.
      Παράλληλα περίπου το 30% των οικοδομών από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα έχει κατασκευαστεί χωρίς μέριμνα για σεισμό (κατασκευές προ του 1959) και το 50% με λιγότερο αυστηρές προδιαγραφές για σεισμικά φορτία από αυτές που καθορίζει ο σημερινός αντισεισμικός κανονισμός (αφορά αρκετές κατασκευές της περιόδου 1959-1986).
      Την ίδια στιγμή ποσοστό περίπου 80% των υποδομών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του καθώς οι βασικές υποδοµές δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80 με τον επίσημο χρόνο ζωής των κατασκευών από σκυρόδεμα να υπολογίζεται σε διάστημα 50 – 70 ετών. Αν στη φυσιολογική «γήρανση» των υποδομών, προστεθούν και παράγοντες όπως η αλλαγή φορτίων, η αύξηση της κυκλοφορίας και η κυκλοφορία βαρύτερων οχημάτων, μπορεί η τρωτότητα μιας υποδομής να αυξηθεί. Είναι άλλωστε νωπές οι μνήμες της γέφυρας που είχε καταρρεύσει στην Καβάλα και ήταν η πρώτη που «έσπασε» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου.
      Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών έχει μπει πλέον σε τροχιά υλοποίησης, αλλά τα πρώτα αποτελέσματα θα πρέπει να αναμένονται σε μία διετία όταν το ποσοστό των καταγραφών θα έχει φτάσει το 70%. Την ίδια στιγμή το Μητρώο όσο απαραίτητο κι αν είναι δεδομένου ότι θα δώσει για πρώτη φορά την ακτινογραφία των υποδομών στην Ελλάδα, δεν αποτελεί λύση από μόνο του δεδομένου ότι αυτό, το οποίο επείγει είναι οι επιθεωρήσεις στα έργα και οι άμεσες παρεμβάσεις όπου αυτό κριθεί απαραίτητο καθώς ακραία φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους όλο και συχνότερα.
      Η αναγκαιότητα των επιθεωρήσεων αν και θεσμοθετημένη ουδέποτε εφαρμόστηκε συστηματικά, όπως επισημαίνουν επιστήμονες των φυσικών καταστροφών και του τεχνικού κλάδου.
      Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι κανονικά οι επιθεωρήσεις συστήνονται:
      Για τις οδικές γέφυρες κάθε 1 - 4 χρόνια. Για τις σιδηροδρομικές γέφυρες κάθε 1 – 2 χρόνια. Για τα βιομηχανικά κτίρια κάθε 5- 10 χρόνια και Για τις κατοικίες κάθε 10 χρόνια. «Υπ΄αυτήν την έννοια μπορεί να πει κανείς ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των υποδομών μας δεν είναι συστηματικά συντηρημένο. Το 95% των γεφυρών μας δεν έχει επιθεωρηθεί ποτέ μ΄αυτήν τη συχνότητα» επισημαίνει στο «ethnos.gr» ο πρόδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών, Βασίλης Μπαρδάκης. Και συνεχίζει: «Η ανάγκη των επιθεωρήσεων είναι άμεση ειδικά σε μία εποχή κατά την οποία εντείνονται τα φαινόμενα, παρατηρούνται μεγαλύτερα ύψη βροχής και αυξάνεται ο ρυθμός των καταστροφών. Το Μητρώο δεν πρέπει να καθυστερήσει, αλλά οι πρώτες παρεμβάσεις θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν και να προχωρήσουν νωρίτερα» τονίζει.
      Λείπει η κουλτούρα συντήρησης – Πρόβλημα οι μεγάλες εκπτώσεις στα έργα
      Την έλλειψη κουλτούρας συντήρησης τόσο στις δημόσιες όσο και στις ιδιωτικές κτιριακές υποδομές στην Ελλάδα έχει εντοπίσει και στις διαρκείς αυτοψίες του ύστερα από καταστροφές και ο μοναδικός καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στην Ελλάδα και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας.  
      «Ειδικά για τα ιδιωτικά κτίρια συχνότερα θα συναντήσουμε παρεμβάσεις που έχουν αλλοιώσει την αρχική κατασκευή, όπως επεκτάσεις ή καθαιρέσεις, παρά επεμβάσεις συντήρησης. Στα δημόσια έργα παρατηρούμε ότι ολοκληρώνουμε μια υποδομή και μετά σχεδόν την παρατάμε. Ειδικά σε ό,τι αφορά τους σεισμούς, γνωρίζουμε ότι οι κατασκευές μετά το 1960 με τον πρώτο αντισεισμικό κανονισμό και ειδικά μετά το 1980 μπορούν να παραλάβουν μεγάλα φορτία και να είναι ελαστικές. Αλλά και εδώ κυρίαρχο ρόλο παίζει η συντήρηση – ίσως και μεγαλύτερο από την ηλικία ενός κτιρίου. Έχουμε δει κτίρια παλαιά να αντέχουν και νεότερα που έχουν εγκαταλειφθεί να παρουσιάζουν προβλήματα».
      Να σημειωθεί ότι οι παλαιότεροι αντισεισμικοί κανονισμοί θεωρούνται πλέον παρωχημένοι, ενώ δεν λάμβαναν υπόψη τους την επιτάχυνση που είναι αυτή που κυρίως προκαλεί τις καταρρεύσεις κτιρίων.
      Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα υποδομές του παρελθόντος ενίοτε αποδεικνύονται πιο γερές από νεότερες καθώς «τότε επικρατούσε το φιλότιμο των εργολάβων και των εργατών. Τώρα στα έργα δημοσίου τομέα επικρατεί ένα σύστημα εκπτώσεων που φτάνουν ή και ξεπερνούν το 70%. Η μεγάλη έκπτωση μπορεί να κρύβει πλημμελείς κατασκευές κι αυτό δεν είναι υγιές, σε μια καταστροφή θα βγει».
      Ο ίδιος μάλιστα σημειώνει ότι ίσως είναι η ώρα να υπάρξει ένας αντίστοιχος κτιριοδομικός κανονισμός των ευρωκωδίκων (του αντισεισμικού κανονισμού) για τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές.
      Σε επίπεδο ανθεκτικότητας των παλαιότερων έργων ο κ. Λέκκας επισημαίνει ότι στην Ελλάδα θα δει κανείς όλες τις διαβαθμίσεις, από τρωτά έως ανθεκτικά έργα: «Είναι, πάντως, απαραίτητο οι υποδομές να αντιμετωπιστούν υπό το νέο πρίσμα κινδύνων ειδικά των πλημμυρών και των πυρκαγιών και της κλιματικής κρίσης που είναι καθοριστική και καταλυτική. Εστω κι αν ειχαν σχεδιαστεί με τις αυστηρότερες προδιαγραφές, ίσως να μην μπορέσουν να ανταποκριθούν σε ακραία γεγνότα. Απαιτείται συνολικός επανασχεδιασμός με βάση και τα δεδομένα της κλιματικής κρίσης. Αλλωστε το κόστος μιας έγκαιρης επέμβασης σε ένα έργο είναι μόλις το 1/5 του κόστους της παρέμβασης μετά την καταστροφή».
        Οδικοί άξονες και γέφυρες οδεύουν προς το τέλος του κύκλου ζωής τους
      Με τα έργα της τελευταίας εικοσαετίας, έχει ολοκληρωθεί μεγάλο μέρος των βασικών οδικών υποδομών της χώρας που περιλαμβάνει περίπου 1.500 νέες γέφυρες και ποικίλα τεχνικά έργα. «Ωστόσο κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό αλλά και την κατάσταση των γεφυρών που ανήκουν στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο», επισημαίνεται στη μελέτη για τις γέφυρες που εκπόνησε ομάδα ειδικών στην οποία συμμετείχε ο κ. Μπαρδάκης προ διετίας για λογαριασμό της Διανέοσις. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι τα τεχνικά έργα γεφύρωσης ανερχονται σε 2.500 - 3.000 έργα μήκους άνω των 6 μ. στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόμους και πάνω από 3.000 γέφυρες στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο. Όταν προσμετρώνται τεχνικά έργα με μικρότερο άνοιγμα (π.χ. 2 μ.), το συνολικό πλήθος αναθεωρείται σε 17.000 περίπου.
      Οπως σημειώνουν οι μελετητές: «Παρά το τεράστιο πλήθος των τεχνικών έργων και τις σχετικές-γενικές διατάξεις, μικρή έμφαση έχει δοθεί στην επιθεώρηση ασφαλείας και στη συντήρηση αυτών. Οι κύριοι οδικοί άξονες της χώρας που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες 1950 έως 1980 έχουν μία μέση ηλικία 50 περίπου ετών και οδεύουν προς το τέλος της θεωρητικής ζωής τους ελλείψει των κατάλληλων μέτρων συντήρησης/αναβάθμισης.
      Προβλήματα γήρανσης (μη ανθεκτικότητας σε διάρκεια) αντιμετωπίζουν και οι γέφυρες που βρίσκονται εγκατεστημένες στο λοιπό επαρχιακό, περιφερειακό και εθνικό οδικό δίκτυο». Κι αυτό καθώς είχαν κατασκευαστεί με ξεπερασμένους πλέον κανονισμούς, ενώ επί δεκαετίες έχουν εκτεθεί σε δυσμενείς συνθήκες, παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση της αντοχής των γεφυρών καθιστώντας πολλές από αυτές «οιονεί επικίνδυνες».
      Ηδη από το 2019 είχε επισημανθεί στο πλαίσιο της μελέτης ότι ειδικότερα στα τεχνικά έργα που γεφυρώνουν υδάτινα κωλύματα (π.χ., ποταμούς, χείμαρρους, κ.ά.) σημειώνεται αύξηση των μεγεθών σχεδιασμού (π.χ. της ανώτατης στάθμης πλημμύρας) λόγω κλιματικής αλλαγής και αναδεικνύεται έντονα η ανεπάρκεια των υφιστάμενων μηχανισμών στη λήψη στοιχειωδών-φθηνών μέτρων.
      «Η σημαντικότερη ίσως πτυχή του προβλήματος εστιάζεται στην έλλειψη συστηματικής παρακολούθησης, συντήρησης και αναβάθμισης των υφιστάμενων γεφυρών για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών αστοχιών».
      Σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει στο παρελθόν η Εγνατία Οδός, εκτιμάται ότι στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν.
      «Σίγουρα η κλιματική αλλαγή θέτει ζητήματα όχι μόνο για τις παλιές γέφυρες, αλλά και για πολλές καινούριες, καθώς ελλείψει του μητρώου υποδομών, δεν υπάρχει σωστή πληροφορία» λέει στο «ethnos.gr» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας.
      Αναφέρει μάλιστα πως στην Εγνατία, υπάρχει ένα κομμάτι «που μας έχει προδώσει πολλές φορές και πάει από τον Λαγκαδά μέχρι τον Στρυμώνα. Στην κατασκευή δεν υπήρχαν βροχομετρικά δίκτυα με αποτέλεσμα οι βροχομετρικές δυνατότητες είναι καμιά φορά διπλάσιες απ΄αυτές που είχαν σχεδιαστεί» εξηγεί.
      Την συνεχή «κόπωση» των γεφυρών σχολιάζει και ο Βασίλης Λεκίδης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), θυμίζοντας σχετική μελέτη που είχε κάνει το ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας: «Δε γίνεται συστηματική συντήρηση στις περισσότερες γέφυρες, οι οποίες με την πάροδο των ετών εξακολουθούν να λαμβάνουν μεγάλα φορτία. Είναι κρίσιμη η επιθεώρηση των έργων καθώς οι περισσότερες συντηρήσεις γίνονται αποσπασματικά και μετά από καταστροφές. Είναι από τα ελάχιστα θετικά των ...σεισμών καθώς συνήθως ύστερα από συμβάντα χρηματοδοτούνται επιθεωρήσεις, συντηρήσεις και ενισχύσεις υποδομών» σημειώνει.
      Εως τώρα – όπως υπογραμμίζει ο κ. Μπαρδάκης - κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες. «Το Μητρώο Υποδομών, στο οποίο το ΤΕΕ θα έχει δεσπόζοντα ρόλο, σίγουρα θα πρέπει να αποτελεί μια δράση ενός ευρύτερου προγράμματος ασφάλειας. Θα καλύπτει δηλαδή τη δράση της επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές».
      Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει και άλλες απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της ενίσχυσης εύτρωτων γεφυρών και της αναβάθμισης των αντιπλημμυρικών τους χαρακτηριστικών Αντικατάσταση λειτουργικά (ή πλημμυρικά) ευάλωτων γεφυρών. Χάρη στα άλματα της τεχνολογίας, όπως εξηγεί, μπορεί να εκτιμηθεί η κατάσταση διάβρωσης στην οποία βρίσκονται οι γέφυρες ακόμη και σε περιπτώσεις, στις οποίες δεν είναι διαθέσιμες οι μελέτες ανέγερσης, δηλαδή δεν υπάρχουν τα σχέδια κατασκευής, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις οι μηχανικοί μπορούν να παρακολουθούν τις παραμορφώσεις ή τα δυναμικά τους χαρακτηριστικά (πχ το εύρος ταλάντωσης), από το γραφείο τους εγκαθιστώντας έξυπνες συσκευές απομακρυσμένης και σύγχρονης παρακολούθησης.
      Τα σχολεία
      Αναφορικά με τα σχολεία, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, περίπου τα 2/5 του συνόλου αποτελούν κατασκευές πριν το ΄80: «Αυτό βεβαίως δε σημαίνει αυτόματα ότι είναι επικίνδυνα ειδικά εφόσον έχουν συντηρηθεί σωστά. Αλλωστε και στο Αρκαλοχώρι μετά το σεισμό είδαμε σημαντικές βλάβες σε σχολείο κατασκευασμένο πριν από μόλις 15 χρόνια. Σημαντικό, πάντως, στα κτίρια παραμένει το γεγονός να μην έχουμε κατάρρευση. Σε κάθε περίπτωση εμείς έχουμε πολλές φορές προτείνει τη δημιουργία μίας εθνικής βάσης για τα σχολεία δεδομένου ότι φιλοξενούν ευαίσθητο πληθυσμό, η οποία να επικαιροποιείται συνεχώς» σημειώνει.
      Σε τροχιά υλοποίησης το Εθνικό Μητρώο Υποδομών
      Το ζήτημα της ενδεχόμενης ευαλωτότητας των δημοσίων υποδομών είναι γνωστό στην Πολιτεία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) να ζητεί εδώ και δεκαετίες την κατάρτιση ενός εθνικού μητρώου υποδομών.
      Πλέον το μητρώο έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης έχοντας ενταχθεί στο έργο του ενιαίου ψηφιακού χάρτη, το οποίο έχει ανατεθεί στο ΤΕΕ. Στον χάρτη αυτό θα αποτυπωθεί με γεωχωρικά δεδομένα το πλήθος των δημόσιων υποδομών και κυρίως ποιος είναι ο φορέας που είχε την αρμοδιότητα κατασκευής και έχει την αρμοδιότητα συντήρησης, αλλά και πότε έχει γίνει η τελευταία συντήρηση στην υποδομή.
      Ο διαγωνισμός για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι το έργο θα έχει ανατεθεί έως το τέλος της χρονιάς. Στόχος είναι σε περίπου δύο χρόνια να έχει ξεκινήσει η παραγωγική λειτουργία του έργου με την εισαγωγή ποσοστού 70% των δεδομένων και να έχει ολοκληρωθεί σε τέσσερα.
      Η βασική αλλαγή που θα επιφέρει η ύπαρξη του Μητρώου είναι ότι θα δώσει τη δυνατότητα να μην εξετάζεται ένα έργο αποσπασματικά μετά από κάποιο συμβάν, αλλά να έχουν προτεραιοποιηθεί τα χρήζοντα παρεμβάσεων έργα με συγκεκριμένα κριτήρια όπως π.χ. η παλαιότητα, ο φόρτος που δέχονται, κλπ.
      Αλλωστε προ ημερών και ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός από το βήμα του 4ου Επενδυτικού Φόρουμ είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την αναγκαιότητα ενός Εθνικού Σχεδίου έργων και ανθεκτικότητας δεδομένων τόσο των προκλήσεων της κλιματικής κρίσης όσο και της γνώσης ότι η Ελλάδα διαθέτει γηρασμένες υποδομές και παλαιά κτίρια: «Η χώρα θα πρέπει να ξαναχτιστεί σχεδόν από την αρχή. Γνωρίζετε ότι έχουμε κτίρια και υποδομές ήδη πολύ παλαιά. Πρέπει να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε τι μπορεί να ανακαινιστεί, τι να επισκευαστεί και τι πρέπει να ξαναγίνει από την αρχή. Πρέπει να ξαναφτιάξουμε όλες τις υποδομές της χώρας, όσες έχουν ξεπεράσει ένα βάθος χρόνου από την κατασκευή τους. Αυτό είναι ένα τιτάνιο έργο, που δεν έχει ξαναγίνει συστηματικά στη χώρα» τόνισε.
      Έως την ολοκλήρωση του Μητρώου, ο κ. Μπαρδάκης τονίζει πως πρέπει να προηγηθούν, να ρυθμιστούν και να ενισχυθούν οι εύτρωτες υποδομές ζωτικής σημασίας καθώς και οι πιο ευάλωτες κατασκευές, ώστε να προληφθούν πιθανές καταρρεύσεις. Ηδη μεμονωμένα κάποιοι φορείς όπως οι Περιφέρειες Κρήτης, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, και Ιονίων Νήσων και κάποιο δήμοι όπως της Πέλλας, έχουν προχωρήσει ήδη σε μελέτες ενίσχυσης και αναβάθμισης των γεφυρών τους.
      Πρόσφατες καταστροφές υποδομών
      Στις πρόσφατες καταστροφές υποδομών εντάσσεται το μεγάλο πρόβλημα σε μέρος της γέφυρας από την πλευρά του χωριού Τριανταφυλλιά στις Σέρρες εξαιτίας της υπερχείλισης του ποταμού Κουπατσιανού.
      Στην Κέρκυρα σημειώθηκαν σημαντικές καθιζήσεις σε γέφυρες και κατέρρευσε η γέφυρα της Άφρας, ενώ στις προηγούμενες πλημμύρες σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές γεφυρων στην Καρδίτσα (στο χωριό Φυλακτή, στο ρέμα Καριτσιώτη και αλλού).
      Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της ιστορικής γέφυρας του Κερίτη στην Κρήτη, αλλά και της γέφυρας στην Καβάλα που είχε καταρρεύσει τον Νοέμβριο του 2018 μετά τη διέλευση ενός γερανοφόρου, καθώς επίσης το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο - το οποίο ανακατασκευαστηκε πρόσφατα.
      Το 2017 είχε καταρρεύσει η γέφυρα στην Ε.Ο. Κομοτηνής- Ιάσμου-Ξάνθης, στο σημείο μεταξύ Πολυάνθου και Ιάσμου, στον ποταμό Κομψάτο. Η γέφυρα ήταν μόλις 24 ετών και από τους ελέγχους προέκυψε ότι η αστοχία της οφείλεται μάλλον στην συμπεριφορά του τεχνικού έναντι των υδραυλικών φαινομένων.
      Καταρρεύσεις γεφυρών στο εξωτερικό
      Η παλαιότητα των υποδομών δεν είναι ένα πρόβλημα που περιορίζεται στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τις καταρρεύσεις γεφυρών την τελευταία δεκαετία κατά την οποία καταγράφηκαν αρκετά παραδείγματα αστοχιών σε γέφυρες στην Ιταλία. Το 2009 κατέρρευσε η γέφυρα στον αυτοκινητόδρομο SS9 που διέσχιζε τον ποταμό Po, νότια του Μιλάνο, λόγω υπερχείλισης του ποταμού (1 τραυματίας).
      Το 2015 κατέρρευσε η οδογέφυρα Χίμερα στη Σικελία, μόλις 10 ημέρες αφότου δόθηκε στην κυκλοφορία, λόγω καθίζησης του μεσοβάθρου έπειτα από κατολίσθηση. Το 2016 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Λέκκο, εξαιτίας της διέλευσης ενός υπέρβαρου φορτηγού 108 τόνων (1 νεκρός, 5 τραυματίες). Το 2017 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Καμεράνο, επαρχία της Ανκόνας, λόγω αστοχίας μίας προσωρινής κατασκευής που στήριζε τη διάβαση κατά τη διάρκεια οδικών έργων με σκοπό τη διεύρυνση αυτού του τμήματος της οδού (2 νεκροί, 3 τραυματίες).
      Ωστόσο η κατάρρευση που είχε συγκλονίσει ήταν αυτή της 14ης Αυγούστου της Γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 43 ανθρώπων. Η γέφυρα είχε κατασκευαστεί το 1967 και βρισκόταν υπό συντήρηση καθώς εκτελούνταν έργα ενίσχυσης των θεμελίων της.
      Περισσότερα...

