Αναζήτηση στην κοινότητα

Εντυπωσιακά αποτελέσματα προκύπτουν από την ανάλυση των καμένων εκτάσεων από τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων επτά ετών (2017-σήμερα) στην Περιφέρεια Αττικής. Από το 2017 μέχρι και το τέλος Ιουλίου 2023, 11 μεγάλες πυρκαγιές έχουν κάψει περισσότερα από 550.000 στρέμματα σύμφωνα με τις αναφορές από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Η περίμετρος των καμένων εκτάσεων δίνεται στο χάρτη που ακολουθεί. Εικόνα 1. Περίμετρος των καμένων εκτάσεων στην Περιφέρεια Αττικής από το 2017 ως σήμερα. Με κόκκινο σημειώνονται οι εκτάσεις που έχουν καεί το 2023 (ως τις 31/7) και με κίτρινα και πορτοκαλί χρώματα οι εκτάσεις που κάηκαν τα προηγούμενα 7 έτη. Με γκρί χρώμα σημειώνεται η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής. Ο παρακάτω πίνακας παραθέτει τον αριθμό των καμένων στρεμμάτων ανά έτος από το 2017. Πίνακας 1. Συνολικές καμένες εκτάσεις κατά τα έτη 2017-2023 στην περιοχή της Αττικής. Η συνολική επιφάνεια της Περιφέρειας Αττικής (χωρίς την περιοχή της Τροιζηνίας, των νησιών και του Λεκανοπεδίου) είναι 2.500.000 στρέμματα, οπότε τα τελευταία 7 έτη το 23% της συνολικής επιφάνειας έχει καεί από δασικές πυρκαγιές. Τα παραπάνω ανησυχητικά στοιχεία για την Αττική υπογραμμίζουν την ανάγκη συνολικού επαναπροσδιορισμού της στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Ειδικότερα, η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών απαιτεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα ενσωματώνει γνώση αιχμής από διαφορετικές επιστήμες, μεταξύ αυτών και η πυρομετεωρολογία. Είναι χαρακτηριστικό πως η εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών περιλαμβάνει τη σύζευξη, την αλληλεπίδραση φωτιάς και ατμόσφαιρας, οπότε είναι αδύνατο να χαραχθεί οποιαδήποτε στρατηγική διαχείρισης δίχως την ενεργό συνεισφορά της μετεωρολογικής γνώσης. Επιπροσθέτως, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες καθορίζουν εάν και πότε τα δασικά καύσιμα θα καταστούν εύφλεκτα, επηρεάζοντας επίσης τα χαρακτηριστικά της εξάπλωσης και της συμπεριφοράς της φωτιάς. Παρατηρησιακά δίκτυα όπως το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών της μονάδας ΜΕΤΕΟ/Ε.Α.Α μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην κατεύθυνση μιας ολοκληρωμένης, επιστημονικά τεκμηριωμένης στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. View full είδηση

Εκδόθηκε από το Υπουργείο Υγείας η με Αρ. Πρωτ:Δ1(δ)/ ΓΠ οικ. 44300 Εγκύκλιος με θέμα: "Λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών όπως οι πυρκαγιές". Η Εγκύκλιος αναφέρει: Με αφορμή την εκδήλωση πυρκαγιών σε διάφορες περιοχές της χώρας, το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της δημόσιας Υγείας επισημαίνει τα εξής: 1. Γενικά Κατά την εκδήλωση δασικών και άλλων πυρκαγιών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας1, η ανάφλεξη οργανικής καύσιμης ύλης απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα διάφορους ρυπαντές όπως μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου (ΝΟx), διοξείδιο του θείου, αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ) καθώς και άλλες ουσίες οι οποίες απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα εξαιτίας της καύσης υλικών όπως σκουπιδιών, εγκαταλειμμένων υλικών ή οικίσκων, που ενδέχεται να βρίσκονται εντός του πεδίου της πυρκαγιάς. Η προσωρινή υπερσυγκέντρωση αυτών των ουσιών καθώς και η μεταφορά τους με τη βοήθεια του ανέμου σε γειτνιάζουσες περιοχές ενδέχεται να δημιουργήσουν βραχυπρόθεσμα ή/και μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας στο γενικό πληθυσμό και ιδίως στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι πιθανόν να διεισδύσουν μέχρι το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα (πνεύμονες) ενώ τα μικρότερης διαμέτρου μικροσωματίδια ενδέχεται να περάσουν και στην κυκλοφορία του αίματος. Οι ομάδες υψηλού κινδύνου από έκθεση σε καπνό είναι άτομα με άσθμα ή άλλα αναπνευστικά νοσήματα, άτομα με καρδιοαγγειακές παθήσεις, οι χρονίως πάσχοντες, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι έγκυοι και οι καπνιστές. Η έκθεση στον καπνό μιας πυρκαγιάς ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμούς στα μάτια και την αναπνευστική οδό, βήχα, βρογχίτιδα, καθώς και να επιδεινώσει ή να πυροδοτήσει συμπτώματα κρίσης άσθματος και σε ορισμένες περιπτώσεις διαταραχή της αναπνευστικής λειτουργίας όπως δύσπνοια. Επίσης, σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα ενδέχεται να συμβάλει σε διαταραχές ρυθμού της καρδιάς και σε ακραίες περιπτώσεις σε καρδιαγγειακά επεισόδια με κατάληξη το θάνατο. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο κίνδυνος εγκαυμάτων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος εξαιτίας της εισπνοής θερμών αερίων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές επιπλοκές. 2. Μέτρα Προστασίας κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς Μία πυρκαγιά, εκτός από την περιοχή στην οποία εκδηλώνεται, ενδέχεται να επηρεάσει και άλλες περιοχές, εξαιτίας της μεταφοράς του καπνού μέσω των ανέμων. Επομένως, η λήψη μέτρων προστασίας είναι απαραίτητη ακόμη και σε περιοχές όπου η καθημερινή δραστηριότητα δεν επηρεάζεται άμεσα, αλλά καλύπτονται από το νέφος του καπνού της πυρκαγιάς. