Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    558 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στα άρθρα 52-63 του Ν.4495/2017 (όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4643/2019 και το Ν.4759/2020) ορίζεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας και την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας που τη συνοδεύει.
      Σημειώνεται ότι ενώ μέχρι το 2017 η νομοθεσία για την Ηλ. Ταυτότητα προέβλεπε τακτική περιοδική επιθεώρηση και ταυτότητα όλων των κτιρίων της χώρας, με τον αγώνα της ΠΟΜΙΔΑ αυτό περιορίστηκε να γίνεται εφάπαξ κατά τη μεταβίβαση του κάθε ακινήτου, εκτός από τις περιπτώσεις κτιρίων δημοσίου ενδιαφέροντος στις οποίες η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας από την 1/2/2021, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026. Η ΠΟΜΙΔΑ κατάφερε δηλαδή όχι μόνον να απαλλάξει όλους τους ιδιοκτήτες της χώρας από τις συνεχείς και άνευ λόγου περιοδικές επιθεωρήσεις των ακινήτων τους, αλλά και να απαλλάξει τους ιδιοκτήτες όλων των κατοικιών της χώρας και των περισσοτέρων επαγγελματικών κτιρίων και γραφείων από την υποχρέωση άμεσης έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας. 
      Οι περιπτωσεις στις οποίες  η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026, περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 55 του Ν.4495/2017 και είναι οι παρακάτω:
      α. Τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους Ο.Τ.Α. και στα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και αυτά που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των Ν.Π.Δ.Δ. και στεγάζουν υπηρεσίες αυτού.
      β. Κτίρια συνάθροισης κοινού: θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες συγκέντρωσης για κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, συνεδριακά κέντρα και κτίρια εκθέσεων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: πολιτιστικές εγκαταστάσεις (βιβλιοθήκες, μουσεία, αίθουσες εκθέσεων), αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστά γυμναστήρια, γήπεδα με κερκίδες και κλειστούς βοηθητικούς χώρους, γήπεδα ΠΑΕ, Ολυμπιακές αθλητικές εγκαταστάσεις), σταθμοί μετεπιβίβασης μέσων μαζικής μεταφοράς.
      γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων, καθώς και κάθε είδους συνεργεία αυτοκινήτων.
      δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των τριακοσίων (300) τ.μ..
      ε. Εκπαίδευση: δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
      στ. Υγεία και κοινωνική πρόνοια: κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, αγροτικά και περιφερειακά ιατρεία, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας). Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: βρεφοκομεία, παιδικοί – βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, άσυλα.
      ζζ. Σωφρονισμός: καταστήματα κράτησης, ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.
      Τα δικαιολογητικά για τη σύνταξη Ηλεκτρονικής Ταυτότητας 
      Τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας είναι τα εξής:
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου ευρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της.
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζομένων ατόμων, εφόσον απαιτείται.
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας.
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί.
      ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α΄, β΄ και ε΄, πλην των κοινοχρήστων χώρων
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή τον παρόντα ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99.
      η) τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν.
      Σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι’ αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
      Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι επειδή η έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί πολλά δικαιολογητικά, που εκδίδονται από αρκετούς φορείς (πολεοδομίες, Συμ/φούς, Μηχανικούς κτλ) και συχνά με μεγάλη καθυστέρηση, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να ξεκινήσουν εγκαίρως την διαδικασία συλλογής τους αλλά και της αυτοψίας από τον Μηχανικό έτσι ώστε να έχει εκδοθεί η Ταυτότητα εντός της καταληκτικής ημερομηνίας της 31.1.2026.
      *Ο Κων. Καράμπαμπας είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Τεχνικός σύμβουλος του Γραφείου Ενημέρωσης Μελών της ΠΟΜΙΔΑ.
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σύγχυση επικρατεί σχετικά με το θέμα της κατάτμησης αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων σε περιοχές που είναι εκτός σχεδίου , εντός ΖΟΕ ή εντός ζώνης. Για να μη υπάρχουν παρεξηγήσεις θα πρέπει να διευκρινίσουμε τα ακόλουθα:
      Αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης, εκτός ζώνης πόλεως και εκτός ΖΟΕ, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΟΑΠ, μπορούσαν πάντοτε και μπορούν και σήμερα να κατατμηθούν και να μεταβιβαστούν σε τρίτους με οποιοδήποτε εμβαδόν καθώς δεν υπάρχει κάποια αντίθετη ή περιοριστική διάταξη, εφόσον βέβαια δεν προορίζονται για οικοδόμηση. Δεν υπάρχει αυτοδίκαιη ακυρότητα, όταν η κατάτμηση δεν γίνεται μέσα σε ζώνη οικιστικού ελέγχου (ΖΟΕ) ή ζώνη πόλεως, αλλά γίνεται στην καθαρά εκτός σχεδίου περιοχή σε οποιοδήποτε μέγεθος με τον περιορισμό όμως ότι το νέο αγροτεμάχιο δεν θα είναι οικοδομήσιμο. Το αγροτεμάχιο αυτό για να είναι οικοδομήσιμο θα πρέπει να έχει την κατά κανόνα αρτιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ 6/17-10-78 (ΦΕΚ 538/Δ/1978), Π.Δ24/31-05-85 (ΦΕΚ 270/Δ/1985), και τις διατάξεις του Ν. 3212/2003 (ΦΕΚ308/Α/ 2003). Κληροτεμάχια που έχουν παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο – με τον Α.Ν 431/1968 (ΦΕΚ 115/Α/1968) απαγορευόταν η κατάτμησή τους μέχρι το έτος 2012. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούσαν ανέκαθεν α) οι οικοπεδικοί κλήροι β) κλήροι με σκοπό ανέγερσης τουριστικών εγκαταστάσεων ( με άδεια του ΕΟΤ) γ) κλήροι εντός ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμών δ) εφημεριακοί ή σχολικοί κλήροι για την ανέγερση εκκλησιών ή σχολείων Από τη δημοσίευση του Ν. 4061/2012, (ΦΕΚ Α΄66/22-3-2012) με το άρθρο 37 παρ. 1β καταργήθηκε ο Ν. 431/1968 και συνεπώς από την 22-3-2012 και μετέπειτα επιτρέπεται νόμιμα η κατάτμηση των κληροτεμαχίων και η προσμέτρηση πράξεων νομής για τη συμπλήρωση της κτητικής παραγραφής επί του τμήματος του κλήρου. Επιτρέπεται η χρησικτησία επί ολόκληρων κληροτεμαχίων , ως και επί τμημάτων κληροτεμαχίων που οι κατατμήσεις αυτών έγιναν δεκτές με επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών από την ημερομηνία της επικύρωσης και μετέπειτα ως και κατατμήσεις που γίνονται από 22-3-2012 και μετέπειτα Η επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών επιτρέπεται μέχρι 22-3-2024 για κατατμήσεις με ιδιωτικά συμφωνητικά που έγιναν πριν από την 22-3-2012 Το θέμα της οικοδομησιμότητας των αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Στην περίπτωση που υπάρχει η βούληση να κατατμηθεί ένα κληροτεμάχιο και αυτό να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο για να δομηθεί, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ώστε το πρόσωπο και το εμβαδόν να καλύπτει τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τα Δ/γματα για την εκτός σχεδίου δόμηση. Με την Εγκύκλιο 7/92 του ΥΠΕΧΩΔΕ επιλύονται θέματα που είχαν προκόψει σχετικά με το χρόνο δημιουργίας των ακινήτων, των παραστατικών απόδειξης αυτού και για θέματα σχετικά με την εφαρμογή της κατά παρέκκλιση αρτιότητας Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω αφού ο Ν.4061/2012 ακυρώνει τον Α.Ν 431/1968 στο σύνολό του, τα κληροτεμάχια συμπεριφέρονται πλέον σαν όλα τα αγροτεμάχια, τα οποία μπορούν να κατατμηθούν σε οποιοδήποτε μέγεθος και σχήμα χωρίς την απαίτηση της αρτιότητας (ελάχιστο πρόσωπο και εμβαδόν) εκτός αν το γεωτεμάχιο εμπίπτει σε κάποια Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ όπου υπάρχει όριο κατάτμησης.
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Νέος πρακτικό οδηγό εξέδωσε ο ΣΕΦ για την αυτοκατανάλωση με net-billing. Ο οδηγός αναφέρει:
      Ο νόμος 5106/2024 (ΦΕΚ 63Α, 1.5.2024), επέφερε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά την αυτοκατανάλωση. Συγκεκριμένα, περιόρισε τις κατηγορίες καταναλωτών που μπορούν να αξιοποιήσουν το θεσμικό εργαλείο του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) που ίσχυε μέχρι πρόσφατα, προκρίνοντας ως κύριο θεσμικό εργαλείο για την αυτοκατανάλωση τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό (net-billing).
      Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024 δημοσιεύτηκε η εφαρμοστική του νόμου υπουργική απόφαση (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/93976/2772, ΦΕΚ 5074Β/5.9.2024), ενώ, με νέες ρυθμίσεις, περιορίζονται και άλλο οι νέες εφαρμογές netmetering, και αφορούν πλέον μόνο σε επαγγελματίες αγρότες οι οποίοι εγκαθιστούν συστήματα έως 30 kWp.
      Τι πρέπει να γνωρίζετε για το net-billing;
      1. Αφορά όλες τις κατηγορίες καταναλωτών (οικιακούς, εμπορικούς, αγρότες, ΟΤΑ, Ενεργειακές Κοινότητες).
      2. Στο net-billing, ο συμψηφισμός μεταξύ παραγόμενης και καταναλισκόμενης ενέργειας γίνεται σε πραγματικό χρόνο. Τυχόν πλεονάζουσα ενέργεια εγχέεται στο δίκτυο και αποζημιώνεται για μια εικοσαετία με βάση την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες της έγχυσης.
      3. Για την εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος έως 10,8 kW με εφαρμογή ταυτοχρονισμένου ή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού αποκλειστικά για οικιακούς καταναλωτές (νοικοκυριά) θεσπίστηκε ειδικό πρόγραμμα “Oικιακά Φωτοβολταϊκά”.
      4. Οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές δεν θεωρούνται επιτηδευματίες και δεν υπόκεινται σε φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της παραγόμενης και εγχυθείσας ενέργειας στο πλαίσιο του συμψηφισμού.
      5. Ειδικά για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ), λόγω της μη ύπαρξης οργανωμένης αγοράς, η πλεονάζουσα ενέργεια πληρώνεται στον αυτοκαταναλωτή με τιμή (€/MWh) η οποία ισούται με την Ειδική Τιμή Αγοράς (Ε.Τ.Α.) τεχνολογιών ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ, και εκκαθαρίζεται από τον Διαχειριστή των ΜΔΝ (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε), σε καθένα από τα ηλεκτρικά συστήματα ΜΔΝ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ΜΔΝ.
      6. Προβλέπεται συλλογική αυτοκατανάλωση σε επίπεδο κτιρίου με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing). Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο μπορούν να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους, με την επιφύλαξη των εν ισχύι τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό, υπό το σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων σε κτίρια.
      7. Στην περίπτωση του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net-billing) καθώς και μηδενικής έγχυσης (zero feed-in), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε 3/23 kVA). Στην περίπτωση του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων.
      8. Ο σταθμός του αυτοκαταναλωτή μπορεί να ανήκει στην κυριότητά του ή σε τρίτο πρόσωπο ή να αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης μέσω τρίτου προσώπου, της εγκατάστασης και λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της μέτρησης και της συντήρησης, αν το τρίτο πρόσωπο παραμένει υπό τις εντολές του αυτοκαταναλωτή. Στην περίπτωση αυτή, το τρίτο πρόσωπο δεν θεωρείται αυτοκαταναλωτής. Στην περίπτωση που ο σταθμός αυτοκαταναλωτή εγκαθίσταται από τρίτο πρόσωπο και όχι από τον ίδιο αυτοκαταναλωτή, το οικονομικό αποτέλεσμα της πλεονάζουσας ενέργειας για τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό
      ή τον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό εφόσον aποζημιώνεται, έχει ως ωφελούμενο αποκλειστικά τον αυτοκαταναλωτή.
      9. O αυτοκαταναλωτής ή το τρίτο πρόσωπο που κατέχει τον σταθμό μπορεί να συνάπτει διμερείς συμβάσεις αγοροπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για την πλεονάζουσα ενέργεια για τις περιπτώσεις του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού που πληρώνεται από την αγορά. Αντίστοιχα, ο Προμηθευτής ή ο Φορέας Σωρευτικής εκπροσώπησης μπορεί να εγγυάται σταθερή τιμή πωλήσης για την πλεονάζουσα ενέργεια.
      Βασικοί ορισμοί που αφορούν την αυτοκατανάλωση με net-billing
      1. Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (net-billing): Είναι ο συμψηφισμός της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του αυτοκαταναλωτή, σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας) βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή. Σε περίπτωση έγχυσης ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή το Σύστημα, ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Εγχυθείσα ενέργεια εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα (για εμπορικούς -μη οικιακούςαυτοκαταναλωτές απαιτείται να υπάρχει ο σχετικός ΚΑΔ για παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας). Η παροχή κατανάλωσης βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τον σταθμό παραγωγής ή βρίσκεται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης. Ο σταθμός παραγωγής συνδέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα μέσω της παροχής της εγκατάστασης κατανάλωσης.
      2. Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing): Ο συμψηφισμός της Παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής με την Απορροφηθείσα ηλεκτρική ενέργεια στην παροχή κατανάλωσης προς συμψηφισμό του αυτοκαταναλωτή, ο οποίος διενεργείται σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας), βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή, ενώ ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Πλεονάζουσα ενέργεια, εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα. Οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν συνδέονται ηλεκτρικά με την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση του σταθμού παραγωγής ακόμη και αν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο. Οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε Περιφέρεια της χώρας, ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό, με την προϋπόθεση ότι τόσο ο σταθμός όσο και οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης βρίσκονται στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα, δηλαδή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα.
      3. Αυτοκατανάλωση εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού για Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού: ο Εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός από σταθμούς Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, με την Απορροφηθείσα ενέργεια σε εγκαταστάσεις κοινωφελών επιχειρήσεων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης του άρθρου 107 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων υγείας και νοσοκομείων, δημοτικών και δημοσίων αθλητικών κέντρων, εγκαταστάσεων και δικτύων οδοφωτισμού, εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς επίσης και κάθε άλλου κτιρίου, υποδομής ή εγκατάστασης που είτε ανήκει, είτε εξυπηρετεί ανάγκες του Ο.Τ.Α. Για την εφαρμογή του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, η παροχή των σταθμών παραγωγής, καθώς και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν είναι αναγκαίο να είναι επ’ ονόματι του ιδίου νομικού προσώπου.
      4. Αυτοκαταναλωτές ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που ενεργούν από κοινού (Συλλογική αυτοκατανάλωση): Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο δύνανται να συμμετέχουν από κοινού στην εγκατάσταση σταθμών και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από αυτούς, με την επιφύλαξη των εν ισχύ τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στο σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων των κτιρίων. Για τους αυτοκαταναλωτές ενέργειας που ενεργούν από κοινού, εφαρμόζεται Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός.
      5. Αυτοκατανάλωση χωρίς έγχυση (zero feed-in): Ο συμψηφισμός της παραχθείσας ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της Απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του τελικού καταναλωτή, χωρίς έγχυση ενέργειας από το σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή στο Σύστημα.
      Πρακτικός οδηγός Φ-Β για την αυτοκατανάλωση με net-billing HELAPCO_Self_Consumption_16Sep2024.pdf
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνει η έναρξη της πρώτης φάσης του προγράμματος «Απόλλων», με στόχο τη δραστική μείωση του κόστους ηλεκτρισμού για κοινωνικά ευάλωτους, μέσω της παραγωγής ΑΠΕ. Η φάση αυτή αφορά την αξιοποίηση της παραγωγής ΑΠΕ, με σκοπό την παγίωση μόνιμα σε χαμηλά επίπεδα των λογαριασμών ρεύματος των περισσότερων από 137.000 δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου Α (ΚΟΤ Α) σε όλη τη χώρα. 

      Σύμφωνα με πληροφορίες, τελικά έχει προκριθεί μια διαφορετική φόρμουλα -σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό- αναφορικά με τη μείωση του ενεργειακού κόστους των κοινωνικά ευάλωτων. Έτσι, με βάση τη λύση που θα εφαρμοσθεί, χάρις στο «πράσινο ρεύμα» μέσω του Απόλλων, οι δικαιούχοι του ΚΟΤ Α θα χρεώνονται με σταθερή τιμή, ύψους μόλις 3 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, για το ρεύμα που καταναλώνουν.
      Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή στους δικαιούχους του ΚΟΤ Α παρέχεται έκπτωση 7,5 λεπτών ανά κιλοβατώρα, στο οικιακό τιμολόγιο που έχουν επιλέξει. Επομένως, καταβάλλουν τελική τιμή 3 λεπτών ανά κιλοβατώρα μόνο στις περιπτώσεις που η «γενική» χρέωση αυτού του τιμολογίου κινείται στα 10,5 λεπτά.

      «Ενεργοποιείται» το πρόγραμμα
      Η 1η φάση πρόκειται να ενεργοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, με τη θέσπιση τόσο του τρόπου συμψηφισμού των καταναλώσεων με την παραγωγή των ΑΠΕ, όσο και των όρων διεξαγωγής του διαγωνισμού για την επιλογή των «πράσινων» έργων που θα καλύπτουν τις καταναλώσεις των ευάλωτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικρατέστερο σενάριο είναι για αυτό τον σκοπό να εκδοθεί μία Υπουργική Απόφαση, η οποία θα «βγει στον αέρα» μετά στον Ιανουάριο.
      Υπενθυμίζεται ότι η αρχική φόρμουλα προέβλεπε η κάλυψη με μηδενικό κόστος του συντριπτικά μεγαλύτερου ποσοστού της κατανάλωσης των δικαιούχων του ΚΟΤ Α. Σε πρώτη φάση, ο «πήχης» είχε τοποθετηθεί στο 90%, με τη συγκεκριμένη ωστόσο λύση να εμφανίζει στην πορεία μία σειρά από πρακτικά προβλήματα στην υλοποίησή της.
      Για τη διαμόρφωση του τιμολογίου σε χαμηλά επίπεδα, μέσω των ΑΠΕ, θα αξιοποιηθεί ο εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing). Ο συμψηφισμός θα γίνεται μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών που έχει ιδρύσει η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους δικαιούχους του ΚΟΤ Α δεν χρειάζεται καμία ενέργεια για την ένταξη στο πρόγραμμα, καθώς οι Ενεργειακές Κοινότητες μπορούν να συμψηφίζουν καταναλώσεις κοινωνικά ευάλωτων, ακόμη κι αν αυτοί δεν είναι μέλη τους.

      Οι μονάδες ΑΠΕ
      Το «πράσινο ρεύμα» θα προέρχεται από τις μονάδες ΑΠΕ που θα προκριθούν από τον διαγωνισμό, στον οποίο δυνατότητα συμμετοχής θα έχουν υποψήφια φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα που διαθέτουν όρους σύνδεσης. Τα έργα που θα προκριθούν θα προσθέσουν μπαταρίες σημαντικής χωρητικότητας.
      Η προσθήκη των μπαταριών θα γίνει με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα κεφάλαια ύψους 100 εκατ. ευρώ που αρχικά προορίζονταν για φωτοβολταϊκά σε κοινωνικά ευάλωτους. Σύμφωνα με δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, θα απαιτηθούν έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος περί τα 400 MW με χωρητικότητα συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίες) στις 650 MWh (Μεγαβατώρες).

      Οι παραγωγοί ΑΠΕ θα γνωρίζουν την επιδότηση που θα λάβουν για την μπαταρία (ευρώ ανά MW της μονάδας αποθήκευσης), ώστε να υποβάλουν προσφορές για τη λειτουργική ενίσχυση (αποζημίωση) για κάθε Μεγαβατώρα που θα παράγει το πάρκο τους. Η δημοπρασία θα είναι μειοδοτική, δηλαδή θα προκριθούν τα έργα που διεκδικούν τη μικρότερη αποζημίωση, τα οποία θα υπογράψουν στη συνέχεια σύμβαση με τον ΔΑΠΕΕΠ.
      Στο επόμενο 6μηνο η 2η φάση
      Μετά τη δρομολόγηση της 1ης φάσης του προγράμματος, θα «πάρει σειρά» η μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας με «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια περίπου το 50% των καταναλώσεων τους. Στο πρόγραμμα θα ενταχθούν για αυτό τον σκοπό οι 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και οι 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ. Επίσης, θα καλυφθεί μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα κτίριά τους, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και των 332 Δήμων της χώρας.

      Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη 1η φάση του Απόλλων θα ακολουθηθεί μία διαφορετική «συνταγή» για την αξιοποίηση ενέργειας που θα παράγεται από ΑΠΕ. Έτσι, οι (μειοδοτικοί) διαγωνισμοί θα γίνουν ανά Περιφέρεια, στην οποία θα συμμετέχουν προμηθευτές. Οι εταιρείες προμήθειας θα έχουν συνάψει «πράσινα» PPAs με παραγωγούς ΑΠΕ, ώστε να έχουν εξασφαλίσει «καθαρή» ηλεκτρική ενέργεια, με την οποία θα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του πελατολογίου που θα αναλάβουν.
    5. Αρθρογραφία

      kan62

      Ο Αργύρης Πλέσιας, Πολιτικός Μηχανικός και Πρόεδρος του Συλλόγου Μελετητών Ελλάδος (ΣΜΕ) μοιράζεται στο Εργοληπτικόν βήμα No_133  σκέψεις, προβληματισμούς και προτάσεις για τη θωράκιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας απέναντι στους σεισμούς.
      Καθώς από την παρακάτω φωτογραφία βγήκε το πόρισμα και μεταδόθηκε από πολλούς «ειδησεογραφικούς αναμεταδότες» με τον αιματηρό τίτλο «κατασκευαστικό έγκλημα – πολυκατοικία χωρίς θεμέλια», ας πούμε και μερικά σοβαρά για τους σεισμούς και την επίδρασή τους, στο ανθρωπογενές κυρίως περιβάλλον
      Η πολυκατοικία της φωτογραφίας έχει θεμελίωση και μάλιστα ισχυρή (κοιτόστρωση), ενώ ο μηχανισμός πτώσης με ανατροπή, δηλώνει ότι και ο φέροντας οργανισμός είχε συγκρότηση (διατήρηση κόμβων).
      Άλλο παράδειγμα που υποστηρίχθηκε μάλιστα από πανεπιστημιακό, ότι για τις μηδενικές απώλειες στην πόλη Ερζίν, πρέπει να δοθούν εύσημα στον δήμαρχο που τήρησε την νομιμότητα και έγιναν «καλές κατασκευές που άντεξαν». Δεν πήγε, άραγε, σε κανενός το μυαλό, ότι στην πόλη των 42.000 κατοίκων, υπήρχαν κατασκευές και προ του συγκεκριμένου δημάρχου; Δεν πήγε, άραγε, στο μυαλό του πανεπιστημιακού, ότι κάποια τοπικά χαρακτηριστικά (π.χ. έδαφος), αιτιολογούν την διαφορετική εικόνα;
      Οι παρατηρήσεις αυτές που προκύπτουν από την εικόνα και τα «συμπεράσματα» που ακούγονται στα ΜΜΕ, τις τελευταίες ημέρες, τα οποίαείναι και ελλιπή και εσφαλμένα, θεωρώ ότι, θέτουν μεγαλύτερες υποχρεώσεις στους μηχανικούς και απαιτούν μεγαλύτερη υπευθυνότητα από όσους έχουν αναλάβει την ενημέρωση των πολιτών. Στον απόηχο του τραγικού συμβάντος του σεισμού της Τουρκίας, οφείλουμε σαν μηχανικοί να καλλιεργήσουμε μιακουλτούρα «υπεύθυνης ενημέρωσης», ενός μηχανισμού «ψύχραιμης αντιμετώπισης», ενός επιπέδου «κατανόησης της τυχηματικότητας» των φυσικών φαινομένων και «αποδοχής του επιπέδου κινδύνου».
      Είναι λογικό ο πολίτης να ρωτάει αν αντέχει το σπίτι του σε ένα σεισμό σαν της Τουρκίας, είναι λογικό να επιθυμεί να νοιώσει την ασφάλεια του δικού του σπιτιού και της οικογένειάς του, έναντι των φρικτών εικόνων που θα διαρκέσουν για ένα εικοσαήμερο το πολύ (μέχρι την επόμενη συγκλονιστική είδηση), είναι λογικό να θέλει ένα «χάδι στα αυτιά» και ας ψυχανεμίζεται ότι μπορεί να μην  είναι αληθινό.
      Είναι όμως παράλογο και ανεύθυνο, ενδεχομένως θέλοντας να καλύψουμε την άγνοια του τυχαίου γεγονότος, ενδεχομένως ορμώμενοι από την έλξη της δημοσιότητας ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, να περιγράφουμε σενάρια τρόμου ή σενάρια εφησυχασμού, θεωρώντας ότι αν πούμε το αληθινό ΔΕΝ ΞΕΡΩ–χωρίς να ερευνήσω- (στο ερώτημα της πιθανότητας πτώσης του σπιτιού του πολίτη), θα βγάλουμε καμπούρα.
      Όπως υφίσταται η αποδοχή του πολίτη στην άγνοια του γιατρού στην (“αν θα νοσήσει βαριά «κάποια στιγμή στο μέλλον»”),αντίστοιχη κουλτούρα και αποδοχή πρέπει να αναπτύξει για την άγνοιά μας στην ερώτηση αν θα πέσει το σπίτι του σε «κάποιο σεισμό». Η κουλτούρα της αποδοχής των ορίων της γνώσης καλλιεργείται, όταν γίνει κατανοητή η πολυπαραμετρικότητα του φαινομένου και η πολυεπίπεδη επίδρασή του στις κατασκευές.
      Παράγοντες που επηρεάζουν την συμπεριφορά των κατασκευών σε ένα σεισμικό γεγονός, όπως:
      διάρκεια γεγονότος, βάθος γένεσης, τύπος και μορφή επιταχύνσεως κύματος, απόσταση από την θέση γένεσης του σεισμού, σύσταση εδάφους στην γραμμή του κύματος, σύσταση εδάφους έδρασης της κατασκευής, τύπος θεμελίωσης της κατασκευής, είδος δομικού συστήματος, ποιότητα και γήρανση υλικών κατασκευής, κανονιστικό πλαίσιο μελέτης (επίπεδο γνώσης), ορθότητα μελέτης, εφαρμογή μελέτης και επίβλεψη κατά την κατασκευή, παρεμβάσεις κατά την λειτουργία της κατασκευής, συντήρηση κατασκευής και πολλοί άλλοι, αποτελούν ένα απάνθισμα συνθηκών που επιδρούν στην τρωτότητα της κατασκευής έναντι ενός σεισμικού γεγονότος και στην γένεση βλαβών ή/και αστοχιών. Γίνεται κατανοητό πιστεύω, από την παραπάνω ενδεικτική αναφορά, ότι η έστω και σαφής γνώση για παράδειγμα «με ποιόν κανονισμό κατασκευάσθηκε» (δηλώνει επίπεδο γνώσης), δεν είναι δυνατόν να δώσει καμία μονοσήμαντη απάντηση στην ερώτηση και την αγωνία του πολίτη «αν θα πέσει το σπίτι του». Η διατύπωση γενικευμένων συμπερασμάτων, όπως ότι νέες κατασκευές δεν αστοχούν, δεν βοηθούν στην διαμόρφωση ώριμης γνώσης στον πολίτη.
      Η Πολιτεία στην Ελλάδα και ο χώρος των τεχνικών, έχει αντιμετωπίσει με ιδιαίτερη υπευθυνότητα και ψυχραιμία, τα σεισμικά γεγονότα έχει δημιουργήσει υποδομές για την αντιμετώπισή τους, έχει ενσωματώσει την  τεχνική γνώση που  αποκτήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες στην χώρα, βελτιώνοντας το ΜΕΣΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ έναντι των σεισμικών γεγονότων. Αξίζει ενδεικτικά  να αναφερθούν κάποιες ενέργειες:
      Η συγκρότηση ομάδων διερεύνησης των μηχανισμών κατάρρευσης των κτηρίων που κατέρρευσαν και είχαν ανθρώπινα θύματα στον σεισμό της Αθήνας, αποτέλεσε μηχανισμό απόκτησης σημαντικής εμπειρίας και αποκτήθηκαν συμπεράσματα που ενσωματώθηκαν στους ισχύοντες κανονισμούςαποτίμησης και επεμβάσεων σε υφιστάμενο κτήρια, τόσο από σκυρόδεμα όσο και από τοιχοποιία (ΚΑΝΕΠΕ – ΚΑΔΕΤ). Η συστηματική καταγραφή του υφιστάμενου δομικού αποθέματος και η κατηγοριοποίησή του (ιδιωτικός και δημόσιος χώρος), με χαρακτηριστικές περιπτώσεις το πρόγραμμα ΕΠΑΝΤΥΚ, κάποιες δράσεις του ΟΣΚ που δεν ολοκληρώθηκαν καθώς και καταγραφές προσεισμικών ελέγχων (ελλειπώς αξιοποιημένες). Η δημιουργία ειδικών μονάδων με κατάλληλη εκπαίδευση και εξοπλισμό που αντιμετωπίζουν τις επιδράσεις καταστροφικών φαινομένων (πχ ΕΜΑΚ, εθελοντικές ομάδες κλπ) Έχοντας συμμετάσχει στο πρόγραμμα ΕΠΑΝΤΥΚ για την Θράκη, θεωρώ ότι η μη ολοκλήρωση και η επακόλουθη παραγωγή αποτελεσμάτων, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ελλιπή κατανόηση του προγράμματος, ως εργαλείου παρέμβασης. Ο καθηγητής Θ. Τάσιος (εμπνευστής), είχε θέσει με απλό τρόπο τους στόχους των μαζικών καταγραφών που είναι η ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ και ΙΕΡΑΡΧΙΣΗ των κατασκευών ως προς την επάρκεια και την τρωτότητα τους ώστε να γίνονται παρεμβάσεις αναβάθμισης σε αυτές που έχουν την χαμηλότερη βαθμολογία, την υψηλότερη τρωτότητα, σε αντιστοιχία με τους διαθέσιμους πόρους.
      Συχνά ακούγεται στα σχετικά ρεπορτάζ περί των χιλιάδων κτηρίων που έχουν καταγραφεί ή των χιλιάδων άλλων που απομένει να καταγραφούν ενώ για τις καταγραφές αυτές δεν υπάρχει γνώση  για το που και πως θα χρησιμοποιηθούν. Θεωρώ πολύ χρήσιμο να είχαν βαθμονομηθεί έστω οι 25.000 που απογράφηκαν ώστε να υπάρξει ένα πρόγραμμα επεμβάσεων (πχ 2 -3 ανά νομό), σε ετήσια βάση, ποσότητα που μπορεί να υποστηριχθεί οικονομικά. Με την διαδικασία αυτή σε μία δεκαετία θα είχαμε ανατάξει/ αναβαθμίσει περί τα 2000 κτήρια (τα πιο επικίνδυνα σύμφωνα με το  αποτέλεσμα της βαθμονόμησης).
      Είναι, επίσης, χρήσιμο να αναφερθεί, ότι πρέπει να γίνουν κτήμα του υπεύθυνου πολίτη, έννοιες,  όπως το επίπεδο ασφάλειας που θεσμοθετεί η Πολιτεία και το οποίο συναρτάται με τους εκάστοτε διαθέσιμους πόρους. Η μελέτη και η κατασκευή έργων με υψηλότερους δείκτες ασφάλειας ή η επιλογή σχεδιασμού μιας κατασκευής με υψηλότερη τιμή σεισμικής επιτάχυνσης εδάφους ΔΕΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ και ο οποιοσδήποτε πολίτης επιθυμεί να έχει σχεδιασμό με υψηλότερα standards, είναι δυνατόν να τον πληρώσει και να τον  ενσωματώσει στο δόμημα του (πχ εφαρμογή σεισμικής μόνωσης κλπ.). Η Πολιτεία όμως θεωρεί (ορθώς κατά την άποψή μου), ότι οι διαθέσιμοι πόροι για την κατασκευή μίας υποδομής, οφείλουν να καλύπτουν την αντιμετώπιση φαινομένων που έχουν αποδεκτή πιθανότητα να συμβούν σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (περίοδος επαναφοράς). Με τις πιο σύγχρονες απόψεις  μάλιστα, τίθενται πρόσθετες παράμετροι με την εισαγωγή του όρου επιτελεστικότητας για την αξιολόγηση της ανεκτής πιθανότητας τόσο για την απώλεια μίας κατασκευής όσο και για την απώλεια ανθρώπινης ζωής (κριτήριο μη κατάρρευσης). Η ίδια λογική του επιπέδου ασφαλείας ισχύει για όλα τα τεχνικά έργα  (υδραυλικά, συγκοινωνιακά κλπ.) και θα πρέπει να το κάνουμε απολύτως κατανοητό στον πολίτη.
      Επίσης, ένα άλλο εννοιολογικό στοιχείο,  που οφείλουμε σαν μηχανικοί να κάνουμε κατανοητό στην κοινωνία και στους πολίτες, είναι ότι ο αναμενόμενος κύκλος ζωής των διαθέσιμων υποδομών είναι μεγάλος και δεν είναι δυνατή η ενσωμάτωση της πρόσθετης γνώσης που αποκτάται ανά δεκαετία με αυτόματο τρόπο στις υφιστάμενες κατασκευές, ιδιαίτερα με την συνεχώς επιταχυνόμενη παραγωγή γνώσεων. Με την παρατήρηση αυτή πρέπει να γίνει κατανοητό και αποδεκτό , ότι  δεν έχουν όλες οι κατασκευές το ίδιο βαθμό επάρκειας όχι μόνο έναντι σεισμικών δράσεων, αλλά και έναντι άλλων ατυχηματικών(πχ πλημμύρες) φαινομένων.
      Εάν συμφωνηθούν ως αρχές τα παραπάνω, θεωρώ ότι θα μειωθεί η απαίτηση για προβλέψεις που δεν είναι εφικτές και  θα αυξηθεί η ψυχραιμία της Πολιτείας και των Πολιτών για την αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων με αποτελεσματικότερο τρόπο. Πιστεύω ότι θα εκλείψουν φαινόμενα αποφάσεων που λαμβάνονται μπροστά στις κάμερες με εμφανέστατο τον πανικό αυτού που τις λαμβάνει (όχι για το γεγονός αλλά για την εικόνα του). Είναι χαρακτηριστική η απόφαση του τότε υπουργού περί της θεσμοθέτησης της ισόβιας ευθύνης του μηχανικού που μελέτησε / επέβλεψε ένα έργο, για κάθε αστοχία του και η οποία απόφαση λήφθηκε στα χαλάσματα του σεισμού του Αίγιου, και με την συναισθηματική φόρτιση που υπήρχε διάχυτη κατά την διάσωση μετά από 30 ώρες ενός μικρού παιδιού. Θεωρώ ότι σε μία ώριμη κοινωνία, δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να θεσμοθετηθούν αποφάσεις πάνω στα ερείπια, όπως έγινε σε επόμενο χρόνο όταν η Πολιτεία αποφάσισε να δράσει ψύχραιμα και να διερευνήσει με σοβαρότητα τα αίτια των καταρρεύσεων (Αθήνα 1999).
      Πιστεύοντας ότι η χώρα έχει ένα υψηλό επίπεδο επάρκειας και αποτελεσματικότητας στην διαχείριση του σεισμικού κινδύνου,όπως αποδεικνύεται από την απόκριση των κατασκευών σε μια περιοχή που εκλύεται σημαντική σεισμική ενέργεια, το οποίο οφείλεται στο επίπεδο των Ελλήνων μηχανικών και της εκπαίδευσης τους, θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνιση, να επισημάνω ένα κίνδυνο, να καταθέσω  μια πρόταση και να διατυπώσω μια ευχή.
      ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ | Η γνώση της πολυπαραμετρικότητας των επιδράσεων σε μία κατασκευή, δεν αναιρεί την ανάγκη συντήρησης της, την διενέργεια παρεμβάσεων που την βελτιώνουν και αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής της, αλλά και την στατική της επάρκεια, όπως ακριβώς συμβαίνει με τον ανθρώπινο οργανισμό. Η πολυπαραμετρικότητα μιας ασθένειας, δεν μας αποτρέπει από το να κάνουμε προληπτικές εξετάσεις (συστάσεις της ιατρικής κοινότητας).Στο παραπάνω πλαίσιο, η εμφάνιση βλαβών σε κάθε κατασκευή (πχ ρωγμές, διαβρώσεις κλπ), θα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο άμεσης διερεύνησης από εξειδικευμένη και έμπειρη ομάδα μηχανικών.
      ΚΙΝΔΥΝΟΣ | Το επίπεδο γνώσης και η διαχείριση των σύγχρονων κανονισμών έχει ξεφύγει σε γενικές γραμμές από τον ανθρώπινο έλεγχο, με αποτέλεσμα να επεκτείνεται συνεχώς η άκριτη αποδοχή των υπολογισμών του Η/Υ με συνέπεια την αύξηση κινδύνου λαθών ελλιπούς κατανόησης εξαγόμενων, άστοχων χειρισμών σε προσομοιώματα ή/και παραδοχές και αδυναμία ποιοτικών ελέγχων. Η επικινδυνότητα της υφιστάμενης εξέλιξης είναι ότι η αποδοχή αποτελεσμάτων μη ελεγχόμενης (συγκριτικής)  διαδικασίας, δεν επιτρέπει την ανάπτυξη του ποιοτικού κριτηρίου ΟΡΘΟΥ και ΛΑΘΟΥΣ καθώς και του ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ της ΤΑΞΗΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ (αναμενόμενο αποτέλεσμα).
      ΠΡΟΤΑΣΗ |  Θεωρώ ότι η Πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα για την διατήρηση στο επιστημονικό προσωπικό (μηχανικούς), που εκπαιδεύει να υλοποιούν έργα τεχνικής υποδομής, του ποιοτικού κριτηρίου μέσα από την ανθρώπινη σκέψη. Η διενέργεια κύκλων κατάρτισης, πιστεύω ότι είναι ένα καλό πεδίο για την συνεργασία Πολυτεχνικών Σχολών και Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ή/και Συλλόγων Μηχανικών (εάν το ΤΕΕ δεν προλαβαίνει πλέον με τα νέα του καθήκοντα), με χρηματοδότηση της Πολιτείας, μέσα από τους οποίους θα μεταφερθεί η υπάρχουσα τεχνική γνώση (πχ τάξη μεγεθών, διαδικασίες σχεδιασμού και διαδικασίες  επιλογή κλπ.). Πριν θεωρηθεί η πρόταση ως ανέφικτη, θα ήθελα να πληροφορήσω ότι το ΤΕΕ Θράκης υλοποιούσε σταθερά προ δεκαετίας κύκλους κατάρτισης ανά τριετία με πολύ χρήσιμα αποτελέσματα.
      ΕΥΧΗ | Εύχομαι να υπάρξει ορθολογικός σχεδιασμός για την διαχείριση των προσεισμικών ελέγχων που εξαγγέλθηκαν για μια ακόμη φορά, ώστε να παραχθούν αποτελέσματα. Η διαχείριση δεκάδων χιλιάδων δημοσίων κτηρίων χωρίς βαθμονόμηση και ιεράρχηση ώστε να υπάρχει σαφής στόχευση απλά δεν είναι δυνατή. Η γνώση για ένα τέτοιο σχεδιασμό υπάρχει προ δεκαετιών.
      Εύχομαι να υπάρξει μια πρόβλεψη για την διαχείριση των εκατομμυρίων ιδιωτικών κατασκευών, που επίσης να είναι ορθολογική, βιώσιμη και εφικτή, καθώς η γενικευμένη απαίτηση σύνταξης μελετών στατικής επάρκειας, έχει οδηγήσει στην έκδοση  βεβαιώσεων των πεντακοσίων ευρώ.
      πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_133 της ΠΕΣΕΔΕ
      https://gobhma.gr/σεισμικοί-στοχασμοί/?fbclid=IwAR0sHjXkLett5hobNp-DcfVQwxjIuxWfFotbvJWFi5cs8hHN5vLCZCZvl6Q
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενόσω οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν ήδη ξεκινήσει ,και αναμένεται να ολοκληρωθούν στις 21 Αυγούστου, έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε ποιες θα είναι οι επιδράσεις τους στην οικονομία ,στην κοινωνία ,στο περιβάλλον και στη μεταμόρφωση του αστικού ιστού της περιοχής του Ρίο. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί βασιζόμενοι στην αξιολόγηση των επιπτώσεων προηγούμενων Ολυμπιακών Αγώνων στους άνω τομείς να επιχειρήσουμε να προβούμε σε προεκτίμηση των επιπτώσεων της συγκεκριμένης διοργάνωσης.
       
      Σύμφωνα με τον Μarris (1987) μεγάλα γεγονότα είναι αυτά που το κόστος διοργάνωσής τους είναι τουλάχιστον 500.000.000 ευρώ και προσελκύουν επισκέπτες τουλάχιστον 1.000.000 άτομα. Επίσης, ένα άλλο κριτήριο για να χαρακτηριστεί ένα ειδικό γεγονός ως μεγάλο είναι τα εκατομμύρια των ατόμων που παρακολουθούν το γεγονός εκ του μακρόθεν ( τηλεόραση, ραδιόφωνο). Όμως, η μη ικανοποίηση , από μια διοργάνωση, ενός ή περισσότερων κριτηρίων από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω δε στερεί το χαρακτηρισμό της ως μεγάλο γεγονός (π.χ. G 20, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, τελικός αμερικανικού ποδοσφαίρου το γνωστό Super bowl, Final four κολεγιακού μπάσκετ ΗΠΑ ονόματι NCAA). Τα ειδικά μεγάλα γεγονότα είναι πολιτικά ( π.χ. G 8, G 20) , πολιτιστικά (π.χ. πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης) , αθλητικά (π.χ. Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου) και οικονομικά (π.χ. Expo).
       
      Oι Ολυμπιακοί Αγώνες ανήκουν στην κατηγορία των μεγάλων αθλητικών γεγονότων (mega sports event) που διεξάγονται ανά 4 χρόνια με αφετηρία της διοργάνωσης το 1896 και μαζί με το Μουντιάλ είναι οι πιο δημοφιλείς αθλητικές διοργανώσεις. Αυτοί έχουν διεξαχθεί σε μητροπόλεις της Γης ( στο Τόκιο, στο Λονδίνο 3 φορές ) , αλλά και σε μεγάλες πόλεις ή πρωτεύουσες χωρών ( π.χ. στο Λος Άντζελες 2 φορές, στο Πεκίνο, στην Ατλάντα , στο Σίδνεϋ, στη Μελβούρνη). Στο Ρίο θα είναι πρώτη φορά που θα διεξαχθεί Ολυμπιάδα στη Λατινική Αμερική ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι, ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, δε διεξήχθησαν τα 2 μεγαλύτερα παγκοσμίως αθλητικά γεγονότα σε μια πόλη ανάμεσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα καθώς το Ρίο, το 2014 , ήταν μία από τις πόλεις που φιλοξένησαν το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου (μουντιάλ) της Βραζιλίας. Ακόμη, αξίζει να τονισθεί ότι στο Ρίο, το 1997, διοργανώθηκαν οι Παναμερικανικοί Αγώνες.
       
      Οι επιδράσεις των Ολυμπιακών Αγώνων στο Ρίο ντε Τζανέιρο θα εξετασθούν υπό το πρίσμα των οικονομικών ,κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και της αστικής αναμόρφωσης που θα επιφέρουν αυτοί στην πόλη.
       
      Οι οικονομικές επιδράσεις της Ολυμπιάδας είναι οι εξής: Πρώτιστα, θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης στην περιοχή λόγω της εισροής χρηματικών πόρων από χορηγούς και επενδυτές ενώ παράλληλα υφίσταται πιθανότητα να επενδυθούν κεφάλαια ,στην πόλη, και μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Επιπροσθέτως, θα ενισχυθεί το τουριστικό ρεύμα προς αυτήν κατά τη διάρκεια των αγώνων, αλλά και μετά το πέρας τους λόγω δημιουργίας θετικής εικόνας και αύξησης της αναγνωρισιμότητας για την περιοχή του Ρίο ντε Τζανέιρο.
       
      Επιπρόσθετα, υπολογίζεται ότι μέχρι στιγμής από τα 6,4 εκατομμύρια εισιτήρια που έχουν εκδοθεί πωλήθηκαν 4,4 εκατομμύρια (72%) εκ των οποίων 1,1 εκ. έχουν αγοραστεί από άτομα που διαμένουν εκτός Βραζιλίας (bloomberg, 2016). Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ,ότι θα υπάρξουν και έμμεσα οικονομικά οφέλη από τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων που συνδέονται με την ενίσχυση της αγοράς και της εμπορικότητας εξαιτίας της αύξησης του τζίρου στα καταστήματα , καθώς και της τόνωσης κάποιων οικονομικών κλάδων (π.χ. ξενοδοχεία, μεταφορές) ,με απόρροια την αύξηση της απασχόλησης.
       
      Υπάρχουν όμως και οι αρνητικές οικονομικές συνέπειες. Μπορεί να υπάρξει σημαντικός εκτροχιασμός του προϋπολογισμού των αγώνων .Ειδικά για τους αγώνες του Ρίο σύμφωνα με το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης θα έχουμε υπέρβαση 1,6 δισ. δολ. καθώς θα κοστίσουν 4,6 δισ. δολ. με υπέρβαση κατά 51% των προϋπολογισθέντων δαπανών (bloomberg, 2016). Αξίζει να επισημανθεί ότι η πόλη του Ρίο τελεί σε κατάσταση πτώχευσης και η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μεγάλη πολιτική κρίση το τελευταίο χρονικό διάστημα καθώς η μέχρι πρότινος πρόεδρος της Βραζιλίας Ρούσεφ έχει καθαιρεθεί προσωρινά από τη θέση της, αναλαμβάνοντας χρέη προέδρου ο πρώην αντιπρόεδρος Τέμερ, μέχρι να εκδικαστεί η εις βάρος της υπόθεση στο δικαστήριο.
       
      Επίσης, με τους Ολυμπιακούς παρέχεται η δυνατότητα να δημιουργηθούν έργα υποδομής στην περιοχή συμβάλλοντας στην αστική της ανάπλαση και συνεπώς στη βελτίωση ποιότητας των κατοίκων της. Επιπλέον, κάποια έργα ,όπως το Ολυμπιακό χωριό του Ρίο που κόστισε περίπου 1,1 δισ. ευρώ, μετά την ολοκλήρωση των αγώνων θα αποδοθούν για κατοικίες σε λιγότερους εύπορους συμβάλλοντας στην κοινωνική συνοχή (bloomberg, 2016). Ακόμη, η διοργάνωση θα οδηγήσει στη δημιουργία αισθημάτων περηφάνειας στους κατοίκους της πόλης ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί -ειδικά μεταξύ των εθελοντών- κοινωνική αλληλεπίδραση.
       
