Search the Community
Showing results for tags 'κλιματική'.
-
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των καταστροφών που οφείλονται σε ακραία καιρικά φαινόμενα σχεδόν διπλασιάστηκε και έφτασε τις 6.681 έναντι 3.656 που ήταν από το 198ο ως το 1999, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ. Η αύξηση των καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή τις δύο πρώτες δεκαετίες αυτού του αιώνα καθώς και η πανδημία του κορονοϊού αποδεικνύουν ότι οι πολιτικοί ηγέτες αποτυγχάνουν να σταματήσουν τη μετατροπή του πλανήτη σε “μια μη κατοικήσιμη κόλαση” για εκατομμύρια ανθρώπους, κατήγγειλε ο ΟΗΕ. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των καταστροφών που οφείλονται σε ακραία καιρικά φαινόμενα σχεδόν διπλασιάστηκε και έφτασε τις 6.681 έναντι 3.656 που ήταν από το 198ο ως το 1999, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ ενόψει της Διεθνούς Ημέρας Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών, στις 13 Οκτωβρίου. “Είμαστε σκόπιμα καταστροφικοί. Αυτό είναι το μόνο συμπέρασμα στο οποίο μπορώ να καταλήξω” βλέποντας τις δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής να καθυστερούν, σχολίασε η Μάμι Μιζουτόρι, της Διεθνούς Στρατηγικής του ΟΗΕ για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών (UNSDIR). “Η covid-19 δεν είναι παρά η πιο πρόσφατη απόδειξη ότι οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες δεν έχουν κατανοήσει τον κόσμο γύρω τους”, τόνισε σε ανακοίνωσή της. Τα τελευταία 20 χρόνια σημειώθηκαν σχεδόν 7.350 μεγάλες φυσικές καταστροφές, περιλαμβανομένων τσουνάμι και σεισμών, οι οποίες κόστισαν τη ζωή σε 1,2 εκατομμύριο ανθρώπους και επηρέασαν άλλα 4,2 δισεκατομμύρια. Προκάλεσαν οικονομικές απώλειες σχεδόν 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό σχεδόν διπλάσιο από αυτό των προηγούμενων δύο δεκαετιών. Οι πλημμύρες ο αριθμός των οποίων διπλασιάστηκε και οι καταιγίδες ήταν οι πιο συχνές φυσικές καταστροφές των τελευταίων δύο δεκαετιών, ενώ την επόμενη δεκαετία ο ΟΗΕ εκτιμά ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι οι καύσωνες. “Η covid-19 πραγματικά ευαισθητοποίησε τις κυβερνήσεις και την κοινή γνώμη για τους κινδύνους που μας περιβάλουν. Μπόρεσαν να δουν ότι αν η covid-19 είναι τόσο φοβερή, η κλιματική έκτακτη ανάγκη μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη”, τόνισε η Μιζουτόρι στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. “Χωρίς πράσινη ανάκαμψη, απλώς θα αυξήσουμε την κλιματική έκτακτη ανάγκη”, προειδοποίησε. Στον κοινό τους πρόλογο στην έκθεση του ΟΗΕ η Μιζουτόρι και η Ντεμπαράτι Γκούχα- Σάπιρ του Centre for Research on the Epidemiology of Disasters επισημαίνουν ότι παρά ταύτα μπόρεσαν να σωθούν πολλές ανθρώπινες ζωές λόγω της προετοιμασίας των υπηρεσιών αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων. Οι χώρες έχουν καταγράψει μεγάλες προόδους στην απομάκρυνση εκατομμυρίων ανθρώπων σε ασφαλή μέρη και στη μείωση του αριθμού των θυμάτων από τις πλημμύρες και τους κυκλώνες, ακόμη και στην Ινδία και το Μπανγκλαντές. Όμως οι πιθανότητες “εξακολουθούν να είναι εναντίον τους, κυρίως καθώς τα βιομηχανικά κράτη αποτυγχάνουν παταγωδώς να μειώσουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου”, επεσήμαναν. “Σχεδόν όλα τα κράτη” δεν κατέβαλαν αρκετές προσπάθειες για να αποφύγουν ένα κύμα θανάτων και μολύνσεων από την πανδημία του κορονοϊού, παρά τις προειδοποιήσεις των υπηρεσιών του ΟΗΕ, πρόσθεσαν. Η Γκούχα- Σάπιρ προειδοποίησε ότι αν τα ακραία καιρικά φαινόμενα εξακολουθήσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό τα επόμενα 20 χρόνια, “το μέλλον της ανθρωπότητας μοιάζει πολύ ζοφερό”. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ View full είδηση
-
Οι παγκόσμιοι ηγέτες θα πρέπει να κηρύξουν κατάσταση «κλιματικής έκτακτης ανάγκης» στις χώρες τους, για να προκύψουν ενέργειες ώστε να αποφευχθεί η καταστροφική κλιματική αλλαγή, δήλωσε σήμερα ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες κατά την έναρξη της συζήτησης για το κλίμα στο πλαίσιο Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Περισσότεροι από 70 παγκόσμιοι ηγέτες επρόκειτο να απευθυνθούν στη συζήτηση για το κλίμα στη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά με στόχο να δημιουργηθεί μια δυναμική για πολύ μεγαλύτερες μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά την πέμπτη επέτειο από τη συμφωνία του Παρισίου για το κλίμα, το 2015. «Υπάρχει κανένας που να μπορεί ακόμη να αρνείται ότι αντιμετωπίζουμε μια δραματική έκτακτη ανάγκη; Αυτός είναι ο λόγος που σήμερα καλώ όλους τους ηγέτες παγκοσμίως να κηρύξουν Κατάσταση Κλιματικής Έκτακτης Ανάγκης στις χώρες τους μέχρι να επιτευχθεί η ουδετερότητα του άνθρακα», είπε ο Γκουτέρες μέσω τηλεδιάσκεψης. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πακέτα οικονομικής ανάκαμψης που συμφωνήθηκαν στον απόηχο της πανδημίας του κορονοϊού είναι μια ευκαιρία για την επίσπευση της μετάβασης σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα, αλλά προειδοποίησε ότι αυτό δεν συντελείται αρκετά γρήγορα. «Μέχρι τώρα τα μέλη της Ομάδας των 20 (G20) δαπανούν 50% περισσότερο στα πακέτα κινήτρων και διάσωσης σε τομείς που συνδέονται με την παραγωγή και την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων αντί στην ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα», είπε ο Γκουτέρες. «Αυτό είναι απαράδεκτο. Τα τρισεκατομμύρια δολαρίων που απαιτούνται για την ανάκαμψη από την πανδημία είναι χρήματα που δανειζόμαστε από μελλοντικές γενεές. Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε αυτές τις πηγές για να κλειδώσουμε πολιτικές που επιβαρύνουν τις μελλοντικές γενεές με ένα βουνό χρέους σε έναν κατεστραμμένο πλανήτη», σημείωσε ο Γκουτέρες. Η Βρετανία ανακοίνωσε ότι στη Διάσκεψη θα δεσμευτεί να τερματίσει την άμεση κυβερνητική υποστήριξη για έργα που αφορούν ορυκτά καύσιμα στο εξωτερικό με στόχο να προκαλέσει ανάλογες κινήσεις και από άλλες χώρες ώστε να επισπευθεί μια μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας. Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP View full είδηση
-
Μερικοί άνθρωποι αγαπούν τα μεγάλα καλοκαίρια, άλλοι όχι τόσο πολύ. Μέχρι το 2100 άνθρωποι που ζουν στο Βόρειο Ημισφαίριο δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να συνηθίσουν σε ζεστά καλοκαίρια που διαρκούν μισό χρόνο. Οι παραδοσιακές τέσσερις εποχές θα έχουν περάσει. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να ανεβάσει τις θερμοκρασίες στο μεγαλύτερο μέρος του έτους, λένε οι επιστήμονες. Η τάση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη «Τα καλοκαίρια γίνονται μακρύτερα και πιο ζεστά, ενώ οι χειμώνες πιο σύντομοι και πιο ζεστοί λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη», εξηγεί ο Γιούπινγκ Γκουάν, φυσικός ωκεανογράφος στο State Key Laboratory of Tropical Oceanography, ο οποίος είναι ο κύριος συγγραφέας μιας νέας μελέτης. Οι ερευνητές εξέτασαν τα καθημερινά δεδομένα για το κλίμα από το 1952 έως το 2011. Για να μετρήσουν τις αλλαγές στη διάρκεια των τεσσάρων εποχών στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ορίζουν την αρχή του καλοκαιριού ως την έναρξη των θερμοκρασιών στο πιο ζεστό τρίμηνο κατά τη διάρκεια ενός έτους. Και το χειμώνα ως την έναρξη του πιο κρύου. Διαπίστωσαν ότι μεταξύ του 1952 και του 2011: Το καλοκαίρι αυξήθηκε κατά μέσο όρο από 78 ημέρες σε 95 ημέρες. Ο χειμώνας συρρικνώθηκε από 76 ημέρες σε 73 ημέρες. Η άνοιξη μειώθηκε από 124 ημέρες σε 115 ημέρες. Οι περιοχές με τις μεγαλύτερες αλλαγές «Κατά συνέπεια, η άνοιξη και το καλοκαίρι ξεκίνησαν νωρίτερα, ενώ το φθινόπωρο και το χειμώνα ξεκίνησαν αργότερα, σημειώνεται στην μελέτη. Η περιοχή της Μεσογείου και το οροπέδιο του Θιβέτ γνώρισαν τις μεγαλύτερες αλλαγές στους εποχιακούς κύκλους τους». Εάν συνεχιστούν αυτές οι τάσεις και δεν καταφέρουμε να μετριάσουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τις επόμενες δεκαετίες. Ο χειμώνας θα διαρκέσει λιγότερο από δύο μήνες έως τις αρχές του επόμενου αιώνα. Η άνοιξη και το φθινόπωρο θα συρρικνωθούν περαιτέρω. Το καλοκαίρι θα συνεχίσει να επιμηκύνεται με επιπλέον θερμότητα. Στην πραγματικότητα, οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να είναι οπουδήποτε μεταξύ 2 βαθμών ή 5 βαθμών υψηλότερες σε λιγότερο από έναν αιώνα. «Ένα πιο ζεστό και μεγαλύτερο καλοκαίρι θα υποστεί συχνότερα και εντεινόμενα γεγονότα υψηλής θερμοκρασίας, καύσωνα και πυρκαγιές», λέει ο Κονγκουέν Ζου, ερευνητής μουσώνων στην Κινεζική Ακαδημία Μετεωρολογικών Επιστημών στο Πεκίνο. Οι δραστικές αλλαγές στις εποχές θα έχουν καταστροφικές συνέπειες. Τόσο για την άγρια ζωή όσο και για τις ανθρώπινες κοινότητες παγκοσμίως. Ολόκληρα οικοσυστήματα όπως αυτά του Αμαζονίου θα μπορούσαν να καταρρεύσουν καθώς τα πυκνά τροπικά δάση υποχωρούν στην άνυδρη σαβάνα. View full είδηση
-
Παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει στη χώρα μας, ιδίως τα τελευταία δύο χρόνια, προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να διατηρούν την πρωτοκαθεδρία σε επίπεδο επιδοτήσεων στην Ελλάδα, με τα σχετικά ποσά σε ετήσια βάση να κυμαίνονται μεταξύ 1,6-2,0 δισ. Ευρώ, από το 2015 έως και το 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πριν λίγες ημέρες στο Ευρωκοινοβούλιο η Ευρωπαία Επίτροπος για την Ενέργεια, Kadri Simson (https://ec.europa.eu/info/news/2021-state-energy-union-report-2021-nov-25_en). Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη και η ετήσια επιδότηση 600-800 εκατ. ευρώ που κατευθύνεται στον ηλεκτρισμό ο οποίος και αυτός, σε μεγάλο βαθμό - ειδικά στο υπό εξέταση διάστημα - προερχόταν από ορυκτά καύσιμα, τότε προκύπτει πως η Ελλάδα έχει πριμοδοτήσει τα ορυκτά καύσιμα την τελευταία 6ετία συνολικά με 14 περίπου δισ. ευρώ. Στον αντίποδα, η ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ανήλθε, την ίδια χρονική περίοδο 2015-2020, στα 8,5 δισ. Ευρώ συνολικά, εκ των οποίων τα 6,3 δισ. ευρώ αφορούν τα φωτοβολταϊκά, ενώ η ενίσχυση των αιολικών περιορίζεται στα 1,8 δισ. ευρώ. Απογοητευτικά είναι τα στοιχεία και για τα κίνητρα ως προς την εξοικονόμηση, αφού την υπό εξέταση 6ετία, δεν ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα 100 εκατ. ευρώ. Ο πρόσφατος ετήσιος απολογισμός της Κομισιόν (https://ec.europa.eu/info/news/2021-state-energy-union-report-2021-nov-25_en) για την πρόοδο που σημειώνουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ως προς το στόχο να καταστεί η Ευρώπη ενεργειακά ουδέτερη μέχρι το 2050, δεν είναι ενθαρρυντικός για την Ελλάδα, αφού παρά τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους και τις δεσμεύσεις για ενεργειακή μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή, η εξέλιξη των επιδοτήσεων που χορηγεί η χώρα μας στα ορυκτά καύσιμα, καταδεικνύει το αντίθετο. Ειδικότερα, η Ελλάδα ήταν πρώτη το 2018 σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και συγκεκριμένα με 1%, έναντι 0,85% της δεύτερης Βουλγαρίας. Σε απόλυτο μέγεθος, οι επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα στην Ελλάδα ανέρχονταν το 2018 σε περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Η χώρα μας επίσης ήταν δεύτερη το 2018 σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (μαζί με τη Βουλγαρία) σε ενεργειακές επιδοτήσεις συνολικά, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και συγκεκριμένα με 2,4%, έναντι 3,3% της πρώτης Λετονίας. Σε απόλυτο μέγεθος, οι συνολικές ενεργειακές επιδοτήσεις στην Ελλάδα ήταν το 2018 περίπου 4,3 δισ. ευρώ. Το 2019 η κατάσταση εμφανίζεται κάπως βελτιωμένη, ως προς το 2018, σχετικά με τις συνολικές ενεργειακές επιδοτήσεις (3,8 δισ. ευρώ το 2019, έναντι 4,3 δισ. ευρώ το 2018), αλλά ως προς τα ορυκτά καύσιμα οι επιδοτήσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, παραμένουν στα ίδια πολύ υψηλά επίπεδα με αυτά του 2018, δηλ. γύρω στο 0,9% του ΑΕΠ (τρίτη η Ελλάδα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση), ή σε απόλυτο μέγεθος, γύρω στα 1,6 δισ. ευρώ (έναντι 1,9 δισ. ευρώ το 2018). View full είδηση