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να υπάρχει ενημέρωση του πληθυσμού για τη λήψη των παρακάτω μέτρων προστασίας κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς στις περιοχές που είτε βρίσκονται πλησίον αυτής, είτε επηρεάζονται από τον καπνό και την αυξημένη θερμοκρασία: Πιστή τήρηση των οδηγιών των αρμόδιων αρχών. Παραμονή σε κλειστούς χώρους. Σε περίπτωση όπου κατοικημένες περιοχές βρίσκονται πλησίον μιας πυρκαγιάς κι επηρεάζονται από τον καπνό προτείνεται η ελάττωση των άσκοπων μετακινήσεων και η παραμονή σε κλειστούς χώρους χωρίς απευθείας επικοινωνία με τον εξωτερικό αέρα (κλείσιμο παραθύρων, πορτών και λοιπών διόδων αέρα προς το εσωτερικό). Εξασφάλιση θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κατοικιών Κατά τη διάρκεια της νύχτας οι ένοικοι, και ιδιαίτερα αυτοί που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες, προτείνεται να κοιμούνται στο πιο δροσερό σημείο των κατοικιών. Εφόσον οι κατοικίες διαθέτουν σύστημα κλιματισμού, προτείνεται η χρήση του στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση της ποιότητας του αέρα στους εσωτερικούς χώρους. Η επιλογή εισαγωγής «φρέσκου αέρα» που παρέχεται από ορισμένα συστήματα κλιματισμού πρέπει να απενεργοποιείται κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς για να αποφευχθεί η εισροή καπνού από το εξωτερικό περιβάλλον. Παραμονή σε κλιματιζόμενους χώρους. Δημόσια κτίρια, όπως σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες ή άλλες εγκαταστάσεις, οι οποίες διαθέτουν συστήματα κλιματισμού, μπορούν να διατεθούν για την προστασία των ευαίσθητων ομάδων από τον καπνό. Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης πυρκαγιάς συστήνεται οι κλιματιζόμενοι χώροι, που θα χρησιμοποιηθούν ως χώροι συγκέντρωσης, να λειτουργούν τις κλιματιστικές μονάδες τους στην επιλογή της ανακύκλωσης του αέρα, ώστε να μην είναι δυνατή η είσοδος του καπνού στο χώρο. Περιορισμός μετακινήσεων Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις και να χρησιμοποιούνται τα φώτα των οχημάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας, ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενα ατυχήματα σε περιοχές με χαμηλή ορατότητα. Σε περίπτωση όμως χρήσης του αυτοκινήτου, προτείνεται η ρύθμιση του συστήματος κλιματισμού του οχήματος στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η είσοδος του καπνού στην καμπίνα των επιβατών. Μείωση των πηγών ρύπανσης του εσωτερικού αέρα εντός του σπιτιού Κατά τη διάρκεια μιας πυρκαγιάς πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα στο εσωτερικό των κατοικιών, το μαγείρεμα με τη χρήση ψησταριάς, η χρήση τζακιού για ψήσιμο/μαγείρεμα, η χρήση αεροζόλ (εντομοκτόνα, αρωματικά χώρου, σπρέι μαλλιών) και οποιασδήποτε άλλης πηγής, που ενδέχεται να επιβαρύνει την ποιότητα του εσωτερικού αέρα. Χρήση μέτρων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) από τον καπνό Για άτομα που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες αλλά και γενικότερα για όλους όσοι επιβάλλεται να μετακινηθούν σε εξωτερικό χώρο, συνιστάται η χρήση μάσκας για την προστασία τους από τον καπνό και τις αναθυμιάσεις. Σε καταστάσεις αυξημένων συγκεντρώσεων καπνού και στάχτης στην ατμόσφαιρα, το φίλτρο της μάσκας συνιστάται να είναι πιστοποιημένο για κατακράτηση ΑΣ2.5 και να εξασφαλίζεται ότι η μάσκα εφαρμόζει καλά στο στόμα και τη μύτη του ατόμου (πχ τύπου Ν95, FFP2, ΚΝ95). Διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος και συχνή ενυδάτωση Επειδή η πυρκαγιά ενδέχεται να συνοδεύεται και από αύξηση της θερμοκρασίας, κατά τη διάρκειά της πρέπει να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική ενυδάτωση του οργανισμού με τη λήψη υγρών, αποφεύγοντας την κατανάλωση ποτών, που περιέχουν ζάχαρη ή αλκοόλ. Συνδρομή σε άτομα χρήζοντα βοηθείας Για ηλικιωμένα άτομα ή άτομα, που ζουν μόνα τους, πρέπει να εξασφαλίζεται ότι οι φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούν, δεν επηρεάζει τη θερμορύθμισή τους. Στην τελευταία περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται η επαρκής ενυδάτωσή τους και να αναζητείται ιατρική συμβουλή για την πρόληψη ενδεχόμενων επιπλοκών. Σε περίπτωση που άτομο παρουσιάσει συμπτώματα εξαιτίας του καπνού ή των συνθηκών της πυρκαγιάς (ενδεικτικά αναφέρονται η δύσπνοια, σύγχυση, σπασμοί, καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, απώλεια συνείδησης) πρέπει να αναζητηθεί αμέσως ιατρική συνδρομή. Άμεση ιατρική βοήθεια θα πρέπει να παρέχεται σε άτομα, που έχουν υποστεί εγκαύματα, είτε εξωτερικά εξαιτίας της πυρκαγιάς, είτε εγκαύματα του κατώτερου αναπνευστικού εξαιτίας της εισπνοής θερμών αερίων. Αναλυτικά όλη η εγκύκλιος εδώ: Εγκύκλιος Υπ. Υγείας Δ1δ οικ.44300 Λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.pdf View full είδηση

Σε εικόνα του ευρωπαϊκού δορυφόρου METEOSAT-11 που επεξεργάστηκε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, αποτυπώνεται η δριμύτητα και η έκταση των δασικών πυρκαγιών που είναι ενεργές στη χώρα μας έως και αυτή την ώρα (Τρίτη 22/08/2023 09:45), με τον πυκνό καπνό να έχει καλύψει τον ουρανό αρκετών περιοχών της χώρας μας. Πιο συγκεκριμένα, διακρίνεται η μεταφορά του καπνού πάνω από το Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο από τις δασικές πυρκαγιές σε Έβρο και Ροδόπη, καθώς και από την πυρκαγιά πάνω από τη Βοιωτία. Ο καπνός από την πυρκαγιά στην περιοχή του Έβρου έφτασε περίπου 950 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, καλύπτοντας έκταση ίση με περίπου 110.000 τετ. χλμ. https://www.meteo.gr/UploadedFiles/articlePhotos/AUG23/sat_hrv_gr_220823.jpg Εικόνα του δορυφόρου METEOSAT-11 το πρωί (08:40) της Τρίτης 22 Αυγούστου 2023. View full είδηση

