Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1717 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τον δρόμο για ένα νέο «κύμα» επενδύσεων στις ΑΠΕ, ύψους άνω του 1,6 δισ. ευρώ, ανοίγουν οι αιτήσεις χορήγησης αδειών παραγωγής για καινούργια έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που κατατέθηκαν στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) στον τελευταίο κύκλο υποβολής (Ιούνιος 2019). Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με πληροφορίες από παράγοντες του κλάδου, οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 200 για νέους σταθμούς συνολικής ισχύος άνω των 2 GW (γιγαβάτ). 
      Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι αιτήσεις αφορούν τη συντριπτική πλειονότητα νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, με τη σχετική λίστα να συμπληρώνεται από έναν περιορισμένο αριθμό μικρών υδροηλεκτρικών μονάδων. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι πως έρχονται να παγιώσουν την εκτίμηση ότι η εγχώρια αγορά ΑΠΕ έχει καταστεί εξαιρετικά ελκυστική στους υποψήφιους επενδυτές, αφού και στους κύκλους Μαρτίου 2019 και Δεκεμβρίου 2018, που προηγήθηκαν, καταγράφηκε επίσης υψηλό ενδιαφέρον για την αδειοδότηση νέων έργων. 
      Στα 8 GW
      Ως συνέπεια, μόνο στους τρεις τελευταίους κύκλους υποβολής αιτήσεων κατατέθηκαν στη ΡΑΕ αιτήματα για νέους σταθμούς ΑΠΕ συνολικής ισχύος κοντά στα 8 GW. Ένα νούμερο εξαιρετικά μεγάλο, αν ληφθεί υπόψη πως με βάση το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), στο πλαίσιο αύξησης του μεριδίου των ΑΠΕ στο 55% στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2030, στο τέλος της επόμενης δεκαετίας θα πρέπει η εγκατεστημένη ισχύς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να αυξηθεί κατά 9,1 GW. 
      Την ισχυρή δυναμική που έχει αποκτήσει η εγχώρια αγορά των ανανεώσιμων πηγών «αποτύπωσε» με τα στοιχεία που παρέθεσε ο δρ Διονύσης Παπαχρήστου, συντονιστής της Ομάδας Διαγωνιστικών Διαδικασιών ΑΠΕ και διευθυντής του γραφείου Τύπου και δημοσίων σχέσεων της ΡΑΕ, στην παρουσίασή του στην ημερίδα που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο. Όπως είχε αναφέρει το στέλεχος της ΡΑΕ, στον κύκλο του Δεκεμβρίου 2018 υποβλήθηκαν 260 αιτήσεις, ζητώντας 2,927 GW, και στον κύκλο του Μαρτίου 2019 κατατέθηκαν 273 αιτήματα, για συνολική ισχύ 2,757 GW.
      Σύμφωνα με τους παράγοντες της αγοράς, ο τελευταίος κύκλος έρχεται επίσης να ενισχύσει την εκτίμηση ότι το ενδιαφέρον για επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ στην Ελλάδα από ξένες επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά και fund, θα πρέπει να θεωρείται πλέον παγιωμένη τάση. Κι αυτό γιατί και αυτή τη φορά στους υποψήφιους επενδυτές δίνουν το «παρών» πολυεθνικές και επενδυτικά κεφάλαια από το εξωτερικό, που σχεδιάζουν να δημιουργήσουν από το μηδέν ένα μέρος του χαρτοφυλακίου τους, πέρα από το να εξαγοράσουν έργα άλλων εταιρειών τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.  
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται να γίνει η προκήρυξη από τη ΔΕΔΑ Λοιπής Ελλάδας των διαγωνισμών για την ανάπτυξη δικτύων φυσικού αερίου συνολικού μήκους 1.215 χλμ. σε 3 Περιφέρειες, της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Στερεάς Ελλάδας, φέρνοντας έτσι ένα βήμα πιο κοντά την κάλυψη 18 πόλεων στις συγκεκριμένες περιοχές. Για την υλοποίηση των υποδομών, σε κάθε Περιφέρεια θα πραγματοποιηθεί ένας διαγωνισμός για την προμήθεια των υλικών, ένας διαγωνισμός για το project management, και ένας για την λεγόμενη επιθεώρηση τρίτου μέρους. Η κατασκευή των δικτύων θα δημοπρατηθεί μέσω περισσότερων του ενός διαγωνισμών. 
      Μέσων των έργων, θα υπάρξει πλήρης κάλυψη του αστικού ιστού στη Λαμία, τη Χαλκίδα, τη Θήβα, τη Λιβαδειά, την Άμφισσα, το Καρπενήσι, την Κατερίνη, το Κιλκίς, τις Σέρρες, τη Βέροια, τα Γιαννιτσά, την Αλεξάνδρεια, την Αλεξανδρούπολη, την Κομοτηνή, τη Δράμα, την Ξάνθη, την Ορεστιάδα και την Καβάλα. Γι’ αυτό τον σκοπό, θα αναπτυχθούν στις 3 Περιφέρειες δίκτυα συνολικού μήκους 1.215 χλμ. 
      Στην περίπτωση της Στερεάς Ελλάδας, οι σχετικές δράσεις είναι ήδη ενταγμένες στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), με συνέπεια οι προκηρύξεις των διαγωνισμών στη συγκεκριμένη Περιφέρεια να προηγηθούν χρονικά κατά μερικές ημέρες. Στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και την Κεντρική Μακεδονία επελέγη η λύση του προενταξιακού ελέγχου, κάτι που σημαίνει πως οι προκηρύξεις θα ακολουθήσουν με καθυστέρηση 7-10 ημερών. 
      Οι διαγωνιστικές διαδικασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2019. Έτσι, το αργότερο από τον επόμενο Ιούνιο θα ξεκινήσει η κατασκευή των δικτύων, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα σε μία 5ετία. 
      Τα έργα θα χρηματοδοτηθούν μέσω των ΠΕΠ με ένα ποσό της τάξης των 74,8 εκατ., ενώ για την υλοποίησή τους η ΔΕΔΑ έχει επίσης εξασφαλίσει δάνειο 48 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Επίσης, κεφάλαια ύψους 14,5 εκατ. ευρώ θα εισφέρει η ΔΕΠΑ, μητρική της ΔΕΔΑ Λοιπής Ελλάδας.  Στην περίπτωση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, προβλέπεται η κατασκευή δικτύου χαμηλής πίεσης μήκους περίπου 327 χλμ., δικτύου μέσης πίεσης μήκους περίπου 9 χλμ. και 7 σταθμών μέτρησης και ρύθμισης πίεσης (Μ/Ρ). Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται σε 44,1 εκατ. ευρώ και δύναται να χρηματοδοτηθεί κατά 48,5% από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
      Το δίκτυο διανομής που θα αναπτυχθεί θα καλύψει 6 κεντρικούς δήμους: Βέροιας και Αλεξάνδρειας (Νομός Ημαθίας), Κατερίνης (Νομός Πιερίας), Σερρών (Νομός Σερρών), Γιαννιτσών (Νομός Πέλλας) και Κιλκίς (Νομός Κιλκίς). Στα 64,2 εκατ. ευρώ εκτιμάται ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, ο οποίος δύναται να χρηματοδοτηθεί κατά 50% από το Π.Δ.Ε.
      Προβλέπεται η κατασκευή δικτύου χαμηλής πίεσης μήκους περίπου 485 χλμ., δικτύου μέσης πίεσης μήκους περίπου 9 χλμ. και 9 σταθμών μέτρησης και ρύθμισης πίεσης (Μ/Ρ). Το δίκτυο διανομής που θα αναπτυχθεί θα καλύψει και πάλι 6 κεντρικούς δήμους: Αλεξανδρούπολης και Ορεστιάδας (Νομός Έβρου), Κομοτηνής (Νομός Ροδόπης), Ξάνθης (Νομός Ξάνθης), Δράμας (Νομός Δράμας) και Καβάλας (Νομός Καβάλας).
      Δίκτυο χαμηλής πίεσης μήκους περίπου 320 χλμ., δίκτυο μέσης πίεσης μήκους περίπου 7 χλμ. και 4 σταθμοί μέτρησης και ρύθμισης πίεσης (Μ/Ρ) θα κατασκευασθούν στην Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται σε 47,4 εκατ. ευρώ και δύναται να χρηματοδοτηθεί κατά 45% από το Π.Δ.Ε. Το δίκτυο διανομής που θα αναπτυχθεί θα καλύψει 6 κεντρικούς δήμους: Λαμίας (Νομός Φθιώτιδας), Χαλκίδας (Νομός Εύβοιας), Θήβας και Λιβαδειάς (Νομός Βοιωτίας), Άμφισσας (Νομός Φωκίδας) και Καρπενησίου (Νομός Ευρυτανίας).  
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οι λιγνιτικές μονάδες είναι απαραίτητες για την ασφάλεια εφοδιασμού και τη συγκράτηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία και τους οικιακούς καταναλωτές. Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Άλαν Σβόμποντα, εκτελεστικός διευθυντής της Seven Energy που διεκδικεί από κοινού με την ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ την εξαγορά των λιγνιτικών μονάδων Μεγαλόπολης και Φλώρινας της ΔΕΗ. 
      «Οι λιγνιτικές μονάδες θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο τόσο ως κύριοι προμηθευτές ενέργειας, όσο και ως εφεδρικοί» αναφέρει και προσθέτει: «Τα ενεργειακά συστήματα που λειτουργούν με αυξανόμενα μερίδια παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές απαιτούν αξιόπιστες μονάδες για να παρέχουν ένα σταθερό, και επί του παρόντος απαραίτητο, συμπλήρωμα στο συνολικό ενεργειακό μείγμα και για να υποστηρίξουν τη συγκράτηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο για τους βιομηχανικούς όσο και για τους οικιακούς καταναλωτές».
      Επενδύσεις και θέσεις εργασίας
      Σε ερώτηση για τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις τονίζει ότι εξετάζεται η τεχνική κατάσταση των μονάδων και, βάσει αυτής, θα συζητηθούν οι όποιες επενδύσεις κρίνονται αναγκαίες ενώ για την προοπτική κατασκευής δεύτερης μονάδας στη Φλώρινα δηλώνει ανοιχτός σε οποιεσδήποτε οικονομικά αποδοτικές επιλογές προσθέτοντας ωστόσο ότι λόγω της αύξησης των σημερινών των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, «η πιθανότητα εξέλιξης της συγκεκριμένης επένδυσης είναι χαμηλότερη σε σχέση με ένα χρόνο πριν». Σε σχέση με τους εργαζόμενους επισημαίνει ότι η επέκταση του κύκλου ζωής των μονάδων διαφυλάσσει τις θέσεις εργασίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
       Ο κ. Σβόμποντα συνδέει το μακροπρόθεσμο μέλλον των μονάδων με τον Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος ή άλλα πιθανά υποστηρικτικά σχήματα για τις λιγνιτικές μονάδες, ενώ σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε μονοπάτι ανάκαμψης και ανάπτυξης και ότι η Seven Energy μπορεί να υποστηρίξει την Ελλάδα κατά τη μετάβαση προς το νέο ενεργειακό μοντέλο. Ο Όμιλος Seven Energy ελέγχει το λιγνιτωρυχείο Vršany και του λιγνιτικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Lignite Chvaletice στη Τσεχία ενώ έχει επίσης συμφωνήσει με τον Όμιλο ČEZ την απόκτηση του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Pocerady με εγκατεστημένη ισχύ 1000 MWe.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Υπεγράφη σήμερα η συμφωνία για την εξαγορά του 49% των μετοχών των εταιρειών διανομής και προμήθειας φυσικού αερίου Αττικής από την ΔΕΠΑ, η οποία καθίσταται πλέον μοναδικός μέτοχος (100%) των δύο εταιρειών καθώς κατείχε ήδη το 51% των μετοχών.
      Η συναλλαγή αποτελεί μέρος της συμφωνίας για την τέταρτη αξιολόγηση που περιελάμβανε επίσης την αποχώρηση της ΔΕΠΑ από την εταιρεία εμπορίας αερίου Θεσσαλονίκης η οποία έχει ήδη υπογραφεί.
      Η σημερινή συμφωνία προβλέπει την πώληση του 49% του μετοχικού κεφαλαίου των εταιριών ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΕΠΑ Αττικής) και ΔΙΑΝΟΜΗ ΑΕΡΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ (ΕΔΑ Αττικής) από την Attiki Gas, θυγατρική της Shell, έναντι τιμήματος 39 εκατ. για την ΕΠΑ Αττικής και 111 εκατ. για την ΕΔΑ Αττικής.
      Η ολοκλήρωση της συναλλαγής τελεί υπό την αίρεση λήψεως των απαιτούμενων εγκρίσεων από τις αρμόδιες αρχές.
      Τη σύμβαση υπέγραψε ο Πρόεδρος της ΔΕΠΑ, κ. Βελισσάριος Δότσης ο οποίος δήλωσε τα ακόλουθα: «Η σημερινή συμφωνία αποτελεί μία σημαντική εξέλιξη τόσο για τη ΔΕΠΑ όσο και για τον ενεργειακό τομέα της χώρας. Μετά την πώληση του 51% του μετοχικού της κεφαλαίου στην εταιρία ZeniΘ, η ΔΕΠΑ προχωρά στην εξαγορά του 49% της Shell στις εταιρίες ΕΠΑ Αττικής και ΕΔΑ Αττικής έχοντας πλέον τον πλήρη έλεγχο, ενώ παραμένει μοναδικός μέτοχος της ΔΕΔΑ (Δημόσιας Επιχείρησης Δικτύων Διανομής Αερίου Α.Ε.) καθώς και μέτοχος του 51% της ΕΔΑ ΘΕΣΣ (ΕΔΑ Θεσσαλονίκης - Θεσσαλίας).
      Η ΔΕΠΑ είναι η εταιρία που άλλαξε τον ενεργειακό χάρτη της χώρας εισάγοντας το φυσικό αέριο και δημιουργώντας τις απαραίτητες υποδομές ώστε το φυσικό αέριο να γίνει μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας με τη μείωση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Η σημερινή συμφωνία είναι στρατηγικής σημασίας για τη ΔΕΠΑ και αποτελεί το ορόσημο για τη μετάβαση της στη νέα εποχή. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι με τη σημερινή συμφωνία, και με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η ΔΕΠΑ θα συνεχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αναδιαμόρφωση του ενεργειακού τομέα, προς όφελος της Εταιρίας, των μετόχων , των καταναλωτών και της εθνικής μας οικονομίας'».
      Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι της ΔΕΠΑ σε σχέση με τη συναλλαγή ήταν οι Rothschild και Alpha Bank ΑΛΦΑ+1,13% και Νομικοί Σύμβουλοι οι δικηγορικές εταιρίες «Λαμπαδάριος & Συνεργάτες» και «Κουταλίδης». Γνώμη για το δίκαιο και εύλογο της συναλλαγής δόθηκε από την Eurobank.
      naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ρεκόρ έτους σημείωσε χθες η ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα ξεπερνώντας το «φράγμα» των 10 GW τις μεσημεριανές ώρες, στο φόντο της έναρξης του νέου κύματος καύσωνα.
      Το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας έχει αντεπεξέλθει μέχρι στιγμής με επιτυχία στη δοκιμασία διαρκείας που υφίσταται (καθώς τις προηγούμενες ημέρες υπέστη πίεση από τις πυρκαγιές σε Δυτική Αττική, Λουτράκι και Βοιωτία και πριν τις πυρκαγιές είχε προηγηθεί ο καύσωνας «Κλέων»).
      Αρμόδιες πηγές ωστόσο τονίζουν ότι απαιτείται αυξημένη επιφυλακή, καθώς σύμφωνα με τις προβλέψεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας ο καύσωνας θα συνεχιστεί για πολλές ημέρες, κάτι που συνεπάγεται καταπόνηση του εξοπλισμού του Συστήματος.
      Έκτακτοι έλεγχοι από ΑΔΜΗΕ
      Στο πλαίσιο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ διενεργεί  έκτακτους ελέγχους στις Γραμμές Μεταφοράς, τους διακόπτες και όλα τα άλλα στοιχεία ώστε να εντοπίσει εγκαίρως και να αντιμετωπίσει τυχόν προβλήματα.
      Προς το παρόν, πάντως,  η εικόνα του ηλεκτρικού συστήματος είναι καλή, καθώς διαθέτει όλα τα μέσα για να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις αυξημένες ενεργειακές ανάγκες που δημιουργούν οι υψηλές θερμοκρασίες σήμερα και τα επόμενα 24ώρα.
      Το μεσημέρι  όταν καταγράφεται η μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος, τα φωτοβολταϊκά  καλύπτουν πάνω από το 40% της ζήτησης, ενώ η αυξημένη χρήση κλιματιστικών που πιέζει προς τα πάνω τη ζήτηση έχει αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι τιμές στο χρηματιστήριο της ενέργειας.
      Στα ύψη και οι τιμές
      Έτσι  για σήμερα η μέση χονδεμπορική τιμή αναμένεται να αγγίξει τα 140 ευρώ/ΜWh  (από 135,58 ευρώ/MWh χθες και 127,17 ευρώ/MWh προχθές), με ημερήσια αύξηση 2,72%.
      Παρά το γεγονός ότι η αιχμή της ζήτησης προβλέπεται το μεσημέρι και σήμερα, η μεγαλύτερη πίεση για το ηλεκτρικό σύστημα αναμένεται τις απογευματικές προς βραδινές ώρες όταν και θα σταματήσει η παραγωγή των φωτοβολταϊκών. Για εκείνες τις ώρες θα αναλάβουν δράση οι θερμοηλεκτρικές μονάδες του συστήματος με έμφαση στις μονάδες φυσικού αερίου που θα καλύψουν τα φορτία. προκειμένου να εξισορροπηθεί η αυξημένη ζήτηση και η απώλεια της ισχύος των φωτοβολταϊκών.
      Πιο θωρακισμένο το σύστημα
      Σε κάθε περίπτωση, το ενεργειακό σύστημα της χώρας εμφανίζεται πιο θωρακισμένο σε σχέση με το καλοκαίρι του 2021 όταν και υπήρξαν ανάλογες καταστάσεις με πυρκαγιές και καύσωνες.
      Σήμερα, το ηλεκτρικό σύστημα διαθέτει σε πλήρη ετοιμότητα και λειτουργία την μονάδα Άγιος Δημήτριος 5 που τότε τελούσε υπό αναβάθμιση, 1000 MW από τις καινούργιες Μονάδες Πτολεμαΐδα 5 και Άγιος Νικόλαος 2 που τελούν υπό δοκιμαστική λειτουργία και κατά 3.000 MW περισσότερα φωτοβολταϊκά που ειδικά το μεσημέρι μπορούν, να καλύψουν  έως και το μέγιστο φορτίο των καταναλωτών.
      Επιπλέον, αυτή την στιγμή, οι ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών βρίσκονται σε αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο και μπορούν να συνδράμουν ανά πάσα στιγμή εφόσον χρειαστεί.
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το πετρέλαιο κόστιζε το βαρέλι περίπου 120 δολάρια το 2012, ενώ η τιμή του φυσικού αερίου σε ισοδύναμο ήταν περίπου 8,5 δολ. Δηλαδή, όποιος χρησιμοποιούσε φυσικό αέριο είχε 14 φορές λιγότερο ενεργειακό κόστος παραγωγής.
      Η ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί μόνο ένα μέρος της συνολικής χρήσης ενέργειας. Τα ορυκτά καύσιμα παρέχουν πάνω από το 80% της παγκόσμιας ενέργειας, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια είναι μόνο περίπου το 20% της παγκόσμιας ισχύος σήμερα.
      Με τη στρατηγική «εξηλεκτρισμός των πάντων», η ζήτησή της αυξάνεται στα ύψη σε όλο τον κόσμο, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί εξαιτίας των αποφάσεων πολλών κυβερνήσεων να εξηλεκτριστούν οι μεταφορές, η θέρμανση, καθώς και ενεργοβόρες βιομηχανικές διεργασίες, όπως η παραγωγή σιδήρου, χάλυβα, σκυροδέματος, χημικών κ.λπ.
      Σύμφωνα με τους ειδικούς θα χρειαστεί πενταπλάσια ποσότητα ενέργειας να φορτίζονται τα ηλεκτρικά οχήματα, να θερμαίνονται τα σπίτια και για διάφορες βιομηχανικές διεργασίες.
      Όταν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα χρησιμοποιούνται ευρέως θα φορτίζονται κυρίως τη νύχτα στο σπίτι, όταν υπάρχει λιγότερη ζήτηση στο δίκτυο. Σε πολλές όμως γειτονιές οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις (μετασχηματιστές, καλώδια κλπ.) δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στην ολονύχτια ζήτηση. Για να μπορέσει ένας κοινόχρηστος φορτιστής να πλησιάσει την ευκολία πλήρωσης ενός αυτοκινήτου με βενζίνη (ας πούμε ότι χρειάζονται 20-40 λεπτά για να φορτιστεί) πρέπει να λειτουργεί σε επίπεδα ισχύος 250 – 300 kW. Έτσι, κάθε μεμονωμένος γρήγορος φορτιστής πρέπει να λειτουργεί με περίπου 100 φορές το επίπεδο ισχύος ενός τυπικού σπιτιού.
      Οι γρήγοροι φορτιστές αυτοκινήτων κοστίζουν περίπου 200.000 δολ. ο καθένας για την εγκατάσταση και παρόλη τη δυνατότητα ταχείας φόρτισης, είναι ακόμα πιο αργοί από το γέμισμα του ρεζερβουάρ ενός αυτοκινήτου. Για να αποφευχθούν μεγάλες ουρές αναμονής – ένας σταθμός φόρτισης αυτοκινήτων θα χρειαζόταν 3-4 υπερσυμπιεστές για να αντικαταστήσει κάθε καταργούμενη αντλία βενζίνης. Μια τέτοια εγκατάσταση υπερσυμπιεστών σε μια τοποθεσία δημιουργεί ζήτηση ενέργειας στο δίκτυο συγκρίσιμη με μια μικρή πόλη ή μια χαλυβουργία.
      Τα σύγχρονα δίκτυα ενέργειας, λόγω της διακοπτόμενης παραγωγής των ΑΠΕ, απαιτούν μεγάλες μονάδες αποθήκευσης μπαταριών συνδεδεμένες στο δίκτυο για εξομάλυνση της τροφοδοσίας. Απαιτείται όμως τεράστια ποσότητα εξόρυξης για την παραγωγή των ορυκτών που πηγαίνουν στις μπαταρίες, με όλα τα κόστη που αυτό συνεπάγεται.
      Ο τρόπος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι τοποθεσίες των σταθμών παραγωγής και ο τρόπος μεταφοράς της ενέργειας στα σπίτια αναμένεται να αλλάξουν άμεσα. Οι ανεμογεννήτριες και τα ηλιακά πάνελ δεν θα τοποθετηθούν εκεί που βρίσκεται ο συμβατικός σταθμός παραγωγής ενέργειας που αντικαθιστούν, αλλά εκεί που ο άνεμος είναι πιο δυνατός (οι ανεμογεννήτριες) και εκεί που λάμπει περισσότερο ο ήλιος (τα πάνελ). Η πράσινη ενέργεια στη συνέχεια θα πρέπει να μεταφερθεί στις περιοχές όπου ζουν οι πληθυσμοί.
      Έτσι, σε ορισμένες περιοχές παράγεται περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ό,τι η δυνατότητα μεταφοράς του δικτύου. Οπότε κάποιες φορές πρέπει να σταματήσουν ή να αναβληθούν νέα έργα ΑΠΕ επειδή οι υποδομές δεν μπορούν να μεταφέρουν άλλο ηλεκτρισμό. Οι περισσότερες περιοχές με τον καλύτερο ήλιο και αέρα είναι μακριά από πόλεις και υπάρχοντα δίκτυα. Για να συνδεθούν χρειάζονται χιλιάδες χιλιόμετρα νέων γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης. Υπάρχει κόστος στην απόκτηση δικαιωμάτων διέλευσης και κρατικών αδειών για τη λειτουργία αυτών των καλωδίων. Οι ιδιοκτήτες γης και οι κοντινές κοινότητες συχνά δεν θέλουν τεράστιους πυλώνες να εγκατασταθούν στη γη τους ή κοντά στα σπίτια τους.
      Ένα άλλο κόστος είναι η προμήθεια των απαιτούμενων υλικών. Γιατί εκτός από την κατασκευή νέων γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης, και οι υπάρχουσες θα πρέπει να αναβαθμιστούν για να μπορούν να μεταφέρουν πολύ περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια. Απαιτούνται εκατομμύρια χιλιόμετρα χάλκινου σύρματος για την κατασκευή των πιο περίπλοκων δικτύων για τη μεταφορά της νέας ενέργειας. Επίσης χαλκός χρειάζεται και για τις αναβαθμισμένες καλωδιώσεις στα σπίτια.
      Εκτός από τις μπαταρίες, τα καλώδια μεταφοράς, τα ίδια τα ηλιακά και τα αιολικά πάρκα χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο χαλκό ανά μονάδα παραγόμενης ισχύος από ό,τι οι κεντρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας με άνθρακα και φυσικό αέριο. Επίσης τα ηλεκτρικά οχήματα χρησιμοποιούν υπερδιπλάσιο χαλκό από τα βενζινοκίνητα. Ως αποτέλεσμα, η ετήσια ζήτηση χαλκού προβλέπεται να διπλασιαστεί σε 50 εκατομμύρια μετρικούς τόνους έως το 2035. Η έλλειψη κοιτασμάτων χαλκού αλλά και ο αυξημένος έλεγχος των κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της εξόρυξης θέτει εμπόδια στην επέκταση της παραγωγής και αυξάνει το κόστος παραγωγής.
      Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να αυξηθεί για να χρηματοδοτηθούν οι νέες υποδομές και να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω προβλήματα.
      Σύμφωνα με Αμερικανούς ερευνητές, εάν δεν κατασκευαστούν νέα δίκτυα διανομής με ταχύτερο ρυθμό, περίπου το 80% της μείωσης των εκπομπών ρύπων που προσδοκάται ενδέχεται να μη συμβεί καθόλου.
      Οπωσδήποτε πρέπει να σώσουμε τον πλανήτη μας από τη ρύπανση και την κλιματική αλλαγή. Ίσως όμως νέες καινοτομίες που μειώνουν τις απαιτήσεις των μηχανών για ενέργεια να βοηθήσουν πιο άμεσα στο πρόβλημα. Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό π.χ. αναμένεται να τριπλασιαστεί τις επόμενες δεκαετίες. Μήπως θα μπορούσε να διατεθεί ένα μέρος των κεφαλαίων για την πράσινη μετάβαση για την επινόηση νέων συστημάτων που χρησιμοποιούν υλικά που ονομάζονται ξηραντικά; Αυτά τα συστήματα θα μπορούσαν να ψύχονται πιο αποτελεσματικά, ακόμη και σε ακραίες θερμοκρασίες και υγρασία, μειώνοντας τη ζήτηση στο ηλεκτρικό δίκτυο.
      Ο ηλεκτρισμός είναι το σημαντικότερο αγαθό του πολιτισμού μας. Χωρίς όμως φθηνή ενέργεια, τα νοικοκυριά δεν μπορούν να επιβιώσουν, ούτε οι μικρές επιχειρήσεις, αλλά ούτε και η οικονομία μιας χώρας μπορεί να αναπτυχθεί.
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Το Αποθετήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσπάθειά του για την αντιμετώπιση της Ενεργειακής Κρίσης και της απεξάρτησης από το Ρώσικο Φυσικό Αέριο, υποστηρίζει τεχνικά την ανάπτυξη των Ενεργειακών Κονοτήτων
      Όπως αναφέρει: «Οι ενεργειακές κοινότητες στην ΕΕ βρίσκονται σε πολύ διαφορετικά στάδια ανάπτυξής. Ορισμένες αποτελούν άτυπες ομάδες που μόλις άρχισαν να σκέφτονται τη δυνατότητα δημιουργίας μιας Ενεργειακής Κοινότητας και κάποιες άλλες είναι ήδη σχηματισμένες ως νομικές οντότητες που χρειάζονται μόνο λίγη υποστήριξη από ειδικούς για να ολοκληρώσουν το έργο παραγωγής καθαρής ενέργειας.
      Έχοντας αυτό υπόψη, το Αποθετήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων θα παρέχει διαφορετικές μορφές υποστήριξης σε τουλάχιστον 150 ενεργειακές κοινότητες συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες των αιτούντων:
      Ετσι παρέχει άμεση τεχνική βοήθεια σε τουλάχιστον 25 ενεργειακές κοινότητες, στις οποίες οι ειδικοί παρέχουν υποστήριξη στους αρμόδιους κάθε κοινότητας.
      Ανάπτυξη εθνικών ικανοτήτων
      Εργαστήρια και διαδικτυακά σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν στην τοπική γλώσσα στις ακόλουθες χώρες: Βουλγαρία, Ελλάδα, Τσεχία, Κροατία (επέκταση προς Σερβία / Μαυροβούνιο / Αλβανία / Βοσνία & Ερζεγοβίνη), Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Εσθονία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, με στόχο τουλάχιστον 80 κοινότητες.
      Αδελφοποιήσεις και ανταλλαγές εταίρων.
      Σε συγκεκριμένα θέματα και ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ενεργειακές κοινότητες.
      Αυτές οι δραστηριότητες θα συμπληρωθούν από διαδικτυακά σεμινάρια για τη δημιουργία ικανοτήτων σε επίπεδο ΕΕ.
      Δείτε όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εκδήλωση έναρξης της Τεχνικής Βοήθειας των Ενεργειακών Κοινοτήτων στις 21 Ιουνίου 2022.
      Ποιος μπορεί να λάβει τεχνική υποστήριξη;
      Για να υποβάλετε αίτηση για βοήθεια η κοινότητα μπορεί να είναι μια νομική οντότητα, μια άτυπη κοινότητα παραγόντων ή μια συλλογικότητα παραγόντων. Εάν είναι νομική οντότητα, η κοινότητα πρέπει να είναι μια Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών ή μια Κοινότητα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ή το εθνικό ισοδύναμο αυτών των ορισμών). Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό στις οδηγίες εφαρμογής.
      Το Αποθετήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων θα παρέχει τεχνική βοήθεια κυρίως για τις αστικές κοινότητες. Οι αγροτικές κοινότητες θα υποστηρίζονται από το Ενεργειακό Συμβουλευτικό Κέντρο Αγροτικών Κοινοτήτων
      Ο ορισμός του αγροτικού και του αστικού για τους σκοπούς του Αποθετηρίου Ενεργειακών Κοινοτήτων βασίζεται στο Βαθμό Αστικοποίησης (θα βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό στις οδηγίες εφαρμογής).
      Προκειμένου να βεβαιωθούν ότι κάθε κοινότητα αιτούντων λαμβάνεται υπόψη από τη σωστή πρωτοβουλία, το Αποθετήριο και το Συμβουλευτικό Κέντρο μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις αιτήσεις που λαμβάνονται. Σκοπός αυτού είναι να βεβαιωθούν ότι, για παράδειγμα, μια αγροτική ενεργειακή κοινότητα υποστηρίχθηκε κατά λάθος από το Αποθετήριο, και η κοινότητα να μπορεί να λάβει υποστήριξη από το Advisory Hub.
      Πώς κάνω αίτηση;
      Η διαδικασία υποβολής αίτησης έχει σχεδιαστεί για να περιορίζει την εργασία που απαιτείται από τους αιτούντες όταν συντάσσουν την αίτηση, διασφαλίζοντας παράλληλα εξατομικευμένη υποστήριξη προσαρμοσμένη στις ανάγκες των ενεργειακών κοινοτήτων.
      Δείτε λεπτομέρειες στην σελίδα
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μία ακόμη ώθηση στην δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων που οφείλουν να οργανώσουν οι δήμοι έγινε με την απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα να αυξηθεί το όριο της ισχύος για εγκαταστάσεις ΑΠΕ που αναπτύσσονται με σκοπό το net metering (συμψηφισμός παραγόμενης‐καταναλισκόμενης ενέργειας ).
      Με την απόφαση του Υπουργού σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη η επιτρεπόμενη ισχύς ανεβαίνει από το 1 στα 3 MW (μεγαβάτ). Με την αύξηση του ορίου ισχύος δίνεται η δυνατότητα στη βιομηχανία και σε άλλες ενεργοβόρες δραστηριότητες να καλύψουν τις ανάγκες τους με πράσινη ενέργεια, περιορίζοντας το κόστος τους και μειώνοντας το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
      Με την ίδια απόφαση, απλοποιείται και η αδειοδοτική διαδικασία για φωτοβολταϊκά στη στέγη καθώς προβλέπεται ότι για σταθμούς ισχύος έως 10,8kW (κιλοβάτ) για τριφασικές παροχές και μέχρι 5kW για μονοφασικές παροχές, προβλέπεται η δυνατότητα σύνδεσης με ενέργειες του ενδιαφερομένου και απλή ενημέρωση του ΔΕΔΔΗΕ. Με τη διάταξη αυτή, επιταχύνεται η εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών σταθμών, όπως εκείνων που τοποθετούνται στις στέγες σπιτιών και επαγγελματικών κτιρίων.
      Ενα από τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές προκειμένου να αποφεύγουν τις αυξήσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι και η εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού ή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (net metering). Νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν έργα ΑΠΕ και με την ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγουν θα μπορούν να καλύπτουν τις δικές τους ανάγκες κατανάλωσης. Με τον τρόπο αυτόν πετυχαίνουν να μειώνουν το ποσό του ηλεκτρικού ρεύματος που αγοράζουν από προγράμματα προμηθευτών ή ακόμη και να μηδενίζουν τους λογαριασμούς τους.
      Η υπουργική απόφαση αυξάνει και τα αντίστοιχα όρια στο σύστημα της Ρόδου από τα 500 kW σε 1 ΜW για σταθμούς που εγκαθίστανται από ενεργειακές κοινότητες. Επιπλέον, αυξάνονται τα όρια ισχύος από 300 kW στα 500 kW για σταθμούς που εγκαθίστανται από νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους σκοπούς δημοσίου ενδιαφέροντος.
      H διάρκεια ισχύος της προσφοράς σύνδεσης ορίζεται σε 12 μήνες εφόσον δεν απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς υψηλής και μέσης τάσης και σε 24 μήνες εφόσον απαιτούνται εργασίες κατασκευής νέου ή επέκτασης υποσταθμού υψηλής ή μέσης τάσης. Δίνεται η δυνατότητα χορήγησης προσφοράς σύνδεσης, υπό τον όρο να μην εγχέεται ενέργεια στο δίκτυο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν περιπτώσεις όπου τα τοπικά δίκτυα είναι κορεσμένα και καθίσταται ανέφικτη η εγκατάσταση και σύνδεση σταθμών ΑΠΕ. Απλοποιείται η διαδικασία σύνδεσης φωτοβολταϊκών σταθμών ενεργειακού συμψηφισμού ισχύος έως 50 kW, καταργώντας τη χορήγηση προσφοράς σύνδεσης όπως επιτάσσει και σχετική ευρωπαϊκή οδηγία. Για τη σύνδεση των σταθμών αυτών, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνει τον ΔΕΔΔΗΕ υποβάλλοντας όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και ο διαχειριστής με τη σειρά του οφείλει εντός 15 ημερών να απαντήσει σχετικά με την αποδοχή ή απόρριψη της αιτούμενης σύνδεσης.
      Σε περίπτωση αποδοχής, ο ΔΕΔΔΗΕ αποστέλλει υπογεγραμμένη τη σύμβαση σύνδεσης με αναλυτικές λεπτομέρειες για το κόστος σύνδεσης, τα απαιτούμενα έργα και τον χρόνο υλοποίησης αυτών και ο ενδιαφερόμενος έχει περιθώριο 60 ημερών να υπογράψει τη σύμβαση και να καταβάλει την απαιτούμενη δαπάνη. Σε αντίθετη περίπτωση, ο ΔΕΔΔΗΕ ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο για τους λόγους απόρριψης. Για τις περιπτώσεις εφαρμογής εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους σκοπούς δημοσίου ενδιαφέροντος, ενεργειακές κοινότητες, γενικούς οργανισμούς εγγείων βελτιώσεων και για τοπικούς οργανισμούς εγγείων βελτιώσεων, αίρεται ο περιορισμός του ενός σταθμού παραγωγής ανά αυτοτελές ακίνητο.
      Και όλα αυτά σε μια περίοδο όπου το ενεργειακό κόστος που εξαρτάται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ανεβαίνει στα σπίτια και απειλεί με ενεργειακή φτώχια τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις.
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στις συμπληγάδες της γεωστρατηγικής αναμέτρησης Ευρώπης και ΗΠΑ με την Κίνα έχει εγκλωβιστεί το εμβληματικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, ενώ την ίδια τύχη φαίνεται να έχει και το σχέδιο αποεπένδυσης της ΔΕΗ στους λιγνίτες, όπου το κινεζικό ενδιαφέρον εμφανίζεται ως το πιο ζωηρό μεταξύ των έξι συνολικά επενδυτικών σχημάτων που προκρίθηκαν για να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές στις 17 Οκτωβρίου για τις μονάδες Μελίτης και Μεγαλόπολης.
      Η συμμετοχή με ποσοστό 24% και ενισχυμένο ρόλο στο μάνατζμεντ του ΑΔΜΗΕ της κινεζικής State Grid, σε συνδυασμό με τον κομβικό ρόλο του ελληνικού διαχειριστή στο έργο της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής και της παράλληλης προσπάθειας της Ε.Ε. να βάλει φρένο στην επέλαση των κινεζικών επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, είναι η πραγματική αιτία του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το έργο διασύνδεσης της Κρήτης από τον περασμένο Απρίλιο.
      Η αρχική διαμάχη μεταξύ ΑΔΜΗΕ - ΕuroAsia για τα ποσοστά συμμετοχής στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV) που θα κατασκευάσει το έργο και για το ποιος θα έχει το δικαίωμα απόφασης στις τεχνικές προδιαγραφές εξελίχθηκε σε ανοιχτή σύγκρουση Κομισιόν και ΡΑΕ, όταν η τελευταία προχώρησε σε απευθείας ανάθεση στον ΑΔΜΗΕ.
      Η Ε.Ε. που όλο το προηγούμενο διάστημα πρωτοστάτησε στο να αποφευχθεί με κάθε τρόπο ο πλήρης έλεγχος της διασύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, λόγω της συμμετοχής της State Grid και της ισχύος που αποκτά η Κίνα μέσω αυτής στον γεωστρατηγικό διάδρομο Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, δίνοντας παράλληλη μάχη να μπει στο μετοχικό σχήμα του ΕuroAsia o βελγογερμανικών συμφερόντων διαχειριστής Elia, με μία επιστολή της προς τη ΡΑΕ και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς διαμήνυσε ότι η ανάθεση δεν έχει τη συγκατάθεσή της και ότι έγινε κατά παράβαση του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού. Την ίδια στιγμή η Ε.Ε., η οποία παρακολουθεί μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (DGcomp) την πορεία του διαγωνισμού για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ φέρεται να σχεδιάζει μπλόκο και στην πιθανή πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ στην κινεζική CHN Energy που τις διεκδικεί από κοινού με τον όμιλο Κοπελούζου.