-
Η ετήσια έκθεση«10 New Insights in Climate Science» παρουσιάζει τις βασικές γνώσεις από την τελευταία έρευνα που σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή και ανταποκρίνεται σε σαφείς εκκλήσεις για καθοδήγηση της πολιτικής κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης δεκαετίας για το κλίμα. Οι συγγραφείς της υπογραμμίζουν τις περίπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως οι συγκρούσεις, οι πανδημίες, οι κρίσεις τροφίμων και οι υποκείμενες αναπτυξιακές προκλήσεις. Η έκθεση συγκαλείται από τα διεθνή δίκτυα Future Earth, The Earth League και το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Έρευνας για το Κλίμα, το οποίο συγχρηματοδοτείται από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO). Κατά τη συνεδρίαση της Συνόδου για το Κλίμα COP27 που διεξάγεται στην Αίγυπτο έγινε η παρουσίαση της. Οι διαπιστώσεις είναι ανησυχητικές και η ομάδα των επιστημόνων προσδιορίζει ότι οι δυνατότητες προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή δεν είναι απεριόριστες. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας είναι ικανή να βυθίσει τις παράκτιες κοινότητες και η υπερβολική ζέστη αφόρητη για το ανθρώπινο σώμα και αποτελούν παραδείγματα «σκληρών» ορίων στην ικανότητά μας να προσαρμοστούμε. Επίσης, γνωστοποιεί ότι πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα κατοικούν σε «σημεία ευπάθειας» - περιοχές με την υψηλότερη ευαισθησία να επηρεαστούν αρνητικά από τους κινδύνους που προκαλούνται από το κλίμα - έως το 2050, διπλάσιο από αυτό που είναι σήμερα. Η έκθεση υπογραμμίζει περαιτέρω ότι η επίμονη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα επιδεινώνει τα μεγάλα τρωτά σημεία, ιδίως για την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια και ότι είναι άμεσα απαραίτητος ο βαθύς και γρήγορος μετριασμός για την αντιμετώπιση των παραγόντων της κλιματικής αλλαγής για την αποτροπή και ελαχιστοποίηση μελλοντικών απωλειών και ζημιών. Η έκθεση «10 New Insights in Climate Science» καλύπτουν κρίσιμα θέματα που αποτελούν βασικούς τομείς εστίασης για τους διαπραγματευτές στο COP27, από την προσαρμογή και τον μετριασμό, μέχρι τις διασταυρώσεις κλιματικών και επισιτιστικών συστημάτων, την ασφάλεια και τη χρηματοδότηση: 1.Αμφισβήτηση του μύθου της ατελείωτης προσαρμογής 2.Τα hotspot ευπάθειας συγκεντρώνονται σε «περιοχές σε κίνδυνο» 3.Νέες απειλές στον ορίζοντα από τις αλληλεπιδράσεις κλίματος-υγείας 4.Κλιματική κινητικότητα: Από τα στοιχεία στην προληπτική δράση 5.Η ανθρώπινη ασφάλεια απαιτεί ασφάλεια του κλίματος 6.Η βιώσιμη χρήση γης είναι απαραίτητη για την επίτευξη των κλιματικών στόχων 7.Οι ιδιωτικές βιώσιμες χρηματοοικονομικές πρακτικές αποτυγχάνουν να καταλύσουν βαθιές μεταβάσεις 8.Απώλεια και Ζημιά: Η επείγουσα πλανητική επιταγή 9.Συμπεριληπτική λήψη αποφάσεων για ανάπτυξη ανθεκτική στο κλίμα 10. Κατάρριψη δομικών φραγμών και μη βιώσιμων κλειδωμάτων Αναλυτικά η ετήσια έκθεση ΕΔΩ
-
Μερικοί άνθρωποι αγαπούν τα μεγάλα καλοκαίρια, άλλοι όχι τόσο πολύ. Μέχρι το 2100 άνθρωποι που ζουν στο Βόρειο Ημισφαίριο δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να συνηθίσουν σε ζεστά καλοκαίρια που διαρκούν μισό χρόνο. Οι παραδοσιακές τέσσερις εποχές θα έχουν περάσει. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να ανεβάσει τις θερμοκρασίες στο μεγαλύτερο μέρος του έτους, λένε οι επιστήμονες. Η τάση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη «Τα καλοκαίρια γίνονται μακρύτερα και πιο ζεστά, ενώ οι χειμώνες πιο σύντομοι και πιο ζεστοί λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη», εξηγεί ο Γιούπινγκ Γκουάν, φυσικός ωκεανογράφος στο State Key Laboratory of Tropical Oceanography, ο οποίος είναι ο κύριος συγγραφέας μιας νέας μελέτης. Οι ερευνητές εξέτασαν τα καθημερινά δεδομένα για το κλίμα από το 1952 έως το 2011. Για να μετρήσουν τις αλλαγές στη διάρκεια των τεσσάρων εποχών στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ορίζουν την αρχή του καλοκαιριού ως την έναρξη των θερμοκρασιών στο πιο ζεστό τρίμηνο κατά τη διάρκεια ενός έτους. Και το χειμώνα ως την έναρξη του πιο κρύου. Διαπίστωσαν ότι μεταξύ του 1952 και του 2011: Το καλοκαίρι αυξήθηκε κατά μέσο όρο από 78 ημέρες σε 95 ημέρες. Ο χειμώνας συρρικνώθηκε από 76 ημέρες σε 73 ημέρες. Η άνοιξη μειώθηκε από 124 ημέρες σε 115 ημέρες. Οι περιοχές με τις μεγαλύτερες αλλαγές «Κατά συνέπεια, η άνοιξη και το καλοκαίρι ξεκίνησαν νωρίτερα, ενώ το φθινόπωρο και το χειμώνα ξεκίνησαν αργότερα, σημειώνεται στην μελέτη. Η περιοχή της Μεσογείου και το οροπέδιο του Θιβέτ γνώρισαν τις μεγαλύτερες αλλαγές στους εποχιακούς κύκλους τους». Εάν συνεχιστούν αυτές οι τάσεις και δεν καταφέρουμε να μετριάσουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τις επόμενες δεκαετίες. Ο χειμώνας θα διαρκέσει λιγότερο από δύο μήνες έως τις αρχές του επόμενου αιώνα. Η άνοιξη και το φθινόπωρο θα συρρικνωθούν περαιτέρω. Το καλοκαίρι θα συνεχίσει να επιμηκύνεται με επιπλέον θερμότητα. Στην πραγματικότητα, οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να είναι οπουδήποτε μεταξύ 2 βαθμών ή 5 βαθμών υψηλότερες σε λιγότερο από έναν αιώνα. «Ένα πιο ζεστό και μεγαλύτερο καλοκαίρι θα υποστεί συχνότερα και εντεινόμενα γεγονότα υψηλής θερμοκρασίας, καύσωνα και πυρκαγιές», λέει ο Κονγκουέν Ζου, ερευνητής μουσώνων στην Κινεζική Ακαδημία Μετεωρολογικών Επιστημών στο Πεκίνο. Οι δραστικές αλλαγές στις εποχές θα έχουν καταστροφικές συνέπειες. Τόσο για την άγρια ζωή όσο και για τις ανθρώπινες κοινότητες παγκοσμίως. Ολόκληρα οικοσυστήματα όπως αυτά του Αμαζονίου θα μπορούσαν να καταρρεύσουν καθώς τα πυκνά τροπικά δάση υποχωρούν στην άνυδρη σαβάνα.
-
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των καταστροφών που οφείλονται σε ακραία καιρικά φαινόμενα σχεδόν διπλασιάστηκε και έφτασε τις 6.681 έναντι 3.656 που ήταν από το 198ο ως το 1999, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ. Η αύξηση των καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή τις δύο πρώτες δεκαετίες αυτού του αιώνα καθώς και η πανδημία του κορονοϊού αποδεικνύουν ότι οι πολιτικοί ηγέτες αποτυγχάνουν να σταματήσουν τη μετατροπή του πλανήτη σε “μια μη κατοικήσιμη κόλαση” για εκατομμύρια ανθρώπους, κατήγγειλε ο ΟΗΕ. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των καταστροφών που οφείλονται σε ακραία καιρικά φαινόμενα σχεδόν διπλασιάστηκε και έφτασε τις 6.681 έναντι 3.656 που ήταν από το 198ο ως το 1999, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ ενόψει της Διεθνούς Ημέρας Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών, στις 13 Οκτωβρίου. “Είμαστε σκόπιμα καταστροφικοί. Αυτό είναι το μόνο συμπέρασμα στο οποίο μπορώ να καταλήξω” βλέποντας τις δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής να καθυστερούν, σχολίασε η Μάμι Μιζουτόρι, της Διεθνούς Στρατηγικής του ΟΗΕ για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών (UNSDIR). “Η covid-19 δεν είναι παρά η πιο πρόσφατη απόδειξη ότι οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες δεν έχουν κατανοήσει τον κόσμο γύρω τους”, τόνισε σε ανακοίνωσή της. Τα τελευταία 20 χρόνια σημειώθηκαν σχεδόν 7.350 μεγάλες φυσικές καταστροφές, περιλαμβανομένων τσουνάμι και σεισμών, οι οποίες κόστισαν τη ζωή σε 1,2 εκατομμύριο ανθρώπους και επηρέασαν άλλα 4,2 δισεκατομμύρια. Προκάλεσαν οικονομικές απώλειες σχεδόν 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό σχεδόν διπλάσιο από αυτό των προηγούμενων δύο δεκαετιών. Οι πλημμύρες ο αριθμός των οποίων διπλασιάστηκε και οι καταιγίδες ήταν οι πιο συχνές φυσικές καταστροφές των τελευταίων δύο δεκαετιών, ενώ την επόμενη δεκαετία ο ΟΗΕ εκτιμά ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι οι καύσωνες. “Η covid-19 πραγματικά ευαισθητοποίησε τις κυβερνήσεις και την κοινή γνώμη για τους κινδύνους που μας περιβάλουν. Μπόρεσαν να δουν ότι αν η covid-19 είναι τόσο φοβερή, η κλιματική έκτακτη ανάγκη μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη”, τόνισε η Μιζουτόρι στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. “Χωρίς πράσινη ανάκαμψη, απλώς θα αυξήσουμε την κλιματική έκτακτη ανάγκη”, προειδοποίησε. Στον κοινό τους πρόλογο στην έκθεση του ΟΗΕ η Μιζουτόρι και η Ντεμπαράτι Γκούχα- Σάπιρ του Centre for Research on the Epidemiology of Disasters επισημαίνουν ότι παρά ταύτα μπόρεσαν να σωθούν πολλές ανθρώπινες ζωές λόγω της προετοιμασίας των υπηρεσιών αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων. Οι χώρες έχουν καταγράψει μεγάλες προόδους στην απομάκρυνση εκατομμυρίων ανθρώπων σε ασφαλή μέρη και στη μείωση του αριθμού των θυμάτων από τις πλημμύρες και τους κυκλώνες, ακόμη και στην Ινδία και το Μπανγκλαντές. Όμως οι πιθανότητες “εξακολουθούν να είναι εναντίον τους, κυρίως καθώς τα βιομηχανικά κράτη αποτυγχάνουν παταγωδώς να μειώσουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου”, επεσήμαναν. “Σχεδόν όλα τα κράτη” δεν κατέβαλαν αρκετές προσπάθειες για να αποφύγουν ένα κύμα θανάτων και μολύνσεων από την πανδημία του κορονοϊού, παρά τις προειδοποιήσεις των υπηρεσιών του ΟΗΕ, πρόσθεσαν. Η Γκούχα- Σάπιρ προειδοποίησε ότι αν τα ακραία καιρικά φαινόμενα εξακολουθήσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό τα επόμενα 20 χρόνια, “το μέλλον της ανθρωπότητας μοιάζει πολύ ζοφερό”. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ
-
Ο φετινός χειμώνας (τρίμηνο Δεκεμβρίου 2019-Φεβρουαρίου 2020) ήταν με διαφορά ο πιο θερμός στην Ευρώπη από το 1855, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus Climate Change Service. Η μέση θερμοκρασία τριμήνου ήταν 1,4 βαθμοί Κελσίου πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ θερμοκρασίας χειμώνα, που είχε καταγραφεί το 2015-16. Ο φετινός χειμώνας ήταν επίσης 3,4 βαθμούς πιο θερμός από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010. Παγκοσμίως, το 2019 υπήρξε το δεύτερο πιο ζεστό έτος στα μετεωρολογικά χρονικά, ενώ τόσο η τελευταία πενταετία όσο και η τελευταία δεκαετία ήσαν οι θερμότερες των τελευταίων 150 ετών. Ο Φεβρουάριος του 2020 ήταν ο δεύτερος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά τόσο στην Ευρώπη, όσο και σε όλη τη Γη. Οι θερμοκρασίες του περασμένου μήνα ήσαν σχεδόν σε όλη την Ευρώπη πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 γι' αυτό τον μήνα. Ο πιο ζεστός Φεβρουάριος ήταν εκείνος του 2016 (μόλις 0,1 βαθμό πάνω από τον φετινό Φεβρουάριο). Το δωδεκάμηνο Μαρτίου 2019-Φεβρουαρίου 2020 υπήρξε 0,64 βαθμούς πιο ζεστό από το μέσο όρο 1981-2010.