Σχεδόν 190.000 στρέμματα, δηλαδή το 13% της έκτασης του νησιού, έγιναν στάχτη στη Ρόδο μέχρι χθες βράδυ, από τα πύρινα μέτωπα που μαίνονται για ένατη μέρα. Ανάμεσα στις καμένες εκτάσεις βρίσκονται και 22.000 στρέμματα εκτάσεων Natura 2000 και καταφυγίων άγριας ζωής (έως σήμερα το πρωί), που ισοδυναμεί με το 11,6% της συνολικής καμένης έκτασης στο πολύπαθο νησί. Αναλυτικότερα, η καμένη έκταση στην πυρκαγιά της Ρόδου, βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus της Τρίτης 25/7 το βράδυ, ήταν 188.890 στρ. τα οποία αντιστοιχούν στο 13% της έκτασης του νησιού. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/07/Kamena-rodos2-600-x-412.jpg Από τα παραπάνω στρέμματα, τα 8.215 βρίσκονται εντός 4 περιοχών του Δικτύου Natura 2000, ενώ άλλα 13.750 στρ, βρίσκονται εντός δύο Καταφυγίων Άγριας Ζωής. Η αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη επικαιροποίηση των στοιχείων ήταν 9.330 στρέμματα. Συνολικά μέχρι το πρωί της Τετάρτης 26/7/2023 έχουν καεί 21.965 στρέμματα προστατευόμενων περιοχών που αντιστοιχούν στο 11,6% της συνολικής καμένης έκτασης. Η πυρκαγιά εξακολουθεί να καίει σε μικρά μέτωπα, συνολικά όμως βρίσκεται σε ύφεση. Πάντα, βέβαια, υπάρχει ο κίνδυνος αναζωπύρωσης. Την ίδια στιγμή, έχουν καεί πολλά πλατώνια (Dama dama), τα γνωστά ελάφια της Ρόδου. Η εικόνα είναι της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus, από όπου έγινε μεταφορά της σε χάρτη της ΑΝΑΒΑΣΗΣ: http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/07/rodos-700-x-364.jpg Πάνω από 27.000 στρέμματα στάχτη στην Κάρυστο, όλα Natura! Παράλληλα, η καμένη έκταση στην πυρκαγιά του Πλατανιστού της Καρυστίας, στην Εύβοια, βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων της εφαρμογής Current Situation Viewer (MODIS & VIIRS NRT) του EFFIS-Copernicus, της Τρίτης 26/7 το βράδυ, είναι 27.700 στρ. τα οποία όλα βρίσκονται εντός της περιοχής του Δικτύου Natura GR2420012 «Όρος Όχη, παράκτια ζώνη και νησίδες». Από την προηγούμενη επικαιροποίηση των στοιχείων, η καμένη έκταση αυξήθηκε κατά 2.890 στρέμματα. Δυστυχώς είχαμε τρεις απώλειες ανθρώπινων ζωών, των δύο πιλότων του Καναντέρ 215 που κατέπεσε ενώ επιχειρούσε στο μέτωπο του Πλατανιστού, καθώς και ενός 41χρονου κτηνοτρόφου που βρέθηκε απανθρακωμένος στο όρος Όχη, που βρισκόταν εκεί στην προσπάθειά του να σώσει το κοπάδι του. View full είδηση

Το βίντεο συνοψίζει τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του Ιουλίου 2022 στη χώρα μας και οι οποίες επηρέασαν συνολική έκταση μεγαλύτερη των 130.000 στρεμμάτων. Η έκταση που επηρεάστηκε τον Ιούλιο 2022 (~132.720 στρέμματα) αντιστοιχεί περίπου στο 60% των αθροιστικά καμένων εκτάσεων της χώρας μας από την 01.01.2022 (~215.000 στρέμματα), όπως φαίνεται και στην επόμενη εικόνα. Τα δεδομένα άντλησε και επεξεργάστηκε η πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) / meteo.gr από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS) και την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης. View full είδηση

H πλατφόρμα Firedanger - Διαδραστικός Χάρτης Εκτίμησης Κινδύνου Πυρκαγιάς παρέχει έναν χάρτη εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς για όλη την επικράτεια σε βάθος πέντες (5) ημερών. Πρόκειται ένα διαδραστικό χάρτη εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς για τον Ελλαδικό χώρο που είναι ελεύθερα προσβάσιμος στο www.firedanger.gr. Με τη χρήση μαθηματικών μοντέλων για μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, η βροχόπτωση, η σχετική υγρασία και η ταχύτητα του ανέμου, υπολογίζονται τόσο η πιθανότητα εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιάς όσο και ο κίνδυνος ανάφλεξης . Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται σε έναν έγχρωμο διαδραστικό χάρτη με πέντε διαφορετικά επίπεδα επικινδυνότητας: πράσινο για χαμηλό κίνδυνο, μπλε για μεσαίο κίνδυνο, κίτρινο για υψηλό κίνδυνο, πορτοκαλί για πολύ υψηλό κίνδυνο και κόκκινο για κατάσταση συναγερμού. Έτσι, ο χρήστης μπορεί να δει την εκτίμηση για βάθος πέντε (5) ημερών και ανά τρίωρο, είτε αναζητώντας και επιλέγοντας την περιοχή ενδιαφέροντος, είτε ενεργοποιώντας την ανίχνευση της τρέχουσας τοποθεσίας του. Η εφαρμογή απευθύνεται τόσο σε απλούς πολίτες, όσο και σε στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης, και είναι προσβάσιμη δωρεάν, μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής. View full είδηση

Η πυρκαγιά στο Νέο Βουτζά και το Μάτι το 2018 ήταν το πιο ηχηρό μήνυμα για τη νέα εποχή στην προστασία των πολιτών και την ανθεκτικότητα της κοινωνίας στους φυσικούς κινδύνους και τις νέες συνθήκες που διαμορφώνει η κλιματική αλλαγή. Μια κοινωνία που θεωρούσε ότι όπως οι πολιτικοί έτσι και η φύση θα συναινούσε στις αυθαιρεσίες και θα συγχωρούσε την αδιαφορία για τα στοιχειώδη της ασφάλειας ήρθε αντιμέτωπη με τον εαυτό της. Με βαρύ τίμημα αποδείχτηκε ότι η ώρα που το χαλί δεν χωράει να κρύψει τίποτε άλλο από κάτω έχει φτάσει. Και όμως τέσσερα χρόνια μετά από μια καταστροφική πυρκαγιά με τραγικές συνέπειες ούτε η κοινωνία ούτε η πολιτεία φαίνεται να έχουν συνειδητοποιήσει ότι η προστασία από τις φυσικές καταστροφές είναι θέμα κουλτούρας και φιλοσοφίας πρόληψης και όχι επικοινωνιακής διαχείρισης και διαθεσιμότητας προϋπολογισμών για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειές τους. Όπως διαπιστώθηκε για πολλοστή φορά μετά τον απολογισμό της πυρκαγιάς στο Μάτι υπάρχουν χρόνια και σοβαρά υποκείμενα αίτια που εντάσσουν το ελληνικό σύστημα δασοπυρόσβεσης στους μηχανισμούς υψηλού ρίσκου από πλευράς απόδοσης και αποτελεσματικότητας. Βασικές αδυναμίες είναι η πριμοδότηση της καταστολής έναντι της πρόληψης, η στρεβλή ταύτιση της δασοπυρόσβεσης με την αεροπυρόσβεση, η ανυπαρξία σχεδιασμού και μέτρων προστασίας και ασφαλείας στις ζώνες μείξης δασών-οικισμών, η διαταραγμένη σχέση ανθρώπου και δάσους και η εγκατάλειψη της διαχείρισης των δασών με την υποβάθμιση και απαξίωση των δασικών υπηρεσιών. Τέλος είναι σημαντική η έλλειψη ενός επιστημονικού οργανισμού που να σχεδιάζει προληπτικά, να έχει επίγνωση της κατάστασης, να συμβουλεύει σε μόνιμη βάση την πολιτεία και να συντονίζει το έργο της διαχείρισης του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών σε εθνικό επίπεδο. Οι διαπιστώσεις και οι επισημάνσεις αυτές δεν έχουν κανένα νόημα εάν δεν υιοθετηθούν από την πολιτεία και την κοινωνία την ίδια. Δυστυχώς οι κοινωνίες των επισημάνσεων δεν έχουν