Αναζήτηση στην κοινότητα

Η ΕΕ ενισχύει την παγκόσμια μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής με 42,7 δισ. ευρώ χρηματοδότηση για τις αναπτυσσόμενες χώρες το 2024 από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για την προσαρμογή και τη μείωση των εκπομπών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Συγκεκριμένα, η ΕΕ και τα 27 κράτη μέλη της συνεισέφεραν το 2024 συνολικά 31,7 δισ. ευρώ από δημόσιες πηγές για δράσεις κατά της κλιματικής αλλαγής και κινητοποίησαν επιπλέον 11,0 δισ. ευρώ ιδιωτικών κεφαλαίων, ενισχύοντας την ικανότητα των αναπτυσσόμενων χωρών να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η δημοσιοποίηση των στοιχείων έγινε ενόψει της COP30 και CMA7, που θα διεξαχθούν από 10 έως 21 Νοεμβρίου στο Μπελέμ της Βραζιλίας. Τα στοιχεία, που συντάχθηκαν με βάση τους κανόνες αναφοράς της ΕΕ για τη χρηματοδότηση του κλίματος, αποκαλύπτουν ότι περίπου το μισό της δημόσιας χρηματοδότησης προορίζεται για δράσεις προσαρμογής ή για συνδυασμένα προγράμματα μετριασμού και προσαρμογής. Επιπλέον, σχεδόν το 50% της δημόσιας συνεισφοράς πραγματοποιείται μέσω επιχορηγήσεων, ενισχύοντας τη σταθερότητα και τη διαφάνεια της χρηματοδότησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να επενδύει στη διεύρυνση των χρηματοδοτικών εργαλείων και στην κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, αξιοποιώντας μηχανισμούς όπως εγγυήσεις, συμμετοχικά δάνεια, άμεσες επενδύσεις σε εταιρείες και πιστωτικές γραμμές. Στόχος είναι να πολλαπλασιαστεί ο αντίκτυπος της διεθνούς χρηματοδότησης και να υποστηριχθεί η εφαρμογή των δεσμεύσεων που προβλέπει ο Νέος Συλλογικός Ποσοτικοποιημένος Στόχος, που υιοθετήθηκε το 2024 στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού. Η κατανομή της δημόσιας χρηματοδότησης περιλαμβάνει: -4,6 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, -2,4 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ το συνολικό ποσό των 31,7 δισ. ευρώ αντιστοιχεί σε δεσμεύσεις και εκταμιεύσεις για αμφίδρομες και πολυμερείς δράσεις κατά το 2024. Τα 11,0 δισ. ευρώ ιδιωτικής χρηματοδότησης αφορούν κεφάλαια που κινητοποιήθηκαν μέσω δημόσιων παρεμβάσεων, χωρίς να περιλαμβάνονται τα ίδια κεφάλαια της δημόσιας χρηματοδότησης που χρησιμοποιήθηκαν για την κινητοποίηση των ιδιωτικών πόρων. Η δημοσιοποίηση των στοιχείων επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της να ανταποκριθούν στους διεθνείς στόχους χρηματοδότησης, ιδιαίτερα στον συλλογικό στόχο των αναπτυγμένων χωρών για 100 δισ. δολάρια ετησίως, που παραμένει σε ισχύ έως το 2025. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η στρατηγική της ΕΕ στοχεύει όχι μόνο στην αύξηση των πόρων αλλά και στην αποτελεσματική κατεύθυνσή τους, ώστε οι δράσεις να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στην προστασία του κλίματος και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πιο ευάλωτων χωρών του κόσμου. View full είδηση

Η πρόσφατη μελέτη με τίτλο “Climate Evolution of Agricultural and Natural Areas of Southeastern Europe According to Pinna, Johansson and Kerner Climate Indices” που έγινε από τους Δρ. Ιωάννη Χαραλαμπόπουλο και Δρ. Φ. Δρούλια του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ανάλυσε την εξέλιξη του κλίματος μεταξύ δύο περιόδων, 1964-1993 και 1994-2023 στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα ERA5-Land τα οποία προέρχονται από διαδικασία επανάλυσης (reanalysis) που συνδυάζει αριθμητικά μετεωρολογικά μοντέλα με πληθώρα παρατηρήσεων, προσφέροντας συνεκτικές και χωρικά λεπτομερείς εκτιμήσεις κλιματικών παραμέτρων. Πρόκειται, επομένως, για αναλύσεις παρελθόντων συνθηκών και όχι για μελλοντικές προβολές. Από τα δεδομένα δημιουργήθηκαν χάρτες που δείχνουν την κατανομή των κλιματικών και βιοκλιματικών δεικτών PINNA και Johansson (η πλήρης μελέτη περιλαμβάνει και τον δείκτη Kerner) για τις χώρες Σλοβενία, Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Κροατία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ελλάδα. Ο δείκτης PINNA (Εικόνα 1) που συνδυάζει θερμοκρασία αέρα και βροχόπτωση, δείχνει πως το νότιο τμήμα των Βαλκάνιων γίνεται ξηρότερο με την πάροδο των ετών. Η μεγαλύτερη όμως ξήρανση καταγράφηκε στα βορειοανατολικά σύνορα της Σερβίας με την Ρουμανία. Υπάρχουν και περιοχές που έγιναν πιο υγρές, οι οποίες εντοπίζονται στο νότιο τμήμα της Ρουμανίας και στο βόρειο τμήμα της Βουλγαρίας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι περιοχές αυτές γίνονται σταδιακά θερμότερες με αποτέλεσμα τη θέση των χιονοπτώσεων να καταλαμβάνουν οι βροχοπτώσεις. Εικόνα 1 . Η μεταβολή του κλίματος βάσει του δείκτη PINNA μεταξύ περιόδου P2 (1994- 2023) και P1 (1964-1993). Η Εικόνα 2 δείχνει τη μεταβολή του κλίματος όπως την καταγράφει ο δείκτης Johansson (JCI), ο οποίος μετρά τις ακραίες μηνιαίες τιμές θερμοκρασίας αέρα (μέγιστη και ελάχιστη) σε σχέση με το γεωγραφικό πλάτος. Φαίνεται μια διάχυτη τάση για αύξηση της διαφοράς θερμοκρασίας χειμώνα και καλοκαιριού σε μεγάλο τμήμα της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Στη Ρουμανία όμως καταγράφεται και το μοναδικό τμήμα όπου η μεταβολή ήταν αντίστροφη δηλαδή μειώθηκε η διαφορά των ακραίων θερμοκρασιών σε ετήσια βάση. Εικόνα 2 . Η μεταβολή του κλίματος βάσει του δείκτη Johansson μεταξύ περιόδου P2 (1994- 2023) και P1 (1964-1993). Η μελέτη διαχώρισε επίσης τις αγροτικές και φυσικές περιοχές (βάσει των δεδομένων CORINE LAND COVER 2018) και από την ανάλυση φαίνεται πως τόσο πάνω από τις αγροτικές όσο και πάνω από τις φυσικές περιοχές η τάση είναι για πιο ακραίες τιμές θερμοκρασίας και για αύξηση της ξηροθερμικότητας. Το πλήρες άρθρο βρίσκεται εδώ https://doi.org/10.3390/cli13060121 View full είδηση

Σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα διατηρήθηκε η παγκόσμια θερμοκρασία διατηρήθηκε τον Απρίλιο του 2025, συνεχίζοντας μια αδιάκοπη πορεία ρεκόρ που ξεκίνησε από τον Ιούλιο του 2023, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα του ευρωπαϊκού προγράμματος Κοπέρνικος. Πρόκειται για τον δεύτερο θερμότερο Απρίλιο που έχει καταγραφεί ποτέ, μετά τον περσινό του 2024, με τις μετρήσεις να δείχνουν ότι σχεδόν κάθε μήνας της τελευταίας διετίας ξεπερνά τους 1,5°C σε σύγκριση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής (1850–1900)! Τον Απρίλιο, οι θερμοκρασίες κυμάνθηκαν σε επίπεδα άνω του μέσου όρου στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης, με τις εντονότερες θερμές αποκλίσεις να καταγράφονται στην ανατολική Ευρώπη, τη δυτική Ρωσία, το Καζακστάν και τη Νορβηγία. Εκτός Ευρώπης, υψηλότερες από τις φυσιολογικές θερμοκρασίες σημειώθηκαν στην Ανατολική Ρωσία, σε μεγάλο μέρος της δυτικής και κεντρικής Ασίας, στη Βόρεια Αμερική, σε περιοχές της Αυστραλίας, καθώς και σε ολόκληρη την Ανταρκτική Χερσόνησο και τη Δυτική Ανταρκτική. Λιώνουν οι πάγοι στην Ανταρκτική – Ασυνήθιστη βλάστηση σε περιοχές που άλλοτε ήταν μόνιμα παγωμένες Οι επιστήμονες ανησυχούν για την ταχύτητα της υπερθέρμανσης Παρά την προσδοκία για μια φυσική «παύση» μετά το τέλος του Ελ Νίνιο, οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλές. Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ, Γιόχαν Ρόκστρεμ, σημείωσε ότι «η επιταχυνόμενη υπερθέρμανση συνεχίζεται», ενώ η Σαμάνθα Μπέργκες από την υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου σχολίασε πως τα πρόσφατα στοιχεία αγγίζουν τα ανώτερα όρια των κλιματικών μοντέλων. Η μειωμένη ένταση του φαινομένου Ελ Νίνιο που υπό κανονικές συνθήκες θα μείωνε τη θερμοκρασία, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, όπως εξηγεί ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός. Κινδυνεύει ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού Οι εκτιμήσεις του Κοπέρνικου δείχνουν ότι η μέση παγκόσμια θερμοκρασία για το 2024 αυξήθηκε κατά 1,39°C, με περίπου 50 κλιματολόγους να συγκλίνουν στην τιμή του 1,36°C. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, ο στόχος του 1,5°C που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού ενδέχεται να ξεπεραστεί μέχρι το 2029, ή και νωρίτερα. Ο κλιματολόγος Ζουλιέν Κατιό προειδοποιεί ότι κάθε δέκατο του βαθμού μετρά, καθώς ενισχύει φαινόμενα ξηρασίας, ακραίων θερμοκρασιών και φυσικών καταστροφών. «Πλέον δεν μιλάμε για πρόληψη, αλλά για περιορισμό της ζημιάς», υπογραμμίζει. Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον Αν δεν περιοριστεί η παγκόσμια υπερθέρμανση, ο πλανήτης ενδέχεται να κινηθεί προς ένα σενάριο με άνοδο 2 έως και 4 βαθμών Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, με πολλαπλές και διαδοχικές επιπτώσεις σε περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία. «Τώρα, αυτό που πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε είναι να περιορίσουμε την υπερθέρμανση όσο γίνεται πιο κοντά» […] «δεν είναι το ίδιο αν στοχεύουμε σε ένα κλίμα στο οποίο η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2° Κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή) στα τέλη του αιώνα» με την περίπτωση που έχει αυξηθεί «κατά 4°», εξηγεί ο Ζουλιέν Κατιό. ΠΗΓΗ: workenter.gr View full είδηση

