Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    519 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλη αναρχία επικρατεί τους θερινούς μήνες στις περισσότερες παραλίες, που αφορά κυρίως σε παράνομες καταλήψεις του αιγιαλού και παραλίας από τους επιχειρηματίες, με την ανοχή των δήμων που τις παραχωρούν, αλλά και την έλλειψη ελέγχων από τις αρμόδιες αρχές.
      Ετσι πολλές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια κλπ) επεκτείνονται πέρα των ορίων που η νομοθεσία τους επιτρέπει, τοποθετώντας κατά μήκος της ακτογραμμής κάθε είδους κατασκευές όπως: ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα, ζαρτινιέρες, πέργκολες, περιφράξεις κ.α., παρά το γεγονός ότι ο Νόμος προβλέπει σαφώς να παραμένει ακάλυπτος ένας διάδρομος πλάτους 5 μέτρων, προκειμένου να διευκολύνεται η ελεύθερη κυκλοφορία των λουομένων.
      Ομως οι Δήμοι, όπως και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις υπόκειται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη χρήση των αιγιαλών και των παραλιών τις οποίες οφείλουν να τηρούν και σε κάθε περίπτωση πρέπει να διασφαλίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπό παραχώρηση συγκεκριμένου τμήματος του αιγιαλού, παραλίας και να μην βλάπτουν τον κύριο προορισμό του αιγιαλού, ως κοινόχρηστου αγαθού.
      Τι περιλαμβάνει η απλή χρήση;
      Η παραχώρηση χρήσης γίνεται αποκλειστικά για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού (όπως εκμίσθωση θαλασσίων μέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, ομπρελών, τραπεζιών και καθισμάτων, λειτουργία τροχήλατου – αυτοκινούμενου ή μη – αναψυκτηρίου κ.λπ.). Απαγορεύονται ζαρντινίερες, δάπεδα, περιφράγματα ξύλινα και μεγάλες τέντες πακτωμένες με μπετόν (δηλαδή σταθερές).
      Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των Δήμων στο χώρο αιγιαλού; Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση που αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά στοιχεία των χώρων αιγιαλού, παραλίας, καθώς και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα αυτών. Επιτρέπονται, αποκλειστικά προς διευκόλυνση της πρόσβασης και κυκλοφορίας των λουομένων και για την ασφάλεια αυτών κατά την παραμονή τους εντός των προαναφερθέντων κοινοχρήστων χώρων, κατασκευές μη μόνιμου χαρακτήρα. Οι Δήμοι έχουν την υποχρέωση να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων, την τοποθέτηση καλαίσθητων δοχείων απορριμμάτων και γενικά για την εξασφάλιση της καθαριότητας και της αισθητικής του χώρου της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου. Σε περίπτωση λουτρικής εγκατάστασης, υποχρεούνται σε πρόσληψη ναυαγοσωστών και τοποθέτηση κατάλληλων παρατηρητηρίων. Οι Δήμοι υποχρεούνται όταν διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί των κοινοχρήστων χώρων, να ενημερώνουν άμεσα τις αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες, προκειμένου αυτές να προβαίνουν στη λήψη μέτρων προστασίας. Σε περίπτωση μεταβίβασης του δικαιώματος παραχώρησης της απλής χρήσης από τον Δήμο σε επιχείρηση ο επιχειρηματίας καθίσταται συνυπεύθυνος στις ανωτέρω υποχρεώσεις. Οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να αναρτούν στην ιστοσελίδα τους τα στοιχεία κάθε παραχώρησης. Ποιοι είναι οι περιορισμοί-υποχρεώσεις-απαγορεύσεις στους επιχειρηματίες; α) Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση που αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά στοιχεία των χώρων αιγιαλού, παραλίας καθώς και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα αυτών.
      β) H παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας είναι δυνατή, για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, εφόσον εξασφαλίζεται η ελεύθερη διέλευση του κοινού και ανάλογα με τη σύσταση του εδάφους του αιγιαλού.
      γ) Η ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και των θαλάσσιων μέσων αναψυχής, μπορεί να καλύπτει μέχρι το 60% του παραχωρούμενου χώρου, με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων.
      δ) Για αιγιαλό, παραλία, που έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% του παραχωρούμενου χώρου και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο.
      ε) Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά 50% εκατέρωθεν των ορίων της.
      στ) Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των πέντε (5) μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας επιχείρησης και μέχρι τη λήξη τους.
      ζ) Οφείλουν να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων, την αισθητική του χώρου της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου, καθώς επίσης να μεριμνούν για τη λήψη μέτρων για την ασφάλεια των λουομένων και των διερχομένων στον παραχωρούμενο χώρο.
      Τι γίνεται όταν ο πολίτης διαπιστώσει επέκταση της επιχείρησης στην παραλία;
      Σε περίπτωση παραβίασης των ορίων της παραχώρησης επιτρέπεται στον χρήστη (επισκέπτη ή λουόμενο) του αιγιαλού, της παραλίας, η ελεύθερη χρήση του αυθαιρέτως ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης καταληφθέντος κοινόχρηστου χώρου.
      Ποιος είναι αρμόδιος να επιβάλει πρόστιμα στους καταστηματάρχες;
      Οι αστυνομικές και λιμενικές αρχές, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους, έχουν υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί των κοινοχρήστων χώρων, να ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες για τη λήψη μέτρων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
      Τι ισχύει με τις καντίνες στις παραλίες;
      Επιτρέπεται η τοποθέτηση τροχήλατων καντινών –αυτοκινούμενων ή μη- εφοδιασμένων, με σκοπό την εξυπηρέτηση αποκλειστικά και μόνο περαστικών, λουομένων και γενικά ατόμων που επισκέπτονται τους χώρους αυτούς παρασκευάζοντας και διαθέτοντας υπαίθρια τρόφιμα και ποτά, με τις εξής προϋποθέσεις:
      1) Να έχουν άδεια λειτουργίας.
      2) Να καταλαμβάνουν το πολύ 15 τ.μ.
      3) Να απέχουν, τουλάχιστον, 100 μέτρα από τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, κέντρα αναψυχής, κλπ).
      4) Να μην αναπτύσσουν τραπεζοκαθίσματα, διότι οφείλουν να σερβίρουν στον χώρο της καντίνας (στο όρθιο).
      5) Να μην τοποθετούν ηχητικά συστήματα και, σε κάθε περίπτωση, η παραγόμενη στάθμη θορύβου δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τα 50 ντεσιμπέλ σε οποιοδήποτε σημείο της παραχωρούμενης έκτασης των 15 τ.μ.
      6) Να μην έχουν προβολείς και γενικά έντονο φωτισμό.
      Επιτρέπονται τα beach bar;
      Οχι. Σύμφωνα με τη νομοθεσία δεν επιτρέπεται η τη λειτουργία beach bar, λόγω της φύσης τους, η οποία δεν συνάδει με τον κοινόχρηστο χαρακτήρα των παραλιών – αιγιαλών, αλλά και με το ευαίσθητο οικοσύστημα, που συνιστούν οι παραλίες και οι αιγιαλοί, καθώς και το ευρύτερο παράκτιο μέτωπο της χώρας, που ξεπερνά τη στενή ζώνη μίας διοικητικά καθορισμένης παραλίας. Εξάλλου απαγορεύεται η τοποθέτηση ηχητικών συστημάτων στο δημόσιο χώρο, οι προβολείς και τα φωτορυθμικά.
      Ποιοι είναι οι δικαιούχοι παραχώρησης δικαιώματος απλής χρήσης;
      Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρίες, εφόσον περιλαμβάνεται στους σκοπούς της για ιδία χρήση και χωρίς δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες). Ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό τους η άσκηση δραστηριοτήτων, που είναι συναφείς με την εξυπηρέτηση των λουομένων και την αναψυχή του κοινού και Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα. Επίσης μέχρι τις 31.10.2022, στα ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα που είναι όμορα προς τον αιγιαλό και την παραλία και τα οποία λειτουργούν νόμιμα, μπορεί να παραχωρείται με αντάλλαγμα η απλή χρήση αιγιαλού, παραλίας, χωρίς δημοπρασία. Πόση έκταση μπορεί να παραχωρείται σε όμορες επιχειρήσεις;
      Με βάση τον ισχύοντα νόμο το ανώτατο όριο μίσθωσης μιας παραλίας είναι 50% της έκτασής της και έως 100% σε περίπτωση ξενοδοχείων επάνω στον αιγιαλό. Το ανώτατο όριο σε εμβαδόν κάθε παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, είναι 500 τ.μ. Δεν ισχύει ο περιορισμός σε 500 τ.μ. του εμβαδού κάθε παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, για ξενοδοχεία και σύνθετα τουριστικά καταλύματα, που δραστηριοποιούνται σε χώρο όμορο του κοινοχρήστου και λειτουργούν νόμιμα. Ακόμα, εάν στον ίδιο αιγιαλό υπάρχουν περισσότερες παραχωρήσεις για την εκμίσθωση ομπρελών και καθισμάτων, πρέπει το 50% του συνολικού εμβαδού της παραλίας που θα μείνει ελεύθερο να είναι ισοκατανεμημένο σε όλο το μήκος του αιγιαλού, ώστε οι ανεξάρτητοι λουόμενοι να έχουν πρόσβαση στην παραλία από αρκετά σημεία και όχι μόνο από ένα. Οι όμορες επιχειρήσεις στον αιγιαλό πρέπει να αφήνουν ελεύθερη ζώνη τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εκατέρωθεν των ορίων της. Η έκταση της ελεύθερης ζώνης προσμετράται στο εμβαδόν παραχώρησης.
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τον τελευταίο χρόνο το Ελληνικό Κτηματολόγιο έχει αναπτύξει διάφορες εφαρμογές για την εξυπηρέτηση των ιδιοκτητών ακινήτων, μέσω του υπολογιστή τους, με στόχο να μη μετακινείται ο πολίτης και να μπορεί να εξυπηρετείται ακόμη κι αν βρίσκεται μακριά από το αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο.
      Επιμέλεια: Γραμματή Μπάκλατση
      Οι ηλεκτρονικές εφαρμογές αφορούν:
      α) στο κτηματολόγιο και ξεκινούν από το στάδιο της κτηματογράφησης μέχρι και την έκδοση κτηματολογικού φύλλου από τα κτηματολογικά γραφεία που λειτουργούν και
      β) στους Δασικούς Χάρτες, με τη δυνατότητα της ηλεκτρονικής αντίρρησης και παρακολούθησης της εξέλιξής τους.
      Οι ψηφιακές υπηρεσίες επεκτείνονται συνεχώς και για τους δικηγόρους και για μηχανικούς, που είναι οι άμεσα εμπλεκόμενοι επαγγελματίες με το κτηματολόγιο.
       Επίσης πολύ σημαντική εξέλιξη είναι και η ψηφιοποίηση του αρχείου των υποθηκοφυλακείων που ετοιμάζεται, η οποία θα παρέχει τη δυνατότητα πλήρους αναζήτησης συμβολαίων σε κάθε σημείο της χώρας διαδικτυακά, χωρίς απαίτηση για φυσική παρουσία.
      Ποιες υπηρεσίες παρέχονται στον πολίτη, μέσω εφαρμογών στον υπολογιστή; Οι Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες που παρέχονται στον πολίτη μέσω της ιστοσελίδας του κτηματολογίου https://www.ktimatologio.gr είναι:
      Αναζήτηση περιοχών (Ο.Τ.Α.) Μέσω της εφαρμογής αυτής είτε κάνοντας αναζήτηση με το όνομα της περιοχής, είτε κάνοντας αναζήτηση μέσω διαδραστικού χάρτη, ο πολίτης μπορεί να πληροφορηθεί τα εξής:
      Α) ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
      Αν έχει ξεκινήσει η κτηματογράφηση Αν λειτουργεί στην περιοχή γραφείο κτηματογράφησης, με τα στοιχεία του (διεύθυνση, email, ημέρες και ώρες λειτουργίας) Αν έχει ξεκινήσει η υποβολή δηλώσεων Εάν έξηξε η προθεσμία υποβολή δηλώσεων και συνεχίζεται η υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων και δηλώσεων νέων δικαιωμάτων Εάν έληξε η προθεσμία αιτήσεων διόρθωσης/ενστάσεις Αν λειτουργεί στην περιοχή Κτηματολογικό Γραφείο Β) ΔΑΣΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ
      Εάν στην περιοχή έχει κυρωθεί ο Δασικός Χάρτης Εάν στην περιοχή είναι σε εξέλιξη η Ανάρτηση του Δασικού Χάρτη  
      Εντοπισμός του ακινήτου μέσω κινητού Μπορεί ο πολίτης να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή μέσω κινητού τηλεφώνου στο οποίο έχει ενεργοποιήσει τη δυνατότητα χρήσης τοποθεσίας.
      Η εφαρμογή δίνει τη δυνατότητα να καταγράφει τις συντεταγμένες σημείων καθώς μετακινείται στο χάρτη. Όταν ολοκληρώσει την καταγραφή το σύνολο των συντεταγμένων θα αποσταλεί σε αρχείο στο email που θα δηλώσει ο πολίτης.
      Υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας Με την εφαρμογή αυτή μπορεί να δηλώσει με την χρήση των κωδικών taxisnet ό,τι περιλαμβάνει το έντυπο δήλωσης Δ2 (στοιχεία δηλούντων, στοιχεία ακινήτων, στοιχεία δικαιωμάτων και στοιχεία συνοδευτικών εγγράφων) και επιπλέον να εντοπίσει τα ακίνητα στα οποία αντιστοιχούν τα δηλούμενα δικαιώματα μέσω σύγχρονης εφαρμογής GIS σε ψηφιακές αεροφωτογραφίες του 2015-2016.
      Η υποβολή δήλωσης γίνεται χωρίς πρόστιμο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
      Εκτύπωση αποδεικτικού υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας Με την εφαρμογή αυτή παρέχεται η δυνατότητα με χρήση των κωδικών taxisnet εκτύπωσης Αποδεικτικού Υποβολής Δήλωσης στο Κτηματολόγιο. Αφορά στις δηλώσεις που έχουν υποβληθεί στο γραφείο κτηματογράφησης μετά την 2/7/2014 και έχει εξοφληθεί το οφειλόμενο πάγιο τέλος κτηματογράφησης. Επιπλέον, η δυνατότητα εκτύπωσης Αποδεικτικού Υποβολής Δήλωσης, αφορά όλες τις δηλώσεις που έχουν υποβληθεί ηλεκτρονικά – ανεξαρτήτως ημερομηνίας υποβολής – και έχουν ολοκληρωθεί ως προς την επεξεργασία τους.
      Προανάρτηση κτηματολογικών στοιχείων Με την διαδικασία της προανάρτησης ο πολίτης ενημερώνεται για τα στοιχεία της ιδιοκτησίας του, όπως αυτά τα κατέγραψε το κτηματολόγιο αρχικά, μετά από την επεξεργασία των δηλώσεων που υποβλήθηκαν και των πληροφοριών που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο της κτηματογράφησης και πριν τη διενέργεια της Ανάρτησης.
      Η προανάρτηση πραγματοποιείται σε ορισμένες περιοχές της χώρας και γίνεται σταδιακά και διαρκεί 45 ημέρες.
      Μέσω της εφαρμογής, οι δικαιούχοι με τη χρήση των κωδικών taxisnet, έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των δικαιωμάτων των ακινήτων τους, τα οποία δήλωσαν κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης.
      Σε περίπτωση που δεν συμφωνούν με κάποιο από τα καταγεγραμμένα στοιχεία, έχουν το δικαίωμα υποβολής αίτησης επανεξέτασης στοιχείων, ατελώς, εντός της προθεσμίας της προανάρτησης, με αποστολή της αίτησης με email στην ηλεκτρονική διεύθυνση που δίνετε. Μετά την ολοκλήρωση της προανάρτησης, θα ακολουθήσει η εξέταση των αιτήσεων επανεξέτασης στοιχείων που θα υποβληθούν, η αναμόρφωση των κτηματολογικών πινάκων και σε επόμενο στάδιο η διαδικασία της Ανάρτησης, για την οποία οι δικαιούχοι θα ενημερωθούν εκ νέου.
      Ανάρτηση - Αιτήσεις διόρθωσης Η ανάρτηση των περιοχών της χώρας γίνεται σταδιακά.
      Η υπηρεσία ενημέρωσης είναι διαθέσιμη μέχρι τη λήξη της ανάρτησης, που διαρκεί 4 μήνες.
      Με την εφαρμογή αυτή, όταν γίνει η ανάρτηση, μπορεί ο πολίτης με χρήση των κωδικών taxisnet να ελέγξει τα στοιχεία του ακινήτου του.
      Εάν είναι όλα σωστά, δεν απαιτείται καμία ενέργεια και απλά αποθηκεύει τα αρχεία αυτά στον υπολογιστή.
      Εάν διαπιστώσει σφάλματα και θέλει να τα διορθώσει τότε μπορεί να τα διορθώσει με δύο τρόπους, που είναι:
      Α) Αίτηση Διόρθωσης
      Αν υπάρχουν σοβαρά σφάλματα (πχ εμβαδόν γεωτεμαχίου, όρια ιδιοκτησίας, εκτοπισμός δικαιωμάτων άλλου δικαιούχου, πλήρους/ψιλής κυριότητας, επικαρπίας) υποβάλει αίτηση διόρθωσης, εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας, ψηφιακά, μέσω κωδικών TAXIS, επισυνάπτοντας τα ανάλογα έγγραφα που τεκμηριώνουν το αίτημά του και καταβάλλοντας 5 Ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών.
      Β) Αίτηση Διόρθωσης Προδήλου Σφάλματος
      Αν υπάρχουν προφανή (πρόδηλα) σφάλματα (πχ λάθος πατρώνυμο, αριθμός συμβολαίου, αριθμός μεταγραφής, όροφος ή εμβαδόν διηρημένης ιδιοκτησίας) υποβάλει ψηφιακά χωρίς κόστος αίτηση προδήλου σφάλματος, εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας.
      Εκδοση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου (ΠΚΑ) Με την έναρξη της Ανάρτησης, σε κάθε συναλλαγή που αφορά στα ακίνητα της περιοχής (π.χ. σύνταξη συμβολαίων, συζήτηση ενώπιων δικαστηρίου, καταχώριση στο Υποθηκοφυλακείο) είναι υποχρεωτική η επισύναψη Πιστοποιητικού Κτηματογραφούμενου Ακινήτου (ΠΚΑ).
      Για την υποβολή αίτησης έκδοσης ΠΚΑ καταβάλλει ο ιδιοκτήτης τέλος 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών και αμέσως μετά την πληρωμή εκδίδεται το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό μέσω της εφαρμογής.
      Τελικά στοιχεία κτηματογράφησης - Αρχικές εγγραφές Οποιος έχει υποβάλει Δήλωση Ιδιοκτησίας μπορεί, μέσω αυτής της εφαρμογής, να δει το αποτέλεσμα της κτηματογράφησης για τα ακίνητα που τον αφορούν. Είναι οι «ΑΡΧΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ» του Κτηματολογίου.
      Η πρόσβαση στην εφαρμογή πραγματοποιείται με την χρήση των προσωπικών κωδικών στο taxisnet.
      Επειδή σκοπός της εφαρμογής είναι μόνο ο πολίτης να λάβει γνώση της τελικής καταγραφής, τα εκτυπώσιμα στοιχεία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για οποιαδήποτε συναλλαγή.
      Ψηφιακή Εκδοση Πιστοποιητικών μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης Η υπηρεσία παρέχεται αποκλειστικά από τα Κτηματολογικά Γραφεία και Υποκαταστήματα του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» για τις περιοχές αρμοδιότητάς του. Για να παραγγείλει ο πολίτης πιστοποιητικά, υποβάλει αίτηση ηλεκτρονικά με χρήση κωδικών taxisnet.
      Μετά την πληρωμή θα τα παραλάβει σε ψηφιακή μορφή (pdf) και μπορεί να εκτυπώσει αντίτυπα για κάθε νόμιμη χρήση.
      Τα πιστοποιητικά που διατίθενται ηλεκτρονικά είναι:
      Πιστοποιητικό καταχώρισης εγγραπτέας πράξης Αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος Πιστοποιητικό κτηματολογικών εγγραφών αντικειμένου εγγραπτέων δικαιωμάτων Κτηματογραφικό διάγραμμα Για να ζητήσει και να παραλάβει κάποιο από τα παραπάνω:
      Εισέρχεται στην εφαρμογή με τους κωδικούς που έχει στο taxisnet. Επιλέγει «Νέα αίτηση πιστοποιητικού» και τον τύπο του πιστοποιητικού. Συμπληρώνει τα στοιχεία που του ζητά το σύστημα (π.χ. ΚΑΕΚ, ΚΓ, Αριθμό Εγγράφου) και υποβάλλει την αίτηση για να εκδοθεί το «Έντυπο οφειλής τελών». Πληρώνει εντός 7 ημερών το οφειλόμενο ποσό που αναγράφεται στο «Έντυπο Οφειλής τελών» μέσω των διαθέσιμων τρόπων πληρωμής. Παραλαμβάνει το πιστοποιητικό του που βρίσκεται στο φάκελο της ηλεκτρονικής του αίτησης.  
      Δασικοί Χάρτες Υποβολή Αντιρρήσεων και Προδήλων Σφαλμάτων Δασικών Χαρτών
      Από την εφαρμογή αυτή, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη.
      Για να υποβάλει κάποιος ηλεκτρονικά την Αντίρρησή του, εισέρχεται στην εφαρμογή χρησιμοποιώντας τους κωδικούς taxisnet.
      Για να υποβάλει κάποιος ηλεκτρονικά αίτηση διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος για τις περιοχές που έχει ξεκινήσει η διαδικασία, μεταβαίνει στην εφαρμογή «Αιτήσεις διόρθωσης προδήλου σφάλματος».
      Επίσης χωρίς κωδικούς taxisnet, ελεύθερα κάθε πολίτης έχει πρόσβαση στις παρακάτω ηλεκτρονικές υπηρεσίες
      Τρέχουσα Ανάρτηση Δασικών Χαρτών Προηγούμενες Αναρτήσεις Δασικών Χαρτών Κυρωμένους Δασικούς Χάρτες.  
      Πιστοποιητικά NATURA Μέσω της εφαρμογής αυτής, όλοι, πολίτες και φορείς, έχουν πλέον άμεση πρόσβαση στη γεωγραφική θέση και στα όρια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Νatura2000», σε εθνικό επίπεδο.
      Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης με τους κωδικούς taxisnet και έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού, με το οποίο βεβαιώνεται η εντός/εκτός ορίων μιας προστατευόμενης περιοχής θέση μιας συγκεκριμένης έκτασης ενδιαφέροντος ή γεωτεμαχίου με ΚΑΕΚ λειτουργούντος κτηματολογίου.
      Αλλες Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες και Προϊόντα Εκτός από την παρακολούθηση του ακινήτου σε σχέση με το κτηματολόγιο, ο πολίτης έχει τη δυνατότητα μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του κτηματολογίου να προβεί στις παρακάτω πράξεις:
      Θέαση Ορθοφωτογραφιών Γεωπύλη INSPIRE Ελληνικού Κτηματολογίου Αναζήτηση αεροφωτογραφιών Πανόραμα Natura 2000 Οι υπηρεσίες αυτές αναβαθμίζονται διαρκώς με επιπλέον δεδομένα και λειτουργίες. Για οποιαδήποτε πληροφορία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το Κτηματολόγιο οδεύει προς ολοκλήρωση και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας έχει περατωθεί η συλλογή των δηλώσεων ιδιοκτησίας και ακολουθεί η διαδικασία της ανάρτησης και στη συνέχεια η εγγραφή των αρχικών δικαιωμάτων. Το έργο του Κτηματολογίου είναι σύνθετο και απαιτεί αρχικά τη συνδρομή νομικού και τοπογράφου μελετητή, για να επιτυγχάνεται η σωστή καταγραφή της νομικής πληροφορίας του ακινήτου, καθώς και η ορθή τοποθέτηση των ορίων και του εμβαδού της.
      Το μεγάλο θέμα, όμως, που θα προκύψει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα είναι πώς θα επιλύονται τα προβλήματα μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και εφόσον ορισμένοι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν ότι έχει γίνει λανθασμένη εγγραφή των δικαιωμάτων τους και η ιδιοκτησία τους δεν έχει αποτυπωθεί ορθά.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών - δικηγόρων. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και διαπιστευμένοι μηχανικοί, οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Τι είναι η διαμεσολάβηση; Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Τι γίνεται αν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ ιδιοκτητών;  Σε αυτήν την περίπτωση είναι μονόδρομος η προσφυγή στη Δικαιοσύνη και σε 2ο βαθμό η υπόθεση παραπέμπεται στον Κτηματολογικό Εφέτη.