        2

    6. Αρθρογραφία

      Κανάλι Erie: Το κανάλι θαύμα του 19ου αιώνα στη Βόρεια Αμερική

      GTnews

      Το κανάλι Erie, μήκους 363 μιλίων (584 χλμ.), ήταν το πρώτο κανάλι στις Ηνωμένες Πολιτείες που συνδέει δυτικές πλωτές οδούς με τον Αντλαντικό Ωκεανό. Η κατασκευή ξεκίνησε το 1817 και ολοκληρώθηκε το 1825. Η επιτυχία της μετέτρεψε τη Νέα Υόρκη σε ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο και ενθάρρυνε την κατασκευή καναλιών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, η κατασκευή του καναλιού χρησίμευσε ως εκπαιδευτικός χώρος για πολλούς από τους μηχανικούς που έχτισαν άλλα αμερικανικά κανάλια και σιδηροδρόμους τις επόμενες δεκαετίες.
      Ιστορικά στοιχεία
      Στα τέλη του 1700, το νέο αμερικανικό έθνος αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα. Τα αρχικά 13 κράτη ήταν διατεταγμένα κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού και υπήρχε φόβος ότι άλλα έθνη, όπως η Βρετανία ή η Γαλλία, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μεγάλο μέρος του εσωτερικού της Βόρειας Αμερικής. Ο Τζόρτζ Ουάσιγκτον πρότεινε ένα κανάλι που θα παρέχει αξιόπιστη μεταφορά στην ήπειρο, συμβάλλοντας έτσι στην ένωση της μεθοριακής Αμερικής με τα εδραιωμένα κράτη. Κατά τη δεκαετία του 1780, ο Ουάσιγκτον οργάνωσε μια εταιρεία, την Patowmack Canal Company, που προσπάθησε να χτίσει ένα κανάλι μετά τον ποταμό Potomac. Το κανάλι χτίστηκε, ωστόσο ήταν περιορισμένο στη λειτουργία του.
       

      Τα στατιστικά στοιχεία της διώρυγας Erie ήταν εντυπωσιακά:
      363 μίλια μήκος, από το Albany στον ποταμό Hudson μέχρι το Buffalo στη λίμνη Erie Πλάτος 40 πόδια και βάθος 4 μέτρα Η λίμνη Erie είναι 571 πόδια υψηλότερη από το επίπεδο του ποταμού Hudson. κατασκευάστηκαν κλειδαριές για να ξεπεραστεί αυτή η διαφορά. Το κανάλι κοστίζει περίπου 7 εκατομμύρια δολάρια, αλλά η είσπραξη διοδίων σήμαινε ότι πληρώθηκε για τον εαυτό του μέσα σε μια δεκαετία. Οι βάρκες στο κανάλι τραβήχτηκαν από άλογα σε ρυμούλκηση, παρόλο που τα ατμοκίνητα σκάφη τελικά έγιναν πρότυπα. Το κανάλι δεν ενσωμάτωσε φυσικές λίμνες ή ποτάμια στο σχεδιασμό του, επομένως είναι εντελώς περιορισμένο.
      Με τυπικό σχήμα πρίσματος στο κανάλι - πλάτος 12 μέτρα (40 πόδια) στην κορυφή, πλάτος 8,5 μέτρα (28 πόδια) και βάθος 1,2 μέτρα (4 πόδια) - οι μηχανικοί σχεδίασαν το κανάλι Erie μετά το κανάλι Middlesex στη Μασαχουσέτη . Ο Erie απαιτούσε 83 κλειδαριές, καθεμία από πέτρα, για να μετακινήσει τα σκάφη πάνω και κάτω από τα φυσικά υψόμετρα. Οι κλειδαριές σχεδιάστηκαν έτσι ώστε κάθε ένας να χρειάζεται μόνο ένα άτομο για τη λειτουργία του. Το κανάλι απαιτούσε επίσης την κατασκευή 18 υδραγωγεία να μεταφέρει το κανάλι πάνω από υδάτινα σώματα. Με τη φύση να παρουσιάζει περισσότερα αποθαρρυντικό εμπόδια τόσο στα δυτικά όσο και στα ανατολικά τμήματα, η κατασκευή ξεκίνησε στο μεσαίο τμήμα στις 4 Ιουλίου 1817, με την Κλίντον να διοργανώνει την πρωτοποριακή στη Ρώμη της Νέας Υόρκης.
      Στη δυτική πλευρά, η πρόκληση ήταν το Niagara Escarpment, μια κορυφογραμμή 23 μέτρων (75 πόδια). Ο μηχανικός καναλιών Nathan B. Roberts σχεδίασε μια σειρά από 10 κλειδαριές, πέντε επίπεδα με 2 κλειδαριές δίπλα-δίπλα, για να μεταφέρει σκάφη πάνω από αυτό το φράγμα. Οι κλειδαριές της σκάλας ακολουθήθηκαν από ένα βαθύ κόψιμο μήκους 5 χιλιομέτρων (3 μιλίων) (9-μετρ.) (30 πόδια) εκτοξευμένο στο βραχώδες οροπέδιο. Η πόλη που μεγάλωσε σε αυτόν τον ιστότοπο ονομάστηκε κατάλληλα Lockport. Στο ανατολικό τμήμα, η χαμηλότερη κοιλάδα Mohawk απαιτούσε την κατασκευή 27 κλειδαριών σε απόσταση μόλις 50 km (30 μίλια) για να ξεπεράσει μια σειρά από φυσικά ορμητικά σημεία ποταμού, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρέθηκαν στο Cohoes και στο Little Falls.
      Σήμερα το κανάλι χρησιμοποιείται γενικά ως ποταμός αναψυχής και το κράτος της Νέας Υόρκης ασχολείται ενεργά με την προώθηση του καναλιού της Erie ως τουριστικού προορισμού.
      Πηγή: https://el.eferrit.com/κατασκευή-του-καναλιού-της-erie/, https://el.gov-civ-guarda.pt/sierra-leone
       

      Περισσότερα...

        2

    7. Αρθρογραφία

      Κανονισμός πυροπροστασίας: Αναγκαία η αναθεώρηση και ενοποίηση των διατάξεων πυροπροστασίας

      Engineer

      Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας (των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, της 24.5.2023, που κοινοποιήθηκε στους Δήμους στις 15.3.2024) τελικά δεν λειτούργησε και δεν έλυσε προβλήματα, όπως προβλέψαμε σε άρθρο με τον τίτλο «Κανονισμός Πυροπροστασίας: Γιατί δεν λύνει προβλήματα, το παράδειγμα του Διονύσου».
      Για τον λόγο αυτό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ήδη την πρόθεση για αναθεώρηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας κάτι που, αναμφίβολα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
      Αντίθετα, η 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη, που εγκρίθηκε από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων λειτούργησε, τουλάχιστον κατά το 2024, αρκετά ικανοποιητικά, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα.
      Είναι ασφαλώς ένα σημαντικό βήμα. Ήλεγξε όμως κάποιος την πλήρη εφαρμογή της διάταξης; Υπήρξαν άραγε καθαρισμένα οικόπεδα στη πορεία της φωτιάς Βαρνάβα και πως λειτούργησαν; Όπως θα καταφανεί παρακάτω και η Διάταξη αυτή χρειάζεται αναθεώρηση.
      Επιπλέον, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (όπως παλαιότερα στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας) υπάρχουν οι «Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές».
      Υπάρχουν λοιπόν τρεις διατάξεις για την πυροπροστασία, οι δύο πρώτες είναι υποχρεωτικές και η τρίτη σύσταση, όμως με πολλές ασάφειες και αντιφάσεις. Θα ήταν πολύ χρήσιμο τα αρμόδια υπουργεία όχι μόνο να αναθεωρήσουν τον Κανονισμό, αλλά να ενοποιήσουν και τις τρεις σχετικές διατάξεις.
      Πάντως σε ό,τι νέο προκύψει θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι παρακάτω βασικές παράμετροι:
      Στόχος του νέου Κανονισμού πρέπει να είναι η προστασία των κατοικιών και της ζωής των κατοίκων από τη φωτιά στο δάσος, φυσικά στους Δήμους που υπάρχει μικτή, οικιστική και δασική ζώνη. Για την επίτευξη του στόχου πρέπει όλοι, Πολιτεία, Δήμοι και ιδιοκτήτες κατοικιών ή αδόμητων οικοπέδων να εφαρμόσουν τα μέτρα που θα προβλέπει ο Κανονισμός. Ο Νέος Κανονισμός προστασίας των κατοικιών από δασική πυρκαγιά θα πρέπει να είναι σαφής, κατανοητός, εφαρμόσιμος και άρα αποτελεσματικός. Το οικονομικό κόστος του πολίτη, για τη συμμόρφωσή του προς τις όποιες τελικά διατάξεις υιοθετηθούν, θα πρέπει να μην είναι εξοντωτικό. Η επιτυχία των νέων διατάξεων συναρτάται με την ουσιαστική ενίσχυση των Δήμων με επαρκές, σε προσόντα και αριθμό, επιστημονικό προσωπικό και φυσικά με επαρκείς πόρους. Και όλα αυτά να γίνουν έγκαιρα. Τι πρέπει να αλλάξει
      Ακολουθούν σχόλια, αδυναμίες, κενά, ασάφειες και αντιφάσεις των υφισταμένων διατάξεων και ενδεικτικές προτάσεις για την αναθεώρηση:
      1. Ο ισχύων Κανονισμός Πυροπροστασίας καθορίζει τις περιοχές που εμπίπτουν στις διατάξεις του (κατοικία που είναι μέσα σε δάσος ή σε απόσταση μέχρι 300 μέτρα από το δάσος ή βρίσκεται μέσα σε άλσος εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού). Ποιος όμως αποφασίζει, επί του πεδίου, αν μια κατοικία εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού; Η Διεύθυνση Πολεοδομίας δηλώνει αναρμόδια, αλλά δεν γνωρίζει και ποια υπηρεσία είναι αρμόδια. Κάποια υπηρεσία του Δήμου πρέπει να είναι υπεύθυνη.
      2. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση κατοικίας (που δεν εμπίπτει στον Κανονισμό) στον τοίχο της οποίας ακουμπάνε πεύκα άλσους. Ποιος θα τα κόψει αν ο ειδικός επιστήμονας προτείνει στην έκθεσή του το κόψιμο των πεύκων; Το ίδιο ισχύει και όταν ένα πεύκο βρίσκεται στο πεζοδρόμιο, αλλά τα κλαδιά του εφάπτονται στους τοίχους κατοικιών. Γι’ αυτό ο νέος Κανονισμός θα πρέπει να αφορά και σε ενέργειες και λήψη μέτρων πυροπροστασίας επί κοινοχρήστων χώρων οικισμών. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί.

      Πεύκα από το δρόμο που σκεπάζουν κεραμίδια κατοικίας
      3. Ιδιοκτήτης αναθέτει την εκπόνηση σχετικής έκθεσης για τη συμμόρφωσή του με τον Κανονισμό Προστασίας. Η έκθεση του ειδικού επιστήμονα, τα προσόντα του οποίου θα προβλέπει ο Κανονισμός, προτείνει την κοπή δύο πεύκων. Θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να ζητήσει από την Πολεοδομία έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, σύμφωνα με το Ν.4495/2017, άρθρο 29, παρ.2; Τότε θα πρέπει να προσλάβει άλλο μηχανικό που θα υποβάλει το αίτημα και τα σχέδια. Και ο υπάλληλος της Πολεοδομίας θα έχει σαφέστερη άποψη από τον επιστήμονα που θα έχει εξετάσει με λεπτομέρεια και επιτόπου το θέμα; Δηλαδή θα καταβάλει την αμοιβή του ειδικού επιστήμονα, του μηχανικού για την έγκριση της κοπής και ασφαλώς το ανάλογο παράβολο. Παράλογο! Επιβάλλεται να υπάρξει σχετική πρόβλεψη, ίσως και τροποποίηση του Ν. 4495/2017.
      4. Υποθέτουμε ότι εκτός άλσους υπάρχουν δύο γειτονικές κατοικίες, 5-10 μέτρα απόσταση μεταξύ τους. Με βάση τον ισχύοντα Κανονισμό, οι δύο ιδιοκτήτες δεν υποχρεούνται για σύνταξη και υποβολή σχετικής έκθεσης. Όμως στο ένα οικόπεδο υπάρχουν πολλά πεύκα, τα οποία ακουμπάνε στον τοίχο και τα κεραμίδια της γειτονικής κατοικίας. Ο ιδιοκτήτης της κατοικίας με τα πεύκα δεν ενδιαφέρεται ούτε να τα κλαδέψει, ούτε να τα κόψει. Άλλωστε δεν υποχρεούται από καμιά διάταξη. Τι πρέπει να κάνει ο γείτονας που κινδυνεύει; Το ίδιο ισχύει με κατοικία και γειτονικό οικόπεδο.