      Όμως, υπάρχει και ο αντίλογος που υποστηρίζει ότι εξαιτίας της διοργάνωσης χιλιάδες πολίτες οδηγήθηκαν σε εκτοπισμό από τις κατοικίες τους, γιατί κατέστη ανάγκη να κατεδαφιστούν αυτές, ώστε να κατασκευαστούν δρόμοι, αθλητικές εγκαταστάσεις και άλλα έργα που θα καλύπτουν τις ανάγκες της Ολυμπιάδας. Βέβαια, πρέπει να επισημάνουμε ότι ακολουθήθηκε και η διαδικασία της απαλλοτρίωσης κατοικιών στις περιοχές που κατασκευάζονται Ολυμπιακά έργα, καθώς και η μετακίνηση κατοίκων από αυτές σε άλλες περιοχές ,λόγω της αύξησης στις τιμές των ακινήτων. Επίσης, πλήθος ατόμων αντιτίθεται στη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων λόγω του μεγάλου κόστους ευκαιρίας τους. Με άλλα λόγια οι κάτοικοι θεωρούν ότι τα χρηματικά ποσά που δόθηκαν για να υλοποιηθούν έργα απαραίτητα για να διεξαχθεί η διοργάνωση είναι σημαντικά και θα μπορούσαν να αναλωθούν στον τομέα της υγείας και της παιδείας π.χ. με τη δημιουργία νοσοκομείων και σχολείων. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος ευκαιρίας της διοργάνωσης της Ολυμπιάδας στο Ρίο είναι μεγαλύτερο από το κόστος ευκαιρίας μιας διοργανώτρια πόλης που ανήκει σε μια αναπτυγμένη οικονομία (π.χ. Λονδίνο, Τόκυο). Eπιπροσθέτως, υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν ποικίλα κοινωνικά προβλήματα λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πληθυσμού (π.χ, περιστατικά εγκληματικότητας, θόρυβος και κυκλοφοριακή συμφόρηση). Eιδικά ,στο Ρίο υφίσταται υψηλή εγκληματικότητα. Δεν θα ήταν πρέπον όμως να παραβλεφθεί ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις και στο περιβάλλον της πόλης από τους Ολυμπιακούς Αγώνες λόγω την αύξησης της εκπομπής ρύπων από την αύξηση των μετακινήσεων μέσα στο Ρίο, καθώς και από τα αυξημένα απορρίμματα και τις πιέσεις στους οικολογικούς πόρους.
       
      Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο θα οδηγήσουν στην τόνωση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας της πόλης ενισχύοντας τη θέση της στο αστικό ιεραρχικό σύστημα. Επιπρόσθετα, θα επιτευχθεί αύξηση της αναγνωσιμότητάς της και του κύρους της Βραζιλίας συμβάλλοντας να καταστεί πιο σημαντικός παράγοντας στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα καθόσον είναι μία από τις ανερχόμενες χώρες αποτελώντας μέλος των BRICS (Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική οι άλλες χώρες). Επιπλέον, μία άλλη θετική επίδραση για την πόλη θα είναι η επίτευξη αναζωογόνησης στον αστικό της ιστό με τη δημιουργία έργων υποδομής.
       
      Όσον αφορά τα οικονομικά οφέλη από τη διοργάνωση αυτά θα μπορέσουμε να τα αξιολογήσουμε λεπτομερώς μετά το πέρας τη διοργάνωσης. Αυτό όμως που μπορεί να υποστηριχθεί είναι ότι η Ολυμπιάδα του Ρίο ντε Τζανέιρο θα έχει θετικό οικονομικό πρόσημο για την πόλη αν οι εκροές χρήματος είναι μικρότερες από τις εισροές και αυτό μπορεί αν επιτευχθεί αν ένα μεγάλο μέρος των εταιριών που συμμετέχουν στην υλοποίηση της εν λόγω διοργάνωσης (π.χ. κατασκευαστές έργων, προμηθευτές) και τα άτομα που εργάζονται σε αυτές, διαμένουν στην πόλη. Εν κατακλείδι, αυτό που οφείλουμε να διευκρινίσουμε ,ότι ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός (mega sports event) -εν προκειμένω οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο-μπορεί βραχυπρόθεσμα να είναι οικονομικά ζημιογόνο, αλλά τα μακροπρόθεσμα οφέλη στον οικονομικό τομέα ,μέσω επί παραδείγματι της ανάπτυξης του αστικού τουρισμού, καθώς και στον κοινωνικό και πολιτικό τομέα μπορεί να είναι σημαντικά.
       
      ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
      Marris, T. (1987) 'The Role and impact of mega events and attractions on regional and national tourism development resolutions', The Tourist Review,42 (4), pp. 3-12
       
      ΠΗΓΕΣ ΑΠΟ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
      www.bloomberg.com
       
      Πηγή: http://www.citybranding.gr/2016/08/blog-post_11.html
       
       
      Θεοφάνης Θ. Γκατζής , Οικονομολόγος-Διεθνολόγος
      Μεταπτυχιακός Φοιτητής στο ΔΠΜΣ Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού των τμημάτων Οικονομικών Επιστημών και Μηχανικών Χωροταξίας,
      Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στο Εθνικό Τυπογραφείο για δημοσίευση απεστάλη η 5Κ/2014 Προκήρυξη του ΑΣΕΠ, που αφορά την πλήρωση, με σειρά προτεραιότητας 65 θέσεων προσωπικού στην εταιρεία «ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ». Ειδικότερα, η προκήρυξη αφορά στην πλήρωση 65 θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου Πανεπιστημιακής, Τεχνολογικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην εν λόγω εταιρεία.
       
      Οι θέσεις ανά κλάδο/ειδικότητα της ως άνω Προκήρυξης έχουν καταχωριστεί στο παρακάτω συνοδευτικό αρχείο (Πίνακας Θέσεων).
       
      Συνοδευτικό αρχείο: Πίνακας θέσεων
       
      Πηγή: ΑΣΕΠ
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η ανάπτυξη που έχουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα αποτελεί μία από τις καλύτερες εξελίξεις –και μάλλον την πιο θεαματική– που μπορεί να επιδείξει γενικά η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται, σίγουρα, για ένα από τα πιο σημαντικά παραδείγματα επενδύσεων σε νέο πάγιο και παραγωγικό κεφάλαιο που πραγματοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, με τις εκτιμήσεις για το ύψος τους τα τελευταία 5 έτη να φτάνουν περίπου στα €9,5 δισεκ. σε έργα δημιουργίας μονάδων ΑΠΕ, συνοδευτικά έργα και έργα υποδομών και δικτύων.1 Και οι επενδύσεις αυτές έχουν ήδη αποδώσει απτά αποτελέσματα στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο σύστημα, το 2024 παρήχθησαν συνολικά 25,2 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών («ΑΠΕ εξ. Υ/Η», εφεξής),2 ένα επίπεδο παραγωγής υπερδιπλάσιο αυτού που είχαμε το 2019 (12,2 TWh), που υποδηλώνει έναν μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης της τάξεως του 15,6%. Η ραγδαία αυτή επαύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων των ΑΠΕ, σε συνδυασμό με την υιοθέτηση της πολιτικής της πλήρους απολιγνιτοποίησης έως το 2028 –παρά την αναπροσαρμογή της εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία–, είχαν σαν αποτέλεσμα μια ριζική αλλαγή στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.

      Όπως φαίνεται και στο Γράφημα, η πλειονότητα (55,3%) της ζητούμενης ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα το 2024 καλύφθηκε από ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων και των υδροηλεκτρικών), κάτι το οποίο επιτεύχθηκε για πρώτη φορά το 2023 (51,4%), με το μερίδιο κάλυψης να βαίνει διαρκώς και ταχέως αυξανόμενο. Αντίθετα, πέραν από –και παρά– τη δραστική μείωση στη χρησιμοποίηση του λιγνίτη, φαίνεται ότι πετύχαμε το 2024 και τον ουσιαστικό εκμηδενισμό των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χώρα μας να μετατρέπεται οριακά σε καθαρό εξαγωγέα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί μετά το 2000.3
      Η συνολική καθαρή παραγωγή ξεπέρασε τη ζήτηση κατά 307 MWh, οι οποίες αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό 0,6% της ζήτησης. Η παραπάνω εικόνα δεν διαφοροποιείται σημαντικά, αν συνυπολογίσουμε και τα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, τα οποία ηλεκτροδοτούνται κατά κύριο λόγο από μονάδες καύσης πετρελαίου και φυσικού αερίου,4 με τη σχετική συμμετοχή των ΑΠΕ να είναι πολύ μικρότερη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του The Green Tank για το σύνολο του 2024,5 οι ΑΠΕ καταγράφουν μια ελαφρά μικρότερη σχετική συμμετοχή στην κάλυψη της ζήτησης στο συνολικό ηλεκτρικό σύστημα, αλλά διατηρούν την απόλυτη πλειονότητα, με μερίδιο 50,8%.
      Ο ραγδαίος ρυθμός επαύξησης της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ αλλά και η επίτευξη μεριδίων ρεκόρ στη συμμετοχή τους στην ηλεκτροπαραγωγή έχουν, αναμφίβολα, ιδιαίτερα θετικές συνέπειες στην απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας τόσο από την καύση άνθρακα –τουλάχιστον όσον αφορά στις ενεργειακές ανάγκες που καλύπτονται μέσω του ηλεκτρισμού–, και τις ακόλουθες εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ), όσο και από τις εισαγωγές ενεργειακών αγαθών από το εξωτερικό. Συνεπάγονται, όμως, και μια σειρά νέων τεχνικών προκλήσεων, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και εγκαίρως προκειμένου να μην αποτελέσουν ανασταλτικούς παράγοντες στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ ή και εστίες σημαντικών προβλημάτων.
      Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την ανάλυση, εδώ:
      ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ (PDF)
      Παραπομπές
      1. Βλ. σχετικά τις δηλώσεις του κ. Ιωάννη Γιαρέντη, Διευθύνοντα Συμβούλου του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), στο 6ο Renewable & Storage Forum, την 31η Οκτωβρίου 2024, η οποία είναι διαθέσιμη στο https://renewablestorageforum.gr/videos-31-10-1 (Ενότητα 2, Πάνελ 1, Συζήτηση).
      2. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα εμπίπτουν απολύτως στον ορισμό της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Όμως, διατηρούν μεγάλη ευχέρεια κατά βούληση προσαρμογής της ισχύος τους, υπό τον περιορισμό μόνο της διατήρησης μιας ελάχιστης και μέγιστης στάθμης νερού, εν αντιθέσει με ό,τι συμβαίνει με τις υπόλοιπες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως εξηγείται στη συνέχεια του κειμένου. Αυτό δημιουργεί σημαντική διαφοροποίηση στη συμπεριφορά και στη διαχείριση των υδροηλεκτρικών, που προσομοιάζουν περισσότερο με των θερμικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού (καύσης λιγνίτη, φυσικού αερίου ή ντίζελ) παρά με των υπόλοιπων ΑΠΕ. Έτσι, καθίσταται πιο χρήσιμη η ξεχωριστή καταγραφή τους, στον βαθμό που είναι αυτή δυνατή βάσει των διαθέσιμων στοιχείων.
      3. Για την ακρίβεια, βάσει των στοιχείων της Eurostat, στο διάστημα 1990-2023 η Ελλάδα είχε μη-αρνητικό ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας μόνο το 2000, με καθαρές εξαγωγές περί τις 11 GWh. Πολύ κοντά στον ισοσκελισμό του ισοζυγίου ήταν η χώρα μας και το 1999, με καθαρές εισαγωγές 164 GWh. Σε όλα τα υπόλοιπα έτη του διαστήματος αυτού, η Ελλάδα χρειάστηκε σημαντικές ποσότητες καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.
      4. Με μια αναλογία περίπου 3/4 - 1/5.
      5. The Green Tank (2024). Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Δεκέμβριος 2024.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Πολιτική Συνοχής και ΕΣΠΑ, επιτυχημένο παράδειγμα χρήσης από δήμους και περιφέρειες – Τι θα γίνει με το Ταμείο Ανάκαμψης – Οι συζητήσεις στις Βρυξέλλες στην Εβδομάδα Πόλεων και Περιφερειών ανοίγουν δρόμο για περισσότερα χρήματα στην ελληνική περιφέρεια.
      Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Πόλεων και των Περιφερειών (#EURegionsWeek) είναι το ετήσιο πανηγυρικό ραντεβού στις Βρυξέλλες μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και των εκλεγμένων στα όργανα αυτοδιοίκησης, αλλά και στις εθνικές αρχές, όπου συζητούνται τα θέματα κυρίως της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ και φυσικά τα ζητήματα αυτοδιοίκησης.
      Φέτος μάλιστα, στην εβδομάδα που τρέχει αυτήν την περίοδο, στο περιθώριο των πολλών συζητήσεων και συναντήσεων, που έγιναν κυρίως διαδικτυακά, φάνηκε να προκαλείται περισσότερο ενδιαφέρον από άλλες φορές: κυρίως διότι βρίσκονται μπροστά μας οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για τα χρήματα του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως τα ξέρουμε οι περισσότεροι στην Ελλάδα.
      Και αυτό που στις Βρυξέλλες φάνηκε πολύ έντονα φέτος ήταν ότι οι δήμοι και οι περιφέρειες όλης της Ευρώπης, της αυτοδιοίκησης συνολικά, δεν είναι διατεθειμένοι να αφήσουν στις γραφειοκρατίες και στις εθνικές αρχές το μοναδικό ιστορικά ύψος πόρων που θα αφιερωθεί τα επόμενα χρόνια για επενδύσεις, ενισχύσεις και επιχορηγήσεις σε όλη την Ευρώπη.
      Ειδικά για την Ελλάδα, ως γνωστόν, οι πόροι μπορεί να ξεπεράσουν τα 70 δις ευρώ για τα επόμενα 7-9 χρόνια, αν αξιοποιήσουμε πλήρως τα διαθέσιμα κονδύλια.
      Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα είχε έναν πρωταγωνιστή στην Εβδομάδα των Περιφερειών, καθώς ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας είναι Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών.
      Εκείνος μίλησε (σε ορισμένες μόνο από τις επίσημες εκδηλώσεις) επισήμως εκ μέρους της αυτοδιοίκησης με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην εναρκτήρια εκδήλωση, υποδέχθηκε διαδικτυακά την Καγκελάριο της Γερμανίας, ως Προεδρεύουσα χώρα, Άνγκελα Μέρκελ, συνομίλησε με τον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμμερμανς για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, και συζήτησε αναλυτικά με την Επίτροπο Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων Ελίζα Φερέϊρα για όλες τις επενδύσεις που τρέχουν, αλλά και των επόμενων χρόνων, από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.
      Ο Έλληνας περιφερειάρχης, εκ μέρους των συναδέλφων του σε όλη την Ευρώπη, ανέλυσε πραγματικά και με διαφορετικές αφορμές κάθε φορά, τον ρόλο που παίζει η αυτοδιοίκηση στην εφαρμογή όλων των πολιτικών της ΕΕ. Και εν τέλει στα έργα και τις δράσεις που βλέπουν οι πολίτες δίπλα τους κάθε μέρα.
      Αυτό τονίστηκε ιδιαίτερα για την περίοδο της τωρινής πανδημίας, όπου οι δήμοι και οι περιφέρειες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της στήριξης των πολιτών αλλά και στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων, καθημερινά, και σε πολλά επίπεδα.
      Το ζήτημα αναδείχθηκε ιδιαίτερα στη συζήτηση με την Ελίζα Φερέϊρα, καθώς η Κομισιόν επέλεξε να ανακοινώσει τα αποτελέσματα των χρηματοδοτήσεων από την Πολιτική Συνοχής μέσα στην Εβδομάδα των Περιφερειών.
      Ο κοινός τόπος όμως των τοποθετήσεων και το κλίμα που εισπράττει ένας ουδέτερος παρατηρητής φέτος είναι πολύ σαφής: η αυτοδιοίκηση στην Ευρώπη θέλει να έχει λόγο και ρόλο στις επιλογές που την αφορούν, στις αποφάσεις για την κατανομή των κονδυλίων, στα έργα που πρέπει να αποφασίζονται και να γίνονται κοντά στους πολίτες.
      Αυτό μπορεί να είναι πλέον κανόνας για τα έργα της πολιτικής Συνοχής (τις περισσότερες φορές), όσα δηλαδή χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ στην Ελλάδα αλλά τώρα υπάρχουν νέες προκλήσεις μπροστά. Και οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν δείξει ήδη ότι επιθυμούν τον έλεγχο των χρηματοδοτήσεων…
      Τι συμβαίνει με το Ταμείο Ανάκαμψης;
      Λίγες μόνον ημέρες πριν την πρώτη προθεσμία για την υποβολή των εθνικών σχεδίων στις Βρυξέλλες, η Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε ευθέως να έχει ρόλο και λόγο τόσο επί των αποφάσεων όσο και επί της υλοποίησης των έργων και επενδύσεων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
      Το ζήτησε σχεδόν ευθέως ο Απόστολος Τζιτζικώστας. Και – ως εκ θαύματος – η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν ήταν αρνητική σε γενικό επίπεδο. Όπως συνηθίζεται στις Βρυξέλλες, με στρογγυλό τρόπο αποτύπωσε ότι βλέπει τις περιφέρειες και την αυτοδιοίκησης συμμάχους. Δεν το απέκλεισε δηλαδή, αλλά δεν προχώρησε και παραπέρα. Και αυτό γιατί όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης ειδικά οι κυβερνήσεις έχουν προς το παρόν κυρίαρχο ρόλο – και έχουν βάλει και δικαίωμα να κρίνουν τις εκταμιεύσεις προς κάθε κράτος – μέλος…
      Ωστόσο ούτε η Επιτροπή των Περιφερειών σήκωσε τους τόνους…. Αφού στην παρουσίαση του πρώτου βαρομέτρου – έρευνας για το πώς βλέπουν οι πολίτες τη ζωή στις πόλεις και τις περιοχές τους σημείωσε τον ρόλο της αυτοδιοίκησης, τόνισε ότι η μείωση των (αυτοδιοικητικών) πόρων και εσόδων λόγω κορωνοϊού διακινδυνεύει την παροχή δημόσιων υπηρεσιών και ταυτόχρονα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τη δημιουργία μιας «χαμένης γενιάς λόγω κορονοϊού», ειδικά για την νεολαία και τους ανέργους, αλλά και για τις αυξανόμενες περιφερειακές ανισότητες.
      Στο βάθος η πράσινη οικονομία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός
      Η διαφαινόμενη αυτή συστράτευση στην ανάλυση μεταξύ των «γραφειοκρατών» της Κομισιόν και των εκλεγμένων από τους πολίτες αυτοδιοικητικών έκανε ίσως εντύπωση, αλλά φάνηκε μέσα στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Περιφερειών ότι είχε νόημα και ουσία…
      Έτσι,  ο Τιμμερμανς, ο οποίος είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, απευθυνόμενος στον Τζιτζικώστα και στους άλλους αυτοδιοικητικούς, κάλεσε τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να αναλάβουν την ευθύνη και να διαμορφώσουν την Πράσινη Συμφωνία σε τομείς που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους. Και η Επιτροπή των Περιφερειών ευμενώς αποδέχθηκε την πρόσκληση…
      Έτσι δημιουργείται μια, νέα θα λέγαμε, συμμαχία που θα έχει ως στόχο να παράσχει στις τοπικές και περιφερειακές αρχές τη στήριξη και τις γνώσεις που χρειάζονται για να εφαρμόσουν αποτελεσματικότερα την εθνική ανάκαμψη και τα κονδύλια της ΕΕ ώστε η Πράσινη Συμφωνία να καταστεί πραγματική σε κάθε κοινότητα, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την ανάπτυξη βιώσιμων μεταφορών και την προστασία των φυσικών οικοτόπων.
      Από τη μία λοιπόν η βασική συνεργασία της ΕΕ με την αυτοδιοίκηση μέσα από την Πολιτική Συνοχής, από την άλλη η νέα συνεργασία με την Κομισιόν για την Πράσινη Συμφωνία, «δένει» η συνεργασία και μένουν οι εθνικές κυβερνήσεις να κάνουν τον επιτελικό σχεδιασμό…
      Θα ακολουθήσει σύντομα, όπως φάνηκε από τις συζητήσεις στις Βρυξέλλες, και αντίστοιχη πολιτική για τον ψηφιακό μετασχηματισμό αν και σε αυτόν τον τομέα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα καθώς χρειάζονται επενδύσεις σε εθνικό επίπεδο (όπως τα δίκτυα 5G) και μεγάλες υποδομές, αλλά σίγουρα στις ψηφιακές δεξιότητες και στην επιχειρηματικότητα θα βρεθεί κοινός τόπος.
      Τι αλλάζει στην Ελλάδα;
      Τι σημασία έχουν όλα αυτά για τον κάθε ελληνικό τόπο; Πολύ συγκεκριμένη… Όπως αποκαλύψαμε πριν λίγες εβδομάδες, ο σχεδιασμός της ελληνικής κυβέρνησης είναι να κατευθυνθεί στις περιφέρειες περίπου το 33% του νέου ΕΣΠΑ. Και για το Ταμείο Ανάκαμψης, που η κυβέρνηση ακόμη δεν έχει ανακοινώσει βασικές λεπτομέρειες αλλά κάνει μόνο γενικές ανακοινώσεις και διαρροές, δεν υπάρχει περιφερειακή διάσταση. Αυτό ακριβώς παλεύουν οι αυτοδιοικητικοί: μέσα από τη συνεργασία με την Κομισιόν να υπάρξει μηχανισμός ώστε η διαχείριση των έργων από το ταμείο Ανάκαμψης να περάσει και μέσα από τις περιφέρειες, ενώ διεκδικούν ταυτόχρονα μεγαλύτερο ποσοστό του νέου ΕΣΠΑ.
      Όλα αυτά μεταφράζονται σε περισσότερα ή λιγότερα εκατομμύρια ευρώ, από το σύνολο των 70 δις, για κάθε περιφέρεια της χώρας στα επόμενα 7, τυπικά, αλλά 10, ουσιαστικά, χρόνια. Και οι περιφέρειες μάλλον έχουν κάθε λόγο να «φωνάζουν» ότι δεν πρέπει να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος, με έναν αθηνοκεντρικό σχεδιασμό και διαχείριση που δημιούργησε πολλές δυσκολίες.
      Η συνοχή, με κοινωνικό αλλά και χωρικό περιεχόμενο, πρέπει να είναι η βασική συνιστώσα, με διακυβέρνηση όσο το δυνατόν πιο κοντά στον πολίτη. Και αυτό δεν γίνεται από τα γραφεία των Αθηνών – ή κάθε πρωτεύουσας… Ευελπιστούν λοιπόν ότι με τις κατάλληλες συμμαχίες θα αλλάξει προς το καλύτερο το μοντέλο, που έχει επιτυχίες με την Πολιτική Συνοχής αλλά που με τον πακτωλό χρημάτων που προβλέπονται υπάρχει κίνδυνος να μείνουν «απέξω» οι τοπικές κοινωνίες.
      Η ελληνική κυβέρνηση πάντως έχει διακηρύξει ότι θα υπάρξουν πολλές και μεγάλες αλλαγές στη διαχείριση των κοινοτικών πόρων. Οι επόμενες εβδομάδες και λίγοι μήνες θα δείξουν αν θα καταφέρει η Αυτοδιοίκηση να πάρει μεγαλύτερο ρόλο ή αν θα επικρατήσει ένα συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης της κοινοτικής χρηματοδότησης για τα επόμενα χρόνια.
      [Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στην ελληνική EurActiv στο πλαίσιο της δράσης «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ]
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι περιβαλλοντικοί στόχοι και η προσέλκυση ταλέντων ωθούν τις εταιρείες σε οικονομικά αποδοτικές βελτιώσεις.
      Με τις περικοπές προϋπολογισμού να διαφαίνονται στον ορίζοντα, οι εταιρείες που προσπαθούν να επαναφέρουν τους υπαλλήλους τους στο γραφείο προσπαθούν να βρούν μια ισορροπία ανάμεσα στις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν για να αναβαθμιστούν οι χώροι εργασίας και στην ανάγκη εξοικονόμησης χρημάτων.
      Το γεγονός ανέδειξε πρόσφατη έρευνα της JLL, η οποία, αν και επικεντρώνεται στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού, αντικατοπτρίζει μια κοινή πραγματικότητα για τις περισσότερες αγορές εργασίας.
      Οι υπερβολές του παρελθόντος, όπως οι πολυτελείς καρέκλες γραφείου κόστους $20.000 δεν είναι πλέον προτεραιότητα για τις εταιρείες. Αλλά σε άλλους τομείς που μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμη αξία, παρατηρούνται αυξανόμενες επενδύσεις. Πρόσφατη έρευνα της JLL στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, ανέδειξε πως οι εταιρείες σχεδιάζουν να αυξήσουν τις δαπάνες τους για να βελτιώσουν τα γραφεία τους, προκειμένου να τα κάνουν πιο "πράσινα" και πιο φιλικά προς τους εργαζομένους τους.
      Οι νέες προτεραιότητες σηματοδοτούν μια απόκλιση από την περσινή παγκόσμια έρευνα της διεθνούς εταιρείας συμβούλων, όπου οι εταιρείες δήλωσαν ότι θα αυξήσουν τις δαπάνες για τεχνολογικές λύσεις που επιτρέπουν καλύτερες εμπειρίες για το υβριδικό εργατικό δυναμικό.
      Μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων
      Παρά τις περικοπές στον προϋπολογισμό, οι εταιρείες εξακολουθούν να επενδύουν σε βιώσιμα υλικά που μειώνουν το αποτύπωμα άνθρακα των γραφειακών χώρων, σύμφωνα με την έρευνα της JLL.
      Πλέον, ο τύπος των υλικών που επιλέγεται σε ένα σχέδιο γραφείου εκτείνεται πέρα από την αισθητική και συνδέεται με τη βιωσιμότητα. Η υιοθέτηση κυκλικών μοντέλων ελαχιστοποιούν τα υλικά, δίνουν προτεραιότητα στην επαναχρησιμοποίηση και την ανακαίνιση, με τα νέα προϊόντα να χρησιμοποιούνται μόνο όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
      Αλλά δεν είναι όλες οι εταιρείες στην ίδια σελίδα, όσον αφορά τις βελτιώσεις του γραφείου τους, οι περισσότερες από τις οποίες πιθανότατα θα εφαρμοστούν σε μικρότερη κλίμακα κατά το τρέχον έτος, καθώς οι εταιρείες εξακολουθούν να προσπαθούν να προσδιορίσουν τον καλύτερο τρόπο για την επίτευξη των περιβαλλοντικών τους στόχων.
      Βελτίωση των ανέσεων γραφείου
      Εκτός από την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, οι εταιρείες προσπαθούν επίσης να μετατρέψουν το γραφείο σε έναν συναρπαστικό προορισμό για τους εργαζόμενους, σύμφωνα με τη JLL.
      Για τις εταιρείες, αυτό μπορεί να σημαίνει επένδυση σε νέες ανέσεις ή μετασκευή και αναδιαμόρφωση του γραφείου – ξεκινώντας με τον επανασχεδιασμό των κοινόχρηστων χώρων που σε πολλές περιπτώσεις, περιορίζονταν σε μια καφετέρια.
      Η πλειοψηφία των εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων αναγνωρίζει ήδη ότι ο σχεδιασμός του χώρου εργασίας είναι καθοριστικός για την ενίσχυση της αφοσίωσης και της ευημερίας των εργαζομένων, σύμφωνα με την έρευνα Future of Work της JLL.
      Παρόλα αυτά, η έκταση των δαπανών για βελτιώσεις στην προσαρμογή του γραφείου θα εξαρτηθεί από το πόσο βαθιά θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται οι αγορές από δημοσιονομικούς περιορισμούς. Με τον πληθωρισμό και την ανεργία να πιέζουν τις αγορές, πολλές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν σοβαρά διλλήματα, όσον αφορά την προτεραιότητα των ενεργειακών αναβαθμίσεων, έναντι των ανακαινίσεων του εσωτερικού των γραφειακών τους χώρων.  
      Πράσινες πιστοποιήσεις
      Η επίτευξη αξιολογήσεων βιωσιμότητας έχει επίσης αναδειχθεί σε προτεραιότητα με τις εταιρείες να επιδιώκουν να πιστοποιήσουν τα γραφεία τους κατά LEED και BREEAM ως πράσινα κτίρια και κατά WELL, ως κτίρια που προωθούν την υγεία και την ευεξία για τους ενοίκους τους. Ενδεικτικά, περισσότερα από 9.200 projects γραφείων κατέχουν επί της παρούσης πιστοποίηση LEED σε όλο τον κόσμο.
      Την ίδια στιγμή, αν και στην Ευρώπη ολοένα και περισσότερες εταιρείες επιλέγουν να πιστοποιήσουν τα κτίρια του χαρτοφυλακίου τους, ως μέρος της στρατηγικής τους για την επίτευξη net zero, η Γηραιά Ήπειρος κατέχει την τρίτη θέση σε αριθμό πιστοποιημένων κτιρίων LEED, η οποία αντιστοιχεί μόλις στο 6% του συνολικού αριθμού πιστοποιημένων κτιρίων παγκοσμίως.
    11. Αρθρογραφία

