Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    526 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Η επαναφορά των ΥΔΟΜ στο κράτος έχει ήδη δρομολογηθεί

      tetris

      Η μετάβαση των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην κεντρική διοίκηση έχει ξεκινήσει να υλοποιείται. Όπως αποκαλύπτει η Καθημερινή, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έχει εκπονήσει ένα νέο θεσμικό και λειτουργικό πλαίσιο για την απόδοση των πολεοδομιών σε κρατικό έλεγχο. 
      Αποκαλυπτικά τα όσα δήλωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Παπασταύρου μιλώντας στο InForum «Brain, Retain & Regain».
      Το σχέδιο αυτό φιλοδοξεί να βάλει τέλος σε μια χρόνια κατάσταση διοικητικής δυσλειτουργίας, η οποία – όπως παραδέχονται ακόμη και θεσμικοί υποστηρικτές του Καλλικράτη – δεν έχει βελτιωθεί ούτε στο ελάχιστο εδώ και 13 χρόνια. Αντίθετα, η πολυδιάσπαση των ΥΔΟΜ, η υποστελέχωση και οι ασύμμετρες πρακτικές έχουν συντηρήσει ή και επιδεινώσει προβλήματα που υπήρχαν και στην προ-Καλλικρατική εποχή των Νομαρχιακών Πολεοδομιών.
      Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι το πώς θα στελεχωθούν οι νέες ΥΔΟΜ που θα μεταβιβαστούν στο Κράτος.
      Η εικόνα των ΥΔΟΜ σήμερα
      Μέχρι σήμερα, σε μόλις 168 δήμους λειτουργούν Υπηρεσίες Δόμησης, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό με στοιχειώδη ή καθόλου στελέχωση. Ορισμένοι δήμοι εξυπηρετούνται από άλλους γειτονικούς, ενώ πολλοί – ιδίως νησιωτικοί ή ορεινοί – έχουν αναγκαστεί να παρατείνουν ατελείωτα την προσφυγή σε συνεργασίες τύπου «διαδημοτικής κάλυψης».
       Στατιστικά ανά Περιφέρεια
      Παρακάτω παρουσιάζονται στοιχεία ανά Περιφέρεια, όπως έχουν αποτυπωθεί σε στοιχεία του ΥΠΕΝ και επεξεργασία των δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών:
      Περιφέρεια Σύνολο Δήμων Δήμοι με ΥΔΟΜ Πλήρως Στελεχωμένες Υποστελεχωμένες/Ανενεργές Αττικής 66 23 15 8 Κεντρικής Μακεδονίας 38 15 9 6 Δυτικής Ελλάδας 19 9 4 5 Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης 22 11 6 5 Θεσσαλίας 25 12 7 5 Στερεάς Ελλάδας 25 10 5 5 Πελοποννήσου 26 11 6 5 Δυτικής Μακεδονίας 13 6 2 4 Ηπείρου 18 6 3 3 Βορείου Αιγαίου 10 4 2 2 Νοτίου Αιγαίου 34 7 3 4 Ιονίων Νήσων 11 5 2 3 Κρήτης 24 12 8 4  Συνολικά 168 ΥΔΟΜ λειτουργούν σήμερα, ενώ 164 δήμοι δεν διαθέτουν δική τους υπηρεσία.
       Το σχέδιο του ΥΠΕΝ
      Το νέο σχέδιο του ΥΠΕΝ περιλαμβάνει:
      Επανένταξη των ΥΔΟΜ στην κρατική διοίκηση υπό το ΥΠΕΝ.
      Σύσταση Κεντρικής Υπηρεσίας Δόμησης με παραρτήματα σε περιφέρειες και μεγάλες πόλεις.
      Καθολική ψηφιοποίηση φακέλων, εγκρίσεων και αποφάσεων.
      Ανασύσταση των Παρατηρητηρίων Δόμησης για εποπτεία, έλεγχο και αναφορά παραβάσεων.
      Νέα κωδικοποίηση πολεοδομικής νομοθεσίας έως το τέλος του 2025.
      Κίνητρα για μηχανικούς που θα ενταχθούν στις υπηρεσίες μέσω ΑΣΕΠ ή μετατάξεων.
      Μπορεί οι σημερινές δομές να μην λειτουργούν, αλλά ο παραπάνω σχεδιασμός μάλλον παραπέμπει σε χειρότερα σενάρια.
       Οι αντιδράσεις των Δήμων
      Η ΚΕΔΕ και σειρά δημάρχων, κυρίως από νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές, αντιδρούν σθεναρά στην επανακρατικοποίηση. Τονίζουν ότι:
      «Η λειτουργία των ΥΔΟΜ σε τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητη για την άμεση αντιμετώπιση καταγγελιών, την πρόληψη παρανομιών και την εξυπηρέτηση του πολίτη».
      «Βάσει του άρθρου 102 του Συντάγματος αφορά τοπική υπόθεση και έχει το τεκμήριο της αρμοδιότητας για τους Δήμους.» 
      Η αντίδραση δεν είναι τυχαία. Για πολλούς δήμους, οι ΥΔΟΜ λειτούργησαν ως εργαλείο ελέγχου ανάπτυξης, προσλήψεων και τοπικής επίβλεψης έργων. Πλέον, φοβούνται απώλεια επιρροής και καθυστερήσεις από τον διοικητικό συγκεντρωτισμό.
      Από πλευράς αυτοδιοίκησης, η ΚΕΔΕ εκφράζει έντονη αντίθεση στο σχέδιο, με επιχείρημα ότι οι ΥΔΟΜ είναι ένα από τα ελάχιστα «εργαλεία πρόληψης της αυθαιρεσίας» που διαθέτουν οι δήμοι. Όπως τονίζεται:
      «Η ΥΔΟΜ δεν είναι απλώς μία τεχνική υπηρεσία. Είναι η βάση για τον πολεοδομικό έλεγχο στην πόλη, τοπικά, με ευθύνη και γνώση του εδάφους».
      Δήμαρχοι σε πολεοδομικά φορτισμένες περιοχές (όπως Ανατολική Αττική, Δυτική Ελλάδα, νησιωτικοί δήμοι) προειδοποιούν ότι η απομάκρυνση των ΥΔΟΜ από τους δήμους θα οδηγήσει σε επιπλέον καθυστερήσεις και αποδιοργάνωση, αλλά και σε αδυναμία ταχείας παρέμβασης σε περιπτώσεις καταγγελιών ή αυθαιρέτων.
      Όμως η δυνατότητα καταγγελιών και ελέγχου αυθαιρεσιών έχει ήδη αρχίσει να συγκεντρώνεται σε κεντρικές κρατικές πλατφόρμες, κυρίως μέσω του συστήματος “e-Άδειες” και του Μητρώου Αυθαιρέτων της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Δόμησης και Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠΔ).
       Κεντρικές Πλατφόρμες Ελέγχου και Καταγγελιών
      1. e-Άδειες (eadeies.gov.gr)
      Πλατφόρμα του ΤΕΕ σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ. Εκεί εκδίδονται, αναρτώνται και παρακολουθούνται ψηφιακά όλες οι οικοδομικές άδειες. Επιτρέπει ανοιχτό έλεγχο νομιμότητας για τις αδειοδοτήσεις μέσω μοναδικού αριθμού άδειας. Σύντομα θα ενσωματωθούν και οι προβλέψεις για ενστάσεις και καταγγελίες. 2. Ηλεκτρονικό Μητρώο Αυθαιρέτων (ΣΥΠΟΘΑ – ΤΕΕ)
      Διατηρεί τις δηλώσεις υπαγωγής αυθαιρέτων και διενεργεί έλεγχο συμβατότητας. Οι πολίτες έχουν περιορισμένη πρόσβαση, αλλά οι ΥΔΟΜ και οι επιθεωρητές του ΥΠΕΝ μπορούν να επαληθεύσουν σε πραγματικό χρόνο την ύπαρξη παραβάσεων. 3. Καταγγελίες στο ΥΠΕΝ & ΕΥΕΠΔ
      Οι καταγγελίες για αυθαίρετα υποβάλλονται πλέον ψηφιακά μέσω gov.gr ή απευθείας στην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών (ΕΥΕΠΔ). Υπάρχει δυνατότητα ανώνυμης καταγγελίας, αλλά απαιτείται τεκμηρίωση. Το γεγονός ότι οι καταγγελίες, οι έλεγχοι, οι αυτοψίες και οι άδειες συγκεντρώνονται σταδιακά σε κρατικές πλατφόρμες, ενισχύει το επιχείρημα του ΥΠΕΝ ότι η ψηφιοποίηση αντικαθιστά την ανάγκη αποκεντρωμένων ΥΔΟΜ, τουλάχιστον για τις βασικές διοικητικές διαδικασίες.
      Ωστόσο, οι δήμοι υποστηρίζουν ότι η φυσική παρουσία και η τοπική γνώση παραμένουν αναντικατάστατες, ειδικά για:
      Άμεσες αυτοψίες σε καταγγελίες. Παρεμβάσεις σε μικρές κατασκευές που δεν απαιτούν πλήρη άδεια. Συνεργασία με την τοπική κοινωνία και τις τεχνικές υπηρεσίες του δήμου.  Παράρτημα: Το θεσμικό ιστορικό των ΥΔΟΜ
      Έτος Γεγονός 2010 Με τον «Καλλικράτη» (Ν. 3852/2010) οι πολεοδομικές αρμοδιότητες περνούν από τις Νομαρχίες στους Δήμους. 2011–2013 Συστήνονται σταδιακά οι ΥΔΟΜ. Πολλές παραμένουν ανενεργές λόγω έλλειψης μηχανικών και χρηματοδότησης. 2014–2019 Η δημιουργία Παρατηρητηρίων Δόμησης προβλέπεται αλλά δεν εφαρμόζεται ποτέ. 2020 Εκθέσεις του ΤΕΕ και του Συνηγόρου του Πολίτη αναδεικνύουν σοβαρές δυσλειτουργίες και άνιση μεταχείριση. 2023 Προετοιμασία για ψηφιακή διασύνδεση των ΥΔΟΜ με το e-Άδειες και το Ελληνικό Κτηματολόγιο. 2025 Το ΥΠΕΝ ανακοινώνει τον σχεδιασμό πλήρους επιστροφής των ΥΔΟΜ στο κράτος.  Τι διακυβεύεται
      Η επαναφορά των ΥΔΟΜ στο κράτος αναγνωρίζει ότι η κατάσταση δεν βελτιώθηκε ποτέ ουσιαστικά από το 2011 μέχρι σήμερα. Αντίθετα, η διαχείριση των οικοδομικών θεμάτων παραμένει για δεκάδες δήμους μια άσκηση επιβίωσης μέσα σε κενά νόμου, χωρίς επαρκές προσωπικό, χωρίς εποπτεία και χωρίς διαφάνεια.
      Το ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο ποιος θα έχει την αρμοδιότητα, αλλά ποιος μπορεί να την ασκήσει αποτελεσματικά, διαφανώς και με ίσους όρους για όλους τους πολίτες της χώρας.
      Η λύση βέβαια βρίσκεται στα Ανοιχτά Δεδομένα και στην άμεση δυνατότητα καταγγελιών από τους περίοικους που είναι και οι άμεσα θιγόμενοι.
      Καλή είναι η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και σε ένα βαθμό στο θέμα της αδειοδότησης ήδη υπάρχει. Όμως το ζητούμενο είναι αν θα υπάρχουν ανοικτά δεδομένα έτσι ώστε κάθε θιγόμενος να μπορεί να καταγγείλει και να προσφύγει. Και όταν υπάρχει η προσφυγή θα υπάρχει άμεσος έλεγχος από συνεργεία των ΥΔΟΜ; Και όταν εξακριβωθεί παρανομία και υπέρβαση, τότε θα σταματάνε άμεσα τα έργα ή θα συνεχίζονται και με ένα πρόστιμο θα νομιμοποιούνται; Το ότι η συζήτηση δεν στρέφεται σε αυτά τα ερωτήματα, ούτε δημιουργεί μηχανισμούς για την αντιμετώπιση τους δείχνει ότι η κακοδαιμονία θα συνεχιστεί σε ψηφιακή μορφή. 
      Περισσότερα...

        9

    2. Αρθρογραφία

      Η επίλυση των διαφορών στο Κτηματολόγιο με τον «Κτηματολογικό Διαμεσολαβητή» και τον «Διαπιστευμένο Μηχανικό»

      Engineer

      Το Κτηματολόγιο οδεύει προς ολοκλήρωση και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας έχει περατωθεί η συλλογή των δηλώσεων ιδιοκτησίας και ακολουθεί η διαδικασία της ανάρτησης και στη συνέχεια η εγγραφή των αρχικών δικαιωμάτων. Το έργο του Κτηματολογίου είναι σύνθετο και απαιτεί αρχικά τη συνδρομή νομικού και τοπογράφου μελετητή, για να επιτυγχάνεται η σωστή καταγραφή της νομικής πληροφορίας του ακινήτου, καθώς και η ορθή τοποθέτηση των ορίων και του εμβαδού της.
      Το μεγάλο θέμα, όμως, που θα προκύψει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα είναι πώς θα επιλύονται τα προβλήματα μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και εφόσον ορισμένοι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν ότι έχει γίνει λανθασμένη εγγραφή των δικαιωμάτων τους και η ιδιοκτησία τους δεν έχει αποτυπωθεί ορθά.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών - δικηγόρων. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και διαπιστευμένοι μηχανικοί, οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Τι είναι η διαμεσολάβηση; Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Τι γίνεται αν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ ιδιοκτητών;  Σε αυτήν την περίπτωση είναι μονόδρομος η προσφυγή στη Δικαιοσύνη και σε 2ο βαθμό η υπόθεση παραπέμπεται στον Κτηματολογικό Εφέτη.
      Πότε ξεκινούν οι κτηματολογικές διαμεσολαβήσεις; Η έναρξη της υποχρέωσης προσφυγής σε αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης ορίζεται η 1η Απριλίου 2022 και ήδη έχουν ξεκινήσει από πιστοποιημένους φορείς τα σεμινάρια εκπαίδευσης των κτηματολογικών διαμεσολαβητών.
      Ποιος θα είναι κτηματολογικός διαμεσολαβητής; Οι διαμεσολαβητές θα εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Κτηματολογικών Διαμεσολαβητών, ανά Περιφέρεια Πρωτοδικείου από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, εφόσον παρακολουθήσουν πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας 20 ωρών, που θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο την κατάρτιση των συμμετεχόντων σε θέματα που αφορούν ιδίως το εμπράγματο δίκαιο, τους ν. 2308/1995 και ν. 2664/1998, την εκπαίδευση σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν την καταχώριση εγγραπτέων πράξεων στο Κτηματολόγιο και ιδίως στη διαδικασία και τις προϋποθέσεις διόρθωσης ανακριβούς πρώτης δήλωσης, και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο.
      Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται υποχρεωτικά η διαμεσολάβηση; Σύμφωνα με τις νέες νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της, ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Τι ακριβώς θα κάνει ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα αναλαμβάνει τις διορθώσεις που αφορούν την λανθασμένη καταγραφή του ακινήτου και θα συμβάλλει στην επίσπευση των διαδικασιών διόρθωσης και ενημέρωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα ελέγχεται από τον Φορέα του Κτηματολογίου, για τη διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης των καθηκόντων του.
      Ποιοι μηχανικοί θα μπορούν να διαπιστευτούν για τις εργασίες του κτηματολογίου; Η ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο αποκτάται με τη χορήγηση άδειας από τον υπεύθυνο φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», ο οποίος θα τηρεί ένα Ειδικό Μητρώο Διαπιστευμένων Μηχανικών. Την ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού δεν μπορούν να την αποκτήσουν μόνιμοι υπάλληλοι ή υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε φορείς του δημόσιου τομέα.
      Ποια είναι τα προσόντα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο; Για τη λήψη άδειας διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο και την εγγραφή στο μητρώο, ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τα ακόλουθα προσόντα:
      α) να διαθέτει πτυχίο ή δίπλωμα κλάδου μηχανικού Π.Ε. ή T.E. ή ισότιμο τίτλο αντίστοιχης ειδικότητας σχολών της αλλοδαπής, με αναγνωρισμένα επαγγελματικά προσόντα στην Ελλάδα και να είναι εγγεγραμμένος σε μητρώο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με επαγγελματικό δικαίωμα εκπόνησης τοπογραφικών μελετών/εργασιών,
      β) να διαθέτει τουλάχιστον τετραετή επαγγελματική εμπειρία σε τοπογραφικές εργασίες,
      γ) να έχει παρακολουθήσει εξειδικευμένα σεμινάρια που διενεργούνται με πιστοποίηση του Φορέα για τις διαδικασίες και τον έλεγχο γεωμετρικών μεταβολών στη χωρική κτηματολογική βάση και να διαθέτει βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης, και
      δ) να έχει διεκπεραιώσει ευδόκιμα εργασίες ηλεκτρονικής υποβολής ψηφιακών τοπογραφικών διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών στον υποδοχέα του Φορέα, σχετικά με τη διενέργεια χωρικών μεταβολών και να έχουν τύχει αποδοχής και επεξεργασίας από τον Φορέα.
      Ποιες εργασίες μπορεί να εκτελεί ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός αναλαμβάνει και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες:
      α) τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και της τεχνικής εισήγησης για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω εγγραπτέας προς καταχώριση πράξης ή τη διόρθωσή τους,
      β) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και δικαστικών αποφάσεων,
      γ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για τη γεωμετρική διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα, και
      δ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση στην κτηματολογική βάση διοικητικών πράξεων, όπως απαλλοτριώσεων, πράξεων εφαρμογής και αναδασμών.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών; Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών; Α) Αίτηση Διόρθωσης
      Β) Αντίγραφο του συμβολαίου
      Γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο
      Δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Πού οφείλονται τα προβλήματα στα εμβαδά και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου; Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. αγροτεμάχιο έκτασης δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.
      Περισσότερα...

        3

    3. Αρθρογραφία

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκηρύσσει διαγωνισμό για τα βραβεία «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και «Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο» του 2027

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει σήμερα πρόσκληση προς τις ευρωπαϊκές πόλεις που είναι προσηλωμένες στη βιωσιμότητα να υποβάλουν υποψηφιότητα για τα βραβεία της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας» και του «Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου» για το 2027. Οι πόλεις μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους ηλεκτρονικά έως τις 15 Μαρτίου του 2025.
      Μια ομάδα από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες αστικής βιωσιμότητας θα εξετάσει και θα αξιολογήσει τις επιδόσεις των διαγωνιζόμενων πόλεων με βάση τους ακόλουθους επτά περιβαλλοντικούς δείκτες: ποιότητα του αέρα· ύδατα· βιοποικιλότητα, περιοχές πρασίνου και βιώσιμη χρήση της γης· απόβλητα και κυκλική οικονομία· θόρυβος· μετριασμός της κλιματικής αλλαγής· και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή θα επιλέξει τις επικρατέστερες πόλεις βασιζόμενη στις συστάσεις των εμπειρογνώμων και σε ελέγχους των πραγματικών δεδομένων.

      Με πάνω από τα δύο τρίτα του ευρωπαϊκού πληθυσμού να ζει σε αστικό περιβάλλον, οι πόλεις διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό μετασχηματισμό που θέτει ως προτεραιότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η Επιτροπή θέσπισε το βραβείο Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας για να παροτρύνει τις πόλεις να γίνουν πιο πράσινες και πιο καθαρές. Τα βραβεία προωθούν και επιβραβεύουν τις προσπάθειες των ευρωπαϊκών πόλεων που πασχίζουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων τους και να μειώσουν τον αντίκτυπό τους στο παγκόσμιο περιβάλλον. Μέχρι σήμερα, 17 πόλεις έχουν κερδίσει το βραβείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας και 19 μικρότερες πόλεις έχουν διακριθεί με το βραβείο Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου, διαμορφώνοντας ένα συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο πρωτοπόρων ευρωπαϊκών πόλεων που μοιράζονται ένα κοινό όραμα και τεχνογνωσία και εμπνέουν και άλλες πόλεις να ακολουθήσουν τα βήματά τους.
      Περισσότερες πληροφορίες για τον διαγωνισμό του 2027 για τα βραβεία Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας και Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου μπορείτε να βρείτε εδώ.
      Περισσότερα...

        0

    4. Αρθρογραφία

      Η ιστορία της γεφυροποιίας στην Ελλάδα

      Engineer

      Στο άρθρο αυτό γράφομε για δύο γέφυρες οι οποίες είναι πολύ γνωστές και κατασκευάσθηκαν την περίοδο της Ανοικοδομήσεως (1950 – 1980) και μάλιστα την εποχή κατά την οποία το προεντεταμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα αντιμετωπιζόταν ως μία νέα τεχνική λύση από τους Μηχανικούς τους ασχολουμένους με μελέτες και κατασκευές οδικών γεφυρών, οικοδομικών έργων κ.τ.ο.
      Η πρώτη γέφυρα με την οποία θα ασχοληθεί το άρθρο αυτό είναι η Γέφυρα Αλφειού, μήκους 390,00 μ. (2 ανοίγματα x 35,00 μ. + 8 ανοίγματα x 40,00 μ. = 390,00 μ.) με κωδικό Έργου 97130/Π.Δ.Ε. και προϋπολογισμό κατασκευής 17.000.000 δρχ., η οποία αποκαθιστά την συνέχεια της Εθνικής Οδού 9 (Πύργος – Κυπαρισσία – Καλαμάτα). Πρόκειται περί ενός έργου το οποίον έχει διττή λειτουργία: Από την μίαν πλευρά είναι γέφυρα οδική και από την άλλη υδατογέφυρα για την εξυπηρέτηση των ειδικών τεχνικών έργων εγγειοβελτιώσεως της πεδιάδος Επιταλίου. Κύριος του Έργου αυτού ήταν το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων. Προϊσταμένη Αρχή ήταν η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Έργων δια της Διευθύνσεως Γ3. Επιβλέπουσα Υπηρεσία ήταν το 2ο Γραφείο Κατασκευής Οδών (Έδρα: Πάτρα).
      Το έργο δημοπρατήθηκε δια του συστήματος «Μελέτη – Κατασκευή» δια δύο δημοπρασιών λόγω αναβολής της 1ης η οποία είχε ορισθεί να διεξαχθεί την Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 1959. Τελικά αυτή διεξήχθη την Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 1959 κατακυρωθείσης της στατικής μελέτης και της μελέτης των προεντεταμένων δοκών της γέφυρας στο Τμήμα Μελετών της ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ» του οποίου προΐστατο ο κ. Θεοδόσιος – Ρήγας Παναγιώτου Τάσιος* και της υδατογέφυρας στο ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΚΑΛΛΙΝΣΚΗ*.
      Αλέξανδρος Παύλου Βερδέλης, Πολιτικός Μηχανικός της Κεντρικής Σχολής των Τεχνών και των Κατασκευών (1920), Ηλεκτρολόγος Ανωτάτης Σχολής Ηλεκτροτεχνικής (1921) και Εργολήπτης Δημοσίων Έργων (Αριθμός Μητρώου Τ.Ε.Ε.: 152), Αρχείον Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Η κατασκευή της γέφυρας ανατέθηκε στην ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ/Ε.ΔΟ.Κ.»* (Αλέξανδρος Παύλου Βερδέλης)* η οποία με τον μηχανικό εξοπλισμό της κατασκεύασε τις θεμελιώσεις της γέφυρας δια 18 καταδυομένων φρεατοπασσάλων ΒΕΝΟΤΟ, βάθους μεταξύ 20,00 μ. ως 30,00 μ., διαμέτρου 1,50 μ. και αποστάσεως 40,00 μ. Επί των φρεάτων αυτών κατασκευάσθηκαν τα πέδιλα των μεσοβάθρων και των ακροβάθρων της γέφυρας όμως επειδή το πλάτος τους δεν επαρκούσε για την σωστή θεμελίωση επί της συνεκτικής αργίλου, έγινε σειρά τσιμεντενέσεων υποθεμελιώσεως δια αμμοχαλίκου τις οποίες ανέλαβε να εκτελέσει η ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ» δια του Γεωργίου Μάρκου Ποτηριάδη* κατόπιν ειδικών γεωτρήσεων, τις οποίες ενήργησε η Υπηρεσία Επιβλέψεως, προκειμένου να διαπιστώσει την σύσταση του εδάφους θεμελιώσεως.
      Ο σκοπός επομένως αυτών των τσιμεντενέσεων ήταν η βελτίωση της αντοχής της αργίλου λόγω διαπιστωθείσης μειωμένης φορτιοϊκανότητος και διαπλατύνθηκε επίσης ο κεφαλόδεσμος, επί του οποίου εδράζεται το πέδιλον του βάθρου. Η εκτέλεση αυτών των τσιμεντενέσεων υποθεμελιώσεως απαίτησε 3.000 τόνους τσιμέντου και ο εργολήπτης πραγματοποίησε νέες γεωτρήσεις ελέγχου. Η ανωδομή της γέφυρας κατασκευάσθηκε υπό μορφή φορέως Γκέρμπερ με πλάτος οδοστρώματος 9,00 μ. και συνολικό 15,00 μ. μετρούμενο από τις κάθετες εξωτερικές παρειές των πεζοδρομίων άνωθεν της υδατογέφυρας, χρησιμοποιουμένου προεντεταμένου σκυροδέματος εφαρμοσθέντος του συστήματος Φρεζινέ*. Το πλάτος των εκατέρωθεν πεζοδρομίων είναι 2,60 μ. (2,50 μ. στην υδατογέφυρα και 0,50 μ. τα κράσπεδα). Εφαρμόσθηκε διαμήκης προένταση στο κάτω μέρος των πλακοδοκών του καταστρώματος και εγκάρσια προένταση στην πλάκα γεφυρώσεως. Προκειμένου να αντιμετωπισθεί η δυσχέρεια της σκυροδετήσεως των πλακοδοκών (4 ανά άνοιγμα για τη κάλυψη του πλάτους της γέφυρας) κατασκευάσθηκε ειδικό ικρίωμα κατά 1,50 μ. υψηλότερα της τελικής στάθμης τοποθετήσεως αυτών και εξετελέσθη η προένταση σύμφωνα την μελέτη και τον προγραμματισμό που έγινε στο εργοτάξιο. Μετά την εκτέλεση της 1ης φάσεως της εργασίας κυρίας προεντάσεως οι σκυροδετημένες πλακοδοκοί καταβιβάσθηκαν με γρύλλους υδραυλικών μέχρι της στάθμης του όνυχος εδράσεώς τους και δια κυλίστρων εσύρθησαν οριζοντίως στην τελική τους θέση.
      Εκ των έργων κατασκευής του ανοίγματος μήκους 40,00 μ. της γέφυρας Αλφειού της ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ/Ε.ΔΟ.Κ.» Φωτογραφία των εγκαινίων της γέφυρας Αλφειού τα οποία έγιναν το Σάββατο 30 Ιουνίου 1962 στις 7:00 το βράδυ, υπό του Υπουργού Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων, Σόλωνος Γκίκα Μετά την εκτέλεση αυτών των εργασιών άρχισε η 2η φάση της προεντάσεως των αμφιπροεχουσών δοκών υπό λίαν δυσμενείς συνθήκες και κάτω από τον όνυχα εδράσεως των αιωρουμένων πλακοδοκών. Συγχρόνως επί των αυτών βάθρων κατασκευάσθηκε εκ προεντεταμένου σκυροδέματος και η υδατογέφυρα για την εξυπηρέτηση των έργων εγγειοβελτιώσεως πεδιάδος Επιταλίου και η οποία έχει διατομή κιβωτίου με εσωτερικές διαστάσεις 1,00 μ. x 2,00 μ., μήκος ανοίγματος 40,00 μ. και ονομαστική παροχή 4,50 κ.μ./δευτ. Σε αυτήν τα καλώδια προεντάσεως διετάχθησαν εντός των κατακόρυφων τοιχωμάτων, τα οποία έχουν πάχος 15 εκ. και ελήφθη δια λόγους αυξημένης στεγανότητος, ελαχίστη τάση θλίψεως σ = 15 χλγρ./τετ. εκ. Οι αρμοί σκυροδετήθηκαν εκ των υστέρων και τα αμφιέρειστα κιβωτοειδή στοιχεία της υδατογέφυρας συνδέθηκαν στις πυκνές αναμονές του οπλισμού παρεμβαλλομένου χάλκινου ελάσματος το οποίο επιτρέπει και μικρομετατοπίσεις.
      Μετά το πέρας όλων των ανωτέρω εργασιών κατασκευής σε όλες τις αμφιέρειστες πλακοδοκούς και εις τα κιβώτια της υδατογέφυρας η ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «Ε.ΔΟ.Κ.» αντικατέστησε δια των υδραυλικών της γρύλλων όλα τα εφέδρανα δια νέων. Η αντικατάσταση αυτή ήταν δυσχερής και πρωτότυπη εργασία η οποία εξετελέσθη σε 2 φάσεις: Κατά την 1η φάση ανυψώθηκε ολόκληρη η οδογέφυρα (κατά την έννοια του μήκους) δια πλακοειδών υδραυλικών γρύλλων (VERIN – PLAT) τύπου STUP. Το πλάτος της στέψεως των βάθρων είναι 1,00 μ. Έτσι χρησιμοποιήθηκαν για τις 4 πλακοδοκούς της γέφυρας 8 γρύλλοι ύψους 2 εκ., συνδεδεμένοι σε μία κοινή αντλία προεντάσεως με εργαζόμενο μέσο το ύδωρ προκειμένου να αναβιβασθούν οι πλακοδοκοί βάρους 9.000 τόνων. Η αυτή εταιρεία κατασκεύασε τα στηθαία της γέφυρας δια σιδηρών στοιχείων.
      Τα εγκαίνια της γέφυρας αυτής έγιναν το Σάββατο 30 Ιουνίου 1962 στις 7:00 το βράδυ, υπό του Υπουργού Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων, Σόλωνος Γκίκα. Το συνολικό κόστος όλων των έργων ήταν 26.500.000 δρχ. Πρόκειται περί ενός έργου απολύτως πρωτοτύπου το οποίον κατασκευάσθηκε υπό των Ελλήνων Εργοληπτών και αυτό το καθιστά εξαιρετικώς ενδιαφέρον από τεχνικής και κατασκευαστικής απόψεως.
      Η κατασκευή των φρεάτων ΒΕΝΟΤΟ η οποία εκτελείται δια ειδικών μηχανημάτων της ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ/Ε.ΔΟ.Κ.» Η Γέφυρα Μοσχοποτάμου στον παλαιό Ανισόπεδο Κόμβο Κατερίνης, Αρχείον της Α.Τ.Ε. «ΟΔΩΝ ΚΑΙ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ – ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ» Το επόμενο έργο με το οποίο θα ασχοληθούμε είναι ο Ανισόπεδος Κόμβος Κατερίνης και η Γέφυρα Μοσχοποτάμου της Εθνικής Οδού 1 ο οποίος είχε μελετηθεί και κατασκευασθεί το 1959. Το έργο αυτό ήταν το πρώτο του είδους του στη χώρα, το οποίο κατασκευάσθηκε με τους τελευταίους τεχνικούς νεωτερισμούς όπως την χρήση του προεντεταμένου σκυροδέματος στην κατασκευή της γέφυρας με τη μεθόδου B.B.R.V,  η οποία εφαρμοζόταν για πρώτη φορά σε ελληνικό έργο γεφυροποιίας.
      Έχει όμως σημασία να δει κανείς την ιστορία αυτού του έργου. Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων δια του Γραφείου Μελετών Κυκλοφορίας προχώρησε το 1959 στην σύνταξη ενός προσχεδίου για την κατασκευή μίας ανισόπεδης διασταυρώσεως κάπου στην Ελλάδα. Έτσι ελήφθη η απόφαση να κατασκευασθεί αυτή η διασταύρωση στην Κατερίνη, επί της Εθνικής Οδού 1 και στην θέση του χειμάρρου Μοσχοποτάμου. Η Υπηρεσία Γ3 του Υπουργείου δημοπράτησε* το έργο πάλι μέσω του συστήματος «Μελέτη – Κατασκευή». Η δημοπρασία αυτή κατεκυρώθη στην ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΔΟΜΙΚΗ» η οποία συνέταξε την στατική μελέτη της γέφυρας και την μελέτη των προεντεταμένων στοιχείων της μέσω του Τμήματος Μελετών Προεντεταμένου Σκυροδέματος της Εταιρείας του οποίου Διευθυντής ήταν ο Στυλιανός Γεωργίου Σουμελίδης*.
      Την επίβλεψη της κατασκευής ασκούσε το Γραφείο Ελέγχου Κατασκευής της Εθνικής Οδού Λαρίσης – Τεμπών – Κατερίνης υπό τον Ιωάννη Εμμανουήλ Γενεράλη* ενώ επί τόπου στο εργοτάξιο επέβλεπε ο Αγαμέμνων Πλάτωνος Χρονίδης*. Την κατασκευή πραγματοποίησε η ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΔΟΜΙΚΗ» (Μηχανικοί Κατασκευής: Νικόλαος Δημητρίου Σοφός*, Σταύρος Νικολάου Λάσκαρης*).
      Τα έργα ξεκίνησαν να κατασκευάζονται κατά τις αρχές του 1959 και παρεδόθηκαν χωρίς εγκαίνια το Σάββατο 05 Σεπτεμβρίου 1959. Η αξία των έργων 8.000.000 δρχ. Όπως σημειώσαμε πιο πάνω, πρόκειται για ένα έργο του οποίου ανάλογο δεν υπήρχε. Ο κόμβος αυτός αποτελείτο από την γέφυρα της Εθνικής Οδού 1 η οποία είχε μήκος 105,00 μ. (3 ανοίγματα x 35,00 μ.), πλάτος καταστρώματος 14,00 μ. (βασικόν πλάτος οδοστρώματος: 11,00 μ. + πλάτος εκατέρωθεν πεζοδρομίων: 1,50 μ.), την Οδό Σιδηροδρομικού Σταθμού – Κατερίνης μαζί με τους κλάδους συνδέσεως του κόμβου και την γέφυρα του χειμάρρου Μοσχοποτάμου η οποία ήταν πλαίσιο γεφυρώσεως 4 ανοιγμάτων.
      Η γέφυρα της Εθνικής Οδού 1 συνίστατο κατασκευαστικώς σε 4 κύριες δοκούς πάχους 30 εκ. με 3 διαδοκίδες κατά άνοιγμα και πλάκα καταστρώματος πάχους 18 εκ. Το συνολικό ύψος του φορέως της γέφυρας ήταν 2,00 μ. και διεστρώθη επιτοπίως σε ολόσωμη κατασκευή κατασκευασθέντος ικριώματος σκυροδετήσεως/υποστυλώσεως. Η προένταση του φορέως εκτελέστηκε δια του Συστήματος B.B.R.V.* εφαρμοσθείσης προεντάσεως (μετά την αφαίρεση των απωλειών) 2.430 τόνων σε 8 καλώδια. Για την σκυροδέτηση χρησιμοποιήθηκε σκυρόδεμα Β100 σε κάθε δοκό της γέφυρας. Επίσης ο όγκος του χρησιμοποιηθέντος σκυροδέματος ήταν 632,00 κ.μ. σκυροδέματος κατηγορίας Β400, το συνολικό βάρος των χαλύβων προεντάσεως ήταν 22 τόνοι και ο χαλαρός οπλισμός 63 τόνοι. Ο κόμβος αυτός υπήρχε μέχρι και το 2003 οπότε κατεδαφίσθηκε ολοκληρωτικά από την ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ» και την ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ «ΕΡΓΑΣ» για να κατασκευάσουν τους κλάδους της σήραγγας του Αυτοκινητοδρόμου 1.
      Κυριάκος Γκλεζάκος: Μηχανολόγος Επαγγελματικού Λυκείου – Ερευνητής της Ιστορίας των Ελληνικών Δημόσιων Τεχνικών Έργων
      Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_142 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