      Πεύκα από γειτονικό οικόπεδο στα κεραμίδια σπιτιού
      Η Δημοτική Αρχή πρέπει να έχει, με βάση το νέο Κανονισμό, τη δυνατότητα να παρεμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και να επιβάλλει τη λήψη αναγκαίων μέτρων εντός τακτής προθεσμίας.
      5. Υπενθυμίζεται ότι η Πολιτεία, πολύ σωστά, ωθεί τους ιδιοκτήτες σε ασφάλιση των κατοικιών από φυσικές καταστροφές, ώστε να μειώσει τη δαπάνη για αποζημιώσεις. Ερωτάται λοιπόν: Ποια ασφαλιστική εταιρία θα ασφαλίσει τις δύο κατοικίες του αμέσως παραπάνω παραδείγματος;
      6. Σε ότι αφορά την 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη για τον καθαρισμό των αδόμητων οικοπέδων, υπήρξε πράγματι μια πρόοδος, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα από τα χόρτα. Λύθηκαν όμως τα προβλήματα; Η Διάταξη αυτή, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
      Ο καθαρισμός γίνεται με μέριμνα των Δήμων οι οποίοι θα διενεργούν τακτικούς ή έκτακτους ελέγχους. Έγιναν άραγε το καλοκαίρι που πέρασε; Ο καθαρισμός γίνεται μέχρι τις 30 Απριλίου και μετά, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, γίνεται συντήρηση. Τι να σημαίνει άραγε η συντήρηση εκτός από νέο καθαρισμό; Θα μπορούσε ο καθαρισμός να έχει προθεσμία την 31 Μαΐου και η συντήρηση να αφορά μόνο την απομάκρυνση πευκοβελονών. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών δένδρων και κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα. Δεδομένου ότι είναι ξερά, η υλοτομία θα μπορούσε να γίνεται χωρίς άδεια μικρής κλίμακας, με ενημέρωση του Δήμου. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων από την επιφάνεια του εδάφους. Προφανώς για να μη μεταφέρεται η φωτιά από τα ξερά υπολείμματα των χόρτων σε ένα ψηλό πεύκο. Στο 99% των περιπτώσεων μόνο τα χόρτα κόπηκαν. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί. 
      Οικόπεδο στο οποίο έγινε καθαρισμός ... τα πεύκα ακουμπάνε στο έδαφος
      Οι ιδιοκτήτες είναι υπεύθυνοι για την ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων του καθαρισμού!! Αυτό σημαίνει ότι οι Δήμοι δεν έχουν ευθύνη για την απομάκρυνση και κακώς τους επιρρίπτουμε ευθύνες. Και πως θα τα απομακρύνει ο ιδιώτης και που θα τα εναποθέσει; Αποτέλεσμα; Τα βάζει στην άκρη, μαζεύονται πολλά υπολείμματα, ξηραίνονται και αποτελούν προσάναμμα. Συμπέρασμα: Η Πυροσβεστική Διάταξη, είτε ενοποιηθεί είτε όχι, χρειάζεται εξειδίκευση, διόρθωση και ρεαλισμό. Δεν μπορούν οι δημότες να απομακρύνουν τα υπολείμματα.
      Προστασία από δασικές πυρκαγιές και κόψιμο πεύκων
      Μεγάλη συζήτηση έγινε τους μήνες που πέρασαν για το κόψιμο των πεύκων. Μερίδα αρθρογράφων και πολιτών υποστηρίζουν ότι προκειμένου να σωθούν περιουσίες και ανθρώπινες ζωές, δεν χάθηκε ο κόσμος αν κοπούν λίγα πεύκα. Υπάρχει και η άλλη πλευρά που στιγματίζει την ευκολία με την οποία ολόκληρες περιοχές ισοπεδώθηκαν με την υλοτομία των πεύκων. «Πευκοφοβία» είναι ο νέος όρος. Και στο θέμα αυτό η Πολιτεία πρέπει να αποφασίσει και να καθορίσει ένα σαφές πλαίσιο για τη κοπή των δένδρων που συνιστούν κίνδυνο για κατοικίες και ανθρώπινες ζωές.
      Η Πολιτική Προστασία (Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας), στην ιστοσελίδα της και συγκεκριμένα στις Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές, που αποτελούν σύσταση, αναφέρει ότι «για ακόμη μεγαλύτερη προστασία απομακρύνουμε τη δενδρώδη και θαμνώδη βλάστηση γύρω από το κτίσμα σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων εφόσον οι εργασίες καθαρισμού της φυσικής βλάστησης που επιβάλλονται για την προστασία των κτιρίων δεν προσκρούουν σε καμία περίπτωση στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας». Τούτο σημαίνει ότι η κοπή δένδρου θα γίνει μόνο με έγκριση της Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου. Απαιτείται δηλαδή έκδοση οικοδομικής άδειας μικρής κλίμακας και έξοδα.
      Στον Κανονισμό Πυροπροστασίας, που συνυπογράφει το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και συγκεκριμένα στο ΙΙ Κεφάλαιο Δεύτερο: Μέτρα Πυροπροστασίας, άρθρο 2, παρ. 2.1.2 (Δημιουργία ζώνης προστασίας) αναφέρεται ότι «Τα δέντρα κλαδεύονται από το έδαφος μέχρι το ύψος των τριών (3,00) μέτρων, ανάλογα με την ηλικία και την κατάστασή τους, αφήνοντας απόσταση τουλάχιστον πέντε (5,00) μέτρων από το κτίριο». Χωρίς να γίνεται αναφορά στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Άρα δεν χρειάζεται σχετική άδεια από την Πολεοδομία.
      Στην Πυροσβεστική Διάταξη του ίδιου Υπουργείου αναφέρονται μεν υποχρεωτικά μέτρα, αλλά όλα θα γίνονται αν δεν προσκρούουν στη δασική νομοθεσία (άρθρο 8). Απαιτείται δηλαδή ακόμη και για το κόψιμο των ξερών δένδρων άδεια μικρής κλίμακας.
      Οι τρεις διατάξεις τους ίδιου Υπουργείου προφανώς προκαλούν σύγχυση στους πολίτες. Απαιτείται επανεξέταση της διαδικασίας νόμιμης κοπής ενός δένδρου.
      Μια λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η εξής: Ο πολίτης να υποβάλλει αίτημα στην Πολεοδομία για κοπή ξερού δέντρου ή δέντρου που απέχει λιγότερο από 5 μέτρα από το σπίτι, μια τριμελής Επιτροπή του Δήμου να επιβεβαιώνει, εντός 30 ημερών, την απόσταση και να εγκρίνει την κοπή. Εάν η Επιτροπή δεν εξετάσει το αίτημα εντός 30 ημερών, ο πολίτης νομιμοποιείται να κόψει το δέντρο. Με τη διαδικασία αυτή ο πολίτης δεν επιβαρύνεται με τα έξοδα έκδοσης της σχετικής άδειας, τα οποία δεν είναι αμελητέα.
      Συνεπώς: Η κλιματική κρίση είναι εδώ και η πρόληψη στις πυρκαγιές είναι κρίσιμος παράγοντας για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων μικτών ζωνών, δυστυχώς ακόμη και του αστικού ιστού. Ένας σαφής, ρεαλιστικός και εφαρμόσιμος Κανονισμός Πυροπροστασίας είναι πιο αναγκαίος παρά ποτέ.
      Του Νίκου Κέζου*
      * Δασολόγος, κάτοικος Δήμου Διονύσου
      Περισσότερα...

        0

    8. Αρθρογραφία

      Καρδίτσα: Όσα και τα αυτοκίνητα τα ποδήλατα στους δρόμους

      GTnews

      Σε αριθμό ρεκόρ ανέρχονται τα ποδήλατα στην Καρδίτσα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της δημοτικής αρχής Καρδίτσας, καθώς αυτά ανέρχονται σε 30.000, όσα είναι και τα επιβατικά αυτοκίνητα.
      Τα χρησιμοποιούνε όλες οι ηλικίες, από νήπια μέχρι ηλικιωμένοι. Μάλιστα πριν έναν χρόνο, η δημοτική αρχή Καρδίτσας, εγκατέστησε δυο σταθμούς επισκευής ποδηλάτων, οι οποίοι διαθέτουν μία ή δύο βάσεις στήριξης του ποδηλάτου, μία τρόμπα δαπέδου για το φούσκωμα των ελαστικών και μία σειρά από κατσαβίδια και κλειδιά για μικροεπισκευές και ρυθμίσεις του ποδηλάτου.
      Οι δύο σταθμοί θα καλύψουν ένα μέρος των αναγκών μικροεπισκευής των ποδηλάτων των δημοτών και των επισκεπτών με ποδήλατο, όλες τις ημέρες και ώρες.
      Με την εγκατάστασή του ο Δήμος Καρδίτσας αποσκοπεί, όπως ανακοίνωσε, στην προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου ως μέσο μετακίνησης ή αναψυχής, το οποίο συμβάλλει στη μείωση της κυκλοφορίας, του μποτιλιαρίσματος και κατά συνέπεια των ρύπων και του θορύβου εντός της πόλης, στην περιβαλλοντολογική ευαισθητοποίηση των πολιτών και την ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού.
      Δώρο… άδεια
      Επίσης, σε μια πρωτοπόρα και συμβολική ενέργεια προχώρησε ο δήμαρχος Καρδίτσας με στόχο να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη χρήση ποδηλάτου στην πόλη. Στο πλαίσιο αυτό επιβράβευσε με μια ημέρα επιπλέον άδεια και συμβολικά δώρα τέσσερις εργαζομένους του δήμου, για το γεγονός ότι η ομάδα τους κατέκτησε το πρώτο βραβείο στον πανελλαδικό φιλικό διαγωνισμό «με το ποδήλατο στη δουλειά».
      Να σημειωθεί ότι συνολικά με μια ημέρα άδεια επιβραβεύτηκαν 31 υπάλληλοι. Επιβραβεύονται όσοι αποδεδειγμένα όλη τη διάρκεια του έτους μετακινούνται από και προς την εργασία τους με ποδήλατο, τόνισε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δήμαρχος Καρδίτσας Βασίλης Τσιάκος.
      Στοιχείο της ταυτότητας της πόλης
      Σύμφωνα με στοιχεία του δήμου, η χρήση του ποδηλάτου στην πόλη της Καρδίτσας αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας της «ταυτότητάς» της. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα κυκλοφορούν παλαιά ποδήλατα, τα οποία συνήθως κληρονομήθηκαν από τον πατέρα ή τον παππού. Πρόκειται για ποδήλατα μεγάλα και βαριά (γνωστά και ως «νταλίκες»).
      Πολλά από αυτά βρίσκονται σε άριστη κατάσταση, έχουν χειρόφρενο και κόντρα και μερικά από αυτά διαθέτουν καρεκλάκι στο πάνω μέρος του σκελετού για να μπορούν να μεταφέρουν μικρά παιδιά.
      Οι πιο γνωστές μάρκες, τις οποίες βλέπουμε ακόμη και σήμερα, είναι τα Βίσμαρκ, τα Ρουαγιάλ και τα Γκόρεγκ. Τα ποδήλατα αυτά χρησιμοποιήθηκαν από το 1960 και μετά ως μεταφορικό μέσο για τη μετάβαση των κατοίκων στην εργασία τους.
      Έτσι, καθημερινά διένυαν μεγάλες αποστάσεις, όπως Καρδίτσα – Τρίκαλα, Καρδίτσα – Παλαμάς, Καρδίτσα – Λεοντάρι κά, τόσο με κρύο όσο και με ζέστη. Τα ίδια ποδήλατα χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για τους καθημερινούς περιπάτους και τη μετάβαση ζευγαριών από τα γύρω χωριά στην Καρδίτσα.
      Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα παλιά αυτά ποδήλατα είχαν άδεια κυκλοφορίας και έφεραν στο πίσω μέρος τον απαραίτητο αριθμό.
      Στη δεκαετία του 1960, όταν το αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης κάνει δειλά την εμφάνιση του μαζί με τα άλλα μηχανοκίνητα, το ποδήλατο εξακολουθεί να αποτελεί μέσο μεταφοράς και διασκέδασης για μεγάλη μερίδα ανθρώπων της περιοχής.
      Στα τέλη της δεκαετίες του 1960, κυκλοφορούν στην Καρδίτσα ανδρικά ποδήλατα, αλλά και γυναικεία, δηλαδή πιο ελαφριά. Η μετακίνηση μαθητών από τα κοντινά χωριά προς τα σχολεία της πόλης γίνεται μ’ αυτά, ενώ τα Σαββατοκύριακα ομάδες νέων έκαναν τη βόλτα τους στο άλσος της Παπαράντζας και πολλές φορές μέχρι το εργοστάσιο της ΔΕΗ.
      Στη δεκαετία του 1970 αρχίζουν να κυκλοφορούν περισσότερα αυτοκίνητα, έτσι το ποδήλατο είναι μόνο για τους φτωχούς, τα παιδιά και τους αθλητές. Άρχισαν, λοιπόν, να κυκλοφορούν και τα πρώτα παιδικά ποδήλατα, καθώς και να βγαίνουν οι πρώτες φωτογραφίες.
      Και ποδήλατα με τρεις ρόδες
      Επιπλέον, για τις μεγάλες κυρίες, οι οποίες δεν μπορούν να οδηγήσουν ποδήλατα με δύο ρόδες, υπάρχουν τα ποδήλατα με τρεις ρόδες, που παρκάρουν παντού και μπορούν να μεταφέρουν ορισμένα πράγματα πρώτης ανάγκης.
      Σήμερα στον Δήμο Καρδίτσας το δομημένο δίκτυο των ποδηλατοδρόμων έχει μήκος 7.300 μ στον αστικό ιστό και 10.500 μ περιαστικό. Καταλήγοντας ο δήμαρχος Καρδίτσας κ. Τσιάκος τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, πως η πόλη έχει κατακτήσει πολλές διακρίσεις με αποκορύφωμα επί των ημερών μας πήρε το πρώτο βραβείο στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας.
      Περισσότερα...

        0

    9. Αρθρογραφία

      Κατάθεση τροπολογίας για την επιδότηση οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας

      GTnews

      Τροπολογία, η οποία αφορά στην επιδότηση οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο: «Αναδιάρθρωση σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών». Το συνολικό ύψος της επιδότησης διαμορφώνεται σε 200 εκατ. ευρώ.
      Η τροπολογία προβλέπει πως από τα έσοδα του ειδικού λογαριασμού του Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης επιδοτείται μέρος των οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.), οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως την 31η Οκτωβρίου 2024 προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Για την επιδότηση λαμβάνονται υπόψη τα ταμειακά διαθέσιμα των Δ.Ε.Υ.Α. που μπορούν να διατεθούν για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που διαπιστώνονται με έκθεση απογραφής, η οποία συντάσσεται από ορκωτό ελεγκτή – λογιστή, σε κάθε Δ.Ε.Υ.Α. με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η επιδότηση μεταφέρεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 σε λογαριασμούς των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας σε πιστωτικά ιδρύματα, που υποδεικνύονται από αυτούς στην εταιρεία με την επωνυμία «Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης Ανώνυμη Εταιρεία» (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), που διαχειρίζεται τον ειδικό λογαριασμό «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης».
      Αν υπάρχουν οφειλές μίας Δ.Ε.Υ.Α. προς περισσότερους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, η επιδότηση επιμερίζεται αναλογικά σε όλους τους παρόχους.
      Σημειώνεται πως επιδοτείται το 70% της οφειλής κάθε Δ.Ε.Υ.Α. προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας:
      α) αν, εντός του 2025, οι αρμοδιότητες της οικείας Δ.Ε.Υ.Α. περιέλθουν στην Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης A.E. και στην Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε.
      β) αν, εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του άρθρου εφαρμόζεται η περίπτωση περί επέκτασης της περιοχής αρμοδιότητας συνιστώμενης επιχείρησης δήμου ή κοινότητας. Σε αυτή την περίπτωση, δύνανται να ρυθμίζουν τη σταδιακή πληρωμή του υπολοίπου της οφειλής τους μετά από την καταβολή της επιδότησης, εντός τεσσάρων ετών.
      Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, η εκάστοτε Δ.Ε.Υ.Α. επιδοτείται σε ποσοστό έως 30% της οφειλής της προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον τη 15η Ιανουαρίου 2026 πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις που διασφαλίζουν τη δυνατότητα της ΔΕΥΑ να λειτουργεί αποτελεσματικά (προβλέπονται στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 12Β του ν. 4001/2011).
      Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να καθίστανται δυνητικοί δικαιούχοι της επιδότησης και άλλοι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, καθώς και να διευκρινίζονται οι λεπτομέρειες αναφορικά με τον προσδιορισμό των δυνητικών δικαιούχων της επιδότησης.
      Περισσότερα...

        0

    10. Αρθρογραφία

      Καταλύτης ανάπτυξης η αξιοποίηση δημοσίων ακινήτων και υποδομών;

      Engineer

      Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, και ειδικά της ακίνητης περιουσίας και των υποδομών (αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες, κ.λπ.), είναι κορυφαίας σημασίας για τη μελλοντική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η σχετική διαχρονική αδράνεια αποτελεί ένα κορυφαίο «σκάνδαλο» της περιόδου της 40ετούς μεταπολίτευσης με την τραγική κατάληξη και αναποτελεσματικότητα της περιόδου των μνημονίων, 2010-2015.
       