      Στην περίπτωση αυτή η Επιτροπή έχει ένα σημαντικό όπλο στα χέρια της, την πιστοποίηση της ΡΑΕ για τον ΑΔΜΗΕ ως ανεξάρτητο διαχειριστή υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς με τη συμμετοχή της State Grid, την οποία ενέκρινε η ίδια, δίνοντας ουσιαστικά το πράσινο φως για την είσοδο της κινεζικής εταιρείας στο ελληνικό δίκτυο ηλεκτρισμού. Η εν λόγω πιστοποίηση αναφέρει ρητά ότι δεν μπορεί άλλη εταιρεία με τον ίδιο μέτοχο να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Εχοντας μάλιστα η Επιτροπή υπόψη της ότι εκείνη την περίοδο η κινεζική CMEC με μέτοχο επίσης τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, όπως και η State Grid, είχε υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τη ΔΕΗ για την από κοινού κατασκευή λιγνιτικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής, έδωσε την έγκρισή της, υπό την προϋπόθεση ότι, εάν αυτή προχωρήσει, η ΡΑΕ θα επανεξετάσει την πιστοποίηση, όπως και σε περίπτωση που τα δεδομένα της αξιολόγησης αλλάξουν. Η Κομισιόν φέρεται να έχει ανασύρει την απόφαση πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ ενόψει της κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και του κινεζικού ενδιαφέροντος.
      Η περίπτωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης αλλά και αυτή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ είναι μία από τις πολλές που καλείται να αντιμετωπίσει η Ε.Ε. όχι μόνο σε αδύναμες χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, αλλά και σε ισχυρές οικονομικά χώρες, όπως η Γερμανία, για να καταφέρει να βάλει φρένο στην κινεζική επέλαση, την έκταση και τα αποτελέσματα της οποίας δεν είχε αρχικά εκτιμήσει. Το ίδιο διάστημα η Επιτροπή αναζητεί τρόπους για να ανακόψει τον πλήρη έλεγχο της πορτογαλικής EDP, της μεγαλύτερης εταιρείας ηλεκτρισμού της χώρας, από την China Three Gorges. Η κινεζική εταιρεία που κατέχει ήδη το 23,3% της EDP κατέθεσε τον περασμένο Μάιο προσφορά εξαγοράς του συνόλου των μετοχών της, επενδύοντας 9,07 δισ. ευρώ. Μόλις πρόσφατα εξάλλου η γερμανική κυβέρνηση έβαλε την κρατική τράπεζα KfW να εξαγοράσει το 20% της 50Hertz Transmission Gmb (διαχειριστής δικτύου της Γερμανίας) προκειμένου να μην καταλήξει στα χέρια της κινεζικής State Grid.
      Το θέμα της κινεζικής επιρροής άρχισε να εντάσσεται στην ευρωπαϊκή ατζέντα από τον Οκτώβριο του 2016 και μετά, όταν το Βερολίνο απέσυρε την έγκρισή του για την εξαγορά της εταιρείας Aixtron από την κινεζική Grand Chip Investment. Τη στάση του Βερολίνου ακολούθησε και η Γαλλία, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους εταίρους του «να μην είναι αφελείς» στο παγκόσμιο εμπόριο, ενώ υιοθετώντας τη γραμμή Βερολίνου και Παρισιού, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ πρότεινε πέρυσι ένα νέο πλαίσιο για την αποτελεσματική παρακολούθηση των επενδύσεων στον τομέα των υποδομών και της αμυντικής τεχνολογίας, το οποίο η Ευρώπη ευελπιστεί να νομοθετήσει μέχρι το τέλος του έτους. Το πόσο εύκολα η Ευρώπη θα καταφέρει να υιοθετήσει και να εφαρμόσει αποτελεσματικά ένα πλαίσιο προστατευτισμού έναντι των κινεζικών επενδύσεων είναι πάντως ένα ερώτημα. Η ευρωπαϊκή κρίση χρέους διαμόρφωσε το έδαφος για την κινεζική έφοδο στην Ευρώπη, καθώς πολλές χώρες έχουν ανάγκη από κεφάλαια ανεξαρτήτως εθνικής προελεύσεως. Αυτό εκφράστηκε σαφώς από τον Πορτογάλο πρωθυπουργό όταν έσπευσε να δηλώσει ότι η κυβέρνησή του δεν έχει καμία αντίρρηση για την πρόταση της China Three Gorges αλλά και από τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη και τον πρόεδρο της ΔΕΗ Μανόλη Παναγιωτάκη, όταν απαίτησαν από την Επιτροπή να ανοίξει τον διαγωνισμό για τις λιγνιτικές μονάδες για επιχειρήσεις και εκτός Ευρώπης. Ηταν εξάλλου η Ευρώπη που προσκάλεσε επισήμως την Κίνα να επενδύσει ακόμα και σε ομόλογα –αρχικά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης και στη συνέχεια του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης– και η οποία έχει θεσμικά αποδεχθεί τη συμβολή της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» στο επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ.
      Η απόφαση της ΡΑΕ φέρνει σε τροχιά σύγκρουσης Αθήνα και Βρυξέλλες
      Το διακύβευμα για την Ε.Ε., στην περίπτωση που η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης δεν προχωρήσει ως αναπόσπαστο κομμάτι της μεγάλης διασύνδεσης Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, είναι η απώλεια ισχύος σε υποδομή μια γεωστρατηγικής σημασίας έναντι της ενίσχυσης των κινεζικών συμφερόντων. Η Ευρώπη ανησυχεί επίσης για την περαιτέρω ενδυνάμωση των κινεζικών εταιρειών μέσω της συμμετοχής τους στην κατασκευή της διασύνδεσης, στην περίπτωση που το έργο υλοποιηθεί με αποκλειστική ευθύνη του ΑΔΜΗΕ και άρα της State Grid. To ποιος θα έχει το δικαίωμα, εξάλλου, στην απόφαση για τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου ήταν το επίμαχο θέμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του EuroAsia Interconnector, που αποτελεί τον επίσημο φορέα υλοποίησής του, και του ΑΔΜΗΕ, με τον ΕuroAsia να διεκδικεί συμμετοχή στην απόφαση και τον ΑΔΜΗΕ να υποστηρίζει ότι η απόφαση είναι δική του, ως μετόχου του 51% του SPV, που, όπως είχαν συμφωνήσει από τον Οκτώβριο του 2017, θα αναλάμβανε την κατασκευή του έργου. Στο SPV, βάσει της συμφωνίας του Οκτωβρίου, ο EuroAsia θα διατηρούσε μερίδιο 39%, ενώ ένα 10% θα διατίθετο σε τρίτους.
      Από τις αρχές του έτους μέχρι και τον Απρίλιο, οπότε ΑΔΜΗΕ και EuroAsia τα «έσπασαν» οριστικά, η Επιτροπή παρακολουθούσε εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, ενώ πρωτοβουλία για να βρεθεί κοινός τόπος ανέλαβε και αργότερα δίνοντας νέα προθεσμία στη ΡΑΕ για αναζήτηση άλλης λύσης, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Σε αυτό το διάστημα είχαν γίνει επαφές με τον βελγογερμανικών συμφερόντων Διαχειριστή Εlia, ο οποίος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο έργο, εξαγοράζοντας το 30% του EuroAsia. Η συμμετοχή του Elia εγγυάτο και τη χρηματοδότηση του έργου από την πλευρά του ΕuroAsia, θέμα που μέχρι πρότινος δεν μπορούσε να καλύψει η κεφαλαιακή επάρκεια της εταιρείας. Και ενώ η Επιτροπή ανέμενε πιο διαλλακτική στάση από τον ΑΔΜΗΕ και το υπουργείο Ενέργειας, η ΡΑΕ αποφάσισε στις 4 Σεπτεμβρίου να αναθέσει απευθείας το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης στον ΑΔΜΗΕ. Η απόφαση αιφνιδίασε την Επιτροπή αλλά και την Ενωση Ευρωπαίων Ρυθμιστών (ACER), που παρακολουθεί την πορεία υλοποίησης των έργων κοινού ενδιαφέροντος (PSI). Στις 10 Σεπτεμβρίου και ενώ ο ΑΔΜΗΕ είχε σπεύσει να συστήσει νέο SPV (100% θυγατρική) για την κατασκευή του έργου, στο πλαίσιο της απόφασης της ΡΑΕ, τόσο η Επιτροπή όσο και ο ACER με αυστηρές επιστολές τους προς τη ΡΑΕ, αλλά και κάθε εμπλεκόμενο, ενημερώνουν ότι δεν συναινούν στην απόφαση.
      Επισημαίνουν ότι αγνόησε τις θέσεις της Επιτροπής και ότι η απευθείας ανάθεση κλείνει την πόρτα για το έργο στη χρηματοδότηση που προβλέπεται για τα διευρωπαϊκά έργα υποδομών PCI, καθώς επίσης και στις διευκολύνσεις σχετικά με την αδειοδότησή του. Οι Βρυξέλλες δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης, δεδομένου ότι η ίδια έκανε αίτηση για την υπαγωγή του στον κατάλογο των PCI και κυρίως, όπως τονίζουν από τις Βρυξέλλες, η διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της διακρατικής συνεργασίας των τριών χωρών, όπως έχει πιστοποιηθεί και από τις κατά καιρούς τριμερείς συναντήσεις κορυφής. Επισημαίνοντας τις διπλωματικές προεκτάσεις της υπόθεσης, παράγοντες από την πλευρά της Κομισιόν αναδεικνύουν ένα ακόμη θέμα που συνδέεται με το πρόβλημα της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου από την υπόλοιπη Ευρώπη και που επιλύει η υλοποίηση του έργου ως PCI.
      Η Ε.Ε. δεν φαίνεται πάντως να καταθέτει τα όπλα. Μετά το «βέτο» στην απευθείας ανάθεση στον ΑΔΜΗΕ, προετοιμάζει νέα πρωτοβουλία μέσα στον Νοέμβριο, με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος και το έργο να προχωρήσει ως έχει σχεδιασθεί.
      Η εξέλιξη στην υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης φαίνεται να έχει επηρεάσει τη στάση της Κομισιόν και στο θέμα της συμμετοχής κινεζικών εταιρειών στον διαγωνισμό της ΔΕΗ για τις λιγνιτικές μονάδες της Μεγαλόπολης και της Μελίτης. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, η Επιτροπή φέρεται να έχει ανασύρει τον φάκελο πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ, μέσω του οποίου προέβλεψε πριν από ένα χρόνο τη δυνατότητα αποκλεισμού περαιτέρω επέκτασης κινεζικών εταιρειών στην αγορά ηλεκτρισμού. Η πιστοποίηση του ΑΔΜΗΕ δόθηκε από τη ΡΑΕ έπειτα από έγκριση της Κομισιόν, υπό τον όρο ότι αυτή θα επαναξιολογηθεί στην περίπτωση που άλλη εταιρεία με τον ίδιο μέτοχο με αυτόν της State Grid, δηλαδή το κινεζικό δημόσιο, δραστηριοποιηθεί στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η πλευρά της Κομισιόν φέρεται να έχει ενημερώσει τις ελληνικές αρχές σχετικά κατά τη διάρκεια των επαφών για την παρακολούθηση της πορείας του διαγωνισμού πώλησης των λιγνιτικών μονάδων. Η κινεζική εταιρεία China Energy Group συμμετέχει στον διαγωνισμό της ΔΕΗ σε κοινοπραξία με τον όμιλο Κοπελούζου, με τον οποίο έχει έρθει επίσης σε συμφωνία εξαγοράς του 75% του χαρτοφυλακίου του σε αιολικά πάρκα.
      Το μεγάλο έργο
      Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ - Ελλάδας - Κύπρου που έχει αναγνωρισθεί από την Ε.Ε. ως έργο κοινού ενδιαφέροντος, έχει συνολικό προϋπολογισμό 3,5 δισ. ευρώ. Το υποθαλάσσιο καλώδιο θα έχει μεταφορική ικανότητα 2000 MW και συνολικό μήκος περίπου 820 ναυτικών μιλίων, δηλαδή περίπου 1518 km. O αρχικός σχεδιασμός του έργου προβλέπει έναρξη των εργασιών στα τέλη του 2018 και ολοκλήρωση το 2022.
      Κρήτη - Αττική
      Ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε ήδη στη σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV) που θα αναλάβει την κατασκευή της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής στο πλαίσιο της σχετικής απόφασης της ΡΑΕ. Το όνομα αυτής είναι «Αριάδνη Interconnection» και το αρχικό μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 26% της μέγιστης εκτιμώμενης συνολικής επένδυσης που έχει υπολογισθεί σε 770 εκατ. ευρώ.
      Οι Αμερικανοί
      H αμερικανική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει ανοικτά επενδυτές που βρέθηκαν απέναντι σε Κινέζους στη διεκδίκηση ελληνικών assets. Για παράδειγμα, στήριξε το Exin, το οποίο διεκδίκησε απέναντι στην κινεζική Fosun την Εθνική Ασφαλιστική, μια εξαγορά που κατέληξε σε φιάσκο. Πιο πρόσφατα, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Γ. Ρος τάχθηκε ανοικτά υπέρ της προσπάθειας της Onex Shipyards να διεκδικήσει εκτός των Ναυπηγείων Νεωρίου και αυτά του Σκαραμαγκά και της Ελευσίνας, για τα οποία φέρεται να ενδιαφέρεται η Cosco.
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Την πλήρη κατάργηση από τα κτήρια των καυστήρων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2040 ζητά από τα κράτη μέλη η Κομισιόν με τη νέα αναθεωρημένη Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων.
      Αν και ο στόχος αυτός θεωρείται μέχρι και ανέφικτος, ειδικά στην Ελλάδα που η θέρμανση των κατοικιών βασίζεται στο φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, η νέα οδηγία δίνει με έμφαση την κατεύθυνση της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και στη θέρμανση.
      Όπως αναφέρουν πληροφορίες από το υπουργείο Ενέργειας, το κόστος εφαρμογής μια τέτοιας πολιτικής θα ήταν τεράστιο, καθώς θα είναι πολύ δαπανηρή η αλλαγή στις εγκαταστάσεις και δεν περιλαμβάνεται ένας τέτοιος στόχος στο ελληνικό ΕΣΕΚ.
      Ειδικότερα, επετεύχθη τις προηγούμενες μέρες προσωρινή συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη μείωση των εκπομπών και της χρήσης ενέργειας των κτιρίων σε ολόκληρη την ΕΕ, με την ενισχυμένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, που στοχεύει να στηρίξει τις προσπάθειες της ΕΕ για την απαλλαγή των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές σε ολόκληρη την Ένωση.
      Η αναθεωρημένη οδηγία εισάγει σαφή νομική βάση για τον καθορισμό, από τα κράτη μέλη, απαιτήσεων για τις μονάδες παραγωγής θερμότητας με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, το είδος του χρησιμοποιούμενου καυσίμου ή το ελάχιστο μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για θέρμανση.
      Τα κράτη μέλη τονίζεται ότι θα πρέπει επίσης να θεσπίσουν ειδικά μέτρα για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης με σκοπό την πλήρη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα έως το 2040. 
      Καθαρότερα κτήρια
      Η νέα Οδηγία δίνει κίνητρα για ανακαινίσεις, με έμφαση στα παλαιότερα κτήρια και ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος των κτηρίων.
      Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο ο συγκεκριμένος αντίκτυπος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, στα σπίτια και στους χώρους εργασίας τους, ενώ θα μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας.
      Η συμφωνία αυτή θα ενισχύσει επίσης την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης σύμφωνα με το σχέδιο REPowerEU και θα αποτελέσει ισχυρό οικονομικό κίνητρο για καθαρότερα κτίρια στην ΕΕ.
      Κτήρια με καλύτερες επιδόσεις για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας και την περικοπή των εκπομπών
      Η αναθεωρημένη οδηγία θα ορίσει σειρά μέτρων που θα βοηθήσουν τις κυβερνήσεις της ΕΕ να ενισχύσουν διαρθρωτικά την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, με ιδιαίτερη έμφαση στα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις.
      Κάθε κράτος μέλος θα υιοθετήσει τη δική του εθνική πορεία για τη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας των οικιστικών κτιρίων κατά 16 % έως το 2030 και κατά 20-22 % έως το 2035, παρέχοντας επαρκή ευελιξία ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές συνθήκες.
      Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να επιλέξουν ποια κτίρια θα στοχεύσουν και ποια μέτρα θα λάβουν.
      Τα εθνικά μέτρα θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 55 % της μείωσης της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της ανακαίνισης των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις.
      Όσον αφορά το μη οικιστικό κτιριακό απόθεμα, οι αναθεωρημένοι κανόνες απαιτούν τη σταδιακή βελτίωσή του μέσω ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης. Αυτό θα οδηγήσει στην ανακαίνιση του 16 % των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2030 και του 26 % των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2033.
      Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να εξαιρούν ορισμένες κατηγορίες οικιστικών και μη οικιστικών κτιρίων από τις υποχρεώσεις αυτές, συμπεριλαμβανομένων των ιστορικών κτιρίων ή των εξοχικών κατοικιών.
      Τα βελτιωμένα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) θα βασίζονται σε ένα κοινό υπόδειγμα της ΕΕ με κοινά κριτήρια, ώστε να ενημερώνονται καλύτερα οι πολίτες και να διευκολύνονται οι αποφάσεις χρηματοδότησης σε ολόκληρη την ΕΕ.
      Ενεργειακή φτώχεια
      Για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας, τα μέτρα χρηματοδότησης θα πρέπει να παρέχουν κίνητρα για τις ανακαινίσεις και να λειτουργούν συνοδευτικά ως προς αυτές, αλλά και να στοχεύουν ιδίως ευάλωτους πελάτες και κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις, στα οποία ζει υψηλότερο ποσοστό ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών.
      Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι υπάρχουν διασφαλίσεις για τους ενοικιαστές, ώστε να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του κινδύνου έξωσης ευάλωτων νοικοκυριών που προκαλείται από δυσανάλογες αυξήσεις ενοικίων μετά από ανακαίνιση.
      Ενεργοποίηση κύματος ανακαινίσεων
      Η αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων περιλαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση τόσο του στρατηγικού σχεδιασμού των ανακαινίσεων όσο και των εργαλείων που θα διασφαλίζουν οτι θα γίνουν οι εν λόγω ανακαινίσεις.
      Με βάση με τις συμφωνηθείσες διατάξεις, τα κράτη μέλη:
        θεσπίζουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων για τη χάραξη της εθνικής στρατηγικής απανθρακοποίησης του κτιριακού αποθέματος και τον προσδιορισμό των τρόπων αντιμετώπισης των φραγμών που εξακολουθούν να υφίστανται, όπως η χρηματοδότηση, η κατάρτιση και η προσέλκυση περισσότερων ειδικευμένων εργαζομένων, θεσπίζουν εθνικά διαβατήρια ανακαίνισης κτιρίων που θα καθοδηγούν τους ιδιοκτήτες κτιρίων στις σταδιακές ανακαινίσεις τους με στόχο τα κτίρια μηδενικών εκπομπών.δημιουργούν υπηρεσίες μίας στάσης για τους ιδιοκτήτες κατοικιών, τις ΜΜΕ και όλους τους παράγοντες της αξιακής αλυσίδας ανακαίνισης, ώστε να λαμβάνουν ειδική και ανεξάρτητη στήριξη και καθοδήγηση. Επιπλέον, η συμφωνία θα βοηθήσει την ΕΕ να καταργήσει σταδιακά τους λέβητες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα. Επιδοτήσεις για την εγκατάσταση αυτόνομων λεβήτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα δεν θα επιτρέπονται από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μετά. Η αναθεωρημένη οδηγία εισάγει σαφή νομική βάση για τον καθορισμό, από τα κράτη μέλη, απαιτήσεων για τις μονάδες παραγωγής θερμότητας με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, το είδος του χρησιμοποιούμενου καυσίμου ή το ελάχιστο μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για θέρμανση. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να θεσπίσουν ειδικά μέτρα για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης με σκοπό την πλήρη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα έως το 2040.  Τόνωση της βιώσιμης κινητικότητας