        0

    5. Αρθρογραφία

      Η ιστορία του αθηναϊκού τραμ -Από τα ιππήλατα οχήματα και το ατμήλατο τραμ, μέχρι σήμερα

      Engineer

      Το τραμ είναι ένα από τα πρώτα μεταφορικά μέσα της Αθήνας, το οποίο εδώ και αιώνες μεταφέρει τους κατοίκους της στους προορισμούς τους. Φυσικά, δεν είχε πάντοτε την ίδια μορφή.
      Το τραμ όπως είναι σήμερα κυκλοφορεί στους δρόμους της πρωτεύουσας από το 2004. Όμως η πρώτη του εμφάνιση έγινε πάνω από εκατό χρόνια πριν, το 1882 δηλαδή, με τη μορφή ιππήλατων οχημάτων.
      Επρόκειτο για ελαφρά οχήματα, τα οποία ήταν κλειστά τον χειμώνα με 16 θέσεις και ανοιχτά το καλοκαίρι με 20 θέσεις, τα οποία έλκονταν από τρία άλογα. Τα 800, συνολικώς, άλογα ήταν μικρασιάτικα, μικρόσωμα και νευρώδη, αλλά κατάλληλα για τις επικλινείς οδούς της Αθήνας και τις συνεχείς στάσεις.
      Αυτές οι πρώτες γραμμές συνέδεσαν το κέντρο της Αθήνας με τα τότε προάστια, δηλαδή τα Πατήσια, τους Αμπελοκήπους και την Κολοκυνθού, καθώς και την πλατεία Ομονοίας με το Σύνταγμα, το Γκάζι και το Κεραμεικό Δίπυλο, ενώ αργότερα, το 1902, εξυπηρέτησαν τις οδούς Ιπποκράτους, Μητροπόλεως και Αχαρνών.

      Γιατί το τραμ ονομάστηκε «κωλοσούρτης»
      Το ατμήλατο τραμ του Φαλήρου ξεκίνησε να λειτουργεί το 1887. Με αφετηρία μπροστά στην Ακαδημία Αθηνών, διέσχιζε τις λεωφόρους Πανεπιστημίου, Αμαλίας και Θησέως, έφτανε στις Τζιτζιφιές, και από εκεί, μέσω της παραλιακής λεωφόρου, κατέληγε στο Φάληρο, όπου υπήρχαν τότε παραθαλάσσια κέντρα αναψυχής και θαλάσσια λουτρά.
      Λόγω των ατμών, της χαμηλής ταχύτητας στις ανηφόρες και το ελάχιστο ύψος των βαγονιών από το έδαφος, έδιναν των εντύπωση ότι τα τελευταία βαγόνια -κατά κύριο λόγο- σχεδόν σερνόταν με τα «οπίσθια». Έτσι, η γραμμή αυτή ονομάστηκε από τους επιβάτες «κωλοσούρτης». Παρόλο που αποτελούσε θέμα συζήτησης της εποχής, καθώς και έμπνευση θεατρικών επιθεωρήσεων, γελοιογραφιών και σατιρικών ποιημάτων, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του Νέου και του Παλαιού Φαλήρου, τα οποία εκείνη την εποχή ήταν σχεδόν ερημικές περιοχές, με λιγοστούς κατοίκους.

      Οι Αθηναίοι είχαν πλέον εύκολη πρόσβαση προς τη θάλασσα και αυτό τους δημιούργησε την επιθυμία να παίρνουν το τραμ για να πάνε για μπάνιο ή απλά μια βόλτα για να ξεσκάσουν. Ωστόσο, όπως έγραψε ο αρχαιολόγος, ζωγράφος και συγγραφέας Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, η επιβίβαση σε αυτό και η εύρεση θέσης ήταν μια δύσκολη αποστολή για τους κατοίκους της πρωτεύουσας.
      «[..] Εκεί είναι ανάγκη να θέσεις εις ενέργειαν οδόντας και όνυχας, ράβδους και αγκώνας, γρόνθους, πολλάκις δε και πέλματα. Με ό,τι έχεις και με ό,τι δεν έχεις, πρέπει να παλαίσεις τον περί καταλήψεως θέσεως αγώνα...».
      Τι συνέβαινε στη συνέχεια όταν κάποιος κατάφερνε να ανέβει στο τραμ και να βρει την πολυπόθητη θέση;
      «Αλλά όλα αυτά, δεν είναι τίποτε ακόμη. Η διασκέδαση αρχίζει, όταν ο σαλιάρης αυτός, ο αυθαδώς αυτοκαλούμενος ατμήρης τροχιόδρομος, πράγματι δε κινητόν καβουρδιστήριον, θέσει εις ενέργειαν τα πτυσίματα, τους σπινθήρας και τα μύρια ως βροχή λεπτή εφορμώντα, ανθρακομόρια. Αυτά μεταβάλλουσι τους λευκούς επιβάτας, εις μαύρους της Γουϊνέας, τα δε λευκάς και ωχράς Ατθίδας, εις μελαψάς Αθιγγανίδας...», προσθέτει ο Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς.

      Σύμφωνα με τον πρόεδρο του «Αρχείου Ιστορίας Παλαιού Φαλήρου», Βασίλη Ε. Κωνσταντινίδη, ο ατμήλατος τροχιόδρομος ελκόταν από ειδικές ατμάμαξες και είχε συνήθως 3 έως 5 (μερικές φορές έως και 7) ελαφριά βαγόνια, κλειστά των 24 θέσεων και ανοικτά των 28. Λογικά, αυτές οι ατμάμαξες δεν είχαν και μεγάλη ελκτική δύναμη και η μηχανή τους ήταν πολύ μικρή σε σχέση με το βάρος των βαγονιών που τραβούσαν. Το πρόβλημα εντεινόταν το καλοκαίρι, καθώς τα βαγόνια αυξάνονταν και γέμιζαν με περισσότερο κόσμο. Το να ταξιδεύει κανείς με τον «ατμοτροχιόδρομο» ήταν γενικά δύσκολο τόσο για όσους βρίσκονταν μέσα σε αυτόν, όσο και για εκείνους που ήταν έξω από τα βαγόνια του.
      Πότε κυκλοφόρησαν τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ
      Στις 30 Οκτωβρίου του 1908 κυκλοφόρησαν τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ, τα οποία επρόκειτο να αντικαταστήσουν σταδιακώς τα ιππήλατα. Τα επόμενα δύο χρόνια, το δίκτυο του τραμ απέκτησε 257 οχήματα -150 κινητήρια και 107 ρυμουλκούμενα- μαζί με τα παλιά, που επαναχρησιμοποιήθηκαν ως ρυμουλκούμενα.

      Τραμ στην Πανεπιστημίου, μια από τις κύριες οδούς της Αθήνας, μπροστά από το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης / Φωτογραφία: Hulton-Deutsch Collection/CORBIS/Corbis via Getty Images
      Τα βαγόνια ήταν βελγικής κατασκευής, κλειστά, με ηλεκτροφωτισμό και πρωτοποριακώς τοποθετημένα αναπαυτικά καθίσματα, με πρόβλεψη για 16 θέσεις καθήμενων και 14 ορθίων, με δύο κινητήρες ιδανικούς για τις κλίσεις των αθηναϊκών γραμμών και με μπεζ χρωματισμό. Τα νέα τραμ προκάλεσαν τόσο μεγάλη εντύπωση στους Αθηναίους, ώστε πολλοί ταξίδευαν ως το τέρμα και επέστρεφαν χωρίς άλλο σκοπό, μόνο και μόνο για να απολαύσουν την άνεση της διαδρομής, η οποία άλλωστε δεν κόστιζε παρά μόνο μία δεκάρα.
      Το 1939 εκποιείται μεγάλος αριθμός ρυμουλκούμενων οχημάτων βελγικής κατασκευής, ενώ όλα τα εν χρήσει τροχιοδρομικά οχήματα ανακαινίζονται και το χρώμα τους γίνεται βαθύ πράσινο -εξ ου και η ονομασία «πράσινα». Την επόμενη χρονιά παραλαμβάνονται τα 60 μεγάλα, σύγχρονα τροχιοδρομικά οχήματα που προέβλεπε η συμπληρωματική σύμβαση που είχε συνάψει το Ελληνικό Δημόσιο το 1937. Τα νέα οχήματα, γνωστά ως «κίτρινα», λόγω του χρώματός τους, είχαν κατασκευασθεί από την ιταλική κοινοπραξία ΟΜ/CGE/Breda του Μιλάνου και ξεχώριζαν για τον αεροδυναμικό σχεδιασμό τους, που είχε ως πρότυπο τα τραμ του Μιλάνου.
      Στις 28 Οκτωβρίου 1940 οι τροχιόδρομοι της Αθήνας συμμετέχουν στην επιστράτευση. Είναι κλασικές πλέον οι εικόνες των υπερφορτωμένων τραμ με τους ενθουσιώδεις επίστρατους που έσπευδαν να παρουσιαστούν και να φύγουν για το μέτωπο.
      Όταν χτύπησε το τελευταίο καμπανάκι των τραμ
      Μετά την Κατοχή αρχίζει η φθίνουσα πορεία των τραμ της Αθήνας, με την κατάργηση ορισμένων γραμμών. Η πραγματική, όμως, κατάργηση συμπίπτει με το θεαματικό ξήλωμα των σιδηροτροχιών στον κόμβο των Χαυτείων, από συνεργεία του υπουργείου Δημοσίων Έργων, τις πρώτες πρωινές ώρες της 16ης Νοεμβρίου 1953, και τον επακόλουθο παροπλισμό των γραμμών Πατησίων - Αμπελοκήπων και Κυψέλης - Παγκρατίου.
      Το τελευταίο κουδούνισμα από καμπανάκι αθηναϊκού τραμ ακούστηκε έξω από το αμαξοστάσιο της Αγίας Τριάδας Κεραμεικού τα μεσάνυχτα της 15ης προς 16η Οκτωβρίου του 1960. Τα τραμ, πράσινα ή κίτρινα, που στα 52 χρόνια της ζωής τους διακίνησαν κάπου 3 δισεκατομμύρια άτομα, δεν επρόκειτο να ξαναδούν τους δρόμους της Αθήνας.
      Παρέμενε, ωστόσο, η γραμμή του τραμ του Περάματος. Στις 4 Απριλίου 1977, Μεγάλη Δευτέρα απόγευμα, το τραμ του Περάματος, προερχόμενο από το Πέραμα και κατευθυνόμενο στον Πειραιά, στολισμένο με λουλούδια και πανό, κάνει το τελευταίο του δρομολόγιο. Φτάνει στην πλατεία Λουδοβίκου του Πειραιά, έξω από τον σταθμό του Ηλεκτρικού. Οι επιβάτες κατεβαίνουν. Ο οδηγός Γιάννης Κωστόπουλος χτυπάει για τελευταία φορά το καμπανάκι και οδηγεί το όχημα 77 στο αμαξοστάσιο της οδού Κόνωνος. Εκείνη τη στιγμή γράφτηκε ο επίλογος της πρώτης περιόδου του ελληνικού τραμ.
      44 χρόνια μετά, το τραμ επέστρεψε στους δρόμους της πρωτεύουσας, σύγχρονο και τεχνολογικά προηγμένο. Ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 19 Ιουλίου 2004, σχεδόν ταυτόχρονα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

      Περισσότερα...

        0

    6. Αρθρογραφία

      Η ιστορική μπλε πολυκατοικία έγινε 80 χρονών

      Engineer

      Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα γιορτάστηκαν στο Floral τα 80ά γενέθλια της μπλε πολυκατοικίας, που ορθώνεται, αγέρωχη και αλώβητη, γωνία Αραχώβης και Θεμιστοκλέους, στα πολύπαθα Εξάρχεια. Οι παλιές πολυκατοικίες, κυρίως εκείνες του Μεσοπολέμου, είναι οι γριές, αρχοντικές κοκότες της αθηναϊκής πολεοδομίας: κοκέτες και μοναχικές, μέσα «στη φοβερή ερημία του πλήθους» των κατοπινών ακαλαίσθητων πολυκατοικιών, χωρίς έπαρση, αφήνοντας σ’ εκείνον που «βοτανολογεί την άσφαλτο» να εντοπίσει τη παλιά σαγήνη τους, μέσα από τις ρυτίδες της γερασμένης πρόσοψης και τα αξεσουάρ τους, τα φθαρμένα ξύλινα ρολά, τα παλιά ασανσέρ και τα εγκαταλελειμμένα πλέον θυρωρεία.
       
      Η μπλε πολυκατοικία των Παναγιωτάκου-Παπαλουκά-Αντωνόπουλου, που χτίστηκε το 1933-34 και δεσπόζει της πλατείας Εξαρχείων, δεν είναι απλώς μία από τις «αρχοντικές κοκότες» της Αθήνας, ανάμεσά τους και η περίφημη πολυκατοικία Λογοθετόπουλου του Κυπριανού Μπίρη, της οδού Μπουμπουλίνας, που στέγασε παλιότερα τη Γενική Ασφάλεια («ταράτσα κι απομόνωση»), αλλά και το υπουργείο Πολιτισμού. Είναι η «γειτονιά καθ’ ύψος», όπως εύστοχα τη χαρακτήρισε η ομότιμη καθηγήτρια του ΕΜΠ Μάρω Καρδαμίτσα-Αδάμη, στη (δυστυχώς, υπερβολικά λιτή) μονογραφία της «Η μπλε πολυκατοικία» (Libro), που συστέγασε σημαντικές μορφές της πολιτικής (Τσιγάντες, κόρη του Ιω. Μεταξά, οικογένεια Κύρκου) και καλλιτεχνικής ζωής του τόπου (τα ζεύγη Παξινού-Μινωτής, Μυράτ-Ζουμπουλάκη, Βέμπο-Τραϊφόρος). Ξεχωρίζει για την ιδιοφυή αρχιτεκτονική σύλληψη, που κατάφερε να ενσωματώσει δημιουργικά στο σχέδιο όλες σχεδόν τις πρωτοπόρους αντιλήψεις του μοντερνισμού, από το Neues Bauen μέχρι το Bauhaus, επιφέροντας μέσα από την «αιτιότητα του μικρού» (G. Bachelard, «Η ποιητική του χώρου»), αλλά και τις καινοτόμους χρήσεις κοινοχρήστων χώρων μία ριζοσπαστική αντίληψη για τη συγκατοίκηση: στην ταράτσα υπήρχαν πισίνα, χώροι για παιδικές δραστηριότητες και δώμα δεξιώσεων, όπου «φιλοξενήθηκαν» μέχρι και Γερμανοί αξιωματικοί τα χρόνια της Κατοχής, όταν στα φωτεινά διαμερίσματά της ο «Μίδας» του στρατηγού Χριστόδουλου Τσιγάντε και η οικογένεια Κύρκου μάχονταν, μαζί με άλλους πατριώτες, για την Απελευθέρωση, ενώ τα υπόγειά της, όπου λειτουργούσε στα μεσοπολεμικά χρόνια χοροδιδασκαλείο, χρησίμευσαν συχνά ως καταφύγιο στους επικείμενους βομβαρδισμούς, που, τραγική ειρωνεία, δεν πραγματοποιήθηκαν στην Κατοχή, στην «ανοιχτή πόλη», αλλά ακολούθησαν στον Εμφύλιο.
       

       
      Αρκεί μία επίσκεψη στην μπλε πολυκατοικία για να ανακαλύψει κανείς, όχι χωρίς μελαγχολία, όλες τις αρετές εκείνης της δημιουργικής γενιάς (πολύ προτού η λέξη γίνει άθυρμα στα κομματικά λεξιλόγια), που έκλεινε μέσα της την Ελλάδα, αλλά γνώριζε και τις προκλήσεις της νεωτερικότητας: φαντασία, έμπνευση και δημιουργικότητα αποτυπώνονται στις λεπτομέρειες του φωτεινού αστικού interieur, αλλά και στον σχεδιασμό των κοινοχρήστων χώρων. Μία διπλή εξώπορτα στον διάδρομο θυμίζει δίφυλλη είσοδο κινηματοθεάτρου, με την ξύλινη επένδυση, τις κάθετες χειρολαβές και το απαραίτητο «φινιστρίνι» (μια ψευδαίσθηση ταξιδιού με πλοίο), που κοσμεί και τις πόρτες του ασανσέρ, τα δύο «κιόσκια» της κεντρικής εισόδου, από τη Θεμιστοκλέους, όπου παλιότερα το ένα στέγαζε καπνοπωλείο και το απέναντι ήταν το θυρωρείο, παραπέμπουν σε γκισέ κινηματογράφου, τα εσωτερικά μπαλκόνια προς τους φωταγωγούς συνδέουν τα αντικριστά διαμερίσματα, καθώς μεσολαβεί ο «ανελκυστήρας υπηρεσίας», η κουζίνα ως «χώρος εργαστηρίου», στα πρότυπα του Werkbund.
       
      Ο ογδοντάχρονος βίος της μπλε πολυκατοικίας είναι το άγραφο μυθιστόρημα του αστεακού τοπίου και της πεφωτισμένης, αστικής τάξης, στον αντίποδα του καραγάτσειου «10».
       
      Ή, με τα λόγια του Λε Κορμπυζιέ: «C’ est tres beau»!
       
      Πηγή: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_29/12/2013_544401
      Περισσότερα...