      Σήμερα, χιλιάδες δημόσια ακίνητα και σημαντικές υποδομές ακόμη παραμένουν αναξιοποίητα και απαξιωμένα. Η καταπάτηση του 40% των δημοσίων ακινήτων αναδεικνύει περίτρανα την διαχρονική αβελτηρία. Σήμερα, η ευρεία αξιοποίηση, μέσω της προσέλκυσης υγιών επενδυτικών κεφαλαίων, των δημοσίων ακινήτων και υποδομών είναι η μεγάλη πρόκληση της επόμενης κρίσιμης περιόδου.
       
      Για να είναι υπάρξει μέσω της αξιοποίησης δημόσιων ακινήτων ή υποδομών η ελπίδα επίτευξης σοβαρών αναπτυξιακών ωφελειών είναι απαραίτητες ορισμένες προϋποθέσεις. Κατά αρχάς είναι σημαντική η άμεση αλλαγή νοοτροπίας της αδράνειας με την υιοθέτηση μιας κοινής λογικής «Κανένα δημόσιο ακίνητο κενό ή αναξιοποίητο, όλα να προσφέρουν στα δημόσια οικονομικά ή στην ανάπτυξη ανάλογα με την αξία και τα χαρακτηριστικά τους».
       
      Επίσης αλλαγή της νοοτροπίας με την διακοπή των πολιτικών παρεμβάσεων, των περιορισμό της εμπλοκής αναποτελεσματικών κρατικών φορέων με το ζήτημα και της κατασπατάλησης της δημόσιας περιουσίας.
       
      Εξίσου κομβικής σημασίας είναι η εφαρμογή μέτρων ανόρθωσης της οικονομίας αλλά και ειδικά της αγοράς ακίνητης περιουσίας. Έτσι μπορεί σταδιακά να δημιουργηθεί ένα κλίμα επενδυτικής εμπιστοσύνης και να στηριχθούν οι αξίες των δημοσίων ακινήτων, οι οποίες σταθερά μειώνονται όσο απαξιώνονται τα ιδιωτικά ακίνητα.
       
      Επίσης θα διανοιχθούν μεγαλύτερες δυνατότητες διαπραγμάτευσης καλύτερων όρων αξιοποίησης δημοσίων ακινήτων ή υποδομών και κατ’ επέκταση δημιουργίας υπεραξιών και ανάπτυξης για την οικονομία. Με δεδομένη την εκτιμώμενη φετινή ύφεση και το συμφωνημένο βεβαρυμμένο φορολογικό πλαίσιο του 3ου Μνημονίου, ρεαλιστικά μέτρα ανόρθωσης είναι ο δραστικός περιορισμός της γραφειοκρατίας, η καταπολέμηση των κρατικών εστιών διαφθοράς, η αποκατάσταση χρηματοδοτικών εργαλείων όπως ο Αναπτυξιακός Νόμος και η τραπεζική ρευστότητα, η δημιουργία κινήτρων για νέες επενδύσεις και η καθολική ενίσχυση του brand name της ελληνικής οικονομίας ως ελκυστικός διεθνής επενδυτικός προορισμός.
       
      Μια σοβαρή στρατηγική για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και υποδομών είναι η επιλογή της μακροχρόνιας παραχώρησης ή μίσθωσης τους. Στόχος η δημιουργία σταθερών εσόδων (πχ ενοίκιο, φόροι) για το ελληνικό κράτος, η προσέλκυση μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών επενδύσεων και η λογική απόδοση για τους επενδυτές.
       
      Είναι μια σπουδαία εναλλακτική, ειδικά για ακίνητα ή υποδομές υψηλής εύλογης αξίας, αφού σήμερα η επιθυμητή τιμή πώλησης τους είναι σήμερα ανέφικτη. Η ενεργοποίηση αξιόπιστων επενδυτών, ελληνικής η διεθνούς προέλευσης, είναι σημαντική.
       
      Μάλιστα, απαιτούνται πλέον ρεαλιστικά μακροπρόθεσμα επενδυτικά πλάνα με προώθηση καινοτόμων παραγωγικών δραστηριοτήτων, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, μεταφορά τεχνογνωσίας, εκσυγχρονισμό των υπό παραχώρηση υποδομών και βέβαια διάχυση της ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία και ειδικά στο μικρομεσαίο τομέα.
       
      Ταυτόχρονα η ελληνική πολιτεία, σε όλες τις εκφάνσεις, οφείλει ως ιδιοκτήτης οφείλει να αποκαταστήσει την χαμένη κρατική αξιοπιστία και να υποστηρίξει πλήρως τους νέους επενδυτές, οι οποίοι σήμερα σίγουρα ρισκάρουν σημαντικά τοποθετώντας μακροχρόνια τα κεφάλαια τους στην ελληνική οικονομία.
       
      Αλλά η ελληνική οικονομία για να αναπτυχθεί χρειάζεται το οξυγόνο των νέων επενδύσεων και τα δημόσια ακίνητα είναι ένα εργαλείο που μπορεί να φέρει αυτές τις επενδύσεις. Η πολιτεία και οι νέοι επενδυτές, σε μια win-win σχέση αμοιβαίου συμφέροντος, να λειτουργήσουν επιτυχημένα δημιουργώντας αποδόσεις και τελικά υπεραξίες που θα ενσωματωθούν στην αξία της δημόσιας κοινής ακίνητης περιουσίας.
       
      Το νέο Υπέρ-Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας πρέπει να λειτουργήσει αποτελεσματικά, με πλήρη διαφάνεια, διοικητική ανεξαρτησία, ρεαλιστικό σχέδιο, και άμεση δράση για να φέρει ένα σαφές δυναμικό αναπτυξιακό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία.
       
      Η κυβέρνηση οφείλει επιτέλους να δημιουργήσει μια αποτελεσματική δομή, να την υποστηρίξει σθεναρά, και βέβαια να την ελέγξει ουσιαστικά. Τα άλογα νομοθετικά και γραφειοκρατικά εμπόδια πρέπει να υπερκεραστούν. Την ίδια στιγμή, οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς και ουσιαστικά για την πορεία της αξιοποίησης της κοινής περιουσίας τους. Το νέο Υπέρ-Ταμείο δεν πρέπει να είναι μια αδιάφορη επιχείρηση που λειτουργεί εν κρυπτό αλλά να γίνει, μέσω της δράσης του, τελικά αντιληπτό ως ένα αναπτυξιακό εργαλείο της κυβέρνησης και των πολιτών.
       
      Οφείλει να παίξει τον ρόλο του ενεργού και αποτελεσματικού θεματοφύλακα και διαχειριστή της κοινής δημόσιας περιουσίας. Έτσι μπορεί να μετατραπεί από ένα αγκάθι σε ένα σοβαρό πλεονέκτημα και ουσιαστική κοινωνική κατάκτηση για το αναπτυξιακό μέλλον μας, έστω και στο πλαίσιο του 3ου Μνημονίου.
       
      Εν κατακλείδι η επιτάχυνση της ανάπτυξης μέσω της αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας είναι ακόμα εφικτή, παρόλο τις σημερινές ασφυκτικές πολιτικοοικονομικές συνθήκες. Κολοσσιαία εμπόδια παραμένουν η πολιτική αβεβαιότητα, η χαμηλή εμπιστοσύνη, η καταρρακωμένη ψυχολογία, η οικονομική αβεβαιότητα, το υπέρογκο δημόσιο χρέος, τα capital control και η συνεχιζόμενη ύφεση.
       
      Η κοινωνική βούληση υπάρχει, μένει η σαφής, συνεκτική, συναινετική και σταθερή κυβερνητική δράση για να γίνει πραγματικότητα η ουσιαστική αξιοποίηση της δημόσιας και κοινής περιουσίας. Σε κάθε εποχή και για κάθε ζήτημα υπάρχουν οι ενδεδειγμένες λύσεις αρκεί οι κυβερνώντες, οι επενδυτές και οι πολίτες να υιοθετούν αντισυμβατικά την κοινή λογική μετατρέποντας την ελπίδα σε πραγματικότητα!
       
      Άρθρο του, Μάνου Κρανίδη, Πολιτικού Μηχανικού ΕΜΠ, προέδρου της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Βορειοανατολικών Προαστίων Αττικής (ΕΝΙΒΟΠΑ)
       
      Πηγή: http://www.real.gr/DefaultArthro.aspx?catID=2&id=438773&page=arthro
      Περισσότερα...

        0

    11. Αρθρογραφία

      Καταπόνηση των κτιρίων λόγω κλιματικής αλλαγής

      Engineer

      Η άνοδος της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, η μονιμοποίηση των τυφώνων και των πλημμυρών και πολυποίκιλοι παράγοντες που οφείλονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου καταπονούν τα δομικά υλικά των πάσης φύσεως κατασκευών, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρο τον πλανήτη.
      Οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί σχεδιάζουν κτίρια και άλλες κατασκευές, όπως γέφυρες, για να λειτουργούν εντός των παραμέτρων του τοπικού κλίματος. Είναι κατασκευασμένα με υλικά και ακολουθούν πρότυπα σχεδίασης που μπορούν να αντέξουν το αναμενόμενο εύρος θερμοκρασιών, βροχοπτώσεων, χιονιού και ανέμων, καθώς και οποιωνδήποτε γεωλογικών ζητημάτων όπως οι σεισμοί, οι καθιζήσεις και τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων.
      Οταν ξεπεραστεί οποιαδήποτε από αυτές τις παραμέτρους, πιθανότατα κάποια στοιχεία του κτιρίου θα αποτύχουν. Εάν υπάρχουν ισχυροί άνεμοι, ορισμένα πλακίδια οροφής μπορεί να αποκολληθούν. Εάν, έπειτα από μέρες έντονης βροχής, ο υδροφόρος ορίζοντας ανεβεί, το υπόγειο μπορεί να πλημμυρίσει. Ωστόσο, αφού περάσει το συμβάν, η ζημιά μπορεί να αποκατασταθεί και πρόσθετα μέτρα μπορούν να μειώσουν την επανεμφάνιση του κινδύνου.
      Ομως, νέα δεδομένα που αφορούν ορισμένες αλλαγές, όπως τις υψηλότερες μέσες ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες και την αυξημένη υγρασία, εμφανίζουν μια τάση μονιμοποίησης. Για παράδειγμα, αυτό που προηγουμένως θεωρούσαμε πλημμύρα που συμβαίνει μια φορά τον αιώνα μπορεί να γίνει ένα συνηθέστερο περιστατικό. Μερικές από αυτές τις επιπτώσεις είναι αρκετά προφανείς.
      Τα σπίτια θα είναι πιο επιρρεπή στην υπερθέρμανση, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων, κάτι που συνέβη κατά τη διάρκεια του πρόσφατου «θερμικού θόλου» στη Βόρεια Αμερική. Η αυξημένη συχνότητα των πλημμυρών και το πλημμύρισμα μεγαλύτερων περιοχών ενδέχεται να οδηγήσει στην εγκατάλειψή τους.
      Τήξη υλικών
      Σε κάποιο βαθμό, αυτές οι επιπτώσεις θα εντοπιστούν και θα μπορούσαν να περιοριστούν, με αρκετά απλές θεραπείες. Για παράδειγμα, η υπερθέρμανση μπορεί να μειωθεί με σκίαση παραθύρων με τέντες ή περσίδες, καλή μόνωση και άφθονο αερισμό. Ισως πιο ανησυχητικές είναι οι ύπουλες επιπτώσεις των προαναφερόμενων φαινομένων που υπονομεύουν σταδιακά τις βασικές λειτουργίες ενός κτιρίου με λιγότερο φανερούς τρόπους, γράφει στο Conversation ο Ραν Μπόιντελ, λέκτορας στη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Χέριοτ-Βατ.
      Τα υλικά διαστέλλονται καθώς θερμαίνονται, ειδικά τα μέταλλα, τα οποία μπορούν να λυγίσουν μόλις ξεπεραστεί η σχεδιασμένη αντοχή τους. Για έναν ουρανοξύστη στο Σενζέν της Κίνας, οι υψηλές θερμοκρασίες κατηγορήθηκαν εν μέρει για την ανατάραξη της δομής, αναγκάζοντας την εκκένωσή του, καθώς ο χαλύβδινος σκελετός «τεντώθηκε» με τη ζέστη. Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν ακόμη και να προκαλέσουν τήξη υλικών, με αποτέλεσμα οι δρόμοι να «αιμορραγούν» καθώς το επιφανειακό στρώμα της πίσσας μαλακώνει.
      Η καθίζηση –όταν το έδαφος κάτω από μια δομή υποχωρεί, προκαλώντας τη ρωγμή ή την κατάρρευσή του– αναμένεται επίσης να συμβαίνει συχνότερα σε έναν θερμότερο κόσμο. Τα κτίρια με θεμέλια σε αργιλώδη εδάφη είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς τα εδάφη διογκώνονται όταν απορροφούν νερό και στη συνέχεια σκληραίνουν και συρρικνώνονται καθώς στεγνώνουν. Αυτό θα επιδεινωθεί με την αλλαγή των μοτίβων των βροχοπτώσεων. Για τα επόμενα 50 χρόνια, για παράδειγμα, αναμένεται ότι περισσότερο από το 10% των ακινήτων στη Βρετανία θα επηρεαστούν από καθίζηση.
      Μπετόν με «καρκίνο»
      Ισως η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι αυτά τα φαινόμενα θα επηρεάσουν το οπλισμένο σκυρόδεμα, ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υλικά στη Γη. Χρησιμοποιείται σε όλα, από ουρανοξύστες και γέφυρες έως τα υπέρθυρα πάνω από τα παράθυρα στα σπίτια. Το οπλισμένο σκυρόδεμα κατασκευάζεται με την τοποθέτηση χαλύβδινων ράβδων μέσα σε ένα καλούπι και την πρόσθεση υγρού σκυροδέματος.
      Μόλις στεγνώσει, παράγει απίστευτα ισχυρές κατασκευές. Ομως, ένα θερμότερο υγρό κλίμα θα καταστρέψει την αντοχή αυτού του υλικού. Οταν ο χάλυβας μέσα στο σκυρόδεμα βραχεί, σκουριάζει και διαστέλλεται, σπάει το σκυρόδεμα και εξασθενεί τη δομή σε μια διαδικασία που μερικές φορές αναφέρεται ως «καρκίνος του σκυροδέματος».
      Τα κτίρια σε παράκτιες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα καθώς το χλωρίδιο στο αλμυρό νερό επιταχύνει τη σκουριά. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα ανεβάσει τον υδροφόρο ορίζοντα και θα τον καταστήσει πιο αλμυρό, επηρεάζοντας τα θεμέλια των κτιρίων, ενώ η διασπορά του αλατιού θα εξαπλωθεί περαιτέρω με ισχυρότερους ανέμους.
      Η ενανθράκωση
      Ταυτόχρονα, το σκυρόδεμα επηρεάζεται από την ενανθράκωση, μια διαδικασία όπου το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα αντιδρά με το τσιμέντο για να σχηματίσει ένα διαφορετικό χημικό στοιχείο, το ανθρακικό ασβέστιο. Αυτό μειώνει το pH του σκυροδέματος, καθιστώντας τον χάλυβα ακόμη πιο επιρρεπή στη διάβρωση. Από τη δεκαετία του 1950, τα παγκόσμια επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί από περίπου 300 μέρη ανά εκατομμύριο σε πάνω από 400. Περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα σημαίνει περισσότερη ενανθράκωση.
      Επί της ουσίας, προκύπτει μια αφύπνιση για την ευθραυστότητα των υπαρχόντων κτιρίων. Αλλά, πέραν αυτού, τα δεδομένα δείχνουν ότι ο πλούτος δεν προστατεύει από τις επιπτώσεις των έντονων κλιματικών φαινομένων που χτυπούν αδιάκριτα.
      Τα πλούσια έθνη έχουν την οικονομική δυνατότητα να προσαρμοστούν πιο γρήγορα και να μετριάσουν αυτές τις επιπτώσεις, αλλά δεν μπορούν να τις σταματήσουν στα σύνορα. Τα κτίρια είναι ευάλωτα σε αυτές τις επιπτώσεις, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται στον κόσμο και, αν μη τι άλλο, τα σύγχρονα κτίρια των ανεπτυγμένων χωρών έχουν περισσότερα πράγματα που μπορούν να πάνε στραβά, παρά οι απλούστερες παραδοσιακές κατασκευές.
      Περισσότερα...

