Αναζήτηση στην κοινότητα

Ένα μεγάλο «μπέρδεμα» έχει προκληθεί σε αιγαιοπελαγίτικα νησιά εξαιτίας των δασικών χαρτών. Πάτμος και Σύμη χαρακτηρίστηκαν δασικές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80%(!), ενώ σε ακόμα τέσσερα νησιά των Κυκλάδων οι δασικές εκτάσεις φαίνεται να ξεπερνούν το 50% της έκτασής τους, προκαλώντας αναστάτωση στους κατοίκους τους και συνακόλουθα μπαράζ ενστάσεων. Όπως προκύπτει, όλα ξεκινούν από την απόφαση να θεωρούνται δασικές οι εκτάσεις με φρύγανα (και επιπλέον στα Δωδεκάνησα κατά τεκμήριο δημόσιες), επιλογή που «επιβλήθηκε» από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έτσι το υπουργείο Περιβάλλοντος καλείται να διαχειριστεί έναν δυσεπίλυτο γρίφο και μάλιστα εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Οι πρώτοι δασικοί χάρτες στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα εκπονήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, στο πλαίσιο των πρώτων προγραμμάτων του Κτηματολογίου. Αφορούσαν τη μισή Σαντορίνη, τη μισή Μύκονο, τη Σύρο, τη Μήλο, την Κίμωλο, την Πάτμο και τη Σύμη, όμως ουδέποτε αναρτήθηκαν. Σε αυτό συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό ο λεγόμενος «δασοκτόνος» νόμος Δρυ (3208/2003), που άλλαξε τον ορισμό του δάσους (οδηγώντας στο «πάγωμα» όλων των δασικών χαρτών) και λίγα χρόνια αργότερα κρίθηκε αντισυνταγματικός. «Η υπόθεση των δασικών χαρτών ξεκίνησε εκ νέου το 2013 με την επικαιροποίηση του δασικού χάρτη για τη μισή Σαντορίνη. Ο χάρτης αναρτήθηκε και κυρώθηκε με τις τότε προδιαγραφές οι οποίες είναι διαφορετικές από τις σημερινές – για παράδειγμα, δεν περιλαμβάνονταν οι χορτολιβαδικές εκτάσεις», εξηγεί στην εφημερίδα «Καθημερινή» η Αρτεμις Αλεξιάδου, γενική διευθύντρια Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου. «Ακολούθως, με το νέο θεσμικό πλαίσιο επικαιροποιήσαμε το 2017 όλους τους χάρτες και εκπονήσαμε το υπόλοιπο Μυκόνου και Σαντορίνης, καθώς και τους χάρτες Σικίνου, Φολεγάνδρου και Ανάφης και τους αναρτήσαμε». Τα παρατράγουδα Οταν οι χάρτες αναρτήθηκαν, ξεκίνησαν... τα παρατράγουδα. Στη Σύμη, αμιγώς δασικές εκτάσεις χαρακτηρίστηκαν 56.000 στρέμματα, ενώ ακόμα 1.000 στρέμματα ήταν δασωμένοι αγροί, εκχερσωμένες εκτάσεις και αναδασωτέα. Ετσι, σε ποσοστό 89,5% ο δασικός χάρτης ήταν «πράσινος». Αντίστοιχα στην Πάτμο, 30.200 στρέμματα από τα 39.800 στρέμματα του δασικού χάρτη, ενώ ακόμα 3.000 στρέμματα ήταν δασωμένοι αγροί, εκχερσωμένες εκτάσεις και αναδασωτέα. Οπερ συνεπάγεται ότι έχει δασική μορφή το 83,2% του χάρτη. Ομως και στις Κυκλάδες σε τέσσερα νησιά οι δασικές εκτάσεις ξεπέρασαν το 50%. Ετσι στη Σίφνο χαρακτηρίστηκε δασικό το 56,4%, στην Κίμωλο το 55,8%, στη Μήλο το 55% και στη Σίκινο το 52,8% (συνυπολογίζοντας όλες δάση, εκχερσωμένες εκτάσεις, δασωμένους αγρούς και αναδασωτέα). Με δεδομένο ότι αν μια έκταση χαρακτηριστεί δασική υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί στη χρήση της (λ.χ. απαγορεύεται η δόμηση) ένας σημαντικός αριθμός αντιρρήσεων κατατέθηκε στην Πάτμο, στην Κίμωλο και στη Μήλο. Οπως είναι επόμενο, η Αυτοδιοίκηση στις περιοχές αυτές πιστεύει ότι έχει επέλθει καταστροφή. «Ο δασικός χάρτης είναι αιτία να μην έρθει ποτέ η ανάπτυξη», λέει ο δήμαρχος Σύμης, Λευτέρης Παπαλοδούκας. «Βγήκε σχεδόν όλο το νησί δασικό και λένε στον κόσμο να βάλει ξανά το χέρι στην τσέπη και να πληρώνει δικηγόρους. Πρέπει να αποσύρουν τους χάρτες και να ενισχύσουν και τη Διεύθυνση Δασών στη Ρόδο με προσωπικό γιατί είναι ελάχιστοι και δεν προχωρά τίποτα». «Ολοι θέλουμε τους δασικούς χάρτες, αλλά για να λύσουν, όχι να δημιουργήσουν προβλήματα», λέει ο δήμαρχος Μήλου, Γεράσιμος Δαμουλάκης. «Το νησί μας έχει αλματώδη τουριστική ανάπτυξη και τώρα οι επενδυτές φοβούνται να πλησιάσουν. Εχουν “παγώσει” όλες οι αγοραπωλησίες. Επιπλέον, οι πολίτες καλούνται να αποδείξουν στα δικαστήρια ότι τους ανήκουν οι περιουσίες που εκμεταλλεύονται 40 και 50 χρόνια, για τις οποίες πληρώνουν φόρους. Με ποιο δικαίωμα έρχονται να μας πούνε ότι τα φρύγανα είναι δάση, ισχυριζόμενοι ότι αγαπούν τον τόπο μας περισσότερο από εμάς; Ο δασικός χάρτης πρέπει να απεικονίζει την πραγματικότητα». Γιατί οι εκτάσεις με πυκνά φρύγανα θεωρούνται δάση Λύση στο πρόβλημα των νησιών με έμμεσο τρόπο φαίνεται ότι επιδιώκει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Αιτία, η ανελαστικότητα που προκαλούν αποφάσεις του ΣτΕ για το θέμα. Στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» την υπόθεση έχει παρακολουθήσει η αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου Νατάσα Βαρουχάκη, που υπηρέτησε για 7 χρόνια ως δασολόγος στη Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων. «Το ζήτημα ξεκίνησε μετά τον ν.4280/14 και το διάταγμα 32/2016. Ο νόμος όρισε ότι τα δημόσια χορτολίβαδα πρέπει να προστατεύονται όπως οι δασικές εκτάσεις, ενώ το διάταγμα ότι οι πυκνές φρυγανικές εκτάσεις πρέπει να λογίζονται ως δασικές. Ετσι, ενώ μέχρι το 2013 οι φρυγανικές εκτάσεις λογίζονταν ως χορτολιβαδικές, το Π.Δ. του 2016 όρισε ότι χορτολιβαδικά οικοσυστήματα είναι μόνο τα “μη ξυλώδη” φρύγανα. Kατόπιν αυτού, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ζήτησε όλες οι εκτάσεις με ξυλώδη βλάστηση (άρα και τα φρύγανα) να χαρακτηριστούν δάση. Το μεγάλο κοινωνικό ζήτημα είναι κατά τη γνώμη μου ότι οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και στους εγκαταλελειμμένους αγρούς, με αποτέλεσμα αφενός μεν σε έναν αγρό που δεν καλλιεργείται, η ύπαρξη έστω λίγων φρυγάνων να τον καθιστά “δασωμένο” και αφετέρου δε να τίθεται σε αμφισβήτηση η ιδιοκτησία των πολιτών, καθώς οι υπηρεσίες οφείλουν με βάση τον νόμο και τις εγκυκλίους να θεωρούν και τις εκτάσεις αυτές κατά τεκμήριο δημόσιες, ακόμα και στις Κυκλάδες, που δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου». Το παράδοξο είναι ότι οι δύο αρμόδιες διευθύνσεις δασών λειτούργησαν διαφορετικά. «Στα Δωδεκάνησα τηρήθηκε πιο αυστηρά το γράμμα του νόμου και όλες οι φρυγανικές εκτάσεις καταγράφηκαν ως δασικές. Στις Κυκλάδες αντίθετα τις ανήρτησαν ως χορτολιβαδικές, όπως παλιά». Η Πολιτεία δείχνει σε αυτή τη φάση να αντιμετωπίζει το ζήτημα με έμμεσο τρόπο. «Η εικόνα που έχουμε μέχρι στιγμής είναι ότι οι Επιτροπές Αντιρρήσεων χαρακτηρίζουν χορτολιβαδικά τα δασωμένα χωράφια και έτσι δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία», λέει ο Δημήτρης Ντινόκας, δασολόγος και σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. «Οι ντόπιοι έχουν δίκιο να φωνάζουν για τους δασωμένους αγρούς. Η Πολιτεία πρέπει να δείξει ιδιαίτερη προσοχή: ούτε να δεχθεί ανύπαρκτα χρυσόβουλα και τίτλους, αλλά και να μην εξαντλήσει την αυστηρότητά της στην παραμεθόριο». Προ ημερών, το Τεχνικό Επιμελητήριο παρενέβη στην υπόθεση, εστιάζοντας στο ιδιοκτησιακό ζήτημα. «Με τη διάταξη περί δημοσίων χορτολιβαδικών εκτάσεων, τα δασαρχεία άρχισαν να αμφισβητούν πατρογονικές ιδιοκτησίες ιδιωτών, που πρέπει πλέον να στραφούν στα δικαστήρια», λέει ο επικεφαλής του ΤΕΕ Δωδεκανήσου, Αντώνης Γιαννικούρης. «Δεν νομίζω ότι έχει συμβεί κάτι πιο παράλογο τα τελευταία χρόνια». «Νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη σύγχυση και πολιτική εκμετάλλευση στο θέμα. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να αποσαφηνιστεί ποια είδη βλάστησης θέλουμε να χαρακτηρίζουν τα χορτολιβαδικά κι αν πρέπει τα φρύγανα να περιλαμβάνονται σε αυτά», λέει ο Νίκος Χλύκας, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Μελετητών - Γεωτεχνικών. «Και να κλείσει οριστικά η υπόθεση της διεκδίκησης από το Δημόσιο εκτάσεων στις Κυκλάδες». «Κατά τη γνώμη μου, οι φρυγανικές εκτάσεις πρέπει να αποτελέσουν μια νέα, ξεχωριστή κατηγορία, με ειδικούς όρους προστασίας και να μην ταυτίζονται με τα δάση. Επίσης, να εξαιρεθούν οι εγκαταλελειμμένοι αγροί με φρυγανική βλάστηση από τις διατάξεις περί δασωμένων αγρών», λέει η κ. Βαρουχάκη. «Το να οριστούν ως δασικοί οι δασωμένοι με φρύγανα αγροί ήταν κατά τη γνώμη μου υπερβολική κίνηση», λέει η κ. Αλεξιάδου στην εφημερίδα. «Βάζει τον πολίτη σε δυσμενή θέση», προσθέτει. Το καλοκαίρι ακολουθεί η ανάρτηση των δασικών χαρτών Κέας, Κύθνου, Τήνου και Σερίφου.

Ο βυθός του Αιγαίου ανάμεσα στη Σκύρο, στη Λέσβο και στον "Αγιο Ευστράτιο κρύβει συνολικά 19 μεγάλα ενεργά ρήγματα, μήκους άνω των επτά χιλιομέτρων το καθένα, τα οποία μπορούν να δώσουν ισχυρούς σεισμούς μεγέθους 6,1 έως 7,4 βαθμών. Οκτώ από αυτά τα ρήγματα μπορούν να «δώσουν» σεισμούς, άνω των επτά βαθμών. Αυτό προκύπτει από νέες έρευνες Ελλήνων γεωεπιστημόνων στην περιοχή, με υπεύθυνο της επιστημονικής ομάδας τον καθηγητή του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρη Παπανικολάου. Από τα 19 ενεργά ρήγματα, που χαρτογραφήθηκαν τώρα για πρώτη φορά, μόνο τα τρία ήσαν γνωστά κατά τις τελευταίες δεκαετίες και περιλαμβάνονταν στους σεισμικούς καταλόγους. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι «έχει υποεκτιμηθεί ο δυνητικός σεισμικός κίνδυνος της περιοχής» και ότι «αυτά τα ρήγματα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ισχυρούς σεισμούς που μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές στα γύρω νησιά». Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Marine Geology» (Θαλάσσια Γεωλογία), εκτός από το ρήγμα του Αγίου Ευστρατίου που “έδρασε” με σεισμό μεγέθους 7,1 βαθμών, προκαλώντας 20 θανάτους το 1968 και το οποίο χρειάζεται κάποιους αιώνες για να ενεργοποιηθεί ξανά, καθώς, επίσης, τρία ακόμη ρήγματα που «έδωσαν» μικρότερους σεισμούς κατά τα τελευταία 30 χρόνια, τα υπόλοιπα ρήγματα μπορούν να δώσουν μεγάλο σεισμό μεγέθους 6,1 έως 7,3 βαθμών, χωρίς όμως να είναι δυνατό να προσδιορισθεί χρονικά εάν αυτός θα συμβεί σε μερικά χρόνια ή σε δεκάδες χρόνια. Η σχεδόν τριγωνική Λεκάνη της Σκύρου, που κυμαίνεται σε βάθη 600 έως 1.050 μέτρων, έχει παρόμοια τεκτονική δομή με εκείνη της γειτονικής Λεκάνης του Βορείου Αιγαίου, αλλά με μικρότερες διαστάσεις και πιο αργούς ρυθμούς παραμόρφωσης. Η ενεργοποίηση των ρηγμάτων στην περιοχή της Λεκάνης της Σκύρου και η έναρξη καταβύθισης της περιοχής άρχισε πολύ πρόσφατα, πριν από λίγες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, γι" αυτό και στον πυθμένα της ρηχής πλατφόρμας γύρω από τη λεκάνη συναντάται απευθείας το παλιό αλπικό υπόβαθρο, με λίγα μόνο πρόσφατα ιζήματα πάχους μερικών δεκάδων μέτρων. Οι επιστήμονες επιδιώκουν να χαρτογραφούν με μεγάλη λεπτομέρεια τα υποθαλάσσια ρήγματα, προκειμένου να γνωρίζουν το δυναμικό τους και το μέγεθος του σεισμού που μπορούν να δώσουν. Ο βυθός της Λεκάνης της Σκύρου είχε μελετηθεί με το ωκεανογραφικό πλοίο «Αιγαίο» το 2002, το 2003 και το 2013. Στη νέα μελέτη παρουσιάζονται επεξεργασμένα νέα ψηφιακά στοιχεία, που αποκτήθηκαν από τις ωκεανογραφικές έρευνες, σχετικά με τη βαθυμετρία και την ανάλυση του ανάγλυφου του θαλάσσιου πυθμένα. Αναλύονται επίσης δεδομένα σεισμικής ανάκλασης για την ανίχνευση των γεωλογικών στρωμάτων και των τεκτονικών δομών, κυρίως των ρηγμάτων στο υπόβαθρο κάτω από τον θαλάσσιο πυθμένα, σε βάθος πολλών εκατοντάδων μέτρων, κατά μήκος της Λεκάνης της Σκύρου, η οποία έχει μήκος 120 χιλιομέτρων και πλάτος 10 έως 40 χλμ. Μεταξύ άλλων ευρημάτων, διαπιστώθηκε ότι οι συνολικές μετατοπίσεις στα ρήγματα είναι της τάξης του ενός έως ενάμιση χιλιομέτρου, με τη δημιουργία υποθαλάσσιων κρημνών ύψους πολλών εκατοντάδων μέτρων. «Η έρευνα αυτή συμπληρώνει παλαιότερη έρευνα της Λεκάνης του Βορείου Αιγαίου μεταξύ Βορείων Σποράδων – Λήμνου – Χαλκιδικής, που είχε δημοσιεύσει η ίδια ερευνητική ομάδα στη δεκαετία του 2000. Έτσι, τώρα υπάρχει πια μία ολοκληρωμένη εικόνα της όλης τεκτονικής δομής και του σεισμικού κινδύνου στο Βόρειο Αιγαίο, όπου και αναπτύσσεται το βόρειο όριο της Μικροπλάκας του Αιγαίου, η οποία αποχωρίζεται από την Μακεδονία – Θράκη με ταχύτητα περίπου 20-25 χιλιοστόμετρα ανά έτος», δήλωσε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Παρασκευή Νομικού. Εκτός από το σεισμό των 7,1 βαθμών στις 19 Φεβρουαρίου 1968 με επίκεντρο κοντά στον Ευστράτιο (που είχε προκαλέσει και μικρό τσουνάμι ως τη Λήμνο), οι άλλοι μεγάλοι μεταπολεμικοί σεισμοί στην περιοχή ήσαν στις 4 Μαρτίου 1967 στη Λεκάνη της Σκύρου (6,2 βαθμοί) και στις 19 Δεκεμβρίου 1981 στην ανατολική περιοχή της ίδιας λεκάνης (6,8 βαθμοί), ο οποίος προκάλεσε περισσότερες ζημιές στη Λέσβο από ό,τι στη Σκύρο, ενώ είχαν ακολουθήσει ισχυροί μετασεισμοί, με τον μεγαλύτερο 6,3 βαθμούς στις 27/12/1981. Υπήρξε επίσης στις 26 Ιουλίου 2001 ένας σεισμός 6,4 βαθμών λίγα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Σκύρου, σε βάθος 13 χλμ. Την επιστημονική εργασία “συνυπογράφουν” ο αναπληρωτής καθηγητής Ιωάννης Παπανικολάου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και οι ερευνητές του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) Γρηγόρης Ρουσάκης και Ματίνα Αλεξανδρή, καθώς επίσης η υποψήφια διδάκτωρ Δανάη Λαμπρίδου του ΕΚΠΑ.