        1

    7. Αρθρογραφία

      Η ιχνηλάτηση των πλαστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα

      Engineer

      Ο Τζιμ Πάκετ περπατάει αργά στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας κρατώντας μια σακούλα με σκουπίδια. Πλησιάζει έναν μπλε κάδο και ρίχνει μέσα ένα πλαστικό μπουκάλι. Το μπουκάλι που πέταξε ο 60αρης Αμερικανός κρύβει ένα «μυστικό»: έχει ενσωματωμένο έναν πανάκριβο ανιχνευτή GPS. Τους επόμενους μήνες, θα καταγράφει λεπτό προς λεπτό την πορεία του πλαστικού απορρίμματος.
      Πρόκειται για έναν από τους τράκερς που τοποθετήθηκαν σε ανακυκλώσιμα σε διάφορα σημεία της χώρας, στο πλαίσιο πολύμηνης έρευνας του ανεξάρτητου δημοσιογραφικού ιστοτόπου wearesolomon.com για τις άγνωστες διαδρομές των πλαστικών απορριμμάτων σε συνεργασία με το Basel Action Network (ΒΑΝ) και το ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
      Το μπουκάλι που πέταξε στον μπλε κάδο στο κέντρο της Αθήνας ο Πάκετ, επικεφαλής του ΒΑΝ, ήταν ο πρώτος από αυτούς. Οι περισσότεροι καταστράφηκαν στην πορεία. Όσοι επέζησαν όμως έδειξαν πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται ποτέ, αλλά καταλήγουν σε χωματερές ή σε μονάδες ανακύκλωσης εκτός χώρας.
      Ο Πάκετ, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στον έλεγχο του εμπορίου αποβλήτων και στην αποκάλυψη των συμφερόντων που το τροφοδοτούν, περιγράφει ένα σταθερό μοτίβο: πλουσιότερες χώρες στέλνουν τα απόβλητά τους σε φτωχότερες. «Είναι ανήθικο και μη βιώσιμο», υπογραμμίζει.
      Η πλαστική ρύπανση είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο δυσεπίλυτα περιβαλλοντικά προβλήματα παγκοσμίως. Επηρεάζει πρωτίστως τις φτωχότερες χώρες και τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς, όχι μόνο σε χώρες όπως η Ινδονησία, αλλά και εντός Ευρώπης, όπου φτωχότερα μέλη της ΕΕ μετατρέπονται σε αποθετήρια πλαστικών αποβλήτων πιο ανεπτυγμένων εταίρων τους, ειδικά μετά την απαγόρευση εισαγωγής στερεών αποβλήτων που επέβαλε η Κίνα το 2018.
      Ανακύκλωση: μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε
      Για τον Πάκετ, οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης είναι μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε  ποτέ. «Ό,τι πετάς στον μπλε κάδο, ανακυκλώνεται. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, ελάχιστα πλαστικά ανακυκλώνονται».
      Πράγματι, όπως ανέδειξε η έρευνα του Solomon, από τους 41 εκατ. τόνους πλαστικών αποβλήτων των οποίων η διαχείριση γίνεται εντός της ΕΕ ανα έτος, μόνο το 29% ανακυκλώνεται. Τα υπόλοιπα οδηγούνται για ενεργειακή αξιοποίηση μέσω καύσης ή καταλήγουν στη χωματερή.
      Η περίπτωση της Ελλάδας είναι χαρακτηριστική. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στο Solomon η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, η οποία διαχειρίζεται το περιεχόμενο των γνωστών μπλε κάδων, μόλις το 50% του περιεχομένου τους οδηγείται στην ανακύκλωση.
      Στα ίχνη του ελληνικού πλαστικού σκουπιδιού
      Η έρευνα διήρκησε πέντε μήνες. Η ερευνητική ομάδα συνομίλησε με ειδικούς στον τομέα της ανακύκλωσης πλαστικού, συναντήθηκε με Έλληνες και ξένους επιχειρηματίες του κλάδου, πήρε τις γνώμες ειδικών επιστημόνων και ακτιβιστών, συγκέντρωσε και ανέλυσε επίσημα και αδημοσίευτα στοιχεία, και επισκέφθηκε μονάδες όπου καταλήγουν ελληνικά πλαστικά σκουπίδια στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
      Επί χρόνια, η πολυπόθητη μετάβαση στην «κυκλική οικονομία» βασίζεται στο μάντρα «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση». Γνωστή και ως «ιεραρχία αποβλήτων», η αρχή αυτή διαφημίζεται ως λύση στο τεράστιο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης που απειλεί οικοσύστημα και ανθρώπους.
      Όμως το βάρος πέφτει κυρίως στην ανακύκλωση –  μια υποτίθεται ενάρετη διαδικασία χωρίς καμία παρενέργεια. Σε έρευνα της Greenpeace, σχεδόν το 90% των Ελλήνων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι η ανακύκλωση πλαστικού «μπορεί να βοηθήσει δραστικά το περιβάλλον».
      Στην πόλη της Ξάνθης, όπου η ομάδα απέρριψε ένα από τα πλαστικά σκουπίδια με ανιχνευτή GPS, συναντήθηκε με την καθηγήτρια Αγγλικών Μαρία Αντωνιάδου δίπλα σε έναν μπλε κάδο. Η κ. Αντωνιάδου ανακυκλώνει με θρησκευτική ευλάβεια. «Συμβάλλω κι εγώ έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα υλικά θα ξαναχρησιμοποιηθούν για να γίνουν κάτι άλλο».
      Αυτή είναι όμως η μισή αλήθεια –αν όχι ένας βολικός μύθος. 
      «Ζούμε σε μια χώρα και σε ένα πλανήτη όπου στις καλύτερες περιπτώσεις περίπου ένα στα δέκα πλαστικά μπουκάλια καταλήγει στην ανακύκλωση. Τα υπόλοιπα πάνε στη χωματερή, στις θάλασσες. Και να διπλασιάσουμε την ανακύκλωση το πρόβλημα δεν λύνεται. Παρ’ όλα αυτά, το κυρίαρχο αφήγημα είναι ότι θα αυξήσουμε την ανακύκλωση και όλα θα είναι καλά», λέει ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, τον οποίο η ερευνητική ομάδα συνάντησε στα κεντρικά της οργάνωσης στο Μεταξουργείο.
      Όπως περιγράφει, την ανακύκλωση προβάλλει μια καλολαδωμένη και καλά χρηματοδοτούμενη μηχανή. «Έχει περσόνες, έχει κουτιά, έχει σπιτάκια που λένε “τι ωραίο πράγμα που είναι”. Εμείς ερχόμαστε να πούμε ότι η ανακύκλωση είναι παράλογη, και θα πρέπει να είναι η εξαίρεση και όχι η λύση ή ο κανόνας».
      Η κ. Αντωνιάδου, που διαχωρίζει με προσοχή τα σκουπίδια της, μάλλον θα απογοητευόταν αν μάθαινε πως το «παγιδευμένο» σκουπίδι που απορρίψαμε σε μπλε κάδο στο κέντρο της πόλης της κατέληξε στη χωματερή της Καβάλας. Την ίδια τύχη είχε και ένα ακόμα ανακυκλώσιμο που απέρριψε η ομάδα στην πρωτεύουσα της Σύρου, το οποίο κατέληξε στον ΧΥΤΑ του νησιού.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και κάτι άλλο: ακόμα και από τα πλαστικά ανακυκλώσιμα που φτάνουν στο στάδιο της διαλογής, πολλά καταλήγουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε φορτία που καταρχάς επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με επιπλέον εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
      Εξάγοντας το πλαστικό σκουπίδι, εξάγεται όμως και το κόστος της διαχείρισής του για το περιβάλλον και την υγεία. Επιστήμονες, οικολόγοι και ακτιβιστές έχουν τεκμηριώσει ότι η ανακύκλωση όχι μόνο δεν είναι πανάκεια, αλλά μπορεί να αποτελεί μέρος του προβλήματος: καθησυχάζει τους πολίτες -στην Ευρώπη παράγονται 35 κιλά πλαστικών αποβλήτων συσκευασίας κατά κεφαλήν- με αποτέλεσμα να μειώνεται το κίνητρο για μείωση της χρήσης.
      Με αυτά τα δεδομένα, εύλογα η ετήσια παραγωγή πλαστικών παγκοσμίως όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά αυξάνεται αλματωδώς. Εκτοξεύτηκε από τους 234 εκ. τόνους το 2000 σε 460 το 2019. Κατά την ίδια περίοδο, τα πλαστικά απόβλητα υπερδιπλασιάστηκαν. Η δε ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται εκθετικά. Σύμφωνα με τον Οικονομικό Οργανισμό Συνεργασίας και Ανάπτυξης, μέχρι το 2060 η κατανάλωση πλαστικού θα έχει τριπλασιαστεί.
      Η επένδυση σε ακόμα περισσότερες μονάδες ανακύκλωσης δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Αντίθετα, δημιουργεί το γνωστό στα οικονομικά ως “lock-in effect”: οι τεράστιες επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και υποδομές ανακύκλωσης κάνουν τις κοινωνίες «αιχμάλωτες» της ανακύκλωσης, ακόμα κι αν δεν αποτελεί την ιδανική λύση διαχείρισης αποβλήτων.
      Και ιδανική λύση δεν είναι σίγουρα. Όχι μόνο γιατί το ανακυκλωμένο πλαστικό είναι κατώτερης ποιότητας και χρειάζεται παρθένο για να δημιουργηθεί νέο προϊόν. Αλλά και γιατί η ίδια η διαδικασία δεν είναι ποτέ όσο «πράσινη» διαφημίζεται.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-katanalosi-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      Η μη-πράσινη διαδικασία της ανακύκλωσης
      Σε μία έρευνα-σταθμό που δημοσιεύτηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό τον Μάιο του 2023, διεθνής ομάδα επιστημόνων προχώρησε σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: η ανακύκλωση πλαστικού μπορεί να απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών στο νερό και να μολύνει τον αέρα. Εύρημα ακόμα πιο ανησυχητικό, δεδομένου ότι έγινε σε εργοστάσιο ανακύκλωσης τελευταίας τεχνολογίας, σε μια πλούσια δυτική χώρα, τη Βρετανία.
      Στα δείγματα βρέθηκαν μικροπλαστικά που απελευθερώθηκαν και ισοδυναμούσαν με το 13% του πλαστικού που είχε ανακυκλωθεί. Τα μικροπλαστικά, δηλαδή σωματίδια πλαστικού με μέγεθος μικρότερο από 5 χιλιοστά, μολύνουν τον πλανήτη –έχουν βρεθεί ακόμα και σε φρέσκο χιόνι στην Ανταρκτική–, ενώ έχουν εντοπιστεί στο ανθρώπινο αίμα και μπορεί να είναι τοξικά για τα φυτά, τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο.
      Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη διαθέσιμη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, το 94% των Ελλήνων ανησυχεί για τις επιπτώσεις τους.
      Το πρώτο βήμα μετά τον μπλε κάδο
      Τα ανακυκλώσιμα υλικά που φτάνουν στον μπλε κάδο διαχωρίζονται σε πρώτη φάση στα Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ) που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο και ένα από τα πιο σύγχρονα βρίσκεται στο Κορωπί, όπου απορριμματοφόρα ξεφορτώνουν καθημερινά 400-500 τόνους ανακυκλώσιμων από 30 δήμους στην Αθήνα.
      Εκεί η ερευνητική ομάδα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Βεργανελάκη, μηχανολόγο-μηχανικό και υπεύθυνο λειτουργίας του εργοστασίου της εταιρείας WATT AE. Ο κ. Βεργανελάκης  επιβεβαιώνει ότι μόνο το μισό περιεχόμενο του κάθε κάδου μπορεί να οδεύσει τελικά προς ανακύκλωση. Το δε 50% του υλικού αυτού συνήθως εξάγεται.
      «Είναι χρηματιστηριακή η αξία και είναι καθαρά θέμα ζήτησης και προσφοράς. Εμείς εξάγουμε και Ευρώπη και Ασία, ανάλογα με τη φύση του υλικού. Συνήθως τα εύκαμπτα υλικά, όπως η σακούλα, πηγαίνουν σε βαλκανικές χώρες», σημειώνει.
      Το «νεκρό» ποτάμι της Βουλγαρίας
      Ένα από τα φορτηγά που φορτώνουν υλικά από την αυλή του ΚΔΑΥ έχει προορισμό τη Βουλγαρία. Η χώρα, που απορροφά μέρος του ελληνικού πλαστικού, αντιμετωπίζει ήδη συνέπειες από την επεξεργασία του υλικού.
      Ήταν Σάββατο πρωί στις 25 Ιανουαρίου του 2020, όταν ο ψαράς Βάλεντιν Νταναϊλοβ έλαβε μήνυμα από έναν άλλο ψαρά κοντά στο Πάζαρτζικ, μια μικρή πόλη 70.000 κατοίκων στη Νότια Βουλγαρία, χτισμένη στις όχθες του Έβρου ή Μαρίτσα όπως ονομάζεται ο ποταμός στη γειτονική χώρα.
      Το μήνυμα συνοδευόταν από φωτογραφίες που έδειχναν τεράστιες ποσότητες από νεκρά ψάρια, ξεβρασμένα στις όχθες του. Για τον 46χρονο Νταναϊλοβ, που έμαθε να ψαρεύει δίπλα στον πατέρα του όταν ήταν ακόμα 4-5 χρονών, το θέαμα ήταν εξοργιστικό. «Νεκρά ψάρια κάθε λογής ξεβρασμένα στο ποτάμι. Τρομακτικό θέαμα. Ψάρια δηλητηριασμένα στο φυσικό τους περιβάλλον. Μια γενοκτονία».
      Οι βουλγαρικές αρχές ανακάλυψαν τεράστιες ποσότητες μολυσμένου νερού στον ποταμό, προκαλώντας τον άμεσο θάνατο των ψαριών. Το επεισόδιο χαρακτηρίστηκε ως το χειρότερο κρούσμα τοξικής μόλυνσης στην ιστορία του Έβρου, επηρεάζοντας 26 χιλιόμετρα της ροής του.
      Πλαστικά υπολείμματα, τα οποία ανεξάρτητη επιτροπή ειδικών επιστημόνων χαρακτήρισε κατάλοιπα της διαδικασίας ανακύκλωσης, έχρισαν μια τοπική εταιρεία ανακύκλωσης, την Ecoinvest, ως ύποπτο. Ο τοπικός εισαγγελέας απήγγειλε δύο κατηγορίες κατά της διεύθυνσης της εταιρείας, για μόλυνση του περιβάλλοντος και ανεξέλεγκτη διαχείριση αποβλήτων.
      Η εταιρεία διέκοψε προσωρινά την παραγωγή της, και στις 26 Ιανουαρίου τα δείγματα νερού από το ποτάμι βγήκαν καθαρά. Οι αρχές δεν ολοκλήρωσαν ακόμα την έρευνά τους, οι κατηγορίες δεν κατέληξαν σε καταδίκες, και η εταιρεία επιμένει ότι έχει αναβαθμίσει το σύστημα διαχείρισης, και ότι το νερό που χρησιμοποιεί είναι σε κλειστό κύκλο και δεν μολύνει τον ποταμό.
      Σήμερα δεν έχει απομείνει κανένα ορατό σημάδι στο σημείο όπου καταγράφηκε το χειρότερο περιστατικό μόλυνσης στην ιστορία του ποταμού Έβρου, μεταξύ Πάζαρτζικ και Φιλιππούπολης. Κάτω από μια μικρή γέφυρα, τα ήρεμα νερά του διασχίζουν μια καταπράσινη έκταση στο σούρουπο. Μοναδικό σημείο ζωής, ένας μοναχικός ψαράς. Λίγη ώρα αργότερα, θα μαζέψει τα καλάμια και τα δολώματά του και θα φύγει. Με άδεια χέρια. Το ποτάμι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι πλέον κατά τμήματα «εντελώς νεκρό».
      Τρεισήμισι χρόνια μετά από εκείνο το περιστατικό, ένα λευκό φορτηγό περνάει τις πύλες των εγκαταστάσεων της Ecoinvest λίγο μετά τις 11 το πρωί. Ένας εργαζόμενος με κίτρινο γιλέκο ανοίγει τη συρόμενη πλαϊνή πόρτα. Στην καρότσα του φορτηγού, τόνοι από πλαστικά σκουπίδια σε δεμάτια, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Σε ένα από αυτά, ξεπροβάλλει μια συσκευασία με ελληνικά γράμματα, μια ετικέτα της Γενικής Ταχυδρομικής.
      «Μόλις ήρθε από την Ελλάδα», λέει το στέλεχος της Ecoinvest που υποδέχεται το φορτηγό. Το ελληνικό πλαστικό σκουπίδι τοποθετείται δίπλα στους 1.500-1.800 τόνους από άλλα πλαστικά απόβλητα, τα οποία κατακλύζουν τα 20.000 τετραγωνικά μέτρα της εγκατάστασης.
       «Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι»
      Η Ecoinvest είναι μία από τις ηγέτιδες εταιρείες στον κλάδο της ανάκτησης της χώρας με μερίδιο 10% στην εγχώρια αγορά αποβλήτων συσκευασίας. Και μία από τις 177 που έχουν λάβει άδεια εισαγωγής σκουπιδιών από το εξωτερικό με σκοπό την ανάκτηση, πολλές από τις οποίες ιδρύθηκαν ή επέκτειναν τις δραστηριότητες μετά τις κινεζικές απαγορεύσεις.
      Η Ελλάδα είναι βασικός προμηθευτής πλαστικού σκουπιδιού τόσο της εταιρείας, όσο και της Βουλγαρίας γενικότερα – και γίνεται όλο και σημαντικότερος. Οι εισαγωγές  από τη χώρα μας αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια: 48.000 τόνοι το 2022, ποσότητα υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2020.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-eisagwges-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      «Για τους περισσότερους, αυτά είναι απλώς σκουπίδια. Για εμάς, είναι η αρχή της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας. Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι», λέει ο Τιμοχίρ Λαζάροβ, ένας ήπιων τόνων τεχνοκράτης.
      Η Ecoinvest είναι κερδοφόρα, στηρίζεται από τα περιφερειακά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μόλις επένδυσε σε μια νέα, υπερσύγχρονη γραμμή παραγωγής. «Είναι η Ρολς Ρόις της ανακύκλωσης πλαστικού» μας λέει με υπερηφάνεια ο Λαζάροβ, δείχνοντας το φανταχτερό μηχάνημα, γεμάτο φωτάκια και ενδείξεις. Το μόνο παράπονό του είναι ότι δεν υπάρχει αρκετό πλαστικό σκουπίδι για να λειτουργήσει στο 100% των δυνατοτήτων της η νέα υπερσύγχρονη γραμμή. «Χρειαζόμαστε κι άλλο πλαστικό».
      Η εταιρεία στη συνέχεια πουλάει το 80% του ανακτημένου πλαστικού, κυρίως στο εξωτερικό, αλλά και στην Ασία, όπου θα χρησιμοποιηθεί σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η γεωργία. Βασικός πελάτης και των τελικών προϊόντων της: η Ελλάδα.
      Η Βουλγαρία επένδυσε στον τομέα και πλέον η εισαγωγή σκουπιδιών είναι καλοδεχούμενη – τουλάχιστον από τους πολιτικούς. «Η εισαγωγή αποβλήτων για ανάκτηση και ανακύκλωση στη Βουλγαρία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη βουλγαρική οικονομία και ιδίως για τη μεταποίηση», δήλωσε στο Solomon το βουλγαρικό υπουργείο Περιβάλλοντος. Το «lock-in effect» στην πράξη.
      «Πριν την Κίνα, οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες»
      270 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Πάζαρτζικ, στην πόλη Βέλικο Τάρνοβο. Εκεί κατοικοεδρεύει ένας άλλος κολοσσός του βουλγαρικού κλάδου ανακύκλωσης με ελληνική πελατεία, η εταιρεία Megaport.
      Κάθε μήνα φτάνουν εδώ από την Ελλάδα 200 τόνοι πλαστικό σκουπίδι τύπου LDPE, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 10% της πρώτης ύλης της. Η Megaport αγοράζει από ελληνικά ΚΔΑΥ και ιδιωτικές εταιρείες, πληρώνοντας ανάλογα με την ποιότητα από 5 έως 350 ευρώ τον τόνο. Μετά την ανακύκλωσή του, συχνά πωλείται πίσω στην Ελλάδα με τη μορφή είτε πέλετ είτε μαύρης σακούλας σκουπιδιών. Ένα 8% όμως δεν μπορεί να ανακυκλωθεί και είτε μετατρέπεται σε RDF για να καεί στα τσιμεντάδικα της Βουλγαρίας είτε καταλήγει στη χωματερή.
      Η κινεζική απαγόρευση εισαγωγής σκουπιδιών, αλλά και οι αυστηροί όροι εξαγωγής σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ που επέβαλε η Ε.Ε., ήταν μάννα εξ ουρανού για εταιρείες όπως η Megaport. «Πριν την απαγόρευση, πήγαινες στην Αθήνα και οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες. Μας έλεγαν, ‘αυτή είναι η τιμή, αν δεν σας αρέσει, υπάρχει πάντα η Κίνα’».
      Ένα καλλωπισμένο πράσινο ξέπλυμα
      Για την 33χρονη Ντανίτα Ζαχαρινόβα, η ανακύκλωση πλαστικού δεν είναι παρά μια καλλωπισμένη επιχείρηση greenwashing – ενός «πράσινου ξεπλύματος», που εξυπηρετεί μόνο τις βιομηχανίες και δίνει στους καταναλωτές την ψευδαίσθηση ότι κάνουν το καθήκον τους.
      «Η ανακύκλωση του πλαστικού όχι μόνο δεν είναι λύση, αλλά προκαλεί και σειρά από προβλήματα, από τη χρήση νερού και τη ρύπανση του περιβάλλοντος, μέχρι την άγνωστη σύσταση των πλαστικών αποβλήτων. Η ανακύκλωση είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μάρκετινγκ και διαφήμιση, και όχι μαγική λύση στο πρόβλημα του πλαστικού», λέει η Ζαχαρινόβα, από την περιβαλλοντική οργάνωση Za Zemiata (Για τη Γη) που μελετά εδώ και χρόνια το θέμα και πέτυχε φέτος, έπειτα από σχεδόν δεκαετή δικαστικό αγώνα, την ακύρωση της κατασκευής μιας κολοσσιαίας μονάδας καύσης απορριμμάτων στη Σόφια.
      Η ομάδα συνάντησε τη Ζαχαρινόβα στην περιοχή Λόζενετς, μια εύπορη γειτονιά στο κέντρο της Σόφιας, δίπλα σε μια γωνιά για χωριστή συλλογή απορριμμάτων. Ακόμα κι εδώ, σε αυτή την «καλή περιοχή» με τους καλοντυμένους κατοίκους και τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, οι κάδοι είναι ξέχειλοι και τα απορρίμματα μπερδεμένα. Η Ζαχαρινόβα περιγράφει ένα χαοτικό κι αναποτελεσματικό σύστημα ανακύκλωσης στη χώρα, το οποίο συνδυάζεται με την έκρηξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα της ανακύκλωσης, δημιουργώντας την τόσο μεγάλη ζήτηση για εισαγόμενο πλαστικό σκουπίδι από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
      Η λύση κατά την ίδια είναι μία: «να μην χρησιμοποιούμε προϊόντα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν και να σκεφτόμαστε πολύ περισσότερο την επαναχρησιμοποίηση και κυρίως την πρόληψη».
      Ελλάδα: Εξαγωγός και παράλληλα εισαγωγέας απορριμμάτων
      Και η ίδια η Ελλάδα είναι μέρος του λεγόμενου «εμπορίου σκουπιδιών». Απλώς με διαφορετική μορφή. Αυτή της εισαγωγής RDF για καύση από την τσιμεντοβιομηχανία.
      Η ομάδα ταξίδεψε στην πόλη του Βόλου. Στα περίχωρα της πόλης, το εντυπωσιακό τοπίο που φιλοτεχνούν τα γαλάζια νερά του Παγασητικού και το καταπράσινο δάσος του Πηλίου διακόπτεται από ένα κολοσσιαίο εργοστάσιο τσιμέντου. Η εταιρεία στην οποία ανήκει το εργοστάσιο, η AΓΕΤ/Lafarge, το 2022 εισήγαγε 70.000 τόνους RDF από την Ιταλία και σχεδιάζει να τριπλασιάσει την ποσότητα αυτή στο εγγύς μέλλον. Το RDF είναι ένα καύσιμο που παράγεται από απορρίμματα, συμπεριλαμβανομένου του πλαστικού. Η Ελλάδα, παρά την αφθονία των απορριμμάτων της, δεν παράγει αρκετό RDF, το οποίο θεωρείται πιο «πράσινο» από το πετ-κοκ.
      Για την παραλαβή του RDF, η εταιρεία έχει δικές της λιμενικές εγκαταστάσεις. Κάθε καράβι μεταφέρει 3.000 τόνους. Πολλοί ντόπιοι φοβούνται ότι η καύση αποβλήτων στις τσιμεντοκάμινους συμβάλλει ώστε τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης να φτάνουν στα ύψη στο Βόλο τις μισές ημέρες κάθε έτους. Τα ποσοστά εγκεφαλικών επεισοδίων και καρκίνου του ήπατος είναι εδώ αρκετές φορές υψηλότερα από τον εθνικό μέσο όρο.
      Φυσικά, το οικονομικό κίνητρο είναι σημαντικό. Το RDF είναι πιο φτηνό από το φυσικό αέριο, με την εταιρεία να εισπράττει από τους Ιταλούς τέλος εισόδου (gate fee) και να αποφεύγει πρόστιμα από τους ρύπους – οι εκπομπές από την καύση RDF δεν προσμετρώνται στο σύστημα. Οι εκπομπές ρύπων φυσικά δεν εξαφανίζονται. «Εάν η κοινωνία θέλει τσιμέντο, δυστυχώς μοιραία θα έχουμε διοξείδιο του άνθρακα», λέει ο Μιχάλης Βλάχος, γενικός διευθυντής του εργοστασίου στον Βόλο.
      Η καύση αποβλήτων τόσο κοντά στην πόλη και τα σχέδια για εντατικοποίηση της πρακτικής αυτής κρούουν εδώ και χρόνια τον κώδωνα του κινδύνου. Μια ηγετική φυσιογνωμία του τοπικού κινήματος αντίστασης κατά της καύσης αποβλήτων στο εργοστάσιο τσιμέντου είναι ο συνταξιούχος μηχανικός Στέλιος Λημνιός.
      Ο Λημνιός μετρά τρεις δεκαετίες στο οικολογικό κίνημα. Εδώ και χρόνια μάχεται κατά της καύσης σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ, με κάθε μέσο: με κινητοποιήσεις, εκδηλώσεις, πορείες, και μία καταδίκη σε τρίμηνη ποινή φυλάκισης. Τον Σεπτέμβριο του 2019, ως μέλος της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών κατά της καύσης σκουπιδιών, ο Λημνιός μπήκε στις φυλασσόμενες εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ για να αποτρέψει ένα φορτίο με σκουπίδια προς καύση από την Ιταλία.
      Οι δικαστικές περιπέτειες δεν πτοούν τον Λημνιό, ο οποίος τον περασμένο Οκτώβριο αθωώθηκε, όπως και οι δύο συγκατηγορούμενοί του, για την ενέργεια εκείνη. Συνεχίζει τον αγώνα. Κατά τον ίδιο, το εργοστάσιο πρέπει να μεταφερθεί μακριά από τον αστικό ιστό και να γίνονται συστηματικές, αδιάβλητες μετρήσεις για τους ρύπους και τις άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λειτουργίας του στον Βόλο.
      «Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη», λέει κοντά στο δικαστήριο της πόλης, όπου βρέθηκε για ακόμα μία φορά κατηγορούμενος. «Στον Βόλο το σχέδιο είναι να γίνει μονάδα RDF που θα παίρνει τα υπολείμματα και της Λάρισας, και των Τρικάλων, ίσως και της Λαμίας. Αυτό το αντιμάχεται η τοπική κοινωνία. Δεν κάνουν ανακύκλωση, προάγουν την καύση».
      Η εταιρεία αρνείται κατηγορηματικά ότι έχει οποιαδήποτε συμμετοχή στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος – μιλά για συνεχείς ελέγχους, τόσο του εισαγόμενου RDF όσο και των ρύπων, αλλά και του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Προβάλλει δε τη μεγιστοποίηση της υποκατάστασης ως πολιτική φιλική προς το περιβάλλον. «Χρονιά τη χρονιά κάνουμε επενδύσεις και προσπαθούμε να μεγιστοποιούμε το ποσοστό της ενέργειας από εναλλακτικά καύσιμα» λέει. Στόχος της είναι το ποσοστό των εναλλακτικών καυσίμων να φράσει κοντά στο 90%. Το 2022 επένδυσε 7 εκατ. ευρώ για εναλλακτικά καύσιμα, και θα επενδύσει άλλα 20-30 εκατομμύρια μέχρι το 2026.
      Το Συμβούλιο της Επικρατείας ίσως βάλει φρένο σε αυτά τα σχέδια. Στα μέσα Οκτωβρίου απαγόρευσε την εισαγωγή RDF προς καύση μέσω θαλάσσης, με το τοπικό περιβαλλοντικό κίνημα να μιλά για «μεγάλη νίκη των Βολιωτών».
      Η ερευνητική ομάδα ρώτησε την εταιρεία πώς ερμηνεύει την απόφαση αυτή και πώς θα την επηρεάσει. «Το ΣτΕ με την απόφασή του έκρινε ότι αναφορικά με δύο όρους της ΑΕΠΟ δεν τηρήθηκε η δέουσα διαδικασία και ως εκ τούτου ακύρωσε δύο όρους για τυπικούς και όχι για ουσιαστικούς λόγους», σημείωσε, καταλήγοντας πως δεν επηρεάζεται η δραστηριότητα και η λειτουργία του εργοστασιου.
      Ακολουθώντας ένα πλαστικό μπουκάλι
      Η πορεία του GPS που είχε τοποθετηθεί σε ένα πλαστικό μπουκάλι νερού και απορρίφθηκε στο κέντρο της Αθήνας οδήγησε στη δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία μαζί με τη Βουλγαρία, η Ελλάδα εξάγει τους τόνους πλαστικού σκουπιδιού της. Ακολουθώντας τη διαδρομή που έκανε το μπουκάλι η ομάδα έφτασε στη Ρουμανία στην εταιρεία ανακύκλωσης Professional Recycling, στο Τούργκου Μούρες, μια πόλη στα βόρεια της χώρας.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking2-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Όπως και η Βουλγαρία, ειδικά μετά την κινεζική απαγόρευση εισαγωγής πλαστικών αποβλήτων, η Ρουμανία έγινε χώρα εισαγωγής νόμιμων αλλά και σε πολλές περιπτώσεις παράνομων και επικίνδυνων εισαγωγών πλαστικών απορριμμάτων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
      Ακτιβιστές άρχισαν να καταγγέλλουν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, που τροφοδοτούνταν από δίκτυα διαφθοράς στη χώρα. Το 2021 η χώρα υποχρεώθηκε υπό την πίεση αυτή να μειώσει τα συνοριακά περάσματα από όπου μπορούσαν να εισαχθούν απόβλητα και υιοθέτησε ένα σύστημα παρακολούθησης των αποβλήτων. «Η Ρουμανία δεν θα γίνει η χωματερή της Ευρώπης», είχε πει ο υπουργός Περιβάλλοντος.
      Το πλαστικό μπουκάλι πέρασε ένα από τα περάσματα αυτά και έφτασε στην αυλή της εταιρείας. Εκεί, ένας υπάλληλος μετακινεί βαριεστημένα με κλαρκ τις πολύχρωμες μπάλες με πλαστικά μπουκάλια από την αυλή στο εργοστάσιο, όπου θα μπουν στη γραμμή «παραγωγής»για να μετατραπούν σε νιφάδες πλαστικού.
      Ανάμεσα τους, διακρίνονται ελληνικές ετικέτες: μπουκάλια από νερό, αναψυκτικά και ελληνικό γάλα περιμένουν να ανακυκλωθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εκεί που πετάχθηκαν. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2010 και θεωρείται πρότυπο σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης πλαστικού.
      Υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης, σε μια χώρα χωρίς ανακύκλωση
      «Στη Ρουμανία υπάρχουν δύο κατηγορίες ανακυκλωτών: έχουμε τέσσερα-πέντε υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης και εκατοντάδες άλλους ψευδοανακυκλωτές», παραδέχεται ο Ραούλ Ποπ, ειδικός στη διαχείριση απορριμμάτων και υπεύθυνος προγραμμάτων στην οργάνωση Ecoteca.
      Η εικόνα της Professional Recycling μοιάζει να ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Οι μεγάλες εγκαταστάσεις, όπου τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, έρχoνται σε πλήρη αντίθεση με τις μάντρες των ντόπιων ανακυκλωτών πλαστικού, αλλά και με τη συνολική εικόνα της διαχείρισης των αποβλήτων στη χώρα, όπου ακόμα και στην πρωτεύουσα της, το Βουκουρέστι, εντοπίσαμε ελάχιστους κάδους ανακύκλωσης.
      Η εικόνα αυτή αντανακλάται στους αριθμούς. Η Ρουμανία καταγράφει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης σε όλη την ΕΕ, ωστόσο εισάγει κάθε χρόνο χιλιάδες τόνους πλαστικού από άλλες χώρες, τις περισσότερες φορές με πολύ καλύτερες επιδόσεις στην ανακύκλωση από την ίδια.
      Το κινέζικο εργοστάσιο ανακύκλωσης σακούλας
      Πολύ διαφορετική εικόνα παρουσιάζει ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης που επισκεπτόμαστε στο Βουκουρέστι. Μέσα από τα αρχεία της ρουμανικής περιβαλλοντικής επιθεώρησης αλλά και τις δηλώσεις Ελλήνων εμπόρων πλαστικού, εντοπίσαμε μια εταιρεία, κινεζικών συμφερόντων, που εισάγει πλαστικές σακούλες από την Ελλάδα.
      Επισκεπτόμενοι τη μονάδα, η οποία στεγάζεται σε μια αποθήκη, η ερευνητική ομάδα αντίκρισε αμέτρητες μπάλες πλαστικών σακουλών στον εξωτερικό χώρο να λιώνουν κάτω από τον δυνατό ήλιο ανάμεσα σε σκουριασμένα μηχανήματα. Μέσα στην αποθήκη, εργαζόμενοι χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας μετατρέπουν σε φρενήρεις ρυθμούς τις σακούλες σε λωρίδες.
      Εκπρόσωποι της εταιρείας αρνήθηκαν να τους συναντήσουν ή να προχωρήσουν σε κάποιο σχόλιο. Το ερώτημα που εύλογα γεννάται από τις συνθήκες που είδαν οι ερευνητές είναι το κατά πόσο η εταιρεία αυτή δεν μολύνει το περιβάλλον. «Δεν γίνονται αρκετοί έλεγχοι για την τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων», σημειώνει ο Ραούλ Ποπ, προσθέτοντας πως οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν εκδώσει μέχρι σήμερα άδεια λειτουργίας σε περίπου 3.500 εταιρείες ανακύκλωσης. «Περίπου 200 από αυτές ανακυκλώνουν πραγματικά».
      «Έχω δει παντού παράνομα φορτία, σε λιμάνια, σε φορτηγά, εμπορικά τρένα. Πίσω από πανάκριβα έπιπλα κρύβονται παράνομα απόβλητα. Όταν ζητάει ο επιθεωρητής να βγουν, οι μεταφορείς ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να μετακινήσουν τα έπιπλα», περιγράφει ο Οκτάβιαν Μπερτσενάου, πρώην επικεφαλής του σώματος περιβαλλοντικής επιθεώρησης και ακτιβιστής για χρόνια στον τομέα της εισαγωγής αποβλήτων.
      Όπως αναφέρει, το καλό πλαστικό, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο δεν ξεπερνάει το 15% του συνόλου των εισαγωγών, έχει αξία κι έτσι καταλήγει στα εργοστάσια ανάκτησης, ώστε να αποκτήσει μια δεύτερη ζωή. Το κακής ποιότητας πλαστικό, από το οποίο οι χώρες θέλουν να απαλλαχθούν, καταλήγει αντιθέτως σε χωράφια, σε νόμιμες ή «αόρατες» παράνομες χωματερές.
      Κυκλώματα διαφθοράς, χαμηλό κόστος ταφής
      Ένας λόγος που αυτό συμβαίνει στη Ρουμανία είναι οι ελλιπείς έλεγχοι, τα δίκτυα διαφθοράς αλλά και το χαμηλό κόστος (νόμιμης ή παράνομης) ταφής των απορριμμάτων.
      Η Ρουμανία έχει ένα από τα χαμηλότερα κόστη ταφής στην ΕΕ: 100 ευρώ/τόνο για τις νόμιμες χωματερές ενώ το κόστος παράνομης ταφής, σύμφωνα με τον κ. Μπερτσενάου, δεν ξεπερνάει τα 20 ευρώ/τόνο.
      Ο ίδιος ωστόσο, όπως και ο Ραούλ Ποπ, υποστηρίζουν πως ενώ στις νόμιμες χωματερές απαγορεύεται να θάβονται απορρίμματα από άλλες περιοχές -πόσω μάλλον από άλλες χώρες- ο κανόνας καταστρατηγείται. Μιλώντας με δήμαρχο προαστίου του Βουκουρεστίου, μας είπε -υπό τον όρο ανωνυμίας- πως παρά τις φήμες για την ταφή τοξικών αποβλήτων σε χωματερή δίπλα ακριβώς στην περιοχή του και τα πολλά παράπονα κατοίκων για αναπνευστικά προβλήματα, η εταιρεία που είχε αναλάβει τη διαχείριση της χωματερής δεν του επέτρεψε ποτέ την είσοδο, μέχρι τη στιγμή που έκλεισε.
      Άνθρακας ο θησαυρός
      Ο «χρυσός», όπως χαρακτήρισε ο Βούλγαρος μάνατζερ Τιμοχίρ Λαζάροβ τα ανακυκλώσιμα πλαστικά, αποδεικνύεται λοιπόν άνθρακας, και το περίφημο «πράσινο βελάκι» στις συσκευασίες δεν ολοκληρώνει στην πραγματικότητα ποτέ τον κύκλο του, μετατρέποντας την κυκλική οικονομία σε απατηλή υπόσχεση. Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, από το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, ελπίζει πως όλο και περισσότεροι πολίτες θα αντιληφθούν τη ζοφερή αυτή πραγματικότητα.
      «Οι συσκευασίες μιας χρήσης είναι το πρόβλημα. Τελεία και παύλα. Το ζητούμενο είναι να αναδείξουμε αυτόν τον παραλογισμό, να δούμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το παράλογο των πλαστικών που κάνουν τον γύρο της Ελλάδας ή του κόσμου στο όνομα της ανακύκλωσης, για να καταλήξουμε σε μια αγορά που πουλάει και σε μια κοινωνία που χρησιμοποιεί πολύ λιγότερα αντικείμενα μιας χρήσης».
      H έρευνα υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD.
      Πηγή: wearesolomon.com
      Περισσότερα...

