Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    558 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Απροθυμία των Ευρωπαίων να υιοθετήσουν την ηλεκτροκίνηση

      tetris

      Η απροθυμία των πολιτών να «αγκαλιάσουν» την ηλεκτροκίνηση κλονίζει την αυτοκινητοβιομηχανία. Η Γερμανία εξετάζει αναβολή της κατάργησης των κινητήρων εσωτερικής καύσης.
      Την περασμένη Πέμπτη η εταιρεία Bosch, ο μεγαλύτερος προμηθευτής εξαρτημάτων για την αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως, ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε περικοπές 13.000 θέσεων εργασίας μέχρι το 2030. Στις αρχές του χρόνου είχε κάνει λόγο για 9.000 απολύσεις.
      Η απόφαση αιτιολογήθηκε με την πτώση της ζήτησης, ειδικά για το κομμάτι των εξαρτημάτων που αφορούν τα ηλεκτρικά οχήματα, που υποχρεώνει την εταιρεία να κλείσει συγκεκριμένες μονάδες.
      Μια ημέρα αργότερα η Volkswagen δήλωνε ότι θα στείλει σε υποχρεωτική άδεια μιας εβδομάδας από τις 6 Οκτωβρίου τους εργαζόμενους της σε δυο εργοστάσια που παράγουν ηλεκτρικά οχήματα, στο Τσβίκαου και στη Δρέσδη. Αντιθέτως στο εργοστάσιο του Βόλφσμπουργκ, που παράγει οχήματα με συμβατικούς κινητήρες εσωτερικής καύσης θα χρειαστούν έξτρα βάρδιες για να μπορέσει η εταιρεία να ανταποκριθεί στη ζήτηση.
      Μια κρίση διαρκείας
      Είναι δύο ειδήσεις που αποκαλύπτουν πτυχές της σοβαρής κρίσης, που περνάει πλέον εδώ και μήνες ο τομέας. Από το περασμένο καλοκαίρι έχουν χαθεί 51.500 θέσεις εργασίας στην γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, ποσοστό 7% του συνολικού δυναμικού και οι προβλέψεις μιλούν και για περαιτέρω απολύσεις και μάλιστα σε παραδοσιακές μονάδες, όπως αυτή της Ford στην Κολωνία. Στην τελευταία έκθεση αυτοκινήτου στο Μόναχο το θέμα ήταν κυρίαρχο στις συζητήσεις πίσω από τα εντυπωσιακά περίπτερα και τις φιλόδοξες παρουσιάσεις.
      Ο χώρος υποφέρει και αυτό δεν είναι άσχετο και με την απροθυμία των πολιτών τόσο στη Γερμανία, όσο και συνολικά στην Ευρώπη να «αγκαλιάσουν» την ηλεκτροκίνηση σε μια έτσι κι αλλιώς κορεσμένη αγορά.
      Μεγάλο το ενδιαφέρον, αλλά πολλοί οι προβληματισμοί στην έκθεση ΙΑΑ του ΜονάχουΕικόνα: Frank Hoermann/SvenSimon/picture alliance
      Το 2020 είχαν πωληθεί στη Γερμανία 3,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα, ενώ το 2024 μόλις 2,8 εκατομμύρια. Αυτή η μείωση αντιστοιχεί ουσιαστικά στην παραγωγή των δύο μεγαλύτερων γερμανικών μονάδων. Η αγορά της Κίνας έχει να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό τιμών από την εγχώρια της παραγωγή και οι δασμοί του Τραμπ αποτελούν επιπλέον πρόβλημα για τη δύσκολη αγορά των ΗΠΑ. Οι απόπειρες των διευθυνόντων συμβούλων των μεγαλύτερων γερμανικών εταιρειών να έρθουν σε ξεχωριστές, απευθείας συμφωνίες με τον Τραμπ δεν έχουν ακόμα προχωρήσει. BMW, Mercedes, Volkswagen, Opel, Porsche, Audi, όλες οι επιχειρήσεις έχουν χτυπηθεί άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο από τον «ιό» της κρίσης.
      Έτοιμοι για τη μεγάλη στροφή
      Σε αυτό το πλαίσιο δεν προκαλεί μεγάλη εντύπωση η στροφή που προδιαγράφεται σε πολιτικό επίπεδο στο Βερολίνο. Ο καγκελάριος Μερτς είχε μιλήσει για τα προβλήματα του χώρου στην έκθεση ΙΑΑ του Μονάχου.
      Τώρα διέρρευσε ότι σκοπεύει να καλέσει σε συνάντηση κορυφής στο Βερολίνο, πιθανότατα στις 9 Οκτωβρίου, τους επικεφαλής όλων των μεγάλων του κλάδου, προκειμένου να καταλήξουν σε ένα κοινό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης και να προτείνουν μέτρα σε επίπεδο ΕΕ.
      Ωστόσο σε μια τοποθέτησή του κατά τη διάρκεια εκδήλωσης το απόγευμα της Παρασκευής, ο Χριστιανοδημοκράτης καγκελάριος έδειξε την κατεύθυνση προς την οποία σκέφτεται να κινηθεί. Η γερμανική κυβέρνηση θέλει να προτείνει στην Κομισιόν την άρση της απόφασης για απαγόρευση της πώλησης οχημάτων με συμβατικούς κινητήρες εσωτερικής καύσης, που έχει οριστεί για μετά το 2035. Κατά τη γνώμη του καγκελάριου  τη λύση θα πρέπει να δώσει η ίδια η βιομηχανία με τη βοήθεια της εξέλιξης της τεχνολογίας και όχι κάποιες ντιρεκτίβες της Κομισιόν. Σε τελευταία ανάλυση θα είναι η «αγορά» που θα δώσει την απάντηση.
      Στις τάξεις της Χριστιανοδημοκρατίας σε Γερμανία και Ευρώπη η σχετική σκέψη ωριμάζει από καιρό. Οι Γερμανοί βιομήχανοι δείχνουν να πιστεύουν σε λύσεις, όπως τα συνθετικά καύσιμα και περαιτέρω βελτιώσεις στα συστήματα καύσης, που θα μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, παράλληλα με την περαιτέρω βελτίωση της ηλεκτροκίνησης και την δημιουργία ενός σχετικού δικτύου που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και θεωρείται απίθανο να αναπτυχθεί στο αναγκαίο εύρος και πυκνότητα μέχρι το 2035.
      «Η καταληκτική αυτή ημερομηνία πρέπει να αναθεωρηθεί σημαντικά ή και να αφαιρεθεί εντελώς», δήλωσε πρόσφατα ο Διευθύνων Σύμβουλος της BMW, Όλιβερ Τσίπσε. Έτσι κι αλλιώς, όπως επεσήμανε ο Μερτς, και μετά το 2035 θα συνεχίσουν να κινούνται στους δρόμους της χώρας πάνω από 40 εκατομμύρια συμβατικά οχήματα.
      Μόλις 3,3% τα ηλεκτροκίνητα

      Αυτή τη στιγμή είναι δηλωμένα στη Γερμανία 49 εκατομμύρια αυτοκίνητα, από τα οποία μόλις 1,65 εκατομμύρια αμιγώς ηλεκτρικά ή ποσοστό 3,3%. Αυτή η αναλογία δεν αναμένεται να μεταβληθεί ριζικά μέσα στην επόμενη δεκαετία, εκτός αν όλα τα οχήματα που θα πωλούνται έως τότε ήταν μόνο ηλεκτρικά, κάτι που δεν χωράει ούτε σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Και αν αυτό συμβαίνει στην «πλούσια» Γερμανία καταλαβαίνει κανείς πόσο πιο δύσκολα είναι τα πράγματα σε άλλες «φτωχότερες» χώρες.
      Οι πληροφορίες λένε, λοιπόν, ότι η Γερμανία αναζητά συμμάχους και σε άλλες πρωτεύουσες της ΕΕ για να πιέσει την Κομισιόν να άρει αυτό το τελεσίγραφο, μια εξέλιξη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ιστορική και θα αποδείκνυε για μια ακόμα φορά ότι (EL): Το τέλος… του τέ... πολλές αποφάσεις που ανακοινώνονται μεγαλοπρεπώς στις Βρυξέλλες σκοντάφτουν, όταν έρχονται αντιμέτωπες με την πραγματικότητα.
      Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μερτς, το τοπίο θα πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα και όχι μέσα στο 2026, όπως έχει «υποσχεθεί» η Κομισιόν. Ο ίδιος δήλωσε ότι έχει ξεκάθαρη εικόνα για το ζήτημα, αν και παραδέχτηκε ότι δεν συμφωνούν μαζί του όλοι εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, κυρίως από τη μεριά των Σοσιαλδημοκρατών.
      Περισσότερα...

        0

    2. Αρθρογραφία

      Δόμηση εκτός σχεδίου και δόμηση σε δασικές εκτάσεις στην Ευρώπη

      Engineer

      Η δόμηση εκτός σχεδίου αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο στην Ευρώπη.
      Κάποιες χώρες έχουν σχεδόν καθολική απαγόρευση, άλλες ένα μικτό καθεστώς με εξαιρέσεις, ενώ αρκετές (κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη) εφαρμόζουν πιο χαλαρούς κανόνες. Αυτές οι διαφορετικές προσεγγίσεις συνδέονται αναμφίβολα με τα διαφορετικά χαρακτηριστικά κάθε χώρας. Παίζει ρόλο η κατανομή του πληθυσμού, η ύπαρξη ή όχι χωριών και μικρών οικισμών ανά την Επικράτεια, η μορφολογία του εδάφους και προφανώς η έκταση που καλύπτουν τα δάση σε κάθε περίπτωση.
      Στα δάση, οι περισσότερες χώρες έχουν αυστηρό πλαίσιο, με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στις πιο προστατευτικές νομοθεσίες. Με το δεδομένο ότι η κλιματική κρίση ήδη εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, η προστασία των δασών αποτελεί προτεραιότητα και η αποτροπή της αυθαίρετης δόμησης καθίσταται μονόδρομος, καθώς το φαινόμενο των αυθαιρέτων και των πάσης φύσεως – – εκ των υστέρων – «νομιμοποιήσεων», αποτελούν αθεράπευτη «πληγή» επί δεκαετίες.
      Εξαιρέσεις με μέτρο και λογική στην εκτός σχεδίου δόμηση: Σε ποιές περιπτώσεις λέει «ναι» η Ευρώπη
      Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που επιτρέπει δόμηση εκτός σχεδίου, όμως η «χαλαρή» νομοθετική προσέγγιση σε σύγκριση με όλη τη Δυτική Ευρώπη οδήγησε σε «ξεχείλωμα» και υπερβολές Καθώς το φαινόμενο των «αυθαιρέτων εκτός σχεδίου πόλης» γιγαντώθηκε.
      Ως αποτέλεσμα «ξύπνησαν» αντανακλαστικά που οδηγούν στο άλλο άκρο, με την πεποίθηση ότι μία γενική απαγόρευση θα προστατέψει τα δάση της χώρας μας. Κάπως έτσι, η η Ελλάδα κινδυνεύει να περάσει στην κατηγορία των πιο αυστηρών χωρών, χωρίς όμως να έχει προηγηθεί συνολικός χωροταξικός σχεδιασμός.
      Σε σχέση με τα δάση, η Ελλάδα διαθέτει ήδη μία από τις πιο αυστηρές νομοθεσίες μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Αποδίδει καρπούς αυτή η τακτική για την προστασία του δασικού πλούτου της χώρας; Όχι πάντοτε και, πάντως, όχι σε βαθμό που να θεωρήσουμε «αλάνθαστη» αυτή την τακτική. Θυμηθείτε: Σε πολλές περιπτώσεις, περιβαλλοντολόγοι και δασολόγοι τονίζουν ότι χωρίς ανθρώπινη παρουσία η Φύση δεν αρκεί για τον καθαρισμό (ως παράδειγμα) θυλάκων δάσους – ακόμα και εντός αστικού ιστού. Γεννάται το ερώτημα, επίσης:
      Γιατί να απαγορεύεται ακόμα και η προοπτική αξιοποίησης περιορισμένων δασικών εκτάσεων για τον Αγροτουρισμό, που αποτελεί ραγδαία αναπτυσσόμενη τάση στην Ευρώπη, δίνοντας πνοή σε τοπικές κοινωνίες που φθίνουν λόγω αστυφιλίας και ενώ ήδη στην Ελλάδα διαμορφώνεται κίνδυνος υπερτουρισμού σε νησιωτικές περιοχές;
      Η ισορροπία πρέπει να βρεθεί ανάμεσα στην περιβαλλοντική προστασία και στην προστασία της ιδιοκτησίας, είναι το συμπέρασμα κοινής λογικής και Τεχνητής Νοημοσύνης (από την οποία αντλήθηκε και ο πίνακας παρακάτω:
      Χώρα Δόμηση εκτός σχεδίου Δόμηση σε δάση Ελλάδα Επιτρεπόταν σε οικόπεδα ≥4 στρεμμάτων με χαλαρούς όρους· πρόσφατα σχεδόν πλήρης απαγόρευση εκτός αν υπάρχει πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο. Κατ’ αρχήν απαγορεύεται (άρθρο 24 Σ)· ελάχιστες εξαιρέσεις. Ιταλία Επιτρέπεται σε αγροτικά κτήματα με όρους (πρόσβαση, αρτιότητα, χρήση). Συχνές ανακαινίσεις/αγροτουρισμός. Νέα κατοικία δύσκολη. Παλιές κατοικίες και αγροτουρισμός με ειδική άδεια. Ισπανία “Suelo no urbanizable”: κατά κανόνα απαγόρευση, εξαιρέσεις για γεωργία/τουρισμό. Σπάνιες άδειες. Επιτρέπονται κυρίως υποδομές ή παραδοσιακές χρήσεις. Γαλλία Σε ζώνες αγροτικές/φυσικές επιτρέπονται μόνο κατοικίες αγροτών ή συναφείς χρήσεις. Δόμηση περιορισμένη. Παλιές κατοικίες επιβιώνουν. Γερμανία “Außenbereich”: μόνο γεωργία/κτηνοτροφία ή ειδικές υποδομές. Δάση = παραγωγικές εκτάσεις. Όχι νέες κατοικίες. Αυστρία Πολύ αυστηρό πλαίσιο, εκτός σχεδίου μόνο για γεωργικούς σκοπούς. Επιτρέπονται ξύλινα σαλέ/καλύβες με άδεια, όχι νέες μόνιμες κατοικίες. Ελβετία Σχεδόν καθολική απαγόρευση εκτός σχεδίου από τη δεκαετία ’70. Οικοδομίσιμη γη μόνο εντός σχεδίου. Δάση προστατεύονται πλήρως. Εξαιρέσεις για μικρά καταφύγια/σαλέ. Πορτογαλία Γενική απαγόρευση, με εξαιρέσεις σε αγροτουρισμό και ανακαινίσεις. Δάση συχνά ιδιωτικά, αλλά νέα δόμηση απαγορεύεται. Σουηδία Απαγορεύεται νέα δόμηση εκτός σχεδίου, εκτός αγροτικής χρήσης. Παλιές κατοικίες διατηρούνται. Κατοικίες σε δάση ιστορικά υπάρχουν· νέες άδειες μόνο με αυστηρές μελέτες. Νορβηγία Αυστηρά περιορισμένη, ανά δήμο. Εξαιρέσεις για τοπικές χρήσεις. Δόμηση σε δάση απαγορεύεται εκτός αν αφορά τοπική παραγωγική χρήση. Ηνωμένο Βασίλειο Εκτός σχεδίου (“green belt”) γενική απαγόρευση. Εξαιρέσεις μόνο για αγροτική χρήση/υποδομές. Δάση προστατευμένα. Υπάρχουν παλιές κατοικίες. Βουλγαρία Επιτρέπεται εκτός σχεδίου με λίγους περιορισμούς (δρόμος, υποδομές). Δάση προστατεύονται θεωρητικά, αλλά η εφαρμογή ποικίλλει. Ρουμανία Πιο χαλαρό καθεστώς· άδειες δίνονται εκτός σχεδίου με κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Δάση υπό κρατική προστασία αλλά με εξαιρέσεις. Πολωνία Επιτρέπεται με τοπικό πολεοδομικό σχέδιο ή ειδική άδεια· πιο χαλαρό καθεστώς από Δ. Ευρώπη. Δάση προστατευμένα, αλλά κάποιες εξαιρέσεις για μικρές κατοικίες. Τσεχία / Σλοβακία Σχετική ευελιξία για κατοικίες εκτός σχεδίου, εφόσον δεν είναι προστατευόμενη περιοχή. Δάση γενικά προστατευμένα, περιορισμένες εξαιρέσεις. Ουγγαρία Δόμηση εκτός σχεδίου επιτρεπτή, ιδίως με αγροτική χρήση. Συχνά χτίζονται κατοικίες. Δάση προστατευμένα αλλά λιγότερο αυστηρά. Κροατία Σε τουριστικές περιοχές πολλές οικοδομές εκτός σχεδίου· κανόνες υπάρχουν αλλά ήταν χαλαροί πριν ενταχθεί στην Ε.Ε. Δάση τυπικά προστατευμένα, αλλά υπάρχουν κατασκευές. * Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής έρευνας έχει γίνει και χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης.
      Περισσότερα...

        0

    3. Αρθρογραφία

      Παράταση έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2026 για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του δημοσίου

      Engineer

      Παράταση για ένα χρόνο, δηλαδή έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2026, δίνει το κράτος στην εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του δημοσίου. Η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων διέπεται από τον νόμο 5024/2023, ο οποίος προβλέπει τη διαδικασία μέσω ψηφιακής πλατφόρμας στο gov.gr. Ωστόσο, η εξαγορά δεν επιτρέπεται σε δασικές εκτάσεις ή άλλες περιοχές που είναι κοινόχρηστα αγαθά, εξαιρουμένων των «πραγμάτων εκτός συναλλαγής», όπως ορίζονται στο Αστικό Κώδικα.
      Πολλοί όμως είναι οι πολίτες που κατέχουν δασικές εκτάσεις και περιμένουν να δοθεί λύση και στο δικό τους πρόβλημα τους.
      Είναι χαρακτηριστικό ότι, για τα συγκεκριμένα ακίνητα, οι πολίτες που τα κατέχουν έχουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας έναντι της Εφορίας και άλλων υπηρεσιών θεωρούνταν ως ιδιοκτήτες πληρώνοντας και τους ανάλογους φόρους. Επίσης πολλές εκτάσεις χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση και επιδοτούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
      Επομένως θα πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι ότι θα απορριφθούν οι αιτήσεις που θα υποβληθούν στο σύστημα και αφορούν εξαγορά εκτάσεων που στον μερικώς κυρωμένο δασικό χάρτη απεικονίζονται ως ΔΑ ή ΧΑ, δηλαδή ως δασική έκταση στον ιστορικό χάρτη του 1945 – 1960 που άλλαξε χρήση μεταγενέστερα (ξεχερσώθηκε) με μη νόμιμο τρόπο.
      Γιατί δεν δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς τους από τους αγρότες;
      Πράγματι το 2017 το κράτος έδωσε τη δυνατότητα εξαγοράς των εκχερσωμένων εκτάσεων από αγρότες που τις χρησιμοποιούν. Οι αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 2020, αφορούσαν τις περιοχές που είχε γίνει ανάρτηση των δασικών χαρτών στο 50% περίπου της χώρας. Περίπου στις 80.000 αιτήσεις κατατέθηκαν για 400.000 στρέμματα.
      Ωστόσο με την απόφαση 710/2020 το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακύρωσε τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει η διαδικασία της εξαγοράς. Μάλιστα το πρόβλημα γιγαντώθηκε στη συνέχεια με την ανάρτηση και των υπολοίπων δασικών χαρτών (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Ιόνια κλπ περιοχών) και εκτιμάται ότι το σύνολο των εκχερσωμένων εκτάσεων ξεπερνά το 2.000.000 στρέμματα!
      Τι ρυθμίσεις ισχύουν για τις εκχερσωμένες εκτάσεις;
      Δίνεται το δικαίωμα χρήσης από τους αγρότες για όσο επιδοτούνται, χωρίς να μεταβάλλεται ο δασικός χαρακτήρας των ρυθμιζόμενων εκτάσεων, ούτε ο χαρακτηρισμός που οι εκχερσωμένες εκτάσεις φέρουν στους δασικούς χάρτες (δηλαδή ΔΑ ή ΧΑ).
      Θα μπορούν να μεταβιβαστούν αυτές οι εκτάσεις;
      Όχι, για να γίνει συμβόλαιο μεταβίβασης (πώληση, γονική παροχή κλπ) σε εκτάσεις που φαίνονται στον δασικό χάρτη με χαρακτήρα ΔΑ, απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης από την οποία να προκύπτει ότι το Δημόσιο δεν έχει δικαίωμα κυριότητος επί αυτής.
      Επομένως μόνο οι κατ’ επάγγελμα αγρότες θα μπορούν να τις χρησιμοποιούν για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και χωρίς το δικαίωμα της μεταβίβασης.
      Μπορεί ένας ιδιώτης να διεκδικήσει την κυριότητα έκτασης;
      Σε περίπτωση που αγρότης θελήσει να διεκδικήσει την ιδιοκτησία της έκτασης που καλλιεργεί, υπάρχουν διάφοροι δρόμοι να μπορεί να ακολουθήσει, όπως μέσω της κτηματογράφησης ή με άσκηση προσφυγής ενώπιον των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών ή των δικαστηρίων.
      Όταν μέρος ιδιοκτησίας έχει χαρακτηριστεί δασικό, μπορεί να μεταβιβαστεί το καθαρό αγροτικό τμήμα της;
      Το ΥΠΕΝ με νομοθετική ρύθμιση, έδωσε το δικαίωμα σε ιδιοκτησίες που περιλαμβάνουν και δασικές και αγροτικές εκτάσεις να μπορούν να μεταβιβάζονται, ως προς το μη δασικό τμήμα, χωρίς αυτό να θεωρείται κατάτμηση.
      Το κτηματολόγιο θα αναγνωρίσει το δικαίωμα κυριότητας των ιδιωτών όταν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας;
      Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 (ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960) με δασική μορφή που εκχερσώθηκαν μεταγενέστερα. Το κτηματολόγιο θα προκρίνει ως ιδιοκτήτη το Ελληνικό Δημόσιο. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να υποβληθεί ένσταση με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο.
      Τι ισχύει για επιδοτήσεις των αγροτών;
      Μέχρι στιγμής οι επιδοτήσεις συνεχίζονται κανονικά, ανεξάρτητα του πως εμφανίζεται η έκταση στην ανάρτηση του δασικού χάρτη.
      Πότε επιτρέπεται η γεωργική εκμετάλλευση δασικών εκτάσεων;
      Εκχέρσωση δασών προς απόδοση σε αγροτική οποιασδήποτε φύσης καλλιέργεια απαγορεύεται. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η εκχέρσωση δασικών εκτάσεων από γεωργικούς συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών ή φυσικά πρόσωπα ή η χρήση από αυτούς ασκεπούς έκτασης ή διάκενου εντός δάσους ή δασικής έκτασης, εμβαδού έως 30 στρέμματα όταν πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια ή για φύτευση σε ανάμειξη αγρίων και οπωροφόρων ή καρποφόρων δένδρων ή για φύτευση δασικών ειδών για την απόδοση προϊόντων, ιδίως, κάστανων, καρυδιών και τρούφας, ή για δημιουργία αμπελώνων ή φυτειών αρωματικών φυτών. Επιτρέπεται, επίσης, η δια εμβολιασμού εξημέρωση άγριων οπωροφόρων ή καρποφόρων δένδρων.
      Επίσης εντός των ως άνω εκτάσεων επιτρέπονται κατασκευές που εξυπηρετούν τη γεωργική εκμετάλλευση, όπως δεξαμενές νερού, γεωτρήσεις, μετρητές Δ.Ε.Η., υπόστεγα κατ’ εφαρμογή της σχετικής περί των κατασκευών αυτών νομοθεσίας.
      Η έγκριση για τη γεωργική εκμετάλλευση χορηγείται, κατόπιν σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης.
      Οι δημόσιες εκτάσεις, ως και οι κοινόχρηστες και διαθέσιμες εποικιστικές δασικές εκτάσεις μπορούν να διατεθούν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα για δενδροκομική ή γεωργική καλλιέργεια και εκμετάλλευση κατόπιν της σχετικής μελέτης και κάτω από ειδικές προϋποθέσεις.
      Σε ποιές περιπτώσεις δίνεται η έγκριση για γεωργική εκμετάλλευση;
      Η έγκριση για τη γεωργική εκμετάλλευση χορηγείται, εφόσον διαπιστωθεί, κατόπιν σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης, ότι οι εδαφολογικές και οικολογικές συνθήκες συνηγορούν υπέρ αυτού του τρόπου εκμετάλλευσης χωρίς να παραβλάπτεται η λειτουργία του δασικού οικοσυστήματος, από την απώλεια του φυσικού του στοιχείου, καθώς και ότι τηρούνται οι απαιτούμενες από το προϋποθέσεις.
      Η μελέτη συντάσσεται από ιδιώτη γεωτεχνικό επιστήμονα, σε περίπτωση δε που αυτός δεν είναι δασολόγος, απαιτείται συνυπογραφή αυτής και από δασολόγο, περιέχεται δε σε αυτήν ειδικό κεφάλαιο για την τυχόν οικολογική αναβάθμιση του φυσικού οικοσυστήματος λόγω της συγκεκριμένης εκμετάλλευσης.
      Θα πληρώσουν πρόστιμο όσοι αγρότες δηλώσουν ξεχερσωμένες εκτάσεις;
      Όχι. Στις εκτάσεις αυτές, για όσο χρόνο τελούν υπό καθεστώς ενίσχυσης, δεν επιβάλλονται διοικητικά μέτρα και κυρώσεις κατ’ εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας, ενώ η εκτέλεση σχετικών διοικητικών πράξεων που έχουν εκδοθεί αναστέλλεται.
      Πώς θα γίνει η καταγραφή των εκχερσωμένων εκτάσεων;
      Για την αποτύπωση των εκτάσεων αυτών, ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων, Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.) αποστέλλει στη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στον φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το γεωχωρικό περίγραμμα του συνόλου των εκτάσεων που έχουν δηλωθεί με Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης στο Ο.Σ.Δ.Ε..
      Τα περιγράμματα αυτά προσαρμόζονται στα χαρτογραφικά υπόβαθρα των δασικών χαρτών και οι εκτάσεις που τελούν σε καθεστώς ενίσχυσης επισημαίνονται, καταχωριζόμενης της σχετικής πληροφορίας με την αντίστοιχη ένδειξη της νόμιμης αλλαγής χρήσης. Τα στοιχεία του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. επικαιροποιούνται ανά τρία (3) έτη.
      Το ειδικό αρχείο που δημιουργείται από τα παραπάνω στοιχεία του δασικού χάρτη και του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., ενημερώνεται και τηρείται από το Τμήμα Δασικών Χαρτογραφήσεων της οικείας Διεύθυνσης Δασών.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    4. Αρθρογραφία