προοπτική επιβίωσης σε ένα περιβάλλον όπου η κλιματική αλλαγή ευνοεί την καταστροφικότητα των φαινομένων και κάνει τους μηχανισμούς καταστολής να φαντάζουν νάνοι μπροστά στη μανία της φύσης. Όλη η Ευρώπη ζει πλέον σε ένα φυσικό περιβάλλον όπου η φωτιά κρύβεται πλέον σε κάθε σπιθαμή του φυσικού είτε του ανθρωπογενούς τοπίου. Μόνο η επιστημονικά τεκμηριωμένη και ολοκληρωμένη διαχείριση του προβλήματος μπορεί να έχει μεσομακροπρόθεσμη προοπτική λύσης σε αυτό το πλαίσιο. Τέσσερα χρόνια μετά τη μικρότερη πυρκαγιά με τα περισσότερα θύματα στην ιστορία της δασοπυρόσβεσης στη χώρα, το Μάτι προβάλλεται σαν μια άτυχη στιγμή ενός επιτυχημένου συστήματος. Δεν έχει γίνει η παραμικρή συστηματική προσπάθεια για να κεφαλαιοποιηθεί η εμπειρία από τις απώλειες ώστε να αλλάξει η νοοτροπία του πολίτη για την προστασία του από τους φυσικούς κινδύνους ενώ η πολιτεία έχει πλέον παγιώσει την αντίληψή της για την πρόληψη στη γενίκευση του μέτρου των προληπτικών εκκενώσεων. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα ζητηθεί να εκκενώσουμε προληπτικά τη χώρα σε περίπτωση που υπάρξουν πληροφορίες ότι κάποιοι γείτονες κινούνται προς τα σύνορά μας. Προφανώς η ασφάλεια των πολιτών, ιδιαίτερα στους οικισμούς που βρίσκονται μέσα η κοντά σε δασική βλάστηση, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την πολιτεία. Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να γίνεται, τέσσερα χρόνια μετά το Μάτι, στρατηγική η οριζόντια χρήση τυφλών και μαζικών εκκενώσεων. Η νομοθεσία προβλέπει οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση των πολιτών. Προφανώς όμως ο νομοθέτης δεν εννοεί σαν οργάνωση την αποστολή sms για την εγκατάλειψη χωριών και οικισμών που ίσως απειληθούν και χωρίς να είναι γνωστή η ικανότητα και η δυνατότητα της προστασίας τους από την πυρκαγιά! Χρειάζεται προεργασία και ενημέρωση ώστε να γνωρίζουν οι αρχές της αυτοδιοίκησης και οι πολίτες τι θα πρέπει να κάνουν οι ίδιοι όταν θα λάβουν σχετικά μηνύματα αλλά και τι θα κάνουν οι αρχές για να προστατεύσουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους που τους προτρέπουν να εγκαταλείψουν. Υπάρχει σε πολλές περιπτώσεις η ανάγκη και η δυνατότητα να αντιμετωπιστεί η φωτιά από τους κατοίκους, ιδίως σε αγροδασικές περιοχές όπου υπάρχει διαχρονική σχέση των κατοίκων με το δάσος και τις πυρκαγιές όπως ήταν η περίπτωση της Βόρειας Εύβοιας. Η αγωνιώδης προσπάθεια της πολιτείας να μην υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες είναι κατανοητή αλλά απαιτεί κατάλληλο σχεδιασμό και πρόνοιες για να αποφεύγονται οι παράπλευρες απώλειες. Όπως ανέφερε ο Γιάννης Ιωαννίδης καθηγητής ιατρικής του Πανεπιστημίου Stanford, η εβδομάδα με το μεγαλύτερο αριθμό απωλειών στην Ελλάδα ήταν η πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου 2021 με 1500 νεκρούς, η εβδομάδα δηλαδή των μεγάλων εκκενώσεων... Το Μάτι ανέδειξε ότι ακόμη και αν η πολιτεία βρίσκει τρόπους να νομιμοποιεί την αυθαιρεσία, που η ίδια καλλιεργεί, η φύση αφήνει στην τύχη το θέμα της επιβίωσής μας εφόσον συλλογικά δεν τη σεβόμαστε. Η ζωή σε έναν οικισμό που είναι σε μείξη με δασική βλάστηση είναι όμορφη όσο αντιλαμβανόμαστε ότι η ομορφιά έχει σαν τίμημα τη διαχείριση του κινδύνου που κρύβει. Και η χώρα είναι σπαρμένη με «όμορφα Μάτια» έτοιμα να χαθούν στις φλόγες όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Τέσσερα χρόνια μετά την εμπειρία στο Νέο Βουτζά και το Μάτι προσδιορίστηκαν οι οικισμοί που είναι σε μείξη με δασική βλάστηση. Έγιναν όμως τοπικά σχέδια με βάση ένα πρότυπο για τον τρόπο που θα πρέπει να γίνεται η διαχείριση του κινδύνου πυρκαγιάς σε αυτές τις περιοχές; Ποια έργα δηλαδή χρειάζονται για να μειωθεί η τρωτότητά των οικισμών, ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν για να μειωθεί ο κίνδυνος εκδήλωσης και η επικινδυνότητα της πιθανής πυρκαγιάς αλλά και με ποιόν τρόπο θα οργανωθεί η διαχείριση του κόσμου σε περίπτωση πυρκαγιάς; Και τέλος υπάρχει ενημέρωση των πολιτών και των κατοίκων των περιοχών αυτών για το τι πρέπει να κάνουν, όχι για να αποφύγουν κάποιο πρόστιμο αλλά για να προστατεύσουν τη ζωή τους και τις περιουσίες τους; Χρήματα δόθηκαν αρκετά για έργα τα οποία έγιναν και γίνονται αποσπασματικά, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό και με πλήρη άγνοια των αναγκών της ολιστικής διαχείρισης των πυρκαγιών που απαιτεί την ενοποίηση σχεδίων, έργων και μέτρων για την πρόληψη, καταστολή και αποκατάσταση. Ξεκινώντας από το Μάτι το 2018 και καταλήγοντας στη Βόρεια Εύβοια το 2021 θα περιμέναμε να έχει ωριμάσει η αντίληψη για την αναγκαιότητα της πρόληψης. Όσο και αν φαίνεται παράξενο ο πιο αποτελεσματικός τρόπος ελέγχου της συσσώρευσης της βιομάζας στα δάση είναι η ελεγχόμενη χρήση της φωτιάς. Η χρήση της φωτιάς σαν «ομοιοπαθητικού» μέσου διαχείρισης έχει δύο διαστάσεις. Η μία είναι στο πλαίσιο της πρόληψης σαν προδιαγεγραμμένη καύση, όπου η φωτιά σε κατάλληλο χρόνο και συνθήκες εφαρμόζεται με τεκμηριωμένο σχέδιο για να μειώσει προληπτικά τον κίνδυνο και την επικινδυνότητα μελλοντικών πυρκαγιών. Η δεύτερη διάσταση είναι στο πλαίσιο της καταστολής σαν κατάκαυση ή αντίπυρ όπου καίγεται ένα μέρος ανάμεσα στο άκαυτο και το πλευρό ή το μέτωπο αντίστοιχα της πυρκαγιάς. Η θεσμική υιοθέτηση του μέτρου της κατάκαυσης και του αντίπυρος αποκλειστικά είναι ένδειξη ότι η πολιτεία τολμά γενναίες αλλαγές αλλά αποκλειστικά στην κατεύθυνση της καταστολής. Πέρα από την εμμονή στην καταστολή, η μεγαλύτερη στρέβλωση του συστήματος είναι η απόλυτη εξάρτηση του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης από τα εναέρια μέσα και η τακτική της αναμονής της φωτιάς στην άσφαλτο. Αφήνοντας στην πυρκαγιά χώρο για να οργανωθεί μέσα στο δάσος σε ένα συμπαγές μέτωπο είναι τις περισσότερες φορές αδύνατο να την αντιμετωπίσεις όταν φτάσει στην άσφαλτο. Η