      Η συμφωνία θα ενισχύσει επίσης την υιοθέτηση της βιώσιμης κινητικότητας χάρη στις διατάξεις για την προκαλωδίωση, τα σημεία επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και τους χώρους στάθμευσης ποδηλάτων.
      Η προκαλωδίωση θα καταστεί ο κανόνας για τα νέα και ανακαινισμένα κτίρια, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση σε υποδομές επαναφόρτισης και συμβάλλοντας στη φιλοδοξία της ΕΕ για το κλίμα.
      Επιπλέον, θα ενισχυθούν οι απαιτήσεις σχετικά με τον αριθμό των σημείων επαναφόρτισης τόσο σε οικιστικά όσο και σε μη οικιστικά κτίρια. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να άρουν τα εμπόδια στην εγκατάσταση σημείων επαναφόρτισης, ώστε να διασφαλιστεί ότι το «δικαίωμα σύνδεσης» θα γίνει πραγματικότητα.
      Συνολικά, τα σημεία επαναφόρτισης θα πρέπει να καθιστούν δυνατή την έξυπνη φόρτιση και, όπου χρειάζεται, την αμφίδρομη φόρτιση. Τέλος, οι διατάξεις θα διασφαλίσουν ότι υπάρχουν επαρκείς θέσεις στάθμευσης για ποδήλατα, συμπεριλαμβανομένων των ποδηλάτων μεταφοράς φορτίου.
      Πρότυπο μηδενικών εκπομπών για τα νέα κτήρια
      Με την αναθεωρημένη οδηγία τα κτίρια μηδενικών εκπομπών θα καταστούν νέο πρότυπο για τα νέα κτίρια.
      Βάσει της συμφωνίας, όλα τα νέα οικιστικά και μη οικιστικά κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές επιτόπιες εκπομπές από ορυκτά καύσιμα, από την 1η Ιανουαρίου 2028 για τα δημόσια κτίρια και από την 1η Ιανουαρίου 2030 για όλα τα άλλα νέα κτίρια, με δυνατότητα ειδικών εξαιρέσεων.
      Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα νέα κτίρια είναι έτοιμα για ηλιακή ενέργεια, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είναι κατάλληλα για τη φιλοξενία φωτοβολταϊκών ή ηλιοθερμικών εγκαταστάσεων οροφής.
      Οι εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας θα αποτελούν τον κανόνα για τα νέα κτίρια. Για τα υφιστάμενα δημόσια και μη οικιστικά κτίρια, οι εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας θα πρέπει να τοποθετηθούν σταδιακά, αρχής γενομένης από το 2027, όπου αυτό είναι τεχνικά, οικονομικά και λειτουργικά εφικτό. Οι διατάξεις αυτές θα τεθούν σε ισχύ σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, ανάλογα με τον τύπο και το μέγεθος του κτιρίου.
      Επόμενα βήματα
      Η σημερινή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, η νέα νομοθεσία θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ.
      Ιστορικό
      Τα κτήρια ευθύνονται για περίπου το 40 % της κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ, περισσότερο από το ήμισυ της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην ΕΕ (κυρίως μέσω θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού οικιακής χρήσης) και για το 36 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια. Επί του παρόντος, περίπου το 35 % των κτιρίων της ΕΕ είναι ηλικίας άνω των 50 ετών και σχεδόν το 75 % του κτιριακού αποθέματος είναι ενεργειακά μη αποδοτικό.
      Ταυτόχρονα, το μέσο ετήσιο ποσοστό ενεργειακής ανακαίνισης είναι μόλις 1 % περίπου.
      Το 2020, η Επιτροπή παρουσίασε τη στρατηγική της για το κύμα ανακαινίσεων, η οποία εντάσσεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, στο πλαίσιο της οποίας η αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων αποτελεί βασική πρωτοβουλία.
      Όπως ορίζεται στη στρατηγική για το κύμα ανακαινίσεων, η Επιτροπή έχει ως στόχο να διπλασιάσει τουλάχιστον τα ποσοστά ανακαίνισης έως το 2030 και να διασφαλίσει ότι οι ανακαινίσεις οδηγούν σε υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα κτίρια.
      Η πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, του Δεκεμβρίου 2021, συμπληρώθηκε περαιτέρω από πρόσθετα στοιχεία σχετικά με την ανάπτυξη ηλιακής ενέργειας σε κτίρια στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU τον Μάιο του 2022.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η μικρομεσαία επιχείρηση ή ο ελεύθερος επαγγελματίας εγκαθιστά στην έδρα του ένα φωτοβολταϊκό για να περιορίσει το ενεργειακό κόστος. Η φορολογική νομοθεσία του επιτρέπει να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδά του όχι μόνο το κόστος της επένδυσης αλλά και άλλα τόσα χρήματα.
      Έτσι, αν η δαπάνη είναι 10.000 ευρώ, θα εκπέσει 20.000 ευρώ και θα εξασφαλίσει έκπτωση φόρου 4.400 ευρώ για όσους φορολογούνται με τον οριζόντιο συντελεστή του 22%. Και το φωτοβολταΪκό είναι μόνο ένα παράδειγμα. Υπάρχουν πολλές ακόμη «πράσινες» επενδύσεις που επιδοτούνται έμμεσα με τον συγκεκριμένο τρόπο. Περιγράφονται αναλυτικά στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε. Ουσιαστικά, επιδοτούνται τιμολόγια που θα κοπούν από επιχειρήσεις με συγκεκριμένους κωδικούς δραστηριότητας. Θα υποβάλλονται κάποια ξεχωριστά έντυπα μαζί με τη φορολογική δήλωση -το πρόγραμμα θα τρέξει για την περίοδο 2023-2025- και το όφελος θα αποτυπώνεται στην εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης.
      Δικαιούχοι της προσαυξημένης έκπτωσης είναι:
      α) φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και
      β) νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, εφόσον χαρακτηρίζονται ως μικρομεσαίες επιχειρήσεις  (εξαιρούνται από την εφαρμογή της παρούσας οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής και  της μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων)
      Οι δαπάνες που θα αναγνωριστούν θα πρέπει ουσιαστικά να εντάσσονται στους ακόλουθους τομείς:
      – Προστασία και διαχείριση δασικού περιβάλλοντος, εξυγίανση και καθαρισμός εδάφους, υδάτων, θαλάσσιων περιοχών, αέρα και έλεγχο ρύπανσης με σκοπό την υπέρβαση ενωσιακών προτύπων ή την πρόωρη εφαρμογή τους, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της εκπόνησης σχετικών μελετών.
      – Δράσεις Βελτίωσης Ενεργειακής Απόδοσης, εξοικονόμησης ενέργειας (παραγόμενη και καταναλισκόμενη), πράσινης μετάβασης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της εκπόνησης σχετικών μελετών.
      – Έρευνα και πειραματική ανάπτυξη στη βιοτεχνολογία και έρευνα στην τεχνολογία του ηλεκτρισμού.
      Η προσαυξημένη έκπτωση επί των υπόψη δαπανών που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση, διενεργείται εξωλογιστικά με την υποβολή της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του δικαιούχου, στα έτη πραγματοποίησης των εν λόγω δαπανών. Ως έτος πραγματοποίησης των δαπανών αυτών νοείται το έτος που αυτές αφορούν. Σε περίπτωση που μετά την αφαίρεση του ποσοστού της προσαυξημένης έκπτωσης προκύψουν ζημίες, αυτές μεταφέρονται, 
      Είδη δαπανών που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση
      ΚΑΔ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
      02401007 Υπηρεσίες πυροπροστασίας δάσους
      26114101 Κατασκευή φωτοβολταϊκών κυττάρων
      28112400 Κατασκευή ανεμογεννητριών
      39001100 Υπηρεσίες εξυγίανσης και καθαρισμού εδάφους και υπόγειων υδάτων
      39001200 Υπηρεσίες εξυγίανσης και καθαρισμού επιφανειακών υδάτων
      39001201 Υπηρεσίες καθαρισμού και απορρύπανσης θαλάσσιων περιοχών
      39001300 Υπηρεσίες εξυγίανσης και καθαρισμού αέρα
      39002000 Άλλες υπηρεσίες εξυγίανσης και εξειδικευμένου ελέγχου ρύπανσης
      39002100 Υπηρεσίες εξυγίανσης, περιορισμού της ρύπανσης, ελέγχου και παρακολούθησης εργοτάξιου και άλλες υπηρεσίες εξυγίανσης εργοτάξιου
      39002101 Υπηρεσίες διαχείρισης βιομηχανικών ρύπων
      39002102 Υπηρεσίες ελέγχου βιομηχανικού και εργασιακού περιβάλλοντος
      39002300 Άλλες υπηρεσίες εξειδικευμένου ελέγχου ρύπανσης
      43221101 Εγκατάσταση παροχών νερού με πίεση για πυρόσβεση (περιλαμβανομένων των πυροσβεστικών κρουνών)
      46691551 Χονδρικό εμπόριο μηχανημάτων μετατροπής ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική
      46691572 Χονδρικό εμπόριο φωτοβολταϊκών στοιχείων
      47545441 Λιανικό εμπόριο φωτοβολταϊκών στοιχείων
      70221503 Υπηρεσίες δασολογικών μελετών (διαχείρισης δασών και ορεινών βοσκοτόπων, δασοτεχνικής διευθέτησης ορεινών λεκανών, χειμάρρων, αναδασώσεων, δασικών οδών και δασικών μεταφορικών εγκαταστάσεων)
      Υπηρεσίες εκπόνησης ενεργειακών μελετών (θερμοηλεκτρικών, υδροηλεκτρικών, πυρηνικών
      71121302 κλπ)
      71121907 Υπηρεσίες εκπόνησης τεχνικών μελετών σχετικών με τη μόλυνση
      72191500 Υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στις γεωεπιστήμες και στις επιστήμες περιβάλλοντος
      72191501 Υπηρεσίες περιβαλλοντικής έρευνας
      72194002 Υπηρεσίες έρευνας στη δασοκομία
      74901300 Υπηρεσίες παροχής περιβαλλοντικών συμβουλών
      72110000 Έρευνα και πειραματική ανάπτυξη στη βιοτεχνολογία
      72111000 Υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στη βιοτεχνολογία για την υγεία, το περιβάλλον, τη γεωργία και άλλες εφαρμογές
      72111100 Υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στη βιοτεχνολογία της υγείας
      72111200 Υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στην περιβαλλοντική και βιομηχανική βιοτεχνολογία
      72111300 Υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στη γεωργική βιοτεχνολογία
      72112000 Έρευνα και παραγωγή πρωτοτύπων ανάπτυξης στη βιοτεχνολογία
      72192906 Υπηρεσίες έρευνας στην τεχνολογία του ηλεκτρισμού
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      «Οταν κάτι δεν πωλείται, δεν πρέπει να παράγεται». Ο βασικός αυτός κανόνας της οικονομίας δεν ισχύει στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Η πράσινη παραγωγή των ΑΠΕ δεν έλαβε υπόψη της την παράμετρο ζήτηση, αφού οι στόχοι της ενεργειακής μετάβασης της διασφάλισαν εγγυημένη πώληση και εγγυημένη τιμή.
      Κάπως έτσι υπερκαλύψαμε ως χώρα τους ευρωπαϊκούς στόχους έχοντας εγκαταστήσει μέχρι σήμερα 16.000 μεγαβάτ ΑΠΕ, όταν η ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια δεν ξεπερνάει τις ώρες αιχμής τις 11.000 μεγαβάτ, ενώ έργα επιπλέον ισχύος 15.000 μεγαβάτ έχουν λάβει από τον ΑΔΜΗΕ όρους σύνδεσης με το δίκτυο και κάθε μήνα υποβάλλονται αιτήσεις για νέα ισχύ 1.000 μεγαβάτ.
      Οι «αρρυθμίες»
      Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η σημαντική αυτή απόκλιση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ευθύνεται για τις πολλαπλές «αρρυθμίες» του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, που δεν διαθέτει επί του παρόντος συστήματα αποθήκευσης και θα πρέπει να βρίσκει τρόπους να ισορροπεί για να μην καταρρεύσει και προκαλέσει γενική συσκότιση. Η ευστάθεια του συστήματος, πέρα από το ότι απαιτεί από τον ΑΔΜΗΕ μια ταχυδακτυλουργική διαχείριση ανά δεκαπεντάλεπτο σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, όπως αυτή που διανύουμε, προσθέτει κόστη για τους καταναλωτές που ροκανίζουν τις φθηνές τιμές των ΑΠΕ και παράλληλα δημιουργεί έδαφος για υπερκέρδη από τους συμμετέχοντες στην αγορά. Αυτό, σε συνδυασμό με σειρά στρεβλώσεων, εκτοξεύει το ενεργειακό κόστος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
      Ο κωδικός ΛΠ3
      Τα κόστη που προκύπτουν για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος έχουν τον κωδικό ΛΠ3. Το ποσό του ΛΠ3, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε η Grant Thornton για λογαριασμό της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) και παρουσίασε η «Κ», το 2024 (Ιανουάριος – Νοέμβριος) αυξήθηκε κατά 31,6% έναντι του 2023 και διαμορφώθηκε στα 395 εκατ. ευρώ, από 300 εκατ. ευρώ το 2023 (11μηνο). Το ίδιο διάστημα η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε μόλις 3,3%, στις 37,5 TWh, από 36,3 TWh.
      Για την υψηλή τάση, τις ενεργοβόρες δηλαδή βιομηχανίες που είναι εκτεθειμένες στον διεθνή ανταγωνισμό, η επιβάρυνση αυτή ήταν ακόμη μεγαλύτερη. Το 11μηνο του 2024 ο ΛΠ3 έφτασε στα 64,6 εκατ. ευρώ έναντι 47,2 εκατ. ευρώ το 11μηνο του 2023 (αύξηση 37%), με την κατανάλωση το ίδιο διάστημα να έχει αυξηθεί μόλις 4%.
      Η έρευνα αποδίδει τη σημαντική αυτή αύξηση στις υψηλές προσφορές των μονάδων που καλούνται να εξισορροπήσουν την ενέργεια με τη ζήτηση σε πραγματικό χρόνο.
      Καθημερινά οι προμηθευτές δηλώνουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας τις ποσότητες που θα χρειαστούν την επόμενη ημέρα για την κάλυψη των αναγκών των πελατών τους και οι παραγωγοί αντιστοίχως τις μονάδες και την αντίστοιχη παραγωγή για την κάλυψη αυτής της ζήτησης, υποβάλλοντας τις προσφορές τους στην αποκαλούμενη αγορά της επόμενης ημέρας.
      Ο ΑΔΜΗΕ καλείται στη συνέχεια να ζητήσει από κάποιες μονάδες να ανεβάσουν την απόδοσή τους ή να τη μειώσουν αντιστοίχως για να ισορροπήσει σε πραγματικό χρόνο την προσφορά με τη ζήτηση και να μην απειληθεί το σύστημα με μπλακ άουτ. Οσο μεγαλύτερη είναι η απόκλιση προσφοράς – ζήτησης, τόσο αυξάνεται το κόστος εξισορρόπησης και η απόκλιση μεγαλώνει όσο αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ λόγω της ασταθούς και μη προβλέψιμης παραγωγής τους.
      Οταν η ζήτηση είναι υψηλότερη από αυτή που είχε προβλεφθεί και χρειάζονται επειγόντως επιπλέον φορτία, αυτά οι παραγωγοί ενέργειας τα προσφέρουν με ακόμη πιο υψηλές τιμές. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη μελέτη της Grant Thornton, τον Νοέμβριο του 2024 η μέση τιμή των έκτακτων φορτίων που χρειάστηκαν για την ευστάθεια του συστήματος διαμορφώθηκε στα 219 ευρώ/MWh, όταν η τιμή για τα «κανονικά» φορτία ήταν 145,243 ευρώ/MWh.
      Σημειώνεται πως αυτή η πρακτική δεν είναι παράνομη, δεν παραβιάζει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς. Επίσης, συνήθως δεν συμβαίνει να λείπει ενέργεια και να χρειάζονται επιπλέον φορτία. Συνήθως συμβαίνει το αντίθετο.
      Η υπερδήλωση φορτίων
      Η Grant Thornton, στη μελέτη της για τον λογαριασμό προσαυξήσεων (ΛΠ3), εντοπίζει συμπεριφορές που, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, χρήζουν διερεύνησης ως προς τη νομιμότητά τους από τις αρμόδιες Αρχές. Συγκεκριμένα, διαπιστώνει ότι την περίοδο Ιανουαρίου 2023 – Νοεμβρίου 2024 οι προμηθευτές ενέργειας υπερδηλώνουν φορτία. Δηλώνουν δηλαδή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας παραπάνω ποσότητες από αυτές που χρειάζονται για τους πελάτες τους, τάση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Και όπως επισημαίνει η ΕΒΙΚΕΝ στη σχετική επιστολή της προς την αρμόδια αρχή (ΡΑΑΕΥ) και τον ΑΔΜΗΕ, αυτό «υποδηλώνει στρατηγική». Η υπερδήλωση φορτίου κυμαίνεται στο 5%-7,5% και έχει ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση υψηλότερων τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αφού αυξάνει πλασματικά τη ζήτηση. Αυτό μάλιστα γίνεται παρότι για αυτές τις αποκλίσεις οι προμηθευτές τιμωρούνται από τον ΑΔΜΗΕ με τη «χρέωση μη συμμόρφωσης». Εξ αυτού του λόγου η ΕΒΙΚΕΝ «δείχνει» τους καθετοποιημένους παίκτες της αγοράς. Οπως αναφέρει στην «Κ», «το όφελος που έχουν από την άνοδο της τιμής στη χονδρεμπορική αγορά είναι μεγαλύτερο από τη ζημία που θα έχουν στην αγορά εξισορρόπησης ως προμηθευτές». Η ΕΒΙΚΕΝ με την επιστολή της ζητάει να διενεργηθεί από τον ΑΔΜΗΕ μελέτη «η οποία θα αναδείξει ποιοι μεγάλοι παίκτες ακολουθούν συστηματικά αυτή την πολιτική, καθώς επίσης εάν η υπερδήλωση του φορτίου εντοπίζεται σε συγκεκριμένες περιόδους ή και ώρες μέσα στην ημέρα».
      Οι μηδενικές τιμές
      Τις μεσημεριανές ώρες που η παραγωγή των ΑΠΕ κορυφώνεται λόγω των φωτοβολταϊκών, οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά υποχωρούν αλλά πάντα λίγο πάνω από το μηδέν, σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου μηδενίζονται ή και γυρνούν σε αρνητικές. Aυτό συμβαίνει γιατί αν οι τιμές μηδενιστούν πάνω από δύο συνεχόμενες ώρες, βάσει του κανονισμού λειτουργίας της αγοράς, δεν θα πληρωθούν. Κρατώντας τις τιμές λίγο πάνω από το μηδέν, θα πληρωθούν για ένα προϊόν που έχει μηδενική ζήτηση τις συγκεκριμένες ώρες. Και θα πληρωθούν με την εγγυημένη τιμή που έχουν διασφαλίσει μέσω συμβάσεων. Η πρακτική αυτή μεταφέρει ελλείμματα στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ που καλύπτονται από τους καταναλωτές μέσω του τέλους υπέρ ΑΠΕ (ΕΤΜΕΑΡ) που πληρώνουν στους λογαριασμούς ρεύματος. Ετσι χάνεται για τους καταναλωτές ένα μέρος του οφέλους από τη χαμηλή τιμή στη χονδρεμπορική αγορά που διαμορφώνουν οι ΑΠΕ.
      Η δεύτερη παράπλευρη απώλεια αυτής της πρακτικής είναι οι εισαγωγές και οι περικοπές ενέργειας. Δεδομένου ότι στις γειτονικές αγορές με τις οποίες είναι συζευγμένη η ελληνική αγορά (Βουλγαρία, Ρουμανία) η χονδρεμπορική τιμή μηδενίζει συχνά τις μεσημεριανές ώρες γιατί και εκεί έχουν υψηλή παραγωγή από φωτοβολταϊκά, αυξάνονται οι εισαγωγές προς το ελληνικό σύστημα και έτσι μεγαλώνει η ανάγκη για περικοπές προκειμένου να κρατηθεί όρθιο. Την Παρασκευή, για παράδειγμα, ο συνδυασμός χαμηλής ζήτησης, υψηλής παραγωγής ΑΠΕ και αυξημένων εισαγωγών (21,3 GWh, 14% της συνολικής ζήτησης) από Βουλγαρία οδήγησαν σε περικοπές 9,9 GWh. Η συνθήκη αυτή δυσκολεύει εξαιρετικά τον στόχο να καταστεί η χώρα εξαγωγέας πράσινης ενέργειας.
      Λόγω της υψηλής μεταβλητότητας των ΑΠΕ, επίσης, ο ΑΔΜΗΕ σχεδόν καθημερινά την τελευταία εβδομάδα δίνει εντολές να μπουν στο σύστημα θερμικές μονάδες εκτός αγοράς τις οποίες πληρώνει ακριβότερα, κάτι που επίσης ανεβάζει την τιμή στη χονδρεμπορική αγορά και το ενεργειακό κόστος για τους τελικούς καταναλωτές.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      tetris