        2

    8. Αρθρογραφία

      Η καινοτομία του Ν.4912/2022 αναφορικά με την επιλογή των Μελών της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.

      Engineer

      Η συγχώνευση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) και της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) σε μια ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή, αυτή της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), αποτελεί την υλοποίηση ενός ορθολογικού σχεδιασμού με στόχο την ενιαία αντιμετώπιση όλων των σχετικών με την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων ζητημάτων.
      Η νέα Αρχή καλείται να λειτουργήσει σε μία ιδιαίτερα κομβική περίοδο για την εθνική οικονομία, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις προκλήσεις ενός εξαιρετικά αβέβαιου οικονομικού περιβάλλοντος, στενά συνυφασμένου με τους διεθνείς κλυδωνισμούς της κοινωνικής συνοχής και της ασφάλειας. Ενόψει μάλιστα της ενεργοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το ζήτημα της ταχείας και ασφαλούς ανάθεσης και εκτέλεσης των δημόσιων συμβάσεων αποκτά μείζονα σημασία για την υλοποίηση των δράσεων που θα ενταχθούν στη χρηματοδότηση, ώστε να επέλθουν τα επιδιωκόμενα οφέλη στην οικονομία.
      Ωστόσο, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το μέρος της εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών, η έλλειψη τεχνικών αναφορών που παρατηρείται στις Αποφάσεις της Αρχής, σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό των τεχνικών ειδικοτήτων από τη σύνθεση των κλιμακίων εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών, δεδομένου ότι στις συνθέσεις των Κλιμακίων δε συμμετέχουν κριτές με τεχνική κατάρτιση (π.χ. μηχανικοί), οδηγεί σε πλείστες περιπτώσεις στην ακύρωση (εν συνόλω ή εν μέρει) των Αποφάσεων της Αρχής από τα αρμόδια δικαστήρια ή/και στην αναπομπή αυτών για νέα νόμιμη κρίση επί των (τεχνικών) θεμάτων που δεν είχαν πρωτογενώς εξεταστεί, δημιουργώντας σημαντικές καθυστερήσεις στην εξέλιξη των διαγωνιστικών διαδικασιών, διακινδυνεύοντας την υλοποίηση των υπό δημοπράτηση έργων, προμηθειών και υπηρεσιών.
      Στα παρακάτω χαρακτηριστικά αποσπάσματα των Αποφάσεων του ΣτΕ καταδεικνύεται η αναγκαιότητα συμμετοχής τεχνικά καταρτισμένων κριτών στα κλιμάκια της Αρχής, προκειμένου οι Αποφάσεις της να είναι τόσο νομικά ισχυρές όσο και πλήρως και ορθά τεκμηριωμένες, ούτως ώστε – τελικώς – να περιορίζεται στο μέτρο του εφικτού η ανάγκη προσφυγής από τους θιγόμενους στα αρμόδια δικαστήρια:
      – Απόφαση 2406/2021 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 10
      «…Ειδικότερα, η κρίση της Α.Ε.Π.Π. ότι ο αναθέτων φορέας είχε θεσπίσει ειδική ρύθμιση στα Τεύχη Δημοπράτησης 3 και 4 ως προς τους απαιτούμενους τύπους σκυροδέματος, ανεξαρτήτως των απαιτήσεων ελάχιστης κατηγορίας αντοχής σκυροδέματος που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων του ΚΤΣ 2016, στηρίζεται σε εσφαλμένη ερμηνεία των επίμαχων όρων των τευχών δημοπράτησης….Υπό τα δεδομένα αυτά, η αποδοχή του σχετικού λόγου της προδικαστικής προσφυγής από την Α.Ε.Π.Π. και η κρίση ότι η συνδρομή της περιβαλλοντικής συνθήκης XC4 δεν προκύπτει άνευ ετέρου από τη φύση των κατασκευών του έργου, δεν αιτιολογείται νομίμως, εφ’ όσον η Α.Ε.Π.Π. δεν παραθέτει συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, στις οποίες είναι εκτεθειμένες οι επίμαχες εγκαταστάσεις, τα οποία να κλονίζουν τη σχετική τεχνική κρίση της αναθέτουσας αρχής….»
      – Απόφαση 2407/2021 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 15
      «Επειδή, η ανωτέρω αιτιολογία, με την οποία η Α.Ε.Π.Π. έκρινε ότι η τεχνική προσφορά της αιτούσης δεν κάλυπτε την προαναφερθείσα απαίτηση της παραγράφου 7.2 του Τεύχους Δημοπράτησης 3, δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η Αρχή προβαίνει σε μια τεχνική κρίση σχετικά με το μέγιστο αποδεκτό όριο απόκλισης από την απαιτούμενη, …, ελάχιστη ταχύτητα ροής εντός του διαχυτήρα, χωρίς να τεκμηριώνει την κρίση της αυτή με την παράθεση στοιχείων, στηριζόμενων στα διδάγματα της επιστήμης και της τεχνικής που αφορούν την εκτέλεση έργων, …. Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την αιτούσα, μη νομίμως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. ότι συνέτρεχε περίπτωση απορρίψεως της προσφοράς της αιτούσης λόγω μη τηρήσεως της επίμαχης προδιαγραφής.»
      – Απόφαση 1606/2022 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψεις 9, 11
      «Η προσβαλλόμενη απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. … έκρινε ότι συντρέχουν πέντε αυτοτελείς λόγοι αποκλεισμού της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας ένωσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η απόκλιση από τις απαιτήσεις της παραγράφου 11.1.9.2. «Θεμελιακή Γείωση Εγκαταστάσεων» της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, … Η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. κατέληξε στην κρίση αυτήν, αφού έλαβε υπόψη της την …/…/2022 έκθεση του Ειδικού Επιστήμονα της Αρχής Γ.Α., ειδικότητας Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα: … Με βάση τα παραπάνω …, η προσβαλλόμενη απόφαση με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία δέχθηκε, κατόπιν συνεκτίμησης της ως άνω έκθεσης του Ειδικού Επιστήμονα της Αρχής, ότι η προσφερόμενη από την αιτούσα ένωση θεμελιακή γείωση στις πιο πάνω μονάδες δεν πληροί τον όρο της παραγράφου 11.1.9.2 της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων. Ενόψει των ανωτέρω, η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. νομίμως έκρινε ότι η αιτούσα ένωση εταιριών πρέπει να αποκλειστεί από τον διαγωνισμό λόγω απόκλισης της τεχνικής προσφοράς της από την πιο πάνω απαίτηση της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, …»
      – Απόφαση 1607/2022 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 20
      «…Με την προσβαλλόμενη απόφαση …/2022 της ΕΑΔΗΣΥ, κατόπιν συνεκτίμησης και της …/…/2022 έκθεσης του ειδικού επιστήμονος Γ.-Β. Ε., ειδικότητας Πολιτικού Μηχανικού, κρίθηκε ότι, σύμφωνα με τους όρους της Διακήρυξης και του Παραρτήματος II, η μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της παραγράφου 9.4 της ΤΣΥ αναφορικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του γεωυφάσματος προστασίας της επάνω επιφάνειας της γεωμεμβράνης συνεπάγεται την απόρριψη της μελέτης προσφοράς και κατά συνέπεια τον αποκλεισμό του διαγωνιζόμενου από τα επόμενα στάδια του διαγωνισμού….»
      Σκέψη 24
      «…Επιπλέον, η σχετική κρίση της δεύτερης προσβαλλομένης …/2022 απόφασης διαλαμβάνει αναλυτική επιχειρηματολογία, …, χωρίς να έχει ζητηθεί συνδρομή ειδικών επιστημόνων. Με βάση την επιχειρηματολογία αυτή η προσβαλλομένη απόφαση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αληθής έννοια του όρου 9.4 της ΤΣΥ ήταν ότι «επιτρέπεται η συμμετοχή με υλικό που φέρει χαρακτηριστικό επιμήκυνσης κάτω του 10%, αλλά όχι ότι … αποκλείεται υλικό που διαθέτει τις προδιαγραφές που ορίζουν οι … προσωρινές προδιαγραφές […] …». Όμως, η ερμηνεία αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη ρητή πρόβλεψη της διακήρυξης και συγκεκριμένα με τη σαφή έννοια του προπαρατεθέντος όρου της ΤΣΥ, …. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη τις προηγηθείσες σκέψεις …, η κρίση της …/2022 απόφασης δεν αιτιολογείται νομίμως και η απόφαση αυτή πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος που έκανε δεκτό ότι δεν συντρέχει λόγος απόρριψης της τεχνικής προσφοράς της ένωσης … για το προσφερόμενο γεωύφασμα της εταιρείας …, το οποίο δεν καλύπτει την τεθείσα, επί ποινή αποκλεισμού, προδιαγραφή της ΤΣΥ περί επιμήκυνσης στο μέγιστο φορτίο μικρότερης του 10%….»
      Σύμφωνα, επομένως, με τα παραπάνω παρατιθέμενα, συνάγεται ότι η κρίση μίας προδικαστικής προσφυγής – που περιέχει και τεχνικές αιτιάσεις – από κλιμάκιο αποτελούμενο από μέλη αποκλειστικά προερχόμενων από το πεδίο της νομικής επιστήμης δεν μπορεί να υποκαταστήσει την τεχνική κρίση έτερων ειδικοτήτων, ιδιαίτερα δε αυτή των μηχανικών.
      Προς την κατεύθυνση επίλυσης του ζητήματος αυτού κινήθηκε ο νομοθέτης, αναγνωρίζοντας – μεταξύ άλλων – την αναγκαιότητα της διεπιστημονικής προσέγγισης κατά την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών και προχωρώντας σε μία καινοτόμα πρόταση τροποποίησης του Άρθρου 348 του ν.4412/2016 αναφορικά με τη σύνθεση της Αρχής.
      Συγκεκριμένα, στην Αιτιολογική Έκθεση της Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης του Σχεδίου Νόμου «Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων» προτάθηκε και τελικώς υιοθετήθηκε η επιλογή των μελών της Αρχής από «…πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και υψηλής επιστημονικής κατάρτισης στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου η Αρχή να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο έργο της, που έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα….».
      Η τελική μορφή της παρ. 3 του Άρθρου 348 του ν.4412/2016, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το ν.4912/2022, έχει ως εξής:
      «3. Ως μέλη της Αρχής επιλέγονται πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και υψηλής επιστημονικής κατάρτισης. Τα πρόσωπα αυτά πρέπει να διαθέτουν αποδεδειγμένη ακαδημαϊκή ή επαγγελματική εξειδίκευση στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων και να πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 του π.δ. 50/2001 (Α΄ 39).»
      Ορίστηκαν, δηλαδή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στην Αιτιολογική Έκθεση, «…τα προσόντα και η διαδικασία επιλογής και διορισμού … των μελών, τα οποία δεν θα προέρχονται αποκλειστικά από το πεδίο της νομικής επιστήμης….».
      Δίνεται, δηλαδή, πλέον η δυνατότητα σε επιστήμονες προερχόμενους από πεδία διαφορετικά της νομικής επιστήμης να στελεχώσουν την Αρχή, συμβάλλοντας στην υλοποίηση του διττού θεσμικού της ρόλου, όπως αυτός καταγράφεται στο ν.4912/2022, με την πρόβλεψη συμμετοχής τους και στα κλιμάκια εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών που υποβάλλονται ενώπιον της Αρχής.
      Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ιδιαίτερα μάλιστα στον τομέα των δημόσιων έργων που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες στήριξης της εθνικής οικονομίας, θα υπάρχει η δυνατότητα να εντοπιστούν και να αποκατασταθούν εκ των προτέρων οι όποιες ασάφειες επί των τεχνικών θεμάτων, εξαλείφοντας τα «σκοτεινά σημεία» που πολλές φορές ανακύπτουν στο στάδιο κατασκευής, καθυστερώντας ή/και διακινδυνεύοντας την υλοποίησή τους, αλλά και επιβαρύνοντας πολλαπλάσια τον προϋπολογισμό τους.
      Η προσέγγιση αυτή θα συμβάλει στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των ενωσιακών κονδυλίων και χρηματοδοτικών διευκολύνσεων, ιδίως, ενόψει της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Recovery and Resilience Fund (RRF) (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) για την υποστήριξη της ανάταξης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι κρίσεων.
      Εν κατακλείδι, το πολύπλευρο και διεπιστημονικό υπόβαθρο των μελών που θα επιλεγούν για τη στελέχωση της Αρχής, σύμφωνα με τις επιταγές του ν.4912/2022, θα αποτελέσει εχέγγυο του τεκμηριωμένου έργου της, με αποκλειστικό γνώμονα την ορθή εφαρμογή της κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας, την πλήρη διαφάνεια κατά την απορρόφηση των ενωσιακών κονδυλίων και, τελικά, τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
      Άρθρο του Γεωργίου – Βασιλείου Ελευθεριάδη (Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc., Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων)
      Περισσότερα...

        0

    9. Αρθρογραφία

      Η κτηματολογική διαμεσολάβηση ως εναλλακτική μορφή επίλυσης κτηματολογικών διαφορών

      Engineer

      Ολοκληρώνεται το 2025 η κτηματογράφηση της χώρας και μπαίνει σε λειτουργία το κτηματολόγιο.
      Κατά την κτηματογράφηση όμως, είναι πολύ πιθανό να έχουν σημειωθεί σφάλματα τα οποία αποκλίνουν από την πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να οδηγούνται πολλοί ιδιοκτήτες στα δικαστήρια για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών πιστοποιημένων στην κτηματολογική διαμεσολάβηση. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και οι πιστοποιημένοι μηχανικοί, οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Γιατί είναι συμφέρον να επιλέγουν οι ιδιοκτήτες την λύση μέσω διαμεσολάβησης;
      Όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων επιλέγουν να λύσουν τις διαφορές τους μέσω της Κτηματολογικής Διαμεσολάβησης αποφεύγουν τις χρονοβόρες και κάποιες φορές ψυχοφθόρες διαδικασίες των δικαστηρίων εξοικονομώντας με τον τρόπο αυτό χρόνο και χρήμα. Επίσης σημαντικό στοιχείο είναι ότι η λύση δίνεται από τους ίδιους που γνωρίζουν καλά το θέμα και δεν επιβάλλεται από κάποιο τρίτο πρόσωπο, που είναι ο δικαστής
      Μπορεί να επιτεθεί συμφωνία και για την αλλαγή ορίων μεταξύ ιδιοκτησιών;
      Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη συνεπάγεται και γεωμετρικές μεταβολές (αλλαγή εμβαδού και μετατόπιση ορίων κλπ), στα κτηματολογικά διαγράμματα, θα πρέπει, κατά ρητή νομοθετική επιταγή, να επισυνάπτεται στο πρακτικό, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών που τις απεικονίζει μαζί με το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του ( ΚΗΔ) στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα του Κτηματολογίου.
      Το επισυναπτόμενο διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών δεν αποκλείεται να είναι εκείνο που επισυνάπτεται υποχρεωτικά στην αγωγή με την οποία επιδιώκονται γεωμετρικές μεταβολές. Μπορεί, όμως, να διαφέρει από εκείνο, εάν τα μέρη κατέληξαν, με αμοιβαίες υποχωρήσεις, σε λύση που αποκλίνει από τα αιτούμενα με την αγωγή
      Τι είναι η κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Ως κτηματολογική διαμεσολάβηση θα μπορούσε να οριστεί η προβλεπόμενη στον νόμο και επιβαλλόμενη από αυτόν διαδικασία, κατά την οποία ο μη εμφανιζόμενος στο κτηματολογικό φύλλο αληθής δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος και ο ανακριβώς αναγραφόμενος ως δικαιούχος στο ίδιο φύλλο, συμφωνούν στη διόρθωση της σχετικής ανακριβούς κτηματολογικής εγγραφής με τη συνδρομή ενός ειδικά εκπαιδευμένου κτηματολογικού διαμεσολαβητή.
      Η κτηματολογική διαμεσολάβηση συνιστά εναλλακτική μορφή επίλυσης κτηματολογικών διαφορών, όπου με εξωδικαστική μέθοδο γίνεται η διόρθωση των κτηματολογικών σφαλμάτων από τον προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου, χωρίς τη συνδρομή δικαστικής απόφασης.
      Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται υποχρεωτικά η διαμεσολάβηση;
      Σύμφωνα με τις νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Ποιες διαφορές μπορεί να προκύψουν στις κτηματολογικές εγγραφές;
      Ως κτηματολογικές εγγραφές θεωρούνται σύμφωνα με το νόμο περί Κτηματολογίου η αποτύπωση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στο οικείο κτηματολογικό φύλλο και διάγραμμα, νομικών, τεχνικών και άλλων πρόσθετων πληροφοριών, οι οποίες αφορούν σε ένα συγκεκριμένο ακίνητο.
      Οι πρώτες εγγραφές των κτηματολογικών βιβλίων είναι οι αρχικές εγγραφές και αποτελούν τη βάση επί της οποίας στηρίζεται κάθε μεταγενέστερη εγγραφή.
      Όταν διαπιστωθεί ότι οι εγγραφές που φαίνονται στο κτηματολογικό φύλλο είναι διαφορετικές σε σχέση με την πραγματική κατάσταση τότε πρέπει να γίνει διόρθωση, γιατί εμποδίζεται η κάθε διάθεση του ακινήτου όπως είναι η μεταβίβαση, η έκδοση οικοδομικής άδειας επί αυτού.
      Σε ποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να γίνει κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      H κτηματολογική διαμεσολάβηση αφορά τη διαρθρωμένη διαδικασία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, αλλά και γενικότερα υποθέσεις που αφορούν ζητήματα εμπραγμάτου (χρησικτησία, συμφωνία αποκλειστικής χρήσης, διανομή κλπ) και κτηματολογικού δικαίου.
      Ποιος είναι ο ρόλος του τοπογράφου στην επίλυση των διαφορών;
      Ο μηχανικός αναλαμβάνει και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες:
      α) τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και της τεχνικής εισήγησης για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω εγγραπτέας προς καταχώριση πράξης ή τη διόρθωσή τους,
      β) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και δικαστικών αποφάσεων,
      γ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για τη γεωμετρική διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα, και
      δ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση στην κτηματολογική βάση διοικητικών πράξεων, όπως απαλλοτριώσεων, πράξεων εφαρμογής και αναδασμών.
      Πού οφείλονται τα προβλήματα στα εμβαδά και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου;
      – Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες).
      – Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα.
      – Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. αγροτεμάχιο έκτασης δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια.
      – Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    10. Αρθρογραφία

      Η λίμνη Κάρλα είναι πλέον η 2η μεγαλύτερη στην Ελλάδα

      Engineer

      Η λίμνη Κάρλα, ή λίμνη Βοιβηίδα (παλαιότερα) και κατά την αρχαιότητα Βοιβηΐς, ή Βοιβιάς, ή Βοίβη, ή λίμνη της Πελασγιώτιδος, είναι λίμνη η οποία αποξηράνθηκε το 1962, επειδή την εποχή εκείνη προκαλούσε πλημμύρες στις πέριξ γεωργικές καλλιέργειες, ενώ ορισμένες βαλτώδεις εκτάσεις γύρω της προκαλούσαν την έντονη παρουσία εντόμων. Βρισκόταν νοτιοανατολικά της Λάρισας, κοντά στις βόρειες πλαγιές του Πηλίου, στα όρια των Νομών Λαρίσης και Μαγνησίας.

      Η αποξήρανση της λίμνης Κάρλας άρχισε στο τέλος Αυγούστου του 1962 με τα εγκαίνια της σήραγγας μήκους 10.150 μέτρων και ήταν από τα σημαντικότερα έργα για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας. Αποδόθηκαν 80.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στους αγρότες της Θεσσαλίας, σε μία εποχή που η ελληνική γεωργία πραγματοποιούσε τα πρώτα βήματά της προς την εκβιομηχάνιση αλλά και την αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού
      . 
      Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα της περιοχής ήταν μεγαλύτερες από το όφελος που προσέφερε η αποξήρανσή της. Έτσι, σήμερα γίνεται προσπάθεια για αναδημιουργία της λίμνης, που θα έχει μέγεθος 38.000 στρέμματα.[3] Η αρχική λίμνη είχε μέγεθος 180- 195 χιλιάδες στρέμματα και το βάθος της έφτανε τα 4-6 μ. Το Δεκέμβριο του 2010 άρχισε η άντληση νερού από τον ποταμό Πηνειό, ενώ όταν τεθούν σε πλήρη λειτουργία τα πέντε αντλιοστάσια του Πηνειού θα τροφοδοτούν τη λίμνη με 14 κυβικά μέτρα νερού το δευτερόλεπτο.[3]Το έργο αναμένεται να συμβάλλει μεταξύ άλλων στην αντιπλημμυρική προστασία, την αποκατάσταση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, την άρδευση 100.000 στρεμμάτων, την ενίσχυση της ύδρευσης της πόλης του Βόλου με 15 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως – το 50% των αναγκών της πόλης.

