Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    538 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η πρόταση των Αριάδνης Βοζάνη και Εβίτας Φανού με συνεργατες τους Ντορέτ Παναγιωτοπούλου, Γρηγόρη Βουτουφιανάκη και Γιώργο Ρέτσο (φοιτητή) που κέρδισε ομόφωνα το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού για την ανάπλαση της πλατείας και του άξονα της Αριστοτέλους.
      Η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση του άξονα της Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης αποτέλεσε πρόσφατα αντικείμενο έντονων συζητήσεων, για αρχιτέκτονες και πολιτικούς. Η εκτενής αξιολόγηση των βραβευμένων μελετών από την κριτική επιτροπή περιελάμβανε ενδιαφέροντα σχόλια. Παρ’ όλα αυτά, το πρώτο βραβείο με την «καθαρή οργάνωση του άξονα», το δεύτερο με την «ευαίσθητη» αλλά «άνιση» σε ορισμένα σημεία «προσέγγιση», και το τρίτο, που «με προτάσεις για ψηφιακές εφαρμογές και συμβολικές αναφορές… απαντά σε όλα τα ζητούμενα του διαγωνισμού», επιτείνουν την αμηχανία μας, σχετικά με τη διαχείριση της αστικής ταυτότητας της συμπρωτεύουσας.
      Το 1918 ο Ερνέστ Εμπράρ επανασχεδίασε το καμένο κέντρο της οθωμανικής Θεσσαλονίκης, την «πυρίκαυστο ζώνη», όπως έκτοτε αναφέρεται. Βασική επιλογή υπήρξε η μετατόπιση του εγκάρσιου άξονα της πόλης προς ανατολάς. Δυτικά, η κεντρική οδός Ελευθερίου Βενιζέλου, η οποία κατέληγε στο λιμάνι, απώλεσε τη φυσική της κατάληξη, τη μικρή κοσμοπολίτικη πλατεία Ελευθερίας, με έναν ευφυή χειρισμό συμβολικής αποδυνάμωσης. Πρόκειται για τη χωροθέτηση του κτιρίου των Τριών Ταυ (Ταχυδρομεία, Τηλέγραφοι, Τηλέφωνα), μεγέθους οικοδομικού τετραγώνου. Ευτυχώς η ανέγερσή του ακυρώθηκε και το χαμένο, κατά τον θεωρητικό της αρχιτεκτονικής Λεόν Κρίερ (A Square Is A Missing Block, 1973), οικοδομικό τετράγωνο αποτελεί την ευρύχωρη και κακοπαθημένη πλατεία Ελευθερίας. Ο γεωμετρικός χειρισμός της χάραξης του άξονα συμμετρίας της Αριστοτέλους καθίσταται άξονας αναφοράς αναλύσεων από ειδικούς όλων των επιστημονικών πεδίων, οι οποίοι καταλήγουν στην αναγκαιότητα συνεχούς αρχιτεκτονικής υποστήριξης των αποφάσεων του Γάλλου πολεοδόμου. Η ομάδα του ομότιμου καθηγητή Νίκου Καλογήρου και των διδασκόντων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ πραγματεύεται τον άξονα, στο πλαίσιο της ελληνικής συμμετοχής στη 17η Biennale αρχιτεκτονικής της Βενετίας, με κεντρικό θέμα «How will we live together?». Μια σχεδόν προφητική απάντηση στο ερώτημα έδωσε το 2007 ο Λόης Παπαδόπουλος (Ο αέρας της πόλης). Εγκαιρα εντυπωσιασμένος από τη «Βαβέλ των γλωσσών… στο βόρειο τμήμα του άξονα» κατέληγε: «…προορισμός της πόλης δεν θα είναι ούτε η τυπολογία του κτισμένου χώρου (…) αλλά η κατοίκησή της: η συνείδηση της αστικότητας», χωρίς να αμφισβητεί την υλική μορφή, την τοπικότητα και τη σαφή γεωμετρία. Η γεωμετρικά οργανωμένη ανασκαφή κατά μήκος του άξονα ήταν το εύρημα της ομάδας των Πρόδρομου Νικηφορίδη, Μπερνάρ Κουόμο και Παρασκευής Ταράνη, που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό του 1997.
      Τα κτίρια του ’50 δεν αποπνέουν τη μνημειακότητα και την πολυτέλεια των υπέροχων αναπαραστάσεων του Εμπράρ.
      Πέραν της γεωμετρίας, η μορφή της πλατείας ολοκληρώθηκε τη δεκαετία 1955-1965 με την ανέγερση των πολυώροφων κτιρίων, με τις παρόδιες στοές και τις υποχρεωτικές, νεοβυζαντινές, τοξωτές κιονοστοιχίες. Αξίζει να σημειώσουμε ότι, ενώ στην Eixample (επέκταση) της Βαρκελώνης, ο Καταλανός πολεοδόμος Ιλντεφόνσο Σερντά, που υπήρξε πρότυπο του Εμπράρ, περιορίστηκε στα αποτετμημένα οικοδομικά τετράγωνα, ο Γάλλος αρχιτέκτων προχώρησε ταυτόχρονα με τη γεωμετρική χάραξη και στην πρόταση κτιριακών τύπων. Τα κτίρια του ’50 δεν αποπνέουν τη μνημειακότητα και την πολυτέλεια των υπέροχων αναπαραστάσεων του Εμπράρ. Πρόκειται για Capricci (αρχιτεκτονικές φαντασίες), με καταγωγή την προσφιλή θεματολογία των ζωγράφων του Baroque όπως ο Καναλέτο και ο Μπελότο ή για έναν πρώιμο αστικό σχεδιασμό;
      Ο όρος Urban Design εισήχθη από τον, επίσης Καταλανό, πολεοδόμο Χοσέ Λουίς Σερτ τέσσερις δεκαετίες αργότερα, στο Χάρβαρντ το 1956, και το αντίστοιχο επιστημονικό πεδίο συγκροτήθηκε ως μία, επιτυχής, προσπάθεια διεμβολισμού της πολεοδομίας από την αρχιτεκτονική. Στο σημερινό αστικό τοπίο, η Αριστοτέλους, ως εξαίρεση, αποτελεί ένα αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σύνολο του οποίου η συνοχή τονίζεται ακόμη περισσότερο, στο πλαίσιο της όψιμης δυσφορίας μας για τη νεοελληνική πολυκατοικία. Για πολλά χρόνια, τα υπερεκτιμημένα μέτωπα και οι κιονοστοιχίες αποτελούν ένα έγκυρο υποκατάστατο της χαμένης αρχιτεκτονικής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης, που συντελέστηκε με την κατεδάφιση των περισσότερων μεσοπολεμικών πολυκατοικιών και την απώλεια των ευρωπαϊκών μετώπων της οδού Τσιμισκή και της «πυρικαύστου» γενικότερα.
      Η υποστήριξη της διαρκούς εκκρεμότητας που μας κληροδότησε ο Εμπράρ είχε πολλά επεισόδια, τα οποία διαδραματίστηκαν κυρίως στα δάπεδα του άξονα, από το ρολόι ανθοκομίας του ’70 και τις εκτεταμένες πεζοδρομήσεις του ’90, μέχρι τους διαγωνισμούς του 1997 και του 2021. Η συνεισφορά της διαλεκτικής του αστικού σχεδιασμού και οι πρόσφατες προτάσεις των νέων αρχιτεκτόνων δεν συνιστούν ματαιοπονία. Είτε με τους φοίνικες και το υγρό δάπεδο της Αριάδνης Βοζάνη και της Εβίτας Φανού, είτε με τη μεθερμηνεία της διακοσμητικής πανδαισίας του Δημήτρη Γουρδούκη και της Κατερίνας Τριφωνίδου, είτε με τα επιμελημένα δάπεδα terrazzi, τα αρμυρίκια, τις αριές και τα καραγάτσια της Εφης Καρυώτη, η περιπέτεια της ολοκλήρωσης της Αριστοτέλους μάς επιφυλάσσει πολλά ακόμη επεισόδια.
      * Ο κ. Αγγελος Παπαγεωργίου είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
    2. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνει η έναρξη της πρώτης φάσης του προγράμματος «Απόλλων», με στόχο τη δραστική μείωση του κόστους ηλεκτρισμού για κοινωνικά ευάλωτους, μέσω της παραγωγής ΑΠΕ. Η φάση αυτή αφορά την αξιοποίηση της παραγωγής ΑΠΕ, με σκοπό την παγίωση μόνιμα σε χαμηλά επίπεδα των λογαριασμών ρεύματος των περισσότερων από 137.000 δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου Α (ΚΟΤ Α) σε όλη τη χώρα. 

      Σύμφωνα με πληροφορίες, τελικά έχει προκριθεί μια διαφορετική φόρμουλα -σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό- αναφορικά με τη μείωση του ενεργειακού κόστους των κοινωνικά ευάλωτων. Έτσι, με βάση τη λύση που θα εφαρμοσθεί, χάρις στο «πράσινο ρεύμα» μέσω του Απόλλων, οι δικαιούχοι του ΚΟΤ Α θα χρεώνονται με σταθερή τιμή, ύψους μόλις 3 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, για το ρεύμα που καταναλώνουν.
      Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή στους δικαιούχους του ΚΟΤ Α παρέχεται έκπτωση 7,5 λεπτών ανά κιλοβατώρα, στο οικιακό τιμολόγιο που έχουν επιλέξει. Επομένως, καταβάλλουν τελική τιμή 3 λεπτών ανά κιλοβατώρα μόνο στις περιπτώσεις που η «γενική» χρέωση αυτού του τιμολογίου κινείται στα 10,5 λεπτά.

      «Ενεργοποιείται» το πρόγραμμα
      Η 1η φάση πρόκειται να ενεργοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, με τη θέσπιση τόσο του τρόπου συμψηφισμού των καταναλώσεων με την παραγωγή των ΑΠΕ, όσο και των όρων διεξαγωγής του διαγωνισμού για την επιλογή των «πράσινων» έργων που θα καλύπτουν τις καταναλώσεις των ευάλωτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικρατέστερο σενάριο είναι για αυτό τον σκοπό να εκδοθεί μία Υπουργική Απόφαση, η οποία θα «βγει στον αέρα» μετά στον Ιανουάριο.
      Υπενθυμίζεται ότι η αρχική φόρμουλα προέβλεπε η κάλυψη με μηδενικό κόστος του συντριπτικά μεγαλύτερου ποσοστού της κατανάλωσης των δικαιούχων του ΚΟΤ Α. Σε πρώτη φάση, ο «πήχης» είχε τοποθετηθεί στο 90%, με τη συγκεκριμένη ωστόσο λύση να εμφανίζει στην πορεία μία σειρά από πρακτικά προβλήματα στην υλοποίησή της.
      Για τη διαμόρφωση του τιμολογίου σε χαμηλά επίπεδα, μέσω των ΑΠΕ, θα αξιοποιηθεί ο εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing). Ο συμψηφισμός θα γίνεται μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών που έχει ιδρύσει η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους δικαιούχους του ΚΟΤ Α δεν χρειάζεται καμία ενέργεια για την ένταξη στο πρόγραμμα, καθώς οι Ενεργειακές Κοινότητες μπορούν να συμψηφίζουν καταναλώσεις κοινωνικά ευάλωτων, ακόμη κι αν αυτοί δεν είναι μέλη τους.

      Οι μονάδες ΑΠΕ
      Το «πράσινο ρεύμα» θα προέρχεται από τις μονάδες ΑΠΕ που θα προκριθούν από τον διαγωνισμό, στον οποίο δυνατότητα συμμετοχής θα έχουν υποψήφια φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα που διαθέτουν όρους σύνδεσης. Τα έργα που θα προκριθούν θα προσθέσουν μπαταρίες σημαντικής χωρητικότητας.
      Η προσθήκη των μπαταριών θα γίνει με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα κεφάλαια ύψους 100 εκατ. ευρώ που αρχικά προορίζονταν για φωτοβολταϊκά σε κοινωνικά ευάλωτους. Σύμφωνα με δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, θα απαιτηθούν έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος περί τα 400 MW με χωρητικότητα συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίες) στις 650 MWh (Μεγαβατώρες).

      Οι παραγωγοί ΑΠΕ θα γνωρίζουν την επιδότηση που θα λάβουν για την μπαταρία (ευρώ ανά MW της μονάδας αποθήκευσης), ώστε να υποβάλουν προσφορές για τη λειτουργική ενίσχυση (αποζημίωση) για κάθε Μεγαβατώρα που θα παράγει το πάρκο τους. Η δημοπρασία θα είναι μειοδοτική, δηλαδή θα προκριθούν τα έργα που διεκδικούν τη μικρότερη αποζημίωση, τα οποία θα υπογράψουν στη συνέχεια σύμβαση με τον ΔΑΠΕΕΠ.
      Στο επόμενο 6μηνο η 2η φάση
      Μετά τη δρομολόγηση της 1ης φάσης του προγράμματος, θα «πάρει σειρά» η μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας με «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια περίπου το 50% των καταναλώσεων τους. Στο πρόγραμμα θα ενταχθούν για αυτό τον σκοπό οι 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και οι 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ. Επίσης, θα καλυφθεί μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα κτίριά τους, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και των 332 Δήμων της χώρας.

      Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη 1η φάση του Απόλλων θα ακολουθηθεί μία διαφορετική «συνταγή» για την αξιοποίηση ενέργειας που θα παράγεται από ΑΠΕ. Έτσι, οι (μειοδοτικοί) διαγωνισμοί θα γίνουν ανά Περιφέρεια, στην οποία θα συμμετέχουν προμηθευτές. Οι εταιρείες προμήθειας θα έχουν συνάψει «πράσινα» PPAs με παραγωγούς ΑΠΕ, ώστε να έχουν εξασφαλίσει «καθαρή» ηλεκτρική ενέργεια, με την οποία θα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του πελατολογίου που θα αναλάβουν.
    3. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ξενοδοχείων για το 2024, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 9% του τζίρου τους.
      Από το συνολικό ποσό των επενδύσεων (που διαμορφώθηκε σε 1.028.581.504 ευρώ) 200 εκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο 2024, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σήμερα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε δράσεις βιωσιμότητας παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2024, φτάνοντας περίπου το 19% του συνόλου των επενδύσεων, σε σύγκριση με 13,3% το 2023.
      «Η έρευνά μας, επιβεβαιώνει πως ο ξενοδοχειακός κλάδος εμφανίζει μια αξιοσημείωτη δυναμική με θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Με τις κατάλληλες πολιτικές πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν τα ελληνικά ξενοδοχεία καθώς αποτελούν σταθερό πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής προόδου σε όλη την Ελλάδα και έχουν τις δυνατότητες να προσφέρουν ακόμη περισσότερα» ανέφερε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός.
      Η ίδια έρευνα καταδεικνύει σταθεροποίηση της τουριστικής κίνησης κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης με την πληρότητα και τις τιμές να παραμένουν σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης τους μήνες εκτός αιχμής, η οποία αποτυπώνεται με την αύξηση της πληρότητας και της τιμής στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας.
      Αναφορικά με τον τζίρο των ξενοδοχείων το 2024 ανήλθε στα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,8% σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 1*-3*, που αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων, κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 5% το 2024 σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 4*-5* κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα ποσοστό 80% περίπου των εσόδων των ξενοδοχείων προέρχονται από διανυκτερεύσεις.
      Η συνολική συμβολή (άμεση και έμμεση) στο παραγόμενο προϊόν της ελληνικής οικονομίας φτάνει στα 17.814,9 εκατ. ευρώ και ανέρχεται στο 5,9% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, έναντι του 4,8% το 2023.
      Ο ξενοδοχειακός κλάδος για το 2024 υποστήριξε συνολικά (άμεσα και έμμεσα) πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Από αυτές περίπου οι 143.000 θέσεις συνιστούν έμμεσες θέσεις που δημιουργήθηκαν σε άλλους κλάδους.
      Επίσης, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκτιμάται ότι συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ.
      Σημειώνεται επίσης, πως την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε μόλις κατά 4% και των δωματίων κατά 11%, όπου μάλιστα διαπιστώνεται η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν είναι τα ξενοδοχεία αυτά που ευθύνονται για φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης τουριστικών ροών σε συγκεκριμένους τουρισμούς.
      Το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2024, ήταν 69,2% στα ίδια περίπου επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια ώρα πάνω από το 1/3 περίπου των πελατών των ξενοδοχείων προέρχεται από τους Online Travel Agents (OTAs).
      Αναφορικά με τα συμβόλαια του 2025, από την έρευνα προκύπτει ότι τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το ποσοστό των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 ανέρχεται στο 60% (2024: 55%). Από αυτά το 41% (2024: 72%) έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 8%, όπως και πέρυσι. Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, το 34% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment δεσμεύοντας το 56% των δωματίων τους, όπως και πέρυσι.
      Εστιάζοντας στις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ξενοδόχοι το 2024 η έρευνα καταδεικνύει ότι σε αυτές περιλαμβάνονται η εύρεση προσωπικού, και το κόστος της ενέργειας ενώ ανησυχία εξακολουθεί να προκαλεί: το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, η έλλειψη εργαζομένων και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
    4. Αρθρογραφία