δημιουργία των ΕΜΟΔΕ (Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων) στην Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι μια απόφαση που θα βελτιώσει σίγουρα τη δυναμική και την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης των επικίνδυνων πυρκαγιών αφού με την μεταφορά της δασοπυρόσβεσης μέσα στο δάσος θα κερδηθεί χώρος και χρόνος. Όσον αφορά την εξάρτηση από την αεροπυρόσβεση σίγουρα η καταστολή των πυρκαγιών είναι απαραίτητη βραχυπρόθεσμα και θα πρέπει να υποστηριχθεί για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της επόμενης μέρας. Προβληματίζει όμως σίγουρα ότι ο νέος μακροπρόθεσμος εθνικός σχεδιασμός για τον οποίο προκαταβάλαμε τις ζωές 104 συμπολιτών μας στήθηκε κυρίως επάνω στην ανανέωση του στόλου των εναέριων πυροσβεστικών μέσων και την αγορά νέων με ένα πρόγραμμα προμηθειών μαμούθ, το AEGIS, της τάξης των 1,7 δισ. ευρώ. Η ανάγκη ενός οργανισμού για να παρακολουθεί και να συντονίζει τη διαχείριση των πυρκαγιών με επιστημονικό τρόπο δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτή στην Ελλάδα. Αντίθετα στην Πορτογαλία που βίωσε μια αντίστοιχα τραγική κατάσταση το 2017 με 111 θύματα οι πολιτικές δυνάμεις στο σύνολο τους συνήργησαν για να δημιουργηθεί το 2019 ο AGIF (Agencia para Gestao Integrada de Fogos rurais), ένας εθνικός οργανισμός ολοκληρωμένης διαχείρισης πυρκαγιών υπαίθρου. O AGIF δεν σταμάτησε τις πυρκαγιές, οργάνωσε όμως τη διαχείρισή τους ολιστικά συνδέοντας την πρόληψη με την καταστολή και την αποκατάσταση. Έτσι αν και η πρόληψη χρειάζεται αρκετά χρόνια για να δείξει τα αποτελέσματά της, η Πορτογαλία είναι ήδη η χώρα της ΕΕ με τις μικρότερες συνέπειες από τις πυρκαγιές τα τελευταία τρία χρόνια. Στην Ελλάδα το 2021 με τον μεγαλύτερο διαθέσιμο αριθμό εναέριων μέσων στην ιστορία μας κάναμε εθνικό ρεκόρ καμένης έκτασης! Τρεις μήνες αργότερα αποκτήσαμε ένα νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας!! Τα σχήματα είναι απαραίτητα αλλά η αποτελεσματική αντιμετώπιση των κρίσεων έχει να κάνει με τη φιλοσοφία της διαχείρισής τους. Για τις δασικές πυρκαγιές η διαχείριση μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη εάν στηριχθεί σε μονολιθικές πολιτικές καταστολής και δεν υποστηριχθεί από την επιστημονικά τεκμηριωμένη αντίληψη του προβλήματος που συχνά αναφέρεται σαν «παράδοξο των πυρκαγιών». Το παράδοξο είναι ότι όσο μεγαλώνουν οι επενδύσεις στην καταστολή, οι οποίες έχουν διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις, τόσο αυξάνουν και οι καμένες εκτάσεις σε βάθος χρόνου! Θα μπορούσαμε σχηματικά να αντιστοιχήσουμε σε προσωπικό επίπεδο την καταστολή με μια πιστωτική κάρτα η οποία μπορεί να μας βγάλει κάποια στιγμή από τη δύσκολη θέση αλλά η ασύνετη χρήση της μπορεί να μας οδηγήσει σε χρεωκοπία. Ας μην ξεχνάμε ότι τα χρήματα για να πληρώνουμε την κάρτα της καταστολής βγαίνουν από την οικονομία της πρόληψης που βοηθάει να μην ξεπεράσουμε το πιστωτικό όριο που ορίζει η τράπεζα της φύσης. Όπως αποδεικνύεται κάθε χρόνο οι κλιματικές συνθήκες ευνοούν πιο συχνές πυρκαγιές, η περίοδος των πυρκαγιών μεγαλώνει, η ελλιπής ή σχεδόν ανύπαρκτη διαχείριση του δάσους αυξάνει την ποσότητα των καυσίμων που τις τροφοδοτούν και η σοβαρότητα των περιστατικών μεγαλώνει λόγω των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών. Στην Ελλάδα παρά τα βήματα που έχουν γίνει από το 2018, η ουσία της δασοπυρόσβεσης παραμένει εγκλωβισμένη στην εξάρτηση από την αεροπυρόσβεση και στην υπερ(βολική) χρήση της τακτικής των εκκενώσεων. Πρέπει να αναγνωρίσουμε τη δυναμική στροφή της πολιτείας και τις σημαντικές αλλαγές που προωθεί στον τομέα της δασοπυρόσβεσης. Δυστυχώς όμως αυτό το περίσσευμα πολιτικής βούλησης επικεντρώνεται σε βραχυπρόθεσμους στόχους χωρίς παράλληλα να προσαρμόζεται στις αλλαγές του κλίματος και τις συνέπειές της. Για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε ολιστικά το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να εστιάσουμε στη φιλοσοφία της πρόληψης, να εξασφαλίσουμε την ενεργή συμμετοχή του πολίτη, να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητας του τοπίου και να οργανώσουμε δραστηριότητες που θα μειώσουν το ρίσκο. Η σύγχρονη επιστήμη κινείται σε αυτούς τους άξονες στο πλαίσιο του FirEUrisk, του μεγαλύτερου έργου έρευνας για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη συμμετοχή πολλών ελληνικών οργανισμών. Τα αποτελέσματα της έρευνας όμως παίρνουν αξία όταν γίνονται πολιτικές και τρόπος ζωής και σε αυτή την προσπάθεια χρειάζεται η συνεργασία όλων. Η εμπειρία από την πυρκαγιά στο Μάτι δεν είναι απλά ένα κομμάτι από το παρελθόν που δεν θα πρέπει να χάσουμε αλλά και ένα κομμάτι από το μέλλον που θέλουμε να αλλάξουμε. *Δασολόγοι, μέλη της ερευνητικής ομάδας του Eυρωπαϊκού έργου FirEUrisk (https://www.fireurisk.eu) για τις δασικές πυρκαγιές και την κλιματική αλλαγή View full είδηση

Άρθρο του Κώστα Λαγουβάρδου, Μετεωρολόγου – Διευθυντή Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών → Όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος του άρθρου μας (Ιούλιος 2022), οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα σημαντικό πρόβλημα των μεσογειακών οικοσυστημάτων, το οποίο, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αναμένεται να επιδεινωθεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Η προβλεπόμενη αύξηση του αριθμού και της έντασης των πυρκαγιών στη Μεσόγειο και στη χώρα μας θέτει ορισμένα επείγοντα ερωτήματα τα οποία επιχειρούμε να απαντήσουμε στη συνέχεια: Πόσο ανοχύρωτοι είμαστε σε αυτό το τεράστιο οικολογικό πρόβλημα; Ποια επιστημονικά εργαλεία έχουμε στη διάθεσή μας για την καλύτερη πρόληψη των πυρκαγιών; Πώς μπορεί να τα αξιοποιήσει η Πολιτεία; Οι απαντήσεις μας θα εστιάσουν στον τομέα της πρόληψης των πυρκαγιών. 