      Πότε ξεκινούν οι κτηματολογικές διαμεσολαβήσεις; Η έναρξη της υποχρέωσης προσφυγής σε αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης ορίζεται η 1η Απριλίου 2022 και ήδη έχουν ξεκινήσει από πιστοποιημένους φορείς τα σεμινάρια εκπαίδευσης των κτηματολογικών διαμεσολαβητών.
      Ποιος θα είναι κτηματολογικός διαμεσολαβητής; Οι διαμεσολαβητές θα εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Κτηματολογικών Διαμεσολαβητών, ανά Περιφέρεια Πρωτοδικείου από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, εφόσον παρακολουθήσουν πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας 20 ωρών, που θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο την κατάρτιση των συμμετεχόντων σε θέματα που αφορούν ιδίως το εμπράγματο δίκαιο, τους ν. 2308/1995 και ν. 2664/1998, την εκπαίδευση σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν την καταχώριση εγγραπτέων πράξεων στο Κτηματολόγιο και ιδίως στη διαδικασία και τις προϋποθέσεις διόρθωσης ανακριβούς πρώτης δήλωσης, και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο.
      Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται υποχρεωτικά η διαμεσολάβηση; Σύμφωνα με τις νέες νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της, ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Τι ακριβώς θα κάνει ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα αναλαμβάνει τις διορθώσεις που αφορούν την λανθασμένη καταγραφή του ακινήτου και θα συμβάλλει στην επίσπευση των διαδικασιών διόρθωσης και ενημέρωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα ελέγχεται από τον Φορέα του Κτηματολογίου, για τη διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης των καθηκόντων του.
      Ποιοι μηχανικοί θα μπορούν να διαπιστευτούν για τις εργασίες του κτηματολογίου; Η ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο αποκτάται με τη χορήγηση άδειας από τον υπεύθυνο φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», ο οποίος θα τηρεί ένα Ειδικό Μητρώο Διαπιστευμένων Μηχανικών. Την ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού δεν μπορούν να την αποκτήσουν μόνιμοι υπάλληλοι ή υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε φορείς του δημόσιου τομέα.
      Ποια είναι τα προσόντα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο; Για τη λήψη άδειας διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο και την εγγραφή στο μητρώο, ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τα ακόλουθα προσόντα:
      α) να διαθέτει πτυχίο ή δίπλωμα κλάδου μηχανικού Π.Ε. ή T.E. ή ισότιμο τίτλο αντίστοιχης ειδικότητας σχολών της αλλοδαπής, με αναγνωρισμένα επαγγελματικά προσόντα στην Ελλάδα και να είναι εγγεγραμμένος σε μητρώο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με επαγγελματικό δικαίωμα εκπόνησης τοπογραφικών μελετών/εργασιών,
      β) να διαθέτει τουλάχιστον τετραετή επαγγελματική εμπειρία σε τοπογραφικές εργασίες,
      γ) να έχει παρακολουθήσει εξειδικευμένα σεμινάρια που διενεργούνται με πιστοποίηση του Φορέα για τις διαδικασίες και τον έλεγχο γεωμετρικών μεταβολών στη χωρική κτηματολογική βάση και να διαθέτει βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης, και
      δ) να έχει διεκπεραιώσει ευδόκιμα εργασίες ηλεκτρονικής υποβολής ψηφιακών τοπογραφικών διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών στον υποδοχέα του Φορέα, σχετικά με τη διενέργεια χωρικών μεταβολών και να έχουν τύχει αποδοχής και επεξεργασίας από τον Φορέα.
      Ποιες εργασίες μπορεί να εκτελεί ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός αναλαμβάνει και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες:
      α) τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και της τεχνικής εισήγησης για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω εγγραπτέας προς καταχώριση πράξης ή τη διόρθωσή τους,
      β) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και δικαστικών αποφάσεων,
      γ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για τη γεωμετρική διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα, και
      δ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση στην κτηματολογική βάση διοικητικών πράξεων, όπως απαλλοτριώσεων, πράξεων εφαρμογής και αναδασμών.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών; Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών; Α) Αίτηση Διόρθωσης
      Β) Αντίγραφο του συμβολαίου
      Γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο
      Δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Πού οφείλονται τα προβλήματα στα εμβαδά και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου; Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. αγροτεμάχιο έκτασης δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στη σύσταση ενός νέου Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), που θα ονομάζεται Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΜΕΔΕ), περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό.
       
      Το συγκεκριμένο Ταμείο, θα έχει ως αντικείμενο την Εγγυοδοσία και Πιστοδοσία των ασφαλισμένων στον τομέα ΤΣΜΕΔΕ του τ. ΕΤΑΑ και την 1/1/2017 ορίζεται η έναρξη λειτουργίας του. Θα ακολουθήσει Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με βάση την οποία θα καθορίζονται με ακρίβεια η διάρθρωση του ΤΜΕΔΕ, οι αρμοδιότητες των οργανικών του μονάδων, οι κλάδοι από τους οποίους προέρχονται οι προϊστάμενοι αυτών, καθώς και κάθε άλλη σχετική με τη λειτουργία του λεπτομέρεια.
       
      Το ΤΜΕΔΕ θα διοικείται από πενταμελή Διοικούσα Επιτροπή, η οποία θα αποτελείται από δύο εκπροσώπους του ΤΕΕ, δύο εκπροσώπους που θα προτείνονται από τον ΣΑΤΕ, την ΠΕΣΕΔΕ, την ΠΕΔΜΕΔΕ, την ΠΕΔΜΗΕΔΕ και τον ΣΕΓΜ από κοινού και έναν υπάλληλο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του υπουργείου Εργασίας. Πρόεδρος ορίζεται ένα από τα παραπάνω μέλη. Η θητεία του προέδρου και της διοικούσας επιτροπής είναι τετραετής και δεν επιτρέπεται η εκλογή ή ο διορισμός τους για περισσότερες από τρεις συνεχείς θητείες. Σε περίπτωση λήξης της θητείας της Διοικούσας Επιτροπής, αυτή παρατείνεται αυτοδίκαια μέχρι του διορισμού νέων μελών, όχι όμως περισσότερο από τρίμηνο από τη λήξη της.
       
      Η υφιστάμενη κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου Διοικούσα Επιτροπή του ΤΣΜΕΔΕ/ΕΤΑΑ. διοικεί το ΤΜΕΔΕ μέχρι τη λήξη της προβλεπόμενης θητείας της. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, πόροι του ΤΜΕΔΕ αποτελούν οι πρόσοδοι από τις εν γένει δραστηριότητες Εγγυοδοσίας – Πιστοδοσίας αρμοδιότητας της τέως Διεύθυνσης Δ΄ Εγγυοδοσίας και Πιστοδοσίας του τέως τομέα ΤΣΜΕΔΕ σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
       
      Επισημαίνεται ότι τμήμα της περιουσίας του τέως τομέα ΤΣΜΕΔΕ μπορεί να μεταβιβαστεί στο ΤΜΕΔΕ με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κατόπιν οικονομικής μελέτης. Η περιουσία περιέρχεται στο ΤΜΕΔΕ από την ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του ως καθολικού διαδόχου του τέως τομέα ΤΣΜΕΔΕ, χωρίς την καταβολή φόρου, τέλους ή δικαιώματος υπέρ του Δημοσίου, Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλων προσώπων. Το προσωπικό που υπηρετεί στη Διεύθυνση Δ΄ Εγγυοδοσίας και Πιστοδοσίας του τομέα ΤΣΜΕΔΕ του ΕΤΑΑ αποτελεί από την 1.1.2017 προσωπικό του ΤΜΕΔΕ, διατηρώντας το σύνολο των δικαιωμάτων της προηγούμενης υπηρεσιακής τους κατάστασης.
       
      Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να μεταφέρεται σε αυτό προσωπικό από τον ΕΦΚΑ με συνεκτίμηση της αίτησης προτίμησης των υπαλλήλων. Με όμοια απόφαση δύναται να μεταφέρεται προσωπικό του ΤΜΕΔΕ στον ΕΦΚΑ.
       
      Πηγή:
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός σχεδίου, οι οποίοι για να χτίσουν σήμερα θα πρέπει το αγροτεμάχιό τους, όταν αυτό υφίσταται από το 2004 και μετά, να έχει ελάχιστο εμβαδό 4 στρέμματα και ελάχιστο πρόσωπο 25 μέτρα σε κοινόχρηστο δρόμο. Ομως για να αποδειχτεί ότι ο δρόμος είναι κοινόχρηστος προκύπτουν δυσκολίες κι αυτό συμβαίνει, γιατί το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει μέχρι σήμερα θεσμοθετήσει σχετική διαδικασία καθορισμού ενός δρόμου ως κοινόχρηστου εκτός σχεδίου.
      Το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο διότι το ΣτΕ με συνεχείς αποφάσεις του, τα τελευταία χρόνια, ακυρώνει διοικητικές πράξεις νομαρχών, δημάρχων και περιφερειαρχών που αναγνώρισαν δρόμους ως κοινόχρηστους και θεωρεί ότι η αρμοδιότητα αυτή ασκείται από το κράτος στο πλαίσιο ολοκληρωμένων πολεοδομικών σχεδίων, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού. Στο πρόβλημα προσπαθεί να δώσει λύση το Υπουργείο Περιβάλλοντος με το νέο νομοσχέδιο που επεξεργάζεται με θέμα τον Εκσυγχρονισμό της Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας. Συγκεκριμένα καθορίζει ποιοι δρόμοι εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών είναι δημοτικοί και με ποιες προϋποθέσεις θα οικοδομούνται τα παρόδια γήπεδα.
      Ποιοι δρόμοι είναι κοινόχρηστοι
      Κοινόχρηστοι δρόμοι είναι:
      1. Εθνικοί δρόμοι, που ορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα.
      2. Επαρχιακοί δρόμοι, που ορίζονται με απόφαση υπουργού Συγκοινωνιών.
      3. Δρόμοι που ενώνουν οικισμούς μεταξύ των και με διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές οδούς και αναγνωρίστηκαν ως κύριοι ή μοναδικοί, με απόφαση νομάρχη (πριν γίνει αιρετός).
      4. Δρόμοι στο όριο του σχεδίου πόλεως, που καθορίζονται με την κύρωση της πολεοδομικής μελέτης και έχουν τεθεί σε κοινή χρήση.
      5. Δρόμοι που επιτρέπουν την πρόσβαση σε ακτές, αρχαιολογικούς χώρους, σημαντικά δημόσια έργα.
      6. Δρόμοι προϋφιστάμενοι του 1923.
      7. Δρόμοι που έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με οιανδήποτε νόμιμο τρόπο.
      Ποιοι δρόμοι είναι δημοτικοί σύμφωνα με τις προτεινόμενες νέες διατάξεις
      Δημοτικοί είναι οι δρόμοι που εξυπηρετούν τις κάθε είδους ανάγκες οδικών μετακινήσεων ενός δήμου ή δημοτικής ενότητας, εντός των ορίων τους.
      Οι ανάγκες αυτές αφορούν, κυρίως, στις συνδέσεις μεταξύ οικισμών, οργανωμένων υποδοχέων, άλλων σημαντικών συγκεντρώσεων δραστηριοτήτων και μεγάλων εγκαταστάσεων, κοινοχρήστων χώρων και σημαντικών τοποσήμων. Αφορούν επίσης στις συνδέσεις με δημοτικούς όμορων δήμων και δημοτικών κοινοτήτων ή με εθνικές και επαρχιακές οδούς.
      Ποιες είναι οι νέες κατηγορίες δημοτικών οδών
      Οι δημοτικές οδοί διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
      1. Δημοτικές οδοί κατηγορίας Α
      2. Δημοτικές οδοί κατηγορίας Β
      Ποια η διαφορά μεταξύ δημοτικών οδών
      Α και δημοτικών οδών Β Οι δημοτικές οδοί κατηγορίας Α:
      α) Παρέχουν δικαίωμα προσώπου για τη δόμηση σε παρόδια γήπεδα.
      β) Χαρακτηρίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από ειδική μελέτη και ύστερα από γνώμη του οικείου ΣΥΠΟΘΑ.
      γ) Οδοί που προϋφίστανται του έτους 1923 στην εκτός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου περιοχή, εκτός των οριοθετημένων οικισμών και εκτός των οικισμών που προϋφίστανται του 1923 μπορούν, με το ίδιο διάταγμα και την ίδια διαδικασία, να χαρακτηρίζονται ως δημοτικές οδοί κατηγορίας Α.
      δ) Οι δημοτικές οδοί κατηγορίας Α μπορούν να καθορίζονται με τη διαδικασία και τα προεδρικά διατάγματα έγκρισης Τοπικών ή Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, χωρίς να απαιτείται ειδικότερη γνώμη του ΣΥΠΟΘΑ.
      Οι δημοτικές οδοί κατηγορίας Β:
      α) Συνδέουν οδούς κατηγορίας Α, ή επαρχιακές ή εθνικές, με οργανωμένους υποδοχείς.
      β) Λειτουργούν ως δίοδοι που παρέχουν δικαίωμα προσώπου σε οργανωμένους υποδοχείς.
      γ) Δεν παρέχουν δικαίωμα προσώπου στα υπόλοιπα παρόδια γήπεδα.
      δ) Χαρακτηρίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από ειδική μελέτη και ύστερα από γνώμη του οικείου ΣΥΠΟΘΑ.
      ε) Οι δημοτικές οδοί κατηγορίας Β μπορούν να καθορίζονται με τη διαδικασία και τα προεδρικά διατάγματα έγκρισης Τοπικών ή Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, χωρίς να απαιτείται ειδικότερη γνώμη του ΣΥΠΟΘΑ.
      Ποια τα χαρακτηριστικά των νέων δημοτικών οδών μετά την ψήφιση του νόμου
      Οι δημοτικές οδοί θα πρέπει να έχουν:
      - Πλάτος τουλάχιστον έξι μέτρα, αν είναι κατηγορίας Α
      - Πλάτος τουλάχιστον πέντε μέτρα αν είναι κατηγορίας Β
      - Δύο παράλληλες οδοί που έχουν κοινά σημεία αφετηρίας και τερματισμού και αντίθετη μεταξύ τους φορά αποτελούν ενιαία δημοτική οδό κατηγορίας Α, εφόσον η κάθε μία από τις δύο οδούς έχει πλάτος τουλάχιστον τεσσάρων μέτρων ή ενιαία δημοτική οδό Β, εφόσον η κάθε μία από τις δύο οδούς έχει πλάτος τουλάχιστον τριάμισι (3,5) μέτρων.
      - Είναι δυνατός ο χαρακτηρισμός οδών ως δημοτικών, ακόμη και προτού διαμορφωθούν το ελάχιστο πλάτος και τα λοιπά γεωμετρικά χαρακτηριστικά της οδού, αλλά οι έννομες συνέπειες ως προς το δικαίωμα δόμησης που συναρτάται με την ύπαρξη προσώπου ενός γηπέδου επί των οδών αυτών, επέρχονται μόλις διαμορφωθούν το ελάχιστο πλάτος και τα λοιπά αναγκαία γεωμετρικά χαρακτηριστικά και εκδοθεί σχετική διαπιστωτική πράξη του οικείου συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      - Με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται οι προδιαγραφές και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τον σχεδιασμό και τον χαρακτηρισμό δημοτικών οδών.
      Πώς μπορώ να ξέρω με σιγουριά ότι ο δρόμος είναι κοινόχρηστος, για να αγοράσω αγροτεμάχιο και να προβώ σε έκδοση οικοδομικής άδειας
      Με νόμο του 2011 και στη συνέχεια του 2014, προβλέπεται η έκδοση προεδρικού διατάγματος από τον υπουργό Περιβάλλοντος, με το οποίο θα καθορίζεται συγκεκριμένα η έννοια του κοινόχρηστου δρόμου, για να μπορούν οι ιδιώτες μηχανικοί και οι κατά τόπους πολεοδομίες να εξετάσουν την αρτιότητα και οικοδομησιμότητα ιδιοκτησιών εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού που έχουν πρόσωπο σε δρόμους και να γίνονται ασφαλείς μεταβιβάσεις. Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει η διαδικασία καθορισμού ενός δρόμου ως κοινόχρηστου εκτός σχεδίου. Επομένως αν αποδεδειγμένα δεν προκύπτει ότι ο δρόμος προϋφίσταται του 1923 ή δεν έγινε με νόμιμο τρόπο, τότε υπάρχει κίνδυνος να μην είναι δυνατόν να εκδοθεί η οικοδομική άδεια. Για ασφάλεια θα πρέπει να περιμένετε την ψήφιση του νέου νόμου και την ολοκλήρωση του Τοπικού Χωρικού Σχεδίου της περιοχής με το οποίο θα χαρακτηριστούν οι δημοτικοί δρόμοι.
      Δεν ισχύει βεβαίωση του Δήμου, που αναγνωρίζει τον δρόμο ως κοινόχρηστο;
      Οχι. Δεν έχουν την αρμοδιότητα οι Δήμοι ή οι πρώην κοινότητες να αναγνωρίζουν ή να διαπιστώνουν ότι υφίσταται κοινόχρηστος δρόμος εκτός σχεδίου. Σύμφωνα με νομολογία του ΣτΕ, μπορούν ιδιοκτήτες ακινήτων να προσφύγουν στα αρμόδια δικαστήρια και να ζητήσουν την προστασία των δικαιωμάτων τους, αμφισβητώντας ότι υφίσταται δρόμος που διέρχεται από τα ακίνητά τους.
      Μπορεί ο Δήμος να διανοίξει δρόμο και να τον θέσει σε κοινή χρήση;
      Οχι . Το οδικό δίκτυο ενός Δήμου δεν αποτελεί τοπική του υπόθεση διότι συνδέεται με το υπόλοιπο δίκτυο της χώρας καθώς και με το γεωσύστημα του φυσικού χώρου. Κάθε πράξη διαχείρισης του οδικού δικτύου από τον δήμο για την εξυπηρέτηση τοπικών αναγκών όπως διάνοιξη, διαπλάτυνση και κατάργηση δρόμων, δεν είναι νόμιμη.
      Υπάρχουν δρόμοι εκτός σχεδίου, που διανοίχτηκαν από τους Δήμους και τις παλιές κοινότητες, έχουν περάσει ΔΕΗ,ΟΤΕ, δημοτικός φωτισμός και ύδρευση και έχουν ασφαλτοστρωθεί. Αυτοί δηλαδή δεν θεωρούνται κοινόχρηστοι;
      Πράγματι υπάρχουν πολλοί δρόμοι, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως κοινόχρηστοι «εν τοις πράγμασι», είναι ασφαλτοστρωμένοι και διέρχονται μέσω αυτών κοινόχρηστα δίκτυα, συντηρούνται από τις τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων, είναι διακριτοί σε χάρτες, έχουν ΚΑΕΚ δρόμου σε περιοχές με Κτηματολόγιο κλπ, όμως δεν έχουν την «πολεοδομική νομιμότητα» και δεν θεωρούνται κοινόχρηστοι εάν δεν αποδειχθεί ότι διανοίχτηκαν με νόμιμο τρόπο.
      Ο δρόμος, που περνά μπροστά από το χωράφι μου, δεν είναι κοινόχρηστος. Μπορώ τώρα να τον φράξω και να τον κλείσω;
      Οι αγροτικοί δρόμοι, που δεν αποτελούν κοινόχρηστα πράγματα, αλλά δημιουργήθηκαν με συνεισφορά των ιδιοκτητών των όμορων ακινήτων για την εξυπηρέτηση τους, παραμένουν στην κυριότητα εκείνων οι οποίοι συνεισέφεραν για τη δημιουργία τους και αποβλέπει στην εξυπηρέτηση των ιδίων.
      Σε περίπτωση (κάτι το συνηθισμένο) που δεν έγινε μονομερής συμβολαιογραφική δήλωση παραίτησης δικαιωμάτων κυριότητας, οι παρόδιοι ιδιοκτήτες μπορούν να αποφασίσουν χωρίς δυνατότητα αντιδράσεως από την πολιτεία ή οποιοδήποτε τρίτο για την κατάργησή τους.
      Εδώ και 30 χρόνια, για να φτάσω στο χωράφι μου, διέρχομαι από αγροτικό δρόμο ιδιωτικό και ο ιδιοκτήτης μού λέει ότι του ανήκει και θα τον κλείσει. Εχει αυτό το δικαίωμα;
      Ο δρόμος που είναι ιδιωτικός, σε περίπτωση που χρησιμοποιείται από τρίτους, θεωρείται απλώς δουλεία. Από τη στιγμή που εσείς διέρχεστε συνεχώς και αδιαλείπτως επί 20ετίας από αυτόν τον δρόμο και δεν έχετε άλλη πρόσβαση, τότε μπορείτε να ζητήσετε από το δικαστήριο την επιβολή δουλείας διόδου, έναντι αποζημιώσεως
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη επιχειρηματική κίνηση, σχετικά με τη μετατροπή κτιρίων σε ξενοδοχειακά καταλύματα που επιτρέπουν την ελεύθερη διαμόρφωση φιλόξενων, βιώσιμων και αισθητικά άρτιων χώρων, που γίνονται ευχάριστα αποδεκτοί από το τουριστικό κοινό. Πολλά κτίρια που αναπλάθονται είναι ιστορικά κτίρια, διατηρητέα, κτίρια σε παραδοσιακούς οικισμούς, άλλα και κτίρια ειδικών χρήσεων όπως: βιοτεχνίες, κτίρια γραφείων που για διάφορους λόγους δεν λειτουργούν και πλέον επαναχρησιμοποιούνται μετά την μετατροπή τους σε ξενοδοχειακά καταλύματα. Μάλιστα το κράτος μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το πρόγραμμα «Πράσινος Αγροτουρισμός», δίνει επιχορήγηση μέχρι 50% για ίδρυση τουριστικών καταλυμάτων όπως τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία, με βασική προϋπόθεση να προσφέρουν διατροφή και προϊόντα αγροδιατροφής στους επισκέπτες, εντός του χώρου εγκατάστασης ή και στον τόπο παροχής υπηρεσιών βιωματικού τουρισμού της επιχείρησης. Οι κατάθεση των αιτήσεων ξεκίνησε τον Ιούλιο και λήγει τις 30 Σεπτεμβρίου 2022.
      Ποια τουριστικά καταλύματα μπορούν να επιδοτηθούν;
      -Ξενοδοχεία κλασικού τύπου 5, 4 ή 3 αστέρων, ελάχιστης δυναμικότητας 10 δωματίων και 20 κλινών,
      -Ξενοδοχεία τύπου επιπλωμένων δωματίων 5 ή 4 αστέρων, ελάχιστης δυναμικότητας 30 κλινών,
      -Ενοικιαζόμενα δωμάτια 4 κλειδιών, ελάχιστης δυναμικότητας 5 δωματίων και 10 κλινών,
      -Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα διαμερίσματα 4 κλειδιών, ελάχιστης δυναμικότητας 5 δωματίων και 10 κλινών
      -Τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες μεμονωμένες ή σε σειρά ή σε συγκρότημα, μονώροφες ή διώροφες μονοκατοικίες που έχουν αυτοτέλεια λειτουργίας, ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση η κάθε μια και iδιωτικότητα, ελάχιστων διαστάσεων
      - μονόχωρες 40 τ.μ. και
      -δύο κύριων χώρων 60 τ.μ.
      Τι θεωρείται ως Επιχείρηση Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Δωματίων - Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ);
      Ως ΕΕΔΔ, ορίζονται οι εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή και σε διαμερίσματα ενός ή περισσοτέρων χώρων με λουτρό και αποτελούν μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Αναπτύσσονται σε συγκροτήματα μέχρι 30 δωματίων, λαμβανομένων υπόψη στον υπολογισμό των υπνοδωματίων και των καθιστικών, εφόσον σε αυτά εκμισθώνονται κλίνες. Επίσης μπορούν να αναπτύσσονται και σε κτήρια αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (παραδοσιακοί ξενώνες).
      Πώς καθορίζεται η δυναμικότητα του κάθε καταλύματος;
      Η δυναμικότητα σε κλίνες των δωματίων υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του χώρου, σύμφωνα με τον θεσμοθετημένο πίνακα κατάταξης του υπουργείου Τουρισμού και δεν μπορεί να ξεπερνά τις τέσσερις (4) κλίνες ανά δωμάτιο. Στα διαμερίσματα είναι δυνατή η εκμίσθωση έως δύο (2) το πολύ κλινών στο χώρο του καθιστικού, εφόσον δηλώνεται σχετικώς από τον επιχειρηματία και εφόσον καλύπτονται τα απαιτούμενα τετραγωνικά μέτρα.
