Search the Community

Οι αστικές περιοχές θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής με τα ακραία φαινόμενα αλλά και να ανασχεδιαστούν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας. «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Ρητό που συχνά επιβεβαιώνεται, συνδυαστικά με ένα άλλο: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Οπως στην περίπτωση προσαρμογής του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε ακραία καιρικά γεγονότα, τα οποία πυροδότησε τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή, αλλά και στις πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία. Η Ιστορία έχει δείξει ότι η κοινωνία και η πολιτεία μπορούν να απαντήσουν στην πρόκληση μιας καταστροφής, ή στην αντιμετώπιση των συνεπειών της, δημιουργώντας πόλεις ανθεκτικές σε νέες καταστροφές, θωρακισμένες έναντι σεισμών, πλημμυρικών φαινομένων, ακραίων θερμοκρασιών και πυρκαγιών, με κτίρια χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – με μηδενική ενεργειακή κατανάλωση ή με ιδιοκατανάλωση – και αστικές περιοχές με ζωτικούς ελεύθερους χώρους. Προληπτική οχύρωση Στους σεισμούς, τις τελευταίες δεκαετίες, προστέθηκαν και άλλες καταστροφές – πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές – που συνδέονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ετσι, έπειτα από την τραγωδία στο Μάτι εκπονήθηκε Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) που περιλαμβάνει μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών. Αντίστοιχα θα ακολουθήσει η υλοποίηση άλλων οκτώ μελετών ΕΠΣ για άλλες πολύπαθες περιοχές, όπως η Χαλκιδική, το παραλιακό μέτωπο της Ηπείρου κ.ά., προκειμένου να αντιμετωπιστούν ειδικά ή έκτακτα κρίσιμα χωρικά προβλήματα, αλλά και να υιοθετηθεί μια προληπτική οχύρωση των πόλεων – κτιρίων και υποδομών – και κατ’ επέκταση της κοινωνίας και της οικονομίας απέναντι σε ακραία φαινόμενα. Νέα οργάνωση Αλλά και η πανδημία, η οποία επίσης συσχετίζεται, ως έναν βαθμό, με τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον, ανέδειξε την ανάγκη νέας οργάνωσης, ειδικά των πυκνοδομημένων, πολυπληθών πόλεων, όσον αφορά τους κοινόχρηστους χώρους και την κινητικότητα. Ετσι ώστε όταν προκύπτουν ανάγκες περιορισμού, ο κόσμος μας να μη συρρικνώνεται στο μέγεθος των σπιτιών μας. Και ειδικά στους δύο μεγάλους αστικούς πυρήνες της χώρας, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, όπου, σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή του 2011, σε μονοκατοικίες άνω των 90 τ.μ. ζει μόλις το 8% των κατοίκων, ενώ το 12% του πληθυσμού τους κατοικεί σε υπόγεια και ισόγεια διαμερίσματα πολυκατοικιών. Μάλιστα οι χώροι πρασίνου ανά κάτοικο περιορίζονται στα 0,96 τ.μ. στην πρωτεύουσα και στα 1,6 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη. Ανατροπές Οι σύγχρονες πόλεις δεν σχεδιάστηκαν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου τα μεγάλα αστικά κέντρα διαμορφώθηκαν από την προσφυγική εγκατάσταση μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την εσωτερική μετανάστευση από τη δεκαετία του ’50 και έπειτα, και την αντιπαροχή που ήρθε ως απάντηση στο πρόβλημα της στέγασης. Την προ COVID εποχή, πόλεις όπως η Αθήνα, με τα εκατομμύρια των πολιτών και τουριστών να μετακινούνται καθημερινά, κατάφερναν να λειτουργούν, με τις όποιες δυσλειτουργίες τους. Oλα όμως φαίνεται ότι ανατρέπονται βάσει της σύγχρονης επιδημιολογικής ιστορίας – γρίπη των πτηνών, γρίπη των χοίρων, SARS, MERS, Ebola, COVID-19 –, η οποία καταδεικνύει πως οι αστικές περιοχές θα πρέπει να ανασχεδιαστούν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ηδη από τους πρώτους μήνες που ξέσπασε η πανδημία έγιναν σημαντικές κινήσεις για τη βελτίωση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων σε πολλές πόλεις του πλανήτη. View full είδηση