      tetris

      Η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας, η Thames Water, που διαχειρίζεται το νερό του Τάμεση, βρίσκεται σε συνομιλίες με τις ρυθμιστικές αρχές αναζητώντας λύση στο πρόβλημα υπερχρέωσής της. Ανάμεσα στα σενάρια που εξετάζονται συμπεριλαμβάνεται και το ενδεχόμενο εθνικοποίησης της εταιρείας, που είναι υπερχρεωμένη με 16,5 δισ. δολ.
      Η εξυπηρέτηση του χρέους της δυσχεραίνεται, άλλωστε, τους τελευταίους μήνες εξαιτίας των αυξήσεων των επιτοκίων. Ως εκ τούτου, η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τη ρυθμιστική αρχή υδάτων Ofwat, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Γεωργίας, αλλά και με το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών.
      Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην εταιρεία, οι συνομιλίες αφορούν κατά κύριο λόγο την ένταξή της σε καθεστώς ειδικής διοίκησης. Οι ίδιες πηγές εξέφρασαν πάντως την ελπίδα πως δεν θα χρειαστεί η εθνικοποίηση της Thames Water, ενώ το θέμα αρχίζει να αποτελεί αντικείμενο δημοσίου διαλόγου. Μιλώντας στο BBC, ο Ντάρεν Τζόουνς, βουλευτής των Εργατικών που προεδρεύει της επιτροπής επιχειρήσεων και εμπορίου της Βουλής, τόνισε πως η κυβέρνηση δεν πρέπει να προχωρήσει σε εθνικοποίηση του συνόλου των εταιρειών ύδρευσης. Επισήμανε, πάντως, πως «αν η χώρα φθάσει να διαπιστώσει πως οι ιδιοκτήτες των εταιρειών ύδρευσης τα έχουν κάνει θάλασσα, τότε δεν θα έχει άλλη επιλογή η κυβέρνηση από την εθνικοποίησή τους και τη διαχείρισή τους».
      Η εταιρεία ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι συνομιλεί με τους μετόχους της, εξετάζοντας τη δυνατότητα να αντλήσει περισσότερα κεφάλαια και προσέθεσε ότι διαθέτει άφθονη ρευστότητα. Στην αγορά ομολόγων, πάντως, ένα από τα ομόλογά της σημείωσε χθες απότομη πτώση, ενώ μία ημέρα νωρίτερα είχε παραιτηθεί η διευθύνουσα σύμβουλος της Thames Water, Σάρα Μπέντλεϊ, εν μέσω αμφιβολιών για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας. Ολα αυτά συμβαίνουν στην εταιρεία που υδροδοτεί τα νοικοκυριά 15 εκατ. ανθρώπων στο Λονδίνο και το Σάου Ιστ. Οσες εταιρείες ύδρευσης της Βρετανίας έχουν ιδιωτικοποιηθεί βασίζονται στις αγορές χρέους για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους. Εχουν, όμως, προσελκύσει επανειλημμένως τα βέλη των περιβαλλοντικών οργανώσεων, που τις κατηγορούν ότι υπερχρεώνονται για να μπορούν να προσφέρουν μεγάλα μερίσματα στους μετόχους και μπόνους στα υψηλόβαθμα στελέχη τους, αντί να επενδύουν πολύ πιο ουσιαστικά στην αναβάθμιση των απαρχαιωμένων υποδομών του συστήματος ύδρευσης. Και βέβαια οι αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας επιδεινώνουν διαρκώς την κατάσταση για τις υπερχρεωμένες εταιρείες.  
      Ως κλάδος, οι εταιρείες ύδρευσης βρίσκονται παράλληλα στο στόχαστρο της κοινής γνώμης έπειτα από κάποια επεισόδια διαρροής λυμάτων σε ποταμούς και στο μήκος ακτογραμμών, ενώ την ίδια στιγμή προσπαθούν να περιφρουρήσουν το πολύτιμο αγαθό των υδάτων και να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες των όλο και πιο καυτών καλοκαιριών. Το περασμένο έτος η Βρετανία επλήγη από μια παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας και οι εταιρείες κοινής ωφελείας επέβαλαν περιορισμούς στην κατανάλωση νερού, μολονότι έχουν προηγηθεί πολλές διαρροές στους απαρχαιωμένους αγωγούς της Βρετανίας. Στο μεταξύ οι λογαριασμοί του νερού αναμένεται να αυξηθούν, καθώς οι εταιρείες ύδρευσης παρουσιάζουν τώρα τα σχέδιά τους στην Ofwat με στόχο την αποκατάσταση των υποδομών ύδρευσης της χώρας, αρχής γενομένης από το 2025. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Βρετανίας δήλωσε σε δημοσιογράφους διά στόματoς του εκπροσώπου της, πως το Λονδίνο προετοιμάζει σειρά σεναρίων. Προσέθεσε, πάντως, πως ο τομέας των εταιρειών ύδρευσης είναι στο σύνολό του οικονομικά ισχυρός.
      Σύμφωνα δε με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, οι πιστωτές της εταιρείας έχουν μειωμένη κάλυψη από τον Μάιο. Τότε η Ofwat άλλαξε τους κανόνες που διέπουν τη χορήγηση μερισμάτων, εξαρτώντας τα ευθέως από την απόδοση της εταιρείας και την ποιότητα υπηρεσιών που παρέχει στους πελάτες και το περιβάλλον.
    12. Αρθρογραφία

      Didonis

      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων που έχει εκδώσει η Πολεοδομία Αθηνών καταγράφονται δεκάδες κατοικίες και κτίρια του ελληνικού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού που έγιναν μπάζα οικοδομικών υλικών την τελευταία τριετία ή θα γίνουν το προσεχές διάστημα. Πίσω από τη ραγδαία αύξηση των κατεδαφίσεων βρίσκονται παλιές και νέες παθογένειες που ταλαιπωρούν τα ιστορικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
      Στον κατάλογο με τις άδειες κατεδαφίσεων του δήμου Αθηναίων που έχει στα χέρια της η LiFO αποτυπώνονται οι πιο πρόσφατες απώλειες του ελληνικού μοντερνισμού και όχι μόνο. Κτίρια της δεκαετίας του 1920 και του 1930 με νεοκλασικίζοντα και εκλεκτικιστικά στοιχεία και κατοικίες του μοντέρνου κινήματος, που αποτελούν και τα τελευταία ίχνη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξαφανίζονται από τους δρόμους της Αθήνας.
      Η πόλη φαίνεται να χάνει σημαντικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της λόγω της μεγάλης αύξησης αυτών των κατεδαφίσεων και της παράλληλης ραγδαίας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία είναι κυρίως προσανατολισμένη στην ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, τα οποία, ως επί το πλείστον, προορίζονται για τουριστική εκμετάλλευση.
      Οι ιδιοκτήτες, με δέλεαρ τους υψηλούς συντελεστές δόμησης και το κέρδος που θα έχουν από τα πανύψηλα κτίρια που μπορούν να χτιστούν στις μικρές διώροφες ή τριώροφες κατοικίες τους, λόγω του bonus δόμησης σε ύψος ορόφων που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός, προχωρούν σε αθρόες κατεδαφίσεις, μας λένε πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες που ασχολούνται εντατικά με το ζήτημα.
      Η Αθήνα, υπό την πίεση των απαιτήσεων της αγοράς ακινήτων, αποκτά νέα, θηριώδη κτίρια. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δική του ερμηνεία στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπουν ρητά ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με περιορισμούς για τα ύψη των κτιρίων, αυτά υπερισχύουν των οικοδομικών κανονισμών και των bonus δόμησης. Τέτοια ειδικά διατάγματα ισχύουν, όπως μας λένε αρχιτέκτονες, ακόμα και για την περιοχή των Αμπελοκήπων ή τα Πατήσια. «Ωστόσο, το υπουργείο, με μια σειρά ασαφών υπουργικών αποφάσεών του τον τελευταίο χρόνο, προσπαθεί να παρακάμψει τις αποφάσεις του ΣτΕ, πετώντας στην ουσία το μπαλάκι της ευθύνης στους δήμους. Οι δήμοι καλούνται να βγάζουν άδειες επιλέγοντας αν θα εφαρμόσουν την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή τις δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου», λένε.  
      Ο μόνος δήμος που κατάφερε εξαίρεση από τα «ευεργετήματα» των bonus δόμησης για επιπλέον τετραγωνικά και ύψος είναι ο δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού με σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε πριν από μερικούς μήνες σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών. Προηγήθηκε η ομόφωνη απόφαση του δήμου που είχε εναντιωθεί σφοδρά στις διατάξεις του κανονισμού, ο οποίος προβλέπει αυτά τα bonuς. Στην ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καταγράφεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων αυτών στην περιοχή δεν προστατεύουν «το περιβάλλον, τον οικιστικό ιστό και τη φέρουσα ικανότητα της πόλης».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Πρόκλου 18 κατεδαφίστηκε πριν από μερικούς μήνες.
       
      Οι κατεδαφίσεις στις γειτονιές της Αθήνας
      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων της πολεοδομίας Αθηνών η LiFO εντόπισε μικρά διάσπαρτα κτίρια και κατοικίες της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στον Νέο Κόσμο, στο Παγκράτι, στα Πατήσια, στην Κυψέλη. Αναζητώντας την ταυτότητα των κτιρίων αυτών, βρήκε ότι κάποια από αυτά έχουν καταγραφεί στην έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (EΛΛET) που φέρει τον τίτλο «Αθηναϊκές κατοικίες του Μοντέρνου Κινήματος». Έχουν επίσης καταγραφεί και ταυτοποιηθεί από τη MONUMENTA, την οργάνωση που ασχολείται με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Η MONUMENTA εντόπισε και κατέγραψε 11.500 κτίρια της περιόδου 1830-1940 που βρίσκονται στα επτά δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας.

      Ειρήνη Γρατσία
      Η αύξηση των κατεδαφίσεων φαίνεται να ανεβάζει στροφές την τελευταία τριετία, δηλαδή την περίοδο που στην πόλη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα επενδυτικό ράλι κυρίως τουριστικών επιχειρήσεων. Η Ειρήνη Γρατσία, αρχαιολόγος και συντονίστρια της MONUMENTA, εξηγεί στη LiFO ότι «τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κατεδαφίσεων των κτιρίων που χτίστηκαν πριν και μετά τον πόλεμο, ειδικά τις δεκαετίες 1920 και 1930. Πρόκειται κυρίως για ισόγειες και διώροφες κατοικίες, εκλεκτικιστικές και του Μοντέρνου Κινήματος, που αντικαθίστανται από πολυώροφες πολυκατοικίες. Αμπελόκηποι, Κουκάκι, Παγκράτι, Κυπριάδη, Νέος Κόσμος, χάνουν πολλά από τα κτίριά τους, αλλά και η Κηφισιά, το Ψυχικό, η Νέα Σμύρνη, ο Πειραιάς και βέβαια η Θεσσαλονίκη», λέει.

      Ελένη Μαΐστρου
      «Η κληρονομιά του μοντέρνου προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη, μάλιστα στη Γαλλία υπάρχει νομοθετική διάταξη που χαρακτηρίζει διατηρητέα και κτίρια που μόλις έχουν χτιστεί, εφόσον είναι αξιόλογα», λέει η Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι μπορεί στην Ελλάδα και τα δύο αρμόδια υπουργεία, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, να κηρύσσουν διατηρητέα αξιόλογα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος, ωστόσο θέτει το εξής ερώτημα: «Υπάρχει στα μέλη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής η απαιτούμενη ευαισθησία να μη δίνουν εύκολα άδεια κατεδάφισης στα σημαντικά αυτά κτίρια που αποτελούν σημαντικό τμήμα της ιστορίας μας;».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 63 δεν υπάρχει πια.
       
      Ναι μεν, αλλά…

      Δημήτρης Ξυνομηλάκης
      Για να δοθεί άδεια κατεδάφισης σε κτίρια που είναι προ του 1955, προηγείται έλεγχος από τα αρχιτεκτονικά συμβούλια, τα οποία είναι γνωμοδοτικά όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος και λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα, εξηγεί στη LiFO ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ/ΠΕΑ). Μας εξηγεί ότι τα συμβούλια αυτά «είναι ανεξάρτητα όργανα και τα μέλη τους απαρτίζονται από αρχιτέκτονες που κατά τεκμήριο έχουν την επιστημονική γνώση και την παιδεία να κρίνουν τι απόφαση θα πάρουν», λέει.
      Ο κ. Ξυνομηλάκης υποστηρίζει ότι οι άδειες κατεδάφισης δεν προχωράνε ακόμη και αν ένα μόνο μέλος αυτού του συμβουλίου διαφωνήσει. Το ζήτημα, όπως λέει, παραπέμπεται στο Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο για να ληφθεί η τελική απόφαση. Ωστόσο, θέτει ένα θέμα ως προς το κατά πόσο όλα τα κτίρια του Μεσοπολέμου πρέπει και μπορούν να διατηρηθούν, βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις: «Προφανώς, για κτίρια του Μεσοπολέμου με αξιόλογα στοιχεία και χαρακτηριστικά η άποψη είναι πως, ναι, πρέπει να τα διατηρούμε. Όμως ένα κτίριο του Μεσοπολέμου χωρίς ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία, που είναι εγκλωβισμένο ανάμεσα σε οκταώροφες πολυκατοικίες, από τη στιγμή, μάλιστα, που δεν είναι κραυγαλέο ή σπάνιο δείγμα της εποχής εκείνης, δεν δημιουργεί ένα σύνολο ούτε παραπέμπει σε κάτι, είναι ξεκομμένο σε μια περιοχή που έχει αποστειρωθεί, ενδέχεται να μην επιτελεί τον σκοπό της διατήρησής του, επομένως δεν θα έπρεπε να υποστηρίζεται η διατήρησή του», λέει.
      Οι κατεδαφίσεις ως «ιστορικό χαρακτηριστικό» της Αθήνας 

      Κωνσταντίνος Τσιαμπάος
      Μιλώντας με τον Κωνσταντίνο Τσιαμπάο, αναπληρωτή καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, για τον αν θα πρέπει να διατηρηθούν τα πάντα ή όχι από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, μας λέει ότι «έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο, λόγω της ανάπτυξης και του μεγάλου κέρδους που αποφέρουν οι επενδύσεις σε ακίνητα και νέες κατασκευές να μη μένει τίποτα όρθιο». Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Σαφώς αλλάζει η φυσιογνωμία της πόλης, με την έννοια ότι χάνεται η ιστορία της, χάνεται η μνήμη της όλο και περισσότερο, όλο και πιο έντονα. Θα φτάσουμε να έχουμε μια πόλη η οποία θα έχει ένα ιστορικό βάθος εξήντα ετών, γιατί δεν έχει θα μείνει τίποτε άλλο».
      Ο Κωνσταντίνος Τσιαμπάος υποστηρίζει ότι ένα διαχρονικό πρόβλημα της Αθήνας είναι «πως γενικά είναι μια πόλη που δημιουργήθηκε μέσα από κατεδαφίσεις. Τα πρώτα κτίρια που έγιναν στη θέση των νεοκλασικών του 19ου αιώνα ήταν αυτές οι κατασκευές της δεκαετίας του ’30. Άρα, τώρα έρχεται η σειρά των κτιρίων που κατά κάποιον τρόπο αντικατέστησαν τα νεοκλασικά να αντικατασταθούν από νέες κατασκευές. Και ενώ μιλάμε για τη νεοκλασική Αθήνα που χάσαμε, σήμερα ερχόμαστε και συνεχίζουμε την ίδια τακτική, αντί να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος».
      Ο Μεσοπόλεμος, όπως εξηγεί ο κ. Τσιαμπάος, έχει να επιδείξει «σημαντικά κτίρια γνωστών αρχιτεκτόνων με πολύ υψηλή ποιότητα κατασκευής, υλικών και τεχνικών». Υποστηρίζει ότι «διεθνώς η αρχιτεκτονική έχει στραφεί προς την αποκατάσταση και την επιδιόρθωση, σε αυτό που λέμε αδόκιμα ανακαίνιση, και όχι στις νέες κατασκευές». Η διάσωση της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας λέει ότι είναι «επιβεβλημένη όχι μόνο για λόγους ιστορικούς ή αισθητικούς αλλά και για λόγους που συνδέονται με την επιβίωση της πόλης. Για λόγους βιωσιμότητας, για λόγους οικονομίας, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει. «Με τις συνθήκες που επικρατούν στις πόλεις διεθνώς και σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση επικρατεί ορθώς η τάση να αποκαθιστούμε, να επιδιορθώνουμε και να κρατάμε αυτές τις κατασκευές που ήδη έχουμε». Είναι μια τάση που υιοθετεί και η Ελλάδα, όπως λέει, ενώ θεωρεί ενθαρρυντικό το γεγονός ότι «η συλλογική αντίληψη της κοινωνίας έχει καλύτερη γνώση της ανάγκης προστασίας των κτιρίων αυτών». 
       
        Facebook Twitter Κατοικία στην οδό Δαμάρεως 135 που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      Διπλή καταστροφή
      Το κύμα κατεδαφίσεων έχει συμπαρασύρει και κτίρια του 1950 της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, κατά την οποία είχαμε έργα σπουδαίων αρχιτεκτόνων, περισσότερο ή λιγότερο γνωστών. Η Ειρήνη Φρεζάδου, αρχιτέκτων-πολεοδόμος και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΛΕΤ, υποστηρίζει ότι οι κατεδαφίσεις αυτές δημιουργούν διπλή καταστροφή. Από τη μια «σβήνεται η πολύτιμη μνήμη της πόλης καθώς, εξαφανίζονται τα αρχιτεκτονικά δείγματα μιας ολόκληρης εποχής» και από την άλλη δημιουργούνται στην Αθήνα θηριώδεις κατασκευές που θέτουν σε δοκιμασία τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ήδη δύσκολης καθημερινότητάς μας: «Την τυπολογία των κτιρίων αυτών, από τα πιο εμβληματικά έως τα πιο ταπεινά, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που διαμόρφωναν τις όψεις των δρόμων, το πτυχωτό πρόσωπο της πόλης, τα erker για φωτισμό και ηλιασμό, τις στρογγυλές γωνίες όπου διαθλάται μαλακά το φως, τα τεκμήρια της παλιάς μαστοριάς και τόσα άλλα που αποτελούν τη μοναδική ιδιοπροσωπία μιας πόλης που φαίνεται να χάνεται οριστικά», λέει με πικρία. 

      Ειρήνη Φρεζάδου
      Το δίπολο της καταστροφής αυτής για την αρχιτέκτονα συμπληρώνεται «από τις θηριώδεις οκταώροφες και δεκαώροφες κατασκευές που θα αντικαταστήσουν τα μονώροφα, διώροφα, τριώροφα κτίρια. Βασικό εργαλείο για τις νέες αυτές κατασκευές», όπως ισχυρίζεται, είναι «οι υψηλοί συντελεστές δόμησης στην Αθήνα και λόγω του ισχύοντος οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), ειδικά του περιβαλλοντοκτόνου άρθρου 10 που προβλέπει τα bonus σε συντελεστές δόμησης και ύψη».
      Η κ. Φρεζάδου υποστηρίζει ότι θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη πολεοδομική επιβάρυνση στην πόλη, η οποία θα φέρει «ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας ζωής με τη δραματική μείωση του ηλιασμού και αερισμού –ιδιαίτερα των χαμηλότερων ορόφων των κτιρίων–, με την κυκλοφοριακή ασφυξία, την υπερβάλλουσα ρύπανση και την επιβάρυνση των δικτύων κοινής ωφελείας». Το γεγονός ότι οι λιγοστοί «θύλακες χαμηλής δόμησης εξαφανίζονται ραγδαία», μαζί με το πολύτιμο λιγοστό πράσινο στην πόλη, θα επιτείνει το φαινόμενο της αστικής θερμονησίδας, το οποίο «σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή θα μετατραπεί από αβάσταχτο, που είναι σήμερα, σε φονικό!».
       