      Ποια είναι τα κριτήρια για την κατάταξη σε κλειδιά;
      Τα κριτήρια με τα οποία γίνεται η κατάταξη σε κλειδιά, είναι τα εξης στοιχεία:
      Α) Οι ελάχιστες επιφάνειες του κάθε χώρου (δωμάτια, καθιστικό, λουτρό, κοινόχρηστος χώρος)
      Β) Τα χαρακτηριστικά του κτιρίου/επιχείρησης, όπως, εάν είναι παραδοσιακός ξενώνας ή εάν διαθέτει χώρο εστιατορίου, στάθμευση, συναγερμό, γυμναστήριο/sauna, Jacuzzi, ασανσέρ, παιδότοπο, πρόσβαση σε ΑμεΑ κ.α.
      Γ) Τα χαρακτηριστικά του δωματίου, π.χ. εάν διαθέτει: παράθυρο/μπαλκονόπορτα, σίτες, θέρμανση, air condition, τζάκι, κήπο, βεράντα κ.α.
      Δ) Ο εξοπλισμός δωματίου/διαμερίσματος, π.χ. εάν διαθέτει: επαρκή εξοπλισμό επίπλωσης, κρεμάστρες, φώτα ασφαλείας, στρώματα, τηλέφωνα πρώτης ανάγκης, ειδικούς καταλόγους σε σύστημα Braille, Internet, δορυφορική τηλεόραση, χρηματοκιβώτιο, σίδερο, πλυντήριο ρούχων κ.α.
      Ε) Οι υπηρεσίες και οι παροχές της επιχείρησης, όπως εάν διαθέτει: ζεστό νερό, συχνό καθαρισμό και αλλαγή σε σεντόνια και πετσέτες, μεταφορά αποσκευών, website, room service, on line booking κ.αλ.
      ΣΤ) Ο εξοπλισμός του μπάνιου (πιστολάκι, ντουζιέρα/ μπανιέρα, υδρομασάζ, κ.α.)
      Ζ) Ο εξοπλισμός κουζίνας διαμερίσματος/studio (κουζίνα, απορροφητήρα, ψυγείο, βραστήρα, τοστιέρα, φούρνο μικροκυμάτων, καφετιέρα)
      Η) Αναψυχή (πισίνα, παιδική πισίνα γυμναστήριο)
      Θ) Διάφορα (διαδικασία απεντόμωσης, στολές προσωπικού, γνώση αγγλικής, ηλιακό, Φ/Β, κ.α.)
      Ι) Ειδικές Πιστοποιήσεις (ISO 9001, Καλάθι πρωινού με τοπικά προϊόντα, κ.α. πρότυπα).
      Ποιοι μπορούν να επιδοτηθούν;
      Δικαιούχοι δύνανται να κριθούν όλα τα νομικά πρόσωπα είτε ανήκουν στις ΜΜΕ, είτε στις μεγάλες επιχειρήσεις, εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
      α) Προσφέρουν διατροφή και προϊόντα αγροδιατροφής στους επισκέπτες, εντός του χώρου εγκατάστασης ή και στον τόπο παροχής υπηρεσιών βιωματικού τουρισμού της επιχείρησης.
      β) Οι α’ ύλες προέρχονται:
      αα) Από συμβολαιακή γεωργία σε ποσοστό κατ’ ελάχιστον 60% κατ’ έτος, ή
      ββ) Από καθετοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας σε ποσοστό κατ’ ελάχιστον 60% κατ’ έτος
      Δεν δύνανται να κριθούν δικαιούχοι πρόσωπα που λειτουργούν υπό τη μορφή της εταιρείας αστικού δικαίου, με εξαίρεση τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις. Δεν δύνανται να κριθούν ως δικαιούχοι οι νομικές μορφές της κοινοπραξίας. Ποια είναι τα ποσά ενίσχυσης; Τα όρια του αιτούμενου προϋπολογισμού κάθε αίτησης χρηματοδότησης εξαρτώνται από το μέγεθος της επιχείρησης και είναι τα ακόλουθα:
      1)  Για πολύ μικρές – μικρές – μεσαίες επιχειρήσεις: ο κατώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι 500.000,00 Ευρώ και ο Ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι 7.500.000€.
      2)  Για μεγάλες επιχειρήσεις: ο κατώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι 500.000€ και ο Ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι 12.500.000€.
      Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες;
      Μέσω του προγράμματος ενισχύονται επενδύσεις που έχουν εύλογο κόστος υλοποίησης και πρέπει να τεκμηριώνονται εγγράφως με σαφή, συγκεκριμένο και επικαιροποιημένο τρόπο στην υποβαλλόμενη οικονομοτεχνική μελέτη.
      Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν σε:
      α) Κατασκευή ή εκσυγχρονισμό ακινήτων.
      β) Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας.
      γ) Οχήματα με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές Α΄ υλών και προϊόντων (έτοιμων και ημι- έτοιμων), εντός του χώρου της μονάδας. Επιλέξιμα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών CO2 και τα οχήματα που εκπέμπουν CO2 μικρότερο των 50g/Km.
      δ) Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων στο βαθμό που εξυπηρετεί την λειτουργία της μονάδας.
      ε) Δαπάνες εξοπλισμού μηχανοργάνωσης της επιχείρησης (όπως αγορά τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακών μηχανημάτων, φωτοτυπικών, συστημάτων ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστημάτων πυροσβεστικής προστασίας εγκαταστάσεων). Στον εξοπλισμό μηχανοργάνωσης συμπεριλαμβάνονται και οι δαπάνες για απομακρυσμένη και έξυπνη διαχείριση με την εγκατάσταση συστημάτων τηλε-ελέγχου καθώς και κάθε άλλη επένδυση η οποία οδηγεί σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων.
      στ)Δαπάνες για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.
      ζ) Αυλες δαπάνες όπως απόκτηση λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων (συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων)/Τεχνικές προδιαγραφές και σχεδιασμός προϊόντων/Έρευνες αγοράς/Εταιρική ταυτότητα & branding (logos, εταιρικές παρουσιάσεις κ.λπ.)/Σχεδιασμός προωθητικών ενεργειών και υλικού για εταιρείες και προϊόντα. Επιπλέον, επιλέξιμα είναι η απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP, BRC Global Standards, IFS Food Standard, GLOBALG.A.P. κ.λπ.) τα οποία εξασφαλίζουν στον καταναλωτή την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνει.
      η) Τα άυλα στοιχεία ενεργητικού είναι επιλέξιμα για τον υπολογισμό των επενδυτικών δαπανών, εφόσον χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην επιχειρηματική εγκατάσταση που λαμβάνει την ενίσχυση, είναι αποσβεστέα, αγοράζονται σύμφωνα με τους όρους της αγοράς από τρίτους που δεν έχουν σχέση με τον αγοραστή και περιλαμβάνονται στα στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης στην οποία χορηγείται η ενίσχυση και παραμένουν συνδεδεμένα με το έργο για το οποίο χορηγείται η ενίσχυση επί τουλάχιστον πέντε έτη ή τρία έτη στην περίπτωση των ΜΜΕ.
      - Δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων
      α) Ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ΜμΕ
       Οι επιλέξιμες δαπάνες συνίστανται στο κόστος των συμβουλευτικών υπηρεσιών που παρέχονται από εξωτερικούς συμβούλους.
       Οι εν λόγω υπηρεσίες δεν πρέπει να αποτελούν συνεχή ή περιοδική δραστηριότητα ούτε να συνδέονται με τις συνήθεις λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης, όπως τακτικές υπηρεσίες παροχής φορολογικών και νομικών συμβουλών ή διαφημιστικές υπηρεσίες
      β) Ενισχύσεις για συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις
       Επιλέξιμες οι δαπάνες συμμετοχής σε οποιαδήποτε εμπορική έκθεση (μίσθωσης, εγκατάστασης και διαχείρισης περιπτέρου).
      γ) Επενδυτικές ενισχύσεις για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
       Οι επενδύεις σε ΑΠΕ, περιλαμβανομένης της ηλιακής ενέργειας, θα στηρίζονται σε σχετική μελέτη ενεργειακών απαιτήσεων και στην οποία γίνεται ανάλυση του ποσοστού κάλυψης των αναγκών λειτουργίας της επιχείρησης του δικαιούχου.
       Οι ενισχυόμενες επενδύσεις χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιώσιμων βιοκαυσίμων που δεν είναι βασιζόμενα σε εδώδιμα φυτά.
      Οι ενισχύσεις χορηγούνται μόνο σε νέες εγκαταστάσεις ΑΠΕ.
      Ποια η διάρκεια υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων;
      Η διάρκεια υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων ορίζεται σε 18 μήνες με δυνατότητα παράτασης έξι (6) μηνών, που θα χορηγείται, είτε για λόγους ανωτέρας βίας, είτε κατόπιν ειδικής αιτιολόγησης. Σε κάθε περίπτωση η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της τελευταίας αίτησης καταβολής της ενίσχυσης δεν ξεπερνά την 31η Μαΐου 2025.
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πολίτης σήμερα, όταν αποφασίζει να πουλήσει, να κάνει γονική παροχή ή δωρεά ή ακόμα και να αποδεχθεί την κληρονομιά ενός ακινήτου είναι η γραφειοκρατία για τη συλλογή των απαραίτητων δικαιολογητικών.
      Η μεταβίβαση ενός ακινήτου είναι μια διαδικασία που απαιτεί τη συγκέντρωση πολλών δικαιολογητικών καθώς και ένα σύνολο διαδικαστικών ενεργειών με τη συνδρομή διαφόρων επαγγελματιών όπως: του συμβολαιογράφου, του μηχανικού, του λογιστή και του δικηγόρου.
      Σήμερα η υπογραφή ενός συμβολαίου, είναι μια απαιτητική και χρονοβόρα διαδικασία και παρόλες τις προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια για ψηφιακό εκσυγχρονισμό και απλοποίηση της διαδικασίας, η γραφειοκρατία συνεχώς αυξάνεται και για τον πολίτη και για τους επαγγελματίες που συμμετέχουν στην έκδοση των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται ο απαιτούμενος χρόνος, οι αμοιβές και η ταλαιπωρία του πολίτη.
      Η παρουσία του συμβολαιογράφου για τη μεταβίβαση ενός ακινήτου είναι υποχρεωτική από το νόμο. Εκείνος είναι που διαχειρίζεται τη συλλογή των απαραίτητων εγγράφων, για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης και βέβαια είναι ο υπεύθυνος σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης.
      Ομως ο ρόλος του μηχανικού είναι εξίσου σημαντικός, διότι είναι εκείνος που θα βοηθήσει τον ενδιαφερόμενο να συλλέξει τα δικαιολογητικά τα οποία σχετίζονται με τον τεχνικό έλεγχο του ακινήτου και να βεβαιώσει στη συνέχεια τη νομιμότητα του ακινήτου με την έκδκωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
      Για αυτό τον λόγο, καλό θα είναι αυτός που επιθυμεί να προβεί σε μια μεταβίβαση, να απευθυνθεί πριν ξεκινήσει τη διαδικασία, σε ένα μηχανικό για τον απαιτούμενο τεχνικό έλεγχο του ακινήτου. Ετσι μπορεί να ενημερωθεί έγκυρα και έγκαιρα για τις ενέργειες που πρέπει να ακολουθήσει, προκειμένου να συγκεντρώσει τα απαραίτητα έγγραφα το συντομότερο δυνατό για να εξασφαλίσει την τεχνική και νομική καταλληλότητα του ακινήτου του.
      Ποια είναι τα βασικά δικαιολογητικά για τη μεταβίβαση ενός ακινήτου;
      Τα βασικά δικαιολογητικά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης ενός ακινήτου στην περίπτωση της αγοραπωλησίας είναι τα εξής:
      1.Τίτλος ιδιοκτησίας/κτήσης
      2.Οικοδομική άδεια ή Αδεια οικοδομής σε περίπτωση που το ακίνητο έχει κτίσμα/διαμέρισμα κλπ.
      3.Φωτοτυπίες ταυτοτήτων των συμβαλλόμενων μερών, ΑΦΜ και Δ.Ο.Υ. Εισοδήματος
      Σε περίπτωση που γίνεται μεταβίβαση λόγω γονικής παροχής, δωρεάς ή λόγω αποδοχής κληρονομίας τα δικαιολογητικά διαφοροποιούνται ανάλογα με την περίπτωση.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά μεταβίβασης ακινήτου από τον Μηχανικό Τοπογραφικό διάγραμμα πρόσφατο του ακινήτου
      1. Πρόκειται για διάγραμμα που απεικονίζει την πλήρη και λεπτομερή αποτύπωση του οικοπέδου/γεωτεμαχίου (σε περίπτωση που αγοράζει κανείς οικόπεδο), με τα υφιστάμενα κτίσματα και εμφανίζει όρια του γεωτεμαχίου, μοναδιαία αρίθμηση κορυφών οικοπέδου, πίνακας συν/νων των κορυφών αυτών σε ΕΓΣΑ ’87 και διαστάσεις ορίων οικοπέδου/γεωτεμαχίου και κτισμάτων. Εφόσον υφίστανται ή δημιουργούνται κάθετες/οριζόντιες ιδιοκτησίες (διαμερίσματα) απεικονίζονται και τα όρια αποκλειστικής χρήσης και πίνακας καθέτων/οριζοντίων ιδιοκτησιών, καθώς επίσης και δήλωση του συντάξαντος αυτό μηχανικού περί αρτιότητας κλπ.
      Δεν απαιτείται το τοπογραφικό διάγραμμα σε ορισμένες περιπτώσεις όπως: για ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού, για τα οποία έχει γίνει κατά το παρελθόν συμβολαιογραφική πράξη σύστασης οριζοντίων/καθέτων ιδιοκτησιών ή έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, για ακίνητα που προέρχονται από αναδασμό και διανομή, εφόσον η αντικειμενική αξία τους δεν υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ, εξαιρουμένων αυτών που βρίσκονται εντός Ζ.Ο.Ε., για μη άρτια και οικοδομήσιμα αγροτεμάχια κλπ.
      2.Οικοδομική άδεια ή Αδεια οικοδομής
      Η οικοδομική άδεια ή αλλιώς άδεια οικοδομής, είναι το έγγραφο το οποίο πιστοποιεί τη νόμιμη έγκριση της Πολεοδομίας για την προσθήκη ή ανέγερση νέας κατασκευής. Οποιαδήποτε κατασκευή χωρίς την έκδοση οικοδομικής άδειας θεωρείται αυθαίρετη, Μάλιστα, τα ακίνητα με αδήλωτες αυθαίρετες κατασκευές, είναι αδύνατον να μεταβιβαστούν. Συνεπώς, σε περίπτωση μεταβίβασης απαιτείται το επικυρωμένο αντίγραφο της εκδοθείσας άδειας που επιτρέπει την εκτέλεση πολεοδομικών εργασιών.
      3.Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου
      Από τη 01/04/2022, για την ολοκλήρωση των μεταβιβάσεων ακινήτων είναι υποχρεωτική η έκδοση ΗΤΚ.
      Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι ένας «ψηφιακός φάκελος» που περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες ενός οικοπέδου ή αγροτεμαχίου, ενός κτιρίου ή μιας αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας, πχ. διαμέρισμα σε πολυκατοικία. Η ΗΤΚ συμπληρώνεται από τον μηχανικό και ουσιαστικά περιλαμβάνει τοπογραφικό διάγραμμα, την οικοδομική άδεια, τα σχέδια κάτοψης, τον πίνακα χιλιοστών, τις δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, το ΠΕΑ κ.α.
      4.Εγγραφο περαίωσης διαδικασίας ρύθμισης του ακινήτου
      Το έγγραφο περαίωσης διαδικασίας ρύθμισης ακινήτου απαιτείται στην περίπτωση ύπαρξης αυθαιρεσιών. Εκδίδεται από τον μηχανικό ως ξεχωριστό έγγραφο και ουσιαστικά, πιστοποιείται ότι οι αυθαίρετες κατασκευές έχουν τακτοποιηθεί και πως τα αντίστοιχα πρόστιμα έχουν καταβληθεί.
      5.Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης
      Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) είναι το έγγραφο που κατατάσσει τα ακίνητα σε ενεργειακές κατηγορίες. Η κατάταξη πραγματοποιείται σε μια κλίμακα από το Α έως το Η, αντιπροσωπευτική της ενεργειακής κατάστασης του ακινήτου. Tο πιστοποιητικό υποδεικνύει την ενεργειακή κλάση του ακινήτου και είναι απαραίτητο για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης ακίνητης ιδιοκτησίας.
      Ποια είναι τα προβλήματα κατά τη συλλογή των δικαιολογητικών από τον μηχανικό;
      Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η μη ψηφιοποίηση των φακέλων οικοδομικών αδειών από τις πολεοδομίες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καθυστερεί για πολλούς μήνες η εξεύρεση των φακέλων στα αρχεία της αρμόδιας πολεοδομίας.
      Επίσης πολλοί φάκελοι αδειών έχουν χαθεί από τα αρχεία πολεοδομίας και θα πρέπει να γίνει ανασύσταση του φακέλου με ευθύνη του πολίτη, δηλαδή να συνταχθούν από τον μηχανικό τα αρχιτεκτονικά σχέδια, να τα εγκρίνει η πολεοδομία και στη συνέχεια να εξετάσει τη νομιμότητα του μεταβιβαζόμενου ακινήτου.
      Ποιες είναι οι παγίδες στον τεχνικό έλεγχο του ακινήτου;
      Η υποχρέωση για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, αφορά και τα αδόμητα οικόπεδα/αγροτεμάχια. Τα γήπεδα που έχουν περιτοίχιση ή περίφραξη, χωρίς να έχει εκδοθεί από την πολεοδομία η απαιτούμενη οικοδομική άδεια ή άδεια μικρής κλίμακας ή δεν προϋπάρχουν οι κατασκευές με άλλο νόμιμο τρόπο π.χ. προ του έτους 1955, θεωρούνται αυθαίρετα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει πρώτα να γίνει η τακτοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών και στη συνέχει να εκδοθεί η Η.Τ.Κ.
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία οποιαδήποτε κατασκευή αποτελεί αντικείμενο μεταβίβασης και καταχωρίζεται στην ΗΤΚ. Σε περίπτωση λοιπόν που εντός του ακινήτου υπάρχει ένα ερείπιο τότε ο μηχανικός θα πρέπει να εξετάσει τη νομιμότητα της κατασκευής, δηλαδή αν για το κτίσμα υπήρχε οικοδομική άδεια, αν ήταν νομίμως υφιστάμενο γιατί προϋπήρχε του έτους 1955 κλπ. Σε κάθε περίπτωση για να θεωρείται ασκεπές ερείπιο και να τύχει φορολογικής ελάφρυνσης, θα πρέπει να έχει εξολοκλήρου πέσει η σκεπή του.
      Κτίσματα ή κατασκευές που έχουν εγκατασταθεί στο ακίνητο μετά τις 27 Ιουλίου 2011 δεν τακτοποιούνται και συνεπώς δεν μπορεί να εκδοθεί Ηλεκτρονική Ταυτότητα από τον μηχανικό.
      Αγροτεμάχια που κατά την σύνταξη του τοπογραφικού προκύπτει ότι ένα τμήμα της ιδιοκτησίας έχει χαρακτηριστεί δασικό. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να μεταβιβαστεί μόνο το αγροτικό τμήμα, χωρίς αυτό όμως να θεωρείται κατάτμηση.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με τις 146, 147, 148, 149/2025 αποφάσεις της Ολομελείας κρίθηκαν τα εξής:
      Α. Το σύστημα των διατάξεων του Ν.Ο.Κ. (άρθρα 10 παρ. 1, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25 παρ. 1), με τις οποίες παρέχονται προσαυξήσεις στον συντελεστή της δόμησης και το ύψος, ως κίνητρα για την ανέγερση κτηρίων, δεν αντίκειται, κατ’ αρχήν, από μόνο το περιεχόμενο των διατάξεων, στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος.
      Τούτο διότι α) η πραγματοποιούμενη δόμηση, δυνάμει της προσαύξησης του σ.δ., δεν παρίσταται προδήλως υπέρμετρη, ώστε να οδηγεί οπωσδήποτε σε ανεπίτρεπτη συνταγματικά επιδείνωση των όρων διαβίωσης και του περιβάλλοντος, ο δε όρος δομήσεως που αναφέρεται στο ύψος δεν συνιστά, από μόνος του, δυσμενή μεταβολή των συνθηκών,  β) τα κίνητρα συνοδεύονται από τα αντισταθμίσματα της μείωσης της κάλυψης, της δημιουργίας κτηρίων υψηλής ενεργειακής απόδοσης και της αύξησης των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, τα οποία συνιστούν, κατά κοινή πείρα, ευνοϊκά για το περιβάλλον στοιχεία.
      Β. Εντούτοις, τα κίνητρα του Ν.Ο.Κ., λόγω του προέχοντος πολεοδομικού χαρακτήρα τους, δεν μπορούν να υλοποιούνται απευθείας με την έκδοση οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του Ν.Ο.Κ., αλλά ανήκει στον πολεοδομικό νομοθέτη να τα συμπεριλάβει στον τοπικό σχεδιασμό. Στον τοπικό σχεδιασμό σταθμίζονται οι συνέπειες στο οικιστικό περιβάλλον της περιοχής, όπου τα κίνητρα εφαρμόζονται, με τεκμηρίωση της σχετικής κρίσης επί τη βάσει ειδικής επιστημονικής μελέτης, η οποία καταρτίζεται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης του σχεδιασμού και λαμβάνει υπόψη τη φυσιογνωμία του κάθε οικισμού. Συνεπώς, το σύστημα των κινήτρων του Ν.Ο.Κ. αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος. Τούτο όχι, κατ’ αρχήν, εξαιτίας του περιεχομένου των επίμαχων διατάξεων, οι οποίες δεν είναι, κατά τα ανωτέρω, από μόνες τους αντισυνταγματικές, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση από τους ισχύοντες με βάση το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης.
      Γ. Οι ρυθμίσεις του άρθρου 11 παρ. 6 του Ν.Ο.Κ. για την προσμέτρηση ή μη στον συντελεστή δόμησης διαφόρων χώρων των οικοδομών θεμιτώς θεσπίζονται οριζοντίως με τον Οικοδομικό Κανονισμό, διότι δεν αποτελούν ζήτημα που ανάγεται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Είναι, όμως, αντισυνταγματικός ο μη συνυπολογισμός στον σ.δ. των παταριών και του κτίσματος έως 35 τ.μ. στο δώμα, καθώς και η εξομοίωση της πισίνας  με φυτεμένη επιφάνεια. Αυτά, επομένως, πρέπει να προσμετρώνται στον σ.δ. Αντιθέτως, είναι συνταγματικός ο μη συνυπολογισμός στον σ.δ. των έρκερ, δηλαδή αρχιτεκτονικών στοιχείων περιορισμένων διαστάσεων, και των κλιμακοστασίων που δεν συνιστούν χώρους κατοίκησης.
      Δ. Περαιτέρω, όμως, το Δικαστήριο προέβη σε στάθμιση αφενός του δημοσίου συμφέροντος, και, αφετέρου των αρχών της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της εμπιστοσύνης των διοικουμένων που οικοδόμησαν, εμπιστευθέντες το νομοθετικό καθεστώς και τα θεσπισθέντα κίνητρα του ν. 4067/2012, και που απέκτησαν καλοπίστως εμπράγματα δικαιώματα επί των εν λόγω ακινήτων. Το Δικαστήριο επισήμανε ότι ο λόγος για τον οποίον οι οικείες διατάξεις κρίνονται αντισυνταγματικές στοιχεί προς παγία νομολογία του Δικαστηρίου, την οποία ο νομοθέτης δεν έλαβε υπόψη κατά τη θέσπιση του Ν.Ο.Κ. (ν. 4067/2012), προκειμένου να διαφυλάξει την αρχή της ασφάλειας δικαίου. Η αρχή αυτή υπηρετείται όταν η νομολογία των ανωτάτων Δικαστηρίων λαμβάνεται υπόψη κατά τη νομοθέτηση.
      Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει έως και τις 11.12.2024, ημερομηνία κατά την οποία το Δικαστήριο, δια του Προέδρου, προέβη σε ανακοίνωση του περιεχομένου της παρούσας απόφασης.