      tetris

      Την κινητοποίηση φορέων και Αρχών έχει προκαλέσει η ανέγερση οικοδομής στην Πάρο η οποία φέρεται - όπως καταγγέλλει ο Εξωραϊστικός Σύλλογος «Άγιος Νικόλαος» - να έχει κτιστεί σε ρέμα και σε περιοχή Natura με τις αρμόδιες αρχές να εκδίδουν πολλές διαφορετικές αποφάσεις, συχνά αντικρουόμενες, ενδεικτικό της σύγχυσης που προκαλούν το ισχύον νομικό και θεσμικό πλαίσιο, η διάχυση της ευθύνης και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
      Τα μέλη του συλλόγου και κάτοικοι της περιοχής αμφισβητούν τη νομιμότητα της οικοδομικής άδειας στο συγκεκριμένο σημείο λόγω μη αποτύπωσης υδατορέματος που φαίνεται να υπάρχει σύμφωνα με χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού και θέτουν θέμα ασφαλείας των κατοίκων από πλημμύρες και προστασίας του υγρότοπου καθώς πρόκειται για περιοχή Natura.
      Ύστερα από καταγγελίες του συλλόγου, κλιμάκιο της Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου μετέβη για αυτοψία σε νεοαναγειρόμενη οικοδομή στον οικισμό Μώλος Μαρμάρων στην Πάρο. Όπως είχε επισημάνει ο Εξωραϊστικός Σύλλογος σε επιστολή του στις 15 Μαΐου 2023 (Αριθμ. Πρωτ: 410/23) προς την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και στις Υπηρεσίες Δόμησης Νάξου και Πάρου, η περιοχή του Μώλου Μαρμάρων έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000 αλλά εκεί έχουν ξεκινήσει εδώ και δυόμισι χρόνια εργασίες ανέγερσης κτίσματος βάσει οικοδομικής άδειας που εκδόθηκε στις 3/1/2023 από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Νάξου.
      Ωστόσο, όπως επισημαίνει παραπέμποντας στο τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει την οικοδομική άδεια, εκεί δεν αποτυπώνεται το ανάγλυφο του φυσικού εδάφους και συγκεκριμένα το αποστραγγιστικό κανάλι που διέρχεται μέσα από το οικόπεδο όπως αυτό φαίνεται στη δορυφορική φωτογραφία του Google Earth και στο χάρτη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.
      Ταυτόχρονα, στη σχετική επιστολή υπογραμμίζεται ότι η οικοδομή ανεγείρεται ακριβώς στην εκβολή του συγκεκριμένου φυσικού αποστραγγιστικού καναλιού. Ως αποτέλεσμα, λόγω της υπέρμετρης ποσότητας των νερών που αντλούνται σχηματίστηκε μια μικρή λίμνη ενώ, όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος έγινε παλαιότερα και απόπειρα να αποξηρανθεί το συγκεκριμένο φυσικό αποστραγγιστικό κανάλι με την εναπόθεση μπάζων.
      «Οι προαναφερόμενες εκτεταμένες εργασίες άντλησης του υδροφόρου ορίζοντα έχουν ως συνέπεια τη μεταβολή του υδρογολογικού καθεστώτος της προστατευόμενης περιοχής καθώς και τη μορφολογική αλλοίωση του τοπίου με τελικό αποτέλεσμα την υποβάθμιση του περιβάλλοντος», αναφέρει η επιστολή, η οποία συνοδεύεται και από φωτογραφικό υλικό από την οικοδομή.
      Αφού διενεργήθηκε η αυτοψία, η διαπιστωτική πράξη κλιμακίου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, επικαλούμενη υφιστάμενες αεροφωτογραφίες και δορυφορικές φωτογραφίες των τελευταίων 20 ετών, επιβεβαιώνει ότι στο σημείο υπάρχει ρέμα (με την έννοια του αποστραγγιστικού αύλακα). Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «το υπό εξέταση οικόπεδο, προκύπτει ότι διαχρονικά και σχεδόν εξ ολοκλήρου, ταυτίζεται με την έξοδο του νότιου κλάδου ρέματος προς τη θάλασσα και εξ αιτίας αυτού του λόγου, είναι πληρωμένο με νερό. Το γεγονός αυτό είναι αναμενόμενο, καθώς το υψόμετρο του εδάφους, όπως άλλωστε προκύπτει από το χάρτη είναι χαμηλό, κάτι που σε συνδυασμό με την συσσώρευση άμμου επί της ακτής, έχει ως αποτέλεσμα δημιουργία υγρότοπου έστω και περιορισμένης έκτασης (επικαλείται εικόνες)».
      Εν συνεχεία, σημειώνεται ότι «το οικόπεδο βρίσκεται εντός της ζώνης πλημμύρας της παράκτιας ζώνης και μάλιστα, επί ενός κλάδου εκτόνωσης της πλημμύρας. Ομοιάζει με κανάλι αποστράγγισης και μπορεί να συγχέεται με αγωγό αποστράγγισης, καθώς δεν είναι εμφανής η διαδρομή του επιφανειακού νερού που ρέει από τα ανάντη, καθώς η ανάντη περιοχή έχει πολύ ήπια μορφολογία και δεν δημιουργεί κοίτη, με τα συνήθη χαρακτηριστικά που έχουν τα ρέματα στις Κυκλάδες. Όμως δεν είναι ένα απλό «κανάλι αποστράγγισης αλλά αποτελεί ένα από τους τρεις κύριους αποδέκτες της επιφανειακής απορροής της υδρολογικής λεκάνης Μαρμάρων-Μώλου, ταυτιζόμενο με ρέμα».
      Η διαπιστωτική πράξη της Διεύθυνσης Υδάτων Ν. Αιγαίου είχε ως αποτέλεσμα την ανάκληση της οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία Νάξου. Ωστόσο, μετά από προσφυγή των ιδιοκτητών του οικοπέδου στο ΣΥΠΟΘΑ, ακυρώθηκε η ανάκληση. Το αιτιολογικό του ΣΥΠΟΘΑ ήταν ότι στις αποτυπώσεις του εγκεκριμένου ΓΠΣ Πάρου δεν αποτυπώνεται ρέμα στη συγκεκριμένη έκταση ώστε να αποτυπωθεί σε τοπογραφικό διάγραμμα αδείας, ενώ δεν προκύπτουν διοικητικές πράξεις σαφούς καθορισμού ορίων ρέματος στη συγκεκριμένη έκταση με συνέπεια να μην προκύπτει κατά αυτόν τον τρόπο ύπαρξη ρέματος ώστε να αποτυπωθεί τουλάχιστον σε τοπογραφικό διάγραμμα της οικοδομικής αδείας.
      Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην ίδια γραμμή με τον Εξωραϊστικό Σύλλογο αλλά και το κλιμάκιο της Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου, κινείται το πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη στον οποίο κατέφυγε ο Σύλλογος στο οποίο αναφέρει ότι όντως υπάρχει ρέμα στο σημείο που ανεγείρεται η οικοδομή. Όπως επισημαίνει στο σχετικό έγγραφο που απέστειλε στο ΥΠΕΝ (υπ’ όψιν κ. Ταγαρά, Βαρελίδη και Μπακογιάννη), «ο Συνήγορος του Πολίτη έχει επανειλημμένα διαπιστώσει την έλλειψη αποτύπωσης ρεμάτων στα εγκεκριμένα ΓΠΣ. Το γεγονός αυτό, σύμφωνα και με την ανωτέρω ανάλυση της νομοθεσίας και νομολογίας, ουδόλως αναιρεί τον χαρακτήρα τους ως ρεμάτων, ενώ σε κάθε περίπτωση η Διοίκηση οφείλει να προβαίνει στην προστασία τους με βάση τις αρχές της προφύλαξης και πρόληψης. Ως εκ τούτου, το γεγονός της μη αποτύπωσης του συγκεκριμένου ρέματος στο ΓΠΣ της περιοχής, δεν αναιρεί τον χαρακτήρα αυτού και σε καμία περίπτωση δεν απαλλάσσει τη Διοίκηση ή τους πολίτες από τις υποχρεώσεις τους αναφορικά με την προστασία των ρεμάτων. Η Δ/νση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, είναι αρμόδια να αποφαίνεται εάν υφίσταται ή όχι υδατόρεμα στην περίπτωση που υπάρχουν αμφιβολίες, αναφέρει ο Συνήγορος του Πολίτη. Επικαλούμενος την αυτοψία που διενεργήθηκε από τη Διεύθυνση Υδάτων Ν. Αιγαίου και το σχετικό πόρισμα, σημειώνει ότι εκεί αναφέρεται με σαφήνεια ότι στη συγκεκριμένη θέση που χορηγήθηκε η οικοδομική άδεια υφίσταται ρέμα.
      Κατά συνέπεια, όπως αναφέρει το πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, προκύπτει ότι «αφενός η ύπαρξη του ρέματος δεν ελήφθη υπόψη καθόλου κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας και αφετέρου δεν έχουν τηρηθεί οι απαιτούμενες, με βάση τη πολεοδομική νομοθεσία, αποστάσεις από το ρέμα, καθώς το οικόπεδο και η ανεγειρόμενη οικοδομή βρίσκονται επί του ρέματος», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Όπως διευκρινίζεται, δεν υφίσταται και δεν απαιτείται κάποια διοικητική πράξη χαρακτηρισμού «ρέματος», με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ενώ τα μη οριοθετημένα ρέματα τυγχάνουν της ίδιας προστασίας με τα οριοθετημένα.
      Ταυτόχρονα, επισημαίνονται και θέματα ασφαλείας αλλά και η δυνατότητα τροποποίησης του ΓΠΣ της περιοχής. «Πέραν των νομικών ζητημάτων που εκτέθηκαν αναλυτικά, η πραγματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στη συγκεκριμένη θέση, τόσο κατά την ανέγερση της οικοδομής όσο και μετά τις πρόσφατες έντονες βροχοπτώσεις στις Κυκλάδες, θέτει ζητήματα ασφάλειας των ατόμων που θα διαμείνουν στο συγκεκριμένο κτίσμα μετά την περάτωσή του, καθώς και των κατοίκων της περιοχής. Πέραν των ανωτέρω, προκύπτουν σοβαρά ζητήματα προστασίας του ιδίου του ρέματος, της Λεκάνης Απορροής, του μικρού προστατευόμενου υγρότοπου που βρίσκεται σε όμορη θέση, καθώς και της περιοχής Natura», αναφέρει το έγγραφο της Ανεξάρτητης Αρχής.
      Σημειώνεται ότι οι πρόσφατες πλημμύρες στην Πάρο και η εμπειρία από τα μπαζωμένα ρέματα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ανασύρουν δυσάρεστες μνήμες σε μια εποχή όπου η κλιματική κρίση βαίνει εντεινόμενη και η κυβέρνηση προειδοποιεί για όλο και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές από δασικές πυρκαγιές μέχρι πλημμύρες. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης έχουν κάνει έκκληση για ενεργοποίηση της ατομικής ευθύνης και τη λήψη μέτρων πρόληψης ενώ το ΥΠΕΝ, εν μέσω της ολοκλήρωσης των Τοπικών και Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων, αυστηροποιεί σταδιακά το πλαίσιο για τους όρους δόμησης ειδικά σε ευαίσθητες περιοχές όπως είναι τα ρέματα και οι περιοχές Natura. Από την άλλη, αυτή τη στιγμή, όπως φαίνεται, το πλαίσιο παραμένει ασαφές δημιουργώντας σύγχυση σε πολίτες και φορείς ειδικά σε κρίσιμα θέματα όπως είναι τα ρέματα (τα οποία κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα και υπάρχουν εν τοις πράγμασι χωρίς να εξαρτώνται από κανένα ΓΠΣ).
    5. Αρθρογραφία

      GTnews

      Η εταιρεία Economist Intelligence Unit επινόησε μία φόρμουλα για να βοηθήσει τις εταιρείες να υπολογίζουν τις αποζημιώσεις δυσμενών συνθηκών όταν μεταφέρουν το προσωπικό τους.
      Η ετήσια έρευνα αξιολογεί 173 πόλεις σε πέντε κατηγορίες: σταθερότητα, υγειονομική περίθαλψη, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση και υποδομές. Ο χάρτης και τα διαγράμματα που ακολουθούν δείχνουν πώς συγκρίνονται οι πόλεις φέτος.
      Η Βιέννη κατέκτησε την πρώτη θέση και πάλι το 2024, κερδίζοντας τον τίτλο της πιο βιώσιμης πόλης στον κόσμο για τρίτη συνεχή χρονιά. Η αυστριακή πρωτεύουσα έλαβε άριστη βαθμολογία σε τέσσερις από τις πέντε κατηγορίες του δείκτη, αλλά η έλλειψη μεγάλων αθλητικών εκδηλώσεων συνέβαλε στη χαμηλότερη βαθμολογία της, 93,5 στα 100 στην κατηγορία πολιτισμός και περιβάλλον.
      Τρεις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις μπήκαν στην πρώτη πεντάδα: Κοπεγχάγη, Ζυρίχη και Γενεύη. Και οι τρεις είναι αξιοσημείωτες για το μέτριο μέγεθος του πληθυσμού τους, το οποίο τείνει να οδηγεί σε χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας και λιγότερο γεμάτους δρόμους και συστήματα δημόσιων μεταφορών. Δύο καναδικές πόλεις – το Καλγκάρι και το Βανκούβερ – και τέσσερις πόλεις της Ασίας και του Ειρηνικού – η Μελβούρνη, το Σίδνεϊ, η Οσάκα και το Όκλαντ – συμπληρώνουν την πρώτη δεκάδα.
      Στα τάρταρα Δαμασκός, Κίεβο, Τελ Αβίβ
      Η κατεστραμμένη από τον πόλεμο Δαμασκός παραμένει καθηλωμένη στον πάτο του βαθμολογικού πίνακα. Η πρωτεύουσα της Συρίας είναι η λιγότερο βιώσιμη πόλη του δείκτη από το 2013 και το 2024.
      Το Κίεβο έχει επίσης κακές επιδόσεις σε αυτή την κατηγορία, γεγονός που το ωθεί στην τελευταία δεκάδα των πόλεων του δείκτη για δεύτερη συνεχή χρονιά. Το Τελ Αβίβ μοιράζεται την ίδια κακή βαθμολογία σταθερότητας και οι βαθμολογίες του στις υποδομές και στον πολιτισμό και το περιβάλλον μειώθηκαν κατά 7,2 και 6,7 μονάδες αντίστοιχα εν μέσω του πολέμου στη Γάζα. Η ισραηλινή πόλη υποχώρησε 20 θέσεις στην κατάταξη στην 112η θέση, η μεγαλύτερη μετατόπιση στη φετινή έρευνα.
      Μετά από μια απότομη πτώση και ανάκαμψη κατά τα τελευταία χρόνια, σε παγκόσμιο επίπεδο η μέση βαθμολογία βιωσιμότητας αυξήθηκε μόλις κατά 0,06 μονάδες κατά το προηγούμενο έτος, έναντι 2,84 μονάδων κατά τους 12 μήνες έως τον Ιούνιο του 2023 (βλ. διάγραμμα). Οι εμφύλιες ταραχές αναστάτωσαν την Ευρώπη, καθώς οι Γάλλοι αγρότες απέκλεισαν τους αυτοκινητόδρομους προς το Παρίσι και διαδηλώσεις κατά της μεταναστευτικής πολιτικής ξεπήδησαν σε ολόκληρη την ήπειρο.
      Οι ταραχές στη Νουμέα, στη Νέα Καληδονία, και οι διαδηλώσεις σε πανεπιστημιουπόλεις σε όλη την Αμερική -που συνέβησαν μετά τη διεξαγωγή της έρευνας- δεν αποτελούν καλό οιωνό για τον δείκτη του επόμενου έτους.
      Η κρίση του κόστους ζωής έχει επίσης αντίκτυπο. Αν και ο πληθωρισμός μειώνεται σε πολλές χώρες, οι επιπτώσεις του, ιδίως στο κόστος στέγασης, εξακολουθούν να είναι αισθητές. Οι υψηλές τιμές επιβαρύνουν τις βαθμολογίες των υποδομών, ιδίως στην Αυστραλία και τον Καναδά. Η ποιότητα ζωής στις πόλεις μπορεί να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από μια δεκαετία, αλλά αυτό δεν το βιώνουν όλοι εξίσου.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Παρά την αυξημένη ζήτηση φαίνονται τα όρια στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου.
      Το 2022 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για την αμερικανική παραγωγή πετρελαίου. Παρότι ακόμη δεν έχουν βγει τα τελικά στοιχεία για το 2022, όλα δείχνουν ότι μπορεί να μην ξεπεραστεί το ρεκόρ του 2019, όταν η ετήσια αμερικανική παραγωγή κινήθηκε στον ρυθμό των 12,3 εκατομμυρίων βαρελιών το μήνα, εντούτοις το 2022 θα είναι μάλλον η δεύτερη καλύτερη χρονιά και όλοι εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει κάποιο ιστορικό απρόοπτο η αμερικανική παραγωγή πετρελαίου το 2023 θα μπορούσε να σπάσει κάθε ρεκόρ. Υπό κανονικές συνθήκες το ρεκόρ αυτό θα είχε σπάσει το 2020, όμως μεσολάβησε η πανδημία και έτσι υποχώρησε η αμερικανική παραγωγή.
      Όμως, την ίδια στιγμή η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής πετρελαίου αναμένεται να είναι περισσότερο σταδιακή παρά απότομη. Άλλωστε, έχει αλλάξει και η δομή της ίδιας της αμερικανικής παραγωγής πετρελαίου. Αυτή τη στιγμή οι ενεργές πετρελαιοπηγές στις ΗΠΑ είναι 620. Αυτό είναι μια αύξηση κατά 140 (29%) σε σχέση με το τέλος του 2021, όμως την ίδια στιγμή απέχει από τις 1600 ενεργές πετρελαιοπηγές του 2014.
      Μεγάλη ώθηση σε αυτή την αύξηση της αμερικανικής παραγωγής έδωσε η αύξηση της ζήτησης ειδικά από την Ευρώπη, που σταδιακά βρέθηκε να αποκόπτεται και από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Περίπου 500 τάνκερ με αμερικανικό πετρέλαιο έφτασαν στην Ευρώπη από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα.
      Το απόγειο της σχιστολιθικής επανάστασης
      Μαζί με αυτά τα στοιχεία καταγράφηκε ουσιαστικά και η κορύφωση της παραγωγής σχιστολιθικού φυσικού αερίου και πετρελαίου. Δηλαδή, της μεγάλης ανατροπής που έφερε στην παραγωγή ενέργειας η τεχνολογία του fracking, όπου σε μια γεώτρηση κατευθύνονται με μεγάλη πίεση νερό, άμμος και χημικά προς σχιστολιθικά στρώματα με σκοπό να απελευθερωθεί το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που βρίσκεται ανάμεσά τους και μέσα από τα ρήγματα να κατευθυνθεί προς το «πηγάδι» της πετρελαιοπηγής και τελικά προς την εκμετάλλευση.
      Για τις ΗΠΑ το σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο ήταν μια κρίσιμη αλλαγή που τις έφερε ξανά στην κορυφή της παγκόσμιας παραγωγής και τους προσέδιδε ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες να παρέμβουν στις διεθνείς αγορές πετρελαίου και αερίου εξομαλύνοντας τις όταν χρειαζόταν. Επιπλέον ουσιαστικά αύξαινε τα ίδια τα αμερικανικά αποθέματα, διευκολύνοντας τη στρατηγική χρήση τους. Και βέβαια επέτρεπε στην εσωτερική αμερικανική αγορά (άρα και στο εκλογικό ακροατήριο του εκάστοτε αμερικανού προέδρου) να είναι οχυρωμένη απέναντι σε τυχόν απότομες αυξήσεις των διεθνών αγορών.
      Όμως, υπήρχε πάντα και η άλλη πλευρά σε σχέση με το σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο. Αυτή αφορούσε τους όρους παραγωγής του. Από τη μια, το κόστος παραγωγής είναι υψηλό και αυτό σημαίνει ότι κάτω από ένα επίπεδο τιμών είναι ασύμφορο. Αυτό επιτείνεται και από το γεγονός ότι χρειάζεται εξειδικευμένο – και ακριβό – τεχνικό δυναμικό που μπορεί να βρει απασχόληση και αλλού. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή οι παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι λείπουν έως και 20.000 εργαζόμενοι στον κλάδο στις ΗΠΑ. Επιπλέον, οι εταιρείες που παράγουν σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο συχνά αντλούν κεφάλαια από τη Wall Street που πιέζει μέρος των κερδών να επιστρέφει στους επενδυτές αντί να επανεπενδύεται σε νέες εκμεταλλεύσεις. Όλα αυτά εξηγούν γιατί ακόμη τιμές στα 80 δολάρια / βαρέλι μπορούν να θεωρηθούν πειστικές. Μάλιστα, αυτά τα ιδιαίτερα οικονομοτεχνικά χαρακτηριστικά του κλάδου των σχιστολιθικών εξορύξεων καυσίμων εξηγούν γιατί είναι πολύ ευάλωτος απέναντι σε απότομες καθοδικές πορείες των τιμών. Αυτό φάνηκε τόσο στην κατάρρευση των τιμών του 2014 όσο – και κυρίως – στον τρόπο που αρκετές εταιρείες οδηγήθηκαν στη χρεοκοπία.
      Από την άλλη, το δυναμικό των περισσότερων κοιτασμάτων είναι πεπερασμένο. Ακόμη και στη μεγαλύτερη ζώνη εκμετάλλευσης, στη μεγάλη Πέρμια Λεκάνη, που εκτείνεται στο δυτικό Τέξας και στο νοτιοανατολικό Νέο Μεξικό, τα διαθέσιμα εκμεταλλεύσιμα πεδία έχουν περιοριστεί και αυτό πιέζει ιδιαίτερα τις μικρότερες εταιρείες. Άλλωστε, οι πετρελαιοπηγές για σχιστολιθικό πετρέλαιο φτάνουν στην κορύφωση της απόδοσής τους ένα χρόνο μετά την έναρξη της εξόρυξης και οι νέες πετρελαιοπηγές τείνουν να έχουν μικρότερη απόδοση σε σχέση με παλαιότερη. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να κάνουν συνεχώς νέα γεωτρήσεις, κάτι που έχει οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες γεωτρήσεις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια στις ΗΠΑ.
       
      Η εξάρτηση από τις διεθνείς διακυμάνσεις
      Ένα από τα παράδοξα της αμερικανικής παραγωγής σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου είναι ότι ενώ η αρχική υποστήριξη αυτής της τεχνολογίας είχε να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την προσπάθεια των ΗΠΑ να μπορούν να οχυρωθούν απέναντι στις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών που έρχονταν από τις διεθνείς αγορές, εν τέλει η ανάπτυξη αυτού του κλάδου εξαρτάται από αυτούς που διαμορφώνουν τις διεθνείς τιμές.
      Και αυτό γιατί η κερδοφορία αλλά και ανάπτυξη αυτού του κλάδου, που προσφέρει σχετικά γρήγορη απόδοση (σε αντιδιαστολή με τα πιο μακροπρόθεσμα σχέδια όπως για παράδειγμα οι θαλάσσιες εξορύξεις σε μεγάλα βάθη) εξαρτάται από το να διατηρούνται οι τιμές σχετικά ψηλά.
      Στις διεθνείς αγορές πετρελαίου τη δυνατότητα σημαντικού επηρεασμού των τιμών, σε μεγάλο βαθμό την είχαν χώρες όπως η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία. Η πρώτη είναι στο στόχαστρο των ΗΠΑ και η δεύτερη δεν είναι πάντα στις καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, ειδικά για τη βιομηχανία των σχιστολιθικών εξορύξεων, τα συμφέροντα συμπίπτουν με τα σαουδαραβικά. Δηλαδή, όποτε η Σαουδική Αραβία – συχνά σε συνεννόηση και με το Ρωσία – κρατάει πιο ψηλά τις τιμές (μειώνοντας την παραγωγή ή αποφεύγοντας να την αυξήσει σε περιόδους υψηλής ζήτησης), ακόμη και εάν η αμερικανική κυβέρνηση αντιδρά, αυτό είναι συνήθως καλό για τη βιομηχανία των σχιστολιθικών εξορύξεων.
       