-
Η πραγματική επίδραση του lockdown στο κλίμα είναι μικρή. Η μείωση των εκπομπών «αερίων του θερμοκηπίου» και άλλων ρυπαντών της ατμόσφαιρας, λόγω των περιοριστικών μέτρων για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού παγκοσμίως, αναμένεται να έχει σχεδόν αμελητέα επίπτωση στην κλιματική αλλαγή μακροπρόθεσμα. Ακόμη κι αν κάποια περιοριστικά μέτρα παραμείνουν έως το τέλος του 2021, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μείωση της θερμοκρασίας μόνο κατά 0,005 έως 0,01 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με αυτή που αναμενόταν το 2030, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις επιστημόνων, ιοι οποίοι θεωρούν ότι μεγαλύτερη σημασία θα έχει τελικά κατά πόσο θα υιοθετηθούν «πράσινες» πολιτικές στη μετά-lockdown εποχή. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Πιρς Φόρτσερ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς, διευθυντή του Διεθνούς Κέντρου Priestley για το Κλίμα, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής «Nature Climate Change», ανέλυσαν στοιχεία από 123 χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα), τα οποία αφορούσαν την περίοδο Φεβρουαρίου-Ιουνίου 2020. Οι μειώσεις αέριων ρύπων (διοξείδιο άνθρακα, οξείδια αζώτου κ.ά.) κυμάνθηκαν από 10% έως 30% και κορυφώθηκαν τον Απρίλιο, κυρίως χάρη στον δραστικό περιορισμό της κίνησης των οχημάτων, κάτι που είχε ως βραχυχρόνιο αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας. Όμως, αυτό αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από μία σχεδόν παράλληλη μείωση κατά 20% στα επίπεδα διοξειδίου του θείου, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν τα αερολύματα που αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία στο διάστημα, με συνέπεια να ανέβει λίγο η θερμοκρασία και έτσι να εξασθενήσει η αρχική θετική επίδραση από την πτώση στα οξείδια του αζώτου. Η νέα μελέτη -η πρώτη που εστιάζει όχι στις βραχυπρόθεσμες αλλά στις μακροπρόθεσμες κλιματικές επιπτώσεις του lockdown- εκτιμά ότι η όποια θετική επίδραση στη μείωση των εκπομπών ρύπων, ουσιαστικά, θα έχει τελειώσει έως το 2025, αφήνοντας έως το 2030 μία ελαφριά μείωση της θερμοκρασίας του πλανήτη το πολύ κατά 0,01 βαθμό Κελσίου. Πάντως, οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι εάν -με αφορμή και την πανδημία- επιδιωχθεί διεθνώς μία πιο συστηματική «πράσινη» ανάκαμψη της οικονομίας, η άνοδος της θερμοκρασίας στη Γη έως το 2050 δεν θα ξεπεράσει τους 0,3 βαθμούς Κελσίου και έτσι θα καταστεί εφικτό να κρατηθεί μέσα στο όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, δηλαδή εντός των στόχων της διεθνούς συμφωνίας του Παρισιού. Εάν, αντίθετα, η ανάκαμψη και πάλι βασιστεί κυρίως στα ορυκτά καύσιμα, τότε η άνοδος της θερμοκρασίας -με πιθανότητα πάνω από 80%- θα ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό Κελσίου.
-
Το ρεκόρ κύματος θερμότητας στη Σιβηρία θα ήταν σχεδόν αδύνατο χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση στην αλλαγή του κλίματος. Αυτό αποκαλύπτει μελέτη, που δημοσιεύει το worldweatherattribution. Επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, τη Ρωσία, την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο συνεργάστηκαν για να εξετάσουν εάν και σε ποιο βαθμό η κλιματική αλλαγή που προκλήθηκε από τον άνθρωπο έπαιξε ρόλο στο να καταστήσει αυτό το θερμό κύμα πιο ζεστό. Οι θερμοκρασίες της Ρωσικής περιοχής ήταν πάνω από 5C, πιο ψηλά από τον μέσο όρο μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2020. Οι θερμοκρασίες υπερέβησαν τους 38C στη ρωσική πόλη Βερκχογιάνσκ στις 20 Ιουνίου. Πρόκειται για την υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ βόρεια του Αρκτικού κύκλου. Η Αρκτική πιστεύεται ότι θερμαίνεται δύο φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Για να μετρήσουν την επίδραση της κλιματικής αλλαγής σε αυτές τις υψηλές θερμοκρασίες, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μεγάλες συλλογές προσομοιώσεων υπολογιστών. Για να συγκρίνουν το κλίμα όπως είναι σήμερα, με περίπου 1 ° C της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με το κλίμα όπως θα ήταν χωρίς ανθρώπινη επιρροή. Χρησιμοποιώντας τις ίδιες μεθόδους με προηγούμενες μελέτες ταχείας και ομότιμης αξιολόγησης. Διαπίστωσαν ότι οι μέσες θερμοκρασίες ήταν πιθανό να συμβαίνουν λιγότερο από μία φορά κάθε 80.000 χρόνια χωρίς κλιματική αλλαγή που προκαλείται από ανθρώπους. Οι επιστήμονες περιέγραψαν το εύρημα ως “σαφή απόδειξη της επίδρασης της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη”. “Έχουμε λίγο χρόνο για να σταθεροποιήσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη” Η καθηγήτρια Σόνια Σενιβιράτνε από το Τμήμα Επιστήμης Περιβαλλοντικών Συστημάτων στην ETH Ζυρίχη που συμμετείχε στην μελέτη, είναι σαφής. “Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αρχίζουμε να βιώνουμε ακραία γεγονότα, λέει. Που δεν θα είχαν σχεδόν καμία πιθανότητα να συμβούν χωρίς ανθρώπινο αποτύπωμα στο κλιματικό σύστημα. Έχουμε λίγο χρόνο για να σταθεροποιήσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη σε επίπεδα στα οποία η κλιματική αλλαγή θα παραμείνει εντός των ορίων της Συμφωνίας του Παρισιού. Για σταθεροποίηση στους 1,5 ° C της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η οποία θα συνεπάγεται ακόμη περισσότερους κινδύνους από τέτοια ακραία θερμικά γεγονότα, πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές CO2 τουλάχιστον κατά το ήμισυ έως το 2030″.
-
Αν συγκρίνετε μερικές φωτογραφίες από τη σελίδα της NASA, θα δείτε πως οι άνθρωποι έχουν αλλάξει την εμφάνιση του κόσμου με το πέρασμα των χρόνων. Η διαφορά του χρόνου ποικίλει από 5 ως 100 χρόνια και πραγματικά οι αλλαγές εντυπωσιάζουν. Παγετώνας Pedersen, Αλάσκα. Καλοκαίρι 1917 – Καλοκαίρι 2005 Θάλασσα Αράλη, Κεντρική Ασία. Αύγουστος 2000 – Αύγουστος 2014 Παγετώνας Κάρολ, Αλάσκα. Αύγουστος 1906 – Σεπτέμβριος 2003 Λίμνη Πάουελ, Αριζόνα και Γιούτα. Μάρτιος 1999 – Μάιος 2014 Παγετώνας Μπέαρ, Αλάσκα. Ιούλιος 1909 – Αύγουστος 2005 Δάση στη Ροντόνια, Βραζιλία. Ιούλιος 1975 – Αύγουστος 2009 Παγετώνας ΜαΚάρτι, Αλάσκα. Ιούλιος 1909 – Αύγουστος 2004 Ποταμός Ντάστ, Πακιστάν. Αύγουστος 1999 – Ιούνιος 2011. Το φράγμα Μιράνι παρέχει καθαρό πόσιμο νερό και ενέργεια στην γύρω περιοχή. Το φράγμα βοηθά επίσης στην υποστήριξη της τοπικής γεωργίας Βουνό Μάττερχορν στις Άλπεις, στα σύνορα μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας. Αύγουστος 1960 – Αύγουστος 2005 Δάσος Μαμπίρα, Ουγκάντα. Νοέμβριος 2001 – Ιανουάριος 2006 Παγετώνας Τομπογκαν, Αλάσκα. Ιούνιος 1909 – Σεπτέμβριος 2000 Ποταμός Μαν-Μέιντ, Λιβύη. Απρίλιος 1987 – Απρίλιος 2010. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο μηχανικής στον κόσμο: περιλαμβάνει δίκτυο αγωγών, υδραγωγεία και πηγάδια με βάθος πάνω από 500 μέτρα. Το σύστημα ύδρευσης παρέχει στην περιοχή της ερήμου νερό Παγετώνας Κόρι Κάλις, Περού. Ιούλιος 1978 – Ιούλιος 2011 Λίμνη Μαρ Τσικίτα, Αργεντινή. Ιούλιος 1998 – Σεπτέμβριος 2011 Παγετώνας Μουίρ, Αλάσκα. Αύγουστος 1941 – Αύγουστος 2004 Δάση Ουρουγουάης. Μάρτιος 1975 – Φεβρουάριος 2009. Η Ουρουγουάη έχει καταφέρει να αυξήσει τη δασώδη περιοχή της από 450.000 σε 9.000.000 στρέμματα. Ωστόσο, αυτό είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια της φυτικής και ζωικής ποικιλότητας.