      Ως έναρξη υλοποίησης των οικοδομικών αδειών νοούνται οι εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως, μεταξύ άλλων, α) με τη γνωστοποίηση, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, της έναρξης των εργασιών εκσκαφής σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, β) με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του ΕΦΚΑ κ.ο.κ., εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων γίνει έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Δεν αρκούν, όμως, η ηλεκτρονική αυτόματη έκδοση της οικοδομικής άδειας και η λήψη αριθμού άδειας ούτε η ηλεκτρονική ενημέρωση άλλων Υπηρεσιών, τα οποία αφορούν μόνον το γεγονός της  έκδοσης της άδειας και δεν αποδεικνύουν τον χρόνο έναρξης των οικοδομικών εργασιών.
      Εκκρεμείς κατά την 11.12.2024 δίκες δεν καταλαμβάνονται από τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας.
      ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ και ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ για τον ΝΟΚ
      Τι ακριβώς κρίθηκε με τις αποφάσεις 146-9/2025 της Ολομέλειας του ΣτΕ;
      Κρίθηκε ότι το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτηρίων, θα μπορούσε να εισαχθεί στον πολεοδομικό σχεδιασμό συγκεκριμένων περιοχών ανάλογα με τα ειδικότερα χαρακτηριστικά τους αλλά δεν μπορεί, κατά το Σύνταγμα, να θεσπιστεί με διάταξη γενικής εφαρμογής, όπως στην προκειμένη περίπτωση, διότι αυτό οδηγεί στην ανατροπή του ισχύοντος πολεοδομικού σχεδιασμού κάθε περιοχής.
      Είναι η πρώτη φορά που δημοσιεύεται απόφαση του ΣτΕ με τέτοιο περιεχόμενο;
      Οι σημερινές αποφάσεις αναφέρονται στο ζήτημα της σχέσης των γενικών οικοδομικών κανονισμών και των ειδικότερων όρων δόμησης της κάθε περιοχής. Παρόμοια ζητήματα έχουν τεθεί πολλές φορές κατά το παρελθόν και το Δικαστήριο δεχόταν πάντοτε ότι υπερισχύουν και εφαρμόζονται οι ειδικότεροι όροι δόμησης κάθε περιοχής, εφόσον είναι περιβαλλοντικά ευμενέστεροι. Το ζήτημα αυτό έχει κριθεί και για διατάξεις του ισχύοντος ΝΟΚ με την 705/2020 απόφαση της Ολομέλειας.
      Γιατί πήρε τόσο καιρό να κριθεί η συνταγματικότητα; Ο ΝΟΚ υπάρχει από το 2012.
      Κατ’ αρχάς, λόγω της οικονομικής κρίσης υπήρξε καθίζηση στην οικοδομική δραστηριότητα και περιορισμός στην έκδοση οικοδομικών αδειών, με αποτέλεσμα να μην έχουν ανοίξει σχετικές δίκες.     Οι οικοδομικές άδειες που οδήγησαν στις σημερινές αποφάσεις της Ολομέλειας εκδόθηκαν το 2022, δηλαδή 10 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του ΝΟΚ, οι παραπεμπτικές αποφάσεις του Ε΄ τμήματος δημοσιεύθηκαν το 2024, οι υποθέσεις συζητήθηκαν στην Ολομέλεια τον Οκτώβριο του 2024 και το διατακτικό δημοσιεύθηκε δυο μήνες μετά, τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους.
      Εκκρεμούν στο ΣτΕ υποθέσεις για τη συνταγματικότητα άλλων οικοδομικών κινήτρων του ΝΟΚ;
      Ναι. Εκκρεμούν και άλλες υποθέσεις με οικοδομικές άδειες στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων διατάξεων του ΝΟΚ (πχ υπόσκαφα, διεύρυνση υπογείων γκαράζ κλπ).
      Ποιον δεσμεύουν οι αποφάσεις τις Ολομέλειας;
      Τυπικά μόνο τους διαδίκους των συγκεκριμένων υποθέσεων. Επειδή, όμως, η παρανομία των οικοδομικών αδειών οφείλεται σε αντισυνταγματικότητα του νόμου, οι αποφάσεις αυτές μπορούν να έχουν συνέπειες στη νομιμότητα όλων των αδειών που εκδόθηκαν με βάση τις διατάξεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Για τον λόγο αυτό, οι σημερινές αποφάσεις, με ρητή σκέψη τους, περιόρισαν τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας. Έτσι, οι άδειες για τις οποίες οι οικοδομικές εργασίες έχουν ξεκινήσει και, πολύ περισσότερο, έχουν ολοκληρωθεί, δεν μπορούν να ακυρωθούν ή να ανακληθούν εξαιτίας της αντισυνταγματικότητας αυτής. Εντούτοις, άδειες οι οποίες είχαν ήδη προσβληθεί στα δικαστήρια έως και τις 11.12.2024, μπορούν να ακυρωθούν για τον λόγο αυτό, έστω και αν είχαν ήδη αρχίσει οι οικοδομικές εργασίες, διότι το αντίθετο θα παραβίαζε το δικαίωμα δικαστικής προστασίας.
      Οι άδειες που έχουν εκδοθεί και για τις οποίες υπάρχει ακόμη προθεσμία για δικαστική προσβολή τους κινδυνεύουν;
      Οι άδειες για τις οποίες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη οι οικοδομικές εργασίες μπορούν να ακυρωθούν για τους λόγους που αναφέρονται στις αποφάσεις. Οι άδειες για τις οποίες έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές εργασίες δεν κινδυνεύουν εξαιτίας της εφαρμογής των αντισυνταγματικών κινήτρων του ΝΟΚ, αλλά κινδυνεύουν μόνο εφόσον έχουν άλλες πλημμέλειες.
      Τι εννοούμε με τον όρο έναρξη οικοδομικών εργασιών; Πώς αποδεικνύεται αυτή;
      Ως έναρξη υλοποίησης των οικοδομικών αδειών νοούνται οι εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως, μεταξύ άλλων, α) με τη γνωστοποίηση, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, της έναρξης των εργασιών εκσκαφής σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, β) με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του ΕΦΚΑ κ.ο.κ., εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων έχει γίνει έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Δεν αρκούν, όμως, η ηλεκτρονική αυτόματη έκδοση της οικοδομικής άδειας και η λήψη αριθμού άδειας ούτε η ηλεκτρονική ενημέρωση άλλων Υπηρεσιών, καθώς αφορούν μόνο το γεγονός της  έκδοσης της άδειας και δεν αποδεικνύουν τον χρόνο έναρξης των οικοδομικών εργασιών.
      Η άδειά μου κρίθηκε αντισυνταγματική από τα δικαστήρια. Έχω δικαίωμα αποζημίωσης;
      Όταν προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου υπάρχει κατ’ αρχήν δικαίωμα αποζημίωσης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για την αστική ευθύνη του Κράτους. Το δικαίωμα για αποζημίωση κρίνεται ανάλογα με τις ειδικότερες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
      Το ΣτΕ έλαβε υπόψη του τον αντίκτυπο των αποφάσεων αυτών στις επενδύσεις και στην ασφάλεια των συναλλαγών;
      Ναι. Το Δικαστήριο εφάρμοσε τη νομοθεσία που δίνει τη δυνατότητα συνεκτίμησης των συνεπειών της κρίσης περί αντισυνταγματικότητας και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, εξάντλησε τα περιθώρια της νομοθεσίας αυτής για τον περιορισμό της βλάβης που μπορεί να επέλθει από τις αποφάσεις στην οικονομική δραστηριότητα και την ασφάλεια των συναλλαγών.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      I. Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή […]
      Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή και σε σύγκριση πάντοτε με ανάλογα νομοθετήματα των κεντρικών ευρωπαϊκών χωρών. Επέτρεψε μόνο κατ’ εξαίρεση την εκτός σχεδίου δόμηση και υπό καθεστώς περιορισμών, ώστε να μην οδηγεί σε δημιουργία οικισμών: «Η εκτός των ζωνών δόμησις υπόκειται εις περιορισμούς, κανονιζομένους διά Δ/τος… αποβλέποντος εις την μη ίδρυσιν συνοικισμών άνευ προηγουμένης εγκρίσεως των σχεδίων αυτών» (άρθρ.17). Ως εξαίρεση την εξειδίκευσε και το εκτελεστικό δ/γμα της 23.10.1928 (ΦΕΚ Α΄ 231), επίσης έργο της κυβερνήσεως Βενιζέλου.
      II. Ως εξαίρεση την προσέλαβε και το Συµβούλιο της Επικρατείας και την περιόρισε µε τη βοήθεια του νέου Συντάγµατος (1975). Η νοµολογία διατύπωσε µία θεµελιώδη αρχή διακρίσεως µεταξύ αστικού και υπαίθριου χώρου (Υ.Χ.), µε συνέπειες και στη δέσµη «εξουσιών» που εµπεριέχονται στο ατοµικό δικαίωµα της ιδιοκτησίας: «…από το συνδυασµό των άρθρων 24 παρ. 1 και 2 και 17 του Συντάγματος συνάγεται θεμελιώδης, από πλευράς δυνατότητας δομήσεως, διαφοροποίηση μεταξύ των περιοχών των αναπτυσσομένων με βάση οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο, οι οποίες προορίζονται για δόμηση, και των εκτός σχεδίου περιοχών, οι οποίες δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά την γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού και, συνεπώς, η οικιστική εκμετάλλευση, όταν κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, τελεί υπό αυστηρούς όρους… Στην πρώτη κατηγορία περιοχών, που προορίζονται προς δόμηση, αυτή επιτρέπεται με μόνη προϋπόθεση την τήρηση των ορισμών του σχεδίου πόλεως και των όρων και περιορισμών δομήσεως που το συνοδεύουν. Στη δεύτερη κατηγορία περιοχών… η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυναμένη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής» (ΣτΕ 2690/1994, 3135/2002, 3396-97/2010, 2035/2011, 665/2018, 176, 992/2023 κ.ά).
      III. Ο νοµοθέτης, δηλ. τα διαδοχικά κυβερνητικά κόµµατα, χάραξε αντίθετη γραμμή. Διεύρυνε την ΕΣΔ σταδιακά και σπασμωδικά, με αυξανόμενη δε ένταση σε περίοδο που ήδη είχαν φανεί τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα. Αμέσως μετά το Σύνταγμα ήρθε το Διάταγμα του 1978, το οποίο μπορεί να χαρακτηρισθεί σε έναν βαθμό συντηρητικό, υπό την έννοια ότι συστηματοποίησε κάποιους κανόνες και κάποιους ευδιάκριτους περιορισμούς για τον Υ.Χ. Συγχρόνως, όμως, διατήρησε σωρεία παρεκκλίσεων από τους κανόνες. Το επόμενο βήμα έγινε με το Δ/γμα του 1985, σαφώς χαλαρότερο και σαφώς ενθαρρυντικό για την ΕΣΔ. Τα δύο «καταστατικά» νομοθετήματα έθεταν όρους και περιορισμούς δομήσεως (εμβαδό γηπέδων, συντελεστές δομήσεως, ύψη κτιρίων κ.λπ.) θεωρητικώς αυστηρότερους του «έσω χώρου», τους οποίους εν συνεχεία πρόδιδαν, με παρεκκλίσεις υπέρ ορισμένων χρήσεων και βασικώς υπέρ των χρήσεων της κατοικίας και των τουριστικών εγκαταστάσεων. Είχε δοθεί το σύνθημα του κατακερματισμού του Υ.Χ. και δη του πιο ελκυστικού, πολύτιμου και ευαίσθητου: ακτές και δάση. Ο τουρισμός ανεδεικνύετο σε «βαριά βιομηχανία» της χώρας. Αυθαίρετες ονομασίες και προπαγανδιστικοί τίτλοι των αμέσως επόμενων νομοθετημάτων προετοίμασαν την κατασκευή οικισμών, καταργώντας στην πράξη τη βασική παραδοχή του Δικαστηρίου. Η κατ’ εξαίρεσιν δόμηση αναιρείται πρώτα στην πράξη και μετατρέπεται σε κατά κανόνα δόμηση, με πρωτοπορία των χρήσεων της κατοικίας και των «τουριστικών εγκαταστάσεων», ακολουθεί δε, ή και κάποτε προηγείται, η νομοθεσία. Με αλλεπάλληλα νομοθετήματα της τελευταίας 20ετίας επιταχύνεται η οικοπεδοποίηση του Υ.Χ., προς εξυπηρέτηση ενός ακόρεστου πελατειακού συστήματος, στο κέντρο του οποίου τοποθετούνται οι τουριστικές εγκαταστάσεις, που έχουν απενταχθεί από αυτό που ονομάζουμε «βιώσιμη ανάπτυξη» (βλ. ιδίως ν. 3212/2003, άρθρ.10, ν. 4276/2014 άρθρ. 1 επ. και ν. 4759/2020 άρθρ. 31 επ.). Ο νομοθέτης επιδίδεται στην εφεύρεση νέων ειδών τουριστικών καταλυμάτων (επιπλωμένες κατοικίες, επιπλωμένες επαύλεις κ.ά. – άρθρ. 36 ν. 4759 σε συνδ. με άρθρ.1 ν. 4276), καθιερώνοντας και τη δυνατότητα πωλήσεώς τους! Ουσιαστικώς δηλαδή παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας οικισμών με ιδρυτές τους επιχειρηματίες του τουρισμού. Προστίθενται στον Υ.Χ. και οι διάφορες μορφές «ιδιωτικής πολεοδομήσεως» (ν. 2508/1997 άρθρ.24, ν. 4280/2014 άρθρ.1 επ.): δημιουργία «οικισμών» σε εκτάσεις, στην αρχή 100 στρεμμάτων και κατόπιν 50 στρεμμάτων! Ελεύθερος υπαίθριος χώρος, τετέλεσται!
      Του συρμού είναι η δημόσια έκφραση οδύνης για την επαπειλούμενη (;) καταστροφή ορισμένων «διάσημων» νησιών, ήδη κατεστραμμένων, ενώ τον ίδιο δρόμο ενθαρρύνονται να ακολουθήσουν και τα επόμενα. Τους δίνεται το νομοθετικό πλαίσιο και τους εξασφαλίζεται και ο μη έλεγχος, με τη συντήρηση καθεστώτος ανύπαρκτης πολεοδομικής διοικήσεως.
      Το ΣτΕ έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο απέναντι σε έναν νομοθέτη, ο οποίος ελίσσεται συνεχώς και επιδιώκει σαφώς την οικοπεδοποίηση χάριν των πελατειακών αναγκών.
      IV. Το ΣτΕ, ρυµουλκούµενο από το κριτήριο των νόμων («όροι και περιορισμοί δομήσεως»), έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο, απέναντι σε έναν νομοθέτη ο οποίος ελίσσεται συνεχώς (αυξήσεις – μειώσεις περιορισμών, παρεκκλίσεις, μεταβατικές διατάξεις κ.λπ.) και ο οποίος επιδιώκει σαφώς να οικοπεδοποιήσει τον Υ.Χ., χάριν των πελατειακών αναγκών των κομμάτων. Το μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενο κριτήριο κάποιων αυστηρότερων περιορισμών στη δόμηση είναι ένα ποσοτικό κριτήριο ασύμβατο με τη διαφύλαξη του προορισμού του Υ.Χ.
      Η μόνη λύση, η οποία αποσιωπάται, είναι ο περιορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων, με απαρίθμηση εκείνων που υπηρετούν τον κατά φύση προορισμό του. Το πρότυπο υπάρχει και λειτουργεί με αποτελεσματικότητα στις προηγμένες χώρες. Θεσμοθετείται με καθαρότητα στον γερμανικό Πολεοδομικό Κώδικα από το 1960 (άρθρ. 35), χωρίς οπισθοχωρήσεις. Επιτρέπονται: κτίρια που υπηρετούν α) επιχειρήσεις γεωργοκτηνοτροφικές ή δασικής οικονομίας β) τις τηλεπικοινωνίες, τον δημόσιο εφοδιασμό με ηλεκτρισμό, θέρμανση, φυσικό αέριο, νερό και τη διαχείριση υγρών αποβλήτων. Ή κτίρια που γ) λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων στο περιβάλλον τους ή των δυσμενών επιπτώσεων σε αυτό ή της ιδιαίτερης αποστολής τους μπορούν να ανεγείρονται μόνο στον υπαίθριο χώρο. Προστέθηκαν επιβεβλημένες, λόγω σπουδαίας μεταβολής των συνθηκών, χρήσεις σχετικές: α) με την αιολική ενέργεια και την υδάτινη ενέργεια, β) με τη παραγωγή ενέργειας από βιομάζα – μόνο στο πλαίσιο των επιτρεπομένων χρήσεων (ανωτ.), γ) με την έρευνα και ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, καθώς και τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, δ) με την ηλιακή ενέργεια, υπό προϋποθέσεις.
      Σ’ αυτό το πρόβλημα, εθνικών διαστάσεων, απειλητικό για τη ζωή των επομένων γενεών, λύση μόνο από το Συμβούλιο της Επικρατείας μπορεί να επιχειρηθεί, με την ενεργοποίηση της βασικής του προτάσεως που έχει συναγάγει από το Σύνταγμα (Υ.Χ.: εκμετάλλευση γεωργοκτηνοτροφική, δασοπονία, αναψυχή των ανθρώπων) και τη μετάβαση της νομολογίας στο κριτήριο των χρήσεων των υπηρετικών του προορισμού του Υ.Χ. Η ιδέα υπάρχει ήδη εν σπέρματι σε ορισμένες αποφάσεις (βλ. λ.χ. ΣτΕ 1822/2002 7μ., 3858/2004). Τη μετάβαση αυτή επιτάσσει ο βασικός λόγος που ενυπάρχει στην κυρίαρχη ερμηνευτική σκέψη του ΣτΕ, η σωτηρία του εκτός των άστεων χώρου, όπου και μόνο ευδοκιμεί το πάσης αποχρώσεως φυσικό περιβάλλον (χλωρίδα – πανίδα). Συντρέχει, όμως, και άλλο ένα ζωτικό επιχείρημα: η δραματική υποχώρηση της αναπτυσσόμενης εντός του φυσικού χώρου παραγωγικότητας (γεωργική – κτηνοτροφική εκμετάλλευση, δασική οικονομία) και η ανάγκη αποκαταστάσεως των προνομίων της έναντι της «ξένης», της εχθρικής και χωροκατακτητικής οικοδομικής δραστηριότητας.
      Οι δικαστές γνωρίζουν πως οι μεγάλες αποφάσεις όλων των σπουδαίων δικαστηρίων, κατά κανόνα, δεν είναι εκείνες που συμπορεύθηκαν με την πολιτική, αλλά εκείνες που ήγειραν εμπόδια στην πολιτική.
      *Ο κ. Σωτήρης Ρίζος είναι πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      **Ακολουθώ τον όρο αυτό σύμφωνα με την έννοιά του στους αρχαίους συγγραφείς: «εν υπαίθρω, έξω υπό τον ουρανόν, ουχί υπό στέγην» βλ. Liddell – Scott – Κωνσταντινίδου, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης (έκδ. Ιωάννη Σιδέρη).
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Ν. 4759/2020 επέφερε σειρά αλλαγών σε καίρια νομοθετήματα του πολεοδομικού δικαίου, αφού τροποποίησε τον Ν. 4067/2012, τον Ν. 4447/2016 και τον Ν. 4495/2017.
      Μία από τις νέες διατάξεις που προσέθεσε στον Ν. 4495/2017 είναι αυτή του άρθρου 41 Α (Αλλαγή χρήσης εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων-Εξουσιοδοτική διάταξη).
      Ο νόμος, όμως, αυτός μεριμνά και σε άλλα σημεία για τα λεγόμενα «ρυμοτομούμενα» ακίνητα, τα οποία αποτελούν πραγματικά ευρέως διαδεδομένη κατηγορία ακινήτων.
      Τι είναι ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου;
      Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου), που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες. Ο ορισμός αυτός αποτελεί και τη βάση των παρακάτω.
      Αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα με την πάροδο 10ετίας
                  Σύμφωνα με την παρ. 1 της διάταξης, εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης, κατά τις κείμενες διατάξεις επί ρυμοτομούμενων ακινήτων της παρ. 77 του άρθρου 2 του Ν. 4067/2012 (ΝΟΚ).
      Ως προϋπόθεση προβλέπεται η πάροδος 10 ετών από την κήρυξη, αλλά μη πραγματοποίηση της απαλλοτρίωσης. Συνεπώς, η νέα διάταξη «ξεμπλοκάρει» τυχόν αλλαγές που ήθελαν να πραγματοποιήσουν οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων ακινήτων, πλην, όμως, δεν μπορούσαν μέχρι πρότινος.
      Η αλλαγή χρήσης επιτρέπεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες στην περιοχή του ακινήτου χρήσεις γης, με εξαίρεση τα ρυμοτομούμενα κτίσματα εντός των κηρυγμένων χώρων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, πάρκων και αλσών επί των οποίων υφίστανται νομίμως κτίσματα, στα οποία επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης μόνο για κατοικία. Άρα, η διάταξη διαφοροποιεί την περίπτωση ύπαρξης κοινόχρηστου χώρου πρασίνου ή αλσών ή πάρκων από τις λοιπές περιπτώσεις ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Περαιτέρω, ορίζεται ότι ανεξαρτήτως του κριτηρίου της παρέλευσης δεκαετίας, σε ρυμοτομούμενα κτίρια επιτρέπονται οι αναγκαίες επισκευές για λόγους χρήσης και υγιεινής, όπως εργασίες επισκευής, αποκατάστασης, αλλαγής φέροντος οργανισμού ή πλήρης αντικατάσταση αυτού, διαρρύθμισης, ριζικής ανακαίνισης (που δεν φθάνει όμως μέχρι βαθμού ολοσχερούς κατεδάφισης και ανοικοδόμησής του), αντικατάσταση στέγης, καθώς και κοπής δέντρων σε ρυμοτομούμενα ακίνητα για λόγους επικινδυνότητας.
      Είναι σαφές ότι οι εργασίες αυτές δεν φτάνουν μέχρι του σημείου να επεμβαίνουν δραστικά στο ρυμοτομούμενο, ενώ αντιθέτως παρίστανται ως απολύτως αναγκαίες για τη διατήρηση αυτού σε μία ικανοποιητική κατάσταση.
      Οικοδομική άδεια για τις αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Η οικοδομική άδεια για την αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα ακίνητα, κάθε άλλη μεταγενέστερη ειδική αδειοδότηση, όπως π.χ. άδεια λειτουργίας, καθώς και η εκτέλεση των απαιτουμένων για την αλλαγή χρήσης εργασιών ή των εργασιών της παρ. 2, δεν επηρεάζουν το κύρος και τη διαδικασία της απαλλοτρίωσης.
      Πάντως, ορίζεται και μία εξαίρεση: Σε κάθε περίπτωση, τα αυθαίρετα ρυμοτομούμενα κτίσματα, καθώς και οι εργασίες που πραγματοποιούνται δυνάμει του παρόντος σε ρυμοτομούμενο τμήμα του ακινήτου (οικοπέδου κτιρίου) δεν αποζημιώνονται.
      Κατηγορία 1 τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών
      Ως γνωστόν, ο τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγοριοποιείται, ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, τη χρήση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί, ως εξής:

      1) Κατηγορία 1: περ. ι) περιφράξεις γηπέδων με πρόσωπο σε διεθνή, εθνική ή επαρχιακή οδό ή σε ρυμοτομούμενα οικόπεδα. Συνεπώς, σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα ρυμοτομούμενα.
      Κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας και απώτατο όριο το ρυμοτομούμενο
                Επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα, καθώς και σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων τα οποία έχουν εξαιρεθεί της κατεδάφισης ή έχουν υπαχθεί σε οποιονδήποτε νόμο εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή τακτοποίησης ή ρύθμισης αυθαίρετων κατασκευών εφόσον:
      α) δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις,
      β) τα οικόπεδα, τα γήπεδα ή τα κτίσματα, στα όποια εκτελούνται, δεν βρίσκονται σε δάσος, ρέμα, αιγιαλό ή παραλία, σε καθορισμένο αρχαιολογικό χώρο όπου απαγορεύεται η δόμηση, σε περιοχή απολύτου προστασίας, σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή του οικισμού, σε κτίρια που είναι στατικά επικίνδυνα, πριν αρθεί η επικινδυνότητα, σε τμήμα κτιρίου που έχει κατασκευαστεί μετά τη θεσμοθέτηση παρόδιας στοάς και εμπίπτει σε αυτήν, καθώς και σε ρυμοτομούμενα κτίρια, παρά το όριο διεθνών, εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης πλάτους πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας.