Παγκόσμια μέση θερμοκρασία Η μέση παγκόσμια επιφανειακή θερμοκρασία για τον Φεβρουάριο του 2022 ήταν η 7η υψηλότερη για μήνα Φεβρουάριο στα παγκόσμια κλιματικά αρχεία της ΝΟΑΑ που χρονολογούνται από το 1880. Έκταση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής Η έκταση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής για τον Φεβρουάριο του 2022, βρέθηκε κατά 4.5% κάτω από τον αντίστοιχο μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 και ήταν η 14η μικρότερη έκταση για μήνα Φεβρουάριο. Ευρώπη Στη Ευρώπη σημειώθηκε ο 7ος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ο Φεβρουάριος του “22 βρέθηκε μέσα στους 10 θερμότερους Φεβρουάριους που έχουν ποτέ καταγραφεί. Ισπανία Συνθήκες ξηρότερες από το μέσο όρο επικράτησαν στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας κατά τη διάρκεια του μήνα τη Ευρώπη. Ήταν ο 3ος πιο ξηρός Φεβρουάριος για τη χώρα από το 1961. Ασία Η δυτική και βόρεια Ασία είχαν συνθήκες κατά πολύ θερμότερες από τις κανονικές ενώ κεντρικές και νοτιότερες περιοχές είχαν θερμοκρασίες σχεδόν χαμηλότερες από τον μέσο όρο. Συνολικά, ήταν ο 8ος θερμότερος Φεβρουάριος για την Ασία στα χρονικά. Βόρεια Αμερική Συνθήκες ψυχρότερες από τις κανονικές για την εποχή σημειώθηκαν σε όλη την υποήπειρο, φέρνοντας θερμοκρασίες κάτω από τον μέσο όρο. Ωστόσο ο μήνας δεν βρέθηκε μέσα στους 20 ψυχρότερους Φεβρουάριους στα κλιματικά αρχεία. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Μια εκτεταμένη καταιγίδα απλώθηκε από το Texas εως το Maine κατά την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, φέρνοντας πυκνές χιονοπτώσεις, έντονες βροχοπτώσεις, παγετό και ασυνήθιστες χαμηλές θερμοκρασίες. Πουέρτο Ρίκο Οι ισχυρές βροχοπτώσεις στο βόρειο Πουέρτο Ρίκο στις αρχές του μήνα προκάλεσαν επικίνδυνες πλημμύρες και κατολισθήσεις. Νότια Αμερική Θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο επικράτησαν σε μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής. Ο Φεβρουάριος του ‘22 (μαζί με του 2006) ήταν ο 8ος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά για τη Νότια Αμερική. Βραζιλία Καταρρακτώδεις βροχές σημειώθηκαν στην πόλη Petropolis προκαλώντας φονικές αιφνίδιες πλημμύρες Αφρική Συνολικά, στην Αφρική επικράτησε ένας Φεβρουάριος θερμότερος από το κανονικό, ωστόσο ο μήνας δεν βρέθηκε στους 20 θερμότερους Φεβρουάριους για την ήπειρο στα κλιματικά αρχεία. Αυστραλία Σε τμήματα του Κουίνσλαντ σημειώθηκαν ισχυρές βροχοπτώσεις στα τέλη του μήνα οι οποίες προκάλεσαν ακραίες πλημμύρες στην περιοχή. Παγκόσμια κυκλωνική δραστηριότητα Η παγκόσμια δραστηριότητα τροπικών κυκλώνων τον Φεβρουάριο του 2022, κυμάνθηκε σε επίπεδα άνω του μέσου όρου με συνολικά οκτώ τροπικές καταιγίδες με ονομασία. Ο νότιος Ινδικός Ωκεανός ήταν η πιο ενεργή λεκάνη με την εκδήλωση 5 τροπικών καταιγίδων με ονομασία. Κυκλώνας “Emnati” Ο “Emnati” έπληξε τη νότια Μαδαγασκάρη λίγες μέρες μετά τον κυκλώνα “Βatsirai” και την τροπική καταιγίδα “Dumako”. Ο τροπικός κυκλώνας “Emnati” έφερε σφοδρούς ανέμους και ισχυρές βροχοπτώσεις στην περιοχή. Ήταν η πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 1988 που τρείς τροπικές καταιγίδες έπληξαν τη Μαδαγασκάρη σε έναν μήνα. (Στον χάρτη