-
Δεν είναι λίγες οι φορές που ειδήσεις για εκατοντάδες νεκρούς λόγω πλημμυρών στην Ασία κάνουν τον γύρο του κόσμου. Πολλές πόλεις στην Ασία έχουν να αντιμετωπίσουν ένα δυσεπίλυτο ζήτημα. Από τη μία η αστική ανάπτυξη τρέχει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Από την άλλη η κλιματική αλλαγή υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των πολιτών της. Μία πρωτοποριακή πρόταση όμως υπόσχεται τη λύση… Μια λύση για τις πλημμύρες Οι τεχνικές παρεμβάσεις για την επίλυση του προβλήματος των πλημμυρών που εφαρμόζονται ανά τον κόσμο, μπορεί να έχουν καταφέρει να μετριάσουν τον κίνδυνο αλλά, όπως αποδεικνύεται, σίγουρα όχι να τον εξαλείψουν. Η Κίνα όμως έχει θέσει τώρα έναν φιλόδοξο στόχο: να μετατρέψει έως το 2020 το 80% των αστικών περιοχών της σε πόλεις – «σφουγγάρια». Πόλεις που θα μπορούν να απορροφούν και να επαναχρησιμοποιούν τουλάχιστον το 70% των όμβριων υδάτων τους. Η πρωτοβουλία, που ξεκίνησε πειραματικά το 2015 σε 16 πόλεις, στοχεύει στο να μειώσει την ένταση της απορροής των όμβριων υδάτων, ενισχύοντας και κατανέμοντας τις δομές απορρόφησης πιο ομοιόμορφα και συνάμα οικολογικά. Η συλλογή του νερού της βροχής, αυξάνει αυτόματα και τη διαθεσιμότητα νερού για διάφορες χρήσεις. Έτσι η προσέγγιση αυτή όχι μόνο μειώνει τις πλημμύρες αλλά ενισχύει και τις αποθήκες νερού μιας πόλης. Πως μια πόλη γίνεται «σφουγγάρι»Πώς μοιάζει όμως μια πόλη – σφουγγάρι; Η πόλη του Lingang κοντά στη Σαγκάη, είναι ένα πολύ τυπικό παράδειγμα. Κάθε ελεύθερος χώρος στην πόλη έχει γίνει ένα μικρός ή μεγάλος κήπος με μπόλικο χώμα και φυτά και δέντρα που περιμένουν να ποτιστούν. Στην πόλη έχουν διατηρηθεί φυσικοί υγρότοποι που συγκεντρώνουν το νερό της βροχής, αλλά έχουν δημιουργηθεί και τεχνητές δομές όπως λίμνες και σιντριβάνια. Οι στέγες των κτιρίων έχουν γίνει «πράσινες», ενώ τα πεζοδρόμια είναι διαπερατά με το νερό να μπορεί να βρει διέξοδο στο χώμα ή να συγκεντρωθεί σε υπόγειες δεξαμενές για επαναχρησιμοποίηση. Φιλοδοξώντας να γίνει το πρότυπο για τις πόλεις – σφουγγάρια της Κίνας, η διοίκηση της πόλης Lingang έχει επενδύσει 119 εκατομμύρια δολάρια σε αναβαθμίσεις και καινοτομίες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το παράδειγμα για την πλειοψηφία των κινεζικών πόλεων που δεν διαθέτουν σύγχρονες υποδομές απορροής υδάτων. Οι κινεζικές πόλεις καταβάλλουν αξιοσημείωτες προσπάθειες. Σε μια δέσμευση να επεκτείνει την κάλυψη της αστικής πράσινης φύσης, η Σαγκάη ανακοίνωσε στις αρχές του 2016 την κατασκευή 400.000 τετραγωνικών μέτρων κήπων στις στέγες των κτιρίων της. Το έργο είναι μια συνεργατική προσπάθεια μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών των πόλεων, των ιδιοκτητών ακινήτων και των μηχανικών. Μια απάντηση στην κλιματική αλλαγή Με την κλιματική αλλαγή να απλώνει ένα πέπλο νέφους και αφόρητης ζέστης πάνω από την Κίνα, οι πόλεις - σφουγγάρια δίνουν επίσης μια απάντηση στο πως αντιμετωπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα του πλανήτη. Μπορούν να μειώσουν τη θερμοκρασία στις αστικές περιοχές που πνίγονται από το μπετόν. Τα φυτά και τα δέντρα απορροφούν νερό και στη συνέχεια το απελευθερώνουν μέσω της εξάτμισης. Αυτό δημιουργεί ένα φαινόμενο ψύξης, με τον ίδιο τρόπο που ο ιδρώτας που εξατμίζεται από το δέρμα κατεβάζει τη θερμοκρασία των ανθρώπων. «Η πτώση της θερμοκρασίας θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ένα συμπληρωματικό πλεονέκτημα των πόλεων - σφουγγαριών. Και με τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στην Κίνα και σε πολλά μέρη του κόσμου, γίνεται ένα βασικό εργαλείο στον στο να γίνουν οι πόλεις μας ανθεκτικές στο κλίμα», δήλωσε ο Boping Chen, διευθυντής του think tank World Future Council. Και πόλεις - δάση Ενώ η Κίνα είναι αντιμέτωπη με τις τεράστιες οικονομικές και υλικοτεχνικές προκλήσεις της εποχής για τη δημιουργία πόλεων - σφουγγαριών, ο Ιταλός αρχιτέκτονας Στεφάνο Μπόρι έχει προτείνει τη δημιουργία «δασικών πόλεων» στη χώρα. Ο Μπόρι, ο οποίος έγινε πρωτοσέλιδο στον παγκόσμιο Τύπο όταν κάλυψε δύο οικιστικά μπλοκ στο Μιλάνο με 800 δέντρα, 4.500 θάμνους και 15.000 άλλα φυτά, έχει ξεκινήσει να σχεδιάζει την κατασκευή μιας πόλης - δάσος στο Liuzhou της νότιας Κίνας. Σχεδιασμένη ως μια πράσινη μητρόπολη, η πόλη θα φιλοξενήσει 30.000 ανθρώπους και όλα τα κτίρια της θα καλύπτονται εξ ολοκλήρου με φυτά και δέντρα. View full είδηση
-
Ο φετινός μήνας Ιούλιος, στη διάρκεια του οποίου σημειώθηκε μεγάλο κύμα καύσωνα στην Ευρώπη, ήταν ο πιο ζεστός μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο, με θερμοκρασία οριακά μεγαλύτερη από εκείνη του Ιουλίου 2016, σύμφωνα με τα δεδομένα του ευρωπαϊκού προγράμματος Κοπέρνικος για την κλιματική αλλαγή. «Ο μήνας Ιούλιος είναι γενικά ο πιο ζεστός του έτους στον κόσμο, όμως σύμφωνα με τα δεδομένα μας, ο Ιούλιος του 2019 είναι επίσης, με μικρή διαφορά, ο πιο ζεστός μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ», δηλώνει σε σημερινή ανακοίνωσή του ο επικεφαλής του προγράμματος Ζαν-Νοέλ Τεπό. «Με τη συνέχιση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις επιπτώσεις τους στην παγκόσμια αύξηση των θερμοκρασιών, τα ρεκόρ θα συνεχίσουν να καταρρίπτονται», επέμεινε. Σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος Κοπέρνικος, ο υδράργυρος ανέβηκε τον Ιούλιο 0,04 βαθμό Κελσίου πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ του Ιουλίου 2016. Η διαφορά αυτή είναι τόσο μικρή ώστε είναι πιθανό άλλοι οργανισμοί αναφοράς, οι οποίοι συγκεντρώνουν και αναλύουν τα δεδομένα με λίγο διαφορετικό τρόπο, να μην καταλήξουν στο ίδιο συμπέρασμα, επισημαίνεται στην ανακοίνωση. Η αμερικανική αρμόδια υπηρεσία NOAA δεν έχει ακόμη δημοσιοποιήσει τα συμπεράσματά της για τον μήνα Ιούλιο. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Copernicus, η θερμοκρασία τον Ιούλιο 2019 ήταν 0,56 βαθμό Κελσίου μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2000. Είναι σχεδόν 1,2 βαθμό Κελσίου πάνω από το προβιομηχανικό επίπεδο, που αποτελεί τη βάση αναφοράς των εμπειρογωμόνων του ΟΗΕ για το κλίμα. Ο Ιούλιος σηματοδοτήθηκε από έναν σύντομης διάρκειας, αλλά πολύ έντονο καύσωνα στη δυτική Ευρώπη, όπου σε χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο ή η Ολλανδία καταρρίφθηκαν τα απόλυτα ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών. Σύμφωνα με το Copernicus, οι θερμοκρασίες ήταν επίσης υψηλότερες από τις συνήθεις στην Αλάσκα, τη Γροιλανδία και σε ορισμένα τμήματα της Σιβηρίας, καθώς και στην κεντρική Ασία και σε ορισμένες περιφέρειες της Ανταρκτικής. «Ανέκαθεν υπήρχαν ζεστά καλοκαίρια. Όμως δεν είναι το καλοκαίρι της νιότης μας. Δεν είναι το καλοκαίρι των παππούδων μας», είχε σχολιάσει πριν από μερικές ημέρες ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. «Αν δεν κάνουμε τίποτε εναντίον της κλιματικής αλλαγής τώρα, αυτά τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα θα είναι η κορυφή του παγόβουνου. Ενός παγόβουνου που λιώνει γρήγορα και το ίδιο», είχε προσθέσει. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας εκτιμά πως το 2019 θα περιληφθεί στο τοπ 5 των πιο ζεστών ετών. «Το έτος 2019 ήταν μέχρι τώρα πολύ ζεστό. Όλοι οι μήνες του 2019 κατατάσσονται μεταξύ των 4 πιο ζεστών μηνών και ο Ιούνιος του 2019 ήταν ο πιο ζεστός Ιούνιος που έχει καταγραφεί ποτέ», διευκρίνισε σήμερα το Copernicus. View full είδηση
-
Οι τρόποι μέσω των οποίων η μεγέθυνση των πόλεων και η κλιματική αλλαγή αλληλεπιδρούν είναι το αντικείμενο μεγάλης έρευνας αιχμής τεσσάρων ερευνητικών ομάδων από Ελλάδα, Γερμανία και Βρετανία, που βρίσκει στη θέση τού συντονιστή Ελληνα ερευνητή. Πρόκειται για το ερευνητικό έργο «Urbisphere, σύζευξη δυναμικών πόλεων και κλίματος», το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τα επόμενα έξι χρόνια, με ποσό που υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ. Ως συντονιστής του προγράμματος, που ανήκει στην κατηγορία των Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας), επιλέχθηκε ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική όσο και τιμητική διάκριση, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελληνας ερευνητής αναλαμβάνει συντονιστής ερευνητικού έργου της κατηγορίας Synergy Grant. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ικανότητα του ΙΤΕ να λειτουργεί ως συλλέκτης επιλεγμένων και υψηλών ερευνητικών χρηματοδοτήσεων, έχοντας αναλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων από το ERC, με συνολικό ποσό άνω των 32 εκατ. ευρώ. «Πρόκειται για μια μεγάλη διάκριση για το ινστιτούτο και το ΙΤΕ και ένα μεγάλο έργο. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την πρόταση που τελικά επιλέχθηκε από το ERC. Εχουμε πραγματοποιήσει πολλές έρευνες για το αστικό οικοσύστημα και το αστικό κλίμα, ενώ επιλεχθήκαμε για τον ρόλο του συντονιστή λόγω της εμπειρίας μας σε αυτόν τον τομέα. Στα θετικά της πρότασης, η ύπαρξη πολύ καλών συνεργατών, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο δρ Χρυσουλάκης. Πού στοχεύει το έργο urbi-sphere; «Στόχος είναι η παραγωγή καινούργιας γνώσης, που θα καλύψει το χάσμα μεταξύ της μελέτης της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης, τις δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις στην εποχή μας. Παρότι έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος, αφενός, και το αστικό σύστημα, αφετέρου, μελετούν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα μέχρι τώρα σενάρια κλιματικής αλλαγής δεν εξετάζουν αναλυτικά και δυναμικά τις τάσεις εξέλιξης των πόλεων και το πώς θα επιδράσουν στην κλιματική διαφοροποίηση», σημειώνει ο δρ Χρυσουλάκης. Οι πόλεις παράγουν σήμερα το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα επηρεάζουν το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα δέχονται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα κύματα καύσωνα. «Θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς», τονίζει ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης. Νέα γνώση «Με το urbisphere θα επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της αλληλεπίδρασης μεταξύ των πόλεων και της κλιματικής αλλαγής, θα βάλουμε όλα τα στοιχεία μαζί και θα δούμε τους τρόπους αλληλοεπηρεασμού», εξηγεί ο συντονιστής του έργου. «Συγκεκριμένα, θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Αναμένεται να δημιουργήσουμε νέα γνώση σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον και να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα». Από πού θα ξεκινήσουν; Το urbisphere θα ξεκινήσει από το Λονδίνο, όπου υπάρχει μια υποδομή παρατηρήσεων και μάλιστα με χρονοσειρές που πάνε βαθιά στο πέρασμα του χρόνου. Στη βρετανική πρωτεύουσα υπάρχει μεγάλη υποδομή αστικής καταγραφής των εκπομπών και γι’ αυτό θα μελετηθεί η έκθεση του πληθυσμού σε ρύπους και άλλους παράγοντες, εντός και εκτός κτηρίων. Ταυτόχρονα, το έργο διαθέτει κονδύλι άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υποδομής αστικών παρατηρήσεων μέσα στο 2020, η οποία θα περιλαμβάνει εξοπλισμό παρατήρησης της αστικής δομής (UAVs και drones με υπερφασματικές κάμερες ακριβείας κλπ.), της αστικής λειτουργίας και των εκπομπών (Eddy Covariance, Wind Lidars, Scintillometers, Ceilometers, όργανα μέτρησης συγκεντρώσεων και ισοτόπων στην αστική επιφάνεια κλπ.), καθώς και εξοπλισμό παρατήρησης της έκθεσης του πληθυσμού (θερμικές κάμερες, φορητούς αισθητήρες, δίκτυα έξυπνων αισθητήρων εντός και εκτός των κτηρίων κ.