Εντός Φεβρουαρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει τη στρατηγική της για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος, ανακοίνωσε μιλώντας στη Greenagenda.gr η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal), Βίβιαν Λουνέλα. Όπως σημειώνει η ίδια σε συνέντευξή της στη Greenagenda.gr, «η βασική πρόταση για αυτό το έτος θα είναι το πακέτο "Fit for 55" που περιλαμβάνει στοχευμένες αναθεωρήσεις και προτάσεις για την υλοποίηση του στόχου για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ κατά 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τους στόχους του 1990». «Αυτό θα είναι ύψιστης σημασίας για την επίτευξη του κύριου στόχου της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, δηλαδή να καταστεί η Ευρώπη ουδέτερη για το κλίμα έως το 2050», σχολιάζει. Ο στόχος της της ΕΕ, όπως λέει η κ. Λουνέλα, είναι η επίτευξη του στόχου των 10 εκατομμυρίων τόνων ανακυκλωμένων πλαστικών σε νέα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ έως το 2025. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει την υποχρέωση του ανακυκλωμένου πλαστικού του περιεχομένου σε συσκευασίες, οχήματα, κτήρια και κατασκευές», επισημαίνει. Ένα χρόνο μετά την έναρξη της Πράσινης Συμφωνίας, θα ήθελα να μας παρουσιάσετε τις πρωτοβουλίες σας εντός του 2021; Η βασική πρόταση για αυτό το έτος θα είναι το πακέτο «Fit for 55» που περιλαμβάνει στοχευμένες αναθεωρήσεις και προτάσεις για την υλοποίηση του στόχου για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ κατά 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τους στόχους του 1990. Αυτό θα είναι ύψιστης σημασίας για την επίτευξη του κύριου στόχου της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, δηλαδή να καταστεί η Ευρώπη ουδέτερη για το κλίμα έως το 2050. Τον Φεβρουάριο, η Επιτροπή θα παρουσιάσει τη στρατηγική της για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος και να καθοδηγήσει τις ενέργειές μας στην αντιμετώπιση των απειλών από την κλιματική αλλαγή. Θα εργαστούμε σκληρά φέτος για την υλοποίηση του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση ώστε να διασφαλίσουμε τη μηδενική ρύπανση του νερού, του εδάφους και του αέρα. Σχετικά με μια πρωτοβουλία βιώσιμης πολιτικής προϊόντων για πιο βιώσιμα προϊόντα σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής · σχετικά με μια δασική στρατηγική της ΕΕ · και μια μπλε στρατηγική οικονομίας που περιγράφει τις δυνατότητες των ωκεανών μας. Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα, αλλά πολλοί άλλοι τομείς συμβάλλουν επίσης στην υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας, όπως, για παράδειγμα, η γεωργία με νέες προτάσεις σε βιολογική και την παραγωγή άνθρακα ή τη μεταφορά με πρόταση για αυστηρότερα πρότυπα ατμοσφαιρικής ρύπανσης των κινητήρων καύσης. Όσον αφορά το θέμα της διαχείρισης πλαστικών, ποιοι είναι οι νέοι κανονισμοί; Πώς θα επηρεαστεί η διαχείρισή τους, καθώς δεν επιτρέπεται η εξαγωγή τους στην Κίνα, και τι σας ανησυχεί περισσότερο; Πώς θα διαχειριστεί η Ευρώπη τα πλαστικά της απορρίμματα; Τα πλαστικά αποτελούν βασικό στοιχείο της ζωής μας και η συσκευασία παίζει ζωτικό ρόλο στην οικονομία μας διασφαλίζοντας την κατάλληλη προστασία πολλών προϊόντων, ξεκινώντας από τα τρόφιμα. Ωστόσο, η χρήση και η διάθεσή τους οδηγούν επίσης σε σημαντικές περιβαλλοντικές προκλήσεις, τις οποίες δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που την καθορίζουν τι καθιστά βιώσιμη τη συσκευασία. Δεν έχει νόημα να υπάρχει συσκευασία που είναι τεχνικά ανακυκλώσιμη αν θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εντελώς, εάν θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί ή αν στο τέλος δεν ανακυκλώνεται. Η Επιτροπή επανεξετάζει επί του παρόντος την συσκευασία και την οδηγία για τα απορρίμματα συσκευασίας για να συνδέσει τον σχεδιασμό όλων των συσκευασιών με το τέλος της διάρκειας ζωής τους και να προωθήσει την πρόληψη των απορριμμάτων συσκευασίας. Θέλουμε όλες οι συσκευασίες στην αγορά της ΕΕ να είναι επαναχρησιμοποιήσιμες ή ανακυκλώσιμες με οικονομικά βιώσιμο τρόπο έως το 2030. Τα κράτη- μέλη πρέπει να επιτύχουν αυξημένους στόχους ανακύκλωσης πλαστικών συσκευασιών, οι οποίοι μετρώνται σύμφωνα με αυστηρότερους κανόνες υπολογισμού: 50% έως το 2025 και 55% έως το 2030. Ως πρόσθετο κίνητρο, εισήχθη στην ΕΕ ένας φόρος για τα πλαστικά από το 2021, με βάση το ποσοστό των μη ανακυκλωμένων απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών που παράγονται σε κάθε κράτος μέλος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει την υποχρέωση του ανακυκλωμένου πλαστικού του περιεχόμενου σε συσκευασίες, οχήματα, κτήρια και κατασκευές. Αυτό θα προσφέρει περαιτέρω ζήτηση και τόνωση για την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών. Ο στόχος είναι η επίτευξη του στόχου των 10 εκατομμυρίων τόνων ανακυκλωμένων πλαστικών σε νέα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ έως το 2025. Η διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα παρέχει χρηματοοικονομική υποστήριξη μεγάλης κλίμακας σε επενδύσεις που μπορούν να μετριάσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας και να καταστήσουν τις οικονομίες της ΕΕ πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις που θέτουν οι δίδυμες πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις. Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμη. Η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να συνεργαστεί με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την πρόοδο σε μια κυκλική οικονομία, επίσης για πλαστικά και συσκευασίες. Η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι μεγάλη αλλά και εφικτή. Εντός του 2021 θα υπάρχουν νέοι κανόνες όσον αφορά τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, όπως τα φυτοφάρμακα των αγροτών, ο ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός (ΑΗΗΕ); Η αναθεώρηση της οδηγίας 2011/65 / ΕΕ σχετικά με τον περιορισμό της χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό (οδηγία RoHS) ξεκίνησε με μία αξιολόγηση της οδηγίας που θα δημοσιευθεί το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Μια μελέτη ξεκίνησε τον Φεβρουάριο για να βοηθήσει την εκτίμηση επιπτώσεων της αναθεώρησης της οδηγίας RoHS και η νομοθετική πρόταση προβλέπεται να παρουσιαστεί το πρώτο τρίμηνο του 2022. View full είδηση

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε το νόμο για το κλίμα, με 442 ψήφους υπέρ, 203 κατά και 51 αποχές, μετατρέποντας έτσι την πολιτική δέσμευση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ έως το 2050, σε νομική υποχρέωση. Παράλληλα, ο νέος νόμος θα παρέχει στους Ευρωπαίους πολίτες και στις επιχειρήσεις, τη νομική ασφάλεια και σαφήνεια που χρειάζονται για να προγραμματίσουν κατάλληλα την πορεία τους σε αυτή τη μετάβαση. Μετά το 2050, η ΕΕ θα επιδιώξει να πετύχει αρνητικό ισοζύγιο εκπομπών. Ο νέος νόμος της ΕΕ για το κλίμα, επιταχύνει τον στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, από 40% σε τουλάχιστον 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. «Μια επικείμενη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τον κανονισμό LULUCF (Land Use and forestry regulation for 2021-2030) για τη ρύθμιση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία, θα αυξήσει τις καταβόθρες διοξειδίου του άνθρακα της ΕΕ, και ως εκ τούτου, θα επιταχύνει εκ των πραγμάτων τον στόχο της ΕΕ για το 2030 στο 57%» αναφέρει στην ανακοίνωσή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Ο προϋπολογισμός για τα αέρια του θερμοκηπίου» θα προσδιοριστεί από τον στόχο για το 2040 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για στόχο για το 2040 μετά την πρώτη παγκόσμια αξιολόγηση το 2023 που προβλέπεται στη Συμφωνία του Παρισιού. Σύμφωνα με την πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου, η Κομισιόν θα δημοσιεύσει τη μέγιστη ποσότητα εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που εκτιμάται ότι μπορεί να εκπέμπει η ΕΕ έως το 2050 χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τις δεσμεύσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας. Αυτός ο λεγόμενος «προϋπολογισμός για τα αέρια θερμοκηπίου», θα αποτελέσει ένα από τα κριτήρια για τον καθορισμό του αναθεωρημένου στόχου της ΕΕ για το 2040. Εως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023, και στη συνέχεια ανά πενταετία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογεί τη συλλογική πρόοδο όλων των χωρών της ΕΕ, καθώς και τη συνοχή των εθνικών μέτρων ως προς την επίτευξη του στόχου της ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Δεδομένης της σημασίας των ανεξάρτητων επιστημονικών συμβουλών και βάσει πρότασης του Ευρωκοινοβουλίου, θα συσταθεί μια ευρωπαϊκή επιστημονική συμβουλευτική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή, η οποία θα παρακολουθεί την πρόοδο και θα αξιολογεί κατά πόσον η ευρωπαϊκή πολιτική συνάδει με τους εν λόγω στόχους. Την ικανοποίησή της για την έγκριση του νόμου για το κλίμα εξέφρασε η εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γίτε Γκούτερλαντ (Σοσιαλιστές, Σουηδία). «Βάσει της συμφωνίας με την Επιτροπή, επιβεβαιώσαμε τον στόχο καθαρών μειώσεων των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55%, πλησιάζοντας το 57% έως το 2030. Θα προτιμούσα να είχαμε προχωρήσει ακόμη περισσότερο, ωστόσο αυτή είναι μια καλή συμφωνία, που βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και θα κάνει μεγάλη διαφορά. Η ΕΕ πρέπει τώρα να μειώσει τις εκπομπές την επόμενη δεκαετία περισσότερο από ότι τις τρεις προηγούμενες δεκαετίες μαζί, και έχουμε νέους, πιο φιλόδοξους στόχους που μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για περισσότερες χώρες», δήλωσε η εισηγήτρια. Η συμφωνία αναμένεται να εγκριθεί σύντομα και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ο Κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Η Κομισιόν σχεδιάζει να υποβάλει σειρά προτάσεων στις 14 Ιουλίου 2021 προκειμένου να μπορέσει η ΕΕ να επιτύχει τον πιο φιλόδοξο στόχο για το 2030. View full είδηση