      Οι πλοιοκτήτριες εταιρείες που συνδέουν τα νησιά με την ηπειρωτική Ελλάδα

      GTnews

      Ο ελληνικός ακτοπλοϊκός στόλος βρίσκεται για ακόμη μία χρονιά στην πρώτη γραμμή της εξυπηρέτησης των νησιωτικών περιοχών, συνδέοντας καθημερινά 115 νησιά με την ηπειρωτική χώρα ή μεταξύ τους. Συνολικά, 153 επιβατηγά-οχηματαγωγά πλοία εξασφαλίζουν τη ροή μετακινήσεων και την τροφοδοσία των τοπικών κοινωνιών, αποτελώντας κρίσιμο κρίκο στην οικονομική και κοινωνική συνοχή της χώρας.
      Στην ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά δραστηριοποιούνται 33 εταιρείες, οι οποίες -σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που πραγματοποίησε η εταιρεία χρηματοοικονομικών συμβούλων XRTC- χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, με κριτήρια το μέγεθος του στόλου, το είδος των πλοίων και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Tα στοιχεία αφορούν το 2024.
      Οι μεγάλες εταιρείες
      Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται η Attica και οι Μινωικές, μέρος του ιταλικού ομίλου Grimaldi, οι οποίες δημοσιοποιούν τα οικονομικά τους στοιχεία που χρησιμεύουν στην εις βάθος ανάλυσή τους.
      Ο όμιλος Attica μετά την ολοκλήρωση της συγχώνευσης με απορρόφηση της ΑΝΕΚ, σύμφωνα με την από 4/12/2023 απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης, έχει έναν στόλο ο οποίος περιλαμβάνει τα εμπορικά σήματα Superfast Ferries, Blue Star Ferries, Hellenic Seaways και ANEK Lines. Ο ακτοπλοϊκός της στόλος αριθμεί πλέον 43 πλοία, από τα οποία τα 28 είναι συμβατικά επιβατηγά/ οχηματαγωγά πλοία, τα 13 είναι ταχύπλοα. Επίσης, διαθέτει και 2 φορτηγά/οχηματαγωγά πλοία. Ο στόλος της μεταφέρει το 37% των επιβατών και το 46% των οχημάτων της ελληνικής ακτοπλοϊκής κίνησης.
      Ο όμιλος των Μινωικών αποτελείται από την εταιρεία Μινωικές Γραμμές ΑΝΕ και τη θυγατρική της Minoan Italia S.p.A. και ανήκει στον ιταλικό όμιλο Grimaldi. Ο στόλος που δραστηριοποιείται στη γραμμή Πειραιάς – Κρήτη αποτελείται από 3 συμβατικά επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία.
      Οι Attica και η Minoan Lines που δραστηριοποιούνται στην ελληνική ακτοπλοΐα ανήκουν σε δύο από τους μεγαλύτερους ακτοπλοϊκούς ομίλους παγκοσμίως που καταλαμβάνουν την πρώτη και την τρίτη θέση αντίστοιχα στους 10 μεγαλύτερους ακτοπλοϊκούς ομίλους διαχείρισης συμβατικών επιβατικών/οχηματαγωγών πλοίων παγκοσμίως σε επίπεδο μεταφορικής ικανότητας επιβατών ακτοπλοΐας, ενώ ο όμιλος Grimaldi και ο όμιλος Attica καταλαμβάνουν την πρώτη και την τέταρτη θέση παγκοσμίως με επίπεδο μεταφορικής ικανότητας οχημάτων. Τα 46 πλοία των Attica και Μινωικών αποτελούν τους στυλοβάτες της αγοράς, αφού διακινούν επιβάτες και προπάντων το μεγαλύτερο μέρος των φορτίων από και προς τα νησιά. Καλύπτουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους τις ανάγκες των κατοίκων στη νησιωτική χώρα με μεγάλα επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία των οποίων ο μέσος όρος μήκους είναι τα 144 μ.

      Seajets
      Η εταιρεία Seajets, συμφερόντων του κ. Μάριου Ηλιόπουλου, αποτελεί τη μεγαλύτερη ιδιωτική ελληνική ακτοπλοϊκή εταιρεία με στόλο 29 πλοία (24 ταχύπλοα και 5 συμβατικά). Διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο ταχυπλόων παγκοσμίως και εξυπηρετεί 50 νησιά στο Αιγαίο με 400 διασυνδέσεις μεταξύ λιμανιών των νησιών του. Η Seajets χρησιμοποιεί τα περισσότερα ταχύπλοα πλοία της μόνο κατά την υψηλή τουριστική περίοδο, προσαρμόζοντας τα δρομολόγιά της.
      Απολαμβάνει λοιπόν τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα των ταχυπλόων που δραστηριοποιούνται μόνο την περίοδο υψηλής ζήτησης. Εκ των αναφερθέντων χαρακτηριστικών δίνεται η δυνατότητα στην εταιρεία να σχεδιάζει εγκαίρως τα δρομολόγια των ταχύπλοων πλοίων της και παράλληλα να δημιουργεί νέες γραμμές.
      Αγορές μεταχειρισμένων πλοίων
      Η εταιρεία το 2024 προχώρησε στις κάτωθι αγορές πλοίων:
      1. Τα αδελφά πλοία «Osman Gazi 1» και «Orhan Gazi 1» που ναυπηγήθηκαν στην Austal (Henderson) της Αυστραλίας το 2007 για λογαριασμό της τουρκικής Istanbul Deniz Otobusleri (IDO) τα οποία μετονομάστηκαν «Jumbo Jet 1» και «Jumbo Jet 2».
      2. Τα ταχύπλοα «Superrunner Jet 2» (1999) και «Champion Jet 3» (1997).
      3. Το «Eurochampion Jet» (ex HSC Natchan Rera) που κατασκευάστηκε το 2007 στην Αυστραλία από την Incat.
      4. Το συμβατικό πλοίο «Super Star II» (1986).
      5. Το «Tera Jet 2» μεταφορικής ικανότητας 1.350 επιβατών και 400 οχημάτων
      6. Το συμβατικό πλοίο «Express Skiathos» (1996) από τον όμιλο Attica, το οποίο δραστηριοποιείται στις Σποράδες αντί συνολικού τιμήματος 9 εκατ. ευρώ.
      Άλλες επιχειρηματικές κινήσεις
      1. Η εταιρεία προχώρησε στην 5ετή ναύλωση του «Santorini Palace» από τις Μινωικές Γραμμές. Το High-Speed catamaran πλοίο που μετονομάστηκε «Olympic Champion Jet» έχει ναυπηγηθεί το 2005 και θα αγοραστεί από τη Seajets μετά το πέρας της περιόδου ναύλωσης.
      2. Ναύλωσε το πλοίο της «Caldera Vista» στην εταιρεία Africa Morocco, το οποίο θα δρομολογηθεί στη γραμμή Ταγγέρη – Αλχεθίρα.
      Εκτός από την Seajets, ο Μάριος Ηλιόπουλος έχει δημιουργήσει την εταιρεία κρουαζιέρας Neonyx Cruises, ενώ έχει επίσης αγοράσει στο παρελθόν τα κρουαζιερόπλοια: «Aegean Majesty» (ex Veendam) το «Queen of Oceans» (ex P&O Oceana) και το «Majesty of Oceans» (ex Majesty of the Seas).
      Μεσαίες εταιρείες
      Σε αυτήν την κατηγορία η XRTC ενέταξε τέσσερις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο τόσο σε κύριες όσο και σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές. Οι εταιρείες Fast Ferries, Levante Ferries, Golden Star Ferries και Dodekanisos Ferries δραστηριοποιούνται με 19 πλοία (15 συμβατικά και 4 ταχύπλοα) καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Τα στοιχεία των στόλων προέρχονται από τις ιστοσελίδες των εταιρειών, ενώ τα στοιχεία για τις αγοραπωλησίες των πλοίων προέρχονται από το Διαδίκτυο και από πηγές της αγοράς.

      Fast Ferries
      H Fast Ferries ιδρύθηκε από τους Παναγιώτη και Γιάννη Παναγιωτάκη to 1989. Η εταιρεία πούλησε το πλοίο «Thunder» στον όμιλο Attica αντί 17,75 εκατ. ευρώ, ενώ προχώρησε στην αγορά των δύο πλοίων της ANMEZ, τον «Διονύσιο Σολωμό» και τον «Αδαμάντιο Κοραή». Τα δύο αυτά πλοία προστέθηκαν στο στόλο της εταιρίας ο οποίος πλέον αποτελείται από 5 συμβατικά πλοία.
      Levante Ferries
      Η Levante Ferries, συμφερόντων του κ. Γιώργου Θεοδόση, δημιουργήθηκε το 2015 με την ένωση 3 ακτοπλοϊκών εταιρειών: Levante, Ionissos και Zante Ferries. Eχει 6 συμβατικά πλοία, τα «Fior di Levante», «Mare di Levante», «Ανδρέας Κάλβος», «Κεφαλονιά», «Smyrna di Levante» και «Contessa di Levante», εκ των οποίων τα 4 είναι δρομολογημένα στις γραμμές Πάτρας/Κυλλήνης – Ζακύνθου – Κεφαλονιάς – Ιθάκης.
      Golden Star Ferries
      Η εταιρεία έχει 5 πλοία, εκ των οποίων τα 3 είναι συμβατικά («Superferry», «Andros Queen» και «Andros King») και 2 ταχύπλοα: «HSC Superexpress» και το «HSC Golden Princess». Το 2024 αγόρασε το «Andros King» (ex. Volcan de Taburiente), ναυπηγημένο το 2006 στην Ισπανία, με χωρητικότητα 1.500 επιβατών και 310 οχημάτων, ενώ η μέγιστη ταχύτητά του φτάνει τους 22,5 κόμβους. Το «Andros King» δεν έχει ακόμα ολοκληρώσει τις εργασίες μετασκευής του και δεν έχει προσώρας δρομολογηθεί.
      Dodekanisos Seaways
      Η Dodekanisos Seaways της οικογένειας Σπανού δραστηριοποιείται στις θαλάσσιες συγκοινωνίες στα Δωδεκάνησα και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Διαθέτει δύο ταχύπλοα καταμαράν, το «Dodekanisos Express» και το «Dodekanisos Pride» καθώς και το «Ε/Γ – Ο/Γ Παναγία Σκιαδενή», τα οποία καλύπτουν 18 νησιωτικούς προορισμούς.
      Μικρότερες εταιρείες
      Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται 26 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο κυρίως σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές. Το σύνολο του στόλου αυτών των εταιρειών είναι 61 πλοία, εκ των οποίων μόνο τα 3 είναι ταχύπλοα. Η αναφορά μας εδώ γίνεται πάντα σε επίπεδο στόλου και μόνο, καθώς αυτές οι εταιρείες δεν δημοσιοποιούν οικονομικά ή άλλου είδους στοιχεία. Τα στοιχεία των στόλων προέρχονται από τις ιστοσελίδες των εταιρειών, ενώ τα στοιχεία για τις αγοραπωλησίες των πλοίων προέρχονται από το Διαδίκτυο και από πηγές της αγοράς. Πολλές από αυτές τις εταιρείες, πάρα το γεγονός ότι έχουν τοπικό χαρακτήρα, παρουσιάζουν καινοτόμες διαχειριστικές δομές, υιοθετούν προγράμματα καρτών προνομίων, κρατήσεις online, web check in, e-tickets, όπως οι μεγαλύτερες εταιρείες, και εξελίσσουν το προϊόν της ακτοπλοΐας. Επίσης, τονίζουμε ότι οι περισσότερες από τις εταιρείες αυτές επισκευάζουν ή και σε κάποιες περιπτώσεις χτίζουν τα πλοία τους στην Ελλάδα, γεγονός που χρήζει ιδιαίτερης ευαρέσκειας και στήριξης από το κράτος αλλά και όλους τους δημόσιους φορείς. Βασική προϋπόθεση όμως αποτελεί η ανάπτυξη εταιρικού προφίλ, με στόχο να μπορέσουν να αντλήσουν τραπεζικά κεφάλαια.

      Magic Sea Ferries
      Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για την Magic Sea Ferries, των Γιώργου και Μάριου Γιαλόζογλου, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην ποντοπόρο ναυτιλία. Προχώρησαν στην αγορά των «Magic 1» και «Magic 2». Τα δύο ταχύπλοοα καταμαράν πλοία που ναυπηγήθηκαν το 2023 και 2024 αντίστοιχα (Cahaya Samudra Shipyard) για λογαριασμό της Majestic Fast Ferries της Σιγκαπούρης έχουν χωρητικότητα 343 επιβατών το καθένα. Δρομολογήθηκαν το 2025 μαζί με το τρίτο πλοίο της εταιρείας, το «HSC Cat 1» (1994), στον Αργοσαρωνικό.
      Saronic Ferries
      Η εταιρεία των Γιώργου Παπαϊωαννίδη, Ιωσήφ Λεφάκη και Παρασκευά Τσάγκαρη δρομολογεί πέντε επιβατηγά οχηματαγωγά πλοία, τα «Απόλλων», «Αχαιός», «Ποσειδών Ελλάς», «Φοίβος» και «Αντιγόνη», στον Αργοσαρωνικό, με μεταφορική ικανότητα 6.980 επιβατών και 530 αυτοκινήτων. Η Saronic Ferries έχει ήδη αγοράσει και επισκευάζει το επιβατηγό οχηματαγωγό «Yabousa», το οποίο θα δρομολογήσει προς το τέλος του τρέχοντος έτους. Το πλοίο ανήκε στη Seikan Ferries, κατασκευάστηκε το 2000 (Hakodate Dock Co Ltd-Ιαπωνία) και έχει μήκος 100,50 μέτρα.
      Επίσης, η Saronic Ferries έχει σχεδιάσει ένα πλοίο που θα κινείται με ηλεκτρική ενέργεια αποθηκευμένη σε μπαταρίες. Τα στελέχη της ήδη αναζητούν ναυπηγείο και χρηματοδότηση προκειμένου να υλοποιήσουν το μεγαλεπήβολο επενδυτικό τους πλάνο.
      Περισσότερα...

        0

    5. Αρθρογραφία

      «CHOOSE EUROPE»: Οι ερευνητικές υποτροφίες στην Ευρώπη γίνονται επιλογή για τους επιστήμονες

      GTnews

      Οι ερευνητές και οι ερευνήτριες επιλέγουν την Ευρώπη επειδή προσφέρει κάτι περισσότερο από χρηματοδότηση: προσφέρει εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη στους θεσμούς, στην ελευθερία της έρευνας, και στη μακρόπνοη υποστήριξη της επιστήμης. Η αριστεία ευδοκιμεί εκεί όπου διευκολύνεται, προστατεύεται και μοιράζεται — και η Ευρώπη παρέχει αυτό το περιβάλλον, τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γι’ αυτό, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, η πρόσκληση του 2025 για την υποβολή προτάσεων για τις μεταδιδακτορικές υποτροφίες Marie Skłodowska-Curie συγκέντρωσε 17.058 αιτήσεις από ερευνητές και ερευνήτριες από όλο τον κόσμο, αριθμός που συνιστά αύξηση κατά 64,6% σε σχέση με το 2024. Είναι η πιο πετυχημένη πρόσκληση σε πάνω από τέσσερις δεκαετίες ερευνητικών προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Οι υποτροφίες αυτές επιτρέπουν στους ερευνητές και τις ερευνήτριες να διεξάγουν τα δικά τους έργα με τα ιδρύματα υποδοχής, να αποκτούν νέες δεξιότητες και να χτίζουν διεθνείς σχέσεις. Θα χρηματοδοτηθούν περίπου 1.650 κορυφαίες προτάσεις, καθώς περίπου 404,3 εκατ. ευρώ προορίζεται να διατεθούν για την πρωτοβουλία.
      Οι αιτήσεις προήλθαν από οργανισμούς από ολόκληρη την Ευρώπη και από συνδεδεμένες χώρες, καθώς και από ερευνητές και ερευνήτριες που σχεδιάζουν να απασχοληθούν σε κορυφαίους παγκόσμιους οργανισμούς. Αυτό το εντυπωσιακό ενδιαφέρον αναδεικνύει την παγκόσμια εμβέλεια του προγράμματος, καθώς και τη θέση της Ευρώπης ως κορυφαίου κόμβου έρευνας και καινοτομίας.
      Η Επίτροπος για τις Νεοφυείς Επιχειρήσεις, την Έρευνα και την Καινοτομία, Εκατερίνα Ζαχαρίεβα, δήλωσε σχετικά: «Η πρωτοβουλία “Choose Europe for Science” άρχισε σαφώς να δίνει αποτελέσματα. Η αύξηση των αιτήσεων για μεταδιδακτορικές υποτροφίες MSCA είναι η πιο πρόσφατη απόδειξη γι’ αυτό. Ο μεγάλος αριθμός των προτάσεων αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη φήμη της Ευρώπης ως ασφαλούς και σταθερής βάσης για την έρευνα. Ανυπομονώ να δω τα επιλεγμένα έργα να συνεχίσουν να προάγουν την έρευνα και την καινοτομία στην Ευρώπη και πέραν απ’ αυτήν».
      Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο των δράσεων Marie Skłodowska-Curie. Πληροφορίες σχετικά με τις χώρες προέλευσης των αιτήσεων θα δημοσιευθούν τις επόμενες ημέρες.
      Περισσότερα...

        0

    6. Αρθρογραφία

      Ανάλυση: Οι παράγοντες που γιγαντώνουν στο στεγαστικό ζήτημα στην Ελλάδα

      Engineer

      Η BluPeak Estate Analytics παρουσιάζει νέα στοιχεία που αποτυπώνουν με ακρίβεια το μέγεθος και τους παράγοντες που συνθέτουν το φαινόμενο των αναξιοποίητων ακινήτων στη χώρα. Πρόκειται για ένα ζήτημα με κοινωνικές, οικονομικές αλλά και θεσμικές διαστάσεις, το οποίο επιδρά άμεσα στην αγορά κατοικίας και στη συνολική λειτουργία της οικονομίας.
      Σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί, στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 6.500 εκκρεμείς κληρονομιές, εκ των οποίων οι 4.500 παραμένουν σχολάζουσες, χωρίς δηλαδή νόμιμο ιδιοκτήτη. Παράλληλα, περισσότερα από 75.000 ακίνητα τα οποία ανήκουν σε ιδρύματα και δημόσιους φορείς παραμένουν αδρανή, χωρίς χρήση και χωρίς σχέδιο αξιοποίησης. Στο σύνολο αυτό προστίθενται περίπου 25.000 ακίνητα που βρίσκονται μπλοκαρισμένα σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίες σε όλη τη χώρα παραμένουν κενές και χωρίς λειτουργική αξιοποίηση.
      Το ζήτημα αυτό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία στο σημερινό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια η στέγαση για χιλιάδες πολίτες έχει καταστεί ολοένα και πιο δύσκολη υπόθεση. Οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί σημαντικά, η πρόσβαση στην αγορά κατοικίας για τα νέα ζευγάρια και τις οικογένειες είναι περιορισμένη, ενώ οι στατιστικές της ΕΛΣΤΑΤ αποκαλύπτουν ότι περισσότερο από το ένα τρίτο των νοικοκυριών στη χώρα δαπανά πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός του μόνο για να καλύψει το κόστος στέγασης. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι η στεγαστική κρίση αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές κοινωνικές προκλήσεις της τρέχουσας περιόδου.
      Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο αντιφατική αν ληφθεί υπόψη ότι την ίδια στιγμή περισσότερες από δύο εκατομμύρια κατοικίες παραμένουν κενές ή αναξιοποίητες, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που είχε παρουσιάσει πρόσφατα η BluPeak Estate Analytics.
      Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι ένα σημαντικό μέρος αυτών των ακινήτων ανήκει στο ίδιο το Δημόσιο ή στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς να υπάρχει ένας ενιαίος μηχανισμός καταγραφής και διαχείρισης. Σήμερα, τα ακίνητα αυτά εμφανίζονται αποσπασματικά στο Κτηματολόγιο, στο Ε9 ή σε αρχεία υπηρεσιών, ενώ για μεγάλο αριθμό εξ αυτών δεν υφίσταται καν ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Το αποτέλεσμα είναι ένα σύνολο περιουσίας που τυπικά υπάρχει, αλλά πρακτικά παραμένει αδρανές, χωρίς δυνατότητα αξιοποίησης.
      «Απαραίτητη προϋπόθεση η καταγραφή των ακινήτων για την υλοποίηση του Ενιαίου Μητρώου»
      O Βασίλης Ηλιόπουλος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της BluPeak Estate Analytics επισημαίνει ότι η δημιουργία ενός Εθνικού Ψηφιακού Μητρώου Ακινήτων αποτελεί το κρίσιμο πρώτο βήμα για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Η πλήρης χαρτογράφηση και ψηφιοποίηση της ακίνητης περιουσίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα για το τι διαθέτει το Δημόσιο, ποια ακίνητα βρίσκονται σε χρήση, ποια είναι ανενεργά και ποια μπορούν να αξιοποιηθούν. Μόνο μέσα από τη συγκέντρωση και διασταύρωση δεδομένων από το Κτηματολόγιο, το Ε9, τους Δήμους, τα Υπουργεία και τις λοιπές βάσεις δεδομένων μπορεί να δημιουργηθεί μια ολοκληρωμένη εικόνα της περιουσίας που υπάρχει.
      «Με αυτόν τον τρόπο καθίσταται εφικτό να εκτιμηθεί με ακρίβεια το δυναμικό αξιοποίησης για κοινωνική στέγαση, για επενδύσεις ή για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Παράλληλα, η συγκρότηση ενός ενιαίου μητρώου μειώνει τη γραφειοκρατία, επιταχύνει διαδικασίες και επιτρέπει την υλοποίηση πολιτικών που μπορούν να δώσουν ουσιαστικές λύσεις σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η κατάρτιση του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων αποτελεί κίνηση από πλευράς της κυβέρνησης προς τη σωστή κατεύθυνση. Προϋπόθεση ωστόσο για την αποτελεσματική υλοποίηση του Μητρώου, είναι να έχει προηγηθεί η πλήρης χαρτογράφηση και ψηφιοποίησα της ακίνητης περιουσίας της χώρας», σημειώνει μεταξύ άλλων.
      Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: eteron.org
      Περισσότερα...