1. Πόσο ανοχύρωτοι είμαστε σε αυτό το τεράστιο οικολογικό πρόβλημα; Όσον αφορά στη δική μου ειδικότητα, η επιστημονική γνώση τα τελευταία χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της παρατήρησης και της πρόγνωσης καιρού, επομένως μας παρέχει εργαλεία τα οποία μπορούν να δώσουν πολύ σημαντικές πληροφορίες για τον κίνδυνο εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών, αλλά και για την εξέλιξή τους όταν συμβούν. Οι δασικές πυρκαγιές θα γίνουν συχνότερες και ακόμα δυσκολότερα ελέγξιμες τις επόμενες δεκαετίες λόγω της αναμενόμενης αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, γεγονός που καθιστά την πολιτική πρόληψης κρίσιμο παράγοντα για την καλύτερη προετοιμασία αλλά και την αποφυγή της κόπωσης και της διασποράς δυνάμεων των φορέων αντιμετώπισης (Πυροσβεστικό Σώμα, Δήμοι και Περιφέρειες), ειδικά εάν ληφθεί υπόψη ότι μελλοντικά η αντιπυρική περίοδο θα επεκταθεί χρονικά μέσα στο έτος. 2. Ποια επιστημονικά εργαλεία έχουμε στη διάθεσή μας για την καλύτερη πρόληψη; Οι δασικές πυρκαγιές εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες αλλά και την κατάσταση (υγρασία) της νεκρής καύσιμης ύλης. Σε επίπεδο προετοιμασίας και εγρήγορσης διαθέτουμε πλέον χάρτες πυρομετεωρολογικών δεικτών επικινδυνότητας δασικών πυρκαγιών σε πολύ υψηλή ανάλυση. Συγκεκριμένα, ο βαθμός επικινδυνότητας λαμβάνει υπόψη τη θερμοκρασία, την ένταση του ανέμου και την υγρασία. Οι χάρτες αυτοί λαμβάνουν υπόψιν τους τα υψηλής ανάλυσης προγνωστικά δεδομένα που παρέχουν τα μοντέλα πρόγνωσης καιρού και υπολογίζουν αντικειμενικά και με διαφάνεια δείκτες επικινδυνότητας (όπως ο ευρέως χρησιμοποιούμενος καναδικός πυρομετεωρολογικός δείκτης) για όλη την ελληνική επικράτεια. Η γνώση της κατανομής του δείκτη για τις επόμενες 1-2 ημέρες βοηθά σημαντικά τις πυροσβεστικές υπηρεσίες να θέτουν στον απαιτούμενο βαθμό ετοιμότητας τα επίγεια και εναέρια μέσα τους. Ταυτόχρονα, μπορούμε να εκτιμήσουμε με μεγάλη ακρίβεια την υγρασία της νεκρής λεπτής καύσιμης ύλης, αξιοποιώντας τις μετρήσεις των γειτονικών μετεωρολογικών σταθμών, δημιουργώντας σχετικούς χάρτες υψηλής ανάλυσης με συνεχή ανανέωση. Τόσο οι χάρτες επικινδυνότητας όσο και οι χάρτες υγρασίας της καύσιμης ύλης παράγονται ήδη στην Ελλάδα από επιστημονικούς φορείς οι οποίοι έχουν αναπτύξει σημαντικό ερευνητικό έργο σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές. Τα μοντέλα ταχείας απόκρισης της πρόγνωσης εξέλιξης του πύρινου μετώπου αποτελούν επίσης ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να συνδράμει στις ενέργειες αντιμετώπισης μιας εν εξελίξει μεγάλης δασικής πυρκαγιάς ή μιας πυρκαγιάς με έντονο κοινωνικό αντίκτυπο (πχ. κοντά σε κατοικημένες περιοχές). Τα μοντέλα αυτά λαμβάνουν υπόψη την τοπογραφία και τη βλάστηση μιας περιοχής καθώς και τις καιρικές συνθήκες. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτών των μοντέλων είναι ότι περιγράφουν και την αλληλεπίδραση της φωτιάς με τις τοπικές καιρικές συνθήκες ώστε να αναπαράγουν σε ακόμα καλύτερο βαθμό τις συνθήκες θερμοκρασίας και ανέμου στην περιοχή μια μεγάλης δασικής πυρκαγιάς. Η επιστημονική κοινότητα στη Ελλάδα πρωτοπορεί παγκοσμίως στην παραγωγή και λειτουργία τέτοιων εργαλείων τα οποία έχουν ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία σε μεγάλο αριθμό δασικών πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια. Είναι επομένως τουλάχιστον παράδοξο να μην γίνεται αξιοποίηση τέτοιων εργαλείων από την Πολιτεία. 3. Πώς μπορεί να αξιοποιήσει η Πολιτεία τα εργαλεία αυτά; Η περιορισμένη αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης σε θέματα πολιτικής προστασίας συνιστά δυστυχώς ένα διαχρονικό πρόβλημα στην Ελλάδα και τα βήματα που γίνονται είναι εξαιρετικά αργά και αποσπασματικά. Ενδεικτικά, δεν υφίσταται επίσημη και θεσμοθετημένη συνεργασία πολλών επιστημονικών φορέων με την κεντρική Πολιτική Προστασία. Παρόλο που ο νέος κλιματικός νόμος (ν. 4936/2022) προβλέπει τη συνεργασία των επιστημονικών και επιχειρησιακών φορέων, πέντε μήνες μετά την ψήφισή του δεν έχουν ληφθεί ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Ένα αισιόδοξο μήνυμα έρχεται ευτυχώς από τους Δήμους της χώρας που εκφράζουν ενδιαφέρον για τη λειτουργία μετρητικών δικτύων και ολοκληρωμένων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης. Εκμεταλλευόμενοι εθνικές και ενωσιακές χρηματοδοτήσεις ευελπιστούμε στο άμεσο μέλλον οι Δήμοι και η χώρα συνολικότερα να προχωρήσουν σε ουσιαστική βελτίωση της ετοιμότητάς τους πριν και κατά τη διάρκεια εκδήλωσης μιας δασικής πυρκαγιάς ή ενός έντονου/ακραίου καιρικού φαινομένου. Εν κατακλείδι, και στο μείζον θέμα των δασικών πυρκαγιών διαπιστώνουμε για μια ακόμα φορά τη δυστοκία της κεντρικής πολιτικής προστασίας να υιοθετήσει σύγχρονες τεχνικές, υπηρεσίες και εργαλεία υψηλού επιπέδου τα οποία διατίθενται από την επιστημονική κοινότητα για την αντιμετώπιση των καταστροφικών πυρκαγιών. Είναι όμως κρίσιμο στο άμεσο μέλλον να αρθεί το χάσμα μεταξύ επιχειρησιακών και επιστημονικών φορέων ώστε να μπορέσουμε να συνεργαστούμε με στόχο την καλύτερη οργάνωση της Πολιτείας απέναντι στις δασικές πυρκαγιές, αλλά και απέναντι στα έντονα εν γένει καιρικά φαινόμενα τα οποία αναμένεται να αυξηθούν σε αριθμό και ένταση ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. View full είδηση