      Κατά τη διάρκεια των εργασιών για την ανασύσταση της λίμνης ήρθαν στο φως σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα (ενδεικτικά: κοσμήματα, αγγεία, νομίσματα, κλίβανοι, υπολείμματα κτιρίων, αγωγοί, τάφοι).[1] Το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε μάλιστα τη διατήρηση και μετατροπή σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, ενός τμήματος προϊστορικού οικισμού, έκτασης 3,5 στρεμμάτων, του τέλους της Νεολιθικής Εποχής.[1]Μετά την επιτυχή άρδευση η Λίμνη «εγκαινιάσθηκε» τον Οκτώβριο του 2018.[4]Με το όνομα Βοιβηίς φέρονταν παλαιότερα πετρελαιοφόρο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. 
      Μετά από το καιρικό σύστημα Ντάνιελ τον Σεπτέμβριο του 2023, η περιοχή δέχθηκε ποσότητες ομβρίων υδάτων που αντιστοιχούν σε ποσότητα μεγαλύτερη της τριετίας. Αυτό, είχε ως αποτέλεσμα η λίμνη να ανακτήσει την αρχική της έκταση προ του 1962 και ακόμη μεγαλύτερη, 190 χλμ, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδος, μετά από την Τριχωνίδα.
      Η Λίμνη Κάρλα, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας!
         
      Ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας έχει χαρακτηριστεί η λίμνη Κάρλα, στα ανατολικά της Θεσσαλίας, αλλά για τους περισσότερους είναι μία περιοχή άγνωστη μεν, πολλά υποσχόμενη δε για το μέλλον του τόπου.Τα τελευταία χρόνια εξελίχθηκε σε ένα αληθινό τόπο συνάντησης και συνύπαρξης εκατοντάδων πτηνών, που πολλά από αυτά κινδυνεύουν με αφανισμό,εξαιτίας της αλόγιστης δραστηριότητας των ανθρώπων και των λάθος επιλογών τους.  
      Η Λίμνη Κάρλα αποτελεί έναν τουριστικό πόλο αφού  ενδείκνυται ακόμα και για ναυταθλήματα, αλλά και για όσους αγαπούν και παρατηρούν την Φύση, αφού στο οικοσύστημα της περιοχής ζουν πλέον περισσότερα από 186 είδη πτηνών, μερικά από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια και κινδύνευαν από αφανισμό».
      Περισσότερα...

        0

    11. Αρθρογραφία

      Η Νομική Κρισιμότητα της Καταγγελίας Αυθαίρετου: Εργαλείο Ελέγχου ή Αντικείμενο Κατάχρησης;

      tetris

      Η καταγγελία αυθαίρετης κατασκευής αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία για τη διασφάλιση της νομιμότητας στη δόμηση, τη διατήρηση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και την προστασία του δημόσιου συμφέροντος. Παράλληλα, όμως, αποτελεί και ένα ζήτημα με πολυδιάστατη νομική σημασία, καθώς συχνά συνοδεύεται από συγκρούσεις συμφερόντων, ερωτήματα για την ακριβή τήρηση των διοικητικών διαδικασιών και κατηγορίες για καταχρηστική χρήση του δικαιώματος της καταγγελίας. Η κρισιμότητα της καταγγελίας αυθαίρετου έγκειται στην ισορροπία που καλείται να διασφαλίσει η Διοίκηση μεταξύ της νομιμότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της διασφάλισης των δικαιωμάτων των ιδιοκτητών.
      Η Καταγγελία ως Εργαλείο Ελέγχου της Νομιμότητας
      Η καταγγελία για αυθαίρετη κατασκευή επιτρέπει σε πολίτες ή φορείς να αναφέρουν στη Διοίκηση παραβάσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας. Αυτή η δυνατότητα ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών στη διασφάλιση της νομιμότητας και λειτουργεί συμπληρωματικά προς τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η καταγγελία καταλήγει στην ενεργοποίηση διοικητικών διαδικασιών ελέγχου, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:
      Αυτοψία από την Πολεοδομία: Οι αρμόδιες αρχές διενεργούν αυτοψία για να διαπιστώσουν αν η κατασκευή είναι αυθαίρετη. Επιβολή Κυρώσεων: Εάν διαπιστωθεί παράβαση, μπορεί να επιβληθούν πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης ή να διαταχθεί η κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής. Ακύρωση Άδειας: Σε περιπτώσεις που μια κατασκευή προχωρά βάσει άδειας που εκδόθηκε με πλημμέλειες, η καταγγελία μπορεί να οδηγήσει στην ανάκλησή της. Η καταγγελία, λοιπόν, ενισχύει τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή της πολεοδομικής νομοθεσίας. Ωστόσο, η χρήση αυτού του εργαλείου δεν είναι πάντοτε αθώα.
      Καταχρηστική Χρήση της Καταγγελίας
      Παρά τη σημασία της καταγγελίας ως μηχανισμού ελέγχου, η κατάχρηση αυτού του δικαιώματος αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Συχνά, οι καταγγελίες υποβάλλονται για λόγους που δεν συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος ή της νομιμότητας, αλλά με προσωπικές ή οικονομικές διαφορές. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
      Καταγγελίες για Εκφοβισμό: Χρήση της καταγγελίας ως μέσο πίεσης ή αντιπαράθεσης σε γειτονικές διαφορές. Εμπόδιο σε Επιχειρηματικές Δραστηριότητες: Καταγγελίες που αποσκοπούν στην καθυστέρηση ή παρεμπόδιση έργων από ανταγωνιστές. Υποβολή Ανακριβών Καταγγελιών: Καταγγελίες που στηρίζονται σε αναληθή στοιχεία ή υπερβολές, με αποτέλεσμα την άσκοπη ενεργοποίηση της Διοίκησης. Η καταχρηστική χρήση της καταγγελίας δεν επιβαρύνει μόνο τη Διοίκηση αλλά και τους θιγόμενους ιδιοκτήτες, οι οποίοι μπορεί να υποστούν οικονομικές και ψυχολογικές συνέπειες λόγω της άδικης στοχοποίησής τους.
      Η Νομοθεσία και οι Εγγυήσεις για την Ορθή Χρήση της Καταγγελίας
      Το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει διαδικασίες που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την αξιοπιστία στη διαχείριση των καταγγελιών. Ειδικότερα:
      Υποχρέωση Αιτιολόγησης: Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να αιτιολογούν επαρκώς τις πράξεις ή παραλείψεις τους που βασίζονται σε καταγγελία. Αυτοψία και Τεκμηρίωση: Κάθε καταγγελία πρέπει να συνοδεύεται από αυτοψία και αντικειμενική τεκμηρίωση πριν την επιβολή οποιασδήποτε κύρωσης. Προστασία του Θιγόμενου: Ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να ασκήσει ένδικα μέσα, όπως διοικητική προσφυγή ή αίτηση ακύρωσης, εάν θεωρεί ότι η καταγγελία είναι αβάσιμη ή καταχρηστική. Προστασία από Καταχρηστικές Καταγγελίες: Η υποβολή ψευδών καταγγελιών μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις κατά του καταγγέλλοντος, εάν αποδειχθεί δόλος ή κακοπιστία. Νομολογιακή Αντιμετώπιση
      Η ελληνική νομολογία έχει ασχοληθεί εκτενώς με τις καταγγελίες αυθαιρέτων, ιδιαίτερα όταν αυτές συνδέονται με αμφισβητούμενα κίνητρα. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη για τήρηση της αρχής της αναλογικότητας και για τεκμηριωμένη δράση από τη Διοίκηση. Επίσης, έχει τονίσει ότι η Διοίκηση δεν δεσμεύεται από την καταγγελία και οφείλει να εξετάζει την ουσία της υπόθεσης ανεξάρτητα από τις προθέσεις του καταγγέλλοντος.
      Σε περιπτώσεις όπου οι καταγγελίες αποδεικνύονται ψευδείς ή καταχρηστικές, τα δικαστήρια έχουν αναγνωρίσει το δικαίωμα των θιγομένων να ζητήσουν αποζημίωση για τη βλάβη που υπέστησαν, στηριζόμενα στην αστική ευθύνη του καταγγέλλοντος.
      Η Κοινωνική και Διοικητική Διάσταση
      Η καταγγελία αυθαίρετου δεν είναι απλώς ένα νομικό εργαλείο αλλά και ένα μέσο που επηρεάζει τη σχέση του πολίτη με τη Διοίκηση. Η αποτελεσματική χρήση της καταγγελίας απαιτεί υπευθυνότητα τόσο από τους πολίτες όσο και από τη Διοίκηση. Η καταχρηστική υποβολή καταγγελιών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο σύστημα και προκαλεί δυσλειτουργίες στους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
      Συμπεράσματα
      Η καταγγελία αυθαιρέτου αποτελεί κρίσιμο εργαλείο για τη διασφάλιση της νομιμότητας, αλλά ταυτόχρονα ενέχει τον κίνδυνο κατάχρησης. Η ορθή λειτουργία του συστήματος εξαρτάται από τη διαφάνεια, τη δίκαιη μεταχείριση όλων των εμπλεκόμενων μερών και την αυστηρή τήρηση των διαδικασιών. Η Διοίκηση οφείλει να ενεργεί με αντικειμενικότητα και να αποφεύγει την αυτόματη αποδοχή καταγγελιών, ενώ οι πολίτες πρέπει να χρησιμοποιούν αυτό το εργαλείο με υπευθυνότητα. Με την κατάλληλη θεσμική και νομολογιακή καθοδήγηση, η καταγγελία μπορεί να παραμείνει ένα αποτελεσματικό μέσο προστασίας της νομιμότητας και του δημόσιου συμφέροντος.
      Παναγιώτης Γαλάνης
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου
      Διδάκτωρ και Μεταδιδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
      Διδάσκων Νομικής ΕΚΠΑ
      www.pgalanislaw.gr
      [email protected]
      Περισσότερα...

        4

    12. Αρθρογραφία

      Η οριοθέτηση των υδατορεμάτων -χειμάρρων ως προϋπόθεση για τη νόμιμη δόμηση

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια εκδηλώνονται και στη χώρα μας πολλά ακραία καιρικά φαινόμενα, λόγω της κλιματικής αλλαγής, με αποτέλεσμα να σημειώνονται πολλές πλημμύρες με δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την απώλεια ανθρώπινων ζωών. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στα μπαζωμένα ρέματα, στις επεμβάσεις στις κοίτες των ποταμών και στην αυθαίρετη δόμηση πλησίον των ρεμάτων. Για να αντιμετωπίσει τα μεγάλα ζητήματα που προκαλούνται, η πολιτεία θεσμοθέτησε νέους κανόνες στην οριοθέτηση των ρεμάτων, στη δόμηση και τα αυθαίρετα πλησίον των ρεμάτων. Στόχος των νομοθετημάτων είναι η προστασία των υδατικών πόρων και η αντιπλημμυρική θωράκιση των κατασκευών των περιοχών απ’ όπου διέρχονται. Σημαντικό επίσης είναι ότι απαιτείται πλέον καθορισμός ζωνών προστασίας των ρεμάτων σε κάθε πολεοδομική μελέτη ένταξης ή επέκτασης περιοχών σε σχέδιο πόλης, ενώ για τις εκτός σχεδίου περιοχές, η δόμηση οποιασδήποτε κατασκευής πλησίον ρέματος επιτρέπεται σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρων.
      Τι θεωρείται υδατόρευμα και πρέπει να οριοθετηθεί; Υδατορέματα ή υδατορεύματα ή ρέματα (μη πλεύσιμοι ποταμοί, χείμαρροι, ρέματα και ρυάκια) είναι οι φυσικές ή διευθετημένες διαμορφώσεις της επιφάνειας του εδάφους που είναι κύριοι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής και διασφαλίζουν τη διόδευσή τους προς άλλους υδάτινους αποδέκτες σε χαμηλότερες στάθμες. Στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
      Πώς ορίζονται οι οριογραμμές ενός υδατορεύματος; Οριογραμμές υδατορέματος είναι οι πολυγωνικές γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που περιβάλλουν σωρευτικά:
      α) τις όχθες του υδατορέματος,
      β) τις γραμμές πλημμύρας και
      γ) οποιοδήποτε φυσικό ή τεχνητό στοιχείο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, το οποίο έχει περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας.
      Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οριοθέτησης και διευθέτησης ενός υδατορεύματος; Η οριοθέτηση είναι μια διοικητική πράξη, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος.
      Η διευθέτηση υδατορέματος είναι η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύνων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών.
      Τι περιλαμβάνει ο Φάκελος Οριοθέτησης - Πρόταση Οριοθέτησης ενός ρέματος; α) Οριζοντιογραφικό και υψομετρικό τοπογραφικό διάγραμμα αποτύπωσης του προς οριοθέτηση υδατορέματος.
      β) Υδρολογική και Υδραυλική μελέτη με τις οποίες περιγράφονται οι συνθήκες στη λεκάνη απορροής του υδατορέματος, υπολογίζεται η πλημμυρική παροχή και προσδιορίζονται οι γραμμές πλημμύρας στο τμήμα του υδατορέματος που οροθετείται.
      γ) Συνοπτική Τεχνική Εκθεσημε τα γεωλογικά και περιβαλλοντικά στοιχεία της περιοχής μελέτης και την πρόταση οριοθέτησης.
      Η οριοθέτηση γίνεται σε όλο το μήκος του υδατορέματος; Οχι , μπορεί να γίνεται και σε τμήματα των υδατορεμάτων (τμηματική οριοθέτηση). Στην περίπτωση αυτή ο Φάκελος Οριοθέτησης, συνοδεύεται από υδρολογική μελέτη.
      Ποιος κινεί τη διαδικασία για την οριοθέτηση ενός ρέματος; Ο Φάκελος Οριοθέτησης μπορεί να συντάσσεται με μέριμνα: του Υπουργείου Περιβάλλοντος,της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης,της Περιφέρειας, του οικείου ΟΤΑ καθώς και φυσικών ή νομικών προσώπων.
      Θέλω να κάνω την οριοθέτηση ενός ρέματος. Είναι χρονοβόρα διαδικασία; Θα λέγαμε πως ναι, γιατί απαιτούνται πολλές εγκρίσεις από υπηρεσίες του δημοσίου. Συγκεκριμένα η διαδικασία Οριοθέτησης των υδατορεμάτων χωρίς κατασκευή έργων διευθέτησης επ’ αυτών, όταν την ζητά ένας ιδιώτης απαιτεί τα εξής:
      1.Σύνταξη φακέλου Οριοθέτησης, που ελέγχεται και θεωρείται από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της αρμόδιας Περιφέρειας.
      2.Θεώρηση από την Τεχνική Υπηρεσία του Φακέλου Οριοθέτησης όπου καθορίζονται, στο διάγραμμα οι οριογραμμές του υδατορέματος.
      3. Γνωμοδότηση για την οριοθέτηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή και άλλης κατά περίπτωση Υπηρεσίας, όπως Αρχαιολογικής, Δασικής.
      4. Σε περίπτωση που τμήμα του προς οριοθέτηση υδατορεύματος εμπίπτει, εν μέρει ή στο σύνολό του σε περιοχές NATURA 2000, απαιτείται γνωμοδότηση από το Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, καθώς και από τον κατά περίπτωση αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής.
      5. Γνωμοδότηση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, ύστερα από ανάρτηση του τοπογραφικού διαγράμματος.
      6. Σε περίπτωση που το τμήμα του ρέματος στο οποίο ζητείται η οριοθέτηση βρίσκεται μέσα σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο ή σε παραδοσιακό οικισμό, η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος γίνεται με Προεδρικό Διάταγμα.
      7. Σε περίπτωση που από την υδραυλική μελέτη του φακέλου της οριοθέτησης, προβλέπονται έργα διευθέτησης/ αντιπλημμυρικά έργα, τότε για την έγκριση της υδραυλικής μελέτης απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων των έργων αυτών από την αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση υπηρεσία, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
      8.Μετά την ανωτέρω διαδικασία εκδίδεται πράξη επικύρωσης του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος (οριοθέτηση).
      Πότε δεν απαιτείται οριοθέτηση ενός ρέματος; Δεν απαιτείται οριοθέτηση των υδατορεμάτων για την εκτέλεση εργασιών καθαρισμού κοίτης, επισκευής υφισταμένων αντιπλημμυρικών έργων, κατεδάφισης αυθαιρέτων, για την κατασκευή φραγμάτων, για την κατασκευή ή επισκευή ή καθαίρεση γεφυρών και οχετών, καθώς και άλλων έργων προστασίας θεμελιώσεων γεφυρών, για έργα ή δραστηριότητες που απαιτούνται για την άμεση αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών καθώς σε για μικρά υδατορέματα όταν δεν συντρέχουν ειδικοί λόγοι προστασίας αυτών.
      Ποιά είναι τα μικρά υδατορέματα; Μικρά υδατορέματα (επιφανειακές πτυχώσεις απορροής) είναι οι επιφανειακές πτυχώσεις του εδάφους που είναι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής, με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του 1,0 τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως ή μικρότερης ή ίσης των 0,50 τ.χ. όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως. Ως σημείο έναρξης της μέτρησης της λεκάνης απορροής ορίζεται κάθε σημείο της βαθιάς γραμμής της επιφανειακής πτύχωσης.
      Εχει γίνει παλιά οριοθέτηση ενός ρέματος, απαιτείται τώρα να γίνει νέος καθορισμός; Τα υδατορέματα των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθοριστεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 880/1979 και του άρθρου 5 του ν. 3010/2002, εφόσον έχει επέλθει σημαντική μεταβολή των πραγματικών υδραυλικών, περιβαλλοντικών και πολεοδομικών δεδομένων βάσει των οποίων έγινε η αρχική οριοθέτηση, μπορεί να οριοθετούνται εκ νέου.
      Επίσης στα υδατορέματα που οι οριογραμμές τους δεν έχουν καθοριστεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις μπορεί, κατ’ εξαίρεση, ύστερα από αίτημα του ενδιαφερόμενου για έκδοση οικοδομικής άδειας δόμησης πλησίον αυτών, να γίνει προσωρινή οριοθέτηση αυτών από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.
      Εγώ θέλω να κτίσω ένα οικόπεδο και η πολεοδομία ζητεί να κάνω οριοθέτηση σε ένα ρεματάκι που συνορεύω, αλλά όμως δεν κατεβάζει συνέχεια νερό. Γιατί να ταλαιπωρούμαι; Η νομοθεσία δεν διαχωρίζει τα ρέματα, ανάλογα με την ποσότητα και πότε αυτά κατεβάζουν νερό. Υπάρχουν ρέματα που έχουν μόνιμα ροή και άλλα που εμφανίζουν ροή μόνο κατά τη διάρκεια βροχόπτωσης και μάλιστα έντονης. Επίσης υπάρχουν οι χείμαρροι που έχουν εποχιακή έντονη ροή και τέλος υπάρχουν οι ποταμοί που έχουν πάντα ροή υδάτων.
      Όμως εάν πραγματικά αποδειχθεί ότι το ρέμα είναι μικρό, τότε δεν απαιτείται οριοθέτηση και μπορείτε να κτίσετε.
      Μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου κοντά σε ρέμα; Ναι, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
      1. Περίπτωση σε οριοθετημένο ρέμα
      α) Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      β) Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής (οριοθέτησης του ρέματος) και της οικοδομικής γραμμής, επιτρέπεται η τακτοποίηση του αυθαιρέτου και εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης ίσος με τον συντελεστή πρασιάς.
      2. Περίπτωση σε μη οριοθετημένο ρέμα
      Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων, επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, ανάλογα με το αν το αυθαίρετο συνορεύει με μικρό, μεσαίο ή μεγάλο ρέμα ως εξής:
      α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του ενός (1) τετραγωνικού χιλιομέτρου (τ.χ.), όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης του μισού (0,50) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,
      β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή είκοσι (20) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,
      γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή πενήντα (50) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού
      [email protected]
      Περισσότερα...

        1

    13. Αρθρογραφία

      Η ποιότητα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας εξαρτάται άμεσα από τη γενικότερη πολιτισμική στάθμη της κοινωνίας

      Engineer

      Η αρχιτεκτονική χρόνια τώρα δεινοπαθεί στη χώρα μας. Ουδέποτε βρήκε τη θέση που της αρμόζει και της αξίζει, ως σημαντική πολιτιστική συνιστώσα. Πάντοτε βρισκόταν στο περιθώριο, στη σκιά, στην αφάνεια. Μάταια η πλειονότητα των Ελλήνων αρχιτεκτόνων προσπαθεί να αντιστρέψει αυτή την κατάσταση και να διαμορφώσει καλύτερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματός τους. Προσκρούει όμως πάνω σε ανυπέρβλητα εμπόδια, στο αδιαπέραστο τείχος που λέγεται ελληνική πραγματικότητα.
      Αναμφίβολα, η ποιότητα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας εξαρτάται άμεσα από τη γενικότερη πολιτισμική στάθμη της κοινωνίας. Δεν θα μπορούσε ποτέ να αποδεσμευτεί από το κοινωνικό γίγνεσθαι, αφού η αρχιτεκτονική αυτό εκφράζει ως χτισμένο περιβάλλον, αυτό αποτυπώνει στον χώρο και τον χρόνο: τον τρόπο που ζούμε και συμπεριφερόμαστε. Μ’ αυτή την έννοια δεν είναι ποτέ ουδέτερη, αλλά αποκαλύπτει πάντοτε τις συνθήκες που τη γέννησαν. Είναι συνεπώς κυρίως ο εργοδότης (ιδιώτης ή Δημόσιο) αυτός που προδιαγράφει το ιδεολογικό, κοινωνικό και ταξικό της πρόσημο.
      Από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, η «επίσημη» αρχιτεκτονική στον τόπο μας ακολουθούσε πιστά το δυτικό πρότυπο. Μιμούνταν, ως επί το πλείστον, άκριτα τα ευρωπαϊκά παραδείγματα εξυμνώντας το ξενόφερτο, ενώ την ίδια στιγμή η λαϊκή αρχιτεκτονική απαξιωνόταν ή αναδεικνύονταν μόνο τα φολκλορικά χαρακτηριστικά της, μέσω μιας ρομαντικής διάθεσης «επιστροφής στις ρίζες». Οι Ελληνες αρχιτέκτονες βρίσκονταν έτσι πάντοτε αντιμέτωποι με το ψευτοδίλημμα τοπικισμός ή διεθνισμός και η διαδρομή τους έμοιαζε με το πέρασμα του στενού ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη.
      Advertisement
      Στην πραγματικότητα οι αρχιτέκτονες ουδέποτε κατορθώσαμε να πείσουμε τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα για την αδήριτη ανάγκη της τέχνης και της επιστήμης μας. Αντίστοιχα, το ελληνικό Δημόσιο και οι κρατικές υπηρεσίες αντιμετώπιζαν την αρχιτεκτονική ως αχρείαστη πολυτέλεια και ενοχλητικό εμπόδιο στους σχεδιασμούς τους. Αν εξαιρέσει κανείς μια μικρή περίοδο του Μεσοπολέμου και της δεκαετίας του ’60, όπου πραγματοποιήθηκαν κάποια αξιόλογα κρατικά προγράμματα (σχολικά και νοσοκομειακά συγκροτήματα, εργατικές και προσφυγικές κατοικίες, τουριστικά καταλύματα), το Δημόσιο στην ουσία λειτούργησε υπονομευτικά και όχι ως αρωγός της αρχιτεκτονικής.
      Απ’ ευθείας αναθέσεις αντικατέστησαν τη διαδικασία των πανελλήνιων αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Βραβευμένες μελέτες ουδέποτε υλοποιήθηκαν και πάμπολλες φορές παρακάμφθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες, προκειμένου να χτιστούν στη θέση τους άλλα κτίρια, σχεδιασμένα από μελετητές που είχαν πολιτικές ή άλλες διασυνδέσεις με τους κρατούντες. Η κακοδαιμονία αυτή συνεχίζεται αμείωτη μέχρι τις μέρες μας, με τα παραδείγματα τέτοιων απαράδεκτων διαδικασιών να αποτελούν δυστυχώς τον κανόνα και όχι τις εξαιρέσεις. Η αρχιτεκτονική του κατεστημένου διαφημίζεται, προωθείται και χτίζεται διαχρονικά στη χώρα μας, διαμορφώνοντας και επιβάλλοντας τα πρότυπά της στην ελληνική κοινωνία.
      Και σαν να μην έφτανε αυτό, σήμερα βλέπουμε και ιδιώτες με προκάλυμμα διάφορα πολιτιστικά ιδρύματα να επεμβαίνουν και να προωθούν ανερυθρίαστα, με τις ευλογίες της ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, τις δικές τους προτάσεις και τους δικούς τους μελετητές, ακόμη και για δημόσια έργα που επιλέχθηκαν μέσω διεθνών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, όπως το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στο λιμάνι του Πειραιά. Η αρχιτεκτονική έτσι, για άλλη μία φορά, εκφράζει ολοφάνερα την ταξική της προέλευση και στόχευση. Η διαπλοκή και οι δημόσιες σχέσεις έχουν απλωθεί σαν γάγγραινα παντού, ενώ το Δημόσιο απώλεσε τον κοινωνικό του ρόλο και υποτάχθηκε πλήρως στις επιταγές και τα συμφέροντα του ιδιωτικού.
      Ενας διαχρονικός επαρχιωτισμός χαρακτηρίζει έντονα τις επιλογές και τις αποφάσεις τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα, σε ό,τι αφορά σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα. Εμβληματικά κτίρια ανατίθενται με απ’ ευθείας αναθέσεις σε ξένους star-architects, ενώ οι Ελληνες αρχιτέκτονες μηχανικοί αγνοούνται επιδεικτικά και σπρώχνονται στο περιθώριο. Χαρακτηριστική κι εδώ είναι η τελευταία πρωτοφανής και προκλητική μεθόδευση για τη μελέτη επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η οποία αποτελεί το αποκορύφωμα της απαξίωσης και υπονόμευσης του πολύπαθου θεσμού των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Η ξενομανία συνεχίζει ακάθεκτη να καταδυναστεύει το παρόν μας σαν εφιάλτης, ενώ την ίδια στιγμή η νεοελληνική αρχιτεκτονική υποτιμάται, υποβαθμίζεται και θεωρείται υποδεέστερη, μπροστά στην υποτιθέμενη υπεροχή των ξένων αρχιτεκτόνων.
      Δυστυχώς, ολοένα και περισσότερο, το τελευταίο διάστημα, το υπουργείο Πολιτισμού μετατρέπεται σε υπουργείο «βαρβαρότητας και απαιδευσιάς», το οποίο προσβάλλει αντί να στηρίζει τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας. Μια απλή σύγκριση του πώς αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτεία την αρχιτεκτονική σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αρκεί για να καταδείξει την ανύπαρκτη ανάδειξη και προώθηση του έργου των Ελλήνων αρχιτεκτόνων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η Ελλάδα ήταν και συνεχίζει –δυστυχώς– να είναι εισαγωγέας και μεταπράτης αρχιτεκτονικών προτύπων και πολιτισμού. Η εσωστρέφεια υπονομεύει, κατατρώγει και εκμηδενίζει ό,τι σημαντικό πάει να ανθήσει σ’ αυτόν τον τόπο ή όπως έλεγε ο Σεφέρης, «… στην Ελλάδα όπου καταστρέφουν τα πάντα σαν τις ακρίδες».
      Την ίδια ώρα, οι νέοι ταλαντούχοι αρχιτέκτονες και αρχιτεκτόνισσες πνίγονται μέσα στο τέλμα της ζοφερής καθημερινότητας των «τακτοποιήσεων και νομιμοποιήσεων». Τα όνειρα και οι προσδοκίες τους συνθλίβονται στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας, ζώντας διαρκώς στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού και στον εφιάλτη της ανεργίας. Η δημόσια κριτική είναι σχεδόν ανύπαρκτη και όσες κριτικές εμφανίζονται είτε αποσιωπώνται και καταχωνιάζονται είτε καλύπτονται επιδέξια κάτω από τον μανδύα ενός ανούσιου και άκαρπου καθωσπρεπισμού. Δεν συζητάμε πια μεταξύ μας οι αρχιτέκτονες, αλλά δεν συζητάμε ούτε και με την ελληνική κοινωνία που τόσο την έχουμε ανάγκη. Μόνο αν απλωθεί η αρχιτεκτονική σε ολόκληρη την κοινωνία θα μπορέσουμε να πατήσουμε στο δικό μας σταθερό έδαφος και να πραγματοποιήσουμε το μετέωρο αλλά τόσο αναγκαίο και ελπιδοφόρο βήμα προς το μέλλον.
      Τάσης Παπαϊωάννου*
      *Αρχιτέκτων-ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
      Περισσότερα...