      Ένας κλάδος σε μετάβαση στον ορίζοντα του τέλους των ορυκτών καυσίμων
      Όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένων και των επενδυτικών επιλογών, επικαθορίζονται και από τον ορίζοντα της σταδιακής εξάλειψης κάθε χρήση ορυκτών καυσίμων, ορίζοντας ολοένα και πιο ορατός όσο πιο έντονα αισθητά είναι και τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Αυτό εξηγεί και τη δυστοκία για μακροπρόθεσμες πολύ μεγάλες επενδύσεις.
      Όμως, την ίδια στιγμή, στον πιο βραχύ χρόνο, ο πλανήτης φαντάζει πιο διψασμένος για ορυκτά καύσιμα, για πετρέλαιο και για φυσικό αέριο, ιδίως εάν επιστρέψουν πιο έντονοι αναπτυξιακοί ρυθμοί.
      Μόνο που τέτοιες αυξήσεις της ζήτησης στο φόντο μιας τάσης απεξάρτησης σημαίνουν τελικά και έναν ενεργειακό κλάδο τελικά πιο αποσταθεροποιημένο, πιο ευάλωτο σε απότομες ανοδικές και εξίσου απότομες καθοδικές πορείες και πολύ πιο καθορισμένο από γεωπολιτικές εξελίξεις και μεταβαλλόμενες συγκυρίες που, με τη σειρά τους, ασκούν καταλυτική επίδραση και στις ενεργειακές αγορές.
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού έχουν αφήσει το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα στη χώρα. Η έρευνα του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ προειδοποιεί σχετικά με τα επερχόμενα φαινόμενα διάβρωσης και πλημμύρας σε μια σειρά από περιοχές.
      Οι περιοχές που είναι στο «κόκκινο»
      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, στην Αττική, οι επίμαχες περιοχές είναι στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας (Αχαρνές, Βαρυμπόμπη, Ιπποκράτειος Πολιτεία, Αφίδνες), του Μαραθώνα και του Λαυρίου.
      Στη Βόρεια Εύβοια οι περιοχές που χαρακτηρίζονται «κόκκινες» είναι οι Ροβιές, το Νεοχώρι, η Κρύα Βρύση, τα Βασιλικά, το Αρτεμίσιο, η Ιστιαία, αλλά και οι μικρότεροι οικισμοί που βρίσκονται κοντά στα συγκεκριμένα σημεία.
      Στην Πελοπόννησο σε μεγάλο κίνδυνο είναι το Γύθειο και το Μαυροβούνι στη Λακωνία, ο Πλάτανος Αρκαδίας, η Αρχαία Ολυμπία, το Πελόπιο, η Λιναριά και η Μυρσίνη Ηλείας, το Βαθύ και το Διαβολίτσι Μεσσηνίας, οι Άγιοι Θεόδωροι Κορινθίας και οι μικρότεροι οικισμοί που βρίσκονται κοντά στις περιοχές αυτές.
      Δείτε το ρεπορτάζ της ΕΡΤ:
      https://www.in.gr/2021/12/20/b-science/perivallon-b-science/ekpa-nea-ereyna-poies-perioxes-kindyneyoun-diavrosi-kai-plimmyres-se-attiki-eyvoia-kai-peloponniso/
    8. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην καταγραφή, για πρώτη φορά, όλης της πάγιας περιουσίας του Δημοσίου προχωράει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στο πλαίσιο της λογιστικής μεταρρύθμισης και της συμμόρφωσης στα διεθνή λογιστικά πρότυπα του Δημόσιου τομέα. Με εγκύκλιο, η γενική γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής καλεί όλους τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, την Προεδρία της Δημοκρατίας, τα Υπουργεία, τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις να προχωρήσουν στην καταγραφή του συνόλου των ενσώματων και άυλων παγίων περιουσιακών τους στοιχείων σε ιδιαίτερο βιβλίο, το Μητρώο Παγίων
      Μετά την ολοκλήρωση του έργου, η Κεντρική Διοίκηση θα αποκτήσει, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, για πρώτη φορά λειτουργικό Μητρώο Παγίων, μέσω του οποίου θα πραγματοποιηθεί η ορθή αποτίμηση της πάγιας περιουσίας του κράτους.
      Σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στην εγκύκλιο η καταγραφή της περιουσίας περιλαμβάνει από έπιπλα γραφείου και καρέκλες, πλοία, σιδηροδρομικές άμαξες, αεροσκάφη έως πολεμικά πλοία, υποβρύχια, στρατιωτικά αεροσκάφη, τανκς, φορείς πυραύλων και εκτοξευτήρες.
      Τα ενσώματα και άυλα πάγια που πρέπει να συμπεριληφθούν στο Μητρώο Παγίων χωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
      Κτίρια και συναφείς υποδομές (Ακίνητα), δηλαδή Βελτιώσεις γης, Κατοικίες, Λοιπά κτίρια, Υποδομές μεταφορών και Λοιπές υποδομές Μηχανήματα και εξοπλισμός, δηλαδή Μηχανήματα και εργαλεία, Μεταφορικά μέσα, Εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, Έπιπλα, Λοιπά μηχανήματα και εξοπλισμός Οπλικά συστήματα Προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας, δηλαδή Έρευνα και ανάπτυξη, Έρευνες ορυκτών πόρων, Λογισμικό υπολογιστών και βάσεις δεδομένων, Λοιπά προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας Μη παραγόμενα περιουσιακά στοιχεία, Έδαφος (Γη), Ορυκτά και ενεργειακά αποθέματα, Μη καλλιεργούμενοι βιολογικοί πόροι, Υδάτινοι πόροι, Ηλεκτρομαγνητικό φάσμα (ραδιοφάσμα), Λοιποί φυσικοί πόροι, Μη παραγόμενα άυλα περιουσιακά στοιχεία Λοιπά πάγια περιουσιακά στοιχεία, όπως Καλλιεργούμενοι βιολογικοί πόροι Πάγια υπό κατασκευή, όπως Ενσώματα πάγια υπό κατασκευή και Άυλα πάγια υπό κατασκευή Ποια πάγια στοιχεία καταγράφονται
      Ενδεικτικά ορισμένες κατηγορίες καταγραφής προβλέπουν:
      Υποδομές μεταφορών (Transportation infrastructure). Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει όλες τις υποδομές που σχετίζονται με τις επίγειες, θαλάσσιες και αεροπορικές συγκοινωνίες. Τυπικά παραδείγματα είναι οι αυτοκινητόδρομοι, οι οδοί, οι δρόμοι, οι γέφυρες, οι υπερυψωμένοι αυτοκινητόδρομοι, οι σήραγγες οδικού δικτύου, οι σιδηροδρομικές γραμμές, οι υπόγειοι σιδηρόδρομοι, τα πλωτά κανάλια, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια.
      Μηχανήματα και εξοπλισμός (Machinery and equipment).   Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τα μηχανήματα και εργαλεία, το μεταφορικό εξοπλισμό, τον εξοπλισμό πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, τα έπιπλα, καθώς και τα μηχανήματα και τον εξοπλισμό που δεν εντάσσονται σε άλλη κατηγορία. Μηχανήματα και εξοπλισμός που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός κτιρίου ή άλλης υποδομής περιλαμβάνονται στην αξία του κτιρίου ή της υποδομής και όχι στα μηχανήματα και τον εξοπλισμό.
      Φθηνά εργαλεία που αποκτώνται με σχετικά σταθερό ρυθμό, όπως τα εργαλεία χειρός, δεν θεωρούνται πάγια περιουσιακά στοιχεία, εκτός εάν αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό μέρος (ουσιώδες μέγεθος) του συνόλου των μηχανημάτων και του εξοπλισμού. Μηχανήματα και εξοπλισμός που αποκτώνται για στρατιωτικούς σκοπούς, εκτός από τα οπλικά συστήματα, ταξινομούνται επίσης στην κατηγορία αυτή. Τα οπλικά συστήματα αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία. 
      Λοιπά κτίρια (Buildings other than dwellings). Στα λοιπά κτίρια περιλαμβάνονται ολόκληρα κτίρια ή μέρη κτιρίων που δεν ορίζονται ως κατοικίες. Περιλαμβάνονται επίσης τα εξαρτήματα, οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των κτιριακών εγκαταστάσεων. Για τα νέα κτίρια, περιλαμβάνεται το κόστος καθαρισμού και προετοιμασίας της γης μέχρι το κτίριο να καταστεί λειτουργικό.
      Παραδείγματα τύπων κτιρίων που περιλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία είναι τα γραφεία, τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τα κτίρια για δημόσια αναψυχή, οι αποθήκες και τα βιομηχανικά κτίρια, τα εμπορικά κτίρια, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια. Περιλαμβάνονται επίσης τα δημόσια μνημεία που δε χαρακτηρίζονται ως κατοικίες. Οι φυλακές, τα σχολεία και τα νοσοκομεία θεωρούνται κτίρια εκτός κατοικιών, παρά το γεγονός ότι μπορεί να φιλοξενούν άτομα. Τα κτίρια που αποκτώνται για στρατιωτικούς σκοπούς συμπεριλαμβάνονται στην εν λόγω κατηγορία, στο βαθμό που η οικονομική τους ζωή είναι μεγαλύτερη του έτους.
      Μηχανήματα και εργαλεία (Machinery and tools). Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει 7 περιουσιακά στοιχεία όπως είναι τα γενικού και ειδικού σκοπού μηχανήματα, γραφειακό και λογιστικό εξοπλισμό, ηλεκτρικά μηχανήματα, ιατρικές συσκευές, όργανα ακριβείας, οπτικά όργανα, μουσικά όργανα, κλπ. 
      Μεταφορικά μέσα (Transport equipment). Τα μεταφορικά μέσα περιλαμβάνουν τον εξοπλισμό για τη μετακίνηση ανθρώπων και αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων των μηχανοκίνητων οχημάτων, των ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων, των πλοίων, των σιδηροδρομικών αμαξών και του τροχαίου υλικού, των πολιτικών αεροσκαφών, των μοτοσικλετών και των ποδηλάτων. Οπλικά συστήματα (Weapons systems). Τα οπλικά συστήματα περιλαμβάνουν εξειδικευμένα οχήματα και εξοπλισμό, όπως πολεμικά πλοία, υποβρύχια, στρατιωτικά αεροσκάφη, τανκς, φορείς πυραύλων, εκτοξευτήρες, κλπ. Τα οπλικά συστήματα αντιμετωπίζονται ως πάγια περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιούνται σε συνεχή βάση για την παροχή υπηρεσιών άμυνας, ακόμη και εάν η χρήση τους σε καιρό ειρήνης απλώς εξασφαλίζει αποτροπή. Ως εκ τούτου, η ταξινόμηση τους ως πάγια περιουσιακά στοιχεία πρέπει να βασίζεται στα ίδια κριτήρια όπως και των λοιπών παγίων περιουσιακών στοιχείων που παράγονται για χρήση σε επαναλαμβανόμενη ή συνεχή βάση για περισσότερο από ένα έτος. Τα περισσότερα όπλα μιας χρήσης, όπως πυρομαχικά, πύραυλοι, ρουκέτες, βόμβες, κλπ., αντιμετωπίζονται ως αποθέματα στρατιωτικού εξοπλισμού.
      Ορυκτά και ενεργειακά αποθέματα (Mineral and energy reserves). Τα ορυκτά και τα ενεργειακά αποθέματα περιλαμβάνουν αποθέματα ορυκτών κοιτασμάτων που βρίσκονται πάνω ή κάτω από την επιφάνεια της γης προ εξόρυξης, που είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα δεδομένης της τρέχουσας τεχνολογίας και των σχετικών τιμών. Τα δικαιώματα ιδιοκτησίας επί των ορυκτών και ενεργειακών πόρων είναι συνήθως διαχωρίσιμα από εκείνα της ίδιας της γης. Τα αποθέματα μπορεί να βρίσκονται πάνω ή κάτω από την επιφάνεια της γης, συμπεριλαμβανομένων των αποθεμάτων κάτω από τη θάλασσα, αλλά πρέπει να είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα.
      Οι ορυκτοί και ενεργειακοί πόροι είναι γνωστά αποθέματα πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα, μεταλλευμάτων (συμπεριλαμβανομένων των σιδηρούχων, μη σιδηρούχων και πολύτιμων μεταλλευμάτων), και μη μεταλλικών ορυκτών αποθεμάτων (συμπεριλαμβανομένων λατομείων πέτρας, πηλού και άμμου, αποθεμάτων χημικών και λιπασμάτων, 10 αποθεμάτων άλατος, χαλαζία και γύψου, φυσικής πέτρας, ασφάλτου, πίσσας, και τύρφης). Φρεάτια ορυχείων, πηγάδια και άλλες εγκαταστάσεις εξόρυξης στο υπέδαφος, είναι πάγια περιουσιακά στοιχεία που εντάσσονται στις λοιπές υποδομές και όχι στα περιουσιακά στοιχεία υπεδάφους.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ασταμάτητη βαίνει η τσιμεντοποίηση μεγάλου μέρους του παράκτιου μετώπου της χώρας. Όπως προκύπτει από -προσφάτως δημοσιευμένη- έρευνα, η πίεση που δέχεται η ακτογραμμή στην Αττική, προσεγγίζει το 30%.
      Το φαινόμενο όμως είναι ευρύτερο, καθώς δεν αφορά μόνο αστικές και τουριστικές περιοχές, αλλά μεγάλο κομμάτι της χώρας. Άλλωστε, όπως έδειξαν και οι πρόσφατες πλημμύρες που έπληξαν κυρίως τις Κυκλάδες και μέρος της Κρήτης, αυτή η ασταμάτητη ανάπτυξη, οδηγεί πολλές περιοχές, αντιμέτωπες με αυξανόμενους κινδύνους φυσικών καταστροφών εξαιτίας και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
      «Η τρωτότητα της παράκτιας ανάπτυξης»
      Σύμφωνα με όσα ανέφερε στο iEidiseis.gr ο Απόστολος Λαγαρίας, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η συγκεκριμένη, προσωπική του έρευνα, βασίστηκε σε δορυφορικές εικόνες από την υπηρεσία Copernicus και δεδομένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος. Αυτά τα δεδομένα, όπως εξήγησε, «καλύπτουν οτιδήποτε αφορά τη σφράγιση του εδάφους την περίοδο 2006-2018».
      Όπως σχολίασε, «ουσιαστικά πρόκειται για την περίοδο της κρίσης στην Ελλάδα. Από στατιστικά στοιχεία των πολεοδομιών, γνωρίζαμε ότι είχαμε μια κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας αυτά τα χρόνια». Όπως προέκυψε όμως, αυτή δεν ήταν η πραγματικότητα, για πάρα πολλές περιοχές στο παράκτιο μέτωπο της χώρας.
      30% αδιαπερατών επιφανειών στην Αττική
      Η επίμαχη έρευνα, επικεντρώθηκε σε περιοχές μέχρι 2 χιλιόμετρα από την ακτογραμμή. Όπως εξήγησε ο κ. Λαγαριάς, ο δείκτης που χρησιμοποιήθηκε, «αφορά το ποσοστό του εδάφους που έχει σφραγιστεί σε αυτή τη λεπτή λωρίδα γης από κάθε αδιαπέραστη επιφάνεια, όπως κτίρια, πάρκινγκ, στέγαστρα, μεγάλες κατασκευές και υποδομές ξενοδοχείων, αλλά και αυτοκινητοδρόμους».
      Στη συγκεκριμένη έρευνα, πραγματοποιείται σύμφωνα με τον κ. Λαγαρία μια ταξινόμηση των περιοχών: «στην Αττική για παράδειγμα, τα ποσοστά αδιαπερατών επιφανειών, μπορεί να αγγίζουν το 30%, που είναι τεράστιο νούμερο. Και σε περιοχές όμως όπου το ποσοστό κυμαίνεται στο 10%, αλλοιώνεται ιδιαίτερα το φυσικό τοπίο και δημιουργείται επικινδυνότητα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Άλλες περιοχές όπου το ποσοστό κυμαίνεται κάτω από 5% είναι ουσιαστικά παρθένες».
      Χάρτης όπου αποτυπώνονται οι αδιαπέρατες επιφάνειες στην ελληνική ακτογραμμή. Με κόκκινο οι περιοχές που δέχονται την μεγαλύτερη πίεση. Οι «κόκκινες» περιοχές
      Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, τα υψηλότερα ποσοστά αδιαπερατών επιφανειών (άνω του 20%) στην παράκτια ζώνη, βάσει της έρευνας, «εντοπίζονται στο σύνολο σχεδόν του παράκτιου μετώπου της Αττικής, με επέκταση αυτού του άξονα προς την Κορινθία, αλλά και μια σαφή επίδραση στα παράλια του νομού Βοιωτίας και νομού Εύβοιας, έως την περιοχή της Χαλκίδας».
      Παρόμοια ποσοστά καταγράφονται και στη Θεσσαλονίκη, «με επέκταση του άξονα προς τη Χαλκιδική, αλλά και την Πιερία. Σημειακά υψηλές τιμές όπως είναι αναμενόμενο εντοπίζονται στις περιοχές των παράκτιων αστικών κέντρων της ηπειρωτικής χώρας (Πάτρα, Βόλος, Αλεξανδρούπολη, Καλαμάτα, Ναύπλιο, Πρέβεζα, Ηγουμενίτσα, Ναύπακτος, Αίγιο), μεγάλων νησιωτικών πόλεων (Χίος, Μυτιλήνη, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Χανιά, Ερμούπολη), αλλά και σε ζώνες έντονου μαζικού τουρισμού (Χερσόνησος Κρήτης, Καλλικράτεια Χαλκιδικής, Σταυρός-Ασπροβάλτα Χαλκιδικής, Κιάτο Κορινθίας)».
      Και μπορεί στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη να υπήρξε «μια στασιμότητα στην κατασκευή νέων υποδομών τα χρόνια της κρίσης, ξέρουμε όμως ότι σήμερα, ειδικά στην Αττική, έχουμε πλέον ξανά πολύ μεγάλες επενδύσεις στον παράκτιο χώρο».
      Ακόμη όμως και σε εξωαστικές περιοχές, σύμφωνα με την έκθεση, υψηλά επίπεδα αδιαπερατότητας (10%-20%), εντοπίζονται «στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Κρήτης και στην περιοχή της Ιεράπετρας, στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, στη Μύκονο, στην Πάρο, στη Θήρα, στο βόρειο τμήμα της Ρόδου, στην κεντρική και βόρεια Κέρκυρα, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Ζακύνθου, στη βόρεια Λευκάδα, αλλά και στους Παξούς».
      Επέκταση και σε νέες περιοχές
      Ταυτόχρονα όμως, η αστική διάχυση επεκτείνεται και σε νέες περιοχές, «που δεν παρουσιάζουν σημαντικά ποσοστά αστικών και τουριστικών υποδομών σε προηγούμενες περιόδους. Τέτοιες περιοχές είναι η Λήμνος, η Ίος, η νότια Ρόδος και η νότια Κως, το σύνολο σχεδόν των περιοχών του νομού Λασιθίου, η περιοχής της Κύμης στην Εύβοια και περιοχές στη νότια Πελοπόννησο (Γύθειο, Μάνη, Πύλος)».
      Ως αποτέλεσμα, στην έκθεση αναγράφεται ότι στην Ελλάδα, κατά την περίοδο 2006-2018, «καταγράφεται αύξηση της γης που επηρεάζεται από αδιαπέρατες επιφάνειες κατά 8,5%». Μια αύξηση που δεν προκλήθηκε μόνο εξαιτίας της δημιουργίας οδικών αξόνων και οικιστικών επεκτάσεων οικισμών, αλλά και από «διάχυτη τουριστική ανάπτυξη εντός περιοχών του δικτύου Natura 2000».
      Άλλωστε, σύμφωνα με τον κ. Λαγαρία, αυτή η τσιμεντοποίηση στον παράκτιο χώρο, «όχι μόνο δεν σταματάει, αλλά έχει τη λογική να καταλάβει ακόμη περισσότερες περιοχές της Ελλάδας, με αποτέλεσμα μετά να έχουμε να διαχειριστούμε ακόμη μεγαλύτερη επικινδυνότητα».
      Καταστροφές μεγάλης κλίμακας
      Η παράκτια ζώνη της Ελλάδα έχει μήκος άνω των 15 χιλιάδων χιλιομέτρων, εκ των οποίων, βάσει όσων αναγράφονται στην έκθεση, το 40% περιλαμβάνει χαρακτηρισμένους και προστατευμένους οικοτόπους.
      Όπως σημειώνεται στην έκθεση, «η τρωτότητα της ελληνικής παράκτιας ανάπτυξης σε καταστροφικά φαινόμενα και κυρίως πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά», εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Άλλωστε, σύμφωνα με την έκθεση, ήδη έχουν καταγραφεί καταστροφές μεγάλης κλίμακας σε Μάτι, Ρόδο, Ιόνιο και Πελοπόννησο από τον «Ιανό» και Θεσσαλία από τον «Daniel».
      Διάβρωση των ακτών
      Ένα φαινόμενο που επηρεάζει εδώ και δεκαετίες την ελληνική παράκτια ζώνη, είναι σύμφωνα με την έκθεση, η διάβρωση των ακτών, «την οποία αναμένεται να επιταχύνει η άνοδος της στάθμης της θάλασσας». Μάλιστα, «ακόμη και με μία άνοδο της στάθμης της θάλασσας της τάξης των 50 εκατοστών» τις επόμενες δεκαετίες, «μεγάλο μέρος της αμμώδους παραλίας θα χαθεί, επηρεάζοντας τη λειτουργία δημοφιλών τουριστικών και παραθεριστικών προορισμών, ενώ ορισμένες παραθεριστικές περιοχές του ελληνικού χώρου βρίσκονται στην άμεση ζώνη κινδύνου».
      Βασικές ζώνες επικινδυνότητας
      Σύμφωνα με τον κ. Λαγαρία, «τα επόμενα χρόνια, αναμένουμε πιο συχνές και ενδεχομένως πιο έντονες πλημμύρες από χειμάρρους και ποτάμια. Σύμφωνα με τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας, οι πιο ευάλωτες ζώνες σε αυτές τις περιπτώσεις, συνήθως είναι οι παράκτιες περιοχές, πολλές εκ των οποίων είναι τουριστικές».
      Πράγματι, στην έκθεση αναγράφεται επίσης ότι οι βασικές ζώνες επικινδυνότητας εξαιτίας της ανόδου της θάλασσας, εντοπίζονται «α) στην περιοχή Αξιού-Χαλάστρας-Εχδώρου-Αιγινίου στην κεντρική Μακεδονία, όπως και στην περιοχή της Θέρμης (αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης), β) στην περιοχή Αμβρακικού – Λούρου – Άραχθου, Φαναρίου και Σαγιάδας -Ηγουμενίτσας στην ήπειρο, γ) στην περιοχή Κάτω Ολύμπου στη Θεσσαλία, δ) στην περιοχή της Λαμίας, ε) στην περιοχή Μεσολλογίου και Οινιάδος, στ) σε περιοχές της Ηλείας (Πύργου-Βόλακος), της Αχαΐας (Λεχαινά) της Μεσσηνίας (Καλαμάτα – Μεσσήνη), στην περιοχή Τραϊανούπολης – Φερών. Από τις νησιωτικές περιοχές διαπιστώνονται ζώνες επικινδυνότητας κυρίως στην Κέρκυρα, στο βόρειο τμήμα της Ρόδου και της Κω, και σε λίγες εντοπισμένες χωρικά περιοχές της Κρήτης (Ιεράπετρα, Κίσσαμος)».
      Παρόμοιες είναι οι βασικές ζώνες επικινδυνότητας πλημμύρας ποτάμιων συστημάτων, στις οποίες προστίθενται «οι περιοχές Έλους-Σκάλας, Άργους-Νέας Κίου, η περιοχή Τοπείρου στην ανατολική Μακεδονία-Θράκη, και η περιοχή Ευρυμένων στη Θεσσαλία. Σημαντική επικινδυνότητα σε πλημμύρα με ποσοστό ζώνης κινδύνου εντός του παράκτιου τομέα μεταξύ 30%-50%, εμφανίζουν επιπλέον οι περιοχές Ορμύλιας (Κ. Μακεδονία), Αγίου Γεωργίου (Κ. Μακεδονία), Λιτόχωρου- Αν. Ολύμπου. Αλμυρού (Θεσσαλία), Μαραθώνος και Ωρωπού Αττικής».
      Ελάχιστη απόσταση δόμησης από αιγιαλό
      Έντονο ζήτημα υπάρχει σύμφωνα με τον κ. Λαγαρία και σε ότι αφορά την ελάχιστη απόσταση δόμησης από τον αιγιαλό, που ορίζεται στα 30 μέτρα για τις κατοικίες και στα 50 μέτρα για τα ξενοδοχεία. Όπως σχολίασε ο ίδιος, «θεωρώ πως αυτό το όριο είναι πολύ μικρό, όμως το διατηρούν οι νέες νομοθεσίες και τα διατάγματα για την εκτός σχεδίου δόμηση. Το πρωτόκολλο της Βαρκελώνης ορίζει την ελάχιστη απόσταση των νέων κατοικιών στα 100 μέτρα από τον αιγιαλό, γεγονός που θα συμβάλλει στην προστασία του τοπίου και των οικοσυστημάτων. Υποτίθεται ότι δεσμευόμαστε από αυτό το πρωτόκολλο, όμως δεν το έχουμε υιοθετήσει έως τώρα».
      Άλλωστε, «έντονες πιέσεις δέχονται και πολλές ευάλωτες περιοχές, όπως υδροβιότοποι. Αυτές οι περιοχές χρειάζονται περαιτέρω προστασία και όχι κατακερματισμό».
      Λύσεις
      Αυτό που θα πρέπει να γίνει πλέον, σύμφωνα με τον κ. Λαγαρία, είναι «εκεί όπου έχει διαμορφωθεί αυτή η κατάσταση εδώ και δεκαετίες, να πάμε ρυθμιστικά, να προστατεύσουμε, να επανασχεδιάσουμε, ώστε αυτές οι περιοχές να είναι περισσότερο λειτουργικές, ασφαλείς, με πολεοδομικό σχέδιο και φιλικά περιβαλλοντικές. Επίσης, να προστατεύσουμε όσες περιοχές δεν βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση».
      Παράλληλα, «θα πρέπει να διοχετεύσουμε τη ζήτηση για νέα ανάπτυξη, σε κάποιες περιοχές, κατάλληλα οριοθετημένες, σε απόσταση από την ακτογραμμή. Η Ελλάδα έχει πάρα πολλούς τέτοιους οικισμούς, όμως δεν έχει αξιοποιηθεί αυτό το πλεονέκτημα».
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Επιστημονική δημοσίευση του meteo αποκαλύπτει το σαρωτικό πέρασμα του κυκλώνα Ιανού, τον Σεπτέμβριο του 2020. Ήταν ο πιο ισχυρός μεσογειακός κυκλώνας του 20ού αιώνα. Ο κυκλώνας «Ιανός» ξέσπασε με μεγάλη ένταση στη χώρα μας τον Σεπτέμβριο του 2020. Σύμφωνα με την επιστημονική μελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, διένυσε 1.900 χιλιόμετρα πάνω από τα Επτάνησα και προκάλεσε κατολισθήσεις, χειμάρρους και τεράστιες καταστροφές.
      Το meteo δημοσίευσε στο περιοδικό της Αμερικανικής Μετεωρολογικής Εταιρείας «Bulletin of the American Meteorological Society (BAMS)» επίγειες και δορυφορικές παρατηρήσεις του Μεσογειακού Κυκλώνα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το πιο ισχυρό medicane που έχει καταγραφεί στη Μεσόγειο από τα μέσα του 20ου αιώνα.
      Ο Ιανός ξεκίνησε να αναπτύσσεται στις 15 Σεπτεμβρίου 2020 στον Κόλπο της Σύρτης και αφού διένυσε περίπου 1.900 χιλιόμετρα περνώντας πάνω από τα Επτάνησα στις 17-18/09/2020, έφτασε εξασθενημένος στις ακτές της Αιγύπτου στις 21/09/2020.
      Στην παρακάτω εικόνα αποτυπώνεται η πορεία που διένυσε ο Μεσογειακός Κυκλώνας Ιανός (μαύρη καμπύλη) μεταξύ 15 και 21 Σεπτεμβρίου 2020 και οι περιοχές που δέχθηκαν πλημμύρες, κατολισθήσεις και καταστροφικούς ανέμους.