      Τα Ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης στη διαδικασία Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ)
      Τα ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης είναι μεταξύ άλλων και ακίνητα επί των οποίων έχει επιβληθεί απαλλοτρίωση είτε μέσω του ρυμοτομικού σχεδίου ή με πράξη κήρυξης απαλλοτρίωσης, με σκοπό τη δημιουργία κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων που προβλέπονται στο αντίστοιχο ρυμοτομικό σχέδιο, ακόμη και όταν περιέχουν κτίρια των περ. β΄ και γ΄ (ήτοι ακίνητα, στα οποία έχουν επιβληθεί όροι ή περιορισμοί δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4067/2012 ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις και  ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού, τα οποία χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 6, 10 και 13 του Ν. 3028/2002 ή άλλες διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και γενικώς της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαιολογικοί χώροι ή ιστορικοί τόποι και για τα οποία έχουν τεθεί περιορισμοί στην εξάντληση του συντελεστή δόμησης ή στα οποία απαγορεύεται τελείως η δόμηση).
      Οπότε, μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης είναι δυνατή και η αξιοποίηση των ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, εξάλλου, πραγματοποιείται από ακίνητο προσφοράς συντελεστή σε ακίνητο υποδοχής, που βρίσκεται εντός Ζώνης Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ).
       
      Παναγιώτης Γαλάνης,
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού-Πολεοδομικού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας, Υπ. Δρ. Νομικής ΕΚΠΑ
      [email protected], www.pgalanislaw.gr
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η σελίδα του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος στο Facebook δημοσίευσε κείμενο της κυρίας Μαρίας Καραμανώφ για τη σχέση των δασικών πυρκαγιών με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις αναδασωτέες εκτάσεις και τα εμπόδια που άρθηκαν με την απόφαση 2499/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      Η Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Βιωσιμότητας και Περιβάλλοντος και Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. επισημαίνει ότι «τα δάση δεν καίγονται προκειμένου να τοποθετηθούν σ’ αυτά ανεμογεννήτριες, αφού αιολικά πάρκα μπορούν ούτως ή άλλως να κατασκευάζονται μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το επιτρέπει η δασική νομοθεσία…». Τονίζει ότι με την απόφαση 2499/2012 ΣτΕ έγινε μια ριζική τομή στο άβατο των αναδασωτέων. Για να καταλήξει ότι «… τα δάση μας δεν κινδυνεύουν πλέον μόνο από τις πυρκαγιές, τυχαίες ή μη, ούτε από την ανικανότητα του κράτους για την πρόληψη και καταστολή τους. Πλήττονται περισσότερο και δη ανεπανόρθωτα από τις δικές μας συνειδητές και καθόλου τυχαίες νομικές επιλογές».
      Ολόκληρη η ανάρτηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος:
      «[Αθήνα, 26/7/2023]
      Τις τελευταίες μέρες γίνεται μεγάλη συζήτηση για τη σχέση των ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ με την ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΣΤΑ ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΑ. Η σχέση υπάρχει και είναι άμεση, αλλά δεν είναι αυτή που υπολαμβάνουν πολλοί. Τα δάση δεν καίγονται προκειμένου να τοποθετηθούν σ’ αυτά ανεμογεννήτριες, αφού αιολικά πάρκα μπορούν ούτως ή άλλως να κατασκευάζονται μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το επιτρέπει η δασική νομοθεσία, η οποία δυστυχώς τα τελευταία 15 χρόνια, με αλλεπάλληλες τροποποιήσεις, έχει σε μεγάλο βαθμό εξουδετερώσει την συνταγματική προστασία των δασών. Μέσα στα δάση επιτρέπονται πλέον κάθε είδους χρήσεις, από τουριστικές εγκαταστάσεις και επιχειρηματικά πάρκα μέχρι δεξαμενές αποθήκευσης πετρελαιοειδών, εκπαιδευτήρια, θεραπευτήρια κ.λπ., συμπεριλαμβανομένων και των ανεμογεννητριών.
      Το πρόβλημα σε σχέση με τις ανεμογεννήτριες ήταν αλλού. Σύμφωνα με το ΑΡΘΡΟ 117 ΠΑΡ. 3 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, από τη στιγμή που ένα δάσος καεί και κηρυχθεί υποχρεωτικά αναδασωτέο, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΑ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΟ ΣΚΟΠΟ ΠΛΗΝ ΤΗΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ. Xρήσεις δηλαδή οι οποίες, καλώς ή κακώς, επιτρέπονται μέσα στα δάση, απαγορεύονται στα αναδασωτέα μέχρι να ολοκληρωθεί η αναδάσωση, μέχρι δηλαδή τα καμένα να ξαναγίνουν πραγματικό δάσος. Στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί τα αναδασωτέα οφείλουν να παραμείνουν ήσυχα, απάτητα και εκτός κάθε μορφής εκμετάλλευσης. Το «εμπόδιο» αυτό ήρθε να άρει η γνωστή ΑΠΟΦΑΣΗ 2499/2012 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, η οποία, παρά την κατηγορηματικά αντίθετη διάταξη του Συντάγματος, έκρινε ότι στα αναδασωτέα επιτρέπεται να εγκαθίστανται όχι μόνο ανεμογεννήτριες αλλά και κάθε «έργο το οποίο αποβλέπει την εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία».
      Με την απόφαση αυτή έγινε μια ριζική τομή στο άβατο των αναδασωτέων. Από κει και πέρα, όταν ένα δάσος καεί, όπως συμβαίνει όλο και συχνότερα εξαιτίας των πάγιων και αδιόρθωτων αδυναμιών του κρατικού μηχανισμού, ο κάθε επίδοξος επενδυτής ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ. Η εκμετάλλευση των αναδασωτέων μπορεί να ξεκινήσει την επομένη κιόλας της φωτιάς και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση απ’ ό,τι αν επρόκειτο για δάση, αφού η διατύπωση «έργο το οποίο αποβλέπει την εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία» αφήνει περιθώρια για πολλές ερμηνείες.
      Το μέλλον, λοιπόν, για τα δάση της χώρας διαγράφεται ζοφερότερο από ποτέ. Τα δάση μας δεν κινδυνεύουν πλέον μόνο από τις πυρκαγιές, τυχαίες ή μη, ούτε από την ανικανότητα του κράτους για την πρόληψη και καταστολή τους. Πλήττονται περισσότερο και δη ανεπανόρθωτα από τις δικές μας συνειδητές και καθόλου τυχαίες νομικές επιλογές.
      Μαρία Καραμανώφ
      Αντιπρόεδρος ΣτΕ ε.τ.
      Πρόεδρος Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος»
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το αμερικανικό ηλεκτρονικό περιοδικό Atlas Obscura δημοσίευσε έναν διαδραστικό χάρτη με τα πιο αξιόλογα, εκπληκτικά και ασυνήθιστα αξιοθέατα από κάθε χώρα, συγκεντρώνοντας πληροφορίες και φωτογραφίες από ταξιδιώτες και περιηγητές. Για την Ελλάδα, παρά τη μικρή της έκταση, αποτυπώνονται πάνω από 100 αξιόλογα αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφτείς κανείς. Δείτε τον χάρτη: atlasobscura.com
      Βέβαια, βλέποντας κανείς την εικόνα της Δρακόλιμνης της Τύμφης στην Ήπειρο, αν τελικά την επισκεφτεί ασφαλώς και θα απογοητευτεί από τη σημερινή εικόνα, που από αλπική λίμνη μετατράπηκε σε βούρκο.


      (Από kathimerini.gr)
      Διαβάστε σχετικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στην “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ“
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλο πρόβλημα έχει προκύψει για χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που οι κατασκευές τους βρίσκονται εντός παραδοσιακού οικισμού ή τμήματος πόλης και δεν ακολουθούν τα αισθητικά και μορφολογικά στοιχεία της περιοχής.
      Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο για το Δομημένο Περιβάλλον, για να τακτοποιηθούν τα αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας, θα πρέπει εκτός των άλλων προϋποθέσεων, να τηρούνται οιμορφολογικοί κανόνες της περιοχής, οι οποίοι έχουν θεσμοθετηθεί με τα ειδικά Προεδρικά Διατάγματα όπως για παράδειγμα στο Πήλιο όπου επιβάλλεται η στέγη να γίνεται με πλάκες Πηλίου, τα κουφώματα να είναι ξύλινα, οι ανοικτοί εξώστες (χαγιάτια) να είναι περιορισμένων διαστάσεων, η απόσταση του κτιρίου από την όμορη ιδιοκτησία να είναι 90 εκατοστά κ.άλ. Ανάλογες δεσμεύσεις ισχύουν και σε άλλους παραδοσιακούς οικισμούς της χώρας και συγκεκριμένα σε 830 Παραδοσιακούς Οικισμούς/τμήματα πόλης, που είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ελλάδα: Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Μαγνησία, Ιωάννινα, Ηράκλειο, Χίος, Λέσβος, Κέρκυρα, Ρέθυμνο, Τρίκαλα, Αχαΐα, Εύβοια, Αρκαδία, Ευρυτανία, Κυκλάδες κ.ά., παραλιακές και ορεινές περιοχές, που διέπονται από ειδικό καθεστώς, με σκοπό την διατήρηση του πολιτιστικού πλούτου της χώρας μας.
      Ετσι χιλιάδες, ιδιοκτήτες κτισμάτων που βρίσκονται σε παραδοσιακά χωριά, ενώ επιθυμούν να τακτοποιήσουν το αυθαίρετό τους, δεν μπορούν. Αυτό συμβαίνει, γιατί αδυνατούν να πληρώσουν επιπλέον από το πρόστιμο και τα χρήματα που θα ξοδέψουν για τις απαιτούμενες εργασίες προσαρμογής, που μπορεί να ξεπεράσουν και το ποσό των 10.000 ευρώ π.χ. για την αντικατάσταση μιας στέγης από κεραμίδια με σχιστόπλακες ή για να αλλάξουν τα κουφώματά τους από αλουμινίου σε ξύλινα.
      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που βρίσκονται εντός παραδοσιακών οικισμών έθεσε σε εφαρμογή τρεις διατάξεις, που δίνουν τη δυνατότητα:
      α) Μείωσης του προστίμου αυθαιρέτου, κατά το ποσό που δαπανάται για την εκτέλεση εργασιών προσαρμογής των κτιρίων και μέχρι το 50% του προστίμου.
      β) Μείωση έως 65% του προστίμου για την εκτέλεση ταυτόχρονα των εργασιών προσαρμογής με τις εργασίες ενεργειακής ή στατικής αναβάθμισης του κτιρίου.
      γ) Δυνατότητα μεταβίβασης του ακινήτου πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμμόρφωσης, με την καταβολή του ποσού, που αντιστοιχεί στο 30% του προστίμου.
      Ποια είναι η διαδικασία για να τακτοποιήσω το αυθαίρετο μου σε παραδοσιακό οικισμό;
      α) Για να τακτοποιήσετε το συγκεκριμένο αυθαίρετο, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε μηχανικό που θα συντάξει τον φάκελο με τα απαιτούμενα αρχιτεκτονικά σχέδια και δικαιολογητικά. Εφόσον καταβάλλετε το ανάλογο παράβολο στη τράπεζα, θα υποβάλετε αίτηση στην αρμόδια Επιτροπή Αυθαίρετων Κατασκευών, που εδρεύει στην Υπηρεσία Δόμησης του Νομού σας.
      β) Μετά την εξέταση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, η επιτροπή δέχεται ή απορρίπτει την αίτηση, με βάση την αισθητική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής ως προς το σύνολο του νομίμως υφιστάμενου κτιρίου, το ευρύτερο δομημένο περιβάλλον, καθώς και την αρχιτεκτονική και μορφολογική τυπολογία του παραδοσιακού οικισμού ή τμήματος πόλης.
      γ) Η επιτροπή μπορεί να επιβάλει την εκτέλεση εργασιών προσαρμογής του αυθαίρετου κτίσματος στους ισχύοντες μορφολογικούς όρους και περιορισμούς του παραδοσιακού οικισμού ή του παραδοσιακού τμήματος πόλης.
      δ) Σε περίπτωση, όπου απαιτηθούν να γίνουν εργασίες προσαρμογής, αυτές εκτελούνται μετά την κοινοποίηση της απόφασης της επιτροπής στον ιδιοκτήτη και μετά την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας, εφόσον απαιτείται. Στην περίπτωση αυτή, η άδεια εκδίδεται χωρίς να προηγηθεί η καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου.
      ε) Οι εργασίες προσαρμογής πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα έξι (6) μηνών και να πιστοποιείται η ορθή εκτέλεση των εργασιών από τον ελεγκτή δόμησης.
      στ) Μετά το πέρας των εργασιών προσαρμογής, η επιτροπή, αφού διαπιστώσει την εκτέλεση αυτών, επιτρέπει την υπαγωγή των αυθαίρετων κατασκευών στις διατάξεις του παρόντος και ενημερώνει σχετικά τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης του πληροφοριακού συστήματος εντός δύο (2) ημερών, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής.
      Τι γίνεται σε περίπτωση μεταβίβασης του ακινήτου εντός παραδοσιακού οικισμού;
      Υπάρχει η δυνατότητα μεταβίβασης σε αυθαίρετα εντός παραδοσιακών οικισμών και μπορεί να γίνει με τον εξής τρόπο. Υποβάλει ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στην Επιτροπή Αυθαιρέτων και με τον αριθμό πρωτοκόλλου, ανοίγει η δήλωση του στο ηλεκτρονικό σύστημα. Στη συνέχεια καταβάλει το ποσό που αντιστοιχεί στο 30% του συνολικού ποσού του προστίμου και συνεχίζει την διαδικασία της μεταβίβασης. Σε αυτήν την περίπτωση όμως, την υποχρέωση της ολοκλήρωσης της διαδικασίας την αναλαμβάνει ο νέος ιδιοκτήτης, με ειδική μάλιστα μνεία στο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η προθεσμία εξόφλησης του ειδικού προστίμου, πέραν της καταβολής του 30% του ποσού του προστίμου, αρχίζει από την κοινοποίηση της θετικής κρίσης της επιτροπής στον νέο ιδιοκτήτη.
      Στη συνέχεια, ο μηχανικός εκδίδει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας κάνοντας ρητή αναφορά για την εξόφληση ποσοστού τριάντα τοις εκατό (30%) του ενιαίου ειδικού προστίμου, καθώς και για την ανάρτηση στο πληροφοριακό σύστημα όλων των κατά περίπτωση απαιτούμενων δικαιολογητικών.
      Ποια αυθαίρετα σε παραδοσιακό οικισμό τακτοποιούνται άμεσα;
      Τακτοποιούνται τα αυθαίρετα σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4495/17 χωρίς να απαιτείται κάποια άλλη εγκριτική διαδικασία και εφόσον δεν ισχύουν άλλα ειδικά διατάγματα προστασίας, για τις εξής περιπτώσεις:
      α) Για αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης σε παραδοσιακό οικισμό ή τμήμα πόλης, οι οποίες έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη δημοσίευση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισμού του οικισμού ή τμήματος πόλης ως παραδοσιακού π.χ. για τους οικισμούς του Πηλίου πριν από την δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος 11-6-1980 (ΦΕΚ 374Δ΄ της απο 4-7-80) και
      β) Για αυθαίρετες κατασκευές σε παραδοσιακό τμήμα πόλης και σε παραδοσιακούς οικισμούς άνω των πέντε χιλιάδων (5.000) κατοίκων, οι οποίες είτε έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη δημοσίευση της πράξης χαρακτηρισμού είτε μεταγενέστερα.
      Προσοχή! Σε αυτές τις περιπτώσεις για τις αυθαίρετες κατασκευές υποβάλλεται υποχρεωτικά στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, μαζί με τα λοιπά δικαιολογητικά και τεχνική έκθεση του εξουσιοδοτημένου μηχανικού στην οποία τεκμηριώνεται ότι η αυθαίρετη κατασκευή προσαρμόζεται και δεν αντίκειται στους γενικούς μορφολογικούς κανόνες που τίθενται από τις ειδικές διατάξεις για τον παραδοσιακό οικισμό ή το παραδοσιακό τμήμα πόλης.
      Τι γίνεται με τα αυθαίρετα που κτίστηκαν μέχρι το 1975;
      Δεν απαιτείται η διαδικασία γνωμοδότησης της Επιτροπής Αυθαιρέτων, για αυθαίρετες κατασκευές της κατηγορίας 1 (δηλαδή για όσα κτίστηκαν προ της 9.6.1975), καθόσον ο πρώτος χαρακτηρισμός παραδοσιακών οικισμών έγινε το 1978, και ως εκ τούτου τυχόν αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις της κατηγορίας 1 σε παραδοσιακούς οικισμούς ή παραδοσιακά τμήματα πόλης που προϋφίστανται του χαρακτηρισμού του οικισμού, τακτοποιούνται με τις γενικές διατάξεις του νόμου και την υποβολή τεχνικής έκθεσης του εξουσιοδοτημένου μηχανικού..
      Τι ισχύει για τα μεγάλα αυθαίρετα εντός παραδοσιακών οικισμών;
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία, προϋπόθεση για την υπαγωγή αυθαιρέτων κατασκευών σε παραδοσιακούς οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, οι οποίες έχουν ολοκληρωθεί μετά τη δημοσίευση της πράξης χαρακτηρισμού του οικισμού, είναι να μην υπερβαίνουν οποιονδήποτε όρο δόμησης σε ποσοστό άνω του 40%. Τυχόν αυθαίρετες κατασκευές που προϋφίστανται του χαρακτηρισμού, δεν συνυπολογίζονται στο προαναφερόμενο ποσοστό. Η συνδρομή της εν λόγω προϋπόθεσης ελέγχεται από την επιτροπή αυθαιρέτων κατά την εξέταση της μορφολογικής και αισθητικής ένταξης του αυθαιρέτου.
      Τι ισχύει με τα αυθαίρετα σε περιοχές που προστατεύονται από την Αρχαιολογία;
      Απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού (π.χ. Νεωτέρων Μνημείων) για τις εξής περιπτώσεις:
      α) Για αυθαίρετες κατασκευές, που βρίσκονται σε αρχαιολογικούς χώρους στους οποίους το ΥΠΠΟΑ ασκεί έλεγχο, σε ιστορικούς τόπους και στο περιβάλλον μνημείων που προστατεύονται από τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου ν.3028/02. Επισημαίνεται ότι η αναφορά στο περιβάλλον μνημείων δεν παραπέμπει σε οικισμούς ή τμήματα πόλεων που έχουν χαρακτηρισμό ιστορικού διατηρητέου μνημείου.
      β) Για αυθαίρετες κατασκευές, σε οικισμούς, τμήμα πόλης ή τόπους που υπάγονται σε καθεστώς προστασίας λόγω διπλού ή και πολλαπλού χαρακτηρισμού, ένας εκ των οποίων να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν.3028/02, όπως ενδεικτικά παραδοσιακός οικισμός και αρχαιολογικός χώρος, παραδοσιακός οικισμός και ιστορικός τόπος.
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ένα από τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τους ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ελλάδα και έφεραν στην επιφάνεια οι δασικοί χάρτες και το Κτηματολόγιο είναι και η χρησικτησία.
      Πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων στερούνται τίτλων κυριότητας και επικαλούνται το δικαίωμα της κυριότητας σε ακίνητα με χρησικτησία.
      Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και κυρίως σε ορεινά χωριά, αλλά και σε νησιωτικές περιοχές, που λόγω των πολέμων, του εμφυλίου, της μετανάστευσης και του εθιμικού δικαίου που ίσχυε, οι κάτοικοι μεταβίβαζαν τις ιδιοκτησίες τους, μέσω προφορικών συμφωνιών και μέσω προφορικής διανομής των κληρονομούμενων ιδιοκτησιών, χωρίς τη σύνταξη συμβολαίου.
      Επίσης πολλά είναι και τα ακίνητα, στα οποία δεν έχει γίνει απ’ όλους τους κληρονόμους η σχετική αποδοχή κληρονομιάς και ούτε η δήλωση στο κτηματολόγιο. Υπάρχει και η περίπτωση στην οποία ακίνητο που ανήκει σε περισσότερους του ενός ιδιοκτήτες διεκδικείται από έναν συνιδιοκτήτης ο οποίος το χρησιμοποιεί αποκλειστικά και το διεκδικεί με χρησικτησία.
      Τι είναι χρησικτησία;
      Χρησικτησία είναι ένας νομικός όρος, που χρησιμοποιείται για περιουσιακά στοιχεία. Η έννοια της χρησικτησίας δίνεται από την ίδια την λέξη: χρήση και κτήση. Δηλαδή την κτήση ή ιδιοκτησία ενός πράγματος που προκύπτει από την χρήση του. Άρα χρησικτησία για ένα ακίνητο, είναι η απόκτηση του από αυτόν που το χρησιμοποιεί αλλά δεν του ανήκει.
      Ποια η διαφορά τακτικής και έκτασης χρησικτησίας;
      Υπάρχουν δύο είδη χρησικτησίας, η τακτική και η έκτακτη.
      Η τακτική χρησικτησία προκύπτει όταν κάποιος έχει στη νομή του (φυσική εξουσία) καλόπιστα, για διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών με βάση κάποιον νόμιμο ή έστω νομιζόμενο τίτλο, ένα ακίνητο.
      Η έκτακτη χρησικτησία (που είναι και ευρέως γνωστή), προκύπτει όταν κάποιος έχει ασκήσει όλα τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη πάνω σε ένα ακίνητο για μια 20ετία συνεχόμενα, ακόμη και εάν δεν υπάρχει νόμιμος τίτλος ιδιοκτησίας.
      Τι γίνεται όταν το ακίνητο είναι κοινό, δηλαδή ανήκει σε περισσότερους, και ένας ιδιοκτήτης το χρησιμοποιεί αποκλειστικά αυτός; Μπορεί ένας συγκύριος να αποκτήσει κυριότητα με χρησικτησία, σε βάρος των συγκυρίων του, αλλά με μια βασική διαφορά. Θα πρέπει να γνωστοποιήσει εγγράφως (με εξώδικο) στους άλλους συγκύριους την απόφασή του αυτή να νέμεται δηλαδή από ένα χρονικό σημείο και εφεξής το ακίνητο αποκλειστικά για τον εαυτό του. Το ίδιο συμβαίνει και με τον συγκληρονόμο που αξιώνει ποσοστό μεγαλύτερο από την κληρονομική του μερίδα, αν δεν προβεί στην γνωστοποίηση, θεωρείται ότι το κατέχει στο όνομα των συγκληρονόμων. Η γνωστοποίηση αυτή δεν απαιτείται στην περίπτωση που οι συγκύριοι προβαίνουν σε άτυπη διανομή του κοινού ακινήτου, αφού έκτοτε καθένας από αυτούς και γνωρίζοντας οι λοιποί συγκύριοι, νέμεται αποκλειστικά για τον εαυτό του, αυτό που του περιήλθε με την άτυπη διανομή μέρος του ακινήτου. Σε ποιες περιπτώσεις δεν ισχύει η χρησικτησία; Γενικά, όλα τα ακίνητα υπόκεινται σε χρησικτησία. Ωστόσο, ο νόμος προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις όπως:
      α) Ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο, σε μοναστήρια και εκκλησίες.
      β) Ακίνητα στα οποία υπάρχουν πλέον του ενός κυρίου (περίπτωση συγκυριότητας). Εκτός κι αν ένας των συγκυρίων ενημερώσει ειδικά τους υπόλοιπους συγκυρίους, ως προς την πρόθεσή του να κατέχει την ιδιοκτησία ως ο μόνος ιδιοκτήτης.
      γ) Ανεπίδεκτα χρησικτησίας είναι και τα εκτός συναλλαγής πράγματα καθώς και τα κοινόχρηστα πράγματα όπως: ρέματα, αιγιαλός, δρόμοι, πλατείες, λιμάνια και όρμοι.
      Δ) Ακίνητα που ανήκουν σε πρόσωπα, τα οποία τελούν υπό Γονική Μέριμνα, επιτροπεία ή δικαστική συμπαράσταση.
      Πώς μπορώ να αποκτήσω ένα ακίνητο με χρησικτησία;
      Εφόσον ασκείτε όλα τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη πάνω σε ένα ακίνητο για μια 20ετια συνεχόμενα, μπορείτε να αποκτήσετε την κυριότητα του ακινήτου αν με την πάροδο του χρόνου και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος, εγείρετε αγωγή χρησικτησίας ενώπιον των δικαστηρίων ζητώντας να σας αναγνωριστεί το δικαίωμα κυριότητας επί του ακινήτου.
      Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αποδείξετε ότι για το χρονικό διάστημα που επικαλείστε χρησιμοποιούσατε το ακίνητο κάνοντας πράξεις που θα έκανε ο πραγματικός κύριος του ακινήτου. Αν η αγωγή γίνει δεκτή, με την απόφαση αυτή και την μεταγραφή της αποκτάτε νόμιμο τίτλο ιδιοκτησίας του ακινήτου και απολαμβάνετε το δικαίωμα κυριότητας επ’ αυτού.