Η «Ενεργειακή Κοινότητα Φούρνων Κορσεών» θα τεθεί σε άμεση λειτουργία ώστε να αλλάξει το ισχύον μοντέλο διαχείρισης ενέργειας προς όφελος των κατοίκων και των επιχειρήσεων του νησιού, οι οποίοι θα δουν μείωση των δημοτικών τελών, ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, εξοικονόμηση ενέργειας και βελτίωση του περιβάλλοντος. Πρόκειται για τη δεύτερη ενεργειακή κοινότητα της χώρας, μετά την ίδρυση της πρώτης Αγροτικής Ενεργειακής Κοινότητας, τον περασμένο Ιούλιο, στη Θεσσαλία από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων Θεσσαλίας και έξι Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων από τη Λάρισα και την Καρδίτσα. Οι συμμετέχοντες στο νέο ενεργειακό σχήμα των Φούρνων, από απλοί καταναλωτές θα μετατραπούν σε prosumers (producer και consumer), δηλαδή ταυτοχρόνως θα γίνουν καταναλωτές και παραγωγοί ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούν να απολαμβάνουν ενεργειακά και οικονομικά οφέλη, μέσω της παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και του συμψηφισμού της (netmetering και virtual netmetering), της ενεργειακής τροφοδότησης μονάδων αφαλάτωσης, της εξοικονόμησης ενέργειας, των βιώσιμων μεταφορών και της ηλεκτροκίνησης, της διαχείρισης της ζήτησης και της παραγωγής, των δραστηριοτήτων διανομής και προμήθειας ενέργειας σε τοπικό επίπεδο κλπ. Στην «Ενεργειακή Κοινότητα Φούρνων Κορσεών» συμμετέχουν ο Δήμος Φούρνων Κορσεών, μεγάλος αριθμός κατοίκων του νησιού (με προοπτική να ενταχθούν μελλοντικά όλοι οι δημότες και επιχειρήσεις του νησιού), η εταιρεία Eunice Laboratories, θυγατρική του ελληνικού ενεργειακού ομίλου Eunice Energy Group (EEG). Πρόκειται για την ίδια εταιρεία που ανέπτυξε και λειτουργεί το «TILOS Project», το διεθνώς βραβευμένο πρωτοποριακό έργο αυτονομίας και έξυπνης διαχείρισης ενέργειας από ΑΠΕ («S4S»), στο νησί της Τήλου. Η EEG συμμετέχει και στην αγροτική ενεργειακή κοινότητα της Θεσσαλίας όπου πρόκειται να εγκαταστήσει δύο μικρές ανεμογεννήτριες τύπου «EW16 θέτις», οι οποίες κατασκευάζονται στην Ελλάδα στις εγκαταστάσεις της τεχνολογικά πρωτοποριακής μονάδας του ομίλου στη Μάνδρα Αττικής. Η Eunice Laboratories μετέχει στο ενεργειακό σχήμα σε μη κερδοσκοπική βάση, στο πλαίσιο συμφωνίας για τεχνολογική και αναπτυξιακή υποστήριξη της «Ενεργειακής Κοινότητας Φούρνων Κορσεών» και των ενεργειακών πρωτοβουλιών του νησιωτικού δήμου. Έτσι, το περασμένο Σάββατο (15 Σεπτεμβρίου) υπογράφηκε στο περίπτερο της EEG στην 83η ΔΕΘ η ιδρυτική πράξη σύστασης της «Ενεργειακής Κοινότητας Φούρνων Κορσεών» από τον δήμαρχο Φούρνων Κορσεών κ. Ιωάννη Μαρούση και την Πρόεδρο και Διευθύνουσα Σύμβουλο της εταιρείας κυρία Λαμπρινή Μούτσιου. Η ενεργειακή κοινότητα Κορσεών», που έχει τη νομική μορφή ενός αστικού συνεταιρισμού αποκλειστικού σκοπού, ιδρύθηκε σύμφωνα με τις προβλέψεις του ενεργειακού νόμου 4513/2008 και ακολουθεί τις κατευθύνσεις του θεσμικού πλαισίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας στον ενεργειακό τομέα, την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας και της καινοτομίας, καθώς επίσης και της καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας.

Ασυνήθιστα υψηλές είναι οι θερμοκρασίες στα νερά του Βορείου Αιγαίου γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει μεγάλο προβληματισμό στους ψαράδες. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝΑΛΕ) κατέγραψαν ακόμη και θερμοκρασία που ξεπέρασε τους 29 βαθμούς Κελσίου, μπροστά από το Αγίασμα Καβάλας, στην περιοχή των λιμνοθαλασσών της Κεραμωτής, πριν από τρεις εβδομάδες. «Βρίσκομαι 10 ναυτικά μίλια έξω από το λιμάνι της Καβάλας, η ώρα είναι 19:30 και δεν είναι φυσιολογικό να δείχνει εκείνη την ώρα το θερμόμετρο 28,7 βαθμούς Κελσίου. Αυτές οι υψηλές θερμοκρασίες, δυστυχώς, μας κάνουν πλέον να ανησυχούμε σοβαρά για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής», λέει στη Greenagenda.gr ο Γιάννης Μανιός, πρόεδρος του συνεταιρισμού γρι γρι Καβάλας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι υψηλές θερμοκρασίες είναι καταλυτικός παράγοντας για την εμφάνιση του φυτοπλαγκτόν. «Από τις αρχές του Αυγούστου άρχισε να εμφανίζεται το πρόβλημα. Δεν είναι συνηθισμένες αυτές οι θερμοκρασίες. Στην περιοχή μας, όπου έχουμε κυκλοφορία των νερών από τη Μαύρη Θάλασσα, δεν είναι φυσιολογικό να είναι τόσο ζεστή η θάλασσα. Δεν περιμέναμε αυτήν την έκταση του φαινομένου», λέει ο Βασίλης Παπαθανασίου, ερευνητής του ΙΝΑΛΕ. Οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν την εμφάνιση του φαινομένου: οι έντονες βροχοπτώσεις τον Ιούλιο ενίσχυσαν το γεγονός ότι μέσω των ποταμών και του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα κατέληξαν στη θάλασσα θρεπτικά στοιχεία μέσω του χώματος που ευνόησαν την ανάπτυξη του φυτοπλαγκτόν. Ακολούθησε η άνοδος της θερμοκρασίας στα μέσα του Αυγούστου και, σε συνδυασμό με τη νηνεμία, υπήρξε χωρική επέκταση του προβλήματος. Φωτογραφία του βυθού από τον κόλπο Ελευθερών, στη Νέα Πέραμο, ανατολικά της Καβάλας. Τα φυτά (γρασίδια) που διακρίνονται είναι το είδος Posidonia oceanica, γνωστή ως Ποσειδωνία (λιβάδια Ποσειδωνίας). Από πάνω φαίνεται πως είναι καλυμμένη τελείως από ένα στρώμα σα σκόνη. Πρόκειται για το νεκρό φυτοπλαγκτόν. Το πρόβλημα εντοπίζεται πλέον στον βυθό της θάλασσας καθώς σχηματίστηκε ένα στρώμα με τη μορφή βλέννας καφέ χρώματος. Το ζωντανό φυτοπλαγκτόν, μετά το τέλος του κύκλου ζωής του, καταλήγει στον βυθό και το πρόβλημα για τους ψαράδες είναι ότι όταν ρίχνουν τα δίκτυα τους δεν μπορούν πλέον να τα τραβήξουν με αποτέλεσμα αυτά τελικά να σκίζονται. Τα φυτά (γρασίδια) του βυθού είναι το είδος Posidonia oceanica, γνωστή ως Ποσειδωνία (λιβάδια Ποσειδωνίας). Αυτά καλύπτονται τελείως από ένα στρώμα σα σκόνη. Πρόκειται για το νεκρό φυτοπλαγκτόν. Αυτό στην υφή είναι βλεννώδες και έχει την τάση να προσκολλάται, δημιουργώντας έτσι πρόβλημα στα δίχτυα που ακουμπούν επάνω του. Υπάρχει και η περίπτωση που δεν είναι τελείως βυθισμένο αλλά αιωρείται στη στήλη του νερού, οπότε ακόμα ευκολότερα καταλήγει στα δίχτυα. Η ζεστή θάλασσα επιδεινώνει την εμφάνιση φυτοπλαγκτόν, υποστηρίζει ο Γιάννης Μανιός. «Αν και είναι γνωστό το πρόβλημα τα τελευταία χρόνια, ήδη συμπληρώσαμε τις 40 ημέρες. Τα προηγούμενα χρόνια οι ποσότητες ήταν λιγότερες. Σήμερα αυτό που συμβαίνει μας έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη καταστροφή διότι καταστρέφονται τα δίχτυα μας. Η οικονομική ζημιά είναι αρκετά μεγάλη». Τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν δεκάδες αναφορές από ψαράδες από την Καβάλα έως την Αλεξανδρούπολη για την εμφάνιση φυτοπλαγκτόν. Ωστόσο, μεγάλο πρόβλημα παρατηρήθηκε και στην Πιερία και στη Λάρισα, μπροστά από τη Ραψάνη. Ερευνητές και ψαράδες αναμένουν την αλλαγή του καιρού για να υποχωρήσει αισθητά το φαινόμενο. του Νίκου Αβουκάτου