      Οταν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ υπόσχεται πως από την πρώτη ημέρα του στον Λευκό Οίκο θα εγκρίνει νέες εξορύξεις πετρελαίου, νέους αγωγούς και νέα διυλιστήρια και όταν διορίζει υπουργό Ενέργειας τον ιδιοκτήτη μιας πετρελαϊκής, είναι σαφές ότι αρχίζει μια νέα εποχή κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων και προφανές ότι μπαίνει σε δεύτερη μοίρα η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Πολλώ δε μάλλον όταν στην Ευρώπη οι πετρελαϊκοί κολοσσοί υπαναχωρούν από τις υποσχέσεις που έδωσαν τα τελευταία χρόνια για εκτεταμένες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επενδύουν ξανά δισεκατομμύρια σε νέα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων.
      Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σε ό,τι αφορά τη στάση του Ντόναλντ Τραμπ είναι απολύτως συνεπής, καθώς στην πρώτη του θητεία κορυφώθηκε η παραγωγή των αμερικανικών βιομηχανικών σχιστολιθικού πετρελαίου, δίνοντάς του τη δυνατότητα να υπερηφανεύεται πως επί των ημερών του η υπερδύναμη κατέκτησε την πλήρη ενεργειακή αυτάρκειά της. Οι ευρωπαϊκές πετρελαϊκές, όμως, είχαν στραφεί στην καθαρή ενέργεια όταν φαινόταν πιο αποδοτική επένδυση από την επένδυση στους υδρογονάνθρακες. Τόσο η ΒΡ όσο και άλλες ενεργειακές υποσχέθηκαν να μειώσουν δραστικά την παραγωγή τους σε υδρογονάνθρακες μέχρι τα τέλη της δεκαετίας, αλλά οι υποσχέσεις τους αυτές δόθηκαν το 2020. Ηταν το φοβερό έτος της πανδημίας, όταν με τα πρώτα lockdowns και την αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας είχε κυριολεκτικά εξανεμιστεί η ζήτηση για πετρέλαιο και καταγράφηκε η πρωτοφανής υποχώρηση της τιμής του μαύρου χρυσού σε αρνητικό έδαφος. Ετσι τώρα αναιρούν μια στροφή ιστορικής σημασίας και επιστρέφουν στις ρίζες τους, μολονότι η συγκυρία δεν αφήνει πλέον περιθώρια αμφιβολίας για το κατεπείγον της κλιματικής αλλαγής.
      Την τάση είχε καταγράψει από το περασμένο έτος η Global Data, εταιρεία δεδομένων και αναλύσεων, και είχε προβλέψει ότι θα συνεχιστεί και θα ενταθεί μέσα στο 2024. Οπως και μεγάλο μέρος των αναλυτών του κλάδου, την απέδιδε κατά κύριο λόγο στην ενεργειακή κρίση που προέκυψε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία ενέτεινε την παγκόσμια ανησυχία για την ενεργειακή ασφάλεια και τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες εξώθησαν τις χώρες να στραφούν στα ορυκτά καύσιμα, με αποτέλεσμα να εκτοξευθεί η ζήτηση για πετρέλαιο και φυσικό αέριο». Οι επικεφαλής των πετρελαϊκών κολοσσών δεν κρύβουν, πάντως, ότι το κίνητρό τους είναι η κερδοφορία και η απόδοση των επενδύσεών τους, που υπερτερούν σαφώς όταν οι επενδύσεις γίνονται σε ορυκτά καύσιμα και όχι σε ανανεώσιμες πηγές. Μιλώντας προσφάτως στους New York Times, ο Μάρεϊ Αουχίνκλος, διευθύνων σύμβουλος της ΒΡ, ήταν απολύτως σαφής, καθώς τόνισε πως προτεραιότητα της εταιρείας είναι το κέρδος γι’ αυτό «θα επικεντρώνεται στην απόδοση των επενδύσεών της και θα διασφαλίζει πως οι νέες επιχειρήσεις μας θα μπορούν να ανταγωνιστούν για την προσέλκυση κεφαλαίων».
      Στη διάρκεια του περασμένου έτους η ΒΡ διέγραψε επενδύσεις της σε αιολική ενέργεια αξίας 1,1 δισ. δολ. και προσφάτως ανακοίνωσε ότι θα πουλήσει και άλλα σχέδιά της σε αιολική. Τώρα σχεδιάζει να επενδύσει δισεκατομμύρια σε νέες εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, μεταξύ των οποίων και στον Κόλπο του Μεξικού και στη Μέση Ανατολή. Παρόμοια κινούνται η Shell και η κρατική εταιρεία της Νορβηγίας Equinor, που περιορίζουν τις επενδύσεις τους στην ενεργειακή μετάβαση.
      Το σχέδιο Τραμπ για το πετρέλαιο
      Ο Ντόναλντ Τραμπ συνοψίζει την ενεργειακή ατζέντα του στη φράση «drill, baby, drill», σε ελεύθερη απόδοση «εξόρυξε, αγάπη μου, εξόρυξε», σε ένα σύνθημα του οποίου δεν έχει την πατρότητα. Ανήκει στον Μάικλ Στιλ, τον πρώτο Αφροαμερικανό που είχε αναλάβει διοικητής της πολιτείας του Μέριλαντ και άλλοτε πρόεδρο της Εθνικής Ρεπουμπλικανικής Επιτροπής. Το 2008, σε ομιλία του τότε ενώπιον της Εθνικής Ρεπουμπλικανικής Επιτροπής, ο Στιλ καλούσε την υπερδύναμη να επιδιώξει την ενεργειακή αυτάρκειά της και να απεξαρτηθεί από τις απρόβλεπτες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες της Μέσης Ανατολής. «Ας μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις ξένες πηγές πετρελαίου και ας προωθήσουμε την εγχώρια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου», είχε πει, καταλήγοντας: «Για να το πω απλά, εξόρυξε, αγάπη μου, εξόρυξε και εξόρυξε τώρα». Πρόσφατα ο Στιλ εξέφρασε τη θλίψη του για το γεγονός ότι οικειοποιήθηκε το σύνθημά του ο Ντόναλντ Τραμπ και τόνισε ότι, με την επέλαση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, σήμερα το αντίστοιχο θα ήταν «βάλε την πρίζα, αγάπη μου, βάλε την πρίζα».
      Το κατά πόσον θα μπορέσει να μεταφραστεί σε πράξη η υπόσχεση του Τραμπ για αύξηση της παραγωγής πετρελαίου αμφισβητείται, καθώς η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ κορυφώθηκε ήδη στη διάρκεια της θητείας του Τζο Μπάιντεν. Σήμερα η υπερδύναμη παράγει 13,4 εκατ. βαρέλια πετρέλαιο την ημέρα και υπολογίζει να φτάσει τα 13,6 εκατ. μέσα στο επόμενο έτος, ενώ η εταιρεία συμβούλων και ερευνών Eurasia Group πιθανολογεί πως θα φτάσει στα 14 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η υπερδύναμη είναι προ πολλού πρώτη σε παραγωγή πετρελαίου παγκοσμίως και υπερβαίνει σαφώς τους παραδοσιακούς κολοσσούς της παγκόσμιας αγοράς «μαύρου χρυσού», τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία. Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία σχετική έκθεση της S&P Global Commodity Insights, οι ΗΠΑ εξάγουν τον ίδιο όγκο αργού, προϊόντων διύλισης και φυσικού αερίου όσο και η Σαουδική Αραβία ή η Ρωσία. Οπως επισημαίνει ο Αντι Λίποβ, πρόεδρος της Lipow Oil Associates, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να αυξηθεί η παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ πάνω από τα 14 εκατ. βαρέλια την ημέρα, δεδομένου ότι έχουν ήδη εξαντληθεί οι περιοχές εξόρυξης που είναι αποτελεσματικές και οικονομικά προσιτές. Οπως επισημαίνει άλλωστε η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, η οικονομική ανάπτυξη είναι ο καθοριστικός παράγοντας που διαμορφώνει τη ζήτηση για πετρέλαιο και προς το παρόν η ζήτηση για πετρέλαιο έχει επιβραδυνθεί παγκοσμίως. Αυτό σημαίνει πως όσο κι αν αυξήσει ο Τραμπ την παραγωγή αμερικανικού πετρελαίου, δεν θα επηρεάσει την παγκόσμια ζήτηση. Η οικονομική δυσπραγία της Κίνας και οι συνεχιζόμενες, έστω και κάπως υποτονικά, προσπάθειες για στροφή στην καθαρή ενέργεια, μάλλον εγγυώνται ότι η ζήτηση για πετρέλαιο δεν θα αυξηθεί σημαντικά.
      Επιβράδυνση πράσινης μετάβασης, σχέδια για βιοκαύσιμα
      Η επιστροφή των μεγάλων ευρωπαϊκών πετρελαϊκών στο πετρέλαιο δεν συνεπάγεται λήξη κάθε προσπάθειας για μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, απλώς επιβραδύνεται η διαδικασία. Ενώ πουλούν ορισμένες από τις επενδύσεις τους σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δεν τις εγκαταλείπουν εντελώς. Στελέχη τους δηλώνουν πως επιλέγουν να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στα βιοκαύσιμα που θεωρούν πιο προσοδοφόρα. Παράλληλα, οι Shell, BP και Equinor εξακολουθούν να αναπτύσσουν ορισμένα σχέδια αιολικής ενέργειας που είχαν ήδη δρομολογήσει και εκφράζουν την πρόθεση να επενδύσουν περαιτέρω σε αυτήν, αν αποδειχθούν ικανοποιητικές οι αποδόσεις. Επίσης επενδύουν σε σχέδια για την παραγωγή υδρογόνου, με στόχο κυρίως να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα από τις δραστηριότητές τους στον κλάδο της διύλισης.
      Την ίδια στιγμή, στους κόλπους της ΒΡ αναπτύσσεται ένα κλίμα αμφισβήτησης γύρω από την επιστροφή στο πετρέλαιο. Πηγές της εταιρείας που μίλησαν προσφάτως στο Reuters δήλωσαν πως αμφιβάλλουν για το κατά πόσον η εταιρεία διαθέτει αρκετό εξειδικευμένο προσωπικό με την τεχνογνωσία και την απαιτούμενη εμπειρία, ώστε να την επαναφέρει στο καθεστώς της μεγάλης εταιρείας πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι υπάλληλοι προβληματίζονται ειδικότερα για το κατά πόσον διαθέτει η ΒΡ επαρκή αποθέματα μηχανολόγων για να προωθήσουν την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου, καθώς από το 2020 και μετά άφησε να φυλλορροήσουν εκατοντάδες στελέχη του τομέα των εξορύξεων. Ετσι, μερικοί εξ αυτών βομβάρδισαν τον διευθύνοντα σύμβουλο Μάρεϊ Αουχίνκλος με ερωτήσεις, όταν στις αρχές Οκτωβρίου παρουσίασε ορισμένα από τα σχέδια για την επιστροφή στο πετρέλαιο.
      Μόλις προ ολίγων εβδομάδων, άλλωστε, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) εξέφρασε την εκτίμηση πως η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο κορυφώνεται μέσα σ’ αυτή τη δεκαετία, στη συνέχεια θα μείνει στάσιμη και αργότερα θα αρχίσει να μειώνεται. Προέβλεψε, επίσης, ότι θα αυξηθεί περαιτέρω η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που ήδη έχει πάρει την ανιούσα, όπως και ότι εισερχόμαστε σε μια εποχή χαμηλών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Αφησε ωστόσο το ενδεχόμενο να επηρεαστούν οι τιμές των ορυκτών καυσίμων από «τυχόν μεγάλες γεωπολιτικές συγκρούσεις». Και όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς πετρελαίου, αν υποχωρήσουν οι τιμές του θα υπονομεύσουν το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για αύξηση της παραγωγής αμερικανικού πετρελαίου: οι μεγάλες πετρελαϊκές των ΗΠΑ δεν θα αυξήσουν την παραγωγή τους, καθώς δεν θέλουν να δημιουργήσουν πλεόνασμα στην παγκόσμια αγορά. Ιδιαιτέρως αν ο OPEC+ δώσει τέλος στην πολιτική μείωσης της δικής του παραγωγής.
      Οι υποσχέσεις 
      Συνοψίζοντας το σχέδιό του να δώσει ώθηση στην πετρελαϊκή βιομηχανία, να εγκαταλείψει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να καταργήσει όλα τα σχετικά προγράμματα της προηγούμενης κυβέρνησης, ο Τραμπ υποσχέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου: «Από την πρώτη ημέρα θα εγκρίνω νέες εξορύξεις, νέους αγωγούς, νέα διυλιστήρια, νέες μονάδες παραγωγής ενέργειας, αλλά και νέους αντιδραστήρες, ενώ θα μειώσουμε δραστικά τη γραφειοκρατία».
      4 δισ.
      τόνοι καυσαέρια αναμένεται να προστεθούν στις εκπομπές καυσαερίων των ΗΠΑ έως το 2030 λόγω εξαγγελιών Τραμπ.
      Η ζήτηση  
      Εξηγώντας τους λόγους που μέσα στην τελευταία πενταετία πολλές μεγάλες ενεργειακές στράφηκαν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο διευθύνων σύμβουλος της Exxon Mobil, Ντάρεν Γουντς, τόνισε πως στη διάρκεια της πανδημίας εξανεμίστηκε κάθε ζήτηση για ορυκτά καύσιμα, γι’ αυτό και «οι επενδυτές επικεντρώθηκαν σε αυτό που ήταν τότε η επικρατούσα φιλοσοφία, δηλαδή η στροφή στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια».
      1,1 δισ.
      δολ. είναι η αξία των επενδύσεων της ΒΡ σε αιολική ενέργεια που διέγραψε μέσα στο 2023.
      Η προτεραιότητα
      Υπεραμυνόμενος της επιλογής του πετρελαϊκού κολοσσού να επικεντρωθεί και πάλι στα ορυκτά καύσιμα και να μειώσει τις επενδύσεις του σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο διευθύνων σύμβουλος της ΒΡ, Μάρεϊ Αουχίνκλος, τόνισε πως προτεραιότητα της εταιρείας είναι το κέρδος γι’ αυτό «θα επικεντρώνεται στην απόδοση των επενδύσεών της και θα διασφαλίζει πως οι νέες επιχειρήσεις μας θα μπορούν να ανταγωνιστούν για την προσέλκυση κεφαλαίων».
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Με τον ταχύτερο φορτιστή του κόσμου, μπορεί κανείς με μόλις 3 λεπτά φόρτισης να έχει εμβέλεια 100 χιλιομέτρων, ενώ για την πλήρη φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου απαιτούνται μόλις 15 λεπτά. O λόγος για τον Terra 360 που ανέπτυξε η ελβετική εταιρεία τεχνολογίας ABB.
      O Terra 360 θα είναι σύντομα διαθέσιμος σε ορισμένες ευρωπαϊκές τοποθεσίες και θα διατεθεί στις ΗΠΑ, στη Λατινική Αμερική και την ευρύτερη περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού αργότερα μέσα στο έτος.
      Σε σχέση με τους ταχύτερους φορτιστές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην αγορά, απαιτεί  λιγότερο από το μισό χρόνο για πλήρη φόρτιση. Συγκεκριμένα, με τους φορτιστές που χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή στους δρόμους παγκοσμίως χρειάζεται έως και μισή ώρα για την φόρτιση της μπαταρίας στο 80%.
      Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν τουλάχιστον 10 εκατ. ηλεκτρικά οχήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Μάλιστα, μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2021 οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 140%.
      Ωστόσο, ο αριθμός των φορτιστών που υπάρχον δεν αντιστοιχεί ακόμη στις πωλήσεις. Μέχρι το τέλος του 2021 υπήρχαν περίπου 400.000 φορτιστές ταχείας φόρτισης διαθέσιμοι στους δρόμους. Στις ΗΠΑ ο αριθμός αυτός ανέρχεται μόλις στους 17.000.