λπ.). Η μελέτη στο Λονδίνο υπολογίζεται πως θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια· στη συνέχεια, και αφού δημιουργηθούν τα κατάλληλα εργαλεία, το ερευνητικό έργο θα επεκταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Φράιμπουργκ (Γερμανία), το Λοτζ (Πολωνία) και η Βασιλεία (Ελβετία), όπου υπάρχουν επίσης αρχεία παλαιότερων μετρήσεων. Στη φάση αυτή θα ενταχθεί και το Ηράκλειο Κρήτης, όπου το ΙΤΕ έχει αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, ενώ έχει εγκαταστήσει στο κέντρο της πόλης έναν μικρομετεωρολογικό πύργο για απευθείας μέτρηση ροών θερμότητας και CO2. Το Ηράκλειο είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα που διαθέτει τέτοιο εξοπλισμό. Στη συνέχεια, η έρευνα θα επεκταθεί σε πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη. «Ο στόχος μας είναι να κατέβει η ικανότητα ανάλυσής μας σε επίπεδο γειτονιάς και όχι πόλεως», υπογραμμίζει ο κ. Χρυσουλάκης. Ο ερευνητής του ΙΤΕ σημειώνει και την ευνοϊκή χρονική συγκυρία του μεγάλου προγράμματος: «Θα είμαστε σε θέση να συμβάλουμε στις μελλοντικές Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) και κυρίως στην Ειδική Εκθεση για τις Πόλεις και το Κλίμα που αναμένεται στον κύκλο της 7ης Εκθεσης του IPCC μετά το 2023, όταν το urbisphere θα έχει ώριμα αποτελέσματα». Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ σε μια τόσο συνολική και καινοτόμο πολυετή έρευνα, και μάλιστα από τη θέση του συντονιστή, θα συνεισφέρει στην παραγωγή νέας γνώσης και στη διάχυσή της και στην Ελλάδα και διεθνώς, με θετικά αποτελέσματα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία. View full είδηση
-
Η κλιματική αλλαγή θα βλάψει τις οικονομίες των χωρών είτε αυτές είναι πλούσιες είτε φτωχές ως το 2100, αναφέρουν οικονομολόγοι σε νέα έκθεση που διαλύει τον μύθο ότι οι πιο φτωχές και ζεστές χώρες θα υποφέρουν περισσότερο από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία περισσότερων από 50 ετών από 174 χώρες και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συνεχείς αλλαγές της θερμοκρασίας πάνω ή κάτω από τα συνηθισμένα επίπεδα για κάθε χώρα επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξή τους, ανεξαρτήτως του πλούτου τους. Οι ΗΠΑ ενδέχεται να χάσουν το 10% του ΑΕΠ τους, αν δεν κάνουν σημαντικές αλλαγές στην πολιτική τους. «Στη Μεγάλη Βρετανία πριν μερικές ημέρες ζήσαμε την πιο ζεστή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ και οι υποδομές αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες», σχολίασε ο δρ. Κάμιαρ Μοχάντες καθηγητής Οικονομίας στο πανεπιστήμιο Κέμπριτζ που συμμετείχε στη συγγραφή της έκθεσης. «Τα τραίνα σταματούν να λειτουργούν, οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν (τη ζέστη) και άρα η παραγωγικότητα και η οικονομική ανάπτυξη μειώνονται», πρόσθεσε. Οι έρευνες συχνά επικεντρώνονταν στις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις που θα έχει η κλιματική αλλαγή στις φτωχές και ζεστές χώρες. Όμως αυτή η έκθεση αναφέρει ότι ο πλούτος και η πιο χαμηλή θερμοκρασία δεν προστατεύουν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία, αν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές στην πολιτική. Στη περίπτωση που δεν υπάρξει καμία αλλαγή πολιτικής, και κατά συνέπεια δεν μειωθούν καθόλου τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου ως το 2100. Αυτό θα σημάνει απώλεια μεγαλύτερη του 7% για το παγκόσμιο ΑΕΠ, αναφέρει η έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το αμερικανικό National Bureau of Economic Research. Καίριο το ζήτημα της δραστικής μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Η Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή έχει στόχο να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, με στόχο τον 1,5 βαθμό. Όμως για αυτό απαιτείται δραστική μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Η έρευνα των οικονομολόγων βασίστηκε στις ΗΠΑ εξαιτίας του διαφορετικού κλίματος που έχουν διάφορες περιοχές της χώρας και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, αν αγνοηθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού, οι επιπτώσεις στις βιομηχανίες –από τις κατασκευές ως τη γεωργία– θα είναι σοβαρές και θα κοστίσουν περισσότερο από το 10% του ΑΕΠ της χώρας. «Το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό θα γίνει πιο φτωχό», τόνισε ο Μοχάντες και επεσήμανε ότι οι βιομηχανικές χώρες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αντίστοιχες επιπτώσεις. Ο Καναδάς, όπου η άνοδος της θερμοκρασίας είναι δύο φορές πιο γρήγορη σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη, μπορεί να αναμένει μείωση 13% στο ΑΕΠ του, η Ελβετία 12% και η Ινδία 10%. Όμως η τήρηση των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού ενδέχεται να περιορίσει την απώλεια του ΑΕΠ των ΗΠΑ κάτω από το 2%, υπογραμμίζεται στην έκθεση. Σε αυτή επισημαίνεται επίσης ότι αν και κάποιες χώρες ίσως προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, είναι απίθανο να δράσουν εγκαίρως ώστε να αντιμετωπίσουν όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία τους. «Αν τηρήσουμε (τη Συμφωνία) του Παρισιού, οι απώλειες είναι σημαντικά μικρότερες. Δεν είναι πολύ αργά», υπογράμμισε ο Μοχάντες. View full είδηση
-
Η πραγματική επίδραση του lockdown στο κλίμα είναι μικρή. Η μείωση των εκπομπών «αερίων του θερμοκηπίου» και άλλων ρυπαντών της ατμόσφαιρας, λόγω των περιοριστικών μέτρων για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού παγκοσμίως, αναμένεται να έχει σχεδόν αμελητέα επίπτωση στην κλιματική αλλαγή μακροπρόθεσμα. Ακόμη κι αν κάποια περιοριστικά μέτρα παραμείνουν έως το τέλος του 2021, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μείωση της θερμοκρασίας μόνο κατά 0,005 έως 0,01 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με αυτή που αναμενόταν το 2030, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις επιστημόνων, ιοι οποίοι θεωρούν ότι μεγαλύτερη σημασία θα έχει τελικά κατά πόσο θα υιοθετηθούν «πράσινες» πολιτικές στη μετά-lockdown εποχή. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Πιρς Φόρτσερ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς, διευθυντή του Διεθνούς Κέντρου Priestley για το Κλίμα, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής «Nature Climate Change», ανέλυσαν στοιχεία από 123 χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα), τα οποία αφορούσαν την περίοδο Φεβρουαρίου-Ιουνίου 2020. Οι μειώσεις αέριων ρύπων (διοξείδιο άνθρακα, οξείδια αζώτου κ.ά.) κυμάνθηκαν από 10% έως 30% και κορυφώθηκαν τον Απρίλιο, κυρίως χάρη στον δραστικό περιορισμό της κίνησης των οχημάτων, κάτι που είχε ως βραχυχρόνιο αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας. Όμως, αυτό αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από μία σχεδόν παράλληλη μείωση κατά 20% στα επίπεδα διοξειδίου του θείου, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν τα αερολύματα που αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία στο διάστημα, με συνέπεια να ανέβει λίγο η θερμοκρασία και έτσι να εξασθενήσει η αρχική θετική επίδραση από την πτώση στα οξείδια του αζώτου. Η νέα μελέτη -η πρώτη που εστιάζει όχι στις βραχυπρόθεσμες αλλά στις μακροπρόθεσμες κλιματικές επιπτώσεις του lockdown- εκτιμά ότι η όποια θετική επίδραση στη μείωση των εκπομπών ρύπων, ουσιαστικά, θα έχει τελειώσει έως το 2025, αφήνοντας έως το 2030 μία ελαφριά μείωση της θερμοκρασίας του πλανήτη το πολύ κατά 0,01 βαθμό Κελσίου. Πάντως, οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι εάν -με αφορμή και την πανδημία- επιδιωχθεί διεθνώς μία πιο συστηματική «πράσινη» ανάκαμψη της οικονομίας, η άνοδος της θερμοκρασίας στη Γη έως το 2050 δεν θα ξεπεράσει τους 0,3 βαθμούς Κελσίου και έτσι θα καταστεί εφικτό να κρατηθεί μέσα στο όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, δηλαδή εντός των στόχων της διεθνούς συμφωνίας του Παρισιού. Εάν, αντίθετα, η ανάκαμψη και πάλι βασιστεί κυρίως στα ορυκτά καύσιμα, τότε η άνοδος της θερμοκρασίας -με πιθανότητα πάνω από 80%- θα ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό Κελσίου. View full είδηση
-
Μπορεί η δασική έκταση των μεσογειακών χωρών να σημείωσε αύξηση κατά 1,8 εκατ. εκτάρια (αύξηση κατά 2%) την περίοδο 2010 – 2015, ωστόσο οι έντονες πιέσεις που αντιμετωπίζουν τα δάση της Μεσογείου δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Η δασική έκταση Σύμφωνα με έκθεση του FAO, τα δάση της Μεσογείου καταλαμβάνουν το 2% της παγκόσμιας δασικής έκτασης (88 εκατ. εκτάρια), περίπου δηλαδή όσο το μέγεθος της Γαλλίας και της Ιταλίας μαζί. Περίπου το ίδιο μέγεθος καταλαμβάνουν οι υποβαθμισμένες εκτάσεις των μεσογειακών χωρών, οι οποίες ανέρχονται σε 80 εκατ. εκτάρια ενώ κάθε χρόνο πάνω από 400.000 εκτάρια δάσος γίνονται στάχτη. Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των πυρκαγιών μειώθηκε στα βόρεια και βορειοανατολικά της Μεσογείου τις τελευταίες δεκαετίες, ο αριθμός των μεγάλων πυρκαγιών (που επηρεάζουν πάνω από 500 εκτάρια) έχει αυξηθεί. Η έκθεση προβλέπει ότι αυτή η τάση – συνολικά λιγότερες αλλά μεγαλύτερες πυρκαγιές – θα συνεχιστεί. Στην ίδια εύθραυστη κατάσταση βρίσκεται η πανίδα και η χλωρίδα των μεσογειακών δασών με τουλάχιστον 339 είδη να απειλούνται με εξαφάνιση. Τα δάση στην Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, την Τουρκία και το Μαρόκο έχουν τον υψηλότερο αριθμό απειλούμενων ειδών (26% στην Ισπανία, 24% στην Ιταλία, 21% στην Ελλάδα, 17% στην Τουρκία, 15% στο Μαρόκο). Η περιοχή της Μεσογείου Υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων και κλιματική αλλαγή Ο πληθυσμός της Μεσογείου διπλασιάστηκε μεταξύ του 1960 και του 2015, φθάνοντας τα 537 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 670 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Μολονότι οι δημογραφικές μεταβολές στο βόρειο τμήμα της Μεσογείου ήταν μικρές, η ταχεία πληθυσμιακή ανάπτυξη στο νοτιοανατολικό τμήμα οδήγησε σε υπερβολική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Η υποβάθμιση των δασών στο βόρειο τμήμα της Μεσογείου οφείλεται κυρίως στην εγκατάλειψη της γης και στις πυρκαγιές, ενώ τα δάση στα νοτιοανατολικά αντιμετωπίζουν την υπερεκμετάλλευση, την υπερβόσκηση και την πίεση του πληθυσμού. Τέλος, η κλιματική αλλαγή παραμένει η σημαντικότερη απειλή για όλα τα δάση της Μεσογείου. Η αύξηση της θερμοκρασίας, οι ασταθείς βροχοπτώσεις και οι ξηρασίες μεγάλης διάρκειας θα αλλάξουν σημαντικά την κάλυψη και την κατανομή των δασών τα επόμενα χρόνια στις χώρες της Μεσογείου. View full είδηση
-