Αλλα 21 νησιά σε Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Βορειοανατολικό Αιγαίο παίρνουν «σειρά» στη λίστα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων με υποβρύχια καλώδια, προκειμένου να περιοριστεί το υψηλό κόστος ηλεκτροδότησής τους, που κυμαίνεται μεταξύ €500 και €800 εκατ. το χρόνο και καλύπτεται από τους καταναλωτές μέσω του λογαριασμού των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας. Η επιστημονική επιτροπή που είχε συστήσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας το Δεκέμβριο του 2015 για να μελετήσει τη βέλτιστη λύση για την ηλεκτροδότηση των νησιών (διασυνδέσεις με το ηπειρωτικό δίκτυο ή διατήρηση με ενίσχυση και εκσυγχρονισμό των τοπικών αυτόνομων μονάδων) βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση του έργου της. Σύμφωνα με πληροφορίες, εισηγείται τη διασύνδεση της πλειονότητας των νησιών, σε συνέχεια της διασύνδεσης των πρώτων νησιών των Κυκλάδων που ήδη υλοποιείται. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Δρ. Νίκος Μπουλαξής, με την υλοποίηση των διασυνδέσεων θα ενσωματωθεί στο ηπειρωτικό Σύστημα το 80 % τουλάχιστον της ενέργειας που παράγεται σήμερα στα νησιά από ακριβές και ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες. Αυτό σημαίνει ότι το ετήσιο όφελος για τους καταναλωτές μπορεί να κυμανθεί μεταξύ τα 400 και 650 εκατ. ευρώ το χρόνο. Αναλυτικά, ο προγραμματισμός των διασυνδέσεων έχει ως εξής: -Είναι, ήδη, σε εξέλιξη η πρώτη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων που περιλαμβάνει τη σύνδεση της Σύρου με Λαύριο και Τήνο, Πάρο και Μύκονο (ήδη είναι διασυνδεδεμένες μέσω Εύβοιας η 'Ανδρος και η Τήνος). Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2018. -Η δεύτερη φάση διασύνδεσης των Κυκλάδων, που έχει ήδη εγκριθεί, περιλαμβάνει τις συνδέσεις Πάρου - Νάξου και Νάξου - Μυκόνου καθώς και την αναβάθμιση της σύνδεσης μεταξύ 'Ανδρου και Ν. Εύβοιας. Προβλέπεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2019. -Η τρίτη φάση για τις Κυκλάδες, που επίσης έχει εγκριθεί, συνίσταται στην πόντιση δεύτερου καλωδίου μεταξύ Λαυρίου - Σύρου με προοπτική λειτουργίας το 2022. -Ειλημμένη είναι επίσης η απόφαση για διασύνδεση της Κρήτης, η οποία (λόγω μεγέθους) θα αφαιρέσει σημαντικό βάρος από τους ώμους των καταναλωτών. Θα προηγηθεί η λεγόμενη «μικρή» διασύνδεση ικανότητας 2x140 μεγαβάτ από την Πελοπόννησο με προοπτική ολοκλήρωσης το 2020, και η «μεγάλη», ικανότητας 2x500 MW, μέσω Αττικής, για την οποία η ΡΑΕ έχει θέσει στόχο να ολοκληρωθεί το 2021-2022, νωρίτερα από τον προγραμματισμό του ΑΔΜΗΕ. Η μεγάλη διασύνδεση σχετίζεται και με το μεγάλο έργο της διασύνδεσης με την Κύπρο (Euro Asia Interconnector). Τα νέα έργα που εισηγείται η Επιτροπή ως ώριμα και βιώσιμα και τίθενται υπό την έγκριση της ΡΑΕ περιλαμβάνουν: -Τέταρτη φάση διασύνδεσης των Κυκλάδων στην οποία εντάσσονται οι εξής διασυνδέσεις: Πάρος - Σαντορίνη - Φολέγανδρος - Μήλος - Σίφνος - Σύρος, Νάξος - Δονούσα, Νάξος - Σχοινούσα - Αμοργός και Κουφονήσι- Σχοινούσα - Ηρακλειά, Πάρος - Ίος - Σίκινος - Φολέγανδρος, Σίφνος - Σέριφος - Κύθνος, Λαύριο - Κέα, Σαντορίνη - Ανάφη - Αστυπάλαια. Εξετάζονται, επίσης, εναλλακτικά σενάρια όπως η διασύνδεση Σύρου - Σερίφου - Μήλου, αντί για Σύρο - Σίφνο - Μήλο, περίπτωση κατά την οποία η Σίφνος θα διασυνδεθεί με τη Σέριφο και η τελευταία με το Λαύριο. -Για τα Δωδεκάνησα η εισήγηση προβλέπει την κατασκευή διασύνδεσης Λαυρίου - Κω και διακλάδωση από την Κω προς Κάλυμνο και Ρόδο. Εναλλακτικά εξετάζεται η διασύνδεση μέσω Κρήτης. -Για τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου αν και προκρίνεται ως οικονομικότερη η λύση της κατασκευής νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, εξετάζονται δύο εναλλακτικές διασυνδέσεων: Αλιβέρι - Σκύρος - Μυτιλήνη, Μυτιλήνη - Χίος - Σάμος και Μυτιλήνη - Λήμνος - Αγ. Ευστράτιος ή εναλλακτικά να γίνει απευθείας η διασύνδεση Αλιβέρι - Μυτιλήνη και ξεχωριστά Αλιβέρι - Σκύρος. Σύμφωνα με τη ΡΑΕ, οι διασυνδέσεις των νησιών επιφέρουν πολλαπλά θετικά αποτελέσματα που περιλαμβάνουν ενδεικτικά: Ελάφρυνση των καταναλωτών, σε βάθος χρόνου και με την πρόοδο των διασυνδέσεων, από τις επιβαρύνσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας. Μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος των νησιών από την παύση λειτουργίας των ρυπογόνων πετρελαϊκών σταθμών. Μείωση της εξάρτησης της χώρας από τις εισαγωγές καυσίμων. Εκμετάλλευση του υψηλού αιολικού και ηλιακού δυναμικού των νησιών για την παραγωγή ενέργειας. Διασφάλιση ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας τροφοδότησης για τα νησιά, ενίσχυση της αναπτυξιακής τους πορείας. Πηγή: http://www.ered.gr/el/content/Ilektriki_diasundesi_me_upobruchia_kalodia_se_21_nisia_tou_Aigaiou/#.WiUMeFVl-70

Ένας ακόμη ΧΥΤΑ σε νησί του Αιγαίου απέσπασε αδειοδότηση και παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης. Το νησί της Κέας (στη θέση Πάουρα) θα φιλοξενήσει τον νέο ΧΥΤΑ κατόπιν σχετικής αδειοδότησης από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Φορέας διαχείρισης και λειτουργίας του ΧΥΤΑ είναι ο Δήμος Κέας και η επιφάνεια του χώρου των εγκαταστάσεων ανέρχεται σε 40 στρέμματα περίπου. Ο σχεδιασμός του αφορά αποδοχή μη επικίνδυνων στερεών απόβλητων, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο. Ο ΧΥΤΑ της Κέας θα μπορεί να αποδέχεται προσωρινά εκτός του κυττάρου και αγροτικά απόβλητα. Ο όγκος του ΧΥΤΑ σύμφωνα με την άδεια είναι 75.000 mᶾ συμπεριλαμβανομένου του υλικού περιοδικής επικάλυψης. Η μέση ετήσια δυναμικότητα ανέρχεται σε 3.139 tn/y στερεών αποβλήτων. Η χρονική διάρκεια επαρκούς λειτουργίας του προβλέπεται για 20 τουλάχιστον έτη. Ο Δήμος Κέας ως φορέας λειτουργίας θα τηρεί τα έγγραφα ελέγχου και παρακολούθησης σε έγγραφη και ηλεκτρονική μορφή. Η ισχύς της