      Παρόλα αυτά, το 37% των αγοραστών ηλεκτρικών αυτοκινήτων θεωρεί σημαντικό τον χρόνο που απαιτείται για τη φόρτιση. Εξάλλου η ταχύτερη φόρτιση και η εύκολη πρόσβαση στα σχετικά σημεία θα ευνοήσουν την πραγματοποίηση μεγαλύτερων ταξιδιών, ενώ θα μειώσουν και το άγχος των οδηγών.
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Ειδικό υποπρόγραμμα για τις περιοχές με υψηλή ρύπανση θα περιλαμβάνει το νέο «Εξοικονομώ» μέσω του οποίου θα επιδοτείται υψηλότερα η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας, εφόσον υπάρχει ταυτόχρονη απόσυρση λέβητα βιομάζας. Την ανακοίνωση έκανε- μιλώντας διαδικτυακά- ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε εκδήλωση που διοργανώνεται από τη Μακεδονία Ενημέρωση ΑΕ (εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» και το ενημερωτικό portal makthes.gr).
      Απαντώντας σε ερώτηση για τις υπερβάσεις στην αέρια ρύπανση που διαπιστώνεται στη Θεσσαλονίκη, τόνισε ότι υπάρχει σχέδιο με σκοπό να υλοποιηθεί, με μεγάλη ταχύτητα και με κλειδί την υποκατάσταση της βιομάζας και του πετρελαίου που είναι οι 2 βασικοί ρυπαντές. «Στη Θεσσαλονίκη ειδικά η βιομάζα δημιουργεί πολλά προβλήματα με λέβητες που καίνε βιομάζα και γι’ αυτό και πρόθεση του υπουργείου είναι η αντικατάστασή τους με αντλίες θερμότητας» σημείωσε χαρακτηριστικά.
      Σύμφωνα με τον Υπουργό, το άλλο εργαλείο που θα βοηθήσει στην πτώση της ρύπανσης στην πόλη, είναι η λειτουργία του μετρό καθώς θα επιτευχθεί μεγάλη παρέμβαση με την υποκατάσταση πολλών μετακινήσεων με ρυπογόνα μέσα. Για τη συνεχιζόμενη δυσοσμία στη δυτική Θεσσαλονίκη, είπε πώς από τις διαδοχικές μετρήσεις, δεν προκύπτει ρύπανση αλλά υπάρχει μια πραγματικότητα που περιγράφεται και είναι ένα θέμα που πρέπει να συζητηθεί ξανά με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Όσον αφορά το στόχο της απανθρακοποίησης, ξεκαθάρισε ότι οι ανάγκες της χώρας σε φυσικό αέριο λίγο πολύ καλύπτονται.
      «Η χώρα βάζει πολύ ταχύτερα ΑΠΕ απ’ ό,τι ήταν προγραμματισμένο με αποτέλεσμα να έχουμε υπέρβαση στόχων από πλευράς μείωσης εκπομπών, δηλαδή είμαστε πιο φιλικοί στο κλίμα απ’ ό.τι οι ευρωπαϊκοί μας στόχοι», ενώ όπως αναφέρει το ΑΠΕ, για την ανακύκλωση δήλωσε ότι έχει αναληφθεί σειρά πρωτοβουλιών που θα παρουσιαστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, τονίζοντας ότι υπάρχει ανάγκη για πιο κεντρικοποιημένα συστήματα ανακύκλωσης.
      Μιλώντας στην ημερίδα, ο υφυπουργός Υποδομών & Μεταφορών σημείωσε ότι δεν είναι εύκολο να μιλήσουμε στη Θεσσαλονίκη για βιώσιμη κινητικότητα αν δεν προχωρήσουν τα έργα του Fly Over και του μετρό κάνοντας και ιδιαίτερη αναφορά στις επεκτάσεις του. «Οι επιμήκεις διαδρομές της Θεσσαλονίκης, δεν είναι εύκολο να εξυπηρετηθούν από ένα μέσο δημοσίων συγκοινωνιών, άρα αναγκαστικά, με το Fly Over θα δώσουμε χώρο στο αυτοκίνητο για τις κινήσεις, περιμετρικά της πόλης. Εκεί που δεν πρέπει να δώσουμε χώρο στο αυτοκίνητο, είναι εντός της πόλης» είπε.
      Δυσοίωνο για την αέρια ρύπανση το 2024
      Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας ξεπερνάει για ακόμη μια χρονιά το όριο των αέριων ρύπων στη Θεσσαλονίκη καθώς ήδη, τις πρώτες 15 ημέρες του Ιανουαρίου, καταγράφονται τιμές πολύ πιο υψηλές από τις υπερβάσεις του θεσμοθετημένου ορίου για τα αιωρούμενα σωματίδια που καταγραφόταν το προηγούμενο διάστημα, αναφέρει το ΑΠΕ.
      «Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στο κέντρο της Θεσσαλονίκης (σταθμός Αγ. Σοφίας) , αλλά πλέον και στο Κορδελιό και στη Σταυρούπολη. Ειδικά για την Καλαμαριά, παρόλο που οι υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια είναι οι λιγότερες από ό, τι σε άλλα σημεία της πόλης, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου 2024 είναι περισσότερες από αυτές που καταγράφονταν τα προηγούμενα χρόνια» δήλωσε.
      Στα προβλήματα του δήμου Καλαμαριάς αναφέρθηκε η δήμαρχος κάνοντας μνεία, μεταξύ άλλων, στην πλαζ Αρετσούς, τη μαρίνα, το νοσοκομείο «Παναγία», το Κυβερνείο και το στρατόπεδο Κόδρα ενώ ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας στον δήμο Θεσσαλονίκης μίλησε για την προτεραιότητα του δήμου να φυτευτούν, την επόμενη πενταετία, έως και 100.000 δέντρα με προϋπολογισμό 5 εκατομμύρια ευρώ.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Κατακόρυφη πτώση, της τάξης του 76,3%, κατέγραψαν οι πωλήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη, τον περασμένο Απρίλιο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA).
      Όπως σχολιάζει η Ένωση, «ο Απρίλιος ήταν ο πρώτος μήνας που επιβλήθηκαν πλήρως οι περιορισμοί για τον Covid-19, που είχαν ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη μηνιαία πτώση ζήτησης αυτοκινήτων, από τότε που άρχισαν να καταγράφονται τα στοιχεία».
      Αναλυτικότερα, με τους περισσότερους εκθεσιακούς χώρους σε ολόκληρη την ΕΕ να κλείνουν για ολόκληρο τον Απρίλιο, ο αριθμός των νέων αυτοκινήτων που πωλήθηκαν μειώθηκε από τις 1.143.046 μονάδες τον Απρίλιο του 2019 σε μόλις 270.682 μονάδες τον Απρίλιο του 2020!
      Αξιοσημείωτο είναι ότι διψήφια πτώση σημείωσε κάθε μια από τις συνολικά 27 χώρες της ΕΕ, ωστόσο η Ιταλία και η Ισπανία υπέστησαν τις μεγαλύτερες μηνιαίες απώλειες, με τις ταξινομήσεις νέων οχημάτων να μειώνονται κατά 97,6% και 96,5%, αντίστοιχα
      Στις υπόλοιπες μεγάλες αγορές, η ζήτηση μειώθηκε κατά 61,1% στη Γερμανία και στη Γαλλία κατά 88,8%.
      Πτώση 38,5% στο 4μηνο του έτους
      Αντίστοιχη ήταν η εικόνα της αγοράς και κατά τους πρώτους 4 μήνες του έτους, καθώς σύμφωνα με την ACEA, την περίοδο Ιανουάριος – Απρίλιος 2020, η ζήτηση για νέα επιβατικά αυτοκίνητα μειώθηκε κατά 38,5%, λόγω των αρνητικών επιπτώσεων του κορωνοϊού.
      Μέχρι στιγμής, εφέτος, οι ταξινομήσεις έχουν μειωθεί κατά 50% σε τρεις από τις τέσσερις βασικές Ευρωπαϊκές αγορές. Ήτοι στην Ιταλία κατά 50,7%, στην Ισπανία κατά 48,9% και στη Γαλλία κατά 48%.