        0

    7. Αρθρογραφία

      Πρόσβαση με δουλεία διόδου και οικοδόμηση «τυφλών» οικοπέδων

      Engineer

      Μετά το «φρένο» που έβαλαν οι αποφάσεις του ΣτΕ για την δόμηση εκτός σχεδίου σε αγροτεμάχια που στερούνται προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο, οι πολεοδομίες σταμάτησαν να εκδίδουν οικοδομικές άδειες στα τυφλά οικόπεδα. Αυτά δηλαδή που στερούνται προσώπου σε αναγνωρισμένη οδό, αλλά μπορούσαν μέχρι πρότινος, να λάβουν οικοδομική άδεια εφόσον είχαν δουλεία διόδου από διπλανά οικόπεδα. Πρόκειται για εκείνα τα οικόπεδα που προέρχονται από κατάτμηση μεγαλύτερων οικοπέδων προ του 1985 και δεν έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο και το αποκτούν έπειτα από παραχώρηση της απαιτούμενης γης, σε κοινή χρήση, με συμβολαιογραφική πράξη. Αυτή η πρακτική είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στις παραθαλάσσιες περιοχές και κυρίως στα νησιά όπου υπάρχουν χιλιάδες τυφλά οικόπεδα. Γι’ αυτό το λόγο και έχει δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση στους ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν μπορούν πλέον να τα οικοδομήσουν.
      Εν τούτοις, η δουλεία διόδου προβλέπεται και ρυθμίζεται από τον Αστικό Κώδικα και μπορεί ένας ιδιοκτήτης τυφλού ακινήτου να ζητήσει το δικαίωμα της δουλεία διόδου σε βάρος γειτονικού ακινήτου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αναγκαία πρόσβαση.
      Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί, πως η απαίτηση αυτή συνοδεύεται με την καταβολή ανάλογης αποζημίωσης.
      Γιατί η δουλεία διόδου δεν αρκεί για οικοδομησιμότητα στα εκτός σχεδίου;
      Η πολεοδομική νομοθεσία θέτει συγκεκριμένες προδιαγραφές για να χαρακτηριστεί ένα οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο. Αυτές οι προδιαγραφές αφορούν κυρίως το ελάχιστο εμβαδόν, την ελάχιστη επιφάνεια και το πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο. Η δυνατότητα πρόσβασης μέσω δουλείας διόδου που στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και δεν ακολουθεί έναν συνολικό πολεοδομικό σχεδιασμό δεν τηρεί τις προϋποθέσεις του νόμου. Μια δουλεία διόδου, ακόμα και αν συσταθεί νόμιμα, δεν αντικαθιστά την ανάγκη να έχει το οικόπεδο άμεσο και νόμιμο πρόσωπο σε δρόμο.
      Τι γίνεται με τα «τυφλά» οικόπεδα εντός σχεδίου πόλης; Επιτρέπεται η σύσταση δουλείας;
      Για τα οικόπεδα, που δεν έχουν το απαιτούμενο πρόσωπο σε δρόμο και δεν είναι άρτια και οικοδομήσιμα, απαιτείται η σύνταξη πράξης τακτοποίησης από την πολεοδομία και εξετάζεται η τακτοποίηση ή η προσκύρωση του σε όμορα οικόπεδα. Οικόπεδα που δεν μπορούν με την τακτοποίηση να αποκτήσουν πρόσωπο σε δρόμο, μπορούν να οικοδομηθούν, εφόσον η έλλειψη προσώπου δεν έγινε με υπαιτιότητα των ιδιοκτητών μετά το 1977.
      Μπορούν να οικοδομήσουν οικόπεδα έχοντας δουλεία διόδου, όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμού;
      Για να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο ένα οικόπεδο εντός οικισμού, που στερείται σχεδίου πόλης, πρέπει να έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (π.χ. πλατεία, δημοτικό δρόμο), εκτός κι αν από τις ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή, επιτρέπεται στα ακίνητα που υφίστανται από παλιά (πριν συγκεκριμένης ημερομηνίας) να χτίζονται με όσες διαστάσεις κι αν έχει το οικόπεδο. Προσοχή! Πολλοί ιδιοκτήτες οικοπέδου που στερούνται προσώπου σε δρόμο, νομίζουν ότι αν δημιουργηθεί σήμερα δουλεία διόδου μέσω του γείτονα μπορούν να οικοδομήσουν! Αυτό όμως δεν ισχύει.
      Με ποιος τρόπους μπορεί να γίνει η επιβολή δουλείας διόδου;
      Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την δημιουργία και την επιβολή δουλείας διόδου. Ορισμένοι είναι απλοί και γρήγοροι, ενώ άλλοι είναι πιο χρονοβόροι. Η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου εξαρτάται από τη συνεργασία με τον άλλο ιδιοκτήτη.
      1ος Δουλεία Διόδου με Συμβολαιογραφική Πράξη
      Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους για την επιβολή δουλείας διόδου είναι με την υπογραφή μιας συμβολαιογραφικής πράξης. Στο έγγραφο αυτό, οι ιδιοκτήτες υπογράφουν το δικαίωμα διέλευσης, τα όρια της δουλείας, αλλά και το ποσό που πρέπει να καταβληθεί. Μετά την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξης είναι απαραίτητη η εγγραφή της στο Κτηματολόγιο.
      2ος Δουλεία Διόδου με Δικαστική Απόφαση
      Ένας άλλος τρόπος για την επιβολή δουλείας διόδου είναι μέσω της δικαστικής οδού.
      Το δικαστήριο εξετάζει όλα τα πραγματικά περιστατικά καθώς και τα τεχνικά και νομικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων τοπογραφικών σχεδίων, εναλλακτικών διόδων και του ύψους της αποζημίωσης. Μάλιστα, συχνά δέχεται και τη συνδρομή τεχνικού πραγματογνώμονα. Ως εκ τούτου, αποτελεί την πιο σίγουρη λύση για τον καθορισμό του είδους και της έκτασης του δικαιώματος, ειδικά στην περίπτωση ύπαρξης διαφωνιών μεταξύ των ιδιοκτητών των ακινήτων.
      3ος Δουλεία Διόδου μέσω Χρησικτησίας
      Ένας επίσης αρκετά πρακτικός τρόπος για να δημιουργηθεί νομικά δικαίωμα δουλείας επί ακινήτου είναι η χρησικτησία. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να μπορεί να γίνει στο ακίνητο χρησικτησία και αυτός που ασκεί εκεί δικαίωμα δουλείας θα πρέπει να κάνει τις αντίστοιχες πράξεις που φανερώνουν νομικά ότι δρα σαν να ήταν δικαιούχος δουλείας (πχ να καθαρίζει το μονοπάτι του οικοπέδου στο οποίο επιθυμεί να αποκτήσει δουλεία διόδου, όπως ακριβώς θα έκανε αν είχε αποκτήσει εξαρχής την δουλεία). Κατά τα λοιπά, οι προθεσμίες είναι οι ίδιες όπως ισχύει στην χρησικτησία γενικά, δηλαδή 10 έτη για τακτική χρησικτησία (αν υπάρχει δηλαδή νόμιμος ή νομιζόμενος τίτλος) και 20 έτη αντίστοιχα για έκτακτη.
      Σε ποιον ανήκει η έκταση που καλύπτει μια δίοδος;
      Η έκταση της δουλείας διόδου παραμένει στην ιδιοκτησία αυτού που παραχώρησε το δικαίωμα διέλευσης και δεν αποτελεί κοινόχρηστη έκταση. Η λωρίδα αυτή προσμετράται στην κάλυψη και τη δόμηση του γηπέδου, δεν μπορεί όμως να κτιστεί.
      Κληρονομείται η δουλεία διόδου;
      Υπάρχει κληρονομική διαδοχή με αιτία θανάτου. Δηλαδή αν ο διαθέτης όσο ζούσε ήταν φορέας δουλείας επί ενός άλλου ακινήτου, μπορεί με την διαθήκη του να ορίσει ότι οι κληρονόμοι του θα συνεχίσουν να είναι φορείς της δουλείας και να την ασκούν, εφόσον το επιθυμούν. Το ίδιο ισχύει και στην αντίστροφη περίπτωση, όπου ο διαθέτης είχε την υποχρέωση να ανέχεται μια δουλεία, οπότε με τον θάνατο του αυτόματα, οι κληρονόμοι του οφείλουν και οι ίδιοι να σέβονται το δικαίωμα δουλείας του εκάστοτε φορέα, αφού λαμβάνουν την έννομη θέση που είχε ο κληρονομούμενος πριν τον θάνατο του.
      Ο «τυφλός» γείτονας ζητά να του παραχωρήσω δουλεία διέλευσης κι εγώ αρνούμαι, γιατί υπάρχει λύση διέλευσης από άλλη ιδιοκτησία. Ποιος αποφασίζει τη θέση της διόδου;
      Το δικαστήριο αφού λάβει υπόψη του όλα τα πραγματικά στοιχεία και κυρίως το τοπογραφικό διάγραμμα που θα αποτυπώνει όλες τις όμορες ιδιοκτησίες του περίκλειστου ακινήτου καθώς και την συντομότερη δίοδο προς τον πλησιέστερο δρόμο, θα αποφασίσει σε ποια ιδιοκτησία θα επιβληθεί δουλεία διόδου. Η διέλευση μέσα από το γειτονικό ακίνητο πρέπει να σχεδιασθεί έτσι ώστε να εξυπηρετεί το τυφλό ακίνητο, με την μικρότερη δυνατή όχληση ή ζημία στο βαρυνόμενο ακίνητο. Ο κύριος του τυφλού ακινήτου υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση για την διέλευση που του παρέχει το γειτονικό ακίνητο.
      Πότε απαγορεύεται η σύσταση δουλείας διόδου;
      Απαγορεύεται στις περιπτώσεις οι οποίες συνεπάγονται περιορισμό της δυνατότητας ανέγερσης ή επέκτασης των κτιρίων ή εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      Έχω συμβόλαιο που περιγράφει την δουλεία διόδου. Όμως ο κύριος του δουλεύοντος πούλησε το ακίνητό του. Μπορεί ο νέος ιδιοκτήτης να κλείσει την δίοδο;
      Όχι, εφόσον η δουλεία διόδου περιγράφεται σε συμβολαιογραφική πράξη η οποία έχει μεταγραφεί, συνιστά βάρος του δουλεύοντος ακινήτου και το ακολουθεί σε όλες τις μεταβιβάσεις του.
      Καταργείται αυτόματα η δουλεία διόδου, σε περίπτωση που η ιδιοκτησία του γείτονα απέκτησε πρόσβαση από νέο δρόμο που διανοίχθηκε και δεν είναι πλέον τυφλό;
      Δεν καταργείται αυτόματα η δουλεία διόδου που περιγράφεται σε συμβολαιογραφική πράξη η οποία μεταγράφηκε. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί ο ιδιοκτήτης του δουλεύοντος ακινήτου (βαρυνόμενο ακίνητο), να προσφύγει στα δικαστήρια και να ζητήσει την κατάργηση της δουλείας διόδου, εφόσον αποδεδειγμένα δεν συντρέχουν πλέον λόγοι ύπαρξης της.
      Ο γείτονας μου έκοψε την διέλευση από δρομάκι που περνούσα εδώ και 30 χρόνια και με απέκλεισε από το χωράφι μου. Τι να κάνω;
      Η δουλεία μπορεί να συσταθεί με συμβολαιογραφική πράξη σύστασης πραγματικής δουλείας διόδου. Σε πολλές περιπτώσεις όμως, η πραγματική δουλεία συστήνεται και με χρησικτησία. Για την κτήση πραγματικής δουλείας με έκτακτη χρησικτησία απαιτείται η άσκηση συνεχούς και αδιάλειπτης οιονεί νομής στο ακίνητο επί 20ετία. Επομένως εάν στα συμβόλαια των δύο συγκεκριμένων όμορων ιδιοκτητών δεν περιγράφεται δουλεία διόδου και το ακίνητο στερείται πρόσβασης σε Κοινόχρηστο Χώρο, τότε μπορεί ο ιδιοκτήτης να ζητήσει από το δικαστήριο την αναγνώριση δουλείας διόδου, λόγω της αδιάλειπτης χρήσης επί 20ετία.
      Περισσότερα...

        0

    8. Αρθρογραφία

      Η ενεργειακή αναβάθμιση αυξάνει ως 70% την αντισεισμική αντοχή της τοιχοποιίας παλιών κτιρίων

      tetris

      Η ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατασκευής, με την τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης, ενισχύει έως και κατά 70% την αντισεισμική συμπεριφορά ενός τοίχου, ενώ εκτιμάται ότι μπορεί να ενισχύσει την αντοχή ολοκλήρου του κτιρίου έως και κατά +20%. Για τις παλιές κατασκευές στη χώρα μας, δηλαδή για τα περίπου 3.000.000 κτίρια που κτίσθηκαν προ του 1985 και τα οποία χρήζουν σεισμικής θωράκισης, η σύζευξη της ενεργειακής με την αντισεισμική αναβάθμιση μπορεί να αποτελέσει μία λύση-πακέτο, «δύο σε ένα», μία λύση που μπορεί να εφαρμοστεί από τους πολίτες με ευκολότερους οικονομικούς όρους, εάν μάλιστα συμπεριληφθεί στο πλαίσιο προγραμμάτων σαν το «Εξοικονομώ» και επιδοτηθεί από την Πολιτεία.
      Τα παραπάνω δήλωσε στο powergame.gr o Κωνσταντίνος Κατάκαλος, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και διευθυντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Αντοχής Υλικών & Κατασκευών (ΕΠΑΥΚ).
      To EΠΑΥΚ, το μεγαλύτερο Εργαστήριο της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, είναι ιδιαίτερα δραστήριο, καθώς έχει μελετητικά συμβάλει στην υλοποίηση μεγάλων έργων, όπως του FlyOver που κατασκευάζεται στη Θεσσαλονίκη, στην επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, αλλά και στη σημειακή ενίσχυση του Γέφυρας Πολυφύτου, που κινδύνευε με κατάρρευση.
      «Το ΕΠΑΥΚ είναι εφαρμοσμένο εργαστήριο, συνεπώς θεωρούμε ευθύνη και υποχρέωσή μας, εκτός από το ακαδημαϊκό και ερευνητικό έργο, να προσφέρουμε τη γνώση μας και τις υπηρεσίες μας στην κοινωνία. Σε αυτήν λοιπόν την κατεύθυνση, ακολουθούμε μία εξωστρεφή στρατηγική, επιδιώκοντας να ασχολούμαστε με σημαντικά έργα που έχουνε επιστημονικό υπόβαθρο», τόνισε ο καθ. Κατάκαλος, προσθέτοντας: «Με την εξωστρεφή δραστηριότητα που αναπτύσσουμε, προσπαθούμε επίσης να καταστήσουμε το Εργαστήριό μας βιώσιμο».
      Να σημειωθεί ότι στην επιστημονική ομάδα του ΕΠΑΥΚ υπάρχει ένα μέλος ΔΕΠ, ο καθηγητής Κατάκαλος, και δέκα (10) πολιτικοί μηχανικοί, οκτώ (8) εκ των οποίων είναι υποψήφιοι διδάκτορες και δύο (2) μεταδιδάκτορες. Από το Εργαστήριο, κάθε χρόνο, ανατίθενται περίπου 20 προπτυχιακές διπλωματικές εργασίες.
      Εξωτερική θερμομόνωση και αντισεισμική θωράκιση
      Μέχρι σήμερα, με την επιστημονική διερεύνηση της σύζευξης ενεργειακής και αντισεισμικής αναβάθμισης, ασχολούνται η Ιταλία και η Ελλάδα, ενώ πλέον άρχισε να δραστηριοποιείται στο αντικείμενο και η Ισπανία.
      «Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, πριν από 4 χρόνια, στο πρόγραμμα “Ευφυείς όψεις για κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας” (EΠΑνΕΚ), κατέθεσε μία πρόταση από κοινού με τη Fibran, βιομηχανία που δίνει λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Στο πλαίσιο του έργου, το Εργαστήριο ποσοτικοποίησε και τεκμηρίωσε ότι η τοποθέτηση της εξωτερικής θερμομόνωσης επηρεάζει τις αντοχές της τοιχοποιίας, με την αντοχή ενός τοίχου σε σεισμικές δράσεις να αυξάνεται έως +70%.
      «Για την τεκμηρίωση αυτής της πρότασης, έγιναν πάνω από 200 δοκιμές στο ΕΠΑΥΚ. Σε επίπεδο κτιρίου και εφόσον έχει ληφθεί υπόψη ο σκελετός από οπλισμένο σκυρόδεμα, που είναι και ο βασικός μηχανισμός παραλαβής του σεισμού, μπορεί να επιτυγχάνεται μία αύξηση της συνολικής αντοχής του κτιρίου, της τάξης του 20%», εξήγησε ο καθ. Κατάκαλος.
      Τώρα, το ΕΠΑΥΚ, μαζί με τη Fibran και το Εργαστήριο Μηχανικής και Τεχνολογίας Υλικών του Πανεπιστημίου της Πάτρας, έχει καταθέσει και δεύτερη πρόταση, στο προγράμματος ‘Καινοτόμα συστήματα υψηλής ανθεκτικότητας έναντι κινδύνων καταστροφών και κλιματικής αλλαγής’ (ΕΣΠΑ), ώστε να τεκμηριωθεί επιστημονικά η αντισεισμική ενίσχυση, από το επίπεδο ενός τοίχου, στο επίπεδο μίας κατασκευής.
      «Η τεκμηρίωση της αντισεισμικής αναβάθμισης κτιρίων, με τεχνικές ενεργειακής αναβάθμισης, είναι κάτι που οπωσδήποτε, από πλευράς υλικών, ενδιαφέρει τη βιομηχανία, όπως επίσης ενδιαφέρει τον πολιτικό μηχανικό, ο οποίος θα έχει ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια του όταν σχεδιάζει έργα σε υφιστάμενες κατασκευές» τόνισε ο κ. Κατάκαλος.
      Όπως εξήγησε ο καθηγητής, σε όλους τους σεισμούς που έχουν συμβεί στην Ελλάδα, οι βλάβες ξεκινάνε από την τοιχοποιία, με ρωγμές, που επεκτείνονται στο δομικό σύστημα, στα στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος. Άρα, έχοντας αποδείξει ότι ο τοίχος ενισχύεται για την περίπτωση σεισμού, με την εφαρμογή συστημάτων εξωτερικής θερμομόνωσης, το επόμενο βήμα είναι να αποδειχθεί ότι αναβαθμίζεται η αντισεισμική συμπεριφορά του όλου κτιρίου.
      Βεβαίως, πολύ σημαντική παράμετρος αυτής της σύζευξης ενεργειακής και αντισεισμικής αναβάθμισης, είναι και η οικονομική. Αφού η ενεργειακή αναβάθμιση ήδη επιδοτείται με προγράμματα της Πολιτείας, με ένα μικρό πρόσθετο κόστος ή με αύξηση του ποσοστού της επιδότησης, μπορεί να καλυφθεί παράλληλα και η αντισεισμική. Εάν γίνει δεκτή αυτή η τεχνική λύση, της οποίας η τεκμηρίωση θα επιδιωχθεί από τους εταίρους του έργου, τότε το όφελος για την κοινωνία θα είναι τεράστιο, καθώς συνδέεται ευθέως με την ασφάλεια των κατασκευών.
      Εργαστήριο Πειραματικής Αντοχής Υλικών & Κατασκευών (ΕΠΑΥΚ) © Powergame.gr
      Εξωστρέφεια και έργα με κοινωνικό αντίκτυπο
      Ένα επίπονο και απαιτητικό από πλευράς χρόνων έργο ήταν η υλοποίηση όλης της μελέτης επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Ό,τι εφαρμόσθηκε στον Σταθμό για λογαριασμό της εταιρείας Concept είχε ποσοτικοποιηθεί και τεκμηριωθεί στο Εργαστήριο, ακριβώς επειδή το ΕΠΑΥΚ είχε ασχοληθεί εντατικά επί σειρά ετών, με τις αντοχές και αποκαταστάσεις φέρουσας τοιχοποιίας από λιθοδομή (πετρόκτιστα). Από το έργο αυτό ξεκίνησε και η συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, για τις αποκαταστάσεις μνημειακών κατασκευών.
      Σημειωτέον ότι στην περίπτωση του Σταθμού Βενιζέλους, πέραν της έρευνας πάνω στα υλικά και τις αντοχές τους, το Εργαστήριο εκπαίδευσε και τους τεχνίτες που υλοποίησαν την επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων.
      Συμβολή στο έργο του FlyOver
      Το Εργαστήριο κλήθηκε από την ανάδοχο κοινοπραξία του FlyOver να πιστοποιήσει τον τεχνικό τρόπο στήριξης όλων των ανοιγμάτων, των γεφυρών που κατασκευάζονται. Το ΕΠΑΥΚ δέχθηκε να αναλάβει την πιστοποίηση για τη συμπεριφορά αυτών των περίπου 100 ανοιγμάτων των γεφυρών, για φορτία 1.200 τόνων, αναλαμβάνοντας μάλιστα να κατασκευάσει την πειραματική διάταξη που χρειαζόταν για τις δοκιμές αντοχής των γεφυρών σε τέτοιο τεράστιο φορτίο. Η πειραματική διάταξη που ελέγχει τις στηρίξεις για φορτία μέχρι 1.500 τόνους χρηματοδοτήθηκε από τον ανάδοχο του έργου.
      Σημειώνεται πως στην Ευρώπη δεν υπάρχει άλλο Εργαστήριο Πανεπιστημίου που να κάνει δοκιμές και πιστοποιήσεις για τέτοια φορτία.
      Ασφάλεια Γεφυρών – Υψηλή Γέφυρα Σερβίων
      Στα αντικείμενα του ΕΠΑΥΚ εντάσσεται και η Παρακολούθηση και Τεκμηρίωση της Ασφάλειας των Γεφυρών. Όπως επισήμανε ο καθ. Κατάκαλος, οι μεγάλες υποδομές της χώρας μας αλλά και του Δυτικού κόσμου έχουν κτισθεί με οπλισμένο σκυρόδεμα, υποδομές που έπειτα από πολλά χρόνια ζωής, αποτελούν πλέον τεράστια «καυτή πατάτα» για την Πολιτεία, που πρέπει να ιεραρχήσει τις ενισχύσεις αυτών των μεγάλων έργων (γέφυρες, φράγματα, δίκτυα ύδρευσης).
      Το Εργαστήριο «έβαλε πλάτη» και για τη σημειακή Ενίσχυση της Γέφυρας Πολυφύτου (Υψηλή Γέφυρα Σερβίων), μήκους άνω των 1.300 μέτρων, στην οποία είχαν εντοπιστεί μεγάλες ρηγματώσεις, ανταποκρινόμενο στο αίτημα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
      «Η Γέφυρα δεν ήταν ασφαλής, το ΕΠΑΥΚ είχε παρακολουθήσει την εξέλιξη των ρηγματώσεων, που μεγάλωναν, και είχε προειδοποιήσει ότι, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, η γέφυρα θα κατέρρεε. Το Εργαστήριο είχε μάλιστα υποδείξει τον τρόπο τοπικής επισκευής και ενίσχυσης της γέφυρας, όπως και στη συνέχεια έγινε (σ.σ. διακοπή της κυκλοφορίας οχημάτων για τρεις μήνες, Μάρτιος – Ιούνιος 2023)».
      Πλέον το ΕΠΑΥΚ έχει αναλάβει τεχνικός σύμβουλος της Π.Δ.Μ., οπότε και παρακολουθεί την κ/ξ των τεχνικών γραφείων που έχουν αναλάβει τη μελέτη για τον «Έλεγχο Στατικής Επάρκειας και Εργασίες Συντήρησης- Αναβάθμισης της Υψηλής Γέφυρας Σερβίων Π.Ε. Κοζάνης».
      Το Γεφύρι του Πασά
      Μετά το επιτυχημένο έργο του ΕΠΑΥΚ για τον Σταθμό Βενιζέλου, το Εργαστήριο συνεργάζεται με το υπουργείο Πολιτισμού για την αποκατάσταση μνημειακών κατασκευών. Ένα έργο που ολοκληρώθηκε μελετητικά αφορά το ιστορικό πέτρινο Γεφύρι του Πασά, το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι στη Δυτική Μακεδονία. Το Εργαστήριο εκπόνησε τη συνολική μελέτη αποκατάστασης του γεφυριού και το ΥπΠο θα προχωρήσει στο έργο αποκατάστασης των υφιστάμενων τμημάτων (είχε ανατιναχθεί κατά το Β’ΠΠ) και ανακατασκευής των τμημάτων που έχουν καταρρεύσει, με τα παραδοσιακά υλικά.
      Μέσα από έργα όπως τα ανωτέρω, το ΕΠΑΥΚ, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, φορείς της Αυτοδιοίκησης αλλά και υπουργεία, συνεχίζει το εξωστρεφές επιστημονικό του έργο.
      Εργαστήριο Πειραματικής Αντοχής Υλικών & Κατασκευών (ΕΠΑΥΚ) © Powergame.gr
      Περισσότερα...