        2

    14. Αρθρογραφία

      Η πολύπλοκη νομοθεσία θα οδηγήσει σε μια νέα "γενιά τακτοποιημένων αυθαιρέτων"

      Engineer

      Φόβους ότι η πολύπλοκη νομοθεσία θα οδηγήσει σε μια νέα «γενιά τακτοποιημένων αυθαιρέτων», λόγω λαθών από άγνοια ή βιασύνη στις δηλώσεις, εξέφρασε η τοπογράφος μηχανικός, M.Sc. Πολεοδομίας - Χωροταξίας, Γραμματή Μπακλατσή, σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2014 και ώρα 19.00 στο αμφιθέατρο του Τ.Ε.Ε. Μαγνησίας, με θέμα την "Αυθαίρετη Δόμηση".
       
      Οπως ανέφερε "ο Νόμος βάζει ένα σημαντικό θέμα όσον αφορά τη βεβαίωση του μηχανικού για τη σύνταξη κάθε συμβολαιογραφικής πράξης, που δεν είναι απλώς ένα δικαιολογητικό, αλλά ουσιαστικά εκείνος ο τρόπος για να σταματήσει η αυθαίρετη δόμηση και να μπει κόκκινη γραμμή. Ο μηχανικός θα πρέπει να είναι προσεκτικός στην έκδοση αυτών των βεβαιώσεων για το τι είναι αυθαίρετο ή μπορεί να υπαχθεί στις κατηγορίες των αυθαιρέτων. Εχουμε, όμως, πάρα πολλές επιφυλάξεις για τον τρόπο που γίνεται η όλη διαδικασία, γιατί ναι μεν ο Νόμος είναι στο τελείωμά του καθώς λήγει 5 Φεβρουαρίου, όμως το τοπίο είναι πολύ θολό και υπάρχουν πολλά προβλήματα" σύμφωνα με τον taxydromos.gr
       
      Φοβάμαι, συμπλήρωσε, ότι "σε λίγο καιρό θα μιλάμε για μία καινούργια γενιά αυθαιρέτων, των τακτοποιημένων αυθαιρέτων. Ενώ τακτοποιούμε αυθαίρετα, ίσως ο τρόπος που γίνεται αυτό να μην είναι ο σωστός όσον αφορά στο πρόστιμο, το χρόνο απόδειξης της δημιουργίας του. Αυτά θα φανούν στην πορεία, στην ταυτότητα του κτιρίου, όπου εκεί θα βγουν όλα τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί" κατέληξε.
       
      Παράλληλα, στη ημερίδα ο κ. Γεώργιος Σιμώνης, Πολιτικός Μηχανικός, Μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ Μαγνησίας τόνισε ότι είναι σημαντικό ο συγκεκριμένος νόμος να συμπεριλάβει ως απαραίτητη προϋπόθεση τη μελέτη στατικής επάρκειας, ακόμη και των κατοικιών, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει και αυτό αποδεικνύει την καθαρά εισπρακτική λογική του μέτρου
       
      Ο δικηγόρος Νικόλαος Μόσχος, παρουσίασε κωδικοποίηση αποφάσεων, κυρίως δικαστικών, σχετικά με τη διαδικασία της ένστασης κατά της έκθεσης αυτοψίας αυθαιρέτου, και αναφέρθηκε στη διαδικασία που ακολουθείται στο ΣΥΠΟΘΑ, ένα πρακτικό ζήτημα που αφορά δικηγόρους και μηχανικούς και έχει απασχολήσει πολλές φορές τα διοικητικά κυρίως δικαστήρια.
       
      Τέλος ο κ. Γιάννης Κόνσουλας, πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας, επισήμανε ότι "Σε όλες τις περιόδους της ελληνικής δημοκρατίας, ακόμα και της βασιλευομένης, είχαμε φαινόμενα αυθαίρετης δόμησης, και στο τέλος τα αυθαίρετα νομιμοποιήθηκαν. Βλέπουμε ότι η αναστολή κατεδάφισης ή νομιμοποίηση των αυθαιρέτων έχει καταντήσει έθιμο για την ελληνική κοινωνία. Και μέσα από αυτό, αναδεικνύεται το πελατειακό κράτος που, πιεζόμενο από πολίτες, αραιά και που, προχωρά στην τακτοποίηση ή αναστολή κατεδάφισης.
       
      Με πρόσφατη νομολογία που είναι ακόμη αδημοσίευτη μπαίνει νέα κόκκινη γραμμή και δέχεται τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων που χτίστηκαν μέχρι 28 Ιουλίου του 2011". Οσον αφορά στην τακτοποίηση, τόνισε ότι οι ημιυπαίθριοι χώροι και τα αυθαίρετα κτίσματα έχουν δώσει περί τα 2,33 δισ. ευρώ εκ των οποίων μόνο το 2,5% κρατήθηκε για το πράσινο ταμείο, ενώ τα υπόλοιπα, που είναι στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, μένει με διυπουργική απόφαση να πάνε στην τρύπα του προϋπολογισμού.
       
      Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&la=1&catid=213&artid=13955
      Περισσότερα...

        35

    15. Αρθρογραφία

      Η πορεία των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα από το 1950 ως σήμερα

      Engineer

      άρθρο από τους Ιωάννη Στεφανάκο τ. Επίκ. Καθηγητή ΕΜΠ και  Κωνσταντίνο Νικητόπουλο ΟΜΕΚ Α.Ε.
      Η πορεία των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία της ΔΕΗ. Στις 20 Ιουλίου 1950 υπογράφτηκε σύμβαση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της αμερικανικής εταιρείας EBASCO, με την οποία η τελευταία αναλάμβανε την ανάπτυξη και τη λειτουργία εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Στις 7 Αυγούστου 1950 ιδρύθηκε η ΔΕΗ. Κατευθυντήριος άξονας ήταν η παραγωγή φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας για τη στήριξη της αστικής ανάπτυξης και του εκβιομηχανισμού της χώρας.
      Πριν από την ίδρυση της ΔΕΗ είχαν τεθεί σε λειτουργία πολύ μικρά Υδροηλεκτρικά Εργοστάσια την περίοδο 1927 – 1931, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 6MW. Το πρώτο ενεργειακό πρόγραμμα εκπονήθηκε την περίοδο 1951-1955 από την EBASCO -η οποία είχε αναλάβει την ευθύνη οργάνωσης και λειτουργίας της ΔΕΗ, με κεφάλαια προερχόμενα από το Σχέδιο Μάρσαλ και τις ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις. Τα έργα του πρώτου προγράμματος περιλάμβαναν τον ατμοηλεκτρικό σταθμό Αλιβερίου, τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς Λούρου, Άγρα και Λάδωνα, καθώς και την κατασκευή γραμμών μεταφοράς για τη διασύνδεση όλων αυτών των σταθμών.
      Με το δεύτερο ενεργειακό πρόγραμμα που εκπόνησε η ελληνική πλέον διοίκηση της ΔΕΗ, μετά τη λήξη της σύμβασης με την Ebasco το καλοκαίρι του 1955, οριστικοποιήθηκε η οργάνωση και η μορφή της εκμετάλλευσης της παραγωγής και της διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, τέθηκαν σε λειτουργία ο ατμοηλεκτρικός σταθμός Πτολεμαΐδας και ο υδροηλεκτρικός σταθμός Ταυρωπού. Μέχρι το 1960, μέσα σε μια δεκαετία λειτουργίας της ΔΕΗ, εκτός από τα θερμοηλεκτρικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια παραγωγής, κατασκευάστηκαν χιλιάδες χιλιόμετρα γραμμών μεταφοράς και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και πλήθος υποσταθμών μετασχηματισμού του ρεύματος.
      Την περίοδο 1950 – 1975 κατασκευάστηκαν οκτώ (8) Μεγάλοι Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί ήτοι: Άγρας, Λάδωνας, Λούρος, Ταυρωπός/Πλαστήρας, Κρεμαστά, Καστράκι, Εδεσσαίος και Πολύφυτο, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.410 MW.
      Την περίοδο 1976 έως και 1996 κατασκευάστηκαν επιπλέον 8 μεγάλοι και 3 μικροί ΥΗΣ ήτοι: Πουρνάρι Ι και ΙΙ, Σφηκιά, Ασώματα, Στράτος Ι και ΙΙ, Πηγές Αώου, Θησαυρός, Πλατανόβρυση, Γκιώνα και Μακροχώρι, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.630 MW, στους οποίους περιλαμβάνονται και δύο αναστρέψιμοι Αντλητικοί Σταθμοί, η Σφηκιά και ο Θησαυρός.
      Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται σχηματικά η ταχύτατη ανάπτυξη των μεγάλων ΥΗΕ, ιδιαίτερα κατά την 30ετία 1960-1990 από τη ΔΕΗ. Η μεγάλη κάμψη άρχισε από το 1997, μετά την ολοκλήρωση της ένταξης στο σύστημα των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων του Νέστου (Θησαυρός και Πλατανόβρυση).
      Έκτοτε λόγω των άστοχων, λίαν επιεικώς, ενεργειών των διοικήσεων της ΔΕH και παρά τις επίμονες εισηγήσεις των Στελεχών των Υδροηλεκτρικών Έργων, το μόνο μεγάλο ΥΗΕ που εντάχθηκε στο σύστημα είναι αυτό του Ιλαρίωνα το 2013, με τα μακροπρόθεσμα ιδιαίτερα δυσμενή αποτελέσματα που ζούμε σήμερα, λόγω της πλήρους επικράτησης του εισαγόμενου φυσικού αερίου.

      Η προσθήκη εγκατεστημένης ισχύος των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα
      Πρόσωπο κλειδί και πρωτοπόρος για την ανάπτυξη των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα υπήρξε ο αείμνηστος Σταύρος Νικολάου (1920-2003). Διετέλεσε πρώτος Καθηγητής στο ΕΜΠ στην Έδρα των Υδραυλικών – Υδροδυναμικών Έργων ΙΙ, την περίοδο 1969-1982.
      Ο καθηγητής Νικολάου υπήρξε απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών και μετέπειτα του ΕΜΠ στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής. Στη συνέχεια μετέβη στην Αμερική, όπου έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο περίφημο για την εποχή του Ινστιτούτο Προκεχωρημένων Υδροδυναμικών Ερευνών της Iowa (στο οποίο στη συνέχεια, ως καθηγητής, απέστειλε με έμμεση μεγάλη οικονομική ενίσχυση (υποτροφίες) έναν μικρό αριθμό σπουδαστών του, – μεταξύ των οποίων και ο δεύτερος συγγραφέας του παρόντος άρθρου – και εξειδικεύτηκε στη μελέτη και την κατασκευή φραγμάτων και υδροηλεκτρικών έργων. Επέστρεψε στην Ελλάδα περί το 1960, ως στέλεχος στην κατασκευή του φράγματος Κρεμαστών, (κατασκευαστής του υπόψη έργου η εταιρία Keiser Eng. & Contractors και μελετητής η εταιρεία ECI).
      Ακολούθως (1969) εξελέγη καθηγητής του ΕΜΠ και ενέταξε στη διδασκαλία του τα ειδικά μαθήματα που αφορούσαν το σχεδιασμό των Υδροηλεκτρικών Έργων. Εισήγαγε αμέσως τους σπουδαστές του στη γιγαντιαία κλίμακα των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων, η δε παρακολούθηση απαιτούσε υψηλών απαιτήσεων συνδυαστική γνώση των κυριότερων κατευθύνσεων της Σχολής των Πολιτικών Μηχανικών (Υδραυλικά, Γεωτεχνικά, Δομοστατικά).
      Πως αλλιώς από γιγαντιαία θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η κλίμακα των Υδροηλεκτρικών Έργων, όταν παρουσιάζουν τεχνικά χαρακτηριστικά όπως ο όγκος των 12 εκ. m3 επιχωμάτων του φράγματος Θησαυρού, (ισοδύναμου κόστους με τα επιχώματα του Αυτοκινητόδρομου της Ιόνιας Οδού μήκους 190 χιλιομέτρων), τα 10km σηράγγων του φράγματος Πηγών Αώου και μάλιστα διαμέτρου έως 7,0m, ο υπόγειος σταθμός παραγωγής του φράγματος Στράτου επιφάνειας κατόψεως 1.400 m2 και ύψους ισοδύναμου με δεκαεπταώροφη πολυκατοικία?
      Το 1972, ίδρυσε στη ΔΕΗ, με αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, το περίφημο Κλιμάκιο Μελέτης Υδροηλεκτρικών έργων (ΚΜΥ) με σκοπό τη μελέτη και την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων από Έλληνες μηχανικούς και Ελληνικές κατασκευαστικές Εταιρείες , δεδομένου ότι, μέχρι τότε, τόσο η μελέτη όσο και η κατασκευή αναλαμβάνονταν από μεγάλους Οίκους του εξωτερικού.
      Μέσα σε μόλις τρία (3) χρόνια, λόγω της πολύ ισχυρής προσωπικότητας, της εξαιρετικής ευφυίας, της απαράμιλλης τεχνικής συγκρότησης και της εντιμότητας του καθηγητή Νικολάου, όσο και τον ενθουσιασμό των νέων και λαμπρών μηχανικών που ο ίδιος ενέταξε στο δυναμικό του ΚΜΥ και της ΔΑΥΕ στη συνέχεια, άρχισε η κατασκευή του πρώτου ελληνικής κατασκευής Υδροηλεκτρικού Έργου, του φράγματος Πουρναρίου στον Άραχθο, το οποίο ολοκληρώθηκε και άρχισε να παράγει ενέργεια μέσα στον ελάχιστο χρόνο, για τα ελληνικά δεδομένα, των τεσσάρων (4) ετών. Ακολούθησε η μελέτη και η κατασκευή πολλών άλλων μεγάλων έργων (Σφηκιά & Ασώματα στον Αλιάκμονα, Στράτος στον Αχελώο, Πηγές Αώου κ.ά.).
      Ο καθηγητής Νικολάου, δημιούργησε ισχυρές ομάδες νέων Ελλήνων μηχανικών, κυρίως αποφοίτων του ΕΜΠ αλλά και μεγάλων Πολυτεχνείων του εξωτερικού. Οι νέοι αυτοί Μηχανικοί, ηλικίας 25-35 ετών !!!, οι οποίοι μελέτησαν και επέβλεψαν οι ίδιοι την κατασκευή των μεγάλων φραγμάτων της περιόδου από το 1972 και εντεύθεν, πλαισιώθηκαν από λίγους μόνον εμπειρογνώμονες διεθνούς κύρους και έτσι δημιουργήθηκε ένας μοναδικός πυρήνας τεχνογνωσίας στη χώρα, ο οποίος έδωσε ώθηση τόσο σε ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες όσο και σε έλληνες προμηθευτές, με αποτέλεσμα μια πρωτοφανή ανάπτυξη για τα δεδομένα της χώρας. Από την προσπάθεια αυτή δημιουργήθηκαν μόλις μέσα σε μια 20ετία Υδροηλεκτρικά Έργα Εγκατεστημένης Ισχύος 2.300MW περίπου.
      Αυτό το μοναδικό στην Ελλάδα τεχνολογικό επίτευγμα, το οποίο ελάχιστοι το γνωρίζουν σήμερα, κατέστη δυνατό διότι οι νέοι αυτοί Μηχανικοί έκαναν προσωπική τους ιδιοκτησία, για να μιλήσουμε με κοινωνιολογικούς όρους, τον στόχο της κατασκευής των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων. Και με την ευφυία τους και τον ενθουσιασμό τους το επέτυχαν.
      Για λόγους συγκρίσεως, την μεν 10ετία του ’70 το τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων ησχολείτο κυρίως με έργα επαρχιακής οδοποιίας, τη δε δεκαετία του ’80 με κατασκευή πεζοδρομίων και πλατειών!!
      2.ΜΕΓΑΛΑ ΥΗΕ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ
      Από την ίδρυση του ΚΜΥ το 1972 και μετά, αναπτύχθηκαν τα έργα που περιγράφονται παρακάτω. Tα μεγέθη τους και η τεχνική που ακολουθήθηκε παραμένει εντυπωσιακή ακόμα και σήμερα. Τα έργα αυτά αποτέλεσαν την απαρχή εφαρμογής εξειδικευμένης τεχνογνωσίας στην Ελλάδα, ενώ αποτελούν πρωτοπορία με όρους μεγέθους, τεχνογνωσίας και ανταποδοτικότητας, συγκρινόμενα με οποιοδήποτε άλλο μεταγενέστερο εθνικό έργο υποδομής μέχρι και σήμερα.
      Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει σε δύο Υδροηλεκτρικά Έργα: του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης στον ποταμό Νέστο.
      Ο Θησαυρός είναι ένα από τα ψηλότερα φράγματα της Ευρώπης, με ύψος 175 m, μήκος 480m και όγκο 12 εκ. m3. Η παροχή του εκχειλιστή αγγίζει την εντυπωσιακή τιμή των 8.250 m3 /sec.
      Το δεύτερο σε μέγεθος υδροηλεκτρικό, αυτό της Πλατανόβρυσης, έχει ύψος 95 m και μήκος 270 m, κατασκευάστηκε δε από κυλίνδρούμενο σκυρόδεμα (RCC), πρωτοπόρα τεχνολογία για την Ελλάδα, με τη χρήση ιπτάμενης τέφρας ως τέταρτο συνθετικό στο μείγμα σκυροδέματος. Το πρωτοποριακό αυτό έργο σχεδιάστηκε από ομάδα υπό τη διεύθυνση του στελέχους της ΔΑΥΕ κας Γιούλας Τσικνάκου και νυν στελέχους του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και υλοποιήθηκε χάριν στις άοκνες προσπάθειές της, εν μέσω μάλιστα ισχυρών αντιδράσεων. Το έργο έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης, λόγω του υψηλού ποσοστού τέφρας και αναφέρεται σε όλα τα Διεθνή Συνέδρια. Τον Απρίλιο του 2007 εγκρίθηκαν οι Εθνικές Προδιαγραφές χρήσης τέφρας, ως πρόσμικτο στο σκυρόδεμα (ΦΕΚ 551-18.04.2007).
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΡΑΧΘΟΣ
      Πουρνάρι
      Το Πουρνάρι στον π. Άραχθο, απέχει 4km από την πόλη της Άρτας και τέθηκε σε λειτουργία το 1981. Έχει εγκατεστημένη ισχύ 300 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 437 GWh. Διαθέτει χωμάτινο φράγμα ύψους 102 m με μήκος στέψης 580 m και όγκο φράγματος 9 εκ. m3 με υπερχειλιστή από σκυρόδεμα και σταθμό παραγωγής τεσσάρων (4) μονάδων.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 730 εκ. m3 και η επιφάνεια κατάκλυσης 20,6 km2.

      Πουρνάρι ΙΙ
      Το υδροηλεκτρικό έργο Πουρνάρι ΙΙ κατασκευάστηκε κατάντη του ΥΗΣ Πουρναρίου και τέθηκε σε λειτουργία το 2000 με εγκατεστημένη ισχύ 32 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 52 GWh
      Λειτουργεί ως αναρρυθμιστικός ταμιευτήρας, εξασφαλίζοντας τη συνεχή ροή του νερού στην κοίτη και τις εκβολές του ποταμού Αράχθου, καθ’ όλο το έτος, συμβάλλοντας στην ορθολογική και αποτελεσματική αξιοποίηση των αρδευτικών δικτύων της περιοχής.
      Το έργο αποτελείται από χωμάτινο φράγμα στην αριστερή όχθη, μήκους περί τα 2km και ύψους περί τα 15m και από υπερπηδητό φράγμα σκυροδέματος για τη διόδευση των πλημμυρικών παροχών, μήκους 130m.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 4,5 εκ. m3 και η επιφάνειά του 0,65 km2.
      Στο κτήριο του Σταθμού Παραγωγής στεγάζονται τρείς μονάδες.
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΩΟΣ
      Πηγές Αώου
      Ο ΥΗΣ των Πηγών Αώου απέχει 45 km από τα Ιωάννινα και 20 χλμ. βορειοδυτικά του Μετσόβου. Εκτρέπει μικρό μέρος των νερών του ποταμού Αώου προς τον Άραχθο. Τέθηκε σε λειτουργία το 1990 με εγκατεστημένη ισχύ 210 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 205 GWh. Το κυρίως φράγμα (3 εκ. m3) και το βοηθητικό (500.000 m3) είναι στο οροπέδιο Πολιτσών. Υπάρχουν πέντε (5) ακόμη αυχενικά φράγματα.
      Η στέψη των φραγμάτων βρίσκεται στο υψόμετρο 1.349m, η μέγιστη στάθμη λειτουργίας στο υψόμετρο 1.343m, η ελάχιστη στάθμη λειτουργίας στο υψόμετρο 1.315m. Όλα τα παραπάνω φράγματα είναι χωμάτινα με εξωτερικές ζώνες από περιδοτίτη, φίλτρα από αμμοχάλικο και έναν κεντρικό αργιλικό πυρήνα.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 180 εκ. m3 και η επιφάνεια κατάκλυσης 11.5 km2.
      Το έργο έχει μεγάλα μήκη υπογείων σηράγγων, που υπερβαίνουν τα 10 km:
      Σήραγγα εκτροπής 650m
      Σύστημα προσαγωγής 4.080m
      Σήραγγα προσπέλασης σταθμού 1.625m
      Σήραγγα καλωδίων 850m
      Σήραγγα φυγής 2.900m
      Επίσης εντυπωσιακά είναι τα κτηριακά έργα:
      Ο υπόγειος σταθμός παραγωγής μήκους 65m, πλάτους 16m και ύψους 34,30m
      Ο θάλαμος βαλβίδων μήκους 39m, πλάτους 7m και ύψους 11m
      Ο θάλαμος μετασχηματιστών μήκους 31m, πλάτους 14m και ύψους 14m

      Για να γίνουν αντιληπτές από τον αναγνώστη οι διαστάσεις του σταθμού παραγωγής, σημειώνουμε ότι είναι ισοδύναμες με εξ’ ολοκλήρου υπόγεια δεκαώροφη πολυκατοικία εμβαδού κατόψεως 1.050 m2 !
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ
      Σφηκιά
      Ο ΥΗΣ Σφηκιάς βρίσκεται 25km νότια της πόλης της Βέροιας, τέθηκε σε λειτουργία το 1985, διαθέτει σταθμό με τρεις μονάδες και έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 315 MW (3 x 105 MW) και ετήσια παραγωγή ενέργειας 220 GWh.
      Ο ωφέλιμος όγκος του ταμιευτήρα είναι 18 εκ. m3 και η κατακλυζόμενη επιφάνεια είναι περίπου 4,3 km2. Η στάθμη του ταμιευτήρα κυμαίνεται από την ανώτατη στο υψόμετρο +146 έως την κατώτατη στο +141,8, με στάθμη πλημμύρας το +147.
      Η σήραγγα εκτροπής είναι επενδεδυμένη με σκυρόδεμα, με μήκος 490m και εσωτερική διάμετρο 7,5 m.
      Το φράγμα είναι λιθόρριπτο με κεντρικό αργιλικό πυρήνα και όγκο ίσο με 1,6 εκ. m3. Το ύψος του είναι 82 m, το μήκος του 220 m και το ελάχιστο πλάτος στη στέψη ίσο με 12 m. Διαθέτει δύο εκχειλιστές με τοξωτά θυροφράγματα διαστάσεων 7,2×9,0 m το καθένα, σήραγγα απαγωγής και έργο εκτόξευσης.
      Υπάρχουν τρεις υδροληψίες (μία για κάθε μονάδα) με κεκλιμένες εσχάρες στην είσοδο διαστάσεων 5,6×10,9 m.

      Αντίστοιχα, υπάρχουν και τρεις σήραγγες προσαγωγής (μία για κάθε μονάδα), με συνολικό μήκος της κάθε μίας ίσο με 161 m και εσωτερική διάμετρο 7,00 m.
      Ο Σταθμός Παραγωγής βρίσκεται στο αριστερό αντέρεισμα του φράγματος, είναι ημιυπαίθριος και σε αυτόν λειτουργούν οι τρεις αναστρέψιμες μονάδες κατακόρυφου άξονα, που επιτρέπουν στο σταθμό να λειτουργεί και ως αντλησιοταμιευτικός. Οι διαστάσεις του σταθμού είναι περίπου 85 m μήκος, 47 m πλάτος και 34 m ύψος. Ο σταθμός ισοδυναμεί με δωδεκαώροφη πολυκατοικία επιφανείας κατόψεως τεσσάρων (4) στρεμμάτων.
      Στο αριστερό αντέρεισμα επίσης βρίσκεται και ο εκκενωτής πυθμένα του έργου που είναι τύπου σήραγγας από σκυρόδεμα με εσωτερική διάμετρο 3,50 / 3,00 m και μήκος 310 m.

                                                                                                                               Φράγμα, Υδροληψίες και Σταθμός Παραγωγής ΥΗΕ Σφηκιάς
      Ασώματα
      Κατάντη του ΥΗΣ Σφηκιάς και 8 km περίπου νότια της Βέροιας, βρίσκεται ο ΥΗΣ Ασωμάτων, που τέθηκε σε λειτουργία το 1985, διαθέτει σταθμό με δύο μονάδες και έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 110 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 134 GWh
      Ο ταμιευτήρας του έργου έχει χωρητικότητα 53 εκ. m3, ωφέλιμο όγκο 10 εκ. m3 και κατακλυζόμενη επιφάνεια 2,6 km2.
      Η στάθμη λειτουργίας κυμαίνεται από το υψόμετρο +81 έως το +85,5 με στάθμη πλημμύρας το +89.
      Η σήραγγα εκτροπής έχει μήκος 496 m και είναι πεταλοειδούς μορφής με διάμετρο 7,2 m / 8,5 m.
      Το φράγμα είναι χωμάτινο με κεντρικό πυρήνα, ύψους 52 m, μήκους 205 m, με πλάτος στέψης 15 m και όγκο 1,45 εκ. m3.
      Ο εκχειλιστής αποτελείται από τρία τοξωτά θυροφράγματα διαστάσεων 7 x 8 m το καθένα, σήραγγα απαγωγής και έργο εκτόξευσης.
      Το έργο διαθέτει δύο υδροληψίες (μία για κάθε μονάδα) με κεκλιμένες εσχάρες στην είσοδο διαστάσεων 4,8 x 9,3 m.
      Αντίστοιχα, υπάρχουν δύο σήραγγες προσαγωγής με χαλύβδινη επένδυση, μήκους 60 m και εσωτερικής διαμέτρου 6 m.
      O σταθμός παραγωγής είναι υπόγειος μήκους 54,70m, πλάτους 17,60m και ύψους 42m.
      Τέλος, ο εκκενωτής πυθμένα βρίσκεται εντός της σήραγγας εκτροπής.