      Η ελληνική αγορά
      Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα που παρουσιάζει και η ελληνική αγορά αυτοκινήτου τόσο σε επίπεδο Απριλίου, όσο και σε επίπεδο 4μήνου.
      Σύμφωνα με την Ένωση, τον περασμένο Απρίλιο στη χώρα μας ταξινομήθηκαν μόλις 2.434 οχήματα έναντι 12.303 ένα χρόνο νωρίτερα, με τη μείωση να αγγίζει το 80,2%.
      Αντίστοιχα, στο 4μηνο του 2020 ταξινομήθηκαν 23.824 νέα αυτοκίνητα αντί 38.592 το αντίστοιχο 4μηνο του 2019, με τη μείωση να ανέρχεται στο 38,3%.
      Β.Β.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      “Πράσινο φως” δόθηκε τόσο από τη διαχειριστική επιτροπή του ΥΜ-ΕΠΠΕΡΑΑ, όσο και από το Υπουργείο Υγείας, που αξιολόγησαν θετικά την πρόταση της Διοίκησης του Νοσοκομείου Καλαμάτας για εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου στο χώρο του πάρκινγκ του Νοσοκομείου Καλαμάτας.

      Πρόκειται για ένα έργο έκτασης 5.000τμ που θα τοποθετηθεί πάνω σε σκίαστρα στο πάρκινγκ του Νοσοκομείου και αναμένεται να επιφέρει εξοικονόμηση 250.000 ευρώ το χρόνο στην κατανάλωση ρεύματος. Οπως λέει χαρακτηριστικά και ο Διοικητής του Νοσοκομείου Καλαμάτας, Γιώργος Μπέζος, θα πρόκειται για το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο για λογαριασμό Δημόσιας Υπηρεσίας, που θα εξυπηρετεί αφενός τη σκίαση των οχημάτων προσωπικού και επισκεπτών αλλά κυρίως θα εξοικονομεί ενέργεια για το Νοσοκομείο, δίνοντάς του έτσι εν καιρώ τη δυνατότητα να κάνει προσλήψεις προσωπικού που είναι απαραίτητο για το Νοσηλευτικό ίδρυμα. Ένα σύντομο ιστορικό της μεγάλης προσπάθειας που καταβάλλει όλα αυτά τα χρόνια η διοίκηση του Νοσοκομείου κάνει ο Γιώργος Μπέζος, με ανάρτησή του, επισημαίνοντας τα πολλαπλά οφέλη για το Νοσοκομείο από το νέο πακέτο παρεμβάσεων αξίας 4.000.000 ευρώ.

      “Από το 2012 στο Νοσοκομείο Καλαμάτας καταβάλαμε μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια ενεργειακής αναβάθμισης & εξοικονόμησης πόρων μέσω αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων. Θυμίζω ότι τότε ακόμη και για ζεστά νερά χρήσης το καλοκαίρι με 35 & 40 βαθμούς κελσίου, το Νοσοκομείο Καλαμάτας κατανάλωνε πετρέλαιο με αποτέλεσμα η δαπάνη να φτάνει περί το 900.000€ ετησίως.
      Τότε προχωρήσαμε σε μια σειρά από έργα με κύρια αιχμή την εγκατάσταση του μεγαλύτερου ηλιοθερμικού συγκροτήματος σε δημόσια υπηρεσία στη χώρα, με αποτέλεσμα όλων αυτών των παρεμβάσεων ήταν η ετήσια δαπάνη μας ετησίως σε πετρέλαιο να έχει περιοριστεί πια στις 250.000€ και το Νοσοκομείο να κερδίσει με το σπαθί του το τίτλο του 1ου Πράσινου Νοσοκομείου της Χώρας.
      Η προσπάθεια όμως για εξοικονόμηση πόρων ήταν συνεχής και από το 2017 στραφήκαμε στο πως θα εξοικονομήσουμε πόρους από την κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος που η δαπάνη του πια αγγίζει τις 600.000€ ετησίως. Αυτή η προσπάθεια ενισχύθηκε και από την πολιτική επιλογή της τότε ηγεσίας του Υπ. Υγείας (Α.Ξανθό-Π.Πολάκη) να αναβαθμιστούν ενεργειακά τα νοσοκομεία της χώρας αλλά και από τον τότε Αν. Υπουργό Ανάπτυξης και συμπατριώτη μας Α. Χαρίτση ο οποίος προχώρησε στην αναθεώρηση του κοινοτικού προγράμματος ΥΜ.ΕΠΠΕΡΑΑ και έδωσε και στα Νοσοκομεία της Πελ/σου την δυνατότητα να υποβάλλουν πρόταση χρηματοδότησης.
      Έτσι λοιπόν με ταχείς ρυθμούς ωριμάσαμε ένα νέο πακέτο μεγάλων παρεμβάσεων και έργων που αγγίζει το ποσό των 4.000.000€ και οδηγεί το Νοσοκομείο ενεργειακά στην κατηγορία Β+.
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Ενεργειακή μετάβαση δίχως το τρίπτυχο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), μονάδες αποθήκευσης ενέργειας και επαρκείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις δεν είναι εφικτή. Με άλλα λόγια, για να πάρει μπροστά η πράσινη επανάσταση απαιτούνται επενδύσεις και στους τρεις τομείς, διαφορετικά η πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα και την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για το 2030 και το 2050 δεν θα ολοκληρωθεί.
      Όσον αφορά την επίτευξη των στόχων διείσδυσης της πράσινης ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας στην πορεία προς το 2030, βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Πριν από μια δεκαετία ο λιγνίτης επικρατούσε και η χώρα ήταν βαθιά εξαρτημένη από τα ορυκτά καύσιμα. Σήμερα, η παραγωγή ρεύματος από… κάρβουνο έχει πέσει στο 5%, ενώ η ηλεκτροπαραγωγή από τον ήλιο και τον άνεμο βρίσκεται πλέον στην πρώτη θέση.
      Τους πρώτους δέκα μήνες του 2024, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επεξεργασμένα στοιχεία του Green Tank, η καθαρή ενέργεια κάλυψε το 51% της ενεργειακής ζήτησης. Οι ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα) κυριάρχησαν στην κάλυψη της ζήτησης με μερίδιο 44,5%, ενώ τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έφτασαν το 6,5%. Σχετικά με τα ορυκτά καύσιμα, το διάστημα Ιανουαρίου - Οκτωβρίου κυρίαρχη ήταν η ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο (35,4%) και περιορισμένη εκείνη των πετρελαϊκών μονάδων στα ελληνικά νησιά (6,2%) και των λιγνιτικών (5%). Οι καθαρές εισαγωγές κάλυψαν μόνο το 1,6% της ζήτησης, το χαμηλότερο ποσοστό της δεκαετίας.
      Όμως, παράλληλα με τις ΑΠΕ, αυξάνονται και οι παρενέργειες που συνδέονται με την ευμετάβλητη παραγωγή τους, τη χωρητικότητα των δικτύων και την κατά περιόδους (κυρίως την άνοιξη και το φθινόπωρο) σημαντική απόκλιση της προσφερόμενης ενέργειας από τη ζήτηση. Έτσι, οι διαχειριστές του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και του δικτύου διανομής ρεύματος (ΔΕΔΔΗΕ) προχωρούν σε περικοπές αιολικής και ηλιακής ενέργειας προκειμένου η ζήτηση να ισορροπήσει και να αποφευχθεί ενδεχόμενο μπλακ άουτ. 
      Είναι ενδεικτικό ότι στο πρώτο δεκάμηνο του 2024 οι περικοπές έφτασαν στο 3,7% της πράσινης ηλεκτροπαραγωγής. Με άλλα λόγια, μέρος της καθαρής ενέργειας πετιέται στα… σκουπίδια. Παράλληλα, αυξάνονται και οι ώρες με μηδενικές τιμές ρεύματος, γεγονός που καθιστά αναγκαία την επιτάχυνση του σχεδιασμού προκειμένου να προστατευτούν και οι επενδύσεις.   Τα ηλεκτρικά δίκτυα
      Βασική παράμετρος για την ανάπτυξη της πράσινης ενέργειας είναι τα δίκτυα. Όπως ανέφερε προ ημερών στο OT Forum ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες κ. Κωνσταντίνος Μαύρος, το πρόβλημα της χωρητικότητας των δικτύων είναι ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», τονίζοντας ότι δεν είναι έτοιμα να υποστηρίξουν τις εξελίξεις στις ΑΠΕ. Όπως επισήμανε, δεν πρόκειται για ένα εγχώριο ή ευρωπαϊκό πρόβλημα αλλά παγκόσμιο. Γενικότερα, εκτιμάται ότι απαιτούνται 7 τρισ. ευρώ παγκοσμίως για την ενεργειακή μετάβαση και περίπου 60 δισ. ευρώ ετησίως για τα δίκτυα στην Ευρώπη.
      Πάρα ταύτα, τα δίκτυα δεν μπορεί να επεκτείνονται επ’ αόριστον. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τους Διαχειριστές του ελληνικού δικτύου διανομής και του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μια λύση είναι τα σημεία εγκατάστασης των έργων ΑΠΕ να συνυπολογίζουν το υφιστάμενο δίκτυο ή τον σχεδιασμό ανάπτυξης του ηλεκτρικού συστήματος. Αντιθέτως, σήμερα πρώτα κατασκευάζονται οι μονάδες και στη συνέχεια το δίκτυο «τρέχει» να αναπτυχθεί για να καλύψει τις νέες ανάγκες που προκύπτουν ανά την Ελλάδα. 
      Όσον αφορά τα νέα καλώδια μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, η ταχύτητα ανάπτυξής τους είναι πιο αργή σε σχέση με την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Γι’ αυτό οι Διαχειριστές, εκτός από τον διαφορετικό τρόπο σχεδιασμού και χωροθέτησης των μονάδων ΑΠΕ, ζητούν την υιοθέτηση ενός πιο ευνοϊκού αδειοδοτικού πλαισίου για τις νέες γραμμές και τους υποσταθμούς, ώστε τα έργα μεταφοράς να κατασκευάζονται έγκαιρα και να είναι σε θέση να υποστηρίξουν το συνεχώς αυξανόμενο επενδυτικό δυναμικό σε μονάδες πράσινης ενέργειας που αιτούνται σύνδεση στο ηλεκτρικό σύστημα.
       