        2

    12. Αρθρογραφία

      Κατασκευαστικές δημιουργούν την επόμενη γενιά στελεχών τους

      tetris

      Το «σαφάρι» των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων στην αγορά εργασίας καλά κρατεί και μάλιστα αφορά, όχι μόνο «χέρια» που θα απασχοληθούν στα δεκάδες εργοτάξια ανά την επικράτεια, αλλά και στη στελέχωση των εταιρειών, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των επόμενων ετών. Αλλωστε είναι δεδομένη η ανάγκη προσαρμογής στα νέα κατασκευαστικά δεδομένα, από τις τεχνολογίες υλικών και τον έλεγχο του κόστους με σύνθετα πληροφοριακά εργαλεία, μέχρι την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης. Ετσι, οι διοικήσεις των εταιρειών σχεδιάζουν και υλοποιούν αρκετές πρωτοβουλίες για το απαιτούμενο brain gain, με έμφαση στην εγχώρια αγορά και την προσέλκυση ανθρώπων, είτε απευθείας από τα πανεπιστήμια είτε από άλλους κλάδους της οικονομίας.
      Στο πλαίσιο αυτό ο όμιλος Aktor λάνσαρε πρόσφατα το μεγαλύτερο εταιρικό πρόγραμμα υποτροφιών στη χώρα (Aktor4thefuture), ύψους 1,4 εκατ. ευρώ ετησίως, για τα επόμενα 10 χρόνια. Συνολικά θα δαπανηθούν 14 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση έως 40 σπουδαστών ετησίως ή 400 συνολικά για την προσεχή δεκαετία, με τον Aktor να προσφέρει ταυτόχρονα και εγγυημένη απασχόληση ελάχιστης διάρκειας πέντε ετών στον όμιλο. Μάλιστα, αυτή θα αποτελεί και προϋπόθεση για τη λήψη της υποτροφίας. Ουσιαστικά, όσοι υποψήφιοι επιλεγούν θα λάβουν χρηματοδότηση των μεταπτυχιακών τους σπουδών (έως 20.000 ευρώ για ελληνικό πανεπιστήμιο και έως 50.000 ευρώ για διεθνές) και ταυτόχρονα θα δεσμευτούν για την απασχόλησή τους στον όμιλο Aktor για ελάχιστη περίοδο πέντε ετών.
      Κριτήρια αριστείας
      «Το πρόβλημα της υποστελέχωσης δεν θα λυθεί με καραβιές ανθρώπων. Χρειαζόμαστε νέους Ελληνες υψηλής κατάρτισης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αλ. Εξάρχου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου. Στόχος του ομίλου είναι να δημιουργήσει την απαιτούμενη «μαγιά» στελεχών που θα απασχοληθούν σε διάφορους τομείς δραστηριότητας του Aktor τα επόμενα χρόνια, με δεδομένη και τη μεγέθυνση της εισηγμένης.
      Γι’ αυτό άλλωστε η διαδικασία επιλογής των υποψηφίων δεν θα γίνεται μόνο με βάση το ακαδημαϊκό τους υπόβαθρο, αλλά θα αξιολογηθούν και από επιτροπή στελεχών του ομίλου. Ωστόσο, τα κριτήρια δεν θα είναι εισοδηματικά, αλλά αριστείας, καθώς οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν βαθμολογία πτυχίου μέσου όρου 7,5 (με άριστα το 10) και μέσου όρου 8 για τον μεταπτυχιακό τίτλο. Επίσης, θα πρέπει να είναι Ελληνες υπήκοοι και κάτω των 30 ετών. Η τελική επιλογή των υποψηφίων θα πραγματοποιηθεί εντός του Μαΐου, ώστε στη συνέχεια να ξεκινήσουν τις σπουδές τους από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος 2025-2026.
      Αντιστοίχως, πριν από μερικές εβδομάδες ο όμιλος Metlen ανακοίνωσε τον νέο κύκλο του προγράμματος «Μηχανικοί στην πράξη», που ήδη «τρέχει» για πάνω από οκτώ χρόνια, έχοντας καθοριστική συνεισφορά στη στελέχωση της ΜΕΤΚΑ, της θυγατρικής στον τομέα των υποδομών. Μάλιστα το πρόγραμμα επεκτάθηκε φέτος και στον κλάδο των μετάλλων και προσφέρει έμμισθη πρακτική εργασία για ένα έτος σε νέους αποφοίτους με έμφαση στις βιομηχανικές δραστηριότητες της εταιρείας στη Βοιωτία, στη Φωκίδα και στα Οινόφυτα.
      Το πρόγραμμα έχει αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα, με δεκάδες προσθήκες μηχανικών και στον τομέα των υποδομών, προσελκύοντας μάλιστα ανθρώπους που μεταπήδησαν στις κατασκευές από άλλους κλάδους, όπως η βιομηχανία, έχοντας όμως εμπειρία από τεχνικά έργα. Επίσης έχει παρατηρηθεί και σημαντική εισροή ανθρώπων από μικρότερες τεχνικές εταιρείες του κλάδου που επιθυμούν την επαγγελματική τους ανέλιξη και μεγαλύτερη εργασιακή ασφάλεια μέσω της απασχόλησης στον όμιλο Metlen.
      Ο επαναπατρισμός
      Αντιθέτως, οι ελπίδες των εταιρειών να προσελκύσουν Ελληνες μηχανικούς που έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια είναι λιγότερες, με δεδομένο το φορολογικό, αλλά και το μισθολογικό μειονέκτημα της ελληνικής αγοράς. Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι μόνο αν γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια που θα περιλαμβάνει και φορολογικά κίνητρα θα ήταν πιθανός ο επαναπατρισμός ανθρώπων οι οποίοι αποχώρησαν από την Ελλάδα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και του «μαρασμού» του κατασκευαστικού κλάδου.
      Περισσότερα...

        0

    13. Αρθρογραφία

      Κατασκευές και 4η Βιομηχανική Επανάσταση

      AnnaD

      Εδώ και 7 χρόνια δραστηριοποιούμαι μέσω ενός Think Tank, το "ΔΙΚΤΥΟ για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη". Τα τελευταία 3 χρόνια ασχολούμαστε εντατικά με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και τις επιπτώσεις της σε κάθε τομέα και προσπαθούμε να αφυπνίσουμε την εγχώρια συζήτηση για αυτό το θέμα αυτό, ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα και η Ελλάδα για την νέα εποχή που ήδη ξεκίνησε.
      Σε αυτό το πλαίσιο κι αφού εξειδικεύουμε πια την συζήτηση κατά τομέα, δημοσιεύσαμε μόλις ένα ειδικό αφιέρωμα "Κατασκευές και 4η Βιομηχανική Επανάσταση"  με την συμμετοχή επιστημόνων και επαγγελματιών του κλάδου των κατασκευών, προκειμένου να ζωντανέψει η συζήτηση για το ψηφιακό μέλλον του συγκεκριμένου πολύ κρίσιμου για την Ελλάδα παραγωγικού τομέα αλλά και να βοηθήσει ώστε να γίνουν όσο το δυνατόν πιο κατανοητές και προσιτές σε κάθε ενδιαφερόμενο οι εξελίξεις.
      Τυχόν σχόλια, παρατηρήσεις ή διάθεση για επέκταση της συζήτησης κι επιπλέον δράσεις, ευπρόσδεκτα.
      Επισυνάπτεται το αφιέρωμα
      Άννα Διαμαντοπούλου
      Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ
      Πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ
      Πρ. Επίτροπος ΕΕ, πρ. Υπουργός
      CONSTRUCTION 4.0 - DIKTIO - final.pdf
      Περισσότερα...

        1

    14. Αρθρογραφία

      Κατατέθηκε ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου στην UNESCO

      GTnews

      Κατατέθηκε στην αρμόδια Επιτροπή της UNESCO ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου για την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, έπειτα από τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Τον Οκτώβριο του 2022 υποβλήθηκε ο προκαταρκτικός φάκελος υποψηφιότητας, ο οποίος αξιολογήθηκε από την Επιτροπή της UNESCO. Τα δύο υπουργεία και ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) συνεργάστηκαν το τελευταίο τρίμηνο και αφού έλαβαν υπόψιν όλες τις παρατηρήσεις της Επιτροπής, ολοκλήρωσαν το τελικό περιεχόμενο του φακέλου.
      Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού: «Ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της χώρας μας, είναι συνδεδεμένο με τη αρχαία μυθολογία, με τον Όμηρο, με την Ιστορία της Ελλάδας στο πέρασμα των αιώνων. Η κατοικία των θεών αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα ελληνικά brand names. Συνεργαστήκαμε συστηματικά και ουσιαστικά με τους συναρμόδιους φορείς, ώστε να συντάξουμε έναν πλήρη φάκελο, ο οποίος περιλαμβάνει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την προστασία και την ανάδειξη της μοναδικής πολιτιστικής και περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας του Ολύμπου και την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Σε λίγους μήνες ελπίζουμε ότι η Unesco θα υποδεχθεί στην αγκαλιά της το μυθικό βουνό. Βήμα βήμα δημιουργήσαμε μια πρωτοποριακή ασπίδα προστασίας για τον Όλυμπο καθώς πριν από ένα χρόνο εκδώσαμε το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία και την διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, ενώ σήμερα καταθέσαμε τον επικαιροποιημένο φάκελο υποψηφιότητας του Ολύμπου για τον κατάλογο των Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Η απόφαση της UNESCO σε ό,τι αφορά την ένταξη του Ολύμπου στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς αναμένεται έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Η σημερινή κατάθεση του φακέλου αποτελεί το έργο μιας μακράς διαδικασίας που ξεκίνησε με την υποβολή αίτησης για την δοκιμαστική λίστα υποψηφιοτήτων το 2014.
      Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα μέχρι στιγμής μόλις δύο περιοχές είναι εγγεγραμμένες στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, τα Μετέωρα και το Άγιον Όρος.
      Παγκοσμίως, ο Κατάλογος περιλαμβάνει 1.155 Μνημεία. Για να ενταχθεί μία περιοχή στον κατάλογο θα πρέπει να πληροί μία σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με τα στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, τα γεωλογικά – μορφολογικά χαρακτηριστικά, την πλούσια βιοποικιλότητα του τόπου καθώς και την ύπαρξη σημαντικών οικολογικών και βιολογικών διεργασιών για την εξέλιξη της ζωής.
      Η ένταξη μιας περιοχής στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO συνοδεύεται από σημαντικά και πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία που συνδέονται με την αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της τουριστικής κίνησης, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται και αυστηροί κανόνες που αφορούν στην προστασία και διαχείριση του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντός της.
      Ο Όλυμπος
      Ο Όλυμπος είναι το υψηλότερο βουνό της χώρας μας, με ύψος 2.918 μ. Το 1938 αποτέλεσε τον πρώτο Εθνικό Δρυμό της Ελλάδας, το 1981 χαρακτηρίστηκε ως Απόθεμα Βιόσφαιρας της UNESCO και τέλος το 2021 με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα ανακηρύχθηκε σε Εθνικό Πάρκο.
      Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Ελλάδας σε χλωρίδα και συχνά χαρακτηρίζεται ως «ο παράδεισος των βοτανολόγων» με 1.700 είδη και υποείδη φυτών, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 25% της ελληνικής χλωρίδας. Ο δε αριθμός των 26 ενδημικών φυτών του Ολύμπου, αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό ενδημικών φυτών που απαντάται σε οποιοδήποτε άλλο ελληνικό βουνό.
      Ο Όλυμπος αποτελεί διαχρονικό σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού καθώς και κτήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι πολυάριθμοι μύθοι για τους Δώδεκα Θεούς του Ολύμπου, οι μορφές, οι χαρακτήρες, τα πάθη και οι έριδες τους, διαβάστηκαν, μελετήθηκαν, ερμηνεύτηκαν και αποτέλεσαν έμπνευση για την ανάπτυξη και την εξέλιξη της τέχνης, της λογοτεχνίας, των θρησκευτικών και κοινωνικών αντιλήψεων σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο.
      Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά του Ολύμπου συμπληρώνεται από τα ελληνικά δημοτικά τραγούδια με θέμα τον Όλυμπο τα οποία διασώζονται μέχρι τις μέρες μας και αντιμετωπίζουν το προτεινόμενο μνημείο, είτε ανθρωπομορφικά, είτε ως ένα καταφύγιο για τους κατατρεγμένους.
      Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ότι ο Όλυμπος αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, τόσο για αλπινιστές όσο και για φυσιολάτρες που έρχονται από όλο τον κόσμο να θαυμάσουν το «Βουνό των Θεών» με τις απόκρημνες κορυφές και τα φυσικά του κάλλη.
      Περισσότερα...

        0

    15. Αρθρογραφία

      Κατεδαφίσεις αυθαιρέτων: Ερωτοαπαντήσεις για τα πρόστιμα και την διαδικασία

      Engineer

      Να βάλει τέλος στην δόμηση χωρίς νόμιμες άδειες επιθυμεί η κυβέρνηση, προαναγγέλοντας κατεδαφίσεις αυθαιρέτων και μάλιστα σύντομα, όπως είπε κατά τη χθεσινή του ομιλία στην Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «δημιουργείται ο μηχανισμός για να μπορεί να έχουμε πλήρη εικόνα οποιαδήποτε αυθαίρετης δόμησης στην χώρα.΄Εγινε η αλλαγή ώστε να μπορούν να γκρεμίζονται τα νεότερα αυθαίρετα ώστε να σταματήσει να υπάρχει το οποιοδήποτε κίνητρο δημιουργίας τους».
      Εξήγγειλε δε ότι παράλληλα θα προχωρήσει ένας αρχικά ένας δειγματοληπτικός έλεγχος σε όλες τις πολεοδομίες για θέματα διαφθοράς. Ο έλεγχος αυτός, θα έχει συγκεκριμένους κανόνες και όπου διαπιστώνονται υψηλές αποκλίσεις θα προχωράει ο πλήρης έλεγχος του πολεοδομικού γραφείου.
      Ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται πρώτα
      Το σύστημα κατεδάφισης παλαιών και νέων αυθαιρέτων αναθεωρείται, εν αναμονή και της μεταβατικής ρύθμισης για την εκτός σχεδίου δόμηση. Ακολουθούν 20+3 ερωτήσεις για το ισχύον σχέδιο νόμου για την αυθαίρετη δόμηση:
      Ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται αμέσως με βάση τον νέο σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος;
      Θα κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα το σύνολο των νέων χωρίς άδεια αυθαίρετων κατασκευών που ανεγέρθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024. Ακολουθεί το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, και στη συνέχεια όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές που δεν υπάγονται ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε διατάξεις περί αναβολής επιβολής κυρώσεων.
      Τι ισχύει για όσους έχουν αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2011 και δεν έχουν ακόμη τακτοποιηθεί;
      Οι ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων έχουν προθεσμία δύο ετών, μέχρι το τέλος Μαρτίου 2026, να τακτοποιήσουν παλιές αυθαιρεσίες σε κτίσματα που έκτισαν μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαιρέτων (ν. 4495/2017) και να τακτοποιήσουν τις αυθαιρεσίες.
      Και αυτοί που έχτισαν μετά τον Ιούλιο του 2011;
      Αυτοί δεν θα μπορούν να προβούν σε τακτοποίησή τους. Δύο είναι οι επιλογές που έχουν: είτε να πληρώνουν τσουχτερό πρόστιμο διατήρησης, είτε να προχωρήσουν σε οριστική κατεδάφιση.
      Τι ισχύει για τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις – αυτά που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5;
      Για τα αυθαίρετα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία έχει σταματήσει η διαδικασία της τακτοποίησής τους. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα, από δηλώσεις στελεχών του ΥΠΕΝ, δεν πρόκειται να επανέλθει η σχετική ρύθμιση για την τακτοποίησή τους, μέχρις ότου υλοποιηθεί η κατεδάφιση αυθαιρέτων που κρίθηκαν και θα κριθούν κατεδαφιστέα. Στη συνέχεια, οι όποιες τακτοποιήσεις υλοποιηθούν, θα γίνουν με γνώμονα το πολεοδομικό ισοζύγιο.
      Πότε θεωρείται ολοκληρωμένη η τακτοποίηση αυθαιρέτων;
      Οι ιδιοκτήτες που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση τακτοποίησης θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν έχει ολοκληρωθεί η Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας τους.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη μεταβίβαση αυτών των ακινήτων;
      Είναι δύο: η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
      Πώς υπολογίζονται τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011;
      Υπολογίζονται ανάλογα με το εμβαδόν, τη χρονολογία ανέγερσης και την αντικειμενική αξία.
      Τι ισχύει εδώ για τις προσαυξήσεις των προστίμων;
      Πλέον, τα πρόστιμα προσαυξάνονται κατά 40%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.
      Πώς θα εντοπίζονται τα νέα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά το 2011 με βάση τον νέο σχεδιασμό του ΥΠΕΝ;
      Ο εντοπισμός των νέων αυθαιρέτων θα γίνεται με βάση αεροφωτογραφίες, οι οποίες θα λαμβάνονται από δορυφόρο και σε συσχετισμό με το σύστημα «e-άδειες» καθώς και πλατφόρμα καταγγελιών.
      Με ποιον τρόπο θα γίνεται καταγγελία από πολίτες;
      Θα γίνεται στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα όπου θα καταχωρίζονται οι πολεοδομικές παρανομίες.
      Τι προβλέπεται για την καταγγελία για ακίνητο σε εκτός σχεδίου περιοχή;
      Αν η καταγγελία αφορά ακίνητο που βρίσκεται σε εκτός σχεδίου ή εντός οικισμού περιοχή, αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από τεκμηριωμένη Τεχνική Εκθεση Μηχανικού για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας. Εφόσον ο έλεγχος πραγματοποιείται κατόπιν καταγγελίας, αφορά μόνο το τμήμα του ακινήτου για το οποίο έγινε η καταγγελία.
      Θα υπάρχει χρηματική επιβάρυνση που θα συνοδεύει την καταγγελία;
      Ναι. Θα υπάρχει παράβολο ύψους 300 ευρώ. Το παράβολο θα επιστρέφεται στον καταγγέλλοντα εάν η πληροφορία επαληθευθεί από τους ελεγκτές δόμησης.
      Πώς θα γίνονται οι προσφυγές;
      Κατά της έκθεσης αυτοψίας, ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης θα μπορεί να ασκήσει προσφυγή στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων Β’ εντός 10 ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας στο ακίνητο. Η προσφυγή θα πρέπει να συνοδεύεται από αποδεικτικό καταβολής υπέρ του «Πράσινου Ταμείου» παραβόλου, το οποίο θα επιστρέφεται σε περίπτωση που η προσφυγή γίνει δεκτή, εν όλω ή εν μέρει.
      Ποιο θα είναι το ύψος του αποδεικτικού;
      Θα είναι 200 ευρώ για παραβάσεις επιφανείας έως 30 τετραγωνικών μέτρων, 500 ευρώ για παραβάσεις έως 80 τετραγωνικών μέτρων και 1.000 ευρώ για παραβάσεις άνω των 80 τετραγωνικών μέτρων.
      Τι θα ισχύσει για τις κατεδαφίσεις και τις κυρώσεις;
      Ο αυθαιρετούχος από τη στιγμή που θα γίνει η αυτοψία θα έχει περιθώριο 10 ημερών για να αποδείξει τη νομιμότητα της κατασκευής. Διαφορετικά θα εκδίδεται πρωτόκολλο κατεδάφισης. Θα δίνεται ωστόσο δυνατότητα προσφυγής κατά του πρωτοκόλλου κατεδάφισης στο Εφετείο, που θα πρέπει να εξετάσει την υπόθεση και να εκδώσει απόφαση εντός δυόμισι μηνών.
      Πώς θα υπολογίζονται τα πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης;
      Το πρόστιμο ανέγερσης θα είναι ίσο με την αξία του αυθαιρέτου επί του συντελεστή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφανείας του, πολλαπλασιαζόμενης επί της τιμής ζώνης της περιοχής του ακινήτου, όπως αυτή ισχύει κατά την ημερομηνία της παράβασης.
      Ποιο θα είναι το ελάχιστο ύψος του προστίμου;
      Το ελάχιστο πρόστιμο ανέγερσης θα κυμαίνεται (ανάλογα την περίπτωση) από 250 έως 1.500 ευρώ.
      Τι άλλες κυρώσεις προβλέπονται;
      Εκτός από την κατεδάφιση θα επιβάλλονται επίσης πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης, ποινικές κυρώσεις, αναστολή της άδειας λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας και διακοπή ρευματοδότησης.
      Τι θα ισχύει στην περίπτωση οικειοθελούς κατεδάφισης;
      Θα διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης, ενώ θα παύει και η ποινική δίωξη. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης προβεί στην κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών μετά την παρέλευση της προθεσμίας τα πρόστιμα ανέγερσης θα μειώνονται ανάλογα με το πότε θα γίνει η κατεδάφιση.
      Πώς θα καταβάλλονται τα πρόστιμα;
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε 30 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και τα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης σε 12 μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Περισσότερα...