      Αναλύοντας τα δεδομένα ταχύτητας ανέμου, έδειξαν μέγιστες τιμές στα 159 km/h και ριπές στα 195 km/h στην Κεφαλονιά τα ξημερώματα της Παρασκευής 18 Σεπτεμβρίου 2020. Εντυπωσιακά ήταν και τα ημερήσια ύψη βροχής στην Κεφαλονιά που έφτασαν τα 644.7 mm σε διάστημα μικρότερο των 24 ωρών (769 mm σε 48 ώρες) και είχαν ως αποτέλεσμα σοβαρές κατολισθήσεις και υπερχείλιση χειμάρρων στο νησί.
      Καταστροφικές όμως ήταν επίσης οι πλημμύρες στη Θεσσαλία που καταγράφηκαν από το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr με 317 mm μέγιστο ύψος βροχής στο Περτούλι.
      Στη δεύτερη εικόνα αποτυπώνονται τα συγκεντρωτικά ύψη βροχής (mm) στην Κεντρική και Δυτική Ελλάδα μεταξύ 17-18 Σεπτεμβρίου 2020 (48 ώρες) όπως καταγράφηκαν από τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr και του Ιονίου Πανεπιστημίου.

       
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το τραμ είναι ένα από τα πρώτα μεταφορικά μέσα της Αθήνας, το οποίο εδώ και αιώνες μεταφέρει τους κατοίκους της στους προορισμούς τους. Φυσικά, δεν είχε πάντοτε την ίδια μορφή.
      Το τραμ όπως είναι σήμερα κυκλοφορεί στους δρόμους της πρωτεύουσας από το 2004. Όμως η πρώτη του εμφάνιση έγινε πάνω από εκατό χρόνια πριν, το 1882 δηλαδή, με τη μορφή ιππήλατων οχημάτων.
      Επρόκειτο για ελαφρά οχήματα, τα οποία ήταν κλειστά τον χειμώνα με 16 θέσεις και ανοιχτά το καλοκαίρι με 20 θέσεις, τα οποία έλκονταν από τρία άλογα. Τα 800, συνολικώς, άλογα ήταν μικρασιάτικα, μικρόσωμα και νευρώδη, αλλά κατάλληλα για τις επικλινείς οδούς της Αθήνας και τις συνεχείς στάσεις.
      Αυτές οι πρώτες γραμμές συνέδεσαν το κέντρο της Αθήνας με τα τότε προάστια, δηλαδή τα Πατήσια, τους Αμπελοκήπους και την Κολοκυνθού, καθώς και την πλατεία Ομονοίας με το Σύνταγμα, το Γκάζι και το Κεραμεικό Δίπυλο, ενώ αργότερα, το 1902, εξυπηρέτησαν τις οδούς Ιπποκράτους, Μητροπόλεως και Αχαρνών.

      Γιατί το τραμ ονομάστηκε «κωλοσούρτης»
      Το ατμήλατο τραμ του Φαλήρου ξεκίνησε να λειτουργεί το 1887. Με αφετηρία μπροστά στην Ακαδημία Αθηνών, διέσχιζε τις λεωφόρους Πανεπιστημίου, Αμαλίας και Θησέως, έφτανε στις Τζιτζιφιές, και από εκεί, μέσω της παραλιακής λεωφόρου, κατέληγε στο Φάληρο, όπου υπήρχαν τότε παραθαλάσσια κέντρα αναψυχής και θαλάσσια λουτρά.
      Λόγω των ατμών, της χαμηλής ταχύτητας στις ανηφόρες και το ελάχιστο ύψος των βαγονιών από το έδαφος, έδιναν των εντύπωση ότι τα τελευταία βαγόνια -κατά κύριο λόγο- σχεδόν σερνόταν με τα «οπίσθια». Έτσι, η γραμμή αυτή ονομάστηκε από τους επιβάτες «κωλοσούρτης». Παρόλο που αποτελούσε θέμα συζήτησης της εποχής, καθώς και έμπνευση θεατρικών επιθεωρήσεων, γελοιογραφιών και σατιρικών ποιημάτων, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του Νέου και του Παλαιού Φαλήρου, τα οποία εκείνη την εποχή ήταν σχεδόν ερημικές περιοχές, με λιγοστούς κατοίκους.

      Οι Αθηναίοι είχαν πλέον εύκολη πρόσβαση προς τη θάλασσα και αυτό τους δημιούργησε την επιθυμία να παίρνουν το τραμ για να πάνε για μπάνιο ή απλά μια βόλτα για να ξεσκάσουν. Ωστόσο, όπως έγραψε ο αρχαιολόγος, ζωγράφος και συγγραφέας Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, η επιβίβαση σε αυτό και η εύρεση θέσης ήταν μια δύσκολη αποστολή για τους κατοίκους της πρωτεύουσας.
      «[..] Εκεί είναι ανάγκη να θέσεις εις ενέργειαν οδόντας και όνυχας, ράβδους και αγκώνας, γρόνθους, πολλάκις δε και πέλματα. Με ό,τι έχεις και με ό,τι δεν έχεις, πρέπει να παλαίσεις τον περί καταλήψεως θέσεως αγώνα...».
      Τι συνέβαινε στη συνέχεια όταν κάποιος κατάφερνε να ανέβει στο τραμ και να βρει την πολυπόθητη θέση;
      «Αλλά όλα αυτά, δεν είναι τίποτε ακόμη. Η διασκέδαση αρχίζει, όταν ο σαλιάρης αυτός, ο αυθαδώς αυτοκαλούμενος ατμήρης τροχιόδρομος, πράγματι δε κινητόν καβουρδιστήριον, θέσει εις ενέργειαν τα πτυσίματα, τους σπινθήρας και τα μύρια ως βροχή λεπτή εφορμώντα, ανθρακομόρια. Αυτά μεταβάλλουσι τους λευκούς επιβάτας, εις μαύρους της Γουϊνέας, τα δε λευκάς και ωχράς Ατθίδας, εις μελαψάς Αθιγγανίδας...», προσθέτει ο Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς.

      Σύμφωνα με τον πρόεδρο του «Αρχείου Ιστορίας Παλαιού Φαλήρου», Βασίλη Ε. Κωνσταντινίδη, ο ατμήλατος τροχιόδρομος ελκόταν από ειδικές ατμάμαξες και είχε συνήθως 3 έως 5 (μερικές φορές έως και 7) ελαφριά βαγόνια, κλειστά των 24 θέσεων και ανοικτά των 28. Λογικά, αυτές οι ατμάμαξες δεν είχαν και μεγάλη ελκτική δύναμη και η μηχανή τους ήταν πολύ μικρή σε σχέση με το βάρος των βαγονιών που τραβούσαν. Το πρόβλημα εντεινόταν το καλοκαίρι, καθώς τα βαγόνια αυξάνονταν και γέμιζαν με περισσότερο κόσμο. Το να ταξιδεύει κανείς με τον «ατμοτροχιόδρομο» ήταν γενικά δύσκολο τόσο για όσους βρίσκονταν μέσα σε αυτόν, όσο και για εκείνους που ήταν έξω από τα βαγόνια του.
      Πότε κυκλοφόρησαν τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ
      Στις 30 Οκτωβρίου του 1908 κυκλοφόρησαν τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ, τα οποία επρόκειτο να αντικαταστήσουν σταδιακώς τα ιππήλατα. Τα επόμενα δύο χρόνια, το δίκτυο του τραμ απέκτησε 257 οχήματα -150 κινητήρια και 107 ρυμουλκούμενα- μαζί με τα παλιά, που επαναχρησιμοποιήθηκαν ως ρυμουλκούμενα.

      Τραμ στην Πανεπιστημίου, μια από τις κύριες οδούς της Αθήνας, μπροστά από το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης / Φωτογραφία: Hulton-Deutsch Collection/CORBIS/Corbis via Getty Images
      Τα βαγόνια ήταν βελγικής κατασκευής, κλειστά, με ηλεκτροφωτισμό και πρωτοποριακώς τοποθετημένα αναπαυτικά καθίσματα, με πρόβλεψη για 16 θέσεις καθήμενων και 14 ορθίων, με δύο κινητήρες ιδανικούς για τις κλίσεις των αθηναϊκών γραμμών και με μπεζ χρωματισμό. Τα νέα τραμ προκάλεσαν τόσο μεγάλη εντύπωση στους Αθηναίους, ώστε πολλοί ταξίδευαν ως το τέρμα και επέστρεφαν χωρίς άλλο σκοπό, μόνο και μόνο για να απολαύσουν την άνεση της διαδρομής, η οποία άλλωστε δεν κόστιζε παρά μόνο μία δεκάρα.
      Το 1939 εκποιείται μεγάλος αριθμός ρυμουλκούμενων οχημάτων βελγικής κατασκευής, ενώ όλα τα εν χρήσει τροχιοδρομικά οχήματα ανακαινίζονται και το χρώμα τους γίνεται βαθύ πράσινο -εξ ου και η ονομασία «πράσινα». Την επόμενη χρονιά παραλαμβάνονται τα 60 μεγάλα, σύγχρονα τροχιοδρομικά οχήματα που προέβλεπε η συμπληρωματική σύμβαση που είχε συνάψει το Ελληνικό Δημόσιο το 1937. Τα νέα οχήματα, γνωστά ως «κίτρινα», λόγω του χρώματός τους, είχαν κατασκευασθεί από την ιταλική κοινοπραξία ΟΜ/CGE/Breda του Μιλάνου και ξεχώριζαν για τον αεροδυναμικό σχεδιασμό τους, που είχε ως πρότυπο τα τραμ του Μιλάνου.
      Στις 28 Οκτωβρίου 1940 οι τροχιόδρομοι της Αθήνας συμμετέχουν στην επιστράτευση. Είναι κλασικές πλέον οι εικόνες των υπερφορτωμένων τραμ με τους ενθουσιώδεις επίστρατους που έσπευδαν να παρουσιαστούν και να φύγουν για το μέτωπο.
      Όταν χτύπησε το τελευταίο καμπανάκι των τραμ
      Μετά την Κατοχή αρχίζει η φθίνουσα πορεία των τραμ της Αθήνας, με την κατάργηση ορισμένων γραμμών. Η πραγματική, όμως, κατάργηση συμπίπτει με το θεαματικό ξήλωμα των σιδηροτροχιών στον κόμβο των Χαυτείων, από συνεργεία του υπουργείου Δημοσίων Έργων, τις πρώτες πρωινές ώρες της 16ης Νοεμβρίου 1953, και τον επακόλουθο παροπλισμό των γραμμών Πατησίων - Αμπελοκήπων και Κυψέλης - Παγκρατίου.
      Το τελευταίο κουδούνισμα από καμπανάκι αθηναϊκού τραμ ακούστηκε έξω από το αμαξοστάσιο της Αγίας Τριάδας Κεραμεικού τα μεσάνυχτα της 15ης προς 16η Οκτωβρίου του 1960. Τα τραμ, πράσινα ή κίτρινα, που στα 52 χρόνια της ζωής τους διακίνησαν κάπου 3 δισεκατομμύρια άτομα, δεν επρόκειτο να ξαναδούν τους δρόμους της Αθήνας.
      Παρέμενε, ωστόσο, η γραμμή του τραμ του Περάματος. Στις 4 Απριλίου 1977, Μεγάλη Δευτέρα απόγευμα, το τραμ του Περάματος, προερχόμενο από το Πέραμα και κατευθυνόμενο στον Πειραιά, στολισμένο με λουλούδια και πανό, κάνει το τελευταίο του δρομολόγιο. Φτάνει στην πλατεία Λουδοβίκου του Πειραιά, έξω από τον σταθμό του Ηλεκτρικού. Οι επιβάτες κατεβαίνουν. Ο οδηγός Γιάννης Κωστόπουλος χτυπάει για τελευταία φορά το καμπανάκι και οδηγεί το όχημα 77 στο αμαξοστάσιο της οδού Κόνωνος. Εκείνη τη στιγμή γράφτηκε ο επίλογος της πρώτης περιόδου του ελληνικού τραμ.
      44 χρόνια μετά, το τραμ επέστρεψε στους δρόμους της πρωτεύουσας, σύγχρονο και τεχνολογικά προηγμένο. Ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 19 Ιουλίου 2004, σχεδόν ταυτόχρονα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

    12. Αρθρογραφία

      GTnews

      Τo θέμα των Airbnb βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο με την αύξηση των καταλυμάτων αυτού του τύπου και τη λήψη μέτρων να βρίσκεται ξανά στο τραπέζι.
      Είτε συμφωνεί κανείς, είτε όχι, με τα όσα ακούγονται και γράφονται περί «υπερτουρισμού» ή «υπερκορεσμού», σχεδόν άπαντες συναινούν με τη διαπίστωση ότι βασικό πρόβλημα είναι οι υποδομές.
      Σε μια χώρα που υποδέχεται 40 εκατομμύρια επισκέπτες, ένα ερώτημα που “καίει” είναι αν “αντέχουν”- κατά το κοινώς λεγόμενο- τα υφιστάμενα λιμάνια, αεροδρόμια να σηκώσουν ένα τέτοιο βάρος.    
      Ένα δεύτερο ερώτημα που προβάλλει όλο και πιο πιεστικά, είναι αν βιώνουμε μια άναρχη ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, με ό,τι συνεπάγεται αυτό όχι μόνο για την ποιότητα αυτού του προϊόντος, αλλά και για τον ευρύτερο κοινωνικό/οικονομικό κύκλο. Η συζήτηση αυτή αφορά στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με φόντο τους γεωγραφικούς και ημερολογιακούς περιορισμούς που εξετάζει η κυβέρνηση, έτσι ώστε να “αποσυμπιέσει” περιοχές, όπου το πρόβλημα στέγασης- και όχι μόνο- είναι οξύ.   
      Η «έκρηξη»    
      Προφανές είναι ότι όσοι διαθέτουν ένα ή δύο ακίνητα με βραχυχρόνια μίσθωση, συμπληρώνουν το εισόδημα τους και δεν μπορεί να τους ψέξει κανείς γι’ αυτό. Επιπλέον, το φαινόμενο της οικονομίας διαμοιρασμού άνθισε ως εναλλακτική στους συμβατικούς τρόπους τουρισμού, με τη λογική των φτηνότερων καταλυμάτων αλλά και της αλληλεπίδρασης με τους ανθρώπους που διαθέτουν τα σπίτια τους ή κάποια δωμάτια των σπιτιών. Πλέον, μιλάμε για κάτι τελείως διαφορετικό.    
      Η τελευταία μελέτη της Grant Thornton έδειξε ότι ο τζίρος των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Ελλάδα είχε ξεπεράσει τα 3,3 δισ ευρώ πριν από δύο χρόνια, άρα τώρα ο πήχης έχει ανέβει πολύ ψηλότερα.    
      Τα νεότερα στοιχεία της AirDNA, που επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων είναι άκρως εντυπωσιακά, καθώς δείχνουν ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Είναι ενδεικτικό ότι ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ΜΟΝΟ στην πλατφόρμα Airbnb, ανέρχεται σε 279.886 μονάδες!      
      Τι γίνεται ειδικά στο Λεκανοπέδιο, όπου το πρόβλημα της στέγασης “καίει”; Το 2014, οι κλίνες τύπου Airbnb αριθμούσαν μόλις 16.083. Στο τέλος του 2023, ο αριθμός τους αγγίξει τις 137.000, όταν το σύνολο των ξενοδοχείων της Αττικής δεν έχει ούτε 68.000. Πρακτικά, οι κλίνες στα καταλύματα Airbnb αυξήθηκαν  κατά 751% έναντι 16% των ξενοδοχειακών κλινών κι αυτό σημαίνει ότι η δυναμικότητα των Airbnb αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 24%, έναντι 1% του ξενοδοχειακού δυναμικού!    
      Ειδικά όσον αφορά στην Αθήνα, οι κλίνες στα καταλύματα Airbnb αυξήθηκαν  κατά 770% έναντι 29% των ξενοδοχειακών κλινών.  
       