άδειας πέραν της πρόβλεψης λειτουργίας του ΧΥΤΑ επί εικοσαετία θα ισχύει για 5 έτη από την ημερομηνία της έκδοσής της, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η διαχείριση των απορριμμάτων, των αποβλήτων και η ύπαρξη ΧΥΤΑ στα νησιά αποτελεί θέμα ζωτικής σημασίας, που η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου μέσω των Διευθύνσεων Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Κυκλάδων και Δωδεκανήσου υποστηρίζει. Όπως δήλωσε σχετικά ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης κ. Γιάννης Φλεβάρης, η αδειοδότηση και η ανανέωση της άδειας λειτουργίας των ΧΥΤΑ, καθώς και άλλα έργα όπως εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, αποτελούν προτεραιότητα για το Νότιο Αιγαίο. Να σημειωθεί ότι πρόσφατα εξασφάλισε χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ και ο Δήμος Άνδρου για την επεξεργασία των λυμάτων του βιολογικού καθαρισμού του νησιού. Έτσι θα κατασκευαστεί υποδομή για την επεξεργασία της παραγόμενης ιλύος (λυματολάσπης), καθώς και του αντίστοιχου αγωγού διάθεσής της από τον Βιολογικό Καθαρισμό. Η παραγόμενη λυματολάσπη, με την κατάλληλη επεξεργασία που θα υφίσταται, θα αδρανοποιείται και με τον εμπλουτισμό της σε ασβέστιο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα για συγκεκριμένες καλλιέργειες. Πηγή: http://greenagenda.gr/%CF%87%CF%85%CF%84%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BE%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%BB%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%80%CE%B7%CF%82-%CF%83%CE%B5/

Νέο ενεργειακό, οικονομικό και περιβαλλοντικό σκηνικό δημιουργείται στα νησιά του Αιγαίου με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις και τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης της ενέργειας που επιστρατεύουν οι φορείς της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να περιοριστεί η χρήση των πετρελαιοκίνητων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (που επιβαρύνουν τους καταναλωτές και ρυπαίνουν το περιβάλλον), αλλά και να βελτιωθεί η ασφάλεια εφοδιασμού. Ο Διαχειριστής του Δικτύου Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ετοιμάζουν την προκήρυξη διαγωνισμού για το «έξυπνο νησί» στο οποίο θα αναπτυχθούν συστήματα παραγωγής, διαχείρισης και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο πάνω από το 60% των ενεργειακών του αναγκών να καλύπτονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος του ΔΕΔΔΗΕ Ιωάννης Μάργαρης, «Το Έργο του "Έξυπνου Νησιού" αφορά στο σχεδιασμό των κατάλληλων θεσμικών και τεχνικών υποδομών για την ανάπτυξη και λειτουργία σε ένα ηλεκτρικό σύστημα των ΜΔΝ (Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά), το οποίο θα επιλεγεί ως πιλότος, Σταθμού ΑΠΕ με κατάλληλο σύστημα διαχείρισης ενέργειας, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό ποσοστό διείσδυσης αυτού (μεγαλύτερο από το 60% της ετήσιας ζήτησης)». Οι επενδύσεις θα αποπληρωθούν από τη μείωση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής που θα προέλθει από την εφαρμογή των «έξυπνων» τεχνικών ενώ τα συμπεράσματα που θα προκύψουν θα αξιοποιηθούν ευρύτερα στην επιλογή των λύσεων που θα εφαρμοστούν για την ηλεκτροδότηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Το εγχείρημα βρίσκεται στη φάση της επιλογής του νησιού όπου θα δοκιμαστούν οι νέες τεχνολογίες. Θα προτιμηθεί ένα μικρό σε μέγεθος ενεργειακό σύστημα όπου εκτός από συστήματα παραγωγής με ανανεώσιμες πηγές (αιολικά, φωτοβολταϊκά κ.λπ.), θα εγκατασταθούν μπαταρίες για την αποθήκευση της ενέργειας ώστε να αξιοποιείται η περίσσεια ενέργεια που παράγουν οι ΑΠΕ αλλά και να διασφαλίζεται η ενεργειακή τροφοδοσία του νησιού σε περιόδους που η ανανεώσιμη παραγωγή είναι περιορισμένη. Επίσης θα εφαρμοστούν σε μικρή κλίμακα λύσεις διαχείρισης της ζήτησης με συμβάσεις διακοψιμότητας που θα προβλέπουν αμοιβή των καταναλωτών για τον περιορισμό της ζήτησης σε ώρες αιχμής ή/και μειωμένης παραγωγής. Ο κ. Μάργαρης παρουσίασε τη στρατηγική του ΔΕΔΔΗΕ για την ενεργειακή υποδομή των ελληνικών νησιών, στην εκδήλωση «Έξυπνα Νησιά: Χάραξη Νέων Δρόμων για τα Νησιά της Ευρώπης» που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για το ίδιο θέμα τον ερχόμενο Ιούνιο στην Κρήτη πρόκειται να πραγματοποιηθεί διεθνές φόρουμ με συμμετοχή και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα συστήματα παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά δοκιμάζονται τους θερινούς μήνες οπότε η ζήτηση αυξάνεται λόγω τουρισμού. Όπως επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του ΔΕΔΔΗΕ, για το φετινό καλοκαίρι «έχει διερευνηθεί το θέμα της επάρκειας, έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ οι σχετικές προτάσεις κάλυψης των αναγκών που προκύπτουν, και ο Θερμικός Παραγωγός είναι ήδη ενήμερος και έχει δρομολογήσει τις σχετικές δράσεις αρμοδιότητάς του. Κατά συνέπεια, τονίζει, έχει διασφαλιστεί η επάρκεια ισχύος κατά το προσεχές θέρος». Σημαντικές εξελίξεις δρομολογούνται και στον τομέα των διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο. Συγκεκριμένα: - Η σύνδεση της Σύρου με το Λαύριο και με τα νησιά Πάρο, Μύκονο και Τήνο που περιλαμβάνεται στην πρώτη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων είναι υπό κατασκευή και βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση. Ακολουθεί η β΄ φάση με τις συνδέσεις Πάρου- Νάξου και Νάξου- Μυκόνου και το έργο ολοκληρώνεται με την πόντιση δεύτερου καλωδίου που θα συνδέσει τη Σύρο με το Λαύριο. Άνδρος και Τήνος είναι ήδη διασυνδεδεμένες μέσω υποβρύχιου καλωδίου με την Εύβοια. Οι προτάσεις που μελετώνται για την επέκταση των διασυνδέσεων στις Κυκλάδες περιλαμβάνουν τα νησιά Κύθνο, Σέριφο, Σίφνο, Μήλο, Θήρα, Ανάφη, Αμοργό, Δονούσα και Αστυπάλαια και οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν ως το τέλος του χρόνου. - Έχει ληφθεί απόφαση για τη διασύνδεση της Κρήτης με δύο υποβρύχια καλώδια («μικρή» διασύνδεση Χανίων- Πελοποννήσου και «μεγάλη» Ηρακλείου- Αττικής), ωστόσο παραμένει ασαφές αν και με ποιον τρόπο θα συνδυαστούν τα έργα αυτά με τη διασύνδεση Κύπρου- Κρήτης- ηπειρωτικής Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση η ΡΑΕ πιέζει για επίσπευση του έργου. - Οι προκαταρκτικές μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν από τον