Μια δέσμη προτάσεων, μέσω των οποίων οι ενωσιακές πολιτικές για τις μεταφορές, το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, και τη φορολογία θα προσαρμοστούν κατάλληλα ώστε να επιτευχθεί μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, ενέκρινε η Κομισιόν. Η επίτευξη μιας τέτοιας μείωσης εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου, αφενός, η Ευρώπη να καταστεί η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050 και, αφετέρου, να γίνει πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal). Με τις σημερινές προτάσεις, η Κομισιόν παρουσιάζει τα νομοθετικά εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα και για τον ριζικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας μας για ένα δίκαιο, πράσινο και ευημερούν μέλλον. Μια ολοκληρωμένη και διασυνδεδεμένη δέσμη προτάσεων Οι προτάσεις συνδυάζουν: εφαρμογή της εμπορίας εκπομπών σε νέους τομείς και αυστηροποίηση του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ· αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· υψηλότερη ενεργειακή απόδοση· ταχύτερη ανάπτυξη μέσων μεταφοράς χαμηλών εκπομπών, καθώς και των υποδομών και των καυσίμων για τη στήριξή τους· ευθυγράμμιση των φορολογικών πολιτικών με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· μέτρα για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα· και εργαλεία για τη διατήρηση και την ανάπτυξη των φυσικών καταβοθρών άνθρακα. Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ καθορίζει την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών και χαμηλώνει το ανώτατο όριο εκπομπών από ορισμένους οικονομικούς τομείς κάθε χρόνο. Τα τελευταία 16 χρόνια έχει μειώσει με επιτυχία τις εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες κατά 42,8 %. Σήμερα η Επιτροπή προτείνει να μειωθεί ακόμη περισσότερο το συνολικό ανώτατο όριο εκπομπών και να αυξηθεί το ετήσιο ποσοστό μείωσής του. Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής για τις αεροπορικές μεταφορές και την ευθυγράμμιση με το παγκόσμιο σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των ανθρακούχων εκπομπών για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA), καθώς και τη συμπερίληψη, για πρώτη φορά, των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία μείωσης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, δημιουργείται ένα χωριστό νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τη διανομή καυσίμων για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να αυξηθεί το μέγεθος των ταμείων καινοτομίας και εκσυγχρονισμού. Προκειμένου να συμπληρώσουν τις σημαντικές δαπάνες του ενωσιακού προϋπολογισμού για το κλίμα, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δαπανήσουν το σύνολο των εσόδων τους από την εμπορία εκπομπών σε έργα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια. Ένα ειδικό μέρος των εσόδων από το νέο σύστημα για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα πρέπει να καλύπτει τον πιθανό κοινωνικό αντίκτυπο στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Ο κανονισμός για τον επιμερισμό των προσπαθειών αναθέτει ενισχυμένους στόχους μείωσης των εκπομπών σε κάθε κράτος-μέλος για τα κτίρια, τις οδικές και τις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές, τη γεωργία, τα απόβλητα και τις μικρές βιομηχανίες. Οι στόχοι αυτοί αναγνωρίζουν τα διαφορετικά σημεία εκκίνησης και τις διαφορετικές ικανότητες κάθε κράτους-μέλους· βασίζονται δε στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των κρατών-μελών, με προσαρμογές ώστε να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική αποδοτικότητα. Τα κράτη-μέλη μοιράζονται επίσης την ευθύνη για την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και για τον λόγο αυτόν ο κανονισμός για τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία θέτει έναν συνολικό ενωσιακό στόχο για τις απορροφήσεις άνθρακα από φυσικές καταβόθρες, ο οποίος ισοδυναμεί με 310 εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2 έως το 2030. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θέσουν εθνικούς στόχους για τη φροντίδα και την επέκταση των καταβοθρών άνθρακα που διαθέτουν. Έως το 2035, η ΕΕ θα πρέπει να στοχεύει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα στους τομείς της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας, συμπεριλαμβανομένων και των γεωργικών μη ανθρακούχων εκπομπών, όπως αυτές που οφείλονται στη χρήση λιπασμάτων και στην κτηνοτροφία. Η ενωσιακή δασική στρατηγική αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας, της ποσότητας και της ανθεκτικότητας των δασών της ΕΕ. Στηρίζει τους δασοκόμους και τη δασική βιοοικονομία, ενώ παράλληλα φροντίζει ώστε η χρήση βιομάζας και η συγκομιδή να παραμείνουν βιώσιμες, να προστατεύεται η βιοποικιλότητα και να καθοριστεί ένα σχέδιο για τη φύτευση τριών δισεκατομμυρίων δέντρων σε ολόκληρη την Ευρώπη έως το 2030. Η παραγωγή και η χρήση ενέργειας ευθύνονται για το 75% των εκπομπών της ΕΕ· ως εκ τούτου, η επιτάχυνση της μετάβασης σε ένα πιο οικολογικό ενεργειακό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας. Η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα θέσει αυξημένο στόχο για την παραγωγή του 40% της ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030. Όλα τα κράτη-μέλη θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου και προτείνονται ειδικοί στόχοι για τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις μεταφορές, τη θέρμανση και ψύξη, τα κτίρια και τη βιομηχανία. Προκειμένου να επιτευχθούν τόσο οι κλιματικοί όσο και οι περιβαλλοντικοί στόχοι μας, τα κριτήρια αειφορίας για τη χρήση βιοενέργειας ενισχύονται και τα κράτη-μέλη πρέπει να σχεδιάσουν τυχόν καθεστώτα στήριξης για τη βιοενέργεια κατά τρόπο που να σέβεται την αρχή της αλυσιδωτής χρήσης της ξυλώδους βιομάζας. Για τη μείωση της συνολικής χρήσης ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση θα θέσει έναν πιο φιλόδοξο δεσμευτικό ετήσιο στόχο για τη μείωση της χρήσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ. Θα κατευθύνει τον τρόπο καθορισμού των εθνικών συνεισφορών και θα διπλασιάσει σχεδόν την υποχρέωση ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας για τα κράτη-μέλη. Ο δημόσιος τομέας θα υποχρεωθεί να ανακαινίζει το 3% των κτιρίων του κάθε χρόνο, ώστε να δοθεί ώθηση στο κύμα ανακαίνισης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της χρήσης ενέργειας και του κόστους για τους φορολογούμενους. Η εμπορία εκπομπών θα πρέπει να συμπληρωθεί από συνδυασμό μέτρων για την αντιμετώπιση της αύξησης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές. Η αυστηροποίηση των προτύπων εκπομπών CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά θα επιταχύνει τη μετάβαση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, απαιτώντας μείωση των μέσων εκπομπών των καινούργιων αυτοκινήτων κατά 55% από το 2030 και κατά 100% από το 2035 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021. Ως εκ τούτου, όλα τα καινούργια αυτοκίνητα που θα ταξινομηθούν από το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οδηγοί είναι σε θέση να φορτίζουν ή να τροφοδοτούν τα οχήματά τους σε ένα αξιόπιστο δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτεί από τα κράτη-μέλη να επεκτείνουν την ικανότητα φόρτισης ανάλογα με τις πωλήσεις αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών και να εγκαθιστούν σημεία φόρτισης και ανεφοδιασμού καυσίμων ανά τακτά διαστήματα σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους: κάθε 60 χλμ. για ηλεκτρική φόρτιση και κάθε 150 χλμ. για ανεφοδιασμό με υδρογόνο. Τα καύσιμα της αεροπορίας και της ναυτιλίας προκαλούν σημαντική ρύπανση και απαιτούνται και γι’ αυτά ειδικές δράσεις, συμπληρωματικές στην εμπορία εκπομπών. Σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τα αεροσκάφη και τα πλοία πρέπει να έχουν πρόσβαση σε παροχή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους λιμένες και αερολιμένες. Η πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation θα υποχρεώσει τους προμηθευτές καυσίμων να αναμειγνύουν αυξανόμενα επίπεδα βιώσιμων καυσίμων αεροπορίας στα καύσιμα αεριωθουμένων με τα οποία τροφοδοτούνται τα αεροσκάφη στους αερολιμένες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, που είναι γνωστά ως ηλεκτρονικά καύσιμα. Ομοίως, η πρωτοβουλία FuelEU Maritime θα τονώσει την υιοθέτηση βιώσιμων καυσίμων ναυτιλίας και τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, με τον καθορισμό ανώτατου ορίου για την περιεκτικότητα σε αέρια θερμοκηπίου της ενέργειας που χρησιμοποιείται από πλοία που καταπλέουν σε ευρωπαϊκούς λιμένες. Το φορολογικό σύστημα για τα ενεργειακά προϊόντα πρέπει να διαφυλάσσει και να βελτιώνει την ενιαία αγορά και να στηρίζει την πράσινη μετάβαση με τον καθορισμό των κατάλληλων κινήτρων. Η αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας προτείνει την ευθυγράμμιση της φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων με τις ενωσιακές πολιτικές για την ενέργεια και το κλίμα, την προώθηση καθαρών τεχνολογιών και την κατάργηση παρωχημένων εξαιρέσεων και μειωμένων συντελεστών που ενθαρρύνουν επί του παρόντος τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στη μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων του φορολογικού ανταγωνισμού για την ενέργεια, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση εσόδων για τα κράτη μέλη από τους πράσινους φόρους, οι οποίοι είναι λιγότερο επιζήμιοι για την ανάπτυξη από ό,τι οι φόροι επί της εργασίας. Τέλος, ένας νέος μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα επιβάλει τιμή ανθρακούχων εκπομπών στις εισαγωγές στοχευμένης επιλογής προϊόντων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η φιλόδοξη δράση για το κλίμα στην Ευρώπη δεν θα οδηγήσει σε «διαρροή άνθρακα». Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές μειώσεις των εκπομπών θα συμβάλουν στην παγκόσμια μείωση των εκπομπών, αντί να προωθήσουν την παραγωγή υψηλής έντασης άνθρακα εκτός Ευρώπης. Αποσκοπεί επίσης στην ενθάρρυνση τόσο της βιομηχανίας εκτός της ΕΕ όσο και των διεθνών εταίρων μας να λάβουν μέτρα προς την ίδια κατεύθυνση. Όλες αυτές οι προτάσεις αλληλοσυνδέονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Χρειαζόμαστε αυτή την ισορροπημένη δέσμη μέτρων, καθώς και τα έσοδα που αυτή δημιουργεί, για να εξασφαλίσουμε μια μετάβαση που θα καταστήσει την Ευρώπη δίκαιη, πράσινη και ανταγωνιστική, με ομοιόμορφο επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των διαφόρων τομέων και κρατών-μελών και την παροχή πρόσθετης στήριξης, κατά περίπτωση. Μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση Ενώ μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τα οφέλη των ενωσιακών πολιτικών για το κλίμα υπερτερούν σαφώς του κόστους αυτής της μετάβασης, οι πολιτικές για το κλίμα κινδυνεύουν να ασκήσουν βραχυπρόθεσμα πρόσθετη πίεση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Γι’ αυτό και ο σχεδιασμός των πολιτικών στη σημερινή δέσμη μέτρων κατανέμει δίκαια το κόστος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σ’ αυτήν. Επιπλέον, τα μέσα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών αυξάνουν τα έσοδα που μπορούν να επανεπενδυθούν για την τόνωση της καινοτομίας, της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες. Προτείνεται ένα νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, που θα παρέχει ειδική χρηματοδότηση στα κράτη-μέλη για να βοηθήσει τους πολίτες να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση, νέα συστήματα θέρμανσης και ψύξης και καθαρότερες μετακινήσεις. Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, χρησιμοποιώντας ποσό ισοδύναμο με το 25% των αναμενόμενων εσόδων από την εμπορία εκπομπών από τα κτίρια και τα καύσιμα οδικών μεταφορών. Θα παράσχει χρηματοδότηση ύψους 72,2 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη για την περίοδο 2025-2032, βάσει στοχευμένης τροποποίησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Με πρόταση άντλησης πόρων από την αντίστοιχη χρηματοδότηση των κρατών μελών, το Ταμείο θα κινητοποιήσει 144,4 δισ. ευρώ για μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση. Τα οφέλη της άμεσης δράσης για την προστασία των ανθρώπων και του πλανήτη είναι σαφή: καθαρότερος αέρας, πιο δροσερές και πράσινες πόλεις, υγιέστεροι πολίτες, χαμηλότερη χρήση ενέργειας και λογαριασμοί, ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας, τεχνολογίες και βιομηχανικές ευκαιρίες, περισσότερος χώρος για τη φύση και υγιέστερος πλανήτης για τις μελλοντικές γενιές. Η πρόκληση που βρίσκεται στο επίκεντρο της πράσινης μετάβασης της Ευρώπης είναι να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη και οι ευκαιρίες που προκύπτουν απ’ αυτήν θα είναι διαθέσιμα σε όλους, όσο το δυνατόν ταχύτερα και δικαιότερα. Χρησιμοποιώντας τα διάφορα εργαλεία πολιτικής που είναι διαθέσιμα σε επίπεδο ΕΕ, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο ρυθμός των αλλαγών είναι επαρκής, αλλά δεν προκαλεί υπερβολικούς κλυδωνισμούς. Ιστορικό Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την οποία παρουσίασε η Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2019, θέτει ως στόχο να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050. Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, ο οποίος τίθεται σε ισχύ τον τρέχοντα μήνα, κατοχυρώνει σε δεσμευτική νομοθεσία τη δέσμευση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα και τον ενδιάμεσο στόχο της μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 κοινοποιήθηκε στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή τον Δεκέμβριο του 2020 ως η συμβολή της ΕΕ στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού. Ως αποτέλεσμα της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας για το κλίμα και την ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ έχουν ήδη μειωθεί κατά 24% σε σύγκριση με το 1990, ενώ η ενωσιακή οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά περίπου 60% την ίδια περίοδο, αποσυνδέοντας την ανάπτυξη από τις εκπομπές. Αυτό το δοκιμασμένο και επιτυχημένο νομοθετικό πλαίσιο αποτελεί τη βάση της παρούσας δέσμης νομοθετικών μέτρων. Πριν από την υποβολή των προτάσεων αυτών, η Επιτροπή διενήργησε εκτενείς εκτιμήσεις επιπτώσεων για τη μέτρηση των ευκαιριών και του κόστους της πράσινης μετάβασης. Τον Σεπτέμβριο του 2020 μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων στήριξε την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση του στόχου της ΕΕ ως προς τη μείωση των καθαρών εκπομπών το 2030 σε τουλάχιστον 55%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η εν λόγω εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε ότι ο στόχος αυτός είναι εφικτός και επωφελής. Οι σημερινές νομοθετικές προτάσεις υποστηρίζονται από λεπτομερείς εκτιμήσεις επιπτώσεων, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τη διασύνδεση με άλλα μέρη της δέσμης. Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ για την επόμενη επταετία θα παράσχει στήριξη στην πράσινη μετάβαση. Το 30% των προγραμμάτων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, ύψους 2 τρισ. ευρώ, και του NextGenerationEU προορίζονται για τη στήριξη της δράσης για το κλίμα· το 37% του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ο οποίος θα χρηματοδοτήσει τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης των κρατών μελών στο πλαίσιο του NextGenerationEU, διατίθεται για τη δράση για το κλίμα. View full είδηση

Η Ελλάδα έχει θέσει την πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και στο προσεχές διάστημα θα παρουσιάσει και τον πρώτο εθνικό κλιματικό νόμο, επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο Λουξεμβούργο. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, η Ελλάδα υποστηρίζει έμπρακτα τον νέο στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση κατά τουλάχιστον 55% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, ενώ υπενθύμισε ότι έχει ήδη θέσει στο ισχύον Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα τον στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 56% έως το 2030 σε σχέση με το 2005. Στα κύρια θέματα της ατζέντας της Συνόδου περιλαμβάνονταν η αναθεώρηση του Κανονισμού για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα στον τομέα της ενέργειας, η ευρωπαϊκή στρατηγική για το υδρογόνο, ο νέος στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση κατά τουλάχιστον 55% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, καθώς και η αποδοχή του σχεδίου συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με το «Κύμα Ανακαινίσεων». Αναφορικά με την τροποποίηση του Κανονισμού 347/2013 για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα στον τομέα της ενέργειας η οποία κατέληξε σε συμφωνία των κρατών μελών επί της πρότασης γενικής προσέγγισης της Πορτογαλικής Προεδρίας, ο κ. Σκρέκας σημείωσε πως η πρόταση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες και τα σημεία εκκίνησης των κρατών – μελών, ώστε να μη μείνει κανείς πίσω στην επίτευξη του στόχου μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης έως το 2050. «Είναι θετικό ότι περιλαμβάνεται η αναπροσαρμογή του δικτύου για την ανάμειξή του με φυσικό αέριο και υδρογόνο, για μια αυστηρά προσδιορισμένη μεταβατική περίοδο», ανέφερε ο υπουργός, ενώ τόνισε την ανάγκη να υπάρξουν προβλέψεις για την ένταξη σχετικών έργων στον Κατάλογο PCI. Επιπρόσθετα, ο κ. Σκρέκας υποστήριξε την αναγκαιότητα συμπερίληψης των Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMI) με τρίτες χώρες και σημείωσε, επίσης, πως η τροποποίηση του κανονισμού θα δώσει τη δυνατότητα στην Κύπρο και τη Μάλτα να ολοκληρώσουν τα απαραίτητα έργα ώστε να συνδεθούν με το διευρωπαϊκό δίκτυο, ενώ τα εν λόγω έργα θα απολαμβάνουν όλα τα σχετικά δικαιώματα εκ του Κανονισμού, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα για πρόσβαση στο μέλλον σε νέες αγορές ενέργειας, όπως το υδρογόνο. Αναφορικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για το υδρογόνο, ο υπουργός σημείωσε πως «η ανάπτυξη ενός δυναμικού πλαισίου για τη μελλοντική αγορά υδρογόνου, σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο» και υποστήριξε πως «είναι σημαντικό να αποφευχθεί η υπερβολική ρύθμιση της αγοράς». Ο κ. Σκρέκας ανέφερε ότι «ένα ρεαλιστικό ρυθμιστικό πλαίσιο θα πρέπει να αναγνωρίζει έναν σημαντικό βαθμό ευελιξίας στα κράτη – μέλη, προσφέροντας παράλληλα επιπρόσθετα κίνητρα για την ανάπτυξη τεχνολογικών καινοτομιών με στόχο την ανάπτυξη εφοδιαστικών αλυσίδων μεγάλης προστιθέμενη αξίας». Ο κ. Σκρέκας εκτίμησε πως η αναπροσαρμογή των δικτύων θα είναι αναπόφευκτα η βασική επιλογή κατά την πρώτη δεκαετία της ευρωπαϊκής οικονομίας του υδρογόνου, ιδίως για τις χώρες που βρίσκονται σε διαδικασία σταδιακής απολιγνιτοποίησης της ηλεκτροπαραγωγής τους, όπως η Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Υπουργός επισήμανε ότι «το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα αναπτυχθεί έχει πολλά να δανειστεί από το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Οι Υπουργοί Ενέργειας αναγνώρισαν τον σημαντικό ρόλο της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων στην επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου. Στο πλαίσιο των εργασιών της Συνόδου, οι Υπουργοί υιοθέτησαν το σχέδιο Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για το «Κύμα Ανακαινίσεων», υπογραμμίζοντας τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που θα έχει τόσο σε περιβαλλοντικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Τέλος, οι Υπουργοί Ενέργειας ενημερώθηκαν για τις πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των εξωτερικών ενεργειακών σχέσεων της Ένωσης καθώς και για το πρόγραμμα εργασιών της Σλοβενικής Προεδρίας. View full είδηση