       
      Σήμερα πρώτα κατασκευάζονται οι μονάδες και στη συνέχεια το δίκτυο «τρέχει» να αναπτυχθεί για να καλύψει τις νέες ανάγκες που προκύπτουν ανά την Ελλάδα. Φωτ.: EUROKINISSI
      Πάντως, βάσει του επενδυτικού προγράμματος ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας του ΑΔΜΗΕ, εκτιμάται πως ο ηλεκτρικός χώρος για ΑΠΕ το έτος 2030 θα είναι της τάξης των 29 GW (γιγαβάτ) συνολικά, δηλαδή θα ανταποκρίνεται στον στόχο που έχει θέσει το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Σήμερα, 15 GW έργων ΑΠΕ βρίσκονται σε λειτουργία, άλλα 15 GW έργων έχουν οριστικές προσφορές σύνδεσης και ηλεκτρικός χώρος για άλλα 2 GW έχει δεσμευθεί για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Παράλληλα, το επενδυτικό κύμα για περαιτέρω ανάπτυξη έργων πράσινης ενέργειας δεν έχει ανακοπεί, καθώς μόνο στον ΑΔΜΗΕ υπάρχουν αιτήματα επενδύσεων ΑΠΕ για λήψη όρων σύνδεσης που αθροίζουν ισχύ περίπου 45 GW.  
      Στο νέο τοπίο υπερθέρμανσης της αγοράς ΑΠΕ, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο και γενικό διευθυντή Τεχνολογίας, Ανάπτυξης Συστήματος και Στρατηγικής του ΑΔΜΗΕ κ. Ιωάννη Μάργαρη, ο Διαχειριστής έχει ξεκινήσει την τελευταία διετία να προσαρμόζει τη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων σύνδεσης νέων παραγωγών πράσινης ενέργειας, ενσωματώνοντας τις λεγόμενες ευέλικτες προσφορές σύνδεσης. Το συγκεκριμένο μοντέλο θα προβλέπει δέσμευση απορρόφησης ισχύος για ένα μέρος και όχι για το σύνολο της πράσινης ηλεκτροπαραγωγής, κάτι που θα γνωρίζουν εξαρχής οι επενδυτές προκειμένου να λάβουν τις αποφάσεις τους.
       
      Όσο για την ενίσχυση των εσωτερικών δικτύων, έχουν υλοποιηθεί και προγραμματίζονται έργα που θα συμβάλουν στην απορρόφηση και διακίνηση της παραγόμενης ενέργειας ΑΠΕ. Σε εξέλιξη βρίσκονται επενδύσεις σε διάφορα στάδια υλοποίησης με ορίζοντα ολοκλήρωσης έως το 2030, όπως είναι οι διασυνδέσεις των νησιών του Αιγαίου και διάφορες άλλες γραμμές μεταφοράς στην ηπειρωτική χώρα.  
      Οι διεθνείς διασυνδέσεις
      Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα έχει φτάσει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο διείσδυσης ΑΠΕ στο ενεργειακό της μείγμα προκειμένου να εξασφαλίσει ενεργειακή επάρκεια, με παράλληλο στόχο να καταστεί εξαγωγέας ενέργειας. Απαιτείται ωστόσο ενίσχυση των διεθνών ενεργειακών λεωφόρων. Σήμερα, η παράλληλη λειτουργία του ελληνικού συστήματος μεταφοράς ρεύματος με το ευρωπαϊκό επιτυγχάνεται μέσω διασυνδετικών γραμμών με τα συστήματα της Αλβανίας, της Βουλγαρίας (δύο διασυνδέσεις), της Βόρειας Μακεδονίας και της Τουρκίας.
      Επιπλέον, το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς συνδέεται μέσω υποβρύχιου συνδέσμου συνεχούς ρεύματος τάσης 400 kV με την Ιταλία. Με την προβλεπόμενη ολοκλήρωση των μελλοντικών διασυνδετικών έργων των γειτονικών χωρών έως το τέλος του 2029 το ελληνικό διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα θα πληροί τον ευρωπαϊκό στόχο διασυνδεσιμότητας 15% το 2030.
      Όσον αφορά τη διασύνδεση με την Κεντρική Ευρώπη, ήδη ωριμάζει το έργο του ΑΔΜΗΕ, «Green Aegean», το οποίο θα διασυνδέει την Ελλάδα με την Κεντρική Ευρώπη μέσω της Αδριατικής Θάλασσας, και θα συνδέει ηλεκτρικά την Ελλάδα με τη Γερμανία. Σε εξέλιξη βρίσκεται η μελέτη σκοπιμότητας για το καλώδιο που σχεδιάζεται να μεταφέρει 3 GW πράσινης ενέργειας. 
       

       Η Ελλάδα έχει φτάσει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο διείσδυσης ΑΠΕ στο ενεργειακό της μείγμα προκειμένου να εξασφαλίσει ενεργειακή επάρκεια, με παράλληλο στόχο να καταστεί εξαγωγέας ενέργειας. Φωτ.: EUROKINISSI
      Η διασύνδεση θα ξεκινά από τη δυτική Ελλάδα, υποθαλάσσια θα φτάνει στην Ίστρια της Σλοβενίας και θα συνεχίζει τη χερσαία διαδρομή της προς την Αυστρία, καταλήγοντας τελικά στη Βαυαρία. Το καλώδιο μπορεί να διασυνδέει απευθείας Ελλάδα και Γερμανία, αλλά ενδεχομένως να είναι και πολυ-τερματικό με σημεία εξόδου σε Κροατία, Σλοβενία και Αυστρία.
      Παράλληλα, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο ΟΤ Forum ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνος Μανουσάκης, ο Διαχειριστής βρίσκεται σε συζητήσεις για έναν εναλλακτικό διάδρομο με τους αντίστοιχους Διαχειριστές της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας, προκειμένου το καλώδιο να διασχίσει τα ευρωπαϊκά εδάφη με τα μεγαλύτερα προβλήματα χωρητικότητας στα δίκτυα. Κατά τον ίδιο, δεν αποκλείεται να πραγματοποιηθούν και τα δύο, αν και κάτι τέτοιο θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό.  
      Αποθήκευση και δίκτυα
      Ωστόσο, έως ότου ολοκληρωθούν οι αναγκαίες διασυνδέσεις με τις γειτονικές χώρες, ένα μέρος της καθαρής ενέργειας που παράγεται στην Ελλάδα δεν μπορεί ούτε να εξαχθεί αλλά ούτε να καταναλωθεί στην εγχώρια αγορά, με τη λύση να έρχεται από τις τεχνολογίες αποθήκευσης. Σήμερα, η πράσινη ενέργεια που παράγεται πρέπει να καταναλώνεται, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσής της, παρά μόνο στις τρεις αντλησιοταμιευτικές μονάδες ισχύος περίπου 700 MW (μεγαβάτ) της ΔΕΗ. Το επόμενο μεγάλο έργο που αναμένεται να λειτουργήσει είναι η μονάδα αντλησιοταμίευσης της Αμφιλοχίας της ΤΕΡΝΑ, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση σε αποθήκευση ενέργειας στην Ελλάδα, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW. 
      Στόχος είναι, εντός της επόμενης 25ετίας, οι μονάδες αντλησιοταμίευσης στη χώρα μας σταδιακά να αναλάβουν τον ρόλο μονάδων βάσης του ηλεκτρικού συστήματος ώστε να στηρίξουν τον εθνικό στόχο για χρήση ΑΠΕ στην κατανάλωση ηλεκτρισμού κατά 87% το 2030, 97% το 2040 και 100% το 2050. Παράλληλα, ωριμάζουν και επενδύσεις σε μονάδες αποθήκευσης με μπαταρίες. Ειδικότερα, έργα αποθήκευσης 17,6 GW έχουν αιτηθεί στον ΑΔΜΗΕ όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό σύστημα από το σύνολο των περίπου 44 GW που έχουν αδειοδοτηθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Οι πρώτες μπαταρίες αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία σε περίπου ενάμιση χρόνο.    
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Το σημείο εκκίνησης της νέας αθηναϊκής Ριβιέρας ορίζεται στον Πύργο του Πειραιά, αρχιτεκτονικό τοπόσημο για τη χώρα. Το εμβληματικό κτίριο, που βρίσκεται στην καρδιά ενός εκ των μεγαλύτερων επιβατικών λιμανιών της Ευρώπης, θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2023 και θα φιλοξενεί γραφεία, εμπορικά καταστήματα και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Ήδη, μεγάλες εταιρείες όπως η Dialectica, η Nice‘n’Easy, η JD Sports και ο όμιλος INDITEX, με τα Zara και Zara Home, έχουν προχωρήσει στη μίσθωση χώρων.
      Το ακίνητο έχει 22 ορόφους, συνολικό ύψος 88 μέτρα, δομημένη επιφάνεια 34.623 τ.μ. και θέα που συναρπάζει. Ο Πύργος Πειραιά πρόκειται να είναι ο πρώτος ψηφιακός και βιοκλιματικός ουρανοξύστης της χώρας μας που θα λάβει την ανώτατη πιστοποίηση Platinum κατά το διεθνές πρότυπο αειφόρου ανάπτυξης LEED (Leadership in Energy and Environmental Design). Παράλληλα, στοχεύει σε μία ακόμα, παγκοσμίως αναγνωρισμένη πιστοποίηση που έχει να κάνει με την υγεία και ευεξία των χρηστών του κτιρίου, την πιστοποίηση WELL.   
      Στο έργο αυτό ενσωματώνονται αρχές βιοφιλικού σχεδιασμού και υιοθετείται μια ολιστική και βιώσιμη προσέγγιση που υπερβαίνει τον σχεδιασμό και την κατασκευή. Οι βασικές ενέργειες περιλαμβάνουν:
      — Καινοτόμα ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση της υπάρχουσας πρόσοψης. Η υπάρχουσα πρόσοψη διαχωρίζεται στο εργοτάξιο και μεταφέρεται σε μια εγκατάσταση παραγωγής γυαλιού για να περάσει από επεξεργασία και να επαναχρησιμοποιηθεί ως νέο προϊόν.
      — Παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας μέσω σύγχρονου φωτοβολταϊκού συστήματος με πάνελ στο δώμα του Πύργου.
      — Σε όλους τους χώρους στάθμευσης θα εγκατασταθούν σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
      — Αυξημένη έκταση φύτευσης (1.000 τ.μ.) που θα αρδεύεται με έξυπνο ψηφιακό σύστημα και την αποκλειστική χρήση βρόχινου νερού.
      — Δημιουργία πρόσοψης πολλαπλών παραμέτρων για την επίτευξη της βέλτιστης ισορροπίας ανάμεσα στην εξοικονόμηση ενέργειας, τη διάχυση/εκμετάλλευση φυσικού φωτός και την ανεμπόδιστη θέα.
      — Προαγωγή της υγείας και της ευεξίας των ενοίκων με τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και του νερού, την προώθηση της επίγνωσης και της κίνησης στο κτίριο και τη διασφάλιση θερμικής άνεσης, άφθονου φυσικού φωτός και ελέγχου του ήχου.
      Facebook Twitter  
      Ο πρώτος βιοκλιματικός ουρανοξύστης της Ελλάδας αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στα τέλη του 2023. Φωτ.: Κωνσταντίνος Κουδούνης
      Αυτό όμως που έκανε τους πανεπιστημιακούς καθηγητές να ασχοληθούν με το πρότζεκτ «Πύργος Πειραιά» είναι το γεγονός ότι επιλέχθηκε η λύση της ανακατασκευής του. Τα οφέλη της ανακατασκευής είναι πολλαπλά και αποτελούν έναν σημαντικό στόχο για τον κατασκευαστικό τομέα, προκειμένου η ανάπτυξη να έχει όσο το δυνατό λιγότερες ή, έστω, ελεγχόμενα μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Όπως έχει αναφέρει στο παρελθόν και ο πρώην πρόεδρος του American Institute of Architects, Carl Elefante, «τo πιο πράσινο κτίριο είναι αυτό που έχει κατασκευαστεί ήδη». 
      Ποιες είναι όμως οι ουσιαστικές διαφορές μεταξύ της ανακατασκευής και της εκ νέου κατασκευής σε ό,τι αφορά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα; Σε αυτό το κρίσιμο και βασικό ερώτημα για το μέλλον των κτιρίων, των πόλεων και της διαβίωσής μας σε αυτές, απαντούν οι ερευνητικές ομάδες του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (Πα.Δ.Α.), που διευθύνονται από τη δρα Αιμιλία Μ. Κονδύλη και τον δρα Ιωάννη Κ. Καλδέλλη, οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον Νατάλη Πέτροβιτς, Project Manager, και τον Άγγελο Έντμονς, Sustainability Manager της εταιρείας DIMAND, για να εξαγάγουν πολύτιμα συμπεράσματα σχετικά με την αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος.
      Κατά τη διάρκεια της μελέτης καταγράφηκαν στοιχεία και δεδομένα για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και την υλοποίηση του έργου και έγινε αυτοψία στις εγκαταστάσεις. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν είναι διδακτικά και αποτελούν παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε τα παλιά κτίρια των πόλεών μας.
       
      Facebook Twitter  Φωτ.: Κωνσταντίνος Κουδούνης
      Στην κατεδάφιση ενός κτιρίου και εκ νέου κατασκευή διατηρούνται τα θεμέλια, εφόσον οι νέες μελέτες το επιτρέπουν, και γίνεται η ανέγερση των ορόφων από το ισόγειο προς τα πάνω, ενώ χρησιμοποιούνται υλικά όπως το σκυρόδεμα και ο χάλυβας. Αντίθετα, στην ανακατασκευή του, διατηρείται η θεμελίωση και ο φέρων οργανισμός, ο οποίος ενισχύεται, απομακρύνονται τα υλικά που έχουν φθαρεί και ανακαινίζεται η υπάρχουσα δομή του. Σε αυτή την περίπτωση, και πάλι χρησιμοποιούνται υλικά όπως το σκυρόδεμα ή ο χάλυβας, αλλά σε πολύ μικρότερες ποσότητες. Ενδεικτικά, με βάση την ακαδημαϊκή έρευνα που εκπονήθηκε για τον Πύργο Πειραιά, το σενάριο υλοποίησης εξοικονομεί 16.210 κυβικά μέτρα σκυροδέματος και 2.330 τόνους χάλυβα οπλισμού. Συνυπολογίζοντας ότι οι παραπάνω βιομηχανίες (χάλυβα και σκυροδέματος) είναι εξαιρετικά «carbon intensive», επιβεβαιώνεται το ότι είναι περιβαλλοντικά ορθότερο να επενδύει κανείς στην ανακατασκευή υφιστάμενων κτιρίων.
       