      Ιλαρίωνας
      Βρίσκεται στο δήμο Κοζάνης, τέθηκε σε λειτουργία το 2012 και έχει εγκατεστημένη ισχύ 157MW από τις δύο μονάδες του σταθμού παραγωγής και ακόμα 4,2 MW από το ΜΥΗΣ Ιλαρίωνα που εκμεταλλεύεται την οικολογική παροχή στην έξοδο του εκκενωτή πυθμένα του φράγματος, η οποία τέθηκε σε λειτουργία το 2014.
      Η ετήσια παραγωγή ενέργειας είναι 270 GWh
      Το Υδροηλεκτρικό Έργο αποτελείται από χωμάτινο φράγμα ύψους 130m, μήκους 540 m, συνολικού όγκου 9 εκ. m3 περίπου και με ταμιευτήρα ωφέλιμης χωρητικότητας 400 εκ. m3 περίπου, που καλύπτει 22 km2, στους νομούς Κοζάνης και Γρεβενών.
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ
      Θησαυρός
      Βρίσκεται σε απόσταση 60km από την πόλη της Δράμας κοντά στο χωριό Παρανέστι. Τέθηκε σε λειτουργία το 1997. Είναι ο δεύτερος αντλησιοταμιευτικός σταθμός στην Ελλάδα με εγκατεστημένη ισχύ 348 MW με τρεις μονάδες στο σταθμό παραγωγής, ο οποίος είναι υπόγειος μήκους 64m, πλάτους 22m και ύψους 44m.
      Η ετήσια παραγωγή ενέργειας είναι 507 GWh.
      Το φράγμα είναι το μεγαλύτερο λιθόρριπτο φράγμα της Ελλάδας και ένα από τα ψηλότερα γεωφράγματα της Ευρώπης με ύψος 175m, μήκος 480 m και όγκο 12 εκ. m3.
      Ο συνολικός όγκος του ταμιευτήρα είναι 705 εκ. m3 (ωφέλιμος τα περίπου 500 εκ.) και η επιφάνειά του είναι 20 km2.
      Το έργο διαθέτει επίσης εκχειλιστή, με θυροφράγματα στο έργο εισόδου, που αποτελείται από τρεις διώρυγες συνολικού καθαρού πλάτους 41m και μήκους περίπου 350m με έργο εκτόξευσης στον κατάντη τμήμα του.



      Πλατανόβρυση
      Κατάντη του ΥΗΣ Θησαυρού βρίσκεται ο ΥΗΣ Πλατανόβρυσης, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 1999, έχει εγκατεστημένη ισχύ 116 MW,ετήσια παραγωγή ενέργειας 278 GWh και λειτουργεί για να καλύπτει και ανάγκες άρδευσης.
      Το φράγμα είναι ύψους 95 m, μήκους 270 m με όγκο 450.000 m3 και κατασκευάστηκε από κυλινδρούμενο σκυρόδεμα (RCC), πρωτοπόρα τεχνολογία στην Ελλάδα, με τη χρήση ιπτάμενης τέφρας ως τέταρτο συνθετικό στο μείγμα σκυροδέματος.
      Οι ιπτάμενες τέφρες της περιοχής Πτολεμαΐδας, παραπροϊόντα της καύσης του λιγνίτη στους λιγνιτικούς σταθμούς, χαρακτηρίζονται από:
      Ανομοιογένεια στη σύστασή τους
      Υψηλή περιεκτικότητα (15%-35%) σε διαθέσιμο CaO.
      Αξιοσημείωτες υδραυλικές ιδιότητες και ταχεία ανάληψη αντοχών, ιδιαίτερα, αν προηγηθεί άλεση.
      Σύμφωνα με εξειδικευμένες μελέτες (κυρίως από την καθηγήτρια του ΑΠΘ κα Ιωάννα Παπαγιάννη) και τη συμμετοχή του Ειδικού Σύμβουλου Malcolm Dunstan, σχεδιάστηκε με επιμέλεια και αξιοπιστία η σύνθεση του μείγματος σκυροδέματος.
      Το μείγμα σκυροδέματος, σύμφωνα με το οποίο κατασκευάστηκε το έργο, περιείχε 50 kg/m3 τσιμέντο και 225 kg/m3 επεξεργασμένη τέφρα Πτολεμαΐδας, η οποία είχε υποστεί άλεση -υδρόλυση, σε ειδικό μύλο που κατασκευάστηκε στον λιγνιτικό Σταθμό Πτολεμαΐδας. Το φράγμα ολοκληρώθηκε το 1997, σε διάστημα 1,5 έτους (χρόνος ρεκόρ για το μέγεθός του) και ήταν το υψηλότερο αντίστοιχο της Ευρώπης.
      Η τέφρα, ως τέταρτο υλικό στο μείγμα σκυροδέματος, όχι στο κλίνκερ, υποκατέστησε το τσιμέντο κατά 80% και έδωσε την τεχνική λύση για την ομαλή ανάληψη αντοχών με ελεγχόμενη εξώθερμη αντίδραση του μείγματος σκυροδέματος, για την αποφυγή ρηγματώσεων, λόγω ανάπτυξης υψηλών θερμοκρασιών ενυδάτωσης.

      ΥΗΕ Πλατανόβρυσης
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 57 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 3.3 km2. Ο σταθμός παραγωγής βρίσκεται στον κατάντη πόδα του φράγματος καταλαμβάνοντας σχεδόν όλη την κοίτη, με διαστάσεις μήκους 82m, πλάτους 30m και ύψους περίπου 35m. Στην οροφή του βρίσκεται το έργο εκτόξευσης του υπερχειλιστή του φράγματος.


      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΧΕΛΩΟΣ
      Στράτος Ι και ΙΙ
      Σε συνέχεια των ΥΗΣ Κρεμαστών και ΥΗΣ Καστρακίου, επί του π. Αχελώου βρίσκεται το ΥΗE Στράτου Ι που τέθηκε σε λειτουργία το 1988 με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 156 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 364 GWh.
      O σταθμός παραγωγής είναι υπόγειος μήκους 66,60m, πλάτους 21,10m και ύψους 48,60m. Για να γίνει αντιληπτό από τον αναγνώστη, το μέγεθος αυτό ισοδυναμεί με υπόγεια δεκαεπταώροφη πολυκατοικία εμβαδού κατόψεως 1.400m2!! Το φράγμα έχει ύψος 26 m, μήκος 1.900 m και όγκο 2,8 εκ. m3. Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 15 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 8,4 km2. Αργότερα κατασκευάστηκε το ΜΥΗΣ Στράτου ΙΙ που αξιοποιεί την οικολογική παροχή του ποταμού Αχελώου και τέθηκε σε ισχύ το 1989 με δύο μονάδες και ισχύ ίση με 6,3 MW.
      Μεσοχώρα
      Το φράγμα της Μεσοχώρας, ισχύος 160 MW, αποτελεί παράδειγμα μέγιστης αβελτηρίας για την Ελλάδα. Περιέργως συνδέθηκε με την πολυθρύλητη εκτροπή του Αχελώου και συγκέντρωσε τους ασκούς του Αιόλου, ενώ προφανώς θα μπορούσε να συνδράμει σημαντικά στο ελλειμματικό ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Το φράγμα είναι λιθόρριπτο με ανάντη πλάκα σκυροδέματος, ύψους 150m, μήκους στέψης 340 m και όγκο 5,3 εκ. m3. Ο εκχειλιστής, o Σταθμός Παραγωγής και οι λοιπές εγκαταστάσεις, είναι ολοκληρωμένες ήδη από το 2001 !!, αλλά δεν έχει πληρωθεί ο ταμιευτήρας ώστε να λειτουργήσει.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 358 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 7,8 km2. Το κτίριο του σταθμού είναι ημιυπαίθριο με διαστάσεις μήκους 95m, πλάτους 57m και ύψους 37m.
      Το έργο έχει τεράστιο κόστος και κάθε χρόνο υπάρχει απώλεια εσόδων για τη ΔΕΗ, της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ !!!

      ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
      Το παρόν άρθρο έρχεται να ενημερώσει τους νεότερους ότι η ανάπτυξη των Μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων πολλαπλής σκοπιμότητας, είναι έργο εθνικής σημασίας, κάτι το οποίο δεν αντελήφθησαν οι διοικήσεις της ΔΕΗ από το 1996 και εντεύθεν. Επίσης και κυρίως αποσκοπεί να δείξει με τον πιο ισχυρό τρόπο πως μια λαμπρή ομάδα νέων μηχανικών του ΕΜΠ κατόρθωσε, εντός μιας εικοσαετίας περίπου, να δημιουργήσει ένα τεχνολογικό επίτευγμα το οποίο δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα και σήμερα και το οποίο αποτελεί Εθνική Περιουσία.
      Μέσω της ανάπτυξης των Μεγάλων ΥΗΕ, επιτυγχάνεται η βέλτιστη διαχείριση ενός πολύτιμου πόρου. Επίσης λόγω του γεγονότος ότι τα έργα αυτά είναι υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, συμβάλλουν καθοριστικά στην ενεργοποίηση του τεχνικού και κατασκευαστικού δυναμικού της χώρας, περισσότερο από κάθε άλλο έργο υποδομής, λόγω της πολυπλοκότητάς τους.
      Στο Διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται διαχρονικά (περίοδος 1980-2020) ο καθοριστικός ρόλος των Υδροηλεκτρικών Έργων στην εξυπηρέτηση του Διασυνδεδεμένου Συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, συνδράμοντας σημαντικά στην απεξάρτηση της παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από το πετρέλαιο.

      4. ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ: ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
      Επενδύοντας περί τα 6-7 δισ. ευρώ (~2.500 ευρώ / KW): ήτοι το 15% μόνον των άστοχων κατά την άποψη μας δαπανηθέντων ποσών για την οριζόντια και όχι στοχευμένη οικονομική ενίσχυση διαφόρων ομάδων κατά την περίοδο του COVID, τα οποία εν πολλοίς διοχετεύθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς και στην κατανάλωση:
      -Ολοκληρώνονται εικοσιπέντε (25) νέα μεγάλα Υδροηλεκτρικά Έργα.
      -Προστίθενται ~ 2.500 MW ισχύος αιχμής στο σύστημα (αύξηση 75%).
      -Παράγονται ~ 6.000 GWh ήπιας, ανανεώσιμης και εγχώριας πρόσθετης ενέργειας αιχμής (αύξηση 150%).
      -Προστίθενται 5.000 εκ. κυβικά μέτρα αποθήκης νερού (αύξηση 70%).
      -Ικανοποιείται ο στόχος του ΕΣΕΚ (31.12.2019) για ποσοστό παραγωγής από ΑΠΕ 61%, στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, μέχρι το 2030.
      -Βελτιώνεται η αντιπλημμυρική προστασία των κατάντη πεδινών περιοχών.
      -Θωρακίζεται η χώρα για την αντιμετώπιση παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας.
      -Βελτιώνεται η ενεργειακή μας αυτονομία.
      Περισσότερα...

        0

    16. Αρθρογραφία

      Η ΡΑΕ μπορεί να αναλάβει ρόλο εγγυητή για τα βιομηχανικά τιμολόγια

      Engineer

      Καθώς συμπληρώνονται δύο μήνες από την απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων της ΔΕΗ για τα βιομηχανικά τιμολόγια, ένα από τα πρώτα κρίσιμα θέματα που καλείται να διαχειριστεί η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου παραγωγικής ανασυγκρότησης, περιβάλλοντος και ενέργειας είναι το θέμα του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία.
       
      Θυμίζουμε ότι μετά από παρότρυνση του βασικού μετόχου, η ΕΓΣ της ΔΕΗ είχε αποφασίσει να διατηρήσει προσωρινά σε ισχύ τις αποφάσεις του Φεβρουαρίου του 2014, μέχρι να συγκληθεί νέα ΓΣ. Σε αυτή τη νέα ΓΣ η ΔΕΗ θα πρέπει «να παράσχει αναλυτικότερες πληροφορίες, στοιχεία και εκτιμήσεις σχετικά με τις αναμενόμενες επιπτώσεις στην αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας και στους πελάτες Υψηλής Τάσης στο προσεχές μέλλον, ιδίως εν όψει των ρυθμιστικών παρεμβάσεων που αφορούν στα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος, στη διακοψιμότητα και στην αντιστάθμιση κόστους του διοξειδίου του άνθρακα».
       
      Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η ΔΕΗ θα πρέπει να μελετήσει και να αποτιμήσει το ύψος των μειώσεων που έχουν επέλθει από τις αλλαγές στο περιβάλλον της αγοράς ούτως ώστε να διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο πάνω στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστούν τα νέα τιμολόγια και τα νέα κόστη για το βιομηχανικό ρεύμα.
       
      Σε αυτή τη διαδικασία πάντως, όπως αναφερόταν και στην επιστολή του βασικού μετόχου που αναγνώστηκε στην ΕΓΣ, ρόλο δε θα είχε μόνο η ΔΕΗ, αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η οποία καλείτο και εκείνη με τη σειρά της να μελετήσει και να αποτιμήσει τις αλλαγές που έχουν επέλθει στη χονδρεμπορική αγορά του ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να επανεξεταστούν και οι δυνατότητες που υπάρχουν για διαμόρφωση νέων τιμολογίων, που θα ενσωματώνουν τις νέες μειώσεις στα κόστη της ΔΕΗ (ρυθμιστικά, μείωση του κόστους πετρελαίου κλπ).
       
      Βεβαίως μια τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά της η ΡΑΕ, δεν μπορεί να ξεκινήσει εάν προηγουμένως δεν έχει δοθεί ένα θετικό σήμα συνεργασίας από την πλευρά της κεντρικής διοίκησης. Υπό την αίρεση λοιπόν των οριστικών αποφάσεων που θα ληφθούν για το ρόλο που θα διαδραματίσει η ΡΑΕ, στο πλαίσιο πάντα και των κοινοτικών προβλέψεων και νόμων που θέλουν ισχυρές ανεξάρτητες αρχές για την εποπτεία των αγορών, η Αρχή είναι έτοιμη να εξετάσει τεχνοκρατικά τις δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω μειώσεις ή για διαμόρφωση νέων τιμολογίων που θα ενσωματώνουν τα νέα χαμηλότερα κόστη που σήμερα υπάρχουν για τη ΔΕΗ, για την επίτευξη στόχων που έχει θέσει η κυβέρνηση για μείωση του ενεργειακού κόστους και διαμόρφωση καλύτερων συνθηκών κόστους για τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
       
      Πηγή: http://energypress.gr/news/i-rae-mporei-na-analavei-rolo-eggyiti-gia-ta-viomihanika-timologia
      Περισσότερα...

        0

    17. Αρθρογραφία

      Η στατιστική της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα για το 2021 από την ΕΛΕΤΑΕΝ

      Engineer

      Στα 4.451 μεγαβάτ ανερχόταν η συνολική αιολική ισχύς στην Ελλάδα στο τέλος του 2021 όπως προκύπτει από την ετήσια Στατιστική της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα που ανακοίνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). Με βάση τη Στατιστική, το περασμένο έτος, 2021, συνδέθηκαν στο δίκτυο 128 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 338,3 MW που αντιστοιχούν σε επενδύσεις συνολικού ύψους άνω των 340 εκατ. ευρώ. Το νούμερο συνιστά αύξηση της 
      τάξης του 8,2% σε σχέση με το τέλος του 2020. Ο θετικός αυτός ρυθμός ανάπτυξης είναι μειωμένος σε σχέση με την επίδοση του κλάδου 2020 κατά 43% κάτι που οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην αυξημένη γραφειοκρατία και τα διοικητικά εμπόδια αλλά και στις ποικίλες καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας.

      Κατά το 2021:
      η μεγαλύτερη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν 73,5% και παρατηρήθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας 25.10.2021 (03:00 – 04:00) συνολικά για 2010 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30% συνολικά για 3684 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 841 ώρες ήταν πάνω από 50%  η συνολική ωριαία διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ξεπέρασε  το 81% τις ώρες του μεσημεριού της Πέμπτης 28.10.2021 (10:00 – 16:00) φθάνοντας το 92,6% την ώρα 13:00-14:00 Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις.

      Κατά το τέλος του 2021 ήταν υπό κατασκευή πάνω από 650 MW νέων αιολικών πάρκων, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων αναμένεται να συνδεθεί στο δίκτυο εντός των επόμενων 18 μηνών.
       
      Η γεωγραφική κατανομή

      Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί  1837 MW (41%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 619 ΜW (14%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 501 MW (11%).

      https://www.energia.gr/media/inlinepics/Wind-Statistics-ELETAEN-2021-site.jpg
      Οι επενδυτές
      Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται:
      η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 703 MW (15,8%) ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 482 MW (10,8%) η ENEL Green Power με 368 MW (8,3%) η Iberdrola Rokas με 271 MW (6,1%) και η EREN με 250 MW (5,6%) Ακολουθούν η EDF, η Motor Oil, ο όμιλος Μυτιληναίου, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η Jasper Energy κ.α.

      Στα αξιοσημείωτα του 2021 είναι ότι ολοκλήρωσαν νέα αιολικά πάρκα πάνω από 16 διαφορετικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Ο πλουραλισμός αυτός αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητα του κλάδου.
       
      Οι κατασκευαστές

      H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής:
      η Vestas έχει προμηθεύσει το 44,6% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 25,1%, η Siemens Gamesa με 18,5%, η Nordex με 7,1% και η GE Renewable Energy με 3,5%.
      Ειδικά για το 2021 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν:
      η Siemens Gamesa κατά 47,5% (160,6 MW), η Vestas κατά 34,3% (116 ΜW), η Enercon κατά 11,6% (39,3 MW), η Nordex κατά 4,3% (14,4 ΜW) και κατά μικρότερα ποσοστά η Leitwind (3MW), η Goldwind (2,6MW) και η EWT (2,3 MW).
      Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο.
        
      Το οικονομικό όφελος για τους καταναλωτές από τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα:

      Τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα στην Ελλάδα δημιουργούν απτό οικονομικό όφελος και μειώνουν το συνολικό κόστος ενέργειας για τους καταναλωτές. Με τον τρόπο αυτό επιτρέπουν στην Πολιτεία να μεταφέρει πρόσθετους πόρους στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης μέσω των οποίων επιδοτεί τους λογαριασμούς των καταναλωτών.

      Από την επεξεργασία των στοιχείων του τελευταίου Δελτίου του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. προκύπτουν τα εξής:
      To όφελος που πρόσφεραν τα αιολικά πάρκα στους καταναλωτές τον Οκτώβριο του 2021 (πλέον πρόσφατος μήνας για τον οποίο δημοσιεύθηκαν επίσημα στοιχεία) ήταν τουλάχιστον 114 εκατ. ευρώ για τον έναν αυτό μήνα. Το όφελος αυτό προκύπτει από τη διαφορά της μέσης τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς (204 €/MWh) από τη μέση αποζημίωση των αιολικών πάρκων. 
      Το όφελος αυτό είναι στην πραγματικότητα ακόμα μεγαλύτερο, διότι δεν λαμβάνει υπόψη της μείωση της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς που συμβαίνει χάρη στη διείσδυση της αιολικής ενέργειας, όπως έχει τεκμηριωθεί από πλήθος μελετών.
      Με προβολή των στοιχείων αυτών για το πρώτο τετράμηνο του 2022, τότε εφόσον η ενεργειακή κρίση διατηρηθεί στα επίπεδα του Οκτωβρίου 2021, το οικονομικό πλεόνασμα από την λειτουργία των αιολικών πάρκων ανέρχεται σε περίπου 800 εκατ. Ευρώ για το επτάμηνο από τον Οκτώβριο 2021 και μετά.
      Τα ποσά αυτά είναι μια μικρή ανακούφιση από τη μεγάλη πίεση που ασκείται στους καταναλωτές και την οικονομία, εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους των ορυκτών καυσίμων και ειδικά του φυσικού αερίου.
       
      Με αφορμή τη δημοσίευση της Στατιστικής ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Λαδακάκος, δήλωσε:

      «Το 2021 έκλεισε για την αιολική ενέργεια με θετικό πρόσημο. 8,2% ετήσια ανάπτυξη δεν είναι λίγη, αλλά είναι σαφώς μειωμένη σε σχέση με το 2019 και του 2020 και κυρίως σε σχέση με αυτή που έχει ανάγκη η χώρα. Ειδικά αυτή την περίοδο της κρίσης τιμών των ορυκτών καυσίμων, η ανάγκη για περισσότερα αιολικά πάρκα είναι πιο έντονη. Τα αιολικά πάρκα που λειτουργούν στην χώρα μας προσφέρουν μια ανακούφιση τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία που πιέζονται από τους υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος. Και θα συνεχίσουν δυστυχώς να πιέζονται, όσο παραμένουμε τόσο εξαρτημένοι από τα ορυκτά καύσιμα και ο λογαριασμός του καταναλωτή καθορίζεται από τις τιμές του φυσικού αερίου».
      Μπορείτε να κατεβάσετε τη Στατιστική εδώ
      Περισσότερα...

        0

    18. Αρθρογραφία

      Η σύμβαση έργου, η ευθύνη του εργολάβου για ελλείψεις και η εγγυητική συμφωνία ορισμένης απόδοσης του έργου

      Engineer

      Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρ. 681 και 694 ΑΚ  προκύπτει ότι με τη σύμβαση έργου ο ένας συμβαλλόμενος, που καλείται εργολάβος, αναλαμβάνει την υποχρέωση να εκτελέσει το έργο και ο αντισυμβαλλόμενος, που καλείται εργοδότης, να καταβάλει τη συμφωνημένη αμοιβή.
      Με την παράδοση του έργου δηλαδή ο εργολάβος, κατ` εξαίρεση όσων με τις γενικές διατάξεις ορίζονται για τις αμφοτεροβαρείς συμβάσεις, υποχρεούται σε προεκπλήρωση της κύριας παροχής του, εκτός αν συμφωνήθηκε διαφορετικά, όπως συμβαίνει όταν ορίσθηκε τμηματική παράδοση του έργου με αντίστοιχη τμηματική καταβολή της οφειλόμενης αμοιβής, αφού η υποχρέωση της προεκπλήρωσης αποτελεί ρύθμιση ενδοτικού δικαίου.
      Ως έργο νοείται κάθε τελικό αποτέλεσμα της εργασίας και δραστηριότητας του εργολάβου στο οποίο απέβλεψαν τα μέρη της σύμβασης, ενώ ως παράδοση του έργου νοείται η εκπλήρωση της κύριας υποχρέωσης του εργολάβου, που συνίσταται στην εκτέλεση του έργου και στην προσπόρισή του στον εργοδότη, δηλαδή η περιέλευση του έργου στη σφαίρα εξουσίασης του εργοδότη, με την προϋπόθεση ότι το έργο είναι αυτό που συμφωνήθηκε και όχι εντελώς διαφορετικό, διότι τότε δεν θεωρείται ότι ο εργολάβος προεκπλήρωσε την παροχή του, ώστε να δικαιούται κατά το άρθρ. 694 του ΑΚ τη συμφωνημένη αμοιβή του.
      Αντίθετα, η παράδοση έργου με ελλείψεις, είτε πρόκειται για έλλειψη συνομολογημένων ιδιοτήτων είτε για ουσιώδη ή επουσιώδη ελαττώματα του έργου, δεν απαλλάσσει τον εργοδότη από την υποχρέωση καταβολής της εργολαβικής αμοιβής, ακόμη και αν πρόκειται για έργο άχρηστο, ούτε μπορεί ο εργοδότης να αποποιηθεί το προσφερόμενο σ` αυτόν ελαττωματικό έργο, ώστε να αποφύγει έτσι την καταβολή αμοιβής, αλλά έχει μόνον τα προβλεπόμενα στα άρθρ. 688-690 του ΑΚ δικαιώματα, εκτός βέβαια διαφορετικής και πάλι συμφωνίας τους (ΑΠ 1184/2021, ΑΠ 139/2021, ΑΠ 286/2020, ΑΠ 1142/2019, ΑΠ 1789/2013, ΑΠ 183/2011, ΑΠ 346/2010 όλες σε ΤΝΠ Νόμος).
      Κατά δε τις διατάξεις των άρθρων 688-690 του ΑΚ ρυθμίζεται η ευθύνη του εργολάβου μετά την αποπεράτωση του έργου και, ως εκ τούτου, η ενάσκηση των αξιώσεων, που πηγάζουν απ` αυτές, προϋποθέτουν έργο που εκτελέστηκε και παραδόθηκε. (ΑΠ 729/2021 σε ΤΝΠ Νόμος). Η προστασία των άρθρων 688-690 του Α.Κ. είναι ειδική, έναντι αυτής των γενικών διατάξεων των άρθρων 374 επ. του ίδιου Κώδικα. Σε περίπτωση επουσιώδους ελαττώματος του έργου, ο εργοδότης έχει το διαζευκτικό ή εκλεκτικό δικαίωμα να απαιτήσει διόρθωση του έργου ή μείωση της αμοιβής του εργολάβου.
      Αν το έργο έχει ουσιώδη ελαττώματα που το καθιστούν άχρηστο ή αν λείπουν οι συμφωνημένες ιδιότητες, ο εργοδότης έχει, πλέον των δικαιωμάτων, που προαναφέρθηκαν για τα επουσιώδη ελαττώματα και το δικαίωμα υπαναχώρησης από τη σύμβαση. Αν τώρα, οι ελλείψεις του έργου, οι οποίες ανάγονται είτε σε ουσιώδη είτε σε επουσιώδη ελαττώματα είτε σε έλλειψη συμφωνημένων ιδιοτήτων, οφείλονται σε υπαιτιότητα (δόλο ή αμέλεια) του εργολάβου, ο εργοδότης δικαιούται, αντί των ανωτέρω δικαιωμάτων, να απαιτήσει κάθε ζημία, η οποία προήλθε από το γεγονός ότι ο εργολάβος δεν ανταποκρίθηκε υπαιτίως στις εκ της συμβάσεως υποχρεώσεις του να κατασκευάσει έργο, χωρίς ελαττώματα, το οποίο να φέρει τις συμφωνημένες ιδιότητες.
      Η αποζημίωση περιλαμβάνει, καταρχήν, τη δαπάνη, στην οποία πρέπει να υποβληθεί ή υποβλήθηκε ο εργοδότης για να αποκαταστήσει τις ελλείψεις του έργου, καθώς επίσης, το διαφυγόν κέρδος και κάθε περαιτέρω ζημία. Οι αξιώσεις του εργοδότη από τις ανωτέρω διατάξεις τελούν έναντι αλλήλων σε σχέση διαζευκτικής ή εκλεκτικής συρροής και το δικαίωμα επιλογής έχει ο εργοδότης, με την άσκηση δε τούτου, επέρχεται η συγκέντρωση της ενοχής, υπό την έννοια ότι, όταν αυτός επιλέξει οποιοδήποτε από τα παραπάνω παρεχόμενα σε αυτόν δικαιώματα, δεν μπορεί να παραιτηθεί από αυτό ή να μεταβάλλει γνώμη και να ασκήσει κάποιο άλλο, με οποιαδήποτε μορφή, είτε κυρίως είτε επικουρικώς (Ολ.Α.Π. 50/2005, ΑΠ 1216/2020, Α.Π. 162/2020, Α.Π. 203/2019, Α.Π. 1281/2018 όλες σε σε ΤΝΠ Νόμος). Και τούτο, διότι, σύμφωνα με τον κανόνα του άρθρου 306 του ΑΚ, ο οποίος εφαρμόζεται και επί διαζευκτικής συρροής δικαιωμάτων, η ως άνω επιλογή, που μπορεί να είναι άτυπη, μονομερής και απευθυντέα δήλωση προς τον εργολάβο, είναι αμετάκλητη και αναλίσκεται με τη δήλωση του εργοδότη ότι ασκεί ένα από τα πιο πάνω δικαιώματα. Η επιλογή αυτή είναι ανεπίδεκτη αιρέσεως και προθεσμίας, των οποίων η προσθήκη καθιστά άκυρη, κατ` άρθρο 174 του ΑΚ, την επιλογή, δηλαδή, θεωρείται ότι δεν έγινε.
      Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η ύπαρξη των συρρεουσών αξιώσεων και η άσκηση του εν λόγω δικαιώματος συνδέονται με συγκεκριμένα ελαττώματα και ελλείψεις του έργου σε συγκεκριμένο χρόνο καθώς και με τη φύση και την έκταση αυτών. Αν όμως, διαπιστωθεί αργότερα και άλλη έλλειψη ή και άλλο ελάττωμα, που υφίσταντο μεν κατά το χρόνο παράδοσης του έργου, αποκαλύφθηκαν, όμως, αργότερα και επιφέρουν διαφορετικές και δυσμενέστερες συνέπειες στο έργο, ο εργοδότης δικαιούται να ασκήσει εκ νέου κάποιο από τα λοιπά δικαιώματα, που προβλέπονται από τις ανωτέρω διατάξεις.
      Περαιτέρω ουσιώδη είναι τα ελαττώματα που καθιστούν το έργο άχρηστο, δηλαδή αναιρούν πλήρως τη χρησιμότητά του με κριτήριο βέβαια κατ` αρχήν τη συνηθισμένη χρήση ή αυτή που τέθηκε από τη σύμβαση. Τα υπόλοιπα ελαττώματα που δεν καθιστούν το έργο άχρηστο αλλά απλώς μειώνουν -αδιάφορο αν ουσιωδώς ή επουσιωδώς- την αξία ή την καταλληλότητά του είναι κατά την έννοια του νόμου επουσιώδη και γι’ αυτό χορηγούν το δικαίωμα διόρθωσης ή μείωσης της αμοιβής.
      Περαιτέρω το επουσιώδες ελάττωμα του έργου που ενεργοποιεί το δικαίωμα του εργοδότη για μείωση της οφειλόμενης αμοιβής στον εργολάβο, κατά το άρθρο 688 ΑΚ, είναι το υφιστάμενο κατά το χρόνο παράδοσης του έργου (ΑΠ 256/2021 σε ιστοσελίδα ΑΠ, ΑΠ 703/2019 σε ΤΝΠ Νόμος, Απ Γεωργιάδης ΣΕΑΚ εκδ 2010 υπό το άρθρο 688 σημ 31, σελ 1290). Το γεγονός ότι κατά τον Κώδικα γεννούν ευθύνη και επουσιώδη ελαττώματα δεν σημαίνει ότι πρέπει λαμβάνονται υπόψη και εντελώς ασήμαντα ελαττώματα που σύμφωνα με τη συνηθισμένη αντίληψη των συναλλαγών δεν συνιστούν παρέκκλιση από την προσήκουσα εκτέλεση.
      Τέτοια ελαττώματα οφείλει ο εργοδότης να τα ανέχεται σύμφωνα με την καλή πίστη, άλλως αντίθετη λύση θα προσέκρουσε στην αρχή της καλόπιστης εκπλήρωσης των ενοχών ( Βλ Κορνηλάκη Ειδικός Ενοχικό Δίκαιο Τόμος II εκδ 1992. Σελ 197,198, Ζέπος Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο σελ 406, σημ 1). Από την παραπάνω μορφή ευθύνης του εργολάβου για συγκεκριμένες ελλείψεις (ελαττώματα ή έλλειψη σύμφωνη μένων ιδιοτήτων) του έργου, διαφέρει η περίπτωση όπου ο τελευταίος υπόσχεται με ιδιαίτερη, συνήθως παρεπόμενη, συμφωνία, που συνδέεται με τη σύμβαση έργου, και αναλαμβάνει την αντικειμενική ευθύνη για ένα εγγυημένο αποτέλεσμα που δεν περιορίζεται στην ανάληψη της εγγυητικής ευθύνης για την προσπόριση ενός έργου ποιοτικά και ποσοτικά σύμφωνου με τη σύμβαση, αλλά βαίνει πέρα απ` αυτή, εξαρτώμενο και από άλλους παράγοντες και συνιστάμενο κατεξοχήν στην ανάληψη γνήσιας υποχρέωσης για (θετική) παροχή, άλλη, εκτός από την προσήκουσα εκτέλεση του έργου που συμφωνήθηκε. Πρόκειται δηλαδή εδώ για τη λεγόμενη "αυτοτελή εγγυητική συμφωνία ή ρήτρα".
      Τέτοια αυτοτελής εγγυητική συμφωνία υπάρχει όταν ο εργολάβος "εγγυήθηκε" ότι το έργο που θα κατασκευάσει θα έχει ορισμένη απόδοση. Η "εγγύηση" του εργολάβου στην προκειμένη περίπτωση αναφέρεται σε ένα αποτέλεσμα που δεν συμπίπτει με αυτό που αποτελεί το αντικείμενο της κύριας υποχρέωσης του εργολάβου από τη σύμβαση έργου. Η κύρωση για τη μη πραγματοποίηση αυτού του αποτελέσματος μπορεί να ποικίλλει, ανάλογα με τη συμφωνία των μερών.
      *Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες νομικές υπηρεσίες. Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μία τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατόν να παρασχεθεί μόνο από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας.
      Περισσότερα...