      Ακόμα πιο εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία από τα νησιά του Αιγαίου, που χαρακτηρίζονται και ως “βιτρίνα” του ελληνικού τουρισμού. Τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το ΙΤΕΠ αποτυπώνουν μια εικόνα... “πάρτι”, που επιβεβαιώνει εν πολλοίς το οξύτατο πρόβλημα στέγης για εκπαιδευτικούς, γιατρούς και λοιπούς λειτουργούς του Δημοσίου, που επιθυμούν ή υποχρεούνται να παράσχουν τις υπηρεσίες τους.    
      Όσο κι αν προκαλεί αίσθηση, πριν από δέκα χρόνια, οι κλίνες τύπου Airbnb σε όλα τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου δεν έφταναν ούτε τις 8.000. Πλέον, μιλάμε για πάνω 133.000 κρεβάτια, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και τον ανταγωνισμό- αθέμιτο κατά πολλούς- που υφίστανται τα οργανωμένα καταλύματα.    
      Πρακτικά, πρόκειται για μια αύξηση 1.688% στις κλίνες Airbnb από το 2014 ως το 2023, έναντι 21,44% αύξησης που καταγράφηκε στις ξενοδοχειακές κλίνες!     Αν αναζητήσει, δε, κανείς τι γίνεται στα πιο δημοφιλή από αυτά τα νησιά, θα μείνει με το στόμα ανοικτό. Στη Σαντορίνη, για παράδειγμα, που αποτέλεσε την αφορμή για τη συζήτηση περί υπερτουρισμού, το 2014 δεν υπήρχε ούτε μια κλίνη τύπου Airbnb. Πλέον, το νησί “μετράει” σχεδόν 11.000. Στην Πάρο, από τα 840 κρεβάτια Airbnb, φτάσαμε αισίως στα 17.512, δηλαδή περίπου 10.000 παραπάνω από τις ξενοδοχειακές κλίνες, στη Μύκονο ξεπέρασαν τις 22.000 καταγράφοντας αύξηση 340% μέσα σε μια δεκαετία, ενώ στη Νάξο το “κοντέρ” γράφει σχεδόν 11.000 τέτοιες κλίνες, όταν το σύνολο των οργανωμένων καταλυμάτων δεν διαθέτει ούτε 7.500.   
    13. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ένας επαναστατικός σχεδιασμός που επαναπροσδιορίζει όσα έχουμε στο μυαλό μας για τις παραθαλάσσιες μεσογειακές βίλες. 
      Στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων η μεσογειακή αρχιτεκτονική είναι συνυφασμένη είτε με λευκά νησιώτικα σπίτια που έχουν γλυπτές φόρμες και είναι σκαρφαλωμένα σε παραδοσιακές πεζούλες, είτε με μοντέρνες, μινιμαλιστικές υπόσκαφες κατοικίες, οι οποίες είναι σχεδιασμένες ακολουθώντας τις επιταγές ενός design-χαμαιλέοντα που τις ενσωματώνει πλήρως στο φυσικό περιβάλλον.

      Η γυάλινη πισίνα και ακριβώς από κάτω της η ιδιωτική μαρίνα της βίλας με τα ταχύπλοα σκάφη.

      Η πρωτοποριακή Villa Earth, του γραφείου Vrantsi, αν και είναι σχεδιασμένη για ένα τυπικό μεσογειακό τοπίο, ακολουθεί ένα εντελώς απρόβλεπτο μοτίβο που ξεφεύγει από το κλασικό προαναφερθέν δίπολο και εντυπωσιάζει με ένα φουτουριστικό σχέδιο, το οποίο παραπέμπει σε σκάφος. Βλέποντας κανείς, μέσα από τη θάλασσα, το λευκό οίκημα με τις αεροδυναμικές του καμπύλες, θα πιστέψει ότι βλέπει ένα υπερπολυτελές γιοτ που έχει δέσει στην προβλήτα ενός νησιού. Οι επιφάνειές της βίλας μοιάζουν από τα ανοιχτά με τα λαμπερά ατσάλινα ύφαλα ενός σκάφους που παραδόξως αιωρείται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, πλέοντας κάπου ανάμεσα στα κύματα που σκάνε στα βράχια και την πλαγιά όπου ευδοκιμούν κυρίως μεσογειακά φυτά χαμηλής βλάστησης, ανθεκτικά στα μελτέμια. Όσο για τις φουτουριστικές βεράντες της κατοικίας, αυτές είναι σαν καταστρώματα που λάμπουν στο φως της Μεσογείου. 

      Η πρόσοψη της υπόσκαφης κατοικίας.

      Με έναν διττό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα αυτή η επαναστατική βίλα, συνομιλεί ταυτόχρονα με τη βραχώδη ακτή και με τη θάλασσα. Η μισή κατασκευή, σύμφωνα με το καινοτόμο design της Αναστασίας και της Χρυσής Βράντση, κρύβεται μέσα στη γη και η άλλη μισή κρέμεται πάνω από τη θάλασσα, δημιουργώντας όμως ένα εντυπωσιακό αλλά αρμονικό σύνολο που γίνεται προέκταση των βράχων. «Κάθε προοπτική του κτιρίου προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία. Κατά την προσέγγιση της κατοικίας από τη στεριά, φαίνεται να ενσωματώνεται πλήρως στο τοπίο, ενώ κατά την προσέγγιση της από τη θάλασσα, οι έντονες ακμές και η γεωμετρία της κυριαρχούν επιβλητικά, δημιουργώντας την εντύπωση ενός πολυτελούς γιοτ», εξηγούν οι δύο αρχιτεκτόνισσες.

      Οι αεροδυναμικές γραμμές και καμπύλες της κατοικίας θυμίζουν αυτές ενός πολυτελούς σκάφους.

      Μισή υπόσκαφη, μισή γιοτ: Η διπλή φύση μιας ευρηματικής κατοικίας
      Η κατοικία, όντας στο κύριο τμήμα της υπόσκαφη, γίνεται ένα με το φυσικό περιβάλλον. Η στέγη μάλιστα, έχει προβλεφθεί να είναι φυτεμένη με την ίδια ακριβώς χαμηλή βλάστηση που ευδοκιμεί στην ακτή όπου θα οικοδομηθεί. Παράλληλα όμως, με την υπόσκαφη πλευρά της, η κατοικία «παρουσιάζει έντονη αντίθεση στο μπροστινό της τμήμα, το οποίο φαίνεται να αιωρείται πάνω από τη θάλασσα. Με αυτόν τον αρχιτεκτονικό χειρισμό, η αίσθηση της συνέχειας με το φυσικό τοπίο μετασχηματίζεται σταδιακά σε μια δυναμική γεωμετρία που αντιπαραβάλλεται στο τοπίο και κυριαρχεί. Το δίπολο αυτής της απόλυτης ενσωμάτωσης και αισθητικής αντίθεσης δημιουργεί ένα εντυπωσιακό σκηνικό», συμπληρώνουν οι δύο ιδρύτριες του γραφείου Vrantsi.
       
      Οι στέγες της κατοικίας θα είναι φυτεμένες ώστε να εναρμονίζεται πλήρως το οίκημα στο φυσικό του περιβάλλον.

      Η ύπαρξη φυτεμένου δώματος ενισχύει την αισθητική της βίλας και προσφέρει πολλαπλά οφέλη για το περιβάλλον. Τα φυτά που καλύπτουν τη στέγη του δώματος, εκτός από τον εναρμονιστικό και καλλωπιστικό τους ρόλο, προσφέρουν και μια φυσική μόνωση, βοηθώντας ώστε να διατηρείται σε δροσερά επίπεδα η θερμοκρασία στο εσωτερικό της κατοικίας.

      Κάτοψη της Villa Earth.

      
«Αξιοποιώντας το επικλινές οικόπεδο η Villa Earth διαρθρώνεται σε δύο επίπεδα με συνολικό εμβαδόν 730 τετραγωνικά μέτρα. Στο πάνω τμήμα χωροθετούνται τα δωμάτια, το γραφείο και τα λουτρά, ενώ στον κάτω όροφο οι κοινόχρηστοι χώροι, περιλαμβάνοντας το καθιστικό, την κουζίνα, τη βιβλιοθήκη, το γυμναστήριο και τα λουτρά. Οι δύο όροφοι σχεδιάστηκαν παρέχοντας σε όλους τους χώρους πρόσβαση στη θέα», εξηγεί το γραφείο Vrantsi. 
      Hi-tech «όπλα» στην υπηρεσία της αρχιτεκτονικής
      Mε τη βοήθεια των προηγμένων τεχνολογιών, οι δυο νεαρές αρχιτεκτόνισσες, Αναστασία και Χρυσή Βράντση, οι οποίες ίδρυσαν το δικό τους γραφείο το 2019 σε ηλικία μόλις 26 και 24 ετών αντίστοιχα, ιδρύουν το 2019 την εταιρεία Vrantsi, δημιούργησαν ένα καινοτόμο σχέδιο που ξεχωρίζει τις σύνθετες, οργανικές καμπύλες και τις ρευστές γραμμές του. Σύγχρονα και ευέλικτα υλικά, όπως το γυαλί, ο χάλυβας και το σκυρόδεμα, θα γίνουν στα χέρια τους το «μάρμαρο» που χρησιμοποιεί ένας γλύπτης για να σμιλέψει το έργο του. Με στόχο να αποτυπωθεί η πρωτότυπη σύλληψη της βίλας, τα υλικά μέσω της τεχνολογίας θα αξιοποιηθούν ευρηματικά ώστε να αποτυπώσουν τις απαραίτητες γεωμετρίες.

      Ένα χτιστό σαλόνι επενδυμένο με ντεκ και τζάκι θα βρίσκεται μέσα στην καρδιά της γυάλινης πισίνας.

      Ξεχωριστή θέση στον εντυπωσιακό σχεδιασμό της Villa Earth καταλαμβάνει η γυάλινη πισίνα που αιωρείται πάνω τη θάλασσα. «Στο μπροστινό τμήμα της κατοικίας, υπάρχει μια κολυμβητική δεξαμενή που επιτρέπει την πανοραμική θέα του τοπίου, ενώ στο τελικό τμήμα της δεξαμενής ο πυθμένας είναι διαφανής για να επιτρέπει οπτική επαφή με το ιδιωτικό λιμάνι και τα σκάφη που βρίσκονται στο επίπεδο της θάλασσας», εξηγούν οι Αναστασία και Χρυσή Βράντση.

      Άποψη από την πισίνα της Villa Earth.