Διαχειριστή του Συστήματος προβλέπουν την κατασκευή διασυνδέσεων από το ΚΥΤ (Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης) Φιλίππων στην Καβάλα προς Λήμνο- Μυτιλήνη- Χίο- Ικαρία- Κω- Ρόδο- Κάρπαθο και Κρήτη με ενδιάμεσες διασυνδέσεις προς τις Κυκλάδες και την ηπειρωτική Ελλάδα. Όπως επίσης τη διασύνδεση της Σκύρου με την Εύβοια. Η διασύνδεση των νησιών σημαίνει αυτόματα και το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή δυνατότητα των καταναλωτών να επιλέγουν τον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας. Προς το παρόν η δυνατότητα αυτή υφίσταται στην Κρήτη και τη Ρόδο. Το αυξημένο κόστος ηλεκτροδότησης των νησιών καλύπτεται από τους καταναλωτές μέσω του κονδυλίου για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας που περιλαμβάνεται στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού. Το κονδύλι που εισπράττει η ΔΕΗ για να καλύπτει τη διαφορά βασίζεται στα δεδομένα του κόστους ηλεκτροπαραγωγής του 2012, ενώ εκκρεμεί και αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα η εκκαθάριση των επόμενων ετών. Η μείωση των τιμών του πετρελαίου στο διάστημα αυτό περιόρισε το κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα νησιά, ωστόσο σημαντική μείωση υπήρξε και στο ηπειρωτικό σύστημα λόγω πτώσης των τιμών του φυσικού αερίου. Έτσι, οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι για όλο αυτό το διάστημα η ΔΕΗ «έχει λαμβάνειν» ποσό που η ίδια η επιχείρηση τοποθετεί στα 600 εκατ. ευρώ. Ο έλεγχος και η οριστικοποίηση των ποσών είναι σε εξέλιξη από τη ΡΑΕ. Πηγή: http://www.ered.gr/el/content/Exupno_Nisi_gia_kathari_paragogi_ilektrikis_energeias_/#.WPWkXfmLS70

Τα προβλήματα ύδρευσης και αποχέτευσης της νησιωτικής Ελλάδας επανέρχονται στην επικαιρότητα κάθε καλοκαίρι. Πώς όμως θα μπορούσαν να επιλυθούν οριστικά; Μελέτη που πραγματοποίησε η ΕΥΔΑΠ Νήσων, θυγατρική της ΕΥΔΑΠ, εκτιμά ότι με έργα και επεμβάσεις συνολικού κόστους 66,4 εκατ. ευρώ τα βασικά προβλήματα 20 νησιών μπορούν να αντιμετωπιστούν οριστικά. Δίνοντας τέλος στην επαναλαμβανόμενη αιμορραγία πόρων, που προϋποθέτει η «πυροσβεστική» παρέμβαση της Πολιτείας όποτε ανακύπτει ζήτημα. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2013 (και αυτή την περίοδο επικαιροποιείται), στο πλαίσιο του μνημονίου συνεργασίας που υπέγραψαν το ίδιο έτος το (τότε) υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου με την ΕΥΔΑΠ. Στόχος της συνεργασίας ήταν η θυγατρική της ΕΥΔΑΠ για τα νησιά να αξιοποιήσει τη μεγάλη εμπειρία του στελεχιακού της δυναμικού προσφέροντας συμβουλευτικές και τεχνικές υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα (με σειρά κόστους): - Νάξος. Το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων έχει 17.930 μόνιμους κατοίκους. Η Χώρα της Νάξου και οι ανατολικές παραλιακές περιοχές καλύπτουν τις ανάγκες τους με πόσιμο νερό από τη λιμνοδεξαμενή Εγγαρών. Στη Χώρα υπάρχει παράλληλο, αυτόνομο δίκτυο που τροφοδοτεί τις δημοτικές βρύσες με νερό από πηγή. Οι υπόλοιποι οικισμοί του νησιού τροφοδοτούνται από γεωτρήσεις. Το συνολικό μήκος των αγωγών ανέρχεται σε 277,3 χλμ. Το δίκτυο αποχέτευσης (φθάνει τα 133,8 χλμ.) είναι σε καλή κατάσταση, αλλά με ελλιπή συντήρηση. Απαιτούνται έργα και επεμβάσεις για τη σωστή διαχείριση των λυμάτων και επέκταση των δικτύων αποχέτευσης. Το συνολικό κόστος όλων των έργων είναι το μεγαλύτερο στη μελέτη και φθάνει τα 12,9 εκατ. ευρώ. - Αμοργός. Οι 1.973 μόνιμοι κάτοικοι (και βέβαια οι επισκέπτες) υδροδοτούνται από 13 γεωτρήσεις, 3 πηγάδια και 2 πηγές, καθώς και με μεταφορά νερού (δίκτυο ύδρευσης 67,9 χλμ.). Η μελέτη προτείνει τη χρήση αφαλατώσεων. Οσον αφορά την αποχέτευση, το δίκτυο Χώρας και Καταπόλων είναι κατασκευασμένο χωρίς εγκεκριμένη μελέτη και ο βιολογικός καθαρισμός λειτουργεί χωρίς άδεια (τουλάχιστον κατά την εποχή σύνταξης της μελέτης). Η σωστή διαχείριση των λυμάτων απαιτεί εκτεταμένες επεμβάσεις, ανεβάζοντας τον προϋπολογισμό των έργων στα 10,6 εκατ. ευρώ. - Μήλος. Το νησί των 4.977 κατοίκων είναι το μόνο στην Ελλάδα που υδροδοτείται αποκλειστικά από ιδιωτική μονάδα αφαλάτωσης (μήκος αγωγών ύδρευσης 96,8 χλμ.). Το δίκτυο αποχέτευσης φθάνει τα 22,3 χλμ. και χρειάζεται να επεκταθεί. Απαιτείται επίσης η κατασκευή βιολογικού καθαρισμού. Το κόστος υποδομών και επεμβάσεων ανέρχεται στα 8,8 εκατ. ευρώ. - Τήλος. Το νησί (780 κάτοικοι) υδρεύεται από πηγές. Μέρος του δικτύου (μήκους 47,2 χλμ.) τοποθετήθηκε πρόσφατα, ωστόσο πρέπει να επεκταθεί. Στο νησί δεν υπάρχει αποχέτευση ή βιολογικός καθαρισμός, ανεβάζοντας το κόστος των αναγκαίων επεμβάσεων και υποδομών στα 6,1 εκατ. ευρώ. - Αγκίστρι. Το νησάκι του Αργοσαρωνικού έχει πληθυσμό 1.600 κατοίκων και τροφοδοτείται αποκλειστικά με τη μεταφορά νερού (η ΕΥΔΑΠ Νήσων προτείνει την εγκατάσταση αφαλάτωσης). Το δίκτυο ύδρευσης φθάνει τα 18,8 χλμ. και απαιτούνται επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας για τη βελτίωσή του. Στερείται δικτύου αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού. Το κόστος όλων των υποδομών εκτιμάται στα 6 εκατ. ευρώ. - Ελαφόνησος. Το νησί των 1.041 μονίμων κατοίκων υδροδοτείται από 3 γεωτρήσεις, εκ των οποίων η μία στην Πελοπόννησο. Το δίκτυο έχει μήκος 11,4 χλμ. και περιλαμβάνει και τρεις δεξαμενές που αποθηκεύουν το νερό των γεωτρήσεων. Το νησί στερείται δικτύου αποχέτευσης και συνεπώς απαιτούνται επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας για να εξυπηρετηθεί. Το κόστος των υποδομών ανέρχεται σε 3,6 εκατ. ευρώ. -Κίμωλος. Η υδροδότηση των 910 μόνιμων κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού γίνεται με τη μεταφορά νερού από το Λαύριο. Στη θέση Πράσσα έχει εγκατασταθεί πιλοτική μονάδα αφαλάτωσης, σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθεί η γεωθερμία της περιοχής. Ομως η μονάδα είναι απαξιωμένη και θεωρείται αμφίβολο αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Το μήκος του δικτύου ύδρευσης είναι 11,5 χλμ. και του δικτύου αποχέτευσης 10,9 χλμ. Προτείνεται η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης, επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας στο δίκτυο αποχέτευσης, καθώς και βελτίωση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων. Το κόστος ανέρχεται στα 2,8 εκατ. ευρώ. - Σίκινος. Οι τρεις οικισμοί του νησιού (συνολικός πληθυσμός 273 