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να καταστήσει όλα τα νέα κτίρια μη ενεργοβόρα έως το 2020, αλλά στη Νορβηγία αυτό δεν είναι αρκετό. Μια κοινοπραξία στο Όσλο που αποτελείται από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, περιβαλλοντολόγους και σχεδιαστές δημιουργεί ενεργειακά κτίρια σε μια χώρα με τους πιο ψυχρούς και σκοτεινούς χειμώνες στη Γη. «Εάν μπορεί να γίνει στη Νορβηγία, μπορεί να γίνει οπουδήποτε», λέει ο Peter Bernhard, ένα από τα μέλη της κοινοπραξίας Powerhouse. Όπως σημειώνει στο «The Atlantic» το Powerhouse ξεκίνησε το 2010 για να δώσει απάντηση σε μια ερώτηση: Είναι δυνατόν να εξαλειφθεί το αποτύπωμα άνθρακα των κτιρίων, αλλά και να χρησιμοποιηθούν αυτά ως λύση στην κλιματική κρίση; Ήταν ένας υψηλός στόχος, καθώς σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κτίρια αντιπροσωπεύουν το 40% της κατανάλωσης ενέργειας και το 36% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ. Έχοντας αναλάβει να αναδιαμορφώσει ενεργειακά ένα νέο σχολείο, μερικά σπίτια αλλά και αρκετά γραφεία, η Powerhouse βρήκε την απάντηση στο ερώτημα που έθεσε το 2010 και η απάντηση ήταν ένα εμφατικό «ναι»! Το 2019, η ομάδα ετοιμάζεται να κάνει τα εγκαίνια του μεγαλύτερου έργου της. Πρόκειται για το Powerhouse Brattørkaia, που βρίσκεται στην κεντρική νορβηγική πόλη Trondheim. Το Brattørkaia είναι ένα οκταώροφο κτίριο γραφείων που όχι μόνο δεν θα καταναλώνει ενέργεια, αλλά θα παράγει 485.000 κιλοβατώρες (kWh) ετησίως. Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι ένα μέσο νοικοκυριό στη Νορβηγία καταναλώνει περίπου 20.000 kWh ενέργειας ετησίως. Την ίδια στιγμή, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ετήσιος μέσος όρος των νοικοκυριών είναι 10.399 kWh. Έτσι το Brattørkaia, στην πραγματικότητα, θα γίνει ένας μίνι σταθμός ηλεκτροπαραγωγής που θα μπορεί να τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια το δημόσιο δίκτυο της Νορβηγίας. Στο Trondheim, ο σχεδιασμός του εντυπωσιακού Brattørkaia έγινε σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Η οροφή έχει μεγάλη κλίση για να μεγιστοποιηθεί η ηλιακή συγκομιδή. Ένα κυλινδρικό αίθριο στο κέντρο του κτιρίου επιτρέπει τη διάχυση του φυσικού φωτός. Η καμπυλωτή πρόσοψη, με το διπλό τζάμι, συλλαμβάνει τους σκανδιναβικούς ανέμους και τους επανακατευθύνει για τον φυσικό αερισμότου οικοδομήματος. Τα περιβαλλοντικά στοιχεία της περιοχής οδήγησαν και τον σχεδιασμό του κτιρίου, λέει η ομάδα. Η πλεονάζουσα ενέργεια θα αντισταθμίσει μάλιστα αυτή που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή των δομικών υλικών του κτιρίου. «Αυτό», λέει ο αρχιτέκτονας Jette Hopp, «είναι μοναδικό, καθώς οι υπάρχουσες πρακτικές για τα ενεργειακά θετικά κτίρια δεν περιλαμβάνουν αυτή την παράμετρο». Όπως σημειώνει ο ίδιος, η ενεργειακή αυτή εξίσωση καθιστά την αναπτυξιακή διαδικασία πιο περίπλοκη. Η ομάδα δίνει έμφαση στα ανακυκλωμένα υλικά, τις νέες περιβαλλοντικές καινοτομίες και το σχεδιαστικό κομμάτι λειτουργεί σαν συγκοινωνούν δοχείο με το μηχανικό. Τα μέλη της πράσινης αυτής κοινοπραξίας συνεργάζονται για να διασφαλίσουν ότι κάθε επιλογή σχεδιασμού έχει διπλό σκοπό. «Τίποτα δεν είναι σύμπτωση», λέει ο Hopp. «Προσπαθούμε να δώσουμε στα πράγματα πολλαπλές λειτουργίες και αυτό οδηγεί άμεσα σε εξοικονόμηση ενέργειας», εξηγεί. Αυτή η τεχνική είναι εμφανής στο Kjørbo. Πρόκειται το πρώτο έργο της Powerhouse που αποτελείται από τέσσερα μπλοκ κτιρίων γραφείων σε ένα επιχειρηματικό πάρκο έξω από το Όσλο. Σε αυτό το υπερσύγχρονο και φιλικό προς το περιβάλλον κτίριο οι ενσωματωμένοι αισθητήρες κίνησης ανιχνεύουν τους ανθρώπους που κινούνται μέσα στο χώρο και ανάβουν τα φώτα αναλόγως, μια εσωτερική σκάλα λειτουργεί κι ως άξονας εξαερισμού, ενώ τα φωτοβολταϊκά στην οροφή συλλέγουν ενέργεια τις φωτεινές μέρες, με τη γεωθερμική ενέργεια να αντισταθμίζει τις ανάγκες των ψυχρότερων και γκρίζων ημερών. Το τσιμέντο που χρησιμοποιήθηκε για τον σκελετό του κτιρίου είναι ανακυκλωμένο και τα παλιά εξωτερικά παράθυρα από γυαλί επαναχρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν εσωτερικά χωρίσματα, τα οποία μάλιστα συμβάλλουν στη μεγιστοποίηση του φωτός της ημέρας. Πρόσθετα πάνελ μόνωσης κατασκευάστηκαν από παλιά πλαστικά μπουκάλια και αντί η πρόσοψη του κτίσματος να επενδυθεί με μέταλλο, μια ιαπωνική τεχνική καύσης ξύλου που ονομάζεται «shou sug ban», χρησιμοποιήθηκε για να μαυρίσει η νέα πρόσοψη του Kjørbo. Πριν από την ανακαίνιση, το κτίριο κατανάλωνε κατά μέσο όρο 250 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά αυτό έχει μειωθεί σήμερα κατά 85%. Η πλεονάζουσα ενέργεια του Kjørbo χρησιμοποιείται για τη θέρμανση ενός άλλου κτιρίου και για την τροφοδοσία ενός κοντινού σταθμού ανεφοδιασμού υδρογόνου. Επόμενος στόχος για την Powerhouse να καταστούν ενεργειακά θετικές ολόκληρες γειτονιές. Η Νορβηγία σε επίσημο επίπεδο έχει κάνει τεράστια βήματα στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κι έχει θέσει ως στόχο την αποανθρακοποίηση των μεταφορών συνολικά. Για αυτές τις προσπάθειες, το Όσλο εκλέχτηκε ως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα του 2019. «Πιστεύουμε ότι η αρχιτεκτονική είναι μια από τις σημαντικότερες πολιτιστικές εκφράσεις της εποχής μας και ότι έχει επίσης κοινωνικό αντίκτυπο», λένε οι εμπνευστές των ενεργειακών κτιρίων της Νορβηγίας. «Όταν έχετε ένα γενναιόδωρο κτίριο που είναι επίσης ικανό να συμπεριλάβει στη δομή του την κοινωνία, αυτό αλλάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε τις πόλεις και περιβάλλον. Εμείς ως μονάδες αλλά και το γενικό σύνολο. Κι αυτό μπορεί να κάνει την διαφορά», καταλήγουν. View full είδηση
-
Με ετήσιες μειώσεις 2% του ελληνικού ΑΕΠ ως το 2050 και ποσοστιαία υποχώρηση κατά 3%-6% για την περίοδο έως και το 2100, «απειλεί» η κλιματική αλλαγή τη χώρα μας, ενώ σωρευτικά «η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στην Ελλάδα, μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες ύψους 701 δισ. ευρώ μέχρι το 2100», επισήμανε μιλώντας στο ΑΜΠΕ ο καθηγητής Οικονομικών του Περιβάλλοντος Ευτύχιος Σαρτζετάκης, διευθυντής του Εργαστηρίου Οικονομικών και Διαχείρισης της Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Λέγοντας ότι εν έτει 2019 ελάχιστα έχουν γίνει από αυτά που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην χώρα μας, και παρά το γεγονός ότι από το 2011 έχει εκδοθεί η μελέτη με τίτλο «Οι περιβαλλοντικές, Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», ο κ. Σαρτζετάκης υπογράμμισε την ανάγκη εκπόνησης μελετών στρατηγικής προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή σε επίπεδο περιφερειών. «Επιβάλλεται να επιδιώξουμε επενδύσεις προσαρμογής εν μέσω της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Ο μικρός στρατηγικός σχεδιασμός που έγινε από εμάς τους επιστήμονες εθελοντικά, δεν αρκεί σε καμία περίπτωση». Η προαναφερόμενη μελέτη έγινε υπό την αιγίδα της Τραπέζης της Ελλάδος, η οποία συνέστησε τη διεπιστημονική Επιτροπή για τη Μελέτη των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ). Στην ΕΜΕΚΑ, όπως εξήγησε ο κ. Σαρτζετάκης, οικονομολόγοι του περιβάλλοντος και της ενέργειας, σε συνεργασία με κλιματολόγους, φυσικούς, βιολόγους, μηχανικούς και κοινωνικούς επιστήμονες, εκπονούν μελέτες που αξιολογούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία, αναλύουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, και προτείνουν τρόπους προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας προς βιώσιμα μοντέλα ανάπτυξης. Κατά τον κ. Σαρτζερτάκη, στην Ελλάδα πρέπει άμεσα να «επιδιώξουμε επενδύσεις προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή». Επισημαίνοντας δε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, ο ίδιος τόνισε ότι «όπως κάθε μεγάλη αλλαγή εμπεριέχει κινδύνους, προσφέρει όμως και ευκαιρίες». Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος επισήμανε ότι όσον αφορά τον μετριασμό, «ήδη γίνονται κάποια, όχι αρκετά, βήματα για την μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα. Τα βήματα αυτά είναι μονομερείς δράσεις σε εθνικό ή ακόμη και περιφερειακό επίπεδο. Απαιτούνται άμεσα ταχύτατες μειώσεις των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου», τόνισε. Όσον αφορά την προσαρμογή, κατά τον κ. Σαρτζετάκη, οι επενδύσεις σε αντιπλημμυρικά έργα, αλλαγή στις καλλιέργειες, μεταβολές σε κλάδους όπως ο τουρισμός, «προσφέρουν και οικονομικές ευκαιρίες, τα οφέλη των οποίων θα πρέπει με κατάλληλο σχεδιασμό να διευρυνθούν και να διαχυθούν στην κοινωνία». Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα «ώστε οι επενδύσεις στον μετριασμό και την προσαρμογή να λειτουργήσουν προς όφελος της ανάπτυξης (όχι της μεγέθυνσης μόνον), δημιουργώντας ευκαιρίες και οφέλη για το σύνολο της κοινωνίας και ιδιαίτερα των πλέον ευπαθών ομάδων». Για να επιτευχθούν τα προαναφερόμενα και να μειωθούν οι μειώσεις εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) με την απαιτούμενη ταχύτητα, σύμφωνα με τον κ. Σαρτζετάκη «θα πρέπει να αυξηθεί το κόστος των δραστηριοτήτων που εκπέμπουν CO2». Εξήγησε ότι ένα από τα βασικά θέματα των οικονομικών της κλιματικής αλλαγής «αφορά στον προσδιορισμό του πλήρους κόστους ενός τόνου άνθρακα (προφανώς μεγαλύτερο από το ιδιωτικό κόστος, όπως προσδιορίζεται από την ελεύθερη αγορά)». Κατά τον ίδιο, το πρόβλημα είναι πόσο είναι το επιπλέον αυτό κόστος, το οποίο θα μπορούσε να επιβληθεί μέσω πολιτικών, ώστε να «διορθώσει» τις αγορές. Το κόστος αυτό ονομάζεται κοινωνικό κόστος άνθρακα (social cost of carbon SCC) και για τον προσδιορισμό τους όπως εξήγησε, χρησιμοποιούνται εξαιρετικά περίπλοκα υποδείγματα (Integrated Assessment Models) που ενσωματώνουν κλιματικές και οικονομικές παραμέτρους. Μια πραγματική εκτίμηση του κόστους του άνθρακα μας προσφέρει η τιμή των αδειών εκπομπής CO2 που διαμορφώνεται στο πλαίσιο του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ –ΕΕ, EU-ETS). «Η τιμή των αδειών παρέμεινε γύρω στα 7 ευρώ/τόνο μέχρι το τέλος της δεύτερης φάσης, ενώ μετά το τέλος του 2017 αυξήθηκε απότομα, φτάνοντας τα 20 ευρώ/τόνο προς τα τέλη του 2018» σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι «η ταχεία αυτή αύξηση οφείλεται εν μέρει στην αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως στις προσαρμογές που γίνονται εν αναμονή της μείωσης του αριθμού των αδειών, που θα προκληθεί από το Market Stability Reserve κατά την περίοδο 2019-2023». Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος επισήμανε ότι η «πλειοψηφία των αναλυτών εκτιμά ότι η αύξηση των τιμών θα συνεχιστεί, με σημαντικές επιπτώσεις στην τιμή της ενέργειας σε όλες τις χώρες της ΕΕ, αλλά κυρίως σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των εκπομπών CO2 της χώρας, έχει πολύ υψηλή ένταση εκπομπών (σχεδόν τριπλάσια από τη μέση της ΕΕ των 28 κρατών-μελών). Η τιμή των αδειών προβλέπεται να φτάσει τα 40-60 ευρώ /τόνο μέχρι το 2023, ενώ υπάρχουν προβλέψεις για έως και 100 ευρώ/ τόνο». Υπογραμμίζεται ότι ο κ. Σαρτζετάκης θα είναι ομιλητής στο 2ο αγροτικό συνέδριο που διοργανώνει αύριο στη Θεσσαλονίκη ο Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΑΣΟΕΕ) και στην τοποθέτησή του θα αναφερθεί και στην έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής για την αλλαγή κλίματος, που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο. Μεταξύ άλλων, στη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο ίδιος θα θέσει επί τάπητος τους «τεράστιους κινδύνους» που ενέχει η κλιματική αλλαγή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί τα τελευταία χρόνια. View full είδηση
-