σημειώνεται η πορεία που διέγραψε στον Ινδικό Ωκεανό -από ανατολικά προς τα δυτικά.) Έκταση θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής Η έκταση του πάγου της Ανταρκτικής για τον Φεβρουάριο του 2021 βρέθηκε 29,6% κάτω από τον μέσο όρο και ήταν η μικρότερη για μήνα Φεβρουάριο στο αντίστοιχο αρχείο 44 ετών, ξεπερνώντας τη δεύτερη πλέον μικρότερη έκταση Φεβρουαρίου, η οποία σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 2017. Πηγή: Εθνική Διεύθυνση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ -NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration). View full είδηση

O Δήμος Αθηναίων με το ερωτηματολόγιο “Η Αθήνα αλλάζει το κλίμα", δίνει φωνή στους πολίτες της Αθήνας, σε φορείς και ιδιώτες, καλώντας τους να μοιραστούν την άποψή τους για την κλιματική κρίση στην Αθήνα, πώς επιδρά, τι συνέπειες έχει και τι πιστεύουν ότι είναι πρωτεύουσας σημασίας για την αντιμετώπισή της. Δυνατότητα συμμετοχής στο σύνδεσμο που ακολουθεί: https://develop.thisisathens.org/el/klima Πώς μπορούμε να περιορίσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της πόλης; Πώς μπορούμε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στους κατοίκους και επιχειρηματίες της Αθήνας; Πώς μπορούμε να κάνουμε την Αθήνα πιο πράσινη, πιο ανθεκτική και βιώσιμη; Η Αθήνα, όπως και όλες οι μεγάλες πόλεις, όπου συγκεντρώνεται μεγάλη ανθρώπινη δραστηριότητα, από την μια συμβάλλει στην παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου από την άλλη αντιμετωπίζει ήδη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής - άνοδος θερμοκρασίας και καύσωνες, ξαφνικές μπόρες που οδηγούν σε πλημμύρες, αλλά και πρόσφατα ακόμη και έντονες χιονοπτώσεις! Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ειδικά η ακραία άνοδος και πτώση της θερμοκρασίας, όχι μόνον επιδεινώνουν την καθημερινότητα μας και αλλάζουν τον τρόπο της ζωής μας, αλλά πλήττουν σοβαρά τους πιο αδύναμους συμπολίτες, μεγαλύτερης ηλικίας ή μικρότερης οικονομικής επιφάνειας. Σήμερα πλέον όλοι οι μεγάλοι διεθνείς πολιτικοί και οικονομικοί οργανισμοί όπως και τα επιστημονικά κέντρα, περιγράφουν την κλιματική κρίση ως τη μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν τα αστικά κέντρα, με απρόβλεπτες συνέπειες για την υγεία και την ασφάλεια των κατοίκων. Ο Δήμος Αθηναίων επικαιροποιεί το Σχέδιο Δράσης της Αθήνας για το Κλίμα, με ορίζοντα το 2050. Το Σχέδιο βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και συντάσσεται με διεθνείς προδιαγραφές. Στοχεύει δε σε μια πόλη πιο ελκυστική, με βιώσιμη τοπική οικονομία, και καλύτερες συνθήκες καθημερινότητας για τους δημότες, επιχειρηματίες και επισκέπτες. Συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση, κάτοικοι, επιχειρηματίες και φορείς έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν τα θέματα που τους απασχολούν και τους επηρεάζουν. Θέματα όπως η ποιότητα της καθημερινότητας στην πόλη, η ποιότητα του αέρα, το περιβάλλον, η ενεργειακή αναβάθμιση, η διαχείριση απορριμμάτων, η επανάχρηση κτιρίων, η αναβάθμιση χώρων πρασίνου και πολιτισμού αποτελούν ήδη πεδία όπου ο Δήμος Αθηναίων σχεδιάζει και υλοποιεί παρεμβάσεις με “πράσινο” πρόσημο. Τα ζητήματα αυτά έχουν ήδη συζητηθεί τους τελευταίους μήνες και σε μια σειρά μικρών θεματικών εργαστηρίων με προσκεκλημένους από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, από τον ακαδημαϊκό και ερευνητικό χώρο, όπως και εκπροσώπους από την κοινωνίας των πολιτών, με την συνεργασία του Impact Hub Athens. View full είδηση