      Η έμπνευση πίσω από τον σχεδιασμό της Villa Earth
      «Πρόθεσή μας ήταν ο σχεδιασμός μιας ιδιωτικής κατοικίας η οποία δημιουργεί μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική μορφή εκμεταλλευόμενη την προνομιακή της θέση, καθώς βρίσκεται στο όριο θάλασσας και στεριάς. Με την αξιοποίηση του ορίου θάλασσας και στεριάς αναδεικνύονται διαφορετικές προοπτικές του κτίσματος. Η δυνατότητα κινήσεων και ροών στον οριζόντιο και κάθετο άξονα αμβλύνει το όριο στεριάς και θάλασσας και δημιουργεί μια μοναδική εμπειρία. Το ιδιωτικό λιμάνι προσφέρει γρήγορη πρόσβαση στα γαλάζια νερά», εξηγούν στο iefimerida οι Αναστασία και Χρυσή Βράντση.
      Ποιες είναι οι δύο νεαρές δημιουργοί 
      Πριν ακόμα μπουν στα τριάντα, οι δύο ταλαντούχες αρχιτεκτόνισσες του γραφείου Vrantsi, οι αδερφές Αναστασία και Χρυσή Βράντση, έχουν καταφέρει, παρά το νεαρό της ηλικίας τους, να κάνουν ήδη αισθητή την παρουσία της σε Ελλάδα και εξωτερικό με αναφορές σε κορυφαία περιοδικά και διακρίσεις σε παγκόσμιους αρχιτεκτονικούς οργανισμούς.
      Σε έναν μάλλον ανδροκρατούμενο χώρο, όπως είναι η αρχιτεκτονική, οι δύο νεαρές κυρίες κινούνται ευρηματικά, ανατρέποντας σε πολλαπλά επίπεδα τα στερεότυπα, όπως άλλωστε αποδεικνύει και το συγκεκριμένο καινοτόμο έργο τους. Πρόσφατα, μάλιστα, το γραφείο Vrantsi σημείωσε σημαντικές διακρίσεις και αναγνώριση σε διεθνές επίπεδο
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Καθημερινά όλοι οι μηχανικοί βρισκόμαστε μπροστά σε εμπόδια και ασάφειες που οφείλονται στο γεγονός ότι ο τρόπος γραφής της «τεχνικής» νομοθεσίας επιτρέπει την υποκειμενική ερμηνεία της.
      Αυτό οδηγεί σε διαφωνίες με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και αβεβαιότητα στους ενδιαφερόμενους.  Απλοί πολίτες, επιχειρηματίες και επενδυτές γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν έναν «Γολγοθά» μέχρι να ολοκληρώσουν ένα έργο.
      Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και συγκεκριμένα το τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΝ με σκοπό να διευκρινιστούν διάφορα ζητήματα. Δεν είναι μόνο αυτά τα ζητήματα που χρήζουν διευκρινήσεων, αλλά είναι σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση.
      Συναίνεση συνιδιοκτητών για εργασίες μικρής κλίμακας
      Με τις συνεχείς αλλαγές, προσθήκες και εξαιρέσεις στο Νόμο 4495/17, προέκυψαν κενά και ερωτηματικά. Το θέμα των συναινέσεων είναι πλέον διπλό:
      Δεν αποσαφηνίζεται εάν απαιτείται σε κάποιες περιπτώσεις η συναίνεση συνιδιοκτητών όπως για παράδειγμα στην τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης στις όψεις κτιρίων.
      Δεν αναγράφεται το ακριβές απαιτούμενο ποσοστό συναίνεσης συνιδιοκτητών εκεί όπου απαιτείται.
      Άδεια μικρής κλίμακας και ενημέρωση φακέλου
      Σύμφωνα με την τελευταία σχετική Υπουργική Απόφαση (ΥΑ 43266/1174/11.5.2020) προβλέπεται  η «συσχέτιση» της άδειας εργασιών μικρής κλίμακας με τον φάκελο της οικοδομικής άδειας σχετικά με τροποποιούμενες μελέτες.
      Αυτή η αναφορά δημιουργεί ακόμη μία ασάφεια που μας φέρνει σε δύσκολη θέση απέναντι στους πελάτες μας και δυσκολεύει το έργο μας, καθώς δεν αποσαφηνίζεται ο τύπος αυτής της συσχέτισης.
      Ορθά το ΤΕΕ ζητάει διευκρίνιση καθώς δεν γνωρίζουμε αν η Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας επέχει και θέση ενημέρωσης της αρχικής οικοδομικής άδειας.
      Δικαιολογητικά στην πλατφόρμα eΑδειες
      Ένα επίσης σημαντικό σημείο τονίζεται στην επιστολή του ΤΕΕ. Αυτό των απαιτούμενων δικαιολογητικών κατά την έκδοση μιας πολεοδομικής πράξης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος eΑδειες (άδεια μικρής κλίμακας, οικοδομική άδεια, αναθεώρηση άδειας κλπ).
      Αυτό που εύλογα ζητάμε είναι να γίνει κατηγοριοποίηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών στο ηλεκτρονικό σύστημα με πλήρως τυποποιημένο τρόπο ώστε να μην υπάρχει ασάφεια ως προς την απαίτηση ή μη ενός δικαιολογητικού κατά περίπτωση.
      Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι φορές που μας ζητούνται από τις Πολεοδομίες επιπλέον δικαιολογητικά κατά το δοκούν, γεγονός που είναι αφενός καταχρηστικό και αφετέρου θίγει την αξιοπιστία μας ως επαγγελματίες και τα συμφέροντα των ενδιαφερόμενων πολιτών. 
      e-γραφειοκρατία
      Εκτός από τις ασάφειες που υπάρχουν και τις βρίσκουμε καθημερινά μπροστά μας, ζούμε σε μια μακρά μεταβατική περίοδο ψηφιακού μετασχηματισμού με προβλήματα που δύσκολα εξαλείφονται, αντιμετωπίζοντας πλέον το φαινόμενο της ψηφιακής γραφειοκρατίας.
      Στη χώρα μας αργήσαμε να ψηφιοποιήσουμε πολλές διαδικασίες και αυτό γίνεται με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ των διαφόρων Δημόσιων Υπηρεσιών. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, έχουμε μεν έναν ηλεκτρονικό τρόπο έκδοσης αδειών, παρόλα αυτά, πίσω από αυτό κρύβεται ακόμη ο βραχνάς της γραφειοκρατίας και της σύγχυσης.
      Αυτό συμβαίνει κυρίως για δυο λόγους:
      Ο πρώτος και βασικότερος λόγος είναι η ίδια η νομοθεσία. Με συνεχείς τροποποιήσεις, αδικαιολόγητη πολλές φορές πολυπλοκότητα και αλλεπάλληλες παραπομπές σε άλλους νόμους, καθιστούν δύσκολη ή και αδύνατη μια πλήρη μετάβαση σε ένα άρτιο ψηφιακό σύστημα.
      Ο δεύτερος λόγος είναι οι βάσεις δεδομένων. Δεν υπάρχει ακόμη ψηφιακή σύνδεση βάσεων δεδομένων μεταξύ των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών. Στις  Πολεοδομίες δεν υπάρχει καν ψηφιακή βάση δεδομένων για το αρχείο οικοδομικών αδειών, αναθεωρήσεων, ενημερώσεων, τακτοποιήσεων κ.λπ.. Αντ’ αυτού υπάρχει ένα γηρασμένο έντυπο αρχείο που κάνει τις διαδικασίες δυσλειτουργικές και χρονοβόρες για όλους (πολύ περισσότερο στα χρόνια του Covid-19).
      Οι προβλέψεις για εξάλειψη των προβλημάτων δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές, καθώς  η νομοθεσία και ο τρόπος γραφής είναι λίγο-πολύ δεδομένα,  ενώ για τη δημιουργία ψηφιακών αρχείων και βάσεων δεδομένων μάλλον είμαστε ακόμη μακριά.
      Οι αλλαγές αυτές απαιτούν μεταρρυθμιστικές τομές, ισχυρή πολιτική βούληση και οργανωμένη πίεση από τον κλάδο των μηχανικών στην Πολιτεία.
      του Πέτρου Παπαναούμ, MScΔιπλ. Μηχανολόγου Μηχανικού – Τεχνικού Συμβούλου
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. παρέλαβε από το Τμήμα Δασικών Χαρτών, Δασολογίου, Απογραφής & Θεματικής Υποστήριξης Δικαιωμάτων Δημοσίου της Διεύθυνσης Δασικών Έργων & Υποδομών του Υ.Π.ΕΝ. τα γεωχωρικά δεδομένα των διορθώσεων των δασικών χαρτών που έγιναν από τις Διευθύνσεις Δασών της χώρας.
      Τα γεωχωρικά δεδομένα των ως άνω διορθώσεων των δασικών χαρτών μπορείτε να τα βρείτε ΕΔΩ.
      ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 15/4/2022: έχουν προστεθεί οι διορθώσεις των Δ.Χ. των Δ.Δ. Ιωαννίνων, Άρτας, Φθιώτιδας, Βοιωτίας, Καρδίτσας, Λάρισας και Κυκλάδων.
      ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 24/5/2022: Περιλαμβάνει όλη την επικράτεια, εκτός από τμήμα αρμοδιότητας της Δ.Δ. Ανατολικής Αττικής, η οποία δεν έχει ολοκληρώσει την φόρτωση των διορθώσεων.
      Σημειώνεται ότι πρόσθετα δεδομένα θα γίνονται διαθέσιμα τμηματικά, μετά την ανάρτησή τους στον ειδικό διαδικτυακό τόπο της 143792/1794/03-08-2016 (Φ.Ε.Κ 2750/Β”) απόφασης Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Τέλος, επισημαίνεται ότι τα δεδομένα παρέχονται δωρεάν στα πλαίσια της νομοθεσίας περί διάθεσης ανοικτών δημόσιων γεωχωρικών δεδομένων και μπορούν να αξιοποιηθούν περαιτέρω, εφόσον αναφέρεται ο φορέας κατάρτισης, ελέγχου, θεώρησης, ανάρτησης και κύρωσής τους (η αρμόδια Διεύθυνση Δασών) και ο φορέας διάθεσης και τελικής επεξεργασίας τους (Τμήμα Δασικών Χαρτών, Δασολογίου, Απογραφής και Θεματικής Υποστήριξης Δικαιωμάτων Δημοσίου της Διεύθυνσης Δασικών Έργων και Υποδομών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας).
      Από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι παράκτιες περιοχές αποτελούν ζώνες ειδικής σημασίας για τη χώρα, καθώς εντοπίζονται στο μεγαλύτερο μέρος αυτής . Σε αυτές λαμβάνουν χώρα ζητήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και σύγκρουσης των χρήσεων γης. Η τάση αύξησης των περιβαλλοντικών προβλημάτων στις παράκτιες περιοχές, έχει προβληματίσει την διεθνή κοινότητα και η καταγραφή και παρακολούθηση των παράκτιων περιοχών και αιγιαλών είναι μια από τις πρώτες προτεραιότητες της ΕΕ, η οποία στο πλαίσιο του προγράμματος “Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιων Περιοχών”, έχει εισάγει μια σειρά από συστάσεις, οδηγίες και πλαίσια μέσω των οποίων παροτρύνει τα κράτη μέλη για μια ενιαία και ορθολογική διαχείριση των παράκτιων περιοχών.
      Χρήσιμοι Ορισμοί 
      Αιγιαλός: είναι η ζώνη της ξηράς, που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της.
      Παραλία: Η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό, καθορίζεται δε σε πλάτος μέχρι 50μ. από την οριογραμμή του αιγιαλού, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα.
      Παλαιός αιγιαλός είναι η ζώνη ξηράς η οποία προκύπτει από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα, οφείλεται σε φυσικές προσχώσεις ή νόμιμα τεχνικά έργα και προσδιορίζεται από τη νέα γραμμή αιγιαλού και το όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού. Ο παλαιός αιγιαλός ανήκει στη δημόσια κτήση, είναι ανεπίδεκτα κτήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και καταγράφεται ως πράγμα κοινόχρηστο, που ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται. Σε περιπτώσεις καθορισμού ή επανακαθορισμού του παλαιού αιγιαλού, οι ιδιοκτησίες ιδιωτών που αποκτήθηκαν προ του έτους 1884 προστατεύονται και βρίσκονται εκτός των ορίων του αιγιαλού. Συνεπώς, δεν καθίστανται δημόσιο κτήμα.
      Οι λειτουργιές που χωροθετούνται στις περιοχές αυτές, κυρίως τουριστικές, σε συνδυασμό με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως διάβρωση των ακτών και μόλυνσης των υδάτων, αποτελούν τα βασικά στοιχειά που επιδεικνύουν την ανάγκη ανάπτυξης αυστηρού νομικού καθεστώτος και σύγχρονου μέσου παρακολούθησης των ακτών.
      Κυριότητα, Δόμηση και Προορισμός Αιγιαλού
      Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του Ν.2971/2001. Ο προορισμός των ζωνών παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης και του αιγιαλού είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση προς αυτές τις ζώνες όλων των πολιτών.
      Επιπροσθέτως σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.2971/2001 στον αιγιαλό δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευών, παρά μόνο για την επιδίωξη των προβλεπόμενων σκοπών. Η παραχώρηση από την οικεία διοικητική αρχή ιδιαίτερων δικαιωμάτων επί κοινοχρήστων πραγμάτων, σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα είναι νόμιμη μόνον εάν εξακολουθεί και μετά από αυτήν να εξυπηρετείται ή τουλάχιστον δεν αναιρείται ο σκοπός του πράγματος, που είναι η κοινή χρήση αυτού.
      Κοινή χρήση είναι η χρήση που προϋποθέτει τη χωρίς εμπόδια πρόσβαση κάθε ατόμου στον αιγιαλό. Δηλαδή δεν αρκεί η κήρυξη του αιγιαλού ως κοινόχρηστου αντικειμένου, αν επιτρέπουμε συνεχής περιφράξεις από παραθαλάσσια ακίνητα, οι οποίες δεν αφήνουν ελεύθερη την παραλία, αλλά εμποδίζουν την πρόσβαση σε αυτή. Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του Ν.2971/2001, η οριογραμμή του αιγιαλού χαράσσεται ως πολυγωνική γραμμή πλησιέστερη στην πραγματική φυσική γραμμή και απεικονίζεται στο σχετικό διάγραμμα με ερυθρό χρώμα. Οι οριογραμμές της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού απεικονίζονται με κίτρινο και κυανό χρώμα αντίστοιχα. Οι κορυφές των πολυγωνικών γραμμών έχουν ορθογώνιες συντεταγμένες εξαρτημένες από το τριγωνομετρικό δίκτυο της χώρας (ΕΓΣΑ 87).
      Η χάραξη πραγματοποιείται σε κτηματογραφικό υψομετρικό διάγραμμα, με κλίμακα τουλάχιστον 1: 1000 στο οποίο αποτυπώνονται και τα όρια των περιλαμβανόμενων επί μέρους ιδιοκτησιών και οι εικαζόμενοι κύριοι αυτών. (Παράγραφος 2, άρθρο 4 του Ν.2971/2001).Για να μεταβιβαστεί μια ζώνη παραλίας Θα πρέπει να μην έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση, να μην έχει παραχωρηθεί σε Κοινή Χρήση με την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο και να περιγράφεται στο τοπογραφικό που θα συνοδεύει το συμβόλαιο ως τμήμα ρυμοτομούμενο για το οποίο δεν έχει συνταχθεί πράξη αναλογισμού από τον αρμόδιο δήμο. Το εμβαδό της ζώνης παραλίας αφαιρείται από την τελική ιδιοκτησία και δεν προσμετράται για την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα αυτής.
      Οταν  σπίτια ,καταστήματα ή αλλά κτίρια βρίσκονται κοντά σε αιγιαλό τότε σε αυτήν την περίπτωση η οριογραμμή της παραλίας λαμβάνει υπόψη της την υφιστάμενη γραμμή δόμησης και ανάλογα καθορίζεται και η γραμμή παραλίας π.χ. αν υπάρχει σχέδιο πόλης στην περιοχή ή είναι εντός οικισμού τα κτίρια ή διατηρητέα κλπ.
      Οριοθέτηση Αιγιαλού
      Oλες οι οριοθετήσεις, μαζί με τις παλαιότερες (που ψηφιοποιούνται) καθώς και την νέες που προκύπτουν από επαναχάραξη «ανεβαίνουν» σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη στη ηλεκτρονική διεύθυνση https://www1.gsis.gr/gspp/dhpe/publicgis/faces/homeShore, του Υπουργείου Οικονομικών και κάθε ενδιαφέρομενος μπορεί να δει πού είναι ο αιγιαλός σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
      Για τον καθορισμό του αιγιαλού και της παραλίας σύμφωνα με το άρθρο 9 η Επιτροπή για τη χάραξη λαμβάνει υπόψη της ύστερα από αυτοψία τις φυσικές και λοιπές ενδείξεις, που επηρεάζουν το πλάτος του αιγιαλού και της παραλίας όπως :
      τη γεωμορφολογία του εδάφους, αναφορικά με κατηγορίες υψηλών και χαμηλών ακτών, τη σύστασή του, καθώς και το φυσικό όριο βλάστησης, την ύπαρξη, τα όρια και το είδος των παράκτιων φυσικών πόρων, γ) τα πορίσματα από την εκτίμηση των μετεωρολογικών στοιχείων της περιοχής, δ) τη μορφολογία του πυθμένα, τον τομέα ανάπτυξης κυματισμού σε σχέση με το μέτωπο της ακτής, στ) την ύπαρξη τεχνικών έργων στην περιοχή, που νομίμως υφίστανται, ζ) τις τυχόν εγκεκριμένες χωροταξικές κατευθύνσεις και χρήσεις γης που επηρεάζουν την παράκτια ζώνη, την ύπαρξη δημόσιων κτημάτων κάθε κατηγορίας που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με την παράκτια ζώνη, τυχόν υφιστάμενο Κτηματολόγιο και την ύπαρξη ευπαθών οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών. Κριτήρια για την χάραξη της προκαταρκτικής οριογραμμής αιγιαλού αποτέλεσαν οι φυσικές ενδείξεις εδάφους και λοιποί παράγοντες, ήτοι το όριο βλάστησης, το ίχνος ανάβασης των κυμάτων, η στέψη του πρανούς, η στέψη του κρηπιδώματος τεχνικού έργου, η γραμμή δόμησης και η διαμορφωμένη κατάσταση σε αραιοδομημένη περιοχή.
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Αυτός ο χάρτης του σιδηροδρομικού δικτύου «Euro Night Sprinter» αν και δείχνει γοητευτικότατος, δεν είναι πραγματικός — τουλάχιστον όχι ακόμη.
      Οι μεταφορές πλέον απασχολούν έντονα τις συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή. Τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες ρύπων και όμως παραμένουν μακράν οι πιο δημοφιλείς τρόποι ταξιδιού. Στις 16 Σεπτεμβρίου του 21, το Πράσινο κόμμα της Γερμανίας πρότεινε ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο νυχτερινών τρένων για να δημιουργήσει έναν βιώσιμο, φιλικό προς το κλίμα τρόπο ταξιδιού μεγάλων αποστάσεων.
      Αποκάλυψαν λοιπόν, σχέδια για ένα δίκτυο νυχτερινών τρένων που θα εκτείνεται σε όλη την Ευρώπη. Το δίκτυο θα περιλαμβάνει περίπου 40 διεθνείς γραμμές και θα εξυπηρετεί περισσότερες από 200 μεγάλες πόλεις, κωμοπόλεις και τουριστικούς προορισμούς. Δημοσίευσαν έναν χάρτη του προτεινόμενου «Euro Night Sprinter – Netzvision 2030+», ο οποίος θα συνδέει μέρη όπως το Εδιμβούργο και τη Λισαβόνα στα δυτικά, με πόλεις όπως η Αθήνα και το Ταλίν στα ανατολικά.
      Σχεδιάζουν επίσης να διευκολύνουν τους ταξιδιώτες όσον αφορά τα διεθνή εισιτήρια τρένου εγκαινιάζοντας μία ενιαία πλατφόρμα κρατήσεων. Επί του παρόντος, οι επιβάτες συχνά πρέπει να κάνουν κράτηση μεμονωμένων εισιτηρίων για κάθε χώρα, αντί να μπορούν να κάνουν κράτηση ολόκληρου του ταξιδιού τους μέσω μιας πλατφόρμας κρατήσεων, γεγονός που συχνά μπορεί να κάνει τα διεθνή εισιτήρια τρένου ακριβά.
      Τα νυχτερινά τρένα παρέχουν μια φιλική προς το κλίμα εναλλακτική λύση στην οδήγηση με αυτοκίνητο ή τις αεροπορικές πτήσεις. Μπορούν επίσης να αποτελέσουν έναν πιο άνετο τρόπο ταξιδιού, αφού παρακάμπτουν χρονοβόρες διαδικασίες που αντιμετωπίζουν συχνά οι επιβάτες στο αεροδρόμιο (όπως το check-in, επιβίβαση κλπ). 
      Τα διεθνή αεροπορικά ταξίδια επωφελούνται από σημαντικά φορολογικά πλεονεκτήματα. Οι αεροπορικές εταιρείες δεν πληρώνουν κανένα φόρο στα καύσιμα και τα αεροπορικά εισιτήρια εξωτερικού δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ, πράγμα που έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με τα σιδηροδρομικά ταξίδια όπου οι φορείς που εκμεταλλεύονται τα τρένα πληρώνουν φόρο για το ντίζελ και τα εισιτήρια υπόκεινται σε ΦΠΑ. “Χρειαζόμαστε σιδηροδρομικά εισιτήρια χαμηλού κόστους που μπορούν να ανταγωνιστούν τα φθηνά αεροπορικά εισιτήρια“, δηλώνουν οι Πράσινοι.
      “Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα φιλικό προς το κλίμα, άνετο, προσιτό και προσβάσιμο δίκτυο τρένων σε όλη την Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου για νυχτερινά τρένα”.
      Όσον αφορά τη βιωσιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος, ο σιδηρόδρομος έχει σίγουρα τα πλεονεκτήματά του. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη της OBC Transeuropa που ανατέθηκε από την Greenpeace:
      το ένα τρίτο (34 τοις εκατό) των 150 πτήσεων μικρών αποστάσεων με τη μεγαλύτερη κίνηση της ΕΕ έχουν εναλλακτικές μετακινήσεις με τρένο με χρόνο ταξιδιού λιγότερο των έξι ωρών
      μόνο το 27% αυτών των πτήσεων έχουν εναλλακτικές απευθείας μετακινήσεις με νυχτερινό τρένο.
      Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το 62% των Ευρωπαίων θα υποστήριζε την απαγόρευση των αεροπορικών πτήσεων μικρών αποστάσεων, ενώ η πλειονότητα των ευρωπαίων θα επιθυμούσε να μετακινηθεί με νυχτερινά τρένα – εάν αυτά έχουν λογικές τιμές.
      Η Greenpeace υπολόγισε ότι η απαγόρευση των πτήσεων μικρών αποστάσεων στην ΕΕ και η μετάβαση στον σιδηρόδρομο όπου υπάρχουν ήδη εναλλακτικές λύσεις κάτω των έξι ωρών θα μείωνε τις εκπομπές CO2 κατά 3,5 εκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο. Με επαρκείς επενδύσεις στον σιδηρόδρομο, η ΕΕ θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις 250 κορυφαίες πτήσεις μικρών αποστάσεων με σιδηροδρομικά ταξίδια, εξοικονομώντας εκπομπές 23,4 εκατομμυρίων τόνων CO2 ετησίως, που είναι περίπου οι ετήσιες εκπομπές CO2 της Κροατίας.
      Ενώ τα νυχτερινά τρένα εξακολουθούν να είναι πιο σπάνια από ό,τι ήταν παλιά, επιστρέφουν σε όλη την Ευρώπη. Καταργήθηκαν πριν από δεκαετίες κυρίως λόγω των ευκολότερων αεροπορικών και οδικών ταξιδιών, τώρα όμως επανεμφανίζονται σταδιακά ακριβώς επειδή είναι φιλικές προς το περιβάλλον σε σχέση με τις άλλες λύσεις.
      Αλλά η βιωσιμότητα δεν είναι το μόνο επιχείρημα υπέρ των ταξιδιών με τρένο. Για πολλούς, είναι ένας πιο χαλαρός τρόπος να μεταβούν από το σημείο Α στο σημείο Β. Οι ταξιδιώτες αποφεύγουν τα αεροδρόμια εκτός πόλης ή την κουραστική οδήγηση με το αυτοκίνητο και εξυπηρετούνται συνήθως από το κέντρο της κάθε πόλης.
      Ίσως λοιπόν αυτός ο ουτοπικός χάρτης των Euro Night Sprinters να αποδειχθεί ακόμα ένας χάρτης του μέλλοντος.


    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας (των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, της 24.5.2023, που κοινοποιήθηκε στους Δήμους στις 15.3.2024) τελικά δεν λειτούργησε και δεν έλυσε προβλήματα, όπως προβλέψαμε σε άρθρο με τον τίτλο «Κανονισμός Πυροπροστασίας: Γιατί δεν λύνει προβλήματα, το παράδειγμα του Διονύσου».
      Για τον λόγο αυτό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ήδη την πρόθεση για αναθεώρηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας κάτι που, αναμφίβολα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
      Αντίθετα, η 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη, που εγκρίθηκε από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων λειτούργησε, τουλάχιστον κατά το 2024, αρκετά ικανοποιητικά, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα.
      Είναι ασφαλώς ένα σημαντικό βήμα. Ήλεγξε όμως κάποιος την πλήρη εφαρμογή της διάταξης; Υπήρξαν άραγε καθαρισμένα οικόπεδα στη πορεία της φωτιάς Βαρνάβα και πως λειτούργησαν; Όπως θα καταφανεί παρακάτω και η Διάταξη αυτή χρειάζεται αναθεώρηση.
      Επιπλέον, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (όπως παλαιότερα στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας) υπάρχουν οι «Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές».
      Υπάρχουν λοιπόν τρεις διατάξεις για την πυροπροστασία, οι δύο πρώτες είναι υποχρεωτικές και η τρίτη σύσταση, όμως με πολλές ασάφειες και αντιφάσεις. Θα ήταν πολύ χρήσιμο τα αρμόδια υπουργεία όχι μόνο να αναθεωρήσουν τον Κανονισμό, αλλά να ενοποιήσουν και τις τρεις σχετικές διατάξεις.
      Πάντως σε ό,τι νέο προκύψει θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι παρακάτω βασικές παράμετροι:
      Στόχος του νέου Κανονισμού πρέπει να είναι η προστασία των κατοικιών και της ζωής των κατοίκων από τη φωτιά στο δάσος, φυσικά στους Δήμους που υπάρχει μικτή, οικιστική και δασική ζώνη. Για την επίτευξη του στόχου πρέπει όλοι, Πολιτεία, Δήμοι και ιδιοκτήτες κατοικιών ή αδόμητων οικοπέδων να εφαρμόσουν τα μέτρα που θα προβλέπει ο Κανονισμός. Ο Νέος Κανονισμός προστασίας των κατοικιών από δασική πυρκαγιά θα πρέπει να είναι σαφής, κατανοητός, εφαρμόσιμος και άρα αποτελεσματικός. Το οικονομικό κόστος του πολίτη, για τη συμμόρφωσή του προς τις όποιες τελικά διατάξεις υιοθετηθούν, θα πρέπει να μην είναι εξοντωτικό. Η επιτυχία των νέων διατάξεων συναρτάται με την ουσιαστική ενίσχυση των Δήμων με επαρκές, σε προσόντα και αριθμό, επιστημονικό προσωπικό και φυσικά με επαρκείς πόρους. Και όλα αυτά να γίνουν έγκαιρα. Τι πρέπει να αλλάξει
      Ακολουθούν σχόλια, αδυναμίες, κενά, ασάφειες και αντιφάσεις των υφισταμένων διατάξεων και ενδεικτικές προτάσεις για την αναθεώρηση:
      1. Ο ισχύων Κανονισμός Πυροπροστασίας καθορίζει τις περιοχές που εμπίπτουν στις διατάξεις του (κατοικία που είναι μέσα σε δάσος ή σε απόσταση μέχρι 300 μέτρα από το δάσος ή βρίσκεται μέσα σε άλσος εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού). Ποιος όμως αποφασίζει, επί του πεδίου, αν μια κατοικία εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού; Η Διεύθυνση Πολεοδομίας δηλώνει αναρμόδια, αλλά δεν γνωρίζει και ποια υπηρεσία είναι αρμόδια. Κάποια υπηρεσία του Δήμου πρέπει να είναι υπεύθυνη.
      2. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση κατοικίας (που δεν εμπίπτει στον Κανονισμό) στον τοίχο της οποίας ακουμπάνε πεύκα άλσους. Ποιος θα τα κόψει αν ο ειδικός επιστήμονας προτείνει στην έκθεσή του το κόψιμο των πεύκων; Το ίδιο ισχύει και όταν ένα πεύκο βρίσκεται στο πεζοδρόμιο, αλλά τα κλαδιά του εφάπτονται στους τοίχους κατοικιών. Γι’ αυτό ο νέος Κανονισμός θα πρέπει να αφορά και σε ενέργειες και λήψη μέτρων πυροπροστασίας επί κοινοχρήστων χώρων οικισμών. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί.

