Εξαγορές και ακυρώσεις έργων ΑΠΕ λόγω αδυναμίας σύναψης PPAs

Σε αδιέξοδο κινδυνεύει να βρεθεί μία σημαντική μερίδα έργων με όρους σύνδεσης, καθώς οι ιδιοκτήτες τους δεν θα μπορέσουν να διασφαλίσουν δανειοδότηση για την υλοποίηση των μονάδων. Έτσι, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, είναι εξαιρετικά πιθανό αρκετοί σταθμοί με ΟΠΣ είτε να μην υλοποιηθούν καθόλου, είτε να πωληθούν σε μεγάλους «παίκτες» του κλάδου. 

Όπως έχει γράψει το energypress, η δεξαμενή των ώριμων έργων στο σύστημα μεταφοράς ανερχόταν σε 14,8 Γιγαβάτ τον Απρίλιο του 2024. Από αυτά το 69% αφορούσε φωτοβολταϊκά, ενώ το 21% αιολικά. 

H δυσκολία στη δανειοδότηση οφείλεται στην απαίτηση των τραπεζών για εγγυημένο έσοδο ενός μεγάλου ποσοστού της παραγωγής των νέων σταθμών ΑΠΕ. Ωστόσο, την ίδια στιγμή η μόνη φόρμουλα για σταθερές εισροές -δηλαδή η σύναψη PPAs- δεν μπορεί να καλύψει τη συγκεκριμένη απαίτηση για σημαντικό μέρος από το χαρτοφυλάκιο σταθμών που διαθέτει ΟΠΣ. Είναι ενδεικτικό ότι κατά κανόνα οι τράπεζες ζητούν να είναι εγγυημένη η διάθεση περίπου του 70% της παραγωγής, ώστε το υπόλοιπο 30% να πωλείται απευθείας στην αγορά. 

Αν δεν υπάρχει η δυνατότητα για τραπεζική δανειοδότηση, η μόνη εναλλακτική λύση είναι η πραγματοποίηση της επένδυσης με ίδια κεφάλαια. Όμως η εικόνα του κλάδου τα τελευταία έτη, όταν ξεκίνησαν να υλοποιούνται merchant έργα, δείχνει πως ελάχιστοι παραγωγοί ανέλαβαν το σύνολο του κόστους μίας νέας επένδυσης.  

Στην περίπτωση που δεν αλλάξουν τα παραπάνω δεδομένα, τότε η πρώτη εναλλακτική που έχει ένας επενδυτής που βρήκε «κλειστές πόρτες» στις τράπεζες, είναι απλώς να μην υλοποιήσει το έργο. Μάλιστα, ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι με αυτό τον τρόπο ενδεχομένως η αγορά των ΑΠΕ τελικά αυτορρυθμιστεί, ώστε η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος να προσαρμοστεί στα δεδομένα της εγχώριας ζήτησης. 

Εναλλακτική λύση είναι η πώληση ενός ώριμου έργου στις μεγάλες εταιρείες του κλάδου, οι οποίες δεν αντιμετωπίζουν τα παραπάνω προβλήματα. Κι αυτό γιατί οι καθετοποιημένοι «παίκτες» μπορούν να συνάπτουν κατά το δοκούν ενδο-Ομιλικά PPAs, ενώ οι μεγάλοι επενδυτές μπορούν να εξασφαλίσουν τραπεζική χρηματοδότηση με πιο ευνοϊκούς όρους. 

Η παραπάνω εικόνα καταδεικνύει τη σημασία που έχουν αποκτήσει τα PPAs για την ανάπτυξη νέων έργων, με δεδομένο ότι επί της ουσίας πλέον έχει εκλείψει το καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης. Ωστόσο, όπως έχει γράψει το energypress, όπως διαμορφώνεται πλέον η αγορά των PPAs, κάθε άλλο παρά μπορεί να υποστηρίξει την υλοποίηση του μεγάλου χαρτοφυλακίου σταθμών με ΟΠΣ. 

Ο λόγος είναι πως η ζήτηση για τα διμερή συμβόλαια αφορά πάρκα περιορισμένης ισχύος και για εξίσου περιορισμένη διάρκεια. Ενδεικτικά, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, οι off-takers ενδιαφέρονται για διμερείς συμβάσεις με χαρτοφυλάκια περιορισμένου μεγέθους, της τάξης των 20-30 Μεγαβάτ, καθώς και για διάρκεια που δεν ξεπερνά τα 3-5 χρόνια. 

Βασικός λόγος είναι ότι εγχώριοι ενεργοβόροι καταναλωτές και προμηθευτές δεν θέλουν να πάρουν το ρίσκο «κλειδώσουν» σταθερές τιμές για σημαντικές ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας και για μεγάλα χρονικά διαστήματα, σε μία περίοδο όπου είναι προδιαγεγραμμένο πως θα «πυκνώσουν» οι αρνητικές τιμές στην DAM. Παράλληλα, με τον περιορισμένο αριθμός μεγάλων βιομηχανιών στη χώρα μας, η «δεξαμενή» της ζήτησης για PPAs είναι πλέον σημαντικά περιορισμένη, με δεδομένο ότι πολλοί ενεργοβόροι καταναλωτές τα τελευταία χρόνια προχώρησαν είτε στην εξαγορά έργων ΑΠΕ είτε στη σύναψη διμερών συμβάσεων, καλύπτοντας επομένως μεγάλο μέρος των αναγκών τους.