        9

    9. Αρθρογραφία

      Μεθοδολογικές ασάφειες και επιπτώσεις του ΠΔ 194/2025 για την οριοθέτηση των οικισμών

      Engineer

      Την έντονη δυσαρέσκεια του ΣΜΕΔΕΚΕΜ προκαλεί το Προεδρικό Διάταγμα 194/25 για τις οριοθετήσεις των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, καθώς με τις νέες ρυθμίσεις έρχονται αλλαγές στην υφιστάμενη κατάσταση οικοδομησιμότητας ακινήτων.
      Με το Προεδρικό Διάταγμα της 11.4.2025 (ΦΕΚ 194 Δ) καθορίζονται τα κριτήρια, ο τρόπος και οι διαδικασίες οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923 οικισμών, καθώς και οι χρήσεις γης και οι γενικοί όροι και περιορισμοί δόμησης αυτών.
      Η δημοσίευση και έναρξη ισχύος του Π.Δ. προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες, ως προς το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία σύνταξής του, καθώς οι διατάξεις του επιφέρουν εκτεταμένες αρνητικές συνέπειες στη δυνατότητα δόμησης, την αξία της περιουσίας και τη δυνατότητα ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών και των μικρών οικισμών.
      Επισημαίνεται ό.τι το νέο Π.Δ. θέτει το πλαίσιο κανόνων για την οριοθέτηση του οικισμού και οι διατάξεις του δεν εφαρμόζονται ευθέως από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης αν δεν έχει προηγηθεί η έκδοση του Π.Δ. οριοθέτησης του οικισμού. Ως «οριοθέτηση» νοείται ο καθορισμός του ορίου του οικισμού και του πολεοδομικού κανονισμού αυτού στο πλαίσιο εκπόνησης Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ), Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) ή αυτοτελούς προεδρικού διατάγματος οριοθέτησης.
      Δεδομένου ό,τι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη οι μελέτες των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», καθώς και των αυτοτελών Π.Δ. οριοθέτησης, οι μελετητές οφείλουν να γνωρίζουν και να λαμβάνουν υπόψη τα οριζόμενα στο νέο Π.Δ., σε συνδυασμό με τις προδιαγραφές που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί.
      Σημειώνεται ό,τι όσον αφορά τις αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης οικισμών είχε εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση με αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/73670/1765/2022 «Μεθοδολογία οριοθέτησης οικισμών», ενώ για τις μελέτες ΤΠΣ και ΕΠΣ είχε αναρτηθεί από τον Μάρτιο του 2024 στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης των οικισμών, το οποίο θα έπρεπε οι μελετητές να λάβουν υπόψη.
      Τον Σεπτέμβριο του 2024, το αρχικό αυτό σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος πέρασε από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ, Απόφαση 74/2024), το οποίο ήγειρε πλήθος αντιρρήσεων επί αυτού, κυρίως όσον αφορά στη ζώνη Γ, η οποία οριζόταν ως η ζώνη έξω από τις Ζώνες Α, Β και Β1 (συνεκτικό τμήμα προ του 1923, συνεκτικό τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983, διάσπαρτο τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983 αντίστοιχα), έως το όριο του οικισμού που είχε καθοριστεί με προγενέστερη μη ακυρωθείσα διοικητική πράξη. Εν συνεχεία, αφού υποβλήθηκε εκ νέου προς έλεγχο στο ΣτΕ τον Δεκέμβριο του 2024, εκδόθηκε το νέο προεδρικό διάταγμα τον Απρίλιο του 2025, χωρίς να περιλαμβάνεται σε αυτό η Ζώνη Γ.
      Η μεθοδολογία του νέου Προεδρικού Διατάγματος για την οριοθέτηση των οικισμών έχει ήδη προκαλέσει έντονη κριτική, όχι μόνο για τις επιπτώσεις του εξαιτίας των διατάξεων που περιορίζουν τη δόμηση, αλλά και για τις ίδιες τις διαδικασίες και τα κριτήρια που χρησιμοποιεί, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται αρνητικά χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι χάνουν το δικαίωμα δόμησης σε εκτάσεις που είχαν αποκτηθεί με σκοπό την οικοδόμηση, εγείροντας ζητήματα ακόμη και παραβίασης του πολεοδομικού κεκτημένου.
      Γενικότερα, η μεθοδολογία οριοθέτησης των οικισμών και ο καθορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης χαρακτηρίζεται από γενικευτική, αυστηρή και ανελαστική προσέγγιση, με ανεπαρκή τεκμηρίωση.
      Ειδικότερα:
      Η κατάρτιση και έγκριση του Προεδρικού Διατάγματος έγινε χωρίς ουσιαστική διαβούλευση και αγνοήθηκαν οι ιδιαιτερότητες των μικρών οικισμών και οι ανάγκες των κατοίκων, ο διαχωρισμός των οικισμών σε ζώνες γίνεται με διαφορετικά δικαιώματα δόμησης, βάσει αυθαιρέτων και γενικών κριτήριων ζωοποίησης, χωρίς αξιολόγηση πραγματικής πολεοδομικής ή γεωγραφικής κατάστασης, χωρίς προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες, το ανάγλυφο ή το ιστορικό καθεστώς ενός οικισμού, χωρίς να εξετάζεται η λειτουργική ενότητα οικισμών που έχουν αναπτυχθεί με φυσικό και οργανικό τρόπο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο ρόλος και ο χαρακτήρας του οικισμού στην ευρύτερη περιοχή, τόσο σε δημοτικό όσο και σε πολλές περιπτώσεις σε περιφερειακό επίπεδο (δευτερεύουσα ή παραθεριστική κατοικία, τουριστικός πόλος κ.λπ.),δηλαδή, γενικά, επικρατεί μια λογική «κοπτοραπτικής», χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση στο έδαφος. Έτσι:
      Οικόπεδα εκτός Ζώνης Β ή Β1 έως το παλιό όριο χάνουν το δικαίωμα δόμησης, ακόμη και αν έχουν πρόσωπο σε δρόμο, καθώς οι οικισμοί χωρίζονται σε τρεις ζώνες: -Ζώνη Α (προ του 1923),
      -Ζώνη Β (συνεκτικό 1923–1983), και
      -Ζώνη Β1 (διάσπαρτη ανάπτυξη 1923–1983).
      Κτίσματα που δεν εμφανίζονται σε αεροφωτογραφίες πριν το έτος 1985, και που αποτελούν τον διαμορφωμένο πολεοδομικό ιστό του οικισμού, δεν συμπεριλαμβάνονται στα όρια αυτού, καθώς όλα τα στοιχεία που αφορούν κτίσματα πρέπει να ανάγονται υποχρεωτικά σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985. Οικισμοί, κάποιοι εκ των μάλιστα με ιδιαίτερη δυναμική σήμερα, δεν μπορούν να οριοθετηθούν με τις διατάξεις που περιγράφονται στο νέο Π.Δ., αφού, είτε δεν εμφανίζονται στην απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ έτους 1981 (προαπαιτούμενο για την οριοθέτηση του οικισμού), είτε δεν προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, καθώς θα πρέπει να εντοπίζεται έως το 1985 σύνολο με δέκα (10) τουλάχιστον κτίρια (π.χ. κατοικίες, αποθήκες) ή και άλλες κοινόχρηστες ή κοινωφελείς λειτουργίες ή κοινόχρηστοι χώροι (π.χ. σχολείο, εκκλησία, πλατεία). Οικισμοί ή και μεγάλα τμήματα αυτών δεν μπορούν να οριοθετηθούν ή να αποτελούν τμήματα αυτών, καθώς εμπίπτουν σε περιοχές που εξαιρούνται από το όριο αυτού, καθώς σε πολλές περιπτώσεις: -Εντοπίζονται ολόκληροι οικισμοί ή και τμήματα αυτών που στο πλαίσιο επανέγκρισης ή αναοριοθέτησης εμπίπτουν εντός της έκτασης πλάτους διακοσίων (200) μ. από τον άξονα υπεραστικών τμημάτων του βασικού (πρωτεύοντος) εθνικού οδικού δικτύου,
      -μεγάλα τμήματα των οικισμών εμπίπτουν σε διατάξεις που αφορούν στην ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας (ποιος ο λόγος να προσδιορίζεται το όριο του οικισμού στην γραμμή δόμησής που προκύπτει από την απόσταση του χαρακτηρισμένου οδικού δικτύου όταν ούτως ή άλλως το κτίριο θα τοποθετείτο στην απόσταση που ορίζεται με το π.δ. 209/1998;),
      -εντοπίζονται ολόκληροι οικισμοί ή και τμήματα αυτών εντός της ζώνης των 250 μ. από υφιστάμενα κοιμητήρια.
      Η γραμμή δόμησης, η θέση του κτιρίου στο οικόπεδο και η οικοδομησιμότητα στους οικισμούς, κυρίως τους παραλιακούς, καθώς και ο καθορισμός και αποτύπωση κοινόχρηστων διόδων πλάτους τουλάχιστον τεσσάρων (4,00) μ., που συνδέουν το εσωτερικό δίκτυο κοινόχρηστων χώρων του οικισμού με τη ζώνη παραλίας στους τελευταίους, δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο μελέτης στο πλαίσιο μελέτης ΤΠΣ ή ΕΠΣ, αφού, ούτε η κλίμακα βοηθάει, ούτε το υπόβαθρο στο οποίο συντάσσεται, καθώς θα έπρεπε να υπάρχει τοπογραφική αποτύπωση και εφαρμογή, όπου υφίστανται θεσμικές γραμμές και όρια (γραμμή αιγιαλού και παραλίας κ.λπ.). Τίθεται το ερώτημα, τι γίνεται σε περιπτώσεις που δεν έχει οριοθετηθεί η γραμμή αιγιαλού και παραλίας. Υπάρχουν ασάφειες ως προς τη διαδικασία οριοθέτησης και κυρίως ως προς τον χρόνο που θα αναρτηθούν τα διαγράμματα οριοθέτησης των οικισμών στην περίπτωση που καθορίζονται μέσω των μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ, έτσι ώστε να ενημερωθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι πολίτες για το τι γίνεται με τις ιδιοκτησίες τους, και να υποβάλουν τυχόν ενστάσεις-αντιρρήσεις. Συγκεκριμένα: Θα αναρτηθούν αυτοτελώς, θα κριθούν οι ενστάσεις-αντιρρήσεις, και θα ακολουθήσει η διαδικασία διαβούλευσης της μελέτης ΤΠΣ ή ΕΠΣ ή η ανάρτηση των διαγραμμάτων θα γίνει ταυτόχρονα με τη διαβούλευση της ΣΜΠΕ και της Κύριας Μελέτης των ΤΠΣ και ΕΠΣ; Έχουν ληφθεί υπόψη αυτοί οι χρόνοι για την έγκαιρη ολοκλήρωση του προγράμματος που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας; Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω είναι προφανές ότι η διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών στο πλαίσιο μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ δεν είναι εφικτή, πολύ δε περισσότερο στον χρονικό ορίζοντα που ορίζεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο αυτοτελών μελετών οριοθέτησης.
      Σε κάθε περίπτωση, το Προεδρικό Διάταγμα στη σημερινή του μορφή δεν υπηρετεί την ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη της υπαίθρου, καθώς η εφαρμογή του ενδέχεται να οδηγήσει στον περιορισμό των αναπτυξιακών δυνατοτήτων των περιοχών και στην ερημοποίηση της υπαίθρου. Αντιθέτως, ενισχύει την απαξίωση της μικρής ιδιοκτησίας και την πιθανή συγκέντρωση γης σε λίγους μεγάλους επενδυτές, ενώ ταυτοχρόνως υπονομεύει την τοπική οικονομία και προκαλεί κοινωνική δυσαρέσκεια.
      Η ανάγκη για άμεση αναθεώρηση και διαβούλευση με τους επιμέρους φορείς, με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, τη χωρική λογική και τη δημοκρατική συμμετοχή είναι επιτακτική.
      πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_144 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

        0

    10. Αρθρογραφία

      Κηφισιά: Η ιστορία με την κατεδάφιση μιας μονοκατοικίας του μεσοπολέμου στο Κεφαλάρι Κηφισιάς

      tetris

      Η κατεδάφιση ενός κτιρίου του Μεσοπολέμου στην Κηφισιά έγινε αιτία σύγκρουσης ανάμεσα στον δήμο και στην πολεοδομία του. Η κατεδάφιση του κτιρίου είχε ανασταλεί έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ωστόσο οι ιδιοκτήτες εξέδωσαν νέα άδεια και ξεκίνησαν την κατεδάφιση. Η οποία πλέον σταμάτησε με παρέμβαση του ίδιου του δημάρχου, που ζήτησε έρευνα για τις ευθύνες της πολεοδομίας και τον πειθαρχικό έλεγχο του ιδιώτη μηχανικού.
      Η υπόθεση αφορά κτίριο στην οδό Χλόης στο Κεφαλάρι Κηφισιάς (σε περιοχή εντός του χαρακτηρισμένου ως παραδοσιακού τμήματος της Κηφισιάς).
      Το κτίριο, μια μονοκατοικία του Μεσοπολέμου, είχε χτιστεί το 1935 και είχε πάρει την τελική μορφή του τη δεκαετία του ’50. Το καλοκαίρι του 2024 οι περίοικοι αντιλήφθηκαν ότι το κτίριο επρόκειτο να κατεδαφιστεί, για την ανέγερση πολυκατοικίας. Τον Σεπτέμβριο προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας δύο σύλλογοι της περιοχής (ο Σύλλογος Προστασίας Κηφισιάς και ο Εξωραϊστικός και Πολιτιστικός Σύλλογος «Κεφαλάρι Κηφισιάς»). Οι σύλλογοι ζήτησαν την ακύρωση της άδειας κατεδάφισης, ενώ κατέθεσαν και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων με σκοπό να την ανακόψουν μέχρι να εκδικαστεί η προσφυγή. Το αίτημά τους έγινε δεκτό από το ΣτΕ στις αρχές Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς.
      Ταυτόχρονα, η Monumenta υπέβαλε τόσο στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού όσο και στο Τμήμα Διατηρητέων του υπουργείου Περιβάλλοντος αίτημα για την κήρυξη του κτιρίου ως διατηρητέου. Η Monumenta υποστήριξε ότι το κτίριο έχει «γνωρίσματα μοντερνισμού του Μεσοπολέμου με εξαιρετικά επιμέρους art deco στοιχεία. Πρόκειται για μια σημαντική περίπτωση κατοικίας που έχει αξία και ως μονάδα αλλά και ως μέρος του ευρύτερου συνόλου και από τις ελάχιστες των δεκαετιών 1930-1950 που έχουν απομείνει». Οπως σημειώνει η Monumenta, σε μικρή απόσταση στην ίδια οδό βρίσκονται και άλλα διατηρητέα, ανάμεσα στα οποία και η Βίλα Ελλη όπου διέμενε ο πρωθυπουργός Πλαστήρας.
      Οι υπηρεσίες των δύο υπουργείων, ωστόσο, απέρριψαν το αίτημα της Monumenta. Όπως ανέφερε το Τμήμα Διατηρητέων Κτιρίων του ΥΠΕΝ, το κτίριο έχει αλλοιωθεί με το πέρασμα των ετών και συνεπώς η σημερινή του κατάσταση δεν είναι τέτοια που να δικαιολογεί την πρόταση διατήρησής του. Ανάλογη ήταν και η απάντηση του υπουργείου Πολιτισμού, που παρέθεσε αναλυτικά τις επεμβάσεις που έχουν γίνει στο κτίριο – ανάμεσα σε αυτές και η νομιμοποίηση αυθαιρεσιών.
      Η υπόθεση έμεινε εκεί. Η άδεια κατεδάφισης, που είχε εκδοθεί τον Ιούλιο του 2024, έληξε ένα έτος αργότερα. Ξαφνικά στις 22 Αυγούστου οι περίοικοι ξύπνησαν από τον ήχο της μπουλντόζας, καθώς είχε ξεκινήσει η κατεδάφιση του κτιρίου. Αμέσως ειδοποίησαν την αστυνομία αλλά και τον δήμο – όπως αποδείχθηκε, η εταιρεία η οποία είχε αναλάβει την ανέγερση του κτιρίου είχε εκδώσει στις αρχές Αυγούστου νέα άδεια κατεδάφισης, θεωρώντας ότι η προσωρινή διαταγή του ΣτΕ κάλυπτε μόνο την προηγούμενη άδεια. Στην υπόθεση παρενέβη ο ίδιος ο δήμαρχος Κηφισιάς, Βασίλης Ξυπολυτάς, δίνοντας διαταγή στην πολεοδομία Κηφισιάς να ζητήσει νέα διακοπή οικοδομικών εργασιών, όπερ και εγένετο.   Το ενδιαφέρον στην υπόθεση είναι ότι ο δήμαρχος διέταξε έρευνα κατά του υπαλλήλου της πολεοδομίας Κηφισιάς που έδωσε την 1η Αυγούστου τις απαιτούμενες εγκρίσεις στον ιδιώτη προκειμένου να προχωρήσει εκ νέου στην κατεδάφιση. Παράλληλα ζήτησε από το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) να διερευνηθεί η τέλεση πειθαρχικού αδικήματος από τον ιδιώτη μηχανικό που εξέδωσε νέα άδεια κατεδάφισης. Να σημειωθεί ότι η πλευρά των ιδιοκτητών του κτιρίου υποστήριξε ότι εξέδωσε νέα άδεια κατεδάφισης καθώς θεώρησε ότι μετά τις αρνητικές αποφάσεις των υπουργείων Πολιτισμού και Περιβάλλοντος η υπόθεση είχε λήξει.
      Περισσότερα...

        3

    11. Αρθρογραφία

      Ένταξη των μεταφορών και της θέρμανσης των κτιρίων στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS 2)

      Engineer

      Σημαντικές προκλήσεις θέτει για τα κράτη μέλη της Ε.Ε. η ένταξη των μεταφορών και της θέρμανσης των κτιρίων στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS 2).
      Η θέσπιση του συγκεκριμένου μηχανισμού αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, τα οποία έχουν υποστεί ήδη τα προηγούμενα χρόνια τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης. Υπενθυμίζεται πως ο νέος ρυθμιστικός μηχανισμός (ETS2) αποτελεί ένα βήμα προς την εκπλήρωση της δέσμευσης της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
      Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη καλούνται να θεσπίσουν Κοινωνικά Κλιματικά Σχέδια για να μεριάσουν τις επιπτώσεις του προαναφερόμενου μηχανισμού.
      Σε σχέση με τις επιπτώσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην Ελλάδα από το ETS 2, το Institute for European Energy and Climate Policy σε έκθεσή του αναφέρει μεταξύ άλλων πως για τα ευάλωτα νοικοκυριά θα είναι υψηλότερες, ιδιαίτερα για εκείνα που χρησιμοποιούν βενζίνη στα οχήματα και πετρέλαιο θέρμανσης.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση “The costs of the Emissions Trading Scheme in buildings and transport in Greece and policy recommendations for the Social Climate Plan”, τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για θέρμανση χώρου, νερού και μαγειρέματος και ειδικότερα εκείνα που βρίσκονται στην κεντρική Μακεδονία και τη Θεσσαλία, θα επηρεαστούν περισσότερο από την εισαγωγή του ETS2 (περίπου 150 ευρώ ανά νοικοκυριό κατά μέσο όρο), με αύξηση 10%.
      Τέλος, για τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν πετρέλαιο για θέρμανση χώρου και νερού, το οποίο αποτελεί την κυρίαρχη πηγή στα ελληνικά νοικοκυριά, το υψηλότερο πρόσθετο κόστος ανά νοικοκυριό παρουσιάζεται στη Θεσσαλία, ενώ σε απόλυτες τιμές είναι στην Αττική. Η ποσοστιαία αύξηση του κόστους είναι περίπου 11%.
      Σημαντικές όπως φαίνεται θα είναι οι επιπτώσεις για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις με το μέσο πρόσθετο κόστος να είναι σημαντικά υψηλότερο για εκείνες που χρησιμοποιούν πετρέλαιο θέρμανσης από ό,τι φυσικό αέριο και να φτάνει τα 80 ευρώ ετησίως. Επίσης, για τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις που κατέχουν βαρέα επαγγελματικά οχήματα που λειτουργούν με ντίζελ, αναμένονται πρόσθετα κόστη μέχρι το έτος εισαγωγής του ETS2, φτάνοντας σχεδόν τα 2.300 ευρώ το 2030.
      Να σημειωθεί πως το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Άνθρακα θα επεκταθεί στους τομείς των κτιρίων και μεταφορών το 2027. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού είχε τεθεί σε διαβούλευση το Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο της Ελλάδας. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου για την υποστήριξη δράσεων διαμορφώνεται σε 4,783 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο του Σχεδίου, σε συνδυασμό με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, έχουν ως στόχο να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προστασία των ενεργειακά ή/και μεταφορικά ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, λόγω της εφαρμογής του νέου ETS.
      Περισσότερα...

        0

    12. Αρθρογραφία

      OpenBusiness: Ελεγχος νομιμότητας κτηρίου και ηλεκτρονική γνωστοποίηση λειτουργίας επιχείρησης

      Engineer

      Μια νέα ηλεκτρονική εφαρμογή έχει τεθεί σε λειτουργία για την γνωστοποίηση λειτουργίας ή μεταβολής δραστηριότητας μιας επιχείρησης, όπως είναι η νέα ονομασία της Άδειας Λειτουργίας, μέσα από την ιστοσελίδα OpenBusiness.
      Έτσι δεν περιμένει ο επιχειρηματίας να γίνει ο έλεγχος από το υγειονομικό, την πυροσβεστική για να ανοίξει την επιχείρηση του, αλλά ο ίδιος γνωστοποιεί (γι’ αυτό και πλέον δεν υπάρχει ο όρος Άδεια Λειτουργίας, αλλά Γνωστοποίηση Λειτουργίας) την δραστηριότητα του στην Αδειοδοτούσα Αρχή (Τμήμα Εμπορίου, Τμήμα Ανάπτυξης κ.λπ.) και έχει την υποχρέωση να πληροί όλους τους όρους της κείμενης πολεοδομικής περιβαλλοντικής, υγειονομικής και πυροσβεστικής νομοθεσίας, ενώ ελέγχεται εκ των υστέρων για το αν όντως τους πληροί.
      Με τη «γνωστοποίηση», μπορεί να έχει απλοποιηθεί η διαδικασία, αλλά τα πράγματα δεν είναι και τόσο άπλα, γιατί η ευθύνη ανήκει πλέον στον επιχειρηματία, ο οποίος, θα πρέπει να είναι βέβαιος ότι η επιχείρηση του πληροί τις πολεοδομικές, υγειονομικές, πυροσβεστικές και άλλες διατάξεις. Σε περίπτωση που η διαδικασία γίνει με λάθη ή με ελλείψεις, ή αν δεν υπάρχουν όλα τα νομιμοποιητικά έγγραφα και στοιχεία στην επιχείρηση, ο επιχειρηματίας θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμα ή να αλλάξει το κατάστημα εν μέσω λειτουργίας του ή ακόμα και να το κλείσει.
      Επομένως, ο επιχειρηματίας, για να είναι σίγουρος για τη νομιμότητα της επιχείρησης του, θα πρέπει πριν ξεκινήσει την ίδρυσή της , να απευθυνθεί σε μηχανικό , ο οποίος γνωρίζει την πολεοδομική νομοθεσία σχετικά με τις άδειες λειτουργίας των επιχειρήσεων και θα τον βοηθήσει να βρει τον κατάλληλο χώρο και «να στήσει» μια νόμιμη επιχείρηση, αποφεύγοντας μελλοντικά προβλήματα και μπλεξίματα με τις αρμόδιες υπηρεσίες.
      Ποιοι έχουν υποχρέωση γνωστοποίησης στο OpenBusiness ;
      Υποχρέωση γνωστοποίησης στο OpenBusiness έχουν όσοι δραστηριοποιούνται σε τομείς που υπάγονται στο καθεστώς γνωστοποίησης του ν. 4442/2016. Οι φορείς αυτών των δραστηριοτήτων πρέπει να απογράψουν την επιχείρησή τους στην πλατφόρμα, εκτός αν έχουν ήδη υποβάλει γνωστοποίηση μέσω του NotifyBusiness.
      Όσοι έχουν παλιές άδειες λειτουργίας θα πρέπει να κάνουν γνωστοποίηση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025, όπως ορίζει το άρθρο 95 του Ν. 5172/2025.
      Ποιες δραστηριότητες αφορά η εφαρμογή ;
      Μεταποιητικές και συναφείς δραστηριότητες Κέντρα αποθήκευσης και διανομής Συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών Κέντρα δεδομένων Εξορυκτικές δραστηριότητες Καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος Θέατρα & κινηματογράφοι Τουριστικές επιχειρήσεις Ψυχαγωγικές δραστηριότητες Εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης οχημάτων Δραστηριότητες εκπαίδευσης – κατάρτισης Δραστηριότητες διατροφής – ευεξίας Δραστηριότητες κοινωνικής μέριμνας Πως ξεκινάμε μια επιχείρηση ;
      Οι περισσότεροι επιχειρηματίες ξεκινούν ανάποδα. Πρώτα βρίσκουν το μαγαζί που τους αρέσει και μετά προσπαθούν να καλύψουν μέσα στο κτίριο τους απαιτούμενους χώρους για την δραστηριότητα της επιχείρησης. Πριν καταλήξει στο χώρο ο επιχειρηματίας όμως, θα πρέπει πρώτα να έχει αποφασίσει τι θα προσφέρει και να δώσει μια λίστα με τα προϊόντα και τον εξοπλισμό στο μηχανικό. Για παράδειγμα αν θέλει να ανοίξει μία καφετέρια, θα πρέπει να γνωρίζει αν θα διαθέτει εκτός από καφέ και άλλα προϊόντα όπως: οινοπνευματώδη ποτά, πίτσες, τυρόπιτες, σάντουιτς, κρύα πιάτα, γλυκά κ.λπ.;
      Στη συνέχεια θα πρέπει να ξεκαθαρίσει από την αρχή αν τα προϊόντα που θα προσφέρει η επιχείρηση θα παρασκευάζονται εντός του καταστήματος ή θα τα προμηθεύεται από άλλες επιχειρήσεις. Σημειωτέον ότι οι προμηθευτές θα πρέπει να εκδίδουν τα νόμιμα παραστατικά.
      Επίσης θα πρέπει να γνωρίσει στο μηχανικό, αν τα προϊόντα θα προσφέρονται σε πελάτες που θα κάθονται στο κατάστημα ή μόνο σε περαστικούς ή αν θα μεταπωλούνται σε άλλες επιχειρήσεις.
      Έτσι ο μηχανικός θα γνωρίζει ακριβώς σε ποια κατηγορία επιχείρησης θα ανήκει το συγκεκριμένο κατάστημα και επομένως θα έχει μια καλή και σφαιρική εικόνα για το ποιος χώρος είναι κατάλληλος.
      Τι ελέγχει ο μηχανικός;
      Καταρχήν ο μηχανικός θα κάνει έλεγχο στα έγγραφα νομιμότητας του κτιρίου και αν καλύπτονται οι πολεοδομικές, υγειονομικές, πυρασφάλειας κ.λπ. απαιτήσεις.
      Επίσης ο μηχανικός γνωρίζοντας τις ανάγκες της επιχείρησης, υπολογίζει τα απαιτούμενα τετραγωνικά μέτρα.
      Για παράδειγμα αν η υπό ίδρυση επιχείρηση είναι εστιατόρια, θα υπολογιστούν τα απαραίτητα τετραγωνικά για το παρασκευαστήριο, την κουζίνα, το λουτρό, τα αποδυτήρια, την αποθήκη και το χώρο τραπεζοκαθισμάτων.
      Μπορεί να έχουν καταργηθεί τα ελάχιστα τετραγωνικά του κάθε χώρου (παρασκευαστήριο, χώρος πλύσης, αίθουσα πελατών), υπάρχουν όμως, απαιτήσεις σύμφωνα με το υγειονομικό, την πολεοδομική νομοθεσία και τον κτιριοδομικό κανονισμό. Έτσι ο επιχειρηματίας σε συνεργασία με τον μηχανικό αναζητούν το κατάλληλο κτίριο για την συγκεκριμένη επιχείρηση.
      Ποια είναι τα Βήματα για την ίδρυση Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος;
      Τα βήματα είναι:
      ΒΗΜΑ 1ο) Αίτηση βεβαίωσης χρήσεων γης από την Υπηρεσία Δόμησης (Πολεοδομία), με την οποία βεβαιώνεται ότι επιτρέπεται η συγκεκριμένη δραστηριότητα σύμφωνα με τη θέση της στο χώρο.
      ΒΗΜΑ 2ο) Απάντηση από Αρχαιολογία και Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων ότι συμφωνούν με την ίδρυση της επιχείρησης στην συγκεκριμένη θέση.
      ΒΗΜΑ 3ο) Ηλεκτρονικό αίτημα στην ιστοσελίδα OpenBusiness για εγκατάσταση στο αρμόδιο τμήμα.
      Ο ενδιαφερόμενος σε συνεργασία με τον μηχανικό του μπαίνει με τους κωδικούς του taxis στην ιστοσελίδα OpenBusiness και υποβάλει αίτημα στον αρμόδιο φορέα (π.χ. Δήμο για κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή στο Τμήμα Ανάπτυξης της Περιφέρειας για επιχείρηση μεταποίησης κ.λπ., υποβάλλοντας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατά περίπτωση.
      ΒΗΜΑ 4ο ) Γνωστοποίηση εγκατάστασης / λειτουργίας. Μετά την απάντηση του αρμόδιου φορέα εισέρχεται πάλι ο ιδιοκτήτης στην ιστοσελίδα OpenBusiness και γνωστοποιεί την δραστηριότητα του.
      Γιατί είναι απαραίτητος ο μηχανικός στην διαδικασία της γνωστοποίησης ;
      Είναι απαραίτητος ο μηχανικός στην όλη διαδικασία της γνωστοποίησης γιατί το σύστημα ζητά τη συμπλήρωση στοιχείων της επιχείρησης, όπως: την θέση, τους ΚΑΔ, την οικοδομική άδεια, το εμβαδόν, τον θεωρητικό πληθυσμό, τον συντελεστή μεγέθους αν θα αναπτύσσει τραπεζοκαθίσματα ή όχι αν θα κάνει χρήση μουσικής, τον αριθμό πρωτοκόλλου της ανωτέρω βεβαίωσης τον αριθμό παράβολου κ.τ.λ.
      Ποια αρχεία τηρούμε σε φάκελο του καταστήματος ;
      α) Το αποδεικτικό υποβολής της γνωστοποίησης
      β) Κάτοψη του χώρου, στο οποίο θα αποτυπώνονται όλοι οι χώροι της επιχείρησης.
      γ) Βεβαίωση μηχανικού ότι πληρούνται οι κτιριολογικές προϋποθέσεις και υποχρεώσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για το κτήριο, ότι πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας χρήσης, ότι ο χώρος είναι κατάλληλος για τη συγκεκριμένη χρήση σύμφωνα με τον Οικοδομικό και τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, τις προϋποθέσεις του Κανονισμού Πυροπροστασίας. Η κάτοψη θα συνοδεύεται από αντίγραφα των στοιχείων νομιμότητας του χώρου, στα οποία αναφέρεται (π.χ. άδεια δόμησης, δήλωση αυθαιρέτου με τις εκάστοτε περί αυθαιρέτων διατάξεις, απόφαση εξαίρεσης από κατεδάφιση, βεβαίωση παλαιότητας κλπ).
      δ) Βεβαίωση της αρμόδιας για την οδό υπηρεσίας, ότι οι εργασίες κυκλοφοριακής σύνδεσης εκτελέσθηκαν πλήρως και σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια ή έγκριση εισόδου – εξόδου, ανάλογα με την κατηγορία που ανήκει η εγκατάσταση και εφόσον απαιτείται.
      ε) Πιστοποιητικό πυροπροστασίας, εφόσον απαιτείται. Σε περίπτωση μη απαίτησης πιστοποιητικού πυροπροστασίας από την Πυροσβεστική, θα υπάρχει φάκελος από το μηχανικό, με τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας που απαιτούνται.
      στ) Υπεύθυνη Δήλωση του υπευθύνου του καταστήματος
      ζ) Το αποδεικτικό πληρωμής του παράβολου
      στ) Έκδοση Περιβαλλοντικών Όρων ή απαλλαγή από την υποχρέωση έκδοσης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται ως χαμηλού περιβαλλοντικού κινδύνου, εφόσον απαιτείται.
      η) Άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου, εφόσον υπάρχει
      θ) Άδεια χρήσης μουσικής, εφόσον υπάρχει
      κ) Άδεια χρήσης φυσικού αερίου, εφόσον υπάρχει.
      Προσοχή! Ανάλογα με το είδος της επιχείρησης (π.χ. κατάστημα τροφίμων, κομμωτήριο κ.ά.), θα πρέπει επιπρόσθετα να τηρούνται τα προβλεπόμενα αρχεία, σύμφωνα με τους όρους της εκάστοτε υγειονομικής διάταξης. Τα έγγραφα θα επιδεικνύονται κατά τον υγειονομικό έλεγχο της επιχείρησης.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        1