Η πιο κρύα άνοιξη στην Ευρώπη από το 2013 ήταν η εφετινή, όπως προκύπτει από την υπηρεσία αλλαγής του κλίματος Copernicus (C3S). Ωστόσο, την ίδια στιγμή, παγκοσμίως οι θερμοκρασίες τον Μάιο υπερέβησαν τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2010. Το Copernicus, που υλοποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετεωρολογικών Προγνώσεων Μεσαίου Εύρους για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημοσιεύει τακτικά μηνιαία δελτία για το κλίμα τα οποία αναφέρουν τις αλλαγές που παρατηρούνται στην παγκόσμια θερμοκρασία του επιφανειακού αέρα, τη θαλάσσια παγοκάλυψη και τις υδρολογικές μεταβλητές. Όλα τα ευρήματα βασίζονται σε αναλύσεις που δημιουργούνται από υπολογιστή χρησιμοποιώντας δισεκατομμύρια μετρήσεις από δορυφόρους, πλοία, αεροσκάφη και μετεωρολογικούς σταθμούς σε όλον τον κόσμο. Η επιφανειακή θερμοκρασία του αέρα παγκοσμίως τον Μάιο Όπως προκύπτει από τα στοιχεία: Η παγκόσμια μέση θερμοκρασία για τον Μάιο του 2021 ήταν 0,26°C υψηλότερη από τη μέση περίοδο 1991-2020 για τον μήνα Μάιο Για την Ευρώπη ως σύνολο, ο Μάιος του 2021 ήταν 0,46°C κάτω από τον μέσο όρο 1991-2020, δηλαδή πιο ψυχρός Οι θερμοκρασίες ήταν πολύ πάνω από τον μέσο όρο σε σχέση με τη δυτική Γροιλανδία, τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια και δυτική Ρωσία Οι θερμοκρασίες κάτω του μέσου όρου του Μαΐου σημειώθηκαν στις νότιες και κεντρικές Ηνωμένες Πολιτείες, σε τμήματα του βόρειου Καναδά, στη νότια-κεντρική Αφρική, στο μεγαλύτερο μέρος της Ινδίας, στην ανατολική Ρωσία και στην ανατολική Ανταρκτική Άνοιξη 2021: Επιφανειακές θερμοκρασίες αέρα (Μάρτιος έως Μάιος) Σε ό,τι αφορά το ανοιξιάτικο τρίμηνο: Ο παγκόσμιος χάρτης των ανωμαλιών θερμοκρασίας της άνοιξης (Μάρτιος έως Μάιος) δείχνει σε γενικές γραμμές το ίδιο μοτίβο με αυτό που περιγράφεται για τον Μάιο παραπάνω, με, για παράδειγμα, μεγάλα μέρη της Ευρώπης να είναι κάτω από τον μέσο όρο Η μέση θερμοκρασία άνοιξη για την Ευρώπη ήταν 0,45 °C κάτω από τη μέση τιμή 1991-2020 για τη σεζόν, που σηματοδοτεί την ψυχρότερη άνοιξη για την Ευρώπη από το 2013 Το Copernicus είναι το πρόγραμμα παρακολούθησης της Γης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συντονίζεται και διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους οργανισμούς της ΕΕ. View full είδηση

Τα φυσικά εδάφη αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια των αιώνων ως αποτέλεσμα φυσικών χημικών και βιολογικών διαδικασιών. Μέσα στη μεγάλη αυτή χρονική διάρκεια το έδαφος έχει δεχθεί την επίδραση εξωγενών παραγόντων και κυρίως μεταβολές του κλίματος που έχουν παρατηρηθεί κατά το διάστημα αυτό. Ενώ λοιπόν κάτω από τις συνθήκες αυτές το έδαφος έως πριν από μερικές δεκάδες χρόνια εξελισσόταν ανάλογα με τις συνθήκες του φυσικού ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, πλέον λιγότερο ή περισσότερο αυτό έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλο μέρος των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Ο άνθρωπος αποτελεί έτσι έναν από τους κύριους παράγοντες μεταβολής του εδάφους σημαντικότερο πολλές φορές και από τους φυσικούς παράγοντες που είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ του κλίματος, των οργανισμών, των τοπογραφικών συνθηκών, του μητρικού υλικού και του χρόνου. Το έδαφος αποτελεί βάση για πολυάριθμες περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες, οι οποίες είναι καθοριστικές για τη ζωή. Για τον λόγο αυτόν η ορθή διαχείριση της γης και των εδαφικών πόρων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων. Η 17η Ιουνίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια ημέρα για την καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας (Word Day to Combat Desertification and Drought). Στόχος ήταν και είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση για τους κινδύνους του φαινομένου, καθώς και η συνεργασία των κρατών και της διεθνούς κοινότητας για την δημιουργία βασικών εργαλείων που θα βοηθούσαν στην αντιμετώπισή του. Ο φετινός εορτασμός εστιάζει και επικεντρώνεται όχι μόνο στην μείωση της έντασης της ερημοποίησης και της ξηρασίας, αλλά και στη σταδιακή ανατροπή τους με την μετατροπή του υποβαθμισμένου εδάφους σε εύφορο. Η αποκατάσταση του υποβαθμισμένου εδάφους, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για την παγκόσμια κοινότητα, όπως οικονομική ανθεκτικότητα, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αύξηση των εισοδημάτων και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η προσπάθεια αυτή θα συνεισφέρει επίσης στην προστασία της βιοποικιλότητας, θα επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή και θα στηρίξει την πράσινη ανάκαμψη. Η σημερινή μέρα μας καλεί ως πρόσωπα και ως κοινότητα να δούμε το έδαφος ως έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που καλεί για βοήθεια. Ο καθένας από εμάς έχει ένα ρόλο να παίξει στην πορεία προς το μέλλον. Ο κόσμος προχωράει και με το δικό μας βήμα. *Ο Ευάγγελος Ματζίρης είναι Δασολόγος – Εδαφολόγος M.Sc, Ph.D, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών και Σχεδιασμού Αστικού Αστικού Πρασίνου του δήμου Θεσσαλονίκης View full είδηση

Η έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το κλίμα (IPCC, GIEC) καταδεικνύει «την άκρως επείγουσα ανάγκη να δράσουμε τώρα». Αυτό υπεγράμμισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμμερμανς, εκτιμώντας πως «δεν είναι πολύ αργά» για να «εμποδίσουμε μια ανεξέλεγκτη απορρύθμιση». Η διάσκεψη για το κλίμα COP26, που θα πραγματοποιηθεί σε λιγότερο από τρεις μήνες στη Γλασκώβη, «πρέπει να είναι η στιγμή που ο κόσμος θα πει 'αρκετά!'», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και προσέθεσε: «Όμως πρόκειται για μια παγκόσμια κρίση: η διατήρηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στον +1,5 βαθμό Κελσίου απαιτεί την ουδετερότητα άνθρακα σε παγκόσμια κλίμακα και μια πολύ πιο γρήγορη ανάπτυξη πολιτικών για να την επιτύχουμε». «Ο χρόνος πιέζει για να σώσουμε τον πλανήτη» από την απειλή της υπερθερμάνσεως της ατμοσφαίρας, προειδοποίησε η γερμανική κυβέρνησις, μετά την δημοσιοποίηση της εκθέσεως. «Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το Κλίμα, μας θυμίζει άλλη μια φορά πως ο χρόνος πιέζει για να σώσουμε τον πλανήτη όπως τον ξέρουμε», δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος Σβένια Σούλτσε, και προσέθεσε: «Έγκειται σε εμάς να κάνουμε τα χρόνια του 2020 μια δεκαετία αφιερωμένη στην προστασία του κλίματος». Η υπουργός παραδέχθηκε πως «δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε πολλές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», καθώς η έκθεσις επισημαίνει ήδη τις μη αναστρέψιμες συνέπειες του φαινομένου. Η μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μία «τεράστια πρόκληση» που σημαίνει ότι θα βγούμε «μέσα σε μία δεκαετία από έναν πολιτισμό βασισμένο στα ορυκτά καύσιμα», τόνισε η Γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Μπαρμπαρά Πομπιλί, μετά την δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΟΗΕ. Μπροστά στην απειλή της ανόδου της θερμοκρασίας, «η γραμμή είναι ξεκάθαρη: να εφαρμόσουμε πλήρως και παντού την Συμφωνία των Παρισίων. Τόσο για να μειώσουμε τις παγκόσμιες εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, όσο και για να προσαρμοσθούμε στα όλο και πιο ακραία κλιματικά φαινόμενα», ανέφερε. Η πρόκληση είναι τεράστια, επειδή σημαίνει έξοδο μέσα σε μία δεκαετία από έναν πολιτισμό βασισμένο εδώ και αιώνες στα ορυκτά καύσιμα», προσέθεσε χαρακτηρίζοντας τις εργασίες των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ «επιστημονικό ακρογωνιαίο λίθο στον οποίο βασίζονται οι κλιματικές πολιτικές μας”. Το Ηνωμένο Βασίλειο, οικοδεσπότης της διάσκεψης COP26 για το κλίμα, ανακοίνωσε ότι η έκθεση των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ συνιστά μια «αυστηρή προειδοποίηση» για τον αντίκτυπο της ανθρώπινης δραστηριότητας στον πλανήτη και μια έκκληση για δράση, εκφράζοντας ανησυχία για τον «ανησυχητικό ρυθμό» με τον οποίο «η ανθρώπινη δραστηριότητα καταστρέφει τον πλανήτη». «Ελπίζω πως η έκθεση της Διακυβερνητικής θα αποτελέσει σήμα συναγερμού για να λάβει από τώρα μέτρα ο κόσμος, πριν συναντηθούμε τον Νοέμβριο στην Γλασκώβη για την κρίσιμη σύνοδο κορυφής της COP26», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι ο κόσμος «δεν μπορεί πλέον να καθυστερεί την υιοθέτηση φιλοδόξων μέτρων για το κλίμα. Η στιγμή αυτή απαιτεί από τους παγκόσμιους ηγέτες, τον ιδιωτικό τομέα και τα άτομα να δράσουν κατεπειγόντως από κοινού και να κάνουν όλα όσα είναι απαραίτητα για να προστατεύσουν τον πλανήτη μας και το μέλλον μας». View full είδηση

Η «Καθημερινή» ξεκινάει σταθερή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Μανιάτη, αν. καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κλιματική Κρίση και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών». Μία φορά την εβδομάδα, θα ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας για βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία, τις εξελίξεις σε σύγχρονα θέματα τεχνολογιών και καινοτομιών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Στόχος μας, να πληροφορούμε τους αναγνώστες με κρίσιμα και κυρίως αξιόπιστα στοιχεία για την κατάσταση και την πορεία εξέλιξης της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η ενημέρωση θα πραγματοποιείται μέσα από επίσημα δημοσιευμένα και αξιόπιστα διαγράμματα διεθνών οργανισμών, στα οποία θα γίνεται ένας σύντομος σχολιασμός, δεδομένου ότι στόχος είναι, τα διαγράμματα από μόνα τους να είναι ερμηνεύσιμα όσο το δυνατόν πιο εύκολα. Στην ερευνητική ομάδα του καθ. Γιάννη Μανιάτη συμμετέχουν φοιτητές/τριες του μεταπτυχιακού προγράμματός του, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε θέματα πράσινης και έξυπνης ενέργειας, γεωπολιτικής, εξοικονόμησης ενέργειας, ευφυούς γεωργίας, έξυπνων πόλεων και μεταφορών / εφοδιαστικής αλυσίδας. Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Γεωργίας Πολυτάνου, Ανδρέα Συρεγγέλα «Πρωταγωνιστές» τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας (2018) ήταν της τάξεως των 14.000 δισ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (million tones oil equivalent – bp outlook). Από αυτήν, το 34% προέκυψε από κατανάλωση πετρελαίου, το 27% από άνθρακα, το 24% από φυσικό αέριο, το 4% από πυρηνική ενέργεια, το 7% από υδροηλεκτρικά και μόλις το 4% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Συνολικά, λοιπόν, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα συμμετείχαν κατά 85% στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας. Το ποσοστό αυτό δείχνει και τη μεγάλη παγκόσμια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας ως ανθρωπότητα, ώστε να καταστήσουμε κλιματικά ουδέτερο τον πλανήτη έως το 2050, δηλαδή σε μόλις 30 χρόνια. Παραγωγή ενέργειας Σήμερα στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουμε 10.000 Τwh από άνθρακα, 6.000 Τwh από φυσικό αέριο, λιγότερο από 1.000 Τwh από πετρέλαιο, 2.000 Τwh από πυρηνικά, 4.000 Τwh από υδροηλεκτρικά και περίπου 2.000 Τwh από φωτοβολταϊκά, αιολικά, βιομάζα, γεωθερμία κ.ά. Η Αφρική σε ρόλο-κλειδί για τις ενεργειακές αγορές Η Αφρική πρόκειται να αποτελέσει κορυφαίο συντελεστή των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών. Το 2040 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,1 δισ. κατοίκους, με δεύτερη την Ινδία με 1,6 δισ. κατοίκους και τρίτη την Κίνα με 1,4 δισ. κατοίκους. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μοντέλα του 2019, οι ανάγκες σε πετρέλαιο θα ξεπερνούσαν για την Ινδία τα 4,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα και για την Αφρική τα 3,1 εκατ. βαρέλια. Οι ανάγκες σε φυσικό αέριο αναμενόταν να είναι πάνω από 350 δισ. κυβ. μέτρα (bcm) για την Κίνα, πάνω από 250 για τη Μέση Ανατολή, πάνω από 150 για την Αφρική και περίπου 130 στην Ινδία. Στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές, η Κίνα το 2040 αναμένεται να είναι η πρωταθλήτρια με 3.000 Τwh, η Ινδία με πάνω από 2.000 Τwh, η Ε.Ε. με πάνω από 1.200 Τwh και η Αφρική με πάνω από 700 Τwh. Οι εργαζόμενοι Το ζήτημα της απασχόλησης στην κατασκευή μονάδων πράσινης ενέργειας αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη λήψη των αποφάσεων κάθε κυβέρνησης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία (2020), οι απασχολούμενοι της Ευρώπης στην αιολική ενέργεια είναι 1,4 εκατ. εργαζόμενοι στη Γερμανία, 0,7 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου 0,3 εκατ. στην Ισπανία και στη Δανία. Η χρήση των κρίσιμων μεταλλευμάτων Τα κρίσιμα μεταλλεύματα (critical minerals) έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση. Ετσι, για τα μεταλλεύματα αυτά, ενώ ένα συμβατικό αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 30 kgr/όχημα, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρειάζεται πάνω από 200 kgr/όχημα. Αντίστοιχα, οι ανάγκες σε κρίσιμα μεταλλεύματα ανά 1 ΜW είναι 15.000 kgr για τα θαλάσσια (offshore) αιολικά πάρκα, 10.000 kgr για τα χερσαία αιολικά και πάνω από 6.000 kgr για τα φωτοβολταϊκά. Οι εκπομπές αερίων Οι σημερινές εκπομπές αερίων ρύπων είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος στο πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν και η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός διοξειδίου του άνθρακα, είναι υπεύθυνη μόνο για το 13% των συνολικών εκπομπών από την προβιομηχανική εποχή έως τη σημερινή, ενώ οι ΗΠΑ ξεπερνούν το 25% και η Ευρώπη το 22%. View full είδηση