κάτοικοι) υδροδοτείται με τρεις τρόπους: με μονάδα αφαλάτωσης, με μεταφορά νερού και με υδρομάστευση μιας πηγής (μήκους δικτύου 19,9 χλμ.). Αποχέτευση υπάρχει μόνο στη Χώρα. Προτείνεται η εγκατάσταση νέας μονάδας αφαλάτωσης και η τοποθέτηση δύο μικρών μονάδων επεξεργασίας λυμάτων. Κόστος: 2,7 εκατ. ευρώ. - Φολέγανδρος. Το νησί (765 μόνιμοι κάτοικοι) εξυπηρετείται από 5 γεωτρήσεις, καθώς και με τη μεταφορά νερού (συνολικό μήκος δικτύου 23 χλμ.), ενώ είχε υπό εγκατάσταση μονάδα αφαλάτωσης. Το δίκτυο αποχέτευσης καλύπτει τους οικισμούς Χώρας, Καραβοστασίου (λιμάνι) και Αγκάλης. Απαιτείται η εγκατάσταση νέου βιολογικού καθαρισμού. Το κόστος των υποδομών εκτιμάται στα 2,5 εκατ. ευρώ. - Καστελλόριζο. Το ακριτικό νησάκι έχει 492 μόνιμους κατοίκους. Οπως αναφέρει η μελέτη της ΕΥΔΑΠ Νήσων, ο μόνος τρόπος να τροφοδοτηθούν οι κάτοικοι του νησιού με πόσιμο νερό είναι η μονάδα αφαλάτωσης, η οποία όμως δεν επαρκεί. Επομένως, χρησιμοποιείται παράλληλα και η μεταφορά νερού. Το νησί στερείται δικτύου αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού. Το κόστος υποδομών και επεμβάσεων εκτιμάται στα 2,4 εκατ. ευρώ. - Ψαρά. Το ακριτικό νησί (458 κατοίκων) υδροδοτείται από γεωτρήσεις (μήκος αγωγών 11,4 χλμ.). Ωστόσο, δεν διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης, με αποτέλεσμα οι βόθροι να εκκενώνονται με βυτιοφόρο σε απομακρυσμένο σημείο του νησιού. Το κόστος των υποδομών ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ. - Αγαθονήσι. Το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων έχει μόνιμο πληθυσμό 185 κατοίκων. Το δίκτυο ύδρευσης φθάνει τα 7.650 μέτρα και απαιτούνται παρεμβάσεις μικρής κλίμακας για τη βελτίωσή του. Το νησί τροφοδοτείται με μεταφορά νερού και γεωτρήσεις. Καθώς στερείται δικτύου αποχέτευσης, το κόστος των υποδομών εκτιμάται στο 1,1 εκατ. ευρώ. - Ηρακλειά. Βρίσκεται στις Μικρές Κυκλάδες και έχει 141 μόνιμους κατοίκους. Καλύπτεται αποκλειστικά με μεταφορά νερού, ενώ η πλωτή αφαλάτωση που εγκαταστάθηκε πριν από λίγα χρόνια είναι ανενεργή. Η ΕΥΔΑΠ Νήσων προτείνει την εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης. Οσον αφορά τα λύματα, το νησί εξυπηρετείται αποκλειστικά από απορροφητικούς βόθρους. Το κόστος των υποδομών υπολογίζεται στο 1 εκατ. ευρώ. - Σχοινούσα. Το νησί υδροδοτείται από μονάδα αφαλάτωσης και με μεταφορά νερού. Η ΕΥΔΑΠ προτείνει την εγκατάσταση νέας μονάδας αφαλάτωσης. Τα λύματα καταλήγουν σε απορροφητικούς βόθρους. Παλαιότερα, σημειώνει η μελέτη, τα λύματα μεταφέρονταν με βυτιοφόρα σε κεντρικό βόθρο στη χωματερή του νησιού. Η πρακτική διεκόπη λόγω αντιδράσεων των κατοίκων, όμως οι ιδιωτικοί βόθροι συχνά υπερχειλίζουν. Το κόστος των υποδομών υπολογίζεται στα 882.000 ευρώ. - Χάλκη. Το νησί υδροδοτείται από αφαλάτωση και έχει αποχέτευση. Προτείνεται η αντικατάσταση της μονάδας επεξεργασίας λυμάτων. Το συνολικό κόστος εκτιμάται στα 810.000 ευρώ. Τα προβλήματα ύδρευσης και αποχέτευσης σε Υδρα, Δονούσα, Κουφονήσι, Οινούσσες Αρκετά από τα μικρότερα νησιά μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ύδρευσης και αποχέτευσης με σχετικά μικρές επεμβάσεις. Πιο συγκεκριμένα: - Αγιος Ευστράτιος. Η ύδρευσή του εξασφαλίζεται αποκλειστικά από τέσσερις γεωτρήσεις. Το νησί διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης και βιολογικό καθαρισμό. Κόστος επεμβάσεων: 565.000 ευρώ. - Οινούσσες. Στις Οινούσσες υπάρχουν δύο παράλληλα δίκτυα ύδρευσης, ένα με πόσιμο νερό κι ένα μόνο για «λάτρα». Το νησί διαθέτει μονάδα αφαλάτωσης. Επίσης, έχει κατασκευαστεί αποχετευτικό δίκτυο, το οποίο δεν λειτουργούσε, επειδή δεν λειτουργεί (τουλάχιστον την εποχή σύνταξης της μελέτης) η δημοπρατηθείσα μονάδα επεξεργασίας λυμάτων. Κόστος επεμβάσεων: 336.000 ευρώ. - Υδρα. Την εποχή συγγραφής της μελέτης, η Υδρα εξυπηρετούνταν με τον συνδυασμό μεταφοράς νερού, μονάδας αφαλάτωσης και γεωτρήσεων. Το καλοκαίρι του 2014, εγκαινιάστηκε στο νησί ιδιωτική αφαλάτωση, που καλύπτει πλέον όλες τις ανάγκες. Το νησί διαθέτει αποχέτευση. Το κόστος των προτεινόμενων επεμβάσεων, στα οποία δεν περιλαμβανόταν αφαλάτωση, εκτιμήθηκε στα 310.000 ευρώ. - Δονούσα. Το νησί υδροδοτείται από δύο γεωτρήσεις και περιστασιακά με μεταφορά νερού. Το νησί εξυπηρετείται από απορροφητικούς βόθρους, καθώς ο βιολογικός καθαρισμός βρίσκεται υπό κατασκευήν (την εποχή σύνταξης της έκθεσης). Κόστος επεμβάσεων: 222.000 ευρώ. - Κουφονήσι. Η υδροδότηση του νησιού γίνεται με τη μεταφορά νερού, καθώς η τοπική γεώτρηση δίνει νερό υψηλής αγωγιμότητας. Διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης και βιολογικό καθαρισμό. Κόστος επεμβάσεων:195.000 ευρώ. Η ασφαλής αλλά πολυδάπανη σημερινή λύση της μεταφοράς και η προοπτική αφαλάτωσης Το μόνιμο πρόβλημα δέκα νησιών του Αιγαίου, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί, παραμένει χαίνουσα πληγή. Η Πολιτεία οδηγείται υποχρεωτικά στην –πολυέξοδη ως επιλογή– μεταφορά νερού, οι δήμοι υποτιμολογούν το νερό που λαμβάνουν δωρεάν από την Πολιτεία (προς ικανοποίηση των ψηφοφόρων) και έτσι ο κύκλος του προβλήματος δεν κλείνει ποτέ. Πρόσφατα η Γενική Γραμματεία Αιγαίου εκτίμησε ότι με την εγκατάσταση 10 μονάδων αφαλάτωσης θα αντιμετωπιστεί η πλειονότητα των ζητημάτων. Ωστόσο, η ανάθεση της συντήρησης των μονάδων από την Πολιτεία σε ιδιώτες δείχνει μονόδρομος, ιδίως για τα μικρά νησιά που δεν έχουν εξειδικευμένο προσωπικό. Τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου, που δημοσίευσε πρόσφατα η «Κ», είναι αποκαλυπτικά για την έκταση του προβλήματος: το 2014 η Πολιτεία έστειλε νερό με υδροφόρες σε 7 νησιά στις Κυκλάδες και 5 στα Δωδεκάνησα. Τις μεγαλύτερες ποσότητες έλαβαν η Πάτμος, η Κίμωλος και το Κουφονήσι. Η μεταφορά νερού είναι μεν μια ασφαλής λύση, αλλά παραμένει μια λύση ανάγκης με ιδιαίτερα υψηλό κόστος. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2006-2014 διατέθηκαν 71,3 εκατομμύρια ευρώ για τη μεταφορά νερού στα άνυδρα νησιά. Την ίδια στιγμή, τα απαιτούμενα έργα, που θα καλύψουν τις ανάγκες σε επίπεδο υποδομών, εκτιμώνται στα 3,1 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου, αφαλατώσεις θα πρέπει να εγκατασταθούν ως ακολούθως στις Κυκλάδες: - Δονούσα (150 κυβικά/ημέρα). Η μονάδα έχει αγοραστεί, αλλά δεν έχει εγκατασταθεί. Το κόστος των συνοδών έργων είναι 150.000 ευρώ. - Αιγιάλη Αμοργού (450 κυβικά/ημέρα). Η μονάδα έχει αγοραστεί, αλλά δεν έχει εγκατασταθεί (εκτιμώμενο κόστος συνοδών έργων 250.000 ευρώ). - Κατάπολα Αμοργού (δύο μονάδες των 300 κυβικών ημερησίως εκάστη, με εκτιμώμενο κόστος αγοράς 450.000 ευρώ και κόστος συνοδών έργων 450.000 ευρώ). - Κίμωλος (600 κυβικά/ημέρα). Η μονάδα έχει αγοραστεί, αλλά δεν λειτουργεί (κόστος υπολειπόμενων έργων 150.000 ευρώ). - Ηρακλειά (200 κυβικά/ημέρα), με κόστος αγοράς 200.000 ευρώ και εγκατάστασης 100.000 ευρώ. Και στα Δωδεκάνησα: - Καστελλόριζο (200 κυβικά/ημέρα). Το κόστος προμήθειας νέας μονάδας εκτιμάται στα 300.000 ευρώ. - Πάτμος (δύο μονάδες των 600 κυβικών/ημερησίως). Η μονάδα αγοράστηκε, αλλά δεν έχει εγκατασταθεί (εκτιμώμενο κόστος 150.000 ευρώ). - Πανορμίτης Σύμης (80 κυβικά/ημερησίως). Ομοίως, απομένει μόνο το κόστος εγκατάστασης (20.000 ευρώ). - Λειψοί (600 κυβικά/ημέρα). Η μονάδα παραμένει ανενεργή, με κόστος εγκατάστασης 40.000 ευρώ. - Λέρος (δύο μονάδες των 1.000 κυβικών/ημέρα). Το κόστος αγοράς και εγκατάστασης της οποίας θα καλυφθεί από κοινοτικούς πόρους. - Πλάτη Καλύμνου (1 κυβικό/ημέρα), εκτιμώμενο κόστος 80.000 ευρώ. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/816628/article/epikairothta/ellada/pws-8a-3ediyasoyn-20-nhsia-sto-aigaio

Στις 14 Φεβρουαρίου 2014, ολοκληρώθηκε η μεταφορά και τοποθέτηση ενός μεγάλου αψιδωτού κτηρίου Ύστερης Εποχής Χαλκού (μέσα 2ης χιλιετίας π.Χ.) στο θεματικό Πάρκο Λειβήθρων, στην περιοχή της Παλιάς Λεπτοκαρυάς Πιερίας. Το αψιδωτό κτήριο μαζί με ένα δίχωρο κτήριο ορθογώνιας κάτοψης που ήταν προσαρτημένο σε αυτό, αποκαλύφθηκαν στη θέση "Ρέμα Ξυδιάς", στην περιοχή της Πηγής Αρτέμιδος του Πλαταμώνα. Η σωστική ανασκαφή ξεκίνησε τον Ιούλιο 2014 με αφορμή την κατασκευή την νέας εθνικής οδού ΠΑΘΕ (τμήμα Μαλιακός-Κλειδί Ημαθίας) και ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Στο πλαίσιο του ίδιου έργου αποκαλύφθηκε στην περιοχή πληθώρα θέσεων με ευρήματα που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους έως και τα βυζαντινά χρόνια. Στη θέση αποκαλύφθηκε νεκροταφείο από 22 κιβωτιόσχημους τάφους Ύστερης Εποχής Χαλκού πλούσια κτερισμένους με μυκηναϊκού τύπου και ρυθμού αντικείμενα (πήλινα αγγεία, πήλινα σφονδύλια ή "κουμπιά", χάλκινα κοσμήματα, εγχειρίδια κ.α.). Εκτός από τους τάφους όμως σπουδαίο εύρημα αποτέλεσε η ανακάλυψη δύο αψιδωτών κτηρίων (οικίες) της ίδιας εποχής, καθώς και δύο μνημειακοί περίβολοι, όλο στοιχεία ενός οικισμού που δημιουργήθηκε αμέσως μετά την εγκατάλειψη της ταφικής χρήσης του χώρου. Τα αψιδωτά κτήρια αποτελούν μοναδικό εύρημα για την περιοχή του Πιερικού Ολύμπου και σπάνιο δείγμα οικιστικής αρχιτεκτονικής σε μία περιοχή, όπου σπανίζουν τα οικιστικά κατάλοιπα της Ύστερης Εποχής Χαλκού (1600-1050π.Χ.). Επιπλέον, ο συσχετισμός τους με πληθώρα κεραμικής μυκηναϊκού ρυθμού επιβεβαιώνει για μία ακόμη φορά την ένταξη της περιοχής στον θεσσαλικό-ευβοϊκό πολιτιστικό κύκλο. Με την αποκάλυψη αυτή εμπλουτίζονται και συμπληρώνονται οι πληροφορίες για την ζωή και τον θάνατο κατά την Ύστερη Εποχή Χαλκού στην περιοχή, οι οποίες είχαν πρόσφατα αποκτηθεί από τις ανασκαφές κυρίως νεκροταφείων στο πλαίσιο των μεγάλων εθνικών έργων της σιδηροδρομικής γραμμής και του αυτοκινητόδρομου. Λόγω της σπουδαιότητας του ευρήματος, αποφασίστηκε το καλύτερα διατηρημένο από τα δύο αποκαλυφθέντα αψιδωτά της θέσης να μεταφερθεί ολόκληρο και να αναδειχθεί στο Θεματικό Πάρκο Λειβήθρων, στη περιοχή της Παλιάς Λεπτοκαρυάς. Η μεταφορά και η ανάδειξή του αποτελεί σύμπραξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πιερίας (πρώην ΚΖ' ΕΠΚΑ) με τον Κύριο του Έργου (Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού/Γενική Γραμματεία Υποδομών-πρώην ΥΠΟΜΕΔΙ), με τον Κατασκευαστή (Κοινοπραξία Μαλιακός-Κλειδί) και με τον Παραχωρησιούχο (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε.). Το Θεματικό Πάρκο Λειβήθρων είναι έργο ΕΣΠΑ που υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας και θα ολοκληρωθεί εντός του 2015. Επιχειρεί γνωστικά και βιωματικά την μυθολογική, ιστορική και αρχαιολογική μύηση του επισκέπτη στον ολύμπιο και παρολύμπιο χώρο, αλλά παράλληλα και στην καθημερινή ζωή της αρχαιότητας, δεδομένου μάλιστα ότι οι καθημερινοί άνθρωποι της αρχαιότητας κατοικούσαν και αυτοί δίπλα στους θεούς στα χαμηλά υψώματα του Μακεδονικού Ολύμπου (βλ. Λείβηθρα, Ηράκλειο, Πλαταμών κ.α), αλλά και ακόμη ψηλότερα (π.χ. Σπάθες, Τζέτζιανη, κορυφές στον Εθνικό Δρυμό κ.α.). Η λειτουργία του έχει εκπαιδευτικό – «ψυχαγωγικό χαρακτήρα», με την υλοποίηση ποικίλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και πολιτιστικών δράσεων τόσο στις μόνιμες – ημιυπαίθριες κατασκευές, όσο και στους υπαίθριους, αδόμητους χώρους, αξιοποιώντας την πλούσια φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής του Ολύμπου. Απευθύνεται σε όλες τις ομάδες του κοινού (σχολεία, αθλητικούς συλλόγους, τουρίστες, ατομικούς επισκέπτες, οικογένειες με παιδιά, ομάδες υπερηλίκων), και έχει φυσική και αισθητηριακή πρόσβαση για τα άτομα ΑμεΑ. Επιπλέον, εκτός από την μεταφορά και τοποθέτηση του αψιδωτού κτηρίου, οργανώνεται στα Λείβηθρα η παρουσίαση και ανάδειξη όλων των ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή του Πιερικού Ολύμπου με αφορμή την κατασκευή της νέας εθνικής οδού καθώς και η ένταξή τους στην λειτουργία του Πάρκου. Στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός διαύλου επικοινωνίας της κοινωνίας με το αρχαιολογικό παρελθόν της Πιερίας, εγκαινιάζεται κατά το προσεχές διάστημα η περιοδική έκθεση "Ανοίγοντας Δρόμους" στο Μουσείο του Δίου, στην οποία παρουσιάζονται σημαντικά ταφικά ευρήματα από τέσσερις σωστικές ανασκαφές που διενεργήθηκαν στο πλαίσιο της κατασκευής της νέας εθνική οδού. Πηγή: http://www.ypodomes.com/index.php/autokinitodromoi/uperastikoi/autokinitodromos-aigaiou/item/28852-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CF%84%CF%8C%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CE%B9%CE%B3%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%81%CF%8E%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%88%CE%B9%CE%B4%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%8D-%CE%BA%CF%84%CE%B9%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-3500-%CE%B5%CF%84%CF%8E%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B1