    13. Αρθρογραφία

      Η παλαιότητα των λιμανιών στη χώρα εμπόδιο στον τουρισμό

      GTnews

      Μπορούν λιμάνια που φτιάχτηκαν πριν από 40 ή 50 χρόνια, για να εξυπηρετούν τις ανάγκες των νησιωτικών κοινωνιών, να εξυπηρετήσουν τις μεγάλες τουριστικές ροές του 2025; Μπορούν λιμάνια που είχαν φτιαχτεί για πλοία μήκους 70 ή και 100 μέτρων, που μετέφεραν λίγα φορτηγά, να υποδεχθούν πλοία 120 ή και 160 μέτρων που ξεφορτώνουν δεκάδες ρυμουλκούμενα οχήματα και εκατοντάδες Ι.Χ.; Ρητορικά βεβαίως τα ερωτήματα, καθώς όλοι γνωρίζουν την παρωχημένη κατάσταση και την ανεπάρκεια των υποδομών στα περισσότερα νησιά της Ελλάδας. Αν και η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων για τη βελτίωση αυτών των υποδομών, τα λιμενικά ταμεία, που ανήκουν στους δήμους και στην πλειονότητα των περιπτώσεων έχουν την αρμοδιότητα σχεδίασης, μελετητικής ωρίμανσης, διαγωνιστικής διαδικασίας και ανάθεσης των έργων, αδυνατούν για διάφορους λόγους, όπως υποστελέχωση και ανεπαρκής εξειδίκευση, να το πράξουν.
      Καλύτερες αλλά όχι τις απαιτούμενες επιδόσεις έχουν οι περιφέρειες, όπου τα έργα εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους, ενώ προηγείται το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, όπου όμως είναι αρμόδιο για τα έργα.
      Σε όλες τις περιπτώσεις, οι ανάγκες έχουν ξεπεράσει τους ρυθμούς υλοποίησης των έργων. Πραγματικότητα που αποτυπώνεται ανάγλυφη στις ετήσιες εκθέσεις που συντάσσει η Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΠΕΝ). Παρατηρήσεις και διαπιστώσεις δηλαδή των καπετάνιων, που καλούνται πολλές φορές μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο να καταπλεύσουν και να αποπλεύσουν με ασφάλεια σε στοιχειώδεις και συχνά με ζημιές υποδομές. Η φετινή «Έκθεση λιμένων 2025» συντάσσεται αυτό το διάστημα και οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν πως έχει μικρές διαφορές από την περυσινή, που έχει έκταση μεγαλύτερη των 100 σελίδων, αφού έργα που έχουν ξεκινήσει δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί και το πέρασμα ενός ακόμα έτους «βάρυνε» τα λιμάνια. Δεκάδες παρεμβάσεις τόσο προς τα λιμενικά ταμεία όσο και προς όλους τους αρμόδιους φορείς, με έγγραφα και συγκεκριμένες προτάσεις για άμεσες ενέργειες για αποφυγή ατυχημάτων, έχει κάνει και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας.
      Στη Λέρο, «το κρηπίδωμα έχει υποστεί εκτεταμένη καθίζηση, η οποία έχει δυσκολέψει σημαντικά τις προσεγγίσεις και τη φορτοεκφόρτωση επιβατών και οχημάτων».
      Ταξιδεύοντας κανείς αυτές τις μέρες για την Πάρο, την Τήνο, τη Νάξο και τη Λέρο, στον σχεδόν οριζόντιο δηλαδή άξονα από τις ακτές της Αττικής προς τα ανατολικά, διαπιστώνει εύκολα τα προβλήματα, ακόμα κι αν δεν είναι ειδικός. Προβλήματα που δεν σχετίζονται μόνο με τις υποδομές αλλά και με την αυξημένη κίνηση στα λιμάνια από ιδιωτικά και τουριστικά σκάφη και, βεβαίως, την κυκλοφοριακή ασφυξία που προκαλούν στους δρόμους των νησιών η αποβίβαση και επιβίβαση πολλών εκατοντάδων οχημάτων, φορτηγών και ταξιδιωτών. Το κυκλοφοριακό έμφραγμα στην Πάρο είναι γνωστό σε όσους την έχουν επισκεφθεί ή είναι από το νησί. Στη Νάξο πρέπει να κλείσει ο παραλιακός δρόμος για την τοπική κυκλοφορία προκειμένου να αποβιβαστούν οχήματα και επιβάτες από τα πλοία. Στις περιπτώσεις που παραπάνω από ένα πλοία φθάνουν με μικρή χρονική διαφορά, τυχόν καθυστέρηση του πρώτου σημαίνει κυκλοφοριακό κομφούζιο, καθώς τα οχήματα που το περίμεναν πρέπει να φύγουν για να έρθουν αυτά που θα πάρει αυτό που έφθασε πρώτο.
      Ιστορίες καθημερινής τρέλας σε ένα σκηνικό από λιμάνια που με τα χρόνια έχουν χάσει τα βάθη τους, με ετοιμόρροπους προβλήτες, φάρους και άλλα μέσα σήμανσης που απαιτούν αντικατάσταση, ανεξέλεγκτη αγκυροβόληση μεγάλων σκαφών αναψυχής στην είσοδο των λιμανιών, ανεπαρκέστατους ή εντελώς ανύπαρκτους χώρους αξιοπρεπούς αναμονής επιβατών, ελάχιστα αν καθόλου σκίαστρα, προσκρουστήρες που έχουν φθαρεί στα σημεία πρόσδεσης και σκουριασμένα σίδερα που έχουν ξεπροβάλει από τα μπετά. Έτσι περιγράφεται η κατάσταση σε πολλά από τα λιμάνια της νησιωτικής χώρας στην τελευταία έκθεση λιμένων της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού. Οι πλοίαρχοι γράφουν για την Πάρο: «Η προοδευτική αύξηση των πλοίων που προσεγγίζουν τον λιμένα της Παροικιάς επιβάλλει την επέκταση νέων θέσεων προς τα βορειοδυτικά. Απαιτείται ρύθμιση της κυκλοφορίας τουριστικών και σκαφών αναψυχής στον όρμο. Η άναρχη, άτακτη, απροειδοποίητη και άνευ ορίων κυκλοφορία των προαναφερόμενων σκαφών στον όρμο Παροικιάς, όπου διαπερνούν τις θέσεις πρόσδεσης και τη λιμενολεκάνη εκτέλεσης ελικτικών χειρισμών των πλοίων για να καταλήξουν ή αναχωρώντας από τη μαρίνα, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την πρόκληση ατυχήματος».
      Η άναρχη κυκλοφορία σκαφών αναψυχής στο λιμάνι της Πάρου εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους, αναφέρει η έκθεση της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού.
      Στη Λέρο, «το κρηπίδωμα έχει υποστεί εκτεταμένη καθίζηση, η οποία έχει δυσκολέψει σημαντικά τις προσεγγίσεις και τη φορτοεκφόρτωση επιβατών και οχημάτων. Σύμφωνα με πολλαπλές μαρτυρίες παρευρισκομένων, κατά τις διαδικασίες άφιξης και αναχώρησης των πλοίων αντιλαμβάνονται κραδασμούς και δονήσεις μέχρι την είσοδο του λιμένα, γεγονός που καταδεικνύει την επικίνδυνη κατάσταση της υποδομής. Το πρόβλημα αυτό υφίσταται εδώ και αρκετά χρόνια χωρίς ουσιαστική αντιμετώπιση, όμως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό που πλέον καθίσταται επικίνδυνη για ολική καθίζηση του λιμένα με ό,τι αυτό συνεπάγεται». Χρειάστηκε να παρέμβει το υπουργείο Ναυτιλίας ώστε τα έργα στο Λακκί της Λέρου, που αναμένεται να αρχίσουν νωρίς το φθινόπωρο, όπως και στο λιμάνι της Τήνου, όπου ημιβυθισμένα μπλόκια, εκτεταμένες ρηγματώσεις και άλλα προβλήματα που αναφέρονται στην έκθεση λιμένων των καπετάνιων, να φτιαχτούν άμεσα.
      Εκτεταμένες ρηγματώσεις, ημιβυθισμένα μπλόκια και άλλα προβλήματα αναφέρονται στην έκθεση λιμένων των καπετάνιων για το λιμάνι της Τήνου.
      Στη Σαντορίνη, οι ανεπαρκέστατες λιμενικές υποδομές συνδυάζονται με ένα γεμάτο προκλήσεις οδικό δίκτυο, που σε συνδυασμό με το πλήθος των χιλιάδων (πάνω από 5.000) τουριστικών λεωφορείων και βαν που βρίσκονται στο νησί συνθέτουν μια χαοτική πραγματικότητα. «Είναι επιτακτική ανάγκη για το νησί να βρεθεί μια εναλλακτική λύση σε περίπτωση αδυναμίας προσέγγισης των πλοίων, σε κάποια άλλη, υπήνεμη από δυτικούς και νοτιοδυτικούς ανέμους τοποθεσία», ενώ «ύστερα από την επέκταση του λιμανιού προς τα βόρεια, επηρεάζεται η αγκυροβολία λόγω μεγάλων βαθών», αναφέρει η τελευταία έκθεση λιμένων των καπετάνιων.
      Σχεδόν σε όλα τα νησιά καταγράφονται σημαντικά προβλήματα. Στη Νάξο, όπου η ακτοπλοΐα εξυπηρετείται από έναν μακρόστενο προβλήτα με περιορισμένο χώρο για την αναμονή των οχημάτων και ακόμα πιο περιορισμένο για την πρόσδεση των πλοίων, πριν από κάμποσους μήνες έπεσε δύτης στο νερό για να διαπιστώσει την κατάσταση του κρηπιδώματος κάτω από την επιφάνεια. «Ο δύτης μπήκε από τη μια πλευρά του λιμενοβραχίονα και βγήκε από την άλλη, καθώς από κάτω έχει ανοίξει σπηλιά», αναφέρει πηγή που επικαλείται ενδελεχή γνώση της επιχείρησης. Και εδώ η διαδικασία ωρίμανσης των έργων από το Λιμενικό Ταμείο καλά κρατεί, επισημαίνει η ίδια πηγή.
      Το στοίχημα της απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων 265 εκατ.
      Αποτελεί μεγάλο στοίχημα όχι μόνο για τον τουρισμό, αλλά βεβαίως και για τη νησιωτική χώρα στο σύνολό της, η δυνατότητα των φορέων ανάθεσης έργων, όπως τα λιμενικά ταμεία και οι περιφέρειες, να ωριμάσουν γρήγορα μελετητικά, τεχνικά και διαγωνιστικά και να ολοκληρώσουν τα έργα για τα οποία έχουν ήδη εξασφαλιστεί πόροι από το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Τόσο για να μη χαθούν οι πόροι όσο και για να βελτιωθεί η κρίσιμη κατάσταση των λιμενικών υποδομών. Βεβαίως και στο παρελθόν έχουν δοθεί λεφτά τα οποία είτε δαπανήθηκαν σε μελέτες χωρίς αντίκρισμα είτε και στην εκτέλεση έργων που μένουν σήμερα αναξιοποίητα λόγω ζημιών ή χωροθέτησης. Μια τέτοια περίπτωση είναι το νέο λιμάνι στην Αστυπάλαια, που βρίσκεται σε απόσταση δέκα λεπτών από τη Χώρα, αλλά προ τετραετίας υπέστη σοβαρή καθίζηση και έκτοτε δεν χρησιμοποιείται, με αποτέλεσμα η ακτοπλοϊκή διασύνδεση να έχει επιστρέψει στο Παλιό Λιμάνι, που βρίσκεται στον Πέρα Γιαλό στη Χώρα. Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή του νέου λιμανιού που φτιάχτηκε στα Μεστά της Χίου, ωστόσο η ακτοπλοϊκή διασύνδεση με τον Πειραιά παραμένει στο κεντρικό λιμάνι στην πόλη της Χίου.
      Αυτή τη στιγμή το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αξιοποιεί ευρωπαϊκούς πόρους είτε μέσω του ΕΣΠΑ είτε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για την αναβάθμιση λιμενικών υποδομών συνολικού προϋπολογισμού 265,237 εκατ. ευρώ. Από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτούνται έργα με συνολικό προϋπολογισμό 67,5 εκατ. σε 13 λιμάνια, που είτε έχουν ολοκληρωθεί είτε ολοκληρώνονται, με φορείς υλοποίησης είτε το υπουργείο Ναυτιλίας σε συνεργασία με το Υπερταμείο (Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Στυλίδα) είτε τους οικείους δήμους και φορείς (Ηράκλειο, Ιος, Αργοστόλι, Σητεία, Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας και Ιβήρων, Σύμη, Αγία Ρουμέλη και Καστελλόριζο). Από το ΕΣΠΑ προχωρούν οι μελέτες συνολικού προϋπολογισμού 135 εκατ. για τα λιμάνια σε Ρέθυμνο, Καμαριώτισσα Σαμοθράκης, Μαύρη Λιμνιώνα Σφακίων, Παλαιοχώρα, Λειψούς, Μαθράκι, Αιγιάλη, Αυλάκια Οθωνών, Άγιο Στέφανο Αυλιωτών και άλλα σε Κεφαλονιά, Φούρνους, Αντικύθηρα, Άγιο Ευστράτιο, Φολέγανδρο, Αγιο Νικόλαο Κρήτης και Αγιο Κήρυκο και Εύδηλο Ικαρίας. Άλλα 60 εκατ. έχουν εξασφαλιστεί για επιπλέον έργα σε λιμάνια στη Σίκινο, στην Κάλυμνο, στη Ρόδο, στην Κάρπαθο, στην Ανάφη, στη Γαύδο, στο Αγαθονήσι και στη Λέρο. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των έργων, πάντως, εμφανίζει «χαμηλή ωριμότητα» και «απαιτούνται μελέτες και εκθέσεις προκειμένου να ενταχθούν για χρηματοδότηση στο πρόγραμμα», πληροφορείται η «Καθημερινή» αρμοδίως. Για κάποια από αυτά, φορείς είναι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και για κάποια άλλα οι οικείοι δήμοι και τα λιμενικά ταμεία.
      Έργα και παρεμβάσεις όμως απαιτούνται και σε μεγάλα ιδιωτικοποιημένα λιμάνια όπως ο Πειραιάς. Πέρα από τα έργα που έγιναν εκεί κατόπιν πιέσεων του υπουργού Ναυτιλίας νωρίτερα φέτος στο επιβατηγό λιμάνι του ΟΛΠ, θέμα εγείρεται και στον λιμένα των RORO, των αμιγώς οχηματαγωγών δηλαδή, στο Κερατσίνι, όπου τα πλοία αυτά φορτώνουν σε απόσταση δύο μέτρων το ένα από το άλλο επικίνδυνα φορτία, σημειώνουν πηγές από το μεγάλο λιμάνι της χώρας.
      Περισσότερα...

        4

    14. Αρθρογραφία

      Δόμηση κοντά σε ρέμα, οριοθετήσεις ρεμάτων και ρυθμίσεις αυθαιρέτων

      Engineer

      Τα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της, με τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στη χώρα μας, έδειξαν ότι τα ποτάμια και τα ρέματα βρίσκουν την παλιά τους διαδρομή και μάλιστα διευρυμένα και θα πρέπει να επανεξεταστεί όλο το μοντέλο δόμησης και τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών πλησίον των ρεμάτων και ποταμών.
      Για να αντιμετωπίσει τα μεγάλα ζητήματα που προκαλούνται, η πολιτεία έχει θέσει πολεοδομικούς κανόνες στην οριοθέτηση των ρεμάτων, στη δόμηση και τα αυθαίρετα πλησίον των ρεμάτων. Στόχος των νομοθετημάτων είναι η προστασία των υδατικών πόρων και η αντιπλημμυρική θωράκιση των κατασκευών των περιοχών απ’ όπου διέρχονται. Σημαντικό επίσης είναι ότι απαιτείται πλέον καθορισμός ζωνών προστασίας των ρεμάτων σε κάθε πολεοδομική μελέτη ένταξης ή επέκτασης περιοχών σε σχέδιο πόλης, ενώ για τις εκτός σχεδίου περιοχές, η δόμηση οποιασδήποτε κατασκευής πλησίον ρέματος επιτρέπεται σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρων. Όμως, επιτρέπει το κράτος να συντηρεί κάποιος το σπίτι του ή ακόμα και να τακτοποιεί υπό προϋποθέσεις τυχόν αυθαιρεσίες σε κτίρια πλησίον των ρεμάτων.
      Τι ισχύει με τη δόμηση κοντά σε ρέμα σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό ;
      Με την υπ’ αριθμόν ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360 (ΦΕΚ 3985Β/22-06-2023) Υπουργική Απόφαση τέθηκε σε ισχύ ο Κτιριοδομικός Κανονισμός, που μαζί με τον Οικοδομικό Κανονισμό καθορίζουν τον τρόπο ανέγερσης κτιρίων στη χώρα. Ο Κτιριοδομικός Κανονισμός τροποποίησε τον προηγούμενο που είχε εγκριθεί το 1989, όπως αυτός είχε αναθεωρηθεί με τον Οικοδομικό κανονισμό του 2012.
      Ένα από τα βασικά άρθρα του ισχύοντος κτριοδομικού κανονισμού είναι το άρθρο 6 που αφορά τη δόμηση κτιρίου κοντά σε ρέμα.
      Με διάταξη που προστέθηκε στον κανονισμό, δίνεται η δυνατότητα χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, να γίνονται εργασίες σε παλιά υφιστάμενα κτίρια. Επίσης επιτρέπεται από τον νέο κανονισμό να εκδίδεται από την πολεοδομία άδεια αποπεράτωσης, άδεια αλλαγής χρήσης, καθώς και άδεια εργασιών πλήρης ανακαίνισης, και να επιδοτούνται οι κατοικίες από το « Εξ οικονομώ» .
      Συγκεκριμένα ισχύουν τα εξής :
      Α. Για τα ρέματα που έχουν οριοθέτηση
      Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθορισθεί με οποιονδήποτε από τους προβλεπόμενους τρόπους, η ανέγερση κτιρίων, εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
      1.Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      2.Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται με έργα, εφόσον έχουν κατασκευαστεί τα τυχόν προβλεπόμενα έργα διευθέτησης αυτού.
      3.Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται χωρίς έργα, στις περιπτώσεις όπου είτε η οριοθέτηση πραγματοποιήθηκε χωρίς πρόταση έργων διευθέτησης είτε αυτή πραγματοποιήθηκε με πρόταση έργων διευθέτησης αλλά τα προβλεπόμενα έργα διευθέτησης δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμα.
      Β. Για τα ρέματα που έχουν καταργηθεί
      1.Στα ρέματα που διαπιστώνεται ότι έχουν καταργηθεί αλλά απεικονίζονται στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, η δόμηση επιτρέπεται ύστερα από σχετική βεβαίωση της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την κατάργηση του ρέματος.
      Αν το ρέμα έχει αντικατασταθεί με άλλον αποδέκτη (αγωγό αποχέτευσης ή απορροής των νερών), η δόμηση επιτρέπεται μόνο εφ’ όσον διαπιστωθεί ότι δεν παραβλάπτονται οι κοινόχρηστοι αγωγοί, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες της αρμόδιας για την κατασκευή του αποδέκτη υπηρεσίας (π.χ. ΕΥΔΑΠ). Γ. Για έκδοση Άδειας Δόμησης κοντά σε ρέμα χωρίς απαίτηση Οριοθέτησης ρέματος
      Σε κάθε περίπτωση είναι δυνατή, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, άδεια για εργασίες άρσης επικινδυνότητας σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια, άδεια αποπεράτωσης εργασιών σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια με ολοκληρωμένο φέροντα οργανισμό, άδεια αλλαγής χρήσης, εφόσον η νέα χρήση επιτρέπεται στην περιοχή, εργασιών συντήρησης, επισκευής, ενεργειακής αναβάθμισης, διαρρυθμίσεων (πλήρης ανακαίνιση), εκσυγχρονισμού (εγκαταστάσεων) και στατικής ενίσχυσης σε κτίρια που ανεγέρθηκαν με νόμιμη άδεια κι εφόσον οι εργασίες περιορίζονται στο κέλυφος του υφιστάμενου κτιρίου και σε επαφή με αυτό. Επίσης, είναι δυνατή η έκδοση άδειας κατεδάφισης οποιασδήποτε κατασκευής, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης. Δ. Για Άδεια Προσθήκης
      Για προσθήκες κατ’ επέκταση και ύψος σε κτίρια που η ανέγερσή τους είχε εγκριθεί από την αρμόδια για τα ρέματα υπηρεσία και σε αποστάσεις από τις οριογραμμές του ρέματος τουλάχιστον ίσες με αυτές των κτισμάτων που υπάρχουν, μπορεί να χορηγείται η οικοδομική άδεια χωρίς να απαιτείται οπωσδήποτε νέα έγκριση.
      Σημειώνεται ότι: όλες οι προαναφερόμενες διατάξεις έχουν εφαρμογή για κάθε περίπτωση ρέματος, ανεξάρτητα αν αυτό βρίσκεται εντός σχεδίου ή οικισμού ή εκτός σχεδίου και οικισμού.
      Τι θεωρείται υδατόρευμα και πρέπει να οριοθετηθεί;
      Υδατορέματα ή υδατορεύματα ή ρέματα (μη πλεύσιμοι ποταμοί, χείμαρροι, ρέματα και ρυάκια) είναι οι φυσικές ή διευθετημένες διαμορφώσεις της επιφάνειας του εδάφους που είναι κύριοι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής και διασφαλίζουν τη διόδευσή τους προς άλλους υδάτινους αποδέκτες σε χαμηλότερες στάθμες. Στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
      Πώς ορίζονται οι οριογραμμές ενός υδατορεύματος;
      Οριογραμμές υδατορέματος είναι οι πολυγωνικές γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που περιβάλλουν σωρευτικά:
      α) τις όχθες του υδατορέματος,
      β) τις γραμμές πλημμύρας και
      γ) οποιοδήποτε φυσικό ή τεχνητό στοιχείο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, το οποίο έχει περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας.
      Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οριοθέτησης και διευθέτησης ενός υδατορεύματος;
      Η οριοθέτηση είναι μια διοικητική πράξη, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος.
      Η διευθέτηση υδατορέματος είναι η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύνων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών.
      Πως χτίζουμε κοντά σε ρέμα σήμερα ;
      Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθοριστεί, η ανέγερση κτιρίων, ή εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
      α) Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      β) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 10 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές.
      γ) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 20 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εκτός σχεδίου περιοχές.
      Μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου κοντά σε ρέμα;
      Ναι, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
      Περίπτωση σε οριοθετημένο ρέμα
      α) Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      β) Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής (οριοθέτησης του ρέματος) και της οικοδομικής γραμμής, επιτρέπεται η τακτοποίηση του αυθαιρέτου και εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης ίσος με τον συντελεστή πρασιάς.
      Περίπτωση σε μη οριοθετημένο ρέμα
      Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων, επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, ανάλογα με το αν το αυθαίρετο συνορεύει με μικρό, μεσαίο ή μεγάλο ρέμα ως εξής:
      α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του ενός (1) τετραγωνικού χιλιομέτρου (τ.χ.), όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης του μισού (0,50) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,
      β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή είκοσι (20) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,
      γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή πενήντα (50) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        1