Τους άξονες της στρατηγικής μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κατοικιών ώς το 2030, μέσω προγραμμάτων τύπου «Εξοικονομώ», παρουσίασε σήμερα στη Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας. Η παρουσίαση έγινε σε κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου, της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής αποτελεί επίσης η εκπόνηση νέου ενεργειακού σχεδιασμού, στη βάση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έθεσε ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για το 2030, ως προς τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στους οποίους καλείται να ανταποκριθεί η Ελλάδα. Βασικό εργαλείο για την επίτευξη του στόχου αποτελεί το Ταμείο Ανάκαμψης, δεδομένου ότι η πλειονότητα των πόρων (σχεδόν 40%) θα κατευθυνθούν σε δράσεις που υποστηρίζουν την πράσινη ανάκαμψη. Η στρατηγική μετάβασης περιλαμβάνει 8 άξονες που κωδικοποιούνται ως εξής: 1. Απολιγνιτοποίηση: όπως έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, το σύνολο των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ θα αποσυρθούν ως το 2023, ενώ η -υπό κατασκευή- μονάδα Πτολεμαΐδα 5 θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου το 2025, νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό. Παράλληλα εφαρμόζεται το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με πόρους άνω των 5 δισ. ευρώ για τις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται από τη διακοπή της λιγνιτικής δραστηριότητας. 2. Αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή τουλάχιστον στο 61% έως το 2030. Κεντρικό στοιχείο αποτελεί η ολοκλήρωση του Υδροηλεκτρικού της Μεσοχώρας στον Αχελώο μετά την απεμπλοκή του, καθώς είχε μείνει ημιτελές εδώ και χρόνια. 3. Η ανάδειξη νέων «πράσινων» νησιών, μετά την Τήλο και τον Αη Στράτη, που μπορούν να αποτελέσουν διεθνή παραδείγματα για υψηλή διείσδυση ΑΠΕ και απεμπλοκή από τα ορυκτά καύσιμα στην παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές. 4. Περαιτέρω ανάπτυξη των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών. Μετά τις Κυκλάδες και την Κρήτη, παίρνουν σειρά τα Δωδεκάνησα (Κάρπαθος, Ρόδος, Σύμη, Κως-Κάλυμνος, Πάτμος και Αρκιοί) και το Βορειοανατολικό Αιγαίο (Λήμνος, Άγιος Ευστράτιος, Σκύρος, Λέσβος, Χίος -Ψαρά, Σάμος - Φούρνοι - Θύμαινα, Ικαρία και Αγαθονήσι). 5. Επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου σε νέες περιοχές της χώρας. 6. Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων. Εντός του καλοκαιριού θα ανακοινωθούν προγράμματα για κατοικίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με ειδική πρόβλεψη για τον τουριστικό κλάδο και με αλλαγή των κριτηρίων υπαγωγής προκειμένου οι πόροι να διοχετεύονται κατά προτεραιότητα στα κτήρια με μεγαλύτερη ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης. Ως το 2030 εκτιμάται ότι θα αναβαθμιστούν 600.000 κτήρια. 7. Επένδυση σε νέες τεχνολογίες όπως είναι η αποθήκευση ενέργειας, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, το υδρογόνο. 8. Η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, με στόχο το 2030 ένα στα τρία νέα οχήματα που κυκλοφορεί στη χώρα να είναι ηλεκτρικό. View full είδηση

Η ΕΟΚΕ θα βραβεύσει έως και πέντε έργα για την προστασία του κλίματος που αναδεικνύουν την πολύτιμη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) εγκαινίασε τη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021. Επιλέγοντας τη δράση για το κλίμα ως θέμα του βραβείου της, η ΕΟΚΕ θα επιβραβεύσει δημιουργικές και καινοτόμες πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην προώθηση της δίκαιης μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή. Αιτήσεις μπορούν να υποβάλουν όλες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δραστηριοποιούνται σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο βραβείο μπορούν επίσης να συμμετέχουν ιδιώτες που διαμένουν στην ΕΕ. Επιλέξιμες είναι οι πρωτοβουλίες και τα έργα που υλοποιούνται εντός της ΕΕ. Η προθεσμία για την αποστολή των υποψηφιοτήτων είναι η 30ή Ιουνίου 2021 και ώρα 10.00 (ώρα Βρυξελλών). Τα έργα πρέπει να έχουν ήδη υλοποιηθεί ή να υλοποιούνται. Τα έργα και οι πρωτοβουλίες που έχουν σχεδιαστεί αλλά δεν έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους έως τις 30 Ιουνίου 2021 δεν δύνανται να συμμετάσχουν. Θα απονεμηθούν συνολικά 50 000 ευρώ σε πέντε, κατ’ ανώτατο όριο, νικητές. Η τελετή απονομής του βραβείου αναμένεται να πραγματοποιηθεί κατά τη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ στις 8-9 Δεκεμβρίου 2021 στις Βρυξέλλες, σε συνάρτηση με την υγειονομική κατάσταση. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ Ως το πρώτο θεσμικό όργανο της ΕΕ που προσκάλεσε την Greta Thunberg να εκφωνήσει ομιλία κατά τις πρώτες ημέρες του παγκόσμιου κινήματος «Παρασκευές για το Μέλλον», η ΕΟΚΕ υποστήριζε ανέκαθεν ένθερμα τη δράση για το κλίμα από τη βάση προς την κορυφή. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ ανέκαθεν αναδείκνυε τη σημασία των οργανώσεων σε επίπεδο βάσης και των ιδιωτών για την υλοποίηση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα. Αυτοί επιτελούν καίριο ρόλο καθότι συμβάλλουν στον μετασχηματισμό των προτύπων και των συμπεριφορών, καθιστώντας τις τοπικές οικονομίες πιο οικολογικές ή προωθώντας τη μετάβαση σε κοινωνίες μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών σε τοπικό ή σε περιφερειακό επίπεδο. Μέσω του έργου της, η ΕΟΚΕ έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας —στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050— εξαρτάται από τη δράση και τη δέσμευση όλων των παραγόντων. Μία από τις βασικές πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας —το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα— πρέπει να εστιαστεί στην ενθάρρυνση των πολιτών να αποτελέσουν μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αλλάξουν τα συστήματα που μας οδήγησαν στο χείλος της κλιματικής κρίσης. Η ΕΟΚΕ αποδίδει επίσης ιδιαίτερη σημασία στη συμμετοχή των νέων στη δράση για το κλίμα. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η ετήσια εμβληματική εκδήλωση «Η δική σου Ευρώπη, η δική σου φωνή!», στην οποία συμμετέχουν μαθητές λυκείου από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες, διοργάνωσε προσομοίωση διεθνούς διάσκεψης για την κλιματική αλλαγή (COP) και φιλοξένησε διαδικτυακά πολλούς εξέχοντες ακτιβιστές για το κλίμα. Αφιερώνοντας το εμβληματικό της βραβείο σε αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τιμήσει και να αναδείξει τις μη κρατικές προσπάθειες υπέρ του κλίματος που έχουν δρομολογηθεί μέχρι σήμερα. Επιδιώκει επίσης να ενθαρρύνει τα εν εξελίξει έργα και να εμπνεύσει νέα, προβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συμβολή που μπορούν να προσφέρουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι απλοί ιδιώτες στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021 θα απονεμηθεί σε εξαιρετικά έργα και αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες που καλύπτουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα θέματα: προώθηση της πλήρους συμμετοχής και/ή αποδοχής της κοινωνίας των πολιτών στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη κοινωνία· προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στη συζήτηση για το κλίμα· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που εμπνέουν και προωθούν τη μετάβαση σε τρόπους ζωής φιλικούς προς το κλίμα για τα άτομα στο τοπικό περιβάλλον και τον χώρο εργασίας τους, μεταξύ άλλων από εργοδότες ή οργανώσεις εργαζομένων· προώθηση της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με το κλίμα ή ενθάρρυνση της αλλαγής των συμπεριφορών και της αλλαγής των κοινωνικών προτύπων στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που συνηγορούν υπέρ των ενεργών πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της κλιματικής δικαιοσύνης με την ευρεία έννοια, με συνυπολογισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων· ενθάρρυνση της ευαισθητοποίησης για το κλίμα ενός ευρύτερου, πιο διαφοροποιημένου και/ή μειονεκτούντος/περιθωριοποιημένου κοινού· διασφάλιση ότι καμία ομάδα της κοινωνίας δεν θα μείνει στο περιθώριο κατά τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και κοινωνία· προώθηση της εκπαίδευσης για το κλίμα στα σχολεία όλων των βαθμίδων· σχεδιασμός/εφαρμογή έργων που ευαισθητοποιούν τα παιδιά και τους νέους σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις λύσεις στο πρόβλημα αυτό· ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και προώθηση δράσεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· προώθηση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και της ενδυνάμωσής τους, μέσω της συμμετοχής σε σχέδια που προωθούν μια δίκαιη μετάβαση και δημιουργούν νέες αλληλεπιδράσεις των πολιτών που οδηγούν σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων στην υποβολή προτάσεων και την εφαρμογή λύσεων για το κλίμα, καθώς και παροχή της δυνατότητας στους νέους να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με τις πολιτικές για το κλίμα και το περιβάλλον σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι λογοτεχνικές ή οι επιστημονικές δημοσιεύσεις κάθε είδους και με κάθε υποστήριξη, τα οπτικοακουστικά προϊόντα και κάθε είδους έργα τέχνης δεν είναι επιλέξιμα για το βραβείο. Η πλήρης περιγραφή των προϋποθέσεων και το έντυπο ηλεκτρονικής αίτησης υποψηφιότητας διατίθενται στην ιστοσελίδα μας: http://www.eesc.europa.eu/civilsocietyprize/ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Το 2021, η ΕΟΚΕ θα απονείμει το 12ο Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών. Κάθε χρόνο, το βραβείο είναι αφιερωμένο σε ένα διαφορετικό θέμα ειδικού ενδιαφέροντος για την ΕΕ και επιβραβεύει και ενθαρρύνει πρωτοβουλίες και επιτεύγματα οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και/ή ιδιωτών που έχουν συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των κοινών αξιών που ενισχύουν την ευρωπαϊκή συνοχή και ολοκλήρωση. Το 2020, η ΕΟΚΕ αντικατέστησε το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών με ένα έκτακτο Βραβείο αλληλεγγύης πολιτών, ειδικά αφιερωμένο στην καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19. Με το βραβείο αυτό, η ΕΟΚΕ απέδωσε φόρο τιμής σε 23 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδιώτες και ιδιωτικές επιχειρήσεις από ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίες είχαν επιδείξει εξαιρετική αλληλεγγύη και αίσθημα ευθύνης του πολίτη για την καταπολέμηση της πανδημίας και την άμβλυνση των καταστροφικών επιπτώσεών της. Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών του 2019 ήταν αφιερωμένο στην ισότητα των φύλων και στη χειραφέτηση των γυναικών. Σας προτρέπουμε να ενθαρρύνετε τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στη χώρα ή στο δίκτυό σας να υποβάλουν αίτηση υποψηφιότητας για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών που θα απονεμηθεί από την ΕΟΚΕ το 2021 και να συμβάλετε έτσι στην ευρεία αναγνώριση αξιόλογων έργων. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη: Μονάδα Τύπου της ΕΟΚΕ – Laura Lui + 32 (0)2 546 91 89 [email protected] View full είδηση