        Κτίριο στην οδό Ουμπλιανής που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      «Έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων»
      Η κ. Γρατσία ισχυρίζεται ότι ήδη «έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων» και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος, χρειάζεται άμεση αντίδραση: «Θεωρούμε ότι ο αρχιτεκτονικός πλούτος του Μεσοπολέμου είναι σε μεγάλο κίνδυνο και η πολιτεία θα πρέπει να θεσπίσει κίνητρα για τους ιδιοκτήτες, να επεκτείνει τα χρονικά όρια της προστασίας των νεότερων κτιρίων, να εξετάσει το θέμα των συντελεστών δόμησης, να ενημερώσει για την αξία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς».
      Η επέκταση των χρονικών ορίων προστασίας των νεότερων μνημείων που προτείνει η κ. Γρατσία κρίνεται αναγκαία, ούτως ώστε να προστατευτούν ως νεότερα τα μνημεία και τα κτίρια του Μεσοπολέμου, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει με αρκετά από αυτά γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της ηλικίας. Τα κτίρια που εξετάζονται σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού με στόχευση την κήρυξη τους ως νεότερων μνημείων και εν συνεχεία τη διατήρησή τους είναι αυτά που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 100 ετών. Παράλληλα, όμως, πολλοί ιδιοκτήτες, θέλοντας να αποφύγουν τον βραχνά της προστασίας, καθώς δεν δίνονται κίνητρα για να αποκατασταθούν αυτά τα κτίρια, θέλουν να προλάβουν να γκρεμίσουν τις ιδιοκτησίες τους, για να μην ενταχθούν τα ακίνητά τους σε καθεστώς προστασίας. Πολλές από τις κατοικίες και τα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος πλησιάζουν το όριο αυτό, γι’ αυτό αυξάνονται ραγδαία οι κατεδαφίσεις: «Οι υψηλοί συντελεστές δόμησης που ισχύουν, με βάση τους οποίους οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών μπορούν να χτίσουν παραπάνω από αυτό που έχουν, και η έλλειψη οικονομικής στήριξης από την πλευρά του κράτους είναι δύο από τις βασικές αιτίες των κατεδαφίσεων», λέει η κ. Μαΐστρου. Αναφέρει ότι «η ευθύνη της πολιτείας είναι πολύ μεγάλη γιατί εκκρεμεί τόσα χρόνια το πρόγραμμα “Διατηρώ” και εκκρεμεί επίσης η μεταφορά του συντελεστή δόμησης, η οποία ίσχυσε για λίγο ‒ τη χρησιμοποίησαν λάθος και τώρα καταργήθηκε. Τώρα έχουν μεταφέρει την επίλυση του ζητήματος στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια», λέει.
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 65 έχει πάρει άδεια για κατεδάφιση.
       
      Μια πονεμένη ιστορία
      Η μεταφορά του συντελεστή δόμησης είναι μια πονεμένη ιστορία και συζητείται επί δεκαετίες. Αφορά ακίνητα στα οποία ο ιδιοκτήτης δεν επιτρέπεται να αξιοποιήσει ολόκληρο τον συντελεστή που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητό του. Με τον τελευταίο νόμο ο ιδιοκτήτης ενός διατηρητέου θα μπορεί να εκδώσει τίτλο μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Με αυτόν τον τίτλο θα έχει το δικαίωμα να μεταφέρει τον υπόλοιπο συντελεστή του ακινήτου του. Ωστόσο, το ζήτημα παραμένει βαλτωμένο και μετατέθηκε για αργότερα, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πολεοδομικής μεταρρύθμισης και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, μέσω των οποίων θα δημιουργηθούν ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης. Επειδή η ελληνική πολιτεία πειραματίζεται με το θέμα από τη δεκαετία του ’80, πολλοί ιδιοκτήτες έμειναν ξεκρέμαστοι, καθώς δεν μπόρεσαν ποτέ να μετατρέψουν αυτούς τους τίτλους μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα, όταν το μέτρο είχε εφαρμοστεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολεοδόμων που γνωρίζουν το ζήτημα, έχουν εκδοθεί κατά το παρελθόν τίτλοι που αντιστοιχούν σε περίπου 480.000 τ.µ., με την αξία τους να ανέρχεται κατά προσέγγιση στα 190 εκατ. ευρώ.
      Φρένο στα ύψη
      «Για να σταματήσει η ανεύθυνη, συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης που αποτελεί τον βασικό λόγο των αθρόων κατεδαφίσεων», όπως λέει η κ. Φρεζάδου, πρέπει να δοθεί λύση από το υπουργείο Περιβάλλοντος: «Θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση του ΝΟΚ προς το ηπιότερο». Η αρχιτέκτονας υποστηρίζει ότι πρέπει «να καταργηθεί επίσης άμεσα το περιβαλλοντοκτόνο άρθρο 10 του ΝΟΚ που αφορά bonus στα ύψη». Αλλά και από πλευράς του δήμου Αθηναίων, όπως λέει, «θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι χρήσεις γης και οι συντελεστές δόμησης προς το ηπιότερο και να αξιοποιηθεί το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα για χρήση κοινωνικής κατοικίας». Για την αρχιτέκτονα η συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης είναι αναντίστοιχη τόσο προς την υφιστάμενη γεωμετρία της πόλης (πλάτος δρόμων προς ύψος κτιρίων) όσο και προς τη φέρουσα ικανότητα εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας από το υπάρχον οδικό δίκτυο».
       
        Facebook Twitter Για το κτίριο στην οδό Κορδάτου 24 έχει βγει άδεια κατεδάφισης αλλά δεν έχει γκρεμιστεί ακόμα.
       
      Μια ανοιχτή συζήτηση
      Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει η LiFO, στο υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ανοίξει η συζήτηση για τα ύψη και τα bonus δόμησης του Οικοδομικού Κανονισμού, η εφαρμογή των οποίων σε κάποιες περιοχές έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών που έβαλε πάγο πριν από μερικούς μήνες στην κατασκευή πολυώροφης πολυκατοικίας στους Αμπελόκηπους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα ο υφυπουργός Νίκος Ταγαράς, με τις υπουργικές αποφάσεις που υπέγραψε, όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, έχει ταχθεί υπέρ των διατάξεων του ΝΟΚ. Οι διατάξεις αυτές ευνοούν τον τεχνικό κόσμο, ο οποίος θεωρεί ότι οποιαδήποτε αλλαγή προφανώς θα επηρεάσει την κατασκευαστική δραστηριότητα. Παρά τις όποιες ερμηνείες επιχείρησε το ΥΠΕΝ, το ζήτημα σήμερα παραμένει ανοιχτό. Επειδή υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που ανά πάσα στιγμή μπορούν να μπλοκάρουν οικοδομικές άδειες κτιρίων τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι συζήτηση για τα ύψη στο ΥΠΕΝ και με συμμετοχή φορέων η οποία θα επικεντρωθεί στα επίμαχα άρθρα του ΝΟΚ έχει μόλις ξεκινήσει.
      Οι κατεδαφίσεις κτιρίων που μπορεί να έχουν ιστορική αξία για την πόλη είναι ένα κεφάλαιο ανοιχτό και αποτελούν κομμάτι ενός σύνθετου και ευρύτερου ζητήματος που αφορά τα πολεοδομικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της πόλης, τα οποία επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και νοηματοδοτούν τη μνήμη και την ταυτότητά της. 
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Ηρώνδα 6 στο Παγκράτι πριν την κατεδάφιση...
       
       
         