    15. Αρθρογραφία

      Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου: Επιστροφή άλλων 2,9 εκατ. από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση

      tetris

      Αναξιόπιστο σύστημα καταγραφής στα πολυκέντρα, που δεν έχουν ακόμη εγκατασταθεί στο σύνολό τους, διαπιστώνει η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου και δίνει εντολή για επιστροφή άλλων 2,9 εκατ. από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Τι αναφέρει το πόρισμα
      Την επιστροφή ακόμα 2,9 εκατ. ευρώ, του 25% των κοινοτικών πόρων που διατέθηκαν για την απόκτηση των πολυκέντρων ανακύκλωσης από τον φορέα διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική (ΕΔΣΝΑ), ζητεί η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ). Στο δεύτερο πόρισμά της για το ίδιο ζήτημα η Αρχή εντοπίζει σειρά ζητημάτων στον τρόπο λειτουργίας των «πολυκέντρων», τα οποία διαχειρίζεται για λογαριασμό των φορέων η εταιρεία που τους τα προμήθευσε.Ανάμεσα σε αυτά, η απουσία ελέγχων από πλευράς του ΕΔΣΝΑ, η έλλειψη αναλυτικών ή επαληθευμένων στοιχείων για το είδος, τις ποσότητες και την κατάληξη των υλικών που συλλέγονται. Την υπόθεση ερευνά και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ως προς την ορθή χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που διατέθηκαν για την προμήθεια των πολυκέντρων.
      Πρόκειται για τα γνωστά κοντέινερ που περιλαμβάνουν μηχανήματα ανακύκλωσης πλαστικών, μεταλλικών και γυάλινων αντικειμένων, τα οποία την τελευταία τριετία έχουν τοποθετηθεί σε πλατείες και κοινόχρηστους χώρους δήμων σε όλη τη χώρα. Στο επίκεντρο της έρευνας βρίσκονται οι διαγωνισμοί και οι συμβάσεις για την απόκτησή τους, με πόρους από το προηγούμενο ΕΣΠΑ (συγκεκριμένα το ΥΜΕΠΕΡΑΑ), από τρεις φορείς διαχείρισης απορριμμάτων: τον ΕΔΣΝΑ στην Αττική (130 μηχανήματα), τον ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου στην Περιφέρεια Πελοποννήσου (58 μηχανήματα) και τον ΕΣΔΑΚ στην Κρήτη (60 μηχανήματα). Τα πολυκέντρα αποκτήθηκαν όχι για την ανακύκλωση συσκευασιών, καθώς για αυτό υπάρχει χωριστό σύστημα (οι μπλε κάδοι της ΕΕΑΑ και τα «σπιτάκια» της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης, κατασκευασμένα από την ίδια εταιρεία με τα πολυκέντρα ανακύκλωσης, την ΤΕΧΑΝ). Τα πολυκέντρα προορίζονται για την ανακύκλωση υλικών για τα οποία δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα. Ο σχεδιασμός αυτός ήταν εξαρχής αμφιλεγόμενος, καθώς, σύμφωνα με τη νομοθεσία, η ανακύκλωση δεν είναι ευθύνη των δήμων και δεν πρέπει να χρηματοδοτείται με πόρους τους (ή με πόρους της Ε.Ε.), αλλά εκείνων που παράγουν ή εισάγουν τα ανακυκλώσιμα υλικά. Καταγγελίες Η έρευνα ξεκίνησε το 2023 με εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς υπήρχαν καταγγελίες για «φωτογραφικό» διαγωνισμό και για σειρά προβλημάτων στην υλοποίηση των συμβάσεων. Το πρώτο πόρισμα ολοκληρώθηκε στο 2024 (το δημοσιοποίησαν οι Data Journalists στις 5/9/2024) και κατέληξε ζητώντας την επιστροφή 2,9 εκατ. ευρώ, το 25% των κοινοτικών πόρων. Το πόρισμα εντόπιζε παρατυπίες και διατύπωνε 15 συστάσεις για τη διόρθωσή τους. Η «έκθεση οριστικών αποτελεσμάτων ελέγχου παρακολούθησης» της ΕΔΕΛ, την οποία φέρνει σήμερα στο φως η «Κ», έρχεται σε συνέχεια του πρώτου πορίσματος. Η ΕΔΕΛ εξέτασε κατά πόσον εφαρμόστηκαν οι συστάσεις που είχε δώσει στους τρεις φορείς διαχείρισης απορριμμάτων και στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης (ΕΥΔ) του ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για τις Υποδομές και το Περιβάλλον), δηλαδή την υπηρεσία που διαχειρίζεται τα συγκεκριμένα κοινοτικά κονδύλια. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η έκθεση της ΕΔΕΛ παρακολουθεί ορισμένα μόνο από τα ζητήματα που είχε η ίδια επισημαίνει το 2024 και ότι υπάρχουν αναντιστοιχίες ανάμεσα στις δύο εκθέσεις. Πιο συγκεκριμένα:
      • Στο προηγούμενο πόρισμα, η ΕΔΕΛ είχε ζητήσει να ελεγχθεί ότι τα πολυκέντρα λειτουργούν όντως όπως πρέπει, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που είχαν τεθεί με τον αρχικό διαγωνισμό. Η ΕΔΕΛ πραγματοποίησε δειγματοληπτικό έλεγχο σε έξι από τα 130 «πολυκέντρα», ακολουθώντας την εξής μεθοδολογία: στα πέντε από αυτά ειδοποίησε εκ των προτέρων τον διαχειριστή τους ώστε να αδειάσουν οι κάδοι των μηχανημάτων και να ελεγχθούν οι καταγραφές τους. Το έκτο πολυκέντρο η ΕΔΕΛ το έλεγξε εν λειτουργία, για να διαπιστώσει αν οι καταγραφές του μηχανήματος αντιστοιχούν σε αυτά που έχει συλλέξει. Ο έλεγχος διαπίστωσε ότι σε γενικές γραμμές τα πολυκέντρα λειτουργούσαν όπως θα έπρεπε και επομένως ότι υπήρξε συμμόρφωση με τις παρατηρήσεις που είχαν γίνει στον προηγούμενο έλεγχο.
      • Ενα από τα ευρήματα του πρώτου ελέγχου ήταν ότι τα πολυκέντρα, ενώ είχαν αποκτηθεί για να ανακυκλώνουν υλικά για τα οποία δεν υπήρχε άλλο σύστημα ανακύκλωσης, τελικά λειτουργούσαν για την ανακύκλωση συσκευασιών. Οπως αναφέρεται, και στις τρεις περιπτώσεις, τη διαχείριση των πολυκέντρων είχε αναλάβει η ΤΕΧΑΝ, δηλαδή η εταιρεία που τα προμήθευσε στο Δημόσιο. Στην Αττική, ο ΕΔΣΝΑ είχε υπογράψει σύμβαση με την ΤΕΧΑΝ στις 9.9.2022. «Η ανωτέρω σύμβαση συνεργασίας μεταξύ ΕΔΣΝΑ και ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ έχει ήδη λήξει από τα τέλη του 2023 και δεν προσκομίστηκε στην ομάδα ελέγχου νέα σύμβαση εν ισχύι», αναφέρεται στο πόρισμα.
      Οπως απάντησε ο ΕΔΣΝΑ στην ΕΔΕΛ, η σύμβαση «παραμένει εμπράκτως σε ισχύ, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει ανανεωθεί λόγω αλλαγών διοίκησης στον ΕΔΣΝΑ. Το σημαντικότερο όμως από τα ευρήματα της ΕΔΕΛ είναι ότι ο ιδιώτης ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία των μηχανημάτων δεν ελέγχεται από κανέναν. «Από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν στην ομάδα ελέγχου και τις διευκρινίσεις που παρασχέθηκαν από τον ΕΔΣΝΑ, δεν φαίνεται να ασκείται καμία είδους εποπτεία από τον ΕΔΣΝΑ στην ΤΕΧΑΝ αναφορικά με τις υπηρεσίες που έχουν ανατεθεί με τη σύμβαση συνεργασίας».
      Στο συγκεκριμένο ζήτημα υπάρχει μια σαφής ανακολουθία σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, η οποία δεν αιτιολογείται. Στον πρώτο έλεγχο παρατηρείται ότι ο ΕΔΣΝΑ είχε υπογράψει στις 2.8.2022 σύμβαση με την Ανταποδοτική Ανακύκλωση (σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών) για τη λειτουργία των πολυκέντρων. Με βάση τη σύμβαση, η Ανταποδοτική δεν θα πληρωνόταν, αλλά θα της ανήκαν τα υλικά. Μετά τον έλεγχο ο ΕΔΣΝΑ προσκόμισε απόφαση ακύρωσης της εν λόγω σύμβασης με ημερομηνία προγενέστερη του ελέγχου. Η ΕΔΕΛ συμπεραίνει ότι «μη νόμιμα ο ΕΔΣΝΑ ανέθεσε για το χρονικό διάστημα τουλάχιστον έως στις 7-7-2023 στην εταιρεία Ανταποδοτική Ανακύκλωση τις εργασίες συλλογής, μεταφοράς και πώλησης των ανακυκλώσιμων υλικών που προέρχονται από τα συγχρηματοδοτούμενα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα του ΥΜΕΠΕΡΑΑ πολυκέντρα ανακύκλωσης και δη με δικαίωμα η εν λόγω εταιρεία να τα διαχειρίζεται ως δικά της». Μάλιστα η Ανταποδοτική εμφάνιζε τα πολυκέντρα στο site της – και η ΕΔΕΛ ζήτησε αυτές οι αναφορές να αφαιρεθούν.
      Στη νέα έκθεση δεν γίνεται καμία αναφορά σε όλο αυτό, αντιθέτως, απλώς αναφέρεται ότι τη διαχείριση έχει η ΤΕΧΑΝ από τον Σεπτέμβριο του 2022.
      Ευρωπαϊκή έρευνα – Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά την υπόθεση ως προς την ορθή χρήση των κονδυλίων που διατέθηκαν για την προμήθεια των κοντέινερ με τα μηχανήματα ανακύκλωσης πλαστικών, μεταλλικών και γυάλινων αντικειμένων.
      • Ενα ακόμα σημείο που ελέγχθηκε αφορά το κατά πόσον τα υλικά που συλλέγονται δηλώνονται υπέρ των δήμων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων – ΗΜΑ (βάση δεδομένων την οποία λειτουργεί το υπουργείο Περιβάλλοντος). Και τι είδους υλικά είναι αυτά, δηλαδή αν είναι ανακυκλώσιμες συσκευασίες ή άλλα ανακυκλώσιμα υλικά.
      Οπως επισημαίνει η ΕΔΕΛ, η ΤΕΧΑΝ δήλωσε στο ΗΜΑ το 2023 στον ΕΔΣΝΑ 6.629 τόνους και στον ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου 400 τόνους, εκ των οποίων το 89% είναι ανακυκλώσιμα, αλλά όχι συσκευασίες («ανακυκλώσιμα υλικά μη ευθύνης παραγωγού»). Οι ελεγκτές της ΕΔΕΛ στο ένα πολυκέντρο διαπίστωσαν ότι «η πλειονότητα αυτών αφορούσε υλικά που ανήκαν στη διευρυμένη ευθύνη παραγωγού» (χωρίς οι μετρήσεις του συγκεκριμένου μηχανήματος να λένε κάτι διαφορετικό).
      Αγνωστες ποσότητες
      Οσον αφορά την καταχώριση των ποσοτήτων ανά είδος αποβλήτου, η εταιρεία απάντησε ότι το 2023 δεν είχε αναπτυχθεί το ειδικό λογισμικό, ενώ το 2024 αναπτύχθηκε και εγκαταστάθηκε σταδιακά στις τρεις περιφέρειες. Αρα «το έτος 2025 είναι το πρώτο έτος καταγραφής και αποτύπωσης ποσοτικών στοιχείων ανά κωδικό (σσ. κατηγορία) αποβλήτου στο e-portal».
      • Εκτός από την απουσία εποπτείας και ελέγχων στην ΤΕΧΑΝ, η ΕΔΕΛ επισημαίνει ότι ο ΕΔΣΝΑ δεν είχε αναρτήσει τα στοιχεία ανά δήμο για το 2024, κάτι που έγινε στις 19 Ιουνίου 2025.
      • Παρατηρείται ότι «δεν υπάρχει καμία ενημέρωση από τον ΕΔΣΝΑ για την πορεία των αποβλήτων μετά τη συλλογή τους πλην της αναφοράς για τοποθέτηση αυτών σε χώρο αποθήκευσης της ΤΕΧΑΝ για το έτος 2023».
      • Οσον αφορά την εγκατάσταση των πολυκέντρων, προκύπτει ότι ο ΕΔΣΝΑ δεν τα έχει ακόμη τοποθετήσει όλα. Ο ΕΔΣΝΑ υποστηρίζει ότι «βρίσκεται σε εξέλιξη ανασχεδιασμός του συστήματος προκειμένου να τοποθετηθούν τα 22 πολυκέντρα ανακύκλωσης σε άλλους δήμους. Στόχος του ανασχεδιασμού είναι η βελτιστοποίηση της αξιοποίησης του διαθέσιμου και χρηματοδοτημένου εξοπλισμού». Αντιθέτως, ο ΕΣΔΑΚ έχει τοποθετήσει όλα τα πολυκέντρα και βρίσκεται σε εξέλιξη η ηλεκτροδότηση των τελευταίων 14 ώστε να λειτουργήσουν. Στην Πελοπόννησο έχουν εγκατασταθεί τα 54 από τα 58 και τα υπόλοιπα είναι υπό τοποθέτηση.
      Τι συμπεραίνει η ΕΔΕΛ; Οπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης, «δεν καθίσταται εφικτή η διατύπωση ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με την αξιοπιστία του συστήματος καταγραφής και μέτρησης των λοιπών ανακυκλώσιμων υλικών που συλλέγονται από τα πολυκέντρα ανακύκλωσης και εν συνεχεία δηλώνονται στο ΗΜΑ». Κατά συνέπεια, «η ήδη επιβληθείσα κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση ύψους 25% επί των δαπανών των ελεγχόμενων έργων των ΕΔΣΝΑ, ΦΠΔΣΑ Πελοποννήσου και ΕΣΔΑΚ δεν θεωρείται επαρκές διορθωτικό μέτρο».
      Επιστροφή κονδυλίων – Η ήδη επιβληθείσα δημοσιονομική διόρθωση ύψους 25% επί των δαπανών των ελεγχόμενων έργων σε Αττική, Πελοπόννησο και Κρήτη δεν επαρκεί, σύμφωνα με την ΕΔΕΛ, που ζητεί τον διπλασιασμό της.
      Ωστόσο, κατά την ΕΔΕΛ, η αδυναμία πιστοποίησης της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος δεν συνιστά «πλήρη αστοχία»: «Το γεγονός ότι τα συγχρηματοδοτούμενα πολυκέντρα λειτουργούν τηρώντας τις τεχνικές προδιαγραφές (…) και λαμβάνοντας υπόψη ότι επιτελούν σε έναν αρκετά ικανοποιητικό βαθμό τους σκοπούς των ενταγμένων πράξεων και βάσει της αρχής της αναλογικότητας, η μη επαρκής διαδρομή ελέγχου για την αξιοπιστία του συστήματος καταγραφής και μέτρησης των λοιπών ανακυκλώσιμων που συλλέχθηκαν από τα πολυκέντρα δεν συνιστά πλήρη αστοχία», ώστε να ζητηθεί η επιστροφή του 100% της χρηματοδότησης.
      Πλην όμως «αποτελεί σοβαρή έλλειψη» και έτσι προτείνεται επιπλέον της ήδη επιβληθείσας περικοπής του 25%, να περικοπεί ακόμη 25% από την κοινοτική χρηματοδότηση που πήρε συγκεκριμένα ο ΕΔΣΝΑ, ήτοι 2,9 εκατ. ευρώ. Περαιτέρω ζητεί να παρακολουθηθεί διοικητικά η εξέλιξη της τοποθέτησης των υπόλοιπων πολυκέντρων στην Αττική, καθώς πλέον το προηγούμενο ΕΣΠΑ έχει λήξει. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΔΕΛ δεν αγγίζει το θέμα της αλληλεπικάλυψης των πολυκέντρων με τα σπιτάκια της Ανταποδοτικής και τον μπλε κάδο της ΕΕΑΑ, θέμα που αφορά τη μετακύλιση του κόστους της ανακύκλωσης στους δήμους από τους παραγωγούς των αποβλήτων, όπως ορίζει η κοινοτική νομοθεσία.
      Η «Κ» επικοινώνησε με την ΤΕΧΑΝ και τον ΕΔΣΝΑ ζητώντας τη θέση τους για όσα διαπιστώνει η Επιτροπή. Από την πλευρά του ο ΕΔΣΝΑ υποστηρίζει ότι τα πολυκέντρα λειτουργούν όλα κανονικά και εποπτεύονται σε ικανό βαθμό. Ως προς το τι δηλώνει η ΤΕΧΑΝ στο ΗΜΑ, ο ΕΔΣΝΑ απαντά ότι δεν έχει τρόπο να το ελέγξει και ότι αυτό είναι υπόθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος. Τέλος, αναφέρει ότι τα τελευταία 22 πολυκέντρα είναι σε διαδικασία τοποθέτησης. Από την πλευρά της ΤΕΧΑΝ δηλώθηκε αδυναμία να απαντηθούν τα ερωτήματα στον περιορισμένο χρόνο που δόθηκε στο πλαίσιο του ρεπορτάζ.
      Περισσότερα...

        0

    16. Αρθρογραφία

      Η Ελλάδα τρίτη σε κατανάλωση ενέργειας για κλιματισμό σε σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών

      Engineer

      Το παραλιακό μέτωπο της Μαρώνειας, η κοντινότερη παραλία στην Κομοτηνή, απέχει 30 χιλιόμετρα από την πόλη.
      Ο Παντελής Χαβιαράς είναι ψυκτικός με έδρα την Κομοτηνή από το 1996, και γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ψυκτικών Ελλάδος (ΟΨΕ) σήμερα. Θυμάται πως, μέχρι πρόσφατα, στην Μαρώνεια δεν υπήρχε ζήτηση για τον ίδιο και τους συναδέλφους του. «Δεν είχε δουλειά για εμάς εκεί, δεν είχαν κλιματιστικά», λέει στο Solomon.
      Αλλά ακόμα και στη Ροδόπη, που φημίζεται για τον βαρύ χειμώνα, η καλοκαιρινή περίοδος έχει διευρυνθεί καθιστώντας την χρήση κλιματισμού απαραίτητη. «Υπάρχουν βράδια που έχει 30 βαθμούς έξω. Δεν γίνεται να μην ανάψεις κλιματιστικό. Αναγκαίο κακό έχει γίνει — και σας το λέει ένας ψυκτικός!», σχολιάζει ο κ. Χαβιαράς.
      Σε όλη την Ελλάδα, οι ολοένα πιο παρατεταμένες περίοδοι ζέστης δεν επηρεάζουν μόνο την καθημερινότητα των πολιτών — αποτυπώνονται με μετρήσιμο τρόπο στις ανάγκες των νοικοκυριών και των δημόσιων υποδομών για τεχνητή ψύξη. Όπως αποκαλύπτει η νέα έρευνα του Solomon, σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογραφίας Correctiv.Europe, η Ελλάδα κατέχει σήμερα την τρίτη θέση σε ανάγκες κλιματισμού σε σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών, πίσω μόνο από τη Μάλτα (πρώτη) και την Κύπρο (δεύτερη).

      Πώς εξελίσσεται η ανάγκη για ψύξη
      Η σταθερά αυξανόμενη ανάγκη για κλιματισμό σε όλους τους νομούς της χώρας, από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα, αποτυπώνεται μέσω των λεγόμενων «βαθμοημερών ψύξης» (Cooling Degree-Days, CDD). Πρόκειται για μια μονάδα μέτρησης που υπολογίζει την ενέργεια που απαιτείται για να διατηρηθεί εντός των κτιρίων μια άνετη εσωτερική θερμοκρασία 21°C, κατά τη θερμή περίοδο του έτους, δηλαδή από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο.
      Αν, για παράδειγμα, η μέση θερμοκρασία μιας ημέρας είναι 27°C, τότε προστίθενται 6 βαθμοημέρες ψύξης (27-21) στο ετήσιο άθροισμα της περιοχής. Με απλά λόγια, όσο περισσότερες οι βαθμοημέρες ψύξης, τόσο περισσότερο δουλεύουν τα air condition, και τόσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση ρεύματος.
      Τα δεδομένα που δημοσιεύει για πρώτη φορά το Solomon έχουν αντληθεί από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ (JRC), και καταγράφουν εντυπωσιακές μεταβολές σε όλη την Ελλάδα, αποτυπώνοντας πως από την δεκαετία 1979-1988 στη δεκαετία 2014-2023:
      Στην Κάλυμνο, την Κάρπαθο, και την Κω, ο δείκτης βοθμοημερών ψύξης αυξήθηκε από 475 βαθμοημέρες (1979-1988), σε 666 (2014-2023).  Στη Ζάκυνθο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σχεδόν τριπλασιάστηκε: από 150 σε 435.  Η ανάγκη για ψύξη υπερδιπλασιάστηκε, μεταξύ άλλων, στην Λέσβο (από 249 σε 518) και την Κέρκυρα (από 244 σε 528). Ακόμη και σε πιο ψυχρές περιοχές, όπως η Φλώρινα και η Καστοριά, οι αριθμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί.
        Πώς αλλάζει η κατανάλωση ρεύματος
      Ό,τι κάποτε αποτελούσε μια θερμοκρασιακή εξαίρεση, είναι σήμερα η νέα κανονικότητα. Μεταξύ 2000-2022, η κατανάλωση ενέργειας του μέσου νοικοκυριού στην Ελλάδα, λόγω χρήσης κλιματιστικών, αυξήθηκε κατά 265%. Την ίδια ώρα, έρευνα έδειξε πως τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στην Ελλάδα δαπανούν έως και 95% περισσότερη ενέργεια για ψύξη, κυρίως επειδή υπολείπονται σε υποδομές όπως η θερμομόνωση.
      Μιλώντας στο Solomon, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός για ενεργειακή θωράκιση του κτιριακού αποθέματος, νοικοκυριά, υποδομές και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αναμένεται να γνωρίσουν ισχυρές πιέσεις.
      Σε αυτό το πλαίσιο, έχει σημασία να δούμε όχι μόνο πού και πόσο έχει αυξηθεί η θερμοκρασία, αλλά και πόσοι άνθρωποι επηρεάζονται σε κάθε περιοχή. Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει πώς έχει αλλάξει η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό σε όλη την Ελλάδα, συγκρίνοντας τη δεκαετία του 1980 με την δεκαετία 2014-2023.
      Συνυπολογίζοντας τις μεταβολές στον πληθυσμό κάθε περιοχής, ο χάρτης δεν δείχνει απαραίτητα πού κάνει περισσότερη ζέστη, αλλά και πού έχει αυξηθεί η συνολική ζήτηση για ρεύμα που καταναλώνεται για κλιματισμό. 
      Οι μεταβολές σε Έβρο, Κρήτη, Μακεδονία
      Περιοχές που έχουν αναπτυχθεί πληθυσμιακά τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίζουν μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση ρεύματος για κλιματισμό, ακόμη και αν δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση θερμοκρασίας. Συμβαίνει όμως και το ανάποδο, εξηγεί στο Solomon ο Δρ. Σταύρος Ντάφης, φυσικός-μετεωρολόγος και συνιδρυτής του κόμβου πληροφόρησης climatebook.gr, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας.
      «Οι παραμεθόριες περιοχές, όπως ο Έβρος, όπου παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος για κλιματισμό, γνωρίζουμε πως έχουν μείωση πληθυσμού. Οπότε εκεί μπορούμε να αποδώσουμε τις αυξημένες ανάγκες για κλιματισμό αποκλειστικά στο κλίμα», επισημαίνει ο κ. Ντάφης.
      Από την άλλη, συμπληρώνει, «αν λάβουμε υπόψη μόνο τη θερμοκρασία, δεν δικαιολογείται γιατί στο Λασίθι έχει αυξηθεί η ανάγκη κλιματισμού σε σχέση με τα Χανιά ή το Ρέθυμνο. Η θερμοκρασία σε όλες αυτές τις περιοχές αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό. Αυτό που αλλάζει είναι η ανάγκη για ψύξη, δηλαδή οι ανάγκες ρεύματος».
      Ο κ. Χαβιαράς επισημαίνει, εμπειρικά, πως η σεζόν για τους ψυκτικούς παραδοσιακά διαρκούσε πέντε μήνες, το πολύ έξι μήνες σε νότιες περιοχές της Ελλάδας. «Φανταστείτε ότι στην Κομοτηνή ανάβαμε θέρμανση τέλη Σεπτεμβρίου. Φέτος, μέχρι τις 10 Οκτωβρίου είχαμε κλιματισμό για να δροσιστούμε».
      Το ίδιο ισχύει και για τη Μακεδονία, όπου καταγράφεται εκ των μεγαλύτερων αυξήσεων θερμοκρασίας από το 1980, και όπου τα περισσότερα σπίτια δεν διαθέτουν μονώσεις. 
      Αθωράκιστα τα κτίρια
      Το οικιστικό απόθεμα θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της λύσης. Αλλά, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), το 55% του συνόλου των κατοικιών της χώρας έχει χτιστεί πριν το 1980, δηλαδή πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε κανονισμού θερμομόνωσης.
      Ο Άλκης Καφετζής, συντονιστής έργου θερινής ενεργειακής φτώχειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, υπογράφει σχετική έρευνα της οργάνωσης, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025, και εξετάζει την ζωή στα ελληνικά σπίτια σε συνθήκες υπερθέρμανσης.
      Λέει στο Solomon πως ο πρώτος κανονισμός θερμομόνωσης, το 1980, αφορούσε ένα κομμάτι φελιζόλ ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων. «Οι ίδιοι οι μηχανικοί παραδέχονται ότι αυτό δεν είχε κανέναν αντίκτυπο», σημειώνει ο ίδιος. 