      Πεύκα από το δρόμο που σκεπάζουν κεραμίδια κατοικίας
      3. Ιδιοκτήτης αναθέτει την εκπόνηση σχετικής έκθεσης για τη συμμόρφωσή του με τον Κανονισμό Προστασίας. Η έκθεση του ειδικού επιστήμονα, τα προσόντα του οποίου θα προβλέπει ο Κανονισμός, προτείνει την κοπή δύο πεύκων. Θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να ζητήσει από την Πολεοδομία έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, σύμφωνα με το Ν.4495/2017, άρθρο 29, παρ.2; Τότε θα πρέπει να προσλάβει άλλο μηχανικό που θα υποβάλει το αίτημα και τα σχέδια. Και ο υπάλληλος της Πολεοδομίας θα έχει σαφέστερη άποψη από τον επιστήμονα που θα έχει εξετάσει με λεπτομέρεια και επιτόπου το θέμα; Δηλαδή θα καταβάλει την αμοιβή του ειδικού επιστήμονα, του μηχανικού για την έγκριση της κοπής και ασφαλώς το ανάλογο παράβολο. Παράλογο! Επιβάλλεται να υπάρξει σχετική πρόβλεψη, ίσως και τροποποίηση του Ν. 4495/2017.
      4. Υποθέτουμε ότι εκτός άλσους υπάρχουν δύο γειτονικές κατοικίες, 5-10 μέτρα απόσταση μεταξύ τους. Με βάση τον ισχύοντα Κανονισμό, οι δύο ιδιοκτήτες δεν υποχρεούνται για σύνταξη και υποβολή σχετικής έκθεσης. Όμως στο ένα οικόπεδο υπάρχουν πολλά πεύκα, τα οποία ακουμπάνε στον τοίχο και τα κεραμίδια της γειτονικής κατοικίας. Ο ιδιοκτήτης της κατοικίας με τα πεύκα δεν ενδιαφέρεται ούτε να τα κλαδέψει, ούτε να τα κόψει. Άλλωστε δεν υποχρεούται από καμιά διάταξη. Τι πρέπει να κάνει ο γείτονας που κινδυνεύει; Το ίδιο ισχύει με κατοικία και γειτονικό οικόπεδο.

      Πεύκα από γειτονικό οικόπεδο στα κεραμίδια σπιτιού
      Η Δημοτική Αρχή πρέπει να έχει, με βάση το νέο Κανονισμό, τη δυνατότητα να παρεμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και να επιβάλλει τη λήψη αναγκαίων μέτρων εντός τακτής προθεσμίας.
      5. Υπενθυμίζεται ότι η Πολιτεία, πολύ σωστά, ωθεί τους ιδιοκτήτες σε ασφάλιση των κατοικιών από φυσικές καταστροφές, ώστε να μειώσει τη δαπάνη για αποζημιώσεις. Ερωτάται λοιπόν: Ποια ασφαλιστική εταιρία θα ασφαλίσει τις δύο κατοικίες του αμέσως παραπάνω παραδείγματος;
      6. Σε ότι αφορά την 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη για τον καθαρισμό των αδόμητων οικοπέδων, υπήρξε πράγματι μια πρόοδος, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα από τα χόρτα. Λύθηκαν όμως τα προβλήματα; Η Διάταξη αυτή, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
      Ο καθαρισμός γίνεται με μέριμνα των Δήμων οι οποίοι θα διενεργούν τακτικούς ή έκτακτους ελέγχους. Έγιναν άραγε το καλοκαίρι που πέρασε; Ο καθαρισμός γίνεται μέχρι τις 30 Απριλίου και μετά, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, γίνεται συντήρηση. Τι να σημαίνει άραγε η συντήρηση εκτός από νέο καθαρισμό; Θα μπορούσε ο καθαρισμός να έχει προθεσμία την 31 Μαΐου και η συντήρηση να αφορά μόνο την απομάκρυνση πευκοβελονών. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών δένδρων και κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα. Δεδομένου ότι είναι ξερά, η υλοτομία θα μπορούσε να γίνεται χωρίς άδεια μικρής κλίμακας, με ενημέρωση του Δήμου. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων από την επιφάνεια του εδάφους. Προφανώς για να μη μεταφέρεται η φωτιά από τα ξερά υπολείμματα των χόρτων σε ένα ψηλό πεύκο. Στο 99% των περιπτώσεων μόνο τα χόρτα κόπηκαν. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί. 
      Οικόπεδο στο οποίο έγινε καθαρισμός ... τα πεύκα ακουμπάνε στο έδαφος
      Οι ιδιοκτήτες είναι υπεύθυνοι για την ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων του καθαρισμού!! Αυτό σημαίνει ότι οι Δήμοι δεν έχουν ευθύνη για την απομάκρυνση και κακώς τους επιρρίπτουμε ευθύνες. Και πως θα τα απομακρύνει ο ιδιώτης και που θα τα εναποθέσει; Αποτέλεσμα; Τα βάζει στην άκρη, μαζεύονται πολλά υπολείμματα, ξηραίνονται και αποτελούν προσάναμμα. Συμπέρασμα: Η Πυροσβεστική Διάταξη, είτε ενοποιηθεί είτε όχι, χρειάζεται εξειδίκευση, διόρθωση και ρεαλισμό. Δεν μπορούν οι δημότες να απομακρύνουν τα υπολείμματα.
      Προστασία από δασικές πυρκαγιές και κόψιμο πεύκων
      Μεγάλη συζήτηση έγινε τους μήνες που πέρασαν για το κόψιμο των πεύκων. Μερίδα αρθρογράφων και πολιτών υποστηρίζουν ότι προκειμένου να σωθούν περιουσίες και ανθρώπινες ζωές, δεν χάθηκε ο κόσμος αν κοπούν λίγα πεύκα. Υπάρχει και η άλλη πλευρά που στιγματίζει την ευκολία με την οποία ολόκληρες περιοχές ισοπεδώθηκαν με την υλοτομία των πεύκων. «Πευκοφοβία» είναι ο νέος όρος. Και στο θέμα αυτό η Πολιτεία πρέπει να αποφασίσει και να καθορίσει ένα σαφές πλαίσιο για τη κοπή των δένδρων που συνιστούν κίνδυνο για κατοικίες και ανθρώπινες ζωές.
      Η Πολιτική Προστασία (Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας), στην ιστοσελίδα της και συγκεκριμένα στις Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές, που αποτελούν σύσταση, αναφέρει ότι «για ακόμη μεγαλύτερη προστασία απομακρύνουμε τη δενδρώδη και θαμνώδη βλάστηση γύρω από το κτίσμα σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων εφόσον οι εργασίες καθαρισμού της φυσικής βλάστησης που επιβάλλονται για την προστασία των κτιρίων δεν προσκρούουν σε καμία περίπτωση στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας». Τούτο σημαίνει ότι η κοπή δένδρου θα γίνει μόνο με έγκριση της Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου. Απαιτείται δηλαδή έκδοση οικοδομικής άδειας μικρής κλίμακας και έξοδα.
      Στον Κανονισμό Πυροπροστασίας, που συνυπογράφει το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και συγκεκριμένα στο ΙΙ Κεφάλαιο Δεύτερο: Μέτρα Πυροπροστασίας, άρθρο 2, παρ. 2.1.2 (Δημιουργία ζώνης προστασίας) αναφέρεται ότι «Τα δέντρα κλαδεύονται από το έδαφος μέχρι το ύψος των τριών (3,00) μέτρων, ανάλογα με την ηλικία και την κατάστασή τους, αφήνοντας απόσταση τουλάχιστον πέντε (5,00) μέτρων από το κτίριο». Χωρίς να γίνεται αναφορά στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Άρα δεν χρειάζεται σχετική άδεια από την Πολεοδομία.
      Στην Πυροσβεστική Διάταξη του ίδιου Υπουργείου αναφέρονται μεν υποχρεωτικά μέτρα, αλλά όλα θα γίνονται αν δεν προσκρούουν στη δασική νομοθεσία (άρθρο 8). Απαιτείται δηλαδή ακόμη και για το κόψιμο των ξερών δένδρων άδεια μικρής κλίμακας.
      Οι τρεις διατάξεις τους ίδιου Υπουργείου προφανώς προκαλούν σύγχυση στους πολίτες. Απαιτείται επανεξέταση της διαδικασίας νόμιμης κοπής ενός δένδρου.
      Μια λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η εξής: Ο πολίτης να υποβάλλει αίτημα στην Πολεοδομία για κοπή ξερού δέντρου ή δέντρου που απέχει λιγότερο από 5 μέτρα από το σπίτι, μια τριμελής Επιτροπή του Δήμου να επιβεβαιώνει, εντός 30 ημερών, την απόσταση και να εγκρίνει την κοπή. Εάν η Επιτροπή δεν εξετάσει το αίτημα εντός 30 ημερών, ο πολίτης νομιμοποιείται να κόψει το δέντρο. Με τη διαδικασία αυτή ο πολίτης δεν επιβαρύνεται με τα έξοδα έκδοσης της σχετικής άδειας, τα οποία δεν είναι αμελητέα.
      Συνεπώς: Η κλιματική κρίση είναι εδώ και η πρόληψη στις πυρκαγιές είναι κρίσιμος παράγοντας για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων μικτών ζωνών, δυστυχώς ακόμη και του αστικού ιστού. Ένας σαφής, ρεαλιστικός και εφαρμόσιμος Κανονισμός Πυροπροστασίας είναι πιο αναγκαίος παρά ποτέ.
      Του Νίκου Κέζου*
      * Δασολόγος, κάτοικος Δήμου Διονύσου
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το 2023 φαίνεται ότι στις περισσότερες περιοχές της Αττικής αυξήθηκε ο αριθμός αγοραπωλησιών. Αύξηση με μεγαλύτερη ένταση παρατηρήθηκε στις περιοχές που το όριο της Golden Visa δεν άλλαξε. Πρωταθλητής αναδεικνύεται ο Πειραιάς, όπου οι αγοραπωλησίες αυξήθηκαν 47%, όταν πέρσι αντίστοιχα υπήρξε μείωση 12%, σύμφωνα με έρευνα της GREEN Estate.
      Οι περιοχές όπου το 2022 είχαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στον αριθμό αγοραπωλησιών, το 2023 παρουσίασαν μείωση, όπως τα Νησιά Αργοσαρωνικού και οι Κυκλάδες. Εξαίρεση αποτελεί ο Δήμος Αθηναίων, όπου η αύξηση των αγοραπωλησιών συνεχίζει με την ίδια ένταση.

      Το 2023 παρατηρείται εκτόξευση στη συνολική αξία των αγοραπωλησιών στις περιοχές του Πειραιά και της Δυτικής Αθήνας και Αττικής, ενώ μεγάλες αυξήσεις συνεχίζονται στις περιοχές που οδηγούσαν τόσα χρόνια την αγορά κατοικιών, δηλαδή το κέντρο της Αθήνας, τα Νότια και τα Βόρεια Προάστια.

      Όσον αφορά τη σύγκριση των αυξήσεων του αριθμού των αγοραπωλησιών και της αντίστοιχης συνολικής αξίας, παρατηρείται ότι η αύξηση της συνολικής αξίας έχει πολύ μεγαλύτερη ένταση, πράγμα που μαρτυρά και τη μεγάλη και συνεχή αύξηση των τιμών πώλησης.

      Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην αξία των αγοραπωλησιών παρατηρούνται και πάλι στις περιοχές που δεν άλλαξε το όριο της Golden Visa. Στον Πειραιά η αύξηση των αγοραπωλησιών φτάνει 47% και της αξίας 102%, στα Δυτικά Προάστια 25% και 66% και στα Προάστια του Πειραιά 11% και 35% αντίστοιχα. Από τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι η πολιτική που αφορά στις αλλαγές της Golden Visa επηρεάζει συνολικά την αγορά των κατοικιών στις επηρεαζόμενες περιοχές.

      Όσον αφορά τα Βόρεια και τα Νότια Προάστια, οι αυξήσεις των αγοραπωλησιών είναι περίπου στα ίδια επίπεδα, όμως η αύξηση των αξιών στα Νότια Προάστια είναι πολύ μεγαλύτερη.
      Ακριβότερες και φθηνότερες περιοχές
      Την κούρσα των ακριβότερων περιοχών, όπως αναμενόταν, οδηγούν η Γλυφάδα και τα 3Β. Ειδικά για τη Γλυφάδα είναι και ο δευτεραθλητής στην αύξηση της αξίας με ποσοστό 42%. Η τριάδα συμπληρώνεται με τον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού, όπου οι αξίες σταθεροποιούνται και για τον λόγο αυτό αρχίζει να απειλείται από τον Δήμο Αλίμου, τον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης και τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, που οι αυξήσεις των αξιών τρέχουν με 29%, 28% και 14% αντίστοιχα.
      Η εικοσάδα συμπληρώνεται κυρίως με περιοχές των Βορείων Προαστίων, των Νοτίων Προαστίων που βρίσκονται κοντά στο κέντρο της Αθήνας και τον Δήμο Αθηναίων.

      Όσον αφορά τις φθηνότερες περιοχές, η εικοσάδα αποτελείται, όπως αναμενόταν, από δήμους της Δυτικής Αττικής και Αθήνας, τα Προάστια του Πειραιά και της Ανατολικής Αττικής. Στις 14 από τις παραπάνω περιοχές παρατηρείται αύξηση με διψήφιο ποσοστό, ενώ στις 11 η αύξηση ξεπερνά το 25%.
      Σε όλη την Αττική και τις Κυκλάδες, μόνο 7 δήμοι παρουσίασαν μειώσεις αγοραπωλησιών, εκ των οποίων μόνο δύο με διψήφια ποσοστά. Όλες οι παραπάνω περιοχές, το προηγούμενο έτος παρουσίασαν εκρηκτική αύξηση, επομένως η μείωση οδηγεί πιο πολύ σε σταθεροποίηση και όχι σε μια τάση συνεχιζόμενης μείωσης.

      Οι περιοχές με τις μεγαλύτερες αυξήσεις αγοραπωλησιών είναι αυτές των Δυτικών Προαστίων και Αττικής, παραλιακοί δήμοι των Νοτίων Προαστίων, ο Πειραιάς, δήμοι κοντά στο κέντρο της Αθήνας, η Πεντέλη και ο Διόνυσος.