        0

    16. Αρθρογραφία

      Κατεδαφίσεις εγκαταλελειμμένων κτιρίων - Το κτιριακό απόθεμα της Αθήνας

      Engineer

      Στην κατεδάφιση εννέα εγκαταλελειμμένων κτιρίων, τα οποία έχουν κριθεί ετοιμόρροπα ή επικίνδυνα, προχωρούν άμεσα οι υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων, μετά τα δύο διαδοχικά περιστατικά κατάρρευσης κτιρίων στο κέντρο της πόλης (η φωτογραφία, από τη χθεσινή κατάρρευση κτίσματος στην Πνύκα). Το παρωχημένο, ανεπαρκές και άκαμπτο νομικό πλαίσιο, η αδιαφορία, αλλά και η οικονομική κρίση έχουν αφήσει έρμαιο στη φθορά του χρόνου εκατοντάδες εγκαταλελειμμένα κτίρια – υπολογίζονται σε περίπου 1.800, πολλά διατηρητέα, άλλα όχι, μόνο στην πόλη των Αθηνών.
      Μια σύντομη ιστορία: Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής - Πολεοδομίας ΕΜΠ Παναγιώτης Τουρνικιώτης γεννήθηκε και μεγάλωσε δίπλα στην πλατεία Κουμουνδούρου. Οπως λέει ο ίδιος, το σπίτι τους δεν ήταν κάτι τόσο ξεχωριστό, ωστόσο κηρύχθηκε διατηρητέο την εποχή των μαζικών «κηρύξεων» στην Αθήνα. Μια μέρα του ’98, έπειτα από έντονη βροχή, κατέρρευσε η στέγη του. Το κτίριο ήταν ήδη εγκαταλελειμμένο (δεν ανήκε στην οικογένεια του κ. Τουρνικιώτη, που είχαν προ πολλού μετακομίσει σε άλλη περιοχή). Πολύ σύντομα, για λόγους επικινδυνότητας, το κτίριο γκρεμίστηκε. Σήμερα στο οικόπεδο υπάρχουν μόνο δύο ψηλά δέντρα. Ο ιδιοκτήτης δεν κατάφερε ποτέ να ξαναχτίσει, καθώς ακόμη και χωρίς το διατηρητέο κτίσμα το οικόπεδο υπόκειται σε διάφορους περί διατηρητέων περιορισμούς. «Την ίδια στιγμή, το κτίριο βρίσκεται ακόμη στη λίστα των διατηρητέων κτιρίων της Αθήνας που τηρεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Δεν έχει κάνει κανείς τον κόπο να σημειώσει ότι είναι πλέον χώμα», λέει ο κ. Τουρνικιώτης στην «Κ».
      Μια μικρή ιστορία, δηλωτική της «ακαμψίας» του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα διατηρητέα κτίρια στη χώρα μας και η οποία ευθύνεται για την πολύ οικεία σε οποιονδήποτε περπατά στην Αθήνα εικόνα: όμορφα κτίρια που όμορφα καταρρέουν. Μόλις τα τελευταία λίγα εικοσιτετράωρα δύο κτίρια στην Αθήνα, ένα στο Γκάζι την Κυριακή και ένα στην Πνύκα χθες τα ξημερώματα, κατέρρευσαν, ευτυχώς χωρίς να υπάρξουν θύματα. Από τα περίπου 1.800 εγκαταλελειμμένα κτίρια της πόλης εκτιμάται ότι περίπου τα μισά είναι χαρακτηρισμένα διατηρητέα, όμως στην πράξη είναι έρμαια της φθοράς του χρόνου (ο συνολικός αριθμός των διατηρητέων της Αθήνας είναι πάνω από 1.100, άλλα με το θεσμικό πλαίσιο του ΥΠΠΟ και άλλα, πολύ περισσότερα, με εκείνο του ΥΠΕΝ). «Εμένα να σου πω την αλήθεια δεν μου κάνει εντύπωση που έπεσαν δύο. Απορώ πώς μένουν όρθια άλλα 50», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων, αρχιτέκτων Νίκος Χαρκιολάκης.

      «Σύμφωνα με ό,τι ισχύει σήμερα στην Ελλάδα, τα πάντα γύρω από ένα διατηρητέο κτίριο βαρύνουν τον ιδιοκτήτη. Από τα θέματα επικινδυνότητας μέχρι το γεγονός ότι μπορεί να αποτελεί εστία μόλυνσης. Οταν στο δικό μου διατηρητέο στην Πατησίων έπεσε ένας σοβάς, παρόλο το οικονομικό ζόρι, ξόδεψα 4.000 ευρώ για να φτιάξω την πρόσοψη. Οταν κάποιοι άρχισαν να πετούν τα σκουπίδια τους στην αυλή του, πήγα, καθάρισα και απολύμανα. Τι γίνεται όμως όταν δεν έχεις αυτές τις 4.000 ευρώ; Ο νόμος λέει ότι εάν δεν προχωρήσεις στις απαραίτητες εργασίες, τις αναλαμβάνει ο δήμος και σου καταλογίζει τη δαπάνη. Δηλαδή, τι θα καταλογιστεί στη γιαγιά στην Πλάκα που παίρνει 200 ευρώ σύνταξη; Ειδικά σήμερα, είμαστε σε αδιέξοδο. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά, δεν κάνει καν αποδοχή κληρονομιάς. Κανείς δεν θέλει να εμπλακεί σε αυτό το καθεστώς πολυνομίας. Αν στο Μάτι έβγαλαν 45 τις συναρμόδιες υπηρεσίες, στα διατηρητέα είναι 145!».
      Χθες το πρωί, στις 10.30, κατέρρευσε κτίριο στην Πνύκα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο.
      Τον ίδιο φόβο, ότι σε λίγα χρόνια θα υπάρξουν πολλές ακόμη καταρρεύσεις κτιρίων, εκφράζει και ο καθηγητής κ. Τουρνικιώτης. «Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 υπήρξε ένα κύμα μαζικών κηρύξεων κτιρίων χωρίς όμως αυτό να είναι καλά τεκμηριωμένο ούτε σε ό,τι αφορά την τεχνική δυνατότητα ούτε την οικονομοτεχνική δυνατότητα.
      Το θεσμικό πλαίσιο δεν προσφέρει στους ιδιοκτήτες δυνατότητες και δεν δόθηκαν ποτέ ουσιαστικά κίνητρα». Οι προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο του ρυθμιστικού της Αθήνας κυρίως, για να διαμορφωθεί ένα πιο ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο, δεν προχώρησαν. «Πρόσφατα έγινε μια προσπάθεια για τα μεγάλα κτίρια που είναι ιδιοκτησίας του ευρύτερου Δημοσίου. Το πρόβλημα όμως είναι τα μικρά σπιτάκια, πολλά από τα οποία είναι χωρίς στέγες και αδρανούν μέχρι να πέσουν επιθετικά κάποια στιγμή». Οπως λέει ο κ. Τουρνικιώτης, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, απαιτείται ένα «καλά συγκερασμένο σχέδιο, το οποίο δεν θα είναι απλώς καλών προθέσεων, αλλά θα δίνει διαχειριστικά ή οικονομικά κίνητρα. Ενα θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει να ξεπερνάμε προβλήματα όπως είναι η ύπαρξη 18 συνιδιοκτητών ή όταν ένα διατηρητέο ανήκει στη Μεγαλόχαρη ή είναι ιδιοκτησία ιδρύματος».
      «Γοητεία της παρακμής»
      Το φαινόμενο, πάντως, αντανακλά την κρίση της Αθήνας. «Η οποία δεν σχετίζεται με την οικονομική κρίση, αλλά με την αποχώρηση, τη δεκαετία του ’90, των κατοίκων της για τα προάστια. Το κέντρο άλλαξε ριζικά, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σήμερα σε ένα κέντρο με πολλά εγκαταλελειμμένα κτίρια. Να δείτε τι θα γίνει σε λίγα χρόνια, εάν δεν υπάρξει παλινδρόμηση. Προς το παρόν, η παλινδρόμηση είναι τουριστική. Το βλέπουμε στο σινάφι μας. Τη γοητεία που ασκούν σε παιδιά που έρχονται από το εξωτερικό δρόμοι που έχουν στη σειρά δέκα κτίρια που θα καταρρεύσουν τα επόμενα 2-10 χρόνια. Η γοητεία της παρακμής»
      Περισσότερα...

        6

    17. Αρθρογραφία

      Κατευθυντήριες γραμμές για την οριοθέτηση οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων

      Engineer

      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία τρία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση απόφασης του ΣτΕ, που κρίνει ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.
      Η απόφαση του ΣτΕ (αρ. 1268/2019) αφορά συγκεκριμένα την οριοθέτηση των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου, όμως έχει εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας. Έτσι χιλιάδες ιδιοκτήτες και μηχανικοί έχουν μπει σε μία ιδιότυπη ομηρεία, καθώς με βάση την απόφαση του ΣτΕ οι Πολεοδομίες αρνούνται να προχωρήσουν στην έκδοση αδειών δόμησης, σε όλες τις περιοχές εκτός του «παλαιού πυρήνα» των οικισμών, δηλαδή τα παλιά όρια των οικισμών προ του 1923.
      Ήδη το Υπουργείο προχωρά τη διαδικασία για την προκήρυξη μελέτης και τα τεύχη διαγωνισμού για την ψηφιακή αναλυτική καταγραφή των ορίων οικισμών του Πηλίου και όχι μόνο, με βάση του χάρτες του Κτηματολογίου.
      Πρόσφατα με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθορίστηκαν και τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και γενικά η όλη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς ( μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Για την οριοθέτηση όλων των οικισμών – είτε αυτοί προϋφίστανται είτε δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 1923, εφαρμόζονται εκείνες οι διατάξεις που εξασφαλίζουν τον καθορισμό των ορίων του οικισμού κατά τρόπο που αφενός επιτυγχάνεται η διατήρηση και προστασία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του και αφετέρου ρυθμίζονται οι εκκρεμότητες για την περαιτέρω έγκυρη και βιώσιμη δόμηση και ανάπτυξή του. Αναλυτικότερα για καθορισμό των ορίων, εφαρμόζονται συνδυαστικά οι ισχύουσες διατάξεις:
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμπίπτουν και οι στάσιμοι οικισμοί που καθορίσθηκαν με Νομαρχιακές αποφάσεις, ή άλλοι μικροί – στάσιμοι οικισμοί που οριοθετήθηκαν ελλιπώς, μόνο με την ακτίνα από το κέντρο τους. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
      Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Υπάρχει περίπτωση οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού, να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
      Περισσότερα...

        0

    18. Αρθρογραφία

      Κατοχύρωση δικαιώματος δόμησης στα κατά παρέκκλιση εκτός σχεδίου γήπεδα με αίτηση έως 9 Δεκεμβρίου 2022