      Πώς θα δηλώσω το αγροτεμάχιο μου από χρησικτησία στο Κτηματολόγιο;
      Για να δηλώσετε στο κτηματολόγιο, το δικαίωμα σας με έκτακτη χρησικτησία, αν δεν υπάρχει τελεσίδικη δικαστική απόφαση, πρέπει να υποβάλετε έγγραφα που να αποδεικνύουν τη χρησικτησία. Τα έγγραφα που δέχεται το κτηματολόγιο είναι : λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ, μισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, πράξη αναγνώρισης ορίων, εγγραφή υποθήκης και λοιπών βαρών, Ε9 κλπ. Από τα έγγραφα αυτά θα πρέπει να αποδεικνύεται 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου.
      Δεν έχω χρήματα και δεν έχω προβεί σε καμία ενέργεια όλα αυτά τα χρόνια για να αποδείξω ότι το χωράφι μου το έχω με άτυπη δωρεά από τον πατέρα μου και το κατέχω με χρησικτησία. Το χάνω τώρα στο Κτηματολόγιο;
      Οχι. Εσείς μπορείτε τώρα να το δηλώσετε κανονικά στο Κτηματολόγιο κάνοντας τα εξής:
      α) Να πάτε σε έναν συμβολαιογράφο, με δύο μάρτυρες που θα βεβαιώσουν με ένορκη βεβαίωση ότι το ακίνητο το κατέχεται πάνω από 20 χρόνια.
      β) Θα καταθέσετε τα Ε9 των τελευταίων χρόνων. Τουλάχιστον από το 2010 μέχρι σήμερα που είναι μηχανογραφημένα.
      Επίσης μπορείτε να προσκομίσετε και οποιοδήποτε άλλο έγγραφο – αποδεικτικό χρησικτησίας ακόμη και εάν αυτό δεν καλύπτει την απαιτούμενη από το νόμο 20ετία. Σε μελλοντικό χρόνο μπορείτε να συμπληρώσετε την υποβληθείσα δήλωση με επιπλέον έγγραφα αποδεικτικά της 20ετούς νομής ή και να την διορθώσετε υποβάλλοντας, χωρίς κόστος, αίτηση κατάθεσης συμπληρωματικών στοιχείων ή αίτηση διόρθωσης στοιχείων δήλωσης.
      Πώς δηλώνω ακίνητο από χρησικτησία που φαίνεται αγνώστου ιδιοκτήτη κατά την ανάρτηση του κτηματολογίου;
      Μετά την Ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων δεν επιτρέπεται να υποβληθεί δήλωση δικαιώματος με αιτία κτήσης την χρησικτησία για ακίνητο, το οποίο έχει καταχωρηθεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Μπορείτε όμως να υποβάλλεται ένσταση με κοινοποίηση στο Ελληνικό Δημόσιο, καταθέτοντας όσα περισσότερα δικαιολογητικά έχετε συγκεντρώσει.
      Η χρησικτησία αφορά μόνο χωράφια;
      Όχι. Η χρησικτησία μπορεί να αφορά κάθε είδους ακίνητο όπως: σπίτι, κατάστημα, διαμέρισμα, οικόπεδο, αγροτεμάχιο, δουλεία ιδιωτικού δρόμου κ.άλ.
      Ο πατέρας μου καλλιεργούσε ένα χωράφι εδώ και 50 χρόνια. Τώρα πέθανε και δεν έχω συμβόλαιο. Τι να κάνω;
      Θα κάνετε ένα τοπογραφικό της έκτασης και αφού πληρώσετε τους φόρους που αναλογούν, θα πάτε στο συμβολαιογράφο να κάνετε αποδοχής κληρονομιάς. Στον τίτλο, ο συμβολαιογράφος θα αναφέρει ότι ο προκάτοχος το απέκτησε με χρησικτησία.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Άνοιξε η ΑΑΔΕ την ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έτους 2024 και οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν την ιδιοκτησία τους στην πραγματική κατάσταση και χρήση.
      Έτσι, οι πολίτες έχουν την ευκαιρία να διορθώσουν λάθη ή παραλείψεις που είδαν στο φετινό εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ, για να γλιτώσουν από έξτρα χρεώσεις μελλοντικά.
      Με βάση τις διορθώσεις στο Ε9, η ΑΑΔΕ θα προχωρήσει στη συνέχεια σε νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ.
      Γι΄ αυτό το λόγο οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να τσεκάρουν αν όλα τα στοιχεία είναι δηλωμένα σωστά στο Ε9 και συμφωνούν με αυτά που προκύπτουν από τα απαιτούμενα νομιμοποιητικά έγγραφα, όπως : συμβόλαια, Οικοδομικές Άδειες, τυχόν τακτοποιήσεις αυθαιρέτων και νέα τοπογραφικά διάγραμμα που συντάχθηκαν για την δήλωση στο κτηματολόγιο.
      Ποια είναι τα πιο συχνά λάθη στο Ε9;
      Συνήθως, υπάρχουν λάθη στην έκταση των αγροτεμαχίων, αφού δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες βάση συμβολαίων στο περίπου και χωρίς την ακριβή τοπογραφική αποτύπωση τους.
      Eπίσης, ακίνητα που δηλώθηκαν με χρησικτησία στο Κτηματολόγιο, δεν αναγράφονται στην αντίστοιχη στήλη στο Ε9.
      Δεν δηλώθηκαν τα «έξτρα τετραγωνικά» κτιρίου που τακτοποιήθηκαν με έναν από τους νόμους περί αυθαιρέτων. Κυρίως αυτό αφορά τους ημιυπαίθριους χώρους που έκλεισαν, τα υπόγεια που μετατράπηκαν σε κατοικίες και γενικά οι αυθαίρετες προσθήκες ή αλλαγές χρήσεων των ακινήτων.
      Πολλοί ιδιοκτήτες δεν γνωρίζουν πως πρέπει να δηλώσουν τα κενά διαμερίσματα, τις αγροτικές αποθήκες, την κάθετη ιδιοκτησία κλπ. με αποτέλεσμα να πληρώνει πρόσθετους φόρους.
      Πως δηλώνουμε τα αυθαίρετα κτίσματα;
      Αυθαίρετα κτίσματα ή κτίσματα χωρίς σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας αναγράφονται με την μικτή τους επιφάνεια, δηλαδή μαζί με την επιφάνεια των κλιμακοστασίων, πλατύσκαλων κλπ.
      Σε κτίσμα, το οποίο έχει υπαχθεί σε σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, θα πρέπει να αναγράψουμε την καθαρή επιφάνεια των κύριων ή των βοηθητικών χώρων.
      Ποια ημερομηνία συμπληρώνουμε στο έτος κατασκευής;
      Ως έτος κατασκευής του ακίνητου θεωρείται η ημερομηνία έκδοσης της αδείας ή ημερομηνία τελευταίας αναθεώρησής της.
      Όταν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια ποιο έτος συμπληρώνουμε;
      Όταν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια π.χ. κτίσμα προ του έτους 1955, θα γράψουμε εκείνο το έτος κατασκευής το οποίο προκύπτει από δημόσιο έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο αγοράς, γονική παροχή, δωρεά κλπ.).
      Όταν το σπίτι κτίστηκε με δύο και περισσότερες οικοδομικές άδειες;
      Όταν για το ίδιο κτίσμα υπάρχουν περισσότερες από μία οικοδομικές άδειες στο έτος κατασκευής γράφεται το έτος της νεότερης άδειας.
      Όταν υπάρχει διεκδίκηση ενός ακινήτου και είναι επίδικο, πως δηλώνεται;
      Αυτός που νέμεται το επίδικο ακίνητο είναι υποχρεωμένος να το δηλώσει στο Ε9.
      Πότε ένα ακίνητο θεωρείται «τυφλό»;
      Ένα κτίσμα θεωρείται «τυφλό» όταν έχει πρόσοψη αποκλειστικά σε ακάλυπτο χώρο, σε αίθριο ή στοά. Ένα οικόπεδο θεωρείται τυφλό όταν δεν έχει καμία πρόσοψη σε δρόμο ή πλατεία. Αν ένα κτίσμα δεν είναι τυφλό, θα πρέπει να αναγράψουμε στην ίδια σειρά και τα στοιχεία του οικοπέδου. Στην περίπτωση που το οικόπεδο είναι τυφλό θα πρέπει να γραφτεί σε χωριστεί γραμμή, αναφέροντας και την συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που βρίσκονται σε αυτό.
      Πως δηλώνουμε το ακίνητο που βρίσκεται σε κάθετη ιδιοκτησία;
      Όταν έχουμε περιπτώσεις κάθετης ιδιοκτησίας επί οικοπέδου, ως επιφάνεια οικοπέδου θα αναγράψουμε το σύνολο των τετραγωνικών αυτού και ως ποσοστό συνιδιοκτησίας, το ποσοστό επί του οικοπέδου που αντιστοιχεί στην κάθετη ιδιοκτησία.
      Πώς δηλώνονται οι βοηθητικοί χώροι;
      Στο Ε9 οι βοηθητικοί χώροι (αποθήκη, χώρος στάθμευσης, λεβητοστάσιο κλπ.), αν δεν έχουν ποσοστό επί του οικοπέδου, γράφονται στην ίδια γραμμή με τον κύριο χώρο του ακινήτου. Σε περίπτωση όμως που έχουν ποσοστό επί του οικοπέδου και αποτελούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες, τότε γράφονται σε χωριστή σειρά του εντύπου Ε9.
      Πότε δηλώνουμε τη θέση στάθμευσης;
      Ως θέση στάθμευσης ορίζεται ο ιδιωτικός χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, όπως προσδιορίζεται είτε από την οικοδομική άδεια είτε από τον τίτλο κτήσης, που αποτελεί αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία.
      Τι ισχύει με το χώρο στάθμευσης στην πυλωτή;
      Όταν ο χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων στην πυλωτή αποτελεί παρακολούθημα ενός ακινήτου ή αποτελεί δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης, τότε γράφεται στην ίδια γραμμή στη στήλη των βοηθητικών χώρων. Το ίδιο ισχύει και για τις αποθήκες που δεν είναι ανεξάρτητες ιδιοκτησίες, δηλαδή δεν έχουν ποσοστό στο οικόπεδο.
      Πότε δηλώνεται ο «αέρας»;
      Το δικαίωμα υψούν, γνωστό ως «αέρας» του κτηρίου, γράφεται σε ξεχωριστή γραμμή εφόσον αποτελεί ξεχωριστή ιδιοκτησία, σε εκατοστά συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου.
      Όταν έχω μεζονέτα πώς την δηλώνω;
      Η μονοκατοικία που εκτείνεται σε περισσότερους από έναν ορόφους, γνωστή ως μεζονέτα, αποτελεί ενιαία λειτουργική ενότητα και γράφεται σε μία γραμμή. Ως επιφάνεια γράφεται το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων και στη στήλη του ορόφου γράφεται ο κωδικός του ψηλότερου ορόφου.
      Ποιο κτίσμα θεωρείται ημιτελές;
      Το ακίνητο θεωρείται ημιτελές όταν έχει κατασκευασθεί ο φέρον οργανισμός του, δηλαδή ο σκελετός της οικοδομής και πριν ολοκληρωθεί η κατασκευή του.
      Πως δηλώνεται κτίσμα χωρίς στέγη;
      Δεν αναγράφονται στοιχεία κτίσματος όταν υπάρχει παντελής έλλειψη στέγης. Αν υπάρχει μερική έλλειψη στέγης ή άλλες ουσιώδεις βλάβες του κτίσματος, που το καθιστούν μη λειτουργικό, τότε αναγράφεται ως ημιτελές.
      Πως δηλώνουμε τις αποθήκες;
      Αποθήκη ορίζεται ο αποθηκευτικός χώρος, σύμφωνα με την άδεια οικοδομής και τη χρήση του, οποιουδήποτε μεγέθους, που αποτελεί αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία και δεν εντάσσεται στην κατηγορία των γεωργικών ή κτηνοτροφικών αποθηκών, ανεξάρτητα από τον όροφο στον οποίο βρίσκεται.
      Γεωργική\κτηνοτροφική αποθήκη ορίζεται το κτίσμα στο οποίο φυλάσσονται ζωοτροφές, σπόροι, γεωργικά εργαλεία και μηχανήματα, ή τα κτήρια που στεγάζουν ζώα και στα οποία εκτελούνται απλές εργασίες εκτροφής και γενικά φροντίδας ζώων
      Ποιο ακίνητο δηλώνουμε με «ειδικές συνθήκες»;
      Οι ειδικές συνθήκες αφορούν ακίνητα, που δεν είναι εκμεταλλεύσιμα λόγω πολεοδομικών δεσμεύσεων, όπως: βρίσκονται σε αναγκαστική απαλλοτρίωση, υπάρχει άδεια κατεδάφισης, πρόκειται για διατηρητέο κτίσμα, έγινε αναστολή οικοδομικών εργασιών, είναι δεσμευμένο λόγω αρχαιολογικής έρευνας, δεν είναι οικοδομήσιμο ή πρόκειται για κτίσμα υπό ανέγερση.
      Δηλώνω το καθαρό εμβαδό του κτίσματος ή το συνολικό με τοίχους και μπαλκόνια;
      Σε περίπτωση δήλωσης κτισμάτων χωρίς σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, πρέπει να αναγράφεται η μικτή επιφάνεια αυτών (εξωτερικοί τοίχοι, κλιμακοστάσια, πλατύσκαλα κ.λπ.).
      Έκλεισα τον Ημιυπαίθριο Χώρο. Πως τον δηλώνω;
      Αν υπάρχουν κλειστοί ημιυπαίθριοι χώροι, πρέπει να προστίθενται στους κύριους χώρους του κτίσματος.
      Βοηθητικοί χώροι που μετατράπηκαν σε χώρους κύριας χρήσης και «τακτοποιήθηκαν» πώς δηλώνονται;
      Οι βοηθητικοί χώροι που μετατράπηκαν σε χώρους κύριας χρήσης και «τακτοποιήθηκαν», θα πρέπει τα τετραγωνικά μέτρα τους να προστεθούν στα ήδη δηλωθέντα τετραγωνικά μέτρα των χώρων κύριας χρήσης και το άθροισμα να αναγραφεί ως συνολική επιφάνεια κύριων χώρων.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ξεκίνησε η ανάρτηση των νέων αναθεωρημένων δασικών χαρτών  , προκειμένου να γίνουν οι αντιρρήσεις,  στις εκτάσεις  όπου επιτρέπεται , με στόχο  το 2022 να έχουν  κυρωθεί οι δασικοί χάρτες στο σύνολο της χώρας.  Σημειώνεται ότι η διαδικασία της αναρτησης  είχε ξεκινήσει την άνοιξη του 2021 και  λόγω των μεγάλων κινητοποιήσεων  αγροτών  αλλά και φορέων σε Κρήτη , Κυκλάδες , Δωδεκάνησα και Ιόνια νησιά   δόθηκε παράταση έξι μηνών , προκειμένου  να διορθωθούν οι χάρτες .  
      Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που εμφανίστηκαν με τους δασικούς χάρτες και πρέπει να λυθούν ;
      1. Σφάλματα στην απόδοση του χάρτη που οδήγησαν σε εσφαλμένους   χαρακτηρισμούς και πρέπει να διορθωθούν   οίκοθεν από τις  Δασικές Υπηρεσίες
      2. Δεν  συμπεριελήφθησαν     στους διορθωμένους χάρτες όλες  οι αποφάσεις της Διοίκησης.
      3. Δεν εξετάστηκαν  εκπρόθεσμες  αιτήσεις προδήλου σφάλματος από τους ιδιώτες στις περιοχές που έχουν κυρωθεί δασικοί χάρτες , οι οποίες αφορούν το 50%  περίπου της χώρας .
      4. Όλες οι αναδασωτέες , δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις  , θεωρήθηκαν δημόσιες εκτάσεις  και το Ελληνικό Δημόσιο έκανε δήλωση  ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο.
      5. Δασωμένοι  Αγροί  που φαίνονται στην αεροφωτογραφία του 1945 ότι ήταν καλλιεργήσιμες εκτάσεις  και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν και δασώθηκαν  , χαρακτηρίζονται ως  δασωμένες εκτάσεις  και  αμφισβητείται η κυριότητα τους από το Ελληνικό Δημόσιο.
      6. Εκτάσεις που καλλιεργούνται εδώ και 50- 70 χρόνια  και  έχουν καταγραφεί στο ελαιοκομικό και αμπελουργικό κτηματολόγιο και επιδοτούνται απο την Ευρωπαϊκή  Ενωση , θεωρούνται ως  δασικές εκτάσεις που άλλαξαν παράνομα χρήση , με αποτέλεσμα να μην αναγνωρίζεται κυριότητα και να κινδυνεύουν οι επιδοτήσεις τους.
      6.  Τα αυθαίρετα στα Δάση και τις δασικές εκτάσεις <<  Οικιστικές Πυκνότητες >> , που είχαν εκξερεθεί  από την ανάρτηση των δασικών χαρτών θα πρέπει  να δηλωθούν σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα  , προκειμένου στη συνέχεια να εξετασθεί η δυνατότητα  τακτοποίησης τους.
      Ποιο είναι το πρόβλημα με τους Δασωθέντες Αγρούς ;
      Ένα από τα μεγάλα ζητήματα που έχουν  αναδειχθεί με την ανάρτηση των  δασικών χαρτών είναι η δάσωση αγροτικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων, εξαιτίας της εγκατάλειψης των χωραφιών  και της ενασχόλησης των κατοίκων με την κτηνοτροφία.  Εκτός της αστυφιλίας υπήρξε τα τελευταία χρόνια και μία  στροφή  του ντόπιου πληθυσμού , κυρίως στα νησιά, στον τουρισμό . Τέλος ένα μεγάλο μέρος χωραφιών δασώθηκε γρήγορα,  λόγω της γειτνίασης του με δασική έκταση ή λόγω  των τοπικών εδαφοκλιματικών συνθηκών  π.χ. στα νησιά του στο Αιγαίου  με  τη γρήγορη ανάπτυξη φρυγανικής και θαμνώδους δασικής βλάστησης. Αποτέλεσμα αυτού , είναι  το Ελληνικό Δημόσιο να   διεκδικεί  τις περιουσίες ιδιωτών , προβάλλοντας  το τεκμήριο  υπέρ του Δημοσίου .
      Ωστόσο το πρόβλημα   παραμένει και  στην  Κρήτη, Λέσβο, Σάμο, Χίο, Κυκλάδες, Κύθηρα, Αντικύθηρα, Ιόνια και Μάνη,  όπου σε αυτές τις περιοχές δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου, δηλαδή το βάρος της απόδειξης της ιδιοκτησίας πέφτει εξίσου σε ιδιώτη και Δημόσιο και για αυτό θα πρέπει να υποβληθούν αντιρρήσεις κατά του   Δασικού Χάρτη καθώς επίσης και ένσταση  στο κτηματολόγιο , ώστε να εξετασθούν   τα δικαιολογητικά – συμβόλαια από τις αρμόδιες επιτροπές .
      Στην Ελλάδα  περίπου το 6%   της συνολικής έκτασης των Δασικών Χαρτών αντιστοιχεί σε δασωμένων αγρούς . Μάλιστα οι περιοχές με το υψηλότερο ποσοστό δασωμένων αγρών  είναι : Αρκαδία ,  Μεσσηνία , Ιωάννινα , Εύβοια, Λακωνία , Ηλία , Αχαία , Δράμα και  Μαγνησία.
      Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι  στο Κτηματολόγιο να φαίνονται πάνω από 6 εκατομμύρια στρέμματα ως Δασωμένοι Αγροί και να διεκδικούνται σήμερα ιδιοκτησιακά από το Ελληνικό Δημόσιο.
      Ποιοι θεωρούνται δασωμένοι αγροί;
      Για να θεωρείται μια έκταση ιδιωτική και να αναγνωρίζεται απο το κράτος, ως παλιός αγρός που έπαψε να καλλιεργείται και δασώθηκε, θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
      (α) οι εκτάσεις να φαίνονται ως αγροτικές στις αεροφωτογραφίες του έτους 1945 ή εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς του έτους 1960, και να δασώθηκαν μεταγενέστερα λόγω εγκατάλειψης. Δηλαδή να φαίνονται στον αναρτημένο δασικό χάρτη, που είναι ο ορθοφωτοχάρτης του Κτηματολογίου έτους 2007-2009, ως δασική μορφή), και
      (β) να υπάρχουν για τις εκτάσεις αυτές τίτλοι ιδιοκτησίας (συμβόλαια) προγενέστεροι της 23ης Φεβρουαρίου 1946 και να έχουν μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο.
      Τι  ισχύει  για τους δασωμένους αγρούς με τις νέες νομοθετικές διατάξεις ;
      Οι νέες ρυθμίσεις του  Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τους δασωμένους αγρούς περιελήφθησαν  στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών για τη καταπολέμηση της διαφθοράς ( άρθρο 80) , που  συζητήθηκε στην Ολομέλεια και ψηφίστηκε την Τετάρτη  22 Μαρτίου 2022.
      Αναλυτικά οι νέες   διατάξεις  για τους δασωθέντες αγρούς  αντικαθηστούν το άρθρο 67 του ν. 998/1979 (Α’ 289) 998/197 και έχουν ως εξής:
      1.      Αγροί που άλλαξαν μορφή.  Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου.
      2.      Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.
      3.      Εκτάσεις με  εμβαδόν έως τριάντα (30) στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν  για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή της χρήσης τους.
      4.      Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της  χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων.
      5.      Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται, κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον Γενικό Διευθυντή Δασών στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία, μετά από εισήγηση του οικείου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών, εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό.
      6.       Ειδικά, για εκτάσεις μεγαλύτερες των πέντε (5) στρεμμάτων, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια, διαπιστώνεται, με βάση σχετική οικονομοτεχνική μελέτη, η  οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης και  συντάσσεται από ιδιώτη γεωτεχνικό επιστήμονα.
      7.      Στις ανωτέρω εκτάσεις, πέραν της επιτρεπτής επέμβασης, εφαρμόζονται και οι υπόλοιπες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας περί επιτρεπτών επεμβάσεων.
      8.       Αγροί που απέκτησαν μορφή δασικής έκτασης ,  δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και επιτρέπεται η απομάκρυνση της φυόμενης δασικής βλάστησης, μετά από άδεια του οικείου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό, κατόπιν αιτήσεως του προσώπου που προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στην έκταση. Ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει το έννομο συμφέρον του να αιτηθεί την απομάκρυνση της δασικής βλάστησης, συνυποβάλλει με την αίτησή του
      α) είτε συμβολαιογραφικούς τίτλους,
      β) είτε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9),
      γ) είτε ένορκες βεβαιώσεις,
      δ)  είτε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του με το ακίνητο.
      9. Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας για την προστασία των ανωτέρω εκτάσεων, ανακαλούνται.
      10.  Στην ίδια διαδικασία υπάγονται και τα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεμάχια, τα οποία εμφανίζονται στις πλησιέστερες στον χρόνο της παραχώρησης αεροφωτογραφίες με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα.
      Ποια η  διαφορά του Δασωμένου  Αγρου  εντός  Δάσους ή εντός Δασικής Έκτασης ;
      Η νομοθετική ρύθμιση προβλέπει διαφορετική μεταχείριση για τους δασωθέντες αγρούς, ανάλογα με τη μορφή που απέκτησαν αργότερα (δάσος ή δασική έκταση). Ο ειδικότερος χαρακτηρισμός της έκτασης ως δάσους ή δασικής, για την εφαρμογή της ρύθμισης, διενεργείται:
      α)από την Επιτροπή Δασολογίου Περιφερειακής Ενότητας, για τις περιοχές που υπάρχει αναρτημένος δασικός χάρτης, ακόμη και αν η συγκεκριμένη έκταση έχει κηρυχθεί αναδασωτέα,
      β) με την έκδοση πράξης χαρακτηρισμού, στις περιοχές που δεν καλύπτονται από αναρτημένο δασικό χάρτη.
      Τι πρέπει να κάνουν  οι ιδιοκτήτες δασωμένων αγρών;
      1)   Να συντάξουν Τοπογραφικό Διάγραμμα στο οποίο θα αποτυπώνονται ακριβώς οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες επί αυτών των εκτάσεων, όπως : παλιά δένδρα, πεζούλες, ερείπια από καλύβια, στέρνες ποτίσματος και αυλάκια, ίχνη από ντριτσέλες, μαντριά, αποθήκες και γενικά κάθε ιδιαίτερο στοιχείο που μπορεί να αποδείξει ότι υπήρχε παλιά ανθρώπινη δραστηριότητα στο χώρο .