Η COP26 ενέκρινε σήμερα τη «συμφωνία της Γλασκώβης» με σκοπό να επιταχυνθεί η μάχη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης, χωρίς όμως να διασφαλίζεται ότι θα περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου ούτε να υπάρχει απάντηση στα αιτήματα βοήθειας φτωχών χωρών. Η οριστική υιοθέτηση του κειμένου επιτεύχθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες επίπονων διαπραγματεύσεων, με ένα χτύπημα του σφυριού του Βρετανού προέδρου της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα και έπειτα από αλλαγές της τελευταίας στιγμής που επέφεραν η Κίνα και η Ινδία στο θέμα της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. «Ο στόχος για τον 1,5 βαθμό είναι σε μικρή απόσταση, αλλά ο σφυγμός είναι αδύναμος», προειδοποίησε ο Άλοκ Σάρμα, κλείνοντας την Ολομέλεια. Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο ανώτατος απεσταλμένος της Κίνας για το κλίμα δήλωσε πως έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP26 που διεξάγεται στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο Σίε Ζένουα είπε σε δημοσιογράφο του Reuters: «Έχουμε συμφωνία» και έκανε σήμα σηκώνοντας τον αντίχειρα. Νωρίτερα, εκπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν συνάντηση με τους ομολόγους τους της Κίνας και της Ινδίας προκειμένου να συζητήσουν τις λεπτομέρειες μιας συμφωνημένης σταδιακής κατάργησης του άνθρακα. Η συνάντηση ήταν δηλωτική των σκληρών διαπραγματεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή ανάμεσα σε κρίσιμους παίκτες στις συνομιλίες της COP26 στη Γλασκώβη, καθώς ο Βρετανοί οικοδεσπότες της διάσκεψης πιέζουν για μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να κρατήσει εν ζωή τον στόχο της διεθνούς κοινότητας, να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Αμέσως πριν από τη συνάντηση, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Τζον Κέρι ακούστηκε από το Reuters να λέει στον Κινέζο ομόλογό του Σίε Ζένουα: «Υποτίθεται ότι θα καταργήσετε τον άνθρακα τα επόμενα 20 χρόνια, μόλις υπογράψατε συμφωνία μαζί μας». Οι δύο άνδρες είχαν ανακοινώσει νωρίτερα στη διάρκεια της εβδομάδας μια κοινή διακήρυξη-έκπληξη, στην οποία το Πεκίνο συμφώνησε να επιταχύνει την κατάργηση του άνθρακα αυτή την δεκαετία. Το προσχέδιο συμφωνίας από τη διάσκεψη της Γλασκώβης, το οποίο δεν έχει ακόμη εγκριθεί με ψηφοφορία, καλεί επίσης τις χώρες να καταργήσουν σταδιακά τον άνθρακα. Η διατύπωση που προκάλεσε κόντρα Νωρίτερα, και αποτιμώντας το τελικό, υπό έγκριση, κείμενο της συμφωνίας, το ΒΒC μετέδιδε ότι προς έκπληξη πολλών εκ των συμμετεχόντων, στο κατά τα φαινόμενα τελικό σχέδιο που καλούνται να εγκρίνουν οι χώρες της διάσκεψης, η φράση για σταδιακή εγκατάλειψη του άνθρακα και των κυβερνητικών επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα παρέμεινε. Διαβάστε - COP26: Νέο προσχέδιο συμφωνίας, αλλά με ασθενέστερες αναφορές σε άνθρακα και ορυκτά Ωστόσο, προσετέθη η φράση για «δίκαιη μετάβαση». Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χώρες μπορούν να αρνηθούν να ακολουθήσουν τις νέες προβλέψεις εάν νιώθουν ότι τέτοιες ενέργειες καθιστούν τους πολίτες τους φτωχότερους. Για κάποιους αυτό συνιστά περαιτέρω υποχώρηση από τις αρχικές δεσμεύσεις, άλλοι όμως μιλούν για μία δίκαιη εξέλιξη και για έναν τρόπο να διασφαλιστεί ότι η άνευ προηγουμένου διατύπωση (περί σταδιακής κατάργησης του άνθρακα) θα παραμείνει, τελικώς, στο σχέδιο της οριστικής συμφωνίας. Λύση επίσης φαίνεται να βρίσκεται και για τα δύο αγκάθια της συμφωνίας σχετικά με τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών από τις πλουσιότερες. Οι φτωχότερες χώρες ζητούν περισσότερη ρευστότητα ώστε να βοηθηθούν στην προσαρμογή των προβλέψεων κατά της κλιματικής αλλαγής. Ένα από τα κείμενα ζητεί τον διπλασιασμό του ποσού των χρημάτων που θα διατεθούν προς τον σκοπό αυτό. Άλλο κείμενο ωστόσο αναφέρει ότι ο διπλασιασμός αυτός «θα εξεταστεί». Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να ελπίζουν σε περισσότερα χρήματα, αλλά οι δωρήτριες δεν θα υποχρεούνται να τα παράσχουν… Συνολικά, το νέο σχέδιο της συμφωνίας ζητεί από τις χώρες που συμμετείχαν στη διάσκεψη το κλίμα να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας. Οι ειδικοί έχουν εκφράσει την ανησυχία τους καθώς παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Στόχος είναι τα επόμενα 8 χρόνια να μειωθούν στο μισό οι ρύποι του φαινόμενου του θερμοκηπίου και επιπλέον έως το 2050 να έχουν μηδενιστεί οι ρύποι έως το 2050. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφευχθούν τα χειρότερα από αυτά που επιφυλάσσει η κλιματική κρίση, σημειώνουν οι επιστήμονες. Η συμφωνία είναι ατελής, δηλώνει ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος Ο Άλοκ Σάρμα, υπουργός περιβάλλοντος της Βρετανίας και πρόεδρος τη COP26, δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian ότι η συμφωνία είναι «ατελής», αλλά δείχνει «συναίνεση και υποστήριξη». Ο ίδιος υποστήριξε: «Ελπίζω ότι μπορούμε να φύγουμε από αυτή τη διάσκεψη ενωμένοι έχοντας επιτύχει κάτι σημαντικό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη μαζί ως ένα σύνολο». Ενδεικτικό της αμηχανίας είναι το γεγονός πως ο Σάρμα πνίγηκα ενώ έκανε τις πρώτες ανακοινώσεις, δηλώνοντας την «ειλικρινή του συγγνώμη» για τον τρόπο που εξελίχθηκε η διαδικασία. «Αντιλαμβάνομαι τη βαθιά απογοήτευση. Είναι όμως επίσης ζωητικής σημασίας να προστατεύσουμε αυτή τη συμφωνία» είπε. Απογοητευμένη η ΕΕ Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει πως «ήθελε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο» στις κινήσεις για τη σταδιακή κατάργηση της ενέργειας από άνθρακα στο σχέδιο κειμένου, λέει ο διαπραγματευτής του οργανισμού Φρανς Τίμερμανς. Χαρακτηρίζει την πρόταση της Ινδίας να αλλάξει τη διατύπωση στη συμφωνία και να ζητήσει τη «σταδιακή μείωση» αντί για τη «σταδιακή κατάργηση» της βρόμικης ενέργειας από ορυκτά καύσιμα ως «περαιτέρω απογοήτευση». «Επειδή γνωρίζουμε ότι όσο περισσότερο χρόνο παίρνει να απαλλαγούμε από τον άνθρακα, τόσο περισσότερο επιβαρύνουμε το φυσικό περιβάλλον, αλλά και την οικονομία μας. Επειδή ο άνθρακας απλώς δεν είναι ούτε μια έξυπνη οικονομική πρόταση, γι' αυτό θέλουμε να επιταχύνουμε την έξοδο» είπε ο Τίμερμανς σύμφωνα με το BBC. Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε ότι η αλλαγή της διατύπωσης δεν πρέπει να εμποδίσει τον κόσμο να συμφωνήσει σε μια συμφωνία στη Γλασκώβη, η οποία ωστόσο θα αποτελούσε μια «ιστορική απόφαση». Δείτε ολόκληρη την καταληκτική ολομέλεια της Συνόδου: View full είδηση

Οι κυκλώνες είναι οι κύριοι ρυθμιστές των καιρικών συνθηκών στην περιοχή της Μεσογείου και αποτελούν συχνά κίνδυνο, προκαλώντας ανεμοθύελλες και έντονες βροχοπτώσεις. Επιπλέον, οι κυκλώνες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη μεταβλητότητα του κλίματος ελέγχοντας την ωκεάνια κυκλοφορία και τον περιφερειακό κύκλο του νερού, και κινητοποιώντας και μεταφέροντας μεγάλες ποσότητες σκόνης από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη. Παρά τα πρόσφατα επιτεύγματα της επιστημονικής κοινότητας για την παροχή βαθύτερης γνώσης για τις ατμοσφαιρικές διεργασίες και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με τους μεσογειακούς κυκλώνες, εξακολουθούν να υπάρχουν επιστημονικές προκλήσεις που δεν έχουν αντιμετωπιστεί που απαιτούν συντονισμένη προσέγγιση. Επιπλέον, η έλλειψη άμεσης αλληλεπίδρασης μεταξύ ακαδημαϊκών ερευνητών και επιστημόνων πρόβλεψης καιρού/κλίματος που εργάζονται σε επιχειρησιακά κέντρα, εμποδίζει την αποτελεσματική εκμετάλλευση των θεμελιωδών ερευνητικών αποτελεσμάτων για τη βελτίωση των ατμοσφαιρικών μοντέλων με απτό τρόπο. Ως εκ τούτου, είναι αναμφισβήτητο ότι υπάρχουν δυνητικά μεγάλα κοινωνικά οφέλη από τη βελτίωση των προβλέψεων κυκλώνων για τα χρονοδιαγράμματα του καιρού και του κλίματος. Η αποτελεσματική δικτύωση μεταξύ των ενδιαφερομένων, των επιχειρησιακών μετεωρολόγων και των ερευνητών είναι έγκαιρη και απαραίτητη για την αντιμετώπιση τόσο των προκλήσεων του συντονισμού της έρευνας όσο και της επιχειρησιακής εφαρμογής των επιστημονικών αποτελεσμάτων στις υπηρεσίες καιρού και κλίματος. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα COST Action MedCyclones (CA19109) συντονίζει τις δραστηριότητες ερευνητών στη μετεωρολογία και την κλιματολογία, και επιστημόνων από υπηρεσίες καιρού/κλίματος με κύριο στόχο την παροχή βαθύτερης κατανόησης των μεσογειακών κυκλώνων και τη σημαντική βελτίωση της ευρωπαϊκής ικανότητας πρόβλεψης των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεών τους. Στο πρόγραμμα MedCyclones συμμετέχουν ερευνητές από 29 χώρες, μεταξύ των οποίων 15 Έλληνες επιστήμονες από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. View full είδηση

Οι δασικές πυρκαγιές αναπτύσσονται όπου υπάρχει διαθέσιμη εύφλεκτη βλάστηση και πηγές ανάφλεξης, όπως ένας κεραυνός ή ανθρώπινες δραστηριότητες. Μόλις μια δασική πυρκαγιά αναφλεγεί, υπάρχουν πολλά στοιχεία που επηρεάζουν την ανάπτυξή της. Για παράδειγμα, το είδος και η δομή της βλάστησης και η περιεκτικότητά της σε υγρασία επηρεάζουν τη διάρκεια και την ένταση μιας πυρκαγιάς. Επιπλέον, η τοπογραφία και ο άνεμος επηρεάζουν την κατεύθυνση και την ταχύτητα εξάπλωσης. Στην περιοχή της Μεσογείου, οι πυρκαγιές προκαλούνται κυρίως από τον άνθρωπο και είναι πιο συχνές τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι υψηλές θερμοκρασίες και η χαμηλή σχετική υγρασία παρέχουν ευνοϊκές συνθήκες για την καύση της βλάστησης και της οργανικής ύλης του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν φυσικό φαινόμενο πολλών οικοσυστημάτων. Ωστόσο, μια αύξηση στη συχνότητα και την έντασή τους μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή οικοτόπων, ζημιές σε περιουσίες και απώλεια ζωών, καθώς και σε υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα. Οι αλλαγές στο κλίμα των ευρωπαϊκών καλοκαιριών τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες οδήγησαν σε μεγαλύτερη πιθανότητα πυρκαγιών. Ταυτόχρονα, η παρατηρούμενη συχνότητα και ένταση των πυρκαγιών και οι σχετικές εκπομπές δείχνουν σχετικά υψηλό βαθμό διαχρονικής μεταβλητότητας. Η ανάλυση των διαφόρων παραγόντων, όπως οι αλλαγές στο κλίμα και τα καιρικά μοτίβα, αλλά και η χρήση γης και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, είναι επομένως σημαντικές για την καλύτερη κατανόηση της αλλαγής και της μεταβλητότητας που σχετίζονται με τις πυρκαγιές. Αυτή η ενότητα εξετάζει τις δασικές πυρκαγιές το 2021. Το δυναμικό για πυρκαγιές διερευνάται παρέχοντας μια εκτίμηση του κινδύνου πυρκαγιάς, δεδομένων των καιρικών συνθηκών. Υπάρχει επίσης μια εξέταση των συμβάντων δασικών πυρκαγιών μέσω δύο συμπληρωματικών δεικτών που βασίζονται σε δορυφορικές παρατηρήσεις: καμένες περιοχές και εκπομπές ακτινοβολίας των εστιών πυρκαγιάς, και εκπομπές θερμοκηπικών αερίων στην ατμόσφαιρα. 1. Κίνδυνος πυρκαγιάς Όπου υπάρχει διαθέσιμη καύσιμη ύλη, ο καιρός είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς της φωτιάς. Για να κατανοήσουμε πώς η ευφλεκτότητα μιας συγκεκριμένης περιοχής αλλάζει ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και για να εκτιμηθεί η πιθανή ταχύτητα και ένταση μιας πυρκαγιάς, χρησιμοποιούνται δείκτες κινδύνου πυρκαγιάς, όπως ο δείκτης καιρού πυρκαγιάς (FWI). Αυτοί οι δείκτες εκφράζουν ένα μέτρο της έντασης της πυρκαγιάς, σε περίπτωση ανάφλεξης, και υπολογίζονται από την ημερήσια θερμοκρασία, τη σχετική υγρασία, την ταχύτητα του ανέμου και τις βροχοπτώσεις. Οι δείκτες κινδύνου πυρκαγιάς λαμβάνουν επίσης υπόψη τις καιρικές συνθήκες των προηγούμενων ημερών ή και μηνών. Το 2021, ο κίνδυνος πυρκαγιάς για την Ευρώπη συνολικά ήταν ελαφρώς υψηλότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο αναφοράς 1991–2020. Ωστόσο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ορισμένες χώρες είδαν τιμές πολύ πάνω από το μέσο όρο. Η κύρια περίοδος πυρκαγιών στην περιοχή της Ευρωπαϊκής Μεσογείου ξεκινά συνήθως τον Ιούνιο και τελειώνει τον Σεπτέμβριο. Μια χωρική ανάλυση του κινδύνου πυρκαγιάς υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα και η Τουρκία παρουσίασαν εξαιρετικά υψηλές τιμές FWI τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο. Οι μεσογειακές περιοχές είναι συνήθως πολύ ξηρές το καλοκαίρι και, για παράδειγμα, μια μικρή αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, λόγω των επίμονων καυσώνων, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της έκτασης των περιοχών που είναι επιρρεπείς σε καύση. Ωστόσο, μια ελαφρά αύξηση του κινδύνου πυρκαγιάς στις περιοχές της Βόρειας Ευρώπης συχνά δεν αρκεί για να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο μεγάλων δασικών πυρκαγιών. 2. Κατανομή και έκταση των καμένων περιοχών Οι θετικές θερμοκρασιακές ανωμαλίες μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση του πιθανού κινδύνου δασικών πυρκαγιών και να συμβάλουν, μαζί με άλλους παράγοντες όπως η χαμηλή σχετική υγρασία και η περιεκτικότητα σε υγρασία της καύσιμης ύλης, στην καύση μεγάλων περιοχών σε περιοχές με πυρκαγιές. Ένας τρόπος για να εκτιμηθεί η έκταση και η ζημιά των δασικών πυρκαγιών είναι να ληφθεί υπόψη το μέγεθος της περιοχής που κάηκε. Αυτό μπορεί να προκύψει από δορυφορικές μετρήσεις. Οι «κρίσιμες» πυρκαγιές, αυτές άνω των 10.000 εκταρίων, συνδέονται συνήθως με ακραίες τιμές κινδύνου πυρκαγιάς: FWI άνω του 50. Αυτές οι κρίσιμες πυρκαγιές που μαίνονται κάτω από συνθήκες ακραίου κινδύνου πυρκαγιάς είναι δύσκολο να σβήσουν μέχρι να υποχωρήσει η θερμοκρασία του αέρα και να σημειωθούν βροχοπτώσεις. Οι επίμονες υψηλές θερμοκρασίες και οι συνθήκες ξηρασίας σε τμήματα της περιοχής της Μεσογείου, οδήγησαν σε συνθήκες ακραίου κινδύνου πυρκαγιάς στην περιοχή το καλοκαίρι του 2021. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, κρίσιμες πυρκαγιές εκδηλώθηκαν στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα , Τουρκία και Αλγερία, συμπεριλαμβανομένων των πυρκαγιών που είχαν ως αποτέλεσμα τις μεγαλύτερες καμένες εκτάσεις που έχουν καταγραφεί, άνω των 50.000 εκταρίων, στην Ελλάδα και την Τουρκία. Πυρκαγιές περίπου 7.500 εκταρίων και 6.500 εκταρίων σημειώθηκαν στην Πορτογαλία και τη Γαλλία, αντίστοιχα. Συνολικά, πάνω από 800.000 εκτάρια κάηκαν στις χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Κατά τη διάρκεια του έτους , η έκταση των καμένων περιοχών ακολούθησε ένα τυπικό εποχιακό μοτίβο, με μικρές εστίες την άνοιξη, λόγω γεωργικών πρακτικών που χρησιμοποιούν τη φωτιά ως εργαλείο για τον καθαρισμό της γης και την απομάκρυνση της βλάστησης και μια μεγαλύτερη δραστηριότητα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιος–Αύγουστος) που συμπίπτουν με τις μεγάλες πυρκαγιές στην περιοχή της Μεσογείου. Ενώ η τάση στη σωρευτική έκταση των καμένων εκτάσεων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ήταν κοντά στον μέσο όρο τον Ιανουάριο και τις αρχές Φεβρουαρίου 2021, ήταν πολύ πάνω από τον μέσο όρο από τότε έως το τέλος του έτους. 3. Εκπομπές θερμοκηπικών αερίων από δασικές πυρκαγιές Οι πυρκαγιές απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες σωματιδίων και ένα ευρύ φάσμα οργανικών ενώσεων. Η παρακολούθηση αυτών των εκπομπών είναι ένας τρόπος αξιολόγησης της δραστηριότητας των πυρκαγιών σε μια περιοχή. Οι εκπομπές πυρκαγιών υπολογίζονται με βάση τις δορυφορικές παρατηρήσεις της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας προς την ατμόσφαιρα και το διάστημα. Οι συνολικές μηνιαίες εκπομπές πυρκαγιών για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) το 2021 ήταν κάτω από τον μέσο όρο για την περίοδο 2003–2019 όλους τους μήνες, εκτός από τον Αύγουστο, όταν το σήμα, πολύ πάνω από τον μέσο όρο 2003–2019, κυριαρχούσε κυρίως από τις εκπομπές από τις νότιες χώρες της Ε.Ε. Οι καμένες περιοχές άνω του μέσου όρου παρατηρήθηκαν επίσης σε πολλές περιοχές της Νότιας Ευρώπης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του φθινοπώρου, ο αριθμός των παρατηρούμενων ενεργών πυρκαγιών ήταν χαμηλότερος από τον μέσο όρο στη Νότια Ευρώπη και οι σχετικές εκπομπές ήταν αντίστοιχα κάτω από το μέσο όρο. Ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν επίσης χαμηλότερος από τον μέσο όρο σε αυτές τις περιοχές και μήνες. Οι εκτιμώμενες συνολικές εκπομπές δασικών πυρκαγιών για τις χώρες της ΕΕ συνολικά το 2021 ήταν πάνω από το μέσο ετήσιο σύνολο των 19-ετών δεδομένων παρακολούθησης των πυρκαγιών, μετά από τρία διαδοχικά έτη κατώτερων του μέσου όρου των συνολικών εκπομπών, από το 2018 έως το 2020. Πηγή: Copernicus.eu View full είδηση