      Επιπρόσθετα, στην ανακατασκευή μπορεί να επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση γυαλιού μέσα από την ανακύκλωση, όπως συνέβη για πρώτη φορά στα Βαλκάνια στην περίπτωση του Πύργου. Τα συνεργεία προχώρησαν στην αποξήλωση της παλαιάς όψης και στον διαχωρισμό του γυαλιού από τα υπόλοιπα υλικά έτσι ώστε αυτό να σταλεί σε εργοστάσιο της Saint-Gobain στη Ρουμανία και να ανακυκλωθεί με σκοπό να επιστρέψει στην Ελλάδα ως νέο υλικό και μέρος του να επανατοποθετηθεί στο έργο. Με τη διαδικασία αυτή ανακυκλώθηκαν περισσότεροι από 126 τόνοι.
      Πιο συγκεκριμένα, με βάση την έρευνα του Πα.Δ.Α., η λύση της ανακατασκευής εξοικονομεί 42 GWh ενσωματωμένης ενέργειας που αναφέρεται στα υλικά, που είναι ίση με την ετήσια ηλεκτρική κατανάλωση 10.000 οικογενειών ή 30.000 ατόμων. Η εξοικονόμηση ενέργειας με τη σειρά της, λόγω υλικών, δημιουργεί αντίστοιχη εξoικονόμηση 21.000 τόνων CO2. Επιπλέον, εξοικονομεί 2.130 τόνους CO2 στο μεταφορικό έργο των υλικών από και προς τον Πύργο Πειραιά, ποσό που αντιστοιχεί σε ετήσιες εκπομπές περίπου 350 ατόμων. 
      Facebook Twitter  
      Κατά τη διάρκεια της μελέτης καταγράφηκαν στοιχεία και δεδομένα για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και την υλοποίηση του έργου και έγινε αυτοψία στις εγκαταστάσεις. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν είναι διδακτικά και αποτελούν παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε τα παλιά κτίρια των πόλεών μας. Φωτ.: Κωνσταντίνος Κουδούνης
      Ενδεικτικό παράδειγμα της συμφέρουσας λύσης της ανακατασκευής είναι το γεγονός ότι, εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ένα στρέμμα δάσους απορροφά περισσότερα από 400 κιλά CO2 ετησίως, η παραπάνω συνολική εξοικονόμηση τόνων CO2 επιφέρει την απελευθέρωση 58.000 στρεμμάτων δασικής έκτασης για έναν χρόνο. Δηλαδή, σχεδόν τα 3/4 της έκτασης του Υμηττού. 

      Εξίσου σημαντικά είναι και τα οφέλη σε θέματα φυσικών πόρων, όπως είναι το νερό. Στην περίπτωση της κατεδάφισης χρειάζεται συνεχής διαβροχή με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η μεγάλη κατανάλωση νερού. Αντιθέτως, στην ανακατασκευή του κτιρίου μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση περίπου 5.500 τόνων νερού, που αντιστοιχεί σε ετήσια κατανάλωση ενός οικισμού 130 ατόμων.
      Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο θετικής περιβαλλοντικής συμπεριφοράς μπορεί να θεωρηθεί και η τοποθεσία του Πύργου του Πειραιά, καθώς βρίσκεται μόλις 500 μέτρα από τον μεγαλύτερο συγκοινωνιακό κόμβο μέσων σταθερής τροχιάς (μετρό, ΗΣΑΠ, προαστιακός και τραμ) και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποφεύγεται η κυκλοφοριακή συμφόρηση και να μη χρειάζεται η δημιουργία μεγάλων χώρων στάθμευσης.
      Facebook Twitter  Φωτ.: Κωνσταντίνος Κουδούνης
      Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας του Πα.Δ.Α., η επιλογή της ανακατασκευής είναι σαφώς προτιμότερη από την κατεδάφιση και την εκ νέου κατασκευή γιατί αφήνει χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ενώ είναι ευνοϊκότερη και ως προς τα συνολικά μεγέθη της ενσωματωμένης ενέργειας και του ενσωματωμένου άνθρακα. Επιπλέον, η ανακατασκευή υπαρχόντων κτιρίων ξαναζωντανεύει τις περιοχές και δημιουργεί τοπικά θέσεις εργασίας και νέα οικονομική δραστηριότητα. 
      Η Piraeus Tower A.E., ως βαθιά ευαισθητοποιημένο σε θέματα ESG επενδυτικό σχήμα, προσπάθησε, μέσα από την πρώτη συνεργασία της με το εξειδικευμένο προσωπικό του Πα.Δ.Α., να διερευνήσει τον κατά πολλούς «κρυμμένο εχθρό» της κλιματικής αλλαγής που δεν είναι άλλος από τον ενσωματωμένο άνθρακα (embodied carbon), δηλαδή τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που αφορούν τον κύκλο ζωής των υλικών (π.χ. εξόρυξη-παραγωγή-μεταφορές-εναπόθεση). 
      Ο πρώτος βιοκλιματικός ουρανοξύστης της Ελλάδας αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στα τέλη του 2023. Ένα έργο της κοινοπραξίας DIMAND, EBRD και PRODEA Investments, μετά την υπογραφή της 99ετούς σύμβασης παραχώρησης με τον δήμο Πειραιά.  
      Facebook Twitter  
      Τα συνεργεία προχώρησαν στην αποξήλωση της παλαιάς όψης και στον διαχωρισμό του γυαλιού από τα υπόλοιπα υλικά έτσι ώστε αυτό να σταλεί σε εργοστάσιο της Saint-Gobain στη Ρουμανία και να ανακυκλωθεί με σκοπό να επιστρέψει στην Ελλάδα ως νέο υλικό και μέρος του να επανατοποθετηθεί στο έργο. Φωτ.: Κωνσταντίνος Κουδούνης
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Το μεγάλο παιχνίδι για την επόμενη ημέρα στην «πράσινη» ενέργεια βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. H αποδέσμευση ηλεκτρικού χώρου υπέρ όσων έργων βρίσκονται στην ουρά και έχουν κολλήσει, μαζί με την πρόταση του REPower EU, να χαρακτηριστούν ως περιοχές fast track ανά την Ευρώπη για επενδύσεις ΑΠΕ, από παλιά ορυχεία έως πρώην βιομηχανικές περιοχές, «κλειδώνουν» στην πραγματικότητα ποια έργα θα γίνουν την επόμενη 20ετία και ποια όχι.
      Η κυβέρνηση έχει ανοίξει για τα καλά το παιχνίδι των ΑΠΕ, εκπέμποντας ένα σαφές μήνυμα: Μπορεί να υπάρχει συνωστισμός άδειων, οι αιτήσεις με βεβαίωση παραγωγού να ισούνται αθροιστικά με... τέσσερις φορές τους στόχους της χώρας για το 2030, ωστόσο θα προκριθούν μόνο εκείνες οι λύσεις που εγγυώνται τη γρήγορη και απρόσκοπτη εκτέλεση των έργων. Με παρατάσεις επί παρατάσεων, ο στόχος για 25 GW από έργα ΑΠΕ ή 80% της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής, δεν επιτυγχάνεται ούτε το 2050.
      Το παιχνίδι είναι μεγάλο, καθώς ξεκαθαρίζει σταδιακά το τοπίο ως προς το ποιοι ενεργειακοί όμιλοι θα πρωταγωνιστήσουν στο χώρο τις επόμενες δεκαετίες και ποιοι όχι, εξηγώντας και το τάιμινγκ πρόσφατων επιχειρηματικών κινήσεων. Πρωταγωνιστής στην ελληνική αγορά παραμένει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με εγκατεστημένη ισχύ 800 MW και χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη της τάξης των 2,3 GW, όμως στη δεύτερη θέση έχει περάσει η Motor Oil μετά και την εξαγορά του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ της Ελλάκτωρ (493 MW και έργα υπό κατασκευή, συνολικής ισχύος άνω του 1,6 GW). Το γιγαντιαίο πλάνο της ΔΕΗ που τρέχει τη συνεργασία με το γερμανικό κολοσσό RWE, μιλά για 7,2 GW εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ μέχρι το 2024 και 9,1 GW μέχρι το 2026, συνολικού ύψους 8,4 δισ. ευρώ.
      Η Mytilineos διαθέτει σήμερα χαρτοφυλάκιο ισχύος 8GW, εκ των οποίων τα 5GW εκτείνονται σε όλο τον πλανήτη (Λ. Αμερική, Ευρώπη, Ασία και Αυστραλία), το 1 GW στην Ιταλία και τα 2 GW στην Ελλάδα. Τα ΕΛΠΕ έχουν αυτή τη στιγμή στην Κοζάνη το μεγαλύτερο εν λειτουργία φωτοβολταϊκό στην Ελλάδα και τη ΝΑ Μεσόγειο, έχοντας στόχο χαρτοφυλάκιο έργων, άνω των 2 GW έως το 2030. Όσο για τον όμιλο Κοπελούζου, δρομολογεί μέσω του υποθαλάσσιου καλωδίου με Αίγυπτο, την μεταφορά «πράσινης» ενέργειας ισχύος 3 GW στη χώρα μας και την Ε.Ε, μια επένδυση συνολικής ισχύος κοντά στα 3 δισ.
      REPower EU και «Go- to areas»
      Κοινός παρονομαστής των διεργασιών σε ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο, αλλά και για επιχειρηματικές αποφάσεις είναι ότι στο δρόμο για τη πράσινη μετάβαση θα γίνουν μόνο τα projects όσων έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα κάνουν, με τη Κομισιόν να προσπαθεί να περιορίσει όσο το δυνατόν τη γραφειοκρατία.
      Σε αυτήν ακριβώς τη λογική κινείται η ευρωπαϊκή πρόταση «Go - to areas» για fast track επενδύσεις. Είναι το ευρωπαϊκό μοντέλο που φέρνει το REPower EU για επενδύσεις ΑΠΕ με ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης και το οποίο «φωτογραφίζει» ως υποψήφιες περιοχές από παλαιά λατομεία, κλειστά ορυχεία και πρώην βιομηχανικές εγκατεστημένες, έως μεγάλους χώρους κοντά σε αυτοκινητόδρομους και σιδηροδρομικά δίκτυα. Είναι προφανές ότι όσα έργα προωθούνται ήδη σε περιοχές όπως οι παραπάνω, από φωτοβολταϊκά και αιολικά έως συστήματα αποθήκευσης, θα έχουν αυτόματα και προβάδισμα έναντι άλλων. Η Κομισιόν πασχίζει να απεξαρτηθεί η Ευρώπη το ταχύτερο δυνατό από το ρωσικό αέριο, γι' αυτό και θέλει να ξέρει τι στόχους μπορεί να πετύχει κάθε χώρα στις ΑΠΕ άμεσα. Όχι το 2030.
      Δεν της αρκεί μόνο τα πράσινα έργα να χρηματοδοτηθούν από το νέο ευρωπαϊκό πακέτο, το θέμα είναι και να επισπευσθούν. Αυτός είναι και ο λόγος που συμπεριέλαβε τη συγκεκριμένη διάταξη. Από εκεί και πέρα, κάθε νέο φωτοβολταϊκό πάρκο μειώνει την ανάγκη παραγωγής ρεύματος, άρα περιορίζει τις εισαγωγές φυσικού αερίου από Ρωσία και την πολιτική εξάρτηση από τη Μόσχα.
      Τον επόμενο μήνα, η ελληνική κυβέρνηση θα αποστείλει στις Βρυξέλλες τη λίστα με τα προς ένταξη έργα στο REPower EU. Τι ευκαιρίες ανοίγει το «νέο χρήμα» που αναλογεί στην Ελλάδα; Τα ποσά υπολογίζονται σε 7-8 δισ ευρώ για έργα ΑΠΕ, συστήματα αποθήκευσης και δίκτυα ηλεκτρισμού και αερίου, τα οποία μαζί με τη μόχλευση μπορούν να αθροίσουν μια «δύναμη πυρός» πάνω από 10 δισ. Δηλαδή ένα σύνολο πόρων ακόμη και άνω του 4% του ΑΕΠ, τα οποία δεν είχαμε υπολογίσει.
      Ξεσκαρτάρισμα του ηλεκτρικού «χώρου»
      Σε εθνικό τώρα επίπεδο, το στίγμα για το ποια έργα θα γίνουν και ποια όχι, δίνει το ξεκαθάρισμα του ηλεκτρικού «χώρου» που προωθεί η κυβέρνηση δια του υπουργείου Ενέργειας. Aθροίζοντας σήμερα το σύνολο των αιτήσεων με βεβαιώσεις παραγωγού προκύπτει το κολοσσιαίο νούμερο των 95 GW, δηλαδή περίπου τέσσερις φορές ο εθνικός στόχος για το 2030. Σύμφωνα με αυτόν, η χώρα θα πρέπει τότε να διαθέτει ένα δυναμικό από 25 GW ΑΠΕ έναντι σχεδόν 10 GW σήμερα. Χιλιάδες έργα στα χαρτιά που δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ, δεσμεύουν πολύτιμο ηλεκτρικό χώρο προκαλώντας «έμφραγμα» στην αγορά, την οποία επιχειρεί να ξεσκαρτάρει το ΥΠΕΝ. Κριτήριο, η εταιρεία που έχει την άδεια να έχει και την οικονομική επιφάνεια να φέρει σε πέρας την επένδυση.
      Ελλείψει ηλεκτρικού χώρου, αντιμέτωποι με αντιδράσεις περιφερειαρχών, δημάρχων, συλλόγων, ακόμα και βουλευτών και καθώς καλούνται να ανταπεξέλθουν απέναντι σε μια περίπλοκη και μακρά διαδικασία αδειοδότησης, που μπορεί να ξεπερνάει και τα 10 χρόνια στις περιπτώσεις δικαστικών προσφυγών, οι επενδυτές επιλέγουν τον σίγουρο δρόμο των εξαγορών. Η ζήτηση για ώριμα έργα ΑΠΕ πολύ μεγάλη, τόσο στην Ελλάδα όσο και ευρύτερα στην ευρωπαϊκή αγορά, με πρωταγωνιστές πετρελαϊκούς ομίλους που πασχίζουν να επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση και μεγάλα επενδυτικά funds που ψάχνουν για ικανοποιητικές αποδόσεις στα «πράσινα» projects.
      Το παιχνίδι ξεκαθαρίζει. Την οριστική εικόνα θα δώσουν τα έργα που θα συμπεριληφθούν στην ελληνική λίστα του REPower EU και εκείνα που προωθούνται σε περιοχές Go – to areas, «κλειδώνοντας» μαζί και τους πρωταγωνιστές της επόμενης 20ετίας.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ένα από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά σε όλη την Ευρώπη εγκαινίασε σήμερα ο πρωθυπουργός στην Κοζάνη. Το πάρκο των ΕΛΠΕ καλύπτει μια έκταση 4.500 στρεμμάτων, αποτελείται από περίπου 500.000 πάνελς και αν αυτά τοποθετηθούν το ένα δίπλα στο άλλο, καλύπτουν μια διαδρομή χιλίων χιλιομέτρων, όση η απόσταση Καλαμάτα Αλεξανδρούπολη.
      Το φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη είναι η μεγαλύτερη εν λειτουργία μονάδα ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και μία από τις μεγαλύτερες φωτοβολταϊκές μονάδες στην Ευρώπη, καθώς η εγκατεστημένη ισχύς της ανέρχεται στα 204,3 μεγαβάτ

      Η μονάδα έχει τη δυνατότητα να παράγει 350 γιγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας ανά έτος, ποσότητα που ισοδυναμεί με τις ανάγκες 75.000 νοικοκυριών, ενώ οι ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της χώρας μας θα μειωθούν κατά 300.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας στον στρατηγικό στόχο του πράσινου μετασχηματισμού της οικονομίας.

      Η επένδυση για την υλοποίηση του έργου ανήλθε σε 130 εκατομμύρια ευρώ. Το έργο ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του 2020 και, παρά τις αντιξοότητες που προκάλεσε η πανδημία, ολοκληρώθηκε σε μόλις δύο χρόνια.

      Το συγκρότημα αποτελείται από 18 επιμέρους πάρκα, εσωτερικό οδικό δίκτυο μήκους 4,5 χιλιομέτρων, έναν υποσταθμό υψηλής τάσης και 13,3 χλμ. γραμμών μεταφοράς ισχύος υψηλής τάσης.

      Για την κατασκευή του δημιουργήθηκαν 350 θέσεις εργασίας, ενώ για τη λειτουργία του πάρκου θα απορροφηθούν δεκάδες εργαζόμενοι από την τοπική κοινότητα. Παράλληλα, εκτιμάται ότι το έργο θα συνεισφέρει στην τοπική κοινωνία 500.000 ευρώ ετησίως σε όμορους Δήμους και οικιακούς καταναλωτές.

      Περίπου το 1/3 της συνολικής έκτασης των 4.400 στρεμμάτων στην οποία αναπτύχθηκε το πάρκο της Κοζάνης θα επιστραφεί στον τοπικό πρωτογενή τομέα ώστε να αξιοποιηθεί για κτηνοτροφία.
      Η κατασκευή του πάρκου, το οποίο είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη με φωτοβολταϊκά πλαίσια διπλής όψεως (bifacial modules) και διαθέτει τελευταίας γενιάς σύστημα αυτοματισμών παρακολούθησης και ελέγχου της παραγωγής (Energy Management System), ολοκληρώθηκε εντός του χρονοδιαγράμματος, παρά τις δυσκολίες που προκλήθηκαν από την πανδημία.
      Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ κ. Ανδρέας Σιάμισιης, καλωσορίζοντας σήμερα τον Πρωθυπουργό, ο οποίος παρευρέθηκε στην τελετή εγκαινίων του έργου τόνισε μεταξύ άλλων ότι «στον Όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, με άξονα το στρατηγικό σχέδιο “Όραμα 2025” υλοποιούμε ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά προγράμματα στην Ελλάδα, στοχεύοντας σε δραστική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κατά 50% μέχρι το 2030, ώστε να συμβάλουμε ουσιαστικά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης».
      O Γενικός Διευθυντής Στρατηγικού Σχεδιασμού και Νέων Δραστηριοτήτων του Ομίλου ΕΛΠΕ κ. Γιώργος Αλεξόπουλος, σημείωσε, «σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα τα ΕΛΠΕ απέκτησαν εγκατεστημένη ισχύ 300 MW από ΑΠΕ και έχουν θέσει ως μεσοπρόθεσμο στόχο το 1GW μέχρι το τέλος του 2026 και την ανάπτυξη ενός διαφοροποιημένου, ισχυρού χαρτοφυλακίου έργων, άνω των 2 GW σε λειτουργία έως το 2030».
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.