      πηγή lifo.gr
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μετά το «φρένο» που έβαλαν οι αποφάσεις του ΣτΕ για την δόμηση εκτός σχεδίου σε αγροτεμάχια που στερούνται προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο, οι πολεοδομίες σταμάτησαν να εκδίδουν οικοδομικές άδειες στα τυφλά οικόπεδα. Αυτά δηλαδή που στερούνται προσώπου σε αναγνωρισμένη οδό, αλλά μπορούσαν μέχρι πρότινος, να λάβουν οικοδομική άδεια εφόσον είχαν δουλεία διόδου από διπλανά οικόπεδα. Πρόκειται για εκείνα τα οικόπεδα που προέρχονται από κατάτμηση μεγαλύτερων οικοπέδων προ του 1985 και δεν έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο και το αποκτούν έπειτα από παραχώρηση της απαιτούμενης γης, σε κοινή χρήση, με συμβολαιογραφική πράξη. Αυτή η πρακτική είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στις παραθαλάσσιες περιοχές και κυρίως στα νησιά όπου υπάρχουν χιλιάδες τυφλά οικόπεδα. Γι’ αυτό το λόγο και έχει δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση στους ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν μπορούν πλέον να τα οικοδομήσουν.
      Εν τούτοις, η δουλεία διόδου προβλέπεται και ρυθμίζεται από τον Αστικό Κώδικα και μπορεί ένας ιδιοκτήτης τυφλού ακινήτου να ζητήσει το δικαίωμα της δουλεία διόδου σε βάρος γειτονικού ακινήτου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αναγκαία πρόσβαση.
      Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί, πως η απαίτηση αυτή συνοδεύεται με την καταβολή ανάλογης αποζημίωσης.
      Γιατί η δουλεία διόδου δεν αρκεί για οικοδομησιμότητα στα εκτός σχεδίου;
      Η πολεοδομική νομοθεσία θέτει συγκεκριμένες προδιαγραφές για να χαρακτηριστεί ένα οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο. Αυτές οι προδιαγραφές αφορούν κυρίως το ελάχιστο εμβαδόν, την ελάχιστη επιφάνεια και το πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο. Η δυνατότητα πρόσβασης μέσω δουλείας διόδου που στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και δεν ακολουθεί έναν συνολικό πολεοδομικό σχεδιασμό δεν τηρεί τις προϋποθέσεις του νόμου. Μια δουλεία διόδου, ακόμα και αν συσταθεί νόμιμα, δεν αντικαθιστά την ανάγκη να έχει το οικόπεδο άμεσο και νόμιμο πρόσωπο σε δρόμο.
      Τι γίνεται με τα «τυφλά» οικόπεδα εντός σχεδίου πόλης; Επιτρέπεται η σύσταση δουλείας;
      Για τα οικόπεδα, που δεν έχουν το απαιτούμενο πρόσωπο σε δρόμο και δεν είναι άρτια και οικοδομήσιμα, απαιτείται η σύνταξη πράξης τακτοποίησης από την πολεοδομία και εξετάζεται η τακτοποίηση ή η προσκύρωση του σε όμορα οικόπεδα. Οικόπεδα που δεν μπορούν με την τακτοποίηση να αποκτήσουν πρόσωπο σε δρόμο, μπορούν να οικοδομηθούν, εφόσον η έλλειψη προσώπου δεν έγινε με υπαιτιότητα των ιδιοκτητών μετά το 1977.
      Μπορούν να οικοδομήσουν οικόπεδα έχοντας δουλεία διόδου, όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμού;
      Για να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο ένα οικόπεδο εντός οικισμού, που στερείται σχεδίου πόλης, πρέπει να έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (π.χ. πλατεία, δημοτικό δρόμο), εκτός κι αν από τις ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή, επιτρέπεται στα ακίνητα που υφίστανται από παλιά (πριν συγκεκριμένης ημερομηνίας) να χτίζονται με όσες διαστάσεις κι αν έχει το οικόπεδο. Προσοχή! Πολλοί ιδιοκτήτες οικοπέδου που στερούνται προσώπου σε δρόμο, νομίζουν ότι αν δημιουργηθεί σήμερα δουλεία διόδου μέσω του γείτονα μπορούν να οικοδομήσουν! Αυτό όμως δεν ισχύει.
      Με ποιος τρόπους μπορεί να γίνει η επιβολή δουλείας διόδου;
      Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την δημιουργία και την επιβολή δουλείας διόδου. Ορισμένοι είναι απλοί και γρήγοροι, ενώ άλλοι είναι πιο χρονοβόροι. Η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου εξαρτάται από τη συνεργασία με τον άλλο ιδιοκτήτη.
      1ος Δουλεία Διόδου με Συμβολαιογραφική Πράξη
      Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους για την επιβολή δουλείας διόδου είναι με την υπογραφή μιας συμβολαιογραφικής πράξης. Στο έγγραφο αυτό, οι ιδιοκτήτες υπογράφουν το δικαίωμα διέλευσης, τα όρια της δουλείας, αλλά και το ποσό που πρέπει να καταβληθεί. Μετά την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξης είναι απαραίτητη η εγγραφή της στο Κτηματολόγιο.
      2ος Δουλεία Διόδου με Δικαστική Απόφαση
      Ένας άλλος τρόπος για την επιβολή δουλείας διόδου είναι μέσω της δικαστικής οδού.
      Το δικαστήριο εξετάζει όλα τα πραγματικά περιστατικά καθώς και τα τεχνικά και νομικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων τοπογραφικών σχεδίων, εναλλακτικών διόδων και του ύψους της αποζημίωσης. Μάλιστα, συχνά δέχεται και τη συνδρομή τεχνικού πραγματογνώμονα. Ως εκ τούτου, αποτελεί την πιο σίγουρη λύση για τον καθορισμό του είδους και της έκτασης του δικαιώματος, ειδικά στην περίπτωση ύπαρξης διαφωνιών μεταξύ των ιδιοκτητών των ακινήτων.
      3ος Δουλεία Διόδου μέσω Χρησικτησίας
      Ένας επίσης αρκετά πρακτικός τρόπος για να δημιουργηθεί νομικά δικαίωμα δουλείας επί ακινήτου είναι η χρησικτησία. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να μπορεί να γίνει στο ακίνητο χρησικτησία και αυτός που ασκεί εκεί δικαίωμα δουλείας θα πρέπει να κάνει τις αντίστοιχες πράξεις που φανερώνουν νομικά ότι δρα σαν να ήταν δικαιούχος δουλείας (πχ να καθαρίζει το μονοπάτι του οικοπέδου στο οποίο επιθυμεί να αποκτήσει δουλεία διόδου, όπως ακριβώς θα έκανε αν είχε αποκτήσει εξαρχής την δουλεία). Κατά τα λοιπά, οι προθεσμίες είναι οι ίδιες όπως ισχύει στην χρησικτησία γενικά, δηλαδή 10 έτη για τακτική χρησικτησία (αν υπάρχει δηλαδή νόμιμος ή νομιζόμενος τίτλος) και 20 έτη αντίστοιχα για έκτακτη.
      Σε ποιον ανήκει η έκταση που καλύπτει μια δίοδος;
      Η έκταση της δουλείας διόδου παραμένει στην ιδιοκτησία αυτού που παραχώρησε το δικαίωμα διέλευσης και δεν αποτελεί κοινόχρηστη έκταση. Η λωρίδα αυτή προσμετράται στην κάλυψη και τη δόμηση του γηπέδου, δεν μπορεί όμως να κτιστεί.
      Κληρονομείται η δουλεία διόδου;
      Υπάρχει κληρονομική διαδοχή με αιτία θανάτου. Δηλαδή αν ο διαθέτης όσο ζούσε ήταν φορέας δουλείας επί ενός άλλου ακινήτου, μπορεί με την διαθήκη του να ορίσει ότι οι κληρονόμοι του θα συνεχίσουν να είναι φορείς της δουλείας και να την ασκούν, εφόσον το επιθυμούν. Το ίδιο ισχύει και στην αντίστροφη περίπτωση, όπου ο διαθέτης είχε την υποχρέωση να ανέχεται μια δουλεία, οπότε με τον θάνατο του αυτόματα, οι κληρονόμοι του οφείλουν και οι ίδιοι να σέβονται το δικαίωμα δουλείας του εκάστοτε φορέα, αφού λαμβάνουν την έννομη θέση που είχε ο κληρονομούμενος πριν τον θάνατο του.
      Ο «τυφλός» γείτονας ζητά να του παραχωρήσω δουλεία διέλευσης κι εγώ αρνούμαι, γιατί υπάρχει λύση διέλευσης από άλλη ιδιοκτησία. Ποιος αποφασίζει τη θέση της διόδου;
      Το δικαστήριο αφού λάβει υπόψη του όλα τα πραγματικά στοιχεία και κυρίως το τοπογραφικό διάγραμμα που θα αποτυπώνει όλες τις όμορες ιδιοκτησίες του περίκλειστου ακινήτου καθώς και την συντομότερη δίοδο προς τον πλησιέστερο δρόμο, θα αποφασίσει σε ποια ιδιοκτησία θα επιβληθεί δουλεία διόδου. Η διέλευση μέσα από το γειτονικό ακίνητο πρέπει να σχεδιασθεί έτσι ώστε να εξυπηρετεί το τυφλό ακίνητο, με την μικρότερη δυνατή όχληση ή ζημία στο βαρυνόμενο ακίνητο. Ο κύριος του τυφλού ακινήτου υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση για την διέλευση που του παρέχει το γειτονικό ακίνητο.
      Πότε απαγορεύεται η σύσταση δουλείας διόδου;
      Απαγορεύεται στις περιπτώσεις οι οποίες συνεπάγονται περιορισμό της δυνατότητας ανέγερσης ή επέκτασης των κτιρίων ή εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      Έχω συμβόλαιο που περιγράφει την δουλεία διόδου. Όμως ο κύριος του δουλεύοντος πούλησε το ακίνητό του. Μπορεί ο νέος ιδιοκτήτης να κλείσει την δίοδο;
      Όχι, εφόσον η δουλεία διόδου περιγράφεται σε συμβολαιογραφική πράξη η οποία έχει μεταγραφεί, συνιστά βάρος του δουλεύοντος ακινήτου και το ακολουθεί σε όλες τις μεταβιβάσεις του.
      Καταργείται αυτόματα η δουλεία διόδου, σε περίπτωση που η ιδιοκτησία του γείτονα απέκτησε πρόσβαση από νέο δρόμο που διανοίχθηκε και δεν είναι πλέον τυφλό;
      Δεν καταργείται αυτόματα η δουλεία διόδου που περιγράφεται σε συμβολαιογραφική πράξη η οποία μεταγράφηκε. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί ο ιδιοκτήτης του δουλεύοντος ακινήτου (βαρυνόμενο ακίνητο), να προσφύγει στα δικαστήρια και να ζητήσει την κατάργηση της δουλείας διόδου, εφόσον αποδεδειγμένα δεν συντρέχουν πλέον λόγοι ύπαρξης της.
      Ο γείτονας μου έκοψε την διέλευση από δρομάκι που περνούσα εδώ και 30 χρόνια και με απέκλεισε από το χωράφι μου. Τι να κάνω;
      Η δουλεία μπορεί να συσταθεί με συμβολαιογραφική πράξη σύστασης πραγματικής δουλείας διόδου. Σε πολλές περιπτώσεις όμως, η πραγματική δουλεία συστήνεται και με χρησικτησία. Για την κτήση πραγματικής δουλείας με έκτακτη χρησικτησία απαιτείται η άσκηση συνεχούς και αδιάλειπτης οιονεί νομής στο ακίνητο επί 20ετία. Επομένως εάν στα συμβόλαια των δύο συγκεκριμένων όμορων ιδιοκτητών δεν περιγράφεται δουλεία διόδου και το ακίνητο στερείται πρόσβασης σε Κοινόχρηστο Χώρο, τότε μπορεί ο ιδιοκτήτης να ζητήσει από το δικαστήριο την αναγνώριση δουλείας διόδου, λόγω της αδιάλειπτης χρήσης επί 20ετία.
    14. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος φυσικών και νομικών προσώπων για την ένταξη στο Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Οι αξιολογητές ΜΠΕ ασκούν το έργο τους μετά από πιστοποίηση των προσόντων τους, χορήγηση άδειας και εγγραφή στο Μητρώο, βάσει των διατάξεων του ΠΔ 50/2021 (A΄126).
      Δικαίωμα ένταξης στο Μητρώο έχουν όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατέχουν τα απαραίτητα επιστημονικά και επαγγελματικά προσόντα που απαιτούνται από τα κριτήρια των άρθρων 3 και 4 του ΠΔ 50/2021.
      Μετά την πιστοποίησή τους, οι αξιολογητές ΜΠΕ λαμβάνουν τη σχετική άδεια και εγγράφονται στο Μητρώο, μέσω του οποίου θα επιλέγονται (κατά τυχαίο κάθε φορά τρόπο) προς ανάθεση εντολής εκτέλεσης των εργασιών τους, οι οποίες σχετίζονται με την υποστήριξη του έργου των δημόσιων αρχών που ασκούν αρμοδιότητες περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση του έργου των Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων διενεργείται από ειδική Επιτροπή, κατά τις διατάξεις των άρθρων 8 και 9 του Π.Δ. 50/2021, ενώ η αμοιβή του έργου τους ρυθμίζεται από τις διατάξεις της ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/70104/4791/2022 (Β΄ 3524).
      Το Μητρώο λειτουργεί με την υποστήριξη του ΤΕΕ στον ιστότοπο http://mpampe.tee.gr/
    15. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ανακοινώθηκε η έναρξη της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, το θέμα του οποίου για το 2024 είναι “Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική”.
      Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier 2024 επιβραβεύει αρχιτεκτονικά έργα, αστικές και αγροτικές αναπτύξεις που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια και προωθούν την αρχιτεκτονική σε αρμονία με τη φύση, που εκτιμούν την τοπική ταυτότητα, την ιστορία και τη χειροτεχνία μέσω της συνετής χρήσης αρχών κοινής λογικής, φυσικών υλικών και τεχνικών κατασκευής μακράς διάρκειας και απευθύνεται σε αρχιτέκτονες, πολεοδόμους, τεχνίτες και κατασκευαστές κάθε είδους.
      Σημαντικές πληροφορίες:
      Προθεσμία παραλαβής συμμετοχών: 30 Απριλίου 2024
      Συνεδρίαση της κριτικής επιτροπής στις Βρυξέλλες: 28 & 29 Ιουνίου 2024
      Τελετή απονομής βραβείων & έναρξη έκθεσης στις Βρυξέλλες :26 Οκτωβρίου 2024
      Για περισσότερες πληροφορίες και για υποβολή αίτησης για συμμετοχή στον διαγωνισμό δείτε ΕΔΩ
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Την ανάγκη να εξελιχθεί και να αξιοποιηθεί και σε άλλα πεδία η τεχνολογία και η γνώση που προήλθε από το «πρότυπο πληροφορικό σύστημα και μεθοδολογία για την ολιστική διαχείριση, ανάλυση και διάχυση των ψηφιακών δεδομένων της πολιτιστικής κληρονομιάς με υπόδειγμα εφαρμογής το έργο αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου» με το ακρωνύμιο RESPECT, επισήμαναν οι εξέχοντες ομιλητές της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο ΤΕΕ.
      Σε μήνυμά του στην εκδήλωση, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός εξέφρασε την ένθερμη στήριξη του Επιμελητηρίου στην αξιοποίηση από τον τεχνικό κόσμο της τεχνολογίας που φέρει η πρότυπη πλατφόρμα προκειμένου «να αποτελέσει μία βάση που θα εμπλουτιστεί με εφαρμογές στο σύνολο των μελετών και των έργων τόσο στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και στην αειφόρο διατήρηση των υποδομών».
      Από την πλευρά του ο Καθ. Ευάγγελος Σαπουντζάκης, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ τόνισε ότι «η διάχυση της τεχνογνωσίας μας επιτρέπει να πούμε ότι σήμερα υπάρχει ένα ψηφιακό υπόβαθρο για να εφαρμοστεί γενικότερα στα μνημεία. Το ΕΜΠ έχει επενδύσει και θα συνεχίσει να επενδύει στην καινοτομία και στην προώθηση των σύγχρονων τεχνολογικών τάσεων».
      Ο Καθ. Εμμανουήλ Βαρβαρίγος, Αντιπρύτανης ΕΜΠ Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης έκανε λόγο για μία σημαντική προσπάθεια «γιατί ασχολήθηκε με θέματα οικουμενικά, πολιτιστικής κληρονομιάς και έληξε επιτυχώς με τη δημιουργία πλατφόρμας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παρόμοια έργα στο μέλλον» και τόνισε ότι το ΕΜΠ θα συνεχίσει να συμβάλει στην πορεία αυτή.
      Επιστημονική πρωτοπορία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
      Στη συνέχεια η Ομότ. Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Επιστ. Υπεύθυνη RESPECT, παρουσίασε εκτενώς το έργο που συντελέστηκε, εστιάζοντας στον πρωτοποριακό του χαρακτήρα και τις δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης.
      Αναφερόμενη στις βασικές προτεραιότητες του έργου σημείωσε ότι «μας δόθηκε η δυνατότητα να κάνουμε διαχείριση πολυδιάστατων δεδομένων, αναζήτηση και επιλογή δεδομένων και μεταδεδομένων, τρισδιάστατη πλοήγηση» και πρόσθεσε ότι η προοπτική είναι να υπάρξει και οπτικοποίηση με τρισδιάστατη αποτύπωση δεδομένων και αποτελεσμάτων ανάλυσης για την αποτίμηση κίνδυνου και των επεμβάσεων.
      Μάλιστα, η κ. Μοροπούλου μετέφερε τη διαβεβαίωση του Υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Κυρανάκη ο οποίος για λόγους κοινοβουλευτικού έργου δεν μπόρεσε να παραβρεθεί, ότι το Υπουργείο έχει την πρόθεση να προσφέρει στήριξη σε αυτή την προσπάθεια.
      Περαιτέρω, η κ. Μοροπούλου σημείωσε ότι η «η αξιοποίηση της πλατφόρμας αποτελεί θέμα συζήτησης και προοπτικής» και πρόσθεσε ότι «το ζήτημα που απασχολεί πλέον είναι πώς μπορούμε να επεκτείνουμε αυτή την εμπειρία σε άλλα, συναφή έργα».
      Σύμφωνα με την ίδια «στις Βρυξέλλες συνομολογήθηκε η δημιουργία του Κέντρου Ικανοτήτων για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με την οποία μπορούμε, ως Εθνικό Δίκτυο, να συνδεθούμε και να εισφέρουμε και στην Ευρώπη, καθώς μέχρι σήμερα η συζήτηση δεν έχει όλα αυτά τα διεπιστημονικά περιεχόμενα που διαθέτει η πλατφόρμα του προγράμματος RESPECT». «Συνεπώς ανοίγουμε ένα θέμα και θα διεκδικήσουμε έναν πρωτοποριακό ρόλο» πρόσθεσε.
      Εθνική και Ευρωπαϊκή Συνεργασία για μεγάλα δεδομένα, μοντελοποίηση πληροφοριών, γεωπληροφορία
      Ο Επ. Καθηγητής Ανδρέας Μενύχτας, εκπροσωπώντας και τον Καθ. Δημοσθένη Κυριαζή, Αντιπρύτανη Έρευνας και Δια Βίου Μάθησης ΠαΠει, Εταίρο RESPECT, παρουσίασε την τεχνική υλοποίηση του έργου αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «στις βασικές λειτουργίες της πλατφόρμας είναι: δεδομένα έργων σε όλες τις φάσεις της ζωής του, τρισδιάστατη πλοήγηση, γεωαναφερόμενη αποθήκευση και ανάκτηση δεδομένων, μοντελοποίηση πολυδιάστατων δεδομένων». Στα οφέλη συγκαταλέγονται η αυτοματοποίηση και η ενίσχυση των αποφάσεων, η επιστημονική συνεργασία και διεπιστημονική γνώση.
      Στη συνέχεια η Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Γενική Διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων Υπουργείου Πολιτισμού υπογράμμισε την πρωτοπορία της πλατφόρμας RESPECT και τη δυνατότητα αξιοποίησης και από άλλους φορείς. Αναφέρθηκε στο αρχείο αναστήλωσης που «έχει δημοσιοποιηθεί και χρησιμοποιείται αλλά είναι σχεδόν κενό καθώς λείπει μία πλατφόρμα όπως του RESPECT». Ζήτησε μάλιστα να συζητηθεί σύμφωνο συνεργασίας για τον εμπλουτισμό της με τα δεδομένα των αναστηλώσεων ώστε τα στοιχεία που υπάρχουν να αξιοποιούνται. Επιπλέον, όπως τόνισε «η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις αναστηλώσεις που έχουν γίνει δεν μπορεί να αποτιμηθεί».
      Η κ. Ανδρουλιδάκη ανέφερε επίσης ότι συμμετέχει στην ομάδα των έξι εμπειρογνωμόνων της Ευρώπης που προτείνουν τους κανόνες και τις προδιαγραφές για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πολιτιστική κληρονομιά και στο πλαίσιο αυτό τέθηκε η παράμετρος να υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση σε κάθε στάδιο. Κλείνοντας την τοποθέτησή της, επισήμανε την έννοια του μνημείου ως κάτι που ανακαλεί η μνήμη μας, προσθέτοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να το κάνει αυτό.
      Ο κ. Αντώνης Κοτσώνης, Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, δεν παραβρέθηκε στην εκδήλωση, μετεφέρθηκε ωστόσο από την Προεδρεύουσα μήνυμα του, ότι έχει την πεποίθηση πως αυτό το Εθνικό Δίκτυο θα πρέπει να επεκταθεί και στην αειφόρο διατήρηση των Υποδομών.
      Η Ελένη Τσανάκα (MSc), Προϊσταμένη Β2, ΕΥΔΕ-ΕΚ της ΓΓΕΚ, που ασχολείται με την παρακολούθηση υλοποίησης έργων ΤΠΕ – ΤΠΔ ανέφερε ότι στο πλαίσιο του «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ» έχουν ενταχθεί 1.123 συνεταιρικά έργα με προϋπολογισμό 602,5 εκατ. ευρώ. Χαρακτήρισε το έργο RESPECT επιτυχημένο έργο που «θα προτείνει πρότυπο λογισμικό πλαίσιο και αυτό θα διευκολύνει την αξιοποίηση των δεδομένων και θα βοηθήσει τους διαχειριστές πολιτιστικής κληρονομιάς στη λήψη αποφάσεων».
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι τοποθετήσεις των προσκεκλημένων από άλλες χώρες. Ο Καθηγητής Roberto Di Giulio – Scientific Coordinator του INCEPTION μέλος του Προεδρείου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH, επιβεβαίωσε ότι θα παρέχει κάθε στήριξη σε τέτοιες πρωτοβουλίες και υπογράμμισε τη σημασία της πλατφόρμας του προγράμματος RESPECT στη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου της Ελλάδας και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH,
      Στη συνέχεια εκπροσωπώντας την Rehana Schwinninger – Ladak – Head of Unit «Interactive Technologies, Digital for Culture and Education» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κ. Κατερίνα Μουντογιάννη μίλησε για τα επόμενα βήματα του Ευρωπαϊκού Κέντρου και εξέφρασε την ελπίδα να γίνει το Εθνικό Δίκτυο στην Ελλάδα που θα συνδράμει στην συνεργασία περισσότερων φορέων στην χώρα. Υπογράμμισε μάλιστα ότι το πρότυπο έργο του Παναγίου Τάφου και σήμερα πλέον και η πλατφόρμα Respect, αποτελούν από την πρώτη στιγμή έμπνευση στην ευρωπαϊκή προσπάθεια.
      Ακολούθως τοποθετήθηκαν οι Κοσμήτορες του ΕΜΠ, με τον Καθ. Πάρι Παντουβάκη, Κοσμήτορα Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, να κάνει λόγο για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, προσφέρει πάρα πολλά σε μία ευαίσθητη περιοχή την πολιτιστική κληρονομιά και τον Καθ. Παναγιώτη Τσανάκα, Κοσμήτορα Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ να τονίζει ότι «η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα στην πολιτιστική κληρονομιά και πρέπει να το πολλαπλασιάσουμε χρησιμοποιώντας τέτοιες τεχνολογίες».
      Αντίστοιχα, ο Καθ. Γιώργος Πανταζής, εκ μέρους του Κοσμήτορα Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Καθ. Χαράλαμπου Ιωαννίδη, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην συμμετοχή των επόμενων γενιών συναδέλφων είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, επισημαίνοντας την ανάγκη περαιτέρω αξιοποίησης του προγράμματος.
      Η Αν. Καθ. Έλενα Κωνσταντινίδου, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Ειρήνης Κλαμπατσέα, σημείωσε ότι είναι κρίσιμη η ανάγκη της διατήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και σε αυτό οι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν σημαντικό ρόλο, ενώ ο Επ. Καθ. Κυριάκος Λαμπρόπουλος, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Γ. Κακάλη, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι με το RESPECT «έσπασαν τα στεγανά καθώς υπήρξε αγαστή συνεργασία ανάμεσα στους επιστημονικούς κλάδους». Ο Καθ. Σταύρος Κουρκουλής, τ. Κοσμήτορας Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ, σημείωσε ότι «όταν τελειώσει η διαδικασία αναστήλωσης χρειάζεται παρακολούθηση» και υπογράμμισε την ανάγκη προτυποποίησης του ελέγχου με μη – καταστροφικές μεθόδους, ενώ ανέγνωσε και το μήνυμα του κοσμήτορα της ΣΕΜΦΕ Καθ. Ιωάννη Ράπτη.
      Διεπιστημονική προσέγγιση, δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης
      Στις τοποθετήσεις τους οι εκπρόσωποι Επιστημονικών Συλλόγων ήταν ιδιαίτερα επαινετικοί για την αξία της πλατφόρμας με τον κ. Γιώργο Μαδεμοχωρίτη, Αντιπρόεδρο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων να κάνει λόγο για «επίτευγμα διεπιστημονικής συνεργασίας» και τον Αντιπρόεδρο του ΣΠΜΕ κ. Πάρι Χαρλαύτη να το χαρακτηρίζει «εξαιρετικό εργαλείο για τους συναδέλφους», ενώ η κ. Άννα Γιαννιού, εκπρόσωπος Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπογράμμισε ότι πρόκειται για μία «ολοκληρωμένη πλατφόρμα, ένα εργαλείο που θα μπορούσε να αποτελέσει σύμμαχο και στη λήψη αποφάσεων και στα χωροταξικά» καθώς όπως εξήγησε αποτελεί χρήσιμη γνώση για την σύνταξη πολεοδομικών σχεδίων η πρόσβαση σε δεδομένα πολιτιστικής κληρονομιάς.
      Από την πλευρά του ο κ. Αθανάσιος Κατσούρας, Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, αναφέρθηκε και στο Παρατηρητήριο Βιοασφάλειας καθώς όπως είπε η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει πολλά έργα που είναι και καινούρια και παλαιότερα. Ο κ. Βασίλειος Σπυράκης, Μέλος ΔΣ Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών τόνισε τη σημασία του RESPECT και πρότεινε τη δημιουργία φορέα με συμμετοχή όλων των επιστημονικών συλλόγων, ενώ ο κ. Ευάγγελος Κασσελάς, Εκπρόσωπος Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, σημείωσε ότι «η εφαρμογή νέων τεχνολογιών ανοίγει νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλει στην πληρέστερη ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς». Ο κ. Ανδρέας Γερακάκης, Πρόεδρος Πανελληνίου Συνδέσμου Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών, απουσίαζε από την εκδήλωση, ωστόσο, ο Σύνδεσμος έχει στο παρελθόν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το εγχείρημα.
      Ακολούθως, τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι Επιμελητών Επιστημονικών Επιτροπών Ειδικότητας ΤΕΕ. Ο κ. Χρήστος Γούναρης, Μέλος ΔΕ ΤΕΕ, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, υπογράμμισε ότι το RESPECT αποτελεί «ένα εξελιγμένο εργαλείο project management που θεωρώ ότι στην πορεία μπορεί να βοηθήσει και άλλους τομείς των τεχνικών έργων» και πρόσθεσε ότι «ως ΤΕΕ πρέπει να βοηθήσουμε το έργο και να εξελίξουμε την πλατφόρμα και για άλλου είδους έργα».
      Στη συνέχεια, η κ. Βασιλική Αναγνωστοπούλου, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Πολιτικών Μηχανικών αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη της διεπιστημονικής συνεργασίας και ανταλλαγής της πληροφορίας για την άριστη γνώση της παθολογίας του μνημείου, ενώ η Καθ. Ειρήνη Κορωνάκη, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών έκανε λόγο για ένα από τα πιο σημαντικά και εμβληματικά έργα παγκοσμίως και υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας των Μηχανολόγων. Σημειώνεται ότι η κ. Ευτυχία Αντωνίου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Ανάπτυξης παρακολούθησε δια ζώσης, ο κ. Αντώνης Σαμιωτάκης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Περιβάλλοντος παρακολούθησε με τηλεδιάσκεψη τη διαδικασία και υποστηρίζουν το εγχείρημα αλλά δεν πρόλαβαν να τοποθετηθούν.
      Η Ομότ. Καθ. Μαρία Λοϊζίδου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Χημικών Μηχανικών υπογράμμισε την σημασία του έργου ειδικά στην παρακολούθηση των έργων και των μνημείων. Ο Καθ. Άνθιμος Ξενίδης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών χαρακτήρισε το έργο εμβληματικό καθώς «αποκτήθηκε γνώση, δημιουργήθηκε μεθοδολογία και πρωτόκολλα». Ο Καθ. Χρήστος Μανόπουλος, Μέλος Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της διεπιστημονικότητας.
      Ο κ. Πάνος Κωνσταντόπουλος, υπεύθυνος του τμήματος στη Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας (ΜΟΨΕ) του Ερευνητικού Κέντρου “Αθηνά” υπογράμμισε το γεγονός ότι το έργο έγινε από ελληνική ομάδα και η κ. Βάσω Δρίτσου του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» τόνισε τη σημασία διάχυσης της γνώσης. Υπογράμμισαν μάλιστα και οι δύο την ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου.
      Στο έργο RESPECT συμμετείχε και η ΩΜΕGA TECHNOLOGY με τον εκπρόσωπο της εταιρείας κ. Φάνη Αλεξανδρίδης να αναγνωρίζει ότι «τα αποτελέσματα του έργου ήταν εξαιρετικά, η τεχνογνωσία συμβάλλει καθοριστικά και στα άλλα προϊόντα που παράγουμε στον χώρο του πολιτισμού».
      Κλείνοντας η κ. Μοροπούλου συνεκτιμώντας την δήλωση του κ. Στασινού ότι το ΤΕΕ ενισχύει, ενθαρρύνει και φιλοξενεί αυτό το Εθνικό Δίκτυο, σημείωσε ότι θα υπάρχουν επόμενα βήματα, όπως η επερχόμενη σύγκλησή του την άνοιξη, θα συμπεριληφθούν επιπλέον εργαλεία και θα διευρυνθεί αυτό που παρήχθη με το έργο του RESPECT. Και κάλεσε το Εθνικό Δϊκτυο να συνδράμει την επιστημονική και οργανωτική επιτροπή του 4ου συνεδρίου TMM-CH για τη Διεπιστημονική Πολυφασματική Μοντελοποίηση και Συνεργασία για τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς που θα πραγματοποιηθεί 7-9 Απριλίου 2025.
      Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκδήλωση του προγράμματος RESPECT στο youtube:
      https://www.youtube.com/watch?v=AjYwzlchj_g
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε τις προβλέψεις του νόμου για τα αυθαίρετα (πριν/μετά το 2011), τα οποία ΔΕΝ έχουν υπαχθεί σε κάποιο νόμο.
      Η έκθεση αυτοψίας και τα πρόστιμα αυθαιρέτων
      Με την έκθεση αυτοψίας διαπιστώνεται η αυθαίρετη κατασκευή/αλλαγή χρήσης. Στην έκθεση αυτοψίας αναφέρεται η θέση του αυθαιρέτου με συντεταγμένες σε σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ '87, συνοπτική περιγραφή με σκαρίφημα, οι διαστάσεις του και οι πολεοδομικές διατάξεις που έχουν παραβιαστεί. Η ίδια έκθεση περιλαμβάνει υπολογισμό προστίμων διατήρησης και ανέγερσης. 
      Οι αυθαίρετες κατασκευές που πραγματοποιούνται μετά την 28η.7.2011 κατεδαφίζονται υποχρεωτικά και επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, υπό την επιφύλαξη της διάκρισης του άρθρου 81 (πολεοδομικές παραβάσεις).  Κατεδαφίζονται, επίσης, και επιβάλλονται κατά τις διατάξεις του παρόντος πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις οι αυθαίρετες κατασκευές που έχουν πραγματοποιηθεί πριν από την ανωτέρω ημερομηνία, αλλά δεν έχουν υπαχθεί, για οποιονδήποτε λόγο, σε διατάξεις νόμων περί αναστολής επιβολής κυρώσεων. Βεβαίωση και καταβολή προστίμου γενικώς
      Τα πρόστιμα βεβαιώνονται με απόφαση του Προϊσταμένου της ΥΔΟΜ εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής ή από την απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής, και αποστέλλονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε τριάντα (30) ισόποσες μηνιαίες δόσεις και τα πρόστιμα διατήρησης σε δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Προσφυγή κατά έκθεσης αυτοψίας
      Η έκθεση αυτοψίας αυθαίρετου προσβάλλεται με άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίησή της. Αυτή κατατίθεται στο αρμόδιο κατά τόπον Τοπικό Παρατηρητήριο και αυτό τη διαβιβάζει, εντός 30 ημερών, στην Επιτροπή Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων της Περιφερειακής Ενότητας. Η τελευταία σε προθεσμία 20 ημερών την εξετάζει και αποφαίνεται, αποδεχομένη ή απορρίπτουσα αυτήν. 
      Όμως, αν δεν ασκηθεί η ενδικοφανής προσφυγή, η έκθεση αυτοψίας καθίσταται οριστική. Μπορεί να περιλαμβάνει και αίτημα υπαγωγής στους οικείους νόμους περί αυθαιρέτων. Μπορεί, επίσης, να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση αποδοχής της έκθεσης αυτοψίας.
      Δικαστική προστασία επί απόρριψης της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας
      Μετά την τυχόν απόρριψη της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας, χωρεί δικαστική διαδικασία και ειδικότερα αίτηση ακύρωσης της απορριπτικής απόφασης στο διοικητικό Εφετείο.
      Μπορείτε να δείτε και το εξής άρθρο, για την προσφυγή κατά της έκθεσης αυτοψίας αυθαιρέτου
      https://www.pgalanislaw.gr/l/prosfygi-kata-ekthesis-aytopsias-aythairetoy-mia-nomiki-anagkaiotita/
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Την αναγκαιότητα να χορηγηθεί παράταση στην έκδοση οικοδομικών αδειών στα κατά παρέκκλιση μικρά οικόπεδα, που βρίσκονται εκτός σχεδίου για έναν χρόνο ακόμα, εξετάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Θυμίζουμε ότι, με τον νόμο 4759/2020, τροποποιήθηκαν οι όροι δόμησης για την εκτός σχεδίου δόμηση και καθορίστηκαν μεταβατικές διατάξεις έως την κατάργηση της δυνατότητας οικοδόμησης σε συγκεκριμένα γήπεδα και ιδιοκτησίες με εμβαδό μικρότερο των 4 στρεμμάτων.
      Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα, για τα μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε εθνικό, επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο, μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια μέχρι 9 Δεκεμβρίου 2022.
      Ωστόσο, αν και βρισκόμαστε επτά μήνες πριν τη λήξη της προθεσμίας, η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών που διαθέτουν τέτοιου είδους οικόπεδα, δεν μπορεί να προβεί στην έκδοση της επιθυμητής αδείας δόμησης, γιατί υπάρχουν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια. Σημειωτέον ότι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τη στιγμή της ψήφισης του νόμου στις 9 Δεκεμβρίου του 2020 και μέχρι σήμερα, οι συνθήκες δεν ήταν και οι πιο ευνοϊκές για επενδύσεις στον τομέα της κατασκευής. Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, οι τελευταίες εξελίξεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και η εκτόξευση του κατασκευαστικού κόστους, κάνουν πλέον απαγορευτικές τις όποιες σκέψεις σήμερα για τον σχεδιασμό και την κατασκευή κτισμάτων.
      Ποια είναι τα προβλήματα για την έκδοση της οικοδομικής άδειας;
      Δεν έχουν αναγνωριστεί ως κοινόχρηστοι πολλοί δρόμοι που έχουν κατασκευαστεί από τους δήμους, είναι ασφαλτοστρωμένοι και έχουν και δίκτυα κοινής ωφέλειας. Οι δρόμοι αυτοί σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (848/2018) θεωρούνται ιδιωτικοί και απαγορεύεται η οικοδόμηση των γηπέδων που έχουν πρόσωπο σε αυτές και έχουν εμβαδό μικρότερο των 4000 τ.μ. Δεν ολοκληρώθηκε η κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, διότι δόθηκε παράταση στις Αντιρρήσεις μέχρι 31 Μαΐου 2022 και πολλά γήπεδα δεν έχουν αποχαρακτηρισθεί και φαίνονται ως δασικά. Καθυστερεί η εξέταση των Αντιρρήσεων, που είχαν υποβάλει ιδιοκτήτες ακινήτων κατά των δασικών χαρτών από το έτος 2017, με αποτέλεσμα να έχει παγώσει εδώ και πέντε χρόνια κάθε δυνατότητα αδειοδότησης. Καθυστέρησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος να εκδώσει νομοθετικές ρυθμίσεις με τις οποίες διευκρίνιζε διατάξεις που παρερμηνεύονταν από τις Πολεοδομίες και είχαν ως αποτέλεσμα να «μπλοκάρουν» πολλές οικοδομικές άδειες σε οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των 4 στρεμμάτων. Καθυστερεί μέχρι και έξι μήνες ο έλεγχος των οικοδομικών αδειών από τα πολεοδομικά γραφεία. Η προθεσμία της μεταβατικής διετίας για την απαγόρευση της εκτός σχεδίου δόμησης στα μικρά γεωτεμάχια συνέπεσε με την περίοδο της πανδημίας, όπου το δημόσιο υπολειτουργεί, η προσέλευση των μηχανικών στις αρμόδιες πολεοδομικές, δημοτικές, αρχαιολογικές, δασικές κλπ, είναι ουσιαστικά αδύνατη και πολλοί πολίτες ασθενούν. Υπάρχει καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, που θα καθορίσουν τις προς πολεοδόμηση περιοχές και τις χρήσεις γης. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να κτιστούν μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε δρόμο;
      α. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-11-62 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: δέκα (10) μ., Ελάχιστο βάθος: δέκα πέντε (15) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: επτακόσια πενήντα (750) τμ.
      β. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-9-64 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι (20) μ., Ελάχιστο βάθος: τριάντα πέντε (35) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: χίλια διακόσια (1200) τμ.
      γ. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 17-10-78, και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι πέντε (25) μ., Ελάχιστο βάθος: σαράντα (40) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2000) τμ.
      δ. Τα γήπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών και οικισμών και είχαν κατά την 24-04-77: Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ.
      ε. Είναι άρτια και οικοδομήσιμα και απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.
      στ. Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή άρτιων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.
      ζ. Εχουν ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όταν επ’ αυτών ανεγείρονται τουριστικές εγκαταστάσεις.