      Engineer

      Πρόσφατα η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσημα την τελική της απόφαση να μη δοθεί καμία παράταση στην ημερομηνία ορόσημο της 9ης Δεκεμβρίου 2022 για κατάργηση δόμησης σε γήπεδα, που υπάγονται στις παρεκκλίσεις της Εκτός Σχεδίου Δόμησης, που αφορά σε γήπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων που έχουν πρόσωπο σε εθνικό, επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο. Θυμίζουμε ότι, με τον νόμο 4759/2020 δόθηκε μια περίοδος χάριτος για την δόμηση σε αυτά τα μικρά οικόπεδα, προβλέποντας προέγκριση ή έκδοση οικοδομικής άδειας εντός δύο ετών από την ψήφιση του νόμου με δυνατότητα δόμησης εντός 4 ετών. Ωστόσο το Υπουργείο Περιβάλλοντος κατανοώντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες και οι οι μηχανικοί στην έκδοση των αδειών, έδωσε τη δυνατότητα να κατοχυρώσουν το δικαίωμα της οικοδόμησης όσοι πολίτες καταθέσουν αίτηση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και χωρίς την απαίτηση όλων των μελετών μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 2022.
      Τι ακριβώς προβλέπεται να ισχύει;
      Η κυβέρνηση θα καταθέσει άμεσα νομοθετική ρύθμιση με την όποια θα παρέχεται η δυνατότητα για τις περιπτώσεις γηπέδων κατά παρέκκλιση άρτιων στις εκτός σχεδίου περιοχές για τις οποίες έως και την 9η.12.2022 δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, να μπορούν να οικοδομηθούν, εάν οι πολίτες μέσω των μηχανικών τους έως και την 9η.12.2022 επιλέξουν μία από τις παρακάτω διαδικασίες:
      Α) Είτε υποβάλλουν αίτηση για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, εφόσον βεβαίως αυτή έχει πληρότητα ως προς τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά και μελέτες, ως αυτά εκ του νόμου καθορίζονται. Διευκρινίζεται ότι για την διάρκεια ισχύος της εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις ως ισχύουν.
      Β) Είτε υποβάλλουν αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης συνοδευόμενη από τα αναγκαία δικαιολογητικά. Ωστόσο η χρήση της βεβαίωσης όρων δόμησης που θα εκδοθεί, θα μπορεί να γίνει μόνο μέχρι και την 30.9.2023, καθώς έως και την ημερομηνία αυτή είτε θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας είτε προέγκρισης.
      Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοση Βεβαίωσης Ορων Δόμησης από την πολεοδομία;
      α) αίτηση του κυρίου του έργου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, με τις δηλώσεις αναθέσεων αναλήψεων και επιβλέψεων μελετών
      β) τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένο από το κρατικό σύστημα συντεταγμένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές
      γ) τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό φύλλο ή απόσπασμα κτηματογραφικού διαγράμματος για κάθε ακίνητο
      δ) λοιπά έγγραφα κατά περίπτωση (π.χ. πληρεξούσιο, συναίνεση, μισθωτήριο συμβόλαιο κλπ).
      Πόσο χρόνο διαρκεί η βεβαίωση όρων δόμησης;
      Η χρήση της βεβαίωσης όρων δόμησης που θα εκδοθεί από το ηλεκτρονικό σύστημα e-adeies, θα μπορεί να γίνει μόνο μέχρι και την 30.9.2023, καθώς έως και την ημερομηνία αυτή είτε θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας, είτε προέγκρισης.
      Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοση προέγκρισης από την πολεοδομία;
      Για την έκδοση της προέγκρισης οικοδομικής άδειας υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην αρμόδια υπηρεσία αποκλειστικά και μόνον τα κάτωθι δικαιολογητικά:
      α) αίτηση του κυρίου του έργου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, με τις δηλώσεις αναθέσεων αναλήψεων και επιβλέψεων μελετών
      β) τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένο από το κρατικό σύστημα συντεταγμένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές
      γ) διάγραμμα κάλυψης, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές,
      δ) τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό φύλλο ή απόσπασμα κτηματογραφικού διαγράμματος για κάθε ακίνητο
      ε) αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας των υφιστάμενων κτισμάτων (π.χ. αυθαίρετο κτίσμα ή κατασκευή όπως περίφραξη, περιτοίχιση κλπ)
      στ) τεχνική έκθεση που να περιγράφει με ακρίβεια το έργο, τα μεγέθη και τις χρήσεις.
      Πόσο χρόνο διαρκεί η προέγκριση;
      Η προέγκριση διαρκεί ένα χρόνο από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης από το e-adeies.
      Οταν βρίσκεται σε περιοχή, όπου απαιτείται η σύμφωνη γνώμη Αρχαιολογίας, Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής κ.ά. φορέων, τι κάνουμε;
      Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΥΠΕΝ πέραν των προαναφερομένων δικαιολογητικών, δεν απαιτείται κατά το στάδιο της προέγκρισης η υποβολή καμίας έγκρισης φορέα, υπηρεσίας ή συλλογικού οργάνου, λόγω της θέσης του έργου, της φύσης του, της χρήσης του ή των τυχόν ειδικών χαρακτηριστικών του. Ομοίως, δεν απαιτείται η υποβολή εγκρίσεων φορέων, υπηρεσιών ή συλλογικών οργάνων για τη λήψη της βεβαίωσης όρων δόμησης. Το σύνολο των απαιτούμενων εγκρίσεων υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστημα αδειών κατά το στάδιο της έκδοσης της οικοδομικής άδειας.
      Σε ποιες περιοχές δεν καταργούνται οι παρεκκλίσεις;
      Δεν καταργούνται οι παρεκκλίσεις για τα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων) αλλά στις οποίες έχουν καθορισθεί χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού 1ου επιπέδου (όπως ενδεικτικά ΓΠΣ, ΣΧΟΑΠ, ΖΟΕ) ή από διατάγματα που καθορίζουν όρους και περιορισμούς δόμησης σε περιοχές εκτός σχεδίου, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν έχουν ήδη καταργηθεί από τις ειδικές ρυθμίσεις των σχετικών π.δ. ή αποφάσεων ή του πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου κάθε περιοχής.
      Μπορώ να κατοχυρώσω τώρα την προέγκριση για να προλάβω και στη συνέχεια να την τροποποιήσω κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας;
      Ναι, γίνεται αναθεώρηση της προέγκρισης λόγω τροποποίησης του διαγράμματος κάλυψης χωρίς όμως τη μεταβολή των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης, δόμησης και όγκου. Στην περίπτωση λοιπόν που δεν έχετε ξεκαθαρίσει ποιο είναι το μέγεθος της οικοδομής που επιθυμείτε να κτίσετε, η καλύτερη επιλογή τώρα είναι να υποβάλετε αίτημα Βεβαίωσης Όρων Δόμησης για να κατοχυρώσετε καταρχήν το δικαίωμα της δόμησης και στη συνέχεια μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου του 2023 να καταθέσετε αίτημα προέγκρισης ή έκδοσης οικοδομικής άδειας.
      Ποια είναι αυτά τα μικρά κατά παρέκκλιση γήπεδα, για τα οποία πρέπει να γίνει αίτηση μέχρι τις 9/12/2022;
      Τα γήπεδα που είναι εκτός σχεδίου και εκτός πολεοδομικού σχεδίου (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΖΟΕ κλπ Διαταγμάτων) και έχουν πρόσωπο σε Διεθνείς Εθνικές Επαρχιακές, Δημοτικές και Κοινοτικές οδούς ως και σε εγκαταλειμμένα τμήματά τους και σε σιδηροδρομικές γραμμές) και έχουν τις εξής προϋποθέσεις:
      -        Εμβαδόν=2000 τμ - Πρόσωπο=25.00μ - Βάθος=40.00μ (προ 17.10.1978)
      -        Εμβαδόν=1200 τμ - Πρόσωπο=20.00μ - Βάθος=35.00μ (προ 12.09.1964)
      -        Εμβαδόν=750 τμ - Πρόσωπο=10.00μ - Βάθος=15.00μ (προ 12.11.1962)
      -        Εμβαδόν=2000 τμ - (εντός της ζώνης πόλεων και οικισμών & προ 24.04.1977)
      -        Εμβαδόν=2000 τμ. (όσα απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών).
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;
       Οσοι είναι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων μικρότερων των 4.000 τ.μ., που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Νόμου θεωρούνταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό προκειμένου να υποβάλουν έγκαιρα μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 2022 αίτηση είτε για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, είτε για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης, για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ανέγερσης κατοικίας.
      Στην περίπτωση που έως την ημερομηνία αυτή, οι ιδιοκτήτες δεν προχωρήσουν στην αίτηση, καταργούνται όλες οι παρεκκλίσεις αρτιότητας και κατ’ επέκταση το δικαίωμα ανέγερσης, με αποτέλεσμα την κάθετη πτώση της αξίας της περιουσίας τους.
      Περισσότερα...

        7

    19. Αρθρογραφία

      Κλιματική ανθεκτικότητα: Πώς θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας, με επιπτώσεις που επηρεάζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Από τις αυξανόμενες φυσικές καταστροφές μέχρι τις μεταβολές στην παραγωγή τροφίμων και τις οικονομικές ανισότητες, η ανάγκη για δράση είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Η ανθεκτικότητα απέναντι σε αυτές τις επιπτώσεις δεν είναι πλέον πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Ωστόσο, ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια παραμένει η χρηματοδότηση των απαιτούμενων παρεμβάσεων.
      Πώς θα επιτευχθεί η κλιματική ανθεκτικότητα
      Η μετάβαση προς ένα βιώσιμο και ανθεκτικό μοντέλο απαιτεί σημαντικούς οικονομικούς πόρους, οι οποίοι δεν μπορούν να προέλθουν αποκλειστικά από δημόσιες πηγές. Η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η κλιματική ανθεκτικότητα, καθώς οι κυβερνήσεις αδυνατούν να καλύψουν το τεράστιο χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει για την προσαρμογή στις νέες κλιματικές συνθήκες. Σε αυτό το πλαίσιο, οι διεθνείς πρωτοβουλίες, οι νέες μορφές επενδύσεων και η αγορά πράσινων ομολόγων έρχονται στο προσκήνιο ως εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να ενισχύσουν την κλιματική ανθεκτικότητα και να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.
      Στο πρόσφατο συνέδριο που διοργάνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-IP AdaptInGR, ειδικοί από όλο τον κόσμο συζήτησαν τις στρατηγικές για τη χρηματοδότηση της κλιματικής ανθεκτικότητας. Η βασική διαπίστωση ήταν μία: οι κρατικοί προϋπολογισμοί από μόνοι τους δεν επαρκούν. Η σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα και η δημιουργία νέων επενδυτικών εργαλείων είναι απολύτως αναγκαίες, εάν η ανθρωπότητα θέλει να προλάβει τις εξελίξεις και όχι απλώς να αντιδρά σε καταστροφές.
      Ο Γιώργος Πρωτόπαπας, εκπροσωπώντας το Πράσινο Ταμείο, τόνισε ότι η διαχείριση αυτής της πρόκλησης δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά σε κρατικούς προϋπολογισμούς και επιδοτήσεις. Η προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων, η δημιουργία νέων μηχανισμών επενδύσεων και η ανάπτυξη σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων είναι καθοριστικής σημασίας για τη μετάβαση σε ένα πιο ανθεκτικό οικονομικό μοντέλο.
      Σύμφωνα με τον κ. Πρωτόπαπα, ένας από τους βασικούς μηχανισμούς που μπορούν να κινητοποιήσουν τις αναγκαίες επενδύσεις είναι οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Σε αυτό το μοντέλο, το κράτος μπορεί να διασφαλίσει το ρυθμιστικό πλαίσιο και να παρέχει εγγυήσεις, ενώ ο ιδιωτικός τομέας φέρνει την τεχνογνωσία, την καινοτομία και την απαιτούμενη ρευστότητα. Ο κ. Πρωτόπαπας επεσήμανε ότι τέτοιες συνέργειες μπορούν να οδηγήσουν σε ταχύτερη υλοποίηση έργων, χαμηλότερο κόστος και καλύτερα αποτελέσματα σε όρους βιωσιμότητας.
      Ένα βασικό εργαλείο που έχει ήδη δοκιμαστεί σε άλλες χώρες είναι οι εγγυήσεις κινδύνου (risk guarantees), οι οποίες μειώνουν την αβεβαιότητα για τους ιδιώτες επενδυτές και καθιστούν τις επενδύσεις στην κλιματική ανθεκτικότητα πιο ελκυστικές. Αυτές οι εγγυήσεις, που μπορούν να παρασχεθούν, είτε από το κράτος, είτε από διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB), προστατεύουν τους επενδυτές από ακραίες ζημίες που μπορεί να προκύψουν λόγω κλιματικών φαινομένων ή άλλων αστάθμητων παραγόντων.
      Το χρηματοδοτικό κενό και η αναγκαιότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας
      Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η τοποθέτηση του Gary Power, ο οποίος εκπροσώπησε το UNEP-FI (United Nations Environment Programme Finance Initiative). Σύμφωνα με τον Gary Power, το χρηματοδοτικό κενό για την κλιματική ανθεκτικότητα ανέρχεται σε τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι κυβερνήσεις καλύπτουν περίπου το 66% των αναγκών, αλλά το υπόλοιπο 33% πρέπει να προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα.
      Η πρόκληση, σύμφωνα με τον Gary Power, δεν είναι απλώς να εξασφαλιστούν οι πόροι, αλλά να διοχετευθούν αποτελεσματικά σε δράσεις που προσφέρουν συστημικά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι επενδύσεις στην ανθεκτικότητα δεν είναι απλώς ένα κόστος. Είναι μια τεράστια ευκαιρία ανάπτυξης και καινοτομίας».
      Η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας εξακολουθεί να είναι διστακτικός όταν πρόκειται για επενδύσεις σε έργα ανθεκτικότητας, κυρίως λόγω της δυσκολίας μέτρησης των αποδόσεων, του αυξημένου επενδυτικού κινδύνου και της έλλειψης σαφούς ρυθμιστικού πλαισίου. Για να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια, ο Gary Power παρουσίασε τρεις βασικές στρατηγικές που μπορούν να συμβάλουν στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων για την κλιματική ανθεκτικότητα:
      Νέες μορφές πράσινης χρηματοδότησης
      Η ενσωμάτωση της ανθεκτικότητας στις εκδόσεις πράσινων και βιώσιμων ομολόγων θα μπορούσε να δημιουργήσει νέα ρεύματα χρηματοδότησης. Ήδη, το Resilience Challenge, μια νέα πρωτοβουλία που βρίσκεται σε εξέλιξη, στοχεύει στη δημιουργία ενός ενιαίου πλαισίου επενδύσεων στην ανθεκτικότητα, ενοποιώντας διάφορες πρωτοβουλίες και ενισχύοντας την πρόσβαση ιδιωτών επενδυτών σε μεγάλα έργα προσαρμογής.
      Ενίσχυση της διαφάνειας και της πληροφόρησης
      Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές είναι η έλλειψη σαφούς και αξιόπιστης πληροφόρησης σχετικά με τους κλιματικούς κινδύνους και τις οικονομικές επιπτώσεις της ανθεκτικότητας. Το PAIL (Climate Adaptation Information and Learning Project), το οποίο αναπτύσσει το UNEP-FI, στοχεύει ακριβώς σε αυτό: στη δημιουργία ενός συστήματος δεδομένων και δεικτών, ώστε οι επενδυτές να μπορούν να αξιολογήσουν πιο αποτελεσματικά τις επενδύσεις τους.
      Δημιουργία κατάλληλων κινήτρων για τον ιδιωτικό τομέα
      Οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί μπορούν να διαμορφώσουν φορολογικά κίνητρα, να μειώσουν τους κινδύνους των επενδύσεων μέσω κρατικών εγγυήσεων και να δημιουργήσουν κανονιστικά πλαίσια που διευκολύνουν τη χρηματοδότηση έργων ανθεκτικότητας. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) ήδη εργάζεται πάνω σε ένα σχέδιο για την ενσωμάτωση της ανθεκτικότητας στα κριτήρια επιλεξιμότητας των πράσινων επενδύσεων, κάτι που θα ενισχύσει τη ροή κεφαλαίων προς βιώσιμα έργα.
      «Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά την ανθεκτικότητα, αλλά αν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά να μην επενδύσουμε σε αυτή», ανέφερε χαρακτηριστικά.
      Τα 5,5 τρισ. ξεπερνούν τα πράσινα ομόλογα
      Η χρηματοδότηση της κλιματικής ανθεκτικότητας βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομικής ατζέντας, με τα πράσινα και βιώσιμα ομόλογα να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο. Ο Sean Kidney, ιδρυτής και CEO του Climate Bonds Initiative, ανέδειξε στο συνέδριο τη δυναμική των πράσινων ομολόγων ως βασικό μηχανισμό άντλησης κεφαλαίων για έργα ανθεκτικότητας. Με την παγκόσμια αγορά πράσινων ομολόγων να ξεπερνά πλέον τα 5,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, η αξιοποίησή τους για δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αποτελεί μια τεράστια ευκαιρία – αλλά ταυτόχρονα και μια πρόκληση.
      Σύμφωνα με τον Kidney, μόνο το 18% των πράσινων ομολόγων χρηματοδοτεί σήμερα δράσεις ανθεκτικότητας και προσαρμογής, παρά το γεγονός ότι οι οικονομίες ανά τον κόσμο υφίστανται ήδη τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Αυτό το ποσοστό πρέπει να αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια, καθώς τα υφιστάμενα έργα ανθεκτικότητας δεν επαρκούν για να αντιμετωπίσουν τη ραγδαία αύξηση των κλιματικών κινδύνων.
      Η ανάγκη για σαφείς κανόνες και Taxonomy Resilience
      Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που εμποδίζουν την ευρεία υιοθέτηση πράσινων ομολόγων για δράσεις ανθεκτικότητας είναι η έλλειψη ενός ξεκάθαρου πλαισίου ταξινόμησης των επενδύσεων αυτών. Για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών, απαιτείται ένα σύστημα που θα καθορίζει ποια έργα θεωρούνται επιλέξιμα για χρηματοδότηση μέσω πράσινων ομολόγων.
      Στο πλαίσιο αυτό, ο Kidney παρουσίασε την πρωτοβουλία “Taxonomy Resilience”, ένα νέο πλαίσιο κατηγοριοποίησης επενδύσεων ανθεκτικότητας, που θα επιτρέπει στους επενδυτές να εντοπίζουν έργα με σαφή κριτήρια βιωσιμότητας και μετρήσιμο αντίκτυπο. Ο στόχος είναι η ενίσχυση της διαφάνειας στην αγορά και η προσέλκυση περισσότερων κεφαλαίων σε έργα που συμβάλλουν στην προσαρμογή και ανθεκτικότητα των οικονομιών.
      Ένα από τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από τη συζήτηση είναι ότι το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη επενδυτικού ενδιαφέροντος, αλλά η περιορισμένη προσφορά επιλέξιμων έργων. Οι επενδυτές είναι έτοιμοι να διοχετεύσουν κεφάλαια σε ανθεκτικές υποδομές, ωστόσο τα διαθέσιμα έργα παραμένουν λίγα, δημιουργώντας ένα σοβαρό χρηματοδοτικό κενό.
      Ένας από τους βασικούς λόγους που συμβαίνει αυτό είναι η έλλειψη ώριμων επενδυτικών έργων. Τα έργα ανθεκτικότητας απαιτούν μακροχρόνιο σχεδιασμό και πολυετείς διαδικασίες αδειοδότησης, γεγονός που καθυστερεί την εισαγωγή τους στην αγορά. Οι επενδυτές αναζητούν έργα με σαφείς αποδόσεις και μετρήσιμα αποτελέσματα, όμως πολλές χώρες, ιδίως οι αναπτυσσόμενες, δεν διαθέτουν ακόμα την επαρκή θεσμική και τεχνική υποστήριξη για την ανάπτυξή τους. Το ζήτημα αυτό εντείνεται λόγω της πολυπλοκότητας των διαδικασιών και της έλλειψης εξειδικευμένων χρηματοδοτικών μηχανισμών που θα μπορούσαν να επιταχύνουν την υλοποίηση τέτοιων έργων.
      Οι προκλήσεις
      Μια ακόμη σημαντική πρόκληση είναι η δυσκολία μέτρησης του επενδυτικού ρίσκου. Τα έργα ανθεκτικότητας έχουν ασαφή χρονοδιαγράμματα απόδοσης, καθώς τα οφέλη τους γίνονται συνήθως εμφανή σε περιόδους κρίσης, όπως μετά από φυσικές καταστροφές. Οι επενδυτές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αποτίμηση αυτών των έργων, αφού η αξία τους δεν είναι πάντα άμεσα μετρήσιμη. Αυτή η αβεβαιότητα λειτουργεί αποτρεπτικά, καθώς οι επενδυτές προτιμούν έργα με ξεκάθαρες και γρήγορες αποδόσεις.
      Ένας ακόμη ανασταλτικός παράγοντας είναι η έλλειψη κυβερνητικών πολιτικών που να ενισχύουν την αγορά ανθεκτικών ομολόγων. Σε πολλές χώρες, η χρηματοδότηση υποδομών προσαρμογής εξακολουθεί να βασίζεται σε κρατικούς πόρους και επιδοτήσεις, χωρίς να υπάρχει ισχυρό θεσμικό πλαίσιο που να προσελκύει ιδιωτικά κεφάλαια. Η απουσία ενός ολοκληρωμένου ρυθμιστικού πλαισίου και σαφών κινήτρων για τις ιδιωτικές επενδύσεις καθυστερεί τη δημιουργία μιας σταθερής αγοράς ανθεκτικών χρηματοδοτικών προϊόντων, περιορίζοντας τη δυναμική ανάπτυξης του τομέα.
      Το σύνολο αυτών των παραγόντων δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, όπου η ζήτηση για επενδύσεις στην ανθεκτικότητα είναι υψηλή, αλλά η έλλειψη ώριμων έργων, η δυσκολία αξιολόγησης του ρίσκου και η απουσία κυβερνητικής στήριξης αποτρέπουν τη μαζική κινητοποίηση κεφαλαίων. Αν δεν αλλάξει αυτό το πλαίσιο, η ανθεκτικότητα θα παραμείνει ένα θεωρητικό ζητούμενο αντί να γίνει μια ουσιαστική επενδυτική πραγματικότητα.
      Οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί μπορούν να διαμορφώσουν φορολογικά κίνητρα, να μειώσουν τους κινδύνους των επενδύσεων μέσω κρατικών εγγυήσεων και να δημιουργήσουν κανονιστικά πλαίσια που διευκολύνουν τη χρηματοδότηση έργων ανθεκτικότητας. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) ήδη εργάζεται πάνω σε ένα σχέδιο για την ενσωμάτωση της ανθεκτικότητας στα κριτήρια επιλεξιμότητας των πράσινων επενδύσεων, κάτι που θα ενισχύσει τη ροή κεφαλαίων προς βιώσιμα έργα.
      Η μετάβαση προς μια ανθεκτική οικονομία δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία. Τα πράσινα ομόλογα, τα ανθεκτικά ομόλογα και η γενικότερη αναμόρφωση της αγοράς βιώσιμων χρηματοδοτήσεων αποτελούν μονόδρομο για την κινητοποίηση των απαιτούμενων κεφαλαίων. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Kidney: «Αν δεν ενσωματώσουμε την ανθεκτικότητα στις χρηματοδοτικές μας πρακτικές σήμερα, οι επενδύσεις του αύριο θα είναι ανεπανόρθωτα ευάλωτες». Το ερώτημα πλέον είναι αν οι κυβερνήσεις, οι ρυθμιστικές αρχές και οι επενδυτές θα δράσουν έγκαιρα – ή αν θα περιμένουν μέχρι οι οικονομίες να βιώσουν ακόμα μεγαλύτερες καταστροφές, πριν υιοθετήσουν ένα νέο χρηματοδοτικό μοντέλο για την ανθεκτικότητα.
      Περισσότερα...