Καμπανάκι κινδύνου για την αύξηση της θερμοκρασίας της Γης σήμαναν οι σημαντικότεροι ειδικοί επί των κλιματικών αλλαγών βάζοντας το όριο στους 1,5 βαθμούς Κελσίου και όχι στους 2 βαθμούς Κελσίου όπως είχε κάνει η σύνοδος των Παρισίων (COP21) πριν από δύο χρόνια. Σύμφωνα με τους ειδικούς από τη διακυβερνητική επιτροπή του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή που εξέτασαν περισσότερες από 6.000 μελέτες, ο μισός βαθμός Κελσίου θα προκαλέσει τεράστια διαφορά. Στο σενάριο της αύξησης των 1,5 βαθμών Κελσίου οι άνθρωποι που θα κινδυνεύσουν από έλλειψη νερού θα μειωθούν κατά 50% σε σχέση με το σενάριο που συμφωνήθηκε στη γαλλική πρωτεύουσα το 2016. Αντίθετα στους 2 βαθμούς Κελσίου τα επεισόδια καύσωνα, όπως συνέβη το φετινό καλοκαίρι, θα γίνουν ακόμα πιο ακραία και συχνά προκαλώντας αύξηση στους θανάτους που σχετίζονται με τη ζέστη αλλά και περισσότερες δασικές πυρκαγιές. Η μεγαλύτερη διαφορά, σύμφωνα με τους ειδικούς θα προκύψει στη φύση καθώς ο πληθυσμός των εντόμων που διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη γονιμοποίηση φυτών θα μειωθεί στο μισό αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου. Αντίστοιχα το 99% των κοραλλιών θα βρεθεί σε κίνδυνο στο ίδιο σενάριο ενώ αν επιτευχθεί ο στόχος των 1,5 βαθμών Κελσίου το ποσοστό εκείνων που μπορεί να σωθούν αυξάνεται στο 10%. Η διαφορά του μισού βαθμού Κελσίου θα σημάνει τον επηρεασμό 10 εκατομμυρίων περισσότερων ανθρώπων από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας μέχρι το 2100. Η ίδια διαφορά θα προκαλέσει το θάνατο 3 εκατομμυρίων τόνων αλιευμάτων, αριθμός που θα φτάσει το 1,5 εκατομμύριο αν η θερμοκρασία αυξηθεί 1,5 βαθμούς Κελσίου. Παράλληλα τα καλοκαίρια χωρίς πάγο στην Αρκτική, που θερμαίνεται με ρυθμό δύο ή τρεις φορές μεγαλύτερο από τον υπόλοιπο πλανήτη, θα εμφανίζονται μια φορά στα 100 χρόνια αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 1,5 βαθμό Κελσίου και μια φορά τη δεκαετία αν η αύξηση φτάσει στους 2 βαθμούς Κελσίου. «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι πρέπει να δράσουμε τώρα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κραυγή κινδύνου από την επιστημονική κοινότητα και ελπίζω ότι θα υπάρξει κινητοποίηση» δήλωσε η συμπρόεδρος της ομάδας των επιστημόνων που υπογράφει τη σχετική έκκληση, Ντέμπρα Ρόμπερτς. Δείτε τη σύνοψη της μελέτης και ολόκληρο το κείμενο, ΕΔΩ και ΕΔΩ. Ο Guardian έχει συνεχή ενημέρωση για το θέμα με ενδιαφέρουσες δηλώσεις View full είδηση
-
Tο ελληνικό ΑΕΠ μπορεί να μειώνεται σε ετήσια βάση κατά 2% μέχρι το 2050 και ακόμη περισσότερο μέχρι το 2100 εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ενώ το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονομία, σωρευτικά μέχρι το 2100, είναι δυνατόν να φθάσει τα 701 δισ. ευρώ. Αυτό υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας το βράδυ της Δευτέρας σε συνέδριο του Economist για τη βιώσιμη ανάπτυξη, στην Αθήνα. Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, συμπλήρωσε ο κ. Στουρνάρας, η οποία ποσοτικοποιεί και κατατάσσει τους αναμενόμενους κλιματικούς κινδύνους για την ελληνική επικράτεια, η γεωργία είναι ο τομέας που αναμένεται να πληγεί περισσότερο από την κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα, ενώ οι επιπτώσεις στον τουρισμό και τα παράκτια συστήματα θα επηρεάσουν σημαντικά το εισόδημα των νοικοκυριών και την οικονομία συνολικά. Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης ο τομέας των υδάτινων αποθεμάτων, από τα οποία εξαρτάται τόσο η γεωργία όσο και η ύδρευση. Ο ίδιος υπενθύμισε ότι τελευταία δέκα χρόνια η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετέχει ενεργά στην έρευνα, τον εμπεριστατωμένο διάλογο και την παροχή επιστημονικής τεκμηρίωσης μέσω των δράσεων της διεπιστημονικής Επιτροπής για τη Μελέτη των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ). Στην ΕΜΕΚΑ, οικονομολόγοι του περιβάλλοντος και της ενέργειας, σε συνεργασία με κλιματολόγους, φυσικούς, βιολόγους, μηχανικούς και κοινωνικούς επιστήμονες, εκπονούν μελέτες που αξιολογούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία, αναλύουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, και προτείνουν τρόπους προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας προς βιώσιμα μοντέλα ανάπτυξης. Το μέχρι σήμερα έργο της ΕΜΕΚΑ έχει υπογραμμίσει τη σημασία ύπαρξης μιας συγκεκριμένης πολιτικής προσαρμογής, αναγκαίας ως μέτρου περιορισμού των ζημιών από την κλιματική αλλαγή. Για το λόγο αυτό, στο πλαίσιο Μνημονίου Συνεργασίας που υπογράφηκε με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την Ακαδημία Αθηνών, σχεδίασε την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, και τώρα σχεδιάζει την εξειδίκευση της εφαρμογής της. View full είδηση
-
Χαμηλές «πτήσεις» καταγράφει η Ελλάδα στην υιοθέτηση και δημοσιοποίηση πληροφοριών και δεδομένων για την εφαρμογή εθνικών πολιτικών με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Όπως επισημαίνει σε έκθεση της η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΕΑ), το 2017 τα κράτη-μέλη της ΕΕ ανακοίνωσαν 1.513 πολιτικές και μέτρα για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής (αύξηση κατά 9%, σε σχέση με την αντίστοιχη επίδοση του 2015). Η Ελλάδα κατατάσσεται προτελευταία στη σχετική λίστα ισοβαθμώντας με την Κύπρο με 17 νέες πολιτικές και μέτρα, που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται το 2017 στην μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Χειρότερη επίδοση έχει μόνο η Αυστρία με 15 πολιτικές, ενώ στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το Βέλγιο με 115 πολιτικές και ακολουθεί η Γαλλία με 114 και στην 3η θέση ισοβαθμούν η Αγγλία, η Ισπανία, η Σλοβενία και το Λουξεμβούργο με 75 η κάθε μία. Ο μέσος όρος της Ε.Ε., από τον οποίο απέχει πολύ η Ελλάδα, είναι 54 πολιτικές και μέτρα, τα οποία μπορούν να εκτείνονται από την εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι την γεωργία, την βιομηχανία, τις μεταφορές, την διαχείριση απορριμμάτων κ.ά.. Σύμφωνα με την ΕΕΑ, παρόλη την κινητικότητα για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής στο κοινοτικό και στο διεθνές επίπεδο, τα κράτη-μέλη γενικά υιοθέτησαν σχετικά λίγα νέα μέτρα μεταξύ των ετών 2015 και 2017, προκειμένου να «πιάσουν» τους στόχους για το κλίμα του έτους 2030. Τα κράτη-μέλη δημοσιοποιούν πληροφορίες για την περιβαλλοντική τους πολιτική, η οποία έχει σχέση κυρίως με εποπτικά και οικονομικά «εργαλεία» μέτρησης των επιδόσεων τους για την κλιματική αλλαγή, για την ενεργειακή αποτελεσματικότητα (με έμφαση στα κτήρια), για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για τις εκπομπές των ρύπων από τα οχήματα. Αντίθετα, δεν ανακοινώνουν επαρκώς ποσοτικές πληροφορίες για τις εθνικές πολιτικές και μέτρα, που αφορούν στα αποτελέσματα και στα κόστη των δράσεων τους για το περιβάλλον, ενώ είναι ιδιαίτερα φειδωλά και σε στοιχεία μείωσης εκπομπών αερίων, τα οποία είναι υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα κράτη-μέλη σε μεγάλο βαθμό στερούνται εθνικών πρωτοβουλιών για το περιβάλλον, αφού το 74% των σχετικών πολιτικών τους είναι εφαρμογή των κοινοτικών κανονισμών. Number of PaMs reported with ex post or ex ante emission savings= Αριθμός πολιτικών και μέτρων με εκ των υστέρων ή εκ των προτέρων εκτιμήσεις για εξοικονόμηση εκπομπών Σκούρο Μπλε= Συνολικές πολιτικές Ανοιχτό Γαλάζιο= Συνολικές πολιτικές με εκ των προτέρων εκτιμήσεις Κίτρινο=Συνολικές πολιτικές με εκ των υστέρων εκτιμήσεις View full είδηση
-
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υιοθέτησαν τη θέση τους για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 την Τετάρτη, δηλώνοντας ότι πρέπει «να αποτελέσει μια καλή αφετηρία για τη νέα γενιά προγραμμάτων της ΕΕ». Οι βουλευτές τονίζουν, στο σχετικό σχέδιο ψηφίσματος, ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2020 αποτελεί την «τελευταία ευκαιρία για να προσπαθήσει η Ένωση να υλοποιήσει τις πολιτικές δεσμεύσεις που έχει θέσει για την περίοδο αυτή, όπως η επίτευξη του στόχου της για το κλίμα». Θα πρέπει επίσης να προετοιμάσει το έδαφος για το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027, το λεγόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ). Το ΕΚ ενίσχυσε το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής προσθέτοντας συνολικά περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την κλιματική αλλαγή. Αύξησε επίσης τη χρηματοδότηση για την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (Youth Employment Initiative, YEI) και τα προγράμματα Erasmus+, ενώ ενέκρινε και πρόσθετη στήριξη σύμφωνα με τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου σε τομείς όπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ψηφιοποίηση, η μετανάστευση και η εξωτερική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης και της ανθρωπιστικής βοήθειας. Το Κοινοβούλιο ψήφισε επίσης προϋπολογισμό σχεδόν 171 δισ. ευρώ για τις πιστώσεις υποχρεώσεων (δηλ. τις δεσμεύσεις της ΕΕ για τις επενδύσεις του 2020 ή των επόμενων ετών, καθώς τα προγράμματα διαρκούν αρκετά χρόνια), ο οποίος αντιπροσωπεύει αύξηση περίπου κατά 2,7 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής. Οι πιστώσεις πληρωμών (δηλ. οι βεβαιωμένες δαπάνες για το 2020) ανέρχονται σε 159 δισ. ευρώ. Δηλώσεις Η γενική εισηγήτρια για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 (τμήμα Επιτροπής), Monika Hohlmeier (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Η σημερινή ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό του 2020 δείχνει ότι υπάρχει ενιαίο μέτωπο στο Κοινοβούλιο και ομόνοια μεταξύ των πολιτικών ομάδων: οι φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος μπορούν να συνυπάρξουν με προγράμματα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη στήριξη της ευρωπαϊκής έρευνας και των αναπτυξιακών εγκαταστάσεων, καθώς και με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Τα μέλη του ΕΚ επιβεβαίωσαν επίσης την προσήλωσή μας στην περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης του Youth Employment Initiative, του Erasmus+ και του DiscoverEU, ενός εξαιρετικά επιτυχημένου προγράμματος που παρέχει εισιτήρια Interrail σε νέους και νέες 18 ετών ώστε να εξερευνήσουν την Ευρώπη χωρίς σύνορα». Μπορείτε να «κατεβάσετε» μαγνητοσκοπημένη τη συνέντευξη με τη γενική εισηγήτρια Monika Hohlmeier. Είναι επίσης διαθέσιμο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα. Επόμενα βήματα Η ψηφοφορία στη σύνοδο της ολομέλειας αποτελεί την αφετηρία των συνομιλιών «συνδιαλλαγής» με το Συμβούλιο που θα κρατήσουν τρεις βδομάδες, με στόχο την εξεύρεση έγκαιρης συμφωνίας μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων για τον προϋπολογισμό που θα ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο και θα υπογραφεί από τον Πρόεδρό του κατά τη δεύτερη σύνοδο της ολομέλειας του Νοεμβρίου (25-28 Νοεμβρίου). Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού. Σχετικές πληροφορίες Περίπου 93% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρηματοδοτεί πραγματικές δραστηριότητες στο έδαφος των χωρών μελών της ΕΕ αλλά και έξω από αυτή. Οι πόροι κατευθύνονται σε πολίτες, περιφέρειες, πόλεις, αγρότες, ερευνητές, μαθητές και σπουδαστές, ΜΚΟ και επιχειρήσεις. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ είναι μοναδικός στο είδος του. Σε αντίθεση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών και τη χρηματοδότηση συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει πρωτίστως επενδυτικό χαρακτήρα και δε μπορεί να παρουσιάσει έλλειμμα. Το κείμενο που υιοθετήθηκε, ΕΔΩ.