        0

    19. Αρθρογραφία

      Η σχέση των δασικών πυρκαγιών με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις αναδασωτέες εκτάσεις

      Engineer

      Η σελίδα του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος στο Facebook δημοσίευσε κείμενο της κυρίας Μαρίας Καραμανώφ για τη σχέση των δασικών πυρκαγιών με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις αναδασωτέες εκτάσεις και τα εμπόδια που άρθηκαν με την απόφαση 2499/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      Η Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Βιωσιμότητας και Περιβάλλοντος και Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. επισημαίνει ότι «τα δάση δεν καίγονται προκειμένου να τοποθετηθούν σ’ αυτά ανεμογεννήτριες, αφού αιολικά πάρκα μπορούν ούτως ή άλλως να κατασκευάζονται μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το επιτρέπει η δασική νομοθεσία…». Τονίζει ότι με την απόφαση 2499/2012 ΣτΕ έγινε μια ριζική τομή στο άβατο των αναδασωτέων. Για να καταλήξει ότι «… τα δάση μας δεν κινδυνεύουν πλέον μόνο από τις πυρκαγιές, τυχαίες ή μη, ούτε από την ανικανότητα του κράτους για την πρόληψη και καταστολή τους. Πλήττονται περισσότερο και δη ανεπανόρθωτα από τις δικές μας συνειδητές και καθόλου τυχαίες νομικές επιλογές».
      Ολόκληρη η ανάρτηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος:
      «[Αθήνα, 26/7/2023]
      Τις τελευταίες μέρες γίνεται μεγάλη συζήτηση για τη σχέση των ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ με την ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΣΤΑ ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΑ. Η σχέση υπάρχει και είναι άμεση, αλλά δεν είναι αυτή που υπολαμβάνουν πολλοί. Τα δάση δεν καίγονται προκειμένου να τοποθετηθούν σ’ αυτά ανεμογεννήτριες, αφού αιολικά πάρκα μπορούν ούτως ή άλλως να κατασκευάζονται μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το επιτρέπει η δασική νομοθεσία, η οποία δυστυχώς τα τελευταία 15 χρόνια, με αλλεπάλληλες τροποποιήσεις, έχει σε μεγάλο βαθμό εξουδετερώσει την συνταγματική προστασία των δασών. Μέσα στα δάση επιτρέπονται πλέον κάθε είδους χρήσεις, από τουριστικές εγκαταστάσεις και επιχειρηματικά πάρκα μέχρι δεξαμενές αποθήκευσης πετρελαιοειδών, εκπαιδευτήρια, θεραπευτήρια κ.λπ., συμπεριλαμβανομένων και των ανεμογεννητριών.
      Το πρόβλημα σε σχέση με τις ανεμογεννήτριες ήταν αλλού. Σύμφωνα με το ΑΡΘΡΟ 117 ΠΑΡ. 3 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, από τη στιγμή που ένα δάσος καεί και κηρυχθεί υποχρεωτικά αναδασωτέο, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΑ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΟ ΣΚΟΠΟ ΠΛΗΝ ΤΗΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ. Xρήσεις δηλαδή οι οποίες, καλώς ή κακώς, επιτρέπονται μέσα στα δάση, απαγορεύονται στα αναδασωτέα μέχρι να ολοκληρωθεί η αναδάσωση, μέχρι δηλαδή τα καμένα να ξαναγίνουν πραγματικό δάσος. Στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί τα αναδασωτέα οφείλουν να παραμείνουν ήσυχα, απάτητα και εκτός κάθε μορφής εκμετάλλευσης. Το «εμπόδιο» αυτό ήρθε να άρει η γνωστή ΑΠΟΦΑΣΗ 2499/2012 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, η οποία, παρά την κατηγορηματικά αντίθετη διάταξη του Συντάγματος, έκρινε ότι στα αναδασωτέα επιτρέπεται να εγκαθίστανται όχι μόνο ανεμογεννήτριες αλλά και κάθε «έργο το οποίο αποβλέπει την εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία».
      Με την απόφαση αυτή έγινε μια ριζική τομή στο άβατο των αναδασωτέων. Από κει και πέρα, όταν ένα δάσος καεί, όπως συμβαίνει όλο και συχνότερα εξαιτίας των πάγιων και αδιόρθωτων αδυναμιών του κρατικού μηχανισμού, ο κάθε επίδοξος επενδυτής ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ. Η εκμετάλλευση των αναδασωτέων μπορεί να ξεκινήσει την επομένη κιόλας της φωτιάς και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση απ’ ό,τι αν επρόκειτο για δάση, αφού η διατύπωση «έργο το οποίο αποβλέπει την εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία» αφήνει περιθώρια για πολλές ερμηνείες.
      Το μέλλον, λοιπόν, για τα δάση της χώρας διαγράφεται ζοφερότερο από ποτέ. Τα δάση μας δεν κινδυνεύουν πλέον μόνο από τις πυρκαγιές, τυχαίες ή μη, ούτε από την ανικανότητα του κράτους για την πρόληψη και καταστολή τους. Πλήττονται περισσότερο και δη ανεπανόρθωτα από τις δικές μας συνειδητές και καθόλου τυχαίες νομικές επιλογές.
      Μαρία Καραμανώφ
      Αντιπρόεδρος ΣτΕ ε.τ.
      Πρόεδρος Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος»
      Περισσότερα...

        8

    20. Αρθρογραφία

      Η σωστή οικονομοτεχνική ανάλυση απαιτεί και εύστοχο προσδιορισμό μελλοντικών μακροοικονομικών μεγεθών – Η περίπτωση της αντλίας θερμότητας

      Giorgos1987

      Τα τελευταία χρόνια όλοι έχουν τρελαθεί στις αναλύσεις σχετικά με το πόσα θα κερδίσουμε αν αγοράσουμε αντλία θερμότητας και αντικαταστήσουμε την θέρμανση με πετρέλαιο από θέρμανση με χρήση αντλίας θερμότητας.
       
      Στην παρακάτω έρευνα θα γίνει μια οικονομοτεχνική ανάλυση σχετικά με την απόσβεση που θα έχει κάποιος στο σπίτι του αν επιλέξει να αντικαταστήσει το πετρέλαιο θέρμανσης και το ηλεκτρικό ρεύμα (χρήση ηλεκτρικής αντίστασης) με αντλία θερμότητας για την οικιακή θέρμανση στους χειμερινούς μήνες.
       
      Στην συνέχεια θα γίνει μια 2η ανάλυση όπου θα υπεισέλθουν μακροοικονομικές παράμετροι και θα αλλάξουν τα στοιχεία του ενεργειακού κόστους θέρμανσης.
       
      Λαμβάνουμε υπόψη ότι η θέρμανση και στις τρείς περιπτώσεις θα είναι για τους ίδιους χώρους, δηλαδή ίδιο θερμικό φορτίο. Σκοπός της ανάλυσης είναι να δούμε πως επιδράν στην απόσβεση επενδύσεων με αντλία θερμότητας οι αλλαγές στους οικονομικούς δείκτες.
       
      Θεωρούμε οικία 120 τμ (10.9χ10.9) του 1980 στην Αθήνα με 2 προσόψεις εξωτερικές και ύψος 3μ. Το εκτιμώμενο φορτίο με χρήση προσεγγιστικής μεθόδου υπολογισμού (που έχουμε αναλύσει σε προηγούμενο κείμενο), είναι 10.4 kW.
       
      Επίσης λαμβάνουμε τιμολόγια ΔΕΗ στις 15/12/2013, συνυπολογίζοντας ρυθμιζόμενες και ανταγωνιστικές χρεώσεις. Δεν λαμβάνεται υπόψη η χρέωση του νυκτερινού ρεύματος διότι δεν είναι εφικτό να γνωρίζουμε στον καθέναν πότε λειτουργεί η αντλία το βράδυ και πότε όχι.
      Θεωρούμε ότι η θέρμανση λειτουργεί σε κάθε περίπτωση 12 ώρες/ημέρα καθώς και 120 ήμερες σε όλο το έτος συνολικά. Από αυτό συμπεραίνουμε ότι η ετήσια κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και στα τρία είδη θέρμανσης θα είναι 14976 kWh.
       
      1η οικονομική ανάλυση.
       
      Θέρμανση με ηλεκτρική ενέργεια (θερμική αντίσταση).
       
      Θεωρούμε ότι έχουμε τριφασικό σύστημα. Οι ανταγωνιστικές χρεώσεις είναι 1543.9 ευρώ. Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις με όλα τα τέλη και επιπλέον εισφορές είναι 1239.8 ευρώ. Το συνολικό κόστος θέρμανσης με ηλεκτρικό ρεύμα είναι 2784 ευρώ.
       
      Θέρμανση με πετρέλαιο.
       
      Λαμβάνουμε μέση τιμή πετρελαίου 1.25 ευρώ/λίτρο. Για την θέρμανση με πετρέλαιο λόγω της ύπαρξης καυστήρα και σωληνώσεων, προσαυξάνουμε το θερμικό φορτίο άρα την συνολική ενέργεια για θέρμανση κατά 15%, άρα 17222 kWh. Η θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου είναι 11.9 kWh/λίτρο. Από εκεί υπολογίζουμε ότι χρειαζόμαστε συνολική ποσότητα πετρελαίου σε όγκο ίση με 1447.2 λίτρα. Άρα συνολικό κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο, 1809 ευρώ.
       
      Θέρμανση με αντλία θερμότητας.
       
      Επιλέγουμε αντλία θερμότητας Buderus Logatherm WPL 11ARm με θερμική ισχύ 11.2 kW, ηλεκτρική απορροφούμενη ισχύ 2.6 kW και μέσο COP 4.24 (ο μέσος όρος του COP κατά ΕΝ14511 και Eurovent.
      Με ηλεκτρική ισχύ 2.6kW για 12ώρες θέρμανσης/ημέρα και 120 ημέρες/έτος έχουμε καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια από την αντλία 3744 kWh. Επειδή η θερμική ισχύς της αντλίας υπερβαίνει το θερμικό φορτίο του ακινήτου κατά 7.7%, μειώνουμε την ενέργεια κατά 5% επειδή για κάποιες ώρες η αντλία θα λειτουργεί χωρίς να παράγει θέρμανση, άρα 3556 kWh. Η αντλία αυτή έχει κόστος 5750 ευρώ.
       
      Ακολουθούμε την ίδια διαδικασία υπολογισμών όπως με την ηλεκτρική ενέργεια. Για 3556 kWh έχουμε συνολικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για ανταγωνιστικές και ρυθμιζόμενες χρεώσεις, 670 ευρώ.
       
      Για τα χρόνια που θα προσδιοριστεί η απόσβεση, για το κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο θα προσθέσουμε 40 ευρώ/έτος κόστος συντήρησης καυστήρα, διαφορετικά θα πρέπει χρόνο με τον χρόνο να αυξήσουμε την καταναλισκόμενη ενέργεια λόγω λέβητα με ανεπαρκή συντήρηση. Το ίδιο ισχύει και για την αντλία θερμότητας, και θα προσθέτουμε 100 ευρώ/έτος κόστος συντήρησης.
       
      Παρακάτω έχουμε έναν πίνακα όπου παρουσιάζονται τα σταθερά κόστη θέρμανσης κάθε χρόνο για πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα και με χρήση αντλίας θερμότητας. Στις 2 τελευταίες στήλες παρουσιάζεται η απόσβεση που έχει η αντλία θερμότητας συγκρινόμενη με το πετρέλαιο (oil depr.) και με το ηλεκτρικό ρεύμα (electric depr.).
       

       
      Καμπύλη απόσβεσης για την θέρμανση με ηλεκτρική ενέργεια.
       

       
      Βλέπουμε λοιπόν ότι με χρήση αντλίας θερμότητας έχουμε απόσβεση της συγκεκριμένης επένδυσης έναντι της χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος με αντίσταση λίγο πριν τα 3 χρόνια, ενώ έναντι της χρήσης πετρελαίου θέρμανσης, η απόσβεση είναι περίπου στα 5.5 χρόνια.
       
      2η οικονομική ανάλυση.
       
      Υπεισέρχονται οι εξής παράγοντες που αλλάζουν τα οικονομικά στοιχεία. Μετά τα πρώτα 2 χρόνια η τιμή του πετρελαίου μειώνεται στο 1.05 ευρώ/λίτρο. Η τιμή του ρεύματος αυξάνεται συνολικά κατά 5% ανά διετία, κάθε 2 χρόνια δηλαδή, άρα η ενέργεια θα κοστίζει 0.107646 ευρώ/kWh κοκ. Το κόστος συντήρησης της αντλίας θερμότητας μειώνεται κατά 15% μετά τα πρώτα 3 χρόνια της ανάλυσης, άρα στα 85 ευρώ.
       
      Παρακάτω βλέπουμε στον πίνακα τις μεταβολές των τιμών και ται διάφορα κόστη θέρμανσης.
       

       
      Καμπύλες απόσβεσης για την 2η ανάλυση.
       

       
      Η απόσβεση της επένδυσης έναντι της θέρμανσης με ηλεκτρική αντίσταση είναι και πάλι λίγο πριν τα 3 έτη. Στην θέρμανση με πετρέλαιο όμως η απόσβεση της επένδυσης τώρα αυξάνεται και από 5.5 έτη φτάνει τα 7 έτη.
       
      Συμπεράσματα.
       
      Η μείωση του κόστους πετρελαίου θέρμανσης κατά 16% την αύξηση κόστους ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5% ανά διετία και την μείωση κατά 15% στο κόστος της ετήσιας συντήρησης μιας αντλίας θερμότητας, επέφεραν καθυστέρηση της απόσβεσης κατά 27.3%.
       
      Διαπιστώνουμε λοιπόν πως το μυστικό για μια καλή οικονομοτεχνική ανάλυση δεν είναι τόσο η αποσαφήνιση των τεχνικών παραμέτρων των συστημάτων, παράμετροι που είναι έτσι και αλλιώς γνωστοί στους μηχανικούς, το μυστικό είναι η σωστή εύρεση μακροοικονομικών μεγεθών και δεικτών της οικονομίας που επηρεάζουν το ενεργειακό κόστος σε διάφορους τομείς όπως λχ πετρέλαιο ή ηλεκτρική ενέργεια, ένας από αυτούς μπορεί να είναι ο πληθωρισμός
       
      Υποθέσεις και προβλέψεις μεγεθών.
       
      Υποθέσαμε ότι μετά τα 2 πρώτα χρόνια θα μειωθεί η τιμή του πετρελαίου ανά μονάδα όγκου, δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς θα συμβεί όμως, καλύτερες προβλέψεις θα μπορούσαμε να έχουμε αν υπήρχαν καμπύλες που να δείχνουν την αύξηση των τιμών πετρελαίου σε Ελλάδα ή παγκοσμίως καθώς και την αύξηση της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.
      Με την χρήση κάποιας μεθόδου προσομοίωσης πχ ΜΕΤ, θα είμαστε σε θέση να εξάγουμε την μεταβολή των μεγεθών-παραμέτρων σε μελλοντικά έτη και να συνυπολογίσουμε την μεταβολή από τα κόστη στην ανάλυση. Ακόμα και με εφαρμογή της ΜΕΤ δεν σημαίνει ότι πράγματι θα συμβούν αυτά που θα εξαχθούν, αλλά βλέπουμε μια μέση τιμή με κάποιο σφάλμα R.
       
      Πηγή: http://energy-engineer.blogspot.gr/2013/12/blog-post_6849.html
      Περισσότερα...

        8

    21. Αρθρογραφία

      Η σωστή σήμανση το πρώτο βήμα προς την Βιώσιμη Κινητικότητα

      Engineer

      Αν και η σήμανση αποτελεί το βασικό στοιχείο της Βιώσιμης Κινητικότητας, εντούτοις μια και μόνο ματιά στον Οδηγό που έχει εκδώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος ρίχνει φως στο πόσο στρεβλά χρησιμοποιείται η σήμανση από τους δήμους. 
      Γιορτάζοντας λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Βιώσιμης Κινητικότητας οι δήμοι με πολύ μικρό κόστος που θα επιφέρει μια τεράστια βελτίωση στον στόχο της Βιώσιμης Κινητικότητας δεν έχουν παρά να ρίξουν μια ματιά στον Οδηγό και να διορθώσουν ή να προσθέσουν ενδιαφέροντα σημεία που θα διευκολύνουν τη πρόσβαση, θα βελτιώσουν την ασφάλεια και θα αναπτύξουν την συνείδηση Βιώσιμη Κινητικότητας στους κατοίκους τους.
      Επίσης μια ματιά στο site της ΣΗΜΑ της μεγαλύτερης εταιρείας σήμανσης στην Ελλάδα θα δώσει πολλές ιδέες και μια συνολική εικόνα των δυνατοτήτων που υπάρχουν σήμερα για να συμβάλουν οι δήμοι στην Ανάπτυξης της Βιώσιμης Κινητικότητας.
      Σύμφωνα με τον Οδηγό του Υπ. Περιβάλλοντος, ονομάζεται σήμανση το σύνολο των συμβόλων και κειμένων που διευκολύνουν στον προσανατολισμό και στην κίνηση όλων των ατόμων στο δομημένο περιβάλλον. Ακόμη σήμανση θεωρείται και κάθε άλλο μέσο που διευκολύνει στην ασφαλή διακίνηση και πληροφόρηση, όπως φωτεινά και ηχητικά σήματα, διαφοροποιήσεις υλικών μέσω χρώματος και/ή υφής, σχέδια, προπλάσματα κλπ. 

      2. Γενικές αρχές σήμανσης 
      Κατά τη μελέτη κτιρίων που χρησιμοποιούνται από το κοινό, υπαίθριων χώρων ανοικτών στο κοινό, κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων (ΓΟΚ 85 Ν 1577/85 άρθρο 2) πρέπει να γίνεται μελέτη σήμανσης. Σε στρατηγικά σημεία των παραπάνω χώρων πρέπει να υπάρχει απλοποιημένο σχέδιο κάτοψης ή και πρόπλασμα με επισήμανση των θέσεων στάθμευσης, των εισόδων, του γραφείου πληροφοριών, των θέσεων κατακόρυφης κυκλοφορίας, των χώρων υγιεινής, των χώρων και σημείων ενδιαφέροντος κλπ. Η ύπαρξη σωστής σήμανσης είναι ιδιαίτερα σημαντική σε περιπτώσεις κινδύνου, για την εύκολη εύρεση των σημείων διαφυγής και την γρήγορη εκκένωση των χώρων. 
      Τα σύμβολα, πικτογράμματα, σχέδια, κείμενα κλπ που αποτελούν την σήμανση πρέπει να είναι τυποποιημένα, απλά, ευδιάκριτα, σε αντίθεση με το υπόβαθρό τους, τοποθετημένα σε θέσεις ανάλογα με το μέγεθός τους και τη λειτουργία τους. Όταν βρίσκονται σε θέσεις προσεγγίσιμες από άτομα με προβλήματα στην όραση, πρέπει να είναι ανάγλυφα και να συνοδεύονται από κείμενο σε γραφή Braille. Πρέπει να επαναλαμβάνονται όπου υπάρχει αλλαγή κατεύθυνσης ή όπου μπορεί να προκληθεί αμφιβολία, όσον αφορά στην επιλογή της επιθυμητής διαδρομής ή εξόδου διαφυγής. 
      Η μελέτη σήμανσης πρέπει να λαμβάνει υπ' όψιν τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες όλων των ατόμων, ιδιαίτερα δε των εμποδιζομένων ατόμων στα οποία περιλαμβάνονται και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Από την παραπάνω κατηγορία τα άτομα που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ανεμπόδιστη, αυτόνομη και ασφαλή διακίνηση είναι αυτά που έχουν κινητικές κι αισθητήριες αναπηρίες. Αν για τους υπόλοιπους πολίτες η ύπαρξη σήμανσης και παροχής πληροφοριών συμβάλλει στον καλύτερο προσανατολισμό και ασφάλειά τους, για τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη δυνατότητα πρόσβασης, κίνησης και παραμονής τους στους δημόσιους χώρους. Όταν υπάρχει σήμανση αναφερόμενη σε προσφερόμενες εξυπηρετήσεις σε άτομα με ειδικές ανάγκες πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται από το ∆ιεθνές Σύμβολο Πρόσβασης Αναπήρων (∆ΣΠ). 1 
      Πάντως το πρόβλημα της πρόσβασης δεν είναι κάτι που σχετίζεται ιδιαίτερα με τους ανάπηρους. Η προσβασιμότητα πρέπει να θεωρείται μία βασική ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος.Η παροχή πληροφοριών μόνο με χρωματικό κώδικα πρέπει να αποφεύγεται. Άτομα με αχρωματοψία μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολία στην κατανόησή της. Σήμανση που αφορά μία συγκεκριμένη πληροφορία πρέπει να εμφανίζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο, ώστε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμη. Η πολυσήμανση, τα εκτενή κείμενα, ο συνδυασμός ή η παράθεση διαφημιστικών πινακίδων και πινακίδων σήμανσης πρέπει να αποφεύγονται γιατί προκαλούν σύγχυση. Επίσης οι επιφάνειες των πινακίδων πρέπει να είναι μη ανακλαστικές (ματ) σε έντονη χρωματική αντίθεση με τον περιβάλλοντα χώρο. 
      Προσοχή πρέπει να δίνεται στον τρόπο τοποθέτησης και στην επιλογή της θέσης των πινακίδων σήμανσης, ώστε αυτές να μην αποτελούν εμπόδιο ή κίνδυνο για ορισμένες κατηγορίες ατόμων. Πχ οι πινακίδες οδικής σήμανσης όταν βρίσκονται τοποθετημένες μέσα στην πόλη συχνά αποτελούν εμπόδιο για τα άτομα σε αμαξίδιο και κίνδυνο για τα άτομα με προβλήματα στην όραση. 
      Η σωστή αρχιτεκτονική μελέτη παίζει σπουδαίο ρόλο στον προσανατολισμό των ατόμων. Σημαντικός είναι ο απλός και καθαρός σχεδιασμός ο οποίος δίνει δυνατότητα καλής αντίληψης του περιβάλλοντος, περιλαμβάνοντας εύκολα αναγνωρίσιμα σημεία προσανατολισμού, τοποθέτηση λειτουργιών που έχουν σχέση μεταξύ τους κοντά κλπ. Ανελκυστήρες, γραφεία πληροφοριών, δημόσια τηλέφωνα ή τηλεφωνικοί θάλαμοι, κλιμακοστάσια, χώροι υγιεινής κλπ πρέπει να γίνονται εύκολα αντιληπτοί, ευρισκόμενοι σε προφανείς θέσεις, οι οποίες κατά προτίμηση πρέπει να γειτνιάζουν. Μία οργάνωση των χώρων που ακολουθεί τις παραπάνω αρχές διευκολύνει και στην καλύτερη σήμανσή τους. 
      Ο φωτισμός δεν πρέπει να είναι εκτυφλωτικός, πρέπει όμως να είναι άπλετος ιδιαίτερα σε εισόδους, ανελκυστήρες, αίθουσες διαλέξεων κλπ. Πρέπει να αποφεύγεται η απότομη μετάβαση από φωτεινούς σε σκοτεινούς χώρους. Η σήμανση πρέπει να φωτίζεται, πρέπει όμως να αποφεύγονται οι ανακλάσεις. Συνιστάται φωτισμός ο οποίος παρέχει καλή απόδοση των χρωμάτων. 
      Η επιλογή των υλικών μπορεί να διαφοροποιήσει χώρους και λειτουργίες αλλά και να βελτιώσει την ηχητική τους κατάσταση. 
      Η χρήση οπτικοακουστικής και ηλεκτρονικής σήμανσης πρέπει να ακολουθεί τις ίδιες αρχές που έχει και η υπόλοιπη σήμανση.
      Διαβάστε όλον τον Οδηγό εδώ
      Περισσότερα...

        1

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.