Η έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ επαληθεύει την υπόθεση της εξόδου της χώρας από το κατώφλι της στασιμότητας της διετίας 2014-2016. Παράλληλα επιβεβαιώνεται η ύπαρξη δυναμικών κλάδων που όμως αναπτύσσονται ασύμμετρα από το σύνολο της οικονομίας. Το παραπάνω καταδεικνύει την ανάγκη να προσαρμογής ορισμένων πολιτικών που θα εστιάζουν στις ανάγκες της μικρής επιχειρηματικής μονάδας στην Ελλάδα, στη βελτίωση των όρων εμπορίου και καλύτερης πρόσβασης στις αγορές και βελτίωσης του χρηματοδοτικού περιβάλλοντος. Από το προηγούμενο κιόλας εξάμηνο είχαν αρχίσει να παρατηρούνται στοιχεία αποσύνδεσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας από τις επιδράσεις των πολιτικών εσωτερικής υποτίμησης και δημοσιονομικής επιτήρησης. Οι μακροοικονομικοί δείκτες όπως η μείωση της ανεργίας, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, το θετικό ισοζύγιο εγγραφών-διαγραφών επιχειρήσεων, οι ισχυρές επιδόσεις σε ορισμένους κλάδους όπως του τουρισμού, της ενέργειας και των τροφίμων επιτρέπουν ένα πιο ασφαλή μεσοπρόθεσμο επιχειρηματικό σχεδιασμό. Στην έρευνα οικονομικού κλίματος Φεβρουαρίου 2018 διαμορφώνεται σαφέστατα ένα καλάθι θετικών προβλέψεων, που αντισταθμίζεται ωστόσο από υφιστάμενες διαρθρωτικές αδυναμίες αλλά και τις διεθνείς αρνητικές οικονομικές και γεωπολιτικές συμπτώσεις. Η υπέρβαση του υφεσιακού κύκλου, μετά από ένα πολυετές σπιράλ οικονομικής καθόδου, αποτελεί ασφαλώς θετικό σημάδι που δυνητικά συνεισφέρει στην απελευθέρωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Ωστόσο, ο υφιστάμενος παραγωγικός μετασχηματισμός που αποτυπώνεται στην έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ δεν έχει ενδογενή δυναμική, και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένδειξη επιτυχίας της εφαρμοσμένης οικονομικής πολιτικής και βιωσιμότητας του τρέχοντος οικονομικού μοντέλου. Η εξαμηνιαία έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ πραγματοποιήθηκε από τη MARC ΑΕ το Φεβρουάριο 2018. Σχετικά Αρχεία - Εξαμηνιαίο δελτίο οικονομικού κλίματος, 1/2018 - Η εξαμηνιαία έρευνα με μια ματιά, 1/2018 - Παρουσίαση εξαμηνιαίας έρευνας οικονομικού κλίματος, 1/2018 View full είδηση

Δάση, έρημοι, τοπία και οικοσυστήματα ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη Γη κινδυνεύουν να υποστούν «μείζονα μεταμόρφωση» κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, προειδοποίησαν επιστήμονες την Πέμπτη. Ορισμένες αλλαγές έχουν ήδη αρχίσει να συντελούνται στο νοτιοδυτικό τμήμα των ΗΠΑ, όπου πυρκαγιές μεγάλης κλίμακας κατέστρεψαν αχανείς δασικές εκτάσεις. Μέσα στα επόμενα 100 ως 150 χρόνια, οι μεταβολές αυτές πιθανόν θα επεκταθούν, σε σαβάνες και σε ερήμους, ανατρέποντας την ισορροπία οικοσυστημάτων κι απειλώντας τη χλωρίδα και την πανίδα. Ιδίως στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, κατά μια έρευνα που δημοσιεύεται στο journal Science που δημοσιοποιεί η japantimes. «Αν αφήσουμε την κλιματική αλλαγή να ξεφύγει από κάθε έλεγχο, η βλάστηση σε αυτόν τον πλανήτη θα είναι τελείως διαφορετική από ό,τι σήμερα, και αυτό αντιπροσωπεύει έναν τεράστιο κίνδυνο για την βιοποικιλότητα του πλανήτη», τονίζει ο Τζόναθαν Όβερπεκ, πρύτανης της Σχολής για το Περιβάλλον και τη Βιωσιμότητα στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Η έρευνα βασίστηκε στη μελέτη απολιθωμάτων και στοιχείων για τη θερμοκρασία που πάνε 21.000 χρόνια πίσω, όταν τερματιζόταν η τελευταία εποχή των παγετώνων και η θερμοκρασία στον πλανήτη αυξήθηκε από 4 ως 7 βαθμούς Κελσίου. Ωστόσο, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι οι προβλέψεις τους είναι συντηρητικές, καθώς αυτή η άνοδος της θερμοκρασίας οφειλόταν σε φυσικές μεταβολές και έγινε σε μια περίοδο σημαντικά πιο μακρόχρονη. «Μιλάμε για το ίδιο εύρος αλλαγών μέσα σε 10 ως 20.000 χρόνια το οποίο συμπυκνώνεται σε έναν αιώνα ή δύο», τόνισε ο Στίβεν Τζάκσον, διευθυντής του Κέντρου Κλιματικής Προσαρμογής Southwest του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ (USGS). «Τα οικοσυστήματα θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν με μεγάλη βιασύνη». Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό, η οποία βασίστηκε σε δεδομένα από σχεδόν 600 τοποθεσίες, είναι η πιο πλήρης για το θέμα μέχρι σήμερα. Συμπεριλαμβάνει στοιχεία για κάθε ήπειρο, εξαιρουμένης της Ανταρκτικής. Οι πιο αξιοσημείωτες αλλαγές διαπιστώθηκαν σε μέσα προς υψηλά γεωγραφικά πλάτη, στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, καθώς και στη Νότια Αμερική. Πρόκειται για τις περιοχές όπου υπήρχαν οι μεγαλύτεροι παγετώνες και θερμάνθηκαν περισσότερο όταν το κλίμα της Γης εξελίχθηκε. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, εάν οι εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη περιοριστούν στα επίπεδα που ορίστηκαν ως στόχοι στη Συμφωνία του Παρισιού το 2015, «η πιθανότητα τροποποίησης μεγάλης κλίμακας της βλάστησης είναι κατώτερη του 45%», αλλά εάν δεν γίνει τίποτε, η πιθανότητα αυτή είναι «υψηλότερη του 60%». Αυτές οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν απλά και μόνο τα δάση, αλλά και το πόσιμο νερό και τον κύκλο της δημιουργίας του νερού. Και η απώλεια των δασών θα μπορούσε να εξαπολύσει ακόμα πιο γρήγορα την υπερθέρμανση του πλανήτη, επειδή θα εξαφανιστούν σημαντικοί δεσμευτές άνθρακα. View full είδηση

Η τρέχουσα κλιματική πολιτική της Ελλάδας, εφόσον θα ακολουθείτο από όλα τα κράτη του κόσμου, θα οδηγούσε τον πλανήτη σε καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας, κατά 3,8 βαθμούς Κελσίου, έως το τέλος του αιώνα. Αυτό προκύπτει από νέα έρευνα που αξιολογεί και κατατάσσει τους κλιματικούς στόχους διαφορετικών χωρών, την ίδια στιγμή που Κίνα, Ρωσία και Καναδάς, με αντίστοιχη, αλλά πιο επιβαρυντική μέθοδο, θα αύξαναν τη θερμοκρασία κατά 5 βαθμούς Κελσίου! Οι ΗΠΑ και η Αυστραλία ακολουθούν κατά πόδας, αφού αμφότεροι, μέσω των πολιτικών τους, θα μπορούσαν να οδηγήσουν την παγκόσμια θερμοκρασία σε αύξηση πάνω από 4 βαθμούς, συγκριτικά με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Παράλληλα, η Ευρώπη -που θεωρείται «κλιματικός ηγέτης»- βρίσκεται σε πορεία τουλάχιστον διπλασιασμού του 1,5 °C, του ορίου δηλαδή που οι επιστήμονες θεωρούν ως μετριοπαθές επίπεδο ασφαλείας για την υπερθέρμανση. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή στο Nature Communications, υπολογίζει τη σχέση μεταξύ της φιλοδοξίας της κάθε χώρας να περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και της αύξησης της θερμοκρασίας, που θα μπορούσε να προκαλέσει τον υπόλοιπο κόσμο να ακολουθήσει το παράδειγμά της. Στόχος της μελέτης είναι να ενημερώσει τους κλιματικούς διαπραγματευτές που ξεκινούν μια διετή διαδικασία εντατικοποίησης των δεσμεύσεων, που τη δεδομένη στιγμή παρεκκλίνουν του στόχου που τέθηκε πριν από τρία χρόνια στην COP21, στη Γαλλία, για 1,5-2 °C. Η σχετική ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε χρησιμεύει ως οδηγός για το πώς τα έθνη μοιράζονται το βάρος της ανταπόκρισης στη μεγαλύτερη περιβαλλοντική απειλή που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Μεταξύ των ισχυρών οικονομιών του πλανήτη, η μελέτη δείχνει ότι η Ινδία προπορεύεται, με έναν στόχο που παρεκκλίνει ελάχιστα από την άνοδο των 2 βαθμών Κελσίου. Λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες είναι, σε γενικές γραμμές, περισσότερο φιλόδοξες, εν μέρει γιατί διαθέτουν λιγότερη βιομηχανία, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και αυτοκίνητα, κάτι που σημαίνει πως θα πρέπει να συγκρατήσουν λιγότερες εκπομπές. Επί παραδείγματι η Ινδία, που με την πολιτική της, εφόσον εφαρμοστεί από όλους τους υπόλοιπους, μπορεί να αναχαιτίσει την άνοδο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 1,2 βαθμούς. Στον αντίποδα του σχετικού φάσματος είναι η ηλεκτροπαραγωγός Κίνα και μεγάλοι ενεργειακοί εξαγωγείς που δεν κάνουν σχεδόν τίποτε για να περιορίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εδώ συμπεριλαμβάνονται η Σαουδική Αραβία (πετρέλαιο), η Ρωσία (φυσικό αέριο) και ο Καναδάς. Τα λόμπι των ορυκτών καυσίμων στις συγκεκριμένες χώρες είναι τόσο ισχυρά που μπροστά τους οι κυβερνητικές κλιματικές δεσμεύσεις ωχριούν. Με αποτέλεσμα να βάζουν τον πλανήτη σε μία δραματική πορεία για αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από 5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα. Υπάρχει και ένα γκρουπ χωρών που σπρώχνει τον πλανήτη σε αύξηση 4 βαθμών και άνω. Ανάμεσά τους βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, που εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες αερίων εξαιτίας του ενεργειακού κλάδου, της βιομηχανίας και της γεωργίας. Η Αυστραλία, που παραμένει υπερβολικά εξαρτημένη από τις εξαγωγές άνθρακα, συγκαταλέγεται σε αυτήν την κατηγορία. Οι εύπορες κοινωνίες της Ευρώπης τα πηγαίνουν λίγο καλύτερα, κυρίως επειδή οι εκπομπές στα προϊόντα υπολογίζονται κατά την παραγωγική διαδικασία και όχι κατά την κατανάλωση- αλλά οι συντάκτες της έκθεσης τονίζουν πως οι δράσεις στην ήπειρο καθυστερούν σε σχέση με τις δεσμεύσεις, ώστε να δώσουν το θετικό παράδειγμα. «Η μελέτη δίνει στις χώρες του πλανήτη τη δυνατότητα να κατανοήσουν πώς εκλαμβάνεται από άλλα κράτη η δική τους συνεισφορά και, επομένως, να κρίνουν εάν θεωρούνται κλιματικοί ηγέτες ή... χασομέρηδες», λέει ο Τζόερι Ρόγκελι, από το Αυτοκρατορικό Κολλέγιο του Λονδίνου. View full είδηση