      Πώς γίνεται ο υπολογισμός μέγιστης δόμησης σε κατά παρέκκλιση οικόπεδα;
      α) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., η μέγιστη επιτρεπομένη επιφάνεια του κτιρίου κατοικίας, όπως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τα εκατόν ογδόντα έξι (186) τ.μ.,
      β) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. και μέχρι δύο χιλιάδων (2000) τ.μ., το αναφερόμενο μέγεθος εκατόν πενήντα (150) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων, απομειούται σε εκατόν τριάντα έξι (136) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση: Επιφάνεια Οικοδομής = 136+ (Επιφάνεια γηπέδου -1200)/16 ) τετραγωνικά μέτρα.
      γ) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον επτακοσίων πενήντα (750) τ.μ. και μέχρι χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. το αναφερόμενο μέγεθος εκατό (100) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων απομειούται σε ογδόντα έξι(86) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση:
      Επιφάνεια Οικοδομής = 86+ (Επιφάνεια γηπέδου -750) /9 ) τετραγωνικά μέτρα.
      Παραδείγματα:
      ΕΜΒΑΔΟ ΓΗΠΕΔΟΥ ( τ.μ.
      ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ( τ.μ.)
      750
      86
      800
      91
      850
      97
      900
      103
      1000
      114
      1100
      125
      1200
      136
      1300
      142
      1400
      148
      1500
      155
      1600
      161
      1700
      167
      1800
      174
      1900
      180
      2000-4000
      186
      Ποιες οικοδομικές άδειες εκδίδονται ή αναθεωρούνται με τις παλιές διατάξεις;
      Οικοδομικές άδειες εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ίσχυαν πριν από την έναρξη του νέου νόμου στις παρακάτω περιπτώσεις:
      α) εάν έχει χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας ή έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα,
      β) εάν έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης ή άδεια ίδρυσης ή λειτουργίας ή παράταση ή τροποποίηση αυτής με ή χωρίς παρεκκλίσεις με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις,
      γ) εάν έχει χορηγηθεί από το αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. έγκριση παρέκκλισης από τους ισχύοντες όρους δόμησης,
      δ) εάν έχει υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία ή στο αρμόδιο όργανο (Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α. κ.λπ.) αίτηση με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας,
      ε) εάν έχει υποβληθεί αίτηση για χορήγηση άδειας εκσκαφής στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς,
      στ) εάν έχει υποβληθεί φάκελος παρέκκλισης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη,
      ζ) εάν έχει υποβληθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία έργου ή δραστηριότητας ή έχει χορηγηθεί Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.),
      η) εάν έχει εγκριθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για εργασίες που πρόκειται να αδειοδοτηθούν.
      - Οι αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών και προεγκρίσεων, που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις, συνεχίζουν να εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ισχύουν πριν από την έναρξη του νέου νόμου.
      - Στις περιπτώσεις που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου, έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, αλλά δεν έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης, δεν εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις με τους όρους δόμησης.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;
      Οσοι είναι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων μικρότερων των 4.000 τ.μ., που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Νόμου θεωρούνταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, θα πρέπει να προβούν σε έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι και τις 09/12/2022, με σκοπό να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ανέγερσης κατοικίας εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας.
      Στην περίπτωση που έως την ημερομηνία αυτή, οι ιδιοκτήτες δεν προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, καταργούνται όλες οι παρεκκλίσεις αρτιότητας και κατ’ επέκταση το δικαίωμα ανέγερσης, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση της αξίας της περιουσίας τους.
      Τι θα ισχύει από το 2023 για τα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Από το 2023 οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν οικόπεδα των 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων δεν θα μπορούν να εκδώσουν οικοδομική άδεια μετά την παρέλευση της μεταβατικής διετίας.
      Όσοι ιδιοκτήτες δεν εκδώσουν οικοδομική άδεια έως 9 Δεκεμβρίου 2022, θα περιμένουν την εκπόνηση του Τοπικού ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Δημοτικής Ενότητας στην οποία ανήκουν, προκειμένου να καθορισθούν οι όροι δόμησης και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού [email protected]
    19. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το κτίριο αποτελεί ιδιοκτησία του Δήμου Πειραιά εκτός από ένα μικρό ποσοστό 33 τοις χιλίοις, το οποίο ανήκει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, κάτι που δεν γνωρίζει σχεδόν κανένας, όπως είπε ο κος Ανδριόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dimand.
      Οι μισθωτές
      Με 19.000 τ.μ. γραφείων, 7.000 τ.μ. εμπορικών χώρων και 700 τ.μ. χώρων εστίασης, ο Πύργος του Πειραιά των 22 ορόφων έχει αρχίσει να φιλοξενεί τους νέους χρήστες του.
      Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του στα εγκαίνια του Πύργου ο κος Δημήτρης Ανδριόπουλος, τους τελευταίους τέσσερις μήνες έκλεισαν οι συμφωνίες για την εκμίσθωση των τελευταίων 8 κενών ορόφων του ακινήτου.
      «Ενώ ενοικιάστηκε το 60% των χώρων το πρώτο διάστημα, οι τελευταίοι 8 όροφοι ενοικιάστηκαν τους τελευταίους τέσσερις μήνες, αποδεικνύοντας πόσο επηρεάζουν οι αστικοί μύθοι την πορεία ενός έργου», σημείωσε χαρακτηριστικά.
      Σε ό,τι αφορά τους γραφειακούς χώρους, όπως αναφέρουν πηγές κοντά στην κοινοπραξία Dimand – EBRD – Prodea που ανέπτυξε τον ουρανοξύστη και έχει την εκμετάλλευση του έργου έπειτα από παραχώρηση για 99 χρόνια από τον Δήμο Πειραιά, στον Πύργο εκτός από τον anchor tenant, την εταιρεία Dialectica, που δραστηριοποιείται στην αγορά του knowledge brokering, η οποία καταλαμβάνει τους 6 από τους 22 ορόφους του κτιρίου (από τον 9ο έως και τον 14ο), συνολικής μικτής επιφάνειας περίπου 6.210 τ.μ., καθώς και την V Group του Βύρωνα Βασιλειάδη στον 22ο όροφο, που δραστηριοποιείται στους τομείς της συλλογής και διαχείρισης αποβλήτων, στην παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων, στις ΑΠΕ και στην πράσινη τεχνολογία, έχουν υπογραφεί μισθωτήρια συμβόλαια με ακόμη 4 επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και η ασφαλιστική εταιρεία North Stadard.
      Σχετικά με τους εμπορικούς χώρους του κτιρίου, τις προηγούμενες μέρες έκανε ντεμπούτο στην ελληνική αγορά το Zara flagship store των 5.000 τ.μ., με τη χώρα μας να μπαίνει στη λίστα των ρεκόρ, καθώς πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο κατάστημα της μάρκας διεθνώς.
      Είχε προηγηθεί η βρετανική αλυσίδα αθλητικών ειδών JD Sports, που άνοιξε κατάστημα συνολικής επιφάνειας 1.200 τ.μ. στο ισόγειο και σε τμήμα του πρώτου ορόφου, ενώ έχουν κλείσει θέση η αλυσίδα γυμναστηρίων Athlesis και στον 3ο όροφο σε χώρο 700 τ.μ. θα λειτουργήσει καφέ και εστιατόριο της Nice n’ Easy.
      Τα πράσινα χαρακτηριστικά
      Ο Πύργος του Πειραιά, τοπόσημο για την πόλη, στοχεύει στην πιστοποίηση LEED Platinum, την υψηλότερη βαθμίδα του πιο διαδεδομένου συστήματος αξιολόγησης αειφόρων κτιρίων. Επιπρόσθετα, πρόκειται να πιστoποιηθεί ως κτήριο WELL, πιστοποίηση που αφορά στην υγεία και ευεξία των χρηστών.
      Ας σημειωθεί ότι στο πλήρως βιοκλιματικό κτίριο ο κάθε όροφος μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα με «έξυπνα» συστήματα, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε μισθωτή.
      Ακόμα μια πρωτιά για τον Πύργο αποτελούν οι ανελκυστήρες οι οποίοι μέσα 24,5 δευτερόλεπτα, ήτοι 1,3 δευτερόλεπτα ανά όροφο, θα φτάνουν από το ισόγειο στην κορυφή.
      Μάλιστα αναφερόμενος στα πράσινα χαρακτηριστικά του κτιρίου, ο κος Ανδριόπουλος σημείωσε πως η ενέργεια που χρειάζεται για να φωτιστεί ο πύργος τη νύχτα αντιστοιχεί στην ενέργεια που καταναλώνουν δύο οικιακά κλιματιστικά.
      Στον περιβάλλοντα χώρο θα γίνουν φυτεύσεις σε 1.000 τ.μ., ενώ στο υπόγειο υπάρχει χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων 44 θέσεων, οι οποίες είναι όλες με ηλεκτρικούς φορτιστές και έχει γίνει πρόβλεψη μίσθωσης επιπλέον θέσεων στο πάρκιν του OΛΠ.
      Στην τοποθέτηση των πάνελ στην πρόσοψη του κτιρίου έγινε σε πολύ μεγάλο βαθμό ανακύκλωση και επανάχρηση της παλιάς γυάλινης πρόσοψης, ενώ τα νέα τελάρα διαθέτουν σκίαστρα, και είναι ενεργειακής κλάσης Α++.
      Ας σημειωθεί ότι το συνολικό ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 77,8 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τον κο Ανδριόπουλο, ο Πύργος θα πωληθεί εντός του 2024.
      Η ιστορία
      Ο Πύργος του Πειραιά ήταν το πιο φιλόδοξο κατασκευαστικό έργο στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1970.
      Για να κτιστεί το κτίριο-τοπόσημο του Πειραιά, που έμενε κενός για δεκαετίες, κατεδαφίστηκε η παλαιά Κεντρική Δημοτική Αγορά Πειραιώς, καθώς και ένα ιστορικό κτίριο με ένα ρολόι στην κορυφή του.
      Με τον κυρίως όγκο του κτιρίου να παραμένει εσωτερικά ημιτελής, αξιοποιήθηκαν για κάποια χρόνια μόνο οι τρεις πρώτοι όροφοί του, για καταστήματα, γραφεία και εκπαιδευτήρια.
      Τουλάχιστον τέσσερις φορές επιχειρήθηκε να αξιοποιηθεί το κτίριο χωρίς επιτυχία ώσπου τον Μάιο του 2019 προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός από τον νυν δήμαρχο Πειραιά για αποπεράτωση και αξιοποίηση του κτιρίου για 99 χρόνια.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι εκτεταμένες πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού επανέφεραν στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα της δασοπροστασίας, της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού και του έγκαιρου προληπτικού σχεδιασμού, ενώ πολύς λόγος έγινε σχετικά με το βαθμό στον οποίο για ανάλογα φαινόμενα ευθύνεται η επιταχυνόμενη κλιματική αλλαγή.
      Το ΕΝΑ, με αφορμή και τη λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, απευθύνθηκε στον Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλο [1], δασολόγο με ειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές, για μια νηφάλια αποτίμηση των πιο κοινών αστοχιών κατά τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, αλλά και μια αξιολόγηση των οφειλόμενων ενεργειών για την αποτροπή ή την αποκατάσταση των καταστροφών.
      Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Ξανθόπουλος εξάρει τη σημασία της πρόληψης και της κατάλληλης εκπαίδευσης των εμπλεκόμενων μερών και επισημαίνει την αναγκαιότητα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, με τη βοήθεια ενός κατάλληλα στελεχωμένου δημόσιου οργανισμού που θα αξιοποιεί τη συσσωρευμένη γνώση των επιστημόνων και του τοπικού πληθυσμού, ώστε να περιοριστεί το κόστος και να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα της κατασταλτικής παρέμβασης του μηχανισμού. Παράλληλα, αναδεικνύει την κρισιμότητα μιας συνολικότερης πολιτικής για τη διαχείριση του δημόσιου χώρου, με την ενεργό συμμετοχή του πληθυσμού της υπαίθρου και φορέων των τοπικών κοινωνιών, με στόχο τη δημιουργία «ανθεκτικών τοπίων», ικανών να συμβάλλουν στην αναχαίτιση των πυρκαγιών, αλλά και στην ταχύτερη αναγέννηση των καμένων περιοχών.
      → Τη συνέντευξη πήραν οι: Κώστας Κάβουρας, Υπ. Διδάκτωρ στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, και Αγγελική Μητροπούλου, Υπ. Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
      Είναι μύθος ή αλήθεια ότι οι εκτάσεις γης που κάηκαν φέτος στη χώρα μας είναι περισσότερες από ποτέ;
      Μια πρωταρχική και κρίσιμη παρατήρηση είναι ότι, κατά μέσο όρο, δεν έχουμε αύξηση των καμένων εκτάσεων στην Ελλάδα. Θα εξηγήσω τι εννοώ: Αν κοιτάξει κανείς τα στατιστικά δεδομένα των τελευταίων 45 περίπου ετών (1977-2021), θα διαπιστώσει ότι ο μέσος όρος της ετησίως καμένης έκτασης στη χώρα μας κυμαίνεται γύρω στις 450.000 στρέμματα. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος από την περίοδο των προηγούμενων 22 ετών (1955-1976), όταν ο μέσος όρος ήταν περί τις 127.000 στρέμματα, σε μια εποχή μάλιστα που οι δασοπυροσβεστικές δυνάμεις της χώρας ήταν πάρα πολύ αδύναμες, τουλάχιστον όσον αφορά τα μέσα που διέθεταν.
      Αυτό οφείλεται σε μια σειρά λόγων που αφορούν τη δομή και τη λειτουργία του αγροδασικού χώρου και των κατοίκων του, οι οποίοι καλλιεργούσαν, πρόσεχαν και προστάτευαν την περιοχή τους, συνεργαζόμενοι στις παραδασόβιες περιοχές με τη Δασική Υπηρεσία, που είχε τότε την ευθύνη της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές. Αυτό άλλαξε με την αστυφιλία και τη μετανάστευση, οπότε, από τη δεκαετία του 1970, σταδιακά η κατάσταση χειροτέρευσε και οι καμένες εκτάσεις αυξήθηκαν.
      Το 1998 η ευθύνη της δασοπυρόσβεσης μεταφέρθηκε από τη Δασική Υπηρεσία στο Πυροσβεστικό Σώμα, με την ελπίδα ότι ένα καλά οργανωμένο σώμα, με στρατιωτικού τύπου δομή, θα ήταν πιο αποτελεσματικό. Δυστυχώς, αυτό δεν επαληθεύτηκε. Ο μέσος όρος της περιόδου 1998-2021 είναι ουσιαστικά ο ίδιος με εκείνον της περιόδου 1977-1997, περί τις 450.000 στρέμματα, παρότι οι δαπάνες τα τελευταία χρόνια είναι πολλαπλάσιες.
      Έχει, επίσης αλλάξει η κατανομή της καμένης έκτασης ανά έτος. Την περίοδο 1977-1997 η καμένη έκταση δεν υπερέβαινε συχνά τον παραπάνω μέσο όρο, έχοντας φθάσει περίπου το 1.000.000 στρέμματα σε τρεις πολύ δύσκολες, από πλευράς συνθηκών, χρονιές στη δεκαετία του 1980. Οι δυνάμεις της Δασικής Υπηρεσίας εκείνη την περίοδο ήταν πολύ μικρότερες από εκείνες που απέκτησε το Πυροσβεστικό Σώμα μετά το 1998. Ωστόσο, από το 1998 και μετά, οι εξάρσεις έχουν γίνει πολύ συχνότερες. Ο μεγάλος αριθμός εναέριων μέσων και η χωρίς φειδώ χρησιμοποίησή τους επιτυγχάνει πολύ καλά αποτελέσματα στις «εύκολες» χρονιές. Όταν όμως οι καιρικές συνθήκες είναι δύσκολες, καίγονται πολύ μεγαλύτερες εκτάσεις και –το κυριότερο– προκαλούνται φοβερές καταστροφές, όπως έγινε το 1998, το 2000, το 2007 και το 2021.
      Η αντιπυρική περίοδος του 2021 μπορεί να χαρακτηριστεί ως η απόλυτη αποτυχία, καθώς είχαμε πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις από κάθε άλλη χρονιά και, παρ’ όλα αυτά, είχαμε τη μεγαλύτερη στην ιστορία καμένη έκταση γης (περισσότερα από 500.000 στρέμματα) σε μία και μόνο πυρκαγιά, αυτή της Βόρειας Εύβοιας. Ένα συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, παρά το γεγονός ότι ο μέσος όρος της καμένης έκτασης παραμένει μακροπρόθεσμα ο ίδιος, το κόστος των μέσων και του εξοπλισμού, αλλά και το μέγεθος της καταστροφής, μεταβάλλονται, χειροτερεύοντας πρακτικά την κατάσταση. Για να το πω πιο απλά: και πληρώνουμε περισσότερα για την καταστολή και έχουμε τρομερές καταστροφές και αυξημένους θανάτους.
      Ωστόσο, ο περιορισμός των σφοδρών καταστροφών μήπως είναι τελικά και θέμα πρόληψης;
      Πράγματι, για να μειώσουμε τις καταστροφές, πάνω απ’ όλα χρειάζεται πρόληψη και σωστή αντιμετώπιση, η οποία θα στηρίζεται σε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που αντιμετωπίζει τα προβλήματα, διασφαλίζοντας ότι θα γίνονται άμεσα ουσιαστικές κινήσεις διόρθωσης εκεί όπου διαπιστώνεται ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ή προβλήματα. Αυτό όμως προϋποθέτει πραγματική αυτογνωσία και αυτοκριτική. Αυτά τα δύο στοιχεία λείπουν όχι μόνο από το Πυροσβεστικό Σώμα αλλά και από τον ευρύτερο μηχανισμό, όπως αυτός είναι δομημένος σήμερα. Διαχρονικά εντοπίζεται ένα πρόβλημα το οποίο έγκειται σε μια γραμμή «προστασίας» του μηχανισμού, παρά τα όποια σοβαρά λάθη και προβλήματα τα οποία θα έπρεπε να έχουν οδηγήσει στην αυτοκριτική, στην επαναξιολόγηση και τελικά στον επανασχεδιασμό του. Λόγω αυτής της οπτικής αναφορικά με το μηχανισμό, της έλλειψης τεχνικής εμπειρίας και της έλλειψης σωστής προετοιμασίας, οδηγούμαστε σε καταστάσεις που καταλήγουν να είναι χειρότερες από τις προηγούμενες, παρά το γεγονός ότι ο μέσος όρος καμένων εκτάσεων μπορεί να παραμένει περίπου σταθερός. Οι αριθμοί αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα της ύπαρξης αδυναμιών και λαθών, όμως επιλέγουμε να τους αγνοούμε.
      Ποιες άλλες αλλαγές έχουν καταγραφεί που επιτείνουν την αναποτελεσματική διαχείριση των πυρκαγιών;
      Σημαντικός παράγοντας είναι ότι ο κόσμος τις τελευταίες δεκαετίες έχει εγκαταλείψει τη ζωή στην ύπαιθρο. Όσοι έχουν μείνει πίσω ανήκουν σε έναν πληθυσμό ο οποίος είναι γερασμένος. Έχει αλλάξει γενικά η κατάσταση, αλλά και η νοοτροπία, που θέλει πια την ευθύνη να μετακυλίεται στους επαγγελματίες («οι πυροσβέστες να σβήσουν τη φωτιά, διότι αυτή είναι η δουλειά τους»). Υπάρχει βλάστηση που φτάνει μέχρι τα χωριά. Εκεί όπου παλιά υπήρχαν περιβόλια, σήμερα φτάνουν τα πεύκα μέχρι το χωριό. Επίσης, υπάρχει γενικότερη συσσώρευση νεκρής καύσιμης ύλης. Στα δάση, αλλά και σε μεγάλο μέρος του αγροδασικού χώρου, παρατηρείται έλλειψη διαχείρισης. Το προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας είναι γερασμένο και αριθμητικά λίγο και έχει να ασχοληθεί με ένα αυξημένο φορτίο γραφειοκρατικών διεργασιών, όπως οι δασικοί χάρτες. Έτσι, η διαχείριση των δασών περνάει σε δεύτερη μοίρα, ενώ υποφέρει και η πρόληψη, καθώς οι διατιθέμενες πιστώσεις είναι ισχνότατες.
      Αν συνδυάσει κανείς αυτές τις διαπιστώσεις με άλλη μια διαχρονική τάση, αυτή της κακής διαχείρισης της υπαίθρου, για διάφορους λόγους, τότε αναδεικνύεται η μεγάλη δυσκολία που προκύπτει σε σχέση με το ίδιο το τοπίο (landscape): λείπει ο κόσμος από την ύπαιθρο, οι νέοι δεν έχουν κίνητρα να μείνουν και να δουλέψουν στην επαρχία, δεν στηρίζεται το αγροτικό εισόδημα όπως θα έπρεπε. Όλα αυτά τελικά οδηγούν σε απαξίωση της υπαίθρου, η οποία συνδέεται και με την ευρύτερη χειροτέρευση της κατάστασης, που περιγράψαμε νωρίτερα.
      Χρειαζόμαστε ανθεκτικά τοπία (resilient landscapes), που θα μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των προβλημάτων από τις πυρκαγιές, ώστε π.χ. με ένα μωσαϊκό βλάστησης, με διάσπαση της συνέχειας με ζώνες δάσους με μειωμένη καύσιμη ύλη, με αγροτικές εκτάσεις, ελαιώνες, οπωρώνες, περιοχές βοσκής κ.λπ., να μην έχουμε τεράστιες ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, όπως εκείνη της Β. Εύβοιας.
      Αν προσθέσουμε σε αυτό και το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα, που είναι η δημιουργία ζωνών μίξης δασών και οικισμών (έχουμε το spillover της Αθήνας σε όλη την Αττική και όχι μόνο), ο κίνδυνος αυξάνεται, ενώ παράλληλα η αντιμετώπιση των πυρκαγιών γίνεται δυσκολότερη. Μάλιστα, τα πράγματα φέτος έγιναν χειρότερα, εξαιτίας της έμφασης που δόθηκε στη συλλήβδην εκκένωση κοινοτήτων, χωρίς κριτήρια και χωρίς προηγούμενο σχεδιασμό. Προφανώς δεν είμαι ενάντια στο μέτρο της εκκένωσης, ωστόσο πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να μην οδηγεί σε καταστάσεις των οποίων γίναμε όλοι μάρτυρες. Φυσικά, διαχρονικά επιδρούν και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά δεν πρέπει να χαθεί η μεγάλη εικόνα, η οποία δεν είναι άλλη από την αναποτελεσματική πρόληψη και καταστολή.
      Το θέμα είναι πολυπαραγοντικό. Ωστόσο, ποια θα λέγατε ότι είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη πρόκληση για την πολιτική προστασία, όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές και γενικότερα περιβαλλοντικά θέματα;
      Παρά το γεγονός ότι η πολιτική προστασία είναι «στα πάνω της» παγκοσμίως, ουσιαστικά δεν «κοιτάει» το προληπτικό μέρος, ενώ στηρίζεται διαρκώς στη «βολική δικαιολογία» της κλιματικής αλλαγής, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί αυτό τον άξονα για να μοχλεύει πόρους για καταστολή και όχι για πρόληψη και αποκατάσταση. Ένας φαύλος κύκλος έχει δημιουργηθεί: δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν ευθύνεται η αλλαγή του κλίματος, αλλά ούτε μπορεί κανείς με ασφάλεια να προσδιορίσει σε τι ποσοστό ευθύνονται η αλλαγή του κλίματος, η έλλειψη αποτελεσματικής διαχείρισης, ο απροετοίμαστος πληθυσμός κ.λπ. Αυτό είναι ίσως μια μεγάλη πρόκληση.
      Η πρόληψη δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια νομοθετική πρωτοβουλία η οποία θα καταλήξει να μείνει «στα χαρτιά». Το 2013-2014 είχα στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ) την ευθύνη ενός έργου που αποσκοπούσε στην ενίσχυση της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών με τη συνεργασία όλων, δοκιμάζοντας στην πράξη, σε πολλά μέρη της χώρας, μια μεθοδολογία (INCA) που στον πυρήνα της είχε την αλληλεπίδραση φορέων και πολιτών. Ενημερώναμε για την πρόληψη, λαμβάναμε ανατροφοδότηση (feedback) από τους ίδιους τους ενδιαφερομένους, ανταλλάσσαμε απόψεις για το ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα κάθε περιοχής και μέσα από αυτή τη διαδικασία δημιουργήσαμε εθελοντικές ομάδες, που λειτούργησαν με στόχο να διορθώσουν αυτά τα προβλήματα.
      Έχοντας συμμετάσχει σε συναντήσεις εργασίας σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, από τη Λέσβο και τη Χίο ως τη Ρόδο και την Κρήτη και από τον Πύργο και τη Λαμία ως την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, μπορώ να πω πλέον ότι είναι διαφορετικά τα προβλήματα κάθε περιοχής, όπως τα διαπιστώνουν οι πολίτες ενός τόπου, πέρα από όσα αναδεικνύουν οι στατιστικές. Γι’ αυτό και απαιτούν διαφορετικό και στοχευμένο τρόπο προσέγγισης. Αλλού το πρόβλημα μπορεί να δημιουργείται από την τουριστική κίνηση, ενώ σε άλλες περιοχές από τη βοσκή, από τις γραμμές μεταφοράς ρεύματος που φεύγουν από ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού ή από τις διαφορετικές χρήσεις γης. Ωστόσο, συχνά οι φορείς και οι πολιτικοί δεν εστιάζουν στις αιτίες, ώστε να δώσουν έμφαση στην πρόληψη. Για να το πούμε πιο απλά: η προμήθεια αεροσκαφών (Canadair κ.λπ.) είναι πιο ορατή, πιο εύκολη και πιο γρήγορη τελικά, γι’ αυτό και επιλέγεται αυτή η λύση έναντι της ανάλυσης των αιτίων, της συζήτησης και συνεργασίας με τους πολίτες και της οργανωμένης και μακροχρόνιας, επιστημονικά καθοδηγούμενης, προσπάθειας πρόληψης.
      Επισημαίνω, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι χρειάζονται τόσο η πρόληψη όσο και η καταστολή. Χωρίς σωστά υλοποιημένη πρόληψη όμως, η καταστολή είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Το ζητούμενο λοιπόν είναι η σωστή κατανομή πιστώσεων μεταξύ των δύο και, βέβαια, η ορθή αξιοποίηση αυτών.
      Από τη συζήτησή μας αναδεικνύεται η σημασία της διαχείρισης του χώρου σε θέματα πρόληψης. Μιλήστε μας λίγο περισσότερο γι’ αυτό.
      Πράγματι, στην πρόληψη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο το πώς διαχειριζόμαστε το χώρο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότερες πολιτικές σήμερα είναι αστικοκεντρικές (urban-centric). Οι άνθρωποι της πόλης, που έχουν γίνει περισσότεροι, επιβάλλουν πολιτικές, κυρίως όσον αφορά τον τρόπο σκέψης. Ένα παράδειγμα είναι οι περιορισμοί που επιβάλλονται σε κάθε είδους καύσεις στην ύπαιθρο, ακόμη και εκτός της αντιπυρικής περιόδου, αντί να δίνεται έμφαση στην εκπαίδευση των αγροτών για την ασφαλή χρήση της φωτιάς, όπου απαιτείται.
      Μόλις πρόσφατα, μετά την καταστροφική αντιπυρική περίοδο του 2021, άρχισε να υπάρχει ενδιαφέρον για τη δοκιμή, με ορθολογικό και οργανωμένο τρόπο, του προδιαγεγραμμένου πυρός στην Ελλάδα. Άρχισε, επίσης, να συζητείται η νομοθετική πρόβλεψη για τη χρήση του αντιπυρός. Για να αποφευχθούν παρανοήσεις, επισημαίνω ότι το «αντιπύρ» και το «προδιαγεγραμμένο πυρ» είναι δύο διαφορετικά πράγματα: το αντιπύρ είναι μια μέθοδος κατάσβεσης με έμμεση προσβολή της πυρκαγιάς, ενώ το προδιαγεγραμμένο πυρ είναι μια τεχνική κατά την οποία οι διαχειριστές μια περιοχής οργανώνουν μια, κατά κανόνα, ήπια καύση με αυστηρές προδιαγραφές (θέση, χρόνος, μετεωρολογικές συνθήκες, ένταση φωτιάς κ.λπ.) για την επίτευξη συγκεκριμένων διαχειριστικών στόχων, όπως η μείωση της νεκρής βιομάζας, για να μειωθεί ο μελλοντικός κίνδυνος πυρκαγιάς. Το προδιαγεγραμμένο πυρ εφαρμόζεται ευρύτατα σε πάρα πολλές χώρες παγκοσμίως, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Η WWF Ελλάς και το ΙΜΔΟ, σε ένα ερευνητικό έργο που έχει μόλις ξεκινήσει, πρόκειται να επιδείξουν και να μελετήσουν το προδιαγεγραμμένο πυρ για πρώτη φορά στη χώρα μας στον 21ο αιώνα, με στόχο να ανοίξει ο δρόμος για την επίσημη και ορθολογικά οριοθετημένη χρήση του.
      Γενικότερα, η διαχείριση του χώρου είναι περίπλοκο ζήτημα, γι’ αυτό και η Επιτροπή Γκολντάμερ, που συγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018 «για την ανάλυση των υποκείμενων αιτιών και τη διερεύνηση των προοπτικών διαχείρισης των μελλοντικών πυρκαγιών δασών και υπαίθρου στην Ελλάδα» και της οποίας ήμουν μέλος, πρότεινε να δημιουργηθεί ένας οργανισμός (ΟΔΙΠΥ) ο οποίος θα είναι το «μάτι» που θα παρακολουθεί, θα δίνει κατεύθυνση, θα αποτιμά και θα διορθώνει, όσον αφορά τόσο την πρόληψη όσο και την καταστολή, με έμφαση στη συνεργασία όλων των φορέων. Το σύνθετο του έργου απαιτεί στελέχωση του ΟΔΙΠΥ με κορυφαίους εξειδικευμένους επιστήμονες και με επιλεγμένους εκπροσώπους φορέων.
      Εκπαίδευση του πληθυσμού, τόσο για την κατάσβεση της πυρκαγιάς όσο και για την εκκένωση, αντιλαμβανόμαστε ότι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, δεν υπάρχει. Υπήρχε στο παρελθόν ανάλογη μέριμνα από τη Δασική Υπηρεσία για τους τοπικούς πληθυσμούς;
      Υπήρχε σε κάποιο βαθμό, όχι μεγαλύτερο από ό,τι τώρα. Αλλά είχαμε λιγότερες ζώνες μίξης δασών – οικισμών, τα χωριά δεν ήταν τόσο ερημωμένα, είχαν ακόμα αρκετό πληθυσμό, που ήταν ενεργός και είχε γνώσεις, κατανοούσε τον τόπο. Τις φωτιές τις έσβηναν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Πριν από το 1970 δεν υπήρχαν καθόλου πυροσβεστικά οχήματα στη Δασική Υπηρεσία. Αυτοί που –κυριολεκτικά– έτρεχαν να τη σβήσουν ήταν ο δασάρχης, ο δασολόγος ή ο δασοφύλακας της περιοχής. Και καμιά φορά ούτε καν αυτοί, που είχαν και τη σχετική αρμοδιότητα. Έτρεχαν ο αστυνόμος, ο παππάς ή ο δάσκαλος, χτυπούσαν την καμπάνα και έτρεχαν οι πολίτες και προσπαθούσαν με τα αγροτικά τους εργαλεία, τα τρακτέρ τους, τους ψεκαστήρες κ.λπ. να σβήσουν τις φωτιές. Είχαν γνώσεις σχετικά με το ποιες περιοχές και σημεία ήταν καμένα από προηγούμενη μικρο-φωτιά, ήξεραν ποιος ήταν καθαρισμένος αμπελώνας/ελαιώνας. Επειδή δεν είχαν δυνάμεις να πολεμήσουν τη φωτιά στο μέτωπο, εργάζονταν έξυπνα για να σβήσουν τις εστίες, έκαναν έναν ιδιότυπο «ανταρτοπόλεμο». Εκμεταλλεύονταν το χώρο, τη γνώση που είχαν γι’ αυτόν και το χρόνο (δουλεύοντας τις ώρες που η εξάπλωση της πυρκαγιάς σχεδόν παύει) και συχνά χρησιμοποιούσαν τη φωτιά για να σταματήσουν τη φωτιά (αντιπύρ).
      Σήμερα ο μηχανισμός καταστολής έχει την τάση να δίνει μετωπική μάχη. Αυτή η τακτική δεν αποδίδει όταν η φωτιά έχει λάβει διαστάσεις και έχει πολύ μεγάλη ένταση. Πρέπει να έχεις απόλυτη υπεροπλία στον αέρα και στο έδαφος για να έχεις ελπίδες επιτυχίας. Και αυτό δεν μπορείς να το κάνεις όταν ξεσπούν πολλές πυρκαγιές ταυτόχρονα.
      Καταλαβαίνουμε ότι κινούμαστε προς τη λάθος κατεύθυνση, και αυτό δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικό. Η σωστή κατεύθυνση ποια είναι και με ποιους τρόπους θα γίνει καλύτερα αντιληπτή από τους πολίτες;
      Η σωστή κατεύθυνση πρώτα και κύρια πρέπει να περιλαμβάνει έναν οργανισμό που έχει σοβαρούς επιστήμονες, στο πλαίσιο του οποίου θα εργάζονται άνθρωποι που έχουν όντως διάθεση να συνεργαστούν και που έχουν πραγματική γνώση. Ο οργανισμός που περιέγραφε η Επιτροπή Γκόλνταμερ θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλή λύση, εφόσον είναι διακομματικά αποφασισμένος, γιατί δεν είναι κάτι που θα το κάνεις και σε δύο χρόνια θα έχεις αποτέλεσμα. Άρα λοιπόν, πρέπει να έχει μια προοπτική για να κάνει δουλειά, να δει το αποτέλεσμα και να το βελτιώσει. Για να γίνει αυτό, εκτός από προγράμματα πρόληψης, εκτός από πιστώσεις για την πρόληψη και προτάσεις για το πώς αυτές θα διατεθούν, κρίσιμες είναι και άλλες παράμετροι, όπως η δημοσιότητα, το brainstorming για καινούργιες ιδέες και πάνω από όλα η υποστήριξη προτάσεων νομοθετικής διόρθωσης. Χρειάζεται, επίσης, συνεργασία των επιστημόνων με τους επιχειρησιακούς παράγοντες και καλύτερη εκπαίδευση.
      Ένα ακόμη σημαντικό θέμα είναι η ουσιαστική συνεργασία όλων. Συχνά λέω ότι «στη διαχείριση  των δασικών πυρκαγιών δεν περισσεύει κανείς». Είναι μεγάλο λάθος να θέλει να τα κάνει όλα το Πυροσβεστικό Σώμα, με ένα συνεχώς αυξανόμενο κόστος. Αυτό οδηγεί σε μείωση της αποδοτικότητας (efficiency) και τελικά της αποτελεσματικότητας, γιατί, όταν ξεπεραστούν τα όρια του Σώματος, το σύστημα καταρρέει. Το φετινό καλοκαίρι απαιτήθηκε σημαντική βοήθεια από το εξωτερικό. Και όμως, κάτω από ένα σωστό σύστημα θα μπορούσαν όλοι να προσφέρουν χρήσιμο έργο, αξιοποιώντας μάλιστα τις ειδικές γνώσεις και δυνατότητές τους, εάν είχε προβλεφθεί σωστά πώς θα «κουμπώσουν». Υπάρχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Δασική Υπηρεσία, η Αστυνομία, οι εθελοντές, κατάλληλοι ιδιώτες κ.λπ. Και βέβαια υπάρχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις, οι οποίες έχουν τεράστια δύναμη, πρέπει όμως να προβλεφθεί σωστά ο ρόλος τους και ο τρόπος παρέμβασής τους, για να είναι αποτελεσματικές. Πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα το οποίο να τους βάζει να δουλέψουν συνδεόμενοι/συνδυαζόμενοι σωστά, ώστε να μπορούν όλοι να προσφέρουν, ιδίως τις κρίσιμες ώρες.
      Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η «επόμενη μέρα» για περιοχές όπως η Βαρυμπόμπη και η Εύβοια, για τις οποίες προβλέπονται ειδικοί πόροι και ειδικό σχέδιο;
      Η ελληνική φύση, η μεσογειακή φύση, είναι προσαρμοσμένη στο να μπορεί μόνη της (υπό όρους) να αναγεννηθεί. Μέσα σε μερικά χρόνια η περιοχή θα είναι πράσινη και στη Βαρυμπόμπη και στη Β. Εύβοια. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέπει να αποφευχθούν –όσο αυτό είναι δυνατόν– δευτερογενείς καταστροφές από πλημμύρες, να περιοριστεί η διάβρωση, για να μπορέσει να γίνει συγκράτηση του εδάφους, με χρονικό ορίζοντα κυρίως τον επόμενο χρόνο. Το χρονικό αυτό διάστημα είναι κρίσιμο, γιατί μέσα σε αυτό είναι εφικτό να φυτρώσει αρκετό χόρτο, θάμνοι, φρύγανα κ.λπ., διασφαλίζοντας τη συγκράτηση του εδάφους. Έτσι η μεγάλης έκτασης ζημιά θα περιοριστεί μόνο στην τρέχουσα χρονιά, ενδεχομένως να διαρκέσει και μέχρι την άνοιξη του 2022. Ως εκ τούτου, τα σχετικά έργα δεν έχει νόημα να συνεχιστούν μετά από την πάροδο και του επόμενου φθινοπώρου.
      Αυτό που πραγματικά χρειάζεται είναι μια εμπεριστατωμένη μελέτη στην οποία θα περιλαμβάνονται αυστηρά όσες ενέργειες είναι απαραίτητο να γίνουν ώστε οι πολίτες να μη γίνουν μάρτυρες σκηνών όπου μπουλντόζες θα μπαίνουν και θα κόβουν χωρίς κανένα σχέδιο ό,τι καμένο υπάρχει. Ένα αποτελεσματικό σχέδιο που έχει γίνει σε σωστές βάσεις περιλαμβάνει συνδυασμό αντιπυρικών ζωνών, αλλά και επιλεγμένες περιοχές όπου μπορεί (και έχει νόημα) να γίνει αναδάσωση. Ας χρησιμοποιήσουμε πάλι το πρόσφατο παράδειγμα της Β. Εύβοιας. Εκεί υπάρχουν πεύκα, τα οποία, θεωρητικά, αν πέσουν κάτω και δεθούν με τις κατάλληλες μεθόδους, δημιουργώντας τα λεγόμενα κορμοδέματα, μπορούν πράγματι να συμβάλουν στη μείωση της διάβρωσης. Ωστόσο, σε περιοχές όπου παρατηρείται κλίση εδάφους κάτω από 25% αυτή η μέθοδος δεν ενδείκνυται. Οι έρευνές μας, οι οποίες μάλιστα έγιναν στη Β. Εύβοια, έδειξαν ότι σε τόσο μικρές κλίσεις η ζημιά που γίνεται από το ποδοπάτημα και τη μετακίνηση κορμών είναι περισσότερη από την προστασία που θα προσφέρουν τα κορμοδέματα. Σε κλίσεις μεγαλύτερες του 25% και έως κάποιο όριο, η προστασία του εδάφους που επιτυγχάνεται είναι πολύ σημαντική.
      Αυτό που έχει σημασία αναφορικά με την «επόμενη μέρα» μιας περιοχής που έχει πληγεί από πυρκαγιά είναι να υπάρχουν σχέδιο και προτάσεις από εξειδικευμένους επιστήμονες και βέβαια αυτές να εφαρμοστούν έγκαιρα και με τον σωστό τρόπο. Από όσο γνωρίζω, ειδικά στη Βόρεια Εύβοια, ο σχεδιασμός και τα έργα που γίνονται είναι σε αυτή την κατεύθυνση.
      Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στην εμπλοκή ιδιωτικών φορέων-χορηγών στην προσπάθεια αποκατάστασης της Β. Εύβοιας, τόσο όσον αφορά το δασικό περιβάλλον όσο και την τοπική κοινωνία. Δεν είμαι δογματικά αντίθετος στην ιδέα. Όπως δεν είμαι καθόλου αρνητικά διακείμενος απέναντι στους εθελοντές και την εμπλοκή τους στη δασοπροστασία. Όμως και στις δύο περιπτώσεις όλα εξαρτώνται από τον τρόπο εφαρμογής. Στη Β. Εύβοια θα κριθούν προθέσεις, επιλογές κατευθύνσεων και προσώπων, αποτελεσματικότητα, οικονομικότητα κ.λπ., που θα αποτυπωθούν στο τελικό αποτέλεσμα. Θα περιμένω, για να κρίνω εκ του αποτελέσματος, και, αν μου ζητηθεί, θα συμβάλω. Τονίζω όμως ότι ένα τέτοιο σχήμα, που, λόγω του μεγέθους της καταστροφής, κινητοποίησε πλήθος χορηγών, δεν είναι δυνατόν να επαναλαμβάνεται παντού. Το κράτος οφείλει να έχει τον πρώτο λόγο στη δασοπροστασία και την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων. Για τον λόγο αυτό, οφείλει να αναβαθμίσει τη Δασική Υπηρεσία με νέο προσωπικό και μέσα, καθώς αυτή, ιστορικά, έχει αξιοποιήσει στο μέγιστο τις περιορισμένες πιστώσεις που της διατίθεντο για να εκτελέσει το σημαντικό αυτό έργο.