Μέσα στην τελευταία εξαετία έχουν σημειωθεί οι τρεις χειρότερες περίοδοι δασικών πυρκαγιών που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η περσινή περίοδος πυρκαγιών ήταν η δεύτερη χειρότερη στο έδαφος της ΕΕ, όσον αφορά την έκταση των καμένων περιοχών (από τότε που άρχισαν να καταγράφονται σχετικά στοιχεία το 2006), μετά το 2017, όταν είχαν καεί πάνω από 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (km²). Πάνω από 5.500 km² εδαφών κάηκαν το 2021 -μια έκταση υπερδιπλάσια του Λουξεμβούργου- ενώ πάνω από 1.000 km² κάηκαν σε προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000, οι οποίες αποτελούν τη δεξαμενή βιοποικιλότητας της ΕΕ. Το 2021 καταγράφηκαν δασικές πυρκαγιές σε 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η Ιταλία επλήγη περισσότερο περισσότερο από τις πυρκαγιές (όσον αφορά την έκταση των καμένων περιοχών) και ακολούθησαν Τουρκία, Πορτογαλία και Ελλάδα. Ειδικότερα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου οι καμένες περιοχές το 2021 ήσαν περίπου διπλάσιες σε σχέση με το 2020 και η χρονιά ήταν η δεύτερη χειρότερη μετά το 1986 όσον αφορά το μέσο μέγεθος των δασικών πυρκαγιών, καθώς ο συνολικός αριθμός τους ήταν ο μικρότερος που έχει καταγραφεί. Πράγμα που σημαίνει ότι πέρυσι υπήρξαν μεν αρκετά λιγότερες πυρκαγιές αλλά πολύ μεγαλύτερες. Συνολικά, από το 2017 που καταγράφηκε η χειρότερη περίοδος πυρκαγιών στα χρονικά, έχουν καεί 35.340 km² από δασικές πυρκαγιές, έκταση μεγαλύτερη από εκείνη του Βελγίου. Περίπου το 35% της συνολικής καμένης έκτασης, πάνω από 11.600 km², βρισκόταν σε περιοχές του δικτύου Natura 2000. Η έκθεση δεν καλύπτει τις φετινές πυρκαγιές, οι οποίες ήσαν ακόμη πιο καταστροφικές από τις πυρκαγιές του 2021, καθώς το 2022 φαίνεται πως θα είναι ακόμα χειρότερο, επιβεβαιώνοντας την ανησυχητική καταστροφική τάση των τελευταίων ετών. Φέτος εκτιμάται ότι έχει ήδη καεί μια έκταση 8.600 km². Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εκτάσεις που έχουν καταστραφεί έως τα τέλη Οκτωβρίου από δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, σημειώνοντας νέα ρεκόρ καμένων εκτάσεων σε εννέα χώρες της ΕΕ. Παρά το γεγονός πάντως ότι οι εκτάσεις που κάηκαν από δασικές πυρκαγιές ήταν εξαιρετικά εκτεταμένες το 2022, τονίζεται ότι ο αριθμός των ανθρώπινων απωλειών περιορίστηκε χάρη στα μέτρα πρόληψης που εφαρμόστηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Πηγή: ΑΜΠΕ View full είδηση

Πυρκαγιά σημειώθηκε το βράδυ του Σαββάτου στον ΧΥΤΑ Φυλής, με αποτέλεσμα να εξαπλωθεί ένα υπερμεγέθες τοξικό νέφος στη δυτική Αττική. Η πρωτοβουλία πολιτών και φορέων «Δυτικό Μέτωπο», με ανακοίνωση που εξέδωσε επιρρίπτει βαρύτατες ευθύνες στον περιφερειάρχη Γιώργο Πατούλη αναφορικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων και επαναλαμβάνει για ακόμη μια φορά την ανάγκη να κλείσει πλέον οριστικά ο ΧΥΤΑ Φυλής. Μεγάλη φωτιά στη χωματερή της Φυλής ξέσπασε το βράδυ του Σαββάτου και ένα τοξικό νέφος απλώθηκε πάνω από τη δυτική Αττική και τις γύρω περιοχές. Μήνυμα έστειλε και η Πολιτική Προστασία, μέσω της υπηρεσίας 112, με το οποίο καλούνταν οι πολίτες να κλείσουν πόρτες και παράθυρα και να αποφύγουν τυχόν μετακινήσεις καθώς η εισπνοή καπνού ήταν επικίνδυνη. Στο σημείο επιχείρησαν συνολικά 4 οχήματα με 12 πυροσβέστες, οι οποίοι έθεσαν υπό πλήρη έλεγχο τη φωτιά. Το πρωί της Κυριακής αποχώρησαν οι πυροσβέστες ωστόσο μικρές εστίες καπνού παραμένουν και θα αντιμετωπιστούν με επιχωματώσεις. View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή θα αυξήσει κατακόρυφα τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών στη Μεσογειακή Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Τα υφιστάμενα μέτρα πρόληψης των πυρκαγιών θα είναι ανεπαρκή, οπότε θα χρειαστεί αλλαγή στρατηγικής. Αναφέρει η EurActiv Ισπανίας. Μελέτη του Πανεπιστήμιου της Βαρκελώνης, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports, ανέλυσε μια σειρά από μοντέλα που και δείκτες κλίματος για δάση ευάλωτα στις πυρκαγιές. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «ο κίνδυνος των δασικών πυρκαγιών θα αυξηθεί, αλλά οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις ευάλωτες περιοχές δεν είναι πάντα ευδιάκριτες». Η μελέτη χρησιμοποίησε την εκτεταμένη βάση δεδομένων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) και επικεντρώθηκε σε περιοχές οι οποίες είχαν εκτεθεί σε πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στη λεκάνη της Μεσογείου, όταν συνέπεσε με την ξηρασία και ιδιαίτερες συνθήκες υγρασίας. «Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στατιστικά υπάρχει σημαντική σχέση μεταξύ πυρκαγιών και ξηρασίας που συνέβη στο ίδιο καλοκαίρι σε πολλές περιοχές», δήλωσε ο Marco Turco, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. «Επιπλέον, η σχέση μεταξύ ξηρασίας και πυρκαγιών είναι ισχυρότερη στις βόρειες περιοχές», πρόσθεσε και ότι οι προγενέστερες κλιματικές συνθήκες διαδραματίζουν σχετικά μικρό ρόλο, εκτός από συγκεκριμένες περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι η ξηρασία είναι ένας πιο αποφασιστικός παράγοντας και παίζει πιο σημαντικό ρόλο στις πιο υγρές και πιο βόρειες περιοχές από ότι στις ξηρότερες νότιες περιοχές. Αυτό συμβαίνει επειδή η βλάστηση στο νότο είναι προσαρμοσμένη στο να χρειάζεται λιγότερο νερό, σύμφωνα με τη μελέτη. Προβλέπει ότι κατά τις επόμενες δεκαετίες, οι βόρειες περιοχές της Μεσογείου θα αντιμετωπίσουν πιο έντονα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η μελέτη προειδοποιεί επίσης ότι η πρόληψη των πυρκαγιών θα μπορούσε να επηρεαστεί σημαντικά από τις επιπτώσεις της κλιματικής αν δεν γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι περιοχές στη Μεσόγειο οι οποίες έχουν εκτεθεί σε πυρκαγιά έχουν όντως μειωθεί, ενώ περιπτώσεις ξηρασίας έχουν πράγματι αυξηθεί. Αυτές οι αντίθετες τάσεις δείχνουν ότι, μέχρι στιγμής, το πρόβλημα αντιμετωπίζεται. Αλλά ο Turco επέμεινε ότι η διατήρηση των μέτρων πρόληψης των πυρκαγιών στο σημερινό τους επίπεδο ενδέχεται να είναι ανεπαρκής για την αντιμετώπιση μελλοντικών αυξήσεων στην ξηρασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ερευνητές της μελέτης ζητούν οι τρέχουσες στρατηγικές να επανασχεδιαστούν. Ο Turco εξήγησε ότι τα μοντέλα ξηρασίας-φωτιάς τα οποία αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της μελέτης μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία ενός συστήματος εποχιακών προβλέψεων το οποίο που θα μπορούσε εύκολα να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τις υπάρχουσες στρατηγικές. Πηγή: http://www.euractiv....on-sti-mesogio/ Click here to view the είδηση