Στις τρεις χώρες της Ευρώπης με τους πιο φιλόδοξους στόχους όσον αφορά τη μείωση των ρύπων ως το 2030 συγκαταλέγεται η Ελλάδα με βάση το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, όμως η εμπειρία δείχνει ότι κατά κανόνα η χώρα μας θέτει υπερβολικά φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους που δεν τους επιτυγχάνει. Πάντως τόσο το ελληνικό σχέδιο όσο και όλα τα υπόλοιπα αντίστοιχα εθνικά σχέδια των άλλων χωρώ-μελών πλην μίας, της Ισπανίας, βαθμολογήθηκαν κάτω από τη βάση, στη σχετική αξιολόγηση του Ecologic Institute της Γερμανίας και την βρετανική εταιρία συμβούλων Climact, που διενεργήθηκε για λογαριασμό του European Climate Foundation. Η μελέτη, την οποία παρουσιάζει το Euractiv, εξέτασε κατά πόσον τα εθνικά σχέδια που υπέβαλαν τα κράτη- μέλη στην Ευρωπαική Επιτροπή επαρκούν για να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας το 2050 με βάση κριτήρια όπως το επίπεδο λεπτομέρειας των προτεινόμενων μέτρων πολιτικής ή η συνοχή της διαδικασίας επίτευξης των στόχων, πέραν του ίδιου του στόχου που έθεσε κάθε χώρα. Στην αξιολόγηση αυτή η Ισπανία ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που πέρασε έστω και οριακά τη βάση του 50%, βαθμολογούμενη με 52%. Ακολουθούν η Γαλλία με 47%, η Ελλάδα με 44% και η Σουηδία με 43%. Στον αντίποδα βρέθηκε η Σλοβενία με 3%, ενώ η Γερμανία βαθμολογήθηκε με 12%, όσο και η Σλοβακία. Ο μέσος όρος της ΕΕ διαμορφώθηκε στο 29%. Η επίσημη αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων θα γίνει από την ίδια την Ευρωπαική Επιτροπή και αναμένεται να δημοσιευτεί τον Ιούνιο. Κατόπιν η Κομισιόν θα ζητήσει τροποποιήσεις από τις χώρες- μέλη, οι οποίες ως το τέλος του έτους θα πρέπει να υποβάλουν το τελικό τους σχέδιο. «Η μελέτη δείχνει ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν συμφωνούν σαφώς με μια πορεία προς τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα το 2050», δήλωσε στο Euractiv ο κ. Julien Pestiaux από την Climact, που ήταν ένας από τους μελετητές. «Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα σχέδια δείχνουν χαμηλές φιλοδοξίες όσον αφορά την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αποδοτικότητα, ενώ συνολικά δεν επαρκούν για να στηρίξουν την κλιματική και ενεργειακή μετάβαση που απαιτείται στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο κ. Pestiaux. Πολύ δειλά βήματα παρατηρούνται όσον αφορά στην σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων του άνθρακα και των ορυκτών καυσίμων, ενώ από την άλλη πλευρά τα μηνύματα για επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες είναι ανεπαρκή, Εξάλλου η μελέτη χαρακτηρίζει ανεπαρκή και τη δημόσια διαβούλευση που προηγήθηκε για την εκπόνηση των εθνικών σχεδίων. «Η Ευρώπη έχει σαφή στόχο 32% ΑΠΕ έως το 2030», δήλωσε η Viktoriya Kerelska, επικεφαλής της WindEurope και κατέληξε: «Ενώ τα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα υποτίθεται ότι μετατρέπουν αυτή τη φιλοδοξία σε πραγματικότητα, κανένα από αυτά δεν δίνει επαρκείς απαντήσεις σε ότι αφορά τα μέτρα που θα εφαρμοστούν για την επίτευξη των στόχων. Χωρίς λεπτομερή καταγραφή των μέτρων τα Σχέδια απλώς δεν έχουν νόημα». View full είδηση

Το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έστρεψε όλο του το ενδιαφέρον στην εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων που κρύβει το υπέδαφος της χώρας μας: roadshows, μεγαλόσχημες δηλώσεις για δισεκατομμύρια που υποτίθεται ότι θα κληρονομήσουν οι επόμενες γενιές, σχεδιασμός για κατασκευή νέων -υποτίθεται καθαρών- λιγνιτικών μονάδων και δαιμονοποίηση των ΑΠΕ. Ο προσανατολισμός δεν πρόκειται να αλλάξει με τη νέα ηγεσία του υπουργείου -που πιθανότατα θα φέρει “αριστερό” πρόσημο: η κριτική στην ηγεσία του Γιάννη Μανιάτη δεν αφορά συνολικά στην προτίμηση που έδειξε στους υδρογονάνθρακες ως βασικό συστατικό του μελλοντικού εγχώριου ενεργειακού μείγματος, αλλά στο είδος των συμβάσεων που κατάρτισε με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Την ώρα που στην Ελλάδα ασχολούμαστε με ανύπαρκτους υδρογονάνθρακες, βρετανοί επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου αναφορικά με τα παγκόσμια αποθέματα ορυκτών καυσίμων, καθώς -όπως προειδοποιούν- το μεγαλύτερο μέρος από τα αναξιοποίητα μέχρι σήμερα αποθέματα της Γης πρέπει να μείνουν για πάντα στο υπέδαφος, αν η ανθρωπότητα θέλει να αποφύγει να κλιμακώσει σε επικίνδυνο βαθμό την κλιματική αλλαγή. Όπως προειδοποιεί η βρετανική επιστημονική μελέτη, το 82% του άνθρακα, το 50% του φυσικού αερίου και το 33% του πετρελαίου των παγκόσμιων αποθεμάτων δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έλθουν στο φως, εάν δεν θέλει η ανθρωπότητα να έρθει αντιμέτωπη με μια ανεξέλεγκτη άνοδο της θερμοκρασίας. Μάλιστα, τα αντίστοιχα ποσοστά για την Ευρώπη κάνουν λόγο για αποθέματα άνθρακα 78%, αέριο 20% και πετρέλαιο 11%. Με άλλα λόγια για να μειώσουμε κατά 50% την πιθανότητα η παγκόσμια θερμοκρασία να μην αυξηθεί πάνω από δύο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή θα πρέπει να αφήσουμε τα δύο τρίτα των μη αξιοποιημένων αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων στο υπέδαφος. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Ανανεώσιμων Πόρων του University College στο Λονδίνο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο «Nature», επισημαίνουν πως τα κράτη και οι πετρελαϊκές εταιρείες θα ήταν σκόπιμο να ξεχάσουν τη δελεαστική ιδέα να εξορύξουν τα ορυκτά καύσιμα της Αρκτικής, ενώ παράλληλα θα έπρεπε να επιβάλουν μεγάλους περιορισμούς στην χρήση άνθρακα. «Όσοι χαράζουν πολιτική, πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως τα ένστικτά τους να χρησιμοποιήσουν πλήρως τα ορυκτά καύσιμα στην επικράτεια των χωρών τους, είναι τελείως ασύμβατα με τις δεσμεύσεις τους για τον στόχο ανόδου της θερμοκρασίας το πολύ κατά δύο βαθμούς Κελσίου», όπως δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας. —Τι πρέπει να γίνει Για να εισακουστεί η έκκληση της μελέτης η Κίνα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα πρέπει να αφήσουν αναξιοποίητα τα τεράστια κοιτάσματα άνθρακα -το πιο ρυπογόνο από τα τρία κύρια ορυκτά καύσιμα- που κατέχουν, ενώ οι πετρελαϊκές χώρες της Μέσης Ανατολής θα πρέπει να ξεχάσουν τα εξαιρετικά κερδοφόρα κοιτάσματα αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου που εξορύσσουν. Ομοίως, ο Καναδάς θα πρέπει να υπαναχωρήσει από τα φιλόδοξα πλάνα εκμετάλλευσης των πλούσιων κοιτασμάτων άμμου πίσσας ή πετρελαιοφόρου άμμου (tar sands ή oil sands) στην περιοχή της Αλμπέρτα. Σημαντικότερο όλων, τα κράτη της Αρκτικής -και κυρίως η Ρωσία- θα πρέπει να συμφωνήσουν ότι η εξόρυξη των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου που κρύβει αυτή η παρθένα περιοχή είναι ασύμβατη με μια παγκόσμια κλιματική συμφωνία. Κοινώς, ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι. Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τη γεωγραφική κατανομή των κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων: Πηγή: http://www.econews.g...kausima-120016/ Click here to view the είδηση

Η Καλιφόρνια υποφέρει από τη μεγαλύτερη ξηρασία των τελευταίων 100 χρόνων. Μετά από έναν εξαιρετικά άνυδρο χειμώνα η ανατολική πολιτεία των ΗΠΑ λαμβάνει τώρα έκτακτα μέτρα για να προλάβει τα χειρότερα. Η Καλιφόρνια ήταν κάποτε η πιο αξιοζήλευτη πολιτεία των ΗΠΑ λόγω των ευνοϊκών κλιματολογικών συνθηκών. Ένας πραγματικός «παράδεισος» για τους καλλιεργητές οπωροκηπευτικών και ένα ιδανικό θέρετρο για τις διακοπές αμερικανών και ξένων τουριστών. Εδώ και τρία χρόνια όμως έχει μετατραπεί σε μια άνυδρη «κόλαση». Η Καλιφόρνια αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα παρατεταμένης ξηρασίας. Σύμφωνα με επιστήμονες πρόκειται για την χειρότερη περίοδο ξηρασίας που έχει γνωρίσει η περιοχή εδώ και έναν αιώνα. Πρόσφατη έρευνα τoυ Πανεπιστημίου Στάνφορντ κατέδειξε ότι από το 2012 και έπειτα μειώθηκαν δραματικά τα αποθέματα νερού στην Κεντρική Κοιλάδα της Καλιφόρνιας, η οποία τροφοδοτεί με φρούτα και λαχανικά ολόκληρη την επικράτεια των ΗΠΑ. Στο μεταξύ η ξηρασία συνεχίζεται, με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικές αλλά και οικονομικές συνέπειές της να είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Σημειωτέον ότι οι ζημίες στην αγροτική παραγωγή της ευρύτερης περιοχής ανήλθαν μέσα στο 2014 στα 2 δις δολάρια (περίπου 1,8 δις ευρώ). Στο μεταξύ παρά τα πρώτα μέτρα που έλαβαν οι τοπικές αρχές, ο Ιανουάριος 2015 ήταν ο ξηρότερος μήνας που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις ειδικών η ξηρασία αναμένεται να συνεχιστεί σε μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση και τα επόμενα 200 χρόνια. Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας Υπό αυτές τις αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Τζέρι Μπράουν ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες τη λήψη πρωτοφανών έκτακτων μέτρων για την εξοικονόμηση νερού, υπογραμμίζοντας ότι η «κλιματική αλλαγή δεν είναι αποκύημα της φαντασίας» στην περίπτωση της Καλιφόρνιας. Σύμφωνα με τα νέα μέτρα η αμερικανική πολιτεία των 40 εκατομμυρίων κατοίκων προτίθεται να μειώσει την κατανάλωση νερού κατά 25%. «Πρόκειται για ένα σήμα κινδύνου που θα έπρεπε να αφορά όλο τον κόσμο. Η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη λόγω έκτακτων συνθηκών», ανέφερε ο Τζέρι Μπράουν, δίνοντας έμφαση στα πρόστιμα που θα καλούνται να πληρώνουν οι παραβάτες της νέας νομοθεσίας για το νερό. Κάποια από αυτά αναμένεται να ανέλθουν μάλιστα στα 500 δολάρια. Ωστόσο στόχος των νέων μέτρων είναι να μη θιγούν τα συμφέροντα του αγροτικού τομέα, παρά το γεγονός ότι εκεί καταναλώνεται περίπου το 80% του νερού. Κι αυτό διότι, όπως επισημαίνει ο Τζέρι Μπράουν, «οι αγρότες δεν είναι εκείνοι που ξοδεύουν άσκοπα νερό για να ποτίσουν το γκαζόν τους ή για να κάνουν μπάνιο για πολύ ώρα. Αντίθετα χρειάζονται το νερό γιατί παράγουν το μεγαλύτερο μέρος των οπωροκηπευτικών στις ΗΠΑ, τα οποία αποτελούν επίσης σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας παραγωγής». Ανάμεσα στα νέα μέτρα συγκαταλέγεται επίσης η αντικατάσταση 4,5 εκατομ. τ.μ. γκαζόν με φυτά που αντέχουν στην ξηρασία, ενώ παράλληλα θα τεθούν νέοι κανόνες για την κατανάλωση νερού σε αποχετεύσεις και τουαλέτες. Για τον Τζέρι Μπράουν μάλιστα καθοριστικής σημασίας κρίνεται ο ρόλος της λεγόμενης... «αστυνομίας νερού», η οποία έχει ήδη επιφορτιστεί με ελέγχους αναφορικά με την διαχείριση των υδάτινων πόρων στην αμερικανική πολιτεία. Στο μεταξύ καθώς οδεύουμε προς το καλοκαίρι οι επιστημονικές προβλέψεις εξακολουθούν να είναι δυσοίωνες. Σύμφωνα με τον καθηγητή γεωλογίας Νόα Ντιφενμπάουγκ από το Πανεπιστήμιο του Στάνφροντ, εάν η ξηρασία συνεχιστεί με την ίδια ένταση, η Καλιφόρνια θα έρθει αντιμέτωπη με σημαντικές ελλείψεις σε υδάτινους πόρους μέσα στο καλοκαίρι, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει τόσο την καθημερινότητα των κατοίκων όσο και το φυσικό περιβάλλον. Lisa Duhm / Δήμητρα Κυρανούδη (DW, dpa, afp) Πηγή: http://www.dw.de/αστ...σίας/a-18363665 Click here to view the είδηση