      2)      Να καταγράψουν με φωτογραφίες όλες τα ίχνη και τα παλιά δένδρα.
      3)      Να αναζητήσουν συνεχόμενους τίτλους ιδιοκτησίας
      4)      Να   αναζητήσουν παλιά έγγραφα, χειρόγραφα μισθωτήρια, επιδότηση από παγετό, επιδοτήσεις από Ελαιοκομικό, Αμπελουργικό κτηματολόγιο  κλπ.
      5)      Να δηλώσουν την πραγματική έκταση  των ακινήτων τους στο  στο Ε9,
      6)      Σε περίπτωση  μη ύπαρξης τίτλου ιδιοκτησίας να συντάξουν ενώπιον συμβολαιογράφου  δύο  ένορκες βεβαιώσεις μαρτύρων που να βεβαιώνουν ότι η έκταση είναι καλλιεργήσιμη.
      7)      Να καταθέσουν Αντίρρηση σε περίπτωση που είναι σε ανάρτηση ο Δασικός Χάρτης ή εκπρόθεσμο αίτημα προδήλου σφάλματος σε περίπτωση που υπάρχει μερικώς κυρωμένος δασικός χάρτης στην περιοχή.
            Να καταθέσουν εμπρόθεσμα ένσταση-αίτηση διόρθωσης, στο Κτηματολόγιο κατά την διαδικασία της ανάρτησης με όλα τα δικαιολογητικά.
      9)       Επειδή πολλά αγροτεμάχια είναι κληρονομικά και οι  αρχικοί ιδιοκτήτες απεβίωσαν θα πρέπει  να ζητήσουν οι νέοι κάτοχοι  από το αρχείο της παλιάς  Κοινότητας   ή Δήμου , τυχόν  βεβαίωση που έχει εκδοθεί από τον  Κοινοτάρχη ή Δήμαρχο  , για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου.
      10)   Να  αναζητηθεί τέλος κάθε στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του  ιδιοκτήτη με το ακίνητο.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ
      Τοπογράφου, Πολεοδόμου Μηχανικού
      [email protected]
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η διόρθωση του Ε9, το κτηματολόγιο, η βεβαίωση νομιμότητας του μηχανικού, αλλά και η ταυτότητα του κτιρίου έφεραν στο φως πολλές αυθαιρεσίες στα ακίνητα. Εκτός από τα μη δηλούμενα για πολλά χρόνια τετραγωνικά, μεγάλος είναι και ο αριθμός των αυθαιρέτων, που αφορούν στην παράνομη αλλαγή χρήσης.
      Γράφει η Γραμματή Μπάκλατση
      Το ζήτημα αφορά κυρίως στους κατόχους οριζοντίων ιδιοκτησιών σε πολυκατοικίες αλλά και σε πολλές μονοκατοικίες.
      Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, οι αυθαιρεσίες σχετικά με τη νόμιμη και πραγματική χρήση του ακινήτου είναι εν άγνοια που σημερινού ιδιοκτήτη. Για αυτό το λόγο αρχικά ταυτοποιούμε το σχέδιο της πολεοδομίας στο οποίο αναφέρονται οι νόμιμες χρήσεις με την πραγματικότητα και ελέγχουμε για ενδεχόμενες αυθαιρεσίες.
      Τι είναι η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης; Αυθαίρετη αλλαγή χρήσης είναι η μεταβολή της χρήσης χωρίς να έχει εκδοθεί η απαιτούμενη κάθε φορά οικοδομική άδεια.
      Πώς διαχωρίζονται οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης πολεοδομικά ανάλογα με τον χρόνο εγκατάστασής τους; Η 28/7/2011 αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή των αυθαιρεσιών που μπορούν να υπαχθούν στο Νόμο 4495/2017 και να τακτοποιηθούν πληρώνοντας εφάπαξ ένα πρόστιμο. Προσοχή! Τακτοποιούνται οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, εφόσον έχουν συντελεστεί σε περιοχές εντός σχεδίου και με την προϋπόθεση ότι η εν λόγω χρήση είναι σύμφωνη με τις επιτρεπόμενες χρήσεις της περιοχής
      Οποια αλλαγή χρήσης έχει πραγματοποιηθεί από την 28/07/2011 και μετά δεν τακτοποιείται και σε περίπτωση καταγγελίας στην πολεοδομία πληρώνει πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης.
      Πώς αποδεικνύεται ο χρόνος εγκατάστασης αυθαιρέτων χρήσεων σε κτίρια; Επειδή η αλλαγή χρήσης αφορά στο εσωτερικό του κτιρίου και δεν μπορεί να φανεί στην αεροφωτογραφία, ο χρόνος κατασκευής αποδεικνύεται από έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής (π.χ. Ε9, συμβόλαια, μισθώσεις κτλ). Επίσης σε περίπτωση αλλαγής χρήσης από βοηθητική σε κύρια, στα κτίρια με οικοδομική άδεια, μπορεί να ληφθεί υπόψη ο χρόνος θεώρησης της οικ.άδειας για ηλεκτροδότηση του ακινήτου.
      Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις παράνομης αλλαγής χρήσης σε ακίνητο; 1) Αλλαγή χρήσης αποθήκης στο υπόγειο της πολυκατοικίας.
       Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις, γιατί το υπόγειο ή ημιυπόγειο- όπως αναφέρονταν σε παλιό οικοδομικό κανονισμό - έχει βοηθητική χρήση και αποτελεί χώρο αποθήκευσης, λεβητοστασίου κλπ και δεν προσμετράται στην δόμηση της οικοδομής. Έτσι πολλοί εργολάβοι/ιδιοκτήτες έβγαζαν την οικοδομική άδεια σύμφωνα με τα απαιτούμενα στοιχεία δόμησης της πολεοδομικής νομοθεσίας και στη συνέχεια μετέτρεψαν τις υπόγειες αποθήκες σε διαμερίσματα τα οποία μεταβίβαζαν με συμβολαιογραφικά έγγραφα ως διαμερίσματα με τα σχέδια μηχανικού.
      2) Αλλαγή χρήσης διαμερίσματος από κατοικία σε γραφείο.
      Αυτό αν και αφορά αλλαγή χρήσης από κύρια χρήση σε κύρια χρήση και δεν επηρεάζει την δόμηση και την κάλυψη του κτιρίου, θεωρείται αυθαιρεσία και γίνονταν κυρίως από τους εργολάβους οικοδομών στο κέντρο των πόλεων, οι οποίοι δεν ήθελαν να κατασκευάσουν ή να εξαγοράσουν τις απαιτούμενες από το νόμο θέσεις στάθμευσης, που αντιστοιχούν στην οικοδομή, ανάλογα με τη χρήση των χώρων της. Για παράδειγμα για διαμέρισμα ( κατοικία) αντιστοιχεί μια θέση στάθμευσης ανά 100 τετραγωνικά, αλλά για χρήση γραφείου 50 τετραγωνικά. Έτσι «βαφτίζανε» ως διαμερίσματα με χρήση κατοικία τις οριζόντιες ιδιοκτησίες στην πολεοδομία, αλλά μεταβιβάζονταν ως επαγγελματικές στέγες – γραφεία, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την υποχρέωση δημιουργίας χώρων στάθμευσης.
      3) Αλλαγή χρήσης διαμερίσματος από κατοικία σε ιατρείο, γραφείο λογιστή, μηχανικού κ.λπ.
      Αυθαίρετη είναι σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία και η χρήση γραφείου για στέγαση ελευθέρων επαγγελματιών σε διαμερίσματα ή κατοικίες που δεν ανήκουν σε αυτόν που ασκεί το επάγγελμα.
      4) Αλλαγή χρήσης εσωτερικού εξώστη - πατάρι από βοηθητική σε κύρια χρήση.
      Αυτό αφορά κυρίως στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, που είτε έχουν μετατρέψει το πατάρι σε χώρους για καθήμενους πελάτες, είτε έχουν εγκαταστήσει τα W.C. και τα αποδυτήρια στο πατάρι.
      5) Μετατροπή του παλιού προβλεπόμενου από τον ΓΟΚ πλυστιαριού που βρίσκεται στο δώμα των πολυκατοικιών σε γκαρσονιέρα.
      6) Αλλαγή του κλειστού χώρου στάθμευσης σε χώρο κατοικίας.
      7) Ξεμπάζωμα του υπογείου και μετατροπή του υπόγειου βοηθητικού χώρου σε ισόγειο.
      Αυτό συμβαίνει συχνά στα εκτός σχεδίου γήπεδα τα οποία έχουν και κλίση στο έδαφος, με αποτέλεσμα πλευρά ή πλευρές του να βρίσκονται μέχρι 1,50 μέτρο από τη στάθμη του εδάφους και άρα να θεωρείται υπόγειο, ενώ υπάρχει πλευρά που βρίσκεται πάνω από 1,5 μέτρο και είναι ισόγειο.
      Μετατροπή βοηθητικού χώρου υπογείου σε υπόγειο χώρο κατοικίας.
      Αυτό γίνεται επειδή δεν μετρά στο συντελεστή δόμησης το υπόγειο και το θέλουν κυρίως οι γονείς για να μένουν στο υπόγειο, μεταβιβάζοντας τους πάνω ορόφους στα παιδιά τους.
      9) Μετατροπή ισόγειας ανεξάρτητης αποθήκης σε κατοικία.
      10) Αλλαγή παλιού καλυβίου ή στάβλου που προϋφίσταται του 1955 σε χώρο κατοικίας με την προσθήκη τουαλέτας, κουζίνας και νέας διαρρύθμισης.
      11) Κλείσιμο στεγάστρου και μετατροπή σε κύριο χώρο (δωμάτιο, κατάστημα κλπ.
      12) Κλείσιμο πιλοτής και μετατροπή σε διαμέρισμα.
       
      Ποιο είναι το πρόστιμο για την τακτοποίηση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, που έγινε μέχρι τις 28/07/2011; Το πρόστιμο εξαρτάται από την παλαιότητα, τα τετραγωνικά μέτρα και την Τιμή Ζώνης του αντικειμενικού συστήματος του 2016 και υπολογίζεται ως εξής:
       0,15 x T.Z.της περιοχής x επιφάνεια της αυθαιρεσίας x λοιποί συντελεστές.
      Επιπλέον μειώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου.
      Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης προϋφίστανται της 1/1/1983 υπάρχει έκπτωση 85% του προστίμου. Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης έχουν γίνει από 1/1/1983-1/1/1993 υπάρχει έκπτωση 40% του προστίμου. Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης έχουν γίνει από 1/1/1993-31/12/2003 υπάρχει έκπτωση 20% του προστίμου. Για υπόγεια που δεν αποτελούν αυτοτελή χώρο αλλά συνδέονται λειτουργικά με τον υπερκείμενο όροφο υπάρχει έκπτωση 70% του προστίμου. Για πατάρια και σοφίτες υπάρχει έκπτωση 70% του προστίμου. Για υπόγεια που αποτελούν αυτοτελή χώρο υπάρχει έκπτωση 50% του προστίμου. Ισόγειος βοηθητικός χώρος (αποθήκη, χώρος στάθμευσης) με επιφάνεια έως 50τ.μ. εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 0,50. Σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού(π.χ. ΑΜΕΑ, τρίτεκνους, μονογονεϊκές οικογένειες, παλινοστούντες και μακροχρόνια άνεργοι) υπάρχουν επιπλέον μειώσεις του προστίμου (αφορούν κυρίως την κύρια κατοικία και υπάρχουν περιορισμοί στο εισόδημα). Για την αλλαγή χρήσης από κύριο σε κύριο χώρο ή από βοηθητικό σε βοηθητικό εφόσον ο προϋπολογισμός των εργασιών που εκτελέσθηκαν δεν υπερβαίνει τις 15000€, καταβάλλεται μόνο παράβολο (και όχι πρόστιμο) 250€.  
      Τι πρόστιμο πληρώνω για αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, που έχει συντελεστεί μετά τις 28/7/2011; Δεν μπορούν να ενταχθούν στο Ν.4495/2017 και επιβάλλεται πρόστιμο ανέγερσης εφάπαξ και διατήρησης, το οποίο καταβάλλεται ετησίως.
      α) Για αλλαγή χρήσης σε υπόγειο που ξεμπαζώθηκε κι έγινε ισόγειο, το πρόστιμο ανέγερσης είναι: Επιφάνεια αυθαίρετης κατασκευής x Τ.Ζ. x Σ.Π. με μικρότερη τιμή τα 250€ (όπου Σ.Π.=1,20 για ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές και ΣΠ=1 για τις λοιπές περιπτώσεις).
      Το πρόστιμο διατήρησης (πληρώνεται κάθε χρόνο) είναι: 0,50 x Πρόστιμο ανέγερσης με μικρότερη τιμή τα 100€.
      β) Αλλαγή χρήσης από κύρια σε κύρια εφόσον επιτρέπεται, το πρόστιμο ανέγερσης υπολογίζεται με 70% έκπτωση (ελάχιστο ποσό 250€) και το διατήρησης είναι 10% του ανέγερσης και δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 20% του ελαχίστου προστίμου ανέγερσης το οποίο είναι 250€.
      γ) Αλλαγή χρήσης βοηθητικού υπόγειου χώρου σε κατοικία(εφόσον παραμένει υπόγειο) το πρόστιμο ανέγερσης έχει έκπτωση 95% και το διατήρησης είναι 10% του ανέγερσης.
      Τι ισχύει για τα διαμερίσματα που δημιουργήθηκαν με την αλλαγή χρήσης κοινόχρηστου χώρου της πολυκατοικίας π.χ. λεβητοστάσιο ή αποθήκη; Χρειάζεται συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών για την τακτοποίησή τους; Εάν η υπάρχουσα κατάσταση απεικονίζεται στα σχέδια της Σύστασης του κτιρίου, δεν απαιτείται συναίνεση. Όταν η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης καταλαμβάνει κοινόχρηστο/κοινόκτητο χώρο τότε ο ιδιοκτήτης μπορεί να προβεί στην τακτοποίηση του, χωρίς την συναίνεση των συνιδιοκτητών του οικοπέδου όταν:
      α) η αυθαίρετη κατασκευή έχει συντελεστεί από την ανέγερση της οικοδομής ή
      β) υφίσταται η ίδια σε όλους τους ορόφους.
      Αν δεν συντρέχει ένας από τους δυο λόγους τότε για την υπαγωγή στον Ν.4495/17 απαιτείται η συναίνεση άνω του 50% των συνιδιοκτητών.
       
      Εχω αγοράσει ένα υπόγειο διαμέρισμα σε παλιά πολυκατοικία του 1970. Σύμφωνα με το συμβόλαιο και την πραγματικότητα είναι κατοικία, ενώ σύμφωνα με την οικοδομική άδεια είναι αποθήκη. Πρέπει να κάνω τακτοποίηση και πόσο είναι το πρόστιμο; Ναι, πρέπει να ενταχθεί στον νόμο 4495/2017 και να πληρώσετε ένα παράβολο 250 ευρώ. Προσοχή όμως! θα πρέπει να αποδεικνύεται από το συμβόλαιο αγοράς που κάνατε ότι αγοράσατε διαμέρισμα. Διαφορετικά θα πρέπει να βρείτε άλλα νομιμοποιητικά έγγραφα (π.χ. έγγραφα εφορίας, ΔΕΗ κλπ) που να αποδεικνύουν τον χρόνο μετατροπής της χρήσης από βοηθητική σε κατοικία.
       
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλη ανταπόκριση βρήκε στην κοινωνία το θέμα της απελευθέρωσης του αιγιαλού από το λεγόμενο «κίνημα της πετσέτας». Οι πολίτες ζητούν επιτακτικά την εφαρμογή του νόμου στην υπέρμετρη κατάληψη όλων των ελεύθερων χώρων από τις επιχειρήσεις εστίασης και αναψυχής.
      Τα τραπεζοκαθίσµατα, τα στέγαστρα, τα διαφημιστικά σταντ, οι τέντες, τα περίπτερα που συνεχώς επεκτείνονται, τα καταστήματα που εκθέτουν τα προϊόντα τους στα πεζοδρόμια και οι ποικίλες άλλες µόνιµες ή ηµιµόνιµες εγκαταστάσεις καταστημάτων αναψυχής (µπαρ, καφετέριες, εστιατόρια) καταλαμβάνουν σήμερα σε μεγάλο βαθμό τους δημόσιους κοινόχρηστους χώρους της πόλης όπως είναι οι πλατείες, οι πεζόδρομοι, τα πάρκα, τα άλση, τα πεζοδρόμια κ.ά.
      Έτσι δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια, μια εμπορευματική -καταναλωτική λογική για τους δημόσιους χώρους μετατρέποντας τους σε ημι-ιδιωτικές ζώνες ή σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις σε αμιγώς ιδιωτικές, περιορίζοντας την παραμονή των πολιτών.
      Σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία, όλοι αυτοί οι χώροι οφείλουν να είναι ανοιχτοί, να έχουν σε αυτούς πρόσβαση όλοι οι πολίτες και να αποτελούν κατά κανόνα ιδιοκτησίες του δημοσίου ή οργανισμών του δημοσίου, όπως οι Δήμοι. Κατ΄ εξαίρεση επιτρέπονται περιορισμένες κατασκευές και εγκαταστάσεις, προς εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου.
      Για αυτό, θα πρέπει οι πολίτες να γνωρίζουν ποιες είναι οι βασικές αρχές που ισχύουν για τους δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, τί επιτρέπεται και τί απαγορεύεται σε αυτούς.
      Ποιοι Χώροι είναι δημόσιοι κοινόχρηστοι χώροι εντός πόλης;
      Σύμφωνα με το σχέδιο πόλης σε κάθε πόλη, υπάρχουν ελεύθεροι και πράσινοι χώροι, εκτάσεις χωρίς κτίρια, δρόμοι, πεζόδρομοι, πλατείες, παιδικές χαρές, οι ακτές, οι ανοιχτοί αρχαιολογικοί χώροι, τα πάρκα ή άλση, οι κήποι, οι ανοιχτές και χωρίς κτίρια αθλητικές εγκαταστάσεις, όλοι αυτοί οι χώροι οφείλουν να είναι ανοιχτοί, να έχουν σε αυτούς πρόσβαση όλοι οι πολίτες και να αποτελούν κατά κανόνα ιδιοκτησίες του δημοσίου ή οργανισμών του δημοσίου.
      Οι ελεύθεροι και πράσινοι χώροι χαρακτηρίζονται από τη νομοθεσία πρωτίστως κοινόχρηστοι χώροι.
      Επίσης ως τμήματα των δρόμων και ως κοινόχρηστα λογίζονται και τα πεζοδρόμια.
      Ποιες είναι οι βασικές αρχές που ισχύουν για τους δημόσιους χώρους και πρέπει να γνωρίζει ο πολίτης;
      Στα πεζοδρόμια να υπάρχει ελεύθερη κίνηση των πεζών σε λωρίδα ελάχιστου πλάτους 1,50 µ. τουλάχιστον. Στους πεζόδροµους θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ασφαλής διέλευση των πεζών και οχημάτων εκτάκτου ανάγκης. Επίσης θα πρέπει να αφήνεται ελεύθερος χώρος διέλευσης πεζών µπροστά από την ρυµοτοµική γραμμή πλάτος 1,50 µ. Τα κινητά επί των όψεων προστεγάσµατα πρέπει να είναι σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από τις πολεοδομικές διατάξεις. Στους κοινόχρηστους χώρους δεν επιτρέπεται καµία µόνιµη κατασκευή (προστεγάσµατα, στέγαστρα,ανεµοφράκτες κλπ). Όποια κατασκευή, σκίαστρο ή οµπρέλα πρέπει να είναι κινητή και σχετικά εύκολα µετακινούµενη. Δεν επιτρέπεται γενικά η τοποθέτηση οποιασδήποτε συσκευής (ψυγεία, πάγκοι, ντουλάπια κλπ). Δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση οποιασδήποτε κατασκευής, έστω και κινητής που να αλλοιώνει το δάπεδο των πεζοδρόµων και των κοινοχρήστων χώρων. Σε όλο το μήκος της ελεύθερης ζώνης διέλευσης των πεζών θα πρέπει να υπάρχει ελεύθερο ύψος ίσο με 2,20 μ. (απολύτως ελεύθερο από οποιοδήποτε εμπόδιο (μαρκίζες, επιγραφές, σημάνσεις, πινακίδες, τέντες κ.λπ.). Οι Δήμοι έχουν δικαίωμα να προσθέσουν κι άλλες κανονιστικές διατάξεις για την καλύτερη διαχείριση των κοινοχρήστων χώρων.
      Τι απαγορεύεται εντός κοινοχρήστου χώρου;
      Από την Πολεοδομική Νομοθεσία, όπως και από σχετική νοµολογία του Συµβούλιου Επικρατείας, είναι ξεκάθαρο ότι στους κοινόχρηστους χώρους επιτρέπονται µόνο μερικές μικρές ή ελαφρές κατασκευές και ο απαραίτητος αστικός εξοπλισμός, για την παραμονή των πολιτών σε αυτούς. Όλες οι κατασκευές πραγµατοποιούνται από τον Δήµο, ή από ιδιωτικούς φορείς µετά από έγκριση του Δήµου.
      Απαγορεύεται η κατασκευή κτιρίων, περιφράξεων, στεγάστρων µε µόνιµες κατασκευές, που εξυπηρετούν ιδιωτικές χρήσεις όπως αναψυκτήρια – εστιατόρια. Έτσι είναι αυθαίρετες, όλες οι ξύλινες μόνιμες ή ημιμόνιμες κατασκευές οι οποίες δημιουργούν κλειστούν χώρους, είτε με πλαστικά φύλλα (νάιλον), είτε με τζάμι, είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, που ουσιαστικά επεκτείνουν τον κλειστό χώρο των καταστημάτων σε κοινόχρηστους χώρους (π.χ. πεζοδρόμια, παραλίες κλπ.) και που έχουν κατακλύσει τα τελευταία χρόνια τις πλατείες και τους πεζόδροµους.
      Τι εγκαταστάσεις επιτρέπονται εντός των δημόσιων κοινοχρήστων χώρων;
      Από την πολεοδομική νομοθεσία όπως και από τη σχετική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) είναι ξεκάθαρο ότι στους κοινόχρηστους χώρους επιτρέπονται μόνο μερικές κατηγορίες μικρών κατασκευών και εγκαταστάσεων, όπως:
      1) ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
      α) Διαµόρφωση του εδάφους, όπως κλίµακες, τοίχοι, διάδροµοι, κεκλιµένα επίπεδα, µηχανικά µέσα κάλυψης υψοµετρικών διαφορών, καθώς και κατασκευές για την εξυπηρέτηση ατόµων µε αναπηρία ή/ και εµποδιζόµενων ατόµων,
      β) Εξωραϊσµό και την αισθητική τους αναβάθµιση, τον εξοπλισµό και την ασφάλειά τους και γενικά κατασκευές για την εξυπηρέτηση του προορισµού των χώρων αυτών,
      γ) Λυόµενες και προσωρινές κατασκευές (για συγκεκριμένο σκοπό και χρονικό διάστημα π.χ. Χριστουγεννιάτικο Χωρίο).
      δ) Κατασκευές για τη λειτουργία και την εξυπηρέτηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (π.χ. στάση λεωφορείου).
      2) ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
      α) Κατασκευές δικτύων υποδοµής και εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας
      β) Εγκατάσταση σταθµών µέτρησης ατµοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και µετεωρολογικών παραµέτρων µε τον αναγκαίο εξοπλισμό.
      γ) Υπέργειοι και υπόγειοι σταθµοί διανοµής ή µέτρησης και ρύθµισης φυσικού αερίου.
      δ) Η εγκατάσταση κεντρικών λεβήτων ή µονάδων Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ) για τηλεθέρµανση.
      Ποιος έχει την ευθύνη για την καθαριότητα, συντήρηση και διαχείριση των κοινοχρήστων χώρων της πόλης και των οικισμών;
      Την αρμοδιότητα την έχει ο Δήμος, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει, να συντηρεί και να εκμεταλλεύεται το χώρο, διαφυλάττοντας όμως τον δημόσιο χαρακτήρα του. Ο κάθε Δήμος ψηφίζει τον κανονισμό λειτουργίας των κοινοχρήστων χώρων με τον οποίο καθορίζει τι επιτρέπεται στη χρήση των χώρων αυτών, σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο. Επίσης ο Δήμος, μπορεί να μισθώνει μέρος των δημόσιων χώρων σε ιδιώτες για την εκμετάλλευση αυτών.