      Η αύξηση της αξίας του μέσου ακινήτου σε σχέση με τον μισθό
      Σε αυτή την έρευνα επιχειρήσαμε να υπολογίσουμε τις αλλαγές στην αξία των ακριβότερων και φθηνότερων μέσων κατοικιών σε σχέση με τον βασικό μισθό (€830) και τον μέσο μισθό, σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της ΕΡΓΑΝΗ για το 2023 (€1.250).
      Στις περιοχές με την ακριβότερη μέση κατοικία προκύπτει ότι η αξία τους αυξήθηκε το 2023 κατά 2,8 έτη δουλειάς για κάποιον που λαμβάνει τον βασικό μισθό και κατά 1,9 έτη για κάποιον που λαμβάνει τον μέσο μισθό, σύμφωνα με την ΕΡΓΑΝΗ.
      Αντίστοιχα για τις φθηνότερες περιοχές, 8 μήνες δουλειάς για κάποιον που εργάζεται με τον βασικό μισθό και 5,5 μήνες με τον μέσο μισθό.
      Χαρακτηριστικά μέσου ακινήτου
      Στο πλαίσιο της έρευνάς μας, μελετήσαμε τα χαρακτηριστικά του μέσου ακινήτου και σε ποιες περιοχές εμφανίζονται οι μεγαλύτερες και μικρότερες τιμές.
      Όσον αφορά την ηλικία του μέσου ακινήτου, διαπιστώσαμε ότι τα νεότερα μεταβιβαζόμενα ακίνητα βρίσκονται με διαφορά στον Δήμο Παλλήνης (2003) και ακολουθούν ο Δήμος Παιανίας και Διονύσου (1999). Όσον αφορά τα ακίνητα μεγαλύτερης μέσης κατοικίας, όπως αναμενόταν, αφορά κυρίως περιοχές που βρίσκονται κοντά στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και περιοχές που δεν έχουν έντονη οικοδομική δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια.
      Στη συνέχεια κάναμε και τη σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, ώστε να διακρίνουμε τις αυξητικές και μειωτικές τάσεις ανά περιοχή. Σύμφωνα με τους παρακάτω πίνακες, προκύπτει ότι το 2023 πρωταθλητές στην αύξηση είναι η Ελευσίνα και η Πετρούπολη, ενώ ακολουθούν ο Δήμος Παλλήνης και Βριλησσίων. Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν και ο Δήμος Ιλίου και Αγίων Αναργύρων-Καματερού. Όμως αν δούμε τα τελευταία 2 χρόνια, ο Δήμος Πεντέλης πρωταγωνιστεί με συνολική αύξηση 10 έτη.
      Χαρτογράφηση
      Σε αυτή την έρευνα του Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών της GREEN Estate (Topo GES IKE) επιχειρήσαμε να κάνουμε μια συνολική «χαρτογράφηση» της αγοράς κατοικιών ανά δήμο, εξετάζοντας τα δεδομένα του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, ψηφιακό εργαλείο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, για τα τρία τελευταία χρόνια.
      Επιχειρήσαμε να εξάγουμε συμπεράσματα όσον αφορά τις ακριβότερες και φθηνότερες περιοχές, το μέγεθος των κατοικιών και την ηλικία κατασκευής τους, καθώς και πόσους μισθούς αυξήθηκε σε ένα έτος η αξία του μέσου ακινήτου ανά περιοχή, καθώς και τι μπορείς να αγοράσεις σε κάθε περιοχή με 250.000 ευρώ.
      Έρευνα Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών GREEN Estate | 2021-2022-2023: 
      1475748-Έρευνα Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών GREEN Estate 2021-2022-2023.pdf
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Καμπανάκι κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημοσίων υποδομών της χώρας, αλλά και των ιδιωτικών κτιρίων χτυπά η κλιματική κρίση που αυξάνει σημαντικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με τους σεισμούς, ο κίνδυνος των οποίων έχει συνυπολογιστεί σε σημαντικό ποσοστό του κτιριακού αποθέματος της Ελλάδας, αλλά όχι στα παλαιότερα που είχαν χτιστεί πριν τους πιο σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς.
      Συναγερμός για τις υποδομές στην Ελλάδα
      Οδικοί άξονες και γέφυρες στους σύγχρονους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους της χώρας συντηρούνται συστηματικά βάσει και των ισχυουσών συμβάσεων, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί τον κανόνα για τα παλαιότερα έργα υποδομών, τα οποία πλησιάζουν ή και έχουν ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους και συντηρούνται αποσπασματικά και κυρίως μετά από συμβάντα.
      Αντίστοιχα και στα δημόσια κτίρια, σχολεία, νοσοκομεία και χώρους συνάθροισης κοινού στη βάση δεδομένων του ΟΑΣΠ έχουν ενταχθεί 17.000 κτίρια από το σύνολο των περίπου 75.000. Παρά το γεγονός ότι με την πάροδο των ετών εκτιμάται πως σε χρήση ενδεχομένως να παραμένουν περίπου τα μισά από αυτά, το 50% παραμένει ανέλεγκτο.
      Παράλληλα περίπου το 30% των οικοδομών από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα έχει κατασκευαστεί χωρίς μέριμνα για σεισμό (κατασκευές προ του 1959) και το 50% με λιγότερο αυστηρές προδιαγραφές για σεισμικά φορτία από αυτές που καθορίζει ο σημερινός αντισεισμικός κανονισμός (αφορά αρκετές κατασκευές της περιόδου 1959-1986).
      Την ίδια στιγμή ποσοστό περίπου 80% των υποδομών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του καθώς οι βασικές υποδοµές δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80 με τον επίσημο χρόνο ζωής των κατασκευών από σκυρόδεμα να υπολογίζεται σε διάστημα 50 – 70 ετών. Αν στη φυσιολογική «γήρανση» των υποδομών, προστεθούν και παράγοντες όπως η αλλαγή φορτίων, η αύξηση της κυκλοφορίας και η κυκλοφορία βαρύτερων οχημάτων, μπορεί η τρωτότητα μιας υποδομής να αυξηθεί. Είναι άλλωστε νωπές οι μνήμες της γέφυρας που είχε καταρρεύσει στην Καβάλα και ήταν η πρώτη που «έσπασε» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου.
      Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών έχει μπει πλέον σε τροχιά υλοποίησης, αλλά τα πρώτα αποτελέσματα θα πρέπει να αναμένονται σε μία διετία όταν το ποσοστό των καταγραφών θα έχει φτάσει το 70%. Την ίδια στιγμή το Μητρώο όσο απαραίτητο κι αν είναι δεδομένου ότι θα δώσει για πρώτη φορά την ακτινογραφία των υποδομών στην Ελλάδα, δεν αποτελεί λύση από μόνο του δεδομένου ότι αυτό, το οποίο επείγει είναι οι επιθεωρήσεις στα έργα και οι άμεσες παρεμβάσεις όπου αυτό κριθεί απαραίτητο καθώς ακραία φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους όλο και συχνότερα.
      Η αναγκαιότητα των επιθεωρήσεων αν και θεσμοθετημένη ουδέποτε εφαρμόστηκε συστηματικά, όπως επισημαίνουν επιστήμονες των φυσικών καταστροφών και του τεχνικού κλάδου.
      Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι κανονικά οι επιθεωρήσεις συστήνονται:
      Για τις οδικές γέφυρες κάθε 1 - 4 χρόνια. Για τις σιδηροδρομικές γέφυρες κάθε 1 – 2 χρόνια. Για τα βιομηχανικά κτίρια κάθε 5- 10 χρόνια και Για τις κατοικίες κάθε 10 χρόνια. «Υπ΄αυτήν την έννοια μπορεί να πει κανείς ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των υποδομών μας δεν είναι συστηματικά συντηρημένο. Το 95% των γεφυρών μας δεν έχει επιθεωρηθεί ποτέ μ΄αυτήν τη συχνότητα» επισημαίνει στο «ethnos.gr» ο πρόδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών, Βασίλης Μπαρδάκης. Και συνεχίζει: «Η ανάγκη των επιθεωρήσεων είναι άμεση ειδικά σε μία εποχή κατά την οποία εντείνονται τα φαινόμενα, παρατηρούνται μεγαλύτερα ύψη βροχής και αυξάνεται ο ρυθμός των καταστροφών. Το Μητρώο δεν πρέπει να καθυστερήσει, αλλά οι πρώτες παρεμβάσεις θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν και να προχωρήσουν νωρίτερα» τονίζει.
      Λείπει η κουλτούρα συντήρησης – Πρόβλημα οι μεγάλες εκπτώσεις στα έργα
      Την έλλειψη κουλτούρας συντήρησης τόσο στις δημόσιες όσο και στις ιδιωτικές κτιριακές υποδομές στην Ελλάδα έχει εντοπίσει και στις διαρκείς αυτοψίες του ύστερα από καταστροφές και ο μοναδικός καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στην Ελλάδα και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας.  
      «Ειδικά για τα ιδιωτικά κτίρια συχνότερα θα συναντήσουμε παρεμβάσεις που έχουν αλλοιώσει την αρχική κατασκευή, όπως επεκτάσεις ή καθαιρέσεις, παρά επεμβάσεις συντήρησης. Στα δημόσια έργα παρατηρούμε ότι ολοκληρώνουμε μια υποδομή και μετά σχεδόν την παρατάμε. Ειδικά σε ό,τι αφορά τους σεισμούς, γνωρίζουμε ότι οι κατασκευές μετά το 1960 με τον πρώτο αντισεισμικό κανονισμό και ειδικά μετά το 1980 μπορούν να παραλάβουν μεγάλα φορτία και να είναι ελαστικές. Αλλά και εδώ κυρίαρχο ρόλο παίζει η συντήρηση – ίσως και μεγαλύτερο από την ηλικία ενός κτιρίου. Έχουμε δει κτίρια παλαιά να αντέχουν και νεότερα που έχουν εγκαταλειφθεί να παρουσιάζουν προβλήματα».
      Να σημειωθεί ότι οι παλαιότεροι αντισεισμικοί κανονισμοί θεωρούνται πλέον παρωχημένοι, ενώ δεν λάμβαναν υπόψη τους την επιτάχυνση που είναι αυτή που κυρίως προκαλεί τις καταρρεύσεις κτιρίων.
      Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα υποδομές του παρελθόντος ενίοτε αποδεικνύονται πιο γερές από νεότερες καθώς «τότε επικρατούσε το φιλότιμο των εργολάβων και των εργατών. Τώρα στα έργα δημοσίου τομέα επικρατεί ένα σύστημα εκπτώσεων που φτάνουν ή και ξεπερνούν το 70%. Η μεγάλη έκπτωση μπορεί να κρύβει πλημμελείς κατασκευές κι αυτό δεν είναι υγιές, σε μια καταστροφή θα βγει».
      Ο ίδιος μάλιστα σημειώνει ότι ίσως είναι η ώρα να υπάρξει ένας αντίστοιχος κτιριοδομικός κανονισμός των ευρωκωδίκων (του αντισεισμικού κανονισμού) για τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές.
      Σε επίπεδο ανθεκτικότητας των παλαιότερων έργων ο κ. Λέκκας επισημαίνει ότι στην Ελλάδα θα δει κανείς όλες τις διαβαθμίσεις, από τρωτά έως ανθεκτικά έργα: «Είναι, πάντως, απαραίτητο οι υποδομές να αντιμετωπιστούν υπό το νέο πρίσμα κινδύνων ειδικά των πλημμυρών και των πυρκαγιών και της κλιματικής κρίσης που είναι καθοριστική και καταλυτική. Εστω κι αν ειχαν σχεδιαστεί με τις αυστηρότερες προδιαγραφές, ίσως να μην μπορέσουν να ανταποκριθούν σε ακραία γεγνότα. Απαιτείται συνολικός επανασχεδιασμός με βάση και τα δεδομένα της κλιματικής κρίσης. Αλλωστε το κόστος μιας έγκαιρης επέμβασης σε ένα έργο είναι μόλις το 1/5 του κόστους της παρέμβασης μετά την καταστροφή».
        Οδικοί άξονες και γέφυρες οδεύουν προς το τέλος του κύκλου ζωής τους
      Με τα έργα της τελευταίας εικοσαετίας, έχει ολοκληρωθεί μεγάλο μέρος των βασικών οδικών υποδομών της χώρας που περιλαμβάνει περίπου 1.500 νέες γέφυρες και ποικίλα τεχνικά έργα. «Ωστόσο κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό αλλά και την κατάσταση των γεφυρών που ανήκουν στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο», επισημαίνεται στη μελέτη για τις γέφυρες που εκπόνησε ομάδα ειδικών στην οποία συμμετείχε ο κ. Μπαρδάκης προ διετίας για λογαριασμό της Διανέοσις. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι τα τεχνικά έργα γεφύρωσης ανερχονται σε 2.500 - 3.000 έργα μήκους άνω των 6 μ. στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόμους και πάνω από 3.000 γέφυρες στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο. Όταν προσμετρώνται τεχνικά έργα με μικρότερο άνοιγμα (π.χ. 2 μ.), το συνολικό πλήθος αναθεωρείται σε 17.000 περίπου.
      Οπως σημειώνουν οι μελετητές: «Παρά το τεράστιο πλήθος των τεχνικών έργων και τις σχετικές-γενικές διατάξεις, μικρή έμφαση έχει δοθεί στην επιθεώρηση ασφαλείας και στη συντήρηση αυτών. Οι κύριοι οδικοί άξονες της χώρας που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες 1950 έως 1980 έχουν μία μέση ηλικία 50 περίπου ετών και οδεύουν προς το τέλος της θεωρητικής ζωής τους ελλείψει των κατάλληλων μέτρων συντήρησης/αναβάθμισης.
      Προβλήματα γήρανσης (μη ανθεκτικότητας σε διάρκεια) αντιμετωπίζουν και οι γέφυρες που βρίσκονται εγκατεστημένες στο λοιπό επαρχιακό, περιφερειακό και εθνικό οδικό δίκτυο». Κι αυτό καθώς είχαν κατασκευαστεί με ξεπερασμένους πλέον κανονισμούς, ενώ επί δεκαετίες έχουν εκτεθεί σε δυσμενείς συνθήκες, παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση της αντοχής των γεφυρών καθιστώντας πολλές από αυτές «οιονεί επικίνδυνες».
      Ηδη από το 2019 είχε επισημανθεί στο πλαίσιο της μελέτης ότι ειδικότερα στα τεχνικά έργα που γεφυρώνουν υδάτινα κωλύματα (π.χ., ποταμούς, χείμαρρους, κ.ά.) σημειώνεται αύξηση των μεγεθών σχεδιασμού (π.χ. της ανώτατης στάθμης πλημμύρας) λόγω κλιματικής αλλαγής και αναδεικνύεται έντονα η ανεπάρκεια των υφιστάμενων μηχανισμών στη λήψη στοιχειωδών-φθηνών μέτρων.
      «Η σημαντικότερη ίσως πτυχή του προβλήματος εστιάζεται στην έλλειψη συστηματικής παρακολούθησης, συντήρησης και αναβάθμισης των υφιστάμενων γεφυρών για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών αστοχιών».
      Σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει στο παρελθόν η Εγνατία Οδός, εκτιμάται ότι στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν.
      «Σίγουρα η κλιματική αλλαγή θέτει ζητήματα όχι μόνο για τις παλιές γέφυρες, αλλά και για πολλές καινούριες, καθώς ελλείψει του μητρώου υποδομών, δεν υπάρχει σωστή πληροφορία» λέει στο «ethnos.gr» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας.
      Αναφέρει μάλιστα πως στην Εγνατία, υπάρχει ένα κομμάτι «που μας έχει προδώσει πολλές φορές και πάει από τον Λαγκαδά μέχρι τον Στρυμώνα. Στην κατασκευή δεν υπήρχαν βροχομετρικά δίκτυα με αποτέλεσμα οι βροχομετρικές δυνατότητες είναι καμιά φορά διπλάσιες απ΄αυτές που είχαν σχεδιαστεί» εξηγεί.
      Την συνεχή «κόπωση» των γεφυρών σχολιάζει και ο Βασίλης Λεκίδης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), θυμίζοντας σχετική μελέτη που είχε κάνει το ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας: «Δε γίνεται συστηματική συντήρηση στις περισσότερες γέφυρες, οι οποίες με την πάροδο των ετών εξακολουθούν να λαμβάνουν μεγάλα φορτία. Είναι κρίσιμη η επιθεώρηση των έργων καθώς οι περισσότερες συντηρήσεις γίνονται αποσπασματικά και μετά από καταστροφές. Είναι από τα ελάχιστα θετικά των ...σεισμών καθώς συνήθως ύστερα από συμβάντα χρηματοδοτούνται επιθεωρήσεις, συντηρήσεις και ενισχύσεις υποδομών» σημειώνει.
      Εως τώρα – όπως υπογραμμίζει ο κ. Μπαρδάκης - κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες. «Το Μητρώο Υποδομών, στο οποίο το ΤΕΕ θα έχει δεσπόζοντα ρόλο, σίγουρα θα πρέπει να αποτελεί μια δράση ενός ευρύτερου προγράμματος ασφάλειας. Θα καλύπτει δηλαδή τη δράση της επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές».
      Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει και άλλες απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της ενίσχυσης εύτρωτων γεφυρών και της αναβάθμισης των αντιπλημμυρικών τους χαρακτηριστικών Αντικατάσταση λειτουργικά (ή πλημμυρικά) ευάλωτων γεφυρών. Χάρη στα άλματα της τεχνολογίας, όπως εξηγεί, μπορεί να εκτιμηθεί η κατάσταση διάβρωσης στην οποία βρίσκονται οι γέφυρες ακόμη και σε περιπτώσεις, στις οποίες δεν είναι διαθέσιμες οι μελέτες ανέγερσης, δηλαδή δεν υπάρχουν τα σχέδια κατασκευής, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις οι μηχανικοί μπορούν να παρακολουθούν τις παραμορφώσεις ή τα δυναμικά τους χαρακτηριστικά (πχ το εύρος ταλάντωσης), από το γραφείο τους εγκαθιστώντας έξυπνες συσκευές απομακρυσμένης και σύγχρονης παρακολούθησης.
      Τα σχολεία
      Αναφορικά με τα σχολεία, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, περίπου τα 2/5 του συνόλου αποτελούν κατασκευές πριν το ΄80: «Αυτό βεβαίως δε σημαίνει αυτόματα ότι είναι επικίνδυνα ειδικά εφόσον έχουν συντηρηθεί σωστά. Αλλωστε και στο Αρκαλοχώρι μετά το σεισμό είδαμε σημαντικές βλάβες σε σχολείο κατασκευασμένο πριν από μόλις 15 χρόνια. Σημαντικό, πάντως, στα κτίρια παραμένει το γεγονός να μην έχουμε κατάρρευση. Σε κάθε περίπτωση εμείς έχουμε πολλές φορές προτείνει τη δημιουργία μίας εθνικής βάσης για τα σχολεία δεδομένου ότι φιλοξενούν ευαίσθητο πληθυσμό, η οποία να επικαιροποιείται συνεχώς» σημειώνει.
      Σε τροχιά υλοποίησης το Εθνικό Μητρώο Υποδομών
      Το ζήτημα της ενδεχόμενης ευαλωτότητας των δημοσίων υποδομών είναι γνωστό στην Πολιτεία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) να ζητεί εδώ και δεκαετίες την κατάρτιση ενός εθνικού μητρώου υποδομών.
      Πλέον το μητρώο έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης έχοντας ενταχθεί στο έργο του ενιαίου ψηφιακού χάρτη, το οποίο έχει ανατεθεί στο ΤΕΕ. Στον χάρτη αυτό θα αποτυπωθεί με γεωχωρικά δεδομένα το πλήθος των δημόσιων υποδομών και κυρίως ποιος είναι ο φορέας που είχε την αρμοδιότητα κατασκευής και έχει την αρμοδιότητα συντήρησης, αλλά και πότε έχει γίνει η τελευταία συντήρηση στην υποδομή.
      Ο διαγωνισμός για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι το έργο θα έχει ανατεθεί έως το τέλος της χρονιάς. Στόχος είναι σε περίπου δύο χρόνια να έχει ξεκινήσει η παραγωγική λειτουργία του έργου με την εισαγωγή ποσοστού 70% των δεδομένων και να έχει ολοκληρωθεί σε τέσσερα.
      Η βασική αλλαγή που θα επιφέρει η ύπαρξη του Μητρώου είναι ότι θα δώσει τη δυνατότητα να μην εξετάζεται ένα έργο αποσπασματικά μετά από κάποιο συμβάν, αλλά να έχουν προτεραιοποιηθεί τα χρήζοντα παρεμβάσεων έργα με συγκεκριμένα κριτήρια όπως π.χ. η παλαιότητα, ο φόρτος που δέχονται, κλπ.
      Αλλωστε προ ημερών και ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός από το βήμα του 4ου Επενδυτικού Φόρουμ είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την αναγκαιότητα ενός Εθνικού Σχεδίου έργων και ανθεκτικότητας δεδομένων τόσο των προκλήσεων της κλιματικής κρίσης όσο και της γνώσης ότι η Ελλάδα διαθέτει γηρασμένες υποδομές και παλαιά κτίρια: «Η χώρα θα πρέπει να ξαναχτιστεί σχεδόν από την αρχή. Γνωρίζετε ότι έχουμε κτίρια και υποδομές ήδη πολύ παλαιά. Πρέπει να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε τι μπορεί να ανακαινιστεί, τι να επισκευαστεί και τι πρέπει να ξαναγίνει από την αρχή. Πρέπει να ξαναφτιάξουμε όλες τις υποδομές της χώρας, όσες έχουν ξεπεράσει ένα βάθος χρόνου από την κατασκευή τους. Αυτό είναι ένα τιτάνιο έργο, που δεν έχει ξαναγίνει συστηματικά στη χώρα» τόνισε.
      Έως την ολοκλήρωση του Μητρώου, ο κ. Μπαρδάκης τονίζει πως πρέπει να προηγηθούν, να ρυθμιστούν και να ενισχυθούν οι εύτρωτες υποδομές ζωτικής σημασίας καθώς και οι πιο ευάλωτες κατασκευές, ώστε να προληφθούν πιθανές καταρρεύσεις. Ηδη μεμονωμένα κάποιοι φορείς όπως οι Περιφέρειες Κρήτης, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, και Ιονίων Νήσων και κάποιο δήμοι όπως της Πέλλας, έχουν προχωρήσει ήδη σε μελέτες ενίσχυσης και αναβάθμισης των γεφυρών τους.
      Πρόσφατες καταστροφές υποδομών
      Στις πρόσφατες καταστροφές υποδομών εντάσσεται το μεγάλο πρόβλημα σε μέρος της γέφυρας από την πλευρά του χωριού Τριανταφυλλιά στις Σέρρες εξαιτίας της υπερχείλισης του ποταμού Κουπατσιανού.
      Στην Κέρκυρα σημειώθηκαν σημαντικές καθιζήσεις σε γέφυρες και κατέρρευσε η γέφυρα της Άφρας, ενώ στις προηγούμενες πλημμύρες σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές γεφυρων στην Καρδίτσα (στο χωριό Φυλακτή, στο ρέμα Καριτσιώτη και αλλού).
      Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της ιστορικής γέφυρας του Κερίτη στην Κρήτη, αλλά και της γέφυρας στην Καβάλα που είχε καταρρεύσει τον Νοέμβριο του 2018 μετά τη διέλευση ενός γερανοφόρου, καθώς επίσης το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο - το οποίο ανακατασκευαστηκε πρόσφατα.
      Το 2017 είχε καταρρεύσει η γέφυρα στην Ε.Ο. Κομοτηνής- Ιάσμου-Ξάνθης, στο σημείο μεταξύ Πολυάνθου και Ιάσμου, στον ποταμό Κομψάτο. Η γέφυρα ήταν μόλις 24 ετών και από τους ελέγχους προέκυψε ότι η αστοχία της οφείλεται μάλλον στην συμπεριφορά του τεχνικού έναντι των υδραυλικών φαινομένων.
      Καταρρεύσεις γεφυρών στο εξωτερικό
      Η παλαιότητα των υποδομών δεν είναι ένα πρόβλημα που περιορίζεται στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τις καταρρεύσεις γεφυρών την τελευταία δεκαετία κατά την οποία καταγράφηκαν αρκετά παραδείγματα αστοχιών σε γέφυρες στην Ιταλία. Το 2009 κατέρρευσε η γέφυρα στον αυτοκινητόδρομο SS9 που διέσχιζε τον ποταμό Po, νότια του Μιλάνο, λόγω υπερχείλισης του ποταμού (1 τραυματίας).
      Το 2015 κατέρρευσε η οδογέφυρα Χίμερα στη Σικελία, μόλις 10 ημέρες αφότου δόθηκε στην κυκλοφορία, λόγω καθίζησης του μεσοβάθρου έπειτα από κατολίσθηση. Το 2016 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Λέκκο, εξαιτίας της διέλευσης ενός υπέρβαρου φορτηγού 108 τόνων (1 νεκρός, 5 τραυματίες). Το 2017 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Καμεράνο, επαρχία της Ανκόνας, λόγω αστοχίας μίας προσωρινής κατασκευής που στήριζε τη διάβαση κατά τη διάρκεια οδικών έργων με σκοπό τη διεύρυνση αυτού του τμήματος της οδού (2 νεκροί, 3 τραυματίες).
      Ωστόσο η κατάρρευση που είχε συγκλονίσει ήταν αυτή της 14ης Αυγούστου της Γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 43 ανθρώπων. Η γέφυρα είχε κατασκευαστεί το 1967 και βρισκόταν υπό συντήρηση καθώς εκτελούνταν έργα ενίσχυσης των θεμελίων της.
    21. Αρθρογραφία

      Giorgos1987

      Μελέτες με στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα μελετά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Το υπουργείο Περιβάλλοντος σχεδιάζει κατεδαφίσεις παλαιών κτιρίων -ακόμη και ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων- σε υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας. Στόχος του υπουργείου είναι να αποσυρθούν τα παλαιά και ενεργοβόρα κτίρια, προκειμένου να δοθεί «ανάσα» στα αστικά κέντρα. Αυτό υποστηρίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Δημαράς, μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα», με αφορμή την ημερίδα που διοργανώνει το υπουργείο με το Πράσινο Ταμείο στις 5 Δεκεμβρίου με θέμα «Πλαίσιο αναζωογόνησης και αναπλάσεων αστικού χώρου».
      Στο πλαίσιο αυτό, στο υπουργείο σχεδιάζουν να βγάλουν από τα συρτάρια τις μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν και έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα. «Προσπαθούμε να τις συγκεντρώσουμε για να δούμε ποιες από αυτές είναι αξιοποιήσιμες και ποιες μπορούν να ενταχθούν στη λογική του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας» τονίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Παράλληλα, ερωτηθείς για το Κτηματολόγιο, ο κ. Δημαράς επισημαίνει ότι αναμένονται διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα, όπως είναι για παράδειγμα τα ακίνητα χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας, η απροθυμία των ιδιοκτητών να τα δηλώσουν, αλλά και να περιοριστούν καταστάσεις τύπου Βριλησσίων, όπου ιδιοκτήτες ακινήτων έλαβαν αγωγές από το Δημόσιο που διεκδικεί την περιουσία τους.
      «Μεγάλα τμήματα της Αθήνας βρίσκονται σε μία διαδικασία διαρκούς υποβάθμισης-κατάρρευσης, με παλαιά κτίρια που δεν έχουν πλέον την απαιτούμενη στατική αντοχή απέναντι στο ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού, αλλά ούτε την προβλεπόμενη από τη νέα νομοθεσία ενεργειακή συμπεριφορά» επισημαίνει ο κ. Δημαράς.
      https://www.ethnos.gr/ellada/8148_giati-katedafizontai-oloklira-oikodomika-tetragona-stin-athina
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.