      [1] Ο Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος είναι δασολόγος με ειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές και είναι διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του Ε.Λ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ». Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι (α) η πρόληψη δασικών πυρκαγιών, (β) ο αντιπυρικός σχεδιασμός, (γ) η εκτίμηση και πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιάς, (δ) η πρόβλεψη συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών, (ε) η δασοπυρόσβεση (στρατηγική, τεχνικές, μοντελοποίηση, θέματα ασφάλειας), (στ) η μέτρηση, μοντελοποίηση και διαχείριση της δασικής καύσιμης ύλης και (ζ) η μεταπυρική αποκατάσταση. Έχει διατελέσει επιστημονικός σύμβουλος σε διάφορες θέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμα ερευνητικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συμβάλλοντας στη μεταφορά τεχνογνωσίας και ερευνητικών πορισμάτων από τη διεθνή σκηνή στην ελληνική πράξη.
      * Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», θέλοντας να συμβάλει στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, δημιούργησε  δύο βίντεο ενημέρωσης των πολιτών για την ασφάλεια των ιδίων και των κατοικιών τους. Τα βίντεο δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου με τίτλο «Καινοτόμα δράση για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών στα Κύθηρα με την κινητοποίηση και συνεργασία του πληθυσμού, πιλοτικά σε 3 οικισμούς», που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο, και είναι διαθέσιμα εδώ:
      Δασικές Πυρκαγιές – Ασφάλεια Κατοικίας Δασικές Πυρκαγιές – Τι πρέπει να γνωρίζουμε
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν καλύτερα. Αυτό αφορά συνήθως σε αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι γραφείων μετατρέπονται σε μικρές γκαρσονιέρες για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb).
      Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που συνεπάγεται. Με πρόσφατη όμως εγκύκλιο του υφυπουργού Περιβάλλοντος (Μάιος 2020), μπορεί να γίνουν εσωτερικές διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο ή σε τμήμα αυτού, με την έκδοση άδειας εργασιών μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια). Η νέα αυτή διάταξη έχει ήδη δώσει ανάσα σε πολλές περιπτώσεις σε πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και...μήνες!
      Ποια είναι η νέα διάταξη, που αφορά σε ανακαινίσεις;
      Δύναται να γίνει η έκδοση Εγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για εργασίες που αφορούν σε εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.).
      Πώς μπορώ να ξέρω αν αλλάζει κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας το ακίνητο με τη νέα χρήση του;
      Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που αναλύονται στη συνέχεια. Ο καταμερισμός των χρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες γίνεται ανάλογα με τη σπουδαιότητα, που έχει να κάνει με τα φορτία τα οποία θα δέχεται το κτίριο.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2 Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, μπόουλινγκ, μπιλιάρδου, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εστιατόρια, μπαρ κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, ανεμογεννήτριες, γραφεία δημοσίων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία Σ4 κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως αίθουσες αεροδρομίων, χώροι συνεδρίων, κτίρια που στεγάζουν υπολογιστικά κέντρα, ειδικές βιομηχανίες, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, ναοί, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, θέατρα, κινηματογράφοι, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες αναμονής επιβατών, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, αναμορφωτήρια, φυλακές, εγκαταστάσεις καθαρισμού νερού και αποβλήτων κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως τηλεπικοινωνίας, παραγωγής ενέργειας, νοσοκομεία, κλινικές, αγροτικά ιατρεία, υγειονομικοί σταθμοί, κέντρα υγείας, διυλιστήρια, σταθμοί παραγωγής ενέργειας, πυροσβεστικοί και αστυνομικοί σταθμοί, κτίρια δημόσιων επιτελικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από σεισμό.
      Κτίρια που στεγάζουν έργα μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας, όπως μουσεία, αποθήκες μουσείων κλπ.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε κτίριο;
      Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον εάν η νέα χρήση επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει αλλαγή χρήσης; Για την αλλαγή χρήσης απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:
      ✓ Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο.
      ✓ Να επιτρέπεται η νέα χρήση στην περιοχή.
      ✓ Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομία.
      ✓ Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση.
      ✓ Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μη θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης;
      α) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος.
      β) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
      γ) Σχέδιο κάτοψης σε κλίμακα 1:100 ή 1:50.
      δ) Συμβολαιογραφική δήλωση του ν. 1221/81 και μεταγραφή της, για την εξασφάλιση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
      Προσοχή! Σε περίπτωση που από τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις ή την αλλαγή χρήσης τροποποιούνται μελέτες του κτιρίου (π.χ. παθητική/ενεργητική πυροπροστασία, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), κατατίθενται και οι κατά περίπτωση τροποποιημένες μελέτες.
      Πότε γίνεται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας;
      Γίνεται ενημέρωση του φακέλου της άδειας και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Οι νέες μελέτες (αρχιτεκτονικά) δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης.
      ✓ Η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      ✓ Οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις επί μέρους μελέτες του υφιστάμενου κτιρίου.
      ✓ Οταν δεν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης.
      Πότε απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης;
      Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραμμα δόμησης ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση κλπ.
      ✓ Οταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη. Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης.
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια;
      Κάθε οικοδομική άδεια αφορά σε συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Οπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο είναι κτίριο σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και για αυτό απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης.
      Τι προσέχουμε στην αλλαγή χρήσης σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Επιτρέπεται και στις εκτός σχεδίου περιοχές να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο, εφόσον δεν παραβιάζονται οι γενικές ή ειδικές διατάξεις πολεοδομικές που ισχύουν στην περιοχή και υπάρχει στο ακίνητο υπόλοιπο δόμησης για τη συγκεκριμένη χρήση.
      Για παράδειγμα, στις εκτός σχεδίου περιοχές η επιτρεπόμενη δόμηση εξαρτάται από τη χρήση που θέλουμε να εγκαταστήσουμε. Το σύνηθες είναι π.χ. ότι η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι 200 τμ, ενώ για καταστήματα 600 τμ (κατ αναλογία ισχύουν ειδικοί περιορισμοί και για τις υπόλοιπες χρήσεις). Οπότε αν κάποιος έχει ένα κτίριο γραφείων 600 τμ δεν μπορεί να κάνει αλλαγή χρήσης σε κατοικία διότι δεν επιτρέπεται κατοικία 600τμ.
      Εχω ένα κατάστημα και θέλω να το νοικιάσω ως ξυλουργείο. Απαιτείται η αλλαγή χρήσης;
      Οχι, δεν χρειάζεται να αλλάξετε χρήση στο κατάστημα, γιατί η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης. Σε περίπτωση όμως που γίνονται αλλαγές στη διαρρύθμιση και αλλάζουν μελέτες του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια μικρής κλίμακας.
      Θέλω να μετατρέψω το διαμέρισμα σε γραφεία. Χρειάζεται άδεια;
      Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας μικρής κλίμακας είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο. Για παράδειγμα για χρήση κατοικίας απαιτείται μια θέση στάθμευσης ανά 100 τ.μ. ενώ για χρήση γραφείων μια θέση στάθμευσης ανά 50 τ.μ. Επομένως από τη συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης προκύπτει η υποχρέωση ακόμα μιας θέσης στάθμευσης η οποία θα πρέπει να εξασφαλιστεί στο οικόπεδο ή να γίνει εξαγορά με συμβολαιογραφική δήλωση και να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.