      Τι γίνεται όταν οι επιχειρηματίες καταλαμβάνουν παράνομα τον κοινόχρηστο χώρο;
      Οι δημοτικές αρχές έχουν υποχρέωση να απομακρύνουν τέτοιες αυθαίρετες κατασκευές (τέντες, τζάμια, νάιλον, δοκάρια κλπ.), που μειώνουν τους κοινόχρηστους χώρους και, εφόσον έχουν δώσει άδειες για τέτοιες εγκαταστάσεις, οφείλουν να τις ανακαλέσουν για λόγους δημοσίου συμφέροντος που αφορούν την τήρηση του Συντάγματος και των πολεοδομικών διατάξεων.
      Πώς οφείλουν οι δήμοι να διαμορφώνουν τους κοινόχρηστους χώρους για την ανεμπόδιστη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία;
      Κατά τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (π.χ. χώροι πλατειών/πεζοδρόμων/πεζοδρομίων/νησίδων, χώρων πρασίνου, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων με ράμπες ή μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών σε συνδυασμό πάντοτε με κλίμακες, κατάλληλη τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, όπως στεγάστρων, καθιστικών, στύλων φωτισμού, κάδων απορριμμάτων, σήμανσης κ.λπ., καθώς και να διαμορφώνεται ποσοστό 5% των χώρων στάθμευσης ή τουλάχιστον ένας για χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η κατασκευή μιας μεμονωμένης βαθμίδας σε οποιοδήποτε σημείο των κοινοχρήστων χώρων. Σε όλες τις κλίμακες που κατασκευάζονται σε υπαίθριους χώρους επιβάλλεται η τοποθέτηση συνεχών πλαϊνών χειρολισθήρων και στις δύο πλευρές αυτών, σε δύο ύψη (0,70μ. και 0,90μ.) μετρούμενα από το πάτημα των βαθμίδων κατακόρυφα από την ακμή της βαθμίδας. Σε περιπτώσεις κλιμάκων πλάτους άνω των 3,60μ. εκτός από τους πλαϊνούς χειρολισθήρες τοποθετούνται και ενδιάμεσοι διπλοί χειρολισθήρες. Σε πεζοδρόμια και σε πεζοδρόμους του μη βασικού δικτύου πεζοδρόμων, εφόσον η μορφολογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη δυνατότητα δημιουργίας πλήρως προσβάσιμων χώρων κίνησης για άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξασφαλίζεται πάντοτε η προσβασιμότητα για τις λοιπές κατηγορίες χρηστών
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ως «άνιση» και «ετεροβαρή» χαρακτηρίζει τη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη στη χώρα μας η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωπληροφορικής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που εκπόνησε σχετική μελέτη χαρτογραφώντας την ελληνική επικράτεια με μια νέα μέθοδο που συνδυάζει κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες.
      «Η μισή Ελλάδα, ανατολική και νότια, με πρώτη και κύρια την περιοχή του Αιγαίου, είναι υπερκορεσμένη. Η υπόλοιπη μισή, βόρεια και δυτική, χρειάζεται ενίσχυση μέσα από μια βιώσιμη ανάπτυξη», τονίζει η καθηγήτρια συμπυκνώνοντας το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Land.  
      Η ομάδα του ΔΠΘ ανέπτυξε έναν δείκτη τον οποίο ονόμασε Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης (Carrying Capacity Index – CCDI), αξιοποιώντας ανοικτά δεδομένα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και μεγάλο όγκο περιβαλλοντικών δεδομένων μέσω των αποστολών δορυφορικής παρακολούθησης της Γης.
        Μια βασική παράμετρος που εξέτασε η ομάδα είναι ο Δείκτης Ανθρώπινης Τροποποίησης (HMI). Ο εν λόγω δείκτης εισήχθη στην επιστημονική έρευνα το 2022 από Αμερικaνούς ερευνητές και εξετάζει τον βαθμό στον οποίο έχει τροποποιηθεί κάθε περιοχή στο πέρασμα του χρόνου – από το ποσοστό του πληθυσμού στην κατάσταση των οδικών δικτύων, των δικτύων μεταφορών, αν έχει χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας κ.ά.
      Ακολουθεί ο Δείκτης Τρωτότητας σε Καταστροφές (VDI). Ο συγκεκριμένος καταρτίστηκε από την Ε.Ε. το 2023 και προκύπτει από υποδείκτες περιβαλλοντικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικής αστάθειας κ.ά.
      Στη συνέχεια, εξετάστηκαν η χρονική τάση στις Μεταβολές Αποθήκευσης Νερού (TWSC), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Υψηλή Βλάστηση (LAIH), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Χαμηλή Βλάστηση (LAIL) και το δίκτυο περιοχών προστασίας της φύσης Natura 2000 (NAT).
      Ολοι οι προαναφερθέντες δείκτες περιγράφουν μέσω των επιμέρους τιμών τους ή της διαχρονικής τους τάσης την κατάσταση της επιφάνειας της Γης και των φυσικών πόρων που σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης και της επίδρασης από την κλιματική αλλαγή.
      Ετσι συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI, ο οποίος κυμαίνεται από 0 (ελάχιστη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη) έως 1 (υψηλότερη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη).  
      Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τους έξι δείκτες που συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης – CCDI. Τι σημαίνει στην πραγματικότητα φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη
      Εξηγώντας πιο απλά την ουσία του παραπάνω όρου, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει: «Η έννοια της φέρουσας ικανότητας στην ανάπτυξη αναφέρεται στο μέγιστο επίπεδο της ανθρώπινης δραστηριότητας και του πληθυσμού που ένα περιβάλλον ή σύστημα μπορεί να αντέξει μακροπρόθεσμα χωρίς να υποβαθμιστεί. Ενσωματώνει οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη εξισορρόπησης της ανάπτυξης με τη βιώσιμη χρήση των πόρων. Το πρόβλημα που συνήθως υπάρχει όταν μιλάμε για θέματα όπως η βιώσιμη ανάπτυξη είναι η μη κατανόηση της έννοιας από τους πολίτες και τους πολιτικούς. Η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι το πρόβλημα έγκειται στην έλλειψη υποδομών και όχι στην έλλειψη πόρων. Επικρατεί δηλαδή η λανθασμένη αντίληψη ότι υπάρχουν ανεξάντλητοι πόροι, όπως νερό, τρόφιμα, ενέργεια κ.ά., οι οποίοι για να γίνουν διαθέσιμοι προς χρήση χρειάζονται απλώς περισσότερες υποδομές. Και, ακόμα χειρότερα, σε κανένα σημείο του συλλογισμού των περισσότερων πολιτών δεν υπεισέρχεται η πρόνοια για τα υπόλοιπα πλάσματα που ζουν στην κάθε περιοχή, όπως και τα πολύτιμα οικοσυστήματα που υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα και που για να επιβιώσουν χρειάζονται και αυτά διαθέσιμους πόρους».
      Τα συμπεράσματα της έκθεσης
      Ξεκινώντας να αναλύει τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει καταρχάς πως τα μεγάλα αστικά κέντρα –Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Κόρινθος, Χαλκίδα, Ηράκλειο Κρήτης–, καθώς και η πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου –Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, μεγάλο τμήμα της Κρήτης– αλλά και οι παράκτιες περιοχές της νότιας και της ανατολικής χώρας –από Πάτρα μέχρι Καλαμάτα, Κόρινθο, ακτές Μεσσηνίας και Λακωνίας– παρουσιάζουν πολύ χαμηλή φέρουσα ικανότητα περαιτέρω ανάπτυξης (δείκτης CCDI
      Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη νησιά, καθώς και λιγότερο πυκνοκατοικημένες πόλεις, με τιμές δείκτη CCDI που κυμαίνονται από 0,50 έως 0,60 και οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως περιοχές με μέτριες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης. Τα νησιά Χίος και Σάμος είναι δύο τέτοιες περιοχές.
      Αντίθετα, πολύ μικρά αστικά κέντρα, όπως η Δράμα και οι Σέρρες, έχουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης (τιμές CCDI > 0,600), υποδεικνύοντας τη διαθεσιμότητα πόρων για περαιτέρω ανάπτυξη.
      Μάλιστα, στις παραπάνω δύο περιοχές ο εναλλακτικός τουρισμός που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια (οινοτουρισμός και Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους στη Δράμα και οικολογικός τουρισμός στη λίμνη Κερκίνη και σε άλλες περιοχές των Σερρών) έχει ήδη δημιουργήσει ένα καλό μοντέλο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, το οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί περαιτέρω.
      Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI. Την ίδια καλή εικόνα με περιθώριο και συχνά και αναγκαιότητα για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, εξαιτίας της ερήμωσης από κατοίκους, παρουσιάζουν και πολλές ορεινές περιοχές της Ελλάδας.
      Ο CCDI είναι σχετικά υψηλός σε ορεινές περιοχές όπως η Πίνδος, η Ευρυτανία, τα ορεινά Τρίκαλα ή τα ορεινά Ιωάννινα. Σε όλες τις παραπάνω περιοχές, υπάρχουν ήδη θύλακοι βιώσιμου, εναλλακτικού τουρισμού. Την ίδια στιγμή, οι ορεινές περιοχές είναι πλούσιες σε φυσικούς πόρους και λιγότερο επηρεασμένες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και ως εκ τούτου είναι πιο ικανές για μελλοντική ανάπτυξη.
      Περιθώριο για ανάπτυξη έχει και το παράκτιο τμήμα της Ηπείρου – ακτογραμμές σε περιοχές όπως Σύβοτα και Πάργα.
      Υδάτινοι πόροι και τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές 
      Η κ. Γκεμιτζή μας έδωσε και δύο τριάδες καλύτερων και χειρότερων περιοχών στα κομβικά ζητήματα των υδάτινων πόρων και της τρωτότητας σε φυσικές καταστροφές.
      Κακή κατάσταση υδάτινων πόρων
      Κρήτη και Κυκλάδες Ανατολική Πελοπόννησος – Λακωνία, Αργολίδα, Κορινθία Αθήνα, Εύβοια, Χαλκιδική, Θράκη και παράκτιο τμήμα Βόρειας Ελλάδας              Καλή κατάσταση υδάτινων πόρων
      Από Πίνδο και πιο δυτικά, με πιο «αυτάρκη» όλων την Ηπειρο Ανατολική Στερεά, Ευρυτανία, Μεσολόγγι, Καρπενήσι                                                                                                                                                                                                      Τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές
      Ρόδος – εξαιτίας των εκτεταμένων πυρκαγιών πέρυσι το καλοκαίρι Εύβοια –διαδοχικές φυσικές καταστροφές– και Λέσβος – κοινωνικό θέμα/ μεταναστευτικό Ροδόπη, Εβρος – πολύ χαμηλά εισοδήματα κατοίκων Παραδείγματα προς αποφυγή
      Επιστρέφοντας στο θέμα της λάθος επικρατούσας αντίληψης για τη φέρουσα ικανότητα ανάπτυξης, η κ. Γκεμιτζή δίνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περιοχή της Κρήτης, όπου, παρά την κρίσιμη κατάσταση των υδάτινων πόρων, θεωρείται ότι υπάρχει τρόπος να υποστηριχθεί περαιτέρω ανάπτυξη.
      Οπως εξηγεί η ίδια: «Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου προβλέπεται ότι θα εξυπηρετεί 12-15 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο. Ομως δεν αναρωτηθήκαμε αν υπάρχουν οι διαθέσιμοι πόροι για να υποστηρίξουν τέτοιο τουριστικό ρεύμα και ταυτόχρονα να μην υπάρξει σημαντική υποβάθμιση ή κατάρρευση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και της πολιτισμικής κληρονομιάς του νησιού».
      Οσο για τα νησιά του Αιγαίου, αυτά, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, αποτελούν ειδική περίπτωση όπου θα πρέπει να εξεταστούν εξειδικευμένα μέτρα για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς είναι περιορισμένα σε έκταση και φυσικούς πόρους και αντιμετωπίζουν την πρόκληση της μαζικής τουριστικής ανάπτυξης που απειλεί να αλλοιώσει τον φυσικό τους χαρακτήρα. Οπως σημειώνει η καθηγήτρια: «Εδώ θα πρέπει άμεσα να εξεταστούν λύσεις για τον έλεγχο των τουριστικών ρευμάτων και την αντίστοιχη κατανάλωση των πόρων, όπως π.χ. επιβολή ανώτατου αριθμού επισκεπτών σε ευαίσθητες περιοχές, επιβολή ειδικού φόρου στους επισκέπτες, επιβολή ιδιαίτερα αυστηρών όρων δόμησης και επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον και προώθηση μόνο των πραγματικά βιώσιμων επενδύσεων ανάπτυξης που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες. Η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να αποτελέσει προορισμό για τουρισμό του γκολφ ή για τουρισμό της πισίνας».
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ένα από τα μεγάλα ζητήματα , που ακόμα προσπαθεί να επιλύσει η πολιτεία, είναι το ξεκαθάρισμα της δημόσιας και ιδιωτικής έκτασης. Για να επιτευχθεί όμως αυτό απαιτείται η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και του δασολογίου, η οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων καθώς και η χάραξη αιγιαλού και παραλίας σε όλη την ακτογραμμή.
      Ιδιαίτερα, η χάραξη αιγιαλού και παραλίας είναι μία επίπονη διαδικασία διότι θίγει πολλών χρόνων δικαιώματα ιδιωτών. Το κράτος προσπαθεί να βάλει μία τάξη στον δημόσιο χώρο και για αυτό προχώρησε στην «ηλεκτρονική» χάραξη της Προσωρινής Οριογραμμής Αιγιαλού επί των ψηφιακών χαρτών του Κτηματολογίου (έτους 2007-2009) για όλη τη χώρα. Oλες λοιπόν οι οριοθετήσεις αιγιαλών, μαζί με τις παλαιότερες (που ψηφιοποιούνται) καθώς και τις νέες που προκύπτουν από επαναχάραξη «ανεβαίνουν» σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη, στη ηλεκτρονική διεύθυνση https://www1.gsis.gr/gspp/dhpe/publicgis/faces/homeShore, του Υπουργείου Οικονομικών και κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να δει που είναι ο αιγιαλός σε μια συγκεκριμένη περιοχή ώστε να γνωρίζει ποια έκταση του ανήκει και πως μπορεί να δομήσει πλησίον της θάλασσας.
      Σε ποιον ανήκει ο αιγιαλός και η παραλία ;
      Ο αιγιαλός και η παραλία είναι πράγµατα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δηµόσιο, το οποίο έχει υποχρέωση να τα προστατεύει και να τα διαχειρίζεται. Κύριος προορισµός των κοινοχρήστων πραγµάτων είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς µε τη θάλασσα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, επιτρέπεται η εξαίρεση τµηµάτων των κοινοχρήστων πραγµάτων από την κοινή χρήση, αποκλειστικά και µόνο για την εξυπηρέτηση επιτακτικού δηµοσίου συµφέροντος που αφορά τη δηµόσια ασφάλεια, την υγεία και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Επιτρέπεται, επίσης, η παραχώρηση των πραγµάτων αυτών µόνο κατά χρήση. Απαγορεύεται η κατασκευή κτισµάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασµάτων στον αιγιαλό και την παραλία. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται µόνο η εκτέλεση έργων για την επιδίωξη των σκοπών του κοινόχρηστου χαρακτήρα, καθώς και για τη διευκόλυνση πρόσβασης στους χώρους αυτούς ατόµων µε ειδικές ανάγκες (ΑµεΑ). Αν µεταξύ αιγιαλού και δηµόσιας οδού, παρεµβάλλεται ιδιωτικό ακίνητο, πρέπει να υπάρχει ελεύθερη δίοδος για την ακώλυτη και ασφαλή πρόσβαση στον αιγιαλό από τη δηµόσια οδό, σύµφωνα µε την πολεοδοµική νοµοθεσία. Η παραλία όπως και ο αιγιαλός ανήκει στην κατηγορία των κοινοχρήστων πραγµάτων , µε µόνη διαφορά ότι η παραλία δεν είναι δηµιούργηµα της φύσης όπως ο αιγιαλός, αλλά προϊόν πολιτειακής πράξης και δηµιουργείται µε διοικητική πράξη. Αυτό σηµαίνει ότι η παραλία για να αποκτήσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα της και να περιέλθει στην κυριότητα του Ελληνικού ∆ηµοσίου είναι απαραίτητη η κίνηση και ολοκλήρωση της απαλλοτριωτικής διαδικασίας. Τι ισχύει με τη δόμηση ακινήτων πλησίον του αιγιαλού ;
      Ανάλογα με την θέση του ακινήτου, δηλαδή αν βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού, υπάρχουν και ειδικές διατάξεις που καθορίζουν τη δόμηση κοντά στον αιγιαλό και την παραλία.
      Εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού: η απόσταση είναι 30 μ. (αν η παραλία οριστεί στα 0 μ. από τον αιγιαλό 0 + 30) μέχρι 65 μ. αν η παραλία οριστεί στα 50 μ. από τον αιγιαλό (50 + 15 Δ). Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας απαλλοτριώνεται. Εντός οικισμού υφισταμένων προ του έτους 1923: Η απόσταση είναι 15 μ. (αν η παραλία οριστεί στα 0 μ. από τον αιγιαλό) και κατ’ εξαίρεση αν υφίσταται εν τοις πράγμασι οικοδομική γραμμή, τότε η οικοδομή τοποθετείται επί της γραμμής αυτής. Γήπεδα εκτός σχεδίου και εντός ορίων οικισμού μέχρι 2000 κατοίκους: Η απόσταση είναι 15 μ. από την καθορισμένη γραμμή αιγιαλού και οπωσδήποτε μετά τη γραμμή παραλίας. Σε περίπτωση σχεδίου πόλης η γραμμή παραλίας είναι συνήθως και η ρυμοτομική γραμμή. Σε περίπτωση που υπάρχει στην περιοχή Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου ( Ζ.Ο.Ε.) υφίστανται συνήθως μεγαλύτερες αποστάσεις. Ιδιοκτησιακά σε ποιόν ανήκει η έκταση μεταξύ γραμμής αιγιαλού και γραμμής παραλίας ; Μετά τη χάραξη του ο αιγιαλός είναι κοινόχρηστος χώρος. Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας, μπορεί να είναι ιδιωτική περιουσία που όμως βάση της νομοθεσίας απαλλοτριώνεται για λόγους δημόσιας ωφέλειας.
      Μεταβιβάζεται με το ακίνητο και η ζώνη παραλίας;
      Ναι μεταβιβάζεται με τις εξής προϋποθέσεις:
      1) Να μην έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση
      2) Να μην έχει παραχωρηθεί σε Κοινή Χρήση με την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο
      3) Να περιγράφεται στο τοπογραφικό που θα συνοδεύει το συμβόλαιο ως τμήμα ρυμοτομούμενο για το οποίο δεν έχει συνταχθεί πράξη αναλογισμού από τον αρμόδιο δήμο.
      4) Το εμβαδό της ζώνης παραλίας αφαιρείται από την τελική ιδιοκτησία και δεν προσμετράται για την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα αυτής.
      Επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων εντός ζώνης παραλίας;
      Ναι, μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου εντός της ζώνης παραλίας , αρκεί να κατασκευάστηκε το κτίσμα πριν τη δημοσίευση της χάραξης του αιγιαλού στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.
      Τι ισχύει με τις περιφράξεις που κλείνουν την πρόσβαση στον αιγιαλό ;
      Σύμφωνα με το άρθρο 23 του νόμου 1337/83, γνωστού ως νόμο Τρίτση, δεν επιτρέπονται οι περιφράξεις σε περιοχές εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών προ του 1923 και σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιων λιμνών (εκτός αν έχει οριστεί μεγαλύτερο πλάτος Ζ.Ο.Ε.)
      Επίσης, είναι δυνατό με απόφαση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας να επιβληθεί η διακοπή των εργασιών κάθε είδους περίφραξης, καθώς και η κατεδάφιση περιφράξεων που έχουν τελειώσει, εφόσον οι περιφράξεις αυτές παρεμποδίζουν την πρόσβαση προς την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης και στο μέτρο που η διακοπή ή η κατεδάφιση εξυπηρετεί την πρόσβαση αυτή ή που συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι περιφράξεις κατά παράβαση, των διατάξεων του άρθρου αυτού θεωρούνται αυθαίρετες και εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες από το νόμο για την κατεδάφισή τους διαδικασίες.
      Πότε επιτρέπεται περίφραξη κατ΄ εξαίρεση ;
      Κατ’ εξαίρεση από τις διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 23 του νόμου 1337/1983 επιτρέπονται οι περιφράξεις σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης για την προστασία των εξής καλλιεργειών ή ειδικών χρήσεων:
      Ειδικών καλλιεργειών, που η περίφραξή τους είναι αναγκαία για την προστασία τους και την προστασία του κοινού από φυτοφάρμακα. Οι καλλιέργειες αυτές είναι Κηπευτική, οπωροφόρα, εσπεριδοειδή, ανθοκομικές καλλιέργειες, καλλιέργειες υπό κάλυψη, νέες φυτείες, φυτώρια. Κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών και λοιπών αγροτικών δραστηριοτήτων. Τουριστικών – Ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Χώρων και εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης οικισμών Στρατιωτικές εγκαταστάσεις ,βιολογικούς , αρχαιολογικούς χώρους, σχολεία, παιδικές κατασκηνώσεις, κλινικές, αθλητικές εγκαταστάσεις, οργανωμένες πλαζ, παιδότοπων, θέατρα κλπ. Οι περιφράξεις πρέπει να τοποθετούνται σε απόσταση 50 μ. από τη γραμμή αιγιαλού. Για τις ειδικές καλλιέργειες, επιτρέπεται η περίφραξή τους και σε απόσταση μικρότερη των 50μ. όταν δεν παρεμποδίζεται η παράλληλη προς τη γραμμή αιγιαλού ή την όχθη της λίμνης, προσπέλαση του κοινού. Η απόσταση αυτή καθορίζεται κατά περίπτωση από τις κατά τόπους Πολεοδομικές Υπηρεσίες ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες και δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 1,5 μ. Η περίφραξη των τουριστικών εγκαταστάσεων τοποθετείται σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από 5 μ. γύρω από το περίγραμμα του κτιρίου ή γύρω από τα ακραία κτίσματα του συγκροτήματος των οικίσκων, όταν πρόκειται για διεσπαρμένα κτίρια. Για τα camping και τις κατασκηνώσεις οι περιφράξεις καθορίζονται κατά περίπτωση από τις πολεοδομικές υπηρεσίες, ύστερα από πρόταση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία τρία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση απόφασης του ΣτΕ, που κρίνει ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.
      Η απόφαση του ΣτΕ (αρ. 1268/2019) αφορά συγκεκριμένα την οριοθέτηση των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου, όμως έχει εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας. Έτσι χιλιάδες ιδιοκτήτες και μηχανικοί έχουν μπει σε μία ιδιότυπη ομηρεία, καθώς με βάση την απόφαση του ΣτΕ οι Πολεοδομίες αρνούνται να προχωρήσουν στην έκδοση αδειών δόμησης, σε όλες τις περιοχές εκτός του «παλαιού πυρήνα» των οικισμών, δηλαδή τα παλιά όρια των οικισμών προ του 1923.
      Ήδη το Υπουργείο προχωρά τη διαδικασία για την προκήρυξη μελέτης και τα τεύχη διαγωνισμού για την ψηφιακή αναλυτική καταγραφή των ορίων οικισμών του Πηλίου και όχι μόνο, με βάση του χάρτες του Κτηματολογίου.
      Πρόσφατα με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθορίστηκαν και τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και γενικά η όλη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς ( μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Για την οριοθέτηση όλων των οικισμών – είτε αυτοί προϋφίστανται είτε δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 1923, εφαρμόζονται εκείνες οι διατάξεις που εξασφαλίζουν τον καθορισμό των ορίων του οικισμού κατά τρόπο που αφενός επιτυγχάνεται η διατήρηση και προστασία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του και αφετέρου ρυθμίζονται οι εκκρεμότητες για την περαιτέρω έγκυρη και βιώσιμη δόμηση και ανάπτυξή του. Αναλυτικότερα για καθορισμό των ορίων, εφαρμόζονται συνδυαστικά οι ισχύουσες διατάξεις:
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμπίπτουν και οι στάσιμοι οικισμοί που καθορίσθηκαν με Νομαρχιακές αποφάσεις, ή άλλοι μικροί – στάσιμοι οικισμοί που οριοθετήθηκαν ελλιπώς, μόνο με την ακτίνα από το κέντρο τους. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
      Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Υπάρχει περίπτωση οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού, να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.