Τουλάχιστον 50 νεκροί, οι 12 πυροσβέστες - Οι τραυματίες ξεπερνούν τους 700, οι 66 από αυτούς νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση - Αγνοείται η τύχη 36 πυροσβεστών. Ανυπολόγιστες είναι οι καταστροφές από τη μεγάλης έκτασης πυρκαγιά που ξέσπασε σε αποθήκη στην πόλη Τιαντζίν της βόρειας Κίνας. Δύο ισχυρές εκρήξεις σημειώθηκαν χθες σε βιομηχανικό χώρο αποθήκευσης, όπου φυλάσσονταν τοξικά χημικά και συμπιεσμένο φυσικό αέριο. Βίντεο που αναρτήθηκαν στο YouTube και τραβήχτηκαν από συγκρότημα διαμερισμάτων σε αρκετή απόσταση από την αποθήκη δείχνουν να σημειώνεται μία έκρηξη και έπειτα μία δεύτερη, πολύ μεγαλύτερη. Δευτερόλεπτα μετά, το ωστικό κύμα πλήττει το κτίριο. Από τις ισχυρές εκρήξεις καταστράφηκαν παρακείμενα κτίρια και αυτοκίνητα, ενώ ο ουρανός είχε σκοτεινιάσει από τους καπνούς. Ο αριθμός των νεκρών από την πυρκαγιά έφθασε τους 50-τουλάχιστον οι 12 ήταν πυροσβέστες-ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τους 700, οι 66 από αυτούς νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, μετέδωσαν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης και ανακοίνωσαν οι αρχές. Σύμφωνα με την εφημερίδα People's Daily, τέσσερις εστίες από την φωτιά που εκδηλώθηκε στη συνέχεια μαίνονται ακόμη. Η κρατική Beijing News, επικαλούμενη την πυροσβεστική υπηρεσία της πόλης, ανέφερε ότι αγνοείται η τύχη 36 πυροσβεστών και ότι 33 πυροσβέστες βρίσκονται μεταξύ των εκατοντάδων τραυματιών που έχουν διακομιστεί σε γειτονικά νοσοκομεία. Το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα μετέδωσε ότι 1.000 πυροσβέστες με τουλάχιστον 140 πυροσβεστικά οχήματα μετέχουν στο έργο της κατάσβεσης. Εξαιτίας, μάλιστα, των εκρήξεων διακόπηκε ο κατάπλους και ο απόπλους των πετρελαιοφόρων και των δεξαμενόπλοιων μεταφοράς χημικών προϊόντων από το λιμάνι της Τιαντζίν, σύμφωνα με πηγές της ναυτιλίας και του εμπορίου. Πριν από λίγο έγινε γνωστό ότι αξιωματούχοι της πόλης είχαν συζητήσει πριν από μία εβδομάδα την ενίσχυση των κανόνων ασφαλείας με εταιρείες που βρίσκονται στο λιμάνι. Η Διοίκηση Εργασιακής Ασφάλειας της Τιαντζίν ανήρτησε στην ιστοσελίδα της, στις 6 Αυγούστου, ανακοίνωση για τη συνάντηση που έγινε με εταιρείες που διαχειρίζονται επικίνδυνα χημικά στο λιμάνι, χωρίς να αναφέρει πότε πραγματοποιήθηκε η συνάντηση. Οι εκρήξεις της Τετάρτης ήταν τόσο ισχυρές ώστε να καταγραφούν από δορυφόρους στο διάστημα και να προκαλέσουν ωστικό κύμα που έφθασε σε συγκροτήματα κατοικιών πολλά χιλιόμετρα μακριά. Πηγή και πλήρες άρθρο: http://www.protothem...-atomiki-vomva/ Click here to view the είδηση

Την εξέλιξη των πύρινων μετώπων σε πραγματικό χρόνο παρουσιάζει διαδραστικός χάρτης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Χρησιμοποιώντας θερμικές κάμερες, καταγράφονται με κόκκινο χρώμα οι εστίες της φωτιάς. Δείτε τον χάρτη εδώ: http://195.251.203.94/seviri/ Πηγή: http://www.topontiki...izMYSc.facebook Click here to view the είδηση

Κατασβέστηκε η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στις 3 τα ξημερώματα στο τέμενος Βαγιαζήτ, στο Διδυμότειχο, με τις δυνάμεις ωστόσο της πυροσβεστικής να παραμένουν στο μνημείο για λόγους ασφαλείας. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η πυρκαγιά φαίνεται να προκλήθηκε από σπίθα οξυγονοκόλλησης κατά τη διάρκεια των εργασιών αναστήλωσης του τεμένους που πραγματοποιούνται με χρηματοδότηση του υπουργείου Πολιτισμού και επρόκειτο να ολοκληρωθούν εντός του έτους. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δήμαρχος Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης, η κινητοποίηση ήταν άμεση και στην επιχείρηση κατάσβεσης συνέδραμαν δυνάμεις της πυροσβεστικής, από την ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο του Διδυμοτείχου, με τον διοικητή της Περιφερειακής Πυροσβεστικής Διοίκησης Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, αρχιπύραρχο Ναθαναήλ Ρήγα να έχει μεταβεί στο σημείο από τις πρώτες στιγμές εκδήλωσης της πυρκαγιάς. http://engine.feed.g...9836&type=13145 Ο δήμαρχος Διδυμοτείχου ανέφερε πως είναι πολύ νωρίς για να γίνει αποτίμηση της ζημίας, ωστόσο είναι εμφανές πως είναι ολοσχερής η καταστροφή της ξύλινης στέγης, η οποία τελούσε υπό κατάρρευση και η ανακατασκευή της ήταν προτεραιότητα στις υπό εξέλιξη εργασίες αναστήλωσης του μνημείου. Σε ό,τι αφορά στο εσωτερικό του πέτρινου κτιρίου δεν είναι ακόμη εφικτή η είσοδος, λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών από την πυρκαγιά. Τέλος, ο κ. Πατσουρίδης σημείωσε πως τις επόμενες ώρες αναμένεται η άφιξη της γενικής γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρίας Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ενώ ήδη έχει μεταβεί στο Διδυμότειχο εκπρόσωπος της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων. http://engine.feed.g...9836&type=13145 Σημειώνεται πως η φυσική φθορά του τεμένους, η ανέγερση του οποίου άρχισε το 1389 επί σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄, με την πάροδο των ετών ήταν σημαντική με την ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ξύλινη στέγη του να τελεί υπό κατάρρευση, αφήνοντας το εσωτερικό του εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα. Ήδη, από τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 το υπουργείο Πολιτισμού προχώρησε σε πρώτες ενέργειες προστασίας του μνημείου, ενώ το 2010 αποφασίστηκε η αναστήλωσή του, οι εργασίες της οποίας επρόκειτο να ολοκληρωθούν εντός του τρέχοντος έτους. Πηγή: http://www.ethnos.gr...teixo-65091100/ Click here to view the είδηση