Η ανακαίνιση του ιστορικού κτιρίου της ΑΓΕΤ είναι ένα case-study απόλυτης αρχιτεκτονικής

Ο Γιώργος Μπάτζιος πριν ιδρύσει το δικό του αρχιτεκτονικό γραφείο, για το οποίο έχουν γίνει αφιερώματα στα μεγαλύτερα ξένα περιοδικά αρχιτεκτονικής και design, όπως το Archdaily ή το Wallpaper, ήταν για πολλά χρόνια συνεργάτης του Jean Nouvel. Μας μίλησε για το κτίριο της ΑΓΕΤ, που πήρε το πρώτο βραβείο στα Ελληνικά βραβεία αρχιτεκτονικής το 2021 και φέτος είναι υποψήφιο ως “κτίριο της χρονιάς” για το περιοδικό Archdaily.

-Ποια ήταν η έμπνευση πίσω από την ανακαίνιση του κτιρίου της ΑΓΕΤ;

Eμπνευση αποτέλεσε το χαρακτηριστικό δομικό σύστημα του κτηρίου που αποτελείται από φατνωματικές πλάκες και σταυροειδείς κολώνες. Προχωρώντας σε δραστικές χωρικές αναδιατάξεις στο εσωτερικό του, έχοντας ως γενεσιουργό δύναμη του νέου σχεδιασμού τη γεωμετρία της πρότερα “θαμμένης” οροφής, αποκαλύψαμε ένα κρυμμένο χώρο, που υπήρχε εξαρχής στο “υποσυνείδητο” του κτηρίου, ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα της αρχικής αρχιτεκτονικής σύνθεσης το οποίο καθορίζει τη νέα μορφολογία του εσωτερικού του κτιρίου και οδηγεί το χώρο “προς μια απόλυτη αρχιτεκτονική”.
Σε αυτή την προσπάθεια μας καθοδήγησε, κυρίως, ο κάναβος του 1,20μ. x 1,20μ., που αντιστοιχεί στις διαστάσεις του τυπικού στοιχείου της φατνωματικής οροφής. Ο εν λόγω κάναβος αποτέλεσε τη βάση για κάθε σχεδιαστική επέμβαση στο κτίριο: όλα τα αρχιτεκτονικά και ηλεκτρομηχανολογικά στοιχεία του κτιρίου βασίζονται σχεδιαστικά πάνω σε αυτόν.

-Ποιες ήταν οι ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου project;

Το υπάρχον κτίριο είναι ένα σπάνιο δείγμα του κινήματος της μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα, που ανεγέρθηκε το 1972 και είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του καταξιωμένου Έλληνα αρχιτέκτονα, Αλέξανδρου Τομπάζη. Η αναβίωση του υπάρχοντος ιστορικού κτηρίου ήταν μια ηθική πρόκληση για εμάς, ιδιαίτερα όσον αφορά την έκταση της παρέμβασής μας στην υπάρχουσα δομή.

-Τι δυσκολίες συναντήσατε κατά την υλοποίηση του;

Μια πρόκληση που αντιμετωπίσαμε είναι η επαναφορά του στην αρχική του μορφή, καθώς το κτήριο είχε επιχριστεί με ένα ωχροκίτρινο χρώμα από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες, γεγονός που είχε αλλοιώσει την μπρουταλιστική του ταυτότητα. Ξεκινήσαμε με βαθύ καθαρισμό όλων των επιφανειών και αναλύσαμε χημικά τη σύσταση του αρχικού σκυροδέματος. Εφαρμόσαμε μια επιφάνεια σκυροδέματος 6mm σε ολόκληρο το κτήριο, με βάση τα ευρήματα της χημικής ανάλυσης και μετά από πολυάριθμα, επί τόπου, δείγματα. Το τελικό αποτέλεσμα, που υλοποιήθηκε από έναν τοπικό τεχνίτη σκυροδέματος, είναι ένα αριστούργημα εξαιρετικής δεξιοτεχνίας. Ετσι, μετά από 2 χρόνια, αυτά που είχαμε υποθέσει ως αρχιτέκτονες ως προς την ποιότητα του χώρου, την λειτουργία του κτηρίου και την ενσωμάτωση των στοιχείων της φύσης, είδαμε ότι λειτούργησαν στην πραγματικότητα, βλέποντας συγχρόνως ότι το κτήριο ωριμάζει επιτυχώς.

-Γιατί πιστεύετε ότι διακρίθηκε το συγκεκριμένο έργο;

Για το βάθος της κατασκευαστικής του λεπτομέρειας και την αρτιότητα των βασικών συστατικών των αξόνων του.

-Ποιες τάσεις στο σχεδιασμό γραφείων εφαρμόστηκαν;
Το κτήριο έχει την δική του ιστορία, δεν προσαρμόσαμε σε αυτό τις δικές μας ιδέες, προσαρμοστήκαμε στην έντονη ιστορική παρουσία του. Ανάμεσα στην μπρουταλιστική και μεταβολιστική αρχιτεκτονική της δεκαετίας του ’60 προσθέσαμε απλώς στοιχεία εκσυγχρονισμού, όσον αφορά την τεχνολογική του απόδοση όσο και τις σύγχρονες μορφές εργασίας.

-Πώς θα είναι το γραφείο του μέλλοντος;

Από τον άνθρωπο μηχανή του στρουκτουραλισμού, στον άνθρωπο πληροφορία του Antonio Negri, τον κορονοϊό και την κλιματική αλλαγή, θεωρώ ότι υπάρχει μια επαναφορά στην αναγκαιότητα της φυσικής παρουσίας στους γραφειακούς χώρους.