-
Η κλιματική αλλαγή θα βλάψει τις οικονομίες των χωρών είτε αυτές είναι πλούσιες είτε φτωχές ως το 2100, αναφέρουν οικονομολόγοι σε νέα έκθεση που διαλύει τον μύθο ότι οι πιο φτωχές και ζεστές χώρες θα υποφέρουν περισσότερο από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία περισσότερων από 50 ετών από 174 χώρες και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συνεχείς αλλαγές της θερμοκρασίας πάνω ή κάτω από τα συνηθισμένα επίπεδα για κάθε χώρα επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξή τους, ανεξαρτήτως του πλούτου τους. Οι ΗΠΑ ενδέχεται να χάσουν το 10% του ΑΕΠ τους, αν δεν κάνουν σημαντικές αλλαγές στην πολιτική τους. «Στη Μεγάλη Βρετανία πριν μερικές ημέρες ζήσαμε την πιο ζεστή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ και οι υποδομές αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες», σχολίασε ο δρ. Κάμιαρ Μοχάντες καθηγητής Οικονομίας στο πανεπιστήμιο Κέμπριτζ που συμμετείχε στη συγγραφή της έκθεσης. «Τα τραίνα σταματούν να λειτουργούν, οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν (τη ζέστη) και άρα η παραγωγικότητα και η οικονομική ανάπτυξη μειώνονται», πρόσθεσε. Οι έρευνες συχνά επικεντρώνονταν στις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις που θα έχει η κλιματική αλλαγή στις φτωχές και ζεστές χώρες. Όμως αυτή η έκθεση αναφέρει ότι ο πλούτος και η πιο χαμηλή θερμοκρασία δεν προστατεύουν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία, αν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές στην πολιτική. Στη περίπτωση που δεν υπάρξει καμία αλλαγή πολιτικής, και κατά συνέπεια δεν μειωθούν καθόλου τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου ως το 2100. Αυτό θα σημάνει απώλεια μεγαλύτερη του 7% για το παγκόσμιο ΑΕΠ, αναφέρει η έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το αμερικανικό National Bureau of Economic Research. Καίριο το ζήτημα της δραστικής μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Η Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή έχει στόχο να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, με στόχο τον 1,5 βαθμό. Όμως για αυτό απαιτείται δραστική μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Η έρευνα των οικονομολόγων βασίστηκε στις ΗΠΑ εξαιτίας του διαφορετικού κλίματος που έχουν διάφορες περιοχές της χώρας και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, αν αγνοηθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού, οι επιπτώσεις στις βιομηχανίες –από τις κατασκευές ως τη γεωργία– θα είναι σοβαρές και θα κοστίσουν περισσότερο από το 10% του ΑΕΠ της χώρας. «Το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό θα γίνει πιο φτωχό», τόνισε ο Μοχάντες και επεσήμανε ότι οι βιομηχανικές χώρες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αντίστοιχες επιπτώσεις. Ο Καναδάς, όπου η άνοδος της θερμοκρασίας είναι δύο φορές πιο γρήγορη σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη, μπορεί να αναμένει μείωση 13% στο ΑΕΠ του, η Ελβετία 12% και η Ινδία 10%. Όμως η τήρηση των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού ενδέχεται να περιορίσει την απώλεια του ΑΕΠ των ΗΠΑ κάτω από το 2%, υπογραμμίζεται στην έκθεση. Σε αυτή επισημαίνεται επίσης ότι αν και κάποιες χώρες ίσως προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, είναι απίθανο να δράσουν εγκαίρως ώστε να αντιμετωπίσουν όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία τους. «Αν τηρήσουμε (τη Συμφωνία) του Παρισιού, οι απώλειες είναι σημαντικά μικρότερες. Δεν είναι πολύ αργά», υπογράμμισε ο Μοχάντες.
-
Δεν είναι λίγες οι φορές που ειδήσεις για εκατοντάδες νεκρούς λόγω πλημμυρών στην Ασία κάνουν τον γύρο του κόσμου. Πολλές πόλεις στην Ασία έχουν να αντιμετωπίσουν ένα δυσεπίλυτο ζήτημα. Από τη μία η αστική ανάπτυξη τρέχει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Από την άλλη η κλιματική αλλαγή υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των πολιτών της. Μία πρωτοποριακή πρόταση όμως υπόσχεται τη λύση… Μια λύση για τις πλημμύρες Οι τεχνικές παρεμβάσεις για την επίλυση του προβλήματος των πλημμυρών που εφαρμόζονται ανά τον κόσμο, μπορεί να έχουν καταφέρει να μετριάσουν τον κίνδυνο αλλά, όπως αποδεικνύεται, σίγουρα όχι να τον εξαλείψουν. Η Κίνα όμως έχει θέσει τώρα έναν φιλόδοξο στόχο: να μετατρέψει έως το 2020 το 80% των αστικών περιοχών της σε πόλεις – «σφουγγάρια». Πόλεις που θα μπορούν να απορροφούν και να επαναχρησιμοποιούν τουλάχιστον το 70% των όμβριων υδάτων τους. Η πρωτοβουλία, που ξεκίνησε πειραματικά το 2015 σε 16 πόλεις, στοχεύει στο να μειώσει την ένταση της απορροής των όμβριων υδάτων, ενισχύοντας και κατανέμοντας τις δομές απορρόφησης πιο ομοιόμορφα και συνάμα οικολογικά. Η συλλογή του νερού της βροχής, αυξάνει αυτόματα και τη διαθεσιμότητα νερού για διάφορες χρήσεις. Έτσι η προσέγγιση αυτή όχι μόνο μειώνει τις πλημμύρες αλλά ενισχύει και τις αποθήκες νερού μιας πόλης. Πως μια πόλη γίνεται «σφουγγάρι»Πώς μοιάζει όμως μια πόλη – σφουγγάρι; Η πόλη του Lingang κοντά στη Σαγκάη, είναι ένα πολύ τυπικό παράδειγμα. Κάθε ελεύθερος χώρος στην πόλη έχει γίνει ένα μικρός ή μεγάλος κήπος με μπόλικο χώμα και φυτά και δέντρα που περιμένουν να ποτιστούν. Στην πόλη έχουν διατηρηθεί φυσικοί υγρότοποι που συγκεντρώνουν το νερό της βροχής, αλλά έχουν δημιουργηθεί και τεχνητές δομές όπως λίμνες και σιντριβάνια. Οι στέγες των κτιρίων έχουν γίνει «πράσινες», ενώ τα πεζοδρόμια είναι διαπερατά με το νερό να μπορεί να βρει διέξοδο στο χώμα ή να συγκεντρωθεί σε υπόγειες δεξαμενές για επαναχρησιμοποίηση. Φιλοδοξώντας να γίνει το πρότυπο για τις πόλεις – σφουγγάρια της Κίνας, η διοίκηση της πόλης Lingang έχει επενδύσει 119 εκατομμύρια δολάρια σε αναβαθμίσεις και καινοτομίες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το παράδειγμα για την πλειοψηφία των κινεζικών πόλεων που δεν διαθέτουν σύγχρονες υποδομές απορροής υδάτων. Οι κινεζικές πόλεις καταβάλλουν αξιοσημείωτες προσπάθειες. Σε μια δέσμευση να επεκτείνει την κάλυψη της αστικής πράσινης φύσης, η Σαγκάη ανακοίνωσε στις αρχές του 2016 την κατασκευή 400.000 τετραγωνικών μέτρων κήπων στις στέγες των κτιρίων της. Το έργο είναι μια συνεργατική προσπάθεια μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών των πόλεων, των ιδιοκτητών ακινήτων και των μηχανικών. Μια απάντηση στην κλιματική αλλαγή Με την κλιματική αλλαγή να απλώνει ένα πέπλο νέφους και αφόρητης ζέστης πάνω από την Κίνα, οι πόλεις - σφουγγάρια δίνουν επίσης μια απάντηση στο πως αντιμετωπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα του πλανήτη. Μπορούν να μειώσουν τη θερμοκρασία στις αστικές περιοχές που πνίγονται από το μπετόν. Τα φυτά και τα δέντρα απορροφούν νερό και στη συνέχεια το απελευθερώνουν μέσω της εξάτμισης. Αυτό δημιουργεί ένα φαινόμενο ψύξης, με τον ίδιο τρόπο που ο ιδρώτας που εξατμίζεται από το δέρμα κατεβάζει τη θερμοκρασία των ανθρώπων. «Η πτώση της θερμοκρασίας θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ένα συμπληρωματικό πλεονέκτημα των πόλεων - σφουγγαριών. Και με τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στην Κίνα και σε πολλά μέρη του κόσμου, γίνεται ένα βασικό εργαλείο στον στο να γίνουν οι πόλεις μας ανθεκτικές στο κλίμα», δήλωσε ο Boping Chen, διευθυντής του think tank World Future Council. Και πόλεις - δάση Ενώ η Κίνα είναι αντιμέτωπη με τις τεράστιες οικονομικές και υλικοτεχνικές προκλήσεις της εποχής για τη δημιουργία πόλεων - σφουγγαριών, ο Ιταλός αρχιτέκτονας Στεφάνο Μπόρι έχει προτείνει τη δημιουργία «δασικών πόλεων» στη χώρα. Ο Μπόρι, ο οποίος έγινε πρωτοσέλιδο στον παγκόσμιο Τύπο όταν κάλυψε δύο οικιστικά μπλοκ στο Μιλάνο με 800 δέντρα, 4.500 θάμνους και 15.000 άλλα φυτά, έχει ξεκινήσει να σχεδιάζει την κατασκευή μιας πόλης - δάσος στο Liuzhou της νότιας Κίνας. Σχεδιασμένη ως μια πράσινη μητρόπολη, η πόλη θα φιλοξενήσει 30.000 ανθρώπους και όλα τα κτίρια της θα καλύπτονται εξ ολοκλήρου με φυτά και δέντρα.