      Η έρευνα της Greenpeace δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025. Προσθέτει πως επειδή για δεκαετίες τα ελληνικά κτίρια δεν είχαν καμία θερμομόνωση, «έχουμε πλέον ένα ιδιαίτερα γερασμένο οικιστικό απόθεμα με αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα». Οι κατοικίες στην Ελλάδα ευθύνονται για το 43% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ»
      Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπεται να συμβάλει «στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 11.500 κατοικιών έως το 2025».
      Ο κ. Καφετζής υπογραμμίζει πως οι μεμονωμένες παρεμβάσεις που υλοποιούνται σε κατοικίες, στο πλαίσιο του προγράμματος, εφαρμόζονται αποσπασματικά, χωρίς στρατηγική στόχευση και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Έτσι, δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τη μεγάλη εικόνα της κατανάλωσης ενέργειας και θερμοκρασιακής άνεσης μέσα στις κατοικίες, ενώ τα έργα «συνήθως υπερκοστολογούνται γιατί κανένας δεν ελέγχει το έργο πριν και μετά», συμπληρώνει. 
      Εκτός από την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης, υποχρεωτικό βήμα της διαδικασίας, ο κ. Καφετζής υποστηρίζει πως δεν ελέγχεται πραγματικά εάν έχει αλλάξει το βιοτικό επίπεδο των ίδιων των κατοίκων. «Απλώς παρακολουθούμε έναν βασικό, πολύ απλό δείκτη. Όμως, έχει μειώσει πραγματικά τους λογαριασμούς του αυτό το νοικοκυριό; Έχει -ακόμα πιο σημαντικό- βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης το νοικοκυριό μετά τις παρεμβάσεις;», αναρωτιέται. 
      Λόγω της αποσπασματικότητάς τους, οι παρεμβάσεις του «Εξοικονομώ» ενδέχεται ακόμα και να βλάψουν ένα σπίτι, σύμφωνα με τον Δημήτρη Παλλαντζά, υπεύθυνο εκπαίδευσης στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου (ΕΙΠΑΚ). 
      «Τα προγράμματα “Εξοικονομώ” υλοποιούνται πλέον με πολύ μικρότερη οικονομική κλίμακα, για να συμπεριλάβουν περισσότερο κόσμο. Όμως αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν μόνο μικρο-παρεμβάσεις, οι οποίες πολλές φορές έφεραν χειρότερο αποτέλεσμα από αυτό που υπήρχε», λέει ο Παλλαντζάς. 
      Το λεγόμενο παθητικό κτίριο στηρίζεται σε αρχές φυσικής και βιοκλιματικού σχεδιασμού, με στόχο ιδανικές και μετρήσιμες συνθήκες διαβίωσης. Λειτουργεί όπως ένας θερμός: διατηρεί παθητικά σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του χωρίς να χρειάζεται ενεργή θέρμανση ή ψύξη. Η θερμοκρασία εσωτερικού χώρου διατηρείται σταθερά μεταξύ 20 και 25 βαθμών Κελσίου, η σχετική υγρασία στο 35% έως 55%, ενώ τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν κάτω από 1.000 ppm – όλα αυτά με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας.
      Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας: θερμομόνωση, ενεργειακά κουφώματα, αεροστεγανότητα, ελεγχόμενος αερισμός και εξάλειψη θερμογεφυρών. Το κόστος τέτοιων παρεμβάσεων κυμαίνεται μεταξύ 200-400 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και την κατάσταση του εκάστοτε κτιρίου.
      Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα πάνω από 200 παθητικά κτίρια, αρκετά από τα οποία υλοποιήθηκαν μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ». Κατά την περίοδο υπουργίας Χατζηδάκη, λέει ο κ. Παλλαντζάς, το ανώτατο ποσό επιδότησης έφτανε τις 50.000 ευρώ/κατοικία. Το ποσο επαρκούσε για να καλύψει τις παρεμβάσεις που χρειάζεται ένα παθητικό κτίριο, και πολλά έργα προχώρησαν με σχετική ευκολία. 
      «Στην πορεία όμως, ο προϋπολογισμός του προγράμματος περιορίστηκε, μαζί και η δυνατότητα να γίνονται τέτοιες ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις», λέει ο κ. Παλλαντζάς.
      Επαρκούν τα φωτοβολταϊκά;
      Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αν και αποτελεί δημοφιλή λύση για ενεργειακή εξοικονόμηση, φαίνεται πως δεν επαρκεί από μόνη της. Ο υπεύθυνος εκπαίδευσης του ΕΙΠΑΚ μοιράστηκε με το Solomon τα πρώτα ευρήματα μιας αδημοσίευτης μελέτης του Ινστιτούτου, που εξετάζει τι θα συνέβαινε εάν οι ταράτσες των πολυκατοικιών στην Αθήνα καλύπτονταν εξ ολοκλήρου με φωτοβολταϊκά. 
      Ως μοντέλο χρησιμοποιήθηκε ένα τυπικό κτίριο τριών έως έξι ορόφων -τα πιο συνηθισμένα στην πόλη- από διαφορετικές περιόδους κατασκευής: 
      πολυκατοικίες πριν το 1980 χωρίς μόνωση, μετά το 1980 με τις πρώτες κανονιστικές απαιτήσεις (ΚΕΝΑΚ),  και σύγχρονες ή παθητικές κατοικίες.  Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα παλιά κτίρια, καθώς αυτά αποτελούν την πλειονότητα του οικιστικού αποθέματος. Το βασικό εύρημα ήταν αποκαλυπτικό: ακόμη και αν καλυφθεί με φωτοβολταϊκά ολόκληρη η ταράτσα, η παραγόμενη ενέργεια δεν καλύπτει πάνω από 20% των συνολικών αναγκών ενός εξαώροφου κτιρίου. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου παραμένει βασικό κομμάτι της εξίσωσης.
      Ο Άλκης Καφετζής εξηγεί πως το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται και στο γεγονός οτι οι παρεμβάσεις υλοποιούνται σε επίπεδο διαμερίσματος και όχι πολυκατοικίας. «Η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος από τα 20 μιας πολυκατοικίας, όσο σωστά κι αν γίνει, δεν σημαίνει ότι το κτίριο λειτουργεί καλύτερα συνολικά. Το κέλυφος παραμένει παλιό, οι απώλειες είναι μεγάλες, και οι υπόλοιποι ένοικοι συνεχίζουν να ζουν σε συνθήκες υπερθέρμανσης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατανάλωση ρεύματος και την ποιότητα ζωής».
      Ο κ. Καφετζής συμπληρώνει ότι πραγματική μονάδα αποτελεί η πολυκατοικία, όχι το μεμονωμένο διαμέρισμα. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχουν υπάρξει πολιτικές που να στηρίζουν ολική ανακαίνιση σε επίπεδο κτιρίου, σχολιάζει, «τη στιγμή που στην Ευρώπη μιλάνε ήδη για παρεμβάσεις σε επίπεδο οικοδομικού τετραγώνου ή γειτονιάς».
      Το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο
      Στις 18 Ιουλίου έληξε η δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο της Ελλάδας, ένα κρίσιμο κείμενο πολιτικής που κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ανοίγει την πόρτα σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. 
      Μέσω του σχεδίου, η χώρα διεκδικεί πρόσβαση σε περίπου 8 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Οι πόροι στοχεύουν κατά κύριο λόγο σε ευάλωτα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κάνουν λόγο για 1,5 εκατ. ωφελούμενους.
      Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2025, η Ελλάδα καλείται, όπως και όλα τα κράτη-μέλη,  να καταθέσει στην Κομισιόν ένα πενταετές εθνικό σχέδιο ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος. Η υποχρέωση προκύπτει από την πρόσφατη ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Κτίρια, με στόχο τη σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα.
      Με φόντο τα 8 δισ. ευρώ που διεκδικεί η Ελλάδα από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης στα κτίρια: η θεσμική είσοδος των ESCOs (Energy Services Companies), δηλαδή ιδιωτικών εταιρειών που θα αναλαμβάνουν ανακαινίσεις κτιρίων με ανταπόδοση την εξοικονόμηση ενέργειας.
      Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ψυκτικών κατήγγειλε πρόσφατα ότι ο σχεδιασμός παρακάμπτει τους μικρούς επαγγελματίες, τους πιστοποιημένους τεχνικούς, και τις τοπικές αγορές. 
      «Εκτιμούμε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και η επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας προϋποθέτουν τη συνεργασία όλων των ειδικοτήτων του τεχνικού κόσμου, με διαφανείς και ανοιχτές διαδικασίες, και όχι τον αποκλεισμό επαγγελματιών που διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία για την επιτυχή υλοποίηση τέτοιων έργων», αναφέρει η επιστολή διαμαρτυρίας προς το υπουργείο. 
      Ταυτόχρονα, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Φραγκίσκος Παρασύρης, επισήμανε πως ο κυβερνητικός σχεδιασμός ανοίγει το δρόμο της ενεργειακής αγοράς «μόνο για τους μεγάλους», χωρίς να διασφαλίζεται πως τα χρήματα αξιοποιούνται αποτελεσματικά. Η ενεργειακή αναβάθμιση, υποστήριξε, κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο κερδοφορίας, όχι κοινωνικής πολιτικής. 
      Το Solomon απέστειλε αναλυτικά ερωτήματα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κοινοποιώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας, και ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν. Το υπουργείο δεν απάντησε στα ερωτήματά μας έως και τη δημοσίευση του ρεπορτάζ.
      Περισσότερα...

        0

    17. Αρθρογραφία

      Παραθεριστική κατοικία στην Ελλάδα: Με ποιο κριτήριο την επιλέγουν Έλληνες και ξένοι;

      GTnews

      Έντονο παραμένει το ενδιαφέρον των ξένων για την απόκτηση παραθεριστικής κατοικίας στη χώρα μας ενώ όλο και περισσότεροι Έλληνες στρέφονται τα τελευταία χρόνια στην αγορά εξοχικού με στόχο όχι μόνο την ιδιοκατοίκηση αλλά και ως επένδυση, ειδικά σε ό,τι αφορά τα πολυτελή ακίνητα.
      Σύμφωνα με την Elxis – At Home in Greece, εταιρεία που εδρεύει στην Ολλανδία ειδικεύεται στην προώθηση ελληνικών εξοχικών κατοικιών σε ξένους αγοραστές, η συγκεκριμένη αγορά εξελίσσεται σε τομέα υψηλής προστιθέμενης αξίας για την ελληνική οικονομία. Όπως επισημαίνει μάλιστα σε ανάλυσή της, σε βάθος 10ετίας το συνολικό όφελος που μπορεί να προκύψει από την πώληση μιας και μόνο νεόδμητης εξοχικής κατοικίας σε ξένους αγοραστές μπορεί να ξεπεράσει και το 1 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό υπολογίζεται με βάση το αρχικό καταβαλλόμενο τίμημα και τα έξοδα αγοράς για ένα τυπικό ακίνητο που αγοράζουν οι πελάτες της αλλά και υπολογίζοντας τις καταναλωτικές δαπάνες και το κόστος συντήρησης σε βάθος 10 ετών.
      Κατά κύριο λόγο, με βάση τα στοιχεία της εταιρείας, οι ξένοι επενδυτές επιλέγουν οικόπεδα που βρίσκονται σε ιδιαίτερα προνομιακές τοποθεσίες, όσο το δυνατόν πιο κοντά στη θάλασσα. Πρόκειται κυρίως για ιδιώτες, ή ακόμα κι εταιρείες από την Δυτική Ευρώπη, όπως την Γερμανία, την Ολλανδία και το Βέλγιο. Στρέφονται κυρίως σε κατασκευές υψηλής πολυτέλειας και αντίστοιχων προδιαγραφών και παροχών.
      Το πρώτο τετράμηνο του έτους, με βάση τα στοιχεία της Elxis – At Home in Greece παρατηρήθηκε αύξηση των πωλήσεων προς Ολλανδούς αγοραστές κατά 91%, προς Βέλγους κατά 103% και προς τους αγοραστές από τη Γερμανία - στους οποίους περιλαμβάνονται και Έλληνες ομογενείς - κατά 64%. Η πλειονότητά τους, αναζήτησε εξοχικές κατοικίες με κόστος αγοράς από 250.000 – 600.000 ευρώ, με τους περισσότερους να κινούνται μεταξύ 350.000 και 450.000 ευρώ. Οι αγοραστές από την Βορειοδυτική Ευρώπη (Ολλανδοί, Βέλγοι, Γερμανοί, Ελβετοί και Γάλλοι), προτιμούν την απόκτηση εξοχικού στην Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά, την Πελοπόννησο και την Ρόδο. Ορισμένοι εξ αυτών επιλέγουν και κάποια από τα νησιά των Κυκλάδων, όπου μπορούν να βρουν καλές ευκαιρίες επένδυσης.
      Την ίδια στιγμή τα τελευταία χρόνια φαίνεται να αλλάζει και το προφίλ των Ελλήνων αγοραστών ειδικά εκείνων που έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν πολυτελείς εξοχικές κατοικίες. Σύμφωνα με την Premier Realty Greece, ο εγχώριος αγοραστής έχει περάσει πλέον σε ένα πιο ώριμο στάδιο, επιλέγοντας ακίνητα με στόχο την προστιθέμενη αξία και την επενδυτική λογική ενώ στο παρελθόν λειτουργούσε περισσότερο συναισθηματικά.
      Οι Έλληνες αγοραστές πλέον δείχνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για μακροχρόνιες λύσεις που συνδυάζουν στέγαση, επένδυση και κληρονομική αξία. Οι περιοχές οι οποίες προσελκύουν το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων στο πλαίσιο αυτής της «στρατηγικής», σύμφωνα με την εταιρεία, είναι στα βόρεια προάστια, η Κηφισιά, η Πολιτεία και η Εκάλη. Στα νότια προάστια, η Βούλα, η Βουλιαγμένη και το Ελληνικό βρίσκονται στο επίκεντρο ενώ σημαντικό ενδιαφέρον καταγράφεται και στις Κυκλάδες, όπου τα ακίνητα συνδυάζουν δυνατότητα ιδιοκατοίκησης με υψηλές αποδόσεις από τουριστική αξιοποίηση.
      Περισσότερα...

        0

    18. Αρθρογραφία

      Ελληνική Δασολογική Εταιρείας: Προτάσεις για τις δασικές πυρκαγιές

      Engineer

      Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν άκρως καταστροφικό παράγοντα για τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας μας. Ιδιαίτερα κατά τα τελευταία έτη, παρατηρείται εκδήλωση σφοδρότερων και ανεξέλεγκτων πυρκαγιών, καθώς επικρατούν ακραίες καιρικές συνθήκες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, που καθιστούν πιο δύσκολο το έργο της δασοπυρόσβεσης.
      Η κατάσταση επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο λόγω της σημαντικής αλλαγής των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που έχουν συντελεστεί στη χώρα μας κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Για την αντιμετώπισή τους απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση του προβλήματος με την εμπλοκή και συνεργασία όλων των αρμόδιων  φορέων  αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.
      Το κύριο βάρος αυτής της προσπάθειας θα πρέπει να δοθεί στην πρόληψη, με τη στοχευμένη διαχείριση της καύσιμης ύλης σε όλες τις περιοχές υψηλής επικινδυνότητας, τη διαρκή επιτήρηση των περιοχών αυτών και την έγκαιρη επέμβαση και προσβολή κάθε εκδηλούμενης πυρκαγιάς σε χρόνο μικρότερο των 15 λεπτών.
      Κάθε θετικό μέτρο προς την κατεύθυνση αυτή, έχει και θα έχει τη στήριξη και ενθάρρυνση της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας για τη συνεχή και συνεπή μελλοντική εφαρμογή του. Τέτοια μέτρα είναι ο χειρισμός της καύσιμης ύλης κατά μήκος των οδών, πέριξ των οικισμών και άλλων σημαντικών υποδομών και εγκαταστάσεων, των κρίσιμης σημασίας οικοσυστημάτων  και λεκανών  απορροής καθώς και  η σύνταξη διαχειριστικών μελετών και μελετών αντιπυρικής προστασίας για όλα τα δάση της χώρας μας και η συνεπής εφαρμογή τους.
      Η βιοποικιλότητα της χώρας μας δεν απειλείται από τα μέτρα αντιπυρικής προστασίας, τα οποία σκοπό έχουν την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, των οικισμών, των υποδομών και του πληθυσμού. Η χώρα μας έγκαιρα οριοθέτησε το 30% περίπου της επικράτειάς της, στο οποίο προτεραιότητα έχει η προστασία της βιοποικιλότητας.
      Οι περιοχές αυτές χρειάζονται συστηματική παρακολούθηση, εκπόνηση ειδικών διαχειριστικών σχεδίων και μελετών αντιπυρικής προστασίας, περιοδική επικαιροποίησή τους και στο πλαίσιο αυτών, πρόβλεψη και εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων ενεργού διαχείρισης.
      Οι Δασικές Υπηρεσίες θα πρέπει να στελεχωθούν και να χρηματοδοτηθούν επαρκώς, προκειμένου να ανταποκριθούν με τον καλύτερο τρόπο στο δύσκολο έργο της προστασίας και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων.
      Στην προσπάθεια υλοποίησης όλων των παραπάνω, κρίνεται απαραίτητη η συνεννόηση, η συνεργασία, η οργάνωση και η ανιδιοτελής  συμβολή όλων των φορέων  και των μελών της ελληνικής κοινωνίας για την αποτελεσματική προστασία της όμορφης χώρας μας από τη λαίλαπα των μεγαπυρκαγιών, που απειλούν με αφανισμό τα πολύτιμα δασικά οικοσυστήματά της.
      Περισσότερα...

        0

    19. Αρθρογραφία

      Τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται σε αιγιαλό, παλαιό αιγιαλό, παραλία και απάτητες παραλίες

      Engineer

      Μεγάλη σύγχυση επικρατεί στους περισσότερους πολίτες για το τι είναι αιγιαλός, τι παλαιός αιγιαλός και τι παραλία, καθώς και πώς καθορίζονται. Αυτό συμβαίνει γιατί από το 2001 με διάφορους νόμους έχουν γίνει αλλαγές στο νομικό καθεστώς που τα διέπει.
      Διαχρονικά, η παραλία και ο αιγιαλός οριοθετούνται κατά περίπτωση από μια επιτροπή, η οποία αποτελείται από μέλη της Κτηματικής Υπηρεσίας και άλλων υπηρεσιών του Δημοσίου. Σύμφωνα με νόμο του 2019 (Ν. 4607/2019), αυτή η υπηρεσία είχε τη δυνατότητα να οριοθετήσει και παραλίες με πλάτος μικρότερο των 30 μέτρων, εξαιτίας ιδιαίτερων γεωμορφολογικών στοιχείων και χαρακτηριστικών του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής.
      Το 2024 συντελείται μία αλλαγή με τον νόμο 5092/2024 (αρθ. 3) και αφαιρείται η πρόβλεψη για το ελάχιστο πλάτος των 30 μέτρων της παραλίας ενώ διατηρείται το απώτατο όριο των 50 μέτρων.
      Τι ισχύει σήμερα για τον αιγιαλό και την παραλία;
      Η παραλία και ο αιγιαλός, δηλαδή το όριο της θάλασσας ορίζεται από τον ισχύοντα νόμο ως η ζώνη ξηράς που βρέχεται από τη θάλασσα κατά τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της και αποτελούν κοινόχρηστους χώρους που ανήκουν στη δημόσια κτήση.
      Σε ποιον ανήκει ο αιγιαλός και η παραλία;
      Ο αιγιαλός και η παραλία είναι πράγµατα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο έχει υποχρέωση να τα προστατεύει και να τα διαχειρίζεται. Κύριος προορισμός τους είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς µε τη θάλασσα. Επιτρέπεται η παραχώρηση χρήσης αυτών, π.χ. για ιδιωτική χρήση από επιχειρήσεις κάτω από προϋποθέσεις.
      Ποιες εγκαταστάσεις επιτρέπονται στη ζώνη αιγιαλού και παραλίας;
      Απαγορεύεται η κατασκευή κτισµάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασµάτων στον αιγιαλό και την παραλία. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται µόνο η εκτέλεση έργων για την επιδίωξη των σκοπών του κοινόχρηστου χαρακτήρα, καθώς και για τη διευκόλυνση πρόσβασης στους χώρους αυτούς ατόµων µε ειδικές ανάγκες (ΑµεΑ).
      Ποια η διαφορά μεταξύ αιγιαλού και παραλίας;
      Η παραλία όπως και ο αιγιαλός, όπως ήδη αναφέρθηκε, ανήκουν στην κατηγορία των κοινοχρήστων πραγμάτων, µε μόνη διαφορά ότι η παραλία δεν είναι δηµιούργηµα της φύσης όπως ο αιγιαλός, αλλά προϊόν πολιτειακής πράξης και δηµιουργείται µε διοικητική πράξη. Αυτό σημαίνει ότι η παραλία για να αποκτήσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα της και να περιέλθει στην κυριότητα του Ελληνικού ∆ηµοσίου είναι απαραίτητη η κίνηση και ολοκλήρωση της απαλλοτριωτικής διαδικασίας.
      Ποια είναι η ελάχιστη απόσταση δόμησης από τον αιγιαλό;
      Η ελάχιστη απόσταση δόμησης από τη γραμμή του αιγιαλού, ανάλογα με την θέση του ακινήτου, δηλαδή αν βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού, καθορίζεται από ένα πλέγμα πολεοδομικών διατάξεων και είναι:
      50 μέτρα από τη γραμμή αιγιαλού για κτίρια τουριστικών καταλυμάτων και σύνθετα τουριστικά καταλύματα 30 μέτρα για τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες εντός σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και μικτών τουριστικών καταλυμάτων μικρής κλίμακας, μη αμιγώς τουριστικές εγκαταστάσεις εντός Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) καθώς και τις κατοικίες εντός οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων, ύψους μέχρι και 7,5 μέτρα (νόμοι 4179/2013 και 5092/2024) 30 μέτρα για κατοικίες εκτός σχεδίου και ορίων οικισμών 15 μέτρα για κατοικίες εντός οικισμών υφιστάμενων προ του 1923 15 μέτρα για κατοικίες εντός οικισμών με λιγότερους από 2.000 κατοίκους Εξαίρεση προβλέπεται από τον νόμο 4179/2013 (παρ. 4 αρθ. 5), σύμφωνα με τον οποίο «σε οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων, σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα, καθώς και σε τουριστικά καταλύματα πέντε αστέρων, που διαθέτουν συνολικό πρόσωπο σε παραλία άνω των 100 μέτρων, επιτρέπεται, επί τμημάτων με συνολικό μήκος μέχρι το 20% του συνολικού επί παραλίας προσώπου, η εγκατάσταση χώρων εστίασης και αναψυχής, αποδυτηρίων, συγκροτημάτων υγιεινής, εγκαταστάσεων αθλοπαιδιών και παιδικών χαρών, μέγιστου ύψους 3,5 μέτρων μέχρι τη γραμμή παραλίας ή σε απόσταση 10 μέτρων τουλάχιστον από τη γραμμή αιγιαλού, εφόσον δεν έχει καθοριστεί παραλία». Σε περίπτωση σχεδίου πόλης η γραμμή παραλίας είναι συνήθως και η ρυμοτομική γραμμή. Σε περίπτωση που υπάρχει στην περιοχή Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) υφίστανται συνήθως μεγαλύτερες αποστάσεις. Ιδιοκτησιακά σε ποιόν ανήκει η έκταση μεταξύ γραμμής αιγιαλού και γραμμής παραλίας;
      Μετά τη χάραξη του ο αιγιαλός είναι κοινόχρηστος χώρος. Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας, μπορεί να είναι ιδιωτική περιουσία που όμως βάση της νομοθεσίας απαλλοτριώνεται για λόγους δημόσιας ωφέλειας.
      Μεταβιβάζεται με το ακίνητο και η ζώνη παραλίας;
      Ναι μεταβιβάζεται με τις εξής προϋποθέσεις:
      1) Να μην έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση
      2) Να μην έχει παραχωρηθεί σε Κοινή Χρήση με την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο
      3) Να περιγράφεται στο τοπογραφικό που θα συνοδεύει το συμβόλαιο ως τμήμα ρυμοτομούμενο για το οποίο δεν έχει συνταχθεί πράξη αναλογισμού από τον αρμόδιο δήμο.
      4) Το εμβαδό της ζώνης παραλίας αφαιρείται από την τελική ιδιοκτησία και δεν προσμετράται για την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα αυτής.
      Επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων εντός ζώνης παραλίας;
      Ναι, μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου εντός της ζώνης παραλίας, αρκεί να κατασκευάστηκε το κτίσμα πριν τη δημοσίευση της χάραξης του αιγιαλού στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.
      Τι ισχύει με τις περιφράξεις που κλείνουν την πρόσβαση στον αιγιαλό;
      Σύμφωνα με το άρθρο 23 του νόμου 1337/83, γνωστού ως νόμο Τρίτση, δεν επιτρέπονται οι περιφράξεις σε περιοχές εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών προ του 1923 και σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιων λιμνών (εκτός αν έχει οριστεί μεγαλύτερο πλάτος Ζ.Ο.Ε.).
      Πότε επιτρέπεται περίφραξη κατ’ εξαίρεση;
      Κατ’ εξαίρεση από τις διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 23 του νόμου 1337/1983 επιτρέπονται οι περιφράξεις σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης για την προστασία των εξής καλλιεργειών ή ειδικών χρήσεων:
      Ειδικών καλλιεργειών, που η περίφραξή τους είναι αναγκαία για την προστασία τους και την προστασία του κοινού από φυτοφάρμακα. Κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών και λοιπών αγροτικών δραστηριοτήτων. Τουριστικών – Ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Χώρων και εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης οικισμών Στρατιωτικές εγκαταστάσεις, βιολογικούς, αρχαιολογικούς χώρους, σχολεία, παιδικές κατασκηνώσεις, κλινικές, αθλητικές εγκαταστάσεις, οργανωμένες πλαζ, παιδότοπων, θέατρα κλπ. Οι περιφράξεις πρέπει να τοποθετούνται σε απόσταση 50 μ. από τη γραμμή αιγιαλού. Για τις ειδικές καλλιέργειες, επιτρέπεται η περίφραξή τους και σε απόσταση μικρότερη των 50 μ. όταν δεν παρεμποδίζεται η προσπέλαση του κοινού. Η περίφραξη των τουριστικών εγκαταστάσεων τοποθετείται σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από 5 μ. γύρω από το περίγραμμα του κτιρίου ή γύρω από τα ακραία κτίσματα του συγκροτήματος των οικίσκων, όταν πρόκειται για διεσπαρμένα κτίρια. Για τα camping και τις κατασκηνώσεις οι περιφράξεις καθορίζονται κατά περίπτωση από τις πολεοδομικές υπηρεσίες, ύστερα από πρόταση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Τι είναι Παλαιός Αιγιαλός;
      Παλαιός αιγιαλός είναι η ζώνη ξηράς που προκύπτει από τη μετατόπιση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα εξαιτίας προσχώσεων ή τεχνικών έργων, που μπορεί να συμπεριλαμβάνει ακόμα και μεγάλες παραλιακές εκτάσεις. Με τον νόμο 5092/2024, ο παλαιός αιγιαλός επανήλθε στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου.
      Όροι και περιορισμοί
      Στο σύνολο των περιοχών που ορίζονται από τις συντεταγμένες του Παραρτήματος Ι απαγορεύεται η παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως:
      Τι είναι οι απάτητες παραλίες;
      Οι απάτητες παραλίες είναι παραλίες που προστατεύονται από διάφορες μορφές ανθρώπινης παρέμβασης, όπως η δόμηση, η ρύπανση και η εκμετάλλευση και αναφέρεται σε παραλίες που έχουν χαρακτηριστεί ως περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ή βιοποικιλότητας και υπόκεινται σε ειδική προστασία από το κράτος. Σε αυτές απαγορεύονται:
      Η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων, η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα (10) άτομα, η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων, η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών κ.ά. η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    20. Αρθρογραφία