        0

    20. Αρθρογραφία

      Κλιματική κρίση και πανδημία καθορίζουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό των αστικών κέντρων

      Engineer

      Οι αστικές περιοχές θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής με τα ακραία φαινόμενα αλλά και να ανασχεδιαστούν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας.
      «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Ρητό που συχνά επιβεβαιώνεται, συνδυαστικά με ένα άλλο: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Οπως στην περίπτωση προσαρμογής του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε ακραία καιρικά γεγονότα, τα οποία πυροδότησε τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή, αλλά και στις πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία.
      Η Ιστορία έχει δείξει ότι η κοινωνία και η πολιτεία μπορούν να απαντήσουν στην πρόκληση μιας καταστροφής, ή στην αντιμετώπιση των συνεπειών της, δημιουργώντας πόλεις ανθεκτικές σε νέες καταστροφές, θωρακισμένες έναντι σεισμών, πλημμυρικών φαινομένων, ακραίων θερμοκρασιών και πυρκαγιών, με κτίρια χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – με μηδενική ενεργειακή κατανάλωση ή με ιδιοκατανάλωση – και αστικές περιοχές με ζωτικούς ελεύθερους χώρους.
      Προληπτική οχύρωση
      Στους σεισμούς, τις τελευταίες δεκαετίες, προστέθηκαν και άλλες καταστροφές – πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές – που συνδέονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ετσι, έπειτα από την τραγωδία στο Μάτι εκπονήθηκε Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) που περιλαμβάνει μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών.
      Αντίστοιχα θα ακολουθήσει η υλοποίηση άλλων οκτώ μελετών ΕΠΣ για άλλες πολύπαθες περιοχές, όπως η Χαλκιδική, το παραλιακό μέτωπο της Ηπείρου κ.ά., προκειμένου να αντιμετωπιστούν ειδικά ή έκτακτα κρίσιμα χωρικά προβλήματα, αλλά και να υιοθετηθεί μια προληπτική οχύρωση των πόλεων – κτιρίων και υποδομών – και κατ’ επέκταση της κοινωνίας και της οικονομίας απέναντι σε ακραία φαινόμενα.
      Νέα οργάνωση
      Αλλά και η πανδημία, η οποία επίσης συσχετίζεται, ως έναν βαθμό, με τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον, ανέδειξε την ανάγκη νέας οργάνωσης, ειδικά των πυκνοδομημένων, πολυπληθών πόλεων, όσον αφορά τους κοινόχρηστους χώρους και την κινητικότητα. Ετσι ώστε όταν προκύπτουν ανάγκες περιορισμού, ο κόσμος μας να μη συρρικνώνεται στο μέγεθος των σπιτιών μας.
      Και ειδικά στους δύο μεγάλους αστικούς πυρήνες της χώρας, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, όπου, σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή του 2011, σε μονοκατοικίες άνω των 90 τ.μ. ζει μόλις το 8% των κατοίκων, ενώ το 12% του πληθυσμού τους κατοικεί σε υπόγεια και ισόγεια διαμερίσματα πολυκατοικιών. Μάλιστα οι χώροι πρασίνου ανά κάτοικο περιορίζονται στα 0,96 τ.μ. στην πρωτεύουσα και στα 1,6 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη.
      Ανατροπές
      Οι σύγχρονες πόλεις δεν σχεδιάστηκαν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου τα μεγάλα αστικά κέντρα διαμορφώθηκαν από την προσφυγική εγκατάσταση μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την εσωτερική μετανάστευση από τη δεκαετία του ’50 και έπειτα, και την αντιπαροχή που ήρθε ως απάντηση στο πρόβλημα της στέγασης. Την προ COVID εποχή, πόλεις όπως η Αθήνα, με τα εκατομμύρια των πολιτών και τουριστών να μετακινούνται καθημερινά, κατάφερναν να λειτουργούν, με τις όποιες δυσλειτουργίες τους.
      Oλα όμως φαίνεται ότι ανατρέπονται βάσει της σύγχρονης επιδημιολογικής ιστορίας – γρίπη των πτηνών, γρίπη των χοίρων, SARS, MERS, Ebola, COVID-19 –, η οποία καταδεικνύει πως οι αστικές περιοχές θα πρέπει να ανασχεδιαστούν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ηδη από τους πρώτους μήνες που ξέσπασε η πανδημία έγιναν σημαντικές κινήσεις για τη βελτίωση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων σε πολλές πόλεις του πλανήτη.
      Περισσότερα...

        0

    21. Αρθρογραφία

      Κτηματολογική διαμεσολάβηση για την επίλυση των διαφορών μεταξύ ιδιωτών και ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ

      Engineer

      Ολοκληρώνεται μέχρι το τέλος του 2025 το κτηματολόγιο και το μεγάλο θέμα που προκύπτει μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και την λειτουργία του κτηματολογικού γραφείου είναι, πως επιλύονται τα προβλήματα όταν διαπιστώσουν οι ιδιοκτήτες ότι έχει γίνει λανθασμένη εγγραφή των δικαιωμάτων τους και η ιδιοκτησία τους δεν έχει αποτυπωθεί ορθά. Αυτό αφορά κυρίως στην εσφαλμένη τοποθέτηση του ακινήτου, ως προς τη θέση και τα όρια του, σε σχέση με την πραγματικότητα. Το πρόβλημα δυστυχώς δεν γίνεται αντιληπτό κατά την διαδικασία της κτηματογράφησης, αλλά αργότερα κατά την σύνταξη ενός συμβολαίου ή την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας κατά την οποία <<μπλοκάρεται>> η διαδικασία. Τότε ο ιδιοκτήτης αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της λανθασμένης δήλωσης στο κτηματολόγιο και αναζητά τον τρόπο διόρθωσης τους.
      Το πρόβλημα είναι πολύ σημαντικό, γιατί στις περιοχές που έχει ήδη συνταχθεί το Κτηματολόγιο υπολογίζεται ότι υπάρχουν ιδιοκτησίες σε ποσοστό πάνω από το 50% με αποκλίσεις μεταξύ του πραγματικού εμβαδού ιδιοκτησίας και του αναγραφόμενου εμβαδού του κτηματολογίου.
      Αποτέλεσμα αυτού είναι να οδηγούνται μεταξύ τους οι όμοροι ιδιοκτήτες στα δικαστήρια σπαταλώντας χρόνο και χρήμα.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών πιστοποιημένων στην κτηματολογική διαμεσολάβηση. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και οι πιστοποιημένοι μηχανικοί , οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο η κτηματολογική διαμεσολάβηση αφορά μόνο στην επίλυση διαφορών μεταξύ ιδιωτών.
      Όμως , εκτιμάται ότι ένα μεγάλο ποσοστό λαθών αφορά και τους Δήμους π.χ. όταν ένα τμήμα ιδιοκτησίας φαίνεται λανθασμένα ότι εΊναι δημοτικός δρόμος , αλλά και άλλους φορείς του δημοσίου ( ΝΠΔΔ) . Για αυτό και η κυβέρνηση με νέα διάταξη καθιστά υποχρεωτική τη διαμεσολάβηση μετά την κατάθεση αγωγής και στις περιπτώσεις που είναι εμπλεκόμενοι Δήμοι , Περιφέρειες και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Αυτή η διάταξη θα διευκολύνει τους πολίτες βάζοντας ένα γρήγορο τέλος στην ταλαιπωρία και στην αναίτια δέσμευση της περιουσίας τους. Η νέα διάταξη έχει συμπεριληφθεί στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης και αναμένεται να ψηφιστεί άμεσα από την Βουλή.
      Ποιες διαφορές μπορεί να προκύψουν στις κτηματολογικές εγγραφές;
      Ως κτηματολογικές εγγραφές θεωρούνται σύμφωνα με το νόμο περί Κτηματολογίου η αποτύπωση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στο οικείο κτηματολογικό φύλλο και διάγραμμα, νομικών, τεχνικών και άλλων πρόσθετων πληροφοριών, οι οποίες αφορούν σε ένα συγκεκριμένο ακίνητο.
      Οι πρώτες εγγραφές των κτηματολογικών βιβλίων είναι οι αρχικές εγγραφές και αποτελούν τη βάση επί της οποίας στηρίζεται κάθε μεταγενέστερη εγγραφή.
      Όταν διαπιστωθεί ότι οι εγγραφές που φαίνονται στο κτηματολογικό φύλλο είναι διαφορετικές σε σχέση με την πραγματική κατάσταση τότε πρέπει να γίνει διόρθωση , γιατί εμποδίζεται η κάθε διάθεση του ακινήτου όπως είναι η μεταβίβαση , η έκδοση οικοδομικής άδειας επί αυτού.
      Τι ακριβώς είναι η κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Ως κτηματολογική διαμεσολάβηση θα μπορούσε να οριστεί η προβλεπόμενη στον νόμο και επιβαλλόμενη από αυτόν διαδικασία, κατά την οποία ο μη εμφανιζόμενος στο κτηματολογικό φύλλο αληθής δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος και ο ανακριβώς αναγραφόμενος ως δικαιούχος στο ίδιο φύλλο, συμφωνούν στη διόρθωση της σχετικής ανακριβούς κτηματολογικής εγγραφής με τη συνδρομή ενός ειδικά εκπαιδευμένου κτηματολογικού διαμεσολαβητή .
      Η κτηματολογική διαμεσολάβηση συνιστά εναλλακτική μορφή επίλυσης κτηματολογικών διαφορών , όπου με εξωδικαστική μέθοδο γίνεται η διόρθωση των κτηματολογικών σφαλμάτων από τον προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου, χωρίς τη συνδρομή δικαστικής απόφασης.
      Ποιος είναι κτηματολογικός διαμεσολαβητής;
      Οι διαμεσολαβητές είναι επιστήμονες που εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Κτηματολογικών Διαμεσολαβητών, ανά Περιφέρεια Πρωτοδικείου από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης , εφόσον παρακολουθήσουν πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας 20 ωρών , που περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο την κατάρτιση των συμμετεχόντων σε θέματα που αφορούν ιδίως το εμπράγματο δίκαιο, τους ν. 2308/1995 και ν. 2664/1998, την εκπαίδευση σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν την καταχώριση εγγραπτέων πράξεων στο Κτηματολόγιο και ιδίως στη διαδικασία και τις προϋποθέσεις διόρθωσης ανακριβούς πρώτης δήλωσης, και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο.
      Πως γίνεται η κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της Υποχρεωτικής Αρχικής Συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
      Ειδικότερα, ο νομοθέτης στον Ν. 4640/2019 όρισε την υποχρεωτικότητα της διαμεσολάβησης ως μια διαδικασία που συνίσταται σε μία και μόνο αρχική συνεδρία των μερών με τον διαμεσολαβητή, ως προϋπόθεση του παραδεκτού της συζήτησης της ένδικης προσφυγής, ώστε να συμβαδίζει με την ανεμπόδιστη πρόσβαση των μερών στο δικαστικό σύστημα.
      Σύμφωνα με τις νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης .
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Πότε είναι απαραίτητη η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών κατά την διαδικασία της κτηματολογικής διαμεσολάβησης;
      Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη συνεπάγεται και γεωμετρικές μεταβολές ( αλλαγή εμβαδού και μετατόπιση ορίων κλπ) , στα κτηματολογικά διαγράμματα, θα πρέπει, κατά ρητή νομοθετική επιταγή, να επισυνάπτεται στο πρακτικό, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών που τις απεικονίζει μαζί με το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του ( ΚΗΔ) στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα του Κτηματολογίου.
      Το επισυναπτόμενο διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών δεν αποκλείεται να είναι εκείνο που επισυνάπτεται υποχρεωτικά στην αγωγή με την οποία επιδιώκονται γεωμετρικές μεταβολές. Μπορεί, όμως, να διαφέρει από εκείνο, εάν τα μέρη κατέληξαν, με αμοιβαίες υποχωρήσεις, σε λύση που αποκλίνει από τα αιτούμενα με την αγωγή
      Σε ποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να γίνει κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      H κτηματολογική διαμεσολάβηση αφορά τη διαρθρωμένη διαδικασία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, αλλά και γενικότερα υποθέσεις που αφορούν ζητήματα εμπραγμάτου (χρησικτησία, συμφωνία αποκλειστικής χρήσης, διανομή κλπ) και κτηματολογικού δικαίου.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.