      Μπιενάλε στην Μπουχάρα του Ουζμπεκιστάν

      GTnews

      Στην καρδιά της Μπουχάρα, όπου κάποτε τα καραβάνια εμπορεύονταν μετάξι και μπαχαρικά κάτω από τον ήλιο της ερήμου, κάτι νέο σιγοβράζει και όλα ξεκινούν με μια συνταγή.
      Από τις 5 Σεπτεμβρίου έως τις 20 Νοεμβρίου 2025, αυτή η Δημιουργική Πόλη της UNESCO θα φιλοξενήσει την εναρκτήρια  Μπιενάλε της Μπουχάρα, ένα δεκαήμερο ταξίδι σύγχρονης τέχνης, κοινοτικών τελετουργιών και γαστρονομικών αφηγήσεων. Με τίτλο "Συνταγές για ραγισμένες καρδιές", η Μπιενάλε μετατρέπει μια πόλη θρύλων σε μια ζωντανή σκηνή όπου η θλίψη, η μνήμη και η χαρά επαναπροσδιορίζονται μέσω του φαγητού, της μουσικής, της ποίησης και της χειροτεχνίας.
      Σε επιμέλεια της διεθνούς καλλιτεχνικής προσωπικότητας Diana Campbell και κατ' εντολή της Gayane Umerova, προέδρου του Ιδρύματος Ανάπτυξης Τέχνης και Πολιτισμού του Ουζμπεκιστάν (ACDF), η Μπιενάλε περιλαμβάνει πάνω από 70 παραγγελίες που δημιουργήθηκαν στο Ουζμπεκιστάν, ενεργοποιώντας μαδρασάδες και καραβανσεράι αιώνων με τρόπους που η Μπουχάρα δεν έχει ξαναδεί. "Η Μπουχάρα έχει διαμορφώσει τον κόσμο και στο παρελθόν: μέσω της γνώσης, της χειροτεχνίας και των ανταλλαγών", λέει η Umerova. "Αυτή η Μπιενάλε είναι ένας τρόπος να της δώσουμε τα εργαλεία για να το ξανακάνει, μέσω της δημιουργικότητας και του διαλόγου".
      Ουζμπεκικά χαλιά που πωλούνται στη Μπουχάρα Courtesy of Uzbekistan Art and Culture Development Foundation Δεν είναι απλώς μια έκθεση. Μια αισθητηριακή τελετουργία
      Αντί να ανοίξει με ένα κόκκινο χαλί ή έναν τοίχο γκαλερί, η Μπιενάλε ξεκινά με το άρωμα της ζύμωσης. Στο Cafe Oshqozon, ο βουδιστής μοναχός και σεφ Jeong Kwan θα ετοιμάσει kimchi την πρώτη ημέρα - μόνο για να το ξεθάψει ξανά δέκα εβδομάδες αργότερα για ένα τελικό γεύμα, ωριμασμένο από τον χρόνο και τη σιωπή.
      Τοποθεσία της Μπιενάλε της Μπουχάρα, Cafe Oshqozon Courtesy of Uzbekistan Art and Culture Development Foundation Είναι μια μεταφορά για την ίδια την εκδήλωση. Το "Συνταγές για ραγισμένες καρδιές" διερευνά πώς ο χρόνος, η παράδοση και η φροντίδα μπορούν να θεραπεύσουν. Κάθε στοιχείο - από το φαγητό μέχρι τη γλυπτική, τα υφάσματα και τον ήχο - αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πειράματος συναισθηματικής αποκατάστασης.
      Η Νταϊάνα Κάμπελ, γνωστή για το έργο της στη Σύνοδο Κορυφής Τέχνης της Ντάκα το αποκαλεί μια "πολυαισθητηριακή πανδαισία που έχει τις ρίζες της στο πνεύμα φιλοξενίας και το διανοητικό βάθος της Μπουχάρα". Και προσθέτει: "Δεν κοιτάς απλώς την τέχνη. Τη μυρίζεις, τη γεύεσαι, την αισθάνεσαι στα χέρια και τα κόκαλά σου".
      Από το αλάτι και τη ζάχαρη στον πηλό και τον κώδικα
      Τα έργα τέχνης καλύπτουν διάφορους κλάδους και γεωγραφίες. Η αιγυπτιακής καταγωγής καλλιτέχνης τροφίμων Laila Gohar δημιουργεί αναμνήσεις μέσω του Navat, ενός παραδοσιακού κρυστάλλου ζάχαρης που παρασκευάζεται από σαφράν και χυμό σταφυλιού. Η Κολομβιανή καλλιτέχνης Delcy Morelos κατασκευάζει έναν θόλο από χώμα, άμμο και μπαχαρικά. Η Ουζμπέκα καλλιτέχνης Oyjon Khayrullaeva, σε συνεργασία με τον κεραμίστα Abdurauf Taxirov, κατασκευάζει ψηφιδωτά όργανα - ένα στομάχι πάνω από την είσοδο της καφετέριας, πνεύμονες και καρδιές τοποθετημένες σε όλη την πόλη που συνδέουν τους χώρους ως μέρη ενός συλλογικού σώματος.
      Και έπειτα υπάρχει ο Subodh Gupta, ο οποίος επαναχρησιμοποιεί σμάλτα από παραδοσιακές κουζίνες σε έναν πανύψηλο θόλο, μέσα στον οποίο οι επισκέπτες τρώνε πιάτα που συνδέουν την Ινδία και το Ουζμπεκιστάν. "Πρόκειται για την κατάρρευση της απόστασης - μεταξύ χωρών, μεταξύ κλάδων, μεταξύ ανθρώπων", λέει.
      Όλα τα έργα κατασκευάζονται στο Ουζμπεκιστάν, πολλά σε συνεργασία με τοπικούς τεχνίτες. "Αυτό ήταν αδιαπραγμάτευτο", λέει η Umerova. "Δεν θέλαμε μια έκθεση τέχνης. Θέλαμε κάτι που να μιλάει από εδώ, ακόμη και όταν φτάνει στον κόσμο".
      Στο επίκεντρο της Μπιενάλε βρίσκεται το House of Softness, μια μετατροπή του Madrasa Gavkushon του 16ου αιώνα σε χώρο για δημόσια προγράμματα, εργαστήρια για παιδιά και παραμύθια. Ο καλλιτέχνης και αρχιτέκτονας Suchi Reddy σχεδίασε ένα προστατευτικό στέγαστρο εμπνευσμένο από το ουζμπεκικό ikat που ρίχνει μοτίβα θεραπείας στην αυλή.
      Εδώ, ένα τριήμερο συμπόσιο με τίτλο "Η τέχνη της επιδιόρθωσης" θα συγκεντρώσει στοχαστές, ιστορικούς και καλλιτέχνες για να εξερευνήσουν την επιδιόρθωση ως φυσική και πολιτική πράξη. "Η διαγραφή είναι μια μορφή σπαραγμού", λέει η Aziza Izamova, μια Ουζμπέκα μελετήτρια στο Χάρβαρντ που ηγείται της εκδήλωσης. "Και έτσι, η επιδιόρθωση για να θυμηθούμε - είναι μια πράξη αντίστασης".
      Artist Nomin Zezegmaa at the façade of the Khoja Kalon Courtesy of Uzbekistan Art and Culture Development Foundation Νέοι επιμελητές από όλη την Ασία θα συγκεντρωθούν επίσης στη Μπουχάρα για ένα εργαστήριο σχετικά με τον τρόπο ανάθεσης έργων που δεν υπάρχουν ακόμη. Είναι ένα κατάλληλο μάθημα για μια πόλη που αναδιαμορφώνει το μέλλον της.
      Η μουσική, επίσης, ρέει στις φλέβες της Μπιενάλε. Κάθε πανσέληνος θα σηματοδοτείται από ένα τελετουργικό τελετουργικό karnay - το μακρύ ουζμπεκικό κέρας που χρησιμοποιείται στους γάμους για να καλέσει συμβολικά νερό στην έρημο. Αυτές οι παραστάσεις, υπό την καθοδήγηση των Himali Singh Soin και David Soin Tappeser, συγχωνεύουν την τοπική παράδοση με την παγκόσμια περιβαλλοντική συνείδηση.
      Αλλού, η Φιλαρμονική της Μπουχάρα θα συνεργαστεί με καλλιτέχνες όπως ο Tarek Atoui, φέρνοντας κοντά τις αραβικές και τις μουσικές παραδόσεις της Κεντρικής Ασίας. Εβδομαδιαίες πομπές στους δρόμους και αυθόρμητες παραστάσεις θα ζωντανέψουν την πόλη με ρυθμό και μνήμη.
      Το φαγητό δεν είναι ένα παράλληλο πρόγραμμα, είναι η ψυχή της Μπιενάλε. Από τις τελετουργίες ζύμωσης μέχρι τα νομαδικά δημητριακά, τα γεύματα έχουν σχεδιαστεί για να εξερευνήσουν την απώλεια, την ανθεκτικότητα και το ανήκειν. Ουζμπέκοι σεφ όπως ο Bahriddin Chustiy και ο Pavel Georganov θα μοιραστούν πιάτα εμποτισμένα με μνήμη, ενώ προσκεκλημένοι σεφ όπως η Fatmata Binta από τη Σιέρα Λεόνε και η Zuri Camille de Souza από την Ινδία θα συνδέσουν τις ουζμπέκικες παραδόσεις με τη δυτικοαφρικανική και τη γαστρονομική κληρονομιά του Goan.
      Η τελευταία εβδομάδα φιλοξενεί το Φεστιβάλ Πολιτισμών Ρυζιού, με ρύζι plov, paella, pulao και jollof μαγειρεμένο στην ύπαιθρο, περιτριγυρισμένο από ιστορίες και τραγούδια. "Δεν πρόκειται για υψηλή γαστρονομία", λέει η Umerova. "Πρόκειται για το πώς μαζευόμαστε, πώς θεραπευόμαστε, πώς θυμόμαστε - μέσω του φαγητού".
      Οι εσωτερικοί χώροι του Ayozjon Caravansaray Ευγενική προσφορά του Ιδρύματος Ανάπτυξης Τέχνης και Πολιτισμού του Ουζμπεκιστάν Γιατί Μπουχάρα;
      "Η Μπουχάρα δεν είναι ένα σκηνικό", λέει η Umerova. "Είναι ο πρωταγωνιστής". Για πάνω από δύο χιλιετίες, η πόλη υπήρξε κέντρο πνευματικών, επιστημονικών και καλλιτεχνικών ανταλλαγών. Ωστόσο, στον σύγχρονο κόσμο της τέχνης, παρέμεινε περιθωριακή, μέχρι τώρα.
      Η Μπιενάλε αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εθνικής στρατηγικής για την επανένταξη του Ουζμπεκιστάν στα παγκόσμια πολιτιστικά δίκτυα. Με την υποστήριξη του Προέδρου Shavkat Mirziyoyev, το ACDF έχει δρομολογήσει έργα αποκατάστασης, μουσεία και δημιουργικές πλατφόρμες σε ολόκληρη τη χώρα και διεθνώς, συμπεριλαμβανομένου του περιπτέρου της Μπιενάλε της Βενετίας και της Expo 2025 στην Οσάκα.
      Ceiling detail of a building in Bukhara Courtesy of Uzbekistan Art and Culture Development Foundation "Αυτό δεν είναι ήπια ισχύς", επιμένει η Ουμέροβα. "Είναι δομική δύναμη. Ο πολιτισμός δημιουργεί θέσεις εργασίας. Διαμορφώνει το μέλλον. Χτίζει ταυτότητα που δεν είναι αντιδραστική ή νοσταλγική - αλλά ζωντανή, γενναιόδωρη και προσανατολισμένη προς το μέλλον".
      Η Μπουχάρα είναι προσβάσιμη με τρένο υψηλής ταχύτητας από την Τασκένδη και τη Σαμαρκάνδη, με μπουτίκ ξενοδοχεία και ξενώνες που βρίσκονται ανάμεσα στην αρχιτεκτονική της που έχει χαρακτηριστεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Η Μπιενάλε είναι εντελώς δωρεάν και ανοιχτή στο κοινό.
      Οι ξένοι επισκέπτες μπορούν να περιμένουν ένα συναρπαστικό πρόγραμμα στα ουζμπεκικά, ρωσικά και αγγλικά, καθώς και μια γαστρονομική σκηνή όπου η ιστορία σερβίρεται με κάθε πιάτο.
      Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στη διεύθυνση bukharabiennial.uz/en και στο Instagram στο @bukhara.biennial.
      Περισσότερα...

        0

    21. Αρθρογραφία

      Νέα ανάλυση της υπηρεσίας FloodHUB για το υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας - Συνεχίζεται η πτώση των ταμιευτήρων Μόρνου και Εύηνου

      Engineer

      Το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής αντλεί νερό από τέσσερις βασικούς ταμιευτήρες: Μόρνος, Εύηνος, Υλίκη, και Μαραθώνας. Από αυτούς:
      Ο Μόρνος είναι η κύρια πηγή ύδρευσης, εξυπηρετώντας τη μεγαλύτερη κατανάλωση. Ο Εύηνος ενισχύει τον Μόρνο μέσω της σήραγγας Ευήνου-Μόρνου, λειτουργώντας ως μεταβατικός ταμιευτήρας. Η Υλίκη (φυσική λίμνη) και ο Μαραθώνας λειτουργούν συμπληρωματικά στους δύο κύριους ταμιευτήρες. Η υπηρεσία FloodHUB της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ εκπόνησε διαχρονική αξιολόγηση των υδρολογικών και κλιματικών συνθηκών στους δύο βασικούς ταμιευτήρες που υποστηρίζουν το υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας —τον Μόρνο και τον Εύηνο— ώστε να εκτιμηθεί ο βαθμός υδρολογικής πίεσης και ξηρασίας στο σύστημα για πρώτο εξάμηνο του 2025.
      Μεθοδολογία & Δεδομένα
      Η ανάλυση αξιοποίησε:
      Δορυφορικά δεδομένα μεσαίας και υψηλής ανάλυσης Landsat-5,7,8 (1984–2021) και Sentinel-2 (2017–2025) για εκτίμηση της επιφάνειας των λιμνών ERA5-Land κλιματικά δεδομένα (1950–2025) για μηνιαίες/ημερήσιες κλιματικές μεταβλητές για την εκτίμηση: Δεικτών ξηρασίας: όπως ο Standardized Precipitation Index (SPI-3) για αθροιστική βροχόπτωση τριμήνου. Ο δείκτης SPI-3 αποτυπώνει τη στατιστική απόκλιση των αθροιστικών μηνιαίων βροχοπτώσεων για διάστημα 3 μηνών σε σχέση με τις μακροχρόνιες κλιματικές κανονικές τιμές, με τις Αρνητικές τιμές να δείχνουν ξηρότερες συνθήκες από το φυσιολογικό, ενώ θετικές τιμές να δείχνουν υγρότερες. Δεικτών θερμικής καταπόνησης (heat ratio): με βάση την ημερήσια συχνότητα υπέρβασης της 90ης εκατοστιαίας τιμής θερμοκρασίας (δηλαδή το πλήθος των ημερών ανά μήνα που ξεπέρασαν την θερμοκρασία αυτή) που συνδέεται με την αναμενόμενη εξάτμιση Διαχρονική εξέλιξη επιφάνειας λιμνών 

      Γράφημα 1: Διαχρονική Εξέλιξη της Εποχικής Διακύμανσης της Επιφάνειας των Ταμιευτήρων Μόρνου και Ευήνου (2008, 2017–2025), βάσει Ιστορικών Δορυφορικών Εικόνων Υψηλής Ανάλυσης (Sentinel-2) (% κάλυψης επιφάνειας ως προς την τιμή υπερχείλισης)
      Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Μόρνου:
      Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης καλύπτει μόλις το ~65% της  (σχεδόν) μέγιστης περιοχής κατάκλισης βάσει των ιστορικών στοιχείων για τον μήνα Μάϊο (βάσει Landsat-5,7,8, 1984–2021). Αντίστοιχα, το 2024 ήταν στο ~79%, και το 2022 είχε αγγίξει σχεδόν το 100%. Η τρέχουσα τιμή του 2025 (~11.64 km²) είναι από τις χαμηλότερες που έχουν παρατηρηθεί από το 2002 που ενσωματώθηκε στο σύστημα ο ταμιευτήρας του Εύηνου, με εξαίρεση το καλοκαίρι/φθινόπωρο του 2008, όταν η επιφάνεια κατέβηκε <10 km².
      Εικόνα 1: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Μάϊο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)

      Εικόνα 2: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Μόρνου κατά τον Απρίλιο των Ετών 2022–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)

      Εικόνα 3: Διαχρονική Απεικόνιση Χαμηλών Τιμών Στάθμης της Λίμνης Μόρνου κατά την Τελευταία 20ετία (Αύγουστος 2008, Νοέμβριος 2024, Μάιος 2025) ; Απεικόνιση περιόδων έντονης υδρολογικής πίεσης μέσω δορυφορικών δεδομένων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2

      Εικόνα 4: Σύγκριση Επιφάνειας Μόρνου τον Μάιο 2025 με τις Ιστορικές Τιμές Επαναληψιμότητας (1984–2021) Μεσαίας και Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων Landsat-5,7,8 & Sentinel-2
      Εξέλιξη επιφάνειας Λίμνης Εύηνου:
      Τον Μάιο του 2025, η επιφάνεια της λίμνης ήταν μόλις ~2.30 km², δηλαδή σημαντικά κάτω από τη επιφάνεια στη στάθμη υπερχείλισης (3.6 km²). Οι τιμές του 2024 είναι αντίστοιχα χαμηλές, ενώ άλλες χρονιές, όπως το 2021 ή το 2022, παρουσιάζουν πολύ καλύτερη εικόνα.
      Εικόνα 5: Μεταβολή της Επιφάνειας της Λίμνης Εύηνος κατά τον Μάϊο των Ετών 2023–2025, βάσει Υψηλής Ανάλυσης Δορυφορικών Εικόνων (Sentinel-2)
      Κλιματικές Συνθήκες

      Γράφημα 2: Επιφάνεια Λίμνης Μόρνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)

      Γράφημα 3: Επιφάνεια Λίμνης Ευήνου και Κλιματικοί Δείκτες Ξηρασίας (2017–2025)
      Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Μόρνου:
      2024: Χαμηλό ποσοστό χιονοκάλυψης (Snow cover < 10%), πολύ υψηλή θερμική καταπόνηση (heat ratio = ~30%), και χαμηλές τιμές βροχόπτωσης (SPI-3 <0 , υποδεικνύει υδρολογική ξηρασία). 2025: Ελαφρώς καλύτερες συνθήκες με το δείκτη βροχοπτωσης SPI-3 μεταξύ -0.5 και +1, ποσοστό χιονοκάλυψης γύρω στο 20%, και θερμική καταπόνηση κάτω του 10%. Κλιματικές Συνθήκες Λίμνης Εύηνου:
      Παρόμοια κλιματικά μοτίβα με τον Μόρνο, χωρίς ένδειξη στατιστικά ισχυρών βροχοπτώσεων ή σημαντικής μείωσης της ξηρασίας. Συμπεράσματα
      Η υφιστάμενη κατάσταση των ταμιευτήρων (Μάιος 2025) υποδεικνύει υποχώρηση της επιφάνειας λίμνης στα (δεύτερα) χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας. Η περίοδος του 2008 παραμένει η χειρότερη υδρολογικά, αλλά το 2025 παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά. Τα τελευταία έτη η επιφάνεια του ταμιευτήρα του Μόρνου έχει συνεχή πτωτική τάση. Το 2025 σε σύγκριση με το 2024, παρότι οι τιμές του δείκτη βροχόπτωσης (SPI-3) δείχνουν σχετική βελτίωση, δεν αρκούν ώστε να αντισταθμίσουν τη μείωση της αποθηκευμένης ποσότητας νερού (επιφάνεια της λίμνης) – εν αντιθέσει παρατηρείται μείωση ~10% σε σχέση με το 2024. Ο Εύηνος φαίνεται να επηρεάζεται πιο έντονα από τις συνθήκες ξηρασίας, λόγω του μικρού αποθηκευτικού του όγκου. Η παρούσα κατάσταση (αρχές 2025) παρουσιάζει συνδυαστικά δυσμενείς συνθήκες για το σύστημα Εύηνος → Μόρνος, καθώς και οι δύο ταμιευτήρες παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλά επίπεδα πληρότητας (~60%) που επιτείνει το επίπεδο υδρολογικής πίεσης στο σύστημα. Σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση το σύστημα τον τελευταίο (τουλάχιστον) χρόνο φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση έντονης πίεσης και ως εκ τούτου απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων από τους αρμόδιους φορείς.
      Ομάδα μελέτης:
      Αλέξανδρος Κωνής Αθανάσιος Ασκητόπουλος Αλεξία Τσούνη Σταυρούλα Σιγούρου  Βασιλική Παγάνα [Επιστημονικοί Συνεργάτες της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND/ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ]
      Δρ. Χαράλαμπος Κοντοές [Διευθυντής Ερευνών του ΕΑΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος της Μονάδας BEYOND]
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.